BRUNO LATOUR

ŻYCIORYS

Ur. 1947r. w Beaune, Burgundia francuski antropolog, socjolog i filozof nauki Do 2006 roku profesor w paryskiej École des Mines

("akademia górnicza" – jedna z najbardziej prestiżowych francuskich wyższych szkół).

Aktualnie związany z Centrum Socjologii Organizacji oraz Instytutem Nauk Politycznych w Paryżu.

Jeden z głównych twórców teorii aktora sieci.

POGLĄDY

Zdaniem Bruna Latour społeczeństwo składa się z pojedynczych i niepowtarzalnych jednostek.

Proponuje – w sensie dosłownym – darwinowską wizję rzeczywistości. Tak jak w oryginalnej koncepcji Karola Darwina istnieją jedynie organizmy i ich zdolność do działania. Nie potrzeba dodatkowych wyjaśnień i odwołań do wyższych zasad i reguł, jak wola Stwórcy.

Źródłem jego inspiracji jest nie tylko Karol Darwin, lecz bogata tradycja intelektualna. Istotne w niej miejsce zajmuje wielki niemiecki XVII-wieczny filozof Gottfried Wilhelm Leibniz, twórca monadologii (zgodnie z tą koncepcją rzeczywistość składa się z monad – pojedynczych, niepowtarzalnych bytów pierwiastkowych) i Gabriel Tarde, francuski socjolog końca XIX w., który koncepcje Leibniza wykorzystał w swej wizji ładu społecznego. To właśnie Tarde twierdził z przekonaniem, że społeczeństwo nie istnieje, a rzeczywistość społeczną tworzą monady – niepowtarzalne jednostki. Latour nie tylko przywraca tę zapomnianą tradycję intelektualną, lecz radykalnie ją rozwija stając się, według opinii niemieckiego filozofa Petera Sloterdijka, „jednym z największych odnowicieli nauk społecznych”.

Znaczną część swej kariery naukowej poświęcił badaniom nad samą nauką. A dokładniej, nad praktyką życia naukowego. Latour potraktował kolegów uczonych podobnie jak traktuje się nieznane plemiona w amazońskiej dżungli. Udał się razem ze współpracownikiem Stevem Woolgarem na badania terenowe do laboratorium neuroendokrynologicznego w prestiżowym Instytucie Salka w Kalifornii. W efekcie ich pracy powstała w 1979 r. książka „Laboratory Life: the Social Construction of Scientific Facts” (Życie laboratorium: społeczna konstrukcja faktów naukowych).

Latour i Woolgar piszą, że rzeczywista praca uczonego niewiele ma wspólnego ze ścisłymi i powtarzalnymi procedurami. Bardziej polega ona na walce ze sprzętem laboratoryjnym i nieustannych decyzjach, które wyniki obserwacji należy uznać za ważne, a które odrzucić, bo nie pasują do konstruowanej, naukowej wizji rzeczywistości. Tak więc uczeni nawet w najbardziej szanowanych i słynących z precyzji dyscyplinach nauk ścisłych nie tyle odkrywają, ile konstruują obrazy rzeczywistości.

W książce „Nigdy nie byliśmy nowocześni” Latour dowodzi, że projekt nowoczesności, polegający na przekonaniu, iż człowiek zdoła poddać cały świat kontroli rozumu zamkniętego w metodzie naukowej i technice, okazał się iluzją. W efekcie prób realizacji tego projektu człowiek żyje współcześnie w rzeczywistości, którą oprócz ludzi zamieszkują nieludzie: mikroby, wirusy, sieć Internetu i samochody. W tej gmatwaninie nie sposób rozpoznać, co jest czysto ludzkie, co jest wytworem człowieka, a co ma charakter naturalny. Podział świata na odseparowane terytoria Społeczeństwa, Kultury, Techniki i Natury, w którym człowiek pełni z definicji rolę nadrzędną, nie był i nie jest możliwy do utrzymania.

WYBRANE PRACE BRUNA LATOUR

„Polityka natury. Nauki wkraczają do demokracji.” „Splatając na nowo, to co społeczne. Wprowadzenie do

teorii aktora-sieci” „Nigdy nie byliśmy nowocześni”

BIBLIOGRAFIA

Latour B.(2005).Splatając na nowo to co społeczne. Wprowadzenie do teorii aktora-sieci, Kraków: Uniwersas.

http://www.polityka.pl/nauka/czlowiek/1522923,1,czy-spoleczenstwo-to-fikcja.read

DZIĘKUJEMY

Wykonały:

Justyna Pałka i Martyna Bąk