Download - Jafnrétti lífsskoðunarfélaga
![Page 1: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/1.jpg)
Jafnrétti lífsskoðunarfélaga• Siðmennt, félag siðrænna
húmanista er lífsskoðunarfélag sem óskar eftir breytingum á lögum til þess að njóta jafnræðis á við trúfélög í landinu.
![Page 2: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/2.jpg)
Tillögur Siðmenntar• Siðmennt, leggur til að samin verði
sérstök lög um skráð lífsskoðunarfélög sem eru sambærileg við núgildandi lög um skráð trúfélög
• Að auki leggjum við fyrir Allsherjarnefnd tillögur um að breytingar verði gerðar á lögum um sóknargjöld, (nr. 91 1987),
![Page 3: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/3.jpg)
Staðan í dag• Samkvæmt núgildandi lögum frá 1999
eru aðeins trúfélög viðurkennd sem lífsskoðunarfélög
• Með lífsskoðunarfélögum á ég hér við félög sem fjalla um siðferði og lífsskoðanir og sjá meðlimum fyrir félagslegum athöfnum eins og nafngift, fermingu, giftingu og greftrun.
![Page 4: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/4.jpg)
Breyttir tímar• Í dag eru breyttar aðstæður og það eru
ekki eingöngu trúfélög sem eru starfandi lífsskoðunarfélög á Íslandi.
• Trúlausir einstaklingar um allan heim hafa í vaxandi mæli viljað sjá um þessar félagslegu athafnir sjálfir og hafa myndað lífsskoðunarfélög í þeim tilgangi.
![Page 5: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/5.jpg)
IHEU• Stærst lífsskoðunarfélaga án trúar á
æðri mátt er Félag siðrænna húmanista (International Humanist and Ethical Union) sem var stofnað árið 1952.
![Page 6: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/6.jpg)
Mismunun vegna lífsskoðana• Við hjá Siðmennt teljum að íslenskum
þegnum sé mismunað eftir því hvort þeir aðhyllast trú sem felur í sér hefðbundin átrúnað á yfirnáttúruleg fyrirbrygði eða hvort þeir aðhyllast lífsviðhorfi óháðu trúarsetningum.
![Page 7: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/7.jpg)
Mismunun vegna lífsskoðana• Stjórnvöld styrkja eiginleg trúfélög beint
meðal annars með innheimtu sóknargjalda á meðan lífsskoðunarfélög, sem þó vilja veita sömu þjónustu og eiginleg trúfélög, fá engan stuðning.
![Page 8: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/8.jpg)
Mismunun vegna lífsskoðana• Eins og lögin um skráð trúfélög og
sóknargjöld standa í dag telur Siðmennt því að hallað sé á trúfrelsi, lífsskoðunarfrelsi og jafnræði í íslensku samfélagi.
![Page 9: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/9.jpg)
Sótt um skráningu sem trúfélag
• Siðmennt, hefur í tvígang á síðastliðnum fjórum árum sótt um að vera skráð sem trúfélag og njóta þannig sömu þjónustu og réttinda sem trúfélög njóta hér á landi.
![Page 10: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/10.jpg)
Réttindi trúfélaga• Þessi réttindi fela m.a. í sér að þeir
félagar í Siðmennt sem standa utan trúfélaga og borga árlega svokölluð sóknargjöld til Háskóla Íslands geta látið upphæðina renna til Siðmenntar í staðinn (um 7200 krónur á ári).
![Page 11: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/11.jpg)
Réttindi trúfélaga• Samkvæmt nýjustu tölum sem ég hef
greiða þeir sem standa utan trúfélaga um 60 milljónir á ári til Háskóla Íslands umfram það sem aðrir þurfa að greiða til sömu stofnunnar.
![Page 12: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/12.jpg)
Trúfélag eða lífsskoðunarfélag?
• Samkvæmt núgildandi lögum er aðeins hægt að láta svokölluð sóknargjöld renna til skráðra trúfélaga en hvergi er kveðið á um rétt einstaklinga til að láta þessa upphæð renna til lífsskoðunarfélaga.
![Page 13: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/13.jpg)
Trúfélag eða lífsskoðunarfélag?
• Þó að Siðmennt sé lífsskoðunarfélag en ekki trúfélag í hefðbundinni skilgreiningu þessara orða þá taldi stjórn Siðmenntar hér áður það reynandi að fá félagið skráð sem trúfélag, enda höfum við talið að mikið óréttlæti felist í núverandi fyrirkomulagi.
![Page 14: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/14.jpg)
Lögfræðiálit• Eftir að ljóst varð að seinni umsókn
okkar um skráningu sem trúfélag hafði verið hafnað ákvað stjórn Siðmenntar að leita álits lögfræðings á stöðu Siðmenntar og lögunum um skráð trúfélög.
![Page 15: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/15.jpg)
Álitsgerð lögfræðings• Lögfræðingur Siðmenntar, Oddný Mjöll
Arnardóttir hdl• Lög um skráð trúfélög (nr. 108/1999)
taka einungis til lífsskoðunarfélaga sem byggja á trúarlegum grunni.
![Page 16: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/16.jpg)
Álitsgerð lögfræðings• “Það er niðurstaða undirritaðrar að í ljósi
framangreinds séu Siðmennt og “eiginleg trúfélög” í sambærilegri aðstöðu og eigi því lagalega kröfu til þess að njóta sambærilegrar meðferðar”
![Page 17: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/17.jpg)
Álitsgerð lögfræðings• Annað mikilvægt atriði sem kemur fram
í álitsgerð lögfræðingsins er að í trúfrelsiskafla stjórnarskrár Íslands er einnig sneitt framhjá öðrum lífsskoðunum en trúarlegum og segir m.a. í álitsgerðinni:
![Page 18: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/18.jpg)
Álitsgerð lögfræðings• “Vernd íslensku stjórnarskrárinnar er
samkvæmt því í raun lakari en vernd mannréttindasáttmálanna og er beinlínis kveðið á um mismunandi meðferð trúarlegra lífsskoðana og annarra lífsskoðana í henni.“
![Page 19: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/19.jpg)
Álitsgerð lögfræðings– “Það er álit undirritaðrar að það veki
áleitnar spurningar um þörf á endurskoðun á 63. gr. stjórnarskrárinnar og hvort ekki sé rétt að svara kalli Sameinuðu þjóðanna um að ríki heims tryggi að stjórnskipun þeirra og lög veiti virka og jafna vernd hugsana-, samvisku-, trúar- og sannfæringarfrelsis.”
![Page 20: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/20.jpg)
Erindi til stjórnarskrárnefndar• Það er í höndum stjórnarskránefndar,
sem nú er að störfum, að breyta umræddum greinum stjórnarskrárinnar og hefur Siðmennt þegar sent nefndinni erindi þessa efnis.
![Page 21: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/21.jpg)
Fyrirmynd frá Noregi • Í Noregi hafa lífsskoðunarfélög eins og
Siðmennt notið sömu réttinda og hefðbundin trúfélög.
• Norsku systursamtökum Siðmenntar, Human-Etisk Forbund fengu viðurkenningu sem trúfélag af norskum stjórnvöldum árið 1981 (þar sem þá voru ekki til sérstök lög um lífsskoðunarfélög)
![Page 22: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/22.jpg)
Fordæmi Norðmanna• Skömmu eftir 1981 var lögunum í
Noregi breytt þannig að sóknargjöld í Noregi renna nú til lífsskoðunarfélaga, auk trúfélaga.
• Í HEF eru nú um 65 þúsund manns og eru margir af helstu framámönnum og fræðimönnum Noregs í því.
![Page 23: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/23.jpg)
Jafnrétti í íslenskum lögum• Við viljum því með þessum fundi óska
eftir því að allsherjarnefnd beiti sér fyrir því að lögum verði breytt í þá veru að staða ólíkra lífsskoðana verði jöfnuð.
![Page 24: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/24.jpg)
Framkvæmd / útfærsla• Annars vegar með því að breyta lögum
um skráð trúfélög þannig að þau tryggi rétt allra lífsskoðunarfélaga
• Hins vegar með því að setja sérstök lög um stöðu lífsskoðunarfélaga eins og gert var í Noregi.
![Page 25: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/25.jpg)
Að lokum• Það er einlæg von okkar að þessi
fundur og meðfylgjandi tillögur verði til þess að íslenskum lögum verði breytt í átt til jafnræðis lífsskoðana. – Siðmennt, félag siðrænna húmanista á
Íslandi
![Page 26: Jafnrétti lífsskoðunarfélaga](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022012919/56815661550346895dc411b6/html5/thumbnails/26.jpg)
Ítarefni• Meðfylgjandi eru eftirtalin gögn:
1. Álit lögfræðings Siðmenntar dagssett 09/06/2005.2. Tillaga að lögum um skráð lífsskoðunafélög.3. Tillaga að breytingum á lögum um sóknargjöld.4. Norsk lög um trú- og lífsskoðunarfélög (LOV 1981-06-12 nr 64: Lov om tilskott til livssynssamfunn og Forskrift om tilskot til livssynssamfunn).5. Lausleg þýðing á norsku lögunum.
• Nánari upplýsingar á vef Siðmenntar: www.sidmennt.is