balkanlar fenoloji

26
ÖZEL YAKACIK BALKANLAR KOLEJİ BİLİM-FEN VE TEKNOLOJİ KULÜBÜ GAZETESİ ŞUBAT 2011 Sayı 4 Cumhuriyet fikir serbestliği taraftarıdır. Samimi ve meşru olmak şartıyla her fikre saygı duyarız. YAKUTSK DÜNYANIN EN SOĞUK ŞEHRİ

Upload: balkanlar-balkanlar

Post on 26-Mar-2016

233 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Şubat-Mart Sayısı

TRANSCRIPT

Page 1: Balkanlar Fenoloji

ÖZEL YAKACIK BALKANLAR KOLEJİ BİLİM-FEN VE TEKNOLOJİ KULÜBÜ GAZETESİ ŞUBAT 2011 Sayı 4

Cumhuriyet fikir serbestliği taraftarıdır. Samimi ve meşru olmak şartıyla her fikre saygı duyarız.

YAKUTSK DÜNYANIN EN SOĞUK ŞEHRİ

Buraya ilk gittiğinizde insanların size söyleyeceği ilk şey:‘Gözlükle asla dışarı çıkma, zira camlar çatlar.’

Page 2: Balkanlar Fenoloji

Yakutistan'ın Yakutsk şehri 200 bin nüfuslu, ocakAyında ortalama sıcaklık -40 derece olan ağır endüstri ve kürk İşleme sanayinin bulunduğu bir şehir.

Burada yapılacak ilk iş kendinize, soğuktan korunmak için kıyafet almak olmalı. Satılan her türlü giyecek termik. İç çamaşırlar dahi ya yün ya da tiftik, eldivenler ince fakat soğuk geçirmiyor.

Kafalarda kürk şapkalar, kulaklar kapalı, gözün göreceği şekilde yüzde sadece bir delik var. Pazarda satılan her şey sanki derin dondurucuda dondurulmuş gibi…

Dışarıda 15 dakikadan fazla kalamazsınız!

Yakutistan 2,6 milyon metre kare olup içinde 1 milyon insan yaşıyor uçak ile Moskova, dan 6 saat çekiyor. Uçak bileti gidiş geliş 1800 Ruble. Ortalama aylık gelir 930 Ruble.

Page 3: Balkanlar Fenoloji

Demiryolu yok, sadece 1600 km uzunluğunda senenin donmayan aylarında Lena nehri ile ulaşım sağlanıyor.

Ayrıca Sovyet Rusya zamanında Gulâş Takım

Adalarına yollanan mahkûmlar tarafından yapılan 2000 kilometrelik yol var

Halk ulaşımı daha çok arabalarla sağlıyor Arabalar 2. el Japon arabaları. Araba sahipleri motorlarını yaza kadar devamlı çalıştırmak zorundalar, motoru en fazla yarım saat durdurabilirler. Daha fazla durduğu anda araba buz dağı olur ve yaza kadar çalışmaz.

Page 4: Balkanlar Fenoloji

Devamlı çalışan araba motorları yüzünden, eksoz gazları şehrin tepesinde kalın buhar tabaksı oluşturmaktadır.

Bu bölge 1630 yılında Ruslar tarafında ele geçirildi. Burası Lenin ve Stalin' e muhalefet yapanların doğal sürgün yeriydi.

Bölge elmas ve altın madenleri ile çok zengin. Sovyetler buranın zorunlu çalışanlar için hem de macera arayan ve daha fazla kazanç sağlamak isteyenler için iyi bir bölge olduğuna karar vermişler. Rus devleti için bölgenin büyük önemi var.

Burada bulunan Alrosa firması, Ham elmasta dünya ihtiyacının %22 karşılamakta, şehirde: Üniversiteler, Sinemalar, Operalar Oteller ve hatta Hayvanat bahçesi bile var.

Dışarıda 15 dakikadan fazla kalındığında nefes alma zorluğu yüzde yanmalar başlar. Kıpkırmızı bir surat ile otele zor koşarsınız. Otelde eski haline gelmeniz en az yarım saatinizi alır ve başlarsınız kaşınmaya.

Bir gün yolunuz Yakutistan’ a düşerse bilginiz olsun istedik…

Page 5: Balkanlar Fenoloji

GRİP NEDİR?

Grip influenza virüslerinin neden olduğu, dönem dönem büyük çapta salgınlarla seyreden, çocukluk çağındaki olguların hastaneye yatışlarını gerektiren, karmaşalara zemin hazırlayan, yaşlılar ve süreğen hastalığı olanlarda ölümlere neden olabilen solunum yollarının bulaşıcı, önemli bir yangı hastalığıdır.  Ani başlayan ve yüksek ateşle ( >38 0C ) seyreden gripte  olguların büyük bölümü hastalığı ayakta geçiremezler, yatağa düşerler.

Gribin Belirtileri Nelerdir?

Her şeyden önce influenza virüslerinin neden olduğu gribin yol açtığı klinik tabloyu sayıları 250’yi bulan diğer solunum yolları etkenlerinin yol açtığı hastalıklardan ayırmak gerekir

Yanda çizimlerde gösterilen bulgulardan ani başlayan ateş, aşırı yorgunluk / kas ağrıları ve kuru öksürük gribin en tipik bulgularıdır. Çocuklarda bu bulguların yanında seyrek de olsa karın ağrısı, mide bulantısı ve kusma gibi belirtiler de gözlenebilir.

Fakat unutmamalı ki hastalığa yakalanan herkeste grip bulguları aynı şiddette seyretmeyebilir. Örneğin daha önce benzer bir influenza virüsü ile yangı geçirmiş ya da aşılanmış bir kişide bulguların ağır seyretme ihtimali düşüktür

Page 6: Balkanlar Fenoloji

Grip Nasıl Bulaşır?

Çok kolay ve hızla bulaşma özelliğine sahip influenza virüsleri, grip geçirmekte olan bir kişinin öksürüp hapşırması ve hatta konuşması yoluyla havaya dağılan virüsün hastanın 1-2 metre uzağındaki sağlam kişiler tarafından solunum yoluyla alınması ile bulaşır. Bunun yanında, hastaların ağız-burun akıntılarının bulaştığı eşyalara ve yüzeylere dokunduktan sonra virüsle kontamine olmuş elin ağızla ya da burunla teması ile de virüs bulaşabilmektedir. Unutmamalıyız ki grip virüsü dış ortamda, örneğin kapı kollarında, toplu taşıma araçlarındaki tutacaklarda,  elektrik/asansör düğmelerinde, kreşlerde ağza sokulabilen oyuncaklar üzerinde 48 saat kadar canlı kalabilmekte ve insana bulaşırsa enfekte etmeye devam edebilmektedir.

Grip virüsü bulaşan bir kişide belirtiler 1-2 gün içinde görülmeye başlar. Virüsü kapmış bir yetişkin henüz hastalık belirtileri

Page 7: Balkanlar Fenoloji

başlamadan 1 gün önceden başlayıp, hastalık belirtileri kaybolduktan 5 gün sonraya kadar virüsü etrafa bulaştırabilir. Bu süreler çocuklar da iki katı kadar daha uzundur. Yani çocuklar grip virüsünü bulaştırmada önemli rol oynarlar. Özellikle kreşlerde oyuncakların ağza sokulmasıyla grip olan bir çocuktan diğerine virüs kolaylıkla bulaşabilmekte ve böylelikle virüsü alan çocuk da evdeki diğer bireylere virüsü bulaştırabilmektedir.

Kimler Risk Altında?

Herkes!Ama yine de gribin olumsuzluklarını en şiddetli biçimde yaşayan bazı kişileri risk grupları içinde toplayabiliriz.

Bunlar:

Yaşlılar Kalp, akciğer, şeker ve böbrek hastalığı olanlar ile

kansızlık sorunu olanlar. Herhangi bir nedenden dolayı bağışıklık sistemi

zayıflamış olanlar. Örneğin, kimyasal tedavi alanlar, uzun süreli steroid tedavisi görenler, HIV/AIDS hastaları gibi.

Bakımevlerinde yaşayanlar  Devamlı aspirin kullanmak zorunda olan çocuklar ve

gençler Grip sezonunda gebe olan kadınlar Tüm sağlık personeli

Yüksek risk grubundaki kişilerin grip sezonunda hastaneye yatış oranları sağlıklı bireylere göre 2-5 kat daha yüksektir.

Grip, yaşlılarda ve kronik hastalık taşıyan bireylerde daha ağır seyreder ve ölümlere yol açabilir.

Gripten Nasıl Korunurum?

Page 8: Balkanlar Fenoloji

Gripten korunmanın en iyi yolu HER YIL aşı olmaktır. Aşılama ile ilgili detaylı bilgi için “tıklayınız”

Aşı ile bağışıklaşanın yanı sıra bazı önlemler alınarak da gribin bulaşma riski azaltılabilir.

Bu Önlemler:

Yakın Temastan Uzak Durmak

Grip olmuş kişilerle yakın temas kurmaktan kaçının. Eğer siz hastaysanız sağlıklı kişilerden uzak durun.

Evde Kalıp Dinlenmek

Gribi sağlıklı bireylere bulaşmasını engelleyerek toplumda yayılmasını önlemek amacıyla mümkün ise işe, okula ve alışverişe gitmeyin, evinizde dinlenin.

Öksürme ve Hapşırma Esnasında Ağzı kâğıt Mendil İle Kapatmak

Öksürürken hapşırırken ağzı bir kâğıt mendille kapatıp, mendili hemen çöpe atmak gribin etrafınızdaki sağlıklı bireylere bulaşmasını engelleyecektir. Özellikle toplu taşım araçlarında, kreş ve okullarda, bakımevlerinde uygulanması bulaşmayı önemli ölçüde engelleyecektir.

Dikkat: Ağzımızı elimizle kapatmamalıyız!

Ağzımızı elimizle kapatırsak, virüs bulaşmış elimizi etraftaki eşyalara değdirdiğimizde virüsün etrafa saçılmasına ve diğer insanlara da bulaşmasına neden oluruz. Kâğıt mendil yok ise dirseğimizin iç kısmiyle de ağzımızı kapatarak virüsün etrafa saçılmasını önleyebiliriz.

Elleri Yıkamak

El yıkama ile sadece gripten değil diğer bulaşıcı hastalılardan da büyük oranda korunabiliriz.

Ağız, burun ve gözlere dokunmaktan kaçınmak

Mikroplar genellikle insanların kontamine yüzeylere dokunduktan

Page 9: Balkanlar Fenoloji

sonra bulaşmış eller ile ağız, burun ve gözlere dokunulması ile bulaşır.

Sağlıklı Yaşam Tarzı Seçmek

Unutmayalım ki yeterince ve düzenli uyku, dengeli beslenme, yeterince sıvı tüketme, düzenli spor ve stresten uzak kalma bağışıklık sistemimizin de iyi çalışmasını ve hastalıklarla daha iyi mücadele etmesini sağlar.

SAĞLIKLI GÜNLER DİLEĞİ İLE…

Page 10: Balkanlar Fenoloji

I.Bölüm

1-)Amerika’ da Charles Linster hiç mola vermeden 6 bin 6 tane şınav çekmiştir.

2-)İnsan uyurken her horladığında hayatından 1 saniye azalır.

3-)Kuşlar ağladıklarında ölürler.

4-)Bir insan bilemediği bir soruyu unutsa bile beyin o soruyu 15 dakika boyunca arar

5-)Bir kilo limon bir kilo çilekten daha fazla şeker içerir.

6-)Çin’deki insanların Tümü aynı anda zıplarsa dünya yörüngesinden çıkar.

Page 11: Balkanlar Fenoloji

7-) Timsahlar renk körüdür ve dillerini dışarı çıkaramazlar.

8-)Üzerinde barkodu olan ilk ürün ‘Wrigleys’ adlı sakızdır.

9-)Wirginia Woolf yazılarının çoğunu ayakta yazmıştır.

10-)Yarım kilo bal yapabilmek için bir işçi arı 2 milyondan fazla çiçekten bitki özü toplamak zorundadır.

II. Bölüm

1-)İtalya'nın kuzeyindeki Pisa şehrinin Katedral Meydanı'nda yaralan ve 1063-1090 yıllarında yapılan Duomo Katedrali'nin çan kulesi, ana yapıdan ayrı olarak 1173'te yapılmıştır. Ünlü Pisa Kulesi, bu çan kulesidir. Kule üst üste bindirilmiş yuvarlak 6 sütun dizisinden meydana gelmiştir. 56 metre yüksekliktedir. Üzerine 294 basamaklı bir merdivenle çıkılır. En üstteki çanların bulunduğu 8. kat silindir biçimindedir. Pisa Kulesi bitirildiği tarihten itibaren güneye doğru eğilmeye başlamıştır. Bunun sebebi temeldeki yumuşak zemindeki bir çökmedir. Günümüzde, kulenin tepesinden güney yönünde aşağı sarkıtılan bir çekül 4,3 metre açığa inmektedir. Ancak yapının ağırlık merkezinin izdüşümü kendi temel dairesinin içinde kaldığı için kule devrilmemektedir. Kule her yıl milimetrenin onda yedisi kadar (100 yılda 7 cm) eğilmektedir. Kule, Pisa'nın gücünün ve zenginliğinin bir sembolü olarak Cenova ve Venedik'e rakip olarak yapılmıştır. Ünlü bilim adamı Galile, bütün cisimlerin aynı hızla ve aynı fizik kanununa

Page 12: Balkanlar Fenoloji

uyarak düştüklerini bu kulede yaptığı deneylerle ispat etmiştir.

2-)Karnınız açken midenizden gelen guruldama sesi, mideniz tarafından çıkarılmaz ve aç olduğunuz için olmaz. Borborigmus (Barsak gazlarından ileri gelen karın gurultuları) olarak bilinen bu ses, ince bağırsağının üst kısmında oluşuyor. Bağırsak kaslarınız yiyecek ve içecekleri aşağıya doğru götürürken, sıvılaşmaya başlayan yiyeceklerden sızar. Mideniz boş olduğunda ses, büyük bir titreşimli boşluk gibi çıkar.

III. Bölüm: Dünyanın En Büyükleri

Afrika fili yaşayan kara hayvanlarının en irisidir; ağırlığı 7,5 tonu, omuz yüksekliği 3-4metreyi bulur. Hindistan filinin ağırlığı 5 ton omuz yüksekliği 2,5-3 m dolayında, kulakları da Afrika filinkinden çok daha küçüktür. Fillerin bütün azı dişleri aynı anda çıkmadığı için ağızlarında işlevsel olan tek bir azı dişi bulunur; bu diş yıprandıkça yerini yenisi alır. Afrika fili 60 yaşına geldiğinde altıncı ve sonuncu azı dişini de yitirir. Fillerin ortalama yaşam süresi 60-80 yıldır. Fillerin birbirleriyle iletişim içinde olması onların bir araya toplanmasını sağlar ve ayaklarını vurarak ya da değişik sesler çıkararak 40-50 Hz arasında değişen frekanslarla iletişim kurarlar.

Page 13: Balkanlar Fenoloji

V.GÖKTUĞ ERYETİŞ 8/A

DİMİTRİ MENDELEYEV 

Mendeleyev İn Periyodik Tablosu bilinmeyen doğal kimyasal elementlerin bulunmasına olduğu kadar doğada olmayan birçoğunun da üretilmesine olanak vermiştir. Ünlü Rus kimya bilgini Dimitri İvanoviç Mendeleyev (1834-1907), 1907 yılında öldüğünde arkasında kendi adıyla anılan bir "periyodik tablo" bırakmıştı. Bilim tarihinde çok önemli bir yeri olan bu

Page 14: Balkanlar Fenoloji

tabloyu Mendeleyev gerçi daha 1869 yılında düzenlemişti ama XX. yüzyılda da sürüp giden buluşlar bu tabloyu her seferinde doğruladıkları gibi yeni gelişmeler de onun öngördüğü doğrultuda gerçekleşecekti.

Ailesinin 17 çocuğundan en küçüğü olan Mendeleev'in büyük babası Sibirya'nın ilk gazetesini çıkarıyordu; babası ise bir lise müdürüydü. Mendeleev, ilköğretimini sürgünde yaptı; babası ölünce annesi ona daha iyi öğrenim koşulları sağlamak amacıyla batıya göçtü.

Mendeleev, St. Petersburg (Leningrad) Üniversitesi'nde kendini tanıttı ve doktorasını ilginç bir konu olan "alkol ve suyun birleşmesi" tezi üzerinde yaptı. Fransa ve Almanya'daki incelemeleri, ona, 1858 Karlsruhe Kimya Konferansına katılma olanağını sağladı. Bu konferansta Avogadro Hipotezi üzerinde ateşli tartışmalar yapılmıştı. Daha sonra, ilk petrol kuyusunu görmek için Pennsylvania'daki petrol bölgelerini gezdi. Rusya'ya döndükten sonra yeni bir ticari damıtma yöntemi geliştirdi.

Daha 32 yaşında iken St. Petersburg Üniversitesi'nde kimya profesörü oldu. Düzenlilikleri araştırmak için, elementleri özeliklerine göre sıraladı. Böylece kimyacıların sessiz bilgisayarı olan periyodik cetveli elde etti. Bu cetvelden yola çıkarak o zaman henüz bilinmeyen bazı elementlerin bulunacağını ve onların bazı özeliklerini öngördü.

Varlığını bildirdiği elementlerden bazıları birkaç yıl sonra bulununca periyodik tablonun önemi anlaşıldı ve

Page 15: Balkanlar Fenoloji

Mendeleev, büyük bir bilgin olarak tanındı.

Periyodik tablo, Mendeleev'in mükemmel yorumculuğu ve üretici zekâsının çarpıcı bir ürünüdür. Mendeleev'in 25 büyük kitaptan oluşan diğer çalışmaları da oldukça ilginçtir. O'nun izomorfizm hakkındaki bilgileri organize etmesi, jeokimyanın gelişmesini sağlamıştır. Ayrıca, kritik kaynama noktasını bulup, çözeltilerin hidrat teorisini geliştirmesi onun büyük bir fizikokimyacı olarak anılmasına sebep olmuştur. Mendeleev, 70 kadar akademi ve ilim topluluğunun üyesi idi. Kendi deyimiyle onun birinci hizmeti ilmi araştırmaları, ikincisi ise öğretmenlikti.

Bu yorulmaz deneyci ve öğretmen, toplumsal konularla da ilgiliydi. Hükümetin işlerine karışmaması için, verilen emri dinlemektense profesörlükten istifa etmeyi uygun buldu. Liberal düşünceleri destekliyor, saçlarını kestirmeyi reddediyor ve Çar'ın isteklerine karşı koyuyordu. Buna karşın "Ağırlıklar ve Ölçüler Bürosu" müdürlüğüne atandı. Mendeleev, ilk periyodik cetveli bastırdığı zaman henüz 63 element biliniyordu. Ölümünden bir yıl sonra bilinen element sayısı 86 ya çıkmıştı. Bu hızlı artış, kimyanın en önemli genellemesi olan periyodik cetvel yoluyla sağlanmıştır.

1955 yılında Glenn Seaborg başkanlığındaki Amerikalı fizikçiler tarafından sentezlenen 101 atom numaralı elemente, Dimitri Mendelyev onuruna "mendelevyum" adı verilmiştir. 

Page 16: Balkanlar Fenoloji

LEOPARLAR

Page 17: Balkanlar Fenoloji

Leoparlar (panthera pardus) kürklerindeki uzun ve koyu desenlerle kolaylıkla tanınan vahşi kedilerdendir. Ama Leoparlar Güney Amerika Jaguarları ile bazen karıştırılırlar. Güney Amerika Jaguarları’nın da kürklerinde çok benzer desenler olsa da Leoparlar’ınkine kıyasla daha küçük ve içleri şekilli değildir.

Leoparlar oldukça büyük vahşi kedilerdendir. 1.5 metreye varan boyları ve 1 metre civarındaki kuyrukları ile heybetli bir görünümleri vardır. Erkek leoparlar dişilere kıyasla % 20-40 daha büyüktürler.

Bulundukları coğrafyaya göre renkleri altın sarısından koyu kahveye kadar değişiklik gösterir. Dağlardan çöllere kadar çok değişik coğrafi ortamlarda görülebilen Leoparlar, Afrika ve Asya’da yaşayan bir vahşi kedi türüdür.

Gündüz avlanan leoparlar bu sebeple kendilerini avından saklayacak yeşilliklere ihtiyaç duyar. Çok iyi bir avcı değildir. Ama örneğin maymun avlarken maymunları kandırmakta oldukça ustadır. Avına 6 metre kala saldırır ve saldırırken hızı saatte 60 kilometreye kadar çıkar. Leoparlar kendileri için avlansa da avını bitiremeden çakallara ya da vahşi köpeklere avını kaptırır. 10 ila 15 yıla arasında ortalama ömürleri olan ve 3 yaşına vardığında erginleşen bu güzel kedilerin en büyük düşmanı da başka bir kedi olan kaplanlar ve aslanlardır. Onlarla rekabet genellikle öldürücü olur. Erginleşemeye 1 yıl kala annelerinden ayrılan ve avlanmaya 3 aylıkken başlayan Leoparlar, erginleşene kadar annelerinden ayrılsalar da yakın dururlar.

Oldukça iyi yüzen Leoparlar insanlara da yakınlaşmaktan fazla çekinmez. O yüzden kırsal alanlara rahatlıkla yaklaşır. Güney Amerika’da Benin’de Leoparlar cesaretin simgesi olarak kabul görürler. Kürkleri sebebi ile ne yazık ki avcıların boy hedefi olan Leoparlar’ın soyu hızla tükenmektedir.

Page 18: Balkanlar Fenoloji

Farkında olmalı insan...Kendisinin, hayatın olayların, gidişatın farkında olmalı.Farkı fark etmeli, fark ettiğini de fark ettirmemeli bazen...Bir damlacık sudan nasıl yaratıldığınıFark etmeli.Anne karnına sığarken dünyaya neden sığmadığınıVe en sonunda bir metre karelik yere nasıl sığmak

Page 19: Balkanlar Fenoloji

zorunda KalacağınıFark etmeli.Şu çok geniş görünen dünyanın, ahrete nispetle anne karnı gibi OlduğunuFark etmeli.Henüz bebekken 'Dünya Benim!' dercesine avuçlarının sımsıkı Kapalı olduğunu,

Ölürken de aynı avuçların

'Her şeyi bırakıp gidiyorum işte!' dercesine apaçık kaldığınıFark etmeli.Ve kefenin cebinin bulunmadığını fark etmeli.Baskın yeteneğiniFark etmeli sonra.Azraillin her an sürpriz yapabileceğini,Nasıl yaşarsa öyle öleceğiniFark etmeli insanVe ölmeden evvel ölebilmeli. Hayvanların yolda kaldırımda çöplükteAma kendisinin güzel hazırlanmış mükellef bir sofrada

Yemek yediğiniFark etmeli.Eşref-İ mahlûkat (Yaratılmışların en güzeli) olduğunuFark Etmeli.Ve ona göre yaşamalı.Gülün hemen dibindeki dikeni dikenin hemen yanı başındaki gülüFark etmeli.Evinde dört kedi iki köpek beslediği haldeÇocuk sahibi olmaktan korkmanın mantıksızlığınıFark etmeli.Eşine 'Seni Çok Seviyorum!' demenin mutluluk yolundaki müthiş GücünüFark etmeli.Dolabında asılı yirmi beş gömleğinin sadece üçünü

Page 20: Balkanlar Fenoloji

giydiğini ama arkaSokaktaki komşusunun o beğenilmeyen gömleklere muhtaç olduğunuFark etmeli.Zenginliğin ve bereketin sofradayken önünde biriken ekmekKırıntılarını yemekte gizlendiğiniFark etmeli.FARK ETMELİ.Ömür dediğin üç gündür,Dün geldi geçti yarın meçhuldür,O halde ömür dediğin bir gündür, o da bugündür.

CAN YÜCEL

ZİHNİ SİNİR PROJELERİ

Page 21: Balkanlar Fenoloji
Page 22: Balkanlar Fenoloji
Page 23: Balkanlar Fenoloji

SUDOKU

DUYGU GÜVENİR GEZMİŞ UTKU KARADENİZ

FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENİ

KULÜP BAŞKANI