podjela preduzeća

Ekonomika preduzeća

Diferenciranje (podjela) preduzeća

Ružica Stojanović

2

DIFERENCIRANJE PREDUZEĆA

Kriterijumi podjele preduzeća su:1. osobine transformacionog procesa2. veličina preduzeća3. pravni oblik preduzeća

3

Prema osobinama transformacionog procesa razlikuju se: proizvodna preduzeća uslužna preduzeća

Prema veličini preduzeća postoje: mala preduzeća srednja preduzeća velika preduzeća

4

Prema pravnom obliku razlikuju se: ortačko društvo komanditno društvo društvo sa ograničenom odgovornošću akcionarsko društvo javno preduzeće

5

DIFERENCIRANJE PREMA OSOBINAMA

TRANSFORMACIONOG PROCESA

Prema osobinama transformacionog

procesa razlikuju se:• proizvodno preduzeće• uslužno preduzeće

6

Proizvodno preduzeće

Proizvodna preduzeća obavljaju svoju djelatnost transformišući ulaganja u procesu proizvodnje u proizvode, mijenjajući upotrebni kvalitet uloženih resursa u upotrebne kvalitete gotovih proizvoda.

Karakteristike proizvodnih preduzeća su: Proces proizvodnje proizvoda odvojen je procesa

njegove potrošnje (proizvodi se nakon proizvodnje skladište, nakon čega se plasiraju na tržište)

Rezultati procesa proizvodnje su fizički opipljivi proizvodi

Proizvodi su uglavnom standardizovani Proizvodna preduzeća su intenzivna kapitalom (u

strukturi njihovih sredstava pretežno su zastupljena osnovna sredstva).

7

Proizvodna preduzeća se dalje mogu diferencirati prema specifičnim karakteristikama proizvodnog procesa na:

industrijska, građevinska, ekstraktivna preduzeća za proizvodnju proizvoda

mineralnog porijekla, ekstraktivna preduzeća za proizvodnju proizvoda biljnog

porekla. Zbog heterogenog procesa proizvodnje, i ove grupe

preduzeća se mogu dalje diferencirati.

8

Preduzeće

Uslužno preduzeće Uslužna preduzeća su preduzeća koja u procesu

transformacije ulaganja u rezultate pružaju uslugu svojim klijentima (usluge prometa robe, usluge transporta, zanatske usluge, knjigovodstvene i sl.).

Karakteristike uslužnih preduzeća su: neodvojivost procesa pružanja usluge i procesa potrošnje

usluge, što podrazumijeva neposredan kontakt pružaoca usluge i njenog korisnika (ljekar-pacijent, banka-klijent)

mogućnost prilagođavanja usluga potrebama korisnika. usluga je nematerijalizovani rezultat, neopipljiva i čine je

uglavnom znanje i umijeće ljudi i informacije. Uslužna preduzeća su iz tog razloga uglavnom radno intenzivna.

uslužna preduzeća ne moraju biti velika da bi bila efikasna. lokacija je od većeg značaja za uspješno poslovanje. viši nivo kompetencije zaposlenih, viši stepen decentralizacije

odlučivanja, manji stepen formalizacije odnosa u preduzeću.

9

SLIČNOSTI I RAZLIKE IZMEĐU PROIZVODNIH I USLUŽNIH

PREDUZEĆA

PROIZVODNA PREDUZEĆA odvojenost procesa

proizvodnje i procesa potrošnje

standardizacija proizvodnog programa

visoka specijalizacija zaposlenih

opipljiv fizički proizvod kapitalno intenzivna veliki značaj

tehnologije

USLUŽNA PREDUZEĆA neodvojivost procesa

proizvodnje i procesa potrošnje

prilagođenost specifičnim potrebama

veličina nije uslov efikasnosti

neopipljiv rezultat radno intenzivna veliki značaj

kompetencija

10

Preduzeće

DIFERENCIRANJE PREDUZEĆA PREMA VELIČINI

Prema veličini, sva preduzeća se mogu podijeliti na: velika, srednja i mala preduzeća.

Podjela preduzeća prema veličini je jako značajna, jer svaka od ovih vrsta preduzeća na svoj način doprinosi privrednom razvoju jedne zemlje

Imajući to u vidu, svaka država je zainteresovana da zna kakva je struktura ovih preduzeća, kako bi mjerama makroekonomske politike obezbijedila njihov balans

11

Osnovni problem kod podjele preduzeća prema veličini je izbor indikatora (mjerila) veličine

Najčešće korišćeni kriterijumi podjele preduzeća prema veličini:

1. broj zaposlenih,2. vrijednost sredstava, odnosno raspoloživ kapital,3. ukupni godišnji prihod,4. profit.

Problem koji se može javiti prilikom izbora indikatora veličine je da izabrano mjerilo ne uvažava specifičnosti pojedinih preduzeća, a time ni njihovu veličinu

Drugi problem prilikom dif. preduzeća je visina granične vrijednosti izabranih indikatora (npr. koliko radnika treba da zapošljava preduzeće da bi se smatralo malim ili srednjim...)

Preduzeće

12

Preduzeće

U praksi se koriste različiti indikatori veličine za preduzeća u različitim privredama ili različitim privrednim granama.

Često se primjenjuje kombinacija više indikatora veličine.

Boltonov komitet u VELIKOJ BRITANIJI koristi različite indikatori i granične vrijednosti za različite djelatnosti

Ovaj komitet definiše malo preduzeće kao preduzeće koje: u industriji zapošljava do 200 radnika, u trgovini ostvaruje prihod od 50.000 funti godišnje, u građevinarstvu zapošljava do 50 radnika, u oblasti transporta ima do 5 vozila i slično.

13

SAD (Američki Komitet za privredni razvoj)

Da bi se preduzeće smatralo malim trebalo bi da ispuni dva od sledeća 4 kriterijuma:

vlasnik preduzeća samostalno upravlja i rukovodi preduzećem

kapital obezbjeđuje pojedinac ili manja grupa ljudi radnici i menadžeri pripadaju lokalnoj zajednici prema osnovnim indikatorima veličine (broj zaposlenih,

prihod, imovina i sl.) preduzeće je manje od drugih preduzeća u istoj oblasti.

Preduzeće

14

Preduzeće

EVROPSKA UNIJA Mikro

zapošljavaju do 10 lica godišnji prihod je manji od 2 miliona EUR vrijednost ukupnih sredstava je manja od 2 miliona EUR

Malo zapošljavaju od 10 do 50 lica godišnji prihod je od 2 do 10 miliona EUR vrijednost ukupnih sredstava je od 2 do 10 miliona EUR

Srednje zapošljavaju od 50 do 250 lica godišnji prihod je od 10 do 50 miliona EUR vrijednost ukupnih sredstava je od 10 do 43 miliona EUR

Veliko zapošljavaju preko 250 lica godišnji prihod je preko 50 miliona EUR vrednost ukupnih sredstava je preko 43 miliona EUR

15

Preduzeća u BiH

Pravna lica razvrstavaju se na mala, srednja i velika, zavisno od pokazatelja utvrđenih na dan sastavljanja finansijskih izvještaja u poslovnoj godini, prema sljedećim kriterijima:

1. visina prihoda,2. vrijednost imovine,3. prosječan broj zaposlenih u toku poslovne godine.

16

BIH

Da bi se preduzeće smatralo malim, trebalo bi da ispuni dva od sledeća tri kriterijuma: prosječan broj zaposlenih je do 50 prosječna vrijednost imovine je do 1 milion KM ukupan godišnji prihod do 2 miliona KM

Preduzeće

17

BIH

Da bi se preduzeće smatralo srednjim, trebalo bi da ispuni dva od sledeća tri kriterijuma: prosječan broj zaposlenih je od 50 do 250 prosječna vrijednost imovine je od 1 do 4 miliona KM ukupan godišnji prihod je od 2 do 8 miliona KM

Preduzeće

18

BIH

Da bi se preduzeće smatralo velikim, trebalo bi da ispuni dva od sledeća tri kriterijuma: prosječan broj zaposlenih je preko 250 prosječna vrijednost imovine je preko 4

miliona KM ukupan godišnji prihod je preko 8 miliona KM

Preduzeće

19

Preduzeća u BiH

U velika preduzeća ubrajaju se i banke, mikro-kreditne organizacije, štedno-kreditne zadruge, društva za osiguranje, leasing društva, društva za upravljanje investicionim fondovima, društva za upravljanje obaveznim odnosno dobrovoljnim penzijskim fondovima, brokersko-dilerska društva i druge finansijske organizacije.

20

Preduzeće

MALO PREDUZEĆE

Značaj malih preduzeća ogleda se u njihovoj ulozi u povećanju zaposlenosti, diversifikovanju privredne strukture, inovativnoj aktivnosti i tehničkom progresu, realizaciji širih društvenih ciljeva i sl.

21

Preduzeće

Sa malim preduzećem obično se povezuje pojam PREDUZETNIŠTVO, zato što se preduzetničke ideje obično realizuje osnivanjem novih preduzeća

Preduzetništvo predstavlja sposobnost da se uoče određene mogućnosti za obavljanje određene djelatnosti primjenom novih ideja, postupaka i procesa i sposobnost da se okupe ljudi oko te ideje, prikupi kapital i preuzme rizik

Preduzetništvo je uvek vezano za promjene Preduzetništvo ne treba vezivati samo za

novoosnovana preduzeća Preduzetnika ne treba poistovjećivati sa pravnom

formom preduzetnička radnja

22

Preduzeće

MALO PREDUZEĆE – DJELATNOST

Prednost malih preduzeća dolazi do izražaja u: djelatnostima koje pružaju lične usluge (ljekarske,

frizerske i sl.) u kojima je neposredan kontakt pružaoca i korisnika usluge veoma značajan

djelatnostima koje imaju ograničene mogućnosti plasmana (tržišna niša) gdje velika preduzeća nemaju veliki interes

proizvodnja proizvoda koji u izradi zahtijevaju preciznost i stalnu i neposrednu kontrolu

proizvodnja proizvoda koji u izradi zahtijevaju posebno znanje, zanatsku vještinu ili umjetnički talenat

pojedinačna proizvodnja (unikatna) ili u malim serijama

23

Preduzeće

MALA PREDUZEĆA – PREDNOSTI

Prednosti malih preduzeća su: Fleksibilnost, odnosno sposobnost preduzeća da se

brzo prilagodi promjenama u okruženju Mala preduzeća su značajan izvor inovacija, što

može biti velika prednost na tržištu Prednost u upravljanju ljudskim resursima

usled manjeg broja radnika i neposrednijeg odnosa vlasnika i zaposlenih, kao i između zaposlenih

Time je veći i stepen motivisanosti i radnika i vlasnika, jer se ljudi lakše identifikuju sa preduzećem

Takođe je i stepen kontrole visok

24

Preduzeće

MALA PREDUZEĆA – NEDOSTACI

Nedostaci malih preduzeća su: Neefikasnost koja se ispoljava u visokim troškovima

proizvodnje po jedinici proizvoda zbog usitnjenosti obima proizvodnje, čestih promjena asortimana, malih serija i sl.

Rizik ključnih ljudi – velika zavisnost ovih preduzeća od znanja, sposobnosti i drugih profesionalnih i ličnih karakteristika jednog ili malog broja ključnih ljudi, odnosno vlasnika i članova njegovog užeg tima

Nisu atraktivna za stručnjake specijaliste Visoki tržišni rizici jer svoje poslovanje zasnivaju na jednom

ili malom broju proizvoda Teškoće u obezbjeđivanju finansijskih sredstava

25

Preduzeće

SREDNJE PREDUZEĆE Relativnost indikatora veličine otežava jasno razgraničenje srednjih

preduzeća od malih, s jedne strane, i velikih preduzeća, s druge strane, tako da srednja preduzeća imaju karakteristike i malih i velikih preduzeća

Najveća razlika između malih i srednjih preduzeća je u: organizaciji rada, organizacionoj strukturi i načinu upravljanja.

Dok je za mala preduzeća karakteristična neformalna organizacija i jednostavna organizaciona struktura, org. struktura u srednjim preduzećima je formalizovana sa više hijerarhijskih nivoa, sa definisanim radnim mjestima, jasno utvrđenim pravilima i procedurama, formalizovan sistem kontrole i sl

Složeniji problemi tekućeg poslovanja i rasta zahtijevaju profesionalno upravljanje srednjim preduzećem

Glomaznost preduzeća time zahtjeva i delegiranje autoriteta na zaposlene

26

Preduzeće SREDNJE PREDUZEĆE – PREDNOSTI

Prednosti u odnosu na mala preduzeća Srednja preduzeća raspolažu sa većim kapitalom,

ostvaruju veći prihod, ali i ona imaju probleme oko pribavljanja kapitala

Profesionalno upravljanje i specijalizacija Veće tržišno učešće

Prednosti u odnosu na velika preduzeća ostvaruju u: Zadovoljavanje specijalizovane tražnje Na tržištima na kojima fleksibilnost predstavlja

konkurentsku prednost Snabdijevanje velikih preduzeća neophodnim

poluproizvodima

27

Preduzeće

SREDNJE PREDUZEĆE - NEDOSTACI

Problemi finansiranja rasta i razvoja Složenija kontrola, komunikacija, problemi

28

Preduzeće

VELIKO PREDUZEĆE

Veličina znači mogućnost da se utiče na rezultate, što predstavlja jedno od osnovnih obeležja velikih preduzeća

Velika preduzeća imaju brojne prednosti koje potiču upravo od njihove veličine (efekati ekonomije veličine)

Ekonomija veličine ispoljava se u pozitivnim efektima, prije svega u smanjenju prosječnih troškova usled veličine preduzeća

Ekonomija veličine posledica je brojnih racionalnosti koje nastaju u velikim preduzećima usled korišćenja opreme velikih kapaciteta, tržišnih prednosti, efikasnijeg upravljanja, prednosti u obezbjeđivanju finansijskih sredstava itd.

29

Preduzeće

Ekonomije veličine: Tehničke ekonomije Efekti učenja i iskustva Ekonomije zaliha Upravljačke ekonomije Komercijalne ekonomije (ekonomije nabavke i prodaje) Finansijske ekonomije Istraživačko-razvojne aktivnosti

30

Preduzeće

1. Efekat korišćenja sredstava velikih kapaciteta (tehnička ekonomija)

Nastaje kao posledica neproporcionalnog odnosa između troškova kupovine ili izgradnje sredstava i troškova proizvodnje koji nastaju njihovim korišćenjem.

Veoma često efikasnost sredstava zavisi od njihovog kapaciteta dok troškovi nabavke ili izgradnje sredstava zavise od njihove veličine.

31

Preduzeće

2. Efekat koristi od učenja

Proizvodnjom veće količine proizvoda u dužem vremenskom periodu akumulira se iskustvo i znanje, što ujedno dovodi do smanjenja prosječnih troškova.

Efekat koristi od učenja izražava se raciom napretka (progresa) koji se izračunava kao odnos prosječnih troškova udvostručene kumulativne količine proizvoda i prosječnih troškova prije promjene količine proizvoda.

Racio progresa manji od jedan ukazuje na efekat učenja.

Visina racija progresa različita je za pojedina preduzeća, ali u prosjeku iznosi oko 0,8, što znači da dupliranje kumulativne količine proizvoda dovodi do smanjenja prosječnih troškova za oko 20 procenata.

32

Preduzeće

3. Efekat ekonomije skladištenja Preduzeća držanjem optimalnih zaliha materijala i rezervnih

dijelova smanjuju svoje prosječne troškove, a samim tim i doprinose ostvarivanju efekta ekonomije skladištenja.

Položaj velikih preduzeća na nabavnom tržištu kao velikih i značajnih kupaca, doprinosi smanjenju troškova naručivanja zaliha (troškovi pripreme narudžbine, troškovi analize i izbora dobavljača, troškovi obrade, troškovi otpreme, troškovi prihvatanja i kontrole naručene količine, troškovi evidentiranja i sl.), tako da velika preduzeća lakše od drugih preduzeća mogu optimizirati svoje zalihe, odnosno minimizirati troškove zaliha.

Ekonomiji skladištenja doprinosi i efekat velikog broja koji se ogleda u povoljnijem odnosu troškova zaliha rezervih dijelova i broja sredstava za rad.

33

Preduzeće

4. Efekat ekonomije upravljanja ili administrativne ekonomije

Ekonomija upravljanja posledica je korišćenja savremenih metoda i tehnika poslovnog upravljanja, informacione tehnologije i slično

Sa rastom preduzeća troškovi upravljanja manje se povećavaju u odnosu na rast preduzeća.

34

Preduzeće

5. Efekat komercijalne ekonomije

Velika preduzeća mogu ostvariti više cijene svojih proizvoda i niže prosječne troškove korišćenja kanala distribucije po osnovu svog velikog tržišnog učešća.

Imaju bolju pregovaračku poziciju prilikom nabavke resursa.

35

Preduzeće

6. Efekat finansijske ekonomije Ispoljava se u nižim troškovima finansiranja u

odnosu na druga preduzeća.

Zbog značajnih sredstava kojim raspolažu, diversifikovanog prozvodnog programa, reputacije i sl., kao i činjenice da su velika preduzeća najčešće akcionarska društva, zbog čega kapital mogu obezbjeđivati na tržištu kaptala, velika preduzeća imaju mogućnost obezbjeđenja sredstava iz različitih izvora i pod povoljnijim uslovima od drugih preduzeća.

36

Preduzeće

7. Istrazivačko-razvojne aktivnosti

Za razliku od malih preduzeća, u kojima inovacije u poslovanju nastaju više kao rezultat preduzetničkog talenta njihovih osnivača da uoče poslovne mogućnosti kojima drugi ne pridaju značaj, velika preduzeća u svojim istraživačko-razvojnim jedinicama ili institutima organizovano pristupaju istraživanju i razvoju.

Razultati tih istraživanja, kao što su novi proizvodi, novi materijali, nove tehnologije, ali i nove tehnike upravljanja, značajno doprinose održanju i razvoju konkurentske prednosti velikih preduzeća.

37

Preduzeće

NEDOSTACI VELIKIH PREDUZECA

Povećanje veličine preduzeća preko optimalne veličine dovodi do povećanja prosječnih troškova i ova pojava se naziva disekonomija (neekonomija) veličine.

Sa povećanjem veličine nastaju problemi kontrole i koordinacije u samom preduzeću koji se izražavaju samom mogućnošću kontrole podređenih radnika od strane odgovornog lica tj. menadžera.

Optimalna veličina preduzeća zavisi od tehnoloških faktora (tipa proizvodnje) tržišta (veličine tržišta i tražnje za proizvodima)

38

Preduzeće

NASTANAK VELIKIH PREDUZEĆA

Velika preduzeća mogu nastati: Internim rastom (povećanjem obima i širenjem aktivnosti) -

ostavaruje se razvojem sopstvenih kapaciteta preduzeća, kao što je npr. investiranje u izradnju nove fabrike, ili razvojem proizvoda preduzeća

Eksternim rastom (fuzijom dva ili više preduzeća) – Može se ostvariti spajanjem ili pripajanjem preduzeća u

zavisnosti od pravnog subjektiviteta. spajanje ili pripajanje može biti dobrovoljno (merdžer), ili

protivno (preuzimanje).

39

Preduzeće

Interni i eksterni rast mogu biti:

- Horizontalni (u okviru postojeće djelatnosti)

- Vertikalni (uključivanje preduzeća u više ili niže faze proizvodno-prometnog procesa)

- Konglomeratski rast (širenje djelatnosti preduzeća na djelatnosti koje nisu ni horizontalno ni vertikalno povezane)

40

Preduzeće

Velika preduzeća mogu nastati i finansijskim povezivanjem više pravno samostalnih preduzeća

Najznačajniji oblici preduzeća koja tako nastaju su holding

čist holding mješovit holding

koncern

41

Preduzeće

HOLDING Holding predstavlja oblik privrednog društva čija je

osnovna karakteristika da kontroliše jedno ili više društava na osnovu ućešća u njihovom kapitalu

U tom slučaju razlikujemo vladajuće društvo i zavisno društvo

Holding čija je osnovna djelatnost kontrola zavisnih društava naziva se “čist holding”

Samu kontrolu holding obavlja posjedovanjem hartija od vrijednosti zavisnog preduzeća

Ukoliko se holding pored kontrole zavisnih preduzeća bavi i nekom drugom djelatnošću onda govorimo o “mješovitom holdingu”

42

Preduzeće

Sticanje učešća u kapitalu jednog društva u mjeri koja holdingu omogućava kontrolu nad njim može se ostvariti na dva načina:

1. ustupanjem imovine društva holdingu (društvo ustupa holdingu cijelu ili dio imovine (kapital, udio, akcije) u zamjenu za sticanje članskih prava učešća u dobiti holding društva) ili

2. investiranjem holdinga u nova društva (vladajuće društvo investira sopstveni kapital u osnivanje novih društava ili sticanje učešća u kapitalu postojećih društava), što se može ostvariti na tri načina:

Sistem radijalnog učešća Sistem piramidalnog učešća Sistem uzajamnog (cirkularnog) učešća

43

Preduzeće

Sistem radijalnog učešća (afilijacija) – nastaje investiranjem u filijale koje nisu međusobno vezane učešćem u kapitalu. Ovaj način nastanka holdinga karakterističan je za mješovite holdinge ili koncerne, odnosno vladajuće društvo povezano u proizvodno-prometnom lancu sa zavisnim društvima.

Sistem piramidalnog učešća - Po ovom sistemu holding nastaje tako što vladajuće društvo direktno učestvuje u kapitalu jednog ili više društava ‑ filijale, društva ‑ kćeri, a ova društva svojim kapitalom kontrolišu druga društva ‑ podfilijale, društva ‑ unuke. Na ovaj način vladajuće društvo sa relativno malim kapitalom može kontrolisati čitav niz društava, pošto se njegov finansijski napor decentralizuje na veliki broj društava.

Sistem uzajamnog (cirkularnog) učešća - Po ovom sistemu, da bi vladajuće društvo kontrolisalo sve filijale nije neophodno da učestvuje u kapitalu svake od njih. Dovoljno je da učešćem u kapitalu kontroliše jednu filijalu, a preko nje može kontrolisati drugu filijalu u čijem kapitalu prva filijala ima većinsko učešće.

44

Preduzeće

Prednosti holdinga su: jeftiniji i jednostavniji od fuzije ili kupovine imovine

preduzeća zadržava se ime i reputacija zavisnih preduzeća

Nedostaci su: složeni odnosi koji smanjuju efikasnost veći porez

45

Preduzeće

KONCERN

Koncern predstavlja oblik povezivanja preduzeća koje se ostvaruje jedinstvenom upravom.

Preduzeća pod zajedničkom upravom zajedno obrazuju koncern preduzeće, a članice su koncern preduzeća.

46

Preduzeće

Koncern može nastati pribavljanjem učešća od strane jednog društva u kapitalu drugih društava čime to društvo (vladajuće društvo) stiče pravo kontrole nad njima (zavisna društva). Vladajuće društvo pored čiste kontrolne funkcije obavlja neku industrijsku ili trgovačku djelatnost zbog čega je ova vrsta koncerna, koja se naziva faktički koncern, identična mješovitom holdingu.

Osim toga, koncern može nastati inkorporiranjem (uključivanjem) jednog društva u drugo (čist tip koncerna). Inkorporirano društvo zadržava pravni subjektivitet, a glavno (vladajuće) društvo stiče neograničeno pravo upravljanja inkorporiranim društvom.

Koncern može nastati na osnovu ugovora (ugovorni koncern). Ugovorom se jedno društvo može potčiniti upravi drugog društva (ugovor o vladanju ili dominaciji) ili se ugovorom društva koja nisu zavisna jedna od drugog mogu staviti pod jedinstvenu upravu.

47

KOMPARACIJA PREDUZEĆA PO VELIČINI

MALO PREDUZEĆE neposredan kontakt prilagođenost specif.

zahtjevima zadovoljenje užeg segmenta pojedinačna/maloserijska pr. visoka fleksibilnost visoka motivisanost

VELIKO PREDUZEĆE ekonomija veličine efekat koristi od učenja ekonomija skladištenja ekonomija upravljanja komercijalna ekonomija finansijska ekonomija efekat IR aktivnosti

SREDNJE PREDUZEĆE formalizovana org. struktura složeniji problemi profesionalno upravljanje delegiranje autoriteta veći iznos kapitala i veći

prihod lakše pribavljanje kapitala zadovoljenje specijalizovane

tražnje fleksibilnija od VP efekti ekonomije obima kroz

snabdijevanje VP poluproizvodima

veza između MP i VP

48

KOMPARACIJA PREDUZEĆA PO VELIČINI- NEDOSTACI -

MALO PREDUZEĆE manja efikasnost od VP zavisnost od osobina vlasnika nema specijalizacije visok tržišni rizik problem pribavljanja fin.

sredstava

VELIKO PREDUZEĆE niska fleksibilnost disekonomija veličine otuđenost zaposlenih problemi u koordinaciji

SREDNJE PREDUZEĆE nedostatak kapitala zavisnost od VP problemi u upravljanju složeniji problemi