adolygu - prestatynhigh.co.uk · •to be able to describe your area using a variety of adjectives...

111

Upload: others

Post on 07-Jul-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Adolygu – Revision (slide 3-18)

Y TreigliadauTreigliad trwynol(nasal mutation)

Treigliad Meddal(soft mutation)

yn + place name, fy=my yn + adjective, dau/dwy=two, i=to, o=from

P (ym) Mh B

T (yn) Nh D

C (yng) Ngh G

B (ym) M F

D (yn) N Dd

G (yng) Ng -

M - F

Ll - L

Rh - R

**Y Treigliadau - Nasal MutationsTreigliad trwynol(nasal mutation)

yn + place name,fy = my

P (ym) Mh

T (yn) Nh

C (yng) Ngh

B (ym) M

D (yn) N

G (yng) Ng

M -

Ll -

Rh -

**Y Treigliadau - Nasal MutationsTreigliad trwynol(nasal mutation)

yn + place name,fy = my

TASG: Translate these phrases to check your understanding.

P (ym) Mh In Prestatyn = ym Mhrestatyn

T (yn) Nh In Trelogan =

C (yng) Ngh In Cardiff =

B (ym) M In Bangor =

D (yn) N In Dyserth =

G (yng) Ng In Gresford =

M - In Madrid =

Ll - In Llandudno =

Rh - In Rhyl =

Translate the following taking care with mutations!

1) I live in Prestatyn.

2) She lives in Denbigh (Dinbych).

3) Bob lives in Trelogan.

4) I live in Bangor.

5) They live in Cardiff (Caerdydd).

6) Hannah lives in Meliden (Gallt Melyd).

7) I don’t live in Llandudno.

8) He doesn’t live in Swansea (Abertawe).

9) She doesn’t live in Gronant.

10) We live in Flint.

Translate the following taking care with mutations!

1) I live in Prestatyn.

2) She lives in Denbigh (Dinbych).

3) Bob lives in Trelogan.

4) I live in Bangor.

5) They live in Cardiff (Caerdydd).

6) Hannah lives in Meliden (Gallt Melyd).

7) I don’t live in Llandudno.

8) He doesn’t live in Swansea (Abertawe).

9) She doesn’t live in Gronant.

10) We live in Flint.

1) Rydw i’n byw ym Mhrestatyn.

2) Mae hi’n byw yn Ninbych.

3) Mae Bob yn byw yn Nhrelogan

4) Rydw i’n byw ym Mangor.

5) Maen nhw’n byw yng Nghaerdydd.

6) Mae Hannah yn byw yng Ngallt Melyd.

7) Dydw i ddim yn byw yn Llandudno.

8) Dydy o ddim yn byw yn Abertawe.

9) Dydy hi ddim yn byw yng Ngronant

10) Rydyn ni’n byw yn Fflint

Translate the following taking care with mutations!

1) Rydw i’n byw ym Mhrestatyn.2) Mae hi’n byw yn Ninbych.3) Mae Bob yn byw yn Nhrelogan.4) Rydw i’n byw ym Mangor.5) Mae hi’n byw yng Nghaerdydd.6) Mae Hannah yn byw yng Ngallt Melyd.7) Rydw i’n byw yn Llandudno.8) Mae o’n byw yn Abertawe.9) Mae hi’n byw yng Ngronant.10)Mae o’n byw yn Fflint.

Learn Llanfair P.G and go through meaning. Can play a song on YouTube to help pupils learn.

https://www.youtube.com/watch?v=1BXKsQ2nbno

Watch the Weatherman pronounce Llanfairpwll!

https://www.youtube.com/watch?v=fHxO0UdpoxM

Copy bubbles from page 22 of Taith Iaith (Caer, Aber etc)

Ystyr Enwau CymraegBeth ydy ystyr enwauCymraeg yma ?

1) Y Drenewydd

2) Abertawe

3) Llandudno

4) Treffynnon

5) Llantrisant

6) Capel Dewi

7) Pumsaint

8) Llwydcoed

9) Egwlys Wen

10) Pen Y Bont

1)Newtown

2)Mouth of river ‘Tawe’

3)Church of ‘Tudno’

4)Well/fountain town

5)Church of 3 saints

6)Dewi’s chapel

7)Five saints

8)Grey trees

9)White Church

10)End of the bridge (Bridgend)

Geirfa

dre/tre (dref) - townsant/saint – saintwen (gwyn) – whitepont - bridge

Ystyr Enwau CymraegBeth ydy ystyr enwau Cymraeg yma ?

1) Y Drenewydd

2) Abertawe

3) Llandudno

4) Treffynnon

5) Llantrisant

6) Capel Dewi

7) Pumsaint

8) Llwydcoed

9) Egwlys Wen

10)Pen Y Bont

Geirfa

dre/tre (dref) – townpum(pump) - fivesant/saint – saintwen (gwyn) – whitepont - bridge

1) _______________________

2) _______________________

3) _______________________

4) _______________________

5) _______________________

6) _______________________

7) _______________________

8) _______________________

9) _______________________

10) _______________________

Yr Ardala) Pethau yn yr ardal – things in the area

afonriver

mynyddmountain

pentrefvillage

llynlake

brynhill

coedtrees

dinascity/fort

pontbridge

plashall

gwladcountry

dyffrynvalley

b) Geiriau i ddisgrifio – describing words

mawrbig

bachsmall

isellow

swnllydnoisy

culnarrow

llydanwide

hyfrydlovely

pertpretty

tawelquiet

hyllugly

isaflowest

wrthby the

c) Ble? – Where?

aron yn

in

mewnin a ger

nearo danunder

uwchbenabove

Beth ydy ystyr y enw isod?-What is the meaning of the placename below?

• Pentrefbachodanmynyddiselwrthafonhyfrydllydangercoed.

• Pontiseluwchbenafonculhyfrydwrthcoedynydyffryn.

• Llynmawrllydangerpentrefbachtawelynygwladwrthbrynisel.

Now invent a new name for Prestatyn taking into account all the things that you have in and around the are.

1 coed 1 pretty

2 tref 2 mountain

3 mynydd 3 town

4 pentref 4 bridge

5 llyn 5 trees

6 pont 6 village

7 mawr 7 ugly

8 bach 8 lake

9 pert 9 small

10 hyfryd 10 quiet

11 hyll 11 lovely

12 tawel 12 big

• to be able to describe your area using a variety of adjectives

• understand when and how to apply a soft mutation to adjectives

mawr bach

distaw swnllyd

glân budr

modern hen/hanesyddol

hardd

hyll

diddorol diflas

prysur tawel

yn‘n

Adjectives starting with…

Please Take Care Big Dangerous

Gorillas Llamas Monkeys Rhinos

…..will have a soft mutation.

ansoddair(adjective)

treiglad meddal(soft mutation)

Treiglad Meddal (Soft Mutation)

P B

T D

C G

B F

D Dd

G -G

Ll L

M F

Rh R

Fill in the sentences with the correct Welsh with the mutation!

1. Mae Prestatyn yn……………………..(busy)

2. Mae Caer (Chester) yn……………………………(big and noisy)

3. Mae Lerpwl yn……….(old, big and noisy)

Sut mae’r ansoddeiriau yn treiglo? How do these adjectives mutate?

fawr fach

Mae Prestatyn yn…Dydy Prestatyn ddim yn…

ddistaw swnllyd

Mae Prestatyn yn…Dydy Prestatyn ddim yn…

lân fudr

Mae Prestatyn yn…Dydy Prestatyn ddim yn…

fodern hen/hanesyddol

Mae Prestatyn yn…Dydy Prestatyn ddim yn…

hardd

hyll

Mae Prestatyn yn…Dydy Prestatyn ddim yn…

ddiddorol ddiflas

Mae Prestatyn yn…Dydy Prestatyn ddim yn…

brysur dawel

Mae Prestatyn yn…Dydy Prestatyn ddim yn…

Read the following sentences out with the correct Welsh word and mutation (if needed)

Sut le ydy…..? – What kind of place is….?

Prestatyn Manceinion

enghraifft!

Mae Prestatyn yn fach ac mae Manceinion yn fawr.

Brawddeg diflas!!!!

Sut allen ni eiwella?

how can we improve it?

Engrhaifft- example

A dweud y gwir mae Prestatyn yn eithaf fach ac ynhanesyddol ond ar y llaw arall mae’n fodern hefyd. Mae Prestatyn yn wahanol i Manceinion achos maeManceinion yn fawr iawn, yn brysur ac yn swnllyd ondyn debyg i Brestatyn mae’n fodern hefyd.

Idioms

qualifiers

connectivescomparisons

yn debyg i – similar toyn wahanol i – different to

Nawr tro chi! – Now your turn!Sut le ydy…..?

Rhyl CaerCofiwch!

Mae…yn - …is wahanol i – different toDydy… ddim yn - … isn’t debyg i – similar to

Noughts and crossesYour team needs to give full sentences using the required word

Ansoddeiriau - Fy Ardal. Ansoddeiriau - Fy Ardal.

Modern Modern Tawel Quiet

Hyfryd Lovely Swnllyd Noisy

Pert Pretty Budr Dirty

Hardd Beautiful Glân Clean

(rhy) Bach (too) Small Cyffrous Exciting

Cyfleus Convenient Diddorol Interesting

Hen Old Ofnadwy Awful/ horrible/

terrible

Mawr Big/Large Prysur Busy

Modern Modern Tawel Quiet

Hyfryd Lovely Swnllyd Noisy

Pert Pretty Budr Dirty

Hardd Beautiful Glân Clean

(rhy) Bach (too) Small Cyffrous Exciting

Cyfleus Convenient Diddorol Interesting

Hen Old Ofnadwy Awful/ horrible/

terrible

Mawr Big/Large Prysur Busy

Yn yr Ardal

Beth sydd yn yr ardal?-What is in the area?Yn yr ardal…- In the area….

mae.. – there is/are

does dim… - there is/are no

Hoffwn i gael… - I would like to have…

achos basai’n… - because it would be…

castell

sinema

ysgol

swyddfa’r post

capel/eglwys

canolfan hamdden

canolfan bowlio deg

ffatri

gwesty

archfarchnad

tafarn

llyfrgell

parc

cwrs golff

ysbyty

Beth sydd yn yr ardal?-What is in the area?Yn yr ardal…- In the area….

mae.. – there is/are

does dim… - there is/are no

Hoffwn i gael… - I would like to have…

achos basai’n… - because it would be…

Fy Ardal

castell

sinema

ysgol

swyddfa’r post eglwys

canolfan hamdden

canolfan bowlio deg

archfarchnad

tafarn llyfrgell parc cwrs golff

ffatri

gwestybanc

ystbyty

Cyfieithwch! – Translate!

1) Yn yr ardal mae banc a hefyd mae parc.

2) Does dim archfarchnad y yr ardal.

3) Hoffwn i gael sinema yng Ngallt Melyd achos basai’n wych.

4) In the area there is a castle, a post office and three pubs.

5) In Wrecsam there is a 10 pin bowling centre called ‘Tenpin’.

6) I would like to have a library in the town because I like reading.

Beth sy i wneud yn yr ardal?

What is there to do in the area?

Beth?

Gallwch chi (ddim)…. - You can….

pysgota

Gallwch chi (ddim)…. - You can….

mynydda

Gallwch chi (ddim)…. - You can….

cadw’n heini

Gallwch chi (ddim)…. - You can….

mynd i nofio

Gallwch chi (ddim)…. - You can….

beicio mynydd

Gallwch chi (ddim)…. - You can….

siopa

Gallwch chi (ddim)…. - You can….

mynd i’r llyfrgell

Gallwch chi (ddim)…. - You can….

chwarae golff

Gallwch chi (ddim)…. - You can….

mynd i’r clwb carati

Ble?

Beth sy i wneud yn yr ardal?- What is there to do in the area?Beth? Ble?

chwarae rygbi yn yr afon/yn y llyn

chwarae pêl-droed yn y pwll nofio

chwarae golff Yn y mynyddoedd

chwarae sboncen ar y cae rygbi

pysgota o gwmpas y dref/yn y wlad

mynydda yn y dref/ yn y pentref

mynd i nofio ar y cwrs golff

mynd i’r clwb carati ar y cae pêl-droed

mynd i’r Urdd Yn y ganolfan hamdden

mynd i’r llyfrgell Yn y ganolfan hamdden

siopa Yn y ganolfan hamdden

mynd i’r clwb ieuenctid Yn y dref

cadw’n heini Yn y ganolfan siopa

beicio mynydd Yn y dref

Match up the activity from the left hand column with the place that you can do

that activity from the right hand column.

tellsac

llrllgfye

Can you work out what the words are below by unscrambling them?

Adolygu - RevisionYou can…You can not…There is/are…There is/are no…

Gallwch chi…Gallwch chi ddim…Mae…Does dim…

Cyfieithwch! – Translate

1. You can shop in the supermarket in the town.2. You can play golf on the golf course.3. You can not mountain bike because there are no mountains.4. You can not swim in the leisure centre because there is no swimming pool

Adolygu - RevisionI would like…He would like …She would like …We would like …

Hoffwn i…Hoffai o…Hoffai hi…Hoffen ni…

• Read the paragraphs on the following slide and then fill in the grid on the next slide about the 5 people

Geirfa – Vocabulary

llawer o – lots ofdigon o – plenty/enough ofdim ond – onlypethau – things

A bod yn onest –to tell the truth

Rydw i wrth fy modd yn… -I’m in my element…

Enw Beth sydd yn yr ardal? Beth hoffai o/hi gael? Pam?

Enw Beth sydd yn yrardal?

Beth hoffai o/hi cael?

Pam?

Samir

Lindsay

Tong

Rhian

Sandra

Coleg, ysbyty, canolfan hamdden, bowlio deg

Canolfan hamdden, canolfan siopa, cwrsgolff

Ysgol, eglwys, siopau

Sinema, archfarchnad, clwb ieuenctid

Canolfan siopa, canolfan hamdden, pwllnofio

Parc sglefrio Wrth ei bodd ynsglefrio (wrth fy moddyn sglefrio)

Parc anturWrth ei bodd ynmynd iOakwook ac Alton Towers

Cae rygbi a cae pêl-droed

Mwynhau chwaraeon

Canolfan farchogaeth Wrth ei bodd ynmarchogaeth

Cwrs golff Llawer o bobl ifanc ynhoffi chwarae golff

Ble mae’r……? – Where is/are the…..?

Mae’r…… - The…… is/are

Dydy’r…… - The….. is/are not

Matsio’r Cymraeg a’r Saesneg!

1. rhwng y... a…

2. drws nesaf i’r

3. gyferbyn â’r

4. heibio’r

5. ar gornel y

6. ar y dde i’r

7. ar y chwith i’r

8. rownd y gornel i’r

a. on the right of the

b. aound the corner to the

c. past the

ch. next door to the

d. on the left of the

dd. on the corner of the

e. between the… and…

f. opposite the

Cyfarwyddiadau

Ewch – GoCerddwch – WalkCroeswch – CrossTrowch - Turn

heibio’r – past thei lawr y – down thei fyny’r – up thear hyd y – along thedros y – over therownd y – around thetrwy’r – through theallan o’r – out of thei’r dde- to the righti’r chwith – to the left

drws/drysiau –door/doorsffordd – roadstryd – streetsiop(au) – shop(s)grisiau – stairs/stepsgornel – cornercoridor – corridorgoleuadau (traffig) –(traffic) lights

Ble ydw i yn yr ysgol?

Darllenwch y cyfarwyddiadau i weld ble ydw i!- Read the directions to see where I am!

Starting point is in the front of the school.

Ewch trwy’r drysiau ffrynt wrth y swyddfa. Trowch i’rchwith, cerddwch trwy’r drysiau. Trowch i’r chwith heibio’rneuadd. Cerddwch trwy’r drysiau eto. Cerddwch ar hyd y coridor heibio’r tŷ Mawrth. Cerddwch ar hyd y coridor a trowch i’r dde allan o’r drws. Cerddwch i lawr y grisiau. Ewch syth ymlaen a trowch i’r dde trwy’s drysiau. Ble ydw i?

Make a pamphlet to promote your area.

Use following slide to help you.

Pamffled ArdalBle mae…?

Mae…yn GogleddCymru.

Mae Prestatyn rhwngGronant a Gallt Melyd

(add more details)

Beth sydd yn yr ardal?

Ym Mhrestatyn mae:

Canolfan hamdden

Traeth

(add more details, linking words, adjectives)

Beth sy i wneud yn yrardal?

Gallwch chi:

siopa yn y parc siopa

chwarae pêl-droed yn y ganolfan hamdden

(add more details. Include past tense about what you have done in the area in the past)

Beth hoffet ti gael ynyr ardal?

Yn y dyfodol..

Hoffwn i gael…

Dylen ni gael

Parc antur

(add more details and say why you would like to have the things you’ve mentioned)

Cerian ydw i a dw i’n byw yn Aberaeron yng Ngorllewin Cymru. Tref ydy Aberaeron ac mae’n hyfryd. Mae adeiladau lliwgar iawn yma. Mae siopau, pwll nofio, canolfan hamdden a harbwr yma. Mae’r harbwr yn hardd iawn. Dw i wrth fy modd yn byw yma achos dw i’n mwynhau byw wrth y môr.

Ben ydw i a dw i’n byw yn Llanelli,tref yn Ne Cymru. Mae digon o bethaui wneud yn Llanelli hefyd. Mae sinema

a theatr newydd sbon yma ac maennhw’n ardderchog. Mae canolfannauhamdden yma – a phwll nofio mawr. Hefyd mae’n bosib mynd i lan y mor.

Mae Llanelli’n wych.

Owain ydw i a dw i’n byw yn y Drenewydd (Newtown), yn

Nwyrain Cymru. Mae pwll nofio, sinema, canolfan hamdden a

theatr yma. Dw i’n mwynhau bywyma achos mae gen i lawer o

ffrindiau yma.

Raaina ydw i a dw i’n byw ynNhrefdraeth (Newport), Sir

Benfro. Pentref ydy Trefdraeth. Mae rhai siopau yma ond does

dim sinema na theatr yma. Dw iwrth fy modd yn byw yma achosdw i’n mwynhau mynd i’r traeth

gyda fy ffrindiau.

Yasseen ydw i a dw i’n byw yn Wrecsam, yng Ngogledd Cymru. Tref ydy Wrecsam ac

mae’n wych achos mae llawer o bethauyma – siopau modern, sinema wych sy’ndangos ffilmiau newydd, theatr, cae pel-droed (Y Cae Ras) lle mae tim pel-droedWrecsam yn chwarae, pwll nofio mawr,

canolfannau hamdden ardderchog – a mwy! Dwi’n hoffi byw yma achos mae’n

gyffrous – mae digon o bethau i wneud. ,

Beth ydy’r geiriau Cymraeg?

• Theatre

• Harbour

• Cinema

• Shops

• New films

Ydych chi’n cofio beth sy yn Aberaeron, Llanelli, Wrecsam, Trefdraeth a’r Drenewydd? Atebwch y cwestiynau yma mewnbrawddegau llawn.

1. Ble mae sinema? Mae sinema yn………………………………………………………….2. Ble mae siopau modern? Mae siopau modern yn ………………………………………………………….3. Ble mae harbwr? Mae harwr yn ………………………………………………………….4. Ble mae cae pel droed?Mae cae pel-droed yn ………………………………………………………….5. Ble mae traethau da? Mae traethau da yn ………………………………………………………….6. Ble mae theatr? Mae theatr yn ………………………………………………………….

Beth am wneud cwis? Darllenwch y darnau eto ac ysgrifennwch 5 cwes wn cwis. Yna, gofynnwch y cwes ynau mewncwis. Dyma ychydig o help i chi:

Oes ... yn ...?

Ble mae...?

Beth ydy ...

Beth mae pobl yngallu gwneud yn

...?

Beth mae ... ynho ffi gwneud?

Ble mae’r ...?

Pa fath o ... sy yn...?

Beth sy yn ...?Rhestrwch beth sy yn y lleoedd.

Beth sy yn eich ardal chi?

Aberaeron Y Drenewydd Trefdraeth Wrecsam Llanelli

Holiadur Ardal

Aberaeron

Cerian ydw i a dw i’n byw yn Aberaeron yng Ngorllewin Cymru. Tref ydy

Aberaeron ac mae’n hyfryd. Mae adeiladau lliwgar iawn yma. Mae siopau,

pwll nofio, canolfan hamdden a harbwr yma. Mae’r harbwr yn hardd iawn.

Dw i wrth fy modd yn byw yma achos dw i’n mwynhau byw wrth y môr.

Newtown

Owain ydw i a dw i’n byw yn y Drenewydd (Newtown), yn Nwyrain Cymru.

Mae pwll nofio, sinema, canolfan hamdden a theatr yma. Dw i’n mwynhau

byw yma achos mae gen i lawer o ffrindiau yma.

Newport (pem)

Raaina ydw i a dw i’n byw yn Nhrefdraeth (Newport), Sir Benfro. Pentref

ydy Trefdraeth. Mae rhai siopau yma ond does dim sinema na theatr yma.

Dw i wrth fy modd yn byw yma achos dw i’n mwynhau mynd i’r traeth gyda

fy ffrindiau.

Wrecsam

Yasseen ydw i a dw i’n byw yn Wrecsam, yng Ngogledd Cymru. Tref ydy

Wrecsam ac mae’n wych achos mae llawer o bethau yma – siopau

modern, sinema wych sy’n dangos ffilmiau newydd, theatr, cae pêl-droed

(Y Cae Ras) lle mae tîm pêl-droed Wrecsam yn chwarae, pwll nofio mawr,

canolfannau hamdden ardderchog – a mwy! Dw i’n hoffi byw yma achos

mae’n gyffrous – mae digon o bethau i wneud.

Llanelli

Ben ydw i a dw i’n byw yn Llanelli, tref yn Ne Cymru. Mae digon o bethau i

wneud yn Llanelli hefyd. Mae sinema a theatr newydd sbon yma ac maen

nhw’n ardderchog. Mae canolfannau hamdden yma – a phwll nofio mawr.

Hefyd, mae’n bosib mynd i lan y môr. Mae Llanelli’n wych!

CIWBYr Ardal

Darllenwch y brawddegau. Ticiwch “Cywir” neu “Anghywir” bob tro.

Caerdydd ydy prifddinas Cymru. Mae’n boblogaidd ac yn brysur bob amser, ynenwedig yn yr haf ac yn ystod y penwythnos. Gallwch chi fynd i weld gêm neu sioeyn Stadiwm y Principality a siopa am oriau ar y prif strydoedd. Mae Canolfan y Mileniwm yn y Bae ac adeilad y Llywodraeth wrth gwrs. Yn wir, mae prifddinasCymru yn anhygoel. Dim ond un broblem sydd – y traffig trwm a weithiau does dim lle parcio.

Cywir Anghywir

Tref fawr ydy Caerdydd

Mae mwy na jyst chwaraeon yn Stadiwmy Principality.

Mae adeiladau pwysig yn y Bae.

Mae digon o le parcio yna.

Mae’r traffig yn creu problemau mawr.