appendi i 3 – dokument ta’ referenza tas-settur … 2 2 appendix 3 mt.pdfappendi i 3 –...
TRANSCRIPT
APPENDI I 3 – Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
a) Introduzzjoni
L-industrija Ewropea tal-lamtu tipprodu i g add kbir ta’ prodotti li jintu aw g all-ikel u l-g alf b ala parti integrali tal-pjanijiet kummer jali enerali tag ha. Tabil aqq, l-industrija tal-lamtu tissepara l-komponenti ta - ereali u l-patata sabiex tippro essahom u tissodisfa d-diversi ti ijiet numeru i tal-industriji tal-klijenti tag ha. Huwa importanti g all-industrija tal-manifattura tal-lamtu li l-materjal tal-g alf ji i prodott b’mod ekonomiku u sigur u li l-prodotti miksuba huma adatti g all-konsum mill-bniedem u l-annimali kif intwera meta dawn issodisfaw ir-rekwi iti kollha attwali Ewropej u nazzjonali tal-le i lazzjoni dwar is-sigurtà tal-ikel u tal-g alf. Bosta ingredjenti tal-ikel miksuba mill-industrija tal-lamtu jintu aw ukoll b ala materjal g all-g alf. Billi dan il-materjal g all-g alf di à jissodisfa r-rekwi iti rilevanti tas-sigurtà tal-ikel, ma jag milx parti minn din in-nota tas-settur. Fir-rigward tal-materjal g all-g alf tal-annimali, l-Artikolu 20 tar-Regolament Ewropew dwar l-I jene tal-G alf (KE) Nru 183/2005/KE, li da al fis-se fl-1 ta’ Jannar 2006, jag mel provvediment g all-i vilupp tal-Gwidi tas-Settur mill-produtturi tal-g alf tal-annimali, inklu fornituri tal-materjal g all-g alf b all-AAF (Asso jazzjoni tal-Produtturi tal-Lamtu). Il-fatt li appro HACCP g all- estjoni tar-riskju tas-sigurtà tal-ikel irnexxilu ji i implimentat fuq skala wiesg a f’termini tal-manifattura tal-ikel g amel enfasi fuq il-potenzjal ta’ tali appro fi dan l-industrija tal-g alf. I da sistema HACCP wa idha mhijiex bi ejjed u jekk il-benefi ji ta’ tali appro g andhom ise u, dan g andu jkun appo jat minn appo mill-amministrazzjoni, tra abilità, kif stabbilit fir-Regolament Nru 178/2002 (KE), komunikazzjoni mal-impri i kummer jali/mas-settur kollu u l-monitora u l-kontroll intern tal-produzzjoni kollha tal-g alf u l-pro essi ta’ distribuzzjoni. Permezz tal-applikazzjoni universali tal-prin ipji HACCP fl-istadji kollha tal-produzzjoni l-manifatturi Ewropej tal-lamtu jistg u jipprovdu materjal g all-g alf tal-annimali li jori ina minn pjanti li huma siguri mhux biss g all-annimali li qed jieklu i da wkoll li m’g andux effett permanenti fuq is-sigurtà ta’ konsumatur uman aktar ’il fuq fil-katina tal-ikel.
Il-kumpaniji membri tal-AAF ji bdu l-attenzjoni g all-punti li ejjin:
• L-ori ini mill-pjanti tal-materja prima ppro essata mill-industrija tal-lamtu u n-natura tal-materjal g all-g alf jillimitaw ir-riskji g all-industrija tal-g alf u jiffa ilitaw il- estjoni tar-riskju.
• G andu ji i nnutat dinami mu qawwi ta’ progress fl-industrija tal-lamtu, li huwa ta’ benefi ju g all-klijenti tag ha kollha: tabil aqq, bosta prodotti tal-industrija tal-lamtu huma ma suba mhux biss g al materjal g all-g alf i da wkoll g all-industriji tal-ikel, tal-prodotti farma ewti iu industriji o rajn.
Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
2
• Il-produtturi tal-lamtu jikkonformaw b’attenzjoni kbira mar-regolamenti u l-imperattivi tal-kwalità fl-oqsma ta’ attività tal-klijenti kollha tag hom. Dawn ir-rekwi iti wasslu g all-istabbiliment ta’ sistemi ta’ assigurazzjoni tal-kwalità, b’effetti indiretti fuq il-prodotti kollha tag na.
• L-industrija tal-lamtu g aldaqstant hija orjentata sew lejn il-kontroll tal-kwalità:
o ISO 9001:2008 (inklu il-linji gwida g all-applikazzjoni tal-programm HACCP) pro essi ta’ re istrazzjoni mibdija sa mill-bidu tas-snin disg in g al bosta mill-attivitajiet tal-impri i kummer jali tag na;
o Programmi ta’ titjib tal-kwalità li jintegraw il-prin ipji tal-metodu HACCP g all-prodotti kollha;
o Estensjoni ta - ertifikazzjonijiet ISO u/jew programm HACCP g all-materji primi kollha li huma ma suba g al materjal g all-g alf.
Dejjem ing atat attenzjoni partikolari g all-provvisti ta’ materji primi: aktar tra abilità, pro eduri ta’ assigurazzjoni tal-kwalità li japplikaw g all-fornituri tag na, skema ta’ sorveljanza (pere empju mikotossini fil-qam u l-qam irrun), l-istabbiliment ta’ ftehimiet g al titjib, verifiki, e .
Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
3
WERREJ
a) Introduzzjoni 1
Lista ta’ abbrevjazzjonijiet u ati 4 b) Lista ta’ Materjal g all-G alf 5
° G alf tal-glutina tal-qam irrun jew g alf tal-qam irrun 5
° Glutina tal-qam irrun 5
° Smid tar-ra s tal-qam irrun 5
° Glutina tal-qam 5
° G alf tal-glutina tal-qam 5
° G alf tal-qam 5
° Lamtu nattiv 6
° Proteina tal-patata 6
° Meraq tal-frott ikkondensat tal-patata ming ajr proteini 6
c) Tabelli sekwenzjali 7
1. Manifattura tal-Lamtu tal-Qam irrun 9
2. Manifattura tal-Lamtu tal-Qam 11 3. Manifattura tal-Lamtu tal-Patata 14
d) Sommarju ta’ appro ibba at fuq ir-riskju g as-settur tal-lamtu 16
° Perikli bijolo i i 16
° Perikli kimi i potenzjali 16
° Perikli ta’ kontaminazzjoni fi ika 17
° Periklu ta’ radjuattività 17
e) Appro ibba at fuq ir-riskju g all-karatterizzazzjoni ta’ perikli applikabbli g al prodotti tal-lamtu mibjug a b ala g alf 18
° E empju 1: appro ibba at fuq ir-riskju g al g alf minn ereali
(qam irrun u qam ) pro essar tal-lamtu 20
° E empju 2: Pro essar tal-patata; Manifattura tal-Lamtu u Prodotti Sekondarji 27
° E empju 3: appro ibba at fuq ir-riskju g al g alf tal-glutina tal-qam irrun 35
° E empju 4: appro ibba at fuq ir-riskju g al smid tal-glutina tal-qam 38
° E empju 5: appro ibba at fuq ir-riskju g al g alf tal-glutina tal-qam 41
Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
4
Lista ta’ abbrevjazzjonijiet u ati: As: Arseniku
Cd: Kadmju
CIP: tindif fuq il-post
CCP: Punt ta’ Kontroll Kritiku
CFU/g: Unitajiet tal-Formazzjoni tal-Kolonja g al kull gramma
DDT: Dichlorodiphenyltrichloroethane
GMP: Prattika ta’ Manifattura Tajba
HACCP: Anali i tal-Periklu ta’ Punti Kriti i ta’ Kontroll
HCB: Hexachlorocyclohexane
HCN: janur tal-idro enu
Hg: Merkurju
ISO: Organizzazzjoni Internazzjonali g all-Istandardizzazzjoni
MRL: Limiti Massimi ta’ Residwu
PAH: Idrokarburi aromati i poli ikli i
Pb: omb
PCB: Poliklorobifenili
SFM: Sigur, ust u Kummer jabbli
SO2: Diossidu tal-Kubrit
T°C: temperatura gradi Celsius
Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
5
b) Lista ta’ Materjal g all-G alf
Il-materjal g all-g alf mill-industrija tal-lamtu jissodisfa d-definizzjonijiet statutorji tal-materji primi (definizzjonijiet tar-Regolament 2009/767). Madankollu, l-g amla tal-prodotti kummer jalizzati tista’ tkun differenti, skont is-siti tal-produzzjoni, l-g odod u l-pro essi tal-produzzjoni, u l-opportunitajiet tas-suq.
Il-lista li ejja hija lista mhux e awrenti tal-prodotti ewlenin tal-industrija tal-lamtu ma suba g all-u u b ala materjal g all-g alf mill-produtturi tal-g alf; id-definizzjonijiet ta’ hawn ta t huma estratti jew adattati mir-Regolament 2009/767 (filwaqt li ti i meqjusa l-lingwa teknika).
o G alf tal-glutina tal-qam irrun jew g alf tal-qam irrun
Prodott sekondarju mill-manifattura umda tal-lamtu tal-qam irrun. Dan ikun kompost min-nu ala u l-glutina, li mag hom jista’ ji died il-qam irrum mis uq miksub mit-tg arbil f’ammont mhux aktar minn 15 % tal-prodott u/jew tar-residwi tal-isteeping liquor u at fil-produzzjoni tal-alko ol jew ta’ prodotti o ra derivati mil-lamtu. Il-prodott jista’ jinkludi wkoll residwi mill-estrazzjoni ta - ejt
tar-ra s tal-qam irrum miksuba wkoll permezz tapro ess umdu.
o Glutina tal-qam irrun Prodott sekondarju mnixxef mill-manifattura tal-lamtu tal-qam irrun. Dan jikkonsisti prin ipalment minn glutina miksuba matul is-separazzjoni tal-lamtu.
o Smid tar-ra s tal-qam irrun
Prodott mill-manifattura ta - ejt, miksub mill-estrazzjoni tar-ra s tal-qam irrun ippro essat b’mod imnixxef jew umdu li mieg u jistg u xorta je lu partijiet tal-endosperma u t-testa.
o Glutina tal-qam Prodott sekondarju mnixxef mill-manifattura tal-lamtu tal-qam . Dan jikkonsisti prin ipalment minn glutina miksuba matul is-separazzjoni tal-lamtu.
o G alf tal-glutina tal-qam
Prodott sekondarju mill-manifattura tal-lamtu u l-glutina tal-qam . Dan ikun kompost min-nu ala, li minnha r-ra s ikun ie mne i parzjalment jew le, u l-glutina, li mag ha jistg u ji u mi juda ammonti g ar afna tal-komponenti tat-tg arbil tal- abb kif ukoll
ammonti g ar afna ta’ residwi tal-lamtu tal-pro ess tal-idrolisi.
o G alf tal-Qam Il-prodott sekondarju mill-manifattura tad-dqiq, miksub mill- abb mg arbel tal-qam jew mill-ispelt imne i
mill- liefa. Dan jikkonsisti prin ipalment minn
Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
6
frammenti tal-qoxra ta’ barra u minn parti elli ta’ abb li minnhom ikun tne a ammont anqas mill-endosperma milli tne a minn nu ala tal-qam .
o Lamtu nattiv Teknikament, lamtu pur miksub minn patata, qam , qam irrum jew ereali o rajn.
o Proteina tal-patata Il-prodott sekondarju mnixxef tal-manifattura tal-lamtu kompost prin ipalment minn sustanzi tal-proteina miksuba wara l-produzzjoni tal-lamtu miksub wara s-separazzjoni tal-lamtu.
o Fibri tal-patata
(= polpa mnixxfa tal-patata)
Prodott imnixxef mill-manifattura tal-lamtu tal-patata.
o Meraq tal-frott ikkondensat tal-patata ming ajr proteini
Prodott sekondarju mill-manifattura tal-lamtu tal-patata li jkunu tne ew minnu parzjalment il-proteini u l-ilma.
Il-lista ta’ hawn fuq ti i emendata, kif xieraq, skont l-i viluppi industrijali fi dan l-industrija tal-lamtu, jew l-i vilupp ta’ le i lazzjoni tal-UE dwar materjal g all-g alf b al pere empju revi joni tal-Katalgu tal-materjal g all-g alf.
Il-lista ta’ hawn fuq mhix e awrenti. Materji primi o rajn (pere empju ix-xg ir u r-ross) u materjali g all-g alf o rajn (li jistg u jkunu spe ifi i g al pjanta jew ibba ati fuq id-domanda tas-suq) u l-ingredjenti kollha tal-ikel mibjug a wkoll b ala materjal g all-g ajf, huma meqjusa li jaqg u ta t l-ambitu tal-"Gwida Komunitarja dwar prassi tajba g all-manifattura industrijali ta' materjali g all-g alf siguri". Je tie li jkun hemm disponibbli valutazzjoni tar-riskju g all-prodotti kollha mibjug a b ala materjali g all-g alf skont l-anness 3.
It-ta litiet e atti tal-prodotti mqieg da fis-suq mibjug a lill-industrija tal-g alf jistg u jinsabu fid-dokumenti tal-kummer jalizzazzjoni (folji tad-dejta) ta’ kull produttur tal-lamtu.
Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
7
c) Tabelli sekwenzjali
Id-dijagrammi tal-manifattura ta’ hawn ta t huma skemi ba i i (ji ifieri e empji) g all-produzzjoni tal-lamtu mill-qam , il-qam irrun u l-patata, i da kull sit ta’ produzzjoni tista’ tippre enta karatteristi i distinti. Materjali g all-g alf spe ifi i huma sottolinjati fit-Tabelli sekwenzjali. Madankollu l-prodotti l-o rajn kollha g ajr g all-etanol jistg u jintu aw kemm g all-g alf kif ukoll g all-ikel. Dawn ma jistg ux jitqiesu b ala pro ess standardizzat li g andu ji i applikat mill-kumpaniji tal-lamtu. Kull kumpanija tibqa’ libera li tidde iedi kif g andu jkun id-disinn ta’ kull unità tal-ippro essar industrijali.
Simboli
Pro ess Ewlieni Pass tal-pro ess Materjal Bidu jew tmiem tal-pro ess
De i joni
Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
8
1. MANIFATTURA TAL-LAMTU TAL-QAM IRRUN
1. Tindif niexef: tg arbil u bid ta’ impuritajiet u abb imfarrak. Il-partijiet li mhumiex adatti g all-u u g all-g alf ji u eliminati. Il-partijiet adatti g all-u u g all-g alf jinbieg u b ala tali jew ji u inkorporati fl-g alf tal-glutina tal-majs.
2. Tg addis: majs li jitqieg ed fl-ilma sabiex il-komponenti solubbli ji u sseparati (= likur likwidu tat-tg addis). Ji i mi jud a ent li jikkontrolla l-mikroorgani mi g all-prevenzjoni ta’ fermentazzjoni a ina.
3. Tne ija tar-ra s: ir-ra s isseparat mill- abb bis-sa a ta’ differenza tad-densità waqt li jg addi minn iklonizzar.
4. Tg arbil: il-prodott jg addi minn g arbiel. Parti elli tal-fibri jibqg u fl-g arbiel / il-fdal mag mul mil-lamtu u l-proteina jibqa’ g addej.
5. Raffinar: il-lamtu sseparat mill-proteina bis-sa a ta’ differenza tad-densità waqt li jg addi minn estrattur entrifugu.
6. Ippressar: ejt isseparat mir-ra s bis-sa a ta’ pressjoni mekkanika.
Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
9
1. Manifattura tal-lamtu tal-qam irrun – SKEMA BA IKA
Qam irrun
Wasla tal-
qam irrun
Tindif fix-xott 1
Tg addis 2
L-Ewwel T in
Tne ija tar-
ra s 3
It-Tieni T in
Qam irrun Imfarrak
Likur likwidu tat-tg addis
Evaporazzjoni
Likur tat-Tg addis
Tg arbil 4 Raffinar 5 Ilma
Fdal tal-Lamtu Fibri
Tnixxif
Fibri
G alf tal-Glutina
tal-Qam irrun
Lamtu Nattiv Prodotti
tal-Idrolisi Etanol Lamtu
Modifikat
Distillaturi
Solubbli
Ra s
Tnixxif
Ippressar
6
Smid tar-
Ra s
ejt
Protein
a
Filtrazzj
oni
Tnixxi
f
Qam irrun
Glutina
Fermentazzjon
i/Distillazzjoni
Pro ess tal-
lamtu nattiv
Pro ess tal-
idrolisi
Pro ess tal-
lamtu modifikat
Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
10
2. MANIFATTURA TAL-LAMTU TAL-QAM
1. Il-qam li jkun die el jitnaddaf u jinta an fi dqiq. In-nu ala tal-qam u
eventwalment anke r-ra s tal-qam ji u sseparati mid-dqiq permezz ta’ tg arbil.
2. Id-dqiq jit allat mal-ilma biex jag mel g a ina u l-lamtu u l-glutina ji u
sseparati permezz ta’ pro ess fi iku.
3. Il-glutina mxarrba tin asel bl-ilma biex jitne a lamtu residwali u titnixxef f’glutina tal-qam . Il-glutina mxarrba tista’ ti i anke parzjalment idrolizzata biex ti i prodotta glutina idrolizzata tal-qam .
4. Il-fdal tal-lamtu jin asel bl-ilma u jista' ji i:
o Mnixxef biex jipprodu i lamtu nattiv tal-qam ; o Modifikat b’mod fi iku u/jew kimiku u mnixxef biex ji u prodotti lamti
modifikati tal-qam ; o Idrolizzat permezz ta’ idrolisi tal-a idu u/jew enzimi biex ti i prodotta
medda ta’ prodotti ta’ idrolisi tal-lamtu.
5. Frazzjoni tal-lamtu sseparat matul il- asil tista’ tintu a f’g alf tal-annimali (lamtu likwidu tal-qam ) jew fil-produzzjoni tal-etanol (ma tidhirx fid-dijagramma sekwenzjali).
6. Frazzjoni tas-solubbli mis-separazzjoni tal-lamtu u l-glutina tista’ tintu a fil-
produzzjoni tal-alko ol, jew ti i kkon entrata u u ata b ala tali fl-g alf tal-annimali (solubbli tal-qam ) jew mi juda man-nu ala tal-qam g all–produzzjoni ta’ g alf tal-glutina tal-qam .
7. Fil-produzzjoni tal-etanol il-lamtu ji i idrolizzat f’zokkor b’mod enzimatiku u
ffermentat f’etanol bil- mira. L-etanol ji i sseparat permezz tad-distillazzjoni, u s-solubbli li jibqg u ji u kkon entrati u jintu aw b ala tali fl-g alf tal-annimali ( abbiet u solubbli tad-distillerija) jew inkella ji diedu mal-g alf tal-glutina tal-qam .
Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
11
2. MANIFATTURA TAL-LAMTU TAL-QAM – SKEMA BA IKA
Wasla
Tindif
T in/Tg arbil Nu ala
Separazzjoni/ Raffinar
Dqiq 2
Glutina
mxarrba 3
Glutina
idrolizzata
tal-qam
Fdal tal-
Lamtu 4
Lamtu
modifikat Prodotti tal-
idrolisi
Lamtu nattiv
Konver joni idrolizzata/
raffinerija
conversion/
Modifika
tal-lamtu
Produzzjoni tal-lamtu
nattiv
Solubbli 6
Produzzjoni
tal-etanol
Produzzjoni
tal-glutina
g alf
Ta lit/Tnixxif
Etanol
Solubbli Kkon entrati
Solubbli tad-distillar
G a ina
Qam 1
Ra s
Ilma
Kon entrazzjoni
Ilma
Ilma
Glutina
tal-Qam
Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
12
3. MANIFATTURA TAL-LAMTU TAL-PATATA
1. Kif tasal il-kunsinna tal-patata, jittie ed kampjun biex ti i ekkjata l-kwalità.
2. Il-patata tin asel u komponenti mhux mixtieqa b al ramel, weraq u ebliet jitne ew. Sabiex ma jkunx hemm rag wa e essiva ji i mi jud a ent kontra r-rag wa tajjeb g al mal-ikel.
3. Il-patata mnaddfa tin atan u ji i mi jud anti ossidanti.
4. Il-patata mit una ti i sseparata b’tekniki bba ati fuq il-gravità biex ji u prodotti fdal tal-lamtu tal-patata, meraq tal-patata u polpa tal-patata.
5. Il-fdal tal-lamtu ji i modifikat permezz ta’ tekniki kimi i u/jew fi i i u jitnixxef biex isir lamtu modifikat.
6. Il-fdal tal-lamtu ji i idrolizzat permezz ta’ a idi jew enzimi u jitnixxef biex isir lamtu idrolizzat.
7. Jitne a l-ilma mill-fdal tal-lamtu u jitnixxef biex isir lamtu nattiv tal-patata.
8. Jitne a l-ilma mill-fluss tal-polpa tal-patata b'mod mekkaniku biex issir polpa tal-patata ta' prodott tal-g alf.
9. Il-prodott tal-polpa tal-patata regolari jista’ jitnixxef aktar biex isiru pellets imnixxfin – polpa ta’ patata mnixxfa.
10. Il-meraq tal-patata jissa an bil-fwar u l-komponenti tal-proteina jg aqdu. Sabiex ma jkunx hemm rag wa e essiva ji i mi jud a ent kontra r-rag wa tajjeb g al mal-ikel.
11. Il-proteina mag quda ti i sseparata permezz ta’ tekniki ta’ gravità mill-meraq tal-patata.
12. Il-proteina titnixxef biex issir proteina tal-patata tal-prodott tal-g alf.
13. Il-proteina tal-patata tit allat ma’ ilma u a idu g all-produzzjoni ta’ proteina tal-patata (purifikata).
14. It-ta lita ta’ ilma u proteina mag quda hija raffinata biex jitne ew il-glikoalkalojdi mill-proteina.
15. Jitne a l-ilma mill-proteina raffinata permezz ta’ tekniki ta’ gravità.
Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
13
16. Il-proteina raffinata titnixxef biex issir proteina tal-patata tal-prodott tal-g alf (purifikata).
17. Il-meraq tal-patata jissa an biex l-ilma jevapora u ji i prodott meraq tal-patata
kkondensat. Il-pH ji i ekkjat u kkorre ut permezz ta’ Regolaturi pH fi stadji varji tal-pro ess tal-produzzjoni.
Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
14
3. MANIFATTURA TAL-LAMTU TAL-PATATA – SKEMA BA IKA (1 minn 2)
Patata
Wasla 1
Tindif / asil 2 ebliet,
weraq, ramel
Ilma
Antiossidanti
Ilma
Separazzjoni/
raffinar 4
Fdal tal-lamtu tal-
patata
Meraq tal-
patata
Polpa tal-
patata
Modifika tal-lamtu
5
Idrolisi tal-lamtu 6
Produzzjoni tal-
lamtu nattiv 7
Lamtu nattiv tal-patata
Lamtu idrolizzat tal-patata
Lamtu
modifikat tal-
A
Tne ija tal-ilma
8
Polpa tal-patata
Tnixxif 9
Polpa
mnixxfa tal-
T in 3
Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
15
3. MANIFATTURA TAL-LAMTU TAL-PATATA – SKEMA BA IKA (2 minn 2)
A
Koagulazzjoni 10
Separazzjoni 11
Proteina tal-patata Meraq tal-patata
Evaporazzjoni 17 Tnixxif 12
Sospensjoni 13
Raffinar 14
Tne ija tal-ilma 15
Tnixxif 16
proteina Proteina tal-patata
(purifkata)
Meraq
ikkondensat tal-
patata
A ent kontra r-
rag a
A idu tal-ilma
Fwar
Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
16
d) Sommarju ta’ appro ibba at fuq ir-riskju g as-settur tal-lamtu
Waqt l-istabbiliment tal-lista ta’ perikli potenzjali, operatur g andu jqis b’attenzjoni:
o Id-Direttiva dwar sustanzi mhux mixtieqa fl-g alf tal-annimali (2002/32/KE).
o Ir-Regolament dwar ikel u g alf modifikat enetikament (1829/2003/KE).
o Ir-Regolament dwar it-tqeg id fis-suq (767/2009/KE)
o Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni dwar il-prevenzjoni u t-tnaqqis tat-tossini Fusarium fi - ereali u l-prodotti ta - ereali (2006/576/KE).
o Ir-Regolament dwar livelli massimi ta’ residwu ta’ pesti idi fi jew fuq ikel u g alf li jori ina minn pjanti u annimali (396/2005/KE).
Il-lista li ejja ta’ e empji mhijiex e awrenti u g andha ti i adattata skont i -irkostanzi.
Perikli bijolo i i
o Pato eni Ve etattivi rilevanti skont ir-regolament dwar g alf GMP u kriterji mikrobijolo i i asso jati.
Perikli Kimi i potenzjali
o Sustanzi kimi i tal-ippro essar, g ajnuniet g all-ippro essar pere empju enzimi, a enti li jikkontrollaw il-mikroorgani mi, regolaturi pH, antiossidanti, nutrijenti tal-minerali g all-fermentazzjoni
o Bijo idi
o Mikotossini
o Metalli ebsin
o Residwi tal-pesti idi
o PCB, Dijossini
o Idrokarburi aromati i poli ikli i (PAH)
o lubrikanti
o rierag no ivi
o Materjali tal-imballa li ji u f’kuntatt mal-ikel (inklu il-linka tal-istampar, il-karta u l-kartun, kisjiet...)
o Sustanzi kimi i g all-kontroll tal-annimali ta’ sara L-u u tal-g ajnuniet g all-ippro essar huwa inklu fl-anali i tal-perikli viluppata mill-operatur skont ir-rekwi iti tat-taqsima 6 tal-gwida.
Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
17
Perikli ta’ kontaminazzjoni fi ika
o Metall
o ie
o Kwalunkwe kontaminazzjoni fi ika rilevanti o ra.
Periklu ta’ radjuattività
o Radjunuklidi (wara in ident nukleari)
Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
18
e) Appro ibba at fuq ir-riskju g all-karatterizzazzjoni ta’ perikli applikabbli g al prodotti tal-lamtu mibjug a b ala g alf
It-tabelli li ejjin jippre entaw il-karatterizzazzjoni ta’ perikli applikabbli g al prodotti tal-lamtu mibjug a b ala materjali g all-g alf. G al fehim a jar tat-tabelli li ejjin tal-valutazzjoni tar-riskju ara t-test ewlieni tal-EFISC, paragrafu 6.
Dawk ir-riskji ma jistg ux jitqiesu b ala finali u jista' jkun hemm differenzi fost produtturi tal-lamtu bba ati fuq il-kundizzjonijiet tal-ippro essar individwali u spe ifi i tal-manifattur tal-lamtu. Il-manifatturi tal-lamtu rraffinaw ir-riskji g al livell li huwa xieraq g all-kundizzjonijiet spe ifi i tal-operat tag hom. Barra minn hekk, ebda CCP mhuwa elenkat min abba l-fatt li d-de i joni li wasslet g all-istabbiliment ta’ tali CCP g andha tkun konsistenti mar-realtà ta’ kull impjant jew il-linja tal-ippro essar.
ew ikkunsidrati tliet kategoriji ta’ perikli:
Perikli bijolo i i;
Perikli kimi i potenzjali; u,
Perikli fi i i. Jistg u jintg a lu ew tipi ta’ appro i. It-Tqassim 1 u 2 ta’ hawn ta t juri dawn i - ew appro i. • Tqassim nru 1: E empju nru 1 dwar appro ibba at fuq ir-riskju ta’
settur enerali g al materjali g all-g alf ibba ati fuq qam u qam irrun mill-pro ess tal-lamtu
Dan it-tqassim juri l-perikli possibbli g al materji primi ta' kull a ent li jippro essa
f'termini wesg in.
Ingredjent: MATERJI PRIMI (QAM IRRUN u QAM )
Periklu Kat. ans Severità Klassi tar-Riskju
Sensiela tad-De i jonijiet
Motivazzjoni
Le i lazzjoni
Mi ura ta’ Kontroll
Rimarki
Korpi esterni
Ph Kbir g ira 3 ara l-mi uri ta’ kontroll u r-rimarki
fl-istadji tal-a ar; passi enerali tal-
ippro essar g andhom jippurifikaw (kalamiti, g arbiel)
Kwalità SFM + pjanijiet ISO 9001
….
Dokument ta’ referenza tas-settur dwar l-ippro essar tal-lamtu
19
• Tqassim nru 2: E empju nru 2 – Appro permezz ta’ passi fil-pro ess
Ma’ kull pass tal-pro ess, it-tabella tiddefinixxi l-perikli potenzjali flimkien mal-livelli rispettivi ta’ ans u severità u l-klassi tar-riskju sussegwenti. It-tabella tippre enta wkoll ir-ri ultat tas-sensiela tad-de i jonijiet u l-mi ura xierqa ta’ kontroll. Fil-kuntest ta’ din il-gwida, mhuwiex fattibbli li ji i ppre entat kwalunkwe ri ultat teoretiku fis-sensiela tad-de i jonijiet, li tiddependi fuq il-mi ura ta’ kontroll li jkun hemm fis-se f’kull impjant tal-ippro essar.
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL .....
STADJU TAL-PRO ESS: T IN
Periklu Kat ans Severità Klassi tar-Riskju
Sensiela tad-De i jonijiet
Motivazzjoni
Le i lazzjoni
Mi ura ta’ Kontroll
Rimarki
…
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
20
E EMPJU 1. APPRO IBBA AT FUQ IR-RISKJU G AL G ALF MINN IPPRO ESSAR TAL-LAMTU TA’
EREALI (QAM IRRUN U QAM )
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL G ALF MINN IPPRO ESSAR TAL-LAMTU TA’ EREALI
Ingredjent: MATERJI PRIMI (QAM IRRUN u QAM )
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Korpi esterni Fi ika Kbir g ira 3 Fl-istadji tal-a ar; passi enerali tal-ippro essar g andhom jippurifikaw (kalamiti, g arbiel)
Kwalità SFM + pjanijiet ISO 9001
Pesti idi, mikotossini, metalli ebsin
Kimika Moderat Moderata 3 Reg. 396/2005/KE Dir. 2002/32/KE
abra 2006/576/KE
Parte ipazzjoni attiva fi skemi ta’ sorveljanza g all-monitora ta’ kontaminanti
Kwalità SFM u/jew spe ifikazzjoni tal-fornituri + pjanijiet ISO9001 + tra abilità mis-silos tal-fornituri
G asafar li jid lu ewwa Bijolo ika Moderat Moderata 3 Bini mag luq Pjanijiet ISO9001
Insetti u annimali gerriema
Bijolo ika Moderat Moderata 3 Kwalità SFM u/jew spe ifikazzjoni tal-fornituri + pjanijiet ISO9001 + tra abilità mis-silos tal-fornituri
Kontaminazzjoni inkro jata waqt it-trasport
Bijolo ika Moderat Kbira 4 Tindif tal-mezzi tat-trasport + tag bija kkontrollata tal-vja i tar-ritorn
Pjanijiet ISO9001 u/jew spe ifikazzjoni tal-fornituri
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
21
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL G ALF MINN IPPRO ESSAR TAL-LAMTU TA’ EREALI
Ingredjent: ILMA
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
enerali Fi ika g ir Moderata 2 Filtrazzjoni + konformità mal-istandards tal-potabilità
Fl-istadji tal-a ar; passi enerali tal-ippro essar g andhom jippurifikaw
Kontaminazzjoni inkro jata
Kimika g ir Moderata 2 irkuwiti tal-ilma apposta
Pesti idi, metalli ebsin, idrokarburi
Kimika g ir Moderata 2 Reg. 396/2005/KE Dir. 2002/32/KE
irkuwiti tal-ilma apposta
Lissija bl-ilma tal-metall
Kimika g ir Moderata 2 Materjali ta’ kuntatt inerti; standards tal-kostruzzjoni
Mikroorgani mi pato eni i
Bijolo ika g ir Kbira 3 irkuwiti tal-ilma apposta
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
22
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL G ALF MINN IPPRO ESSAR TAL-LAMTU TA’ EREALI
A ent tal-ippro essar: A ENTI KIMI I (a enti kontra r-rag wa, l-a idifikazzjoni jew alkalizzanti, SO2 u derivattivi, mel li jikkatalizza l-enzimi…)
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Metalli ebsin Kimika g ir Moderata 2 Dir. 2002/32/KE Kuntratti ta’ spe ifikazzjoni tal-ingredjenti li fihom rekwi iti adegwati g all-ikel
Pjanijiet ISO9001
Kontaminazzjoni inkro jata
Kimika g ir Moderata 2 Monitora tal-pro ess online (pH, sensorjali, rati tal-konsum), tikkettar tajjeb tal-kontenituri kimi i
Pjanijiet ISO9001
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
23
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL G ALF MINN IPPRO ESSAR TAL-LAMTU TA’ EREALI
A ent tal-ippro essar: ENZIMI (b’mod partikolari dawk spe ifi i g all-u u fl-ambitu tal-ippro essar tal-lamtu)
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Kontaminazzjoni inkro jata
Bijolo ika g ir g ira 1 Monitora tal-pro ess online (rati tal-konsum), tikkettar tajjeb tal-kontenituri tal-enzimi
Pjanijiet ISO9001
Tossi ità Bijolo ika g ir Kbira 3 Kuntratti ta’ spe ifikazzjoni tal-ingredjenti li fihom rekwi iti adegwati g all-ikel
Pjanijiet ISO9001
Mikroorgani mi pato eni i
Bijolo ika g ir Kbira 3 Kuntratti ta’ spe ifikazzjoni tal-ingredjenti li fihom rekwi iti adegwati g all-ikel
Pjanijiet ISO9001
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
24
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL G ALF MINN IPPRO ESSAR TAL-LAMTU TA’ EREALI
A ent tal-ippro essar: G AJNUNIET TAL-FILTRU ( amrija g all-iffiltrar, silika, fa am, fibra ellulo a...)
Lissija bl-ilma tal-metall
Kimika g ir Moderata 2 Kuntratti ta’ spe ifikazzjoni tal-ingredjenti li fihom rekwi iti adegwati g all-ikel
Pjanijiet ISO9001
Kontaminazzjoni inkro jata
Fi ika g ir Moderata 2 Filtrazzjoni fl-a ar stadji tal-pro ess
Pjanijiet ISO9001
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL G ALF MINN IPPRO ESSAR TAL-LAMTU TA’ EREALI
Materjali: MATERJALI f’KUNTATT (tag mir, imballa ...)
Lissija bl-ilma tal-metall
Kimika g ir Moderata 2 Kuntratti ta’ spe ifikazzjoni tal-ingredjenti li fihom rekwi iti adegwati g all-ikel
Pjanijiet ISO9001
Mikroorgani mi pato eni i
Bijolo ika g ir Kbira 3 Kuntratti ta’ spe ifikazzjoni tal-ingredjenti li fihom rekwi iti adegwati g all-ikel
Pjanijiet ISO9001
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
25
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL G ALF MINN IPPRO ESSAR TAL-LAMTU TA’ EREALI
Stadju tal-pro ess: KONTROLL TAL-PRO ESS TAL-MANIFATTURA
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Korpi esterni Fi ika Moderat g ira 2 Binjiet u irkuwiti apposta. Filtri, skrins, i jene tal-persunal ( wejje ), pro edura tal- ie , prattiki ta’ manutenzjoni tajba
Pjanijiet ISO9001
Insetti u annimali gerriema
Bijolo ika Moderat g ira 2 Protezzjoni tal-bini, programmi ta’ tindif + sistema ta’ kontroll ta’ annimali ta’ sara b ala parti mill-programm prerekwi it
Sanità + Pjanijiet ISO9001
Mikroorgani mi pato eni i
Bijolo ika Moderat Kbira 4 Linji mag luqa, probabbiltà baxxa ta’ tkabbir permezz ta’ materja prima, stadji b’rotot ta’ temperatura og la u meddi aktar baxxi ta’ pH, u u ta’ SO2 + monitora regolari ta’ prodotti lesti
Studju HACCP dettaljat + pjanijiet ISO 9001 + anali i
Nuqqas ta’ I jene Bijolo ika Moderat Kbira 4 Ta ri dwar l-i jene tal-persunal, wejje adatti, struzzjonijiet tax-
xog ol dwar it-tindif
Pjanijiet ISO9001
Metalli ebsin, mikotossini, pesti idi
Kimika Moderat Kbira 4 Reg. 396/2005/KE Dir. 2002/32/KE
abra 2006/576/KE
G arfien dwar id-distribuzzjoni ta’ kontaminanti kimi i mill-materja prima g all-prodott finali. Anti ipa avvenimanti tal- sad + monitora regolari ta’ prodotti lesti
Pjanijiet ISO9001 + HACCP fil-fond + Anali i
Tnixxif dirett (PAH, ossidi nitru i), dijossini
Kimika Moderat Moderata 3 Dir. 2002/32/KE Reg. 183/2005/KE
Prattiki tajba tal-manutenzjoni tal-burner
Evita l-formazzjoni ta’ mied + studju HACCP fil-fond + prattiki ta’ manutenzjoni tajba
Kontaminazzjoni inkro jata
Kimika g ir Moderata 2 irkuwiti apposta, in apposta ta’ sustanzi kimi i
Pjanijiet ISO9001
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
26
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL G ALF MINN IPPRO ESSAR TAL-LAMTU TA’ EREALI
Stadju tal-pro ess: IN u KONTROLL TAT-TRASPORT
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Kontaminazzjoni inkro jata waqt it-trasport tar-ritorn
Kimika Moderat Moderata 3 Spe ifikazzjoni tal-kuntrattur tal- arr Pjanijiet ISO9001
Formazzjoni ta’ mikotossini
Kimika g ir Kbira 3 Dir. 2002/32/KE abra 2006/576/KE
Kontroll ta’ in tajjeb; ona tal- in mag luqa, Kontrolli tal-Umdità u t-Temperatura + monitora regolari tal-prodotti lesti
Pjanijiet ISO9001
Pesti idi Kimika g ir Moderata 2 Reg. 396/2005/KE Dir. 2002/32/KE
Id-di infezzjoni tas-silos trid issir minn persuni kkwalifikati
Pjanijiet ISO9001
Mikroorgani mi pato eni i
Bijolo ika g ir Kbira 3 Kontrolli tal-umdità u t-temperatura + monitora regolari ta’ prodotti lesti
Pjanijiet ISO9001
Insetti u annimali gerriema
Bijolo ika Moderat g ira 2 in u tag bija koperti + sistema ta’ kontroll ta’ annimali ta’ sara
Sanità + Pjanijiet ISO9001
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
27
E EMPJU 2: PRO ESSAR TAL-PATATA; MANIFATTURA TAL-LAMTU U PRODOTTI SEKONDARJI
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL LAMTU TAL-PATATA
Stadju tal-pro ess: 1 WASLA
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Patata a ina m assra
Bijolo ika
Moderat g ira 2
Kontroll fil-bieb, Spezzjoni tat-tag bijiet tat-trakkijiet, tne ija
HACCP jew pjanijiet ISO 9001
ebliet, ie , plastik, injam, metall, kartun, ramel, amrija
Fi ika
Moderat g ira 2
Kontroll fil-bieb, Spezzjoni tat-tag bijiet tat-trakkijiet. Tindif tal-patata, tne ija
HACCP jew pjanijiet ISO 9001
Residwi ta’ pesti idi, metalli ebsin
Kimika
Moderat Moderata 3
Dir. 91/414/KE Dir. 2002/32/KE
Produtturi ertifikati tal-patata Monitora tal-kontaminanti
HACCP jew pjanijiet ISO 9001
Kontaminanti naturali (solanin)
Kimika
Moderat Moderata 3
Dir. 2002/53/KE Produtturi ertifikati tal-patata, fil-Lista ta’ Varjetajiet Nazzjonali, Monitora tal-proteina tal-patata b’kontenut tas-solanin
HACCP jew pjanijiet ISO 9001
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
28
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL LAMTU TAL-PATATA
Stadju tal-pro ess: 2 TINDIF/ ASIL
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Kontaminazzjoni tal-ilma
Kimika g ir Moderata 2 Reg. 183/2005/KE Monitora tal-ilma HACCP jew pjanijiet ISO 9001
Kontaminazzjoni tal-ilma
Bijolo ika g ir Moderata 2 Reg. 183/2005/KE Monitora tal-ilma HACCP jew pjanijiet ISO 9001
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL LAMTU TAL-PATATA
Stadju tal-pro ess: 3 T IN
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
U u e essiv tal-g ajnuna g all-ippro essar
Kimika g ir g ira 1 Pro ess ta’ kontroll u prodott lest
HACCP jew pjanijiet ISO 9001
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL LAMTU TAL-PATATA
Stadju tal-pro ess: 4 SEPARAZZJONI/RAFFINAR
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Kontaminazzjoni tal-ilma
Kimika g ir Kbira 3 Reg. 183/2005/KE Monitora tal-ilma HACCP jew pjanijiet ISO 9001
Kontaminazzjoni tal-ilma
Bijolo ika g ir Kbira 3 Reg. 183/2005/KE Monitora tal-ilma HACCP jew pjanijiet ISO 9001
Formazzjoni ta’ mikrobi
Bijolo ika g ir Kbira 3 Ilma tal- asil, CIP HACCP jew pjanijiet ISO 9001
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
29
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL LAMTU TAL-PATATA
Stadju tal-pro ess: 5 TNE IJA TAL-ILMA/TNIXXIF Lamtu nattiv tal-patata
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Sustanzi kimi i li g adhom kif iffurmaw
Kimika g ir Moderata 2
Magni g at-tnixxif dirett b’kontroll tal-burner
HACCP jew pjanijiet ISO 9001
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL LAMTU TAL-PATATA
Stadju tal-pro ess: 6 TNE IJA TAL-ILMA/TNIXXIF Lamtu idrolizzat tal-patata
Periklu Kategorija ans Severità Riskju Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Sustanzi kimi i li g adhom kif iffurmaw
Kimika g ir Moderata 2 Magni g at-tnixxif dirett b’kontroll tal-burner
HACCP jew pjanijiet ISO 9001
U u e essiv tal-g ajnuna g all-ippro essar
Kimika g ir Moderata 2 Pro ess ta’ kontroll u prodott lest HACCP jew pjanijiet ISO 9001
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
30
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL LAMTU TAL-PATATA
Stadju tal-pro ess: 7 TNE IJA TAL-ILMA/TNIXXIF Lamtu modifikat tal-patata
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Sustanzi kimi i li g adhom kif iffurmaw
Kimika g ir Moderata 2 Magni g at-tnixxif dirett b’kontroll tal-burner
HACCP jew pjanijiet ISO 9001
U u e essiv tal-g ajnuna g all-ippro essar
Kimika g ir Moderata 2 Pro ess ta’ kontroll u prodott lest HACCP jew pjanijiet ISO 9001
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL POLPA TAL-PATATA
Stadju tal-pro ess: 8 TNE IJA TAL-ILMA G AL POLPA TAL-PATATA
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Formazzjoni ta’ mikrobi
Bijolo ika
g ir Moderata 2
CIP HACCP jew pjanijiet ISO 9001
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
31
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL POLPA MNIXXFA TAL-PATATA
Stadju tal-pro ess: 9 TNIXXIF
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Sustanzi kimi i li g adhom kif iffurmaw
Kimika g ir
Moderata 2 Magni g at-tnixxif dirett b’kontroll tal-burner
Pjan HACCP
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL PROTEINA TAL-PATATA
Stadju tal-pro ess: 10 KOAGULAZZJONI
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Mikroorgani mi Bijolo ika Moderat g ira 2 Injezzjoni ta’ fwar HACCP jew pjanijiet ISO 9001
U u e essiv tal-g ajnuna g all-ippro essar
Kimika g ir Moderata 2 Kontroll tal-pH, kontroll tal-prodott lest, a ent kontra r-rag wa tajjeb g al mal-ikel
HACCP jew ISO 9001
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
32
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL PROTEINA TAL-PATATA
Stadju tal-pro ess: 11 TNE IJA TAL-ILMA
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Mikroorgani mi Bijolo ika Moderat Kbira 4 CIP CCP: Magna tat-tnixxif bit-temperatura
HACCP jew pjanijiet ISO9001
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL PROTEINA TAL-PATATA
Stadju tal-pro ess: 12 TNIXXIF
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Sustanzi kimi i li g adhom kif iffurmaw
Kimika g ir Moderata 2 Magni g at-tnixxif dirett b’kontroll tal-burner
HACCP jew pjanijiet ISO9001
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL PROTEINA TAL-PATATA (purifikata)
Stadju tal-pro ess: 13 SOSPENSJONI (FAKULTATTIV)
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
U u e essiv tal-g ajnuna g all-ippro essar
Kimika g ir Moderata 2 Kontroll tal-pH, kontroll tal-prodott lest
HACCP jew pjanijiet ISO9001
Kontaminazzjoni tal-ilma
Kimika g ir Kbira 3 Reg. 183/2005/KE
Monitora tal-ilma HACCP jew pjanijiet ISO9001
Kontaminazzjoni tal-ilma
Bijolo ika g ir Kbira 3 Reg. 183/2005/KE
Monitora tal-ilma HACCP jew pjanijiet ISO9001
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
33
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL PROTEINA TAL-PATATA
Stadju tal-pro ess: 14 RAFFINAR (FAKULTATTIV)
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Kontaminazzjoni tal-ilma
Kimika g ir Kbira 3 Reg. 183/2005/KE Monitora tal-ilma HACCP jew pjanijiet ISO9001
Kontaminazzjoni tal-ilma
Bijolo ika g ir Kbira 3 Reg. 183/2005/KE Monitora tal-ilma HACCP jew pjanijiet ISO9001
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL PROTEINA TAL-PATATA
Stadju tal-pro ess: 15 TNE IJA TAL-ILMA (FAKULTATTIV)
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Mikroorgani mi Bijolo ika g ir Kbira 3 CIP, magna tat-tnixxif bit-temperatura
HACCP jew pjanijiet ISO9001
APPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL PROTEINA TAL-PATATA
Stadju tal-pro ess: 16 TNIXXIF (FAKULTATTIV)
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Sustanzi kimi i li g adhom kif iffurmaw
Kimika
g ir Moderata 2
Magni g at-tnixxif dirett b’kontroll tal-burner
HACCP jew pjanijiet ISO9001
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
34
PPRO ENERALI BBA AT FUQ IR-RISKJU G AL MERAQ IKKONDENSAT TAL-PATATA
Stadju tal-pro ess: 17 EVAPORAZZJONI
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Mikroorganimi
Bijolo ika Moderat Moderata 3 Kontroll tal-pro ess tal-materja niexfa, pass ta’evaporazzjoni b’temperatura g olja
HACCP jew pjanijiet ISO9001
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
35
E empju 3: Appro Ibba at fuq ir-Riskju g al G alf tal-Glutina tal-Qam irrun
APPRO IBBA AT FUQ IR-RISKJU G AL G ALF TAL-GLUTINA TAL-QAM IRRUN
Stadju tal-pro ess: WASLA (Qam irrun ta - ereali)
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Korpi esterni Fi ika Moderat Moderata 3 Pro ess mag luq, tg arbil, kalamiti Kontrolli vi ivi
rierag tossi i/aller eni i
Kimika g ir Moderata 2 Dir. 2002/32/KE PROGRAMM PREREKWI IT g al materji primi li jkunu de linAnali i
Kontrolli vi ivi Kampjunar enerali
Metalli Ebsin Kimika g ir Moderata 2 Dir. 2002/32/KE PROGRAMM PREREKWI IT g al materji primi li jkunu de lin Anali i permezz ta’ programm ta’ monitora
Spe ifikazzjonijiet tal-akkwist
Residwi tal-pesti idi Kimika g ir Moderata 2 Reg. 396/2005/KE Dir. 2002/32/KE
PROGRAMM PREREKWI IT g al materji primi li jkunu de lin Anali i permezz ta’ programm ta’ monitora
Spe ifikazzjonijiet tal-akkwist
Mikotossini Kimika Moderat Moderata 3 Dir. 2002/32/KE abra 2006/576/KE
PROGRAMM PREREKWI IT g al materji primi li jkunu de lin Anali i permezz ta’ programm ta’ monitora
Spe ifikazzjonijiet tal-akkwist
Lubrikanti Kimika g ir g ira 1 PROGRAMM PREREKWI IT g al manutenzjoni U u ta’ lubrikant tajjeb g al mal-ikel
Spe ifikazzjonijiet tal-akkwist
Annimali ta’ sara Bijolo ika Moderat Moderata 3 Binjiet mag luqin, PROGRAMM PREREKWI IT g al kontroll ta’ Annimali ta’ sara
Kontrolli fuq attività tal-annimali ta’ sara
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
36
APPRO IBBA AT FUQ IR-RISKJU G AL G ALF TAL-GLUTINA TAL-QAM IRRUN
Stadju tal-pro ess: PPRO ESSAR (Tindif fix-xott, Tg addis, L-Ewwel u t-Tieni t in, Tne ija tan-nu ala, Tg arbil, Tnixxif, Ta lit, Tnixxif)
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni
Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Korpi esterni Fi ika g ir Moderata 2 Pro ess mag luq, tg arbil, linji tat-trasport apposta, tindif bix-xott tal-qam irrun PROGRAMM PREREKWI IT g al i jene personali
Kontrolli vi ivi
Lubrikanti Kimika g ir g ira 1 PROGRAMM PREREKWI IT g al manutenzjoni U u ta’ lubrikant tajjeb g al mal-ikel
Spe ifikazzjonijiet tal-akkwist
G ajnuniet g all-ippro essar
Kimika g ir g ira 1 Monitora online (segwitu ta’ u u e essiv tal-g ajnuniet g all-ippro essar) kontroll tal-pH, kontroll tal-kontenut tal-SO2 pjanijiet ISO9001, struzzjonijiet tax-xog ol u ta ri tal-persunal
A enti g at-tindif Kimika g ir g ira 1
PROGRAMM PREREKWI IT g al tindif u sanità U u awtorizzat g al kuntatt mal-ikel
Spe ifikazzjonijiet tal-akkwist
Komposti li g adhom kif iffurmaw
Kimika Moderat Moderata 3
Dir. 2002/32/KE
Spe ifikazzjonijiet tal-gass Anali i tal-prodott finali (skont it-tip ta’ magna tat-tnixxif)
Kontaminazzjoni tal-ilma
Kimika / Bijolo ika
g ir Kbira 3 Reg. 183/2005/KE
PROGRAMM PREREKWI IT g at-tqassim tal-post u tal-post tax-xog ol Anali i permezz ta’ programm ta’ monitora
Annimali ta’ sara Bijolo ika g ir Moderata 2 PROGRAMM PREREKWI IT g al kontroll ta’ Annimali ta’ sara Pro ess mag luq
Kontrolli fuq attività tal-annimali ta’ sara
Mikroorgani mi pato eni i mikrobijolo i i
Bijolo ika g ir Kbira 3 Kontroll tal-pro ess (Temperatura, pH, in u kontenut tal-Indewwa) kontroll tal-SO2 Monitora tal-pro ess fuq mikroorgani mi Monitora tal-prodott finali fuq mikroorgani mi Passi g at-tnixxif/g all-evaporazzjoni: Kontroll tal-kontenut tal-indewwa fil-prodott
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
37
APPRO IBBA AT FUQ IR-RISKJU G AL G ALF TAL-GLUTINA TAL-QAM IRRUN
Stadju tal-pro ess: TAG BIJA ’L BARRA
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Korpi esterni Fi ika g ir Moderata 2 Pro ess mag luq, tg arbil Kontrolli vi ivi
Lubrikanti Kimika g ir g ira 1 PROGRAMM PREREKWI IT g al manutenzjoni U u ta’ lubrikant tajjeb g al mal-ikel
Spe ifikazzjonijiet tal-akkwist
Annimali ta’ sara Bijolo ika Moderat Moderata 3 PROGRAMM PREREKWI IT g al kontroll ta’ Annimali ta’ sara
Kontrolli fuq attività tal-annimali ta’ sara
Organi mi pato eni i mikrobijolo i i
Bijolo ika g ir Kbira 3 PROGRAMM PREREKWI IT g al Kontroll ta’ annimali ta' sara, PROGRAMM PREREKWI IT g al I jene personali, PROGRAMM PREREKWI IT g al tindif u PROGRAMM PREREKWI IT g al manutenzjoni
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
38
E empju 4: Appro Ibba at fuq ir-Riskju g al Smid tal-Glutina tal-Qam irrun
APPRO IBBA AT FUQ IR-RISKJU G AL SMID TAL-GLUTINA TAL-QAM IRRUN
Stadju tal-pro ess: WASLA (Qam irrun ta - ereali)
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Korpi esterni Fi ika Moderat Moderata 3 Pro ess mag luq, tg arbil, kalamiti
Kontrolli vi ivi
rierag tossi i/aller eni i
Kimika g ir Moderata 2 Dir. 2002/32/KE PROGRAMM PREREKWI IT g al materji primi li jkunu de lin Anali i
Kontrolli vi ivi Kampjunar enerali
Metalli Ebsin Kimika g ir Moderata 2 Dir. 2002/32/KE PROGRAMM PREREKWI IT g al materji primi li jkunu de lin Anali i permezz ta’ programm ta’ monitora
Spe ifikazzjonijiet tal-akkwist
Residwi tal-pesti idi
Kimika g ir Moderata 2 Reg. 396/2005/KE Dir. 2002/32/KE
PROGRAMM PREREKWI IT g al materji primi li jkunu de lin Anali i permezz ta’ programm ta’ monitora
Spe ifikazzjonijiet tal-akkwist
Mikotossini Kimika Moderat Moderata 3 Dir. 2002/32/KE abra
2006/576/KE
PROGRAMM PREREKWI IT g al materji primi li jkunu de lin Anali i permezz ta’ programm ta’ monitora
Spe ifikazzjonijiet tal-akkwist
Lubrikanti Kimika g ir g ira 1 PROGRAMM PREREKWI IT g al manutenzjoni U u ta’ lubrikant tajjeb g al mal-ikel
Spe ifikazzjonijiet tal-akkwist
Annimali ta’ sara Bijolo ika Moderat Moderata 3 Binjiet mag luqin, PROGRAMM PREREKWI IT g al kontroll ta’ Annimali ta’ sara
Kontrolli fuq attività tal-annimali ta’ sara
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
39
APPRO IBBA AT FUQ IR-RISKJU G AL SMID TAL-GLUTINA TAL-QAM IRRUN
Stadju tal-pro ess: PPRO ESSAR (Tindif fix-xott, Tg addis, L-Ewwel u t-Tieni t in, Tne ija tan-nu ala, Raffinar, Filtrazzjoni, Tnixxif)
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Korpi esterni Fi ika g ir Moderata 2 Pro ess mag luq, tg arbil, linji tat-trasport apposta, tindif bix-xott tal-qam irrun PROGRAMM PREREKWI IT g al i jene personali
Kontrolli vi ivi
Lubrikanti Kimika g ir g ira 1 PROGRAMM PREREKWI IT g al manutenzjoni U u ta’ lubrikant tajjeb g al mal-ikel
Spe ifikazzjonijiet tal-akkwist
G ajnuniet g all-ippro essar
Kimika g ir g ira 1 Monitora online (segwitu ta’ u u e essiv tal-g ajnuniet g all-ippro essar) kontroll tal-pH, kontroll tal-kontenut tal-SO2 pjanijiet ISO9001, struzzjonijiet tax-xog ol u ta ri tal-persunal
A enti g at-tindif Kimika g ir g ira 1
PROGRAMM PREREKWI IT g al tindif u sanità U u awtorizzat g al kuntatt mal-ikel
Spe ifikazzjonijiet tal-akkwist
Komposti li g adhom kif iffurmaw
Kimika Moderat Moderata 3
Dir. 2002/32/KE Spe ifikazzjonijiet tal-gass Anali i tal-prodott finali (skont it-tip ta’ magna tat-tnixxif)
Kontaminazzjoni tal-ilma
Kimika / Bijolo ika
g ir Kbira 3 Reg. 183/2005/KE
PROGRAMM PREREKWI IT g at-tqassim tal-post u tal-post tax-xog ol Anali i permezz ta’ programm ta’ monitora
Annimali ta’ sara Bijolo ika g ir Moderata 2 PROGRAMM PREREKWI IT g al kontroll ta’ Annimali ta’ sara Pro ess mag luq
Kontrolli fuq attività tal-annimali ta’ sara
Mikroorgani mi pato eni i mikrobijolo i i
Bijolo ika g ir Kbira 3 Kontroll tal-pro ess (Temperatura, pH, in u kontenut tal-Indewwa) kontroll tal-SO2 Monitora tal-pro ess fuq mikroorgani mi Monitora tal-prodott finali fuq mikroorgani mi Passi g at-tnixxif/g all-evaporazzjoni: Kontroll tal-kontenut tal-indewwa fil-prodott
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
40
APPRO IBBA AT FUQ IR-RISKJU G AL SMID TAL-GLUTINA TAL-QAM IRRUN
Stadju tal-pro ess: TAG BIJA ’L BARRA
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Korpi esterni Fi ika g ir Moderata 2 Pro ess mag luq, tg arbil Kontrolli vi ivi
Lubrikanti Kimika g ir g ira 1 PROGRAMM PREREKWI IT g al manutenzjoni U u ta’ lubrikant tajjeb g al mal-ikel
Spe ifikazzjonijiet tal-akkwist
Annimali ta’ sara
Bijolo ika Moderat Moderata 3 PROGRAMM PREREKWI IT g al kontroll ta’ Annimali ta’ sara
Kontrolli fuq attività tal-annimali ta’ sara
Organi mi pato eni i mikrobijolo i i
Bijolo ika g ir Kbira 3 PROGRAMM PREREKWI IT g al Kontroll ta’ annimali ta' sara, PROGRAMM PREREKWI IT g al I jene personali, PROGRAMM PREREKWI IT g al tindif u PROGRAMM PREREKWI IT g al manutenzjoni
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
41
E EMPJU 5: Appro Ibba at fuq ir-Riskju g al G alf tal-Glutina tal-Qam
APPRO IBBA AT FUQ IR-RISKJU G AL G ALF TAL-GLUTINA TAL-QAM
Stadju tal-pro ess: ESTRAZZJONI TAL-FIBRA, SOLUBBLI (KKON ENTRATI) MILL-ESTRAZZJONI TAL-LAMTU JEW MID-DISTILLAR TAL-ETANOL
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Korpi esterni Fi ika g ir Moderata 2 Pro ess mag luq, Tg arbil, linji apposta, tindif tal-qam , kalamiti, politika dwar il-
ie PROGRAMM PREREKWI IT g al i jene personali
rierag tossi i/aller eni i Impuritajiet botani i
Kimika g ir Moderata 2 Dir. 2002/32/KE PROGRAMM PREREKWI IT g al materji primi li jkunu de lin Anali i
Kontrolli vi ivi Kampjunar enerali
Metalli ebsin Kimika g ir Moderata 2
Dir. 2002/32/KE PROGRAMM PREREKWI IT g al materji primi li jkunu de lin Anali i permezz ta’ programm ta’ monitora fuq il-materja prima u l-prodott finali (rakkomandazzjoni min. 1 x fis-sena) Kuntratti ta’ spe ifikazzjoni tal-materja prima
Dawn jistg u jidda lu mill-qam u minn passi inadegwati fit-tindif tal-qam
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
42
Residwi tal-pesti idi
Kimika g ir Moderata 2 Reg. 396/2005/KE Dir. 2002/32/KE
PROGRAMM PREREKWI IT g al materji primi li jkunu de lin Anali i permezz ta’ programm ta’ monitora Informazzjoni dwar trattamenti mag mula mill-fornitur matul il- in
Dawn jistg u jidda lu mill-qam
Mikotossini Kimika Moderat Moderata 3 Dir. 2002/32/KE abra 2006/576/KE
PROGRAMM PREREKWI IT g al materji primi li jkunu de lin Anali i permezz ta’ programm ta’ monitora fuq il-materja prima u l-prodott finali (rakkomandazzjoni min. 1 x fis-sena) Kuntratti ta’ spe ifikazzjoni tal-materja prima
Dawn jistg u jidda lu mill-qam u minn passi inadegwati fit-tindif tal-qam u g andhom tendenza li jarrikkixxu fl-g alf tal-glutina tal-qam
Lubrikanti Kimika g ir g ira 1 PROGRAMM PREREKWI IT g al manutenzjoni U u ta’ lubrikant tajjeb g al mal-ikel
Spe ifikazzjonijiet tal-akkwist
G ajnuniet g all-ippro essar
KimiL-g aka g ir g ira 1 Monitora online (segwitu ta’ u u e essiv tal-g ajnuniet g all-ippro essar) L-g ajnuniet g all-ippro essar li jintu aw m’g andhomx ikunu tossi i. Kontroll tal-pH, pjanijiet ISO9001, struzzjonijiet tax-xog ol u ta ri tal-persunal
A enti g at-tindif Kimika g ir g ira 1
PROGRAMM PREREKWI IT g al tindif u sanità U u awtorizzat g al kuntatt mal-ikel
Spe ifikazzjonijiet tal-akkwist
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
43
Komposti li g adhom kif iffurmaw
Kimika Moderat Moderata 3 Dir. 2002/32/KE
Spe ifikazzjonijiet tal-gass Assenza enerali ta’ kompenenti tal-klorin Anali i tal-prodott finali (skont it-tip ta’ magna tat-tnixxif u -irkostanzai tat-tnixxif)
(rakkomandazzjoni g al kontroll min. 1 x fis-sena)
HCN Kimika g ir Moderata 2 Dir. 2002/32/KE PROGRAMM PREREKWI IT g al materji primi li jkunu de lin Anali i permezz ta’ programm ta’ monitora fuq il-materja prima u l-prodott finali (rakkomandazzjoni min. 1 x fis-sena) Kuntratti ta’ spe ifikazzjoni tal-materja prima
Fluworu Kimika g ir Moderata 2 Dir. 2002/32/KE PROGRAMM PREREKWI IT g al materji primi li jkunu de lin Anali i permezz ta’ programm ta’ monitora fuq il-materja prima u l-prodott finali (rakkomandazzjoni min. 1 x fis-sena) Kuntratti ta’ spe ifikazzjoni tal-materja prima
Dawn jistg u jidda lu permezz tal-materja prima tal-qam
Annimali ta’ sara Bijolo ika g ir Moderata 2 PROGRAMM PREREKWI IT g al kontroll ta’ Annimali ta’ sara Pro ess mag luq
Kontrolli fuq attività tal-annimali ta’ sara
Organi mi pato eni i mikrobijolo i i
Bijolo ika g ir Kbira 3 Kontroll tal-pro ess (Temperatura, pH, in u kontenut tal-Indewwa) Monitora tal-pro ess fuq mikroorgani mi tal-indikatur tal-i jene Monitora tal-prodott finali fuq mikroorgani mi (rakkomandazzjoni g al kontroll min. 1 x fis-sena g al pato eni) Passi g at-tnixxif/g all-evaporazzjoni: Kontroll tal-kontenut tal-indewwa fil-prodott
G ALF. Valutazzjoni tar-riskju tal-katina tal-manifattura tal-lamtu
44
APPRO IBBA AT FUQ IR-RISKJU G AL G ALF TAL-GLUTINA TAL-QAM
Stadju tal-pro ess: IN & TAG BIJA ’L BARRA
Periklu Kategorija ans Severità Klassi tar-Riskju
Le i lazzjoni Mi ura ta’ Kontroll Rimarki
Korpi esterni Fi ika g ir Moderata 2 in mag luq, tg arbil Kontrolli vi ivi
Lubrikanti Kimika g ir g ira 1 PROGRAMM PREREKWI IT g al manutenzjoni U u ta’ lubrikant tajjeb g al mal-ikel
Spe ifikazzjonijiet tal-akkwist
Annimali ta’ sara
Bijolo ika Moderat Moderata 3 PROGRAMM PREREKWI IT g al kontroll ta’ Annimali ta’ sara
Kontrolli fuq attività tal-annimali ta’ sara
Organi mi pato eni i mikrobijolo i i
Bijolo ika g ir Kbira 3 PROGRAMM PREREKWI IT g al Kontroll ta’ annimali ta' sara, PROGRAMM PREREKWI IT g al I jene personali, PROGRAMM PREREKWI IT g al tindif u PROGRAMM PREREKWI IT g al manutenzjoni