Download - Quản trị học: Chức năng tổ chức ( Hutech)
L/O/G/O
www.trungtamtinhoc.edu.vn
CHỨC NĂNG TỔ CHỨC
QUẢN TRỊ HỌC
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Nguyễn Ngọc Lam Phương
Đỗ Thị Bích Phương
Nguyễn Ngọc Minh Tâm
Nguyễn Thị Bích Hương
Trần Thị Thùy Nguyên
Nguyễn Hiếu Thành Danh
Trần Minh Hiếu
Nguyễn Hoàng Vũ
Huỳnh Vũ Hoài
Đỗ Hồng PhúcĐặng Thị Kim Dung
Nguyễn Thái Hoàng Thanh
Danh sách
nhóm 4
www.trungtamtinhoc.edu.vn
4.1 KHÁI NIỆM, VAI TRÒ, NUGYÊN TẮC CỦA CHỨC NĂNG TỔ CHỨC
4.1.1 Khái niệm chức năng tổ chức
Chức năng tổ chức là việc lựa chọn những công việc, những bộ phận và giao cho mỗi bộ phận một người chỉ huy với chứ năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm cần thiết để thực hiện mục tiêu của tổ chức
www.trungtamtinhoc.edu.vn
4.1.2 Vai trò của chức năng tổ chức
Thiếu một cơ cấu tổ chức hợp lý sẽ gây ra nhiều vấn đề khó khan phức tạp cho công tác quản trị
Công tác tổ chức hiệu quả giúp cho việc khuyến khích sử dụng con người với tính chất là con người phát triển toàn diện.
Tạo điểu kiện thuận lợi cho sự mở rộng đa dạng hóa tổ chức và nâng cao tính độc lập sáng tạo của nhà quản trị
Vì vậy chức năng tổ chức là cốt lõi của quy trình quản trị
www.trungtamtinhoc.edu.vn
4.1.3 Nguyên tắc cơ bản của tổ chức quản trị
Nguyên tắc thống nhât chỉ huy
Nguyên tắc hiệu quả
Nguyên tắc cân đối
Nguyên tắc linh hoạt
Nguyên tắc gắn liền với mục tiêu
www.trungtamtinhoc.edu.vn
4.2 MỘT SỐ VẤN ĐỀ KHOA HỌC TRONG CÔNG TÁC TỔ CHỨC
4.2.1 Phân công lao động
• Là chia nhỏ công tác thành một số bước, mỗi bước được hoàn thành bởi một cá nhân.
• Cá nhân chuyên môn hoá khi thực hiện một phần của hoạt động thay vì toàn bộ hoạt động.
• Sự phân công lao động nhằm tạo ra hiệu quả cao trong tổ chức.
• Nhưng việc phân công lao động quá mức sẽ gây ra nhàm chán, mệt mỏi, … từ đó làm giảm sút hiệu quả
www.trungtamtinhoc.edu.vn
4.2.2 Tầm quản trị• Là tầm hạn quản trị (tầm kiểm soát) là số lượng
nhân viên cấp dưới mà một nhà quản trị cấp trên có thể quản trị được một cách tốt đẹp nhất
• Tầm quản trị có thể thay đổi tùy theo nội dung công việc của người bị quản trị là giống hay khác nhau, đơn giản hay phức tạp.
Tầm quản trị
Tầm quản trị rộng
Tầm quản trị hẹp
www.trungtamtinhoc.edu.vn
4.2.3 Quyền hành trong quản trị4.2.3.1 Khái niệm
Quyền hành là năng lực quyết định, chỉ huy,khen thưởng, trừng phạt hay ra lệnh đối với cấp dưới à trông đợi sự tiến hành của họ.4.2.3.2 Mối quan hệ giữa sử dụng quyền hành và thái độ
lao động Có 3 cách thức sử dụng quyền hành:
Nhà quản trị
Sử dụng biện pháp cưỡng bách, đe dọa
Nhà quản trị
Dùng biện pháp mua chuộc bằng quyền lợi nhân viên
Nhà quản trị
Hành động nhẹ nhàng, trong tinh thần hợp tác
Mua chuộc Kết ThânCưỡng bức
Nhân viên
Vì sợ mà phải làm việc nhưng sẽ thiếu nhiệt tình
Nhân viênLàm việc với thái độ tính toán,cân nhắc theo lợi, hại của mình
Nhân viên
Làm việc nhiệt tình và quan tâm đến lợi ích chung của tổ chức.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
4.2.3.3 Phân quyền Khái niệm: Phân quyền hay ủy quyền là tạo cho người khác
quyền hành và trách nhiệm để thực hiện một hoạt động nhất định.
Quyền hành được giao khi cấp trên giao cho cấp dưới quyền được quyết định về một vấn đề nào đó.
Trong trường hợp quyền lực không được giao ngươi ta gọi là tập quyền. Quá trình giao quyền gồm có các công việc
sau:
Giao nhiệm vụ Xác định trách nhiệm của người được giao quyền
Quá trình giao quyền
Xác định kết quả mong muốn
Giao quyền để hoàn thành nhiệm vụ đó
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Việc giao quyền hạn có thể bằng văn bản hay bằng miệng dưới dạng quy định cụ thể hay chung chung.
Việc ủy quyền bằng văn bản cụ thể rất có ích đối với những nhà quản trị được ủy quyền lẫn người ủy quyền.
Việc giao quyền có thể bị thu hồi trong những điều kiện cần thiết.
Kích thước, quy mô của tổ chức
Giá trị của quyết định và sự quan trọng của nhiệm vụ
Việc phân quyền được tăng lên khi có người cấp dưới tài giỏi có khả năng thực hiện quyền lực giao phó và đánh tin cậy
Mức độ phân quyền: phụ thuộc vào những điều kiện sau.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Nguyên tắc về tính tuyệt đối trong trách nhiệm
Giao quyền theo chức năng
Theo nguyên tắc bậc thang
Nguyên tắc quyền hạn cấp bậc
Nguyên tắc thống nhất trong mệnh lệnh
Giao quyền theo kết quả mong muốn
Nguyên tắc tương xứng giữa quyền hạng và trách nhiệm
Những nguyên tắc giao quyền
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Sẵn sàng tạo cơ hội cho người khác3
1 Sẵn sàng chia sẽ
4 Sẵn sàng cho người khác mắc sai lầm
2 Sẵn sàng tin cậy cấp dưới
5 Sẵn sàng lập ra và sử dụng sự kiểm tra rộng rãi
Nghệ thuật giao quyền
www.trungtamtinhoc.edu.vn
4.3 XÂY DỰNG CƠ CẤU TỔ CHỨC
4.3.1 Khái niệm cơ cấu tổ chức
Là tổng hợp các bộ phận khác nhau có mối liên hệ phụ thuộc lẫn nhau, được chuyên môn hóa, được giao những nhiệm vụ, trách nhiệm, quyền hạn nhất định và bố trí theo từng cấp nhằm thực hiện các chức năng quản trị và mục tiêu chung của tổ chức .
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Đảm bảo độ tin cậy trong
hoạt động
Đảm bảo tính tối ưu
Đảm bảo tính kinh tế
Đảm bảo tính linh hoạt hay
khả năng thích nghi cao
4.3.2 Các yêu cầu dối với một cơ cấu tổ chức quản trị tối ưu
www.trungtamtinhoc.edu.vn
4.3.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức quản trị
Nhân tố ảnh
hưởng
Chiến lược và mục tiêu của tổ
chức
Quy mô và mức độ phức tạp của
tổ chức
Quan điểm và thái độ lãnh đạo
cấp caoĐịa lý
Kỹ thuật và công nghệ sử dụng
Môi trường của tổ chức
www.trungtamtinhoc.edu.vn
4.3.4 Các bộ phận và các cấp trong cơ cấu tổ chức
Bộ phận quản trị Cấp quản trị
Cơ cấu tổ chức hình thành bởi các bộ phận quản trị và các vấp quản trị sau :
o Là một bộ phận riêng biệt có chức năng quản lý nhất định.
o Số bộ phận quản trị phản ánh sự phân chia chức năng quản trị theo chiều ngang, thể hiện trình độ chuyên môn hóa trong phân công lao động quản trị.
( VD: phòng kế hoạch, phòng kế toán,….)
o Là sự thống nhất tất cả bộ phận quản trị ở một trình độ nhất định
o Số cấp quản trị phản ánh sự phân chia chức năng quản trị theo chiều dọc, thể hiện trình độ tập trung quản trị và liên quan đến vấn đề chỉ huy trực tuyến và hệ thống cấp bậc.
( VD: cấp tổ chức, cấp phòng ban chức năng,…)
www.trungtamtinhoc.edu.vn
4.3.5 Các tiêu chuẩn để hình thành các bộ phận trong tổ chức
Theo số lượng
nhân viên
Theo thời gian làm việc
Theo quy trình
Theo chức năng nhà tổ chức Theo
lãnh thổ, địa lý
Theo sản phẩm
Theo khách hàng
www.trungtamtinhoc.edu.vn
4.4 CÁC MÔ HÌNH CƠ CẤU TỔ CHỨC THÔNG DỤNG
4.4.1 Mô hình cơ cấu trực truyến
GIÁM ĐỐC
PGĐ SẢN XUẤT PGĐ TIÊU THỤ
PX1
PX2
PX3
CHSố 1
CHSố 2
CHSố 3
Đặc điểm: Quan hệ giữa các nhân viên trong tổ chức được thực hiện theo đường thẳng từ trên xuống. Quyền hành được phân định rõ ràng với một cấp trên trực tiếp
Ưu điểm: Tuần thủ nguyên tắc một thủ trưởng nên trách nhiệm rõ ràng. Cấp trên phải chịu trách nhiệm về kết quả hoạt động của cấp dưới. Có sự thống nhất, tập trung cao
Nhược điểm: Đòi hỏi những người lãnh đạo phải có kiến thức toàn diện, tổng hợp
Mô hình này thường phù hợp với những tổ chức có quy mô nhỏ. Khi tổ chức phát triển rộng lớn thì mô hình này không còn thích hợp
www.trungtamtinhoc.edu.vn
4.4.1 Mô hình cơ cấu trực truyến
Phòng KH
Phòng TC
Phòng KT
Phòng NS
Phòng KCS
GIÁM ĐỐC
PX 1
PX 2
PX3
CH 1
CH 2
CH 3
Đặc điểm: Việc quản trị được thực hiện theo chức năng, không theo tuyến, mỗi người cấp dưới có thể có nhiều cấp trên trực tiếp
Ưu điểm: Người lãnh đạo của tổ chức được sự giúp sức của các chuyên gia nên giải quết các vấn đề chuyên môn tốt hơn. Không đòi hỏi người lãnh đạo phải có kiến thức toàn diện chuyên sâu về nhiều lĩnh vực
Nhược điểm: Trách nhiệm không rõ ràng.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
4.4.3 Mô hình cơ cấu trực tuyến - chức năng
Phòng KH
Phòng TC
Phòng KT
Phòng NS
Phòng KCS
GIÁM ĐỐC
PX 2
PX3
PGĐ SẢN XUẤT
PX 1
CH 1
CH 2
CH 3
PGĐ TIÊU THỤ
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Đặc điểm: Người lãnh đạo tổ chức được sự giúp sức của các phòng, ban chức năng. Những người lãnh đạo tuyến chịu trách nhiệm về các đơn vị mình phụ trách. Những lãnh đạo chức năng không có quyền chỉ đạo các đơn vị trực truyến
Ưu điểm: Lợi dụng được ưu điểm của hai kiểu cơ cấu trực tuyến và chức năng
Nhược điểm: Người lãnh đạo tổ chức phải thường xuyên giải quyết mối quan hệ giữa bộ phận trực truyến với bộ phận chức năng
Người ta thường khuyến cáo các đơn vị, công ty nên áp dụng mô hình này những phải có quy định đầy đủ để tránh xu hướng trở lại mô hình chức năng
www.trungtamtinhoc.edu.vn
4.4.4 Mô hình cơ cấu tổ chức ma trận
Phòng thiết kế
Phòng NC thị trường
Phòng KH-CN
Phòng Tài
chính
Phòng nhân sự
Ban QL dự án 3
Ban QL dự án 4
Ban QL dự án 2
Ban QL dự án 1
BAN GIÁM ĐỐC
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Đặc điểm: Mô hình này chủ yếu là kết hợp các đơn vị chắc năng với các đơn vị thành lập theo sản phẩm ( hay theo khách hàng ). Thay vì tổ chức mỗi dự án có đầy đủ các bộ phận để thực hiện các công việc như: nghiên cứu Maketing, lập luận chứng kinh tế - kỹ thuật... Thì có thể sử dụng các đơn vị chức năng có sẵn trong công ty để thực hiện các công việc trên cho tất cả dự án trên
Ưu điểm: Đây là hình thức tổ chức linh động, sử dụng nhân lực có hiệu quả, việc hình thành và giải thể dễ dàng, nhanh chóng
Nhược điểm: Dễ xảy ra tranh chấp ảnh hưởng giữa người lãnh đạo và các bộ phận. Đòi hỏi nhà quản trị phải có ảnh hưởng lớn. Phạm vi sử dụng còn hạn chế vì đòi hỏi một trình độ nhất định
www.trungtamtinhoc.edu.vn
4.4.5 Cơ cấu tổ chức theo địa lý
Giám đốc chi nhánh miền
Trung
Giám đốc chi nhánh miền
Nam
Giám đốc chi nhánh miền
Bắc
TỔNG GIÁM ĐỐC
Đặc điểm: Mô hình này phân chia hoạt động theo từng khu vực địa lý nhằm khai thác những ưu thế trong các hoạt động của địa phương
Ưu điểm: Tận dụng các thị trường và những ưu điểm của địa phương, tăng sự kết hợp theo vùng
Nhược điểm: Cần nhiều người công việc quản lý từng khu vực. Cơ chế kiểm soát phức tạp, nhất là ở cấp cao nhất
www.trungtamtinhoc.edu.vn
4.4.6 Cơ cấu tổ chức theo sản phẩm
Dãy sản phẩm C
Dãy sản phẩm A
Dãy sản phẩm B
TỔNG GIÁM ĐỐC
Đặc điểm: Mô hình này lấy cơ sở là các dãy sản phẩm để thành lập các bộ phận hoạt động. Bộ phận phụ trách sản phẩm có trách nhiệm hoạt động trên nhiều thị trường khác nhau về sản phẩm đó
Ưu điểm: Có thẻ phát triển tốt sản phẩm với tầm nhìn khá tổng quát về thị trường của riêng từng sản phẩm
Nhược điểm: Khả năng hợp tác các bộ phậm kém, dễ dẫn tới tính cục bộ giữa các bộ phận, từ đó ít quan tâm đến phát triển toàn diện của tổ chức
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Trao quyền có phải xóa bỏ trách nhiệm không?
Làm sao để trao quyền hay ủy quyền hiệu quả?
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Trao quyền có phải xóa bỏ trách nhiệm không?Trao quyền hay phân quyền hay ủy quyền hiện nay có nhiều quan điểm về mặt trách nhiệm. Nhưng theo tôi, trao quyền hay ủy quyền hay phân quyền đều chỉ là tạo điều kiện cho cấp dưới chủ động làm việc chứ không phải cấp trên hết trách nhiệm. Về nguyên tắc, lãnh đạo cao nhất vẫn là người chịu trách nhiệm cao nhất tất cả hoạt động của công ty. Do đó trách nhiệm của lãnh đạo khi ủy quyền là phải thường xuyên đánh giá, xem xét tính hợp lý cũng như có định hướng đào tạo thích hợp để việc phân quyền được hiệu quả.
Làm sao để trao quyền hay ủy quyền hiệu quả?Để trao quyền hiệu quả, người trao quyền cần nắm rõ các nguyên tắc:
Trao quyền nên có thời hạn. Việc trao quyền có thời hạn sẽ là động lực để kích thích nhân viên làm việc, nhất là trong trường hợp trao quyền đi kèm trao quyền lợi.
Nói rõ yêu cầu công việc, những chuẩn mực để đánh giá hoàn tất công việc. Điều này giúp người được trao quyền rõ ràng hơn trong công việc.
Định kỳ xem xét hiệu quả trao quyền.
Đánh giá, đào tạo và cải tiến.
www.trungtamtinhoc.edu.vn
Cảm ơn thầy và các bạn đã lắng nghe