Download - Bai 32 benh ve mat
![Page 1: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/1.jpg)
GiẢI PHẪU SINH LÝ& BỆNH VỀ MẮT
ThS.BS Võ Thành Liêm
![Page 2: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/2.jpg)
Mục tiêu bài giảng
• Mô tả giải phẫu của mắt• Tiếp cận chẩn đoán bệnh về mắt• Mô tả một số bệnh về mắt thường gặp
![Page 3: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/3.jpg)
Tổng quan
• Mắt: cơ quan giác quan: thị giác• 70% thụ thể giác quan cơ thể• 2 mắt: nằm hố mắt• Thần kinh:
– Thần kinh thị giác: số II– Thần kinh cảm giác mắt: số V– Co đồng tử: số III– Vận động nhãn cầu: III. IV, VI
![Page 4: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/4.jpg)
Cấu trúc của mắt và phần phụ
• Nhãn cầu– Màng bọc ngoài
• Giác mạc• Củng mạc• Rìa củng giác mạc
– Màng bồ đào• Mống mắt• Thể mi• Hắc mạc
– Võng mạc– Các môi trường trong suốt
• Thủy dịch• Thể thủy tinh• Thể pha lê
![Page 5: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/5.jpg)
Cấu trúc của mắt và phần phụ
![Page 6: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/6.jpg)
Cấu trúc của mắt và phần phụ
Màng bọc ngoàiGiác mạc: trong suốt, thấu quang, nhậy cảmCủng mạc: trắngRìa củng giác mạc
![Page 7: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/7.jpg)
Cấu trúc của mắt và phần phụ
Màng bồ đàoMống mắt: tạo đồng tử, co dãnThể mi: tạo thủy dịch, treo thể thủy tinhHắc mạc: hấp thụ ánh sáng
![Page 8: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/8.jpg)
Cấu trúc của mắt và phần phụ
Võng mạc: nhận cảm ánh sáng, bọc mặt trong nhãn cầuLõm hoàng điểm: tiếp nhận chínhĐĩa thị: mạch máu+thần kinh
![Page 9: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/9.jpg)
Cấu trúc của mắt và phần phụ
Tế bào thần kinh thị giác:Hình que: đen, tinh tếHình nón: màu sắc
![Page 10: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/10.jpg)
Cấu trúc của mắt và phần phụ
Hình đảo chiều trên giác mạc
![Page 11: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/11.jpg)
Cấu trúc của mắt và phần phụ
Các môi trường trong suốtThủy dịchThể thủy tinhThể pha lê
![Page 12: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/12.jpg)
Cấu trúc của mắt và phần phụ
• Các bộ phận phụ của nhãn cầu– Xương hốc mắt– Mí mắt
• Sụn mí• Dây chằng• Cơ vòng mi – cơ nâng mi• Kết mạc
– Cơ vận nhãn ngoài: 6 cơ– Bộ lệ
• Tuyến lệ• Lệ quản• Túi lệ
![Page 13: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/13.jpg)
Cấu trúc của mắt và phần phụ
![Page 14: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/14.jpg)
Cấu trúc của mắt và phần phụ
![Page 15: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/15.jpg)
Cấu trúc của mắt và phần phụ
Mí mắtSụn míDây chằngCơ vòng mi – cơ nâng miKết mạc
![Page 16: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/16.jpg)
Cấu trúc của mắt và phần phụ
![Page 17: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/17.jpg)
Cấu trúc của mắt và phần phụ
Bộ lệTuyến lệLệ quảnTúi lệ
![Page 18: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/18.jpg)
Bệnh lý thường gặp
• Mắt bình thường
![Page 19: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/19.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Mắt lồi– 2 bên
• Cường giáp Basedow• Phù nề mô đệm do nguyên nhân nội tiết
– 1 bên• Cường giáp (50% trường hợp bị lồi 1 bên)• U vùng ổ mắt• U vùng cận ổ mắt (các xoang mặt, hầu, khẩu cái..)• Viêm nhiễm vùng ổ mắt • Các nguyên nhân khác
– Theo nhịp mạch• Thông động động mạch cảnh trong và xoang tĩnh mạch hang• Bướu sợi thần kinh
![Page 20: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/20.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Mắt lồi
![Page 21: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/21.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Mắt lõm– Lâm sàng
• Tròng đen <3/4• So sánh 2 bên• Ít nếp nhăn mi mắt trên
– Do mất chất trong ổ mắt• Chấn thương• Khối u….
– Do sụp mi mắt -> giống mắt bị lõm vào trong• Hội chứng Horner• Liệt cơ vận nhãn (liệt thần kinh VII, bệnh cơ)
![Page 22: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/22.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Mắt lõm
![Page 23: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/23.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Lông mi và mi mắt– Viêm lông mi tái diễn -> đái tháo đường– Phù quanh mi: vết đốt côn trùng, dị ứng, phù – Xuất huyết quanh ổ mắt: chấn thương mắt– Viêm tuyến nước mắt -> viêm chân lông mi
![Page 24: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/24.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Viêm chân lông mi
![Page 25: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/25.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Viêm da bóng nước dạng herpes
![Page 26: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/26.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Mất lông mi (viêm tuyến lông mi mãn tính)
![Page 27: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/27.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Viêm da bóng nước dạng herpes
![Page 28: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/28.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Phù mí mắt
![Page 29: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/29.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Xuất huyết vùng mi trên (chấn thương)
![Page 30: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/30.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Xuất huyết vùng mi dưới (chấn thương)
![Page 31: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/31.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Củng mạc– Màu vàng
• Bệnh lý do chuyển hóa bilirubin• Phân nguyên nhân theo trước gan, tại gan, sau gan
– Màu xanh• Bệnh lý di truyền osteogenesis imperfecta: gãy xương dài, ổ
khớp yếu, điếc tiến triển do xơ hóa xương ổ tai.. (di truyền trội NST thường)
– Màu đỏ:• Xuất huyết
![Page 32: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/32.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Vàng mắt
![Page 33: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/33.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Giác mạc– Vòng lipid
• Kết đọng lipid tại góc giác mạc• Thường gặp ở người già,không liên quan cholesteron máu• Nếu ở người trẻ: do tăng cholesteron máu
![Page 34: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/34.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Vòng lipid
![Page 35: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/35.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Vòng lipid
![Page 36: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/36.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Giác mạc– Vòng sắc tố
• Nâu (sắc tố đồng)– Gặp trong bệnh Wilson– Ứ đọng chất đồng
• Khác
![Page 37: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/37.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Giác mạc– Mảng đục khu trú tại giác mạc
• Viêm tiền phòng, mống mắt• Nhiễm trùng tiền phòng• Tăng canxi máu (sarcoidose, ngộ độc vitamin D, cường
giáp)
– Mảng đục lan tỏa tại giác mạc• Herpes simplex giác mạc• Dời leo vùng mắt (Herpes Zoster)• Giang mai• Tác dụng phụ của thuốc
![Page 38: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/38.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Nhiễm trùng với loét giác mạc
![Page 39: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/39.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Mủ tiền phòng
![Page 40: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/40.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Kết mạc: mắt đỏ– Phân biệt kết mạc mắt – kết mạc thể mi– Phân biệt sưng xung huyết – xuất huyết
![Page 41: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/41.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Viêm da bóng nước dạng herpes
![Page 42: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/42.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Xuất huyết vùng mi dưới (chấn thương)
![Page 43: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/43.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Kết mạc: mắt đỏ– Phân biệt kết mạc mắt – kết mạc thể mi– Phân biệt sưng xung huyết – xuất huyết– Kết mạc mắt đỏ:
• Viêm kết mạc: tiến triển từ từ, nóng rát tại mắt, sưng phù kết mạc, do nguyên nhân virus, vi trùng, dị ứng…
• Viêm mống mắt thể mi: đau mắt vừa -> nhiều, sợ ánh sáng, phản xạ co đồng tử chậm
• Viêm giác mạc: đau mắt nhiều, chói sáng, diễn tiến từ từ, có thể có loét vùng giác mạc
• Tăng nhãn áp cấp (glaucome cấp): đau đột ngột vùng mắt – quanh mắt, chóng mặt, nôn ói
– Kết mạc thể mi đỏ• Dị vật: cảm giác cộm, đột ngột, 1 bên mắt• Đau mắt hột
![Page 44: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/44.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Viêm kết mạc mắt dị ứng
![Page 45: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/45.jpg)
Bệnh lý thường gặp
• Bệnh đau mắt hột
![Page 46: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/46.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Kết mạc: – Tăng sinh (kéo màng)
• Tăng sinh kết mạc• Tăng phát triển mạch máu
![Page 47: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/47.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Mộng thịt
![Page 48: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/48.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Màng máu củng mạc
![Page 49: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/49.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Kết mạc: – Tăng sinh (kéo màng)
• Tăng sinh kết mạc• Tăng phát triển mạch máu
– Khác:• Kết mạc mắt nhạt -> thiếu máu• Xuất huyết mảng: chất thương, thuốc, bệnh rối loạn đông
máu• Xuất huyết điểm: nhiễm trùng huyết, chấn thương• …
![Page 50: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/50.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Kết mạc mắt nhạt (thiếu máu)
![Page 51: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/51.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Xuất huyết mảng
![Page 52: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/52.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Xuất huyết điểm
![Page 53: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/53.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Xuất huyết điểm
![Page 54: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/54.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Ứ đọng sắc tố
![Page 55: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/55.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Mống mắt-thể mi– Tổn thương: mống mắt – thể mi – hắc mạc– Nguyên nhân
• Nhiễm trùng từ ngoài• Nhiễm trùng lan từ cơ quan lân cận• Nhiễm trùng từ trong• Bệnh tự miễn
– Lâm sàng:• Đồng tử không tròn đều• Phản xạ ánh sáng chậm• Đau mắt• Sợ ánh sáng• Xung huyết rìa củng giác mạc
![Page 56: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/56.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Viêm mống mắt
![Page 57: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/57.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Viêm mống mắt
![Page 58: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/58.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Thủy tinh thể– Xuất hiện từ 50 tuổi– Yếu tố nguy cơ: bệnh của mắt, bệnh chuyển hóa,
chấn thương, …
![Page 59: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/59.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Đục thủy tinh thể (catarac)
![Page 60: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/60.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Đục thủy tinh thể (catarac)
![Page 61: Bai 32 benh ve mat](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062405/55824191d8b42a213a8b457f/html5/thumbnails/61.jpg)
Tiếp cận chẩn đoán bệnh mắt
• Liệt vận nhãn– Phân biệt lâm sàng
• Không liết mắt ra ngoài -> cơ thẳng bên --> thần kinh VI• Không liết mặt ra ngoài và xuống dưới --> cơ chéo trên -->
thần kinh IV• còn lại là thần kinh III
– Điều phối thần kinh• III -> cơ thẳng trên, dưới, trong, cơ chéo dưới (liết mắt lên
trên)• IV -> cơ chéo trên (liết mắt xuống dưới)• VI -> cơ thẳng bên (liết mắt ra ngoài)