pelvik kavernozal sinir stimülasyonu

Op.Dr.Ege Can ŞerefoğluBağcılar Eğitim & Araştırma Hastanesi, İstanbul

1

Pelvik / Kavernozal Sinir Stimülasyonu Hayvan modellerinde ereksiyon çalışmaları tarihçesi Ereksiyon fizyolojisi ve kantitatif değerlendirmesi

İntrakavernozal basınç ölçümü (ICP) Cerrahi prosedür

2

Ereksiyon çalışmaları tarihçesi Hayvan modelerinde ereksiyon araştırmaları 19yy sonlarında

Eckhard tarafından başlatılmıştır.1 Köpeklerde pelvik sinirin ereksiyonda rol oynadığını göstermiştir.

Langley ‘otonomik sinir sistemi’ni tanımlamış, parasempatiksistem üzerinde çalışmıştır.2

20yy pelvik pleksus anatomisi anlaşılmış ve ilk kez Lewis boğalarda ICP ölçümünü 1968 yılında gerçekleştirmiştir.3

Lue ve grubu maymun, köpek ve tavşanlarda yaptıklarıçalışmalarda kavernöz düz kasın rolünü ortayakoymuşlardır.4

1Burnett AL, Wesselmann U. Urology 1999;53(6):1082-9. 2Langley JN. J Physiol 1906;33:374–413 3Lewis JE et al. J Reprod Fertil 1968;17:155 -156 4Lue TF, et alç J Urol 1984;131(2):273-80. 3

Ereksiyon çalışmaları tarihçesi Son 20 yılda rat ve farelerle yapılan çalışmalar hız

kazanmıştır. Sinir korumalı RP’nin öncüsü Walsh ve ekibinin

ratlar üzerinde yaptığı penil ereksiyon çalışmalarıpost-RP ED mekanizmalarına ışık tutmuştur. 1

Sezen ve Burnett farelerde ilk ED çalışmasını 2000 yılında yapmıştır.

Transgenic farelerin kullanımı, NO mekanizmalarıve aterosklerozun ED patofizyolojisindekietkilerini ortaya çıkarmıştr.3

1Quinlan DM et al. J Urol 1989;141(3):656-61. 2Sezen SF, Burnett AL. J Androl 2000;21(2):311-5. 3Behr-Roussel D et al. J Sex Med 2006;3(4):596-603. 4

Ereksiyon Fizyolojisi Ereksiyon peniste gerçekleşen hemodinamik bir

olaydır. Flasid Evre: kavernöz dokular sempatik sistem

etkisinde kasılıdır Erekte Evre: parasempatik sistem etkisiyle

kavernöz doku düz kasları gevşer

Penis içinde artan kan akımı intrakavernozalbasınç (ICP) artışına neden olur.

İskiokavernöz ve bulbospongiöz kaslardaki refleksojenik kasılmalar basıncı daha da artırır.

Kavernöz dokulardan dışarıya kan kaçışı venözoklüzyon ile engellenir.

5

Ereksiyonun kantitatif değerlendirmesi: ICP Penil ereksiyonun kantitatif değerlendirmesinde altın

standart intrakavernöz basınç (ICP) ölçümüdür.1

ICP serbestçe hareket eden ratlarda ölçülebilir. 2 Kavernöz cisimlere yerleştirilen bir kateter, cilt altındaki ileticiye

bağlanır.

En sık kullanılan teknik anestezi altındaki ratlarda pelvik / kavernozal sinirlere elektriksel saha uyarımı (EFS) yapılmasıdır.1

Periferal veya santral sinir sistemine kimyasal ajan veya ilaç da, anestezi altındaki hayvanlarda uygulanabilir.

1Mehta N et al. J Sex Med 2008;5(6):1278-83. 2Giuliano F et al. J Urol 1994;152(4):1271-4. 6

Ereksiyonun kantitatif değerlendirmesi: ICP ICP ölçümü için en sık rat kullanılır.1

Periferal sinir sisteminin anatomisi basittir. Cinsel davranış çalışmaları ve diğer nörofizyolojik çalışmalar

yapılabilir. Birçok patofizyolojik ED modeli de ratlarda uygulanabilir

(örn: diabetik model, yaşlanma modeli, kastre model,kavernöz sinir hasar modeli vb)

1Mehta N et al. J Sex Med 2008;5(6):1278-83. 7

Cerrahi Prosedür

8

Cerrahi Prosedür Rat ya da fare kullanılabilir

Ratlardaki işlemler (özellikle arter kanülasyonunu) daha kolay

Hayvan tartılır hafif anestezi verilir İntraperitoneal sodium pentobarbital 30-50-mg/kg hayvanın spontan solunumu devam eder KB düşer, taşikardi olur (ketamin + xylazine kullanılabilir)

9

Cerrahi Prosedür Devamlı KB monitörizasyonu için sol karotis arter

içine heparinize polietilen kateter yerleştirilir. KSS sırasındaki otonomik refleksler nedeniyle KB yükselmeleri

olabilir (vezikovasküler refleks) KB değişiklikleri kavernöz dokulara yönelen kan akımını

değiştirerek ICP değerlerini etkiler (Yüksek KB yüksek ICP) Bu nedenle ICP/KB veya ICP/MAP (mean arterial pressure)

değerleri dikkate alınır.

10

Pelvik / Kavernozal Sinir Stimülasyonu

Rehman et al, 1998.11

Cerrahi Prosedür Ratlarda EF çalışılırken

Apomorfin sonrası erektil cevap (IV apomorfin 80 mg/kg) veya Nöral elektriksel uyarı sonrası ICP değişiklikleri değerlendirilir

Sinir sistemindeki ereksiyondan sorumlu herhangi bir alana uyarı verilebilir. Hipotalamustaki medial preoptic alan (MPOA) Pelvik sinir Major pelvik ganglion (MPG) Kavernöz sinir

MPOA uyarısı ile elde edilen ereksiyonların en fizyolojik ereksiyon olduğudüşünülmektedir.1

Ancak bu prosedürün çok invazif olduğu unutulmamalıdır Ciddi bilgi, tecrübe ve özellikli ekipman gerektirir

1Giuliano F et al. Neurosci Lett 1996;209(1):1-4. 12

Cerrahi Prosedür Kavernöz sinir stimülasyonu (KSS) ile ereksiyon

sağlandığını ilk kez Quinlan rapor etmiştir.1

Ratlarda kavernöz sinirler bilateral MPG’denkaynaklanır.

Quinlan DM et al. J Urol 1989;141(3):656-61. 13

Major Pelvik Ganglion (MPG)

Pelvik / Kavernozal Sinir Stimülasyonu

Rehman et al, 1998.15

18

Cerrahi Prosedür

KSS sonrası normalize ICP/KB değerleri 0.50-0.70 arasında değişir (ortalama 0.632 ± 0.087).

ICP/KB değerleri bunun çok altındaysa prosedürdehata olabilir.

Quinlan DM et al. J Urol 1989;141(3):656-61. 19

Sonuç Ereksiyonun kantitatif değerlendirmesinde ICP

kullanımı oldukça kolay ve etkili bir metodtur. Rat ve fare gibi kullanımı elverişli hayvanlar üzerinde

yapılan çalışmalarla ereksiyon fizyolojisi daha iyianlaşılmıştır

ED patofizyolojisi ve farmakolojisi çalışmaları da buteknik sayesinde ivme kazanmıştır.

20

Teşekkürler…

21