chacobo bible new testament

726
Nuevo Testamento Dios Chani Chácobo

Upload: holybibles

Post on 24-Jul-2015

239 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • Nuevo TestamentoDios Chani

    Chcobo

  • El Nuevo Testamento en Chcobo

    Todas las ilustraciones se usan por cortesia de la 1978, David C. Cook Publishing Company

    Las Mapas de las pginas 720, 721 se usan por cortesia de 2010, Wycliffe Bible Translators

    Segunda edicin2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

    Primera edicin1979, Liga Bblica, Internacional

    Creative Commons Atribucin-NoComercial-NoDerivadas3.0Unported

    Eres libre de:copiar, distribuir y comunicar pblicamente la obra

    Bajo las condiciones siguientes: Atribucin Debes reconocer la autora de la obra en los trminos especificados por el propio

    autor o licenciante. No comercial No puedes utilizar esta obra para fines comerciales. No Derivadas No est permitido que alteres, transformes o generes una obra derivada a

    partir de esta obra.

    Entendiendo que: Renuncia Alguna de estas condiciones puede no aplicarse si se obtiene el permiso del titular

    de los derechos de autor. Otros derechos Los derechos siguientes no quedan afectados por la licencia de ninguna

    manera: Los derechos derivados de usoslegtimosu otras limitaciones reconocidas por ley no se ven

    afectados por lo anterior; Los derechos morales del auto; Derechos que pueden ostentar otras personas sobre la propia obra o su uso, como por ejemplo derechosdeimagen o de privacidad.

    Aviso Al reutilizar o distribuir la obra, tiene que dejar bien claro los trminos de la licencia de esta obra.

    http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0

  • NDICE abrev. pgina

    San Mateo Mt 1San Marcos Mr 96San Lucas Lc 158San Juan Jn 259Hechos de los Apostoles Hch 333Carta a los Romanos Ro 424Primera Carta a los Corintios 1 Co 461Segunda Carta a los Corintios 2 Co 497Carta a los Galatas G 523Carta a los Efesios Ef 536Carta a los Filipenses Fil 549Carta a los Colosenses Col 559Primera Carta a los Tesalonicenses 1 Ts 568Segunda Carta a los Tesalonicenses 2 Ts 575Primera Carta a Timoteo 1 Ti 580Segunda Carta a Timoteo 2 Ti 590Carta a Tito Tit 597Carta a Filemn Flm 601Carta a Los Hebreos Heb 604Carta de Santiago Stg 635Primera Carta de San Pedro 1 Pe 644Segunda Carta de San Pedro 2 Pe 654Primera Carta de San Juan 1 Jn 660Segunda Carta de San Juan 2 Jn 668Tercera Carta de San Juan 3 Jn 670Carta de San Judas Jud 672Apocalipsis Ap 675No cahti xo (citas Bblicas importantes) 715 Mapas 717

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • iv

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • Jesu naborqubo Lucas3.23-38

    1 1Jabi chama David yamabo, Abraham yamabo, tihi caba chahitaxocobo Jesucristo iniqu. Jabi Jesucristo naborqubo jan bo tqu tsi xo naa.

    2Abraham baqu Isaac iniqu.Isaac baqu Jacob iniqu.Jatsi doce ca baqu bo Jacob yamab jayaniqu. Jacob

    jariapari baqu Jud iniqu. 3 Jatsi dos ca baqu bo, naa Fares, Zara, tihi cabo Jud

    jayaniqu. Jato jahhua, Tamar ini quiha.Jatsi Fares baqu Esrom iniqu.Esrom baqu Aram iniqu.

    4 Aram baqu Aminadab iniqu.Aminadab baqu Naasn iniqu.Naasn baqu Salmn iniqu.

    5 Salmn baqu Booz iniqu. Jasca, jahu jahhua Rahab ini quiha.

    Jatsi Booz baqu Obed iniqu. Jasca, jahu jahhua Rut ini quiha.

    Jatsi Obed baqu Isa iniqu. 6 Isa baqu David iniqu, naa chama-chamaria inish cato.

    David baqu Salomn iniqu. Uras i-ipaonish ca ahui jahu jahhua ini quiha.

    El Santo Evangelio Segn

    San Mateo

    1

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 2 7 Salomn baqu Roboam iniqu.Roboam baqu Abas iniqu.Abas baqu Asa iniqu.

    8 Asa baqu Josafat iniqu.Josafat baqu Joram iniqu.Joram baqu Uzas iniqu.

    9 Uzas baqu Jotam iniqu.Jotam baqu Acaz iniqu.Acaz baqu Ezequas iniqu.

    10 Ezequas baqu Manass iniqu.Manass baqu Amn iniqu.Amn baqu Josas iniqu.

    11 Jeconas, jahu noma bo, tihi cabo Josas saihuaniqu. Naatiy tsi Babilonia mai qui Isral ca nohiria bohacaniqu.

    12Jaquirqu Salatiel Jeconas saihuaniqu.Jatsi Salatiel baqu Zorobabel iniqu.

    13 Zorobabel baqu Abiud iniqu.Abiud baqu Eliaquim iniqu.Eliaquim baqu Azor iniqu.

    14 Azor baqu Sadoc iniqu.Sadoc baqu Aquim iniqu.Aquim baqu Eliud iniqu.

    15 Eliud baqu Eleazar iniqu.Eleazar baqu Matn iniqu.Matn baqu Jacob iniqu.

    16 Jacob baqu Jos iniqu, naa Mara bn. Jabi Jesu, naa Cristo icanai ca Mara comaniqu.

    17Jabi Abraham bsotiy quirqu catorce ca naborqubo iniqu. Jatsi chama David yamabo bsoniqu. Jaquirqu catorce ca naborqubo hutsa bo iniqu. Jatsi Babilonia mai qui Isral cabo bohacaniqu. Jaquirqu catorce ca naborqubo hutsa bo iniqu. Jatsi Jesu coniqu.

    Jesu conina Lucas2.1-7

    18Nca tsi quiha Jesucristo conina ra. Jabi bn bipaima jahu jahhua Mara iniqu. Jahu bn ti ca Jos ini quiha. Jama, bn binox pari tsi quiha Mara tohoyaniqu Espritu Sant no. 19Jatsi

    San Mateo1

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 3quiha Jos, naa jahu bn ti cat Mara bicasyamaniqu, joni shinajiaxni ca ja ini qushpi na. Jasca, nohiria bsojo xo tsi bro tsi Mara ja niacasyamani quiha, brabihuacasyamaqu na. 20Jaha tsi jahu ahui ti ca niahai ca ja shina-shinaniqu. Shinajano tsi quiha ja qui jisiquiniqu Iboba ngel, ja namahai cat no. Jisiquihax Jos qui ja chaniniqu:

    Jisa Jos, David yamaba chahitaxocob. Mi ahui ti ca Mara biti raquyamahu. Espritu Sant tsi ja tohoyayamqu. 21Baqu comaxhi quiha. Ja coqu tsi Jesu ja janhacaxti xo, jato jocha quima nohiria bo ja xabahamaxhai qushpi na. 22Ncapi-jayamqu Iboba Chani jatihuahacano iquish na, naa jahu Chani yoanish cat qunnina. 23Jabi ja qunni ca tsi xo naa:

    Tohoyaxhi quiha yoxajahini.Tohoyaxo tsi baqu comaxhi quiha.Comaxo tsi Emanuel ja janhacaxti xo

    na tsi quiha Jos qui ngel ncaniqu. Noba jo tsi No bta xo Dios ii quiha jahu jan.

    24Bsoxo tsi quiha Mara Jos biniqu jahu ahui iti, naa angl yoani jascaria. Bixo tsi jahu xobo qui ja bniqu racati. 25Jabi jahu ahui ya ja jobonayamani quiha jariapari jahu baqu conox pari no. Baqu coqu tsi quiha Jesu Jos janniqu.

    Joni tiisi bo jonina Jesu jisxna

    2 1Beln tsi quiha Jesu coniqu, naa jodioba ma no. Toa mai rey Herods yonani quiha. Toatiy tsi quiha Jerusaln qui tres ca tiisi ca joni bo cahniqu. Nama, naa oriente ax ja bcani quiha. 2Cahhax,

    Jahunia ni jodioba chama-chamaria, naa cobna cato? Jahu huishti no jisyamqu noba mai xo na. Ja iqui tsi ja qui arahi no joqu ra i nohiria qui naa tres ca tiisi ca joni bo niqu.

    3Jatsi quiha shina-hujnatsi chama Herodes niqu nicahax na. Shina-hujniqu Jerusaln ca nohiria ri. 4Jatsi jodioba arati iboba chama bo, Dios papi cahxni cabo, tihi cabo Herods qunaniqu. Qunaxo tsi jato ja nicaniqu:

    Jahunia tsi coxhi ni mato Cristo, naa mato Xabahamati Ibo ra? iquiina.

    5Jatsi quiha ja qubicaniqu:Jodioba ma tsi, naa Beln yacat tsi ja coti xo. Tocani quiha

    Dios Chani yoanish cato, naa ja qunni cat no:

    San Mateo1 , 2

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 46Jisa Beln ca nohiria b.Jodioba ma tsi hustima tsi xo toa mato oqu ca yaca hutsa

    bo.Jama, oquhuahacaxhi quiha mato yaca ri.Beln tsi coxhi quiha chama-chamaria.Noho Isral ca nohiria bo bsoxhi quiha

    ii quiha ja qunnina i Herodes qui jaca niqu.7Jatsi quiha johax ca tiisicanaibo qui chani Herods raaniqu

    ja qui ja bcano iquish na. Jam jato bta ja chanicasni quiha. Ja bcaqu tsi quiha Herods jato nicaniqu:

    Jnino tsi ma jisni ca huishti jisiquini? iquiina.8Jatsi quiha Beln qui Herods jato raaniqu.

    Toa baqu mrahi bocata. Tsayahax jahari ma bcano a yoaxna. Ja qui cacasquia a ri ja qui araxna i jato qui ja niqu.

    9Jatsi quiha Beln qui bocatsi quiha tiisi jaya ca joni bo niqu, Herodes nicahax na. Ja bocaqu tsi quiha jisiquitquniqu huishtima, naa jato ma tsi jisiquinish ca huishti jascaria cato. Jisiquixo tsi quiha Beln qui jato ja mpiniqu. Jatsi Baqu Jesu ini ca iti qui cahhax huishti niiniqu. 10Jatsi ja rani-ranicaniqu, huishti jisi na. 11Ranihax Jos xobo qui ja jicocaniqu. Jicoxo baqu ico ca Mara ja jiscaniqu. Jatsi ja mnicaniqu. Mnihax ja qui ja aracaniqu. Jaquirqu quiha jato sota bo ja pcacaniqu, ja

    San Mateo2

    JonitiisibobaquJesuquiaranina

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 5bcani ca jahu bo ja qui axna. 12Jaquirqu ja namacanai cat tsi quiha Dis jato yobaniqu:

    Jahari Herodes qui boyamacahu iquiina.Jaha tsi bahi hutsa quiha jato pas qui ja bocaniqu jahari.

    Egipto mai qui Jos, Mara jabanina Jesu ya13Tiisi ca joni bo bocaqu tsi quiha Jos qui ngel jisiquiniqu ja

    namahai cat no.Joihu. Baqu pistia, jahu jahhua Mara, tihi cabo bihu.

    Egipto mai qui jabatsicana. Toaparicahu. Mato yoano tsi jnimaxhi quiha ma bacahaina. Mi baqu mrapaima xo Herodes p, axna na tsi quiha Jos qui ngel ncaniqu.

    14Jatsi quiha Jos joiniqu. Joixo Baqu, jahu jahhua, tihi cabo ja boniqu Egipto mai qui. Baquich ja jisbayacani quiha. 15To tsi naama tsi quiha ja chitcaniqu. Jatsi Herodes rsoqu tsi ja bacacaniqu. Nca tsi Dios Chani yoanish cat qunni ca jatihuahacani quiha, Egipto quima noho Baqu qunaqu i Ibo Dios ni qushpi na.

    Herods soldado bo raanina xocobo ati16Jabi tiisi jaya ca joni b Herodes paraniqu, quinia hutsa jato

    mai qui ja bacacani qushpi na. Jatsi ja paracanai ca cahhax Herodes caxarianiqu. Caxaxo tsi jahu soldado bo ja raaniqu jatiroha ca Beln ca baqu bo ati. Jasca, Beln tah ca yaca bo qui jato ja raani quiha, to ca baqu bo ati. Jatiroha ca baqu bo quiha, naa dos aos nama cabo ja ani quiha. Jabi ja tocaniqu shinaxo na, siri tsi jahari jato mai qui tiisi jaya cabo bocani nori iqui na. 17Jato ja quyoqu tsi quiha Jeremas, naa Dios Chani yoanish cat yoani ca jatihuahacani quiha. Ja yoani tsi xo naa: 18 Anomaria iqui quiha Ram ca pacotsa.

    Cohuria xo ja ara-aracanaina ra.To tsi jato xocobo qushpi tsi arahi quiha yoxa bo.Ranihuatimaxni tsi xo toa jahu nohiria, jato baqu bo

    acacani iqui natihi tsi ii quiha ja qunnina.

    19Jatsi Herodes rsoniqu. Ja rsoqu tsi quiha Jos qui Iboba ngel jisiquiniqu ja namahai cat no. 20Jisiquihax,

    Joihu. Baqu pistia, jahu jahhua, tihi cabo jahari Israel mai qui bohu. Rsoyoniqu Baqu pistia acascanish cabo ra i Jos qui ngel niqu.

    San Mateo2

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 621Jatsi quiha Jos joiniqu. Jesu pistia, jahu jahhua, tihi cabo bihax Israel mai qui ja bacaniqu. 22Bacaxo tsi quiha Herodes yamaba baqu Arquela yonahai ca ja nicaniqu. Jahu jahpa ja ratini quiha yonaxna. Nicahax tsi quiha Jos raqu-raquniqu. Toa mai qui ja cacasyamani quiha racaxna. Jatsi quiha angl yobatquniqu ja namahai cat no, Galilea mai qui ja cano. 23Cahhax Nazaret icanai ca yaca qui ja caniqu racahi na. Toa xo tsi jahu xobo ja aniqu. Tocapijani quiha, Dios Chani yoanish cat chani jatihuaxna, naa Nazareno ja qunahacaxti xo i ja ni qushpi na.

    Jesu quinia Jun rohahuanina Marcos1.1-8;Lucas3.1-9,15-17;Juan1.19-28

    3 1Nazart tsi Jesu racano tsi quiha nohiria ashimanish ca Juan jisiquiniqu jodioba ma no. Xabacha xo tsi quiha Dios Chani ja yoaniqu:

    2Mato jocha quima Dios quiri bsocana. Joti basima tsi xo Dis otohaina ra i nohiria bo qui Juan niqu.

    3Jabi nca tsi quiha Juan yoati tsi Dios Chani yoanish ca Isais qunni quiha:

    Xabacha xo tsi qunaxhi quiha joni.Qunahi tsi Rohahuahacatsicana Ibo johai qushpi na ixhi

    quiha.Jasca, Bahi mst ca acana ja bax coti ixhi quiha

    San Mateo2 , 3

    DiosChaniJunyoahaina

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 7na tsi quiha ja qunni ca niqu Juan yoati na. 4Camello ran tsi quiha Juan sahuti acacaniqu. Bichi cinturn

    ja chinxniqu. Chapo bo, bina bata, tihi cabo ja piniqu. 5Jasca, jodioba ma ca nohiria tqu Juan qui bocaniqu jahu chani nicaxna. Bocani quiha Jerusaln ca nohiria ri. Bocani quiha ani Jordn tapa ca nohiria. 6Jasca, jato jocha ja brohuacaqu tsi quiha ani Jordn xo tsi jato ja ashimaniqu.

    7Jatsi Juan qui hustima ca jodioba chama bo bocaniqu ashimahacaxna. Jato jisi tsi jato Jun raahaniqu:

    Jisa, rono ba baqu b. Tsohu mato yobaha, Dios johai ca copi quima paxaxna? 8Jocha pi quima bsoqu tsi mato jabi paxa ca pari noqui jismacahu. 9Quiniacaxcahu. Dios xocobo yoi bo xo noa i ma casmitsa, Abraham yamaba chahitaxocobo ma nori iqui na. Mahitsa tsi xo toa ra. Jaha pi ququ tsi naa maxax bo jahu xocobo yoi manmati mtsa xo Dios, jahu-na bo iti. 10Jaboqui tsi nohiria copihi quiha Dios ra. Bimi jia ca pi jihu saihuayamano tsi rrahi quiha ibo. Rraxo tsi chihi qui niaxhi quiha. Jabi tocaxqui Dios ri jabi jia ca saihuayamahai ca qui. 11Jaboqui mato jocha quima pi ma casono tsi mato ashimaxquia jn no. Jama, cho joxhi quiha a oqu cato ra. Jahu yonati iti mtsama xo a ra, a oquria ca ja nori iqui na. Espritu Santo, chihi, tihi cab tsi mato ashimaxhi quiha ra joqu na. 12Nohiria yoi cabo quima jahu xocobo yoi bo aquxhi quiha Dios, naa ibob jahu trigo bro aquhai jascaria. Aquxo jahu npo niahi quiha. Jasca, jahu xob tsi jahu xocobo yoi bo bsoxhi quiha Dios; jama nocatimaxni ca chihi qui niahacaxti xo toa nohiria yoi bo, naa npo niahacahai jascaria i Juan niqu.

    Jun Jesu ashimanina Marcos1.9-11;Lucas3.21-22

    13Jatsi ani Jordn qui Jesu joniqu Galilea mai ax na. Johax tsi quiha Juan qui ja caniqu ashimahacaxna. 14Jama, Jun Jesu ashimacasyamani quiha.

    E qui johai pa? Jishop, acasyama xo a ra. Ea pi mi ashimaxti xo ra i Juan niqu.

    15Jatsi Jes qubiniqu:Jaboqui a mi ashimano. Nca ca quini tsi jaha Dios quhai

    ca jatihuaxqui noa i Jesu niqu Juan qui.

    San Mateo3

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 8Jatsi Jun Jesu ashimaniqu. 16Ashima-hacahax tsi quiha jn quima Jesu tsquniqu. Tsqujano tsi quiha japquniqu naipa. Jatsi nai ax Dios Shina ja qui bothai ca, naa boto jascaria, Jes jisniqu. 17Jatsi naip ca joi chaniniqu:

    Noho Baqu tsi xo naa ra. Noiquia. Ja qui raniquia iquiina.

    Jesu tanamahacanina Marcos1.12-13;Lucas4.1-13

    4 1Jatsi quiha xaba qui Espritu Sant Jesu mpiniqu, Satans tanamano iquish na. 2Cuarenta bari no tsi quiha ja piyamaniqu. Paxnatsijaniqu. 3Jatsi ja qui Satans joniqu, jochati tanamaxna.

    Dios Baqu pi iqui tsi maxax bo qui chanihu, mapari ja mancano i ja qui Satans niqu.

    4Jatsi Jes qubiniqu:Mapari roha tsi bsoyamaxhi quiha joni; jama Dios Chan

    nori ii quiha Qunhacanish cabo i Jesu niqu.5Jatsi Jerusaln qui Satans boniqu. Boxo tsi quiha Dios arati

    xobo cacha, naa jahu qup tsi Jesu ja nimaniqu. 6Nimahax Satans chaniniqu:

    Dios Baqu pi iqu tsi mai quiri mim niahu. Jahu ngel bo raaxhi quiha Dios, mi noho ja bsocano ii quiha Qunhacanish cabo. Jasca, Jato mqun tsi mia bcaxcani quiha, maxax tsi mi tah bo tquyamano iquish na ii quiha na tsi Jesu qui Satans ncaniqu.

    7Jatsi Jes qubiniqu:Jama xo. Ibo Dios tanamayamahu ii quiha Qunhacanish

    cabo ra iquiina.8Jatsi quiha maca ttca qui Satans Jesu boniqu ma ca pas

    bo, jato oqu, tihi cabo ja qui jismaxna. 9Jismahax tsi quiha Jesu qui ja chaniniqu:

    Ea bsoj pi mi mnino tsi, qui pi mi arano tsi, naa jahu bo tqu mi qui axquia ra iquiina.

    10Jatsi Jes qubiniqu:Cata, Satans. Ibo Dios roha qui aracana. Ja roha nicacana ii

    quiha Qunhacanish cabo ra iquiina.11Jatsi Jesu Satans jisbayaniqu. Ja caqu tsi quiha ngel bo

    bcaniqu Jesu mbixna.

    San Mateo3 , 4

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 9Galilea xo tsi jahu yonoco Jes chitahhuanina Marcos1.14-15;Lucas4.14-15

    12Naatiy tsi quiha preso qui Juan nanhacaniqu r. Nicaniqu Jesu. Nicahax tsi quiha jodioba mai Jes jisbayaniqu. Jisbaya tsi Galilea mai qui ja bacaniqu, naa jahu Nazart ca xobo qui. 13Jama, Nazart ja chityamani quiha. Riquihax Capernaum yaca qui ja cani quiha racaxna, naa ia Galilea tapa cato. Zabuln, Neftal, tihi ca mai bo basima quiha. 14Tocajaqu tsi Isais qunni ca jatihuahacani quiha. Jabi Isais qunni ca tsi xo naa: 15 Jisa Zabuln ca nohiria b;

    Jisa Neftal ca nohiria b, naa ia quinia cabo, naa ani Jordn rabqux ca nohiria b.

    Jisa mato Galile ca carayanab. 16 Hua-huaria nori ca jisxqui tsmo ca bsohai ca nohiria bo

    ra.Rsopaoti basima ca nohiria bo qui huahuaxhi quiha Hua

    nori cato raii quiha ja qunnina.

    17Jaquirqu Dios Chani yoat Jes chitahhuaniqu:Mato jocha quima Dios quiri bsocahu. Jaboqui otocatsi quiha

    chama-chamaria Dios ra i nohiria bo qui ja niqu.

    Joni bo Jes qunanina jahu rabti bo iti Marcos1.16-20;Lucas5.1-11

    18Ia Galilea qunipama tsi quiha dos ca joni bo Jes jisniqu, naa Simn, naa Pedro qunahacanish cato, jahu noma Andrs. Jisi tsi jato ja qunaniqu. Jabi jato sani biti nishi bo niahi ja icani quiha, sani bicanaibo ja icani qushpi na.

    19Nri bcahu. Ea ma banahuano. Joni bo bicanaibo mato manmaxquia i jato qui Jesu niqu.

    20Jatsi bamaxoma tsi quiha jato sani biti nishi bo, jato jahpa, tihi cabo ja jisbriacaniqu Jesu banahuaxna.

    21Riquicay tsi quiha ori tsi dos ca joni hutsa bo Jes jisniqu, naa Zebedeo baqu Jacobo, Jacobo noma Juan. Not tsi jato jahp ya ja icani quiha, jato sani biti nishi bo rohahuahi na. Jatsi Jes jato qunaniqu. 22Jatsi bamaxoma tsi quiha jato nishi bo, jato jahpa, tihi cabo ja jisbriacaniqu Jesu banahuaxna.

    San Mateo4

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 10

    Galilea mai xo tsi Dios Chani Jes yoanina Lucas6.17-19

    23Jatsi quiha Galilea mai tqu tsi Jesu coniqu, Dios Chani yoahi na. Jodioba catiti xobo xo tsi ja tiisimabonani quiha. Nohiria bo otocatsi quiha Dios ra i ja ni quiha Chani jia ca yoahi na. Jasca, iquicanaibo, isicanaibo, tihi cabo ja jnimahuabonaniqu, Dios Chani yoaqu na. 24Jatsi ja ani iqui tsi chani pacananiqu ja yoati na. Siria ma tqu tsi toa chani pacanani quiha. Jatsi iquicanaibo, isicanaibo, yoshi jaya cabo, yoyo jaya cabo, mohitimaxni cabo, tihi cabo Jesu qui nohiria b bniqu jnimahuahacacano. Jatsi jato ja jnimahuaniqu ra. 25Jasca, nohiria misc Jesu banahuaniqu ra. Galile ca nohiria, Diez Yacat ca nohiria, Jerusaln ca nohiria, jodioba ma ca nohiria, ani Jordn rabqux ca nohiria, tihi ca nohiri banahuani quiha ra.

    Jes yobanina

    5 1Nohiria misco jisi tsi maca chahitaxni Jesu tmahinaniqu. Tmahinahax tsi quiha ja tsahoniqu. Jatsi jahu rabtiria bo ja qui qutsoniqu jahu chani nicaxna. 2Jatsi jato tiisimati ja chitahhuaniqu. Ja ncaniqu:

    Shoma ca nohiria Lucas6.20-23

    3 Shoma tsi xo toa Dios jabi ja nariscanai ca cahxni cabo.Jat-na xo Dios. Jato otoxhi quiha.

    4 Shoma tsi xo toa cohu cabo.Jato bpasimaxhi quiha Dios ra.

    5 Shoma tsi xo toa shinapnicanaibo.Naa mai tqu ibohuacaxcani quiha.

    6 Shoma tsi xo toa Dios mst qucanaibo.Jato ranihuaxhi quiha Dios.

    7 Shoma tsi xo toa nohiria hutsa bo mbicanaibo.Jato mbixhi quiha Dios.

    8 Shoma tsi xo toa shinajiaxni jaya cabo.Dios jiscaxcani quiha.

    9 Shoma tsi xo toa iquinacasyamacanaibo.

    San Mateo4 , 5

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 11

    Dios baqu bo qunahacacaxcani quiha. 10 Shoma tsi xo toa tnmahacacanaibo jia ca ja acanai qushpi

    na.Jat-na xo Dios. Jato otoxhi quiha.

    11Shoma xo mato, a iqui tsi nohiria b mato ocahuaqu no, mato ja yosicaqu no, mato ja quiahuacaqu no. 12Rani-ranicana, anomaria ca copi mato bax janahacaxhai qushpi na. Jabi toca tsi mato rqu ca Dios Chani yoanish cabo tnmahacani quiha jato ri.

    Chopara, huana, tihi cabo jascaria xo chahahuacanaibo Marcos9.50;Lucas14.34-35

    13Chopara jascaria xo mato, ma ca nohiria bo oquhuati. Jabi jahu t bnopihi tsi anoma xo toa chopara ra. Jnahuariaxo ja thuahacatquna ra? (Jascaria, mato jabi jia ca pi ma bnono tsi jnahuariaxo raca ma ca nohiria b a cahna?) Chopara yoi ca jascaria ma niahacaxti xo p, mahitsa ma nori qushpi na.

    14Hua jascaria xo mato, ma ca nohiria bo huahuati. Jabi jontimaxni tsi xo tmach ca yacata. Baquich tsi broria tsi xo jahu px bo. 15Jascaria, mato px tsamaxo tsi caca nam janayamaqui mato. Jama, mana, naa jahu iti janaqui mato, xob ca nohiria bo tqu bax huahuati. 16Jasca, nohiria bo bsoj tsi huahuapaima xo mato jabi jia cabo, ma acai ca ja jiscano iquish na. Jis tsi mato mana ca Jahpa oquhuacaxcani quiha.

    Jatihuahacaxhi quiha Qunhacanish cabo17Qunhacanish cabo niahi joni pa? Iyamaquia ra.

    Qunhacanish cabo jatihuahi joqu ra, niahi mari. 18Mato parayamaquia ra. Niahacapistiariayamaxhi quiha Qunhacanish cabo ca husti ca yoba pistia ra. Jatihuahacaxhi quiha jahu yoba tqu. 19Qunhacanish cabo ca yoba iriama ca pi nicayamahi tsi oquyamaxhi quiha toa nohiria ra, Dios otohai cat no. Jasca,

    Mahitsa tsi xo toa yoba i pi nohiria hutsa qui ja no tsi chama-chamaria Dios qui yoixhi quiha ja ocahaina. Mana tsi iriamaxhi quiha toa ocahai cato ra. Jama, Qunhacanish cabo ca yoba bo pi nicahi tsi hutsa bo pi nicati tiisimahi tsi, oqu-oquriaxhi quiha toa nohiria ra, Dis otohai cat no. 20Japi mato parayamaquia. Dios Chani cahxni cabo, fariseobo, tihi cabo pi mato mst huinoyamano tsi Dis otohai ca qui jicopistiayamariaxqui mato ra.

    San Mateo5

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 12

    Caxahaina Lucas12.57-59

    21Joni bo ayamahu. Namhacaxti xo tsohucara ca joni hutsa acax cato i mato naborqubo qui Moiss yoba ni quiha. 22Jama, mato qui yoahai ca tsi xo naa ra: Copihacaxti xo tsohucara ca jab xat qui caxahai cato ra. Jab xat pi pasomaha chanihi tsi chama, naa juez qui ja bhacaxti xo copihacati. Jabi tntiya qui niahacati basima tsi xo toa tsohucara ca jab xat qui Yoyoxni xo mia p iquii cato. 23-24Japi mab xat bo ya rabnaparicana, Dios qui arahi bocanox pari. Jama, Dios xobo xo pi mato qui caxa ca xat shinaqu tsi Dios qui ma acatsai ca jahu janaparicahu. Jariapari mato qui caxa ca xat qui bocata. Mab xat ya ma rabnaparino ra, Dios qui aranox pari. Rabnahax jahari Dios xobo qui bocata araxna, ma bha ca jahu ja qui axna.

    25Tsohucara pi mato pasomaha-no tsi mri tsi ja bta rabnacana. Bamayamacana. Tocacana, gobierno chama bo qui mato ja mayamano, copihacati. Tocapijano tsi preso qui ma niahacamitsa ra. 26To quima ma tsqunox pari tsi to cuenta pari jatihuaxqui mato iquia.

    Anoma ca jocha27Bn jaya ca yoxa biyamacahu mato rquyamabo yoahacani

    quiha. Jabi toa yoba ma nicaqu ra. 28Jama, jahu bro yo pi bn jaya ca yoxa tsayahi tsi ja bta jochahi quiha bicatsai ca nohiria jahu shina no. Ja bta jobonahai jascaria tsi xo toa ja acaina. 29Jabi mato oqu ca bro pi mato jochamano tsi toa bro tscacahu. Niacahu. Oquyamayamahi ni mato bro pistia bnohaina, tntiya qui mato yora tqu niahacayamano iquish na? 30Mato oqu ca mqun pi mato jochamano tsi toa mqu mxtqucahu. Mxtquxo tsi niacahu. Oquyamayamahi ni mato mqu bnohaina, tntiya qui mato yora tqu niahacayamano iquish na?

    Ahui niahaina Mateo19.9;Marcos10.11-12;Lucas16.18

    31Jasca, Ahui pi niaqu tsi ja qui niati papi bn ati xo i mato naborqubo qui Moiss yamayamani? 32Jama, yoahai ca tsi xo

    San Mateo5

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 13

    naa: Anoma tsi xo bn jahu ahui niahaina iquia ra. Mahitsa pi jahu ahuini, naa joni hutsa ya jobonayamahai ca ahui niaqu tsi jahu ahui jochamahi quiha p, bn hutsa ja biqu no. Jascaria, jochaxhi quiha jahu ahui bichi ca joni ri.

    Parayamahai ca chani33Jabi mato naborqubo yoahacani ca yoba bo ma nicaniqu iquia.

    Dios bax toa axquia ra i pi ma no tsi mato chani jatihuacana. Anoma tsi xo toa ma ayamahaina tocaqu na ii quiha Dios yoba ra. 34Jatsi, yoahai ca tsi xo naa: Oqu tsi xo toa ma bpahaina. Jasca, Dios bsojo xo tsi jurar-ayamacana, Axquia ra i nohiria qui ma qu no. Jasca, Naip tsi parayamaquia, axquia ra i nohiria qui yamacana, ma qubiqu no. Dis yonahai iti tsi xo toa ra. 35Jascaria, Noba ma tsi parayamaquia; axquia ra iyamacana, ma qubiqu no, Ibo Dios mai ja nori iqui na. Jasca, Jerusaln tsi parayamaquia iyamacana, noba chama-chamaria yaca ja nori qushpi na. 36Jasca, Noho map tsi parayamaquia iyamacana. Jnahuariaxo mato boo chqu ma joxohuana? 37Jama,

    Axquia, ayamaquia tihi roha ca icana, ma qubiqu no. Jahucara hutsa pi ma yoano tsi Yoshi quima tsi xo toa ma yoahaina ra.

    Jahari nohiria copihaina Lucas6.29-30

    38Jabi mato naborqubo yoahacani ca yoba ma nicaniqu iquia. Nohiria hutsa bro qushpi tsi jahu bro yoi copihacaxti xo; jasca, nohiria hutsa xta qushpi tsi jahu xta yoi copihacaxti xo i mato yoba ni quiha. 39Jama, yoahai ca tsi xo naa: Yoixni ca jon pi mato yosino tsi jahari iquinayamacana iquia. Tsohucarac pi mato tapaishano tsi caxayamacana. Ja qui mato tamo hutsa acana tapaishahacati. 40Jasca, mato camisa pi biriacasqu tsi mato saco ri ja bino. 41Jasca, husti kilmetro pi soldado b jato sota bo mato papimano tsi kilmetro hutsa jato bax ma bocano jato mbixna. 42Jasca, tsohucarac pi mato jahucara bnariano tsi ja qui acahu. Tsohucarac pi mato jahucara tanacasno tsi ja qui prestahuahacahu. Tihi tsi xo toa noho yoba ra.

    Noqui pasomaha cabo no noihaina Lucas6.27-28,32-36

    43Jabi mato naborqubo yoahacani ca yoba ma nicaniqu iquia, naa Mato rabti bo noicahu; jama, mato pasomaha

    San Mateo5

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 14

    cabo qui caxacahu iquiina. 44Jama, mato qui acai ca yoba tsi xo naa: Mato pasomaha cabo noicahu iquia. Jasca, mato yosicanaibo bax bhoxcana ra. 45Tocapiqu tsi mato naip ca Jahpa baqu bo ma nori ca jismaxqui mato ra. Jatiroha cabo mbihi quiha Dios. Jiaxni cabo, yoixni cabo tqu, tihi cabo qui huahuayamayamahi ni jahu bari ra? Jasca, jia ca acanaibo, anoma ca acanaibo, naa jatiroha cabo qui oi paqumahi quiha. 46Mato rabti bo roha pi noihi tsi jnahuariahax nohiria hutsa ma oquna? Tocapimano tsi mato copixhi ni Dios pa? 47Jasca, mato rabti bo roha pi mbihi tsi nohiria hutsa oqu ni mato pa? Iyamaqui mato ra. Tocacani quiha Dios cahyamacanaibo ri. 48Jatsi qusotimaxni ca jabi ma jayati xo, naa mato naip ca Jahp-na jascaria. Tihi tsi xo toa noho yoba ra.

    Nohiria ma mbiqu no

    6 1Quiniacaxcahu. Nohiria bsojo xo tsi mato yonoco jia bo ma ayamati xo iquia. Tocapimano tsi mato copiyamaxhi quiha mato naip ca Jahpa. 2Japi noitiria ca nohiria pi mbiqu tsi no bpati xo. Jia tsi xo toa acaina ra iyamacana nohiria bo qui, naa fariseobo jascaria. Anoma quiha. Jabi nohiria bo bsojo xo tsi tocacani quiha p, nohiria b jato oquhuano iquish na. Jatsi shina-bnoyamacana. Copihacacahi quiha, nohiria b jato oquhuaqu no. Mana ca copi biyamacaxcani quiha ra. 3Jama, noitiria ca nohiria pi mbiqu tsi no bpaxti xo, mato rabtiria b ma acai ca cahyamano iquish na. 4Jon tsi mato yonoco jia bo ma ano. Jatsi, mato copixhi quiha Dios ra, jatiroha ca jahu bo jisi na.

    Dios qui bhoxhaina Lucas11.2-4

    5Dios qui bhoxhi tsi paraxni ca fariseobo jascayamacana. Nohiria bo bsoj, naa jodioba catiti xobo bo, bahi bo, tihi cab tsi Dios qui bhoxcascani quiha p, nohiria b jato jisno iquish na. Jato copi ja bicaqu iquia. Mana ca copi biyamacaxcani quiha. 6Jama, bhoxhi tsi mato naqut qui mam jicocahu. Jicohax caiti japacahu, nohiria b mato jisyamano iquish na. To tsi Dios qui bhoxcana, mam no. Jon pi bhoxmano tsi mato copixhi quiha, ma acai ca jon ca jahu bo jisqu na. 7Jasca, Dios qui bhoxhi tsi mahitsa ca chani iroha-irohayamacana. Tocacani quiha

    San Mateo5 , 6

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 15

    Dios cahyamacanaibo. Jato chani ttca iqui tsi Dis jato nicahai ca quscahuacani quiha. 8Jabi jaha ma quhai ca cahhi quiha mato Jahpa, ma bnanox pari no. 9Japi nca tsi bhoxcana:

    Oquhuahacaxti xo mi jan,noba naip ca Jahp icana.

    10 Nohiria bo mi ototsano.Mai xo tsi mi shina mi ano,

    naipa xo mi acai jascaria. 11 Jatiroha ca bari oriquiti noqui ana. 12 Noba jocha mi shina-bnono,

    noqui pasomaha jochacanaiba jocha no shina-bnohai jascaria.

    13 Jochati no tanamahacayamano.Yoixni cato cham quima noqui mi tscano tihi tsi ncacana

    bhoxhi na.14Hutsa ba jocha pi ma shina-bnono tsi mato jocha ri

    shina-bnoxhi quiha Dios ri. 15Jama, hutsa ba jocha pi ma shina-bnoyamano tsi mato jocha shina-bnoyamaxhi quiha Dios ri.

    Samahai ca jabi Jesu chaninina16Samaqu tsi bmana cohuria cabo jayamacana, naa paraxni

    ca fariseobo jascaria. Bcohuhuacani quiha p, nohiria b ja samacanai jisno iquish na. Shina-bnoyamacana; jato copi ja bicaqu ra. Mana ca copi biyamacaxcani quiha. 17Jama, samahi tsi bchococahu. Bohuxicahu. 18Tocapimano tsi ma samahai ca cahyamacaxcani quiha nohiria ra. Cahxhi quiha mato Jahpa roha, jatiroha ca jon ca jahu bo cahqu na. Mato copixhi quiha.

    Mana ca copi Lucas12.33-34

    19Naa mai xo tsi copixni ca jahu bo catiayamacana mato bax na. Naamayamacaxcani quiha naa ma ca jahu bo ra. Mri tsi quyohacacahi quiha, naa raiti jotor pihai jascaria. Jascaria, ja yomahacacamitsa. 20Jama, naip ca jahu bo ma catiapaima xo. To tsi naamacaxcani quiha. Quyohacatimaxni xo to cabo. Jasca, yama tsi xo toa mana ca yomaxni cato. 21Japi ma ca jahu bo pi qurohaqu tsi Dios noiyoiyamaqui mato iquia. Jama, mana ca jahu bo pi ququ tsi Dios noiyoiqui mato ra.

    San Mateo6

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 16

    Shina jia ca no jayati xo Lucas11.34-36

    22Jabi lamparina jascaria xo mato shinana. Mato quinia qui huahuahi quiha mato shinana, jnima ja iqu no. Jaha tsi jabi jia ca jayaxqui mato. 23Jama, shina yoi pi jayahi tsi tsmo tsi bohoxqui mato r. Jabi mato shina jia ca pi tsmonano tsi anomaria tsi xo toa tsmo ra. Tsmo-tsmoria tsi xo r.

    Dios Parata Lucas16.13

    24Dos ca chama bo jayatimaxni tsi xo nohiria ra. Husti chama qui caxaxhi quiha; chama hutsa noijahuanori. Husti chama bax yonocoriaxhi quiha; chama hutsa chahahua-yamajahuanori. Japi, jnahuariahax Dios bax ma yonocona, parata noihi na? Dos ca ibo jayatimaxni xo mato ra i jato qui Jesu niqu.

    Jahu baqu bo bsohi quiha Dios Lucas12.22-31

    25Jabi jahu rabti bo Jes yoani tsi xo naa:Oriquiti yoati tsi shina-hujyamacana. Jasca, mato yora

    sahuhai ca sahuti bo shina-hujyamacana. Jabi oriquiti oqu ma ni ma bsohaina? Jasca, sahuti oqu ma ni mato yora? 26Naip ca isa bo tsayacahu; bro banayamacani quiha ra. Bro tsayamacani quiha. Jasca, yama tsi xo toa jato xobo qui nanhaca ca bimi ra; jama, jari jnima jaca nori. Jato pimahi quiha mato naip ca Jahpa ra. Japa? Isa bo oqu ma ni mato ri ra? 27Jasca, jnahuariaxo raca ja bsohai ca ao bo jon huinomana, ja shina-hujhai cat no ra? Jatsi shina-hujyamacana ma bsohai yoati na.

    28Jniriahax sahuti bo shina-hujcanai ra? Huasi joa jiaxni cabo qui tsayacahu. Yonocoyamacani quiha ra. Jasca, sahuti bo ayamacani quiha ra. 29Jama, rico inish ca Salomn yamaba sahuti oqu-oquria tsi xo naa joa bo sahucanaina iquia. 30Jabi Dios tsi xo toa naa joa bo sahumahaina, naa naamayamahai ca joa bo ra. Tocapiqu tsi tonia mato sahumayamayamaxhi ni Dios ra? Iriama tsi xo toa ma chitimihaina r. 31Japi shina-hujyamacana. Jahu pixhi ni noa r? iyamacana. Jn axhi ni noa ra? iyamacana.

    San Mateo6

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 17

    Jasca, Jahu sahuxhi ni noa r? iyamacana. 32Piti, jn, sahuti, tihi cabo shina-hujcani quiha Dios cahyamacanaibo. Jaha quriacani quiha. Jama, mato otohi quiha mato Jahpa, ma narisyamano iquish na. 33Jatsi mato Chama-chamaria pari shinacana. Jaha ja quhai ca jabi jia ca qucana. Tocapimano tsi naa jahu hutsa bo tqu mato qui axhi quiha. 34Japi, shina-hujyamacana huaqu yoati na. Huaqu tsi tobixhi quiha noqui yosihai ca jahu hutsa bo tonia. Japi jaboqui tsi huaqu ca noqui yosihai ca jahu bo yoati no shina-hujnayamano.

    Ranimisyamacana Lucas6.37-38,41-42

    7 1Ranimisyamacana, Dis mato raniyamano iquish na. 2Ranipimahuano tsi nohiria ma ranihai jascaria ca quini tsi mato ranixhi quiha Dios ri. Jasca, nohiria pi ma shomahuano tsi jascaria ca quini tsi mato shomahuaxhi quiha Dios. Toa tsi xo toa Dios medida ra. 3Jama, anoma ca mab xat b acai tsayacasqui mato p, ja qui qusocasqu na. Mato qui broria tsi xo toa mab xat jocha; broma mat-na nori. Jocha yama ni mato pa? 4Jniriahax raca Mia mbixquia, yoi ca mi ayamano iquish na, b xat b i ma na, oqu ca yoi ca ma aqu no? 5Jariapari tsi toa yoi ca ma acai ca niaparicahu, quiaxni cab. Niahax tsi mab xat mbiti mtsaxqui mato ra.

    Dios Chani nicacasyamacanaibo6Dios Chani ayamacana nicacasyamacanaibo qui.

    Quiniacaxcahu. Ina jascaria tsi mato qui ja tsamicamitsa mato axna. Jasca, Dios copixni ca Chani jato qui ayamacana. Aapimahuano tsi yahua jascaria tsi ja yoshihuacamitsa. Yoshihuahax mato quiri ja bsocamitsa mato axna.

    Bhoxcana Lucas11.9-13;6.31

    7Dios qui bhoxqu tsi bnacana; mato qui acacaxhi quiha. Jasca, mracana. Mraqu tsi bixqui mato ra. Jasca, qunacana; mato bax japcahacaxhi quiha jahu caiti. 8Bnahai ca qui acacaxhi quiha. Bixhi quiha mrahai cato. Jasca, japcahacaxhi quiha jahu caiti, tsohucara ca qunahai ca bax na.

    San Mateo6 , 7

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 18

    9Mato baqu qui maxax acaxcanai pa, mapari ja bnaqu no? 10Jasca rono ja qui acaxcanai pa, sani mato qui ja bnaqu no, piti? Ayamaqui mato ra. 11Mato xocobo qui jahu jia bo ati cahxni xo mato, jochacanaibo ma iqu ri. Jabi toca ma ni mato naip ca Jahpa ri? Bnacanaibo qui jahu oqu ca jahu bo ayamayamaxhi ni? Axqui ra.

    12Jabi mato qui jia tsi xo nohiri mato mbihaina. Japi mato qui jia ca quini tsi nohiria ma mbiti xo mato ri. Toca tsi noqui yobahi quiha Dios Chani ra.

    Caiti natso cato Lucas13.24

    13Caiti natso nacocahu. Chahitaxni tsi xo toa tntiya qui mpihai ca caiti ra. Hustima cabo tsi xo toa ja qui jicocanaibo r. 14Jama, natso ca tsi xo toa bso-bsopaoti mpihai ca caiti ra. Bronoma xo toa quinia. Ichariama tsi xo toa ja qui jicocanaibo r.

    Mahitsa ca chani jaya cabo Lucas6.43-44

    15Mahitsa ca chani yoacanaibo quiniacaxcahu. Jia tsi mato qui bcani quiha, caxatimaxni ca oveja jascaria; jama, cama jascaria jaca nori.

    16Jato yoi ca jabi jisqu tsi jato cahxqui mato ra. Jabi bimi jia ca saihuatimaxni tsi xo isnpa ra. Jascaria tsi, jabi jia ca saihuatimaxni tsi xo toa jabi yoi ca nohiria ri. 17Jabi bimi jia ca saihuahi quiha jihui jia cato. Bimi yoi ca saihuahi quiha jihui yoi cato. 18Jascaria tsi, jabi jia ca roha saihuahi quiha joni shinajiaxni cato. Jnahuariaxo raca jabi jia ca joni shina yoi ca jaya cat saihuana? 19Japi bimi jia ca pi jihu saihuayamano tsi toa rrahi quiha ibo. Rraxo tsi chihi qui niahi quiha. 20Jabi toca tsi mahitsa ca chani yoacanaibo cahxqui mato p. Jato yoi ca jabi b tsi cahhacacaxcani quiha.

    Dis otohai ca qui jicoyamaxhi quiha jatiroha cabo Lucas13.25-27

    21Jabi Dis otohai ca qui jicoyamaxhi quiha jatiroha ca Ibo, Ibo a qunahai cato. Noho naip ca Jahpa yoba nicahai ca roha tsi xo toa ja qui jicohaina. 22Toa copiti bar tsi qui bcaxcani

    San Mateo7

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 19

    quiha hustima ca mahitsa ca chahahuacanaibo. Toa bar tsi Hutsa bo qui mi chani no yoaniqu, Ibob icaxcani quiha p. Jasca, Mi jan tsi yoshi bo no tscaniqu, Ibob icaxcani quiha p. Jasca, Mi jan tsi hustima ca jisti bo no aniqu ra icaxcani quiha hutsa bo. 23Jama, broria tsi jato qubixquia, Mato cahpistiayamariaquia. Ea basicahu, anoma ca acanaib iquiina.

    Dios xobo bo Lucas6.47-49;Marcos1.22

    24Jabi tiisi tsi xo toa tsohucara ca noho yoba chahahuahai cato, nicaxo na. Maxax cacha ca xobo rohahuahai ca joni iquiria xo. 25Poxoyamahi quiha ja aca ca xobo ra. Johi quiha oi-oiria. Baihi quiha jn. Xotoriahi quiha yoshini. Jahu xobo pasomaha choshahi quiha. Jama, poxoyamahi quiha jahu xobo, maxax cacha ja rohahuahacani iqui na. 26Jasca, tobi toa yoyoxni ca joni ri. Noho yoba chahahuayamahi quiha, nicaxo na. Mashn cacha xobo acai ca joni jascaria xo. 27Jatsi johi quiha oi-oiria. Baihi quiha jn. Xotoriahi quiha yoshini. Xobo pasomaha choshahi quiha r. Jatsi poxohi quiha. Anomaria tsi xo toa ja poxohaina ra tihi tsi Jes yoaniqu tiisimahi na.

    28Ja chanihai ca Jes jatihuaqu tsi quiha qutsonish ca nohiria ratniqu ja tiisimahai ca qui. 29Jasca, chama jaya ca joni jascaria tsi jato ja tiisimani quiha, jodioba yoba cahxni cabo jasca ja nomari.

    Leproso ca joni Jes jnimahuanina Marcos1.40-45;Lucas5.12-16

    8 1Jabi maca ax Jesu rnichiqu tsi quiha hustima ca nohiri banahuaniqu. 2Jatsi ja qui joniqu noitiria ca joni, naa leproso bichi jaya cato. Bonohuaxni ca joni ja ini quiha. Basimahax Jesu bsoj tsi quiha ja mniniqu. Mnihax,

    Aapicatsaii tsi a jnimahuati mtsa xo mia ra, Ibob i Jesu qui ja niqu.

    3Jatsi quiha Jes joni motsaniqu jahu mqun no. Motsahax ja qui ja chaniniqu:

    Mia jnimahuacasquia ra. Jnima xo mia ra iquiina.Jatsi quiha jahu bono tapoyotapiniqu ra. Jnima jahu bichi

    ini quiha. 4Jatsi Jes joni yobaniqu:

    San Mateo7 , 8

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 20

    Jnipimiha ca hutsa bo qui yoayamahu. Bamaxoma tsi arati ibo qui pari mim jismata. Moiss yoani ca ja qui ahu tpas-hacati, mi bahuhai qushpi na. Tocapimino tsi jnima mi nori ca cahcaxcani quiha nohiria na tsi quiha Jesu ncaniqu.

    Romanoba capitn yonati Jes jnimahuanina Lucas7.1-10

    5Jaquirqu quiha Capernam ca yaca qui Jesu jiconiqu. Ja jicoqu tsi quiha ja qui caniqu romanoba capitn. Caxo tsi quiha Jesu ja bnarianiqu:

    6Noitiria tsi xo noho yonati. Xob raca quiha. Anoma quiha. Mohitimaxni xo r i Jesu qui capitn niqu.

    7Jatsi,Mi baqu jnimahuahi caxquia ra i Jesu niqu ja qui.8Jatsi quiha capitn qubiniqu:

    Noho xobo qui mi jicoyamano, tait, anoma ca nori qushpi na. Jama, na ax rohari pi mi chanino tsi jnimaxhi quiha noho yonati ra. 9Jabi a oqu ca chama bo nicati cahquia ra, a ja yobacaqu no. Jasca, a nicahi quiha noho soldado bo ri. Jabi husti soldado qui Cata i pi no tsi caqui ra. Johu i pi hutsa qui no tsi johi quiha. Tocahu i pi noho yonati qui no tsi ahi quiha na tsi quiha Jesu qui capitn ncaniqu.

    10Jatsi Jesu ratniqu, capitn qubihaca nicahax na. Jesu qui jia ini quiha ja chanihaina ra. Jatsi banahuacanaibo qui Jesu chaniniqu:

    Mato parayamaquia. Anomaria tsi xo naa carayana chitimihaina ra. Jodiob mai tqu yama tsi xo nca ca jodio chitimihai ca jasca cato r. 11Jaroha ca bar tsi bcaxcani quiha carayanabo jatiroha ca mai iti ax na. Abraham, Isaac, Jacob, tihi cabo ya tsi tsahocaxcani quiha jato ri, Dis otohai cato xo tsi pixna. 12Jama, tsmo qui niahacacaxcani quiha mato Isral cabo, naa Dis otohai ca qui jicoti iquish cabo. Toatsixhi quiha araconahaina, tnhaina ra na tsi quiha Jesu ncaniqu nohiria bo qui.

    13Jatsi quiha capitn qui Jesu chaniniqu:Cata. Mi chitimihai iqui tsi jnimaxhi quiha mi yonati i

    capitn qui ja niqu.Jabi toa hor tsi jahu yonati jnimahua-tapihacani quiha.

    San Mateo8

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 21

    Pedro raisi Jes jnimahuanina Marcos1.29-31;Lucas4.38-39

    14Jatsi quiha Pedro xobo qui Jesu caniqu. Toa xo tsi quiha jahu raisi ja jisniqu, naa jahu ahuin jahhua. Iquihi quiha. Oxati raca ja ini quiha jahu huao iqui na. 15Jatsi jahu mqu Jes motsaniqu. Janacatapiniqu jahu iquini ra. Joixo tsi Jesu oriquiti ja taaniqu pa.

    Hustima ca iquicanaibo Jes jnimahuanina Marcos1.32-34;Lucas4.40-41

    16Bari caqu tsi quiha Jesu qui nohiria bcaniqu. Ja qui yoshi jaya ca nohiria ja bcani quiha ja jnimahuano. Jatsi jahu chan roha tsi jato yoshi bo ja tscani quiha. Iquicanaibo tqu ja jnimahuani quiha. 17Nca tsi Isaas yamab yoani ca jatihuahacani quiha, naa Noqui iquicanaibo jnimahuahi quiha. Noqui noitiria cabo mbihi quiha iquiina.

    Jesu banahuacascanaibo Lucas9.57-62

    18Ja qui nohiria hustima ca qutsohai ca jisi tsi quiha jahu rabti bo ja yobaniqu, ia rabqux ca qui ja bocano. 19To tsi quiha yoba cahxni ca joni Jesu qui joniqu. Johax,

    Mia banahuacasquia, a ri ra. Jahucara qui mi cahai cat tsi mia banahuaxquia a ri i Jesu qui ja niqu.

    20Jatsi Jes qubiniqu:Jato quini bo jaya xo bocacamano, racati. Jasca, jato naha jaya xo isa

    bo ri. Jama, racati xobo yama ca a xo naa, naa nai ax johax cato iquiina.21Jatsi Jesu banahuahai ca joni hutsa chaniniqu:

    Mia banahuacasquia, Ibob. Jama, jariapari noho jahpa maihuati xo. Rsopaimaria xo ra i Jesu qui ja niqu.

    22Jatsi quiha,Jaboqui a mi banahuano ra. Dios cahyamacanaib jato nabo

    maihuano i ja qui Jesu niqu.

    Yoshini, choca, tihi cabo Jes janacamanina Marcos4.35-41;Lucas8.22-25

    23Jatsi noti qui Jesu jiconiqu. Jicoxo jahu rabti bo yaxo ia shitatsijahuaniqu. 24Jatsi quiha xotoriatsi yoshi niqu ra.

    San Mateo8

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 22

    Anomaria choca ini quiha. 25Jatsi Jesu bsomahi ja bocaniqu. Bsomahax,

    Noqui mbihu, Ibob. Jtququi noa ra i Jesu qui jaca niqu.

    26Jatsi quiha,Jniriahax raqucanai pa? Iriama tsi xo qui ma chitimihaina

    r i jato qui ja niqu.Jatsi quiha Jesu joiniqu. Joihax yoshini, ia, tihi cabo qui ja

    chaniniqu, ja janacacano. Jatsi ia, yoshini, tihi cabo janacaniqu ra. Pasi ja ini quiha. 27Jatsi ratniqu joni bo.

    Jahu joni ni naa sa? Ja qui nicahi quiha yoshini pa. Jasca, ja qui nicahi quiha ia ri ra i jaca ni quiha Jesu yoati na.

    Dos ca yoshi jayanish ca joni bo Jes jnimahuanina Marcos5.1-20;Lucas8.26-39

    28Ia shitahax tsi quiha Gadara icanai ca mai qui Jesu cahniqu. To tsi quiha dos ca noiti ca joni bo iniqu, naa yoshi jaya cabo. Nohiria maihuahacanish ca quini quima ax ja bcaniqu, Jesu bchaxna. Jabi jato yoshi iqui tsi caxaxniria naa dos ca joni bo ini quiha. Ja iqui tsi to tsi jato bah tsi nohiria bohoyamani quiha, raquhi na. 29Jatsi Jesu qui qunatsi quiha jahuacaniqu:

    Jnixo tsi noqui hunahuahai, Dios Baqu? Noqui copihi mi joha r? Jari noqui tntiya xaba ma xo naa ra. Tonia jari rqu quiha i Jesu qui jaca niqu.

    30Jabi basima tsi quiha yahua jinaya pihi ini quiha. 31Jatsi Jesu bnariatsi yoshi b huaniqu toa yahua jinaya qui ja raahacacano.

    Naa joni bo pi jnimahuacasqu tsi to ca yahua jinaya qui noqui raahu iriatsi-jacaniqu.

    32Jatsi,Bocata i jato qui Jesu niqu.Tsquyoqu yoshi bo ra. Tsquhax tsi quiha yahua jinaya

    qui ja jicocaniqu. Jatsi jabatapitsi quiha yahua tirixni niqu. Maca ax rnichihax ia qui ja paquyocaniqu, jabahi na. Ja nachiyocaniqu ra.

    33Jatsi yahua jinaya obso cabo yaca qui jabayoniqu, tsayahax na. Toa xo tsi quiha ja jiscani ca ja yoacaniqu. 34Jatsi quiha toa yacat ca nohiria byocaniqu, Jesu ini ca qui. Jesu bchaxo tsi quiha ja bnariacaniqu, jato mai ax ja riquino.

    San Mateo8

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 23

    Mohitamaxni ca joni Jes jnimahuanina Marcos2.1-12;Lucas5.17-26

    9 1Jatsi noti qui Jesu jicoha ca tsi ia ja shitaniqu. Shitahax tsi quiha jahu yaca yoi qui ja caniqu. 2Yaca qui ja cahcaqu tsi quiha ja qui to ca nohiria b mohiyama ca joni bniqu, jahu oxat no. Jabi Jesu qui ja chitimiriacani quiha. Ja chitimicanai jisi tsi quiha mohitimaxni ca qui Jesu chaniniqu:

    Chamahu baqu. Masahacaqu mi jocha ra iquiina.3Jatsi shinatsi quiha yoba cahxni cab huaniqu. Dios

    pasomaha chanihi quiha naa joni ra i jam jaca ni quiha. 4Jama, ja shinacanai ca jahu bo Jes cahniqu. Cahhax jato qui ja ncaniqu:

    5Jnica ni toa, broria ca yoat? Masahacaqu mi jocha iti ni? Niina. Cohu iti ni? 6Jasca, nohiria ba jocha masati chama jaya ca ma cahno ra i jato qui Jesu niqu.

    Jatsi mohitimaxni ca joni qui ja chaniniqu:Niina. Mi oxati bihu. Mi xobo qui cata iquiina.7Jatsi niitapiniqu joni. Niihax tsi quiha jahu xobo qui ja

    caniqu. 8Ratyoniqu nohiria, Jes ani ca jisish na. Jatsi Dios oquhuatsijahuacaniqu, Jesu qui jahu chama-chamaria Dis ani iqui na.

    Mateo Jes qunanina Marcos2.13-17;Lucas5.27-32

    9Riquiquiria tsi quiha gobierno xobo pisti ca tsahohai ca joni, naa Mateo icanai ca Jes jisniqu. Nohiria bo quima gobierno bax parata bichi Mateo ini quiha. Impuesto quiha. Jatsi,

    E bta mi jono ra i Mateo qui Jesu niqu.Jatsi Mateo joiniqu. Joixo tsi quiha Jesu ja banahuaniqu.10Jabi Mateo xobo xo tsi Jesu, jahu rabti bo, tihi cab pihi

    iniqu. Ja picano tsi quiha hustima ca gobierno bax parata bicanaibo, jochahuaxni cabo, tihi cabo bcaniqu, Jesu, jahu rabti bo, tihi cabo yaxna. 11Jatsi Jesu ya naa jochahuaxni cabo iqui ca fariseob jisniqu. Jis tsi Jesu rabti bo qui ja chanicaniqu:

    Jniriaxo gobierno parata bicanaibo, jochahuaxni cabo, tihi cabo ya xo tsi pihi ni mato maestro pa? iquiina.

    San Mateo9

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 24

    12Jatsi Jes qubiniqu, jato nicaqu na:Doctor qunayamaqui jnima cabo ra. Jama doctor qunahai ca tsi

    xo toa iquicanaibo. 13Bocahu. Dios Chani cahyamaqui mato ra. Jaha quhai ca tsi xo toa a nohiri noihaina, ja tpascanai ca jahu bo nomari ii quiha Dios ra. Toa ma jabiti xo. Tsayacahu. Mstxni ca jaca nori ca quscahuacanaibo qunahi joyamaniqu, jochahuaxni cabo nori, Dios quiri ja bsocano iquish na nca tsi jodioba chama bo qui Jesu ncaniqu.

    Samati jabi yoati Jesu ja nicacanina Marcos2.18-22;Lucas5.33-39

    14Jatsi ashimanish ca Juan yamab-na banahuacanaibo Jesu qui bcaniqu. Bxo tsi quiha ja nicacaniqu:

    Hustima tsi xo no samahaina ra. Jasca, samariacani quiha fariseobo ri. Jama, mi rabti bo tsi xo toa samayamahaina p. Jnihax samayamacahi ni? i Jesu qui jaca niqu.

    15Jatsi Jes jato qubiniqu:Jon ahui yano tsi cohu ni bcanish ca rabti bo? Iyamacani quiha.

    Ahui yahax ca joni jato btano tsi ranicani quiha ra. Jascaria tsi jaboqui samayamahi quiha noho rabti bo ri, jato bta nori ca iqui na. Jama, tsquxhi quiha bari hutsa, jato quima mbihacaxqu no. Toatiy tsi samacaxcani quiha noho rabti bo ri, cohuhi na.

    16Jasca, qusi pax tsi raiti siri pishpayamahi quiha nohiria. Anoma quiha. Jabi qusi pax pi ja pishpacano tsi prsixhi quiha raiti siri. Prsihi quiha qusi paxa ri, jaha bquiyamajahai iqui na. (Jascaria, mato arati quinia siri jaha bquiyamahi quiha noho tiisi paxa cato. Jamri ca xo.) 17Jasca, mato bichi ca sota sirixni qui jnria paxa ca rhuiyamaqui mato. Anoma quiha. Ma rhuipino tsi bichi ca sota poshaxhi jnria paxa cato. Jatsi japaquxhi quiha jn r. Yoshihuahacaxhi quiha sota ri. Jama bichi ca sota paxa ca qui jnria paxa ca rhuihacaxti xo. (Jascaria, anoma tsi xo arati quinia sir tsi noho tiisi paxa ca tiisimahaina ra. Arati quinia huts tsi ja tiisimahacaxti xo. Mato arati jabi siri jaha bquiyamahi quiha noho tiisi paxa) na tsi quiha Jesu ncaniqu jato qui.

    Jairo jahini jnimahuahacanina, Jesu sahuti motsanish ca yoxa

    Marcos5.21-43;Lucas8.40-5618Nohiria bo qui Jesu chanino tsi quiha ja qui jodioba chama

    joniqu. Johax Jesu bsoj ja mniniqu.

    San Mateo9

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 25

    Rsoyaqu noho jahi r. Johu. Mi mqun tsi noho jahi mi motsano. Mi pi jono tsi bsoxqui tia na tsi quiha johax ca chama ncaniqu.

    19Jatsi Jesu, jahu rabti bo, tihi cabo joiniqu, ja bta caxna. 20Jabi ja bocano tsi quiha Jesu cho noitiria ca yoxa basimaniqu, Jesu motsaxna. Doce ao bo no tsi ja jimihacai ini quiha. 21Jatsi yoxa shinaniqu. Shinahax, Jahu sahuti pi motsahi tsi jnimaxquia tia i jam ja niqu. 22Jatsi Jesu bopinaniqu. Bopinaxo tsi quiha yoxa ja jisniqu. Jisi tsi,

    Chamahu, noho jahin. Mi chitimihai ca iqui tsi mi jnimahuahacaqu ra i ja qui Jesu niqu.

    Jnimatapiniqu yoxa ra.23Jatsi chama xobo qui jicohax tsi quiha msica acanaibo Jes

    jisniqu. Jahu jahi maihuapaimaria ja icani quiha. Anomaria ja aracanai ca pacotsa ini quiha. Jatsi jato jisi tsi quiha,

    24Bocahu. Rsoyamaqu jahi pistia. Oxahi quiha i nohiria bo qui Jesu niqu.

    Jatsi nohiria b osaniqu, nicahax na. 25Jatsi quiha cacha nohiria Jes raaniqu. Raahax naqut qui ja jiconiqu. Jatsi jahi pistia mqu ja biniqu. Joitapiniqu jahu jahi ra. 26Jatsi Jes ani ca nicayoniqu toa ma ca nohiria tqu.

    Dos ca bco ca joni Jes jnimahuanina27Jato xobo Jesu jisbayaqu tsi quiha banahuatsi dos ca bco

    cab huaniqu. Banahuapama tsi ja qunacaniqu.Noqui shinahu ra, David yamaba Baqu iquiina.28Xobo qui Jesu jicoqu tsi quiha ja jicocaniqu jato ri. Jatsi Jes

    jato nicaniqu:Mato jnimahuati mtsa ni a ra? Jahu shinacanai? iquiina.Jatsi,Ati mtsa xo mia, Ibob i jaca niqu.29Jatsi jato bro bo Jes motsaniqu. Motsapama tsi,

    Ma chitimihai iqui tsi ocapixhi quiha ra i jato qui ja niqu.30Jatsi quiha ja taistqucaniqu. Jnima jato bro ini quiha.

    Jatsi Jes jato yoba-yobaniqu:Mato jnimahuaha ca yoayamacahu iquiina.31Jama, jisbaya tsi quiha Jes ani yoati ja yoabonacaniqu toa

    mai tqu xo na.

    San Mateo9

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 26

    Chanitimaxni ca joni Jes jnimahuanina32Bco inish ca joni bo bocaqu tsi quiha Jesu qui chanitimaxni

    ca joni nohiria b bniqu. Joni jaro quiha. 33Jahu yoshi Jes tscaqu tsi chanitapitsi quiha joni niqu. Jatsi ratyoniqu nohiria tqu.

    Anomaria tsi xo naa jon acaina ra. Noqui xrqu ca nca ca jahu bo no jisyama-pistiarianiqu ra i nohiria bo ni quiha Jesu yoati na.

    34Jama,Yoshini cham tsi yoshi bo tscahi quiha naa joni p. Yoshi tsi

    xo toa ja qui chama acaina ra i jodioba chama bo niqu p.

    Nohiria bo Jes noinina35Jabi yaca pistia bo, yaca-yacaria bo, tihi cabo qui Jesu

    shishoniqu, jato catiti xobo xo tsi tiisimahaina. Nohiria bo otocatsi quiha Dios ra i ja niqu Chani jia ca yoabonahi na. Jasca, noitiria cabo, iquicanaibo, tihi cabo ja jnimahuaniqu. 36Jasca, nohiria hustima ca tsayapama tsi quiha Jesu cohunaniqu, noitiria ja icani iqui na, naa jahabso yama ca oveja jascaria. Ja shina-hujnacanai ca ja cahni quiha. 37Jatsi quiha jahu rabti bo qui ja chaniniqu:

    Hustima ca tsi xo toa tsahacati cato ra; jama, ichariama ca tsacanaibo nori. 38Japi tsati Ibo qui bhoxcana ra, yonati bo ja raano iquish na, tsati na tsi quiha Jesu ncaniqu.

    Jahu doce ca rabti bo Jes binina jahu Chani ja yoacano

    Marcos3.13-19;Lucas6.12-16

    10 1Jatsi jahu doce ca rabti bo Jes qunaniqu. Qunaxo tsi quiha jato qui chama ja aniqu nohiria quima yoshi bo tscati. Jasca, chama jato qui ja aniqu iquicanaibo, isicanaibo, noitiria cabo, tihi cabo jnimahuati. 2Jabi doce ca joni bo quiha Jes biniqu raaxna. Jato jan bo tsi xo naa: Jariapari tsi xo Simn, naa Pedro qunahacanish cato. Jaquirqu, Simn noma Andrs. Jaquirqu, Zebedeo baqu Jacobo. Jaquirqu, Jacobo noma Juan. 3Jaquirqu Felipe, Bartolom, Toms, Mateo, naa gobierno bax impuesto binish cato. Jaquirqu Alfeo baqu Jacobo,

    San Mateo9 , 10

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 27

    Tadeo, 4Simn, naa gobierno pasomaha inish cato. Jatsi Judas Iscariote, naa soldado bo qui Jesu manish cato.

    Jahu rabti bo Jes raanina Dios Chani yoati Marcos6.7-13;Lucas9.1-6

    5Naa doce ca rabti bo Jes raaniqu Dios Chani ja yoacano. Raaqu tsi quiha jato ja yobaniqu. Ja ncaniqu:

    Carayanaba mai, samaria caba yaca bo, tihi cabo qui boyamacana Dios Chani yoati. 6Jama, Isral ca nohiria bo qui roha bocahu. Bnohax ca oveja bo jascaria ca xo ra. 7Capama tsi Basima tsi xo Dis otohaina ra itsicana. 8Jasca, iquicanaibo jnimahuacana. Bsoyama cabo bsomacana. Leproso bo bahucana. Yoshi bo tscacana. Jabi copixoma tsi noho chama ma bichi iqui tsi parata biyamacana nohiria mbiqu na.

    9Caqu tsi parata boyamacana. 10Jasca, rab sahuti, zapato bo, coti jihui, tihi cabo boyamacana. Jabi mato orihuaxhi quiha mbihacahax cabo.

    11Jabi yaca-yacaria, yaca pistia, tihi cabo qui cahxo tsi toa xo tsi shinajiaxni ca joni mracana. Mrahax jahu xobo roha tsi chitcana. Xobo hutsa qui boyamacana. 12Jahu xobo qui jicoqu tsi jia tsi jato joihuacana. 13Jia pi to ca nohiria b mato joihuano tsi jato bax bhoxcana, Dis jato shomahuano iquish na. Jama, mato pi ja joihuayamano tsi jato shomahuayamacana. 14Jasca pi xob ca nohiria b mato joihuacas-yamano tsi jato jisbayacana. Jasca pi yacat ca nohiria b mato qui nicacasyamano tsi jato jisbayacana. Jisbaya tsi mato tah ca cospo toj-tojhacahu jato jocha jismaxna. Toca tsi jato qui Dios caxa ma jismaxti xo. 15Mato parayamaquia iquia. Anomariaxhi quiha toa nohiria b tnhaina ra nohiria bo copiti bar no. Sodom ca racanish ca nohiria bo oqu ixti quiha. Gomorr ca racanish ca nohiria bo oquxhi quiha ja tncanaina iquia.

    Johai ca tnhaina Marcos13.9-13

    16Jaha bsocapa. Caxaxniria ca lobo jascaria ca nohiria bo qui mato raaquia. Jato xrqu ca oveja jascaria ixqui mato. Japi quiniacaxcahu, naa rono ma quiniahai jascaria. Jato xrqupama tsi ishima ca boto jascariacana. 17Jasca, mato

    San Mateo10

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 28

    pasomaha ca nohiria bo qui quiniacaxcahu. Chama bo qui mato macaxcani quiha qusoxna. Jasca, jato arati xob tsi rashahacaxqui mato ra. 18Ea tahxo tsi prefecto bo, chama-chamaria bo, tihi cabo qui mato bcaxcani quiha, naa mato jimibo. Jatsi xaba jayaxqui mato ra, jato qui chaniti a yoati na. Jatsi Dios Chani nicacaxcani quiha carayanabo ri. 19Jabi chama bo qui mato jimib pi mato mano tsi ma yoati ca yoaxti ca yoati tsi shina-hujnayamacana. Toa xaba tsquno tsi mato qui acacaxhi quiha ma yoaxti cato. 20Toatiy tsi ma chanino tsi ma yoaxti ca mato jismaxhi quiha Espritu Santo. Chaniyamayoixqui mato, Espritu Santo ja nori.

    21Toatiy tsi jab xat yoi maxhi quiha hutsa, namhacati. Jahu baqu pasomahaxhi quiha jahpa ri. Jasca, jato nabo qui caxacaxcani quiha xocobo ri. Caxaqu tsi chama bo qui jato nabo macaxcani quiha r, ja namhacacano. 22Ea tahhax tsi mato qui caxayocaxcani quiha nohiria tqu. Jama, xabahamahacaxhi quiha jatiroha ca jahu rso qui tn-tncanaibo. 23Jatsi husti ca yacat ca nohiria b pi mato tnmano tsi yaca hutsa qui jabacana. Jabi bacaxquia ra, jodioba ma ca yacata tqu noho Chani ma yoanox pari no.

    24Jabi jahu maestro oqu ma xo jahu alumno bo. Jasca, jahu chama oqu ma xo yonati. 25Jabi jato maestro pi nohiria b tnmano tsi tnmahacaxhi quiha jahu alumno bo ri iquia. Jabi mato maestro ma ni a ra? Satans pi a nohiria b qunano tsi oqu ca yoixni ca jan mato qunacaxcani quiha ra. 26Japi mato roacanaibo qui raquyamacana. Brohuahacaxhi quiha noho Chani ra. Nicaxhi quiha nohiria bo ra. 27Jaboqui mato qui baxxquia quiniahi na. Jama, huaqu tsi mato yoaha ca yoacaxcahu hunn xo na, raquxoma. 28Jasca, mato acascanaibo qui raquyamacana. Mato yora bo roha ati mtsa ca xo, mato shina ati mtsa jaca nomari. Jama, Dios qui nohiria raquxti xo. Ja tsi xo toa tntiya qui nohiria raati ibo-iboria, naa yora, shinana, tihi cabo quyoti mtsa cato. 29Jabi mato bsohi quiha Dios ra. Jatiroha ca cahhi quiha. Husti ca copiriama ca chorobo pi mai qui paquno tsi cahyama-yamahi ni mato Jahpa ra? 30Jasca, mato boo tqu cahhi quiha ra. Ja tocahacayocani quiha. 31Japi raquyamacana. Dios qui copixni xo mato ra; naa hustima ca chorobo oqu quiha.

    San Mateo10

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 29

    32Nohiria bo bsoj pi Crist-na xo a i nohiria no tsi noho naip ca Jahpa bsoj tsi Noh-na xo toa ixquia a ri. 33Jama, nohiria bo bsoj pi a pasomaha nohiria chanino tsi noho naip ca Jahpa qui Noh-na ma xo toa ixquia a ri.

    Jesu iqui tsi oquxnahacaxhi quiha nohiria Lucas12.51-53;14.26-27

    34Jahu qui tsi mai qui joni? Jia tsi nohiria racanabquimahi joni pa? Tocati joyamaniqu. Nohiria oquxnamahi joqu ra, jia tsi jato racanabquimahi nomari. Oquxnamahai ca saipi jascaria tsi xo toa bhai ca chani ra. 35Joqu a ra, jahu jahpa pasomaha baqu janaxna, jahu jahhua pasomaha jahi janaxna. (Joqu a ra, jahu raisi pasomaha raisi janaxna.) 36Ea tahhax tsi mato qui caxa-caxariaxhi quiha mato xob ca yoi bo ra.

    37Ea oqu pi jahu jahpa, jahu jahhua, tihi cabo noihi tsi noh-natimaxni ca xo toa nohiria ra. Jasca, jahu baqu bo, jahu jahi bo, tihi cabo pi oqu tsi noihi tsi noh-natimaxni ca xo ra. 38Mato cruz yoi pi iayamahi tsi a pi banahuayamahi tsi noho rabti iti mtsama xo mato iquia. 39Jabi jahu shina bnoxhi quiha jahu shina xabahamacatsai cato. Jasca, jahu shina bboxhi quiha a iqui tsi jahu shina bnohai cato.

    Premio bo Dis noqui acaina Marcos9.41

    40Jabi a yoi joihuahi quiha mato joihuahai cato. Jasca, a pi joihuaqu Dios yoi, naa a raanish ca joihuahi quiha. 41Dios Chani bhai ca ma joihuano tsi jia tsi mato copixhi quiha Dios, Dios Chani bhai ca ja nori iqui na. Jato copi jascaria ca bixqui mato iquia. Jasca pi shina jiaxni cabo joihuahi tsi jia tsi copihacaxqui mato ra. Jato copi jascaria copihacaxqui mato ri. 42Ea tahxo tsi noho rabti bo pistia roha tsi ma mbino tsi mato copixhi quiha Dios iquia na tsi Jesu ncaniqu.

    Jahu rabti bo Jesu qui Jun raanina Lucas7.18-35

    11 1Jatsi quiha Jes jisbayaniqu jahu doce ca rabti bo yobaxo na. Jisbaya tsi quiha toa ma ca yaca bo xo tsi ja tiisimaniqu. Dios Chani ja yoaniqu.

    San Mateo10 , 11

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 30

    2Jabi toatiy tsi quiha pres Juan yamabo iniqu. Preso xo tsi Crist acai ca jahu bo ja nicaniqu. Nicaxo tsi quiha jahu rabti bo husti husti ca Jesu qui ja raaniqu, Xabahamati Ibo Jesu iqui ca nicaxna. 3Jatsi Jesu ja nicacaniqu:

    Joxti xo Xabahamati Ibo i noquii quiha Juan ra. Toa ni mia sa? Joni hutsa pasoxhi ni noa sa? i Jesu qui jaca niqu.

    4Jatsi Jes jato qubiniqu:Jahari bocata. Ma tsayahana, ma nicahana, tihi cabo Juan

    yoacata. 5Taiscani quiha bco cabo. Tapicani quiha huico choni jaya cabo. Jnimahuahacahi quiha leproso cabo, naa bonohuaxni cabo. Pasohi quiha pasoyamacanaibo. Bsotqucani quiha bsoyama cabo. Xabahamati Chani nicacani quiha noitiria cabo. 6Rani-ranicani quiha a chahahuacanaibo ra. Tihi ca tsi yoata na tsi jato qui Jesu ncaniqu.

    7Nicahax tsi quiha jahari Juan qui ja bocaniqu. Jaquirqu nohiria bo qui Jesu chaniniqu Juan yoati na.

    Jahu ma pasoni jisxna, xabach ca Juan qui boqu na? Cahtimaxni ca chamayama ca joni ma pasoni pa? 8Jahu jisi ma bocani? Copixni ca raiti sahu ca joni jisti ma pasoni pa? Toca tsi ja iyamani quiha. Jabi xobo-xobori tsi racacani quiha copixni ca sahuti jaya cabo. 9Japa? Jahu ma pasoni jisxna? Ea yoacahu. Dios Chani yoati ibo ma pasoni pa? Mato parayamaquia. Dios Chani yoati ibo oqu ca ma jisyamqu ra. 10Jabi Juan yoati tsi Dios chaniniqu Qunhacanish cabo no. Ncahi quiha:

    Mia bbo noho Chani bohai ca raaxquia.Jariapari mi quinia rohahuaxhi quiha

    i Dios ni quiha.11Mato parayamaquia ra. Yama tsi xo nohiria xrqu tsi Juan

    oqu ca bsohax cato ra. Jama, Juan oqu ca tsi xo toa Dis otohai cato ca iriama cato ra na tsi Jesu ncaniqu Juan yoati na.

    12Jabi jahu yonoco ati Juan chitahhuaqu rohari tsi jahu chani qui caxa xo hustima cabo. Jaboqui jasca pi xo r. Ibo Dis nohiria bo otohai ca quinia quyocascani quiha p. Anomaria tsi xo toa ja acanaina. 13Jabi siri tsi Dios Chani yoahi Juan jonox pari no tsi Qunhacanish cab chani-chanipaoniqu Ibo johai ca yoati na. 14Joxhi quiha Elas i jaca paoni quiha. Jabi Juan tsi xo toa joxhai ca Elas iquia. Ja quncani ca chahahuacanai? 15Nicati pi mtsaqu tsi nicacahu.

    San Mateo11

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 31

    16Jnixhi ni a p, naa jaboqui bsocanai ca nohiria yoati na? Plaz ca chotxni ca xocobo jascaria ca xo r. I-iqu tsi nca tsi qunacaqui: 17Mato bax pi bisto no ino tsi pabcasyama xo mato p. Jasca, mato bax pi no nahuarino tsi aracasyama xo mato p iquiina. Jabi naa chotxni ca xocobo jascaria tsi xo naa nohiria bo ra. 18Jabi Juan joqu tsi mato qui yoi quiha jahu jabi iniqu p. Johax ja samaniqu. Jn ja ariayamaniqu. Tocajaqu tsi Yoyoxni tsi xo naa joni ra iyoniqu nohiria tquta. 19Jatsi joqu, naa Nohiria Baqu nori cato. Ea ti tsi xo oriquihaina. Jasca a ti tsi xo toa jn acaina. Tocahno tsi qui yosacaqui p. Oriquitinaxni, pahxni ca tsi xo toa icaqui. Tsayacapa, impuesto bicanaibo, jochacanaibo, tihi cabo ya rabnahi quiha p ii quiha jatiroha cabo a yoati na. Jabi mato qui yoi tsi xo noho jabi, acaina, tihi cabo. Jasca, mato qui yoi ini quiha Juan jabi jaa ri p. Jama, tiisiyoi-canaibo qui jia tsi xo noba jabi bo, no acaina ra

    na tsi nohiria bo qui Jesu ncaniqu.

    Nicamisxni ca yaca bo Lucas10.13-15

    20Jatsi yaca bo, naa ja ani ca jisti bo jisnish cabo raahatsi quiha Jes huaniqu. Jato ja raahani quiha jato jocha quima Dios quiri ja bsoyamacani iqui na. 21Ja ncaniqu:

    Noitiriaxhi quiha mato Corazn cab. Noitiriaxhi quiha mato ri Betsaid cab. Mato yaca bo xo tsi hustima ca jisti bo acacani quiha; mahitsa r. Jabi jochahuaxni ca Tiro y Sidn yaca bo xo pi jasca ca jisti bo acacarohano tsi naama tsi jato jocha quima Dios quiri ja bsoqu acani quiha. Bamaxoma tsi moro ja sahuqu acani quiha cohuqu na. Jasca, chihi mishp tsi ja tsahoqu acani quiha jato cohu jismaxna. 22Jabi copiti bar tsi anomariaxhi quiha mato copi ra; naa Tiro, Sidn, tihi cabo yacat ca jochahuaxni ca nohiria oqu nori. 23Japa mato Capernaum yacat cab? Nai qui bocascanai pa? Maj! Tntiya qui botxqui mato ra. Mato yacata ax tsi hustima ca jisti bo acacaniqu ra; mahitsa r. Jabi jochahuaxni ca Sodoma xo pi jasca ca jisti bo acacarohano tsi ja chahahuaqu acaniqu ra. Jato yaca potas-hacayamaqu ani quiha ra. 24Japi shinacahu. Copiti bar tsi anomariaxhi quiha mato copi ra. Jochahuaxni ca Sodoma oqu ixti quiha na tsi Jesu ncaniqu toa yaca bo yoati na.

    San Mateo11

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 32

    E qui bcana joixna i Jesu nina Lucas10.21-22

    25Naatiy tsi bhoxpama tsi Jesu ncaniqu:Mi qui Gracias iquia noho Jahp, cahyamacanaibo qui mi

    chani jia ca mi jismaha qushpi na. Ma ca tiisi jaya cabo, cahxni cabo, tihi cabo cahmayamaqui mia ra. Jato joma quiha. Ja qushpi tsi Gracias iquia ra. 26Jabija, tocahi tsi raniqui mia, noho Jahp i Jahpa quiina.

    27Jatsi,Chama qui noho Jahp aniqu ra jahu bo tqu yonati.

    Jabi yama tsi xo toa a, naa Dios Baqu-baquria ca cahyoihai cato. Noho Jahpa roha tsi xo toa a cahyoihai cato iquia. Jasca, yama tsi xo toa Jahpa Dios cahxni cato. Jahpa Dios cahxni ca roha ca a xo naa, naa jahu baqu. Jasca, Jahpa Dios cahcani quiha chahahuacanaibo ri. Jato qui noho Jahpa jisiquimaquia, ja cahcano iquish na. 28E qui byocana mato joicanaib. E qui bcana, ihu ca jabi papicanaib. Mato joimaxquia ra. 29Ihu yama tsi xo toa mato qui acatsai ca yugo, naa noho yoba. Bicana. Mato tiisimano. Ea ti tsi xo ishima. Ea ti tsi xo caxayama. Noho yugo pi bichi tsi joixqui mato ra. 30Bro tsi xo noho yugo papihaina. Ihu yama tsi xo toa mato qui acai ca yoba ra i nohiria bo qui Jesu niqu.

    Joiti bari yoati na Marcos2.23-28;Lucas6.1-5

    12 1Jaquirqu trigo huai tsi nacohi quiha Jesu iniqu jahu rabti bo ya. Joiti bari ja ini quiha. Jabi paxnaqu tsi quiha jahu rabti b trigo bimi risaniqu piti. 2Jatsi ja acani ca jodiobo chama b jisniqu, naa fariseobo icanish cabo. Jisi tsi Jesu qui ja qusocaniqu:

    Tsayapa. Joiti bar tsi anoma ca acani quiha mi rabti bo ra. Yonococani quiha p iquiina.

    3Jatsi Jes jato qubiniqu:Qunhacanish cabo ca noba David yamab ani ca ma

    tsayayamayamani, naa jahu joni bo ya paxnaqu na? 4Dios xobo ja jiconi quiha ra jahu joni bo ya, arati ibo ba mapari bixna. Toa xo tsi Dios qui aququmani ca mapari ja pini quiha. Jasca,

    San Mateo11 , 12

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 33

    pini quiha jahu joni bo ri. Roa toa ja acani ini quiha. Pinoma quiha. Arati ibo ba piti ja ini quiha. 5Jasca, Moiss qunni ca ma tsayayamayamani? Jatiroha ca joiti bar tsi yonocohi quiha arati ibo bo ra. Jnima tsi xo toa joiti bar tsi ja yonococanaina ra. Yonocojacano tsi jato qui qusoyamaqui mato p. 6Jama, qui tsi xo toa ma qusocanaina r. Jaha quiniacaxcahu. Mato xrqu tsi xo toa mato arati xobo, mato yoba, tihi cabo oqu cato iquia. 7Qunhacanish cabo pi cahrohahi tsi qui, naa anoma ca ayamahai ca qui ma qusoyamaqu aqu ra. E qui oqu-oquria tsi xo toa a ma noihaina ra, naa qui ma acai ca jaca nomari i Dios ni quiha. 8Jasca, joiti bari ibo-iboria ca a xo naa ra, naa Nohiria Baqu nori cato na tsi jodiobo chama bo qui Jesu ncaniqu.

    Mqu choni ca jaya ca joni Marcos3.1-6;Lucas6.6-11

    9Jodiobo chama bo Jes jisbayaniqu. Jisbaya tsi quiha jodioba catiti xobo qui ja jiconiqu. 10Jabi to tsi quiha mqu choni jayanish ca joni ini quiha. To tsi ini quiha Jesu qui qusocascanai ca joni bo ri. Jatsi Jesu ja nicacaniqu:

    Jnima ni joiti bar tsi jnimahuahaina? Noba yoba pasomaha ma ni? iquiina, ja qui qusocatsi na.

    11Jatsi nca tsi Jes jato qubiniqu:Joiti bar pi maiquini qui mato oveja husti ca paqurohano tsi

    ma tscayamaqu ana? 12Jabi oveja oqu ma ni nohiria ra? Japi jnima tsi xo joiti bar tsi jia ca acaina iquia i jato qui Jesu niqu.

    13Jatsi noitiria ca joni qui Jesu chaniniqu:Mi mqu yoi mtahu iquiina.Jatsi jahu mqu yoi ja mtaniqu. Jnimatapiniqu jahu

    mqun ra; jahu mqu hutsa jascaria iquiina. 14Jatsi jodiobo chama b jisbayaniqu caxahi na. Joiti bar tsi ja jnimahuani iqui tsi Jesu ja namcascani quiha. Jabi toca tsi quiha ja shina-shinacaniqu p, namti quinia mrahi na.

    Isaas yamab qunnina Jesu yoati na15Jabi ja namcascanai ca Jes nicaniqu. Nicaxo ja jisbayaniqu.

    Jatsi hustima ca nohiri banahuaniqu. Jatsi bcanish ca iquicanaibo tqu ja jnimahuaniqu. 16Jnimahuaxo tsi quiha jato

    San Mateo12

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 34

    ja yobaniqu tsohu ca ja iqui ca yoayamati. 17Jabi ja ani cat tsi quiha Isaas yamab qunni ca jatihuahacani quiha. Jabi nca tsi quiha Dios chaniniqu jahu Baqu yoati na. 18 Noho yonati tsi xo naa ra.

    E biniqu noho yonoco ja ano.E noihai ca tsi xo naa.Ja qui raniquia.Noho shina ja qui axquia.Jatiroha ca nohiria bo bsoxhi quiha.

    19 Jasca, johax iquinayamaxhi quiha.Joi mrayamaxhi quiha.Jahu joi choshayamaxhi quiha.

    20 Noitiria cabo roayamaxhi quiha.Jaha pasocanaibo ranihuaxhi quiha.Ja pasomaha cabo bboxhi quiha, Dios mstxni ca yoba

    nohiria b cahno iquish na. 21 Jasca, ja qui chitimicaxcani quiha ma ca nohiria bo tqui Dios ni quiha ja qunni cat no.

    Yoshi bboti chama Jes jayahaina Marcos3.20-30;Lucas11.14-23

    22Jatsi Jesu qui noiti ca joni nohiria b bniqu ja jnimahuahacano. Bco ca joni quiha. Jasca, jaro ja ini quiha, yoshi ja jayani iqui na. Jabi naa joni Jes jnimahuaniqu. Jaquirqu chaniti mtsa joni iniqu. Jasca, ja taisniqu ra. 23Jatsi ratyoniqu nohiria tsayahax na.

    Johai ca Xabahamati Ibo, naa David yamaba chahitaxocobo ma ni naa joni sa? i jaca niqu ja ani ca tsayahax na.

    24Toca tsi nohiria chanicanai ca nicaxo fariseob qubiniqu, naa jodioba chama bo:

    Ja qui Satans chama aqu ra. Ja tsi xo toa yoshi tscati chama jaya xo ra iquiina.

    25Jama, ja shinacanai ca Jes cahniqu. Cahhax chama bo qui ja chaniniqu:

    Quyohacaxhi quiha pas ca nohiria bo, ja nianacaqu no. Jasca, quyohacaxhi quiha xob ca nohiria bo, yacat ca nohiria bo, ja iquinacaqu no. Yonocobquinatimaxni ca xo. 26Jasca, Satans-na maxo pasomaha pi Satans maxo hutsa iquinano tsi

    San Mateo12

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 35

    jnahuariahax jahu chama naamana? 27Jasca, Satans cham tsi jahu yoshi bo natscahi ni a pa? Jabi Satans a mbipino tsi tsohu ni toa mato banahuacanaibo qui chama acax cato, yoshi bo natscati? Jabi yoshi bo natscani quiha mato banahuacanaibo ri. Mato banahuacanaib acai cat tsi noqui bro xo janyama ca ma shinahaina ra. 28Yoshi bo natscati chama qui acax ca tsi xo Dios Shinana. Ja tsi xo toa a mbihaina. Jaha tsi acai cat tsi broria tsi xo toa mato qui Dis yonati chama jaya cato ra. Joqu Cristo, naa nohiria bo Xabahamati Ibo iquia ra.

    29Jnahuariahax raca joni chamaxni cato xobo qui joni jicona yomaxna? Jariapar tsi chamaxni ca joni nxayamayamaxhi ni? Nxaxo jahu jahu bo yomati mtsa xo. Jascaria, jahu yoshi bo niahacanox pari no tsi nxahacaxti xo Satans ri.

    30Jabi a pasomaha yoi tsi xo toa btama cato. Jasca, Dios yonoco yoshihuahi quiha a mbiyamahai cato. 31Jasca, jatiroha ca jocha, jatiroha ca chani yoi cato, tihi cabo masaxhi quiha Dios. Jama, Espritu Santo pasomaha pi nohiria chanino tsi jahu jocha masayamaxhi quiha Dios. 32Jabi a pasomaha pi nohiria chanino tsi iriama tsi xo toa. Jahu jocha masaxhi quiha Dios. Jama, Espritu Santo pasomaha pi nohiria chanino tsi jahu jocha masayamaxhi quiha Dios. Masahaca-timaxni ca jocha tsi xo toa ra.

    Jahu bimi iqui tsi jihui cahqui noa Lucas6.43-45

    33Jabi jahu bimi iqui tsi jihui cahqui noa. Jahu bimi tsayaqui noa. Jatsi bimi jia ca saihuahi quiha jihui jia cato. Jama, jihui yoi tsi xo toa pinoma ca bimi saihuahaina. Yoi quiha. 34Jisa rono ba xocob. Jnahuariahax jia ca ma chanina, yoixni cabo imaqu no. Yoixni ca jahu bo pi nohiria b shinano tsi anomaxhi quiha toa ja chanicanai ri. 35Jascaria, jahu chani jia cat tsi brohuahacaxhi quiha shina jia cato. Jasca, yoi ca saihuahi quiha joni yoixni cato, naa jihui jascaria. Jahu jabi quiha. 36Jabi hustima tsi xo mahitsa ca chani r. Jasca, jaroha ca bar tsi copihacaxti quiha nohiria jato chani yoi ca tqu qushpi na iquia. 37Toa bar tsi mato chan tsi copihacaxqui mato. Jatsi paqumahacaxhi quiha chani jia ca chanihai cato. Jama, tnmahacaxhi quiha chani yoi ca chanihai cato ra na tsi chama bo qui Jesu ncaniqu.

    San Mateo12

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 36

    Jisti nohiria b jiscasnina Marcos8.11-12;Lucas11.29-32

    38Jatsi Moiss yoba cahxni cabo, fariseobo, naa jodioba chama bo, tihi cabo chaniniqu Jesu qui. Ja ncacaniqu:

    Jisti mi ano, maestr. Jisti jiscasqui noa iquiina, jahu chama jiscastsi na.

    39Jatsi Jes qubiniqu:Anomaria tsi xo jaboqui bsocanaibo r. Jisti qumisxniria

    tsi xo naa Dios qui chitimiyamacanaibo ra. Jatsi Jons jisti roha jato qui acacaxhi quiha. 40Jabi tres barihani, tres baquicha, tihi cabo tsi Jons raaniqu sani chahita jatoqu no. Jascaria tsi tres barihani, tres baquicha, tihi cabo raaxquia a ri mai xar no. 41Jatsi quiniacaxcahu. Copiti bari-bariri tsi niixhi quiha Niniv ca nohiria bo mato qui qusoxna. Jato qui Dios Chani Jons yoaqu tsi quiha jato jocha quima Dios quiri ja bsocani quiha, nicahax na. Jama, jaboqui n xo Jons yamabo oqu cato. Jaha chahahuacas-yamaqui mato p. Ja tsi xo toa mato qui qusocaxcani quiha Niniv ca nohiria bo ra. 42Jasca, copiti bari-bariri tsi mato qui qusoxhi quiha yoxa chama ri, naa Saba mai ax jonish cato. Nama ax ja joyamayamani Salomn yamaba tiisi nicaxna? Jama, jaboqui n xo Salomn yamabo oqu cato. Ja qui nicacasyamaqui mato p. Ja tsi xo toa mato qui qusoxhi quiha toa yoxa chama ri na tsi chama bo qui Jesu ncaniqu.

    Bacahai ca yoshini Lucas11.24-26

    43Jabi joni quima tsquhax tsi quiha xabach tsi co-cohi quiha yoshini, iti hutsa mrahi na. Joicatsi quiha. Mahitsa mrahax, 44E jisbriani ca xobo qui jahari caquia ra i jam i quiha. Jatsi quiha jahari cahi quiha. Cahax jahu iti siri jisi quiha. Jaboqui jnima quiha, bahuhaca xobo jascaria. 45Jatsi cahi quiha jab yoshi bo mrahi na. Mraxo tsi siete ca yoshi oqu ca bhi quiha ja btati. Jatsi p ja bta joni qui jicocani quiha yoshi hutsa bo ri, racaxna. Japi noiti-noitiria xo toa joni ra. Ja iqui tsi jaboqui oqu tsi xo toa joni yoyo r. Jabi naa joni jascariaxhi quiha jaboqui bsocanai ca yoixni cabo ri. Oquriaxhi quiha ma noitihaina ra na tsi quiha Jesu ncaniqu to ca nohiria bo qui.

    San Mateo12

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 37

    Jesu jahhua, jahu xat bo Marcos3.31-35;Lucas8.19-21

    46Jari nohiria bo qui chanihi quiha Jesu iniqu, jahu jahhua, jab xat bo, tihi cabo xobo qui cahqu no. Cahhax tsi quiha xobo cacha ja niicaniqu. Niihax,

    Jesu ya chanicasqui noa i jaca ni quiha.47Jatsi,Cacha tsi xo mi jahhua, mib xat bo. To tsi niicani quiha.

    Mi bta chanicascani quiha ra i husti ca nohiria niqu Jesu qui.48Jatsi quiha,Tsohu ni toa noho jahhua yoi ra? Tsohu ni toa b xat

    yoi bo ra? i nohiria bo qui Jesu niqu.49Jatsi quiha jahu rabti bo qui ja mtoniqu.Tsayapa. N xo noho jahhua yoi. N xo b xat bo. 50Jabi

    noho noma yoi, noho yoxa ca yoi, noho jahhua yoi tsi xo toa noho naip ca Jahpa quhai ca acai cato ra i jato qui Jesu niqu.

    Bro sayanish cato Marcos4.1-9;Lucas8.4-8

    13 1Toa bar roha tsi quiha xobo Jes jisbayaniqu. Jisbaya tsi quiha ia qui ja caniqu. Caxo tsi quiha toa xo tsi nohiria ja tiisimaniqu tsahoxo na. 2Jatsi quiha ja qui nohiria qutsoniqu. Anomaria ca nohiria ini quiha. Hustima ca iqui tsi noti qui Jesu jiconiqu. Jatsi noti xo jato ja tiisimani quiha, tsahoxo na. Mai qumap tsi mani ini quiha nohiria tx. 3Jatsi hustima ca jahu bo jato ja yoaniqu chaniqu na. Broria ca chani quiha. Ja ncaniqu:

    Bro sayahi husti ca joni caniqu. 4Jahu huai sayajahuano tsi husti husti ca bro bahi tapa xapaquniqu. Jah ca bro isa b pini quiha joxo na. 5Jatsi bro hutsa maxax mai qui xapaquniqu, naa iriama ca mai cat no. To tsi quiha bro shinahatapiniqu, oti yama pi mai ini iqui na. 6Bari tsququ tsi quiha ja mshahaca-caniqu. Tapo mishni quiha. Ja iqui tsi ja chonicaniqu r. 7Jatsi husti husti ca bro masa xrqu xapaquniqu r. Bro ya tsi quiha shinahabquiniqu masara. Jatsi banahaca ca jocohai ca ja mapaniqu r. 8Jama, bro hutsa quiha mai jiaxni ca qui xapaquniqu. Bimi ja saihuacaniqu.

    San Mateo12 , 13

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 38

    Cien ca bro husti ca max saihuaniqu. Maxo hutsa setenta. Maxo hutsa treinta na tsi Jesu ncaniqu.

    9Jatsi,Ea nicaxti xo jatiroha cabo ra i Jesu niqu nohiria bo qui.

    Jon ca chani yoati na Marcos4.10-12;Lucas8.9-10

    10Jatsi Jesu qui jahu rabti bo bcaniqu.Jnixo tsi toca ca chani noqui yoahai sa? Mi chani

    cahyamaqui noa r i jaca niqu.11Jatsi Jes jato qubiniqu:Mato qui acacaniqu Dios jon ca tiisi ra, naa Dis otohai ca jahu bo

    yoati na. Jama, naa chani cahyamahi quiha nohiria tx. Jato qui jon quiha. 12Japi jia pi qui ma nicano tsi anixhi quiha ma bichi ca tiisi. Cahyoixqui mato ra. Jama, naa ma bichi ca tiisi pistia ca bnoxqui mato, nicariayama-piqu na. 13Ja tsi xo toa nca ca chani nohiria bo qui chaniquia, nicaxo ja cahyamacano. 14Toca tsi jatihuahacaxhi quiha Isaas yamab qunnina jato yoati na. Jabi ja yoani ca tsi xo naa:

    Cahyamapistiariacaxcani quiha, nicaxo na.Jasca, tsaya-tsayapama tsi jabija ca jisyamacaxcani quiha.

    15 Qustoria tsi xo naa nohiria ba shinana.Nicacasyamacani quiha p.Bpquyamacani quiha ra.Ja tsi xo toa jabija ca jisyamacaxcani quiha r.Ja tsi xo toa nicayoiyamacaxcani quiha r.Jnahuariahax qui ri ja bsocana, jnimahuahacaxna?

    i Isaas yamabo ni quiha jato yoati na.16Jama, shoma xo mato ra. Tsaya-tsayapama tsi jabija ca jisqui mato ra.

    Jasca jia tsi jabija ca jahu bo nicahi quiha mato pahoqui. 17Jatsi ma shina-bnoyamano ra. Jabi a ma jisqu. Jasca, noho chani ma nicaqu. Jabi ma jisi ca jisti bo, naa acai ca jisti bo quni quiha hustima ca Dios Chani yoanish cabo jisxna. Jasca, ma nicaha ca chani nicati ja qucani quiha, nicati mtsama jaca nori na tsi jahu rabti bo qui Jesu ncaniqu.

    Ja yoaha ca chani Jes brohuanina Marcos4.13-20;Lucas8.11-15

    18Ea nicacana. Jaboqui yoaha ca chani brohuaxquia, naa bro sayanish ca chani yoati na. Ma cahyoino. 19Toa bahi tapa ca

    San Mateo13

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 39

    bro jascaria tsi xo toa Ibo Dios Chani cahyamacanaibo, nicaxo na. Ja nicacano tsi quiha johi quiha Satans. Joxo tsi quiha jato shina banaha ca Chani mbihi quiha r. 20Jasca, maxax qui sayaha ca bro jascaria tsi xo nohiria hutsa. Ranixo tsi Dios Chani biriacani quiha, nicaxo na. 21Jama, naamayamahi quiha ja chahahuacanaina r, tapo yama ca jascaria jaca nori iqui na. Dios Chani pi iqui tsi tnhi tsi jahari bsotapi-cani quiha p. 22Jatsi masa xrqu sayaha ca bro jascaria tsi xo nohiria hutsa. Dios Chani nicacani quiha jato ri; jama, Dios quima jato ninihi quiha ma ca jahu bo, naa jaha ja qucanaina. Ma ca jahu bo shinacani quiha p. Jatsi Dios Chani, naa sayaha ca bro tsiihaqui quiha parata ja qucanaina ra. Jasca, tsiihaqui quiha jato ranihuahai ca jahu bo r. Ja qushpi tsi jato shina tsi anitimaxni tsi xo Dios Chani ra. 23Jama, mai jiaxni cato ca sayahaca ca bro jascaria tsi xo nohiria hutsa, naa Dios Chani nicacanaibo. Nicaxo tsi Dios Chani cahcani quiha ra. Dios bax saihuacani quiha. Husti ca maxo tsi xo cien ca saihuahaina. Maxo hutsa tsi xo setenta ca saihuahaina. Maxo hutsa tsi xo treinta ra

    na tsi Jesu ncaniqu, jahu chani brohuahi na.

    Trigo bimi naxrqu ca masara chani24Jatsi chani hutsa jahu rabti bo qui Jes aniqu, naa Dis

    nohiria copixhai yoati na. Ja ncaniqu:Bro jia ca jahu hua tsi jon sayahai ca jascaria tsi xo Dis

    otohaina. 25Jama, ibo oxano tsi baquich johi quiha ibo qui caxahai cato. Joxo tsi bro yoi sayahi quiha iboba hua no p. Masara ca bro quiha. Jahu trigo naxrqu tsi quiha toa bro sayahi quiha p. Sayahax jabahi quiha. 26Jatsi quiha shinahaniqu trigo. Bimijaqu tsi quiha jisiquiniqu masa ri. 27Jatsi quiha huai ibo qui yonati bo bcaniqu. Johax, Bro jia ca roha no bananiqu hua no p, tait. Jahuniahax masa joha sa? i jaca ni quiha. 28Jatsi ibo ncaniqu: Tonia masa bro bananiqu p qui caxahai cato iquiina. Jatsi, Masa mxaxhi ni noa ra? i ibo qui yonati bo niqu. 29Ayamacana. Masa pi mxaqu tsi noho trigo ri ma mxamitsa r. 30Jariapari ja shinahabquicano. Jatsi tsatiy tsi Masa pari mxacana ixquia yonati bo qui. Mxaxo tsi nxacana mshati. Jaquirqu noho trigo xobo qui bcahu, tsaxo na i noho yonati bo qui xquia na tsi Jesu ncaniqu.

    San Mateo13

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 40

    Mostaza bro chani Marcos4.30-32;Lucas13.18-19

    31Jatsi chani hutsa Jes yoaniqu:Hua tsi bro mishni quiha, naa mostaza bro jon bananina.

    Toa bro jascaria tsi anixhi quiha Dis nohiria bo otohaina. 32Mishni-mishniria tsi xo naa bro ra. Jama, shinahaqu tsi pistiama tsi xo jahu jihui ra. Banahaca ca jocohai ca hutsa bo oqu quiha. Shinahacax jihui manhi quiha. Jatsi jahu mshi bo tsi paihi quiha isa bo ra i Jesu niqu tiisimahi na.

    Levadura chani Lucas13.20-21

    33Jaquirqu chani hutsa Jes yoaniqu:Harina somo ca ya yox tohacai ca levadura jascaria tsi xo

    Dis otohaina. Tres medid tsi levadura tohaqui yoxa, harina tqu shapohuaxna i Jesu niqu.

    Ejemplo b tsi Jesu chaninina Marcos4.33-34

    34Nohiria bo qui chanipama tsi nca ca chani b roha tsi Jesu chaniniqu. Ejemplo bo yama tsi ja chaniyamani quiha. 35Jabi ejemplo b tsi ja chani-chaniniqu, Dios Chani yoanish cat qunni ca jatihuaxna. Jabi Jesu yoati ja yoani tsi xo naa:

    Chani bo, naa ejemplo b tsi nohiria bo qui chanixhi quiha.Chanihax jon ca jahu bo brohuaxhi quiha, naa mai

    nhohuahacanitiya rohari ca jahu bo iquiina.

    Masara chani Jes brohuanina, naa trigo naxrqu tsi bro yoi bananina

    36Jatsi toa nohiria hustima ca Jes jisbayaniqu. Jisbay tsi quiha xobo qui ja jiconiqu. Jatsi jahu doce ca rabti bo ja qui bcaniqu.

    Jnihi ni naa trigo hua ca masara chani sa? Noqui yoahu i ja qui jaca niqu.

    37Jatsi quiha toa chani Jes brohuaniqu:Ea ti tsi xo toa bro jia ca banahai cato, naa Nohiria Baqu

    nori cato. 38Jatsi nohiria bo jascaria tsi xo huai. Jatsi, Dios

    San Mateo13

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 41

    baqu bo tsi xo toa bro jia cabo. Jato otoxhi quiha Dios. Jatsi, Satans baqu bo tsi xo toa bro yoi bo. 39Jatsi qui caxahai ca, naa bro yoi sayanish ca tsi xo Satans. Jatsi tsatiy tsi xo toa xaba rso, naa jaroha ca bari. Jatsi tsacanaibo tsi xo ngel bo. 40Mshahacati ca mxahacahai ca masa jascariaxhi quiha jaroha ca bar no, joxqu no. 41Noho ngel bo raaxquia. E otohai cato ca jochamacanaibo, yoixni ca nohiria bo, tihi cabo aququmacaxcani quiha. 42Aququmaxo tsi tntiy jato niacaxcani quiha, naa chihi qui masa niahai jascaria. To tsi araconacaxcani quiha ra. Jatsi, Erama. Jishop icaxcani quiha tnhi na. 43Jama, bari huahuahai jascariaxhi quiha Dios nohiria bo. Jahpa Dios ya icaxcani quiha, ja otohai cat no i Jesu niqu.

    Jon ca parata copixni ca ejemplo44Huai maihuaha ca jahu copixni cabo jascaria tsi xo Dis

    otohaina i Jesu niqu. Jabi huai maihuani ca jahumishni bo jon brohuaniqu. Brohuaxo tsi quiha toa jahu bo maihuatquhi quiha, nohiria b cahyamano iquish na. Jatsi rani tsi jahu jahu bo tqu iniahi quiha, parata bixna. Toa huai copicatsi quiha. Iniaxo tsi quiha huai copihi quiha, maihuahacani ca jahu copixniria cabo bixna na tsi Jesu ncaniqu Dis otohai ca yoati na.

    Perla copixni ca ejemplo45Copixni ca perla bo mrahai ca comerciante jascaria tsi xo

    Dis otohaina i Jesu niqu. Jabi copixni ca perla bo mrahi cahi quiha joni. 46Husti ca perla copixni ca jisi quiha. Jiaria ca perla quiha. Jisi tsi jahari jahu xobo qui cahi quiha jahu jahu bo tqu iniaxna. Parata bicatsi quiha, toa perla copixni ca copixna. Parata bixo copihi quiha na tsi Jesu ncaniqu Dis otohai ca yoati na.

    Sani biti nishi ejemplo47Sani biti nishi jascaria tsi xo Dis otohaina i Jesu niqu.

    Jabi ia qui jahu nishi niahi quiha ibo. Niaxo tsi hustima ca sani jamri cabo bichi quiha. 48Jahu nishi ramno tsi mai qumapo qui nishi xrhi quiha. Jatsi tsahohi quiha ibo jahu sani topixna.

    San Mateo13

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 42

    Jahu caca qui sani jia ca nanhi quiha. Jama, sani yoi ca niahi quiha. 49Jabi tocaxhi quiha xaba rs no. Bocax-cani quiha ngel bo jochahuaxni cabo catiaxna. Mstxni ca xrqu ca yoi cabo aququmacaxcani quiha. 50Aququmaxo tsi horno chihi qui jato niacaxcani quiha. To tsi xo hustima ca ara-aracanaina ra. To tsi Erama. Jishop icaxcani quiha tnhi na

    na tsi Jesu ncaniqu.51Jatsi jahu rabti bo Jes nicaniqu:

    Naa yoaha ca jahu bo tqu cahcanai? iquiina.Jatsi,Jaahu. Cahqui noa ra i jaca niqu.52Jatsi Jes jato yoaniqu:

    Rab ca copixni ca jahu bo jaya xo jodioba yoba tiisimacanaibo, naa a banahuacanaibo. Jariapari ca copixni ca jahu tsi xo toa Dios Chani yoanish cab qunnina. Yoahacaxti quiha toa chani siri ra. Jasca tobi xo yoahai ca chani. Yoahacaxti quiha naa chani paxa ca ri. Tihi cabo jayacani quiha yoati na tsi Jesu ncaniqu.

    Jahu yaca Nazaret qui Jesu shishonina Marcos6.1-6;Lucas4.16-30

    53Jabi naa ejemplo bo yoaxo tsi quiha Jes jisbayaniqu. 54Jisbaya tsi quiha jahari jahu yaca qui ja caniqu. Toa xo tsi jato catiti xobo xo tsi ja tiisimaniqu. Ratniqu jahu chani nicanish cabo.

    Jahuni ca naa tiisi ja bini sa? Jnahuariaxo raca naa jisti bo aqui ni pa? i nohiria bo niqu. 55Carpintero Jos baqu ma ni naa ra? Jahu jahhua Mara, jahu noma bo, naa Jacobo, Jos, Simn, Judas, tihi cabo cahqui noa ra. 56N tsi racayamayamahi ni jahu poi maxco bo ri? Jahuni ca naa tiisi ja jabini pa? i jaca niqu Jesu yoati na.

    57Jatsi p Jesu pasomaha ja bsocaniqu. Jato qui yoi ja ini quiha. Jatsi Jes jato yoaniqu:

    Mai huts ca Dios Chani yoati ibo pi chanino tsi ja qui nicayoicani quiha to ca nohiria ra. Jama, jahu ma ca nohiria bo qui ja chanipino tsi ja qui nicayamahi quiha jahu yacat cabo, jahu xob cabo ri. Jato qui yoi quiha jahu chani r na tsi Jesu ncaniqu jahu yacat ca nohiria bo yoati na.

    San Mateo13

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 43

    58Japi jahu yacata xo tsi jisti hustima cabo ja ayamani quiha r, ja qui ja chitimiyamacani iqui na.

    Ashimati ibo Juan nanina Marcos6.14-29;Lucas9.7-9

    14 1Toatiy tsi quiha chama-chamaria Herods nicaniqu Jesu yoati na. Nicahax,2Ashimati ibo Juan yamabo tsi xo toa ra. Tonia ja

    bsotquyamqu iquia ra. Ja tsi xo toa jisti bo ati mtsa xo toa joni tia i Herodes niqu jahu yonati bo qui.

    3Jabi siri tsi soldado bo Herods raani quiha Juan qui tsamiti. Tsamixo tsi quiha preso qui ja nanni quiha, Herodas, naa jahu noma Felipe ahui tahxo na. 4Jasca, pasiyamani quiha Juan.

    Anoma tsi xo toa mi noma ahui bichiina, mi ahui iti i ja qui Juan paoni quiha.

    5Ja iqui tsi Herods Juan acasniqu. Jama, jodiobo qui ja raquni quiha Dios Chani yoati ibo-iboria xo Juan i nohiria bo ni qushpi na.

    6Jatsi Herodes coni bari tsququ tsi quiha Herodas jahi pabniqu qutsocani ca nohiria bsoj no. Chama Herodes qui jiaria quiha ja pabhaina. 7Rani tsi quiha jahi pistia qui Herodes ncaniqu:

    Mia parayamaquia. Jahucara ca, naa jaha mi quhai ca mi qui axquia ra iquiina.

    8Jatsi quiha jahu jahhua ya pari ja chaninaniqu, jahu yoba nicaxna. Nicahax,

    Ashimati ibo Juan mapo qui ahu ra, rat no i chama Herodes qui ja niqu p.

    9Jatsi quiha Herodes cohuniqu nicahax na. Jama, nohiria bo bsoj Mia parayamaquia ra i ja ni iqui tsi jahu yonati bo ja raaniqu Juan mapo biti. 10Jatsi quiha Juan mapo ja tqusacaniqu r preso xo na. 11Tqusaxo tsi jahari jahu mapo ja bcaniqu rat no. Xotaco qui ja acani quiha. Jatsi jahu jahhua qui ja boniqu. 12Jaquirqu quiha Juan yora jahu rabti b biniqu maihuaxna. Maihuahax Jesu qui ja bocaniqu yoaxna.

    Cinco mil ca nohiria Jes pimanina Marcos6.30-44;Lucas9.10-17;Juan6.1-14

    13Juan namni nicahax Jes jisbayaniqu not no. Jisbaya tsi quiha nohiria yama ca iti qui ja caniqu jam icatsi na. Cohu

    San Mateo13 , 14

    El Nuevo Testamento en Chcobo de Bolivia, 2da ed. 2010, Wycliffe Bible Translators, Inc.

  • 44

    ja ini quiha. Jama, ja cahai ca yoati tsi nohiria b nicaniqu r. Nicaxo tsi quiha jato yaca bo ja jisbayacaniqu Jesu banahuaxna. Ma tsi ja bocani quiha. 14Jatsi noti ax tmahinaxo tsi quiha to ca mani ca nohiria bo Jes jisniqu. Manahi ja icani quiha. Jato noiqu tsi quiha jato anomaria cabo ja jnimahuaniqu.

    15Jatsi yata tsi quiha ja qui jahu rabti bo bcaniqu. Bcanax,Caqu bari ra. Yama tsi xo xobo bo n no r. Nohiria bo jahari

    raahu, yaca bo xo tsi piti ja copicano iquish na i Jesu qui jaca niqu.

    16Jatsi,Ja boyamacati xo. Japa mato tsa ni? Jato pimacana i jahu

    rabti bo qui Jesu niqu.17Jatsi ja qubicaniqu:Cinco ca mapari bo, dos ca sanino, tihi roha jaya xo noa ra piti

    iquiina.18Jatsi,E qui acahu i Jesu niqu.19Jatsi nohiria Jes tsahomayoniqu huas no. Tsahomaxo tsi

    quiha cinco ca mapari bo, dos ca sanino, tihi cabo Jes biniqu. Bichi tsi quiha mana qui tsayapama tsi Gracias i Dios qui ja niqu piti qushpi na. Jatsi mapari ja txnamaniqu. Txnamaxo tsi quiha jahu rabti bo qui ja maniqu nohiria bo qui taati. 20Jatsi piniqu nohiria tqu. Ja syacaniqu. Jaquirqu pihama ca qusi bo ja catiacaniqu. Doce ca caca quiha ja racani quiha. 21Jabi cinco mil ca joni bo ini quiha, naa mapari picanaibo. Tocahacayamani quiha yoxa bo, xocobo, tihi cabo ra.

    Jn cacha Jesu conina Marcos6.45-52;Juan6.16-21

    22Jatsi noti qui jahu rabti bo Jes jicomaniqu, ja bbo ia ja shitacano iquish na. Jasca, nohiria tqu jahari jato xobo qui ja raaniqu. 23Raahax tsi quiha maca bo qui ja caniqu jam no. To tsi ja bhoxc