แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2...
TRANSCRIPT
![Page 1: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/1.jpg)
1
1
แผนบรหารการสอนประจ าบทท 2
หวขอเนอหา 1. บทน า 2. แนวคดทางพทธสถาปตยกรรมไทย 3. ประวตศาสตร – แนวคดทางสถาปตยกรรมไทยโบราณ
วตถประสงคเชงพฤตกรรม เมอศกษาบทเรยนจบแลว นกศกษาสามารถ
1. มความรความเขาใจในแนวคดในการออกแบบพทธสถาปตยกรรมไทย 2. มความรความเขาใจในแนวคดในการออกแบบ(Conceptual design) งานออกแบบอาคารและสง
ปลกสรางในแตละยคสมยทงไทย ตงแตกอนประวตศาสตร ประวตศาสตรจนถงปจจบน (Historical Building: Thai Art and West Art) บอกพฤตกรรมพฒนาการของโครงสรางจากอดตถงปจจบน
วธการสอนและกจกรรมการเรยนการสอน 1. วธสอน 1.1 วธสอนแบบบรรยาย 1.2 วธสอนแบบอภปราย 1.3 วธสอนแบบเนนการเรยนรดวยตนเอง 2. กจกรรมการเรยนการสอน
2.1 มการฝกใหออกแบบและวเคราะหการแกปญหาจากงานภาคปฏบตตาง ๆ รวมถงการไปศกษาอาคารตวอยาง (Case study) นอกสถานท ซงนกศกษาจะไดรบการบรรยายจากวทยากรพเศษ 2.2 วธการสอน ใหท าเปนแบบเดยวและแบบกลม โดยแบงงานตามหวขอ เปนกลมยอยๆ 2.3 วธการประเมนผล โดยการทดสอบยอยตามหวขอ สอบขอเขยน ท ารายงาน การสงงาน และการมสวนรวมในกจกรรมกลม
สอการเรยนการสอน
1. หนงสออานประกอบทเกยวของ 2. อาคารกรณศกษา 3. การสบคนขอมลทางอนเทอรเนต
http://ssru.ac.th/index.php/th/
![Page 2: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/2.jpg)
2
2
การวดผลและการประเมนผล 1. สงเกตจากการตอบค าถามของผเรยนทงเดยว และกลม 2. สงเกตจากการอภปราย และซกถามทงเดยว และกลม 3. สงเกตจากการตอบค าถามทบทวนทายบท
![Page 3: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/3.jpg)
3
3
บทท 2 สถาปตยกรรมไทย
พทธสถาปตยกรรมไทย 1. ก าเนดพทธสถาปตยกรรมไทย สถาปตยกรรมไทยในอดตทยงปรากฏหลกฐานอยมากในปจจบนเปนสถาปตยกรรมทางพทธศาสนา ซงถอก าเนดมาหลงพทธศาสนาเผยแผเขามาในไทยจากประเทศอนเดย การกอสรางพทธสถาปตยกรรมจงไดแบบอยางมาจากอนเดย ทงปรชญาและแนวคด โดยมการกอสรางอาคารตางๆเพอทางศาสนาไดแก สถปหรอเจดย, โบสถหรออโบสถ, วหาร, กฏ ฯลฯ ในสมยพทธกาล ไมมการกอสรางถาวรวตถทางศาสนา ชาวพทธจะนบถอไตรสรณะคมน คอพระพทธ พระธรรม พระสงฆเทานน จนพระพทธเจาปรนพพานแลวจงอญเชญพระบรมสารรกธาตไปประดษฐานยงเมองของตน(8เมอง) โดยคดท าสถปเพอใชบรรจพระบรมสารรกธาต สถป เปนภาษาสนสกฤต แปลวา มลดน ใชเพอบรรจอฐของผลวงลบ สวนเจตย(เจดย) ในภาษาไทยคอ สงของ หรอสถานททสรางขนเพอเคารพบชา ดงนนจงไดยนการเรยกค าวา สถปเจดยรวมกนไปดวยกน หรอใชเพยงค าเดยว เจดย (เจตยะ) ในสมยตนพทธศตวรรษ ม 4 ประเภท คอ 1. ธาตเจดย : เจดยทเจาเมองทง 8 สรางขนเพอบรรจพระบรมสารรกธาตทไดจาก การ
ถวายพระเพลงเพอสกกระบชา 2. บรโภคเจดย : สถานททพระพทธเจาทรงอนญาตใหใชเปนทระลกถงพระองคภายหลง
ปรนพพานแลว ซงหมายถง สงเวชนยสถาน 4 แหง คอ 1. สวนลมพน สถานทประสต 2. อรเวลาเสนานคม สถานทตรสร 3. ปาอสตปตนมฤคทายวน สถานท ปฐมเทศนา 4. ศาลวโนทยาน เมองกสนารา สถานทปรนพพาน และมสถานทแสดงปาฏหารย อก 4 แหง คอ
1. เมองสงกส สถานทเสดจลงมาจากดาวดง 2. เมองสาวตถ สถานทท ายมกปาฏหารย 3. เมองราชคฤห สถานททรามารชางนาราคร 4. เมองเวสาล สถานททรมารพญาวานร
![Page 4: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/4.jpg)
4
4
3. ธรรมเจดย : พระธรรมทลงอกษรไวและประดษฐานไวบชา 4. อเทสกเจดย : ของทสรางขนเพออทศตอพระพทธเจา เชน พระธรรม, พระสถป,
พระพทธรป ในสมยพระเจาอโศกมหาราช (พ.ศ.269-307) แหงราชวงศโมรยะ ทรงอปถมภพระพทธศาสนาอยางยง จงโปรดใหสรางสถปเจดยขนทวราชอาณาจกรและยงสงสมณทตไปเผยแผพระพทธศาสนาทอนเดย และตางประเทศ รวม 9 สาย โดยทางไทยน าโดยพระโสณเถระ และพระอตรเถระ ในการเดนทางกน าพระบรมสารรกธาตตดไปดวย เมอถงดนแดนนนๆกสราง(สถาปนา) สถปขน โดยมรปทรงเหมอนขนน า หรอเรยกวา ทรงโอคว า/ ทรงระฆงคว า มบลลงก 4 เหลยมอยดานบน มฉตรปกไวสวนยอด สถปนเรมสรางตงแต พทธศตวรรษ ท 5 โดยพระเจาอโศก ซงสถปลกษณะนเชอวาเปนตนแบบของสถปทรงกลมในดนแดนตางๆ โดยมตนแบบจากสถปโบราณสมยพทธศตวรรษท 3 -4
![Page 5: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/5.jpg)
5
5
สถปตางๆ ในสมยพทธศตวรรษตนๆในประเทศอนเดยและศรลงกา ทมการพฒนาการเปนตนแบบเจดยกลมในประเทศไทย ไดแก
1. สถปการล ประเทศอนเดย ประมาณพทธศตวรรษท 3 – 4 2. สถปทเมองสาญจ ประเทศอนเดย ประมาณพทธศตวรรษท 5 3. สถปถปาราม ทเมองอนราธประ ประเทศศรลงกา ประมาณพทธศตวรรษท 6-8 4. สถปศลาขนาดเลกมชางลอม เมองอนราธประ ประเทศศรลงกา ประมาณพทธศตวรรษท 17
นบตงแตนนมาพทธสถาปตยกรรมไดทวความส าคญขน บรรดาชางทองถนจะน าแนวคดทาง
สถาปตยกรรมทกอก าเนดมาในสมยตนพทธศตวรรษมาสรางงานตามตามสนทรยภาพในวฒนธรรมของตน ดงนน รปแบบสถปจงกลายมาเปนรปทรงสญลกษณของพทธเจดย และพฒนารปแบบไปตามพนททรบพทธศาสนานนเอง ทมาของสถป สถป = มลดน : มลดนททบถมเถา, กองกระดกพระมหากษตรย, พระ, ศาสดาทคนนบถอภายหลงจากเผาศพ บน(กองดน)มลดน จะน ารมฉตรปกไวเพอใหเกยรต ดงนน เมอสถาปนกผออกแบบจงน ารปแบบมา พฒนาเปนสถป ทงนไดผนวกความคดเรองเครองอฐบรขารเขาไปรวม ดงทานอาจารยประเวศ ลมปรงษ กลาวสรปไววา “ เครองอฐบรขาร มบาตรทรงกลม พบผาจวร/กลด ไดน ามาประกอบเปนรปทรงสถปทรงกลม มบลลงกและฉตร ซงคอ พบผาจวรและกลดพบวางเหนอบาตรกลมทคว าอยนนเอง ตอมารปทรงสถปพฒนาขน กลดทปกบนสถปแตเดมเปนรมธรรมดาชนเดยวท าดวยผาไมถาวร กถกท าใหคงทนถาวรขน มหลายชนซบซอน จนกลายเปน “ปลองไฉน” และ “ปลยอด” สวนพมา ยอดจะอวนเตย ทงนขนอยกบรสนยม ความสวยงามของแตละชนชาต ซงแมแตในไทยสมยรตนโกสนทรกมรปทรงทสงและแหลมกวา จนเมอออกแบบแลวเหนวาสวยงาม เหมาะสมจงหยดเพยงนน ” นอกจากสถปแลว เรายงม วด เปนศนยรวมพทธสถาปตย วด หมายถง สถานททปลกสรางอาคารของศาสนาไวรวมกน โดยมการก าหนดขอบเขตทอยซงในสมยนนเรยก อาราม เพอใชเปนทประทบของพระพทธเจา ภายในสรางกฏ, ทอาบน า, สวม โดยในสมยนนจะสรางอยในสวน หรออทยาน เชน เวฬวนาราม
![Page 6: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/6.jpg)
6
6
2. สถาปตยกรรมในไทย สถาปตยกรรมไทยเกดตามชวงเวลา แบงไดเปน 3 ชวง คอ
2.1 กอนประวตศาสตร
เราพบหลกฐานมนษยในไทยประมาณ 690,000 ป นกโบราณคดพบเครองมอหนทใชลาสตว คาดวาเปนยคมนษยตวยน(ยคน าแขงตอนตน) กลมนจดเปนมนษยผฉลาด (Home sapient)
มนษยกลมนมกระจายทวเอเชยตะวนออกเฉยงใต เมอกาลเวลาผานไปเกดการเปลยนแปลงทางภมศาสตร น าแขงละลายตว อากาศรอนขนเกดพชพนธไมตางๆ ท าใหเกดการพฒนาเครองมอหนใหขด ทบ สบได
เมอเขายคโลหะ(4,000 – 3,500 ป) มนษยผลตเครองมอและ เครองใชจากส ารด และเหลก สถาปตยกรรมจ าพวกทพกอาศย ไมมหลงเหลอ พบเพยงรองรอยของเสาบานเรอนตาม
แหลงโบราณคดของชมชนกอนประวตตศาสตร และรองรอยทางผงเมองของชมชนหมบานบนเนน มคน าลอมรอบ (คาดวาสรางบานดวยไม)
2.2 สมยหวเลยวหวตอทางประวตศาสตร ยงไมพบหลกฐานเปนลายลกษณอกษรในไทย พบเพยงเครองมอ, เครองใช,
เครองประดบ ทเหลออย โดยคาดวาในชวงพทธศตวรรษท 5 ศาสนาเรมเขามา พอคาตางถนกเขามาซอขายของหายากเชนเครองประดบ โดยแลกกบผาไหม, ทองค า
ในยคนศาสนาฮนด – พทธในอนเดย เขามาเผยแผท าใหการนบถอ “ผ” ลดนอยลง เปลยนการฝงศพเปนเผาศพ เกดทเผาศพ, การสรางรอยพระพทธบาทค, สระน าศลาแลงสลกขอบสระเปนชาง, มงกร (ตามคตความเชอของอนเดย)
สรป เกดการเปลยนแปลงทางวฒนธรรมชวงกอนประวตศาสตร 2 ยค คอ 1. ยคทยงไมปรากฏรปเคารพ (พทธศตวรรษท 5 – 8 ) 2. ยคทปรากฏรปเคารพ (พทธศตวรรษท 8 - 12 )
2.3 สมยประวตศาสตร เปนสมยทเรมพบลายลกษณอกษรจารกไว(พทธศตวรรษท 12 ) แตละพนทมการพฒนา
ตางกนตามสภาพแวดลอมทางภมศาสตร อารยธรรม จงมการแบงยคสมยออกเปน 12 ยค คอ 1. ทวาราวด (พทธศตวรรษท 8 - 16 )
อารยธรรมชาวมอญ สรางสถาปตยกรรมแหงพทธ นกายหนยานเปนหลก คอไดรบอทธพลศลปะอนเดย และพฒนาแยกไปตามทองถน พบไดตามภาคใต, กลาง, อสาน
![Page 7: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/7.jpg)
7
7
2. ศรวชย (พทธศตวรรษท 8 - 16 ) อาณาจกรขยายครอบคลมหมเกาะตางๆรวมถงอนโดนเซย ซงทางไทยพบไดทางภาคใต
รปแบบศลปเปนเอกลกษณของตวเอง ไดรบอทธพลจากอาณาจกรชวาในอนโดนเซย 3. สมยเขมร (ขอม) (พทธศตวรรษท 11 - 20 )
กลมชาวเขมร สรางสถาปตยกรรมภายในตามศาสนาฮนด และพทธหนยาน พบตามภาคอสาน เหนอตอนลาง กลาง ตะวนออก ตะวนตก 4. สมยสโขทย (พทธศตวรรษท 18 - 20 )
เปนอารยธรรมของชาวไทยในภาคเหนอตอนลาง และอสานตอนบน โดยมศนยกลางอารยธรรมท สโขทย 5. สมยลานนา (พทธศตวรรษท 18 - 20 )
เปนอารยธรรมของ ไทยในพนทภาคเหนอมศนยกลางอารยธรรมท เชยงใหม รบอารยธรรมหรปญไชย ของล าพน, อารยธรรมเชยงแสน ของเชยงราย 6. สมยลานชาง (พทธศตวรรษท 19 - 24)
อยในพนทอสานตอนบน และตอนกลาง เปนพนทอยภายใตการปกครองของอาณาจกรลานชางแหงหลวงพระบาง เวยงจนทร - ลาว 7. สมยสพรรณภม (อโยธยา - อทอง กอนอยธยา ) 8. สมยอยธยา (พทธศตวรรษท 19 - 24 )
อยทอยธยา อารยธรรมเผยแพรไปทวเอเชยตะวนออกเฉยงใตตดตอกบนานาประเทศ 9. สมยธนบร (พทธศตวรรษท 24 )
มอายเพยง 15 ป (ตอจากอารยธรรมอยธยา) 10. สมยรตนโกสนทร (พทธศตวรรษท 24 ถงปจจบน)
ศนยกลางอยทกรงเทพฯ งานสถาปตยกรรมรบอทธพลมาจากทางอยธยาและทางตะวนตก
รายละเอยดงานทางสถาปตยกรรม 1. สมยทวาราวด งานสถาปตยกรรม ไดแก สถปเจดย, ธรรมจกร, เสมา วสดกอสราง ท าจากอฐขนาดใหญ แตกอนมขนาดไมสม าเสมอ วธการกอสราง 1. ท าการเรยงอฐเปนแถวและกอขนไปเปนชนๆใหไดรปทรงสถปตาม
ตองการ ระหวางกอนมการสอ(ยาแนว) ดวยดนทรายแปง(การผสมหนงสตวละลาย) หรอดนเหนยวละเอยด ผสมกบวสดยางไมหรอน าออย จน
![Page 8: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/8.jpg)
8
8
เหนยวคลายกาว ท าใหอฐจบกนแนนสนทเหมอนเปนเนอเดยวกน แลวจงถากเปนลวดลาย แลวปนปนประดบ
2. ไมมการเรยงเปนระบบตายตว เพราะตองการใหมสวนยนมาเปนบว หรอทรวดทรงสถป
แนวคด 1. โบราณสถานเหลานแสดงอทธพลศลปะอนเดยแบบคปตะ และหลงคปตะ และปาละเสนะตามล าดบ แตไดดดแปลงผสมผสานใหเขากบลกษณะทองถนจนกลายเปนเอกลกษณเฉพาะตน
2. เนองจากสงคมทวารวดยอมรบพทธศาสนาลทธเถรวาทจากอนเดยเปนหลก (พบหลกฐานเนองในศาสนาฮนดดวยแตไมมากนก) ท าใหสงคมทวารวดโดยทวไปเปนสงคมพทธ ดงน นอาคารโบราสถานทงหลายจงเปนพทธสถานแทบทงสน
3. สมยนยงไมมการสรางพระพทธรป แตจะสรางเปนสถป หรอวตถเคารพ จนแมภายหลงจะมการสรางพระพทธรป กยงมธรรมจกร ศลาปกไวบนเสา และสรางสบทอดจนถงปจจบน
จากหลกฐานโบราณสถานโบราณวตถทพบมากมาย พบวาลวนมลกษณะฝมอทางศลปกรรมท
คลายคลงกนทกแหงทกภาค ไมวาจะเปนงานประตมากรรมทสวนใหญเปนพระพทธรป พระพมพ ธรรมจกร ใบเสมา ภาพปนปน และภาพดนเผาประดบทมลกษณะเฉพาะ หรอ งานสถาปตยกรรมอนไดแก สถปเจดยและวหารทมแผนผง รปแบบ วสด เทคนคการสราง ตลอดจนคตทางศาสนาแบบเดยวกน
ซงหากพจารณาจากสภาพทางภมศาสตร ลกษณะของความสมพนธรวมกนเชนนเปนเพราะต าแหนงทตงของเมองแตละเมองสามารถตดตอถงกนไดสะดวกทงทางบกและทางน า โดยเฉพาะเมองในทราบภาคกลาง มกตงใกลชายฝงทะเลเดม มรองรอยทางน าตดตอกบเมองในภมภาคภายในและยงมทางน าเขาออกกบฝงทะเลโดยตรงดวย ซงสะดวกตอการตดตอภายในกนเองและตดตอคาขายกบชาวตางประเทศโดยเฉพาะชาวอนเดยไดเปนอยางด เมองโบราณสมยทวารวดโดยทวไป มความคลายคลงกนตงแตพนทตงและผงเมอง คอมกตงอยบนดอนในทลม ใกลทางน า มแผนผงรปสเหลยมมมมนหรอคอนขางกลม มคน าคนดนลอมรอบหนงหรอสองชนเพอกกเกบน าไวใชหรอปองกนน าทวม โบราณสถานขนาดใหญมกตงอยเกอบกงกลางเมองเชน เมองโบราณนครปฐม มวดพระประโทน และเจดยจลประโทนตงอยกงกลางเมอง เมองโบราณคบว จงหวดราชบร มโบราณสถานหมายเลข 18ในวดโขลงสวรรณคร ตงอยกงกลางเมอง เมองในของเมองโบราณศรเทพ มโบราณสถานเขาคลงใน ตงอยบรเวณใจกลางเมอง เปนตน
![Page 9: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/9.jpg)
9
9
2. สมยศรวชย ศาสนสถานอารยธรรมฮนด - พทธ งานสถาปตยกรรม พบซากสถปโบราณซงมขนาดเลก ใชตดประดบตามมมของชนหลงคา
เรยกวา “สถปกะ” ตามแบบอนเดยตอนใต เชน เทวาลยมหาพลปรม เอกลกษณ เปนสถปทรงกลม ทรงระฆงคอด
อาณาเขตของอาณาจกรทวาราวด
![Page 10: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/10.jpg)
10
10
ลกษณะเทวาลยในประเทศอนเดย และการเรยกชอองคประกอบตางๆ ของสถาปตยกรรม
![Page 11: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/11.jpg)
11
11
![Page 12: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/12.jpg)
12
12
3. สมยเขมร (ขอม)
ในขณะททวาราวดขยายอทธพลทวพนทสวนใหญ เขมรกเขามาเผยแพรอารยธรรมทางฝงอสานตอนลาง และภาคตะวนออก
ยคทองอยทสมยพระเจาชยวรมนท 7 นยมสรางอโรคยศาลา และธรรมศาลาไปทวดนแดนไทย รวมถงลาวตอนกลางดวย
งานสถาปตยกรรม ไดแก ปราสาทหนพนมรง(เกา) จ. บรรมย ปราสาทหนพมาย, ปราสาทหนพนมวน, ปราสาทหนโนนก,
ปราสาทหนเมองแขก จ. นครราชสมา วสดกอสรางและวธการกอสราง 1. อฐ ท าการฝนอฐทละกอนใหแนบสนทกน มการลอกกนดวยลมไม
สอปน ปจจบนเหลอเพยงซากปราสาทอฐโลนๆ 2. หนทราย สกดจาดเขามาเปนกอนๆ ชกลากมาดวยชาง หนทรายทใช
ม 3 ประเภท ไดแก 2.1 หนทรายสเทา – ขาว : มเนอแกรง ไดแก ปราสาทหนพมาย
จ. โคราช, ปราสาทพนมวน เขาพระวหาร จ.ศรสะเกษ 2.2 หนสแดง : มความเปนเนอดนเหนยวสง ผกรอนงาย มกใช
ท าก าแพงแกว และโคประดานนอกปราสาทหนพมาย 2.3 หนทรายสชมพ : แขงแกรงเปนอนดบ 2 พบในปราสาทหน
พนมรง จ. บรรมย 3. ศลาแลง ในอดตจะถกใชเปนฐานอาคารเทานน การกอสรางจะเรยง
เปนกอนๆขนไป จนพทธศตวรรษท 18 ไดน ามาสรางองคปราสาท ขอด คอ ศลาแลงรบน าหนกไดด มรพรนไมอมน า ความชนจง
ซมผานไมถงตวอาคาร โดยเฉพาะดนอสานจะมความเคมสงมากซงอาจท าใหปราสาทอฐตกผลก โปงพอง เปอยยยได
ขอเสย คอ เมอไมท าเดอย หรอบารบ ท าใหฐานรากเคลอนตว อาคารพงได เราจงเหนสภาพปราสาททไมสมบรณนก
ความฉลาดของชาวเขมร แนวคด แบงออกเปน 2 ยค หลกๆ คอ
1. ยคเทวนยม 2. ยคเทวคต
![Page 13: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/13.jpg)
13
13
โดยทงสองแนวคดนสรางตามต ารา “ศลปะสารณ” และ “มาณสารศลปศาสตร” กลาวคอ สรางเทวาลยตรงกลาง ลอมดวยชมชนและค/สระน าโดยยคเทวนยม ท าสงปลกสราง และรปเคารพเปนตวแทนของเทพเจาทนบถอ มคตการสราง ปราสาท 3 องคบนฐานเดยวกน แบงออกเปน
1. ชมชนนบถอพระวษณ มปราสาทองคกลาง ประดษฐานพระวษณ ปราสาทบรวารซายขวาเปนพระมเหส และพระพฆเนศวร
2. ชมชนลทธไศวนกาย ปราสาทองคกลางประดษฐานศวลงค องคบรวารซายขวาเปนพระวษณ พระพรหม/พระอมา(มเหสพระศวะ) และมการขยายเปน 5 องค คอเพมองคบรวารเปนรปพาหนะของเทพสงสดคอของพระศวะ คอ โคนนท และของพระวษณคอ ครฑ
![Page 14: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/14.jpg)
14
14
ยคเดนอยในสมยพระเจาชยวรมนท 2 ซงมความเชอวา กษตรย คอเทพอวตาร สรางอาคารเพอใหเทพ(พระองค)เมอสวรรคตนนเอง เกดอทธพลตอการออกแบบดงน
1. ธรรมเนยมสรางปราสาทบนยอดเขาเทวบรรพต (ส าหรบชนพนราบ) 2. เกดสรางปราสาทบนฐานสงดจอยบนยอดเขาพระสเมร
ลกษณะการคดทตง 1. มแผนผงสมมาตร 2. หนหนาไปทางทศตะวนออก(ยกเวนปราสาทหนพมาย หนไปทาง
ตะวนออกเฉยงเหนอ) 3. แผนผงตามคตจกวาล
ปราสาท
ชมชน
คน าลอมรอบ
ปราสาท ชมชน สระประจ าทศ
![Page 15: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/15.jpg)
15
15
![Page 16: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/16.jpg)
16
16
![Page 17: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/17.jpg)
17
17
![Page 18: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/18.jpg)
18
18
![Page 19: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/19.jpg)
19
19
![Page 20: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/20.jpg)
20
20
4. สมยสโขทย
อาณาจกรสโขทยเปนราชธาน มากอนในพนทเมองสโขทย อยทางภาคเหนอตอนกลางของประเทศไทย ในป พ.ศ.1781- 1981 เมองหลวง ตงอยทต าบลเมองเกา ซงหางจากเมองใหมใน ปจจบน 12 กโลเมตร อยในบรเวณอทยานประวตศาสตรเมองสโขทย เมองสโขทยตกอยภายใตการปกครองของอาณาจกรเขมร จนถง ป พ.ศ. 1691 พอขนผาเมอง และพอขนบางกลางหาว ไดประกาศอสรภาพ และสรางเมองขน โดยมพอขนบางกลางหาวเปนพระมหากษตรยพระองคแรกของอาณาจกรสโขทย และ ตงพระนามใหมของพระองคเปนพอขนศรอนทราทต และนเองเปนการเรมตนการการกอตงของอาณาจกรของชนชาตไทย ถงแมวายงจะมอาณาจกรทไมเปนทรจกมากนกเชน อาณาจกร ลานนา พะเยา และเชยงแสน ซงกอตงขนในเวลาเดยวกน
อาณาจกรสโขทยนน นอกจากจะขยายอาณาเขตดวยการเจรญสมพนธไมตรกบอาณาจกรอนๆรอบโดยรอบแลว ยงไดรบเอาพทธศาสนามาเปนศาสนาประจ าชาตดวยความชวยเหลอของพระสงฆชาวศรลงกา หลงจากนนพอขนบานเมอง ซงเปนพระราชโอรสไดขนครองราชยสบตอจากพอขนศรอนทราทต ในป 1821 และหลงจากนน พอขนรามค าแหง กไดรบการสถาปนาเปนพอขนรามค าแหงมหาราช
สโขทยเปนยคทองของความอดมสมบรณ พอขนรามค าแหงยงเปนผซงบญญตตวหนงสอไทย ( ตามขอมลบนหลกศลาจารก ในป 1821 ซงเปนทแพรหลายเปนตวอกษรไทยแตนนมา) ในยคทเจรญรงเรองทสด มอาณาบรเวณครอบคลมจากเมองเมาะตะมะ ( เมยนมาร ในปจจบน ) ไปจนถงหลวงพระบาง ( ลาว ในปจจบน ) และทางตอนใตครอบคลมไปถงแหลมมลาย ในบรเวณจงหวดนครศรธรรมราช อาณาจกรในขณะนนกวางใหญกวาประเทศไทยในปจจบน ถงแมวาการปกครองจะปกครองโดยการแตกตางกนในแตละพนท
นอกจากน พระองคยงทรงพระปรชาสามารถทงในดาน การปกครอง กฎหมาย วศวกรรม ศาสนา ความสมพนธระหวางประเทศ เปนตน ผลงานของพระองคทปรากฏใหเหน อาท ศลาจารกทคนพบในสมยของพระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว ทอธบายถงความเปนมา ลลาชวตของชาวสโขทยโบราณ น าพระทยของพระมหากษตรย การพพากษาอรรถคด ฯลฯ นอกจากนยงมผลงานทางวศวกรรมชลประทาน คอ เขอนสรดภงค ทเปนการกกเกบน าไวใชในยามแลง มการท าทอสงน าจากตวเขอนมาใชในเมอง
หลงจากทพอขนรามค าแหงไดทรงสวรรคต พระราชโอรสองคแรกคอ พระยาเลอไท มการแบงแยกของอาณาจกร เรมตนทอตรดตถ ทางตอนเหนอ ตอมาพระเจาลไท(พระมหาธรรมราชาท 1) พระราชโอรสองคท 2 กทรงครองราชสมบตตงแต พ.ศ. 1891 -1912 รวม ๒๑ ป ทรงเปนทงนกรบ และนกอกษรศาสตร รวมทงนกพฒนาทส าคญพระองคหนง ในดานอกษรศาสตร ทรงนพนธ หนงสอไตรภมพระรวง ซงนบวาเปน หนงสอทางพทธศาสนาทส าคญมากเลมหนง
![Page 21: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/21.jpg)
21
21
ดานพทธศาสนาและศลปกรรม ทรงเปนพระมหากษตรยทท านบ ารงศาสนามากทสด กลาวคอ ในรชสมยของพระองคมการสรางวดมากทสด และพระองคยงเปนกษตรยองคแรกทออกผนวชดวย ทรงโปรดใหหลอพระพทธรปส าคญของไทยไว ถง ๓ องคดวยกน คอ พระพทธชนราช พระพทธชนสห และ พระศรศาสดา ดานการพฒนา ทรงโปรดใหตดถนนเชอมเมองส าคญ ๆ ในสมยนน ทเรยกวา ถนนพระรวง เพอใหการสญจรไปมาไดสะดวก และนาจะเปนประโยชนในการปองกนราชอาณาจกรอกดวย
หลงจากพอขนรามค าแหงสวรรคตแลว เมองตางๆเรมแขงเมอง สงผลใหในรชกาลพญาเลอไท และรชกาลพญาไสลอไท ตองสงกองทพไปปราบหลายครงแตมกไมเปนผลส าเรจ และการปรากฏตวขนของอาณาจกรอยธยาทางตอนใตซงกระทบกระเทอนเสถยรภาพของสโขทยจนในทายทสดกถกแทรกแซงจากอยธยา จนมฐานะเปนหวเมองของอยธยาไปในทสด โดยม พระมหาธรรมราชาท 4 (บรมปาล) เปนผปกครองสโขทยในฐานะรฐอสระพระองคสดทาย โดยขณะนน ดวยการแทรกแซงของอยธยา รฐสโขทยจงถกแบงออกเปน 4 สวน คอ
1. เมองสรวงสองแคว (พษณโลก) อนเปนเมองเอก มพระมหาธรรมราชาท 4 (บรมปาล) เปนผปกครอง
2. เมองสโขทย เมองรอง ม พระยาราม เปนผปกครอง 3. เมองเชลยง (ศรสชนาลย) ม พระยาเชลยง เปนผปกครอง 4. เมองชากงราว (ก าแพงเพชร) ม พระยาแสนสอยดาว เปนผปกครอง
![Page 22: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/22.jpg)
22
22
เจดยวดชางลอม เมองศรสชนาลย และ เจดยวดชางรอบ เมองสโขทย ในอดต
เจดยวดชางลอม เมองศรสชนาลย และ เจดยวดชางรอบ เมองสโขทย ในปจจบน
![Page 23: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/23.jpg)
23
23
เปรยบเทยบรปทรง, ขนาด และสดสวนเจดยทรงกลม เมองสโขทย จากซาย : เจดยใหญวดมงกร เจดยประธาน วดปามวง(รแบบสนนษฐาน) เจดยราย วดมงกร และเจดยประธาน วดถ าหบบน
![Page 24: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/24.jpg)
24
24
![Page 25: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/25.jpg)
25
25
มณฑปพระยน ดานทศใตวดมหาธาต เมองสโขทย
มณฑปวดศรชม เมองสโขทย เปนมณฑปประธานของวด ภายในประดษฐานพระนงปางมารวชย สนนษฐานวาเปนพระอจนะ ตามความในจารกพอขนรามค าแหง
มณฑปพระสอรยาบถ วดเชตพน เมองสโขทย
![Page 26: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/26.jpg)
26
26
![Page 27: แผนบริหารการสอนประจ าบทที่ 2 · 2014-08-12 · 2 2 การวัดผลและการประเมินผล 1. สังเกตจากการตอบคาถามของผเู้รียนท้งัเดี่ยว](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022041810/5e5762cbdaf49e03d6068a58/html5/thumbnails/27.jpg)
27
27