unidade 5 - 4º e.s.o

DEMOCRACIA E IMPERIALISMO

01. O liberalismo democrático• Liberalismo doutrinario (sufraxio censatario) liberalismo

democrático (sufraxio universal).Educación, cultura e relixión• Aumento do tamaño das cidades demanda de bens culturais.• Implantación do ensino primario obrigatorio e importancia da

prensa escrita educación e información participación política dos cidadáns.

• Laicismo. Corrente anticlerical nos países católicos.Política • Parlamentarios e deputados liberais representantes da

burguesía e clases medias manter o benestar económico e social. Liberalismo conservador.

• Ampliación da representación parlamentaria e do sistema electoral sufraxio universal masculino.

02. Os imperios coloniais• No último terzo do s. XIX os países europeos estenderon

o seu dominio a todo o mundo moitos territorios pasan a depender destes países.

02.1. Causas do imperialismo• Económicas: necesidade de materias primas pola

industrialización. Apertura de novos mercados de consumidores.

• Demográficas: aumento da poboación europea emigración a ultramar.

• Políticas: Rivalidade entre potencias intereses económicos, prestixio político e necesidades estratéxicas.

• Ideolóxicas e culturais: papel civilizador europeo (racismo), expansión misioneira e interese científico.

02.2. Territorios coloniaisÁfrica• Alemaña organizou a Conferencia de Berlín en 1885

temía quedar atrás no dominio colonial e os demáis países querían frear a expansión do Imperio Británico.

• Francia dominaba a área do Sahara e Portugal territorios cara ao interior dos seus portos.

Asia• India para os británicos, Indochina para

Francia e os holandeses na actual Indonesia.• China continúa sendo independente, pero

cede o control das súas minas reparte zonas de influencia comercial estranxeira.

• Os británicos acumularon grandes beneficios polo consumo de opio Guerras do Opio. Tratado de Nanking dominio británico sobre Hong Kong ata 1997.

América• No norte, so Canadá dependía dunha potencia

estranxeira. EEUU, teoricamente imperialistas, loita en América do Sur, Cuba e Filipinas contrra España, incorpora Hawai e ocupa a zona da canle de Panamá.

02.3. Tipos de gobernos coloniais• Colonias: as metrópoles controlan o país en

todos os seus aspectos (económicos, políticos e culturais) África.

• Protectorados: goberno propio da colonia, pero a metrópole dirixe a explotación económica e a política internacional Asia (India).

• Dominios: territorios do Imperio Británico ocupados por poboación europea (Australia e Nova Celandia). Ampla autonomía e institucións propias.

02.4. Consecuencias do imperialismo• Xeográficas: polos intereses das metrópoles,

creá ronse fronteiras que dividían ou agrupaban a tribus e etnias de maneira artificial.

• Económicas: división na produción internacional de bens materias primas nas colonias e produtos industriais nas metrópoles.

• Sociais: diferenza social entre colonizadores e indíxenas descomposición da sociedade tradicional de tipo tribal.

• Aspectos positivos: melloras médicas e sanitarias, avances en lexislación e administración.

03. As relacións internacionais• Tensión nas relacións internacionais cara finais

do s. XIX polo expansionismo territorial.• 1870-1890 alianzas de Bismarck para illar a

Francia (perda de Alsacia e Lorena).• Despois de Bismarck: bloques opostos Tripla

Alianza (Alemaña, Austria-Hungría e Italia) e Triplo Acordo (Rusia, Francia e Gran Bretaña).

• Carreira de armamentos ou paz armada crecente equipación militar.

Os sistemas bismarckianos• Primeiro sistema (1873) Acordo dos tres emperadores

(Austria-Alemaña-Rusia)• Segundo sistema (1879-1882) Dobre Alianza (Austria-

Alemaña) e Tripla Alianza (Austria-Alemaña-Italia). Renovación do tratado dos tres emperadores e alianza con Rusia.

• Terceiro sistema (1887) Tratado de Reaseguro Rusia-Alemaña e Pacto Mediterráneo (Gran Bretaña-Italia-Austria-España).

• Focos de tensión:– Marrocos: Entre 1905 e 1911 Francia e Alemaña están a piques de

entrar en guerra polo seu control. – Guerras dos Balcáns (1912): Na primeira, unha alianza de países

balcánicos declara a guerra a Turquía, que perden case todas as súas posesións en Europa. Na segunda, guerra entre os aliados, vence Serbia co apoio de Rusia.

04. Cultura e ciencia a finais do s. XIX4.3. Arte: a importancia da pintura• Realismo: reacción á idealización do Romanticisimo

representación obxectiva da realidade (Courbet e Millet)• Naturalismo: versión descarnada do Realismo (1875).

• Impresionismo: visión da natureza e a paisaxe, as veces urbano e industrial, anecdótica e intranscendente. Preocupación por representar a realidade como cambiante e fugaz (luz e movememento). Nomeado a partir de Impression, soleil levant (1870) de Monet Manet, Monet, Degas, Renoir, Sisley e Pissarro. Interese pola pintura ao aire libre, a brillantez e claridade das cores e a fugacidade da luz e o movemento.

• Puntillismo: descomposición da luz en puntos de cor (Seurat, Signat).

• Postimpresionismo: interese pola construción figurativa e o subxectivismo na cor (Gauguin, Van Gogh, Toulouse-Lautrec e Cézanne).