aktvendim per papranueshmeri -...

11
REPlJBLIKA E KosovEs - PEIIYK Ilflv\ KOCOEO - IU:PUBLIC OF KOSOVO GJYKATA KUSHTETUESE YCTABHM CYtJ: CONSTITUTIONAL COURT Prishtine, me 5 dhjetor 2016 Nr. ref.:RK1011/16 AKTVENDIM PER PAPRANUESHMERI ne rastin nr. KI07/15 Parashtrues Shetki Zogiani Vleresim i kushtetutshmerise se Aktvendimit te Gjykates se Apelit te Kosoves, PAKR. nr. 499/2013, te 6 janarit 2014 GJYKATAKUSHTETUESE E REPUBLlKES SE KOSOVES e perbere nga: Arta Rama-Hajrizi, kryetare Ivan Cukalovic, zevendeskryetar Altay Suroy, gjyqtar Almiro Rodrigues, gjyqtar Snezhana Botusharova, gjyqtare Bekim Sejdiu, gjyqtar Selvete Gerxhaliu-Krasniqi, gjyqtare dhe Gresa Caka-Nimani, gjyqtare Parashtruesiikerkeses 1. Kerkesa eshte dorezuar nga z. Shefki Zogiani (ne tekstin e metejme: parashtruesi i kerkeses), i perfaqesuar nga z. Visar Vehapi, avokat i angazhuar nga Qendra Kosovare per te Mbijetuarit e Tortures.

Upload: others

Post on 12-Oct-2019

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

REPlJBLIKA E KosovEs - PEIIYK Ilflv\ KOCOEO - IU:PUBLIC OF KOSOVO

GJYKATA KUSHTETUESEYCTABHM CYtJ:

CONSTITUTIONAL COURT

Prishtine, me 5 dhjetor 2016Nr. ref.:RK1011/16

AKTVENDIM PER PAPRANUESHMERI

ne

rastin nr. KI07/15

Parashtrues

Shetki Zogiani

Vleresim i kushtetutshmerise seAktvendimit te Gjykates se Apelit te Kosoves, PAKR. nr. 499/2013, te 6

janarit 2014

GJYKATAKUSHTETUESEE REPUBLlKES SE KOSOVES

e perbere nga:

Arta Rama-Hajrizi, kryetareIvan Cukalovic, zevendeskryetarAltay Suroy, gjyqtarAlmiro Rodrigues, gjyqtarSnezhana Botusharova, gjyqtareBekim Sejdiu, gjyqtarSelvete Gerxhaliu-Krasniqi, gjyqtare dheGresa Caka-Nimani, gjyqtare

Parashtruesiikerkeses

1. Kerkesa eshte dorezuar nga z. Shefki Zogiani (ne tekstin e metejme:parashtruesi i kerkeses), i perfaqesuar nga z. Visar Vehapi, avokat i angazhuarnga Qendra Kosovare per te Mbijetuarit e Tortures.

Vendirni i kontestuar

2. Parashtruesi i kerkeses konteston Aktvendimin e Gjykates se Apelit te Kosoves,PAKR. nr. 499/2013, te 6 janarit 2014, ne lidhje me Aktgjykimin e Gjykates seQarkut ne Prishtine, P. nr. 134/2008, te 2 prillit 2009, Aktvendimin e GjykatesSupreme, Ap. nr. 359/2009, te 16 qershorit 2010, Aktgjykimin e GjykatesThemelore ne Prishtine, P. nr. 208/10, te 12 korrikut 2013.

3. Vendimi i Gjykates se Apelit i eshte dorezuar parashtruesit te kerkeses me 27janar 2014.

Objekti i ~esh1jes

4. Objekt i c;eshtjes eshte vleresimi i kushtetutshmerise se vendimeve tekontestuara, me pretendimin se eshte cenuar neni 5.3 [E Drejta per Liri dheSiguri] i Konventes Evropiane per te Drejtat e Njeriut (ne tekstin e metejme:Konventa) dhe e drejta per vendim gjyqesor brenda nje afati te arsyeshem nganeni 31 [E Drejta per Gjykim te Drejte dhe te Paanshem] i Kushtetutes seRepublikes se Kosoves (ne tekstin e metejme: Kushtetuta), ne lidhje me nenin6 [E drejta per nje proces te rregullt] te Konventes.

Baza juridike

5· Kerkesa bazohet ne nenin 113.7 te Kushtetutes, ne nemn 47 te Ligjit perGjykaten Kushtetuese te Republikes se Kosoves, nr. 03/L-121 (ne tekstin emetejme: Ligji), dhe ne rregullin 29 te Rregullores se punes te GjykatesKushtetuese te Republikes se Kosoves (ne tekstin e metejme: Rregullorja epunes).

Procedura ne Gjykaten Kushtetuese

6. Me 21 janar 2015, parashtruesi e dorezoi kerkesen ne Gjykaten Kushtetuese teRepublikes se Kosoves (ne tekstin e metejme: Gjykata).

7. Me 9 shkurt 2015, Kryetari i Gjykates caktoi gjyqtaren Arta Rama-Hajrizigjyqtare raportuese dhe Kolegjin shqyrtues, te perbere nga gjyqtaret: AltaySuroy (kryesues), Snezhana Botusharova dhe Kadri Kryeziu (gjyqtare).

8. Me 28 prill 2015, parashtruesi u njoftua per regjistrimin e kerkeses.

9. Me 26 qershor 2015, perfundoi mandati i gjyqtareve Enver Hasani dhe KadriKryeziu. Me 1 korrik 2015, gjyqtari Altay Suroy u caktua gj~qtar raportues nevend te gjyqtares Acta Rama-Hajrizi, ndersa gjyqtari Ivan Cukalovic u caktuaanetar i Kolegjit shqyrtues ne vend te gjyqtarit Kadri Kryeziu.

10. Me 18 janar 2016, nga nje kopje e kerkeses iu dergua Gjykates Themelore nePrishtine, Gjykates se Apelit te Kosoves dhe Gjykates Supreme te Kosoves.

11. Me 15 shkurt 2016, Gjykata kerkoi nga parashtruesi i kerkeses dhe GjykataThemelore ne Prishtine, qe te dorezojne deshmi per daten e pranimit tevendi mit te Gjykates se Apelit te Kosoves.

2

12. Me 1 mars 2016, Gjykata Themelore ne Prishtine dorezoi deshmine (kopjen efletektheses), per daten e pranimit te vendimit te Gjykates se Apelit te Kosovesnga parashtruesi i kerkeses.

13. Me 14 mars 2016, parashtruesi i kerkeses njoftoi Gjykaten se me 6 prill 2016,ishte parapare mbajtja e seances gjyqesore ne Gjykaten Themelore nePrishtine.

14. Me 17 mars 2016, Gjykata kerkoi nga Gjykata Themelore ne Prishtineinformata per gjendjen e rastit te parashtruesit, perkatesisht nese eshtembajtur seance gjyqesore.

15. Me 21 mars 2016, Gjykata Themelore ne Prishtine, njoftoi Gjykaten se rasti iparashtruesit eshte ne zhvillim e siper, dhe se seanca e radhes eshte paraparete mbahet me 6 prill 2016.

16. Me 13 shtator 2016, Kolegji shqyrtues shqyrtoi raportin e gjyqtarit raportuesdhe njezeri i rekomandoi Gjykates papranueshmerine e kerkeses.

Permbledhja e fakteve

17. Me 14 shkurt 2008, Prokuroria Publike e Qarkut ne Prishtine kishte ngrituraktakuze kunder parashtruesit te kerkeses, duke e ngarkuar me kryerjen evepres penale vrasje e rende ne shtytje, te sanksionuar me ligjin penal teKosoves ne fuqi ne ate kohe.

18. Me 2 prill 2009, Gjykata e Qarkut ne Prishtine (Aktgjykimin P. nr. 134/2008),shpalli parashtruesin e kerkeses fajtor per kryerjen e vepres pen ale vrasje erende, nen akuzen se nga "hakmarrja e paskrupull" kishte nxitur nipin e tij K.z. qe ta privoje nga jeta palen e trete B. o. Parashtruesi u denua me burgimafatgjate prej 10 (dhjete) vjetesh bazuar ne nenet 147.9 dhe 24 te Kodit penal teKosoves, duke ia llogaritur kohen e kaluar ne paraburgim prej 5 shkurtit 2008e tutje.

19. Parashtruesi parashtroi ankese ne Gjykaten Supreme te Kosoves per shkak teshkeljes esenciale te dispozitave te procedures penale, vertetimit te gabuar dhejo te plote te gjendjes faktike, shkeljes se Ligjit penal dhe vendimit per denim.

20. Me 16 qershor 2010, Gjykata Supreme (Aktvendimin, Ap. nr. 359/2009)aprovoi ankesen e parashtruesit te kerkeses duke e anuluar Aktgjykimin eGjykates se Qarkut, e ktheu <;eshtjen ne rigjykim dhe vendosi per vazhdim teparaburgimit te parashtruesit te kerkeses.

21. Me 27 tetor 2011, parashtruesi i kerkeses i ishte drejtuar Gjykates se Qarkut nePrishtine, me kerkese per pershpejtimin e procedures penale dhe pertejzgjatjen e paraburgimit te tij ne Qendren e Paraburgimit ne Lipjan.Parashtruesi po ashtu ishte ankuar se procesi gjyqesor ne Gjykaten e Qarkutende nuk kishte filluar dhe zvarritej per arsye te ndryshme per me shume senje vit qe kur Gjykata Supreme e kishte kthyer <;eshtjen ne rigjykim.

3

22. Parashtruesi i kerkeses, pO ashtu, ne dy raste kishte kerkuar qe rasti i tij tekaloje ne kompetence te gjyqtareve te EULEX-it, me <;'rast, nder te tjera, aiishte ankuar edhe per perberjen e trupit gjykues ne Gjykaten e Qarkut nePrishtine. EULEX-i kishte refuzuar kerkesen e parashtruesit qe rasti i tij tekalohet ne kompetencen e tyre, mirepo kishin shprehur shqetesimin e tyre perperberjen e trupit gjykues ne Gjykaten e Qarkut ne Prishtine.

23. Gjate vitit 2012, parashtruesi i kerkeses i kishte adresuar disa kerkesa teKryetari i Gjykates se Qarkut ne Prishtine me qellim te nderrimit te trupitgjykues. Kerkesa e parashtruesit ishte miratuar dhe trupi i ri gjykues kishtefilluar procesin gjyqesor me 12 korrik 2013.

24. Me 1janar 2013, hyri ne fuqi Ligji per gjykatat, nr. 03/L-199. Neni 15. 1 i Ligjitper gjykatat parasheh: "Departamenti per Krime te Renda i GjykatesThemelore igjykon veprat penale te parapara me Kodin penal te Kosoves".

25. Me 12 korrik 2013, Gjykata Themelore ne Prishtine, me Aktgjykimin P. nr.208/tO, shpalli parashtruesin e kerkeses fajtor per shkak te kryerjes se veprespenale vrasje e rende ne shtytje, nga neni 147.9 ne lidhje me nenin 24 te KoditPenal te Kosoves. Parashtruesi u denua me burgim afatgjate ne kohezgjatje prej10 (dhjete) vjetesh, duke iu llogaritur edhe koha e kaluar ne paraburgim nga 5shkurti 2008.

26. Me 25 gusht 2013, parashtruesi i kerkeses parashtroi ankese ne Gjykaten eApelit te Kosoves per shkak te shkeljes esenciale te dispozitave te procedurespenale, vertetimit te gabuar dhe jo te plote te gjendjes faktike, shkeljes te Ligjitpenal dhe vendimit per denim.

27. Me 26 nentor 2013, parashtruesi i kerkeses ishte njoftuar se GjykataThemelore, sipas ankeses se parashtruesit, ende nuk e kishte proceduar lendene tij ne Gjykaten e Apelit te Kosoves.

28. Me 29 nentor 2013, parashtruesi i kerkeses iu drejtua Gjykates Themeloreduke kerkuar: (i) qe Gjykata Themelore, sipas ankeses se parashtruesit, t'iaprocedoje lenden Gjykates se Apelit, (ii) te pershpejtohet dhe finalizohet rasti itij dhe se (iii) ai gjendet ne paraburgim prej 6 (gjashte) vjetesh pertej <;doperiudhe te arsyeshme kohore. Parashtruesi shprehimisht u ankua se mbajtja etij ne paraburgim dhe zvarritja e procedures penale cenon te drejten e tij pergjykim te drejte brenda nje kohe te arsyeshme dhe eshte ne kundershtim meKushtetuten, ligjet ne fuqi dhe konventat nderkombetare te zbatueshme neKosove.

29. Me 6 janar 2014, Gjykata e Apelit e Kosoves (Aktvendimi PAKR. nr. 499/2013)anuloi Aktgjykimin e Gjykates Themelore dhe <;eshtjen e ktheu per rigjykimdhe rivendosje, si dhe urdheroi nderprerjen e paraburgimit te par ash trues it tekerkeses.

30. Perkitazi me kundertheniet e Aktgjykimit te Gjykates Themelore, pjesarelevante e Aktvendimit te Gjykates se Apelit percakton:

4

"Ne nje pjese thuhet se ai ka kerkuar lIogari nga BO, gje qe eshte krejtnormale ne rrethanat e krijuara, nderkaq ne vijim flet per ndikim mevetedije dhe permanente ndaj te akuzuarit K. Dispozitivi eshte nekundershtim edhe me arsyetimin dhe permbajtjen e shkresave te lendes.Per derisa ne dispozitiv thuhet se She.fkiu (parashtruesi i kerkeses) "mevetedije dhe ne menyre permanente ka ndikuar te i akuzuari K" neshkresat e lendes, ne deshmite e deshmitareve dhe ne asnje vend tjeter nukmund te gjendet nje konstatim i tille dhe kjo eben aktgjykimin te paqartedhe kontradiktor dhe se kjo paraqet shkelje esenciale te dispozitave teprocedures penale nga neni 384 par. 1 pika 12 lidhur me nenin 370 teKPP".

31. Perkitazi me mosperfilljen e rekomandimeve te Gjykates Supreme nga GjykataThemelore, pjesa relevante e Aktvendimit te Gjykates se Apelit percakton:

"Gjykata e shkalles se pare, me rastin e anulimit te Aktgjykimit P. nr.134/2008 te dates 02.04.2009 nga ana e Gjykates Supreme te Kosoves, meAktvendimin Ap. nr. 359/2009 date 16.06.2010, nuk ka perfillurrekomandimet e kesaj gjykate, duke mos dhene perseri arsye per faktetvendimtare ne baze te se ciles vertetohet dashja e te akuzuarit She.fki(parashtruesi) per te kryer vepren penale. Po ashtu, edhe kjo gjykatekonsideron se arsyet e dhena, perkitazi me te akuzuarin She.fki dhekontributi i tij qe te ndikoj ne te akuzuarin K, qe te kryej vepren penalejane plotesisht te paqarta".

32. Perkitazi me mbajtjen ne paraburgim te parashtruesit te kerkeses, Gjykata eApelit konstatoi:

"Sa i perket paraburgimit, kolegji penal i kesaj gjykate duke vepruarkonform nenit 402 par. 4 te KPP, vendosi qe te akuzuarit She.fkiZogiani, t'inderprese paraburgimin, pasi qe konsideron se nuk ekzistojne kushtet dherrethanat per te cilen edhe eshte caktuar i njejti".

33. Me 21 mars 2016, Gjykata Themelore ne Prishtine dorezoi informata shtese neGjykate perkitazi me gjendjen e rastit te parashtruesit, duke theksuar:

"Lenda, PKR nr. 31/14, eshte kthyer ne rigjykim-rivendosje, sipasAktvendimit te Gjykates se Apelit te Kosoves, lidhur me kete lende me dt.03.03.2016 eshte mbajtur nje seance e shqyrtimit gjyqesor, ndersa seancae radhes eshte caktuar me dt. 06.04.2016. Deri me tani nuk eshte marrekurrfare vendimi qeju pretendoni t'ua dorezojme, sepse <;eshtja-proceduraeshte ne zhvillim e siper".

Pretendimet e parashtruesit te kerkeses

34. Perkitazi me zvarritjen e procedures penale, parashtruesi i kerkeses pretendon:"Sipas nenit 285 paragrafi 2, te Kodit te Procedures Penale te Kosoves,shqyrtimi gjyqesor filIon brenda 1 (nje) muaji [...] nga urdhri i leshuar nganeni 254 paragrafi 5 i ketij kodi. Dispozitat e shqyrtimit gjyqesor vlejnemutatis mutandis edhe per rigjykimin. Ne <;eshtjenpenale ne fjale, rigjykiminuk ka filluar as pas nje viti pasi qe lenda eshte kthyer ne rigjykim.

5

Parashtruesi nuk mund t'i sJidoje vonesat dhe zvarritjen e procedures permesndonje mjeti juridik e si pasoje e zvarritjes se procedures parashtruesikuJizohet ne mundesine e sJidimit te ligjshmerise dhe kushtetutshmerise separaburgimit ndaj tij per 6 (gjashte) vite".

35. Perkitazi me kunderligjshmerine e paraburgimit, parashtruesi i kerkesespretendon: "Per sa i perket faktit qe formalisht procedura penale eshte nezhvillim perkunder qe ende nuk ka Jilluar rigjykimi, ajo nuk perben pengeseqe Gjykata Kushtetuese te vleresoj kohezgjatjen e paraburgimit dhe zvarritjene procedures penale pertej afateve ligjore ne kuptimin e shkeljes sedispozitave kushtetuese per nje gjykim te drejte ne kohe te arsyeshme".

36. Perkitazi me shkeljen e nenit 5.3 te Konventes, parashtruesi thekson: "GjykataEvropiane per te drejtat e Njeriut ka vendosur se "'edhe nese bazat relevantedhe te mjaftueshme "vazhdojne te arsyetojne privimin nga liria gjate tereperiudhes paragjyqesore, neni 5 (3) i KEDNj mundet prapeseprape te cenohetnese privimi nga liria i te pandehurit prolongohet pertej "kohes se arsyeshme"pasi qe procedura nuk eshte zhvilluar me ekspedivitetin e kerkuar "(shihTomasi vs Franca, GjEDNj 27 gusht 1992,99 dhe 102). Ne praktiken e GjEDNjeshte domethenes rasti W.vs Zvicres, GjEDNj, 26 janar 1993, 42, ne te cilinGjykata gjeti se "kohezgjatja e privimit te lirise ne fazen paraprake varetsubstancialisht nga kompleksiteti i jashtezakonshem i rastit dhe sjellja epandehurit".

37. Perkitazi me shterimin e mjeteve juridike, parashtruesi i kerkeses pretendon:"Parashtruesi ka bere gjithc;kaqe ne menyre te arsyeshme mund te pritej prejtij per te shteruar mjetet e ankimit ne procedure te rregullt duke kerkuar nevazhdimesi pershpejtimin e procedures dhe caktimin e rigjykimit ndaj tij nemenyre qe te evitohen zvarritjet. Gjykatat e rregullta nuk kane ofruarinformacione te duhura lidhur me zvarritjet apo ndonje justiJikim tekenaqshem aq sa shpien ne perfun dim te C;dokerkese ne procedure te rregulltpenale do te ishte e kote dhejo eJikase".

38. Parashtruesi kerkon nga Gjykata qe "te vleresoje ligjshmerine dhekushtetutshmerine e mases se paraburgimit dhe zvarritjen e procedurespenale ne kuptimin e gjykimit te drejte brenda nje afati te arsyeshem qegarantohet me Kushtetute te cilen edhe pse parimisht edhe gjykatat erregullta duhet dhe jane te obliguara ta bejne kane deshtuar ne kete c;eshtjepenale. Pa dashur qe te prejudikohet epilogu kur c;eshtja eshte ende ne pritjete rigjykimit, megjithate, parashtruesi per derisa eshte denuar me 10 viteburgim ne dy gjykimet e para, ai ka qendruar ne paraburgim per gjashte (6)vite".

Pranueshmeria e kerkeses

39. Gjykata se pari shqyrton nese kerkesa i ka plotesuar kriteret per pranueshmeri,te percaktuara me Kushtetute dhe te specifikuara me tej ne Ligj dhe neRregullore te punes.

40. Ne kete drejtim, Gjykata i referohet nenit 113.7 te Kushtetutes, qe percakton:

6

"Individet jane te autorizuar te ngrene shkeljet nga autoritetet publike tete drejtave dhe lirive te tyre individuale, te garantuara me Kushtetute,mirepo vetem pasi te kene shteruar te gjitha mjetet juridike te percaktuarame ligj".

41. Gjykata i referohet neneve 47 dhe 49 te Ligjit, qe parashohin:

Neni 47Kerkesa individuale

"1. (:do individ ka te drejte te kerkoje nga Gjykata Kushtetuese mbrojtjejuridike ne rast se pretendon se te drejtat dhe lirite e tija individuale tegarantuara me Kushtetute jane shkelur nga ndonje autoritet publik.

2. Individi mund ta ngrite kerkesen nefjale vetem pasi qe te kete shteruarte gjitha mjetetjuridike te percaktuara me ligj".

Neni 49Afatet

"Kerkesa parashtrohet brenda afatit prej 4 (kater) muajve. Afati fillon teece qe nga dita kur parashtruesit i eshte dorezuar vendimi gjyqesor. Ne tegjitha rastet e tjera, afati fillon te ece ne diten kur vendimi ose akti eshteshpallur publikisht".

42. Gjykata, me tej, merr parasysh rregullin 36 (1) b) dhe c) te Rregullores sepunes, i cili parasheh:

"Rregulli 36Kriteret e pranueshmerise

Gjykata mund ta shqyrtoje nje kerkese nese:

(...)

(b)jane shteruar te gjitha mjetet juridike efektive te percaktuara meLigj kunder vendimit ose kunder aktgjykimit te kundershtuar;

(c) kerkesa parashtrohet brenda kater muajsh nga dita e dorezimit temjetit tefunditjuridik efektiv teparashtruesi".

43. Gjykata po ashtu i referohet nenit 53 [Interpretimi i Dispozitave per te Drejtate Njeriut] te Kushtetutes, i cili percakton:

"Te drejtat e njeriut dhe lirite themelore te garantuara me kete Kushtetute,interpretohen ne harmoni me vendimet gjyqesore te Gjykates Evropianeper te Drejtat e Njeriut".

44. Gjykata perserit se parashtruesi i kerkeses ngre dy pretendime thelbesore: (i)pretendimi per shkelje te nenit 5.3 te Konventes, per shkak te mbajtjes neparaburgim ne kohezgjatje prej 6 (gjashte) vjetesh pa vendim perfundimtar

7

perkitazi me fajesine apo pafajesine e tij dhe (ii) pretendimi per shkelje teparagrafit 1, te nenit 6 te Konventes, per zvarritje te procedures penale nekohezgjatje prej 8 (tete) vjetesh qe ende vazhdon pa vendim perfundimtar perfajesine apo pafajesine e tij.

45· Gjykata vlereson se neni 5.3 i Konventes dhe neni 31 i Kushtetutes ne lidhje menenin 6.1 te Konventes ofrojne garanci te ndryshme procedurale ne faza tendryshme te zhvillimit te procedures penale, prandaj te dyja pretendimet do tetrajtohen ne menyre te mevetesishme.

Perkitazi me pretendimin per shkelje te nenit 5.3 te Konventes

46. Ne menyre qe pretendimi per shkelje te nenit 5.3 te shqyrtohet ne themelesi, separi duhet konstatuar nese pretendimi i tille eshte ngritur brenda afatit ligjor 4(kater) mujor, si~ parashihet me nenin 49 te Ligjit dhe specifikohet me tej merregullin 36 (1) (c) te Rregullores se punes.

47· Gjykata veren se afati ligjor 4 (kater) mujor fillon te ece vetem nga momenti iperfundimit te periudhes se fundit te paraburgimit (Shih, per shembull, rastinSolmaz kunder Turqise, GJEDNJ, aplikacioni nr. 27561/02, Aktgjykimi i 16prillit 2007, paragrafi 36).

48. Ne kete drejtim, Gjykata veren se Gjykata e Apelit e liroi parashtruesin ekerkeses nga paraburgimi me 6 janar 2014, kurse vendimi per lirim ngaparaburgimi atij iu dorezua me 27 janar 2014, ~ka per Gjykaten perbenperfundim te periudhes se fundit te paraburgimit.

49· Gjykata, po ashtu, veren se kerkesa, per sa i perket pretendimit per shkelje tenenit 5. 3 te Konventes, u dorezua me 21 janar 2015, ~ka nenkupton se eshtedorezuar 8 (tete) muaj pas skadimit te afatit ligjor prej 4 (kater) muajsh teparapare me nenin 49 te Ligjit dhe te specifikuar me tej me rregullin 36 (1) c)te Rregullores se punes.

50. Rrjedhimisht, Gjykata konsideron se eshte e pamundur ta shqyrtojepretendimin per shkelje te nenit 5.3 te Konventes, per shkak se eshte ipaafatshem, perkatesisht nuk eshte ngritur ne pajtim me nenin 49 te Ligjit dherregullin 36 (1) c) te Rregullores se punes. (Shih rastin Idalou kunder Rusise,[DHM], aplikacioni nr. 5826/03, Aktgjykimi i 22 majit 2012, paragrafi 116).

51. Gjykata rikujton se qellimi i afatit ligjor prej 4 (kater) muajve, sipas nenit 49 teLigjit dhe rregullit 36 (1) c) te Rregullores se punes, eshte qe te promovojesiguri ligjore duke siguruar, se rastet qe kane te bejne me ~eshtje teKushtetutes te trajtohen brenda nje periudhe te arsyeshme, dhe se vendimet emeparshme nuk jane vazhdimisht te hapura per t'u kontestuar (Shih rastinO'Loughlin dhe te tjere kunder Mbreterise se Bashkuar, Nr. 23274/04,GJEDNJ, Aktvendimi i 25 gushtit 2005, dhe mutatis mutandis, shih rastin nr.KI140/13, parashtrues Ramadan Cakiqi, Aktvendimi per papranueshmeri, i 3marsit 2014).

52. Per me teper, Gjykata veren se eshte detyre e parashtruesve te kerkeses apoperfaqesuesve te tyre qe te veprojne me 'kujdes te neuojshem' (due diligence)

8

per t'u siguruar se kerkesat e tyre per mbrojtje te te drejtave dhe lirivethemelore jane dorezuar brenda afatit ligjor prej 4 (kater) muajsh, te parapareme nenin 49 te Ligjit dhe te specifikuar me tej me rregullin 36 (1) c) teRregullores se punes. (Shih rastin Mocanu dhe te tjeret kunder Rumanise,[DHM], aplikacioni nr. 10865/09, 45886/07 dhe 32431/08, Aktgjykimi i 17shtatorit 2014, paragrafet 263-267).

Nese ka pasur shkelje te nenit 31 te Kushtetutes ne lidhje me nenin6. 1 te Konventes per gjykim te drejte dhe te paanshem brenda njeafao te arsyeshem kohor

53· Per te konstatuar nese kohezgjatja e procedures penale ka qene e arsyeshme,Gjykata duhet te merr parasysh faktoret sic; jane nderlikueshmeria e rastit,sjellja e parashtruesit te kerkeses si dhe sjellja e autoriteteve relevanteadministrative e gjyqesore. (Shih rastin Konig kunder Gjermanise, GJEDNJ,aplikacioni nr. 6232/73, Aktgjykimi i 28 qershorit 1978, paragrafi 99).

54· Nderlikueshmeria e rastit mund te rrjedh, per shembull, nga numri i padive,numri i paleve te perfshira ne procedure, sic; jane te pandehurit dhedeshmitaret apo dhe permasa nderkombetare e rastit (Shih rastin Neumeisterkunder Austrise, GJEDNJ, aplikacioni nr. 1936/63, Aktgjykimi i 27 qershorit1968, paragrafi 20).

55· Neni 31 i Kushtetutes dhe neni 6. 1 i Konventes nuk i obligojne parashtruesit ekerkesave qe aktivisht te bashkepunojne me autoritetet gjyqesore. Ata, poashtu, nuk mund te fajesohen per shkak te shfrytezimit te plote te mjetevejuridike te vena ne dispozicion nga ligji ne fuqi. Megjithate, sjellja e tyre,perben nje fakt objektiv qe nuk mund t'iu atribuohet autoriteteve publike dheqe duhet marre parasysh ne konstatimin nese procedurat vazhduan me gjate sesa afati i arsyeshem i percaktuar me nenin 6.1 te Konventes (Shih rastin Ecklekunder Gjermanise, GJEDNJ, aplikacioni nr. 8130/78, Aktgjykimi i 15korrikut1982, paragrafi 82).

56. Neni 31 i Kushtetutes dhe neni 6. 1 i Konventes obligojne autoritetetkompetente qe ta organizojne sistemin gjyqesor ne ate menyre qe gjykatat t'ipermbushin te gjitha kriteret e percaktuara ne nenin ne fjale (Shih rastinAbdoella kunder Holandes, GJEDNJ, aplikacioni nr. 12728/87, Aktgjykimi i 25nentorit 1992, paragrafi 24).

57· Edhe pse rastet mund te jene komplekse, Gjykata, megjithate, mund t'ikonsideroje si te "arsyeshme" periudhat e gjata te mungeses se aktivitetitgjyqesor. (Shih rastinAdiletta kunder Italise, aplikacioni nr. 20/1990/211/271-273, GJEDNJ, Aktgjykim i 24janarit 1991,paragrafi 17).

58. Ne te vertete, Gjykata konsideron se te gjitha instancat e gjykatave te rregulltaishin aktive, edhe pse ishin mbajtur disa shqyrtime gjate nje periudhe te gjatene te gjitha instancat.

59· Megjithate, Gjykata potencon, se edhe pse gjykatat e rregullta nuk kaneqendruar pasive, eshte obligim i tyre kushtetues dhe ligjor, qe sidomos c;eshtjetpen ale t'i finalizojne brenda nje afati te arsyeshem. Ne menyre qe te mos

9

shkaktojne huti dhe pasiguri, gjykatat e rregullta nuk mund te lejojne qe rastite transferohet pafundesisht prej nje instance gjyqesore te tjetra. Perndryshe,besimi i publikut ndaj tere renditjuridik do te minohej.

60. Per me teper, Gjykata veren se procedura eshte akoma ne zhvillim e siper dhese nuk ka vendim perfundimtar kushtetutshmeria e te cilit do te kontestohej.Prandaj, Gjykata konsideron se kerkesa eshte e parakohshme.

61. Ne kete drejtim, Gjykata deshiron te theksoje se arsyetimi per shterimin emjeteve juridike eshte qe t'ua ofroje autoriteteve ne fjale, duke perfshiregjykatat, mundesine per ta parandaluar ose per ta korrigjuar shkeljen esupozuar te Kushtetutes. Rregulli bazohet ne supozimin se rendi ligjor iKosoves do te siguroje mjet efikas juridik per mbrojtje nga shkelja e te drejtavekushtetuese. (Shih, mutatis mutandis, GJEDNJ, Selmouni kunder Frances, nr.25803/94, vendimi i 28 korrikut 1999). Megjithate, nuk eshte e nevojshme qete drejtat kushtetuese te ceken ne menyre eksplicite ne proceduren ne fja1e.Perderisa <;eshtja ishte ngritur ne menyre implicite ose ne substance, eshteplotesuar rregulli i shterimit te mjeteve juridike (Shih, mutatis mutandis,GJEDNJ, Azinas kunder Qipros, Nr. 56679/00, vendim i 28 prillit 2004).

62. Rrjedhimisht, parashtruesi i kerkeses ende nuk i ka shteruar te gjitha mjetetjuridike dhe kerkesa e tij deklarohet e papranueshme, si<;percaktohet me nenin113·7 te Kushtetutes, parashihet me nenet 47 dhe 49 te Ligjit dhe specifikohetme tej me rregullin 36 (1) b) dhe c) te Rregullores se punes.

10

PER KETO ARSYE

Gjykata Kushtetuese e Kosoves, ne pajtim me nenin 113.7 te Kushtetutes, nenet 47dhe 49 te Ligjit dhe me rregullat 36 (1) (b) dhe (c) te Rregullores se punes, me 13shtator 2016, njezeri

VEND OS

I. TA DEKLAROJE kerkesen te papranueshme;

II. T'UA KUMTOJE kete vendim paleve;

III. TA PUBLIKOJE kete vendim ne Gazeten Zyrtare ne pajtim me nenin20-4 te Ligjit; dhe

IV. Ky vendim hyn ne fuqi menjehere.

Gjyqtariraportues tes Kushtetuese

11