Promotor: Prof. Dr hab. Roman SzulcPromotor: Prof. Dr hab. Roman SzulcI Klinika Anestezjologii i Intensywnej TerapiiI Klinika Anestezjologii i Intensywnej TerapiiKatedry Anestezjologii i Intensywnej TerapiiKatedry Anestezjologii i Intensywnej Terapii

Uniwersytetu Medycznego im. Karola Uniwersytetu Medycznego im. Karola MarcinkowskiegoMarcinkowskiego

Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 1Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 1im. Przemienienia Pańskiego im. Przemienienia Pańskiego

ul. Długa 1 / 2, 61 – 848 Poznańul. Długa 1 / 2, 61 – 848 Poznań

Poznań 2007Poznań 2007

Adam Pytliński

Wizerunek lekarza anestezjologa w opinii pacjentów i członków ich rodzin.

Ankietowa próba oceny.

WstępWstęp

Praca niniejsza jest spojrzeniem osoby spoza środowiska lekarskiego i próbą oceny wizerunku lekarza anestezjologa poprzez aspekty organizacji jego pracy, a także organizacji oddziału anestezjologii i intensywnej terapii. Autor pracy nie posiada dyplomu lekarza medycyny. Jest on absolwentem Wydziału Nauk o Zdrowiu Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.

Cel pracyCel pracy

Przedmiotem i zarazem celem głównym Przedmiotem i zarazem celem głównym niniejszej rozprawy jest przedstawienie niniejszej rozprawy jest przedstawienie wizerunku lekarzy anestezjologów w opinii wizerunku lekarzy anestezjologów w opinii pacjentów i członków ich rodzin. Cel powyższy pacjentów i członków ich rodzin. Cel powyższy realizowany był w oparciu o badania realizowany był w oparciu o badania ankietowe. Cele pośrednie przedstawiono w ankietowe. Cele pośrednie przedstawiono w formie hipotez badawczych zostały formie hipotez badawczych zostały potwierdzone w oparciu o uzyskane wyniki.potwierdzone w oparciu o uzyskane wyniki.

Hipotezy (1)Hipotezy (1)

1. Lekarz anestezjolog jest specjalistą jeszcze mało znaną w społeczeństwie.

2. Praca lekarza anestezjologa jest często anonimowa, niedoceniana, zarówno przez środowisko medyczne jak i społeczeństwo.

3. Znaczenie / pozycja tej specjalności w środowisku medycznym i w społeczeństwie nie jest doceniana.

Hipotezy (2)Hipotezy (2)

4. Zakres czynności / obowiązków, jakie są udziałem lekarza anestezjologa są mało znane opinii społecznej.

5. Rozmowa przedoperacyjna i kontakt pooperacyjny lekarza anestezjologa z pacjentem ma wpływ na wizerunek lekarza anestezjologa.

Materiał i metodyka (1)Materiał i metodyka (1)- teren i organizacja badań- teren i organizacja badańBadania ankietowe przeprowadzone zostały wśród Badania ankietowe przeprowadzone zostały wśród pacjentów przebywających w obrębie oddziałów pacjentów przebywających w obrębie oddziałów anestezjologii i intensywnej terapii oraz oddziałów anestezjologii i intensywnej terapii oraz oddziałów chirurgicznych trzech poznańskich szpitali.chirurgicznych trzech poznańskich szpitali.Do badania włączono również członków rodzin pacjentów.Do badania włączono również członków rodzin pacjentów.

Dobór próby badawczej:Dobór próby badawczej:a) Pacjenci: 200 osób,a) Pacjenci: 200 osób,b) Członkowie rodzin pacjentów: 200 osób.b) Członkowie rodzin pacjentów: 200 osób.

Materiał i metodyka (2)Materiał i metodyka (2)- badania pilotażowe- badania pilotażowe

W fazie poprzedzającej realizację badań, przeprowadzono badania pilotażowe obejmujące 30 osób. Celem tych badań było sprawdzenie poprawności sformułowanych w ankiecie pytań tak, aby były one w pełni zrozumiałe dla respondentów. Po ich zakończeniu wprowadzono do ankiety korekty, a następnie przystąpiono do realizacji zbierania materiału badawczego. Respondenci biorący udział w fazie badań pilotażowych nie byli włączeni do osób odpowiadających na pytania pełnej ankiety.

Materiał i metodyka (3)Materiał i metodyka (3)- główne zagadnienia ankiety- główne zagadnienia ankiety

Ankietowanych poproszono m.in. do odpowiedzi na Ankietowanych poproszono m.in. do odpowiedzi na następujące pytania:następujące pytania:

1. Kim jest anestezjolog?1. Kim jest anestezjolog?2. Zakres czynności jakie są udziałem lekarza anestezjologa.2. Zakres czynności jakie są udziałem lekarza anestezjologa.3. Kto kieruje oddziałem anestezjologii i intensywnej terapii?3. Kto kieruje oddziałem anestezjologii i intensywnej terapii?4. Czy przedoperacyjna rozmowa z anestezjologiem była 4. Czy przedoperacyjna rozmowa z anestezjologiem była

potrzebna?potrzebna?5. Jaki wpływ miała ta rozmowa na wizerunek anestezjologa?5. Jaki wpływ miała ta rozmowa na wizerunek anestezjologa?

Materiał i metodyka (4)Materiał i metodyka (4)- kryteria podziału grupy badawczej- kryteria podziału grupy badawczej

Grupa 400 respondentów została podzielona na dwie podgrupy; na grupę pacjentów i grupę członków ich rodzin.

Nie stosowano podziału respondentów, na pacjentów „przedoperacyjnych” i „pooperacyjnych”, lecz przyjęto następujące kryterium:

1) pacjenci, którzy mieli kontakt z lekarzem anestezjologiem (nawet, gdy byli to pacjenci, którzy nie mieli w przeszłości zabiegu operacyjnego, lecz byli już po rozmowie przedoperacyjnej z lekarzem anestezjologiem) oraz

2) pacjenci, którzy nigdy w przeszłości nie mieli kontaktu z lekarzem tej specjalności.

Wyniki (1) - dane demograficzneWyniki (1) - dane demograficzne

W badaniu wzięło udział 189 kobiet (47 %) i 211 mężczyzn (53 %).W badaniu wzięło udział 189 kobiet (47 %) i 211 mężczyzn (53 %). Najmłodszy respondent miał 32 lata, natomiast najstarszy 77 lat. Najmłodszy respondent miał 32 lata, natomiast najstarszy 77 lat.

Średnia wieku respondentów wynosiła 58,4 lata.Średnia wieku respondentów wynosiła 58,4 lata. 362 respondentów (90,5 %) było w przeszłości operowanych.362 respondentów (90,5 %) było w przeszłości operowanych. Wykształcenie respondentów przedstawia poniższa rycina.Wykształcenie respondentów przedstawia poniższa rycina.

Ryc. 1. Wykształcenie respondentów.Ryc. 1. Wykształcenie respondentów.

8,25%

31,50%

50,75%

9,50%

0,00%

10,00%

20,00%

30,00%

40,00%

50,00%

60,00%

podstawowe33

zawodowe 126 średnie 203 wyższe 38

Wyniki (2)Wyniki (2) Dla 79% respondentów anestezjolog jest lekarzem, natomiast Dla 79% respondentów anestezjolog jest lekarzem, natomiast co dziesiąty badany stwierdził, że anestezjolog nim nie jest.co dziesiąty badany stwierdził, że anestezjolog nim nie jest.

Ryc. 2. Kim jest anestezjolog? Ryc. 2. Kim jest anestezjolog?

78,5%

7,5%14,0%

lekarzem 314 nie jest lekarzem 30 nie w iem 56

Wyniki (3)Wyniki (3)Ponad 90%, spośród 400 respondentów, stwierdziło, że anestezjolog ma wyższe wykształcenie.

Ryc. 3. Wykształcenie anestezjologa.

90,5%

9,5%

wyższe medyczne 362 nie wiem 38

Wyniki (4)Wyniki (4)Świadomość społeczna oparta o badania na temat wykonywanych przez anestezjologa zadań jest następująca:

- 91% ankietowanych wie, iż anestezjolog wykonuje znieczulenie do zabiegu,

- Według 69% ankietowanych anestezjolog sprawuje opiekę okołooperacyjną,

- 59% respondentów stwierdziło, że anestezjolog zajmuje się walką z bólem,

- jedynie 44% ankietowanych miało świadomość, że anestezjolog działa w stanach zagrożenia życia.

Wyniki (5)Wyniki (5)43% ankietowanych stwierdziło, iż oddziałem anestezjologii 43% ankietowanych stwierdziło, iż oddziałem anestezjologii i intensywnej terapii kieruje anestezjolog. Podobny był i intensywnej terapii kieruje anestezjolog. Podobny był odsetek respondentów, którzy twierdzili, że kierownikiem odsetek respondentów, którzy twierdzili, że kierownikiem tego oddziału jest chirurg.tego oddziału jest chirurg.

Ryc. 4. Kto kieruje oddziałem anestezjologii i inetnsywnej terapii?Ryc. 4. Kto kieruje oddziałem anestezjologii i inetnsywnej terapii?

43,0% 42,75%

14,25%

chirurg 172 anestezjolog 171 lekarz ogólny 57

Wyniki (6)Wyniki (6)

Ponad 44% badanych uważa, że środki masowego przekazu przedstawiają anestezjologa w niewłaściwy sposób. Blisko 40% stwierdziło jednak, że jest on przedstawiany w sposób właściwy.

 

Ryc. 5. Wizerunek anestezjologa w środkach masowego przekazu.

39,5%44,25%

16,25%

właściwy 158 niewłaściwy 177 nie mam zdania 65

Wyniki (7)Wyniki (7)Według połowy ankietowanych anestezjolog posiada wysoką pozycję w hierarchii personelu medycznego.

Ryc. 6. Znaczenie anestezjologa pośród personelu medycznego.

50%

6%13%

31%

w ysokie 201 średnie 22 niskie 53 nie mamzdania 124

Wyniki (8)Wyniki (8)

Ankietowani (w odpowiedzi na pytanie 9 ankiety) określili następujące cechy, które winny charakteryzować anestezjologa:

- troskliwość w stosunku do chorych (69,3% odpowiedzi),- odpowiedzialność (67,8% odpowiedzi),- umiejętność rozmowy z pacjentem (60,8% odpowiedzi),- dokładność (46% odpowiedzi),- opanowanie (42% odpowiedzi).

Wyniki (9)Wyniki (9)Ponad połowa ankietowanych (57%) stwierdziła, że praca lekarza anestezjologa jest anonimowa.

Ryc.7. Praca anestezjologa jest anonimowa.

57,0%

34,0%

9,0%

tak 228 nie 137 nie mam zdania 35

Wyniki (10)Wyniki (10)26% badanych ma świadomość, że anestezjolog pracuje w warunkach szkodliwych dla zdrowia.

Ryc. 8. Anestezjolog pracuje w warunkach szkodliwych dla zdrowia.

26,0%22,0%

52,0%

tak 104 nie 86 nie mam zdania 210

Wyniki (11)Wyniki (11)

90% ankietowanych potwierdziło przydatność przedoperacyjnej rozmowy z anestezjologiem, jednak trzy czwarte respondentów nie pamiętało nazwiska lekarza anestezjologa.

Wyniki (12)Wyniki (12)58% badanych stwierdziło, iż kontakt z anestezjologiem spowodował u nich zmniejszenie niepewności.

Ryc. 9. Czy kontakt z anestezjologiem zmienił Pani / Pana poczucie niepewności?

58,0%

4,1%

37,9%

zmniejszył 210 zwiększył 15 bez zmian 137

Wnioski (1)Wnioski (1)Wyniki badań własnych pozwalają na sformułowanie Wyniki badań własnych pozwalają na sformułowanie

wniosków, które jednocześnie można uznać jako wniosków, które jednocześnie można uznać jako potwierdzenie hipotez badawczych. Wnioski te są potwierdzenie hipotez badawczych. Wnioski te są następujące:następujące:

1.1. Lekarz anestezjolog jest nadal osobą jeszcze mało Lekarz anestezjolog jest nadal osobą jeszcze mało znaną w społeczeństwie, aczkolwiek można zauważyć, znaną w społeczeństwie, aczkolwiek można zauważyć, iż świadomość społeczeństwa dotycząca anestezjologów iż świadomość społeczeństwa dotycząca anestezjologów i ich specjalności wzrasta.i ich specjalności wzrasta.

2. Praca lekarza anestezjologa jest często anonimowa, 2. Praca lekarza anestezjologa jest często anonimowa, niedoceniana, zarówno przez środowisko medyczne jak niedoceniana, zarówno przez środowisko medyczne jak i społeczeństwo, co potwierdziło 57% ankietowanych.i społeczeństwo, co potwierdziło 57% ankietowanych.

Wnioski (2)Wnioski (2)3. Znaczenie / pozycja tej specjalności w środowisku medycznym i w społeczeństwie nie jest wysoka.

4. Zakres czynności / obowiązków, jakie są udziałem lekarza anestezjologa, nie są w pełni znane w społeczeństwie. Analizując wyniki badań własnych możemy zauważyć, iż respondenci w największym stopniu świadomi są tego, iż anestezjolog wykonuje znieczulenie pacjenta do zabiegu. Pozostałe czynności / zadania anestezjologa są znane respondentom w mniejszym stopniu. W najmniejszym stopniu respondenci świadomi są tego, że lekarz anestezjolog może również działać w stanach zagrożenia życia.

5. Rozmowa przedoperacyjna i kontakt lekarza anestezjologa z pacjentem miały pozytywny wpływ na wizerunek anestezjologa. Rozmowa taka minimalizowała obawy pacjentów przed znieczuleniem i zabiegiem chirurgicznym.

Dziękuję za uwagęDziękuję za uwagę