BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI EĞİTİM PROGRAMI GELİŞTİRMEGELİŞTİRME

Sorun TanımıSorun Tanımı Ayşe beş yaşındadır. Akranlarına göre; öz Ayşe beş yaşındadır. Akranlarına göre; öz

bakım, dil gelişimi, iletişim ve oyun bakım, dil gelişimi, iletişim ve oyun becerilerinde gerilik göstermektedir. becerilerinde gerilik göstermektedir. Örneğin , kendi başına lastikli pantolonunu Örneğin , kendi başına lastikli pantolonunu giyememekte, eğer hatırlatılmazsa giyememekte, eğer hatırlatılmazsa tuvaletini altına yapmakta, yalnızca tek tuvaletini altına yapmakta, yalnızca tek sözcüklerle kendini ifade etmekte, sözcüklerle kendini ifade etmekte, akranları ile birlikteyken oyuna kısa süreli akranları ile birlikteyken oyuna kısa süreli olarak katılmakta, fakat oyun olarak katılmakta, fakat oyun başlatamamaktadır. Bu farklılıklar ailesini başlatamamaktadır. Bu farklılıklar ailesini tedirgin etse de onu anasınıfına tedirgin etse de onu anasınıfına gönderdiklerinde bu sorunların gönderdiklerinde bu sorunların çözümleneceğini düşünmektedirler.çözümleneceğini düşünmektedirler.

Ayşe altı yaşına bastığında, mahalledeki Ayşe altı yaşına bastığında, mahalledeki ilköğretim okulunun anasınıfına kaydettirilir. ilköğretim okulunun anasınıfına kaydettirilir. Aile kayıt sırasında farkında oldukları Aile kayıt sırasında farkında oldukları sorunlardan okul yönetimine ve öğretmene sorunlardan okul yönetimine ve öğretmene söz etmez.söz etmez.

Ayşe okula başladıktan kısa bir süre sonra, Ayşe okula başladıktan kısa bir süre sonra, öğretmen, ailesini okula çağırır. Ayşe’nin öğretmen, ailesini okula çağırır. Ayşe’nin akranlarına göre geri olduğunu, yirmi akranlarına göre geri olduğunu, yirmi öğrencinin bulunduğu bir sınıfta Ayşe’nin öğrencinin bulunduğu bir sınıfta Ayşe’nin eğitim programını izleyemeyeceğini ve eğitim programını izleyemeyeceğini ve okuldan yeterince yararlanamayacağını okuldan yeterince yararlanamayacağını açıklar. Öğretmen Ayşe’yi Rehberlik açıklar. Öğretmen Ayşe’yi Rehberlik Araştırma Merkezine götürmelerini, belki bir Araştırma Merkezine götürmelerini, belki bir özel eğitim okuluna gönderilmesinin uygun özel eğitim okuluna gönderilmesinin uygun olabileceğini söylerolabileceğini söyler

Aile, Rehberlik Araştırma Merkezine Aile, Rehberlik Araştırma Merkezine başvurur. Ayşe’nin değerlendirilmesini başvurur. Ayşe’nin değerlendirilmesini ister ve öğretmeninin önerilerini anlatır. ister ve öğretmeninin önerilerini anlatır. Rehberlik Araştırma Merkezi Ayşe’nin Rehberlik Araştırma Merkezi Ayşe’nin kaynaştırılmasını uygun bularak, kayıtlı kaynaştırılmasını uygun bularak, kayıtlı olduğu anasınıfına devam etmesini, olduğu anasınıfına devam etmesini, ancak eğitim programının uygun şekilde ancak eğitim programının uygun şekilde bireyselleştirilmesinibireyselleştirilmesini öneren bir yazıyı öneren bir yazıyı okula gönderir. Asıl sorun da burada okula gönderir. Asıl sorun da burada başlar. Bireyselleştirme ne demektir? başlar. Bireyselleştirme ne demektir? Eğitim programı nasıl Eğitim programı nasıl bireyselleştirilecektir? Bireyselleştirilmiş bireyselleştirilecektir? Bireyselleştirilmiş eğitim programını kim hazırlayacaktır?eğitim programını kim hazırlayacaktır?

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMLARIEĞİTİM PROGRAMLARI(BEP)(BEP)

Temel KavramlarTemel Kavramlar

Bireyselleştirilmiş eğitim Bireyselleştirilmiş eğitim programları üç temel kavram programları üç temel kavram içermektedir. Bunlar;içermektedir. Bunlar;

BireyselleştirmeBireyselleştirme Eğitim ProgramıEğitim Programı PlanlamaPlanlama

BireyselleştirmeBireyselleştirme; bir grubun değil, ; bir grubun değil,

bireyin eğitim gereksinimlerini bugün bireyin eğitim gereksinimlerini bugün yada gelecekte onun bağımsız yada gelecekte onun bağımsız yaşamını kolaylaştıracak şekilde yaşamını kolaylaştıracak şekilde dikkate almaktır.dikkate almaktır.

Eğitim ProgramıEğitim Programı; birey ya da grubun ; birey ya da grubun eğitim gereksinimlerine cevap eğitim gereksinimlerine cevap verecek olan amaçlar, içerik, verecek olan amaçlar, içerik, öğrenme-öğretme süreçleri ve öğrenme-öğretme süreçleri ve değerlendirme olmak üzere dört değerlendirme olmak üzere dört önemli öğesi olan yazılı materyallerdir.önemli öğesi olan yazılı materyallerdir.

PlanlamaPlanlama; programı geliştirme ve ; programı geliştirme ve uygulama sürecidir.uygulama sürecidir.

Bireyselleştirilmiş Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (BEP) Eğitim Programı (BEP) Nedir?Nedir? Bireyselleştirilmiş eğitim programıBireyselleştirilmiş eğitim programı; ;

özel gereksinimli öğrencilerin özel gereksinimli öğrencilerin eğitsel gereksinimlerinin en üst eğitsel gereksinimlerinin en üst düzeyde karşılanmasını sağlayacak düzeyde karşılanmasını sağlayacak dokümandır.dokümandır.

Bu doküman aile, öğretmen ve ilgili Bu doküman aile, öğretmen ve ilgili uzmanların işbirliği ile planlanır ve uzmanların işbirliği ile planlanır ve bireyin ailesinin onayı ile uygulanır.bireyin ailesinin onayı ile uygulanır.

Bireyselleştirilmiş Eğitim Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Hazırlama Programı Hazırlama AşamalarıAşamalarıBEP süreci yedi temel aşamadan oluşur.BEP süreci yedi temel aşamadan oluşur.1.1. Bireyselleştirilmiş eğitim programını Bireyselleştirilmiş eğitim programını

hazırlayacak ekibin oluşturulmasıhazırlayacak ekibin oluşturulması2.2. Çocuğun eğitsel performans (işlevde Çocuğun eğitsel performans (işlevde

bulunma) düzeyinin belirlenmesibulunma) düzeyinin belirlenmesi3.3. Uygun eğitim ortamları ve bu ortamlarda Uygun eğitim ortamları ve bu ortamlarda

sunulacak destek hizmetlerin sunulacak destek hizmetlerin belirlenmesibelirlenmesi

4.4. Bireyselleştirilmiş eğitim programının Bireyselleştirilmiş eğitim programının hazırlanmasıhazırlanması

5. Uzun ve kısa dönemli amaçların 5. Uzun ve kısa dönemli amaçların belirlenmesibelirlenmesi

6. Uygun öğretim materyalleri ve 6. Uygun öğretim materyalleri ve öğretim yöntemlerinin belirlenmesiöğretim yöntemlerinin belirlenmesi

7. BEP’in uygulanması, izlenmesi ve 7. BEP’in uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi için sorumluların değerlendirilmesi için sorumluların belirlenerek, zaman çizelgesinin belirlenerek, zaman çizelgesinin hazırlanması ve değerlendirme hazırlanması ve değerlendirme biçimine karar verilmesi. biçimine karar verilmesi.

BEP’in Temel AmacıBEP’in Temel Amacı

Bireyselleştirilmiş eğitim Bireyselleştirilmiş eğitim programının temel amacıprogramının temel amacı, özel , özel gereksinimli öğrencilere en üst gereksinimli öğrencilere en üst düzeyde yararlanabilecekleri düzeyde yararlanabilecekleri eğitim fırsatları sunmaktır.eğitim fırsatları sunmaktır.

BEP’ in İşlevleriBEP’ in İşlevleri BEP Toplantıları, aile ve okul personeli arasındaki BEP Toplantıları, aile ve okul personeli arasındaki

iletişim aracıdır. Öğrencinin gereksinimleri, iletişim aracıdır. Öğrencinin gereksinimleri, nelerin sağlanabileceği ve karşılaşılabilecek nelerin sağlanabileceği ve karşılaşılabilecek durumların neler olabileceği konusunda her iki durumların neler olabileceği konusunda her iki tarafa da eşit söz hakkı sağlar.tarafa da eşit söz hakkı sağlar.

BEP, öğrencinin gereksinimi olan özel eğitim BEP, öğrencinin gereksinimi olan özel eğitim hizmetleri ve ilişkili destek hizmetlerin öğrenciye hizmetleri ve ilişkili destek hizmetlerin öğrenciye sunulacağına ilişkin yazılı bir taahhüttür.sunulacağına ilişkin yazılı bir taahhüttür.

BEP ailenin, okulun ve ilişkili tüm birimlerin BEP ailenin, okulun ve ilişkili tüm birimlerin çalışmalarını ve bunların öğrenciye katkılarını çalışmalarını ve bunların öğrenciye katkılarını izleme ve değerlendirme aracıdır.izleme ve değerlendirme aracıdır.

Bireyselleştirilmiş Bireyselleştirilmiş Eğitim Programlarının Eğitim Programlarının ÖğeleriÖğeleriNitelikli bir BEP aşağıda belirtilen öğeleri Nitelikli bir BEP aşağıda belirtilen öğeleri

içermelidir.içermelidir. Öğrencinin o andaki eğitsel işlevde Öğrencinin o andaki eğitsel işlevde

bulunma veya performans düzeyi.bulunma veya performans düzeyi. Bir yılın sonunda gerçekleşecek uzun Bir yılın sonunda gerçekleşecek uzun

dönemli amaçlar ve uzun dönemli dönemli amaçlar ve uzun dönemli amaçlara ulaşmayı sağlayacak kısa amaçlara ulaşmayı sağlayacak kısa dönemli amaçlar.dönemli amaçlar.

Öğrenciye sağlanabilecek özel eğitim Öğrenciye sağlanabilecek özel eğitim ve destek hizmetler.ve destek hizmetler.

Öğrenciye sunulacak olan hizmetlerin Öğrenciye sunulacak olan hizmetlerin ne zaman başlayacağını, devam ne zaman başlayacağını, devam edeceği ve biteceği süreyi, edeceği ve biteceği süreyi, değerlendirme zamanlarını belirten bir değerlendirme zamanlarını belirten bir zaman çizelgesi.zaman çizelgesi.

Öğrenciye sunulacak olan Öğrenciye sunulacak olan hizmetlerden sorumlu olan kişiler.hizmetlerden sorumlu olan kişiler.

BEP’ nın objektif ölçütlere dayalı BEP’ nın objektif ölçütlere dayalı olarak hangi araçlarla ve nasıl olarak hangi araçlarla ve nasıl değerlendirileceği.değerlendirileceği.

BEP Nasıl ve Kimler BEP Nasıl ve Kimler Tarafından GeliştirilirTarafından Geliştirilir

BEP’ nın geliştirilmesi için öğrenciyi farklı BEP’ nın geliştirilmesi için öğrenciyi farklı alanlarda değerlendirecek, onun normal, alanlarda değerlendirecek, onun normal, özel ve destek hizmetlerden en üst düzeyde özel ve destek hizmetlerden en üst düzeyde yararlanmasını sağlayacak kararları alacak yararlanmasını sağlayacak kararları alacak bir ekip oluşturulur. Bu ekipte bir ekip oluşturulur. Bu ekipte

Okul YöneticisiOkul Yöneticisi Özel Eğitim ÖğretmeniÖzel Eğitim Öğretmeni Sınıf ÖğretmeniSınıf Öğretmeni Okul Psikologu veya Rehber ÖğretmeniOkul Psikologu veya Rehber Öğretmeni İhtiyaca göre Dil ve Konuşma Terapisti, İhtiyaca göre Dil ve Konuşma Terapisti,

Fizyoterapist, Sosyal Çalışmacı, Tıp ve Sağlık Fizyoterapist, Sosyal Çalışmacı, Tıp ve Sağlık Personeli gibi farklı uzmanlar bulunur.Personeli gibi farklı uzmanlar bulunur.

BEP Geliştirme EvreleriBEP Geliştirme Evreleri

Değerlendirme öncesi evresiDeğerlendirme öncesi evresi Değerlendirme evresiDeğerlendirme evresi Yerleştirme evresiYerleştirme evresi Program geliştirme evresiProgram geliştirme evresi İzleme ve değerlendirme evresiİzleme ve değerlendirme evresi

1-Değerlendirme 1-Değerlendirme Öncesi ÇalışmalarÖncesi Çalışmalar Ailenin haberdar edilmesi ve Ailenin haberdar edilmesi ve

onayını alınması.onayını alınması. Ekipteki kişilerin bilgilendirilmesiEkipteki kişilerin bilgilendirilmesi Çocuğun değerlendirileceği Çocuğun değerlendirileceği

alanların belirlenmesialanların belirlenmesi Değerlendirme için gerekli Değerlendirme için gerekli

ölçümlerin zaman çizelgesine ölçümlerin zaman çizelgesine bağlanmasıbağlanması

Toplantı zamanlarının belirlenmesiToplantı zamanlarının belirlenmesi

2-Değerlendirme2-Değerlendirme

Değerlendirmenin yapılması içinDeğerlendirmenin yapılması için standart testler, ölçüt bağımlı standart testler, ölçüt bağımlı testler, doğal gözlemler, anne-testler, doğal gözlemler, anne-baba, öğretmenle görüşme gibi baba, öğretmenle görüşme gibi teknikler izlenir. Gerekli ölçmeler teknikler izlenir. Gerekli ölçmeler yapıldıktan sonra elde edilen yapıldıktan sonra elde edilen veriler yorumlanır.veriler yorumlanır.

3-Yerleştirme3-Yerleştirme

Bu evrede değerlendirme Bu evrede değerlendirme evresinde oluşan sonuçlara bağlı evresinde oluşan sonuçlara bağlı olarak çocuğun yerleştirileceği olarak çocuğun yerleştirileceği eğitim ortamına, gereksinim eğitim ortamına, gereksinim duyulan destek hizmetlere ve duyulan destek hizmetlere ve bunların sürelerine, zamanına ve bunların sürelerine, zamanına ve kim tarafından yürütüleceğine kim tarafından yürütüleceğine karar verilir.karar verilir.

4-Program Geliştirme 4-Program Geliştirme Bu evre iki temel aşamadan oluşurBu evre iki temel aşamadan oluşur Birincisi programın hazırlanmasıdır. Birincisi programın hazırlanmasıdır.

Değerlendirme aşamasında elde edilen verilere Değerlendirme aşamasında elde edilen verilere dayalı olarak öğrencinin bir yıl sonunda dayalı olarak öğrencinin bir yıl sonunda kazanacağı uzun dönemli amaçlara, kısa dönemli kazanacağı uzun dönemli amaçlara, kısa dönemli amaçlara, kullanılacak öğretim yöntemlerine ve amaçlara, kullanılacak öğretim yöntemlerine ve materyallere karar verilir.Bunlar öğrencinin materyallere karar verilir.Bunlar öğrencinin programına yazılır.programına yazılır.

İkinci aşama ise hazırlanan programın İkinci aşama ise hazırlanan programın uygulanmasıdır. uygulanmasıdır.

5-BEP’ in İzlenmesi ve 5-BEP’ in İzlenmesi ve DeğerlendirilmesiDeğerlendirilmesi

Bu evrede, öğrencinin Bu evrede, öğrencinin bireyselleştirilmiş eğitim bireyselleştirilmiş eğitim programında yer alan amaçlara programında yer alan amaçlara ulaşılıp ulaşılmadığını ve alınan ulaşılıp ulaşılmadığını ve alınan kararların doğru olup olmadığını kararların doğru olup olmadığını belirlemek, gerekirse değişiklikler belirlemek, gerekirse değişiklikler yapmak için program izlenir ve yapmak için program izlenir ve değerlendirilir. değerlendirilir.

Bireyselleştirilmiş Bireyselleştirilmiş Eğitim Programları Eğitim Programları Gereksinimi Gereksinimi

Özel gereksinimli öğrencilerin, son Özel gereksinimli öğrencilerin, son derece yoğun ve katı biçimde derece yoğun ve katı biçimde hazırlanmış, normal eğitim hazırlanmış, normal eğitim programlarına uymaları çok zor programlarına uymaları çok zor hatta bazen olanaksızdır. Bu hatta bazen olanaksızdır. Bu nedenle bu bireyler için eğitsel nedenle bu bireyler için eğitsel işlevde bulunma düzeyleri dikkate işlevde bulunma düzeyleri dikkate alınarak BEP hazırlamak alınarak BEP hazırlamak gerekmektedir.gerekmektedir.

-A--A- VAR OLAN VAR OLAN PERFORMANS PERFORMANS DÜZEYİNİN DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ VE BELİRLENMESİ VE YAZILMASIYAZILMASI

Sorun TanımıSorun Tanımı

Ayşe öğretmen bir okul öncesi eğitim kurumunda Ayşe öğretmen bir okul öncesi eğitim kurumunda çalışmaktadır.Ayşe öğretmenin sınıfında dönem çalışmaktadır.Ayşe öğretmenin sınıfında dönem ortasında başka bir okuldan nakil yoluyla gelen altı ortasında başka bir okuldan nakil yoluyla gelen altı yaşında bir kız öğrenci bulunmaktadır.Öğretmen, yaşında bir kız öğrenci bulunmaktadır.Öğretmen, sınıfına yeni katılan öğrenci için, önceki okulundan sınıfına yeni katılan öğrenci için, önceki okulundan gelen bilgilere göre öğretim amaçlarını gelen bilgilere göre öğretim amaçlarını belirlemiştir. Ancak günler geçip günlük planlar belirlemiştir. Ancak günler geçip günlük planlar uygulandıkça; öğretmen, öğrencinin planlarda yer uygulandıkça; öğretmen, öğrencinin planlarda yer alan bazı amaçları kolaylıkla yerine getirdiğini, bazı alan bazı amaçları kolaylıkla yerine getirdiğini, bazı becerilere de sahip olmadığını fark etmiştir. Bu becerilere de sahip olmadığını fark etmiştir. Bu nedenle, Ayşe öğretmen, öncelikle öğrencinin nedenle, Ayşe öğretmen, öncelikle öğrencinin yapabildiği ve yapamadığı becerilerin neler yapabildiği ve yapamadığı becerilerin neler olduğunu belirlemesi gerektiğinin farkına varmıştır.olduğunu belirlemesi gerektiğinin farkına varmıştır.

Performans Düzeyi Performans Düzeyi TanımıTanımı

Var olan performans düzeyiVar olan performans düzeyi, ayrıntılı , ayrıntılı değerlendirme sonuçlarına dayalı değerlendirme sonuçlarına dayalı olarak hazırlanan, öğrencinin olarak hazırlanan, öğrencinin yapabildikleri ve yapamadıklarını yapabildikleri ve yapamadıklarını tanımlayan özet ifadelerdir. Ayrıca, tanımlayan özet ifadelerdir. Ayrıca, performans düzeyi ifadesi, öğrencinin performans düzeyi ifadesi, öğrencinin belirli ihtiyaçlarını tanımlamayı ve belirli ihtiyaçlarını tanımlamayı ve öncelik sırasına dizmeyi öncelik sırasına dizmeyi sağlamaktadır.sağlamaktadır.

Performans Düzeyi Performans Düzeyi İfadelerinde Yer İfadelerinde Yer Alması Gereken Alması Gereken BilgilerBilgiler

Performans düzeyinde yer alması gereken Performans düzeyinde yer alması gereken bilgiler üç ana başlık altında bilgiler üç ana başlık altında toplanmaktadır.toplanmaktadır.

1-1- Belirli bir alandaki öğrenci performansını Belirli bir alandaki öğrenci performansını akran grubuna göre karşılaştıran bilgiler:akran grubuna göre karşılaştıran bilgiler:Aile ve öğretmen, çocuğun başarısının Aile ve öğretmen, çocuğun başarısının akran gurubuna göre ne düzeyde olduğunu akran gurubuna göre ne düzeyde olduğunu öğrenmek ister. Ayrıca, bu bilgi, öğrencinin öğrenmek ister. Ayrıca, bu bilgi, öğrencinin akranlarına göre yapabildikleri ve akranlarına göre yapabildikleri ve yapamadıklarını açıklamayı kolaylaştırması yapamadıklarını açıklamayı kolaylaştırması açısından da önemli olmaktadır.açısından da önemli olmaktadır.

2-2- Öğrencinin yapabildikleri ve Öğrencinin yapabildikleri ve yapamadıklarını belirten bilgiler:yapamadıklarını belirten bilgiler:Bu bilgi, aileye ve öğretmenlere belirli Bu bilgi, aileye ve öğretmenlere belirli beceri alanlarında, öğrencinin var olan beceri alanlarında, öğrencinin var olan durumuna ilişkin fikir vermektedir.durumuna ilişkin fikir vermektedir.

ÖRNEK: ÖRNEK: Öğrencinin matematik testinden birinci Öğrencinin matematik testinden birinci sınıf öğrencilerin düzeyinde puan aldığını sınıf öğrencilerin düzeyinde puan aldığını söylemek yerine, birer birer ona kadar söylemek yerine, birer birer ona kadar sayamamaktadır gibi bir ifadeyi kullanmak, sayamamaktadır gibi bir ifadeyi kullanmak, öğrencinin matematik becerilerinde var öğrencinin matematik becerilerinde var olan performans düzeyine ilişkin fikir olan performans düzeyine ilişkin fikir verebilir.verebilir.

3-3- Öğrencinin belirli bir müfredat Öğrencinin belirli bir müfredat programına katılım düzeyini gösteren programına katılım düzeyini gösteren ifadeler yer almalıdır:ifadeler yer almalıdır:Öğrencinin devam edeceği okulun Öğrencinin devam edeceği okulun eğitim programına dayalı olarak eğitim programına dayalı olarak yapılan değerlendirme sonuçları, yapılan değerlendirme sonuçları, öğrencinin gerçek performansının öğrencinin gerçek performansının yansıtmakta oldukça yararlı yansıtmakta oldukça yararlı olacaktır.olacaktır.

ÖRNEK: Ayşe, 10 cm çapındaki topu, iki ÖRNEK: Ayşe, 10 cm çapındaki topu, iki metre uzağa, iki elini kullanarak metre uzağa, iki elini kullanarak atabilir. Suyun yüzünde durabilir. atabilir. Suyun yüzünde durabilir. Kollarını ve bacaklarını kullanarak Kollarını ve bacaklarını kullanarak beş metre yüzebilir.beş metre yüzebilir.

Öğrencinin Performans Öğrencinin Performans Düzeyinde Yer Alan Düzeyinde Yer Alan Bilgilerin Elde EdilmesiBilgilerin Elde Edilmesi

Öğrencinin performans düzeyinde yer alan Öğrencinin performans düzeyinde yer alan bilgiler;bilgiler;

Aile görüşmelerindenAile görüşmelerinden Ölçüt bağımlı değerlendirme Ölçüt bağımlı değerlendirme

sonuçlarındansonuçlarından Doktor raporlarındanDoktor raporlarından Standart test sonuçlarından ( zeka Standart test sonuçlarından ( zeka

testleri, başarı testleri vb.) elde edilebilir.testleri, başarı testleri vb.) elde edilebilir.

Performans Düzeyi İfadesi Performans Düzeyi İfadesi Yazılırken İzlenmesi Yazılırken İzlenmesi Gereken KurallarGereken Kurallar

Performans düzeyi ifadeleri, Performans düzeyi ifadeleri, bireyselleştirilmiş eğitim programının bireyselleştirilmiş eğitim programının diğer öğeleriyle doğrudan ilişkili ve ilgili diğer öğeleriyle doğrudan ilişkili ve ilgili olmalıdırolmalıdır

ÖRNEK: Eğitim gereksinimi olarak az, çok ÖRNEK: Eğitim gereksinimi olarak az, çok kavramı belirlenmişse öğrencinin kavramı belirlenmişse öğrencinin performans düzeyi de az, çok kavramını performans düzeyi de az, çok kavramını yansıtmalı ve amaçlarda bu beceriye yansıtmalı ve amaçlarda bu beceriye ilişkin amaçlar yer almalıdırilişkin amaçlar yer almalıdır

Performans düzeyi ifadelerinde, Performans düzeyi ifadelerinde, öğrencinin yapabildikleri ve öğrencinin yapabildikleri ve yapamadıklarına ilişkin ifadeler yer yapamadıklarına ilişkin ifadeler yer almalıdır:almalıdır:

Öğrencilerin belirli alanlarda Öğrencilerin belirli alanlarda yapabildiklerini bilmek, yapamadığı yapabildiklerini bilmek, yapamadığı becerilerin öğretiminde yararlanılması becerilerin öğretiminde yararlanılması açısından önemlidir.açısından önemlidir.

ÖRNEKÖRNEK: Öğrenci toplumsal uyum : Öğrenci toplumsal uyum becerileri dersinde paylaşma becerileri dersinde paylaşma becerisini gerçekleştirememektedir. becerisini gerçekleştirememektedir. Ancak öğrenci verilen yönergeleri Ancak öğrenci verilen yönergeleri izlemekte ve verilen görevleri yerine izlemekte ve verilen görevleri yerine getirmektedir.getirmektedir.

Performans düzeyi ifadelerinde, Performans düzeyi ifadelerinde, öğrencinin özrünün eğitsel öğrencinin özrünün eğitsel performansına olan etkisinin doğru performansına olan etkisinin doğru tanımlanması gereklidirtanımlanması gereklidir::

Öğrencinin özrünün ne olduğunun ve Öğrencinin özrünün ne olduğunun ve derecesinin bilinmesi, derecesinin bilinmesi, bireyselleştirilmiş eğitim programı bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlamada önemlidir.hazırlamada önemlidir.

Performans düzeyi, öğrenciye ilişkin güncel Performans düzeyi, öğrenciye ilişkin güncel bilgileri içermelidir:bilgileri içermelidir:

Bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlanırken Bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlanırken yapılan en büyük hatalardan biri, performans yapılan en büyük hatalardan biri, performans düzeyi ifadesinde yer alan bilgilerin güncel düzeyi ifadesinde yer alan bilgilerin güncel olmamasıdır. Genellikle öğretmenler, öğrencinin olmamasıdır. Genellikle öğretmenler, öğrencinin önceki bireyselleştirilmiş eğitim programlarında önceki bireyselleştirilmiş eğitim programlarında yer alan bilgileri yada öğrenciye ilişkin hazırlanan yer alan bilgileri yada öğrenciye ilişkin hazırlanan eski raporlara dayalı bilgileri kullanarak, eski raporlara dayalı bilgileri kullanarak, performans düzeyi ifadeleri oluşturmaktadırlar. performans düzeyi ifadeleri oluşturmaktadırlar. Böylece öğrencinin, geçen zaman içinde Böylece öğrencinin, geçen zaman içinde performansının değişebileceği göz ardı edilmiş performansının değişebileceği göz ardı edilmiş olmaktadır. Performans düzeyinde yer alan olmaktadır. Performans düzeyinde yer alan bilgilerin güncel olabilmesi için bu bilgilerin son 6 bilgilerin güncel olabilmesi için bu bilgilerin son 6 ay içinde toplanmış olması gerekir.ay içinde toplanmış olması gerekir.

Performans düzeyi ifadeleri, açık Performans düzeyi ifadeleri, açık

ve anlaşılır bir dille yazılmalıdır:ve anlaşılır bir dille yazılmalıdır:Performans düzeyi ifadeleri Performans düzeyi ifadeleri

gözlenebilir ve ölçülebilir terimler gözlenebilir ve ölçülebilir terimler kullanılarak yazılmalıdır.kullanılarak yazılmalıdır.

ÖRNEK: “Öğrenci toplama işlemini ÖRNEK: “Öğrenci toplama işlemini bilir” gibi bir performans düzeyi bilir” gibi bir performans düzeyi ifadesi yerine, Öğrenci iki nesne ifadesi yerine, Öğrenci iki nesne kümesinin elemanlarını sayar ve kümesinin elemanlarını sayar ve sonucunu söyler ifadesi sonucunu söyler ifadesi gözlenebilir ve ölçülebilir terimleri gözlenebilir ve ölçülebilir terimleri içerdiği için daha uygun olabilir.içerdiği için daha uygun olabilir.

Öncelikli Becerilerin Öncelikli Becerilerin SeçimiSeçimi

Ayrıntılı değerlendirme sonucunda, Ayrıntılı değerlendirme sonucunda, öğretmen bir öğretim yılında öğretmen bir öğretim yılında öğretilmesi gereken pek çok öğretilmesi gereken pek çok beceri ve kavram olduğunu fark beceri ve kavram olduğunu fark edebilir. Ancak bu becerilerin edebilir. Ancak bu becerilerin öğretimi için bir öğretim yılı öğretimi için bir öğretim yılı olduğu unutulmamalıdır. olduğu unutulmamalıdır.

Öğretim için seçilecek öncelikli becerileri Öğretim için seçilecek öncelikli becerileri

belirlerken göz önünde bulundurulması belirlerken göz önünde bulundurulması gereken özellikler şunlardır.gereken özellikler şunlardır.

1. 1. Öğrenci için işlevsel olan ve daha sık Öğrenci için işlevsel olan ve daha sık kullanılacak beceriler daha az işlevsel olan kullanılacak beceriler daha az işlevsel olan ve daha az kullanılacak olan becerilere göre ve daha az kullanılacak olan becerilere göre tercih edilmelidir.tercih edilmelidir.

Öğrencilerin toplum içinde bağımsız olarak Öğrencilerin toplum içinde bağımsız olarak yaşamalarını sağlayacak ve sıklıkla yaşamalarını sağlayacak ve sıklıkla kullanacakları beceriler diğer becerilere göre kullanacakları beceriler diğer becerilere göre öncelikli olarak seçilmelidir. Bir becerinin öncelikli olarak seçilmelidir. Bir becerinin işlevsel olup olmadığı; o becerinin, işlevsel olup olmadığı; o becerinin, öğrencinin içinde bulunduğu ve gelecekte öğrencinin içinde bulunduğu ve gelecekte bulunacağı ortamlarda kullanılıp bulunacağı ortamlarda kullanılıp kullanılmayacağına göre belirlenir.kullanılmayacağına göre belirlenir.

ÖRNEK: Çiçek isimlerini öğretmek ÖRNEK: Çiçek isimlerini öğretmek gibi bir amaç seçmek yerine, boş gibi bir amaç seçmek yerine, boş zaman etkinliği olarak öğrenciye zaman etkinliği olarak öğrenciye çiçek bakımı öğretilmesi bir çiçek bakımı öğretilmesi bir becerinin nasıl işlevsel becerinin nasıl işlevsel olabileceğine ilişkin bir örnek olabileceğine ilişkin bir örnek oluşturabilir.oluşturabilir.

2. 2. Pek çok ortamda gerçekleştirilebilecek Pek çok ortamda gerçekleştirilebilecek

beceriler sadece bir ortamda beceriler sadece bir ortamda gerçekleştirilecek becerilere tercih edilmelidir.gerçekleştirilecek becerilere tercih edilmelidir.

Bazı beceriler doğal olarak farklı ortamlarda Bazı beceriler doğal olarak farklı ortamlarda gerçekleştirildikleri için, öğrencilerin bu gerçekleştirildikleri için, öğrencilerin bu becerileri tekrar etme olasılıkları artmaktadır; becerileri tekrar etme olasılıkları artmaktadır; böylece öğrenciler bu becerileri farklı böylece öğrenciler bu becerileri farklı ortamlarda kullanabilirler.ortamlarda kullanabilirler.

ÖRNEK: Selamlaşma, diğer bireylerle sohbet ÖRNEK: Selamlaşma, diğer bireylerle sohbet etme gibi sosyal beceriler, farklı ortamlarda etme gibi sosyal beceriler, farklı ortamlarda farklı kişiler tarafından gerçekleştirilmektedir. farklı kişiler tarafından gerçekleştirilmektedir. Tuvaleti kullanma, kişinin görünüşünü Tuvaleti kullanma, kişinin görünüşünü düzeltmesi,diğer bireylere karşı kibar ve nazik düzeltmesi,diğer bireylere karşı kibar ve nazik olma gibi beceriler gün boyunca farklı olma gibi beceriler gün boyunca farklı ortamlarda gerçekleştirilmektedir.ortamlarda gerçekleştirilmektedir.

3. 3. Öğrencinin diğer bireyleri gözleyerek Öğrencinin diğer bireyleri gözleyerek

öğrenebileceği beceriler öncelikli olarak öğrenebileceği beceriler öncelikli olarak seçilmelidir.seçilmelidir.

Okulöncesi düzeydeki öğrencilere, gözleyerek Okulöncesi düzeydeki öğrencilere, gözleyerek öğrenebilecekleri becerileri öğretmek, öğrenebilecekleri becerileri öğretmek, onların grup etkinliklerine katılımlarını onların grup etkinliklerine katılımlarını kolaylaştıracak ve gruptaki bireyleri gözleyip kolaylaştıracak ve gruptaki bireyleri gözleyip onları taklit etmelerini sağlayabilecektir.onları taklit etmelerini sağlayabilecektir.

ÖRNEK: Özel gereksinimi olan öğrenciler ÖRNEK: Özel gereksinimi olan öğrenciler akranlarının yaptığı, musluğu açma-kapama, akranlarının yaptığı, musluğu açma-kapama, elini sabunla yıkama, saç tarama, diş elini sabunla yıkama, saç tarama, diş fırçalama, çizgi çizme gibi becerileri fırçalama, çizgi çizme gibi becerileri gözleyerek ve taklit ederek öğrenebilirler.gözleyerek ve taklit ederek öğrenebilirler.

4. 4. Öğrencinin kendine güvenini Öğrencinin kendine güvenini

artırmasını sağlayacak beceriler artırmasını sağlayacak beceriler öncelikli olarak seçilmelidir.öncelikli olarak seçilmelidir.

Öğrencilerin ilgilerine uygun ve Öğrencilerin ilgilerine uygun ve kişisel hedeflerine ulaşmayı kişisel hedeflerine ulaşmayı sağlayan beceriler, diğer becerilere sağlayan beceriler, diğer becerilere göre öğrencilerin öğrenmeye karşı göre öğrencilerin öğrenmeye karşı motivasyonlarını artırır.motivasyonlarını artırır.

5.5.Bir becerinin gerçekleşmesi için ön Bir becerinin gerçekleşmesi için ön

koşul olan beceriler, ön koşul koşul olan beceriler, ön koşul olmayan becerilere göre öncelikli olmayan becerilere göre öncelikli olarak tercih edilmelidir.olarak tercih edilmelidir.

Seçilen becerilerin, toplum içinde Seçilen becerilerin, toplum içinde öğrencinin bağımsız olarak öğrencinin bağımsız olarak yaşamını sağlayacak karmaşık yaşamını sağlayacak karmaşık becerilerin önkoşulu olma özelliğini becerilerin önkoşulu olma özelliğini taşıması gereklidir. Özellikle taşıması gereklidir. Özellikle okulöncesi çocuklarının ilköğretime okulöncesi çocuklarının ilköğretime hazırlayacak önkoşul becerilerini hazırlayacak önkoşul becerilerini öğrenmeleri gerekmektedir. öğrenmeleri gerekmektedir.

Program AlanlarıProgram AlanlarıBireyselleştirilmiş eğitim programları geliştirmenin Bireyselleştirilmiş eğitim programları geliştirmenin

amacı, öğrencinin özründen kaynaklanan amacı, öğrencinin özründen kaynaklanan sorunları en aza indirgemek ve eğitsel sorunları en aza indirgemek ve eğitsel performansını olumsuz etkileyen sorunları performansını olumsuz etkileyen sorunları azaltmaktır. Dolayısıyla bu amaca ulaşmak için, azaltmaktır. Dolayısıyla bu amaca ulaşmak için,

İletişim ve sosyal beceriler İletişim ve sosyal beceriler Öz bakım becerileriÖz bakım becerileri İşlevsel yaşam becerileriİşlevsel yaşam becerileri Motor beceriler Motor beceriler Bilişsel beceriler Bilişsel beceriler olmak üzere farklı program alanlarına ilişkin olmak üzere farklı program alanlarına ilişkin

becerilerin bireyselleştirilmiş eğitim becerilerin bireyselleştirilmiş eğitim programında yer alması gerekmektedir.programında yer alması gerekmektedir.

İletişim ve Sosyal İletişim ve Sosyal Beceriler Beceriler Dikkat çekme, ilgi arama, Dikkat çekme, ilgi arama,

selamlama, vedalaşma , istek selamlama, vedalaşma , istek bildirme, ret etme, hoşnutluk ve bildirme, ret etme, hoşnutluk ve hoşnutsuzluk belirtme, yanıtlama, hoşnutsuzluk belirtme, yanıtlama, adlandırma, bilgi verme... gibiadlandırma, bilgi verme... gibi

İşlevsel Akademik İşlevsel Akademik Beceriler Beceriler

Bu beceriler toplum içinde bağımsız Bu beceriler toplum içinde bağımsız olarak yaşamalarını sağlamada ön olarak yaşamalarını sağlamada ön koşul olma özelliği taşımaktadır.koşul olma özelliği taşımaktadır.

ÖRNEK: Para kullanımı, saat ÖRNEK: Para kullanımı, saat kullanma, tanıtıcı levhaları kullanma, tanıtıcı levhaları okuma, alışveriş, iş yapma gibi okuma, alışveriş, iş yapma gibi beceriler işlevsel akademik beceriler işlevsel akademik beceriler arasında yer almaktadır.beceriler arasında yer almaktadır.

Mesleki BecerilerMesleki Beceriler

Mesleki beceriler diğer bireylerle birlikte Mesleki beceriler diğer bireylerle birlikte çalışma becerileri, meslek arama çalışma becerileri, meslek arama becerileri, seçilen mesleğin gereğini becerileri, seçilen mesleğin gereğini yerine getirmeyle ilişkili beceriler, ve iş yerine getirmeyle ilişkili beceriler, ve iş yerine koruma becerileri olarak yerine koruma becerileri olarak sınıflandırılabilir (Snell ve Brown, 2000). sınıflandırılabilir (Snell ve Brown, 2000). Mesleki beceriler ile ilişkili becerilerin Mesleki beceriler ile ilişkili becerilerin pek çoğu ilköğretim düzeyinde pek çoğu ilköğretim düzeyinde öğretilmeye başlanabilir. öğretilmeye başlanabilir.

Motor Beceriler Motor Beceriler Motor becerileri büyük kas ve küçük Motor becerileri büyük kas ve küçük

kas becerileri olmak üzere iki kas becerileri olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır.gruba ayrılmaktadır.

Büyük kas becerileri, Büyük kas becerileri, hareket etme hareket etme ve pozisyon alma için gerekli ve pozisyon alma için gerekli becerilerden biridir.becerilerden biridir.

ÖRNEK:Öğrencinin oturması, ÖRNEK:Öğrencinin oturması, yürümesi, koşması, merdiven yürümesi, koşması, merdiven çıkması, zıplaması, bisiklete çıkması, zıplaması, bisiklete binmesi gibi beceriler büyük kas binmesi gibi beceriler büyük kas becerileri arasında sıralanmaktadır. becerileri arasında sıralanmaktadır.

Küçük kas becerileriKüçük kas becerileri: El göz : El göz

koordinasyonu, hareketlilik, sabit koordinasyonu, hareketlilik, sabit durma, simetri ve denge için durma, simetri ve denge için oldukça gerekli olan motor oldukça gerekli olan motor etkinlikler küçük kas becerileri etkinlikler küçük kas becerileri olarak tanımlanmaktadır.olarak tanımlanmaktadır.

ÖRNEK: Boncuk dizme, çivi takma, ÖRNEK: Boncuk dizme, çivi takma, makas kullanma, Legolarla şekil makas kullanma, Legolarla şekil yapma, oyun hamuruyla oynama yapma, oyun hamuruyla oynama vb.vb.

Özbakım BecerileriÖzbakım Becerileri

ÖRNEK: Saç tarama, diş fırçalama, ÖRNEK: Saç tarama, diş fırçalama, krem sürme, el yüz temizliği, krem sürme, el yüz temizliği, tırnak kesme, yemek yeme tırnak kesme, yemek yeme becerileri, giyinme becerileri gibi becerileri, giyinme becerileri gibi beceriler özbakım becerileri beceriler özbakım becerileri arasında yer almaktadır.arasında yer almaktadır.

Bilişsel BecerilerBilişsel Beceriler

Dikkat, algılama, hatırlama, problem Dikkat, algılama, hatırlama, problem çözme gibi bilişsel süreçleri çözme gibi bilişsel süreçleri gerektiren beceriler, bilişsel gerektiren beceriler, bilişsel beceriler olarak tanımlanmaktadır. beceriler olarak tanımlanmaktadır. Genellikle bu beceriler, okuma, Genellikle bu beceriler, okuma, yazma ve matematik gibi akademik yazma ve matematik gibi akademik beceriler için gerekli olan temel beceriler için gerekli olan temel becerilerdir.becerilerdir.

Tüm gelişim alanlarının Tüm gelişim alanlarının değerlendirilmesideğerlendirilmesi

Özbakım becerileriÖzbakım becerileri Bilişsel gelişim becerileriBilişsel gelişim becerileri Kişisel bakım becerileriKişisel bakım becerileri İletişim becerileriİletişim becerileri Günlük yaşam becerileriGünlük yaşam becerileri

Dil edinimi becerileriDil edinimi becerileri

Öz Bakım BecerileriÖz Bakım Becerileri Yemek yeme becerileriYemek yeme becerileri

– Parmaklarıyla yemek yerParmaklarıyla yemek yer– Yiyecekleri koparırYiyecekleri koparır– Çatalla yemek yerÇatalla yemek yer– Kaşıkla yemek yerKaşıkla yemek yer– Bıçak ve çatalı kullanarak yiyeceğini Bıçak ve çatalı kullanarak yiyeceğini

parçalarparçalar– Kulplu bardaktan sıvı içerKulplu bardaktan sıvı içer– Kulpsuz bardaktan sıvı içer.Kulpsuz bardaktan sıvı içer.– Peçetesini kullanır.Peçetesini kullanır.

Giyinme becerileriGiyinme becerileri

– Pantolonunu giyer çıkarırı.Pantolonunu giyer çıkarırı.– Lastikli pantolonunu giyer çıkarırLastikli pantolonunu giyer çıkarır– Düğme ilikler ve çözerDüğme ilikler ve çözer– Fermuarını çeker ve indirir.Fermuarını çeker ve indirir.– Çıt-çıt açar ve kapar.Çıt-çıt açar ve kapar.– Kazağını giyer çıkarır.Kazağını giyer çıkarır.– Bağcıksız ayakkabıyı giyer/çıkarırBağcıksız ayakkabıyı giyer/çıkarır– Bağcıklı ayakkabısını giyer çıkarır.Bağcıklı ayakkabısını giyer çıkarır.– Kabanını giyer çıkarır.Kabanını giyer çıkarır.

Tuvalet BecerileriTuvalet Becerileri

– İşaret ya da sözel olarak tuvalet İşaret ya da sözel olarak tuvalet yapma gereksinimi olduğunu yapma gereksinimi olduğunu ifade eder.ifade eder.

– Kendi kendine tuvalete giderKendi kendine tuvalete gider– Tuvaletini yaparTuvaletini yapar– Tuvaletten sonra temizliğini yaparTuvaletten sonra temizliğini yapar– Sifonu çeker/basarSifonu çeker/basar– Pantolonunu çekerPantolonunu çeker– Ellerini sabunla yıkarEllerini sabunla yıkar

Kişisel bakım becerileriKişisel bakım becerileri

Ellerini yıkar/kurularEllerini yıkar/kurularYüzünü yıkar/kurularYüzünü yıkar/kurularBurnunu mendille silerBurnunu mendille silerDişlerini fırçalarDişlerini fırçalarSaçlarını tararSaçlarını tararTırnaklarını keser ve Tırnaklarını keser ve

temizlertemizlerKulaklarını temizlerKulaklarını temizlerMakyaj yaparMakyaj yaparTraş olurTraş olurCilt bakımını yapar.Cilt bakımını yapar.

Günlük yaşam becerileriGünlük yaşam becerileri

Havaya ve durumuna göre giysi seçerHavaya ve durumuna göre giysi seçer Kirli giysileri çamaşıra atarKirli giysileri çamaşıra atar Giysi ve ayakkabılarını kendisi seçerGiysi ve ayakkabılarını kendisi seçer Ev telefonunun numarasını söyleEv telefonunun numarasını söyle Odasını toplarOdasını toplar Yatağını yaparYatağını yapar Odanın tozunu alırOdanın tozunu alır Zemini temizlerZemini temizler Yiyecek alış verişi için liste hazırlarYiyecek alış verişi için liste hazırlar Basit alışveriş yapar.Basit alışveriş yapar. Basit yemekleri yapar.Basit yemekleri yapar. Sofrayı hazırlar ve toplar. Sofrayı hazırlar ve toplar.

İletişim Becerileriİletişim Becerileri

– Kendisiyle konuşulduğunda konuşan Kendisiyle konuşulduğunda konuşan kişinin yüzüne kısa bir süre bakar.kişinin yüzüne kısa bir süre bakar.

– Kendisine gösterilen bir nesneye Kendisine gösterilen bir nesneye bakarbakar

– Çevresel seslere (insan, Çevresel seslere (insan, hayvan)hareket ederek tepkide hayvan)hareket ederek tepkide bulunur.bulunur.

– Sesin geldiği yöne başını çeviriri ve Sesin geldiği yöne başını çeviriri ve bakarbakar

– Kendisine gösterilen bir nesneye ya Kendisine gösterilen bir nesneye ya da karşısındaki kişiye dikkatle da karşısındaki kişiye dikkatle bakar.bakar.

–Hoşnut olduğunda sesler Hoşnut olduğunda sesler çıkarır ve gülerçıkarır ve güler

–Yetişkin sesine yanıt olarak Yetişkin sesine yanıt olarak kendi sesini tekrarlar.kendi sesini tekrarlar.

–Oyun sırasında yüksek sesle Oyun sırasında yüksek sesle gülergüler

–Resimlere birkaç saniyeliğine Resimlere birkaç saniyeliğine bakar.bakar.

–Aile üyelerini tanıdığını gülerek Aile üyelerini tanıdığını gülerek ya da ağlamayı keserek ya da ağlamayı keserek gösterir.gösterir.

–Neşeli ve kızgın ses tonundaki Neşeli ve kızgın ses tonundaki konuşmalara farklı yüz konuşmalara farklı yüz ifadeleri ile tepki verir.ifadeleri ile tepki verir.

–Kısa bir öyküyü sonuna kadar Kısa bir öyküyü sonuna kadar dinler.dinler.

–Dikkatini 10 dk. Süreyle Dikkatini 10 dk. Süreyle öyküye yöneltir.öyküye yöneltir.

–Yetişkinin yüzüne hafifçe Yetişkinin yüzüne hafifçe vurur ve onları çeker.vurur ve onları çeker.

–Tanıdıklarına dokunmaya Tanıdıklarına dokunmaya çalışır.çalışır.

–Yetişkinin yüz ifadesine göre Yetişkinin yüz ifadesine göre kendi yüz ifadesini değiştirirkendi yüz ifadesini değiştirir

–Adı söylendiğinde o tarafa Adı söylendiğinde o tarafa bakar.bakar.

–Yetişkini taklit ederek el sallar.Yetişkini taklit ederek el sallar.–Adı söylenen tanıdık nesnelere Adı söylenen tanıdık nesnelere

bakar.bakar.– İstendiğinde isteyen kişiye İstendiğinde isteyen kişiye

elindeki nesneyi verir.elindeki nesneyi verir.–Adı söylendiğinde bir nesneyi Adı söylendiğinde bir nesneyi

gösterir.gösterir.– İki yada üç sözcüklü basit İki yada üç sözcüklü basit

talimatları yerine getirir.talimatları yerine getirir.

Öğrencinin Genel Öğrencinin Genel PerformansıPerformansı (a)Yemek yeme becerileri(a)Yemek yeme becerileri: :

Bardaktan su içebilmektedir. Bardaktan su içebilmektedir. Ancak, dilini kontrol etmede Ancak, dilini kontrol etmede zorlandığı için bir miktar su zorlandığı için bir miktar su dışarıya sızmaktadır. Çatal, kaşık dışarıya sızmaktadır. Çatal, kaşık kullanarak yemeğini yemede kullanarak yemeğini yemede zorlanmaktadır. zorlanmaktadır.

(b) (b) Günlük yaşam becerileriGünlük yaşam becerileri:: Öğrenci genellikle yürümek Öğrenci genellikle yürümek istemiyor ve otobüs beklerken istemiyor ve otobüs beklerken yanındaki kişinin elini tutmuyor.yanındaki kişinin elini tutmuyor.

(c) (c) Kişisel bakım becerileriKişisel bakım becerileri:: Öğrenci ellerini suya tutmakta Öğrenci ellerini suya tutmakta ancak sabunu kullanarak ellerini ancak sabunu kullanarak ellerini yıkayamamaktadır. Öğrenci diş yıkayamamaktadır. Öğrenci diş fırçasını rastgele dişlerine fırçasını rastgele dişlerine sürmektedir. Öğrenci eline tarağı sürmektedir. Öğrenci eline tarağı almaktadır.almaktadır.

(d) (d) Konuşma/dil/ iletişimKonuşma/dil/ iletişim:: Öğrenci sınırlı kelime dağarcığına Öğrenci sınırlı kelime dağarcığına sahip olmakla birlikte, söylediği sahip olmakla birlikte, söylediği kelimelerde çok iyi kelimelerde çok iyi anlaşılmamaktadır. Bu nedenle, anlaşılmamaktadır. Bu nedenle, genellikle işaret ve jestlerle ne genellikle işaret ve jestlerle ne istediğini belirtmektedir.istediğini belirtmektedir.

(e) (e) Boş zamanBoş zaman:: Öğrenci kalemi Öğrenci kalemi rastgele sürterek boyama rastgele sürterek boyama yapmaktadır. Bilgisayarı sözel yapmaktadır. Bilgisayarı sözel ipuçları ile açıp ipuçları ile açıp kapatabilmektedir.kapatabilmektedir.

(f) (f) GiyinmeGiyinme:: Öğrenci kazağını, Öğrenci kazağını, pantolonunu, ayakkabılarını pantolonunu, ayakkabılarını çıkarabilmektedir.çıkarabilmektedir.

Performans düzeyi:Performans düzeyi: Öğrenci, kazağını Öğrenci, kazağını pantolonunu, ayakkabılarını pantolonunu, ayakkabılarını çıkarabilmektedir.çıkarabilmektedir.

Uzun dönemli amaç:Uzun dönemli amaç: Öğrenci kazağı Öğrenci kazağı beli lastikli pantolonunu ve bağcıksız beli lastikli pantolonunu ve bağcıksız ayakkabılarını bağımsız olarak giyer.ayakkabılarını bağımsız olarak giyer.

Kısa dönemli amaç:Kısa dönemli amaç: Öğrenci beden Öğrenci beden eğitimi derslerinde, yüzme havuzunda eğitimi derslerinde, yüzme havuzunda yüzme etkinliğinden sonra, kazağının ön yüzme etkinliğinden sonra, kazağının ön yüzü masaya bakacak şekilde yerleştirip, yüzü masaya bakacak şekilde yerleştirip, “kazağını giy” yönergesi verildiğinde, “kazağını giy” yönergesi verildiğinde, kazağını beceri analizindeki basamakları kazağını beceri analizindeki basamakları izleyerek %90 doğrulukta giyerizleyerek %90 doğrulukta giyer..

Kısa dönemli amaçKısa dönemli amaç: Öğrenci beden : Öğrenci beden eğitimi derslerinde, yüzme havuzunda, eğitimi derslerinde, yüzme havuzunda, yüzme etkinliğinden sonra, “pantolonu yüzme etkinliğinden sonra, “pantolonu giy” yönergesi verildiğinde, giy” yönergesi verildiğinde, pantolonunu beceri analizindeki pantolonunu beceri analizindeki basamakları izleyerek %90 doğrulukta basamakları izleyerek %90 doğrulukta giyer.giyer.

Kısa dönemli amaçKısa dönemli amaç: Öğrenci beden : Öğrenci beden eğitimi derslerinde, yüzme havuzunda, eğitimi derslerinde, yüzme havuzunda, yüzme etkinliğinden sonra, “ayakkabını yüzme etkinliğinden sonra, “ayakkabını giy” yönergesi verildiğinde, ayakkabısını giy” yönergesi verildiğinde, ayakkabısını beceri analizindeki basamakları beceri analizindeki basamakları izleyerek %90 doğrulukta giyerizleyerek %90 doğrulukta giyer

Performans düzeyi:Performans düzeyi: Öğrenci ellerini Öğrenci ellerini suya tutmakta ancak sabunu kullanarak suya tutmakta ancak sabunu kullanarak ellerini yıkayamamakta, diş fırçasını ellerini yıkayamamakta, diş fırçasını rasgele dişlerine sürmekte, eline tarağı rasgele dişlerine sürmekte, eline tarağı almaktadır.almaktadır.

Uzun dönemli amaçUzun dönemli amaç: Öğrenci kişisel : Öğrenci kişisel bakım becerilerinden el yıkama, bakım becerilerinden el yıkama, kurulama, dişlerini fırçalama, saç tarama kurulama, dişlerini fırçalama, saç tarama becerilerini bağımsız olarak yerine getirir.becerilerini bağımsız olarak yerine getirir.

Kısa dönemli amaçKısa dönemli amaç: Öğrenci : Öğrenci yemeklerden önce ve sonra, sınıfta resim yemeklerden önce ve sonra, sınıfta resim etkinliklerinden ve tuvaletten sonra, etkinliklerinden ve tuvaletten sonra, “ellerini yıka” yönergesi verildiğinde, “ellerini yıka” yönergesi verildiğinde, ellerini beceri analizindeki basamakları ellerini beceri analizindeki basamakları izleyerek %100 doğrulukta yıkar ve izleyerek %100 doğrulukta yıkar ve kurular.kurular.

Kısa dönemli amaç:Kısa dönemli amaç: Öğrenci Öğrenci yemeklerden önce ve sonra, , “dişlerini yemeklerden önce ve sonra, , “dişlerini fırçala” yönergesi verildiğinde, ellerini fırçala” yönergesi verildiğinde, ellerini beceri analizindeki basamakları izleyerek beceri analizindeki basamakları izleyerek %95 doğrulukta dişlerini fırçalar. %95 doğrulukta dişlerini fırçalar.

Kısa dönemli amaçKısa dönemli amaç: Öğrenci tarak : Öğrenci tarak verildiğinde ve “saçlarını tara” yönergesi verildiğinde ve “saçlarını tara” yönergesi verildiğinde beceri analizindeki verildiğinde beceri analizindeki basamakları izleyerek %90 doğrulukta basamakları izleyerek %90 doğrulukta saçını tarar.saçını tarar.

Performans Düzeyi:Performans Düzeyi: Öğrenci bardaktan Öğrenci bardaktan su içmektedir. Ancak, dilini kontrol su içmektedir. Ancak, dilini kontrol etmede zorlandığı için bir miktar su etmede zorlandığı için bir miktar su dışarıya sızmaktadır. Çatal, kaşık dışarıya sızmaktadır. Çatal, kaşık kullanarak yemeğini yemede kullanarak yemeğini yemede zorlanmaktadır.zorlanmaktadır.

Uzun dönemli amaç:Uzun dönemli amaç: Öğrenci bağımsız Öğrenci bağımsız olarak kendi yemeğini çatal ve kaşık olarak kendi yemeğini çatal ve kaşık kullanarak yer.kullanarak yer.

Kısa dönemli amaçKısa dönemli amaç: Öğrenci beceri : Öğrenci beceri analizindeki basamakları izleyerek analizindeki basamakları izleyerek yemeğini çatalını %90 doğrulukta yemeğini çatalını %90 doğrulukta kullanarak yemeğinikullanarak yemeğini yer. yer.

Kısa dönemli amaçKısa dönemli amaç: Öğrenci beceri : Öğrenci beceri analizindeki basamakları izleyerek analizindeki basamakları izleyerek kaşığını %90 doğrulukta kullanarak kaşığını %90 doğrulukta kullanarak yemeğini yer.yemeğini yer.

Kısa dönemli amaç:Kısa dönemli amaç: Öğrenci yemek Öğrenci yemek sırasında ve sıvı içerken, beceri sırasında ve sıvı içerken, beceri analizindeki basamakları izleyerek kağıt analizindeki basamakları izleyerek kağıt peçeteyle %90 doğrulukta ağzını siler.peçeteyle %90 doğrulukta ağzını siler.

Kısa dönemli amaç:Kısa dönemli amaç: Öğrenci yemek Öğrenci yemek sırasında susadığı zaman, beceri sırasında susadığı zaman, beceri analizindeki basamakları izleyerek %100 analizindeki basamakları izleyerek %100 doğrulukta sürahiden bardağa suyu doğrulukta sürahiden bardağa suyu doldurur.doldurur.

Performans düzeyi:Performans düzeyi: Öğrenci sadece Öğrenci sadece tanıdığı insanları gördüğünde gülümser.tanıdığı insanları gördüğünde gülümser.

Uzun dönemli amaç:Uzun dönemli amaç: Öğrenci Öğrenci karşılaştığı kişilere selam vererek ve karşılaştığı kişilere selam vererek ve evet-hayır sorularına uygun şekilde (baş evet-hayır sorularına uygun şekilde (baş hareketlerini kullanarak) cevap vererek hareketlerini kullanarak) cevap vererek sosyal etkileşimlerini artıracaktır.sosyal etkileşimlerini artıracaktır.

Kısa dönemli amaçKısa dönemli amaç: Herhangi bir sosyal : Herhangi bir sosyal durumda (örneğin, koridorda, durumda (örneğin, koridorda, kafeteryada, ya da bahçede ), arkadaşları kafeteryada, ya da bahçede ), arkadaşları ya da yetişkin selam verdiğinde, Öğrenci ya da yetişkin selam verdiğinde, Öğrenci 5 saniye içinde onlara gülümser.5 saniye içinde onlara gülümser.

Kısa dönemli amaç:Kısa dönemli amaç: Öğrenciye bir şey Öğrenciye bir şey isteyip istemediği, bir yere gitmek isteyip isteyip istemediği, bir yere gitmek isteyip istemediği gibi evet-hayır soruları istemediği gibi evet-hayır soruları sorulduğunda, eğer yanıtı evet ise başını sorulduğunda, eğer yanıtı evet ise başını aşağı yukarıya doğru sallar. aşağı yukarıya doğru sallar.

Kısa dönemli amaç:Kısa dönemli amaç: Öğrenciye bir şey Öğrenciye bir şey isteyip istemediği, bir yere gitmek isteyip isteyip istemediği, bir yere gitmek isteyip istemediği gibi evet-hayır soruları istemediği gibi evet-hayır soruları sorulduğunda, eğer yanıtı hayır ise başını sorulduğunda, eğer yanıtı hayır ise başını aşağıya yukarıya sallar.aşağıya yukarıya sallar.

Performans Düzeyi:Performans Düzeyi: Öğrenci bazen Öğrenci bazen parmağı ile işaret ederek istediği parmağı ile işaret ederek istediği nesneyi gösterir.nesneyi gösterir.

Uzun dönemli amaç:Uzun dönemli amaç: Öğrenci ne Öğrenci ne istediği sorulduğunda, resimlerin istediği sorulduğunda, resimlerin bulunduğu kitapçığı kullanarak ne bulunduğu kitapçığı kullanarak ne istediğini gösterir. istediğini gösterir.

Kısa dönemli amaç:Kısa dönemli amaç: Öğrenciden belirli Öğrenciden belirli bir resmi göstermesi istendiğinde, bir resmi göstermesi istendiğinde, sorulan resmi üst üste üç kez doğru sorulan resmi üst üste üç kez doğru olarak resme dokunarak gösterir. olarak resme dokunarak gösterir.

Kısa dönemli amaçKısa dönemli amaç: Öğrenci resimli : Öğrenci resimli kartlardan istediği nesneyi ya da kartlardan istediği nesneyi ya da etkinliği, doğru resme dokunarak üst etkinliği, doğru resme dokunarak üst üste üç kez bağımsız olarak gösterir.üste üç kez bağımsız olarak gösterir.

Performans düzeyi:Performans düzeyi: Öğrenci boya Öğrenci boya kalemini rasgele hareket ettirerek boyar.kalemini rasgele hareket ettirerek boyar.

Uzun dönemli amaç:Uzun dönemli amaç: Öğrenci üç basit Öğrenci üç basit şekilden oluşan resmin sınırlarını şekilden oluşan resmin sınırlarını belirlemede kullanılan renk ile aynı belirlemede kullanılan renk ile aynı renkte olan boya kalemini eşleyerek, renkte olan boya kalemini eşleyerek, resmin sınırlarını taşırmadan boyar.resmin sınırlarını taşırmadan boyar.

Kısa dönemli amaç:Kısa dönemli amaç: Öğrenci iki basit Öğrenci iki basit şekilden oluşan resmin sınırlarını şekilden oluşan resmin sınırlarını belirlemede kullanılan renk ile aynı belirlemede kullanılan renk ile aynı renkte olan boya kalemini eşleyerek, renkte olan boya kalemini eşleyerek, resmin sınırlarını taşırmadan boyar. resmin sınırlarını taşırmadan boyar.