www.belarustourism.by

Puszcza Białowieska

Odwiedzicie najstarożytniejszy rezerwat leśny w Europie

Gościnność bez granic

Rzeczpospolita Polska

Znaki umowne

miejsca życia zwierząt i ptaków

hotele

domki myśliwskie i dla gości

woliery

folwark Dziada mrozu

ŻubR

Łoś

Jeleń

DZik

bóbR

GŁusZec

Republika białoruś

Puszcza Białowieska

Państwowy Urząd Ochrony Przyrody Park Narodowy «Puszcza Białowieska» jest unikalnym przyrodniczym kompleksem rozmieszczonym na południowym zachodzie Białorusi, 340 kilometrów od Mińska. Terytorium czyni 152962 hektarów, rozciągłość z północy do południa — prawie 70 km. Miejscowość jest równinna, z niewysokimi pagórkami, między którymi płynnie ciekną niewielkie rzeczki. Jeziora pochodzenia przyrodniczego nie są.

W 1939 roku, na bazie historycznie ukształtowanego terytorium chronionego był założony rezerwat Puszcza Białowieska. W 1992 roku przez orzeczenie UNESCO rezerwat został włączony do Spisu Światowego Dziedzictwa Przyrodniczego Ludzkości, a w 1993 roku puszcza nabyła status biosferowego rezerwatu. Końcem roku 1997 Rada Europy nagrodziła Park Narodowy Europejskim dyplomem.

Florę puszczy tworzy niezwykłe połączenie roślin z południa i północy, klimatu nadmorskiego i kontynentalnego. Tutaj rośną więcej niż 1000 rodzajów roślin drzewnych, krzaczastych i trawiastych, z których 61 gatunków włączono do Czerwonej Księgi Republiki Białoruś,

270 gatunków mchów, więcej niż 290 porostów i około 600 gatunków grzybów.

Świąt zwierzęcy puszczy jest taki bogaty, że jest ciężko wymienić wszystkich jego przedstawicieli. Tutaj żyją 59 gatunków ssaków, więcej niż 250 gatunków ptaków (40 z nich są wpisane do Czerwonej Księgi Republiki Białoruś), 11 gatunków płazów, 7 gatunków gadów, 27 gatunków ryb. Bardzo licznymi są owady — około 10 tysiąc gatunków.

Gospodarzem zwierzęcego królestwa puszczy jest potężny żubr. Ten olbrzym osiąga długości do trzech metrów oraz waży (dorosły samiec) około tony! Zniszczony bez mała wszędzie w Europie jeszcze w XVIII stuleciu, znalazł sobie schronienie w Puszczy Białowieskiej. Znany badacz puszczy S.A. Sewercow napisał: «Puszcza zachowała się, dlatego że w niej żyły żubry, a żubry zachowały się, dlatego że była puszcza». W Parku Narodowym starannie chroni się wszystko, co jest połączone z tymi reliktowymi zwierzętami. Zachowało się nawet koryto dla zimowego podkarmiania żubrów, datowane 1907 rokiem.

Państwowy Urząd Ochrony Przyrody Park Narodowy «Puszcza Białowieska»

225063, w. Kamieniuki, rejon kamieniecki, obwód brzeski, Białoruś• Zamówienia na wycieczki do Muzeum przyrody, woliery z dzikimi

zwierzętami, do folwarku Dziada Mrozu:tel. +375 1631 56267• Rezerwacja miejsc w hotelach, domu hrabiego Tyszkiewicza

(9 miejscowy starodawny pałacyk), domu myśliwców «Pererow» (5 miejsc), zwiedzenie łaźni, sauny, rybaczenie dla zamieszkałych w hotelu.

tel. +375 1631 56398• Hotel nr 1*** (kompleks turystyczny)tel. +375 1631 56497• Hotel nr 2 (w. Kamieniuki)tel. +375 1631 56572• Hotel nr 3*** (kompleks turystyczny)tel. +375 1631 56543

1

iałowieża... Cud ziemi białoruskiej — jeden z powszechnie znanych sym­

boli naszego błękitnookiego kraju. Bezcenny podarunek Przyrody człowiekowi. Wielowiekowe leśne zarośla, olbrzymi dęby, zgrabne sosny i bajeczne smreki, gustowne liście brzóz, a na dole różnokolorowe kwiaty i rozmaite zioła! Tu mają przestworze zwierzę i ptak, motyl i ledwie zauważalna muszka... Piękna o jakiejkolwiek porze roku puszcza oczaruje, urzeknie, hojnie napoi czystym powietrzem. Przyjeżdżajcie do Puszczy Białowieskiej i zawieźcie z sobą wrażenia o najstarszym lesie europejskim...

KONTAKTOWA INFORMACJA

• Restauracja «Białowieska Puszcza»(zamówienia indywidualne i kolektywne, białoruska i europejska

kuchnia, wielki wybór firmowych potraw ze zwierzyny, jagód, grzybów)tel.: +375 1631 56564, 56436

Jak się dostać do Puszczy Białowieskiej:• Taksówki trasowe Brześć — Kamieniec — Kamieniuki. Odprawa

z Brześcia 7.00, 12.30, 17.00 (oprócz środy)• Bezpośredni autobus­ekspres: 8.25, 14.30• Osobistym transportem samochodowym:z Brześcia — po trasie Brześć — Kamieniuki (Р83) — 60 kmz Mińska — po trasie Mińsk — Brześć (М1) do zakrętu w kierunku m.

Żabinka (Р7) do m. Kamieniec i dalej do wsi Kamieniuki (Р83) — około 380 km

z Mińska — po trasie Mińsk — Brześć (М1) do zakrętu w kierunku m. Słonim (Р21) do m. Kamieniec i dalej do wsi Kamieniuki (Р83) — około 380 km

Puszcza Białowieska │ Strony historii

Na tej stronie (od góry na dół):Strategiczna szosa Prużany — Hajnówka, która

przechodzi przez puszczę. Fragment mostu z litym dwugłowym orłem.

Asfaltowa droga torowana w miejscu jednej z kolei wąskotorowych, które były wybudowane na okupowanych przez Niemców terytoriach podczas I Wojny Światowej w celu przemysłowego zagospodarowania puszczy.

Asfaltowa droga torowana w miejscu jednej z kolei wąskotorowych, które były wybudowane na okupo­wanych przez Niemców terytoriach podczas I Wojny Światowej w celu przemysłowego zagospodarowania puszczy.

2 Odwiedzicie najstarożytniejszy rezerwat leśny w Europie

P ierwsza wzmianka o starym dziewiczym lesie spotyka się

u Herodota w V wieku przed n.e. Znacznie później (70 —120 lata n.e.) o nim pisali Pliniusz i Tacyt. Puszcza była zaznaczona i w Ipatjewskiej kronice, która datuje się rokiem 983. Wtedy leśny masyw zaczynał się od brzegów Bałtyki i ciągnął się daleko na południe. W tych krajach najpierw były osiedliny Jatwiagów, Dregowiczy, Bużani, Narewlan.

Historia pochodzenia samej nazwy «Puszcza Białowieska» dotychczas jest niewyjaśniona. Pierwsze jej wzmian­kowanie w listach polskich i litewskich pochodzi z roku 1409.

Od dawna puszcza służyła jako bogaty łowiecki teren użytkowy, wy­korzystywały się i inne jej bogactwa. W swoim poemacie «Pieśń o żubrze» M. Husowski pisał, że to jest «...skarb­nica żywicy i smół okrętowych, skórek

kunich, i miodu, i wosku, i zwierzyny». Las wytrzebiał się celem zaopa­trzenia w surowice i paliwo smo­larni, fabryk potażu, hut żelaza i tartaków. Ogromną szkodę wy­rządziły pożary, inwazje leśnych szkodników, wojny... Zmieniali się

granice i gospodarze...Jednak we wszystkie czasy

puszcza zostawała chronionym leśnym masywem. Jeszcze w końcu XIV — początku XV stuleci książę Ja­giełło ogłosił ją rezerwatem. Za swoją nienaruszoność puszcza jest zobowią­zana i żubrowi. Chęć zachować ten gatunek od pełnego wymarcia pobu­dzała właścicieli uchwalać ochronne ustawy. Na przykład,

w 1897 roku car Mikołaj II wydaje dekret o zachowaniu pierwotnego wyglądu lasu, a nie ciągnięciu z niego zysków. W 1939 ro ku Puszcza Białowie­ska stała się terytorium BSRR i na ­ była status Białoruskiego Rezerwatu Państwowego Puszcza Białowieska.

Po Drugiej Wojnie Światowej tery­torium puszczy zostało rozdzielone na dwie części — białoruską i polską. Bia­łoruś otrzymała 74,5 tys. ha rezerwatu leśnego. Dosłownie «od zera» tworzyła się baza naukowa. W 1957 roku rezer­wat reorganizowano w Państwową Gospodarkę Ochronno­Myśliwską, gdzie zwiększało się pogłowie dzikich zwierząt, na których polowały wysoko postawione osoby. Dla interesantów dostęp był ograniczony i wychodził w zasadzie na odwiedzenie Muzeum przyrody i wolier ze zwierzętami.

W 1991 roku w ścianach rezydencji «Wiskuli» przywódcy Rosji, Ukrainy i Białorusi podpisali porozumienie, które otrzymało nazwę «układ białowieski», o wyjściu tych republik ze składu ZSRR i utworzeniu Wspólnoty Niepodległych Państw (WNP). Po tym historycznym zdarzeniu wieś Wiskuli zdobyła popu­larność światową.

We wrześniu 1991 roku przez Uchwa­łę Rady Ministrów Republiki Białoruś był stworzony pierwszy w republice Państwowy Park Narodowy Puszcza Białowieska, przemianowany później w Państwowy Urząd Ochrony Przyrody Park Narodowy «Puszcza Białowieska».

Znaczącą datą v historii Puszczy Bia­łowieskiej stanie się grudzień 2009 ro ­ ku — Park Narodowy uroczysto uczci swoje 600­lecie!

Na tej stronie:Myśliwski pałacyk Wiskuli, w którym w roku 1991 przywódcy Rosji, Ukrainy i Białorusi podpisali

porozumienie, które otrzymało nazwę «układ białowieski», o wyjściu tych republik ze składu ZSRR i utworzeniu Wspólnoty Niepodległych Państw (WNP). Po tym historycznym zdarzeniu wieś Wiskuli zdobyła popularność światową.

3www.eng.belarustourism.by/pushcha/

Puszcza Białowieska │ Flora i fauna

P uszcza jest dziwnym komplek­sem przyrodniczym, w którym

wyróżniono 75 leśnych typów, zare­jestrowano ponad tysiąc gatunków roślin kwiatowych i wyższych. Na jej te rytorium doskonale zżyły się rośliny z różnych stref klimatycznych: od stref subtropikalnych do podbieguno­wych. Przywrotnik przymglony rośnie w puszczy 250 kilometrów na zachód od granic swojego głównego areału, а turzyca torfowa — 380 kilometrów na południe.

Tu rośną prawdziwe rarytasy euro­pejskiej flory: różne gatunki storczyków, w tym prawie zanikłszy w Zachodniej Europie obuwik pospolity, w leśnych chaszczach chowają się rośliny z czarowną nazwą «skrytka», spotykają się jarzmianka, fiołek nibypsi, pluskwica europejska...

To jest najstarszy las w Europie — rośną tutaj około dwóch tysięcy drzew­olbrzymów, 600­roczne dęby, 350­roczne jesiony i sosny, 250­roczne smreki. Więcej nigdzie w Białorusi nie spotkasz przyrodnicze populacje jodły pospolitej i dębu bezszypułkowego.

Puszcza Białowieska jest praw­dziwym edenem dla zwierząt. Jeleń

szlachetny, łoś, kozula, dzik, lis, wilk, ryś, kuna, zając wolno brodzą po znanych tylko im ścieżkach... «Impe­ratorem puszczy» nazywają tu żubra. Ten gatunek udało się przywrócić do przyrody prawie z niebytu. Żubrów w puszczy zniszczyły podczas Pierwszej Wojny Światowej: w 1919 roku była zabita ostatnia wolno żyjąca żubrzyca. Ogromnych wysiłków potrzebowała praca związana z przywróceniem ich pogłowia. I dziś w leśnych zaroślach wolno brodzą prawie 400 tych leśnych olbrzymów.

Ptasia różnorodność oszałamia nie­mniej. Głuszec, cietrzew, kuropatwa zwyczajna, puchacz, żuraw zwyczajny, dzięcioł trójpalczasty... Jeśli poszczęści się, można zobaczyć orła bielika. A czapla biała stała się prawie zwy­czajnym gatunkiem na wodowiskach w puszczy.

Muzeum przyrody (rozmieszczony w osiedlu Kamieniuki rejonu kamie­nieckiego) cieszy się dużą popularno­ścią: blisko 200 tysięcy turystów co rok zapoznają się z jego kolekcjami. W halle gości spotyka «gospodarz puszczy» — majestatyczny żubr.

Ekspozycja włącza więcej niż tysiąc eksponatów. Dobrze wykonane zwierzęta wypchane wyglądają «jak żywe». Potężny żubr, pewny swojej siły, czujny jeleń przysłuchuje się do leśnych dźwięków, dziki z prążkowanymi mło­dymi prosiętami, ryś ze swoimi czarow­nymi kociątkami, giętka łasica i szybka kuna, gronostaj w swoim cudownym futrze, chytry lis i szary wilk, mieszkańcy wodowisk — bóbr, nornica, wydra... Na pierwszym piętrze — ptasie króle­stwo: dumne orły, zabiegane kaczki, smukłe czaple i czarne bociany, pięk­ne głuszce i mądre sowy... Rozsiadły

się na gałązkach i całkiem malutkie ptaszki — mysikróliki, strzyżyki, piegże, zięby, szczygły...

Grzybowa kompania jest przedsta­wiona w całej swojej różnorodności: od surojadki do ogromnej głowy szmaciaka gałęzistego...

Dziwi oryginalnie dokonana de­koracyjna mapa puszczy z podświe­tlaniem. Jest przedstawiona i kopia pomnika żubrowi na cześć słynne­go polowania Aleksandra II. Jest niemożliwe przejść mimo obszernej galerii fotograficznej — w 2006 roku Krasnogorskie Archiwum dokumentów filmowych i fotograficznych przeka­zało Parku Narodowemu kopie zdjęć carskich polowań w Puszczy Biało­wieskiej, w których brał udział cesarz Mikołaj II.

W muzealny kompleks wchodzą demonstracyjne woliery z dzikimi zwie­rzętami — żubrami, łosiami, jeleniami szlachetnymi, dzikami...

Na tej stronie (od góry na dół, od lewej ku prawej):Dla grupy żubrów, żyjących w demonstracyjnych

wolierach, są stworzone warunki przybliżone do naturalnych.

Muzeum przyrody jest rozmieszczone w osiedlu Kamieniuki. Jego ekspozycja włącza więcej niż tysiąc eksponatów (zwierzęta i ptaki wypchane, fotodokumenty i inne).

Guz (napływ na pniu), znaleziony blisko 20 lat temu, dziwnie przypomina głowę żubra.

4 Odwiedzicie najstarożytniejszy rezerwat leśny w Europie

Na tej stronie (od góry na dół, od lewej ku prawej):Dzik jest jednym z najbardziej licznych gatunków

ssaków kopytnych, żyjących w puszczy.

Z dębami podobnymi temu spotkacie się z reguły nie w lesie, a na otwartym obszarze. To drzewo ma około 300 lat. Średnica jego pnia 1,5 metrów. Jedna z trzech jego głównych gałęzi była złamana huraganowym wiatrem. W wyniku powstała duża dziupla.

Pogłowie kozuli jest skłonne do znacznych wahań oraz zależy od warunków zimy i ilości dużych drapieżników.

5www.eng.belarustourism.by/pushcha/

Puszcza Białowieska │ Folwark Dziada Mrozu

napisać Dziadowi Mrozowi na adres: 225063, obwód brzeski, rejon kamie­niecki, p/o Kamieniuki. List nie zabłądzi nawet, jeśli na kopercie będzie prosto napisano: Puszcza Białowieska, Dzia­dowi Mrozowi.

a Starożytny las, ostre dzidy roz­gałęzionych smreków, smukłe

sosny, potajemne zwierzęce ścieżki, ptasi szczebiot... Właśnie w takim miejscu 25 grudnia 2003 roku powstał pałac Dziada Mrozu i jego czarownej wnuczki Śnieżki.

I zaczęły się czary. Wychodzi na rzeźbiony ganek dobry dziad z długą białą brodą, w ręce ma czarowny kij, a obok Śnieżka w błękitnym ubraniu. Dzieci trafiają do baśni, a dorośli po­wracają do dzieciństwa...

Dziad Mróz żyje w puszczy cały rok, a Śnieżka, która się boji roztajać, latem odjeżdża na Północny biegun — do swojej babki Matki Zimy.

W dniach noworocznych świąt gości więcej, aniżeli zwykłe. A na najwyższej w Europie noworocznej 40­metrowej żywej piękności — choince rozbłyskują wieczorami tysiące różnobarwnych ogników.

Obok folwarku są urządzone koryta dla żubrów, dokąd przychodzą w zimie na podkarmianie. Zwierze zachowują się spokojnie, jak gdyby rozumieją, że nikt nie wyrządzi im krzywdy.

Gościnni gospodarze majątku poczęstują drogich gości niezwykle wonną herbatą na trawach puszczy, smacznymi gorącymi blinami z ma­słem, miodem, podsmażonym sadłem z cebulą, innymi daniami.

W objętościowych kufrach Dzia­da Mrozu zachowują się listy, na ścianach są rozwieszone rysunki, na regałach są rozstawione przysłane podarunki.

Pracowici pomocniki pomagają starcowi rozbierać pocztę, dlatego że listy przychodzą workami. Dzieci mogą

Na tej stronie (od góry na dół, od lewej ku prawej):Odwiedzić folwark i spotkać się z Dziadem Mrozem

można o jakiejkolwiek porze roku.Snegurochka comes to Ded Moroz in winter.

W pałacu stoi bajeczny tron Dziada Mrozu, zdobiony błyszczącymi żarówkami.

W zimie do Dziada Mrozu przyjeżdża Śnieżka.

Co rok białoruski Dziad Mróz otrzymuje ponad 7 tysięcy listów. Najmniejszy korespondent ma 3 lata, najstarszy — 65!

Osobliwością folwarku jest ogromna żywa choinka, zdobiona pięciu tysiącami żarówek. Jej wysokość 40 metrów, i jest prawdopodobnie, najwyższą noworoczną choinką nie tylko w Europie, ale i na całym świecie.

6 Odwiedzicie najstarożytniejszy rezerwat leśny w Europie

Na tej stronie (od góry na dół):Odwiedzając folwark Dziada Mrozu na specjalnie

urządzonej polanie koniecznie trzeba spróbować apetyczne bliny z miodem, konfiturą, albo skwarkami.

Oprócz rzeźbionego drewnianego jednopiętrowego domu Dziada Mrozu na terytorium folwarku są dużo ciekawe rzeczy: domek Śnieżki, skarbiec, cudotwórcza studnia, wietrzny młyn, rzeźbiarskie kompozycje itd.

7www.eng.belarustourism.by/pushcha/

Obok folwarku Dziada Mrozu znajduje się placyk z podkarmiaczkami, gdzie w zimowym okresie istnieje duża wiarygodność spotkać dzikich zwierząt (na przykład, stado żubrów).

malownicze krajobrazy, czyste po­wietrze, rzadkie zwierze i rośliny w

ich przyrodniczym środowisku, wieko­we drzewa... Ale nie tylko to pozostawi niezapomniany ślad w duszy każdego, kto chociażby jeden raz zabawił w puszczy. W rezerwacie zachowały się obozowiska starożytnego człowieka, kurhany­wskazówki wzdłuż dróg, po­grzebowe pomniki­kurhany... Puszcza zachowuje mnóstwo legend i podań.

Po wojskowo­strategicznej szosie, która została przebita w puszczy na samym początku zeszłego stulecia, przebiega trasa turystyczna «Carski trakt». Droga była otwarta w 1903 roku przez żonę cara Mikołaja II Aleksandrę Fiodorowną. Na dziesięciu mostkach, które znajdują się na białoruskiej stronie puszczy, są odnowione odlane z metalu dwugłowe orły, zniszczone podczas Pierwszej Wojny Światowej.

Tylko pieszo, jak chodzą pątnicy, można dostać się do kamienia, na którym widać ślad nogi Matki Boskiej. Przechadzając po lesie, lubowała się przyrodą, i raptem do jej pantofla trafił kamyk. Aby jego wytrząść, bosą nogą wstała na głaz. Tak i pozostał odcisk.

Gościnność i życzliwość są naro­dowymi cechami Białorusinów. A dla gości Puszczy Białowieskiej nakrywa się taki stół, że nawet wyrafinowane sma­kosze wpadają w zachwyt. W jadło­spisie restauracji znajdziecie jeleninę pod sosem, kiełbaski po białowiesku z wątróbki jelenia, duszone mięso dzika, kurki w garnczku, niezwykle aroma­tyczną grzybową zupę po wiejsku, nasycony sok żurawinowy z wyciśnię­tych pożytecznych jagód.

Jeszcze jeden firmowy poczęstunek — wódka Puszczanska, przygotowana na podstawie prastarych, dziadkowych przepisów, zachowanych przez miej­scowych mistrzów.

Puszcza Białowieska │ Trasy turystyczne

GŁÓWNE TRASY TURYSTYCZNE W PUSZCZY:

* Szlak turystyczny nr 1 «Podróż po

Puszczy Białowieskiej» (rodzaj — samo­chodowy). Dwa warianty: krótki (50 km) z czasem trwania 2 godziny, długi (120 km) — 4 godziny.

Krótki opis. Na szlaku zobaczycie: 600­roczny dąb­olbrzym, najstarszą w republice sosnę (ma prawie 400 lat), a także różne typy masywów leśnych, ciekawe rośliny, jezioro Ladskoje, gdzie można popatrzeć z upodobaniem na różne gatunki ptaków i spojrzeć na ślady działal­ności bobrów. Amatorzy przyrody, historii i jej tajemnic na długiej trasie mogą zobaczyć oprócz tego staro­żytne kurhany­mogilniki, pogański kamień­ofiarnik, dąb­«uzdrawiacz», rezerwatową dąbrowę z drzewa­mi­olbrzymami, miejsca karmienia żubrów i innych roślinożernych zwierząt, ciche leśne rzeczki, działkę lasu, wniesioną do Spisu Świato­wego Dziedzictwa Przyrodniczego Ludzkości, odwiedzić dom hrabiego Tyszkiewicza.

* Szlak turystyczny nr 2 «Do Dziada Mrozu» (rodzaj — samochodowo­pie­szy). Czas trwania 2 godziny.

Krótki opis. Po przybyciu do folwar­ku, spotkacie się z Dziadem Mrozem i Śnieżką (latem tylko z Dziadem Mro­zem), zobaczycie czarowną studnię, bajeczny wietrzny młyn, 40­metrowy smrek, zapoznacie się z różnymi bajecznymi postaciami, wykonanymi z naturalnego drewna, zamyślicie życzenie dla siebie i krewnych. W zimowy czas na placyku z podkar­miaczkami można zobaczyć całe stado żubrów.

* Szlak turystyczny nr 3 (rodzaj — rowerowy):

Kamieniuki — Paszuckaja Buda — kw. 830 — Kamieniuki (ogólna długość 16 km). Czas trwania — 2,5 godziny.

Krótki opis. Na szlaku zobaczycie: brzozę z napływem w postaci głowy żubra, drzewa­olbrzymi — smrek, sosnę, dąb, byłą wąskotorową kolej żelazną, uroczyska «Ławy» i «Jazwy», zwierzęce przejście przez drogę.

* Szlak turystyczny nr 4 (rodzaj — rowerowy):

Kamieniuki — kw. 828 — kw. 805 — Kamieniuki (ogólna długość 10 km). Czas trwania — 1,5 godziny.

Krótki opis. Na szlaku zobaczycie: polanę dla gości, altanę na mieście byłego chutoru, dąb szypułkowy, starożytny las sosnowy.

* Szlak turystyczny nr 5 (rodzaj — rowerowy):

Kamieniuki — kw. 805 — kw. 807 — kw. 744 — 3 strażnica — Kamieniuki (ogólna długość 19 km). Czas trwania — 3 godziny.

Krótki opis. Na szlaku zobaczycie: dąb czerwony, napływ na brzozie w postaci głowy żubra, uroczysko «Turluj», pastewną polanę z dębami­olbrzymami, strażnicą pograniczną, woliery ze zwierzętami.

* Szlak turystyczny nr 6 (rodzaj — pieszy):

«Rezerwatowa dąbrowa» (ogólna długość– 2,1 km).

Krótki opis. Na szlaku zobaczycie: wodopój, piec — miejsce wypalenia drzewnego węgla, Grabową górę, drzewo­«trójnik» dębu bezszypułkowe­go, sosnę kołnierzykową, łowiecki rewir, dąbrowę z dębów bezszypułkowych.

8 Odwiedzicie najstarożytniejszy rezerwat leśny w Europie

GŁÓWNE DATY W hiSToRii PUSZCZY BiAŁoWiESKEJ

(Sporządził W.W. Siemakow)983 — Pierwsza wzmianka o puszczy

w rękopisach (Ipatjewska kronika), zwią­zane z pobytem w puszczy kijowskiego księcia Władimira, s. Swiatosława

1538 — Wydanie królem Zygmuntem I ustawy o ochronie lasów i zwierząt puszczy

1557 — Stworzenie pierwszego Leśne­go Statutu puszczy; początek przemy­słowego opanowania bogactw leśnych

1558 — Pierwszy opis lasów puszczy i polowań w niej prowadzonych

1610 — Zanik europejskiego tura1640 — Wydanie królem Władysła­

wem IV Statutu o zakazie wycinania żywych drzew

1705 — Zanik jelenia szlachetnego1710 — Zanik tarpana1802 — Wydanie przez cara Aleksan­

dra I Dekretu w sprawie zakazu polowania na żubra; włączenie puszczy do guberni grodzieńskiej, której herbem był żubr

1864 — Początek odrodzenia jelenia szlachetnego; dowóz z Niemiec pierw­szych 18 zwierząt

УП «Национальное агентство по туризму», концепция, 2009© УП «Национальное агентство по туризму», составление, 2009© УП «Национальное агентство по туризму», текст, 2009© УП «Национальное агентство по туризму», фото, 2009© ОДО «Вытоки-люкс», перевод на польский язык, 2009

По заказу Министерства спорта и туризма Республики БеларусьУП «Национальное агентство по туризму», 2009Беларусь, г. Минск, пр-т Победителей,19, тел. : +375 17 226-91-17ЛИ №02330/0133480 выдана 30.03.2005 Министерством информа-ции Республики Беларусь

1878 — Zniszczenie niedźwiedzia brunatnego

1884—1885 — Zanik bobra1888 — Przekazanie puszczy do wła­

sności carskiej rodziny w zamian ziemi w Orłowskiej i Simbirskiej guberniach

1889—1897 — Budownictwo pałacu w Białowieży

1903 — Wyjście z druku monografii G.Karcewa «Puszcza Białowieska»; odkrycie Białowieskiej strategicznej szosy (teraz Prużany — Białowieża)

1913 — Początek stworzenia muzeum przy Zarządzie Udzielnej puszczy

1919 — Przejście puszczy do polskie­go posiadania; zniszczenie ostatniego wolno żyjącego żubra

1921 — Wydzielenie najbardziej zachowanych masywów leśnych do specjalnego leśnictwa Rezerwat

1929 — Nabycie pierwszych dwóch żubrów (Borusa i Bizerty)

1932 — Początek prowadzenia światowej rasowej książki żubrów; prze­kształcenie leśnictwa Rezerwat w Park Narodowy w Białowieży

1939 — Stworzenie rezerwatu Puszcza Białowieska

ISBN 978-985-6871-24-8 Формат 60х901/8. Усл. печ. л. 4. Уч.-изд. л. 4,99 Заказ № 277.Тираж 8000 экз.Отпечатано в СООО «Эволайн». ЛП № 02330/0494251.

1944 — Podział puszczy na polską i białoruską części

1946 — Nabycie w Polsce 5­ciu żubrów

1949 — Początek budownictwa we wsi Kamieniuki Muzeum przyrody i pracowni taksydermicznej; zakończenie budownictwa rezerwatu żubrów i naby­cie w Polsce jeszcze 5­ciu żubrów

1951 — Przyjęcie Regulaminu o rezerwacie Puszcza Białowieska przy Głównym Zarządzie ds. Rezerwatów Rady Ministrów ZSRR

1953 — Wypuszczanie na wolę pierw­szej partii żubrów w białoruskiej części puszczy

1957 — Przekształcenie rezerwatu Puszcza Białowieska w gospodarkę ochronno­myśliwską; przyjęcie Regula­minu o jej działalności

1957—1960 — Budownictwo rządo­wego kompleksu myśliwskiego Wiskuli

1958 — Wydanie pierwszego zbioru prac Państwowej Gospodarki Ochron­no­Myśliwskiej Puszcza Białowieska

1979 — Włączenie przez UNESCO Białowieskiego Parku Narodowego do Spisu Światowego Dziedzictwa Przyrod­niczego Ludzkości

1991 — Podpisanie w Wiskulach przez przywódców Rosji, Ukrainy i Białorusi porozumienia o utworzeniu Wspólnoty Niepodległych Państw (WNP); reorgani­zacja Gospodarki Ochronno­Myśliwskiej Puszcza Białowieska w Park Narodowy

1992 — Włączenie przez UNESCO części Parku Narodowego Puszcza Białowieska do Spisu Światowego Dzie­dzictwa Ludzkości

1993 — Nadanie przez UNESCO Par­ku Narodowemu Puszcza Białowieska statusu biosferowego rezerwatu

1997 — Uchwała Rady Europy o wy­nagrodzenie Parku Narodowego Pusz­cza Białowieska i Białowieskiego Parku Narodowego Europejskim dyplomem

2003 — Odkrycie folwarku Dziada Mrozu w Puszczy Białowieskiej

2006 — Przyjęcie wspólnej rezolucji uczonych Białowieskiej Puszczy Białorusi i Polski, w którą za datę początku kształ­towania ochronnego reżymu w Puszczy Białowieskiej uważa się rok 1409.

W grudniu 2009 roku Puszcza Biało­wieska uczci 600­lecie.

Adres: prospekt Pobieditelej, 19, Mińsk, 220004Тelefon: +375 17 226 9900 info@belarustourism.by

Adres: ulica Prawdy, 18, Witebsk, 210015Тelefon: +375 212 358 150vitebsk@belarustourism.by

Adres: ulica Sowiecka,61, Homel, 246003Тelefon: +375 232 774 050gomel@belarustourism.by

Żeby dowiedzieć się o innych miejscach rozpowszechnienia prosimy napisać na adres elektroniczny info@belarustourism.by alebo zatelefonować: +375 17 226 9900

odwiedzicie nasz stron internetowwww.belarustourism.by

Niniejsze i inne wydania o turyzmu w Białorusi można otrzymać w ośrodkach turystyczno-informacyjnych NARoDoWA AGENCJA TURYSTYKi

Puszcza Białowieska