basic ekg for new nurse - รพ.ธรรมศาสตร์เฉลิม ... ekg... ·...
TRANSCRIPT
Basic EKG for new nurse
Pakorn Chupinijrobkob
CNE
https://www.youtube.com/watch?v=lpXfQDK_uuw
1. เพอใหผเรยนเขาใจเกยวกบการตรวจ EKG
2. เพอใหผเรยนสามารถอานและแปลผล EKG เบองตน ได
3. เพอใหผเรยนสามารถปฏบตการตรวจ EKG เบองตนได อยางถกตอง
วตถประสงค
Myocardial Ischemia & Infarction Pattern
การอานคลนไฟฟาหวใจ มความส าคญเปนอยางมาก เนองจากเมอมการ
เปลยนแปลงของคลนไฟฟาหวใจแลว พยาบาลไมสามารถทจะประเมนได
อาจท าใหเกดความลาชาในการดแลผปวยเมอมภาวะหวใจเตนผดจงหวะ
หรอหวใจหยดเตนได
คลนไฟฟาหวใจ เปนความตางศกยของกระแสไฟฟาทไหลผานจากจด
ก าเนดไฟฟาไปยงเชลลกลามเนอหวใจ ท าใหหวใจเกดการท างาน หรอหว
ใจเตน
What is EKG ????
จดก าเนดหลก ของคลนไฟฟาคอ Sinus node (Primary pacemaker) และเมอจดก าเนดหลกผลตไฟฟา กระแสไฟฟากจะไหลจากจดเรมตนผานไปยงจดตางๆทมความตางศกยไฟฟา ดงน
Sinus node > AV node > His bundle bundle branch > Purkinje fibers > ventricular myocardium
EKG
กระแสไฟฟาในหวใจเรมท SA node สงผานทาง intra-atrial และ inter-
nodal pathways ไปยง AV node แลวผาน Bundle of His ไปส Left และ
Right bundle branches และไปส Purkinje fibers ไปกระตน mechanical
cells
อตราการสรางกระแสไฟฟาของสวนตางๆ ใน conduction system มดงน
- SA node 60-100 คร งตอนาท
- AV junction 40-60 คร งตอนาท
- Ventricles 15-40 คร งตอนาท
7
Cardiac electrical activity
ระบบการไหลเวยนผานลนหวใจ
9
10
รบสญญาณจาก
baroreceptor และ
chemoreceptor
ตางๆ สง
สญญาณออกทาง
Paronym และ
Sympathetic
เชน
Baroreceptor
reflex
คลนไฟฟาหวใจเกดจากการน าไฟฟาเกด Depolarization & repolarization ในสวนตางๆของหวใจโดยเราใชเครองบนทกทต าแหนงตางๆ ตาม leads ทก าหนดขน
ถากระแสไฟฟาไหลเขาหาขวบวก เครองจะบนทกคลนไฟฟาเปน หวตงหรอเปน
บวก (เหนอ isoelectric line) ถากระแสไฟฟาไหลเขาหาขวลบ เครองจะบนทกคลนไฟฟาเปนหวกลบหรอ เปนลบ (ใตisoelectric line)
P-wave: เกดข นเม อกระแสไฟฟาไหลผาน Atrium จะท าใหเกด Atrial depolarization
( สงไมเกน 2.5 mm และกวางไมเกน 0.11 sec )
QRS complex : เกดข นเม อกระแสไฟฟาไหลผาน Ventricle จะท าใหเกด Ventricular
depolarization
( ปกตกวางไมเกน 0.08 –0.12 sec.)
T – wave : เกดจาก Ventricular repolarization ซงเกดข นภายหลง Ventricular
depolarization (สงไมเกน 5 mm)
ลกษณะของคลนไฟฟาหวใจ (waveform)
โดยทวไปของการบนทกคลนไฟฟาหวใจ จะบนทก 12 leads มาตรฐาน ทงนการบนทกแตละ Lead มประโยชนในการประเมนความผดปกตของหวใจ เพอดหวใจใหครบทกทศทาง หรอ Area มรายละเอยดดงน
Area ดานหนาของหวใจเรยกวา Anterior wall
Area ดานลางของหวใจเรยกวา Inferior wall
Area ดานขางของหวใจเรยกวา Lateral wall
Area ดานหลงหวใจเรยกวา Posterior wall
โดยปกต ไฟฟาหวใจจะวงเขาหาขวบวกดงภาพตอไปน
Standard Limb Leads (Frontal plane)
18
All Limb Leads
19
QRS หวกลบ
Precordial (unipolar) Electrodes: V1-6
20
(Horizontal plane)
Summary of Precordial electrode position are as follow:
21
Lead
Positive Electrode Position
View
V 1 วาง exploring electrode ทชองระหวางกระดกซโครงชองท 4 ทางดานขวา ตดกบขอบกระดกหนาอก
Septum
V 2
วางทชองระหวางกระดกซโครงชองท4 ทางดานชาย ตดกบขอบกระดหนาอก
Septum
V 3
อยกงกลางระหวาง V2 และ V4 พอด Anterior
V 4
อยบนเสนกงกลางกระดกไหปลารา (mid-clavicular line) ในชองระหวาง กระดกซโครงชองท 5
Anterior
V 5
อยบนจดซงตดกนระหวางเสน anterior axillary line กบเสนขนาน (horizontal line) ทลากจาก V4
Lateral
V 6
อยบนจดซงตดกนระหวางเสน mid- axillary line กบเสนขนาน ทลากจาก V4 ไป
Lateral
22
การ Run V7, V8, V9
ถาตองการด Area ดานหนาของหวใจ (Anterior wall) เราจะด V1, V2, V3, V4
ถาตองการด Area ดานลางของหวใจ (inferior wall) เราจะด Lead II, III, aVF
ถาตองการด Area ดานขางของหวใจ (Left Lateral) เราจะด Lead I, aVL,
V5,V6
ถาตองการด Area ดานหลงหวใจ (Posterior) เราจะด V1, V2, V3, V4 และใช
วธการดแบบ reversed
ถาตองการดหวใจสวนผนงก นหองหวใจซายขวา (Septum) เราจะดท Lead V1, V2
QRS ในแตละ V จะสงขนเรอยๆ เพราะมนไกลหวใจออกไปเรอยๆ
ลกษณะ ECG ใน Lead ตางๆเทยบกบต าแหนงทบนทก
26
( ดดแปลงจาก Goldman , 1979 )
อานคลนไฟฟาหวใจท ายงไง???
คอ การดความสม าเสมอของคลนไฟฟาหวใจ (Regular rhythm or Irregular rhythm) โดยทวไปจะพจารณาจากความคงท PP interval หรอ การวดระยะ RR interval
คลนไฟฟาหวใจทมระยะ PP interval , RR interval คงท เรยกวา ลกษณะของคลนไฟฟาหวใจทมความสม าเสมอ (Regular
rhythm)
Step 1 Determine rhythm and Regularity
คอการค านวณอตราของการเตนของหวใจในหนงนาท ( Heart rate )
กรณ HR สม าเสมอ ค านวณไดจาก HR = ชองจาก R – R หารดวย 300
กรณ HR ไมสม าเสมอ ค านวณไดจาก HR = จ านวน QRS (30 ชองใหญ) x 10
ทงนกอนอนผเรยนจะตองทราบถงคา 300 วามาจากไหน
- คลนไฟฟาหวใจทบนทกจากเครองใชอตราเรว คอ 25 mm./ 1 วนาท หรอ 25 ชองเลก หรอ 5ชองใหญ
ดงนน เมอ 60 วนาท เปน 1 นาทจงเทากบ 60x 25 = 1,500 ชองเลก หรอ 60 x 5 = 300 ชองใหญ
การค านวณอตราการเตนของหวใจคอการนบวาในหนงนาท (300 ชองใหญ) มจ านวน QRS complex กตว เราจงค านวณจากสตรขางตน
Step 2 Calculate rate
Rate : Six Second Strip
ถา Heart rate ชามากหรอเตนไมสม าเสมอ ตองค านวณจาก
ชวงเวลาทนานมากขน โดยนบจ านวน QRS Complex ใน 6
sec วามการบบตวกคร งแลวคณดวย 10
HR =QRS Beat ใน 7 sec x 10
32
อตราเรวของหวใจ ?
33
(300 / 6) = 50 ครง/นาท
อตราเรวของหวใจ ?
34
(300 / 1.5) = 200 ครง/นาท
การประเมนลกษณะของ P – wave ดวาม P wave หรอไม ถามP wave แสดงวาจดก าเนดกระแสไฟฟามาจากจดก าเนดหลก ( SA node)
กรณไมม P-wave แสดงวาจดก าเนดกระแสไฟฟามาจากแหลงก าเนดอนๆในหวใจ โดยพจารณาลกษณะของคลนวาเปนอยางไร
ถาม P ตามดวย QRS แสดงวาไฟฟามาจาก SA node
ถาม P รปรางผดปกต เชน ฟนเลอย ยกๆยกๆ แสดงวาไฟฟาอาจมาจาก Atrium
ถาม P หวกลบ (negative) มขนาดกวางมาก แสดงวาไฟฟาอาจมาจาก Ventricle
(lead I,III,aVF)
ถาไมม P ม QRS แสดงวาไฟฟามาจาก AV Junction
Step 3 Evaluate P – wave
คอการดระยะของการเกด PR interval มระยะเวลาเปนปกตหรอไม/เทากนทกตวหรอไม P wave นน สมพนธกบ QRS complex หรอไมซงหากผดปกตจะบงบอกภาวะ Heart block กระแสไฟฟาจาก SA node สงผานมา ท AV node ไมได
จะแบงออกเปน 3 ลกษณะ ไดแก
- First-degree AV block : จดก าเนดไฟฟาเกดจาก SA node แตการเหนยวน า Av node ถกหนวงใหชาลง ดงนนลกษณะคลนไฟฟาจงเหมอน Sinus rhythm ทกอยางยกเวน PR interval จะมระยะเวลามากกวา 0.20 วนาท และคงทเทากน สม าเสมอทกๆชวง
Step 4 Determine PR interval
Second degree AV block : กระแสไฟฟาทสรางจาก SA node เหนยวน าผาน AV node แตถกขดขวางท าใหลงไปยง ventricleไมไดบางสวน แบงเปน
Mobitz Type I : การเหนยวน าไฟฟาผาน AV node จะคอย ๆถกหนวงใหชาลง จงเหนคลนไฟฟาหวใจ PR interval ระยะเวลามากกวา 0.20 และคอย ๆ ยาวออก จนในทสดมแต P wave โดยไมม QRSตามหลง PR interval หายไป 1 ตวและตามดวย QRS 2,3 หรอ 4 รอบ QRS complex จงหายไปอกครง
Mobit type II : จะพบวาหวใจเตนเปนปกต ม PR interval คงท สม าเสมอเทากนทกครง แตมบางครงเกดการขดขวางไมใหไฟฟาผาน AV node แบบทนททนใด จงเหนคลนไฟฟาหวใจ มแต P wave โดยไมม QRS ตามหลง บางครง หายไป 2 หรอ 3 ตว จงตามดวย QRS และ QRS complex จงหายไปอกครง
- Third degree AV block or Complete heart block : ไฟฟาจาก SA node ไมสามารถผาน AV node ลงไป ventricle ไดเลย ท าให ventricle ตองเปน จดก าเนดไฟฟาเอง ลกษณะของคลนไฟฟาจงพบวา P wave และ QRS wave ตางคนตางเตน ไมไปตามกน PR interval ไมมแบบแผนแนนนอนไมคงท QRS complex รปรางผดปกต และกวางกวา 0.12 วนาท
Heart block
ดวา QRS มระยะเวลา มขนาด
ปกตและรปรางเหมอนกนหรอเปลา
และทกตวเกดตามหลง P หรอไม
โดยปกต QRS มระยะเวลา
0.06–0.10 s ถามระยะเวลา
มากกวา อาจเกดจากภาวะ
Hyperkalemia หรอ bundle
branch block
Step 5 Determine QRS Complex duration
ด ST segment วาอยในระดบปกต Isoelectric line หรอไม ด ST
segment วา elevation or depression การประเมน ST segment จะ
ชวยใหทราบถงชนดความผดปกตของกลามเน อหวใจ
Step 6 Evaluate ST –Segment
Myocardial Ischemia & Infarction Pattern
ด T- wave วาไปทศทางเดยวกบ QRS complex /ขนาดปกตหรอไม ถา
ไมไปในทศทางเดยวกน แสดงถงความผดปกตของกลามเน อหวใจ หรอ
Peaked T wave ทเกดจากภาวะ Hyperkalemia
Step 7 Evaluate T – wave
ด QT interval วามระยะเปนปกตหรอไม (ปกตนอยกวา ½ ของ R – R wave) เรมตน
ของ Q wave จนถงส นสด T wave ปกต0.32 - 0.48 sec (12 ชองเลก)
1) Prolonged QT interval มกมสาเหตมาจากความผดปกตของอเลกโตรลยท ต าลง
เชน แคลเซยมต า โปแตสเซยมต า แมกนเซยมต า
2) Shortened QT interval มสาเหตมาจากแคลเซยมสง
Step 8 Determine QT Interval
พจารณาคลนทผดปกต ( ความแปลกแตกตาง,ลกษณะประหลาด)
และประเมนวาคลนไฟฟาหวใจทผดปกตอนตรายหรอไม ตองรบการ
รกษาอยางเรงดวนหรอไม เชน ventricular fibrillation
Step ท 9 Evaluate other component
The QRS Axis
The QRS axis หมายถงผลรวมของ electrical activity
ของหวใจ
คา axis ทผดปกตอาจบงถง :
หวใจหอง ventricle โต
Conduction blocks เชน hemiblocks
วธการอาน Axis อยางรวดเรว Axis Lead I Lead aVF
Normal axis + + Left axis deviation + -
Right axis deviation - + Undetermined axis - -
Right axis deviation เรมจาก +90 ถง + 180 องศา พบไดในคนปกต โดยเฉพาะคนสงอายและคนผอม, emphysema, right ventricular hypertrophy, dextrocardia, และ left posterior hemiblock Left axis deviation เรมจาก -1 ถง -90 องศา พบในคนสงอายและอวน กระบงลมยกสงขน เชน ตงครรภ, ascites, มะเรงในชองทอง, left anterior hemiblock, hyperkalemia และ left ventricular hypertrophy
Normal sinus rhythm
Bradycardia
Tachycardia
Atrial fibrillation
Atrial flutter
Ventricular tachycardia
Lead EKG
การท าคลนไฟฟาหวใจ
ต าแหนงการตด Electrode Monitor
64
ตด Electrode 3 ต ำแหนง (มำตรฐำน) ตด Electrode 5 ต ำแหนง
https://www.youtube.com/watch?v=FThXJUFWUrw
https://www.youtube.com/watch?v=S_wK2cEVpns&t=205s
https://www.youtube.com/watch?v=p_7blGQ9lQk
Thank you for your attention