เอกสารผลสมฤทธโครงการศลปากรพฒนาเศรษฐกจเชงสรางสรรค

โครงการวจยถายทอดองคความรดวยการอบรมและปฏบตการสรางสรรคงานศลปะภาพพมพจากแมพมพไม

และแมพมพคอนกรต : ผลตภณฑใหมของทระลกชมชนเกาะสมย จงหวดสราษฎรธาน The seminar and workshop in Wood-cut and cement casting design work : For new art’s souvenir creation

from Samui community, Suratthani, Thailand

บทนา

กรรมวธการผลตโดยสรป (ดวยภาพ พรอมคาอธบาย)

ขอแนะนาสาหรบการคดรปแบบของผลงาน

ประมวลภาพผลงานจากการวจย

ประมวลภาพตนฉบบสาหรบฝกหดทาตนแบบแมพมพ

บทสรป

ผชวยศาสตราจารยชยณรงค อรยะประเสรฐ

อาจารยพฒนา เจรญสข

มกดา จตพรมมา

สรพร แปนพบลลาภ

คณะนกศกษาคณะมณฑนศลป ชนปท 1

ภาควชาออกแบบภายใน

รายวชาออกแบบ 1

ปการศกษา 2551-2552-2553

เอกสารนเปนสวนหนงของโครงการศลปากรพฒนาเศรษฐกจเชงสรางสรรค

1

บทนา

จากการวจยทผานมา ขาพเจาและคณะผดาเนนงานรสกประทบใจกบผเขาอบรมในโครงการเปน

อยางยง โดยการศกษาวจยทผานมา รวมถงผลทไดรบจากแบบสอบถามสวนของรายละเอยด ทาให

คณะวจยทราบวา ปญหาของชมชนมหลายประการมากกวาทสมมตฐานของผวจยไดตงไวในเบองแรก จงได

ตดสนใจจดกจกรรมปดโครงการเพอสงมอบรายงานความคบหนาลาสดเกยวกบพฒนาของการจดทา

ตนแบบทงายและสะดวกมากขน โดยความอนเคราะหเปนอยางดยงจากหนสวนความสาเรจของโครงการ

ไดแก บรษท สยามมอรตาร โดยเครอซเมนตไทย และนกศกษาภาควชาออกแบบภายใน ชนปท 1 ใน

รายวชาออกแบบ 1 และนกศกษาภาควชาประยกตศลปศกษา ชนปท 3 และ 4 คณะมณฑนศลป

มหาวทยาลยศลปากร ทรวมกจกรรม ในการปดโครงการ ครงน

ทางคณะผวจย หวงเปนอยางยงวา ความพยายามทไดรวมดาเนนการจนสาเรจเสรจสนในครงน

จะกอใหเกดแรงบนดาลใจใหม ๆ ใหกบชมชน ตอการคด ผลต สรางผลงานของทระลกจากการจดทาผลงาน

ศลปะอยางงายๆ ดวยเทคนคแมพมพคอนกรต ไดดวยตนเอง รวมถงใหมความกลาและทาทายใหม ๆ สม

กบทไดตงปณธานเอาไวและโครงการเศรษฐกจสรางสรรคเพอชมชนโครงการนใหเกดความมนคงและยงยน

สบตอไป

ผชวยศาสตราจารยชยณรงค อรยะประเสรฐ

อาจารยพฒนา เจรญสข

มกดา จตพรมมา

สรพร แปนพบลลาภ

คณะนกศกษาคณะมณฑนศลป ชนปท 1

ภาควชาออกแบบภายใน รายวชาออกแบบ 1

ปการศกษา 2551-2552-2553

คณะนกศกษาคณะมณฑนศลป ชนปท 3 และ 4

ภาควชาประยกตศลปศกษา คณะมณฑนศลป

2

กรรมวธการผลตโดยสรป (ดวยภาพ พรอมคาอธบาย)

การแกะภาพเพอสรางแมพมพแกะไม

1

3

1

4

5

5

6

6

7

7

8

8

การหลอภาพพมพแกะไมบลอกซเมนตตวผและตวเมย

10

9

11

10

12

11

13

12

14

13

15

14

16

15

17

16

18

17

การพมพภาพจากแมพมพไมและแมพมพซเมนต

20

18

21

19

22

20

23

21

ขอแนะนาสาหรบการคดรปแบบของผลงาน

โดยทวๆไปแลว คนทมพนฐานการทางานประกอบสมมาอาชพทวไป กมกจะตองดาเนนธรกจการ

งานของตนไปดวยความรรอบและกระจางและเชยวชาญในสงทตนเองนนทา แตศลปะนนเกดขนมาจาก

ภายใน เกดขนมาจากความคด ความเหนและทศนะเฉพาะตวทมตอโลก ดงนนการผลตชนงานศลปะขนมา

อาจไมจาเปนตองพจารณาถงวางานชนนนจะขายไดหรอไม เพราะจะทาใหเปนการยากทจะมาคาดเดาความ

เปนไปได โดยไมไดตงอยบนพนฐานของความชอบหรอประสบการณเฉพาะตน

ในขณะทงานวจยเพอถายทอดองคความรในครงน เจตนาหลกนนเพอถายทอดเทคนคและวธการ

เพอใหชมชนสามารถใชเทคนคทเรยนรนนไปใชใหเกดประโยชนตอเศรษฐกจของตนเองตอไป ดงนนจงเปนไป

ไดมากกวาจะตองเขาใจวาสงทสรางสรรคขนมานนเปนอาชพ หรอเปนธรกจทจะตองขายได ซงจะตองอาศย

ผซอซงเปนปจจยภายนอกเปนผกาหนดและตดสนใจในเรองตางๆเชน รปแบบ ขนาด ราคา ฯลฯ โดยเฉพาะ

อยางยงผซอทกลมวจยคาดหมายนนคอกลมนกทองเทยวชาวตางชาตทมรสนยมและมกาลงซอสง

ดงนนการทจะใหประสบความสาเรจดงกลาวจาเปนตองอาศย การทดลอง การสงเกตและความ

อดทนอตสาหะอยางยงเพอทาใหงานนนลลวงไปได ทงน คณะผวจยเลงเหนปญหาในการเรมตนดงกลาววา

จะตองใชแรงบนดาลใจและการคดถงความสาเรจในขนตนเปนอยางมาก จงตดสนใจมอบชนงานซงประกอบ

ไปดวย ตวแบบ ตวแมพมพททาเสรจสน ทงตวผและตวเมย และตวชนงานทพมพ ทงทใสกรอบและทเปน

ผลงานภาพพมพเพอใหผเขาอบรมในครงนไดเกดความเชอมนวาจะทาใหเกดขนไดจรงและประสบ

ความสาเรจไดจรง ดงทคณะวจยไดดาเนนการไปในเบองตนใหแลว

การคดรปแบบของงานจะตองคานงถงความงายเปนหลก งายในทนหมายถง ทงเขาใจไดงาย และ

สอสารไดงาย (ลองสงเกตชนงานประมวลภาพตนฉบบสาหรบฝกหดทาตนแบบแมพมพ ประกอบความ

เขาใจ) นอกจากนน งานจะตองมลกษณะเทคนคทใชทงาย และกอใหเกดการจดจาเปนเอกลกษณและชวน

ใหตดสนใจซองายไมลงเล เชน มขนาดพอเหมาะ กะทดรด สามารถหอ มวน เพอจดเกบเคลอนยายไดงาย

สะดวก นอกจากนราคาทตงกตองสะทอนความมคณคาของผลตภณฑของทระลกดวยเชนกน

เมอกลาวถงการซอของทระลกนน โดยทวไปแลว นกทองเทยวจะซอของทระลกทงเพอเกบไวเอง

และเพอใหเปนของทระลกแกบคคลอน เนองดวยโอกาสแตกตางกน ทงนลกษณะของของทระลกตาม

โครงการนนน สามารถมอบใหไดในโอกาสตางๆทหลากหลาย และยงสามารถพฒนาขนาดของรปแบบตางๆ

ใหเกดมลคาเพมมากขนไดดวย(ลองสงเกตชนงานประมวลภาพตนฉบบสาหรบฝกหดทาตนแบบแมพมพ ทม

ทงขนาดโปสการด ขนาดกระดาษเอส และขนาดกระดาษเอสาม ประกอบความเขาใจ)

จะสงเกตไดวารปแบบทสามารถทาใหเกดขนไดนน สามารถใชเทคนคในการจดทาไดหลายลกษณะ

ทงการขดเขยนตนแบบขนมาเอง การใชคอมพวเตอรชวยในการแกไขปรบปรงตนแบบจากภาพถาย หรอ

ภาพวาดนน การตดกรดเจาะกระดาษตนแบบจากแผนตนฉบบ (ลองสงเกตชนงานประมวลภาพตนฉบบ

สาหรบฝกหดทาตนแบบแมพมพ ประกอบความเขาใจ) โดยทงนลกษณะทผคนชนชอบและเปนทนยมนน

จะตองไดทดลองพฒนาและเรยนรกนตอไป

22

เราอาจจะกลาวไดวาสภาพแวดลอมและภมประเทศ ความเคารพนบถอและศรทธาโดยรอบของ

ชมชนของเรา ทชมชนในเกาะสมยนน ตางกมวฒนธรรมและวถชวตทมเอกลกษณแตกตางกนไป ทงนหาก

เราสามารถสงออกอตลกษณทนาสนใจเหลานน ออกมาดวยเทคนคทเรยบงาย ใหไดเนอหาทมคณคาท

งดงาม งายไมซบซอน กจะมความแตกตางกนทนาสนใจอยางแทจรง ดงตวอยางทคณะนกศกษาและ

คณะผวจยเองไดพยายามนาเสนอรปแบบทเปนไปไดหลาย ๆ ลกษณะ เพอจงใจใหชมชนพยายามกระตน

ตนเองโดยเปนแบบทนาสนใจตามทไดแนบไวในเอกสารนแลว

กจกรรมและประเพณ กเปนสวนประกอบหนงททาใหชมชนตางๆนนมเอกลกษณเปนของตนเองไม

ลอกเลยนแบบใคร สงเหลานกเปนแรงขบเคลอนสาคญตอรปแบบของลวดลายใหมในการพมพใหเกดขน

ทงนเราอาจจะไดเหนภาพของประเพณเหลานผานเทคนคภาพถาย หรอโปสการดและโปสเตอรทวไป แต

การสรางใหงานนนมเอกลกษณดวยภาพพมพ (ซงตองเขาใจดวยวาการพมพโดยภาพพมพแมพมพคอนกรต

นน แตละภาพจะมความแตกตางกน และมความเฉพาะตวยากทจะเลยนแบบดวยวสดและวธการอน)

ผลตผลทสญเสยจากการหลอพมพคอนกรต หากมลกษณะทไมใชการชารดเสยหาย อาจเปนไปได

วาจะถกเพมมลคาดวยการจดทาหบหอ หรอกรอบ ใหเปนชนงานศลปะทใชเพอการประดบตกแตง ทง

ภายนอกอาคารสถานท ภายในอาคารบานเรอนทพกอาศย รวมถงการนาหนวยยอยทแตกหกเสยหายนน

มาประกอบรวมเขากนใหมในลกษณะทเปนงานศลปะทแปลกใหมไดอกดวย (อาจตดกนเขาดวยตะแกรงลวด

โลหะ หรอวสดอน)

เทคนคและวธการพมพทหลากหลายจากการลองผดลองถกกนภายในชมชน อาจกอใหเกด

ลกษณะใหมในการนาเสนอภาพลกษณทเปนตวแทนของชมชน ซงมความแตกตางกน โดยอาจนาไปสการ

นาเสนอสงใหมทเปนการตอยอดจากวจยน เชน การนาลวดลายนนไปพมพลงบนของทระลกลกษณะอนๆ

เชน เสอ แกวนา หรอผลตภณฑอน ๆ ตอไป เพอใหมชองทางในการจาหนายสนคาหรอของทระลกมากขน

จะเหนไดวาศลปะ รสนยม และภมปญญาของคนภายในทองถน หรอภายในชาตนน มความจาเปน

อยางยงตอชาวบานในชมชนเอง ตอผลสาเรจระยะกลางและระยะยาวตอไป จงตองพยายามฝกฝนใหเกด

ความเชยวชาญ และโชกโชน สาหรบความทาทายใหม ๆ ทจะเกดขนตามมา และเมอกลาวเชนนแลว กตอง

ขอขอบคณความนารกและความประทบใจของจตวญญาณและผคนสมยเอง ททาใหงานวจยโครงการน

สาเรจลลวงไปดวยด

ผชวยศาสตราจารยชยณรงค อรยะประเสรฐ

อาจารยพฒนา เจรญสข

23

ประมวลภาพผลงานจากการดาเนนงานวจย

คณะผวจย และคณะวทยากร

24

การถายทอดองคความรใหกบตวแทนชมชนเกาะสมย ระหวางวนท 16 – 17 กรกฎาคม 2553

ณ สานกงานเทศบาลเมองเกาะสมย จงหวดสราษฎรธาน

25

ตดตามความเคลอนไหวของโครงการ : http://www.facebook.com/pages/Creative-Cement-Print

26

ประมวลภาพตนฉบบสาหรบฝกหดทาตนแบบแมพมพ

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

บทสรป

จากการวจยครงน ทาใหเราทราบไดทนทวา การเลงเหนประโยชนและความงายนน เปนปจจย

สาคญททาใหโครงการนประสบความสาเรจ ในขณะทระยะเวลาในการทาชนงานแตละสวนนนใชเวลานาน

มากเกนไป ทางผวจยจงไดนาเสนอเทคนคและวธการใหมทประหยดลดลดขนตอนขนมา โดยการนาลงมา

สาธตในการปดโครงการในครงนดวย

ไมวาจะเปนเทคนคใดๆกตาม หากขาดการปฏบตโดยตลอดและตอเนอง และไมมการเรมตน งาน

นนๆกจะไมมทางสาเรจไดอยางแนนอน สาหรบกจกรรมการปดโครงการในครงน ทางคณะวจยจงไดมอบ

ของขวญนนกคอตนฉบบ แมพมพ ตวชนแมพมพ และตวชนงานทพมพเสรจสนแลว ทงหมด เพอใหเปนขวญ

และกาลงใจสาคญสาหรบผทคดจะเรมตนอยางแทจรง เพอใหเกดแรงบนดาลใจอนเกดจากชนงานแมพมพ

งานศลปะจากหวหนาโครงการวจยทเปนงานศลปะทมชอเสยงและไดรบการยอมรบอยางแพรหลาย และ

เปนผลงานใหมลาสดทไดคดขนระหวางป 2553-2554 นดวยตนเอง พรอมๆกบคณะผวจยทไดอตสาหะรวม

แรงใจใหเกดตนแบบชนงานจานวนมากในครงน

หวงใจเปนอยางยงวา งานนจะไดความสาเรจและเปนแรงกระตนสาคญใหกบชมชนตอการคดผลต

สรางงานศลปะทนาสนใจและโดดเดนตอไปในอนาคต

ผชวยศาสตราจารยชยณรงค อรยะประเสรฐ

อาจารยพฒนา เจรญสข

มกดา จตพรมมา

สรพร แปนพบลลาภ

คณะนกศกษาคณะมณฑนศลป ชนปท 1

ภาควชาออกแบบภายใน รายวชาออกแบบ 1

ปการศกษา 2551-2552-2553

คณะนกศกษาคณะมณฑนศลป ชนปท 3 และ 4

ภาควชาประยกตศลปศกษา คณะมณฑนศลป