DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 2
SAMENVATTING .................................................................................................................................... 4
A. BEDRIJFSACTIVITEITEN EN RESULTATEN ....................................................................... 8
A.1. BEDRIJFSACTIVITEITEN ............................................................................................................... 8
A.2. RESULTAAT VAN VERZEKERINGSACTIVITEITEN .............................................................................. 8 A.3. RESULTAAT VAN BELEGGINGSACTIVITEITEN .................................................................................. 9
A.4. RESULTAAT VAN ANDERE ACTIVITEITEN ...................................................................................... 10 A.5. EVENTUELE ANDERE PUBLICATIES ............................................................................................. 10
B. GOVERANCESYSTEEM ....................................................................................................... 11
B.1. BEHEERSTRUCTUUR ................................................................................................................. 11 B.1.1. Goverancestructuur ........................................................................................................ 11
B.1.2. Beloningsbeleid .............................................................................................................. 13 B.1.3. Aandeelhouders ............................................................................................................. 15
B.2. BETROUWBAARHEIDS- EN DESKUNDIGHEIDSEISEN ...................................................................... 16 B.2.1. Criteria ............................................................................................................................ 16 B.2.2. Procedure ....................................................................................................................... 17
B.3. RISICOBEHEERSYSTEEM ........................................................................................................... 18 B.3.1. Risicobeheersysteem ..................................................................................................... 18
B.3.2. ORSA-proces ................................................................................................................. 19 B.3.3. Risicobeheersfunctie ...................................................................................................... 20
B.4. INTERN CONTROLESYSTEEM ...................................................................................................... 22
B.5. COMPLIANCEFUNCTIE ............................................................................................................... 23 B.5.1. Taken en methodologie .................................................................................................. 23
B.5.2. Onafhankelijkheid en objectiviteit ................................................................................... 24
B.6. INTERNE AUDITFUNCTIE ............................................................................................................ 24 B.6.1. Taken en methodologie .................................................................................................. 24
B.6.2. Onafhankelijkheid en objectiviteit ................................................................................... 25 B.6.3. Organisatie ..................................................................................................................... 25
B.6.4. Intern auditbeleid ............................................................................................................ 26
B.7. ACTUARIËLE FUNCTIE ............................................................................................................... 26 B.7.1. Taken en methodologie .................................................................................................. 26
B.8. UITBESTEDING ......................................................................................................................... 28 B.9. BEOORDELING VAN DE TOEREIKENDHEID VAN DE GOVERNANCE-STRUCTUUR ............................... 28
B.10. EVENTUELE ANDERE PUBLICATIE ............................................................................................... 28
C. RISICOPROFIEL ................................................................................................................... 29
C.1. HET RISICOPROFIEL VAN DKV BELGIUM VOLGENS DE STANDAARDFORMULE ................................ 30
C.2. VERZEKERINGSTECHNISCH RISICO VOOR ZIEKTEKOSTEN ............................................................. 30 C.2.1. Verzekeringstechnisch risico – Similar to Life Techniques (SLT-branche) .................... 31
C.2.2. Verzekeringstechnisch risico – Non Similar to Life Techniques (NSLT-branche) ......... 33 C.2.3. Catastroferisico............................................................................................................... 34
C.3. MARKTRISICO ........................................................................................................................... 34 C.3.1. Renterisico ...................................................................................................................... 35 C.3.2. Spreadrisico .................................................................................................................... 35
C.3.3. Overige marktrisico's ...................................................................................................... 36
C.4. RISICO OP WANBETALING DOOR DE TEGENPARTIJ ....................................................................... 36 C.5. OPERATIONEEL RISICO ............................................................................................................. 37
C.5.1. Intern controlesysteem ................................................................................................... 37 C.5.2. Overige operationele risico's .......................................................................................... 38
C.5.3. Resultaten van de Standaardformule ............................................................................. 38
C.6. OVERIGE BELANGRIJKE RISICO’S ............................................................................................... 39
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 3
C.6.1. Liquiditeitsrisico .............................................................................................................. 39 C.6.2. Strategisch risico ............................................................................................................ 39 C.6.3. Reputatierisico ................................................................................................................ 40
C.6.4. Compliance-/juridisch risico ............................................................................................ 40 C.6.5. Risico inzake menselijk kapitaal ..................................................................................... 41
C.6.6. Opkomende risico's ........................................................................................................ 42 C.6.7. Risico van uitbesteding .................................................................................................. 42 C.6.8. Accumulatierisico............................................................................................................ 43
C.6.9. Bedrijfsconcentratierisico ............................................................................................... 43
C.7. EVENTUELE ANDERE PUBLICATIES ............................................................................................. 43
D. WAARDERING VOOR SOLVABILITEITSDOELEINDEN .................................................... 44
D.1. ACTIVA .................................................................................................................................... 44 D.1.1. Goodwill .......................................................................................................................... 45 D.1.2. Immateriële vaste activa ................................................................................................. 45 D.1.3. Uitgestelde belastingvorderingen en belastingpassiva .................................................. 46
D.1.4. Gebouwen, installatie en uitrusting die voor eigen gebruik wordt gehouden ................. 46 D.1.5. Beleggingen .................................................................................................................... 47
D.1.6. Verzekeringsvorderingen en vorderingen op tussenpersonen ...................................... 50 D.1.7. Herverzekeringsvorderingen .......................................................................................... 50 D.1.8. Vorderingen (handels-, niet-verzekeringsgerelateerd) ................................................... 50
D.1.9. Cash en cashequivalenten ............................................................................................. 51 D.1.10. Eventuele overige activa niet elders vermeld ................................................................. 51
D.2. TECHNISCHE VOORZIENINGEN ................................................................................................... 52 D.2.1. Methodologie die wordt gebruikt voor solvabiliteitsdoeleinden ...................................... 52 D.2.2. Methodologie die wordt gebruikt voor de waardering volgens de Belgische
boekhoudnormen ........................................................................................................... 54 D.2.3. Onzekerheid in de technische voorzieningen .............................................................. 55
D.2.4. Resultaten voor SII en Belgische boekhoudnormen per eind 2016 ............................... 56 D.2.5. Vergelijking met de resultaten per eind 2015 ................................................................. 60
E. KAPITAALBEHEER .............................................................................................................. 61
E.1. EIGEN MIDDELEN ...................................................................................................................... 61 E.1.1. Verschillen tussen het eigen vermogen volgens de Belgische boekhoudnormen en
overwicht van activa ten opzichte van passiva in SII ..................................................... 61 E.1.2. Samenstelling van het eigen vermogen ......................................................................... 61
E.2. SOLVABILITEITSKAPITAALVEREISTE EN MINIMUMKAPITAALVEREISTE ............................................. 62
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 4
Samenvatting
DKV Belgium behaalt een positief resultaat voor het jaar 2016, tegenover een sterk verlies in
2015. Deze positieve evolutie wordt vooral verklaard door een stijging van de omzet,
aangezien de ontwikkeling van nieuwe bedrijfsactiviteiten leidt tot aantrekkelijke cijfers en
een lager aantal voortijdige opzeggingen . De ontwikkeling van technische componenten
kent opnieuw een normaal niveau, in vergelijking met het eenmalige effect van vorig jaar
naar aanleiding van wijzigingen in de onderliggende berekeningsmodellen.
De ontwikkeling van technische reserves kent opnieuw een normaal niveau, in vergelijking
met het eenmalige effect dat vorig jaar gezien werd ten gevolge van wijzigingen in de
onderliggende modelering.
Ook de vooruitzichten voor het komende jaar zijn positief:
De stijgende omzet wordt voornamelijk gedreven door een indexatie van de premies
in lijn met evolutie van de schadelast, maar ook door ambitieuze doelstellingen voor
de nieuwe productie, mogelijk gemaakt door toegenomen verkoopactiviteit, het
nieuwe productengamma en de succesvolle strategie voor vernieuwing van de
groepscontracten, die bijdraagt tot een stabiele maar winstgevende portefeuille.
De evolutie van de kosten wordt bepaald door hogere investeringen in de verdere
verbetering van de infrastructuur en een voorzichtige VTE-planning. Dit betekent dat
we verwachten te groeien zonder toename van het aantal VTE en efficiëntiewinsten
zullen benutten om de kwaliteit van het personeel te verbeteren,. Dankzij verdere
uitbreiding van het directe-verkoopkanaal kunnen we ons marketingbudget verhogen
om zo de zichbaarheid van DKV bij het publiek te vergroten.
DKV Belgium heeft in 2016 inspanningen geleverd om te voldoen aan de principes van
deugdelijk bestuur die zijn vastgelegd in de wettelijke vereisten (circulaire NBB_2016_31).
Over het algemeen was het oordeel van het directiecomité over de structuur omtrent
deugdelijk bestuur binnen de onderneming positief.
Enkele belangrijke aandachtspunten werden geformuleerd:
• Het bevorderen van het delen van informatie en ervaring over alle beleidslijnen en
processen tussen de leden van het directiecomité door middel van specifieke
informatiesessies, feedbackvergaderingen, enz.
• Het verbeteren van de integratie van de risicocultuur binnen in het bedrijf, en meer
bepaald ten aanzien van het operationele risico.
• Een kader voor interne controles in de operationele processen is opgezet en de juiste
klemtonen en aandachtspunten worden gelegd, maar een verdere integratie van
interne controles in de operationele processen zelf moet verder uitgewerkt worden.
• De kwaliteit van de externe rapportering is goed, maar voor de interne rapportering kan
de kwaliteit en granulariteit van de aangeleverde data nog verbeteren. Het
‘datawarehouse’ project, dat in 2016 gestart werd, moet hier een oplossing bieden. Het
doel is te komen tot één enkele bron met kwalitatief betrouwbare data, die geïntegreerd
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 5
zullen worden in vooraf gedefinieerde dashboards, die een beter beheer van het bedrijf
mogelijk moeten maken.
• Het management is zich bewust van de zwakke punten in de huidige structuur van de
IT-beveiliging, die tijdens een interne audit in 2016 blootgelegd werden.. Er is een lijst
met risico's opgesteld en per eind 2016 waren een aantal maatregelen voor hoge
risicocategorieën reeds geïmplementeerd. Verdere implementatie van de overige
maatregelen is aan de gang en wordt nauwlettend gevolgd door de afdeling IT en
Risicobeheer.
Er is een passende risicorapportering voorzien om het management te informeren over de
risico's die zijn vastgesteld worden bij de uitvoering van de bedrijfsstrategie. Het risicokapitaal
voor DKV B wordt berekend aan de hand van de standaardformule. In het kader van het
ORSA-proces wordt een eigen beoordeling van dit risicokapitaal uitgevoerd:
• Er is een spreadrisico voor staatsobligaties berekend en geïntegreerd in de
berekening.
• Er werd een beoordeling uitgevoerd voor bedrijfsgerelateerde risico's buiten het bereik
van de standaardformule (juridisch risico - reputatierisico - risico inzake menselijk
kapitaal - liquiditeitsrisico - concentratierisico - strategisch risico). Voor deze risico's
hebben we passende structuren, richtlijnen en processen geïmplementeerd zodat
vroegtijdige identificatie van risico’s is gegarandeerd en passende maatregelen kunnen
worden genomen. Daarom kunnen we besluiten dat er geen extra risicokapitaal ter
beschikking moet worden gesteld.
• Het reputatierisico wordt naar onze mening voldoende opgevangen door het risico op
massale stopzetting van contracten door de klanten. Dit risico wordt in de
standaardformule op een conservatieve manier benaderd, wat leidt tot een hoog
risicokapitaal dat hiervoor aangehouden moet worden.
Op basis van de huidige hypotheses en methodologie is de solvabiliteitsratio van DKV Belgium
eind 2016 149%, wat toont dat het bedrijf over voldoende kapitaal beschikt. In Q4 van 2016 is
de Nationale Bank van België een audit gestart naar de berekening van de technische
provisies. Momenteel zijn er nog altijd besprekingen met de NBB aan de gang over mogelijke
aanpassingen in de methodologie. Het management verwacht dat de finale conclusies en
eventuele aanbevelingen van de audit voor het einde van Q2 2017 door de NBB meegedeeld
zullen worden
Deze conclusie wordt bevestigd door het ORSA-proces aangezien er een voldoende
kapitalisatie is ter afdekking van de risico's die voortvloeien uit huidige en verwachte
bedrijfsactiviteit, indien er vanaf 2017 passende premieaanpassingen kunnen worden
uitgevoerd.
Drijfveren voor het risicoprofiel van het bedrijf zijn:
• Acceptatierisico: Wijzigingen in de verwachte evolutie van de schadelast door
wettelijke wijzigingen in het socialezekerheidsstelsel kunnen een directe en belangrijke
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 6
invloed hebben voor DKV Belgium. Door het onbeperkte karakter van de aanvullende
dekkingen is DKV Belgium zeer gevoelig voor dergelijke externe factoren. Bovendien
zullen trends op de markt worden opgepikt in de medische index, maar wel met een
bepaalde vertraging en slechts in zoverre de andere spelers op de markt net zo
gevoelig zijn als DKV Belgium. Op basis van de eerste vaststellingen van deze
medische index wordt een structurele kloof vastgesteld in de ontwikkeling van
vorderingen voor DKV Belgium in vergelijking met de marktontwikkeling. Aangenomen
wordt dat deze trend wordt aangedreven door de afwijkende klantenoriëntatie in de
portefeuille van DKV Belgium in vergelijking met die van de ziekenfondsen, waarbij de
eerste veel meer is gericht op eenpersoonskamers en bijgevolg leidt tot een hogere
kostenevolutie. Er moet een analyse worden gemaakt van de evolutie van vorderingen
binnen DKV Belgium en een vergelijking met de evolutie van vorderingen op de markt
voor een beter begrip van de structurele kloof.
• De gevoeligheidsanalyse die is uitgevoerd in het ORSA-proces geeft aan dat een
continue stijging van de structurele kloof niet houdbaar is in het huidige bedrijfsmodel.
Dit benadrukt nog meer de noodzaak voor het management om niet alleen inzicht te
verwerven in de ontwikkeling van vorderingen en de triggers voor de medische trend
van ons eigen bedrijf, maar ook om inzicht te verwerven in de drijfveren voor een
afwijkende ontwikkeling van vorderingen ten opzichte van de marktontwikkeling, om
stappen te kunnen zetten om die kloof te verminderen.
• Renterisico:
• Het renterisico wordt bepaald door het verschil in duurtijden van de activa en
de passiva, waardoor beide anders reageren op wijzigingen in de
rentestructuur.
• Vanuit risicoperspectief zou het beleggingscomité zich meer moeten toespitsen
op langlopende beleggingen, om de duur van de activa te verlengen en af te
stemmen op de duur van de passiva (immunisatie van de activaportefeuille
tegen renteschommelingen). De uitdaging bestaat er op dit moment in om een
passend compromis te vinden tussen langetermijninvesteringen en duurzame
rendementen.
• Operationeel risico: risicobeheer heeft gewezen op volgende aandachtspunten :
• De focus is verschoven van operationele fouten in manuele processen naar fouten
door IT-bugs, systemen die hierdoor niet operationeel zijn enz. Het
automatiseringsproces is versneld, OASE-projectfasen worden in productie
genomen, maar kunnen na de implementatie bugs en fouten veroorzaken.
• Cyberrisico blijft een aanzienlijk risico door automatisering van onze processen en
de toename van cyberaanvallen. De voornaamste tekortkomingen werden
vastgesteld tijdens een groepsaudit, met als resultaat een lijst met
schadebeperkende maatregelen die moeten worden geïmplementeerd. De
maatregelen in verband met de vijf belangrijkste geïdentificeerde risico's werden
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 7
afgesloten aan het einde van het vierde kwartaal van 2016. De resterende
maatregelen worden momenteel nog uitgevoerd.
• Er zijn tot nu toe verscheidene risico's voor bedrijfscontinuiteitsbeheer (BCM)
vastgesteld: stroomonderbreking, netwerkonderbreking, operationele problemen
door de verhuis van onze sociale zetel en terroristische bedreiging). Deze worden
op passende wijze bewaakt en de nodige maatregelen worden genomen om te
voorkomen dat een BCM-gebeurtenis plaatsvindt.
Gezien de continue opvolging van de operationele risico's en de risicobeperkende
maatregelen die zijn geïmplementeerd of worden uitgewerkt, nemen we aan dat het
risicokapitaal dat voortvloeit uit de berekening van de standaardformule volstaat en dat geen
extra kapitaal hoeft te worden toegevoegd. De resultaten van de standaardformule zullen
vergeleken worden met de eigen ervaring die uit de resultaten van het interne controle systeem
voortvloeien.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 8
A. Bedrijfsactiviteiten en resultaten
A.1. Bedrijfsactiviteiten
Deutsche Kranken Versicherung Belgium S.A./N.V. (DKV Belgium) is een naamloze
vennootschap, lid van de groep Munich Re, en gemachtigd voor tak 2 en tak 18, respectievelijk
Ziekte en Hulpverlening, door de Nationale Bank van België (NBB).
De Nationale Bank van België (Berlaimontlaan 14 1000 Brussel) is tevens verantwoordelijk
voor het financiële toezicht op de onderneming, vertegenwoordigd door dossierbeheerder Dhr.
Guido De Pelsemaeker.
De externe accountant, die instaat voor de goedkeuring van de jaarrekening van DKV Belgium,
is KPMG Bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door Luk Roelandt en Frans Simonetti.
De huidige bedrijfsactiviteiten van DKV Belgium hebben betrekking aanvullende medische
kosten, niet-medische kosten (langetermijnzorg) en invaliditeitsverzekeringen. DKV Belgium
treedt ook op als verbonden agent namens Globality Health, een internationale
zorgverzekeraar die is gevestigd in Luxemburg met een speciale focus op expats.
DKV Belgium verstrekt zowel particuliere als groepscontracten. Particuliere contracten worden
afgesloten door natuurlijke personen, terwijl groepscontracten worden afgesloten voor de
werknemers van bedrijven of instellingen.
A.2. Resultaat van verzekeringsactiviteiten
Het resultaat van de verzekeringsactiviteiten van het bedrijf voor het jaar 2016 is opgenomen
in de onderstaande tabel (in overeenstemming met de Belgische boekhoudnormen).
De geboekte brutopremies zijn gestegen met 3,9% tot EUR 514,9 miljoen, voornamelijk door
de tevredenstellende ontwikkeling van nieuwe bedrijfsactiviteiten en een lager dan verwacht
aantal voortijdige opzeggingen .
De netto voorgevallen schades zijn gestegen van EUR 343,4 miljoen in 2015 tot EUR 374,3
miljoen in 2016 door de groeiende portefeuille en de medische inflatie.
De stijging van de vergrijzingsreserve kent opnieuw een normaal niveau (EUR 69,3 miljoen)
in tegenstelling tot de abnormale stijging van vorig jaar (EUR 140,3 miljoen) die werd
in Mio € YE 2016 YE 2015
bruto geboekte premies 514,85 495,58
netto voorgevallen schades -374,29 -343,40
delta vergrijzingsreserves -69,26 -140,33
bruto pnderschrijvingsresultaat 71,30 11,85
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 9
veroorzaakt door de afstemming van de vergrijzingsreserve tussen de IFRS-normen en de
Belgische boekhoudnormen.
De verbetering van het technisch resulaat laat toe om een ambitieus IT project op te starten
dat moet toelaten de kwaliteit van de geleverde service en de digitale ervaring met DKV te
verbeteren.
De financiële planning voor de komende jaren wordt hoofdzakelijk beïnvloed door een wijziging
in de wetgeving (invoering van de officiële medische index) en een wijziging in de berekening
van vergrijzingsreserves. Daarnaast helpen een ambitieuze planning van nieuwe
bedrijfsactiviteiten en een strikt kostenbeheer de winstgevendheid over de planningshorizon
te verhogen.
Aangezien de medische index moeilijk te voorspellen is, zijn we ervan uitgegaan dat we ten
minste de medische index van DKV Belgium zouden kunnen krijgen.
De wijziging in het model van de vergrijzingsreserve leidt tot een aanzienlijke en constante
daling in geplande bijdragen door de comfortabele reservepositie per eind 2015. Dit positieve
effect moet worden benut om de voorzichtigheid te verhogen en de technische rentevoet na
verloop van tijd te verlagen in lijn met onze beleggingsportefeuille. Daarnaast moeten we, zo
mogelijk, onze IBNR-positie verder versterken.
De groei wordt voornamelijk verklaard door een premie-indexering in lijn met de ontwikkeling
van schadelast, evenals ambitieuze nieuwe bedrijfsactiviteit door middel van een toegenomen
verkoopactiviteit, een nieuw assortiment producten en een succesvolle vernieuwingsstrategie
in de groep die bijdraagt aan een stabiele, maar winstgevende portefeuille.
A.3. Resultaat van beleggingsactiviteiten
Zoals reeds aangehaald zijn de resultaten van de belegginsportefeuille in 2016 vrij
vergelijkbaar met deze van 2015.
Resultaat beleggingsportefeuille 2016 (4Q) 2015 ( 4Q)
Interestopbrengsten 34,31 33,95
gerealiseerde meerwaarden 7,85 4,84
gerealiseerde minwaarden -4,89 -2,03
netto resultaat (voor beheerskosten) 37,27 36,77
beheerskosten -1,92 -1,89
netto resultaat (incl beheerskosten) 35,35 34,87
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 10
A.4. Resultaat van andere activiteiten
Niet van toepassing
A.5. Eventuele andere publicaties
Niet van toepassing
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 11
B. Goverancesysteem
B.1. Beheerstructuur
B.1.1. Goverancestructuur
Bij het nastreven van de bedrijfsdoelstellingen wil DKV Belgium een bedrijfsstructuur
uitbouwen, die gericht is op transparant en efficiënt beheer van de maatschappij. Deze
paragraaf beschrijft de bestuursorganen binnen DKV Belgium, hun doelstelling, taken en
verantwoordelijkheden.
B.1.1.1 De Raad van Bestuur
• De Raad van Bestuur is gemachtigd om maatregelen te nemen die nodig zijn om het
bedrijfsdoel te realiseren, behoudens maatregelen waarvoor krachtens de wet alleen
de Algemene Vergadering bevoegd is.
• Naast de bevoegdheden die zijn verleend krachtens de wet of de statuten moet de
Raad van Bestuur ook het algemene beleid van het bedrijf bepalen en nauwlettend
toezien op het dagelijks bestuur van het directiecomité.
• De Raad van Bestuur bepaalt het algemene beleid, hetzij op eigen initiatief, hetzij op
voorstel van het directiecomité, rekening houdend met het Integriteitsbeleid en de
Gedragscode van het bedrijf.
• Het algemene beleid omvat de strategische krachtlijnen van het bedrijf, het goedkeuren
van projecten en budgetten en belangrijke wijzigingen in de organisatiestructuur.
• De Raad van Bestuur controleert ook de bedrijfsvoering van het directiecomité. Het
heeft ook een uitgebreid onderzoeksrecht. In het kader van deze taak brengt het
directiecomité regelmatig verslag uit, of de Raad kan op elk moment vragen naar
specifieke rapporten over de aspecten van de verzekeringsactiviteit die het
bedrijfsleven beïnvloeden.
B.1.1.2 Het directiecomité
Dit is een beslissingsorgaan met collegiale verantwoordelijkheid en werking. Het legt de
bedrijfsstrategie voor aan de Raad van Bestuur en brengt deze strategie ten uitvoer. Dit
betekent dat het comité een daadwerkelijke invloed heeft op het dagelijks bestuur van het
bedrijf, zonder inmenging van buitenaf, en in het kader van het algemene beleid dat door de
Raad van Bestuur wordt vastgesteld.
Daartoe delegeert de Raad verscheidene rechtsbevoegdheden aan het directiecomité. Het
Interne charter bevat de aangelegenheden waarvoor voorafgaande goedkeuring van de Raad
van Bestuur nodig is.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 12
B.1.1.3 Het audit- en risicocomité
Dit comité is een onderdeel van en wordt ondersteund door de Raad van Bestuur. Het heeft
geen beslissingsbevoegdheid noch vertegenwoordigingsbevoegdheid. Het brengt op
regelmatige basis verslag uit aan de Raad van Bestuur, en ten minste wanneer deze laatste
de jaarrekeningen opmaakt.
Zo nodig worden de conclusies ter goedkeuring voorgelegd aan de Raad van Bestuur.
Het bedrijf heeft gekozen voor de mogelijkheid, voorzien in artikel 52 §4 van de Solvabiliteit II-
richtlijn, één enkel comité in staat te stellen de opdrachten van zowel het audicomité en het
risicocomité te vervullen; de NBB is hiervan op de hoogte gesteld.
Hieronder volgt een niet-uitputtende lijst van de bevoegdheden van dit comité, het Charter van
het audit- en risicocomité is het volledige referentiewerk:
• Toezicht op het voorbereidingsproces van financiële informatie;
• Toezicht op de efficiëntie van de systemen voor interne controle en beheer van de
bedrijfsrisico's;
• Toezicht op de interne audit en de efficiëntie ervan;
• Toezicht op de wettelijke controle van de jaarrekening en geconsolideerde rekening,
inclusief toezicht op aangelegenheden en aanbevelingen van de erkende
bedrijfsrevisor;
• Onderzoek naar en toezicht op de onafhankelijkheid van de erkende bedrijfsrevisor,
met name voor het leveren van aanvullende diensten aan het bedrijf;
• Advies geven aan de Raad van Bestuur over aspecten die betrekking hebben op de
strategie en de tolerantiedrempel van huidige en toekomstige risico's (balans van
middelen, bevoegdheden, proces voor follow-up van risico’s ...);
• De Raad helpen toezicht houden op de uitvoering van deze strategie door het
directiecomité (het onderzoeken van de procedures voor het organiseren van de
afdekking van risico's, het verzamelen van alle informatie over de risicobeheersfunctie,
het naleven van de ROC ...) en de Raad toestaan de efficiëntie van het
geïntroduceerde systeem voor risicobeheer te beoordelen.
B.1.1.4 Het remuneratiecomité
De functie van dit comité bestaat in het verstrekken van advies en het maken van
aanbevelingen aan de Raad van Bestuur in aangelegenheden die verband houden met
het beloningsbeleid:
• voor leden van het directiecomité; • voor de kaderleden wiens professionele activiteiten een wezenlijk effect zouden
hebben op het risicoprofiel van het bedrijf (risicodragers); • voor de verantwoordelijken van de onafhankelijke controlefuncties.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 13
B.1.1.5 De sleutelfuncties
De verantwoordelijkheden voor de vier sleutelfuncties die zijn voorzien in de Solvabiliteit II-
richtlijn zijn op passende wijze gescheiden om de effectieve werking van het governance-
systeem te waarborgen.
• De governance-functies risicobeheer, compliance en interne audit zijn opgericht in
volledig aparte organisatorische eenheden, waardoor hun onafhankelijkheid wordt
gewaarborgd. De actuariële functie wordt nog altijd uitbesteed aan de groep en is ook
onafhankelijk van het lokale actuariële team. DKV Belgium overweegt momenteel om
een ‘interne’ actuariële functie te integreren;
• De hoofden van de sleutelfuncties brengen direct verslag uit aan een lid van de Raad
van Bestuur. De circulaire over de verwachtingen van de NBB betreffende het
governance-systeem van verzekerings- en herverzekeringsmaatschappijen voorziet
dat de risicobeheersfunctie per uitzondering kan worden uitgevoerd door een persoon
van het seniormanagement van de organisatie die geen lid is van het directiecomité.
Gezien de omvang van DKV Belgium en de complexiteit van haar risico's werd in 2016
een uitzondering verleend door de NBB;
• Er is een concept van onafhankelijke risicocontroles uitgewerkt (eerste, tweede en
derde verdedigingslinie) waardoor geen invloed, controle of beperking op de werking
van de controlefuncties uitgeoefend wordt. Operationele bedrijfsfuncties en
controlefuncties zijn duidelijk gescheiden binnen de Raad van Bestuur.
Er is een doeltreffend systeem voor informatieoverdracht voorzien. Duidelijke
rapporteringslijnen ondersteunen een snelle overdracht van informatie aan alle personen die
deze nodig hebben. Er zijn beleidslijnen met een beschrijving van de rollen en
verantwoordelijkheden van alle personen die betrokken zijn bij de processen. Voor de
actuariële functie wordt momenteel een charter met rollen en verantwoordelijkheden
opgesteld. Voor de andere sleutelfuncties bestaat een dergelijk charter al.
B.1.2. Beloningsbeleid
B.1.2.1 Algemeen beloningsbeleid
Het beloningsbeleid van DKV Belgium is bedoeld om werknemers een algemeen
beloningsniveau aan te bieden dat concurrerend is ten opzichte van toepasselijke
marktbenchmarks en is afgestemd op het succes van het bedrijf. Het beleid streeft naar de
ondersteuning van de algemene bedrijfs- en risicostrategie, het risicoprofiel, de doelstellingen,
de waarden en de langetermijnbelangen en de resultaten van het bedrijf. Het is opgesteld om
capabele medewerkers aan te trekken, te motiveren en te behouden.
Sterke prestaties worden verwacht en beloond. Wij streven ernaar om een
voorkeurswerkgever te zijn, die medewerkers beloont, motiveert en overtuigt om een duidelijk
positief verschil te maken voor het bedrijf, haar klanten, polishouders en aandeelhouders. Er
bestaat een duidelijk onderscheid in de beloningen voor geleverde prestaties; op, boven en
onder de verwachte niveaus.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 14
De functie van de niet-uitvoerende leden van de Raad van Bestuur is onbetaald, met
uitzondering van deze van de onafhankelijke bestuurders die een vaste vergoeding per jaar
ontvangen en een variabele vergoeding per vergadering waaraan zij deelnemen.
De Algemene Vergadering beslist over de methode en, indien van toepassing, het bedrag van
de bezoldiging van niet-uitvoerende bestuurders.
B.1.2.2 Beloningsbeleid voor leden van het directiecomité
Het beloningsbeleid behoort tot de regelingen en praktijken van de Belgische markt en is
gebaseerd op het beloningsbeleid van de groep.
Het beloningsbeleid voor leden van het directiecomité maakt het mogelijk om:
• de beste talenten aan te trekken, te ontwikkelen, te behouden en te motiveren; • betere prestaties aan te moedigen; • de beloningsniveaus af te stemmen op de resultaten van het bedrijf in
overeenstemming met het risicobeheer.
Het is gebaseerd op een 3 principes:
• het creëren van langetermijnwaarde; • interne rechtvaardigheid, gebaseerd op individuele en collectieve prestaties; • bedrijfsresultaten en financiële draagkracht.
De beloning bestaat uit een vaste component en een variabele component waarvan het niveau
wordt bepaald door het remuneratiecomité:
• De vaste component wordt bepaald in overeenstemming met wat op de markt
gangbaar is ter wille van een flexibel beloningsbeleid voor de variabele component.
• De vaste component van de beloning is goed voor meer dan de helft van de
totale geldelijke vergoeding, behalve in uitzonderlijke omstandigheden.
• De variabele component is tweeledig:
• een niet-uitgestelde variabele component die wordt bepaald door een jaarlijks
streefbedrag dat het volgende jaar wordt uitbetaald in overeenstemming met het
succespercentage van de overeenstemmende doelstelling.
• een uitgestelde variabele component die wordt bepaald door een driejaarlijks
streefbedrag dat tijdens het 4e jaar wordt overgedragen in overeenstemming met het
succespercentage van de driejaarlijkse cyclusdoelstellingen die zijn vastgesteld aan
het begin van de periode.
De uitgestelde variabele component van de leden van het directiecomité varieert tussen 20%
en 40% van de totale variabele beloning.
De jaardoelstellingen hebben betrekking op enerzijds het collectieve en transversale resultaat
van de operationele prestaties van het bedrijf (in lijn met het strategische plan) en op anderzijds
het individuele prestatieniveau bij de realisatie van de doelstellingen met betrekking tot het
verantwoordelijkheidsgebied van het lid van het directiecomité; en tot slot op het
exemplarische karakter van het leidersgedrag zoals dat is verankerd in de bedrijfswaarden.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 15
Enerzijds zijn de driejaarlijkse doelstellingen aan het begin van de cyclus gekoppeld aan het
collectieve resultaat van de operationele prestaties van het bedrijf, zoals voor de komende drie
jaar is vastgelegd in het strategisch plan; en anderzijds aan het collectieve resultaat van de
operationele prestaties van de groep waarvan het bedrijf een onderdeel vormt.
De succespercentages van de jaarlijkse of driejaarlijkse doelstellingen variëren gewoonlijk
tussen 50 en 150%. In uitzonderlijke omstandigheden zullen ze waarschijnlijk 0% of 200%
bedragen. Ze worden jaarlijks bepaald door het remuneratiecomité op aanbeveling van het
management en HR-afdeling van de groep.
B.1.2.3 Beloningsbeleid voor personen die controlefuncties vervullen
Voor de onafhankelijke controlefuncties (risicobeheer, actuariële functie, audit en compliance)
geldt een beloningsbeleid met vergelijkbare beginselen. Er moet echter op worden gewezen
dat:
• de doelstellingen niet de financiële doelstellingen kunnen zijn van de organen die
ze moeten controleren. De transversale prestatiedoelstelling, waarop deze functies
geen noemenswaardige invloed hebben, werd door de groep echter beperkt tot
maximaal 20% van het variabele deel.
• Het variabele deel van de (jaarlijkse plus uitgestelde) beloning bedraagt maximaal
25% van de totale beloning voor een eindresultaat van 100%.
B.1.3. Aandeelhouders
DKV Belgium S.A./N.V. is een bedrijf van de groep Munich Re.
‘Munich Health Alpha GmbH’ en ‘Munich Health Holding AG’ zijn aandeelhouders van DKV
Belgium S.A./N.V. De vennootschap krachtens de Duitse wet ‘Munich Health Alpha GmbH’,
gevestigd te 80802 München, Duitsland, Königinstrasse 107, bezit 769.996 aandelen. De
vennootschap krachtens de Duitse wet ‘Munich Health Holding AG’, gevestigd te 80802
München, Duitsland, Königinstrasse 107, bezit 4 aandelen.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 16
B.2. Betrouwbaarheids- en deskundigheidseisen
DKV Belgium heeft een betrouwbaarheids- en deskundigheidsbeleid opgesteld om ervoor te
waken dat alle personen die DKV Belgium feitelijk besturen, of verantwoordelijk zijn voor
andere sleutelfuncties binnen DKV Belgium, altijd voldoen aan de betrouwbaarheids- en
deskundigheidseisen onder wet- en regelgeving op basis van of resulterend uit de
toepassing van de Solvabiliteit II-richtlijn.
B.2.1. Criteria
Omschrijving van de criteria bij het bepalen van de betrouwbaarheids- en deskundigheidseisen
van sleutelfiguren.
Betrouwbaarheidseisen
Een sleutelfiguur wordt als ‘betrouwbaar’ beschouwd als zijn/haar relevante onderwijs- en
beroepskwalificaties, kennis en ervaring binnen de verzekeringssector, overige financiële
sectoren of andere branches volstaan om een gezonde en prudente bedrijfsvoering mogelijk
te maken.
Leden van de Raad van Bestuur en het directiecomité
De leden van de Raad van Bestuur en het directiecomité hebben gezamenlijk kwalificaties,
ervaring en kennis in de volgende domeinen:
(i) verzekerings- en financiële markten; (ii) de bedrijfsstrategie en het bedrijfsmodel; (iii) het governance-systeem; (iv) financiële en actuariële analyse; (v) het regelgevend kader.
Het gedetailleerde kennisniveau dat wordt gevraagd van verschillende leden van de Raad van
Bestuur en het directiecomité kan variëren.
Personen die verantwoordelijk zijn voor overige sleutelfuncties
Sleutelfiguren die verantwoordelijk zijn voor overige sleutelfuncties moeten de theoretische en
praktische kennis hebben die nodig is voor de respectieve sleutelfunctie (d.w.z. risicobeheer,
compliance, interne audit of actuariële kennis, indien van toepassing). De specifieke kennis
verschilt tussen sleutelfuncties, en vormt een onderdeel van elke specifieke
functieomschrijving.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 17
Deskundigheidseisen
Een sleutelfiguur wordt als ‘deskundig’ beschouwd als hij/zij over een goede reputatie en
integriteit beschikt.
Van sleutelfiguren wordt verwacht dat ze, in de mate van het mogelijke, activiteiten vermijden
die kunnen leiden tot belangenconflicten of het optreden van dergelijke belangenconflicten.
Op het gebied van ‘professioneel gedrag’ moeten we op de eerste plaats kijken naar
onafhankelijkheid en ten tweede naar de hoeveelheid geïnvesteerde tijd.
De noodzakelijke onafhankelijkheid is tweeledig:
• ter voorkoming of beheersing van belangenconflicten;
• Elke sleutelfiguur die onder het toepassingsgebied van de wet valt, wordt geacht in
staat te zijn om, objectief en zelfstandig, een bewuste beslissing te nemen in het belang
van zowel het bedrijf als zijn belanghebbenden, na alle beschikbare informatie en
adviezen nauwkeurig te hebben overwogen en onafhankelijk van eventuele invloed
van buitenaf.
De hoeveelheid geïnvesteerde tijd houdt in dat er voldoende tijd is geïnvesteerd in de functie
waarvoor de beoordeling van betrouwbaarheid en deskundigheid wordt uitgevoerd.
B.2.2. Procedure
Omschrijving van de procedure bij het beoordelen van de betrouwbaarheid en deskundigheid van
sleutelfiguren.
De betrouwbaarheid en deskundigheid van elke sleutelfiguur wordt beoordeeld voorafgaand
aan zijn/haar aanstelling, of indien door bepaalde omstandigheden een herbeoordeling nodig
is.
Voor DKV Belgium is de bevoegde instantie:
• de Raad van Bestuur als de sleutelfiguur lid is van de Raad van Bestuur of het directiecomité of
• het directiecomité voor andere sleutelfiguren.
De HR-afdeling staat in voor de voorbereiding van de beoordeling door het verzamelen en
samenvoegen van de benodigde informatie.
Er wordt gebruik gemaakt van een beoordelingsvragenlijst en de functieomschrijving voor het
verifiëren van de benodigde bevoegdheden van elke sleutelfiguur. Deze documenten dienen
ook ter ondersteuning in het
kader van de evaluatieprocedure.
Betrouwbaarheidsbeoordeling
De betrouwbaarheidsbeoordeling omvat, maar is niet beperkt tot, een beoordeling van
tewerkstellingsgeschiedenis, referenties en onderwijs- en beroepskwalificaties in verband met
de respectieve taken die aan de desbetreffende sleutelfiguur zijn toegewezen.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 18
De betrouwbaarheidsbeoordeling wordt gebaseerd op de definitie van de vereiste kennis,
ervaring en kwalificatie voor de toegewezen taken.
Er kan rekening worden gehouden met de vraag of er tijdig verdere professionele opleiding
kan worden verstrekt ter verbetering van eventuele kwalificaties van de sleutelfiguur voor
betrouwbaarheidseisen die tijdens de beoordeling als onvoldoende zijn beoordeeld.
Deskundigheidsbeoordeling
Bij de deskundigheidsbeoordeling van sleutelfiguren moet hun eerlijkheid en financiële
soliditeit worden beoordeeld op basis van bewijsmateriaal aangaande hun karakter,
persoonlijk gedrag en zakelijk gedrag, met inbegrip van eventuele criminele, financiële of
toezichtsproblemen die in een relevant rechtsgebied werden opgeworpen.
De deskundigheidsbeoordeling van de sleutelfiguur bestaat onder meer uit:
• een controle van het strafbladdat aan de toezichthouder wordt verstuurd; • een verklaring dat er geen belangenconflict bestaat.
Omschrijving van de procedure en richtlijnen voor het beoordelen van de betrouwbaarheid en
deskundigheid van sleutelfiguren.
De betrouwbaarheid en deskundigheid van de sleutelfiguren wordt regelmatig beoordeeld.
Elke sleutelfiguur moet de verantwoordelijke HR-afdeling onverwijld op de hoogte brengen
indien hij/zij niet meer voldoet aan de eisen die in dit beleid zijn vastgelegd, of indien het gevaar
bestaat dat hij niet meer aan deze eisen kan voldoen. Raadpleeg het Betrouwbaarheids- en
deskundigheidsbeleid van DKV Belgium voor een beschrijving van dat proces, van de situaties
die aanleiding geven tot een herbeoordeling, van de daarmee verband houdende maatregelen.
B.3. Risicobeheersysteem
B.3.1. Risicobeheersysteem
De taak van de afdeling ‘risicobeheer’ binnen DKV Belgium is het creëren en bevorderen van
risicobewustzijn en het streven naar een doeltreffende integratie van risicobeheer in alle
bedrijfsactiviteiten. Deze uitgebreide en geïntegreerde benadering voor risicobeheer maakt
gebruik van een holistische weergave van alle risico's.
Het risicobeheersysteem is niet alleen bedoeld voor risicobeheer, maar moet ook bijdragen
aan de ontwikkeling van oplossingen binnen de vastgestelde risicobereidheid en derhalve
opportuniteiten bieden.
De risicobeheersfunctie voorziet het seniormanagement van relevante, uitgebreide en tijdige
informatie over de blootstelling aan risico’s . De risicostrategie, risicobereidheid en
risicopositie, alsmede het ontstaan van nieuwe risico's, moeten transparant worden gemaakt
binnen de organisatie. De risicobeheersfunctie levert een grote bijdrage aan de risicostrategie
van het bedrijf en alle beslissingen die een aanzienlijke invloed uitoefenen op het risicoprofiel
van het bedrijf.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 19
De onafhankelijke risicobeheersfunctie kan direct of indirect invloed uitoefenen in het kader
van risicovolle beslissingen. Risicobeheer moet volledig zijn ingebed in de operationele taken
en opportuniteiten bieden, met inachtneming van de verantwoordelijkheden van de
bedrijfseenheden (risicodragers). Op die manier wordt het risicobewustzijn onder de
werknemers verbeterd.
De verschillende risico’s moeten naar behoren worden aangepakt op het passende
niveau/binnen de passende afdeling van de organisatie. Het risicobeheersysteem zelf wordt
regelmatig gecontroleerd en geëvalueerd wat betreft geschiktheid en doeltreffendheid. Alle
inspanningen moeten worden geleverd om ervoor te zorgen dat het gehele
risicobeheersysteem geschikt en doeltreffend is en dat alle risicocategorieën binnen het bedrijf
zijn geïdentificeerd, d.w.z. dat er geen leemten zijn in het risicolandschap en in het
risicobeheerproces. Alle medewerkers moeten zich bewust zijn van de risico's waarmee ze
worden geconfronteerd bij de uitoefening van hun functies. Dit bewustzijn vraagt om openheid,
regelmatig toezicht en, zo nodig, een kritische blik op bestaande concepten, procedures en
regels. Risicobewustzijn betekent ook dat alle medewerkers de sleutelfuncties moeten
informeren over betekenisvolle feiten die mogelijk relevant zijn voor de uitoefening van hun
taken.
Risicobeheer stelt een driemaandelijks risicorapport op met betekenisvolle risico's en een
evaluatie van de risicopositie van DKV Belgium. Risico's zijn van betekenis wanneer zij
mogelijk een aanzienlijke invloed hebben op DKV Belgium of wanneer het risicobeheer van
DKV Belgium een risico als noemenswaardig beschouwt.
Het risicorapport bevat over het algemeen de volgende risico's binnen DKV Belgium:
- Beoordeling van kapitaaltoereikendheid
- Algemene analyse van beleggingen en gebrek aan overeenstemming tussen activa en
passiva
- Verzekeringsrisico's
o Reserves
o Ontwikkeling van de verliesratio
o Opkomend/accumulatie-/concentratierisico
- Overige risico's
o Governance-aspecten
o Strategisch/politiek risico
o Compliance-/juridisch risico
o Operationeel risico
o Input van interne audit
B.3.2. ORSA-proces
De eigen risico- en solvabiliteitsbeoordeling (ORSA) kan worden gedefinieerd als het geheel
van de processen en procedures die worden gebruikt voor het identificeren, beoordelen,
bewaken, beheren en rapporteren van de korte- en langetermijnrisico's waarmee een
verzekeringsmaatschappij te maken heeft of kan krijgen en om het eigen vermogen te bepalen
dat nodig is om te verzekeren dat te allen tijde aan de totale solvabiliteitsbehoeften van het
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 20
bedrijf wordt voldaan. Het ORSA-proces omvat met andere woorden alle pijlers van
Solvabiliteit II door samenvoeging van bedrijfsstrategie, risicostrategie en kapitaalbeheer,
zowel vanaf de rapportagedatum als voor toekomstige periodes in overeenstemming met de
planninghorizon van het bedrijf.
De periodieke ORSA-activiteiten zijn afgestemd op het jaarlijkse financiële en strategische
planningsproces.
In tegenstelling tot het driemaandelijkse toezicht op de risico- en solvabiliteitspositie, heeft het
hele proces dat bijdraagt aan de reguliere ORSA een jaarlijkse frequentie.
Wijzigingen in interne en/of externe factoren, die leiden tot een aanzienlijke wijziging in het
risicoprofiel en/of eigen vermogen van DKV Belgium, geven aanleiding tot een ORSA buiten
de vaste periode.
Gebeurtenissen die leiden tot een dergelijke niet-reguliere ORSA staan beschreven in het
ORSA-beleid dat wordt gehanteerd binnen DKV Belgium.
Binnen het ORSA-proces worden de volgende onderwerpen in aanmerking genomen en
gedocumenteerd:
• Beoordeling van de geschiktheid van de standaardformule met betrekking tot het
risicoprofiel van DKV Belgium;
• Beoordeling van de risico's die niet onder de standaardformule vallen;
• Beoordeling van de daadwerkelijke kapitaaltoereikendheid binnen een periode van één
jaar en binnen de tijdshorizon van de bedrijfsplanning;
• Prognoses van de bedrijfsactiviteit (met inbegrip van bedrijfsplannen voor minimaal
twee jaar en prognoses van de bedrijfseconomische balans) dienen als input voor de
ORSA zodat het bedrijf zich een beeld kan vormen over haar algehele
solvabiliteitsbehoeften en eigen vermogen;
• Met het oog op onzekerheden in de planning worden de resultaten voor het
basisscenario in vraag gesteld, en dit voor de belangrijkste aannamen met betrekking
tot winstgevendheid van het bedrijf en de belangrijkste factoren van de kapitaalmarkt
(bv. door het uitvoeren van een gevoeligheidsanalyse). De resultaten van deze verdere
analyse worden in het ORSA-rapport opgenomen.
Het resultaat van het ORSA-proces wordt jaarlijks aan het directiecomité en de Raad van
Bestuur gerapporteerd. De informatie over de ORSA wordt bezorgd aan de toezichthouder in
het kader van de Regular Supervisory Reporting (RSR). De benodigde informatie moet
gebaseerd zijn op de interne documentatie van de ORSA en relevante informatie bevatten
over de bevindingen, conclusies en kwantitatieve uitkomst van het ORSA-proces.
B.3.3. Risicobeheersfunctie
De risicobeheersfunctie vraagt de nodige technische deskundigheid, bedrijfservaring en
bevoegdheid om ten volle deel te nemen aan het besluitvormingsproces van het bedrijf. Het
risicobeheermodel is bedoeld om de risicofunctie te versterken en is een belangrijk hulpmiddel
voor het maximaliseren van de waarde die ontstaat door de ontwikkeling van bedrijfsactiviteit
van DKV Belgium. Het mag daarom niet zomaar als een controlefunctie worden beschouwd.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 21
De risicobeheersfunctie verbindt zichzelf ertoe om het topkader regelmatig te informeren over
noemenswaardige risico's, door het indienen van een risicorapport met risicostatus, recente
wijzigingen in het risicolandschap, geplande of genomen maatregelen ter beperking van
risico's en onbeheerde risico's. Risicobeheer verschaft duidelijkheid over het concept, de
definitie en de ondersteuning bij de implementatie van de risicocultuur, op basis van een reeks
risicoregels.
De risicobeheersfunctie is gemachtigd door de Raad van Bestuur en het directiecomité om
aangelegenheden die zijn aangekaart tijdens bv. het risicocomité over te dragen aan de
verantwoordelijke proceseigenaars (en afdelingshoofden) of andere comités voor
risicobeperking. De risicobeheersfunctie staat in voor de follow-up van de acties die door deze
verantwoordelijkheden of comités worden genomen. Daarnaast is de risicobeheersfunctie
gemachtigd voor het oprichten van werkgroepen om risico’s met een hoge prioriteit aan te
pakken en de voortgang van de respectieve werkgroepen te volgen.
Ter wille van de onafhankelijkheid staat de risicobeheersfunctie binnen DKV Belgium in directe
communicatie met de CEO en de voorzitter van de Raad van Bestuur.
De circulaire over de verwachtingen van de NBB betreffende het governance-systeem van
verzekerings- en herverzekeringsmaatschappijen voorziet dat de risicobeheersfunctie per
uitzondering kan worden uitgevoerd door een persoon van het seniormanagement van de
organisatie die geen lid is van het directiecomité. Gezien de omvang van DKV Belgium en de
complexiteit van haar risico's werd in 2016 een uitzondering verleend door de NBB.
De leden van de afdeling ‘risicobeheer’ zijn aan DKV gebonden door een
arbeidsovereenkomst en vallen onder de verantwoordelijkheid van de risicobeheersfunctie. De
bevoegdheden, integriteit en discretie van alle medewerkers van de afdeling ‘risicobeheer’ zijn
van cruciaal belang voor het correct functioneren van de afdeling. De leden van de afdeling
‘risicobeheer’ hebben toegang tot de nodige IT-systemen en -toepassing. De
risicobeheersfunctie heeft in het kader van zijn taken een onbeperkt recht om informatie te
ontvangen van alle afdelingen van DKV Belgium.
De lokale risicobeheersfunctie van DKV Belgium brengt verslag uit aan de risicobeheersfunctie
van de groep. Zo kan het risico op belangenvermenging worden verminderd als een
personeelslid naast andere taken ook instaat voor risicobeheer. Bij een conflictsituatie tussen
de lokale risicobeheersfunctie en de lokale CEO, moet de lokale risicobeheersfunctie
escaleren naar de risicobeheersfunctie van de groep en de voorzitter van de Raad van
Bestuur.
DKV Belgium heeft een lokale afdeling voor risicobeheer die aangepast is aan haar omvang.
DKV Belgium werkt samen met de risicobeheersfunctie van de groep om ervoor te zorgen dat:
• Alle normen, grenswaarden en processen van de groep worden nageleefd. Bovendien
moet de risicobeheerfunctie ervoor zorgen dat alle lokale eisen die door de lokale
toezichthouder zijn uiteengezet, in acht worden genomen bij het opzetten van het
lokale kader voor risicobeheer op basis van het kader voor risicobeheer van de groep;
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 22
• Het risicobeheer dat is afgestemd op de omvang van DKV Belgium van goede kwaliteit
is;
• Er geen nadelige managementbeslissingen met betrekking tot de risicostrategie of
risicomaatregelen worden genomen, die kunnen leiden tot financiële verliezen.
Aan de drie bovengenoemde doelstellingen wordt voldaan door:
• Ondersteuning door interdisciplinaire teams van hooggekwalificeerd personeel;
• Uitgebreide documentatie, richtlijnen en instructies om ervoor te zorgen dat
risicomanagers van de afdeling ‘risicobeheer’ van DKV Belgium en de groep voldoende
zijn geïnformeerd over onze risicostrategie, -organisatie en -processen.
Er moet worden opgemerkt dat het basisprincipe ‘naleven of motiveren’ van toepassing is,
d.w.z. dat als DKV Belgium afwijkt van de groepsnormen, dit moet worden gemotiveerd door
de risicobeheersfunctie (bv. bij afwijkende lokale eisen die door de lokale toezichthouder zijn
gedefinieerd) .
B.4. Intern controlesysteem
Ter wille van de effectiviteit van de operaties, de betrouwbaarheid van de financiële rapportage
en de naleving van de wet- en regelgeving, koppelt het interne controlesysteem (ICS) van DKV
Belgium systematisch doelmatige controles aan noemenswaardige operationele risico's.
Het ICS bestaat uit een proces dat begint met de risicostrategie en risicobereidheid, en
verdergaat met de identificatie en beoordeling van de belangrijkste risico's binnen DKV
Belgium. Op basis van de controleomgeving van DKV Belgium worden aan elk risico controles
gekoppeld die achteraf worden beoordeeld. Vervolgens worden de nettorisico's vergeleken,
bv. met de aandachtskaarten van DKV Belgium en buitensporige risico's worden zo nodig
beheerst door het verdragen, behandelen, overdragen of beëindigen van het risico. Dit proces
vindt zijn hoogtepunt in de jaarlijkse ICS-rapportage aan het directiecomité, het audit- en
risicocomité, de Raad van Bestuur en de NBB in overeenstemming met de NBB_2015_21
circulaire van 13 juli 2015 en hoofdstuk 14 over de effectiviteit van het governance-systeem
van 12 juli 2016. . Het ICS moet, samen met de bijbehorende risico's en
controleverantwoordelijkheden, onverwijld worden gedocumenteerd en aangepast aan
relevante wijzigingen in omstandigheden.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 23
B.5. Compliancefunctie
B.5.1. Taken en methodologie
Belangrijkste taken:
• Het organiseren van de implementatie van de compliance-richtlijnen van de groep;
• Het organiseren van de implementatie en omzetting van wettelijke bepalingen en
regelingen met betrekking tot de compliance-onderwerpen;
• Het ontwerpen en implementeren van compliance-opleidingen voor medewerkers van
het bedrijf, follow-up van erkenningen;
• Het uitvoeren van compliance-beoordelingen van nieuwe initiatieven/projecten die
relaties/processen met klanten en verdelers beïnvloeden, het uitwerken van
risicobeperkende maatregelen waar nodig en het ondersteunen van de implementatie
ervan;
• Het opsporen van compliance-risico's en het bijwerken van de compliance-
aandachtskaart om het bedrijf in veiligheid te brengen; het voorstellen van passende
risicobeperkende maatregelen voor de eerste verdedigingslinie en het ondersteunen
van de implementatie ervan;
• Het management informeren over de holistische visie van de compliance-
‘aandachtkaart’, waarschuwen voor eventuele noemenswaardige problemen en het
toezien op de doeltreffendheid van risicobeperkende acties;
• Het ondersteunen de eerste verdedigingslinie bij zijn besluitvorming;
• Het organiseren van de ‘Governance Meeting’ van de sleutelfuncties zoals
gedefinieerd onder Solvabiliteit II en het coördineren van acties met de andere
onafhankelijke controlefuncties;
• Optreden als contactpersoon van de FSMA;
• Verslag uitbrengen aan de raad en het audit- en risicocomité;
• De compliance-functie bewaakt en draagt bij aan de afstemming van interne
procedures op de Belgische wet- en regelgeving inzake ethiek en gedragscode en op
de gedragsregels die van toepassing zijn in de groep Munich Re;
• De compliance-functie maakt de kloofanalyse van compliance-onderwerpen,
beoordeelt de relevantie van de mogelijke compliance-risico's, stelt risicobeperkende
maatregelen voor waar nodig en ziet toe op hun implementatie.
De compliance-afdeling heeft:
• onbeperkte toegang en initiatiefrecht voor alle taken in de domeinen die vermeld
staan in het compliance-charter;
• zonder voorafgaande toestemming, het recht om met elke medewerker te praten en
elk document, elke activiteit, elk dossier of elk informatief detail van de betrokken
entiteit te inspecteren, met inbegrip van notulen van advies- en
besluitvormingsorganen, voor zover dit nodig is voor de uitvoering van de opdracht;
• op eigen initiatief de mogelijkheid om direct contact op te nemen met de voorzitter
van de Raad van Bestuur, de commissaris en de regelgevende instanties.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 24
B.5.2. Onafhankelijkheid en objectiviteit
De onafhankelijkheid en objectiviteit van de compliance-functie wordt gegarandeerd door tal
van maatregelen zoals passende positionering in de organisatiestructuur, passende scheiding
van taken, voldoende middelen.
De compliance-functie behoort tot de tweede verdedigingslinie en is direct ondergeschikt aan
de CEO. Het hoofd van de compliance-functie heeft een indirecte verplichting van rapportering
aan de Regional Compliance Manager van ERGO International.
Binnen de operationele diensten zijn er contactpersonen die fungeren als gesprekspartners
voor de compliance-functie.
Er worden regelmatig vergaderingen georganiseerd met andere sleutelfuncties om
regelmatige communicatie tussen de verschillende sleutelfuncties van DKV Belgium te
waarborgen. De resultaten van compliance-bevindingen worden ook gedeeld met de
risicobeheersfunctie en intern audit.
Het compliance charter wordt op intranet gepubliceerd en wordt jaarlijks herzien. In geval van
noemenswaardige wijzigingen wordt het document herzien en het amendement moet dan worden
goedgekeurd door het directiecomité en de Raad van Bestuur.
B.6. Interne auditfunctie
B.6.1. Taken en methodologie
De afdeling Interne audit van DKV Belgium ondersteunt het directiecomité bij het uitvoeren
van zijn toezichtstaken. De afdeling is in het bijzonder verantwoordelijk voor het onderzoeken
van het systeem van interne governance. Dit bestaat uit het risicobeheersysteem (RMS), het
interne controlesysteem (ICS) en de drie sleutelfuncties (compliance, risicobeheer en
actuariële functie).
De kerntaken van de afdeling Interne audit omvatten:
Het uitvoeren van audits: De afdeling Interne audit controleert de geschiktheid en
doeltreffendheid van de volledige bedrijfsorganisatie en het interne controlesysteem in het
bijzonder. De auditactiviteit van de afdeling Interne audit moet te allen tijde objectief,
onpartijdig en onafhankelijk worden uitgevoerd. Het auditgebied van de afdeling Interne audit
heeft betrekking op alle activiteiten en processen van het governance-systeem en omvat
expliciet de overige governance-functies. De auditopdracht heeft in het bijzonder betrekking
op de volgende aspecten:
• Effectiviteit en doeltreffendheid van processen en controles; • Naleving van externe en interne normen, richtlijnen, reglementen en regelingen, • Betrouwbaarheid, volledigheid, consistentie en passende timing van het externe en
interne rapportagesysteem; • Betrouwbaarheid van de IT-systemen;
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 25
• Aard en wijze van uitvoering van taken door de werknemers.
Het werk van de afdeling Interne audit is gebaseerd op een uitgebreid risicogericht auditplan
dat jaarlijks wordt bijgewerkt. Dit laatste bestaat uit een meerjarenplan en het daarvan
afgeleide jaarplan. Het Audit Universe met alle belangrijke structuren, processen, systemen
en activiteiten in de hele bedrijfsorganisatie ligt aan de basis van het auditplan. Het bevat ook
belangrijke processen, systemen en activiteiten die aan andere bedrijven (dienstverleners)
worden uitbesteed.
B.6.2. Onafhankelijkheid en objectiviteit
De managers en medewerkers van de afdeling Interne audit zijn zich bewust van en houden
zich aan de nationale en internationale professionele normen voor van Interne audit.
Dit geldt ook voor de principes en regels om de onafhankelijkheid en objectiviteit van de
afdeling Interne Audit te waarborgen. Tal van maatregelen (waaronder passende positionering
in de organisatiestructuur, passende scheiding van taken, en een uitgebreide
kwaliteitscontrole tijdens de audit) zorgen ervoor dat de onafhankelijkheid en objectiviteit van
de auditfunctie voldoende is gewaarborgd.
De afdeling Interne audit is een onafhankelijke afdeling die ondergeschikt is aan de CEO. Het
hoofd van de afdeling Interne audit staat direct onder het hoofd van Munich Re Group Audit.
Zij heeft ook een zogenaamde ‘indirecte rapporteringsverplichting’ aan de Chief Executive
Officer (CEO) van DKV Belgium. Zij heeft directe en onbeperkte toegang tot het directiecomité
van DKV Belgium. Als dienstverlener van het bedrijf is de afdeling onafhankelijk van alle
andere functies van het bedrijf.
De afdeling Interne audit heeft voldoende middelen en verricht de audits onafhankelijk en
onpartijdig en op eigen verantwoordelijkheid (objectief). Het hoofd van de afdeling Interne audit
geeft blijk van een passend gedrag dat bijdraagt aan de onafhankelijkheid en objectiviteit van
de auditfunctie.
Om hun onafhankelijkheid te waarborgen aanvaarden de medewerkers van de afdeling Interne
audit geen niet-auditgerelateerde werkzaamheden. Medewerkers die werkzaam zijn in andere
afdelingen van het bedrijf mogen zich niet bezighouden met taken van de afdeling Interne
audit. Bij de toewijzing van de auditors wordt alles in het werk gesteld om belangenconflicten
te vermijden en ervoor te zorgen dat de auditors hun taken onpartijdig kunnen vervullen.
Gedurende de gerapporteerde periode was de onafhankelijkheid en objectiviteit van de
afdeling Interne audit op geen moment verminderd.
B.6.3. Organisatie
De afdeling Interne audit opereert conform de normen die van toepassing zijn in de gehele
groep Munich Re. De afdeling is juridisch gezien toegewezen aan DKV Belgium. Het
auditmandaat van de afdeling Interne audit geldt voor alle eenheden van DKV Belgium.
Er worden vergaderingen georganiseerd met andere sleutelfuncties om regelmatige communicatie tussen de verschillende sleutelfuncties van DKV Belgium te waarborgen. De
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 26
resultaten van audits worden ook gedeeld met de risicobeheersfunctie en de Compliance functie.
Over het algemeen moet het personeel van de afdeling Interne audit beschikken over de vereiste vaardigheden en kennis om effectief en doeltreffend te werk te gaan bij audits. Voor wat het personeel van de Audit HUB Belgium betreft werd rekening gehouden met de diversiteit van kennis en de beroepservaring. De manager en de medewerkers van de HUB hebben een opleiding gehad in verzekeringen, economie, accounting en handelswetenschappen. Bovendien kunnen 2 van de 3 auditors de nodige ervaring en expertise voorleggen aangezien zij meer dan 10 jaar in de verzekeringssector hebben gewerkt. De derde auditor heeft 4 jaar ervaring in een risicobeheerfunctie binnen DKV Belgium.
B.6.4. Intern auditbeleid
De principes voor de interne auditfunctie zijn vastgelegd in twee documenten: de ‘Interne
auditrichtlijn’ en het ‘Interne auditcharter’.
Het Interne auditcharter bevat de algemene regels van de Interne auditrichtlijn. Daarnaast zijn
de eisen van Solvabiliteit II geïmplementeerd in het Interne auditcharter. Het regelt tot in detail
de volgende onderwerpen: auditwerkzaamheden, principes, auditactiviteiten, ,
kwaliteitsbeheer, medewerkers, rapporteringen, enz.
Het hoofd van de afdeling Interne audit verricht ten minste jaarlijks een volledige herziening
van het auditcharter. Voorgestelde wijzigingen worden ter goedkeuring aan de Raad van
Bestuur voorgelegd. Het Interne auditcharter van DKV Belgium is gebaseerd op het
auditcharter van de groep Munich Re, werd goedgekeurd door de Raad van Bestuur en is van
kracht sinds 24 maart 2016.
B.7. Actuariële functie
B.7.1. Taken en methodologie
De overkoepelende doelstellingen van de actuariële functie van DKV Belgium worden als volgt
gedefinieerd.
• Het verzekeren van de geschiktheid van de gebruikte methoden en onderliggende
modellen, en van de aannamen bij de berekening van de technische voorzieningen
voor de bedrijfseconomische balans volgens Solvabiliteit II;
• Advies geven over het algemene acceptatiebeleid;
• Advies geven over de geschiktheid van herverzekeringsovereenkomsten.
Het is de taak van de actuariële functie om de Raad van Bestuur te ondersteunen bij het
vaststellen en uitvoeren van maatregelen die nodig zijn om de kwaliteit te borgen van de data
en IT-toepassingen die worden gebruikt voor de berekening van de technische voorzieningen
voor de bedrijfseconomische balans volgens Solvabiliteit II.
Belangrijkste taken
• De geschiktheid bepalen van de berekeningswijze van technische voorzieningen;
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 27
• De toereikendheid en kwaliteit bepalen van de data en IT-systemen die worden
gebruikt bij de berekening van de technische voorzieningen;
• Het vergelijken van de beste schattingen met de ervaring;
• Het informeren van het administratieve, beheers- of toezichtsorgaan over de
betrouwbaarheid en toereikendheid van de berekeningswijze van technische
voorzieningen;
• Advies geven over het algemene acceptatiebeleid;
• Advies geven over de geschiktheid van herverzekeringsovereenkomsten;
• De respectieve beleidsmaatregelen herzien;
• Verslag uitbrengen aan de Raad van Bestuur en het audit-/risicocomité over de
geschiktheid van het niveau van reserves en over het eindadvies binnen zijn
verantwoordelijkheidsgebied
Afvaardiging
• Van de Raad en het audit- en risicocomité voor het beoordelen, bewaken en het
uitbrengen van verslag over de technische voorzieningen, het acceptatiebeleid en het
herverzekeringsbeleid;
• van de managementinspanning om bovengenoemde governance-taken te volbrengen.
Rapporteringslijnen
• Audit-/risicocomité en Raad van Bestuur: verslag uitbrengen over bevindingen; • CEO: verslag uitbrengen over werking en bevindingen.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 28
B.8. Uitbesteding
Ter wille van een effectief governance-systeem heeft een verzekeringsmaatschappij nood
aan een uitbestedingsbeleid om ervoor te zorgen dat de processen en strategieën met
betrekking tot de uitbesteding van functies of activiteiten geschikt zijn om (i) de naleving van
de regelgeving te waarborgen, en (ii) de tevredenstellende dienstverlening van de
dienstverlener te waarborgen en terwijl de risico's voor de respectieve diensten te beperken
en verminderen.
Het uitbestedingsbeleid, dat wordt gehanteerd binnen DKV B, bevat de doelstellingen,
verantwoordelijkheden, processen en rapportageprocedures, evenals
uittredingsvoorschriften, die van toepassing zijn op uitbesteding.
De onderstaande lijst bevat de kritische activiteiten waarvoor uitbesteding is voorzien
(kritische bedrijfsactiviteiten).
B.9. Beoordeling van de toereikendheid van de governance-
structuur
Het lokale management heeft samen met de Raad van Bestuur een beoordeling gemaakt
van de toereikendheid van de governance-structuur en komt tot een positieve beoordeling.
B.10. Eventuele andere publicatie
Niet van toepassing
kritische
uitbesteding
Munich Re MEAG Soludoc ( via Manufast) Input For You
functie, activiteit of
taak
actuariële functie beheer van
aandelenportefeuille
scanning & input van data
van binnenkomende
schadegevallen
scanning & input van data
van binnenkomende
schadegevallen
departement DKV Actuariaat Finance afdeling schadebeheer afdeling schadebeheer
contactgegevens
van de
verantwoordelijke
voor de
uitbesteding
Stephen John Bishop
Head of Department
Tel: +49 (89) 3891-4477
Fax: +49 (89) 3891-74477
m
Thönnißen Jens
MEAG MUNICH ERGO
AssetManagement GmbH
Oskar-von-Miller-Ring 18,
80333 München
- Geert Truyen
-Dimitri Schmitz
Gentsesteenweg 1434
1082 Brussel
- Stephan Cornelis
- Stefaan Van Bastelaere
Rue Bollinckxstraat, 15C
B-1070 Anderlecht
02/426 64 10
naam van de
verantwoordelijke
voor de
uitbesteding
binnen DKV
Ruth Verstraete and Anja
Dejonckere
Diederik Grandjean Burt Ysebaert and Stefan Van
Impe
Burt Ysebaert and Stefan
Van Impe
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 29
C. Risicoprofiel
DKV Belgium heeft een document opgesteld dat de interne en externe belanghebbenden
voorziet van een indeling en een uitgebreide beschrijving van de belangrijke risico's waaraan
DKV Belgium wordt blootgesteld. (risk taxonomy). Daarnaast wordt een kort overzicht
gegeven van de processen die worden gebruikt om deze risico's te bewaken en te
verminderen. Dit document wordt minstens jaarlijks herzien door de afdeling Risicobeheer.
De blootstelling aan risico en de bereidheid om bepaalde niveaus van risico te accepteren,
worden vertaald in de risicostrategie en risicobereidheid van het bedrijf.
De risicostrategie helpt het management om een optimaal evenwicht te vinden tussen risico
en rendement en om een gezonde risico-omgeving binnen de organisatie te bevorderen. De
risicobereidheid is een overkoepelende verklaring van hoog niveau over de bereidheid van
de Raad van Bestuur om risico's te nemen bij het nastreven van strategische doelstellingen.
De algemene risicobereidheid zoals deze is gedefinieerd en goedgekeurd door het
directiecomité is in onderstaande tabel weergegeven.
Risicobereidheid Laag Gemiddeld Hoog
1. Verzekeringtechnische risico’s X
2. Marktrisico's
X
3. Kredietrisico's X
4. Liquiditeitsrisico's X
5. Compliance-risico's X
6. Juridische en politieke risico's X
7. Reputatierisico's X
8. Strategische risico's X
9. Accumulatierisico's
10. Bedrijfsconcentratierisico's
X
X
11. Risico’s inzake menselijk kapitaal X
12. Opkomende risico's X
13. Operationele risico’s
X
Tabel 1 Risicobereidheid
De groep Munich Re wil worden beschouwd als een partner met een uitstekende financiële
en solvabiliteitspositie en vraagt daarom aan DKV Belgium een nterne economische
solvabiliteitsratio (ESR: beschikbaar kapitaal/SCR) van meer dan 140% op basis van de
SCR onder Solvabiliteit II. Een ESR van minder dan 120% ligt in de rode zone en vereist dat
onmiddellijk risicobeperkende maatregelen worden getroffen. Verdere algemene
verklaringen vanuit aandeelhoudersperspectief over de risicobereidheid voor de
verschillende risicocategorieën zijn uitgewerkt en overeengekomen.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 30
C.1. Het risicoprofiel van DKV Belgium volgens de
standaardformule
DKV Belgium past de standaardformule toe voor de berekening van de
solvabiliteitskapitaalvereiste, waarbij de verschillende risicocategorieën gekwantificeerd
worden.
Hieronder is een uittreksel opgenomen van QRT S.25.01.01 ter illustratie van de verdeling
van de SCR van DKV Belgium per eind 2016.
Er kan worden opgemerkt dat ziektekostenverzekeringstechnisch risico en marktrisico de
voornaamste risicodragers zijn voor het algemele risicokapitaal van DKV Belgium. Meer
informatie over de risicodragers vindt u in de volgende subhoofdstukken.
C.2. verzekeringstechnisch risico voor ziektekosten
Het verzekeringstechnische risico wordt gedefinieerd als het risico van wijziging in de waarde van verzekeringsverplichtingen als gevolg van een afwijking van de werkelijke schade-uitkeringen ten opzichte van het verwachte bedrag van de schade-uitkeringen. Van bijzonder belang zijn het risico van voortijdige opzeggingen en het biometrische risico (d.w.z. risico's in verband met menselijke levensomstandigheden). De technische voorzieningen binnen de ziektekostenverzekeringen kunnen worden ingedeeld in twee grote groepen op basis van de methodologie die gebruikt wordt voor de berekening. Enerzijds zijn er de contracten waarvoor de verplichtingen berekend worden op basis van technieken die ook bij de levensverzekeraars gehanteerd worden( Similar to Life Techniques – SLT ) en anderzijds deze waarvoor de verplichtingen berekend worden op basis van niet-leven technieken (non Similar to Life Techniques NSLT).
Standaardformule voor het solvabiliteitskapitaalvereiste voor ondernemingen
S.25.01.01.01
Kernsolvabiliteitskapitaalvereiste
C0030 C0040
C0030 C0040
Marktrisico R0010 200.910.827,10 200.910.827,10
Tegenpartijkredietrisico R0020 5.240.644,56 5.240.644,56
Levensverzekeringstechnisch risico R0030 0,00 0,00
Ziekteverzekeringstechnisch risico R0040 352.865.387,60 352.865.387,60
Schadeverzekeringstechnisch risico R0050 0,00 0,00
Diversificatie R0060 -109.789.837,40 -109.789.837,40
Risico immateriële activa R0070 0,00 0,00
Kernsolvabiliteitskapitaalvereiste R0100 449.227.021,86 449.227.021,86
S.25.01.01.02
Berekening van het solvabiliteitskapitaalvereiste
Valeur
C0100
Correctie voor RFF/MAP nSCR-aggregatie R0120 0,00 0,00
Operationeel risico R0130 19.795.098,79 0,00
Verliescompensatievermogen van technische voorzieningen R0140 0,00 0,00
Verliescompensatievermogen van uitgestelde belastingen R0150 -153.890.347,70 0,00
Kapitaalvereiste voor werkzaamheden verricht in overeenstemming met artikel 4
van Richtlijn 2003/41/EGR0160 0,00 0,00
Solvabiliteitskapitaalvereiste exclusief kapitaalopslagfactoren R0200 315.131.772,95 0,00
Reeds vastgestelde kapitaalopslagfactoren R0210 0,00 0,00
Solvabiliteitskapitaalvereiste R0220 315.131.772,95 0,00
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 31
De voorzieningen berekend volgens de SLT-techniek zijn van toepassing op de individuele contracten, die worden afgesloten door natuurlijke personen en levenslange contracten zijn. De NSLT-verplichtingen worden berekend op basis van niet-leven technieken die toegepast worden op contracten die jaarlijks opzegbaar zijn. Deze verplichtingen bestaan bestaan uit de premievoorziening voor de groepscontracten en de voorzieningen voor te verwachten schades die zijn gedefinieerd aan de hand van de Chain Ladder-methode. Een derde risicoklasse binnen het ziektekostenverzekeringstechnische risico van DKV Belgium is het catastroferisico.
C.2.1. Verzekeringstechnisch risico – Similar to Life Techniques (SLT-
branche)
C.2.1.1 Risico op voortijdige opzeggingen
Het risico op voortijdige opzeggingen wordt gedefinieerd als het risico van wijziging in de waarde van verzekeringsverplichtingen als gevolg van een afwijking van het werkelijke aantal voortijdige opzeggingen ten opzichte van het verwachte aantal voortijdige opzeggingen. De impact van een groter aantal voortijdige opzeggingen kan negatief zijn voor DKV, afhankelijk van welk segment van de populatie daadwerkelijk opzegt. Als hogere voortijdige opzeggingen vastgesteld worden bij deze contracten met een korte duurtijd, dan is de impact nefast gezien deze klanten niet voldoende vergrijzingsreserves opgebouwd hebben. Aangezien het risico op voortijdige opzeggingen een belangrijk risico is voor DKV Belgium, worden deze opzeggingen vanzelfsprekend nauwlettend in de gaten gehouden door het management. Er zijn ook een aantal nieuwe projecten gelanceerd om jonge personen aan te trekken en te behouden (bijv. callcenter belt personen die hun premies nog niet hebben betaald, mogelijke financiële prikkels voor de makelaars op basis van verval en nieuwe bedrijfsactiviteiten, de lancering van een nieuwe tandheelkundig zorgproduct met als doelgroep jongeren, de lancering van levenscyclusproducten, enz.).
C.2.1.2 Kostenrisico
Het kostenrisico wordt gedefinieerd als het risico van wijziging in de waarde van verzekeringsverplichtingen als gevolg van een afwijking van de administratiekosten ten opzichte van het verwachte bedrag. Het is duidelijk dat de winstgevendheid van DKV Belgium zou kunnen dalen door dit risico.
C.2.1.3 Ziekterisico
Het ziekterisico wordt gedefinieerd als het risico van wijziging in de waarde van verzekeringsverplichtingen als gevolg van een hoger schadeprofiel, hogere schadekosten en hogere medische inflatie dan verwacht. Hospitalisatieverzekeringen vormen de kernactiviteit van DKV Belgium en de terugbetaling van gezondheidsgerelateerde vorderingen maakt deel uit van het bedrijfsmodel. Daarom kan het het ziekterisico een belangrijke impact hebben voor DKV Belgium.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 32
Aangezien de hospitalisatiecontracten een aanvulling vormen op de Sociale Zekerheid, is de schadelast van DKV Belgium rechtstreeks afhankelijk van het bedrag dat de Sociale Zekerheid uitbetaalt. Dit verhoogt de onzekerheid en dus het ziekterisico. De afdeling actuariaat van DKV Belgium berekent elk jaar het schadeprofiel als functie van leeftijd, geslacht en regio. De gemiddelde schadekost neemt toe met de leeftijd. (De te betalen schades voor een verzekerde op 20-jarige leeftijd zijn gemiddeld gezien lager dan de te betalen schades voor een verzekerde op 80-jarige leeftijd) en zal ook verdere evolueren in functie van de medische inflatie. De inschatting van de toekomstige te verwachten schades moet dus ook rekening houden met assumpties over de medische inflatie. Aangezien het ziekterisico één van de grootste risico's is voor DKV Belgium worden bij het afsluiten van het contract, risicobeperkende maatregelen genomen. Er is een duidelijk acceptatiebeleid dat bepaalt hoe met bestaande ziekten moeten worden omgegaan (bv. uitsluiting of extra premie).
C.2.1.4 Invaliditeitsrisico
Het invaliditeitsrisico wordt gedefinieerd als het risico van wijziging in de waarde van verzekeringsverplichtingen, door een grotere kans om gedeeltelijk of volledig invalide te worden, of een lagere kans op herstel dan zou worden verwacht in de verzekerde bevolking. Bij invaliditeitsverzekeringen wordt de tarificatie bepaald op basis van de verwachte toekomstige schade-uitkeringen, die op hun beurt ingeschat worden op basis van parameters die afhankelijk zijn van de bereikte leeftijd, het gekozen annuïteitstype (constant, stijgend of geïndexeerde annuïteit) en de beroepscategorie (omdat het basisrisico hoger is voor personen in een gevaarlijke werkomgeving dan voor ambtenaren). Als deze parameters evolueren in de tijd en leiden tot meer en langer invaliden, dan ontstaat dit invaliditeitsrisico, wat een impact zal hebben op de winstgevendheid. Er wordt een strikt acceptatiebeleid gevoerd om dit risico reeds van bij het begin onder controle te hebben. Verder is het zo dat bij een schadegeval de nodige controles uitgevoerd worden.
C.2.1.5 Herzieningsrisico
Het herzieningsrisico wordt gedefinieerd als het risico van wijzing in de waarde van de verzekeringsverplichtingen als gevolg van een wijziging in de herzieningspercentages die worden toegepast op annuïteiten, door wijzigingen in de juridische omgeving of in de gezondheidstoestand van de verzekerde. Dit risico is alleen relevant voor de branche invaliditeitsverzekeringen, dat gezien de kleine omvang van deze portefeuille binnen DKV Belgium ook beperkt wordt. Mogelijke wijzigingen in de juridische omgeving of processen met betrekking tot de mate van invaliditeit worden behandeld door de juridische afdeling. Er zijn reserves samengesteld voor gevallen waarin DKV Belgium door de rechtbank kan worden veroordeeld. Mogelijke wijzigingen in de gezondheidstoestand van de verzekerde zullen ook worden gecontroleerd door de aangestelde arts van DKV Belgium. .
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 33
C.2.1.6 Langlevenrisico
Het langlevenrisico wordt gedefinieerd als het risico van wijziging in de waarde van verzekeringsverplichtingen als gevolg van een lager sterftecijfer in de verzekerde populatie dan verwacht. Dit risico heeft een impact op DKV omdat de gemiddelde premie voor ouderen lager is dan het verwachte risico op deze leeftijd. Als ouderen langer leven dan verwacht, zal de schadelast van DKV Belgium toenemen.
C.2.1.7 Overlijdensrisico
Het overlijdensrisico wordt gedefinieerd als het risico van wijziging in de waarde van verzekeringsverplichtingen als gevolg van een hoger sterftecijfer in de verzekerde populatie dan verwacht. De impact van een groter aantal sterftes kan negatief zijn voor DKV, afhankelijk van welk segment van de populatie getroffen is. Als hogere sterftes worden vastgesteld bij deze contracten met een korte duurtijd, dan is de impact nefast gezien deze klanten niet voldoende vergrijzingsreserves opgebouwd hebben.
C.2.2. Verzekeringstechnisch risico – Non Similar to Life Techniques
(NSLT-branche)
De groepscontracten zijn, in tegenstelling tot de individuele contracten, jaarlijks hernieuwbaar en de premies kunnen jaarlijks worden herzien op basis van ervaringen binnen het contract. (schaderatio etc) Als gevolg hiervan bedraagt de tijdshorizon voor het meten van de risico's voor groepsactiviteit slechts één jaar.
C.2.2.1 Premierisico
Het premierisico wordt gedefinieerd als het risico dat de premies die zijn aangerekend voor een bepaald verzekeringsjaar niet volstaan om de kosten en te verwachten schades in het betreffende jaar te dekken. Aangezien de premies pas op de hoofdvervaldag van het contract kunnen worden aangepast, bestaat er een risico dat schades en kosten wijzigen voordat de premieaanpassing kan worden gerealiseerd.
C.2.2.2 Reserverisico
Het reserverisico wordt gedefinieerd als het risico dat de reserves voor te verwachten schadelast, die reeds zijn voorgevallen tijdens een verzekeringsjaar , maar die nog niet volledig betaald zijn, niet volstaan. Het reserverisico houdt ook rekening met schommelingen in de timing en het bedrag van schaderegelingen. Het uitlooppatroon van de schadedriehoek is relatief kort en stabiel voor de ziektekostenverzekering (meer dan 99,5% van alle vorderingen worden binnen twee jaar betaald). Hierdoor kan de reserve voor te verwachten schadelast met een hoge mate van vertrouwen bepaald worden en kan het en dus om het reserverisico beperkt worden.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 34
C.2.3. Catastroferisico
Het catastroferisico is het risico dat een uitzonderlijke of extreme gebeurtenis van grote omvang leidt tot een afwijking van de werkelijke schade-uitkeringen ten opzichte van het bedrag van de verwachte schade-uitkeringen. . Het belangrijkste catastroferisico voor DKV Belgium is het uitbreken van een pandemie. Een dergelijk risico kan zeer nadelig zijn voor DKV Belgium door de wijdverspreide gevolgen van een pandemie. Catastroferisico’s kunnen ook het gevolg zijn van terreurdaden of een ramp in een dichtbevolkte plaats (bv. een ramp in een kantoor van een verzekerde groep, een ramp in een gebied met personen met particuliere en groepscontracten, enz.). DKV Belgium heeft een herverzkeringscontract afgesloten voor dergelijke catastrofes
waardoor het risico beperkt zou blijven.
C.3. Marktrisico
Het marktrisico is het risico van wijziging in de waarde van de activa en passiva als gevolg van een afwijking van het niveau of de volatiliteit van marktprijzen van financiële instrumenten ten opzichte van hun verwachte waarden. Het weerspiegelt de mogelijkheid op een daling van marktwaarden. Onze beleggingen bestaan grotendeels uit vastrentende effecten. Daarom kunnen bewegingen van de rentetermijnstructuur een aanzienlijke invloed uitoefenen op de waarde van onze beleggingen. DKV Belgium streeft naar een conservatieve beleggingsstrategie die in hoofdzaak is gebaseerd op de structuur van onze verplichtingen, hoewel volledige congruentie niet altijd kan worden gerealiseerd vanwege de levenslange verplichtingen. Het doel is de beleggingshorizon uit te breiden volgens de mogelijkheden op de markt. De verantwoordelijkheid voor beleggingen van DKV Belgium wordt vanuit managementoogpunt aan MR ALM gedelegeerd. Vanuit juridisch oogpunt blijft de verantwoordelijkheid echter binnen DKV Belgium. Kredietrisico wordt gedefinieerd als het risico op financieel verlies als gevolg van wijzigingen in de financiële positie van een tegenpartij (zoals een uitgevende instelling van effecten of andere schuldenaar) of het niet nakomen van contractuele schuldverplichtingen. De groep Munich Re heeft een balansoverschrijdend tegenpartijlimietsysteem geïmplementeerd dat in de hele groep Munich Re wordt gebruikt om de kredietrisico's van de hele groep te bewaken en te beheersen. Uit de volgende tabel is duidelijk dat de SCR van DKV Belgium aangedreven wordt door renterisico en spreadrisico, waarbij het spreadrisico voornamelijk wordt aangestuurd door obligaties en leningen.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 35
C.3.1. Renterisico
Het renterisico wordt gedefinieerd als het risico van wijziging in de waarde van de activa en passiva als gevolg van een afwijking van het niveau of de volatiliteit van de rentetermijnstructuur ten opzichte van de verwachte waarden. In de afgelopen tien jaar zijn de rentetarieven aanzienlijk gedaald, waardoor het rendement op de activa ook is afgenomen. In het verleden heeft deze situatie geleid tot een daling van de technische rentetarieven en bijgevolg een stijging van de premies. Op dit moment wordt de flexibiliteit om te reageren op rentewijzigingen beperkt door de wet Verwilghen II, die de regels voor mogelijke premieaanpassingen duidelijk omschrijft. Wijzigingen in rentetarieven hebben invloed op zowel de activa (in feite de obligaties) als de passiva. Deze invloed wordt bepaald door de ‘duration’ van activa en passiva: een maatstaf voor de gevoeligheid van de waarde van een portefeuille van activa of verplichtingen voor parallelle bewegingen van de rentecurve. Hoe meer de duration van activa en passiva van elkaar afwijkt, hoe groter het renterisico zal zijn. Om die reden wordt er voor de activa gezocht naar lange termijn beleggingen, die in duurtijd zo goed mogelijk aansluiten bij deze van de verplichtingen. Gezien DKV voor de individuele contracten levenslange contracten aanbiedt is deze duur van verplichtingen hoog.
C.3.2. Spreadrisico
Het spreadrisico wordt gedefinieerd als het risico van wijziging in de waarde van activa en passiva als gevolg van een afwijking in het niveau of de volatiliteit van kredietspreads over de risicovrije rentetermijnstructuur ten opzichte van hun verwachte waarden. DKV Belgium belegt hoofdzakelijk in overheidsobligaties. De overige obligaties zijn gedekte obligaties en bedrijfsobligaties met een goede diversificatie. Tijdens de recente crisis bleek duidelijk dat er ook sprake is van een spreadrisico voor overheidsobligaties. Daarom hanteert onze beleggingsbeheerder MEAG duidelijke beleggingsregels voor onze obligatieportefeuille. Dit mandaat wordt periodiek herzien. MEAG ziet nauwlettend toe op dit spreadsrisico door bepaalde indicatoren actief te monitoren.
S.26.01.01.02
Marktrisico - Basis informatie, deel 2
Netto solvabiliteitskapitaalvereiste
C0060
Renterisico R0100 161.490.059,70
neerwaartse schok rentepercentage R0110 161.490.059,70
Spreadrisico R0400 63.497.408,00
obligaties en leningen R0410 63.008.469,00
obligaties en leningen (andere dan gekwalificeerde investering infrastructuur) R0412 63.008.469,00
Securitisatieposities R0450 488.939,00
securitisaties van type 1 R0460 488.939,00
Diversificatie binnen module marktrisico R0700 -24.076.640,65
Totaal marktrisico R0800 200.910.827,10
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 36
C.3.3. Overige marktrisico's
Overige marktrisico's voor DKV Belgium zijn:
• Aandelenrisico: is risico van wijziging in de waarde van de activa en passiva als
gevolg van een afwijking van het niveau of de volatiliteit van marktprijzen van effecten
ten opzichte van hun verwachte waarden. Dit risico is niet relevant voor DKV B
aangezien de activaportefeuille geen aandelen bevat;
• Eigendomsrisico: wordt gedefinieerd als het risico van wijziging in de waarde van
activa en passiva als gevolg van een afwijking van het niveau of de volatiliteit van
marktprijzen van vastgoed ten opzichte van hun verwachte waarden. Dit risico is niet
relevant voor DKV B aangezien de activaportefeuille geen vastgoed bevat;
• Valutarisico: wordt gedefinieerd als het risico van wijziging in de waarde van activa en
passiva als gevolg van een afwijking van het niveau of de volatiliteit van
wisselkoersen ten opzichte van hun verwachte waarden. Dit risico is niet relevant voor
DKV B aangezien de functionele valuta euro is en slechts zeer beperkte
bedrijfsactiviteit buiten de eurozone plaatsvindt (vorderingen uit de expat-branche
kunnen wereldwijd zijn);
• Marktconcentratierisico: is het risico op financieel of economisch verlies door een
onevenwichtige activaportefeuille. Obligaties zijn verreweg de belangrijkste
investeringen. DKV Belgium belegt hoofdzakelijk in overheidsobligaties. Deze zijn
gediversifieerd over de verschillende Europese landen, met de grootste blootstelling
in minder risicovolle landen zoals Duitsland. De overige gedekte obligaties en
bedrijfsobligaties zijn goed gediversifieerd. MEAG bewaakt het concentratierisico voor
DKV Belgium.
C.4. Risico op wanbetaling door de tegenpartij
Het risico op wanbetaling door de tegenpartij weerspiegelt mogelijke financiële of economische verliezen als gevolg van onverwachte wanbetaling, of verslechtering van de kredietwaardigheid van de tegenpartijen en debiteuren van DKV Belgium. Volgende tegenpartijen kunnen bepaald worden: • Herverzekeraar: Munich Re, de moederonderneming van Munich Health, is de
voorkeursverzekeringspartner en heeft een uitstekende kredietwaardigheid. Het risico op wanbetaling door de tegenpartij op herverzekeringsvorderingen is derhalve relatief klein;
• Banken: DKV Belgium kiest een politiek van risicospreiding door contant geld bij verschillende banken te plaatsen;
• Tussenpersonen: De meeste mensen betalen hun premies rechtstreeks aan DKV. Slechts een zeer klein percentage van de verzekerden betaalt hun premie via een makelaar. Daarom is er een zeer klein risico op wanbetaling door de tegenpartij onder tussenpersonen;
• Klanten: Het risico op wanbetaling door verzekeringsnemers is belangrijker Deze polishouders zijn echter goed gediversifieerd, en daarom bestaat er slechts een relatief klein risico op het verlies van een groot bedrag dat niet betaald zou worden door
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 37
polishouders. Deze verhaalbare bedragen (van polishouders en tussenpersonen) worden vanzelfsprekend nauwlettend bewaakt door de boekhoudkundige afdeling.
C.5. Operationeel risico
Operationeel risico kan worden gedefinieerd als potentiële verliezen als gevolg van
ongeschikte interne processen, technisch falen, menselijke fout of gebeurtenissen van
buitenaf. Deze omvatten bedrog door werknemers of derden, inbreuken op regelgeving,
bedrijfsonderbrekingen, incorrecte verwerking van transacties, stilstandtijden van IT-
apparatuur en cyberrisico's, niet-naleving van rapportageverplichtingen en onenigheid met
zakenpartners.
C.5.1. Intern controlesysteem
DKV Belgium heeft een interne controlesysteem opgezet dat doelmatige controles linkt aan
operationele risico’s om zo de effectiviteit van de processen, de betrouwbaarheid van de
financiële data en de naleving van de wet en regelgeving te vrijwaren.
Het ICS bestaat uit een proces dat begint met de risicostrategie en risicobereidheid, en
verdergaat met de identificatie en beoordeling van de belangrijkste risico's binnen DKV
Belgium. Op basis van de controleomgeving van DKV Belgium worden aan elk risico controles
gekoppeld die achteraf worden beoordeeld. Vervolgens worden de nettorisico's vergeleken,
bv. met de aandachtskaarten van DKV Belgium en buitensporige risico's worden zo nodig
beheerst door het verdragen, behandelen, overdragen of beëindigen van het risico. Dit proces
vindt zijn hoogtepunt in de jaarlijkse ICS-rapportage aan het directiecomité, het auditcomité,
de Raad van Bestuur en de NBB in overeenstemming met de NBB_2015_21 circulaire van 13
juli 2015 en hoofdstuk 14 over de effectiviteit van het governance-systeem van 12 juli 2016.
Het ICS moet, samen met de bijbehorende risico's en controleverantwoordelijkheden,
onverwijld worden gedocumenteerd en aangepast aan relevante wijzigingen in
omstandigheden.
De ICS-methodologie van DKV Belgium is zodanig opgericht dat operationele risico's op
verschillende niveaus over het hele bedrijf worden beheerd: procesniveau, IT-niveau en
entiteitsniveau. Voor elk van deze niveaus wordt een specifieke methode toegepast om de
controles aan specifieke risico's te koppelen. Op procesniveau zijn alle relevante
risicocontrolepunten uitgezet op een risicokaart door toewijzing van risico's aan processen. Zo
kunnen risico's duidelijk worden geïdentificeerd en controles van de processen worden
gedefinieerd. Op IT-niveau zijn controles gekoppeld aan CobIT-eisen om IT-gerelateerde
risico's op te vangen, terwijl op entiteitsniveau het COSO-plan wordt toegepast. Het ICS-
proces is zodanig opgezet dat de risico's en bijbehorende controles worden geïdentificeerd,
geanalyseerd en beoordeeld.
De medewerkers die verantwoordelijk zijn voor de verschillende processen worden
geraadpleegd en betrokken bij het beoordelingsproces. Zo wordt gebruik gemaakt van hun
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 38
deskundige kennis en ervaringen, en ten daarnaast wordt een hoog acceptatieniveau voor
risicocontrole en risicobeheer onder het personeel bereikt. Dientengevolge beschikt DKV
Belgium over een solide basis voor een uniform begrip van risico’s en kan de maatschappij
zijn risicobewustzijn aanzienlijk verbeteren om de risicocultuur te versterken. Dit omvat de
bereidheid om te leren van fouten en om ze te erkennen als kansen voor verbetering in de
toekomst.
C.5.2. Overige operationele risico's
Op kwartaalbasis worden operationele risico's geïdentificeerd, geanalyseerd, bewaakt en
gerapporteerd in het risicorapport van DKV Belgium. Voor het vierde kwartaal 2016 zijn de
volgende operationele risico's gerapporteerd:
• Operationele problemen in verband met complexe algemene IT-architectuur en slechte
testcultuur. Er zijn passende maatregelen vastgesteld die binnen zowel IT als binnen
de betrokken bedrijfstakken zijn geïmplementeerd (voornamelijk acceptatie- en
vorderingsprocessen).
• Cyberrisico blijft een aanzienlijk risico door automatisering van onze processen en de
toename van cyberaanvallen. De voornaamste tekortkomingen werden vastgesteld
tijdens een groepsaudit naar cyberbeveiliging, met als resultaat een lijst met
schadebeperkende maatregelen die moeten worden geïmplementeerd. De
maatregelen in verband met de vijf belangrijkste geïdentificeerde risico's werden
afgesloten aan het einde van het vierde kwartaal van 2016. De resterende maatregelen
worden momenteel nog uitgevoerd. Niettemin is het onmogelijk om 100%
gedekt/beveiligd te zijn tegen cyberaanvallen vanwege de evolutionaire en creatieve
aard van de hackers achter deze cyberaanvallen.
• Er zijn tot nu toe verscheidene risico's voor bedrijfscontinuiteitsbeheer (BCM)
vastgesteld: stroomonderbreking, netwerkonderbreking, operationele problemen door
verhuizing naar Central Plaza en terroristische bedreiging). Deze worden op passende
wijze bewaakt en de nodige maatregelen worden genomen om te voorkomen dat een
BCM-gebeurtenis plaatsvindt.
C.5.3. Resultaten van de Standaardformule
Het risicokapitaal voor het operationele risico wordt berekend aan de hand van de standaardformule: een percentage van de basiskapitaalvereiste wordt vergeleken met volumecomponenten (premies en technische voorzieningen) In de resultaten voor DKV Belgium wordt de drempel bepaald door de component ‘premievolume’. Het resultaat van operationeel risicokapitaal op basis van de standaardformule kan worden
gebenchmarkt met de resultaten van het ICS en andere operationele risicoanalyses
(beoordelingen ven operationele risicoscenario’s). Na vergelijking van deze resultaten kan
worden besloten dat de overeenstemmende bedragen allemaal ongeveer dezelfde orde van
grootte hebben, wat aangeeft dat de standaardformule een goede maatstaf is voor het
operationele risico binnen DKV Belgium.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 39
C.6. Overige belangrijke risico’s
C.6.1. Liquiditeitsrisico
Het liquiditeitsrisico wordt gedefinieerd als het risico dat financiële verplichtingen niet nagelefd
kunnen worden als gevolg van onvoldoende toegang tot liquide middelen. Het beleid voor
liquiditeitsrisico binnen DKV Belgium bevat een duidelijk kader voor het beheer van het
liquiditeitsrisico. Het voornaamste risico is een kortlopend liquiditeitsrisico voor lopende
schade-uitkeringen.
DKV Belgium heeft een liquiditeitsbuffer in contanten voor het vervullen van zijn kortlopende
behoeften. De liquiditeitsbuffer wordt berekend als een extra toelsag op de verwachte
schadelast, bepaald op basis van data uit het verleden.
Liquiditeitsrisico kan ook ontstaan als een bepaald actief niet snel genoeg kan worden
verhandeld om operationele kosten of schadebetalingen te voldoen die boven de
liquiditeitsbuffer zouden uitsteken. De cashflows van DKV Belgium zijn echter positief en het
bedrijf belegt hoofdzakelijk in overheidsobligaties met een goede rating. Daardoor kunnen
schommelingen in vorderingen/uitgaven worden geabsorbeerd en, als het echt nodig is,
kunnen activa snel worden verkocht met een minimale marktimpact.
C.6.2. Strategisch risico
Strategisch risico wordt gedefinieerd als het risico op verkeerde management beslissingen,
slechte tenuitvoerbrenging van beslissingen of het onvermogen om zich aan te passen aan
wijzigingen in de werkomgeving.
De belangrijkste strategische risico's die momenteel zijn geïdentificeerd, zijn de
duurzaamheid van het huidige bedrijfsmodel gezien de lagerenteomgeving en beperkingen
op premieaanpassingen.
Het aanbod van hospitalisatieproducten werd volledig herzien om deze risico’s te
verminderen. Het kernproduct van het hospitalisatieaanbod – voorheen ‘IS2000’, nu ‘DKV
Hospi Premium’ – werd herontworpen en herprijsd, met voortaan een automatische jaarlijkse
stijging van 1% (berekend op basis van de oorspronkelijke premie). Nieuwe
risicopremieproducten – ‘DKV Hospi Flexi’ en ‘DKV Medi-Pack’ – werden gelanceerd als
interessante en goedkopere alternatieven.
Over het algemeen worden strategische risico’s besrpoken in de planning- en
besluitvormingsprocessen van DKV Belgium, met name tijdens het financiële
planningsproces, het interne besluitvormingsproces en de ontwikkeling van de
bedrijfsstrategie. Noemenswaardige risico’s worden geïdentificeerd, beoordeeld en besproken
door de Raad van Bestuur en indien nodig worden op bestuursniveau passende maatregelen
ingeleid.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 40
C.6.3. Reputatierisico
DKV Belgium is als marktleider voor individuele ziekteverzekeringen heel gevoelig voor
reputatierisico. Elke negatieve publicatie, mede in de hand gewerkt door de sociale media, kan
leiden tot een verlies van klanten.
De belangrijkste reputatierisico's voor DKV Belgium houden verband met IT-bugs en het niet-
operationeel zijn van de beheersystemen die leiden tot vertragingen in de verwerking (bv in
het contactcentrum en bij schade-uitkeringen). Reacties van derden op beslissingen die DKV
genomen heeft kunnen ook schade berokkenen aan de reputatie van DKV.
Reputatierisico's worden onder meer beoordeeld in het ICS en op vergaderingen van het
risicocomité. Het beleid voor reputatierisico bepaalt het kader voor het beoordelen en
verminderen van dit risico.
Het reputatierisico is meer dan voldoende gedekt in de standaardformule, die voorziet in een
aanzienlijk risicokapitaal voor massale voortijdige opzeggingen, wat een uiting van
imagoschade kan zijn. Daarom zijn we van mening dat er geen extra kapitaal nodig is.
C.6.4. Compliance-/juridisch risico
Juridische of politieke risico's zijn gedefinieerd als het potentiële verlies als gevolg van
rechtszaken of wijzigingen in wetten en voorschriften. Het resultaat kan leiden tot ongeplande
extra uitbetalingen aan verzekerden of tot het feit dat contracten op een ongunstige basis
worden afgewikkeld.
Compliance-risico is gedefinieerd als het risico op wettelijke of rechtelijke sancties die leiden
tot financieel verlies of imagoschade als gevolg van niet-naleving van wetten en voorschriften.
Het voornaamste juridische of politieke risico is de beperking op premieaanpassingen, een
gevolg van de wet Verwilghen.
Er is een nieuw koninklijk besluit van kracht sinds 1 juli 2016 waarin een medische index is
gedefinieerd met mogelijkheid tot herwaardering van de vergrijzingsreserves. Het risico
bestaat dat deze medische index niet voldoende is voor de afdekking vna de schadelast en
herwaardering van reserves binnen de eigen onderneming. Op basis van de eerste data zien
we een structurele afwijking van de ontwikkeling van de schades binnen DKV in vergelijking
met de markt. markt. Aangenomen wordt dat deze trend wordt verklaaard door de afwijkende
klantenoriëntatie in de portefeuille van DKV Belgium in vergelijking met die van de
ziekenfondsen, waarbij de eerste veel meer is gericht op eenpersoonskamers en bijgevolg
leidt tot een hogere kostenevolutie. Verdere opvolging van deze data en analyse van de
drijfveren voor medische trend binnen DKV in vergelijking met de markt zal moeten toelaten
de juiste risciobeperkende maatregelen te nemen zodat de evolutie van de schadelast binnen
DKV in lijn ligt met de markt.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 41
Het commerciële aanbod aan hospitalisatieproducten werd in 2016 volledig herzien. Het
kernproduct van het hospitalisatieaanbod – hernoemd naar ‘DKV Hopi premium’ – is
herontworpen en herprijsd. Bovendien zijn er ook twee nieuwe producten met risicopremies
op de markt gebracht als interessant en goedkoper alternatief voor het topproduct en voor
het vorige product met dekking in een tweepersoonskamer.
Andere aandachtspunten binnen het beheersen van compliance risico zijn momenteel:
• Implementatie van de nieuwe privacywetgeving die vanaf 25 mei 2018 in werking zal
treden;
• Mogelijke afwijkingen ten opzichte van de TwinPeaks2/AssurMiFiD- wetgeving
worden nauwlettend in de gaten gehouden.
C.6.5. Risico inzake menselijk kapitaal
Het succes van DKV Belgium is gebaseerd op gekwalificeerde en gemotiveerde
medewerkers. Als gevolg daarvan is er een lage bereidheid tot acceptatie van
personeelsgerelateerde risico's binnen DKV Belgium.
Binnen DKV Belgium zijn enkele risicobeperkende acties uitgevoerd: • loopbaanontwikkeling,
• effectieve interne communicatie,
• ontslaggesprekken en follow-upvergadering na de aanwerving,
• werkgelegenheidsplan voor werknemers ouder dan 45 jaar,
• werving van specifieke profielen met de hulp van headhunters,
• toename in interne wervingen als onderdeel van de ontwikkeling van werknemers,
• toename in thuiswerk om het evenwicht tussen werk en privéleven te verbeteren,
• opleidingen om de vaardigheden van werknemers te verbeteren,
• identificatie van sleutelpersonen en opvolgingsplanning.
De personeelsdienst buigt zich momenteel over de volgende aangelegenheden: • op basis van twee personeelsbevragingen zijn noodzakelijke acties vastgesteld om
het geluk en welzijn van de werknemers te verbeteren (bv. verduidelijking van de functieomschrijvingen, zichtbaarheid en transparantie over opleidingen, bevordering van interne mobiliteit, verbetering van interne communicatie en transparantie over strategie en financiële resultaten);
• Verhuizing naar het nieuwe gebouw en nieuwe manier van werken (verhoogde flexibiliteit voor een hogere productiviteit).
Op basis van de uitgevoerde acties is er vanuit risicobeheer geen extra kapitaal nodig voor afdekking van het risico inzake menselijk kapitaal.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 42
C.6.6. Opkomende risico's
Opkomende risico's zijn nieuwe, zich ontwikkelende of veranderende risico's. Het gaat om
trends en potentiële schokgebeurtenissen die worden gekenmerkt door een hoge mate van
onzekerheid wat betreft de kans en mogelijke impact.. Voorbeelden van dergelijke risico's die
gevolgen kunnen hebben voor de balans van DKV Belgium zijn onder meer overmatig
gebruik van antibiotica, risico's op cybercrime, nanotechnologie, opwarming van de aarde,
hormoonverstoorders, verbindingen en chemicaliën, obesitas, elektromagnetische velden …
Het beleid inzake opkomende risico’s bepaalt het kader voor vroegtijdige vaststelling van
nieuwe trends en evoluties in gezondheidszorg en inzicht in de impact die deze kunnen
hebben op onderschrijving. Binnen de groep Munich Re is een gespecialiseerd team van
experten opgericht dat op regelmatige basis samenkomt en de trends en hun impact
bespreekt en analyseert.. Deze informatie wordt geëvalueerd op relevantie en impact voor
het bedrijfsleven binnen DKV Belgium. Zo nodig worden risicobeperkende maatregelen
genomen.
Dit risico wordt beschouwd als voldoende gecontroleerd en we hoeven in dit stadium dan
ook geen extra kapitaal toe te wijzen.
C.6.7. Risico van uitbesteding
Dit risico vloeit voort uit activiteiten, processen, procesontwikkelingen of functies die, vanwege schaalvoordelen, strategische of technische redenen, door een derde worden verstrekt. De volgende kritische taken worden uitbesteed door DKV Belgium:
vermogensbeheer (MEAG),
data-invoer (Input For You, Soludoc),
actuariële functie (Munich Health),
IT (Econocom, Brain2, iValue, Securelink, COB Sungard …). Het beleid voor risico van uitbesteding bevat principes om dienstverleners en uitbestede taken
onder de controle van DKV Belgium te houden. Vanaf de lancering van een project van
uitbesteding moet een plan worden uitgewerkt, waarbij belangrijke vragen worden beantwoord,
zoals de reden voor uitbesteding, kosten, risico's, criteria voor de keuze van de dienstverlener,
prestatiedoelstellingen en maatregelen die moeten worden toegepast indien de dienstverlener
de doelstellingen niet realiseert, herstel ... De dienstverlener moet worden gekozen volgens
een nauwgezette procedure. Er moet een schriftelijk verdrag worden ondertekend, waarbij
rechten en plichten van beide partijen worden gedefinieerd, onder meer inzake
vertrouwelijkheid, IT-beveiliging, audit en compliance, uitbesteding, lokaal wettelijk en
regelgevend kader ... Voor kritische opdrachten moet een rapport voor risicobeoordeling
worden uitgewerkt.
In 2015 en 2016 had DKV Belgium enkele problemen met één van zijn IT-outsourcingpartners.
Deze probleem werden opgelost door aanstelling van een nieuwe partner, een passende SLA
en de opstelling van contracten.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 43
C.6.8. Accumulatierisico
Accumulatierisico wordt gedefinieerd als het risico van een bedrijf dat onderhevig is aan afzonderlijke risico's of een groep van gecorreleerde risico's die een aanzienlijk verlies kunnen veroorzaken dat voldoende groot is om de solvabiliteit of de financiële positie van een verzekeringsmaatschappij te bedreigen en zelfs tot ingebrekestelling kan leiden. Voorbeelden van accumulatierisico's zijn pandemieën, terreur of economische scenario's zoals een wereldwijde recessie. Er is een verdrag voor stop loss-herverzekering in geval van terreur in voege om dit risico te beperken. Iin de correlaties van de standaardformule is in voldoende mate rekening gehouden met het accumulatierisico. Bovendien is er een specifiek kapitaalbedrag berekend voor het catastroferisico.
C.6.9. Bedrijfsconcentratierisico
Volgens het International Risk Management Institute (IRMI) wordt het risico op bedrijfsconcentratie gedefinieerd als ‘de onderschrijving van soortgelijke risico's, waarbij dezelfde of soortgelijke verliesgebeurtenissen betrekking kunnen hebben op meerdere verzekerden die zijn verzekerd door dezelfde verzekeraar’. Het concentratierisico is met andere woorden het risico op verliezen als gevolg van onvoldoende gediversifieerde bedrijfsactiviteit. DKV Belgium kent als marktleider op de Belgische ziekteverzekeringsmarkt een hoge concentratie op het Belgische grondgebied. Dit feit op zich leidt echter niet tot een beduidende risicoblootstelling aangezien de portefeuille van DKV Belgium op de Belgische markt goed gediversifieerd is in termen van leeftijd, geslacht, roker/niet-roker, sociaal-economische klasse, niveau van ziektekostenverzekering, type van ziektekostenverzekering, geografische locatie en, voor invaliditeitsverzekeringen, de beroepscategorie.
C.7. Eventuele andere publicaties
Niet van toepassing
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 44
D. Waardering voor solvabiliteitsdoeleinden
D.1. Activa
De volgende tabel bevat informatie over activa die moet worden vermeld in de Quantitative
Reporting Template (QRT) SE.02.01.16, waarin de Solvency II-gegevens en de balans
volgens de Belgische boekhoudnormen worden vergeleken.
Waarde onder
Solvabiliteit II
lokale BGAAP
cijfers
Activa C0010 C0010
Immateriële activa R0030 0,00 5.847.263,87
Uitgestelde belastingvorderingen R0040 17.537.195,98 0,00
Surplus pensioenuitkeringen R0050 0,00 0,00
Materiële vaste activa voor eigen gebruik R0060 859.099,00 859.099,31
Beleggingen (niet zijnde activa in verband met aan indexen of beleggingen
gekoppelde overeenkomsten)R0070 1.637.157.853,80 1.333.179.741,91
Materiële vaste activa (anders dan voor eigen gebruik) R0080 0,00 0,00
Deelnemingen in verbonden ondernemingen, met inbegrip van participaties R0090 0,00 0,00
Aandelen R0100 0,00 0,00
Aandelen — beursgenoteerd R0110 0,00 0,00
Aandelen — niet-beursgenoteerd R0120 0,00 0,00
Obligaties R0130 1.637.157.853,80 1.333.179.741,91
Overheidsobligaties R0140 1.063.186.877,82 797.373.210,05
Bedrijfsobligaties R0150 543.168.428,60 508.827.288,13
Structured notes R0160 24.732.935,77 21.000.000,00
Door zekerheden gedekte effecten R0170 6.069.611,61 5.979.243,73
Instellingen voor collectieve belegging R0180 0,00 0,00
Derivaten R0190 0,00 0,00
Deposito's behalve kasequivalenten R0200 0,00 0,00
Overige beleggingen R0210 0,00 0,00
Activa in verband met aan indexen of beleggingen gekoppelde overeenkomsten R0220 0,00 0,00
Leningen en hypotheken R0230 0,00 0,00
Voorschotten op verzekeringsovereenkomsten R0240 0,00 0,00
Aan particulieren verstrekte leningen en hypotheken R0250 0,00 0,00
Overige leningen en hypotheken R0260 0,00 0,00
Uit hoofde van herverzekering verhaalbare bedragen uit: R0270 0,00 0,00
Schade- en ziekteverzekering analoog aan levensverzekering R0280 0,00 0,00
Schadeverzekering met uitzondering van ziekteverzekering R0290 0,00 0,00
Ziekteverzekering analoog aan schadeverzekering R0300 0,00 0,00
Levens- en ziekteverzekering analoog aan levensverzekering, met uitzondering van
ziekteverzekering en aan indexen of beleggingen gekoppelde verzekeringenR0310 0,00 0,00
Ziekteverzekering analoog aan levensverzekering R0320 0,00 0,00
Levensverzekering, met uitzondering van ziekteverzekering en aan indexen of
beleggingen gekoppelde verzekeringenR0330 0,00 0,00
Aan indexen of beleggingen gekoppelde levensverzekeringen R0340 0,00 0,00
Deposito's ten gunste van cedenten R0350 0,00 0,00
Vorderingen uit hoofde van verzekering en op intermediairs R0360 27.668.610,00 27.213.810,61
Vorderingen uit hoofde van herverzekering R0370 0,00 730.831,01
Vorderingen (handelsvorderingen, geen vorderingen uit hoofde van verzekering) R0380 14.866.733,00 3.415.588,12
Eigen aandelen (rechtstreeks gehouden) R0390 0,00 0,00
Verschuldigde bedragen uit hoofde van eigenvermogensbestanddelen of
opgevraagd maar niet-gestort beginkapitaalR0400 0,00 0,00
Geldmiddelen en kasequivalenten R0410 13.965.241,29 13.965.241,29
Overige, niet elders opgenomen activa R0420 823.485,00 823.485,09
Totaal activa R0500 1.712.878.218,07 1.386.035.061,21
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 45
Volgens artikel 75(1)(a) van richtlijn 2009/138/EG moeten alle activa worden gewaardeerd
tegen het bedrag waarvoor zij kunnen worden uitgewisseld tussen goed geïnformeerde, tot
een transactie bereid zijnde partijen in een zakelijke, objectieve transactie, dat wil zeggen
tegen hun reële waarden. In de statutaire jaarrekeningen van DKV Belgium worden activa
zonder onderscheid gewaardeerd tegen hun geamortiseerde kostprijs. Vanwege de
verschillende waarderingsgrondslag geven we enige toelichting bij de verschillen voor de
respectieve activacategorieën.
Naast de verschillende waarderingsmethoden verschilt de structuur van de Solvabiliteit II-
balans ook van die van de balans volgens de Belgische boekhoudnormen. Daarom zijn niet
alle balansposten direct vergelijkbaar. De verschillen zijn bijzonder uitgesproken voor activa
die onder beleggingen worden weergegeven. Er zijn ook verschillen in de indeling van
vorderingen en overige activa, die onder de afzonderlijke posten beschreven staan. Zo is de
verworven verzekeringsportefeuille (indien van toepassing) opgenomen onder goodwill in de
balans volgens de Belgische boekhoudnormen, terwijl deze in de balans volgens Solvabiliteit
Solvabiliteit II onder de overige immateriële activa wordt weergegeven.
D.1.1. Goodwill
Er is geen goodwill weergegeven in de balans volgens Solvabiliteit II.
In tegenstelling tot Solvabiliteit II, waar deze onder overige immateriële vaste activa wordt
geboekt, wordt de verworven verzekeringsportefeuille in de balans volgens de Belgische
boekhoudnormen weergegeven onder goodwill in de jaarrekening. De verworven
verzekeringsportflio wordt erkend tegen de aanschaffingswaarde en wordt lineair
afgeschreven over een periode van 5 jaar in overeenstemming met de Belgische wetgeving.
Beide boekhoudmethoden tonen dezelfde waarde en afschrijvingsperiode.
D.1.2. Immateriële vaste activa
Overige immateriële vaste activa worden alleen in de balans volgens Solvabiliteit II
weergegeven als ze in IFRS zijn erkend en op een actieve markt verhandeld worden. Deze
laatste eis wordt beschouwd als voldaan als er een actieve markt voor soortgelijke activa
bestaat. Aangezien voor de immateriële activa van DKV Belgium momenteel niet aan deze eis
voldoen, is deze post leeg in de balans volgens Solvabiliteit II.
Anderzijds bestaande overige immateriële activa in de IFRS-rapportage van DKV Belgium
effectief uit verworven verzekeringsportefeuilles en zelfontwikkelde en andere software.
Verworven verzekeringsportefeuilles worden erkend tegen hun actuele waarde bij overname
(PVFP – actuele waarde van toekomstige winsten). Deze wordt bepaald als de actuele waarde
van verwachte winsten uit de verworven portefeuille zonder inachtneming van nieuwe bedrijfs-
en belastingeffecten. De verworven verzekeringsportefeuilles worden afgeschreven in
overeenstemming met de realisatie van de winsten uit de verzekeringsportefeuilles die aan de
basis van de PVFP-berekening liggen. Ze worden regelmatig getoetst op waardevermindering.
Momenteel is er geen verworven verzekeringsportefeuille die moet worden erkend.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 46
De overige immateriële vaste activa worden erkend tegen hun aanschaf- of productiekostprijs
en worden lineair afgeschreven over hun geplande gebruiksduur.
D.1.3. Uitgestelde belastingvorderingen en belastingpassiva
Aangezien er geen belastbare verschillen zijn in de jaarrekening van DKV Belgium, worden
lokaal geen uitgestelde belastingen geboekt.
Onder Solvabiliteit II (algemene definitie) worden de uitgestelde belastingen vastgesteld in
overeenstemming met de internationale boekhoudnormen (IFRS) volgens IAS 12 in
overeenstemming met de balansmethode, dat wil zeggen op balansgerichte wijze.
Uitgestelde belastingvorderingen moeten worden erkend in gevallen waarin activaposten
tegen een lagere waarde moeten worden gewaardeerd, of als de passiva in de
bedrijfseconomische balans hoger zijn in vergelijking met de lokale belastingrekeningen van
het bedrijf en deze verschillen later zullen worden weggewerkt met een overeenstemmend
effect op belastbaar inkomen (tijdelijke verschillen).
De uitgestelde belastingvorderingen per 31 december 2016 bedragen 17.537.195,98 € en zijn
voornamelijk terug te voeren op pensioenverplichtingen (6.131.108,38 €), vorderingen
(7.276.526,48 €) en verliesoverdracht (4.129.560,98 €). De uitgestelde belastingverplichtingen
bedragen 164.858.390.98€, en zijn bijna uitsluitend terug te voeren op de zeer hoge latente
winsten op de obligatieportefeuille die 103.323.472,78 € bedragen en op de technische
voorzieningen ten belope van 64.038.508,46 €. Dit betekent dat het overschot van de
uitgestelde belastingverplichtingen ten opzichte van uitgestelde belastingvorderingen
147.321.195 € bedraagt. Uitgestelde belastingvorderingen hebben dezelfde tijdshorizon voor
terugboeking van tijdelijke verschillen als uitgestelde belastingverplichtingen.
De meting van uitgestelde belastingposten is afhankelijk van de vraag of de boekwaarde van
een actief naar verwachting zal worden gerecupereerd via gebruik of verkoop. In de praktijk
zijn de twee vaak moeilijk te onderscheiden.
D.1.4. Gebouwen, installatie en uitrusting die voor eigen gebruik wordt
gehouden
DKV Belgium bezit geen eigen gebouwen.
In het kader van Solvabiliteit II worden installaties en uitrusting, ter wille van de
vereenvoudiging, gewaardeerd tegen hun waarde in de jaarrekening, d.w.z. tegen de
geamortiseerde kostprijs, onder voorbehoud van geplande waardevermindering in de loop van
hun gebruiksduur in overeenstemming met de afname van hun nut of de noodzaak van
ongeplande waardevermindering tot een lagere waarde.
D.1.4.1 Leasing (leasebaten en -kosten)
De leaseovereenkomsten van DKV Belgium hebben uitsluitend betrekking op een deel van de
geleasde (ten laste gebrachte) IT-apparatuur zodat de balans geen leases bevat.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 47
D.1.5. Beleggingen
D.1.5.1 Overige financiële activa
Alle financiële activa worden gewaardeerd tegen hun reële waarde in de balans volgens
Solvabiliteit II. De reële waarde van een financieel instrument is het bedrag waarvoor een
financieel actief kan worden uitgewisseld, of een financiële verplichting worden afgewikkeld
tussen goed geïnformeerde, tot een transactie bereid zijnde partijen in een zakelijke,
objectieve transactie.
Wanneer een prijs is genoteerd op actieve markten (d.w.z. een marktwaarde), moet deze
worden gebruikt. Als geen marktwaarde beschikbaar is, worden waarderingsmodellen gebruikt
waarin waarneembare marktparameters zoveel mogelijk worden toegepast. Er moet worden
opgemerkt dat er geen waarderingsmodellen nodig zijn aangezien een marktwaarde kan
worden vastgesteld voor alle in portefeuille gehouden activa van DKV Belgium.
In de jaarrekening worden financiële activa gewaardeerd tegen hun lokale boekwaarde
(geamortiseerde kostprijs volgens IFRS), met uitzondering van SWAP-producten met
constante looptijd die tegen hun nominale waarde worden geboekt.
Bepalen van reële waarden (fair values): kostprijsmethode
Aangezien niet voor alle financiële instrumenten marktwaarden beschikbaar zijn, hanteert
IFRS een waarderingshiërarchie met drie niveaus. Hoewel de niveaus niet uitdrukkelijk worden
genoemd in Solvabiliteit II, ondersteunt deze methode een equivalent onderscheid bij de
beoordeling van de gebruikte reële waarden.
De toewijzing geeft aan of een reële value is afgeleid van transacties op de markt of dat de
waardering is gebaseerd op modellen omdat er geen markttransacties bestaan.
In geval van niveau 1 is de waardering gebaseerd op niet-aangepaste genoteerde prijzen op
actieve markten voor identieke financiële activa waarnaar DKV België op de balansdatum kan
verwijzen. Een markt wordt als actief beschouwd als transacties plaatsvinden met voldoende
frequentie en in voldoende hoeveelheid om op een lopende basis prijsinformatie ter
beschikking te stellen. Aangezien een genoteerde prijs op een actieve markt de meest
betrouwbare indicator is van de reële waarde, moet deze altijd gebruikt worden indien
beschikbaar. De financiële instrumenten die op dit niveau worden toegewezen, bestaan
gewoonlijk uit aandelen, beleggingsfondsen (met uitzondering van vastgoedfondsen) en
vastrentende effecten (effecten aan toonder) waarvoor een beursprijs beschikbaar is of prijzen
worden verstrekt door een price quoter op basis van werkelijke markttransacties. Houd er
echter rekening mee dat DKV Belgium vooralsnog uitsluitend directe (individuele)
vastrentende effecten heeft. Er kan ook een beperkte hoeveelheid futures worden behouden
om de duration aan te sturen van de benchmarkportefeuille (BMP) die ook is toegewezen aan
niveau 1. Eind 2016 worden echter geen futures in portefeuille gehouden.
De activa die zijn toegewezen aan niveau 2 worden gewaardeerd aan de hand van modellen
die zijn gebaseerd op waarneembare marktgegevens. Hiervoor worden, in plaats van
genoteerde prijzen, direct of indirect waarneembare marktinputs gebruikt. Als het betreffende
financiële instrument een vaste looptijd heeft, moeten de voor de waardering gebruikte inputs
gedurende de hele periode waarneembaar zijn. De financiële instrumenten die op dit niveau
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 48
zijn toegewezen, bestaan uit schuldtitels van leners, pandbrieven, achtergestelde effecten en
derivaten die niet op de beurs worden verhandeld.
Voor activa die zijn toegewezen aan niveau 3 worden waarderingstechnieken gebruikt die niet
terug te voeren zijn op waarneembare marktinputs. Dit is alleen toegestaan voor zover er geen
waarneembare marktgegevens beschikbaar zijn. De gebruikte inputs weerspiegelen de
hypothesen van DKV Belgium met betrekking tot de factoren die marktpartijen zouden
overwegen bij hun prijsstelling. We gebruiken hiervoor de beste beschikbare informatie,
waaronder interne bedrijfsgegevens.
Momenteel zijn alle activa in de portefeuille van DKV Belgium toegewezen aan niveau 1.
De portefeuille bestaat immers alleen uit directe (individuele) overheids-, bedrijfs- en gedekte
obligaties die allemaal op een liquide markt zijn genoteerd.
DKV Belgium beoordeelt bij elke kwartaalrapportage of de toewijzing van beleggingen en
passiva aan het niveau van de waarderingshiërarchie nog altijd passend is. Als wijzigingen in
de grondslag van de waardering hebben plaatsgevonden, bv. als een markt niet langer actief
is of de waardering werd uitgevoerd met parameters die een wijziging in de toewijzing vereisen,
worden de nodige aanpassingen doorgevoerd.
Waarderingscategorieën volgens de Belgische boekhoudnormen
In tegenstelling tot de balans volgens Solvabiliteit II zijn er twee categorieën van financiële
instrumenten met verschillende waarderingsregels volgens de Belgische boekhoudnormen.
De indeling is afhankelijk van het type en het doel van het financiële instrument en wordt
bepaald wanneer het instrument wordt verworven/uitgegeven.
Aanvankelijk worden alle financiële instrumenten gewaardeerd tegen aanschaffingswaarde
(boekwaarde).
Voor de daaropvolgende meting kunnen we twee categorieën van financiële activa
onderscheiden.
Leningen zijn niet-afgeleide financiële activa met vaste of bepaalbare betalingen die niet op
een actieve markt zijn genoteerd. Ze worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs in
overeenstemming met de effectieve-rentemethode. Afschrijvingen voor bijzondere
waardeverminderingen worden overwogen wanneer de terugbetaling van een lening niet meer
kan worden verwacht.
Opgemerkt dient te worden dat DKV Belgium geen leningen in haar balans heeft.
Vastrentende of niet-vastrentende effecten die beschikbaar zijn voor verkoop worden
lokaal in de boeken opgenomen tegen hun geamortiseerde kostprijs. In tegenstelling tot IFRS
worden ongerealiseerde winsten of verliezen niet lokaal berekend na aftrek van uitgestelde
belastingen noch direct onder het eigen vermogen onder ‘overige reserves’ opgenomen.
De indeling van beleggingen in de balans volgens Solvabiliteit II is fundamenteel verschillend
van die onder de lokale jaarrekening. Ter wille van toezichtdoeleinden zijn er subcategorieën
voor beleggingscategorieën op basis van de ‘Complementary Identification Codes’ (CIC), maar
de financiële rapportage is onderhevig aan uiteenlopende waarderingsregels, zodat de
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 49
waarderingsverschillen niet zonder meer duidelijk zijn uit de verschillende balansstructuren .
In onderstaande tabel worden de balanswaarden voor de lokale categorieën vergeleken met
de reële waarden (SII-waarden).
Al onze obligaties worden volgens Solvabiliteit II gewaardeerd tegen hun reële waarde
inclusief CMS-floaters (nominale waarde van 21.000 k€).
Merk ook op dat in 2016 een effectenleningovereenkomst (securities lending) werd opgesteld.
Het geleende bedrag werd beperkt tot een nominale waarde van 11 M€, ondersteund door
nominale waarde van 12,5 M€ van het ontvangen onderpand. Dit bedrag van 11 M€ behoort
in de balans nog altijd tot de voor verkoop beschikbare effecten ten belope van 1,3 miljard €.
Waardering van financiële activa
€
Boekwaarden of geamortiseerde
aanschaffingskosten
Reële waarden
Leningen
Effecten die worden behouden tot de vervaldag
21.000.000,00 24.024.000,00
Effecten die beschikbaar zijn voor verkoop 1.312.179.741,91 1.587.217.308,32
Effecten tegen reële waarde via winst of verlies
Overige beleggingen
Waardeverminderingen op financiële activa (impairments)
Aangezien alle activa in de balans volgens Solvabiliteit II tegen hun reële waarde zijn
weergegeven, zijn er geen regels voor bijzondere waardevermindering nodig. Om dezelfde
reden zijn ook geen ontbundelings- of hedge-accounting regels nodig. Volgens de Belgische
boekhoudnormen beoordelen we op elke balansdatum of er noemenswaardige en objectieve
aanwijzingen zijn voor de waardevermindering van een financieel actief of een groep van
financiële activa. Bijzondere waardeverminderingen worden als uitgave opgenomen in de
winst- en verliesrekening. Bij vastrentende effecten en leningen is de belangrijkste basis voor
het vaststellen van een bijzondere waardevermindering een indicatie van aanzienlijke
financiële moeilijkheden van de uitgevende instelling, de huidige marktsituatie of
mediaberichten over de uitgevende instelling.
Duurzame waardeverminderingen van obligaties, door een kwalitatieve vermindering van de
kredietwaardigheid van de uitgevende instelling, worden in mindering gebracht van de
gevormde marge. Bovendien zijn bedrijfsobligaties onderhevig aan een bijzondere en
duurzame waardevermindering wanneer het waardeverlies definitief is en de terugvordering
van de obligatiewaarde onmogelijk wordt geacht.
Er moet worden opgemerkt dat geen van de obligaties van DKV in het vierde kwartaal van
2016 een bijzondere waardevermindering heeft geleden, aangezien de obligaties in
portefeuille een uitstekende algemene waardering genieten.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 50
D.1.6. Verzekeringsvorderingen en vorderingen op tussenpersonen
In de balans volgens Solvabiliteit II moeten de verzekeringsvorderingen en vorderingen op
tussenpersonen tegen hun reële waarden worden gewaardeerd.
Volgens de Belgische boekhoudnormen moeten verzekeringsvorderingen en vorderingen op
tussenpersonen tegen nominale waarde of aanschaffingswaarde worden erkend. In de
volgende gevallen doen we waardeverminderingstesten:
• Faillissement;
• Ondergeschikte vorderingen onder voorwaarden waaruit duidelijk blijkt dat de
onderliggende debiteuren de niet gedekte schuldeisers niet zullen kunnen terugbetalen;
• Gebaseerd op een analyse van de vordering door de schadeafdeling en op initiatief van
het management wanneer de terugbetaling van de vorderingen permanent onmogelijk
wordt geacht.
D.1.7. Herverzekeringsvorderingen
In de balans volgens Solvabiliteit moeten herverzekeringsvorderingen worden gewaardeerd
tegen hun reële waarde, terwijl deze in de lokale jaarrekening worden gewaardeerd tegen hun
aanschaffingswaarde. Binnen DKV Belgium zijn beide waarden identiek met enkele kleine
vorderingen ten aanzien van Generali (730.831,01 €) en Münchener Rück (terrorismedekking)
(dit jaar geboekt onder herverzekeringskosten ten belope van -148.442,27 k€).
D.1.8. Vorderingen (handels-, niet-verzekeringsgerelateerd)
Vorderingen (handels-, niet-verzekeringsgerelateerd) onder Solvabiliteit II bestaan in het
bijzonder uit belastingvorderingen en pensioenverplichtingen (11.416.160,00 €). In principe
moeten deze vorderingen worden gewaardeerd tegen hun reële waarde.
Belastingvorderingen en overige vorderingen moeten worden gedisconteerd, rekening
houdend met de feitelijke risicovrije rentevoet alsmede met relevante rentespreads. Aangezien
DKV Belgium enkel kortetermijnvorderingen heeft, wordt momenteel geen discontering
toegepast.
Het kredietrisico van de afzonderlijke zakenpartners wordt ook in aanmerking genomen en
duidt op een kleine daling van de nettovorderingen (lichte daling van de waarde van de
vorderingen omwillen van het risico op wanbetaling vanwege de tegenpartij )
Vorderingen worden tegen hun aanschaffingswaarde opgenomen in de jaarrekening.
Daarnaast moeten onder Solvabiliteit II alle verzekeringscontracten worden toegewezen aan
de technische voorzieningen, ongeacht het niveau van het verzekeringsrisico in afzonderlijke
contracten.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 51
D.1.9. Cash en cashequivalenten
Voor de toepassing van Solvabiliteit II is de reële waarde van contanten de nominale waarde.
Overdraagbare deposito's worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs (dit is meestal
de nominale waarde).
Volgens de Belgische boekhoudnormen worden contanten opgenomen tegen hun nominale
waarde.
D.1.10. Eventuele overige activa niet elders vermeld
Overige, niet elders vermelde activa bestaan uit alle activa die niet aan een andere
activacategorie kunnen worden toegewezen. Het gaat hier onder meer om vooruitbetalingen.
Onder Solvabiliteit II geldt als basisprincipe dat alle overige activa worden gewaardeerd tegen
hun reële waarde. Volgens de Belgische boekhoudnormen worden vooruitbetalingen pro rata
temporis berekend en hebben deze betrekking op de periode tussen de rapportagedatum en
de datum waarop het bijbehorende voordeel is verdiend of verschuldigd wordt. Deze bedragen
823.485 € in 2016.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 52
D.2. Technische voorzieningen
D.2.1. Methodologie die wordt gebruikt voor solvabiliteitsdoeleinden
Algemene vereisten
Verzekerings- en herverzekeringsmaatschappijen moeten technische voorzieningen
aanleggen voor al hun verzekerings- en herverzekeringsverplichtingen ten aanzien van
polishouders en begunstigden van verzekerings- of herverzekeringscontracten. De waarde
van de technische voorzieningen moet overeenkomen met het werkelijke bedrag dat
verzekerings- en herverzekeringsmaatschappijen zouden moeten betalen als zij hun
verzekerings- en herverzekeringsverplichtingen onmiddellijk aan een andere verzekerings- of
herverzekeringsmaatschappij zouden overdragen. De berekening van de technische
voorzieningen moet zijn gebaseerd op en in overeenstemming zijn met de door de financiële
markten verstrekte informatie en algemeen beschikbare gegevens over acceptatierisico's
(marktconsistentie). Technische voorzieningen worden op voorzichtige, betrouwbare en
objectieve wijze berekend. Volgens de bovenstaande principes wordt de berekening van
technische voorzieningen uitgevoerd zoals hieronder beschreven.
De technische voorzieningen worden berekend aan de hand van vastgestelde principes voor
actuariële waardering. De Manual of Methods for Technical Provisions bevat een consistente
waarderingsbenadering voor de hele groep Munich Re die ook wordt toegepast door DKV
Belgium. In dit verband worden de eisen betreffende segmentatie van bedrijfsactiviteit,
gebruikte gegevens, economische en niet-economische aannamen, methoden en modellen
uiteengezet.
Segmentatie
De verzekeringsverplichtingen worden opgesplitst in homogene risicogroepen, en minimaal
per branche, bij de berekening van technische voorzieningen.
De verzekeringsdekking bestaat uit de volgende branches:
• individuele ziektekostenverzekering: deze branche is vormgegeven volgens de
benadering van genivelleerde premies, dat betekent dat een vergrijzingsreserve wordt
opgebouwd (similar to life techniques – SLT). Sinds de anti-discriminatiewetgeving van
2008 moeten premies van nieuwe producten worden berekend op basis van unisex-
parameters. Vergrijzingsreserves worden echter nog altijd berekend op basis van
geslachtsafhankelijke parameters. Dit betekent dat een dubbele reeks parameters
wordt gebruikt, met een onderscheid naar prijsstelling en berekening van reserves;
• Collectieve ziektekostenverzekering: deze branche maakt gebruik van jaarlijks
hernieuwbare premies zonder vergrijzingsreserves (non similar to life techniques);
• individuele invaliditeitsverzekering: deze productlijn voorziet in annuïteitsbetalingen bij
invaliditeit (similar to life techniques).
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 53
Relevante branches
DKV Belgium heeft voor de SLT-verplichtingen een cashflowmodel ontwikkeld (in de
software Prophet ) met een cashflowprognose over 90 jaar. Na deze periode is nog een
beperkt deel van de huidige portefeuille in voege (~5%). De beste schatting voor de
resterende periode wordt benaderd door de vergrijzingsreserves op dat moment.
Contractgrens
Onder Solvabiliteit II, gelden de volgende contractgrenzen:
Individuele
premiecontracten
met
genivelleerde
premies
SLT-contracten waarop de wet ‘Verwilghen’
van toepassing is. Bijgevolg heeft de
verzekeraar geen unilateraal recht voor het
wijzigen van de premies die krachtens het
contract worden betaald
Alle toekomstige premies vallen
onder het contract aangezien
premies niet kunnen worden
gewijzigd in overeenstemming met
de risico’s
Individuele
premiecontracten
met
risicopremies
SLT-contracten waarop de wet ‘Verwilghen’
van toepassing is. Risicopremies worden
vastgelegd bij aanvang van het contract en de
verzekeraar heeft geen unilateraal recht voor
het wijzigen van de premies die krachtens het
contract worden betaald
Alle toekomstige premies vallen
onder het contract voor zover
risicopremies niet kunnen worden
gewijzigd in overeenstemming met
de risico’s
Collectieve
premiecontracten
NSLT-contracten waarop de wet ‘Verwilghen’
van toepassing is. Bijgevolg heeft de
verzekeraar een onbeperkte mogelijkheid om
de premies te wijzigen. Premies kunnen
jaarlijks op polisniveau worden gewijzigd in
overeenstemming met de risico’s.
Alle premies en bijbehorende
verplichtingen na de volgende
jaarlijkse herzieningsdatum vallen
niet onder het contract
Actualisatievoeten
De officiële EIOPA-curven worden gebruikt voor het actualiseren van de cashflows.
De actuariële aannamen betreffende rentevoeten worden aangepast indien dit noodzakelijk
blijkt volgens een toereikendheidstoets in overeenstemming met IFRS 4.
Risicomarge
Solvabiliteit II bepaalt dat een uitdrukkelijke risicomarge berekend moet worden, uitgedrukt als
een kapitaalkost van 6%. die wordt berekend met behulp van een kapitaalkost van 6%.
In de berekeningsmethode voor de lokale technische voorzieningen moet geen uitdrukkelijke
risicomarge toegevoegd worden, maar worden in de onderliggende assumpties voldoende
marges ingebouwd die het risico of negatieve afwijking voldoende afdekken.
Berekening van de Best Estimate Liabilities - SLT
De waarde van technische voorzieningen is gelijk aan de som van een Best Estimate Liabilities
(BEL) en een risicomarge zoals hieronder is uiteengezet.
De Best Estimate Liabilities (‘beste inschatting’) komt overeen met het
waarschijnlijkheidsgewogen gemiddelde van toekomstige cashflows, rekening houdend met
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 54
de tijdswaarde van geld (verwachte actuele waarde van toekomstige cashflows), rekening
houdend met de risicovrije rentetermijnstructuur. De berekening van de beste schatting is
gebaseerd op actuele en kwaliteitsvolle informatie en realistische hypothesen en wordt
uitgevoerd met behulp van passende, toepasselijke en relevante actuariële en statistische
methoden. De cashflowprognose die wordt gebruikt bij de berekening van de beste schatting
houdt rekening met alle inkomende en uitgaande cashflows die nodig zijn om te voorzien in de
verzekeringsverplichtingen over de gehele levensduur daarvan. Bij de berekening van de
cashflows wordt rekening gehouden met het volgende:
(1) alle kosten die zullen worden gemaakt naar aanleiding van verzekeringsverplichtingen,
dus het totaal van de administratiekosten, de schadebehandelingskosten, de
commissielonen en de investeringsuitgaven;
(2) inflatie, zowel op de kosten als op de schadelast;
(3) alle te verwachten schadebetalingen aan verzekerden, die verzekerings -
ondernemingen verwachten te maken.
Berekening van Best Estimate Liabilities - NSLT
De beste schatting voor ziektekosten op basis van NSLT technieken is de som van de
voorzieningen voor premies en verwachte schadelast.
De voorziening voor verwachte schadelast is een voorziening voor schadegevallen die al zijn
voorgevallen maar die nog niet (volledig) zijn afgewikkeld Deze waarden worden berekend op
basis van schadedriehoeken en voltooiingsfactoren (Chain Ladder-methode)
De premievoorziening is een voorziening voor de terugbetaling van alle toekomstige
vorderingen en kosten.
D.2.2. Methodologie die wordt gebruikt voor de waardering volgens de
Belgische boekhoudnormen
Eind 2015 werd het berekeningsproces voor de vergrijzingsreserves grondig herzien voor de
Belgische boekhoudnormen en IFRS. De methodologie is nu gebaseerd op cashflows, en is
dus afgestemd op de methode die voor Solvabiliteit 2 gebruikt wordt.. Er is een uitgebreide
beoordeling van actuariële parameters uitgevoerd. Elk van de hoofdtarieven werd herzien op
schadekosten, verouderingsprofielen, opzegging- en sterftekansen en allocatie van de kosten.
De vergrijzingsreserves voor ziektekosten, die moeten dienen ter afdekking van toekomstige
schadelast, worden op het einde van het jaar voor de hele portefeuille berekend, rekening
houdend met de assumpties die op dat moment gekend zijn.
De schadereserves zijn berekend met behulp van Chain Ladder- en Bornhuetter-Ferguson
(BHF)-methodologie in lijn met de normen van de groep Munich Re. Volgens de methodologie
wordt rekening gehouden met de historische ontwikkeling van uitbetaalde schades en wordt
dit patroon gebruikt voor het voorspellen van toekomstige ontwikkelingen. Voor de maanden
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 55
met instabiele afwikkelingspatronen wordt de Bornhuetter-Ferguson-benadering gebruikt, die
een ultieme schaderatio vooropstelt om zo de nog aan te leggen voorzieningen te bepalen.
D.2.3. Onzekerheid in de technische voorzieningen
Bij ziektekostenverzekeringen bestaat altijd het risico dat verzekerde uit te betalen voordelen
hoger zijn dan verwacht. Van cruciaal belang hierbij zijn het renterisico, biometrisch risico en
het risico op voortijdige opzeggingen. Wij onderscheiden risico's met een kortetermijn- en een
langetermijneffect op onze portefeuille. Willekeurige jaarlijkse schommelingen in
verzekeringsuitkeringen kunnen leiden tot een kortlopende daling van de portefeuillewaarde.
Dit geldt met name voor schade-uitkeringen die kunnen oplopen als gevolg van uitzonderlijke
eenmalige gebeurtenissen zoals een pandemie.
Wijzigingen in de biometrische eigenschappen van de klant of het afkoopgedrag zijn risico's
met een langetermijneffect op de portefeuillewaarde. Daarom moeten de actuariële aannamen
mogelijk worden aangepast. Bij ziektekostenverzekeringen speelt het ziekterisico
vanzelfsprekend een belangrijke rol.
Bij directe verzekeringen worden risico's en processen effectief beheerst dankzij de
regelmatige evaluatie van actuariële aannamen door actuarissen en de noodzakelijke wijziging
van waarderingsregels. Daarnaast is er een beleid voor modelwijziging om ervoor te zorgen
dat het cashflowmodel altijd de beste praktijken inzake schattingen en aannames
weerspiegelt.
Zoals hierboven is uiteengezet, zal toepassing van een duurzame wijziging in actuariële
aannamen op particuliere ziektekostenverzekeringen de toekomstige prijsbepaling van deze
contracten beïnvloeden. Daarom hebben de beheersregels voor toekomstige
premieontwikkeling een aanzienlijke invloed op het niveau van de technische voorzieningen.
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 56
D.2.4. Resultaten voor SII en Belgische boekhoudnormen per eind 2016
De volgende tabel toont een overzicht van de technische voorzieningen en een vergelijking
tussen de waarden volgens Solvabiliteit II en de Belgische boekhoudnormen (uittreksel van
QRT SE.02.01.16)
De belangrijkste drijfveren voor de verplichtingen zijn de technische voorzieningen voor de
SLT- en NLST-voorzieningen, daarom wordt de nadruk gelegd op deze componenten:
• Verschillen in waarden volgens de Belgische boekhoudnormen en SII-cijfers voor
technische voorzieningen voor de SLT-voorzieningen.
Waarde onder
Solvabiliteit II
lokale BGAAP
cijfers
Verplichtingen C0010 C0010
Technische voorzieningen — schadeverzekering R0510 119.393.695,00 123.148.467,27
Technische voorzieningen — schadeverzekering (behalve ziekteverzekering) R0520 0,00 0,00
Technische voorzieningen als geheel berekend R0530 0,00 0,00
Beste schatting R0540 0,00 0,00
Risicomarge R0550 0,00 0,00
Technische voorzieningen — ziekteverzekering (analoog aan schadeverzekering) R0560 119.393.695,00 123.148.467,27
Technische voorzieningen als geheel berekend R0570 0,00 0,00
Beste schatting R0580 116.636.348,00 0,00
Risicomarge R0590 2.757.347,00 0,00
Technische voorzieningen — levensverzekering (behalve aan indexen of
beleggingen gekoppelde verzekeringen)R0600 905.914.557,00 1.082.266.174,97
Technische voorzieningen — ziekteverzekering (analoog aan levensverzekering) R0610 905.914.557,00 1.082.266.174,97
Technische voorzieningen als geheel berekend R0620 0,00 0,00
Beste schatting R0630 575.392.408,00 0,00
Risicomarge R0640 330.522.149,00 0,00
Technische voorzieningen — levensverzekering (behalve aan indexen of
beleggingen gekoppelde verzekeringen)R0650 0,00 0,00
Technische voorzieningen als geheel berekend R0660 0,00 0,00
Beste schatting R0670 0,00 0,00
Risicomarge R0680 0,00 0,00
Technische voorzieningen — aan indexen of beleggingen gekoppelde
verzekeringenR0690 0,00 0,00
Technische voorzieningen als geheel berekend R0700 0,00 0,00
Beste schatting R0710 0,00 0,00
Risicomarge R0720 0,00 0,00
Voorwaardelijke verplichtingen R0740 0,00 0,00
Voorzieningen niet zijnde technische voorzieningen R0750 10.776.684,00 13.610.885,20
Pensioenuitkeringsverplichtingen R0760 18.037.977,00 0,00
Deposito's van herverzekeraars R0770 0,00 0,00
Uitgestelde belastingverplichtingen R0780 164.858.390,98 0,00
Derivaten R0790 0,00 0,00
Schulden aan kredietinstellingen R0800 0,00 0,00
Financiële verplichtingen anders dan schulden aan kredietinstellingen R0810 0,00 0,00
Schulden uit hoofde van verzekeringen en aan intermediairs R0820 15.296.393,00 15.296.393,24
Schulden uit hoofde van herverzekering R0830 0,00 148.442,27
Schulden (handelsschulden, geen schulden uit hoofde van verzekeringen) R0840 8.002.686,00 5.133.500,27
Achtergestelde verplichtingen R0850 0,00 0,00
Achtergestelde verplichtingen anders dan in het kernvermogen R0860 0,00 0,00
Achtergestelde verplichtingen in het kernvermogen R0870 0,00 0,00
Overige, niet elders opgenomen verplichtingen R0880 0,00 0,00
Totaal verplichtingen R0900 1.242.280.382,98 1.239.603.863,22
Overschot van de activa t.o.v. de verplichtingen R1000 470.597.835,09 146.431.197,99
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 57
De onderliggende modellen voor de berekening van de technische voorzieningen volgens de
Belgische boekhoudnormen en Solvency II zijn op elkaar afgestemd aangezien voor beide
gebruik wordt gemaakt van een cashflowprognose. Niettemin zijn de assumpties voor
toekomstige cashflowontwikkeling verschillend. Het model voor de berekening van reserves
volgens de Belgische boekhoudnormen voorziet geen extra premieontwikkeling noch
toekomstig trend- en indexeringsmechanisme voor de schadelast, d.w.z. de cijfers voor
jaareinde 2016 houden enkel rekening met een medische trend tot in 2016.
Het Solvabiliteit II-model daarentegen voorziet in de toekomstige ontwikkeling van premies en
schades voor de volledige looptijd van de portefeuille door middel van in het model
geïntegreerde beheersregels.
• Verschillen tussen waarden volgens de Belgische boekhoudnormen en SII-cijfers voor
technische voorzieningen voor de NSLT-branche worden verklaard door een extra
veiligheidsbuffer in de waarden volgens de Belgische boekhoudnormen voor
voorzieningen voor vorderingen die niet in de SII-cijfers is geïntegreerd, aangezien
rekening moet worden gehouden met beste schattingen.
Andere componenten van schuldposities in de balans zijn:
• Andere voorzieningen dan technische voorzieningen:
Deze voorzieningen omvatten onder andere voorzieningen voor risico's en lasten,
herstructureringsvoorzieningen, bonusvoorzieningen, voorzieningen voor rechtszaken, enz.
Zowel volgens Solvabiliteit II als de Belgische boekhoudnormen maken we een beste schatting
van het benodigde bedrag voor de afdekking van de verplichtingen op de balansdatum, het
bedrag dat we redelijkerwijs moeten betalen om deze af te wikkelen of over te dragen aan een
derde partij op de balansdatum. Als er een aantal mogelijke schattingen zijn met een gelijke
mate van waarschijnlijkheid, wordt het middelpunt van het bereik gebruikt. Als de rentevoet
een doorslaggevende factor is, waarderen we de voorziening tegen de actuele waarde van de
verwachte uitgaven en als deze niet noemenswaardig is, negeren we deze voor de doeleinden
van Solvabiliteit II.
Als geen waardering kan worden uitgevoerd op basis van doorslaggevende parameters (bv.
voor rechtszaken) gebruiken we alle beschikbare informatie, d.w.z. brieven van advocaten met
geschatte bedragen die verschuldigd zouden zijn.
• Pensioenuitkeringsverplichtingen:
In de jaarrekening is geen pensioenuitkeringsverplichting in de balans opgenomen.
In de balans volgens Solvabiliteit II worden deze verplichtingen gewaardeerd en opgenomen
volgens IFRS-regels (IAS19).
DKV Belgium doet toezeggingen aan haar personeel in de vorm van
toegezegdebijdragenregeling. Er werden in het verleden enkele toegezegd-
pensioenregelingen aangeboden, maar deze worden nu afgebouwd. Het type en het bedrag
van de verplichting worden bepaald door de voorwaarden van de respectieve
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 58
pensioenregelingen. Ze zijn over het algemeen gebaseerd op de anciënniteit en het salaris
van de personeelsleden.
DKV Belgium betaalt in het kader van toegezegdebijdragenregelingen vaste bijdragen aan een
verzekeraar. Hierdoor is volledig voldaan aan de verplichtingen van DKV Belgium. Daarom
bevat de balans volgens de Belgische boekhoudnormen geen verplichting voor
toegezegdebijdragenregelingen.
Onder Solvabiliteit II worden verplichtingen voor personeelsvoordelen gewaardeerd in
overeenstemming met IAS19 met behulp van de geprojecteerde ‘unit credit method’. De
berekening omvat niet alleen de pensioenrechten en actuele pensioenen die bekend zijn op
de balansdatum, maar ook hun verwachte toekomstige ontwikkeling.
Het rentetarief waartegen deze verplichtingen worden verdisconteerd, is gebaseerd op de
rendementen voor hoogwaardige bedrijfsobligaties en kan van jaar tot jaar verschillen.
De hyposthesen inzake sterfte en invaliditeit zijn gebaseerd op lokale tabellen die worden
gebruikt voor de waardering van pensioenverplichtingen, en kunnen zo nodig worden
aangepast in overeenstemming met de ervaring van het respectieve bedrijf. De snelheid van
het personeelsverloop en vervroegde uittreding zijn gebaseerd op de ervaring van DKV
Belgium.
Actuariële winsten of verliezen uit verplichtingen voor personeelsvoordelen en
fondsbeleggingen vloeien voort uit de afwijking van de feitelijke risico-ervaring ten opzichte
van de geschatte risico-ervaring. Aangezien DKV Belgium, ter wille de algemene doeleinden
van de IFRS-jaarrekening, actuariële winsten en verliezen direct erkent in de periode waarin
ze optreden, is er geen verschil ten opzichte van de balans volgens Solvabiliteit II.
• Uitgestelde belastingverplichtingen
Raadpleeg rubriek D.1.3
• Financiële verplichtingen waaronder afgeleide producten:
Volgens Solvabiliteit II worden financiële verplichtingen waaronder afgeleide producten
gewaardeerd tegen hun reële waarde. Er kan echter na de initiële erkenning geen latere
aanpassing worden gedaan in overeenstemming met de eigen kredietwaardigheid van de
verzekeringsmaatschappij. Derhalve worden de financiële verplichtingen gewaardeerd tegen
de reële waarde op de rapporteringsdatum, zonder rekening te houden met eventuele voor- of
nadelen voor het eigen kredietrisico van DKV Belgium. Indien de gevolgen van dergelijke voor-
of nadelen verwaarloosbaar zijn, passen wij de reële waarden niet dienovereenkomstig aan.
Wij gebruiken de aandelenkoersen als reële waarden indien deze beschikbaar zijn. Voor de
overige financiële verplichtingen bepalen we de reële waarden met behulp van een methode
voor bepaling van de netto contante waarde met behulp van waarneembare marktparameters.
Ter wille van financiële rapportage volgens de Belgische boekhoudnormen worden onze
financiële verplichtingen gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs (in feite niet verschillend
van de historische kostprijs of de oorspronkelijke boekwaarde), met uitzondering van derivaten
DKV Belgium – Verslag over de solvabiliteit en financiële toestand 2016 59
met een negatieve mark-to-market-waarde die tegen reële waarde in de boeken worden
opgenomen.
• Verzekeringsschulden en schulden aan tussenpersonen:
Onder Solvabiliteit II moeten ‘verzekeringsschulden en schulden aan tussenpersonen’ worden
erkend tegen hun reële waarde, volgens de Belgische boekhoudnormen moeten ze worden
opgenomen tegen het bedrag dat daadwerkelijk nodig is om deze af te lossen of te vereffen.
• Herverzekeringsschulden:
Onder Solvabiliteit II moeten herverzekeringsschulden tegen hun reële waarde worden
opgenomen. Volgens de Belgische boekhoudnormen tegen het bedrag dat daadwerkelijk
nodig is om deze af te lossen of te vereffen.
• Schulden (handels-, niet verzekeringsgerelateerd):
In de balans volgens Solvabiliteit II heeft de post ‘Schulden’ (handels-, niet-
verzekeringsgerelateerd) in het bijzonder betrekking op belastingschulden en overige
schulden. Deze schulden (handels-, niet-verzekeringsgerelateerd) moeten worden
gewaardeerd tegen de reële waarde op de rapporteringsdatum, zonder rekening te houden
met eventuele voor- of nadelen voor het eigen kredietrisico van DKV Belgium.
Verzekeringsschulden en schulden aan tussenpersonen worden als afzonderlijke posten
weergegeven in de balans volgens Solvabiliteit II en in de jaarrekening. Daarnaast moeten
onder Solvabiliteit II alle verzekeringscontracten worden toegewezen aan de technische
voorzieningen ongeacht het niveau van het verzekeringsrisico in afzonderlijke contracten.
Daarom worden schulden die voortvloeien uit verzekeringscontracten zonder
noemenswaardige risicoverdracht niet geboekt als schulden, maar als onderdeel van de
technische voorzieningen.
D.2.5. Vergelijking met de resultaten per eind 2015
De onderstaande tabel bevat een vergelijking tussen de resultaten per eind 2016 en de
resultaten per eind 2015 (dag 1 RSR-rapportering).
Het verschil wordt toegelicht voor de belangrijkste wijzigingen, die voornamelijk het gevolg zijn
van wijzigingen in de technische voorzieningen voor de NSLT- en SLT- producten:
• Voor de technische voorzieningen onder SLT zien we compenserende effecten in de
evolutie met als voornaamste drijfveren:
• Effect van extrapolatie: afwikkeling van discontopercentages met een jaar en
exclusief de cashflows voor het eerste jaar van de prognose;
• modelwijzigingen voor 4Q2016;
• integratie van de Nieuwe Productie voor 2016 ;
• actualisatie van assumpties met betrekking tot verwachte schadelast ;
• actualisatie van de sterfte- en opzeggingskansen compenserende effecten die
leiden tot een daling van de BEL;
• eerder conservatieve assumpties met betrekking tot kostenallocatie toename
van de BEL;
• daling van de rentevoeten, wat leidt tot een hoger resultaat voor de BEL.
YE 2015 YE 2016
VerplichtingenWaarde onder
Solvabiliteit II
Waarde onder
Solvabiliteit II
delta
YE2016/YE2015delta absolute
Technische voorzieningen — schadeverzekering R0510 99.756.599 119.393.695 19,69% 19.637.096
Technische voorzieningen — schadeverzekering (behalve ziekteverzekering) R0520 0 0
Technische voorzieningen als geheel berekend R0530 0 0
Beste schatting R0540 0 0
Risicomarge R0550 0 0
Technische voorzieningen — ziekteverzekering (analoog aan schadeverzekering) R0560 99.756.599 119.393.695 19,69% 19.637.096
Technische voorzieningen als geheel berekend R0570 0 0
Beste schatting R0580 97.198.259 116.636.348 20,00% 19.438.089
Risicomarge R0590 2.558.340 2.757.347 7,78% 199.007
Technische voorzieningen — levensverzekering (behalve aan indexen of beleggingen gekoppelde
verzekeringen)R0600
938.899.259 905.914.557 -3,51% -32.984.702
Technische voorzieningen — ziekteverzekering (analoog aan levensverzekering) R0610 938.899.259 905.914.557 -3,51% -32.984.702
Technische voorzieningen als geheel berekend R0620 0 0
Beste schatting R0630 591.893.017 575.392.408 -2,79% -16.500.609
Risicomarge R0640 347.006.243 330.522.149 -4,75% -16.484.094
Technische voorzieningen — levensverzekering (behalve aan indexen of beleggingen gekoppelde
verzekeringen)R0650
0 0
Technische voorzieningen als geheel berekend R0660 0 0
Beste schatting R0670 0 0
Risicomarge R0680 0 0
Technische voorzieningen — aan indexen of beleggingen gekoppelde verzekeringen R0690 0 0
Technische voorzieningen als geheel berekend R0700 0 0
Beste schatting R0710 0 0
Risicomarge R0720 0 0
Voorwaardelijke verplichtingen R0740 0 0
Voorzieningen niet zijnde technische voorzieningen R0750 11.653.290 10.776.684 -7,52% -876.606
Pensioenuitkeringsverplichtingen R0760 16.579.345 18.037.977 8,80% 1.458.632
Deposito's van herverzekeraars R0770 0 0
Uitgestelde belastingverplichtingen R0780 111.422.090 164.858.391 47,96% 53.436.301
Derivaten R0790 0 0
Schulden aan kredietinstellingen R0800 0 0
Financiële verplichtingen anders dan schulden aan kredietinstellingen R0810 0 0
Schulden uit hoofde van verzekeringen en aan intermediairs R0820 16.506.741 15.296.393 -7,33% -1.210.348
Schulden uit hoofde van herverzekering R0830 122.567 0
Schulden (handelsschulden, geen schulden uit hoofde van verzekeringen) R0840 4.934.490 8.002.686 62,18% 3.068.196
Achtergestelde verplichtingen R0850 0 0
Achtergestelde verplichtingen anders dan in het kernvermogen R0860 0 0
Achtergestelde verplichtingen in het kernvermogen R0870 0 0
Overige, niet elders opgenomen verplichtingen R0880 0 0
Totaal verplichtingen R0900 1.199.874.382 1.242.280.383 3,53% 42.406.001
Overschot van de activa t.o.v. de verplichtingen R1000 344.129.024 470.597.835 36,75% 126.468.811
DKV Belgium – Periodiek toezichtverslag DKV 2016 61
• Voor de technische voorzieningen voor NSLT zien we per eind 2016 we een stijging
ten opzichte van de cijfers per eind 2015 als gevolg van hogere aannamen inzake
medische trends, op basis van achteraf uitgevoerde testen op de resultaten per eind
2015.
E. Kapitaalbeheer
E.1. Eigen middelen
E.1.1. Verschillen tussen het eigen vermogen volgens de Belgische
boekhoudnormen en overwicht van activa ten opzichte van passiva
in SII
Aanzienlijke verschillen tussen het eigen vermogen van DKV Belgium volgens de Belgische
boekhoudnormen en een overwicht van activa ten opzichte van passiva zoals berekend
volgens de Solvabiliteit II-richtlijn zijn het gevolg van verschillende regels en voorschriften voor
de waardering en overweging van balansposten, zoals beschreven in het vorige hoofdstuk.
Volgens de Solvabiliteit II-richtlijn worden principes voor reële waardebepaling op grote schaal
toegepast. Dit betekent dat er ofwel een marktwaarde beschikbaar en toepasbaar is (bv.
investeringen), of een vooraf gedefinieerde aanpak die de reële waarde van activa en passiva
bepaalt bij afwezigheid van een actieve markt (bv. beste schatting en risicomarge voor
technische voorzieningen). De tijdswaarde van het geld wordt in het kader van Solvabiliteit II
in aanmerking genomen en vereist de discontering van cashflows, dit is onder de Belgische
boekhoudnormen alleen het geval voor bepaalde technische voorzieningen. De meeste
andere beleggingen worden volgens de Belgische boekhoudnormen gewaardeerd tegen hun
aanschaffingswaarde of de genoteerde prijs of marktwaarde op de balansdatum, indien deze
lager is.
E.1.2. Samenstelling van het eigen vermogen
In het volgende uittreksel van de QRT S.23.01.01 wordt, per tier, informatie verstrekt over de
structuur, het bedrag en de kwaliteit van het beschikbare eigen vermogen aan het einde van
de rapporteringsperiode. DKV heeft enkel tier 1 kapitaal.
DKV Belgium – Periodiek toezichtverslag DKV 2016 62
E.2. Solvabiliteitskapitaalvereiste en minimumkapitaalvereiste
De solvabiliteitskapitaalvereiste (SCR) en de minimumkapitaalvereiste (MCR) in combinatie
met het eigen vermogen is weergeven in de QRT S.23.01.01:
Op basis van de huidige hypotheses en methodologie is de solvabiliteitsratio van DKV Belgium
eind 2016 149%, wat toont dat het bedrijf over voldoende kapitaal beschikt. In Q4 van 2016 is
de Nationale Bank van België een audit gestart naar de berekening van de technische
provisies. Momenteel zijn nog altijd besprekingen met de NBB aan de gang over mogelijke
aanpassingen in de methodologie. Het management verwacht dat de finale conclusies en
eventuele aanbevelingen van de audit voor het einde van Q2 2017 door de NBB meegedeeld
zullen worden.
Voor de MCR zien we een resultaat van 597%, wat een comfortabele kapitalisatiepositie
aangeeft in vergelijking met de minimumeisen.
Total Rang 1 - niet beperkt Rang 1 - beperkt
C0010 C0020 C0030
Kernvermogen vóór aftrek voor deelnemingen in andere financiële sectoren, zoals voorzien in artikel 68 van
Gedelegeerde Verordening (EU) 2015/35
Gewoon aandelenkapitaal (inclusief eigen aandelen) R0010 19.250.000,00 19.250.000,00
Agio verbonden aan gewoon aandelenkapitaal R0030 0,00 0,00
Bieginkapitaal, bijdragen van leden of het daaraan gelijk te stellen kernvermogensbestanddeel voor onderlinge
waarborgmaatschappijen of onderlinge verzekeringsmaatschappijenR0040 0,00 0,00
Achtergestelde rekeningen van leden van onderlinge waarborgmaatschappijen R0050 0,00 0 0,00
Surplusfondsen R0070 4.391.644,68 4.391.644,68
Preferente aandelen R0090 0,00 0 0,00
Agio verbonden aan preferente aandelen R0110 0,00 0 0,00
Reconciliatiereserve R0130 446.956.190,41 446.956.190,41
Achtergestelde verplichtingen R0140 0,00 0 0,00
Een bedrag gelijk aan de waarde van netto uitgestelde belastingvorderingen R0160 0,00 0
Overige door de toezichthoudende autoriteit als kernvermogen goedgekeurde eigenvermogensbestanddelen
die hierboven niet worden vermeldR0180 0,00 0,00 0,00
Eigen vermogen in de jaarrekening dat niet in de reconciliatiereserve mag worden opgenomen en niet voldoet aan
de criteria voor indeling als eigen vermogen onder Solvabiliteit II
Eigen vermogen in de jaarrekening dat niet in de reconciliatiereserve mag worden opgenomen en niet voldoet
aan de criteria voor indeling als eigen vermogen onder Solvabiliteit IIR0220 0,00
Aftrekkingen
Aftrekkingen voor deelnemingen in financiële en kredietinstellingen R0230 0,00 0,00 0,00
Totaal kernvermogen na aftrekkingen R0290 470.597.835,09 470.597.835,09 0,00
Aanvullend vermogen
Niet-gestort en niet-opgevraagd gewoon aandelenkapitaal, op verzoek opvraagbaar R0300 0,00
Niet-gestort en niet-opgevraagd beginkapitaal, bijdragen van leden of het daaraan gelijk te stellen
kernvermogensbestanddeel voor onderlinge waarborgmaatschappijen of onderlinge
verzekeringsmaatschappijen, op verzoek opvraagbaar
R0310 0,00
Niet-gestorte en niet-opgevraagde preferente aandelen, op verzoek opvraagbaar R0320 0,00
Een juridisch bindende verplichting om op verzoek in te schrijven op en te betalen voor achtergestelde
verplichtingenR0330 0,00
Kredietbrieven en garanties zoals bedoeld in artikel 96, lid 2, van Richtlijn 2009/138/EG R0340 0,00
Kredietbrieven en garanties anders dan zoals bedoeld in artikel 96, lid 2, van Richtlijn 2009/138/EG R0350 0,00
Suppletiebijdragen van de leden zoals bedoeld in artikel 96, lid 3, eerste alinea, van Richtlijn 2009/138/EG R0360 0,00
Suppletiebijdragen van de leden anders dan zoals bedoeld in artikel 96, lid 3, eerste alinea, van Richtlijn
2009/138/EGR0370 0,00
Overig aanvullend vermogen R0390 0,00
Totaal aanvullend vermogen R0400 0,00
Beschikbaar en in aanmerking komend eigen vermogen
Totaal beschikbaar eigen vermogen voor het solvabiliteitskapitaalvereiste R0500 470.597.835,09 470.597.835,09 0,00
Totaal beschikbaar eigen vermogen voor het minimumkapitaalvereiste R0510 470.597.835,09 470.597.835,09 0,00
Totaal in aanmerking komend eigen vermogen voor het solvabiliteitskapitaalvereiste R0540 470.597.835,09 470.597.835,09 0,00
Totaal in aanmerking komend eigen vermogen voor het minimumkapitaalvereiste R0550 470.597.835,09 470.597.835,09 0,00
Solvabiliteitskapitaalvereiste R0580 315.131.772,95
Minimumkapitaalvereiste R0600 78.782.943,24
Verhouding tussen in aanmerking komend eigen vermogen en het solvabiliteitskapitaalvereiste R0620 1,4933
Verhouding tussen in aanmerking komend eigen vermogen en het minimumkapitaalvereiste R0640 5,9733