ÇaliŞmalarda İŞ saĞliĞi ve gÜvenlİĞİ · renksiz kokusuz gazdır.maden...

1

KAPALI ALANLARDA

ÇALIŞMALARDA İŞ SAĞLIĞI

VE GÜVENLİĞİ

Dersin Genel Amacı:

2

Kapalı alanlarda yapılan çalışmalarda ortaya

çıkabilecek muhtemel riskler ve bunlara karşı

alınması gereken iş sağlığı ve güvenliği önlemleri.

Dersin İçeriği

Kapalı ve dar alanlarda

◦ Havalandırma

◦ Patlama ve yangın

◦ Aydınlatma

◦ Çalışma sistemi (ön izin,

ölçüm, gözetleme)

◦ Kullanılacak iş ekipmanları

◦ İlgili mevzuat

4

• Dünyada olduğu gibi ülkemizde de her yıl birçok kişi

kapalı alanlarda ölmekte ya da ciddi şekilde

yaralanmaktadır. Bu olaylar kompleks tesislerden basit

depo tanklarına kadar birçok işletmede meydana

gelmektedir. Sadece kapalı alanlarda çalışanların

kendisi değil, aynı zamanda, uygun eğitime ve

ekipmana sahip olmadan bu kişileri kurtarmaya

çalışanlar da ölmektedir.

GİRİŞ

Kapalı Ortam

Tamamen veya kısmen kapatılmış sınırlı bir hacmi

ile sınırlı giriş ve çıkışı olan, içerisinde sınırlı

miktarda hava veya gaz bulunan ve sürekli insan

bulunması için dizayn edilmemiş çalışma yapılan

alanlara “kapalı ortam” denir.

5

Kapalı Ortam

Kapalı ortamlar potansiyel olarak tehlikeli veya zararlı seviyede gaz, toz, buhar veya duman ihtiva eder.

Emniyetli seviyede oksijene sahip değildir. (Zehirli Hava)

Bu ortamlarda patlamayı meydana getirecek oranlar dahilinde oksijen konsantrasyonu mevcuttur.(Patlayıcı Hava)

Kapalı Ortamlar

• Depolama tankları

• Tankerler

• Kazanlar

• Basınçlı kaplar

• Silolar ve diğer

kompartımanlı tanklar

• Derin çukur ve oyuk gibi

üzeri açık boşluklar

• Boru Hatları

• Kanalizasyon tesisleri

7

• Kuyular

• Kanallar ve benzeri yapılar

• Küçük bir ambar vasıtasıyla

girilen gemi bordası

boşlukları

• Kargo tankları

• Petrol tankları

• Atık Tankları

• Faydasız ve terk edilmiş

boşluklar

İzinli Giriş Gerektiren Kapalı Alanlar

Bilinen Veya Tehlikeli Atmosferik Şartları Olan

İç Yapısı İtibarıyla Boğucu

Bilinen Tehlikesi Olan

Şirket Tarafından İzinli Giriş Gerektiren (Kapalı Alan

Olarak Tariflenen) Alanlardır.

Kapalı Ortamda Oluşan Riskler

Kapalı mekan içinde kalma

Oksijen eksikliği

Oksijen fazlalığı

Parlayıcı gaz ve buharlar

Patlayıcı gaz ve tozlar

Zehirli ve zararlı maddeler

Elektrik tehlikesi

Fiziksel tehlikeler

9

Ölüm

Yanıklar

Nefes alamama

Bilinç kaybı

Boğulma

Stres / yorgunluk

Fiziksel yaralanma

Hastalık

10

Kapalı Ortamda Oluşan Risklerin Sonuçları

Kapalı Ortamda “Kontamine –Kirli

Hava” bulunur

Kirli Hava ise ;

◦ 1)Pis Hava

◦ 2)Zehirli Hava

◦ 3)Patlayıcı Hava

◦ 4)Tozlu Hava

Olmak üzere dört grupta incelenir.

11

1)Kirli Veya Pis Hava

% 20’den daha az oksijen bulunan

ortama yani yetersiz oksijen bulunan

kapalı hacimli yere denir.

Bu tip hava karışımı bulunan

yerlerdeki çalışmalarda çalışanda kısa

zaman içinde yorgunluk belirtileri

görülür.

12

% OKSİJEN FİZİKSEL ETKİ

19.5 – 16 Görünür etki yok

16 – 12 Soluk alıp verme hızlanır. Kalp atışı hızlanır. Dikkat, düşünmeve koordinasyon bozukluğu görülür.

12 – 10 Karar vermede güçlük , kas kontrolü zayıflar. Kaslar çabukyorulur. Kesik kesik soluma görülür.

10 – 6 Mide bulantısı ve kusma. Hareket etmede güçlük veya hareketkaybı. Ölümle sonuçlanan bilinçsizlik.

6 dan az Nefes almada güçlük. Çırpınma. Birkaç dakikada ölüm.

OKSİJEN EKSİKLİĞİVEYA FAZLALIĞI

13

OKSİJEN EKSİKLİĞİ

OKSİJEN ZENGİNLEŞMESİOksijen konsantrasyonu hacimsel olarak %23.5 değerinin üzerine çıkarsa bu atmosfer ortamı

oksijen açısından zenginleşmiş olarak değerlendirilir ve kararsız davranma eğilimindedir.

Oksijen zenginleşmesinin sonucu olarak ateşlenme veya patlama olasılığı ve şiddeti önemli

oranda artar.

2)Zehirli Hava

İnsan hayatını tehlikeye düşüren zararlı ve

zehirli gazlardan oluşan havadır.

Zehirli havada boğucu gazlar

bulunmaktadır.

14

Boğucu Gazlar

Genel olarak iki sınıfta incelenebilir.

Bunlar:

◦ Basit boğucu gazlar :

Karbondioksit, Metan, Etan, Propan,Bütan, Hidrojen,

Azot

◦ Kimyasal boğucu gazlar :

Karbonmonoksit, Hidrojen sülfür, Hidrojen siyanür,

vb. dir.

15

BASİT BOĞUCU GAZLAR

16

Karbondioksit

Renksiz kokusuz gazdır.Maden ocaklarında, gemilerde,

eski kuyularda, kanalizasyonda, çöplüklerde aşağı

kısımlarda toplanır. MAK değeri 500 ppm dir.

MAK Değer (Eşik Sınır Değer-ESD)

Çeşitli kimyasal maddelerin kapalı işyeri havasındabulunmasına izin verilen ve orada günde 8 saat çalışacakolanların sağlığını bozmayacak olan en yüksekkonsantrasyonlarına MAK Değer denir.

17

Karbondioksit% 1-3 yoğunluğunda orta sürede tehlikesizdir.

% 3-6 yoğunluğunda baş ağrıları başlar.

% 6-10 yoğunlukta , baş dönmesi, görme bozuklukları,

şuursuzluk başlar.

% 10 dan fazla yoğunlukta narkotik etki görülür.

Boğucu etki CO2 fazlalığından çok, oksijen azlığından olur.

Korunmak için işyeri havasındaki miktar kontrol edilir. Solunum

aygıtları kullanılır. Etkilenme olduğu takdirde, hasta açık havaya

çıkarılır, oksijen verilir, suni solunum yapılır.

Metan

Metan gazı, sulu ortamda biriken bitkisel maddeler ve

bataklıklarda biriken bitkisel ve hayvansal organik

maddelerin kimyasal bozunmaya maruz kalması

sonucunda oluşan ve bataklık gazı da denilen bir gazdır.

Havadan hafif, renksiz, kokusuz ve parlayıcı bir gazdır.

Havaya oranla daha hafif olduğundan dolayı, bulunduğu

kapalı ortamın tavan kısımlarında toplanır.

19

Metan

Metanın esas tehlikesi, yanıcı ve patlayıcı bir gaz

olmasıdır. Tam yanma, % 9 metan içeren hava karışımında

olur. Ancak, patlamayı doğuran ısı kaynağının şiddeti ve

süresi, basınç ve kapalı ortamın şekli de patlamayı

etkilediğinden, metanın % 4-15 arasında tehlikeli olduğu

kabul edilir ve bu oranda metan bulunan havaya

madencilikte grizu adı verilir.

20

Metan

Metan, esas itibariyle zehirli bir gaz değildir. Dokular üzerinde bir

etkisi yoktur. Ancak, fazla miktarda metan bulunan havada oksijen

oranı düşük olacağından, konsantrasyonun %10’u geçmesi

durumunda oksijen yüzdesi %16’nın altına düşeceğinden, havasız

(oksijensiz) kalma sonucu ölüm meydana gelebilir.

Metan, etan, asetilen, hidrojen, azot, argon, neon, karbondioksit

gibi gazlar havadaki oksijen oranını düşürerek asfiksi(oksijensiz

kalma) oluştururlar. Bu gibi oksijensiz kalma vakaları ocak, kuyu,

silo, gemi ambarları gibi kapalı mekânlarda uzun süre kalma

sonucu olabilir. Ancak bu gibi mekânlarda örneğin silolarda azot

dioksit, lağım ve maden ocaklarında kükürtlü hidrojen gibi gazlar

olabileceğinden daha karmaşık bir akciğer zedelenmesi de ortaya

çıkabilir.

LPG

LPG havadan daha yoğundur ve basınç altında sıvı halde

depolanır. Yoğunluk farkı ve hava hareketi ile açık

alanlarda düşük kodlu bölgelerde, evlerde ise alt katlarda

birikebilir. LPG yüksek derecede yanıcı bir maddedir ve

atmosferik koşullara maruz kaldığında hızla patlayıcı hava

hidrokarbon karışımı oluşturur.

22

LPG

LPG sıvısı deri veya göz ile temas ettiğinde soğuk yanıkları

oluşur. Yüksek konsantrasyonda LPG buharını solumak

baygınlığa ve/veya ölüme sebep olabilir. LPG buharının

solunması burun ve boğazda tahrişe, baş ağrısı ve mide

bulantısına, baş dönmesine ve bilincin bulanmasına sebep

olabilir. Solunum yolu ile maruziyet halinde LPG ile temas

eden kişi acilen temiz havaya çıkartılmalı ve en yakın sağlık

kuruluşuna ulaştırılmalıdır.

KİMYASAL BOĞUCU GAZLAR

24

KARBONMONOKSİT ( CO )

Renksiz, kokusuz bir gaz olup, bilinen yakıtların yanma

esnasında yetersiz hava nedeniyle beslenememesinden

veya yanmanın tam olarak gerçekleşemediği anlarda

ortaya çıkar. Kapalı alanlarda,bacaların bakımlarının ve

ayarlarının uygun şekilde yapılmamasından, bazen kaza

sonucu veya içten yanmalı motorlar tarafından sıkça

bırakılan bir gazdır.

25

KARBONMONOKSİT ( CO )

Hemoglobine oksijenden 200-300 kat daha fazla ilgilidir.

Hemoglobinle karboksi hemoglobin (HbCO) yapar. Böylece

kanın dokulara oksijen taşıma kapasitesini bloke eder.

Dolayısıyla, oksijen yetersizliği baş gösterir ve kanın

karbonmonoksit ile doygunluğu artınca da ölüm meydana gelir.

“SESSİZ KATİL “ olarak anılır ve zehirlenmesi çok ani olabilir.

PPM SEVİYESİ FİZİKSEL ETKİ

3 saat 200 ppm veya1 saat 600 ppm

Baş ağrısı ve huzursuzluk

1 saat 1000 ppm veya30 dk 500 ppm

Kalp çarpıntısı, baş ağrısı, baş dönmesi,gözlerde ışık parlamaları, kulaklardaçınlama, mide bulantısı

1 saat 1500 ppm Yaşamsal tehlike

4000 ppm Birkaç dakika içinde aniden yığılma, bilinçkaybı ve ölüm.

Karbonmonoksit

27

Hidrojen Sülfür (H2S)

Hidrojen sülfür renksiz, havadan ağır, kendine özgü

çürük yumurta kokusu olan, petrol alanları, kanalizasyon

ve kimyasal endüstri alanlarında sıkça rastlanan bir

gazdır. Genellikle lağım kanallarında ve eritme

tesislerinde bulunur.

Havada %0,0001 konsantrasyonda tipik kokusu ile

tanınır. Daha yüksek konsantrasyonlarda bir süre sonra

koku alma sinirleri felce uğrar ve koku alınmaz olur.

Zehirlenme belirtileri 200cc/m3 te başlar, 600cc/m3 te

kısa süre içinde ölüm gelir. H2S ile kronik zehirlenme

kabul edilmemektedir.

28


18 – 25 ppm Gözlerde tahriş, kaşınma

Birkaç saat 75 – 150 ppm Soluk alıp vermede bozulma

1 saat 170 - 300 ppm Belirgin kaşıntılar

½ - 1 saat 400 – 600 ppm Bilinçsizlik, ölüm

1000 ppm Birkaç dakikada ölüm.

Hidrojen Sülfür (H2S)

29

Havadaki miktarı kontrol edilmeli, çevre tedbirleri ile birlikte,kişisel koruyucular kullanılmalı.Tehlikenin fazla olduğu yerlerdeperiyodik muayenelerle sinirsel bozukluklar aranmalı. Zehirlenmehalinde; suni solunum yaptırmalı, %5 CO2 içeren oksijen (Karbojen)verilmeli, gözler iyice yıkanmalıdır.

Kükürt ve bileşiklerinin yakılması, bu keskin ve tahriş edici

gazın ortama verilmesine neden olur. Bu gaza maruz kalınması

sıklıkla yükleme/doldurma ve boşaltma işlemlerinde veya

hatlardaki kopma ile kaçaklar ve gemilerdeki ilaçlamalar

nedeniyle olmaktadır.

Kükürt Dioksit (SO2)

30


1 – 10 ppm Soluk alma hızı artar, derinliği azalır.

Amonyak (NH3)

Bu kuvvetli tahriş edici gaz bronşlarda spazm ile ani

ölüme yol açar.Tank veya benzeri şekilde depolanan

amonyak açık aleve tutulduğunda patlayabilir.

31

Amonyak (NH3)

32


30-60 dk 300-500 ppmKısa süreli olarak maksimum maruz kalmasınırıdır. Gözlerde ve solunum sistemindetahriş

400 ppm Boğazda tahriş

30 dk 2500-6000 ppm Yaşamsal tehlike

5000-10000 ppm Ölümcül

3)Patlayıcı Hava

Yanıcı gazları bileşiminde bulunduran ve ısı, kıvılcım veya

sürtünme nedeniyle patlayan havadır.

Bu gazlar, özellikle metan, etan, propan, bütan gibi

hidrokarbonlar ve hidrojen gibi gazlardır.

33

PATLAMA

34

Patlama

Belirli oranlardaki yanıcı gaz, toz veya buharın hava ile

oluşturduğu uygun oranlar dahilindeki (parlama veya

patlama aralığındaki) karışımın, ateşleme enerjisi ile

temas etmesi sonucunda yanma (oksidasyon) olayının

çok kısa sürede meydana gelmesini sağlayan ve çok

yüksek sıcaklık ve basınçta gaz açığa çıkaran fiziko-

kimyasal tepkimelerdir.

35

Bir Patlamanın Meydana Gelebilmesi

İçin ;

Ateşleme Kaynağı

Patlayıcı Gaz, Buhar veya Toz

Minimum Oksijen Konsantrasyonu

Üçgeninin tamamlanması gereklidir.

Patlama Üçgeni

37

Olası Ateşleme Kaynakları

Elektrik Kıvılcımlar

Mekanik Kıvılcımlar

Elektrostatik desarj

Sürtünme Kıvılcımı

Atmosferik Elektriklenme

Sıcak Yüzeyler

Alev ve sıcak gazlar

Yıldırım Düsmesi

Elektromanyetik dalgalar

Ultrasonik Ses Dalgaları 20 Khz

Optik dalgalar

38

Patlamalara Karşı Önlemler

Birincil önlem:Patlayıcı madde unsurunu

devre dışı bırakmak.

İkincil önlem: Ateşleme kaynağını devre

dışı bırakmak.

Üçüncül önlem: Patlamanın etkisini

sınırlamak.

39

Patlayıcı Madde Unsurunu Devre Dışı

Bırakmak

Parlayan malzemelerin parlama özelliği

olmayanlarla değiştirilmesi.

Konsantrasyonu sınırlandırma.

İnertleştirme (alet içindeki oksijeni 10%

altına indirmek)

Gaz alarmı kullanımı.

Havalandırma sistemi kullanımı (Gazı

uzaklaştırmak).

Toz birikimlerini temizlemek.

40

Ateşleme Kaynağını Devre Dışı

Bırakmak

Patlayıcı ortamlarda bölge sınıflandırılmasının

gerçekleştirilmesi .

Cihazların sıcaklık gruplarına göre

sınıflandırılması.

Ateşlemenin önlenmesi.

41

Patlamanın Etkisini Azaltmak İçin Alınan

Tedbirler

Patlamaya dayanıklı yapı

Patlamayı bastırma

◦ Söndürme tesisatı

Patlamanın diğer alanlara

yayılmasının engellenmesi (vana)

Patlama basıncını azaltmak

42

4)Tozlu Hava

• Toz deyimi, hava içerisinde dağılma veya yayılma özelliği gösteren, 0.5-150 mikron büyüklüğündeki katı parçacıkları ifade eder.

• Tozlu havanın etkisi iki türlü olmaktadır. Bunlar, kısmen sağlığa zararlı ve kısmen de patlayıcıdır.

43

Tozlu Ortamlardaki Patlama İstatistiği

44

Patlamalara Sebep Olan Tozların İstatistiği

45

Kapalı Alanlarda Güvenli Bir

Şekilde Nasıl Çalışılır?

Zehirli gazlar ve dumanlar veya oksijen

eksikliği nedeniyle, kapalı bir yerdeki havayı

solumak güçleşebilir.

Bu durumda solunum için gerekli havayı

sağlayacak olan doğal hava

havalandırma yeterli değildir.

3.5.201646

Solunum için gerekli havayı sağlayacak olan

doğal havalandırma yeterli değilse,

3.5.201647

• Çalışmanın devamı için yerel havalandırma

tertibatı kullanılmalıdır.

seyyar sabit

YANLIŞ

3.5.201648

DOĞRU

Kaynak Yaparken Havalandırma

49

Bazı durumlarda ise gazlar parlayıcı

olabilir, bu ise bir yangın ya da patlama

riski oluşturabilir.

3.5.201650

Kapalı Alan Personelin Eğitimi

Kapalı alana giriş yetkisi olan kişiler mutlak suretle kapalı

alan kavramına ve bu alanlarda karşılaşılacak olan riskler

konusunda tam bir bilgiye sahip olmalıdırlar.

Her bir çalışan, kapalı alanda yapacağı işle ilgili tüm

detayları ve prosedürleri iyice öğrenmiş olarak giriş

yapmalıdır.

Eğitim sertifikalandırılmalıdır.

51

İşçilerin, kurtarma operasyonları

dahil tüm tehlikelere karşı

eğitilmelidir.

Gerekli tüm ekipmanla

donatılmış olan işçilerin

ekipmanları ile beraber rahatça

tırmanmaları ve dışarı

çıkabilmeleri için menhole girişle

ilgili ekipman kullanılmalıdır.

3.5.201652

Kendi Kendini Kurtarma

Çalışanlar ise aşağıdaki durumlardan herhangi biri

oluştuğunda alanı terk etmelidirler.

1. Gözlemciden alanı boşaltma talimatı aldığında,

2. Alanda tehlikeli bir durumun oluştuğunu gösteren belirtiveya semptomların farkına vardığında,

3. Yasaklanmış bir durumla karşılaştığında,

4. Boşaltma alarmını duyduğunda.

Çalışanlar, kendi kendini kurtarma durumunda

uygulanacak prosedürleri de öğrenmelidir.

53

Mühürleme ve Etiketleme

Kapalı alan çalışması için hazırlıklar yapılırken, alanda hizmetiçin bulunan elektrikli ve mekanik ekipman izole edilmeli vebağlantıları kesilmelidir.

Mühürleme prosedürü sadece yetkili-ehliyetli kimselertarafından yapılmalıdır.

Boru ve buhar hatları kör tapa veya flaşlarla çalışmaz halegetirilmeli ve asma kilitlerle kilitlenmelidir.

Alandaki elektrik şalterleri kapalı konuma getirilmeli ve panokapakları kilitlenmelidir.

Aletlerin enerjileri kesilmeli tüm açma–kapama anahtarlarıkontrol edilmelidir.

54

Acil Durum Planları

Yapılan çalışmaların planlandığı gibi gitmediği ve

çalışanların sağlığının ve güvenliğinin tehlikelere maruz

kaldığı zamanlarda, bu tehlikeleri ortadan kaldıracak ya

da bu tehlikelerin zararlarını azaltacak önceden

hazırlanmış bir acil durum planı olmalıdır. Acil

durum planları içerisinde asgari şu başlıklar yer alır:

İletişim

Kurtarma ekipmanları ve hayata döndürme ekipmanları

Destek personeli ve kurtarma personeli

İletişim

İşveren, kapalı alan çalışanı ile dışarıdaki

gözlemci arasında haberleşmeyi sağlayacak

olan iletişim donanımının sağlandığından

emin olmalıdır.

56

Kurtarma Ekipmanları Ve Hayata

Döndürme Ekipmanları

Kurtarma ekipmanı ve hayata döndürme ekipmanı acil

durumlarda kurtarma personellerinin kullanacağı

ekipmanlar olarak nitelendirilir. Hayata döndürme

ekipmanına örnek olarak solunum maskesi, kurtarma

ekipmanlarına ise kurtarma halatları, baret, alev geçirmez

kıyafetler, oksijen tüpleri örnek verilebilir.

Destek Personeli Ve Kurtarma

Personeli

Destek Personeli : Destek personeli kapalı alan

içinde çalışanlarla iletişimi sağlayan herhangi bir acil

durumda gerektiğinde kurtarma personeline haber

veren ve acil durum prosedürünün başlamasını sağlayan

kişidir.

Kurtarma Personeli : Kurtarma personeli acil

durum gerçekleştiğinde acil durum dahilinde olan

kurtarma operasyonunu yürütecek olan personeldir.

Borularda vetanklarda birikençamurlar da ekstrabuhar üreterek dahabüyük risklereneden olabilirler.

3.5.201659

Bu nedenle, baca ya da tankların içine

girmeden önce, bu çamurlar ve birikintiler

temizlenmelidir.

Kapalı Alan Personelin Donanımı

Kapalı alan çalışmasına katılacak olanların kullanacakları

koruyucu donanım oldukça geniş kapsamlıdır. Burada önemli

olan nokta, içerdeki atmosfer için en doğru ve uygun

donanımın seçimidir. Kullanılacak alet ve donanım giriş

öncesinde tam olarak hazırlanmalıdır. Hazırlanan her bir

ekipmanın işlerlikleri giriş öncesi mutlaka kontrol edilmelidir.

60

Kapalı alanda çalışan işçiler, kapalı alanın

dışına çıkılmasına imkan veren bir

mekanizmaya sahip, cankurtaran ipleri

ile asılı kurtarma yelekleri

giymelidirler.

3.5.201661

Kapalı Alan Personelin Donanımı

Elektronik Alarm Cihazları

◦ Yanıcı – Patlayıcı Gaz Dedektörleri

◦ Oksijen ve Toksik Gaz Dedektörleri

Solunum Koruyucular

Koruyucu Elbiseler

Baş, Göz, İşitme ve El Koruyucu

Malzemeler

İletişim Ekipmanları

62

Kişisel Koruyucu Donanımlar (KKD)

Tam Yüz Gaz Maskesi Yarım Yüz Gaz Maskesi

63


Toz Maskesi Koruyucu Gözlük

64


Hava Tüplü Solunum Sistemi Kaçış Seti

65


Gaz Dedektörü Emniyet Kemeri

66

3.5.2016 67

Can Halatı

Derin Kuyuda Çalışma Koltuğu

3.5.2016 68

Menhollerde Yapılacak

Çalışmalar

3.5.201669

70

Menhole girmeden

önce tripod

yerleştirilmeli ve

temiz hava tüplü

maskeli cihazla

menhole ile girilmeli.

İşlem bitene kadar bir işçi dışarıda gözcü olarak bir işçi bulundurulmalıdır.

Kapalı Alana

Giriş

Uyarı işaretleri herkesin

görebileceği yere

yerleştirilmelidir.

İşaretler tehlikeyi belirtilmeli

ve gerekli önlem alınmalıdır.

DİKKAT

Kapalı alan

Girişi

UYARI LEVHASI

3.5.2016 72

KAPALI HACİM

İZİNSİZ GİRİLMEZ

3.5.2016 73

Yada tanka

giriş- çıkış için

cereskal

kullanılmalıdır.

Kapalı Hacimlerde Ölçüm Cihazı

DÖRTLÜ-GAZ DETEKTÖROksijen ölçerYanıcı ve patlayıcı gaz ölçerKarbon monoksit ölçerHidrojen sülfür ölçer

74

http://www.gizteknik.com.tr/YuklenenResimler/Image/BWQUATRO.JPG

http://www.gizteknik.com.tr/YuklenenResimler/Image/BWQUATRO.JPG

Kapalı Alanda Çalışılması

Kaçınılmaz İse;

Kapalı alanda işin nasıl yapılacağını

ve işle ilgili risk analizi önceden

yapılmalıdır.

75

76

Kapalı Alanda Risk Değerlendirmesi

Yoluyla Risk Analizi

Risk Seviyesini belirle(olabilirliği, şiddeti ve etkilenen insan sayısını düşünerek)

Risk varsa;1.

4.

2.

3.

Ne

zaman

değerlendir

Tehlikeyi ortadan kaldır.

Tehlikeden uzaklaş

İşyerinde önlem al.

Kişisel Koruyucular kullan

veya

Önlemle birlikte

Risk ortaya çıktıTehlike veinsan bir

arada

Ya da

Kapalı Hacimlerde Kaynak İşlemi

Yapmadan Önce

Kapalı hacimde olabilecek olası tehlikeler için ortam ölçümleri önceden yapılmalı.

Ortamda gerekli ve yeterli oksijen olduğundan, yanıcı ,parlayıcı, patlayıcı malzeme/ atık olmadığından, zehirli birmadde olmadığı kesin anlaşılmalı.

İçinde ne olduğu bilinmeden kaynak yapılmamalıdır; Kapalıhacimde bulunması olası malzemenin/ atığın tamamenboşaltılması ( havalandırma , su ile doldurma, inert gazkullanımı) sağlanmalı.

3.5.201677


Yapmadan Önce

Bir gözlemci eşliğinde çalışılmalıdır; kaynakçı yanlız başına çalışmamalıdır.

24 voltluk seyyar lamba eşliğindekaynak yapılmalıdır.

Kazan, tank, menhol gibi dar ve kapalı yerlerde yapılan elektrik ark kaynağında doğru akım kullanılmalıdır.


Yapmadan Önce

•Gözlemci ile kaynakçı arasında haberleşme her

durumda sağlanmalı ve sürdürülmelidir.

•Kapalı hacmin havalandırılması veya hava beslenmesi

gerektiğinde, oksijen kullanılmamalıdır.

•Emniyet şeridi ile alan sınırlandırılmalı , yetkisiz

girişler engellenmelidir.

•Uyarı levhaları ile gerekli uyarılar yapılmalıdır.

3.5.2016 79

Kapalı Alanlarda Kaynak Yaparken Alınacak

Önlemler

Tüm kapı ve pencereleri açarak ve ayrıca, bunların

kapanmalarını önleyecek önlem alınmalıdır.

İçerideki hava, oksijenin yetip yetmeyeceğini anlamak

bakımından düzenli olarak test edilmelidir.

Tüm havalandırma deliklerinin tıkalı olmadığından ve

vanaların sızdırma yapmadığından emin olunmalıdır ve

yeterince havalandırma sağlanmalıdır.

80

Kapalı Alanlarda Kaynak Yaparken

Alınacak Önlemler

• Kaynak kesme, ısıtma işlemleri sırasında ihtiyaç

duyulmayan tüm sistemler durulmalıdır.

• Güç, gaz ya da diğer maddelerin kapalı hacıma girişlerini

hemen kesebilecek düzenek veya düzenekler hazır

bulundurulmalıdır.

• Herhangi bir ekipman hatalı çalışma riskine karşı acil

durum planı hazırlanmalıdır.

81

3.5.2016 82

Kapalı Alanda Kaynak Ve

Kaynakla Kesme İşleri

3.5.2016 83

Kapalı Alanlara Giriş Prosedürü

Herhangi bir çalışanın izin gerektiren kapalı

alana girişinden önce bir prosedür ve önlem

sistemi oluşturulmalı ve izlenmelidir. Kapalı alana

giriş için aşağıdaki prosedür izlenmelidir

84

Giriş İzninin Hazırlanması:

Herhangi birisinin kapalı alana girişinden önce, yönetici

personel tarafından bir Giriş İzni hazırlanmalıdır. İzinFormu, aşağıdaki konuları açıkça tanımlamalıdır:

◦ Kapalı alanın konumu ( yerleşimi )

◦ Alana giriş amacı

◦ Alana giriş tarihi ve onaylanan kalma süresi. İzin, yapılacak görevin

tamamlanmasına olanak vermek üzere o iş için alınmış izin süresi

içinde geçerli olmalıdır; süre aşılmamalıdır.

◦ Girişe yetkili kişi isimleri

◦ Gözlemci (nezaretçi ) isimleri

◦ Gerekli teçhizatın listesi

◦ Girişi onaylayan kişinin imzası

◦ Tehlike türleri ve giriş koşulları

85


◦ Başlangıçta ve periyodik yapılan testlerin sonuçları

◦ Giriş öncesi kontrol sonuçları veya riskleri önleyici ve giderici

tedbirler

◦ Kurtarma ve ilk yardım servis timleri

◦ İletişim prosedürü

◦ İlave izinler ( sıcak çalışma ortamı )

Herhangi bir kapalı alana giriş öncesinde, giriş izni, girişi onaylayan kişi

tarafından imzalanmalıdır. Giriş izni, işin tamamlanmasını takiben yetkilisi

tarafından imzalanarak iptal edilmeli (kapatılmalı) ancak, programın

tekrarında işlemleri kolaylaştırmak amacıyla en azından bir yıl süreyle

saklanmalıdır.

86


Girişle ilgili her türlü problem giriş formuna not

edilmelidir. Kaynak gibi “sıcak iş“ gerektiği durumlarda,

kapalı alan giriş formuna bir not veya ayrı bir sıcak iş izin

formu eklenmelidir.

87


Değerlendirme sonrasında kapalı alanda çalışacak olanlarınizleyecekleri çalışma metotlarını açıklayan bir talimatyayımlanmalıdır. Bu talimat, emniyetli çalışma yönteminiolduğu kadar, kapalı alanın temizliği, havalandırılmasıtahliyesi ve tasfiyesi yöntemlerini de içermelidir.

88

3.5.2016 89

KAPALI ALANLARA GİRİŞ İZNİ

İZİN NO:

Proje: Alt Yüklenici:

Yapılacak İşin Tanımı:

İzin Saat..................dan .....................ya kadar geçerlidir Tarih: _____________________

Bu izin sadece yukarıda belirtilen dar alana girişi kapsar. Giriş kapsamında yapılacak tüm işler bir yöntem

bildirgesi ve risk değerlendirmesinde kapsanmalıdır.

Bilinen tehlikeler:

İlgili Kişiler: (Alana girecek olsun veya olmasın) Ekipteki işçi sayısı:

ÖNLEMLER (uygun olanı işaretle) Evet Hayır Yok Evet Hayır Yok

İş sistemleri kontrol edildi Uyarı işaretleri/barıyerler

Oksijen seviyesi % 19 – 21 arasında

Gözlemciler belirlendi

Hidrojen sülfür 30 ppm’den düşük Telsiz sağlandı

Atmosferde oksijen testi yapıldı vesürekli izleniyor

Alev almaz aydınlatma cihazı kullanıldı

Emniyet kemeri/can halatı kullanıldı Gaz akımlar durduruldu/sızdırmazlığı sağlandı

Ses uyarı sistemi var Sıvı akımlar durduruldu/sızdırmazlığı sağlandı

Tehlikeli kalıntılar atıldı Cebri havalandırma sağlandı.

3.5.2016 90

Havalandırma sağlandı Solunum cihazı kullanıldı

Giriş/çıkış uygun Koruyucu elbise giyildi.

Zehirli ve alev alabilen madde yok Acil durum prosedürleri ve

kurtarma ekipmanı

yerinde.

Güvenlik ekipmanı kontrol edildi

ve çalışıyor

İlk yardım hazır durumda.

İşin yapım yöntemi kontrol edildi. Sonuç:

En yakın telefonun yeri: Acil Durum telefon

numarası:

İlgili Kısım Şefi: (İmza) ______________________________________Tarih:_______________________________

Kısım 2: Yukarıdaki önlemlerin alındığını, acil durum prosedüründen bilgimin olduğunu, işin başından sonuna kadar

yanından ayrılmayacağımı yapılan işi sürekli izleyeceğimi kabul ve beyan ederim.

İmza: Alt yüklenici İş güvenliği Sorumlusu___________________________________________________ Tarih:

____________

İşgüvenliği Şefi: (İmza) ______________________________________Tarih:_______________________________

Kısım 3: Bu iznin 1.Kısmında detayları verilen iş tamamlanmış/durdurulmuş ve kontrolüm altındaki tüm adamlar çıkarılmış

ve bundan böyle dar alanda çalışmanın emniyetli olmadığı konusunda uyarılmıştır.

Sahanın güvenli hale getirildiğini, donanımın depoya iade edildiğini ve her tür uyumsuzluğun bildirilmiş olduğunu teyid

ederim.

Dar alanda meydana gelmiş olan her değişikliği not ettim.

____________________________________________________________________________________

İmza: Alt yüklenici İş güvenliği Sorumlusu : _____________________________________ Tarih: ____________________

Kısım 4.

Bu izin iptal edilmiştir. Bildirilmiş olan tüm değişiklikleri not ettim ve gerekli takip işlemlerini yaptım.

İşgüvenliği Şefi: (İmza) ______________________________________Tarih:_______________________________

Gözlemcinin Görevleri

Tüm kapalı alan çalışanları, kapalı alan dışında bulunan birgözlemci tarafından izlenmelidirler. Gözlemci, kapalı alanoperasyonunun süresi boyunca bulunduğu yerdenkesinlikle ayrılmaksızın çalışanları izlemelidir.

Gözlemci özellikle aşağıdaki hususlara dikkat etmelidir:

Kapalı Alan Çalışanlarının Sayısı : Kapalı alanda çalışanlarınsayımını ve iş süresince kontrolünü yapmak gözlemcininsorumluluğundadır.

Tehlikenin Fark edilmesi : Gözlemci, kapalı alanla bağlantılı hertürlü riskin bilincinde ve bu riskleri fark edebilecek yetenekteolmalıdır.

91

Gözlemcinin Görevleri

İletişim : Gözlemci, çalışma süresi boyunca içerdeki çalışanla olan

haberleşmenin sürekliliğini sağlamak ve etkili bir şekilde yürütmek

zorundadır. Buna ek olarak, aşağıdaki koşullar oluştuğunda

içerdekilerin dışarı çıkmaları talimatını vermelidir.

◦ Giriş için koşullar oluşmadığında veya bozulduğunda,

◦ Çalışanlarda herhangi bir davranış bozukluğu gördüğünde,

◦ Alanda kontrol altına alınamayan bir risk oluştuğunda,

◦ Dışarıdaki koşullarda, içeride çalışanları tehlikeye sokacak türden

bir değişiklik tespit ettiğinde,

• Alanın Emniyet Altına Alınması: Gözlemci, yetkisiz kişilerin

kapalı alan çevresine girmesini engellemekle yükümlüdür. Eğer

girmişlerse, terk etmeleri için onları uyarmakla görevlidir.

92

Yasal Gerekler

İşçi Sağlığı ve Güvenliği Tüzüğü

Kapalı alanlarda yapılacak çalışmalarda temiz hava verilecektir. (mad:513)

Kapalı alanlarda ve oksijenin eksik olduğu yerlerde filtreli maske kullanılmayacaktır. (mad:533)

Kapalı alanlarda ısı ve kaynak işleri yapılmadan önce iyice havalandırılacak ve oksijen verilmeyecektir. (mad:520)

93

Yasal Gerekler

İşyeri Bina Ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık Ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik (Mad: 6)

Kapalı işyerlerinde çalışma şekline ve çalışanların yaptıkları işe göre, ihtiyaç duyacakları yeterli temiz hava bulunması sağlanacaktır.

Cebri havalandırma sistemi kullanıldığında sistemin her zaman çalışır durumda olması sağlanacaktır.

Havalandırma sisteminin çalışmaması, çalışanların sağlığı yönünden tehlikeli ise arızayı bildiren uyarı sistemi bulunacaktır.

3.5.201694

İşyeri Bina Ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık Ve Güvenlik Önlemlerine

İlişkin Yönetmelik (Mad: 6)

Suni havalandırma sistemlerinde hava akımı, çalışanları rahatsız etmeyecek şekilde olacaktır.

Çalışma ortamı havasını kirleterek çalışanların sağlığına zarar verebilecek artık ve pislikler derhal dışarı atılacaktır.

Patlayıcı Ortamlarla İlgili Olarak

Mevzuatta Yer alan Çeşitli Önlemler

Kuyu veya diğer yer altı tesislerinde yapılacakbakım ve onarım işlerinde zararlı, zehirleyici,boğucu veya parlayıcı gaz veya sıvıların tehlikeli birşekilde birikebileceği göz önünde bulundurularakgerekli ve yeterli güvenlik önlemleri alınacaktır. Bugibi yerlerde, tecrübeli ve usta işçiler çalıştırılacak,bunlara uygun kişisel korunma donanımıverilecek ve tecrübeli bir veya birden fazlagözlemci görevlendirilecektir.

Patlayıcı Ortamlarla İlgili OlarakMevzuatta Yer alan Çeşitli Önlemler

Tehlikeli gaz, buhar veya sislerin meydanagelebileceği tank veya depolar içindeyapılacak bakım ve onarım işlerinde, işçileremaskeler, solunum cihazları ile emniyetkemerleri gibi uygun kişisel korunmadonanımı verilecek ve iş süresince tank veyadepo ağzında bir gözlemcibulundurulacaktır.

Patlayıcı Ortamlarla İlgili OlarakMevzuatta Yer alan Çeşitli

Önlemler

Onarılacak depo veya tanklar, başka depo veyatanklarla bağlantılı olduğunda, bağlantı borularınınvanaları güvenli bir şekilde kapatılacak veya buborular sökülerek bağlantı ağızları, kör tapa veyakapaklarla kapatılacaktır.

Gömlekli veya çift cidarlı veya kapalı kaplarda ısıveya kaynak işleri yapılmadan önce bunlar iyicehavalandırılacak ve kaynak işlerinin yapıldığı sürecehiçbir şekilde oksijen verilmeyecektir.



Kuyu ve lağım çukurları gibi derin yerlerdeçalıştırılacak işçilere güvenlik kemeri ve sinyalipleri gibi uygun koruyucu donanım verilecektir.Gerekli durumlarda, bu gibi çalışma yerlerinetemiz hava sağlanacaktır.

Ortamda oksijenin olmama ihtimali yüksekolduğu için temiz hava beslemeli maskelerkullanılmalıdır. Bu maskelere temiz hava sağlanmaişlemi dalgıçlarda olduğu gibi tüple veya temizhava pompasından(hava geçiş ayarı bulunan)sağlanmalıdır.



Pis su, gaz ve dumanların bulunduğu depolara, kapalı

devre solunum maskeleri kullanılmıyorsa, işçiler, ancak

iyice havalandırılıp temizlendiğine emin olunduktan sonra

sokulurlar. Buraların havası, işçinin çalıştığı süre boyunca

denetim altında bulundurulur.

Parlayıcı ve tehlikeli sıvıların depolanmasıyla ilgili olarak

oluşabilecek gaz, buhar ve dumanların bulunduğu

çukurlara inmek zorunluluğunda olan işçilere uygun kişisel

korunma donanımları verilecek, merdivenlerden birer

birer inilecek ve merdivenler üzerinde bir kişiden fazla

kimse bulunmayacaktır.

Sonuç Olarak Yapılması

Gerekenler

Kapalı mekanlarda kirli hava, tehlikeli gaz ve buhar

bulunabileceğinden önceden ölçüm yapılmalıdır.

Bu gibi yerlere ancak ve ancak çok iyi eğitilmiş, gerekli ve uygun

koruyucuyu takıp, giyen kişiler tarafından girilmelidir.

Ancak, daha önce risk tespiti ve değerlendirilmesi yapılmalıdır.

Bir kapalı hacim veya mekana girebilmek için “yazılı” İŞ İZNİalınması gerekir.

Böyle bir yere girmeyi İş Güvenliği Uzmanı ile birlikte

planlanması yapılmalıdır.

3.5.2016101

ÇaliŞmalarda İŞ saĞliĞi ve gÜvenlİĞİ · renksiz kokusuz gazdır.maden...

Documents