Innovatie in de gezondheidszorg

Janneke de GrootProjectleider ZorginnovatieplatformMinisterie VWS

Eerst voorstellen

Opbouw

Deel 1:• Trends en uitdagingen • Innovatie als instrument• Toekomstscenario?

Deel 2:• Innovatiecyclus • Belemmeringen• Goede voorbeelden

Stijgende zorgvraag

• Nieuwe technologie draagt bij aan verlengde levensduur

• Aantal ouderen neemt toe met 50% in 2025

Toename chronisch zieken

• Grote gezondheidsverschillen naar sociaaleconomische status

• Levensverwachting zonder chronische aandoeningen is 48,4 jaar voor mannen en 42,5 jaar voor vrouwen

 Aantal chronisch zieken

Aandoeningen 2003

x 1.000

Idem in 2025

x 1.000

Toename

Hartfalen 179 263 47%

Dementie 102 148 45%

Beroerte 229 329 44%

Coronaire hartziekten 676 959 42%

COPD 316 438 39%

Diabetes 609 807 33%

Dreigend arbeidsmarkttekort

• In 2025 470.000 mensen tekort in krimpende arbeidsmarkt

Stijgende zorgkosten

• Zorgkosten stijgen al 35 jaar sneller dan de economie• Begroting 2010: ruim 60 miljard euro

60 miljard bestaat uit …

Innovatie is urgent en noodzakelijk!

• Innovatie moet bijdragen aan:– Behoud of verbetering kwaliteit– Behoud of verbetering betaalbaarheid– Behoud of verbetering toegankelijkheid

– Toekomstbestendige gezondheidszorg

Nederland heeft een goede uitgangspositie

• Zorg in NL tot top van de wereld

• Relatief gezonde bevolking

• Veel onderzoek van goede kwaliteit

• Goede infrastructuur

• Steeds meer aandacht voor belang innovatie

Wat versta jij onder innovatie?

Vernieuwing Techniek Proces

ProductToepassing

Uitvinding

Idee

Risico

Onderzoek

R&D Patent

Strategie

Innovatie is …

“ invoering van een nieuwigheid”

• Niet alleen technologische hoogstandjes• Maar in praktijk vaak nog sprake van

‘technology push’ ipv ‘vraaggestuurd’• Technologie- en ICT-partijen denken vaak nog

in termen van producten in de markt zetten

• Rol van de gebruiker nog vaak onderbelicht

Innovatie in de zorg …

Vier typen innovatie

Wie zijn de innovatoren?

Zorginnovatie op korte en lange termijn • Op korte termijn gericht op doelmatigheid en

klantgerichtheid – Gericht op procesverbetering en nieuwe producten en diensten

– Vooral toepassing van bestaande innovaties i.p.v. nieuwe dingen verzinnen

– Innovatoren komen uit de sector zelf • Op middenlange termijn gericht op systeemverandering

– Radicale innovaties

– Gaat om toepassing van nieuwe producten en diensten die niet passen in bestaande structuur/bedrijfsmodel

– Innovatoren hebben geen belang bij behoud huidige instanties en

organisaties

Scenario 2025

• http://www.zorginnovatieplatform.nl/kennis/117/Videos/

• Wie denkt dat dit een realistisch scenario is?

• Wie vindt dit een wenselijk scenario?

• Hoe zou je zelf zorg willen ontvangen?

DEEL 2• Zorginnovatie gaat niet vanzelf • Belemmeringen• Koplopers

Innovatiecyclus

Veel ideeën, (te) weinig toepassing

Veel ideëen en projecten op lokaal niveau, maar …

… geen duurzame toepassing

… geen uitwisseling tussen

instellingen en regio’s

… geen landelijke opschaling

… geen strategische of

ontwrichtende innovatie

Belemmeringen (1)

• Zorgvernieuwers hebben geen overzicht van de gehele procedure

• De cultuur in de zorg is onvoldoende gericht op vernieuwing

• Zorgvragers zijn onvoldoende op de hoogte van de nieuwe mogelijkheden die zorginnovaties bieden

Belemmeringen (2)

• De financieringsstructuur bevat op het ogenblik perverse prikkels

• De wet- en regelgeving is onvoldoende ingesteld op de veranderende verhoudingen en verantwoordelijkheden

• Het tijdig verkrijgen van ‘medical evidence’ is beperkt of ontbreekt

• Uniformering en standaardisatie voor ICT en technologie toepassingen ontbreekt

Power to the patients• Komst van internet heeft bijgedragen aan de

informatiepositie en mogelijkheden voor patiënten

• 84% raadpleegt Dr. Google voor bezoek arts

• 30% kiest zorgverlener zelf

• Overheid wil patiënten inzage

geven in eigen elektronische

patientendossier

Voorbeeld e-patient Dave

Dave deBronkart

http://www.youtube.com/watch?v=cxZy-Vnu0c0

Zorgverlening in de toekomst

• Patiënt en zorgverlener blijven centraal staan• Neem patiëntenperspectief mee in

zorgverlening• Voorbeelden:

– Fysieke veranderingen – Veranderingen in onderlinge

communicatie

Voorbeeld Esperanz

• Oncologische behandeling dicht in de buurt • Samenwerking Zaans MC, Waterland-

ziekenhuis en Westfriesgasthuis• Informatievoorziening via persoonlijke

webpagina´s

http://www.zorginnovatieplatform.nl/kennis/117/Videos/

Tips voor de business case

• Stel de doelgroep centraal • Maak inzichtelijk waar meerwaarde van de

innovatie zit• Kijk slim af bij andere sectoren voor concepten

van dienstverlening • Kan de invoering door toepassingen van

ICT/technologie versneld worden?• Zoek naar een passend businessmodel voor

exploitatie

Contactgegevens

• Meer weten over innovatie en het ZIP: www.zorginnovatieplatform.nl

• Of mail mij op j.groot@minvws.nl