uykuda solunum ve kardİyovaskÜler sİstem
Post on 14-Jan-2016
140 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
UYKUDA SOLUNUM VE KARDİYOVASKÜLER SİSTEM
Doç. Dr. Ahmet URSAVAŞ
Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi
Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
Sunum Planı Uyanıklıkta solunum kontrolü Uykuda solunum sistemi Uykuda kardiyovasküler sistem
Solunum Sistemi
AkciğerlerPompa Sistemi
Gaz değişimiDifüzyonPerfüzyon
Ventilasyon
Kalp
Kanda taşınma
Doku oksijenasyonu
Solunum Merkezi Solunum düzeni
solunum merkezi, beyin korteksi çevre dokulardan gelen
mekanik ve kimyasal uyarılar
Solunum merkezi medullada,
pnömotaksik merkez ponsta
UyaranlarSolunumun kontrolü
İstemli kontrol Metabolik regülasyon
PaO2: Periferik
PaCO2: Santral
Mekanik reseptörler Gerim reseptörleri İrritan reseptörler J reseptörleri
İstemli Kontrol Solunum hızını belli
durumlarda istemli olarak ayarlayabiliriz Konuşma Şarkı söyleme Gülme Ağlama
Metabolik Regülasyon
Hipoksik ve Hiperkapnik Yanıtlar
Mekanik Reseptörler Mekanik reseptörler
Gerim reseptörleri İrritan reseptörler J reseptörleri
Beyin korteksi
Pons
Medulla Oblangota
Medulla spinalis
Solunum kasları
Akciğer reseptörleriGerim reseptörleriİrritan reseptörlerJ reseptörleri
Glomus karotikumGlomus aorticum
İstemli kontrol
Otomatik kontrolSolunum ritmi
Asıl solunum merkeziRefleks yanıtlar
Hipoksi Yüksek CO2
Solunum Kontrolü
Uykuda Solunumda Ne Değişir ? Santral nöral kontrol
Davranışsal kontrol Hipoksi ve hiperkapniye
ventilatuar yanıt Otonom sinir sistemi
Solunum mekaniğinde değişiklikler Yatış pozisyonu Uyku evrelerine bağlı kas
tonusu değişimleri
NREM
REM
Uykuda Solunum Fizyolojisi Uykunun başlaması
İstemli kontrol devre dışı Otomatik kontrol solunumu sürdürür
Uykuya dalma aşamasında (NREM I-II) Solunum instabilitesi
Derin uykuda (NREM III) Solunum stabilleşir
Solunum kontrolünde nöbet değişimi !
NREM I- II Uykuda Solunum Düzensiz, kararsız, instabil solunum Uykuya dalma aşaması
NREM I ve erken II Regüler yükselen ve zayıflayan bir solunum
paterni, solunumda dalgalanmalar Periyodik solunum: %40-80
Dalgalanmaların tabanında apneler Arousallar
Uykuya Dalma Aşamasında Apneler
Uyanıklıkta Normal PaCO2 : 40 mmHg
Apne eşiği PaCO2: 35 mmHg
Uykuda Normal PaCO2 : 45 mmHg
Apne eşiği PaCO2: 40 mmHgUykunun başlangıcında, solunum paterni yavaşlayıp PaCO2 hafif artış gösterene kadar, mevcut PaCO2 değeri apneik sınırın altına iner ve fizyolojik olarak birkaç santral apne olabilir
Uykuda Solunum- NREM INREM 1
NREM 2
Uykuda Solunum- NREM II- III Düzenli, kararlı, stabil solunum NREM II (kısmen) ve III Solunum amplütüd ve frekansının düzenli bir yapı
kazanmasıNREM 2
NREM 3
NREM 2
NREM 3
NREM Uykuda Solunum Solunum merkezinin otomatik kontrolü NREM de
belirgin değişiklik göstermez Solunum sayısı hafif azalır İnspirasyon süresinin uzaması ile tidal volüm hafif
artar. Dakika ventilasyonu azalır (SDS X TV)
400-500 mL azalır Evre I den evre III e döğru progresif azalır
Alveolar CO2 düzeyi hafif artar.
NREM Uykuda Solunum Göğüs duvarı ve abdomen kas aktivitesi
arttığı halde hava akım hızları azalmıştır ÜSY kaslarına gelen uyarıların azalması
ÜSY rezistansı %230 artar
REM Uykusunda Solunum Respiratuar nöronal aktivite (medulla oblangota)
artışı Solunum sayısı artar Frekans ve amplütüdde ani değişimler oluşur Solunum düzensiz, irregüler
Kaslarda atoni; ÜSY ve solunum kasları Tidal volüm azalır ÜSY obstrüksiyonu
Dakika ventilasyonu Belirgin azalma
REM Uykusunda Solunum Solunum paternindeki değişkenlik fazik REM
döneminde daha belirgindir REM patlamaları
Uykuda Solunum- REM
REM’de Niçin İrregüler Solunum ? REM irregüler paterni uyanıklığa benzer
İstemli kontrol devre dışı !!! Solunum paterni ile rüya ilişkisi var mı ?
Rüyaların yoğunluğu Rüyaların içeriği: Rüyada fiziksel veya emosyonel aktivite
Göz hareketleri ile rüya içeriği ilişkisi var
Göz hareketleri ile irregüler solunum artar
Uykuda Ventilasyon REM döneminde
NREM döneminin tersine interkostal ve abdominal kas aktivitesi azalır (atoni) Dakika
ventilasyonundaki azalma daha belirgindir
Niçin Azalıyor ? Azalmış metabolik aktivite ? Uykunun inhibitör etkisi ? Uyanıklık stimuluslarının azalması ?
Uykuda Ventilasyon
Uykuda Kan Gazı
Nokturnal Oksijen Desaturasyonu NOD
NREM döneminde başlayan %3-5’lik O2 saturasyonu dalgalanmaları ile başlar,
REM döneminde %10-50’ye varan derin desaturasyonlar görülür
Nokturnal pulse oksimetri kayıtlarında, daha uzun süreli ve daha az eğimli desaturasyonlar ortaya çıkar.
KOAH Uyku Gündüz hipoksemisi olan olgularda gece
tablo kötüleşir REM döneminde
İnterkostal kaslarda atoni Mukosiliyer aktivite azalması REM de derinleşen desaturasyonlar
Gündüz hiposemisi olmadan gece hipoksemi ve desaturasyonlar ???
Uykuda Hipoksik Ventilatuar Yanıt
Uyku sırasında hipoksiye ventilatuar yanıt azalır
Bu azalma NREM döneminde erkeklerde belirgindir
REM döneminde hipoksiye yanıt her iki cinsiyette daha da belirginleşir Cinsiyet farkı kaybolur
Uykuda Hiperkapnik Ventilatuar Yanıt
Uyku sırasında belirgin azalır Uyanıklıktan NREM’e geçiş ile aniden %50
azalır Bu ani azalma uykuya dalma sırasında birkaç
santral apneye yol açabilir.
REM’de daha da azalır Cinsiyet farkı göstermez
Uykuda Otonom Sinir Sistemi Uyku sırasında
sempatik aktivasyon baskılanır
Parasempatik aktivite artar Hava yolu rezistansı
artar
Yatış Pozisyonu Diyafrağma
fonksiyonlarında bozulma Alveol ventilasyonunda
azalma Obezlerde bu etki daha
belirgindir
Uykuda Solunum Özet Dakika Ventilasyonu
400-500 mL azalır
Kan gazları PaO2: 2-8 mmHg azalır
PaCO2: 3-10 mmHg artar
Pulmoner arter basıncı 4-5 mmHg artar
Uykuda Kardiyovasküler Sistem
Kardiyovasküler sistem regülasyonu
Lokal Refleks Santral regülasyon
Otonom sinir sistemi Sempatik Parasempatik
Kalp: Sempatik ve parasempatikDamarlar: Sempatik
Uykuda Kardiyovasküler Sistem Uyanıklıkta
Aminerjik ve kolinerjik sistem
Uykuda NREM döneminde
Her iki sistem daha az aktiftir REM döneminde
Yalnızca kolinerjik sistem aktiftir
Uyku- CVS
Uyku CVS için bir otonom stres testtir
CVS hastalıklarının erken bulguları ve ciddi ataklarıUyku sırasında ortaya çıkar.Akut MI, stroke, sudden infant death…
NREM Uykuda CVS Sistem NREM uykusunda sempatik aktivite
azalmıştır NREM evre III’de uyanıklığın yarısı
Vagal aktivite artar Sistemik vasküler rezistans azalır Bradikardi Kan basıncında azalma (Sistolik KB %5-14 azalır) Kardiak out put azalma
REM Uykusunda CVS Sistem Otonomik instabilite (fazik REM) NREM- REM geçişinde
vagal aktivite artışı
Kardiak ritimde değişiklikler ani taşikardi ve bradikardi duraklama (1-8 sn) asistoli
REM de kalp hızı
NREM de kalp hızı
Uykuda Ritim Bozuklukları Özellikle REM’ de ani sempatik aktivite
artışları Ventriküler aritmiler Supraventriküler taşikardiler 1.derecede AV blok Wenckebach AV blok
Uykuda Fizyolojik DeğişikliklerUyanıklık NREM REM
Parasempatik aktivite ++ +++ ++++
Sempatik aktivite ++ + +
Kalp Hızı N ↓ ↓
Kan basıncı N ↓ ↓
Uykuda Fizyolojik DeğişikliklerUyanıklık NREM REM
Kardiak out put N ↓ ↓
Vasküler rezistans N N ↓ ↓
Solunum sayısı N ↓ ↓
Alveol ventilasyonu N ↓ ↓
Uykuda Fizyolojik DeğişikliklerUyanıklık NREM REM
Hipoksik-hiperkpnik ventilatuar yanıt
N ↓ ↓
ÜSY kas tonusu ++ + -
ÜSY rezistansı ++ +++ ++++
Serebral kan akımı ++ +++ ++++
Teşekkürler
top related