bst 500 semİner · 2020-03-23 · bst 500 semİner dr. ziya nazım perdah ... nefes alıp-verme...

BST 500 SEMİNER Dr. Ziya Nazım Perdahçı

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Neler Öğreneceksiniz?

❖ Sunumun Provasını Yapmak

❖ Etkileyici Sunum Yapmak

❖ Soru-Cevap Yönetimi

❖ Sunumun Değerlendirilmesi

PROVA

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Giriş

❖ Prova başarılı bir sunum yapmanın anahtarıdır

❖ Sunumdaki “açıkları”, “sıkıcı noktaları”, “fazlalıkları” ne zaman farketmek istersiniz?

❖ Sunumdan önce mi sonra mı?

❖ Sorunları sunum öncesi tespit edebilmek için prova yapın

Prova:İpuçları

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

İpucu

❖ Provanızı sunum yapacağınız fiziksel ortamın bir benzerinde yapmaya çalışın

❖ Her seferinde sunumun tamamını prova edin

❖ Yüksek sesle ve mümkünse bir arkadaşınız izlerken prova yapın

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

İpucu

❖ Kimse yoksa kayıt cihazı kullanın

❖ Ezbere konuşuyormuşsunuz gibi hissetmeyinceye kadar prova yapın

❖ Prova yaparken sunum notlarınıza değil, fikrinize ve fikrinizi haberleşme arzunuza odaklanın

Prova: Zihinsel ve Fiziksel Hazırlık

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Zihinsel ve Fiziksel Olarak HazırlıkEtkin bir sunu yapabilmek için zihinsel ve fiziksel olarak hazır olmalısınız. Örneğin:

❖ Başarılı bir sunum yaptığınızı gözünüzde canlandırın. Kendi kendinizi “sakinim”, “hazırım” gibi sözcükleri tekrar ederek motive edin.

❖ Nefes alıp-verme teknikleri kullanarak ve heyecan giderici egzersizler yaparak stresinizi azaltın.

❖ Kendi kendinize “en kötü ne olabilir” diyerek olabilecek en kötü duruma karşı hazırlıklı olun.

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Zihinsel ve Fiziksel Olarak Hazırlan❖ Ürkekliği ve asabiliği doğal karşılayın ve asla

❖ yiyecek

❖ kafein

❖ ilaç

❖ alkol

❖ vs vs vs

tüketerek bu son derecede doğal ruh halinizden kurtulmaya çalışmayın!

Prova: Sunum Korkusu

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Korkunuzu Yenin

❖ Profesyonel spikerler dahi heyecanlanır ve korku yaşar.

❖ Etkin bir sunum yapabilmek bu korkuyu iyi bir şekilde yönetmekle doğru orantılıdır.

❖ Aşağıdaki taktikler yardımcı olabilir…

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Korkunuzu Yenin❖ Sununuzu prova edin ve çok iyi bilin

❖ Dinleyicilerle konuşmadan evvel tanışmaya çalışın

❖ telefon görüşmesi yapabilirsiniz

❖ konferans salonuna geldiklerinde tanışabilirsiniz

❖ Gelmesi kuvvetle muhtemel soruları ve itirazları tahmin etmeye çalışın

❖ Fiziksel ve zihinsel açıdan hazırlıklı olun

Prova: Sununun Provasını Yapmak

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Sununun Provasını Yapmak

❖ Prova sırasında sesinizin ve yüzünüzdeki mimiklerin farkında olun

❖ Önemli noktaları vurgulamak için sesinizi değiştirin ve belirli bir noktanın açıklığa kavuşmasını istediğinizde bu etkiyi sağlamak için duraklayın

❖ İnsanlar konuya yönelik istekliliğinizi ve ilginizi gösteren ipuçları ararlar; bırakın istekliliğiniz sesinizde ve mimiklerinizde kendini belli etsin

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Sununun Provasını Yapmak

❖ Prova yaparken zor kısımlar ve sunuda değiştirmek isteyeceğiniz kısımlarla karşılaşacaksınız;

❖ Bu yüzden prova sırasında değiştirilecek yerlerin notlarını alabilmek için yanınızda kağıt-kalem bulundurun

❖ Daha sonra sunuya dönün ve son değişiklikleri yapın

ETKİLEYİCİ SUNUM YAPMAK

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Giriş

❖ Vermek istediğiniz mesajı, materyallerinizi ve kendinizi en iyi şekilde hazırlamış olduğunuz halde konferans salonuna girdiğinizde işinize, yani yapabileceğiniz en etkin sunuma odaklanma zamanı gelmiştir.

❖ Etkin bir konuşma yapabilmeniz için aşağıdaki temel noktalara dikkat etmelisiniz…

Etkileyici Sunum Yapmak: Tavsiyeler

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Tavsiyeler❖ İzleyicilerinizle diyalog kurun.

❖ Bir metni okumayın. Sadece mecbur kalırsanız notlarınıza göz atın.

❖ Dinleyicilerinizin yüzlerine bakarak ve göz teması sağlayarak konuşun. Mümkünse bir kürsünün ardında durmaktan kaçının.

❖ Grubun bir parçası olmak, samimi bir hava yaratmak ve kontrolü elden bırakmamak için dinleyicilerinizin etrafında/arasında dolaşın

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Tavsiyeler❖ Dinleyicilerinizin vücut dillerinden tepkilerini ölçmeye

çalışın

❖ Yüzünüzdeki mimiklerinizin doğal olmasına özen gösterin

❖ Ceplerinizde şıngırdayacak para, anahtar vb metal bulundurmayın

❖ Nefes alın! Nefes alıp vermek sizi rahatlatır ve “dolgu dilinden” (eee, aaa, hıım) kaçınmanıza yardımcı olur.

Etkileyici Sunum Yapmak: Sesiniz Sizsiniz

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Sesinizi Kullanın

Sesinizi etkin kullanmak için yapabilecekleriniz

❖ Ses tonunuz doğal olsun

❖ Mikrofonsuz konuşuyorsanız insanların sizi duyabileceği kadar yükseltin sesinizi.

❖ Konuşma yapacağınız yerde prova yapma şansınız olursa salonun akustiğine bakmalısınız.

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Sesinizi Kullanın

❖ Çok hızlı veya çok düşük tonla konuşmaktan kaçının. (Kayıt cihazı kullanın veya bir arkadaşınızdan yardım isteyin.)

❖ Monoton konuşmayın. Sesinizi değiştirin. Vurgular yapın.

❖ Kelimeleri yutmayın. Telaffuzunuza özen gösterin.

Etkileyici Sunum Yapmak: İmaj: Tavır ve Vücut Dili

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Giriş

❖ Davranışlarınız ve vücut diliniz vermek istediğiniz mesaja olan inancınızı ve kendinize olan güveninizi yansıtır.

❖ Bu nedenle etkin bir konuşma yapabilmek için…

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Tavır ve Vücut Dili: Öneriler

❖ Kıyafetlerinizi özenle seçin.

❖ Yüzünüzdeki mimikler önemlidir: Prova yaparken dikkat ettiğiniz şekilde hareket edin. Eğer bütün dinleyicilere bakmak sizi asabi yaparsa ara sıra doğrudan bazı kişilere bakmayı tercih edin.

❖ Dinleyicilerle sık sık göz teması kurun.

Etkileyici Sunum Yapmak: İzleyicilerinizin İlgisini Kaybetmeyin

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Giriş“İzleyicilerinizin sizi dinlemeyi bırakmasından önce siz kendi konuşmanızı bitirmeye bakın!”

—Dorothy Sarnoff

❖ Pek çok konuşmacı “zor” dinleyicilere hitap etmek zorunda kalmıştır: başka şeylerle sürekli meşgul olan, aşırı yoğun, ilgisiz…

❖ Konuşma yapacağınız gruplarda bu gibi insanlar varsa önemli ölçüde çaba göstermediğiniz müddetçe sizi dinlemeyecekleri kesindir.

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

İzleyicilerin İlgisini Kaybetmeyinİzleyicilerinizin ilgisini canlı tutmak için:

❖ Rutin olmayın, ara sıra farklı şeyler yapın (bir anlık sessizlik, ses tonunuzda değişiklik yapmak gibi )

❖ Anlayanlar parmak kaldırsın!

❖ Nüktedan olun

❖ Analoji yapın, kolay anlaşılabilen örnekler verin

❖ Kişisel hikayeler anlatın

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

İzleyicilerin İlgisini Kaybetmeyinİzleyicilerinizin ilgisini canlı tutmak için:

❖ İkna edici istatistiki bilgilerden ve uzman görüşlerinden yararlanın

❖ Amaca yönelik hazırlanmış görsellerden yararlanın

❖ grafikler, histogramlar

❖ Soru sorun: Sorular hem dinleyicilerin ilgisini artırmaya hem de mesajlarınızı pekiştirmeye yardımcı olur ama bir şartla: Sorulara çok iyi hazırlanmış olmalısınız!

SORU-CEVAP YÖNETİMİ

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Giriş❖ Konuşmacılar hiç soru sorulmayacak yanılgısı içine düşebilirler.

❖ Neden başarılı bir sunum sırasında veya sonrasında soru sorulsun diyebilirler.

❖ Oysa yeterince dikkatlerini çekebildiyseniz izleyiciler mutlaka sorular yöneltecektir.

❖ İzleyici kitlenizin ilgi alanlarını göz önünde bulundurarak ne tip sorularla karşılaşacağınızı tahmin etmeye çalışmalı ve bu soruları sunumunuzun etkinliğini artırıcı yönde değerlendirmelisiniz.

❖ Mümkünse bir iş arkadaşınızla beraber prova yapın ve size sorular sormasını sağlayın.

Soru-Cevap Yönetimi: Soruları Ne Zaman Yanıtlamalısınız?

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Soruların Yanıtlanması: Yöntem 1Pek çok konuşmacı soruları konuşmanın sonunda kabul eder. Bu sayede kendilerine tanınan sürede konuşmalarını tamamlayarak dinleyecilere resmin tamamını sunmuş olurlar. Bu yaklaşımı tercih ederseniz:

❖ Soru-cevap bölümüne geçildiğini açıkça belli edin

❖ Soru-cevap bölümünü sorulan her soruyu dinleyicilerin tamamının duyabilmesi için tekrarlayıp cevabı dinleyicilerin tamamıyla paylaşacak şekilde vererek yönetin.

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Soruların Yanıtlanması: Yöntem 2

Bazı konuşmacılar, dinleyicilerin ilgisini artırabilmek ve anında meselenin ne derecede anlaşıldığına dair geribesleme sağlayabilmek amacıyla, sunum sırasında soru kabul ederler. Bu yaklaşımı tercih ederseniz konuşmanızın kontrolünü kaybetmemek için dikkatli olmalısınız!

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Soruların Yanıtlanması: Yöntem 3

❖ Bazı konuşmacılar, konuşmaları sırasında özellikle soru almak istedikleri anları belirlerler.

❖ Örneğin bu anlarda dinleyicilerin fikirlerine başvururlar veya tepkilerini ölçmeye çalışırlar.

❖ Bu yaklaşımı benimseyen konuşmacıların soru sorulacak zamanları prova esnasında belirlemeleri ve ilgili yerlere işaretler koymaları sunum sırasında bu noktaları atlamamaları açısından önemlidir.

Soru-Cevap Yönetimi: İpuçları

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

İpuçları❖ Konuşmanızdan önce sorulma ihtimali yüksek soruları

tahmin etmeye çalışın ve nasıl cevaplayacağınızı kararlaştırın

❖ Sorular geldiğinde yanıtlamaktan kaçınmayın veya donakalmayın

❖ Eğer yanıtlayamazsanız

❖ dinleyiciyi başka bir kaynağa yönlendirin

❖ cevabı bulmaya çalışacağınızı söyleyin

❖ dinleyiciler arasında cevabı bilen var mı sorun

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

İpuçları❖ Dostane bir ses tonu benimseyin

❖ Savunma yapıyormuş izleniminden kaçının

❖ Her zaman yöneltilen soruları tekrar edin

❖ soruyu anladığınızı belirtir

❖ cevaplamanız için zaman kazandırır

❖ dinleyicilerin tamamının soruyu duymasını sağlar

❖ Sorular sunumun akışını aksatırsa soruları bir yere not ederek cevaplarınızı konuşmanızın sonuna ertelediğinizi nazikçe belirtebilirsiniz

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

İpuçları

❖ Soru-cevap bölümünün sonuna gelindiğini belirtmek için “iki soru daha alıp toparlayacağım” diyebilirsiniz

❖ Salonun her köşesinden sorular almaya özen göstermelisiniz

❖ Bir veya bir kaç kişinin soru-cevap bölümünü domine etmesine fırsat vermemelisiniz

SUNUMUN DEĞERLENDİRİLMESİ

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Giriş

❖ Sunumdan önce

❖ Sunum sırasında

❖ Sunumdan sonra

Sunumun Değerlendirilmesi: Sunumdan Önce

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Sunumdan Önce❖ Sunumun değerlendirilmesi yaratacağı etkiyi anlamak

açısından önemlidir. Sunumdan önce bir prova konuşması yaparak izleyicilerin geri beslemelerini öğrenmeye çalışın. Prova konuşmanız için hitap edeceğiniz dinleyicilere benzer profilde insanları tercih etmelisiniz.

❖ Örneğin bir grup uzmana hitap edecekseniz bir uzman görüşüne ihtiyacınız var demektir.

❖ Sunumunuzun mümkün olduğunca çok kısmını sınayın.

Sunumun Değerlendirilmesi: Sunum Sırasında

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Sunum Sırasında

❖ Sunum sırasında dinleyicilerin tepkisini ayarlayabilecek ipuçlarını keşfedin.

❖ Vücut dilleri ilgilendiklerini veya sıkıldıklarını dışa vurur: Kafalarını sallayıp anladıklarını mı belirtiyorlar yoksa kollarını kapatıp sıkıldık mı diyorlar.

❖ Sorulan sorulardan konuşmanızın anlaşılmayan noktalarını fark edebilirsiniz.

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Sunum Sırasında❖ Mümkünse dinleyicilerden birinin sizin için dinleyici tepkilerini not etmesini isteyin. Sıcağı sıcağına konuşmanızdan hemen sonra bu tepkileri değerlendirin.

❖ Pek çok durumda doğrudan dinleyicilerinize konuşmanızı değerlendirmeleri için sorular yöneltebilirsiniz:

❖ “nasıl gidiyor?”

❖ “buraya kadar anlaşıldı mı”

Sunumun Değerlendirilmesi: Sunumdan Sonra

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Sunumdan Sonra

“Her zaman üç konuşma söz konusudur: Prova konuşması, yapılan konuşma, keşke böyle yapsaymışım denilen konuşma”

—Dale Carnegie

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Sunumdan Sonra

Sunumunuzun ardından etkinliği konusunda etraflıca bir değerlendirme yapın. Önde gelen katılımcılardan geribeslemeler edinin. İyi giden ve iyileştirilmesi gereken kısımları not edin. Kendi kendinize sorun:

❖ Hedefime ulaştım mı?

❖ Fikrimi satabildim mi?

❖ Dinleyicileri ikna edebildim mi?

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Sunumdan Sonra

❖ Aynı konuşmayı bir daha yapacak olsam nereleri iyileştirmem gerekir?

❖ Kendime çıkartacağım dersler nelerdir?

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

Sunumdan Sonra

❖ Sunu hazırlamak ve sunum yapmak başka bir çok süreçte olduğu gibi geliştirilmeye açıktır. Kendinizi geliştirmeye devam etmelisiniz.

❖ Değerlendirmelerinizin sonucunda “standart-altı” bir performans sergilemenizin ana nedenlerini belirler belirlemez bunları iyileştirecek adımları atmaya ve bir sonraki sunumunuzda elinizden gelenin en iyisini yapabilmek için gayret göstermeye başlayabilirsiniz.

Sunumun Değerlendirilmesi: İpuçları

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

İpuçları: Sunumu Kurgularken❖ Sunumunuzun amacını belirleyin: yapacağınız her şey

buna bağlı.

❖ Dinleyicileriniz hakkında öğrenebileceğiniz kadar çok şey öğrenin: eğilimleri, beklentileri, …

❖ Meseleyi dinleyicilerinize göre şekillendirin

❖ Konuşmanızı hangi bağlamda yapıyorsanız ona göre şekillendirin: fiziksel ortam, zaman, kayda değer gelişmeler, …

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

İpuçları: Sunumu Düzenlerken

❖ Sununuzun mantıksal temelleri baştan sona açıkça belli olsun.

❖ Vurgulamak istediğiniz asıl noktayı ya en başta ya da en sonda söyleyin. Arada söylerseniz “güme gidebilir”.

❖ Sözlerinize başlarken konuşmanızın nereye doğru gideceğini ve neyi ispat etmeye veya göstermeye çalışacağınızı belirtin.

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

İpuçları: Sunumu Düzenlerken

❖ Düzenli aralıklarla o ana kadar nelerden bahsettiğinizi ve o andan itibaren nelerden söz edeceğinizi kısaca toparlayın

❖ Konuşmanıza son verirken konuşmanızın ana noktalarını ve “neticede ne demek istediğinizi” özetleyin.

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

İpuçları: Görselleri Hazırlarken

❖ Bir tek fikri vurgulayın; slayt başına en çok altı satır yazı olsun.

❖ Kelimeleri dikkatlice seçin

❖ Mümkün olan her yerde resim kullanın

❖ Düşey yazı kullanmayın

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

İpuçları: Görselleri Hazırlarken

❖ Her slaytta en fazla iki farklı yazı tipi kullanın

❖ Seri oluşturmayan maddeler için sayı kullanmayın

❖ Küçük ve büyük harf kullanın, sadece başlık ve kısaltmalar için sırf büyük harf kullanın

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

İpucu: Etkin Bir Sunum İçin

❖ Kağıttan okumayın. Notlarınıza bakabilirsiniz.

❖ Dinleyicilerinize bakın, göz teması kurun.

❖ Dinleyicilerinizin arasında dolaşın.

❖ Üzerinizde ses çıkartacak şeyler bulundurmayın.

Dr. Nazım Ziya Perdahçı

İpucu: Etkin Bir Sunum İçin

❖ Yüzünüzdeki mimikler ölçülü olsun.

❖ Sesinizi dikkatli kullanın.

❖ Aklınız hep vermek istediğiniz mesajda ve dinleyicilerinizde olsun!