gastrointestinal semptomların yönetimi -...

Prof. Dr. Kadir Demir

İstanbul Tıp Fakültesi,

İç Hastalıkları Anabilim Dalı

Gastroenterohepatoloji Bilim Dalı

Jinekolojik Kanserlerde

Gastrointestinal Semptomların

Yönetimi

Jinekolojik kanserler ve GİS◼ Üst GİS semptomları

◼ Dispepsi

◼ Bulantı, kusma

◼ Pirozis, regurtitasyon

◼ Ağrı

◼ Alt GİS semptomları

◼ Hemotoşezi

◼ İshal

◼ Ağrı

◼ Kabızlık

◼ Subileus / İleus…......

◼ Karaciğer

◼ Pankreas

Jinekolojik Kanserlerde - GİS

◼ Tümöre bağlı

◼ İnvazyon - metastaz

◼ Salgıladığı bileşenler (over kaynaklı karsinoidler,

teratomlar….)

◼ Uygulanan tedaviye bağlı komplikasyonlar

◼ Cerrahi

◼ Radyasyon

◼ Kemoterapi

Kemoterapi - Karaciğer

◼ Hepatit B reaktivasyonu,

◼ Oxaplatin bazlı rejimlerde sinuzoidal stresss sendromu (SSS)

◼ Ani gelişen kilo artışı, assit…......

◼ Steatoz

◼ öz. obez, alkol alımında artar

◼ Steatohepatit ile yüksek enzimler kemoterapiyi gereksiz yere geciktirir

◼ Mortalite ve morbitide artışa katkı

Rubbia-Brandt L et al. Severe hepatic sinusoidal obstruction associated with oxaliplatin-based chemotherapy in patients with metastatic colorectal cancer. Ann Oncol 2004;15:460-6.

Vauthey JN, Pawlik TM, Ribero D, et al. Chemotherapy regimen predicts steatohepatitis and an increase in 90-day mortality after surgery for hepatic colorectal metastases. J Clin Oncol 2006;24:2065e72

Kronik B Virus infeksiyonu

Kronik enfeksiyon sıklığı

≥ % 8 – Yüksek% 2–7– Orta

< % 2 – Düşük

Enfeksiyonu kazanma yaşı

Erken çocuklukDoğum sırasında ve erken çocukluk

Yetişkin

Karşılaşma olasılığı

% 40–90% 16–55

% 4–15

Türkiye’de HBsAg pozitifliği: % 4-5

Güneydoğu% 8-10(Diyarbakır > % 10)

Doğu% 4-8

Batı% 2-4

Hepatit B virusunu almış ve bağışıklık kazananlar

anti-HBs pozitif olguların prevalansı ≈ %30.

İzole anti-HBcIgG pozitifliği % 5.5

Orta endemik bölgelerdeHBV infeksiyonu taramasında

◼ HBsAg

◼ Anti-HBc IgG

◼ Anti-HBs

◼ Anti HCV

◼ Anti HIV

◼ Anti HAV IgG

Yüzey antijeni (orta)Nükleokapsid

DNApolimeraz

Zarf

Genomik DNA

Yüzey antijeni (küçük) RNA primer

Yüzey antijeni (büyük)

Hepatit B virusu

HBV Reaktivasyonuna Sebep olan Ajanlar

Yeo W, et al. Hepatology 2006

Sınıf Ajanlar

Kortikosteroidler Dekzametazon, metilprednizolon, prednizolon

Antitümor antibiyotikler

Aktinomisin D, bleomisin, daunorubisin, doksorubisin, epirubisin, mitomisin-C

Plant alkaloidler Vinblastin, vinkristin

Alkilleyici ajanlar Karboplatin, klorambusil, sisplatin, siklofosfamid, ifosfamid

Antimetabolitler Azauridin, sitarabin, fluourasil, gemsitabin, merkaptopurin, methotreksat, thioguanin

Monoklonal antikorlar

Alemtuzumab, rituksimab

Diğer Colaspase, docetaxel, etoposide, fludarabine, folinic acid, procarbazine

Kemoterapi - İmmunsupresyon

Replikasyonun hızlanması

(HBV DNA artar)

Eliminasyonun azalması

Viremi artar(infekte hepatosit ve hepatosit içinde viral antijenlerde artma)

İmmunrestorasyon (immun rebound)

İnfekte Hepatositlerde Ölüm

Restorasyon Hepatiti

Kemoterapi - HBV Reaktivasyonu

Wursthorn K et al, Gut 2010

Di Bisceglie ET, et al. Hepatology. 2015;61:703-11

Kemoterapi öncesi tüm hastaları tarayın

HBsAg +Anti-HBc +Anti-HBs -

HBV DNA <2.000IU/ml

LAM tedavi sonrası 6-12

ay

HBV DNA ≥2.000IU/ml

TDF/ETV

HBV negatifleşene kadar

HBsAg –Anti-HBc +Anti-HBs -

HBV DNA pozitif

HBV DNA negatif

Çok yüksek riskli tedavi

Diğer tedavi

HBV DNA 1-3 ayda izlem

HBsAg –Anti-HBc –Anti-HBs -

HBV aşılama

HBsAg, Anti-HBc, Anti-HBs

HBV - Tedavi

◼ Gastroenterolog / İnfeksiyon hastalıkları uzmanı ile konsültasyon

◼ Anti viral ajanların kemoterapi öncesi veya birlikte premptiv

kulanılması

◼ Entecavir / tenofovir tedavisi ile hemen daima viral supresyon

sağlanır.

◼ Hepatit atağı ve mortalite / morbitide önlenir

◼ Cerrahi / kemoterapi öncesi her hastada:

◼ HBsAg, anti-HBcIgG ve anti-HBs + anti-HCV + anti-HIV istenmeli

Kemoterapi - GİS

◼ Mukozada infamasyon, ödem, ülserasyon ve atrofi

◼ İntestinal permeabilite artar. Bakteriyel translokasyon, iskemi,

hipotansiyon… bakteriyemi, sepsis…

◼ 5-FU bazlı kemoterapide % 10 yeni başlayan laktoz intoleransı

◼ GİS semptomlarının gelişiminde

◼ Bakteriyel aşırı gelişim,

◼ Safra asit malabsorbsiyonu,

◼ Pankreas yetersizliği katkıda bulunur

Andreyev HJ. A physiological approach to modernize the management of cancer chemotherapy-induced gastrointestinal toxicity. Curr Opin Support Palliat Care 2010;4:19-25.

İdiyosenkrotik GİS toksisite nedeni ajanlar

H Jervoise N Andreyev et al. Practice guidance on the management of acute and chronic gastrointestinal problems arising as a result of treatment for cancer Gut 2011;

Akut semptomlar – Diyare

◼ Sıvı ve elektrolit replasmanı

◼ Gram-negatif aerobik (Escherichia coli en sık) >> anaerobler

◼ Tanı: Dışkı kültürü, bakteri toksin (C. difficile), 3 kez parazit araması

◼ Kültür ve toksin negatiflerde endoskopik girişim sepsisi artırabilir (?)

◼ Kültür negatif diyare: Sitomegalovirus (CMV) ve toksin negatif C. difficile

◼ Tanısında endoskopi ve Bx önemli

◼ PNL< 500 / mm3 ise antibiyotik proflaksisinde yapılmalı.

◼ Fleksibl sigmoidoskopi ve bx tercih edilmeli

◼ Total kolonoskopi ve ileal/kolon bx.lerinden farklı değil.

◼ Perforasyon ve hazırlık yükü yok.Andreyev HJ. A physiological approach to modernize the management of cancer chemotherapy-induced gastrointestinal toxicity.

Curr Opin Support Palliat Care 2010;4:19-25

Kemoterapi - Diyare

Sitomegalovirus (CMV) infeksiyonu

◼Özofagus :

◼ disfaji,

◼ odinofaji

◼Kolon :

◼ Diyare <% 80

◼ Kanama <% 64

◼ Ateş <% 50

◼ Ağrı <% 19-50

◼Endoskopide ülserler görülürse,

sonuçlar (PCR, patoloji) beklenmez,

hemen gansiklovir tedavisine başlanılır

İmmunsupresiflerde

Toksin-negatif C difficile

infeksiyonu megakolon riski yüksek

•Diyaresi olan hastanın kabız

olması… Uyarıcı olmalı.

•Ayakta direkt batın RG

•Cerrahi ile izlenmeli

•Tedavi: Oral vankomisin,

metronidazol

Diğer ajanlar: Amip, giardia, herpes

simplex virus, rotavirus veya

adenovirus

Kabızlık

◼ Maliniteye bağlı hiperkalsemi…....

◼ Peptid YY üreten over strumal karsinoid tm

◼ Nadir

◼ Klasik karsinoid tm. lerde ishal, allanma (“flushing”) görülürken,

peptid YY üreten karsinoidlerde kabızlık

◼ Tanı : Kromogranin, NSE…. NET belirteçleri

◼ Tedavi : Tümörün cerrahi rezeksiyon eğer mümkün değilse

somatostatin / analogu octreotid LAR 20 – 30 / aylık dozlarda İM

Muller KE ert al. Ovarian Strumal Carcinoid Producing Peptide YY Associated With Severe Constipation: A Case Report and Review of the LiteratureInternational Journal of Gynecological Pathology 2014;34:30–35

Dispepsi

◼ Dispepsi (hazımsızlık) toplumda prevalansı % 10-20

◼ Fonksiyonel dispepsi % 60

◼ Tedavi :

◼ Asit azaltıcı tedaviler (proton pompa inhibitörleri, anti asit, alginat,

sukralfat)

◼ Anti depresanlar

◼ Kemoterapötikler ve radyasyon

◼ Dispepsi artar

◼ İntestinal permeabilite artar.

PPI lar gereksiz kullanılıyor

◼ İngiltere, PPI reçete edilen 612.700 hasta,

◼ Retrospektif

◼ 4 yılda 10 kat artış, % 77sinde reçete tekrarı

Bashford JN, Norwood J, Chapman SR. Why are patients prescribed proton pump inhibitors? Retrospective analysis of link between morbidity and prescribing in the General Practice Research Database. BMJ. 1998 Aug 15; 317(7156):452-6.

◼ PPI reçete edilen 946 hastada indikasyonlar:

◼ % 35 uygun (GÖRH, PU, dispepsi)

◼ % 10 ekstraözofageal semptomlar için

◼ % 18 mide koruma (“gastroprotection”)

◼ % 36 dökümante uygun indikasyon yok

Heidelbaugh JJ, Goldberg KL, Inadomi JM. Magnitude and economic effect of overuse of antisecretory therapy in the ambulatory care setting. Am J Manag Care. 2010 Sep; 16(9):e228-34.

2013

Kronik PPI kullanımında İnce Bağırsaklarda Aşırı Bakteriyel Gelişim riski artar

Radyoterapi

◼ Kanser hastalarının yaklaşık % 50 - 70

◼ % 25’ inde kür sağlayıcı kritik bir rolü varRezvani M. J Pharm Pharmacol. 2008;60:1037-48

Shadad AK et al. World J Gastroenterol 2013;19: 199-208

◼ Pelvik RT, hastaların yarısında GİS semptomlarına neden

◼ Hastaların % 20-40’ında orta-ciddi yaşam kalitesi bozulur Andreyev HJN, et al. Lancet 2013;382:2084-92

◼ Radyasyon DNA hasarına yol açar.

◼ Serbest radikaller ve iyonizasyon

◼ DNA hasarı hücre ölümüne neden olur

Mitoz sırasında gelişen hücre ölümü (mitotik ölüm)

Apoptoz ile gelişen hücre ölümü

Stone HB, et al. Lancet Oncol. 2003;4:529-36

Radyasyon Hasarı

Radyasyon Hasarı

Stone HB, et al. Lancet Oncol. 2003;4:529-36 Hypoxia due to vascular damage

Gastrointestinal Kanalda Radyasyon Hasarı

◼ Radyasyon:

◼ İntestinal kript hücrelerinde düşük doz radyasyon (1-5 cGy) apoptoz artar

◼ GİS epitelinde P53 gen ekspresyonu artar

◼ Proapoptotik bir protein olan PUMA (p53 up-regulated modulator of apoptosis) ve

intrensek apoptotik yolak üzerinden hücre ölümü

Kirsch DG, et al. Science 2010;327:593-596.

◼ İnce barsakta TGF-β geninin translasyonunu artırır

◼ TGF-β fibrojenik ve proenflamatuar bir sitokin

Bağ dokusundaki mast hücrelerinde hiperplaziye, ince barsak

duvarına lökosit göçüne neden olur - ENFLAMASYON

Fibroblastlarda kollajen ve fibronektin genlerini aktifler –

FİBROZ

Anscher MS, et al. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2008;71:829-837

Flechsig P, et al. Clin Cancer Res 2012;18:3616-27

GİS - Radyasyon Hasarı

◼ Kök hücre hasarı

◼ Deri ve gastrointestinal

kanaldaki kök hücreler

radyasyon hasarına daha dirençli

◼ Kompansatuar kök hücre

proliferasyonu, fonksiyonel

hücre replasmanı ve iyileşmeyi

sağlar

◼ Bu nedenle radyoterapi

sürecinde genellikle semptomlar

hafif, düzelmeler görülür

Stone HB, et al. Lancet Oncol. 2003;4:529-36

Goodell MA, et al. Nat Rev Mol Cell Biol. 2015;16:299-309

GİS - Radyasyon Hasarı

◼ İntestinal villuslardaki hücre rezervleri azalır

◼ Mikrovasküler hasar

Mukozal soyulma

Villusların kısalması

Absorbsiyon alanı azalır

İntestinal enflamasyon

Ödem

İntestinal geçirgenlik artar

◼ 2-4 hafta içinde kript absesi ve ülserasyon

Goodell MA, et al. Nat Rev Mol Cell Biol. 2015;16:299-309

GİS - Radyasyon Hasarı

Radyasyona bağlı mikrovasküler hasar

GİS - Radyasyon Hasarı

◼ Bağırsak kök hücre mitoz oranında azalma

◼ Epitelin normal yapısını sağlayan öncü hücreler

◼ Fibroblastlar

◼ Mikrovasküler hasar

Yüzeyel mukozal erozyonlar

Lamina propriada kanamalar

Mukozada kalınlaşma

Akut Hasar

GİS - Radyasyon Hasarı

Kronik hasar

Vasküler fibrozis

İskemik değişiklikler KanamaÜlserasyonFistül Perforasyon

Teleanjiektazi oluşumu

Barsak duvarı fibrozisi Darlık, motilite bozukluğu, sıvı elektrolit emilim bozukluğu

Rektum duvar yapısının bozulması

Rektal uyum yeteneğini azaltır TenezmDışkılama sayısında artış İnkontinans

◼ Akut hasar yağ, karbonhidrat, protein, safra tuzları, vit. B12 emilimi

◼ Su, elektrolit, protein kaybı

◼ İleumda safra tuzu emilimi

◼ Kolonda konjuge safra tuzu

◼ Kolonik bakteriler ile safra tuzu

dekonjugasyonu

◼ İntraluminal su ve tuz tutulumu

İSHAL

◼ Laktoz sindirimi bozulur,

bakteriyel fermentasyon ve

gaz, şişkinlik ve ishal gelişir

GİS - Radyasyon Hasarı

◼ Kalın bağırsak, ince bağırsağa göre radyasyona daha az

hassas

◼ RT’ye en sık maruz kalan bölge rektumdur

Anüs, rektum, serviks, prostat, mesane ve testis kanserleri

Rektum endoskopi ile kolayca ulaşılabilen bir bölge

Erken tanı

RT ye ara verilmesi ve/veya kesilmesi

GİS - Radyasyon Hasarı

RADYASYON DOZU akut / kronik radyasyon hasarı şiddetini belirleyen en önemli faktör

Testis kanseri RT Radyasyon kolit riski

45 Gy % 18

60-64 Gy % 37

Serviks Ca tedavisi ve ciddi rektosigmoid toksisite sıklığı

< 80 Gy: % 4 > 95 Gy : % 13

Shadad AK et al. World J Gastroenterol 2013; 19: 185-198

Akut Radyasyon Koliti – Klinik

◼ Kramp tarzında karın ağrısı

◼ İshal (mukuslu veya kanlı olabilir)

◼ Rektal enflamasyon, ödem ve spazm:

◼ Tenezm, acil dışkılama hissi, hematoşezi, inkontinans

◼ Semptomlar tedaviden sonraki 2-3. haftada başlar

◼ RT tamamlanmasından sonraki birkaç hafta-3 ay içinde

sonlanır

Kronik Radyasyon Koliti – Klinik

◼ Kronik değişiklikler RT’nin tamamlanmasından sonra 6 ay-2 yıl içinde başlar, 3 ay-30 yıl olabilir

◼ Semptomlar akut radyasyon hasarına benzer

Proktit

Hemoraji

Fistül

Abse, sepsis

Perforasyon

Darlık

Kanser gelişimi

Akut ve kronik radyasyon proktiti

Akut proktit Kronik proktit

Belirtilerin gelişimi <3 ay >3 ay

İnsidens Sık (%50-100) Seyrek (%2-20)

Yaygın semptomlar İshal, acil dışkılama, ağrı Rektal kanama

Seyrek semptomlar Belirgin rektal kanama Darlık, obstrüksiyon,

fistül

Histopatoloji Epitel hücrelerinde azalma Küçük damarlar hasarı inflamatuar infiltrasyon inflamatuar

infiltrayonsuz

Radiation Therapy Oncology Group’un modifiye rektal toksisite skalası

Klinik özet Belirti ve girişimler

Derece 0 Etki yok Semptom yok ve tedavi gereksiz

Derece 1 Hafif-sınırlı Hafif, seyrek kan ve mukus, tedavi gerektirmeyen rektal huzursuzluk ve

dışkılama

Derece 2 Konservatif tedavi edilebilir, Aralıklı rektal kanama, eritem ve yaşam tarzını etkilemez rektal çizgilenmeler,

Tedavi gerektiren diyare

Derece3 Şiddeti, yaşam tarzını etkilerPed gerektiren rektal kanama, minör cerrahi girişim ihtiyacı. Narkotik gerektiren rektal

ağrı, rektal ülserasyon

Derece 4 Yaşamı tehdit edenBarsak obstrüksiyonu, fistül oluşumu, engelleyici

hastane gerektiren ciddi kanama, cerrahi girişim zorunluluğu

Derece 5 Ölüm Doğrudan radyasyon etkisiyle ölüm

Risk faktörleri

◼ Radyoterapi tekniği

◼ Yaş

◼ Geçirilmiş abdominal cerrahi

◼ Sigara

◼ Diyabet

◼ Hipertanisiyon

◼ Ateroskleroz

◼ İnflamatuar barsak hastalığı

◼ İnce fiziksel yapı

◼ Pelvik Inlamatuvar Hastalık

◼ Birlikte kemoterapi

GİS Radyasyon Hasarında Risk Faktörleri

RT tekniği Toplam doz, her bir doz miktarı, fraksiyonu,

tedavi şekli, alan boyutu, tedavi planı

Kombine tedavi uygulaması KT, cerrahi tedavi

Komorbid hastalık varlığı Vasküler hastalıklar (HT, DM, ateroskleroz)

İnflamatuar barsak hastalığı

Kollajen vasküler hastalıklar

HIV

Genetik yatkınlık

DNA hasar tespiti veya DNA

onarımında yer alan genlerdeki

mutasyonlar

Single nucleotide polymorphism

(SNP) çalışmaları

Nijmegen kırılma sendromu, Fanconi anemisi,

Ataxia telanjiektazi

XRCC1, XRCC3,TGFB1, OGG1 genotipi

Geç gelişen gastrointestinal ve genitoüriner

radyasyon toksisitesi ile ilişkili

RT Tedavi ŞekilleriRadyasyon Koliti riski nasıl azaltılır

◼ Eksternal ışın RT

"Conformal" tedavi (3D-CRT)

"Intensity-modulated radiation therapy": Yoğunluğu ayarlanabilen

RT (IMRT)

"Stereotactic body radiation therapy"

Ekstrakraniyal hedeflere uygulandığında Stereotaktik Beden Radyoterapisi; SBRT

Intrakraniyal hedeflere uygulandığında stereotaktik radyocerrahi (SRC), CyberKnife

Radiosurgical System

◼ Brakiterapi

◼ Radioizotop tedavi: Radioaktif partiküller (radionüklidler) iv

Yoğunluğu Ayarlanabilen RT Stereotaktik Beden Radyoterapisi

RT Tedavi Şekilleri

Medikal Tedavi

◼ Erken dönem

◼ Sitokin üretimi-enflamatuar reaksiyon

◼ Geç dönem

◼ Progressif iskemi-kök hücre kaybı-fibrozis

McGough C et al. Role of nutritional intervention in patients treated with radiotherapy for pelvicmalignancy. Br J Cancer. 2004. 14;90(12):2278-87

Beslenme tedavilerinin etkili olduğuna dair bir kanıt yokProbiyotik, düşük yağlı diyet ve elemental diyet için daha fazla araştırma gerek var

Shadad AK et al. World J Gastroenterol 2013;19: 199-208

Gastrointestinal Radyasyon Hasarında Koruyucu Deneysel Çalışmalar

Ayırıcı Tanı-Tanı

◼ İnfeksiyöz kolitler

◼ İnflamatuar barsak hastalığı

◼ Diversiyon koliti

◼ İskemik kolit

◼ Kronik Graft versus host

disease (GVHD)

◼ Divertiküler kolit

◼ İlaçlara bağlı gelişen kolit

◼ Hikaye◼ Dışkı testleri

◼ Hemogram, CRP

◼ Elektrolit, albumin….

◼ Endoskopi ve Biyopsi: tanısal değil

◼ Perforasyon, fistül!, ciddi nekroz,

iyileşmeyen ülser! Gerekiyorsa

arka ve yan duvar

◼ MR-BT: Fistül, obstrüksiyon semptomları varsa

Endoskopi◼ Soluk, ince,

frajil mukoza

◼ Belirgin submukozal

telenjektaziler

Medikal Tedavi

◼ Hastaların %20 si kendini sınırlandırır

◼ Radyotedaviye kısa aralar vermek

◼ Destek tedavisi: Sıvı-elektrolit, antidiyare ilaçlar

◼ Kısa zincirli yağ asiti lavmanı: Sodyum butirat?

Maggio A, et al. Daily sodium butyrate enema for the prevention of radiation proctitis in prostate cancer patients undergoing radical radiation therapy: results of a multicenter randomized placebo-controlled dose-finding phase 2 study. Int J Radiat Oncol Biol Phys. 2014 1;89:518-24.

Proktit sıklığı, şiddeti ve süresini azaltmada etkili değil

Akut radyasyon proktiti

Medikal Tedavi

◼ Sükralfat lavman: Hasta sayısı çok az-RCT olmayan çalışmalar- etkili ?

◼ Kortizonlu lavman: RCT çalışma yok, etki ?

◼ Kısa zincirli yağ asidi lavmanı: Sodyum butirat, RCT- etkisiz

◼ Antibiyotikler: Kombine, küçük çalışmalar – etki ?

◼ Amifostine: RCT yok, etkili?

◼ Oral mesalazin: RCT çalışma yok, küçük çalışmalarda -etkisiz

◼ Mesalazin lavman: RCT çalışma yok, steroid lavman ile kombine küçük çalışmada-

etkisiz

◼ Balsalazide: Küçük RCT pilot çalışma- etkili

◼ Pentoxifylline: Küçük RCT-etkisiz

◼ A, C, E vitaminleri: EtkisizMendenhall WM., et al. Am J Clin Oncol 2014

Stacey R, et al. Curr Opin Support Palliat Care 2013

Shadad AK et al. World J Gastroenterol 2013

Hanson B, et al. Dis Colon Rectum. 2012

Kronik radyasyon proktiti

Endoskopik TedavilerRektal Kanama Tedavisi

◼ Argon plazma koagulasyon (APC); APC etkili?

Prospektif, RCT yok

Küçük, çok sayıda retrospektif/prospektif çalışmalarda

◼ Heater probe

◼ Bipolar elektrokoagülasyon

◼ Rektal formalin uygulaması

◼ Nd:YAG

◼ Kriyoterapi

◼ Radiofrekans ablasyon (RFA)

Mendenhall WM., et al. Am J Clin Oncol 2014, Hanson B, et al. Dis Colon Rectum. 2012, Shadad AK et al. World J Gastroenterol 2013, Jahraus CD, et al. Int J Radiat Oncol Biol Phys. 2005

Küçük, az sayıda, retrospektif/prospektif çalışmalar : etkili ?

Argon Plazma Koagülasyon

Argon Plazma Koagülasyon

Endoskopik tedavi: Topikal formalin

◼ 50 ml % 4 formalin + 400 ml SF

◼ Kontakt zamanı 2-3 dakika

◼ Yüksek cevap

◼ Nüks az

◼ Perianal derinin korunması önemli

◼ Genel anestezi altında

◼ Fissür, ülser ve darlık gelişebilir

Hiperbarik Oksijen Tedavisi

1 RCT (120 hasta) : Etkili

◼ Anksiyete (klostrofobi), geçici görme bozukluğu, geçici işitme

bozukluğu, kulak ağrısı

◼ Pahalı, ulaşılması zor

◼ Diğer tedavi yöntemleri ile tedavi edilemeyen ağır vakalar

Bennett MH, et al. Hyperbaric oxygen therapy for late radiation tissue injury. Cochrane Database Syst Rev 2012

◼Geç radyasyon hasarında anüs ve rektumda etkili

◼Hasta seçimi ve tedavi zamanı ile ilgili araştırma yapılmalı

◼Ciddi bir nörolojik yan etkisi yok

◼ SON ÇARE!

◼ Kontrol altına alınamayan kanama

◼ Darlık

◼ Perforasyon

◼ Fistül

◼ Komplikasyon riski yüksek (% 15-80)

◼ Mortalite oranı yüksek (% 3-9)Turina M, et al. Arch Surg 2008; 143:46

Cerrahi Tedavi

Kontrol

7.gün 14.gün 21.gün

28.gün 21.gün 21.gün 21.gün

P<0.05

Sonuç Olarak

◼ Jinekolojik malinitelerin seyrinde uygulanan radyaterapi, kemoterapi

ve cerrahiye bağlı çeşitli GİS semptomları gözlenir.

◼ Mültidisipiliner yaklaşım, öz. öncesinde bazı konsültasyonlar önemli

◼ Kemoterapi öncesi mutlaka HBsAg, anti-HBs ve anti HCV bakılmalı

◼ Dispeptik yakınmalarda proton pompa inhibitörlerini gereksiz yere

kullanmamaya özen gösterilmelidir

◼ Radyasyon hasarının azalması için, yeni uygulanım biçimleri tercih

edilmeli, hastanın sigarayı bırakması, diyabetin regülasyonu... gibi

önlemler alınmalı

◼ Kanama endoskopik tedaviler başarılı, tercih edilmeli.