aiaraldea egunkariaren 52. zenbakia

8/17/2019 Aiaraldea Egunkariaren 52. zenbakia

1/16


2/16

Aiaraldea /// 2016ko maiatzaren 18a /// 52. ZENBAKIA2

_iritzia

Egunkari hau laguntzen du

Argitaratzailea: Aiaraldea Komunikazio LeihoaTirada: 10.000 ale.Maiztasuna:

HamabostekariaLege gordailua:BI-1230-2013Posta elektronikoa:[email protected]@[email protected]:[email protected]: 688 62 53 94Web-gunea:www.aiaraldea.eusHelbidea:Nerbioi Kalea 1, 3. esk.Laudio. Araba. 01400Telefonoak:Tel: 94 656 85 54/688 62 59 00

ERREDAKZIO OHARRA:

Aiaraldea Egunkariak ez du bere gainhartzen iritzi artikuluetan, gutunetanzein eginda ko elkarrizketetanadierazitakoaren erantzukizuna.

JEZ Sistemas FerroviariosArantzar, z/g • LAUDIO (ArabaTel.: 946 721 200 // [email protected]

Uribarri etorbidea 3520500 Arrasate

[email protected]

Graf!k Koop.Telleria 2 01400 Laudio (Araba

94 672 65 [email protected]

AnaEtxeko langilea

Uste dut umeek badituztela jadanahikoa azterketa. Erabat adosnago planteatu den plantoarekin.Kezkatzen nauen gauza bakarrazer gertatuko den azterketa horiegiten ez duten aurren espedienteakademikoekin da. Herri gisaondo deritzot zentroek hartuduten erabakiari.

?_ASTEKOGALDERAZer iruditzen zai-zu eskualdean eus-kara hutsean argi-taratuko den egun-karia?

RaquelAdministrazio langilea

Ez dut gai horren ingurukoinformazio askorik. Eskoletanazterketak edo probak egiteaberez ez dago gaizki, bainaez dago ondo jendea atzeangeratzea azterketa horrenemaitzagatik bakarrik. Ez dutuste horrenbeste hautaprobaegitea beharrezkoa denik.

?_GALDERAHeziberrikplanteatzen dituenerrebalidei plantoegin diete eskualdekozenbait ikastetxek.Zer deritzozu?

BIDEOA WEB -GUNEAN

_gutunakBidaideakJose Mari Gutierrez Angulo (Larruazabal)

B idai bat egiten ari ginen Marokon. Autobusakia bidai-lagun guztiak hartuak zeuzkan gurehotelera heldu zenean. Gidaria marokoarrazen; euskaraz agurtu gintuen:

-Egunon! Ondo lo egin?-Ederki, eskerrik asko - esan genion. Baten batek

galdetu zuen ea zer esaten zuen gidariak.-El vasco es una lengua impuesta - esan zuen ema-

kume batek.- Como el catalán - gehitu zuen beste batek. Eta

ideia hori hizpide bihurtu zen. Nor eta menderatuamenperatzaile izendatu! Hizkuntza handien inposa-tzeari buruz zerbait esaten ausartu nintzen; baina ko-menigarria iruditu zitzaidan sasi eztabaida hura hoz-tea. Zeharka iradoki nuen iruzkin batzuekin ezingo gi-natekeela ados egon; guk euskaraz irakasten dugu-la esan nien.

-O sea, que vivís de eso - esan zuen batek. Eta isilta-suna nagusitu zen.

Hurrengo geldiunean sarrera zaildu nien bi neskari;barkatzeko esan nien euskaraz, eta berehala “perdón”.

-Euskaraz nahi baduzu - esan zidaten. Lehengo be-rriketan utzitako egonezina moteldu zitzaidan. Aurre-rantzean “los vascos” izan ginen.

Europe’s living a celebrationJon Urkijo Elortegi (Laudio)

E urope’s living a celebration, todos jun-tos vamos a cantar”. Beste behin “kanta-da” handia egin du Espainiako sektore atze-rakoienak Euskal Herriaren kontra duen gurutzadapatologiko amaigabean.

Europako gorte eta tribunaletan (baina batez ereEuskal Herrian) ukatzen zaiona Eurovision bezala-ko telebista-plataforma atzerakoi/fartsa bateanmendekatu nahi izan du, eta, batek daki zer argu-dio erabilita, Ikurriña ikur ez-legal bezala agertzealortu du.

(...) Europaren lagun den Israeli ere mesede han-dia egin dio Eurovisionek, Palestinako ikurra (NazioBatuen Erakundeak onartzen duena) debekatuta,eta Errusiari zaplaztekoa eman, Ukrainiako gataz-karekin lotutako Krimeako eta Donetskeko Errepu-bliken ikurren debekatuta. Sinestekoa ez den arren,gerra hotzaren mamuak oraindik bizirik dirau Euro-pako bihotzean.

(...) “Europe is living a celebration, todos juntosvamos a cambiar” abestuko duten urtean, inoizgertatzen bada, ikusiko dut Eurovision. Bitartean,there’s nothing to celebrate in Europe.

Iritzi gutun osoa irakurgai aiaraldea.eus-en

SorayaHarakina

Zentzugabea iruditzen zaitadin horretan azterketa bate-kin hautaketa bat egitea. Umeeiaskatasuna eman behar zaie eu-ren sormena garatzeko. Ni de-sobedientzia egitea planteatuduen eskola batean nago, etaados nago zentzu horretan egi-niko planteamenduarekin.

JonanderAutonomoa

Ni ez naiz mota horretako az-terketak egitearen aldekoa. Niregaraian ere egiten ziguten EGB-ko 8. mailan mota horrelakoproba bat eta ez dut uste osogarrantzitsua denik. Ume bati bi-zitza izorratu ahal diote adin etaproba horretan lortu ahal dituenemaitzekin.

Jose LuisIndustria langilea

Madriletik eta PPren eskutikdatorren ezer ezin daiteke onaizan. Lege horren aurka egon di-ren manifestazioetara bertara-tu gara eta imajinatzen dut pro-ba egitearen ideia aurrera ba-doa azterketa dagoen eguneanez dugula gure umea eskolaraeramango.

Julen Arzuaga LEGEBILTZARKIDEA

_Kamerinoa Sei graduak

Munduko edozein bipertsona lotu omendaitezke sei gra- du edo urratsetan.

Nik ariketa egingo dut nire burua Juan Maria Atutxarekin lotzeko. Lanera: 1.- Bizitzaren egoerekbidali ninduten Urduñako Jose- noen eskolara. 2.- Egunotan ikas- tetxeak 50 urte ospatzen ditu. 3.-Urte batzuk atzera eginez, gerrako kontzentrazio esparrua izanzen, bere barrakoiek 50.000 ga- tibu politikotik gora metatzen zi- tuztelarik.4.- 225 preso hil ziren,gehienak 1939tik 1941 bitartean,Kartzela Instituzioen buru zen Bil-

bao Eguia frankistak Kartzelazentrala bihurtu zuelarik. 5.- Bil- bao Eguia frankista arranditsua- ren familiak bere fondo doku- mental guztia Sabino Arana Fun- dazioari eman dio. 6.- Atutxak,Fundazioaren presidenteak esanzuen “milaka dokumentuok antolatu ostean” herriari irekiko zio- la fondoa.

Hiru galdera egin dizkiot nireburuari: zergatik ematen dizkioFrankoren ministroetan itzal han- dikoenaren familiak dokumen- tu horiek (printzipioz) ideologiko- ki antipodetan dagoen EAJri? An-

tolaketa horren ostean eskura- garri egongo dira EAJ eta frankis- ten artean sinatutako paktu etahitzarmenak? Dokumentuek ba- lioko al dute gehiago jakiteko Ur- duñako kartzela frankistan ger- tatutakoaz? Badakit ez nuela horrelako buelta handia egin beharni (eta ehunka hiritar) Atutxare- kin lotzeko. Zuzenagoa egon baita, kudeatu zuen Ertzaintzaren bitartez egitea. Baina horrek ez li- tuzke piztuko horren galdera in- teresgarriak.


3/16


4/16


_herriz herri

15 pertsonek eskatu dute tele-laguntza zerbitzua eskuratzea2016an. Ondorioz, aurtengo era-biltzaileen kopurua bikoiztu da.Izan ere, 2014an lau eskatzaileegon ziren eta 2015ean sei, hu-rrenez hurren.

Udalak jakinarazi du Orozko-ko biztanleriaren %24,2 dela 60urte baino gehiagokoa. Horrega-tik, zerbitzuak 24 orduko arre-ta eskaintzen die telefonoareneta komunikazio informatikora-ko ekipamenduaren bitartez.

ERREDAKZIOA I Aitor Aspuru Saez

Tele-laguntza zerbitzukoerabiltzaileak bikoiztu dira

Urduña AiaraLehen sektoreaplazaratu du SanIsidro Azokak

ERREDAKZIOA I

Lehenengo sektorea; abeltzain-tza eta nekazaritza, alegia, izanzen protagonista San Isidro Azo-kan Arespalditzan. Hainbat herritar,ekoizle, abeltzain eta ordezkari po-litiko hurbildu ziren Aiarara. Kulturaeta aisialdirako tartea ere egon zen. Arespalditzak San Isidroko edizio berria egin du.Argazkia: aiaraldea.

Orozko

Txakurrei txipajartzeko eskaeraegingo dute gaur3 auzotan

ERREDAKZIOA IOrozkoko Udalak gogoratu du

txakur guztiek txipa eduki behardutela. Horregatik, gaur, 20 eu-roren truke, albaitari talde batektxipak jarriko ditu; Bengoetxean09:30etik 11:00k arte, Berazan11:30etik 13:00ak arte eta Ibarran15:30etik 17:00ak arte.

LehendakariAgirre plazakolanen bilera deitudute

ERREDAKZIOA IOrozkoko Udalak Lehendakari

Agirre plazan obrak egitea du au-rreikusia. Horregatik, proiektua-ren nondik norakoak bertako bizi-lagunekin partekatu nahi ditu. Ho-rretarako bilera deitu du gaurko,19:00etan, udaletxeko udalbatzaaretoan, hain zuzen.

Artziniega, Amurrio eta Laudio-ko Udalek Frackingaren kontrakomozioak onartu dituzte azken as-teetan. Izan ere, Espainiar Gober-nuak Frackingaren aurkako eus-kal legea Epaitegi Konstituziona-laren esku utzi du, helegitea ja-rri ostean.

Erakundeen esparruan ez ezik,haustura hidraulikoaren oposi-zioa kaleetan ere nabarmentze-

koa izan da. Pasa den ostiralean,maiatzaren 13an, 22:00etan elka-rretaratzea deitu zuen FrackingEz Aiaraldea plataformak.

Mobilizazioan aldarrikatu zu-ten eskualdean 5.000 pertso-nek baino gehiagok sinatu zute-la Herri Ekimen Legegilea. Ehunherritarretik gora elkartu ziren-protestan eta ordezkaritza ani-tza izan zen.

Udalbatzetan zein kalean,Frackingaren kontra

Ostiraleko mobilizazioaren irudia.Argazkia: Fracking Ez Aiaraldea



5/16

5 52. ZENBAKIA /// 2016ko maiatzaren 18a/// Aiaraldea

_herriz herri

“Euskaraz bizinahi dut” jaiahilaren 21ean

ERREDAKZIOA I

Amurriok “Euskaraz bizi nahidut” jaia ospatuko du beste behin,aurten maiatzaren 21ean. Egunosoko egitarau zabala prestatudute herriko elkarteek Udalare-kin batera, euskararen erabileraaldarrikatzeko asmoarekin.

Amurrio

Aurtengo Txakolin Egunamaiatzaren 22an ospatuko dute.Herriko kaleak, Juan Urrutia pla-za erdigune dutela, ardo berezihonen kolore, usain eta zaporezbeteko dira.

Jaia 11:30ean hasiko da2015eko Arabako Txakolina sa-ria banatu ostean. Salvador Veli-lla izango da aurtengo omendua.

Goizean zehar artisau azo-ka egingo dute. Gainera, tokiko

produktu ugari dastatzeko auke-ra egongo da. Herriko tabernektxakolin kopa eta pintxoa eskai-niko dute 2 euroren truke.

III Garrafa LehiaketaEra berean, Arabako Garrafa

lehiaketa egingo dute, 12:00etan,Arabako txakolina oinarri hartu-ta.

Arratsaldean, 15:30etik17:30era erromeria egongo da.

Txakolin Egunak herriabustiko du maiatzaren 22an

Maiatzaren 22an izango da Txakolin Eguna.Argazkia: aiaraldea.eus

ERREDAKZIOA I Ainhoa Basarrate Astobiza

Egun osoko egitaraua prestatuko dute.Argazkia: aiaraldea.eus

[ARGAZKI BILDUMA]Emusik nazioarteko jaialdiak bisitatu zuen iraganmaiatzaren 7an Amurrio. Diego Martin zuzendariari omenaldia eginzitzaion bertan.Argazkia: Raul Olaya


6/16


_sozioekonomia

Lantegi berria inauguratu duTubos Reunidos enpresakGasteizen

Iragan maiatzaren 13an inau-guratu zuen Tubos Reunidos en-presak bere lantegi berria Gastei-zen, funtzionamenduan jada bi hi-labete inguru daramatzan arren.Tubos Reunidos eta Marubechi-I-tochu Tubulars Europe enpresenarteko aliantzaren fruitua da fa-brika berria. Marubechi-Itochu en-presa japoniar bat da, altzairuz-ko produktuen salmenten mun-duko liderra den talde baten par-te dena (8.000 langile ditu 120 he-rrialdetan). Biena da fabrika, baina

Tubos Reunidos da gehiengoarenjabea (% 51).

Gasteizko lantegian 80 langileari dira lanean, eta petrolio zeingasaren esportaziorako balio du-ten hodiak ekoizten dituzte. TubosReunidosek 30 milioi euro inberti-tu ditu azpiegitura berri horietan,eta aurreikusi dute urtean 30.000tona hodi fabrikatu ahal izango di-tuztela.

11,1 milioi euroko galerakFabrika berri horren irekierak

kontraste handia egiten du Tu-bos Reunidosen Amurrioko lan-tegian bizi den egoerarekin. Berta-ko 776 langilek apiriletik darama-te Enplegua Murrizteko Espedien-tean, zeinen bidez aurten lanaldia-ren heren bat inguru murriztuko

zaien. Hortaz gain, enpresak arazi du urteko lehen hiruhilek11,1 milioi euroko galerak izatuela, petrolioaren prezioaren jtsiera dela eta. Azken hamar uteetan 215 milioi euro irabaziditenpresak.

Amurrioko lantegiaren irudi bat./ aiaraldea.eus

Itziar LarrazabalELA

_Argia

Estatalizazioari ez!

P atronalaren estra- tegiak helburu argibat du: errefor- mei ahalik eta zuku

gehien ateratzea etekinakugaltzeko, pobretutako lan -baldintzen kontura. Legeakhonetarako eskaintzen dituen abantailen artean nego- ziazio kolektiboaren estatali- zazioa dago.

Horretarako bidea erra- za da: patronalak hitzarme- nen negoziazioa blokeatzendu beren iraunaldia gal de- zaten; aski du denbora iga- rotzen uztea hitzarmen es-

tatalak indarrean sar daite- zen, eta hauek askoz okerra- goak dira.

Bestalde, badirudi EuskoJaurlaritzari ez zaizkiola batere axola estatalizazio estra- tegiaren eragin lazgarriak.

Estatuko sindikatuek etaCEOEk erabaki dute probin- tziako sektore-negoziazioadeuseztatu edo hustu egingo dutela. Azken hilabeteta- ko adibide batzuk dira: Os- talaritza sektorerako Lan-A- kordioak, Madrilen sinatutako Sukaldaritza Hitzarme-

na, Lorezaintza Hitzarmena,Ile-apaindegietako Hitzarme- na, Drogeria, lurrindegi etabelar dendetako Hitzarmena,Estatuko MerkataritzarakoAkordio Markoa edota Metal- gintzako Hitzarmen estatala,besteak beste.

Madrilen Zapateroren erre- formaz baliatzen dira era- gozteko euskal gehiengo sin- dikalek erabakitzea non etazer negoziatu nahi duten.

Alternatiba badago.

ERREDAKZIOA I Txabi Alvarado Bañares

Tubacex eta JEZsindikatuekin duten jarrera salatudu LABek

ERREDAKZIOAI

LAB sindikatuak oharra zadu du salatzeko Tubacex eta Jenpresetako presidenteek hedadeetan eginiko adierazpenak.

kualdeko lan egoera sindikatuintrantsigentziari egotzi ziotezuzendaritzek iragan astean.

LABek nabarmendu du enpsariek errua bota dietela lanleen erakundeei eta ez gobnuek onartutako lan eskubidemurrizketei. Sindikatuaren aruz, enpresen zuzendaritzen teresekin bat egiten ez duteneaintrantsigenteak izatea lepotzen diete.

Bestalde, LABek azpimarrdu presidenteek ez dutela lan tripuen inguruko aipamenik eeta are gutxiago ate birakarien plitikei buruz.

Bi langileen kaleratzeaJEZ enpresa bi langile kaler

dituztela gaineratu du LABek;-mailako bi koadro, alegia.

Nahiz eta ekoizpen behargiez izan, sindikatuak gaineratuez dela onargarria lana suntsitzeta, bide batez, erantsi dute epresak ez diela langile ordezkarzuzenean ezer komunikatu.

Tubacex enpresak oharra ka-leratu du 2016ko jardueraren ba-lorazioa egiteko. Zuzendaritzakazaldu du 500.000 euroko gale-ra izan dutela lehen hiruhilekoanpetrolioaren inbertsioen murriz-keten eta lehengaien prezioarenjaitsieragatik.

Izan ere, 121,4 milioi euroko sal-mentak egin ditu enpresak urta-rrilean, otsailean eta martxoan,iaz baino % 24 gutxiago. Edono-la ere, 75 milioi euroko kontra-tua eskuratu du Ekialde Hurbileanhodi OCTGak ekoizteko; produktuhorrekin inoiz lortutako kontratu-rik handiena, alegia. Apirilean hasi

ziren enkargu hori ekoizten Amu-rrion.

Zor nantzarioaEnpesako arduradunek jakina-

razi dute aurreikusi zutela garaitxarra igaroko zutela merkatua-ren egoera dela eta.

Ondorioz, eskaintza sakabana-tu eta kostuak murriztu dituzte(Asian saltzen dituzte tutu gehi-nak, esaterako). Hala ere, zorpe-tze nantzarioaren maila ez da eu-rek nahiko luketeena, bikoitza bai-zik. Dena den, urtean zehar kutxaegitea eta hori konpontzea espe-ro dute.

Murrizketen susmoaLABek oharra zabaldu du adie-

razteko, bere aburuz, enpresakozuzendaritza murrizketak pres-tatzen ari dela. Sindikatuaren us-tetan zuzendariaren diskurtsoakantz handia dauka Tubos Reunido-sen edo Arcelorren entzundakoa-rekin. Zentzu horretan, horrelakoneurrien aurka egongo dela iraga-rri du LABek. Sindikatuak gogoratudu Tubacex taldeak etekin handiakizan dituela azken urteotan, bes-te enpresa batzuek arazoak zituz-ten bitartean, eta nabarmendu duenpresak Kantabrian inbertsioakegin dituela.


121,4 milioi euroko salmentak egin ditu Tubacex-ek urteko lehen hiru hilabeteetan.Argazkia: Arabako Foru Aldundia

500.000 euro galdu dituTubacexek lehen hiruhilekoan


7/16


_jendartea

Jonatan Moreno PARTE HARTZEAN AD

_Hankamotz

Gizarte zaharkitua

G ero eta ume gutxiago jaiotzen dira. Eus- kal biztanleria ikaragarri zahartzen ari da az-

ken hamarkadetan. Egoera honerantzunak bilatzerakoan, pasaden astean entzun nituen zen- bait arrazoi: egoera ekonomikoa, langabezia, lan prekarieta-tea, etxebizitza lortzeko zailta- sunak eta abar. Seguruenik horietan guztietan egia zati bategongo da. Baina, nire aburuz,arrazoiak bestelakoak dira. Az-ken urte hauetan bizi izan du- gun aldaketa kulturala ikaraga-rria izan da. Bikote erlazioak et

gurasotasuna ulertzeko ditugunmoduak eta, bereziki, balore hedonistekin erlazionatutako bizi-modua nagusitu dira gurean.

Askorentzat gurasotasuna ukoz betetako sakrizio batda eta “horretarako” momen- tua gero eta gehiago atzeratzendugu. Egoera ekonomikoa latzada, baina historiako edozein garairekin alderatzen badugu, ezdugu topatuko momentu hobe-rik ikuspuntu ekonomiko bate- tik ikusita. Gainera, gero eta petsona gehiagok ulertzen ditugu amodioa eta bikote erlazioak

joan etorriko kontu bat bezala,eta horregatik da geroz eta zai- lagoa pertsona eta momentu“egokia” topatzea.

Hori guzti hori esanda, ez duorain daukagun bizimodua kritkatu nahi, inoiz baino libreagoabaikara geure bidea aukeratze- ko, aurreiritziak eta “egin beha-rrekoaren” inguruko prezio so- ziala gero eta ahulagoak baiti- ra. Baina ez genioke gizartearezahartzea “sistemari” leporatubeharko.

Zein da zuen herrialdeetako ko-munikabide indigenen egoera?

Nuhem:Qom herri indigenakokidea naiz ni. Argentinan badagogaiarekiko kezka bat. Gaur egunhamar irrati komunitario berri

daude gure lurraldeetan (Iparral-dean, Paraguairekiko mugan). Ba-daude bi irrati hirietan funtziona-tzen dutenak, eta gainontzekoakindigenen eremuan dihardute.Gaur egun gobernutik ahots ho-riek isilarazteko saiakerak egitenari dira, emititzeko lizentzia du-ten arren.

Sanjines:Bolivian prozesu ga-rrantzitsu bat jaso da azken 20 ur-teetan. Hiru konfederazio indige-nen artean ikus-entzunezkoak etazinema jorratzen hastea erabakizuten. Zertarako? Elkarren arteanezagutzeko eta euren burua alda-rrikatzeko. Ordura arte ez zen in-digenek propio sortutako komuni-kabiderik existitzen. 36 kultura ez-berdin dira, euren hizkuntza pro-pioak dituztenak. Funtzio des-ko-nolizatzaile bat ere betetzen duzinemak, indigenen iruditegi kolek-tibo propioa eraikitzen laguntzenduen heinean(1). Orain indigenak te-lebista nazionalaren eraikuntzanmurgilduak daude.

Estrada: 62 herri indigena in-guru gara Mexikon, eta gehienakherrialdearen hegoaldean daudekokatuak. Zonalde horretan sortudira baita herri mugimendu gehie-nak, eta komunikazioa tresnatzathartu dute. Ikus-entzunezkoakasko baliatzen dira, eta irrati ko-munitarioak ere. Jazarpenak, hil-ketak, atxiloketak, desagertzeak...bizi izan ditugu boteredunen esku-tik. Komunikabideetan jarduteakarrisku handiak dakartza Mexikon.

Komunikazioa zentzu kolekti-bo batean ulertzen duzue.

Nuhem:Zinemaren kasuan, adi-bidez, ez dugu ohiko antolakun-tza (zuzendaria, kamerak, akto-reak...) erabiltzen. Komunitateada lma egiten duena. Komunita-teekin zer ikusia duen edozer sor-tzen da modu kolektiboan, helbu-rua ez baita mezu pertsonal bathelaraztea (2).

Sanjines: Dena den, badaude bai-ta euren kabuz lan egiten duten

eta norbanako gisa eragiten du-ten zinemagileak ere. Ez da zer-bait homogeneoa, oso anitzak dirakultura indigenak.

Zein da hizkuntzaren berresku-rapenari begira komunikabide in-digenek betetzen duten funtzioa?

Nuhem: Guk irratia baliatzendugu hirietan hizkuntza berres-kurapenaren alde aritzeko. Umeeta gazteetan arreta berezia jar-tzen dugu, tailerrak eta antzekoekimenak antolatuaz. Hizkuntzakdira herri indigenen identitatea-ren osagai nagusia, eta horrega-tik oso garrantzitsutzat hart zendugu bere berreskurapenaren al-deko pausoak ematea.

Sanjines:Boliviako gobernuakeman ditu hizkuntza indigenen al-deko hainbat pauso, duela zenbaiturte imajinatu ere ezingo lirate-keenak. Gu beti saiatzen gara gureekoizpenak komunitatearen jato-rrizko hizkuntzan egiten, eta horioso baliagarria da hizkuntza gal-tzear duten indigenentzako.

Estrada: Ez da soilik hizkuntza,badaude baita galtzen ari direnbeste ezagutza kolektibo batzuk;

nekazaritza edota sendabelarreibegirakoak, adibidez. Eta ikus-en-tzunezkoak oso egokiak dira motahorretako ezagutzak gorde etahedatzeko.

Emakume eta gizonen artekoparekidetasuna ere lantzen dutenkomunikabide indigenek?

Nuhem: Emakumeek beti izanditugu oztopoak horrelako proiek-tuetan parte hartzeko. Zapalkun-tza hirukoitza jasaten dugu: ema-kumeak izateagatik, indigenak iza-teagatik eta pobreak izateagatik.Lagun kazetari ugari galdu izan di-tugu bidean, kazetariekiko indar-keria askoz nabarmenagoa baitaemakumeen kasuan. Hala ere, ba-daude ahotsa altxatu duten ema-kumeak, gauza asko baititugu esa-teko.

Maiatzaren 18tik 20ra egingodira jardunaldiak, Urduñako Alon- degian. + info AGENDAN (15. or)

KOMUNIKATUZ ERALDATU JARDUNALDIAK

“Gure burua aldarrikatu eta elkarren arteanezagutzeko balio dute komunikabide indigenek” Argentinatik, Boliviatik eta Mexikotik iritsi dira Aiaraldera BASHE NUHEM, IVAN SANJINES eta MARIANOESTRADA, hurrenez hurren. Urduñako Alondegian egingo diren “Komunikatuz eraldatu” jardunaldietanparte hartuko dute hirurek. Euren herrialdeetako komunikabide indigenen inguruan mintzatuko dira.

ERREDAKZIOA I

“Komunita- tearekin zerikusia duenedozer sortzenda modukolektiboan,helburua ezbaita mezupertsonal bathelaraztea”

Astelehenean iritsi ziren hiru hizlariak Euskal Herrira.Argazkia: Hiruka.eus

Hiztegi lagungarriaHeinean (1), neurrian, tamainan /

Helarazi (2), transmititu


8/16


_erreportajea

Jolas parke bat eraikitzerakoorduan, nork jakingo du hobekienzer behar den bertan ondo pa-satzeko? Bizkaiko Urtxintxa Es-kola Tertangako Etxean gara-tzen ari den Domekerö aisialdiproiektuan, adibidez, haurrekinhausnarketa prozesua bideratuzuten iragan udazkenean, ‘Eus-kararen jolasgunea’ eraikitze-ko. Aritz Lili hezitzaileak umeakahalduntzeko saio horietan par-te hartu zuen. “Haurrak dira pro-tagonistak eta haiekin hitz eginbehar genuen”, adierazi du.

Proiektu hori bideratzeko (1) bisaio egin zituzten Urtxintxakokideek gidatuta. Lehenengoanhaurrek haien ideia eta iritziakplazaratu zituzten eta bigarre-nean egin beharrekoak zehaztuzituzten. Plastilina erabilita, gu-nean nahi zituzten jokoen make-ta koloretsua egin zuten: txirris-ta, gaztelua, arearentzako tokia,pilotadun makilak eta ibilbide zir-kularra. Azkenengo fasean, “Hi-ritik At!” arkitekto elkartearenlaguntzarekin, herriko gura-so eta familiek espazioa auzo-lanean atondu (2) zuten birzikla-

tutako materialak erabilita etahaurrek egindako planari eutsiz.

Urtxitxa Elkarteko kide denOndiz Barandallak Tertangakoproiektua bezalako egitasmogehiago egon beharko liratekee-la uste du: “Batzuetan uste dugutxikiak direnez ez dutela ahalme-nik erabakitzeko edo haien aisial-dian zer egin nahi duten eraba-kitzeko, baina guk oso argi dugubaietz”. Baina aukerak falta dirahorretarako, Barandallak adie-razi duenez.

Oinarrizko eskubidea1989an nazioarte mailan onar-

tu zen Haurren Eskubideei buruz-ko Hitzarmeneko 12. artikulua-ren arabera, “haur orok bere iri-tzia adierazteko eskubidea du be-rari dagozkion gai guztietan, bai-ta iritzi hori aintzat(3) hartua izandadin ere”. Julene Onaindia GarciaUrtxintxako kidearen esanetan,ordea, orain arte dena “haurren-tzat baina haurrak kontuan har-tu gabe” egiteko joera orokorraizan da, bete beharreko araudihori mahai gainean egonda ere.

Horrekin amaitzea dute hel-

buru Urtxintxa Eskolak sustatzen dituen proiektuek. Elkarteak bere 30. urteurrena ospa-tu berri du Tertangan, eta ge-roz eta ekimen gehiago bultzatzen ditu haurren ahalduntzealortzeko. Besteak beste, Ter-tangan ere udaleku parte-har-tzaileak egiten dituzte. eta egonaldia hasi aurretik haurrekibiltzen dira antolatzaileak programazioa haiekin batera diseinatzeko. Halaber, Eusko Jaurlartzak Estatu mailako auzolandegiak antolatzen ditu herrian etaegitaraua ere parte hartzailee-kin adosten dute, harreman ho-rizontalak sustatuz.

Amurrioko Euskara Arloak antolatzen dituen “Oporretan ereeuskaraz” udaleku irekietan antzeko gauza bat egin zuten iazUrtxintxa Eskolaren parte denEragintza Kultur Erakundeak kudeatuta, “Sortu zure ametseta-ko jolasgunea” proiektua garatuzuten parte hartzaileek. Umeekeuren jolasgunea pentsatu, era-baki eta diseinatu zuten, ondoren, lagun eta familiekin bateraauzolanean eraikitzeko. Proiekt

Haurrek euren kabuz diseinatutako jolas-parkea eraiki zuten Tertangan.Argazkia: Aiaraldea.eus


Haurren iritzi eta erabakiak aintzat hartzen dituzten hainbat proiektu garatu dira eskualdean azken hilabTertangako Etxea da horietako bat. Guztien helburua umeak subjektu aktibo bilakatzea da, haurrak hoso gisa kontsideratuz, jendarte hobe bat lortzeko.

Tertangako“Euskararenjolasgunea”auzolaneanegiteko,haurrekinegin zituztenasanbladak,espaziohorretan haienbehar etanahiei bideemateko

Haurrak, erabakitzeko heldu

1989an iamundukoherrialdeguztiek onartuzuten HaurrenEskubideenHitzarmenarenarabera,haur orok du“bere iritziaeman etahori kontuanhartuaizateko”eskubidea


9/16


guzti hauek ardatz (4) duten lo-soa argi azaltzen du Onaindiak:“Haurrak erdigunean jarri beha-rra dago. Hori ez da soilik hau-rrak kontuan hartzea, hitza ema-tea eta iritzi eskatzea; antolake-

ta, erabakitzeko eskubidea etabaliabideen kudeaketa zintzokiprotagonista den taldearen es-kuetan uztea da gure apustua”.

Haurrei aginte makila ematea-ren beldur diren horiei aurre egi-tea gomendatzen du Onaindiak.

“Haurrak uste baino zentzudu-nagoak eta arduratsuagoak dira.Badakite zer nahi duten eta horiaurrera eramateko tresnak etabaliabideak eskaini behar zaiz-kie”. Haatik, aisialdian, hezkun-tzan eta familian, haurrak ahal-dundu eta haien autonomia sus-tatzera animatzen ditu familiak:“Haurren indar naturalean kon-antza izatera animatuko nituz-ke, horrek haurren berezko gai-tasunetan konantza izatea da-karrelako”.

Erronka nagusiena “proiektutxikietatik, proiektu integralerapasatzea” litzateke. Urtxintxakokidearen ustez, “Hezkuntzan ho-nen inguruan hausnartu behar-ko lukete eta metodologiak alda-tzeko bideak zabaldu beharko li-tuzkete. Eskoletatik, familietara,

eta hezkuntza ez formaletik, ins-tituzioetara”.

+BIDEOA:TERTANGAKOJOLAS GUNEA,HAURREKDISEINATU ETAERAIKIA

Hiztegi lagungarriaBideratu (1), aurrera atera / Aton-

du (2), prestatu / Aintzat (3), kontuan /Ardatz (4), oinarri, ildo

Umeek ere hartu zuten parte Tertangako auzolanean./ Aiaraldea

Eskoletan ere,ahalduntzea bultzatuzArrankudiagako Eskolan ikasleek erabakitzen dute zein den landuten gaia. Orozkon, aldiz, haurrak haien kabuz klasera joaproiektu bat garatzen hasi dira, umeen autonomia xede.

Arrankudiagako ikasleak egiptoarren “gnomoia” erabiltzen ikasten.Argazkia: Arrankudiagako Esko

“Haurrakuste bainozentzudunagoakdira etabadakite zernahi duten.Tresnakeskaini behar

zaizkie”, JuleneOnaindiarenesanetan

Arrankudiagakoeskolan ez dutetestulibururik,ikasleek beraiekproposatzendituzteproiektuetanlandu nahidituzten gaiaketa irakasleek

ikasgaietanforma ematendiete

Haurren ahalduntzea helburuduten hainbat proiektuk eskole-tako ateak jo dituzte. Eskualde-ko adibiderik argiena Arranku-diagako Eskolakoa da. Izan ere,bertan, ikasleek beraiek erabaki-tzen dute zer ikasiko duten, tes-tulibururik erabili gabe eta hau-rren iritziek gidatutako proiektuglobaletan oinarritzen den me-todologia aplikatuta.

Ikasleek pentsatu eta propo-satzen dituzte hiruhilabete ba-koitzean landuko dituzten gaiaketa jarduerak. Irakasleek, haienaldetik, proiektu osoa egitura-tzen dute, hainbat ezagutza ar-lotara (1) aplikatuta: matematika,hizkuntza edota gorputz hezi-keta.

Eskolako zuzendaria den Alaz-ne Otsoak adierazi duenez, lan-duko den hori prestatzeko pro-zesuan “ikasleek dakitena etaegiten dakitena kontuan hartzenda, oinarrizko eta ezinbestekobaldintza izanik hori”. Amaieranlandutakoaren aurkezpen publi-koa egiten dute, irakasle, ikaski-de eta gurasoen aurrean.

Orozkon, eskolara oinezAurten ekin diote Orozkoko Es-

kolan “Eskola bidea” egitasmoa-

ri(2). Etxetik bide seguruetatik etlagunekin eskolara joateko bitartekoak jartzea dute helburu.Diagnosi fasean dago programabaina ekainean egingo dute lehenengo proba.

Garazi Abrisketa Urtxintxa Ekolako kidea murgilduta dagproiektu horretan. Lehen Hezkuntzako ikasleen iritziak jasdituzte, hasteko. Izan ere, beresanetan, “Nahitaezkoa da beraien ahotsa entzutea. Norma-lean helduon beldurrak edobeharrak ez dira haurren ber-dinak izaten”.

Bidean ikasleek topatzen dtuzten gauza positiboak zein negatiboak landu dituzte, hainbadinamika baliatuta. Abrisketaazaldu duenez, horrela, “haurrekgaldutako espazioak berresku-ratzen dituzte, herria eta kaleaautonomia irabazteaz gain. Eskolako ama batek esan zuenez‘Galdutako konantza berreskuratzean datza’ haurrak ahaldun-tzeko programa honek”.


Hiztegi lagungarriaArlo (1), atala, eremu / Egitas-

moa (2), proiektua, ekimena


10/16


11/16

1152. ZENBAKIA /// 2016ko maiatzaren 18a/// Aiaraldea

_kultura

Jon Muñoz IRAKASLEA

_Lurpetik Garellanoko soldaduak agurtzen

Gaurkoan, 1921eko urriaren 1ean, Rifeko gerran borrokatzera zizen Garellanoko soldaduek gure inguruetako hiru tokitan jasotakorraren inguruko detaile batzuk ematen saiatuko naiz.

Goizeko zazpi eta erdiak inguruan lehenengo trena Aretatik pasaauzokide batzuk tren geltokira hurbildu ziren, soldaduei agur esatebereziki beraien artean zegoen auzokide bati. Herritarren artean sotutako zirrararen ondorioz, bigarren trenari ongi etorria ematera jengehiago hurbildu zen, baita Laudio erdialdetik joandako jendea erhorretan ere beste auzokide bat zioan eta animoak ematearekin batra senideek maitasun adierazpenak egin zizkioten. Trenaren leihoetik soldaduek herritarrei egarria zutela adierazi zietenean azken haurez betetako ontziak gerturatzen hasi ziren, soldaduek zituzten kaluen artean banatuz. Agurrean parte hartu zuten herritarrek, beren zokide soldaduen aldeko dirua batu zutenez hauei eman zieten. Tralde egitean geltokian bildutakoek beren mukizapiak atera eta soldagur egiten hasi ziren, azken hauek trenaren leihoetatik eskuekin atzen zituzten bitartean. Amurriotik pasatzerakoan Acha likore fabrhamaika likore kutxa oparitu zizkien soldaduei, keinu horren aurresoldaduak “Gora Amurrio” oihukatzen hasi zirelarik. Urduñako Uagur berezi bat antolatu zuen soldaduentzat tren geltokian. Urduñaalkatea buru zuen segizio batek eta urduñarrek suziriak jaurtiz eta musika bandaren akordeekin eman zieten ongi etorria trenean zihozen soldaduei, soldaduen egarria asetzeko urez betetako upel bat jzutelarik. Alkateak hitz batzuk esan eta gero soldadu urduñarrei Ulak erabakitako diru kopuru bat banatu zien. Geldialdi labur horri ra emanda, Garellanoko soldaduak eramaten zituen trenak Madrilko bidaiari ekin zion.

Euskarazko lm

laburren lehiaketaegingo dute Orozkon

I. Film Laburren Lehiaketa an-tolatuko dute Orozkon. Nahiz etagaia librea izan, bertan par te har-tzen dutenek bermatu beharkodute Orozkoko herria edo berta-ko elementuen presentzia egoteaeta lanak euskaraz izatea.

Lanak jasotzeko epea iraila-ren 30ean amaituko da, eta bi-deoen proiekzioa eta sari bana-

keta urriaren 7an izango diOrozkoko Donibane AretoEpaimahaia Supelaur Kulturkarteko kideez osatuta egonda, elkarte horrek antolatu btu ekimena. Lehenengo saria 3eurokoa izango da, bigarren sa150 eurokoa eta hirugarren sria 100 eurokoa. Publikoarenria ere emango dute.

ERREDAKZIOA I Zutoia Latatu Landaluze

Donibane aretoan proiektatuko dituzte lmak.Argazkia: aiaraldea.eus

Urtzi OdriozolaBIDEO-JOKOAK

Zein herrialde daetsairik ohikoenaindarkeriazkobideojokoetan?

The Washington Post agerka-riak AEBetan eginiko ikerketa ba-tean argi adierazten du bideojokoekedota pelikulek pertsonen munduikuskera alda dezaketela. Esta-tu Batuetako helduen %40k bai-no gehiagok du bideojokoren batetxean eta beste askok mugiko-rrean jolasten dute. Ez da, beraz,asko esatea jokoek kontuan hartze-ko eragina dutela. Baina, ikerketaharago joan da.

2001-2013 urte bitartean sortu-riko eta 1.5 milioi unitatetik gora sal-dutako 57 bideojoko aztertu dituz-te. “Call of Duty” edota “Halo” se-rieko jokoak horren adibide. Jokohorietako etsaiak taldeetan sail-katu dituzte: gizakiak orokorrean,alienak, munstroak (zonbiak bar-ne), Ekialde Hurbileko edo LatinoAmeriketako terroristak, errusia-rrak, ultra-nazionalistak (edo sepa-ratistak), 2. mundu gerrako etsaiaketa besteak (Irak eta Ipar Korea bar-ne).

Emaitzak ikaragarriak dira. Bai-na harritzen al gaituzte? Errusia-rrak dira jokoen %21ean etsai ohi-koenak (12 jokotan), gizakiak oro-korrean baino joko bat gutxiagotan(13 jokotan) eta estralurtarrak bai-no joko bat gehiagoan (11 jokotan).Latinoamerika (6 jokotan) eta Ekial-de Hurbila (5 jokotan) biak baterakategoria berdinean sartuta ere,Errusia etsai nagusitzat duten jo-koak gehiago dira.

Egunkariak aipatzen duenez, Ge-rra Hotzaren eraginaren olatuaksegida omen du oraindik eta Erru-siak Mendebaldearekin harrema-nak haustearekin eta Ukrainia edotaSirian duen parte-hartzearekin lo-tzen du joera hau.

65 kultur ekintza LAUDIOEider Eibar Tailerra

“Pikadero” lma

Endika Albella Hip-hop tailerra

Nomofobikak sarean kateaturikPoltsiko antzerkia

Katixa Agirre Sexismoaikus-entzunezkoetan

Patxi Zubizarreta Topaketa

Elirale Dantza tailerra

Galder Izagirre Elkarrizketa

Maite Franko Ipuin kontalaria

Zerura eroria Anodino teatroa

Euskal Antzerkia Araban

Inprotxow+bertsoak

Xabi Solano Elkarrizketamusikatua

Eraso + Dama Kontzertua

AMURRIOEider Eibar Tailerra

Mikel Urak Kontzertua

Andoñi Egaña eta Asier RubioBertsolaritza ikastetxeetan

Korrotik pikutara Dantza tailerra

Kidam magoa Ikuskizuna

Andoni Egaña eta Xabier Lizaso:Garai hura garaBertsoa eta pianoa

Maite Franko Ipuin kontalaria

Esti Urresola Ikusi makusi

Iratxe FresnedaNire 12 sekuentzia kuttunak

Laranaja bat zaborretanErrezitaldi musikatu etakoloreztatua

Elirale Dantza tailerra

Koadernoa zuri Hika teatroa

Endika AlbellaHip-hop tailerra

Asier Altuna Film laburrenerretrospektiba

Mateo Meteo Ipuin kontalaria

Ruper Ordorika etaIgor Arzuaga Kontzertua

JAL-

GI

URDUÑAEider Eibar Tailerra

Laburbira Proiekzioa

Abeltxuriak Kontzertu didaktikoa

Galder IzagirreTailer-erakusta ldia

Mara fe at Milay Ipuin musikatua

Xabi Solano Elkarrizketamusikatua

Izar Mendiguren et a MirenAmuriza Bertso poteoa

AIARAIbain Esoain Bertsolha ritza

Yolanda Arrie taIpuin kontalaria

Juan Mari Beltran + Fita FikEmanaldi musikatua

Aiko Dantza tailerra

OROZKOMateo Meteo Ipuin kontalaria

Joseba Tapia Emanaldi musikatua

Xalbador, izena eta izanaZine-emanaldia

Hika teatroa Antzerkia

Laburbira Proiekzioa

ARTZINIEGAKidam magoa Ikuskizuna

Anodino teatroa Antzerkia

Abeltxuriak Kontzertu didaktik oa

ARAKALDOEnaitz Ipuin kontalaria

OKONDOAbeltxuriak Kontzertu didaktikoa

Enaitz Ipuin kontalaria

ARTZINIEGAYolanda Arrieta Ipuin kontalaria

Mateo Meteo Ipuin kontalaria

Miren AmurizaKapulana bat zintzilik

EGUN HANDIA: MAIATZAK 28, LAUDIONKalea orroka metrokoadroka, Porrotx, Pon Ta Pa bapatean zir-

ko, Jon Maia eta Izar Mendiguren, Parasite Kolektiboa, Aiko, Xilipurdi,Igon Olaguenaga, Uluka, Gorka Urbizu, Hesian (kontzertu akustikoa),Anari, Bertso-rap (Odei Barroso eta Iñaki Viñaspre) eta Garilak 26


12/16


13/16


_kirola

Artziniegako frontoianpronostikoak bete ziren eta erraz irabazi zion herriko taldeak

Zuiakoari. Kadete mailan Iker La- rrazabal eta Urigoitik 22 eta 12irabazi zieten Zuiako pilotarieieta Gazteetan Aitor Zorroza etaAitor Ayestak 5 tantotan utzi zituzten aurkariak. Nagusi mailan,berriz, Artziniegak ere emaitzapolitarekin irabazi zuen, 22 eta7. Koldo Iriarte eta Gareth Arre- gi izan ziren pilotari irabazleak.Horrela, Artziniegak bi jardunaldiak irabazi ditu eta beste garai- pen batekin nalerdietan egoteko aukera handia dauka.

Amurriok ere emaitza politaekarri zuen Araiatik, arazo han-

dirik gabe. Amurrioarrek joka- tzen zuten lehenengo partidazen eta gogor ekin zieten aiaraldeko gazteek. Kadete mailanKerman Alava eta Eneko Gonza- lezek oso erraz irabazi zuten, 4tanto bakarrik galduaz.

Gazteen partidan ere ImanolBellido eta Ander Eizagirrek bikote handia osatzen dutela era- kutsi zuten, 22 eta 5 irabazita.Nagusietan, berriz, Mikel Gerre- ro eta Imanol Legarretak aurrei- kuspenak bete zituzten, aurka- riei 9 tanto bakarrik egiten utzi- ta.

Honela, lehen jardunaldikopartidak erraz irabazi eta na- lerditan egoteko aukerak handi- tu ditu Amurrioko taldeak.

Aiaraldeko hainbat jokalarik hartu zuten parte partidetan.

Arabako Herriarteko Txapelketa

“Aiaraldekopilotariak garaile” KOLDO IRIARTE Iaz bezala, aurten ere Laudion

izango du amaiera Burdin Hesiamendi lasterketak. Antolatzai-leek maiatzaren 29rako antolatudute lehiaketa nagusia Santa Lu-ziako jaiak direla eta. Egun horre-tan mendi martxa bat ere egin-go da.

Baina berrikuntzak izango dituaurtengo edizioak, maiatzaren28an, larunbatean, erronka berti-kala prestatu baitu mendi taldeak.

Toki ugaritan eman ahalko da ize-na hiru probetan parte hartzeko:www.runedia.com, www.herri-krosa.eus, Olimpus Kirolak Lau-dion, Bikila Bilbon, Gaikar Gastei-zen eta egunean bertan proba hasibaino 30 minutu lehenago.

Antolakuntzatik adierazi duteboluntarioak behar dituztela egu-na aurrera ateratzeko. Interesatu-ta egonez gero teléfono hontaradeitu daiteke, 645 732 485 (Peli).

ERREDAKZIOA I Beñat Bilbao Larrory

MENDI LASTERKETA

Burdin Hesia lasterketarako

boluntarioen laguntza eskatu dute

ATHLETICAthleticenjaiotzariburuzko liburuaaurkeztuko dute

ERREDAKZIOA IAthletic Club futbol tald

ren jaiotzaren inguruko libuaurkeztuko dute datorren matzaren 19an Kexaako jaureg19:30etan izango da zita, etaburuaren egilea den Emilio bos kazetaria egongo da berta“All Iron, el grito del hierro” buruaren izenburua, eta talde bkaitarraren sorrera du ardatz.

(Argazki-galeria eta kronika):Nerbioi Errugbi Taldeak garaipena lortudu Sub14 kategorian eta bigarren postua Sub12 mailan, Bizkaiko LiganBilboko Errugbi Taldearekin batera jokatuaz. Argazkia: Nerbioi RT


14/16


_Herriko plaza

_denborapasak

IbaiZorionak Ibai zure bigarren urte-

betetzean! Muxu bat etxeko guz-tien partez!

Etxekoak

LexuriZorionak Lexuri! Oso ondo pasa

zure seigarren urtebetetzean!Muxu bat!

Markel eta gurasoak

GonzaloZorionak Gonzalo Tombelle!

Zure Ibizako izekoren bihotzetik,reketemuaka!

Izeko

JanireAzkenean zure eguna heldu da. Zo-

riioonaaaaak!! Bikain pasa eta opari-txoa emango dizut.

Irati

GALTZAGORRIAK02.19-03.20Lodi zaudela? Beti ari zara hori ptsatzen uda heltzear dagoenean. Plitagoak dira soberan dauden kilohoriek faltan daudenak baino! Arpek ez dute graziarik betetzen ez renean. Ez larritu, polit-polita egogo zara bainujantzi berri horrekin

LAMIA04.21 - 05.20Kalekoei beti zure gogo eta ilusioguztia ematen dizkiezu, lagundueta maitasuna adierazi nahian.Baina nork ematen die etxekoeihorrelakorik? Behar duzunean horegongo direnak dira opari hori gehmerezi dutenak, ez ahaztu!

BASANDERE06.21 - 07.20Zenbat daramazu kotxe hori erosinahian? Dirua aurrezten duzula eten baduzu ere ez duzu behar bes-te biltzen, zergatik ote? Behar baino gehiago gastatzen al duzu? Ezdiozu… erosi berri duzun mugikohori benetan behar duzu? Bai zera

JENTILAK08.22 - 09.22Zaila izaten da pertsona berezieiagur esatea, baina ongietorri berriegon ohi dira gero. Ez dago pertsoberezi bakarra munduan. Beste batopatu ez izanak ez du esan nahi bidaian gurutzatzen zaizkizun gozokdastatu ezin dituzunik!

MARI10.23 - 11.22Txikitan erabakiak hartzera bultzatu gaituzte beti, inozoak garelakoaOndo dago zuk bakarrik moldatzeko duzun era hori, baina horrek ez esan nahi konponbide guztiak betikarrik bilatu behar dituzunik, gabeziaren aurrean laguntza eskatu bet

SUGAAR12.20 - 01.19Kirolean ematen dituzun ordu guztiak burua entrenatzen erabiliko bazenitu! Gorputza zaindu bai, eta brua? Kanpokoa bezala barrukoa erentrenatu beharra dago egunero.Kasu egiozu aurrera egiten lagundko zaituenari: buruari.

TARTALO01.20 - 02.18Kakati hutsa zara. Beti ohe azpianezkutatzen lagunen gaizki esa-nei aurre egin eta zure iritzia emanbehar duzunean. Beldurra gaindi-tzeko aurre egin behar diozu, au-rrerantzean errazagoa izango dahorrela.

HERENSUGE03.21-04.20Ez iezaiozu zure buruari oztopoakjarri eta hasi konantza izaten.Laster konturatuko zara zeinergela izan zaren besteen usteekinminutuak galtzen. Besteenkritikei aurre egiten dietenak dirapertsonarik zoriontsuenak.

BASAJAUN05.21 - 06.20Gastroenteritisa jota ezin lanikegin, ezta? Gastroenteritisa bainoez al da ajea izango? Inguruko jaiakaitzaki, mozkor ederrak harrapatudituzu. Osasun errezetarikegokiena? Kalimotxo tragoaksukaltarritik botatzea, egin froga!

GAUEKOAK07.21 - 08.21Porrot egingo duzu beti aukeraguztiak euren kabuz heldukozaizkizula uste baduzu. Zer usteduzu, arrakasta dutenek zorteaizan dutela? Norberak lortzenduena norberaren esfortzuarenemaitza izan ohi da.

AKERBELTZ09.23 - 10.22Berri onak baino ez zaizkizuheltzen azkenaldi honetan. Oharzaitez dena ez dela txarra etaune txarrek bukaera dutela etairakaspenak direla orain duzun horilortu ahal izateko. Positiboa izatensaiatu eta egizu aurrera beti!

ZIRIPOT11.23 - 12.20Zein ederra den udaberria. Loreakloratzen dira, enbor hezeen usai-nak erlaxatzen zaitu… inguruneakhunkitu egiten zaitu, negarra era-giteraino… eta oraindik ez zarakonturatu malkoak eragiten dizki-zuna alergia dela…

_horoskopoa

_agurrak

DENBORAPASEN SOLUZIOAKSudoku, hitz-gurutzatu eta hitz gezidunen soluzioak web-guneanikusgai:http://www.aiaraldea.eus/users/denborapasak

ZAILAERRAZA

@_BIDALI ZUREIdatzi zure mezua eta bidaliargazkia [email protected] maiatzaren 27a baino lehe


15/16


_irakurlearen txokoa

18:00 ARTZINIEGAIPUIN KONTALARIACuéntame un cuento conscratchLiburutegia

19:00 URDUÑAHITZALDIAGarai aztoratuakLarruazabalen, 1808-1936Alhondegia

19:30 ARRANKUDIAGAAFARIAKanpamenturako dirualortzekoGizarte Etxea

23:00 LAUDIOKONTZERTUAGorrotoz Haziak,AmankomunSorgin Taberna

05.21LARUNBATA07:30 URDUÑATXIRRINDULA IBILALDIAUrduñatik SantanderreraForu Plaza (55 €)

10:00 LAUDIOTAILERRABellas a lo bestia, F aktoriaLilaren eskut ikKultur Etxea

11:00 LUIAONDOGURASOLAGUNBizikleta txangoaSoziala

11:30LAUDIOELKARTASUN BAZKARIAEkuadorreko lurrika rariaurr e egiteko: animazioa,dantza, bingo ...Aldai Plaza

12:30 ARESPALDITZASAN ISIDRO JAIAKUmeentzako parke a,tort illa lehiaketa,dantzaldia...Herrigunea

16:00 AMURRIOKIROLAAire Zabaleko ArkuKiroleko 2. jardun aldiaRefor

17:00 LAUDIODANTZAKizomba ikas taroaGardeako Gizarte Etxea

18:30 LAUDIODANTZAFlamenko ikastaroa,Baisala t aldearen eskutikGardeako Gizarte Etxea

20:00 AMURRIOANTZERKIATipos de tipasAmurrio Antzokia

21:00 LAUDIOKONTZERTUAHowei ReeveIratxo Taberna

21:30 AMURRIOBERTSO AFARIAMiren Amuriza, IñakiViñaspreGaztetxea (7 €)

22:00 LAUDIOBAKARRIZKETAMiki DkaiSorgin Taberna

05.22IGANDEA09:30 LAUDIOAZOKABidezko merka taritzaHerriko Plaza

11:00 LAUDIOIKASTAROAUmeentzako masajea kKultura Etxea

11:30 AMURRIOTXAKOLIN EGUNAAzoka, pintxo-po teoa,garrafa lehiaket a...Juan Urrutia plaza

17:30 ARTZINIEGAMARGOLARITZAXIX. Margo LehiaketaArtziniega Museoa

05.23ASTEHENA09:45 OROZKOJALGI/IPUIN KONTALARIAMateo MeteoEskola

10:20 AMURRIOJALGI/TAILERRAArte plastikoeninguruan, Eider EibarreneskutikVirgen Niña Ikastetxea

_agenda

_ezin galdu

05.18ASTEAZKENA19:00 LAUDIOHITZALDIAContra el capitalismo,Nekane JuradoErabilera anitzeko aretoa

18:00 ARTZINIEGAKONTSAKRAZIOAMeza eta askariaumeentzatSantutegia

19:00 URDUÑAMAHAI-INGURUAEutsi edo hil bideoa etaNuria Telleriaren hitzaldiaAlhondegia

05.19OSTEGUNA08:30 LAUDIOIKASTAROAGarabi-zubiko operadoreaTokiko Garapen Agentzia18:30 LAUDIOTAILERRADesprintzesatze tailerraKultur Etxea

19:00 URDUÑALARRUAZABAL 500 URTE“Hiribildua eta lurkomunitatea, batera bainaez nahasturik”Alhondegia

19:30 KEXAALIBURU AURKEZPENAAll Iron, el grito del hierro,Athletic Clubari buruzJauregia

05.20OSTIRALA08:30 LAUDIOIKASTAROAGarabi-zubiko operadoreaTokiko Garapen Agentzia

09:30 AMURRIOXVI. ELKARTASUN AZOKAJuan Urrutia plaza

TXAKOLIN EGUNA: Igandean, maiatzaren 22an, gastronomiaz gozatzekoparada bikaina emango dute txakolin zein gainerako ekoizleek Amurriokoherrigunean. Horrez gain, hainbat tabernek txakolinpoteoa eskainikodute eguerdian.

EKUADORREKIN ELKARTASUNA: Apirilaren 16an gertatutako lurrikarakbiktima eta kalte ugari eragin zituen Ekuadorren. Maiatzaren 21eanlarunbatean elkartasun jardunaldia egingo dute Laudioko Aldai plazandiruz laguntzeko Ameriketako herrialdea.

EUSKARAZ BIZINAHI DUT EGUNA

05.21 LARUNBATAEgun osoko egitarauaherrigunean: rugby,mendi ibilaldia, bazkaria,dantzak, zumba, jolasak,erromeria...

03.21 LARUNBATA“UNA PASTELERÍA ENTOKIO”LAUDIOKO LHUI17:30ean eta 20:00etan(3 €)

03.22 IGANDEA

“EL LIBRO DE LA SELVAAMURRIO, ANTZOKIA17:30ean (3,60 €)

“OKER”LAUDIOKO LHUI17:30ean (2 €)

“LA MODISTA”AMURRIO,ANTZOKIA 19:30ean(4,80 €)

“DIAZ, NO LIMPIES ESTASANGRE” ZINE-FORUMALAUDIO, GAZTETXE21:30ean

03.21 IGANDEA

“LA MODISTA”AMURRIO,ANTZOKIA 20:00etan(3,60 €)

ZINEMA

EUTSI EDO HILJARDUNALDIAK

05.20 OSTIRALAURDUÑAKO ALHONDEGIA19:00 Mahai-ingurua:

Estitxu Eizagirre Argiaaldizkariko zuzendaria etakomunikatzaile indigenak.Afaria gaztetxean.

12:00 URDUÑAJALGI/TAILERRAArte plastikoei buruzEider EibarrekinHerri Ikastetxea

15:00 LAUDIOJALGI/TAILERRAArte plastikoak EiderEibarren eskutikLamuza Ikastetxea

18:00 AIARAJALGI/IPUINAIbai Esoain: BertsolharitzakontakizunaUdal aretoa

19:00 LAUDIOJALGI/ZINEMAPikadero lma, sortzaileekaurkeztutaLanbide Heziketa Ikastetxea

19:00 URDUÑAZINEMA INDIGENAHerri maputxeen eta CollenlmakAlhondegia

19:30 OROZKOJALGI/MUSIKAJoseba Tapia, emanaldimusikatuaKultura Etxea

05.24ASTEARTEA09:45 ARRANKUDIAGAJALGI/IPUIN KONTALARIAYolanda ArrietaEskola

10:20 AMURRIOJALGI/BERTSOAAndoni Egaña eta AsierRubio: BertsolaritzaikastetxeetanZaraobe Institutua

10:30 AMURRIOJALGI/DANTZAKorrotik pikutara, dantzatailerraAEK

11:00 ARTZINIEGAJALGI/MAGIAKidam MagoaEskola


16/16


_kontra

Nondik datorkizu Agility mun-duarekiko lotura?

Nire arrebarekin hasi zen dena,bi urte zeramatzan Agilitya egiteneta. Txakur bat adoptatzeko au-kera aipatu zidan, “Oli” izenekoa,eta aukerari heldu nion. Oso itza-lia eta triste etorri zen txakurra,eta horregatik hasi nintzen Agilit-ya praktikatzen berarekin.

Agilitya zer da, txakurren jolasparkea ala?

Bai, oso dibertigarria da. 18-20 oztopotako ibilbidea da. Aha-lik eta denbora gutxienean ahaliketa huts egite minimoarekin osa-tu behar dute zirkuitua.

Entrenamendu handia eska-tzen al du?

Ez, entrenamendu mentala -sikoa baino askoz garrantzitsua-goa da. Oso nekatuta bukatzendute. Astero ordu erdiko entrena-mendua aski da txakurrarentza-

ko, eta hori, bost minutuko atse-denak tartekatuz! Txakurra ez dakontziente lehiaketaz, topera doa,ondo pasatzera eta zuk esatendiozuna egitera.

Txakurraren ala jabearen ani-mo egoerak, zeinek eragiten dugehiago bestearengan?

Biek. Izugarria da, txakurrekdena dakite. Begiratze hutsarekinbadakite nola zauden: urduri, bel-durtuta, triste...

Zer esango zenioke animaliekpentsatzeko gaitasunik ez dutelauste duenari?

Bera dela pentsatzenez duen animalia bakarra,ez duela ideiarik ere ez. Oso azka-rrak dira. Nik egunero ipatu egi-ten dut, dena ulertzen dute.

Eskualdean ba al da zaletasu-nik?

Bai, oraindik oso ezezaguna

bada ere Laudion bertan 5-7 ari-tzen gara. Luiaondon ere mu-til bat aritzen da. Oso gauza be-rria da.

Abuztuan sei egu-neko txapelke-ta egingo duzue Ur-duñan, ezta?

Bai, oso poten-tea izango da gaine-ra. Partaide eta epai-le oso onak etorrikodira, interesgarriaizango da.

Vicente Markinez“Txakurren entrenamendu mentala sikoabaino askoz garrantzitsuagoa da agilityan”VICENTE MARKINEZ (Laudio, 1973) Agiliy Euskadi taldeko kidea da. Kirol horren Espainiako Txapelketanlehiatuko da datorren asteburuan, “Oli” izeneko txakurrarekin.

ERREDAKZIOA I Izar Mendiguren Cosgaya

Floren Usia

Miren Ayesa Aranoa KAZETARIA

_Leihotik

Eusko Jaurlaritzatuelf points

E ztanda egiteko zoriannengoen berria jaso nuenean. Aurtengo Euro- visión jaialdiari boikota

egin beharko nion; Ikurriña eta Etatu Islamikoaren bandera lehia- ketako zerrenda beltzean ager- tzen ziren! Bielorrusiako abesla-ria biluzik eta otsoz inguratua atera behar omen zen agertokira etanik galduko nuen. Oso gaizki pasatu nuen momentu horietan nireabertzaletasuna zalantzan jarrinuelako. Erakargarriegia egitenzait Israel, Frantzia, Turkia edo Epainiako ordezkariak entzutea etuste dut Europar Batasuneko ari-

ma oso ondo islatzen duela lehiaketa honek. Horregatik, ezinezkozait ez ikustea. Eusko Jaurlaritzaeta Iñigo Urkulluk berak premiazko zuzenketa eskatu zutenean la-saitu nintzen, eta Espainiar Esta-tuari jaialditik erretiratzea exiji- tu ziotenean urdailean nuen boladesagertu zen. Haiei esker larun-batean ez nituen nire printzipioaapurtu behar izan. Europa osoanospatu zen Ukraniako garaipenabaita bere mugetan pilatzen direnmilioika pertsonek ere.

aiaraldea egunkariaren 52. zenbakia

Documents