องคความรเกษตรกรตนแบบทด

ชอ นายสมบต ชาวไรปราณ

ทอย บานเลขท ๑/๓ หมท ๓ ตาบลหวยทรายเหนอ อาเภอชะอา จงหวดเพชรบร ๗๖๑๒๐

ตนแบบสาขา ออยโรงงาน

รายละเอยด/ประวต/ประสบการณ/ความคดรเรม

นายสมบต ชาวไรปราณ เดมเปนคนอาเภอปราณบร จงหวดประจวบครขนธ เมออาย ๒๓ ป ทางานเปนพนกงานบรษท ฝายสงเสรมพฒนาออยปราณบร ทาอย ๗ ป ไดลาออก ประกอบกบนสยสวนตวชอบและรกอาชพการเกษตร จงเลอกทจะประกอบอาชพทาไรออย แรกเรมทาไรออย ๑๐๐ ไร ซงเปนทเชา ในปจจบนทาไรออยทงหมด ๑,๗๐๐ ไร เปนของตนเอง ๖๐๐ ไร และเชา ๑,๑๐๐ ไร พนทอยในเขตหวหน อาเภอชะอา และอาเภอทายาง มประสบการณ และพฒนาพนทปลกออยเปนอาชพหลกเปนอยางเดยว ความคดรเรมในกาทาออย

‐ มการพฒนาประยกตใชเครองมอเครองจกรเพอใหเหมะสมกบพนท

‐ การปลกแบบนาหยด+ปยไปพรอมกบทอนพนธออยทจะปลก

‐ พฒนาประสทธภาพการผลตออยอยางตอเนอง ไดผลผลตเฉลยไรละ ๑๑ ตน ( เขตนาฝน ) ผลผลตทเคยไดสงสดไรละ ๑๘ ตน ( ระบบนาหยด )

การปลกจะทาการปลกขามแลง ( ชวงกมภาพนธ – มนาคม ) ปลกประมาณ ๒๕% ของพนท ทจะปลก เปนพนท ททงไวเพอปรบพนทบางสวนและพนทตดออยตนฤดหบ การใหนาแบบระบบนาหยด การไวตอ ออยจะมการไวตอ ๓-๕ ครง

การบารงรกษา เ มอตดออยเสรจแลวทาการลงรปเปอร พรวนรองใสปยเคมในปรมาณทเหมาะสม ฉดยา

ฆาวชพช ใสปยรอบ ๒ ชวงเดอนสงหา และไมมการเผาใบออย ( ใชรถตด )

องคประกอบสาคญในการปลกออย

1. การบรหารจดการแปลง 2. การเตรยมดน 3. การคดเลอกพนธ 4. วธการปลก 5. การใสปย 6. การเกบเกยว

เคลดลบการปลกออย

๑. ปลกออยขามแลง

๒. วเคราะหดนกอนปลก

๓. ไถระเบดชนดนดาน

๔. ปลกออยรองค

๕. ใหนาแบบระบบนาหยด

๖. ใสปยใหเหมาะสม

๗. เพมจลนทรยในดน

ปจจยทสงเสรมใหเปน Smart Farmer

1. ความเปนผนาและการเสยสละเพอสวนรวม 2. เปนแหลงถายทอดความร ศกษาดงานของเกษตรกรชาวไรออยและบคคลทวไป 3. มความรบผดชอบตอสงแวดลอมและสงคม 4. เปนผสนบสนนการลดการเผาออยกอนตดออยเขาสโรงงาน โดยใชเครองจกรกลในการเกบเกยวแทน

การใชแรงงานคน 5. มความรกและหวงแหนทดนและอาชพการเกษตร 6. เปนผมความกระตอรอรนแสวงหาความรใหมๆ

นายพระพล ออยจน

นกวชาการสงเสรมการเกษตร ผถอดองคความร

องคความรเกษตรกรตนแบบ

เรอง การใชปยเพอลดตนทนการผลต

ชอ นายเขยม พลสวสด

ทอยบานเลขท ๑๒๘ หมท ๖ ตาบลดอนขนหวย อาเภอชะอา จงหวดเพชรบร

รายละเอยด/ประวต/ประสบการณ/ความคดรเรม

นายนายเขยม พลสวสดเปนอาสาสมครเกษตรหมบานประจาหมท ๖ บานใหมพฒนา ตาบลดอนขนหวย อาเภอชะอา จงหวดเพชรบร และมอาชพเกษตรกรทานา และเลยงสตว

การดาเนนงาน มการจดกระบวนการเรยนรดานดนปย เพอลดตนทนการผลตของเกษตรกร มการเกบตวอยางดน การวเคราะหดน และไดใชปยตามคาวเคราะหของดน มการจดทาแปลงเรยนรและจดสาธตการใชปยเพอลดตนทนการผลต/สาธตการวเคราะหดนโดยใหเกษตรกรมสวนรวมในการดาเนนกจกรรม รจกการแกปญหาดน ซงปยเปนธาตอาหารทจาเปนตอการเจรญเตบโตและการใหผลผลตของพช แตเดมนนการทาการเกษตรไมตองใสปย เนองจากสภาพทรพยากรดนมความอดมสมบรณ แตปจจบนการใชทดนตดตอกนมานาน โดยไมมการปรบปรงบารงดน ทาใหเกดปญหาดนเสอมโทรม เกษตรกรจงใชปยเคมเพอเพมธาตอาหารใหพช

การลดตนทนการผลตขาว มแนวทางปฏบต คอ

๑. ตองใชพนธขาวทเหมาะสมกบพนท

๒. ตองใชเมลดพนธทมคณภาพ อตราสวนทเหมาะสม จานวน ๑๒-๑๕ กก./ไร

๓. ตองลดการใชปยเคม ใชตามคาวเคราะหดน

๔. ตองลดการใชสารปองกนกาจดศตรพช ควรใชใหถกวธ ถกชนดและปรมาณทถกตองรวมดวยการใชสารชวภฒฑ และชววธควบคมศตรขาวดวยวธผสมผสาน ทาการสารวจตรวจนบแมลงศตรขาวในแปลงนา อยางสมาเสมอ เมอพบจานวนมาก ถงระดบทจะทาใหเกดการระบาดและทาลายผลผลต จงปองกนกาจด

๕. เกบเกยวในระยะพลบพลง ๒๕-๓๕ วนหลงขาวออกดอก เพอลดการสญเสยระหวางการเกบเกยว และหลงการเกยวเกยว

ในการจะปรบปรงดนใหดขนเพอเพมผลผลต สามารถทาไดหลายวธผสมผสานกน ไดแก การปลกพชหมนเวยน ไมเผาตอซง ถาดนเปนกรดมากเกนไป สาหรบพชทปลก ตองปรบคาความเปนกรดของดนเสยกอน โดยใชหนปนบดหรอปนมารล ใชปยพชสดหมกฟางหลงการเกบเกยว ใชปยเคมรวมกบปยอนทรยได กอนการใชปยเคม เราควรจดการดนเสยกอน ในกรณการปลกขาว ถาดนมคาความเปน กรด-ดาง (pH) ตากวา ๔ ดนเปนกรดรนแรงตองใชปนมารลเพอแกความเปนกรดของดนเสยกอน กาจดวชพชกอนการใชปย เพอไมใหวชพช

แยงปยไปจากพชทปลก ใสปยอนทรยทเราทาไวใชเอง และไถกลบ ไมเผาฟางขาว ตอซงขาว หรอเศษพชตาง ๆ และไถกลบพชตระกลถว ปอเทอง ถวพรา สลบกบพชหลก

ปจจยทสงเสรมใหเปนผมองคความรและไดรบคดเลอกเปน อาสาสมครเกษตรหมบาน (อกม.)

๑. ความเปนผนาและเสยสละเพอสวนรวม

๒. ความเปนผมทกษะชานาญในการปลกขาว จนเปนแบบอยางแกเกษตรกรทานอนๆ

๓. มความคดรเรม และเปนผทดลองวธการตาง ๆ กบตนเองกอนเผยแพรความรใหแกเกษตรกรในพนท

๔. ความรวมมอกบหนวยงานราชการตาง ๆ ในพนท เชน กรมสงเสรมการเกษตร กรมชลประทาน กรมการขาว ฯ

๕. มความภาคภมใจในอาชพเกษตรกร

ผถอดองคความรนายจาตรงค ชาญจาร

นกวชาการสงเสรมการเกษตร

องคความรเกษตรกรตนแบบ

เรอง เทคนคการลดตนทนการผลตขาว

ชอ นางประไพ เนยมทอง

ทอย บานเลขท ๗๓ หมท ๘ ตาบลบางเกา อาเภอชะอา จงหวดเพชรบร

รายละเอยด/ประวต/ประสบการณ/ความคดรเรม

เนองจากการทานาในปจจบนมตนทนการผลตทสงทาใหไมคมกบผลผลตทไดรบ สาเหตมาจากการใชปจจยการผลตไมเหมาะสมกบพนท จงทาใหมตนทนทสง จงไดวเคราะหหาสาเหตททาใหตนทนการทานามตนทนสง และไดพบสาเหต คอ ในเรองการใชเมลดพนธ การใชปยเคม การใชสารเคม และปจจยอน ๆ ทเราไมสามารถควบคมราคาไดคอ ในเรองนามนเชอเพลง แตปจจยทมราคาแพงทเราควบคมไดคอ การปฏบตของชาวนาจงใชเทคนคการลดตนทนการผลตทเกดขนไดดงน

๑ การจดการเมลดพนธ

๑.๑ การคดเลอกเมลดพนธ เราตองเลอกเมลดพนธทมคณภาพด ใหผลผลตสง มความเหมาะสมกบสภาพพนท มความตานทานโรคและแมลง และทสาคญ ตองตรงกบความตองการของตลาด โดยการสงซอเมลดพนธมาจากศนยเมลดพนธขาวทเปนของทางราชการและเชอถอไดมการรบรองพนธ

๑.๒อตราการใชเมลดพนธ แตเดมจะใชเมลดพนธขาวทมากเกนความจาเปน เพราะคดวาหวานเผอ นก หน เผอเมลดทไมงอก แตเราใชเมลดพนธทด กสามารถลดการใชเมลดพนธลงได ใชใหเหมาะสมกสามารถลดตนทนการผลตลงได และจะทาใหขาวเจรญเตบโตไดด มความเหมาะสม สมาเสมอ และยงชวยลดการเกดโรคและแมลง ทาใหผลผลตสง จะใชเมลดพนธอยท ๒๐-๒๕ กก./ไร ลดลงจากเดม ๑๕ กก./ไร

๒. การปรบปรงบารงดน

๒.๑การไมเผาตอซง หลงจากการเกบเกยว ทาการไถกลบตอซงและหมกฟางขาวใชนาหมกชวภาพ พด.๒ เพมจลนทรยในดน ใชนาหมกชวภาพอตรา ๕-๑๐ ลตร/ไร ไถตดนสลายฟางขาวหมกไว ๗-๑๐ วน จงไถคราดเตรยมดน

๒.๒ การใชปยพชสด โดยการปลกปอเทอง โดยการหวานปอเทองขณะทดนยงมความชนอย และเมอออกดอกกไถกลบเพอเปนการปรบปรงหนาดน

๒.๓ การใชปยคอก-ปยหมก โดยการใชขววและปยหมกทไดจากการหมกปลาทะเล และเศษอาหารทเหลอจากครวเรอน นามาหมกไวเมอไดท กนามาใช ถาเปนปยคอกกหวานใหทวแปลงนา และทาการไถกลบ การใชปยนาหมกกจะเปดนาเขานา และเทนาหมกลงไปกบนาทเปดเขานา

๒.๔ การใชปยเคม กจะมการวเคราะหดน เพอดวาดนขาดธาตอาหารตวไหน กจะใสไดถกตอง ตามคาวเคราะหดน ใสใหถกเวลา ถกสตร กเปนการลดตนทนได

๓. การบรหารศตรพช

การบรหารศตรพชกจะเรมตงแตการเตรยมดน โดยการชกรองนา เพอควบคมการหวานเมลดพนธขาว การหวานปย การระบายนา ลดการระบาดของศตรพชได จะมการสารวจระบบนเวศน ในนาขาว มการตรวจนบแมลง และมการใชสารสกดสมนไพร สารสะเดา และมการใชเชอราไตรเดอรมาปองกนกาจดเชอราตงแตการแชเมลดพนธขาว คลกเมลดพนธขาว ลดการใชสารเคมในการปองกนกาจดโรค และแมลงไดอกวธหนง

สรปผลทไดรบจากการลดตนทนการผลต จากการทลดการใชเมลดพนธ การปรบปรงบารงดน การลดการใชสารเคม ทาใหสามารถลดตนทนการผลตลงไดเปนทนาพอใจ และจะพยายามทาใหเกษตรกรทว ๆ ไปมองเหนถงการลดตนทนการผลตขาว เปนแปลงเรยนรตอไป

ผถอดองคความร นางมณ ขาวทอง

นกวชาการสงเสรมการเกษตรชานาญการ

ถอดองคความรของประธานศนยเรยนรการเพมประสทธภาพ การผลตสนคาเกษตรอาเภอบานลาดจงหวดเพชรบร

๑. เรองการเพมผลผลตและลดตนทนการผลตขาว ๒. ชอเกษตรกรเจาขององคความร นายบรรพต มามาก

เกดวนท : ๖ พฤศจกายน พ.ศ. ๒๕๐๘อาย ๕๒ป สถานทเกด : บานเลขท ๖๑ หม ๕ ตาบลถารงค อาเภอบานลาด จงหวดเพชรบร หมายเลขบตรประชาชน : ๓-๗๖๐๖-๐๐๑๗๖-๔๖-๙ เชอชาต : ไทย สญชาต : ไทย นบถอศาสนา : พทธ ปจจบนอย : บานเลขท ๖๑/๑ หมท ๕ ตาบลถารงค

อาเภอบานลาด จงหวดเพชรบร เบอรโทรศพทตดตอ : ๐๙๓-๐๖๗๖๓๗๑,๐๙๗-๒๒๕๑๓๖๒

๓. ความเปนมา ๓.๑ ประวตครอบครว ประกอบอาชพทานา สมรสกบนางวนนา แกวถาวร มบตรและธดา จานวน ๑คน ไดแก - นางสาวปยาภรณ มามาก ๓.๒ ประวตการศกษา - จบการศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพวทยาลยเทคนคเพชรบร จากอาเภอเมองเพชรบร หลงจากจบการศกษาเรมเขาทางานโรงงานนาตาลทตาบลทากระเทยมจนถงป ๒๕๔๙ โรงงานนาตาลไดยายไปตงโรงงานทประเทศลาว ชวงวางงานไดออกเลนดนตร โดยรบงานอสระ และตอมาเรมสนใจอาชพทาไร ทาสวน และปลกผก เลยตดสนใจปลกผกอยางจรง โดยเฉพาะ แตงกวา มะเขอเปาะ แตไมประสบความสาเรจ ดวยความตงใจจรง กอปรกบเปนคนตงใจทจะใหงานประสบความสาเรจ และเรมมความชานาญในการปลกผก และรเรมหาขอมลเพมเตมจากผรและผประสบความสาเรจในชมชน จนปลายป ๒๕๔๙ เรม

 

ปลกถวฝกยาว เนอทประมาณ ๔ ไร และไดคาปรกษาจาก บรษทศรแดง ชอฟา ฯลฯ ไดใหคาแนะนาเปนอยางด จนประสบความสาเรจจากการปลกผกในระยะนน และมเงนพอแตงงาน จดซอมเครองมอวสดอปกรณการเกษตรในประกอบอาชพ และมเงนเหลอปลกบาน อาชพเรมมความมนคงมากขน ตอมาในป ๒๕๕๐ เรมสนใจทจะปลกขาว และมประธานศนยของศนยขาวชมชนในชวงนนคอ นายพด พลพพธ ไดชกชวนใหเขารวมกลมศนยขาวชมชนตาบลไรมะขามโดยไดสมครเปนสมาชกของกลม หลงจากเขามาเปนสมาชกกลมศนยขาวชมชนตาบลไรมะขาม ตนเองไดสนใจศกษาอยางจรงจง โดยเฉาะเรองขาว เรองดน เรองนา โดยไดนาดนทเกษตรกรทานาแตละตาบลของอาเภอบานลาดทงอาเภอ มาใสกระถางทดลอง และปลกพนธขาวเพอทดลองวาดนแตละชนดเหมาะสมกบขาวพนธใดบางจะไดรคณสมบตของเมลดพนธแตละชนด และไดมการนาพนธขาวไบเออร ชอพนธ อะไรซ ไดนาลงสแปลงทดลองของบรษท ไดนาเมลดพนธมาเพาะประมาณ ๓ กโลกรมตอไร ไดผลผลต ๑๑,๐๐ ตอไร จนเปนทฮอฮา ของเกษตรกรในตาบลไรมะขามและตาบลใกลเคยง จนเปนตนเหตใหนาแนวคดไปสการปรบปรงพนธอยางจรงจง ในป ๒๕๕๑ ผานมหาวทยาลยศลปกร โดยไดอาจารยเปนทปรกษา คออาจารยพรรณภา ณ เชยงใหม และไดประสานงานกบศนยวจยขาวสพรรณบร ใหมาใหความรในการปรบปรงพนธขาวท อบต.ไรมะขาม โดยไดปรบปรงพนธจนประสบความสาเรจ โดยใชชอวา พนธอไร ๑ และไดมการปรบปรงออกมาอยางตอเนอง ในป ๒๕๕๓ ไดเมลดพนธขาวมาประมาณ ๑๐ กโลกรม มาทดลองในแปลงใหญ เนอท ๑ ไร ๑ งาน ใชเมลดพนธท ๘ กโลกรมตอไร ผลผลตทได ๑,๔๗๐ กโลกรมตอไรความชนอยท ๑๕ เปอรเซนต และดวยปญหาขาดงบบรหารงานของกลมศนยขาวชมชน กลม ฯ เลยตดสนใจ ตดตอรายการตามทนเกษตร ของชอง ๗ ส ใหมาถายทาพนธขาวพนธใหมของเพชรบร จนไดออกรายการผานจอทว ไดเงนมาพอบรหารงานกลม จนกลม ฯ มชอเสยงมาจนถงปจจบน เกษตรตาบลในตอนนนคอ คณอไรวรรณ กาลปกษ และไดตงชอพนธขาวตามนน ตลอดจนมการปรบปรงพนธขาวออกมาตลอดเวลา ๔. องคความรในการประกอบอาชพ และงานทภาคภมใจ สงทภาคภมใจในการทางานโดยไดนาองคความรทสงสมมาจากประสบการณมาใชใหเกดประโยชนตอตนเองและชมชน คอ การปรบปรงพนธขาว เปนของกลมศนยขาวชมชน ชอพนธขาว พนธอไร ๑ พนธไรมะขาม ๑ พนธ บซซขาวหอม พนธเพชรบร ๑ พนธเหรยญทอง พนธเหรยญเงน สงทภาคภมใจคอการพากลมเขาประกวด ไดรบรางวลระดบจงหวด เมอป ๒๕๕๑ ไดท ๒ ของจงหวด และในป ๒๕๕๒ ไดประกวดอกครง ไดท ๑ ระดบจงหวด และไดท ๒ ระดบเขต ในป ๒๕๕๓ ไดสงประกวดไดท ๑ ระดบเขต และไดท ๒ ระดบประเทศ หลงจากนนมาไดหยดสงประกวด เพอเตรยมความพรอมขอมลเพอจะ

เขาประกวดในรอบใหม จนในป ๒๕๕๕ เรมประกวดอกครง จนไดรบรางวลระดบประเทศ และกลมสามารถผลตเมลดพนธขาว ได ๓,๐๐๐ ตนตอฤดกาล สตรเพมผลผลตโดยการบมเมลดพนธขาว ใชเชอไตรโครเดอรมามาเพาะเลยงสปอรในกากนาตาล ของคณบรรพต มามาก

1. กากนาตาล ๑ ลตร 2. นาเปลาตมสก ๓๐ ลตร นาวตถดบทงหมดมาผสมรวมกนโดยนากากนาตาล ๑ ลตร ละลายนาเปลาตมสก ๓๐ ลตรปดฝา

ทงไวประมาณ ๑ เดอน การนามาใช ใหนาเชอไตรโครเดอรมาทหมกกบกากนาตาล ๑๐ ซซ ตอนา ๒๐ ลตร ฉดพนในนาขาวในชวงเยนเพอเพมประสทธภาพของไตรโครเดอรมา

สตรไลแมลงใชจาวปลวก มาเพาะเลยงขยายเพอใหไดจลนทรยทแขงแรงผสมกบฮอรโมนรกหม มสตรดงน

1. รกหมหมกแลว ๑ ลตร 2. นมสดหมก ๑ ลตร 3. นาซาวขาว ๑ ลตร 4. เลอดหมก ½ ลตร 5. ผงชรส ๑ ซอง 6. ฮอรโมนจากมลสตว ๑ ลตร 7. นาสมควนไม ๑ ลตร

วธใช นาวตถดบทงหมดจากขอ ๑ – ๗ มาผสมรวมกนใสภาชนะปดฝาไว กรองเอาแตนาทไดจากการผสมทง ๗ อยาง แลวนาไปใช โดยใชฮอรโมน ๒ ชอนโตะ ตอนา ๒๐ ลตร เปนการไลแมลงศตรในนาขาว ๕. สรปองคความรทใช ๕.๑ การผลตนาความรทสงสมประสบการณมาผนวกกบระบบการจดการและเทคโนโลยในระบบการบรหารจดการเพอเพมประสทธภาพการผลตขาว อกทงมการลดตนทนการผลต โดยมการใชสารชวภณฑรวมในการปองกนและกาจดศตรพช มการทาปยนาหมกฮอรโมนและนาหมกไลแมลงไวใชเอง เทคนคการเพมผลผลตและลดตนทนการผลตขาว -เดอน กรกฎาคม – สงหาคมเรมตนฤดกาลทานา โดยการใชไสเดอนในนา ขนตอนสาคญคอการปลอยนาเขานา ใหพอนาชม เพอใหดนนม หลงจากนนในนมหมกกบนาซาวขาว ฉดใหทวแปลงนา นาราละเอยด ๕ กโลกรมตอไรเพอเลยงและขยายไสเดอนในแปลงเพมมากขน

- หวานปอเทองและถวเขยวพรอมกบขาว ทง ๓ ชนด เมอเวลาปลอยนาเขานาปอเทองและถวเขยวจะตายกลายเปนปยยอยสลายไปเอง -เดอน สงหาคม – กนยายน ใชปยสตร ๕ – ๘ -๙ โดยนาแมปยมาผสมกนใสเพอบารงตนขาวและชวยใหขาวแตกกอมากขน - เดอนสงหาคม – กนยายน ปลอยแหนแดงในแปลงนา และปลอยปลาเลยงในนาขาว เชน ปลาดก ปลาตะเพยน ปลานล เปนตน -เดอน พฤศจกายน - ธนวาคม ชวงกอนการเกบเกยวขาว ปลอยนาออกจากแปลงนา เพอใหขาวสกแกในระยะพลบพลง -เดอนธนวาคม เรมทาการเกบเกยวผลผลตหลงเกบเกยวขาวเสรจ หวานปอเทองอกครงเพอใหปอเทองไดรบความชนจากดน เกลยฟางขาวคลมเพอใหปอเทองขน หลงจากนน ประมาณ ๔๕ วน ทาการไถกลบ ถาตนปอเทองไมสมบรณใหปลอยปอเทองออกดอก ๕.๒ การตลาด นายบรรพต มามาก ไดสงผลผลตขายโดยผานระบบออนไลน มการแปรรป โดยใชโรงสกลมวสาหกจชมชนตาบลไรมะขามโดยใชสะโรแกนทวา ผลตเอง จดการเอง ขายเอง สนคามมาตรฐาน มเอกลกษณอตลกษณ เฉพาะถนของตนเอง ๖. ปจจยแหงความสาเรจ - ตองพจารณาในการทจะลงทนประกอบอาชพ ควรมองไปขางหนา มองภาพในระยะยาวและควรตงเปาหมายใหสงไวกอน - นาประสบการณในอดตมาคดทบทวนในการทางานเพอหาแนวทางทชวยใหประสบความสาเรจไดงายขน โดยใชเทคนคภมปญญาชาวบานมาใชเพอลดตนทนการผลต - การทางานควรมการเชอมโยงรวมกบเครอขายทงทเปนเกษตรกรดวยกน และหนวยงานทใหการสนบสนนในสวนทเกยวของ ยอมจะทาใหการทางานมความสะดวกและโอกาสทจะบรรลตามวตถประสงคกจะเปนไปไดมากขน ๗. แนวคดในการทางาน - กอนเรมการทาการเกษตรของพชแตละประเภท ควรใหความสาคญเบองตนของการพจารณาพนทวามความเหมาะสมหรอไม แลวคอยคานวณตนทน ขาดทน กาไร ประเมนความเสยงในดานการผลต แรงงาน ปย ยาและสารเคม ตลาดรบซอ แหลงเงนทน เวลา เพอใหการทางานประสบสาเรจ พรอมกบอปกรณเครองจกรวาความพรอมหรอไมเชนกน

๘. หลกคดในการประกอบอาชพการเกษตร - งานดานการสงเสรมการเกษตรในปจจบนนนตองการใหมความเปนรปธรรมมากขน เชน การลดตนทนการการผลต การเพมคณภาพของสนคาเกษตร - การสงเสรมการรวมกลมเกษตรกรใหเกดความยงยนและมนคง และการบรหารงานใหมความเปนเอกภาพ โปรงใส ตรวจสอบได ๙. รปภาพประกอบการดาเนนงานของประธานศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร อาเภอบานลาด รปท ๒ เครองคดเมลดพนธขาว รปท ๑ แปลงนาของนายบรรพต มามาก

รปท ๓ ผลตภณฑแปรรปจากขาว รปท ๔ นกศกษาทาการวจยเมลดพนธขาว

 

รปท ๕ ปยนาหมกชวภาพ รปท ๖ แปลงนาเครองโยนกลา

รปท ๗ แปลงนาเครองโยนกลา ๑๐. ทมาของขอมล (ผรบผดชอบการจดทาขอมลการถอดองคความร) ชอ..…นายไพร สวางรง………ตาแหนง………นกวชาการสงเสรมการเกษตรปฏบตการ สานกงานเกษตรอาเภอบานลาด จงหวดเพชรบร

แบบจดเกบองคความรในการปฏบตงาน (แผนท ๑) 

องคความรในการปฏบตงาน เรอง การลดตนทนการผลตขาว

เจาของความรชอ นายสรนนท ทนทาน

ตาแหนง ประธานศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร

ระดบอาเภอทายาง จงหวดเพชรบร

สงกด บานเลขท ๑๑ หมท ๒ ตาบลทาไมรวก อาเภอทายาง จงหวดเพชรบร

วนทบนทกความร ๗ สงหาคม ๒๕๖๐

กระบวนการ/ขนตอน/วธปฏบต

ขอแนะนา/เอกสารอางอง/ คมอตาง ๆ ทจาเปนสาหรบปฏบตงานในกจกรรมนน เชน

พ.ร.บ. ระเบยบบรหารราชการแผนดน (ฉบบท...

มาตรา...วรรค....บรรทดท....) /ขอพงระวง

1. การเตรยมดน - ไถกลบตอซง พรอมฉดพนสารเรงการยอยสลายตอซง และใสปยคอก อตรา ๑,๐๐๐ กก./ไร

2. พนธขาว - ใชพนธขาวสพรรณ ๑, ก.ข.๓๑ ซงไดผลผลตสง ในพนท โดยใชพนธขยายจากหนวยงาน

ราชการ และ ขยายพนธเพอปลกเองไมเกน ๒ ชวง กอนปลก แชขาวงอก และคลกเชอไตโคเดอรมา 3. การปลก

- ใชเครองหยอดเมลดพนธขาวแทนการหวาน ลดเมลดพนธขาวจาก ๒๐ – ๒๕ กโลกรม/ไร เหลอ ๘ กโลกรม/ไร

4. การดแลรกษา - ใชปยตามคาวเคราะหของดน - ใชปยอนทรยและปยนาหมก - ใชนาหมกสมนไพร ปองกนกาจดศตรขาว - สารวจตรวจนบศตรธรรมชาต และปองกนกาจดโดยวธผสมผสาน

ผบนทกความร ชอ – สกล นายนพนธ บตรเมอง ตาแหนงเกษตรอาเภอหนองหญาปลอง รกษาราชการแทนเกษตรอาเภอทายาง

สงกด สานกงานเกษตรอาเภอทายาง จงหวดเพชรบร

ตดตอไดท บานเลขท ๖๑ หมท ๓ ตาบลแกงกระจาน อาเภอแกงกระจาน จงหวดเพชรบร โทร. ๐๘-๗๙๐๔-๘๔๙๘

แบบจดเกบองคความรในการปฏบตงาน

องคความรในการปฏบตงาน เรอง ชวตปลอดภยเมอใชสารชวภณฑ เจาของความรชอ นางทน เคยมพนธ ตาแหนง ผชวยผใหญบาน ม.๓ ต.ทบคาง อ.เขายอย จ.เพชรบร อกม.ระดบตาบลทบคาง , ประธานศนยจดการดนและปยระดบจงหวด

ประธานศนยจดการดนและปยตาบลทบคาง , ประชาสมพนธ ศพก.อาเภอเขายอย เลขานการศนยจดการศตรพชชมชนตาบลทบคาง

วนทบนทกองคความร ๖ กรกฎาคม ๒๕๖๐

กระบวนการ/ขนตอน/วธการปฏบต สมภาษณ องคความร

วธผลตขยายเชอราไตรโคเดอรมา (ราเขยว) วธการหงขาวเพอขยายเชอราไตรโคเดอรมา (ราเขยว)

-หงปลายขาวดวยหมอหงขาวไฟฟา ใชขาว ๓ สวน นา ๒ สวน หรอ ขาว ๒ สวน นา ๑ สวน -ปลายขาว ๖๐๐ กรม ใสนา ๐.๕ ลตรจะไดขาวสกประมาณ ๑ กก. -ตกปลายขาวสกขณะรอน ประมาณ ๒ ทพพ ใสถงพลาสตกทนรอนขนาด ๖*๑๒ นว หรอประมาณถงละ ๒๕๐ กรม รอใหขาวเยนจงใสเชอ

ใสหวเชอเชอราไตรโคเดอรมา (ราเขยว) -เหยาะหวเชอ ๑-๒ เหยาะ ลงในถงขาวทพออนๆ บรเวณทสะอาดและลมสงบเพอลดการปนเปอน -ใชยางรดปากถง ใหแนน หรอใชลวดเยบกระดาษ แลวเขยาใหเชอกระจายทวทงถง -ใชเขมแทงไมนอยกวา ๓๐ ร * กระจายขาวในถง ไมวางซอนกน ดงกลางถงไมใหแนบขาว หมายเหต : สามารถประยกตใชวตถดบทมในชมชนได อาท ขาว อาจจะเปน ขาวสาร ขาวเปลอก หรอปลายขาว กได

การบมเชอราไตรโคเดอรมา (ราเขยว) วางถงเชอในหองทสะอาด ปลอดจากมด ไร และสตวอนๆ อากาศไมรอน ไมตากแดดแตมแสงสวาง บมไว ๕-๗ วน เชอราชนดสดทเจรญเตมทจะสรางสปอรสเขยวเขม จากนนควรนาไปใชทนท หรอเกบไวในตเยนชองธรรมดา

ประโยชน : ใชควบคมเชอราสาเหตโรคพช * ใชแชหรอคลกเมลดพนธพช อาท เมลดพนธขาว ผก ไมผล ฯลฯ * ราดโคนตนพชได* ผสมนาฉดพนได * รองกนหลมกอนปลกพชได อตราการใช : เชอราไตรโคเดอรมา ๑ ถง ตอนา ๒๐ ลตร คนเอานาเพอผสมสารจบใบทกครง ฉดพนชวงเยนมแดดออนๆ สวนกากทเหลอโรยตามโคนตนพชได

สมภาษณเกษตรกร

พรอมบนทกขอมล

 

 

กระบวนการ/ขนตอน/วธการปฏบต

สมภาษณ องคความร

ภาพกจกรรมในการขยายเชอราไตรโคเดอรมา (ราเขยว)

กระบวนการ/ขนตอน/วธการปฏบต

สมภาษณ องคความร

ภาพกจกรรมในการขยายเชอราไตรโคเดอรมา (ราเขยว)

บรรยายใหความรเรองเชอราไตรโคเดอรมา (ราเขยว)

สมภาษณ องคความร

ผบนทกความร ชอ นางสาวอจฉรา พนธชย

ตาแหนง นกวชาการสงเสรมการเกษตร สานกงานเกษตรอาเภอเขายอย

ตดตอไดท สานกงานเกษตรอาเภอเขายอย อ.เขายอย จ.เพชรบร เบอรโทร. ๐๘๘-๕๔๓๕๘๓๔

 

 

แบบจดเกบองคความรในการปฏบตงาน

องคความรเรอง : การทาไรนาสวนผสมเพอความยงยนในการประกอบอาชพ เกษตรกรรม เจาของความรชอ : นางสภาวด ปยนสรณ ตาแหนง : เกษตรกรดเดนแหงชาต สาขาไรนาสวนผสม ป พ.ศ. ๒๕๔๘, เครอขายศนยเรยนร

การเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร (ศพก.) อาเภอเขายอย, คณะกรรมการ ศพก. อาเภอเขายอย, หมอดนอาสา

ทอย : บานเลขท ๕๕ หมท ๒ ตาบลบางเคม อาเภอเขายอย จงหวดเพชรบร เบอรโทรศพท : ๐๘-๕๔๒๗-๙๔๒๒ วนทบนทก : สงหาคม ๒๕๖๐

กระบวนการ/ขนตอน/วธปฏบต

การทาไรนาสวนผสมเพอความยงยนในการประกอบอาชพเกษตรกรรม สงสาคญ คอ “ใชพนทใหเกดประโยชนสงสด”

หลงจากจบการศกษาแลวคณสภาวดไมไดศกษาตอ เพราะทางครอบครวคอนขางยากจน ประกอบกบลงไมมบตร จงไดขอกบพอแมมาเลยงด และไดชวยเหลอคณลงทางานดานเกษตร โดยเฉพาะอยางยงการทานา ซงเปนอาชพหลก แตมกไดผลผลตนอย เพราะนาทวมขง เนองจากสภาพพนททานาเปนทลมจงประสบปญหาในการทาการเกษตรทกป ตอมาป พ.ศ. ๒๕๓๗ ทางราชการไดจดทาโครงการปรบโครงสรางระบบการผลตทางการเกษตร (คปร.) และ คณลงไดมอบทดนให ๑ แปลง เปนพนท ๑๐ ไร จงไดเขารวมโครงการและไดรบการสนบสนนปจจยการผลตและสนเชอ มการปรบสภาพพนทโดยเนนรองสวน ปลกไมผล พชผก เลยงสตวปก และการเลยงปลาในรองสวน

แรงจงใจในการทาไรนาสวนผสม 1. จากแนวพระราชดารของพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช การทาไรนาสวนผสมตามแนวทาง

เศรษฐกจพอเพยง 2. เจาหนาทสงเสรมการเกษตรไดแนะนาในการปรบเปลยนพนทนาขาวเปนการทาไรนาสวนผสม 3. เพอลดอตราการเสยงตอความแปรปรวนของราคาผลผลตทางการเกษตร 4. สภาพพนทมความเหมาะสมตอการจดทาแปลงไรนาสวนผสม 5. การทากจกรรมทางการเกษตรทมหลากหลาย ทงการปลกขาว ไมผล พชผก เลยงปลา และเลยงสตว ควบค

กนไปทาใหฐานะความเปนอยของครอบครวใหดขน และมความยงยนในการประกอบอาชพเกษตรกรรม

กระบวนการ/ขนตอน/วธปฏบต 6. ทาใหมรายไดหมนเวยนทงรายไดรายวน รายสปดาห รายเดอน และรายไดรายป

แนวทางการดาเนนงานไรนาสวนผสม 1. ใชพนทใหเกดประโยชนสงสด โดยการทากจกรรมทางการเกษตรทหลากหลาย ทมความสอดคลองและ

เหมาะสมกบสภาพพนท 2. ไมใชสารเคม เพอลดตนทนการผลต และรกษาระบบนเวศในแปลงเกษตร 3. นาผลผลตเหลอใชในไรนามาทาใหเกดประโยชนสงสด 4. มการวางแผนการเกบเกยวแบบหมนเวยนทสามารถสรางรายไดตลอดป

กจกรรมการเกษตรในไรนาสวนผสม 1. นาขาว โดยวธหวานนาตม ไวสาหรบจาหนายและบรโภคในครวเรอน และปลกปอเทองหลงการเกบเกยวเพอ

เปนปยพชสด ในการปรบปรงดน 2. ปลกไมผล ไมยนตนตามรองสวน และพนทวาง 3. เลยงสตวปก เพาะพนธไกพนเมองและไกชน 4. เลยงสตวนา ในรองสวน ไดแก ปลานล ปลาตะเพยน และปลาดก

นาขาว ชะอม มะพราว

รวมะขามออน การเลยงไกพนเมอง เลยงปลาในรองสวน

กระบวนการ/ขนตอน/วธปฏบต

แนวคดการดาเนนกจกรรมใหเกดความยงยน 1. มความสนใจศกษา คนควา และทดลองปฏบต เพอหาความรเพมเตมอยเสมอ 2. การปลกพชหลายชนด เพอลดความเสยงตอความแปรปรวนของราคาผลผลตในแตละฤดกาล 3. ผลผลตทเหลอใชในไรนา นามาทาปยหมกชวภาพทดแทนการใชสารเคม และชวยลดตนทนในการผลต 4. สภาพแวดลอมในแปลงด ผลผลตทไดกจะเพมขน

ผบนทกความร เจาหนาทสานกงานเกษตรอาเภอเขายอยตดตอไดท สานกงานเกษตรอาเภอเขายอย อาเภอเขายอย จงหวดเพชรบร ๗๖๑๔๐ โทร. ๐๓๒-๕๖๒๕๔๕

แบบจดเกบองคความรในการปฏบตงาน

องคความรในการปฏบตงาน การทาทอดมนชะคราม เจาของความร นางอจฉร เสรมทรพย ตาแหนง เจาขององคความร สงกด เกษตรกรตาบลแหลมผกเบย วนทบนทกความร ๓๐ กรกฎาคม ๒๕๖๐

กระบวนการ/ขนตอน/วธปฏบต

(ขององคความร) 

ขอแนะนา/เอกสารอางอง/คมอตางๆทจาเปนสาหรบปฏบตงานในกจกรรมนน เชน พ.ร.บ ระเบยบ

บรหารการแผนดน(ฉบบท..มาตรา.วรรค..บรรทดท...)ขอพงระวง

ในพนทตาบลแหลมผกเบย อาเภอบานแหลม เปนพนทตดกบทะเล ประชากรในพนทสวนใหญประกอบอาชพประมง เกษตรกรจงมความคดอยากเพมมลคาอาหารทะเลโดยการทาทอดมนใบชะครามซงใชวตถดบทหาไดงายในทองถน โดยซอปลามาจากแพปลาชมชน และนาใบชะคราม ทเปนพชทมอยมากในทองถน ซงเปนการแปรรปอาหารทะเลทมเอกลกษณ สรางคณคา และเพมรายไดใหกบคนในชมชน การทาทอดมนชะคราม วตถดบ ๑. เนอปลาขด ๒. นาพรกแกง ๓. ใบชะคราม ๔. นาตาลโตนด ๕. นาปลา ๖. นาเกลอ ขนตอนการทาทอดมนชะคราม

๑. นาเนอปลามาขดเนอแลวนามาผสมกบพรกแกงคนจนเขากน เปนเนอเดยว

๒. ใสไขไก นวดจนเขากน ระหวางนวดใหใสนาแขงเขาไปเพอเพม ความเหนยวและนม

๓. ใสนาปลา นาเกลอ และนาตาลโตนด ปรงรสตามชอบใจ พกไว ๔. ใบชะครามทลวกจนสก ไปคลกกบเนอทอดมน ปนพอเปนคาๆ แลวนาลงทอดในนามน

ขอพงระวง

๑. เลอกใบชะครามทออน (ใบมลกษณะเขยวเขม ไมเปนสมวง) เนองจากใบชะครามแกจะเหนยวและเคม

๒. ระหวางนวดเนอปลากบ พรกแกงใหใสนาแขงระหวางนวด จะทาใหเนอทอดมนมความเหนยว

 

 

 

 

 

 

 

 

กระบวนการ/ขนตอน/วธปฏบต (ขององคความร) 

ขอแนะนา/เอกสารอางอง/คมอตางๆทจาเปนสาหรบปฏบตงานในกจกรรมนน เชน พ.ร.บ ระเบยบบรหารการแผนดน(ฉบบท..มาตรา.วรรค..บรรทดท...) ขอพงระวง 

๕. เมอลวกใบชะครามจนสก ใหตกและนาไปแชในนาธรรมดา พกใหสะเดดนา ๖. นาใบชะครามทลวกจนสก ไปคลกกบเนอทอดมน ปนพอ เปนคาๆ แลวนาลงทอดนามน ๗. เมอทอดมนสกแลว ใหพกไวในตะแกรงสะเดดนามนสกคร แลวนาไปรบประทาน  

 

บนทกความร นางสาวพทธหทย หงคงคา

ตาแหนง นกวชาการสงเสรมการเกษตรปฏบตการ

สงกด สานกงานเกษตรอาเภอบานแหลม

ตดตอไดท สานกงานเกษตรอาเภอบานแหลม

โทร ๐๓๒-๔๘๑๑๖๙

 

แบบจดเกบองคความรในการปฏบตงาน

เรอง ผลงานสรางความยงยน...สความสาเรจมหาบณฑตกตตมศกด ครศาสตรบณฑต (เกษตรศาสตร)

เจาขององคความรชอ นายรตนพงศ นมวาด ประธานศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตรอาเภอหนองหญาปลอง จงหวดเพชรบร

วนทบนทกความร ๒๔ สงหาคม ๒๕๖๐

แนวคดในการทางาน มการทดลองวจยในพนทสวนของตนเองไดนาความรและเทคโนโลยการเกษตรดานการผลตและปรบปรงพนธพชมาใชในการคดเลอกและปรบปรงสายพนธไมผล ดงน

๑) มะนาว ไดนาเมลดมะนาวพนธแปนเกษตรจากพนทตางๆ มาปลกในพนทสวนของตนเอง แลวคดเลอกตนทมลกษณะด ใหผลผลตมาก นาไปขยายพนธปลกเพอเกบผลผลตและทาเปนแปลงสาหรบขยายพนธจาหนาย โดยใช

การขยายพนธแบบตอนกง การเสยบยอดบนตนตอสมโอพนธพนเมองซงทนทานตอโรครากเนาโคนเนาและทนตอสภาพแวดลอม และทสาคญไดมการปรบปรงเทคนคการเพมผลผลผลตโดยเสรมรากดวยตนตอสมโอพนธพนเมอง เพอเพมปรมาณราก ทาใหสามารถดดนาและแรธาตไดเปน ๒ เทา จนไดกงพนธมะนาวทเจรญเตบโตเรวกวาสายพนธเดม ทนทานตอโรครากเนาโคนเนา ทนตอสภาพแวดลอม โดยเฉพาะทนตอสภาพนานอยใหผลผลตมาก ๓,๐๐๐-๕,๐๐๐ ผล/ตน ใหผลผลตเรวตงแตอาย ๘ เดอน หลงปลก และใหผลผลตตลอดทงปเปนทตองการของเกษตรกรอยางกวางขวาง

๒. มะละกอ ไดทดลองหาวธตอนมะละกอ ทาใหไดมะละกอทตนเตย ใหผลผลตเรว ไมตองรอการคดเลอกเพศเหมอนการปลกดวยเมลดดงเชนทปฏบตกนมา สามารถใหผลผลตตลอดปหรอตามภาษาชาวบานเรยกวา “ลกไมขาดคอ”นอกจากนยงเปนผรเรมนาวธการปลกมะละกอแบบใหมโดยการตดรากแกวตนกลามะละกอกอนนาลงปลกในหลมและวางตนเอนใหยอดหนไปทางทศตะวนออก ทาใหมะละกอเจรญเตบโตเรวเพราะเมอตดรากแกวออกมะละกอจะแตกรากรากฝอยจานวนมาก สามารถดดนาและธาตอาหารไดมากขน นอกจากนการหนยอดไปทางทศตะวนออก ทาใหมะละกอไดรบแสงแดดในตอนเชาเตมทซงสงผลใหมการสงเคราะหแสงมากขนดวย

๓. มะมวง ไดนาสายพนธมะมวงนาดอกไมจากแหลงตางๆ มาปลกเพอคดเลอกสายพนธทมลกษณะทด ผลใหญและยาว รสชาตด ผวสวย เปนทตองการของตลาด โดยการทาบกงมาปลกเพอผลตผลสงจาหนายทงในและตางประเทศ นอกจากนยงนาสายพนธทคดเลอกไวมาปลกเปนแปลงแมพนธสาหรบทาบกงจาหนายใหกบเกษตรกรและผสนใจดวย

๔. กลวยหอมทอง มการคดเลอกสายพนธทใหผลผลตคณภาพด ลกสวย เครอใหญนาไปเพาะเนอเยอแลวนากลบมาปลกใชระยะเวลา ๕ ปคนควาวจย ทดลอง เรองของปยและฮอรโมนเพอนามาประยกตใชกบปยอนทรย จนสามารถออกปลไดตงแตตอนอาย ๕ เดอน และเกบเกยวไดไมเกน ๘ เดอน และทสาคญการปลกแบบไมมการใชไมคา ประหยดเวลา และสามารถลดตนทนการการผลตลงได

ไดมการทดลองผลตพชแบบผสมผสาน จนไดรปแบบทเหมาะสม โดยเลอกชนดพชทปลกจานวน ๔-๕ ชนดตอหนงแปลงปลกไดแก มะมวงหรอมะนาว รวมกบกลวยหอม/กลวยไข มะละกอ ขง พรก หรอขาวโพด ซงทาใหมผลผลตจาหนายหรอสรางรายไดตงแตสองเดอนแรกเปนตนไปกอนไมผลหลก ไดแกมะนาวหรอมะมวงจะใหผลผลตและสรางรายไดเปนแบบอยางทดใหกบเกษตรกรรายอนๆ ไดนาไปปฏบตและมรายไดตลอดป

ผบนทกความร นางสาวนตยา ตงศภธวช ตาแหนง นกวชาการสงเสรมการเกษตรชานาญการ

สงกด สานกงานเกษตรอาเภอหนองหญาปลอง

ตดตอไดท สานกงานเกษตรอาเภอหนองหญาปลอง จงหวดเพชรบร โทร. ๐-๓๒๔๙-๔๑๗๙

 

องคความรเกษตรกรตนแบบ

คณลงบญสง ชนฬหวานช ผบกเบกเกษตรอนทรยแหงบานหนองพลบ

ประวต

เกดวนท ๑๘ มถนายน พ.ศ.๒๕๐๖ เรยนจบ ม.๒ สายอาชพชางตดผม แตงงานกบคณเคยง ป ๒๕๐๖ มบตรหญง ๓ คน ชาย ๑ คน อาศยอยบานเลขท ๔๒ ม.๓ ต.หนองพลบ อ.เมอง จ.เพชรบร เรมใชชวตทานาเมอ พ.ศ.๒๕๐๙-๒๕๑๐ ป ๒๕๑๑ เรมปลกขาวลกผสม กข.๑ ถกชาวบานเรยก “ไอเจกบา” จากป ๒๕๒๗ เปนตนมา ไมเผาขยะทมาจากกงไมใบหญาทกชนด โดยนามาหมกเปนปย ไมใชสารเรงใดๆ ทงสน ใสในนาขาว ปลกตนไมทกอยางคดเอง ทดลองเอง ลองผดลองถกมาโดยตลอด อยากฝากขอคดเตอนสตวา “เกษตรกรไทยทกวนนกาลงทาลายตวเอง และทาลายเพอนรวมโลกโดยไมเจตนา”

เกยรตประวต/เกยรตคณ

- เปนเกษตรกรดเดน สาขาอาชพทานา รางวลท ๑ ประเภทขาวอนทรยประจาป ๒๕๔๙ - รบรางวล มลนธเกษตรกรสานกรกบานเกด ประจาป ๒๕๕๑ จากบรษท ดแทคคอรเปอรเรชน

จากด (มหาชน)

ผลงาน

- เปนหวหนากลมเกษตรกรทานาหนองพลบ - คณะกรรมการสถานศกษา กศน. อาเภอเมองเพชรบร - การตากขาวใหไดขาวเปลอก คณภาพ - การทาฮอรโมนจากแมลงนนหลวง เรงการเจรญเตบโตของตนขาวคณภาพสง - การทาปยหมกจากขยะ

- การทานาหมกจากผลไมเนา - การทาอเอมบอลเพอรกษาสงแวดลอม - การทาการเกษตรแบบดงเดมผสมผสานกบเทคโนโลยสมยใหม - เปนวทยากรการทานา การทาปยหมก ฯลฯ

การทาโฮโมนจากแมลงนนหลวง บารงตนขาว

แมลงนนหลวงเปนศตรของพชทเกษตรกรหลายๆทานเคยประสบมาแลวทงกดกนตนขาว ตนมนสาปะหลง ตนปาลมนามน และพชอกหลายๆชนด ลงบญสง ชนฬหวานช เกษตรกรสานกรกบานเกด จ.เพชรบรกเจอปญหานเชนกนกเลยนาแมลงนนหลวงทจบมาไดมาทาโฮโมนเรงการเจรญเตบโตของตนขาว ซงมวธการทาดงน

การทาโฮโมนจากแมลงนนหลวงบารงตนขาว

วสดอปกรณ

• ขวดนาพลาสตกขนาด๑.๒๕ลตรพรอมฝาปด

• กากนาตาล ½ ลตร

• แมลงนนหลวง ½ ขวด

วธการทา • ทาการรวบรวมแมลงนนหลวง มาประมาณ ½ ของขวดนา (การจบแมลงนนหลวงเมอจบมาไดแลวตองรบนามาใสในขวดเพอปองกนไมใหแมลงนนหลวงคายสารอาหารออกมากอน) • เมอนาแมลงนนหลวงมาใสในขวดเรยบรอยแลวใหใสกากนาตาล ลงไปในขวดแลวปดฝาใหสนท(เมอใสกากนาตาลและแมลงนนหลวงแลวอยาใหเตมขวด ใหมประมาณ ¾ ของขวด และมอากาศอยประมาณ ¼ ของขวดเพอปองกนขวดระเบดเนองจากแกสทเกดจากการหมก • ทาการเขยาใหกากนาตาลใหเขากบแมลงนนหลวง • นาไปวางไวในทรมประมาณ๓เดอนโดยทหามเปดฝา • เมอครบสามเดอนแลวกสามารถนาไปใชได โดยโฮโมนทไดจะมสดา มกลนหอม (ถามกลนเหมนแสดงวาใชไมได) การนาไปใช • นาโฮโมนทหมกได ขนาด ๑๐ cc. (หามใชมากเกนไปเพราะโฮโมนมความแขมขนสงมาก)ผสมนาสะอาด๒๐ ลตรฉดพนนาขาวในชวงทขาวตงทอง จะทาใหขาวรวงใหญ นาหนกด

ลกษณะของตวออนของแมลงนนหลวงทนามาทาเปนโฮโมนซงหาไดจากกองดนหรอกองเศษวชพชตางๆ

เมอนาแมลงนนหลวงมาใสในขวดเรยบรอยแลวใหใสกากนาตาล ลงไปในขวด

เมอใสกากนาตาลและแมลงนนหลวงแลวอยาใหเตมขวด ใหมประมาณ ¾ ของขวดและมอากาศอยประมาณ ¼ ของขวดเพอปองกนขวดระเบดเนองจากแกสทเกดจากการหมก

ทาการเขยาใหกากนาตาลใหเขากบแมลงนนหลวง

นาโฮโมนทหมกไดทแลวสามารถนาไปใชได

สตรปยชวยใหขาวงาม

สตรการทาปยนาชวภาพ ชวยใหขาวงาม หญาไมงอกในนาชาว

วสด

1. หอยเชอรร ๒๐ กก. 2. ผลไมเนา ๕ กก. 3. ละอองขาว ๒๐ กก. (ชวยขจดกลนและใหขาวงามก) 4. หวกะททเคยวแลว ๔-๕ กก. 5. กากนาตาล ๑ ลตร

วธทา นาสวนผสมทงหมดมาคลกเคลาใหเขากน หมกทงไว ๒๐ วน กสามารถนาไปใชได

อตราการใช ๒ ลตร/๑ ไร กอนนามาใชใหนาหวกะททเคยวแลวมาผสมแลวเทลงแปลงนา ปยนาจะไหลเปนทางไปตามแปลงนา

การตากขาวใหไดขาวเปลอกคณภาพสง

การตาดขาวใหไดขาวเปลอกคณภาพสงนนจะสงผลใหไดขาวเปลอกแหงทมคณภาพสงนนจะสงผลใหขายขาวเปลอกไดราคาสงตามไปดวย เพราะในปจจบนเครองมอในการทดสอบคณภาพขาวกอนทโรงสจะรบซอนนสามารถดไดวาขาวเปลอกทใสเขาไปนนจะออกมาเปนขาวสารกกรม ขาวกลองรวมกกรม ขาวปลายหก กกรม ดงนนจงมการกาหนดราคาจากการรบซอดงกลาว บางครงการตากขาวไมดกทาใหไดขาวเปลอกทคณภาพไมด มความชนสง

การตากขาวใหไดขาวเปลอกคณภาพสง • สถานทในการตากขาวควรเปนลานปนหรอในลานผาใบกได • จากนนกนาขาวมาทาการตากบนลานโดยพยายามอยาใหหนามากนด (ประมาณ ๕ ซ.ม. ) • เวลาตากขาวตองพลกกลบถงกนกองทกครงเพอจะใหอากาศไดผานพนททมขาวทเปยกหรอมความชนอยอากาศจะชวยไลความชนไดสวนหนง เมลดขาวจะแหงเรวขน • พยายามกลบขาวทตากไวจากดานลางขนดานบนบอยๆหลายๆรอบเมลดขาวจะแหงเรวขน • ระยะเวลาในการตากถาหากวามแดดจดๆควรใชเวลาประมาณ ๒-๓ วนกใชไดแลว • วธการสงเกตวาขาวทตากไวแหงดหรอยงเมอขาวทตากไวไดทแลวกใหลองใชฟนกดขาวดถากดแลวมเสยงดงปอกแลวเมลดขาวกระเดนแสดงวาแหงสนทแลวแตถากดแลวยงหนดอยกใหทาการตากตอไป • เมอขาวแหงสนทดแลวกทาการเกบรวบรวมใสในกระสอบปยได • สวนขาวเปลอกทเหลอทยงไมไดตากหรอตากไมทนใหนาขาวเปลอกทไดมากองในทรมและควรเปนททยกพนสงเพอใหอากาศถายเทไดตลอดขาวจะไมเสย (จะยดอายไดอกประมาณ๑๐-๑๕วน)แตถาหากวาใสกระสอบปยไวจะเกบไวไดประมาณ ๓-๔ วนเทานน

ขาวทนามาตากบนลานปน

อปกรณทใชในการพลกกลบขาวทตากไวซงลงบญสงประดฐขนเอง

การใชอปกรณตวนจะทาใหสามารถพลกกลบขาวไดงายขน

พยายามกลบขาวทตากไวจากดานลางขนดานบนบอยๆหลายๆรอบเมลดขาวจะแหงเรวขน

เมอพลกกลบขาวแลวกเกลยใหทว

ระยะเวลาในการตากถาหากวามแดดจดๆควรใชเวลาประมาณ ๒-๓ วนกใชไดแลว

ขาวทแหงดแลวกนาไปบรรจกระสอบไดเลย

เกษตรตนแบบ 

ชอ นายสาน นามสกล นาคขา 

ทอย เลขท ๘ หม ๘ ตาบลพสวรรค อาเภอแกงกระจาน จงหวดเพชรบร

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

จากเกษตรกรถงเกษตรกร 

ชวตเกษตรกรทจะทากนตองรจกดนของเรากอน มทดนกอยาดใจ เพราะดนแตละพนทไมเหมอนกน ดงนน

เกษตรกรของไทยตองศกษาเรองดนกอนการทากน ขาพเจาไดเขาอบรมเรองดนและไดความรเกยวกบการปรบปรงดน การ

ปรบปรงดนมหลายวธ แตเกษตรกรของเราบางคนคดวามนชา จงใชแตปยเคมจงทาใหดนเสย ปลกพชไมเจรญเตมโต เมอ

ดนหมดเชอปยเคม ขาพเจา นายสาน นาคขา ขอเชญชวนเกษตรกรของเราตองเรมตนทากนโดยการปรบปรงดนเปน

อนดบแรก โดยใชปยหมกปยคอกเพราะหาใชไดงายและราคาไมแพง ดงเชน “ดนด พชงาม ไดได”