Innovatie in de gezondheidszorg
Janneke de GrootProjectleider ZorginnovatieplatformMinisterie VWS
Eerst voorstellen
Opbouw
Deel 1:• Trends en uitdagingen • Innovatie als instrument• Toekomstscenario?
Deel 2:• Innovatiecyclus • Belemmeringen• Goede voorbeelden
Stijgende zorgvraag
• Nieuwe technologie draagt bij aan verlengde levensduur
• Aantal ouderen neemt toe met 50% in 2025
Toename chronisch zieken
• Grote gezondheidsverschillen naar sociaaleconomische status
• Levensverwachting zonder chronische aandoeningen is 48,4 jaar voor mannen en 42,5 jaar voor vrouwen
Aantal chronisch zieken
Aandoeningen 2003
x 1.000
Idem in 2025
x 1.000
Toename
Hartfalen 179 263 47%
Dementie 102 148 45%
Beroerte 229 329 44%
Coronaire hartziekten 676 959 42%
COPD 316 438 39%
Diabetes 609 807 33%
Dreigend arbeidsmarkttekort
• In 2025 470.000 mensen tekort in krimpende arbeidsmarkt
Stijgende zorgkosten
• Zorgkosten stijgen al 35 jaar sneller dan de economie• Begroting 2010: ruim 60 miljard euro
60 miljard bestaat uit …
Innovatie is urgent en noodzakelijk!
• Innovatie moet bijdragen aan:– Behoud of verbetering kwaliteit– Behoud of verbetering betaalbaarheid– Behoud of verbetering toegankelijkheid
– Toekomstbestendige gezondheidszorg
Nederland heeft een goede uitgangspositie
• Zorg in NL tot top van de wereld
• Relatief gezonde bevolking
• Veel onderzoek van goede kwaliteit
• Goede infrastructuur
• Steeds meer aandacht voor belang innovatie
Wat versta jij onder innovatie?
Vernieuwing Techniek Proces
ProductToepassing
Uitvinding
Idee
Risico
Onderzoek
R&D Patent
Strategie
Innovatie is …
“ invoering van een nieuwigheid”
• Niet alleen technologische hoogstandjes• Maar in praktijk vaak nog sprake van
‘technology push’ ipv ‘vraaggestuurd’• Technologie- en ICT-partijen denken vaak nog
in termen van producten in de markt zetten
• Rol van de gebruiker nog vaak onderbelicht
Innovatie in de zorg …
Vier typen innovatie
Wie zijn de innovatoren?
Zorginnovatie op korte en lange termijn • Op korte termijn gericht op doelmatigheid en
klantgerichtheid – Gericht op procesverbetering en nieuwe producten en diensten
– Vooral toepassing van bestaande innovaties i.p.v. nieuwe dingen verzinnen
– Innovatoren komen uit de sector zelf • Op middenlange termijn gericht op systeemverandering
– Radicale innovaties
– Gaat om toepassing van nieuwe producten en diensten die niet passen in bestaande structuur/bedrijfsmodel
– Innovatoren hebben geen belang bij behoud huidige instanties en
organisaties
Scenario 2025
• http://www.zorginnovatieplatform.nl/kennis/117/Videos/
• Wie denkt dat dit een realistisch scenario is?
• Wie vindt dit een wenselijk scenario?
• Hoe zou je zelf zorg willen ontvangen?
DEEL 2• Zorginnovatie gaat niet vanzelf • Belemmeringen• Koplopers
Innovatiecyclus
Veel ideeën, (te) weinig toepassing
Veel ideëen en projecten op lokaal niveau, maar …
… geen duurzame toepassing
… geen uitwisseling tussen
instellingen en regio’s
… geen landelijke opschaling
… geen strategische of
ontwrichtende innovatie
Belemmeringen (1)
• Zorgvernieuwers hebben geen overzicht van de gehele procedure
• De cultuur in de zorg is onvoldoende gericht op vernieuwing
• Zorgvragers zijn onvoldoende op de hoogte van de nieuwe mogelijkheden die zorginnovaties bieden
Belemmeringen (2)
• De financieringsstructuur bevat op het ogenblik perverse prikkels
• De wet- en regelgeving is onvoldoende ingesteld op de veranderende verhoudingen en verantwoordelijkheden
• Het tijdig verkrijgen van ‘medical evidence’ is beperkt of ontbreekt
• Uniformering en standaardisatie voor ICT en technologie toepassingen ontbreekt
Power to the patients• Komst van internet heeft bijgedragen aan de
informatiepositie en mogelijkheden voor patiënten
• 84% raadpleegt Dr. Google voor bezoek arts
• 30% kiest zorgverlener zelf
• Overheid wil patiënten inzage
geven in eigen elektronische
patientendossier
Voorbeeld e-patient Dave
Dave deBronkart
http://www.youtube.com/watch?v=cxZy-Vnu0c0
Zorgverlening in de toekomst
• Patiënt en zorgverlener blijven centraal staan• Neem patiëntenperspectief mee in
zorgverlening• Voorbeelden:
– Fysieke veranderingen – Veranderingen in onderlinge
communicatie
Voorbeeld Esperanz
• Oncologische behandeling dicht in de buurt • Samenwerking Zaans MC, Waterland-
ziekenhuis en Westfriesgasthuis• Informatievoorziening via persoonlijke
webpagina´s
http://www.zorginnovatieplatform.nl/kennis/117/Videos/
Tips voor de business case
• Stel de doelgroep centraal • Maak inzichtelijk waar meerwaarde van de
innovatie zit• Kijk slim af bij andere sectoren voor concepten
van dienstverlening • Kan de invoering door toepassingen van
ICT/technologie versneld worden?• Zoek naar een passend businessmodel voor
exploitatie
Contactgegevens
• Meer weten over innovatie en het ZIP: www.zorginnovatieplatform.nl
• Of mail mij op [email protected]