PROJEKTY SOCJOTERAPEUTYCZNE
REALIZOWANE
W PUBLICZNYM GIMNAZJUM NR 1
IM. KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO
W PRUDNIKU
WPROWADZENIE
W pomocy psychologiczno-pedagogicznej termin “socjoterapia” pojawił się stosunkowo niedawno. W literaturze przedmiotu pojawia się w wielu znaczeniach.
WPROWADZENIE
Współcześnie socjoterapia polega na celowym stwarzaniu dzieciom warunków (doświadczeń społecznych) korygujących zaburzenia zachowania, nadpobudliwości i zahamowań oraz niektórych zaburzeń emocjonalnych.
WPROWADZENIE
W trakcie zajęć w psychice dziecka
powinny nastąpić zmiany sądów poznawczych i wzorców zachowań. Proces socjoterapeutyczny powinien również umożliwić dziecku odreagowanie emocjonalne1.
1 Edyta Sieniuć, Socjoterapia, www.edukator.org.pl
PROJEKTY SOCJOTERAPEUTYCZNEW NASZYM GIMNAZJUM
We współczesnej edukacji projekt jako metoda pracy z uczniem stał się bardzo popularny. Dostrzegając jego zalety, Ministerstwo Edukacji Narodowej, wprowadziło go obligatoryjnie do szkół.
Nasze gimnazjum jest przykładem tego, że ta „nowość” towarzyszy działaniom nauczycieli od wielu lat.
PROJEKTY SOCJOTERAPEUTYCZNEW NASZYM GIMNAZJUM
W 2002 roku Publiczne Gimnazjum nr 1
im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Prudniku, dzięki inicjatywie Pani dyrektor Ludmiły Lisowskiej, rozpoczęło współpracę z Fundacją Carl Richard Montag z Bonn. Jednym z celów fundacji jest realizowanie projektów socjoterapeutycznych z udziałem młodzieży polskiej i niemieckiej.
PROJEKTY SOCJOTERAPEUTYCZNEW NASZYM GIMNAZJUM
W naszej szkole docenci fundacji realizowali projekty o charakterze artystycznym i sportowym. W projektach brali udział zarówno uczniowie mający problemy szkolne, nadpobudliwi, zagrożeni marginalizacją i wykluczeniem społecznym, zamknięci w sobie, nieśmiali, upośledzeni w stopniu lekkim, z trudnościami w nauce wynikającymi z różnych przyczyn, jak i bardzo zdolni.
„OD CHAOSU DO PORZĄDKU”
Projekt plastyczny, w którym uczniowie tworzyli własne maski z masy papierowej, budowali wzajemne zaufanie, uczyli się współpracy w grupie, komunikacji werbalnej i niewerbalnej.
Wykonywanie maski
„OD CHAOSU DO PORZĄDKU”
Czy zostanę z tym na zawsze?!
Celem projektu było również uświadomienie uczestnikom, że każdy z nas nosi jakąś maskę, w określonych sytuacjach przybieramy różne pozy i różnie się zachowujemy.
„OD CHAOSU DO PORZĄDKU”
Po wykonaniu masek uczniowie przygotowali wspólnie krótką inscenizację, odzwierciedlającą ich emocje:
„Moja maska mieszka w oazie. Jest uśmiechnięta, ponieważ szła długo przez pustynię, a w oazie odnalazła spokój i poczuła ulgę. W swoim namiocie czuje się bezpieczna”.
„Chciałem, żeby moja maska żyła w rzece, gdzie pełno jest ryb, roślin i kamieni. Mam nadzieję, że tam czułaby się dobrze”.
„Moja maska z wyrazistymi kolorami pasuje do tropikalnej wyspy”.
„Moja maska mieszka pod wodą i czuje się bezpiecznie wśród ryb. Odnalazła tam spokój i harmonię”.
„OD CHAOSU DO PORZĄDKU”
Na początku był chaos…
„OD CHAOSU DO PORZĄDKU”
Udział w tym projekcie stworzył uczniom możliwość pobudzenia swojej wyobraźni, twórczej aktywności, otwarcia się na drugiego człowieka, zrzucenia przybieranej na co dzień maski, nauczenia się radzenia sobie z własnymi emocjami, przekonania się, że człowiek musi być odpowiedzialny za siebie i za innych. Uświadomili sobie również, jak ważne w życiu jest wzajemne zaufanie.
„OD CHAOSU DO PORZĄDKU”
A teraz – nasze prawdziwe oblicza
”MÓWIĄCE KIJE” – RYTM I NIEWERBALNA KOMUNIKACJA
Podczas projektu uczniowie mieli nauczyć się komunikowania w sposób niewerbalny przy użyciu bambusowych kijów. W grupach przygotowywali pantomimę. Następnie prezentowali ją z wykorzystaniem kijów i przedmiotów codziennego użytku np. krzeseł, stołów. Wystukując wymyślone przez siebie rytmy, wyrażali własne myśli i uczucia.
”MÓWIĄCE KIJE” – RYTM I NIEWERBALNA KOMUNIKACJA
Rozumiemy się bez słów
”MÓWIĄCE KIJE” – RYTM I NIEWERBALNA KOMUNIKACJA
Uczestnicy uczyli się asertywności, współpracy w grupie, stawali się bardziej pewni siebie. Odkrywali swoje talenty, których wcześniej nie byli świadomi. Kształcili umiejętność komunikowania się w różny sposób.
”MÓWIĄCE KIJE” – RYTM I NIEWERBALNA KOMUNIKACJA
Pozbywamy negatywnych uczuć
„OD RYTMU DO MELODII”
Podczas projektu uczniowie tworzyli z różnych dostępnych materiałów instrumenty muzyczne, m. in.: bębny afrykańskie, grzechotki, tamburyna, po czym uczyli się wydobywania z nich dźwięków. Następnie stworzyli orkiestrę, która musiała wspólnie zagrać różne rytmy. W drugiej części projektu uczestnicy mieli za zadanie wydobyć rytm z wnętrza swojego ciała lub ciała kolegi i go wystukać.
„OD RYTMU DO MELODII”
Wbrew pozorom to nie takie proste!
„OD RYTMU DO MELODII”
Poprzez grę i wystukiwanie rytmów uczniowie mogli wyładować swoje emocje, złagodzić napięcia, zrelaksować się. Ćwicząc w parach, uczyli się zaufania, współpracy, odpowiedzialności. Grając w dużej orkiestrze, musieli nauczyć się wspólnego działania. Prezentując się na forum szkoły, stawali się bardziej pewni siebie i wzmacniali poczucie własnej wartości.
„OD RYTMU DO MELODII”
Wspólne granie na podwórku Publicznego Gimnazjum nr 1 im. Kardynała Stefana
Wyszyńskiego w Prudniku
„PROJEKTWOCHE”
Projekt był realizowany w Niemczech. Brała w nim udział grupa młodzieży z naszej szkoły oraz uczniowie szkoły specjalnej z Kolonii. Uczestnicy pracowali w podgrupach, zajmując się różnymi dziedzinami, m. in. ekologią, biologią i chemią, sztuką i sportem. Efekty pracy zostały zaprezentowane podczas jednodniowego festynu, w którym wzięli udział uczniowie, rodzice i zaproszeni goście.
„PROJEKTWOCHE”
Zajęcia sportowe prowadził członek Międzynarodowej Federacji Koszykówki Niepełnosprawnych, który zdradził uczniom tajniki trudnej sztuki gry w koszykówkę na wózkach inwalidzkich. Największe wrażenie na uczestnikach zrobił niezwykły mecz w koszykówkę na dwóch kółkach.
„PROJEKTWOCHE”
To wcale nie jest łatwe!
„PROJEKTWOCHE”
Uczniowie, którzy na co dzień sprawiali kłopoty wychowawcze, bardzo dobrze odnaleźli się w nowych rolach. Stali się bardziej odpowiedzialni za siebie i innych. Uważny dorosły obserwator zajęć mógł dostrzec przyczyny niewłaściwego zachowania, co pozwoliło wyciągnąć wnioski do dalszej pracy z uczniami.
PODSUMOWANIE
Udział w projektach socjoterapeutycznych stanowił dla uczniów szereg doświadczeń społecznych. W wyniku prowadzonych zajęć u uczestników nastąpiła korekta zaburzeń zachowania. Wielu z nich odblokowało swoje emocje, wyraziło prawdziwe uczucia.
PODSUMOWANIE
Projekty umożliwiły dzieciom nieśmiałym, zamkniętym w sobie, wycofanym otwarcie się, pokazanie swojego wnętrza bez obawy przed krytyką czy ośmieszeniem. Stały się pewniejsze siebie, dowartościowane, bardziej ufne.
PODSUMOWANIE
Uczniowie nadpobudliwi nauczyli się rozładowywać własne emocje i w twórczy sposób wykorzystywać nadmiar energii.
We wszystkich projektach uczestniczyli również uczniowie bardzo zdolni, którzy mogli rozwinąć swoje talenty, pobudzić własną kreatywność i nabyć nowe doświadczenia.
PODSUMOWANIE
Wszystkie zdjęcia i wypowiedzi uczniów wykorzystane w niniejszej prezentacji pochodzą z zasobów archiwalnych Publicznego Gimnazjum nr 1 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Prudniku.
Magdalena Kowalska Barbara Srębacz Anna Tuła-Nowacińska Katarzyna Wołoszyn