atık yönetimi yönetmeliği - dosya.marmara.edu.trdosya.marmara.edu.tr/eng/bioe/meg/tatik.pdf ·...

Atık Yönetimi Yönetmeliği

1991

1993

1995

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Katı Atıkların Kontrolü YönetmeliğiTıbbi Atıkların Kontrolü YönetmeliğiTehlikeli Atıkların Kontrolü YönetmeliğiAmbalaj Atıklarının Kontrolü YönetmeliğiAtık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü YönetmeliğiHafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıkların Kontrolü YönetmeliğiAtık Yağların Kontrolü YönetmeliğiBitkisel Atık Yağların Kontrolü YönetmeliğiÖmrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü YönetmeliğiPCB ve PCT’lerin Kontrolü Hakkındaki YönetmelikAtık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin YönetmelikÖmrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Hakkında YönetmelikAtıkların Yakılmasına İlişkin YönetmelikAtıkların Düzenli Depolanmasına Dair YönetmelikAtık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü YönetmeliğiTanker Temizleme Tesisleri TebliğiAtık Ara Depolama Tesisleri TebliğiBazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı TebliğiÖTA Depolaması, Arındırılması, Sökümü ve İşlenmesine İlişkin TebliğAtıkların Karayolunda Taşınmasına İlişkin Tebliğ

1991

1993

1995

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Katı Atıkların Kontrolü YönetmeliğiTıbbi Atıkların Kontrolü YönetmeliğiTehlikeli Atıkların Kontrolü YönetmeliğiAmbalaj Atıklarının Kontrolü YönetmeliğiAtık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü YönetmeliğiHafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıkların Kontrolü YönetmeliğiAtık Yağların Kontrolü YönetmeliğiBitkisel Atık Yağların Kontrolü YönetmeliğiÖmrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü YönetmeliğiPCB ve PCT’lerin Kontrolü Hakkındaki YönetmelikAtık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin YönetmelikÖmrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Hakkında YönetmelikAtıkların Yakılmasına İlişkin YönetmelikAtıkların Düzenli Depolanmasına Dair YönetmelikAtık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü YönetmeliğiTanker Temizleme Tesisleri TebliğiAtık Ara Depolama Tesisleri TebliğiBazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı TebliğiÖTA Depolaması, Arındırılması, Sökümü ve İşlenmesine İlişkin TebliğAtıkların Karayolunda Taşınmasına İlişkin Tebliğ

15 Yönetmelik5 Tebliğ

24 Genelge

Katı Atıkların Kontrolü

Yönetmeliği

Tehlikeli Atıkların Kontrolü

Yönetmeliği

Atık Yönetimi Genel Esaslarına

İlişkin Yönetmelik

Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri

Kazanımı Tebliği

ATIKYÖNETİMİ

YÖNETMELİĞİ

Yeni Yönetmelik

Madde 2 - KAPSAM

• Ek-4 atık listesinde verilen atıkları (Kodlar)• Ek-4 atık listesinde verilen atıkları (Kodlar)

• Genişletilmiş üretici sorumluluğu çerçevesinde yönetimi sağlanan elektrikli ve elektronik eşya, ambalaj, araç, pil ve akümülatör ürünlerini

• Genişletilmiş üretici sorumluluğu çerçevesinde yönetimi sağlanan elektrikli ve elektronik eşya, ambalaj, araç, pil ve akümülatör ürünlerini

• Atmosfere salınan gaz emisyonları, Radyoaktif atıkları, Atıksuları, Kullanılamaz durumdaki patlayıcıları ve atıklarını

• Atmosfere salınan gaz emisyonları, Radyoaktif atıkları, Atıksuları, Kullanılamaz durumdaki patlayıcıları ve atıklarınıx

• Kontamine olmamış hafriyat toprağını, Kazılmamış kirlenmiş toprak, Hayvan kadavralarını, tarımsal amaçlı kullanılan hayvansal dışkıyı,

• Kontamine olmamış hafriyat toprağını, Kazılmamış kirlenmiş toprak, Hayvan kadavralarını, tarımsal amaçlı kullanılan hayvansal dışkıyı,x

• Biyogaz ya da kompost gibi geri kazanım tesisleri ile beraber yakma, yakma veya düzenli depolama tesislerine gönderilen hayvansal atıklar hariç diğer hayvansal yan ürünleri vb..

• Biyogaz ya da kompost gibi geri kazanım tesisleri ile beraber yakma, yakma veya düzenli depolama tesislerine gönderilen hayvansal atıklar hariç diğer hayvansal yan ürünleri vb..

x

Ortak Kavramlar

Yan Ürün

Yeniden Kullanım

İkili Toplama Sistemi

Genişletilmiş Üretici

Sorumluluğu

Getirme Merkezi

Tehlikelilik Özelliği H13

Ek-III/B Analizleri

AYY

ORTAK KAVRAMLAR

Atık TanımıAtık TanımıBakanlığın GörevleriBakanlığın Görevleri

İl Müdürlüğünün

Görevleri

İl Müdürlüğünün

Görevleri

Büyükşehir ve Belediyelerin

Görevleri

Büyükşehir ve Belediyelerin

Görevleri

Atık Üreticisinin Görevleri

Atık Üreticisinin Görevleri

Atık İşleme Tesisinin Görevleri

Atık İşleme Tesisinin Görevleri

Yetkilendirilmiş Kuruluş

Yetkilendirilmiş Kuruluş

Geçici Depolama

Geçici Depolama

Bildirim ve Kayıt TutmaBildirim ve

Kayıt Tutma

YENİ KAVRAMLAR

Yan Ürün Olma Durumu

• Üretim prosesinin ayrılmaz bir parçası olarak üretiliyor ve kapasite raporunda ürün/yan ürün olarak yer alıyor ise,

• Üretim prosesinin ayrılmaz bir parçası olarak üretiliyor ve kapasite raporunda ürün/yan ürün olarak yer alıyor ise,

• Gelecekte kullanımına yönelik talep sürekli ise,• Gelecekte kullanımına yönelik talep sürekli ise,

• Doğrudan bir proseste kullanılabiliyor ve üretildiği yerde fiziksel işlemler hariç olmak üzere başka işlemlerden geçmiyor ise,

• Doğrudan bir proseste kullanılabiliyor ve üretildiği yerde fiziksel işlemler hariç olmak üzere başka işlemlerden geçmiyor ise,

• İkame edeceği maddenin standartlarına uygunluğunun ya da hammadde olarak kullanılması durumunda nihai ürünün ürün standardını bozmadığının belgelenmesi halinde,

• İkame edeceği maddenin standartlarına uygunluğunun ya da hammadde olarak kullanılması durumunda nihai ürünün ürün standardını bozmadığının belgelenmesi halinde,

• Kullanımında çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek tedbirler alınıyor ise,

• Kullanımında çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek tedbirler alınıyor ise,

YENİ KAVRAMLAR

Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu

• Ürünlerin piyasada serbest dolaşımından ödün vermeyecek şekilde• Ürünlerin piyasada serbest dolaşımından ödün vermeyecek şekilde

• Kaynakların etkin kullanılması amacıyla onarım, yeniden kullanım, parçalama ve geri dönüştürme işlemleri de dâhil olmak üzere, ürünlerin hayat süreleri boyunca verimli kullanılmasını dikkate alan

• Kaynakların etkin kullanılması amacıyla onarım, yeniden kullanım, parçalama ve geri dönüştürme işlemleri de dâhil olmak üzere, ürünlerin hayat süreleri boyunca verimli kullanılmasını dikkate alan

• Bu amaçla ürünün üretiminden, hatta ürünü üretecek fabrikanın tasarımından başlayarak, satış ve atık olduktan sonraki süreci de içeren sorumluluk.

• Bu amaçla ürünün üretiminden, hatta ürünü üretecek fabrikanın tasarımından başlayarak, satış ve atık olduktan sonraki süreci de içeren sorumluluk.

• Araçlar

• Pil ve Akümülatörler

• Elektrikli ve Elektronik Eşyalar

• Ambalajlar

• Araçlar

• Pil ve Akümülatörler

• Elektrikli ve Elektronik Eşyalar

• Ambalajlar

YENİ KAVRAMLAR

Yeniden kullanıma hazırlama

• Atıklar, yeniden kullanıma hazırlama faaliyeti kapsamında, yalnız fiziksel işlemler ile tasarlandığı hale getirilerek, aynı amaçla kullanıldıkları sürece kullanım ömrü bitinceye kadar atık olarak addedilmeyecektir.

• Atıklar, yeniden kullanıma hazırlama faaliyeti kapsamında, yalnız fiziksel işlemler ile tasarlandığı hale getirilerek, aynı amaçla kullanıldıkları sürece kullanım ömrü bitinceye kadar atık olarak addedilmeyecektir.

• Yeniden kullanıma hazırlama faaliyeti, toplama-ayırma ve ara depolama hariç geri kazanım faaliyeti için çevre lisansı olan atık işleme tesislerinde gerçekleştirilir.

• Yeniden kullanıma hazırlama faaliyeti, toplama-ayırma ve ara depolama hariç geri kazanım faaliyeti için çevre lisansı olan atık işleme tesislerinde gerçekleştirilir.

• Tamirhaneler, servisler gibi ürünlere yönelik bakım onarım hizmeti veren gerçek ve tüzel kişiler yeniden kullanıma hazırlama kapsamı dışındadır.

• Tamirhaneler, servisler gibi ürünlere yönelik bakım onarım hizmeti veren gerçek ve tüzel kişiler yeniden kullanıma hazırlama kapsamı dışındadır.

YENİ KAVRAMLAR

Getirme Merkezi & İkili Toplama

• Atıkların organik ve geri kazanılabilir olarak ikili toplanması• Atıkların organik ve geri kazanılabilir olarak ikili toplanması

• Hacimli atıklar başta olmak üzere özel atıkların toplanması• Hacimli atıklar başta olmak üzere özel atıkların toplanması

• AVM, Satış Noktası, Belediyeler• AVM, Satış Noktası, Belediyeler

• Usul ve esasları Bakanlıkça belirlenir• Usul ve esasları Bakanlıkça belirlenir

GÜNCELLENEN KAVRAMLAR

Ek-1 – Atık Listesi Açıklamaları

• Kod belirleme hiyerarşisi• Kod belirleme hiyerarşisi

• Ek-3/B’ye alternatif çalışmalar(proses girdisi, MSDS, Bakanlık kılavuzları)

• Ek-3/B’ye alternatif çalışmalar(proses girdisi, MSDS, Bakanlık kılavuzları)

• Liste Açıklamaları• Liste Açıklamaları

• 99’la biten atıklar• 99’la biten atıklar

Ek-3/B Analizleri

• Sınır değerler değişmedi

• Ek açıklamalar eklendi.

• Sınır değerler değişmedi

• Ek açıklamalar eklendi.

• Mineralojik yapı• Mineralojik yapı

• Ekotoksisite• Ekotoksisite

• Talaş Atıkları• Talaş Atıkları

• Arıtma Çamurları - %50 Kuruluk• Arıtma Çamurları - %50 Kuruluk

GÜNCELLENEN KAVRAMLAR

Tehlikeli Atıklar

Yüksek Maliyetli Yatırımlar Projesi

HAWAMAN Projesi

Mevcut Bertaraf Tesisleri

• İZAYDAŞ (Yakma) 35.000 ton/yıl

• PETKİM (Yakma) 17.500 ton/yıl

• TÜPRAŞ (Yakma) 7.750 ton/yıl

• EKOLOJİK ENERJİ (Gazlaştırma) 29.000 ton/yıl

• ÇİMENTO FABRİKALARI (Döner Fırın) 450.000 ton/yıl

• İZAYDAŞ (Depolama) 790.000 m3 (% 20 dolu)

• ERDEMİR (Depolama) 6.000 ton/yıl

• İSKEN (Depolama) 115.000 m3

ÜRETİM

2-3 MİLYON TON

YAKMA KAPASİTESİ

50-60 BİN TON?

KAPASİTE YETERSİZLİĞİ

1.5

Tehlikeli Atıkların Miktarı

ABD Dünya nüfusunun % 5’ni barındırır Fakat toplam atıkların % 33’ünü üretmektedir

Amerika Birleşik Devletleri için belirlenen tehlikeli atık miktarı

1 ton/yıl/kişi

Bu atıkların 50 milyon tonu kayıt dışı olarak Havaya, Suya ve, Toprağa verilmektedir

Tehlikeli Atık Yönetiminden Sorumlu Taraflar

BAKANLIK VALİLİKLER ATIKÜRETİCİSİ

YEREL YÖNETİMLER

BERTARAF EDEN

Atık Üreticisinin Yükümlülükleri

TAKY - Madde 9 :• Atık üretimini en az düzeye indirecek şekilde gerekli

tedbirleri almak,

ATIK YÖNETİM POLİTİKALARI• Atıkların kaynağında azaltılması,• Kaçınılmaz olarak ortaya çıkan atıkların öncelikle geri

kazanılması,• Yeniden kullanılması, geri dönüşümü• Atıkların nihai bertaraf edilmesinin sağlanması

TAKY - Madde 9 :

• Atıkların insan sağlığı ve çevreye yönelik zararlı etkisini, Yönetmelik hükümlerine uygun olarak en aza düşürecek şekilde atık yönetimini sağlamak,

• Üç yıllık atık yönetim planını hazırlayarak Valilikten onay almak,

Atık Üreticisinin Yükümlülükleri

Atık Üreticisinin Yükümlülükleri

• Atık taşımacılığında mevcut uluslararası standartlara uymak,

• Atığın niteliğinin belirlenmesi için yapılan harcamaları karşılamak,

("kirleten öder" prensibi)

TAKY - Madde 9 :

• Atıkların bertaraf edilmesi amacıyla belediyelerle ya da gerçek ve tüzel kişilerle ortak atık bertaraf tesisleri kurmak ve gerekli harcamalara katkıda bulunmak.

Atık Üreticisinin Yükümlülükleri

Atık Üreticisinin Yükümlülükleri

• Ürettiği atıklarla ilgili kayıt tutmakla, atığını göndereceği lisanslı geri kazanım yada bertaraf tesisinin istemiş olduğu uluslararası kabul görmüş standartlara uygun ambalajlama ve etiketleme yapmakla,

Kolay alevlenir Patlayıcı Zehirli

Zaralı,Tahriş edici

Aşındırıcı

Çevre için tehlikeliOksitleyici

Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik

Atık Listesi Bölümleri-I

Atık Listesi Bölümleri-II

Avrupa Atık Kataloğuve Tehlikeli Atık Listesi, 2002

Atık Kodlarının Kullanım Alanları

Tehlikeli Atıklar

AYGEİY Ek III-B

TEHLİKELİ ATIK EŞİK KONSANTRASYONLARIa) Parlama noktası ≤ 55 0C,b) Yüksek seviyede zehirli olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun ≥ %0,1 olması,c) Zehirli olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun ≥ %3 olması,ç) Zararlı olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun ≥ %25 olması,d) R35’e göre aşındırıcı olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun ≥ %1 olması,e) R34’e göre aşındırıcı olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun ≥ %5 olması,f) R41’e göre tahriş edici olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun ≥ %10 olması,g) R36, R37 ve R38’e göre tahriş edici olarak sınıflandırılan bir veya daha fazla maddedeki toplam konsantrasyonun ≥ %20 olması,ğ) Kategori 1 ya da 2’de kanserojen etkisinin olduğu bilinen bir maddelerdeki toplam konsantrasyonun ≥ %0,1 olması,

AYGEİY Ek III-B

h) Kategori 3’de kanserojen etkisinin olduğu bilinen bir maddedeki toplam konsantrasyonun ≥ %1 olması,ı) R60 ya da R61’e göre üreme yetisini azaltıcı olarak sınıflandırılan Kategori 1 ya da 2 maddesindeki konsantrasyonun ≥%0,5 olması,i) R62 ya da R63’e göre üreme yetisini azalttığı özelliği ile sınıflandırılan kategori 3 maddesindeki konsantrasyonun ≥ %5 olmasıj) R46’ya göre kalıtımsal değişikliklere yol açıcı olarak sınıflandırılan Kategori 1 ya da 2 maddesindeki konsantrasyonun ≥ 0,1 olması,k) R40’a göre kalıtımsal değişikliklere yol açıcı olarak sınıflandırılan Kategori 3 maddesindeki konsantrasyonun ≥ 1 de olması

Atık Kodu Belirleme Hiyerarşisi

http://online.cevre.gov.tr/ adresinden firma kaydı yapılır, alınan çıktı ile İl Müdürlüklerine başvurulur.

Geçici Depolama

• Kötü Örnek

• İyi Örnek

Geçici Depolama

Tehlikeli Atık Türkiye Geneli Dağılımı (TON)

İl Bazında Tehlikeli Atık

Tehlikeli Atık Bertarafı