departamento de ciencias naturais programaciÓn … · planeta en continua actividade. a xeoloxía...

113
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17 1

Upload: others

Post on 05-Mar-2020

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICACURSO 2016-17

1

Page 2: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

ÍNDICE

1. Introdución........................................................................................................................................................................................................................32. Competencias clave...........................................................................................................................................................................................................63. Obxectivos xerais..............................................................................................................................................................................................................74. Desenvolvemento das programacións didácticas de cada materia do departamento................................................................................................9

4.1 Programación de bioloxía e xeoloxía de 1º de ESO.............................................................................................................................................94.2 Programación de bioloxía e xeoloxía de 3º de ESO...........................................................................................................................................214.3 Programación de bioloxía e xeoloxía de 4º de ESO...........................................................................................................................................374.4 Programación de bioloxía e xeoloxía de 1º de bacharelato................................................................................................................................494.5 Programación de cultura cultura científica de 1º de bacharalato........................................................................................................................764.6 Programación de bioloxía de 2º de bacharelato..................................................................................................................................................88

5. Plan de superación de pendentes na ESO e bacharelato...........................................................................................................................................1056. Procedementos para a realización da avaliación inicial............................................................................................................................................1067. Metodoloxía didáctica..................................................................................................................................................................................................1078. Materiais e recursos didácticos....................................................................................................................................................................................1089. Medidas de atención á diversidade.............................................................................................................................................................................10910. Elementos transversais...............................................................................................................................................................................................10911. Actividades complementarias.....................................................................................................................................................................................11012. Procedemento para acreditar os coñecementos necesarios para cursar a materia de “Bioloxía” de 2o bacharelato........................................11113. Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e a práctica docente.........................................................................................................11114. Mecanismos de revisión, avaliación e modificación da programación didáctica..................................................................................................11115. Accións previstas de acordo co plan lector...............................................................................................................................................................11216. Accións previstas de acordo co plan de integración das TIC..................................................................................................................................11317. Procedemento de información da programación ao alumnado..............................................................................................................................113

2

Page 3: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

1. INTRODUCIÓN

1.1. XUSTIFICACIÓN DA PROGRAMACIÓN:A mellora das condicións de vida e o progreso da civilización humana están directamente ligados ao coñecemento científico. Así mesmo resulta

imposible comprender a evolución das sociedades humanas e das culturas desenvolvidas ao longo do tempo sen coñecer e valorar a importancia das Ciencias da Natureza. Por todo isto a educación científica ten un papel relevante no currículo do noso sistema educativo.

Na actualidade o coñecemento científico resulta transcendental na nosa sociedade, mellorando en xeral a calidade de vida das persoas, pero con frecuencia a maneira en que debe facelo está sometida a un intenso debate social, pois en ocasións os avances científicos poden supoñer unha ameaza para o medio ambiente ou incluso para a dignidade das persoas. Resulta polo tanto conveniente que a formación achegue ao alumnado os contidos esenciais para poder participar dun xeito libre e non condicionado na toma de decisións que teñen que ver cos avances científicos.

A formación nas Ciencias da Natureza é un elemento moi importante na construción do coñecemento individual sobre o universo, a natureza e apropia persoa. Ademais, permite formar e consolidar valores e actitudes como o recoñecemento dunha igualdade esencial entre todas as persoas, compatible coa diversidade humana e co respecto pola natureza e os seres vivos. Dende o ensino a área das Ciencias Naturais é preciso polo tanto fomentar o pensamento crítico no alumnado e un estilo de vida saudable, tolerante e non dogmático, respectuoso coas opinións alleas, pero con capacidade de defender as propias.

1.2-MARCO LEGAL:No presente curso académico remata a implantación da Lei Orgánica para a Mellora da Calidade Educativa (LOMCE), polo que as fontes

normativas para todos os niveis educativos serán: - Lei Orgánica 8/2013, do 9 de decembro, para a mellora da calidade educativa.

- Decreto 86/2015, do 25 de xuño, polo que se establece o currículo da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato na Comunidade

Autónoma de Galicia.

- Orde ECD/65/2015, do 21 de xaneiro, pola que se describen as relación entre as competencias, os contidos e os criterios de evaluación da

educación primaria, a educación secundaria obrigatoria e o bacharelato.

1.3- CONTEXTUALIZACIÓN:O IES Espiñeira sitúase na localidade galega de Boiro, unha vila situada no Norte da ría de Arousa, que non chega aos 20.000 habitantes e que

ten un importante tecido industrial e unsector comercial de certa relevancia. Existe unha relación clara coas actividades pesqueiras, marisqueiras e de transformación dos seus produtos. Por iso as actividades extraescolares e complementarias terán unha clara orientación cara eses sectores vinculados ao mar

3

Page 4: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

A súa vez as actividades de exploración de ideas previas, de contextualización e de motivación inicial das diversas unidades didácticas, tomaráncomo referencia o medio ambiente litoral e as súas relacións cos sectores económicos primarios, secundarios e terciarios.

A continuación desenvólvense as programacións didácticas das distintas materias que conforman a área de Bioloxía e xeoloxía da ESO e das materias de Bioloxía e Xeoloxía e Bioloxía de 1º de Bacharelato e Bioloxía de 2º de Bacharelato. A programación elaborouse aplicando os principios de apertura e flexibilidade, podendo modificarse os seus apartados segundo as necesidades que aparezan no proceso de ensinanza – aprendizaxe e os resultados da avaliación da mesma.

1.4. AS MATERIAS DE BIOLOXÍA E XEOLOXÍA NA LOMCE:A materia de Bioloxía e Xeoloxía debe contribuír durante a Educación Secundaria Obrigatoria (ESO) a que o alumnado adquira uns

coñecementos e destrezas básicas que lle permitan adquirir unha cultura científica; os alumnos e alumnas deben identificarse como axentes activos, e recoñecer que das súas actuacións e coñecementos dependerá o desenvolvemento do seu medio.

Durante esta etapa perséguese asentar os coñecementos xa adquiridos, para ir construíndo curso a curso coñecementos e destrezas que permitan a alumnos e alumnas ser cidadáns respectuosos consigo mesmos, cos demais e co medio, co material que utilizan ou que está á súa disposición, responsables, capaces de ter criterios propios e de non perder o interese que teñen desde o comezo da súa temperá actividade escolar por non deixar de aprender.

Durante o primeiro ciclo de ESO, o eixe vertebrador da materia virará arredor dos seres vivos e a súa interacción coa Terra, incidindo especialmente na importancia que a conservación do ambiente ten para todos os seres vivos. Tamén durante este ciclo, a materia ten como núcleo central a saúde e a súa promoción. O principal obxectivo é que os alumnos e alumnas adquiran as capacidades e competencias que lles permitan coidar o seu corpo tanto a nivel físico como mental, así como valorar e ter unha actuación crítica ante a información e ante actitudes sociais que poidan repercutir negativamente no seu desenvolvemento físico, social e psicolóxico; preténdese tamén que entendan e valoren a importancia de preservar o medio ambiente polas repercusións que ten sobre a súa saúde; así mesmo, deben aprender a ser responsables das súas decisións diarias e as consecuencias que as mesmas teñen na súa saúde e na contorna que os rodea, e a comprender o valor que a investigación ten nos avances médicos e no impacto da calidade de vida das persoas.

Finalmente, no cuarto curso da ESO, iníciase ao alumnado nas grandes teorías que permitiron o desenvolvemento máis actual desta ciencia: a tectónica de placas, a teoría celular e a teoría da evolución, para finalizar co estudo dos ecosistemas, as relacións tróficas entre os distintos niveis e a interacción dos organismos entre eles e co medio, así como a súa repercusión na dinámica e evolución dos devanditos ecosistemas.

Ao finalizar a etapa, o alumnado deberá adquirir os coñecementos esenciais que se inclúen no currículo básico e as estratexias do método científico. A comprensión lectora, a expresión oral e escrita, a argumentación en público e a comunicación audiovisual afianzaranse durante esta etapa; igualmente o alumnado deberá desenvolver actitudes conducentes á reflexión e á análise sobre os grandes avances científicos da actualidade, as súas vantaxes e as implicacións éticas que en ocasións se suscitan, e coñecer e utilizar as normas básicas de seguridade e uso do material de laboratorio.

4

Page 5: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

En 1º de Bacharelato, a materia de Bioloxía e Xeoloxía profunda nos coñecementos adquiridos na ESO, analizando con maior detalle a organización dos seres vivos, a súa biodiversidade, a súa distribución e os factores que nela inflúen, así como o comportamento da Terra como un planeta en continua actividade.

A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase énfase na composición, na estrutura e na dinámica do interior terrestre, para continuar coa análise dos movementos das placas e as súas consecuencias: expansión oceánica, relevo terrestre, magmatismo, riscos xeolóxicos, entre outros, e finalizar co estudo da xeoloxía externa.

A Bioloxía exponse co estudo dos niveis de organización dos seres vivos: composición química, organización celular e estudo dos tecidos animais e vexetais. Tamén se desenvolve e completa nesta etapa o estudo da clasificación e organización dos seres vivos, e moi en especial desde o punto de vista do seu funcionamento e adaptación ao medio que habitan.

En 2º de Bacharelato a materia de bioloxía profunda nos compoñentes básicos da vida e no seu funcionamento a distintos niveis de organización; bioelementos e biomoléculas, estruturas celulares e metabolismo celular e reprodución celular.

Nesta materia estúdase tamén o soporte físico da información xenética que determina as características principais dos distintos individuos e especies, a súa herdanza e o seu cambio ao longo do tempo e das xeracións e a utilización de todos estes coñecementos en beneficio da humanidade a través da biotectonoloxía

Pero nesta materia danse a coñecer tamén os distintos microorganismos que existen e como estes, ademais de xerarnos unha serie de beneficios,tamén nos poden producir enfermidades e estúdase tamén a resposta inmunitaria do noso organismo ante eles e posibles alteracións no mesmo.

En todo o Bacharelato as materias de Bioloxía e Xeoloxía de 1º de Bacharelato e de Bioloxía de 2º de Bacharelato permitirán que alumnos e alumnas consoliden os coñecementos e destrezas que lles permitan ser cidadáns e cidadás con respecto por si mesmos, cos demais e co medio, co material que utilizan ou que está ao seu dispor, responsables, capaces de ter criterios propios e de manter o interese por aprender e descubrir.

1.5. MATERIAS E NIVEIS DO DEPARTAMENTONo presente curso académico son responsabilidade do Departamento as seguintes materias e niveis:

Materia Curso Numero de grupos Horas Total horasBioloxía e xeoloxía 1º ESO 1 4 4Bioloxía e xeoloxía 3º ESO 1 2 2Bioloxía e xeoloxía 4º ESO 1 3 3Bioloxía e xeoloxía 1º Bacharelato 1 4 4Cultura Científica 1º Bacharelato 1 2 2Bioloxía 2º Bacharelato 1 4 4

19

5

Page 6: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

1.6. COMPOÑENTES DO DEPARTAMENTO E MATERIAS IMPARTIDAS

Profesorado Cargo Materia/niveis

Adrián González García Xefatura de departamentoBioloxía e xeoloxía (1º, 3º e 4º da ESO e 1º de Bacharelato), Cultura Científica (1º Bacharelato) e Bioloxía (2º Bacharelato)

2. COMPETENCIAS CLAVENa sociedade actual non abonda con ter unha serie de coñecementos, tamén hai que saber cando e como aplicalos e aquí radica a importancia de

que o alumnado adquira unha serie de competencias. A Unión Europea estableceu unha serie de competencias que se consideran clave para a aplicacióndos saberes adquiridos. Estas competencias clave foron adaptadas á realidade galega baixo o marco do Decreto 86/2015 que as define no seu artigo 3 como “capacidades para aplicar de xeito integrado os contidos propios de cada ensinanza e etapa educativa, co fin de lograr a realización adecuada de actividades e a resolución eficaz de problemas complexos”.

Na Orde ECD/65/2015, do 21 de xaneiro, pola que se describen as relacións entre as competencias, os contidos e os criterios de avaliación da

educación primaria, da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato, enuméranse e descríbense as competencias clave e indícase que han de estar vinculadas aos obxectivos e que a selección dos contidos e das metodoloxías deben de asegurar o seu desenvolvemento en toda a vida académica.Nesta orde tamén se establece que para facilitar a valoración do desenvolvemento das competencias do alumnado, cada estándar de aprendizaxe se pon en relación cunha serie de competencias clave (Ver apartado 4). Así, o conxunto de estándares de aprendizaxe dunha determinada área nos dá o seu perfil (Ver apartado 4) e podemos concluír que a área que nos ocupa contribuirá de forma moi significativa ao desenvolvemento da CMCCT.

Nesa orde dise tamén que todas as áreas contribuirán en acadar as competencias, potenciando especialmente a CCL e a CMCCT, polo que dende esta área tamén se traballarán as demais competencias, como se especifica no apartado 4 desta programación.

A competencias clave que veñen recollidas na Orde ECD/65/2015 son:- Comunicación lingüística (CCL).- Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCT).- Competencia dixital (CD).- Aprender a aprender (CAA).- Competencias sociais e cívicas (CSC).- Sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE).- Conciencia e expresións culturais (CCEC).

6

Page 7: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

3. OBXECTIVOS XERAIS

3.1. OBXECTIVOS XERAIS DA ESOA Educación Secundaria Obrigatoria contribuirá a desenvolver no alumnado as capacidades que lles permitan:

a) Asumir responsablemente os seus deberes, coñecer e exercer os seus dereitos no respecto ás demais persoas, practicar a tolerancia, acooperación e a solidariedade entre as persoas e os grupos, exercitarse no diálogo, afianzando os dereitos humanos e a igualdade de trato e deoportunidades entre mulleres e homes, como valores comúns dunha sociedade plural, e prepararse para o exercicio da cidadanía democrática.

b) Desenvolver e consolidar hábitos de disciplina, estudo e traballo individual e en equipo, como condición necesaria para unha realización eficazdas tarefas da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal.

c) Valorar e respectar a diferenza de sexos e a igualdade de dereitos e oportunidades entre eles. Rexeitar a discriminación por razón de sexo ou porcalquera outra condición ou circunstancia persoal ou social. Rexeitar os estereotipos que supoñan discriminación entre homes e mulleres, así comocalquera manifestación de violencia contra a muller.

d) Fortalecer as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións coas demais persoas, así como rexeitar aviolencia, os prexuízos de calquera tipo e os comportamentos sexistas, e resolver pacificamente os conflitos.

e) Desenvolver destrezas básicas na utilización das fontes de información, para adquirir novos coñecementos con sentido crítico. Adquirir unhapreparación básica no campo das tecnoloxías, especialmente as da información e a comunicación.

f) Concibir o coñecemento científico como un saber integrado, que se estrutura en materias, así como coñecer e aplicar os métodos para identificaros problemas en diversos campos do coñecemento e da experiencia.

g) Desenvolver o espírito emprendedor e a confianza en si mesmo, a participación, o sentido crítico, a iniciativa persoal e a capacidade paraaprender a aprender, planificar, tomar decisións e asumir responsabilidades.

h) Comprender e expresar con corrección, oralmente e por escrito, na lingua galega e na lingua castelá, textos e mensaxes complexas, e iniciarseno coñecemento, na lectura e no estudo da literatura.

i) Comprender e expresarse nunha ou máis linguas estranxeiras de maneira apropiada.l) Coñecer, valorar e respectar os aspectos da cultura e da historia propias e das outras persoas, así como o patrimonio artístico e cultural. Coñecer

personalidades que realizaran achegas importantes á cultura e á sociedade galega, ou a outras culturas do mundo.m) Coñecer e aceptar o funcionamento do propio corpo e o das outras persoas, respectar as diferenzas, afianzar os hábitos de coidado e saúde

corporais, e incorporar a educación física e a práctica do deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social. Coñecer e valorar a dimensiónhumana da sexualidade en toda a súa diversidade. Valorar criticamente os hábitos sociais relacionados coa saúde, o consumo, o coidado dos seres vivose o medio ambiente, contribuíndo á súa conservación e á súa mellora.

n) Apreciar a creación artística e comprender a linguaxe das manifestacións artísticas, utilizando diversos medios de expresión e representación.

7

Page 8: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

ñ) Coñecer e valorar os aspectos básicos do patrimonio lingüístico, cultural, histórico e artístico de Galicia, participar na súa conservación e na súamellora, e respectar a diversidade lingüística e cultural como dereito dos pobos e das persoas, desenvolvendo actitudes de interese e respecto cara aoexercicio deste dereito.

o) Coñecer e valorar a importancia do uso da lingua galega como elemento fundamental para o mantemento da identidade de Galicia, e comomedio de relación interpersoal e expresión de riqueza cultural nun contexto plurilingüe, que permite a comunicación con outras linguas, en especialcoas pertencentes á comunidade lusófona.

3.2. OBXECTIVOS CURRICULARES DE BACHARELATO:a) Exercer a cidadanía democrática, desde unha perspectiva global, e adquirir unha conciencia cívica responsable, inspirada polos valores da

Constitución española e do Estatuto de autonomía de Galicia, así como polos dereitos humanos, que fomente a corresponsabilidade na construción dunha sociedade xusta e equitativa e favoreza a sustentabilidade.

b) Consolidar unha madureza persoal e social que lle permita actuar de forma responsable e autónoma e desenvolver o seu espírito crítico. Ser quende prever e resolver pacificamente os conflitos persoais, familiares e sociais.

c) Fomentar a igualdade efectiva de dereitos e oportunidades entre homes e mulleres, analizar e valorar criticamente as desigualdades e discriminacións existentes e, en particular, a violencia contra a muller, e impulsar a igualdade real e a non discriminación das persoas por calquera condición ou circunstancia persoal ou social, con atención especial ás persoas con discapacidade.

d) Afianzar os hábitos de lectura, estudo e disciplina, como condicións necesarias para o eficaz aproveitamento da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal.

e) Dominar, tanto na súa expresión oral como na escrita, a lingua galega e a lingua castelá.f) Expresarse con fluidez e corrección nunha ou máis linguas estranxeiras.g) Utilizar con solvencia e responsabilidade as tecnoloxías da información e da comunicación.h) Coñecer e valorar criticamente as realidades do mundo contemporáneo, os seus antecedentes históricos e os principais factores da súa evolución.

Participar de xeito solidario no desenvolvemento e na mellora do seu contorno social.i) Acceder aos coñecementos científicos e tecnolóxicos fundamentais, e dominar as habilidades básicas propias da modalidade elixida.l) Comprender os elementos e os procedementos fundamentais da investigación e dos métodos científicos. Coñecer e valorar de forma crítica a

contribución da ciencia e da tecnoloxía ao cambio das condicións de vida, así como afianzar a sensibilidade e o respecto cara ao medio ambiente e a ordenación sustentable do territorio, con especial referencia ao territorio galego.

m) Afianzar o espírito emprendedor con actitudes de creatividade, flexibilidade, iniciativa, traballo en equipo, confianza nun mesmo e sentido crítico.

n) Desenvolver a sensibilidade artística e literaria, así como o criterio estético, como fontes de formación e enriquecemento cultural.

8

Page 9: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

ñ) Utilizar a educación física e o deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social, e impulsar condutas e hábitos saudables.o) Afianzar actitudes de respecto e prevención no ámbito da seguridade viaria.p) Valorar, respectar e afianzar o patrimonio material e inmaterial de Galicia, e contribuír á súa conservación e mellora no contexto dun mundo

globalizado

4. DESENVOLVEMENTO DAS PROGRAMACIÓNS DIDÁCTICAS DE CADA MATERIA DO DEPARTAMENTO DE BIOLOXÍA EXEOLOXÍA.

4.1- PROGRAMACIÓN DE BIOLOXÍA E XEOLOXÍA DE 1º DA ESO:

4.1.1- Elementos prescritivos do curriculo: competencias clave, obxectivos, contidos, estádares de aprendizaxe avaliables e temporalización:Os bloques de contidos que se abordan son os seguintes:• Bloque 1. Habilidades, destrezas e estratexias. Metodoloxía científica.• Bloque 2. A Terra no universo.• Bloque 3. A biodiversidade no planeta Terra.• Bloque 4. Os ecosistemas.• Bloque 5. Proxecto de investigación.

9

Page 10: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

10

Page 11: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

11

Page 12: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

12

Page 13: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

13

Page 14: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

14

Page 15: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

15

Page 16: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

16

Page 17: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

4.1.2 Temporalización dos contidos por unidades didácticas:

1ª AVALIACIÓN 2ª AVALIACIÓN 3ª AVALIACIÓN- O Universo - A biosfera - O reino Plantas- A xeosfera:minerais e rochas - O reino animal: vertebrados - Os reinos Fungos, Moneras e Protistas- A atmosfera - O reino animal: invertebrados - A ecosfera- A hidrosfera - As funcións vitais en animais - A dinámica dos ecosistemas

UNIDADES DIDÁCTICAS

A secuenciación e a temporalización configúranse como unha estratexia para distribuír razoablemente as actividades docentes durante o procesode ensinanza-aprendizaxe. Estes, como moitos dos elementos da programación, deben ter unhas características necesarias de flexibilidade.

4.1.3 Avaliación do alumnado- Criterios de avaliación e estándares de aprendizaxe:Desde o noso punto de vista, a avaliación será unha parte inexcusable do P.E-A e un factor de mellora da calidade da ensinanza, sendo a súa

finalidade coñecer o rendemento do alumnado, diagnosticar o seu nivel inicial, valorar a eficacia de todo o proceso de ensinanza, prognosticar as as súas posibilidades, mellorar a calidade docente e motivar ao alumnado.

17

Page 18: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

A avaliación será procesual, holística, contextualizada, participativa e criterial. Neste sentido, o departamento entende a avaliación como un elemento e proceso da práctica educativa que nos orienta e permite executar xuízos de valor necesarios para orientar e tomar decisións respecto ó P.E-A.

A cualificación do alumando farase tendo en conta diversos aspectos curriculares, entre eles o máis importante é o grao de consecución dos obxectivos. Para iso empregaranse unha serie de criterios de avaliación fixados no decreto 86/2015 que se especifican nuns estándares de aprendizaxe fixados tamén en dito decreto (Consultar apartado 4.1.1). Os estándares de aprendizaxe permitirannos definir os resultados da aprendizaxe e concretan aquilo que o alumando debe saber, comprender e saber facer.

- Procedementos e instrumentos de avaliación:Para que cumpran a súa finalidade, os estándares de aprendizaxe deben ser observables e medibles e con este fin o departamento propón a

utilización dunha serie de ferramentas pedagóxicas que permitirán diversificar, variar ou concretar a intención avaliadora do profesorado. Neste sentido, o departamento empregará os procedementos e instrumentos de avaliación:

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN- Observación directa do traballo diario. - Diario de clase- Análise e valoración de tarefas especialmente creadas para a avaliación - Probas escritas- Valoración cuantitativa e cualitativa do avance individual e colectivo - Escalas de valoración- Traballos individuais e colectivos - Cadernos de clase e laboratorio- Presentacións na aula - Rúbricas

Estes procedementos e instrumentos de avaliación permitiran ademais garantir que se están acadando os obxectivos prestablecidos e que se están traballando as competencias clave de forma axeitada en cada momento, é dicir, permitirán levar a cabo unha avaliación continua.

A forma na que cada un destes procedementos e instrumentos de avaliación contribuirán á consecución dos distintos estándares de aprendizaxe será a seguinte:

18

Page 19: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

Estándares de aprendizaxePROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

PONDERACIÓNProbas escritas Caderno de clase Caderno de laboratorio Observación Proxecto de invetigación

BXB1.1.1BXB1.2.1BXB1.2.2BXB1.2.3BXB1.3.1BXB1.3.2BXB2.1.1BXB2.2.1BXB2.3.1BXB2.4.1BXB2.5.1BXB2.5.2BXB2.6.1BXB2.6.2BXB2.7.1BXB2.7.2BXB2.7.3BXB2.8.1BXB2.8.2BXB2.8.3BXB2.9.1BXB2.10.1BXB2.11.1BXB2.12.1BXB2.13.1BXB2.14.1BXB2.15.1BXB3.1.1BXB3.2.1BXB3.3.1BXB3.4.1

20,00 % 20,00 % 20,00 % 20,00 % 20,00 % 1,45 %35,00 % 35,00 % 30,00 % 1,45 %35,00 % 35,00 % 30,00 % 2,90 %

25,00 % 25,00 % 25,00 % 25,00 % 2,90 %10,00 % 90,00 % 1,45 %40,00 % 60,00 % 1,45 %

85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,45 %84,00 % 7,50 % 7,50 % 1,00 % 2,90 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,90 %84,00 % 7,50 % 7,50 % 1,00 % 1,45 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,45 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,45 %82,50 % 7,50 % 2,50 % 7,50 % 1,45 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,90 %62,00 % 7,50 % 20,00 % 7,50 % 2,90 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,45 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,45 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,90 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,90 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,90 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,90 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,45 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,45 %82,50 % 7,50 % 2,50 % 7,50 % 2,90 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,90 %84,00 % 7,50 % 7,50 % 1,00 % 1,45 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,45 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,90 %81,50 % 7,50 % 2,50 % 7,50 % 1,00 % 2,90 %81,50 % 7,50 % 2,50 % 7,50 % 1,00 % 2,90 %81,50 % 7,50 % 2,50 % 7,50 % 1,00 % 1,45 %

19

Page 20: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

Estándares de aprendizaxePROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

PONDERACIÓNProbas escritas Caderno de clase Caderno de laboratorio Observación Proxecto de invetigación

BXB3.4.1BXB3.4.2BXB3.6.1BXB3.6.2BXB3.7.1BXB3.8.1BXB3.8.2BXB3.8.3BXB4.1.1BXB4.2.1BXB4.3.1BXB5.1.1BXB5.2.1BXB5.3.1BXB5.4.1BXB5.5.1BXB5.5.2

81,50 % 7,50 % 2,50 % 7,50 % 1,00 % 1,45 %81,50 % 7,50 % 2,50 % 7,50 % 1,00 % 1,45 %80,00 % 7,50 % 7,50 % 2,90 %81,50 % 7,50 % 2,50 % 7,50 % 1,00 % 2,90 %59,00 % 7,50 % 25,00 % 7,50 % 1,00 % 2,90 %59,00 % 7,50 % 25,00 % 7,50 % 1,00 % 1,45 %71,50 % 7,50 % 12,50 % 7,50 % 1,00 % 1,45 %66,50 % 7,50 % 17,50 % 7,50 % 1,00 % 1,45 %67,50 % 7,50 % 17,50 % 7,50 % 2,90 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,90 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,45 %10,00 % 10,00 % 35,00 % 35,00 % 10,00 % 2,90 %35,00 % 20,00 % 10,00 % 25,00 % 10,00 % 1,45 %

20,00 % 50,00 % 30,00 % 1,45 %70,00 % 30,00 % 2,90 %

40,00 % 30,00 % 30,00 % 1,45 %20,00 % 20,00 % 20,00 % 20,00 % 20,00 % 1,45 %

Así pois, en base á táboa anterior, as porcentaxes da cualificación global aproximadas para o presente curso académico serán as seguintes:- Probas escritas: 65% (Con probas escritas cunha cualificación inferior a un 3 non se fará media)- Caderno de clase: 10% (A súa presentación é imprescindible para a realización da media)- Caderno de laboratorio: 5% (A súa presentación é imprescindible para a realización da media)- Traballo diario: 15%- Proxectos de investigación 5%

- Avaliación das competencias clave:No decreto 86/2015, que para facilitar a valoración do desenvolvemento das competencias do alumnado, cada estándar de aprendizaxe se pon

en relación cunha serie de competencias clave (Ver apartado 4.1.1). Así, o conxunto de estándares de aprendizaxe dunha determinada área nos dá o seu perfil e podemos concluír que a área que nos ocupa contribuirá de forma moi significativa ao desenvolvemento da CMCCT:

20

Page 21: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

% DE CONTRIBUCIÓN DOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE A CADA COMPETENCIA CLAVE- Comunicación lingüística (CCL). 3% - Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCT). 47%

- Competencia dixital (CD). 3% - Aprender a aprender (CAA). 20% - Competencias sociais e cívicas (CSC). 11% - Sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE). 9% - Conciencia e expresións culturais (CCEC). 6%

- Promoción:• Promocionará aquel alumnado que teña as tres avaliacións aprobadas ou aquel cuxa media das tres avaliación sexa un 5, sempre e cando non

teña máis dunha avaliación suspensa e cando a cualificación de dita avaliación suspensa non sexa inferior a un 4.• Non se levarán a cabo recuperacións ao rematar cada avaliación. Tan só se realizará unha recuperación ao finalizar o curso, no mes de xuño. • No caso de que se suspenda unha avaliación, conservarase a nota das probas escritas aprobadas, de tal xeito que o alumnado tan só se terá que

examinar das probas escritas nas que obtivo unha cualificación inferior a 5.• Tras a 3ª avaliación, para aquel alumnado que non supere os requisitos descritos, haberá unha proba escrita extraordinaria de recuperación de

contidos que suporá o 70% da nota global da recuperación. O 30% restante corresponderase coa realización de diversos traballos de recuperación que se lle encomendará ao alumnado cando suspenda unha proba escrita e cunha valoración da evolución seguida ao longo do curso.

• Todo o alumnado que suspenda a área na convocatoria ordinaria ten a posibilidade de recuperala na convocatoria extraordinaria de setembro mediante a realización dunha proba escrita na que se examinará da totalidade dos contidos da área, independentemente de se superou algunha avaliación durante o curso. Nesta proba extraordinaria se aplicarán os criterios de avaliación e cualificación utilizados ao longo do curso.

4.2- PROGRAMACIÓN DE BIOLOXÍA E XEOLOXÍA DE 3º DA ESO:

4.2.1- Elementos prescritivos do curriculo: competencias clave, obxectivos, contidos, estádares de aprendizaxe avaliables e temporalización:Os bloques de contidos que se abordan son os seguintes:• Bloque 1. Habilidades, destrezas e estratexias. Metodoloxía científica.• Bloque 2. A célula, unidade estruturale funcional dos seres vivos.• Bloque 3. As persoas e a saúde. Promoción e saúde.• Bloque 4. O relevo terrestre e a súa evolución.• Bloque 5. O solo como ecosistema.• Bloque 6. Proxecto de investigación.

21

Page 22: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

22

Page 23: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

23

Page 24: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

24

Page 25: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

25

Page 26: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

26

Page 27: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

27

Page 28: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

28

Page 29: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

29

Page 30: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

30

Page 31: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

31

Page 32: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

4.2.2 Temporalización dos contidos por unidades didácticas:

1ª AVALIACIÓN 2ª AVALIACIÓN 3ª AVALIACIÓN- A organización do corpo - A relación: Os sentidos e o sistema nervioso - A dinámica interna da Terra- Alimentación e saúde - A relación: O sistema endócrino e o aparello locomotor. - Os minerais- A nutrición: Aparellos dixestivo e respiratorio - A reprodución - O relevo e os procesos xeolóxicos- A nutrición: Aparellos circulatorio e excretor - A saúde e o sistema inmunitario. A modelaxe do relevo.

UNIDADES DIDÁCTICAS

A secuenciación e a temporalización configúranse como unha estratexia para distribuír razoablemente as actividades docentes durante o procesode ensinanza-aprendizaxe. Estes, como moitos dos elementos da programación, deben ter unhas características necesarias de flexibilidade.

32

Page 33: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

4.2.3 Avaliación do alumnado- Criterios de avaliación e estándares de aprendizaxe:Desde o noso punto de vista, a avaliación será unha parte inexcusable do P.E-A e un factor de mellora da calidade da ensinanza, sendo a súa

finalidade coñecer o rendemento do alumnado, diagnosticar o seu nivel inicial, valorar a eficacia de todo o proceso de ensinanza, prognosticar as as súas posibilidades, mellorar a calidade docente e motivar ao alumnado.

A avaliación será procesual, holística, contextualizada, participativa e criterial. Neste sentido, o departamento entende a avaliación como un elemento e proceso da práctica educativa que nos orienta e permite executar xuízos de valor necesarios para orientar e tomar decisións respecto ó P.E-A.

A cualificación do alumando farase tendo en conta diversos aspectos curriculares, entre eles o máis importante é o grao de consecución dos obxectivos. Para iso empregaranse unha serie de criterios de avaliación fixados no decreto 86/2015 que se especifican nuns estándares de aprendizaxe fixados tamén en dito decreto (Consultar apartado 4.1.1). Os estándares de aprendizaxe permitirannos definir os resultados da aprendizaxe e concretan aquilo que o alumando debe saber, comprender e saber facer.

- Procedementos e instrumentos de avaliación:Para que cumpran a súa finalidade, os estándares de aprendizaxe deben ser observables e medibles e con este fin o departamento propón a

utilización dunha serie de ferramentas pedagóxicas que permitirán diversificar, variar ou concretar a intención avaliadora do profesorado. Neste sentido, o departamento empregará os procedementos e instrumentos de avaliación:

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN- Observación directa do traballo diario. - Diario de clase- Análise e valoración de tarefas especialmente creadas para a avaliación - Probas escritas- Valoración cuantitativa e cualitativa do avance individual e colectivo - Escalas de valoración- Traballos individuais e colectivos - Cadernos de clase e laboratorio- Presentacións na aula - Rúbricas

Estes procedementos e instrumentos de avaliación permitiran ademais garantir que se están acadando os obxectivos prestablecidos e que se están traballando as competencias clave de forma axeitada en cada momento, é dicir, permitirán levar a cabo unha avaliación continua.

A forma na que cada un destes procedementos e instrumentos de avaliación contribuirán á consecución dos distintos estándares de aprendizaxe será a seguinte:

33

Page 34: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

Estándares de aprendizaxePROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

PONDERACIÓNProbas escritas Caderno de clase Caderno de laboratorio Observación Proxecto de invetigación

BXB1.1.1BXB1.2.1BXB1.2.2BXB1.2.3BXB1.3.1BXB1.3.2BXB2.1.1BXB2.1.2BXB2.2.1BXB2.2.2BXB3.1.1BXB3.1.2BXB3.2.1BXB3.3.1BXB3.4.1BXB3.4.2BXB3.5.1BXB3.5.2BXB3.6.1BXB3.7.1BXB3.8.1BXB3.9.1BXB3.10.1BXB3.11.1BXB3.11.2BXB3.12.1BXB3.13.1BXB3.14.1BXB3.15.1BXB3.16.1BXB3.17.1

20,00 % 20,00 % 20,00 % 20,00 % 20,00 % 1,01 %35,00 % 35,00 % 30,00 % 1,01 %35,00 % 35,00 % 30,00 % 2,02 %

25,00 % 25,00 % 25,00 % 25,00 % 2,02 %10,00 % 90,00 % 1,01 %40,00 % 60,00 % 1,01 %

85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,01 %82,50 % 10,00 % 7,50 % 2,02 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,01 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,02 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,02 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,01 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,02 %65,00 % 15,00 % 15,00 % 5,00 % 2,02 %84,00 % 7,50 % 7,50 % 1,00 % 2,02 %84,00 % 7,50 % 7,50 % 1,00 % 1,01 %80,00 % 10,00 % 10,00 % 2,02 %72,50 % 20,00 % 7,50 % 1,01 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,01 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,02 %79,00 % 10,00 % 10,00 % 1,00 % 1,01 %74,00 % 10,00 % 15,00 % 1,00 % 1,01 %74,00 % 10,00 % 15,00 % 1,00 % 2,02 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,01 %79,00 % 10,00 % 10,00 % 1,00 % 1,01 %64,00 % 25,00 % 10,00 % 1,00 % 2,02 %55,00 % 15,00 % 15,00 % 15,00 % 1,01 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,02 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,01 %65,00 % 7,50 % 20,00 % 7,50 % 2,02 %75,00 % 7,50 % 7,50 % 10,00 % 2,02 %

34

Page 35: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

Estándares de aprendizaxePROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

PONDERACIÓNProbas escritas Caderno de clase Caderno de laboratorio Observación Proxecto de invetigación

BXB3.18.1BXB3.18.2BXB3.18.3BXB3.19.1BXB3.20.1BXB3.21.1BXB3.22.1BXB3.23.1BXB3.24.1BXB3.25.1BXB3.26.1BXB3.26.2BXB3.27.1BXB3.27.2BXB3.28.1BXB3.29.1BXB4.1.1BXB4.2.1BXB4.2.2BXB4.3.1BXB4.4.1BXB4.5.1BXB4.6.1BXB4.7.1BXB4.8.1BXB4.9.1BXB4.9.2BXB4.10.1BXB4.11.1BXB4.11.2BXB4.12.1

85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,01 %65,00 % 7,50 % 20,00 % 7,50 % 2,02 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,01 %84,00 % 7,50 % 7,50 % 1,00 % 2,02 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,01 %75,00 % 7,50 % 7,50 % 10,00 % 1,01 %65,00 % 7,50 % 20,00 % 7,50 % 1,01 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,01 %84,00 % 7,50 % 7,50 % 1,00 % 2,02 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,02 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,02 %84,00 % 7,50 % 7,50 % 1,00 % 1,01 %70,00 % 7,50 % 7,50 % 15,00 % 2,02 %60,00 % 10,00 % 15,00 % 15,00 % 2,02 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,02 %10,00 % 10,00 % 50,00 % 30,00 % 1,01 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,01 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,02 %70,00 % 7,50 % 15,00 % 7,50 % 2,02 %70,00 % 7,50 % 15,00 % 7,50 % 1,01 %84,00 % 7,50 % 7,50 % 1,00 % 1,01 %70,00 % 7,50 % 15,00 % 7,50 % 1,01 %70,00 % 7,50 % 15,00 % 7,50 % 1,01 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 1,01 %

15,00 % 45,00 % 15,00 % 25,00 % 2,02 %70,00 % 7,50 % 15,00 % 7,50 % 1,01 %70,00 % 7,50 % 15,00 % 7,50 % 2,02 %85,00 % 7,50 % 7,50 % 2,02 %84,00 % 7,50 % 7,50 % 1,00 % 1,01 %84,00 % 7,50 % 7,50 % 1,00 % 1,01 %84,00 % 7,50 % 7,50 % 1,00 % 1,01 %

35

Page 36: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

Estándares de aprendizaxePROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

PONDERACIÓNProbas escritas Caderno de clase Caderno de laboratorio Observación Proxecto de invetigación

BXB4.13.1BXB5.1.1BXB5.2.1BXB5.3.1BXB5.4.1BXB5.5.1BXB5.5.2

84,00 % 7,50 % 7,50 % 1,00 % 1,01 %10,00 % 10,00 % 35,00 % 35,00 % 10,00 % 2,02 %35,00 % 20,00 % 10,00 % 25,00 % 10,00 % 1,01 %

20,00 % 50,00 % 30,00 % 1,01 %70,00 % 30,00 % 2,02 %

40,00 % 30,00 % 30,00 % 1,01 %20,00 % 20,00 % 20,00 % 20,00 % 20,00 % 1,01 %

Así pois, en base á táboa anterior, as porcentaxes da cualificación global aproximadas para o presente curso académico serán as seguintes:- Probas escritas: 65% (Con probas escritas cunha cualificación inferior a un 3 non se fará media)- Caderno de clase: 10% (A súa presentación é imprescindible para a realización da media)- Caderno de laboratorio: 5% (A súa presentación é imprescindible para a realización da media)- Traballo diario: 15%- Proxectos de investigación 5%

- Avaliación das competencias clave:No decreto 86/2015, que para facilitar a valoración do desenvolvemento das competencias do alumnado, cada estándar de aprendizaxe se pon

en relación cunha serie de competencias clave (Ver apartado 4.2.1). Así, o conxunto de estándares de aprendizaxe dunha determinada área nos dá o seu perfil e podemos concluír que a área que nos ocupa contribuirá de forma moi significativa ao desenvolvemento da CMCCT:

% DE CONTRIBUCIÓN DOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE A CADA COMPETENCIA CLAVE- Comunicación lingüística (CCL). 5% - Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCT). 49%

- Competencia dixital (CD). 4% - Aprender a aprender (CAA). 13% - Competencias sociais e cívicas (CSC). 19% - Sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE). 6% - Conciencia e expresións culturais (CCEC). 5%

36

Page 37: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

- Promoción:• Promocionará aquel alumnado que teña as tres avaliacións aprobadas ou aquel cuxa media das tres avaliación sexa un 5, sempre e cando non

teña máis dunha avaliación suspensa e cando a cualificación de dita avaliación suspensa non sexa inferior a un 4.• Non se levarán a cabo recuperacións ao rematar cada avaliación. Tan só se realizará unha recuperación ao finalizar o curso, no mes de xuño. • No caso de que se suspenda unha avaliación, conservarase a nota das probas escritas aprobadas, de tal xeito que o alumnado tan só se terá que

examinar das probas escritas nas que obtivo unha cualificación inferior a 5.• Tras a 3ª avaliación, para aquel alumnado que non supere os requisitos descritos, haberá unha proba escrita extraordinaria de recuperación de

contidos que suporá o 70% da nota global da recuperación. O 30% restante corresponderase coa realización de diversos traballos de recuperación que se lle encomendará ao alumnado cando suspenda unha proba escrita e cunha valoración da evolución seguida ao longo do curso.

• Todo o alumnado que suspenda a área na convocatoria ordinaria ten a posibilidade de recuperala na convocatoria extraordinaria de setembro mediante a realización dunha proba escrita na que se examinará da totalidade dos contidos da área, independentemente de se superou algunha avaliación durante o curso. Nesta proba extraordinaria se aplicarán os criterios de avaliación e cualificación utilizados ao longo do curso.

4.3- PROGRAMACIÓN DE BIOLOXÍA E XEOLOXÍA DE 4º DA ESO:

4.3.1- Elementos prescritivos do curriculo: competencias clave, obxectivos, contidos, estádares de aprendizaxe avaliables e temporalización:Os bloques de contidos que se abordan son os seguintes:• Bloque 1. A evolución da vida.• Bloque 2. A dinámica da Terra. • Bloque 3. A ecoloxía e o medio ambiente. • Bloque 4. Proxecto de investigación.

37

Page 38: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

38

Page 39: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

39

Page 40: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

40

Page 41: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

41

Page 42: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

42

Page 43: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

43

Page 44: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

44

Page 45: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

4.3.2 Temporalización dos contidos por unidades didácticas:

1ª AVALIACIÓN 2ª AVALIACIÓN 3ª AVALIACIÓN1- Estrutura e dinámica da Terra. 5- Herdanza e xenética 8- Estrutura e dinámica dos ecosistemas. 2- Tectónica e relevo 6- Información e manipulación xenética. 9- A actividade humana e o medio ambiente.3- Historia da Terra 7- A orixe e a evolución da vida.4- A organización dos seres vivos

UNIDADES DIDÁCTICAS

A secuenciación e a temporalización configúranse como unha estratexia para distribuír razoablemente as actividades docentes durante o procesode ensinanza-aprendizaxe. Estes, como moitos dos elementos da programación, deben ter unhas características necesarias de flexibilidade.

4.3.3 Avaliación do alumnado- Criterios de avaliación e estándares de aprendizaxe:Desde o noso punto de vista, a avaliación será unha parte inexcusable do P.E-A e un factor de mellora da calidade da ensinanza, sendo a súa

finalidade coñecer o rendemento do alumnado, diagnosticar o seu nivel inicial, valorar a eficacia de todo o proceso de ensinanza, prognosticar as as súas posibilidades, mellorar a calidade docente e motivar ao alumnado.

A avaliación será procesual, holística, contextualizada, participativa e criterial. Neste sentido, o departamento entende a avaliación como un elemento e proceso da práctica educativa que nos orienta e permite executar xuízos de valor necesarios para orientar e tomar decisións respecto ó P.E-A.

A cualificación do alumando farase tendo en conta diversos aspectos curriculares, entre eles o máis importante é o grao de consecución dos obxectivos. Para iso empregaranse unha serie de criterios de avaliación fixados no decreto 86/2015 que se especifican nuns estándares de aprendizaxe

45

Page 46: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

fixados tamén en dito decreto (Consultar apartado 4.3.1). Os estándares de aprendizaxe permitirannos definir os resultados da aprendizaxe e concretan aquilo que o alumando debe saber, comprender e saber facer.

- Procedementos e instrumentos de avaliación:Para que cumpran a súa finalidade, os estándares de aprendizaxe deben ser observables e medibles e con este fin o departamento propón a

utilización dunha serie de ferramentas pedagóxicas que permitirán diversificar, variar ou concretar a intención avaliadora do profesorado. Neste sentido, o departamento empregará os procedementos e instrumentos de avaliación:

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN- Observación directa do traballo diario. - Diario de clase- Análise e valoración de tarefas especialmente creadas para a avaliación - Probas escritas- Valoración cuantitativa e cualitativa do avance individual e colectivo - Escalas de valoración- Traballos individuais e colectivos - Cadernos de clase e laboratorio- Presentacións na aula - Rúbricas

Estes procedementos e instrumentos de avaliación permitiran ademais garantir que se están acadando os obxectivos prestablecidos e que se están traballando as competencias clave de forma axeitada en cada momento, é dicir, permitirán levar a cabo unha avaliación continua.

A forma na que cada un destes procedementos e instrumentos de avaliación contribuirán á consecución dos distintos estándares de aprendizaxe será a seguinte:

46

Page 47: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

Estándares de aprendizaxePROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

PONDERACIÓNProbas escritas Caderno de clase Caderno de laboratorio Observación Proxecto de invetigación

BXB1.1.1BXB1.1.2BXB1.2.1BXB1.3.1BXB1.4.1BXB1.5.1BXB1.6.1BXB1.7.1BXB1.8.1BXB1.9.1BXB1.10.1BXB1.11.1BXB1.12.1BXB1.13.1BXB1.14.1BXB1.15.1BXB1.16.1BXB1.17.1BXB1.18.1BXB1.19.1BXB2.1.1BXB2.2.1BXB2.3.1BXB2.4.1BXB2.5.1BXB2.5.2BXB2.6.1BXB2.7.1BXB2.8.1BXB2.9.1BXB2.9.2

55,00 % 15,00 % 25,00 % 5,00 % 2,60 %45,00 % 5,00 % 45,00 % 5,00 % 1,30 %85,00 % 10,00 % 5,00 % 1,30 %60,00 % 20,00 % 20,00 % 1,30 %70,00 % 25,00 % 5,00 % 2,60 %85,00 % 10,00 % 5,00 % 1,30 %85,00 % 10,00 % 5,00 % 2,60 %85,00 % 10,00 % 5,00 % 1,30 %90,00 % 5,00 % 5,00 % 1,30 %65,00 % 30,00 % 5,00 % 2,60 %65,00 % 30,00 % 5,00 % 1,30 %57,50 % 30,00 % 5,00 % 7,50 % 2,60 %90,00 % 5,00 % 5,00 % 2,60 %72,50 % 15,00 % 5,00 % 7,50 % 1,30 %72,50 % 15,00 % 5,00 % 7,50 % 2,60 %62,50 % 15,00 % 15,00 % 7,50 % 2,60 %85,00 % 10,00 % 5,00 % 2,60 %85,00 % 10,00 % 5,00 % 2,60 %85,00 % 10,00 % 5,00 % 1,30 %0,00 % 35,00 % 65,00 % 1,30 %

82,50 % 5,00 % 5,00 % 7,50 % 2,60 %0,00 % 35,00 % 65,00 % 1,30 %0,00 % 35,00 % 65,00 % 1,30 %0,00 % 35,00 % 65,00 % 1,30 %

75,00 % 20,00 % 5,00 % 1,30 %75,00 % 20,00 % 5,00 % 2,60 %75,00 % 20,00 % 5,00 % 2,60 %90,00 % 5,00 % 5,00 % 2,60 %75,00 % 5,00 % 15,00 % 5,00 % 2,60 %90,00 % 5,00 % 5,00 % 2,60 %55,00 % 5,00 % 15,00 % 5,00 % 20,00 % 1,30 %

47

Page 48: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

Estándares de aprendizaxePROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

PONDERACIÓNProbas escritas Caderno de clase Caderno de laboratorio Observación Proxecto de invetigación

BXB2.10.1BXB2.11.1BXB2.12.1BXB3.1.1BXB3.1.2BXB3.2.1BXB3.3.1BXB3.4.1BXB3.5.1BXB3.6.1BXB3.7.1BXB3.8.1BXB3.8.2BXB3.9.1BXB3.10.1BXB3.11.1BXB4.1.1BXB4.2.1BXB4.3.1BXB4.4.1BXB4.5.1BXB4.5.2

90,00 % 5,00 % 5,00 % 2,60 %75,00 % 5,00 % 15,00 % 5,00 % 1,30 %90,00 % 5,00 % 5,00 % 2,60 %90,00 % 5,00 % 5,00 % 2,60 %90,00 % 5,00 % 5,00 % 1,30 %82,50 % 5,00 % 5,00 % 7,50 % 1,30 %70,00 % 5,00 % 20,00 % 5,00 % 1,30 %65,00 % 5,00 % 25,00 % 5,00 % 1,30 %90,00 % 5,00 % 5,00 % 2,60 %90,00 % 5,00 % 5,00 % 2,60 %90,00 % 5,00 % 5,00 % 2,60 %90,00 % 5,00 % 5,00 % 1,30 %90,00 % 5,00 % 5,00 % 1,30 %90,00 % 5,00 % 5,00 % 1,30 %70,00 % 5,00 % 20,00 % 5,00 % 1,30 %70,00 % 5,00 % 20,00 % 5,00 % 1,30 %20,00 % 20,00 % 20,00 % 20,00 % 20,00 % 2,60 %20,00 % 20,00 % 20,00 % 20,00 % 20,00 % 1,30 %

20,00 % 5,00 % 75,00 % 1,30 %50,00 % 50,00 % 2,60 %40,00 % 60,00 % 1,30 %

20,00 % 20,00 % 20,00 % 40,00 % 1,30 %

Así pois, en base á táboa anterior, as porcentaxes da cualificación global aproximadas para o presente curso académico serán as seguintes:- Probas escritas: 65% (Con probas escritas cunha cualificación inferior a un 3 non se fará media)- Caderno de clase: 10% (A súa presentación é imprescindible para a realización da media)- Caderno de laboratorio: 5% (A súa presentación é imprescindible para a realización da media)- Traballo diario: 10%- Proxectos de investigación 10%

48

Page 49: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

- Avaliación das competencias clave:No decreto 86/2015, que para facilitar a valoración do desenvolvemento das competencias do alumnado, cada estándar de aprendizaxe se pon

en relación cunha serie de competencias clave (Ver apartado 4.3.1). Así, o conxunto de estándares de aprendizaxe dunha determinada área nos dá o seu perfil e podemos concluír que a área que nos ocupa contribuirá de forma moi significativa ao desenvolvemento das CAA e CMCCT:

% DE CONTRIBUCIÓN DOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE A CADA COMPETENCIA CLAVE- Comunicación lingüística (CCL). 13% - Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCT). 22%

- Competencia dixital (CD). 3% - Aprender a aprender (CAA). 35%

- Competencias sociais e cívicas (CSC). 12% - Sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE). 13% - Conciencia e expresións culturais (CCEC). 3%

- Promoción:• Promocionará aquel alumnado que teña as tres avaliacións aprobadas ou aquel cuxa media das tres avaliación sexa un 5, sempre e cando non

teña máis dunha avaliación suspensa e cando a cualificación de dita avaliación suspensa non sexa inferior a un 4.• Non se levarán a cabo recuperacións ao rematar cada avaliación. Tan só se realizará unha recuperación ao finalizar o curso, no mes de xuño. • No caso de que se suspenda unha avaliación, conservarase a nota das probas escritas aprobadas, de tal xeito que o alumnado tan só se terá que

examinar das probas escritas nas que obtivo unha cualificación inferior a 5.• Tras a 3ª avaliación, para aquel alumnado que non supere os requisitos descritos, haberá unha proba escrita extraordinaria de recuperación de

contidos que suporá o 70% da nota global da recuperación. O 30% restante corresponderase coa realización de diversos traballos de recuperación que se lle encomendará ao alumnado cando suspenda unha proba escrita e cunha valoración da evolución seguida ao longo do curso.

• Todo o alumnado que suspenda a área na convocatoria ordinaria ten a posibilidade de recuperala na convocatoria extraordinaria de setembro mediante a realización dunha proba escrita na que se examinará da totalidade dos contidos da área, independentemente de se superou algunha avaliación durante o curso. Nesta proba extraordinaria se aplicarán os criterios de avaliación e cualificación utilizados ao longo do curso.

49

Page 50: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

4.4- PROGRAMACIÓN DE BIOLOXÍA E XEOLOXÍA DE 1º DE BACHARELATO:

4.4.1- Elementos prescritivos do curriculo: competencias clave, obxectivos, contidos, estádares de aprendizaxe avaliables e temporalización:Os bloques de contidos que se abordan son os seguintes:• Bloque 1.Os seres vivos: composición e función.• Bloque 2.A organización celular.• Bloque 3.Histoloxía.• Bloque 4. A biodiversidade.• Bloque 5.As plantas: as súas funcións e adaptacións ao medio.• Bloque 6. Os animais: as súas funcións e adaptacións ao medio.• Bloque 7. Estrutura e composición da Terra.• Bloque 8. Os procesos xeolóxicos e petroxenéticos.• Bloque 9. Historia da Terra.

50

Page 51: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

51

Page 52: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

52

Page 53: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

53

Page 54: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

54

Page 55: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

55

Page 56: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

56

Page 57: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

57

Page 58: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

58

Page 59: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

59

Page 60: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

60

Page 61: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

61

Page 62: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

62

Page 63: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

63

Page 64: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

64

Page 65: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

65

Page 66: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

66

Page 67: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

67

Page 68: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

68

Page 69: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

4.4.2 Temporalización dos contidos por unidades didácticas:

1ª AVALIACIÓN 2ª AVALIACIÓN 3ª AVALIACIÓN1- Orixe e estrutura do noso planeta 8- Os seres vivos e a súa organización 15- A reprodución das plantas

2- Dinámica litosférica 9- Diferenciación e especialización celular

10- A importancia da biodiversidade

4- Metamorfismo e tectónica. 11- Evolución e clasificación dos seres vivos

12- A árbore da vida

6- Petroxénese. Do sedimento á rocha 13- A nutrición das plantas 20- Reprodución en animais.

7- A historia do noso planeta

UNIDADES DIDÁCTICAS

16- Nutrición en animais: dixestión e respiración

3- Os procesos xeolóxicos internos. O magmatismo

17- Nutrición en animais: circulación e excreción18- Relación en animais: receptores e efectores

5- Meteorización e sedimentoxénese. Da rocha ao sedimento

19- Coordinación nerviosa e hormonal dos animais

14- A relación das plantas e a regulación do seu crecemento

A secuenciación e a temporalización configúranse como unha estratexia para distribuír razoablemente as actividades docentes durante o procesode ensinanza-aprendizaxe. Estes, como moitos dos elementos da programación, deben ter unhas características necesarias de flexibilidade.

69

Page 70: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

4.4.3 Avaliación do alumnado- Criterios de avaliación e estándares de aprendizaxe:Desde o noso punto de vista, a avaliación será unha parte inexcusable do P.E-A e un factor de mellora da calidade da ensinanza, sendo a súa

finalidade coñecer o rendemento do alumnado, diagnosticar o seu nivel inicial, valorar a eficacia de todo o proceso de ensinanza, prognosticar as as súas posibilidades, mellorar a calidade docente e motivar ao alumnado.

A avaliación será procesual, holística, contextualizada, participativa e criterial. Neste sentido, o departamento entende a avaliación como un elemento e proceso da práctica educativa que nos orienta e permite executar xuízos de valor necesarios para orientar e tomar decisións respecto ó P.E-A.

A cualificación do alumando farase tendo en conta diversos aspectos curriculares, entre eles o máis importante é o grao de consecución dos obxectivos. Para iso empregaranse unha serie de criterios de avaliación fixados no decreto 86/2015 que se especifican nuns estándares de aprendizaxe fixados tamén en dito decreto (Consultar apartado 4.4.1). Os estándares de aprendizaxe permitirannos definir os resultados da aprendizaxe e concretan aquilo que o alumando debe saber, comprender e saber facer.

- Procedementos e instrumentos de avaliación:Para que cumpran a súa finalidade, os estándares de aprendizaxe deben ser observables e medibles e con este fin o departamento propón a

utilización dunha serie de ferramentas pedagóxicas que permitirán diversificar, variar ou concretar a intención avaliadora do profesorado. Neste sentido, o departamento empregará os procedementos e instrumentos de avaliación:

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN- Observación directa do traballo diario. - Diario de clase- Análise e valoración de tarefas especialmente creadas para a avaliación - Probas escritas- Valoración cuantitativa e cualitativa do avance individual e colectivo - Escalas de valoración- Traballos individuais e colectivos - Cadernos de laboratorio- Presentacións na aula - Rúbricas

Estes procedementos e instrumentos de avaliación permitiran ademais garantir que se están acadando os obxectivos prestablecidos e que se están traballando as competencias clave de forma axeitada en cada momento, é dicir, permitirán levar a cabo unha avaliación continua.

A forma na que cada un destes procedementos e instrumentos de avaliación contribuirán á consecución dos distintos estándares de aprendizaxe será a seguinte:

70

Page 71: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

Estándares de aprendizaxePROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

PONDERACIÓNProbas escritas Caderno de laboratorio Observación

BXB1.1.1BXB1.2.1BXB1.3.1BXB1.4.1BXB1.5.1BXB2.1.1BXB2.1.2BXB2.2.1BXB2.2.2BXB2.3.1BXB2.4.1BXB3.1.1BXB3.2.1BXB3.3.1BXB4.1.1BXB4.2.1BXB4.2.2BXB4.3.1BXB4.3.2BXB4.3.3BXB4.4.1BXB4.4.2BXB4.5.1BXB4.5.2BXB4.6.1BXB4.6.2BXB4.7.1BXB4.7.2BXB4.8.1BXB4.9.1BXB4.9.2

85,00 % 15,00 % 0,50 %80,00 % 5,00 % 15,00 % 1,00 %80,00 % 5,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %60,00 % 25,00 % 15,00 % 1,00 %75,00 % 10,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %75,00 % 10,00 % 15,00 % 0,50 %75,00 % 10,00 % 15,00 % 1,00 %75,00 % 10,00 % 15,00 % 0,50 %75,00 % 10,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %75,00 % 10,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %

71

Page 72: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

Estándares de aprendizaxePROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

PONDERACIÓNProbas escritas Caderno de laboratorio Observación

BXB4.10.1BXB4.10.2BXB4.11.1BXB4.11.2BXB4.11.3BXB4.12.1BXB4.12.2BXB4.13.1BXB4.13.2BXB4.14.1BXB4.15.1BXB4.15.2BXB4.16.1BXB4.16.2BXB4.17.1BXB4.18.1BXB5.1.1BXB5.2.1BXB5.3.1BXB5.4.1BXB5.5.1BXB5.6.1BXB5.7.1BXB5.7.2BXB5.8.1BXB5.9.1BXB5.10.1BXB5.11.1BXB5.12.1BXB5.13.1BXB5.13.2

85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %60,00 % 25,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %75,00 % 10,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %60,00 % 25,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %75,00 % 10,00 % 15,00 % 0,50 %75,00 % 10,00 % 15,00 % 0,50 %75,00 % 10,00 % 15,00 % 1,00 %75,00 % 10,00 % 15,00 % 1,00 %

72

Page 73: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

Estándares de aprendizaxePROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

PONDERACIÓNProbas escritas Caderno de laboratorio Observación

BXB5.14.1BXB5.15.1BXB5.16.1BXB5.17.1BXB5.18.1BXB6.1.1BXB6.1.2BXB6.2.1BXB6.3.1BXB6.4.1BXB6.4.2BXB6.5.1BXB6.6.1BXB6.6.2BXB6.7.1BXB6.8.1BXB6.9.1BXB6.10.1BXB6.11.1BXB6.12.1BXB6.13.1BXB6.13.2BXB6.14.1BXB6.15.1BXB6.16.1BXB6.16.2BXB6.17.1BXB6.18.1BXB6.19.1BXB6.20.1BXB6.21.1

75,00 % 10,00 % 15,00 % 1,00 %80,00 % 5,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %20,00 % 65,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %75,00 % 10,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %60,00 % 25,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %

73

Page 74: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

Estándares de aprendizaxePROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

PONDERACIÓNProbas escritas Caderno de laboratorio Observación

BXB6.22.1BXB6.22.2BXB6.22.3BXB6.23.1BXB6.23.2BXB6.24.1BXB6.24.2BXB6.24.3BXB6.25.1BXB6.26.1BXB6.27.1BXB6.27.2BXB6.28.1BXB6.29.1BXB6.29.2BXB6.29.3BXB6.30.1BXB7.1.1BXB7.2.1BXB7.2.2BXB7.2.3BXB7.3.1BXB7.4.1BXB7.5.1BXB7.6.1BXB7.7.1BXB8.1.1BXB8.1.1BXB8.2.1BXB8.3.1BXB8.4.1

85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %70,00 % 15,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %70,00 % 15,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %20,00 % 65,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %15,00 % 70,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %

74

Page 75: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

Estándares de aprendizaxePROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

PONDERACIÓNProbas escritas Caderno de laboratorio Observación

BXB8.5.1BXB8.6.1BXB8.7.1BXB8.8.1BXB8.9.1BXB8.10.1BXB8.11.1BXB8.11.2BXB8.12.1BXB8.12.2BXB6.9.1.1BXB6.9.2.1BXB6.9.3.1

85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %25,00 % 60,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %25,00 % 60,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 0,50 %85,00 % 15,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 1,00 %70,00 % 30,00 % 1,00 %70,00 % 30,00 % 1,00 %85,00 % 15,00 % 0,50 %

Así pois, en base á táboa anterior, as porcentaxes da cualificación global aproximadas para o presente curso académico serán as seguintes:- Probas escritas: 80% (Con probas escritas cunha cualificación inferior a un 3 non se fará media)- Caderno de laboratorio: 5% (A súa presentación é imprescindible para a realización da media)- Traballo diario: 15%

- Avaliación das competencias clave:No decreto 86/2015, que para facilitar a valoración do desenvolvemento das competencias do alumnado, cada estándar de aprendizaxe se pon

en relación cunha serie de competencias clave (Ver apartado 4.4.1). Así, o conxunto de estándares de aprendizaxe dunha determinada área nos dá o seu perfil e podemos concluír que a área que nos ocupa contribuirá de forma moi significativa ao desenvolvemento da CMCCT de da CAA:

75

Page 76: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

% DE CONTRIBUCIÓN DOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE A CADA COMPETENCIA CLAVE- Comunicación lingüística (CCL). 10% - Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCT). 35%

- Competencia dixital (CD). 8% - Aprender a aprender (CAA). 32%

- Competencias sociais e cívicas (CSC). 6% - Sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE). 5% - Conciencia e expresións culturais (CCEC). 5%

- Promoción:• Promocionará aquel alumnado que teña as tres avaliacións aprobadas ou aquel cuxa media das tres avaliación sexa un 5, sempre e cando non

teña máis dunha avaliación suspensa e cando a cualificación de dita avaliación suspensa non sexa inferior a un 4.• Non se levarán a cabo recuperacións ao rematar cada avaliación. Tan só se realizará unha recuperación ao finalizar o curso, no mes de xuño. • No caso de que se suspenda unha avaliación, conservarase a nota das probas escritas aprobadas, de tal xeito que o alumnado tan só se terá que

examinar das probas escritas nas que obtivo unha cualificación inferior a 5.• Tras a 3ª avaliación, para aquel alumnado que non supere os requisitos descritos, haberá unha proba escrita extraordinaria de recuperación de

contidos que suporá o 70% da nota global da recuperación. O 30% restante corresponderase coa realización de diversos traballos de recuperación que se lle encomendará ao alumnado cando suspenda unha proba escrita e cunha valoración da evolución seguida ao longo do curso.

• Todo o alumnado que suspenda a área na convocatoria ordinaria ten a posibilidade de recuperala na convocatoria extraordinaria de setembro mediante a realización dunha proba escrita na que se examinará da totalidade dos contidos da área, independentemente de se superou algunha avaliación durante o curso. Nesta proba extraordinaria se aplicarán os criterios de avaliación e cualificación utilizados ao longo do curso.

4.5- PROGRAMACIÓN DE CULTURA CIENTÍFICA DE 1º DE BACHARELATO:

4.5.1- Elementos prescritivos do curriculo: competencias clave, obxectivos, contidos, estádares de aprendizaxe avaliables e temporalización:Os bloques de contidos que se abordan son os seguintes:• Bloque 1. A ciencia e a sociedades.• Bloque 2. A revolución xenética.• Bloque 3. Avances en biomedicina.• Bloque 4. As tecnoloxías da información e comunicación.

76

Page 77: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

77

Page 78: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

78

Page 79: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

79

Page 80: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

80

Page 81: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

81

Page 82: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

82

Page 83: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

83

Page 84: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

4.5.2 Temporalización dos contidos por unidades didácticas:

1ª AVALIACIÓN 2ª AVALIACIÓN 3ª AVALIACIÓN1- A ciencia e a sociedade 4- A Terra 8- A investigación médico-farmacéutica2- A revolución xenética 5- A orixe da vida e da evolución 9- A aldea global

3- Aplicacións xenéticas6- Aorixe e evolución da humanidade

10- Internet7- A medicina e a saúde

UNIDADES DIDÁCTICAS

A secuenciación e a temporalización configúranse como unha estratexia para distribuír razoablemente as actividades docentes durante o procesode ensinanza-aprendizaxe. Estes, como moitos dos elementos da programación, deben ter unhas características necesarias de flexibilidade.

4.5.3 Avaliación do alumnado- Criterios de avaliación e estándares de aprendizaxe:Desde o noso punto de vista, a avaliación será unha parte inexcusable do P.E-A e un factor de mellora da calidade da ensinanza, sendo a súa

finalidade coñecer o rendemento do alumnado, diagnosticar o seu nivel inicial, valorar a eficacia de todo o proceso de ensinanza, prognosticar as as súas posibilidades, mellorar a calidade docente e motivar ao alumnado.

A avaliación será procesual, holística, contextualizada, participativa e criterial. Neste sentido, o departamento entende a avaliación como un elemento e proceso da práctica educativa que nos orienta e permite executar xuízos de valor necesarios para orientar e tomar decisións respecto ó P.E-A.

A cualificación do alumando farase tendo en conta diversos aspectos curriculares, entre eles o máis importante é o grao de consecución dos obxectivos. Para iso empregaranse unha serie de criterios de avaliación fixados no decreto 86/2015 que se especifican nuns estándares de aprendizaxe fixados tamén en dito decreto (Consultar apartado 4.5.1). Os estándares de aprendizaxe permitirannos definir os resultados da aprendizaxe e concretan aquilo que o alumando debe saber, comprender e saber facer.

- Procedementos e instrumentos de avaliación:Para que cumpran a súa finalidade, os estándares de aprendizaxe deben ser observables e medibles e con este fin o departamento propón a

utilización dunha serie de ferramentas pedagóxicas que permitirán diversificar, variar ou concretar a intención avaliadora do profesorado. Neste sentido, o departamento empregará os procedementos e instrumentos de avaliación:

84

Page 85: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN- Observación directa do traballo diario. - Diario de clase- Análise e valoración de tarefas especialmente creadas para a avaliación - Probas escritas- Valoración cuantitativa e cualitativa do avance individual e colectivo - Escalas de valoración- Traballos individuais e colectivos - Cadernos de laboratorio- Presentacións na aula - Rúbricas

- Portfolios de artigos científicos

Estes procedementos e instrumentos de avaliación permitiran ademais garantir que se están acadando os obxectivos prestablecidos e que se están traballando as competencias clave de forma axeitada en cada momento, é dicir, permitirán levar a cabo unha avaliación continua.

A forma na que cada un destes procedementos e instrumentos de avaliación contribuirán á consecución dos distintos estándares de aprendizaxe será a seguinte:

Estándares de aprendizaxePROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

PONDERACIÓNProbas escritas Portfolio artigos Observación Proxecto de invetigación

CCIB1.1.1CCIB1.1.2CCIB1.2.1CCIB1.3.1CCIB2.1.1CCIB2.1.2CCIB2.2.2CCIB2.3.1CCIB2.4.1CCIB2.4.2CCIB2.5.1CCIB2.5.2CCIB2.5.3CCIB2.6.1CCIB2.6.2CCIB3.1.1CCIB3.2.1CCIB3.3.1

75,00 % 15,00 % 15,00 % 3,25 %10,00 % 15,00 % 80,00 % 3,25 %

45,00 % 25,00 % 15,00 % 15,00 % 3,25 %85,00 % 15,00 % 3,25 %

79,00 % 1,00 % 15,00 % 5,00 % 2,90 %79,00 % 1,00 % 15,00 % 5,00 % 1,45 %79,00 % 1,00 % 15,00 % 5,00 % 1,45 %80,00 % 15,00 % 5,00 % 1,45 %79,00 % 1,00 % 15,00 % 5,00 % 2,90 %80,00 % 15,00 % 5,00 % 2,90 %79,00 % 1,00 % 15,00 % 5,00 % 2,90 %79,00 % 1,00 % 15,00 % 5,00 % 2,90 %79,00 % 1,00 % 15,00 % 5,00 % 2,90 %34,00 % 1,00 % 15,00 % 50,00 % 1,45 %50,00 % 30,00 % 15,00 % 5,00 % 1,45 %79,00 % 1,00 % 15,00 % 5,00 % 1,45 %55,00 % 5,00 % 15,00 % 25,00 % 2,90 %79,00 % 1,00 % 15,00 % 5,00 % 1,45 %

85

Page 86: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

Estándares de aprendizaxePROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

PONDERACIÓNProbas escritas Portfolio artigos Observación Proxecto de invetigación

CCIB3.4.1CCIB3.5.1CCIB3.6.1CCIB4.1.1CCIB4.2.1CCIB4.3.1CCIB4.4.1CCIB4.5.1CCIB4.6.1CCIB4.7.1CCIB4.8.1CCIB4.8.2CCIB5.1.1CCIB5.1.2CCIB5.2.1CCIB5.2.2CCIB5.2.3CCIB5.2.4CCIB5.2.5CCIB5.3.1CCIB5.4.1CCIB5.4.2CCIB5.4.3CCIB5.5.1CCIB5.5.2CCIB5.6.1

69,00 % 1,00 % 15,00 % 15,00 % 2,90 %45,00 % 25,00 % 15,00 % 15,00 % 2,90 %45,00 % 25,00 % 15,00 % 15,00 % 1,45 %80,00 % 15,00 % 5,00 % 1,45 %80,00 % 15,00 % 5,00 % 1,45 %79,00 % 1,00 % 15,00 % 5,00 % 2,90 %30,00 % 35,00 % 15,00 % 20,00 % 2,90 %30,00 % 35,00 % 15,00 % 20,00 % 2,90 %30,00 % 35,00 % 15,00 % 20,00 % 1,45 %45,00 % 20,00 % 15,00 % 20,00 % 1,45 %30,00 % 35,00 % 15,00 % 20,00 % 2,90 %30,00 % 35,00 % 15,00 % 20,00 % 2,90 %80,00 % 15,00 % 5,00 % 2,90 %80,00 % 15,00 % 5,00 % 1,45 %75,00 % 5,00 % 15,00 % 5,00 % 1,45 %80,00 % 15,00 % 5,00 % 1,45 %80,00 % 15,00 % 5,00 % 2,90 %80,00 % 15,00 % 5,00 % 1,45 %75,00 % 5,00 % 15,00 % 5,00 % 1,45 %40,00 % 30,00 % 15,00 % 15,00 % 2,90 %40,00 % 30,00 % 15,00 % 15,00 % 2,90 %40,00 % 30,00 % 15,00 % 15,00 % 1,45 %80,00 % 15,00 % 5,00 % 1,45 %40,00 % 30,00 % 15,00 % 15,00 % 1,45 %80,00 % 15,00 % 5,00 % 2,90 %40,00 % 30,00 % 15,00 % 15,00 % 2,90 %

86

Page 87: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

Así pois, en base á táboa anterior, as porcentaxes da cualificación global aproximadas para o presente curso académico serán as seguintes:- Probas escritas: 50% (Con probas escritas cunha cualificación inferior a un 3 non se fará media)- Portfolio artigos: 20% (A súa presentación é imprescindible para a realización da media)- Traballo diario: 15%- Proxectos de investigación 15%

- Avaliación das competencias clave:No decreto 86/2015, que para facilitar a valoración do desenvolvemento das competencias do alumnado, cada estándar de aprendizaxe se pon

en relación cunha serie de competencias clave (Ver apartado 4.5.1). Así, o conxunto de estándares de aprendizaxe dunha determinada área nos dá o seu perfil e podemos concluír que a área que nos ocupa contribuirá de forma moi significativa ao desenvolvemento da CMCCT:

% DE CONTRIBUCIÓN DOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE A CADA COMPETENCIA CLAVE- Comunicación lingüística (CCL). 11% - Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCT). 31%

- Competencia dixital (CD). 12% - Aprender a aprender (CAA). 12% - Competencias sociais e cívicas (CSC). 16% - Sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE). 9% - Conciencia e expresións culturais (CCEC). 10%

- Promoción:• Promocionará aquel alumnado que teña as tres avaliacións aprobadas ou aquel cuxa media das tres avaliación sexa un 5, sempre e cando non

teña máis dunha avaliación suspensa e cando a cualificación de dita avaliación suspensa non sexa inferior a un 4.• Non se levarán a cabo recuperacións ao rematar cada avaliación. Tan só se realizará unha recuperación ao finalizar o curso, no mes de xuño. • No caso de que se suspenda unha avaliación, conservarase a nota das probas escritas aprobadas, de tal xeito que o alumnado tan só se terá que

examinar das probas escritas nas que obtivo unha cualificación inferior a 5.• Tras a 3ª avaliación, para aquel alumnado que non supere os requisitos descritos, haberá unha proba escrita extraordinaria de recuperación de

contidos que suporá o 70% da nota global da recuperación. O 30% restante corresponderase coa realización de diversos traballos de recuperación que se lle encomendará ao alumnado cando suspenda unha proba escrita e cunha valoración da evolución seguida ao longo do curso.

87

Page 88: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

• Todo o alumnado que suspenda a área na convocatoria ordinaria ten a posibilidade de recuperala na convocatoria extraordinaria de setembro mediante a realización dunha proba escrita na que se examinará da totalidade dos contidos da área, independentemente de se superou algunha avaliación durante o curso. Nesta proba extraordinaria se aplicarán os criterios de avaliación e cualificación utilizados ao longo do curso.

4.6- PROGRAMACIÓN DE BIOLOXÍA DE 2º DE BACHARELATO:

4.6.1- Elementos prescritivos do curriculo: competencias clave, obxectivos, contidos, estádares de aprendizaxe avaliables e temporalización:Os bloques de contidos que se abordan son os seguintes:• Bloque 1. A base molecular e físico-química da vida. • Bloque 2. A célula viva. Morfoloxía, estrutura e fisioloxía celular• Bloque 3. Xenética e evolución.• Bloque 4. O mundo dos microorganismos e súas aplicacións. Biotecnoloxía.• Bloque 5. O sistema inmunitario. A inmunoloxía e as súas aplicacións

88

Page 89: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

89

Page 90: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

90

Page 91: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

91

Page 92: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

92

Page 93: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

93

Page 94: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

94

Page 95: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

95

Page 96: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

96

Page 97: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

97

Page 98: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

98

Page 99: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

99

Page 100: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

4.6.2 Temporalización dos contidos por unidades didácticas:

1ª AVALIACIÓN 2ª AVALIACIÓN 3ª AVALIACIÓN

15- As mutacións e a enxeñaría xenética

2- Os glícidos 9- O metabolismo, os enzimas e as vitaminas 16- A evolución e a xenética de poboacións. 3- Os lípidos 10- O catabolismo 17- Os microorganismos

4- As proteínas 11- O anabolismo

5- Os ácidos nucleicos 12- A reprodución e relación da célula. 19- O proceso inmunitario6- A célula, unidade estrutural e funcional 13- A xenética mendeliana 20- Anomalías do sistema inmunitario

14- O ADN, portador da mensaxe xenética.

UNIDADES DIDÁCTICAS

1- Os bioelementos, a auga e os sales minerais

8- Os orgánulos celulares delimitados por membranas

18- Microorganismos, enfermidades e biotecnoloxía

7- A membrana plasmática, o citosol e os orgánulos non membranosos

A secuenciación e a temporalización configúranse como unha estratexia para distribuír razoablemente as actividades docentes durante o procesode ensinanza-aprendizaxe. Estes, como moitos dos elementos da programación, deben ter unhas características necesarias de flexibilidade.

4.6.3 Avaliación do alumnado- Criterios de avaliación e estándares de aprendizaxe:Desde o noso punto de vista, a avaliación será unha parte inexcusable do P.E-A e un factor de mellora da calidade da ensinanza, sendo a súa

finalidade coñecer o rendemento do alumnado, diagnosticar o seu nivel inicial, valorar a eficacia de todo o proceso de ensinanza, prognosticar as as súas posibilidades, mellorar a calidade docente e motivar ao alumnado.

A avaliación será procesual, holística, contextualizada, participativa e criterial. Neste sentido, o departamento entende a avaliación como un elemento e proceso da práctica educativa que nos orienta e permite executar xuízos de valor necesarios para orientar e tomar decisións respecto ó P.E-A.

A cualificación do alumando farase tendo en conta diversos aspectos curriculares, entre eles o máis importante é o grao de consecución dos obxectivos. Para iso empregaranse unha serie de criterios de avaliación fixados no decreto 86/2015 que se especifican nuns estándares de aprendizaxe fixados tamén en dito decreto (Consultar apartado 4.6.1). Os estándares de aprendizaxe permitirannos definir os resultados da aprendizaxe e concretan aquilo que o alumando debe saber, comprender e saber facer.

100

Page 101: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

- Procedementos e instrumentos de avaliación:Para que cumpran a súa finalidade, os estándares de aprendizaxe deben ser observables e medibles e con este fin o departamento propón a

utilización dunha serie de ferramentas pedagóxicas que permitirán diversificar, variar ou concretar a intención avaliadora do profesorado. Neste sentido, o departamento empregará os procedementos e instrumentos de avaliación:

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN- Observación directa do traballo diario. - Diario de clase- Análise e valoración de tarefas especialmente creadas para a avaliación - Probas escritas- Valoración cuantitativa e cualitativa do avance individual e colectivo - Escalas de valoración

- Rúbricas

Estes procedementos e instrumentos de avaliación permitiran ademais garantir que se están acadando os obxectivos prestablecidos e que se están traballando as competencias clave de forma axeitada en cada momento, é dicir, permitirán levar a cabo unha avaliación continua.

A forma na que cada un destes procedementos e instrumentos de avaliación contribuirán á consecución dos distintos estándares de aprendizaxe será a seguinte:

101

Page 102: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

Estándares de aprendizaxePROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

PONDERACIÓNProbas escritas Observación

BXB1.1.1BXB1.1.2BXB1.1.3BXB1.2.1BXB1.2.2BXB1.2.3BXB1.3.1BXB1.3.2BXB1.3.3BXB1.4.1BXB1.5.1BXB1.6.1BXB1.7.1BXB2.1.1BXB2.2.1BXB2.2.2BXB2.3.1BXB2.4.1BXB2.5.1BXB2.6.1BXB2.7.1BXB2.8.1BXB2.9.1BXB2.9.2BXB2.10.1BXB2.10.2BXB2.4.10.1BXB2.4.11.1BXB2.4.12.1BXB3.1.1BXB3.2.1

90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 1,90 %

102

Page 103: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

Estándares de aprendizaxePROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

PONDERACIÓNProbas escritas Observación

BXB3.4.2BXB3.5.1BXB3.5.2BXB3.5.3BXB3.6.1BXB3.6.2BXB3.7.1BXB3.7.2BXB3.8.1BXB3.9.1BXB3.10.1BXB3.11.1BXB3.12.1BXB3.13.1BXB3.13.2BXB3.14.1BXB3.15.1BXB4.1.1BXB4.2.1BXB4.3.1BXB4.4.1BXB4.5.1BXB4.6.1BXB4.6.2BXB4.6.3BXB4.1.1BXB5.1.1BXB5.2.1BXB5.3.1BXB5.4.1BXB5.5.1

90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 1,90 %

103

Page 104: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

Estándares de aprendizaxePROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

PONDERACIÓNProbas escritas Observación

BXB5.6.1BXB5.7.1BXB5.8.1BXB5.9.1BXB5.10.1BXB5.10.2BXB5.10.3

90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 0,95 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 1,90 %90,00 % 10,00 % 0,95 %

Así pois, en base á táboa anterior, as porcentaxes da cualificación global aproximadas para o presente curso académico serán as seguintes:- Probas escritas: 90% (Con probas escritas cunha cualificación inferior a un 3 non se fará media)- Traballo diario: 10%

- Avaliación das competencias clave:No decreto 86/2015, que para facilitar a valoración do desenvolvemento das competencias do alumnado, cada estándar de aprendizaxe se pon

en relación cunha serie de competencias clave (Ver apartado 4.6.1). Así, o conxunto de estándares de aprendizaxe dunha determinada área nos dá o seu perfil e podemos concluír que a área que nos ocupa contribuirá de forma moi significativa ao desenvolvemento da CAA e da CMCCT:

% DE CONTRIBUCIÓN DOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE A CADA COMPETENCIA CLAVE- Comunicación lingüística (CCL). 9% - Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCT). 20%

- Competencia dixital (CD). 12% - Aprender a aprender (CAA). 28%

- Competencias sociais e cívicas (CSC). 10% - Sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE). 11% - Conciencia e expresións culturais (CCEC). 10%

- Promoción:• Promocionará aquel alumnado que teña as tres avaliacións aprobadas ou aquel cuxa media das tres avaliación sexa un 5, sempre e cando non

teña máis dunha avaliación suspensa e cando a cualificación de dita avaliación suspensa non sexa inferior a un 4.

104

Page 105: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

• Non se levarán a cabo recuperacións ao rematar cada avaliación. Tan só se realizará unha recuperación ao finalizar o curso, no mes de xuño. • No caso de que se suspenda unha avaliación, conservarase a nota das probas escritas aprobadas, de tal xeito que o alumnado tan só se terá que

examinar das probas escritas nas que obtivo unha cualificación inferior a 5.• Tras a 3ª avaliación, para aquel alumnado que non supere os requisitos descritos, haberá unha proba escrita extraordinaria de recuperación de

contidos que suporá o 70% da nota global da recuperación. O 30% restante corresponderase coa realización de diversos traballos de recuperación que se lle encomendará ao alumnado cando suspenda unha proba escrita e cunha valoración da evolución seguida ao longo do curso.

• Todo o alumnado que suspenda a área na convocatoria ordinaria ten a posibilidade de recuperala na convocatoria extraordinaria de setembro mediante a realización dunha proba escrita na que se examinará da totalidade dos contidos da área, independentemente de se superou algunha avaliación durante o curso. Nesta proba extraordinaria se aplicarán os criterios de avaliación e cualificación utilizados ao longo do curso.

5. PLAN DE SUPERACIÓN DE MATERIAS PENDENTES NA ESO E BACHARELATO

As liñas básicas do plan de traballo para a superación de materias pendentes son as seguintes:- A Xefatura do Departamento entregará ao alumnado unhas fichas de repaso da materia pendente con indicacións sobre a materia a recuperar.- Reunións informativas e de orientación sobre as probas de recuperación: procedementos, materiais, modelos de exame, temporalización...- O alumnado deberá cumprimentar as actividades de reforzo.- Realización das probas parciais ou final se é o caso.- Entrega das fichas cumprimentadas.

Para facilitar ao máximo a recuperación das materias pendentes ao alumnado nestas circunstancias poranse en marcha as seguintes actuacións:- Como procedemento ordinario realizarase unha partición da materia a recuperar en tres partes. Facilitarase ao

alumnado os boletíns con actividades e indicacións sobre a materia a recuperar. Estes boletíns deberán ser entregados debidamente cumprimentados o día do exame correspondente.

- A Xefatura do Departamento, estará a disposición deste alumnado nos recreos para resolver calquera dúbida que se presente.

As actividades de avaliación para superar as materias pendentes son:- Tres controis parciais, que serán convocados un en xaneiro, outro en marzo e un terceiro en maio, que versarán sobre os contidos esixibles

propostos na programación anual.- Para superar a materia pendente os alumnos e alumnas deberán entregar debidamente cumprimentados os boletíns e realizar os tres controis

parciais.

105

Page 106: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

- Aqueles que non cumpran as condicións anteriores poderán presentarse a os exames finais de toda a materia que serán convocados no meses de xuño e de setembro.

Os criterios para superar as materias pendentes pola avaliación continua son:- Os controis parciais suporán un 80% da avaliación final. Non se fará media se nalgún dos controis se obtén unha nota inferior a 3. - Os boletíns suporán un 20% da avaliación final. De non ser entregados non se fará media. - O alumnado que, unha vez entregados todos os boletíns e unha vez feito todos os controis parciais, acade unha valoración igual ou superior a 5

en base aos criterios expostos nos dous puntos anteriores, obterá unha avaliación positiva. En caso contrario poderá presentarse aos exames finais de toda a materia que serán convocados nos meses de xuño e de setembro.

- O alumnado que non entregase debidamente cumprimentadas as tarefas contidas nos tres boletíns, terá unha avaliación negativa e poderá presentarse aos exames finais de toda a materia, onde deberá entregar ditos boletíns debidamente cumprimentados.

- As datas previstas para os exames parciais e final de xuño son:

EXAME DATA

1º PARCIAL Xoves 18 Xaneiro de 2017 ás 10:25

2º PARCIAL Xoves 6 de Abril de 2017 ás 10:25

3º PARCIAL Xoves 1 de Xuño de 2017 ás 10:25

FINAL DE XUÑO Xoves 22 de Xuño de 2017 ás 10:25

O alumnado de PMAR que teñan a Bioloxía de cursos anteriores pendente serán avaliados mediante o traballo diario no Ámbito Científico-Técnico, de xeito que se un alumno supera os obxectivos do curso actual terá automaticamente superada a Bioloxía dos cursos anteriores. En caso contrario o profesor poderá optar por outros instrumentos de avaliación (probas, traballos...) para determinar se se supera algún nivel pendente.

6. PROCEDEMENTOS PARA A REALIZACIÓN DA AVALIACIÓN INICIALNo inicio do curso farase unha avaliación inicial en tódolos niveis cuxo principal obxectivo é a unha detección das ideas previas do alumnado,

comprobar que métodos de traballo coñecen e que información posuen sobre algúns conceptos moi xerais. Isto permitiranos concretar e adaptar os aspectos metodolóxicos da nosa labor docente ao nivel e necesidades do noso alumnado.

106

Page 107: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

A avaliación inicial ten como finalidade determinar o punto de partida da intervención do profesorado. Os aspectos a diagnosticar poden ser: os coñecementos e procedementos previos necesarios, as concepcións alternativas, as estratexias de razoamento, o campo semántico do vocabulario e tamén as actitudes e hábitos de traballo.

Os procedementos que usaremos para conseguir o exposto anteriormente serán:- Preguntas abertas orais ou escritas , que faciliten a verbalización das formas de interpretar un fenómeno.- Probas obxectivas e de resposta breve, para constatar o grao de desenvolvemento individual das competencias .- Solicitude de informes ós titores, orientación e profesorado do/s curso/s anterior/es.- Xuntas de avaliacións iniciais.Tamén se levará a cabo unha avaliación ao inicio de cada unidade didáctica, insistindo na detección de erros conceptuais e, no proceso de

aprendizaxe significativa, sendo indispensable a conexión da nova aprendizaxe cos coñecementos previos do alumnado.

7. METODOLOXÍA DIDÁCTICAA organización do proceso de ensino e aprendizaxe esixe ao profesorado da etapa adoptar estratexias didácticas e metodolóxicas .Baseadas

fundamentalmente na realización por parte do alumnado de actividades encamiñadas a que adquiran os contidos e obxectivos que se propoñen para cada curso, e a cooperación mediante as actividades de grupo.

O papel do profesorado será o de deseñar as actividades (ou dar pautas para que as deseñen os alumnos), dinamizar os grupos, moderar as postas en común e dirixir o proceso de elaboración de conclusións.

Na realización deste proxecto didáctico na Educación Secundaria, teremos en conta os principios metodolóxicos a fin de conseguir aprendizaxes significativas.

A educación secundaria obrigatoria debe combinar o principio dunha educación común para todo o alumnado coa atención á diversidade e ten especial relevancia a definición das competencias básicas que comezaron a desenvolverse na etapa anterior, que serán completadas na educación secundaria obrigatoria e deberán ser acadadas por todo o alumnado para a realización persoal, a incorporación satisfactoria á sociedade e o desenvolvemento dunha aprendizaxe permanente ao longo da vida.

A metodoloxía didáctica do bacharelato favorecerá a capacidade do alumnado para aprender por si mesmo, a autonomía e a capacidade para traballar en equipo e para aplicar os métodos apropiados de investigación. Asemade, subliñará a relación dos aspectos teóricos das materias coas súas aplicacións prácticas.

O profesorado atenderá ós principios pedagóxicos que inspiran as ensinanzas do currículo e a didáctica específica das materias que imparten:• Partir do nivel de desenvolvemento do alumnado.• Asegurar a construción de aprendizaxes significativas.

107

Page 108: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

• Realizar aprendizaxes significativas por si sós: Empregarase unha metodoloxía constructivista que permita acadar coñecementos significativosmediante a participación activa do alumnado no seu proceso de aprendizaxe baixo a dirección orientadora e integradora do profesorado.

• Modificar os esquemas de coñecemento.• Intentar establecer relacións entre a información nova recibida e os seus esquemas de coñecemento xa existentes.O desenvolvemento dos contidos vaise facer, cunha perspectiva globalizadora, lóxica, sistemática e interdisciplinar, a través de actividades

amplas e globais que faciliten a comprensión e interiorización dos contidos, ao tempo que estimulan o emprego, comprensión e interpretación da linguaxe verbal e a linguaxe icónica.

As actividades e procedementos estarán adaptadas aos obxectivos do currículo e ás capacidades reais do alumnado. A organización dos procedementos seguirá a secuencia das fases do procedemento científico: planificación, investigación, interpretación e aprendizaxe, e comunicación de resultados.

8. MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS

- Libros de texto:

TÍTULO CURSO EDITORIAL ISBN

BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 1º ESO OBRADOIRO. SANTILLANA 978-84-9972-278-8

BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3º ESO OBRADOIRO. SANTILLANA 978-84-9972-284-9

BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 4º ESO OBRADOIRO. SANTILLANA 978-84-9972-281-8

BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 1º BACHARELATO OBRADOIRO. SANTILLANA 978-84-9972-284-9

CULTURA CIENTÍFICA 1º BACHARELATO OBRADOIRO. SANTILLANA Sen libro de texto

BIOLOXÍA 2º BACHARELATO OBRADOIRO. SANTILLANA 978-84-9972-612-0

- Fichas de traballo elaboradas polo profesorado e que o alumnado resolverá sobre o soporte do seu caderno de clase.- MAVS e TICS- Libros, xornais e revistas.- Material de laboratorio de Bioloxía e Xeoloxía.- Recursos do entorno próximo.

108

Page 109: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

9. MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADEA normativa obriga as administracións educativas de dispoñer de todos os medios necesarios para que todo o alumnado alcance o máximo

desenvolvemento persoal, intelectual, social e emocional. Os devanditos recursos deben facer posible tamén que aquel alumnado que requira unha atención educativa diferente á ordinaria, por presentar necesidades educativas especiais, por dificultades específicas de aprendizaxe, polas súas altas capacidades intelectuais, por incorporarse tarde ao sistema educativo, ou por condicións persoais ou de historia escolar; alcancen tamén o devandito máximo.

Para atender á Diversidade e aos Alumnos con Necesidade Específica de Apoio Educativo temos que adaptar o noso ensino á aprendizaxe de todos e cada un deles. É dicir, debemos incluír a todos os alumnos dentro da actividade ordinaria do grupo, pero á vez, prestar (directa ou indirectamente) unha atención máis individualizada a aqueles que o necesiten. Para iso dispoñemos de diversas medidas incluídas nun abano que vai dende as máis ordinarias ás máis específicas. Así, para aqueles casos máis simples, podemos atender á diversidade mediante pequenas modificacións a nivel metodolóxico e/ou de recursos. Podemos implementar actividades de reforzo ou de ampliación, podemos agrupar os alumnos de diferentes maneiras para favorecer a súa aprendizaxe, variar os estilos de ensino, e utilizar recursos didácticos específicos que faciliten a aprendizaxe e/ou permitan afondar nela.

No caso de que as medidas máis xerais non fosen suficientes para atender á diversidade, contamos con outras medidas cun carácter máis específico. Por un lado, a nivel organizativo podemos contar cun desdobre, ou coa intervención dun profesor de apoio. A nivel curricular contamos con dúas grandes medidas, unha que só modifica elementos non prescritivos do currículo para adaptarnos ás demandas do alumnado, o reforzo educativo; eoutra que si modifica elementos prescritivos do currículo ademais de necesitar a autorización da Inspección Educativa, a Adaptación Curricular Significativa. A devandita adaptación, non só pode facer referencia ao alumnado que presente maiores dificultades para a aprendizaxe, senón que tamén poden servir para o alumnado que presente unha maior facilidade para esa aprendizaxe, como sería o caso das Adaptacións Curriculares de Ampliación e de Enriquecemento. Todas estas medidas de atención á diversidade, e outras non citadas, deberán ser postas en práctica unha vez que levemos a cabo o terceiro nivel de concreción curricular, a Programación de Aula. Será nese momento, cando debamos reflectir nas nosas Unidades Didácticas, aquelas medidas de atención á diversidade que mellor favorezan a aprendizaxe de todos os nosos alumnos.

10. ELEMENTOS TRANSVERSAISA comprensión lectora, a expresión oral e escrita, a comunicación audiovisual, as tecnoloxías da información e da comunicación, o

emprendemento, e a educación cívica e constitucional traballaranse en todas as materias, sen prexuízo do seu tratamento específico nalgunhas das materias de cada etapa.

Fomentarase o desenvolvemento da igualdade efectiva entre homes e mulleres, a prevención da violencia de xénero ou contra persoas con discapacidade, e os valores inherentes ao principio de igualdade de trato e non discriminación por calquera condición ou circunstancia persoal ou social.

109

Page 110: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

Do mesmo xeito, promoverase a aprendizaxe da prevención e resolución pacífica de conflitos en todos os ámbitos da vida persoal, familiar e social, así como dos valores que sustentan a liberdade, a xustiza, a igualdade, o pluralismo político, a paz, a democracia, o respecto aos dereitos humanos, o respecto por igual aos homes e ás mulleres, e ás persoas con discapacidade, e o rexeitamento da violencia, a pluralidade, o respecto ao Estado de dereito, o respecto e a consideración ás vítimas de calquera tipo de violencia.

En calquera caso, na área de Bioloxía e Xeoloxía faremos fincapé especial nos seguintes elementos transversais :• Comprensión lectora• Expresión oral e escrita• Comunicación audiovisual• O tratamento das Tecnoloxías da Información e da Comunicación• Emprendemento: análise e interpretación de datos e elaboración de conclusións razoadas• Valores persoais: respecto os compañeiros do traballo en grupo e aos demais equipos

11. ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARESPara o presente curso académico están previstas as seguintes actividades complementarias e extraescolares:

ACTIVIDADE CURSOS PARTICIPANTES

Visita ao parque eólico experimental Sotavento. 1º, 3º e 4º da ESO e 1º de Bacharelato.

Visita a un espazo natural galego protexido. 1º, 3º e 4º da ESO e 1º de Bacharelato.

Visita á mina de San Finx 1º e 3º da ESO e 1º de Bacharelato.

Salva a selva. Charla a 1º ESO e participación de todos os cursos para converter ao centro nun punto de recollida de teléfonos móbiles.

Charlas a cargo de investigadores da USC no centro. 4º ESO, 1º e 2º Bacharelato.

Charla no centro a cargo dun investigador do instituto xeolóxico da Laxe. 4º ESO e 1º Bacharelato.

Charla no centro sobre educación afectivo-sexual a cargo da asociación Quérote. 3º ESO.

As mulleres na ciencia Concurso no que participa todo o centro.

Para a organización das actividades seguimos dous criterios claros:

110

Page 111: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

- Intentarase emprazalas de xeito que “impacten” ou alteren as actividades lectivas ordinarias o menos posible e coordinar con outros departamentos.

- Potenciar unha maior implicación do alumnado no proceso de organización e desenvolvemento das actividades.

12. PROCEDEMENTO PARA ACREDITAR OS COÑECEMENTOS NECESARIOS PARA CURSAR A MATERIA DE “BIOLOXÍA”DE 2º DE BACHARELATO:

O alumnado de 2º de Bacharelato que curse Bioloxía precisará dunha acreditación dos coñecementos previos de Bioloxía e Xeoloxía de 1º para poder ser avaliado.

Esta acreditación poderá realizarse cursando e aprobando a materia correspondente de 1º Bioloxía e Xeoloxía ou, mediante o desenvolvemento e superación de traballos deseñados polo departamento de Bioloxía e Xeoloxía, que versarán sobre aqueles contidos incluídos na materia de primeiro e dos que parte a citada materia de segundo.

13. INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DE ENSINO E A PRÁCTICA DOCENTEOs procedementos e instrumentos que utilizaremos para avaliar o proceso do ensino e a práctica docente serán:- A reflexión en base aos resultados de aprendizaxe obtidos.- A reflexión despois de cada avaliación en base aos datos estadísticos dos resultados obtidos e gráficas comparativas, nas reunións de

departamento.- Finalmente, unha avaliación final que quedará reflictida na memoria de final de curso.

Nos tres momentos anteriores teremos que considerar os seguintes indicadores:- Grao de consecución dos obxectivos, contidos programados e competencias clave.- Consecución dos estándares de aprendizaxe.- Adecuación da temporalización establecida.- Nivel de satisfacción do profesorado coa metodoloxía deseñada.- Grao de satisfacción do alumando e das familias dos grupos.

14. MECANISMOS DE REVISIÓN, AVALIACIÓN E MODIFICACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICAA programación debe ser flexible, axeitada a cada curso e revisable cada ano en función do alumnado e dos resultados.Na avaliación participarán todo o profesorado do Departamento e realizaranse consultas a determinados alumnos/as mediante cuestionarios de

resposta aberta.

111

Page 112: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

O seguimento da programación anual realizarase:- Mensualmente: seguemento da temporalización e consecución de obxectivos en cada unha das áreas e niveis educativos, coa finalidade de ir

adaptándoa ó longo do curso, modificando os procedementos e/ou a metodoloxía de ser necesario, para chegar a todo o alumnado. Analizaranse especificamente as dificultades acaecidas ca finalidade de deseñar medidas correctoras axeitadas para superalas. En función das conclusións poderán realizarse modificacións da programación que serán avisadas puntualmente ó alumnado.

- Trimestralmente: Análise dos resultados obtidos en cada unha das avaliacións por parte do alumnado e os niveis acadados con respecto á programación didáctica.

- Anualmente: Memoria anual sobre a marcha da programación didáctica, os seus niveis de consecución e os posibles cambios a realizar nela para a súa mellora.

15. ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PLAN LECTORDende o departamento de Ciencias naturais sumámonos ao obxectivo de potenciar o hábito e habilidades lectoras, traballar pola mellora da

comprensión oral e escrita, e o enriquecemento do vocabulario en xeral - científico en concreto - do noso alumnado; contribuír, en definitiva, co Plan Lector do noso centro.

As accións previstas de acordo co Plan Lector son as seguintes:- A realización de moitas e variadas lecturas ao longo do curso imprescindibles na docencia da nosas materias. Estando éstas ubicadas en cada

tema do libro de texto, con temática variada e complementaria ao tema.- Realización de lecturas na aula dunha ampla variedade de textos científicos, artigos de actualidade, pasaxes de libros, etc. Dentro deste

epígrafe e dende o departamento de Ciencias Naturais, potenciarase a utilización de artigos de prensa relativos a temas acordes coas nosas materias. Cofin de desenvolver a capacidade de comprensión lectora de forma cada vez máis autónoma no noso alumnado se realizarán actividades seguindo orientacións facilitadas polo profesorado.

Os criterios para seleccionar os artigos de prensa que poidan ser máis motivadores ou enriquecedores para os alumnos serán preferentemente:- Artigos sobre temas de actualidade especialmente relevantes e adecuados para ao nivel curricular do alumnado.- Artigos sobre temas especialmente significativos en relación coas nosas materias aínda que non estean de candente actualidade nese momento

(problemática ambiental, innovación tecnolóxica...)- Artigos referentes ao desenvolvemento histórico da ciencia.- Artigos sobre o patrimonio natural de Galicia.

112

Page 113: DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS PROGRAMACIÓN … · planeta en continua actividade. A Xeoloxía toma como fío condutor a teoría da tectónica de placas. A partir dela farase

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2016-17. DEPARTAMENTO DE CIENCIAS NATURAIS

- En ocasións o tema tratado no texto poderase ver apoiado por materiais audiovisuais ou mediante recursos informáticos eficaces para a aclaración e a motivación.

- A localización temporal dos textos en ocasións estará condicionada por datas significativas para os nosos temas, algo que ademais proporcionaun ambiente social que facilita coñecer o tema en cuestión.

- A promoción da lectura de forma individualizada, a través da realización de traballos monográficos de investigación .- Actividades de educación documental e de traballo das competencias básicas.

16. ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PLAN DE INTEGRACIÓN DAS TICAs novas tecnoloxías da información e da comunicación son imprescindibles na docencia das Ciencias da Natureza. Durante o presente curso

utilizaranse e promoveranse de distintas formas:- Utilízarase o proxector para presentar diversos materiais audiovisuais como presentacións en Power Point, animacións Flash, imaxes fixas,

etc.- Utilízarase a conexión a internet para realizar pescudas “on line” que serán visualizadas por toda a clase xa que no laboratorio dispoñemos dun

ordenador conectado a un proxector.- Para a realización de traballos monográficos recomendarase ao alumnado a realización de pescudas na rede cos ordenadores do centro.

Recomendaranse páxinas web para ampliación de coñecementos sobre os temas de estudo.

17. PROCEDEMENTO DE INFORMACIÓN DA PROGRAMACIÓN AO ALUMNADONo inicio de curso o profesorado do departamento elaborará información básica relativa á programación didáctica para dala a coñecer á

comunidade educativa e para garantir a súa publicidade .Esta información básica incluirá os obxectivos, contidos e criterios de avaliación do curso correspondente, os mínimos esixibles para obter unha

valoración positiva, os criterios de cualificación e os procedementos de avaliación da aprendizaxe.O proceso de información levarase a cabo na aula pola profesor/a en cada unha das materias que imparta e manterase sempre dispoñible a

programación para consulta do alumnado no laboratorio.

113