AKADEMIA MEDYCZNA

W WARSZAWIE I WYDZIAŁ LEKARSKI, ODDZIAŁ STOMATOLOGII

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY

DLA STUDENTÓW

III ROKU

STUDIÓW LICENCJACKICH

KIERUNEK ZDROWIE PUBLICZNE

SPECJALNOŚĆ HIGIENA STOMATOLOGICZNA

ROK AKADEMICKI 2006/07

1

WŁADZE UCZELNI i I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO W ROKU AKADEMICKIM 2006/07

Rektor Prof. Leszek Pączek Prorektorzy - ds. Klinicznych i Inwestycji prof. Wiesław Gliński - ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą prof. Ryszarda Chazan - ds. Kadr prof. Jerzy Stelmachów - ds Dydaktyczno – Wychowawczych prof. Piotr Zaborowski Dziekan I Wydziału Lekarskiego prof. Marek Krawczyk Prodziekan I Wydziału lekarskiego ds. Oddziału Stomatologii prof. Renata Górska Prodziekan I Wydziału Lekarskiego - ds. I/II r. prof. Marek Kulus Prodziekan I Wydziału Lekarskiego - ds. III/IV r. prof. Kazimierz Wardyn Prodziekan I Wydziału Lekarskiego - ds. V/VI r. prof. Ireneusz Krasnodębski Prodziekan I Wydziału Lekarskiego - ds. Przewodów Doktorskich prof. Piotr Pruszczyk Pełnomocnik Rektora - ds. Nauczania Elektroradiologii prof. Marek Gołębiowski Pełnomocnik Dziekana - ds. Nauczania Higieny Stomatologicznej dr hab. Sylwia Słotwińska Pełnomocnik Dziekana - ds. Nauczania Technik Dentystycznych dr hab. Leopold Wagner Sekretariat Oddziału Stomatologii: - Z-ca Kierownika Dziekanatu Jadwiga Szyperek

Anna Furtak Magdalena Zawada

- czynny codziennie w godz. 10:30 – 15:00 - Tel. (022) 57 20 245 lub 57 20 213 - Fax (022) 57 20 273

2

PROTETYKA

KATEDRA PROTETYKI STOMATOLOGICZNEJ O2-006 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59, paw. XI A

Tel. 502 18 86 Kierownik: prof. dr hab. Elżbieta Mierzwińska- Nastalska

Godziny przyjęć – środa 9.00-10.00

Wymiar godzin: 60 godz. – ćwiczenia

Odpowiedzialny za dydaktykę: dr n. med. Małgorzata Niesłuchowska, lek. stom. Monika Wojda Zajęcia odbywają się w Katedrze Protetyki Stomatologicznej Ćwiczenia prowadzone są w 10 osobowych grupach studenckich w salach klinicznych Katedry Protetyki Stomatologicznej przy ul. Nowogrodzkiej 59. W trakcie ćwiczeń odbywających się równolegle z ćwiczeniami studentów stomatologii studenci higieny stomatologicznej powinni:

• Zapoznać się z budową i funkcją poszczególnych elementów narządu żucia • Zapoznać się z przedmiotowym oraz podmiotowym badaniem pacjenta • Zapoznać się ze stanowiskiem pracy lekarza wykonującego prace protetyczne • Zapoznać się ze stanowiskiem pracy higienistki stomatologicznej w gabinecie

protetycznym • Zapoznać się z materiałami i narzędziami wykorzystywanymi w gabinecie protetycznym • Czynnie uczestniczyć we wszystkich etapach klinicznych wykonawstwa stałych oraz

ruchomych uzupełnień protetycznych • Przeprowadzić instruktaż higieny jamy ustnej pacjenta protetycznego • Przeprowadzić instruktaż użytkowania i higieny protez

Forma zaliczenia programu protetyki stomatologicznej:

1. Ocena uczestnictwa w ćwiczeniach. 2. Egzamin teoretyczny, praktyczny.

Literatura obowiązująca i zalecana:

1. Protetyka stomatologiczna – E. Spiechowicz 2. Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych - Z. Jańczuk 3. Asystowanie w stomatologii, podręcznik dla asyst i higienistek stomatologicznych

- Leah Vern Barnett, wydanie polskie pod red. M. Bladowskiego

3

ORTODONCJA

ZAKŁAD ORTODONCJI O2-005 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59

Tel. 502 10 32 Kierownik: dr Barbara Siemińska – Piekarczyk

Wymiar godzin: 40 godz. – ćwiczenia CEL NAUCZANIA Celem nauczania studentów na III roku jest utrwalenie zakresu wiedzy z dziedziny ortodoncji i nabieranie doświadczenia w przygotowaniu stanowiska pracy lekarza ,w asyście podczas przyjmowania pacjentów. Stosowanie procedur dotyczących higieny jamy ustnej pacjenta ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki tej higieny u pacjentów noszących aparaty stałe jak i ruchome. Nabieranie umiejętności w przeprowadzaniu pogadanek dla pacjentów, ich opiekunów na temat profilaktyki ortodontycznej. Tematy ćwiczeń

- Uczestniczenie w trakcie badania przez lekarza pacjentów ( rodzaj wady zgryzu, przyczyna, zapoznanie się z prowadzonym leczeniem ortodontycznym – rodzaje aparatów) .

- Każdorazowe przygotowanie stanowiska pracy lekarza ortodonty i higienistki stomatologicznej przed przyjęciem kolejnego pacjenta.

- Przygotowywanie masy wyciskowej dla pobrania wycisków szczęk łuków zębowych u pacjenta.

- Czyszczenie, sterylizacja i dezynfekcja narzędzi ortodontycznych. - Instruktaż higieny jamy ustnej oraz sposobu utrzymania w czystości aparatów

ortodontycznych. - Usuwanie złogów nad i poddziąsłowych , zabiegi profilaktyczne u pacjentów

leczonych ortodontycznie ( fluoryzacja). - Przeprowadzanie pogadanek na temat profilaktyki ortodontycznej dla pacjentów, ich

opiekunów.

Forma zaliczenia przedmiotu: egzamin w VI semestrze.

4

STOMATOLOGIA WIEKU ROZWOJOWEGO

ZAKŁAD STOMATOLOGII DZIECIĘCEJ 00-246 Warszawa, ul. Miodowa 18 I piętro tel.022 502 20 31 Kierownik Zakładu: Dr n. med. Aleksander Remiszewski

Godziny przyjęć: poniedziałek i środa godz. 9 -12 Wymiar godzin: 40 godz. – ćwiczenia

Odpowiedzialny za dydaktykę: dr n. med. Maria Wacińska- Drabińska Cel nauczania przedmiotu Celem nauczania przedmiotu jest dalsze przygotowanie studentów do pracy zespołowej w gabinecie stomatologicznym, udziału w organizacji pracy, samodzielnego wykonywania zleconych przez lekarza zabiegów profilaktycznych także udział w działaniach edukacyjnych w zakresie oświaty zdrowotnej. Program nauczania odbywa się w formie ćwiczeń w czasie których student współpracuje z lekarzem lub studentem stomatologii oraz samodzielnie wykonuje zabiegi profilaktyczne. Zajęcia odbywają się w semestrze zimowym. Tematyka ćwiczeń 1. Diagnostyka: wywiad, badanie, dokumentacja 2. Opracowanie indywidualnego programu profilaktycznego oraz działań profilaktycznych przedszkolach i szkołach. 3. Zabiegi profilaktyczne 4. Przygotowywanie pacjentów do zabiegu stomatologicznego 5. Asysta podczas zabiegów stomatologicznych Regulamin dla studentów 1. Zajęcia odbywają się w Zakładzie Stomatologii Dziecięcej zgodnie z programem. 2. Zajęcia rozpoczynają się punktualnie. 3. Studenci zgłaszają się na ćwiczenia w czystych długich fartuchach, długie włosy winny być spięte. 4. Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa i kontrolowana, każde opuszczone ćwiczenie powinno być odrobione w terminie uzgodnionym z osobą prowadzącą ćwiczenia 5. Podstawą dopuszczenia do zaliczenia w formie egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń. Zalecane piśmiennictwo 1.Materiały do ćwiczeń z pedodoncji (skrypt) O.W. AM w Warszawie 1997 pod red. M.Szpringer-Nodzak 2. Stomatologia Wieku Rozwojowego , PZWL Warszawa, 2003. Red. M.Szpringer-Nodzak i M.Wochna-Sobańska

5

MEDYCYNA RODZINNA

KATEDRA I ZAKŁAD MEDYCYNY RODZINNEJ Warszawa, ul. Banacha1a, blok F, 02-097 Warszawa

Tel. 0 22 5992190, faks: 0 22 5992178 e-mail: malgorzata.otto@rektorat.amwaw.edu.pl

Kierownik Katedry: prof. dr hab. n. med. Andrzej K. Wardyn Wymiar godzin: 10 godz. – seminaria

Odpowiedzialny za dydaktykę: dr n. med. Aneta Nitsch-Osuch, lek. med. Agnieszka Topczewska-Cabanek Kierownik przyjmuje studentów w czwartki w godz. 11.00-13.00 w Katedrze i Zakładzie Medycyny Rodzinnej, ul. Banacha 1a, blok F, I piętro, tel. 5992190 Miejsce odbywania zajęć: zajęcia odbywają się w Katedrze i Zakładzie Medycyny Rodzinnej (ul. Banacha 1a, blok F, I piętro) – w sali seminaryjnej. PROGRAM NAUCZANIA Tematy seminariów

1. Wprowadzenie do medycyny rodzinnej – historia, pryncypia, realizacja założeń Narodowego Programu Zdrowia.

2. Opieka nad dzieckiem (badania profilaktyczne, szczepienia, profilaktyka krzywicy, próchnicy zębów).

3. Opieka nad pacjentem w podeszłym wieku – odrębności, oczekiwania wobec personelu medycznego.

4. Opieka nad pacjentem w terminalnej fazie choroby (zasady współpracy z hospicjami). 5. Najczęstsze jednostki chorobowe w medycynie rodzinnej. 6. Profilaktyka chorób cywilizacyjnych. 7. Ból jako istotny problem w medycynie rodzinnej. 8. Bazy danych w praktyce lekarza rodzinnego, zastosowanie internetu. 9. Problem przemocy w rodzinie. 10. Zasady komunikacji z pacjentem.

Kontrola i ocena wyników nauczania Warunkiem zaliczenia jest aktywny udział w seminariach. Literatura zalecana:

1. Latkowski B., Lukas W.(red.): Medycyna Rodzinna. PLWL 2005 2. Bożkowa K., Sito A. (red.): Opieka zdrowotna nad rodziną, PZWL 2003 3. Czasopismo: „Polska Medycyna Rodzinna” – wybrane artykuły 4. Czasopismo „Essentia Medica” – wybrane artykuły

Studenckie Koło Naukowe Opiekunem Koła jest dr n. med. Katarzyna Życińska i prof. dr hab. Andrzej Wardyn. Studenci uczestniczą w pisaniu prac naukowych w zakresie tematów podejmowanych w Katedrze, biorą udział w konferencjach naukowych krajowych i zagranicznych.

6

PATOFIZJOLOGIA

ZAKŁAD BIOFIZYKI I FIZJOLOGII CZŁOWIEKA Warszawa, ul. Chałubińskiego 5, 02-004 Warszawa

Tel. 0 22 628 78 46 Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Jacek Przybylski

Wymiar godzin: 15 godz. – seminaria

SPOSÓB ZAKOŃCZENIA PRZEDMIOTU

ZALICZENIE

KRÓTKI OPIS PROGRAMU NAUCZANIA

Język polski

1. Patofizjologia zapaleń. Ostre i przewlekłe stany zapalne. (2h) 2. Patofizjologia wstrząsu. (2h) 3. Zawał mięśnia sercowego, z uwzględnieniem zaburzeń

przewodnictwa elektrycznego i zaburzeń hemodynamicznych. (2h)

4. Niewydolność oddechowa. Patofizjologia zaburzeń wentylacji o charakterze obturacyjnym i restrykcyjnym. Zespół snu z bezdechem. (2h)

5. Pojęcie alergii. Mechanizmy powstawania nadwrażliwości immunologicznej.

6. Etiopatogeneza nowotworów. Pojęcie karcynogenezy. (2h) 7. Patofizjologia układu trawiennego. Zaburzenia motoryki

przewodu pokarmowego. Patogeneza choroby wrzodowej. (2h) 8. Zaliczenie. (1h)

English

1. Pathophysiology of the inflammatory process. Acute and chronic inflammation. (2h)

2. Pathophysiology of a shock. (2h) 3. Myocardial infarction, dysfunction of electric conduction

(arrhytmia, heart block) and hemodynamic dysfunction. (2h) 4. Respiratory insufficiency. Obturation and restriction as

pathophysiology ventilation dysfunctions. Sleep apnea syndrom. (2h)

5. Alergy. Mechanisms of the hypersensitivity. (2h) 6. Tumor etiopathogenesis. Mechanisms of the carcinogenesis. (2h) 7. Pathophysiology of the digestive system. Peristalsis failure.

Chronic peptic ulcer disease. (2h) 8. Credit

LISTA NAJWAŻNIEJSZYCH PODRĘCZNIKKÓW

„PATOFIZJOLOGIA CZŁOWIEKA W ZARYSIE” J. GUZEK „PATOFIZJOLOGIA” S. MAŚLIŃSKI, J. RYŻEWSKI „PODSTAWY PATOFIZJOLOGII CZŁOWIEKA” P. THOR

7

PATOMORFOLOGIA

KATEDRA I ZAKLAD ANATOMII PATOLOGICZNEJ Warszawa, ul. Pawińskiego 7, 02-106 Warszawa

Tel. 0 22 822 70 53 Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Aleksander Wasiutyński

Wymiar godzin: 15 godz. – seminaria Odpowiedzialny za dydaktykę: dr Barbara Górnicka, dr Bogna Ziarkiewicz- Wróblewska Forma zaliczenia: zaliczenie bez stopnia Cel nauczania Zapoznanie studentów z podstawowymi problemami diagnostyki histopatologicznej w odniesieniu do wybranych jednostek chorobowych z uwzględnieniem oceny autopsyjnej i mikroskopowej. Regulamin zajęć Obecność na wszystkich zajęciach jest obowiązkowa. W uzasadnionych przypadkach (zwolnienie lekarskie) dopuszczalna jest nieobecność na jednych zajęciach – sposób zaliczenia do uzgodnienia z prowadzącym zajęcia. Tematyka zajęć Program nauczania obejmuje wybrane zagadnienia z zakresu:

1. Patomorfologii ogólnej: wprowadzenie do przedmiotu, podstawy diagnostyki patomorfologicznej, zmiany wsteczne, zapalenia, wstrząs, zespół DIC, zmiany postępowe i nowotwory.

2. Patomorfologii szczegółowej: cukrzyca, udar mózgu, miażdżyca, zawał serca i niewydolność krążenia, patologia przewodu pokarmowego, układu oddechowego.

Literatura zalecana

1. Stefan Kruś. Anatomia patologiczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2000. 2. Alan Stevens, James Lowe. Redakcja naukowa wydania polskiego Elzbieta Korobowicz.

Patologia. Wydawnictwo Czelej, 2004.

8

DERMATOLOGIA Z WENEROLOGIĄ

KATEDRA I KLINIKA DERMATOLOGICZNA Warszawa, ul. Koszykowa 82, 02-008 Warszawa

Tel. 0 22 502 13 24 Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Maria Błaszczyk - Kostanecka

Wymiar godzin: 10 godz. – seminaria Tematy seminariów 1. Liszaj płaski. 2. Rumień wielopostaciowy. 3. Autoimmunologiczne choroby pęcherzowe. 4. Aftoza. 5. Zmiany błony śluzowej języka. 6. Stany zapalne czerwieni wargowej. 7. Choroby wirusowe. 8. Stany przedrakowe i nowotwory. 9. Glossodynia i xerostomia. 10. Kandydoza.

9

PROPEDEUTYKA CHIRURGII OGÓLNEJ

KATEDRA I KLINIKA CHIRURGII OGÓLNEJ, GASTROENTEROLOGICZNEJ I ŻYWIENIA

Warszawa, ul. Banacha1a, blok B IIIp, 02-097 Warszawa Tel. 0 22 5992257, faks: 0 22 5992057

e-mail: chirgastro@am.edu.pl Kierownik: prof. dr hab. n. med. Ireneusz W.Krasnodębski

Wymiar godzin: 10 godz. – seminaria Odpowiedzialny za dydaktykę: dr n. med. Maciej Słodkowski Kierownik przyjmuje studentów w środy godz. 9.00-10.00 w Klinice pok. 309 tel. 0225992257 Miejsce odbywania zajęć: zajęcia odbywają się w Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Żywienia ul. Banacha 1a, blok B –IIIp. – w sali seminaryjnej. PROGRAM NAUCZANIA Tematy seminariów:

1. Aseptyka i antyseptyka. Zasady pracy w bloku operacyjnym .Rany: podział i gojenie ran. Leczenie ran. Oparzenia: podział i leczenie

2. Przygotowanie chorych do operacji i opieka pooperacyjna. Najczęstsze powikłania pooperacyjne.

3. Zakażenia chirurgiczne (bakteryjne, grzybicze). Zasady stosowania antybiotyków w chirurgii..

4. Niedożywienie, jego następstwa i leczenie 5. Zapalenie otrzewnej. Zapalenie wyrostka robaczkowego. Niedrożności jelitowe 6. Kamica pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych. Rak pęcherzyka żółciowego i dróg

żółciowych. 7. Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy 8. Przewlekłe zapalenie trzustki. Rak trzustki 9. Ostre zapalenie trzustki. 10. Rak jelita grubego. Nienowotworowe choroby jelita cienkiego i grubego.

Kontrola i ocena wyników nauczania Warunkiem zaliczenia jest aktywny udział w seminariach. Literatura zalecana:

1. Wybrane zagadnienia z chirurgii dla studentów V roku. Dział Wydawnictw AM 2000, skrypt.

2. Podstawy chirurgii narządow jamy brzusznej i chirurgii urazowej tkanek miękkich. Red: I.W. Krasnodębski, Z.Wójcik . Dział Wydawnict AM 2002, skrypt

3. Podstawy chirurgii. Red:J.Szmidt. Medycyna Praktyczna 2003 4. Czasopismo: „Medycyna Praktyczna- chirurgia” – wybrane artykuły 5. Oksfordzki podręcznik chirurgii. G.R. McLatchie, PZWL 1994.

10

ŻYWIENIE CZŁOWIEKA

ZAKŁAD ŻYWIENIA CZŁOWIEKA 01-445 Warszawa, ul. Erazma Ciołka 27

tel. 836-09-72, fax 836-09-71 Kierownik: prof. dr hab. Bruno Szczygieł

Wymiar godzin: 15 godz. – wykłady Odpowiedzialny za dydaktykę: prof. dr hab. Bruno Szczygieł Tematy wykładów 1. Niedożywienie: rodzaje, częstość występowania, przyczyny, następstwa. Metody oceny stanu odżywienia. Badania przesiewowe. Choroby jamy ustnej jako przyczyna niedożywienia. 2. Podstawowa i całkowita przemiana materii. Bilans energetyczny. Bilans wodny. 3. Makroskładniki pokarmowe: białko, węglowodany, tłuszcze. Źródła. Znaczenie w żywieniu. 2. Składniki mineralne i witaminy. Gospodarka wapniowo- fosforanowa. Znaczenie w żywieniu. Fluor. Woda i inne źródła fluoru. Następstwa i objawy niedoborów. 3. Zasady racjonalnego żywienia człowieka w zależności od wieku. Żywność funkcjonalna. 4. Zasady żywienia w chorobach zębów, przyzębia i błony śluzowej jamy ustnej. 6. Choroby dietozależne: przyczyny, występowanie, zapobieganie, postępowanie dietetyczne. Zaliczenie testowe.

11

ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE W OCHRONIE ZDROWIA

ZAKŁAD ZDROWIA PUBLICZNEGO ul. Banacha 1a, blok F

02-097 Warszawa Tel.: 599-21-80 (81) Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Jerzy Szczerbań

Wymiar godzin: 15 godz. – wykłady Odpowiedzialny za dydaktykę: mgr Grażyna Dykowska Tel 0.22 599.21.84 Godziny przyjęć w sprawach studenckich oraz dyżury podane są do wiadomości zainteresowanych na tablicy ogłoszeń w Zakładzie Zdrowia Publicznego. Program nauczania CCEELL PPRRZZEEDDMMIIOOTTUU:: Celem przedmiotu jest prezentacja głównych koncepcji organizacji i zarządzania w ochronie zdrowia. Student po zakończeniu kursu powinien odróżnić pojęcie organizacji od zarządzania. rozpoznawać podmioty funkcjonujące w ochronie zdrowia, znać ich organy założycielskie, podać podstawy prawne funkcjonowania szpitala, opieki ambulatoryjnej i specjalistycznej, medycyny pracy oraz opieki uzdrowiskowej, aptek i farmacji, ratownictwa medycznego i pogotowia ratunkowego oraz opieki długoterminowej. Widzieć gdzie rejestruje się zakład opieki zdrowotnej jak sporządzić statut, kartę praw pacjenta. Znać role i znaczenie organizatora ochrony zdrowia płatnika i świadczeniodawcy. Znać podstawy prawne w tym obszarze zarówno polskie jak i UE. Podstawy organizacyjno – prawne funkcjonowania zawodów medycznych w tym zawodu higienistki stomatologicznej. Powinien znać role i znaczenie samorządu terytorialnego w ochronie zdrowia. Podstawy jakości świadczeń zdrowotnych. Standardy kształcenia: Organizacja ochrony zdrowia. Źródła finansowania opieki zdrowotnej – Kasa Chorych a NFZ. Podmioty funkcjonujące w ochronie zdrowia. Zakłady opieki zdrowotnej oraz zawody medyczne. Podstawy prawne organizacji i zarządzania. Jakość usług medycznych. Organizacja i zasady zaliczania zajęć Zajęcia odbywają się w dniach i godzinach określonych planem ramowym, opracowanym przez Dziekanat. Zaliczenie w formie: Egzamin pisemny w formie testowej – 20 pytań zamkniętych oraz 5 otwarte, odbywa się na ostatnich zajęciach. Tematyka wykładów 1. Organizacja i zarządzanie: cele, zadania, przedmiot

nauczania, dyscyplina naukowa. Przedstawiciele organizacji i ich poglądy. Miejsce zarządzania w organizacji ochrony zdrowia. Szczeble zarządzania, teorie zarządzania

2

Planowanie 1 2. Kierunki rozwoju systemu ochrony zdrowia w Polsce – 2

12

organizacja i zarządzanie. Rys historyczny przed II wojny światowej. System organizacji opieki zdrowotnej przed wejściem w życie ubezpieczeń zdrowotnych w 1999 roku

3. Podstawowe pojęcia w organizacji ochrony zdrowia – świadczeniodawca. Pojęcie zakładu opieki zdrowotnej (publicznego i niepublicznego), zespołu zakładów, samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, jednostki budżetowej z przykładami (w zależności od organu założycielskiego).Zawód lekarza i pielęgniarki. Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej.

2

4. Podstawowe pojęcia w organizacji ochrony zdrowia – płatnik i organizator. System po 1 stycznia 1999 roku. Kasy chorych. Mechanizmy finansowania w poszczególnych Kasach. Zmiany po 1 kwietnia 2003. Zmiany po 1 października 2004. Omówienie wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie Narodowego Funduszu Zdrowia.

1

5. Opieka ambulatoryjne w Polsce i na świecie. Definicje zawodów medycznych. Płatnik – NFZ, MZ, MON, gospodarstwo domowe. Medycyna pracy.

1

6. Opieka stacjonarna w Polsce. Szpital, zakłady opieki psychiatrycznej, opieka na uzależnionymi. Opieka uzdrowiskowa w Polsce. Opieka długoterminowa Organizacja szpitala.

1,5

7. Rynek u usługach zdrowotnych, mechanizmy finansowania 1 8. Zapewnianie jakości w opiece medycznej. Rys historyczny.

Akredytacja a jakość. Rola jakości usługach medycznych (świadczeniach zdrowotnych). Reengineering, bencharking, outsorsing. Klient wewnętrzny i zewnętrzny. Zarządzanie zasobami ludzkimi. Prawa pacjenta.

3,5

Piśmiennictwo PPOODDRRĘĘCCZZNNIIKKII GGŁŁÓÓWWNNEE::

Kotarbiński T.;”Traktat o dobrej robocie” Ossolineum1973 r wyd.I Frączkiewicz –Wronka A. Red.; „Samorządowa polityka społeczna” Warszawa 2002 Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP Leowski J.: Polityka zdrowotna a zdrowie publiczne. Wyd. Cedewu, Warszawa, 2004. PPIIŚŚMMIIEENNNNIICCTTWWOO ZZAALLEECCAANNEE

Belcher P.J.: Rola Unii Europejskiej w opiece zdrowotnej Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia Warszawa 2001 Kotarbiński T.;”Medytacje o zyciu godziwym” Wiedza Powszechan’1985 Kotarbiński T.;”Trakta o dobrej robocie” Ossolineum1973 rwyd.I

13

Koźmiński A.K.;Piotrkowski .;” Zarządzanie .Teoria i praktyka „Wydanie zmienione Wydawnictwo Naukowe Warszawa 2004 Pod.red. Kozierkiewicz A.: Znaczenie wybranych wskaźników dla podejmowania decyzji w ochronie zdrowia ZDROWIE PUBLICZNE Suplement nr 1/2000 Opolski K., Dykowska G., Możdżonek M. Zarządzanie przez jakość w usługach medycznych, CeDeWu, Warszawa 2002 r. Pietrasiński Zb. .;”Sztuka uczenia się” Wiedza Powszechna Warszawa 1997

Pszczołowski T.;”Zasady sprawnego działania” Wiedza Powszechna .Wstęp do prakseologii”Wyd.V Wiedza Powszechna 1976 Poźdzoch S.: System zdrowotny w: Zdrowie Publiczne Tom I Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne YESALIUS Kraków 2000

Pszczołowski T .;”Organizacja od dołu i od góry” Wyd.I Wiedza Powszechna 1976 Włodarczyk C.: Reforma opieki zdrowotnej w Polsce. Studium polityki zdrowotnej. Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne YESALIUS Kraków 1999

Wojnarowska B.: Narodowy Program Zdrowia – ewolucja, możliwości realizacji w: Promocja Zdrowia pod redakcją J.B. Karskiego Wydawnictwo IGNIS Warszawa 1999

14

DEMOGRAFIA

ZAKŁAD EPIDEMIOLOGII INSTYTUTU MEDYCYNY SPOŁECZNEJ

02-007 Warszawa, ul.. Oczki 3 tel. 629-02-43

Kierownik Zakładu: dr med. Maria Mularczyk

Wymiar godzin: 15 godz. – wykłady Przyjęcia studentów: sekretariat dydaktyczny – poniedziałek, środa, piątek, godz.10-14 wtorek, czwartek, godz,10-15.30. PROGRAM NAUCZANIA Celem nauczania jest przekazanie słuchaczom informacji o aktualnej sytuacji demograficznej ludności Polski oraz jej wpływ na sytuację zdrowotną społeczeństwa. Tematy wykładów 1. Demografia –wprowadzenie, podstawowe pojęcia i definicje. 2. Podstawowe informacje o przebiegu zjawisk demograficznych w Polsce, Ludność Polski, zmiany w strukturze i liczebności ludności. 3. Rozwój demograficzny – przyrost naturalny, starzenie się populacji Prognozy demograficzne dla Polski 4. Polska na tle sytuacji demograficznej innych krajów europejskich. 5. Wybrane aspekty sytuacji demograficznej. Diagnostyka zdrowia zbiorowego na podstawie danych o zachorowaniach, zgonach. 6. Ocena stanu zdrowia ludności i jego związek z sytuacją demograficzną populacji (umieralność ogólna, umieralność niemowląt, przyczyny zgonów). 7. Zasady określania przyczyn zgonów. Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-10). 8. Zagrożenia zdrowotne w XXI wieku wynikające ze starzenia się populacji. Problemy opieki zdrowotnej nad ludźmi w wieku podeszłym. Czynniki przyśpieszające proces starzenia się ludności. Organizacja zajęć Zajęcia kończą się kolokwium testowym, którego wyniki stanowią podstawę zaliczenia przedmiotu. Zalecana literatura

1. B. Wojtyniak, P Goryński, (red) – Sytuacja zdrowotna ludności Polski. PZH Warszawa 2003.

2. J. Kopczyński i wsp. Umieralność szczegółowa z powodu niektórych chorób przewlekłych w Polsce w latach 1960-2000. Akademia Medyczna IMS, Warszawa, 2003

15

PROMOCJA ZDROWIA, EDUKACJA I PROFILAKTYKA STOMATOLOGICZNA

ZAKŁAD STOMATOLOGII ZACHOWAWCZEJ 00-246 Warszawa, ul, Miodowa 18 tel.022 502 20 32

Kierownik Zakładu – prof. dr hab. Elżbieta Jodkowska

Wymiar godzin: 40 godz. – ćwiczenia Odpowiedzialny za dydaktykę: Dr hab. Sylwia Słotwińska

Cel nauczania: poznanie wiadomości i nabycie umiejętności w zakresie profilaktyki i prowadzenia stomatologicznej edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia w różnych środowiskach, w tym udzielania profesjonalnych porad i instruktażu w zakresie prawidłowego żywienia, higieny i innych zachowań związanych z promocją zdrowia jamy ustnej.

Tematyka ćwiczeń - prowadzenie dokumentacji medycznej oraz podstawowego wywiadu medycznego; - profesjonalna kontrola płytki nazębnej i naddziąsłowych złogów kamienia; - wykonywanie zabiegów profilaktycznych fluoryzacji miejscowej i lakierowania zębów u osób dorosłych; Zaliczenie: na podstawie obecności i aktywnego udziału w zajęciach oraz sprawdzianu końcowego. Piśmiennictwo Z. Jańczuk: Zarys kliniczny stomatologii zachowawczej. PZWL Z. Jańczuk: Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych. Kwartalnik: Asystentka i Higienistka Stomatologiczna. Wydawnictwo: As Media.

16

STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA

ZAKŁAD STOMATOLOGII ZACHOWAWCZEJ 00-246 Warszawa, ul, Miodowa 18 tel.022 502 20 32

Kierownik Zakładu – prof. dr hab. Elżbieta Jodkowska

Wymiar godzin: 40 godz. - ćwiczenia Odpowiedzialny za dydaktykę: Dr hab. Sylwia Słotwińska

Cel nauczania: kontynuacja poznania podstawowej wiedzy z zakresu patologii zębów (część informacji podano podczas zajęć z anatomii, patologii i fizjologii narządu żucia) oraz nauka prowadzenia dokumentacji medycznej i organizacji pracy w warunkach gabinetu dentystycznego, zgodnie z zasadami aseptyki i antyseptyki oraz ergonomii; praca w zespole stomatologicznym. Praca higienistki dentystycznej – ćwiczenia praktyczne. Tematyka ćwiczeń - prowadzenie dokumentacji medycznej oraz organizowanie pracy w warunkach gabinetu dentystycznego; - doskonalenie i wykorzystanie zdobytej wiedzy w dotychczasowym toku studiów w warunkach pracy higienistek dentystycznych, praca w zespole stomatologicznym; Zaliczenie: praktyczny i teoretyczny egzamin dyplomowy, obejmujący ocenę umiejętności klinicznych nabytych w ramach ćwiczeń z przedmiotu: promocja zdrowia, edukacja i profilaktyka stomatologiczna i stomatologii zachowawczej oraz wymaganych programem wiadomości z zakresu stomatologii zachowawczej oraz anatomii, fizjologii i patologii narządu żucia. Piśmiennictwo Z. Jańczuk: Zarys kliniczny stomatologii zachowawczej. PZWL E. Musur, S. Rejchert: Podstawy stomatologii zachowawczej w nauczaniu przedklinicznym. Z. Jańczuk: Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych. Kwartalnik: Asystentka i Higienistka Stomatologiczna. Wydawnictwo: As Media.

17

PERIODONTOLOGIA

ZAKŁAD CHORÓB BŁONY ŚLUZOWEJ I PRZYZĘBIA

00-246 Warszawa ul. Miodowa 18 /parter- boczne skrzydło/ Sekretariat: tel.: 0-22 502 20 36, e-mail: sluzowki@o2.pl

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. n. med. Renata Górska Godziny przyjęć Kierownika w sprawach studenckich

Poniedziałki 8.00-11.00 Wymiar godzin: 90 godz. - ćwiczenia Odpowiedzialna za dydaktykę: prof. dr hab. n. med. Renata Górska CEL NAUCZANIA Celem nauczania przedmiotu jest zapoznanie studenta z podstawami diagnostyki chorób przyzębia i błony śluzowej, zapoznanie z instrumentarium i zabiegami z zakresu profilaktyki i fazy wstępnej leczenia chorób przyzębia.

TEMATYKA ĆWICZEŃ

1. Profilaktyka chorób przyzębia i błony śluzowej jamy ustnej 2. Praca przy fotelu z pacjentem: wykonywanie podstawowych zabiegów z zakresu

profilaktyki i fazy wstępnej leczenia chorób przyzębia: a. Instruktaż higieny jamy ustnej b. Scaling i root planing

3. Przygotowanie stanowiska pracy 4. Przygotowanie dokumentacji medycznej 5. Metody sterylizacji 6. Praca na cztery ręce wraz ze studentami V roku Oddziału Stomatologii

METODY ORGANIZACJI PRACY Ćwiczenia odbywają się w salach klinicznych Zakładu Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia ul. Miodowa 18 parter. Na ćwiczenia studenci zgłaszają się we własnych fartuchach z plakietką identyfikacyjną i w obuwiu ochronnym. W czasie ćwiczeń studenci podzieleni są na podgrupy pod kontrolą asystenta. FORMY OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA Obowiązuje kolokwium wejściowe obejmujące tematykę zajęć z I i II roku, które odbędzie się na pierwszych ćwiczeniach. Zaliczenie zajęć następuje na podstawie obecności, wykazania się wiedzą teoretyczną i umiejętnościami praktycznymi (egzamin V semestr). Wiadomości są kontrolowane podczas ćwiczeń klinicznych i na kolokwiach pisemnych.

18

CHIRURGIA STOMATOLOGICZNA

ZAKŁAD CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ 02-006 Warszawa ul. Nowogrodzka 59

Sekretariat: tel.: 0-22 502 12 42 Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Andrzej Wojtowicz

Wymiar godzin: 10 godz. – wykłady, 50 godz. - ćwiczenia Forma zaliczenia przedmiotu: egzamin w VI semestrze.

SEMESTR ZIMOWY: Tematyka wykładów:

1. Organizacja poradni chirurgii stomatologicznej, współpraca z NFZ, obowiązki rejestracji, zasady prowadzenia dokumentacji lekarskiej. Elementy etyki i prawa medycznego. Prof. Wojtowicz 26.09

2. Bezpieczeństwo i higiena pracy w gabinecie stomatologicznym, zasady aseptycznej pracy. Asystowanie przy zabiegach stomatologicznych. Ergonomia pracy w zespole lekarz-asysta. Dr Wychowański 2.11

3. Chirurgiczna ekstrakcja zębów, chirurgia przedprotetyczna, chirurgia przyzębia, implantologia. Przygotowanie pacjenta do zabiegu i rola asysty podczas zabiegu. Prof. Wojtowicz 9.11

4. Stany nagłego zagrożenia życia na fotelu stomatologicznym, rozpoznanie i zasady udzielania pierwszej pomocy. Dr Ciechowicz 16.11

5. Profilaktyka onkologiczna jamy ustnej. Dr Popowski 23. 11 Tematyka ćwiczeń

1. Elementy anatomii topograficznej i fizjologii głowy i szyi, badanie pacjenta. 2. Organizacja poradni chirurgii stomatologicznej, rejestracja pacjentów, zasady współpracy

z NFZ. 3. Prowadzenie dokumentacji medycznej, archiwizacja danych. 4. Zasady sterylizacji narzędzi chirurgicznych, rodzaje sterylizacji. 5. Zasady aseptycznej pracy w gabinecie stomatologicznym, zapobieganie przenoszeniom

zakażeń, bezpieczeństwo pracy. 6. Podstawowe instrumentarium i wyposażenie gabinetu chirurgii stomatologicznej. 7. Narzędzia stosowane w zabiegach z zakresu chirurgii stomatologicznej. 8. Leki stosowane w chirurgii stomatologicznej. 9. Powtórzenie omówionego materiału. 10. Zaliczenie omówionych zagadnień.

SEMESTR LETNI:

1. Pacjent w gabinecie chirurgii stomatologicznej: najczęstsze schorzenia spotykane w

poradni chirurgii stomatologicznej. 2. Organizacja i przygotowanie do pracy sali zabiegowej. 3. Zabiegi wykonywane w gabinecie chirurgii stomatologicznej, rola asysty. 4. Opieka nad pacjentem przed, w trakcie i po zabiegu stomatologicznym. 5. Ostre stany w chirurgii stomatologicznej. 6. Utrata przytomności, omdlenie na fotelu stomatologicznym: przyczyny, postępowanie.

19

7. Przedawkowanie środków znieczulających, reakcja anafilaktyczna. 8. Zawał serca, astma oskrzelowa- zasady udzielania pierwszej pomocy. 9. Postępowanie z pacjentami szczególnej troski (choroba niedokrwienna serca, cukrzyca,

ciąża, biorcy przeszczepów narządowych, choroby autoimmunologiczne). 10. Stany przednowotworowe jamy ustnej, profilaktyka onkologiczna. 11. Powtórzenie omówionego materiału. 12, 13 Zaliczenie, egzamin.

20

SEMINARIA LICENCJACKIE Seminaria odbywają się w V i VI semestrze w terminie indywidualnie ustalonym z promotorem pracy licencjackiej.

21