COOL SCHOOL1

MAJ 2016 2

Jak uczyć online

Odwróceni - czy lekcje „do góry nogami” maja sens?Hi-Tech RestaurantLekcje polskiego na kliknięcie myszki

Tiny Tap - wciel się w rolę kreatora gier

Zaprzyjaźnij się z podręcznikiemWykorzystanie tekstów z podręcznikaCo z ciebie za typOcenianie kształtującePisownia słowa nie taka straszna, jak ją malująCzy czytanie i opowiadanie to dwa różne procesy?Jak zabawa wpływa na kształtowanie się charakteru Waszego dziecka“Plose Pani, co jest w safie” - zabawy z głoską “sz”

Z pamiętnika praktyka: O czym warto pamiętać prowadząc zajęcia in-company?

Jak kreatywnie zachęcić młodzież do pisania w języku obcym?

Pudełko pełne Dixit3 x K czyli jak łatwo i szybko ożywić, pobudzić i rozweselić uczniówGame based learning - popularne gry w służbie naukiKsiążki dla dzieci: The GruffaloMega Fun w klasieIdiomy do paryJak urozmaicić zajęcia domowymi sposobamiKeep calm and Edmodo onW czasie deszczu dzieci się... nie nudzą!

7 sił, czyli jak uciec z oka emocjonalnego cyklonu i zachować twarzBilogia mózgu a pasje poznawcze

Teresa odpowiada na wasze pytania

Nasza redakcja

... 3

... 8

... 11

... 14

... 19

... 21

... 26

... 28

... 30

... 33

... 36

... 38

... 41

... 43

... 48

... 57

... 61

... 66

... 68

... 71

... 72

... 73

... 74

... 76

... 79

... 84

... 86

... 89

COOL SCHOOL3

temat MIESIĄCA

Mimo że nasi uczniowie coraz więcej czasu spędzają w sieci i coraz chęt-niej korzystają też z usług edukacyj-nych online, wciąż wielu nauczycieli nie jest do tego przekonana. Oczy-wiście, kształcenie online nie jest pozbawione wad, jednak korzyści jest zdecydowanie więcej. Jako now-oczesny nauczyciel, idź z duchem czasu i wykorzystaj możliwości, jakie dają nowe technologie. Zalety e- learningu można wymieniać bardzo długo. Są to m.in.:• elastyczność czasu pracy i dowol-ność co do miejsca nauki,• poszerzenie swojej grupy doce-lowej – w online nie ma żadnych granic, świat stoi otworem,• możliwość skalowania biznesu poprzez wprowadzenie kursów dostępnych asynchroniecznie,• urozmaicenie zajęć dzięki (przy-musowemu) zastosowaniu multi-mediów,• oszczędność czasu (brak koniec-zności dojazdów do miejsca szkole-nia lub nauki),• brak możliwości zarażenia się od ucznia grypą,• brak możliwości otrzymania wiadomości o odwołanych zajęciach, będąc w drodze na nie,

Sieć coraz częściej pomaga nam w życiu codziennym: zamawiamy taksówki, jedzenie, hotele, szukamy partnera życiowego, a ostatnio nawet korzystamy z porady lekarza czy spowiednika. Zmiany nie ominęły też edukacji – w sieci coraz chętniej i częściej po-jawiają się nasi uczniowie, ale też i my – nauczyciele poszuku-jący inspiracji i materiałów na zajęcia.

Jak uczyćonline?

• możliwość ubrania się tylko do pasa i przeprowadzania lekcji w kap-ciach (nie wiem jak Wy, ale ja lubię wygodę).

Jak każda forma nauki, e-learning ma także pewne wady. Jedną z nich jest brak osobistego kontaktu z nauczy-cielem i wrażenie odosobnienia, którego doświadczają uczniowie na odległość. Wybierając taką formę nauczania, należy pamiętać o ćwicze-niach i technikach pomagających zwalczyć uczucie osamotnienia. Do wad zalicza się także to, że nauczyciel, który zaczyna przygodę z onlinem, musi zmienić swoje nawyki, przyzwyczajenia i tradycyjne mate-riały, co wymaga od dużego nakładu pracy. Opracowanie e-materiałów jest bardziej czasochłonne, gdy nie mamy doświadczenia w poszukiwa-niu i adoptowaniu, już istniejących, klasycznych materiałów edukacyj-nych, ale warto. Tych tradycyjnych

rzadko użyjesz ponownie (tak szczerze, ile razy używasz jednego handoutu). Te onlinowe recynglingu-jesz dopóki temat zadania jest na cza-sie, ponieważ masz je ładnie poukła-dane w folderach, gdzie bardzo łatwo je znaleźć.

Wszyscy lektorzy języków obcych mają swój własny „kramik”, złożony z materiałów, książek, kserówek, podręczników, linków, plików i własnego doświadczenia. Ucząc na odległość musisz wypracować nietylko nowy zestaw materiałów, ale też nauczyć się obsługiwać nowe kanały, jakimi je dostarczysz ucznio-wi. Nie muszę chyba dodawać, że jest to bardzo łatwe? Nie wierzysz? Wpadnij na szkolenie „Jak Uczyć Online”

MAJ 2016 4

Aby zacząć naukę onlinepotrzebujesz:• Stabilnego dostęp do Internetu,• Programu Skype’a lub Google Hangouts (oba darmowe, nawet przy nauczaniu grupowym),• Słuchawek z mikrofonem (koniecznie!!!),• Konta mailowego zakończonego @gmail.com,• Zbioru interaktywnych materiałów do nauki (jeśli masz z tym punktem problem, musisz zacząć chodzić na moje webinaria, zapisz się teraz – webinaria.zyskajwiele.pl),

Ucząc online nie będziesz tracić czasu na dojazdy do ucznia. Możesz korzystać z materiałów do nauki, które dostępne są w Internecie, a także z multime-dialnych prezentacji, filmów, piosenek itp. Innym atutem takiej pracy jest znacznie większa swoboda – możesz zostać w domowym zaciszu, z ulubionym kubkiem, kubkiem kawy lub wina, w zależności od pory lekcji. Najważniejsze jest jednak to, że młodzież i coraz częściej dorośli i dzieci doskon-ale czują się w „świecie online”, co wzbudza ich (i ich rodziców) motywację do nauki. Decydując się na ten sposób nauczania musisz mieć na uwadze, że młodsze dzieci mają problemy z koncentracją. Możesz nie zauważyć, że są one rozproszone. Trzeba się ciągle upewniać, czy dziecko „nadąża” za tym, co mu się przekazuje. Pożądana jest także umiejętność szybkiego pisania na klawiaturze, jeśli masz z tym problem, polecam darmowe kursy pisania bezwzrokowego na komputerze dostępne np. Na YouTube.

Na Skype i Google Hangouts:• słyszymy się z rozmówcą,• widzimy się z rozmówcą (tę funkcję można włączać i wyłączać, ale zaleca się korzystanie z kamery Inter-netowej, w celu uzyskania lepszego kontaktu z uczniem),

• można do siebie pisać w czasie rzeczywistym (funkcja chat),• można przesyłać sobie pliki,• w przypadku Google Hangouts można korzystać z dysku Googla i nie wysyłać dodatkowo materiałów, tylko raz udostępnić folder ucznia (ja tak robię i to bardzo oszczędza mój czas). Pierwsza funkcja jest kluczowa. Korzystanie z kamery

jest szczególnie wskazane przy młodszych uczniach. Jeśli nauczamy starszą młodzież lub dorosłych, którzy mogą prosić o wyłączenie przekazu wideo, war-to się z tym nie zgodzić. Jakość dźwięku może jest wtedy lepsza, ale rozmówcy są pozbawieni dodatkowego pozawerbalnego kontaktu, mniej koncentrują się na słuchaniu i mówieniu, czują się jeszcze bardziej zestresowani i odosobnieni. To jest również efektem tego, gdy nauczyciel nie ma kamery, to wielki błąd w tej firmie nauki.

Pamiętaj!Choć rozwijanie pisania w nauce języka obcego jest ważne to

Skype nie jest dobrym narzędziem do nauki tej sprawn-ości. Na Skype nie można poprawić swojego wysłanego tekstu oraz tego, który ktoś napisze. Nie można również pisać ani zaznaczać na kolorowo, rysować tabelek itp. Za to doskonale się do tego nadają Google docs (doku-menty google) i wspólna edycja dokumentu, który można wygodnie zapisać dla każdej jednostki lekcyjnej.

Na co jeszcze zwrócić uwagę rozpoczynając swoją przygodę z e-learningiem:• Optymalna długość lekcji to 30-45 minut. Przy 90 lub 120 minutach uczniom trudno się skoncentrować, Tobie również;

COOL SCHOOL5

temat MIESIĄCA

• Unikaj umawiania lekcji bezpośrednio jedna za drugą na „zakładkę”. Zawsze może się zdarzyć, że z jakichś powodów zacznie się ona z drobnym poślizgiem albo przeciągnie o kilka minut, a uczeń czekający na zajęcia nie będzie mógł się do Ciebie dodzwonić, co nie jest komfor-towe;• Do dokumentu Google nie wklejaj od razu całego mate-riału przeznaczonego na daną lekcję. Należy to robić sto-pniowo, w czasie jej trwania. W przeciwnym razie uczeń od razu wszystko będzie przewijał i oglądał, zamiast brać udział w lekcji;• Warto założyć sobie osobny dokument Google (albo nawet kilka) wyłącznie z materiałami, do których chcemy mieć szybki dostęp podczas prowadzenia lekcji; * Zacznij prowadzić „archiwum”, w którym będziesz zapisywać informacje, co i z kim się przerabia. Przed każdą lekcją powinno się przejrzeć te informacje, aby odtworzyć sobie przebieg ostatniego spotkania z danym uczniem i przygotować materiały uwzględniające jego indywidualne zapotrzebowania;• Prześlij uczniowi dokument z listą wszystkich źródeł, których będziesz używać wraz z zaznaczonymi mate-riałami na poszczególnych stronach;• Upewnij się, że twój uczeń posiada te same materiały i książki, te które Ty posiadasz. Stwórz listę wszystkich podręczników, których będziesz używać i dołącz ją do dokumentu z listą stron internetowych. Jeśli uczeń nie będzie w stanie kupić książek, zeskanuj mu materiały, które zamierzasz używać i prześlij je w formacie PDF przynajmniej tydzień wcześniej;• Używaj zestawu słuchawkowego z mikrofonem, aby uczeń mógł cię wyraźnie słyszeć.

Teorie już znasz. Chcesz wiedzieć, jak to wygląda w praktyce?Wyobraź sobie, że jesteś w domu i siedzisz wygodnie na ulubionej kanapie. Na stoliku obok stoi kubek z ciepłą herbatą lub filiżanka z kawą. Masz na sobie swoją ulubi-oną piżamkę oraz ukochany sweter. W pokoju, w którym się znajdujesz panuje cisza, a Ty jesteś w stanie pełnego rozluźnienia. Na twoich kolanach cicho szumi laptop, a Ty... uczysz.W większości przypadków właśnie tak wyglądają lekcje online. Pracujesz tam gdzie chcesz i tak jak chcesz!

Z perspektywy ucznia, to również może wyglądać różowo: znajomość otoczenia, w którym uczeń się uczy, ma ogromny wpływ na motywację, koncentrację oraz efektywność procesu kształcenia. Słuchacz znajduje się we własnym domu lub mieszkaniu, nie musi nigdzie dojeżdżać. Przebywa w znanym sobie środowisku, co niezwykle pozytywnie wpływa na jego komfort uczenia się i redukuje poziom stresu.

Inna ważna rzecz to możliwość zróżnicowania materiału, nawet jeśli uczymy grupę. Uczeń sam wybiera, na czym chce się skupić, jakie umiejętności poprawić. Lektor dobiera materiały odpowiednio do poziomu oraz potrzeb i przesyła na skrzynkę mailową ucznia, najpóźniej dzień przed zajęciami, aby mógł spokojnie się z nimi zapoznać.

E-learning wymaga od nauczyciela otwarcia się na nowe technologie. Wystarczy tylko trochę wprawy i dobrych chęci, a zobaczysz, że lekcje online przyniosą dużo ko-rzyści zarówno Tobie, jak i Twoim uczniom.

10 wskazówek, o których nie wolno Ci zapomnieć:

1. Lekcja online to dyskusja, jeśli zmienisz ją w mon-olog: gdy objaśniasz, tłumaczysz czy po prostu tak jak większość nauczycieli lubisz mówić, uczeń po drugiej stronie może stracić zainteresowanie i odpłynąć. Pa-

MAJ 2016 6

miętaj, że podczas takiej lekcji konkurujesz z innymi zakładkami w przeglądarce komputera, z Facebookiem, telewizorem obok czy innymi domownikami. Musisz prowadzić zajęcia ciekawie i angażująco. Jak to osiągnąć? Zadawaj często pytania. Nie objaśniaj wszystkiego, stosuj Flipped Classroom (Justyna Mak opisała to w swoim tekście „Odwróceni”).

2. Nie bój się zajęć grupowych online, ponieważ one bardzo dobrze się sprawdzają. Uczniowie czują się mniej wyalienowani, a więź z grupą powoduje, że są bardziej zaangażowani w zajęcia. W przypadku zajęć indywidu-lanych, możesz zrobić od czasu do czasu sesje łączone z innymi uczniami lub skorzystać z portali do wymiany językowej (np. Tandem czy gospeaky.com, Hello Talk, gdzie można zaleźć osoby, które chętnie porozmawiają w języku obcym za darmo.

3. Zachęć uczniów do używania opcji chatu – niech zada-ją jak najwięcej pytań, również pisemnie.

4. Fragmentuj materiał – nie podawaj online długich tekstów do czytania czy słuchania. Nasz attention span (okres kiedy możemy się na czymś skupić) niesamowicie się skrócił. Po części można za to winić technologię, jed-nak biologii człowieka nie zmienimy. Dostosować może-my jednak swoje zajęcia. Korzystaj z programów typu Zaption, ED.ted czy EDpuzzle, aby móc podawać treść w łatwiejszych do przyswojenia i zrozumienia częściach.

5. Zadbaj o stronę wizualną swoich lekcji. Pamiętaj, uczeń głównie będzie skupiał się na tym co widzi, później na tym, co słyszy:• używaj infografik, obrazków, ilustracji, wykresów,• miej wzór przewodni swoich materiałów, niech będzie on łatwo rozpoznawalny,• nie przesadzaj z ilością tekstu na slajdach, staraj się używać obrazów,

• umożliw uczniowi pobranie materiałów z lekcji w form-ie PDF lub DOC.

6. Pamiętaj o kontakcie z uczniami między zajęciami, nie pozostawiaj ich samym sobie. Niech wiedzą, gdzie Cię szukać lub jak mogą się z Tobą skontaktować w razie problemów z zadaniami. Nie popadaj jednak w przesadę, aby odpowiadać na każdy post, czy wiadomość. Wyznacz sobie czas, który na to poświęcisz.

7. Nie używaj tradycyjnych materiałów, kserówka wysła-na mailem i wydrukowana przez ucznia, „robiona” przez komputer nie jest najlepszym pomysłem. Jeśli koniecznie musisz użyć swojego kochanego handoutu, zrób go jako screen sharing, lub w dokumencie dzielonym gogle.

8. Nie obniżaj cen za zajęcia tylko dlatego, że zajęcia są ONLINE. Czy wcześniej uczniowie dopłacali więcej, gdy musiałaś dojechać? Wątpię

9. Zbieraj materiały elektroniczne, od samego początku miej w nich porządek. Dobra organizacja to podstawa. Zła organizacja to wielokrotne robienie tego samego, za każdym razem od nowa.

10. Nie poddawaj się, gdy coś nie wyjdzie lub uczniowie nie podejdą entuzjastycznie do nauki online. Każda zmia-na wymaga czasu. Daj go sobie i uczniom.

Anna Popławska

COOL SCHOOL7

kategoria PIERWSZA

MAJ 2016 8

Próbowaliście kiedyś stanąć na głowie? Dziwne uczucie? Na pewno zmienia się perspektywa i punkt widzenia.Zaczynamy odbierać wszystko inaczej, jest nam niewy-godnie. Podobnie będzie, kiedy po raz pierwszy odważymy się wyjść ze strefy naszego belferskiego komfortu i oddamy odpowiedzialność za proces uczenia się, naszym uczniom. A z tym właśnie związana jest praca metodą ‘odwróconej klasy’.

Przygodę z „odwróconą lekcją” (flipped classroom) zaczęłam kilka lat temu, nie wiedząc, że ta metoda ma swoją nazwę. Bardzo lubiłam podsyłać uczniom na e maila, prez-enty w postaci filmików, prezentacji czy artykułów, w których przemy-całam różne treści, przydatne na lekcji, która dopiero miała się odbyć. Dlatego, w trakcie spotkania, tak bardzo cieszyłam się słysząc: „O! to było w artykule” albo: „A ja wiem! Przecież przysłała nam pani o tym prezentację”. Zaobserwowałam, że uczniowie, którzy wiedzieli, znali lub przećwiczyli prędzej dane zagad-nienie czuli się pewniej, byli eksper-tami, chętniej i odważniej zabierali głos.

Jak działa odwróconaklasa?Idea jest bardzo prosta. Odwra-camy tradycyjny model lekcyjny, zaczynając niejako od końca – pracy

Odwróceni

czy lekcje „do góry nogami” mają sens?

COOL SCHOOL9

technologiy RULEZ

domowej. Jednakże głównym celem zadania domowego nie jest utrwale-nie nabytych w czasie lekcji wiado-mości, a przygotowanie się do tego, co będzie. Nauczyciel przygotowuje i udostępnia uczniom ‘pakiet star-towy’ z najważniejszymi materiałami dotyczącymi następnej lekcji (film, podcast, artykuły, quizy, zadania interaktywne, prezentacje). Uczeń wykonując te zadania w domu, przed lekcją, przejmuje odpowiedzialność za proces zdobywania wiedzy. Robi to we własnym tempie, w domowych warunkach, a nauczyciel nie jest już dla niego jedynym i podstawowym źródłem informacji. Podczas le-kcji następuje ugruntowanie i sprawdzenie wiadomości. Jest czas na zadawanie pytań, praktyczne ćwiczenia czy informację zwrotną.

Musimy tu pamiętać o niezmiernie ważnym aspekcie. Mianowicie, meto-da odwróconego nauczania sprawdzi się tylko u tych nauczycieli, którzy potrafią (i nie boją się) zrezygnować z pozycji wszechwiedzącego mistrza, eksperta i nieomylnego mędrca. Dzięki tej metodzie mamy szansę wejść w skórę edukacyjnego coacha czyli przewodnika, który pomaga, tłumaczy, kieruje i wspiera ucznia w procesie uczenia się.

Jak przygotować lekcję,czyli krok po krokuPrzygotowując zajęcia „odwrócone” powinniśmy pamiętać o następują-cych, niezbędnychetapach:1) Zaplanowanie lekcji i proces jej przygotowania (praca nauczy-ciela w domu) – analiza metody, zaplanowanie celów i realizowanych treści. Etap ten jest niezwykle ważny – musimy tak dobrać materiał dla

ucznia, aby ułatwić mu samodzielne przyswojenie treści (tradycyjnie po-danych przez nauczyciela w klasie).2) Przygotowanie materiałów do samodzielnej nauki dla ucznia oraz ćwiczeń, które nauczyciel udostępni podczas lekcji (tę pracę nauczy-ciel musi wykonać w domu, nikt nie mówił, że będzie łatwo). W tej metodzie trzeba się napracować, jednak dobre przygotowanie gwaran-tuje późniejszy sukces!3) Przeprowadzenie wstępnego spotkania/lekcji, na którym wprow-adzimy uczniów w ideę odwróconej klasy, podamy temat następnych zajęć (najlepiej ciekawy i intrygują-cy) oraz przekażemy/wyślemy/um-ieścimy na e platformie materiały do samodzielnej nauki.4) Samodzielne zdobywanie przez uczniów wiedzy na zadany temat (praca uczniów w domu) – najlepiej przeznaczyć ok. 3 5 dni.5) Przeprowadzenie lekcji – podczas niej zweryfikujemy wiadomości zdo-byte w domu, uporządkujemy infor-macje oraz zaangażujemy uczniów w praktyczne ćwiczenia.6) Omówienie i podsumowanie tem-atu oraz procesu zdobywania wiedzy i umiejętności.

Narzędziownia TIK, czyli po-mocne rozwiązania cyfrowe przydatne przy tworzeniu„odwróconych lekcji”

Aby można było ‘odwrócić’ naucza-nie i odnieść sukces, dobrze jest zaprzyjaźnić się z nowinkami tech-nologicznymi, które przychodzą nam z pomocą podczas organizacji takich zajęć.

Po pierwsze: komunikacja z uczniami. Trzeba zorganizować sobie przestrzeń do wymiany informacji, bezpieczne i lubiane miejsce, które będzie odwiedzane przez naszych uczniów (będzie się ono różnić, zależnie od grup wiekowych, z który-mi przyjdzie nam pracować). Tu z pomocą przychodzi nam możliwość tworzenia klas/grup w przestrzeni wirtualnej na: platformach e learnin-gowych (m.in. Classmill, Edmodo), portalach społecznościowych czy w e dziennikach. Lista mailingowa również się sprawdzi.

Po drugie: „zbieracze” materiałów. Naszą pracę domową umieśćmy w jednym miejscu zorganizujmy w przejrzysty i czytelny sposób. Naj- lepiej sprawdzają się tu tablice ko-rkowe online (moja wciąż ukochana – Padlet, ale też: Pearltrees, Glogster, GroupZap, Calameo), bądź narzędzia do tworzenia zajęć interaktywnych (Nearpod, Blendspace, Classmill, Eliademy, Google Classroom). Ich niekwestionowaną zaletą jest możliwość udostępnienia podczas lekcji (tzw. live session) i interakcja z uczniem, gdy pracujemy z tabletami lub telefonami komórkowymi.

Po trzecie: różnorodność narzę-

MAJ 2016 10

dzi. Z róbmy co w naszej mocy, aby uczeń zachwycił się i zaintrygował materiałami, które mu udostępnimy przed lekcją. W tym celu dobrze jest założyć własny kanał na You Tube, fanpage swojego przedmiotu na FB czy blog. Postarajmy się oddziały-wać na kilka zmysłów jednocześnie – niech będzie skutecznie i przystęp-nie, kreatywnie i ciekawie. Nikt nie będzie chciał oglądać 30 minutowego filmu popularno naukowego, ale krótki tutorial z interaktywnymi przerywnikami, już tak! Bogactwo nowoczesnych narzędzi TIK otwiera przed nami nieokreślone możliwości.

Co zyskujemy (tracimy?) ...czyli zalety i wady pracy metodą Flipped ClassroomMocne strony tej metody to innowa-cyjność, a co za tym idzie zacieka-wienie uczniów, ich praca własna, samodzielne próby poszukiwania odpowiedzi, a po przeprowadzeniu lekcji – ich (i nauczyciela) satysfak-cja wynikająca z poczucia dobrze spełnionej misji. Mamy przed sobą ucznia aktywnego, odważnego, dobrze przygotowanego i chętne-go do chwalenia się wiedzą!! Tak, taka idealna wizja jest możliwa po kilkukrotnym przepracowaniu zajęć tą metodą, przyzwyczajenia do niej naszych słuchaczy. Na pewno idea odwróconej lekcji wymaga od nauczyciela tego, aby zaufał uczniowi. Musi wierzyć, że w domu zostanie wykonana praca, która pozwoli na uruchomienie procesu dydaktycznego i takie zaangażowanie ucznia, które nie zakłóci przebiegu i idei zajęć.Czy istnieją słabe strony tego pode-jścia? Tak, jest nimi ryzyko związane z tym, że uczniowie nie wykonają zadań, nie przygotują się do lekcji,

a co za tym idzie, nie będą mogli w pełni uczestniczyć w przygotowa-nym przez nas spotkaniu. Jednak w tym przypadku, to oni sami czują dyskomfort, nie znają materiału, nudzą się.

Czy uczniowie lubią uczyć się „do góry nogami”?? W ostatnim czasie przeprowadziłam cztery lekcje oparte na idei odwróco-nego nauczania. Po każdym spotka-niu zapytałam uczniów czy podoba im się idea odwróconej lekcji i jakie plusy i/lub wady dostrzegają. Oto rezultaty mojej ankiety:

“Nauka nie sprawia problemów wystarczy chcieć”, “Więcej takich lekcji na innych przedmiotach!”, “Poprzez taką lekcję można więcej się nauczyć, bo wiemy co nas na niej czeka!”, „lekcja była ciekawa i może być częściej”, „dużo się nauczyliśmy”, „superrrrr”!! „Chętnie bym przyszedł na jeszcze jedne takie zajęcia :D”. A minusy? – „nie ma”, “Więcej pracy w domu, ale ona owocuje na lekcji”.

Czy przystępując do pracy tą metodą czeka nas rewolucja? Nie. Należy zaprzyjaźnić się z nią stop-niowo, wymaga bowiem dojrzałości i odpowiedzialności zarówno od nauczyciela, jak i od uczniów. Jeśli nie chcemy uprawiać fikcji – połóżmy nacisk na perfekcyjne przygotowanie materiałów, wytłumaczenie zasad współpracy, przemyślenie przebiegu zajęć, aby nie były powtarzaniem tego, co uczeń miał “zadane” w domu, ale ciekawym i inspirującym sprawdzeniem wiedzy najlepiej w formie interaktywnej, angażującej, niesztampowej.

Justyna Mak

CZY WIESZ, ŻE...?Pracując metodą Flipped Classroom rozwijasz w uczniach kompetencje kluczowe oraz umiejętności cyfrowe niezbędne do funkcjonowania na rynku pracy przyszłoś-ci: Samodzielność, umiejętność poszukiwania i sortowania informacji• Krytyczne myślenie• Współpraca w zespołach zadaniowych • Kreatywność, interdyscypli-narność• Myślenie zadaniowe i pro-cesowe• Znajomość języków obcych

COOL SCHOOL11

technologiy RULEZ

Temat jedzenia i restauracji jest zna-ny i bardzo popularny, ponieważ jest on bliski życiu codziennemu. Dodat-kowo, to zagadnienie często pojawia się na różnego rodzaju egzaminach i jest przydatne w czasie wyjazdów zagranicznych. Nasi uczniowie, będą mogli pokazać się przed rodzicami czy znajomym i w języku obcym, zamówić sobie coś do jedzenia.

Cykl zajęć zaczynam od wprowadze-nia lub przypomnienia (o ile jest to grupa starsza) słownictwa związa-nego z jedzeniem. Tematyka zajęć nie jest najważniejsza - uczniowie bardziej doceniają zajęcia (i są im one bliższe), jeśli sami mogą tworzyć ma-teriały dydaktyczne. Nam nauczycie-lom jest wtedy łatwiej, a i uczniowie mają przy tym więcej zabawy.

Hi-Tech Restaurant

„Hi-tech restaurant” to pomysł na zajęcia językowe, które mogą być wykorzystane na każdym etapie edukacyjnym. Uwielbiam takie ćwiczenia,

ponieważ nie lubię pracy typowo podręcznikowej.Warto skorzystać z rozszerzonej wersji, która stała się bardziej technologiczna.

Słownictwo dotyczy obszaru jedzenia oraz wyrażeń wykorzystywanychdo prowadzenia dialogu w restauracji.

MAJ 2016 12

Do pierwszego etapu, czyli omówie-nia słownictwa, można wykorzystać papierowe talerzyki, na których uczniowie rysują swoje potrawy. Dzieci mogą wylosować karteczki z typami jedzenia, np. desery, napoje, obiad, itp.

Kiedy uczniowie opanują to słown-ictwo, zaczynają tworzyć menu. Do tego zadania potrzebują, (jeśli ma to być hi-tech restaurant) iPadów, aplikacji Book Creator oraz naszych talerzy z potrawami. Uczniowie robią zdjęcia swoim talerzom, które później wklejają do swojego Menu, które zaraz stworzą. Do tego potrze-bują właśnie aplikacji – Book Creator. Uczniowie bazują na tym samym słownictwie, (osoby, które wykonają zadanie sprawniej mogą je rozszer-zyć o dodatkowe potrawy). Zachę-cam ich do tworzenia własnych nazw potraw oraz wymyślania różnych smaków, np.: słoneczna truskawka, dzika wanilia.

Gdy menu jest prawie przygotowane zostaje kwestia waluty. Prowadzę z uczniami krótką rozmowę na temat waluty w danym kraju (zależy od języka, którego uczymy). Uczniowie wspólnie bądź osobno proponują ceny potraw.

Na kolejnych zajęciach uczniowie poznają wyrażenia związane z prow-adzeniem dialogu w restauracji. Aby wspomóc uczniów w wyobrażeniu sobie, że jesteśmy w prawdziwej restauracji, przygotowuję jakieś małe obrusiki lub serwetki na stół. Przy starszej grupie, można nawet poddać się małemu szaleństwu i postawić mini świeczki (wkładki), a dla kelnerówprzygotować muchy lub krawaty oraz ściereczkę lub nawet chusteczkę higieniczną, która zostanie przełożona przez rękę kel-nera. Kiedy role zostaną obsadzone, tworzę na portalu www.classtools.net poprzez wybranie fruit-machine, listę imienną kelnerów. Uczeń, który grarolę klienta naszej restauracji wy-

biera sobie kelnera poprzez zakręce-nie kołem.Bardzo ważne, aby dobrać tylu kelnerów, ile będzie zajętych sto-lików. Przy jednym stoliku mogą usiąść maksymalnie 2 osoby. Wejście do restauracji, dobrze jest zrobić przy stoliku nauczyciela, ponieważ tam zazwyczaj stoi komputer na którym ustawiamy stronę z wyborem naszego kelnera. Inną wersją może być osoba witająca z iPadem, która zajmuje się przywitaniem gości, zapytaniem o rezerwację i skiero-waniem do odpowiedniego stolika. Aby wszystko wyglądało jak w życiu realnym, nie możemy zapomnieć o rozdaniu pieniędzy klientom i kelner-om. Przy większej grupie można również stworzyć rolę kucharzy, którzy w aplikacji Paint rysują zam-ówione jedzenie.

A teraz powyższy schemat zajęć

Kroki Wersja podstawowa

Etap I - poznanie słownictwa

Wersja rozszerzona

1. Wprowadzenia słownictwa

2. Utrwalenie słownictwa

Pytamy uczniów czy znają już jakieś nazwy produktów, jedzenia w języku obcym. Słowa te zapisujemy na tablicy.

Prosimy uczniów o zamknięcie oczu i ścieramy jeden wyraz. Pytamy uczniów o to, jakie słowo zniknęło. Na koniec pytamy czy są chętni do wymienienia większości lub wszystkich produktów.Rozdajemy uczniom papierowe talerzyki i prosimy o narysowanie dania. Robimy zdję-cia (zostaną one wykorzystane na kolejnych zajęciach). Następnie tniemy talerzyki noży-czkami na puzzle i zaczynamy się dobrze bawić.

Tworzymy mapę myśli z podziałem na różne typy produktów, np.: napoje zimne/gorące, desery, warzywa, owoce, ryby, etc.

Polecam stworzenie mini quizu na stro-nie kahoot.it Warunek: uczniowie muszą mieć swoje urządzenia z dostępem do Internetu lub mieć do niego dostęp w pracowni komputerowej. Ucznio-wie gimnazjum lub liceum mogą sami stworzyć taki quiz.

COOL SCHOOL13

technologiy RULEZ

Kroki

Kroki

Wersja podstawowa

Wersja podstawowa

Etap II - rozszerzenie słownictwa

Etap III - tworzymy menu

Wersja rozszerzona

Wersja rozszerzona

1. Powtórzenie słownictwa z poprzedniej lekcji

2. Rozszerzamy słownictwo

1. Zapoznanie z wyglądem Menu i jego tworzenie

2. Informacja odnośnie walut

Wyciągamy puzzle talerzykowe. Pytamy dzieci, co jest na każdym talerzyku.

Tworzymy zestawy śniadaniowe, obiadowe oraz propozycje na kolację. Jako pomoc może posłużyć piosenka – „Do you like broc-coli?” albo jej inna wersja. Moi uczniowie stworzyli później własną wersję.

Na pierwszym etapie edukacyjnym trzeba się zastanowić czy dzieci już miały styczność z iPadem. Jeśli tak, pokazujemy program Book Creator i uczymy jego obsługi. Wiem, że to szaleństwo, ale uwierzcie mi – da się! Dzisiaj sporo uczniów ma w domu takie urządzenia, a nawet jeśli nie, to bardzo szybko opanowują jego obsługę. Ewentualnie uczniowie tworzą swoje menu na papierze. Przy młodszych uczniach proponuję zrobić wspólnie jedno menu. Następnie robimy zdjęcia i wklejamy je sami do aplikacji. Menu gotowe.

Rozmowa o walutach. Przeliczanie na złotówki. Dopisanie cen do Menu.

Gramy w kahoot z poprzedniej lekcji.

Przeglądamy wspólnie strony restauracji w kraju, którego języka się uczymy, tłu-maczymy je, poznajemy nowe składniki.Teraz wykorzystujemy je w zależnoś-ci od omawianej ostatnio konstrukcji gramatycznej. Np.:- conditionals(na małych karteczkach zapisujemy pod-stawowe składniki, każdy uczeń losuje karteczkę i tworzy zdanie. Na przykład wylosował „chocolate” – If I liked choco-late, I would eat chocolate pancakes with strawberry souce on my breakfast.- Present Perfect (ta sama historia z karteczkami) – I have never eaten choc-olate pancakes with strawberry souce on my breakfast.

Każdy z uczniów pracuje na iPadzie. Początkowo nauczyciel tłumaczy zasady tworzenia menu w Book Creator. Nas-tępnie każdy z uczniów tworzy swoje Menu.

Nauczyciel pyta uczniów o walutę, która panuje w kraju uczonego języka obcego. Wspólnie w internecie porównują ceny produktów i dopisują kwoty do dań.

MAJ 2016 14

przedstawiam w wersji tabelkowej.Nauczyciel zawsze powinien wcielać się w różne role, m.in. mentora, rozjemcy, terapeuty, lekarza, itp. Dzisiaj przed nami pedagogami, staje nowe wyzwanie: aby również być informatykiem. Pokażmy uczniom, że tłumacz google to za mało. Powinni być świadomi, że ich umiejętności w połączeniu z technologią dopiero dają najlepsze efekty. Nauczyciel powinien inspirować uczniów, wtedy sami chętnie się uczą. A co dziś interesuje dzieci i młodzież? Nowe technologie. Dlatego też odważmy się używać ich na lekcjach, a przyniesie to ogromne efekty.

Katarzyna Szwed

Kroki Wersja podstawowa

Etap IV - wizyta w restauracji

Wersja rozszerzona

1. Krótki filmik

2. Inscenizacja

Nauczyciel włącza uczniom krótki filmik o rozmowie w restauracji (w języku naucza-nym). Wersja łatwiejsza – spis wyrażeń po angielsku. W trakcie oglądania niech zastanowią się, co one znaczą i wspólnie je tłumaczymy.

Przygotowanie sali. Rozdanie rekwizytów. Wspólne odegranie scenki.

Nauczyciel włącza uczniom krótki filmik o rozmowie w restauracji (w języku nauczanym). Uczniowie w trakcie oglądania wypisują potrzebne wyrażenia. Wspólnie je omawiamy i ewentualnie dopisujemy nowe.

Przygotowanie sali. Rozdanie rek-wizytów. Wspólne odegranie scenki. Nagranie tego i odtworzenie. Uczniowie wyłapują własne błędy, o ile takie się pojawiły.

Uczeń żyje w świecie wirtualnym. Jak wygląda sytuacja belfra? Czy jest tam dla niego miejsce? Internet daje szerokie horyzonty, ale jak z niego korzystać, żeby było zarówno przyjemnie, jak i pożytecznie? Sądzę, że nie dla jednego polonisty lub lektora języka polskiego jest to nie lada wy-zwanie.

Lekcjepolskiego na kliknięcie myszki

COOL SCHOOL15

technologiy RULEZ

Zwrot w kierunku kul-tury popularnej, jaką jest Internet, przyczynia się do poszerzenia wiedzy swoich podopiecznych. Sami uczniowie mogą zaangażować się w pro-ces twórczy, korzystając z zasobów internetowych. Uczniowie mając dostęp do Internetu, mogą tworzyć w domu projekty, plansze lub czerpać wiedzę na różne tematy.

Blogi na lekcji – pamiętniki czy dzienniki?Zapewne jest to świetny sposób na zwrot w kierunku dwóch wyżej wymienionych form pisemnych. Nie tylko kompozycja, stylistyka, ale

także język musi być rozpatrywany w trakcie takich lekcji. Poloniście nie uda się ominąć sfery dnia codzienne-go ucznia, a właśnie blogi to pierwszy krok do poznania świata młodego człowieka, który być może w do-mowym zaciszu próbuje swoich sił przy tworzeniu tego typu tekstów? Zatem to będzie strzał w dziesiątkę!• lekcje o typowych polskich potrawach na Wielkanoc lub Boże Narodzenie powinny zostać uroz-maicone o wiadomości z blogów kulinarnych;• lekcje o zwyczajach wielkanocnych lub bożonarodzeniowych. Jak Polska długa i szeroka tyle różnych zwycza-jów i tradycji świątecznych. Jak je wszystkie poznać? Właśnie czytając blogi!• lekcje o miastach w Polsce – wyko-rzystanie blogów podróżniczych, relacji, rekomendacji innych osób. Nauczycielu zabierz swojego ucznia na wirtualną wycieczkę za pomocą

Google Maps lub Google Earth – możesz być w Krakowie lub Lublinie za jednym kliknięciem myszki!• lekcje o popularnych, często kontrowersyjnych tematach społec-znych, na przykład o migracji, o podróżach, o stereotypach, czy o religiach na świecie – wszystko to, co otacza współczesnego człowieka słuchającego radia czy oglądającego telewizję zamieńmy w temat do dys-kusji. Niech lekcje będą praktyczne i sensowne! Uczniowie czytając wiadomości internetowe powinni zbierać argumenty do własnej opinii na konkretne tematy dyskusji.• lekcje o odzieży, akcesoriach czy butach zacznijmy od rozmowy o popularnych blogach, tak zwanych szafiarek i trendsetterek. Młodzi ludzie znają te blogi na pamięć we-jdźmy w ich świat, wtedy oni wejdą chętniej do naszego. A na lekcji oglądajmy wspólnie zdjęcia ubrań, nazywajmy je, opisujmy wykorzystu-

MAJ 2016 16

jąc różne struktury gramatyczne, poznając stopniowanie przymiot-ników, nazwy kolorów. Każdy w swoim telefonie przecież ma zdjęcia w jakimś ubraniu, niech więc się nimi chwali i opisuje wygląd.

A jeśli nie blogi – to co? Może pisanie i redagowanie własnych tekstów, ale nie do szuflady, tylko w kolorowych i pięknych graficznie książkach? Polonista powinien orientować się w cyfrowym świecie, tak żeby zapro-ponować wspólną pracę na lekcji przy tworzeniu różnych tekstów pisanych. Nie muszą to być już wcześniej wymienione pamiętniki czy dzienniki. Ludzka wyobraźnia nie ma granic, tak więc nie ogran-iczajmy się sami. Twórzmy tematy prac w formie kalendarium, legend, baśni, nowel, listów, opowiadań i wielu innych. Podanie adresów stron, które ułatwiają chociażby tworzenie wirtualnej książki opatrzonej piękną

grafiką to naprawdę niewielki trud, natomiast zysk jest ogromny. Dajmy szansę uczniom zamienić się w reda-ktora naczelnego gazety klasowej.

A może coś zupełnie z innej beczki, to znaczy

nagranie wideo do ballady Lilije Adama Mickiewicza lub do jednej z bajek Kra-

sickiego? Inscenizacje i scenki kojarzą nam się z przedszkolem lub szkołą

podstawową, ale dlaczego nie z wyższymi etapami

edukacji i dlaczego nie w edukacji cudzoziemców

uczących się naszego języ-ka ojczystego? Wystarczy mieć kamerę – ale każdy

ma ją w telefonie. Potr-zebujemy też dobrego pomysłu na kostiumy i

makijaż oraz obsadzenia bohaterów wśród uczniów

w klasie to też jest kwes-tia dobrej organizacji i

zaangażowania. Tak więc zostawmy na boku uczu-cie wstydu występowania przed kamerą i ... kamera!

Akcja!

Co jeszcze powinno znaleźć się na cyfrowej lekcji języka polskiego? Zamiast wygłaszania przemówienia z kartki na środku klasy – to może prezentacje multimedialne? Dziś na każdym kroku wymagana jest nienaganna intonacja i dykcja, ale także merytoryka i forma po-

COOL SCHOOL17

technologiy RULEZ

dawcza. Nie myślę tutaj o wymaga-niach w szkole, tylko chociażby o wizycie w urzędzie, podczas której trzeba się odezwać tak, żeby zostać zrozumianym, nie ośmieszając się przy tym. To właśnie przemówienia szkolne są idealną okazją do prak-tyki i zdobywania doświadczenia. Wystąpienia przed publiką w klasie lub na uroczystościach dla szerszego grona odbiorców powinny zostać wzbogacone o przygotowaną prez-entację. Nie mam na myśli jednego popularnego do tego programu. Trzeba pamiętać, że dzisiaj zasoby internetowe oferują zdecydowanie więcej, nie tylko slajdy. Może warto pójść o krok dalej i skierować uwagę swoją i uczniów w kierunku animacji lub wcześniej wspomnianego video? Aby sama prezentacja nie była tylko nudnym i monotonnym odczytem, postarajmy się nakierować ucznia, by wzbogacił ją o własne pomysły, ale również skorzystał z naszych! Niech to będzie również okazja do zadawa-nia pytań, stwórzmy dyskusję, by w pełni wykorzystać to, co daje nam wirtualny świat.

Internet to źródło wielu po-dręczników, materiałów i artykułów w wersji elektronicznej. Można je łatwo pobrać na komputer i udostępniać innym użytkownikom, bardzo często zupełnie za darmo i dodatkowo z prawami autorskimi. Oczywiście funkcjonują księgarnie internetowe, które swoją ofertą zachęcają do kupowania kolejnych pozycji, jednak w życiu szkolnym, w relacji nauczyciel uczeń warto szukać darmowych możliwości na korzysta-nie z tego typu materiałów. Pobrane teksty można przechowywać na

wspólnych, wirtualnych dyskach, na tak zwanej „chmurze” – wszystko po to, by każdy miał do nich dostęp w dowolnym dla siebie momencie i miejscu. To również nic nie kosz-tuje, wystarczy mieć aktywne konta osobiste na danych stronach www. Naprawdę warto korzystać z dys-ków on line, które są swego rodzaju biblioteką danej klasy, a przy tym wzmacniają integrację w grupie.

Jeśli mówimy o publikacjach, to czy nie można również korzystać z internetowych słowników językowych oferowanych przez reno-mowane wydawnictwa. Wystarczy podłączyć laptop do projektora i zrzucić widok na ekran, a wszyscy mogą równocześnie widzieć prze-kład językowy do omawianego tekstu. Dzięki rzutnikowi również konwersacje do danej fotografii nie muszą już być kwestią kopio-wania materiałów dla każdej osoby oddzielnie. Wystarczy pokazać wszystkim interesujące i wybrane zdjęcia w formie slajdów lub mate-riał wideo, który będzie wymagał komentarza. Obraz stanie się bliższy każdemu, natomiast lekcja będzie zdecydowanie nowocześniejsza, a przecież o to właśnie chodzi w cyfrowej szkole! Ale wracając do słowników, są już potężne zasoby aplikacji umożliwiających samodziel-ną naukę słówek w dowolnym dla nas momencie, chociażby podczas jazdy

autobusem lub w trakcie sprząta-nia. Ta możliwość otwiera kolejne, to znaczy można tworzyć własne listy słówek nauczonych i słówek trudnych, wymagających powtórki, można tworzyć wersje elektroniczne, można pobierać i drukować wersje pisane – wszystko z myślą o uczących się języka.

Ucząc języków obcych, a w tej kategorii jest właśnie również język polski, trzeba systematycznie śledzić aplikacje umożliwiające roz-mowę na żywo z innymi studentami uczącymi się polskiego, ale z taki-mi, którzy znajdują się zupełnie w innym miejscu Polski, Europy czy świata. Jest to świetna możliwość na szlifowanie swojego warsztatu językowego, zbieranie doświadczenia i poznawanie nowych osób z różnych zakątków kuli ziemskiej. Rozmowy mogą być sterowane, na konkretny temat. Najlepiej, żeby były „jeden na jeden” w warunkach optymalnych, to znaczy z możliwością podłączenia kamery, słuchawek, tak by rozmówca czuł pełen komfort i zarazem przy-jemność z rozmowy, która jest nauką od pierwszej sekundy połączenia się z drugim człowiekiem.

Wciąż aktualnym problemem jest wykorzystanie przez dzieci czy słuchaczy kursów języka polskiego telefonów komórkowych na lekcji. Każdy polonista na pewno nie raz spotkał się z uciekającym wzroki-em ucznia, któremu ekran komórki odbijał się od twarzy czy na oku-

MAJ 2016 18

larach na nosie. Jak sobie radzić w takich momentach? Skoro pani polonistka radzi korzystać z aplikacji i multimediów, to dlaczego uczeń nie miałby korzystać z telefonu na lekcji, kiedy tego potrzebuje? Nie uważam, że zabieranie telefonów jest dobre. Jednak wspomniany uciekający wzrok naszego słuchacza a przy tym odpływająca daleko, daleko koncentracja i uwaga mogą zirytować samego belfra. Jak więc na to znaleźć sposób?! Myślę, że warto na początku kursu czy roku szkolnego mieć jasno sprecyzowane własne wymagania i określone cele lekcji. Również uczeń musi poznać zasady panujące w Twojej klasie, w sytuacji gdy potrzeba korzystania z telefonów będzie oczywista, a kiedy to jedynie chwila na wykorzysta-nie ich do celów innych niż nauka. Jako poloniści i nauczyciele języków obcych starajmy się tak planować, organizować i aktywizować uczniów, żeby wzbudzić u nich potrzebę ciekawości i zaangażowania w lekcję. Wtedy jest duża szansa, aby to co przyciąga w telefonie, jakieś zaległe smsy czy nieodebrane połączenia, nie rozpraszały uwagi naszych słuchają-cych. Uważam, że jeśli nauczyciel/le-ktor będzie miał dobrze zaplanowane zajęcia, to każdy z jego uczniów/słuchaczy będzie czuł, że traci coś cennego, odbiegając myślami, choćby na chwilę. Angażujących, cieka-wych, nowatorskich pomysłów przy wykorzystywaniu technologii życzę nie tylko polonistom, ale wszystkim lektorom, i sobie samej również!

Agata Zakrzewska Okrojek

COOL SCHOOL19

apka MIESIĄCA

Ciekawą propozycją jest poproszenie uczniów o stworzenie własnej gry, książki lub słowniczka. Możesz to zrobić za pomocą aplikacji TinyTap. Program ten jest wspaniały. Gdy używam go na lekcjach, tworząc z uczniami naszą grę, wszystkie dzieci chętnie biorą w tym udział. Szczególnie te z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Nie myślą oni wtedy o wcześniejszym wyjściu z sali, by trochę pobiegać lub iść wcześniej na obiad. Są zangażowani w lekcję. Młodsze dzieci pragną usłyszeć swój głos, stworzyć grę ze swoimi rysunkami. Klasy starsze zachęcam do samodzielnej pracy. Uczniowie potem mogą się wymieniać swoimi grami. Możesz oczywiście korzystać z gotowych prac, ale jednak to nie to samo, co praca uczniów nad włąsnym “projektem”.

Jeśli zainteresował Cię ten sposób prowadzenia lekcji pobierz aplikację TinyTap z App Store i utwórz swoje konto. Kiedy jest już gotowe, rozpocznij zabawę. Kliknij przycisk “+”, który masz na środku dolnego ekranu. Pojawi się biała kartka z różnymi opcjami, typu: wklej zdjęcie, narysuj, skorzystaj z gotowców, napisz coś. Zanim przejdziesz do działania, zastanów się co chcesz stworzyć: słowniczek, historię, czy może od razu grę? Jakiego tematu chcesz nauczyć podczas tej lekcji? To będzie słownictwo czy gramatyka?

Powiedzmy, że Twoim tematem jest jedzenie, a Twoją grupą docelową są 7 latki. Poproś uczniów o narysowanie jedzenia, które najbardziej kochają lub nienawidzą. Zapytaj ich, co to będzie i zapisz na tablicy. Najlepiej, aby pro-dukty te się nie powtarzały. Jeśli jednak uczniowie będą upierali się przy tych samych produktach zachęć ich, aby namalowali je w innym kolorze. Wów-czas możesz z nimi powtórzyć kolory. Gotowym rysunkom zrób im zdjęcia i poprzez wybranie ikony aparatu dodaj je na “kartkę”. Następnie wybierz ikonę “Aa” i poproś ucznia, aby wpisał nazwę produktu. Pomoc znajduje się na tablicy. Poproś go o znalezienie tam swojego imienia i powiedz, że obok niego jest nazwa tego produktu. Niech je przepisze. Gdy już to zrobi naciśnij przycisk “Add activity”, a następnie “Next”. Z opcji, które się pojawią wybierz “Say something”. Poproś dziecko,

TinyTap wciel się w rolę kreatora gierTechnologia pędzi do przodu w zastraszającym tempie we wszystkich dziedzinach. Jej rozwój wpływa także na zmiany w nauczaniu. Niek-tóre metody stosowane w edukacji są już przestarzałe, a uczniowie zaczynają się nudzić, pragnąc czegoś nowego. Nadszedł czas, kiedy to uczeń staje się nauczycielem. Nie musisz podawać mu wszystkiego na tacy. Twoim zadaniem jest zachęcać go do nauki i uki-erunowywać jego edukację.

MAJ 2016 20

aby powiedziało nazwę swojego produktu i nagraj to przyciskając ikonę czerwonego kółeczka z białym mikrofonem. Wybierając przycisk “play”, czyli figurę trójkąta, sprawd-zisz czy wszystko dobrze sie nagrało. Kiedy obrazek ma już napis i dźwięk naciśnij “Done”. Aby dodać stronę z kolejnym produktem wybierz ikonę “Add photo”, która znajduje się po lewej stronie. Zrób tak z każdym obrazkiem oddzielnie. Praca ta wy-maga czasu, dlatego aplikacja nadaje się dla grup mniejszych liczbowo. Jeś-li chcesz jednak użyć jej w większej grupie, przygotuj uczniom proste dodatkowe ćwiczenie, aby nie nudzili się kiedy będziesz nagrywała wypow-iedzi innych uczniów. Przy większej ilości dzieci możesz również po-prosić tylko o zrobienie rysunków, a napisy dodać sama.

Kiedy słowniczek jest gotowy pora dodać grę! Umieść wszystkie obrazki na jednej kartce i naciśnij przycisk “Add activity”, ale tym razem wybierz opcję “Ask a question”. Obrazki dzie-ci zawieś na tablicy. Zapytaj uczniów: “ What is it?” Osoba, która odpowie prawidłowo będzie mogła nagrać swoją odpowiedź. Kiedy nagranie jest gotowe, uczeń zatacza palcem koło wokół danego produktu. Zrób tak z każdym obrazkiem poprzez kliknięcie przycisku “Add question”.

Po skończonej pracy kliknij na przy-cisk “done” w górnym lewym rogu. Musisz jeszcze tylko uzupełnić dane odnośnie gry: Jaki ma tytuł? Na jakim jest poziomie? Czego dotyczy? Kiedy już to zrobisz, możesz zapisać waszą pracę i rozpocząć grę. Oczywiście nie musisz robić słowniczka, jeśli dzieci już to potrafią. Wtedy pozostań przy

samej grze. Jeśli chcesz podnieść level (grupy starsze) poproś, aby uczniowie ułożyli zagadkę, np.: “It is round and red fruit. It grows on a tree. Mothers make delicious cake with it. What is it?”

Aplikacja TinyTap jest idealna, zarówno do poznania słownictwa, jak i do rozwi-jania zdolności językowych. Duma, która rozpiera dziecko, kiedy może pochwalić się, że samo zrobiło grę jest niesamowitym widokiem i radością dla nauczyciela. Starsze grupy często traktują to, jako wyzwanie i ścigają się, kto zrobi trudniejszą grę. A więc siadaj zaraz do swojego sprzętu, zakładaj konto i sprawdź sama, jaka to świetna zabawa!

Katarzyna Szwed

COOL SCHOOL21

metodycznie MÓWIĄC

Codzienna praktyka pokazuje, że aby aktywizować ucznia, potrzeba czegoś więcej. Nie wystarczy zwykłe: „otwórzcie książki na stronie X i zrób-cie ćwiczenie numer Y”. Co w takim razie zrobić, kiedy nie masz pomysłu, jak urozmaicić i ożywić to, co wydaje się nie do urozmaicenia i ożywienia? Odpowiedź brzmi: zaprzyjaźnić się z podręcznikiem! Wejdź z nim w bar-dziej intensywną interakcję. Dostrzeż i wykorzystaj jego ukryty potencjał.

Już za chwilę poznacie kilka pomysłów na to, jak uatrakcyjnić standardowe zadania. Dzięki temu efektywność ćwiczeń wzrośnie, a uczniowie zaan-gażują się w pracę o wiele bardziej niż w przypadku tradycyjnych poleceń. Pomysły te powinny sprawdzić się w pracy z podręcznikami wieloletnimi, z którymi interakcje inne niż „otwórzcie, popatrzcie, przepiszcie i zamknijcie”, wydają się praktycznie niemożliwe.

ZAPRZYJAŹNIJ SIĘZ PODRĘCZNIKIEM

Na pewno nieraz z różnych względów byłeś zmuszony do korzystania z podręcznika, który nie do końca przypadł do gustu Tobie lub Twoim uczniom. Czasami bywa też tak, że mimo ciekawych treści i atrakcyj-

nych grafik, zadania proponowane w książkach nie mobilizują Twoich podopiecznych do działania i efektywność tych ćwiczeń niekoniecz-

nie Cię zadowala.

WSKAŹNIKI

Praktycznie w każdym podręczniku znajdują się testy zamknięte wielo-krotnego wyboru lub zadania typu „prawda fałsz”. Nie są one zbyt porywa-jące. Dlatego, aby je urozmaicić, dodaj do nich element ruchu i intensywniej-szego działania . Pomogą Ci w tym wskaźniki.

W zależności od typu zadań znajdu-jących się w podręczniku, uczniowie przygotowują zestaw karteczek, na których zamieszczają odpowiednie symbole: „buźki”, litery, cyfr, „ptaszki” i krzyżyki. Dla młodszych uczniów, fraj-dą będzie możliwość umieszczenia ta-kich karteczek na patyczkach. Podczas wykonywania zadań z podręcznika, uczniowie niczym jury będą sygnalizo-wać wybraną przez siebie odpowiedź podnosząc odpowiedni symbol. Ty również możesz być wyposażony w taki zestaw i dzięki niemu demonstro-wać ostateczne rozwiązanie. Pozwoli Ci to uniknąć sytuacji typu:„Proszę pani, to co w końcu miało być w piątym?”. Dzięki temu oszczędzisz swój głos i pokłady cierpliwości.

Zastosowanie takich wskaźników nie ogranicza się jedynie do zadań testo-wych. Możesz je wykorzystać na wiele innych sposobów, dostosowując sym-bole do omawianych treści. Świetnie sprawdzają się one w przeprowadzaniu mini dialogów, w których uczniowie pytają i udzielają krótkich informacji dotyczących preferencji, zgadzania się lub niezgadzania z rozmówcą, wyraża-nia opinii na różne tematy itp. Poniżej przedstawiam wskaźniki wykorzystane do prezentowania upodobań związa-nych z gatunkami literackimi, filmami i programami telewizyjnymi.

MAJ 2016 22

Uczniowie w ramach zadania domo-wego przygotowali 6 wskaźników z 6 przymiotnikami wyrażającymi opinie. Zadaniem uczniów na zajęciach było pytanie siebie nawzajem, co sądzą o danym gatunku filmowym lub progra-mie telewizyjnym. Swoje odpowiedzi sygnalizowali przez podniesienie wskaźnika z odpowiednim przymiot-nikiem jednocześnie odpowiadając pełnym zdaniem na zadane pytanie.

ZDRAPKI

Leksykalne zdrapki wykonane z taśmy przezroczystej oraz korektora, świetnie sprawdzą się przy powtórce słow-nictwa pochodzącego z omawianych tekstów.

Zadaniem uczniów jest naklejenie ta-śmy przezroczystej na tekst, zamazanie korektorem całych wybranych słów lub ich części i przekazanie takiego tekstu rówieśnikowi. Uczeń ten musi, opiera-jąc się na własnej pamięci i kontekście, wypisać na zamalowanym polu bra-kujące elementy. Następnie w ramach „autofeedbacku”, uczniowie zdrapują poszczególne pola i sprawdzają czy ich wersje były poprawne.

LEKSYKALNE ŁAŃCUSZKI

Łańcuszki to kolejny patent na wprowadzanie, utrwalanie i powtarza-nie docelowego słownictwa . Polega on na tym, że nauczyciel lub uczniowie zamieszczają nieprzerwany ciąg wy-branych wyrazów na długich pasecz-kach z papieru. Zadaniem ucznia, który otrzyma taki paseczek jest zidentyfi-kowanie słów i odcinanie ich. Odcięte słówka mogą stanowić materiał do dal-szych zadań utrwalających słownictwo, takich jak: wyszukiwanie i zaznaczanie w tekście docelowych słów, wkleja-nie ich do zeszytu w celu stworzenia słowniczka, tworzenia fiszek, układanie zdań, podawanie definicji, tworzenie

historyjek, dopasowywanie do ilustracji itp.

Łańcuszek może także posłużyć do wprowadzenia tematu znajdującego się w tekście lub „słuchance”. Wówczas na jednym paseczku w przypadkowej ko-lejności wpisujemy słowa zaczerpnięte z pierwszych fragmentów docelowego tekstu. Zadaniem uczniów będzie odcięcie słów i ułożenie z nich popraw-nego zdania. Na jego podstawie będą przeprowadzać burzę mózgów, wyra-żając swoje przypuszczenia odnośnie tematyki i treści tekstu, jaki za chwilę przeczytają lub usłyszą.

COOL SCHOOL23

metodycznie MÓWIĄC

PODRĘCZNIKOWE ILUSTRACJE

Ilustrację znajdujące się w podręczni-ku, oprócz standardowego ich opisania, możesz wykorzystać do stworzenia ciekawej rozgrzewki otwierającej za-dania, z rozumienia tekstów czytanych i słuchanych. Może posłużyć ona rów-nież, jako preludium do standardowych zadań egzaminacyjnych. Jak to zrobić?

1. Kserujemy wybraną ilustrację, tnie-my ją na kawałki, a uczniowie układają je w całość. W zależności od tego, na jaką ilość kopii możemy sobie pozwolić pracują oni indywidualnie, w parach lub grupach. 2. Kiedy uczniowie już ułożą puzzle, opisują powstałą ilustrację, tworzą listę słownictwa związanego z tym, co widzą itp.

3. Aby dodatkowo urozmaicić zadanie, zachęć uczniów do ustnego odegrania scenki związanej z ilustracją lub do ułożenia dialogu wpisanego w specjalnie przygotowanych do tego „speech bubbles”. Uczniowie mogą samodzielnie stworzyć takie dialogowe chmurki.

Możesz pominąć element kserowania i układania puzzli i od razu przejść do ostatniego etapu, którym jest tworze-nia dialogów ustnych lub pisemnych.

Podobnie możesz postąpić w przypad-ku wszelkiego rodzaju zadań leksykal-nych związanych z podpisywaniem ilustracji. Uczniowie mogą przepisać docelowe słownictwo na paseczki z

papieru i umieścić tak stworzone fiszki pod lub na obrazku w podręczniku, a następnie wykorzystać je na przykład do losowania, tworzenia zdań itp.

INTERAKTYWNE TEKSTY

Podręczniki zawierają sporo zadań dotyczących rozumienia tekstów czy-tanych, w których uczeń musi dopaso-wać, uzupełniać lub określić odpowied-nią opcję zgodną z treścią docelowego materiału.

Uczniowie jednak nie muszą jedynie wykonywać pleceń autora podręczni-ka – warto zachęcić ich do głębszego przetwarzania informacji. Daj im szansę na samodzielne uzupełnianie luk, wymyślanie pytań otwartych lub zamkniętych i dedykowanie tych zadań wybranym rówieśnikom lub całej grupie.

Bardzo efektywną i efektowną meto-dą angażującą ucznia w wykonanie zadania jest wydobycie tekstu poza podręcznik i pocięcie go na paragra-fy. Podejście nadaje się do każdego rodzaju tekstów w formie opowiadań, artykułów oraz historyjek obrazko-wych. Kserujemy tekst, tniemy w odpowiednich miejscach, a zadaniem uczniów jest przeczytanie i ułożenie go we właściwej kolejności. Następnie, uczniowie weryfikują swoje wersje z wersją w podręczniku, wykonują zadania dotyczące rozumienie tekstu czytanego proponowane przez autora lub samodzielnie tworzą takie zadania.

INTERAKTYWNE SŁUCHANKI

Podobnie jak w przypadku czytanek, teksty słuchane mogą przenieść się w bardziej trójwymiarową przestrzeń.

Skseruj podręcznikowe historyjki, stwórz zestawy dla uczniów, którzy in-dywidualnie lub w parach będą układać poszczególne fragmenty ilustracji lub dialogów według tego, co usłyszą na nagraniu. Zanim jednak włączysz nagranie, zachęć uczniów do ułożenia historyjek według własnej koncepcji. Daj im moż-liwość do ustnego opisania tego, co widzą na ilustracjach, ułożenia własne-go wariantu wydarzeń itp. Po odsłu-chaniu nagrania i uporządkowaniu obrazków, uczniowie weryfikują swoje wersję z tą widniejącą w podręczniku i omawiają ostateczną wersję wydarzeń z historyjki.

MAJ 2016 24

FACEBOOKOWA WYPOWIEDŹPISEMNA

Motyw Facebookowych okien można z powodzeniem wykorzystać do uroz-maicenia zadań z pisania. Szablon taki możesz przygotować sam.

Zrób zrzut ekranu otwartego okna na Facebooku, przerób go odpowiednio w programie do obróbki zdjęć, wklej lub wpisz polecenie z podręcznika w odpowiednim miejscu. Możesz też zachęcić uczniów do samodzielnego ozdobienia kartki papieru wykorzy-stując motyw niebieskich grafik oraz wpisania polecenia ręcznie. Takie szablony powinny nadać ćwiczeniom dotyczącym wypowiedzi pisemnych bardziej motywujący charakter.

Ty, jako nauczyciel również możesz pobawić się w Facebookowicza i za-miast udzielania odpowiedzi zwrotnej na karcie pracy, możesz wykorzystać do tego okienka komentarzy również zaczerpnięte z tego portalu społeczno-ściowego.

Aniela Tekiela

COOL SCHOOL25

metodycznie MÓWIĄC

MAJ 2016 26

Podręczniki kojarzą się uczniom z nauką, rzadziej z czymś przyjemnym, a z pewnością nie z zabawą. Naszym zadaniem, jako nauczycieli, jest tak je wykorzystać, aby nie kojarzyły się z przymusem i nie odstraszały naszych uczniów. Nie chodzi nam przecież o to, by wykonać każde ćwiczenie, zrealizować książkę od A do Z.

Podręcznik jest dla mnie pewnym drogowskazem, kieruje mną, wyznacza pewne standardy, ale nie ufam mu tak do końca. Lubię eksperymentować z jego zawartością, wprowadzać poprawki i zmiany, które będą pasowały do moich uczniów. Przedstawię wam kilka sposobów na

pracę z książką, a właściwie bardziej na wykorzystanie materiału z podręcznika. Nie chodzi mi o to, by każdą lekcję przeprowadzać w ten sposób. Są to jednak pomys-ły, które pomogą wam nieco zaskoczyć waszych uczniów. Może bardziej zaangażują się oni w pracę na lekcji. Zaczniemy od pracy z tekstem pisanym.

Ćwiczenie 1Skopiujcie tekst z podręcznika i potnijcie na fragmenty. Uważajcie tylko, by nie było w nim ponumerowanych linijek lub obrazków, które mogłyby naprowadzić na właściwą kolejność – chcemy przecież, aby uczeń przec-zytał tekst. Dzielimy uczniów na 3 -4 osobowe grupy lub pary. Każda grupa otrzymuje pocięty tekst i musi go ułożyć w odpowiedniej kolejności. Poprawność zadania możemy sprawdzić na kilka sposobów. Uczniowie mogą po prostu otworzyć podręcznik i sprawdzić czy wykonali zadanie prawidłowo. Możemy im również wyświetlić tekst przez rzutnik lub puścić nagranie. Ponadto możemy przemieszać grupy, by uczniowie porównali swoje teksty. Następnie zapraszamy do siebie przedstawicieli każdej

Bez nich życie byłoby dość trudne! Pomagają nam, nauczycielom, w usystematyzowaniu pracy, są źródłem ćwiczeń, tekstów – oszczędzają więc nasz czas. Czasem mogą być nawet zbawi-enne – ratują nas kiedy nie mamy pomysłu na lekcję lub nie mo-gliśmy się do niej wcześniej przy-gotować. Podręczniki, bo o nich mowa, mogą jednak stano-wić pewne niebezpieczeństwo. Ich „nadużycie” może prowadzić do nudy.

Wykorzystanie tekstówz podręcznika

COOL SCHOOL27

metodycznie MÓWIĄC

grupy, by wylosowali pytania do tekstu. Pytania pochodzą oczywiście z podręcznika. Naszym zadaniem jest prze-pisanie ich na oddzielne kartki i schowanie do torebki, woreczka czy puszki. Uczniowie zapisują odpowiedzi na kartkach lub w zeszytach. Po wylosowaniu np. 3 pytań, grupy wymieniają się pytaniami. Poprawność odpowiedzi sprawdzamy na forum, podczas monitorowania pracy uczniów lub zbieramy zeszyty/kartki z odpowiedziami po lekcji.

Ćwiczenie 2Innym pomysłem na pracę z tekstem jest zapisanie na tablicy przed lekcją fragmentu z podręcznika. Tekst przepisujemy jednak z lukami. W zależności od tego, co chcemy dodatkowo poćwiczyć, mogą to być luki sprawdzające słownictwo lub gramatykę. Możemy albo wypisać brakujące słowa czy zwroty na tablicy albo pozwolić uczniom na wymyślenie, co można wstawić do

tego tekstu. Ćwiczenie to wykonujemy w niedużych gru-pach lub parach. Poprawność wykonania zadania ucznio-wie sprawdzają sami – otwierając podręcznik. Następnie, podobnie jak w ćwiczeniu pierwszym, uczniowie losują pytania do tekstu i odpowiadają na nie.

Ćwiczenie 3Tekst z lukami napisany na tablicy posłużyć nam może również do innego zadania – do ćwiczenia w pisaniu pytań. Dzielimy uczniów na 3 osobowe grupy lub pary i zaopatrujemy w kartki. Luki w tekście numerujemy. Uczniowie piszą pytania o brakujące elementy tekstu, tak by móc go uzupełnić. Po napisaniu pytania przychodzą do nas, a my sprawdzamy poprawność. Jeśli zdanie jest ok, piszemy obok brakujące słowo z tekstu, jeśli nie, może-my naprowadzić nieco uczniów. Poniżej prezentuję mój przykład na tworzenie zdań w Past Simple. Wy możecie wykorzystać istniejący tekst z podręcznika!

Once upon a time there was 1. ..................... . Her name was 2. ................................... . She lived with 3. ............................ in a 4. ............................ Her grandma had 5. ................................. . One day 6. ................................... went to the park for a walk. Her grandma gave her 7. ............................ . X (n ie chcę podawać uczniom imienia ani informacji o kim jest tekst, ale kiedy wszyscy odpowiedzą już na pierwsze lub drugie pytanie, możemy zamiast X wpisać imię) saw

8. ................................ . She ran to him and bought 9. ............................. Suddenly, a big bad boy 10. .................. her ice cream and it fell down to 11. .................................. . The dog 12. .................................. .

Uczniowie tworzą pytania, a my piszemy na ich kartkach odpowiedzi.1. Who was there? – a girl2. What was her name? – Sally3. Who did she live with? – her grandparents4. Where did she live? – in a village5. What did her grandma have? – a dog6. Who went to the park for a walk? – Sally7. What did the grandma give her? – five dollars 8. Who did Sally see? – an ice cream man9. What did she buy? – an ice cream10. What did the big bad boy do?11. Where did the ice cream fall? – to the ground 12. What did the dog do? – ate it

Zrealizowane w ten sposób ćwiczenia uczniowie zaznaczają. Pokazuję to rodzicom i samym uczniom, że wykonaliśmy dane ćwiczenie, tylko w nieco inny sposób. Mam nadzieję, że moje pomysły na pracę z tekstem okażą się przydatne w codziennej walce z nudą i ślęczeniem nad książką oraz ćwiczeniami. Pokażmy naszym uczniom, że

podręcznik można realizować na wiele sposobów, a niek-tóre z nich mogą być naprawdę przyjemne! Powodzenia!

Karolina Kryspowicka-Lisińska

kategoria PIERWSZA

MAJ 2016 28

Już od czasów studenckich, z wielkim optymizmem chłonęłam wszystkie metody i techniki prezentowane na studiach, mające mi w tym pomóc. Śpiew, taniec, dotyk, smak, słuch, wzrok to dzięki nim łatwiej przyswoić uczniom to, co chcemy im przekazać.

Dlaczego?

Istnieje teoria według, której można określić trzy podstawowe sposoby uczenia się. W zależności od tego, który z naszych zmysłów jest dominujący, podczas przyswajania nowych informacji. Według teorii określenie zmysłu dominującego pozwala także określić pewne cechy zachowania oraz sposób komunikacji osób, u których dany zmysł dominuje. Twórcy tej teorii wyodręb-nili trzy podstawowe systemy zmysłowe (sensoryczne): wzrokowy (wizualny), słuchowy (audytywny) i kinestetyczno czuciowy.

Małgorzata Taraszkiewicz i Colin Rose, autorzy książki ,,Atlas efektywnego uczenia (się)”, twierdzą, że ,,z wyjątkiem osób niepełnosprawnych (...) każdy z nas oczywiście odbiera informacje ze świata w sposób polisensoryczny (przy pomocy wszystkich zmysłów), ale zawsze pewien zmysł ma priorytet, jest to tzw. zmysł preferowany. Ta preferencja uaktywnia się zwłaszcza wtedy, gdy działamy pod wpływem stresu, napięcia, zmęczenia, kiedy uczymy się nowych zachowań (wiedzy, umiejętności).”

Autorzy wcześniej wspomnianej książki przedstawiają następującą charakter-ystykę typów sensorycznych w sytuacjach uczenia się:

Coz Ciebie za typ?Od zawsze bardzo mi zależało żeby po zakończeniu lekcji, wszyscy uczniowie wy-chodzili z praktyczny-mi umiejętnościami językowymi (Yes, I can), a także z wielkim uśmiechem na twarzy. Nie chcę, żeby myśleli, że na siłę próbuję im ,,wbić coś do głowy”.

COOL SCHOOL29

Wzrokowiec

lubi porządek, skupiony, raczej spokojny, milczący, obrazowo opowiada, słabo przypomina

sobie ustne polecenia.

potrzebuje obrazków,

chętniej czyta samodzielnie niż słucha,

prawidłowo, widzi obraz słowa,

czyta bardzo dobrze i szybko,

pismo ładne i wyraźne,

woli robić notatki,

koncentrację zaburza nieporzą-dek i ruch,

gdy się nudzi, patrzy w dal, rysu-je, znajduje coś do oglądania.

poprzez patrzenie, czytanie, obserwację lub demonstrację.

szybko, rytmicznie, nieco cha-otycznie.

wysoki

Słuchowiec

Podczas uczenia się

Najchętniej uczą się...

Sposób mówienia

Głos

łatwo traci koncentrację, mówi do siebie, porusza ustami podczas

czytania, mówi dobrze i rytmicznie, lubi muzykę.

uczy się poprzez słuchanie,

chętnie bierze udział w dyskusji,

pisze tak, jak słyszy, może mieć kłopoty z ortografią,

czyta powoli, ponieważ jednocze-śnie mówi do siebie,

lepszy w mówieniu niż w pisaniu,

woli powtarzać na głos,

łatwo traci koncentrację z powodu hałasu,

nuci, gada do siebie lub innych.

poprzez aktywne przysłuchiwanie się, słuchanie siebie lub innych.

równomiernie, melodyjnie, linear-nie.

melodyjny

Kinestetyk

dużo się porusza, lubi dotyk, szu-ka kontaktu, ma bogatą gestyku-lację, silnie reaguje emocjonalnie.

uczy się poprzez działanie,

ważny jest ruch, podczas czyta-nia “wierci się”,

przetwarza litery na ruchy, musi wielokrotnie napisać słowo, aby

je zapamiętać,

nie bardzo lubi czytać, preferuje opisy z akcją,

pismo mało czytelne lub specy-ficzne,

najlepiej pamięta to, co wykona,

aby się koncentrować, musi się ruszać,

wierci się, zmienia pozycję, znaj-duje coś do trzymania, stukania,

obracania.

poprzez wykonywanie i bezpo-średnie zaangażowanie: do-świadczenie i eksperymenty.

wolno, czasem z trudem.

niski

metodycznie MÓWIĄC

MAJ 2016 30

Co zrobić z tymi faktami?

Przede wszystkim zachęcałabym uzmysłowić sobie, jakim ,,typem sensorycznym” jesteście Wy sami. Już po przejrzeniu powyższej tabeli możecie zorientować się, do której grupy należycie. Można również rozwiązać testy publikowane w internecie, jednak zaznaczam, że ich wiarygodność, nie zawsze może być potwierdzona naukowo. Raczej pozwala dać ogólne wskazanie prefe-rowanego zmysłu.

Poznanie swojego typu sensorycznego może okazać się cenne, bo:

Do kinestetyków, należy również zaliczyć ,,czuciowców”.,,Czuciowiec” to osoba, która jest raczej spokojna, wyciszona, empatyczna i wrażliwa. Lubi myśleć, snuć refleksje, zastanawiać się. Mówi cicho, spokojnie. Silnie wszystko przeżywa. Ma bogate życie emocjonalne’’ (M. Taraszkiewicz, C. Rose).

Warto zaznaczyć, że nie jest tak, że istnieją ludzie, którzy przyswajają to, co nowe przy pomocy wyłącznie jednego zmysłu dominującego. Istnieją również ,,typy mieszane” np. wzrokowcy kinestetycy, słuchowcy kinestetycy.

• to kim Ty, nauczycielu jesteś może mieć wpływ na postrzeganie przez Ciebie Twoich uczniów. Na przykład nauczyciel wzrokowiec, świadomy swojego typusensorycznego, bardziej przychylnie może spojrzeć na niedbałe pismo kinestetyka i nie przypinać mu ,,łatki” ucznia, któremu ,,nigdy nie zależy”.• znając swój typ będziesz mógł zweryfikować swoje metody nauczania. Na przykład nauczyciel słuchowiec, będzie mógł zwrócić uwagę na to czy nie „zagaduje” swoich uczniów.• zdasz sobie sprawę, o tym jak ważne jest nauczanie polisensoryczne (odwołujące się do wielu zmysłów), o którym dowiesz się z kolejnego tekstu.

Katarzyna Skibińska

Ocenianie kształtująceWbrew nazwie, to nie samo ocenianie, ale filozofia nauczania, która ma na celu zmianę relacji nauczyciel uczeń, stworzenie pozyt-ywnej atmosfery w klasie, rozbudzenie ciekawości uczniów i stałe monitorowanie postępów ucznia.

COOL SCHOOL31

Na ocenianie kształtujące składają się konkretne elementy lekcji, jak i same-go oceniania. Kluczowe elementy le-kcji to: określanie celu lekcji, zadanie uczniom pytań kluczowych, a także określenie, co będzie w centrum zainteresowania nauczyciela i ucznia podczas omawiania konkretnego materiału, czyli tzw. NACOBEZU (na co będę zwracać uwagę). NACO-BEZU to nic innego jak kryteria oce-niania podane w języku ucznia. Sama ocena w ocenianiu kształtującym to, tak zwana informacja zwrotna, która składa się z pokazania tego, co uczniowi się udało, wskazuje błędy i sposoby dalszej pracy. W ocenianiu kształtującym istotna jest również ocena koleżeńska i samoocena ucznia. Ocenianie kształtujące różni się od oceniania sumującego tym, że to drugie podsumowuje pracę ucznia i zamyka pewien etap, natomiast oce-nianie kształtujące służy do planowa-nia dalszych kroków, jest system-atyczne i nie jest podsumowaniem.

Ukształtowani przez ocenianieCzy kojarzycie koszulkę z wielkim kuflem piwa i napisem „Piwo uksz-tałtowało to wspaniałe ciało”? Mam wrażenie, że w kontekście (równie wspaniałego) ciała pedagogicznego w wielu szkołach, piwo możemy śmiało zastąpić ocenianiem ksz-tałtującym. Czy Wy też czujecie się ukształtowani przez ocenianie ksz-tałtujące? Weszło po cichu, jako now-inka, i rozprzestrzeniło się zupełnie. Wszyscy o nim mówią, wszyscy go pragną, wszyscy doskonalą się w tym zakresie. Niektórzy od początku złapali z nim wspólne tematy i od początku jest im z nim po drodze. A inni, tak jak ja, musieli trochę nabrać do niego zaufania, a trochę też odnaleźć w nim siebie. Ja szukałam siebie jako nauczyciela języka obcego, konkretnie angielskiego. Podkreślam ten język obcy pięcioma kreskami, bo uważam, że nauczyciele uczący treści w innym języku niż ojczysty, mają tu szczególną trudność mianow-icie pokonanie całego nazewnictwa związanego z ocenianiem kształtu-jącym a także, niejednokrotnie, brak zasobów językowych u uczniów na poziomie potrzebnym do dyskusji i innych metody aktywizujących.

Weźmy pod lupę NACOBEZU dlaczego z jakiego powodu podczas lekcji prowadzonej w języku obcym ma pojawić się ten dziwny stwór? Może znany z innych przedmiotów, ale wciąż nie idzie w parze z języki-em używanym w klasie podczas zajęć języka obcego. To samo z podaniem celów w języku polskim, które, moim zdaniem, odbiera element magii i zaskoczenia i sprowadza język obcy do roli przedmiotu szkolnego a nie

narzędzia komunikacji. A przecież nie o to się staramy, prawda?

Nie myślcie, że mój stosunek do oceniania ksztaltującego był wrogi czy niechętny od początku wid-ziałam jego zasadność, tylko nie na lekcji języka obcego. Dostępne informacje nie rozwiewały moich wątpliwości, więc musiałam z ocenianiem kształtującym zmierzyć się sama. Na początku na warsztat poszły jego kluczowe elementy, które zapewniają ramę porządnej kształtującej lekcji. W klasie pojawiła się wielka walizka i niemniejsza szafa. Naszym celem było spakowanie się w podróż wakacyjną i do kolejnej klasy. Chcieliśmy być wyposażeni w informacje z całego roku, a to, czego nie udało nam się spakować zosta-wało w szafie i wracaliśmy do tego. Samo słowo „CEL” zostało przetłu-maczone na język angielski, a mag-iczne NACOBEZU przekształciło się w WIN (What I Need czyli czego potrzebuję). Prostymi zdaniami wprowadzałam cele i WINy lekcji, co umożliwiło uczniom poznanie w języku angielskim wyrazów takich jak: opiszę, porównam, wymienię itd. W miarę upływu czasu dzieci są w stanie odgadnąć i nazwać WINy, które zaprowadzą ich do realizacji, co pierwotnie było moim celem, bo zależy mi na rozwoju językowym. W dalszym ciągu jak ognia unikam wprowadzania nazw gramatycznych. Uważam, że wpływa to negatywnie na stosunek uczniów do przedmiotu i zajęć przed nimi. O ile przyjemniej jest zobaczyć przed sobą

W tym sposobie oce-niania ważne jest, że uczniowie są również odpowiedzialni za to, co dzieje się w proce-sie uczenia, a nauczy-ciel jest elastyczny w swoich planach i mo-dyfikuje je zgodnie z potrzebami uczniów.

metodycznie MÓWIĄC

MAJ 2016 32

My aim: I will buy clothes in a clothes shop. WIN: I will name and describe clothes. I will count and name money. I will make a shop dialog.niż: „przymiotniki opisujące odzież, liczebniki, zwroty używane w sklepie”.

Moją nadrzędną zasadą przy wprow-adzaniu technik oceniania ksz-tałtującego na lekcję jest gwarancja rozwoju językowego.

Podobnie przy podsumowaniu lekcji: uczniowie poznali zwroty i frazy, które pomagają im rozpocząć wy-powiedź (np. Today I’ve learned..... lub I’m stuck/ Slow down/ I know it 100%), które stosujemy przy wielu technikach np.:• exit slips karteczki, które ucznio-wie wypełniają przed wejściem i oddają mi, dzięki czemu mam obraz nad czym jeszcze popracować i co wytłumaczyć, a co się udało.• twitter tablica z symbolem „Twit-tera”, na której uczniowie przypinają maksymalnie 140 znakowe podsu-mowania lekcji a czasem odpowiada-ją na konkretne pytanie zadane na koniec lekcji, dotyczące omawianego materiału (ograniczenie znakowe jest wygodne dla dzieci, szczególnie w języku obcym).• facebook event uczniowie na tablicy wyglądającej jak layout Facebook’owego wydarzenia (samym wydarzeniem jest cel lekcji) przykle-jają swoje imię do (według stopnia zrozumienia): ATTENDING YES MAYBE lub NO.• klasyczna sygnalizacja świetlna zielony,czerwony, żółty. • jigsaw podczas zadań uczniowie na małych kartkach rysują kreskę na brzegu strony, jednym z trzech

kolorów, w tym momencie lub na sygnał podnoszą dany kolor ja dyskretnie lub otwarcie dobieram ich w takie grupy, żeby składały się z uczniów, którzy rozumieją, nie rozumieją i trochę rozumieją następnie zmierzają się z zadani-em wspólnie, oceniając pracę kolegi, tłumacząc cel zadania.

Jako, że ocenianie kształtujące ma na celu przejęcie odpowiedzialności lub przynajmniej częściowe jej przekazywanie na uczniów, uczniowie są też obserwatorami dobrej lekcji. Na początku wyznaczyliśmy sobie cechy takiej lekcji i na kilku z nich w tygodniu wybrany obserwator, sprawdza, czy te cechy pojawiły się na zajęciach.

Aplikacja na ratunek!Przy wprowadzeniu oceniania kształtującego na lekcje języka angielskiego, bardzo pomocne okazały się aplikacje w języku angielskim.Aplikacje, których używam to:

• Go Soap Box http://www.gosoapbox.com/ aplikacja umożliwia tworzenie wydarzeń (quizów, ankiet, dyskusji), sprawdza od razu, ilu uczniów czuje się zagubionych i potrzebuje pomocy. Może służyć również jako narzędzie do prac domowych. • Random name/Word picker – z powodzeniem zastępuję klasyczne patyczki z imionami do losowania imion dzieci, które mają odpowiedzieć na pytanie; może służyć również do podsumowań, dyskusji, może być też narzędziem do rozgrzewki na początku zajęć. http://www.classtools.net/main_area/template_loader.php/?fruit_machine

COOL SCHOOL33

Dopiero co napisaliście słowo na tablicy. Powtórzyliście dwa razy. Przecież nie odpytujecie z fizyki kwantowej. Chcecie tylko, żeby napisali ucho. A jeden z drugim idą w zaparte i będą pisać ‘ir’. Na złość pewnie. Oszaleć można.

A jakby tak przez moment poczuć, że to nie złośliwość. Może neurobio-logia? Ot, uszkodzony jakiś ośrodek w centralnym układzie nerwowym. Być może ten odpowiedzialny za au-tomatyzację. Wiecie, o który chodzi,

• Plickers https://plickers.zendesk.com/hc/en usAplikacja, która umożliwia sprawdzenie odpowiedzi uczniów przy pomocy telefonu nauczyciela, nie są potrzebne inne urządzenia. Nauczyciel skanuje karty wydrukowane ze strony plickers i otrzymuje natychmiastowe dane, co do odpow-iedzi uczniów świetnie sprawdza się również podczas podsumowań lekcji, a dla uczniów stanowi niebywałą rozrywkę.

I tak, krok po kroku, oswoiłam ocenianie kształtujące. Pod rękę maszerujemy na lekcję języka obcego.

Kasia Kłopska

prawda? Ten w móżdżku. Tam po lewej. Uszkodzenie niewielkie. Skala mikro. Ale mieć je a nie mieć, to tak jakby być albo nie być.Spójrzcie, jak można ćwiczyć pisownię za pomocą literek, stem-pelków, a nawet zwyklej tablicy. Kro-ków jest pięć. Powinny być pewne i stabilne, co w praktyce oznacza, że przechodzimy na kolejny poziom, gdy poprzedni jest zaliczony.

Krok pierwszy: PREZENTACJA SŁOWA SHOULDER

Proszę ucznia, by spojrzał na słowo ułożone z literek. To ważne, aby uczeń z uwagą przy patrzył się słowu. Jeśli poraz kolejny tylko usłyszy: „Pamiętaj, shoulder piszemy przez „sh” , mogę być pewna, że jego kanał słuchowy mnie zignoruje. Nie stać mnie jednak na takie straty czasowe. Zapraszam więc do współpracy oba kanały: słuchowy i wzrokowy. Ale to nie koniec.

Pisownia słowanie taka straszna,jak ją malująUmysł humanistyczny może mieć

spory kłopot, by wyobrazić sobie

to, ktoś nie może zapamiętać

pisowni słowa ear ( ang. ucho).

Można pomyśleć: chyba to jakieś

żarty.

metodycznie MÓWIĄC

MAJ 2016 34

Uczeń patrzy, a ja zazwyczaj pytam: od jakiej litery zaczy-na się słowo, na jaką się kończy, z ilu liter składa się, jakie samogłoski zawiera. Te pytania gwarantują skupienie ucznia. Jeśli słowo zawiera dwu znak, np. sh, wypowiad-am dźwięk, jednocześnie podkreślając palcem/wskaźniki-em jego wizualny odpowiednik. Następnie pytam ucznia, jakie litery widzi, gdy mówię /sz/. I odwracam pytanie: Co słyszy ucho, gdy oko widzi sh?

Krok drugi: BRAKUJĄCY ELEMENTProszę ucznia, aby zamknął oczy. Zabieram jedną z liter i pytam, jakiej litery brakuje. To jest moment na włączenie kolejnego kanału. Dyslektyk jest kinestetykiem, a więc musi dotykać, ruszać, manipulować. Jednym słowem uczy się podczas działania, nie słuchania. Ja literkę zabieram, on dostawia.

Chyba nie muszę wspominać, że już przy drugim ra-zie, ćwiczymy także frazy Close your eyes oraz What’s missing. Gdy idzie gładko, przechodzę do kolejnych liter . Gdy uczeń się waha , wracam do prezentacji. Zazwyczaj, uczniowie z dyslekją literują słowo po każdym pytaniu od nowa, dzięki czemu słowo lepiej się utrwala. Na tym etapie nie musisz zapytać o każdą literkę – jeśli masz mało czasu, skup się wyłącznie na tych problematycznych.

Krok czwarty: ZBŁĄKANA LITERKAPo raz ostatni zamieniam litery miejscami i dostawiam literkę, co do której mam uzasadnione przypuszczenia, że może pojawić się w alternatywnej pisowni ucznia. Ja za-zwyczaj dodaję literę ‘e’, lub jeśli kładę nacisk na pisownię s h, dostawiam ‘z’.

Krok piąty: KREDA W RUCHPo bezbłędnym ułożeniu słowa, uczeń może pochwalić się znajomością pisowni na tablicy. W ramach promocji, pozwalam czasem na odciśnięcie słowa stempelkami. Ale wtedy muszę liczyć się z dozgonnym uwielbieniem. Ale w końcu, czego się nie robi dla uczniów.To ćwiczenie jest przydatne dla dysortografików. Jeśli nie masz literek czy stempelków, zrób to samo pisząc i zma-zując litery na tablicy – będzie jeszcze szybciej.

Patrycja Ostrogska

Krok trzeci: ANAGRAMW tym miejscu uczeń jest już pewny swego. Czas na przestawianie liter – przestawiam tak, by uczeń musiał ułożyć słowo od nowa.

COOL SCHOOL35

MAJ 2016 36

Pamiętam dokładnie, kiedy po raz pierwszy usłyszałam anegdotę o konferencji nauczycieli języków obcych, na której jedna z uczest-niczek zaczęła opowiadać bajkę w swoim języku ojczystym. Już po paru zdaniach kilka osób z publiczności wiedziało, o jaką opowieść chodzi. Mimo że nie znało języka, którym posługiwała się autorka opowieści. To niesamowite, że rytm i ton opowi-adania przekraczają bariery językowe i pozwalają dotrzeć do treści. Dodat-kowo bazując na znanej i lubianej od dzieciństwa formie bajki, opowi-adania, historyjki wydają się strzałem w dziesiątkę. W wyborze technik nauczania języka obcego nauczyciele chętnie sięgają po książeczki, aby wyciszyć dzieci i osadzić w kontekś-cie wyrazy czy zwroty, których chcą ich nauczyć. Sama ochoczo masze-rowałam na zajęcia z pięknie wydany-

mi książkami a czasem, w przypadku ich braku, z kartami obrazkowymi. Zaczęłam zauważać, że to, co ze sobą przyniosę, bardzo wpływa na prze-bieg lekcji i idąc tym tropem pos-tanowiłam zbadać różnice pomiędzy czytaniem uczniom bajek, a opowi-adaniem ich.

Czytaniea opowiadanie

Warto dokładnie zdefiniować czyta-nie i opowiadanie, i tak, pod pojęciem „czytanie” rozumiem ustną prezen-tację historyjki z książki obrazkowej połączone od czasu do czasu z prezentacją obrazków i z użyciem ruchu, efektów dźwiękowych i rek-wizytów. „Opowiadanie” natomiast to ustna prezentacja historyjki bez udziału książki, w której ruch, efekty dźwiękowe i rekwizyty są kluczowe.

Jeden i drugi proces niesie ze sobą szereg zalet, w literaturze możemy znaleźć propagatorów czytania opowiadań, którzy widzą je jako rozwijające słownictwo, rozumienie i rozszyfrowywanie znaczenia (Mor-row 1996:56). Wartość edukacyjna czytania widziana jest również w symultanicznym rozwoju umiejęt-ności związanych z językiem, a także czytania i pisania. Podkreśla się też mnogość procesów składających się na czytanie, słuchanie, delektowanie się, czytanie i powtarzanie chóralne, manipulowanie językiem literackim, które prowadzą nie tylko do rozwo-ju zainteresowania literaturą ale również wspierają zdolność dziecka do odkrywania jak funkcjonuje sys-tem językowy. (Labbo & Field, 1996: 61). Czytanie opowiadań, oprócz aspektu zabawy i przyjemności, pomaga uczniom uczyć się szukać

Czy czytaniei opowiadanieto dwa różneprocesy?Jak wpływają one na odbiór treści, przy-swajanie językai naukę czytania i pisania? Czy wpro-wadzenie historyjek na lekcje języka obce-go to efektywna meto-da czy zbędne zabiera-nie czasu?

COOL SCHOOL37

metodycznie MÓWIĄC

znaczenia i ma wpływ na ogólne wyniki szkolne.

Jeśli zaś chodzi o opowiadanie, jego główna wartość tkwi we wspólnym grupowym uczeniu się i przeżywa-niu oraz budowaniu umiejętności społecznych. Widać więc, że wpływ na rozwój umiejętności językowych nie jest w tym przypadku aż tak mocno podkreślany. Zasadniczo więc większą wartość edukacyjną pow-inno mieć czytanie uczniom. Wyo-brażacie sobie grupę dzieci, które pozostają skupieni przez cały proces czytania w języku obcym? Owszem, zdarza się to, ale ja zawsze prędzej, czy później odkładam książkę na bok lub bazuję wyłącznie na obraz-kach (zarówno z uczniami w wieku przedszkolnym jak i szkolnym).

Czemu tak się dzieje? To pytanie nie dawało mi spokoju. W literaturze często podkreśla się, że proces opowiadania to „współtworzenie”. Aktywność nie leży po jednej stronie (w tym wypadku nauczyciela), ale angażuje obie i jest interaktywne. Podczas gdy czytanie wprowadza drukowany tekst stojący między czytającym a słuchającymi, opowi-adanie nie bazuje na gotowym, zapamiętanym scenariuszu, jest elas-tyczne w formie. Alna (1999) zau-waża, że opowiadanie bajek i historii bardziej pobudza wyobraźnię z pow-odu braku ilustracji, co w przypadku nauczania języków obcych nie do końca jest możliwe istotne jest, aby kluczowe wyrazy miały swoją wizual-izację. Kolejną zaletą opowiadania jest wprowadzenie fraz i wyrażeń w spójności z językiem ciała i minami. Uczniowie uczą się również speku-lować i hipotetyzować. Na pewno jednak wszystkie zalety opowiadania

bajek i historyjek w porównaniu z ich czytaniem są mniej zmierzone i udoku-mentowane.

Porównując te dwa procesy można śmiało stwierdzić, że opowiadanie wy-suwa się na przód, jeśli chodzi o rozumienie treści przez uczniów. Z drugiej zaś strony czytanie przoduje w przypadku przyrostu językowego, poznania struktury opowiadań i rozumienia ich formalnych elementów. Z jeszcze jednej strony uczniowie słuchający opowiadanej treści są bardziej skupieni.

Dzieci przedszkolne pytane o preferowaną formę, w większości przypadków wskazują słuchanie czytanej treści, starsi uczniowie lubią słuchać opowiadań a najpewniej wybiorą słuchanie formy, w które zaangażowane są multimedia.

Patrząc na oba procesy z perspektywy nauczyciela języków obcych oba procesy są dla uczniów niezwykle wartościowe i oba rozwijają umiejętności językowe. Sto-sując czytanie i opowiadanie jesteśmy w stanie wprowadzić zamierzone słownictwo, w jed-nym i drugim przypadku zapewniamy bogaty kontekst, znaną formę, kojarzącą się z bezpieczeństwem i przyjemnością. To, co mnie zaskoczyło i utkwiło w pamięci, badając różnice między tymi aktywnościami, to fakt, że zapamięty-wanie długoterminowe uczonych fraz, zwrotów i wyrazów i odtwarzanie ich jest lepsze w przypadku „storytelling”.

Po zbadaniu i zgłębieniu wszystkich zależności, o których napisałam pos-tanowiłam nie ograniczać się do jednej formy. Często przeplatam je, traktując książki jako bazę i odskocznię, która pozwala na odłożenie jej i podróż w kosmos opowieści z bardzo ożywionym kontaktem. Wracam do niej jednak, kiedy potrzebny jest mi specyficzny język tekstu pisanego, powtórzenia i język formuliczny. A Ty? Jaką formę preferujesz?

Katarzyna

MAJ 2016 38

Jak zabawa wpływa na kształtowanie się

charakteruwaszego dziecka

Zabawa ma bardzo duże znaczenie w kształtowa-niu się charakteru dziecka. Musisz jednak wiedzieć

w co się bawić i jak to robić, aby wzmacniać jego równowagę i stabilizację. Poznaj kilka zabaw, które

będą miały pozytywny wpływ na rozwój dziecka i przyniosą doskonałe efekty.

COOL SCHOOL39

metodycznie MÓWIĄC

Kształtowanie charakteru jest na-jważniejszą sprawą w rozwoju dziec-ka. Jeżeli chcecie, aby wasze dzieci wykształciły w sobie podstawowe umiejętności i cechy, należy stworzyć im takie warunki, które będą poży-wką dla dojrzewającego charakteru. Zapewnijcie dzieciom odpowiednie środowisko, w którym znajdą:1. Wiedzę i zrozumienie2. Równowagę i stabilizację3. Bezwarunkową miłości i akceptację4. Inspirację i kształtowanie pozyty-wnych postaw5. Więzi rodzinne i społeczne

Pamiętajcie, jesteście mentorami waszych pociech. Ich charakter zależy od tego w jakim stopniu wyposażycie je w wiedzę, której będą potrzebować do zrozumienia i pode-jmowania właściwych decyzji oraz jak silna będzie stabilizacja, którą je obdarzymy, by umiały znaleźć równ-owagę w pędzącym na oślep świecie.

Bez tych podstaw dzieci nie będą umiały budować własnego charakte-ru. Wyobraźcie sobie drapacz chmur wybudowany na słabym i niestabil-nym podłożu. W naszych głowach szybko powstanie obraz chaosu i katastrofy, jaka niewątpliwie nastąpi pewnego dnia, gdy budynek zacznie zapadać się pod własnym ciężarem. Podobnie będzie z waszymi dziećmi. Dlatego od bawcie się z nimi w mądre zabawy, które wywołają równ-owagę i stabilizacje oraz ukształtują charakter dziecka.

Zabawawprowadzająca

równowagę1. Rodzic na jeden dzieńZamień się z dzieckiem rolami.Wiek: od 5 do 12 lat

W tej zabawie Ty i Twoja pociecha poddajecie się staremu jak świat magicznemu urokowi i zamieniacie się rolami na kilka godzin w ciągu dnia. Teraz Ty jesteś dzieckiem, a dziecko pełni rolę rodzica. Użyj włas-nej fantazji i baw się! Pozwól dziecku zaplanować dzień, ale pamiętaj o rzeczach, które muszą być zrobione, jak: paranie, sprzątanie i przygotowy-wanie posiłków. Niech malec da Ci listę rzeczy, które masz do zrobienia. Na zakończenie porozmawiajcie o wzajemnych doświadczeniach.

2. Domowa mapa ”Co dalej?”Plan dnia waszego dziecka narysowa-ny na ścianie.Wiek: od 5 do 12 latMateriały: rolka tapety, oleina lub papier pergaminowy (na tyle długi, aby wystarczyło na oklejanie wzdłuż ścian twojego dziecka), gruby karton.

Naklejcie papier na ścianach sypialni, a następnie podzielcie go na od-powiadające półgodzinnym okresom segmenty. Porozmawiajcie z dziecki-em o tym, jak wygląda jego normalny dzień i wspólnie narysujecie obraz-ki do poszczególnych czynności. Uwzględnijcie jak najwięcej możli-wych zajęć, włącznie z myciem zębów, ubieraniem się i wsiadaniem do szkolnego autobusu. W ten sposób, młody człowiek będzie miał jasny obraz, co po czym następuje

w ciągu dnia, co trzeba zrobić i jak wiele czasu należy temu poświęcić. Jeśli któregoś dnia jego plan zajęć zmieni się, zedrzyjcie nieaktualny obrazek i zastąpicie go nowym. Co wieczór, przed pójściem do łóżka, wspólnie przyjrzyjcie się planowi na następny dzień. Niech dziecko wymieni wszystkie czynności, które ma wywieszone na ścianie.

Zabawykształtującestabilizację

1. Domowy system ochronny

System ochronny stworzony, aby uciszyć lęki dziecka.Wiek: od 4 do 12 latMateriały: małe pudełko, karton i/lub flamaster do udekorowania

Pomyślcie, jak bardzo ważna jest dla was świadomość posiadania domu, w którym możecie czuć się bezpiecznie. Dla dziecka potrzeba bezpiecznego schronienia jest szczególnie ważna. Małe dzieci muszą być pewne, że zro-biliście wszystko, co w waszej mocy, by uchronić ich dom przed wszelkim złem. Pokażcie maluchowi, gdzie w waszym domu jest wykrywacz dymu, jak dobrej jakości są zamki w drzwi-ach oraz alarm przeciw włamaniowy, jeśli taki posiadacie. Wprowadzenie dziecka w sekrety zabezpieczania domu nie przestraszy go, a wyzwoli w nim poczucie odpowiedzial-ności. Mianujecie swoją pociechę “oficjalnym kontrolerem okien” lub „asystentem do spraw testowania wykrywacza dymu”.

Pamiętajcie jednak, że dzieci mają także inne lęki z których my, dorośli,

MAJ 2016 40

dawno powyrastaliśmy, np. potwo-ry. Wyobraźnia dziecka jest bardzo żywa, tak więc to, co zobaczy ono w telewizji lub usłyszy od starsze-go rodzeństwa, staje się dla niego rzeczywistością. Maluszek może być przekonany, że źli ludzie z telewizji mogą przyjść do niego frontowymi drzwiami.

Pomóżcie im poradzić sobie z tymi lękami. Stwórzcie specjalny system zabezpieczający. Dajcie dziecku pudełko, które przyozdobi tak, aby wyglądało jak urządzenie alarmowe. Przyczepcie dwa okrągłe guziki pod-pisane: „zagrożenie prawdopodobne” i zagrożenie „nieprawdopodobne”. Wytłumaczcie maluchowi, że przez “zagrożenie prawdopodobne” ro-zumiemy takie niebezpieczeństwo, które faktycznie może się wydarzyć, ale mamy sposoby, żeby sobie z nim poradzić. Natomiast “zagrożeniem nieprawdopodobnym” nazwaliśmy to, co w żadnym wypadku nie może nas spotkać.

Kiedy dziecko zdradza objawy nie-pokoju, poproście je, żeby sprawdziło przyczynę swego lęku systemem zabezpieczającym i ustaliło w ten sposób, jakiego rodzaju zagrożenie odczuwa. Jeśli boi się pożaru, pokaż mu guzik „zagrożenie prawdopo-dobne”, a następnie przypomnij, że przedsięwzięliście odpowiednie środki ostrożności i zainstalowaliście wykrywacz dymu. Natomiast gdy obawia się, że ulicą będzie przecho-dził Tyrannosaurus rex i zje wasz dom, wskaż mu „zagrożenie nie-prawdopodobne”. Teraz powinniście oddalić strach, jednocześnie nie pomniejszając go. Możecie posłużyć się odrobiną humoru. Udawajcie na przykład, że jesteście urządzeniem

alarmowym, wydającym dźwięk „piiiiiiiiiiiii!” Ta maszyna wie doskon-ale, że Tyrannosaurus rex nie może po prostu przyjść do waszego domu i was zjeść! Dinozaury wymarły dawno temu i mogą żyć tylko w filmach!

Dzięki stabilizacjii równowadze, dzieci:

• rozwijają swoją inteligencję emocjonalną i czują się bezpieczne,• są lustrzanym odbiciem środowiska, w którym żyją w stabilnym, dobrze zrównoważonym domu wychowują się zazwyczaj zrównoważone dzieci, którezwycięsko wychodzą z ciężkich prób i dobrze sobie radzą ze zmianami,• są zrównoważone i dają sobie radę z porażką w meczu, kłótnią z przyja-ciółką czy trudnym problemem naukowym. Potrafią uporać się z emocjami także w obliczu prawdziwych katastrof życiowych, takich jak rozwód ro-dziców czy śmierć ukochanej osoby.

Bez stabilizacjii równowagi, dzieci:

• łatwiej wpadają w złość, poddawane są ciągłym zmianom, wytrącone z us-talonego porządku życia, często zachowują się nieprzewidywalnie i wymykają się spod kontroli,• mogą mieć zaburzenia emocjonalne, czuć się zagubione lub myśleć, że są zbyt zepsute. Mało poświęconej uwagi i niewiele ograniczeń prowadzi do wypaczonego wyobrażenia o własnej mocy i władzy.

Zachęcam was do mądrej zabawy z waszymi dziećmi. Sami widzicie, ile dobra i korzyści mogą one z tego czerpać.

Agnieszka Bielicka

COOL SCHOOL41

metodycznie MÓWIĄC

Oczywiście po pomoc trzeba zgłosić się do logopedy. Pracuję z dziećmi już wiele lat i wiem, że nie lubią chodzić do logopedy. Nudzą się, powtarzając w kółko te same sylaby, mają dosyć kolorowania szalików, poduszek i szachów. Dlatego zamiast trady-cyjnych ćwiczeń zachęcam do twórczej zabawy. Wierzcie mi, że dzięki temu więcej się nauczą i wrócą do was po nową porcję zabaw.Dwie ciekawe zabawy, które możesz wykorzystać na swoich zajęciach to:

NIESFORNY CHRUPEKJest to ćwiczenie pionizacji języka, ale w formie zabawowej. Kładziemy chrupka na czubku języka dziecka i prosimy go o przesuwanie języka z prawej do lewej strony, pilnując żeby chru-pek nie spadł.

“PLOSE PANI, CO JEST W SAFIE” ZABAWY Z GŁOSKĄ “SZ”Jak pewnie wiecie, gdy dziecko mówi: “safa, salik, sukam, syba” itd., to nie mówi tego dla zabawy. Nie robi tego po to, żeby babcie, dziadkowie i wszystkie ciocie łapały się za policzki, mówiąc: ,,Jędrusiu, jaki ty jesteś słodki!”. To dziecko po prostu sepleni. Dlategotrzeba pomóc mu pozbyć się tej ,,śmiesznej” wady.

MAJ 2016 42

W nagrodę można chrupka schrupać!Vincent, pokaże wam, jak to robić:

MAGICZNA SZAFATa zabawa to świetny pomysł na utrwalenie sylab i wyrazów z głoską “sz”. Przygotowujemy ilustracje szafy oraz różnych części garderoby. Najlepiej wyciąć wszystko z tektury, żeby dłużej nam służyło. Do wykonania szafy można także pobrać gotowe obrazki. Następnie prow-adzimy z dzieckiem rozmowę, np. “Co jest na dolnej, a co na górnej półce w naszej szafie?” lub “ A co włożymy do szafy po lewej stronie?”. Jakub uwielbia tę zabawę i w mgnieniu oka opanował głoskę “sz”: Dzięki takim zabawom zacieramy dystans w relacji dziecko logopeda. W trakcie zajęć czuje się ono swobod-nie, włącza pozytywną energię i będzie chciało do was wrócić!Bawcie się ze swoimi uczniami, odwdzięczą się wam

Kama Godzińska

COOL SCHOOL43

kategoria PIERWSZA

Z pamiętnikapraktyka O czym warto pamiętać prowadząc zajęcia in-

company? Patrzysz na siebie w lustrze. Widzisz teczkę z materiałami dla kursantów, pliki do lekcji na pen drive oraz na CD – tak dla zupełnej pewności. W torbie są jeszcze:gąbka do ścierania i mazaki do tablicy. Bateria w telefonie naładowa-na, mini głośnik zabrany, adres pod który masz się udać zapamiętany. Uśmiechnij się! Właśnie zaczynasz zajęcia in compnay! Do dzieła!

MAJ 2016 44

Mój przykładPamiętam swoje pierwsze zajęcia. Skończyłam właśnie studia i znalazłam pierwszą ‘poważną’ pracę w szkole językowej, która zatrudniła mnie jako lektora dla pewnej firmy. Elegancko ubrana, zaopatrzona w wiele pomocy naukowych, planów lekcji i torbę akcesoriów, wyruszyłam w drogę do firmy. Do przejechania miałam spory kawałek, wyjechałam więc odpowiednio wcześnie,j żeby się nie spóźnić. Użyłam nawigacji, bo jechałam do miejsca, którego nie znałam wcześniej. Gdy dotarłam na miejsce okazało się, że jest to duży biurowiec, połączony z halą produkcyjną, a ja mając tylko nazwę firmy musiałam się bardzo postarać, żeby ją znaleźć, bo o tej godzinie na portierni już nikogo nie było. Pamiętam, że weszłam do pewnego seg-mentu w biurowcu i zaczęłam

się przedstawiać, pytając o salę do zajęć, ale po twarzach osób tam siedzących wywnioskowałam, że nie mieli pojęcia, o czym mówię. Na całe szczęście zdążyłam na czas. Salkę do nauki mieliśmy tuż koło hali produkcyjnej, więc dla wytłumienia dźwięków okna musiały być zawsze zamknięte. Liczba kursantów była zmienna, mimo że zajęcia odbywały się cyklicznie. Na początku trochę się denerwowałam, ale po pew-nym czasie było lepiej. Udało mi się wypracować kilka swoich sposobów. Przetrwałam nie tylko pierwszy miesiąc, ale z sukcesem przeprow-adziłam cały zaplanowany kurs.

Popularnośćtakiego uczeniaDlaczego zajęcia in company są tak popularne? Z mojego doświadcze-nia wynika, że dla firmy to nie tylko dbanie o rozwój pracowników, lecz także oszczędność czasu, możliwość wynegocjowania dobrych warunków prowadzenia kursu, dopasowanie czasu trwania kursu do czasu pracy kur-santów, wpływ na wybór programu nauczania, elastyczne podejście lek-tora. O wszystkich aspektach prow-adzenia takich zajęć można napisać duży poradnik. Dziś chcę przedst-awić pokrótce kilka najważniejszych elementów, które pomogą w lepszym przygotowaniu się do prowadzenia takich zajęć.

Garść praktycznych porad Przed pierwszymi zajęciami warto przygotować się ponad miarę. W oparciu o moje zajęcia, mogę pod-powiedzieć na co warto zwrócić uwagę. Nie tylko jeśli chodzi o same zajęcia, ale też o kwestie techniczne.

Możemy wtedy zaoszczędzić sobie niepotrzebnego stresu. Jeśli jesteście ciekawi, oto kilka moich propozycji.

Przed podjęciem pracy:• Zapytaj dokładnie, jakie warunki są oferowane przez szkołę językową/firmę, jakie jest wynagrodzenie netto za godzinę (lekcyjna lub zegarową), czy są zwracane jakieś koszty dojazdu, jeśli firma mieści się daleko, czy kursanci mogą odwoły-wać, przesuwać zajęcia. Jeśli tak to na jakiej zasadzie, czy w firmie jest możliwość wykonywania kopii dla kursantów, czy powinnaś je przy-gotować wcześniej i tylko się z nich rozliczyć. Na jakiej zasadzie mają być sprawdzane listy obecności, jakie inne dokumenty w czasie kursu miałabyś przygotowywać i rozliczać.• Jeśli wiesz, że stawki są naprawdę niskie, to rozważ czy warto pode-jmować się takiego zadania. Pamiętaj, że Twoja praca i czas liczą się, a gratyfikacja finansowa wpływa tez na Ciebie, na Twoje podejście do prowadzenia zajęć. Jeśli jedynym kry-terium dla firmy są ceny zajęć, a nie oferowane możliwości, to może być to sygnał ostrzegawczy dla Ciebie.

Przed zajęciami:• Poznaj dokładnie szczegóły i warunki prowadzenia kursu, czy jest to angielski generalny czy biznesowy, jaki jest poziom językowy grupy, czy trzeba przeprowadzać testy poziomujące, jakie są oczekiwania firmy związane z kursem, czy ma kończyć się testem i otrzymaniem certyfika-tu, ile dokładnie godzin jest prze-widzianych na realizację kursu, w

COOL SCHOOL45

BIZNESOWO

jakie dni tygodnia mogą odbywać się zajęciach, ile osób ma uczestniczyć w kursie, gdzie mają odbywać się zajęcia, jakiej wielkości jest sala, jaką tablicę posiada, czy jest też dostępny rzutnik i komputer.• Sprawdź, gdzie mieści się firma, wyszukaj na mapie jak wygląda, po-myśl jak tam dojechać, jeśli to daleko to opracuj też inną (awaryjną/alter-natywną) drogę dojazdu.• Poproś o numer do osoby kontak-towej, z którą w razie problemów będziesz mogła się kontaktować, porozmawiaj też z nią przed zaję-ciami nawiązując dobry kontakt, możesz też dopytać się o nurtujące cię szczegóły.• Przygotuj się na sytuacje awary-jne, nie jesteś na swoim terenie więc nawet zwykły brak mazaka do pisania, może przeszkodzić Ci w zajęciach, jeśli nie dostałaś zest-awu startowego od swojej szkoły językowej, kup swoje własne: kilka mazaków w różnych kolorach (3 to moim zdaniem minimum), gąbkę do ścierania tablicy, zestawy magnesów, coś jak glue stick (do przyczepiania do ścian mate-riałów bez zostawiania śladów na powierzchni), markery do pisania, kilka kartek, kilka ołówków, dłu-gopisów dla słuchaczy, który nie będą mieli czym i na czym pisać, przenośny głośnik lub małe głośnicz-ki, których będziesz mogła użyć w awaryjnej sytuacji, podpinając je do telefonu; podręcznik, materiały kur-sowe, ksero dla słuchaczy, plan lekcji.

• Przemyśl plan zajęć, przed pierwszym spotkaniem weź pod uwagę lodołamacze, pomysły na rozgrzewki językowe i daj sobie czas na poznanie grupy, ustalenie zasad panujących na zajęciach. Pamiętaj! To nie jest strata czasu. Czas, który zainwestujesz w budowanie dobrej relacji teraz będzie procentował w czasie dalszej współpracy.

W czasie zajęć:• Uśmiechaj się! Nie ma chyba gorszego widoku dla słuchaczy, niż gdy lektor nie ma pozytywnego nastawiania do zajęć. Mimo począt-kowego zdenerwowania dobrze było-by zaprezentować siebie z jak naj-lepszej strony. Optymizmem można zarażać innych. Testowałam sama i potwierdzam!• Zwracaj się po imieniu. Jeśli, tak jak ja na początku, mylą Ci się imiona zastosuj zapamiętywanie w oparciu o skojarzenia. Albo użyj gier słownych z użyciem imion kursantów. To naprawdę działa.• Poznaj kursantów. Zbierz podst-awowe informacje o nich. Co lubią robić, czego nie? Jakie mają hobby? Co lubią w angielskim, a co sprawia im trudność? Co chcieliby osiągnąć na zakończeniu kursu? To cenne wskazówki nie tylko do rozgrzewek na lekcji, ale tez do poznania profilu Twojej grupy i rozumienia pewnych zjawisk, które mogą się wydarzyć.• Motywuj. Szczególnie gdy są to zajęcia początkowe ważne jest żeby słuchacze się przełamali i mieli chęci do wykonywania zadań i mówienia. Chwalenie nawet małych postępów jest ważne.

• Monitoruj pracę. Możesz przechadzać się, gdy pracują w par-ach lub rozmawiają, podpowiadając słówka lub słuchać, jak sobie radzą z danym zadaniem. Warto prze-mieszczać się w czasie zajęć. Trochę się rozruszasz, a kursanci się ożywią.• Przedstaw plan. Na początku każdej lekcji przedstaw ramowy plan zajęć, opowiedz o tym co się będzie działo, co słuchacze osiągną po lekcji. To da im poczucie stabilności i tego, że uczą się z ważnego powodu, a nie tylko dlatego, że firma zapłaciła za zajęcia.

Po zajęciach • Sprawdź dokładnie czy zapa-kowałaś wszystkie swoje materiały.. Rzeczy mogą się zgubić.• Zdaj salę. Czasem trzeba pójść do ochroniarza albo oddać klucze sek-retarce, to kwestia umowy, ale warto to robić za każdym razem, szczegól-nie jeśli w większych firmach są takie wymagania, a sprzęt w salach jest drogi.

MAJ 2016 46

• Oceń zajęcia. Bądź obiektywna, zanotuj swoje spostrzeżenia, możesz je wykorzystaćpóźniej przy planowaniu dalszych zajęć. Każda grupa jest inna i nie ma jednegosprawdzonego sposobu na prze-prowadzenie zajęć.• Uzupełnij potrzebne dokumenty. Polecam zająć się tym tak szybko, jak jest to możliwe. Gdy odkłada się takie rzeczy na później, można czasem o czymś zapomnieć albo nie mieć potem czasu na przygotowanie do zajęć i dokumenty. A to ważna kwestia dla szkoły językowej i firmy płacącej za kurs.

Czego lepiejunikać?Trudno jest stworzyć jedną listę zawierającą to, czego warto unikać na zajęciach. Poniżej przedstawiam tylko kilka przykładów zachowań, których bym unikała w pracy.

• Zbyt luźne podejście do zajęć. Mimo że możesz uczyć osoby niewiele od siebie starsze, Ty jesteś lektorem, a oni słuchaczami. Przyjazna atmosfera w czasie zajęć powinna być stworzona, ale pewien dystans jest potrzebny.• Zostawanie po zajęciach, gdy grupa ma jeszcze jakieś pytania czy nie dokończyli ćwiczeń. Zaproponuj, że skoro i tak jesteś w firmie wcześniej, żeby przygotować się do zajęć, to jeśli ktoś ma pytania to np. na 5 minut przed rozpoczęciem może je poruszyć. Pozwalanie na zostawanie dłużej może spowodować, że możesz kończyć pracę o wiele późnie,j a nikt nie zapłaci za Twój dodatkowo poświęcony czas.• Bycie zbyt elastycznym. Prowadząc zajęcia elastyczność lektora jest dobrą cechą. Można reagować na bieżąco na potrzeby uczniów i dopasować czy nieco zmodyfikować plan lekcji. Jeśli jednak będzie się w tym zbyt miękkim, grupa może chcieć to wykorzystać. To Ty rządzisz. Masz cele lekcji i plan, który musisz zrealizować. Gdy grupa ma opory, możesz spróbować zamienić kolejność zajęć lub zastosować przerywnik.• Zmiana wcześniejszych ustaleń. Niby prosta sprawa i oczywista. Nie dla każdego. Mogą zdarzyć się przypadki, gdy kursanci w czasie zajęć chcą zmiany poziomu na łatwiejszy, wolą proste zadania, nie chcą pracować w domu nad pewnymi zagadnieniami, w dniu zajęć chcą je odwołać. Dobrze by było gdybyś był na to przygotowany. Warto na pierwszych zajęciach stworzyć kontrakt i zawrzeć w nim te kwestie. Jedna kopia jest w firmie, a jedna u Ciebie. Jeszcze lepiej, gdy obie są podpisane. Słuchacze muszą znać zasady dotyczące nauki. Wtedy współpraca jest efektywniejsza.• Powracanie do realizowanych tematów, jeśli na zajęciach nie ma wszyst-kich kursantów. Możliwe, że nie będziesz mieć kompletu uczestników. Na początku każdych zajęć przeprowadzasz rozgrzewkę językową i powtórkę wcześniej wprowadzonego materiału, ale nie możesz sobie pozwolić na przeprowadzanie takiej samej lekcji pod rząd, w razie opuszczenia zajęć przez kilku słuchaczy. Osoby, które już są zapoznane z tematem będą się nudzić. Poza tym jesteś rozliczana z realizacji programu i może zabraknąć Ci czasu na inne zagadnienia. Dobrym pomysłem jest powtórka w parach: osoba znająca temat i nie. Osoba znająca, tłumaczy po swojemu jak można zrozumieć dane zagadnienie, a Ty potem robisz podsumowanie. Dodatkowo dla opuszczają-cych zajęcia słuchaczy, możesz wskazać dodatkowe ćwiczenia czy materiały z Internetu do pogłębienia wiedzy.

COOL SCHOOL47

BIZNESOWO

Jak radzić sobie ze stresem?Stres towarzyszy każdemu nowemu przedsięwzięciu i jest czymś nor-malnym. Ważne, aby zamiast paral-iżować motywował Cię do pracy. Przy podejmowaniu nowej pracy z grupą, już samo solidne przygoto-wanie do zajęć zaoszczędzi Ci stresu i nerwów. Napisanie szczegółowego planu na zajęcia z kilkoma grami językowymi tez jest dobrym pomys-łem. Możesz przećwiczyć przed lustrem to, co chciałabyś na wstępie powiedzieć grupie, żeby poczuć się pewnie w tym co będziesz im przekazywać. Warto jest też wyo-brazić sobie zajęcia: zamknąć oczy i ‘zobaczyć’ wyobraźnią jak przebie-gają, jak Ci idzie, jakie sytuacje mogą Cie spotkać na drodze. Wyobraź sobie zadowolonych słuchaczy współpracujących z Tobą. Takie myślenie może bardzo wiele dobrego zdziałać i wprawi Cię w lepszy na-strój niwelując poziom stresu.

Sytuacje awaryjnePrzyjechałam na zajęcia o ustalonej porze. Przygotowania do zajęć, już miałam wchodzić do mojej sali, gdy przez szklane drzwi zobaczyłam, że jest w niej wielu ludzi w garnitu-rach słuchających przedstawianej im prezentacji. Zmroziło mnie. Nic nie wiedziałam o takich zmianach w planie, nikt mnie nie uprzedził o konferencji. Zajęcia odbywały się w tej firmie cyklicznie i pracownicy o nich wiedzieli. Miałam do wybo-ru albo coś wymyślić albo znaleźć wytłumaczenie dlaczego nie mogłam prowadzić ustalonych wcześniej za-jęć. Wybrałam pierwszy wariant. Nie jestem osobą, która się poddaje.

Zabrałam grupę i po przeprowadzonej burzy mózgów okazało się, że nie można przeprowadzić zajęć w ich biurze, bo pracują tam też inne osoby, którym kurs by przeszkadzał. Nie ma dostępnej innej sali konferencyjnej, z powodu cyklu posiedzeń w tym dniu. Pogoda też nie dopisywała zbytnio. Pomyśleliśmy jeszcze trochę i wiecie, gdzie mieliśmy zajęcia? W gabinecie samego dyrektora firmy! Dostaliśmy pozwolenie, radio. Nie było tam tabli-cy, więc pisałam swoimi pisakami na szarym papierze i przyczepiałam go do ściany. Kursanci siedzieli przy długim stole, a ja na miejscu dyrektora firmy. Nie zapomnę tych zajęć do końca życia! Dzięki otwartości pracowników firmy i woli przeprowadzenia zajęć w odpowiednich warunkach udało się.

To tylko pokazuję, że raz na jakiś czas mogą się zdarzać sytuacje awaryjne. Trzeba wtedy myśleć szybko i kreatywnie. Zaprosić grupę do współpracy i poszukać razem alternatywy. Proponuję się nie poddawać. Nie bez powodu podałam wcześniej, że warto mieć też swoje materiały. Okazują się idealne w sytuacjach awaryjnych. Gdy grupa nie jest liczna, a pogoda dopisuje można wziąć pod uwagę zajęcia na dworze. Gdy kursant zapomni książki, kartek czy przygotować się na zajęcia, możesz wykonać kopie z Twojej książki lub poży-czyć mu potrzebne materiały. Gdy grupa nie jest ożywiona, można zastosować dłuższą rozgrzewkę językową lub ćwiczenia językowe wymagające ruchu. Gdy na kursie jest tylko kilka osób, po szybszym zrealizowaniu tematu pokazać im coś ciekawego (przykładowo polecam materiały z TEDa) Po rozwiązaniu takich zdarzeń, w ciekawy sposób można bardzo zyskać w oczach grupy. A zdobyte doświadczenie zachować na przyszłość.

Zajęcia in company to inna specyfika pracy. Jeśli przygotujemy się do zajęć solidnie, będziemy kreatywni i otwarci na grupę, to z całą pewnością okaże się, że kursanci polubią Twoje zajęcia i będą z nich zadowoleni. A Tobie będzie łatwiej przygotować się do dalszych spotkań. Kto wie może po takim kursie okaże się, że odkryjesz w sobie powołanie do prowadzenia tego typu zajęć? Powodzenia!

Ewa Ostarek

MAJ 2016 48

Postaram się pokazać jak można przekonać uczniów do pisania tek-stów w języku obcym. I wcale nie mam na myśli kolejnych długich wypracowań, rozprawek, opisów na podane wcześniej tematy. To jest zbyt ‚szkolne’ i przewidywal-ne. Co byście powiedzieli na powiew świeżości? Na zaskoczenie uczniów? Wyzwolenie w nich drzemiącej po-zytywnej kreatywności? W metodzie którą chcę opisać liczy się właśnie to: pomysł, kreatywność, łączenie elementów pisania z formą wizual-ną. Zapraszam do podjęcia próbny przekonania uczniów do pisania w języku obcym za pomocą elementów z Project Life.

Project Life (w skrócie PL) to meto-da dokumentowania otaczającej nas rzeczywistości w ciekawy, nieszablo-nowy sposób przy użyciu zdjęć, opi-sów, odrobiny pomysłów i kolorów. Zawiera w sobie elementy journa-lingu (dziennika), scrapbookingu (ozdabiania). Wpisy zamieszcza się w specjalnym albumie z koszulkami. Do ozdabiania tekstów używa się dostępnych lub kupionych wcze-śniej materiałów i swojej wyobraźni. Brzmi nieźle? Zaczynajmy więc!

Czy Wasi uczniowie robią zdję-cia swoimi telefonami komór-kowymi? Czy publikują często posty na portalach społeczno-ściowych? Czy nie przepadają za pisaniem dłuższych tekstów w języku obcym? Czy kupując magazyn liczy się dla nich nie tylko tekst, ale też jego szata graficzna? Jeśli odpowiedzieli-ście na większość z tych pytań pozytywnie to ten artykuł jest właśnie dla Was.

Jak kreatywniezachęcić młodzieżdo pisania w językuobcym?

COOL SCHOOL49

bez PRĄDU

Inspirujący przykładŻeby uczniowie wiedzieli, że pisanie taką metodą jest dobrym pomysłem i sprawi wiele radości dobrze jest po-kazać im przykłady z życia wzięte. W Internecie można znaleźć bardzo wiele różnych materiałów dotyczących PL. Jedną w osób, które zajmują się pro-wadzeniem wpisów zgodnie z Project Life w ciekawy sposób jest Kasia, au-torka bloga worqshop.pl. Na jej stronie (łączącej tematykę Pl i lifestyle) można zobaczyć wiele inspiracji dotyczących projektu oraz przykłady z jej własnych albumów. Wszystko przygotowane w bardzo czytelny, wizualny sposób aż zachęca do własnej pracy! Może jeszcze bardziej zainspirują Was war-tościowe wpisy Kasi, na temat samej techniki? Znajdziecie je pod adresami:http://worqshop.pl/przepis na wpis do-albumu project life/ http://worqshop.pl/project life-niezbednik/Jestem przekonana, że taka forma prezentacji tematu zachęci uczniów do przygotowania swoich wpisów w podobny sposób.

Rozpoczynamy prace!W oryginalnym pomyśle potrzebuje-my albumu segregatora z odpowiednią ilością koszulek. Do tego przydałyby się zestawy gotowych kart (pustych a tak-że z gotowymi hasłami lub początkami zdań) oraz materiały potrzebne do pisania (cienkopisy, mazaki, długopisy), naklejki, dziurkacze, nożyk/ nożyczki, podkładka do wycinania, pamiątki z danego opisywanego okresu, stemple, wstążki, papiery z motywami. Może ograniczać nas jedynie nasza wyobraź-nia.

Zdaję sobie sprawę z tego, że materiały te nie należą do najtańszych dlatego, zachowując ducha tej metody, przy-gotowałam kilka pomysłów w wersji ekonomicznej. Zamiast albumu/ segre-gatora można użyć zwykłego skoroszy-tu lub teczki. Zamiast dedykowanych, kupionych kart do wpisów zwykłych kolorowych kartek papieru i na nich komponować wpisy, dodając przezro-czyste koszulki. Można dekorować je własnymi rysunkami albo wycinkami z dostępnych gazet a zdjęcia wydru-kować w zmniejszonym formacie, w formie kolaży.

Zalety pracy tą metodąW moim odczuciu przy użyciu Project Life można w łatwy sposób zachęcić uczniów do pisania. Ta niezwykła metoda nie jest obecna w szkołach. Dobrze wprowadzona w klasie wy-wołuje element pozytywnego zasko-czenia. Jest też użyteczna, bo integruje elementy sztuki, plastyki, kompono-wania przestrzennego, planowania, pracy z materiałami, tworzenia swoich wpisów. W sprytny sposób uczy pracy z tekstami pisanymi przez uczniów. Uczeń pracuje nie tylko nad samym pi-saniem w języku obcym, ale także nad planowaniem całej pracy. Od początko-wego pomysłu na wpis(y) do finalnego momentu zakończenia prac.

Nie są potrzebne specjalne zdolności

manualne, ponieważ uczniowie mogą drukować materiały lub wycinać je samemu z gazet. Jeśli chcecie korzy-stać z gotowych kart do uzupełniania, najlepiej ta metoda sprawdzi się na za-jęciach z języka angielskiego, ponieważ większość kart jest w tym języku. Nic nie stoi na przeszkodzie, by poszukać kart bez opisów lub na czystych dodać opisy w innym języku!

Uczniowie rozwijają umiejętność pisania w sposób naturalny. Opisują wydarzenia im bliskie np. to, co robili w danym dniu, tygodniu. Dokumentują wydarzenia z przeszłości. Mogą też opisywać swoje plany na przyszłość i cele na dany rok, miesiąc. Z punktu wi-dzenia gramatycznego: doskonalą uży-cie odpowiednich czasów i konstrukcji, z leksykalnego: dobierają odpowiednie słownictwo, dbają o interpunkcję. Project Life daje ogromne możliwości

MAJ 2016 50

zarówno dla uczniów, którzy posługują się prostymi zdaniami jak i dla tych, którzy bardzo lubią pisać.

Dodatkowe materiałyW Internecie można znaleźć bardzo wiele materiałów, których warto użyć tego projektu. Poniżej przedstawiam kilka ciekawych, sprawdzonych propo-zycji, z których sama korzystam.

1. Miss Tiina. http://misstiina.com/blog/free/ Autorka oferuje bardzo szeroki zakres materiałów. Od kolo-rowych papierów gotowych do druku po plannery z listami, do kart utrzyma-nych w danym stylu (np. walentynko-we, wakacyjne, czarno białe, świąteczne itp.). Wystarczy znaleźć odpowiadające nam materiały, zapisać w formacie PDF i już można się nimi cieszyć. A potem wybrane wydrukować. Polecam szcze-gólnie zestaw podróżniczy (http://

misstiina.com/blog/dld/free printable-travel journal cards/) , kolorowy ( http://misstiina.com/blog/dld/free printable-rainbowish journal cards/) i czarno biały (http://misstiina.com/blog/dld/free-printable good life journal cards/)

2. Pinterest. Polecam wpisać inte-resujące nas frazy typu: project life, journaling, scrapbooking – aby zainspi-rować się i wykorzystać pomysły gra-ficzne. Za pośrednictwem tego serwisu możemy z łatwy sposób wyszukać darmowe karty w różnej tematyce, ma-teriały do projektu, obrazki do druku, inspiracje. (https://pl.pinterest.com/smilinthyme/project life digital freebies/)

3. Strony z darmowymi zdjęcia-mi, grafikami. Są one w większości pozbawione praw autorskich, można używać ich nieodpłatnie nawet w celach komercyjnych. Warto jednak to

zawsze sprawdzić. Jeśli Wasi uczniowie mają możliwość i chęci drukowania ozdobników do projektu, możecie zaproponować im przeszukanie stron takich jak: pl.freepik.com, pixabay.com.pl/, foter.com.

Mam nadzieję, że część z Was będzie chciała wypróbować tej metody na lekcjach języka obcego. Tak jak kiedyś popularne były pamiętniki czy dzienni-ki, tak być może już niebawem elemen-ty Projectu Life na stałe zagoszczą w polskiej szkole? Liczę na to!

Artykuł został napisany w oparciu o doświadczenia własne z metodą oraz na bazie materiałów pochodzących z kursu Kreatywnie Na Co Dzień (edycja 1) autorstwa Katarzyny Mistacoglu.

Ewa Ostarek

COOL SCHOOL51

MAJ 2016 52

COOL SCHOOL53

MAJ 2016 54

COOL SCHOOL55

MAJ 2016 56

COOL SCHOOL57

kreatywny BELFER

Dlaczego Dixit?Dixit to gra karciana, którą stworzył Jean Louis Roubira - lekarz pracujący w szpitalu w Poitiers z młodymi pacjen-tami przeżywającymi trudności w środowisku szkolnym i poza nim. Miała pomóc im w formułowaniu wypowiedzi i dzięki temu pozytywnie wpłynąć na relacje z innymi ludźmi. Czyżnie jest to doskonałe narzędzie pedagog-iczne i terapeutyczne? Gra otrzymała w 2009 roku nagrodę Golden Ace, French Game of the Year, została nominowana do niemieckiej nagrody Spiel des Jahres w 2010 roku oraz przez Kapitułę Konkursu do nagrody G ra Roku 2010, jako jedna z naj-lepszych gier wydanych w Polsce w roku 2009.

Dixit klasycznieWersja podstawowa gry składa sięz 84 kart obrazkowych, planszy do zaznaczania zdobytych punktów, 6 pionków oraz 36 znaczników z numerami. Każdy z graczy otrzy-muje po 6 kart, których nie pokazuje innym graczom. Pierwszy z graczy wybiera jednąkartęspośród swoich sześciu i mówi frazę lub zdanie, które jest opisem lub skojarzeniem wywołanym przez dany obraz. Następnie, kładzie zakrytą kartę na stół. Pozostali gracze wybierają spośród swoich szóstek kartę, która najbardziej pasuje do usłyszanego opisu i również kładą ją zakrytą na stół. Gracz-narrator tasuje karty i wykłada wszystkie odkryte na stółmówiąc głośno, która jest numerem 1, 2, 3... Gracze oglądająje i obstawiają, która z nich jest prawdziwa kartą

Pyszne pomysły, z którymi lekcja Wam się upiecze. Słyszysz czasem na zajęciach: „Za-gramy w coś?”. Nie mamy przecieżczasu na to, aby graćw ‘coś’. Dlatego grajmy wyłącznie w to, co da nam wygrane zajęcia.

Tylko skąd wziąć takie gry? Czy jedna może być odpowiednia dla wszystkich grup wiekowych? Ważne jest też, żeby nie trzeba było jej dźwigaći żeby mieściła siędo torebki.Abrakadabra... Dixit i już.

Dixitjest jak pudełkoczekoladek

MAJ 2016 58

narratora. Do wyrażenia decyzji uży-wają wskaźników. Kładą jeden zakry-ty znacznik z numerem odpowiada-jącym karcie, którą uważają za kartę narratora. Gracz-narrator ujawnia swojąkartęi następuje podsumowanie zdobytych punktów.• Jeśli wszyscy gracze odgadli kartę narratora, gracz-narrator otrzymuje 0 punktów, a pozostali gracze zdoby-wająpo 2 punkty.• Jeśli nikt nie odgadł karty narrato-ra, gracz-narrator otrzymuje 0 punk-tów, a pozostali gracze zdobywają po 2 punkty.• Jeśli część graczy odgadło po-prawnie, gracz-narrator oraz gracze, którzy odgadli prawidłową kartę otrzymują po 3 punkty.• Dodatkowy 1 punkt za każdy znacznik, otrzymuje gracz, którego karta została obstawiona, mimo że nie była kartą narratora.

Po podliczeniu punktów. Gracze przesuwają pionki na planszy i dobier-ają po jednej karcie. Rozpoczyna się nowa runda z nowym narratorem.

Dixit posiada 5 rozszerzeń, które są po prostu zestawami 84 innych kart. Dostępna jest równieżwersja Dixit Odyseja, która jest przeznaczona dla większej ilości graczy, ponieważ ma więcej pionków i znaczników.

Moje pierwsze lekcje z Dixit, były raczej nieudane. Dlatego zaczęłam szukać nowych pomysłów i ro-związań.

Oto moje pudełkoz dixitowym czeko-ladkami:

Dixit na rozgrzewkęRozkładamy odkryte karty na stole lub podłodze. Uczniowie wybierają-jednąkartę, która jest odpowiedzią-na pytanie/zadanie nauczyciela, np. „Nauka jest jak...”; „Która karta przedstawia najlepiej Twoją osobow-ość/nastrój?” „Która karta przypo-mina Twój weekend?” „Jak siędzisiaj czujesz?”

Uczniowie wybierająkarty i dzielą się swoimi pomysłami i skojarze-niami. Kilka osób może wybrać jeden obrazek, myśląc o czymś innym.

Dixit Mapą MyśliTo pomysł, który przyszedł mi do głowy, kiedy okazało się, że dzieci, choć bardzo chcą, nie potrafią grać w Dixit po angielsku, gdyż tworzą zbyt oczywiste opisy. Każdy z uczniów losuje jednąkartę, umieszcza ją na środku kartki (najlepiej A3) i zaczyna opisywać co widzi i czego nie widzi. Na początku piszemy o kolorach, postaciach, kształtach, ale teżo czynnościach, uczuciach, myślach. Dzięki takim ćwiczeniom powtarzamy całe mnóstwo słówek i odkrywamy głębię obrazków. Po wykonaniu map myśli, wszystkie karty wracajądo stosu i są tasowane. Uczniowie otrzymują mapę myśli wykonaną przez kogoś innego. Ich zadaniem jest teraz odnalezienie

oryginalnej karty, skonsultowanie wyboru z autorem mapy myśli, a następnie dopisanie nowych słów, skojarzeń, fraz. Dajcie się zaskoczyć wiedzą Waszych uczniów.

Dixit Kreatywne MemoryGra w memory jest powszechnie znana. Zakryte karty są ułożone na stole. Gracze kolejno odkrywają po dwie karty szukając par i starając się zapamiętać, gdzie każda z kart leży. W zestawach Dixit karty się nie powtarzają i dzięki temu gra jest dużo ciekawsza. Gracze odkrywają karty jak przy grze w memory. Szu-kają jednak elementów wspólnych dla danych kart. Nie ma żadnych wspólnych szczegółów? Tym lepiej. Niech uczniowie wymyślą, co dane karty mają ze sobą wspólnego i to uzasadnią. Jeśli wyjaśnienie zostanie przegłosowane i większość uczest-ników uzna je za ciekawe, słuszne lub zabawne, gracz otrzymuje punkt.

Dixit GramatycznieObrazki do powtórzenia gramatyki? Dlaczego nie! Możemy zagraćw Dixit klasyczne zastrzegając, że narrator musi używać konkretnego czasu lub struktury w opisie. Inny pomysłem jest rozdanie po jednej karcie uczniom indywidualnie lub w parach. Ich za-daniem jest napisać zdania, a jeszcze lepiej dialogi, które mają dotyczyć danej karty lub dialog, który mogą wypowiadać postacie znajdujące się na kartach.

Dixit ArtisticTa wersja gry jest szczególnie dedykowana uczniom przygotowu-

COOL SCHOOL59

kreatywny BELFER

jącym siędo egzaminów ustnych z elementem opisu obrazka. Do tej zabawy nauczyciel musi przygotować przed zajęciami dodatkowe karty i zabrać ze sobą kostkę do gry. Jeden z uczniów rzuca kostką. Liczba oczek oznacza element premiowany, czyli taki, za który rysujący otrzymają po 3 punkty. Jeden z uczniów opisuje obrazek, pozostali rysująto co słyszą. Na opisywanie i rysowanie uczniowie mają zaledwie 2 minuty. Po upływie tego czasu opowiadający pokazuje oryginalny obrazek i podliczamy punkty. Do tego etapu zabawy wyma-gane jest wcześniejsze przygotowanie nauczyciela. Do każdej karty, której planujemy użyć przygotowujemy 6 opisujących ją zdań. Ważne, żeby były one dość szczegółowe. Rysujący otrzymują po jednym punkcie, jeśli ich rysunek posiada podane szcze-góły. Trzy punkty są przyznawane za element premiowany wskazany przez kostkęna początku rundy. Jest to świetny sposób, aby wyćwiczyć dokładne opisywanie obrazków, które często kojarzy się z monotonnym i bezmyślnym klepaniem formułek.

Dixit MemySpotkanie sztuki abstrakcyjnej z rzeczywistością wirtualną. Ucznio-wie tworzą memy do kart Dixit.Świetny pomysłna szare, nudne popołudnie, kiedy wydaje się, że lekcje nie mogą być ciekawe.

Dixit OpowieściKolejną propozycją jest snucie Dixit opowieści. Zanim zaczniemy, wybieramy osobę, która będzie bezstronnym sędzią. Nauczyciel jest sędzią pomocniczym. Pozostali

gracze otrzymują po pięć kart. Ich zadaniem jest pozbycie się ich jak najszybciej. Przed rozgrywką usta-lamy kryteria oceny opowiadania, np. czy kolejna wypowiedź jest konty-nuacją poprzedniej, czy wypowiedź jest zabawna, straszna, pomysłowa, czy jest otwarta i pozwala na ciąg dalszy. Sędzia pomocniczy sprawdza poprawność wypowiedzi. Zaczyna najmłodszy gracz lub ten, który os-tatnio czytał bajkę na głos. Wybiera jedną kartę i tworzy krótką wypow-iedź, która jest początkiem wspól-nego opowiadania. Jeśli wypowiedź spełnia wcześniej ustalone kryteria, pozostają mu już tylko cztery karty. Jeśli jednak wypowiedź nie spełnia wymagań, gracz musi zabrać swoją kartę i dobrać ze stosu kart kartę karną. Gra toczy się dalej, a ucznio-wie wspólnie tworzą historię... Może warto ją później spisać, albo nawet zainscenizować.

Dixit AdsNa koniec proponuję zamienić karty Dixit w bilbordy reklamowe. Wygry-wa najbardziej zaskakujący. Dalszym ciągiem może być telefoniczna rozmowa z konsultantem danej firmy lub napisanie listu reklamującego towar reklamowany na bilbordzie. To tylko część smaków, które oferuje nam pudełko kart. A jaki jest Twój ulubiony?

Małgorzata Mansoor

MAJ 2016 60

COOL SCHOOL61

Jestem lektorką angielskiego, metodykiem, trenerem edukacyjnym i właścicielem szkoły językowej. Prywatnie żoną superfaceta i mamą wspaniałej dwójki: uczennicy szkoły podstawowej oraz gimnazjal-isty. Pasjonatką relacji międzyludzkich i podróży. Piszę o tym dlat-ego, aby pokazać jak mało mam czasu i dlaczego zawsze wybieram proste, praktycznei łatwe do pozyskania i zastosowania ćwiczenia na moich zajęciach. W nauczaniu, tak jak w życiu, stawiam na ludzi i na działanie, bez względu na wiek. Uczę multisensorycznie, wierząc, że taka nauka jest nie tylko e fektywniejsza ale także efektowniejsza! Jest pewna, że poprzez działanie z uśmiechem na ustach w doborowym to-warzystwie, możemy łatwiej i szybciej nauczyć się najtrudniejszych i najnudniejszych rzeczy na całe życie. Oto mój prywatny dekalog na zajęciach:

To tyle teorii.Teraz praktykaSama jestem typowym kinestetykiem, wiec tym bardziej lubię wszelkie ćwiczenia, które angażują ruch i mięśnie nie tylko moich uczniów, bez względu na wiek, ale także moje! Znam lektorów, którzy nie wyobrażają sobie wprowadzania ruchu na zajęciach, w grupie osób dorosłych początkujących w wieku 50+ . Moi tzw. Seniorzy sami nie tylko odkrywają,że ruszając się i działając łatwiej zapamiętu-ją słowa, ale przede wszystkim nie czują skrępowania ucząc się języka obcego. Dorośli mogą, a wręcz powinni poruszać się, wtedy nauka będzie dla nich łatwiejsza, a uśmiech szybciej pojawi się na ich ustach. Chciałabym pokazać trzy ciekawe i proste ćwiczenia kinestetyczne, dzięki którym moim uczniowie śmieją się do rozpuku.

1. Słuchamy2. Oglądamy3. Rozmawiamy4. Naśladujemy5. Nagrywamy6. Wąchamy7. Smakujemy8. Tworzymy

9. Chodzimy10. Siadamy11. Skaczemy12. Kładziemy się na podłoże13. Wygłupiamy się14. Dobrze się bawimy czyli UCZYMY SIĘ

3 x K czyli jak łatwo i szybko ożywić, pobudzić i rozweselić uczniów Czy czasami twoi uczniowie bez względu

na wiek, poziom języka, twoje przy-gotowanie i zaangażowanie w zajęcia, zaczynają nagle się wiercić, kręcić, pokładać na ławkach lub ziewać? Poznaj 3 konkretne, praktyczne, łatwe i szybkie pomysły na zainteresowanie uczniów.

kreatywny BELFER

MAJ 2016 62

lubię wykorzystać kolorowe papie-rowe talerzyki. Każdy talerzyk jest przypisany do konkretnej godziny, np. 14:20. Każdy talerzyk rozcinam na trzy lub cztery kawałki. A na kawałkach umieszczam dana godzinę w przeróżnych kombinac-jach, np.: • na jednym kawałku jest narysowa-ny zegarek ze wskazówkami pokazu-jącymi 14:20,• na drugim kawałku zapisuję 14:20 cyframi, • na trzecim kawałku zapisuję 14:20 zapisana słowami np. It’s twenty past two p.m., • na czwartym kawałku zdanie, w którym ukryta jest godzina 14:20 np. On Mondays I go swimming at twenty past two p.m.

Kawałki zegarków ukrywam w sali, oczywiście najlepiej jak potrafię. Polecam przymocowywanie blue tag-iem do dołu ławki. Pewnie już wiecie, jakie zadanie dostają moi uczniowie. Muszą w określonym czasie (tutaj

time limit jest bardzo wskazany, aby zabawa nie przedłużyła się w nieskończoność) znaleźć i złożyć talerzyki. Niby zwykłe ćwiczenie na łączenie, ale ile frajdy mają poszuku-jący. Tym bardziej, że na każdy złożony cały talerz, otrzymują ode mnie jakiś poczęstunek niekoniec-znie słodki. Na wiosnę uwielbiam obdarowywać ćwiartkami jabłek. Polecam ćwiczenie z talerzykami. Dlaczego?• kinestetycy są zachwyceni, ponieważ mogą poruszać się w czasie zajęć, • wzrokowcy zwracają uwagę na formy graficzne kolorowych taler-zyków, obrazków i napisów, • słuchowcy mają swoje 5 minut, ponieważ każdy uczeń informuje pozostałych uczniów głośno po angielsku, jaką godzinę znalazł lub jakiej szuka. • zawsze temu ćwiczeniu towarzyszy uśmiech na twarzy!

Zauważcie, że dzięki talerzykom

możemy ćwiczyć wiele innych aspek-tów języka . Wszystkie zadania typu łączenia np. skojarzenia ze słown-ictwem np. zawód miejsce pracy – akcesoria; trzy formy czasowników; łączenie zadań gramatycznych past continous i past simple lub past sim-ple i past perfect itp.; łączenie zdania zwrotu i obrazka.

Przykład nr 2 Żywe zegaryJeśli nie mamy talerzyków, a chcemy wprowadzić trochę ruchu na zajęci-ach, ucząc godzin, proponuję wyko-rzystać prostą do wykonania zabawę tzw. Żywe Zegary.

Dzieci młodsze i starsze uwielbiają to ćwiczenie. Dzieci dobierają się w pary. Każda z par dostaje konkretną godzinę do pokazania. Możemy wy-bór pozostawić dzieciom i poprosić, aby same wybrały sobie godzinę. Na podłodze umieszczamy lub zapisujemy 4 cyfry 12, 3, 6, 9, które reprezentują cyfry na tarczy zegar-

Przykład nr 1TalerzykiZegarki, godziny, minuty są stałym elementem nauki każdego języka obcego. Godziny uczymy już od najmłodszych lat w szkoły podstawowej i w każdej grupie wiekowej na poziomie początkującym. Uczymy najpierw pełnych godzin, potem połówek a potem past and t o . Oczywiście w naszych podręcznikach i ćwiczeniach mamy do wyboru tysiące standardowych ćwiczeń z wyzwaniem typu: • połącz godzinę z zegarkiem,• narysuj godzinę na zegarku,• odgadnij godzinę nagrana na płycie, • zapisz godzinę usłyszaną,• narysuj usłyszaną godzinę itp.

Oczywiście te ćwiczenia są jak na-jbardziej potrzebne, ale zamiast kart-ki z podręcznika czy ćwiczeniówki lub nawet przygotowanego przez nas niezwykłego handoutu, osobiście

COOL SCHOOL63

taki który pojawił się ostatnio na zajęciach. Sprawdza,m ile ten wyraz ma liter i taką samą ilość dzieci proszę, aby opuściły na chwilę salę. Dzieci, które zostają w klasie maja za zadanie odgadnąć wyraz pokazany przez kolegów i koleżanki. Uczniowie, którzy wracają do sali ustawiają się na środku. Każde dziecko to jedna litera. Nasze pociechy są niesamowicie elastyczne i mogą formować z siebie chyba wszystkie litery alfabetu. Dzieci pokazują wyrazy stojąc lub kładąc się na podłodze. Sami dokonują wyboru, zależy mi na ich autonomii. Ćwiczenie to wykonuję dość często i zawsze zastanawiam się: dlaczego dzieci ustawia-ją się w takiej kolejności. Przypominam im, że my Pol-acy czytamy wyrazy od lewej do prawej. Do tej zabawy polecam wykorzystywać krótkie wyrazy typu DOG lub CAT, BLUE, SWIM itp. Z młodzieżą starszą wykorzystuję do tego ćwiczenia nie tylko wyrazy z poprzednich zajęć, ale także jako formę powtórki słownictwa z ostatniego tygodnia, albo jako krótki warmer. SD tego wykorzystuję wszelkie funkcjonujące skróty typu: BBC MTV USA UK ICT PE RE itp. lub skróty z języka komórkowego. To jest bardzo bliskie sercu naszej młodzieży i angażują się bardziej w odgadywanie tych skrótów, zapominając o le-kkim skrepowaniu „graniem swoim ciałem”. To ćwiczenie polecam także przy uczeniu krajów i narodowości. Warto

ka. Każde dziecko z pary jest wskazówką zegara. Dzieci umawiają się miedzy sobą, kto jest dłuższą wskazówka, a kto jest krótszą wskazówką. Dzieci układają się na podłodze i formułują daną godzinę. Pozostała część grupy odgaduje godzinę. Bardzo lubię i polecam to nietypowe ćwiczenie. Dlaczego ? Jest inne, niż te z których korzystamy na co dzień. Dodatkowo zauważcie, że dzieci ustalają między sobą sposób, w który zaprezentują swoją godzinę oraz kto jest którą wskazówką.

Przykład nr 3 Jaki to wyraz?Jako urodziny kinestetyk wyko-rzystuję ruch nie tylko jako prze-myślane wcześniej i zaplanowane ćwiczenie. To także krótki przerywnik na zajęciach, gdy za oknem spada ciśnienie, zachmurzy się niebo lub po prostu ener-gia moich uczniów spada. Proste do wykorzystania ćwiczenie z dziećmi młodszymi i młodzieżą to ćwiczenie “Jaki to wyraz?”. Łatwe w przeprowadzeniu działa świetnie jak warmer i filler, a co najważniejsze pobudza krew i przywraca energię oraz uśmiech na ustach. Gdy chcę ożywić moich uczniów, wybieram angielski wyraz,

przypomnieć sobie skróty danych krajów i spróbować je pokazać typu. PL, USA, FIN itp.Zauważcie, że w tym ćwiczeniu, biorą udział wszyscy uczniowie. Jeśli wśród starszej młodzieży znajdzie się ktoś, kto nie chce się wyginać nie ma problemu otrzymuje inną rolę. Może odgadywać lub tworzyć skróty czy słowa do pokaza-nia. W większej grupie uczniów to zadanie przeprowadzam w podziale na grupki, które ze sobą rywalizują.

Iwona Wojsznic-Gruszka

MAJ 2016 64

COOL SCHOOL65

kategoria PIERWSZA

MAJ 2016 66

Game Based Learning – brzmi specjalistycznie. A chodzi po pros-tu, o wykorzystanie elementu gry na lekcji. O wpływie gier na proces dydaktyczny napisano już wiele prac magisterskich i mądrych opracowań teoretycznych. Nie trzeba nikogo przekonywać o korzyściach, jakie płyną z ich zastosowania podczas uczenia. Nie zawsze jednak, w szkol-nej kasie są środki na ich zakup.

Mamy więc okazję popisać się kreaty-wnością i zastosować nauczycielskie ‘Do It Yourself ’. Każdy nauczyciel ma chyba swój repertuar gier, uzale-żniony od osobistych preferencji i od nauczanego przedmiotu. Na języku angielskim ciekawie przebiega gra się w „Państwa Miasta”, ale koleżance uczącej matematyki, nieszczególnie przyda się tradycyjna wersja tej gry. Nie chodzi również o to, aby grać na każdych zajęciach. Sięgajmy po zabawę w uzasadnionych momen-tach, (lub gdy właśnie nie wiemy co z uczniami zrobić), twórzmy je na własne potrzeby lub konstruujmy wspólnie z uczniami.

Tytuły gier można długo wymie-niać, które są najpopularniejsze i te, które sama stosuję. Przy wyborze

posłużyłam się pewnymi kryteriami. Moim zdaniem gry powinny być: • elastyczne (możliwość dostosowa-nia do klasy, materiału, przedmiotu), • analogowe (planszówka), • tradycyjne i znane (nie trzeba tłumaczyć zawiłych zasad), • tanie, • proste do zrobienia.

DOBBLEOstatnio ta gra bije rekordy popu-larności. Pierwsze ‘Dobble’ zrobiłam dla moich uczniów przed Świętami Bożego Narodzenia, dotyczyły one oczywiście słownictwa świątecznego. Jest kilka wariantów gry.

1. Rozdajemy karty wśród uczest-ników, jedna odkryta karta pozostaje na stole. Celem graczy jest pozbycie się swoich kart przez znalezienie wspólnych elementów (obrazków, słów) na dwóch kartach: swojej i kar-cie na stole oraz dorzucenie własnej karty na stół.2. Uczestnicy mają po jednej kar-cie, na stole leży stos odkrytych kart. Celem graczy jest zebranie jak największej liczby kart. Gracze wyszukują wspólne elementy na swoich kartach i kartach ze stosu i zabierają je.3. Każdy gracz ma przed sobą jedną zakrytą kartę, reszta kart leży odkry-ta na stosie.Celem gry jest zebranie jak najmnie-jszej liczby kart. Uczestnicy odwra-cają swoją kartę, muszą odnaleźć identyczny symbol ze swojej karty na

Game basedlearning popularne gry w służbie naukiJak wykorzystać popularne gry w pro-cesie nauczania i przystosować je do własnych potrzeb? Dobble, Bingo, Memo-ry i inne mogą pomóc nam wprowadzić i utrwalić wiadomości. Dzieciaki (i nie ty-lko) uwielbiają ten sposób nauki. Gry możemy dostosowy-wać do bieżącego materiału. Zrobimy to za pomocą spec-jalnych kreatorów lub nakładem nie-wielkiej pracy. Jak? Przeczytajcie tak naprawdę, ogranicza nas tylko własna wyobraźnia.

COOL SCHOOL67

kreatywny BELFER

karcie ze środka lub na karcie przeci-wnika. Kiedy go znajdą, kładą kartę ze stosu na karcie przeciwnika.

W tym generatorze możemy st-worzyć własne Dobble: h ttp://dob-ble.gorfo.comNa kartach można zawrzeć słowni-ctwo związane z zakresem tematy-cznym, można stworzyć też Dobble tekstowe. Na stronie dostępne są go-towce, stworzone przez innych użyt-kowników, jest także wyszukiwarka. Całość w języku polskim, z intuicyjną obsługą, bez konieczności logowania. Cudo. Wystarczy kolorowy tusz w drukarce i ewentualnie laminarka. Wtedy karty posłużą nam na dłużej.

BINGOKto nie zna bingo? Moje pierwszaki nie znały, ale bingo szybko stało się ich ulubioną grą. Każdy uczestnik dostaje swoją kartę, na której um-ieszczone są słowa, obrazki. Prow-adzący grę losuje treść, jeśli uczestnik znajdzie ją na swojej karcie – zakry-wa ją. Zakrywać można wyciętymi z papieru kółkami, nakrętkami z butelek. Wygrywa ten, kto zakryje wszystkie pola w pionie lub poziomie albo na skos i krzyknie „Bingo!”. Na polach naszych uczniów mogą zna-jdować się wyrazy, wtedy możemy losować obrazki (np. flashcards). Na kartach mogą być umieszczone obra-zy, ikony – wtedy możemy losować i wypowiadać słowa. Rewelacyjnym narzędziem do tworzenia kart bingo jest generator na stronie h ttp://my-freebingocards.com. Możemy posiłkować się gotowymi kartami, wystarczy kliknąć „Bingo for schools” i wybrać temat. Nie ma

ich tam jednak zbyt wiele. Jeśli pokusimy się o własne karty, klikamy „Create” i wpisujemy swoje wyrazy. Można wybrać rozmiar (liczba pól) i styl – na-jbardziej podoba mi się Ink Saver, czyli motyw oszczędzający tusz w naszej drukarce. Po wyborze parametrów, generator robi za nas resztę i podaje nam PDF z gotowymi 30 kartami dla uczniów. Strona jest obsługiwana po angiels-ku, ale jest prosta w obsłudze, większość pracy wykonuje generator, nie trzeba się logować. Innysposób na stronie h ttp://www.toolsforeducators.com stworzy dla nas Bingo obrazkowe. Wystarczy wybrać temat i tworzyć karty z podanych przez krea-tor ilustracji. Czego chcieć więcej? Bingo!

KOŚCI / STORY CUBES

Wspomniana strona h ttp://www.toolsforeducators.com to kopalnia gier. Znajdziemy na niej generator kostek do gry, na których możemy umieszczać dowolne ilustracje. Tak naprawdę mamy możliwość stworzenia własnych Story Cubes, wybierając różne kategorie wyrazów. Jak wykorzystać takie Story Cubes? Uczniowie mogą choćby w oparciu o obrazki, mogą tworzyć własne historie, układać je w grupie lub konstruować zdania w wybranym obszarze gramatycznym z wylosowa-nym słowem. Możemy tworzyć kości z obrazkami i wyrazami. Generator podaje nam szablon kostki do wydru-ku i sklejenia.

PLANSZÓWKIKażdy ma i każdy gra, więc kiedy położymy przed dziećmi planszę, pionki i kostkę – zabawa zaczy-na się sama. Możemy stworzyć tematyczną planszówkę dzięki generatorowi na http://www.toolsforeducators.com. Gdy uczeń stanie pionkiem na polu, musi je nazwać. Zasady mogą wymyślać sami uczniowie. Ale prawdziwa za-bawa zaczyna się wtedy, gdy przed uczniami położymy arkusz szarego papieru, kredki i podamy temat przewodni. Uczniowie zaskakują swoją kreatywnością, tworząc nie-powtarzalne gry. Emocje i świetna zabawa gwarantowane.

MEMORY

MAJ 2016 68

Najprostszą do wykonania grą jest memory. Wszyscy znają zasady. Nic tak nie cieszy dzieci jak zabawa stworzoną przez samych grą. Tak naprawdę przynoszę swoim uczniom karty takiej samej wielkości, pocięte na kwadraty, podaję zakres tem-atyczny i ... obserwuję, czasem pod-powiadam. Moi uczniowie uwielbiają tworzyć karty memory. Umieszczają na karcie wyraz i jego ilustrację i grają, grają, grają... Możemy sami stworzyć grę na stronie http://www.sightwords.com/sight-words/games/memory/ . Dostępny jest tam generator słownych mem-ory (wyraz + znaczenie), gdzie po wpisaniu słów w pola, automatycznie tworzone są karty i podawane nam w pliku PDF. Są tam również dostępne kreatory Bingo, Domino, Węże i drabiny i kilka innych genera-

torów. Warto mieć tę stronę zapisaną w ulubionych.

PIOTRUŚGra, którą wymyśliłam niedawno i która czeka na fazę realizacyjną. Generatora na nią nie znalazłam, ale wystarczy zwykły edytor tekstu. Na-leży stworzyć karty z parami: wyraz + obrazek (działanie + wynik, pojęcie + definicja, dzieło + autor, wyraz + tłumaczenie, data + wydarzenie). Jedna karta z zabawnym obrazkiem pozostaje „Piotrusiem” czyli kartą bez pary. Uczestnicy otrzymują przetasowane karty i kolejno losują od siebie po jednej karcie, zbierając pary. Celem gracza jest wyłożenie par i pozbycie się swoich kart w jak najszybszym czasie. Jeden gracz pozostanie „Piotrusiem”.

Kiedy wprowadzić grę na lekcji? Jako rozgrzewkę, część główną lub na zakończenie. Może być to wprow-adzenie do nowego zagadnienia, for-ma utrwalenia materiału lub sposób na powtórkę. Grajmy, jeśli chcemy ożywić naszą lekcję, urozmaicić, uatrakcyjnić lub po prostu sprawić, aby nasi uczniowie dobrze bawili się na lekcji. W takich warunkach mózg uczy się najlepiej.Wykorzystanie gier na zajęciach uczyni je atrakcyjnymi, przyjemny-mi i nieszablonowymi . Uczniowie będą pracowali z ogromną chęcią i po dzwonku nie będą chcieli opuścić sali. Chociaż nie... niech już lepiej wyjdą na tę przerwę.

Paulina Pałeczna-Brzuska

Książki dla dzieci:

TheGruffaloby Julia Donaldson

Uwielbiam zachwyt w oczach dzieci, gdy widzą nowe podręczniki do nauki języka angielskiego. Ta iskierka jednak szybko przemija.

Zaczęłam się zastanawiać, co można zrobić, aby zajęcia nie były dla uczniów nudne, a jednocześnie, by na lekcjach pojawiały się książki.

Postanowiłam zastąpić podręcznik książkami anglojęzycznymi.

COOL SCHOOL69

kreatywny BELFER

Powiem jedno: Efekt jest oszałamiający! Dzieci w skupi-eniu słuchają tekstów oraz bardzo chętnie wykonują wszystkie ćwiczenia z nimi związane. Ostatnio nawet postanowili sami stać się lektorami i przeczytać lekturę na forum grupy.

Przygodę z książką anglojęzyczną proponuję rozpocząć od „The Gruffalo” napisanego przez Julię Donaldson. Jest ona oparta na chińskiej opowieści, więc, jak można się domyślać, zawiera pewne ponadczasowe mądrości. Główna bohaterka myszka idzie przez las i spotyka zwie-rzęta, które chcą ją zjeść. Jednak jej spryt i błyskotliwość pozwalają jej wyjść cało z opresji. Tematyka, która jest poruszona w tej książce, obejmuje zagadnienia związane z częściami ciała, zwierzętami, środowiskiem naturalnym oraz jedzeniem.

Przygodę z bohaterami książki zaczynam od gry w podchody. Przed zajęciami chowam obrazki ze słowami. W zależności od możliwości lokalowych, grę przeprow-adzam albo w sali lekcyjnej albo na korytarzu szkolnym. Darmowe karty można pobrać ze strony:http://www.earlylearninghq.org.uk/latest resources/the-gruffalo topic cards/

Proponuję, aby nie wykorzystywać wszystkich kart z obrazkami. Zależy mi na tym, aby na tym etapie dzieci nie widziały jeszcze obrazka Gruffalo. Dlatego też niektóre karty częściowo zamalowuję mazakiem. To ćwiczenie trwa około 5 – 7 minut, jednak dzięki niemu uczniowie nabywają dużo pozytywnej energii i chęci do dalszej pra-cy. W dalszej części przedstawiamy znalezione elementy i, jeśli jest taka potrzeba, tłumaczymy je.

Mając tylko informacje z etykietek, kolejnym wyzwani-em jest stworzenie Gruffalo. Uczniowie po raz pierwszy słyszą nazwę The Gruffalo. Ich zdziwienie jest wielkie. Warto więc wykorzystać ten stan i pobudzić kreaty-wność. Zadaniem dzieci jest narysowanie owej postaci. Mogą też wykonać ćwiczenie Dot To Dothttp://www.gruffalo.com/getattachment/c3e68f14 067a-420e 8d63 6224575fb991/Dot To Dot.pdf?ext=.pdf .

Stawiam na kreatywność i zaskoczenie. Wspominam, że nie musi to być dzieło sztuki, a uczniowie mają 5 minut na wykonanie zadania. Dopiero po tym ćwiczeniu pokazuję im postać Gruffalo i czytam książkę. Zwróćcie uwagę na

sposób w jaki ją czytacie. Osobiście staram się budować napięcie, niektóre kwestie czytam głośniej, niektóre ciszej, szybciej lub wolniej. Dzięki temu, klasa siedzi w skupieniu i z niecierpliwością czeka na rozwój akcji.

Na zakończenie pierwszego spotkania z książką anglo-języczną, warto dać dzieciom karty pracy, aby nie zapom-nieli słownictwa przedstawionego podczas zajęć. Ćwicze-nia do kopiowania można znaleźć na stronie http://www.gruffalo.com/ w zakładce Join in, a następnie Activities .

Praca z tekstem zazwyczaj trwa dłużej niż 45 minut. Warto więc zarezerwować sobie kilka zajęć na tę tem-atykę. Podczas kolejnych spotkań można wykorzystać dobrodziejstwo współczesnej techniki czyli internet. Na YouTube znajdzie się krótkie filmiki bazujące na książce. Ja polecam następujący: h ttps://youtu.be/yHoyg_pwT2w. Nagranie trwa około 5 minut i został stworzony z połączenia kilku scen z oficjalnego filmu. Ćwiczenie polega na zatrzymaniu nagrania w odpowiednim miejscu i zadaniu pytania, np. (w nawiasie kwadratowym zam-ieściłam czas, kiedy warto zatrzymać nagranie):

[0:10] Who is stepping on the mouse’s tail?[0:27] What is the fox going to do with the mouse?[0:51] Who is the mouse going to have lunch with?[1:06] Who is the mouse going to meet next?[1:40] Where is the mouse meeting the Gruffalo?[1:47] What is the Gruffalo’s favourite food?[2:15] Who is the mouse going to meet next?[2:25] What colour are the Gruffalo’s eyes, tongue and prickles?[2:43] Where is the mouse meeting the Gruffalo?[2:47] What is the Gruffalo’s favourite food?[4:00] What does the Gruffalo hear in the trees ahead?[4:31] Is the owl happy to see the Gruffalo?

Oficjalnego filmu o Gruffalo niestety nie ma na YouTube, można jednak znaleźć nagrania tego typu: h ttps://youtu.be/ThZqDoJi5S0. Przedstawia ono rytmiczną wersję książki odczytywanej w takt muzyki. Zamiast więc czytać, można włączyć dzieciom tę wersję. Na pewno dzięki niej, łatwiej będzie przyswoić sobie kilka zwrotów. Dodat-kowo, można dać dzieciom karty pracy, aby zaznaczały, w jakiej kolejności miały miejsce wydarzenia w książce. Tak-ie materiały można ściągnąć za darmo po zalogowaniu się na stronie: https://tes.com . Polecam ściągnąć następujące

MAJ 2016 70

pomoce:https://www.tes.com/teaching resource/the gruffalo and-the gruffalo s child 6189115 .

The Gruffalo jest fantastycznym tekstem do odgrywania. Można to zrobić na kilka sposobów. Ja na koniec roku chcę, aby moi uczniowie wystawili przedstawienie. Z tego powodu od listopada dzieci uczą się roli. Okazuje się jed-nak, że tekst jest łatwy, nawet dla 7 8 latków i nie potrzeba im, aż siedmiu miesięcy do nauki. Zanim jednak ucznio-wie przyswoją sobie tekst, warto jest go z nim oswoić. Jak to zrobić? Nauczyciel może czytać tekst, w tym samym czasie wybrani uczniowie będą odgrywali daną scenkę. Tekst może być przedstawiany w sposób trady-cyjny lub poprzez wprowadzenie specjalnych efektów dźwiękowych, np. można mówić jak robot lub głębokim głosem. Wszelkie przejaskrawienia w mowie są mile wid-ziane. Inną opcja jest stworzenie od podstaw teatrzyku oraz pacynek. Potrzebne materiały można, po zalogowa-niu, ściągnąć za darmo z tej strony http://www.earlylearn-inghq.org.uk/latest resources/the gruffalo story prompts/ . W końcu, jak role będą już znane, można przypisać rolę poszczególnym osobom i odegrać dramę.

Kolejnym absorbującym pomysłem pomagającym przy-swoić słownictwo jest jakże dobrze znana gra – kółko i krzyżyk. Uczniów dzielimy na dwie drużyny. Na tablicy rysujemy planszę, można ją również zrobić na dywanie poprzez użycie np. taśmy papierowej. Drużyny odpowi-adają na zamianę. Po każdej dobrej odpowiedzi, dzieci mają szansę naradzić się odnośnie strategii gry. Z doświ-adczenia wiem, że tę grę warto zakończyć, kiedy dwie drużyny osiągną remis lub gdy jest między nimi mała różnica punktów. Zabawa nie musi koncentrować się ty-lko na słownictwie, można również zadawać pytania, tak jak w przypadku ćwiczenia z filmikiem z YouTube. Co sądzicie o stworzeniu listu gończego za Gruffalo? Kolejny ciekawy i niestandardowy pomysł na naukę języ-ka. Pod następującym adresem:http://www.twinkl.co.uk/resource/t t 10923 the gruffalo-wanted poster writing framesmożna znaleźć odpowiednie materiały. Dodatkowo na stronie http://gruffalo.com po kliknięciu w przycisk „Ex-plore and play” przechodzi się do gier online. Jedna z nich nosi tytuł „Make a monster” i można połączyć to z listem

gończym za Gruffalo.

Na koniec proponuję dwie standardowe, ale jakże lubiane zabawy: memo i bingo. Pierwszą z nich można pobrać pod adresem:http://www.twinkl.co.uk/resource/t s 004 the gruffalo-matching cards and board.

Gram w nią na dwa sposoby. Po pierwsze, drukujemy podwójnie

obrazki i zadaniem dzieci jest znalezienie tych samych ilustracji. Jest to opcja dobra dla maluchów. Druga wersja pozwala na łączenie obrazka ze słowem. Jest więc tru-

dniejsza, ale oswaja uczniów ze słowem pisanym. Pamiętajcie, aby

tył kart również zadrukować. Dzieci są sprytne i szybko zauważą, że na-

druk przebija przez kartkę.

W bingo również można grać na kilka sposobów. Dzieci mogą narysować siatkę, która składa się z 9 pól (oczywiś-cie możliwa jest również wersja z 16. polami). Nauczyciel może przygotować listę najważniejszych słów z książki, zadaniem uczniów jest wybrać kilka z nich i wpisać w pola. Dla młodszych dzieci proponuję wydrukować obrazki, które można znaleźć w internecie. Można wesprzeć się następującymi stronami: h ttps://pl.pinterest.com/pin/495255290247774519/ oraz https://pl.pinterest.com/pin/495255290247774512/.

Moi uczniowie stwierdzili, że praca z „The Gruffalo” jest super extr (bez ‘a’), ale i tak uważam, że jest to wysoka nota wśród dzieci. Mam nadzieję, że pomysły Wam się spodobały i wzbogacicie swoje zajęcia o prace z książkami anglojęzycznymi.

Edyta Pikulska

COOL SCHOOL71

kreatywny BELFER

TYTUŁ 1: GRA W RZUCANIE“ Żeby zajęcia były ciekawe, pani z nauką łączy zabawę!” Jak wiadomo na lekcjach z dziećmi musi dużo się dziać. Moja propozycja prosto z IKEI ‘Gra w rzucanie’ czyli nic innego jak 10 kartonowych stożków, na których wnętrzu napisałam cyfry od 1 do 10. Gra idealnie nadająca się do przećwiczenia po prostu wszystkiego EVERYTHING/ TODO/ ALLES.Dziecko otrzymuje kartonową piłeczkę (3 są w zestawie) i rzuca w stos stożków. Bierze te, które się przewrócą i czy-ta cyfrę znajdującą się na konkretnym stożku (dobre też dla maluchów dopiero uczących się rozpoznających cy-fry). Każda cyfra odpowiada obrazkowi czyli słowu, które chcemy przećwiczyć. Obrazki rozkładamy na podłodze i pod każdym kładziemy cyfrę od 1 do 10. Słownictwo, które chcemy przećwiczyć zależy tylko i wyłącznie od nas.

INNE MOŻLIWOŚCI ZABAWY:1.Można do wnętrza każdego stożka przypiąć kolorowym spinaczem obrazek ze słowem,które chcemy przećwiczyć. Kiedy dziecko strąci stożek automatycznie widzi, jakie słowomusi powiedzieć.

Więcej materiałów do pobrania tutaj!

”MEGAFUN” w klasie

Mam bzika na punkcie kupowania różnych gier (nie tylko w j. obcym) i dostosowy-wania ich do nauczania języka obcego na swoich zajęciach. Niektóre zabawy wy-magają użycia tylko kart obrazkowych, które, jak wiadomo, każdy do-bry nauczy-ciel, ma w posiadaniu. Wszystkie gry i zabawy są ‘przetestowane’ przez moją 4 letnią córeczkę.

MAJ 2016 72

2. Coś bardziej z nowych technologii, zamiast obrazka do stożka. Zakodowany za pomocą generatora qr code.Dlaczego Mega Fun? Bo jest ruch (wiadomo, że to po prostu leży w naturze dzieci), jest mówienie (bo dziecko musi powiedzieć cyfrę i nazwać obrazek) i jest zabawa (czyli to, co nasze ‘tygryski’ lubią najbardziej.Poniżej zdjęcie gry oraz zdjęcia z moich zajęć. Można

Z pewnością często przeprowadzasz atrakcyjne lekcje dla dzieci, a pomyślałeś kiedykolwiek o zrobieniu czegoś fajnego na zajęciach z dorosłymi? Jeśli nie, to dobrze trafiłeś! Ta propozycja na pewno przypadnie im do gustu.

Jako nauczyciel języka obcego zdajesz sobie sprawę z tego, jak ważna jest znajomość idiomów. Podawanie ich uczniom w formie zwykłej listy z pewnością nie zach-ęci ich do nauki. Na szczęście możesz ich pozytywnie zaskoczyć. Idiomy zapisane w formie kostek domina to nietypowy sposób przekazanie wiedzy. Forma tej zabawy zmusza do samodzielnego myślenia poprzez szukanie nawiązań do polskich odpowiedników danych wyrażeń. Dzięki zastosowaniu tej gry ułatwisz uczniom

również pobrać karty obrazkowe na początek proponuję dzikie zwierzęta, ponieważ z doświadczenia wiem, że dzieci bardzo lubią o nich mówić i szybko się ich uczą. Są też karty z cyframi gotowe do pobrania i wydru-kowani.

Natalia Tengowska

IDIOMY DO PARY

Cykl „Dolce vita – dolce studio” to pomysły na urozmaicenie Twoich zajęć wśród różnych grup wiekowych. Znajdziesz w nim goto-we materiały do wykorzystania, zarówno podczas indywidualnych lekcji, jak i zajęć grupowych. Pamiętaj: ucz przez zabawę!

COOL SCHOOL73

kreatywny BELFER

ammazzare il tempo

da cani

• Wytnij kostki domina i zabierz je ze sobą na zajęcia indywidualne lub na lekcje w grupie (uczniowie mogą pracować w parach).• Rozdaj wycięte wcześniej kostki domina i przekaż uczniom powyższą instrukcję dobierania idiomów w pary. Najlepiej zilustruj im to przykładowym obrazkiem.• Wyznacz czas na zabawę (np. 5 -10 minut). W przypadku zajęć w grupie możesz nagrodzić plusem lub oceną

Pierwsza lekcja po rozpoczęciu roku szkolnego i trzydzieścioro dzieci wpatru-jących się w Ciebie. Oczywiście rozpoczynasz od przedstawiania się i zapa-miętujesz tylko dwoje pierwszych dzieci i może jeszcze największego „wierci-

naukę – będą zapamiętywać dwa idiomy za jednym razem. Ten pomysł można wykorzystać na zajęciach z dorosłymi i młodzieżą.

Instrukcja dla Ciebie:• Poniżej znajdziesz kostki domina z wypisanymi na nich idiomami.Na jednej kostce idiom jest podzielo-ny na dwie części – po lewej stronie początek idiomu, po prawej jego ostatnie słowo. Kostka ‘do pary’ również będzie podzielona na dwie części – po lewej pusta, po prawej z zakończeniem idiomu. Prawa strona pierwszej kostki jest początkiem idiomu dla drugiej kostki. Takie dwie kostki tworzą parę.Przykładowe idiomy ułożone z dwóch kostek domina:

ammazzare il tempotempo da cani

parę, która wykona zadanie jako pierwsza (dla niektórych działanie pod presją czasu jest bardzo moty-wujące).• Zachęć uczniów do szukania pow-iązań z polskimi wyrażeniami. • Po zakończeniu zadania poproś kolejne pary o przeczytanie ro-związań. Wspólnie sprawdzajcie, porównujcie i poprawiajcie docho-dząc zawsze do jednej poprawnej odpowiedzi.• Jeśli chcesz uniknąć formy zwykłej listy do nauki, poleć uczniomwklejenie lub przerysowanie kostek domina z idiomami do zeszytu wraz z dopiskiem polskich tłumaczeń.• Aby idiomy nie odeszły w zapo-mnienie, zadaj pracę domową, która będzie polegać na stworzeniu mini dialogów (wystarczą dwa zdania) z wykorzystaniem poznanych idiomów w konkretnej sytuacji. Uczniowie rozwiną w ten sposób sprawność pisania i nauczą się użycia idiomów w danych kontekstach.

Żaneta Nowakowska

bezużytecznym przedmiotem są patyczki po lodach. Jak można wykorzystać je do nauki?

Więcej materiałów do pobrania tutaj!

Jestem przekonana, że każdy z nauczyciel stara się zbierać wszystko, co może przydać się do pracy w klasie. Od pudełe-czek po jogurtach do rolek po papierze. Nasza kreatywność nie zna granic. Ciekawym, z pozoru

Jak urozmaicić zajęcia domowymisposobami?

MAJ 2016 74

Cofnę się o kilka lat, kiedy to nagle tracę głowę dla nowych technologii i wykorzystania ich na moich zajęciach z języka angielskiego. Dostaję zgodę na prowadzenie jednych zajęć w tygodniu w sali komputerowej, gdzie

ochę”. Co wtedy? Najlepiej rozdaj dla każdego dziecka po patyczku, niech podpiszą się i dowolnie ozdobią. Co lekcja rozdawaj czytając imię... i nazwisko (jeśli np. masz pięć Julek w klasie). Zdziwisz się jak szybko zapamiętasz swoich uczniów.Jako rozgrzewkę dzieci losują jeden patyczek z pytaniem i zadają je osobie z klasy. Potem uczeń opowiada, czego się dowiedział.

Następnie możesz wypisać nazwy miesięcy, dni tygod-

nia, liczby itp., które należy poukładać w odpowiedniej kolejności. W innej wersji dzieci losują patyczek i literują nazwę drugiej osobie, która głośno ją mówi lub zapisuje.

Jeśli nie podobają wam się szare patyczki spokojne możecie kupić też kolorowe w sklepach papierniczych. Maluchy uwielbiają losować patyczki z puszki z zamknię-tymi oczami i opisać, jaki kolor wyciągnęły. Have fun!

Aneta Golisz

każda osoba ma dostęp do komputera z Internetem.

“Bosko” – myślę sobie i zaczynam poszukiwania narzędzi do pracy! Moje kryteria to:• ogólna dostępność (darmowa platforma)• bezpieczeństwo• łatwy i prosty interfejs• praktyczność i wygoda użycia

• przejrzystość• możliwość udostępnienia jej rodzicom

Tak właśnie w moim zawodowym życiu pojawiło się Edmodo. Dziś trudno byłoby mi prowadzić zajęcia bez tej

Keep calmand Edmodo onJa i Edmodo żyjemy w in-tensywnym i szczęśliwym związku już od kilku lat. Mam nadzieję, że Ci z was, którzy jeszcze nie rozpoczęli swojej przygody z tą dar-mową edukacyjną plat-formą, po przeczytaniu tego artykułu, zadziałają w tym kierunku.

COOL SCHOOL75

kreatywny BELFER

aplikacji.

Edmodo jest darmową, bezpieczną, edukacyjną przestrzenią wirtualną, która oferuje nam i uczniom wiele praktycznych opcji. Wyglądem i obsługą łudząco przypomina znany portal społecznościowy Facebook. Sprawia to, że etap nauki poruszania się po niej i obsługi staje się szybki i bezbolesny.

Rozpoczynając pracę na platformie należy utworzyć konto nauczyciela, a następnie swoje klasy czy grupy (poprzez „create a group”). Na tym etapie dostajemy kod do każdej z utworzonych klas/grup, który należy podać uczniom i rodzicom. Będą go oni potrzebowali przy zakładaniu swoich kont (ucznia lub rodzica). Teraz wystarczy przyjąć uczniów do swojej klasy/grupy i rozpocząć eksplorację Edmodo!

Na początku możecie poprosić uczniów, aby uzupełnili na swoich profilach informację dotyczącą preferowanego stylu uczenia się lub wymarzonego zawodu. To cenna wskazówka.

Możliwości wykorzystania Edmodo:• dzielenie się ciekawymi linkami, filmikami czy infografikami w celu rozbudzenia ciekawości i inspirow-ania do samodzielnego „drążenia tematu”,• pisanie informacji na tzw. „ścianie” do całej grupy lub wybranych osób. Możemy też w formie załącznika przesłać plik. Często wykorzystuję tę opcję i zamieszczam nasze notat-ki z zajęć. Dzięki temu nie trzeba wszystkiego pisać, a osoby nieobecne mają bieżące informacje,

• zadawanie i ocenienie pracy domowej (możemy ustalić i zapisać w kalen-darzu termin jej oddania),• sprawdzenie wiedzy za pomocą quizu z opcją wielokrotnego wyboru, pytań typu prawda/fałsz, uzupełnienie luki, udzielenie krótkiej odpowiedzi lub łączenie,• przeprowadzenie ankiety,• śledzenie postępów uczniów. Tutaj motywującą opcją jest nagradzanie odznakami (na przykład za ciężką pracę, zadanie ciekawego pytania czy po-moc w zadaniu domowym). Możemy też komentować wpisy uczniów lub je polubić.

Poszukując inspiracji lub chcąc dzielić się ciekawymi pomysłami możemy dołączyć do różnych grup przedmiotowych (zwanych communities).

Kolejną inspiracją jest E dmodo Spotlight, czyli baza materiałów edukacy-jnych tworzona przez nauczycieli z opcją wyszukiwarki. Możemy znaleźć tutaj interesujące filmiki czy prezentacje. Uczniowie również mają dostęp do bazy aplikacji. Dzięki materiałom tam zawartym nauka stanie się przyjemnie-jsza i efektywniejsza.

Ja bardzo często wykorzystuję i lubię opcję „biblioteki”. Uczniowie mają ją dostępną pod hasłem „plecak”. To bardzo ułatwia i porządkuje mi pracę. Mogę sobie tam zapisać przydatne materiały w postaci plików, folderów lub linków. Co więcej, mogę połączyć swoją bibliotekę z dyskiem google drive (to mój kolejny „must have” w pracy online). Tak samo działa uczniowski „plecak”. Jeś-li zamieszczacie na ścianie jakieś ciekawe linki czy materiały, poprzez skopio-wanie ich do plecaka nie zagubią się w natłoku nowych informacji.

Edmodo daje nauczycielowi spektrum możliwości i za to właśnie lubię tę plat-formę. To ja, w porozumieniu ze swoimi uczniami, ustalam zasady i sposób

MAJ 2016 76

wykorzystania aplikacji. Może ona posłużyć jako miejsce monitorowania i/lub oceniania postępów uczniów. Unikałabym jednak stawiania stopni, bo to może zniechęcić uczniów do wykorzystania Edmodo. Lepiej sprawdzi się ocenianie opisowe, które zmotywuje ich do dalszej

pracy.

Inną opcją jest wykorzystanie Edmo-do jako dodatkowego źródła wiedzy urozmaicającego zajęcia, wirtualnej przestrzeni, która rozwija i pogłębia zainteresowanie danym tematem. Miejsca, które będzie bazą ciekawych

linków i materiałów, po które ucznio-wie sięgają nie dlatego, że muszą, ale dlatego, że lubią i chcą!

Zatem do dzieła! Keep calmand Edmodo on

Ewa Alicja Herba

Oczywiście można powiedzieć: „Za-jmij się sobą, pograj w coś albo poog-lądaj telewizję”, ale bądźmy szczerzy – nie o to chodzi. Zdecydowanie

lepszym rozwiązaniem będzie znalezienie naszym pociechom ciekawego zajęcia. Takiego, które nie tylko da nam godzinkę upragnionego spokoju, ale także może je czegoś nauczyć! To wcale nie jest takie trudne. Wszystko, co mamy pod ręką może nam pomóc. Wystarczy tylko uważnie się rozejrzeć i czer-pać z pomysłów pełnymi garściami. Co więcej, żeby twórczo rozwijać nasze dzieci budząc w nich zaan-gażowanie i pasję, wcale nie musimy być naukowcami. Byliście kiedyś na pokazach naukowych dla dzieci? Na przykład w Centrum Nauki Koper-nik albo na festiwalach nauki? To, co można tam zobaczyć jest przede wszystkim proste. Dlatego bez problemu arcyciekawe doświadczenia z biologii, chemii czy fizyki każdy może

zrobić we własnym domu. Waszym laboratorium może być stół kuchen-ny, a narzędziami kubki, ręczniki papierowe, folia spożywcza czy bute-lka wody mineralnej. To łatwiejsze, niż myślicie.

Najmłodszym dzieciom na pewno spodoba się płyn nieniutonowski. Dziwna nazwa, a substancja jeszcze dziwniejsza! Wystarczy dokładnie zmieszać ze sobą około szklanki mąki ziemniaczanej i 2/3 szklanki letniej wody. Można dodać także odrobinę barwnika spożywczego, ale potem sprzątanie kuchni jest bardzo pracochłonne. Dlaczego ten płyn jest taki

niezwykły? Ponieważ w zależności od tego, co z nim robimy, zachowuje się zupełnie inaczej! Jeśli go gwał-

W czasie deszczu dzieci się... nie nudzą!

Zdarza się o się wam czasami, że wracacie z pracy do domu piekiel-

nie zmęczeni, z nadzieją na chwilę odpoczynku? Niestety pogoda za

oknem odstrasza, a dzieci koniecznie potrzebują waszej uwagi. Co w

takiej sytuacji zrobić?

COOL SCHOOL77

kreatywny BELFER

townie i mocno ściśniemy, wydaje się twardy, jak skała. Kiedy przesta-jemy go ściskać, zamienia się w płyn. Spróbujcie szybko ulepić z niego kulę na kształt śnieżki. Zobaczycie, że jeśli tylko przestaniecie obrabiać w dłoniach tę kulę, od razu się rozpływa i przecieka między palcami. Włóż-cie delikatnie rękę bez kłopotu się zanurzy. Spróbujecie uderzyć będzie jak beton. Choć ta prosta w przygot-owaniu zabawa fascynuje szczególnie najmłodszych, nie raz widziałem rod-ziców, którzy nie mogli się nacieszyć dziwną substancją. Pamiętajcie też, że nasze dzieci poznają świat m.in. przez dotyk, dlatego stymulacja tego zmysłu jest naprawdę ważna.

Dzieci kochają, gdy coś się dzie-je. Aby skutecznie przykuć uwagę młodszych dzieci, możemy zrobić domową wersję lampy typu lawa. Myślicie, że to już wyższy poziom wtajemniczenia? Niekoniecznie! Wystarczy nam wysoka szklanka, trochę wody, trochę oleju i (ty-lko jeśli macie pod ręką) barwnik spożywczy. Całość dopełni tabletka musująca, np. popularne multiwita-miny. Wystarczy wlać do szklanki trochę wody (ewentualnie dodać barwnik), a następnie oleju, który pozostanie na górze. Oleju powinno być zdecydowanie więcej, niż wody. I co teraz? Teraz wrzucamy pastylkę musującą do wody i podziwiamy... zachwyconą twarz naszej pociechy! Dla lepszego efektu można przy-gasić światła, a szklankę postawić na jakimś źródle światła – jeśli ktoś z was ma wystarczająco odwagi, to na przykład na smartfonie z włączoną latarką. Bąbelki z tabletki musującej będą unosić się do góry tworząc naprawdę bardzo ciekawe efekty, a całość dopełni gra światłem. Gdy

tabletka się rozpuści, wystarczy sięgnąć po następną i kontynuować zabawę.

Pomysłów na zajęcie starszego dziecka możecie szukać w sieci. Jeden z nich szczególnie mi się spodobał, bo zach-wycił mnie, gdy sam byłem dzieckiem. Wiele lat później zachwycił on także mojego syna! Tym razem potrzebu-jemy pewnego sprzętu – chodzi o miernik elektryczny (ma naprawdę wiele zastosowań). Nie wchodzi on co prawda w standardowe wyposażenie przysłowiowej damskiej torebki, ale ojcowie w garażu powinni go mieć. A dziadkowie mają na pewno! Nie bójcie się, nie proponu-ję niczego ryzykownego. Bezpieczeństwo to podstawa! Miernik pozwala sprawdzić czy w gniazdku jest prąd oraz jakie przedmioty ten prąd przewodzą. Wystarczy ustawić miernik do pomiaru oporności (znaczek Ω), a następnie przyłożyć końcówki naszego miernika do dowolnego przedmiotu. Gdy miernik wyświetla wartość 1 wiemy, że prąd nie płynie. Im bardziej wartość z wyświetlacza zbliża się do zera, tym mniejszy opór i tym łatwiej przepływa prąd. Spróbujmy dotknąć metalowego kaloryfera tam, gdzie jest farba i gdzie jej brak. Sprawdźmy metalową łyżkę i plastikowy klocek. Wlejmy do kubka wodę i ją zbadajmy. Możemy także tę wodę posolić. Wetknijmy końcówki miernika w jabłko albo ogórek i przekonajmy się, co pokaże. Tak naprawdę ilość możliwości jest ogra- niczona tylko naszą i naszych dzieci wyobraźnią.

Internet jest pełen podobnych pomysłów. Tutaj

zaprezentowałem tylko kilka wybranych, które

akurat mojemu dziecku sprawiły ogromną frajdę. Jeśli

chcecie więcej inspiracji na ciekawą rozrywkę, zapraszam

na fanpage K ochamy Biologię, gdzie regularnie staramy się

pokazywać ciekawe i wartościowe zabawy dla młodszych i

starszych.

Marek Bartoszewicz

MAJ 2016 78

COOL SCHOOL79

Ktoż z nas nigdy nie czuł się jak w środku burzy emocjonalnej albo w oku cyklonu, kiedy musiał poradzić sobie z trudnym zachowaniem uczniów? Kto z nas nie dał ponieść się prądowi silnych emocji, a po wszystkim czuł się jak rozbitek na bezludnej wyspie? Kto z nas nie chciał uciec jak najdalej od szkoły, przysięgając, że nigdy, przenigdy więcej...?

Kiedy pytam nauczycieli, co jest dla nich najtrudnie-jsze w codziennej pracy, to oprócz uwag na temat zbyt licznych klas, braku pomocy naukowych i wymagają-cych rodziców, wyłania się jeden wspólny mianownik problemy z dyscypliną oraz samokontrolą.

7 sił, czyli jak uciecz oka emocjonalnegocyklonu i zachowaćtwarz

ROZWOJOWNIA

MAJ 2016 80

No właśnie. Bycie nauczycielem to sport dla twardzieli, którzy posiadają magiczną umiejętność ujarzmienia nie tylko emocji uczniów, ale też swoich własnych. Gdybym ja, jako początkujący nauczyciel, dostała tak-ie narzędzie jak “7 sił” wspierających samokontrolę, to oszczędziłabym so-bie i swoim uczniom wielu tragikom-icznych sytuacji z moimi emocjami w roli głównej!

“7 sił” to metoda wspierania samokontroli w trudnych emocjon-alnie sytuacjach. Została stworzona i opisana przez dr Becky A. Bailey, edukatorkę, psycholożkę i kreatorkę ruchu metodycznego zwanego “con-scious discipline”. Dr Bailey w swojej książce “ Łatwo kochać, trudno dyscyplinować” pisze, że:“Samokontrola jest kontrolą umys-łu, to znajomość własnych myśli i doznawanych uczuć. Mając tę świadomość stajemy się kierown-ikami swojego zachowania. Człowiek pozbawiony samokontroli przekazu-je władzę nad swoim życiem innym ludziom czy zdarzeniom, chybocze się zdalnie sterowany”.

Jako wieloletni nauczyciel mogę z całą stanowczością stwierdzić, że większość z nas działa “na pilota” swoich przekonań, poczucia wartoś-ci, obaw i oczekiwań. Szczególnie w momentach emocjonalnie trudnych. W sytuacji zagrożenia działamy instynktownie. Nasz mózg mówi: “Wiej!” lub “Atakuj!”. Na szczęś-cie człowiek, jako istota myśląca i zdolna do rozwoju, może nauczyć się kontrolować swoje atawistyczne reakcje. “7 sił” to swoisty instruktaż, jak zachować stoicki spokój, zbu-dować relacje z uczniami oparte na szacunku i zrozumieniu. To wydaje

się łatwe, kiedy jesteśmy spokojni i czujemy się bezpieczni, a życie toczy się zgodnie z naszymi oczekiwan-iami. Co jednak się dzieje z naszymi wartościami, gdy dopada nas stres, a sprawy wymykają się spod kontroli? Kiedy świat wokół nas wariuje? “7 sił”odpowiada na pytania, jak sobie radzić w takich sytuacjach.

1. SIŁAPERCEPCJI:Nikt nie doprowadzi Cię do złości bez Twojego wewnątrznego przyzwole-nia

Jak często gdy byliśmy dziećmi słyszeliśmy, że doprowadziliśmy nauczyciela do szału, albo sprow-okowaliśmy go do ukarania nas? W dorosłym życiu bezwiednie pow-tarzamy te same sytuacje, mówiąc: “Zobacz, co mi zrobiłeś!”, “To wasza wina, że się zdenerwowałam!”. Prze-kazując taki komunikat, uznajemy, że naszymi emocjami rządzi Jasio z 2C oraz Kasia z 3A. Oddajemy naszym uczniom władzę nad nami, tym samym zrzucając z siebie odpow-iedzialność za własne myśli i czyny. Prawda jest taka, że nie denerwujemy się z tej przyczyny, którą wskazujemy jako powód naszego rozdrażnienia. Jest to sprawa wewnętrzna. W zden-erwowaniu buntujemy się przeciwko temu, co się dzieje. Koncentrujemy się na tym, czego nie chcemy i przyp-isujemy innym negatywne intencje. W sytuacji trudnej emocjonalnie ogarnia nas poczucie bezsilności, co wyzwala w nas niezadowolenie

i strach. Wtedy atakujemy. Ważne, aby w takiej sytuacji pamiętać, że sytuacje, które nas spotykają i świat wokół nas jest taki, jakim go widzimy. Przyjrzyjcie się, jaki wpływ na emoc-je mają wasze myśli – ku czemu sie one kierują w sytuacji poza strefą komfortu? Często zadawajcie sobie pytanie: “ Kto dysponuje teraz moją siłą?”.

2. SIŁA UWAGI: Otrzymasz więcej tego, na czym się koncentrujesz

Najczęstszym sposobem ustalania reguł postępowania w klasie jest zbiór zasad, czego nie wolno robić. Nie przychodźcie nieprzygotowani, nie biegajcie, nie krzyczcie, nie rozmawiajcie, nie używajcie tele-fonów można by tak jeszcze długo wymieniać. Wydaje się to ok. Do takich zasad jesteśmy przyzwycza-jeni. Jednak gdzieś tam w tyle naszej świadomości tli się niepokój. Im częściej mówimy czego nie wolno, tym częściej uczniowie to robią. Słyszałam o pewnym ekspery-mencie w jednym z gimnazjów. Pewnego ranka przed wejściem do szkoły pojawili się panowie w mundurach, których zadaniem było pilnowanie bezpieczeństwa uczniów. Sprawdzano plecaki i pojawiło się wiele zakazów jasno określających, jakich przedmiotów nie wolno wn-osić na teren szkoły. Reakcja gawiedzi uczniowskiej była natychmiasto-wa. Takiej ilości skonfiskowanych ostrych przedmiotów to najstarsi nauczyciele tej szkoły nie pamiętali! Uczniowie skupili się na tym, o czym tak dużo się mówiło w szkole – na przynoszeniu ostrych przedmiotów. Chyba nie takiego efektu spodziewali się pomysłodawcy projektu. Kiedy

COOL SCHOOL81

człowiek jest zdenerwowany, to jego uwaga zawsze kieruje się ku temu, czego chce uniknąć lub się boi. Trzeba być modelowo spokojnym i świadomym, aby się skoncentrować na tym, czego się pragnie. Chociaż trudne, jest to osiągalne i wykonalne. I to jest optymistyczny akcent.

3. SIŁA WOLNEJ WOLI:Jedyną osobą, którą możesz zmienić, jesteś ty sam.

Największym błędem jaki popełniałam jako młody nauczyciel było moje święte przekonanie, że mogę sprawić, aby moi uczniowie robili to, czego od nich oczekuję. Jeśli nie po dobroci, to siłą. Jaka ja byłam naiwna! Bardzo długo i boleśnie przekonywałam się, że żaden człow-iek nie zrobi czegoś, czego nie chce. Bo ma wolną wolę, czyli ma prawo wyboru. W codzienności zapomi-namy o naszym pierwotnym prawie wyboru. Fałszywie myślimy, że jako dorośli możemy kierować umysłem i zachowaniem dziecka i jeśli uda nam się siłowo wyegzekwować pewne zachowanie, to osiągnęliśmy sukces metodyczny. Nic bardziej błędnego! Metoda silnej ręki uczy dziecko, że ma prawo użyć siły, aby wywrzeć na kogoś wpływ. Działając wbrew czyjeś woli, obniżamy cudzą samoo-cenę i zdolność do podejmowania zobowiązań. Trudno się dziwić nauczycielom, że dają się wciągnąć w to błędne koło kontroli i siłowego egzekwowania określonych zachow-ań. Presja społeczna jest ogromna. Z pokolenia na pokolenie dziedziczymy przekonanie, że jeśli uczniowie źle się zachowują, to jest to wina nauczycie-la, który najwyraźniej nie wypełnia

swoich obowiązków należycie. Nawet język, którym się posługujemy na co dzień odzwierciedla nasze “nie-wolnicze” posłuszeństwo: “muszę”, “powinienem”. Takie słowa od razu nastawiaja nasze myślenie na tor: “zmuszają mnie wbrew mojej woli”. Co się w takim razie zadzieje w naszym umyśle nauczycielskim, jeśli zamienimy je na : “mogę” i “wybier-am”?

4. SIŁA JEDNOŚCI: Najważniejsze są więzi, nie demonstracja własnej wyjątkowości

Powszechne jest przekonanie, że uczniów do nauki najbardziej mot-ywuje relacja z nauczycielem. Im większa więź, tym większa motywac-ja wewnętrzna dzieci i młodzieży. Uważam, że to podstawa. Główny bohater pięknego filmu o szkole “Stowarzyszenie Umarłych Poetów” porywa nastoletnich uczniów swoją unikatową osobowością i zaan-gażowaniem. Ten film to lektura obowiązkowa dla każdego początku-jącego nauczyciela – ogromny zasób motywacji i inspiracji. Jest to także przykład tego, że wspaniałe relacje z uczniami są kluczem do rozwiązania wszelkich problemów wychowaw-czych. W stresującej sytuacji zadaj sobie pytanie: “Czy chcę pokazać swoją wyższość, czy chcę nawiązać kontakt z tą osobą? Czy chcę mieć rację, czy być szczęśliwy?”

5. SIŁA MIŁOŚCI: Dostrzegaj w innych to, co najlepsze

Ta siła dotyczy przekonania, że inni ludzie nie mają złych intencji wobec nas. Przyznajcie się, ile razy w zeszłym tygodniu pomyśleliście, że uczniowie robią wam na złość? Chcą was doprowadzić do szału, a potem film na youtube, z wami w roli głównej, zbierze więcej lajków niż pies pająk. Przypisywanie innym złych intencji to nasza reakcja obronna w sytuacji zagrożenia. Ale dlaczego w klasie mamy czuć się zagrożonymi? To nasze przekonania rządzą naszymi emocjami. Przyp-isujemy innym złe intencje, bo nie czujemy się pewnie. Nasze poczucie własnej wartości nie wynika z tego, jak widzą nas inni, ale z naszego sposobu postrzegania innych. Jeśli dostrzegamy tylko braki i wady w otaczającej nas rzeczywistości, to podejrzewamy innych o to samo. Jeśli zdecydujecie się odwrócić ten system, i zacząć przypisywać pozyty-wne intencje uczniom, to odczujecie wewnętrzny spokój.

6. SIŁAAKCEPTACJI:Ta chwila jest taka, jaka jest

Pewnie myślicie, że aby coś zmienić, należy się temu przeciwstawić. Jeśli jakaś sytuacja nie spełania naszych oczekiwań lub wytrąca nas z włas-nej strefy komfortu, automatycznie staramy się jej zapobiec. Nie można jednak zanegować danej chwili i uznać jej za niedostatecznie akcep-

ROZWOJOWNIA

MAJ 2016 82

towalną, nie atakując jednocześnie ludzi z nią związanych. Zadajemy, wydawałoby się, rozsądne pytania: “Co powinieneś robić? Co powinnaś mieć w zeszycie?” W ten sposób wysyłamy sygnał, że nie akceptujemy ani tej chwili, ani tej osoby. Przeci-wstawiając się temu co istnieje,, zaczynamy sie denerwować. Prowad-zi to do skupiania się na niechcianych rzeczach, na obwinianiu. Co więcej, opór nie prowadzi do zmian, tylko do konfliktu. Zmiana jest możliwa wyłacznie dzięki akceptacji. Można się jej nauczyć. Codziennie pow-tarzaj takie zdanie: “Ta chwila jest, jaka jest.” Skup się na tu i teraz. Nie uruchamiaj mechanizmu obwiniania innych za to, że chwila nie jest zgod-na z waszymi oczekiwaniami.

7. SIŁA INTENCJI: Konflikt stanowi okazję do nauczenia się czegoś

Konflikt jest uznawany za zło, za coś, czego musimy unikać za wszelką cenę. Czy kiedykolwiek zastanawial-iście się dlaczego? Konflikt kojarzy nam się z zakłóceniem spokoju i poczucia bezpieczeństwa. Sytuacja konfliktowa może także zburzyć nasze poczucie komfortu i bez-pieczeństwa. Odczuwamy zdener-wowanie, co prowadzi nas do obwin-iania, złości i atawistycznej ucieczki emocjonalnej. A gdyby spojrzeć na konflikt jak na wspaniałą okazję do nauki, do zdobycia doświadczenia, do nauczenia sięczegoś o sobie i o uczniu? Konflikty są niezbędną i nieodłączną częścią natury ludzkiej. Bunt w wieku nastoletnim to podsta-wa dojrzewania i dorosłości. Konflikt nie jest problemem, w przeciwieńst-wie do naszych reakcji, a nad nimi możemy pracować.

Przypuszczam, że wielu z Was pomyśli teraz: “To mnie nie dotyczy, ja nie mam z tym problemu”. I to będzie fantastyczne, bo to znaczy, że jesteście w pełni świadomi swoich emocji i reakcji, że kierujecie swoja pracą z miłością i akcep-tacją uczniów. W takim razie dziękuję wam za poświęcenie chwili i przeczyt-anie tego artykułu. Jeśli natomiast jesteście podobni do mnie z początku mojej drogi zawodowej – zagubieni nieco, przestraszeni i po omacku radzący sobie z wyzwaniami zawodu to “7 sił” stanie się waszym wybawieniem i dekalogiem dnia codziennego. Ostrożnie – daj sobie czas na wszystko. Pozwól sobie na popełnianie błędów. Nie od razu wszystko Ci się uda. Ale próbuj, nie ustawaj – to najważniejsze.

Źródło: B ecky A. Bailey , “Łatwo kochać, trudno dyscyplinować” , Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2010

Mirosława Wielechowska

COOL SCHOOL83

ROZWOJOWNIA

MAJ 2016 84

Manfred Spitzer niemiecki badacz w swojej książce “Jak uczy się mózg” (Warszawa, 2007, PWN) wyjaśnia dokładnie, że poznawanie nowych rzeczy powinno być źródłem nagród. Nagrody to radość czyli uwolnienie dopaminy, która jest także wytwarzana przy wzbudzaniu ciekawości i poszukiwaniu nowości. Tak więc budzenie ciekawości i pozytywnych emocji mają bez-pośredni wpływ na uczenie się uczenie się budzi ośrodki nagród nagrody i radość prowadzą do powstania dopaminy, bez której proces uczenia nie jest możliwy.

Wielu z nas znana jest także teoria, iż źródłem dopaminy jest sport czyli aktywność ruchowa. Dlatego tutaj na chwilę skupmy się na zadaniach naszego mózgu i tym jak ważne jest angażowanie obu jego półkul.

Prawa półkula mózgu każdego z nas, odpowiada głównie za bodźce niewer-balne, wzrokowo przestrzenne takie jak: tworzenie obrazów, myślenie intui-cyjne, wyobrażenia, kojarzenia, kreatywność i twórczość, a także za marzenia, widzenie przestrzenne, rozróżnianie kolorów, muzykę, rytm, taniec, uczucia i emocje, spontaniczność.

Zakres działań dla lewej półkuli ogranicza się do sfery werbalnej, logicznego, racjonalnego i analitycznego myślenia. Odpowiedzialność za bodźce takie jak: mowa, zapamiętywanie szczegółów, systematyzowanie, planowanie, kolejności i porządek.

Biologiamózgua pasjepoznawcze

Ilu z Twoich uczniów na pytanie czy lubisz się uczyć ze szczerym uśmiechem na twarzy odpowie: “Tak lubię się uczyć”.Dla większości z nas nauka niestety nie jest przyjemnym wspomnieniem.

COOL SCHOOL85

Dlatego pamiętajmy, że nie tylko w nauce języka obcego, ale przy poznawaniu każdej nowej rzeczy, bez względu na jej dziedzinę konieczne jest zaangażowanie zarówno prawej jak i lewej półkuli mózgu.

Powstaje tutaj pytanie jak ten proces zachodzi. Odświeżmy zatem naszą wiedzę z biologii.Niezbędne są oczywiście neuro-ny, każdy z nich ma jeden akson zakończony rozgałęzieniami. Neu-rony komunikują się między sobą za pomocą impulsów w przestrzeni zwanej synapsą. Każdy neuron posi-ada tysiące dendrytów odbierających informacje od innych neuronów tworzenie połączeń synaptycznych skutkuje procesem uczenia. Proces ten zachodzi na dwóch poziomach: świadomym komunikacja oraz nieświadomym emocje.

Fakty oraz Piramida MaslowaCzy kiedy jesteśmy zmęczeni i głodni wracając z pracy, potrafimy myśleć o czymś innym niż ciepły posiłek w domu? Jest to potrzeba najniższe-go rzędu. Podobnie jest z naszymi uczniami i procesem zaspokajania potrzeb najniższego rzędu, by móc przejść do celów wyższych był znany już w 1943r., kiedy to w czasopiśmie ”Psychological Review” Abraham Maslow opisał hierarchię potrzeb. Chcąc uczyć się efektywnie pamięta-jmy, żeby zapewnić naszemu ciału oraz organowi sprawującemu nad nim kontrolę mózgowi zaspokojenie tych potrzeb na najwyższym po-

ziomie. Kodowanie nowych infor-macji w pamięci długotrwałej odby-wa się efektywniej, kiedy wiadomoś-ci prezentowane są w bezpiecznej, bezstresowej, przyjaznej atmosferze. Jest to bezpośrednio związane z zaspokojeniem drugiego poziomu piramidy czyli zapewnienia bezpiec-zeństwa.

Uczenie się w grupie zaspokaja po-trzebę afiliacji oraz ma lepsze efekty ponieważ zyskujemy wiele nowych obrazów. być może dotychczas dobrze znanych nam sytuacji, a także możemy tę wiedzę zastosować w praktyce. Wymieniamy się doświad-czeniami, a odnoszenie wiedzy do doświadczeń życiowych przynosi spektakularne efekty.Pamiętajmy również, że nie wol-no nam sklasyfikować naszych uczniów na humanistów i ścisłow-ców, bo jak widzimy powyżej, mózg każdego z nas ma dwie półkule odpowiedzialne za różnego typu inteligencje i czynności. W swoich badaniach popiera to również Chomsky mówiąc o tym, że rozwi-jana na początku zdolność myślenia matematycznego, odbywa się za bezpośrednią pomocą umiejętności językowych. I tutaj nie klasyfikujmy, lecz chwalmy klasowego humanistę bądź matematyka pokażmy uznanie, a za pomocą wzoru piramidy po-

Teresa RADZI

MAJ 2016 86

każmy naszym uczniom, jak daleko już zaszli.Przechodząc przez kolejne poziomy naszych potrzeb, docieramy do wier-zchołka góry lodowej: Jak zrealizować potrzebę samorealizacji? FASCY-NUJMY! Wracamy tutaj do początku naszych rozważań, więc koło procesu uczenia się zatoczyło. Tak fascynujmy naszych uczniów, ale i siebie samych, rozniecajmy ciekawość i emocje, a uzyskamy niesamowite efekty.

“Mózg działa równolegle”Mózg najlepiej zapamiętuje informacje, kiedy ma możli-wość połączenia wiedzy kognitywnej z emocjami oraz aktywnością ciała (jak podnoszenie rąk).Czasem zgaśmy światło i zasłońmy okna w klasie, lub włączmy dźwięki natury obudźmy ciekawość swoich uczniów. Może nawet ich zszokujmy. Zachęćmy, by choć na chwilkę zamienili swoje położenie, by wykonywali

ćwiczenia ruchowe. Nawet Ci bardziej dojrzali ucznio-wie. Pamiętajmy, że mózgi nas wszystkich zbudowane są bardzo podobnie i wymagają niemalże tych samych bodźców, by nauczanie i uczenie się było efektywne. I wszyscy mamy PASJE! Tylko czasem potrzeba nam czasu i możliwości, by je odkryć.

Agata Pieńkosz Pacia

Droga Tereso, uczę języka angielskiego w przedszkolu. Rodzice dzieci naciskają, żebymimpisała wymowę słówek po polsku a oni będą ćwiczyć z dziećmi w domu. Co powinnam zrobić?

Jestem przeciwna pisaniu wymowy po polsku z kilku powodów. Po pierwsze, dzieci bez problemu zapa-miętują wymowę angielskich słówek. Po drugie, nie da się dobrze zapisać wymowy po polsku. Po trzecie, jest-em przeciwniczką tego typu praktyk gdyż dzieci w przyszłości również mogą chcieć zapisywać wymowę po polsku a wtedy nie chcą uczyć się zapisu transkrypcji, którą mają w słowniku. Po czwarte, matema-tyk albo inny nauczyciel nie robi

notatek dla rodziców. Po piąte, jak osoba nie znająca języka chce uczyć swoje dziecko. Po szóste, w intrene-cie można znaleźć słowniki gdzie można odsłuchać jak wymawia się dany wyraz i mogą z tego skorzystać również rodzice. Owszem można doradzić coś rodzicowi, poprosić o dopilnowanie, żeby dziecko zrobiło jakieś zadanie, ale nauczyciela rodzic zastąpić nie może.

Teresaodpowiadana wasze pytania

COOL SCHOOL87

Mam na korepetycjach ucznia, który w tym roku zdaje maturę podstawową. Jakie są kryteria oceny wypowiedzi pisemnej. Proszę o informację, jak mam oceniać prace.No cóż, muszę przyznać, że podjęła się pani nie lada wyzwania. Przygotowując ucznia do matury należy wcześniej poznać zasady tegoż egzaminu. Co więcej, trzeba je przedstawić uczniowi. Dopiero wtedy można z nim pracować. Zasady można znaleźć w informatorze maturalnym zamieszczonym na stronie CKE. Po zapoznaniu się ze wszystkimi informacjami zalecałabym zapytać o szczegóły doświadczonego egzami-natora. Nie da się tego wytłumaczyć w kilku zdaniach. Egzaminatorzy są szkoleni wiele godzin, poprawiają wiele prac, a i tak często się ze sobą konsultują. Osoba, która nie ma pojęcia, o co chodzi nie może oczeki-wać, że dostanie odpowiedź w kilku zdaniach i już będzie wiedzieć o co chodzi. Niestety wymaga to dłuższej pracy.

Od września zaczynam po raz pierwszy pracę w szkole, a w sierpniu mam pierwsze zebranie Rady Pedagogicznej.Jak powinnam się do tego przygot-ować?Po pierwsze, zalecam spokój. Zarówno dyrekcja i nauczy-ciele wiedzą, że jest Pani „nowa” i nikt nie będzie ocze-kiwał, że wszystko będzie Pani wiedzieć. Na początek należy poznać swój przydział czynności i zakres swoich obowiązków. Jeśli będą jakieś ważne komunikaty, które Pani będą dotyczyć dobrze jest sobie zanotować co i jak. Zazwyczaj jednak są dodatkowe informacje na tablicy ogłoszeń w pokoju nauczycielskim itp. W niektórych szkołach dyrektor wyznacza kogoś, kto pomaga nowemu nauczycielowi. Nawet jeśli nie zrobi tego dyrektor może Pani po prostu prosić nauczycieli o pomoc. Z własnego doświadczenia wiem, że chętnie pomaga się osobom, które pytają. Takie, które udają, że wiedzą wszystko nie są mile widziane.

Czy należy poprawiać uczniów podczas odpowiedzi ustnej? Jeśli tak, to w jaki

sposób?Jeśli uczeń wypowiada się na jakiś temat, wyraża swoją opinię, podaje różne argumenty itd. nie należy go wtedy poprawiać. W przeciwnym razie uczeń skupi się na gramatyce, a nie na treści i wypowiedź będzie mniej treściwa. Często bywa tak, że uczniowie jednak chcą wiedzieć czy robią błędy czy nie. Jest na to świet-ny sposób. W trakcie wypowiedzi nauczyciel może zanotować sobie, co chce powiedzieć uczniowi. Kiedy uczeń skończy, można zwrócić uwagę na najważniejsze błędy (abso-lutnie nie na wszystkie, w mówieniu liczy się ‘’fluency”) oraz skomen-tować całą wypowiedź. Koniecznie należy podać też plusy wypowiedzi, a nie pokazać tylko to, co uczniowi

nie wyszło.

Niedługo mam egzamin na stopień nauczyciela mianowanego. Jakie prze-pisy powinnam znać?Zdecydowanie Karta Nauczyciela oraz przepisy wewnątrzszkolne, czyli Statut Szkoły, Wewnątrzszkolne Zasady Oceniania itp. Trzeba znać rozporządzenie do-tyczące awansu zawodowego nauczycieli oraz ustawę o systemie oświaty. Ta ostatnia jest bardzo obszerna, należy znać treści dotyczące typu naszej placówki oraz zasady oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów.

Teresa Perkołup

MAJ 2016 88

MAJ 2016 89

Od redakcjiKochany Nauczycielu!Nawet nie wiesz jak się cieszę, że trzy-masz w dłoni tę gazetę, a konkretnie jej pierwszy numer. Na naszym edu-kacyjnym rynku, bardzo brakowało mi pozycji, która byłaby przystępna, cieka-wa, praktyczna, ale przede wszystkim inspirująca.

Nie tworzę tej gazety sama. Powstaje ona przy współpracy wielu fantastycz-nych, kreatywnych i pełnych miłości do nauczania osób.

Pierwszy numer nie ma ściśle określo-nego motywu przewodniego. Chcia-łam przekonać się, o czym chcecie pisać, ale także o czym chcecie czytać. Pamiętajcie! To Wy tworzycie tą gazetę. Masz ciekawy pomysł? Czegoś Ci zabrakło? Chcesz podzielić się z innymi swoimi doświadczeniem? Jest coś, o czym chcesz napisać? Zapraszam do współpracy!

Popławska? Wszystkim kojarzy się głownie z nowoczesnymi technologia-mi, aplikacją na każdą czynność, ale na szczęście - także z mnóstwempomysłów.

Pomysł na tę gazetę powstał pewne-go, jeszcze nie tak ciepłego wieczoru. Zaczęłam się zastanawiać: czy znam fajną gazetę dla fajnych lektorów? Nie zawsze mam czas czytać książki, a inspiracje same się nie narodzą.

Na szkoleniach bardzo często pod-chodzicie do mnie i zdradzacie swoje fantastyczne pomysły. Niektóre z nich e publikuję na blogu, inne na facebo-oku. A jest Was coraz więcej.Dlatego też doszłam do wniosku, że zbiorę Was wszystkich w jednym miejscu. Razem z waszymi wspaniały-mi pomysłami. Tak oto powstała nasza gazeta! Cool School! NauczycieleNauczycielom. Inspirujcie się nawza-jem!

Pozdrawiam Was serdeczniei zapraszam do lektury.

Redaktor NaczelnaAnna Popławska

anna@annapoplawska.plfacebook.com/kochamuczyc

COOL SCHOOL90

NaszaRedakcjaAgata Zakrzewska - OkrojekMam na imię Agata. Jestem idealistką i marzycielką. Ciągle w ruchu, ciągle szukam inspiracji i odpowiedzi na pytanie: Jak uczyć polskiego? Jestem nauczycielką języka polskiego jako obcego spotykam ludzi z całego świata, lubię to!Uczę języka polskiego gimnazjalistów i licealistów spot-kania z Polakami dają wiele satysfakcji!Moją pasją jest nowoczesne i kreatywne nauczanie, od-krywanie nowinek i ciekawostek metodycznych.Moje marzenie zawodowe? Być najlepszą nauczycielką na świecie, ALE w oczach moich studentów.

Agnieszka BielickaJestem absolwentką Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie oraz Wyższej Szkoły im. Pawła Włodkowica w Płocku. Moja specjalizacja to oligofrenopedagogika. Na co dzień pracuję z dziećmi z autyzmem i Zespołem Asperge-ra. Dodatkowo kształcę się w kierunku ukończenia ścieżki

certyfikowanego Terapeuty Behawioralnego.Pasjonuje mnie praca z dziećmi z ciężkimi zaburzeniami zachowania i autyzmem. Jestem autorką szkoleń oraz konferencji poświęconych tej tematyce. Ukończyłam wiele szkoleń, które pozwalają mi efektywnie pracować z dziećmi i uczyć ich nabywać nowe umiejętności niezbędne do funkcjo-nowania w naszym społeczeństwie.Wykładam na Wyższej Szkole Gospodarki w Bydgoszczy, gdzie dzielę się ze swoimi studentami wiedzą. Pomagam i udzielam konsultacji rodzicom, którzy mają problem z zachowaniami u swoich dzieci.

Angelika SkotnickaJestem nauczycielem języka angielskiego, który nauczył się oddychać po angielsku, a teraz tę wiedzę przekazuję moim uczniom. Angielski jest moją pasją od zerówki i to właśnie z tego powodu zdecydowałam się uczyć na wszystkich możli-wych poziomach, ponieważ z językiem trzeba być ciągle na bieżąco. Prowadziłam szkolenia na festiwalu HR zorganizo-wanym przez koło Personalni Uniwersytetu Ekonomiczne-go w Krakowie. Dwa lata temu zdecydowałam się otworzyć swoją własną szkołę języka angielskiego, gdzie uczniowie pozyskują wiedzę na podstawie metody iHUS (iHEAR-iUNDERSTAND iSPEAK) czyli SŁYSZĘ > ROZUMIEM > MÓWIĘ. Od niedawna piszę artykuły do magazynu dla nauczycieli The Teacher oraz do gazety roku Cool School

MAJ 2016 91

Nauczyciele Nauczycielom, gdzie będziemy się z Wami dzie-lić swoją wiedzą i doświadczeniem. Obecnie n ależę również do zespołu merytoryczno dydaktycznego, który zajmuje się tworzeniem treści do aplikacji mobilnej uczącej języków obcych. Moja sekcja będzie się nazywała Coffee Break, także: “Co powiecie na kawę w ciekawym towarzystwie?” :)

Anna PopławskaJestem lektorem języka angielskiego i trenerką nauczycieli języków obcych. Pasjonuję się nowoczesnymi technologiami w nauczaniu, a jeszcze bardziej uczeniem innych nauczycieli, jak korzystać z innowacyjnych pomysłów, aplikacji, narzędzi. Specjalizuje się we wprowadzaniu nowoczesnych techno-logii w nauczaniu języków obcych. Prowadziłam szereg konferencji edukacyjnych, autorskich szkoleń i warsztatów. Regularnie występuję na ważnych wydarzeniach szkolenio-wych rynku edukacyjnego.Przez ostanie lata związana byłam z dwoma dużymi szko-łami językowymi, gdzie byłam Dyrektorem Metodycznym. Obecnie prowadzę swoją szkołę językową, centrum szkoleń dla lektorów i jestem Dyrektorem Merytorycznym w firmie To_Reforge, gdzie odpowiadam za rozwój i wdrażanie plat-form edukacyjnych w Polsce i na Świecie.Od maja jestem redaktorem naczelnym najlepszej gazety dla nauczycieli w tym kraju – Cool School Nauczyciele Nauczy-cielom

Edyta PikulskaNazywam się Edyta Pikulska i od kilku lat prowadzę w Toru-niu szkołę językową -Oxford Station- dedykowaną głownie dzieciom w wieku szkolnym i wczesnoszkolnym. Jestem wielką pasjonatką niestandardowych metod nauczania.

Poprzez wywoływanie pozytywnych emocji wśród uczniów, nauka staję się przyjemnością a nie przykrym obowiązkiem. Od kilku tygodni jestem również autorką bloga, na którym dzielę się swoimi pomysłami: www.edytapikulska.weebly.com. Zapraszam do lektury :)

Ewa Alicja HerbaTyp ADHD;) Nie potrafię długo usiedzieć bezczynnie ;). Kilka lat temu, z ciekawości  zainteresowałam się tematem nowych technologii w edukacji i tak przepadłam;). Stało się to moją pasją:), którą ciągle pogłębiam i odkrywam pracując z dzieciakami i młodzieżą.  Od niedawna razem z koleżanką tworzę stronę i dziennik http://techedubrainy.weebly.com/ , w którym chcemy zarazić innych naszą frajdą, którą przy-nosi użycie nowych technologii w edukacji. Pozapracowym, niezbędnym do życia, tlenem są mi podróże, muzyka, dobra książka czy film. Lubię też eksperymentować w kuchni i delektować się spotkaniami z przyjaciółmi.

Ewa OstarekJęzyk angielski to moja pasja. Mam to szczęście, że mogę realizować się jako lektor i zachęcać innych do zgłębiania tajników tego języka. Prowadziłam zajęcia ze wszystkimi grupami wiekowymi od przedszkolaków, pracowników firm do studentów Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Od kilku lat uczę języka angielskiego on-line z wykorzystaniem nowo-czesnych technologii. Doceniam moja pracę dzięki, której obecnie mam kontakt z ludźmi z całego świata. Stawiam

COOL SCHOOL92

sobie poprzeczkę coraz wyżej, co sprawia, że każde zajęcia są wyjątkowe. Moje artykuły można przeczytać m.in. w: The Teacher, Oxford Magazine, Życiu Szkoły, Zalewie Kultury, czy Antytekstach. Moim najnowszym projektem jest strona: szuflada-jezykowa.pl, za pomocą której udowadniam, że za-miłowaniem do angielskiego można dzielić się z innymi. W wolnym czasie pływam, podziwiam zachody słońca, gram na gitarze. Jestem pozytywnie nastawiona do życia i wiem, że dzięki mojej pasji praca jest dla mnie przyjemnością.

Kamila Wilga - Godzińska Jestem specjalistą logopedii , pedagogiem i terapeutą . Ukoń-czyłam Uniwersytet im. Kazimierza Wielkiego w Bydgosz-czy. Specjalizuję się w terapii opóźnionego rozwoju mowy i masażu logopedycznym. Już w czerwcu zdobędę certyfikat trenera ,,Metody Krakowskiej prof. Jagody Cieszyńskiej ,,.. W swojej pracy terapeutycznej skupiam się przede wszyst-kim na dziecku jego potrzebach , doznaniach , uczuciach wykorzystując przy tym innowacyjne metody i nowoczesne technologie. Moją pasją jest tworzenie własnych narzędzi do pracy oraz autorskich zabaw - wszystko po to , aby dziecko jak najlepiej wykorzystało czas spędzony w gabinecie. Pra-cuję w ,,Poliglota Szkoła Języków Obcych - Natalia Tengow-ska,,,gdzie prowadzę gabinet logopedyczny oraz warsztaty terapii pedagogicznej. Siostra Natalia Tengowska choć młodsza, była inspiracją do rozpoczęcia pracy we własnym gabinecie i nadal pełni funkcję głównego promotora wszyst-kich moich pomysłów i prac. W swoim życiu wyznaję zasadę - wszystko dla dobra dziecka!!!!

Kasia KłopskaJestem absolwentką filologii angielskiej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, pracuję jako nauczycielka w Prywatnej Szkole Podstawowej Gaudium et Studium w Poznaniu, gdzie z przyjemnością realizuję swoje pomysły, czerpiąc ze wszystkiego, co wokół mnie. Uwielbiam tempo, energię a kontakty z uczniami i inspirujące lekcje to najwięk-sza przyjemność dnia. Nie lubię miliona kserówek i chowa-nia się przed uczniami za stertami papierów. Cieszę się, że moja praca nie zabiera energii a, wręcz przeciwnie, ładuje akumulatory. Uczę dzieci ale przede wszystkim uczę się od dzieci- jestem dumną wychowawczynią klasy 6c. Moje na-uczycielskie motto to: „Dobry nauczyciel, który nie wtłacza a wyzwala, nie ciągnie a wznosi, nie ugniata a kształtuje, nie dyktuje a uczy, nie żąda a zapytuje – przeżyje wraz z dziećmi wiele natchnionych chwil”. Poza szkołą możecie spotkać mnie na festiwalach muzycznych, warsztatach kuchni we-getariańskiej, warsztatach grania na ukulele, czy wyplatania wianków (kocham warsztaty!). Szybko mknę przez świat, bo prowadzą mnie moje energiczne psy a z licznych podró-ży zawszę wracam z kulą śnieżną, których kolekcja jest już naprawdę liczna.

Katarzyna SkibińskaPracuję jako lektorka języka angielskiego i uczę głównie dzieci i młodzież szkolną. Od zawsze pasjonowały mnie języki obce i kilku z nich próbowałam uczyć się w przeszło-ści. Z własnego doświadczenia wiem, że nauka języka obcego może być wyzwaniem, dlatego staram się by dla moich uczniów był to proces przyjemny i pełen zabawy. Intere-suję się pedagogiką i psychologią, które pozwalają mi lepiej zrozumieć moich uczniów oraz dają różnego typu pomocne

MAJ 2016 93

wskazówki m.in. do tego jak motywować uczniów do nauki. Redaktor Naczelna zaraziła mnie swoją pasją do nowo-czesnych technologii i wykorzystaniem ich w edukacji i od pewnego czasu również i ten temat zajmuje mi czas wolny.

Katarzyna SzwedPracuję, jako nauczyciel języka angielskiego, z wykształcenia jestem również pedagogiem, animatorem kultury oraz arte-terapeutą. Moja praca jest moją pasją. Na swoich zajęciach używam wielu form wspomagających nauczanie. Turnieje, gry, prace plastyczne, fotografia, film, muzyka, drama oraz oczywiście IT - to wszystko znajdziecie na moich zajęciach. Swoich uczniów zachęcam do rozwijania swoich zdolno-ści nie tylko poprzez różnorodne formy zajęć, ale również własnym przykładem. Biorę udział w licznych szkoleniach oraz kursach, ponieważ dobry nauczyciel powinien cały czas się dokształcać. W swoim życiu kieruję się zasadą: „Jest jedna zasadnicza rzecz określająca wyjątkowość człowieka - pasja”.

Katarzyna WiącekZawsze chciałam zostać nauczycielką. Udało mi sie spełnić to marzenie i od ponad 10 lat pracuję z młodzieżą ponadgimna-zjalną i dorosłymi. W pracy zwracam szczególną uwagę na efektywne motywowanie uczniów oraz włączanie edukacji obywatelskiej w proces nauczania. Chcę pokazać, że na angielskim można mówić o ważnych sprawach.Wciąż szukam nowych wyzwań, dlatego od kilku lat je-stem egzaminatorem OKE i w maju cierpliwie sprawdzam matury. Piszę egzaminy gimnazjalne i artykuły do czasopism

metodycznych. Jestem także mentorem dla nauczycieli na kursach NAI (Nauczycielska Akademia Internetowa). Ponadto prowadziłam warsztaty dla nauczycieli na temat krytycznego myślenia, a niedawno założyłam stronę interne-tową http://en joyenglish.weebly.com/, na której prezentuję moje pomysły na ciekawe i mądre lekcje.

Mirosława WielechowskaJestem absolwentką Nauczycielskiego Kolegium Języka An-gielskiego w Olsztynie, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Podyplomowych Studiów Metod Wspierania Relacji Międzyludzkich LIFE Coaching na Uniwersytecie Łódzkim. Od dwóch dekad jestem nauczycielem języka angielskiego, a od wielu lat metodykiem w ogólnopolskiej szkole językowej, coachem i mentorem dla młodych oraz doświadczonych nauczycieli. Jestem fanką wykorzystania założeń coachingu w edukacji, ruchu Świadoma Dyscyplina, Stephena R. Coveya oraz szwedzkich kryminałów. W życiu szukam wciąż nowych inspiracji do pracy, czegoś, czym mogę podzielić się z innymi. Niespożyte pokłady energii i kreatywności oraz szalona wyobraźnia znajdują swoje ujście w inspirowaniu innych. Ciągle szukam nowych wyzwań!

Natalia TengowskaJestem absolwentką Lingwistyki Stosowanej (Angielski z Niemieckim) oraz Filologii Hiszpańskiej. Języki obce pa-sjonują mnie od zawsze. Już będąc w liceum wiedziałam, że chcę być nauczycielem. Nauczycielem, który jest inspiracją dla uczniów, który wie, jak zachęcić do nauki, który używa

COOL SCHOOL94

aktywizujących technik w swojej pracy oraz cały czas się rozwija, żeby dać z siebie jak najwięcej. Swoją pracę zaczyna-łam w gimnazjum, pracowałam też w przedszkolu, a obecnie pracuję w szkole podstawowej. W 2009 roku otworzyłam swoją szkołę językową, gdzie uczę wszystkie grupy wiekowe. Bardzo lubię pracować z dziećmi, ale równie dobrze czuję się z młodzieżą oraz dorosłymi. Interesuję się także metodyką nauczania języków obcych oraz nowoczesnymi technolo-giami, które można zastosować w nauczaniu. Uwielbiam tworzyć nowe gry i zabawy, a wszystko po to, żeby zajęcia były ciekawe. Prywatnie jestem mamą. Mam dwie cudowne córeczki Gaję i Lilię, które razem ze mną odkrywają cudow-ny świat języków obcych.

Patrycja OstrogskaPatrycja Ostrogska jest nauczycielką języka angielskiego, specjalistką ds. terapii pedagogicznej i doktorem nauk huma-nistycznych w zakresie językoznawstwa na Uniwersytecie Łódzkim. Jest autorką wielozmysłowego programu naucza-nia dla uczniów ze specyficznymi trudnościami w nauce, który stale udoskonala. Od 10 lat walczy z dysleksją w swoim gabinecie, a przebieg tych walk opisuje na blogu Z dziennika terapeuty. Poza tym szkoli nauczycieli i ro-dziców, jak pracować z dzieckiem dyslektycznym. Pol-skie Towarzystwo Dysleksji to jej ulubione towarzystwo. Wprółpracuje też z łódzkimi Poradniami Psychologiczno-Pedagogicznymi, Wojewódzkim Ośrodkiem Szkolenia Na-uczycieli w Łodzi i Centrum Wspierania Edukacji i Rozwoju ARKANA. Prywatnie jest mamą bardzo rezolutnej Tai, która po szkole spędza czas w okolicach gabinetu i która uważa, że nie ma lżejszej i przyjemniejszej pracy niż nauczanie.

Paulina Paleczna - BrzuskaJestem animatorem kultury i nauczycielką języka angiel-skiego w Alternatywnej Szkole Podstawowej w Cieszynie. Inicjuję, koordynuję i realizuję projekty o charakterze eduka-cyjnym, kulturalnym i społecznym. Szkolę nauczycieli i sama bardzo chętnie uczestniczę w różnych formach doskonale-nia. Uwielbiam korzystać z nowych technologii na lekcjach. Wierzę w słuszność idei ocieniania kształtującego i z uwagą śledzę nowe trendy w edukacji. Namiętnie buszuję po sieci. Doba jest dla mnie zdecydowanie zbyt krótka. Zawsze mam coś do zrobienia, jestem w ciągłym biegu. Nie ma dla mnie rzeczy niemożliwych. Kiedy już zdołam się zatrzymać czytam, oglądam i dziwię się światu. Prywatnie jestem żoną mojego męża, mamą 4 miesięcznego gagatka i wokalistką punkowej kapeli.

Teresa Perkołupmgr filologii angielskiej (specjalność nauczycielska), do-świadczony egzaminator OKE w Krakowie na poziomie gimnazjalnym i maturalnym, a od kilku lat przewodni-czący zespołu egzaminatorów OKO w Sanoku. Od 21 lat nauczyciel języka angielskiego w II Liceum imienia Marii Skłodowskiej Curie w Sanoku. Przez 13 lat wykładowca w NKJO w Sanoku (metodyka nauczania języka angielskie-go, teoria uczenia i nauczania, historia Wielkiej Brytanii i USA oraz zajęcia z praktycznej nauki języka angielskiego). Administrator grupy NAUCZYCIELE JĘZYKA ANGIEL-SKIEGO oraz METODYKA NAUCZANIA JĘZYKÓW OBCYCH na portalu społecznościowym Facebook.

MAJ 2016 95

Autorka bloga „A coffee room for English teachers”. Współ-pracuje z nauczycielami z całej Polski w zakresie metodyki nauczania języka angielskiego oraz znajomości przepisów prawa oświatowego dzieląc się swoim doświadczeniem zawodowym.

Żaneta MisiągJestem absolwentką Uniwersytetu Warszawskiego i ma-gistrem italianistyki. Od ośmiu lat nauczam z pasją języka włoskiego. Mam doświadczenie w pracy ze wszystkimi gru-pami wiekowymi od najmłodszych do najstarszych. Jestem autorką zestawu fiszek do nauki języka włoskiego i testu kwalifikacyjnego dla szkoły językowej. Prywatnie jestem wielką fanką hiszpańskiej piłki nożnej, uwielbiam rosyjską literaturę i francuskie kino. W domu – kociara, poza domem – wolontariuszka w Schronisku dla Bezdomnych Zwierząt w Milanówku.

Redaktor Naczelna:Anna Popławska

Redagują:Milena KaszubaSylwia Kańczugowska

Grafik:Robert Piętka (Papa Studio)

Fotograf:Wiktoria Maliszewska (RudaForografia)