2nd sitting - mizoram legislative assembly

26
' . PROCEEDINGS OF THE SECOND SESSION 0 MIZ LEGISLATI SEMBLY W THE ASSBLY L FR 29.0',1972 TO 1.1197 2 SIING (� 23.10.1972 AT 10,A.M. ESE : H Thansanga, M.A., B.T . ', S aker ,in the Chr. e Chief Mister d four Ministers and twenty f1 ve M La. BUSINESS : . 1 . Questions. 2. General Disbussion on the dget . a-in Business v i Coittee n1 21.10.1972 .thu re� kan chhr ' ang a - Mbers Present:- 1) Spekcr - ch an. '. (2) Ch.Saprawnga '" t. " , (�) ' \ (4) , M הrs ent : - (1) (2) 1 •. General Dissussion on the Budget for t days (23rd & 24 r, 1972) 2" V oti ng On Dands' for 4 da ys , (25th,26,27 '& 30th tor, 1972) 3. 31st tor� 1972 for Official siness.' 4. 1st Noveer, 1972 - Private Resol t±on. business. 5. 2nd Nr, 1972 - Vnfinish Official The aꝏve pgrme will supercede the progrme chalk�d out the Business viso coittee, he ld on 20.10.1S72. He ·Business l�viso Committee thurel hi House ah ka rawn puang a, . tun hei hi pa leh pa loh tihfel a ngai l ' a motion ne itu Vanlalhaian han move. sela . I , SפaKer, he HOuse Business Coittee mat hi kan pa tih ka raw n move e. sm ER: l wle, rei 10 kan a '(Mr te an ngawi a) House-in reih lohna kan nei loval uvangin heta rl at g hian kan kal ang a. Mae hei hi tu1 chuan tih dangl leh theih tho chu a ni a. Tunah Question hun a al thu tl sawi ka duh a - "Tunah hi thil ti tir kan.ni a, chuvangin dan hi a bu a m ahs e thi loh a a the! a •. He laiah hian question thu te ph hi hri at thi a tul a, Zawhna kan si dawnin hsa 10 taka Office' l�a hriat chian theih mai thil te a nih leh nih loh ap �sak a the a. Office lamQ hriat fiah mai theih te a nih chuan use a zam kher tur a ni 10 tih D pawh a a. Tin, kan sorkar hotutc pawh bi a, zawh eih - t c wh a' nl a. hnll+' •.. '_ • __ . " Vanlalhruaia Lalhlira Pu Hrangaia Pu Zalawma Pu Vanlalhruaia

Upload: khangminh22

Post on 21-Feb-2023

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

'.,..

PROCEEDINGS OF THE SECOND SESSION 01' 'TH& MIZORAM LEGISLATIVE ASSEMBLY .HEW A:r THE ASSEMBLY HALL

FROM 29.'10',1972 TO 1.11�}97?,.

2ND SITTING (� 23.10.1972 AT 10,A.M.

PRESENT :

Pu H .. Thansanga, M.A., B.T . ', Sp:! aker ,in the Chair. one Chief Mi nister and four Ministers and twenty f1 ve Men beLa.

BUSINESS : ... 1 . Questions. 2. General Disbussion on the Budget .

1\ hmasa-in Business Adviro ry Cormnittee n1 21.10.1972 .thu re� kan chhiar 'ang a -

Members Present:- :(1) Spef).kcr - chct nnan. '. (2) Pu Ch.Saprawnga '" t. "

, (�) 'Pu \ (4) ,Pu

Men hers 1\hsent :.- (1) (2)

1 •. General Dissussion on the Budget for two days (23rd & 24 October, 1972)

2" Voting On Demands' for 4 days , (25th,26,27 '& 30th October, 1972)

3. 31st October� 1972 for Official BUsiness.'

4. 1st November, 1972 - Private Resol�t±on.

business. 5. 2nd November, 1972 - Vnfinished Official

The aoove programme will supercede the programme chalk�d out by the Business Advisory committee, held on 20.10.1S72.

He ·Business l�visory Committee thurel hi House ah ka rawn puang a, . tunah hei hi pawn leh pawn loh tihfel a ngai til

'a motion neitu Pu Vanlalhruaian han move. sela ... I ,

Pu SpeaKer, he HOuse Business Committee mat hi kan pawm tih ka rawn move e.

sm l1KER: l .... wle, remti 10 kan awm em"? '(Menber te an ngawi a) House-in remtih lohna kan nei loval chuvangin

heta rerll ruat ang hian kan kal ang a. Mahse hei hi .a tu1 chuan tih danglam leh theih tho chu a ni a. Tunah Question hun a ni al thu tlem sawi ka duh a - "Tunah hian thil ti tir kan.ni a, chuvangin dan hi a bu awm mahs e hman thiam loh a awn the! a •. He laiah hian question thu te pawh hi hriat thiam a tul a, Zawhna kan siam dawnin harsa 10 taka Office' l�a hriat chian theih mai thil te a nih leh nih loh fi ap hm�sak a the a. Office lamQ hriat fiah mai theih te a nih chuan House a zam kher tur a ni 10 tih Den pawh a ttwrn a. Tin, kan sorkar hotutc pawh biak a, zawh rna! theih

-tc. pc. wh a' nl a. hnt-ll+''::; 'h-f!:>'1.- "'.,. •.• '10.. '_lo. •• __ .L"I .. ,! " •

VanlalhruaiaLalhlira

Pu Hrangaia Pu Zalawma

Pu Vanlalhruaia

'.

- (2) -

Chuvangin zawhna siarn p3.wh fimkhur hIe a tha oog. Tin, Resolution thuah pawh hian $iam that loh theih loh te hi a awm a., Tin, tih sual leh h.rnaih te pawh a tam ang a, chungah te chuan in ngalhthiam kan tum tur a n1 ang a. Session lehah te fel deuh zawka kan tih theih tawh n,an �gun deuha ngcihtuah a tu1 a ni. Tin; zawhna thuah te pawh kan chi ng nasa hle nain path ci"nn te pawh' a 1a tom mui thei a ni .

.

Tunah Zawhna hun kan tan ang a. Question No. 1 Pu C. Lalruata question a ni. a, han zawt' sela ..

PU C. LALRUATA Pu Speaker#- ka zawhna te zawh m1n phalsak avangin ka 1awm a. Ka zawhna hmasa ber chu

, he;i hi ;;1 ni

uMizo High School Hostel (Upper Hostel) 'ni .

18.4 .. 1972 a thli len th1uk tak hmanrua kha khawiah nge a awm? ,h in,6o" x�7· L cnga sak kha a n1 a, D. chung rangva a bang dap, a hmunraw dang lung 1eh thingza1te kha a n1 a. Khang kha sawrkar ta a n1 si a.

SPEAKER: Tunah Department concerned P. W .D. lam a n1 a, Chief Minister in han chhang sela.

PO S:J;E alter, hemi Hostel a ' chhi at hnu a , hmanrua 1a hmantlak deuh deuhte chu heng

in siam that nan hian hman a ni:-(1) Hostel building NO.II (Science building (2) High School Ek in. (3) S.D.O. Office zun' in (E.Divisbn) (4) Circuit House No.II (5) Circuit House No. 1.'

PU CH. SAPRAWNGA Pu S:r;:e o.kcr, Supplementary quest,ion Hostel lian zawk leha bu ai laiin a kang

a, a kong bang C.l. Sheet ,leh a chhuat lung chher te .kha Xio. khawia� nge a awm �ak le�.

Hei hi U.T. nih hma a ni 6., Ministry purview pawn niin a l ang .

Pu Speaker, Hostel hmunah khan in dang an sa ta tihna a ni al a dik em? .

CPIEF MINISTER: Pu Speaker, b1k e, tunah Senior Officers BangIa SM a ni.

.. :

leh t:umna a

SIEAI<ER:

awrn

Chu

em'?

chu

J?u Speaker I awm' tawh 10

Dc;>wn Hostel

'pU Speaker,

Chuti nise i Hoste l chu a tihna em ni? Hostel hi sak

zawk a ni a maw?

Hqstel chu sak't:umna a awm·

PU CH.CHHUNGA

CHIEF MINISTER

PU CH. SAPRAWNGA

PU CH.CHHUNGA

PU CH. SAPRAWNGA

PU CH. SAPRAWNGA

- '("31, -. -

'. :. ' " , ' .

Sm..M<ER: Chulai �hU,-,:enm;a �hniBeJ question dang pawh alo

"' kalin ka l)r'ta a. Tun a mi hi chu PIi q. Lalruata zawhna ni 28th April�' '1�72." a thliin' a tih chhiat a ni a,. Chief Minister' chharul's."',kha"-!i1 tawkin ka. hria.

(- , , "'" -

_compoUnd,th���n'ah � ni B. High School building 'aft �stel pahnih a awm q, a relevant

tawk 10 maw:? . .

' ; / , , ' ) " . '. He thil, hi a relevant leh relevant loh thuah ..

chuan enti'rna ka han siam ang a, e.g·-'Ngaizel ah motor accident a a:wm a'l mi 9 an hli am a, ,4 an thi� Chutah chuan a'thl 4'

te kha mip� engza'cnge, hmeichhial engzatnqf!'? tiin _ zawt 1l,a a :!:"elmraL1t ta ... .,.k 10 vang. Amah,=ra'."h­chu Hospital a,h engzatnge '-thi aJ a hmunah engzatnge 1Jhi tiin za',...t ta l la a rels vant a ni •

gHIEF� PU Speaker, chu supplementary zawhna chu , hei nen hian i'l 'inzawm loh avangin kari ' lo

la chhui rova . Hostel tul leh tul loh ch"J. Education Dep3. rt­ment in a 1a ngai htuah 'ang chu.

Pu Speaker� ·U.T. kan nih hma a mi kha ken , � sawrkar hi an. a ni 'Ung? An c hhan the,ih loh' zel theihna ti.u:in tun hma lam a mi �i ah th€;i 1a win ni -: a

hre thei 10 zel mal dawn em rna:'. tu,r em ni da ... ·m? A chhan pnwh Minis-cer-in an zawt

I '

sm�� U.T. hma a rni chu Cl Department concern ed ten an aft- t,um a, ,a,-hnu a mi pawh a tum tur' a ni a,

Churni ah chuan Department conce:r:ned teR an khawih zui tur a ni� /

J

z a.wng�£> kha U. T •

Chuvc:n9i� hei hi

PU Speaker, a nl. 'tl1ei le- vang U.T. kan 1uhin District Council thil tih.zawng

sawrkarin a Ie tur a ni tih a ni �, a, chhang t hei tur a ni a

TaW::' sEla, tuna ka sawi anG kha a ni a, 1:;JUnah' Pu C"Lalruata question No. 2-na�

Pu Speaker, ka question No. 2,.,na hi chhiar a ngai lovang i ti a. he laiah bian a:-

.in ziak sa (l, . khawngaih 'takin min chhan theih chuan a lawmawrn hle 01 g a

'

: P.tl,D. Mini,ster-in han cflhang s ela.

CHIEF MINISTERMI�lISTEI3.:· Pu Speaker, A\..m 8, heng in s ak nan hian sanction hran siam a ni a - chu chu 103

Capital outlay on Public Works bot� under Plan and Non-PlanT an ni. '

Pu S�aker, Supplementary question .-. neih ka duh e .• High School t langah sawn'

in -ghar'sak a tam tawh hle a. High SchooJ. compound ah sawn engzatnqe an sak tawh, min hrilh thei em'? '

PU CH.CHHUNGA

PU HRANGAIA

PU ZALAWMA

PU J.THANGHUAMA

PU C.LALRUATA

PU CH.SAPRAWNGA

PU CH.CHHUNGA

SPEAKER

SPEAKER

SPEAKER

SPEAKER

CHIEF MINISTER

CHlEF MINISI'ER I

, ,

..

Pu Speaker, hemi zawhna hi an U.T. kan . -

, . U.T. 11ma a mi kha Member ten "cul an anglO

nih bm,Ia kan ins ak. thu eha1..!h a kawk avang1n kan,thlir tel lova. Mahse he,thil hi tih dhuan informat:'-on ehu kan 10 pe thei.

CH�Sl.?RAWNdA-: Pu Spea'{<er, a zat chu kan hre 10 a ni mai the1. a.' Han hriat leh duh ka nei .a.

High School compound ah inther chu s ak teu h tawh a ni a, chung te chu High School authority phaln a a sak an ni em? Nge, a satu t�n nn sa rna! mai em ni zawk? Chuti nise, High School authority ten sawi theihna·- an n-ei 10 em ni 11\n protest C}_ 8.i.1 hneh 10 an' ni z."wk?

\ J

High Sch<bol S8\f kan khOlJi 1'1 rethe1 hIe mai a, . enkawlt.u tak awml0 80g rna! a ni hial mai a, chu chu ka

han hre duh a ni.

Education, DepartMent concerned a ni a, he t.hil iaro atan hian separate s e.ncti on a awm em tih -te a ni a, chu chu Chi Mini.ster khan a chhang'tawh El.

PO. Speaker, ka zawhne. pat.humna hi P. W.'o • Minist�r in 'min ehhan theih c huan 1<.a lawm hle eng. '

CHIEF MINISTEi<: Pu Speake'r I "hmun remchang leh tha taw¥( awm

, loh avangin Secretariat leh Assembly Hall nghet,BMXKzx aakna'tur cQu tblan a la nl 10 va, Secretariat

. Offlce at'Sin temporary building tie sak a ni ,a. Chutiang bawk­in District Council hlui Hall kha Assembly Hall atan chei that a nl..

'

deuh a awm em?

Pu Spe,pker, hemi Secre:tariat leh Assembly; Hall temper ary deuh ataJ'l hmun hual lawk

CHIEF MI'NISTER: Pu Speaker, chu chu ngaihtuah mek a ni.

R.,ZOLIAN1\.� Pu Speaker,. hemi'permancnt Secretariat' Building leh-Assembly Hall ah hian zawhna ka

siam duh a .. idz'awl khawpui 1 A.R. in 2.n luah hi n awr chhuah a, an hmun hi Seeretar'iat Bui1.ding leh Assembly Hall sakna atan ru,ahmanna a awm em?'

.

. .

CHIEF MINISTER: . . Pu Sp�aker, An chhuahsan hunah tih a n1 ang.

Pu Speaker, an chhuah hunah tih kha sawrkar • nawrchhuah tumna an nei em aWl.

\

.

'. CHIEF MINISTER: PU Speaker, Assam Rifles ho hi hUn rei tak ,- -. .l.... __ _ "- - -.I -

in

PU CH.CHHUNGA

SPEAKER

PU CH.SAPRAWNGA

PU CH.CHHUNGA

PU CH.CHHUNGA

PU CH.CHHUNGA

PU C.LALRUATA

PU NGURDAWLA

PU R.ZOLIANA

PU R.ZOLIANA

PU CH.CHHUNGA

..

. - (5) -

PU J .THANGHUAMA Pu Speaker, Chief Minister privateh compound Sarnn Vengl Aizaw1 a in t ar .

sakrta estimate hi engzatnge? Sak z awh hun sawrkar hnenah

ngo, Chief Minister hnenah an ;>ek dawn?

l?U CH.CHHUNGA... Oi IEF V..INISTER: Pu Speaker, Chief Minister's Office

building tur CJlTIQ canpound chhunga sak

hi tuna estimate chu Rs. 65,705/- a ni ai sak z awh a nih

hunah chuan sorkar ta a ni ang.

Pu Speaker, kan Minister te hian chiang taka min. chhang ngha l thei 10 an.ih

chuan t .min Ie ' zawt leh ang ehe u ti tala in chhan awm a ni e. (Spea.ker: Chu 1aiah ehuan a relevant 10 d.euh kan telh zel chuan hun kan hmang rei lutuk ang tih a hla.uh­awm vang a ni e )

".,,-'Pu Speaker, Question No. 4(b) :-"He in.: salma tur- hia.n ziak ngeli!l -. -�

1dmin1stra ti va apl-lroval a av.rm €.JT'l? I 'E. "'T.'ll ch'".a:l ram n eitu. leh,sorker inremna te chu engnge n1? Chu inremna chu englai khan nge an zia k fel? Chutiang a awm si loh bhuan mimal compound chhunga sorker jn sak hi dan em ni1. Tu thu neihna in nge he j.n hi sak a nih?

PU CH .CHHUNGA, . ' CHIEF MINISTER: Pu Speaker, Chief Minister hnathawh nan

Office chu a tulin hriat a ni s. Chu chu sawrkar in a sa a, C en t ral sawrkAr pawhin an remti a. (Pu J.Thanghuama: Hei hi dawt a. ni, Con temp t of appr9val a ni) Pu Speaker. Central leh�la chu a hmu du h a nih

chuan kan produce t�ei ang.

'PU NGURDAWLA:

SPEAKER :

Pu Speaker a number khan kal mai a tha le;wm ni?

Aw, tha e.

Tlil .. Pu Speaker, thil cniang taka min chhan . ken duh zela f chutianga chhanna chianglo

leh fel 10' tak te k:an in pe dawn a nih chuan he in zah 10 Contempt of House a tling a ni lawm ni?

SPEAKER: ' Question No. 5 of Pu J.Thanghuama. He laiah hian a z awhna hi ziakin kan

hma ah kan nei theuh a, a en thiam 10 pawh kan aWm lova, chuvangin a number a kal mai hi a tha a ni.

Pu Speaker� hetiang hi ka hriat vawi khatna ani. Mahni' zawhna pawh sawi

theih loh chu. Hmun dangah pawh ka'zin a, hetiang hi a awm n'gai 10.

SPE1Jrn;R : Kei .pawh hman lawkah Lok Sabhe ah te t

State than khat Assembly Hall ·ah te ka kel in a zawhna an chhiar 10 tih ka hria a ni. Question No. 1,2,3.4 tiin an kal mai a ni.

PU J .THANGHUAMA

PU J .THANGHUAMA

Tlil .. PU J .THANGHUAMA

(6) -

PU CHIEF MINISTER; Pu Speaker, dik 10. )? VI. D. in Di.strict

Council (defunct) huen atanga building a lak te chu ken Minister te hman atan repair leh siam that

a ni la. Jl:anister ten Contractor hnenah tih dan tur engmah .

an hrilh lova� P.W�D.:Offic8r tan a tul ang chu an hrialh mai zawk a ni.

, PU J.THANGHUAMA: Pu Speaker', he lamah pawh hien ka zawhne. . tak min cbhang lova, an pawi sa hman dan

hi P.W.D. in a hriatpui em? Hemi s�knaah hian P.W.D. in hriatpuina. an nei lova, an (Minist�r) tih ang kan sa mai a ni tih Eu Lala.wia Contractor pawhin min hrilh a ni.

SPELKER: F�elaia zawhna chu lJlinistel' te duh ang angin in satuten an sa mai a Ili tih hi a dik mm?

Tunge bill pe ang.at engnge a tot al cxpeaditure a ti' a ni.

PU : Pu SpGak er , P.W.D. in an est imate hmasa ( lova. Contrac-l;or an thawh tir ringawt-

m�i a ni a, 1�et1a �1h. hi. a· man 'B;- sang lutkk ang tili a hlauhawm 8. n i • .

PU CHIEF MnrlSTER:' Pu Sp�aker, A chhung repairna leh tih

. danglamnf;t man chu sawrkarin .El. pe ang � Tuna an hmanral tnwh zawng chu !s. 6,1 ,70/ - a ni a. siam that tur znwng'zuwng, retajning wall siarnna �an t el lovin, senSD tur cht"l., Its.. 1 ,62,250/ - a ni .. RRtaining Wall s:tamna tur hi chu le siam fel loh a ni a, sense tur estimate pawh a 1a .

hriat thcih'rih lov�, he mi siam nan hinn engzatnge sen tur a la hriat loh.

I •

SPE.AKER : '

'-

Question No.5 ohhiar a ni at chhan a ni nawh bHWk a, a total E;x-penditure engnge?, •

PU LALSANGZUALA Pu Speaker, Supp::'oment?,ry qu estion ka nei H. P. \1. D. estim�lte ah khan l�anist er

Bal'1.g1a ·eakn8. tur chu Rs.t,60,000/- a ni B .. Mahee BangIa pahnih extent nan Rs.' 1,62,250/-- -sen a ni a.,Hemi bakah hian retaining wall ma,n a 10 10. awm leh dawn a. Estimate awm lova thawh h ian awmzia a nei em? Tunah hna an thawk

. ZO. daWll. tawh a ni a, estimate a W!!l lovin engtinnge an tho..wh?..

-

SP�.AKER:

,PU

A chhakah khan Minister ten instruction an pe 10 tih a ni a, chu chu a ni mai lawm ni?

CHIEF MINISTER:, Pu Speaker, tun hmaa District Council Executive Member te awmna in kha chhe

tak.a ni reng a, Minister te han awm nan chuah a sitawm a ni. Chuvangin Minister te, awmna awma siam a ngai a, nasa tak 8i2m that a ni a, pindan te zauh a siam belh

·a ni a, a chhuat to pawh siam that a ni a, verandah te pawh siam that a ni at chung atan chuan Rs.'.62,250/- sen

a ni a, Hei hi Minister pahnih awmna tur siamna atan ___ """ "'" _1- ..... _ ........ _ • __ , __ "'1 _ _ _ �

CH.CHHUNGA

J.THANGHUAMA:

CH.CHHUNGA

CH.CHHUNGA

• , "oj

�u J.THANGHUAMA :Pu Sp�aker, mi ramah pawh khitiang a nga

, in 'th e' khi lIe. 1e. hmu lova, P.W.D. 'in , .

estimr:,te pawh an Ie. siam loh avan g1n he' in sak hi an .

hriatpui kan ti th ei lovang a, I� s ak vel nan Rs.1 ,62,250/­kan hmang tawh a. Retaining Wall ngai hnuh 10 s iam nan cheng nua.i engnge maw'zat kan hma.ng leh hi engnge a. awmz1a?

. '

PU, CH.SAPRAWNGA: Pu Speaker, qu estio n hour a nib pawh ken theirulghilh 1ek 1ek niin ka hrie,

SPEJ�: Hetah hian excluding ret ai�ing wall tih a n1 a, la final rih loh a nitih a ni bawk a, a chiang

tawk a ni luwm ni. Chuvansin quest ion No.6-na ah kan kal ang.

PU Question No.6 ( a): Mizoram sorkarin ,Chief Secretary in a-luah lai ch�i'thatna

man hi engzatnge ni?

PU CH. CHHUNGA t

CHIEF MINISTER: Pu Speaker, P.W.D. in repair nana a sen chu Rs. 2,580/- a n,i a, Deputy Commissioner ,in

at�,n Ra. 64,851 .. '37 11 seng' bawk. ' .

PU HRANGAIA Pu Speaker, Chief Secretary in luah J.a.i ,man hi engz'atnge ni ta? British ho hun

laia ka Bangla luah ma n hi chu ka h ria a, tuna a in an sak that hnu hien an 'sensa �tanga chhut1n a in Juah man hi

engzetnge n1 ta.? a luahtu h�an engzatnge a pek tak chiah? Tun hma lam a mi kha chu ka h re ta wh a .

PU CH. , CHIEF MINISTER: Pu Speaker, a lu�h man ka sawi mai thei

lava. Member in a duh chuan ka la hrilh thei ang E'.. ( Pu Hrangaia: Tunah'a se:wi the ih , loh chuan

, luah man � pei 10 tihne. em ni?) .

SPEAKER: A nei 10 ti hna a ni lova, member in a duh c huan h� lQ hr ilh thei ang a ' ti a ni mai a lawm.

PU .Q.NO. 6(b ) : Pu SneakeI:', Raj Niwas chei .\ ...

.

thatna' man' zawng zawng , ( �lectric a ti h enna l eh chei mawina) hi engzat nge ni? He, . hna e. tan hinn Tender loh a. n1 em? A nih chuan Tinder engzatnge an hmuh? An hmuh loh chuan engnge a chhan?

I

I PU CH.CHHUNGA, CHIEF MINIS�ER: �' Speaker, Raj Nilvas _ chei thatna (Electric

lah chawi mawina) atan hian Rs.2,40,300/­chauh sen a ni n. A hnn thonkhat to chu De�artment in a thawh a ni a, a then te chu Contractor ten. in beremin an thawk bawk at a hmanhmaw� thlak aVilllgin, tender koh a ni, 10.

SPEAKER: Kan kal thui loh nan k�n sawi ang a. Raj Niwae hi Head of . the State in a ni a, chuvangin kan

sawi .tur pawh a awm lova, kan 10 t elh tawh si avangin kan sawi mai zawk a ni a. Heta tnn chuan ta wk mai rawh see

(7)

J.THANGHUAMA

CHHUNGA

J.THANGHUAMA

(8)

PU J. THlilIGHUAMA.: Pu Speaker, Goyernment High School compound chhunga I.G.P. in sak lai mek·

e. tan hinn P. W. D. in plari bngma:b� a nei lava,' ,I. G. P. nupu11n Contractor te chu an tih dan tur a kawhhmuh mai thin tih

.hi a d-ik em? Dik M sela., sawrkar in plan pawh awm hauh lava sak hi df"..Il·in a p hewl em? h:d hi engAge a chhan?

, .

PU CH.CHHUNGA, CHIEF I"iINISTER:

PU J. THi1N GHUiJi1\. :

PU Speaker, chutiang engmah a f!.WIn 10.

Ka saw1sel thei 10 a nih chuan a dikin ka hre 10 .

SPEAKER.: Hei'hi chu arD::1. establishment 8. nit thil snng nen ngaih pawlh chi. a ni lava � 'ama ta pual

liau' l�.au a. ni. Hui ,hi chu con��,;lid£l.ted fund atanga charged a ni fit not voted n ni.

PU J . TH.ANGHUJ.N.A : Establishment dang D. nei a nih chuan ka hre thiam a. Mahsela hei hi P.W.D.

siam a nih tlat av�ngin. ka sawi ,a ni.

·S�EAKER( Awle. �uest10n No� 7-na •

.

PU' J .THANGHU.A�lA, 'l.ND. 7: P. I '1.D. il' Tuichang lui Kei tum

. D.t�nga mel '3 Koitum - N.Van1aiphai JGep Rqad ah Ferry Boat pclkhat cl dah a, motor te chi

kar' kai turin a kartu 6 n dah b:-:;,\!;}i.: a. Mahsela heng a kartute hoi .thirhrui (wirerope) aw-m loh a"l'lal'lgin an I.lwm mai ma:;' a ni tih hi a.dik em? A dik a1nih chuo.n tu mawhphurhna nge ?

Sawr�l1r in engtl.hngc a tih d�.wn?

PU CH.OHHUNGA " t C".rIIEF Ivlll'fISTER: Pu SpsE'.ker, h(.i hi 1:.' dik 10va, lawngpu

, pa.ruk te le!1 a: lawng hi thirhrui awm . loh avangin un awm mo.!. mai tit hi 8. di�-{ Ie. Fur laiin thirhrui hmangin lawngpu pathun:.te hiar.. an khalh kai thin' a. Tui len 1ai chuatt a hlawhawm l;�"'.iallgirt lawng hi an hme.rig

ngai lo� .

.

PU J.THflNGHUAMA: Pu Speaker, P.W.D. Minister hi zawhna chhang turi�·� in puahcnah 10 niin ka

. hria, Memb.er te ,'zak lovah ka l:'.gai a o Hei pawh hi dawt a n;i a., Vanlaiphai a kal te ChUj'£lll in hria ang a.Khilai mi 6 Boatmen dah chu da\ft chiang bal a ni.. Dawr an kei mai mai a, engmah hna an thawk 10 • . Tin, thirhrui pawh. a awm bawk hltl.tlo.

SPEAKER: . Kan thu sa wi te hi Parl:i.ementarian tawng hman. tur a ni a, f€l taka tih tur a nil Charge te

chU kawng hran a ni a, a tih fe1 dewn a ·awm zel a . A · • crillangtu in n rawn chhang a ni mai a .

PU HR.ANGll.IA: I

Pu S�e&k�1 he laiah hian zawh chien duh ka nei a. Keitum kawn'atanga

N. Vanlaiphai ka .. tm�clh Tuichawng lui in sawi luang tlat mai a, chu chu a dik em ni? N.Vanlaiphai lam 1ian-ina a lui ke.n chu TUichang lui a ni si U t ka lehkha kaw l ve-ah

"

PU J .TI1AN<;'HUAlJ1A: Pu. Speaker,. Tuichang a ni.

?U CH. CBHUNGA, . CHIEF MINISTER: Pu Speakert hetiang Ferry a hnathawkt�te

hian englai pa�hin hne. an thawk reng lova. Mi an lokal in an 10 tanpui maio a. Pu J .. Thanghuama han saw1 ang khan thingpui te chu an zuar pawh a ni ang e. Retiang

hi phai lamah te pawh an awm a, thingpui te pawh ' chu an zunr va bc,wk nual 0.. C1iutinng chuan an awm ve a ni rna:!. an? al '

PU J .THA�iGHU.AlvIA; pu- Speaker, Information a tan n.gaithiam ula.. Chief Minister

lova, PaW.D. hi ka sawise1 mai a ni. P.W.D. in 10 a p,e hi a di k 10 ka ti a ni ..

- min 10 ka charge chhanna dik ,

SPEAKER: Chu chu Minister hnenah report an pe tawh ang. em aw? (Pu J.Thanghuar:l.a: Pu F .. Pahnuna, P.W.D.

Secretary a nih 1ai khcn a hnenah report kan pe t awh a) Hetiang f\ k:3.u' member hoten sorkar hotute h..'l.ena kan report �hin hi a thn a,ni.

1?U. K. L • RCCH.Al"Lit: Pu. Spoaker t He luia lawngpu te hi an thawh hun' chhung tur bi.tuk sak an ni em? ..

PU CR.CHEUNG].., CHIEF MINISTER: Pu Speaker, Fur lai hien leilawn a tha lova,

thalah chuan luj lian angin an ngai 10 a ni.

PU K.L.ROCHAMA Pu Speaker, chu.ti ni sela , sawrkar hnathe:wk sa D1 a, zing ah emaw zanah emaw enghunah

pa�h passenger tan rawih theih an ni ang em? -

PU CR. CHHUNGA , CHIEF MINISTER: Pu Speaker, Rawih theih tur an nih ka

ring a.�engpawh nise la chiang zawk�n memberte chu ka 10 hr�attir thei ang.

Chumi thIs, khand thla ·.;iin an 1a rawn chnang ung a. Question NO.8-na. Pu ,J.Thanghuama.

PU J.THANGHUAMA:' Pu Sp eaker, P.\'�.D. Contractor pakhat Thenzaw1 a �iin li.izawl - Thenzawl Jeep

Road, al! temporary culvert sia;.n ,r.l.8..na estimate RS.3,OOO/­ohauh siah Bill Rs. 16,5001- 8 la t:i.h hi 9. dik em?

PU eR � CHHUNGA , CHIEF MINISTER: Pu Speaker) Cnutiang a awm 10.

PU J.THANGHUAMA: Pu Speakert Chu chhanna pawh chu dawt a ni �l, Contempt of House a ni.

Pu Lalsangzuala question No. 9-na.' PU LALSANGZUALA Pu Speakert Jl..if.1,l:1wl-Thenzawl Road hi

kum tluena motor tlan theihna turin .... ..:".., 'VI" P. ilik em? An lak chuan engtika zawh

/,

.- �-.;� �' \

PU CH.CHIEF MINISTER Pu SpeEk,er, Aizawl - Thenzawl kawng hi'

�.TI.T.F. in'an Ia 10.

SPEAKER: Question hour a taljlp ta,..,h a, tunaJi chuan , General P1s'cus�s1on on the Budget a..ll k� ki.l

aug a. Hei hi General <J.4i 'cussion a ni a, Member ten herni a tel 10, ka"mg dang da1ha thu s awi loh tur a ni ang a. Tin, hun pawh 1{8.J."'l f� dawn a, Opposition Leader-i...ll 30 minutes

'hun a nei ang a. Parliamentary Chief i'lhip in 30 minutes �

bawlt a nei ang a. Member darigin 15' minutes. Tunah. Budget discussion chu tan a ni ang a, han saw:!. tan ula.

' PU HRANGAIA PU S,peaker, vQ"liL"la kan 'budget savJ'1 ho

kan ram tana senSo tur 'District Budget I an rua.m.lan thin chu kum tam tak 'a sawihona ah lea tel ve ,tavlh a. ;'an Budget leh tuna, kan budget sawi he tur khaikl1in chuan tu..'1a oi hi. ohu tanglta a tam' em �m :::1a1 a. ChuvangJ.n a lavnna'V,Trll kan ti 10 thei 10 allg ,8.. Amahera"J'hc!:.u Schedule for \

Harks, ka han keu h1an ka lung a awi 10 a ni. A cl-:-J ,an chu kan -Hini ster te bial chau.;,'l che5_l;1a tura puahcl1ahna a ang em em ;�ai a. Bial dang a lang meuh s1 ;I.o'lra. Zoram hmasawnna tur leh enkawl tumna. Budget" niin a lang 10. Cbuvang1n :paw hars a. ka ti ani. ,Thldget puahchah ta.:.1 tirh la1 khan ma.hni bialah thelli1. - M. L. A. ken zin sang sang a. Ke1 pawhin kan bial mi:pu1 leh ram - tena pavTimawh nia k'a hrtatte chu scheme ka siam cbhuak a. Development Con.unlssioner leh Deve10p'Jlent I·I1nister Imenah ka scbeme siaJ.1te chu ka' pe lut a. :t-fahse vaw'rin ah hiah_ kan J-JUd,gfJt Bu Ilian pakhat' m8J.1. c'ouang a mrrn s1 lova. Iiet!, zoza,i Iran ram enkawlna "!:;ura sum 1eh pai rua.bmanna a J.f1nister te bial' cbaul1. tur n1a la.ng s1 hi pawl ka t1 a. Zoram PUil h,-lasawnna nga1htuah lova, Hinister bial chauh hl)la.smmna tur a budget' hi, pawm J'I_arsa ka ti a n1. •

PU LALSANGZUALA Pu Speaker, l�an ram leh a m1puite des�1ny chu h� :louse ah hian a innghat a. Tuna.::�

hian kf.11l r8Jil l1ian l{awng' 2 za� ... �: t'Ur kan' nei a.' CllU C:1U 'ca,mg dilt 1a::n leh lrawng dik ;1.0 lam.. :-�awnG diIt_ Ian kal'l za,.,h chuan rrizo te hi Imam za.ha.wm-t� ken ni thei ant; a. Xan Budget han en ;�ian a figure chu a liru�, hIe mal a. Hru'1se a Sj�aYltl.l. ten District. Council hun' �a1 ltha an la lire reng ni tur a ni. An thl1 rtiahman danah a Iu lam a lian em em a, a mawng lam a te loh hle ai a. Xun Finance lUnist'er khan pawisa dull ang tal'lk aWL'l loh v:;ng nim a smii deul!. a, ma!1.S9 hmanah kan Lt. Governor I-eh IthM palnsa tIm c��u proba;.1 a ni lovang ti1n a sawi hawk s1 a, engn3e a aWUlzia ni ta ang 1e" Tin, kan Finance :1inister spe�ch point 2-na haD . en h1an ram dang te nena han khaikh1n c" nan a za;.�thlali:: '

za.wk h1e a ni. I� ram tana plo...'1 leh ran dang tan plan te hi a in· ang 10 lu!}ult:. Ram hetiend_ tiat ve lem ai chu a zahthlal\: zawk hial ani. Entirnan - 4th IUve Year Plan fifth year atan Assam 223,72, Crores , �ragaland 40.00 Crores N'anipur 30.35 Crores ,_ Tr1pura 3ll-.66 Crores " Heshal,9Ya 38.00 crores , AMhLachal Pradesh 17.99 Crores, Mizoram 2.75 Crores . ' .

I I

CHHUNGA

- (11) -

:Para: 4 ah hian ' taxation thu a lang aMizote tax pe 10 tura inzirtir nga wt hi a dik lova, mahse Law-inoome Grqup te hi chu tax, kan ph�t tur a ni 10.

'A-pe ths,i awm chin chuan a.n pek ,chu a tr-...a.

Tint 'para 5-na a Alzawl District Sub-Division 4-a then thu 10 lans'te hi a te lama'thensawm tam a, a lien lam a Ia tlem tho rna! a. liei hi a la ruel tawk 10 'a ni.

Tin, .para 6-naa 'Administration lam khawih tu atan C.A. te hna thu a �awi pEl-wh hi a fel 10 a' ni.. C.A. te.hi tu lak pawh nise politica.l ap pointment an ni a, an

roral alai the i tak tak 10 a niL �an ni law-kah Kanghmun khu.a Villa.ge Council election ah pawh CftA. in a h o va, chutah chuan hna thaw� dik taw� loh a awm a. Heng thilah . te hian Departmental action' �ak hia1 tur niin ka hria.

Tin, Local Adm,inis tration Department leh Administration of Jus tice lamah a bul tumt'U lam thlak-, thleng (charge) a nih loh avangin eng a ang the i chuang 'ft \

ha1.J.h 10vang. ,

P�"ra 1 0-na ah Hospital thu .�, 10 laIlg a. Kan Civil Rospit ai hi a tawk tawh 10 em em a, ka biel chhungah pawh dah ve tur ni aamin ka hr in R, ka 1a�� hIe mai. A

- hmun tur awm pa.wh ken thl ir nual:, tawh a.. Mi thiaIl\ ( Specialist) tam 'zawk dahte h i thil tih awm tak a ,n:L r eng e.

Para 12-na a 'Soil Conservation 10 lang pawh h i He Department pawh hi a nih tur angin kan In hmang 10 niin a lang a, kan sawrkar hi en helam ah hian a�tention pe dauh se ka dub a ni. Para' 12-na a Ginger thuah te pawh hmanni

lawka Sap Chanchinbu ah "Mizoram Sa'.4'hthing enge-maw zat Ru esJa eawrkarin a Ie i dawn tI tih a 10 �_ang a, Helai · ah a rate :tur pawh kan la bre leh Im-ii si 10 te h·i mak ka ti

hIe ma:L. Tin, para J 5-na thu, hian duh aiin a huap zim 'a. Kan ram hi a 10 than the ih ne..n roi ram thil tih dan te kan zir a kan zin kUB� vel a tul a, chumi ah chuan eawrkar mite leh zirl ai mai te ni lovin kan Poli�ician te hi hawi , zD.uvin ram dang tlawh kual zau se mi tih dan h:re zau, turin zin velne., tur tam zawk ruah.:inan niee a. the ang. Chu chu ka� ramin a that phnh ngei a rinawm. Rualawh na ch�ng i ,hre ve teh ang u.

:P.W.:O. Divis.ion tih tlluah te pal>1h hian tunah hmun la kh uar 10 an awm a " Hengte hi a t hawktu

in daih �oh vang niin a rinawm a4 Hengah te hian a bul Administrative Mac hine ry hi a pawimawh ber tova, mahes thawktu an awm loh chuan pawisa tam mahse a 88wt chuang lam 10, a ni. T.in, paw isa tam tak nwm�e hi hroan zawh hman

loh a hlauhawm a, anih loh ve k cht�n dik 10 takin an hmang reI mai ma� ang tih, a hlE'.u ha� bawk a ni.

Tin, helaia P�ant & Mache nery ata na Rs. 2 lakhs chauh :q.ian ,engnge a thawh theih ang aw - kan hmanrua te reng ren£; hi kan rama n eih sa a. awm lova, r am danga la k

,vek a ni zawk 8i a, a harsatna ringawt sal'Ti hian awmzia a nei 10. Entirnan - Cha ina leh India buai 1m khan, Central sawrkar-in kh,awiah D'lBh Jeep e. thawn chhuak phal !o!a, De��n�e.at� arua� vek a,.m��?q �ih tak meuhva

- ... � . : , . .

. ' . : . ',,; -, . -'

, .·

· c�van8:ttl jc,liliua.n�.:.:� . {J�iltra+: .. )s��k-�r -_'� ..."..

.: � --:·.();pp,(;)J,1 tipn _ lam , . , --ban .. � :anD - ene, u.'. - �).: .

, .

ovin . a tul ang. · b.t'ig chli a n i <eng. Tin ,

, ang angin kan' 10 'p.ui , . . e , . \

. , ' !rin , Wa . ,

.' :1n�'��' , �: tam va �le ,,"c�I;� ':J�, ,t nem:t zs, t c�l1h

·;·1!�;<,��lD: '� thaw. ahak

hian ka Bia.1 ah hian _?Oij.lt · 5 aha�'lh a " .:

:tnde,in l o 1utuk a ni . ch�n P . E . tih len a

�:��� ): . t·' · , ' -- " . . .

'

Tin ,/ Ele c.tri c f)o!lpp'l:r lam thuah -te hian thil - ' p.;ga.il1tuah �gu.n ' a nga i h1e ma i" tuna roi ang ngawt hi bhuan

'kin hnu , ,fua1 lutuk me 1 d awn a ni . In.dia ' I'am zau zawlt ' _ . 'pra�am;me t1!li:rin A�r11 1 9 73 at ant;in thla, tin khua p�khat.

' 'Ilea'tri c power pek � �m t eh ang u . . '. '

, Tin , ' Fara 20.,..J::la a Rehab ili·tr.d;1 0n t hueh t e pam. hian tbingtlang' lam tni reth e i -t· e t e t e hi. ngaihmawh tur niin " ka hria � Mi hauaa leh awm thei zawk ( Mi ddle . Class ) tana'· pawi ea. puk hheih tur hi in uar vak ' a . �i bnua.:i hnung ( laW'';'inco me gToup ) tan tlem te in ruahtnan 81 ,a�, '-lh�1 hi &. tel loyin kr, hr ia . Mi hnua ihnw;gt e hi: kan

' ngaiht,uah hmas8 in priority ken p e fur a nl. e

. Ti'll , _ Industry 1amah te h:tarJ. h.ma. kan sawn ve :a tv.1 a , ..mahs,e hmaB�wn turin thi1 kan :"1gai htuah tak �ak -

, st . • a;.o;' JfJl.l.Snah Indus-try l� ngaihtuah turin Central sor¥r �t!��II. ',S-dmdY team , . tuna kan Finance Sf) cratary ,Pu· LalKhELtJa.

�iJ�l{e:1 . h1an . a.n . lokal t awh a . Report p8.wh 1 97·1 a h k� 'J:uu.:I;1: , �;;� a,, ' Mahe� tun thl e nt!in Chu .study Team· hnathawh �)�b" , ,��,,a. 'la . lang si� leva , , knn ho tu t e h ian an pawh zui . l.� rril:ln ': -- .

a . . l�,ns e" . Chu:ti a nih chuan Study Team dang sawm chhuah, · lah ' thi2,.n "a , 9:n' h�athawh ngai;.lJ. ErR1r , 'Chuan ai loh chuan '

" , .s�wtna: 1ah , the.rina 'a thle n chuang ' lovang . Chuvangin a h.m.9.se: , te '�epor1i ang khan, bawhzui pha"�t tur ' ll; iin a lang . .

' , ' - . . ' . 'Tin , Primary Teacher appoi t�l thu�h., ' , ' ,�h ,hun. kan sa.wrkar thar ' c huan �irtir tu t am tak lak .

�' tum mek n.iin s, ' lang, a . H etah hi� 'Di str i ct Counc il t:awp dal(ll 'lam ,8. 'Congre ss- Party •. in f'.PPo intment a 10 pek

" :� e .. J�:he.,. �ah �uh ve ·leh nge i n i 'th e i s e · a ls.wrpawm h1e an,g. : . J·ltP"-,k,er: ;Hun 1 )linang t am t a hle a. , a tawk tawh mai ' 1&� ni? } · tP� J,. Than€.,huama : 'Pu Sp eak er , kan thu san tur 'tEt ,-kan :i.n ruats. a. l is t ,pawh . kar� p e a . Hei Pu H . K . ChakIJla . ;t-e� ch�an aD saw! 10 mai the i a � Pu. Sa�zua1a hi ke.n ruat ".0" ......... " 8 ' � '1' ) . , . '" A\;.L Q .. .It. •

� '� ',;:". ' , , , , :.: . A· taw.i thei an/!. berin , ka han 5iB.wi ang a t :��str1ct Le:vvel angin a .ka1 vek a Co-Opcrative . 1amte pawp ,11,1/ din an tam hIe tawh mai a t mel1&e pui tlin chu ' : , an 'a-wm meuh 10 ma! a t an failed l.eh daub vek a ni . _ ,

'

' .. " . . ' " . , Tin, .E �G . S . thu h� tlem ha n saw,i 1eh ka: duh a t

.M�ZQJ"$DI.. sorkar O:ffio� 'p.c.khat chuan E � (J . S . 'qhu. Colltract-in .-:Vi:��ge. Counc il emaw m� r1na� hnenah p ek turin a ti 8. ,

- -,�.Jti. ;kJ;l.ua .ah chu,an thl.l dik . lo a awm a , chu e hu vIc leh - ;Dj, .�k�t contract thu ah a �i a . Hei hi kei m� in ' ·�f;ti't��nt Otfi.ce J.amah ka lq �hhui zui ang a . Hetiilng :�,�tl " (i:l;k lro ,taltte hi chu Mizoram ,Sawrkar , hian ken duh tur '-.1I:1� ke. ht:.e 10 va " chhul chhuah nge i p awh ka tum ang . '-

, ' (��pea�er.t- A· �awk viau tawh e , hun remcp.9.ng dang� kan la " , d.lIi '· �l ' eng ' cllu ) �

.

., �

'-

-J'

Pt1 R . ZOLIANA : Pu st:e aker, Kan Finance Mi ni ster zahawm - t al< thus awi hi a tha vi au i Ii k a hl'i a a', mahs el a

s aw! tur. tlern ka nei a, member zahawm tck ten ngun t akin 10 vaW'\ 9 \li a. 1i'le c an execute pL."l. n scheme i n t ime t'ih kha ngi'htu ah a ngai a. Hei hUn kan nei t l em _ t awh hI e a .

, Oe� rtrnent thenkhat ah appointment s i am loh tam tak - a awm ill' chuvcn gi n pawl s a surrender tur 't;am t ak a awm mai d awn a, chuvangi n ka. n execute theih u. tul hI e a ni . Lac al Adminis­tration a s awi hi th<l ka ti a . TOwn S cn i tati on hi , Department lian zClwkah si am chhoh nl sela. Phek 5 para I -na kha 10 en l eh i l a . , Ka bi al chhungah chuan n�rs e lukhma var khurn 10 pawh an tam a, - tin, Finance Min1 ster Speech kha �an study chuan' k an BUdget hi an khawpui la m a kawk a, t hi ngt l an g l am t an Doctor u awm lova, Aiz awl, L-unglei ,leh Durt 1 ?lng 1"1 m t an vek a ni . Ka bia l ah chuan Disp ens ary 1 3 a awm a ; a d angt e chu Di� ens ary ;n wh ne! l&vi n an awm a 'ni . Ambul ance Van :p3.wh hi Hospit al tan chauh ni lovin Disp e ns ary t � p�wh awm ve s e la. T i n , Industrial I nstitute chungch an g a - s awi kha s awrkar hlui rnualphona a - ni a, a rang thei ang bera Aiz awla s awn chhoh tu ri n ngaihtuah ngei ni s e l a ka d uh a . BangI a Dash atanga Mizoram Trade Agreement ClQ khan s awhthing a tel ve lova telh 1 eh ni ngci bawk s o l a. SchEme J<a n si am thi am chu an .IE VIis a l am hi chu a lungngaih thl ilk Id hIe a ni tih chu ke n Fi nance Min� st �r , zahawm tak thus awi ah kan hmu a ni . T ouri sm hi a �

pawimawh h I e a. +nformati on C entre 2 0 pawh hi a tlem lutuk a, khaWt:1 n ah dah tur a ni . Phek 8-n<'\ kha kan en chuan kein!

,: -;- ,) :-, ' : ,bial -Group ve loh te min hmaih ni i n' ,a l ang a , la n thi l dawn , . " ,- ve - te hi a t l en hIe thi n a . Ti n', Tui hi th ingtl ang km wt c ah ' - pawh pek ni va s elu, Block D eve lopr;1 ent Scheme hnuai ah dah

lovi nl thi ngtl ang mite tui l ama an hars atna hi a - nas a em ' -an a, m ahs ela nikum chhung Pl wh khan su rvey engmah s i am a ni lova" hun remchangah kan - hotut e pa wh ka z a-wt, ang.. a. Phek 10-na ah khan .II Sm all provi sion".. t ih a ni leh thi n"? Kan rom t an a tul ni'a ):a n hri at ch uan thnhnem tham d euh ka n s i c:nn tur a ni lawn 'n! ? Zoram bua!' avangin Security Focc e ten khua an hal s ak a , ( e. g. Si alsu k) tu nah p awA' raw b an an l a hmang a ni . C huvangin

Hous.! rig Loan hi Ai zawl a ch engte t an cnauh ni lovi n th irigtlang a mit e t an p aW:"l s i am ni v.e s el a, chutiang bawkin Rel i e f and Reh abi litation ' p a\\h hi a tul a ni . T!'inahce Mi nister thus awi phek lO-na a Counc i l o f Scient i fi c and- I ndustri al Res earch chungchangah khan s uwi duh ka nei a. Hman deuh a Pu Lalkhama I .A'.9 . t e an lokal a , an thi l hmuh report kha s awrka r hi an ngaipaw. mawh s cl a , midnng ba\-Jk a hrana s awm -� eh thi n hi a tul in ka hrelo . Khawl lam chungchangah c huan Mi� ramah fu c hi nna hmun, a t am t a h I e a ,� tunah hi an fu her knawl 1 2 4 kan nci

- 0 , z a d'm g p awh 1lwnl s el a kar lovah kan le i zo - vek m ai ang . Phek I 1 -nn ah khan Educ ati on Director chung Ghang s aw1 a ni a l a' In, 'WIll awm hl G a, mahs e l a � Dep:l rtm ent hi an st aff experi enc e nei t e em Cl'l(J nei t am t awK em ? A tawp ,be,r ah 'chuan phek 1 2-na a Pi lot Pro�i ect kha a hma i n tih theuh ' a ni - l awm, ni ? Primary School zi rti rtu 1 ak belh 'tur te pwwh kh a , a t l em lutuk -bawk a, pupi l . teacher ratio 1 : 40 tih kha

, 1 :30, ni bawk s el a ka duh nga wt mai , ka .lawm e . .

PO R .DOI'I NAI A : PU Spe aker , ).a n Budget chu Zor am so rkar Finance Mi ni st er i n a pr es ent t a a. Rna

thawktu awm lovin pawi s a leh hun hi a r al duak duak aTlg ti h a hl nuha� a n1 . Mi zor am ' chu ' Distri ct 3 - ah then a ni a, hern! . then d an hi a popul ation nen in proportion 10 al

·Al 7. RWI Di stri ct hi � l i ri n � hik � , nis r ri �r h n ; h �h T MC �

· ' ,

Anih loh J eh Subdivi s ion 5 ah t a l then nis e , chuti 10 chu thi ngt lang ki lkhawr a mi· te t an hnB., a k al ellak 10 bik a . Ti n , thi ngt l ang lam inawpna ang chi at ana Loc al Admini s­t r ati on Dep artment a 10 drng 'ta hi a thn h I e a, m ahs e hel a! ah hi '1n Vi l l age Council te , hlawh t.ur hi an s iam tlem lutuk U j Vi ll �ge Council t e hi 'ken hotut e khawi lo kal a mahni �

hna puwir�awh kalsan ' a 'lo , 'bUafpu1tu to an ni al Mi l i an l eh mi pawimawh te 10 buaiptii nan hi an a hranp a a� fund pek

' ve ni hi al sel a . Chuti a, nih loh KkK pawh i n an hl awh hi c hhungkaw eikh�wp ve deu�. t

'al ni S e , an bua! em avangin .

T i n , kan Budget ah Schedul e for Works h i kan ' th l i r chu an hnathawh tur li an tak t ak a tam mai a, mahs e

kan Educ ati on Mi ni ster 1e h kan Member t e Pl whi n min han hmuhpui t awh angi n ka b� al tana hars atn a naS a t ak p akhat chu Tui chang lui khi· a ni a� Kan Budget ah hi an Tuichang lui s i mona -gur ruahman a nwm 10 a t . ruahman ni ve thei ngei s e l a . K� bi a l chhunga . thi l tih tul zual t e chu hmanah Developm ent Commi s s i oner hnenah pawh � theh l ut nual a. Khi ngl at khnw thenkhat khat te khian N .. Vanlaiphai a mi khi chak an rawn l am ve, thi n a , chUng t an chuan karkawng id: te pawh khi s i am that a tul em em a , Tllichang lei khi

. s i am ' nge1 ni bawk s el a .

Tin, . Hospit al l amah hi an N. vanlaiphai h i a tel h:a1lh 10 mai hawk a . Tun a Doctor a'WlTl khi a nep hI e m ai a, e engJdm m ili ah khi an compounder khi a ri ng chawt rna! ti h tur a ni a . Ti n , a bui lding khi a chhe tawh em em mai bawk a , tunah hi an s ak that tura an rawn tclh ve ka 1 0 bei s ei nen a tel 10 hi a roak ku t.t· h i e · rna! - Khum 30 cm aw 50 an aw t e a\VIT\ theihna tur t al' c hUi1I1 s i am ni ve ngei s e l a . He thil hi kan Hon ' hle Mi ni ster pnwhi n 10 chhinchhi uh s e ka duh hI E:! ' mai .

Ti n t Touri sm lemah hi en p awi s a t l em t e ruahman nbn nlang a t potenti aliti es thu ah N . Vanlciphal vel ah khi an k;hun lzi n te mit l a thei tur t ak t r.lk s i am tur l eh si am t l �k a t � ve mai a, khl ng te khi t �h ve t ak t ak ni s e .

, Ti n , water s upply t huuh hi an Aiz awl khaw c hhungah rna.! P1 who hi nn veng ki l khawr deuh ah te chuan l a dawng phak 10 an gam rna! a , a

' s em hUn t'e p awh ' 11i a mumal 10 lutu'k.... reng reng a . Kh awpui ah pawh heti hi a l a ni a, tbingt lang

. ah phei chu an engtikah t ak tui hni anghnari n d awng ve ang maw! . Mi zor&n khaw li an deuh deuh ah t e chauh tui s ern tum nl i n a lang a, hei· hi a taW< lovin ka h ri a . N. Vanl aiphai ah t e pawh hi oo P . H . E . Depa rtm ent in buai hmaa hna an 10 th awh t awh buai avanga an chawlhs an -gaK t e khi c hhunzawm ,lS thuai ni tl1ei bawk s e l a ka duh a ni .. Kan so rkar i n pawis a hman tur t am t ilk a nci (1 , hman hi kum ral hInaa tha t aka brnJu.J9 zo thei turin hnrithawktu tur pL'Mh 1 ak thuai thuai a, ' rawih zung zung nis e . T i n t ram hmas awn nan Fu herkhawl hi a tul hIe mai u , mahs e khawl m an hi a t (JJl1 em em mai. a, s awrkar subsidy rate .t=e. whi n Rs . 400/S00/- a ni rna! a •

. J::i.emi l am at an hi en Lo an hi ngaihtuah ni ve se � T la ngram 10 nei h ah hian kan h l awhchham tulh tulh dawn a, a thl ak n an fu huan si am hi thi l t ha t nk a ni a . mnh � r.> k � Q ", ••• -I .... _ . .......

-' ( 1S.) -

PU Pu Sr:e aker, He! hun hnuhr..ung tak t ak ah BUdget S ess ion ken han t an ve ch auhva.

Phek kh�!tnn ta\-p·ah khan ram buai kan ni h avangi n I ndi a s awr­kar in m i n ngui hs ak vi a� a ti a . Kei chuan min ngai hs ak 10 ph-ci' chu lea ti hauh lova •. Am (lherawhc hu October thl a ral d awn l ama Budget Ses si on han nei h ch�uh m ai c hu , kan d i l thiam 10 ern ni chu aw k a ti deuhva . Pawi s a. t aro t ak nei m ah i l a hUn u. t l crn t awh si a , hei zO :3 Lli kc. n hm un s en loh chuan mi n Llwhs un rn :Ji mai em ni aw te '( 1 ti hi al 2. . Mi � ram mipuite hi chhi.:1l1 p:: thei d i nhmunah kan , H ng ri h lova " MiID ram di n­hmun te si am tha tur hi an s awr]cur i n min pek loh chuan s i an t h a thei tur 'kun awm 10 va . Chhi ah te pe thei turi n s'awrkar hi un m1pui t e m i n s i am hmas ak u ngai a .

Ti n , kawng chungch ung 1 {)]1l hi h an s awi i l a , ke i c hu kh 2.wthb n g J.a m khua k <1 nl u , Pu Ni khurn a nen hi an 'kan bi al l arn t".e �h k ill d awn i l a l�i z uwl at tlnga i n ah chhuah · nghal a ngai m ai Q . Chuvangin , kawng k an m umawh hm as a em em a ni . M�h s c Vai rengt e khawl ai s i amna z ah p<lwh k:. n c h�ng s i levu . Hclai ah hi an a hm as awn t awh la m ni J ovi n u hmas·uvffi 10· l am kun ngaihtuah h'11as ak a ngai d awn ...:! . KhC1wth1."3. ng chuan T lawng dung khu ei z awnna pakhat a ni a . Kci ni .1<:'\lTl khu chuan T ut lui dung khu k a rl ei z awnna ber p akhat a ni Ct. Chuw:mgi n TIutbl' du ng khu VClwngawn at anga · Sabual tblengi n kawng tha kan s i am a mamawh a oni .

Ti n , Director of Educ at i on (D . E) hi heti teh· hluauva . fal< .r:e. wh hi tul ka ti lova . Sikul ·tha z awk nei hot e c hu thi n gt l ang la m hi kan n1 z awk a. Kei ni thi ngt'l ang l um mit e chuan D . E . t e chu kan be th ll ve phak lova . Kei mahni M . L . 1\. . t ak ngi al Pl wh hi an kan' be tha thei 10 a ni mai s i. a .

)

Kan s awrkar hn n.thn.wk hate hi en i nd aih 10 em ern mU . a . Hel ai ah p awi s a nei t euh mah i l a , a th awktu un i n d aih i chu·an s i loh chuan engm ah a s awt thoi chuang davffi l ova. Tunah 1 9 7 3 - 7 4 Budget buats ai h a hUn le h t ep a ni t awh m ai s i a� Hemi hi kp.n vui li arn mai ni t.'i un g t ih k c. h l iJ.Uva . R arn .pum h an enin hri s el n a It<..m ah te: c huan Khawthl ang L.J.n1 al. � n khawchhak l CJrTl ah chuan Hospi t al b .!> Prim t:l.ry Health Cent re t e 1"8 wh a· awm a . Kv. ni . khawthl ang 1 2I1lah chuan d am lotc pawh d tllTla Q.wi i n po n turi n u i n zawn ng·1.wt a ngai mai a . Ai z awl cl1 Hospital 2/3' awrn Cl n g ui . 10 thi n gt l ang l arnah chuan · d amd awi mamawh em em i n · ni t i n mi an t hi m ci ang. -A ram pum ngaihtuahi n kan ram th atn � tur ngQihtuah � ·k an ti h hi a- tha a ni . Rum buai t ak evanga Kanghmun a Primary Health C entre nwm thi n an thi at t <J.k khtl dah le h ni·s e, 1< a duh Ei. Lal le n . t e Phuldungs ei te �arpara tc r:a wh i nkal r,a whna p p.wh a Clwm l ova , . hengt c hi ngaihtuah turi n hel ai ah hi un ka h�n s awi duh a ni .

Hemi ka n Budget hi a tha thei cmg bern. kah hrn an k a dub a n1 .

PU Pu Sp e ak er , M em ber z ah awm t ak Pu Lalkunga s awi . hnua s awi kha. ka duh a , a chhan chu Bud get

ah hi an khu l ai ka bi al hars atn a b). k I n l and wate r .TrU1il.sport engmah a l ang lava. Kan Fi nance 1-1i ni s t e r z ah awm t ak thus awi ah khan I .lIl .T . hi t-_ r;,n � r"'''''' ,... hhr'h ..... � � \-.._ � - - .! - -_ .>

LALKUNGA

NGURDAWLA

Aizawl

" " ,

/

' ,..

. ' Rei Ek vel t e p am khu ti h l1rnaa awn a tul em en a, kc a kal pawh hars a tak a ni ai ', mch se�a kCln Budget ah kha chuan a �

lang ve lav a . Chuvangin a t:lla ' t.awh s a chei na tur lam , ringawt: hi kan uar d am · niin a, lang a, a p awiBll hIe a ni . -' h nei s a an p ek be lh a, ' a nei 10 t e an hl amchhi ah l , tih ang rna! a ni a. He lai Ai z awl Baz ar kang 1;Janpui nan ruahman Rs . 7,5 ; 00 ,.000/- kha thi ngt;l an ci l am pawhi n an m arnawh / an em ve tho a ni tih hri at , a tul a . Heng hi ka n hri at loh chuan he s awrkar hi hl eih nei s awrkar l eh Government for the urban peopl e angi n a l ang mai d awn a ni . Land Settlement kha Finance Mi nister thus awi ah khan a 1 an9 a, mahs ela thingt lang lam mite t an a ruahman a awm ve lova, a pawi hIe i n ka hri a 8, ngaihtuah s ak ngei turin kan Minister ka n gen bawk a ni . Agriculture Scheme 'ah thi l , conc rete deuh hl ek a s i am a awm 10 deuh ' in a l ang a . Pu Lals angzuala, kan Man ber: · z uh�. t aki n a s awi angin', Lt . Governor in HoUli e' a a BddJ:'ee s ahhe 1'1izoram hmas awnna turi n p1 va S a l am ah hars atna engmah a a\.Jm 16vang a ti a. Chu chu ka n hri at reng a pawima\'1h a ni . Agriculture Janah hi an 'ka n entir t awht e hi u. hlawhchha,m zel nii n a l ang a. Ram d ang mite Pl wh rue! 1eh mah i l n kan hl awhchham l eh mai ang tih a hl auhawm a 01 . . ' .

..

Tourism IB wh hi a ai a li an z awki n si am ni sel a,

ramdang mite cn theih turi n thi l ruahmanna 'te , p awh ka n ]a n�i mumnl 1 0' va. Touri st tc t an� hmuh chakawm awm deuh te

, enin D ey' rtment pawh a hrtlngin av.m thei s ela, ka lawn e,.

PU Sl,\ITLhWMA : , Pu Spe aker I ni 20. 10,., 1 97 2 - a Fi n anc e Minister z uhawm takin Mizoram ro rkar thar a budget hmas a ber Hous e a , a pres ent tuma , a thus awi (sp e ech} chungchangah khan s awi ' ve duh ka nei , t euh m ai B. Ka' hmatl membe r z awhawm tak tak ten an s awi t awh ang khan I he budget est;i.mate hi a, ldmchang thei ang hera , ka en chhuah hnuah thi ngtl ang mipui t e t an chuan lungawi loh thlak t ak a ni ngei i n ka hri a a. Khawpui l ch bi ai" chang1cang s a t awh te tan pi w is a hmanna tur ruahman a tam hIe a. Thingt l ang khua, . hmun kirkhawr l eh hnufual z awk�e chanvo tura ruahman erawhchu a nep ,hle -I Sa t ah chhuak p ek e an s aw! ang m ai a nih hi maw l e !

Pu S p: aker , enti r nan - k a han s awi tch ang-" S. Van1 2,i phCli Constituency chhungah chuan Mi zoram lui lian

her Kolc dyne (Chhimtuipui ) hi a luang t lang a, chu chu '

kawngpui III w. m awh t ak mai p akhClt Hnahthi al - S . Vanl.aiphai k awngi n iii. tan t l anga c'hu l ai chu Darto Ferry tih a ni . '"

Kum ti n i n he lui l i an t ak hian mipu1 hars atna a thlen z i ah a� Fur ah tui a 10 t arn hl e a , l awn gl engi n rnkar kai theih a ni lov<l. Kumi n ah p:1 wh hi an l�ugust thl a khan chu lui chu kal kai theih lohvi n ni 1 5 emaw lai hun a awh a . Chu chuan' mipui ri lt am mangang z a t am t ak a d an g thup mal a. Mangang lutuka an awm avangin ' s awrkar pawi an khawih the1h nghe nghe a n1 . Ri lt ama thi t e p awh an awm

'deuh thaw a 01 .

T� n , nikum July thl a khan he lai hrnunah hi an Head-l oad l a-in mipui nunau an i nthi�r k ai a, vandtiai tnlak taki n mi 7 l ai i n an nunna an hloh . phah, nghe "nghe a ni •

.. -., _ ...! � _ _ _ 1-. _

address

Thingt l ang mipuitc tal). s arkaI' thi l ruahman s awl , �ur lah . a, awm ha�h 10 a ni d euh mai ' s i a.

, '- Pu Speaker , sorkar school si am tur chungchang ah t EF hi an muk ehu ka ti ' cleuh a ui . Thi l ti h awl s amna hrnun ', lam leh ehanCJkang s a deuh 'ten sorkar school te pawh hi an chari-g 'hrrias a. c1cuh zel ' dawn anaw tih rna!. tur u ' ni e . .

.:Th:f,:n,gtl nng khaw ki lkhawr leh khaw s awi khavin rethei t ak tal:

- ',t-�, PhUDI ' rlgaihthah an ni mai ' zel. dawn em ni ang-"? LUnglei , DUtt-l;!ct- ah phei chunn school provinei ali s e :tur a ruahman ',a tlern hlo l ch nghal . a. - • -.__ II

r..unglci District Je h Chhimtuipui Di s t ri ct l ah hi a r�' u in ZQU hl eih hIe a , . mihrin0, pawh ka n 'i n t am hleih .-P��.:� ,};'�l� ��,, : :?#, , _ i�,�� ,�,�� �g dQtlh .t I nt ,�ai " � " ,S,or��.1.n._ ,"

.;:�.�;���� : �-el�� '.�:,,_ �h1J J�ek-: � tt lo -t-he! 10, a ni . E��C)" G\P!lf· ' �.ij�l-"""\', J)l4.�.t;'j..c.t ,�i Ch1::!1�tuipuj. O!s-tti.ct nen ·�n::l-nn·" -'\��� •. :·��\��<'I,J<'r:1$:ar.·''-h1ah at enk�J. ' tu* ___ a ,hi ' . lOll tuhij�� / . �/. '�: ; �' . / ftS!�ltt�<¢��,1;1.al "$19' �p1ang b.i Q.l1 'cha'tl,g ve phak . �e� . tti#;ta who l ':, .

w a·� nek la 't· . . , ' , ' , r- " \: ' � ; . ;{. ',O' ;:. / �·�pe��r. • . #:tne, ' C� l1:arlg J1l:and; ��� �:; ! " .. . ' . . , '

.

_ l.�:�t:�: 't:�;�,- :·q-�:�8S �f);; !��-�g' �Q.ooJ. leh ) Nonnal', ,�l . : - - ' , : -te \p.'-h J·1:[: �'t42n:1wl-:.� �-d'�'\«ll vck " ,D� t-hi l fel t ak a nt , ' , " :����Jt:i�lJ: ; - h,�e.' );o,.�;:�.,b;it'�; � $cppo 1 :, hi Ai;z a�+ _"' ,all _,�1 at< S ite; �p;�wh- ' �!(', :�wrr ·'_' ,�f,} - " Q.. · �*�':;a�,. · �·c;11e.1 ; ah ·te- s awn a-.m' ve ma�: s a llarsat -M n awm cbuang hauh in _ ka rl. ng 10. 'Ka han rawt c;luh nghal buwk o' ni .

> '

. .

-' . � '-� ,�.

..... Tin, Rood Communic atio'n thuah , , heng k awn gpui

, \chh�ah tawhna I am" te ai hi c huan r .J11l pi l ri l Ie h kawng mumal , l Cl� awm lohna I amah te hia n k awng t har hreuh chhuah a ' tul hlein kri hri a. Hengl ai a hmun changkang t awh s a lam a ,

, app-roach ro ad tih ang reng rna! m-ai , chang tarn tak s eng a ,' sr� ' loh ringawt thi n hi an c?wmzi a ,a n ei tlem hIe . a ni .

s�: H€i hun a l akl awh deuh va, chawhnu l ama� chhunzawrn ' Ioh - mai i I ", tunah chuan ·chwwl rih i I a, ,Dar 2 P . M . ah kan BUdget " <liscussi un chu kan tan l eh ang .

Recess ti l l 2 P � M .

� -

2 P.M .

, , ., , 1 ' 1" , '

. , . " ""

Di scussion ken tan leh ngh al arlO a, chawhm a khan • PU Zal a'Wma kl\a a. pan ding, ttk a , mahs c hu� a awn

"

t ak loh avangin' a sawi tMi t a lova. Tunah knn ko hmas a an,:.; a.

Pu ape aker�- 'vawiin['h kn n zorOrn Bud get di scus s ion kan nei hi l awn awm k<:l ti a . Mi zor am

t an ka n in nghahna tur a ka n hotu ten an 10 bU<lt s ai h hi env emaw chen ah chuan kan tI e! hrct ni i n ka hri a a .

Tum h hi an Kum 1973-74 f3udget tur , Head o f Depa rt­ment ten an bei tan leh mck t awh u, kun hotu ten �� execut e hman 10 mai ang tih ka h l au ,deuh va .

Agricultur� 1em ah t e eccmomic !a m ah khawpui l eh thi ngtlang k an hars atna a i n ang veka ken budget hi a. t c tharn d euh nii n k a hri a a . He Budget ah hi an i nthl ahrunna ,D't ,1ffi '

- thei hi pawi 1<: a ti a . BUai at anga kan tui holna 1e h kan ri ltamna chu vawi i n thleng hi an Devel opment rn wis a l am harsatna hi n n i fo va.

' ,

Thingt l ang l am chuan ka n m an gunna l eh ]< an rethclhna kan s awi �ar hIe a . Hei kan ram ni a bua-i n 10 at ana kan s i am tur hi a. ,vang tan hle t awh i). . C huvnnlf chuan Lan{l Reclamation lam te hi ka n uar a ngai a. He kc')n Budget hi chut i ang Len d Reclamation atan a an si am hi a t l em them d euh nii n ka hri a .

Agriculture Res earch Institut e Imrnt. c hi k an hotutc hian a pawima\th zi� ap hre , kim 1 0 1 euh E:.:m ni aw k() ti a. Phai lam a chi n chi te , tl angram a ohi n chi t e hi k an ngaihtu ah a dik fovin ]<a ,ri ng a. Chuti ang Lund Rec l aim tur �hu kbul um khawthl an g 1arnah, Zawlpui r am c hhehve1 ah t e khuan al a t arl i em em m ai a , 1000 acres ' la i si am theih a 1 n Cl:vml a ni . Ki).U Mi ni stry la m te hi engemaw chenafl kan m awh 1 0 thei lov2.nq 0. .

Hen g k an Develo�cnt Commi s si oner kan Chi e f Secret ary t e leh kan hotu d a:1 gt e p awh hi un k:t n r am hars atnn chu, a kima chang cOOan an hre 10 mai ..,hei a. Hei kan rarni t'j Legis l atur.e limn han nei thei ve t n a , a 1a wmawm hle rna! a . Kan Mi ni ster t e chu an h ah hIe dawnin kil hri a a.

. �io, Vi llage Counc i l t e pnwh h i M . L . A . oog bawkin • an h9h ve em em rna! a, Vi l l age Counci l t e remunerat i on

lamte hi t arn them deuhva ti h n1 s e a th ai n k a hre bawk a. Tin, Medical larn ah hi an d amd awi tha hrnuh loh avunga "t;hi e. Ieh tuar 'an t am hIe bnwk a . Fac i"lity tht z awk engti nnge kan, oeih theih 80g tih te J:'X1wh hi kan ngoi htuo.h a tha a.

T i n , Doctor pakhat chu hmanah khiln thingtlang l arn� post a ni a, mah s e vawii n thleng hi en al a k al leh duh t a E chUang lov�. Heti angte Pl wh hi kUrl hotute hi .::m bengvur deuh s e ka duh a ni . He kun bud0et han thlir- hi an Bua! at�mfJi) vawii n oi tl}le nga kan hars at t awh zawng z awng thli rin kiD hotute hi an ' an si am t len deuh ni i n ka hri a a ni . Development' hranq hrang han ' exparuidant (; pawh an thi mn ana a .. ma.hs e hL'J1

SPEAKER

PU ZALAWMA

Ti n, Jan�ary 21 , 1 97 2 atangin ket n ram chu U .T . : -.�fin 111 t a a. Educm:ion l am hi kan U�l!' a pa. wimawh vi auin

ke Ji.J;:e hawk a . n:1 st ri ct - Counci l hUn lai kha,n kan ram .-

' popnlation te ]11' kan 10 chhut t awh thin a, chut·u tang ,

' �r �1.� t�;rJ�ih :�a�f��t�j�r ��u�:��:��tn

y bawk a • . '

Dis trict Counci l-in an 10 lak t awh te kha an chh2.',-lI11 ohho , va l(;:h tux-ah 1<a ngai a. Chuttangin Dis tri ct Counci l 1n'" kut an ' 10 thlak tawhna te kha chu paih mat . lovin an chhaw.m chhoh hi ka appenl duh a ni . Distri ct, Counci l :propert1�s Jdl liberti es chu ' k an sC!wrk,ar, that; r,e wh hi an

" a khawm 9'�ho vek a , Congress in ni stricit ,Counci l sawrkar ' a 1ak: · chi ah khan Mi zo uni on s awrJ(ar i n , Hous e s i te 780 l.a.i ,hmun (,),n 10. pek' tawh s a p:l wh tihpuit l i n chho ve rna! ktIa a " 01 a..

'

T i n , L'. P. T eacher appointment kan s i am daWl in . . , G�e£ ' Commi s s ioner (Admi ni strator) in 100 posts a s ancti on

. :'t\a. 'nEivelopriLent ·Corrrnissi oner. Pu Gurunga hnena a thawn tur ,':chjjan. Admini strator d awhkan" ami ngei k w hmu a. mahs e \ �nu' lepkha 'chu a be l eh t a mat a , a tibotu chu zawh c hhuah

a . tih chian ni baw<: s.e .ka duh a. �

, , Heti ang thi 1 ah man s awrkar hmas ,:\ i na an 10 tih K.

tawhte chu kart in paihs ak ' ma i lova kan i n zah thi am 'dial di al hi k a duh � . Hetu hnuhnuna ten a hrn�s ate thi l 1 0 tlh t awh t e chu kao i n pa ihs ak lob rna! mn! chu' Q felin k a ring lq. Thingt1 �ng 1 am ah siku1 an rnamaWl an em rna! a, chu

" Chu hre rengin helai ah hi an k an ngahtuah chu a dikin ku. , ri rig a ni . ' �

,

. .. Tin, Legis l ative Ass embly Secret ari'at le h Hal-l.

s akna tura rqahman pl:iwh hi a tleri1 lutuki n �a hri a. Allotment hi tuinnge maw min 10 curtai 1 s ale chu aw ko ti a. Finance chungohangah 1;hi an , l.dmini st�ation ah , s Clwrkar Q.

, k.an J.n , nghahna her ttir ,t:a Wi S ll hi' an ti t l ern lutukin. ka '

hri a. Education lamah U .T . kan nih chuan L . P.Tcabher te ,' ,:)llawh p awh a tam 80g t1 h UMPP a kan awm 1 ai p awhin � aw1

, a tam 'hIe 's.. Tunah RS . 801- lek lek an hla'Wh a ni c h auh ma!" a. Chuvangin Plan Scheme an ' si amt e hi a tlem them am em" m'a! a ni . ' Heta 7 5 nuai 10 lang lah hi nawrka1 ho' t a m�

· tur ;a ni a'. Nuai 20 te chu han a ern mahs e , (;:n(jmuh them a n1. ,,�.C\� 5 i ' lova, ' ra wi s a hm an chungcharigah hi an kan hotute hian

, '.an ·n,qa;htu.ah ,£amkim 10 n1 i n ka hri a . U .. T . s orkar k an nf a t ��'t'bl .. t.e hi 1\.Bsam St ate a kan awm 1ai man ang-i n · kan · 1a ' lei mal' ·msi zel a, hengte hi kan hotut e hi an 'an a ual tawh' '�aw ' ka , ' ti a .. Rangva chungch cing .:1h to p awh hi an hman l nwk �. ,te chUan Bund le all Rs . 200/- an aw lek a ni a, tunnh 'chuan �. 4OO/� , dawn lai ,a' kai chho ta rn a! a , hengt.e pawh hi ngun <!l,�un'in· .:lo ngaihtuah s el a lea duh a oi ." A � awp nan chuan '1'Uirial Air Fi eld hi hman theih a ni h mal. t he1 h nan 10 �hzui �e ](a ' duh haW<: a ni •

f •

t · . _

" , .

" , ,. -

...

, " I,

" , , ',

. ... '.

. " PU" �,.,tALRUATA I ' ,PU., 1 972-73 Bud9et s aw! ' hOna ,

ah , hi ka la � ble inai . !Phus8.witu 'hmas a in, , hnem hJe ' mai 'a, . i du,hs alC "

• . deU�f; 1:x�;·k ef!\aw ka t1 , 15 hun neL turin . darker chanve �a,� a . bmang a. He ,'ka13':� , provi s i o n hi p. te tham , deuh ''ken ti niin a � ,

e l a ke i ch uan he! ngawt l1l wh: ' ' ,hi �ari hm ang' zo hman - ' " ka h l au va. Vawi ...: khatah

' . hn,� awnna a a'WITI righ,e.J.; '- 10' va . Oppos ition memberte , khan 2tidget kan pe1Jl�" , ' il!liwk 10 hi C entral Bo rkar ,in mi n ' ngaihthah van gah. , 'aft a� 'hre reng chungin mipui an , :�;rrti+ ah � ngai, a# ma� , an hre 10 tck t ak em n1 aw ka ti hi el a. Kan s awrkar ken 'inrem khawm cha.1.lh a , ni a, serkaI"' '

J z:1gelnghet tawh sa, thaWktu engkim nei t awh t e pa wbl n Budget '; , , � buats aip nan hi en rei .:,t�k an duh thin a , vawi�nah he Bud:get' , kan sawlho thei h� a ' iawmawm hlein ka hri a a, kan hnsthawktu

te' ' l eh 'ka n Mi ni stiY,' lam pawh an £aka.'f.4m hIe 'zawld.n', ka hr1a. Kon , Bu�get k&n s awi , hona) te kha a dlkna l ui chu a ,awrn ngei chuan

" ka ri tlg , a . Ka bi el t un ra wh thl 1 tul t ak a a1Nlll a .. Budget � buat s aih dawn la� vel khan Development Commis s i oner hnli)nah ruahlrianna kn pe lut vek a , i't theih ang a.n,ga Budget oil 1 0 , khling

, turi n . ,Mahse chungte chu �hedul e of wot1c:s ah hi an 'a l ang mi ah lovu .. Ka hre thi am vi au a n! .. Dik takln Si lchar- leh Ai z awl t la1').gdung :ah hi an roihring pawh an tam , a, hmun pawimawh tak Iild.:l:,C 'kr;am bung hrang hrang d angte nena k LlO i n kal pawhna Gate­\ls-y-- a n1 va a. llengl ai ramte hi kan develop hmas a phawt tur

s ', � :ili 'r.eng , a, khawvel kalphungah hmas awnna te hi khawpui , leh . , �n pawimawh atangin a i n t an a " a zau zel a,' .thi ngtl ang kj. .. l

" . �h'awi:' te pawhin tina �n s ?-wn ve ' �cl ani . Hei hi kan hre thi a1'n tur ni1 n ka ri ng. a. Mahni Bi al chauh mni kan ngaihtua; ) :a, , ram ,purn ken thlir loh chuan a diki n ka ri ng 10 . tIma kan s,awn, zel ang a, kan' bi al theuh k.en tih hm i"ls awn hun chu a. ' 1 <3. t�lenq ang. Kan ngaihtuah zel ang a , hna kan thawk dawn t �n ' chauh a ' ni . - . '

!' Kan , Fi nance Mi ni ster z awhawm t ak thus awi phek 3 para (:'H-n� ah khan chhi ah t ih pun tumna ang deuh a lung a. Kha kha chu a tha dawn em " ni a ... n't ka ti deuh a. Chhiah tih

, pun . hrim brim hi a sual lova , amaherawhchu tuna kan: dl nhrflun , ah 'hi ' chuan chhi all 't:1h pun hi a l a warrant rih lovi n k i?'- hri: a

a . Tuna kan pek pangngai 1 Leiman l ch House T ax bak hi chu pe , the! fl.1 i n mlpui teo 111 ka. hre 'ri.h. 10 e. ni . Tin# phek 4 p,ara ( S } -na ah 's awrkarin Di stri ct 3 a s i am t �wh '8# Aizawl , ,District chu Sub-Divi'sion , 4 (pali ) nen: Lungl:ei D:is t rict chu

. 'Sub-divis ion 2 nen tih a nl , a. Heng sub-divi s i ol1 s i um te hi engati:t)ge t.un thleng a an l a function loh? Eng eng te nge n.i 0 ,- ,khawi nge an rarnrl ti h , l eh khawi nge an Headquarters ti h

� hi hriat a chakawm hlein ka hri a a . , ,

, , - , ' T i n , Hou�ulm9 Loon at an nuai 20 hi a .tlem lutuk £\ , t:hj';ngtlang mite t an a nih ve ngei l eh nih ' loh pawh a lang

' , lbva .J 1teng hous ing lo an te hmu thei tur hi an dahkham t ur cng­" ernaw >�ha .deuh neih a ngai thi n� 8 , thingt l ang roi rnirethe1

, ' te tan chuan chu chu a 10 harss t hi n a. Aizawl - tan chuan I" �" , ':!I. , , nun! ,75 la :ir tlh 'a. n1 a. Provi s ion hi t hi ngt l ang mlt � ,tan.

pawh awls arn tura si am nl s el a . , Vi i l age C ounci l t en I nhmun Leh 'huan an 10 pek te hi loan an l ak dawna a d a�kham ,ah pawm s aX theib ni ve s e;, thi ngt l ang mite hi ngaihtuah ngai ' bi k

'

\' , :. " ' '. �(� ; ..

. , > . r' � . �

' . ' an nl .a. '

� ' - '}. -' ..:' . : �'" -.j .. ": ' . , •. -

' --. 1 , - -oo"l_ ' ",,'./:

.. .( � ��� .,11- :"_

, -' . "

Tin, Prtk 8 para . ( 1 ) -na a Committ e e hi s 1 am a ni h k a 10 hre ve lava, be ngvar loh vang Pl wh a ni t hei a, eng . chen ng� hna an 10 thawh t awh a , eng · ang· hmas awnna nge a ncih t awh ti h te hri at a ' chaknwm' hIein ka hri a. A . R . hot e hiQn kan hmun tha hi .an luah t l at avangi n an luah l ai hi chhuahs an thei. s e kan ti theuh a, Committee hnat.{l awh p awh hri at the5. h , .

a chakawm h I e . Water supply hi a pawi mawh hIe mai a. Tun hnai a Sen t en 'hri leng nas a t ak nv�nga Phailum atang a Doctor 10kal te PQwhin kan water. supp ly hi kan improve loh chuan hetiana n atna khi rh t ak hi a nwm fo · theih tur thu an sawi � . Veng lu lam ai chuan veng mc::l\-lng lami n an tU2r naii at tur thu te p aw.h an s aw! a ni . He ltlat er Supply titu PUbl ic He alth Depa­rtment hi an chak 10 em em B. Ka bi al chhung Chhi aht l ang khuaah pawh L amte lui l ak tumi n an in pu ahchak a , tuidawt pawh motor li an phur 3 l ai an dah t awh a , m ahs e hun re i t.:\r. c. I i arn t awh hnuah p awh an l a ti puit l i ng thei l ava tuidawt tc chu ' Vi l lage Counci l Pres ident i n bu lah a n dah khawm ruih riB d. ng awt mai ;:\. An scheme t� chu tha l eh m an'] l evi n an hri � a , t h l ak leha Mat lui tui s i ak chhuah hi n tha z awk awm mang e te an ti l eh t awh a .

• T i n , kumin June 2 2 ve la' Pe on leh Chowkidar l ak tur ... a' i.ot.ervi ew an kohte pawh tun thl eng hi an an ti fe l lovu.

k chhan engngemaw a awm ani awm m ang e kn· ti hi al a ni . Cbuvangin chaJ<. taka an thawhna turi n tur 'an ngui a ni .

T i n , Medical ah hi an lJ. z awl l eh Lungl ei a, ]a ng hnem hle mai a . Heng t e hi a tha 10 n1 hauh lovi n , hmun dang danga Damdawi i n pawimawh t ak t C".k Chumphai I S�rchhlp le h Thi ngsu1thli ah te pawh hi tih l en s ak ni s e I � Xu duh a . Medi c al Department. ra wh hi a chak l o . em em a , ka bi al chhunga Chhingchhi p khua Dispens ary ah c hunn d amdawi awm l ai a awm mang 10 . D amdawi tha dnng chu s awi loh APC t ak ngi ul p awh a awm 10 a ni ber a . Ka han t l awh hnu hnun her tum p:l. whi n , ka chhi ar chi ah 10 n L\. n , fiR: c hu m um 15 ve l a\'7r.1 a ni . Civi l Surgeon l am t e pawh hi nn damdawi thawn t e pawh an ngaihs ak t awk lova, d omd awi i n var andah ah d amd nwi 'box te chu rei t;;i< t ak a le t rem rU10 ·a ni Vawikhat pawh

. thawn turin ka ngen a , an thawn lohna chhan te ka z awt a . Lungpho ah pharmaci st an awm lova , a thawn theih loh tiin Min

. , chhq.ng a, pharmaci st chu d ah vat turi n ka n<]en fl . Chut i an<;� chu thi l awmdan a ni a , Medi c al Department hi s i am that a ngai ern em a ni .

T i n , kan 'ramin khawkheng �an tuar nas a h I e a , k an As s embly hi an Mizoram hi khawkheng ramah kan punng thei m �i 1 awm ni ? Tunhnai ah Champhai vel ah ka h an k al a . J;n buh t � a chhe nas a em em . Ph ai zawi t am tak t e chu tui a kang cnnt a . Tu1 awmna ah pawh buh a chhe n::ls a tho . Nei t hei tura an in bei s e i ang chanve an nei Z 0 kh€r lo�anbg. Thi ngt l ang phei · chu an chhe nas a l eh zual . r·ndi a ramah pawh kumi nah an buaipqi a, Mi ni ster te 'meuh p awh an vi r bua! nas a a. bUh s eng hma at ang pawhi n khawkheng r am ah an pUang a , 10 nei tu t e hnenah t anpuina tam t ak t ak an r:c a \ni . Chuti ang C�uan kan rim' pawh hi ti ve i l a , nakum lam kan hmabak hi a thim h1e a .ni .

\ '

,J,' ....

- (22 ) -

. Ti n , District p:l tnum · s i � thar Aiz awl', Lungle i

leh Chhimtuipui ah , te- hian Distri6t ,Veterinary Offic er hran theuh d ah ni bawk sela ka duh bawk a ni . " "

PU CH .. SW Rl\WOOA :

s e ko. , han thi at duh s i lav a, ro1

, - nga!thl a sela.

PU Spe ak er, Kan Oppositi'on Leader-i n a sawi }a. n nghak deuh a , a duh t a-vK han· S <l1;rl..

z ar zar ang chu ka t i ani a, m ahse a ding thi at a tum n1 zawkin k o. ring a, 10 ' .

.

Kan Budget hi hun rei t ak kan nghah hnuin kan nBi thei to. hram a , mun thenkhat ah chuan IIKan pawl kan sorkar loh avangin 10 hre1<i deuh t'..lra sorkar hotute 'kan t i h vang a ni en tiin k11awi l a1 l ai ah emaw te chuan 10 tawn g an a� a· nl a \Vffi e. MahSe an d ang thei , t o. 10 a ni ang chu, BUdget Ses s i on kan ne1 to. s 1 a�

Kan budget 8 a amount hi a t l em na a, a thawh nun hun pawh kn n ng'6h t.awh loh avangin a nih Cl ng ang hi man that dan . ng aihtuah ni s e ka duh a . ' A hmas ai n kan Ass embly Hall hi kan cheibawl t a lutukin ku 'hri a a; Heti anga thi l

\ hlui· chei chei rna! hi k an tih tur a ni lov ang . A thar ken ngaihtuah ngei tur a ni ang . Vi s itor te pawh hi k an nei thei i;. l em lutuk a , he:). ai a thurcl ngaithl a chak an tam teh 'lul nen membe r ' 30 ruali n ' Visitors 30 chauh rna! kan nei

, thei te hi a t awk 10 em em a ni .. Chuvangin tarn deuh z awk neih theih dan ngaihtuah a tul ·a ni .

'"

. Ken budget kan h an th li r hi an tun hmaa thi l aV1fl1 tawhte a t angin kan his ap tur a ni a . Tunah hi an nun kan nc! t l cm hle t awh a, hemi chhungll hcng p awis n hmangral th c:i turi,n Admi ni strati ve M achinery thc:l a ngal a . Hemi tli a pawimawh em em a 01 . Hei hi rem fe l hmas ak �ih thuai loh cnuan pawi s o. chu eng zat pawh awm mahs e s awtna a awm ch uang 10 vang . Hemi thuah hi an a t�wktu tur 18k thunh pawh p awis� hi

"kan hman dik a ng aih avangin fimkhur a tul· em em a. Pawi sa tam tak a nih tur ang taka hm an t ak loh hi tunhma te p awhin a tam rna! thin a. Tunah chung chu a be theih nan tnitin ten mit 1<:an len ngun tur a nl . Hrnun · thenkhat ah chuan Dcpartm �nt thenkhat to chu nn corrupt vi aui n s awi a ni 8 , m.ahs e Depart­ment z awng z awng t e c hu an corrupt vek l cm 10 Cl. Pawis a hi a kalna tur takah a kal a tul a. Chuvcn gin Offi cer tha loh tht. 10, fel le h fel 10 , rinawm l eh ri nuWffi 10 , t aima leh t aimc 10 t e a awm theih a, Offi cer the b:� chu promoti on , thuah p awh hri at a flC]ai a. Promotion th u ah bi an �eniority ngawr ngawr hi thli r tur a ni lova, effi ci ent leh e f fi c ient 10 te en i n a fe 1 le h tha chu Junior d euh mahs e k an kai tir tu r a, ni . Heng hi ,ken thl i r ngun 10h chuan pawis a tdm m ahs e hna kan t thawk t ak t ak thei chuang lovang. Heti ang corruption thi l hi tih ' bo thak theih chu a ni 1Q ang al mahs e a theih chi n chinah chuan tih be tum tur · a n1 . Heng thi l ah hi an Admini stration fe l t awk a mama\>lh a. A lian l am hi an fel 10h chuan a . te lam hi an an cnt awna te an nih thi n a 1 avangi n liimi rii strative Machinery a that a ngai 21. ni . Chu chu kari hotuten 10 enzui s e a tha ang.

T i n , kpn s awr� r hi an th i l tih hrnas ak tur leh tur .'t... , -.... � _ •.• 'h 1 ,.., ""7'\ hm� C\ ;"\k ;'\ tul bik a n1 . Kan 10

.¥ -

- - �--�------�--------------�-------

- ( 2 3 ) --

Hmanah chuan As s am s o rkari n r al khat ah hna (1n rawn thawh thi n avangi n Plnnn i ng Bo �rd te pawh a 0ffii n0 chuan awrn vc; hawk mnhs e hna an th awh C\ l.:m0 10 em - cr,l, <1. Tunah hi an kei n i s orkar nge1 pawhi n Pl anni nq Board te chu a han d i n 'vc bawk a . Het ah hi an roi l an<Js u.r d euhte lC'h Mi ni st e r .te h i member ah kil n dah vek kher tur a ni lovo. , pawn lam roi , roi th a deuh l eh mi hawi z au o cuht e hi knn te .lh tur a ni ang . Hei hi T op pri ority p ek chi a ni . Kan r run hmas awnna at an hi an Agri culture l am hi ngaihtuuh hl'nas ak t:l. tul a , mlpui te i nnghahna her pawh hi h e Departm8nt h i a ni t i h ka hma ·a member t e pawh khan un s awi t awh a. Kan ram k an pachhi at t awh ern avangi n T . R . l eh G . R . vel ah hi en kan i n­nghat _lutuk t awh a. Hei hi tih t aW[) thcih d an n'g aihtuah a -tul a ni . Chuvangin kan rumah buh l eh thl ai a 10 hl awN z awk th8ih n an Pu Z,al awrnan a s aw! ta\oh an(jin Res earch te pawh s i am a tul a ni . Tuna k an �\gri cult urc Dep artme nt k al dan ang ngawt hi chuan engtikah mah hma kCJ.n ' S 2.wn d awn 10 a ni . Thla. i chi n uar in hri lh hi a tul- t awh em em 10 . Kan Dry T e rrac e ah "t;:e- hian eng thl ai nge the thei eng , en-.J ang a chin tur nge ni ang tih hi i nh ri lh u tul . z awk a ni .

B1b.h l eh thI n! hi m ahni (�uhna hmun hmuna chi ng m :�.i lovi n a ngeih l ei hmun tur tp hi z uwn a ng ai G ni . Mi zot e hi a nawra nawr chi .k an ni l ova, ngun t akil hri lha zi rti r ka n ngu.l. z awk a ni . 1� hl awXt thci ber ' tur21. ti h d an h i z i rt i r , kan · tul a ni . T i n , thla i c hi Cont r actor t en an supply in a t o th ei 10 , a chhi a s upp ly an c hi ng thi n ni i n a l iJ.ng 8. , Balhl a an supp ly la11i n Changel t am t ak a n tc lh a , Lakhuih­thei tih l Clhin a zik bul to ' an t. e lh bawk a • . Kan s awrkur t har ah hi c h� an hgriculture Department hi k an · en ngun da� a , ni tih an 10 in hri at a tha ang . Eitur ah hi an tun tut , tut nh -kan intodelh nghal mC'li dawn lava, pawn lam at angi n kan 1 8. l a lut _ lo , th ei hr+.h lov-fi , hemi chhunr:;; hi an an n i DepartmE::nt hi an t an , an 10 l a tur a ni .

, '. T i n , C ash C rop thuah hi an kan chi n ve theih � ' S awhthi ng hi hm an kUm kha r.huan a ' man te �)awh a tha vi au a . Tum khat pawh Sawhthi ng hralh ' d nn tur en thl i thl ai turi n khuwri l l�mah mi - p akhat ti rh a ni a , mahs e a ,report ah chuan Sawhthi ng hr alhn a t l ak ni il\'n11i n a s awi l ava, c hu chuan mi a ti zuai a , mahs e hman l awkah tu am aw a lokal a , Sawhthi ng hi man miln t ak l ch chin n:ill-uwm t ak a nl tii n a r nwn s awi leh s i a, cl)uvangin Sawhthi n!] chnn t l ak 10 ni �vma mi 1 ri lru ti zuai znwnga report ' pc tu kha tunge ni a , chhui let a cngemaw, ti a ti h a tul a ni . -

T i n , p . w .n . ' hi k an r Wl ah an hmi t:lkJ a th ani] mawi v<J.l(

lovu , th at famkim chu a h ar h I e reng a, m ahs c t l erna tih dan han thlak deuh Q hming that m ai th cih 2.n1h avangl. n J.n s i am that dcuh tum so a dik anq . An Depa rtme nt hotut e hia n Mc. thawk dC:..'Uh tt\k tak an tu m tur (). ni . P .Tfl . D . l am thuah tUKi na kan Chi e f . Mi ni ster i n z cJ.whna a c hho.nna t � kh a k<l duh

t awk lovi n ka lung a aDd. m anC] 10 . Khi l ai Tui chang lui ah thi rhrui p awh m� lova, ChowkidcJ.r 3 ngawt hn athuwh tur n ei , s f. 1:-; d 3.h te kha a tel 10 h I e a . , Thi l an ti dik 10 hIe a !li .

T i n , Soi l Cons ervat i on l am hi a thn u Q.wn n� l. n - 1 ... ,.., ,., ,,. l'. n hn �+_h;:\wh t'_:lwh i=lh chunn Rubber PI CJ.nt at i o n t e ,

- (24 ) -

Ti n, Law and Ord er thu ah hi an ram buai" ka n n�h aVarl(j in Security Fo�ces t e hi awm , 1 0 .thei an ili lova . M U,hs e an chet d an fo hi a fel 1 0 thin hIe mai a. Tun mai ah pawh chhim l amah nul a 3 , 1 9th Punj a� Regiment i n Gn s ual tih Cnanch i n bu ah a 10 l ang a, hoti anga Security forc e tc an che " fo hi an kan hnam min z ah luhzi a a t i l ans chi ang em em a, a mualpho thI nk hI e a ni . Kan hotuten 10 enzui teh se e

Ti n; hm anni ah t ang pakhat a t lan chhun.k a , a m aD' leb turi n ,kan Lt . Gro erno r chuan s ipai Battalion khat a ti r chhuaka s aw! a ni . Tun tumah chhim l am ah mt p akhat Security for c e in an tihhlum thuah hian engti nnge enqui ry a kal tih t e , pawh hri at a tha ang . hmeichhe s ual ( rape ) t e hi a t um lutuk a , rni man mai rn a! t e hi a t am lutuk a. A tul ah chuan man [tWI1l chu m an Pl wh a tha a , mahse an dil<: nge dik 10 t i h p awh fi ah ' hmas a lova pawngpaw vu ak m ai meli t e h i chu a awm tur a ni 10 . hs s embly ' Hous e te hi al kan 1 0 nei h vc t ak avangin k an , s ang Ve hle, t awh B, chuvangin kan hotuten heti ang thi l awm fo hi i n chhui zui a tul a ni . Mi pui hi 2.n he H("luS C chung ah hi an bei s ei' an , nei s ang hle mai u, chuvangin het i ang thi l ah t e hi an kan hotut en hna an thawh ·zui z el a tul am em a ni .

PU K . L . ROCHAM1"l. : Pu Spe ak er , Mi"2P ram mipui z awng zaW'l gin ' k an 10 n ghahhl elh be r Budget S es s i on chu

t luang t akin k an' nei. t an thei t n a, a la\Vm i3.wm hI e a ni ,. , Kan Ch1 e � Whip i n 'cl s awi tawh ang khan .hnathawhn a hun kan neih t l em t a\oh em avangl n kan Bur}get p rovi s i on a pawi s a

, ruahman hi t lem deuh an gi n l ang m ahs e l � , kan hman z awh hman I • loh hi a hl auhawrn zawki n ka hri a a . Bud Qct hi 10 ru ahm an t euh

mah 1 1 a ka n m an ral hman leh l oh chuan In wi s a chu surrender l eh ' m ai ang ti h a hl auhaw m a" Budqet puahchahna atan , hun kan neih t l emz i a l eh hnathawktute k an nei h t l em zi at e ka n .

ngaihtuahin heti anga an 10 peih hmon hi a thawktute an fak-awm hIe a , ni . '

Kan Fi nance Mi ni ster z ahawn t ak , Budget , Speech phck l -na p ara 3-ah khan I ndi a s'brkar chuan kan hars,a-t; na bikte m i n 'hri atpui avangi n a bik tu.ka t an l ak an 'hum dant e ' kan hri a a, a thl amuan thl ak hlein ' ka hri a . N�0al and hars atna bikte p'a�h a hri atpui avangi n a bi k t aki n a enkaw l at \ deve lopment kawng hrang hrang bakah Mcmbcr-t e t ana faci liti es a pck den , ,'Z awng zawngt e chu ka s awi s enCj l avan<] a. Tun a kan Budget-i n a hUDf\1 c'hi n ah k an ngenngawlna tur 1 m chu kan hotuten 10 hre reng n.i n ka ng�n hmas a duh a .

'

Phek 2 , pa ra 2 -na ah hi an Mi'D 'ram s orkar t an cons o lidated fund s i am , a ni tih kun hmu a. T i n , r:e wis a thU C'.�1 hars atna ka n nei lovang tih kan hre bawk <1 , tuna kan Budget

, a pawi s a ruahman bakah • Pl an SCheme ' nt an pawi s a hm an be lh ze l tur a l a awm 'bawk avangi n a thl amuan thl ak h I e a ni '. Kan hun neih a t � an em avangi n tun fi nanci al ye ar hi chu sorkar khawl remkh awmna hun at an hman a tul ang a . Appoi ntment te pawh tang t aka t i h fel ' a tul ung.

:<an ram chu hman 1 awkah Mautam t <.:llTlin min nang UI rum buai �n mi n han nang zui l eh u. Tunah hi an kan ri l ru a hIlUlam t a em em mai a. Mi ·tarn ber chuan kutd awh ri l ru kan pu t awh ni in a l ang a , a thlawna d awn tumna ri l ru ka n put

1--t. __ .a. \-... -. . .. 'L.-.. "'- _1 .... J... .-l . " - '- -- - ,- - _ .! ."

'"

" , .. _----------------

"

I

I ' : Phek 4-na para lr -ah m an Mi zoram chu Distri ct

pathumah then anih thu ,kao hmu a. Tuna heng DifStrid:. pathumte ramrf, kham dan kan en chuan mipui an i n t am h l ei h h I e mai a . -f i n , hmun thenkhat - ' Thenzawl , Bungtl ang Grouping C ent r e ­

angahte chu an Lungl ei Distri ct buam chhunga khuate chu .Aizawl District ah an 1ut a. Lo rnm theh thuah bengte hi an hars atn a mi n. ' ia th1 en ang . Chuvanqi n an remchan d an ' ang anl':ji n mipui i pzat deuhva Pistrict ramri hi s i um that ni t hei s e thain ka , hri a .

·

Tin, ,phek 4-na p nra-2 ah hi an Vi l l age Counc i l chu Loc al Admi nis tration Department i n a enkawl ang tih k an hmu a,' mabs e kh awpui (ToWn) enkawl dan tur kawi chi anna ,

a ' aw.m , l ovq . Aizawl leh Lung18i khawpui ah te hi chuan Town Committ ee tal awm VEl ngci se thai n ka hri o.

T in, Phek 4-na para-4 ah hi en Land. Rec l umot i o n thu a 10 l ang a . Lei 1et a s i am t heih l ai la1te elm a, ranG thei

. ang ber a ka n buats ai h a tu1 tak mcuh va . Mahs e t;una t anpui na ' kan pek danah erawh hi chuan ' i npck thu ah ( du. )li'c ation)'

a t am d euh a. D�velopment ;1310ck Agriculture Dep artment leb Soi l Conservati on Depart�nt te hi an t anpuina an pe theuh m ai ' a . He.! hi an i nt l ans i bkna dik lovah 1 0 ncitut e a t l an tir a . Chuvan'Ji n Department P akhat i n he hna hi kane; kawh sa thui n �a ·hri a.

Ti n , phek 4 , para 5-n�ah .Dev8 1opment � am a hra thawh chak z awk den. tur a 10 , l ang a. Hei hi il p awimaW'l a ni . Ram huai , avangi n nevel opment Block hnath awh chu a ch awl t a a. Tunah hi an a .Put ken t an l eh d awn a ni a. C1)uvangi n Block thar l eh ni s e a Ti n, nakum 1 amah, chuan EmK» BlOC K that 10 hawn be lh tur pawh hi hawn hman ngei tum ni s e thai n ka. hri (J. a m . , I

: T i n , phek 5 , pre 1 -na ah damd awi i n t i h that thu k an hmb 0 . ' A bik t aki n Lungl ei C i vi l, Hospit 21 s a� s i am that a nga1 nas a hle . Broan deuhvCl Lt . G overnnr lOKal tum kh.:::.n repai r turi n a ti 'a . Mahs e tun th b::m0i n engmah hpuhma kan 1 2. hmu 10 va . Tunah s awn nee t or p ahni h c h auh k a.rt n ci 3 , p akhat ,

a d am lova , a darp zawk l ah a hmantl ak 5 1 loh . ' Ti n , ' 1\mbul anc .;:;: !

Van paWh ka n ncih loh avangi n Doctor d Qrn l o pawhi n privat u vehicle z awn· chawp a ngai , 3 ni . .

T i � 1 phek '6-na p:\ ra 3 ...:ah l.i z ClWl I ndus t ri al , Tr aining I nstitute c hu Si lchar ah a awm tih thu kecD r.unu a . ' Mat

I

vuaka Tuichang dep t t i h an g a thi l' i nhm eh ' 1 0 ni-ah ka nqai . A rang t hci ang , beri n hl z awl hmun ngei e s a1.rTn chhoh n i

, 'r awh s e e Ti n , Zot lang ( Lunglei ) o.h Ind1b.sti.l!s Dqn rtme nt i n Producti on ,C ent re at an Institute ,turi n bu ai hm a khan an S a

" peih vek a . , Sipai i n an l uah t a mai mai t c s aw a nihna tur , dik t aka hrnan thuai ni r aWJn s e e

T i n , phek ,7-na p ara l -ah Di rcct0rate o f I nfo rm ation etc . s i am �ni h thu kan hmu a . Mi zor am di nhmun s ang zawka a 10 di n hnu� he Department hi an muwhphurhna a nci s ang hIe a . t:1izoram ' palai l eh Sal esman t i i n vuah i l a a sual lovanc;; . '

Lunglei ah leh Saihaah sawn Di stri ct I nfo rmati on & Public ReJ.rt t i. ons Offi cer dah thuni nis e . . Lunale .i i3,h Pub�ici tv '

"

,

- ( 2 6 ) -

T i n , phek 7 -na fa ra 4-ah Of fi cer _tc leh Member t o chenna i n s ak thu kan hmu a , ' a l awm awm h l e . Th:i n<;Jt lang 1 w. r. atanga member rethei t e te ' 19ka1 kan n i a . hccornod �t i o n h i c:.

' tul t ak meuh a n1 . Tu'na k an Member Host e l p awh hi, mawi hnci z awka s� am that a tul a -ni .

T i n , phek 8 p:i ra 3-na 2h Water Supp ly tpu k an hu,u a. 1\i z awl ' khawpui chhungah ngei p awh , tui tam t awk s awrk ar i n a l a p e thei ;Lova. Lupgloi ah phei c huaI'! k an ha rs a 1chzuala Publi c Health Engineering Tlep artment l o.h hi chanchibu in a chhuah angin II PHF.II ti h t akah an phi pawh kan hmu Dh ak 10 a ili he r e . Kumi n June thl a vel khan Pri nc ip al Engineer in "Tun at anga th l a ri at chhungin In m um nwh zat ka pe ans che U ll t ii n mi n hri 1h a. Mahs e tun - thl en-,J i n far khat pa\'Jh � CL1 I e pe lova . Hei hi n0aih p awimawh a hun t a •

. , T i n , Phek 9 , para 1-o.h El ect ri c ity thu kan runu

a, Ai zawl khawpui ah chuan ni t i n d arkar 2 4 lean chhi thei t �\>il� u, ' mahs e khawpui d angah chuan � hmi ni] chauhvi n k::m ehhi ve a ,

Lungl ei l e h Chhimtuipui t an chu an t u n a Umium Hydel Proj ect at ang fl, kan l ak tur hi kan chhawr !')hak l awk c:l ri nawm lohva, k an Lt . Gar erno r-in a Tour Di ary n a zi C\h angi n Bangl a Desh a Kapt ai Dam at angin Dem agi ri ah l a ta i l a , kan t angknipui z awk ang . T i n , hel ai tih hma hi an Lung,l e i ah Dam -Generator li an deuh 100 KW . t al chhit ve ni thei B e a tha ang .

T i n , 'phek 1 0 , p ar a 2 -naah Rehabi l i t ation thu kan hmu a. I ndia s awrkari n ram buai avanga i nbcnbelna tur mi n pe hi a Ja.Jmawrn hIe . I Mahs e ram buni avanC}a. i n l ch 10 chan vc: tho , thi ngt l ang lama aWm rcmchanC] ve 1 0 , khawpui a 10 t l'an-

, c hhi a t e hi en<]TTIah .ruahm ann2 a 1 0. awm lava. Hei hi ngaituar-s ak ni ve ngei rawh s e .

Ti n , phek 1 2 para 1 -n�ah hi an Educ ati on lam a s ork ar thi l ruahm 'ante a 10 l ang a . ]I. t l an�'Pui i n ' a l <lwmawrn hl� i n ka hria. A bik t aki n Lunljlei C o l l c'J c ah p awh Sci enc e C'ourse ha111n alo ni t a hi a l a\'mlawm ka ti l E)hzuai a. Mahs e Sc ienc e Bui ldi ng atan' lJ3. wi s a ruahm an a <l\'il1l 10 ni i n a l angu. . Hei h i s awrko.rin han ngaihtuoh rans turi n ka , ngen a Ek a ni .

PU CH . Si\P Rl\WNGA : PU Spe ak er, n aktuk at an an khek a ni an(---i a � i bans an rih m ai an0 u .

SPEi\I<ER : Sawi tur a awm t awh loh chuan i bang ang u . Naktuk dar 1 0 : 00 A . M . ah kan t �n leh ang .

, Me etin(] adj ourned c:lt 3 : 4 5 P . M . /

Sd/- B . T .Sang a , Under Sec ret ary ,

Legis l at i ve Ass embly , Mi zo rarn • .