-
[Metni yazn]
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 2
Her hakk mahfuzdur. Mill Eitim Bakanl Rehberlik ve Denetim Bakanlnn izni olmadan dokmanlarn hi bir ksm basl ya da elektronik materyal olarak; kopya, kayt, basm veya herhangi bir
ekilde dier yntemlerle basl veya elektronik ortamda oaltlamaz ve yaynlanamaz.
RETMEN
DENETM REHBER
(Gncellenmi)
Mays 2011
HAZIRLAYANLAR
Yusuf Ziya ZCAN Badeneti
Ayhan YILDIZ Deneti
Nihal OKUN Deneti
Muhsine TRKER Deneti
Nusret ZCAN Deneti Yardmcs
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 3
Yaptklar iin doruluuna inanan insanlar, almalarnn denetlenmesinden, kar fikirler ortaya atlmasndan ve tercihleri
zerinde mnakaa yapmaktan zevk alrlar.
Mustafa Kemal ATATRK
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 4
NDEKLER
SUNU
Sayfa
5
GR 7
I. RETMEN DENETMNDE UYULACAK GENEL ESASLAR 8
II. RETMEN DENETM 9
a. n Hazrlk 9 b. Tanma 10 c. Ders Denetimi 10
III. EVRAK NCELEMESNDE DKKAT EDLECEK HUSUSLAR 11
A.Planlama (Sene Ba)
Zmre Toplant Tutanaklar 11
nitelendirilmi Yllk Plan ve Ders Planlar 16
B.Deerlendirme lme ve Deerlendirme almalar 18
Deerlendirme Sonular ve Puanlarn E-Okul Sistemine Girilmesi 20
devler 20 C.Eitim almalar
Sosyal Etkinlik almalar 22
Rehberlik almalar 24
D. retmenin Dier almalar retmenin, Genel Grev ve Sorumluluklar 25
retmenin Kiisel almalar 27
IV. DERS GZLEMNDE DKKAT EDLECEK HUSUSLAR 28
V. GENEL BAARI DERECES "YETERSZ" BULUNUNAN RETMENLER 29
Mucipli Ders Denetim Esaslar 29 1. Mucipli Ders Denetiminde Getirilebilecek Teklifler 30
2. Mucipli Ders Denetiminde Getirilebilecek Disiplin Teklifleri 32
VI.BRAN MFETTLERNCE YAPILACAK ZMRE TOPLANTILARI
Denetlenen Okullarda Yaplacak Zmre Toplantlar 35
Geniletilmi Zmre Toplantlar 35
EKLER
Ek-1- retmen Deerlendirme Formu 37
Ek-2- retmen Denetim Raporu 39
Ek-3- Okul/ Kurum Mdrnn retmen Hakkndaki Kanaat Formu 40 Ek-4- Denetlenecek retmenleri Gsterir Liste 41
Ek-5- Denetlenen Ve Denetlenemeyen retmenleri Gsterir Liste 42
Ek-6- l Genelinde Grevli Denetiler Tarafndan Denetlenen ve Denetlenemeyen retmenlerin Saysn Gsterir Liste
43
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 5
SUNU
Denetim, bir birimin ileyii konusunda ayrntl olarak inceleme yapmak ve
bilgi toplamak, toplanan bilgileri analiz etmek, analiz sonucunda sorunlar tanmlamak,
belirlenen sorunlara zm retmektir. Denetim, yetitirilmek istenilen insan tipine
uygun retme ve renme etkinliklerinin gelitirilmesine hizmet eder. Eitim sreci
iinde mill kltr gelitirilmeli, Mill Eitim Temel Kanununda belirtilen amalar
dorultusunda insan tipi yetitirilmelidir.
Milli, ahlaki insani ve kltrel deerleri benimseyen, koruyan, beden, zihin,
ahlak, ruh ve duygu bakmndan dengeli ve salkl gelien, retken, haklarn ve
sorumluluklarn bilen insanlardan oluacak devlet ve toplum dzeni; tm kurum ve
kurulularda hizmetlerin hukuk kurallar iinde ve kesintisiz yrtlmesi ile
salanabilir.
retmenlerimiz, renen toplumlarn yesi olmakla birlikte rencilerimizin
renmelerini izleme ve ynetiminden sorumludurlar. retmenlerimiz
uygulamalarnda, rencilerin bireysel farkllklarn dikkate alarak ve renme
ortamlar dzenleyerek kavrama kapasitelerini gelitirmeye ynelik ortamlar
olutururlar. Ayn zamanda, retilen konularn disiplinler aras ilikilerini de
dzenler ve hedefe ulaacak aratrmalar yaparlar. retme-renme srecinde
hedeflere ulalmas, planlanan almalar ile gerekletirilen faaliyetlerin birbirleriyle
uyumluluunu ve sapmalarn tespit ederek, giderilmesine k tutulmas,
retmenlerin karlatklar meslek problemlerde yardm ve rehberlikte bulunulmas
amacyla ynetime gr sunmak denetimin asl grevi olup, bu grevin yerine
getirilmesinde en nemli sorumluluk da denetilere dmektedir. inde alt eitim
ortamnn denetimi yannda, retmenin bireysel denetiminin de ayr ve son derece
nemli bir yeri vardr. Bundan dolaydr ki retmenlere denetim srasna gerekli ve
yeterli rehberliin yaplmas da ayn derecede nem arz etmektedir.
Deerlendirme ilemi, ynetsel etkinliklerle ilikilidir. Bunlar; ihtiya
deerlendirmesi, stratejik dnme ve planlama, program geliimi, eitim uygulamalar
ve ynetimi ile srekli geliimdir. Deerlendirmenin ana prensipleri ise; sistematik
sorgu, yeterlik, doruluk ve drstlk, kiilere sayg ve genel sorumluluk eklindedir.
Anahtar deerlendirme paydalar; renenler, retmenler, aileler, yneticiler, eitim
personeli ve iinde yaadmz toplumdur. Deneti deerlendirmesinin gvenilir,
nesnel ve geerli olabilmesi iin izleme ve deerlendirmeye ayr bir nem vermesi
gerekmektedir.
Eitimde baar gstergeleri; kazanm ve baar, okulun katma deeri, beceri,
tutum ve yeterlikler ile memnuniyettir. retme-renme ileminde; mfredat, strateji,
deerlendirme, kaynak geliimi, farkllklarn ortaya karlmas, verimlilik, pedagojik
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 6
iklim ve snf ynetimi olduka nemlidir retmen denetimi ise eitimin ama ve
ilkelerinin gerekletirilmesi, rencilere iyi insan, iyi vatanda ve meslek adam olarak
gelecein lke ve toplumunda yerini alabilmesi balamnda son derece zgn ve zellikli
bir olgu olarak karmza kmaktadr. renme sonular iin daha geni hesap
verilebilirlik ve saydamlk gereklidir. Okul liderlii kalitesi ise srdrlebilir olmaldr.
Hazrlanan bu rehber, retmen denetiminin etkinliinin artrlmas ve
retmenlerin i banda gelitirilmesini hedeflemektedir.
Gnmzde, bilim ve teknolojideki gelimeler ile denetim anlayndaki deime
ve gelimeler genel denetim esaslarnn yeniden ele alnmasn zorunlu hale getirmitir.
Bu rehberin Trk Milli Eitim camiasna, Bakanlk Denetilerine, retmenlere, resmi
ve zel statdeki eitim retim kurum ve kurulularnn almalarna faydal bir
kaynak olmas dileiyle, baarlar dilerim.
Muzaffer DOAN Rehberlik ve Denetim Bakan
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 7
GR
lkeler ve bireyler sosyal ve ekonomik refaha, iyi eitim retim grm
toplumlar sayesinde ularlar. Eitim, bilimsel ve kltrel bilginin genilemesine
katkda bulunur.
Denetim, ynetim srecinin nemli ve ayrlmaz bir parasdr. Eitim
sisteminde denetimin amac, okulun etkililiini salamaktr. Gelien ve deien
dnyada, emsalleriyle rekabet edebilecek insan gcnn yetitirilmesinde ba mimar
olarak kabul edilen retmenlerin, bu grevlerini tam olarak yerine getirebilmeleri,
genel kltr, zel alan ve pedagojik formasyon bilgilerinin hizmet sresince
gelitirilmesi ve yenilenmesi ile mmkndr.
1739 sayl Kanunun 43. maddesinde retmenlik, Devletin eitim, retim ve
bununla ilgili ynetim grevlerini zerine alan bir ihtisas mesleidir. retmenler bu
grevlerini Trk Mill Eitiminin amalarna ve temel ilkelerine uygun olarak ifa
etmekle ykmldrler. retmenlik mesleine hazrlk, genel kltr, zel alan eitimi
ve pedagojik formasyon (biimlenme) ile salanr eklinde tanmlanmaktadr.
1739 sayl Mill Eitim Temel Kanununda yer alan genel amalar ve temel
ilkeleri dorultusunda; Trkiye Cumhuriyetine kar grev ve sorumluluklarn bilen,
rekabet gc yksek, bilgi a insann yetitirmek eitim-retimin asl hedefi olup bu
hedefin gerekletirilmesindeki en nemli unsur yine retmendir.
retmenlerin kendilerine yklenen bu misyonu gerekletirip
gerekletiremediklerini, sre ierisinde varsa hedeflerden sapmalar ve zorluklar
belirleyerek, bunlarn giderilmesini salamak ancak bilimsel lme yntemleri ve
denetimi ile mmkndr. retme-renme srecinde hedeflere ulalmas, planlanan
almalar ile gerekletirilen faaliyetlerin birbirleriyle uyumluluunu ve sapmalarn
tespit ederek, giderilmesine k tutulmas, retmenlerin karlatklar mesleki
problemlerde yardm ve rehberlikte bulunulmas amacyla ynetime gr sunmak
denetimin asl grevi olup, bu grevin yerine getirilmesinde en nemli sorumluluk da
denetilere dmektedir.
Denetiler tarafndan yrtlecek retmen denetimlerinin belirli bir disiplin
altnda gerekletirebilmesi iin uygulanacak ortak anlay, tutum ve davranlar
yannda denetim yntem ve ekilleri ile raporlama i ve ilemlerini belirli bir dzene
koymak, hizmetin daha hzl etkin ve verimli olmas asndan nem arz etmektedir.
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 8
I. RETMEN DENETMNDE UYGULANACAK
ESASLAR
Milli Eitim Bakanl ile dier bakanlklara bal resmi ve zel okul ve kurumlardaki
retmenlerin denetimlerinde aada belirtilen esaslara uyulur:
Denetim grubunda grevli her deneti, genel denetim iin gittii yerleim
biriminde denetime alnan okullarda denetim sresince, kendi zel alannda, makul sayda
retmeni denetler.
Deneti, denetime alnan okullarda denetim sresince denetlemedii
retmenlere ilikin gerekesini (Ek:4) de aklar.
Bran denetileri zel alan retmenlerinin en az (1) derslerinin tamamn izler.
Deneti, ders denetimini retmen Deerlendirme Formunda (Ek: 1) yer alan kriterler
dorultusunda yapar.
Denetim srasnda retmen ve rencilerin ders iindeki tutum, davran ve
etkinlikleri de gzlenir, gerektiinde rencilere de sorular yneltir.
14.03.2011 tarih ve 17278 sayl MEB Personel Genel Mdrl kl
ve Bakanlk Makamnn 08.03.2011 tarihli Olurlar ile Milli Eitim Bakanl Takdir
ve Teekkr Belgesi Verilmesine likin Ynerge yrrlkten kaldrlmtr.
Ancak; 657 Sayl Kanunun Baar, stn Baar Deerlendirmesi ve
dl balkl 122inci maddesinde; Grevli olduklar kurumlarda olaanst gayret
ve almalar ile emsallerine gre baarl grev yapmak suretiyle; kamu kaynanda
nemli lde tasarruf salanmasnda, kamu zararnn olumasnn nlenmesinde ve
nlenemez kamu zararlarnn nemli lde azaltlmasnda, kamusal fayda ve
gelirlerin beklenenin zerinde artrlmasnda veya sunulan hizmetlerin etkinlik ve
kalitesinin ykseltilmesinde somut olaylara ve verilere dayal olarak katk saladklar
tespit edilen memurlara, merkezde bal veya ilgili bakan, illerde valiler, ilelerde
kaymakamlar tarafndan baar belgesi verilebilir denilmektedir.
Denetlenmesi iin hakknda Makamdan zel onay alnm bulunan
retmenin dersine en az (3) saat girilir, onayda yer alan iddialar incelenip deerlendirilmek
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 9
suretiyle retmen Denetim Raporu (Ek: 2) ve gerektiinde inceleme veya soruturma
raporu da dzenlenir.
Birden fazla derse girilmesini gerektirecek durumlarda retmenin, farkl
snf veya ubelerde izlenmesi esastr.
zel Ortaretim Kurumlarnda (yabanc-aznlk okullar dahil) grevli
retmenlerin derslerine (1) saat girilmesi esastr.
Aday, asker ve szlemeli retmenlerin dersine en az (1) saat girilerek retmen
Deerlendirme Formu (Ek: 1) esas alnarak gerekli inceleme ve deerlendirmeler yaplr
II. RETMEN DENETM
Ders denetiminin retmen Deerlendirme Formunda (Ek:1) belirtilen
deerlendirme alanlar dikkate alnarak yaplmas gerekmektedir. Bu form iki blmden
olumaktadr. Birinci blmde evrak incelemesi, ikinci blmde ise ders gzlemine
ilikin deerlendirme alanlar yer almaktadr.
Ders gzlemi iin, denetiye yardmc olmas amacyla retmen Genel
Yeterlilikleri kapsamnda hazrlanan performans gstergelerinden yararlanlarak
deerlendirme alanlar oluturulmutur.
Denetlenen retmenlere, denetlenen okul/kurum genel denetim raporunda
retmen Yeterlilikleri bal altnda yer verilir ve retmenlere ynelik varsa
neriler bu blmde belirtilir. Okul/kurum denetim grubu dnda retmen denetimi
iin grevlendirilen bran denetileri, denetledikleri retmenlerin isimlerini,
aklamalarn ve varsa nerilerini gerekeleriyle birlikte ilgili denetim grubuna yazl
olarak verirler. Okul/kurum denetim raporunda, okul/kurumun retmen kadrosunun
genel durumunu yanstr ifadelere ve gerekli nerilere yer verilir.
a. n Hazrlk
Deneti, okuldaki eitim retimi aksatmadan ders denetimi yapabilmek
amacyla, derse girmeden nce, okul idaresinden ya da okulun denetim grubundan
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 10
ald el programlarna gre, alan retmenleri ile grecei yeri, zaman ve isteyecei
bilgi ve belgeleri ynetime bildirir.
b. Tanma
Deneti;
Derslere girmeden nce belirlenen yer ve zamanda alan (dal)
retmeni/retmenleri ile bir araya gelir.
retmenlerden isteyecei bilgi ve belgeleri duyurur.
zleyecei dersin gn ve saatini retmenin talebini de gzeterek kendileri
ile birlikte planlar.
retmenin birden fazla dersini denetlemesi gerektiinde, farkl snf, ube,
alan ve blmlerdeki dersleri izleyecek ekilde planlama yapar.
c. Ders Denetimi
Bran denetii, retmenin durumunu deerlendirmek ve gerektiinde ihtiya
duyduu geliim alanlarn ortaya koymak amacyla dikkatli ders gzlemi yapar. Bu
amala deneti;
nceden belirlenmi olan ders saatinde gzlemin yaplaca snfa,
retmen ile birlikte gider.
rencilerin tmn grebilecei uygun bir yerde oturur.
Eitim-retim srecinde retmen ve rencilerin dikkatini bozacak
davranlardan kanr, dersin akna mdahale etmez.
Ders gzlemini kolaylatrmak amac ile hazrlanan retmen
Deerlendirme Formundan (Ek:1) yararlanarak ders denetimini yapar.
retmen Deerlendirme Formunda belirtilen deerlendirme alanlarna
ilikin tespitlerine Aklamalar blmnde yer verir. retmen Denetim
Raporunun dzenlenmesinde (Ek: 2) ve/veya kurum raportrlerine teslim edilecek
fylerin hazrlanmasnda bu formun aklamalar blmnde tutulan notlardan
yararlanr.
Gerek grdnde; dersin sonuna doru rencilerin bilgi dzeyini lc
sorular sorar ve gecikmeye meydan vermeden retmenle birlikte snftan ayrlr.
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 11
III. EVRAK NCELEMESNDE DKKAT EDLECEK
HUSUSLAR
Evrak incelemesinde deerlendirilecek alanlar retmen Deerlendirme
Formunun (Ek: 1) birinci blmnde yer alan A-D deerlendirme alanlardr. Bu
deerlendirme alanlarnn incelenmesi srasnda dikkat edilecek hususlara bu blmde
yer verilmitir.
A. Planlamalar (Sene Ba)
Zmre Toplant Tutanaklar
Zmre retmenler kurulunda programlarn ve derslerin birbirine paralel olarak
yrtlmesi, ders aralarndan, lboratuvar, spor salonu, ktphane ve iliklerden
planl bir ekilde yararlanlmas, renci devleri ve derslerin deerlendirilmesi,
derslerde izlenecek yntem ve teknikler ile benzeri konularda kararlar alnr. Kurulda;
Eitim-retim programlar incelenir ve ortak bir anlay oluturulur. Uygulamalarda
karlalan glkler zerinde durulur ve bunlarn zm yollar aranr. rencilerin
alma, eitim-retim ve baar durumlar ile evrenin zellikleri incelenir ve
baarszln giderilmesi ynnde alnacak nlemler kararlatrlr. nitelendirilmi
yllk ve ders plnlar ile gezi, gzlem, deney ve inceleme planlar arasnda birlik
salanmasna ynelik kararlar alnr. Meslek eserler ve eitim alanndaki yeni
gelimeler incelenir. Ders yl iinde yaplacak snavlarn says, nitelii ve ekli ile
lme ve deerlendirme aralarnn hazrlanmas, deerlendirme ilkeleri, snavlarla ilgili
soru havuzu ve ariv oluturulmasna ynelik esaslar belirlenir. Birinci ve ikinci dnem
ba ile ders kesiminden sonra olmak zere bir retim ylnda kez zmre
retmenler kurulu toplants yaplmas esastr. Ayrca ihtiya hlinde bunlarn dnda
da zmre retmenler kurulu toplanabilir. Toplantya ilikin yazl ar okul
mdrlnce yaplr.
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 12
Zmre retmenler kurulu; aada verilen gndem maddelerine okul, evre ve
dersin zelliine gre gerekli grlenleri de eklemeli; maddelerle ilgili grme
yaplrken, mevzuat hkmlerinin karar olarak yazlmas yerine, uygulanabilir somut
kararlar alnmaldr. rnein; haftalk ders saati sresi iki olan bir dersten her dnem en
az iki yazl yaplmas ynndeki ynetmelik hkmnn karar olarak yazlmas yerine
uygulama esaslarna yer verilmelidir.
Zmre retmenler kurulu toplantlarnda;
Bir nceki toplantya ait zmre kararlarnn uygulama sonularnn deerlendirilmesi ve uygulamaya ynelik yeni kararlarn alnmas,
Eitim ve retim ile ilgili mevzuat, Trk Mill Eitiminin genel amalar, okulun kurulu amac ve ilgili dersin programnda belirtilen ama ve
aklamalarn okunarak planlamann bu dorultuda yaplmas,
retim programlarnda yer almas gereken Atatrklkle ilgili konular zerinde durularak almalarn buna gre planlanmas,
retim programnda belirtilen kazanm ve davranlar dikkate alnarak derslerin ileniinde uygulanacak retim yntem ve teknikleri ile bunlarn uygulama
eklinin belirlenmesi,
nite veya konu arlklarna gre zamanlama yaplmas, nitelendirilmi yllk planlar ve ders planlarnn hazrlanmas, uygulanmas ve deerlendirilmesine
ilikin hususlarn grlmesi,
Dier zmre veya blm retmenleriyle yaplacak i birlii esaslarnn belirlenmesi,
Bilim ve teknolojideki gelimelerin, derslere yanstlmasn salayc kararlar alnmas,
Derslerin daha verimli ilenebilmesi iin ihtiya duyulan kitap, ara-gere ve benzeri retim materyalinin belirlenmesi,
Okul veya kurum ve evre imknlarnn deerlendirilerek, yaplacak deney, proje, gezi ve gzlemlerin planlanmas,
renci baarsnn llmesi ve deerlendirilmesinde ortak bir anlayn, birlik ve beraberlie ynelik belirleyici kararlarn alnmas,
Resim, Mzik, Beden Eitimi dersleri ile uygulamal nitelikteki dier derslerin deerlendirilmesinde dikkate alnacak hususlarn tespit edilmesi; snavlarn
ekil, say ve sresi ile rn deerlendirme ltleri ile puanlarnn belirlenmesi,
rencilere verilecek proje ve dev konularnn seiminde; retim programlar ile okul veya kurum ve evre artlarnn gz nnde bulundurulmas,
rencilerin okul iinde, renci Seme Snavnda, ulusal ve uluslararas dzeyde katldklar eitli snav ve yarmalarda aldklar sonulara ilikin
baar ve baarszlk durumlarnn ders baznda deerlendirilmesi
ve benzeri konular grlr.
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 13
Trk Mill Eitiminin, okulun ve dersin genel ve zel amalar ile
rencilere kazandrlacak davranlarn incelenmesi
1739 sayl Mill Eitim Temel Kanunun 2, 3 ve 28.maddelerinde yer alan ama
ve ilkelerin zmrece bir kez daha okunarak kanunla verilen sorumluluklara yer
verilmesi,
Okulun tabi olduu ynetmeliklerde yer alan amalarn ele alnmas,
Dersin genel ve zel amalarnn okunarak almalarn buna gre
ynlendirilmesi,
Tm karar ve etkinliklerle okulun ve retim programnda yer alan amalarn
1739 sayl Mill Eitim Temel Kanunun 2. maddesinde yer alan amalar
gerekletirmede bir ara olduunun, uygulamann her aamasnda gzetilmesi,
Bir nceki retim ylnda alnan zmre kararlarnn ve ders
baarsnn deerlendirilmesi
Bir nceki retim yl banda konulan hedeflerin gerekletirilme durumu,
ubeler arasndaki baar oran,
Karlatrmal snav sonularnn konu ve ubeler baznda sonular,
niversiteye giri snav sonularnn Trkiye, il ve trndeki okullara gre
durumu, gibi hususlar grlerek analizler yaplr.
Okulun stratejik plannda yer alan hususlar gz nne alnarak
ve evre artlar da deerlendirilerek yeni retim ylnda
ulalmas ngrlen hedeflerin belirlenmesi
Eitim kurumlarnn kendilerinden beklenen ilevleri yerine getirebilmeleri, iyi
bir planlamaya ve bu plann etkin bir ekilde uygulanmasna baldr. Eitim
kurumlarnn zellikle okullarn gelimeleri, evreye uyum salamalar ve
evreyi deiime hazrlayabilmeleri; yenilik yapmalarn, ak ve da dnk
stratejiler gelitirmelerini zorunlu hale getirmektedir.
Kurumlarn kendilerine bir vizyon oluturmalar ve bu vizyona uygun amalar
ile bunlara ulamay mmkn klacak bir misyon iinde hedef ve stratejiler
belirlemeleri stratejik planlama almasnn erevesini oluturur.
retim programnn gzden geirilmesi
Bir nceki yl karlalan aksamalar ve ders kesim raporlarnda belirtilen
hususlar da gzetilerek retim programnn irdelenmesi, varsa bu programn
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 14
uygulanmasnda ortaya kan zorluklar belirlenerek MEB Talim ve Terbiye
Kurulu Bakanlna bildirilmesi,
Konularn zellik ve gereine gre yaplacak almalar
Dier zmrelerle hangi konuda ne zaman ve nasl ibirlii yaplacana ilikin
esaslarn, ibirlii yaplmas dnlen zmre ile birlikte kararlatrlmas,
Konularn ileniinde gerekli olan kaynak, ara-gere ve materyalden okul ve
evrede bulunanlarn tespit edilerek hangilerinin hangi konularda
kullanlacann belirlenmesi,
Derslerin ilenii srasnda konularn zelliklerine gre uygulanacak yntem
ve tekniklerin belirlenmesi,
alma takvimine gre bir retim ylnda ilenecek ders saati says,
retim programnda yer alan konularn arlk, zellik ve gncelliine gre
datlarak uygun bir zamanlama yaplmas,
nitelendirilmi yllk planlarn hazrlanmas
MEB Eitim ve retim almalarnn Planl Yrtlmesine likin Ynerge(Austos 2003/2551 sayl Tebliler Dergisi), lkretim ve Ortaretim Kurumlarnda Atatrk nklp ve
lkelerinin retim Esaslar Ynergesi (18/01/1982 tarih ve 2104 sayl) ile Mays 1998, 2488 sayl
Tebliler Dergilerinde yaymlanan Atatrklkle ilgili konularn derslerde ilenmesini ieren
karar,
retim yl alma takvimi,
retim yl banda yaplan zmre toplantsnda alnan kararlar,
Okullarn zelliklerine gre tabi olduu ynetmeliklerin ilgili maddeleri
dorultusunda yaplmas,
Bir nceki retim ylnda, uygulama srasnda ortaya kan aksaklklarn
plann Deerlendirme blmne ilenmesi.
dev konularnn tespit, takip ve deerlendirme esaslarnn
belirlenmesi
MEB Ortaokul ve Orta retim Kurumlarndaki rencilerin Ders D Eitim ve
retim Faaliyetleri Hakknda Ynetmelik (27/11/1989 tarih ve 2300 sayl Tebliler Dergisi, ek ve
deiiklikler, 06/11/1991/21043 RG) ve konuya ilikin genelgeler erevesinde;
dev konularnn seiminde rencilerin ihtiya ve istekleri ile evre
imknlarnn gzetilmesi,
devlerin toplanma, sunulma ve sergilenme tarihleri,
Yararlanlacak kaynaklarn gsterilmesi,
Deerlendirme ltlerinin belirlenmesi,
ynnde kararlarn alnmas.
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 15
lme ve deerlendirme esaslarnn tespiti
retmenler, rencilerine yapc, aklayc ve gelitirici geri bildirimler
verir. Bireysel farkllklar dikkate alarak lme ve deerlendirme
yaklamlarn eitlendirir. renmeyi engelleyen etmenleri analiz ederek
rencilerin ihtiyalarna ynelik dzenlemeler yapar. rencilerin
baarlarn ne karr ve destekler.
Orta retim Kurumlar Snf Geme ve Snav Ynetmeliinin Ders
Baarsnn Tespiti blmnde rencinin baars, retim program esas
alnarak dersin zelliine gre yazl, szl ve uygulamal snav, dev ve
projeler ile iletmelerde beceri eitimi, ders ii ve ders d eitim-retim
faaliyetleri deerlendirilerek tespit edilir denilmektedir.
retmen, sz konusu faaliyetlerle rencinin programlarda amalanan bilgi
ve becerileri kazanp kazanmadn srekli olarak kontrol ederek
deerlendirir. Buna gre;
Zmre toplantsnda snavn ekli, soru says, nitelii (sorularn retim
programnda yer alan dersin amacn gerekletirecek, ngrlen davranlar
kazandracak nitelikte ve deerlendirmenin objektif, geerli ve gvenilir
olmas), sorularn o tarihe kadar ilenmi konular kapsamas, soru tr ve
sorularn renme aamalarna (taksonomi = istendik davranlarn basitten
karmaa, kolaydan zora, somuttan soyuta bir birinin n koulu olacak
ekilde aamal sralanmasdr) gre dzenlenmesi ve deerlendirilmesine
ynelik,
Yl iinde yaplan snav sonularnn analizinin yaplmas ynnde, kararlarn
alnmas,
renci baarsn artrmak iin alnacak nlemlerin
belirlenmesi hususunda
retme-renme srecini bireysel farkllklara gre planlanmas,
rencilerine yapc, aklayc ve gelitirici geri bildirim verilmesi,
rencinin ilgi ve ihtiyalar dorultusunda deerlendirme yntemlerinin
eitlendirilmesi,
ok ynl deerlendirme iin alternatif lme aralarn belirlenmesi
[Portfolyo (geliim dosyas), kavram haritalar, gezi, gzlem, grme vb.] ,
lme ve deerlendirmeye ynelik plan (belirtke tablosu, soru analizi vb..)
yaplmas,
Bilgi ve iletiim teknolojilerini kullanarak verilerin analiz edilmesi,
lme sonularnn tablo, grafik tr grsel biimlere dntrlmesi,
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 16
Bir nceki retim ylnda alnan zmre kararlarnn ve ders baarsnn
deerlendirilmesi maddesinde yer alan veriler nda bir planlamann
yaplmas,
renci velileri ve rehberlik servisiyle ibirliine gidilmesi,
Dersin zelliine gre dev/projelerin verilmesi,
Bireysel ve grup almalarna yer verilmesi,
retim yntem, teknik ve deerlendirme esaslarnn yeniden gzden geirilmesi
ynnde kararlarn alnmas,
Sosyal etkinlik almalar
MEB lkretim ve Ortaretim kurumlarnn almalarnn usul ve esaslar gz nnde
bulundurulur. (02.03.2008/26804 sayl RG, Nisan 2008/2607 sayl Tebliler Dergisi)
Trk Mill Eitiminin genel ama ve temel ilkelerine uygun olarak;
rencilerin Atatrk lke ve nklplarna, Anayasann balangcnda
ifadesini bulan Atatrk milliyetiliine bal yurttalar olarak
yetimelerine, yeteneklerini gelitirerek gerekli donanm kazanmalarna
katkda bulunmalar hedefler arasndadr.
Rehberlik faaliyetleri konusunda
Aileleri tanmak iin bireysel ya da gruplarla veli grmeleri dzenlemesi,
Ailelerin sosyo-ekonomik ve kltrel zellikleri hakknda bilgi toplamas ve
kaydetmesi; Bireysel sorunlar olan rencilere yasalar erevesinde yardmc olmas;
Gerektiinde bireysel renme planlar yapmas, ynnden retmenin almalarnn
incelenmesi gerekmektedir.
nitelendirilmi Yllk Plnlar
Eitim retim kurumlarnda eitim etkinliklerine ve derslere hazrlkl gitmek yasal
ynden zorunlu, eitsel ynden gereklidir. renme ve retme srecinde pln yapmak esastr.
Ayrca pln ve plnlama almalarnn zamanla gncelletirilmesi ve ortaya kan retimle ilgili
ihtiyalara cevap vermesi zorunludur. zel eitime ihtiyac olan bireyler iin nitelendirilmi yllk
pln hazrlanrken her renci iin uygun yllk amalar belirlenmeli ve btnlk iinde ele
alnarak nitelerin seimi ve sresi konusunda renci performans dikkate alnmaldr.
MEB Eitim ve retim almalarnn Planl Yrtlmesine likin Ynergede (Austos
2003/2551, ek ve deiiklikler- Austos 2005/2575 sayl Tebliler Dergisi) nitelendirilmi yllk
pln, retim yl sresince ders vermekle ykml olunan snflarda, program uyarnca belli
niteleri ya da konular hangi aylarda yaklak olarak ne kadar zamanda ileyeceklerini gsteren,
duruma gre zmre retmenler kurulu veya ube retmenler kurulu tarafndan ortak
hazrlanarak ders yl banda okul ynetimine verilen alma plndr. denilmektedir.
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 17
nitelendirilmi yllk plnlar yaplrken;
retim ylna ait alma takvimine gre retim yl sresince toplam
ders saatinin belirlenerek, retim programnda sre olarak konulara
ayrlmas ngrlen yzdeler gzetilerek, konulara/blmlerle yazl
yoklamalara ayrlacak srelerin belirlenmesi durumu,
Konu baznda, dersin retim programnda yer alan genel ve zel
amalarla ngrlen davranlar/kazanmlar iermesi,
Konunun zellik ve gereine gre yntem ve tekniklerin belirlenmesi,
Dersin zelliine gre, eitici-retici nitelikte gezi ve gzlem
etkinliklerinin planlanmas,
Okul ve evrede alanla ilgili kaynak, ara-gere ve eitim materyalinin
belirlenerek plana aktarlmas,
Atatrklkle ilgili konularn belirli gn ve haftalarda ilenmek zere
plana yanstlmas,
Dier zmre retmenleriyle hangi konularda ne zaman ve nasl bir
ibirlii yaplacann gsterilmesi,
Bir nceki retim ylnda uygulama srasnda ortaya kan ve plann
Deerlendirme blmne yanstlan hususlarn yeni plan yaplrken
dikkate alnmas,
zel eitim gerektiren rencilerin ihtiya ve renme hzlarna ilikin
olarak ilgili birimlerle ibirlii yaplmas,
esaslar gz nnde bulundurulur.
A. Deerlendirme
lme Deerlendirme almalar
MEB Snf Geme ve Snav Ynetmeliinin nc ksmnda; lme ve deerlendirmede,
retim programlar esas alnr. renci baarsnn belirlenmesi amacyla hazrlanan lme
aralarnda; bilginin yannda kavrama, uygulama, analizi sentez ve deerlendirme dzeyindeki
becerilerin de llmesine arlk verilir. lme ve deerlendirmede okul, ile, il ve yurt apnda
birlik ve beraberlik n planda tutulmaldr. Her lme sonucu rencinin geliimi iin
deerlendirilir. renci baarsn lmeye ynelik btn srelerin srekli gzden geirilmesi ve
iyiletirilmesi salanr. renci baarsnn llmesinde kullanlan lme aralar; geerlilik,
gvenirlik ve kullanllk zelliklerini tar. lme ve deerlendirmede aadaki hususlar gz
nnde tutulur:
Yazl ve Uygulamal Snavlar
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 18
Yazl snavlar, haftalk ders saati says bir veya iki saat olan dersler iin
ikiden az, ve daha fazla olan dersler iin ise ten az olamaz. Zorunlu hller
dnda yazl snav sresi bir ders saatini aamaz.
Klasik trde yaplan yazl snavlarda en az be soruya yer verilir. oktan
semeli, eletirmeli, ksa cevapl, ak ulu, doru/yanl tamamlamal ve
benzeri snav trlerinde ise soru saysnn ok, sorularn ksa cevapl olmas
esastr.
Sorularn; konulara gre dalm yaplrken arlk, bir nceki snavdan sonra
ilenen konulara verilmek suretiyle geriye doru azalan bir oranda ve ilenen
konulardan seilmesi esastr.
Snavlardan nce sorularla birlikte cevap anahtar da hazrlanr ve snav
ktlaryla birlikte saklanr. Cevap anahtarnda her soruya verilecek puan,
ayrntl olarak belirtilir. Snav sorular imknlar lsnde oaltlarak
rencilere datlr.
Resim, Mzik, Beden Eitimi dersleri ile uygulamal nitelikteki dier derslerin
snavlar, her dnemde defadan az olmamak zere ve dersin zelliine gre
yazl, szl ve uygulamal olarak veya bunlardan yalnzca biriyle yaplabilir.
Snavlarn ekli, says ile uygulamal snavlarn sresi, zmre retmenler
kurulunda belirlenir.
Yazl ve uygulamal snavlarn zaman, en az bir hafta nceden rencilere
duyurulur.
Bir snfta bir gnde uygulanacak yazl ve uygulamal snavlarn saysnn ikiyi
gememesi esastr. Ancak okul ynetimince uygun grlen zorunlu hllerde bir
gnde snav da yaplabilir. Tek oturumda yaplan ortak snavlarda bu
snrlama dikkate alnmaz.
Yazl ve uygulamal snavlar ile dev ve projelerin zamanlarnn
belirlenmesinde snf rehber retmeni, ayn snfta ders okutan retmenler
arasnda i birlii yaplmasn salar. Bu i birliinin esaslar okul mdrnce
dzenlenir.
lme sonular, eitim-retimin amalarna ne lde ulaldn tespit
etmek, zellikle ilenen konularn hangilerinde rencilerin baarl olduklarn
belirlemek, baarsz olunan konularda ne gibi tedbirlerin alnmas gerektiini
ortaya karmak amac ile de kullanlr.
retmen, baar oran dk olduunda nedenlerini aratrr ve deerlendirir.
Buna gre ilgili konular yeniden ilemek veya rencilere altrma
almalar yaptrmak gibi tedbirleri alr.
Yazl snav sonunda, renci mevcudunun ounluu baarsz olmusa
retmen, baarsz renciler iin bir snav daha yapabilir. Bu snava isteyen
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 19
baarl renciler de katlabilir. Bu snavlarda, rencinin ald en yksek
puan geerli saylr.
Ortak Snavlar
MEB Orta retim Kurumlar Snf Geme ve Snav Ynetmeliinin Ortak
Snavlar balnda belirtildii zere;
Bir okulda ayn program uygulayan retmenlerin ortak deerlendirme
yapabilmelerine imkn vermek zere her dnemde yazl snavlarn en az biri
birlikte dzenlenir. Ortak snavlar, zmre retmenler kurulunca belirlenecek
tarihlerde o dersi okutan zmre retmenlerince ortak sorular ve cevap
anahtarlar hazrlanarak yaplr.
Ayn okul trlerinde uygulanan ayn ders programlar iin, eitim blgesinde
eitim blgesi mdrler kurulu tarafndan, il/ilelerde ise il/ile mill eitim
mdr tarafndan eitim-retim ilerinden sorumlu mill eitim mdr
yardmcs/ube mdr bakanlnda iki orta retim kurumu mdrnden
oluturulan komisyonca ortak snavlar yaptrlabilir. Bu snavlar, ilgili okullarla
i birlii yaplarak komisyonun koordinatrlnde dzenlenir. Snav sorular,
yeterli sayda bran retmeninden oluturulan komisyonca hazrlanr. Farkl
derslerden tek oturumda yaplan snavda da her dersin sorular, (100) tam puan
zerinden ayr ayr deerlendirilir. Okulca yaplan ortak snavlarda rencilerin
ald puanlar, o dersin dnem puan ortalamasna katlr. Eitim blgesi ve
il/ile apnda yaplan snavlarda alnan puanlar ise o dersin dnem puan
ortalamasna katlmaz.
retmen tarafndan verilen puanlarla okul, blge, il/ile apnda yaplan
snavlarda alnan puanlar arasnda dikkat ekici ve anlaml bir farkllk varsa
ilgili ynetim birimlerince gerekli tedbirler alnr. Bylece, okullar aras ayn
program izleyen rencilerin dzeyleri arasndaki farkllklar ortaya karmak
ve retmenlere deerlendirmeleri hakknda karlatrma yapma imkn
salanr.
lme ve deerlendirme ile ilgili problemler, bu amala gerekli grlen
zamanlarda toplanan eitim blgesi mdrler kurulu ile eitim blgesi zmre
bakanlar kurulunda ve zmre retmenler kurulunda grlerek ortak
zm yollar bulunur
Szl Snavlar
MEB Orta retim Kurumlar Snf Geme ve Snav Ynetmeliinde belirtildii zere;
(05/10/2007 / 26664 sayl RG ( madde 21)
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 20
Bir dnemde rencilere her dersten en az bir szl snav puannn verilmesi
esastr. Haftalk ders saatine ve dersin zelliine gre; ders saati says ve
daha fazla olan dersler iin ten, bir ve iki saat olan dersler iin ikiden fazla
szl puan verilemez. Zmre retmenler kurulunda szl snav says
belirlenir. Szl puan, rencilerin sosyal etkinliklerdeki almalar, derse
hazrlklar, ders iindeki etkinlikleri ve dersle ilgili aratrma ve proje
almalar deerlendirilerek verilir. Szl puan verilen renciye sonu annda
bildirilir. Szl snav iin bal bana bir ders saati ayrlmaz.
Eitici almalar Ynetmelii erevesinde rencinin okulda yayn
faaliyetlerine katlmas; folklor almalarnda, sportif karlamalarda, sahne
sanatlarnda ve benzeri faaliyetlerde rol almas gibi sosyal etkinlik kulplerinde
baarl almalar yaplmas halinde, bu faaliyetler de ilgili ders retmeni
tarafndan notla deerlendirilebilir.
Deerlendirme Sonular ve Puanlarn E-Okul Sistemine
Kaydedilmesi
04/09/2010 tarihli ve 27692 sayl Resm Gazete'de yaymlanan Mill
Eitim Bakanl Orta retim Kurumlar Snf Geme ve Snav Ynetmeliinde
yaplan deiiklikle retmen Not Defteri kaldrlmtr.
Dnem puan, yl sonu puan, yl sonu baar puan ve mezuniyet (diploma)
puan (100) zerinden; dnem notu, yl sonu notu ve yl sonu baar notu da 5'lik
not sistemine gre Ynetmelik hkmlerince belirlenir. 5'lik not sisteminde
baar drt, baarszlk iki notla deerlendirilir. Snav, dev ve projeler ile
uygulamalar, 100 tam puan zerinden deerlendirilir. Deerlendirme sonular,
not izelgelerine puan olarak yazlr.
Yazl snav, uygulama ve dev sonular, yazl snavn yapld tarihe veya
devin, uygulamann yahut projenin teslimi tarihine gre en ge 15 gn iinde
renciye duyurulur.
Ders yl iindeki snav, dev ve proje sonular renciye duyurulduu gnde
e-okul sistemine ilenir.
Her ders iin ayr ayr dzenlenen dnemlere ait not izelgeleri dnemin
bitimine en ge 3 gn kala okul mdrlne verilir. Bu izelgelere o dneme
ait yazl, szl ve uygulamal snavlarla varsa dev ve projelere verilen puanlar
ile dnem puan ve notu rakamla yazlr.
devler
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 21
MEB Ortaokul ve Orta retim Kurumlarndaki rencilerin Ders D Eitim ve
retim Faaliyetleri Hakknda Ynetmelikte belirtildii zere; (27/11/1989/2300 Sayl Tebliler
Dergisi, ek ve deiiklikler 06/11/1991/21043 RG)
dev; rencinin, ders d zamanlarnda bu Ynetmelikte belirtilen amalar
dorultusunda tek bana veya grup iinde yapaca almalarla meydana getirecei
metin, ara ve benzerlerini ifade etmektedir. Her renci bulunduu snfta
belirlenecek bir konuda ders yl boyunca bir dev hazrlamak zorundadr.
rencilere, aadaki amalar gerekletirmek maksadyla
dev yaptrlr:
devi zenle yapma ve zamannda teslim etme alkanl kazandrmak.
Pln yapma bilgi ve becerisi gelitirmek.
Gerekli bilgi, ara, gere veya malzemeyi toplayabilmek ve bunlar amacna
uygun olarak kullanabilmek.
devin, eitli kii ve eserlerden faydalanmakla birlikte rencinin kendisini
gelitirmek maksadyla bizzat yapmas gereken bir grev olduu uurunu
kazandrmak.
dev yaplrken yararlanlan kaynaklar, kendisinden bilgi alnan kiileri
belirleme alkanl kazandrmak.
letiim kurabilme, kaynaklardan faydalanabilme, alet yapabilme ve
kullanabilme alanlarndaki yetenei gelitirmek.
devde varlan sonularn, kullanlan kaynak ve yntemlere bal olduunu
fark ettirmek.
Konulara, deiik alardan bakabilme, danabilme, tartabilme ve soru
sorabilme davranlar kazandrmak.
Birlikte alma davran kazandrmak.
Dnce gcn gelitirmek.
Bilmediini aratrp bulmaktan ve renmekten zevk almay salamak .
Gzlem, deney ve yeni bululara ynelik almalar yapmaktan zevk almay
salamak.
Baarmann hazzn tatma duygusu kazandrmak.
Ders yl banda yaplan zmre retmenleri toplantsnda rencilere
verilecek eitli dev konular belirlenir. dev konularnn tespitinde
rencilerin ihtiyalar, yetenekleri, okul, aile ve evre imknlar gz nnde
bulundurulur. renciler hangi dersten dev yapacaklarn danman
retmenle birlikte, dnemin balamasndan sonraki ilk hafta iinde
belirlerler. Belirlenen devlerin listesi danman retmen tarafndan ilgili
mdr yardmcsna verilir. renciler hangi dersten dev yapacaklarsa o
dersin retmeni ile grrler.
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 22
rencilere, gerektiinde grup devi de verilebilir. retmenin uygun
grd devler, snfa sunulur ve gerektiinde tartlabilir. Uygun grlen
devler, okulda veya topluma ak mahallerde sunulabilir ya da sergilenebilir.
Bu gibi devleri yapan renciler, okul ynetimi tarafndan dllendirilebilir.
devler notla deerlendirilir, rencilere datlr ve yaplan dzeltmelerin
grlmesi salanr. devlerin renci tarafndan snfa sunulmas veya
uygulanmasnn yaplmas da notla deerlendirilebilir. devler, dersin
zelliine gre eser okuma, inceleme, tantma, mlkat, rportaj, gzlem
yapma, anket uygulama, proje yapma ve benzeri tekniklerle hazrlanabilir.
retmen, hazrlk ve altrma almalar iin rencilere defter tutturabilir.
Hazrlk ve altrma almalarnn, ilgili dersin defterine, ilenmekte olan
ders konusunun amalarna uygun, doru, dzenli, tertipli ve temiz bir ekilde
yazlmas salanr. retmen, rencilerin hazrlk ve altrma
almalarnda gsterdikleri gayret ve ilgilerini, tuttuklar defterin muhtevas
ile dzen, tertip ve temizliini dikkate alarak notla deerlendirebilir.
rencinin eitici almalar ynetmeliine gre yapt faaliyetler ile
hazrlk ve altrma almalarna verilen notlar, snf geme ve snav
ynetmelii hkmleri erevesinde szl notu olarak mtala edilir.
Denetlemeye yetkili kimseler tarafndan istenildiinde gsterilebilmesi iin,
notla deerlendirilmi olan devlerin ders yl sonuna kadar saklanmas
rencilerden istenir. dev deerlendirilmesinde devin; retim
programlarna uygunluu, rencilerin istek, ilgi, ihtiya ve yetenekleri,
devin ekli ve ierii, okul, evre ve ailenin imkanlar, devin
toplanma/sunulma/sergilenme tarihi, deerlendirme ltleri ile planlama ve
deerlendirme aamalarnn takibi gibi hususlar kontrol edilir.
C. Eitim almalar
Sosyal Etkinlik almalar
MEB lkretim ve Orta retim Kurumlar Sosyal Etkinlikler Ynetmeliinde
(02/03/2008 tarih ve 26804 RG, ubat 2005 tarih ve 2569 sayl Tebliler Dergisi) belirtildii
zere;
Ders programlarnn yannda rencide gven ve sorumluluk duygusu
gelitirmeye, yeni ilgi alanlar oluturmaya ve beceriler kazandrmaya ynelik bilimsel,
sosyal, kltrel, sanatsal ve sportif alanlarda renci kulb ile toplum hizmeti
almalar yapmalar beklenir.
Bu amala rencilere;
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 23
nsan haklarna ve demokrasi ilkelerine sayg duyabilme,
Kendini tanyabilme, bireysel hedeflerini belirleyebilme, yeteneklerini
gelitirebilme, bunlar kendisinin ve toplumun yararna kullanabilme,
evreyi koruma bilinciyle hareket edebilme,
Kendine ve evresindekilere gven duyabilme,
Planl alma alkanl edinebilme, serbest zamanlarn etkin ve verimli
deerlendirebilme,
Giriimci olabilme ve bunu baar ile srdrebilme, yeni durum ve ortamlara
uyabilme,
Savurganl nleme ve tutumlu olabilme,
Bireysel farkllklara saygl olabilme; farkl gr, dnce, inan, anlay ve
kltrel deerleri hogr ile karlayabilme,
Ald grevi istekle yapabilme, sorumluluk alabilme,
Bireysel olarak veya bakalaryla i birlii iinde evresindeki toplumsal
sorunlarla ilgilenebilme ve bunlarn zmne katk salayacak nitelikte
projeler gelitirebilme ve uygulayabilme,
Grupa yaplan grevleri tamamlamak iin istekle alabilme ve gruba kar
sorumluluk duyabilme,
gibi davran ve becerilerin kazandrlmasna allr.
renci kulb ve toplum hizmeti almalarnda katlmclk,
planllk, sreklilik, retkenlik, gnlllk ve i birlii temel ilke
olarak benimsenmelidir. Bu ilkeler dorultusunda;
renci kulb ve toplum hizmeti almalarnn, rencilerin geliim
seviyesine gre belirlenmesine,
evresine duyarl ve liderlik zelliklerine sahip bireyler olarak yetimelerine,
ilgi ve istidatlarn gelitirmelerine,
Demokratik yurttalk bilincini gelitirebilecek eitim uygulamalarnn, hayatn
tm alanlarna yaylarak yaplacak almalarn okul ii ve okul d etkinlikleri
iermesine,
rencilerin toplumsal hayata, sorunlarn zmne, yerel dzeyde katlmna
ve yneltici projeler hazrlamaya zendirilmesine,
Her bireyin topluma katk salayabilecei gz nne alnarak tm etkinliklerde
geni katlmn salanmasna,
rencilerin ynlendirilmelerine ve kariyer geliimlerinin desteklenmesine,
Sosyal etkinlik almalarnn planlanmas ve yrtlmesinde rencilerin ilgi,
istek, yetenek ve ihtiyalar ile evrenin imkn ve artlarnn gz nnde
tutulmasna,
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 24
Etkinliklerde verimi salamak iin okul ve halk eitim merkezlerinde
oluturulan renci kulpleri arasnda ortak almalar yaplmasna ve bunlarn
imknlarndan yararlanlmasna,
almalarn daha ok ders d zamanlar kapsayacak ve deerlendirecek
ekilde planlanp uygulanabilmesine,
Ders programlarnn gz nnde bulundurularak desteklenmesine,
Yurt iinde veya yurt dnda bulunan okullardaki renciler ile ortak
almalar yapmalarna,
Engelli rencilerin renci kulb ve toplum hizmeti almalarna ilgi ve
istekleri dorultusunda etkin olarak katlabilmeleri iin gerekli ortam ve
artlarn salanmasna,
Sosyal etkinlik almalarnn danman retmenlerin gzetiminde kulp
yesi rencilerle planlanp yrtlmesine,
almalarda resm, zel sivil toplum kurum ve kurulularyla renci ve veli
i birliinin salanmasna,
Sosyal etkinliklerle rencilerin estetik, etik ve duygusal ynden
gelimelerinin salanmasna,
zen gsterilir.
Rehberlik almalar
Rehberlik ve psikolojik danma hizmetlerinin yrtlmesinde, MEB Rehberlik ve
Psikolojik Danma Hizmetleri Ynetmelii (14/3/2009/27169 RG, Nisan 2009/2619 sayl Tebliler
Dergisi) esas alnr.
Eitsel Rehberlik
Her renciye, kendine zg yetenek, ilgi, meslek deer, baar ve motivasyonu
orannda eitim-retim uygulamalaryla uyum salamas, zelliklerine ve
geliimine uygun programlara ynelmesi iin gerekli hizmetlerden oluur.
Meslek Rehberlik
Eitim srecinde her renciye; meslek tercih yapmas, kendine uygun meslee
ynelmesi, i yaamna ve meslee hazrlanmas iin gerekli rehberli k ve
psikolojik danma hizmetlerinden oluur.
Bireysel Rehberlik
rencinin bireysel ve sosyal geliimini desteklemek, duygusal sorunlarnda
yardmc olmak zere gerekli rehberlik ve psikolojik danma hizmetlerinden
oluur.
Grup Rehberlii Etkinlikleri
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 25
Eitsel ve mesleki rehberlik ile rencilerin bireysel ve sosyal geliimlerine
ynelik olarak grupla rehberlik etkinlikleri dzenlenir.Bu etkinlikler;
rencilerin geliimsel gereksinimlerini de karlayacak ekilde bilimsel
standartlara uygun olarak programlanr, uygulanr, deerlendirilir ve gelitirilir.
Grup rehberlik etkinliklerinden, bilgi verme gibi, uygulanmas zel uzmanlk
gerektirmeyenler, rehberlik saatlerinde snf rehber retmenlerince
uygulanabilir. Sz konusu etkinliklerden uygulanmas, alannda teknik beceri ve
uzmanlk gerektirenler se psikolojik danmanlar tarafndan uygulanr.
renci ve ailelerin katlm
Eitsel ve meslek rehberlik almalarnda renciler iin; sorumluluk
stlenmek, gnlll artrmak, akran dayanmasn desteklemek ve
almalarn verimini artrmak amacyla etkinliklerin dzenlenmesi ve
uygulanmasnda gerekli koullar hazrlanr, katk ve katlmlar salanr.
rencilerin geliimlerinin aile boyutunda da desteklenmesi, bir btn olarak
tannmas, tantlmas ve deerlendirilmesi, ailelerin ynlendirmede ve eitim
yaantsndaki karar srecinde gerekli yerini almas ve bu konuda bilinlenmesi
in hizmetlere veli ve ailelerin katlm ve katksn salayacak nlemler alnr.
D. retmenin Dier almalar
retmenin, Genel Grev ve Sorumluluklar
Bu blmde retmenin, Ortaretim Kurumlar Ynetmeliinin (31/07/2009 Tarih ve
27305 Sayl R G) 79/5 de yer alan grev ve sorumluluklar ile 80. Maddesine yer alan nbet
grevlerine ilikin esaslar dikkate alnr:
Eitim ve retim standartlarnn gelitirilmesi, okul veya kurum ve evre
ilikisinin kurulmas ve gelimesine katk salamas, ileyite ynetime yardmc
olmas, klk, kyafet, sz ve davranlaryla rencilere rnek olmas,
nitelendirilmi yllk plan ve ders planlarn yapmas; kendilerine verilen
dersleri okutmas,
Derslerle ilgili rencilerin de aktif olarak yer ald aratrma, uygulama ve
deneylerin yaplmasn salamas,
rencilerin inceleyerek, aratrarak, yaparak ve yaayarak renmelerini
salamas,
Bamsz ve yaratc dnmelerine, edinilen bilgilerden sonular
karmalarna, tartmalarda grlerini zgrce belirtmelerine ve hogrl
olmalarna ynelik gerekli ortam hazrlamas,
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 26
rencilerin eitim ve retim almalarnda her trl imkndan
yararlanmasn salamas,
zel eitim gerektiren rencilerin yetitirilmesi iin zel Eitim Hizmetleri
Ynetmeliinde belirtilen grevleri yapmas.
rencilerin kiisel ve grupla alma alkanl kazanmalarna nem vermesi,.
Sorumluluuna verilen renci kulpleri ve toplum hizmeti almalar ile ilgili
grevleri yapmas.
Snf rehber retmenlii grevlerini, Mill Eitim Bakanl Ortaretim
Kurumlar Snf Geme ve Snav Ynetmelii ile Mill Eitim Bakanl
Rehberlik ve Psikolojik Danma Hizmetleri Ynetmelii ve ilgili dier mevzuat
hkmlerine uygun olarak yrtmesi,
rencilere rehberlik ederek ders d eitim ve retim faaliyetleri ile proje ve
devlerle ilgili i ve ilemleri yrtmesi,
Mdrn hazrlayaca bir program dhilinde, aday retmenlerin
yetitirilmesine yardmc olmas,
Snavlarla ilgili i ve ilemleri usulne uygun olarak yrtmesi,
Derse balamadan nce yoklama yaparak yoklama sonucunu fi veya deftere
yazarak imzalamas,
Konu, etkinlik, deney, dev, uygulama, yazl yoklama ile dier almalar
dersin sonunda ders defterine yazarak imzalamas,
nceleme ve aratrma gezileri iin gezi plan hazrlamas; rencilerin gezi ile
ilgili gr ve izlenimlerini tartp deerlendirmelerini salayarak sonucu bir
raporla okul veya kurum mdrne sunmas,
Grevlendirildikleri kurul, komisyon, ekip, renci kulb, snf rehberlik,
toplum hizmeti almalarna, mill bayram ve mahall gnlere, tren ve
toplantlara, kurs ve seminerlere katlmas; alma takviminde belirtilen
tarihlerde okul/kurumda hazr bulunmas ve verilen grevleri yapmas,
retmenler kurulu, zmre retmenler kurulu ve dier kurul toplantlarna
katlmas ve kendilerine verilen grevleri yerine getirmesi,
Alan ile ilgili bilimsel ve teknolojik yenilikleri izleyerek bunlar eitim-
retime yanstmas,
htiya duyulan ders ara ve gere ve materyallerinin temini iin okul ynetimi
ile i birlii yapmas; Sorumluluuna verilen ders ara/gere ve materyallerinin
amac dorultusunda kullanlmasn ve korunmasn salamas,
Elektronik ortamda yrtlen ilemlerden kendisi ve grev alan ile ilgili
kaytlar takip etmesi, yeni bilgi girii ve gncelleme ilemlerini yapmas; Onay
gerektiren belgeleri mdre sunmas,
Eitim ve retimle ilgili her trl mevzuat dzenleme ve deiikliklerini takip
etmesi,
rencinin davran ve baar durumlar konusunda veliler ile ibirlii yapmas,
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 27
Yaryl ve yaz tatillerinde izinli sayld sre ierisinde bulunaca adres ve
iletiim bilgilerini okul ynetimine bildirmesi,
Eitim ve retimin temel unsurlarndan olan nbet grevlerini nbet
izelgesine ve nbete ilikin esaslara gre yerine getirmesi,
deerlendirilir.
retmenin Kiisel almalar
Meslek bilgi, beceri ve yeterliklerini gelitirmek amacyla, hizmet ii eitim,
toplant ve seminerlere katlmas,
Lisansst eitim yapmas,
Ulusal ve uluslar aras proje hazrlamas ve yrtmesi,
Meslek geliimine ynelik yaynlar izlemesi,
Bilimsel aratrma ve yayn yapmas,
renme-retme srecini iyiletirmek iin aratrmalar yapmas ve
sonularndan yararlanmas,
Meslek geliimini salamak iin srekli aba harcamas,
Okulun stratejik plannn hazrlanmasnda grev almas,
Okul geliim-ynetim ekiplerinin almalarnda grev yapmas,
Alternatif materyal strateji ve etkinlik gelitirmesi,
Okul ii ve d ortamlardaki eitsel frsatlar deerlendirerek aile ve
rencilerle birlikte olmas,
dikkate alnr.
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 28
IV. DERS GZLEMNDE DKKAT EDLECEK HUSUSLAR
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 29
V. GENEL BAARI DERECES YETERSZ BULUNAN
BLM 2
D E
E
R
L
E
N
D
R M
E
A
L
A
N
L
A
R
I
retmen hakknda; E.
De
rsi P
lan
lam
a Zaman etkin kullanacak ekilde dersi planlamas,
Trk Mill Eitiminin ama ve ilkelerini pln ve uygulamalarna yanstmas,
Ders plnn renciyi merkeze alarak hazrlamas,
Ders plnnda bireysel farkllklar dikkate almas,
Ders plnnda ama ve kazanmlarn neler olacan belirtmesi,
Ders plnnda amaca uygun etkinlikleri belirtmesi,
Ders plnnda amaca uygun yntem ve teknikleri belirtmesi,
Ders plnnda kullanaca kaynak ve materyalleri belirtmesi,
Ders plnnda bilgi ve iletiim teknolojilerinin nasl kullanlacana yer vermesi,
Ders plnnda verecei devleri belirtmesi,
F.
ret
me/
r
enm
e
Ort
am A
ra-
Ger
e v
e Te
kno
lojil
eri
retim ortamnn temizlii ve havalandrlmas iin gerekli nlemleri almas,
renme ortamlarn etkinlik trne gre dzenlemesi,
renme ortamnn fiziksel koullarn (s, k, ses durumu vb.) renmeyi destekleyecek biimde dzenlemesi,
renmeyi kolaylatrmak iin uygun materyal, kaynak ve etkinlik semede rencilerin zelliklerini dikkate almas,
Ders ara-gerelerinin bakmn salamas, kullanma hazr halde tutmas,
Bilgi ve iletiim teknolojilerindeki gelimeleri derse yanstmas,
Teknoloji kaynaklarnn etkili kullanmna model olmas ve bunlar retmesi,
G.
ren
ciye
De
er
Ver
me
ve R
ehb
erlik
te
Bu
lun
ma
rencilere isimleri ile hitap etmesi,
rencilerini etkin biimde dinlemesi,
renciler sorulara farkl cevaplar verdiinde olumlu tepki gstermesi,
rencinin kendini ifade edebilecei frsatlar sunmas,
Konumalarnda ve davranlarnda sayg elerine yer vermesi,
rencilerin ders ii ve ders d zamanlarn etkili kullanmalar iin ynlendirmeler yapmas,
Tm rencilerin planl ve amal almalarn salamas,
rencilerin okul ve snf kurallarna uymalar iin doru stratejiler kullanmas,
H.
zel A
lan
P
rogr
am
/e
rik
Bilg
isi zel alan retim programnn ama ilke ve yaklamlarn plan ve uygulamalarna yanstmas,
zel alanda gerekli olan renme yollarn rencilere kazandrmas,
zel alanna ilikin kuram, ilke ve kavramlar rencilerin anlayaca biimde aktarmas,
zel alan retim programlarna ilikin gelimeleri derslerine yanstmas (felsefe, kuram, yaklam),
I.
ret
im
Du
rum
u
rencilerin dikkatini ekerek renmeye motive etmesi,
Konunun anlalmas iin nkoul, bilgi, beceri ve/veya deerlere rencilerin ne kadar sahip olduklarn yoklamas,
erii, konularn zelliklerine gre aamal bir ekilde sralamas,
Derste ilenen konuyu daha nceki konularla ilikilendirmesi,
Farkl dzeydeki rencilerin renme abalarn cesaretlendirmesi,
st dzey dnme becerilerini tevik eden etkili sorgulama tekniklerini kullanmas,
renciye annda dnt ve dzeltme vermesi,
retim srecinde ses tonunu, jest ve mimiklerini etkili bir ekilde kullanmas,
rencilerin rendiklerini, yaamlar ile ilikilendirecek frsatlar yaratmas,
.B
ireysel
zellik
ler
Snf ii almalarnda, toplumsal ve meslek etik deerlere uygun davranmas,
Kiisel bakmna zen gstermesi,
Trkeyi dil kurallarna uygun ve anlalabilir bir biimde kullanmas,
Teknoloji okur yazar olmas,
retme - renme srecinde zaman etkin kullanmas,
gibi hususlar dikkate alnarak deerlendirme yaplr.
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 30
RETMENLER
Ders denetiminin asl amac cezalandrmak deil, retmene rehberlikte bulunarak
yetersizlik alanlarn gelitirmek olmaldr. Bu amala retmenin yetersizliinin tespit edildii
alanda/alanlarda gelimesini salamak amacyla, deneti, retmen ve okul mdrnn birlikte
bir retmen geliim plan hazrlayarak bu dorultuda hangi srede ne tr almalarda
bulunaca belirlenebilir. rnein okuyaca mevzuat ve/veya alan ve/veya eitime ilikin
okuyabilecei kitap veya kiisel geliim kitaplar, katlaca kurs veya seminerler retmenle
birlikte bir plana dahil edilebilir. Bu tr almalarda retmenin z deerlendirmesini yapmas
ve bran denetiinin belirledii yetersizlik alan/alanlarna kar pozitif yaklamas salanmal, bu
eksiklikleri gidermesi ynndeki almalarn mesleki baarsna katk salamaya ynelik
olduunu kabul etmesi salanmaldr. Geliim planlarnn hazrlanmas, uygulanmas ve srecin
takip edilmesine ilikin daha fazla bilgiye www.otmg.meb.gov.tr adresinden ulalabilir.
Okul ve kurumlarn genel denetimleri srasnda gerekletirilen ders denetimleri sonucunda
yetersizlii tespit edilen retmenin durumu, o retmeni denetleyen bran denetii tarafndan
deerlendirilir. Gerektiinde okul/kurum denetim grubu ile birlikte de deerlendirme yaplarak
hareket tarz belirlenebilir.
retmenin yetersizliinin hukuki ynden su ve kusur boyutunun da bulunmas halinde,
gerekli bilgi ve belgeler toplanr yetersiz olduu alanlar ile ilgili olarak Makamdan onay
isteinde bulunulur. Bu durum, dzenlenen okul/kurum genel denetim raporunda da belirtilir.
Makamdan alnacak/alnan onay neticesinde mucipli ders denetiminin yaplmasnda
uyulacak esaslar ile raporun yazlmasna ilikin bilgilere aada yer verilmitir.
Mucipli Ders Denetim Esaslar
Mucipli ders denetimi iin alnan Onayda sadece ders denetimi ibaresi yer
alyorsa, retmenin ders ii ve ders d etkinlikleri, retmen Deerlendirme
Formu (Ek: 1) de yer alan deerlendirme alanlarna ilikin hususlar, deien mevzuat
da gz nnde bulundurularak incelenir. Tespitlerle ilgili olarak aklamalar
blmne ayrntl not tutulur.
retmenin dersine en az (3) saat girilir. Her bir ders saatinin farkl snf, ube ve
gnlere gre planlanmasna zen gsterilir.
Ayrca okul/kurum mdrnden retmen hakknda kanaat formunu (Ek: 3)
doldurmas istenir.
retmen en az orta derecede baarl bulunmu ise ve snf ii etkinliklerinde bir
kusuru yoksa, okul mdrnn kanaati de olumlu ise sadece Ders Denetim Raporu
(Ek: 2) dzenlenir. Baka herhangi bir ilem yaplmaz. Okul mdrnn kanaati
http://www.otmg.meb.gov.tr/
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 31
olumsuz ise, olumsuzlukla ilgili deerlendirmelerini belgelendirmek
durumundadr.
retmen yetersiz bulunmu ise (retmenin yetersizlii ister iradesi
dahilinde, ister iradesi dnda olsun) yetersiz olduu alanlarla ilgili mutlaka
ifadesi alnmaldr.
Onayda retmenin ders denetiminin yaplmasnn istenmesi yannda baka iddialar da
yer alyorsa ders denetimi ile birlikte onayda yer alan iddialar da incelenip
deerlendirilmek suretiyle retmen denetim raporu (EK:2) ile birlikte inceleme veya
soruturma raporu dzenlenir.
Onayda yer almayan ancak, su ya da kusur niteliinde bulgulara ulaldnda, gerekli
inceleme/soruturma yaplabilmesi iin ek onay isteinde bulunulur.
nceleme/soruturma raporu dzenlenmesi halinde, retmen hakknda okul
mdrnn ifadesine bavurulabilir. Bu durumda okul mdrne retmene
ilikin kanaatinin yannda retmenin olumsuz tutum/davran ve yetersizlikleri
ile ilgili ne tr ilemler yapt da sorulur.
1. Mucipli Ders Denetiminde Getirilebilecek Teklifler
Gerekli inceleme-deerlendirme yapldktan sonra retmenin yetersizliinin, iradesi
dahilinde veya dnda hangi sebeplere dayand ortaya konulur.
retmenin yetersizliinin iradesi dnda sebeplere dayanmas ifadesinden
salk nedenleri anlalr. Bu durumda aada yer verilen teklifler getirilebilir;
a) retmenin yetersizlii iradesi dnda salk sebebinden kaynaklanyor ise ve
hakknda, "retmenlik yapamayacana dair" shh heyet raporu da varsa, "Ad
geenin, retmenlik dnda, durumuna uygun bir greve atanmas" eklinde
teklif getirilebilir.
b) retmen hakknda shh heyet raporu yoksa "retmenin, shh heyet raporu
verilecek tam teekkll bir hastaneye sevkinin yaplarak rapor sonucuna gre
ilem yaplmas teklifinde bulunulur. Durum, bir n rapora balanr ve shhi heyet
raporunun sonucu beklenir.
c) retmene, retmenlik yapamayacana dair shhi heyet raporu verilmesi halinde;
"Ad geenin, retmenlik dnda, durumuna uygun bir greve atanmas"
eklinde bir teklif getirilir.
d) retmene, retmenlik yapamayacana dair shhi heyet raporu verilmemesi halinde
ise disiplin ynnden gerekli teklifler yaplr. Ayrca; Okul mdrlnce,
retmenin ders ii ve ders d almalarnn her dnem en az bir kez
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 32
izlenmesi, gelime gzlenmesi durumunda bunun ilgili genel mdrle
iletilmek zere il/ile milli eitim mdrlne bir rapor ile bildirilmesi,
gelime gzlenmemesi durumunda ise belirlenen sre sonunda bir bran
denetii tarafndan tekrar izlenmesi, eklinde teklifte bulunulur.
e) nceleme/soruturma sresinin snrl olmas durumunda ise; retmenin, shh heyet
raporu verilecek tam teekkll bir hastaneye sevkinin yaplmas teklifinin yan sra
retmenlik yapamayacana dair shhi heyet raporu verilmemesi durumunda
uygulanmak zere gerekli tekliflerde de bulunulur.
retmenin yetersizliinin iradesi dahilinde sebeplere dayanmas
ifadesinden; lgili mevzuata aykr uygulamalar yapmas; hazrlksz ve plansz derse girmesi;
retim srecinde alan ile ilgili sk sk bilimsel hata yapmas; lme aralarn hazrlarken
retim programnn dna kmas; lme aralarnn geerli ve gvenilir olmamas; yazl
snavlar iin cevap anahtar hazrlamamas veya cevap anahtarna bal kalmadan geliigzel
puanlama yapmas; yazl snav katlarn deerlendirmeden yazl snav puan vermesi; renciye
dev vermeden veya renciden teslim almadan dev puan takdirinde bulunmas v.b. gibi
hususlarn yan sra mesleki ve/veya teknolojik gelimeleri takip etmemesinden dolay
kendini yenileyememesi gibi hususlar anlalmaldr. Bu durumda aada yer verilen teklifler
getirilebilir;
a) retmenin Yetersiz olduu belirlenen alan/alanlarla ilgili olarak alacak ilk
hizmetii eitim kursuna alnmas ve/veya Okul mdrlnce,
retmenin ders ii ve ders d almalarnn her dnem en az bir kez
izlenmesi, gelime gzlenmesi durumunda bunun ilgili genel mdrle
iletilmek zere il/ile milli eitim mdrlne bir rapor ile
bildirilmesi, gelime gzlenmemesi durumunda ise belirlenen sre
sonunda bir bran denetii tarafndan tekrar izlenmesi teklifinde
bulunulur.
b) Bu sreler sonunda kendisini izlemeye gelen bran denetii, retmenin daha
nce tespit edilen eksik alanlar ile ilgili olarak bir gelime olmadn ve
"yetersizliinin" devam ettiini tespit etmesi durumunda, durumuna uygun bir
okula atanmas eklinde teklif getirilir.
c) Ayrca, retmenin kusurlu olduu alan/alanlar ile ilgili olarak disiplin teklifi
getirilebilir. Bu durumda ders denetim raporu yannda inceleme/soruturma raporu
da dzenlenir.
d) Mucipli ders denetimi yaplan retmenin zel retim kurumunda grevli
olmas halinde alma izin onaynn iptal edilmesi teklifi getirilir. Ayrca, konunun
disiplin boyutu varsa, retmen hakknda disiplin teklifi de getirilir.
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 33
e) Adaylk sresi iinde disiplin cezas alm olanlar, disiplin amirlerinin
teklifi ve atamaya yetkili amirin onay ile iliikleri kesilir.
2. Mucipli Ders Denetimi Sonunda Getirilecek Disiplin Teklifleri
657 / 125
A.U
yarm
a
a) Verilen emir ve grevlerin tam ve zamannda yaplmasnda, grev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esaslarn yerine getirilmesinde, grevle ilgili resmi belge, ara ve gerelerin korunmas, kullanlmas ve bakmnda kaytszlk gstermek veya dzensiz davranmak, b) zrsz veya izinsiz olarak greve ge gelmek, erken ayrlmak, grev mahallini terk etmek c) Kurumca belirlenen tasarruf tedbirlerine riayet etmemek, d) Usulsz mracaat veya ikayette bulunmak,
e) Devlet memuru vakarna yakmayan tutum ve davranta bulunmak, f) Grevine veya i sahiplerine kar kaytszlk gstermek veya ilgisiz kalmak, g) Belirlenen klk ve kyafet hkmlerine aykr davranmak, h) Grevin ibirlii iinde yaplmas ilkesine aykr davranlarda bulunmak.
B.K
nam
a
a) Verilen emir ve grevlerin tam ve zamannda yaplmasnda, grev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esaslarn yerine getirilmesinde, grevle ilgili resmi belge, ara ve gerelerin korunmas, kullanlmas ve bakmndan kusurlu davranmak, b) Elerinin, reit olmayan veya mahcur olan ocuklarnn kazan getiren srekli faaliyetlerini belirlenen srede kurumuna bildirmemek, c) Grev srasnda amire hal ve hareketi ile saygsz davranmak, d) Hizmet dnda Devlet memurunun itibar ve gven duygusunu sarsacak nitelikte davranlarda bulunmak, e) Devlete ait resmi ara, gere ve benzeri eyay zel ilerinde kullanmak,
f) Devlete ait resmi belge, ara, gere ve benzeri eyay kaybetmek, g) arkadalarna, maiyetindeki personele ve i sahiplerine kt muamelede bulunmak, h) arkadalarna ve i sahiplerine sz veya hareketle satamak, ) Grev mahallinde genel ahlak ve edep d davranlarda bulunmak ve bu tr yaz yazmak, iaret, resim ve benzeri ekiller izmek ve yapmak, j) Verilen emirlere itiraz etmek, k) Borlarn kasten demeyerek hakknda yasal yollara bavurulmasna neden olmak, l) Kurumlarn huzur, skun ve alma dzenini bozmak. m) Yetkili olmad halde basna, haber ajanslarna veya radyo ve televizyon kurumlarna bilgi veya deme vermek.
C
.Ayl
kta
n
kes
me
a) Kastl olarak; verilen emir ve grevleri tam ve zamannda yapmamak, grev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esaslar yerine getirmemek, grevle ilgili resmi belge, ara ve gereleri korumamak, bakmn yapmamak, hor kullanmak, b) zrsz olarak bir veya iki gn greve gelmemek,
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 34
c) Devlete ait resmi belge, ara, gere ve benzerlerini zel menfaat salamak iin kullanmak, d) Grevle ilgili konularda ykml olduu kiilere yalan ve yanl beyanda bulunmak, e) Grev srasnda amirine szle saygszlk etmek, f) Grev yeri snrlar ierisinde her hangi bir yerin toplant, tren ve benzeri amalarla izinsiz olarak kullanlmasna yardmc olmak, g) (Mlga fkra: 25/02/2011 tarihli Mkerrer Resmi Gazete - 6111/111 md.) h) (Mlga fkra: 25/02/2011 tarihli Mkerrer Resmi Gazete - 6111/111 md.) ) Hizmet iinde Devlet memurunun itibar ve gven duygusunu sarsacak nitelikte davranlarda bulunmak, j) (Mlga fkra: 25/02/2011 tarihli Mkerrer Resmi Gazete - 6111/111 md.)
D.
Kad
eme
iler
lem
esin
in d
urd
uru
lmas
a) Greve sarho gelmek, grev yerinde alkoll iki imek,
b) zrsz ve kesintisiz 3 - 9 gn greve gelmemek, c) Grevi ile ilgili olarak her ne ekilde olursa olsun kar salamak, d) Amirine veya maiyetindekilere kar kk drc veya aalayc fiil ve hareketler yapmak, e) Grev yeri snrlar iinde herhangi bir yeri toplant, tren ve benzeri amalarla izinsiz kullanmak veya kullandrmak, f) Geree aykr rapor ve belge dzenlemek, g) (Mlga bend: 17/09/2004 - 5234 S.K./33.mad)
h) Ticaret yapmak veya Devlet memurlarna yasaklanan dier kazan getirici faaliyetlerde bulunmak, ) Grevin yerine getirilmesinde dil, rk, cinsiyet, siyasi dnce, felsefi inan, din ve mezhep ayrm yapmak, kiilerin yarar veya zararn hedef tutan davranlarda bulunmak, j) Belirlenen durum ve srelerde mal bildiriminde bulunmamak, k) Aklanmas yasaklanan bilgileri aklamak, l) Amirine, maiyetindekilere, i arkadalar veya i sahiplerine hakarette bulunmak veya bunlar tehdit etmek,
m) Diplomatik statsnden yararlanmak suretiyle yurt dnda, hakl bir sebep gstermeksizin deme kabiliyetinin stnde borlanmak ve borlarn demedeki tutum ve davranlaryla Devlet itibarn zedelemek veya zorunlu bir sebebe dayanmakszn borcunu demeden yurda dnmek, n) Verilen grev ve emirleri kasten yapmamak, o) Herhangi bir siyasi parti yararna veya zararna fiilen faaliyette bulunmak.
E. D
evle
t
mem
url
uu
nd
an
k
arm
a
a)deolojik veya siyasi amalarla kurumlarn huzur, skun ve alma dzenini bozmak, boykot, igal, (Deiik ibare: 25/02/2011 tarihli Mkerrer Resmi Gazete -
6111/111 md.) "kamu hizmetlerinin yrtlmesini engelleme", ii yavalatma ve grev
gibi eylemlere katlmak veya bu amalarla toplu olarak greve gelmemek, bunlar
tahrik ve tevik etmek veya yardmda bulunmak,
b) Yasaklanm her trl yayn veya siyasi veya ideolojik amal bildiri, afi, pankart, bant ve benzerlerini basmak, oaltmak, datmak veya bunlar kurumlarn herhangi bir yerine asmak veya tehir etmek, c) Siyasi partiye girmek,
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 35
d) zrsz olarak bir ylda toplam 20 gn greve gelmemek, e) Sava, olaanst hal veya genel afetlere ilikin konularda amirlerin verdii grev veya emirleri yapmamak, f) (Deiik fkra: 25/02/2011 tarihli Mkerrer Resmi Gazete - 6111/111 md.) Amirlerine, maiyetindekilere ve i sahiplerine fiili tecavzde bulunmak, g) Memurluk sfat ile badamayacak nitelik ve derecede yz kzartc ve utan verici hareketlerde bulunmak, h) Yetki almadan gizli bilgileri aklamak,
) Siyasi ve ideolojik eylemlerden arananlar grev mahallinde gizlemek, j) Yurt dnda Devletin itibarn drecek veya grev haysiyetini zedeleyecek tutum ve davranlarda bulunmak, k) 5816 sayl Atatrk Aleyhine lenen Sular Hakkndaki Kanuna aykr fiilleri ilemek.
1702
Bu
hal
leri
n i
lk d
efas
nd
a ih
tar
tek
rar
nd
a te
vb
ih
ceza
s v
eril
ir.
1-Talimatname ve emirler mucibince yaplmas lazm olan vazifelerin ifasnda kusur
etmek (bu halin neticesinde bir ahs veya messese zarar grrse zararn mahiyet
ve derecesine gre daha ar ceza verilebilir);
2-Mektep dahil ve haricinde muallimlik vakarna uymayacak hareketlerde
bulunmak;
3-Arkadalarna ve talebesine kar kaba muamelede bulunmak ve kaba lisan
kullanmak;
4-Amirlerine kar hrmetsiz tavr gstermek;
5-Talebenin vazifelerini tashih etmemek;
6-Yoklama ve imtihan evrakn idareye vaktinde teslim etmemek;
7-Vazifeye ge gelmek veya vazifeden erken kmak.
Ma
a
kesi
lmesi
1- Arkadalarna ve i iin gelenlere fena muamele etmek;
2- Mektebin binasnn ve eyann muhafazasna ihtimam etmemek;
3- Talimatname ile uhdesine verilen ileri kasten yapmamak;
4- Talebeyi dvmek;
5- Ayn sutan dolay iki defa tevbih ald halde o fiili tekrar etmek.
6- Arkadalarn ve maiyetini bakas yannda tahkir etmek;
7- Gizlenmesi ve belli edilmemesi kabil olmayacak derecede sarho olarak gezmek.
Kd
em
ind
iril
mes
i 1- mtihanlarda not takdirinde bitaraflktan ayrlmak;
2- Amirine kar harekette bulunmak.
Der
ece
ind
iril
mes
i
1-Sarho olarak mektebe gelmek.
2-Kumar oynamay itiyat etmek veya umumi yerlerde kumar mahiyetinde oyunlarla
vakit geirmek.
3-Bir taraf korumak veya madur etmek kast ile memur olduu tahkikat esasl
bir surette yapmamak.
sti
fa
etm
i
sayl
ma
k
1-Yeni tayin edildii vazifeye, mazeretsiz olarak on be gn zarfnda balamayan.
2-Ders senesi banda vazifesine mazereti olmadan vaktinde gelmeyen;
3-Ders senesi iinde mazereti olmadan bir hafta faslasz mektebe gelmeyen,
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 36
4-Bir sene zarfnda drt defa ders creti kesilme cezasna urayan mdr,
bamuallim ve muallim veya ilk tedrisat denetii istifa etmi saylr. M
esle
kte
n
k
ar
lmak
1-Gerek talebeye kar ve gerek harite muallimlik sfatile telif edilmeyen
iffetsizlii sabit olan,
2- Talebeyi Vekaletin ve mektebin amirleri ve muallim ve memurlar aleyhine
itaatsizlie tevik eden,
3-Mdr bamuallim ve muallimlerle ilk tedrisat denetilerinden talebesi ne kopya
verenler,
4357
a)
cret
vey
a
Maa
kes
ilm
esi
Vazifelerini yapmadklar ve yapanlara glk kardklar onlarn alma
isteklerini szleri ve hareketleriyle krdklar, okulu veya talebeyi herhangi bir
ekilde zarara urattklar sabit olanlar
c) K
dem
ind
iril
mes
i retmenlik erefini ihlal edici hallerde bulunduklar, meslektalarnn veya
talebenin haklarn kasten zarara urattklar sabit olanlara sularnn derecesine
gre bir yldan drt yla kadar kdem indirme cezas verilir.
d)V
azi
fele
rin
e so
n
ver
ilm
ek
Talebesine, okul ve meslek mensuplarna iftira eden veya ettirenlerle bir kdem
mddeti iinde iki defadan fazla onbe gnlk cret veya maa kesilmek cezasn
alan veya bakalarn vazifelerini yapmamaa tevik ederek okulun almasn
aksatt sabit olan retmenlerin alt aydan iki seneye kadar vazifelerine son
verilir. Bu cezaya arplan retmenler ceza grdkleri tarihten itibaren ceza
mddetlerinin sona ermesine kadar tekrar retmenlie tayin edilemezler. Bu
mddetin sonunda bunlarn yeniden retmenlie tayinleri caizdir.
e)M
esle
kte
n
k
ar
lmak
: retmenlik mesleiyle ilgili iler bakmndan haysiyetsizlii, iffetsizlii ve
vazifesinde braklmasna mani bir suiistimali sabit olan retmenler bir daha
meslekte ve tekillerinde kullanlmamak zere meslekten karlrlar.
VI.Bran Denetilerince Yaplacak Zmre Toplantlar
Denetlenen Okullarda Yaplacak Zmre Toplantlar
Denetlenen okulda yaplacak olan zmre toplantlarna, ders denetimi yaplan ve
yaplmayan/yaplamayan tm alan retmenlerinin katlmas esastr.
Deneti, alan retmenleri ile yapt bu toplantda, izledii dersler ve inceledii
belgeler zerinde;
Trk Mill Eitiminin, okulun ve dersin amalan,
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 37
retim program,
Zmre kararlarnn kapsam ve uygulama durumu,
Hedefler ve kazanmlar,
Konularn zelliine gre bavurulacak retim yntem ve teknikleri,
Kullanlmas gereken ara, gere, ve kaynaklarn konulara uygunluu,,
lme-deerlendirme, snav sonularnn analizi,
Sosyal ve ders d etkinlikler,
Rehberlik almalar,
retme ve renmede retmenin rol,
Planlama v.b. gibi
konularn yan sra tespitleri dorultusunda ne kan olumlu ynler ile gelitirilmesi
gereken alanlara dayal aklamalarda bulunur. Toplant sonunda retmenlerin alanlar ile
ilgili gr ve nerilerini alr.
Geniletilmi Zmre Toplantlar
Turne emrinde zel bir emir yoksa, alan denetilerince gerekli grlmesi
halinde, turne grup bakannn bilgisi dahilinde, yerleim biriminde bulunan ve denetimi
yaplan yada yaplamayan alan retmenleri, uygun yer ve zamanda, bir st maddede
verilen gndem maddeleri dorultusunda ve denetim sresince ulat tespitlere dayal
geniletilmi zmre toplantlar yaplabilir.
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 38
Ek 1
RETMEN DEERLENDRME FORMU
retmenin ad ve soyad :
Grev yapt okul :
Bran :
Dersin izlendii snf/ube :
Tarih :
BLM 1
Deerlendirilecek Evrak Aklamalar
D
E
E
R
L
E
N
D
R
M
E
A
L
A
N
L
A
R
I
A.P
lan
lam
alar
Zmre Toplant Tutanaklar
nitelendirilmi Yllk Planlar
B.D
ee
rle
nd
irm
e
Snavlar
Deerlendirme Sonular
devler
C.E
iti
m
al
m
ala
r
Sosyal Etkinlik almalar
Rehberlik almalar
D.
ret
me
nin
D
ier
al
m
ala
r Grev ve Sorumluluklar
Kiisel almalar
BLM 2
Gstergeler Aklamalar
E. D
ers
i Pla
nla
ma
Zaman etkin kullanacak ekilde dersi planlar.
Trk Mill Eitiminin ama ve ilkelerini pln ve
uygulamalarna yanstr.
Ders plnn renciyi merkeze alarak hazrlar.
Ders plnnda bireysel farkllklar dikkate alr.
Ders plnnda ama ve kazanmlarn neler olacan belirtir.
Ders plnnda amaca uygun etkinlikleri belirtir.
Ders plnnda amaca uygun yntem ve teknikleri belirtir.
Ders plnnda kullanaca kaynak ve materyalleri belirtir.
Ders plnnda bilgi ve iletiim teknolojilerinin nasl
kullanlacana yer verir.
Ders plnnda verecei devleri belirtir.
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 39
D
E
E
R
L
E
N
D
R
M
E
A
L
A
N
L
A
R
I
F.
re
tme
/r
en
me
Ort
am A
ra-
Ge
re
ve T
ekn
olo
jile
ri
retim ortamnn temizlii ve havalandrlmas iin gerekli nlemleri almas,
renme ortamlarn etkinlik trne gre dzenlemesi,
renme ortamnn fiziksel koullarn (s, k, ses durumu vb.) renmeyi destekleyecek biimde dzenlemesi,
renmeyi kolaylatrmak iin uygun materyal, kaynak ve etkinlik semede rencilerin zelliklerini dikkate almas,
Ders ara-gerelerinin bakmn salamas, kullanma hazr halde tutmas,
Bilgi ve iletiim teknolojilerindeki gelimeleri derse yanstmas,
Teknoloji kaynaklarnn etkili kullanmna model olmas ve bunlar retmesi,
G.
ren
ciye
De
er V
erm
e ve
R
ehb
erlik
te B
ulu
nm
a
rencilere isimleri ile hitap etmesi,
rencilerini etkin biimde dinlemesi,
renciler sorulara farkl cevaplar verdiinde olumlu tepki gstermesi,
rencinin kendini ifade edebilecei frsatlar sunmas,
Konumalarnda ve davranlarnda sayg elerine yer vermesi,
rencilerin ders ii ve ders d zamanlarn etkili kullanmalar iin ynlendirmeler yapmas,
Tm rencilerin planl ve amal almalarn salamas,
rencilerin okul ve snf kurallarna uymalar iin doru stratejiler kullanmas,
H.
zel A
lan
Pro
gram
/
er
ik B
ilgis
i
zel alan retim programnn ama ilke ve yaklamlarn plan ve uygulamalarna yanstmas,
zel alanda gerekli olan renme yollarn rencilere kazandrmas,
zel alanna ilikin kuram, ilke ve kavramlar rencilerin anlayaca biimde aktarmas,
zel alan retim programlarna ilikin gelimeleri derslerine yanstmas (felsefe, kuram, yaklam),
.r
etim
Du
rum
u
rencilerin dikkatini ekerek renmeye motive etmesi,
Konunun anlalmas iin nkoul bilgi,beceri ve/veya deerlere rencilerin ne kadar sahip olduklarn yoklamas,
erii, konularn zelliklerine gre aamal bir ekilde sralamas,
Derste ilenen konuyu daha nceki konularla ilikilendirmesi,
Farkl dzeydeki rencilerin renme abalarn cesaretlendirmesi,
st dzey dnme becerilerini tevik eden etkili sorgulama tekniklerini kullanmas,
renciye annda dnt ve dzeltme vermesi,
retim srecinde ses tonunu, jest ve mimiklerini etkili bir ekilde kullanmas,
rencilerin rendiklerini yaamlar ile ilikilendirecek frsatlar yaratmas,
i.Bir
eys
el
ze
llikl
er
Snf ii almalarnda, toplumsal ve meslek etik deerlere uygun davranmas,
Kiisel bakmna zen gstermesi,
Trkeyi dil kurallarna uygun ve anlalabilir bir biimde kullanmas,
Teknoloji okur yazar olmas,
retme - renme srecinde zaman etkin kullanmas,
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 40
Ek: 2
RETMEN DENETM RAPORU
T.C.
MLL ETM BAKANLII
Rehberlik ve Denetim Bakanl Say : ../../201.
Konu : retmen Denetim Raporu MLL ETM BAKANLIINA
lgi : Rehberlik ve Denetim Bakanlnn ../../201. tarih ve . sayl turne emirleri. RETMENN KMLK VE GREV BLGLER
1. Ad ve Soyad :
2. T.C. Kimlik No :
3. Okulun/Kurumun ad (il-ile) :
4. Mesleki kdemi :
5. zel alan :
6. Yneticilik grevi (var ise) :
7. Lisansst eitimi (var ise) : 8. Yaynlanm eseri (var ise) :
9. alma izni onaynn tarih / says (gerekli ise) : /
DENETM BLGLER
1. Denetleme Tarihi :
2. Denetlenen ders / snf / ube : / /
3. Denetlenen dersin konusu : DEERLENDRME SONULARI
Deerlendirme Alanlar Aklamalar Puan A Planlamalar (sene ba) B Deerlendirme
C Eitim almalar D retmenin dier almalar E Dersi planlama F retme/renme ortam, ara ve teknolojileri G renciye deer verme ve rehberlikte bulunma H zel alan program/ierik bilgisi I retim durumu Bireysel zellikler
Ortalama
SONU VE TEKLF:.
.. Unvan
DERECE ARALII : Yetersiz (0-59)- Orta (60-75)- yi (76-89)- okiyi (90-100)
ZEL
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 41
Ek: 3
Okul/Kurum Mdrnn
Ad,Soyad
mza-Mhr
OKUL/KURUM MDRNN RETMEN HAKKINDAK KANAAT FORMU
1. Ad ve Soyad
2. T.C. Kimlik No
3. Okulun/Kurumun ad (il-ile)
4. Mesleki kdemi
5. Alan
6. Varsa yneticilik grevi
7. Haftalk ders saati toplam
8. Varsa mezuniyet sonras eitimi
9. Varsa yaynlanm eseri ve ad
10. alma izni onaynn tarih ve says
Deerlendirme Alanlar Aklamalar
Planlamalar (sene ba)
Deerlendirme
Eitim almalar
retmenin Dier almalar
Dersi planlama
retme/renme ortam, ara ve
teknolojileri
renciye deer verme ve rehberlikte
bulunma
zel alan program/ierik bilgisi
retim durumu
Bireysel zellikler
-
retmen Denetim Rehberi
Rehberlik ve Denetim Bakanl 42
Ek: 4 201.-201. RETM YILI (...) GENEL DENETM TURNESNDE
DENETLENECEK RETMENLER GSTERR LSTE
Sra
No