the determination of slaughter and carcass properties of kıvırcık lambs
TRANSCRIPT
International Participated Small Ruminant Congress
39
Hayvansal Ürünler
70. An Improved Method of Making Jameed for Small Scale Sheep dairy farms in Jor-dan
Muhi El-Dine Hilali, Barbara Rischkowsky, Yigezu Yigezu 234
71. Chemical composition of meat from Algerian indigenous goat as affected by age
Nadia Hafid, Toufik Meziane 235
72. Keçi sütü içindeki İnek sütünün DNA Microarray ile Tespiti
Osman İNAY 236
73. Siirt İli Köy İşletmelerinde Yetiştirilen Tiftik Keçilerinde Tiftik Verimleri, Tiftik Özel-likleri ve Bu Özellikler Arasındaki İlişkiler
Özlem Arslan, Mehmet Bingöl 238
74. Yeme İlave Edilen Farklı Yağların Anadolu Merinosu Koyunlarında Bazı Et Kalite Kriterleri Üzerine Etkileri
Zekeriya Kıyma, Kamil Küçükyılmaz, Muhammet Kaya, Mehmet Akbulut, Seyit Ali Kayış
240
POSTER BİLDİRİLER / POSTER PRESENTATIONS
Biyoteknoloji, Islah ve Üreme
1. Anadolu Merinosu koyunlarda aşım sezonu başlangıcında farklı aralıklarla Gn-RH-PGF2α kombinasyonu, vaginal progesteron, koç etkisi ve koç etkisi+flushing uygulamalarıyla östrüs senkronizasyonu
Bülent Bülbül, Mesut Kırbaş, Bumin Emre Teke, Kenan Çoyan, Mehmet Bozkurt Ata-man, Mehmet Köse
244
2. Anasal Etkinin Koyun Yetiştiriciliğindeki Önemi
Koray Çelikeloğlu, Mustafa Tekerli 246
3. Ankara Keçilerinde Klasik Süperovulasyon Uygulamasının Embriyo Eldesi Üzerine Etkileri
Kübra Karakaş, Hasan Alkan, Gökçe Onur, Doğukan Özen, Mustafa Kaymaz, Hakkı İzgür
248
4. Dondurulmuş Sperma ile Tohumlanan Halk Elindeki Kıvırcık Koyunlarda Dölverimi Parametrelerinin Belirlenmesi
Hakan Üstüner, Burcu Üstüner, Selim Alçay, Berk Toker, Zekariya Nur, Hakan Sağırka-ya
250
Uluslararası Katılımlı Küçükbaş Hayvancılık Kongresi
40
5. Farklı genotiplerdeki koyunlarda aşım sezonu öncesi uygulanan melatoninin bazı
reprodüktif parametreler üzerine etkisiMesut Kırbaş, Bülent Bülbül, Şükrü Dursun, Bumin Emre Teke 252
6. Geç Embriyonal ve Erken Fötal Dönemde Konya Merinosu Koyunlarda Gebelik Tanısı ve Fötal Sayım Amacıyla Transabdominal Ultrasonografik Muayene Tekniğinin Etkin-liğinin Değerlendirilmesi
Hüseyin Erdem, M. Kemal Sarıbay, Tevfik Tekeli 254
7. İntravaginal Sünger Saklama Koşulunun Pırlak Koyunlarda Östrus Oranına Etkisi
Muhammed Kürşad Birdane, Duygu Baki Acar 256
8. Koyun Türünde Major Genleri Taşıyan Kantitatif Karakter Lokusları
Hüseyin Daş 258
9. Koyun Ve Keçilerde Mendel Kalıtımıyla Aktarılan Hastalıklar
Hüseyin Daş 260
10. Pırlak Koyunlara Kısa Süreli Melatonin Uygulamasının Döl Verimine Etkisi
Muhammed Kürşad Birdane, Fatih Avdatek 262
11. Saanen Keçilerine Çiftleşme Sonrası Uygulanan Progestagenin Gebelik Oranına Etkisi
Muhammed Kürşad Birdane 264
12. Saanen Keçilerine Uygulanan β-karotenin Fertilite Parametrelerine Etkisi
Muhammed Kürşad Birdane, Hacı Ahmet Çelik 266
13. Scrapie, Genetik Direnç ve Genetik Seleksiyon Çalışmaları
Yalçın Yaman 268
14. Üreme Mevsimi Başlangıcında Melatonin Uygulamasının Kıl Keçilerinde Bazı Üreme Özellikleri Üzerine Etkisi
Ali Gümüş, Onur Yetişti, Aynur Konyalı 270
15. Merinos koyunlarda sezon içi dönemde progesteron+PMSG, progesteron+FSH ya da flushing ile östrüs senkronizasyonunun bazı reprodüktif pamametreler üzerine etkisi
Bülent Bülbül, Mesut Kırbaş, Mehmet Köse 272
Yetiştirme
16. The effect of simultaneously using of CIDR, eCG and flushing on out of season breeding in Ghezel sheep breed
Qasemi-Panahi Babak, Akbarzadeh Mohammad Hasan, Rafat Seyed Abbas, Hajializa-deh Valiloo Rahman
274
International Participated Small Ruminant Congress
41
17. Ağrı İlinde Koyunculuğun Mevcut Durumu ve Geliştirilme Yolları
Zeki Şahinler 275
18. Antalya İli Halk Elinde Yetiştirilen Honamlı ve Kıl Keçisi Oğlaklarının Büyüme ve Yaşama Gücü*
Özkan Elmaz, Mustafa Saatcı, Yılmaz Gökçay, Özgür Savun 276
19. Bandırma Koyunlarında Döl Verimi ve Yaşama Gücü Özelliklerine Etki Eden Bazı Çevre Faktörleri
Tamer Sezenler, İsmail Erdoğan, Mesut Yıldırır, Cihan Ömür, Mustafa Küçükkebapçı 278
20. Bandırma Koyunlarında Erken Dönem Büyüme Özellikleri
Tamer Sezenler, İsmail Erdoğan, Mesut Yıldırır, Cihan Ömür 280
21. Bandırma Koyunlarının Koç Katım Öncesi Morfometrik Ölçüm ve Vücut Kondisyon
Puanları
Mesut Yıldırır, Tamer Sezenler, Deniz Soysal, M. Akif Yüksel 282
22. Bandırma Koyunlarının Yapağı Verimi ve Özellikleri
Tamer Sezenler, İsmail Erdoğan, Mesut Yıldırır, Orhan Karadağ 284
23. Bandırma Kuzularında Morfometrik Büyüme
Mesut Yıldırır, Tamer Sezenler, Mehmet Akif Yüksel, İsmail Erdoğan 286
24. Bandırma Kuzularının Bazı Testis Özellikleri
Mehmet Akif Yüksel, Tamer Sezenler, Mesut Yıldırır, İsmail Erdoğan 288
25. Biyogüvenlik ve Hayvan Refahı Arasındaki İlişki
Şeniz Öziş Altınçekiç, Mehmet Koyuncu 290
26. Çanakkale İlinde Keçi Yetiştiriciliğinde Sağlık Koruma Uygulamaları ve Karşılaşılan Sağlık Sorunlarına İlişkin Bir Araştırma
Onur Yetişti, Melih Baykal, Ali Gümüş, Aynur Konyalı 292
27. Çankırı İlinde Akkaraman Irkı Halk Elinde Islahı Projesi Sürülerinde Yıllara Göre Bazı Verim Kayıtları
Sedat Behrem, Tahir Karaşahin 294
28. Çorum İli Akkaraman Irkı Halk Elinde Islahı Proje Sürülerinde Yıllara Göre Bazı Verim Kayıtları
Engin Ünay, İlke Ünlüsoy 296
29. Elazığ İlinde Halk Elinde Yetiştirilen Akkaraman Irkı Koyun ve Kuzulara ait Bazı Ve-rim Özellikleri
Özge Özmen, Selim Kul, Taşkın Gök 298
30. Farklı Irklara Ait Benzer Büyüme Özelliğine Sahip Kuzuların Bazı Vücut Ölçülerinin Karşılaştırılması
Şükrü Doğan, Uğur Demirci, Mesut Kırbaş, Şaban Işık 300
31. Farklı Koşullarda Yetiştirilen Norduz Koçlarda Vitamin A, C, E ve β-
Uluslararası Katılımlı Küçükbaş Hayvancılık Kongresi
42
Karoten Düzeyleri
Ayşe Özge Demir, Handan Mert, Nihat Mert 302
32. Farklı Mera Tipleri İle Hemşin Kuzularındaki Bazı Morfolojik ve Fizyolojik Özellikleri Arasındaki İlişki
Burcuhan Balta, Erdoğan Sezgin 304
33. Gap Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi Çalışma Sahasına Giren İllerdeki Küçükbaş Hayvan Varlığı
Yavuz Han, Polat İpek, Şahin Tez, M. Emin Vural, Galip Bakır 306
34. Hemşin Koyunlarında Bazı Meme Özellikleri, Bu Özelliklerin Farklı Süt Kontrol Yön-temleriyle Tespit Edilen Süt Verimi ve Sağım Özellikleriyle Fenotipik Korelasyonları
Erdoğan Sezgin 308
35. İvesi Kuzularında Bazı Vücut Ölçüleri
İrfan Güngör, Seyrani Koncagül 310
36. Kangal Akkaraman Koyunlarda Bazı Meme Ölçüleri ile Süt Verimi Arasındaki İlişki-nin Belirlenmesi
Şükrü Dursun, Alper Yılmaz, Bekir Gök, İbrahim Halıcı, Ali Atik, Behiç Coşkun, Necip Kılıç, Mesut Kırbaş, Şükrü Doğan, Hüseyin Baş
312
37. Keçi Yetiştiriciliğinde Barınak Sistemlerinin Projelendirilme İlkeleri
Sedat Karaman, Serkan Yazarel 314
38. Kıvırcık Kuzularda Kesim ve Karkas Özelliklerinin Tanımlanması
Engin Yaralı, Onur Yılmaz, İbrahim Cemal, Orhan Karaca, Turgay Taşkın 316
39. Konya İlinde Yetiştirilen Bazı Koyun Irk ve Tiplerinde Gebelik Süresi ve Doğum Ağır-lığı Üzerine Bazı Çevre Faktörlerinin Etkisinin Araştırılması
Şükrü Doğan, Mesut Kırbaş, Havva Tekik, Necdet Akay, Tülay Canatan 318
40. Konya’nın Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliğindeki Yeri ve Önemi
Orhan Ermetin 320
41. Koyunculukta Bazı Çevresel ve Biyolojik Bileşenler ile FAMACHA© Skorunun Karşı-laştırılmasına Yönelik bir Demonstrasyon
Hasan Yarba, Emre Alarslan, Türker Savaş 322
42. Kuzularda Refah ve Yansımaları
Özlem Hacan, Serdar Koçak, Mustafa Tekerli 324
43. Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliğinde Taşıma Sırasında Gözleme Dayalı Davranışların Değerlendirilmesi ve Önemi
Turgay Taşkın, Mehmet Koyuncu, Nedim Koşum, Çağrı Kandemir 326
44. Lalahan Koyunlarında (Kıvırcık x Akkaraman G1) Canlı Ağırlık, Döl Verimi ve Bazı Vücut Ölçüleri
Halil Erol, Halil Akçapınar, Necmettin Ünal, Pınar Özdemir 328
International Participated Small Ruminant Congress
43
45. Merada Beslenen Norduz Koyunlarında Bazı Kan Mineral Düzeyleri
Ayşe Özge Demir, Nihat Mert, Handan Mert 330
46. Saanen Oğlaklarda Besi Performansı, Kesim ve Karkas Özellikleri
Engin Yaralı, A. Kemali Özuğur, Okan Atay, Özdal Gökdal, Vadullah Eren 332
47. Saanen, Kıl Keçisi ve Melezlerinin Bazı Kıl Özelliklerinin Belirlenmesi
Murat Ünal, Engin Ünay, Orhan Karadağ, Sedat Behrem, Gürsel Dellal 334
48. Sağlıklı Meme: Yüksek Kaliteli Süt
Osman İnay 336
49. Van ve Çevresinde Koyun Yetiştiriciliğinin Genel Durumu ve Geleceğine Yönelik Öneriler
Turgut Aygün, M. Mahsun Alıcı, Bülent Veziroğlu, Yüksel Şahin 338
Hayvan Besleme
50. Effect of disturbance on species richness on different sandy grasslands grazed by sheep in the center of Carpathian Basin
Hajnáczki Sándor, Kiss Tímea, Póti Péter, Házi Judit, Fehér Zsófia, Wichmann Barna-bás, Sutyinszki Zsuzsanna, S.-Falusi Eszter, Gyuricza Csaba, Szentes Szilárd, Penksza Károly
340
51. Effects of Sainfoin (Onobrychis viciifolia) processing for tannin deactivation on nitrogen content of cell wall and available nitrogen
H. Khalilvandi-Behroozyar, K. Rezayazdi, And M. Dehghan-Banadaki, R.Pirmohamma-di
341
52. Key constraints of the crop-livestock production systems of Afghanistanand the significance of forages for the solution
Serkan Ates, Javed Rizvi, Harun Cicek, Hayley Norman, Bradley Nutt, Hayatullah Es-mati, Abdul Rahman Manan, Sawsan Hassan
342
53. Palatability of sainfoin (Onobrychis viciifolia Scop.) in sheep
H. Khalilvandi-Behroozyar, M. Dehghan-Banadaky, K. Rezayazdi, R. Pirmohammadi 343
54. Poultry Manure, a Novel Feed in Ghezel Lambs Fattening
M.R Rahimi, R. Pirmohammadi, Y. Alijoo, H. Khalilvandi-Behroozyar 344
55. Effects of replacing different levels of alfalfa hay and corn silage with sunflower residue silage on feed intake and nutrient digestibility in Mohabadi dairy goats.
Gholami-Yangije, R. Pirmohammadi and H. Khalilvandi-Behroozyar 345
Uluslararası Katılımlı Küçükbaş Hayvancılık Kongresi
44
56. Alternatif Kaba Yem Kaynağı Olarak Yulafın Hayvan Beslemede Kullanılabilirliği
Sait Çeri, Telat Yıldırım, Seyfi Taner 346
57. Ana canlı ağırlıklarının merada otlayan Koyun ve Kuzularının Performansları Üzeri-ne Etkisi
Uğur Demirci, Şükrü Doğan, Serkan Ateş, Gürhan Keleş, B. Emre Teke, A.Hamdi Ak-taş, Şaban Işık
348
58. Atriplex Gardneri Bitkisinin Ruminantlarda invitro Metan ve Total Gaz Üretimi ile Fermentasyon Parametrelerinin Belirlenmesi
Kanber Kara, Eray Aktuğ 350
59. Bazı Çalı ve Çalımsı Bitkilerin Otlatma Potansiyeli
Celalettin Aygün, Hülya Hanoğlu 352
60. Bazı Üzümsü Bitkilerin Ruminatlarda in vitro Toplam Gaz ve Metan Üretimi ile Rumen Fermetasyonuna Etkileri
Kanber Kara, Berrin Kocaoğlu Güçlü, Erol Baytok 354
61. Bozuk Ormanlarda Keçi Otlatılması
Eyüp Başer, Şükrü Dursun, Şükrü Doğan 356
62. Fitobiyotiklerin Metanogenezise Etkisi
Pınar Tunçer 358
63. İklim Değişikliklerinin Hayvancılık ve Yem Sektörü Üzerine Etkileri
Eyüp Başer, Şükrü Dursun, Şükrü Doğan 360
64. Silaj Katkı Maddesi Olarak Rekombinant İnokulantlar
Ayfer Bozkurt Kiraz, Hasan Rüştü Kutlu 362
65. Yapay Mera Koşullarındaki Otlatma Yoğunluğunun Koyun ve Kuzu Performansına Etkileri
Gazi Özcan, Serkan Ateş, Şaban Işık, Mesut Kırbaş, Seydi Aydoğan, A. Hamdi Aktaş,
Ahmet Güneş364
66. Yulaf Bitkisinde (Avena Sativa spp) Bazı Besin Bileşenleri ve Sindirilebilirlilik Değer-lerinin Tespiti
Mehmet Şahin, Aysun Göçmen Akçacık, Seydi Aydoğan, Sümerya Hamzaoğlu, Sait Çeri
366
Genetik
67. Gen Kaynağı Olarak Korunan Güney Karaman Koyun Irkının Bazı Verim Özellikleri
Tülay Canatan, Necdet Akay, Mustafa Kan, Mesut Kırbaş 368
International Participated Small Ruminant Congress
45
68. Türkiye’de Yerli Hayvan Genetik Kaynaklar; “Güney Karaman” Koyun Irkı
Tülay Canatan, Necdet Akay, Mustafa Kan, Mesut Kırbaş 370
69. Güney Karaman İle Bazı Yerli Koyun Irklarında Mitokondriyal Dna Haplogruplar Arasında Filogenetik İlişkiler
Selahaddin Kiraz, Necdet Akay, Mehmet Emin Vural, Ahmet Karataş, Seyrani Konca-gül
372
Hayvan Sağlığı
70. The Impact Of “Kap”Interventionfor The Prevention Of Parasitic Diseases In Sheep &Goat Of Lahore Region
Muhammad Athar Khan, Muhammad Younus, Muhammad Moeen Athar, Rubina Zakar And Farrukh Nazir
374
71. Bir Koyunda Abdominal Fıtık Olgusu
Ebru Gökşahin, Celal İzci 376
72. Bir Koyunda Gebelik Toksemisi ile Seyreden Uterus Fıtkı
Harun Çınar, Gökhan Bozkurt, Mesih Kocamüftüoğlu, Ali Reha Ağaoğlu 378
73. Bolu İli ve Çevresinde Keçilerde Alphaherpesvirus (BoHV-1 ve CpHV-1) Enfeksiyon-larının Serolojik Olarak Araştırılması
Merve Özgür Baydın, Seval Bilge Dağalp 380
74. Diyarbakır İlinde Mezbahada Kesilen Keçilerde Keçi Nokrasının Prevalansı Üzerine Epidemiyolojik Bir Çalışma
Polat İpek, Duygu Neval Sayın İpek 382
75. İshalli Kuzu ve Oğlaklarda Cryptosporidiosisin Yaygınlığı
Nermin Işık, Özlem Derinbay Ekici 384
76. Koyun ve Keçilerde Mastitis Tanı Yöntemleri
Gökhan Bozkurt, Harun Çınar, İbrahim Taşal 386
Ekonomi
77. Halk Elinde Ülkesel Küçükbaş Hayvan Islahı Projesi Kapsamındaki İşletmelerin Eko-nomik Analizi: Mersin İli Kıl Keçisi Islah Alt Projeleri Örneği
Ali Atik, Bumin Emre Teke, Muzaffer Yılmaz, Kasım Aybilek 388
Uluslararası Katılımlı Küçükbaş Hayvancılık Kongresi
46
Hayvansal Ürünler
78. Effect of Teat Morphology on Hygienic Quality of Alpine Goat Milk
Pajor Ferenc, Sramek Ágnes, Weidel Walter, Polgár J. Péter, Póti Péter 390
79. Red Meat in Batna: Production and Consumption
Hafid, N., Meziane T. 391
80. Batı Anadolu’daki Bazı Koyun Irklarının Yapağı Verim ve Özellikleri
Semih Sevim 392
81. İç Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgelerinde Küçükbaş Hayvanlarda Et Veriminin İncelenmesi
Şenol Çelik 394
82. Küçükbaş Hayvanlarda Süt Veriminin Bölgelere Göre İncelenmesi
Şenol Çelik 396
83. Yapağının Alternatif Kullanım Alanları
Hacer Tüfekci, Mustafa Olfaz 398
Uluslararası Katılımlı Küçükbaş Hayvancılık Kongresi POSTER BİLDİRİ
316
Kıvırcık Kuzularda Kesim ve Karkas Özelliklerinin Tanımlanması
Engin Yaralı1, Onur Yılmaz2, İbrahim Cemal2, Orhan Karaca2, Turgay Taşkın3,
1Adnan Menderes Üniversitesi. Çine Meslek Yüksekokulu. 09500. Çine, Aydın, Türkiye 2Adnan Menderes Üniversitesi. Ziraat Fakültesi. 09100. Aydın, Türkiye 3Ege Üniversitesi. Ziraat Fakültesi. 35100. Bornova, İzmir, Türkiye
Çalışmada, TÜBİTAK-KAMAG 109G014 nolu proje kapsamında yürütülen ıslah programı çerçevesinde oluşturulan tümleşik (Elit+Ara Elit) işletmelerdeki 15 baş dişi ve 15 baş erkek Kıvırcık kuzuların kesim ve karkas özelliklerinin tanımlanması ve elde edilecek sonuçların uygulanan ıslah programına entegrasyonu olanağının araştırılması amaçlanmıştır.
Sütten kesimden sonra besiye alınan kuzular besi sonunda kesilmiş ve sıcak karkas ağırlığı saptanmış ve kesim özellikleri belirlenmiştir. Soğuk hava deposunda +4 oC’de 24 saat muhafaza edilen karkasların soğuk karkas ağırlığı belirlenerek pH ölçümleri yapılmış ve soğutma firesi hesaplanmıştır. Karkaslar standart parçalama ile parçalara ayrılmış, parçalamada elde edilen parçaların karkastaki oranları hesaplanmıştır.
Çalışmada kesim canlı ağırlığı ve dört ayak ağırlığı bakımından erkek hayvanlarda önemli (P<0.05), baş ağırlığı açısından çok önemli (P<0.001) farklılık saptanmıştır. Kesim canlı ağırlığı ile besi başı ağırlığı arasındaki regresyon çok önemlidir (P<0.001). Kesim canlı ağırlığı da sıcak ve soğuk karkas ağırlığı ile baş, post, dört ayak ve ciğer takımı ağırlıklarını önemli derecede etkilemiştir (P<0.001). Soğuk karkas ağırlığı üzerinden hesaplanan randıman değerleri erkek ve dişiler için sırasıyla %46.81 ve %47.64 dür. Kesimle birlikte elde edilen karkas parçalarının oranları açısından cinsiyetler arasında önemli bir fark ortaya çıkmamıştır. Çalışmada ortaya çıkan but, omuz-sırt ve kolun toplam karkastaki payı ortalama % 72 dir. Kesim işleminden ve kesimden 24 saat sonra yapılan pH ölçümlerinde cinsiyet anlamında bir farka rastlanılmamış olup erkek ve dişilerde ölçülen bu değer kesim zamanı için sırasıyla 6.57 ve 6.40; kesimden 24 saat sonra sırasıyla 5.67 ve 5.57 dir.
Eşme yöresinde yapılan bu çalışma ile yörede yetiştiriciliği yapılan Kıvırcık ırkı kuzularda, kesim ve karkas parametreleri tanımlanmış ve yetiştiriciler açısından elde edilen karkas parçalarının oranları ortaya konmuştur. Burada üzerinde durulması gereken nokta, yöreye ve ırka uygun besi yönteminin seçilmesi, kesim ve bunu izleyen karkas olgunlaştırma ve standart bir parçalamanın yapılması ve et fiyatlarının oluşumunda yetiştirici lehinde bir politika izlenmesidir. Bu durum gerek yöresel gerekse ulusal bazda et üretimini olumlu yönde etkileyecektir.
Anahtar Kelimeler: Kıvırcık, Kesim, Karkas, Eşme