de toekomst is begonnen
DESCRIPTION
Verslag van INK-Symposium over nieuwe vormen van werken en organiseren. Een van de bijdragers was John Beckers die werkt bij het Bredase WIJ en vertelde over de transformatie van de welzijnsinstelling die WIJ voorheen was naar een verzameling netwerken en netwerkjes waarin er geen grenzen meer zijn tussen afdelingen of functies, tussen leiding en werkvloer of tussen binnen en buiten de organisatie. Er is geen organisatie en de mensen. De mensen samen zijn de organisatie.TRANSCRIPT
De toekomst is begonnen! De beste manier om de toekomst te voorspellen, is hem zelf te maken! We mogen wel opschieten, want de toekomst is begonnen. Hier en daar kun je het al zien:
sprekende voorbeelden van een nieuwe tijd. Mensen die hun rol opnieuw uitvinden, organisaties die opnieuw positie kiezen om waarde te blijven creëren. In tal van
ondernemingen, instellingen en branches bestaat het besef dat het anders zou moeten, maar niemand gaat dat voor ons doen. We zullen de handschoen zelf moeten
oppakken. Zelf de discussie moeten openen over het systeem waarin we functioneren. Wegen vinden om onze belanghebbenden –ondanks krappere budgetten- passende,
relevante en kwalitatief hoogwaardige producten en diensten te blijven bieden.
De uitdagingen waar we nu voor staan vragen, nee schreeuwen, om nieuw initiatief. Om het doorbreken van apathie. Het INK is daar vast mee begonnen. Voortrekkers uit
profit en non profit branches ontmoeten elkaar voor ‘Diner Pensants’. Eigenlijk net zoals bij het ontstaan van EFQM en INK. Toen een unieke samenwerking ontstond tussen
veertien presidenten van Europese ondernemingen, waaronder Philips en KLM.
Zij wilden met elkaar wegen vinden om hun ondernemingen klaar te maken voor de toekomst, bestand tegen de uitdagingen van die tijd. Zij zochten naar uitgangspunten
en een samenhangend kader voor het positioneren en ontwikkelen van hun organisaties. Dat kader hebben ze niet gevonden. Ze hebben het gebouwd op basis van hun
praktijkervaring, ‘streetwise’ én conceptueel sterk. Het originele EFQM/INK-model was misschien wel het eerste crowdsourcing (en –funding) project.
Het INK heeft geen pasklare oplossingen, maar heeft wel bewezen een enorme impuls te geven aan de ontwikkeling van organisaties. Door de veerkracht van organisaties
te vergroten en te ondersteunen bij het bereiken van excellente prestaties. In nauwe samenwerking met toonaangevende ondernemingen en instellingen, geschraagd door
inzichten van vooraanstaande wetenschappers en brede praktijkervaring van partners. Co-creatie staat daarbij voorop, concurrentie is zelden een thema. Zo ontstaat een
wijd vertakt netwerk met een krachtige inhoud. In dit bulletin treft u de weerslag aan van het INK-najaarssymposium dat op 17 december 2012 werd gehouden. Het is tot
stand gekomen met actieve inbreng van alle deelnemers. Bovendien is een samenvatting van de resultaten van het onderzoek Stand van het land opgenomen dat het INK
liet uitvoeren onder haar 10.000 relaties.
De toekomst is begonnen! Laten we samen zorgen dat we er deel van uitmaken.
Ruud Stassen
directeur INK
INK-najaarssymposium Op 17 december 2012 werd het INK-najaarssymposium ‘De Toekomst is begonnen’ gehouden, bij de Sociale Verzekeringsbank, een van de organisaties die het INK steunen.
Met bijdragen van sprekers die stuk voor stuk de regels van het spel in hun branche hebben veranderd. Met actieve bijdragen bovendien van de deelnemers. Zij testten de
concepten van de sprekers in kleine dialooggroepen. Intensieve dialoog in kleine groepen met mensen die de regels van het spel hebben veranderd. Over hun inspiratie, de
cruciale momenten die het succes hebben gemaakt, de mensen die ze in beweging kregen en ook de belemmeringen die ze hebben overwonnen. Pakkende cases met
lessen voor elke branche en iedereen. Inspireren tot maatschappelijk verantwoord ondernemen, van organiseren naar gemeenschap, leiderschap dat verbindt en dient,
samenwerken aan onwaarschijnlijke prestaties, 10.000 ogen die meer zien dan één en een excellente bedrijfsvoering, omdat het goedkoop moet.
Dit alles omlijst met een toekomstgericht, confronterend plenair programma. Met Tom Kniesmeijer, de initiatiefnemer van de Trendrede, over de tijdgeest en de zoektocht
naar de kracht van mensen en organisaties. En met Martijn Aslander.
De weerslag van hun discussies is opgenomen in dit bulletin. Met een blik op de toekomst door Tom Kniesmeijer, toekomstpsycholoog en Martijn Aslander, verbinder en
gekend voorloper in het zien van de impact van de netwerk- en informatiesamenleving op onze organisaties. Met de visie op excellente dienstverlening van Nicoly
Vermeulen. En met de resultaten van het onderzoek ‘Stand van het land’.
Zo krijgen de fundamentele kenmerken achter het INK-managementmodel een nieuwe inhoud.
Leiderschap dat mensen inspireert om nieuwe verbindingen aan te gaan,
Bouwen op vertrouwen door een excellente performance,
Resultaatgerichtheid met medeverantwoordelijkheid voor de maatschappelijke omgeving,
Samenwerken door belanghebbenden als co-makers te beschouwen en de kracht van het netwerk te mobiliseren,
Continu verbeteren en vernieuwen door kennis en ervaring te ‘recyclen’ en sneller te leren.
Natuurlijk met het benutten van de mogelijkheden van social media en internet.
De toekomst is begonnen Nicoly Vermeulen, voorzitter Raad van Bestuur Sociale Verzekeringsbank Ruud Stassen, directeur INK
Deuren openen waar anderen muren zien Tom Kniesmeijer, toekomstpsycholoog en initiatiefnemer van de Trendrede
Het moet goedkoop, dus excellent! Marlies Hersman, organisatie-adviseur SVB en Harmannus Kruizinga, programmamanager SVB
Project 10.000 eyes Bastiaan Deijkers, plv. hoofd Opsporing en Jan van de Werken, chef Opsporing Politie Rotterdam-Rijnmond West
Leiderschap dat dient en verbindt Ed Voerman, ondernemer, oprichter Voerman International en Founder Greenleaf Center for Servant Leadership Europe
Innovatie in welzijn en zorg; van organisatie naar gemeenschap John Beckers, bestuurder bij WIJ, co-auteur van ‘Welzijn in de 21e eeuw’
niaNesto Arthur Lippus, programmamanager Innovatie bij woningbouwcorporatie Portaal
Onderzoek ‘Stand van het land’ Ruud Stassen, INK
Organiseren in de netwerk- en informatiesamenleving Martijn Aslander, verbinder, gefascineerd door dynamiek en persoonlijke ontwikkeling en groei, auteur van o.a. ‘Easycratie, de toekomst van werken en organiseren’
Inhoud
Nicoly Vermeulen,
Voorzitter Raad van Bestuur, SVB
De toekomst is begonnen is een thema dat bij de SVB leeft. Eind 2010 hebben we de INK-onderscheiding met vijf sterren
behaald. Dat was een heel mooie waardering van de omslag die we hebben gemaakt van een organisatie waarin vooral
dossiers werden behandeld naar een organisatie die vanuit het perspectief van de burger redeneert. We hebben een enorme
slag gemaakt bij de SVB. In onze ICT-systemen, in onze processen maar ook tussen de oren bij alle SVB-medewerkers. We
hoeven maar aan drie dingen te denken: de klant, de klant en nog eens de klant.
Wij geloven er in dat wat efficiënt en effectief is voor de burger uiteindelijk ook efficiënt en effectief is voor de overheid.
Maar het wordt wel steeds complexer en wijzigingen in regelgeving volgen elkaar snel op. Als uitvoeringsorganisatie zien we
dat het voor de burger steeds lastiger te volgen is. Inzicht geven en overzicht bieden is van groot belang. Daar ligt een taak
voor de SVB. Tegelijkertijd krijgen wij steeds minder geld om deze wijzigingen door te voeren. Dus moeten we steeds verder
op zoek naar innovatie.
Voorbeeld daarvan is het Multi Regelingen Systeem dat is gekoppeld aan diverse basisregistraties. Het delen of hergebruiken
van dit systeem in de keten van uitvoeringsorganisaties kan een win/win situatie opleveren. Gegevens worden via één
systeem aangeboden aan de burger die daarmee sneller en integraler wordt bediend. En het levert winst op voor de
maatschappij, omdat het uiteindelijk efficiënter en goedkoper is.
Een ander sprekend en vernieuwend voorbeeld is de veel bezochte website Mijnpensioenoverzicht.nl waarin de SVB
samenwerkt met alle pensioenfondsen en verzekeraars. Als wij willen dat burgers hun verantwoordelijkheid nemen en
zelfredzaam zijn, dan moeten we hen ook de instrumenten in handen geven. Mijnpensioenoverzicht.nl is daar een sterk
voorbeeld van. Deze website geeft een overzicht van de AOW en het pensioen dat via werkgevers wordt opgebouwd. Het
laat ook zien dat het vanuit het perspectief van de burger nodig is om domein-overschrijdend en kolom-doorbrekend te
denken én te handelen. De burger kan handelen wanneer er bijvoorbeeld een dreigend pensioentekort is.
En het werkt. Sinds de lancering begin 2011 hebben bijna 5 miljoen mensen hun gegevens opgevraagd. De bekendheid van
de website onder burgers is groot en de waardering is hoog.
Het moet wel gezegd: Innoveren en tegelijkertijd bezuinigen geeft een zware druk op de SVB. Goed worden is niet
gemakkelijk, maar goed blijven, dat is pas een uitdaging. Dat merken we nu de ontwikkelingen zich steeds sneller opvolgen.
De vijf fundamentals van het INK zijn daarbij een goede leidraad voor ons.
Openingswoord
Nicoly Vermeulen,
Voorzitter Raad van Bestuur, SVB
Als het gaat over Inspirerend Leiderschap dan proberen we ons steeds te laten voeden en inspireren van buiten door onder
andere onze Raad van Inspiratie, de Raad van Advies en de cliëntenraad. Ook zijn we bezig onze koers weer te bepalen om
daarna uit te gaan dragen in onze organisatie en te gebruiken voor onze externe positionering. Bouwen op vertrouwen doen
we bijvoorbeeld door met LEAN te werken aan de verbetering van onze processen. We werken hard aan de samenwerking
in onze organisatie. Of het nu gaat om de Directieraad of een Integraal Service team; hoe neem je goed gezamenlijke
verantwoordelijkheid voor de successen die je wilt behalen? Dat is nu een belangrijk vraagstuk. Ook samenwerking met
ketenpartners staat nadrukkelijk op onze agenda. We hebben de expertise in de organisatie gebundeld in een nieuwe
directie met een duidelijke opdracht op dit terrein. Dit brengt me op resultaatgerichtheid. Bovenop onze mooie dashboards
zijn we bezig om in het nieuwe besturingsmodel de goede afwegingen te maken tussen going concern, change en innovatie.
Welke spanningsvelden zitten er hierbij tussen onze stakeholders en hoe houden we dit in balans? Het is een constante
uitdaging in de besturing van de SVB.
Bij continu verbeteren en vernieuwen wil ik langer stilstaan. Niet alleen zijn we daar binnen de SVB op allerlei terreinen mee
bezig, maar ook vooral buiten, in de keten van overheidsorganisaties zoals gemeenten en in de zorg. Als je echt vergaand zou
willen besparen binnen de overheid, dan zou je naar mijn mening functioneel moeten herverdelen. In de uitvoering
hebbende diverse organisaties competenties die efficiënt kunnen worden benut in de keten. Zo is de Belastingdienst zeer
goed op het gebied van innen. Wij hebben een reputatie opgebouwd in toetsen en uitkeren. Daar ligt onze kracht. Als je kijkt
naar gemeenten dan zie je dat zij worstelen met steeds meer taken waarvoor ze steeds minder geld hebben. Er is een heel
decentraal uitvoeringsapparaat dat op allerlei vlakken niet vernieuwd kan worden omdat er te weinig geld is en omdat er
geen volumes zijn. SVB voert voor gemeenten al de Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen uit en ik denk dat er meer
mogelijkheden liggen en dat het de moeite waard is om een aantal pilots te starten om te kijken hoe we als SVB
toegevoegde waarde kunnen leveren.
Als we kijken naar het zorgdossier dan zien we dat zorg en sociale zekerheid steeds dichter bij elkaar komen te staan ook
waar het gaat om de betaalbaarheid van het stelsel. SVB verzorgt voor het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
al een aantal zaken waaronder het Persoonsgebonden budget (PGB) en het Mantelzorgcompliment. Als je wilt komen tot
een verbetering van efficiency en effectiviteit in de uitvoering willen wij graag met partners in de zorg onderzoeken hoe je
hier functioneel kunt herverdelen. Dat is een nieuwe discussie, dat realiseer ik me, en best nog wel een lastige. Maar ik ben
ervan overtuigt dat functioneel herverdelen in de keten meer garanties voor een effectieve uitvoering en tevreden burgers
geeft dan fusies of shared service centra.
Kortom genoeg uitdagingen bij de SVB! Dat zal bij uw organisaties niet anders zijn, verwacht ik. Een middag vol inspirerende
voorbeelden is daarbij zeer welkom. Die inspiratie van buiten en de hechte band tussen het INK en de SVB maken dat de SVB
graag gastheer is van het INK-najaarssymposium 2012.
Openingswoord (vervolg)
Tom Kniesmeijer Tom Kniesmeijer Strategie
Tom Kniesmeijer Tom Kniesmeijer Strategie
Harmannus Kruizinga
Marlies Hersman
Uitleg van de sessie
Harmannus Kruizinga draait het liever om: het moet
excellent, dat is het uitgangspunt. En dan blijkt dat
vaak ook het goedkoopst te zijn! De SVB hanteert in
haar dienstverlening heldere uitgangspunten: hoge
kwaliteit, tegen zo laag mogelijke kosten, met een
uitmuntende uitvoering waarbij alles in 1x goed
gaat en waarbij een servicegarantie wordt
afgegeven.
Het is de uitdaging om burgers in de complexe
sociale zekerheid inzicht en overzicht te bieden. De
SVB initieerde de Burgerpolis als antwoord op het
woud aan wetten en regelgeving. De Burgerpolis
geeft duidelijkheid over persoonlijke gevolgen van
wets- of beleidswijzigingen, een persoonsgebonden
overzicht van wat te regelen bij ‘grote
gebeurtenissen’ in het leven en geeft een
persoonlijk overzicht van de persoonlijke
zekerheidssituatie door gegevens uit meerdere
bronnen te combineren.
Een voorbeeld is ‘Wat kost studeren’. Een vraag die
de SVB, samen met vijf andere
Manifestgroeppartijen, gemakkelijk te
beantwoorden wil maken voor burgers in een
veilige, overzichtelijke, betrouwbare digitale
omgeving.
(zie ook www.youtube.com/watch?v=XZwIEH9XYiU;
www.qiy.nl)
Bastiaan Deijckers
Jan van de Werken,
Politie Rotterdam-Rijnmond West
Uitleg van de sessie
Het project 10.000 eyes is gestart met als doel ‘geen overvallen’ op de belangrijkste winkellinten in de deelgemeente Delfshaven van Rotterdam. Deze deelgemeente heeft bijna 80.000 bewoners met wel negentig verschillende nationaliteiten.
Uitgangspunt van het project was het concept ‘samen voor een veilige buurt’. Samen duidt daarbij op het betrekken van ketenpartners, bewoners en winkeliers bij het thema veiligheid in hun deelgemeente. De gedachte erachter is dat meer sociale cohesie leidt tot meer veiligheid.
Het project 10.000 eyes heeft op een innovatieve manier contact gezocht met en verbinding gemaakt met de bewoners en winkeliers. Hierbij is gebruik gemaakt van de kracht van de bevolking van Delfshaven: namelijk ‘kunst en cultuur’. Daarmee is het abstracte begrip ‘veiligheid’ voor de lokale bevolking herkenbaar en aantrekkelijk vorm gegeven en is het project feitelijk een sociaal vernieuwingsproject geworden.
Onder andere door rapmuziek en dans is het project 10.000 eyes uitgedragen in de wijk. Deze verpakking zorgde ervoor dat veel mensen uit de wijk betrokken raakten. Zo is een groep jongeren, die zich voorheen bezig hield met criminele activiteiten, zich gaan inzetten voor dit project. Deze jongeren vormden daarmee een rolmodel voor hun achterban.
Ed Voerman Uitleg van de sessie
Over leiderschap wordt vaak gedacht in termen van
hiërarchie en macht. Maar wat als leiders zich richten op
ontwikkeling en welzijn van anderen: medewerkers,
klanten, partners en gemeenschap. Om zo het vertrouwen
te verdienen dat verbinding en groei mogelijk maakt. Dat
het succes van de organisatie bevordert.
De hiërarchie op z’n kop. Niet als theoretisch verhaal,
maar als doorleefde praktijk van een succesvol
ondernemer.
Ed Voerman is gegrepen door het concept van servant
leadership en paste dat toe in zijn eigen onderneming toe.
Hij is ervan overtuigd dat de grootheid van leiders schuilt
in hun vermogen om anderen te dienen. Om anderen te
laten groeien. Kunnen luisteren, empathie tonen, inzet
voor mens en gemeenschap zijn belangrijke
karakteristieken van een servant leader. Hij richt zich op
het creëren van binding en een gemeenschappelijk gevoel
van richting.
Het zijn karakteristieken die bij uitstek passen in
organisaties die zich op al hun stakeholders willen richten
en die werk maken van maatschappelijk verantwoord
ondernemen.
John Beckers Uitleg van de sessie
Aarzelend omarmt de welzijnszorg de participatiestaat. Professionals uit de behandelstand, klanten uit de consumentenstand. Organiseren van welzijn en zorg in een nieuwe tijd. Creëren van maatschappelijke waarde door samenwerking met burgers op voet van gelijkheid, klanten die mee besturen, samenwerkingsverbanden waarin niemand de exclusieve regie heeft en lokale netwerken op basis van bestuurlijke aanbesteding. Interessante stappen voorwaarts in Breda. ‘Van organisatie naar gemeenschap’ betekent werken aan
een samenleving waarin mensen elkaar helpen, zonder dat
zij een beroep hoeven doen op instellingen. Onze
opdracht is dat te faciliteren. Hoe beter wij hierin slagen,
hoe kleiner wij kunnen zijn.
Zo’n verandering is niet even de knop omdraaien maar
geleidelijk activiteiten verplaatsen van binnen naar buiten,
bijvoorbeeld door steeds meer een beroep te doen op
vrijwilligers en andere burgers die iets willen betekenen.
Dat lukt als je een aantrekkelijke partner voor die burgers
en vrijwilligers bent, als je ze blij maakt, dus aansluit bij
waar zij mee bezig zijn. Hoe blijer je mensen maakt, hoe
meer ze met jou willen delen. De grens tussen organisatie
en samenleving is dan niet meer scherp te trekken en
schuift bovendien op. Iedereen doet wat hij goed kan en
graag doet en samen ‘doen’ we de gemeenschap. De
consequentie is dat de organisatie steeds meer ‘van de
mensen’ wordt.
Arthur Lippus
Uitleg van de sessie
In een stagnerende markt komt de
creativiteit boven. Nieuwe
samenwerkingsvormen uitproberen en
tegelijkertijd de producteisen verhogen.
Conceptaanbieders, gemeentes, corporaties
én huurders realiseren samen minstens 50
unieke sociale huurwoningen. Ruimdenkende
combinaties van gemeenten en corporaties
boden hun locaties aan.
Via speeddating werden huurders aan deze
locaties gekoppeld. Conceptaanbieders
maken een menukaart aan de hand waarvan
de huurders hun duurzame en
energierekeningloze droomhuis kunnen
samenstellen.
Uit de inzendingen zijn vijf winnende
concepten gerold. In 2013 begint de bouw
van minstens vijftig woningen. Binnen vier
maanden zijn ze gerealiseerd. Een revolutie!
Ruud Stassen
Meer informatie en downloadbaar document
verkrijgbaar halverwege 2013 via www.ink.nl.
Martijn Aslander
De samenleving verandert steeds meer richting
een informatie- en netwerksamenleving.
Hiërarchische structuren worden langzaam maar
zeker vervangen door flexibele netwerkmodellen,
die sneller kunnen inspelen op de
organisatorische behoeften van dit moment. Dit
vraagt om kennis delen, efficiëntie, open
netwerken, vertrouwen en interactie en
verbondenheid. Denken in maximalisatie van
waarde en nut als houdbare lange termijn
strategie.
Postbus 2057
3500 GB UTRECHT
T: 088 - 12 66 888
© 2012
Contactgegevens