autor: - sp2szamotuly.plsp2szamotuly.pl/wp-content/uploads/2013/12/aktywnosc_tworcza... · web...

Autor:mgr Maria TomkowiakSzkoła Podstawowa nr 2w Szamotułach

AKTYWNOŚĆ TWÓRCZA DZIECI

Program klasy teatralnej z elementami dziennikarstwa

Szamotuły 2001

1

SPIS TREŚCI

Założenia programowe.................................................................................................str. 3

Warunki realizacji programu......................................................................................str. 5

Cele edukacyjne związane z realizacją zadań teatralnych i dziennikarskich.........str. 6

Portret ucznia i wizja szkoły......................................................................str. 6

Zadania nauczyciela dotyczące warsztatu pracy.....................................str. 6

Zadania dotyczące realizacji celów...........................................................str. 7

Cele szczegółowe..........................................................................................str. 8

Treści kształcenia i wymagania programowe.............................................................str. 12

Procedury osiągania celów...........................................................................................str. 22

Oczekiwane osiągnięcia teatralno – dziennikarskie absolwenta szkoły...................str. 26

Metody pomiaru osiągnięć ucznia ..............................................................................str. 27

Ewaluacja programu ...................................................................................................str. 28

Literatura pomocna w realizacji programu...............................................................str. 28

Załączniki......................................................................................................................str. 30

2

„Sztuka jest niema dla niemych,ma coś do powiedzenia jedynie tym,

którzy stawiają jej pytania.”/I. Hausner/

I. ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE

Harmonijnie rozwinięty uczeń kształtuje zmysły, uczy się kierowania emocjami, nabywa sprawności intelektualne, ćwiczy wolę, rozwija się moralnie, fizycznie i duchowo. Jest twórczy.1By zrozumiał swoją rolę w świecie i nauczył się funkcjonować w zgodzie ze sobą, konieczne jest odkrycie najbardziej przekonującej formy porozumiewania, płaszczyzny, na której będzie odbywać się proces edukacyjny.

Niewątpliwie sferą łączącą wszystkie dziedziny życia jest sztuka. Oddziałuje ona na wiele zmysłów: wzroku, słuchu, dotyku, ruchu. Jest też zwierciadłem naszych myśli, uczuć, przeżyć i problemów, sposobem wyrażania siebie oraz swojej wiedzy o świecie. Każdy akt tworzenia wiąże się z poznawaniem i uczeniem oraz dokonywaniem wyborów. Daje dużo radości i stanowi ujście dla emocji. Jako instrument edukacji wpływa na rozwój jednostki wrażliwej, a od wrażliwości zależy efekt edukacyjny.

Sztuka może być wyrażana poprzez formy plastyczne, literaturę, muzykę, taniec oraz teatr, który stanowi wspólną płaszczyznę dla spontanicznej lub kierowanej twórczości w różnorodnych postaciach. Teatr jest wielostronnym źródłem inspiracji. Tutaj przenikają się nawzajem wszystkie dziedziny sztuki.

Podobnie jak podczas zabawy w teatr, również zabawa w dziennikarzy integruje różnorodne sfery życia. Praca nad tworzeniem gazetki klasowej uruchamia wielostronną aktywność dziecka. Jest ona skierowana na rozwiązywanie problemów począwszy od kwestii językowych, poprzez elementy wiedzy z zakresu sztuki, literatury, historii, przyrody oraz nauk ścisłych, po praktyczne działanie połączone z tworzeniem, poszukiwaniem i opracowywaniem informacji. Aktywność poznawcza wynika tu z autentycznych potrzeb, obejmuje swym zakresem wiedzę, która jest na miarę możliwości dziecka, daje satysfakcję i zachęca do dalszych działań.

Inwestowanie w działalność teatralną i dziennikarską dzieci jest inwestowaniem w ich percepcję oraz postawę twórczą, a to z kolei przygotowuje je do życia we współczesnym, ciągle zmieniającym się świecie, kształtuje wyobraźnię moralną świadczącą o rzeczywistym człowieczeństwie jednostki.

Opisane wyżej walory kształcące i wychowawcze działalności artystycznej oraz olbrzymi entuzjazm twórczy dzieci, ich wielki zapał do pracy podczas tego typu zajęć, dają podstawę do prowadzenia edukacji teatralnej i dziennikarskiej już od klasy I, kontynuowania jej w ramach bloku humanistycznego w klasach IV – VI i dalej na wyższych stopniach kształcenia.

Niniejszy program zatytułowany: „AKTYWNOŚĆ TWÓRCZA DZIECI. Program klasy teatralnej z elementami dziennikarstwa” dotyczy klas IV – VI szkoły podstawowej. Ma służyć rozwijaniu wyobraźni i postawy twórczej u dzieci poprzez zabawę w teatr i redagowanie gazetki szkolnej. Powstał on na bazie wcześniejszych programu stworzonego i realizowanego przez autorkę w klasach I – III.2 Po dokonaniu niezbędnych korekt i modyfikacji, dostosowano go do potrzeb dziecka w wieku 10 – 13 lat oraz celów kształcenia blokowego.

1 MEN Podstawy programowe kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych i gimnazjów. Dziennik Ustaw nr 14 /1999.2 Tomkowiak M., Aktywność twórcza dzieci w edukacji zintegrowanej”

3

Program ten uwzględnia założenia zatwierdzonej przez MEN „Podstawy programowej kształcenia ogólnego”3 Jego istota polega na prowadzeniu działalności teatralnej i dziennikarskiej jako metody realizowania treści i osiągania celów edukacji polonistycznej, historycznej, sztuki oraz ścieżek edukacyjnych. Dodatkowo poszerzone są o cele i treści wynikające z rozszerzonej działalności artystycznej. Zawiera wymagania programowe z dwustopniowym podziałem na wymagania podstawowe(P) i ponadpodstawowe(PP) dla poszczególnych klas.4

Może być wdrażany w połączeniu z innymi programami dopuszczonymi do użytku szkolnego przez MEN oraz umożliwia wykorzystywanie dowolnych podręczników uwzględniających założenia reformy z zestawu zatwierdzonego przez ministerstwo.

Treści nauczania bloku humanistycznego, wyznaczone przez cele wychowania i kształcenia, dają podstawę do określenia kręgów tematycznych. Stanowią one oś konstrukcyjną programu. Są podporządkowane kształtowaniu niezbędnych w życiu kompetencji, w tym umiejętności komunikowania się, czytania, pisania, rozumowania, korzystania z informacji i wykorzystywania wiedzy w praktyce, zgodnie ze standardami wymagań ustalonymi przez Centralną Komisję Egzaminacyjną.5 Pozwoli to uniknąć przypadkowości w doborze treści szczegółowych i skierowanie działań na rozwijanie u uczniów świadomej motywacji poznawczej oraz na wdrażanie do dłuższego wysiłku intelektualnego i fizycznego.

Proponowana koncepcja klasy o teatralnych i dziennikarskich zainteresowaniach może być realizowana w klasach IV - VI szkoły podstawowej wszystkich rodzajów (publicznych, społecznych, prywatnych). Zawiera możliwość kontynuacji w następnym etapie kształcenia. Adresatem jest klasa składająca się nie tylko z uczniów przejawiających uzdolnienia aktorskie i językowe. Można ją podjąć z dziećmi o różnym poziomie rozwoju psychofizycznego i umysłowego, gdyż nauka przez zabawę w teatr i redagowanie gazetki stwarza szansę większej indywidualizacji. Pozwala również na wyrównywanie braków i deficytów rozwojowych.

3 MEN Podstawy programowe kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych i gimnazjów. Dziennik Ustaw nr 14 /1999.4 Julian Ochenduszko. Potrzeba planowania pracy dydaktycznej. Kwartalnik: Forum Humanistów.Nr 3/20005 Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie. Projekt standardów wymagań egzaminacyjnych.

4

II. WARUNKI REALIZACJI PROGRAMURealizacja programu wymaga zapewnienia w tygodniowym planie wystarczającej liczby

godzin. Optymalną sytuacją będzie, jeśli zajęcia zostaną poszerzone o 2 - 3 godziny tygodniowo. Mogą to być godziny przydzielone z puli do dyspozycji dyrektora szkoły oraz realizowane dodatkowo w ramach kółka teatralnego. Spełnienie tego warunku umożliwi spokojną realizację zadań poszczególnych edukacji w połączeniu z działalnością teatralno – dziennikarską. Pozwoli uczniom wykonać czasochłonną pracę związaną z redagowaniem gazetki i przygotowaniem przedstawień. Wiele czasu zajmują również zajęcia związane z uczestnictwem w kulturze, np. wyjazdy do teatru, na przeglądy teatralne, spotkania z aktorami, dziennikarzami itp.

Drugi warunek to mała liczebność klasy - nie powinna przekraczać 22 uczniów. Ma to znaczenie podczas zajęć w pracowni informatycznej, podczas wyjazdów oraz w trakcie realizacji przedstawień teatralnych (przy większej liczbie trudno przydzielić wszystkim uczniom role).

Kolejny warunek to odpowiednie wyposażenie klasopracowni, w której będą się odbywać zajęcia. Potrzebny jest sprzęt audiowizualny: radiomagnetofon, telewizor, magnetowid, dyktafon. Ważny jest dostęp do pracowni komputerowej, w której uczniowie będą mogli korzystać z komputerów, drukarki, skanera, programów multimedialnych. O charakterze sali będzie decydować odpowiedni wystrój eksponujący symbolikę teatralną. Należy wygospodarować miejsce, w którym będą eksponowane i przechowywane rekwizyty z przedstawień, kostiumy, lalki teatralne, elementy scenografii. Najważniejsze jednak jest stworzenie wolnej przestrzeni na działania teatralne.

Przy realizacji programu konieczna jest współpraca z dyrekcją szkoły, gronem pedagogicznym i rodzicami, a także ze środowiskiem lokalnym, instytucjami kulturalno - oświatowymi. Dyrektor, zapewniając warunki niezbędne do funkcjonowania klasy, będzie oczekiwać realizacji zadań spójnych z celami szkoły, przynoszących jej chlubę i pomnażających sprzymierzeńców. Każde przedsięwzięcie: przygotowanie spektaklu, występ dla środowiska czy organizacja szkolnej imprezy, wymaga aprobaty i współpracy ze strony nauczycieli uczących w danej szkole. Ich pomoc często jest nieodzowna, choćby podczas wyjazdów do teatru ze względu na przepisy BHP.

Przy realizacji zadań teatralnych istnieje potrzeba finansowego wsparcia ze strony rodziców, np. zakupienia materiałów przeznaczonych na wykonanie kostiumów, dekoracji, rekwizytów (zwykle szkoła nie ma na to pieniędzy). W związku z tym, by zdobyć ich zaufanie, należy zapoznać z założeniami programu oraz stworzyć odpowiednią atmosferę wokół działalności zespołu.

Ważnym elementem w realizacji programu jest nawiązanie współpracy z samorządem terytorialnym oraz instytucjami związanymi z kulturą. Oferując atrakcyjną dla mieszkańców rozrywkę w postaci występów artystycznych, możemy liczyć na udostępnienie sali widowiskowej czy pomoc władz miasta przy finansowaniu przejazdów. Wielkie korzyści przynosi współpraca z nauczycielami Szkoły Muzycznej, dzięki której łatwiej stworzyć warstwę dźwiękową przedstawienia. Od dziennikarzy z miejscowej redakcji możemy uzyskać fachowe wskazówki dotyczące pracy redakcyjnej. Natomiast spotkania i wywiady z przedstawicielami zakładów pracy zamieszczone w gazetce w naturalny sposób umożliwiają preorientację zawodową.

Aby prawidłowo rozwijać u dzieci umiejętności aktorskie, należy prowadzić z nimi zajęcia warsztatowe, dlatego nieoceniona tu będzie pomoc aktora lub instruktora teatralnego. Najlepiej, aby warsztaty pod okiem profesjonalisty były prowadzone systematycznie.

Istotne są umiejętności i przygotowanie nauczyciela prowadzącego klasę. W pracy bardzo pomocne są kursy doskonalące organizowane przez WOM (drama, pokazy sceniczne), warsztaty dla instruktorów teatralnych oraz kursy z informatyki.

5

Uczy wiary w siebie

i pozytywnego patrzenia na świat.

Uczy otwartości, tolerancji i

szacunku do ludzi oraz ich pracy.

Umacnia poczucie odpowiedzialności

za treść, formę i estetykę

wypowiedzi

Kształtuje nawyki: obowiązkowość, systematyczność, punktualność...

Umacnia poczucie więzi z rodziną,

grupą rówieśniczą, społeczeństwem.

III. CELE EDUKACYJNE ZWIĄZANE Z REALIZACJĄ ZADAŃ TEATRALNYCH I DZIENNIKARSKICH

Portret ucznia i wizja szkołyZgodnie z zadaniami i celami statutowymi szkoły, na potrzeby której opracowano

niniejszy program, jawi się obraz jej absolwenta. Jest to człowiek otwarty na świat, samodzielnie, świadomie i odpowiedzialnie dokonujący wyboru, przygotowany do kształtowania własnej drogi życiowej.

komunikatywnytwórczy

otwartyodpowiedzialny

uczciwytolerancyjnysamodzielnykulturalny

obowiązkowyaktywnyodważny

ciekawy świata

Celem nadrzędnym kształcenia jest wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju uczniów. Osiągnięciu tego celu sprzyja realizacja zadań teatralnych i dziennikarskich.

6

SZKOŁA

Rozwija umiejętność porozumiewania

i współpracy z ludźmi.

Wskazuje wzorce i pomaga

w wyznaczaniu własnych celów.

Rozwija aktywność

twórczą, zdolności i wrażliwość.

Rozwija ciekawość poznawczą

i zainteresowania.

Uczeń

Zadania nauczyciela dotyczące warsztatu pracy:1. Rozpoznanie aktualnego stanu wiedzy i umiejętności uczniów, ich zainteresowań

i potrzeb.2. Opanowanie wiedzy teoretycznej dotyczącej teatru i dziennikarstwa oraz podstawowych

umiejętności aktorskich, reżyserskich, dziennikarskich – ukończenie kursu instruktorskiego i informatycznego.

3. Uczestniczenie w warsztatach teatralnych, spotkaniach instruktorów teatralnych oraz spotkaniach lokalnej redakcji.

4. Utrzymywanie stałego kontaktu ze sztuką przez udział w spektaklach teatrów profesjonalnych, widowiskach, koncertach, wystawach; czytanie recenzji teatralnych, felietonów, sprawozdań.

5. Utrzymywanie kontaktu z ośrodkami kultury i instytucjami, podejmowanie różnorodnych form współpracy.

6. Gromadzenie środków pozwalających na działalność teatralno - dziennikarską.

Zadania związane z realizacją celów:

1. Wyposażenie dziecka w niezbędną wiedzę oraz umiejętność jej zdobywania.2. Umożliwienie dziecku zrozumienia zjawisk i zależności występujących w środowisku

społeczno - przyrodniczym, a także w funkcjonowaniu człowieka.3. Przygotowanie do pełnienia różnorodnych ról społecznych, skutecznego porozumiewania

się w różnych sytuacjach, poprawnego posługiwania się językiem ojczystym i mową ciała, przygotowanie do publicznych wystąpień.

4. Umocnienie poczucia tożsamości kulturowej, historycznej, narodowej i etnicznej.5. Wyposażenie w wiedzę i umiejętności w zakresie zdrowego stylu życia oraz

bezpieczeństwa.6. Zaspokojenie potrzeb rozwojowych dziecka w zakresie bezpieczeństwa, zdrowia,

aktywności poznawczej i ruchowej, uznania, szacunku i sukcesu.7. Wyrobienie w dziecku samodzielności i odpowiedzialności za własne postępowanie,

rozbudzenie wiary w swoje możliwości i skuteczność własnego działania.8. Przygotowanie dziecka do efektywnej pracy w zespole, do budowania więzi

międzyludzkich.9. Rozwijanie samodzielności w rozwiązywaniu problemów, dokonywaniu wyborów

i oceny sposobów postępowania oraz respektowania praw innych.10. Rozwijanie procesów poznawczych, umiejętności spostrzegania, obserwowania,

analizowania, selekcjonowania, zapamiętywania, mówienia i myślenia, planowania, organizowania, oceniania oraz stosowania opanowanej umiejętności w nowej sytuacji.

11. Ukazywanie wzorców postępowania, pomoc w wyznaczaniu własnych celów i wskazywanie sposobów ich osiągania.

12. Pobudzanie wyobraźni i ekspresji twórczej plastycznej, muzycznej i ruchowej, pomysłowości, wrażliwości estetycznej i słuchowej, rozwijanie muzycznych umiejętności wykonawczych i umiejętności percepcyjnych.

13. Rozbudzanie zainteresowań kulturą rodzinną, regionalną, narodową i ogólnoświatową, odnajdywanie w niej źródeł wartości osobistych.

7

Na podstawie zaobserwowanych zainteresowań uczniów, w zgodzie z „Podstawami programowymi kształcenia ogólnego”, celami i zadaniami oraz możliwościami szkoły, określono cele szczegółowe programu klasy teatralnej z elementami dziennikarstwa.

8

Cele szczegółowe

Podstawy programowe: Tworzenie sytuacji, w których uczenie się języka następuje przez świadome i refleksyjne

jego używanie (bez nawarstwiania teoretycznej, abstrakcyjnej wiedzy o systemie językowym).

Pobudzanie postaw kreatywnych ucznia w procesie zdobywania umiejętności i gromadzenia wiedzy.

Podstawy programowe: Motywowanie do

poznawania literatury oraz różnorodnych tekstów kultury wzbogacających wiedzę ucznia o człowieku, życiu i świecie z perspektywy współczesności i z odniesieniem do przeszłości.

Uczenie istnienia w kulturze, zwłaszcza w jej wymiarze symbolicznym i aksjologicznym, tak, by stawała się wewnętrzną i osobistą własnością młodego człowieka.

Rozwijanie poczucia przynależności do grupy rodzinnej, społeczności lokalnej, narodu... Uczestnictwo w świecie wartości ogólnoludzkich, stanowiących motyw działalności

jednostek, społeczeństw i narodów.

Nabywanie umiejętności samodzielnego poszukiwania

informacji i ich wykorzystanie.

Umiejętność korzystania ze słowników i encyklopedii,

literatury i czasopism popularno – naukowych,

komputerowych programów edukacyjnych.

Umiejętność oceniania informacji pod

względem ich wartości i przydatności.

Posługiwanie się katalogiem rzeczowym i alfabetycznym w

bibliotece i Internetem.

Poszukiwanie informacji, poznawanie elementów

wiedzy z różnych dziedzin i tworzenie treści artykułów.

Poszukiwanie, poznawanie i tworzenie treści przedstawień

teatralnych, etiud, scenek dramowych.

Bogacenie i uściślanie słownictwa dotyczącego teatru i dziennikarstwa.

Selektywne czytanie tekstów, rozumienie i interpretowanie ich

treści.

Budzenie świadomości przy korzystaniu ze środków masowej komunikacji oraz

uczestniczeniu w życiu kulturalnym.

Poznanie tajników zawodu aktora i dziennikarza.

Umiejętność dostrzegania i

wykorzystywania związków teatru

z literaturą, malarstwem, muzyką, tańcem.

Znajomość i umiejętność korzystania

z aktualnej oferty teatrów i

wydawnictw .prasowych dla dzieci.

Umiejętnośćdokonywania wyboru i oceniania wartości

czasopisma, spektaklu.

Rozwijanie własnych zainteresowań

różnymi dziedzinami wiedzy i życia.

Odczuwanie motywacji do samokształcenia

i samodoskonalenia.

Rozwijanie komunikatywności

uczniów.

Bogacenie i uściślanie słownictwa.

Umiejętność prowadzenia dialogu.

Umiejętność dostosowania wypowiedzi do kontekstu sytuacyjno – kulturowego

(z uwzględnieniem dialektycznych odmian języka).

Umiejętność wyrażania własnych sądów, opinii,

przeżyć, emocji.

Kształcenie umiejętności obsługi magnetofonu, dyktafonu i

komputera.

Kształtowanie postaw patriotycznych i obywatelskich,

poczucia przynależności do różnorodnych grup społecznych,

budowanie systemu wartości.

9

Podstawy programowe: Wychowanie językowe i wrażliwość estetyczna. Doskonalenie kompetencji komunikacyjnej, tzn. umiejętności

mówienia, słuchania, czytania, pisania, odbioru różnorodnych tekstów kultury.

Podstawy programowe: Kształcenie sprawności mówienia, słuchania i pisania w

zróżnicowanych sytuacjach komunikacyjnych prywatnych i publicznych, a zwłaszcza ważnych dla życia w państwie demokratycznym i obywatelskim; rozwijanie zainteresowania językiem jako

składnikiem dziedzictwa kulturowego.

Pogłębianie wyrazistości mowy, artykulacji głosek i

sylab, prawidłowego akcentu w wyrazach

i zdaniach.

Świadomość elokwencji własnego ciała: gestów,

ruchów, mimiki.Umiejętność prawidłowego stosowania zwrotów i wyrażeń

oraz rozumienie związków frazeologicznych.

Kształcenie elementarnych umiejętności aktorskich.

Kształcenie umiejętności analizowania i interpretowania tekstu.

Modelowanie ruchu scenicznego, wykorzystania przestrzeni scenicznej.

Kształcenie umiejętności animacji przedmiotem.

Kształcenie umiejętności budowania charakteru

postaci. Kształcenie umiejętności prawidłowej emisji głosu, ekspresji, kultury i higieny mowy.

Kształcenie umiejętności wyrażania własnych sądów, opinii, przeżyć, emocji.

Rozwijanie zdolności improwizacyjnych i ich odkrywania.

Budzenie świadomości elokwencji własnego ciała: gestów, ruchów, mimiki.

Przygotowanie do publicznych wystąpień

Uświadomienie i rozwijanie umiejętności

recytatorskich.

Budzenie potrzeby obcowania z poezją.

Rozwijanie umiejętności wyrazistego czytania,

czytania z podziałem na role.

Wyrażanie emocji przez odpowiednie stosowanie znaków przestankowych,

akcentów logicznych, intonacji, właściwego tempa i rytmu.

Budzenie świadomości ciała i słowa w

kontakcie z widzem.

Doskonalenie techniki i ekspresji

recytatorskiej, wzbogacanie interpretacji.

Kształcenie umiejętności analizowania i

interpretowania wiersza.

Rozwijanie wrażliwości percepcyjnej poprzez kontakt z poezją w

wykonaniu artystów scen polskich.

Kształcenie umiejętności animowania ruchu bez przedmiotu.Nadawanie przedmiotom symbolicznego znaczenia.

10

Podstawy programowe: Rozbudowanie motywacji czytania i rozwijanie umiejętności odbioru dzieł literackich i

innych tekstów kultury – także audiowizualnych, a poprzez nie przybliżanie rozumienia człowieka i świata; wprowadzenie w tradycję kultury europejskiej i narodowej.

Kształcenie sprawności mówienia, słuchania i pisania w zróżnicowanych sytuacjach komunikacyjnych prywatnych i publicznych, a zwłaszcza ważnych dla życia w państwie demokratycznym i obywatelskim; rozwijanie zainteresowania językiem jako składnikiem dziedzictwa kulturowego.

Podstawy programowe: Rozbudzanie twórczej postawy wobec siebie i świata. Rozwijanie wrażliwości plastycznej oraz zainteresowań w tym zakresie.Stwarzanie sytuacji dających możliwość przeżyć wewnętrznych, doświadczenia tajemnicy bezinteresownego działania; procesu twórczego – wysiłku i radości towarzyszących twórczej

aktywności.

Podstawy programowe:

Rozwijanie spontanicznej i inspirowanej

ekspresji plastycznej.

Inspirowanie do ilustrowania treści dzieła scenicznego, wyrażania

emocji związanych z jego odbiorem.

Rozwijanie umiejętności projektowania oraz wykonywania szaty graficznej czasopisma.

Inspirowanie do przedstawiania sytuacji, zjawisk i wydarzeń

realistycznych fantastycznych w celu projektowania treści i scenografii przedstawienia.

Rozwijanie wrażliwości w kontakcie z dziełami

sztuki plastycznej.

Rozwijanie umiejętności posługiwania się środkami wyrazu

plastycznego.

Inspirowanie do projektowania i wykonania prostych kostiumów oraz

elementów dekoracji, masek i lalek teatralnych.

Kształcenie umiejętności tworzenia zapisu

graficznego reklamującego występ.

Rozwijanie spontanicznej i inspirowanej

ekspresji muzycznej.

Wdrażanie do świadomego

uczestniczenia w kulturze przez stały kontakt

muzyką.

Rozwijanie wrażliwości i zainteresowań muzycznych.

Pogłębianie muzycznych umiejętności wykonawczych i umiejętności percepcyjnych.

Rozwijanie umiejętności

tworzenia rytmu i melodii.

Inspirowanie do improwizowania ruchu

przy muzyce.

Inscenizowanie piosenek.Kształcenie umiejętności tworzenia akompaniamentu na instrumentach

perkusyjnych i melodycznych.

Rozwijanie umiejętności świadomego stosowania

symbolu graficznego.

11

Rozwijanie muzykalności, wrażliwości muzycznej i

zainteresowań muzycznych. Wyposażenie uczniów w podstawowe umiejętności muzyczne i plastyczne. Umożliwienie uczniom aktywnego uczestnictwa w kulturze.

Podstawy programowe: Pobudzanie wrażliwości uczniów na piękno świata i wartość

życia. Dostarczenie wiedzy na temat człowieka, udzielanie uczniowi

pomocy w zrozumieniu samego siebie. Kształtowanie refleksyjnej postawy wobec człowieka, jego

natury, powinności moralnych oraz wobec różnych sytuacji życiowych. Przygotowanie do rozpoznawania podstawowych wartości i

dokonywania właściwej ich hierarchizacji.

Harmonijne rozwijanie

wszystkich aspektów osobowości.

Nabywanie doświadczenia w kontaktach z

ludźmi.

Umiejętność wyrażania i obrony swego stanowiska,

asertywność, sztuka kompromisu, tolerancja, przyjmowanie krytyki w konstruktywny sposób.

Wdrażanie do kulturalnego zachowania i prowadzenia

rozmów (przestrzeganie zasad dobrego zachowania).

Umiejętność współpracy

w grupie.

Wyzwolenie kreatywności działania, pomysłowości

i oryginalności, umiejętności oryginalnego

rozwiązywania problemów.

Rozwijanie wrażliwości na problemy otaczającego

świata i kształtowanie wrażliwości moralnej.

Przezwyciężenie nieśmiałości,

zamknięcia, zalęknienia, rozkojarzenia.

Wyrabianie umiejętności podejmowania decyzji,

przewidywania przyczyn i skutków postępowania.

12

IV. TREŚCI KSZTAŁCENIA I WYMAGANIA PROGRAMOWE Treści

kształceniaWymagania programowe

Uczeń:Metody

i formy pracySposoby kontroli i oceny

osiągnięć

.Ścieżki edukacyjne i

przedmiot nauczania

kl. IV kl. V kl. VIP* PP** P PP P PP

Adaptacja tekstu literackiego.

czyta tekst ze zrozumieniem, potrafi ustalić występujące postacie, czyta z podziałem na role

czyta odpowiednio interpretując treść, oddając charakter postaci, omawia problematykę utworu wyrażając swoje opinie

omawia problematykę przeczytanego utworu; wspólnie z kolegami wybiera najistotniejsze kwestie dialogu

samodzielnie wybiera najistotniejsze kwestie dialogu podejmuje próby zapisania ich w formie scenariusza

wspólnie z kolegami podejmuje próby zapisania prostego scenariusza na podstawie tekstu literackiego

dokonuje własnej interpretacji tekstu literackiego,precyzuje tekst główny i poboczny, zapisuje w formie scenariusza

praca z tekstem, „burza mózgów”,zajęcia praktyczne

prezentacja przed publicznoś-ciąsamoocena według ustalonych kryteriów

edukacja czytelnicza i medialna,język polski

Praca ze scenariuszempodejmo-wanie prób tworzenia scenariuszy krótkich scenek teatral.

potrafi zapoznać się z treścią wskazanego scenariusza określonej formy teatralnej

potrafi samodzielnie poszukać w bibliotece odpowiedni scenariusz i zapoznać kolegówz jego treścią

potrafi wybrać scenariusz z podanego zestawu i zapoznać się z jego treścią

wybiera i przetwarza scenariusz na potrzeby własnego zespołu

wykorzystuje gotowy scenariusz jako wzorzec do opr. wspólnie z kolegami krótkiego scenariusza scenki teatral.

wykorzystuje inwencję twórczą w celu stworzenia własnego scenariusza scenki teatralnej

praca z tekstem, „burza mózgów”,zajęcia praktyczne

czytanie tekstu- prezentacja ocena według ustalonych kryteriów

edukacja czytelnicza i medialna,język polski,kółko teatralne

* P – podstawowe wymagania programowe

** PP - ponadpodstawowe wymagania programowe

13

Praca w wydawnict-wie.Zawody związane z prasą.Cykl wydawniczy czasopisma.

uczestniczy w spotkaniu z pracownikiem wydawnictwa, potrafi wymienić zawody związane z produkcją i kolportażem prasy,zna specyfikę i kodeks pracy dziennikarza

potrafi przeprowadzić i zanotować wywiad, zastosować pojęcia: dziennikarz, redaktor, redakcja, publicysta, drukarz, drukarnia, wydawnictwo

potrafi obserwować pracę ludzi związanych z wydawaniem czasopism,cykl produkcyjny, urządzenia i aparaturę; potrafi wymienić etapy wydawania czasopisma

potrafi zorganizować pracę gazetki szkolnej zgodnie z zasadami obowiązujący-mi w profesjonalnej redakcji

zna warsztat pracy dziennikarza, podstawowe przepisy, zasady Prawa Prasowego, redaguje proste artykuły i próbuje zapisać je na komputerze

potrafi redagować artykuły różnych form prasowych z zastosowa-niem prostego komputerowe-go składu gazety z podziałem na szpalty

spotkanie z przedstawicie-lem wydawnictwa, dziennikarzem

wycieczka do drukarni lub wydawnictwa

notatki z obserwacji podczas wycieczki, wywiadu


Korzystanie z katalogów w bibliotece oraz z Internetu.

korzystając z instrukcji posługuje się katalogiem rzeczowym i alfabetycznym w bibliotece

samodzielnie posługuje się katalogiem rzeczowym i alfabetycznym w bibliotece

korzystając z instrukcji potrafi wykonać katalog alfabetyczny księgozbioru klasowego

potrafi samodzielnie wykonać katalog alfabetyczny księgozbioru klasowego

korzystając z instrukcji posługuje się przeglądarką internetową odnajduje wskazane strony internetowe

potrafi samodzielnie posługiwać się Internetem

ćwiczenia praktyczne

wykonanie ćwiczeń kontrolnych – sprawdzian praktyczny


Zbieranie informacji.

potrafi skorzystać z podanych źródeł i zapoznać się z informacjami na określony temat

potrafi poszukać informacji na podany temat,zaprezentować je w formie pisemnej lub ustnej

zna różne źródła informacji potrafi z nich korzystać

potrafi celowo dobierać informacje pod kątem ich przydatności, wykorzystuje je redagując artykuły

potrafi wykorzystać zgromadzone informacje w celu sporządzenia notatki.

wykazuje inicjatywę badawczą, poszukuje wiadomości na interesujące go tematy i reda -guje stałą rubrykę w gazetce

portfolio karta samooceny ucznia

edukacja czytelnicza i medialna,język polski,historia,sztuka

14

Korzystanie z księgozbiorubiblioteki i medialnych środków przekazu.

potrafi odszukać podane hasła w słowniku i encyklopedii,ogląda edukacyjne programy TV, słucha wybra-nych audycji radiowych,potrafi obsługiwać sprzęt audiow.

potrafi korzystać z księgozbioru podręcznego w bibliotece i multimedial. programów edukacyjnych,potrafi obsługiwać komputer

posługuje się księgozbiorem podręcznym, czyta podaną literaturę i wskazane czasopisma systematycz-nie ogląda edukacyjne programy TV, słucha wybra-nych audycji radiowych

samodzielnie dobiera i czyta literaturę oraz czasopisma popularno – naukowe, potrafi korzystać z księgozbioru podręcznego w bibliotece i multimedial. programów edukacyjnych

posługuje się księgozbiorem podręcznym, czyta podaną literaturę i wskazane czasopisma, potrafi korzystać z multimedial.programów edukacyjnych

systematycz. korzysta z księgozbioru podręcznego, czyta literaturę i czasopisma popularno – naukowe, sprawnie posługuje się komputerem, Internetem i programami edukacyjnymi

ćwiczenia praktyczneprojekt,metaplan

karta samooceny ucznia

edukacja czytelnicza i medialna,język polski,historia,sztuka

Aktualna oferta teatrów i wydawnictw prasowych dla dzieciRodzaje czasopism.

analizuje zebrane czasopisma pod kątem ich zawartości, segreguje pod kątem określonej cechy

potrafi wymienić kilka tytułów czasopism dla dzieci, młodzieży, dorosłych

zna aktualną ofertę wydawnictw dla dzieci, młodzieży i dorosłychpotrafi odszukać w prasie ofertę teatralną

potrafi posegregować, klasyfikować czasopisma określając ich rodzaj

orientuje się w aktualnym repertuarze teatrów i ofercie wyd., stosuje poj.: prasa, gazeta, publicystyka, czasopismo, dziennik,tygodnik, dwutygodnik,miesięcznik, kwartalnik

potrafi dokonać wyboru i ocenić wartość czasopisma dla określonej grupy czytelników

debata „za i przeciw”

wnioski zapisane na plakacie


Budowa gazety, wartość informacyjna artykułów,język prasy,reklamy.

szuka określonych informacji i wykorzystuje je zgodnie z podaną instrukcją

ocenia wartość informacyjną artykułów i reklam

dokonuje selekcji artykułów w oparciu o załączone kryteria

analizuje informacje, selekcjonuje oraz ocenia według własnych kryteriów

dostrzega rolę nagłówków prasowych w zdobywaniu czytelników

wykorzystuje język prasy i tworzy własne artykuły oraz reklamy

drama,dyskusja wielokrotna w grupach

prezentacja efektów pracy grup,wybór najlepszej reklamy prasowej

edukacja czytelnicza i medialna,język polski, sztuka

15

Tworzenie klasowego czasopisma.

współpracując w grupieustala nazwę,tematykę i stałe rubryki,potrafi zredagować prosty tekst informacyjny

potrafi wykonać makietę gazetki szkolnej, znak graficzny – logo, ilustracje do tekstu, przeprowadza i zapisuje wywiady

projektuje oraz wykonuje szatę graficzną czasopisma, tworzy krótkie teksty w formie notatki prasowej

tworzy ciekawe teksty w formie notatki prasowej, dobiera do nich trafne nagłówki, ilustracje opracowuje reklamy

świadomie stosuje symbole graficzne, przeprowadza wywiady, ankiety, sondy;pisze artykuły, ilustruje ich treść

posługuje się komputerem w tworzeniu czasopisma,określa cechy swojego stylu prasowego,

praca z komputerem, praca z tekstem, ćwiczenia redakcyjne,działania twórcze

samoocena ucznia wg podanych kryteriów

edukacja czytelnicza i medialna,wychowanie do życia w społ., język polski, historia,sztuka

Czytanie i interpretacja tekstu.

poprawnie czyta wyrazy i zdania, czyta z podziałem na role, odróżnia tekst narracji od dialogu,odpowiada na pytania dotyczące przeczytanej treści, zapisuje zdania w formie opowiadania, opisu, listu, dialoguilustruje tekst wytworami plastycznymi

czyta poprawnie i płynnie ze zrozumieniem, prawidłowo interpretuje tekst,w oryginalny sposób wyraża treść za pomocą różnorodnych środków wyrazu:plastycznych, muzycznych, słownych, ruchowych

czyta uwzględniając znaki przestankowe, akcenty logiczne, tempo i rytm, układa i zapisuje zdania na temat przeczytanego tekstu w formie:planu, opowiadania z dialogiem, notatki, pisma użytkowego

biegle i wyraziscie czyta tekst, oddaje głosem charakter postaci, ilustruje tekst muzyką, wytworami plastycznymi,technikami dramowymi

układa i zapisuje zdania na temat przeczytanego tekstu w formie streszczenia i opisu uwzględniając cechy charakteru

układa i zapisuje zdania na temat przeczytanego tekstu w formiecharakterysty-ki,wyróżnia się oryginalnością formy i treści

praca z tekstem,opis, opowiadanie, list,techniki dramy, działalność twórcza -wytwory plastyczne, muzyczne

sprawdzian,samoocena ucznia wg podanych kryteriów

wychowanie do życia w społ.,język polski,sztuka,kółko teatralne

16

Odbiór dzieła scenicznego,analiza spektakli i ich interpretacja.

potrafi w skupieniu obejrzeć spektakl teatralny, wyraża emocje związane z jego odbioremilustruje plast. i muzycznie

wyraża swoje myśli, uczucia i emocje towarzyszące odbiorowi sztuki i potrafi zapisać je w formie sprawozdania

wykonuje ćwiczenia w analizowaniu i interpre-towaniu treści oglądanych spektakli. zna i korzysta z aktualnej oferty teatrów

dostrzegai ocenia elementy składowe spektaklu,analizujei interpretuje treść

pisze sprawozdania,posiada umiejętność dokonywania wyboru i oceniania wartości spektaklu

pisze sprawozdania z elementami recenzji dostrzega związki teatru z literaturą, malarstwem, muzyką, tańcem

oglądanie spektaklu teatralnego,dyskusja,mapa mentalna,działania twórcze

prezentacja najlepszych prac w gazetce szkolnej


Praca ludzi związanych z teatrem.

potrafi wymienić kilka zawodów ludzi związanych z teatrem

potrafi zadawać pytania dotyczące pracy aktora i innych ludzi zatrudnionych w teatrze

potrafi napisać kilkuzdaniową wypowiedź na temat pracy aktora

potrafi napisać artykuł do gazetki szkolnej na temat różnych aspektów pracy w zawodzie aktora

potrafi scharaktery-zować pracę ludzi związanych z teatrem

swobodnie operuje nazwami zawodów ludzi związanych z teatrem

portfoliopantomimaopis

prezentacja najlepszych prac w gazetce szkolnej


Rodzaje teatrów i form teatralnych

zna nazwy teatrów, w których przebywał oraz form teatralnych przez nie prezentowa-nych, np. baśń muzyczna, przedstawie-nie lalkowe

potrafi określić jakie są różnice między teatrem animacji, a teatrem muzycznym

określa rodzaj teatru na podstawie prezentowanej formy

potrafi opisać teatry wskazując na różniące je elementy.

zna kilka teatrów (np. animacji, muzyczny, dramatyczny)i potrafi je scharaktery-zować

potrafi określić rodzaj repertuaru poznanych teatrów i sztuki przez nie tworzonej

portfolio,opis

prezentacja najlepszych prac w gazetce szkolnej lub w formie wystawki


17

Piękno i bogactwo języka.

zapoznaje się z opracowanym podczas zajęć słownictwem

samodzielnie odkrywa znaczenie nieznanego słownictwa

posługuje się opracowanym słownictwem

posługuje się słownictwem, które poznał w drodze własnych poszukiwań

posługuje się poznanym słownictwem, rozumie związki frazeologiczne

wykazuje dbałość o piękno i bogactwo języka

ćwiczenia słownikowo - frazeologiczne

krzyżówka,samoocena


Słownik pojęć teatralnych.

rozumie i stosuje pojęcia teatr.:sztuka, przedstawienie ,aktor, widz, widownia, publiczność, muzyka, kostium, scena, kurtyna, kulisy, garderoba, dekoracja, oświetlenie, przestrzeń sceniczna,teatr animacji, teatr muzycznyznak teatru, reżyser, słowo, gest, gra ciała,

rozumie i stosuje pojęcia teatr. poznane w kl. IV oraz: pantomima, ruch sceniczny, scenograf, choreograf, inspicjent, sufler, charakteryzator, ekspresja, intonacja, mimika,teatr dramatyczny, pantomimy, uliczny, cieni, telewizyjny,spektakl, antrakt,, program

rozumie i stosuje pojęcia teatr. poznane w kl. IV i V oraz: solista, balet, tancerz, primabalerina,tekst główny, tekst poboczny, dialog, monolog, afisz, repertuar efekt akustyczny, charakteryzacja, rekwizyt

praca z tekstem, mapa mentalna,portfolio

wykonanie ćwiczeń kontrolnych -sprawdzian,prezentacja pracy grupowej


Świadomość elokwencji własnego ciała.

rozróżnia za pomocą zmysłów, nazywa, klasyfikuje, cechy ludzi, zwierząt, roślin, rzeczy i zjawisk

wyraża emocje i przeżycia za pomocą gestów, ruchu i mimiki

pogłębia elokwencję własnego ciała

wyraża emocje, przeżycia, za pomocą gestów, ruchu i mimiki

ma świadomość własnych gestów, ruchu i mimiki

świadomie stosuje gesty, ruch, mimikę w celu wyrażenia sądówi opinii

ćwicz. mimiczne,ruchowe,pantomima,fotografia, rzeźba,żywy obraz,film niemy, „stopklatka”


kółko teatralne

Koncentracja

i walka ze stresem.

potrafi uruchamiaći rozluźniać poszczególne części ciała,koncentrować się na krótkim zadaniu (15 –20min)

posiada umiejętność opanowania w sytuacji trudnej

posiada umiejętność koncentracji na zadaniu (20-30min),

posiada umiejętność koncentracji na zadaniu(30-45min)

potrafi przygotować organizm do występu

posiada umiejętność długotrwałej koncentracji na zadaniu oraz efektywnego pokonywania stresu

metoda Denissona


kółko teatralne

18

Emisja głosu i komunikacja

międzyludz-ka.

posiada umiejętność prowadzenia dialogu,trafnie dobiera słownictwo do zaistniałej sytuacji;kulturalnie zachowuje się w kontaktach z ludźmi

prawidłowo artykułuje głoski i sylaby, akcentuje wyrazy i zdania;stosuje bogate słownictwo

przestrzega zasad kulturalnej dyskusji,sprawnie posługuje się aparatem mowy, prawidłowo artykułuje głoski, wyrazy i zdania, z odpowiednią siłą, dynamiką głosu

formułuje własne zdanie,

posiada umiejętność uzasadnienia swego sądu,tworzy ekspresyjne wypowiedzi wyrażające uczucia i emocje, np. malowanie obrazu słowami.

bierze aktywny, kulturalny udział w rozmowie,wyraża emocje, przeżycia, sądy i opinie za pomocą precyzyjnego słownictwa, krytycznie słucha innych wypowiedzi

wyraża własne zdanie w jasny przekonujący sposób, interpretuje opinię innych,buduje precyzyjne wypowiedzi w sytuacjach oficjalnych,kontroluje mowę ciała

ćwiczenia intonacyjne;scenki i sytuacje improwizo-wane,rebusy, zagadki, krzyżówki,gry i zabawy słownikowe


wychowanie do życia w społ.,język polski,kółko teatralne

Wchodzenie i bycie w roli, odgrywanie ról.

potrafi pełnić określoną rolęw trakcie gier i zabaw oraz w sytuacji improwizowanej

improwizuje scenki ruchem, gestem, mimiką i słowem na określony temat

odgrywa role, kreuje postaci na podstawie podanego scenariusza

odgrywa i interpretujerole, kreuje różnorodne postaci w sytuacji improwizowa-nej

potrafi odgrywać różne role improwizując tekst

kieruje improwizacją w grupie

techniki dramy,ćwiczenia praktyczne



19

Ruch sceniczny i rozplanowa-nie ruchu w przestrzeni scenicznej.

swobodnie zachowuje się na scenie w trakcie gier dramowych

intuicyjnie, potrafi rozplanować ruch w przestrzeni scenicznej, ekspresyjnie zachowuje się na scenie

planuje ruch w przestrzeni scenicznej za pomocą schematu lub rysunku plast.

stosuje ruch w przestrzeni scenicznej zgodnie z planem choreograficz-nym, umiejętnie wykorzystuje ekspresję ciała

zachowuje się na scenie zgodnie z planem choreograficz-nym kontroluje ruch i mowę ciała w sytuacjach pozascenicz-nych

wyraża uczuciai emocje zgodnie z planem choreograficz-nym wzbogacając o elementy własnej interpretacji

techniki dramy, projekt,działania twórcze



Warsztat recytatora.

analizuje i interpretuje tekst, wygłasza krótkie teksty z pamięci,słucha wzorów pięknej recytacji poezji oraz prozy,animuje przedmiotem

intuicyjnie wyraża charakter postaci,modeluje ruch i wykorzystuje przestrzeń sceniczną, biegłe i wyraziście czyta, stosuje pauzy i akcent logiczny

wyraża charakter postaci zgodnie ze scenariuszem,przestrzega zasad kultury i higieny mowy

posiada prawidłową emisję głosu, ekspresję, prawidłowy oddech przeponowy;wygłasza dłuższe wiersze i fragmenty prozy z pamięci

posiada prawidłową emisję głosu,prawidłowy oddech przeponowy;wygłasza dłuższe wiersze i fragmenty prozy z pamięci

wygłasza dłuższe monologi z pamięci; poszukuje środków wyrazu artystycznego dla wyrażania charakteru postaci

techniki dramy,ćwiczenia dykcji



20

Budowanie spektaklu szkolnego

improwizuje scenki,planuje ruch w przestrzeni,wykorzystuje ekspresję plastyczną w celu two-rzenia zapisu graficznego

dobiera role do charakteru i usposobienia kolegów;improwizuje i interpretuje treść; tworzy sceno-grafię i dobiera kostiumy

dobiera kostiumy i rekwizy,dobiera muzykę do charakteru przedstawieniaprzygotowuje plakaty, bilety,i zaproszenia

tworzy warstwę muzyczną

świadomie wykorzystuje przestrzeń sceniczną realizuje zadania zgodnie z projektem interdyscypli-narnym

tworzy własny scenariusz, reżyseruje spektakl i tworzy zapis choreograficz-ny

ćwiczenia interpretacyjne, projekt,praca w grupach,działalność twórcza



Rola kostiumów, rekwizytów i scenografii w spektaklu teatralnym.

poszukuje środków artystycznego wyrazu, potrafi dobrać proste kostiumy, rekwizyty, elementy dekoracji

potrafiodkrywać symboliczne znaczenie kostiumów, rekwizytów, scenografii

potrafi wykonać proste rekwizyty, kostiumy i elementy dekoracji.

interpretuje symboliczną wymowę kostiumów, rekwizytów i scenografii

dostrzega rolę rekwizytów, kostiumów i scenografii

świadomie stosuje symbole graficzne

obserwacja i pokaz,ćwiczenia praktyczne, działalność twórcza

prezentacja dla klasy

kółko teatralne, język polski, historia, sztuka

Historia teatru

zapoznał się ze skróconą historią teatru lalek

potrafi wypowiedzieć się na temat historii teatru lalek, wymienić kilka znanych w Polsce teatrów lalkowych

zapoznał się z historią teatru antycznego, potrafi wskazać obrzędy religijne, które zapoczątkowa-ły sztukę teatralną; potrafi opisać wygląd teatru starożyt., strój i grę aktorów,

potrafi wyjaśnić pojęcie: dionizja,tragedia, dramat, komedia

zapoznał się z formami teatru współczesne-go;potrafi wymienić kilka znanych w Polsce teatrów, nazwiska znanych aktorów i reżyserów teatralnych

potrafi wyjaśnić pojęcia: antyteatr, awangarda, absurd, groteska, teatr telewizji, teatr wyobraźni;

pokaz, praca z tekstem, film,mapa mentalna

notatki z obserwacji i lektury,ćwiczenia kontrolne

edukacja czytelniczo – medialna, kółko teatralne, język polski, historia, sztuka

21

Rodzaje lalek teatralnych

obserwuje sposób animowania lalkami w teatrze animacji potrafi wykonać prostą kukiełkę z piłeczki pingpongowej

rozpoznaje lalki teatralne: kukiełka i pacynka,potrafi wykonać prostą pacynkę na potrzeby przedstawienia

obserwuje sposób animowania lalek teatralnych różnych typów:jawajka, kukiełka, pacynka, marionetka, lalki do teatru cieni

rozpoznaje lalki teatralne różnych typów:jawajka, kukiełka, pacynka, marionetka, lalki do teatru cieni oraz potrafi nimi animować

potrafi wykonać prostą lalkę na potrzeby przedstawienia i prawidłowo ją animować

potrafi wykonać skomplikowa-ną lalkę np. marionetkę na potrzeby przedstawienia i prawidłowo ją animować

obserwacja i pokaz,ćwiczenia praktyczne,działalność twórcza


kółko teatralne, język polski, sztuka

Rola i wykorzysta-nie maski w spektaklu teatralnym.

odkrywa możliwości artystyczne maski,dobiera maskę do określonego stanu uczuć i emocji

potrafi:wykorzystać ekspresję plastyczną w celu wykonania prostej maski teatralnej;

ćwiczy ruch i gest z użyciem maski,rozumie znaczenie maski w teatrze antycznym

potrafi wykreować postać z użyciem maski teatralnej na wzór teatru anycznego

rozumie przenośne znaczenie wyrazu maska

wykorzystuje maskę jako wyraz artystyczny w przekazywa-niu informacji o człowieku

obserwacja i pokaz,ćwiczenia praktyczne,działalność twórcza


kółko teatralne, język polski, historia, sztuka

Tworzenie muzyki.

tworzy akom-paniament za pomocą naturalnych efektów dźwiękowych - klaskanie, tupanie, pstrykanie oraz instrumentów perkusyjnych

tworzy akompania- ment na prostych instrumentach melodycznych do śpiewanych piosenek;

Rytmizuje tekst literacki

potrafi improwizować tworząc rytm i melodię;improwizować ruch sceniczny, mimikę i gesty do słuchanej muzyki;

tworzy melodię i rytm do tekstu literackiego

tworzy własną piosenkę do zrytmizowane-go tekstu

ćwiczenia emisji głosu,zabawy ruchowe ze śpiewem,improwizacjapraca z instrumentem; praca przy magnetofonie

prezentacja w klasiekarta obserwacji dyspozycji twórczych,karta osiągnięć ucznia

kółko teatralne, sztuka,język polski,

22

Dźwięk w teatrze, gra ciszy. Świadomy odbiór muzyki.

reaguje na sygnały muz.,dostrzega znaczenie ciszy, rozpoznaje rytmy polskich tańców narod; rozpoznaje cechy muzyki narodowej w twórczości Chopina

rozpoznaje słuchane na zajęciach utwory muzyczne;określa wpływ muzyki ludowej na muzykę artystyczną

rozpoznaje muzykę solową, duet, orkiestrę symfoniczną, solistę z orkiestrą;wyjaśnia pojęcia:zespół, solista, chór, orkiestra

rozpoznaje cechy muzyki narodowej w nieznanych utworach;łączy słuchaną muzykę z elementami historii i elementami kształcenia literackiego

wyjaśnia pojęcia : muzyka dawna, atonalna;polifonia, rozpoznaje utwory J.S. Bacha, W.A. Mozarta;rozpoznaje brzmienie poznanych instrumentów

rozróżnia brzmienie muzyki barokowej od muzyki XX wieku;swobodnie rozmawia o muzyce w kontekście jej rozwoju historycznego

pogadanka, słuchanie muzyki, rozmowa, dyskusja

karta osiągnięć ucznia, karta samooceny

kółko teatralne, sztuka,język polski, historia

23

V. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW

• Ćwiczenia uruchamiające, oddechowe i rozluźniające.Trening koncentracji i antystresowy.

• Proste doświadczenia:- ćwiczenia rozwijające wrażliwość słuchową, wzrokową, dotykową, smakową

i węchową.• Wprawki dramatyczne:

- ćwiczenia intonacyjne,- ćwiczenia ruchowe,- ćwiczenia mimiczne.

• Ćwiczenia dramowe:- kontynuowanie opowiadania,- zmiana zakończenia opowiadania,- rozmowa,- wywiad,- scenki i sytuacje improwizowane,- inscenizacje improwizowane.

• Gry i zabawy sprzyjające integracji i aktywności:- gry z wyobrażonymi przedmiotami,- gry w wyobrażonych sytuacjach,- gry w wyobrażonej przestrzeni.

• Techniki dramowe:- ćwiczenia pantomimiczne – etiudy,- fotografie, rzeźby,- żywy obraz,- film niemy,- „stopklatka”,- dialog improwizowany,- inscenizacja improwizowana,- wywiad,- ćwiczenia głosowe,- dramowa interpretacja wiersza,- dramowe ćwiczenia z gramatyki i ortografii,- rysunek wyrażający emocje,- malowanie obrazów słowami.

• Gry dramowe – uczestnicy akcji wchodzą w role.• Drama właściwa.

• Zabawa w teatr – przygotowanie przedstawienia teatralnego.• Tworzenie scenariusza.

• Ćwiczenia w wyrazistym czytaniu z odpowiednią dykcją, modulacją głosu, siłą, tempem, z zastosowaniem pauz i akcentu zdaniowego.

• Czytanie z podziałem na role.• Ćwiczenia interpretacyjne.

• Tworzenie warstwy muzycznej przedstawienia:

- gra na instrumentach melodycznych (dzwonki, flet, organy elektryczne),- gra na instrumentach perkusyjnych,- dźwiękowe wykorzystywanie przedmiotów codziennego użytku,- tworzenie dźwięków przez klaskanie, tupanie, szuranie, pstrykanie palcami,

kląskanie, poświstywanie, gwizdanie itp.• Tworzenie melodii do tekstu.• Tworzenie tekstu do melodii.• Ilustrowanie muzyką opowiadania nauczyciela.• Tworzenie opowiadań do melodii.

• Rozplanowanie ruchu w przestrzeni,• Ćwiczenia choreograficzne.

- ćwiczenia rytmiczno – ruchowe,- ćwiczenia taneczne,- choreografia ruchu zbiorowego.

• Tworzenie scenografii.• Dobieranie rekwizytów i kostiumów.• Przygotowanie plakatów, biletów, zaproszeń, programu przedstawienia.

• Zabawy z przedmiotami codziennego użytku, nadawanie im symbolicznego znaczenia, nauka animacji przedmiotu.

• Wykonanie lalki teatralnej na potrzeby przedstawienia (pacynki, kukiełki).• Animacja lalki teatralnej:

- animowanie lalki za parawanem,- animowanie lalki na oczach widzów – postać współistnieje z aktorem,- uruchamianie lalek z pokoju dziecięcego,- poruszanie sylwetkami w teatrze cieni.

Ćwiczenia z maską- dobieranie odpowiedniej maski do określonego stanu uczuć i emocji.- wykonanie maski z kartonu.- modelowanie kształtu maski z gliny i wykonanie jej z masy papierowej.- tworzenie żywej maski za pomocą charakteryzacji.- budowanie spektaklu z zastosowaniem maski teatralnej.- wykonanie sylwetek do teatru cieni i elementów nieruchomych.

• Obcowanie z poezją :- słuchanie wzorów pięknej recytacji poezji oraz prozy,- ćwiczenia interpretacyjne.

• Czytanie tekstu w towarzystwie muzyki.

• Udział w warsztatach teatralnych.• Udział w prezentacjach teatrów szkolnych, konkursach teatralnych i recytatorskich• Oglądanie spektakli w Teatrze Animacji, Teatrze Muzycznym i Teatrze Polskim.• Analizowanie treści spektakli i ich interpretacja. Ocena gry aktorskiej, scenografii,

warstwy muzycznej, choreografii, kostiumów, efektów specjalnych.

• Redagowanie tekstów w formie:- sprawozdania,

25

- sprawozdania z elementami recenzji i samooceny,- opowiadania,- komiksu,- opisu,- listu,- telegramu,- dziennika , pamiętnika,- notatki do kroniki.

• Tworzenie tekstów wierszowanych. • Tworzenie swobodnego tekstu.6

• Tworzenie zagadek, rebusów, krzyżówek.• Tworzenie tekstów z lukami.• Ilustrowanie tekstu wytworami plastycznymi.• Stosowanie symbolu plastycznego w celu zinterpretowania treści tekstu.

Poszukiwanie informacji w księgozbiorze podręcznym czytelni.- korzystanie z katalogów.

Praca ze słownikiem ortograficznym:- szukanie wybranych wyrazów w słowniczku,- szeregowanie wyrazów w kolejności alfabetycznej,- wyjaśnianie zasad pisowni przez dobór wyrazów pokrewnych,- założenie redakcyjnego, podręcznego słowniczka ortograficznego.

Praca z komputerem:- nauka obsługi, - zaznajomienie z podstawowymi pojęciami, znaczenie klawiszy,- ćwiczenia w pisaniu na klawiaturze komputerowej, - ułożenie dłoni na klawiaturze,- stosowanie tabulatora.

• Ćwiczenia w projektowaniu i ilustrowaniu treści tekstu pisanego:- korzystanie z programu komputerowego MS Word, Paint i Corel,- wstawianie klipartów,- używanie graficznego symbolu,- skanowanie obrazu.

Ćwiczenia w kształtnym pisaniu – wyrabianie estetyki graficznej pisma:- ćwiczenia w dokładnym odtwarzaniu kształtu liter i stosowaniu prawidłowych

połączeń,- pisanie zgodnie z różnymi wzorami pisma.

Nauka obsługi magnetofonu i dyktafonu:- nagrywanie,- odtwarzanie dźwięku,- przewijanie taśmy.

6 Semenowicz H. Freinet w Polsce, WSiP, Warszawa 1980.

26

• Metody aktywizujące:7

- „burza mózgów”,- mapa mentalna,- piramida priorytetów,- metoda przypadków,- drzewko decyzyjne,- „za i przeciw”,- linia czasu,- metaplan,- symulacje,- poker kryterialny,- dyskusja,- metoda projektu,- przewodnik.

• Gry i zabawy integrujące zespół:- określanie własnej osobowości, np. zabawa „Jestem butem”,- niedokończone zadania prowokujące uczniów do wyrażenia odczuć ;- gry oparte na budowie zaufania, np. „Poszukiwacze skarbów”.

• Gry i zabawy słowne- np. „Depesza”, „Inteligent”, „Najlepszy detektyw”...8

• Gry i zabawy muzyczno – ruchowe- np. „Miotlarz”, „Piaskarz”, „Czaty”...9

• Gry i zabawy, oraz ćwiczenia z zakresu psychopedagogiki twórczości.10

7 Rau K. Ziętkiewicz E. „Jak aktywizować uczniów. Burza mózgów i inne techniki w edukacji”. Oficyna Wydawnicza G&P, Poznań 2000.8 Zgrychowa I. Na słońce i na deszcz. WSiP Warszawa 1985. 9 Trześniowski R. Gry i zabawy ruchowe. Wydawnictwo Sport i Turystyka. Warszawa 1987.10.Szmidt K.J. Bonar J. Żywioły. Lekcje twórczości w nauczaniu zintegrowanym, WSiP. Warszawa 1998.

27

VI. OCZEKIWANE OSIĄGNIĘCIA TEATRALNO – -DZIENNIKARSKIE ABSOLWENTA SZKOŁY

Uczeń powinien posiadać wiedzę i umiejętności:• rozumieć i stosować podstawowe pojęcia związane z teatrem i dziennikarstwem; • znać aktualny repertuar najbliższych scen teatralnych oraz ofertę wydawniczą dla dzieci;• rozumieć symbolikę teatralną i dziennikarską; rozpoznawać elementy strukturalne teatru;• znać cykl wydawniczy czasopism, urządzenia i aparaturę potrzebną do produkowania

czasopism;• znać pracę ludzi związanych z teatrem i uczestniczących w wydawaniu czasopism;• znać i przestrzegać zasad poprawnej pisowni i interpunkcji;• posiadać elementarne umiejętności aktorskie (interpretacja tekstu, ruch sceniczny,

budowanie charakteru postaci ); posługiwać się technikami dramy;• zwracać uwagę na elokwencję ciała, mieć świadomość własnych gestów, ruchów, mimiki;• mówić z poprawną emisją głosu; być komunikatywny;• przejawiać umiejętności improwizacyjne i recytatorskie (dykcja, tempo, siła i ton głosu);• umiejętnie interpretować poezję, rozróżniać pojęcia: rytm, rym, zwrotka, wers;• kulturalnie prowadzić dialog i dyskusję;• umieć dostosować wypowiedź do kontekstu sytuacyjno – kulturowego;• opanować technikę czytania , w tym czytania z podziałem na role;• przejawiać ekspresję twórczą i pomysłowość, wrażliwość estetyczną i słuchową;• projektować oraz stosować techniki plastyczne i komputerowe;• posiadać muzyczne umiejętności wykonawcze i percepcyjne;• rozróżniać informacje pod względem ich wartości i przydatności, analizować,

selekcjonować, klasyfikować, konkretyzować, przetwarzać, interpretować, argumentować, wnioskować, opisywać, porównywać, abstrahować, systematyzować, kształtować pojęcia, weryfikować przez zastosowanie opanowanej umiejętności w nowej sytuacji;

• samodzielnie poszukiwać informacji korzystając z różnych źródeł (z księgozbioru podręcznego w bibliotece, multimedialnych programów edukacyjnych);

• stosować bogate słownictwo; stosować zwroty i wyrażenia;• samodzielnie redagować tekst pisany na podstawie przeżyć, działania, treści słuchanej

i lektury z uwzględnieniem wyznaczników formalno – stylistycznych;• obsługiwać magnetofon, dyktafon i komputer;• stosować różne wzory pisma; dbać o jego estetykę; przestrzegać zasad kompozycji; • projektować i ilustrować treść tekstu pisanego; używać symbolu graficznego.Uczeń powinien przejawiać postawy: wyrażać własne sądy, opinie, przeżycia, emocje;• obcować z poezją i czytać literaturę dziecięcą; • krytycznie odbierać treść dzieła sztuki;• świadomie korzystać ze środków masowej komunikacji i dóbr kultury oraz uczestniczyć

w życiu kulturalnym;• przezwyciężać nieśmiałość, zamknięcie, zalęknienie, rozkojarzenie;• postępować zgodnie z zasadami moralnymi;• przestrzegać zasad savoir vivre.• rozwijać swoje zainteresowania różnymi dziedzinami wiedzy i życia;• przejawiać kreatywność działania; podejmować próby oryginalnego rozw. problemów;• odczuwać motywację do samokształcenia i samodoskonalenia;• zachowywać się asertywnie, tolerancyjnie, przyjmować krytykę w konstruktywny sposób;• podejmować współpracę w grupie;• umiejętnie podejmować decyzje, przewidywać przyczyny i skutki postępowania.

28

VII. METODY POMIARU OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW

Osiągnięcia uczniów to zdobyta wiedza, nabyte umiejętności artystyczne i praktyczne, ukształtowane postawy, przekonania, system wartości. Aby dokonać pomiaru tych osiągnięć, należy organizować takie sytuacje, w których będą widoczne zachowania uczniów. Uwzględnia je plan pracy, którego fragment jest dołączony do programu (załącznik nr 1).

Miarą osiągnięć uczniów są też sukcesy odnoszone w trakcie zespołowego lub indywidualnego działania, np. udział w gminnych, rejonowych, wojewódzkich konkursach i przeglądach teatralnych, recytatorskich, plastycznych. Ujawniają się wówczas wiadomości i umiejętności, zdolności ucznia, oraz różnorodne postawy, które decydują o jego konstrukcji psychicznej i osobowości. Warto, więc prowadzić arkusze obserwacji i w symboliczny sposób odnotowywać zaobserwowane umiejętności (załącznik nr 2). Pomoże to organizować pracę, przydzielać zadania oraz dokonać oceny dziecka. Do obserwacji przydadzą się nagrania na taśmie audio i video. Umiejętności teatralne szczególnie widoczne są podczas występów, dlatego ważne jest rejestrowanie ich. Po obejrzeniu nagrania dzieciom łatwiej dokonać samooceny.

W przypadku zajęć dziennikarskich wykorzystane będą przykłady pisemnych prac dziecięcych, ich wytwory plastyczne, notatki z obserwacji, przeprowadzanych wywiadów oraz innych form pracy. Każdy uczeń powinien założyć na początku roku dwie teczki: portfolio – teczkę, która będzie zawierać dokumentację pracy nad określonym tematem, oraz drugą – tzw. sejf, w której będzie gromadził informacje na interesujące go tematy, prace pisemne, plastyczne, karty pracy.

W celu dokonania pomiaru dydaktycznego opanowanej wiedzy i umiejętności należy posłużyć się odpowiednimi narzędziami. Są nimi wyposażone w kryteria ocen sprawdziany pisemne, ustne i praktyczne. Na zakończenie każdego roku nauki przewiduje się opracowanie sprawdzianów kompetencji zawierających treści teatralne i dziennikarskie (załącznik nr 3). Wyniki uzyskane za pomocą tych narzędzi będą stanowiły podstawę do ewaluacji programu.

Pomiarowi dydaktycznemu służą również wewnątrzszkolne, międzyklasowe i klasowe konkursy i turnieje, np. „Mistrz Ortografii”, „Mistrz Pióra”, „Znawca Teatru” oraz wręczane podczas przeglądów oraz szkolnych festiwali, nagrody za umiejętności aktorskie, np. „Złota Maska”. Tego typu formy wymagają ustalenia dokładnych zasad oceny. Program zawiera przykładowe regulaminy (załącznik nr 4).

Dla podniesienia motywacji uczniów przygotowano odznaki i medale, wręczane za opanowanie poszczególnych umiejętności. Ich wzory zawiera załącznik nr 5. Służy temu również notatka w gazetce szkolnej, wpis pochwalny do kroniki klasowej oraz umieszczenie nazwiska ucznia w gablocie.

29

VIII. EWALUACJA PROGRAMU

Celem ewaluacji jest sprawdzenie efektywności nauczania, jakości i klimatu pracy oraz motywacji i rozwoju zainteresowań uczących - w jakim stopniu stosowane metody, techniki i formy pracy wpłynęły na stopień realizacji poszczególnych celów programowych, wynikających z podstawy programowej jak i z programu innowacyjnego.

Ewaluacja formatywna, wspierająca, będzie prowadzona już w toku wdrażania programu, co pozwoli:

• zlokalizować zmiany w wiedzy, umiejętnościach i zachowaniach uczniów w czasie realizacji programu,

• określić kilka kategorii tych zmian i obserwować je oddzielnie,• określić aspekty programu, które warto zmienić,• zbierać dane i wprowadzać zmiany w czasie trwania programu, obserwując efekty,• określać rzeczywiste źródło tych zmian.11

Do ewaluacji programu opracowano odpowiednie metody pomiaru, tj. testy sprawdzające efektywność nauczania oraz omówione wyżej karty diagnozy i arkusze obserwacyjne a także skale szacunkowe i wywiady określające jakość pracy. Opis realizacji celów będą uzupełniać ankiety przeprowadzone wśród dzieci i rodziców. Ma to na celu stwierdzenie, czy uzyskane efekty pracy są wynikiem oddziaływania wdrażanego programu, czy też np. środowiska domowego. Ważną rolę odegra tu również opinia dyrekcji oraz innych nauczycieli.

Wśród załączników umieszczone są przykładowe narzędzia badawcze: ankieta dla ucznia, ankieta dla rodziców, kwestionariusz dla dyrektora szkoły (Załączniki nr 4- 6).

Ponieważ przedstawiony program ma na celu stałe ulepszanie wprowadzanych metod pracy, do oceny zostanie zastosowany model ewaluacji action research. 12 Jego istota polegająca na spiralnym, cyklicznym powtarzaniu podobnych faz pracy na coraz wyższych piętrach w kolejnych klasach, sprawia, że jest najodpowiedniejszym modelem dla zajęć teatralnych i dziennikarskich. Każdy taki cykl zawiera cztery fazy:

faza I – planowanie pracy,faza II – realizacja planu, działanie,faza III – obserwacja działania,faza IV – refleksja.Refleksje na temat pracy w pierwszym cyklu posłużą do wprowadzenia poprawek

i zmian w planowaniu na następny cykl. Model ten stwarza możliwości dla sprawdzenia wartości działań dydaktycznych i podczas realizacji kolejnych etapów, pozwala wprowadzać modyfikację postępowania.

11Komorowska H. O programach prawie wszystko, WSiP. Warszawa 1999, s.89.12 Komorowska H. O programach prawie wszystko, WSiP. Warszawa 1999, s. 97

30

IX. LITERATURA POMOCNA W REALIZACJI PROGRAMU

♦ Ankiel M., Chmielewska M., Eichberger D., Neuman A., Nauczanie blokowe w klasie IV. Toruń 1999,Wydawnictwo GEMINI.

♦ Bleja – Sosna B. (red.), Uroczystości szkolne (apele, konkursy, pantomima, teatr) w szkole podstawowej I – VI. Toruń 2000, Wydawnictwo BEA – BLEJA s.c.

♦ Bortnowski S., Jak uczyć poezji? Warszawa 1992.♦ Bortnowski S., Warsztaty dziennikarskie. Warszawa1999, Wydawnictwo STENTOR♦ Faber A., Mazlish E., Jak mówić,żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas

mówiły. Poznań 1993, Wydawnictwo Media Rodzina of Poznań.♦ Gałczyńska E., Garczyk Z., Uczcijmy wierszem i piosenką. ♦ Goldsztein A., KotwińskaB., Nauczanie zintegrowane od podwórka, czyli jak dać z

siebie wszystko nie oczekując nic w zamian. Piła 1999, Oficyna DRAKO-ART.♦ Jakóbik B., Bogdanowicz P., Programy nauczania sztuki (plastyki) w klasach IV – VI

szkoły podstawowej oraz I – III gimnazjum. Poznań 1999, Wydawnictwo ARKA. ♦ Jędrzejczak B., Szpingier M. Plastyka 4. Odkrywamy tajemnice sztuki. Poradnik dla

nauczyciela. Poznań 2001,Wydawnictwo ARKA. ♦ Jóźwik D., Szymonek R., Baw się i ucz z nami. Scenariusze zajęć dramowych dla szkoły

podstawowej. Kielce 2000, Wydawnictwo MAC.♦ Komorowska H., O programach prawie wszystko, Warszawa 1999, WSiP. ♦ Kot W. Szedł czarodziej. Antologia wierszy dla dzieci. Cz. I-II. Rzeszów 1986, Krajowa

Agencja Wydawnicza. ♦ Kramek K., Muzyka 4. Malowane muzyką. Przewodnik metodyczny. Poznań 2000,

Wydawnictwo ARKA.♦ Machulska H., Pruszkowska A., Tatarowicz J., Drama w szkole podstawowej. Warszawa

1997, WSiP.♦ MEN. Podstawy programowe kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych i gimnazjów,

Dziennik Ustaw nr 14 /1999.♦ Nagajowa M., Jak uczyć języka polskiego w klasie czwartej. Przewodnik dla nauczyciela.

Warszawa 2000, WSiP.♦ Nęcka E., Trening twórczości. Podręcznik dla psychologów, pedagogów i nauczycieli.

Kraków 1998, IMPULS.♦ Niemierko B., Między oceną szkolną a dydaktyką. Bliżej dydaktyki. Warszawa 1997,

WSiP.♦ Lenkiewicz K., Wybór wierszy okolicznościowych dla klas I – III. Warszawa 1999,

WSiP. ♦ Ochenduszko J., Potrzeba planowania pracy dydaktycznej. w Forum Humanistów 3/2000♦ Ornstein A. C., Hunkins F. P., Program szoklny. Założenia, zasady, problematyka.

Warszawa 1998, WSiP. ♦ Pacholska M., Kozak A., Bloch M., Koralewska G., Ścieżki edukacyjne dla klas IV - VI.

Poznań 2001, Wydawnictwo ARKA.♦ Pankowska K., Edukacja przez dramę. Warszawa 1997, WSiP.♦ Pawłowska R., Lingwistyczna teoria nauki czytania. Gdańsk 1993, UG. ♦ Piątek P., Malowane muzyką. Program nauczania sztuki (muzyki) w klasach IV-VI szkoły

podstawowej. Poznań 2000,Wydawnictwo ARKA. ♦ Praca zbiorowa, Bajki w teatrze. Warszawa 1980, Wydawnictwo COK.

31

♦ Praca zbiorowa, Język polski dla klas 4 – 6. Słowa jak kluczeII. Warszawa 1999, WSiP.♦ Praca zbiorowa, Ocena opisowa w edukacji wczesnoszkolnej. Poznań 1998, Wyd. WOM. ♦ Pris S.G., Ayres L.R., Stawanie się refleksyjnym uczniem i nauczycielem. Warszawa

1997, WSiP.♦ Rau K., Ziętkiewicz E., Jak aktywizować uczniów. „Burza mózgów” i inne techniki w

edukacji. Poznań 2000, Oficyna Wydawnicza G&P. ♦ Semenowicz H., Freinet w Polsce. Warszawa 1980, WSiP. ♦ Smolińska – Rębas H., Filipiak E., Chorn R., Technika swobodnego tekstu. Warszawa

1995, Polskie Stowarzyszenie Animatorów Pedagogiki C.Freineta. ♦ Strzelczak E. Twórcze lekcje. Scenariusze zajęć integralnych dla klasIII . Poznań 2000,

Oficyna Wydawnicza G&P.♦ Surdyk Fersch W., Szeweluk – Wyrwa B., Wojcviechowski G. Historia i społeczeństwo.

Program autorski dla klas IV – VI (II etap edukacji) sześcioletniej szkoły podstawowej. Poznań 2000, Wydawnictwo ARKA.

♦ Szmidt K.J., Bonar J., Żywioły. Lekcje twórczości w nauczaniu zintegrowanym, Warszawa 1998, WSiP.

♦ Szymańska M.A., Drama w nauczaniu początkowym. Przewodnik dla nauczyciela. Łódź 1996, Wydawnictwo JUKA.

♦ Trześniowski R., Gry i zabawy ruchowe. W-wa 1987, Wydawnictwo Sport i Turystyka. ♦ Way B., Drama w wychowaniu dzieci i młodzieży, Warszawa 1995, WSiP.. ♦ Witczak M., Baśnie dla teatru dzieci i młodzieży. Konin 1998, Wydawnictwo „Przegląd

Koniński”.♦ Wójcik E., Raz, dwa, trzy Baba Jaga patrzy. Gry i zabawy dla dzieci i młodzieży.

Warszawa 1998, Oficyna Wydawniczo – Poligraficzna ADAM.♦ Wójcik Z., Zabawa w teatr. Scenariusze dla dzieci. Cz. I - II, Warszawa 1996,

Wydawnictwo DIDASKO. ♦ Zborowski J. Rozwijanie aktywności twórczej dzieci. Warszawa 1986, WSiP.♦ Zgółkowie H,. T., Językowy savoir – vivre. Praktyczny poradnik posługiwania się

polszczyzną w sytuacjach oficjalnych i towarzyskich. Poznań 1993.

32

Załącznik nr 1 PLAN PRACY DYDAKTYCZNO – WYCHOWAWCZEJŚcieżka: Edukacja czytelnicza i medialnaTreści: 1. Dzieje pisma, książki, prasy i przekazów medialnych

- Jak wyglądają nasze podręczniki? 2. Wydawnictwa informacyjne słowniki, albumy. 3. Proces porozumiewania się, jego składniki i kontekst społeczny

- Zapraszamy do rozmowy.Ścieżka: Wychowanie do życia w społeczeństwieTreści: Jednostka i grupa. Życie w grupie.

Umiejętności - uczeń:-planuje pracę na nowy rok szkolny, ustali zadania i sposób realizacji;-rozumie zadania historii jako nauki; wskazuje ważne wydarzenia hist. oraz postaci kształtujące historię i wpływające na nią;-potrafi się kulturalnie przedstawić i opowiedzieć o sobie;-rozumie znaczenie związków wyrazowych i humor słowny ;-redaguje opis postaci z zachowaniem prawidłowej budowy i zastosowaniem wyrazów bliskoznacznych, przeciwstawnych oraz przymiotników jako określeń rzeczowników;-pisze poprawnie wielką literą nazwy osobowe, nieosobowe oraz geogr;-rozróżnia pojęcia: nazwa własna i pospolita;-potrafi posługiwać się katalogiem rzeczowym i alfabetycznym w bibliotece.

Temat bloku

Godzina wychowawcza

Historia Język polski,elementy dziennikarstwa

SztukaPlastyka Muzyka Teatr

33

Czy

m b

ędzi

emy

zajm

ować

się

w n

owym

roku

szk

olny

m?

Jesteśmy członkami społeczności szkolnej. (1h)-Ustalenie zadań dla klasy i planowanie pracy na nowy rok szkolny.-Planowanie indywidualne własnej pracy.

Jak powstaje historia i kto ją tworzy? (1h)-Historia jako nauka o przeszłości.-Historia jako nauka przybliżająca życie ludzi w przeszłości.-Elementy życia kształtujące historię i wpływające na nią.

Kulturalnie przedstawiamy się. (1h)-Drama: „Przedstawiam się nowemu nauczycielowi” oraz ćwiczenia językowei ortograficzne (s.8)-Pisanie wielką literą nazw własnych osob.Dostrzegamy sztukę słowa. (1h)-Trafne dobieranie słownictwa. Humor słowny. J. Tuwim: „Figielek”(s.9);L. Mech: „Kolega Jagusi” (s.11).Opisujemy swoich kolegów.(2 h)-Ćwiczenia językowe (s.12).-Budowa opisu.-Życzliwość w ocenie innych.-Czytanie gotowego opisu z wyraźną wymową i modulacją głosu; odgadywanie, kogo opis dotyczy.Kiedy stosujemy wielką literę? (1h)-Pisanie wielką literą nazw własnych.-Rozróżnianie pojęcia: nazwa własna i nazwa pospolita.- Ustalenie nazwy nowego czasopisma szk. i jegoskładu. Przydział zadań.

Wkraczamy do świata sztuki. (2 h)- Wykonanie autoportretu techniką dowolną.-Określenie znaczenia pojęć: sztuka, plastyka, muzyka, teatr.- Słuchanie utworów ilustracyjnych i oglądanie na wideo

pantomimy w wykonaniu Ireneusza Krostnego. Udzielenie odpowiedzi na pytanie: „Czy można malować muzykąi gestem, ruchem?”

- Słuchanie utworu Claude Debussy’ego „Popołudnie fauna”.

-Improwizowanie ruchem i gestem treści utworu. -Przeglądanie w bibliotece czasopism, albumów,

encyklopedii w poszukiwaniu dzieł sztuki oraz wiadomości o ich autorach.

-Wyszukiwanie obrazów impresjonistycznych. Omówienie cech impresjonizmu w muzyce i malarstwie.

-Założenie teczki (portfolio) na reprodukcje dzieł sztuki.-Ustalenie form pracy i oceny na lekcjach sztuki.-Ustalenie listy potrzebnych materiałów i przyborów.-Nauka piosenki „Piosenka na dobry początek”.

Ścieżka: Wychowanie do życia w społeczeństwieTreści: - Jednostka, społeczeństwo, naród, państwo. - Wartości i normy życia społecznego, kategorie dobra wspólnego.Ścieżka: Edukacja czytelnicza i medialnaTreści:- Kształtowanie szacunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego w związku z globalizacją kultury masowej.

Umiejętności - uczeń:- potrafi się wypowiadać na temat przyjaźni; zredagować opis postaci przyjaciela;- rozumie znaczenie pojęć związanych z muzeum i potrafi się nimi posługiwać;- wyjaśnia pojęcie źródła historycznego; rozróżnia źródła pisane i materialne, kroniki i roczniki, wskazuje ich przykłady; - wskazuje osoby zasłużone dla swojego regionu, zbiera o nich informacje i redaguje artykuły do gazetki;- posługuje się poprawnymi formami gramatycznymi i ortograficznymi;- korzysta ze słownika i innych źródeł informacji (Internet).

34

Raz

em z

prz

yjac

iele

m n

a tr

opac

h hi

stor

iiW klasie jak w rodzinie. Wartość przyjaźni. (1h)

Poznajemy pracę konserwatora i kustosza muzeum.-Spotkanie z pracownikiem muzeum.

W.K.Bezpieczne zachowanie podczas wycieczki oraz zajęć w plenerze.

Skąd czerpiemy wiadomości o historii? (1h)Źródła historyczne i ich rodzaje-Przykłady źródeł pisanych i materialnych.-Materiał pisarski.Ziemia księgą przeszłości (1h)-Praca archeologa.-Archeologia jako nauka wspomagająca badania historyczne.-Źródła historyczne odkrywane podczas wykopalisk.W biskupińskiej osadzie. (1h)-Odkrycie grodu w Biskupinie.-Położenie i wygląd osady.-Życie codzienne mieszkańców.Wycieczka do Biskupina. (8h)-Udział w żywej lekcji historii podczas festynu archeologicznego.Jak chronimy ślady przeszłości? (1h)-Zapoznanie z zadaniami muzealnictwa.-Przedstawienie różnorodnych form ochrony zabytków.-Rola muzeów w przekazywaniu wiedzy historycznej.

Porozmawiajmy o przyjaźni (2h)-Określenie wartości przyjaźni i jej cech na podstawie wiersza A. Mickiewicza pt. „Przyjaciele” Ćwiczenia językowe i gramatyczne (1h) -odmiana wyrazu „przyjaciel”, związki między wyrazami.Potępienie donosicielstwa na podst. czytanki pt. „Z błahej przyczyny – taka hańba!”. (1h)Pisownia wyrazów z „h”.Opis postaci: „Mój przyjaciel”. (1h)-Ćwiczenia ort. – pisownia wyrazów z „h”.Dziennikarskie potyczki na tropach historii. (3h)- Zbieranie informacji na temat pracy w muzeum oraz zgromadzonych eksponatów (słuchanie, obserwowanie i notowanie wiadomości, gromadzenie słownictwa).- Przeprowadzenie do gazetki szkolnej wywiadu dziennikarskiego z kustoszem. Zapisywanie go za pomocą komputera.- Poszukiwanie informacji o ludziach zasłużonych dla regionu w bibliotece, muzeum, Internecie. Redagowanie artykułu do gazetki. -Ćwiczenia w opowiadaniu i opisywaniu.Żart słowny w wierszu „Globus”(1h).-Ćwiczenia gramatyczne: głoska, samogłoska i spółgłoska. -Ćwiczenia ortograficzne: pisownia wyrazów z rz po spółgłoskach.

Jestem świadomym odbiorcą sztuki – wycieczka do muzeum. (2h) - Próba określenia znaczenia pojęć: muzeum, konserwator, kustosz, malarstwo rodzajowe, batalistyczne, historyczne, abstrakcyjne, portret, pejzaż..- Ustalenie funkcji muzeum jako miejsca dziedzictwa kulturowego.- Nauka piosenki pt. „Przyjaciel”. Metrum 4/4.- Malarstwo portretowe. - Wykonanie portretu przyjaciela techniką malarską.- Gry dramatyczne – przygotowanie do wspólnej pracy w zespołach dwuosobowych.

35

autor: - sp2szamotuly.plsp2szamotuly.pl/wp-content/uploads/2013/12/aktywnosc_tworcza... · web...

Documents