bsc technische aardwetenschappen studiegids tu delft 2006-2007
DESCRIPTION
BSc Technische AardwetenschappenStudiegids TU Delft 2006-2007TRANSCRIPT
� studiegids 2006/2007
Studiegids
2006/2007
BSc-opleiding
TechnischeAardwetenschappen
TU_StudieGids_168x115_zw 21-06-2006 11:00 Pagina 13 Lara
2 technische aardwetenschappen � studiegids 2006/2007
disclaimer
Deze gids is met grote zorgvuldigheid samengesteld onder verantwoordelijk-
heid van de faculteit. Voor een aantal onderwerpen komt nadere informatie
pas na het ter perse gaan van de gids ter beschikking. Daarom publiceert
de faculteit de gegevens in dit handboek onder voorbehoud. Wijzigingen,
aanvullingen en uitgebreide vakbeschrijvingen vind je op Blackboard:
http://blackboard.tudelft.nl en/of op de SIS website http://www.tudelft.nl/sis
inhoud
1 > Disclaimer
4 > Persoonlijke gegevens
5 > Voorwoord
7 > Academische jaarkalender en dagindeling
7 > Jaarindeling TU Delft studiejaar 2006/2007
9 > ProfielvandeUniversiteit
10 > Onderwijs- en studentenzaken
10 > Ideeënlijn O&S
10 > Centrale studentenadministratie TU Delft (CSa )
12 > Minors
13 > Blackboard - de digitale leeromgeving
13 > Servicepunt
14 > Studentenstatuut
14 > Bibliotheek van de TU Delft
15 > TU Delft Student Facility Centre (SFC)
16 > Faciliteiten voor gehandicapte studenten
16 > Ontspanning
17 > Ombudsman voor studenten
17 > Huisvesting
18 > Medische zorg
18 > MoTiv
19 > Studium Generale
20 > Plattegrond TU Delft
24 > De Bacheloropleiding Technische
Aardwetenschappen
25 > Specialismen in mondiale vraagstukken
29 > Het Bachelorprogramma
31 > De Masteropleiding
36 > Mineralogisch-geologisch museum
39 > De Mijnbouwkundige Vereeniging
43 > Onderwijs- en examenregeling (OER)
44 > Informatievoorziening
45 > Studieprogramma
� technische aardwetenschappen � studiegids 2006/2007
47 > Tentamens
49 > Examens
53 > Excursies
55 > Voorlichtingsactiviteiten
56 > Afstudeervariant Technologie in Duurzame Ontwikkeling (TiDO)
57 > Interfacultair onderwijs
58 > Technische Universitaire Lerarenopleiding
59 > Studie, -advies en -begeleiding
65 > Jaarprogramma’s
75 > Beschrijving van de 1e-jaarsvakken
78 > Beschrijving van de 2e-jaarsvakken
82 > Beschrijving van de 3e-jaarsvakken
persoonlijke gegevens
naam
adres
postcode/plaats
geboortedatum
telefoon privé telefoon mobiel
telefoon werk fax werk
postbanknr. bankrekeningnr.
paspoortnr. geldig tot
rijbewijsnr. geldig tot
sofinr.
huisarts
gebruik medicijnen
verboden geneesmiddelen
bloedgroep rh-factor donor: ja/nee
In bIjzondere gevallen a.u.b. waarschuwen
naam
adres
postcode/plaats
telefoon privé mobiel
In geval van verlies verzoekt de eigenaar/eigenares van deze agenda de vinder
om direct contact met hem/haar op te nemen, waarvoor bij voorbaat dank.
6 technische aardwetenschappen 7 studiegids 2006/2007
Voorwoord
Ook dit jaar is veel zorg besteed aan de samenstelling van deze Studiegids.
Uit reacties van studenten is gebleken dat het pocket-formaat zeer op prijs
wordt gesteld. Consequentie van dit formaat is wel dat informatie verkort
is opgenomen. Kijk voor gedetailleerde informatie over vakken en andere
zaken op de websites die in deze studiegids vermeld staan.
Kun je de aanvullende informatie niet vinden, mail ons dan via
DienstO&[email protected], wij zorgen dat je mail bij de juiste persoon terecht
komt.
Drs. Ellen Touw
Hoofd Dienst Onderwijs & Studentenzaken CiTG
academische jaarkalender en dagindeling
Ieder jaar is verdeeld in twee semesters. Ieder semester heeft twee
perioden. Iedere periode bestaat uit zeven weken onderwijs (‘onderwijs-
periode’), gevolgd door tentamenperiodes van verschillende lengte. Er is
een extra tentamenperiode in augustus, voornamelijk voor herkansingen.
Er zijn vakanties rond Kerstmis, Pasen, in mei en in de zomer. Zie jaarindeling.
De meeste onderwijs- en tentamenactiviteiten zijn ondergebracht in een
rooster. Bijvoorbeeld een college kan een rooster 2/2/0/0 hebben, wat
betekent dat er twee college-uren zijn voor het vak in de eerste en tweede
onderwijsperiode en geen college-uren in de derde en vierde periode.
In totaal betekent dit 28 uren college.
Alle roosters zijn te vinden op BlackBoard, de digitale leeromgeving voor
studenten, docenten en medewerkers.
JAARInDELInG TU DELFT STUDIEJAAR 2006/2007
1e semester
4/9/2006 - 20/10 onderwijs 4/9/06 tot 15.00 uur i.v.m.
opening collegejaar
23/10 - 3/11 roostervrij/tentamens/
onderwijs
6/11 - 22/12 onderwijs
27/12 - 5/1/2007 kerstvakantie
8/1/2007 - 12/1 roostervrij
15/1 - 2/2 tentamens
2e semester
5/2/2007 - 23/3 onderwijs
26/3 - 5/4 (do) roostervrij/tentamens/
onderwijs
10/4 (di) - 27/4 onderwijs 6/4 Goede Vrijdag,
9/4 Tweede Paasdag
30/4 - 4/5 meivakantie
� technische aardwetenschappen � studiegids 2006/2007
7/5 - 8/6 onderwijs 17/5 Hemelvaart (en 18/5),
28/5 Tweede Pinksterdag
11/6 - 15/6 roostervrij
18/6 - 6/7 tentamens
20/8 - 31/8 hertentamens
college-uren
Een college-uur is drie kwartier in de praktijk. Hieronder staat de dagindeling.
uur Tijd
1. 08.45 – 09.30
2. 09.45 – 10.30
3. 10.45 – 11.30
4. 11.45 – 12.30
5. 13.45 – 14.30
6. 14.45 – 15.30
7. 15.45 – 16.30
8. 16.45 – 17.30
Profiel van de Universiteit
De Technische Universiteit Delft stamt uit 1842 en is de oudste en grootste
technische universiteit in nederland. De acht faculteiten verzorgen zo’n
veertig ingenieursopleidingen, waarvan een aantal uniek is in nederland.
De TU Delft werkt nauw samen met nationale en internationale univer-
siteiten, onderzoeksinstituten en bedrijven. Door deze banden kunnen
studenten waardevolle en relevante kennis en ervaring opdoen voor een
geslaagde carriere. Aan het onderzoek en onderwijs van de Technische
Universiteit Delft ligt een gezonde nieuwsgierigheid ten grondslag en de
behoefte om bij te dragen aan de oplossing van maatschappelijke problemen.
adres:
Technische Universiteit Delft (TU Delft)
Bezoekersadres:
Julianalaan 134
2628 BL Delft
Postadres:
Postbus 5
2600 AA Delft
Tel.: (voor doorverbindingen) +31 (0)15 27 89111
Fax: +31 (0)15 27 86522
E-mail (voor vragen): [email protected]
Website: http://www.tudelft.nl
�0 technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
Onderwijs- en studentenzaken
De dienst O&S verzorgt de ondersteuning van het onderwijs: administratie,
begeleiding van studenten, ondersteuning buitenlandse studenten, sport,
cultuur en projecten in het buitenland. Veel faciliteiten en diensten ten
behoeve van studenten die niet door de faculteiten worden uitgevoerd
worden verzorgd door Studenten en Docentenvoorzieningen van O&S,
het Student Facility Centre.
adres:
Mekelweg 2
2628 CD Delft
Tel.: +31 (0)15 27 84670
E-mail: [email protected]
Website: www.os.tudelft.nl
rond oktober 2006 verhuist o&s naar de nieuwe locatie aan
de Mekelweg
Correspondentieadres:
Jaffalaan �a
2628 BX Delft
Bezoekersingang is aan de Mekelweg.
IDEEënLIJn O&S
Studenten en medewerkers kunnen vanaf heden suggesties en opmerkingen
ter verbetering van de door O&S geleverde diensten melden via de website:
www.ideeenlijnOS.tudelft.nl
Uiteraard kunnen via deze weg ook klachten gemeld worden.
CEnTRALE STUDEnTEnADMInISTRATIE TU DELFT (CSA)
je kunt je wenden tot de csa voor zaken als:
- het aanmelden en inschrijven voor een opleiding aan de TU Delft,
- het inleveren van het inschrijvingsformulier,
- het betalen van college- of examengeld via een betaalautomaat (’pinnen’),
- het regelen van een tweede inschrijving binnen de TU Delft, of van een
inschrijving in de loop van het studiejaar,
- het staken van de studie of het omzwaaien naar een andere TU-opleiding,
-hetaanvragenvanfinanciëleondersteuningkrachtensdeRegeling
Afstudeersteun Studenten (RAS);
- het verkrijgen van voorlopige verklaringen van inschrijving, indien je nog
geen CampusCard en/of Bewijs van inschrijving bezit, t.b.v tentamens
en dergelijke,
-hetaanvragenvanofficiëleverklaringeninNederlands,Engels,Frans,
Duits en Spaans ten behoeve van andere instanties, met betrekking tot:
- vooraanmelding (bijvoorbeeld i.v.m. het zoeken van een woning),
- betaald collegegeld en wijze van inschrijving (i.v.m. inschrijving aan een
andere instelling),
- inschrijvingen in voorgaande studiejaren,
- het slagen voor een P-, K-, B-, M- of doctoraal examen,
- het gestaakt hebben van de studie (i.v.m. het aanvragen van een uitkering),
- het waarmerken van kopieën van diploma’s en cijferlijsten
(t.b.v. inschrijvingen, sollicitaties en dergelijke),
- het ondertekenen en stempelen van formulieren van de Informatie Beheer
Groep, Sociale Verzekeringsbank, ziektekostenverzekeraars, enz.,
- het aanvragen van een duplicaat-Bewijs van inschrijving of van een
vervangende CampusCard,
- het aanvragen van restitutie en het beëindigen van de inschrijving wegens
afstuderen, ziekte, bijzondere familieomstandigheden, studiestaken
(eerstejaars propedeusestudenten), of niet-aansluitend onderwijs,
- het doorgeven van adreswijzigingen (worden tevens doorgegeven aan
de onderwijsadministraties van de faculteiten),
- subsidies voor studiereizen naar het buitenland (aanvragen via
InternationalOffice),
- wijzigingsformulieren voor de Informatie Beheer Groep.
Bij de CSa-balie kun je ook terecht voor het afhalen van je CampusCard,
voor het aanvragen van een duplicaat, voor het aanbrengen van wijzigingen,
en voor informatie over het laten maken van de vereiste (digitale) pasfoto.
De balie van de CSa is gevestigd in het bestuursgebouw van de Universiteit,
�2 technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
Julianalaan 134. Je vindt de balie vanaf de zijde van de Julianalaan gezien,
links naast de centrale hal, derde deur links (kamernummer 0.004).
De openingstijden zijn: maandag t/m vrijdag 08.30 - 16.45 uur.
Postadres:
CSa TU Delft
Postbus 5
2600 AA Delft
Tel.: +31 (0)15 27 84249
Fax: +31 (0)15) 27 86457
E-mail: [email protected]
www.csa.tudelft.nl
rond oktober 2006 verhuist csa naar de nieuwe locatie aan
de Mekelweg
Correspondentieadres:
Jaffalaan �a
2628 BX Delft
Bezoekersingang is aan de Mekelweg.
MInORS
Per september 2006 voert de TU Delft de major/minor-structuur in bij alle
Bacheloropleidingen. Enkele opleidingen zijn al eerder met minors gestart.
Een minor is een samenhangend geheel van vakken (ter grootte van 30 EC)
dat bij vrijwel alle opleidingen in het begin van het derde cursusjaar van de
Bachelorfase is geprogrammeerd.
Minors hebben primair als doelstelling om de kennis te verbreden. Ze zijn
in te delen in een aantal typen:
1. Verbredingsminor: Dit type minor is bedoeld voor verbreding van kennis,
toepassingen en/of competenties in een bepaald domein of rond een thema.
2. Schakelminor: Dit type minor is bedoeld als voorbereiding op een
andere masteropleiding dan de aansluitende masteropleiding van jouw
bacheloropleiding zodat je zonder vertraging toegang kunt verkrijgen tot
een andere masteropleiding dan de doorstroommaster.
3. Verdiepingsminor: Dit type minor is bedoeld voor verdieping en/of spe-
cialisatie van kennis, toepassingen en/of competenties in een bepaald
domein of rond een thema.
4. Vrije minor: Dit type minor is een door de student zelf samengestelde
minor die niet uit een van tevoren vastgesteld pakket bestaat maar
waarvoor vooraf toestemming moet worden gevraagd aan de Examen-
commissie van jouw bacheloropleiding.
Verder kan de minor bestaan uit een onderzoeksminor, een stageminor of
uit het volgen van vakken aan een universiteit in het buitenland.
Gedetailleerde informatie over de minors vind je in de ‘Studiegids Minors in
de Bacheloropleidingen van de TU Delft’ en op de website van de TU Delft.
BLACKBOARD - DE DIGITALE LEEROMGEVInG
Blackboard is de digitale leeromgeving van TU Delft. Alle studenten van
de TU Delft die ingeschreven staan in het studenteninschrijfsysteem ISIS,
alle docenten, overige medewerkers die geregistreerd zijn in Peoplesoft en
alumni hebben toegang tot Blackboard en kunnen gebruik maken van de
digitale leeromgeving. Bijna alle communicatie tussen studenten, docenten
en werknemers gaat via Blackboard. na een inlogprocedure vind je relevante
informatie over het studeren en werken aan de TU Delft.
Website: blackboard.tudelft.nl
Ondersteuning: www.blackboard-support.tudelft.nl
SERVICEPUnT
Je kunt bij het Servicepunt (voorheen de Studentenadministratie) terecht
voor o.a. de volgende zaken:
· Verstrekken van studiegidsen
· Verstrekken van cijferlijsten
· Inleveren van cijferbriefjes
· Verklaringen voor studenten (bv. m.b.t. behaalde onderwijsonderdelen,
cijfers of studiepunten i.v.m. omzwaaien naar een andere opleiding of
i.v.m. tempobeurs/prestatiebeurs)
· Examenaanvragen
�� technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
· Beantwoorden van vragen van studenten, zoals vragen over TAS.
De servicepunten zijn het eerste aanspreekpunt voor studenten (en mede-
werkers) voor alle vragen op het gebied van onderwijs- en studentenzaken,
ICT en facilitaire dienstverlening.
Een Servicepunt is te vinden in iedere faculteit.
Meer informatie zoals openingstijden kun je vinden op de website
http://servicepunt.tudelft.nl
STUDEnTEnSTATUUT
In het Studentenstatuut staan alle rechten en plichten van de student aan
de TU Delft en andersom beschreven. Hierin is informatie te vinden over
onder andere garantiemaanden, inschrijving en rechtsbescherming. Het
studentenstatuut is o.a. te vinden op de website van de TU Delft onder:
www.studentenstatuut.tudelft.nl
Vragen over het studentenstatuut kun je voorleggen aan een van de studenten-
decanen van het SFC:
Student Facility Centre
Tel.: +31 (0)15 27 88012
Email: [email protected]
BIBLIOTHEEK VAn DE TU DELFT
De Bibliotheek van de TU Delft bestaat uit een centrale vestiging achter de
Aula en uit zeven faculteitsbibliotheken, verspreid over een aantal locaties.
De collectie, de excellente studiefaciliteiten, moderne PC’s en het diensten-
pakket van iedere bibliotheek zijn erop gericht om je optimaal toegang te
geven tot relevante technisch-wetenschappelijke literatuur.
Op de website van de Bibliotheek kun je alle informatie vinden die je nodig
hebt als je een bibliotheek wilt bezoeken of gebruik wilt maken van de
diensten van de Bibliotheek TU Delft.
Klantenservice bibliotheek Tu delft:
Tel.: +31 (0)15 27 85678
Fax: +31 (0)15 27 85706
E-mail: [email protected]
Website: www.library.tudelft.nl
openingstijden centrale vestiging:
Collegeperiode Tentamenperiode Zomervakantie
Maandag-donderdag 9.00 - 22.00 uur 9.00 - 24.00 uur 9.00 - 17.00 uur
Vrijdag 9.00 - 18.00 uur 9.00 - 22.00 uur 9.00 - 17.00 uur
Zaterdag-zondag 10.00 - 18.00 uur 10.00 - 22.00 uur gesloten
Op www.library.tudelft.nl vind je de openingstijden van de faculteitsbibliotheken.
openingstijden centrale balie:
Maandag-donderdag 9.00 - 19.00 uur
Vrijdag 9.00 - 17.00 uur
Zaterdag 10.00 - 13.00 uur
Zondag gesloten
Iedere eerste maandag van de maand: 11.00 - 19.00 uur.
TU DELFT STUDEnT FACILITy CEnTRE (SFC)
Het Student Facility Centre verstrekt algemene informatie aan (aspirant-)
studenten over toelating, inschrijving, studievoortgang, administratieve zaken,
internationale studentenmobiliteit en andere studentenvoorzieningen.
Bij het SFC is ook een informatiecentrum ondergebracht. Je kunt het
SFC en het informatiecentrum bezoeken gedurende de openingstijden:
maandag tot en met vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur. De studentenpsychologen
houden open spreekuur op dinsdag en donderdag van 11.30 tot 12.30 uur.
Voor wettelijke problemen en voor faciliteiten voor gehandicapten kun je
een afspraak maken met de studentendecaan, tel.: +31 (0)15 27 88012
of aan de balie. Alle informatie wordt strikt vertrouwelijk behandeld.
adres:
Julianalaan 134
2628 BL Delft
Tel.: +31 (0)15 27 88012
E-mail: [email protected]
Website: www.sfc.tudelft.nl
�6 technische aardwetenschappen �7 studiegids 2006/2007
rond oktober 2006 verhuist het sFc naar de nieuwe locatie aan
de Mekelweg
Correspondentieadres:
Jaffalaan �a
2628 BX Delft
Bezoekersingang is aan de Mekelweg.
FACILITEITEn VOOR GEHAnDICAPTE STUDEnTEn
Deuniversiteitzorgtervoordatgekwalificeerdestudentenmeteenhandicap
gelijkgerechtigd zijn wat betreft onderwijsmogelijkheden. Dit betekent dat
we extra faciliteiten geven aan studenten met een handicap of een chroni-
scheziekte.Ondersteuningkangegevenwordeninfinanciëlevormofdoor
speciale onderwijsfaciliteiten. neem in het geval dat je speciale behoeften
hebt contact op met je studieadviseur. Doe dit zo vroeg mogelijk want het
organiseren van de faciliteiten kan enige tijd nemen.
OnTSPAnnInG
Het Sport- & Cultuurcentrum van de TU Delft biedt allerlei activiteiten en
faciliteiten op het gebied van sport en cultuur.
adres:
Mekelweg 8-10
2628 CD Delft
Tel.: +31 (0)15 27 83988
Fax: +31 (0)15 27 83946
E-mail: [email protected]
Website: www.SnC.tudelft.nl
De Visiting Students Guide van het Student Facility Centre bevat gegevens
over musea, bioscopen, restaurants en het verdere uitgaansleven. Lokale
kranten en Delta zijn ook bronnen van dergelijke informatie. Medestudenten
zullen je graag introduceren in het bloeiend sociaal leven van Delft.
OMBUDSMAn VOOR STUDEnTEn
Heb je als student klachten over de Technische Universiteit Delft, de facul-
teiten of medewerkers ervan? Probeer ze altijd eerst zelf op te lossen met
hulp van de studieadviseur van je faculteit. Lukt dat niet, kom dan naar de
ombudsman voor studenten. Hij kan je helpen om problemen op te lossen
en doet voorstellen om te voorkomen dat anderen in soortgelijke situaties
terechtkomen.
De ombudsman van de TU Delft is drs. W.J.M. Knippenberg
adres:
Aula TU Delft
Mekelweg 5
2628 CC Delft
Tel.: +31 (0)15 27 84403
E-mail: [email protected]
neem eerst contact op per e-mail.
HUISVESTInG
De huisvestingsorganisatie DUWO kan bemiddelen voor huisvesting.
adres:
Stichting DUWO
Kanaalweg 4
2628 EB Delft
Postbus 54
2600 AB Delft
Tel.: +31 (0)15 21 92200
E-mail: [email protected]
Website: www.duwo.nl
Een gebruikelijk systeem in Delftse studenthuizen is ‘instemming’. Dit betekent
dat je op sollicitatie moet bij de bewoners van het huis.
Huisvesting vinden in Delft is moeilijk, zeker als je goedkope huisvesting
zoekt, dus begin zo vroeg mogelijk te zoeken!
�� technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
MEDISCHE ZORG
De Stichting Studentengezondheidszorg (SGZ) biedt zowel medische als
psychotherapeutische gezondheidszorg voor studenten.
Omdat SGZ voornamelijk preventieve hulp biedt, adviseren we je je eigen
huisarts te nemen, die bij je op bezoek kan komen in geval van ziekte.
Dit kan een van de huisartsen van de SGZ zijn.
adres:
Stichting Studentengezondheidszorg
Surinamestraat 4
2612 EE Delft
Huisartsen: Tel.: +31 (0)15 21 35358, E-mail: [email protected]
Vaccinaties: Tel.: +31 (0)15 21 21507, E-mail: [email protected]
Psychologen: Tel.: +31 (0)15 21 33426, E-mail: [email protected].
Website: www.sgz.nl
MOTIV
MoTiv werkt aan de Technische Universiteit Delft vanuit de kerken. Zij legt
zich toe op de ontwikkeling van motivatie, inspiratie en passie van mensen
die voor een beroep in de technologie kiezen. In de programma’s van MoTiv
verkennen zij hun kracht en betrokkenheid. MoTiv wil zo persoonlijke
competenties en maatschappelijk commitment versterken en bijdragen
aan het techniek- en cultuurdebat in de samenleving.
Bij MoTiv werken pastores waarmee je een afspraak kunt maken voor
individueel pastoraat coaching. Voor wie bezinning zoekt is er elke zondag
om 11:15 uur een Oecumenische kerkdienst op noordeinde 4.
adres:
Voorstraat 60
2611 JS Delft
Tel.: +31 (0)15 21 23421
E-mail: [email protected]
Website: www.motiv.tudelft.nl
STUDIUM GEnERALE
Bij Studium Generale hoor je wat over de oudste en jongste ontwikkelingen
op het gebied van wetenschap, kunst, cultuur en maatschappij en word je
de mogelijkheid geboden je horizon te verbreden en kennis te nemen van
andere disciplines dan het eigen studieterrein.
Twee maal per jaar geeft Studium Generale een programmablad uit waarin
alle activiteiten worden aangekondigd. Dit wordt verspreid over alle TU
gebouwen, maar is ook los verkrijgbaar. De makkelijkste manier om op
de hoogte te blijven van onze programma’s is door middel van een gratis
abonnement. Stuur ons daarom nu een briefje of emailbericht met je
naam, adres en emailadres.
adres:
Jaffalaan 5
2628 BX Delft
Tel.: +31 (0)15 27 85235
E-mail: [email protected]
Website: www.sg.tudelft.nl
Openingstijden :
Maandag, dinsdag en vrijdag: 09.00 – 12.30 uur,
Donderdag: 09.00 – 17.00 uur
20 technische aardwetenschappen 2� studiegids 2006/2007
Plattegrond TU Delft
63201
63121201
201
69129201
129201
63
69129
6369
121129201
64
636469
121129201
61, 63, 64, 66, 121, 129, 201
121
121
64
121
Den Haag / Amsterdam
RotterdamA13
Oostsingel
Julianalaan
Nas
sau
laan
Schoemakerstraat
Ch
rist
iaa
n H
uy
ge
nsw
eg
va
n d
er
Wa
als
we
g
Lorentzweg
N.C. Kistweg
Sti
elt
jesw
eg
Ke
ve
rlin
g B
uis
ma
nw
eg
Stevinweg P
iete
rC
ala
nd
we
g
Be
rla
ge
we
g
va
n d
en
Bro
ek
we
g
Kru
ith
uis
we
gK
ruit
hu
isw
eg
An
tho
ny
Fo
kk
erw
eg
Klu
yv
erw
eg
Mekelweg
Feldmannweg
Ko
rve
zee
stra
at
Ko
rve
zee
stra
at
Co
rne
lis
Dre
bb
elw
eg
Ba
lth
asa
r v
an
de
r P
olw
eg
Rotterdamseweg
Leeghwaterstraat
Prome-theusplein
Oo
stp
oo
rtw
eg
Oo
stpo
ortw
eg
Julianalaan
Julianalaan
LeeghwaterstraatPri
ns
Be
rnh
ard
laa
n
Jaff
ala
an
La
nd
be
rgst
raa
t
Michiel de
Mijn
bouw
plein
Zuidwal
Zu
idw
al
Westvest
NS StationDelft
NS StationDelft Zuid
Delftech Park
WL|Delft Hydraulics
TNOZuidpolder
Technopolis
NMI
Westsingel
Rij
n-S
chie
ka
na
al
Ruyterweg
Zuidplantsoen
Mij
nb
ou
wst
raa
t
Oostplein
Poortlandplein
de Vries
van Heyst
plantsoen
Eze
lsv
eld
laa
n
Ka
na
alw
eg
Schoemakerstraat
van Mourik Broekmanweg
Mekelweg
Thijsseweg
Wa
term
an
we
g
afrit 10Delft Zuid/TU Delft
Den Haag / Amsterdam
Rotterdam
Botanischetuin
TechniekMuseum
afrit 9Delft/Pijnacker
50
60
61 65
6463
62
38
37
24
36
23
35
4645444340
34 34a
22
20
21
3132
30
33
15
12
8
2
3
5
A
61110
199 17
= buslijn met halte
MPB TU-plattegrond240506ZW.indd 1 24-05-2006 12:06:49
63201
63121201
201
69129201
129201
63
69129
6369
121129201
64
636469
121129201
61, 63, 64, 66, 121, 129, 201
121
121
64
121
Den Haag / Amsterdam
RotterdamA13
Oostsingel
Julianalaan
Nas
sau
laan
Schoemakerstraat
Ch
rist
iaa
n H
uy
ge
nsw
eg
va
n d
er
Wa
als
we
g
Lorentzweg
N.C. Kistweg
Sti
elt
jesw
eg
Ke
ve
rlin
g B
uis
ma
nw
eg
Stevinweg P
iete
rC
ala
nd
we
g
Be
rla
ge
we
g
va
n d
en
Bro
ek
we
g
Kru
ith
uis
we
gK
ruit
hu
isw
eg
An
tho
ny
Fo
kk
erw
eg
Klu
yv
erw
eg
Mekelweg
Feldmannweg
Ko
rve
zee
stra
at
Ko
rve
zee
stra
at
Co
rne
lis
Dre
bb
elw
eg
Ba
lth
asa
r v
an
de
r P
olw
eg
Rotterdamseweg
Leeghwaterstraat
Prome-theusplein
Oo
stp
oo
rtw
eg
Oo
stpo
ortw
eg
Julianalaan
Julianalaan
LeeghwaterstraatPri
ns
Be
rnh
ard
laa
n
Jaff
ala
an
La
nd
be
rgst
raa
tMichiel de
Mijn
bouw
plein
Zuidwal
Zu
idw
al
Westvest
NS StationDelft
NS StationDelft Zuid
Delftech Park
WL|Delft Hydraulics
TNOZuidpolder
Technopolis
NMI
Westsingel
Rij
n-S
chie
ka
na
al
Ruyterweg
Zuidplantsoen
Mij
nb
ou
wst
raa
t
Oostplein
Poortlandplein
de Vries
van Heyst
plantsoen
Eze
lsv
eld
laa
n
Ka
na
alw
eg
Schoemakerstraat
van Mourik Broekmanweg
Mekelweg
Thijsseweg
Wa
term
an
we
g
afrit 10Delft Zuid/TU Delft
Den Haag / Amsterdam
Rotterdam
Botanischetuin
TechniekMuseum
afrit 9Delft/Pijnacker
50
60
61 65
6463
62
38
37
24
36
23
35
4645444340
34 34a
22
20
21
3132
30
33
15
12
8
2
3
5
A
61110
199 17
= buslijn met halte
MPB TU-plattegrond240506ZW.indd 1 24-05-2006 12:06:49
22 technische aardwetenschappen 2� studiegids 2006/2007
A Ezelsveldlaan 61 Techniek Museum Delft
3 Mijnbouwstraat 120 Technische Aardwetenschappen
5 Julianalaan 67 Kluyverlaboratorium voor Biotechnologie
6 Poortlandplein 6 Botanische Tuin
8 Julianalaan 132-134 TU Delft Hoofdgebouw
9 Zuidplantsoen 2 MultiMedia Services (MMS)
10 Zuidplantsoen 6 Studentenraad
11 Zuidplantsoen 8 Directie Facilitair Management & Vastgoed
12 Julianalaan 136 Delft ChemTech
15 Prins Bernhardlaan 6 Kramerslaboratorium voor fysische technologie
17 i-WEB
19 Mekelweg 3 Studentenuitzendbureau
20 Mekelweg 5 Aula
21 Prometheusplein 1 Bibliotheek TU Delft
22 Lorentzweg 1 Gebouw Technische natuurkunde
23 Stevinweg 1 Faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen
24 Berlageweg 1 Faculteit Bouwkunde
30 Jaffalaan 9 Onderzoeksinstituut OTB
31 Jaffalaan 5 Faculteit Techniek, Bestuur en Management
32 Landbergstraat 15 Faculteit Industrieel Ontwerpen
33 Landberghstraat 19 Composietenlab Hogeschool InHOLLAnD
34 Mekelweg 2 Faculteit Werktuigbouwkunde, Maritieme
Techniek en Technische Materiaalwetenschappen
34a Cornelis Drebbelweg 9 College van Bestuur
35 Cornelis Drebbelweg 5 Tentamengebouw
36 Mekelweg 4 + 6 Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en
Informatica
37 Mekelweg 8 Sportcentrum TU Delft
38 Mekelweg 10 Cultuur Centrum TU Delft
40 Rotterdamseweg 137 Technische Materiaalwetenschappen
41 Rotterdamseweg 139 Dienst Technische en Mechanische Ondersteuning
43 Leeghwaterstraat 36 Warmtekrachtcentrale
44 Rotterdamseweg 145 yes! Delft
45 Leeghwaterstraat 42 Windtunnelgebouw & VSSD
46 Leeghwaterstraat 44 Apparatenbouw voor de procesindustrie
50 Mekelweg 15 Radiation Radionuclides & Reactors (R3) &
Reactor Instituut Delft (RID)(voorheen IRI)
51 Watermanweg 42 Laboratorium voor lage snelheden/Instituut
voor Windenergie
60 Anthony Fokkerweg 5 Logistiek & Milieu Services
61 Kluyverweg 3 Vliegtuighal Laboratorium voor constructies
en materialen
62 Kluyverweg 1 Faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek
63 Anthony Fokkerweg 1 SIMOnA
64 Kluyverweg 2 Laboratorium voor hoge snelheden
65 Kluyverweg 4 + 6 Delft Transport Centre
De digitale versie van deze studiegids is ook te vinden op campuswebsite
van de faculteit.
2� technische aardwetenschappen 2� studiegids 2006/2007
de Bacheloropleiding technische Aardwetenschappen
wat is Technische aardwetenschappen ?
Een avontuurlijke, internationale studie waarin duurzaam beheer van de
aardkost centraal staat? Studenten ‘TA’ kiezen voor de globe als internati-
onaal werkterrein. Zo volgen ze onderwijs in het zoeken naar oplossingen
voor duurzame energievoorziening in de (verre) toekomst, ontwikkelen van
nieuwe technieken voor versterking van grond bij ondergronds bouwen of
in ontwikkeling van recyclingtechnieken.
Duurzaam gebruik van onze wereldbol vraagt om ingenieurs met oog voor
economische en maatschappelijke vraagstukken, technische kennis èn een
flinkeportieervaring.Daarombiedtdeopleidingtheorieenveelpraktijk.
Excursies, internationaal veldwerk, uitwisselingen en projectonderwijs zijn
belangrijk. Tijdens de driejarige Bachelorfase maak je als student kennis met
vijf belangrijke vakspecialisaties binnen Technische Aardwetenschappen:
Petroleum Engineering, Engineering Geology, Applied Geophysics,
Reservoir Geology en Resource Engineering.
Deze vakspecialisaties zijn ondergebracht in vier mastervarianten die je
na het behalen van je bachelorsdegree kunt volgen aan onze opleiding. Je
studeert dan twee jaar verder voor de titel Master of Science (MSc) in één
van deze varianten. Deze mastertitel is vergelijkbaar met de voormalige
vijfjarige opleiding tot ingenieur (ir). De bacheloropleiding leidt op tot de
titel Bachelor of Science (BSc).
Specialismen in mondiale vraagstukken
Ingenieurs TA zijn professionals met oog voor activiteiten in en op de
bovenste aardlaag. De nieuwste technologieën, toekomstdenken en het
werken aan oplossingen zijn een uitdaging voor ingenieurs. Denk bij
het vakgebied bijvoorbeeld aan de toekomst aan winning en opsporing
(‘exploratie’) van energiegrondstoffen en delfstoffen met bijbehorende
verwerking- en productieprocessen. Een ander aspect is weer controle,
evaluatie en technisch beheer van grond en bodem bij infrastructurele
(bouw)projecten en ondergronds bouwen. Een grote groep ingenieurs
heeft zich tevens gespecialiseerd in de grondstoffenkringloop: niet de winning
maar de terugwinning (recycling) van bodemschatten staat hierbij centraal.
Duurzaam gebruik van de ondergrond, economische en maatschappelijke
vraagstukken, actuele problematiek: Het zijn belangrijke principes binnen
het vakgebied. Deze principes vind je tijdens de opleiding niet alleen in de
vakken, hoor- en werkcolleges terug maar leer je ook zelf hanteren door
de stevige combinatie van theorie en praktijk. Ervaringsleren vinden we
belangrijk: je toetst technologie, theoretische kennis en uitgangspunten
zelf in de praktijk. Als kersverse ingenieur heb je zo na de opleiding niet
alleen theorie maar ook eigen ervaring op zak Alle diverse aspecten van
een ingenieursbaan heb je tijdens projecten leren combineren.
De opleiding is uniek in nederland, ingenieurs TA worden alleen in Delft
opgeleid. Door die unieke positie, jarenlange reputatie en sterke banden
met het bedrijfsleven weten werkgevers TA te vinden. Voor ingenieursbanen
in binnen- en buitenland, stages maar ook voor interessante opleidings- en
onderzoeksprojecten. Een ingenieursopleiding in een internationaal
vakgebied vraagt om internationale samenwerking. TA kent tal van samen-
werkingsverbanden met vergelijkbare academische opleidingen. Om
wereldwijde kennis te verbreden, elkaars specialisaties aan te vullen en
(niet in de laatste plaats!) om jou de mogelijkheid te bieden een tijdje in
het buitenland te studeren.
26 technische aardwetenschappen 27 studiegids 2006/2007
geschiedenis
Een volledige opleiding tot mijningenieur bestaat in nederland sinds 1905
toen, met de stichting van de TH Delft, ook een afdeling Scheikunde en
Mijnbouwkunde werd ingesteld. In 1912 werd die opleiding ondergebracht
in een zelfstandige afdeling met een eigen huisvesting in het nieuw ge-
bouwde instituut aan de Mijnbouwstraat 120.
In het verleden richtte de opleiding zich vooral op de ontginning en ver-
werking van vaste grondstoffen (de afstudeerrichting Grondstoffentechno-
logie). Sinds de 70-er jaren is het zwaartepunt verlegd naar de opsporing
en winning van aardolie en -gas (de afstudeerrichtingen Technische
Geofysica en Petroleumwinning). Daarnaast bestaat er sinds 1975 ook een
afstudeerrichting Ingenieursgeologie die als doel heeft het kunnen voor-
spellen (en daarmee controleren) van de reactie van de ondergrond (de
geologische omgeving) op allerhande menselijke ingrepen (civieltechnische
werken, mijnwerken, waterwinning, afvalberging etc.). In de laatste jaren
zien wij een weer toenemende aandacht voor de Grondstoffentechnologie,
waarbij de belangstelling vooral uitgaat naar het beheer van de grondstof-
fenkringloop.
Sinds de TH Delft een technische universiteit is geworden (1986) wordt de
opleiding verzorgd door wat voorheen heette de ‘Faculteit der Mijnbouw-
kunde en Petroleumwinning’. Recente ontwikkelingen binnen het vakge-
bied hebben geresulteerd in een geleidelijke accentverlegging binnen de
opleiding: De arbeidsmarkt vraagt in toenemende mate om multidisciplinair
georiënteerde technische wetenschappers die in staat zijn de diverse mijn-
bouw- en geo-disciplines te combineren bij de exploitatie, het beheer, en
alle overige technische toepassingen van de ondergrond. De ‘beroepsmijn-
bouwer’ wordt geleidelijk vervangen door een multidisciplinair ingenieur
die functioneert op het grensvlak van aardwetenschappen en techniek.
De organisatie heeft zich aan die ontwikkelingen aangepast en de naam
van de opleiding veranderd van ‘Mijnbouwkunde en Petroleumwinning’ in
‘Technische Aardwetenschappen’.
De opleiding tot ingenieur technische aardwetenschappen is een nog altijd
relatief kleine organisatie waar bijna iedereen elkaar kent. De sociale band
tussen studenten en staf en tussen de studenten onderling wordt vooral
gestimuleerd door de actieve ‘Mijnbouwkundige Vereeniging’ (MV), de
enige studievereniging in Delft die een eigen café beheert.
organisatie
Prof.dr. S.M. Luthi is als afdelingsvoorzitter eindverantwoordelijke voor
de opleiding Technische Aardwetenschappen. Hij wordt in zijn taak bijgestaan
door de opleidingsdirecteur, dr. R. Weijermars. De opleidingsdirecteur
is verantwoordelijk voor de uitvoering van het programma zoals dat op
advies van de Opleidingscommissie door de decaan is vastgesteld.
De afdelingsvoorzitter en opleidingsdirecteur worden geadviseerd door
enkele commissies,
- de Opleidingscommissie: adviseert over alle onderwijs- en studieaange-
legenheden. De Opleidingscommissie bestaat uit 5 docenten en 5 stu-
denten. De student-leden worden jaarlijks aangewezen door het gekozen
‘STARO’ (Studenten Technische Aardwetenschappen Responsie Orgaan)
en het bestuur van de Mijnbouwkundige Vereeniging (MV).
- de Examencommissie. Deze commissie houdt toezicht op de gang van zaken
rond tentamens en examens, stelt de examenuitslagen vast en beslist of
een student in aanmerking komt voor vrijstellingen. De Examencommissie
voor onze opleiding bestaat uit de docenten en hoogleraren die belast zijn
met de coördinatie van de jaarprogramma’s. Voor de Propedeuse is dat
mw. drs. M.M. van Tooren, Bachelorregelaar is ir. J.J. de Ruiter en de afstu-
deerregelaars zijn dr.ir. E.C Slob, dr. G.J. Weltje, ir. J.J. de Ruiter en mw.dr.
D.J.M. ngan-Tillard. De Examencommissie regelt de gang van zaken rond
hetafleggenvandeexamensensteltdeexamenuitslagenvast.
- de Wetenschapscommissie: adviseert over alle onderzoeksaangelegenheden.
- Daarnaast is er de Studentenraad (SR). De Studentenraad heeft maan-
delijks, of zoveel als nodig wordt geacht, overleg met de afdelingsvoorzitter
over studentenaangelegenheden.
2� technische aardwetenschappen 2� studiegids 2006/2007
opbouw van de opleiding; bachelor/Mastersysteem
Met ingang van het studiejaar 2002-2003 kent de TU Delft een Bachelor/
Master structuur voor al haar opleidingen.
De opleiding is opgedeeld in een Bachelorfase en een Masterfase. Al-
lereerst volg je de driejarige bacheloropleiding die voor alle studenten
grotendeels gelijk is. Deze drie jaar sluit je af met een individuele opdracht
waarna je het Bachelor of Science-diploma ontvangt. De laatste twee jaar
volg je het studieprogramma van één van de drie Mastervarianten. De
masteropleiding wordt afgesloten met een individueel afstudeeronderzoek,
waarna je het Master of Science- ofwel ingenieursdiploma ontvangt.
bachelor-opleiding (bsc)
1e jaar, Propedeusegemeenschappelijk basisprogramma
2e jaargemeenschappelijk basisprogramma
�e jaargemeenschappelijk programma /
MSc-oriëntatie: specialisatie in één van de afstudeervarianten
Master-opleiding (Msc)
Petroleum Engineering & GeosciencesGeo-Engineering
Resource Engineering Applied Geophysics
�e jaarspecialisatie-programma
2e jaarafstudeeronderzoek
Het Bachelorprogramma
het eerste jaar, de propedeuse
Het eerste jaar is opgebouwd uit vakken als Inleiding Technische Aard-
wetenschappen, Geologie, Mineralogie, Mechanica, Analyse, Mondeling &
schriftelijk rapporteren, Statistiek en Chemie. Het vak Inleiding TA, in de vorm
van probleemgestuurd onderwijs, is de rode draad door het propedeusejaar.
Je ontdekt met een klein team aan de hand van actuele opdrachten vraag-
stukken die TA-ingenieurs onder de loep nemen. Zo ervaar je de brede en
veelzijdige kanten van jouw studie- en toekomstige werkgebied.
De propedeuse heeft een oriënterend, verwijzend en selecterend karakter.
Selecterendomdatjeeenexamenaflegt,jeweetdanofjedestudieaan-
kunt; verwijzend omdat je na het eerste cursusjaar een schriftelijk advies
krijgt over de voortzetting van de studie. Dat advies is overigens niet bindend.
Waar het om gaat is dat je, eventueel samen met de studieadviseur,
nagaat of je verder moet gaan op de ingeslagen weg, en wat er eventueel
voor andere mogelijkheden zijn. De propedeuse heeft ook een oriënterend
karakter, omdat je je een beeld kunt vormen van de verdere studie. Indien
je niet in staat bent binnen 1,5 jaar je propedeuse te behalen is het nood-
zakelijk een afspraak met de studieadviseur te maken om je te bezinnen
op je studiekeuze.
het tweede en derde jaar
Het tweede studiejaar is opgebouwd uit specialistische vakken, excursies
en een gezamenlijk project. Je volgt vakken als Sedimentologie, Structurele
geologie en Geologie van nederland. Daarnaast leer je meer over fysische
transportverschijnselen, elektriciteitsleer en lineaire algebra en ontwikkel je
vaardigheden bij het chemiepracticum. Tevens bestudeer je verschillende
methoden voor het verzamelen en verwerken van onderzoeksgegevens.
Deze kennis is vooral van belang voor het project dat je in de laatste zes
weken van het studiejaar uitvoert. Met een team van zes studenten ga je
onder begeleiding van een hoogleraar aan de slag met een actueel probleem.
Deze problemen zijn complexer dan de vraagstukken die je in het propedeuse-
jaar onderzocht.
�0 technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
Het derde jaar bestaat uit stevige verdieping in het vakgebied Technische
Aardwetenschappen en een oriëntatie op de Mastervarianten. Vakken als
Petrofysica, Gesteentemechanica en Seismiek geven je inzicht in de kennis
die je nodig hebt om complexe problemen te onderzoeken. Tevens neem je
in het derde jaar deel aan geologisch veldwerk in Frankrijk, waarin je de
kennis van geologie die je in de eerste twee jaar hebt opgedaan toepast.
na deze gezamenlijke vakken kies je in het derde jaar voor één van de
‘masteroriëntatiepakketten’. Afhankelijk van je belangstelling verdiep je
je verder in Petroleum Engineering (petroleumwinning), Engineering
Geology (ingenieursgeologie), Applied Geophysics (technische geo-
fysica), Reservoir Geology (reservoir geologie) of Resource Engineering
(grondstoffentechnologie). Ook het onderwerp van de eindopdracht van
je bacheloropleiding kies je binnen één van deze specialisaties. Onder
begeleiding van een hoogleraar werk je zes weken aan een vraagstuk
waar je een beknopte scriptie over schrijft.
Nahetderdejaarkiesjeechterpasdefinitiefvooréénvandedriege-
noemde mastervarianten. Mocht je bijvoorbeeld een oriëntatie in Petroleum
Engineering gevolgd hebben maar uiteindelijk toch voor Applied Geophysics
kiezen dan is dit geen punt. In het begin van je masteropleiding is tijd
ingeruimd om vakken of vaardigheden die mist bij te spijkeren.
eindtermen bachelorfase Technische aardwetenschappen
De afgestudeerde Bachelor in de Technische aardwetenschappen voldoet
aan de volgende eindtermen:
Kennis
- Beschikt over brede technisch-wetenschappelijke basiskennis op het
gebied van de wiskunde, natuurkunde, scheikunde en geologie
-Beschiktoverspecifiekekennisgerichtopopsporing,winning,verwer-
king en recycling van energiedragers en grondstoffen en het duurzaam
gebruik van de ondiepe en diepe ondergrond
- Beschikt over brede kennis van methoden voor dataverzameling en
dataverwerking
- Beschikt over kennis van economie, organisatieleer, marketing en
besliskunde
vaardigheden
- Is in staat een technisch aardwetenschappelijk probleem te analyseren
en creatieve en innovatieve oplossingen van dit probleem te formuleren,
zowel individueel als in groepsverband
- Is in staat inzicht te krijgen in technisch-aardwetenschappelijke processen
en die te abstraheren tot een conceptueel model
- Is in staat schriftelijk helder te rapporteren in de Engelse en
nederlandse taal
- Is in staat resultaten van een onderzoek boeiend en overtuigend aan
gebruikers te presenteren
- Beschikt over vergader- en discussietechnieken
- Beschikt over een breed scala van computervaardigheden
attitude
- Heeft een positief kritische houding ten opzichte van het gebruik van
grondstoffen, energie en ruimte en de gevolgen daarvan voor aarde en
mens.
- Voelt zich verantwoordelijk voor de toekomstige ontwikkeling van techniek
en wetenschap.
De Masteropleiding
De tweejarige Engelstalige masteropleiding volg je samen met andere
nederlandse en buitenlandse studenten. Het is een intensieve opleiding
van vierentwintig maanden waarin je diepgaande kennis opdoet en vele
vaardigheden ontwikkelt die van belang zijn voor het werk als internatio-
naal ingenieur. naast het volgen van colleges, werk je bij veel vakken in
teamverband actief aan complexe vraagstukken. Je doet ruime ervaring
op met diverse apparatuur en computerprogramma’s en met presenteren
en converseren in het Engels. Een onmisbare vaardigheid in zowel het
bedrijfsleven als in het wetenschappelijk onderzoek.
�2 technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
De masteropleiding van Technische Aardwetenschappen kent vier varianten:
• Resource Engineering
• Petroleum Engineering & Geosciences (met de specialisaties Petroleum
Engineering en Reservoir Geology)
• Applied Geophysics
• Geo-Engineering
Hieronder volgt per specialisatie een korte karakterisering.
resource engineering
Van medische apparatuur tot auto’s: onze huidige maatschappij doet een
groot beroep op consumentenproducten. Voor veel producten zijn vaste delf-
stoffen nodig. Ingenieurs Resource engineering leggen zich toe op winning,
maar ook de verwerking en de kringloop van deze grondstoffen. Een breed
specialisme met een brede verantwoordelijkheid: Hoe maakt technologie
de grondstoffencyclus rond? Hoe winnen en verwerken we delfstoffen zo
duurzaam mogelijk? Hoe voorkomen we ongewenste afvalstoffen? Met
hoogstaande technologische methoden en nieuwe processen geven ingenieurs
steeds nieuwe antwoorden op deze vragen.
Hergebruik van materialen ofwel recycling vormt de basis voor een
duurzame grondstoffenkringloop. Wat doen we bijvoorbeeld met gebruikte
auto’s? Belastend voor het milieu en een economische schadepost: grond-
stoffen, tijd en geld geïnvesteerd in zo’n auto kunnen we natuurlijk beter
gebruiken. Om grondstoffen in een bruikbare staat terug te winnen is een
ingewikkeld proces nodig. Producten zijn vaak complex samengesteld.
Door het combineren van nieuwe technieken variërend van het gebruik van
infraroodcamera’s voor scheiding tot ‘jigging’ voor plasticrecycling komen
Delftse ingenieurs steeds verder.
Andere facetten van Resource engineering, belangrijk voor een duurzame
samenleving, zijn grondsanering, verwerking van landbouwproducten en
grondwaterbeheer.
Petroleum engineering
Energie voor de toekomst is een belangrijk internationaal item. Olie- en
gasvoorraden wereldwijd kunnen ons nog tot ver in de 21e eeuw van
energie voorzien. Fossiele voorraden zijn overvloedig maar zijn steeds
complexer winbaar en te verwerken. Petroleum engineers kijken vooruit,
bedenken innovatieve wintechnieken en nieuwe mogelijkheden voor de
(verre) toekomst. Haalbaarheid en realiteit van andere energiebronnen die
onze aarde bergt, denk aan geothermie (aardwarmte), spelen een belang-
rijke rol bij beleidskeuzes en in onderzoek wereldwijd.
Als petroleum engineer in het bedrijfsleven onderzoek je in de eerste
plaats huidige mogelijkheden van een reservoir (een opslagplaats van olie
en/of gas in de aarde): hoe ziet dit eruit, is exploitatie rendabel? Zo ja, hoe
exploiterenwedeolieofhetgaszoefficiëntmogelijk?Opbasisvangegevens
over de ondergrond doe je als ingenieur uitspraken over de winbare
reserves. Je bent verantwoordelijk voor het ontwerpen van een ‘ontwikke-
lingsplan’enhoudtdaarbijdespecifiekeeigenschappenvandeondergrond
heel sterk in de gaten.
Het internationale vakgebied is de laatste jaren steeds breder geworden.
natuurlijk door nieuwe technologie en energiebronnen maar ook door
het inzetten van de winningstechnieken van olie en gas bij bijvoorbeeld
bodem- en waterreiniging.
reservoir geology
HoewelWesternfilmsmisschienandersdoenvermoeden:olie,gasofwater
liggen niet als een eenvoudig winbaar plasje onder de grond. Het bevindt
zich in gesteenten in een grondlaag afgesloten door een ondoordringbare
laag. Zo’n opslagplek noemen we een ‘reservoir’. niet alleen bij het winnen
maar ook bij het in kaart brengen van zo’n reservoir komt veel kennis van
de aardlagen kijken.
Reservoir Geology vormt een schakel tussen de andere vakspecialismen.
Als reservoir geoloog voorzie je collega-ingenieurs van ‘tools’ in de vorm
van geologische gegevens. Daarentegen gebruik je ook hun gegevens voor
jouw projecten: je hebt je namelijk toegelegd op begrijpen en meten van
geologische processen. Denk hierbij aan hydrologie (waterhuishouding)
�� technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
in de ondergrond, van groot belang voor onze drinkwatervoorziening.
Een ander proces is sedimentatie (vormen van afzettingen) van miljoenen
jaren oude aardlagen die olie of gas kunnen bevatten. Voor het meten
van al deze processen maak je als ingenieur reservoir geology gebruik van
specialistische apparatuur als GPS (een systeem voor plaatsbepaling), laser
tracks en digitale camera’s. Daarmee leg je statische maar ook dynamische
eigenschappen vast: de aarde is immers volop in beweging!
Als ingenieur ben je steeds op zoek naar nieuwe inzichten: innovatieve
meetmethodes, apparatuur. Veldprojecten zijn van groot belang om gegevens
te verzamelen en technologieën aan de praktijk te toetsen. Dit maakt het
werk spannend en uitdagend. Projecten vinden overal ter wereld plaats. Zo
reizen Delftse ingenieurs Reservoir geology momenteel naar Centraal Azië,
Zuid Afrika, Spanje en Brazilië.
Ingenieurs reservoir geology zijn ‘teamworkers’. Op zoek naar een beeld
van de geologie werk je voorbeeld samen met petroleum engineers en
technische geofysici. Het team verzamelt met hulp van seismiek of boringen
gegevens. Met de juiste apparatuur en rekenmethodes ga je nu aan de
slag om de inzichten te krijgen die jij belangrijk vindt: processen in de bodem
en de verspreiding van afzettingen. Met een computermodel ontwikkel
je het gewenste beeld en voer je simulaties uit. Denk bijvoorbeeld aan
de beweging van olie naar een boorput. Je hebt nu een compleet plaatje
ontwikkeld van de geologie in dit gebied.
applied geophysics
‘Zomaar even in de ondergrond kijken’ is helaas niet mogelijk. Toch willen
ingenieurs weten hoe die ondergrond is opgebouwd. Op zoek naar
structuren bij bijvoorbeeld keuzes over boven- en ondergronds bouwen,
lokaliseren van energie- of andere grondstoffen, bodemverontreiniging of
geologisch onderzoek. Boren of graven is niet altijd rendabel en soms zelfs
onnodig belastend voor de bodem.
Gelukkig bied je als technisch geofysicus oplossingen. Met behulp van
‘seismiek’ maak je een driedimensionaal beeld van de ondergrond. Het
principekomtjemisschienbekendvoorvandeechografieinhetzieken-
huis. Geluidsgolven (trillingen) worden de grond ingestuurd en uit de
reflecterendesignalenhaaljeinformatieoverdeopbouwvandeaardkost.
Je doorgrondt letterlijk de lagen, herkent mogelijke grondstoffen en de
ligging.Kinderlijkeenvoudigmaarinwerkelijkheidkomterflinkwatpuzzel-
en rekenwerk aan te pas voordat er concrete informatie op je beeldscherm
verschijnt. Als geofysicus gebruik je diverse en vaak indrukwekkende
apparatuur, (stel je seismisch onderzoek op de zeebodem voor!) geavan-
ceerde computers, rekenmodellen en jouw eigen dosis kennis van wis-,
natuurkunde en bodemstructuren.
Voor de ondiepe ondergrond maak je tevens gebruik van elektromagnetische
stralingen. Dit principe ken je wellicht van de radar voor het bepalen van
objecten in de ruimte. Technische geofysici gebruiken de grond- of georadar
om bodemverstoringen dicht aan het oppervlak te schetsen. Belangrijk bij
het in kaart brengen van bodem- of watervervuiling of het zoeken naar
objecten in de bodem bij bijvoorbeeld archeologie, het opsporen van
munitie of graven.
De specialisaties Petroleum Engineering, Applied Geophysics en Reservoir
Geology hebben een gemeenschappelijk programma van 23 ECTS (zie
programmatabel).
geo-engineering
nederland heeft een unieke zachte bodem. Door de razendsnelle groei in
West-nederland is er de afgelopen jaren behoefte ontstaan aan voorzieningen
als een metro in Amsterdam, de hogesnelheidslijn (HSL) en tunnels. Ook
woonruimte is schaars geworden. Ondergronds bouwen lijkt een oplossing
of toch niet? Je begrijpt het al: grote (bouw)projecten kunnen voortdurend
geconfronteerd worden met technische risico’s door de zwakke bodem.
Door het tijdig inschakelen van Ingenieursgeologen worden grote problemen
voorkomen. Het is maar één van de vele voorbeelden van het werk van
Ingenieursgeologen.
niet alleen in nederland, overal ter wereld wordt gebouwd. Wat is daarbij
de rol van de ingenieursgeologen? Zij leggen zich toe op het verzamelen
�6 technische aardwetenschappen �7 studiegids 2006/2007
van kennis over de ondergrond en geven tevens advies over de mogelijke
technische toepassingen. Ze verrichten onderzoek voor bijvoorbeeld civiel-
technische werken. Vooral bij grootschalige projecten, denk aan dam- en
tunnelaanleg, moet heel nauwkeurig te werk worden gegaan. Ontbreken
van zo’n deskundig oordeel kan enorme kosten met zich meebrengen maar
ook levensgevaarlijke situaties veroorzaken. Ingenieursgeologen hebben
een grondige kennis van de geologie en staan daarmee letterlijk aan de
basis van grote ingenieursprojecten.
Mineralogisch-geologisch museum
De opleiding Technische Aardwetenschappen is een van de weinige
opleidingen in nederland die een eigen museum beheert. De verzameling
omvat ca. 110.000 aardwetenschappelijke objecten die zijn ondergebracht
in een aantal deelcollecties.
De geschiedenis van het museum gaat terug naar 1842. In 1842 werd
in Delft de ‘Koninklijke Academie ter opleiding van burgerlijk ingenieurs’
opgericht. De Academie verzorgde vier studieprogramma’s. De opleiding
tot mijningenieur behoorde tot een van deze programma’s. Professor
Bleekrode, een medicus, werd aangesteld om de vakken mineralogie, kristal-
lografieengeologieteonderwijzen.In1864werdBleekrodeopgevolgd
door professor Vogelsang. Dit was de eerste hoogleraar die zelf uit het
mijnwezen kwam, de eerste hoogleraar met mijnbouwkundige kennis en
ervaring. Onder zijn leiding kwam een gedegen opleiding tot mijningeni-
eur tot stand. De afgestudeerde mijningenieurs vonden allen werk in onze
toenmalige koloniën. Vogelsang was van mening dat de mijnbouwkundige
studenten tijdens hun opleiding een gedegen kennis moesten opbouwen
over de materialen waar zij later, tijdens hun loopbaan als mijnbouwkundig
ingenieur, mee te maken zouden krijgen. Vogelsang begon een studiecollectie
met mineralen, ertsen, gesteenten en fossielen aan te leggen. Deze studie-
collectie vormt de basis van de huidige collectie van het museum.
Medewerkers en studenten van de studierichting verzamelden tijdens
excursies, veldwerken en stages, waar ook ter wereld, allerlei bijzon-
dere geologische objecten en de collectie groeide en groeide. Professor
Molengraaff, aangesteld in 1905, was een grote verzamelaar. Vooral door
zijn toedoen groeide de collectie gestaag. In 1909 kreeg de collectie via
ministeriële beschikking de status van museum.
OndertussenfloreerdedeKoninklijkeAcademie.Dithadin1864een
naamsverandering tot gevolg. De Koninklijke Academie kreeg de naam
‘Polytechnische School’. In 1905 werd dit omgezet in ‘Technische Hoogeschool’
en in 1986 in ‘Technische Universiteit’.
De opleiding Mijnbouwkunde werd in 1904 losgekoppeld van de opleiding
Scheikundige Technologie. In de praktijk vond deze loskoppeling echter
pas plaats in 1912, toen de afdeling Mijnbouwkunde verhuisde naar een
eigen pand, het huidige pand aan de Mijnbouwstraat.
In het nieuwe gebouw werd de hele zuidoostelijke vleugel ingericht als
museum. Deze vleugel kreeg een extra stevige fundering om het gewicht
van de mineralen, ertsen en gesteenten te kunnen houden. De collectie
lag uitgestald over drie verdiepingen. Maatschappelijke veranderingen
resulteerden in wijzigingen in het onderwijsprogramma van de studie Mijn-
bouwkunde. Deze veranderingen hadden in de loop van de tijd tot gevolg
dat ‘Mijnbouwkunde’ gewijzigd werd in ‘Mijnbouwkunde en Petroleumwinning’
dat op zijn beurt overging in ‘Technische Aardwetenschappen’, de huidige
naam van de opleiding. De gevolgen voor de collectie van het museum
bleven niet uit. De koloniale collecties verloren hun betekenis voor de
studie en werden ingepakt. Hierdoor kon op de begane grond in 1960 een
scheikunde laboratorium ingericht worden, de huidige IT-vleugel. Ook de
fossielen verloren hun betekenis voor de studie. In 1985 werden zij inge-
pakt en getransporteerd naar het huidige naturalis. De zolderverdieping,
waar zij uitgestald lagen, is nu ingericht voor AIO’s en afstudeerders.
De zaal op de eerste verdieping is overgebleven. In deze zaal liggen objecten
uit de huidige kerncollectie van het museum uitgestald. Deze kerncollectie
is nog steeds gerelateerd aan het geologisch onderwijs en onderzoek dat
de opleiding verzorgd. Studenten kunnen als aanvulling op colleges en
practica hier extra informatie over de stof vergaren.
�� technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
Er zijn 4 grote deelcollecties aanwezig, nl.:
Collectie Algemene Geologie
Objecten uit deze collectie zijn voornamelijk te vinden in de ‘voorzaal’ van
het museum. Tot deze collectie behoren o.a. de meteorieten, de maquettes
van vulkanen, de wandplaten, de fossiele schedel van een Triceratops en
het skelet van een dodo.
Collectie Mineralogie
In de eerste helft van de ‘middenzaal’ worden mineralen volgens de
systematiek van Strunz geëxposeerd. Deze collectie is een internationaal
belangrijke referentiecollectie.
Collectie Ertsen
In de tweede helft van de ‘middenzaal’ zijn de vitrinekasten gevuld met
ertsen. De ertsen liggen per land uitgestald. Veel ertsen komen uit mijnen
die al lang uitgeput zijn.
Collectie Gesteenten
In de ‘achterzaal’ wordt het ontstaan en de naamgeving van gesteenten
uitgelegd.
De toegang tot het museum is voor iedereen gratis. Het museum is open
op maandag t/m vrijdag van 09.00 tot 17.00 uur, gesloten op feestdagen
en op dagen dat de TU gesloten is. In de museumzaal zijn circa 20 stu-
dieplaatsen aanwezig.
Voor meer informatie over het museum kan contact opgenomen worden met:
Maaike van Tooren
Kamer 230
Tel.:+31 (0)15 27 86021,
E-mail: [email protected],
Website: www.ta.tudelft.nl/museum/index.html
de Mijnbouwkundige Vereeniging
De Mijnbouwkundige Vereeniging (MV) is een zeer actieve studievereniging
met een rijke traditie. naast vrijwel alle studenten zijn ook zo’n 1100 van
de 1600 afgestudeerden lid van de MV. Hoogleraren en andere personen
die de vereniging een warm hart toedragen kunnen ook lid worden van de
Mijnbouwkundige Vereeniging.
Het contact tussen de leden is - mede door de vele activiteiten en
evenementen van de MV - erg goed. Zo viert de MV om de 2,5 jaar haar
(half)lustrum met vele activiteiten zoals onder andere een reünistendiner,
een internationaal symposium en een gala. Daarnaast worden ruim 20
studenten vanuit de hele wereld een week lang rondgeleid door Delft en
omstreken. De hoge opkomst van de mijnbouwers, zowel studenten als
ingenieurs, bij MV activiteiten getuigt van de bijzondere band die er heerst
tussen mijnbouwers wereldwijd.
geschiedenis
Vanaf 1892 werden om de veertien dagen vergaderingen gehouden,
waarop door één van de student-leden een lezing werd gehouden. Later
veranderde het karakter van de bijeenkomsten, doordat steeds vaker niet-
studenten gevraagd werden om een lezing te houden. na de lezing werd
dan nog een biertje gedronken om de onderlinge band te versterken. In
1904 organiseerde de MV voor het eerst een excursie naar het buitenland.
nog steeds heeft de MV de organisatie van de jaarlijkse ‘tweedejaars-
excursie’ in handen, waarbij in vier dagen tijd een aantal bedrijven uit de
verschillende afstudeerrichtingen bezocht wordt, zodat de tweedejaars zich
kunnen oriënteren op hun afstudeerrichting.
‘het noorden’
Omstreeks 1937 groeide het biertje drinken na de lezingen uit tot een we-
kelijkse gebeurtenis in café ‘Het noorden’ aan het noordeinde 4 te Delft,
waar op woensdagavond menig mijnbouwer te vinden was. na het over-
lijden van Jan Garos, de eigenaar van het café, kreeg de MV het beheer
over ‘Het noorden’. Zo werd de Mijnbouwkundige Vereeniging in 1964 als
eerste en enige studievereniging in nederland de trotse bezitter van een
�0 technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
eigen café. Iedere eerste vrijdag van de maand is er de traditionele ‘Bar-
baraborrel’, waar mijningenieurs en ouderejaars mijnbouwstudenten hun
ervaringen kunnen uitwisselen. Daarnaast is er elke eerste woensdag van
de maand de ‘eerstejaarsborrel’, waarin bijvoorbeeld één van de afstudeer-
richtingen nader wordt toegelicht. nog steeds staat iedere woensdagavond
vanaf 21.00 uur de deur van ‘Het noorden’ open voor leden van de MV.
onderwijskundige activiteiten
Om de eerstejaars studenten in de eerste maanden goed op weg te helpen
in hun studie, is in 1988 door de Mijnbouwkundige Vereeniging het men-
torensysteem opgezet. In groepjes van ongeveer acht studenten krijgen
de eerstejaars een ouderejaars student toegewezen, die hen begeleidt
bij het volgen van het onderwijs en het zich voorbereiden op tentamens.
Ook zaken zoals huisvesting en het maken van een nieuwe vriendenkring
verdienen de aandacht van de mentor.
Door het grote aantal leden dat de MV heeft, is zij in staat een groot deel van
de boeken die nodig zijn voor de mijnbouwstudent met korting te verkopen. De
MV beheert een uitgebreid tentamenarchief op internet dat al jaren intensief ge-
bruikt wordt. De toegang tot het digitale tentamenarchief gaat via Blackboard.
Daarnaast coördineert de MV het STARO, dat twee maal per kwartaal
vergadert over allerlei concrete onderwijszaken. Onderwerpen die op de
agenda staan zijn: de inroostering van practica en tentamens, de beschik-
baarheid van studiemateriaal en de evaluatie van colleges en tentamens.
De Opleidingscommissie (OC) bestaat uit vijf studenten en vijf docenten,
die maandelijks vergaderen over zaken als de invoering van het Bachelor/
Master systeem, de aanschaf van nieuwe computers voor studenten, de
evaluatie van alle vakken die op TA gegeven worden en het afschaffen van
verouderde vakken. Daarnaast is er de facultaire Studentenraad (FSR), die
zich ook nog bezig houdt met niet-onderwijskundige bestuurszaken. Dit in
samenwerking met de facultaire Ondernemingsraad waarin het personeel
vertegenwoordigd is. Zowel in de OC als in de FSR zijn de studenten van
de Mijnbouwkundige Vereeniging goed vertegenwoordigd en erg actief.
overige activiteiten
naast de al genoemde wekelijks woensdagavondborrels in “Het noorden”
zijn er nog vele activiteiten die de mijnbouwers bezig houden. Zo wordt er
een jaarboek uitgebracht waar de jaarboekcommissie een aantal maanden
hard aan heeft gewerkt. In dit jaarboek staan onder andere wetenschap-
pelijke artikelen, verslagen van excursies, feesten en alle adressen van
studenten en afgestudeerden.
Omdat er vele interessante zaken zijn die niet tijdens de colleges behandeld
worden, organiseert de MV op gezette tijden lezingen en excursies voor
geïnteresseerde studenten. Dit gebeurt al dan niet in samenwerking met
het Koninklijk Instituut Voor Ingenieurs (KIVI) met wie de MV goede
contacten heeft.
Binnen Delft heeft de Mijnbouwkundige Vereeniging contacten met de
andere studieverenigingen via de StudieVerenigingenRaad (SVR). Deze
vergadert maandelijks over onderwijskundige en algemene studenten zaken.
Daarnaast hebben de mijnbouwers uit Delft contact met de geologie-
studenten van de universiteiten van Amsterdam (VU) en Utrecht.
Internationaal is de MV nauw verbonden met andere mijnbouwstudenten
via het IFMMS (International Federation of Mining and Metallurgy Students).
Iedere mijnbouwuniversiteit in Europa en Canada organiseert eens in de
twee jaar een Internationale Studenten Week waar mijnbouwstudenten uit
heel Europa welkom zijn. De afgelopen jaren hebben studenten uit Delft
een bezoek gebracht aan onder andere Londen, Mons (België), Helsinki,
Stockholm, Miskolc (Hongarije), Leoben (Oostenrijk), Trondheim (noorwegen)
en Zagreb (Kroatië).
Jaarlijks wordt er een culturele of sportieve trip georganiseerd naar een
van de andere mijnbouwsteden in Europa. Er zijn enkele jaren geleden 40
Engelse sporters in Delft geweest om het op te nemen tegen de Delftse
mijnbouwers. Ook zijn we in Clausthal, Freiberg en Aken in Duitsland
geweest om de historie van de mijnbouw te ervaren.
natuurlijk zijn er nog meer activiteiten die het vermelden waard zijn, zoals
�2 technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
bijvoorbeeld het jaarfeest van de MV, de Annual Party, of de Velzeboer-
beker, een wedstrijd tussen studenten en het personeel. naast deze
activiteiten zijn er nog voldoende evenementen waarbij je tijdens de studie
zal ontdekken dat de MV niet zomaar een studievereniging is.
Voor al je vragen kun je uiteraard altijd bij ons terecht. In de hoop je snel
tegen te komen op de faculteit, op de MV-kamer of in het ‘Het noorden’,
tekent het Bestuur der Mijnbouwkundige Vereeniging met een immer
welluidend en krachtig,
Glück Auf!
bestuur 2005-2006:
Roeland Jan Dijkhuis - President
Hein van Heekeren - Secretaris/Beheerder
Lars van Zelm - Penningmeester
Sanne Brinkman - Onderwijscommissaris/Vice-president
bestuur 2006-2007:
Pieter Sturm - President
Ted Brueren - Secretaris/Beheerder
Roel Huneker - Penningmeester
Claartje Wiggers - Onderwijscommissaris/Vice-president
Onderwijs- en examenregeling (OER)
De opleiding gaat ervan uit dat het studentenstatuut, de Onderwijs- en
examenregeling (OER) met de daarbij behorende Uitvoeringsregeling en de
Regels en richtlijnen van de examencommissie bij iedere student bekend zijn.
Hierin zijn onder meer te vinden:
• de formele regels voor het examenprogramma
• toelatingseisen die voor sommige onderdelen gelden
• zak- en slaagregelingen
• regels voor beroep inzake tentamens of examens
Het statuut, de regelingen en de richtlijnen zijn te vinden op de website
www.ta.tudelft.nl
opgeven voor tentamens
Aanmelden voor de schriftelijke tentamens uit het tentamenrooster doe je
door middel van het TentamenAanmeldSysteem (TAS) (www.tas.tudelft.nl).
Let op: de aanmelding voor de schriftelijke tentamens sluit 2 weken voor
de tentamendatum. Daarna is inschrijven niet meer mogelijk!!
Aanmelden voor tentamens voor andere opleidingen doe je op TAS bij de
betreffende opleiding, dit geldt dus ook voor de verplichte wiskundevakken.
Terugtrekken voor een tentamen doe je ook via het TAS-systeem. Verdere
regelingen staan vermeld in de Regels van de examencommissie.
Tentamenrooster
Het tentamenrooster voor de schriftelijke tentamens staat op de website
www.tas.tudelft.nl
�� technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
Informatievoorziening
blackboard
Een groot deel van de communicatie tussen docenten en studenten verloopt
via Blackboard. Binnen Blackboard is er voor ieder vak informatie te vinden.
Blackboard is te bereiken via de website van TA.
uitleg van het rooster
Het rooster bestaat uit 2 semesters, onderverdeeld in twee kwartalen van
elk 10 weken. Aan het eind van ieder kwartaal is een tentamenperiode
waarin in principe de vakken worden afgerond die in dat kwartaal gegeven
zijn. De roosters staan op de site van de faculteit: www.citg.tudelft.nl/iris
Voor de tentamens moet je je aanmelden via het TentamenAanmeldSysteem
(TAS). De tentamenroosters zijn te vinden op: www.tas.tudelft.nl
nieuwsbrief
In het TA-nieuws worden mededelingen opgenomen die voor de studie van
belang zijn. Regelmatig (ca. 1 maal per 2 weken) komt deze nieuwsbrief
uit, waarin deze mededelingen (zoals colloquia, lezingen, informatie over
keuzevakken e.d.) worden gebundeld. Deze nieuwsbrief wordt via e-mail
verspreid.
studiematerialen bestellen via nextstore
De TU Delft heeft ervoor gekozen om readers en dictaten via het internet
bestelbaar te maken. Dit heeft als direct voordeel dat je overal ter wereld
op elk moment je studiematerialen kunt bestellen en dat deze na betaling
thuis worden afgeleverd. Indien gewenst is de mogelijkheid tot afhalen op
de campus wel aanwezig.
Je vindt de bestelsite voor de readers binnen het blackboard van de TU
Delft (http://blackboard.tudelft.nl). Je netID en password ontvang je auto-
matisch na inschrijving bij de TU Delft.
Studieprogramma
Periodes
Elk studiejaar is verdeeld in twee semesters. Ieder semester bestaat uit
twee periodes. Een periode bestaat uit zeven weken waarin onderwijs
(colleges en oefeningen) wordt gegeven, gevolgd door een onderwijsvrije
of losse week, gevolgd door één tot drie weken waarin tentamens kunnen
worden afgelegd. De losse (of ‘witte’) week is géén extra vakantie maar
is bedoeld voor de voorbereiding op de tentamenperiode en, indien nodig,
het inhalen van colleges en practica. na de zomervakantie volgt in de laatste
weken van augustus nog een herkansingsperiode om gemiste of onvoldoende
tentamens over te doen. In de examenreglementen zijn de eisen te vinden
waaraan een student moet voldoen om voor de examens te slagen.
studielastpunten en cijfers
De TU Delft gebruikt het European Credit Transfer System (ECTS) om de
studielast van onderwijseenheden in uit te drukken. Eén studiejaar bestaat
uit 60 ECTS punten. 1 ECTS punt staat voor 28 uur studiebelasting.
Er is geen vaste relatie tussen college-uren en studielastpunten, maar een
algemene regel is dat een college dat 1 uur collegetijd per week vraagt,
in een semester 1.5 ECTS punten oplevert in de bacheloropleiding en 3
ECTS punten in de masteropleiding. Dit betekent dat de verhouding tussen
contacttijd en zelfstudietijd tussen 1 : 3 en 1 : 6 is. Er wordt dus een hoop
werk van je verwacht in de vorm van zelfstudie!
Veel practica en projecten hebben huiswerk, zoals voorbereiding en rapport-
schrijven.
De verhouding tussen uren in het practicum en uren huiswerk kan ongeveer
1:1 zijn, maar dit hangt erg af van de aard van het practicum. Dus 30
uren (6-8 halve dagen) in het practicum kan je tussen de 1 en de 2 ECTS
punten opleveren, afhankelijk van het gevraagde huiswerk.
De waarderingscijferschaal loopt van 1-10, met de voor nederland ge-
bruikelijke betekenis. Een 6 of hoger is een voldoende, een 5 of lager een
onvoldoende.
Soms, speciaal bij practica, krijg je geen cijfer, maar een aanduiding
v (voldoende) of 0 (onvoldoende)
�6 technische aardwetenschappen �7 studiegids 2006/2007
nakijktermijn en geldigheidsduur
Cijfers voor schriftelijke tentamens worden zo snel mogelijk maar in ieder
geval binnen 15 werkdagen bekend gemaakt. Je kunt een overzicht van al
je behaalde cijfers krijgen via Blackboard.
De geldigheidsduur van cijfers voor delen van je opleiding is 10 jaar. Heb
je de opleiding voltooid, dan is het diploma eeuwig geldig. Let er op dat
de geldigheidsduur van toetsing van onderdelen van eenheden, zoals
(computer)toetsen, deeltentamens, huiswerk, opgaven etc. heel beperkt
kan zijn!
het bijwonen van colleges en practica
De in de colleges gedoceerde stof wordt in de aansluitende tentamen-
periode getentamineerd. nauwgezet collegebezoek is dan ook voor de
doorsnee-student de kortste weg naar goede studieresultaten. Er geldt
voor de meeste colleges echter geen aanwezigheidsplicht.
Anders ligt dit bij de practica, oefeningen en instructies. Deze worden
lang niet altijd getentamineerd; in een aantal gevallen wordt een verklaring
afgegeven inhoudende dat het practicum in voldoende mate is gevolgd.
Daarnaast moeten er voor sommige practica opdrachten of verslagen
gemaakt worden. Voor de practica geldt ook een aanwezigheidsplicht.
Het wordt overgelaten aan de individuele docent om per practicum te
bepalen welke mate van (geldig) verzuim toelaatbaar is. De docent zal
je bij het begin van het practicum op de hoogte stellen van de door hem
gehanteerde regels.
Een practicummiddag duurt doorgaans 3 uren.
niet alle practica kunnen door alle studenten van een jaar tegelijk worden
gevolgd. Deze practica zijn dan in 2 of meer groepen verdeeld. Op welke
wijze je bent ingedeeld wordt nader bekendgemaakt.
welk onderwijsprogramma volg ik?
In het onderwijsprogramma wordt continu gewerkt aan onderwijsvernieuwing.
Ieder opvolgend jaar heeft zijn eigen programma en dus volgt ook elke
studentengeneratie zijn eigen studieprogramma (generatie naar jaar van
aankomst aan de opleiding: de generatie 2001, 2002, etc.). Daarbij gelden
voor elke student in principe de jaarprogramma’s die hij in een “nominaal”
studietempo (een jaarcursus per jaar) zou kunnen volgen.
Dus voor de studentengeneratie ‘00 geldt het Propedeuse-programma als
omschreven in de Gids en Papieren Patroon 2000-2001, het 2e-jaarspro-
gramma uit 2001-2002, etc.
In schema:
nominaal →Studiejaar ↓
2000-2001 2001-2002 2002-2003 2003-2004 2004-2005
1 P / TA1
2 D1 / TA2
3
D2 / TA3
(BSc)
4 D3 / MSc-1
5 Ir / MSc-2
cijferoverzichten
Op verzoek kan een student bij het Servicepunt (voorheen de admini-
stratie) een overzicht van de behaalde studieresultaten verkrijgen. De
studieresultaten zijn ook in te zien op Blackboard.
Tentamens
Tentamenroosters
De collegestof (en soms ook de practicumstof) wordt getentamineerd in de
tentamenperiode die aansluit op de onderwijsperiode waarin het college
gedoceerd wordt. Daarnaast is er voor elk tentamen jaarlijks minstens één
herkansing.
In de jaarprogramma’s zijn deze tentamengelegenheden ook aangegeven
in de kolom ‘tentamens’, waarin vijf posities voor vijf perioden, waarvan er
gewoonlijk twee zijn aangekruist.
De tentamenroosters zijn te vinden op de website: www.tas.tudelft.nl
�� technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
Tentamenuitslagen
De tentamenuitslagen zijn te vinden op Blackboard (per individuele stu-
dent; je kunt alleen je eigen behaalde resultaten opvragen). In het kader
van de privacy worden op de uitslaglijsten alleen studienummers vermeld.
Tentamenuitslagbriefjes
Soms(bijv.bijhetafleggenvaneenmondelingtentamen)ontvangjevan
de docent een tentamenuitslagbriefje. Dit dient bij het Servicepunt (voor-
heen de administratie) te worden ingeleverd.
oude tentamenopgaven
De opgaven van een aantal eerder afgenomen tentamens zijn tegen
inlevering van je collegekaart te verkrijgen bij de MV-kamer (kamer 360).
Het is de bedoeling dat er kopieën gemaakt worden waarna je de kaart, na
inlevering van het origineel, terug krijgt.
Inzage en beroepsrecht
nadat het tentamenresultaat bekend is gemaakt heb je minstens 20 dagen
recht op inzage van je gemaakte werk. Gedurende deze termijn mag je ook
om een nabespreking vragen. Als je na een nabespreking bezwaar hebt tegen
de becijfering, dan kun je binnen tien dagen schriftelijk beroep aantekenen bij
het College van Beroep voor de Examens, Postbus 5, 2600 AA Delft.
calamiteiten en tentamens
Het kan gebeuren dat er onderweg iets misgaat wanneer je op weg bent
naar een tentamen:
files,eenstroomstoringofietsandersbuitenjeschuld,waardoorjeveel
te laat of helemaal niet op het tentamen kunt komen.
Als je kunt opbellen, is het verstandig om direct contact op te nemen met
één van de studieadviseurs (Pascal de Smidt, tel. +31 (0)15 27 81068 of
Karel Karsen, tel. +31 (0)15 27 83337)
Van daaruit wordt dan gezocht naar een oplossing.Houd er wel rekening
mee dat dit natuurlijk alleen geldt wanneer er echt iets serieus aan de hand
is en dat we ook niet alle gevallen voor een oplossing kunnen zorgen.
Studenten die door problemen onderweg te laat arriveren op het tentamen,
moeten zich ook melden bij de surveillant. Die kan dan bekijken wat de
verstandigste aanpak is.
Kwaliteitszorg
Om de kwaliteit van het onderwijs vast te kunnen stellen, is de mening van
studenten belangrijk. Zo kunnen knelpunten worden opgespoord. Daarom
worden per kwartaal vakevaluaties gehouden met de opleidingsdirecteur,
de adviseur kwaliteitszorg en de commissaris onderwijs van de MV. De vak-
evaluaties zijn bedoeld om de kwaliteit van het onderwijs te waarborgen.
Er komen dus positieve en negatieve punten in voor. De evaluaties kunnen
leiden tot verbeteracties. Samenvattingen van vakevaluaties worden in de
Opleidingscommissie besproken.
examens
aanmelden examens
Studenten dienen na het afsluiten van een onderdeel (Propedeuse, Bache-
lor en Master) een examenaanvraagformulier in te vullen en in te leveren
bij het Servicepunt. Indien men een contract heeft moet daarvan een kopie
worden bijgevoegd. In de eerstvolgende vergadering van de Examencom-
missie worden vervolgens de examenuitslagen vastgesteld.
examenzittingen
Voor het studiejaar 2006-2007 zijn de volgende data vastgesteld:
Aanvragen vóór Examenvergadering Diploma-uitreiking
15 juli 2006 17 augustus 2006 MSc-uitreiking:17 augustus 2006
3 oktober 2006 31 oktober 2006 BSc en MSc: 10 november 2006 P-in-één-jaar: 3 november 2006
6 februari 2007 6 maart 2007 16 maart 2006
8 mei 2007 5 juni 2007 15 juni 2007
�0 technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
uitreiking P-diploma’s
Voor alle TU-studenten (2005-2006) die binnen één jaar hun Propedeuse
hebben gehaald wordt op 3 november een feestelijke diploma-uitreiking
georganiseerd:
Aanvragen voor Uitreiking P-diploma’s
3 oktober 2006 3 november 2006
cum laude
(Dit is een samenvatting van de tekst uit de Onderwijs- en Examenregeling)
Het predikaat “met lof” wordt onder de volgende voorwaarden toegekend:
Voor het Propedeutisch examen:
1. het gewogen gemiddelde van de onderdelen is minimaal een 8;
2. er zijn geen onvoldoendes behaald;
3. de studieduur is niet langer dan 1 jaar
Voor het Bachelor examen:
1. het gewogen gemiddelde is minimaal een 8 en de lijst bevat geen cijfers
lager dan een 6;
2. de studieduur van de bacheloropleiding bedraagt ten hoogste 4 jaar;
3. het cijfer voor de afrondende toets of opdracht is minimaal een 8;
4. door de examinator van de afrondende toets of opdracht is een “met
lof” voorstel ingediend.
vervolgopleiding
De logische vervolgopleiding na je bacheloropleiding Technische Aard-
wetenschappen in Delft is een masteropleiding Applied Earth Sciences in
Delft. Informatie hierover vind je op de website http://www.ta.tudelft.nl/.
Je kunt de Study Guide Master of Science Applied Earth Sciences krijgen
bij het Servicepunt.
Tot deze aansluitende masteropleiding word je toegelaten als je je Prope-
deuse hebt gehaald en ten minste 105 ECTS punten aan bachelorvakken.
uitschrijven voor een opleiding van de Tu delft
Er is maar één instantie waarbij men zich kan uitschrijven voor een op-
leiding van de TU Delft, en dat is de Centrale Studentenadministratie van
de TU Delft. De CSa heeft standaardformulieren voor uitschrijven. De CSA
is gevestigd in het hoofdgebouw aan de Julianalaan 132/134 en is iedere
werkdag open van 8.30 tot 16.45 uur.
contracten
Het kan voorkomen dat studenten tijdens de studie sterk achter raken en
moeten switchen naar een ‘jonger’ programma of dat studenten stu-
dieonderdelen die bij een programmaherziening zijn geschrapt moeten
vervangen door equivalente onderdelen uit het nieuwe programma. In al
zulke gevallen wordt per individuele student op schrift vastgelegd op welke
onderdelen zijn/haar studieprogramma gewijzigd wordt. Zo’n schriftelijke
vastlegging noemen we een contract.
• Voor de Propedeuse wordt het contract afgesloten met de P-regelaar,
drs. M.M. van Tooren, kamer 230, tst. +31 (0)15 27 86021.
Studenten die hun Propedeuse hebben voltooid op het geologisch
werkbezoek na (excursie ta1913), kunnen verzoeken dat onderdeel ‘per
P-contract’ te laten verplaatsen naar hun 2e jaar, zodat zij de Propedeuse
kunnen afronden. Zij dienen hiervoor contact opnemen met de P-regelaar.
• Bachelor-contracten (2e/3e-jaars-programmawijzigingen) worden afge-
sloten met de bachelor-regelaar, ir. J.J. de Ruiter, kamer 147, tst 85001.
• MSc-contracten (4e/5e-jaars-programmawijzigingen) en Afstudeercon-
tracten worden afgesloten met de betreffende afstudeerregelaar).
De P, BSc, en MSc contracten worden afgesloten als dat nodig is; afstudeer-
contracten worden altijd afgesloten, ze vermelden ondermeer de gekozen
keuzevakken en de inhoud van het afstudeerwerk.
Bij elke examenaanvraag dient met het ingevulde examenaanvraagformulier
tevens een kopie van het betreffende contract te worden ingeleverd.
�2 technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
honours Track
Studenten die de BSc-opleiding met een gemiddelde van 7.5 of hoger
hebben afgesloten kunnen toegelaten worden tot de honours track in de
MSc-opleiding. Om de honours track te volgen dient te student nominaal te
lopen. Wanneer hij meer dan het nominale programma heeft gelopen, mag
hij daar ook in verhouding langer over doen.
Een honours track is een speciaal programma binnen de reguliere MSc-op-
leiding en is gerelateerd aan uw discipline en/of aan de rol van technologie
in de samenleving. Het biedt meer verrijking dan het reguliere programma,
bijvoorbeeld voorbereiding op een PhD of een bredere oriëntatie. Een
speciale TU Delft brede cursus van 160 uur studie is ontwikkeld; deze
cursus is interdisciplinair van opzet en is gericht op het ontwikkelen van
academische competenties als communicatieve vaardigheden, methodolo-
gie, wijsbegeerte en ethiek. Deze cursus is verplicht voor studenten die de
honours track volgen. De honours track bevat in totaal 800 uur extra (30
ECTS) naast het reguliere MSc- programma. Speciale faciliteiten zullen be-
schikbaar zijn. Studenten die de honours track succesvol hebben doorlopen,
ontvangeneenspeciaalcertificaat.
Als je belangstelling hebt voor het volgen van de honours track, kun je
contact opnemen met de Opleidingsdirecteur, dr. R. Weijermars.
vrijstellingen
Studenten die afgestudeerd zijn aan een hogeschool in een aanverwante
studierichting en studenten die aan een dergelijke opleiding een propedeuse
hebben behaald kunnen op grond van die diploma’s in sommige gevallen
voor bepaalde vakken vrijstelling krijgen.
Een overzicht van deze vrijstellingen is te verkrijgen bij de studieadviseur
P. de Smidt (kamer 2.79, telefoon: +31 (0)15 27 81058).
Studenten die aan een andere faculteit van de TU Delft hebben gestudeerd,
kan eveneens in sommige gevallen vrijstelling worden verleend voor
bepaalde vakken op grond van elders behaalde studieonderdelen. Ook zij
moeten zich hiervoor wenden tot de studieadviseur.
reglementen
Er zijn een aantal reglementen waarin de regels staan voor de organisatie
van de faculteit en de opleidingen. Dit zijn:
– Het Onderwijs en Examen Reglement (OER).
– De Uitvoeringsregeling van het Onderwijs en ExamenReglement.
– De Regels en Richtlijnen van de Examen Commissie.
– Het Studentenstatuut.
Deze reglementen worden op het web gepubliceerd. Raadpleeg in gevallen
van twijfel de coördinator onderwijs of studieadviseur.
afstudeerprijs
Jaarlijks wordt er door de Wetenschapscommissie een prijs toegekend aan
de student die het beste afstudeerwerk heeft afgeleverd. Dit geschiedt op
voordracht van de afstudeerregelaar. De bekendmaking vindt plaats tijdens
de uitreiking van het doctoraal diploma. Het bedrag dat hieraan verbonden
isbedraagt€455,-;tevenswordteenoorkondetoegekend.Eenkopie
hiervan zal een jaar tentoongesteld worden in de vitrine.
excursies
nuldejaarsexcursie
Om aankomende studenten (nuldejaars) een blik te gunnen op hun
toekomstig beroep wordt van maandag 4 tot en met vrijdag 8 september
2006 een verplichte excursie georganiseerd die diverse facetten van de
mijnbouwkundige praktijk laat zien: de ‘nuldejaarsexcursie’.
Op maandagmiddag is er een introductie op de excursie.
Dinsdag t/m donderdag worden bezoeken gebracht aan bedrijven in
nederland. Er wordt overnacht in Kerkrade.
Vrijdag is er een geologische excursie in België. De nuldejaarsexcursie
eindigt vrijdag om ongeveer 18.00 uur in Delft.
Tijdens de excursie dient een opdracht te worden uitgevoerd die geldt
voor het vak ta1009.
De kosten dienen vóór de excursiedatum te worden voldaan op gironummer
4002486 t.n.v. nuldejaarsexcursie, Delft.
�� technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
Informatie over de excursie wordt verstrekt door P. de Smidt,
telefoon +31 (0)15 27 81068.
excursies, algemeen
Het studieprogramma kent een aantal verplichte excursies, werkbezoeken,
veldwerk etc. waarvan de kosten over de Bachelor en Master opleiding
tezamenkunnenoplopentot€1500perstudent.Dezekostenkunnen
bestaan uit zgn. uitrustingskosten (bijv. aanschaf van helm, loupe en
kompas) en omvatten altijd reis- en verblijfkosten inclusief verzekering.
Om deze kosten niet onredelijk te laten oplopen is door de opleiding de
volgende subsidieregeling opgesteld:
studiekosten
(zie ook Studentenstatuut, art. 11)
Norm kosten boeken, collegedictaten e.d.
Er is geen normbedrag aan studiekosten vastgelegd.
Norm kosten excursies en andere onderwijsactiviteiten
De opleiding kent een aantal excursies, werkbezoeken, veldwerken etc., die
zijn opgenomen in het curriculum. Deze kosten kunnen bestaan uit zgn.
uitrustingskosten (bijv. aanschaf van helm, loep en kompas) en omvatten altijd
reis- en verblijfkosten, inclusief verzekering. Om deze kosten niet onredelijk te
laten oplopen is door de opleiding de volgende subsidieregeling opgesteld:
Eigen bijdrage studenten
De eigen bijdrage bedraagt maximaal € 1800 voor de bachelor- en
master-opleiding samen (per opleiding maximaal € 900).
n.b. deze regeling is van toepassing op alle EU studenten die het zgn.
“lage” tarief collegegeld betalen.
- Veldwerk: de student betaalt 65% van de uitgaven tot een maximum van
€25perdag.
- Excursie/werkbezoek: de student betaalt 65% van de uitgaven/student*
zonder maximum.
- Voor de voorkomende excursies/veldwerk wordt de maximale totale eigen
bijdrage** over de studieduur van de bacheloropleiding vastgesteld op
€900envoordemasteropleidingeveneens€900perstudent;daarboven
komen de kosten voor 100% voor rekening van de TU Delft.
- Onvrijwillige extra excursies/veldwerk (b.v. omzwaaiers) vallen onder
bovenstaande regeling***.
- Vrijwillige extra excursies/veldwerk: kosten 100% student. Deze kosten
tellennietmeevoordemaximaleeigenbijdragevan€900peropleiding.
-Destudenttoontzelfaandathijhetmaximumvan€900peropleiding
heeft bijgedragen en declareert kosten die daarboven uitgaan bij de
financiëleadministratie.(dus kwitanties goed bewaren.) Het kosten-
overzicht dient te zijn voorzien van een handtekening van de docent.
Studentendiedoordefinancieringhiervaninernstigeproblemenkomen,
kunnen contact opnemen met de opleidingsdirecteur.
* Afwijkend van veldwerk in verband met invloed reiskosten, accom-
modatie-mogelijkheden en ook om de totale bijdrage per student per
afstudeerrichting meer gelijk te trekken.
** Bijdrage uit eigen zak betaald, dus exclusief eventuele externe subsidies.
*** Bij het behalen van een onvoldoende voor veldwerk/excursie krijgt de
student normaliter een vervangende opdracht, d.w.z. geen verplichte
herhaling van veldwerk/excursie.
Voorlichtingsactiviteiten
Studenten Technische Aardwetenschappen geven ieder jaar actief voorlich-
ting op beurzen, voorlichtingsdagen, tijdens meeloopdagen en op scholen.
Lijkt het je leuk om mee te werken? Geef je naam en telefoonnummer
even door aan de Dienst Communicatie zodat zij je kunnen benaderen.
Een scholenbezoek kun je ook zelf regelen, bijvoorbeeld op je oude
school of een school in de buurt. Laat leerlingen, decanen en je oud-
docenten weten welke studie je volgt!
�6 technische aardwetenschappen �7 studiegids 2006/2007
Werkwijze:
1) Bel je oude (of een andere) school en neem contact op met een decaan,
wis-, natuur- of scheikundedocent
2) Regel een presentatie of tafel op een voorlichtingsavond of vraag om
een half uurtje tijd in de les van een vakdocent
3) Geef de datum door aan Bureau Management Ondersteuning (kamer
214) of de Dienst Communicatie (telefoon +31 (0)15 27 8234), voorlich-
tingsmaterialen en (eventueel) slides staan dan op tijd voor je klaar
4) Reiskosten en gewerkte uren worden vergoed
naast voorlichting over de studie biedt TA VWO-gastlessen aan, lespak-
kettenenbegeleidingbijprofielwerkstukkenofexperimenteelonderzoek.
Heeft jouw oude school daar belangstelling voor? Laat de docent contact
opnemen met R.M. Groenewegen tst. +31 (0)15 27 84023, wereldstudie@
ta.tudelft.nl of een kijkje nemen op de websites www.aarde.nu en www.
ta.tudelft.nl/lesmateriaal
Afstudeervariant Technologie in Duurzame Ontwikkeling (TiDO)
Voor studenten van de TU Delft die zich verder willen verdiepen in
duurzaamheid is de DO (duurzame ontwikkeling) afstudeeraantekening
ontwikkeld. Studenten verkrijgen daarmee een DO appendix als aanvulling
op het reguliere ingenieursdiploma. Deze afstudeervariant valt uiteen in
drie onderdelen:
• Een colloquium een verplicht onderdeel van 4 ECTS.
• Keuzevakken. Studenten dienen voor 11 ECTS keuzevakken te volgen,
verdeeld over twee clusters (tenminste 5 ECTS elk).
• Afstudeerwerk. De afstudeerstage dient in het teken van duurzame
ontwikkeling te staan.
De afstudeeraantekening wordt gecombineerd met een afstudeerrichting
binnen de eigen discipline. De vrije keuzeruimte wordt ingezet om de
DO aantekening te behalen. Het is ook mogelijk om in het buitenland te
studeren met als onderwerp Duurzame Ontwikkeling. De eerste studenten
hebben reeds de afstudeeraantekening mogen ontvangen.
Referenten
Op iedere opleiding is een contactpersoon aanwezig, die studenten en
anderen meer informatie over duurzame ontwikkeling op die faculteit kan
geven en contact onderhoudt met de projectgroep Onderwijs en Duurzame
Ontwikkeling.
De referenten voor Technische Aardwetenschappen zijn: prof.dr. S.M. Luthi
en prof.dr.ir. R.J. Arts.
Projectgroep Onderwijs en Duurzame Ontwikkeling (ODO)
De projectgroep Onderwijs en Duurzame Ontwikkeling ondersteunt alle
faculteiten bij de daadwerkelijke integratie van duurzame ontwikkeling in
het onderwijs en is ondergebracht bij de faculteit Techniek, Bestuur en
Management
Meer informatie is te vinden op de Internet site: www.odo.tudelft.nl
Interfacultair onderwijs:
onderwijs in de maatschappelijke aspecten van techniek
De faculteit Techniek, Bestuur en Management (TBM), verzorgt interfacultair
onderwijs voor alle opleidingen van de TU Delft. Het overgrote deel van dit
onderwijsaanbod bestaat uit keuzevakken die een aantal grensgebieden
tussen techniek en maatschappij bestrijken, bijvoorbeeld: technologie-
beleid,ondernemerschap,arbeidsrecht,bedrijfsleer,ontwerpfilosofieof
milieueconomie. Daarnaast zijn er vakken gericht op het ontwikkelen van
de vaardigheden die belangrijk kunnen zijn voor een toekomstig ingenieur,
bijvoorbeeld: discussie- en gesprekstechnieken of presentatietechnieken.
In de het studieprogramma zijn een aantal verplichte TBM-vakken opgenomen.
TBM biedt echter ook keuzevakken aan. Wie een onderdeel wil volgen
vanuit een persoonlijke belangstelling, ter voorbereiding op een stage of
als aanvulling op het eigen studieprogramma, kan de vrije keuzeruimte
daarvoor gebruiken.
Voor meer informatie over het interfacultair onderwijs: zie de website van
de faculteit TBM, www.tbm.tudelft.nl
�� technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
Technische universitaire lerarenopleiding (Tulo) van Tu delft
Onder het motto: “De ingenieur voor de klas” leidt de TULO eerstegraads
docenten wiskunde, natuurkunde en scheikunde op. Met een eerste-
graads lesbevoegdheid kun je in alle klassen van het voortgezet onderwijs
lesgeven. Eerstegraads docenten zijn uitstekend thuis in hun vakgebied
en beschikken tegelijkertijd over een solide basis aan vakdidactische en
onderwijskundige kennis en vaardigheden.
Het leraarsberoep is bij uitstek geschikt voor wie kennis wil overdragen.
De school en de leerlingen doen een beroep op je sociale vaardigheden en
op je vakkennis.
De TULO bestaat uit vier MSc opleidingen, voor de schoolvakken wiskunde,
natuurkunde, scheikunde en informatica. Je bent toelaatbaar tot één van
deze MSc programma’s als je óók toelaatbaar bent tot een disciplinaire
master (dus: MSc Applied Mathematics, Applied Physics, (Bio)Chemical
Engineering, Computer Engineering of Computer Science).
In veel gevallen is het dus nodig extra vakken of een schakelprogramma
te volgen.
De TULO verzorgt ook een TU-brede minor Educatie die je voorbereidt op
de lerarenopleiding.
het opleidingsprogramma
In het MSC programma zitten 60 studiepunten in het schoolvak (op
masterniveau) en zijn 60 punten gewijd aan pedagogische en didactische
onderwerpen, die verdeeld zijn over vier aandachtsgebieden:
Vakdidactiek
Schoolpracticum
Onderwijskunde
Onderzoek en vrije ruimte
Meer informatie op http://www.tulo.tudelft.nl of bij de coördinator van de
TULO, Martin Jacobs (tel +31 (0)15 27 85594;
e-mail: [email protected]).
Studie, -advies en -begeleiding
studiebegeleiding
De opleiding hecht veel belang aan het mentorensysteem waarmee stu-
diebegeleiding wordt geboden aan alle eerstejaars studenten en aan stu-
denten die ‘geswitcht’ zijn vanuit een andere studierichting. De eerstejaars
worden in groepen van ca. 8 studenten ingedeeld en worden begeleid door
een ouderejaarsstudent. In de eerste onderwijsperiode is er elke week een
bijeenkomst. Deze vindt meestal plaats tussen de middag. In de tweede
periode is dit een keer in de 2 à 3 weken en later in het studiejaar is er
eens per 4 à 5 weken nog een bijeenkomst. Taak van de mentor is eerste-
jaars studenten wegwijs te maken en hen inzicht geven in de eisen die het
eerste studiejaar stelt.
Daarnaast speelt de mentor een belangrijke rol bij het:
- informeren over (studie)faciliteiten binnen de TU Delft en de faculteit,
- opsporen en wegnemen van studiebelemmerende factoren,
- informeren over studieplanning en studievaardigheden.
studieadviseur
De studieadviseur ondersteunt de mentoren bij de uitvoering van hun
taak; de organisatie berust bij hem i.s.m. de onderwijscommissaris van de
Mijnbouwkundige Vereeniging.
naast de groepsgewijze begeleiding door de mentoren biedt de studie-
adviseur, dhr. Pascal de Smidt, individuele begeleiding aan studenten
die moeilijkheden ondervinden in en rond hun studie. Afhankelijk van de
behoefte van de student kan deze hulp zich richten op de programmering
en de aanpak van de studie of in algemenere zin op het welzijn van de
individuele student. Soms zal een verwijzing naar een studentenarts of
-psycholoog nodig blijken. Tevens roept hij studenten op voor een gesprek
indien hij dit op grond van behaalde resultaten nodig acht.
Hiernaast kan de studieadviseur informatie verstrekken over inschrijving,
studiefinanciering,uitwisselingsprogramma’se.d.
De studieadviseur neemt een onafhankelijke positie in. Alle gesprekken
dragen een strikt vertrouwelijk karakter.
60 technische aardwetenschappen 6� studiegids 2006/2007
De studieadviseur is in principe elke dag aanwezig, behalve op donderdag
(tel. +31 (0)15 27 81068).
afspraak met de studieadviseur en inloopspreekuur
Voor algemene informatie of voor een afspraak met één van de studieadviseurs
kun je contact opnemen met de secretarieel medewerker van de studie-
adviseurs, kamer 2.81, telefoon +31 (0)15 27 85742. In zeer dringende
gevallen word je direct met de studieadviseurs in contact gebracht.
Voor korte, informatieve vragen kun je ook terecht op het inloopspreekuur.
Tijdstip: maandag t/m vrijdag van 12.45 – 13.30 uur.
Plaats: kamer 2.79 en 2.77.1
Je kunt de studieadviseurs ook mailen: [email protected] of
studieadvies
Met de invoering van de twee-fasenstructuur is de opleiding de wettelijke
verplichting opgelegd om alle studenten in de propedeuse aan het einde
van hun eerste studiejaar schriftelijk te adviseren over de wenselijkheid om
de studie al dan niet voort te zetten.
De Studie-Adviescommissie van TA brengt dit advies uit na de derde tenta-
menperiode. De studieadviseur neemt ambtshalve deel aan de werkzaam-
heden en de vergaderingen van de commissie. In het advies wordt een
indicatie gegeven of de TA-studie binnen een redelijke termijn kan worden
afgerond.
Inverbandmetdebeperkingenvandestudiefinancieringishetvangroot
belang dat de student(e) aan het einde van zijn eerste studiejaar afweegt
of het verstandig is om de TA-studie voort te zetten. Het schriftelijke
studieadvies moet beschouwd worden als een bijdrage vanuit de opleiding
aan het afwegingsproces bij de student(e) zonder dat het advies een bin-
dend karakter heeft. Dit laatste betekent dat uitsluiting van onderwijs en
vervallen van cijfers niet uit het studieadvies kunnen voortvloeien.
Prestatiebeurs
Ben je in het studiejaar 2006/2007 niet alleen voor het eerst aan de TU
Delft, maar ook voor het eerst voor een opleiding in het hoger onderwijs
(WO en HBO) ingeschreven, dan is op jou de regeling voor het eerste jaar
van de prestatiebeurs van toepassing.
Voor nadere informatie kun je je ook wenden tot de Centrale Studenten
Administratie (CSA) of Student Facility Centre (SFC).
Voorkom hoge boetes
Hetrechtopstudiefinancieringisgekoppeldaaneengeldigbewijsvan
inschrijving. Het is daarom zaak dat je er voor zorgt tijdig ingeschreven te
zijnvoordevolleperiodedatjestudiefinancieringontvangt.Diestudie-
financieringwordtnietautomatischingehoudenwanneerjejetelaat
inschrijft, maar wel achteraf teruggevorderd. Bovendien zal in zo’n geval
de universiteit een forse boete moeten opleggen voor het onrechtmatig ge-
bruik dat je dan gemaakt hebt van de onderwijsfaciliteiten. Inschrijving met
terugwerkende kracht is sinds september 1991 niet langer mogelijk. Zorg
er dus voor dat je vóór 1 september van het studiejaar je inschrijvings-
formulier correct en volledig ingevuld hebt toegestuurd aan de Centrale
Studenten Administratie (CSA), dat je het verschuldigde collegegeld hebt
voldaan en dat je desnoods de bewijzen van die toezending en van die
betaling vóór 1 september 2006, kunt overleggen. Je kunt jezelf daarmee
enige duizenden euro’s cumulatieve terugvordering en boete besparen.
regeling Financiële ondersteuning studenten
Er zijn bijzondere omstandigheden denkbaar die veroorzaken dat je je
studie niet kunt afronden binnen de periode gedurende welke je recht
hebtopgemengdestudiefinanciering(studiefinancieringdievooreendeel
uit basisbeurs bestaat). Die omstandigheden zijn: ziekte, bijzondere fami-
lieomstandigheden, handicap, zwangerschap, en bestuursactiviteiten. De
studievertraging vanwege zulke omstandigheden heeft tot gevolg dat je af-
studeert in een studiejaar waarin je slechts recht hebt op een rentedragende
lening, terwijl dat niet het geval geweest zou zijn als die omstandigheden
zich niet hadden voorgedaan. In zo’n geval kun je een aanvraag indienen
t.l.v. de Regeling Financiële Ondersteuning Studenten. Het College van
62 technische aardwetenschappen 6� studiegids 2006/2007
Bestuurzalzichberadenofdeaangevoerdeomstandighedeneenfinanci-
ele ondersteuning rechtvaardigen en zo ja, waaruit die ondersteuning zal
bestaan. Het College laat zich daarbij door een commissie adviseren. In
het studiejaar waarin de vertragende omstandigheden zich voordoen dien
je deze vertraging te laten registreren via de studieadviseur. neem daarom
contact met hem op indien zich deze situatie voordoet.
Aanvullende informatie is te vinden op internet: www. studentenstatuut.
tudelft.nl en/of bij het Student Facility Centre.
studeren in het buitenland
Een deel van je studie in het buitenland doen is goed mogelijk bij de
opleiding Technische Aardwetenschappen. Er zijn verschillende samenwer-
kingsverbanden met andere universiteiten, die internationale uitwisseling
vergemakkelijken.
Kijk voor adressen in diverse landen op de site: www.tudelft.nl/buitenland.
Voor meer informatie kun je contact opnemen met Pascal de Smidt,
tel.+31(0)152781068ofhetInternationalOfficeCiTG,kamer2.73,
tel.: +31 (0)15 27 81174/4800.
afwezigheid wegens ziekte e.d.
Afwezigheid wegens ernstige ziekte of wegens andere geldige redenen
gedurende de onderwijs- en tentamenperioden, die van invloed kunnen
zijn op de studieresultaten, kunnen worden doorgegeven aan de studie-
adviseur (Pascal de Smidt, tel. +31 (0)15 27 81068). na genezing is het
eveneens nuttig contact op te nemen met de studieadviseur.
virtueel Kenniscentrum Ta
Met het Virtueel Kenniscentrum Technische Aardwetenschappen biedt de
Bibliotheek TU Delft je een ideaal gereedschap om onderzoek en zoektocht
naar kennis te ondersteunen. Het Virtueel Kenniscentrum is een geavan-
ceerde website met online informatiebronnen en zoekmachines toegespitst
op (technische) aardwetenschappen. Deze gebruiksvriendelijke website
geeft snel en gemakkelijk toegang tot ’s werelds beste tijdschriften, data-
bases en citatie-indexen. Bijna alle bronnen zijn vanaf de campus van de
TU Delft fulltext beschikbaar.
Het Virtueel Kenniscentrum Technische Aardwetenschappen maakt het stu-
denten gemakkelijk om die literatuur te vinden die zij bij hun studie nodig
hebben. Kwalitatief hoogwaardige en actuele informatie staat overzichtelijk
op één website bij elkaar. Bovendien biedt deze website online tutorials die
helpen bij het zoeken, vinden, beoordelen en verwerken van informatie.
Kijk op http://earth.library.tudelft.nl
overzicht belangrijkste commissies en afdelingen
Alle telefoonnummers van de TU Delft beginnen met +31 (0)15 27, daarna
komt het toestelnummer.
naam Telefoon
Bespreken college- c.q. vergaderzalen:
Via Servicepunt CiTG 89802
examencommissie
Voorzitter ir. J.J. de Ruiter 85001
Secretaris M.H. van Vollenhoven-Geldof 81765 2.71
Leden dr. G.J. Weltje 85722
mw.dr.ir. D.J.M. ngan-Tillard 86843
mw.drs. M.M. van Tooren 86021
ir. J.J. de Ruiter 85001
dr.ir. E.C. Slob 88732
Secretariaat mw. W. ter Hark 85742 2.81
Facility Management
Conciërges 86034
Informatietechnologie & Automatisering
Studentenhelpdesk 84000 CT
Management Ondersteuning (MO) 81423
Mineralogisch en geologisch Museum
Beheerder mw. drs. M.M. van Tooren 86021
6� technische aardwetenschappen 6� studiegids 2006/2007
Onderwijs & Studentenzaken (O&S)
Coördinator onderwijs mw. M.H. van Vollenhoven 81765 2.71
Studieadviseur drs.P. de Smidt 81068 2.79
Secretariaat mw. J. Ammerlaan 83190 2.69
Opleidingsdirecteur dr. R. Weijermars 87801
Opleidingscommissie
Voorzitter dr. R. Weijermars 87801
Ambt. secretaris mw. M.H. van Vollenhoven 81765 2.71
Secretariaat mw. J. Ammerlaan 83190 2.69
Stafleden: drs.J.C.Blom 83628
dr. J. Bruining 86032
mw.dr.ir. D.J.M. ngan-Tillard 86843
dr.ir. E.C. Slob 88732
ir. J.J. de Ruiter 85001
Studentleden Claartje Wiggers 86039
(onderwijscommissaris)
Gregory Bahlen (GT)
Thom van der Heijden (PW)
Chris van Wijngaarden (TG)
nico Parasie (IG)
Ilja de Winter (RG)
Personeel & Organisatie
Secretariaat 85020 5.92
regelaars
P-regelaar mw. drs. M.M. van Tooren 86021
Bachelor-regelaar ir. J.J. de Ruiter 85001
MSc/Afstudeerregelaars:
PW dr. E.C. Slob 88732
TG dr. E.C. Slob 88732
IG mw.dr.ir. D.J.M. ngan-Tillard 86843
GT ir. J.J. de Ruiter 85001
RG dr. G.J. Weltje 85722
Secretariaat
PW/TG/RG/GT mw. L. Broekhuijsen
81328/81423/81328
geo-engineering mw. L. Coelet-Dekker 81880 CT 0.13
Studievereniging Mijnbouwkundige Vereeniging 86039
telefoon: (015) 278 6039
e-mail: [email protected]
Voorlichting/PR R.M. Groenewegen 84023
Jaarprogramma’s
Toelichting op de jaarprogramma’s
Hierna zijn de jaarprogramma’s 2006-2007 van de Bachelorfase opgenomen.
Studenten die studievertraging hebben opgelopen en daardoor een studie-
contract moeten opstellen worden verzocht met de studieadviseur en de
betreffende regelaar contact op te nemen.
bachelorfase
Alle jaarprogramma’s worden gecoördineerd door de zgn. regelaars, dat
zijn docenten die door de decaan met die taak zijn belast. Voor de Ba-
cheloropleiding TA zijn de regelaars:
Eerstejaarsprogramma: mw. drs. M.M. van Tooren, tst. +31 (0)15 27 86021
2e en �e-jaarsprogramma: ir. J.J. de Ruiter, tst. +31 (0)15 27 85001
Master of science
De MSc-opleiding Applied Earth Sciences kent 4 MSc-varianten:
1. Resource Engineering
2. Petroleum Engineering & Geosciences
Deze variant kent 2 specialisaties:
a) Petroleum Engineering
b) Reservoir Geology
De specialisaties hebben circa 25 ECTS aan gemeenschappelijke vakken.
3. Applied Geophysics
4. Geo-Engineering
66 technische aardwetenschappen 67 studiegids 2006/2007
ad 1) Msc variant/ afstudeerrichting resource engineering (re)
(grondstoffentechnologie)
Regelaar: ir. J.J. de Ruiter
De studenten die kiezen voor de afstudeerrichting Grondstoffentechnologie
stellen daartoe een afstudeercontract op met de regelaar (zie ook de Regeling
Afstudeerfase) waarin in elk geval afspraken worden gemaakt over de
keuzevakken en het afstudeerwerk incl. het colloquium.
Het eerste MSc-jaar Resource Engineering:
Het eerste MSc-jaar jaar bestaat voor zowel de winningsoptie als de
verwerkingsoptie uit een internationaal programma. Voor winning is dit
de European Mining Course (EMC) waarbij de student, samen met ca.
15 buitenlandse studenten, gedurende 8 maanden het onderwijs volgt in
Helsinki, Exeter, Aken en Delft. Voor verwerking is dit de European Mineral
Engineering Course (EMEC) waarbij het onderwijs plaatsvindt in Helsinki,
Exeter, Aken en Delft.
De student verblijft dus voor een aantal maanden in het buitenland, waar-
bijdestudento.a.viahetSocratesprogrammavandeEUeenfinanciële
compensatie ontvangt om de kosten op hetzelfde niveau te houden als
wanneer hij deze periode in Delft gestudeerd zou hebben.
nadere details en een beschrijving van de vakken zijn te vinden op internet:
http://www.emc-edu.org/ en http://www.emec-edu.org/
Ook kunnen inlichtingen verkregen worden bij ir. J.J. de Ruiter,
tst. +31 (0)15 27 85001
ad 2) Msc variant Petroleum engineering & geosciences
specialisatie / afstudeerrichting Petroleum engineering (Pe)
Afstudeerregelaar: prof.dr. W.R. Rossen
Uitvoerend regelaar: dr.ir. E.C. Slob
Petroleumwinning houdt zich bezig met het winnen van vloeibare en gas-
vormige delfstoffen via boorgaten. Daartoe behoren aardolie- en aardgas-
voorkomens maar ook heetwaterreservoirs en oplosbare delfstoffen zoals
zouten. De ontginning van steenkool door ondergrondse vergassing kan in
de toekomst een belangrijke rol gaan spelen. Dit geldt eveneens voor allerlei
vormen van ondergrondse opslag van vloeibare of gasvormige stoffen
(buffervoorraden van olie of gas, CO2-opslag, warmte-opslag, etc.)
Het afstudeerwerk omvat in elk geval een scriptie en een colloquium
waarvoor het onderwerp in overleg met de regelaar gekozen wordt uit de
navolgende lijst van onderwerpen voor scripties en colloquia:
1. Boortechnologie
2. Productietechnologie
3. Reservoirtechnologie
4. Productiegeologie
5. Offshoretechnologie
6. Petrofysica
7. Keuze-onderwerp op een ander vakgebied (bijv. economie, energierecht)
De scriptie is gebaseerd op eigen onderzoek door laboratorium- en/of
praktijkwaarneming en literatuurstudie. Het keuzevakkenprogramma wordt
in overleg met de regelaar gekozen.
specialisatie /afstudeerprogramma reservoir geology (rg)
Afstudeerregelaar: prof.dr. S.M.Luthi
Uitvoerend regelaar: dr. G.J. Weltje
Reservoir Geology leidt studenten op in het gebruik van moderne meetme-
thoden, wiskundige methoden en nieuwe geologische concepten voor het
verkrijgen van inzicht in processen die hebben geleid tot de vorming van
reservoirgesteenten. Dit inzicht is niet alleen van groot belang bij het werken
in de olieindustrie maar ook op het gebied van Geohydrologie en bij het
zoeken naar nieuwe opkomende energiebronnen. Deze variant komt voor
een deel van het programma overeen met de vakken van de programma’s
Petroleum Engineering en Applied Geophysics.
6� technische aardwetenschappen 6� studiegids 2006/2007
ad 3) Msc applied geophysics (ag)
Afstudeerregelaar: prof.dr. C.P.A. Wapenaar
Uitvoerend regelaar: dr.ir. E.C.Slob
Applied Geophysics houdt zich bezig met geofysische exploratie (opspo-
ring), voornamelijk gericht op olie, gas, steenkool, ertslichamen en andere
mineraalafzettingen. Alle geofysische exploratie-technieken bestaan uit drie
stappen: data acquisitie (het verrichten van metingen), data verwerking
(corrigeren van de metingen - meestal met behulp van een computer) en
interpretatie (het ontwerpen van een geologisch model).
Het afstudeerwerk omvat in elk geval een hoofdscriptie met bijbehorend
colloquium en mondeling examen. Het afstudeerwerk wordt uitgevoerd
onder supervisie van de regelaar.
Het keuzevakkenprogramma wordt in overleg met de regelaar gekozen.
ad 4) Msc variant geo-engineering/afstudeerprogramma
engineering geology (eg)
Afstudeerregelaar: mw. dr.ir. D.J.M. ngan-Tillard
Ingenieursgeologie is het vakgebied waarbinnen geologische principes,
gegevens en technieken worden toegepast bij de bestudering van na-
tuurlijke gesteenten, grond of ondergrondse vloeistoffen. Het doel daarbij
is de geologische factoren die van invloed kunnen zijn bij de bouw en
het onderhoud van civiele constructies te berekenen, te interpreteren en
te presenteren, zodanig dat die factoren in ontwerp en planning van de
civiele constructies in afdoende mate worden verdisconteerd.
Het scriptie-onderwerp en de wijze van uitwerking worden bepaald in
overleg met de regelaar.
De BSc Technische Aardwetenschappen bestaat vanaf 2006, conform de
invoering van het Major-Minor systeem aan de TU Delft, uit een kerncur-
riculum (Major 2006-2009, 150 ECTS) en Minor ruimte (30 ECTS, in het 5e
semester m.i..v 2008, met keuze mogelijkheden tot verdieping, verbreding,
danwel BSc onderzoek). Het kerncurriculum wordt vastgesteld en inhoudelijk
verzorgd door de onderzoeksecties: Ingenieursgeologie, Petroleumwinning,
Technische Geofysica en Petrofysica; Toegepaste Geologie en een groep
Grondstoffentechnologie. naast een verdiepingsminor “Resources and
Recycling’’ en een “Research” Minor wordt tevens een BSc Minor “Geo-
logie” aangeboden voor non-Majors, met als oogmerk de zij-instroom te
bevorderen.
bachelor-vakken die niet (meer) gedoceerd worden in 2005-2006
t.g.v. invoering Major-Minor structuur in de bachelor Technische
aardwetenschappen
Per september 2006 wordt de Major-Minor structuur ingevoerd in het
bachelor-programma van de opleiding Technische Aardwetenschappen.
Dit betekent concreet dat de eerstejaarsstudenten van lichting 2006 in
hun 3e studiejaar een Minor programma van 30 ECTS zullen hebben.
Als gevolg van het invoeren van de Minor zijn er zowel in de Propedeuse
2006-2007 als in het Tweedejaarsprogramma 2006-2007 een aantal wijzigingen
ingevoerd.
Propedeuse
Een aantal vakken zijn uit het programma verwijderd. Dit zijn:
1. wb3180 werktuigkunde I 2 ecTs
2. wbP513-00 Technische Inrichtingen 2 ecTs
Studenten die deze vakken nog moeten afronden worden voor Werktuig-
kunde I nog 2 herkansingstentamens ingepland, voor WBP 513 dient
contact opgenomen te worden met de docent de heer Visser
( [email protected] of +31 (0)15 27 83757).
Het vak ST7031ta Mijnbouwchemie 6 ECTS wordt geïntegreerd met het
tweedejaars vak ST1692tu Thermodynamica en opgesplitst in twee nieuwe
vakken te weten:
70 technische aardwetenschappen 7� studiegids 2006/2007
sT7041ta chemie voor Ta 3 ecTs
MsT1211ta1 chemische Thermodynamica 5 ecTs
Studenten die het vak ST7031ta nog moeten afronden kunnen voor deel
1 contact opnemen met de docent dhr. G. Koper ([email protected])
en voor deel 2 met de docente mw. P.Kooyman ([email protected])
Tweede jaar
Een aantal vakken zijn uit het programma verwijderd. Dit zijn:
1. sT1692tu Thermodynamica 4 ecTs
Voor studenten die dit vak nog moeten afronden worden in het studiejaar
2006-2007 nog 2 herkansingen ingepland. Studenten die het vak in 2005-
2006 niet hebben gevolgd, maar voor wie dit wel een verplicht onderdeel
is van hun tweede jaarsprogramma kunnen contact opnemen met dhr. Ger
Koper die in 2006-2007 eenmalig het vak MST1211ta2 Thermo voor TA zal
aanbieden. Dit vak is een deel van het nieuwe eerstejaars vak Chemische
Thermodynamica. Met de heer Koper kan tevens besproken worden hoe de
resterende 2 ECTS ingevuld kan worden.
2. Ta2090 geostatistiek 3 ecTs
3. Ta2050 data-analyse 3 ecTs
Deze vakken zijn in 2006-2007 gecombineerd tot één vak TA2060
Studenten die Geo-statistiek of Data-Analyse nog moeten afronden, dienen
contact op te nemen met de docent (dhr. Bruining voor Geostatistiek en
dhr. Rem voor Data-Analyse). Studenten die beide vakken nog niet gevolgd
hebben kunnen het nieuwe vak TA2060 volgen en in overleg met de
bachelor-regelaarir.J.J. de Ruiter een afspraak maken over het invullen van
de resterende ECTS.
4. Ta2940 remote sensing 3 ecTs
Wegens het vetrek van de docent is dit vak in 2005-2006 niet meer
gedoceerd en eenmalig vervangen door het vak wm0103tu Werken in
teamverband 3 ECTS.
Indien dit vak niet is gevolgd kunnen de 3 ECTS ingevuld worden door een
keuzevak bij TBM.
derde studiejaar
Er zijn in het studiejaar 2006-2007 geen wijzigingen in het derde studiejaar
ten gevolge van de invoering van de Major-Minor structuur.
Indeling van de jaarprogramma’s
Elk cursusjaar bestaat uit 4 onderwijsperioden of kwartalen van zeven
weken, elke periode wordt gevolgd door een onderwijsvrije week die
weer gevolgd wordt door een tentamenperiode (van 1, 2, of 3 weken).
Daarnaast is er een herkansingsperiode (van 2 weken) in de tweede helft
van augustus.
In ieder jaarprogramma worden per vak vermeld:
onderwerp voorbeeld
de vakcode TA2930
de vaknaam Geologie van nederland
collegeperiode(s)0.0.0.2(2 uur college per week in de 4e periode)
de practica0.0.0.0(geen practicum middagen)
ECTS 2 ECTS (= 2 * 28 uur, incl. zelfstudie)
het tentamen. . . x x(tentamen in 4e periode en herkansing in de 5e periode)
Voor een aantal onderwijsonderdelen worden deelcijfers gegeven waaruit
de docent het eindcijfer berekent. Het eindcijfer telt voor de exameneisen
(zie aldaar). Voor de deelcijfers van de stof (colleges èn practicumtoetsen)
geldt dat zij niet lager mogen zijn dan 5.0.
72 technische aardwetenschappen 7� studiegids 2006/2007
systematiek vakcodes
Alle onderdelen van het studieprogramma (colleges, practica, instructies,
oefeningen, excursies etc.) hebben elk een eigen code, bestaande uit een
combinatie van letters en cijfers. De letters geven aan door welke opleiding
het vak verzorgd wordt. De cijfers zijn gebaseerd op wisselende opvattingen
omtrent de meest geschikte indeling van een vakkenpakket.
Met de overgang naar de BSc/MSc structuur is besloten de vakken te
hercoderen. Hierbij is uitgegaan van onderstaande systematiek.
Waar mogelijk zijn de oude vakcodes gehandhaafd.
2 of 3 initialen Ta is lettercode voor alle BSc-vakken die door onze opleiding worden verzorgd
aes is de uniforme lettercode voor alle MSc-vakken die door onze opleiding worden verzorgd
1e cijfer Geeft aan in welk het jaar het vak wordt gegevenBSc: 1 t/m 3MSc: 1 en 2
3 cijfers Vooridentificatievanhetvak,waarbij:
2e cijfer: geeft aan tot welke ‘richting’ het vak behoort
0 – Algemene vakken1 – Resource engineering2 – idem3 – Petroleum engineering4 – idem5 – Applied geophysics and
petrophysics6 – Geo-engineering7 – idem8 – Applied geology9 – idem
3e cijfer: vrij te gebruiken
4e cijfer: type onderwijs: 0 = college1 = practicum 2 = veldwerk 3 = excursie4 = stage5 = colloquium6 = eindproject/scriptie9 = project
evt. 5e cijfer Vooridentificatievandeelvakken bijv: TA1900-1; mineralen en gesteenten, deel 1)
1e-cursusjaar (bsc-ta1) 2006-2007
code vak colleges Practica ecTs Tentamen
vak dl.
ST7041ta Chemie voor TA 4.0.0.0 3 x x . . .
MST1211ta1 Chemische Thermodynamica 0.0.2.1 0.0.2.2 5 . . . x x
TA1009 Inleiding TA 4.4.4.4 12 presentatie
TA1009-0 excursie 1e week 0
TA1009-1 deel 1, PW 4.0,0.0 3
TA1009-2 deel 2, TG 0.0.0.4 3
TA1009-3 deel 3, IG 0.0.4.0 3
TA1009-4 deel 4, GT 0.4.0.0 3
TA1900-00 Mineralen & Gesteenten I 2.2.0.0 6.6.6.0 5
TA1900-1 deel 1, theorie 2.0.0.0 1,4 x . . . x
TA1900-2 deel 2, theorie 0.2.0.0 1,4 . x . . x
TA1900-3 deel 3, practicum 6.0.0.0 0,7 x . . . x
TA1900-4 deel 4, practicum 0.6.0.0 0,7 . x . . x
TA1900-5 deel 5, practicum 0.0.6.0 0,7 . . x . x
TA1910 Algemene geologie 0.3.3.0 4
TA1910-1 deel 1 0.3.0.0 2 . x . x .
TA1910-2 deel 2 0.0.3.0 2 . . x x .
TA1911 Geologisch kaartlezen 7.0.0.0 1 x x . . .
TA1913 Geologisch werkbezoek 4e peri-ode
2
TA2930 Geologie van nederland 0.0.0.2 2 . . . x x
7� technische aardwetenschappen 7� studiegids 2006/2007
Tn4110ta Mechanica 1 0.0.4.0 4 . . x . x
Tn4120ta Mechanica 2 0.0.0.4 4 . . . x x
WI1266ta Analyse 5.5.5.5 12
WI1228ta Module 1 Differentialen 5.0.0.0 3 x x . . .
WI1229ta Module 2 Integralen 0.5.0.0 3 . x . x .
WI1230ta Module 3 Functies 0.0.5.0 3 . . x . x
WI1231ta Module 4 Vectoranalyse 0.0.0.5 3 . . . x x
WI1275ta Toegepaste statistiek 0.4.4.0 4 . . x . x
WM0201 Schriftelijk rapporteren 0.0.0.2 1
WM0203 Mondeling presenteren 2.0.0.0 1
Totaal bsc-ta1: 60
Beschrijving van de �e-jaarsvakken
BACHELOR PROGRAMMER TA 2006
PROPEDEUSE TA 2006
code vaktitel ecTs
TA1009 Inleiding TA 12
TA1009-0 excursie 0
TA1009-1 deel 1, PW 3
TA1009-2 deel 2, TG 3
TA1009-3 deel 3, IG 3
TA1009-4 deel 4, GT 3
TA1900-00 Mineralen & Gesteenten I 5
TA1900-1 deel 1, theorie 1.4
TA1900-2 deel 2, theorie 1.4
TA1900-3 deel 3, practicum .7
TA1900-4 deel 4, practicum .7
TA1900-5 deel 5, practicum .7
TA1910 Algemene geologie 4
TA1910-1 deel 1 2
TA1910-2 deel 2 2
TA1911 Geologisch kaartlezen 1
TA1913 Geologisch werkbezoek 2
TA2930 Geologie van nederland 2
Tn4110ta Mechanica 1 4
Tn4120ta Mechanica 2 4
WM0201TU schriftelijk rapporteren 2
WM0203TU Mondeling presenteren 2
76 technische aardwetenschappen 77 studiegids 2006/2007
2e-jaar (bsc-ta2) 2006-2007
code vak colleges Practica ecTs Tentamen
vak
MST1211ta2 Thermo voor TA 2
TA2009-06 Project TA 4e
periode
4
TA2060 Data analyse en Geostatistiek 0.3.0.0 0.6.0.0 3 . x . x .
TA2201 Practicum Mijnbouwchemie 18.15.0.0 4
TA2910 Sedimentologie 2.0.0.0 2 x x . . .
TA2911 Practicum Sedimentologie 0.0.10.0 1 . . x . x
TA2920 Structurele geologie 0.0.2.0 2 . . x x .
TA2921 Geologische constructies 0.0.14.0 2 . . x x .
TA2930 Geologie van nederland 0.0.0.2 2 . . . x x
TA3530 Subsurface characterization 0.4.0.0 3 . x . x .
TA3700 Introduction to rock mechanics 0..0.0 0. 0.0 3 . x . x .
TA3942 Geological Fieldwork (VESC) 4e
periode
6
Tn4010ta Elektriciteit & magnetisme 4.4.0.0 4 . x x . x
inclusief instructies
Tn4560tu Systemen en signalen 6.0.0.0 4 x x . . .
Tn4780tu Fysische transportverschijnselen 0.2.2.2 4 . x x x x
inclusief instructies
WI2034ta Differentiaalvergelijkingen 4.0.0.0 3 x x . . .
WI2273ta Lineaire algebra 4.4.0.0 6 . x . x .
WI2255ta Practicum Matlab 0.0.0.7 2
WM0325ta Techniek en
verantwoordelijkheid
0.0.1.0 3 . . x . .
inclusief werkcolleges 0.0.7.0
Totaal bsc-ta2: 60
7� technische aardwetenschappen 7� studiegids 2006/2007
Beschrijving van de 2e-jaarsvakken
BSC TA 2E JAAR
code vaktitel ecTs
TA2009-06 Project Technische Aardwetenschappen 4
TA2060 Data analysis en geostatistiek 3
TA2201 Practicum Mijnbouwchemie 4
TA2910 Sedimentologie 2
TA2911 Practicum Sedimentologie 1
TA2920 Structurele geologie 2
TA2921 Geologische constructies 2
TA2930 Geologie van nederland 2
TA3530 Subsurface characterization 3
TA3700 Introduction to rock mechanics 3
TA3942 Geological Fieldwork (VESC) 6
Tn4010ta Elektriciteit & magnetisme inclusief instructies 4
Tn4560tu Systemen en signalen 4
Tn4780tu Fysische transportverschijnselen inclusief instructies 4
WI2255ta Practicum Matlab 2
WI2273ta Lineaire algebra 6
WM0325TA Techniek en verantwoordelijkheid inclusief
werkcolleges 3
3rd year bsc (bsc-ta3) 2006-2007
joint program
Period code subject ecTs exams
1 TA3500 Petrophysics 3 x . x . .
Incl. Imgage Analysis (AES0101) 0
2 TA3110 Mining Engineering I 3 . x . x .
TA3220 Fluidflow,heat&masstransfer 4 . x . x .
TA3530 Subsurface characterization 3 . x . x .
TA3700 Introduction to rock mechanics 3 . x . x .
3 WI3097tu numerical analysis 4 . . x . x
1-4 TA3006 Thesis/individual project 8
electives Societal subject - electives 9
subtotal bsc ta3: 37
�0 technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
3rd year bsc (bsc-ta3) 2006-2007
Msc-orientation:
Petroleum engineering (Pe)
applied geophysics (ag)
reservoir geology (rg)
engineering geology (eg)
Period code subject ecTs exams
common
block
1 TA3520 Introductiontoreflectionseismics 3 x x . . .
TA3820 Petroleum Geology 3 x x . . .
TA3942 Geological Fieldwork (VESC) 6
3 TA3370 Flow in rocks and soils 3 . . x . x
Specific courses 3
TA3440/
PE+RG Petroleum Engineering 3 . . x . x
TA3540/AG Fields and waves 3 . . x . x
TA3620/EG Foundations of Eng.geology 3 . . x . x
4 TA3009 Field exploration/exploitation 5
subtotal: 23
3rd year bsc (bsc-ta3) 2006-2007
Msc-orientation:
resources engineering (re)
Period code subject ecTs exams
common
block
1 TA3130-05 Mineral Processing 5 mond.
TA3131 inclusief practicum 0
TA3190-05 Ore mineralogy 3 opdr.
3 TA3120 Mining engineering II 7 opdr.
(incl. Surpac + Sampling)
TA3200-05 Fys. Chemie van de vaste stof 3 . . x . x
TA3210 Extractieve metallurgie 3 . . x x .
TA3231-05 Practicum Extr. Metallurgie II 2 . . x x .
subtotal: 23
�2 technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
Beschrijving van de �e-jaarsvakken
BSC TA 3E JAAR MSC-ORIEnTATIOn (PE/AG/RG/EG)
code vaktitel ecTs
TA3009 Field exploration/exploitation 5
TA3370 Flow in rocks and soils 3
TA3440/PE+RG Petroleum Engineering 3
TA3520 Introductiontoreflectionseismics 3
TA3540/AG Fields and waves 3
TA3620/EG Foundations of Eng.geology 3
TA3820 Petroleum Geology 3
TA3942 Geological Fieldwork (VESC) 6
BSc TA 3e jaar Joint Program
TA3006 Thesis/individual project 8
TA3110 Mining Engineering I 3
TA3220 Fluidflow,heat&masstransfer 4
TA3500 Petrophysics Incl. Imgage Analysis (AES0101) 3
TA3530 Subsurface characterization 3
TA3700 Introduction to rock mechanics 3
WI3097TU numerieke methoden voor differentiaalvergelijkingen 3
MSc Orientation PE, AG, RG, EG
TA3009 Field exploration/exploitation 5
TA3370 Flow in rocks and soils 3
TA3440/PE+RG Petroleum Engineering 3
TA3520 Introductiontoreflectionseismics 3
TA3540/AG Fields and waves 3
TA3620/EG Foundations of Eng.geology 3
TA3820 Petroleum Geology 3
TA3942 Geological Fieldwork (VESC) 6
MSc Orientation Resource Technology
TA3120 Mining engineering II (incl. Surpac + Sampling) 7
TA3130-05 Mineral Processing 5
TA3131 inclusief practicum 0
TA3190-05 Ore mineralogy 3
TA3200-05 Fys. Chemie van de vaste stof 3
TA3210 Extractieve metallurgie 3
TA3231-05 Practicum Extr. Metallurgie II 2
BSC TA 3E JAAR MSC-ORIEnTATIOn (RE)
code vaktitel ecTs
TA3120 Mining engineering II (incl. Surpac + Sampling) 7
TA3130-05 Mineral Processing 5
TA3131 inclusief practicum 0
TA3190-05 Ore mineralogy 3
TA3200-05 Fys. Chemie van de vaste stof 3
TA3210 Extractieve metallurgie 3
TA3231-05 Practicum Extr. Metallurgie II 2
�� technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Ta1009
Inleiding Ta ecTs: 12
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode, 2e onderwijsperiode, 3e onderwijsperiode,
4e onderwijsperiode
Tentamenperiode 1e tentamenperiode, 2e tentamenperiode, 3e tentamenperiode,
4e tentamenperiode
docenten Dr.ir. G.G. Drijkoningen; E-mail: [email protected]
Dr.ir. T.P.R. de Jong; E-mail: [email protected]
Prof.bsc.msc.ph. P.K. Currie; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm De onderwijsvorm die wij hiervoor gekozen hebben is als volgt:
elk onderwerp (deelgebied) wordt ingeleid met een of twee
colleges. Vervolgens worden de studenten ingedeeld in groepjes
van maximaal 6. De groepjes krijgen vervolgens een aantal
opdrachten die tot doel hebben een oriëntatie op het vakgebied
te geven. De studenten zullen gezamenlijk informatie moeten
verzamelen en de opdrachten uitvoeren.
vakinhoud Aan de hand van verschillende opdrachten die groepsgewijs
moeten worden uitgewerkt wordt een overzicht gegeven van het
brede vakgebied van Technische Aardwetenschappen. Het vak
begint al in eerste week van het jaar met een kennismakings-
excursie waarin diverse bedrijven bezocht worden. Vervolgens
wordt in iedere onderwijsperiode een deelgebied centraal gesteld.
leerdoelen De belangrijkste doelstelling is dat studenten zich oriënteren op
het vakgebied Technische Aardwetenschappen en dat duidelijk
wordt op welke wijze de verschillende algemene (wis-, natuur-,
enscheikunde)enspecifieke(petroleumwinning,grondstoffen-
technologie, geofysica en ingenieursgeologie) vakken samenhangen.
literatuur en
studiemateriaal
Handouts die worden uitgedeeld bij de colleges. Reference
literature: Wordt nog bekendgemaakt
contactpersoon prof.dr. P.K. Currie, tst. 86033
voorkennis Geen
cursus/vak code:
Ta1009-0
excursie ecTs: 0
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode
Tentamenperiode 1e tentamenperiode
docenten Prof.bsc.msc.ph. P.K. Currie; E-mail: [email protected]
Dr.ir. G.G. Drijkoningen; E-mail: [email protected]
Dr.ir. T.P.R. de Jong; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm excursie/project. De onderwijsvorm die wij hiervoor gekozen
hebben is als volgt: elk onderwerp (deelgebied) wordt ingeleid
met een of twee colleges. Vervolgens worden de studenten in-
gedeeld in groepjes van maximaal 6. De groepjes krijgen vervol-
gens een aantal opdrachten die tot doel hebben een oriëntatie
op het vakgebied te geven. De studenten zullen gezamenlijk
informatie moeten verzamelen en de opdrachten uitvoeren.
beoordeling
vakinhoud Aan de hand van verschillende opdrachten die groepsgewijs
moeten worden uitgewerkt wordt een overzicht gegeven van het
brede vakgebied van Technische Aardwetenschappen. Het vak
begint al in eerste week van het jaar met een kennismakings-
excursie waarin diverse bedrijven bezocht worden. Vervolgens
wordt in iedere onderwijsperiode een deelgebied centraal gesteld.
leerdoelen De belangrijkste doelstelling is dat studenten zich oriënteren op
het vakgebied Technische Aardwetenschappen en dat duidelijk
wordt op welke wijze de verschillende algemene (wis-, natuur-,
enscheikunde)enspecifieke(petroleumwinning,grondstoffen-
technologie, geofysica en ingenieursgeologie) vakken samen-
hangen.literatuur en
studiemateriaal
Handouts die worden uitgedeeld bij de colleges. Reference
literature wordt nog bekendgemaakt
voorkennis geen
opmerkingen excursie
�6 technische aardwetenschappen �7 studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Ta1009-1
deel 1, Pw ecTs: 3
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode
Tentamenperiode n.v.t.
docenten Prof.bsc.msc.ph. P.K. Currie; E-mail: [email protected]
Dr.ir. G.G. Drijkoningen; E-mail: [email protected]
Dr.ir. T.P.R. de Jong; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Zie TA1009-0.
vakinhoud Zie TA1009-0.
leerdoelen Zie TA1009-0.
literatuur en
studiemateriaal
Zie TA1009-0.
voorkennis Geen
cursus/vak code:
Ta1009-2
deel 2, Tg ecTs: 3
onderwijsperiode 4e onderwijsperiode
Tentamenperiode 4e tentamenperiode
docenten Prof.bsc.msc.ph. P.K. Currie; E-mail: [email protected]
Dr.ir. G.G. Drijkoningen; E-mail: [email protected]
Dr.ir. T.P.R. de Jong; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Zie TA1009-0.
vakinhoud Zie TA1009-0.
leerdoelen Zie TA1009-0.
literatuur en
studiemateriaal
Zie TA1009-0.
voorkennis Geen
cursus/vak code:
Ta1009-3
deel 3, Ig ecTs: 3
onderwijsperiode 3e onderwijsperiode
Tentamenperiode 3e tentamenperiode
docenten Prof.bsc.msc.ph. P.K. Currie; E-mail: [email protected]
Dr.ir. G.G. Drijkoningen; E-mail: [email protected]
Dr.ir. T.P.R. de Jong; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Zie TA1009-0.
beoordeling
vakinhoud Zie TA1009-0.
leerdoelen Zie TA1009-0.
literatuur en
studiemateriaal
Zie TA1009-0.
voorkennis Geen
cursus/vak code:
Ta1009-4
deel 4, gT ecTs: 3
onderwijsperiode 2e onderwijsperiode
Tentamenperiode 2e tentamenperiode
docenten Prof.bsc.msc.ph. P.K. Currie; E-mail: [email protected]
Dr.ir. G.G. Drijkoningen; E-mail: [email protected]
Dr.ir. T.P.R. de Jong; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Zie TA1009-0.
beoordeling
vakinhoud Zie TA1009-0.
leerdoelen Zie TA1009-0.
literatuur en
studiemateriaal
Zie TA1009-0.
voorkennis Geen
�� technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Ta1900-00
Mineralen & gesteenten I ecTs: 5
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode, 2e onderwijsperiode, 3e onderwijsperiode,
4e onderwijsperiode
Tentamenperiode 1e tentamenperiode, 2e tentamenperiode, 3e tentamenperiode,
4e tentamenperiode
docenten Drs. M.M. van Tooren; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege en practicum
beoordeling Studiepunten: ta1900-1 en ta1900-2: beide 1 stp.; ta1900-3,
ta1900-4 en ta1900-5: alle delen 0,5 stp. Tentamen: Elk on-
derdeel van ta1900 wordt getentamineerd met een schriftelijk
tentamen. Tijdens de tentamens behorende bij de hoorcolleges
moet je antwoord geven op meerdere “open vragen” (zie leer-
doelen). Tijdens de tentamens behorende bij de practica moet
je materiaal analyseren (zie leerdoelen). De cijfers voor de ver-
schillende onderdelen worden gecombineerd tot een eindcijfer
voor het vak ta1900. Wanneer de tentamens gegeven worden
en wanneer de herkansingstentamens zijn, staat vermeld in
het tentamenrooster en het dictaat. In het dictaat staat tevens
vermeld waaraan de cijfers moeten voldoen en hoe het eindcijfer
tot stand komt.
vakinhoud Mineralen en gesteenten zijn zeer belangrijke grondstoffen. In
het grootste gedeelte van de voorwerpen die wij dagelijks om
ons heen zien en gebruiken, zijn deze grondstoffen verwerkt.
Zeker voor studenten in de technische aardwetenschappen is
kennis van deze grondstoffen onontbeerlijk daar zij op deze
grondstoffen, op wat voor manier dan ook, hun carrière gaan
bouwen. Of je je nu gaat specialiseren in de winning of ver-
werking van grondstoffen, of je juist gaat toeleggen op civiele
toepassingen, kennis van het materiaal blijft voorop staan. In
het vak Mineralen en Gesteenten wordt de basis gelegd voor
deze kennis. ta1900-1: Tijdens dit college-onderdeel wordt
ingegaanopdetheoretischeachtergrondvandekristallografie,
de mineralogie en de mineralogische optica. ta1900-2: Tijdens
dit college-onderdeel zal de nadruk liggen op de ontstaanswijzen
vangesteentenendedaaraangerelateerdeclassificatievan
gesteenten. Zowel de magmatische, desedimentaire als de
metamorfe gesteenten komen aan bod. ta1900-3: Tijdens dit
practicumonderdeel maak je kennis met een aantal algemeen
voorkomende mineralen.
De nadruk wordt gelegd op die mineralen die gesteentevormend
zijn. Daarnaast komen enkele ertsen ter sprake. Daar de vorm
(de kristalvorm) van een mineraal een zeer belangrijk deter-
minatiekenmerk is, wordt de helft van de tijd besteed aan het
bestuderen van kristalvormen. ta1900-4:
Tijdens dit practicumonderdeel word je geleerd hoe je de
belangrijkste gesteentevormende mineralen kunt determineren
m.b.v. de polarisatiemicroscoop. ta1900-5: Dit practicumon-
derdeel is gericht op de determinatie van gesteenten; zowel
macroscopisch als microscopisch.
leerdoelen ta1900-1Tijdens het tentamen moet je vragen kunnen beant-
woorden die betrekking hebben op: de interne opbouw van
kristalroosters; de externe symmetrie van kristallen; de optische
eigenschappen van kristallen; de werking van de polarisatie-
microscoop. ta1900-2: Tijdens het tentamen moet je vragen
kunnenbeantwoordendiebetrekkinghebbenop:declassifi-
catie van gesteenten; de ontstaanswijzen van gesteenten; de
mineralogische samenstelling van gesteenten. ta1900-3:Tijdens
het tentamen moet je: de symmetrie-elementen van een kristal
kunnenanalyserenenprojecteren;dekristallografischeassen
van een kristal kunnen analyseren en projecteren; de kristalvlak-
ken van een kristal kunnen projecteren; ongeveer 30 mineralen
kunnen herkennen; tevens moet je de chemische formule van
deze mineralen kennen. ta1900-4 Tijdens het tentamen moet
je: de optische eigenschappen van mineralen kunnen bepalen.
ta1900-5Tijdens het tentamen moet je: m.b.v. de microscoop
mineralen kunnen determineren; de belangrijkste gesteenten
macroscopisch en microscopisch kunnen analyseren.
literatuur en
studiemateriaal
Dictaat ta1900 ‘Mineralen en Gesteenten’. Voor het laatste
practicumonderdeel is een extra handleiding nodig. Informatie
hierover krijg je tijdens het practicum. Het dictaat is verkrijgbaar
bij de dictatenverkoop TA.
voorkennis kennis van scheikundige verbindingen is wenselijk
�0 technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Ta1900-1
deel 1, theorie ecTs: 1.4
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode
Tentamenperiode 1e tentamenperiode
docenten Drs. M.M. van Tooren; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege
beoordeling Zie TA1900-00.
vakinhoud Zie TA1900-00.
leerdoelen Zie TA1900-00.
literatuur en
studiemateriaal
Zie TA1900-00.
voorkennis kennis van scheikundige verbindingen is wenselijk
cursus/vak code:
Ta1900-2
deel 2, theorie ecTs:
1.4
onderwijsperiode 2e onderwijsperiode
Tentamenperiode 2e tentamenperiode
docenten Drs. M.M. van Tooren; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege en practicum
beoordeling Zie TA1900-00.
vakinhoud Zie TA1900-00.
leerdoelen Zie TA1900-00.
literatuur en
studiemateriaal
Zie TA1900-00.
voorkennis kennis van scheikundige verbindingen is wenselijk
cursus/vak code:
Ta1900-3
deel 3, practicum ecTs: .7
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode
Tentamenperiode 1e tentamenperiode
docenten Drs. M.M. van Tooren; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Practicum
beoordeling Zie TA1900-00.
vakinhoud Zie TA1900-00.
leerdoelen Zie TA1900-00.
literatuur en
studiemateriaal
Zie TA1900-00.
voorkennis kennis van scheikundige verbindingen is wenselijk
cursus/vak code:
Ta1900-4
deel 4, practicum ecTs: .7
onderwijsperiode 2e onderwijsperiode
Tentamenperiode 2e tentamenperiode
docenten Drs. M.M. van Tooren; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege en practicum
beoordeling Zie TA1900-00.
vakinhoud Zie TA1900-00.
leerdoelen Zie TA1900-00.
literatuur en
studiemateriaal
Zie TA1900-00.
voorkennis kennis van scheikundige verbindingen is wenselijk
cursus/vak code:
Ta1900-5
deel 5, practicum ecTs: .7
onderwijsperiode 3e onderwijsperiode
Tentamenperiode 3e tentamenperiode
docenten Drs. M.M. van Tooren; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Practicum
beoordeling Zie TA1900-00.
vakinhoud Zie TA1900-00.
leerdoelen Zie TA1900-00.
literatuur en
studiemateriaal
Zie TA1900-00.
voorkennis kennis van scheikundige verbindingen is wenselijk
�2 technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Ta1910
algemene geologie ecTs: 4
onderwijsperiode 2e onderwijsperiode, 3e onderwijsperiode
Tentamenperiode 2e tentamenperiode, 3e tentamenperiode
docenten Prof.dr. S.B. Kroonenberg; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege. Het hoorcollege beslaat 3 uur per week gedurende
2 kwartalen. Voor elk college hoort men 1 tot 2 uur de betref-
fende hoofdstukken uit het boek te hebben gelezen. Voor elk
deeltentamen is zeker 30 uur lees/leertijd nodig.
vakinhoud Het college bestaat uit twee delen waarin de basisprincipes van
de geologie worden uitgelegd. Er wordt een verband gelegd met
de andere disciplines op TA zodat de andere vakken beter in hun
kader kunnen worden geplaatst. Deel I : Ontstaan der aarde,
geologische tijd, gesteenten en mineralen, gesteentedeformatie;
Endogene processen: interne warmte van de aarde, magmas,
vulkanisme, metamorfose, aardbevingen en seismiek, magnetisme
en gravitatie, plaattektoniek Deel II : Verwering, erosie, grond-
water, rivier-, wind-, glaciale, eolische en mariene afzettingsmilieus,
sedimenten, oceanen en de atmosfeer; klimaatveranderingen;
milieuvervuiling; energie en grondstoffen.
leerdoelen Het doel van het hoorcollege Algemene Geologie is de student
inzicht te geven in het functioneren van het systeem aarde: wie
de aarde bewerkt moet ook weten hoe de aarde werkt. Daarmee
wordt een basis gelegd voor latere vakken als geologisch kaart-
tekenen, structurele geologie, sedimentologie, bekken-analyse,
mineralogie, reservoirgeologie, produktiegeologie, geofysica en
petrofysica. De geologie vormt hierbij het cement tussen de ver-
schillende disciplines. Vooral het leren denken in ruimte en tijd
is hetgeen wat de student in de technische aardwetenschappen
onderscheidt van studenten van alle andere faculteiten. Dit is
het ‘Leitmotiv’ van dit inleidende college.
literatuur en
studiemateriaal
Boek ‘Dynamic Earth - An introduction to Physical Geology’
(5e druk, 2003) van B.J. Skinner, S.C. Porter en J. Park, Wiley
International edition, 584 p. (ISBn0-471-45157-6); te verkrijgen
bijMV.Overheadsheetsenfigurenvandecollega’s(staanopde
Blackboard site)
voorkennis VWO kennis van wiskunde, natuurkunde, scheikunde, biologie,
aardrijkskunde, nederlands en Engels is noodzakelijk. Enige
kennis van Duits en Frans wordt dringend aanbevolen.
opmerkingen Oude tentamens kunnen worden bekeken op Blackboard.
cursus/vak code:
Ta1910-1
deel 1 ecTs: 2
onderwijsperiode 2e onderwijsperiode
Tentamenperiode 2e tentamenperiode
docenten Prof.dr. S.B. Kroonenberg; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege. Het hoorcollege beslaat 3 uur per week gedurende
2 kwartalen. Voor elk college hoort men 1 tot 2 uur de betref-
fende hoofdstukken uit het boek te hebben gelezen. Voor elk
deeltentamen is zeker 30 uur lees/leertijd nodig.
vakinhoud Het college bestaat uit twee delen waarin de basisprincipes van
de geologie worden uitgelegd. Er wordt een verband gelegd met
de andere disciplines op TA zodat de andere vakken beter in hun
kader kunnen worden geplaatst. Deel I : Ontstaan der aarde,
geologische tijd, gesteenten en mineralen, gesteentedeformatie;
Endogene processen: interne warmte van de aarde, magmas,
vulkanisme, metamorfose, aardbevingen en seismiek, magnetisme
en gravitatie, plaattektoniek Deel II : Verwering, erosie, grond-
water, rivier-, wind-, glaciale, eolische en mariene afzettingsmilieus,
sedimenten, oceanen en de atmosfeer; klimaatveranderingen;
milieuvervuiling; energie en grondstoffen.
leerdoelen Het doel van het hoorcollege Algemene Geologie is de student
inzicht te geven in het functioneren van het systeem aarde: wie
de aarde bewerkt moet ook weten hoe de aarde werkt. Daarmee
wordt een basis gelegd voor latere vakken als geologisch kaart-
tekenen, structurele geologie, sedimentologie, bekken-analyse,
mineralogie, reservoirgeologie, produktiegeologie, geofysica en
petrofysica. De geologie vormt hierbij het cement tussen de ver-
schillende disciplines. Vooral het leren denken in ruimte en tijd
is hetgeen wat de student in de technische aardwetenschappen
onderscheidt van studenten van alle andere faculteiten. Dit is
het ‘Leitmotiv’ van dit inleidende college.
literatuur en
studiemateriaal
Boek ‘Dynamic Earth - An introduction to Physical Geology’
(5e druk, 2003) vanB.J. Skinner, S.C. Porter en J. Park, Wiley
International edition, 584 p. (ISBn0-471-45157-6); te verkrijgen
bijMV.Overheadsheetsenfigurenvandecollega’s(staanopde
Blackboard site)
voorkennis VWO kennis van wiskunde, natuurkunde, scheikunde, biologie,
aardrijkskunde, nederlands en Engels is noodzakelijk. Enige
kennis van Duits en Frans wordt dringend aanbevolen.
opmerkingen Oude tentamens kunnen worden bekeken op Blackboard.
�� technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Ta1910-2
deel 2 ecTs: 2
onderwijsperiode 3e onderwijsperiode
Tentamenperiode 3e tentamenperiode
docenten Prof.dr. S.B. Kroonenberg; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege. Het hoorcollege beslaat 3 uur per week gedurende
2 kwartalen. Voor elk college hoort men 1 tot 2 uur de betreffende
hoofdstukken uit het boek te hebben gelezen. Voor elk deeltenta-
men is zeker 30 uur lees/leertijd nodig.
vakinhoud Zie TA1910-1.
leerdoelen Zie TA1910-1.
literatuur en
studiemateriaal
Zie TA1910-1.
voorkennis Zie TA1910-1.
opmerkingen Oude tentamens kunnen worden bekeken op Blackboard.
cursus/vak code:
Ta1911
geologisch kaartlezen ecTs: 1
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode
Tentamenperiode 1e tentamenperiode
docenten Drs. J.C. Blom; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Practicum. Het practicum bestaat uit 7 middagen die allen als
volgt zijn ingedeeld:- een inleidend college van ca. 1 uur, waarin
de theorie wordt behandeld,- een practicum waarin de behandelde
theorie door het maken van opgaven in de praktijk wordt gebracht.
Het practicum is niet verplicht en behoorlijk arbeidsintensief en
wordt begeleid door de docent en een aantal student-assistenten.
De totale hoeveelheid tijd benodigd voor het maken van alle
opgaven varieert van student tot student, maar op zo’n 2 tot 3
uur per practicummiddag moet wel gerekend worden. Voor de
voorbereiding voor het tentamen is, indien alle opgaven gemaakt
en goed begrepen zijn, 2 uur toereikend.
beoordeling Tentaminering: Het tentamen, waarvoor 3 uur beschikbaar is,
bestaat uit een geologische kaart, waar schriftelijk vragen over
worden gesteld en waarbij alle aspecten van de behandelde
theorie ter sprake zullen komen. Indien tijdens de practicum-
middagen alle zijn opgaven gemaakt telt dit mee voor 2 punten
van het eindcijfer, het tentamen telt voor 8 punten.
vakinhoud Het vak Geologisch kaartlezen dient als introductiecursus voor de
interpretatie en het maken van geologische kaarten. Geologi-
sche kaarten worden zeer veel gebruikt bij vrijwel alle aspecten
van het werk van een geo-ingenieur, zoals bij mijnbouwkun-
dige, civieltechnische en bouwkundige projecten, alsook bij de
exploratie en winning van olie, gas en water. Bij al deze zaken is
een gedegen kennis van de geologie van in de ondergrond van
zeer groot belang. Tijdens het practicum zal aandacht worden
besteed aan de volgende zaken: De oriëntaties van geologische
vlakken en lijnen, hoe deze te bepalen en te interpreteren; De
interpretatie van dagzoompatronen, ontstaan door het aan de
oppervlakte komen van gesteentelagen; Structuurlijnen van
geologische vlakken, en hun belang voor de interpretatie van
geologischekaarten;Deconstructievangeologischeprofielen;
De effecten van plooien en breuken in het gesteente; Enige as-
pectenvanolie-engasreservoirs;Hetafleidenvandegeologische
geschiedenisuitkaartenenprofielen.
leerdoelen Het doel van dit vak is om kennis en vaardigheden te verwerven
met betrekking tot:- het verkrijgen van een driedimensionaal
(geologisch) inzicht uit een tweedimensionaal medium,- de
interpretatie van geologische kaarten,- de constructie van geolo-
gischekaartenenprofielen,-degeologischeproblemenbijeen
juiste interpretatie van breuken en plooien,- de introductie van
de vierde dimensie bij de interpretatie van geologische kaarten.
literatuur en
studiemateriaal
Dictaat ‘Geologisch Kaartlezen’ en opgavenbundel (beiden bij
dictaatverkoop)
voorkennis Geen, ofschoon enig ruimtelijk inzicht wonderen kan doen.
�6 technische aardwetenschappen �7 studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Ta1913
geologisch werkbezoek ecTs: 2
onderwijsperiode 4e onderwijsperiode
Tentamenperiode 4e tentamenperiode
docenten Drs. M.M. van Tooren; E-mail: [email protected]
Drs. J.C. Blom; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Excursie. Het werkbezoek bestaat uit een zesdaagse excursie door België, Luxemburg en Duitsland, waarbij overnacht wordt in jeugdherbergen en hotels. Het vindt plaats in de eerste week van de vierde onderwijsperiode, waarbij de dagen als volgt zijn ingedeeld:- overdag het bekijken van een aantal ontsluitingen; - ‘s avonds nabespreking van de bekeken excursiepunten en het uitwerken van de aantekeningen.
beoordeling
vakinhoud Het Geologisch Werkbezoek omvat een 6-daagse excursie door de Belgische en Luxemburgse Ardennen en het Duitse Eifelgebied. Tijdens deze excursie worden ontsluitingen van dagzomend gesteente bekeken teneinde de gedurende het eerste studiejaar behandelde geologie in de praktijk te bestuderen. Onderwerpen die o.a. ter sprake zullen komen zijn:- Tertiaire estuariene zand-afzettingen; De sedimentaire opvulling van een bekken tijdens het Devoon; Diverse aspecten van het ontstaan van kalkkust-afzettingen; Hercynische deformatie van het Ardennenbekken; Diverse aspecten van klastische delta-afzettingen; Het ontstaan van verschillende soorten structuren, zoals breuken, plooien en foliaties; Het ontstaan van de Luxemburgse ijzerafzettingen; Verschillende soorten van ingenieurs-geologische hulpmiddelen; Diverse aspecten van het Eifel-vulkanisme; Het fenomeen hoekdiscordantie.
leerdoelen Een eerste confrontatie met practische geologie; Het verkrijgen van inzicht in de grootte en het uiterlijk van geologische fenome-nen; Een beter begrip van de processen die ten grondslag liggen aan de vorming, de deformatie en de erosie van gesteenten en gebergten; Een verhoogd drie- en vierdimensionaal (geologisch) inzicht; Begrip voor de problemen die kunnen ontstaan bij de interpretatie van geologische fenomenen; Het verkrijgen van in-zicht in opbouw en dimensies van potentiële olie- en gasreservoirs.
literatuur en
studiemateriaal
Excursiegids (wordt uitgereikt)
voorkennis Voor de vakken Algemene Geologie delen 1 en 2 (ta1910), Mine-ralen en Gesteentedelen 1 en 2 (ta1900-1 en 1900-2), Practicum Mineralen en Gesteenten (ta1900-3,1900-4 en 1900-5) en Geolo-gisch Kaartlezen (ta1911) dient een 5 of hoger behaald te zijn.
opmerkingen
cursus/vak code:
Ta2009-06
Project Technische aardweten-
schappen
ecTs: 4
onderwijsperiode 4e onderwijsperiode
Tentamenperiode 4e tentamenperiode
docenten Dr. R. Ghose; E-mail: [email protected]
Dr.ir. T.P.R. de Jong; E-mail: [email protected]
Dr. J.E.A. Storms; E-mail: [email protected]
Dr. P.L.J. Zitha; E-mail: [email protected] Project
vakinhoud Het project in het tweede jaar moet studenten een kans geven
zich te verdiepen in een van de onderzoeksthema’s van TA en
ervaring op te doen met het analyserenen oplossen van een
(deel)probleem uit het betreffende onderzoeksgebied. Op deze
wijze maken studenten kennis met de kern van het werk binnen
TA. De precieze invulling van de projecten wordt door de ver-
schillende secties gedaan en verandert ieder jaar.
leerdoelen Kennismakenmethetdefiniërenenuitvoerenvaneenonder-
zoeksvraag binnen een lopend onderzoeksproject van een van de
secties. Onderdelen daarvan zijn het doen van literatuuronderzoek,
verzamelen en analyseren van gegevens en het schrijven van
een verslag en geven van een presentatie.
literatuur en
studiemateriaal
Wordt bij de start van het project bekendgemaakt
voorkennis ta1100 Inleiding TA
opmerkingen De secties Petroleumwinning, Reservoir Geology, Technische
Geofysica, Grondstoffentechnologie en Ingenieursgeologie bieden
ieder een project aan waarop studenten kunnen intekenen. Dit
zal tijdig in het TA nieuws worden aangekondigd. Vervolgens zal
ieder groepje door een of meer docenten begeleid worden.
cursus/vak code:
Ta2060
data analysis en geostatistiek ecTs: 3
onderwijsperiode 2e onderwijsperiode
Tentamenperiode 2e tentamenperiode
docenten Dr. J. Bruining; E-mail: [email protected]
Dr. P.C. Rem; E-mail: [email protected]
�� technische aardwetenschappen �� studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Ta2201
Practicum Mijnbouwchemie ecTs: 4
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode, 2e onderwijsperiode
Tentamenperiode 1e tentamenperiode, 2e tentamenperiode
docenten J.A.M. van den Berg; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Practicum Ter voorbereiding van een practicummiddag is gemid-
deld 1 uur voldoende wanneer de twee tentamens ST7031ta
Mijnbouwchemie met voldoende resultaat zijn afgelegd. De
voorbereiding wordt steeksproefgewijs gecontroleerd door
middel van een of meerdere voorbesprekingen.
vakinhoud Het practicum is opgebouwd uit drie blokken. Aan de orde komen
chemische analysetechnieken, verdelingsevenwichten, stroom-
sterkte-potentiaaldiagrammen, reactiekinetiek, elektrodes,
corrosie, Eh-pH diagrammen, het roosten van een chalcopyriet
erts, scalevorming, T-x diagram van een binair systeem en de
bepaling van het carbonaatgehalte in loss en het gehalte aan
chloriden in zand.
leerdoelen Confrontatie voor wat betreft de Mijnbouwchemie van theorie en
praktijk. Het opdoen van experimentele vaardigheid in algemene
zin. Het leren interpreteren van experimentele gegevens.
literatuur en
studiemateriaal
Practicumhandleiding
voorkennis VWO-chemie of voldoende resultaat voor toets ta0200,
De Chemische Basis.
opmerkingen Locatie: Scheikundige Technologie en Materiaalkunde,
Julianalaan 136, Delft.
cursus/vak code:
Ta2910
sedimentologie ecTs: 2
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode
Tentamenperiode 1e tentamenperiode
docenten Dr. M.E. Donselaar; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege. Het college beslaat 12 lesuren, en is als volgt ingedeeld:- Een inleidend college van drie lesuren. Hierin wordt de samenhang van het vak met de rest van het curriculum binnen de faculteit uitgelegd. Er wordt een overzichtgegeven van de indeling van de 12 lesuren. Er wordt uitgebreid ingegaan op de principesendefinitiesvandesedimentologie.Desedimentaireanalysemethoden worden uitgebreid uitgelegd, inclusief de subsurface analyse.- In de resterende lesuren worden de belang-rijkstesedimentairemilieusbehandeld.Ditzijn:fluviatiel,eolisch,lacustrien, deltaisch, lineaire klastische kusten, kalkkusten, klas-tische getijdeshelf (inclusief getijde-theorie), diepzee-zanden. Aan het eind van elk dubbel lesuur (de lessen worden gegeven in 6 ochtenden van elk twee uren) wordt een ‘preview’ gegeven van de stof die in het volgende college zal worden behandeld. Aan het begin van elk dubbel lesuur wordt een kort overzicht gegeven van de stof die in het vorige college behandeld is.
vakinhoud Het vak Sedimentologie I geeft een inleiding in de sedimentologie. De verschillende sedimentaire milieus worden geanalyseerd. De sedimentaire processen welke een rol spelen in de afzonderlijke milieus worden beschreven. De resulterende sedimentaire facies-karakteristieken worden behandeld. De nadruk hierbij ligt op de analyse van: de preservatiemogelijkheden in de geologische geschiedenis; de inwendige opbouw en heterogeneiteiten van sedimentlichamen; de uitwendige vorm van sedimentlichamen; de ruimtelijke stapeling (architectuur) van de lichamen tijdens bekkenvulling; de subsurface (well log) expressie van de gepre-serveerde sedimenten.
leerdoelen Het verkrijgen van kennis en vaardigheden met betrekking tot: het herleiden van sedimentaire processen door analyse van sedi-mentaire facies; het interpreteren van sedimentaire milieus met hulp van facies-analyse; ruimtelijk inzicht in de architecturele opbouw van sedimentlichamen in de ondergrond; de mogelijke heterogeneiteiten binnen sedimentlichamen en de invloed hiervan op de stroom van vloeistoffen.
literatuur en
studiemateriaal
syllabus + Blackboard site
voorkennis Colleges Algemene Geologie (ta1910)
�00 technische aardwetenschappen �0� studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Ta2911
Practicum sedimentologie ecTs: 1
onderwijsperiode 3e onderwijsperiode
Tentamenperiode 3e tentamenperiode
docenten Dr. M.E. Donselaar; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Practicum. Het practicum beslaat 10 practicummiddagen en is als
volgt ingedeeld:Elke middag begint met een inleidend college.
Hierin wordt uitleg gegeven van de toe te passen analyse-
methoden. Dia’s worden getoond van dunne doorsneden en
de relevante informatie uit deze doorsneden wordt uitgebreid
behandeld. Daarna volgt het zelfwerkzaamheidgedeelte, waarin
de student (vaak in groepen van twee) de analyse-opdrachten
uitvoert. Aan het eind van de middag wordt klassikaal het geana-
lyseerde materiaal behandeld met behulp van dunne doorsneden.
Hierbij vindt actieve participatie van de student plaats.
vakinhoud Het practicum sedimentologie I maakt de student vertrouwd met
desediment-petrografischeanalyse.Deanalysevindtplaatsaan
de hand van microscopie van boorcuttings en dunne doorsneden
van boorkernen en monsterstukken. Het practicum concentreert
zich op de beschrijving van zanden, zandsteen en kalksteen. De
nadruk van de beschrijving ligt op de relatie tussen de verschil-
lendesediment-petrografischeparameters(zoalskorrelgrootte,
sortering, textuur, diagenese) en petrofysische eigenschappen
(porositeit en permeabiliteit). Tevens wordt ingegaan op de
relatietussendesediment-petrografischeeigenschappenen
het milieu van afzetting.
leerdoelen Het verkrijgen van kennis en vaardigheden met betrekking
tot: het interpreteren van sedimentaire milieus met hulp van
sediment-petrografischeanalyse;deinvloedvandiagenetische
processen op de stroom van vloeistoffen.
literatuur en
studiemateriaal
Practicumhandleiding‘ToegepasteSedimentologie’,Blackboardfiles
voorkennis Het vak Mineralen en Gesteenten I (TA1900, inclusief practica)
dient met succes te zijn afgerond (vijf of hoger).
cursus/vak code:
Ta2920
structurele geologie ecTs: 2
onderwijsperiode 3e onderwijsperiode
Tentamenperiode 3e tentamenperiode
docenten Drs. J.C. Blom; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege. Het college beslaat 14 lesuren, bestaande uit 7 zittingen van elk 90 minuten. Hierbij worden alle onderwerpen zoals vermeld in de inhoud behandeld d.m.v. computerpresen-taties.Degebruiktetekstenfigurenzullenbeschikbaarzijnopeen van de servers van de opleiding, het precieze adres wordt bekendgemaakt tijdens het eerste college
beoordeling
vakinhoud Het vak Toegepaste Structurele Geologie bouwt voort op delen van Algemene Geologie en is vooral gericht op het leggen van een basis voor elementaire toepassingen van het vak. De leerstof bevat de volgende onderwerpen: inleiding in de structurele geo-logie,deplaattektoniek,classificatievanstructureledomeinenenverschillende soorten analyse; de effecten van stress en strain op gesteenten; bepaling van in situ stress, spanningsverdeling in de korst; het ontstaan en de vorm van breuken en barsten in het gesteente en het effect ervan op vloeistofstromen; compressie-structurenengebalanceerdeprofielen;extensiestructuren;strikeslip-, zout- en inversiestructuren.
leerdoelen Het verkrijgen van kennis en vaardigheden met betrekking tot: de interpretatie van structuren in de korst aan de hand van kaartenenprofielenenmetbehulpvankennisvanfundamentele deformatieprocessen en -principes; de interpretatie en analyse van gesteentebewegingen in ruimte en geologische tijd, gebaseerd op regionale en detail gegevens; berekeningen van gesteenteverplaatsingen gebruikmakend van basisprincipes en formules. Verdelingen van (ondergrondse) vloeistofdrukken; de interpretatie van extensie- en compressiestructuren in sedimenten met behulp van eenvoudige berekeningen; het beoordelen van gesteentedeformatievormen in termen van spanningsverdelingen. Berekenenengrafischweergevenvandeformatierandvoorwaarden m.b.v. Mohr cirkels; Het interpreteren van de deformatie van sedimenten als gevolg van horizontale bewegingen in de onder-grond of van het inverteren van reeds aanwezige structuren.
literatuur en
studiemateriaal
wordt uitgedeeld tijdens colleges en is beschikbaar via Blackboard.
Reference literature. Literatuur: ‘Structural Geology of Rocks and
Regions’, second edition, Davis & Reynolds, Wiley and Sons, 1996
voorkennis TA1910, TA1911
�02 technische aardwetenschappen �0� studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Ta2921
geologische constructies ecTs: 2
onderwijsperiode 3e onderwijsperiode
Tentamenperiode 3e tentamenperiode
docenten Drs. J.C. Blom; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Oefening. Het practicum bestaat uit ca.14 middagen die allen als
volgt zijn ingedeeld: een inleidend college van ca. 1 uur, waarin
de theorie wordt behandeld, een practicum waarbij de theorie
wordt losgelaten op de te maken opgaven. Het practicum is
behoorlijk arbeidsintensief en niet verplicht. Begeleiding wordt
gegeven door de docent en een aantal student-assistenten.
De totale hoeveelheid tijd benodigd voor het maken van alle
opgaven varieert sterk, maar op zo'n 2 uur per middag moet
zeker gerekend worden. Voorbereidingstijd voor het tentamen
zal ook sterk variëren, maar hoeft, indien alle opgaven gemaakt
zijn, niet erg lang te zijn.
beoordeling
vakinhoud Het vak Geologische Constructies is een vervolg op de eerstejaars
cursus Geologisch Kaartlezen (TA1911), waarbij verder wordt in-
gegaan op de verschillende constructiemogelijkheden voor zowel
de constructie als de interpretatie van geologische structuren en
kaarten. De volgende onderwerpen zullen behandeld worden:
Structuurkaarten;Breuken;Stereografischeprojectie;Geologische
profielconstructies;Olie-engasvoorkomens;Subsurfacekaarten;
Boorgatgegevens.
leerdoelen Het verkrijgen van kennis en vaardigheden met betrekking tot:
- een vergrote geologische kennis;
- het verkrijgen van driedimensionaal (geologisch) inzicht;
-deconstructievangeologischekaartenenprofielen;
- de verwerking en interpretatie van diverse soorten geologische
gegevens;
- de uitwerking van verschillende soorten gegevens tot een
model voor de geologie van de ondergrond in drie (en soms
vier) dimensies.
literatuur en
studiemateriaal
Dictaat ‘Geologische Constructies’ en opgavenbundel (beiden bij
dictaatverkoop TA en op het Blackboard). Reference literature
Derek Powell: Interpretation of geological structures through
maps,LongmanScientific,1992voorkennis Geologisch Kaartlezen (TA1911)
cursus/vak code:
Ta2930
geologie van nederland ecTs: 2
onderwijsperiode 4e onderwijsperiode
Tentamenperiode 4e tentamenperiode
docenten Prof.dr. S.B. Kroonenberg; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege. Het onderwijs bestaat uit 12 college-uren,
geroosterd in blokken van twee uur
vakinhoud Het vak bestaat uit 6 colleges over de diepere ondergrond van
nederland (Carboon t/m Tertiair) en 6 over de ondiepe onder-
grond (Kwartair). Leerstof: Onderwerpen (globaal):
1. Tectonische setting, nederland in Europa;
2. Devoon, Carboon, steenkool;
3. Perm, gas;
4. Trias, zout;
5. Jura Krijt, olie, kalk;
6. Tertiair, Bruinkool, zilverzand;
7. Kwartair inleiding;
8. Kwartair Presaalien;
9. Elsterien, Saalien;
10. Eemien, Weichselian, zand, grindwinning;
11. Holoceen, zeespiegel, kust, turf, waterwinning;
12. Holoceen, rivieren, kleiwinning
leerdoelen De student verkrijgt inzicht in de geologische bouw van nederland,
zowel de diepe ondergrond ten behoeve van de studierichtingen
TG en PW als de ondiepe ondergrond voor TG (GPR) en IG.
Tevens heeft hij globaal inzicht in het voorkomen van de
voornaamste delfstoffen, en in enkele milieuaspecten die met
winning te maken hebben (bodemvervuiling, bodemdaling).
literatuur en
studiemateriaal
H.J.A. Berendsen: (1996) De vorming van het land. E. de Mulder
et al. (2003) De ondergrond van nederland (nITG-TnO).
Overheadsheetsenfiguren(opdeBlackboardsite)
voorkennis College ‘Inleiding geologie’ (TA1910)
�0� technische aardwetenschappen �0� studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Ta3006
Thesis/individual project ecTs: 8
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode, 2e onderwijsperiode, 3e onderwijsperiode,
4e onderwijsperiode
Tentamenperiode 1e tentamenperiode, 2e tentamenperiode, 3e tentamenperiode,
4e tentamenperiode
docenten Drs. J.C. Blom; E-mail: [email protected]
Dr. R. Ghose; E-mail: [email protected]
Dr.ir. D.J.M. ngan-Tillard; E-mail: [email protected]
Ir. J.J. de Ruiter; E-mail: [email protected]
Dr. R. Weijermars; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Project
beoordeling
vakinhoud Met het bachelor eindwerk sluit de student de bachelorfase af.
Het gekozen eindwerk kan daarbij een eerste stap zijn in de
richting van het toekomstige werkveld waarin de student later
als ingenieur werkzaam wil zijn. De student kan in overleg met
de contactpersoon/docent een onderwerp kiezen.
leerdoelen Het doel van het bachelor eindwerk is dat studenten zich verder
verdiepen in een van de onderzoeksthema’s van TA en zich verder
bekwamen in het analyseren, beschrijven en eventueel oplossen
van een (deel) probleem uit het onderzoeksgebied van een van
de secties.
literatuur en
studiemateriaal
Een uitgebreide beschrijving en tips zijn te vinden op: Blackboard
en in het Onderwijs- en Examenreglement, Bijlage 8.6 (te vinden
achterin deze studiegids)
opmerkingen De student dient contact op te nemen met de docent van de
sectie waarbij hij/zij zijn eindopdracht wil doen. Voor een eerste
oriëntatie kan ook een afspraak met de opleidingsdirecteur
gemaakt worden.
cursus/vak code:
Ta3009
Field exploration/exploitation ecTs: 5
onderwijsperiode 4e onderwijsperiode
Tentamenperiode 4e tentamenperiode
docenten Dr. R. Ghose; E-mail: [email protected]. G.J. Weltje; E-mail: [email protected]. K.H.A.A. Wolf; E-mail: [email protected]. P.K. Currie; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Project. Er wordt gewerkt in Project Teams. Daarnaast worden informele colleges gegeven, om kennis van voorgaande vakken op te frissen, en om beperkte nieuwe kennis te introduceren.
vakinhoud Studenten werken samen in teams om een veldontwikkelingsplan voor een gasveld te maken. Seismische- en putdata van een bestaand veld worden gebruikt. Er wordt een volledig plan gemaakt, inclusief reservoir management, een economische analyse en Gezondheids-, Veiligheids- en Milieuaspecten.
leerdoelen Toepassen van bij andere vakken geleerde theorie op echte veld-data; Begrip van de interrelatie tussen de verschillende disciplines in reservoirbeheer; Begrip van de invloed van onzekerheden op de veldontwikkelingsplan.
voorkennis TA3700 (ta3100), TA3220, TA3440, TA3820 (ta3450), TA3500,
TA3370 (ta3510), TA3520 (ta3630), TA3530 (ta3660)
opmerkingen Het vak wordt gegeven als blok van 4 weken. Voltijdse aanwezigheid is essentieel.
cursus/vak code:
Ta3110
Mining engineering I ecTs: 3
onderwijsperiode 2e onderwijsperiode
Tentamenperiode 2e tentamenperiode
docenten Ir. J.J. de Ruiter; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege
voorkennis TA1009
cursus/vak code:
Ta3120
Mining engineering II (incl.
surpac + sampling)
ecTs: 7
onderwijsperiode 3e onderwijsperiode
Tentamenperiode 3e tentamenperiode
docenten Ir. J.J. de Ruiter; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege
voorkennis ta1100, ta3110
�06 technische aardwetenschappen �07 studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Ta3130-05
Mineral Processing ecTs: 5
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode
Tentamenperiode 1e tentamenperiode
docenten Dr.ir. T.P.R. de Jong; E-mail: [email protected]
Dr. P.C. Rem; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege met oefeningen
beoordeling
vakinhoud Theorie van het verkleinen, breekinstrumenten en breek- en
maalcircuits. Theorie van de zeving, zeefmachines. De grond-
beginselenvansedimentatie,filtratie,fluidisatie,drogen,mag-
netische en wervelstroomscheiding. Kostprijsberekening van de
unit-operations en kostprijsberekening van een proces.
leerdoelen Begrip van de fundamentele principes van vrijmaking en fysische
scheiding
voorkennis TA1009, deel GT
cursus/vak code:
Ta3131
inclusief practicum ecTs: 0
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode
Tentamenperiode 1e tentamenperiode
docenten Dr.ir. T.P.R. de Jong; E-mail: [email protected]
H. van der Meulen; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Practicum
voorkennis ta3130
cursus/vak code:
Ta3190-05
ore mineralogy ecTs: 3
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode
Tentamenperiode 1e tentamenperiode
docenten Dr. J.H.L. Voncken; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Practicum
beoordeling De laatste practicummiddag van het microscopiepracticum is
toetsmiddag waarbij men twee onbekende preparaten moet
determineren.
vakinhoud Het vak ertsmineralogie bestaat uit het practicum Opvallend-
Lichtmicroscopie, waarin naast microscopie andere technieken
voor bestudering en analyse van ertsen geïntroduceerd worden.
In Opvallend-Lichtmicroscopie worden met behulp van een
reflectiemicroscoopverschillendeertsenbestudeerd.Hierinis
de determinatie van ertsmineralen m.b.v. optische metingen en
bepalingen(reflectie,bireflectie,anisotropie)vancruciaalbelang.
naast ertsen zullen tussenproducten uit de grondstoffen-
technologie (pyrometallurgie) worden bestudeerd (pellets,
sinters, matte). Ook vrijmakingsanalyse komt aan de orde.
Ook zal men een introductie krijgen in het maken van een
geslepen en gepolijst gesteentepreparaat.
leerdoelen Het bezitten van basiskennis van de belangrijkste ertsmineralen
m.b.t. ontstaan, geassocieerde mineralen, eigenschappen,
structuurenuiterlijk,hetkunnenwerkenmeteenreflectie-pola-
risatiemicroscoop, het kunnen determineren van de belangrijkste
ertsmineralenm.b.v.eenreflectie-polarisatiemicroscoop,enhet
beheersen van basistechnieken in kwantitatieve geautomatiseerde
analyse van (microscopische) beelden.
literatuur en
studiemateriaal
Dictaat ‘Ertsmineralogie’, Handleiding ‘Introduction to Quantitative
Image Analysis’; Microscopie-practicumhandleidingen. Reference
literature W. Uytenboogaard en E.A.J. Burke, Tables for micros-
copicidentificationoforeminerals,J.R.Craig,D.W.Vaughan,
Ore microscopy and Ore petrography ICDD database (PCPDF-
WIN)foridentificationofsolidphasesbyX-RayDiffraction.
Phase Equilibria reference books
voorkennis ta1900
opmerkingen Deelneming aan het microscopie-practicum geschiedt, wegens
beperkte capaciteit,op basis van inschrijving.
�0� technische aardwetenschappen �0� studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Ta3200-05
Fys. chemie van de vaste stof ecTs: 3
onderwijsperiode 3e onderwijsperiode
Tentamenperiode 3e tentamenperiode
docenten Dr. J.H.L. Voncken; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege
vakinhoud Het vak ta3200 dient om de toekomstige grondstoffentechnoloog inzicht te geven in een aantal basisaspecten van de vaste-stof scheikunde en vaste-stof natuurkunde. Deze kennis is nodig bij sommige grondstoffentechnologische specialisaties, en ook als voorbereiding op meer diepgaande vervolgvakken. In het college worden een aantal onderwerpen behandeld. In het eerste deel komen aan de orde: roosterfouten (dislocaties) en hun effect op plasticiteit van materialen, elementaire aspecten van plasticiteit, deformatie, annealing, hardingsprocessen. In het tweede deel komen aan de orde: elementaire aspecten van diffusie,diffusiecoëfficiënt,stoichiometrieena-stoichiometrie,vast-vast reacties, kiemvorming. Het derdedeel van het college heeft als onderwerp de elementaire aspecten van sinteren. Tenslotte worden in het laatste deel van het college magnetisme en magnetische materialen besproken. Hier worden een aantal aspecten van magneten besproken die een beter begrip van de aard van magneten mogelijk maken. Ook fabricageprocessen van sommige magneten komen aan de orde. In het komende studiejaar zal het college wegens het verdwijnen van het practicum worden uitgebreid met twee onderdelen: de theorie van malen en breken, en binaire en ternaire fasendiagrammen. Defecten, beschrijvingdefecten, modellen/berekingeneffect op mechanische eigenschappen hardingsprocessen, Diffusie volgens Fick, nernst Einstein, en volgens de theorie v/d reactiesnelheid; Stoichiometrie en a-stoichiometrie; vast-vast-reacties; sinteren (theorie)korrelgroei en textuurontwikkeling in een sinterend compact; typen van magnetisme,magnetische anisotropie en vormanisotropie; magnetostrictie; mechanische deformatie van magneten; fabricageprocessen van magneten; Theorie van malen en breken; Binaire en ternaire fasendiagrammen
leerdoelen Het verkrijgen van een inzicht in verschillende aspecten van vaste stoffen, zoals defecten in kristallen, de invloed hiervan op mechanische eigenschappen, harding van materialen,, stoichiometry en a-stoichiometry, diffusie, vast-vast reacties, sintering, materiaal-kundige aspecten van magnetische materialen
voorkennis ST7031ta, TA2050
cursus/vak code:
Ta3210
extractieve metallurgie ecTs: 3
onderwijsperiode 3e onderwijsperiode
Tentamenperiode 3e tentamenperiode
docenten Dr. y. yang; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege
literatuur en
studiemateriaal
TheExtractionandRefiningofMetals,ColinBodsworth,1994
Handouts for the lectures. Reference literature: Ullmann’s Ency-
clopedia of Industrial Chemistry
cursus/vak code:
Ta3220
Fluid flow, heat & mass transfer ecTs: 4
onderwijsperiode 2e onderwijsperiode
Tentamenperiode 2e tentamenperiode
docenten G.M. Sigon; E-mail: [email protected]
Dr. y. yang; E-mail: [email protected]
Prof.bsc.msc.ph. P.K. Currie; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege
voorkennis Tn4780tu Fysische Transportverschijnselen
cursus/vak code:
Ta3231-05
Practicum extr. Metallurgie II ecTs: 2
onderwijsperiode 3e onderwijsperiode
Tentamenperiode 3e tentamenperiode
docenten J.A.M. van den Berg; E-mail: [email protected]
Dr. y. yang; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Practicum
vakinhoud Diverse hydro- en pyrometallurgische experimenten: de reductie
van ijzeroxide in een isotherme reactor, matte smelten van een
sulfidischkopererts,hetParke'sproces,dewarmtebalansvan
een oven, de fysische aspecten van mengen en roeren, de ver-
brandingswaarde van een vaste brandstof + LECO C/S analyse.
literatuur en
studiemateriaal
Practical manual TA3231 Extractieve Metallurgie II
voorkennis Extractive Metallurgy (ta3210)
��0 technische aardwetenschappen ��� studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Ta3370
Flow in rocks and soils ecTs: 3
onderwijsperiode 3e onderwijsperiode
Tentamenperiode 3e tentamenperiode
docenten Ir. W-J. Plug; E-mail: [email protected]
Dr. J. Bruining; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege en practicum. De cursus bestaat uit 7 hoorcolleges
van 2 uur en 2 halve dagen practicum.
beoordeling Examinering door huiswerkopdrachten die een maand na de cur-
sus moeten worden ingeleverd. Het cijfer is in de eerste instantie
gebaseerd op een mondeling examen waarbij de opdrachten
worden doorgesproken. Het cijfer wordt voornamelijk bepaald
door het mondeling examen, waarbij de huiswerkopdracht wordt
besproken. De huiswerk opdrachten moeten minimaal een zes
opleveren. Iedere student maakt zijn eigen thuisopdracht maar
het programmeerwerk kan worden verricht in teams van twee en
bij hoge uitzondering drie personen.
vakinhoud A: Incompressibele een-fase-stroming door poreuze media: Wet
van Darcy; inertia, slip en anisotropie; generatie stochastische
random ongecorreleerde velden; diverse gemiddelden van
permeabiliteit. B: Inleiding in meer-fasenstroming: hechtwater,
residuele olie, relatieve permeabiliteit en capillaire druk. C:
Transportverontreinigingen: convectie, diffusie, adsorptie.
leerdoelen Het belangrijkste doel is om een fundamentele basis te leggen
voor een- en twee-fasen transportprocessen in poreuze media.
Een tweede doel is om de programmeer vaardigheden verder to
ontwikkelen, bijvoorbeeld door gebruik van EXCEL of MATLAB.
De cursus vormt de ondergrond voor de Master of Science
cursus Rock-Fluid Interaction en de toegepaste cursussen in het
tweede jaar van de Master of Science-opleiding.
voorkennis Basis wiskunde en statistiek: WI1266ta, WI1228ta, WI1229ta,
WI1230ta, WI1231ta, WI1275t, WI2034ta TA2090,
chemieTA1200, Fys transport verschijnselen Tn4780tu
opmerkingen
cursus/vak code:
Ta3440/Pe+rg
Petroleum engineering ecTs: 3
onderwijsperiode 3e onderwijsperiode
Tentamenperiode 3e tentamenperiode
docenten Dr. J. Bruining; E-mail: [email protected]
Prof.bsc.msc.ph. P.K. Currie; E-mail: [email protected]
Dr.ir. J.D. Jansen; E-mail: [email protected]
Dr. P.L.J. Zitha; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege
literatuur en
studiemateriaal
1) Jahn, F., Cook, M. and Graham, M.: ‘Hydrocarbon Exploration
and Production’, Elsevier, 1998. 2) Handouts.
voorkennis Aanbevolen: ta1100 Inleiding TA ? module petroleumwinning.
Het bijbehorende studiemateriaal is beschikbaar op Blackboard.
opmerkingen
��2 technische aardwetenschappen ��� studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Ta3500
Petrophysics Incl. Image
analysis (aes0101)
ecTs: 3
onderwijsperiode 2e onderwijsperiode
Tentamenperiode 2e tentamenperiode
docenten R. EphraimJ.G. van Meel; E-mail: [email protected]. Sigon; E-mail: [email protected]. K.H.A.A. Wolf; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege met oefeningen
beoordeling
vakinhoud Afwisselend colleges en oefeningen/werkopdrachten. Inleiding tot de herkenning,het meten en gebruik van fysische gesteente-parameters. De mineraal- en porie-inhoud en texturen, van hoofdzakelijk sedimentaire gesteenten, worden gerelateerd aan eigenschappen, zoals, dichtheid, geleidbaarheid, magnetisch gedrag, (natuurlijke) radioactiviteit, akoestisch gedrag, en com-pressibiliteit. Daarnaast worden de aan de fysische eigenschappen gekoppelde mineralogie, porositeit en poriëninhoud behandeld. Verder worden fysische, mechanische en chemische informatie gebruikt om de gesteente-inhoud permeabiliteit en capillari-teit te bepalen. Tenslotte worden een aantal voorbeelden van boorgatmetingen en lithologie-interpretaties behandeld. Praktische oefeningen worden afwisselend met de cursusonderwerpen door-genomen. Gezien het belang van deze praktische oefeningen is aanwezigheid hierbij ten sterkste aanbevolen. Het praktische werk bestaat uit 2 onderwerpen: 1. Experimenten in het Dietz-labora-torium. Metingen aan dichte en poreuze kernen ter bepaling van: Bulk volume, bulk gewicht, de hoeveelheid matrix materiaal en matrix dichtheid. Porositeitsberekeningen met een droge methode en een gecombineerde natte/droge methode Berekening van de gaspermeabiliteit m.b.v. de Ruska permeameter. Inschatten van meetfouten en nauwkeurigheidsberekeningen. Dit werk wordt gedaan in het Dietz laboratorium in groepen van 4 studenten. Een technische rapportage wordt ingeleverd bij dhr. B. Meijer. 2. Ge-bruikvanbeeldanalysebijtextuurquantificatie.Naeenintroductiedoor dhr. R. Ephraim wordt in groepen van 2 studenten gewerkt aan schattingsmethoden om m.b.v. korrelgrootte en sortering permeabiliteiten te bepalen. Hiervan wordt bij dhr. Ephraim een rapport ingeleverd. De rapporten bepalen voor 1/3 deel het eind-cijfer. Afspraken voor de groepsopdrachten worden gemaakt bij: Gerard Sigon(Dietz lab) en Joost Meel (Image Analysis
leerdoelen Destudentleertdebeginselenvangesteente/vloeistofinterpretatiem.b.v. metingen van de fysische, mechanische en chemische eigenschappen.
voorkennis AES0101, TA900, TA1910, TA2910, Tn4010ta
opmerkingen Onvoldoende aanwezigheid bij de praktische onderdelen of afwe-zigheid bij de beeldanalyse c.q. porositeit/permeabiliteit oefening betekent geen deelname aan het tentamen
cursus/vak code:
Ta3520
Introduction to reflection
seismics
ecTs: 3
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode
Tentamenperiode 1e tentamenperiode
docenten D.W. van der Burg; E-mail: [email protected]
Dr.ir. G.G. Drijkoningen; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege en practicum. De onderwijsvorm is een hoorcollege
met een practicum in data-acquisitie (1 dagdeel in het veld) en
6 dagdelen computer-oefeningen. Voorbereidingstijd van tenta-
men: 20 uur. Oefenen met oude tentamens: 5 uur
beoordeling
vakinhoud Inditvakwordendemeestbelangrijkeaspectenvandereflectie-
seismiek behandeld: data-acquisitie (seismische bronnen,
ontvangers en opname-apparatuur), en van de data processing
(CMP processing, snelheidsanalyse, stacking, migratie). Voor
dit vak is bovendien een dagdeel practicum data-acquisitie
verplicht (normaliter op het Wassenaarse strand). The cursus
wordt aangevuld met een practicum van 6 middagen waarin de
studenten de meest belangrijke data-verwerkingsstappen zullen
zien via oefeningen.
leerdoelen Het doel van het vak is:- de toepassingen van signaalprocessing
in de seismiek te laten zien;- de belangrijkste data-verwerkings-
stappen te bespreken om van ruwe seismische data tot een
gemigreerdseismischereflectieplaatjevandeondergrondte
komen Dit stelt de deelnemende studenten voldoende in staat
om het vak Seismische Interpretatie te volgen.
��� technische aardwetenschappen ��� studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Ta3530
subsurface characterization ecTs: 3
onderwijsperiode 2e onderwijsperiode
Tentamenperiode 2e tentamenperiode
docenten Dr. R.J. Schotting; E-mail: [email protected]. D.M.J. Smeulders; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege
vakinhoud De diepe en ondiep ondergrond worden vanaf het aardoppervlak bestudeerd met behulp van seismiek en grondradar. In dit college wordt een overzicht gegeven van de basisbegrippen achter deze methoden. De eigenschappen en transportverschijnselen die in de ondergrond waargenomen worden, worden beschreven door de gesteentemechanica en de hydrodynamica. Beide onderwerpen komen aan bod. Tenslotte is het ook mogelijk om de ondergrond te beïnvloeden, bijvoorbeeld door injectie- of onttrekkingsbronnen (grondwaterreiniging of ‘enhanced oil recovery’). Ook deze toepassingen komen in het college aan bod.
leerdoelen Naafloopvandecursusdientdestudentinzichttehebbeninde methoden om de ondergrond te bestuderen, karakteriseren, enbeïnvloeden.Hiertoewordtnaafloopvanhetcollegekennisvan- en kunde in de elementaire transport- en golfvergelijkingen bekend geacht, alsmede in de fundamentele gesteente-eigenschappen.
cursus/vak code:
Ta3540/ag
Fields and waves ecTs: 3
onderwijsperiode 3e onderwijsperiode
Tentamenperiode Tentamen op afspraak
docenten Dr.ir. E.C. Slob; E-mail: [email protected]
Dr. W.A. Mulder; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege7 colleges van twee uur elk
beoordeling
vakinhoud De cursus biedt op een basis niveau een fysische interpretatie van in de aardwetenschappen voorkomende wiskundige beschrijving van velden en golven. Potentiaal, diffusie en golfverschijnselen worden behandeld in 1, 2 and 3 dimensies waarbij de onderlig-gende fysische principes worden verklaard en met voorbeelden geïllustreerd.
leerdoelen Het bieden van fysisch inzicht op basis niveau in de Aardweten-schappen meest voorkomende partiele differentiaalvergelijkingen die potentiaal, diffusie en golfverschijnselen beschrijven.
literatuur en studiemateriaal
Lecture notes: “A guided Tour of mathematical physics”, by Roel Snieder, see blackboard.tudelft.nl
voorkennis Propedeuse en 2de jaar
cursus/vak code:
Ta3620/eg
Foundations of eng. geology ecTs: 3
onderwijsperiode 3e onderwijsperiode
Tentamenperiode 3e tentamenperiode
docenten Dr.ir. D.J.M. ngan-Tillard; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege
cursus/vak code:
Ta3700
Introduction to rock mechanics ecTs: 3
onderwijsperiode 2e onderwijsperiode
Tentamenperiode 2e tentamenperiode, 5e tentamenperiode
docenten A. Mulder; E-mail: [email protected]
Ing. W. Verwaal; E-mail: [email protected]
Dr.ir. D.J.M. ngan-Tillard; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege en practicum
cursus/vak code:
Ta3820
Petroleum geology ecTs: 3
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode
Tentamenperiode 1e tentamenperiode
docenten Prof.dr. S.M. Luthi; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege
��6 technische aardwetenschappen ��7 studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Ta3942
geological Fieldwork (vesc) ecTs: 6
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode
Tentamenperiode n.v.t.
docenten Dr. M.E. Donselaar; E-mail: [email protected]
Drs. M.M. van Tooren; E-mail: [email protected]
Dr. G.J. Weltje; E-mail: [email protected]
Drs. J.C. Blom; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Project
vakinhoud Tijdens het geologisch veldwerk worden, in groepjes van 2 stu-
denten, gebieden in de Franse Voor-Alpen met een oppervlakte
van ca. 40 km2 gekarteerd. Per gebiedmoet deze kartering
resulteren in een verslag over de aangetroffen geologie, een
geologische,tektonischeenfeitenkaart,eenstratigrafische
kolomalsmedeeenaantalgeologischeprofielen.
leerdoelen Vakgericht- het zelfstandig verwerven van inzicht in de samenhang
van geologische verschijnselen; - het zelfstandig in kaart en
profielbrengenvangeologischegeometrieen;Studiegericht-
oefening in het zelfstandig uitvoeren van een project in team-
verband; Persoonlijk- het verwerven van inzicht in de eigen
leerstijl en die van anderen.
voorkennis TA1900, TA1910, TA1911, TA2900, TA2910, TA2911, TA2920,
TA2921Om deel te kunnen nemen dient voor al deze vakken een
voldoende (5 of hoger) te zijn behaald)
opmerkingen Het veldwerk vindt plaats over een periode van drie weken in de
Franse Voor-Alpen in de omgeving van het plaatsje Vesc (Drome),
ca 60 km ten oosten van Montelimar. De eerste dag wordt middels
eenexcursieeengedeeltevandeplaatselijkestratigrafiebestu-
deerd. Daarna wordt er per groep van twee studenten een
gebied van ca. 40 km2 toegewezen, dat gedurende de volgende
drie weken zelfstandig in kaart gebracht dient te worden. Deze
kartering moet resulteren in een verslag over de geologie van
het bestudeerde gebied. Dit verslag wordt na terugkeer in Delft
gecorrigeerdenbesproken,waarnahetdefinitieveverslagwordt
samengesteld.
cursus/vak code:
Tn4010ta
elektriciteit & magnetisme
inclusief instructies
ecTs: 4
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode, 2e onderwijsperiode
Tentamenperiode 2e tentamenperiode, 3e tentamenperiode, 5e tentamenperiode
docenten Ir. S.W. Brok; E-mail: [email protected]
Dr.ir. n.H. van Dijk; E-mail: [email protected]
Dr. S.W.H. Eijt; E-mail: [email protected]
Dr.ir. C. Bruin; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege met oefeningen. Hoorcollege van 2 uur per week
+ instructie van 2uur per week. Om het vak te kunnen blijven
volgen is daarnaast minstens 4 uur per week aan thuisstudie
noodzakelijk.
vakinhoud Elektrostatisch veld; magnetostatisch veld; elektromagnetische
inductie; dielektrica en magnetiseerbare materialen; wetten van
Maxwell.
leerdoelen Inzicht krijgen in de fundamentele wetten van, en het kunnen
oplossen van eenvoudige vraagstukken uit, de theorie van het
elektromagnetisme.
literatuur en
studiemateriaal
‘Inleiding Elektriciteit en Magnetisme’ 2e druk en ‘Vraagstukken
Elektriciteit en Magnetisme’ 3e druk, door W. Buijze en R. Roest,
VSSD.ReferenceliteratureW.J.Duffin,ElectricityandMagnetism,
W.J.DuffinPublishing,ISBN0951043811,October1,2001.
Available at the VSSD.
contactpersoon
voorkennis Analyse (wi1266ta).
opmerkingen Sleutelwoorden: elektrostatische velden in vacuo en in materie;
stationaire magnetische velden in vacuo en in materie;
niet-stationaire magnetische velden; wetten van Maxwell.
��� technische aardwetenschappen ��� studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Tn4110ta
Mechanica 1 ecTs: 4
onderwijsperiode 3e onderwijsperiode
Tentamenperiode 3e tentamenperiode, 5e tentamenperiode
docenten Ir. S.W. Brok; E-mail: [email protected]
Dr.ir. C. Bruin; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege met oefeningen. Hoorcollege van 2 uur per week
+ instructie van 2uur per week. Om het vak te kunnen blijven
volgen is daarnaast minstens 4 uur per week aan thuisstudie
noodzakelijk.
vakinhoud Kinematica en dynamica van een puntmassa en van een verza-
meling van n deeltjes. Bewegingsvergelijkingen. Gravitatiekracht.
Mechanische energie; impuls; krachtmoment en impulsmoment.
Centraal krachtveld. Twee-deeltjes systemen; botsingen.
leerdoelen na het volgen van deze cursus is de student in staat om
mechanicaproblemen meteen of meerdere puntmassa’s op te
lossen door gebruik te maken van de wetten van newton en/of
de behoudswetten voor mechanische energie, impulsmoment,
en impuls.
literatuur en
studiemateriaal
R. Roest: Inleiding Mechanica, uitg. VSSD, vijfde druk en
R. Roest: Vraagstukken over Mechanica, uitg. VSSD, vijfde druk.
Reference literature J.L. Meriam and L.G. Kraige, Engineering
Mechanics Volume 2, third edition (John Wiley and Sons)
contactpersoon
voorkennis VWO-wiskunde, analyse.
opmerkingen Sleutelwoorden: Kinematica en dynamica van veel-deeltjes
systemen (impuls, impulsmoment, energie). Gravitatiekracht.
Centrale krachtvelden. Systemen van twee lichamen; botsingen.
cursus/vak code:
Tn4120ta
Mechanica 2 ecTs: 4
onderwijsperiode 4e onderwijsperiode
Tentamenperiode 4e tentamenperiode, 5e tentamenperiode
docenten Dr.ir. C. Bruin; E-mail: [email protected]
Ir. S.W. Brok; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege met oefeningen. Onderwijsvorm: Hoorcollege van
2 uur per week en 2 uur instructie per week.
vakinhoud Deze cursus van een half semester (7 weken) kan worden
gevolgd door hen die de voorafgaande cursus (Mechanica I)
hebben gevolgd. Eerst wordt het samenstellen besproken van
krachten die op een star lichaam werken. Het samenstellen van
evenwijdige krachten geeft de gelegenheid het begrip zwaartepunt
te introduceren. Dan volgt bespreking van het impulsmoment
van een star lichaam, en het behoud van impulsmoment. Het
traagheidsmoment wordt geïntroduceerd, en de hiermee samen-
hangende stelling van Steiner. Toepassing: fysische slingers.
Vervolgens komen aan de orde: rotatie van starre lichamen,
en arbeid en vermogen die hiermee samenhangen en rollen.
Tenslotte worden gedempte trillingen behandeld, zowel met als
zonder extern aangrijpende (constante of periodieke) krachten.
leerdoelen Het begrijpen van, en het kunnen omgaan met de in de stof
voorkomende begrippenen wetmatigheden; het kunnen oplossen
van problemen die op de stof betrekking hebben.
literatuur en
studiemateriaal
Boek: ‘Inleiding Mechanica’, drs. R. Roest, DUP, 5e druk;
’Vraagstukken over mechanica’, verzameld door R. Roest, DUP,
5e druk,beide verkrijgbaar bij de VSSD. Reference literature Bijv.:
UnderstandingPhysics,MichaelMansfieldandColmO’Sullivan,
Wiley, ISBn 0-471-97554-0;De hoofdstukken 5.11 and 7.1 - 7.10
behandelen veel van de genoemde onderwerpen.
voorkennis Mechanica 1, Analyse
�20 technische aardwetenschappen �2� studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
Tn4560tu
systemen en signalen ecTs: 4
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode
Tentamenperiode 1e tentamenperiode
docenten Ir. S.W. Brok; E-mail: [email protected]
Prof.dr.ir. L.J. van Vliet; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege en werkcollege. Hoorcollege inclusief voorbeelden
en demonstraties (28 uur) in combinatie met werkcollege (14
uur) en schriftelijke toetsen (6x) tijdens de werkcolleges. Met de
toetsen zijn maximaal 2.5 punten te verdienen. Het resultaat van
het examen telt dan voor 75% mee. In het geval er X punten
(X<2.5) voor de toetsen wordt behaald, telt het resultaat van
het examen voor (100-10X)% mee.
beoordeling
vakinhoud Systemen en signalen in continue en discrete tijd. Basis determi-
nistische signalen. Convolutie en eigenschappen van LTI systemen.
Fourier reeks en Fourier transformatie met eigenschappen.
Filters in theorie en praktijk. Modulatie en demodulatie.
Bemonstering (nyquist-theorema), aliasing en reconstructie.
leerdoelen Het analyseren, ontwerpen en doorrekenen van Lineaire Tijd-
Invariante (LTI) systemen in zowel de continue als discrete
tijd. Representatie van signalen in frequentiecomponenten met
behulp van de Fourier transformatie (of Fourier reeks). Het kun-
nen doorrekenen van LTI systemen door middel van convolutie
of door gebruik te maken van de Fourier transformatie en zijn
eigenschappen.Hetkunnenfilterenvansignaleneneenbe-
schrijving hiervan kunnen geven in termen van impulsresponsie,
overdrachtsfunctie en differentiaal/differentievergelijking. Het
toepassen van amplitude modulatie (enkele- en dubbele-zijband,
quadratuur). Het bemonsteren van bandbreedte begrensde
signalen volgens het nyquist criterium en het reconstrueren van
een continue signaal uit discrete monsters.
literatuur en
studiemateriaal
Oppenheim, Willsky and nawab, Signals and systems 2nd edition,
Prentice hall, 1997. (verkrijgbaar bij de boekhandel).
voorkennis Complexe getallen, differentiëren, integreren, meetkundige
reeksen (Analyse).
cursus/vak code:
Tn4780tu
Fysische transportverschijnselen
inclusief instructies
ecTs: 4
onderwijsperiode 2e onderwijsperiode, 3e onderwijsperiode, 4e onderwijsperiode
Tentamenperiode 2e tentamenperiode, 3e tentamenperiode, 4e tentamenperiode
docenten Prof.dr.ir. C.R. Kleijn; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Hoorcollege met oefeningen. Facultatief werkcollege met toetsen (3x per kwartaal)2e kwartaal: hoofdstuk 1 en 2* 1e college: hfdst. 1.1*. 2e college: hfdst. 1.2*. 3e college: hfdst. 1.3*. 4e college: hfdst. 1.4 + 1.5*. 5e college: hfdst. 2.1*. 6e college: hfdst. 2.2*. 7e college: hfdst. 2.3; vraagstukken: 1.3, 1.4, 1.5, 1.17, 1.29, 1.30, 1.31, 1.36, 2.2, 2.4, 2.7, 2.9, 2.17, 2.18, 2.19, 3.3, 4.9. 3e kwartaal: hoofdstuk 3* 1e college: hfdst. 3.1*. 2e college: hfdst. 3.2*. 3e college: hfdst. 3.3.1+2*. 4e college: hfdst. 3.3.3-5*. 5e college: hfdst. 3.5.1*. 6e college: hfdst. 3.5.2*. 7e college: hfdst. 3.6; vraagstukken: 3.1, 3.2, 3.3, 3.6, 3.12, 3.14, 3.15, 3.19, 3.20, 3.27, 3.28, 3.34, 3.41, 3.42, 3.43, 3.48. 4e kwartaal: hoofdstuk 4 en 5*. 1e college: hfdst. 4.1 + 4.2*. 2e college: hfdst. 4.5 + 4.6*. 3e college: hfdst. 5.1 + 5.2*. 4e college: hfdst. 5.3*. 5e college: hfdst. 5.4*. 6e college: hfdst. 5.5*. 7e college: hfdst. 5.6; vraagstukken: 4.4, 4.5, 4.6, 4.7, 4.8, 4.17, 4.36, 4.37, 5.5, 5.12, 5.15, 5.18, 5.20, 5.21, 5.22, 5.24. Op vrijwillige basis worden per kwartaal 3 toetsen afgenomen. Voldoende resultaat voor deze toetsen levert 0.5 bonuspunt op bij het aansluitende deeltentamen. Belangrijker is echter dat deelname aan de toetsen leidt tot een beter begrip van de stof en meer routine (belangrijk!) in het maken van vraagstukken.
beoordeling
vakinhoud In het vak FT worden de procestechnische aspecten van de natuurkunde behandeld. Dit komt neer op het voeren van een “boekhouding” voor massa, energie en impuls. Het vak bestrijkt een zeer breed terrein van toepassingen, die gevonden worden in het dagelijks leven, de procesindustrie, de biotechnologie, het weer maar net zo goed bij de oliewinning en grondstoffen verwerking. In zeer veel processen die in de ingenieurspraktijk voorkomen speelt stroming van minstens een van de drie basisgrootheden uit de natuurkunde (massa, energie, impuls) een essentiële rol. Het is dan ook van belang dat elke ingenieur de basisbegrippen, die een goede beschrijving van deze stromen in zich dragen, onder de knie heeft. In het college zal deze basis gelegd worden. Centraal in de aanpak van de diverse problemen staat “de balans”. In het eerste deel van de drie delen van het college zal daarom uitgebreid stil gestaan worden bij de techniek van het opstellen van balansen.
�22 technische aardwetenschappen �2� studiegids 2006/2007
Gewapend met dit instrument zal vervolgens in het tweede deel dieper worden ingegaan op warmtetransport. Zowel stationaire als instationaire problemen worden onder de loep genomen. Tevens wordt aandacht besteed aan problemen waarbij er niet uitsluitend sprake is van geleiding van warmte, maar ook van vloeistofstroming en warmtetransport. Tenslotte wordt, gebruikmakend van een sterke analogie met het tweede deel, in het derde deel massa- en impulstransport beter bekeken. De situaties die uiteindelijk geanalyseerd moeten kunnen worden, combineren veelal een aantal deelproblemen uit de collegestof. Om enkele te noemen: Is er sprake van stroming? Zo ja, is de stroming laminair of turbulent? Is de situatie stationair? Wat zijn de mechanismen voor transport? Enkel moleculair of ook convectief van aard?
leerdoelen Het doel van het vak is kennis te verwerven over transport van massa,energieenimpuls.Naafloopvanhetcollegemoetdestudent in staat zijn voor een gegeven probleem uit de werkelijk-heid van alle dag:- de hoofdmechanismen voor transport aan te wijzen;- een adequate balans voor dit probleem op te zetten;- de diverse vormen van transport te kunnen modelleren;- op basis van het bovenstaande een relevante beschrijving/modellering van het onderhavige probleem op te zetten;- (numerieke) antwoorden op detailvragen te geven. Tenslotte moet de student een globaal gevoel voor de grootte-orde van de diverse stromen, tijd- en lengteschalen ontwikkeld hebben.
literatuur en
studiemateriaal
‘’Fysische Transportverschijnselen I’, prof.dr.ir. H.E.A. van den Akker en dr. R.F. Mudde, uitgave VSSD, eerste verbeterde druk, 1998. ‘Transport Phenomena Data Companion’, prof.dr.ir L.P.B.M. Janssen en dr.ir. M.M.C.G. Warmoeskerken, uitgave VSSD.’200 Vraagstukken Fysische Transportverschijnselen’, H.E.A. van den Akker R.F. Mudde en E. Stammers, uitgave VSSD, 1997. Reference literature R.B. Bird, W.E. Stewart & E.n. Lightfoot, ‘Transport Phenomena’, second edition, John Wiley & Sons, new york, 2002. ISBn: 0-471-41077-2
voorkennis Analyse, Mechanica, Basis Thermodynamica
opmerkingen Sleutelwoorden nL Balansen en behoudswetten voor massa, energie en impuls, dimensie-analyse, fenomenologische relaties voor massatransport (diffusie), impulstransport en warmtetrans-port (geleiding), technische stromingsleer.
cursus/vak code:
wI2255ta
Practicum Matlab ecTs: 2
onderwijsperiode 4e onderwijsperiode
Tentamenperiode 4e tentamenperiode
docenten Drs. I.A.M. Goddijn; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Computerpracticum
vakinhoud Er wordt aandacht besteed aan het invoeren van Matlab-com-mando’s, de helpfaciliteit, rekenen met getallen, toekenningen, werkenmetmatrices,hettekenenvangrafieken,scripts,functie-files,defor-loop,dewhile-loop,hetif-statement,hettekenenvangrafiekeninderuimte.
leerdoelen Het opdoen van eenvoudige computervaardigheden met Matlab.
literatuur en studiemateriaal
Dictaat, verkrijgbaar bij Technische Aardwetenschappen.
voorkennis Enige kennis van Lineaire Algebra.
opmerkingen Sleutelwoorden: nL, gestructureerd denken, programmeren.
cursus/vak code:
wI2273ta
lineaire algebra ecTs: 6
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode, 2e onderwijsperiode
Tentamenperiode 2e tentamenperiode, 4e tentamenperiode
docenten Drs. J.A. Verheij; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm colstructie
vakinhoud Stelsels lineaire vergelijkingen, lineaire afbeeldingen, matrixreke-ning, orthogonaliteit, projecties, determinanten, eigenwaarden-theorie. vectorruimten,
leerdoelen - omdat de student kennis heeft gemaakt en zal maken met lineaire problemen in verschillende vormen zal hij/zij zich een algemene theorie om lineaire problemen te beschrijven en op te lossen moeten eigen maken.- de student zal (op een handige manier) moeten kunnen rekenen met lineaire stelsels vergelij-kingen, vectoren, matrices en determinanten.- de student zal wiskundige tekst moeten kunnen lezen en interpreteren.- de student zal bepaalde onderwerpen uit andere colleges van meer theoretische achtergrond moeten kunnen voorzien. Te denken valtaanonderwerpenals:hetdefiniërenvancoördinaatonafhan-kelijke grootheden in de fysica, tensorrekening, Fourierreeksen, beste benaderingen in de approximatietheorie en bepaalde resul-taten uit de theorie van de lineaire differentiaalvergelijkingen, integraalvergelijkingen en differentievergelijkingen.
literatuur en studiemateriaal
D.C. Lay, Linear algebra and its applications, third edition
�2� technische aardwetenschappen �2� studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
wI3097Tu
numerieke methoden voor
differentiaalvergelijkingen
ecTs: 3
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode, 2e onderwijsperiode, 3e onderwijsperiode
Tentamenperiode 2e tentamenperiode, 3e tentamenperiode, 5e tentamenperiode
docenten Dr.ir. C. Vuik; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm colleges; oefening; practicum
vakinhoud Introductie numerieke wiskunde: Taylorpolynoom en restterm GroteO+rekenregels.DefiniteabsoluteenrelatievefoutFloatingpoint getallen, afrondfout. Interpolatie: Lineaire interpolatie formule, Lagrange interpolatie alleen wanneer de formule gegeven is moet deze toegepast kunnen worden. Restterm bij lineaire en Lagrange interpolatie. Weten wat een spline is. Wanneer de formules gegeven zijn moet een Punische spline bepaald kunnen worden. numerieke differentiatie: Voorwaartse, achterwaartse en centrale differentiatie voor de eerste orde afgeleide. Algemene formule af kunnen leiden voor eerste orde en hogere orde afgeleide.AfleidenvandeafbreekfoutenafrondfoutRichardsonfoutschatting Beginwaarde problemen: Forward Euler, Backward Euler,ImplicitTrapezoidalrule,ModifiedEulerWanneerdeformulegegeven is moet RK4 toegepast kunnen worden. Expliciet en impliciet.Afleidenvanafbreekfout.Ordeglobalefout=ordeafbreekfout,effectafrondfouten.Vergelijkenefficiënteverschil-lende numerieke methoden. Stabiliteit, stabiele differentiaal-vergelijking. Testvergelijking, stabiliteit numerieke methode. AfleidenversterkingsfactorQ(Hlambda),onderzoekwanneerIQ(hlambda)I1e. Onderzoek stabiliteit algemene differentiaal-vergelijking. Stabiliteit numerieke methode voor algemene differentiaalvergelijking. Als numerieke methode stabiel dan orde globale fout = orde afbreekfout, met bewijs voor de testvergelij-king. numerieke methode kunnen toepassen op een stelsel dif-ferentiaalvergelijkingen. Een hogere orde beginwaarde probleem om kunnen schrijven naar een stelsel. numerieke stabiliteit van een (algemeen) stelsel differentiaalvergelijkingen kunnen bepa-len, toepassen van een stabiliteitsgebied. Impliciete methoden geschikt om stijve stelsels op te lossen. Randwaardeproblemen: norm van een vector en de norm van een symmetrische matrix. Conditiegetal van een stelsel vergelijkingen. Stelling van Gershgorin kennen en kunnen toepassen. Een algemene tweede orde diffe-rentiaalvergelijking kunnen discretizeren. Het kunnen bepalen van de afbreekfout Verwerken van randvoorwaarde en opstellen stelsel.Definitiestabiliteit,globalefoutkennen.Alsmethodestabiel, dan orde afbreekfout is orde globale fout. Verwerken van neumann randvoorwaarde (+afbreekfout) en gebruik van een virtueel punt.
niet-lineaire vergelijkingen: Bisectie en vaste-punt-methode kennen en kunnen toepassen. Stopcriterium voor bisectie en eenlineairconvergentproceskunnenafleidenentoepassen.Grafischeconvergentievandevastepuntmethodekunnenpre-senteren. newton Raphson methode kennen en kunnen toepas-sen(+grafischeinterpretatie),lokaalconvergentKwadratischeconvergentiekunnenafleiden.NewtonRaphsonmethodekunnentoepassen op een niet lineair stelsel. Toepassing niet lineair randwaardeprobleem. numerieke integratie: Rechthoeksregel en Trapezium regel kennen en kunnen toepassen. Van beide metho-denafbreekfoutkunnenafleidenenafrondfoutenverwerken.Vanbeide methoden de gerepeteerde variant kunnen geven en de afbreekfoutkunnenafleiden.
leerdoelen Introductie van numerieke methoden: interpolatie, integratie, bepalen van nulpunten. Hierbij wordt rekening gehouden met het effect van afrondfouten. De gegeven methoden moeten toegepast kunnen worden. Van een aantal methoden moet het gedrag geanalyseerd kunnen worden. Verder moet er een afgewogen keuze gemaakt kunnen worden van de verschillende methoden. numerieke methoden voor beginwaarde problemen. Methoden van Euler, Heun en Runge Kutta. Locale en globale fout. Stabiliteit van numerieke integratie. Stelsels beginwaarde problemen. De gegeven methoden moeten toegepast kunnen worden. Van een aantal methoden moet het gedrag geana-lyseerd kunnen worden. Dit geldt in het bijzonder voor het stabiliteitsgedrag. Verder moet er een afgewogen keuze gemaakt kunnen worden van de verschillende methoden. numerieke me-thoden voor randwaarde problemen. Opstellen van het lineaire stelsel. Behandeling van verschillende typen randvoorwaarden. Locale en globale fout. niet-lineaire randwaarde problemen. De methodemoettoegepastkunnenworden.Afleidenvanlocaleenglobale fout moet beheerst worden.
literatuur en
studiemateriaal
collegedictaat en studiehandleiding: Verkrijgbaar de website van
Blackboard. dictaat/studieboek verplicht: Collegedictaat
“numerieke Analyse”Verkrijgbaar bij: Dictatenverkoop EWI
voorkennis WI3097TU gebruikt WI1316CTWI3097TU gebruikt WI1317CT
opmerkingen Eindcijfer is (tentamen 3 ECTS, practicum 1 ECTS)
�26 technische aardwetenschappen �27 studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
wM0201Tu
schriftelijk rapporteren ecTs: 2
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode, 2e onderwijsperiode, 3e onderwijsperiode, 4e onderwijsperiode
Tentamenperiode n.v.t.
docenten Dr. B.A. Andeweg; E-mail: [email protected]. W.J. Blokzijl; E-mail: [email protected]. C. de Haan; E-mail: [email protected]. B.M.D. van der Laaken; E-mail: [email protected]. K.E.M. van Oyen; E-mail: [email protected]. P.C. Post; E-mail: [email protected]. C. Wehrmann; E-mail: [email protected]. M.G.M. Elling; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Gedurende 6 a 7 bijeenkomsten wisselen instructie en oefening elkaar af. De onderwerpen worden behandeld aan de hand van praktijkvoorbeelden en teksten van de deelnemers. Tussen de colleges werken studenten aan een technisch rapport of verslag waarin ze het geleerde toepassen. Op alle opdrachten krijgen ze uitgebreid feedback van de docent en medecursisten. Studenten mogen niet meer dan een college afwezig zijn.
vakinhoud Van moderne ingenieurs wordt meer verwacht dan een goede beheersing van hun vak. Een eis die veel werkgevers stellen, is dat ingenieurs beschikken over uitstekende schriftelijke uitdruk-kingsvaardigheden. Dat is niet verwonderlijk, aangezien inge-nieurs een aanzienlijk deel van hun werktijd schrijven. Zij doen dat in twee verschillende rollen: als adviseur of als onderzoeker. In de eerste rol moeten ze schrijven voor (management)lezers met weinig tijd, die zelden interesse hebben voor minuscule technische details. In hun rol als onderzoeker moeten ze vooral wetenschappelijk verantwoord te werk gaan. In het practicum Schriftelijk rapporteren ligt het accent op: overtuigend schrijven, met oog voor de rol die informatie speelt in het besluitvormings-proces in een professionele organisatie; wetenschappelijk ver-antwoord schrijven, met aandacht voor het gebruik van bronnen en theorieën; zorgvuldige argumentatie; eisen aan rapporten en rapportonderdelen, structureren van teksten op hoofdstuk- en alineaniveau, correct en effectief taalgebruik.
leerdoelen Deelnemers aan de cursus: vergroten hun vaardigheid in het schrijven van professionele en wetenschappelijke teksten; krijgen inzicht in de factoren die de kwaliteit, de bruikbaarheid en de overtuigingskracht van zakelijke teksten bepalen; leren elkaars teksten te beoordelen.
literatuur en
studiemateriaal
Elling, R. e.a. (2005), Rapportagetechniek, schrijven voor lezers met weinig tijd. Groningen: Wolters-noordhoff. 3e herz. dr. (boekhandel).
cursus/vak code:
wM0203Tu
Mondeling presenteren ecTs: 2
onderwijsperiode 1e onderwijsperiode, 2e onderwijsperiode, 3e onderwijsperiode, 4e onderwijsperiode
Tentamenperiode n.v.t.
docenten Dr. B.A. Andeweg; E-mail: [email protected]. C. de Haan; E-mail: [email protected]. A.E. Kam; E-mail: [email protected]. A.A. Klunder; E-mail: [email protected]. B.M.D. van der Laaken; E-mail: [email protected]. K.E.M. van Oyen; E-mail: [email protected]. P.C. Post; E-mail: [email protected]. C. Wehrmann; E-mail: [email protected]. W.J. Blokzijl; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm In het inleidende college worden de basisbeginselen van het mondeling presenteren behandeld. De tweede, derde en vierde bijeenkomst zijn gewijd aan respectievelijk inleiding & slot, het houden van een betoog en het presenteren met PowerPoint. In de vijfde, zesde en zevendebijeenkomst houden steeds drie stu-denten een voordracht van acht minuten over een vrij te kiezen studieonderwerp. Deze voordrachten worden geëvalueerd door een panel van medecursisten en de docent. Alle voordrachten worden op video of DVD opgenomen. Dat biedt ook cursisten de mogelijkheid hun eigen presentaties te beoordelen aan de hand van de opname. Studenten mogen niet meer dan een college missen.
vakinhoud Wie personeelsadvertenties voor ingenieurs leest, ziet dat zij moeten beschikken over uitstekende communicatieve vaardigheden. Dat betekent onder meer dat zij hun ontwerpen en onderzoeksresultaten mondeling goed kunnen presenteren. Bijvoorbeeld tijdens vergaderingen met opdrachtgevers of managers van het eigen bedrijf. Een overtuigende voordracht vraagt niet alleen een degelijke inhoudelijke voorbereiding, maar ook een vlotte presentatiestijl. Het vergt de nodige vaardigheid om begrijpelijk te spreken met oog voor het publiek en controle te hebben over de situatie. Daarom biedt de cursus Mondeling presenteren studenten de gelegenheid om onder begeleiding en in een kleine groep ervaring op te doen met presentatietechniek.
leerdoelen Deelnemers aan de cursus: leren hoe ze een duidelijke en aan-trekkelijke toespraak kunnen houden, zonder beginnersfouten; leren een inleidend en een afsluitend woord te verzorgen, en om te gaan met vragen en reacties van het publiek; leren presenta-ties te beoordelen; krijgen inzicht in de theorie en techniek van het spreken in het openbaar.
literatuur en studiemateriaal
Dictaat wm0203TU, Presentatietechniek, meest recente versie (2001). (dictatenverkoop SIC).
�2� technische aardwetenschappen �2� studiegids 2006/2007
cursus/vak code:
wM0325Ta
Techniek en verantwoordelijk-
heid inclusief werkcolleges
ecTs: 3
onderwijsperiode 3e onderwijsperiode
Tentamenperiode 3e tentamenperiode
docenten Dr. J.O. Kroesen; E-mail: [email protected]
onderwijsvorm Project. Hoorcolleges en werkgroepen
beoordeling
vakinhoud De verantwoordelijkheid van ingenieurs werkzaam in private
ondernemingen en in overheidsorganisaties wordt beschreven en
geanalyseerd in het licht van ethische, historische en juridische
achtergronden. Oplossingsrichtingen voor gerezen problemen
worden geëxploreerd. Op de achtergrond staat de vraag hoe ne-
gatieve gevolgen van techniek kunnen worden geminimaliseerd
met behoud van positieve gevolgen, en wat daarbij de rol van
ingenieurs en anderen kan zijn. Aan de orde komen:beroeps-
opvattingen van ingenieurs; signalering van morele problemen
in de beroepsuitoefening; beroepscodes, bedrijfsbelangen, en
wettelijke plichten en bevoegdheden van ingenieurs; beginselen
van de ethiek; verantwoordelijk handelen van bedrijven en de rol
van het recht daarbij; verantwoordelijkheid in organisaties: wie
is verantwoordelijk voor wat?; mogelijke oplossingsrichtingen
voor gerezen problemen.
leerdoelen Het vak wil de volgende doelen helpen realiseren: kennis van
problemen die zich voordoen rond de verantwoordelijkheid van
ingenieurs in hun beroepsuitoefening; inzicht in de relevante
achtergronden: ethiek, juridische context, functioneren van en
in organisaties, historische ontwikkeling van techniek en samen-
leving; consistent en oplossingsgericht kunnen redeneren over
de behandelde problematiek. Het vak wil zo de student helpen
voor te bereiden op (maatschappelijk, ethisch) verantwoorde
toekomstige beroepsbeoefening.
literatuur en
studiemateriaal
lecture notes wm0325/gg25, dictaatverkoop TBM, Jaffalaan 5
voorkennis Geenspecifiekevoorkennisvereist.
Notities
��0 technische aardwetenschappen
Notities