Bil-210 Bilgisayara Giri

Teknoloji, Bilgi ve Bilgisayarn Tarihi

BIL 110 Bilgisayar Girirt. Gr. Dr. Ahmet Cengizhan DiricanBilgisayar Mh. Bl.

12nsanlar;BeslenmekBarnmak,Gvenliklerini salamak, Salk,gibi yaamsal ilemlerini daha rahat ve gvenli bir biimde gerekletirmek amacyla teknoloji gelitirmektedirler. Yani teknolojiTeknoloji (1/2)insan gereksinimleri, istekleri ve amalar ile ekillenmektedir.

3nsan doduu andan itibaren bir eyler renme abas iindedir. Bu durum, insann yaamn srdrmesi iin yapmas gereken doal ve zorunlu bir davrantr. nsan bunu yaparken evresindeki birok nesneden, canldan ve doa olaylarndan etkilenmektedir. Bylece insanlar yeni dnceler ve yeni fikirler gelitir. Bu da yeni bilgilerin ve buna bal olarak yeni teknolojilerin domasna neden olur. Teknoloji (2/2)Bilgisayarn TarihiBilgisayar, bilindii gibi amzn zellikle de 1970li yllardan sonra- en nemli ve en ok kullanlan teknolojik unsurlarndan biridir.

45Bilgisayarn tarihi gnmzden yaklak 5000 sene evveline dayanmaktadr. Bilgisayar tarihi bilgi ileme, hesaplama ve depolama ilemleri zerinde gelime gstermitir. Bunun nedeni eski alardan beri, baka bir deile insanlarn birbirleri ile olan ilikilerinden itibaren sz edilen ilemler de gelime gstermitir. Bu ilikilerin banda ticari ilikiler gelmektedir. reticinin, rn miktar, retim alan, retim maliyeti vb., tketicinin alm gc gibi deikenler, ticareti etkileyen en nemli noktalardr ve bilinmesi gereken nemli bilgilerdir. Ancak btn bu deikenler srekli olarak deiir. Bu nedenle de ticaretle uraanlarn bilgisayarn geliiminde de nemli yere sahiptir. Bilgisayarlar ilk olarak hesaplama ilemi zerine gelitirilmilerdir. M.. 3000 M.S. 16426Bizim ilk hesap makinemiz ellerimizdi. Zamanla ayn dili konumayan Tccarlar ve dierleri arasnda el-say dili geliti. akl talaryla saylarn belli gruplara ayrlmasna "akl Ta Yntemi" dendi. Ama bu yntemle iin ounu insan yapyordu. Bu sralarda tanabilir bir akl ta aleti yapma dncesi ortaya kt. Bundan Abaks gelitirildi. in, Eski Yunan ve Roma'da deiik tr abaksler kullanld. Gnmzde de Asya'nn birok yresinde Abaks kullanlmaktadr. alma mant olarak dndmzde ilk bilgisayar olarak nitelendirilebilecek olan ara abakstr.

M.. 3000 M.S. 1642

715.yydan itibaren dnyann ticari, kltrel, politik ve askeri merkezi Avrupaya kaymaya balamtr. Bilimsel almalar Avrupada odaklanmaya ve yaylmaya balamtr. Avrupal bilim adamlar eitli alanlardaki bilimsel almalar iin, giderek artan bir younlukta aritmetiksel ilemler ile ilgileniyorlardr.rnek Mekanik Hesaplayclar;Pascaline: 1642, Blaise Pascal, FRStep Reckoner :1671, Gottfried von Leibniz, DLeibniz Wheel (+,-, *, /, karekk alma): 1673, Gottfried von Leibniz, DDifference Engine (Baz fonksiyonlar): 1830, Charles Babage, UK

1642-1854: lk Mekanik Hesaplayclar8Jacquard kendi dokuma tezgahlarnda bir desenden birden fazla ve hzl olarak dokumak iin kartlar zerine desen ve renkleri ikili sistem (0,1) mant ierisinde tanmlayarak dokuma tezgahlarn programlama yoluna girmitir. Jacquard, dokuma tezgahn denetleyen ve delikli kartlar esasna gre alan bir mekanizma kurmutur. Her karttaki delik kalb kullanlacak ipliin rengini belirliyordu. alanlarn konumu da kartlara gre belirleniyor bylelikle de makinann almas kontrol ediliyordu.

1642-1854: Delikli kartlarla Programlama

Delikli kart

Jacquardn delikli kartlar ile alan programlanabilir dokuma tezgah1671 ylnda Gottfried von Leibniz, zaman alc ve rutin aritmetiksel ilemleri kendisinin yerine yapacak bir makine tasarlamtr. Leibnizin gelitirmi olduu ara, tekrarl toplama ilemlerini yaparak, iki saynn arpmn bulabiliyordu. Bunun dnda karma, blme ve karekk alma ilemlerini de gerekletirebiliyordu. Bu aracn ad Step Reckonerd ve hibir zaman yaygn bir kullanm olmamtr. Leibniz, bilgisayarn temel alma prensibi olan ikili sistemin de nclerindendir.

Bu sisteme gre, derecelendirilmi bir tekerlein, eitli pozisyonlar, farkl basamaklara karlk geliyordu. Tekerlein gerektii kadar dndrlmesi ile, sonular elde ediliyordu.

891822de Charles Babbage ngilterede karmak matematiksel tablolarn formle edilmesini salayan Difference Engine Fark Makinesi adl bir makine gelitirmitir. zellikle astronomlarn, muhasebecilerin ve dier kamu grevlilerinin ok sk kullanmak zorunda kaldklar eitli matematiksel tablolar ve bu tablolardaki deerler zerinde yaplan ilemler olduka yorucuydu ok zaman alyordu ve hata yapma olasl ok fazlayd (Ta ve Mutlu, 1991: 22) [1]. Bu gereksinimler zerine Babbage, 1833 ylnda her hangi bir matematiksel ilemi, kullancnn verdii her hangi bir srayla yapabilecek bir makine tasarlad. Bu makineye Analytical Engine Analitik Makine ad verildi.Analitik Makine, buhar enerjisiyle alacak, dililerden, sayalardan ve balayclardan meydana gelecek, delikli kartlar yardmyla denetlenecekti. Analitik Makine, temel olarak iki blmden meydana gelecekti; kullanlacak saylarn ve ara sonularn depolanaca bir bellek memory ve ilemleri gerekletiren bir ilemci processor. ,Ancak mali olumsuzluklar ve tasarndaki baz aksaklklar bu aracn gelitirilmesini engelledi. Analitik Makine dier gelitirilecek olan aralar iin nemli bir hareket noktas olutur. zellikle bellek ve ilemci kavramlar bundan sonraki gelimelerde olduka nemli bir yer tutacaktr. Babbagenin tasarlam olduu Analitik Makine ilk genel amal bilgisayardr.

1642-1854: lk Genel Amal Bilgisayar101830 ylnda, Augusta Ada King adl bir bayan, bilgisayar tarihinin ilk programn hazrlayarak bir aracn almas iin uygulamtr. King Babbagenin tasarlad fakat gelitiremedii Analitik Makinenin almas iin gereken program hazrlam, ancak bu makinenin gelitirilmemesi nedeniyle kullanlamamtr. Kingin hazrlam olduu yazlm, daha sonraki yllarda bilgisayarlarn yazlm blm iin nemli bir balang olacaktr. Bu tarihten itibaren bilgisayarlar sadece donanm ile deil yazlm ile de alr hale getirilecektir. 1979 ylnda bu bayann ad bir bilgisayar programna verilmitir. (ADA Programlama Dili)

1642-1854: lk Bilgisayar Program

Augusta Ada King111854 ylnda rlandal bilim adam George Boole, Boolean Mant olarak bilinen ikili Mantk sistemini gelitirmitir. Boolean Mant, VE (^), VEYA (v) ve DEL ( = )nermelerinden meydana gelmektedir.

1642-1854: Bool Cebiri0 ve 0 = 00 ve 1 = 01 ve 1 = 10 veya 0 = 00 veya 1 = 11 veya 1 = 1 0 deil = 11 deil = 0121874te Christopher Latham Sholes bilgisayarn temel paralarndan olan klavyeyi gelitirmitir. Bu klavye Sholesun adyla Sholes Keyboard bilinmektedir. Ancak gnmzde bu klavye daha ok Q veya QWERTY klavye olarak tannmaktadr. u anda hemen hemen tm PC lerde kullanlan (IBM PCler hari) klavyedir. 1854 1946: Klavyenin cad

Christopher Latham Sholes

Sholes Klavyesi Q veya QWERTY (Sholes Keyboard)131876da Alexander Graham Bell dnya iletiim tarihini kknden deitiren ve byk toplumsal gelimelere n ayak olan telefonu buldu. Telefonun kullanm mant, 1991 de Internetin bulunarak yaygnlamasn da beraberinde getirmitir. Telefonun icadnn nemi gnmzde ok daha iyi anlalmaktadr. 1854 1946: Telefonun cadBellin gelitirdii ilk telefon

141884te Hermann Hollerith delikli kartlar yardmyla alan ve matematiksel tablolar hesaplayabilen makinesine retim izni ald. 1890da yine Hermann Hollerith Amerikan Nfus dairesinin de destei ile, delikli kartlar ve elektrik enerjisi ile alan Tabulating Machine i gelitirdi. Hollerithin gelitirmi olduu makine hesaplamalarn daha hzl ve gvenilir bir biimde yaplmasn salyordu. Tabulating Machine 1890daki Amerikan nufs saymnda kullanlarak denenmi ve retilmesine karar verilmitir. Bu makine daha nceleri 8-9 yl sren nfus saym ilemlerini 2-3 yla indirmitir. Hollerith 1896 ylnda Tabulating Machine Co. Adl irketi kurarak ilk kez hesaplama ve bilgisayar kuruluunun olumasn salamtr. Tabulating Machine Co. daha sonra, (1924) u anda dnyann en byk bilgisayar donanm ve yazlm reticisi olan International Business Machines (IBM) adn alacaktr. 1854 1946: Delikli kartlar + Elektrik1854 1946: Delikli kartlar + Elektrik151890 ABD Nfus Saymnda Kullanlan Tabulating Machine

16Hollerithin kurmu olduu irketle beraber, hesaplama ve benzeri ilemler amacyla retilen aralarn retimi ticari olarak gelimeye balad. retilen aralar genellikle devlet kurumlarnda (Askeri kurumlar, Mali ilemlerle ilgili kurumlar vb.) kullanlmaya balad. Bylelikle bu aralardan seri retime gei eilimi ortaya kmtr. 1911 ylnda Hermann Hollerithin kurmu olduu Tabulating Machines Co., Computing Scale Company ve International Time Recording irketleri birleerek Computing Tabulating Recording Company adn alm daha geni bir alma alan kurmutur. 1924 ylnda Computing Tabulating Recording Company ismini International Business Machines Co. (IBM) olarak deitirmitir. 1925te Vannevar Bush, ilk kez geni kapsaml analog hesaplama makinesi olan Differential Analyzer gelitirmitir. 1854 1946: Analog Hesaplama Makinesi171854 1946: Analog Hesaplama Makinesi

Differential Analyzer

Vannaver Bush1854 1946: Analog Hesaplama Makinesi18

Differential Analyzer 5 ana blmden meydana gelmekteydi. Girdi birimi,kt birimi, Veri iletiminin ve hesaplamalarn yaplmasn salayan aftlar ve arklarMakineyi altran ana burguElektrik motoru. Differential Analyzer191931 ylnda Alman bilimadam Konrad Zuse elektrik enerjisi ile alan ilk hesaplama aralarndan biri olan Z1i tasarlad. Zusenin gelitirmi olduu bu ara, programlanabilen ilk bilgisayar olarak ele alnmaktadr. Z1 bilgisayara klavye ile girilen verileri okuyarak ne yapmas gerektiini belleinde tutabilme yeteneine sahipti. Zuse daha sonra Z2, Z3 ve Z4 adl bilgisayarlar da gelitirmitir. (Z, Zuse KG)1854 1946: Programlanabilen lk Bilgisayar Z1Data sheet

Zusenin gelitirmi olduu aracn bir bellei ve bir tr aritmetik ilemcisi vard. Z1 genel amal bir bilgisayar olarak tasarlanmt ve her trl aritmetiksel hesab yapabiliyordu. Veri girii iin bir klavye kullanlyor, sonular ikili sisteme gre elektrikli ampuller ile okunuyordu. Zusenin gelitirdii ikinci bilgisayar olan Z2 de ise klavye yerine veri girii iin delikli kartlar kullanlmtr. Zuse II.Dnya Sava srerken Nazi ynetimine ifre krmak iin bir bilgisayar gelitirme projesi sundu. Ancak savan uzun sreli olmayacan planlayana Alman ynetimi bu dnem iin uzun sreli bir plandan kand. Zuse kendi irketini kurarak uak fabrikalarnda kullanlmak zere Z3 ve Z4 bilgisayarlarn tasarlad. Sava srsnda Zusenin gelitirdii bilgisayarlarn byk ounluu yok oldu. Sava sonunda Zusenin Z4 bilgisayar Mttefikler tarafndan ele geirildi. Daha sonra Zusenin ZUSE KG irketi SIEMENS tarafndan satn alnd.

19201937de almalarna balayan ABDli bilimadamlar George Stibitz ve S.B. Williams 1940da ilk dijital elektronik bilgisayar gelitirmitir. Stibitzin gelitirmi olduu bu ara Complex Number Calculator olarak bilinmektedir. Bu ara ikili sisteme gre almaktayd.Bu ara, telefon hattna bal bir yazc (teleprinter), bir bilgisayar ve bir telefon hattn ayn anda kullanan ilk bilgisayar sistemidir. Bu sebeple ayn zamanda ilk internet uygulamas olarak da kabul edilebilir.

1854 1946: lk dijital elektronik bilgisayar

211942de Howard H. Aiken ilk dijital bilgisayar olan HARVARD MARK-Ii gelitirdi. 1944te Mark-I (IBM ASCC-Automatic Sequence Controlled Calculator).Mark-I iin Charles Babbagenin almas temel alnmtr. Ancak buhar gc yerine elektrik, mekanik aktarclar yerine ise elektro-mekanik dzenekler kullanlmtr. Mark-I genellikle ilk bilgisayar olarak kabul edilir. Oysa ilk Amerikan bilgisayar Zusenin bilgisayarndan ok daha baarsz olmutur. Mark-1 ile Z serisi bilgisayarlar arasnda nemli bir farkllk hkmetleri tarafndan desteklenip destelenmemeleridir. Zuse, bilgisayarlarn kendi kaynaklar ile gerekletirmi; Aiken ise, hkmet ve ordudan byk destekler grmtr.

1854 1946: lk Dijital Bilgisayar Mark-IBilgisayar dnyasnda asl ve en byk ilerlemenin fitilini ateleyen kii, 1937de Mark 1 adn verdii bilgisayarda yar elektronik devreler kullanmakla Howard Hathaway Aiken olmutur. Mark 1 delikli kart sistemiyle almasna karn; daha nceki benzerlerinden farkl olarak, logaritma ve trigonometri ilemlerini de yapabilmekteydi. Ar olduu hlde, tam otomatik olarak almas ve uzun ilemleri zebilmesi; 1 saniyede 5 tane ilem yapabilen, 18 metre uzunluunda, 2.5 Metre yksekliinde olan Mark 1in en byk zelliiydi. Mark 1, insan mdahalesi olmadan hazrlanan program yrten ilk bilgisayard.211854 1946: lk Dijital Bilgisayar Mark-I22

IBM ASCC MARK-1

231943te yapmna balanan ENIAC adl bilgisayar 1946 ylnda tamamland. ENIAC (Electronic Numerical Integrator and Computer) mali kaynaklar Pentagon tarafndan karlanan bir deneme almas olarak balamtr. ENIAC, 30 ton arlnda, yaklak 18.000 vakum tp, 1500 rle, 70.000 diren ve 10.000 kondansatrden meydana gelen ve 10 x 15 m yani 150 metrekarelik bir alan kaplayan dev bir makine idi. ENIACn almas iin 700 KWlk gce gereksinim vard. Bu makine on haneli 5000 sayy bir saniye iinde toplayabiliyordu. Mekanik hesap makinelerinden 1000 kat daha hzlyd ve o gne kadar elde edilen en byk ilem hznn (Mark-1) yaklak 20 katna sahipti. Tmyle elektronik olarak alan ilk bilgisayar, ENIACtr. 1854 1946: ENIAC (Tmyle elektronik olarak alan ilk bilgisayar)

ENIAC, 6 bayan operatr tarafndan programlanyordu. Programla yntemi ise elle taklp karlan filer, kablolar ve kumanda edilen dmelerdi.ENIAC, tam 8 yl boyunca (1947-1955) hizmet verdi. Ancak alma masraflar kendisinden sonra gelitirilen ocuklar, EDVAC ve ORDVACdan fazla olmaya balaynca, 2 Ekim 1955 ylnda saat 11:45'de elektrik balantlar kesildi. Bylece dnyann ilk elektronik bilgisayar grevini tamamlam olarak tarihteki yerini ald.

23241945te John von Neumann EDVAC adl bilgisayarda delikli kartlar ile ykl program ilemini gerekletirmitir. Ykl program kavram (Stored program Concept)

1854 1946: Ykl Program Kavram

EDVAC iin tasarm neredeyse ENIACn iletime hazr hale gelmesinden nce gelitirilmitir. EDVACn tasarm, ENIACn tasarm srasnda ortaya kan problemlerin ounu zmeye yneliktir. ENIAC gibi EDVAC da Pennsylvania niversitesi tarafndan Aberdeen Kantlama Merkezide ( Aberdeen Proving Ground ) Amerikan Askeri Balistik Aratrma Laboratuvar ( U.S. Army's Ballistics Research Laboratory ) iin yaplmtr. ENIACn tasarmclar J.Presper Eckert ve John William Mauchly, John von Neumann ve dier birka kii tarafndan bir araya getirilmi ve yeni tasarm, von Neumann tarafndan 1945te EDVACn zerine yazlm bir raporun ilk tasla esas alnarak yaplmtr.2425ENIACn retilmesiyle, bilgisayar retiminde de gzle grlr bir gelime meydana gelmitir. 1949 ylnda John von Neumann, ENIAC projesinde gzlemci olarak alm ve panel-fi sisteminin bilgisayarn almas konusundaki yetersizlii belirtmitir. ENIACta i yapmak iin bellekte saklanan veriler zerinde yaplacak olan ilemler operatrler tarafndan srayla makineye bildiriliyordu. Bu bildirim, makinenin panelindeki eitli hcrelere sokulan filer yardmyla, devrelerin uygun bir biimde kapanmas esasna dayanyordu. Bunun zerine kendisinin gelitirmi olduu bellekte sakl program fikrini ortaya atmtr. Bu ilkeye dayal olarak retilen ilk bilgisayar tasarm EDVAC(Electronic Discrete Variable Automatic Calculator) tr. Ancak bu tasarm 1952 ylna kadar baarya ulaamamtr. 1950li yllarn balarna gelindiinde seri halde bilgisayar retimi almalar hz kazand. ENIAC tasarlayan Eckert ve Mauchly (Eckert and Mauchly Computer Corporation) ticari olarak bilgisayar retmek iin irket kurdular. Bunu IBM izledi. Piyasa iin bilgisayar retmek iin organize olan bu iki firma ie lambal bilgisayarlar ile balad.1946 - 200026ENIACtan sonra benzer ilkelerle yaplan ilk bilgisayar UNIVAC-1 (Univesal Automatic Computer) olmutur. ENIACn tasarmclar tarafndan yaplan UNIVAC-1, 1951de tamamland ve ABD Saym Brosuna satld. 1952 ve 1953te , 1954 ve 1955te yedi, 1956da onbe ve 1958de de bir adet retildi ve satld. Buradan da anlalaca gibi UNIVAC-1 ticari olarak retilen ilk bilgisayardr. Ayrca 1954te General Electrice satlan Univac, i dnyasna giren ilk bilgisayar olmutur. 1946 2000 : UNIVAC-1 (Ticari olarak retilen ilk bilgisayar)

Universal Automatic Computer UNIVAC-1271951 ylnda ilk gerek zamanl bilgisayar olan Whirlwind gelitirildi.1946 2000 : Whirlwind (Gerek zamanl ilk bilgisayar)Whirlwind

Whirlwind computer elements.Circuitry from core memory unit of Whirlwind.Core stack from core memory unit of Whirlwind.The Whirlwind computer was developed at the Massachusetts Institute of Technology. It is the first computer that operated in real time, used video displays for output, and the first that was not simply an electronic replacement of older mechanical systems. Its development led directly to the United States Air Force's Semi-Automatic Ground Environment (SAGE) system, and indirectly to almost all business computers and minicomputers in the 1960s.

27281954te bilgisayar retiminde vakum tpleri yerine silikon entegre devreler kullanlmaya balad.1946 2000 : Vakum tplerden Silikona

291969da Honeywell irketi ilk kez ev ve ofislerde kullanlabilecek olan H316 adl bilgisayar retti. 1946 2000: H316 NAMEH316 - Kitchen computerMANUFACTURERHoneywellTYPEHome ComputerORIGINU.S.A.YEAR1965BUILTINLANGUAGERecipes were programmed into it, but language/software is unknownKEYBOARDSmall array of buttons and switchesCPUUnknownSPEED2.5 MHzRAM4 KB magnetic core, expandable to 16 KBROMUnknownTEXTMODESUnknown, probably some kind of text displaySIZE/WEIGHT150 poundsBUILTINMEDIAMagnetic core memoryPOWERSUPPLY475W at 125vACPERIPHERALSUnless you count the cutting board...unknownPRICE$10,600

Honeywell H316 Kitchen Computer

H316 - BilgileriNAMEH316 - Kitchen computerMANUFACTURERHoneywellTYPEHome ComputerORIGINU.S.A.BUILTINLANGUAGERecipes were programmed into it, but language/software is unknownKEYBOARDSmall array of buttons and switchesCPUUnknownSPEED2.5 MHzRAM4 KB magnetic core, expandable to 16 KBROMUnknownTEXTMODESUnknown, probably some kind of text displaySIZE/WEIGHT150 poundsPOWERSUPPLY475W at 125vACPRICE$10,600

29301969da IBM dnyann ilk kiisel bilgisayarn gelitirme almalarn balatt. Bu bilgisayar SCAMP olarak adlandrld. 1970de birok bilgisayar firmas kendi sistemlerini piyasaya srd. Bunun yan sra farkl yazlm ve donanm reticileri kendi gelitirmi olduklar RAM, yazc ve mikro ilemcileri piyasaya srmlerdir.1971de Intel, ilk mikro ilemci olan Intel 4004 gelitirdi. 1971de John Blankenbaker ilk kiisel bilgisayar (PC) olan Kenbak I gelitirdi. 1971de bir mikroip zerinde 15.000 transistr bulunan ilk mikro ilemci Texas Instruments tarafndan gelitirildi. 1972de C programlama dili gelitirildi.1972de UCLA niversitesinde ilk kez bilgisayarlar aras iletiim gerekletirildi.1946 2000: ilk kiisel bilgisayar Gelitirme311975te Bill Gates Microsoftu kurdu ve lk bilgisayar maazas California Santa Monicada ald.1977de Apple bilgisayar kuruldu. (Apple Macintosh)1980de Microsoft, UNIX iletim sisteminin lisansn alarak kendi XENIX 1980de ABDde kullanlan bilgisayar says 1.000.000 ykseldi.1981de Commodore firmas, 1 milyondan fazla sat yapan VIC-20 ev ve ofis bilgisayarn retti.1946 2000: Microsoft, Apple,Commodore,

321981de Adam Osborne ilk tanabilir bilgisayar gelitirdi. 1981 ylnda piyasaya srd 11 kilo arlndaki ilk tanabilir bilgisayarla nemli bir ticari baar elde eden Osborneun adn tayan irketi, ar ve disiplinsiz ekilde bymesinin ardndan 2 yl sonra iflas etmiti. Osborneun 1982de ayda 10 binden fazla satan portatif diki makinesi byklndeki bilgisayar o dnemde byk beeniyle karlanmt. 1986da ABDde bilgisayar kullanm 30.000.000 ulat.1987de Texas Instruments ilk Artificial Intelligence (Yapay Zeka) mikroipini retti.1946 2000: lk Tanabilir Bilgisayar

Osborne 1331989da Poqet firmas MS-DOS ile alan ilk cep bilgisayarn tantt.1989da bir bilgisayarn tamas gereken tm zellikleri barndran ve pillerle alan notebook tr bilgisayarlar piyasaya srld.1991de ilk internet uygulamas gerekletirildi. 1992-3 PDA (Personel Dijital Assistant) tr bilgisayarlar retilmeye balad.1946 2000: lk Cep Bilgisayarlar

Poqet Cep bilgisayarlar341946 2000: PDAs

PDA Personel Dijital Assistant

2000 2012: Daha kk, Tanabilir, Dokunmatik, Hareket Alglaycl, Paylam35

Bilgisayar NesilleriTeknolojide olan gelimeler belirli bilgiler birikmesi niteliinde olduundan bilgisayar tarihi eski tarihlerde yaplm olanlarn zerine son 62 yl ierisinde hzl gelimeler gstermitir. Bilgisayarlarn bu sre ierisindeki geliimi aadaki gibi kuaklara ayrlmtr.363637lk programlama dili makine dilinde yazlmaya baland ve bilgiler bellekte saklanyordu. Bu devrede gelitirilen bilgisayarlarn en byk dezavantaj kaba, byk ve hantal olan vakum tpleridir.

Birinci Kuak Bilgisayarlar (1946-1959)371945 ile 1956 arasndaki yllara tekabl eden bilgisayarlardr ki, II. Dnya Sava artlarnn srete belirgin bir rol olmutur. Ezcmle Alman mhendis Konrad Zuse, 1941de uak ve roketler iin Z3 olarak adlandrlan bilgisayar; buna mukbil mttefik kuvvetler bilgisayar almasna hz vermi ve bu balamda ngilizler, Almanlarn mesajlarn zmek iin Colossus adl gizli kodlar krabilme zellii olan bilgisayar, BM irketiyle alan Howard Hathaway Aiken Mark 1i; yine sava artlarnda gelien bir dier bilgisayar Amerikan Hkmeti Pensilvanya niversitesi ile ortaklaa ENAC tasarlamlardr.

38lk dnemde kullanlan Vakum Tplerinin yerine transistrler kullanlmaya baland. Bununla beraber daha hzl ve daha az elektrik harcamaktayd. ASSEMBLER makine dili kullanlmaktayd. Bu dnem bilgisayarlarna yazclar, tape birimleri, disk birimleri, iletim sistemi ve eitli programlar eklendi.kinci Kuak Bilgisayarlar (1959-1964)381959 ile 1964 arasndaki geliim ve deiimi havi bilgisayarlardr. Bu evrenin belirgin hususiyeti; vakum tpler yerine transistorlarn bilgisayarda kullanlmasdr. Transistor, yar iletken malzemeden imal edilmi elektronik devre elemandr. Transistorlarn vakumlu tplere oranla enerji verimleri yksektir. Ayrca bir tp belirli bir snma sresi gemeden almad hlde, transistorlar gerilim uyguland gibi alyordu. Boyut olarak tplerden ok daha kk ve portatif olan ve mr tplerden 5 kat daha fazla olan transistorlar bu evrede belirgin bir rol stlenmitir.1960l yllarn balarnda niversitelerde ve iyerlerinde ikinci nesil bilgisayarlar kullanlmaya baland. Bu dnem bilgisayarlarna yazclar, tape birimleri, disk birimleri, iletim sistemi ve eitli programlar eklendi. Ayrca yine bu dnemde bilgisayarn geliimine paralel yeni meslek guruplar teekkl etti: Programc, bilgisayar sistem uzman ve sair kinci nesil bilgisayarlara en nemli rnek IBM 1401dir.

39Transistrler bir araya getirilerek Entegre Devreler yapld. lk Merkezi lem birimi CPU yapld.nc Kuak Bilgisayarlar (1964-1970)391964-1970 aras zaman dilimini kapsayan bu evrede; vakumlu tplerden daha avantajl olsalar dahi fazla miktarda s yaydklar iin transistorlar, makinenin hassas i paralarnn abuk bozulmasna sebep oluyordu. Ama kuartz bu sorunu zd. Kuartz bugn alternatif tpta da kullanlan deerli bir tatr. Radyasyonu engelleyici bir zellii vardr.1958 ylnda Texas Instruments mhendislerinden Jack Kilby tmleik devreyi (Integrated Circuit (IC)) gelitirdi. Tmleik devre (IC), kuartzdan yaplm kk bir silikon disk zerinde 3 elektronik bileenden meydana gelir. Bu dnem, pek ok parann monte edildii ip syesinde bilgisayarlar hzl bir ekilde klmeye balad. Yine bu dnem, iletim sistemi erevesinde alternatif programlarn oald dnemdir.

40lem ve kontrol birimlerinin tmnn bir arada bulunduu chipler gelitirildi.Boyutlat klrken fiyat dt.lk kiisel bilgisayar retildi.LAN (Local Area Networks) ve WAN (Wide Area Network) gelitirildi.ok kk ve tanabilir bilgisayarlar yapld.Internet hayatn her alanna girdi ve yaygnlat.Drdnc Kuak Bilgisayarlar (1970 - )401970den gnmze kadar olan evre... Bu evrede iplere, binlerce bileen monte edildi. Boyutlar kldke kld. Bu dnemde bilgisayarlarn boyutlar daha da kld gibi, fiyat cinsinden ederi de azald, ucuzlad.

1971 ylnda ntel 4004 ipini retti. 1981de evde, iyerinde, okulda kullanlmak suretiyle bilgisayarlar gnlk hayata girdi.

Bu dnem, kiisel bilgisayarlarn(Personal Computer -PC-) balang dnemidir. 1981de kiisel bilgisayar adedi 2 milyonken 1982de 5.5 milyon, 1992de bu say 65 milyon olmutur. Ayrca BM PC ile Apple rekabeti de bu dnemde ( 1984) balar.

Bu dnemde, aralarnda mesafe bulunan(170 Metreye kadar ) bilgisayarlar birbirine balayan adna LAN denilen a sistemi gelitirildi. LANn alm: Local Area Networktur. Trkesi: Yerel Alan A. Ayrca aralarnda coraf bir uzaklk mevzubahis olan yerlerde konumlanm (mesel iki ehir veya iki lke) bilgisayarlar birbirine balamak iin WAN a gelitirildi. nternet dediimiz olgu, WANn rndr. Neticede WAN ile bal olan bilgisayarlar, mevcut bilgisayarlarda bulunan btn verileri kullanabilir.

Yine bu dnemde dizst ve cebe sabilecek kadar kk bilgisayarlar yapld, gelitirildi.

nternetin insan hayatna girmesi ve yaygnlamasyla bilgisayarn nemi kat kat daha da artt.

41Yapay zeka yapma ynnde almalar yaplmaktadr.Yerel depolama ve ileme yerine global hizmet alm (Cloud Computing)Yeni etkileim tekniklerinin yaygnlamasDokunmaKonumaHareketDnerek iletiimBilgisayarlarn insanlara duyarl ve uyumlu hale gelmesi.Bilgisayarlarn insanlarla diyalog iinde tpk bir asistan veya i arkada eklinde almas..Beinci Kuak Bilgisayarlar (, ?)41