GRZYBICE W PRAKTYCE LEKARZA

RODZINNEGO

Podział: GRZYBICE SKÓRY I JEJ

PRZYDATKÓW GRZYBICE BŁON ŚLUZOWYCH

Główne patogeny Dermatofity (Trichophyton, Epidermophyton,

Micosporum) Grzyby drożdżopodobne (Candida Albicans 90%) Grzyby pleśniowe

Większość grzybów to drobnoustroje oportunistyczne, wywołujące chorobę tylko w przypadku upośledzenia układu odpornościowego gospodarza bądź zaistnienia czynników usposabiających.

Ich zarodniki mogą bytować na skórze i jej przydatkach nie wywołując choroby.

Źródła zakażenia: Gleba Zwierzęta Człowiek

Drożdżyce - grzybice wywołane drożdżakami ,które często żyją na błonach śluzowych i skórze człowieka.

Do rozwoju zmian chorobowych dochodzi dopiero po zaistnieniu ogólnoustrojowych lub miejscowych czynników usposabiających.

Czynniki predysponujące do zakażeń grzybiczych:OGÓLNOUSTROJOWE Czynniki immunologiczne (AIDS, białaczki) Jatrogenne (leczenie immunosupresyjne, kortykosteroidy,

radioterapia, chemioterapia) Czynniki fizjologiczne (ciąża, okres noworodkowy) Choroby (infekcje, cukrzyca, otyłość, zaburzenia krążenia)MIEJSCOWE urazy skóry, błon śluzowych oparzenia miejscowa okluzja tkanek –>pieluszkowe zap. skóry

niemowląt, buty z tworzywa sztucznego, protezy stomatologiczne

maceracja tkanek-mycie naczyń

Rozpoznanie Wywiad (czynniki predysponujące,

potencjalna ekspozycja) Badanie lekarskie - obraz kliniczny Badanie mykologiczne

Leczenie Miejscowe:Wystarczające w większości przypadków mniej

rozległych grzybic skóry zmiany sączące i ostre -> lek przeciwgrzybiczy +

kortykosteroid

Ogólne - wskazania: Grzybica paznokci i skóry owłosionej Grzybica skóry gładkiej obejmująca duże powierzchnie Przewlekła drożdżyca śluzówkowo- skórna Słaba penetracja do ognisk infekcji Obniżona odporność immunologiczna

Najczęściej stosowane leki: Flukonazol Gryzeofulwina Itrakonazol Ketokonazol Terbinafina

Antyseptyki przeciwgrzybicze -miejscowo: Acifungin Jodyna Rezorcyna Kwas borowy Fiolet gencjany Chlorchinaldin

Grzybica stópWystępowaniu sprzyja: wzmożona potliwość, korzystanie z

publicznych urządzeń sanitarnych, choroby metaboliczne (cukrzyca).

OBJAWY rumień, złuszczanie, maceracja przestrzeni międzypalcowych ogniska rumieniowo-wysiękowe z pęcherzykami, pęcherzami,

czasem obecne krosty rumień ze złuszczaniem i nadmiernym rogowaceniem w

obrębie podeszew i bocznych powierzchni stóp może towarzyszyć świądROZPOZNANIE na podstawie obrazu klinicznego i badania

mykologicznego.

Grzybica stóp- schematy leczenia

Leczenie miejscowe2 tygodniowy Terbinafina krem 2xd3 tygodniowy bifonazol – żel, krem 1xd ekonazol – krem 2xd, żel 1xd izokonazol – krem 2xd4-6 tygodniowy ketokonazol – krem 1xd klotrimazol – krem 2-3xd mikonazol – krem 2xd

Leczenie ogólne (konsensus Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego)

Itrakonazol 2x200 mg /d / 7 dni Terbinafina 250 mg /d/ 14 dni Flukonazol 150 mg 1x/tydzień / 4-6 tyg. Ketokonazol 200 mg /d/ 4 tyg.

Kąpiele odkażające (nadmanganian potasu)Dezynfekcja (chinoksyzol, 10 % roztwór formaliny) lub wymiana obuwia

Grzybica paznokci Predysponowani: sportowcy, osoby noszące gumowe

obuwie, pracujący w ciepłych i wilgotnych pomieszczeniach

Dotyczy gównie paznokci stóp Typowy obraz kliniczny (najczęściej dystalna i

boczna podpaznokciowa onychomikoza) Paznokcie: pogrubiałe, matowe, przebarwione

o nierównym brzegu i wyraźnym rogowaceniu podpaznokciowym

Podstawa rozpoznania-BADANIE MYKOLOGICZNE

Grzybica paznokci-leczeniePOWINNO BYĆ PROWADZONE W PORADNI

DERMATOLOGICZNEJ

Terbinafina 250 mg/d 6 tyg. grzybica paznokci rąk 12 tyg. grzybica paznokci stóp

Itrakonazol 2x200 mg/d/ 7 dni/miesiąc 2 pulsy grzybica paznokci rąk 3 pulsy grzybica paznokci stóp

Flukonazol 150-450 mg (śr.300) 1x/ tydzień 6-12 miesięcy

Grzybica paznokci - leczenie Eliminacja czynników predysponujących Odkażanie/ wymiana obuwia Kontrola po leczeniu

Grzybica owłosionej skóry głowy Występuje głównie u dzieci (2-10 rż) Wywołane najczęściej przez grzyby

odzwierzęce Obraz chorobowy zależny od rodzaju

grzyba Rozpoznanie-BADANIE

MYKOLOGICZNE Leczenie – w Poradni Dermatologicznej

Grzybica owłosionej skóry głowy Leczenie (konsensus Polskiego Towarzystwa

Dermatologicznego) Gryzeofulwina 6-8 tyg.

15-30mg/kg/d postać mikrokrystaliczna 20-25 mg/kg/d postać ultramikrokrystaliczna

Flukonazol 6-8 tyg. 5-8 mg/kg/d

Itrakonazol 4-6 tyg. 3-5 mg/kg/d

Terbinafina 4 tyg. (M.canis – 8-10 tyg.) 3-6 mg/kg/d

Grzybica skóry gładkiejDermatofitowe zakażenie skóry twarzy, tułowia

i kończyn z wyłączeniem rąk, stóp i pachwin

OBJAWY: niewielki świąd. pojedyncze ogniska rumieniowo-

złuszczające, dobrze odgraniczone od otoczenia z obecnością grudek i krost na obwodzie.

Grzybica skóry gładkiej-leczenie pojedyncze zmiany – leczenie

miejscowe (np. kotrimazol 3xd, mikonazol 2xd, terbinafina 2xd) średni czas leczenia 3-6 tygodni

zmiany rozlegle – leczenie skojarzone (miejscowe + ogólne) Terbinafina 250 mg/d /7-14 dni Itrakonazol 200 mg/d /7 dni

Kandydoza jamy ustnej Postać rzekomobłoniasta - białawe

naloty na błonach śluzowych Postać zanikowa – błona śluzowa

jaskrawoczerwona, wygładzona, bolesna

Zapalenie kątów ust może towarzyszyć wszystkim postaciom

Kandydoza jamy ustnej - leczenie

nystatyna 100 tyś.j.m – 1 mln j.m. 4xd mikonazol żel 4xd flukonazol 100 mg/d/2-4 tyg. itrakonazol 100mg/d/2 tyg.