เกณฑ์การพัฒนาคุณภาพการบร...
TRANSCRIPT
กระทรวงเกษตรและสหกรณ
เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการ
ฝายสงนาและบารงรกษา
LOGO
การพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ
Public Sector Management Quality Award
RID WATER for all
www.rid.go.th
การพฒนาคณภาพการบรหารจดการ
ฝ ายสงน าและบารงรกษา
กรมชลประทาน กมภาพนธ 2556
คานา
เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาและบารงรกษา เปนเกณฑทพฒนามาจากเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) และเชอมโยงกบเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการโครงการสงนาและบารงรกษา และโครงการชลประทาน เพอใชเปนการตรวจสอบการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษาในการปฏบตงานตามคมอการสงนาและบารงรกษาโดยเกษตรกรมสวนรวมตามกระบวนการ 14 ขนตอน คมอการจดการขอรองเรยน ฯลฯ เพอตรวจสอบการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษาวาไดดาเนนงานเขาตามมาตรฐานการปฏบตงานหรอยง และเปนการสรางมาตรฐานในการดาเนนงานใหกบฝายสงนาและบารงรกษา ซงจะสงผลทาใหโครงการสงนาและบารงรกษา และโครงการชลประทาน ปฏบตงานตามมาตรฐานในการดาเนนงานทกรมฯ กาหนดเปนแบบเดยวกนทวประเทศ เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาและบารงรกษา และเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการโครงการสงนาและบารงรกษาและโครงการชลประทาน เปนการนาขอคาถามของเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) และแนวทางการดาเนนงานตาม Core Value 11 ประการ ซงเปนมาตรฐานทใชในการวดและตรวจสอบสภาพการบรหารขององคกรทวโลก มาแปลงใหเขากบบรบทการปฏบตงานของฝายสงนาและบารงรกษา ซงอยภายใตโครงการสงนาและบารงรกษา และโครงการชลประทาน ซงฝายสงนาและบารงรกษาเปนหนวยปฏบตทตองรบนโยบายจากโครงการฯ มาสการปฏบตงานในพนท เพอสนบสนนใหการดาเนนงานของโครงการ ฯ ประสบผลสาเรจสอดรบกบนโยบายของกรมฯ สานกชลประทาน หนวยงานในพนท ตอบสนองตอความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย โดยฝายสงนาฯ จะตองเปนผปฏบตภารกจทไดรบมอบหมายใหสาเรจตามทโครงการ ฯ ไดกาหนดไว ทงน เปนการเชอมโยงนโยบายจากกรมฯ สานกชลประทาน โครงการ ฯ สวนราชการในพนท เพอใหการปฏบตภารกจของกรมฯ ซงประกอบดวย การพฒนาแหลงนา การบรหารจดการนา และการปองกนและบรรเทาภยอนเกดจากนา ตอบสนองตอความตองการของพนทตามภารกจ และความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย มาประยกตกบขอคาถามตามเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) โดยขอคาถามจะเปนการตรวจสอบกระบวนการตามภารกจการบรหารจดการนา และการปองกนและบรรเทาภยอนเกดจากนา ทมาจากการดาเนนงานในหมวด 6 การจดการกระบวนการ ประกอบกบขอคาถามตามเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐในหมวด 1-7 จงไดประยกตเปนเกณฑในการตรวจสอบคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาและบารงรกษา โดยขอคาถามจะเหลอเพยง 4 หมวด ประกอบดวย หมวดท 1 การบรหารองคกรทด หมวดท 2 การบรหารจดการนาและบารงรกษา หมวดท 3 การมสวนรวมขององคกรผใชนาชลประทานและผมสวนไดสวนเสย หมวดท 4 ผลสมฤทธของงาน
ในหมวดการประเมน 4 หมวด เปนการควบรวมเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) การปฏบตงานตามมาตรฐานการดาเนนงานดานการบรหารจดการนา การปองกนและบรรเทาภยอนเกดจากนา และประสบการณของผเขยนมาประยกตรวมกน เพอใหขอคาถามทสอถงกระบวนการและขนตอนการทางานทจาเปนทฝายสงนาและบารงรกษานาไปปฏบต ตามมาตรฐานทกรมฯ กาหนด จงไดจดทาเปนคมอการตรวจประเมนการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาและบารงรกษา เพอใชเปนเครองมอในการตรวจสอบการดาเนนงานของฝายสงนาและ
บารงรกษา เพอหาจดออน ขอบกพรอง หรอสงทยงไมไดปฏบต นาไปพฒนาการดาเนนงานเพอเขาสมาตรฐานตามทกรมฯ กาหนดไว
นายอตถพงษ ฉนทานมต รก.ผชช.ชป.2 กรมชลประทาน (มกราคม 2556)
สารบญ
หนา
บทท 1 ความเปนมา 1
บทท 2 หลกคานยม (Core Value) 4
บทท 3 เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ 9 (PMQA : Public Management Quality Award)
บทท 4 เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการโครงการสงนาและบารงรกษา 23 และโครงการชลประทาน
บทท 5 เกณฑการใหคะแนน 29
บทท 6 ลกษณะสาคญขององคกร (OP) 35
บทท 7 เกณฑการประเมน หมวดท 1 การบรหารองคกรทด 45
บทท 8 เกณฑการประเมน หมวดท 2 การบรหารจดการนาและบารงรกษา 50
บทท 9 เกณฑการประเมน หมวดท 3 การมสวนรวมขององคกรผใชนาชลประทาน 55 และผมสวนไดสวนเสย
บทท 10 เกณฑการประเมน หมวดท 4 ผลสมฤทธของงาน 59
ภาคผนวก
ตารางหลกเกณฑการใหคะแนนการประเมนการพฒนาคณภาพการบรหารจดการ 83 ฝายสงนาและบารงรกษา หมวด 1-3
ตารางหลกเกณฑการใหคะแนนการประเมนการพฒนาคณภาพการบรหารจดการ 88 ฝายสงนาและบารงรกษา หมวด 4
เอกสารอางอง 91
สารบญรป หนา รปท 1 แผนยทธศาสตร การพฒนาระบบราชการไทย พ.ศ. 2551- พ.ศ. 2555 2
รปท 2 รางแผนยทธศาสตร การพฒนาระบบราชการไทย พ.ศ. 2556 - พ.ศ. 2560 3
รปท 3 หลกคด : 11 Core Value 4
รปท 4 เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) 10
รปท 5 ลกษณะสาคญขององคกร 11
รปท 6 ความเชอมโยงเชงระบบของเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ 13
รปท 7 หมวด 1 การนาองคกร 15
รปท 8 หมวด 2 การวางแผนเชงยทธศาสตร 16
รปท 9 หมวด 3 การเรยนรความตองการของผรบบรการ 17
รปท 10 หมวด 3 การเรยนรของสวนราชการในการใหบรการทด 17
รปท 11 หมวด 4 ดานระบบฐานขอมลและระบบเทคโนโลยสารสนเทศ 18
รปท 12 หมวด 4 การดาเนนการดานการจดการความร 19
รปท 13 หมวด 5 การมงเนนทรพยากรบคคล 20
รปท 14 หมวด 6 การจดการกระบวนการ 21
รปท 15 หมวดท 1 การบรหารองคกรทด 24
รปท 16 หมวดท 2 การบรหารจดการนาและบารงรกษา 25
รปท 17 หมวดท 3 การมสวนรวมขององคกรผใชนาชลประทานและผมสวนไดสวนเสย 27
รปท 18 หมวดท 4 ผลสมฤทธของงาน 28
รปท 19 วงจรการตรวจประเมน 29
รปท 20 ขอกาหนดการใหคะแนนตามเกณฑ ADLI 30
รปท 21 เกณฑการวดผลการดาเนนงานเชอมโยงกบตวชวด 33
รปท 22 แนวทางการตอบผลลพธ 34
รปท 23 ความเชอมโยงหมวด 1 การบรหารองคกรทด กบเกณฑ PMQA 45
รปท 24 ความเชอมโยงหมวด 2 การบรหารจดการนาและบารงรกษา กบเกณฑ PMQA 51
รปท 25 ความเชอมโยงหมวด 3 การมสวนรวมขององคกรผใชนาชลประทานและ 55 ผมสวนไดสวนเสย กบเกณฑ PMQA
รปท 26 ความเชอมโยงหมวด 4 ผลสมฤทธของงาน กบเกณฑ PMQA 59
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 1
หลกเกณฑและแนวความคดในการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) กบการประเมนการพฒนาคณภาพการบรการจดการฝายสงนาและบารงรกษา
บทท 1 ความเปนมา ความเปนมาของการนาเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) มาใชในการปฏบตงานนน สบเนองจากระบบราชการไทยกอนการปฏรประบบราชการ พ.ศ. 2545 ระบบราชการไทยขาดความยดหยน ขนตอนมาก ยดตดกบระเบยบ สายการบงคบบญชามาก ทาใหขาราชการไมสนใจในการใหบรการประชาชน และยงมการทางานตามสงโดยไมรจกหนาทของตวเอง เนองจากการขาดขวญและกาลงใจในการทางาน จนทาใหระบบการเมองเขาแทรกแซงระบบขาราชการประจา ทาใหเกดการทจรตคอรปชน ทงนเนองจากสวนราชการมคาตอบแทนตา นอกจากนนในกระแสปจจยภายนอกซงเปนกระแสโลกาภวฒน ระบบเทคโนโลยสารสนเทศททนสมย การเปลยนแปลงของระบบสงคมโลกทตองการความรวดเรวในการตดตอประสานงาน การทางาน และรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยป พ.ศ. 2540 มาตรา 74 วรรคหนง "บคคลผเปนขาราชการ พนกงาน ลกจางของหนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอเจาหนาทอนของรฐ มหนาทดาเนนการใหเปนไปตามกฎหมายเพอรกษาประโยชนสวนรวม อานวยความสะดวก และใหบรการแกประชาชนตามหลกธรรมาภบาลของการบรหารกจการบานเมองทด" และมาตรา 78(4) และ (5) ทตองการใหพฒนาระบบงานภาครฐโดยมงเนนการพฒนาคณภาพ คณธรรมและจรยธรรมของเจาหนาทของรฐควบคไปกบการปรบปรงรปแบบและวธการทางาน เพอใหการบรหารราชการแผนดนเปนไปอยางมประสทธภาพ และสงเสรมใหหนวยงานของรฐ ใชหลกการบรหารกจการบานเมองทดเปนแนวทางในการปฏบตราชการตลอดจนจดระบบงานราชการและงานของรฐอยางอน เพอใหการจดทาและการใหบรการสาธารณะเปนไปอยางรวดเรว มประสทธภาพ โปรงใสและตรวจสอบได โดยคานงถงการมสวนรวมของประชาชน จงเปนสาเหตใหเกดการตราพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทดพ.ศ. 2546 และสวนราชการทเกยวของจงไดกาหนดยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการ พ.ศ. 2546-2550 ขนเพอใชในการพฒนาระบบราชการไทย ยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย (พ.ศ.2546-2550) กาหนดใหมการปรบเปลยนกระบวนการและวธการทางาน เพอยกระดบขดความสามารถและมาตรฐานการทางานของหนวยงานราชการเพอใหเทยบเทามาตรฐานสากล โดยยดหลกเกณฑการบรหารกจการบานเมองทด เพอใหเกดผลสมฤทธตอภารกจภาครฐ มประสทธภาพ และเกดความคมคาในเชงภารกจของรฐ ลดขนตอนการปฏบตงาน ปรบปรงภารกจใหทนสมย ประชาชนไดรบการอานวยความสะดวกและมการประเมนผลการปฏบตราชการอยางตอเนอง ซงทาใหหลายสวนราชการมการปรบวธการทางาน มการบรณาการการดาเนนงานเชงพนท และสามารถตอบสนองตอความตองการของประชาชนและมการประเมนผลการปฏบตราชการอยางสมาเสมอ จากการดาเนนงานทผานมา สานกงาน กพร. รวมกบสถาบนเพมผลผลตแหงชาต และสวนราชการทเกยวของ จงไดดาเนนโครงการจดหาเครองมอในการพฒนาการดาเนนงานภาครฐเพอยกระดบคณภาพการบรหารจดการภาครฐตามวธการบรหารกจการบานเมองทด โดยนาแนวทางของเกณฑรางวลคณภาพแหงชาต (Thailand Quality Award - TQA) มาใชโดยมพนฐานจากเกณฑพฒนาคณภาพของอเมรกา ทเรยกวา Malcolm Baldrige National Quality Award (MBNQA) มาใชซงระบไวในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 9 (พ.ศ. 2545 - 2549) เพอใหผปฏบตงานทกระดบปฏบตงานดวย จตวญญาณ ดวยความสานก ดวยความรบผดชอบ ดวยความมประสทธภาพ ดวยความมวสยทศน ดวยการรจกประเมนผล รจกแขงขน รจกปรบปรง รจกพฒนา ซงสปรตทงหมดน คอสปรตของเกณฑคณภาพแหงชาตนเองจงทาใหเกดการพฒนาเปนเกณฑการพฒนาคณภาพการ
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 2
บรหารจดการภาครฐ (PMQA หรอ Public Management Quality Award) มาใชในการพฒนาระบบราชการเพอใหมคณภาพเทยบเทามาตรฐานสากล สวนราชการจะไดประโยชน จากการนาเกณฑการพฒนาคณภาพการบรการจดการภาครฐ(PMQA) ไปใช โดยการประเมนตนเอง (Self-Assessment) เพอยกระดบคณภาพการบรหารจดการและทาใหสวนราชการรบทราบขอบกพรอง เพอจดทาแผนในการพฒนาและปรบปรงองคกรใหสมบรณขน โดยอาศยเกณฑเปนตวกาหนด เพอใหสามารถสงมอบคณคาทด ทงในดานผลผลตและผลลพธของหนวยงาน การใหบรการแกผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ซงสามารถสนองตอบตอพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 นอกจากนนยงชวยสงเสรมและสนบสนนการพฒนาขดความสามารถของหนวยงานทจะนาไปสความสาเรจ และสามารถสงมอบการบรการทดใหแกประชาชน และยกระดบการดาเนนงานภายในใหมความสอดคลองกบบรบทของสภาวะสงคม และปจจยภายนอก หลงจากยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย พ.ศ. 2546-2550 ไปแลว รฐบาลไดเหนแนวโนมทดในการพฒนาระบบราชการใหมประสทธภาพมากยงขน จงไดออกแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย พ.ศ. 2551-2555 ซงเปนชวงทสอง โดยเนนใหสวนราชการตองเปนหลกทจะนาพาความเจรญรงเรองมาสประเทศ ในกระแสทมการเปลยนแปลงทมากขน เชนในเรองระบบเทคโนโลยทพฒนาไปอยางรวดเรว การแขงขนระหวางประเทศมากขน การเตรยมความพรอมระบบราชการตอการเขาสประชาคมอาเซยน ตลอดจนความคาดหวงของประชาชนทมากขน จงไดกาหนดยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการ ป 2551-2555 ทเนนใหขาราชการ เกง ด มสวนรวม ตอบสนองทนตอความเปลยนแปลง เพอประโยชนสขของประชาชน โดยในประเดนยทธศาสตรท 3 มงเนนใหเปนองคกรทมขดสมรรถนะสง บคลากรมความพรอมและความสามารถในการเรยนร คดรเรม เปลยนแปลงและปรบตวไดอยางเหมาะสมตอสถานการณตางๆ จงเปนทมาของการพฒนาระบบราชการโดยการนาเครองมอ "การพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) มาใชในการพฒนาหนวยงานและองคกรตางๆ ทวประเทศ
���������� ก�����������ก�����.�.2551-�.�.2555
� ก����������ก���� �� ������� ������������ ��� ������ !
��� ก��� !�!��"��#�
ก�ก$ก��%#�&��'���� %�
• (���)'*+ �,�- �.�,�/�"0�ก�,&�ก�� �$��/!'0�12!#3*��'����1
• �/!�%,/��4��*������� #�4-5�• ก�'*&� ���*&�'��6�6&���&�
(��/%&7�!�� �/%'�+/• ก��43�4����,/3�*��'���/��/!
������!ก4-5�• 6&ก(1/��� ก8,!�/47��ก&���,/3�
*��'�� ก�'*1 %'�� �&�%0�ก��/!'*+ �ก&�3!4��*��'���3�:
ทาไมตองปรบปรงการบรหารองคกรภาครฐ
7
รปท 1 แผนยทธศาสตร การพฒนาระบบราชการไทย พ.ศ. 2551- พ.ศ. 2555
�ก���ก������ ����ก����������ก�������������������� ��ก��
โดยในแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย ยทธศาสตรท 3 :มงสการเปนองคการทมขดสมรรถนะสง บคลากรมความพรอมและความสามารถ ในการเรยนรคด รเรม เปลยนแปลงและปรบตวไดอยางเหมาะสมตอสถานการณตาง ๆโดยม กลยทธทสาคญ ดงน
• 3.1 จดใหมการวางยทธศาสตรการบรหารประเทศในระยะยาวเพอคาดการณปจจยตาง ๆ ทอาจเกดขนในอนาคตและผลกระทบตอการบรหารกจการบานเมอง และกาหนดเปาหมายทพงประสงคและตองการบรรลผลไว เพอวดความกาวหนาและผลสมฤทธสาหรบใชกลาง รวมถงการเตรยมการวางระบบบรหารงานและบคลากรภาครฐในอนาคต
• 3.2 ปรบปรงบทบาทภารกจ และโครงสรางของภาครฐ ใหมขนาดทเหมาะสม (Rightsizing) เกดความคมคาและรองรบกบสภาพแวดลอมในการปฏบตงานทมความหลากหลายซบซอนมากขน
โดยการดาเนนการตามแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย 2555) จะเนนการดาเนนงานตามพระราชกฤษฎกาการบรหารกจการบานเมองทด พมงเนนใหองคกรเปนองคกรทมสมรรถนะสงมตนทนผลผลตตา สามารถตอบสนองตอความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย โดยองคกรมลกษณะการดาเนนการทคลองตวมสายการบงคบบญชาสนและมโครงสรางทเหมาะสมและกระทดรด รองรบการเปลยนแปลงและการเขาสประชาคมอาเซยน
ปจจบนรางแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย เปาหมาย "เพอประโยชนสขของประชาชนประกอบดวย
รปท 2 ยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย(พ.ศ. 2556-2560)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
โดยในแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย (พ.ศ. 2551มงสการเปนองคการทมขดสมรรถนะสง บคลากรมความพรอมและ
ความสามารถ ในการเรยนรคด รเรม เปลยนแปลงและปรบตวไดอยางเหมาะสมตอสถานการณโดยม กลยทธทสาคญ ดงน
จดใหมการวางยทธศาสตรการบรหารประเทศในระยะยาว (Scenario Planning) เพอคาดการณปจจยตาง ๆ ทอาจเกดขนในอนาคตและผลกระทบตอการบรหารกจการบานเมอง และกาหนดเปาหมายทพงประสงคและตองการบรรลผลไว เพอวดความกาวหนาและผลสมฤทธสาหรบใชประโยชนในการวางแผนพฒนาระยะสกลาง รวมถงการเตรยมการวางระบบบรหารงานและบคลากรภาครฐในอนาคต
ปรบปรงบทบาทภารกจ และโครงสรางของภาครฐ ใหมขนาดทเหมาะสม เกดความคมคาและรองรบกบสภาพแวดลอมในการปฏบตงานทมความ
หลากหลายซบซอนมากขน
โดยการดาเนนการตามแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย จะเนนการดาเนนงานตามพระราชกฤษฎกาการบรหารกจการบานเมองทด พ
มงเนนใหองคกรเปนองคกรทมสมรรถนะสงมตนทนผลผลตตา สามารถตอบสนองตอความตองการของมสวนไดสวนเสย โดยองคกรมลกษณะการดาเนนการทคลองตวมสายการบงคบบญชา
และมโครงสรางทเหมาะสมและกระทดรด รองรบการเปลยนแปลงและการเขาสประชาคมอาเซยน
ปจจบนรางแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย (พ.ศ. 2556อประโยชนสขของประชาชน" ประกอบดวยยทธศาสตรในการพฒนา
ยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย 2560)
1. การยกระดบและเพมประสทธภาพในการใหบรการสาธารณะ (Service Excellence)
2. การพฒนาองคกรภาครฐใหมความทนสมยขดสมรรถนะสงและพฒนาบคลากรภาครฐใหเปนมออาชพ (HPO)
3. การสรางคณคาและความคมคาในเชงภารกจของรฐ (Public Value)
4. การบรหารงานและการบรณาการการทางานของหนวยงานภาครฐ (Integration)
5. การมสวนรวมของประชาชนและการบรหารก จ ก า ร บ า น เ ม อ ง แ บ บ ร ว ม ม อ ก น(Collaboration)
6. การยกระดบความโปรงใสและความเชอมนศรทธาในหนวยงานของรฐ
7. การขบเคลอนระบบราชการไทยเพอพรอมเขาสการเปนประชาคมอาเซยน ASEAN 2558)
��!� 3
2551-2555) ในประเดนมงสการเปนองคการทมขดสมรรถนะสง บคลากรมความพรอมและ
ความสามารถ ในการเรยนรคด รเรม เปลยนแปลงและปรบตวไดอยางเหมาะสมตอสถานการณ
(Scenario Planning) เพอคาดการณปจจยตาง ๆ ทอาจเกดขนในอนาคตและผลกระทบตอการบรหารกจการบานเมอง และกาหนดเปาหมายทพงประสงคและตองการบรรลผลไว เพอวด
ารวางแผนพฒนาระยะสน-ปานกลาง รวมถงการเตรยมการวางระบบบรหารงานและบคลากรภาครฐในอนาคต
ปรบปรงบทบาทภารกจ และโครงสรางของภาครฐ ใหมขนาดทเหมาะสม เกดความคมคาและรองรบกบสภาพแวดลอมในการปฏบตงานทมความ
โดยการดาเนนการตามแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย (พ.ศ. 2551-จะเนนการดาเนนงานตามพระราชกฤษฎกาการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2545 โดย
มงเนนใหองคกรเปนองคกรทมสมรรถนะสงมตนทนผลผลตตา สามารถตอบสนองตอความตองการของมสวนไดสวนเสย โดยองคกรมลกษณะการดาเนนการทคลองตวมสายการบงคบบญชา
และมโครงสรางทเหมาะสมและกระทดรด รองรบการเปลยนแปลงและการเขาสประชาคมอาเซยน
2556-2560) โดยมในการพฒนา 7 ดาน
การยกระดบและเพมประสทธภาพในการService Excellence)
การพฒนาองคกรภาครฐใหมความทนสมยมขดสมรรถนะสงและพฒนาบคลากรภาครฐให
การสรางคณคาและความคมคาในเชงภารกจ
การบรหารงานและการบรณาการการทางานIntegration)
การมสวนรวมของประชาชนและการบรหารก จ ก า ร บ า น เ ม อ ง แ บ บ ร ว ม ม อ ก น
การยกระดบความโปรงใสและความเชอมนศรทธาในหนวยงานของรฐ (Integrity) การขบเคลอนระบบราชการไทยเพอพรอมเขาสการเปนประชาคมอาเซยน (Readiness for
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 4
บทท 2 หลกคานยม (Core Value) เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) ไดยดหลกแนวความคด Core Value 11 ตว ของ Malcolm Baldrige มาเปนเกณฑในการขบเคลอนแนวความคดในการพฒนา เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) โดยอาศยแนวความคดหลกคานยมหลก (Core Value) 11 ประการ ดงน
1. การนาองคการอยางมวสยทศน 2. ความรบผดชอบตอสงคม 3. การใหความสาคญกบพนกงานและคคา 4. ความเปนเลศทมงเนนทลกคา 5. การมงเนนอนาคต 6. ความคลองตว 7. การเรยนรขององคการและแตละบคคล 8. การจดการเพอนวตกรรม 9. การจดการโดยใชขอมลจรง 10. การมงเนนทผลลพธและการสรางคณคา 11. มมมองเชงระบบ
หลกคด : 11 Core Values
การนาองคการอยางมวสยทศน
ความเปนเลศทมงเน นทลกค า
การมงเน นอนาคต
การจดการโดยใช ข อมลจรง
มมมองเชงระบบ
ความรบผดชอบตอสงคม
การมงเน นทผลลพธและการสร างคณคา
การจดการเพอนวตกรรม
ความคลองตว
การให ความสาคญกบพนกงานและคค า
การเรยนร ขององคการและแตละบคคล
1
2
5
6
7
8
9
10
114
3
24
รปท 3หลกคด :11 Core Values โดยแนวคด Core Value 11 ตว สามารถแสดงถงแนวความคดการบรหารจดการอยางเปนระบบ โดยในแนวคดแตละตวตองการเนนภาพในการบรหารงานขององคกรตงแตเรมตนในการบรหาร จนถงขนสดทายของการบรหารทมระบบและสามารถทาซาได โดยมหลกแนวคดดงน
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 5
1. การนาองคกรอยางมวสยทศน
เปนการมองถงการนาองคกรของผนา วามการกาหนดแนวทางการดาเนนงานอยางไรใหประสบผลสมฤทธตามเปาหมายหรอวสยทศนขององคกร เชน การบรรลตามวสยทศนของกรมชลประทาน โดยการปฏบตตามภารกจคอ การพฒนาแหลงนา การบรหารจดการนา และการปองกนและบรรเทาภยอนเกดจากนาโดยมทศทางการพฒนาพนทชลประทาน 60 ลานไร ฯลฯ ซงในสวนของโครงการชลประทาน โครงการสงนาและบารงรกษา จะมภารกจหลกในการบรหารจดการนาและการปองกนและบรรเทาภยอนเกดจากนา โดยเนนในเชงพนท (Area Approach) เพอตอบสนองตอความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย
2. ความรบผดชอบตอสงคม เปนการคานงถงสงทหนวยงานหรอทองคกรดาเนนงาน กอใหเกดผลกระทบอะไรกบ
สงคม สงแวดลอม ผรบบรการ และผมสวนไดสวนเสย ซงหมายความวาสวนราชการไดมการคานงถงสงทจะกระทบกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ในพนทใหบรการหรอตามภารกจทดาเนนงานหรอไม และถาเกดผลกระทบหรอเกดปญหาจากการดาเนนงานนนๆ จะมการดาเนนการแกไขอยางไร หรอหาวธการดาเนนงานอยางไรททาใหผลกระทบเกดขนนอยทสด เชน เมอโครงการเขาไปดาเนนการกอสราง ปรบปรงโครงการ เกดฝนละอองเขาไปรบกวนชมชน สวนราชการจะตองหามาตรการในการลดผลกระทบจากการดาเนนงาน หรอ สวนราชการนนตองเขาไปแกไขปญหาใหเกดขนนอยทสด เชน การรดนาในพนผวทางเพอไมใหเกดฝนละอองฟงกระจาย จากดความเรวรถทวงเขาหวงาน หรอการบรหารจดการนาเมอเกดผลกระทบจากนา เชน เกดปญหานาทวมหรอนาแลง สวนราชการมวธในการลดผลกระทบหรอใหความชวยเหลออยางไร เชน การวางแผนการบรหารจดการนาในภาวะวกฤต การสงเครองสบนาเขาชวยเหลอ ฯลฯ เปนตน
3. การใหความสาคญกบบคลากรและผมสวนไดสวนเสย เปนการใหความสาคญกบบคลากรภายในองคกรหรอในหนวยงานนนๆ เพอใหบคลากร
ในองคกรมขวญและกาลงใจ เพอใหเกดการปฏบตงานอยางทมเท และมความรกและความผกพนในองคกร ตลอดจนการสนบสนนอปกรณในการปฏบตงานโดยมบรรยากาศการทางานทเหมาะสม เชน สถานททางาน บรรยากาศในสถานททางาน ฯลฯ เพอใหบคลากรสามารถปฏบตงานไดอยางทมเท เตมความสามารถ เพอใหผลจากการดาเนนงานมประสทธภาพและประสทธผล ตอบสนองตอความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย
นอกจากนนการใหความสาคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย และคคา เพอใหการดาเนนการตามภารกจขององคกรตอบสนองตอความตองการของผมสวนไดสวนเสย และคคา โดยการใหบรการตรงกบความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ตามภารกจของหนวยงานนนๆ ทดาเนนการอย เชน ภารกจการบรหารจดการนา ตองคานงถงความตองการของเกษตรกรในพนท ทตองการนาเพอการเกษตรหรอตองการนาเพอกจกรรมอนๆ โดยทาการจดสรรใหตรงตอความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย นอกจากนนอาจใชวธการใหเกษตรกรในพนทเขามามสวนรวมในการบรหารจดการนา เพอสรางความสาคญและลดปญหาการตอตานจากการดาเนนงานของภาครฐ และเกษตรกรผใชนาไดรบบรการตามความตองการจากภาครฐ เปนตน ทงนหนวยงานควรใหขอมลการใหบรการแกลกคา อยางนอยควรมขอมล ขนตอน ระยะเวลาการใหบรการแกลกคา เพอใหผรบบรการไดทราบระยะเวลาในการใหบรการเพอลดขอสงสยและปญหาในการใหบรการทจะเกดขน ตลอดจนควรมการรบฟงขอคดเหนและขอเสนอแนะในการใหบรการเพอนามาปรบปรงคณภาพในการใหบรการตอไป เปนตน
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 6
4. ความเปนเลศทมงเนนผรบบรการ จากประเดนท 3 จะมความเชอมโยงกบประเดนท 4 โดยความเปนเลศทมงเนนบรการ
นน จะหมายถงสวนราชการหรอบคลากรในองคกรตองมจตในการใหบรการ (Service Mind) เพอใหการบรการนนออกมาจากนาใสใจจรง ตอบสนองตอความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ดวยความยตธรรมและโปรงใส เพอใหการบรการนนประทบใจผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย โดยในสวนของฝายสงนาและบารงรกษาทจะตองเขาคลกคลกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ตองมองใหเหนถงภารกจทรบผดชอบดานการบรหารจดการนาและการปองกนและบรรเทาภยจากนา วาจะทาอยางไรใหผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยประทบใจในการใหบรการโดยมกลยทธหรอวธการตางๆ เชน กระบวนการบรหารจดการนาโครงการสามารถสงนาใหกบเกษตรกรในพนทตามระยะเวลา และปรมาณทตกลง โดยการใชกระบวนการการมสวนรวมของเกษตรกรในการดาเนนงานกจกรรมตางๆ เพอใหมการปฏบตของทงสองฝายเปนไปตามขอตกลงหรอตามรอบระยะเวลาในการดาเนนงานทกาหนด ฯลฯ เพอใหเกดความประทบใจในการดาเนนงานและเกดความเชอมนในการใหบรการจากภาครฐ
5. การมงเนนอนาคต ในการดาเนนงานขององคกรหรอของโครงการตองมงเนนอนาคต ตองมองถงภารกจท
ดาเนนการวาในอนาคตจะตองดาเนนงานอยางไรใหตอบสนองตอเปาหมายขององคกร ตอบสนองตอภารกจทดาเนนงานโดยโครงการตองรกษาลกคาเดมในปจจบนทมอยเดมและหาลกคาใหม เพอใหการดาเนนงานของโครงการเกดความยงยน และรกษาสภาพการดาเนนงานไดอยางตอเนอง เพอไมใหลกคาหรอผรบบรการหาผใหบรการใหม ซงจะสงผลตอความยงยนขององคกรในอนาคต การมงเนนอนาคต ใหนาปจจยภายนอกมารวมพจารณา เชน กระแสสงคม การเปดกลมประเทศ ASEAN ซงโครงการชลประทานเปนหนวยปฏบตตองมการปรบตวใหเขากบบรบทของจงหวดพนท โดยยดหลกกการดาเนนการตามภารกจของกรม และประยกตกบความตองการของพนทเพอใหการดาเนนการเปนไปในทศทางเดยวกน โดยคานงถงความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยเปนหลก หรอการตอบสนองตอผรบบรการ
6. ความคลองตว การดาเนนงานขององคกรตองมความคลองตวในการทางาน เพอใหเกดความรวดเรวใน
การใหบรการ การปฏบตงานดานตางๆ เนองจากการทางานในยคปจจบน กระแสสงคมแขงขนกนทความรวดเรวในการดาเนนงาน ตลอดจนผมสวนไดสวนเสย เพอใหทนตอความเปลยนแปลงของกระแสสงคม โดยคานงถงตนทนผลผลต ระยะเวลาในการดาเนนงาน ทรพยากรทใชในการดาเนนงาน ฯลฯ ดงนนองคกรตองหาวธการหรอกลยทธในการดาเนนงานเทคโลยสารสนเทศเขามาชวยเพอใหการดาเนนงานมประสทธภาพมากขน เพอใหเกดความคลองตวในการปฏบตงาน ดงตวอยาง การตอปายภาษลอเลอน (ทะเบยนรถ) ในอดตสวนราชการดาเนนการเองไมมการกระจายอานาจ ตอมาไดมการปรบปรงวธการใหบรการใหเกดความคลองตวจงมอบอานาจในการตดสนใจใหกบเจาหนาท โดยใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศททนสมยและมระบบฐานขอมลทด ทาใหการดาเนนงานรวดเรวคลองตว ลดเวลาการใหบรการจากครงวน เหลอเพยง 5 นาท เปนตน
7. การเรยนรขององคการและแตละบคคล การเรยนรขององคการและแตละบคคล (Knowledge Management : KM) เปน
กระบวนการทสงเสรมสนนสนนใหบคลากรภายในโครงการฯ มการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบการปฏบตงาน การเรยนรจากประสบการณในการทางาน (Lessons Learned)ของบคลากรและขององคกร เพอจดเกบความรและประสบการณของผปฏบตงานเพอนามาพฒนาระบบและวธการทางานใหมประสทธภาพสงขน ตลอดจนการถายทอดความรจากการเรยนรเพอนามาพฒนาบคลากรในองคกรใหเปนองคกรแหงการเรยนร (Learning Organization) โดยการเรยนรจากประสบการณของ
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 7
คนรนกอนเพอนามาใชในการปฏบตงานและการพฒนาตอยอด เพอใหการดาเนนงานในกระบวนการนนมประสทธภาพ ประสทธผล โดยไมตองมาเรมตนคดใหมทกครงทดาเนนการ โดยโครงการฯ หรอฝายสงนาฯ นนๆ ตองใหการสงเสรมสนบสนนเพอใหการดาเนนงานสาเรจเปนรปธรรม
นอกจากนนโครงการฯ และฝายสงนาฯ ตองพฒนาบคลากรใหมขดความสามารถในการ
ปฏบตงาน การใชเทคโนโลยและอปกรณสมยใหม เพอพฒนาขดความสามารถของบคลากรในองคกร ในการนามาประยกตใชในงานเพอใหงานนนๆ มประสทธภาพและประสทธผล ตลอดจนพฒนาบคลากรทขาดองคความรในการปฏบตงาน ใหสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ และประสทธผล เชน ขาดความรในเรองของงานดานสงนา โครงการฯ และฝายสงนาฯ จะตองใหบคลากรผนนไดเรยนรและเสรมความรในเรองการสงนา โดยอาจจะใชวธการฝกอบรม การใชพเลยง ฯลฯ เพอใหบคลากรมความรและความสามารถในการปฏบตงานทดาเนนงานอย เปนตน
8. การจดการเพอนวตกรรม เปนการเรยนรจากกระบวนการการทางาน(Knowledge Management :KM) เพอนา
ความรทไดมาปรบปรงกระบวนการปฏบตงาน เพอสรางแนวทางในการปฏบตงาน หรอพฒนาระบบในการทางาน(Approach) เพอใหระบบการปฏบตงานมประสทธภาพและประสทธผล เชน มตนทนตาใชระยะเวลานอยลง ทางานสะดวกขน รวดเรวขน ขนตอนนอยลง ผใชงานสามารถนามาใชไดจรง ฯลฯ เมอดาเนนการปรบปรงแลวใหนามาประกาศหรอนามาใชทงองคกรหรอโครงการฯ เพอใหเกดความเปนมาตรฐานในการปฏบตงาน เชนกรมชลประทานประกวดนวตกรรมแลว ใหนาผลทไดจากนวตกรรมทปรบปรงระบบการทางาน เพอนามาใชทงองคกร เปนตน
9. การจดการโดยใชขอมลจรง เปนการมองถงการจดเกบขอมล การวางระบบฐานขอมล การเลอกขอมลทสาคญทใช
ในการบรหารจดการ การสารองขอมล เพอใหโครงการฯ หรอฝายสงนาและบารงรกษา มระบบการจดเกบขอมล รอบการ Update ขอมล ระบบประมวลผลขอมล และระบบการรายงานขอมลทถกตองทนสมย โดยตองกาหนดผรบผดชอบในการจดเกบขอมล รอบระยะเวลาในการปอนขอมลรวมทงมระบบปองกน Hardware และ Software เพอใหเครองคอมพวเตอรมการใชงานไดอยางตอเนอง และมระบบการสารองขอมลระบบการรกษาความปลอดภยจากไวรส ระบบบรหารความเสยงจากความเสยหายของอปกรณตางๆ เพอสามารถใชโครงการมระบบขอมลสารสนเทศทสามารถใชงานไดอยางตอเนอง โดยระบบทกลาวขางตนควรเปนระบบทใชงานงายสะดวกรวดเรว (Friendly User)
10. การมงเนนทผลลพธของกระบวนการสรางคณคา เปนการคานงถงผลการดาเนนงานทมงเนนถงผลลพธของกระบวนการสรางคณคา
ไดแกการพฒนาแหลงนา การบรหารจดการนา และการปองกนและบรรเทาภยจากนา โดยเนนทผลลพธจากการดาเนนงาน ทมประสทธภาพและประสทธผล โดยคานงถงความคมคา ตนทนผลผลต ความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยตรงกบความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย และผลประโยชนทไดรบมความคมคาในการใชงาน
โดยการมงเนนทผลลพธของการดาเนนงานในกระบวนการพฒนาแหลงนา จะประกอบดวยตวชวด จานวนพนทชลประทานทเพมมากขน ปรมาณนาเกบกกทเพมมากขน จานวนโครงการชลประทานแลวเสรจตามแผน ฯลฯ เปนตน สวนกระบวนงานบรหารจดการนาจะประกอบดวยตวชวด จานวนพนทบรหารจดการนาในเขตชลประทาน (Cropping Intensity) และในภารกจการปองกนและบรรเทาภยอนเกดจากนา จะประกอบดวยตวชวด รอยละของพนทความเสยหายของพชเศรษฐกจในเขตชลประทานจากอทกภยและภยแลง จานวนโครงการปองกน
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 8
อทกภยทแลวเสรจตามแผน ฯลฯ เปนตน ซงเปนระบบตวชวดผลลพธของการดาเนนงานในภารกจของกรมชลประทานทรบผดชอบ
11. มมมองเชงระบบ มมมองเชงระบบ เปนการมองถงสภาพการดาเนนงานของโครงการทจะตองมระบบ
ขนตอนการปฏบตงาน ระยะเวลาในการดาเนนงาน ผรบผดชอบในการดาเนนงานนนๆ และตวชวดความสาเรจในกระบวนการนนๆ หรอทเรยกทางวชาการวา Approach เพอใหโครงการฯ หรอฝายสงนา สามารถปฏบตงานเดยวกนสามารถทาไดเหมอนกนทงโครงการ และทาซาไดเปนมาตรฐานเดยวกนทงระบบ ทงองคกร เพอใหผบรหารสามารถตดตามผลการดาเนนงานไดอยางรวดเรว และตอบสนองตอวสยทศน เปาหมายขององคกร และความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย
ซงจาก Core Value 11 ตว สานกงาน ก.พ.ร. สานกงานเพมผลผลตแหงชาต และหนวยงานทเกยวของ ไดนาหลกแนวคดดงกลาวมาพฒนาและปรบปรงเปนเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA : Public Sector Management Quality Award) เปนกรอบการประเมนการบรหารจดการองคการ เพอนามาใชในการพฒนาระบบราชการ ใหมมาตรฐานเทยบเทาสากล
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 9
บทท 3 เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA : Public Management Quality Award) เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA : Public Sector Management Quality Award) เปนเกณฑทไดพฒนามาจากหลกคด Core Value 11 ตว และนาแนวคดดงกลาวมาประยกตกบการปฏบตงานของภาครฐ โดยพฒนามาเปน เกณฑการพฒนาบรหารจดการภาครฐ (PMQA) เพอใชเปนเครองมอในการพฒนาคณภาพการบรหารจดการ โดยใชเปนขอคาถามในการประเมนองคการดวยตนเองทครอบคลมในทกมต เพอตรวจถงสภาพการบรหารของหนวยงานในปจจบน เพอยกระดบคณภาพการบรหารจดการใหเทยบเทามาตรฐานสากล นอกจากนนยงสามารถใชเปนเครองมอในการพฒนาการปฏบตงานใหไดมาตรฐานในการปฏบตงาน โดยดจากเกณฑหรอขอกาหนดตางๆ ซงความยากของเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ คอ การนาเกณฑดงกลาวมาประยกตใชในการตรวจสอบกระบวนการทางานขององคกร ซงบางคนอาจจะบอกวามนเปนของตางประเทศไมใชของไทยไมสามารถใชกนไดเปนความเขาใจทคลาดเคลอน เนองจากหลกการบรหารจดการทวไป ไมวา PMQA,TQA, POSCOB,ISO,HA ฯลฯ มหลกแนวคดในการบรหารจดการองคกร โดยแตละองคกรทนาไปใชตองนามาแปลความหมายและปรบใชใหถกกบบรบทขององคกร นนๆ โดยมหลกแนวคดจาก Core Value 11 ตวเปนหลกในแนวคด และใชขอคาถามตามเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) มาเปนขอคาถามในการตรวจสอบการทางาน ดงนนในการใชเครองมอ PMQA เราตองตประเดนขอคาถามของเกณฑวามจดประสงคเปนอยางไร และลกษณะในการปฏบตงานขององคกรเปนเชนไร เรากนาขอคาถามนกลบมาดวธการปฏบตงานภายในองคกร วามการปฏบตตามขอคาถามนอยางไรเรากกลบมาดวธการปฏบตงานของโครงการฯ และฝายสงนาฯ วาตามขอคาถามน โครงการฯ และฝายสงนาฯ ไดมการปฏบตงานอยางไร ครบตามมาตรฐานหรอไม ถาไมครบขาดอะไรกจะเปนโอกาสในการปรบปรงระบบงานใหดขน เมอทาไปหลายๆ รอบเขาและแกไขในจดออนหรอประเดนทขาดไป (Gap) จะสงผลทาใหการทางานของโครงการฯ และฝายสงนาฯ หรอองคกรกจะเขาสมาตรฐานสากล ฉะนน เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ จงเปนเกณฑทถกนามาใชทกสวนราชการในประเทศ เพอพฒนากระบวนการทางานของสวนราชการใหมประสทธภาพและประสทธผลมากขน ตามเจตนารมณของพระราชกฤษฎกาวาดวยการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) เนนทการนาองคกรอยางมวสยทศน ความรบผดชอบตอสงคม โดยมแผนการปฏบตงานทสอดคลองกบทศทางขององคกร เพอความสาเรจตามเปาหมายขององคกร โดยคานงถงความตองการและการตอบสนองตอผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ตลอดจนยดหลกการบรหารจดการทมความคลองตว การกระจายอานาจ รอบระยะเวลาในการใหบรการสนและรวดเรว เพอความคลองตวในการปฏบตงาน และสงเสรมใหผปฏบตงานมการพฒนาตนเอง มความคดรเรม และการเรยนร การจดการความร (KM : Knowledge Management)อยางตอเนอง เพอใหเปนองคกรแหงการเรยนร(LO : Learning Organization) โดยอาศยขอมลสารสนเทศทเปนขอมลจรงในการตดสนใจและตดตามผลการดาเนนงาน เพอใหการทางานมงเนนผลลพธการดาเนนงานทมประสทธภาพ ประสทธผล ตนทนผลผลตตา เปนสาคญ
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 10
เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) แบงออกเปน 2 สวน คอ 1. ลกษณะสาคญขององคกร (P) 2. เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (หมวด 1-7)
25
6. ก����ก��ก��� ก��
5. ก������� � ������ก������
4. ก���� ก���������� ��ก����ก�������� �
3. การใหความสาคญกบผ รบบรการและผ มสวนไดสวนเสย
1. ก�� !�"���ก�
2. การวางแผนเชงยทธศาสตร
และกลยทธ
��ก#$%!���&'"�"���ก� %(������"� ����%���� )� ������������ (P)
7. .����)�ก��!�� � ก��
เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA)
รปท 4เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA)
การนาเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐมาใช เปรยบเสมอนแพทยทตองมเครองมอหมอในการตรวจ เชน ปรอทวดไข เครองวดความดน เครองฟงหวใจ ฯลฯ เพอใชในการวเคราะหความเจบปวยของคนไข เชนเดยวกนในการตรวจวดความเจบปวยหรอความบกพรองในการบรหาร เรากสามารถใชเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) มาใช ในการตรวจสภาพการบรหารจดการของหนวยงานหรอองคกร โดยใชขอคาถามในการซกถามหรอถามหาความพรอมของการดาเนนงานในเรองนนๆ เพอใหทราบผลการและนามาวเคราะหวามจดบกพรองในเรองใด เพอจะไดทาการแกไขปรบปรงใหดตามเปาหมายของขอคาถามตามเกณฑนนๆ เพอใหการดาเนนงานของโครงการหรอฝายสงนาเขาสสความเปนมาตรฐาน สามารถทาซาได 1. ลกษณะสาคญขององคกร เปนการอธบายถงลกษณะสาคญขององคกรซงแสดงถงภาพรวมขององคกร/โครงการ สภาพแวดลอมในการปฏบตภารกจ ความสมพนธกบหนวยงานอนในการปฏบตราชการ ความทาทายเชงยทธศาสตร และระบบการปรบปรงผลการดาเนนการ ซงเปนการดถงสภาพแวดลอมในการปฏบตภารกจขององคกร หรอโครงการฯ ความสมพนธระหวางหนวยงานกบผรบบรการ สวนราชการอนในพนท และประชาชนโดยรวม สงสาคญทมผลตอการดาเนนการ และความทาทายทสาคญในเชงยทธศาสตรทสวนราชการเผชญอย รวมถงระบบการปรบปรงผลการดาเนนการขององคกรหรอฝายสงนา
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 11
และบารงรกษาซงเปนแนวทางทครอบคลมระบบการบรหารจดการการดาเนนการขององคกรโดยรวม ประกอบดวย 2 หวขอ ไดแก 1) ลกษณะขององคกรม2 หวขอยอย คอ ก) ลกษณะพนฐานของสวนราชการ ข) ความสมพนธภายในและภายนอกขององคกร 2) ความทาทายตอองคกร ก) สภาพการแขงขน ข) ความทาทายเชงยทธศาสตร ค) ระบบการปรบปรงผลการดาเนนงาน รายละเอยดตามภาพ
รปท 5 ลกษณะสาคญขององคกร
ลกษณะความสาคญขององคกรจะทาใหเหนภาพรวมของกรมฯ/โครงการฯ และฝายสงนาและบารงรกษาทจะมงเนน สงทสาคญทมผลตอการดาเนนการและความทาทายในเชงยทธศาสตรทสาคญทเผชญอย รวมถงสภาพแวดลอมในการปฏบตภารกจของกรมฯ /โครงการฯ/ฝายสงนาและบารงรกษา
ในฝายสงนาและบารงรกษาซงเปนหนวยปฏบตภายใตโครงการฯ ซงโครงการฯ จะตองใชแนวทางของกรมฯ เปนหลกในการปฏบตภารกจหนาท โดยฝายสงนาและบารงรกษาเปนหนวยปฏบต
P. ลกษณะสาคญขององคกร
P1. ลกษณะ องคกร P2. ความท าทายตอองคกร
ก. สภาพการแขงขน ข. ความท าทายเชงยทธศาสตร
ค. ระบบการปรบปรงผลการดาเนนการ
ก. ลกษณะพนฐานของสวนราชการ
ข. ความสมพนธ ภายในและภายนอกองคกร
1 พนธกจและการให บรการ1.1 พนธกจ หน าท1.2 แนวทางวธการ
ให บรการ
2 ทศทาง2.1 วสยทศน2.2 เปาประสงคหลก2.3 วฒนธรรม2.4 คานยม 3 ลกษณะโดยรวมของ
บคลากร
4 เทคโนโลย อปกรณ ส งอานวยความสะดวก
5 การดาเนนการภายใต กฏหมาย
6 โครงสร างองคกร
7 องคกรทเกยวข อง
8 กลมผ รบบรการและผ มสวนได สวนเสย
9 สภาพการแขงขน
10 ปจจยความสาเรจในการแขงขน
11 ข อมลเชงเปรยบเทยบ
12 ข อจากดด านข อมลเชงเปรยบเทยบ
13 ความท าทายเชงยทธศาสตร• ด านพนธกจ• ด านปฏบตการ• ด านบคลากร
14 การปรบปรงประสทธภาพ
15 แนวทางการเรยนร ขององคกร
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 12
ซงเปนหนวยงานทจะผลกดนใหโครงการฯ บรรลเปาหมายทตงไว ซงจะสงผลทาใหกรมฯ บรรลเปาหมาย โดยดจากสงทสาคญทฝายสงนาและบารงรกษาจะมงเนน ซงสงผลตอการดาเนนการและความทาทายเชงยทธศาสตร และสภาพแวดลอมในการปฏบตภารกจของฝายสงนาฯ และโครงการฯ เผชญอย ซงจะตองดแลในพนทโครงการฯเพอสนบสนนใหโครงการฯ บรรลเปาหมายในทศทางเดยวกนกบแนวทางของกรม
ลกษณะสาคญขององคกร ประกอบดวยขอคาถาม 15 คาถาม แบงออกเปน 2 หวขอ ไดแก
1) ลกษณะองคกร
เปนการถามถงขอมลพนฐานของโครงการฯ ทสอดคลองกบกรมฯ และความสมพนธของโครงการฯ กบผรบบรการ สวนราชการอนทเกยวของในการปฏบตราชการ และผมสวนไดสวนเสย โดยในคาถามระดบโครงการฯ ใหเนนเปนขอมลระดบของโครงการฯ ทเชอมโยงขอมลกบระดบกรมฯเพอใหโครงการไดทราบถงตวเองวามขดความสามารถในการปฏบตราชการในระดบไหน หรอรจกสภาพการปฏบตงานของตวเอง
2) ความทาทายขององคกร
เปนการถามถงความทาทายทกรมฯ โครงการฯ และฝายสงนาและบารงรกษา เผชญอยในปจจบน โดยเนนในสวนทฝายสงนาและบารงรกษาตองเผชญในพนทโดยดจากปจจยภายนอกทจะมผลกระทบตอการปฏบตงานของโครงการ
การทบทวนลกษณะสาคญขององคกรเปนสวนสาคญในการประเมนโครงการฯ ททาใหเหนถงภาพรวมของโครงการฯ ทเชอมโยงการดาเนนงานในหมวดตางๆ เพอแสดงถงบรบทของโครงการฯ ทเชอมโยงตอกน ซงขอมลในสวนน หวหนาฝายสงนาและบารงรกษาและผอานวยการโครงการ/หวหนาโครงการ ควรเขามามสวนรวมในการใหขอมลทเกยวของและจดมงหมายทโครงการฯ จะมงไป ตามบรบทของโครงการฯ และลกษณะสาคญของโครงการฯ จะตองเปนไปตามทศทางหรอเปนไปในแนวทางเดยวกนกบการดาเนนงานของกรมฯ นอกจากนจะตองเนนถงความเชอมโยงความสมพนธของแตละสวนงานภายในโครงการฯ และความเชอมโยงในแตละหมวดไดดวย แนวทางในการตอบคาถาม การทบทวนลกษณะสาคญขององคกร ใหตอบคาถาม 15 คาถาม ใหตอบในลกษณะรอยแกวโดยใชขอความทกระชบ ขอมลทเปนจรงเอกสารอางอง ฯลฯ โดยขอคาถามของเกณฑการพฒนาคณภาพฝายสงนาฯ จะมไมครบทง 15 ขอ เนองจากเปนหนวยปฏบตงานในสนาม รายละเอยด ตามแบบฟอรมท 1 2.เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA)
เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) ประกอบดวยคาถามในหมวดตางๆ เพอใชเปนเครองมอในการตรวจสภาพการดาเนนงานเพอใชในการปรบปรงการดาเนนงานใหมประสทธภาพและประสทธผล ตอบสนองตอความตองการของประชาชนและผมสวนไดสวนเสย เพอใหการดาเนนงานเขาสความเปนเลศตามมาตรฐานสากล โดยเกณฑในแตละหมวดจะมความเชอมโยงกนระหวางหมวดตางๆ เพอแสดงใหเหนถงการบรหารจดการทดตองมความสอดคลองและบรณาการกนอยางเปนระบบ โดยเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ ประกอบดวย 7 หมวด คอ
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 13
หมวด 1 การนาองคกร หมวด 2 การวางแผนเชงยทธศาสตร หมวด 3 การใหความสาคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย หมวด 4 การวด การวเคราะห และการจดการความร หมวด 5 การมงเนนทรพยากรบคคล หมวด 6 การจดการกระบวนการ หมวด 7 ผลลพธการดาเนนการ ซงเกณฑทง 7 หมวด มความเชอมโยงเชงระบบ สามารถแบงเปน 2 สวนไดแก
1. สวนทเปนกระบวนการ 2. สวนทเปนผลลพธ
ความเชอมโยงเชงระบบของเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ
สวนทเปนกระบวนการ
สวนทเปนผลลพธ
กลมการนาองคกร
กลมปฎบตการ
กลมพนฐานของระบบ
หมวด 7ผลลพธการดาเนนการ
หมวด1
หมวด2
หมวด3
หมวด5
หมวด6
หมวด4
รปท 6 ความเชอมโยงเชงระบบของเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ
1)สวนทเปนกระบวนการ สามารถแบงออกไดเปน3 กลม คอ
1.1) กลมการนาองคกร ประกอบดวย 3 หมวด คอ หมวด 1 การนาองคกร หมวด 2 การวางแผนเชงยทธศาสตร หมวด 3 การใหความสาคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย 1.2) กลมปฏบตการ ประกอบดวย2 หมวด คอ หมวด 5 การมงเนนทรพยากรบคคล หมวด 6 การจดการกระบวนการ 1.3) กลมพนฐาน ประกอบดวย1 หมวด คอ หมวด 4 การวด การวเคราะห การจดการความร
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 14
2)สวนทเปนผลลพธ ไดแก หมวด 7 ผลลพธในการดาเนนการ ซงจะมการประเมนผลการตรวจประเมนใน 4 มต ไดแก
• มตดานประสทธผล • มตดานคณภาพการใหบรการ • มตดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ • มตดานการพฒนาองคกร
การสรปประเมนผลการดาเนนงานทง 6 หมวด ทไดดาเนนการตรวจตามเกณฑ หรอกลาวอกนยหนงเปรยบเสมอนกบแพทยทนาผลจากการตรวจดวยเครองมอตางๆ เชน ปรอทวดไข เครองวดความดน ฯลฯ เพอนามาสรปวาเราปวยเปนโรคอะไร เชนเดยวกนผลจากการตรวจประเมนในแตละหมวดกเปรยบเสมอนเครองมอทวดผลการดาเนนการในแตละดาน วามจดออน จดแขงในเรองอะไร และนาไปสรปเปนผลการตรวจประเมนในแตละดาน เพอประโยชนในการตดตามผลการดาเนนงานและใชเปนแนวทางในการปรบปรงผลการดาเนนงานใหดขน
เมอทราบจดประสงคของเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐแลว ในขนตอนตอไปเรามารจกวาแตละหมวดมการดาเนนงานในเรองอะไรบาง เพอใหเกดความเขาใจในกจกรรมแตละหมวดมากขนโดยจะใหรเกณฑในภาพกวางไมลงในรายละเอยดในเกณฑ เพอทาความเขาใจกบเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) ไดงายขน
เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ เปนเครองมอในการตรวจสอบการดาเนนงานของโครงการฯ วาเทยบเทามาตรฐานแลวหรอยง โดยใชคาถามในการตรวจสอบการดาเนนงานของโครงการฯ โดยแบงออกเปน 7 หมวด ในการดาเนนงาน โดย หมวด 1 การนาองคกร
เปนการตรวจและประเมนผบรหารขององคกร/โครงการ/ฝายสงนาและบารงรกษาวามการดาเนนการอยางไรในเปาหมายหลกขององคกร เชน ในเรองวสยทศน เปาประสงคระยะยาว และระยะสน คานยม ความคาดหวงในการดาเนนการ รวมถงการใหความสาคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทกกลม การกระจายอานาจในการตดสนใจเพอลดขนตอนในการปฏบตงาน การสงเสรมใหบคลากรในองคกรรวมใจกนทางานเปนทมการสรางบรรยากาศในการทางาน การเรยนรและการสรางนวตกรรมในองคกร/โครงการ การสอสารสองทาง รวมถงการกากบดแลตนเองทด การควบคมภายใน การบรหารความเสยง การปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบ และความรบผดชอบตอสงคมและชมชน ตลอดจนการตดตามผลการดาเนนงานและการจดการผลกระทบทางลบ เพอใหองคกรสามารถบรรลเปาหมายทกาหนดไว
กลาวคอ การมองถงบทบาทของผนาในการกาหนดทศทางการดาเนนงานขององคกรในการใหบรรลเปาหมายตามพนธกจขององคกร โดยมเปาหมายทชดเจนในอนาคตหรอตอบสนองตอวสยทศนขององคกรและเปาหมายของพนทจงหวดททโครงการตงอย โดยคานงถงความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยขององคกร การจดการผลกระทบทางลบทจะเกดขนเพอใหมการดาเนนการและแกไขปญหาทนท การกระจายอานาจในการดาเนนการเพอในการดาเนนงานของโครงการมความคลองตวและการประเมนถงศกยภาพและขดความสามารถและสมรรถนะของบคลากรในองคกร ความทมเทและจงรกภกดตอองคกร เพอใหองคกรสามารถขบเคลอนไดอยางเตมขดความสามารถ ดวยหลกธรรมาภบาลอยางโปรงใสเปนธรรม เพอประสทธภาพและประสทธผลในการดาเนนการ
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 15
รปท 7 หมวด 1 การนาองคกร หมวด 2 การวางแผนเชงยทธศาสตร
เปนการตรวจและประเมนวธการกาหนดประเดนยทธศาสตร เปาประสงคเชงยทธศาสตร และกลยทธหลก รวมทงแผนปฏบตราชการขององคกร/ฝายสงนาและบารงรกษาทงระยะสน ระยะปานกลาง และระยะยาว ทสอดคลองกบความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ประกอบกบการบรหารความเสยงดานตางๆกลาวคอเปนการแปลงวสยทศน พนธกจของหนวยงานมาเปนกจกรรมในการดาเนนงาน เพอใหโครงการทดาเนนการเปนไปในทศทางเดยวกนกบเปาหมายขององคกรและความตองการของพนท และความตองการของเกษตรกรผมสวนไดสวนเสย เพอใหการดาเนนงานบรรลเปาหมายทไดจดทาไว ตลอดจนการถายทอดสอสารแผนงานและงบประมาณใหผปฏบตงานและผมสวนไดสวนเสยทราบ เปาประสงคเชงยทธศาสตร กลยทธหลก รวมถงแผนปฏบตราชการขององคกร/โครงการฯ ทงนในการดาเนนการจดทาแผนการปฏบตการตางๆ ตองคานงถงทรพยากรบคคลและทรพยากรดานตางๆ ทใชในการปฏบตงาน ตลอดจนการนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชในการดาเนนงานการตดตามผลการดาเนนงานและความกาวหนาของงาน เพอความสะดวกรวดเรวในการปฏบตงานโดยยดหลกธรรมาภบาลในการดาเนนงานใหบรรลตามเปาหมายของโครงการฯ นนๆ
อาจกลาวอกนยหนงคอการดแผนงานทสอดคลองกบทศทางขององคกร และแผนบรหารความเสยงขององคกรเพอใหแผนการดาเนนงานประสบผลสาเรจตามเปาหมาย โดยคานงถงความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย และขดความสามารถของบคลากรในองคกรหรอไม นอกจากนนยงมองถงการสอสารแผนการปฏบตงานสผปฏบต และมาตรการในการปองกนและปราบปรามการทจรตหรอในเรองความโปรงใสในการดาเนนงาน
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 16
รปท 8 หมวด 2 การวางแผนเชงยทธศาสตร หมวด 3การใหความสาคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย
เปนการตรวจและประเมนวธการการใหความสาคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยขององคกร/ฝายสงนาและบารงรกษาโดยดถงการจาแนกกลมผรบบรการตามภารกจทรบผดชอบ มชองทางในการประสานงานระหวางผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ตลอดจนมระบบการจดการขอรองเรยนและขอเสนอแนะเพอนามาปรบปรงการใหบรการทดขน และมมาตรฐานการใหบรการกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย และมการวดผลความพงพอใจและไมพงพอใจหรอไมตลอดจนการสรางเครอขายและการเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในการดาเนนงาน เพอใหผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยเกดความพงพอใจในการใหบรการจากภาครฐ ตลอดจนเจาหนาทผใหบรการ
กลาวคอ การจาแนกผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยขององคกรตามภารกจ และมชองทางในการตดตอสอสารทจะแลกเปลยนขอมลกบผรบบรการและผมสวนไดสวน เพอใหผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยสามารถตดตอกบโครงการไดในชองทางไหน มกชองทาง และในแตละชองทางมความถเปนอยางไร และขอมลทผ รบบรการและผมสวนไดสวนเสยแนะนาหรอรองเรยนมานน โครงการฯ หรอฝายสงนาฯ ไดนาขอมลดงกลาวมาทาการปรบปรงหรอแกไขขอขดของใหกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยอยางไร เพอใหเกดความพงพอใจและเปนไปตาม พรบ.ขอมลขาวสารของทางราชการ และการจดการขอรองเรยนของสานกนายกรฐมนตร และมการสารวจความพงพอใจและไมพงพอใจในการใหบรการหรอไมและมการเกบขอมลเพอการพฒนาคณภาพการใหบรการอยางไร นอกจากนนหนวยงานมการจดกจกรรมใหกบลกคา (CSR) การเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในการดาเนนงานภาครฐ เชน การจดตงคณะกรรมการจดการชลประทาน (JMC : Joint Management Committee) หรอกลมผใชนา ฯลฯ และการปฏบตตามมาตรฐานในการใหบรการอยางไร เพอใหผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยมความพงพอใจในการบรการของภาครฐ
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 17
รปท 9 หมวด 3 เรยนรความตองการของผรบบรการ
รปท 10 หมวด 3 การเรยนรของสวนราชการในการใหบรการทด
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 18
หมวด 4การวด การวเคราะห และการจดการความร การวด การวเคราะห และการจดการความร เปนการตรวจความพรอมของหนวยงาน วามการรวบรวมระบบฐานขอมลสารสนเทศ การวเคราะห การจดการและการปรบปรงระบบขอมลสารสนเทศ ทสาคญทางยทธศาสตร ทงภารกจหลก ภารกจรอง ฐานขอมลทสาคญของฝายสงนาและบารงรกษา ตลอดจนการดาเนนงานตาม พรบ.ขอมลขาวสารครบถวนหรอไม นอกจากนนยงเปนการตรวจสอบถงระบบอปกรณดานสารสนเทศวามประสทธภาพ และสะดวกตอการใชงานหรอไม และมระบบหรอวธในการปองกนความเสยหายจากปจจยภายนอก หรอไม เชนกรณเครองชารด ระบบถกไวรสทาลาย มระบบการสารองขอมล อยางไรเพอใหเกดความมนใจในการใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศ โดยในหมวด 4 จะดใน 2 สวนคอสวนทเปนระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการจดการความร ในสวนเทคโนโลยสารสนเทศ ตามเกณฑจะดถง Hardware และ Software โดยจะมองถงการปองกนและรกษาอปกรณวามการดแลปองกนและบารงรกษาอยางไร โดยมองถงการปองกนเครองจากความเสยหายจากปจจยภายนอก เชนการถกไวรสคอมพวเตอรทาลายขอมล การสารองขอมลของโครงการ ในดานระบบฐานขอมล จะมองถงฐานขอมลทสาคญทใชในการดาเนนการของโครงการประกอบดวยขอมลอะไรบาง เชนขอมลตวชวดตามคารบรองการปฏบตราชการ การเบกจายงบประมาณ ขอมลสถตนาในอาง ปรมาณนาฝน นาทา ปรมาณพนทเพาะปลก แปลงกรรมสทธ ฐานขอมลอาคาร ครภณฑ ฯลฯ เพอใหโครงการมขอมลทจาเปนในการใชงาน และมระบบการ Update ขอมลโดยการกาหนดรอบการ Update ขอมล กาหนดผรบผดชอบ เพอใหผบรหารมขอมลทใชในการตดสนใจ เมอมระบบฐานขอมลทดแลวจะถามถงการบรหารความเสยงฐานขอมล วาไดมการสารองขอมลทเปนระบบอยางไร เพอใหโครงการมความเสถยรในขอมลเพอการใชงาน นอกจากนนยงจะมองถงความสะดวกในการใชงาน เพอใหผใชงานสะดวกรวดเรวลดรอบระยะเวลาในการดาเนนงาน (Friendly User)
รปท 11 หมวด 4 ดานระบบฐานขอมลและระบบเทคโนโลยสารสนเทศ
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 19
นอกจากนนยงรวมถงระบบการจดการความร (KM : Knowledge Management) และการเรยนรภายในองคกร เพอนาองคความรทไดจากการดาเนนงานมาเขาสกระบวนการแลกเปลยนเรยนรมาพฒนาระบบการดาเนนงานตามภารกจตางๆ เพอเพมประสทธภาพในการดาเนนงาน เสรมสรางการเรยนรของคนในองคกรเพอใหเปนองคกรแหงการเรยนร (LO : Learning Organization) ซงสงผลทาใหเกดความตอเนองในการพฒนางานดานตางๆ ตลอดจนการนาเทคโนโลยททนสมยมาประยกตใชกบงานหรอไม เพอเพมประสทธภาพในการดาเนนงานของหนวยงาน
รปท 12 หมวด 4 การดาเนนการดานการจดการความร หมวด 5 การมงเนนทรพยากรบคคล การมงเนนทรพยากรบคคล ในสวนขององคกรหรอโครงการฯ มแผนในการดาเนนการสรางความพงพอใจและความผาสขของบคลากรภายในองคกร การสรางแรงจงใจ การสรางความรกความผกพนกบองคกร รวมถงการสรางเสนทางความกาวหนาในสายอาชพ (Career Part)การเพมขดความสามารถใหกบบคลากรในองคกรเพอรองรบกบเทคโนโลยใหมๆ หรอพฒนาองคความรทบคลากรขาดความพรอมในการทางานใหกบบคลากรในองคกรเพอเพมขดสมรรถนะในการดาเนนงานของบคลากรในองคกรใหสงขน
นอกจากนน โครงการตองมระบบการประเมนผลการดาเนนงานของบคลากรในองคกรทมความเชอมโยงกบตวชวดในภาระกจทไดรบมอบหมายและสมรรถนะในการปฏบตงานทเปนมาตรฐาน มความเปนธรรมโปรงใส เพอสรางแรงบนดาลใจใหบคลากรในองคกรสามารถปฏบตงานโดยใชความรความสามารถในการปฏบตงานอยางทมเท เพอใหองคกรบรรลเปาหมายทไดตงไว และผทขาดองคความรในการดาเนนการดานไหน ผบรหารขององคกรตองสงเสรมสนบสนนใหมการเรยนรเพอเพมประสทธภาพในการปฏบตงาน
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 20
รปท 13 หมวด 5 การมงเนนทรพยากรบคคล
หมวด 6การจดการกระบวนการ
การจดการกระบวนการ เปนการตรวจองคกรวามการจดกระบวนการ (Approach) การดาเนนการตามภารกจหลกและภารกจรอง ตลอดจนงานสนบสนนงานการใหบรการ และกระบวนการอนทสาคญ เพอใหการดาเนนงานขององคกรบรรลตามเปาหมายและภารกจนนๆ เปนไปตามมาตรฐานทกาหนดหรอไม โดยจดประสงคเพอใหสวนราชการจดทาคมอในการปฏบตงาน หรอแนวทางในการปฏบตงาน(Approach) ทมประสทธภาพและสามารถนามาใชในการปฏบตงานไดจรง โดยในกระบวนงานจะตองประกอบดวยขนตอน ระยะเวลา ผรบผดชอบ รายละเอยดงาน เพอใหผใชงานสามารถนามาใชในการปฏบตงานไดจรงและสามารถทาซาได โดยบคลากรทวทงองคกรสามารถปฏบตงานไดเปนมาตรฐานเดยวกน นอกจากนองคกร/โครงการจะตองมแผนรองรบภาวะฉกเฉนทมประสทธภาพ เพอใหเกดการรกษาชวต ทรพยสน และบรรเทาผลกระทบทเกดขน ทเปนไปในทศทางเดยวกนทงองคกร
เนองจากกรมชลประทานเปนหนวยงานทมการบรหารราชการสวนกลาง และมการกาหนดมาตรฐานในการทางานในแตละภารกจ กจกรรม เปนมาตรฐานแลว ในฐานะททานเปนองคกร/โครงการฯ ทตองนามาตรฐานการดาเนนงานดานตางๆ มาปฏบต การตรวจประเมนในหมวดนจะตางออกไป โดยเปนการตรวจการดาเนนงานตามมาตรฐานทกรมฯ กาหนด วาหนวยงาน/โครงการฯ ไดมการนามาปฏบตแลวหรอไมอยางไร และไดมการเรยนรเพอนามาปรบปรงกระบวนการดาเนนงาน ใหมประสทธภาพมากขน หรอไมอยางไร เพอใหการดาเนนงานมประสทธภาพและเปนไปตามมาตรฐานเดยวกบทกรมฯ กาหนด
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 21
รปท 14 หมวด 6 การจดการกระบวนการ
หมวด 7ผลลพธการดาเนนการ เปนการสรปผลการตรวจประเมนและแนวโนมของสวนราชการในการดาเนนงานตามหมวดตางๆ ซงสามารถดผลลพธจากการดาเนนงานโดยแยกได 4 มต ไดแก
1)มตดานประสทธผล 2) มตดานคณภาพการใหบรการ 3) มตดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ 4) มตดานการพฒนาองคกร
หรอถาเปรยบอกนยหนงเสมอนแพทยนาผลจากเครองมอในการตรวจตางๆ มาวเคราะหโรคภยไขเจบตางๆ โดยดผลการตรวจออกมาจาก 4 ดานวามจดออนจดแขงอยางไร
ในทานองเดยวกนหมวด 7 เปนการสรปผลการตรวจผลการดาเนนงานตงแตหมวด 1 ถงหมวด6 วาการดาเนนงานขององคกรมจดออนหรอบกพรองในการดาเนนงานอยางไร ซงการตรวจการดาเนนงานจะมใน 4 มต คอ
1. มตดานประสทธผล
เปนการสรปผลลพธดานประสทธผลตามแผนยทธศาสตร โดยเทยบกบคาเปาหมาย แนวโนมผลการดาเนนการ และผลของการดาเนนการเปรยบเทยบกบหนวยงานอนทมภารกจคลายคลงกนโดยมงเนนการบรรลความสาเรจตามยทธศาสตร
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 22
2. มตดานคณภาพการใหบรการ
เปนการสรปผลลพธดานการใหบรการทสาคญ โดยเทยบกบคาเปาหมาย แนวโนมของผลการดาเนนการ และผลของการดาเนนการเปรยบเทยบกบหนวยงานอนทมภารกจคลายคลงกนโดยมงเนนในเรองความพงพอใจและไมพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย
3. มตดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ
เปนการสรปผลลพธดานประสทธภาพของการปฏบตราชการทสาคญ โดยการแสดงผลการดาเนนการเทยบกบคาเปาหมาย แนวโนมของผลการดาเนนการ และผลของการดาเนนการเปรยบเทยบกบหนวยงานอนทมภารกจคลายคลงกนโดยมงเนนในเรองของกระบวนการสรางคณคา กระบวนการสนบสนน รวมทงผลตภาพ รอบเวลา ผลการดาเนนการขององคกรเทยบกบคาเปาหมาย ผลการดาเนนการดานงบประมาณและการเงน และการปฏบตตามระเบยบขอบงคบทสาคญ
4. มตดานการพฒนาองคกร
เปนการสรปผลลพธดานการพฒนาองคกรทสาคญ โดยการแสดงผลการดาเนนการเทยบกบคาเปาหมาย แนวโนมของผลการดาเนนการ และผลของการดาเนนการเปรยบเทยบกบหนวยงานอนทมภารกจคลายคลงกนโดยมงเนนในเรองระบบงาน การเรยนรและพฒนาของบคลากรในองคกร ความผาสขของบคลากรในองคกร และพฤตกรรมดานจรยธรรม
จากทกลาวขางตนทงหมด เปนหลกเกณฑในการตรวจผลการดาเนนงานขององคกรในภาพกวาง เพอความรและความเขาใจในเบองตน ทงนเพอการเตรยมตวและเตรยมความพรอมในการปรบพฤตกรรมในการทางานใหสอดคลองกบเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) ซงเกณฑทกลาวขางตนทงหมดกรมชลประทานไดดาเนนงานไปแลวแทบทงสนตามเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) ซงกรมชลประทานไดผานเกณฑรบรองการดาเนนการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐใน (PMQA) ระดบพนฐาน (FL : Fundamental Level) แลว
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 23
บทท 4 เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาและบารงรกษา จากการศกษาในบทท 1-3 จะทาใหเหนความเชอมโยงในกระบวนการของเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ(PMQA) ซงถาไดเขาใจในบทท 1-3 แลว ในบทนจะเปนการประยกตเกณฑการพฒนาคณภาพ โดยการนาแนวคดจาก Core Value 11 ประการ และเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ มาประยกตใหเขากบบรบทของการประเมนฝายสงนาและบารงรกษาซงเปนหนวยงานทรบถายทอดนโยบายและมาตรฐานในการทางานจากกรมฯ มาเพอปฏบตงานใหตอบสนองตอการใหบรการในพนท ตามบรบทของภารกจหลกของโครงการฯ และฝายสงนาและบารงรกษานนๆ ซงการใชเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) จะมรายละเอยดบางประการทเปนเรองของหนวยงานหลกของกรม ทาใหเกดแนวความคดทจะมการประยกตเกณฑการประเมนคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) ใหเหมาะสมกบบรบทของฝายสงนาและบารงรกษา
เกณฑการประเมนการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาและบารงรกษา ไดเทยบเคยงกบเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) และเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการโครงการสงนาและบารงรกษาและโครงการชลประทาน มาประยกตรวมกน เพอใหเกดการสะทอนถงภาพการประเมนผลการปฏบตงานในภารกจดานการสงนาและบารงรกษา และภารกจดานการบรรเทาภยอนเกดจากนา ซงเปนภารกจหลกทฝายสงนาและบารงรกษาและโครงการฯ ซงเปนหนวยงานทอยในขนกงนโยบาย กงวชาการ และเนนทางดานการปฏบตงานคอการนานโยบาย ผสมกบหลกวชาการเพอนาไปสการปฏบตการในพนท โดยฝายสงนาและบารงรกษา ตองดาเนนการแปลงนโยบายจากกรมฯ สานกชลประทาน และพนททโครงการฯ ตงอย โดยนานโยบายทงหมดมากาหนดเปนเปาหมายในการดาเนนงาน ผสมกบหลกวชาการและแปลงไปสการปฏบตในพนทเพอตอบสนองตอภารกจและความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยในพนทนนๆ จงเปนแนวความคดในการจดทาเกณฑการดาเนนงานเชงพนทนอกจากนนยงใชเปนเครองมอในการประเมนผลการปฏบตงานตามภารกจดานการสงนาและบารงรกษาตามมาตรฐานทกรมฯ กาหนดโดยการยบเกณฑการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) จาก 7 หมวด เหลอเพยง 4 หมวด เพอใหเกดการปรบใชเกณฑการประเมนใหเหมาะสมกบบรบทของฝายสงนาและบารงรกษา โดยเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาและบารงรกษาแบงออกเปน 4 หมวด ดงน
หมวดท 1 การบรหารองคกรทด หมวดท 2 การบรหารจดการนาและบารงรกษา หมวดท 3 การมสวนรวมขององคกรผใชนาชลประทานและผมสวนไดสวนเสย หมวดท 4 ผลสมฤทธของงาน
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 24
หมวดท 1 การบรหารองคกรทด
การบรหารองคกรทด เปนการประยกตเกณฑ PMQA โดยเปนการยบรวมเกณฑในหมวด 1 การนาองคกร หมวด 2 การวางแผนเชงยทธศาสตร หมวด 4 การวด การวเคราะห และการจดการความร และหมวด 5 การมงเนนทรพยากรบคคล มารวมกนเปนหมวดการบรหารองคกรทด
หมวด 1 การบรหารองคกรทด
หมวด 2 การบรหารจดการนาและบารงรกษา
หมวด 3 การมสวนรวมขององคกรผ ใช นาชลประทาน
หมวด 4 ผลสมฤทธของงาน
25
6. ก����ก��ก��� ก��
5. ก������� � ������ก������
4. ก���� ก���������� ��ก����ก�������� �
3. การใหความสาคญกบผ รบบรการและผ มสวนไดสวนเสย
1. ก�� !�"���ก�
2. การวางแผนเชงยทธศาสตร
และกลยทธ
��ก#$%!���&'"�"���ก� %(������"� ����%���� )� ������������ (P)
7. .����)�ก��!�� � ก��
เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA)
60
เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝ ายสงน าและบารงรกษาและโครงการชลประทาน
นายอตถพงษ ฉนทานมต ผชช.ชป.2
รปท 15 หมวดท 1 การบรหารองคกรทด
การยบรวมหมวดจากเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) ใหเปนเกณฑของการพฒนาคณภาพการบรหารจดการโครงการฯ ในหมวดการบรหารองคกรทดนน เนองจากฝายสงนาและบารงรกษาเปนหนวยงานภายใต โครงการสงนาและบารงรกษาและโครงการชลประทาน ทเปนหนวยงานในการแปลงนโยบาย และวชาการไปสการปฏบตการ ดงนนในการตรวจประเมนถงภาวะผนาของฝายสงนาและบารงรกษาจะพจารณาถงความสามารถในการกาหนดทศทางของฝายสงนาและบารงรกษาในการแปลงนโยบายมาสบรบทของพนท โดยจะพจารณาถงการวางแผนยทธศาสตรในการดาเนนงานและการพฒนา การจดบคลากรและพฒนาเพมขดความสามารถของบคลากรใหมสมรรถนะในการปฏบตงานไดอยางเหมาะสมและตรงกบการปฏบตงานในพนทนอกจากนนจะพจารณาการจดเกบรวบรวมองคความรและระบบฐานขอมลของฝายสงนาและบารงรกษาเพอใชในการดาเนนงานและการตดตามประเมนผลการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษาหลกธรรมาภบาลในการบรหารจดการ ซงผลรวมดงกลาวทฝายสงนาและบารงรกษาดาเนนการจะสงผลทาใหโครงการฯ ประสบผลสาเรจตามเปาหมายทวางไว นอกจากนจะดถงความเชอมโยงในระบบการดาเนนงาน ระบบฐานขอมล ฯลฯ กบโครงการฯ ทสงกด เพอสะทอนถงภาพรวมของโครงการฯทงนไดยดหลกเกณฑขอคาถามทสาคญของเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) ในหมวด 1,2,4,5 เปนหลก โดยเลอกในประเดนทสาคญของฝายสงนาฯ โดยในหวขอทงหมดไดประยกตอยในเกณฑขอคาถามในหมวดท 1 การบรหารองคกรทด
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 25
หมวดท 2 การบรหารจดการนาและบารงรกษา
เปนการแปลงนโยบาย แนวทางการดาเนนงานทกาหนด วชาการทตองใช และองคความรในการปฏบตงานไปสการดาเนนงานจรงในสนาม โดยในการดาเนนงานจะเนนตามเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐในหมวดท 2 การวางแผนเชงยทธศาสตร หมวด 4 การวด การวเคราะห และการจดการความร และในหมวด 6 การจดการกระบวนการ เขามาไวดวยกน โดยเปนการแปลงเกณฑสการปฏบตงานจรงในสนาม โดยนากระบวนการในหมวด 6 หรอคมอการสงนาและบารงรกษาโดยเกษตรกรมสวนรวมตามกระบวนการ14 ขนตอน เพอตรวจสอบการดาเนนงานของโครงการฯ วามการปฏบตตามคมอหรอไม ตลอดจนมการจดเกบขอมล การจดทาแผน การตดตามประเมนผลการดาเนนงาน การเรยนรทจาเปนของฝายสงนาและบารงรกษา และการไดรบการสนบสนนงบประมาณตามแผนปฏบตการสงนาและบารงรกษาวาเปนไปในทศทางเดยวกนหรอไม ตามหมวด 2 การจดทาแผนยทธศาสตร เพอใหไดผลลพธจากการดาเนนงานทดของฝายสงนาและบารงรกษา
หมวด 1 การบรหารองคกรทด
หมวด 2 การบรหารจดการนาและบารงรกษา
หมวด 3 การมสวนรวมขององคกรผ ใช นาชลประทาน
หมวด 4 ผลสมฤทธของงาน
25
6. ก����ก��ก��� ก��
5. ก������� � ������ก������
4. ก���� ก���������� ��ก����ก�������� �
3. การใหความสาคญกบผ รบบรการและผ มสวนไดสวนเสย
1. ก�� !�"���ก�
2. การวางแผนเชงยทธศาสตร
และกลยทธ
��ก#$%!���&'"�"���ก� %(������"� ����%���� )� ������������ (P)
7. .����)�ก��!�� � ก��
เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA)
61
เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝ ายสงน าและบารงรกษาและโครงการชลประทาน
นายอตถพงษ ฉนทานมต ผชช.ชป.2
รปท 16 หมวดท 2 การบรหารจดการนาและบารงรกษา
ในการดาเนนการตามหมวด 2 การบรหารจดการนาและบารงรกษา เปนกระบวนการทนาคมอการบรหารจดการนา 14 ขนตอน ซงมคมอทงหมด 16 เลม มาถามถงขนตอนในการปฏบตงานสงนา โดยเรมตงแต การวางแผนการสงนา โดยจะดวธการของฝายสงนาในการวางแผนการสงนา โดยประกอบดวยขนตอนตงแตการวางแผนการบรหารจดการนาตนทน แผนการบรหารจดการนา และแผนการควบคม เชนการด กระบวนการวางแผนการสงนา เชน Rule Curve, Reservoir Operation Studyฯลฯการตรวจสอบคาสมประสทธการชลประทาน การจดทาปฏทนการเพาะปลกพช (Cropping Carenda) การกาหนดพนทเพาะปลกพช และแผนการบรหารจดการนา ฯลฯ จากนนกจะดถงขนตอนการปฏบตการสงนา ซงจะดการบรหารจดการนาของโครงการมประสทธภาพและประสทธผลตามแผนทไดวางไวหรอไม เชน การแจงแผนการบรหารจดการนาเพอใหผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยได
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 26
ทราบการบรหารจดการนา การควบคมการสงนาในระดบตางๆ วาฝายสงนามวธการหรอการควบคมปรมาณนาในคลองใหเปนไปตามแผนทกาหนดไดอยางไร ตลอดจนดแนวทางการปองกนและบรรเทาภยอนเกดจากนา ในระดบฝายสงนาดาเนนการอยางไร ระดบโครงการมการดาเนนการอยางไร เพอลดความเสยหายของภยอนเกดจากนาในพนทโครงการ หรอตอนสงนาทรบผดชอบ นอกจากนนยงดถงการควบคมคณภาพนาใหอยในเกณฑคณภาพนามาตรฐานของกรมชลประทาน
การบารงรกษา ในการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาจะตรวจสอบถงระบบขอมลอาคารชลประทานในการกากบดแลวามสภาพการใชงานเปนอยางไร ประวตการซอมบารงอยางไร เพอใชเปนขอมลในการตรวจสอบและการจดตงงบประมาณในการซอมบารงอาคารชลประทานตางๆ ใหมสภาพพรอมใชงาน ตลอดจนความเชอมโยงของสภาพอาคารทสมพนธกบการตงงบประมาณในการซอมแซมปรบปรง
เมอมการดาเนนการบรหารจดการนาจนเสรจสนฤดกาล ฝายสงนาและโครงการชลประทานตองมการหาประสทธภาพการชลประทาน เพอจะไดทราบประสทธภาพในการบรหารจดการนาเปนอยางไร เพอใชเปนโอกาสในการปรบปรงเพอเพมประสทธภาพในการชลประทาน ตลอดจนวธการจดเกบขอมลการสงนา ผลผลตทไดรบ เพอบนทกเปนประโยชนทไดรบจากการชลประทาน
หมวดท 3 การมสวนรวมขององคกรผใชนาชลประทานและผมสวนไดสวนเสย
หมวดท 3 การมสวนรวมขององคกรผใชนาชลประทานและผมสวนไดสวนเสย เปนการมองถงผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยของฝายสงนาและบารงรกษา วาฝายสงนาและบารงรกษาไดมการใหความสาคญและการใหบรการเปนไปในลกษณะใด ซงจะเหมอนกบเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) ในหมวด 3 การใหความสาคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ซงจะมองถงผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยของฝายสงนาและบารงรกษาโดยในหมวดนไดมการปรบปรงใหเขากบบรบทของฝายสงนาและบารงรกษา และคมอการดาเนนการเกยวกบผมสวนไดสวนเสย คมอการใหบรการ ของสานกสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน และคมอการสงนาและบารงรกษาโดยเกษตรกรมสวนรวมตามกระบวนการ 14 ขนตอนของสานกอทกวทยาและบรหารนา โดยเนนไปทเปาหมายของโครงการฯ วาไดดาเนนการดแลผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยของฝายสงนาและบารงรกษา ตามภารกจการบรหารจดการนาครบถวนตามวธการทกาหนด เพอใหผรบบรการจากฝายสงนาและบารงรกษาและโครงการฯ เกดความพงพอใจมากทสด โดยเกณฑการประเมนจะทาการตรวจสอบตงแตการอานวยความสะดวกในการตดตอ ชองทางในการตดตอสอสาร การใหขอมล ขนตอนหรอกระบวนการใหบรการ การมปฏสมพนธและเสรมสรางความเขมแขงใหกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย การวดความพงพอใจและความไมพงพอใจของผรบบรการ เพอใหเกดความประทบใจในการรบบรการ นอกจากนนยงสอบถามถงการทโครงการสรางเครอขายจากพนทเพอชวยดาเนนการใหโครงการในการบรหารจดการนา และการแจงเตอนภย เพอใหเกดการมสวนรวมในการดาเนนงานและความสมพนธกบการปฏบตงานจรงของฝายสงนาและบารงรกษาและโครงการฯ ในพนทหรอกลาวอกนยหนงการสรางกระบวนการมสวนรวมใหเกษตรกรมความรสกเปนเจาของอาคารชลประทานและชวยโครงการดแลพนทเสมอนการเปนเจาหนาทของโครงการในการบรหารจดการนา
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 27
หมวด 1 การบรหารองคกรทด
หมวด 2 การบรหารจดการนาและบารงรกษา
หมวด 3 การมสวนรวมขององคกรผ ใช นาชลประทาน
หมวด 4 ผลสมฤทธของงาน
25
6. ก����ก��ก��� ก��
5. ก������� � ������ก������
4. ก���� ก���������� ��ก����ก�������� �
3. การใหความสาคญกบผ รบบรการและผ มสวนไดสวนเสย
1. ก�� !�"���ก�
2. การวางแผนเชงยทธศาสตร
และกลยทธ
��ก#$%!���&'"�"���ก� %(������"� ����%���� )� ������������ (P)
7. .����)�ก��!�� � ก��
เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA)
62
เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝ ายสงน าและบารงรกษาและโครงการชลประทาน
นายอตถพงษ ฉนทานมต ผชช.ชป.2
รปท 17 หมวดท 3 การมสวนรวมขององคกรผใชนาชลประทานและผมสวนไดสวนเสย
หมวดท 4 ผลสมฤทธของงาน
เปนหมวดทวดผลการดาเนนงานจากการปฏบตงานของฝายสงนาและบารงรกษา โดยเกณฑดงกลาวจะตรวจสอบถงผลสมฤทธของฝายสงนาและบารงรกษาในแตละดาน เพอใชในการตดตามผลการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษาในมตตางๆ แบงออกเปน 4 มต ไดแก
มตดานประสทธผล มตดานคณภาพการใหบรการ มตดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ มตดานการพฒนาองคกร
โดยใน 4 มต นน ฝายสงนาและบารงรกษาจะถกประเมนผลการดาเนนงาน จากขอคาถามขางตนเพอนามาดผลลพธจากการดาเนนงานในเรองนนๆ เพอใชในการตรวจสอบประสทธภาพและประสทธผลในการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษา วาเปนอยางไร มแนวโนมในการดาเนนงานเปนอยางไร ถาดขนเรอยๆ แสดงวาการดาเนนงานมแนวทางทถกตอง สงผลทาใหมผลสมฤทธในเชงบวก แตถาผลการดาเนนงานไมดแนวโนมผลการดาเนนงานลดลงหรอเทาเดมกเปนโอกาสในการปรบปรงใหงานดงกลาวดขน โดยกลบไปดในกระบวนการใหบรการนนๆ วามจดออนหรอขอผดพลาดในเรองใด หรอยงไมไดดาเนนการตามมาตรฐานการดาเนนงาน จะไดใชเปนเครองมอหรอปรบปรงวธการดาเนนงานในเรองนนๆ ใหดขนเพอใหไดผลลพธทด และสรางความพงพอใจใหกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย
เกณฑการประเมนการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาและบารงรกษาทง 4 หมวด ไดประยกตรวมการปฏบตงานจรงในพนทเขากบการประเมนผลตามเกณฑการพฒนาคณภาพการ
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 28
บรหารจดการภาครฐ (PMQA) เขาดวยกน โดยไดมองในลกษณะของฝายสงนาและบารงรกษา เปนหนวยงานทรบนโยบายจากโครงการฯ ไปสการปฏบต ตามมาตรฐานหรอแนวทางทกรมฯ กาหนด เพอใหฝายสงนาและบารงรกษาไดสารวจพฤตกรรมในการดาเนนงานวาเปนไปตามมาตรฐานการปฏบตงานในดานการสงนาและบารงรกษา (Operation and Maintenance) ทกรมฯกาหนดไวครบถวน หรอไม โดยดจากขอกาหนดทสาคญทโครงการฯ และฝายสงนาและบารงรกษา ซงการดาเนนงานควรจะตองมการปฏบตเปนมาตรฐานเดยวกนในทกฝายสงนาและบารงรกษาถาฝายสงนาและบารงรกษามความเหนอชนกวามาตรฐานทกรมฯ กาหนดไวใหนาเสนอขอมล ทงนเพอตรวจหาจดออน จดแขง และโอกาสในการปรบปรงฝายสงนาและบารงรกษา และโครงการฯ ทปฏบตอยใหมประสทธภาพและประสทธผลไดผลตามทกรมฯ กาหนดไว
หมวด 1 การบรหารองคกรทด
หมวด 2 การบรหารจดการนาและบารงรกษา
หมวด 3 การมสวนรวมขององคกรผ ใช นาชลประทาน
หมวด 4 ผลสมฤทธของงาน
25
6. ก����ก��ก��� ก��
5. ก������� � ������ก������
4. ก���� ก���������� ��ก����ก�������� �
3. การใหความสาคญกบผ รบบรการและผ มสวนไดสวนเสย
1. ก�� !�"���ก�
2. การวางแผนเชงยทธศาสตร
และกลยทธ
��ก#$%!���&'"�"���ก� %(������"� ����%���� )� ������������ (P)
7. .����)�ก��!�� � ก��
เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA)
63
เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝ ายสงน าและบารงรกษาและโครงการชลประทาน
นายอตถพงษ ฉนทานมต รก.ผชช.ชป.2
รปท 18 หมวดท 4 ผลสมฤทธของงาน
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 29
บทท 5 เกณฑการใหคะแนน
ในการดาเนนการตรวจประเมนเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาและบารงรกษาผรบการประเมนตองเขาใจในคาถามของการตรวจ และตอบใหตรงวตถประสงคของคาถาม เพอใหการประเมนผลมความถกตองแมนยามประสทธภาพและประสทธผล ซงในการตอบถามหลกฐานประกอบ เชน ภาพถาย เอกสารประกอบสามารถนามาประกอบการชแจงในการตอบขอคาถามนนๆ ได เพอใหเกดความชดเจนในการใหคะแนน
เกณฑการใหคะแนน เปนการมองถงขอคาถามในแตละขอวามการดาเนนงานเมอเทยบกบมาตรฐานการดาเนนงาน ซงหลกการจะเรมมองตงแตกระบวนงาน วธการทางาน การถายทอดเพอนาไปสการปฏบต การเรยนรจากการปฏบตงาน จนถงการพฒนาแนวทางการปฏบตใหดขน โดยเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) จะใชเกณฑ ADLI ในการตดตามผลการดาเนนงานในแตละดาน สวนการตรวจสอบผลลพธจากการดาเนนงาน จะใชเกณฑ LeTCLi ซงการประเมนตามเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาและบารงรกษา เราจะใชในหลกเกณฑเดยวกบเกณฑมาตรฐาน โดยการใชเกณฑการประเมน ADLI ซงไดลดประเดนขอคาถามลงตามเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ(PMQA) ระดบ Progressive Level (PL) โดยไดแยกการตรวจออกเปน 4 ระดบในแตละกระบวนการADLIเพอตรวจการดาเนนงานในหมวดท 1 ถง 3 สวนเกณฑดานผลลพธจากการดาเนนงานยงคงใชเกณฑ LeTCLi ตรวจในหมวดท 4 ของเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาและบารงรกษา ตามมาตรฐานเดยวกบเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ
การประเมนผลลพธของงาน
รปท 19วงจรการตรวจประเมน
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 30
เกณฑในการใหคะแนนการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาและบารงรกษาจะใชหลกการของเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ ระดบ Progressive Level (PL) โดยดจากระบบ ADLI เพอดการกาหนดทศทางการดาเนนงานของฝายสงนา ฯตามรปท 6โดยเกณฑ ADLI นจะใชกบ หมวดท 1 ถง 3 ของเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาและบารงรกษา
A
(wt=0.30) D
(wt=0.30) L
(wt=0.20) I
(wt=0.20)
1 มแนวทาง/กระบวนการ ครบถวนตามประเดนทกาหนด
นาแนวทาง/กระบวนการ ไปปฏบตครบทกขนตอน
มการประเมนและ กาหนดแนวทางการ ปรบปรงของแนวทาง/ กระบวนการ
แนวทาง/กระบวนการ มความสอดคลองกบความตองการขององคกร
2 แนวทาง/กระบวนการมความเปนระบบ
นาแนวทาง/กระบวนการ ไปปฏบตในทกหนวยงาน ทเกยวของ
มการปรบปรงแนวทาง/ กระบวนการ ตาม แนวทางทวางไว
แนวทาง/กระบวนการ มความสอดคลองกบ หนวยงานภายในองคกร
3 แนวทาง/กระบวนการมประสทธผล
นาแนวทาง/กระบวนการ ไปปฏบตอยางเปน มาตรฐานเดยวกน
มการเรยนรแนวทาง/ กระบวนการอยาง สมาเสมอ
แนวทาง/กระบวนการมความสอดคลองกบขอกาหนดของหมวดตางๆ ตามเกณฑ
4 มการใชขอมลสารสนเทศทเชอถอไดในการกาหนดแนวทาง/กระบวนการ
นาแนวทาง/กระบวนการ ไปปฏบตอยางสมาเสมอ
การสรางนวตกรรมใน แนวทาง/กระบวนการ
แนวทาง/กระบวนการ มความสอดคลองกบผลสมฤทธและผลลพธตามพนธกจและยทธศาสตรขององคกร
รปท 20ขอกาหนดการใหคะแนนตามเกณฑ ADLI
การใหคะแนนตามเกณฑ ADLI จะดความครบถวนของกระบวนการดาเนนงาน ในแตละหวขอวาไดดาเนนการครบทง 4 ขนตอนในแตละกระบวนการหรอไม ถาครบกระบวนการกจะไดคะแนนเตมในหวขอนนๆ โดยยดหลกการใหคะแนนตามเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐในระดบ Progressive Level (PL) เพอใหงายมแนวทางและมหลกคดกบฝายสงนาและบารงรกษา เพอใหเกดความสมบรณในการดาเนนงานสามารถลงรายละเอยดการประเมนตามเกณฑไดดงน A = Approach หมายถง แนวทางในการปฏบตงานทกรมฯ กาหนด หรอขนตอนการ ดาเนนงานหรอกระบวนการทางาน ทกาหนดใหทกหนวยงานปฏบต งานในเรองเดยวกนเหมอนกน
A1 = มแนวทาง/กระบวนการ ครบถวนตามประเดนทกาหนด หมายถง การดาเนนงานตามขอคาถามมรปแบบการดาเนนงานอยางไร
และมการดาเนนงานครบถวนตามรปแบบหรอขนตอนการดาเนนงานหรอไม
A2 = แนวทาง/กระบวนการมความเปนระบบ หมายถง การนาขนตอนหรอรปแบบการดาเนนงานมาปฏบตจรงภายใน โครงการฯ หรอฝายสงนาและบารงรกษาหรอไม
A3 = แนวทาง/กระบวนการมประสทธผล
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 31
หมายถง การนาขนตอนหรอรปแบบการดาเนนงานมาปฏบตจรง และสอสารถายทอดใหบคลากรในหนวยงานหรอองคกรนาไปปฏบตในรปแบบเดยวกนทงโครงการฯ
A4 = มการใชขอมลสารสนเทศทเชอถอไดในการกาหนดแนวทาง/ กระบวนการ หมายถง ในกระบวนการหรอขนตอนการดาเนนงานมการจดเกบขอมล ทสาคญไวหรอไม มการจดเกบอยางไร
D = Deployment หมายถงการนา A ทมอย หรอแนวทางในการปฏบตงานทกาหนด หรอขนตอนการดาเนนงาน หรอกระบวนการทางานไปปฏบตเปน มาตรฐานเดยวกนทงหนวยงาน และสามารถทาซาได
D1 = นาแนวทาง/กระบวนการไปปฏบตครบทกขนตอน หมายถง การนาแนวทาง หรอกระบวนการ หรอขนตอนการปฏบตงาน ไปปฏบตครบทกขนตอนทกาหนดไวหรอไม
D2 = นาแนวทาง/กระบวนการไปปฏบตในทกหนวยงานทเกยวของ หมายถง การนาแนวทาง หรอกระบวนการ หรอขนตอน หรอรปแบบ การดาเนนงานมาปฏบตจรงภายในโครงการ หรอองคกร ทกหนวยงาน หรอทกฝาย งาน ทเกยวของหรอไม
D3 = นาแนวทาง/กระบวนการไปปฏบตอยางเปนมาตรฐานเดยวกน หมายถง การนาขนตอน หรอกระบวนการ หรอรปแบบการ ดาเนนงาน มาปฏบตจรง ทกหนวยงาน หรอทกฝาย งาน ทเกยวของ ในรปแบบเดยวกนตามมาตรฐานทกาหนดอยางเปนมาตรฐาน เดยวกน
D4 = นาแนวทาง/กระบวนการไปปฏบตอยางสมาเสมอ หมายถง การนาขนตอน หรอกระบวนการ หรอรปแบบการดาเนนงาน มาปฏบตจรง ทกหนวยงาน หรอทกฝาย งาน ทเกยวของ ตามมาตรฐานทกาหนด อยางสมาเสมอและสามารถ ทาซาได
L = Learning หมายถง การนา A ทมอย หรอแนวทางในการปฏบตงานท กาหนด หรอขนตอนการดาเนนงาน หรอกระบวนการทางานไปปฏบต โดยใชกระบวนการจดการความร และไดเกดการเรยนรในกระบวนการ ทางาน เพอการตอยอดหรอการพฒนากระบวนงานใหสามารถทางาน ไดดขน มประสทธภาพ ประสทธผลมากขน ลดตนทนผลผลต ลดระยะเวลาในการดาเนนงาน ฯลฯ เพอสรางนวตกรรมในการ ดาเนนงาน
L1 = มการประเมนและกาหนดแนวทางการปรบปรงของแนวทาง/ กระบวนการ
หมายถง มการประเมนแนวทาง หรอกระบวนการ หรอขนตอนการ ปฏบตงาน และกาหนดแนวทางการปรบปรงแนวทาง หรอ กระบวนการ หรอขนตอน หรอไม
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 32
L2 = มการปรบปรงแนวทาง/กระบวนการ ตามแนวทางทวางไว หมายถง มการปรบปรงแนวทาง หรอกระบวนการ หรอขนตอน หรอ รปแบบการดาเนนงาน ตามแนวทางทวางไวหรอไม
L3 = มการเรยนรแนวทาง/กระบวนการอยางสมาเสมอ
หมายถง มการเรยนร ขนตอน หรอกระบวนการ หรอรปแบบการ ดาเนนงานอยางสมาเสมอหรอไม หรอมการทา KM อยาง สมาเสมอหรอไม
L4 = การสรางนวตกรรมในแนวทาง/กระบวนการ
หมายถง มการนาขนตอน หรอกระบวนการ หรอรปแบบการดาเนนงาน มาปรบปรงใหดขน เพอใหเกดประสทธภาพและ ประสทธผลมากขน ตนทนผลผลตลดลง หรอระยะเวลาใน การดาเนนงานนอยลง หรอไม
I =Integration หมายถง การนา A ทมอย หรอแนวทางในการปฏบตงานทกาหนด หรอ ขนตอนการดาเนนงาน หรอกระบวนการทางานทไดถกพฒนาจากการ เรยนร (Learning : L) ไปสการพฒนาเปนนวตกรรม สอดคลองกบ ความตองการขององคกรและหนวยงานทเกยวของ ตลอดจนมความ เชอมโยง กบหมวดการดาเนนงานในระบบ PMQA หมวดตางๆ และ ตองสอดคลองกบผลสมฤทธ ผลลพธตามพนธกจ และยทธศาสตร ของหนวยงาน
I1 = แนวทาง/กระบวนการ มความสอดคลองกบความตองการขององคกร หมายถง แนวทาง หรอกระบวนการ หรอขนตอนการปฏบตงาน และ แนวทางทปรบปรง สอดคลองกบความตองการขององคกร
I2 = แนวทาง/กระบวนการ มความสอดคลองกบหนวยงานภายในองคกร หมายถง แนวทาง หรอกระบวนการ หรอขนตอนการปฏบตงาน และ แนวทางทปรบปรง สอดคลองกบการปฏบตงานภายใน หนวยงานและองคกร
I3 = แนวทาง/กระบวนการ มความสอดคลองกบขอกาหนดของหมวดตางๆ ตามเกณฑ หมายถง แนวทาง หรอกระบวนการ หรอขนตอนการปฏบตงาน และ แนวทางทปรบปรง สอดคลองกบหมวดตางๆ ตามเกณฑ การพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ ตามขอกาหนด ของหมวดตางๆ ตามเกณฑ
I4 = แนวทาง/กระบวนการ มความสอดคลองกบผลสมฤทธและผลลพธตาม พนธกจและยทธศาสตรขององคกร
หมายถง แนวทาง หรอกระบวนการ หรอขนตอนการปฏบตงาน และ แนวทางทปรบปรง สอดคลองกบผลสมฤทธและผลลพธ ตามพนธกจ และยทธศาสตร ตลอดจนสอดคลองกบ กจกรรมขององคกร
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 33
การประเมนผลสมฤทธของงาน การประเมนผลสมฤทธของงาน เราจะใชเกณฑ LeTCLi ซงจะดทเปาหมายหรอระดบผลการดาเนนการในปจจบน (Goal) ซงใชเปนการดถงทศทางแนวโนมจากการดาเนนงานของโครงการผานตวชวด (KPI) เพอดถงทศทางการดาเนนงานของโครงการในเรองนนๆโดย
• Le (Level) หมายถง ระดบของผลการดาเนนการในปจจบนวามผลการดาเนนงาน เปนเชนไร
• T (Trend) หมายถง แนวโนมของผลการดาเนนงานเปนการดทศทางในการพฒนา ของโครงการวาเปนเชนไร โดยเทยบกบผลการดาเนนงาน ยอนหลงไมนอยกวา 3 ป เพอเปรยบเทยบกบผลการ ดาเนนงานวาเปนอยางไรเพอหาโอกาสในการปรบปรง
• C (Compare) หมายถง การเปรยบเทยบ หรอตวเปรยบเทยบหรอระดบเทยบเคยง เพอเปนคากลาง (Benchmark) ของผลการดาเนนงานทควร จะตองมมาตรฐานในการดาเนนงาน
• Li(Linkage) หมายถง ความเชอมโยงของตวชวดตางๆ กบทศทางการดาเนนงานของ โครงการ
PMQAOrganization
LinkageLi
LevelLe
TrendT
CompareC
การประเมน หมวด 4LeTCLi
KRAKPI
Goal
Benchmark
TrendKey Measure
รปท 21เกณฑการวดผลการดาเนนงานเชอมโยงกบตวชวด
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 34
PMQAOrganization
LevelLe
TrendT
CompareC
ระบบผลลพธ 4 มต: LeTCLi
LinkageLi
• ผลลพธเทยบกบเป าหมาย• มาตรวดชดเจน
• ทศทางแนวโนม• อตราการเปลยนแปลง
• ผลทเทยบกบคามาตรฐาน• ผลทเทยบกบองคกรอน
• ความครอบคลมในประเดนหลก• ความสาคญตอองคกร
• ตาราง• กราฟ• บรรยาย
• ตาราง• กราฟ• บรรยาย
• ตาราง• กราฟ• บรรยาย
• ตาราง• กราฟ• บรรยาย
รปท 22แนวทางการตอบผลลพธ แนวทางในการตอบผลลพธในการดาเนนงานนน ฝายสงนาและบารงรกษาจะตองเตรยมขอมล ดงน
1. ขอมลยอนหลง 3 ปเชน ในรปของตาราง ฯลฯ 2. ผลการดาเนนงานในปปจจบน 3. กราฟแสดงผลงาน จากสถตยอนหลงถงปจจบน 4. กราฟเปรยบเทยบแผน-ผล 5. แสดงรายละเอยดการคด ตามสตร ฯลฯ 6. บรรยายรอยแกวเพอใหเหนภาพตวชวดทชดเจน
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 35
บทท 6 ลกษณะสาคญขององคกร (OP) หมวดลกษณะสาคญขององคกร(OP)เปนการดสภาพแวดลอมในการปฏบตงานของฝายสงนาและบารงรกษาทมความเชอมโยงกบโครงการฯ ภารกจ ความสมพนธกบหนวยงานอนในการปฏบตราชการ ความทาทายเชงยทธศาสตร และระบบการปรบปรงผลการดาเนนการ ซงไดอธบายในเบองตนไวในบทท 3 แลวนน
ในบทนเราจะเรมทาความเขาใจกบขอคาถามในการตอบทละขอ เพอใหเกดความเขาใจในการตอบและการใชขอมล ในการนาองคกรนฝายสงนาและบารงรกษา จะตองมความสอดคลองกบโครงการฯ ตองเขาใจในบรบทของฝายสงนาและบารงรกษาทตองดาเนนการและควรตรวจสอบใหมความสอดคลองกบของโครงการฯ เพราะขอคาตอบจะเปนสวนทเชอมโยงกบกรมฯ โดยสามารถอางองกบลกษณะสาคญขององคกรของกรมฯ ได โดยดขอมลใน Website กลมพฒนาระบบบรหาร กรมชลประทาน นอกจากนนยงตองเชอมโยงกบสานกชลประทาน และลกษณะทโครงการฯ เปนอยในสภาพปจจบน คาอธบายการตอบคาถาม รายงานผลการจดทาลกษณะสาคญขององคกร
• สวนราชการในทนหมายถงกรมฯ /โครงการฯ/ฝายสงนาและบารงรกษาทดาเนนการตามตวชวดน • การจดทาลกษณะสาคญขององคกรใหกรมฯ /โครงการ/ฝายสงนาและบารงรกษาพจารณา
บทบาทหนาทผรบบรการหรอการบรหารจดการครอบคลมทกหนวยงานทอยในสงกดของกรมฯ /โครงการฯ/ฝายสงนาและบารงรกษา
• การตอบคาถามจะตองพจารณาถงความเชอมโยงและสอดคลองกนทงในสวนของลกษณะสาคญขององคกรและระหวางหมวดตางๆตามเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ
• คาถามทมเครองหมาย (#) เปนคาถามบงคบทกรมฯ /โครงการฯ/ฝายสงนาและบารงรกษาตองตอบคาถามโดยมขอมลสารสนเทศทเกยวของในเรองนนๆจงจะถอวาไดตอบคาถามในขอนนๆแลว
• คาถามทไมมเครองหมาย (#) เปนคาถามทกรมฯ /โครงการฯ/ฝายสงนาและบารงรกษาตองตอบคาถามแตการตอบคาถามดงกลาวอาจจะยงไมมความสมบรณกไดทงนอาจเนองจากตองใชเวลาในการรวบรวมขอมลและสารสนเทศหรอดวยเหตใดๆกตามสาหรบกรณคาถามใดกรมฯ /โครงการฯ/ฝายสงนาและบารงรกษายงไมไดดาเนนการใหสวนราชการตอบวา“ยงไมไดดาเนนการเนองจาก............” (ใหระบปญหาหรอสาเหตทยงไมไดดาเนนการ)
• คาถามทกรมฯ /โครงการฯ /ฝายสงนาและบารงรกษามลกษณะงานไมเกยวของกบเรองนนใหตอบวา“สวนราชการมลกษณะงานไมเกยวของกบคาถามในขอน”
• การตอบคาถามใหกรมฯ /โครงการฯ/ฝายสงนาและบารงรกษา อธบายบรบททสาคญขององคกรทเกยวของในแตละคาถามโดยใชวธการพรรณาความใชแผนภาพประกอบหรอใชตารางตามความเหมาะสมในแตละคาถามโดยมจานวนหนาไมเกน 15 หนากระดาษ A4
ครอบคลมระบบการบรหารจดการการดาเนนการขององคกรโดยรวม ประกอบดวย 2 หวขอ ไดแก 1) ลกษณะขององคกรม2 หวขอยอย คอ
ก) ลกษณะพนฐานของสวนราชการ ข) ความสมพนธภายในและภายนอกขององคกร
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 36
2) ความทาทายตอองคกร 2.1 สภาพการแขงขน 2.2 ความทาทายเชงยทธศาสตร 2.3 ระบบการปรบปรงผลการดาเนนงาน
ดงมรายละเอยดขอคาถามดงน
กรณาตอบคาถามดงตอไปน
1. ลกษณะองคกร เปนการกลาวถงสภาพแวดลอมในการปฏบตภารกจของสวนราชการและความสมพนธทสาคญกบประชาชนผรบบรการสวนราชการอนและประชาชนโดยรวม ก. ลกษณะพนฐานของสวนราชการ (1)
- พนธกจหรอหนาทตามกฎหมายของโครงการฯ/ฝายสงนา คออะไรบาง (#) - มพนธกจในการใหบรการแกผรบบรการกลมใดบางอะไรบาง (#) .................................................................................................................. .................................................................................................................. (เปนการสอบถามหนาทภารกจของโครงการฯ /ฝายสงนาและบารงรกษา ตามพระราชกฤษฎกาการแบงสวนราชการ) (เปนแนวทางในการใหบรการแกผรบบรการของฝายสงนาและบารงรกษาจะเชอมโยงกบหมวด 3 เปนการแบงกลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย)
แผนภมโครงสรางองคกรของโครงการฯ/ฝายสงนาฯ
(2) - วสยทศนเปาประสงคหลกคานยมและวฒนธรรมของสวนราชการและโครงการฯ/ฝายสงนาฯคออะไร .................................................................................................................. .................................................................................................................. (เปนการถามถงวสยทศน เปาประสงค คานยม และวฒนธรรมของกรมฯ/โครงการฯ/ฝายสงนาและบารงรกษา)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 37
วสยทศน
พนธกจ
ประเดนยทธศาสตร
คานยม
วฒนธรรมองคกร
(3) - ลกษณะโดยรวมของบคลากรในโครงการฯ/ฝายสงนาฯ เปนอยางไรเชนระดบการศกษาอายสายงานระดบตาแหนงขอกาหนดพเศษในการปฎบตงานเปนตน (#)
..................................................................................................................
.................................................................................................................. (ใหใชขอมลบคลากรของฝายสงนาและบารงรกษาณวนปจจบนททาการประเมน)
ขาราชการ
ตาแหนง/อาย/วฒการศกษา ระดบตาแหนง/จานวน รวม 6 5 4 3 2 1 ตาแหนง 1. …………… 2. …………… 3. …………… อาย อายเฉลยโดยรวม 1. อายตวเฉลย 2. อายราชการเฉลย วฒการศกษา รวม 1. ตากวาปรญญาตร 2. ปรญญาตร 3. ปรญญาโท 4. ปรญญาเอก รวม
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 38
ลกจางประจา / พนกงานราชการ ตาแหนง/อาย/วฒการศกษา จานวน รวม
ตาแหนง 1…………… 2 …………… 3 …………… อาย อายเฉลยโดยรวม 1. อายตวเฉลย 2. อายราชการเฉลย วฒการศกษา รวม 1. ตากวาปรญญาตร 2. ปรญญาตร 3. ปรญญาโท 4. ปรญญาเอก รวม
(4) โครงการฯ/ฝายสงฯ นามเทคโนโลยอปกรณและสงอานวยความสะดวกทสาคญอะไรบางในการใหบรการและการปฏบตงาน (#) .................................................................................................................. ..................................................................................................................
(เปนการถามถงเทคโนโลย อปกรณ และสงอานวยความสะดวกในการปฏบตงานของฝายสงนา และบารงรกษาทจาเปน เพอใชในการใหบรการและการปฏบตการของฝายสงนาและบารงรกษา ททาใหการดาเนนงานประสบผลสาเรจ)
ข. ความสมพนธภายในภายนอกองคกร (5)
โครงสรางโครงการฯ/ฝายสงฯ และวธการจดการทแสดงถงการกากบดแลตนเองทดเปนเชนใด .................................................................................................................. ................................................................................................................. (ใหระบโครงสรางของฝายสงนาและบารงรกษา และวธการจดการทแสดงถงการกากบดแลตนเองทด 4 ดาน ตามเลมนโยบายการกากบดแลองคกรทด กรมชลประทาน)
(6) โครงการสงนาและบารงรกษาและโครงการชลประทาน/ฝายสงนาฯ ทเกยวของกนในการใหบรการหรอสงมอบงานตอกนมหนวยงานใดบางมบทบาทอยางไรในการปฏบตงานรวมกน - ขอกาหนดทสาคญในการปฏบตงานรวมกนมอะไรบาง - มแนวทางและวธการสอสารระหวางกนอยางไร .................................................................................................................. ................................................................................................................. (ใหฝายสงนาฯ ระบหนวยงานทเกยวของและทางานรวมกน เฉพาะหนวยงานหลกๆ ทสาคญเทานน)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 39
(7) - กลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยหลกของโครงการฯ/ฝายสงฯ คอใครบาง (#) - กลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยเหลานมความตองการและความคาดหวงทสาคญ อะไรบาง (#) - แนวทางและวธการสอสารระหวางกนคออะไร (#) .................................................................................................................. ................................................................................................................. (ใหดกลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย มความตองการ มความคาดหวงอะไร และมแนวทางการสอสารระหวางกนอยางไร)
2. ความทาทายตอองคกร เปนการตอบคาถามเพออธบายถงสภาพการแขงขนความทาทายทสาคญในเชงยทธศาสตรและระบบการปรบปรงผลการดาเนนการของสวนราชการ ก. สภาพการแขงขน (8)
- ปจจยสาคญททาใหโครงการฯ/ฝายสงฯ ประสบความสาเรจเมอเปรยบเทยบกบคแขงขนคออะไร - ปจจยแวดลอมทเปลยนแปลงไปซงมผลตอสภาพการแขงขนของโครงการฯ/ฝายสงฯ คออะไร .................................................................................................................. .................................................................................................................
(ชแจงปจจยททาใหโครงการฯ ประสบผลสาเรจและปจจยแวดลอมทมผลตอการแขงขนของ โครงการและฝายสงนาและบารงรกษา)
ข. ความทาทายเชงยทธศาสตร
(9) ความทาทายเชงยทธศาสตรของโครงการฯ/ฝายสงฯ คออะไร (#) - ความทาทายตามพนธกจ - ความทาทายดานปฏบตการ - ความทาทายดานทรพยากรบคคล .................................................................................................................. ................................................................................................................. (วเคราะหความทาทายเชงยทธศาสตรของโครงการฯ/ฝายสงฯ ดานพนธกจ ดานปฏบตการ และดานทรพยากรบคคล)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 40
ค. ระบบการปรบปรงผลการดาเนนการ
(10) แนวทางและวธการในการปรบปรงประสทธภาพของโครงการฯ/ฝายสงนาเพอใหเกดผลการดาเนนการทดอยางตอเนองมอะไรบาง (#) .................................................................................................................. ................................................................................................................. (ใหโครงการฯ/ฝายสงฯบอกแนวทางการทบทวนเพอปรบปรงประสทธภาพของโครงการฯ/ฝายสงฯใหดขนอยางตอเนอง และเปนรปธรรม)
(11) ภายในโครงการฯ/ฝายสงฯ มแนวทางในการเรยนรของโครงการฯ/ฝายสงฯ และมการแลกเปลยนความรอยางไร (#) .................................................................................................................. ................................................................................................................. (ถามถงภายในโครงการฯ มวธการจดการความร (KM) และแลกเปลยนเรยนร อยางไร)
(12) ขอมลสรปของโครงการฯ/ ฝายสงนาและบารงรกษา
.................................................................................................................. .................................................................................................................
ขอมลสรปของฝายสงนาและบารงรกษา
ขอมลทวไป
1. โครงการ……………………… จงหวด………………… สชป. ………. 2. ทตงหวงานของโครงการเลขท…………. หมท…………. ตาบล…………………………….
อาเภอ……………….. จงหวด………………….. รหสไปรษณย………….. โทรศพท……………….
3. โครงการ .......................... ประกอบดวยฝายสงนาและบารงรกษา จานวน ..... ฝาย 4. ทตงฝายสงนาและบารงรกษาทแตละฝาย
• ฝายสงนาและบารงรกษาท 1 เลขท………. หมท………. ตาบล………………….. อาเภอ……………….. จงหวด………………….. รหสไปรษณย………….. โทรศพท……………….
• ฝายสงนาและบารงรกษาท 2 เลขท………. หมท………. ตาบล…………………..
อาเภอ……………….. จงหวด………………….. รหสไปรษณย………….. โทรศพท……………….
• ฝายสงนาและบารงรกษาท n เลขท………. หมท………. ตาบล………………….. อาเภอ……………….. จงหวด………………….. รหสไปรษณย………….. โทรศพท……………….
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 41
แผนทฝายสงนาและบารงรกษา
5. แหลงนาของฝายสงนาและบารงรกษาท......... เปนประเภท • เขอนกกเกบนา จานวน ............. แหง • ปตร. จานวน ............. แหง • ฝายทดนา จานวน ............. แหง • คลองสงนา…………. สาย ความยาวรวม .............กม. อนๆ ………………………….
6. แหลงนาของโครงการ เขอนกกเกบนา อางเกบนา ฝายทดนา อนๆ …………
7. ปรมาณนาเกบกกของฝายสงนาและบารงรกษา…………………. ลบ.ม.
8. ปรมาณนาเกบกกของโครงการ…………………. ลบ.ม.
9. ปรมาณนาผานสงสดของฝายสงนาและบารงรกษา…………………. ลบ.ม./วนาท
10. ปรมาณนาผานสงสดของโครงการ…………………. ลบ.ม./วนาท
11. พนทฝายสงนาและบารงรกษาทงหมด………………..ไรพนทชลประทาน………………..ไร
12. พนทโครงการทงหมด ………………..ไรพนทชลประทาน………………..ไร
13. ฝายสงนาและบารงรกษา
โครงการฯมฝายสงนาและบารงรกษาจานวน …………. ฝาย ในฝายสงนาฯมททาการ/บานพกอยในบรเวณหวงาน เจาหนาทฝายสงนาฯพกอยในบานพกของฝายสงนาฯ
ขอมลฝายสงนาและบารงรกษาดานการบรหารจดการนา
1. คลองสงนา รวม ………… สายรวมความยาว ………………. กม.มอาคารประกอบจานวน ... แหง
2. คลองระบายนา
รวม……………สายรวมความยาว …………..…. กม.มอาคารประกอบจานวน ... แหง
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 42
3. ระบบแปลงนา จดรปทดนจานวน…………..ไร
o คสงนา………..……สายรวมความยาว…………. กม. o คระบายนา……………สายรวมความยาว………………. กม.
คนคนา จานวน…………..ไร o คสงนา………..……สายรวมความยาว…………. กม. o คระบายนา……………สายรวมความยาว………………. กม.
จานวนอาคารชลประทาน ........แหง
4. แผนทคลองสงนาและอาคารชลประทานของฝายสงนาและบารงรกษาท.... ขอมลดานการสงนา
5. จานวนสถานวดนาฝน ………… แหง จานวนสถานวดการระเหย …..……… แหง
6. ปรมาณฝนเฉลย …………… มม./ปอตราการระเหยเฉลย ………… มม./ป
7. มพนทโครงการในความรบผดชอบรวม ........... ไร เปนพนทชลประทานรวม .......... ไร
8. การปลกพชและผลผลตของเกษตรกร (แยกตามชนดพชหลก)
ฤด ชนดของพช พนท
เพาะปลก(ไร)
ปรมาณนาทใชรวม (ลบ.ม.)
ผลผลตรวม(กก.) มลคา(บาท)
รวม
9. ปรมาณนาทใชในการเพาะปลกพชฤดฝนทงหมด …………….….. ลบ.ม. 10. ปรมาณนาทใชในการเพาะปลกพชฤดแลงทงหมด……………….. ลบ.ม. 11. กจกรรมการใชนา
เพอการประปา จานวน…………….….. ลบ.ม./ป เพอการอตสาหกรรม จานวน…………….….. ลบ.ม./ป เพอผลกดนนาเคม จานวน…………….….. ลบ.ม./ป เพอการเกษตร จานวน…………….….. ลบ.ม./ป เพอการรกษาระบบนเวศน จานวน…………….….. ลบ.ม./ป เพอลางดน จานวน…………….….. ลบ.ม./ป อนๆ (ระบ) …………… จานวน…………….….. ลบ.ม./ป
12. แหลงนาในพนทการเกษตร บอสบนาตน จานวน .......... บอ ปรมาตร ........... ลบ.ม. สระเกบนา จานวน .......... บอ ปรมาตร ........... ลบ.ม. อนๆ (ระบ) จานวน .......... บอ ปรมาตร ........... ลบ.ม.
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 43
13. ประสทธภาพการชลประทาน o ฤดฝน .............% ฤดแลง ............ %
14. การคานวณปรมาณนาชลประทานทตองสงใหพนทเพาะปลก (อธบายพอสงเขป)
15. ขนตอนและวธการในการดาเนนการสงนา/การระบายนา (อธบายพอสงเขป)
16. แผนภมแสดงระบบสงนา/การระบายนา (Schematic Diagram)
17. การสอบเทยบอาคาร
อาคารหลกในคลองสงนาสายใหญ มการสอบเทยบ ....... แหง ทกๆ ..... ป อาคารหลกในคลองสงนาสายซอย-แยกซอย มการสอบเทยบ ....... แหง ทกๆ ..... ป ทอสงนาเขานา มการสอบเทยบ ....... แหง ทกๆ ..... ป ไมไดมการสอบเทยบ
18. จานวนองคกรผใชนาฯในปจจบน
สหกรณผใชนาชลประทาน………………….สหกรณ พนท………………..ไร สมาคมผใชนาชลประทาน…………………..สมาคม พนท………………..ไร กลมบรหารการใชนาชลประทาน……….……กลม พนท………………..ไร กลมเกษตรกรผใชนาชลประทาน………...…กลม พนท………………..ไร กลมผใชนาชลประทานพนฐาน...........……กลม พนท………………..ไร รวม พนท………………..ไร
19. จานวนครวเรอนในพนท …………… ครวเรอน
20. พนทถอครองเฉลย ……………ไร/ครวเรอน
21. รายไดโดยเฉลย …………….…..บาท/ครวเรอน
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 44
22. การบารงรกษาโดยองคกรผใชนา สมาชกรวมกนบารงรกษาคนา ปละ ......... ครง การขดคนาใชวธการ
o รวมแรงกนทา o จางผรบเหมาทา o อนๆ (ระบ) ........
ความยาวในการขดลอกรวม ................... กม. ไดปรมาตรดนประมาณ ......... ลบ.ม.
23. การประชม องคกรผใชนามการจดการประชมสมาชกกนเอง จานวน ........ ครง/ป จนท.จดประชม อบรม ดงาน เปดเวทประชมกบองคกรผใชนา จานวน ...... ครง/ป
24. อตรากาลงของฝายสงนาและบารงรกษา
ขาราชการ จานวน ............ คน o ฝสบ.คบ/ฝสบ.คป. ท ...... ชอ...................................... o ฝสบ.คบ/ฝสบ.คป. ท ...... ชอ......................................
ลกจางประจา จานวน ............ คน
o พนกงานสงนา จานวน ............ คน o ผรกษาอาคารชลประทาน จานวน ............ คน o พนกงานรกษาคลอง จานวน ............ คน o อนๆ (ระบ) จานวน ............ คน
พนกงานราชการ จานวน ............ คน
25. งบประมาณทไดรบ
รายการ ป............... ป............... ป...............
งบเงนเดอน งบบรหารฝายสงนา งบซอมแซมบารงรกษา งบปรบปรง อน ๆ (แยกรายการ)
รวม
26. ฝายสงนาและบารงรกษาไดจดสวสดการตางๆ สาหรบเจาหนาทของฝายฯ (จาแนกเปนขอๆ)
27. ปญหาและขอเสนอแนะ
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 45
บทท 7 เกณฑการประเมน หมวดท 1 การบรหารองคกรทด เกณฑการประเมนการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาและบารงรกษา ในหมวดท 1 การบรหารองคกรทด เปนการประเมนถงศกยภาพของฝายสงนาและบารงรกษาในการนานโยบายของกรมฯ สานกชลประทาน โครงการชลประทาน และยทธศาสตรของจงหวดหรอพนท เพอปรบบรบทใหมการตอบสนองตอความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย โดยมการวางแผนยทธศาสตร 5 ป หรอแผน MTEF ทสามารถใชในการขบเคลอนงานตามภารกจทไดรบมอบหมาย โดยใชภาวะการดานบคลากรและเครองมอทเหมาะสมและทมอยใหเกดประสทธภาพสงสด เพอแกไขปญหาในพนทและเพมขดสมรรถนะในการใหบรการของฝายสงนาและบารงรกษาตรงตามความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย โดยมการนาระบบฐานขอมลและเทคโนโลยททนสมยมาใชในการดาเนนการเพอประกอบการตดสนใจ ซงเปนการแปลงเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐในหมวดท 1 การนาองคกร หมวดท 2 การวางแผนเชงยทธศาสตร หมวดท 4 การวด การวเคราะห และการจดการความร และหมวดท 5 การมงเนนทรพยากรบคคล เขาไวดวยกน ตามรปท 9
แนวคดในการประเมนเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝ ายสงนาและบารงรกษา
หมวด 1 การบรหารองคกรทด
หมวด 2 การบรหารจดการน าและบารงรกษา
หมวด 3 การมสวนรวมขององคกรผ ใช นาชลประทานฯ
หมวด 4 ผลสมฤทธของงาน
25
6. ก����ก��ก��� ก��
5. ก������� � ������ก������
4. ก���� ก���������� ��ก����ก�������� �
3. การใหความสาคญกบผ รบบรการและผ มสวนไดสวนเสย
1. ก�� !�"���ก�
2. การวางแผนเชงยทธศาสตร
และกลยทธ
��ก#$%!���&'"�"���ก� %(������"� ����%���� )� ������������ (P)
7. .����)�ก��!�� � ก��
เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA)
7
รปท 23 ความเชอมโยงหมวด 1 การบรหารองคกรทด กบเกณฑ PMQA หมวดท 1 การบรหารองคกรทด จะประกอบดวยขอคาถามหลก จานวน 4 หมวดยอยดงประกอบดวย
1.1. การบรหารยทธศาสตร มขอคาถาม 5 ขอ เพอตรวจสอบทศทางการ
ดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษา วามการวางทศทางสอดคลองสนบสนนการดาเนนงานของโครงการฯ เพอใหภารกจบรรลตามเปาหมาย ตรวจสอบการวางแผนยทธศาสตรของฝายสงนาและบารงรกษา ตามแผน 5 ป หรอแผน MTEF วามความสอดคลองกบทศทางตามภารกจทรบผดชอบ และ
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 46
สามารถแกไขปญหาในพนทไดตรงตามความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ตลอดจนตรวจสอบแผนบรหารความเสยงทฝายสงนาและบารงรกษาใชในการควบคมแผนปฏบตการใหแผนการดาเนนงานประสบผลสาเรจตามเปาหมายทวางไว นอกจากนนยงตรวจสอบดถงระบบการตดตามผลการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษา วาไดมระบบฐานขอมลในการตดตามหรอสนบสนนการตดตามการดาเนนงานของโครงการฯตลอดจนการถายทอดแผนการปฏบตการไปสผปฏบต และการทบทวนแผนการดาเนนงานของโครงการฯ เพอใหเปนไปตามเปาหมายทโครงการฯ กาหนดไว
1.2. การจดสภาพแวดลอมในการทางาน เปนการตรวจสอบการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษาวาไดมการจดสภาพแวดลอมในการทางาน ในการเสรมสรางบรรยากาศในการทางาน และความสะดวกสบายใหกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย เพอความสะดวกในการตดตอหรอขอรบบรการ โดยจะดถงสภาพแวดลอมของบรเวณททาการฝายสงนาและบารงรกษาวาไดมการจดไดอยางเหมาะสมสะดวกสบายเพยงไร นอกจากนจะดวามการตดตงบอรดทแสดงถงแผนภมของฝายสงนา ระยะเวลาการใหบรการในแตละเรอง หนาทความรบผดชอบ ขอมลทสาคญ รายชอเจาหนาท ฯลฯ
1.3. การจดการฐานขอมลมขอคาถามจานวน 4ขอ เพอเปนการตรวจสอบการจดเกบฐานขอมลทสาคญของฝายสงนาและบารงรกษา วามการจดเกบฐานขอมลทจาเปนเพอใชในการปฏบตงานวาครอบคลมภารกจของฝายสงนาและบารงรกษาตลอดจนวธการจดทาใหขอมลมความเปนปจจบนอยเสมอ (Update Data) เพอเปนฐานขอมลใหผบรหารใชในการตดสนใจ (Data to Information) โดยมผรบผดชอบในการตรวจสอบและการจดทาขอมลสารอง (Backup Data) เพอใหขอมลทสาคญไมสญหายหรอถกทาลาย โดยจะดถงระบบการปองกน ทงระบบ Hardware และ Software เพอใหฝายสงนาและบารงรกษา และโครงการฯ สามารถดาเนนงานไดโดยไมตดขด
1.4. การพฒนาองคกรมขอคาถาม จานวน 7 ขอ เพอตรวจสอบฝายสงนาและบารงรกษาวามการจดระบบเทคโนโลยสารสนเทศ อปกรณในการดาเนนงานและการจดอตรากาลงเจาหนาทในการดาเนนงานในฝายสงนาและบารงรกษาไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ และมองถงการเพมขดสมรรถนะของบคลากรภายในโครงการฯ วาโครงการมการสงเสรมสนบสนนในการพฒนาบคลากรใหมความรความสามารถและสงเสรมใหเกดความกาวหนาในอาชพการงาน โดยมการประเมนผลการดาเนนงานทยตธรรม และการจดสวสดการทเหมาะสมใหกบบคลากรในหนวยงาน นอกจากนนยงมองถงการสอสารและการสรางความสมพนธของโครงการกบชมชนในพนทดวย
โดยในขอคาถามหมวด 1 การบรหารองคกรทด ทง 4 หวขอโดยขอคาถามจะใชเปนตวตง สวนคาอธบายหวขอคาถามจะใชเปนตวเอน โดยมรายละเอยดขอคาถามดงน
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 47
1.1 การบรหารยทธศาสตร
(1) การกาหนดทศทางการดาเนนงานพฒนา/แกไขปญหาในอนาคตของฝายสงนาและบารงรกษา (วสยทศน) • เปนการมองถงฝายสงนาและบารงรกษาไดนานโยบายจากกรมฯ ยทธศาสตรจงหวดหรอ
พนท เพอมากาหนดเปน วสยทศน คานยม เปาประสงค หรอผลการดาเนนงานทคาดหวงทตอบสนองเชงพนทและความตองการของผรบบรการ
(2) การจดทาแผนปฏบตการ 5 ป • ฝายสงนาและบารงรกษาไดนาวสยทศน ภารกจ ความตองการของประชาชน มาแปลง
สการปฏบต โดยการจดทาแผนปฏบตการ5 ป วาการวางแผนงานมความสอดคลองกบทศทางขององคกร/โครงการฯและความตองการในพนทตอบสนองตอภารกจ และสามารถแกไขปญหาในพนท ในระยะ 5 ป มภาพความสาเรจในอนาคต เพอตอบสนองตอความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยในพนท
(3) การตอบสนองตอผรบบรการในการจดทาแผน 5 ป
• ฝายสงนาและบารงรกษามวธจดลาดบความสาคญของปญหาในพนท เพอจดทาเปนแผนรวมของฝายสงนาและบารงรกษา โดยมหลกเกณฑการพจารณา ความจาเปนในการจดเขาแผน เพอแกไขปญหาในพนท และตอบสนองตอความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยเพอแกไขปญหาในการดาเนนงาน และทาใหการปฏบตงานมประสทธภาพและประสทธผล
(4) แนวทางการดาเนนงานใหแผนปฏบตการประสบผลสาเรจ • ฝายสงนาและบารงรกษามวธการจดเตรยมความพรอมในการดาเนนงาน การจดการ
ดานงบประมาณ เพอใหแผนปฏบตการประสบผลสาเรจ และมการถายทอดและสรางความเขาใจใหกบผปฏบตงานผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยถงแผนงานโครงการ แผนปฏบตการ เพอใหฝายสงนาและบารงรกษาสามารถดาเนนงานไดสาเรจตามเปาหมายทตงไว
(5) การตดตามงานและการบรหารความเสยง
• ฝายสงนาและบารงรกษาไดมการจดทาแผนบรหารความเสยง และนามาใชในการบรหารโครงการ หรอแผนงาน เพอลดความเสยงทจะเกดขน ซงจะสงผลใหแผนงานและโครงการทฝายสงนาและบารงรกษาตงไว สามารถดาเนนงานไดบรรลเปาหมาย นอกจากนนยงจะตรวจสอบถงการตดตามผลการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษาวามวธในการตดตามผลการดาเนนงาน การรายงาน การเสนอผบงคบบญชา ความถในการดาเนนงานและผรบผดชอบ
1.2 การจดสภาพแวดลอมการทางาน
(1) การจดสถานทและสภาพแวดลอมในการทางาน
• ฝายสงนาและบารงรกษามการจดสถานท สงอานวยความสะดวก สภาพแวดลอมในการทางาน เพอสรางบรรยากาศทดหรอสภาพแวดลอมทดในสถานททางาน เพอใหผรบบรการ และผมสวนไดสวนเสยมความสะดวกในการตดตอประสานงานกบฝายสงนาและบารงรกษา
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 48
(2) การจดแผนปายและขอมลในสถานททางาน • ฝายสงนาและบารงรกษาไดมการจดแผนปายบอกทาง รายชอเจาหนาทผปฏบตงาน
แผนผงโครงสรางของฝายสงนาและบารงรกษา ขอมลดานการบรหารจดการนาทสาคญ ตลอดจนขนตอนหรอกระบวนการใหบรการ ฯลฯ แกผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยอยางชดเจน เพอใหผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยมความสะดวกในการตดตอประสานงานและทราบขอมลขาวสารการดาเนนงานของโครงการ
(3) การสรางบรรยากาศในการทางานททางาน • ฝายสงนาและบารงรกษา ไดมการดาเนนการในการสรางบรรยากาศในการทางาน ตาม
แนวทางทสานกบรหารงานบคคลไดกาหนด หรอนอกเหนอจากนน เพอใหบคลากรเกดความรกความผกพนในการดาเนนงาน และสามารถปฏบตงานไดอยางทมเท
1.3 การจดทาระบบขอมล
(1) การรวบรวมและจดทาฐานขอมลฝายสงนาและบารงรกษา • ฝายสงนาและบารงรกษามการจดเกบขอมลทสาคญเพอใชในการดาเนนงาน หรอการ
บรหารจดการนาของฝายสงนาและบารงรกษา เพอใชในการตดตามผลการดาเนนงาน โดยระบบฐานขอมลทฝายสงนาและบารงรกษาดาเนนการนนมผใดเปนผรบผดชอบ และมระบบการ Update อยางไร เพอใหไดขอมลทมความถกตองทนสมย ตลอดจนการรายงานขอมลเสนอโครงการฯ เปนอยางไร และมการประสานฐานขอมลกบโครงการฯ อยางไร เพอใหมขอมลเปนระบบเดยวกน ใหเขยนเปนผงแสดงประกอบคาอธบาย นอกจากนนฝายสงนาและบารงรกษายงมระบบสารสนเทศทสาคญอะไรบาง (Data to Information) เชน GIS MIS ฯลฯ และระบบการจดเกบขอมลตวชวดทสาคญ เพอรองรบการรายงานระบบ Online ระบบ GES ฯลฯ ของกรมฯ เพอใหผบงคบบญชาสามารถตดตามผลการดาเนนงานได
(2) การกาหนดผรบผดชอบในการปอนขอมลและรอบระยะเวลาในการปอนขอมล(Update data)
• ฝายสงนาและบารงรกษามการจดรอบเวรหรอความถในการจดเกบขอมล การปอนขอมลและมการกาหนดผรบผดชอบในการดาเนนงาน เพอใหขอมลมความใหมอยเสมอ (Update)
(3) การสารองขอมล (Backup) ความถ และผรบผดชอบ
• ฝายสงนาและบารงรกษามระบบการทาสารองขอมล (Backup) โดยมรอบการสารองขอมลอยางไร และมการกาหนดผรบผดชอบในการสารองขอมลหรอไมอยางไร
(4) การปองกนระบบฮารดแวร และซอรฟแวร
• ฝายสงนาและบารงรกษามวธในการดแลบารงรกษาฮารดแวร (Hardware) และซอรฟแวร (Software) หรอโปรแกรมสาเรจรป เพอใชในการปฏบตงานตามแนวทางทกรมฯ กาหนดหรอไม อยางไร
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 49
1.4 การพฒนาองคกร (1) การนาระบบเทคโนโลย อปกรณสงอานวยความสะดวกและเครองมอทจาเปนมาใชในการ
ปฏบตงาน • เปนการตรวจสอบความพรอมของฝายสงนาและบารงรกษา ในการนาระบบเทคโนโลย
สารสนเทศ อปกรณเครองไมเครองมอในการปฏบตงานทเหมาะสม สงอานวยความสะดวกตางๆ เพอใหบคลากรของฝายสงนาและบารงรกษา สามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล
(2) การจดวางอตรากาลงบคลากรอยางเหมาะสม
• ฝายสงนาและบารงรกษา มการจดวางอตรากาลงในการดแลพนทรบผดชอบ ตามภารกจไดอยางไร เพอใหเกดความสอดคลองกบปรมาณงาน ระบบงานทเปนอย
(3) การพฒนาความสามารถของบคลากรในการปฏบตงาน
• ฝายสงนาและบารงรกษา มการสงเสรมสนบสนนใหผปฏบตงานในฝายสงนาและบารงรกษา พฒนาสมรรถนะขดความสามารถในการดาเนนงาน หรอเพมองคความรในการปฏบตงาน เพอใหมการปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล นอกจากนนยงมองถงการเตรยมบคลากรเพอทดแทนในตาแหนงทขาดหายไป
(4) การรบฟงและตอบสนองความคดเหนจากผรบบรการ/ผใชนา • ฝายสงนาและบารงรกษามการรบฟงความคดเหนของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย
เพอใหเกดการสอสาร 2 ทางระหวางฝายสงนาและบารงรกษา และผมสวนไดสวนเสย ตามวธการทสานกสงเสรมการมสวนรวมฯ กาหนด กชองทาง มการใชชองทางใดมากทสด และเมอไดรบขอเสนอแนะหรอขอรองเรยนแลวฝายสงนาและบารงรกษาไดดาเนนการตามแนวทางการจดการขอรองเรยน ทสานกสงเสรมการมสวนรวมฯ กาหนด เพอสรางความเขาใจและลดขอขดแยงในการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษา
(5) การสอสารและความสมพนธภายในหนวยงาน
• ฝายสงนาและบารงรกษามการสอสารการดาเนนงานกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย และเจาหนาทภายในอยางไร นอกจากนนฝายสงนาและบารงรกษายงมการจดกจกรรมเพอเสรมสรางความสมพนธภายในหนวยงาน หรอกบผรบบรการอยางไร
(6) การจดสวสดการภายในหนวยงาน
• ฝายสงนาและบารงรกษามการจดสวสดการภายในหนวยงาน และมการดาเนนงานตามแผนสวสดการทกรมฯ กาหนดใหกบบคลากรภายในหนวยงาน
(7) การสรางความสมพนธกบชมชนในพนท
• ฝายสงนาและบารงรกษามการสรางความสมพนธกบชมชนในพนทและรอบบรเวณฝายสงนาและบารงรกษา หรอชมชนในพนททฝายสงนาและบารงรกษารบผดชอบยกตวอยางกจกรรม
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 50
บทท 8 เกณฑการประเมน หมวดท 2 การบรหารจดการนาและบารงรกษา หมวดท 2 การบรหารจดการนาและบารงรกษา เปนการประเมนการนาคมอการสงนาและบารงรกษาโดยเกษตรกรมสวนรวมตามกระบวนการ 14 ขนตอน มาตรวจสอบการดาเนนงานตามภารกจการบรหารจดการนา และภารกจการปองกนและบรรเทาภยจากนา ทกรมฯ กาหนดมาตรฐานการปฏบตงาน โดยตรวจสอบการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษา ประกอบดวย 4 หมวดยอย ดงน 2.1) การบรหารจดการนา โดยจะตรวจสอบการดาเนนงานตงแต การวางแผนการสงนา ตงแตการบรหารจดการนาในอาง การวางแผนการสงนาโดยการมสวนรวมกบเกษตรกร การจดทาแผนการเพาะปลก การกาหนดพนทในการบรหารจดการนา ตลอดจนการตรวจสอบประสทธภาพอาคารชลประทาน การปฏบตการสงนา เพอตรวจสอบการดาเนนงานในการนาแผนการสงนาไปสการปฏบต ตงแตการแจงแผนการสงนา การควบคมการสงนา การประสานงาน การตรวจสอบคณภาพนา และการรายงานขอมล นอกจากนนยงตรวจสอบถงการปองกนและบรรเทาภยอนเกดจากนา การใหความชวยเหลอในภาวะวกฤต ตลอดจนการแจงขาวและการรายงานขอมล 2.2)การบารงรกษาโดยจะตรวจสอบการบารงรกษาของฝายสงนาและบารงรกษาตงแตการจดทาและบนทกประวตการบารงรกษาอาคารชลประทาน บญชอาคาร ตลอดจนตรวจสอบถงการดาเนนการบารงรกษาอาคารชลประทานในสภาวการณตางๆ และการบนทกผลการบารงรกษา ตลอดจนการจดลาดบการซอมแซม ปรบปรง และบารงรกษา ของอาคารชลประทาน และการปฏบตตามนโยบายทกรมฯ กาหนด 2.3)การประเมนผลการสงนาเปนการตรวจสอบถงประสทธภาพการชลประทาน และการใชนาของพชตอหนงลกบาศกเมตร ประจาฤด ตลอดจนการบนทกผลการบรหารจดการนาและรายไดจากการชลประทานประจาฤด การประเมนความเสยหายหลงการสงนา เพอดถงประสทธภาพในการบรหารจดการนาของฝายสงนาและบารงรกษา นอกจากนนยงมองถงตนทนผลผลตของฝายสงนาและบารงรกษา ตามเกณฑทกรมฯกาหนด เพอดถงประสทธภาพในการบรหารจดการของฝายสงนาและบารงรกษา 2.4)การปฏบตตาม พรบ.ชลประทานทเกยวของ เปนการตรวจสอบฝายสงนาและบารงรกษาในการบงคบใชกฎหมายทเกยวของ วาไดปฏบตงานครบถวนตามขอกาหนดของกฎหมาย ตลอดจนการบรหารจดการพนทราชพสดของโครงการฯ ทฝายสงนาและบารงรกษาดแลรบผดชอบ เพอเปนการตรวจสอบการควบคมและการบงคบใชกฎหมายของฝายสงนาและบารงรกษา การดาเนนงานตามหมวด 2 การบรหารจดการนา เปนการตรวจสอบการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษา ตามเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐในหมวด 6 การจดการกระบวนการวาไดดาเนนการตามคมอการบรหารจดการนา คมอในการปองกนและบรรเทาภยอนเกดจากนา ในมาตรการไมใชสงกอสราง นอกจากนนยงดถงในหมวด 3 การใหความสาคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย เพอดถงการใหบรการในการบรหารจดการนาวาไดคานงถงผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย และในหมวด 4 การวด วเคราะห และการจดการความร เพอเปนการตรวจสอบและวเคราะหผลจากการดาเนนงานสงนาและบารงรกษา และการเรยนรของฝายสงนาและบารงรกษา เพอเรยนรและพฒนางานสงนาและบารงรกษาใหมประสทธภาพสงขน จากการเรยนรจากการปฏบตงาน ตามรปท 10ความเชอมโยงหมวด 2 การบรหารจดการนา กบเกณฑ PMQA
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 51
แนวคดในการประเมนเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝ ายสงนาและบารงรกษา
หมวด 1 การบรหารองคกรทด
หมวด 2 การบรหารจดการน าและบารงรกษา
หมวด 3 การมสวนรวมขององคกรผ ใช นาชลประทานฯ
หมวด 4 ผลสมฤทธของงาน
25
6. ก����ก��ก��� ก��
5. ก������� � ������ก������
4. ก���� ก���������� ��ก����ก�������� �
3. การใหความสาคญกบผ รบบรการและผ มสวนไดสวนเสย
1. ก�� !�"���ก�
2. การวางแผนเชงยทธศาสตร
และกลยทธ
��ก#$%!���&'"�"���ก� %(������"� ����%���� )� ������������ (P)
7. .����)�ก��!�� � ก��
เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA)
8
รปท 24ความเชอมโยงหมวด 2 การบรหารจดการนา กบเกณฑ PMQA ในขอคาถาม หมวด 2 การบรหารจดการนาและบารงรกษา ทง 4 หวขอยอย โดยขอคาถามจะใชเปนตวตง สวนคาอธบายหวขอคาถามจะใชเปนตวเอน โดยมรายละเอยดขอคาถามดงน 2.1 การบรหารจดการนา การบรหารจดการนาจะเปนการตรวจสอบการดาเนนงานโดยแบงเปน การวางแผนการสงนา และการปฏบตการสงนา โดยมขอคาถาม 17 ขอ ดงน การวางแผนการสงนา
(1) การจดทาเกณฑการบรหารจดการนา เชน Rule Curve หรอเกณฑการบรหารจดการนาทาในกรณไมมอางเกบนา หรออนๆ • เปนการตรวจสอบแผนการจดทาเกณฑบรหารจดการนาของฝายสงนาและบารงรกษา
วามการวเคราะหปรมาณนาตนทนและจดทาแผนการบรหารจดการนาของอางเกบนาทฝายสงนาและบารงรกษารบผดชอบ สวนในโครงการฯ ทไมมอางเกบนา จะดแผนการบรหารจดการนาในยอดนาทไดรบการจดสรร หรอยอดนาทคานวณไดจากนาทา (Side Flow) เพอการจดสรรนาเพอใชในกจกรรมเพอการเกษตร การอปโภค-บรโภค การอตสาหกรรม การรกษาระบบนเวศ และการใชในภาคสวนอนๆ
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 52
(2) การตรวจสอบคาสมประสทธของอาคารชลประทานหลก • ฝายสงนาและบารงรกษามการตรวจสอบประเมนสมประสทธของอาคารชลประทานท
สาคญ เพอใหการบรหารจดการนามความถกตองแมนยา
(3) การจดทาปฏทนการปลกพช/การจดทาแผนการจดการนาในพนทโดยแปลงนาฝนเปนนาทา • ฝายสงนาและบารงรกษาไดมการจดทาปฏทนการปลกพชในอางเกบนาทสาคญหรอท
ดแลอยอยางเปนระบบ ถาเปนฝายสงนาและบารงรกษาหรอโครงการฯ ทไมมอางเกบนาใหทาปฏทนการปลกพชโดยคดจากปรมาณนาทไดรบจดสรรหรอจากการคานวณนาทาหรอวธอนๆ
(4) การกาหนดพนทเพาะปลกตามศกยภาพของนาตนทน/การวางแผนการบรหารจดการนาตาม
ศกยภาพของลานา • เมอฝายสงนาและบารงรกษากาหนดปฏทนการปลกพชและคานวณปรมาณนาทใชใน
การเพาะปลกพชแลว ในขนตอนนจะเปนการดถงวธการกาหนดพนทเพาะปลกตามศกยภาพของนาตนทน
(5) การสารวจขอมลความตองการใชนาของผใชนากอนสงนา/การสารวจศกยภาพในการระบาย
นาในลานาทรบผดชอบ • เปนการตรวจสอบวธการและการดาเนนงานสารวจความตองการของผรบบรการและผม
สวนไดสวนเสย ในการใชนาเพอกจกรรมตางๆ ตามแผนงานทกาหนดไว
(6) การจดทาแผนจดสรรนารายฤดกาล/รายเดอน/รายสปดาห/การจดทาแผนการบรหารจดการลานาในพนทรบผดชอบ • การจดทาแผนจดสรรนารายฤดกาล/รายเดอน/รายสปดาหของฝายสงนาและบารงรกษา
ในพนทชลประทานทรบผดชอบ เพอใหเกดความชดเจนและความมนใจในการจดสรรนาและขนตอนในการจดทาแผน และการจดทาแผนในภาวะวกฤต
การปฏบตการสงนา
(7) การแจงขาวสารใหผใชนาทราบทงกอนและระหวางสงนา /การแจงขาวสารใหผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยในลานาทรบผดชอบ • ฝายสงนาและบารงรกษา มวธการแจงขาวสารใหแกผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย
ทงกอนการสงนา ระหวางการสงนา และการปองกนและบรรเทาภยจากนาอยางไร และใชชองทางใดบางโดยแยกเปนกรณ
(8) การควบคมการสงนาในระดบตางๆ /การควบคมการระบายนาในระดบตางๆ
• ฝายสงนาและบารงรกษามวธการควบคมการสงนา/ระบายนา ในระดบตางๆ และวธตดตามผลการดาเนนงานการสงนา และการรายงานผลกบหนวยงานทเกยวของในพนท ในกรณวกฤตหรอภาวะวกฤต
(9) การดาเนนงานปองกนและบรรเทาภยจากนา
• ฝายสงนาและบารงรกษามวธการดาเนนงานปองกนและบรรเทาภยจากนาในพนทโครงการฯ เพอลดผลเสยหายทจะเกดขนกบโครงการฯฝายสงนาและบารงรกษา และผมสวนไดสวนเสย
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 53
(10) การปฏบตงานในภาวะวกฤต • ฝายสงนาและบารงรกษามแนวทางในการปฏบตงานในภาวะวกฤตอยางไร และมความ
สอดคลองกบการดาเนนงานของโครงการฯ อยางไร และมการแจงขาวและประสานงานกบหนวยงานทเกยวของ ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยอยางไรเพอความปลอดภยในชวตและทรพยสน
(11) การควบคมคณภาพนา • ฝายสงนาและบารงรกษามวธการปองกน ควบคม และตรวจสอบคณภาพนาในเขตพนท
รบผดชอบ โดยมรอบในการตรวจสอบคณภาพนาตามมาตรฐานอยางไร และใครเปนผรบผดชอบ
2.2 การบารงรกษา
(1) การจดทาบนทกประวต การตรวจสอบสภาพและการบารงรกษาอาคารชลประทาน • ฝายสงนาและบารงรกษา มการจดทาบนทกบญชอาคาร ประวตการซอมแซมบารงรกษา
อาคารชลประทาน ผรบผดชอบในการดาเนนการกรอกขอมล จดทาบนทกฐานขอมลการตรวจสอบสภาพ ประวตการบารงรกษา บญชอาคารตางๆ ในฝายสงนาและบารงรกษา
(2) การดาเนนงานบารงรกษาปกต เชงปองกน และกรณเรงดวน
• ฝายสงนาและบารงรกษามแนวทางในการดาเนนงานบารงรกษาปกต เชงปองกน และกรณเรงดวน เพอใหอาคารชลประทานในความรบผดชอบสามารถใชงานไดอยางมประสทธภาพ
(3) การบนทกประเมนผลการบารงรกษา ประจาฤดกาล • ฝายสงนาและบารงรกษามนโยบายในการบนทกประเมนผลการบารงรกษา และมการ
จดเกบขอมลอยางเปนระบบ ตลอดจนการบนทกขอมลและการรวบรวมขอมลและการกาหนดผรบผดชอบ
2.3 การประเมนผลการสงนา
(1) การคานวณประสทธภาพการชลประทานประจาฤด (รอยละ) หรอคานวณปรมาณการใชนา
ของพชตอฤด (ลบ.ม./ไร) • ฝายสงนาและบารงรกษามการคานวณประสทธภาพการชลประทานประจาฤดและการ
ปฏบต หรอคานวณปรมาณการใชนาของพชประจาฤดกาล และมรอบความถในการดาเนนงานอยางไร
(2) การบนทกประเมนผลการบรหารจดการนา ในวธการอน ๆ ประจาฤดกาล • ฝายสงนาและบารงรกษามการบนทกประเมนผลการสงนาประจาฤดกาล หรอวธการอนๆ
แบบใดโดยมรอบการบนทกเปนอยางไรและมการประเมนความเสยหายของอาคารชลประทานอยางไรเพอเปนขอมล
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 54
(3) การบนทกผลประโยชนทไดจากการชลประทานเปนรายฤดกาล และรายป • ฝายสงนาและบารงรกษามวธการบนทกผลประโยชนทไดจากการชลประทานเปน
ฤดกาล รายโครงการทอยในความรบผดชอบเปนรายฤดกาลและรายป และมวธในการจดเกบขอมล วธในการรวบรวมขอมล และการประมวลผลอยางไร
2.4 การปฎบตตามพรบ.ชลประทานทเกยวของ
(1) การดาเนนการประกาศชลประทานตามมาตรา5 และมาตรา 8 อยางไร
• ฝายสงนาและบารงรกษามการดาเนนการประกาศมาตรา 5 ครอบคลมพนททโครงการรบผดชอบ และมการประกาศมาตรา 8 ในพนทรบผดชอบทมแนวโนมหรอมการใชนาชลประทานนอกภาคการเกษตรตามมาตรา8
(2) การจดเกบรายไดตามมาตรา 8 • ฝายสงนาและบารงรกษามการเกบรายไดในพนทฝายสงนาและบารงรกษา ทประกาศ
ชลประทานตามมาตรา 8
(3) การดแลและการบรหารจดการพนทราชพสด และการบกรกทราชพสด • ฝายสงนาและบารงรกษามการอนญาตและบรหารจดการพนทราชพสด และมการบกรก
ทราชพสด มากนอยอยางไร ในพนทฝายสงนาและบารงรกษาทรบผดชอบ
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 55
บทท 9 เกณฑการประเมน หมวดท3การมสวนรวมขององคกรผใชนาชลประทาน และผมสวนไดสวนเสย หมวดท 3 การมสวนรวมขององคกรผใชนาชลประทานและผมสวนไดสวนเสย เปนการนาแนวทางการดาเนนงานตามมาตรฐานของกรมฯ ในกระบวนการการมสวนรวมขององคกรผใชนาชลประทานและผมสวนไดสวนเสยของสานกสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน และการสงนาและบารงรกษาโดยเกษตรกรมสวนรวมตามกระบวนการ14 ขนตอน มาตรวจสอบการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษา วาไดนามาปฏบตอยางไร เปนไปตามแนวทางทกรมฯ กาหนด หรอมรปแบบการดาเนนการทนอกเหนอหรอเหนอชนกวา ซงการดาเนนงานในหมวดน จะสอดคลองกบเกณฑการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) ในหมวด 3 การใหความสาคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ในหมวด 4 การวด การวเคราะห และการจดการความร และในหมวด 6 การจดการกระบวนการ
แนวคดในการประเมนเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝ ายสงนาและบารงรกษา
หมวด 1 การบรหารองคกรทด
หมวด 2 การบรหารจดการน าและบารงรกษา
หมวด 3 การมสวนรวมขององคกรผ ใช นาชลประทานฯ
หมวด 4 ผลสมฤทธของงาน
25
6. ก����ก��ก��� ก��
5. ก������� � ������ก������
4. ก���� ก���������� ��ก����ก�������� �
3. การใหความสาคญกบผ รบบรการและผ มสวนไดสวนเสย
1. ก�� !�"���ก�
2. การวางแผนเชงยทธศาสตร
และกลยทธ
��ก#$%!���&'"�"���ก� %(������"� ����%���� )� ������������ (P)
7. .����)�ก��!�� � ก��
เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA)
9
รปท 25ความเชอมโยงหมวด 3 การมสวนรวมขององคกรผใชนาชลประทาน และผมสวนไดสวนเสยกบเกณฑ PMQA
ในหมวดท 3 การมสวนรวมขององคกรผใชนาชลประทานและผมสวนไดสวนเสย ในเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาและบารงรกษาประกอบดวย 3 หมวดยอย ดงน
3.1 การรบฟงและเรยนรความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย 3.2 การพฒนาและเสรมสรางความเขมแขงองคกรผใชนาชลประทานและผมสวนไดสวนเสย 3.3 การบรหารองคกรผใชนา
โดยใน 3 หมวดยอย เปนการตรวจสอบการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษาตามมาตรฐานคมอการปฏบตงาน โดยมเปาหมายดงน
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 56
3.1 การรบฟงและเรยนรความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย เปนการตรวจสอบการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษาในการจาแนกกลมผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย เพอใหฝายสงนาและบารงรกษาไดจาแนกกลมเปาหมายในการใหบรการ และผไดรบผลกระทบจากการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษา ซงจะดถงชองทางการตดตอของฝายสงนาและบารงรกษาทกรมฯ ไดกาหนดไวแลว ฝายสงนาและบารงรกษาไดใชชองทางใดในการรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะจากผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย การจดเกบสถต และการนาขอมลทไดไปปรบปรงการดาเนนงานใหฝายสงนาและบารงรกษา มภาพลกษณการบรการทดขน 3.2 การพฒนาและเสรมสรางความเขมแขงองคกรผใชนาชลประทานและผมสวนไดสวนเสย เปนการตรวจสอบการดาเนนการของฝายสงนาและบารงรกษาตามคมอ โดยจะดวธการสรางความเขาใจกบกลมผใชนาชลประทาน การเสรมสรางความเขมแขงของผใชนาชลประทาน คณะกรรมการ JMC และอาสาสมครชลประทาน เพอใหเกดความเขมแขงและทาใหการบรหารจดการนามความคลองตวและมประสทธภาพมากขน โดยจะตรวจสอบดวาฝายสงนาและบารงรกษามวธการวดความพงพอใจและไมพงพอใจในการใหบรการเพอนาไปปรบปรงการดาเนนงาน ตลอดจนการประเมนความเขมแขงองคกรเพอใหทราบสถานะขององคกรและแนวทางในการพฒนาเพอจะไดเพมเตมองคความรหรอเขาไปเสรมสรางความเขมแขงขององคกรผใชนา 3.3 การบรหารองคกรผใชนา เปนการตรวจสอบผลการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษาวามแผนการจดกจกรรม การตดตามประเมนผล และการตรวจสอบการดาเนนงานในแผนงานดานองคกรผใชนา ตลอดจนเปนการตรวจสอบการสงเสรมสนบสนนใหองคกรผใชนามความเขมแขงและสามารถยนไดดวยตนเอง เชนการสนบสนนใหมททาการกลมหรอองคกรผใชนา การใหขอมลขาวสาร ฯลฯ ตลอดจนใหองคกรผใชนามการบรหารเงนกองทนขององคกรผใชนาใหมความโปรงใส ตรวจสอบได นอกจากนนยงดถงทศทางของโครงการฯ และฝายสงนาและบารงรกษา ในการจางเหมากลมผใชนาในการบารงรกษาอาคารชลประทานตางๆ และการดแลในเรองสภาพแวดลอมและคณภาพนาในเขตพนทโครงการฯ และฝายสงนาและบารงรกษา เพอลดปญหาดานนาเสยหรอมลพษทจะเกดขน ซงเปนไปตามนโยบายของกระทรวงเกษตรและสหกรณ ซงจากขอมลดงกลาวขางตน ในหมวด 3 จะประกอบดวยขอคาถามจะใชเปนตวตง สวนคาอธบายหวขอคาถามจะใชเปนตวเอน โดยมรายละเอยดขอคาถามดงน 3.1 การพฒนาและเสรมสรางความเขมแขง
(1) การสรางความเขาใจกบกลมผใชนาอยางตอเนอง โดยการประชม อบรม ดงาน การจดเวทชมชน ฯลฯ • ฝายสงนาและบารงรกษามการดาเนนการสรางความเขาใจกบกลมผใชนาชลประทาน
คณะกรรมการจดการชลประทาน อาสาสมครชลประทาน โดยการประชม อบรม ดงาน การจดเวทชมชน ฯลฯ อยางไร และมแผนและผลการดาเนนงานและมการวดความพงพอใจและไมพงพอใจ
(2) มโครงสรางการบรหารองคกรผใชนาและกาหนดบทบาทหนาทแตละตาแหนงอยางชดเจน • องคกรผใชนาชลประทานมการจดทาโครงสรางการบรหาร และกาหนดบทบาทหนาท
ทชดเจนเปนรปธรรมอยางไร
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 57
(3) มระเบยบขอบงคบขององคกรผใชนาชลประทาน • องคกรผใชนาชลประทานมการกาหนดระเบยบขอบงคบในการดาเนนการ และนาไป
บงคบใชจรงในการดาเนนการหรอไมอยางไร
(4) การจดตงกองทนกลมผใชนาชลประทาน • กลมผใชนาชลประทานมการจดตงกองทนหรอไม มการจดเกบเงนเขากองทนอยางไร
มการควบคมดแลการดาเนนงานและการตรวจสอบอยางไร เพอใหการบรหารเงนกองทนมความโปรงใส
(5) การจดตงคณะกรรมการจดการชลประทาน (JMC)
• ฝายสงนาและบารงรกษา มการดาเนนการจดตงคณะกรรมการจดการชลประทาน (JMC) หรอไม มขนตอนในการดาเนนงานตามแนวทางทกาหนดอยางไร การแตงตงคณะกรรมการ JMC ครอบคลมตวแทนกลมผมสวนไดสวนเสยทงหมดหรอไม วดความพงพอใจและไมพงพอใจของผใชนาอยางไร และมการนาผลไปปรบปรงการใหบรการใหดยงขนอยางไร
(6) การตงและพฒนาอาสาสมครชลประทาน • ฝายสงนาและบารงรกษามการจดตงอาสาสมครชลประทานหรอไมมขนตอนในการ
ดาเนนงานตามแนวทางทกาหนดอยางไร การจดตงและพฒนาอาสาสมครชลประทานครอบคลมตวแทนกลมผมสวนไดสวนเสยทงหมดหรอไม วดความพงพอใจและไมพงพอใจของผใชนาอยางไร และมการนาผลไปปรบปรงการใหบรการใหดยงขนอยางไร
(7) มการสารวจความพงพอใจของกลมผใช นาท มตอการบรหารจดการนาของเจาหนาทชลประทาน • ฝายสงนาและบารงรกษามการสารวจความพงพอใจของกลมผใชนาทมตอการบรหาร
จดการนาของเจาหนาทชลประทานโดยมการแจกแบบสารวจจานวนเทาไหรตอพนทเปาหมาย เปนไปตามเงอนไขการสารวจความพงพอใจและไมพงพอใจทกรมฯ กาหนดหรอไม มผลการสารวจออกมาเชนไร และนาผลทไดไปดาเนนการอยางไร
(8) มการสารวจเพอประเมนความเขมแขงองคกรผใชนาชลประทาน
• ฝายสงนาและบารงรกษามการประเมนความเขมแขงองคกรผใชนาชลประทานอยางไรการดาเนนงานไดดาเนนการตามมาตรฐานทกรมกาหนดหรอไม และนาผลมาปรบปรงความเขมแขงขององคกรใหดยงขนอยางไร
(9) การประสานงานและความรวมมอระหวางเจาหนาทชลประทาน องคกรผใชนา และหนวยงาน
ทเกยวของ • เปนการตรวจสอบการประสานการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษา องคกรผใช
นา หนวยงานราชการตางๆ ในพนท เพอใหเกดความรวมมอในการดาเนนงานทด และมการวดผลการดาเนนงานอยางไร และมการปรบปรงการดาเนนงานอยางไร
3.2 การบรหารองคกรผใชนา
(1) การจดทาปฏทนกจกรรมประจาป และดาเนนงานตามแผน • องคกรผใชนาฯ ไดจดทาปฏทนกจกรรมประจาป และมการตดตามประเมนผลการ
ดาเนนงานตามแผนปฏทนประจาปหรอไม
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 58
(2) การปฏบตตามกฎระเบยบขององคกรผใชนา • ฝายสงนาและบารงรกษาไดตรวจตดตามการดาเนนงานขององคกรผใชนาวาเปนไปตาม
กฎระเบยบทกาหนด และในกรณทมการไมปฏบตตามขอตกลงมบทลงโทษและมผละเมดมากนอยอยางไร
(3) ความสามารถขององคกรผใชนาฯ ในการจดประชมไดเอง • องคกรผใชนาฯ สามารถจดประชมไดเอง หรอไมอยางไร และหวหนาฝายสงนาฯ ได
มการใหความรในการจดประชม อยางไร เพอใหกลมฯ สามารถดาเนนงานเองได
(4) การบนทกรายงานการประชมกลมผใชนาฯ เปนลายลกษณอกษร • องคกรผใชนาฯ สามารถจดบนทกประชมไดเอง หรอไมอยางไร และหวหนาฝายสงนา
ไดมการใหความรในการจดบนทกการประชมอยางไร เพอใหกลมสามารถดาเนนงานเองได
(5) การเขารวมบรหารจดการนาของกลมบรหารการใชนาชลประทาน กลมผใชนาชลประทานพนฐาน • ฝายสงนาและบารงรกษามการเขารวมกจกรรมหรอสนบสนนกจกรรมในการบรหาร
จดการนาของกลมบรหารการใช นาชลประทาน กลมผใช นาชลประทานพนฐาน อาสาสมคร และคณะกรรมการจดการชลประทานอยางไร
(6) กลมผใชนารวมกนดแลบารงรกษาอาคารชลประทานใหมสภาพดอยเสมอ • ฝายสงนาและบารงรกษามการสงเสรมสนบสนนใหกลมผใชนาฯ รวมกนดแลบารงรกษา
อาคารชลประทานใหมสภาพดอยเสมอหรอไม กลมผใชนาไดจดกจกรรมในการดแลบารงรกษา และมความถปละกครง
(7) การบรหารองคกรและกองทนมความโปรงใส
• องคกรผใชนาฯ มการบรหารงานดวยความโปรงใสอยางไร มวธในการบรหารเงนกองทนอยางไร มการจดรปแบบในการบรหารเงนกองทนอยางไร เพอใหเกดความโปรงใส และในบทบาทของฝายสงนาและบารงรกษาไดสนบสนน สงเสรม และใหความรเชนไรในเรองน
(8) มททาการกลมและบอรดสาหรบตดประกาศตาง ๆ
• ฝายสงนาและบารงรกษามการสงเสรมสนบสนนใหกลมผใชนาฯ มททาการกลม และมการจดบอรดสาหรบตดประกาศตางๆ หรอการตดเอกสารตางๆ ทเปนองคความรใหกบเกษตรกร
(9) การจางเหมากลมผใชนาบารงรกษาอาคารชลประทาน
• ฝายสงนาและบารงรกษามนโยบายและแนวทางในการดาเนนงานจางเหมาบารงรกษาอาคารชลประทาน ใหกบองคกรผใชนาและมวธการดาเนนงานอยางไร
(10) การอนรกษสภาพแวดลอมทางนาเพอคณภาพนาทด
• ฝายสงนาและบารงรกษามการสงเสรมใหมการอนรกษสภาพแวดลอม ทางนา เพอคณภาพนาทด และไดมรอบความถในการตรวจสภาพเปนอยางไร และมการตรวจวดคาใดบางเปนไปตามมาตรฐานนาชลประทานหรอไม มผใดเปนผรบผดชอบ และในกรณทนามสภาพตากวามาตรฐานจะมวธการดาเนนงานอยางไร
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 59
บทท 10 เกณฑการประเมน หมวดท4ผลสมฤทธของงาน หมวดท 4 ผลสมฤทธของงาน เปนการวดความสาเรจของการดาเนนงานในหมวด 1-3 โดยตวชวดจะสะทอนผลการดาเนนงานทง 4 มต ตงแต มตดานประสทธผล มตดานคณภาพการใหบรการ มตดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ และมตดานการพฒนาองคกร ซงผลลพธทไดจะแสดงถงความสาเรจในการดาเนนงาน แนวโนมของการดาเนนงาน ความพงพอใจของผรบบรการ เพอใหฝายสงนาและบารงรกษาไดนาผลลพธดงกลาวมาใชในการปรบปรงระบบการทางานใหดขน
การรายงานผลการดาเนนงานในหมวด 4ผลสมฤทธของงาน จะเปนการรายงานผลการดาเนนงานเชงสถต เพอใหฝายสงนาและบารงรกษาไดมขอมลในการวเคราะหผลการดาเนนงาน และใชเปนฐานขอมลในการตรวจสอบตามเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาและบารงรกษา ซงขอมลตามตวชวดจะทาใหโครงการฯ รถงผลการดาเนนงานทผานมาในอดต และแนวโนมในการดาเนนงานในแตละเรอง หรอในแตละหวขอ เพอใชในการดววฒนาการจากการปรบปรงการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษาประกอบดวยขอมลไมนอยกวา ดงน
1. สถตยอนหลงไมนอยกวา 3 ป ถาไมมใหเวนไวและใส N/A 2. ขอมลผลการดาเนนงานในปจจบน 3. กราฟแสดงแนวโนม หรอการนาขอมลมาพลอต (Plot) กราฟ 4. คาอธบาย 5. ฯลฯ
แนวคดในการประเมนเกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝ ายสงนาและบารงรกษา
หมวด 1 การบรหารองคกรทด
หมวด 2 การบรหารจดการน าและบารงรกษา
หมวด 3 การมสวนรวมขององคกรผ ใช นาชลประทานฯ
หมวด 4 ผลสมฤทธของงาน
25
6. ก����ก��ก��� ก��
5. ก������� � ������ก������
4. ก���� ก���������� ��ก����ก�������� �
3. การใหความสาคญกบผ รบบรการและผ มสวนไดสวนเสย
1. ก�� !�"���ก�
2. การวางแผนเชงยทธศาสตร
และกลยทธ
��ก#$%!���&'"�"���ก� %(������"� ����%���� )� ������������ (P)
7. .����)�ก��!�� � ก��
เกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA)
10
รปท 26 ความเชอมโยงหมวด 4ผลสมฤทธของงาน กบเกณฑ PMQA
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 60
หมวด 4 ผลสมฤทธของงานมขอคาถามทงหมด 16ขอ 4 มต ดงน
• มตดานประสทธผล • มตดานคณภาพการใหบรการ • มตดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ • มตดานการพฒนาองคกร
ในการกรอกขอมลในหมวด 4 ผลสมฤทธของงาน ใหโครงการทถกประเมนกรอกลงตาม แบบฟอรม (Template) ทกาหนด เพอใหสดวกในการใหคะแนน และการตรวจผลการดาเนนงาน ซงการกาหนดเปน Template เพอใหเกดความชดเจนใน
• Le (Level) หมายถง ระดบของผลการดาเนนการในปจจบนวามผลการดาเนนงาน เปนเชนไร กาหนดใหกรอกในชอง คาคะแนนทได
• T (Trend) หมายถง แนวโนมของผลการดาเนนงานเปนการดทศทางในการพฒนา ของโครงการวาเปนเชนไร โดยเทยบกบผลการดาเนนงาน ยอนหลงไมนอยกวา 3 ป เพอเปรยบเทยบกบผลการ ดาเนนงานวาเปนอยางไร เพอหาโอกาสในการปรบปรง กาหนดใหกรอกในชองขอมลยอนหลงไมนอยกวา 3 ป
• ซงขอมลของ Le, T จะดจากการกราฟแสดงผลและแนวโนม ซงการ Plot Graph จะดจากขอมยอนหลงจนถงผลปปจจบน และใหผถกประเมนกาหนดเสน Trend โดย Progream Excel เพอกาหนดเปนเสนแนวโนม
• C (Compare) หมายถง การเปรยบเทยบ หรอตวเปรยบเทยบหรอระดบเทยบเคยง เพอเปนคากลาง (Benchmark) ของผลการดาเนนงานทควร จะตองมมาตรฐานในการดาเนนงาน
• Li (Linkage) หมายถง ความเชอมโยงของตวชวดตางๆ กบทศทางการดาเนนงานของ โครงการ
• ผประเมนทจะไดคาคะแนน C และ Li ผประเมนตองมขอมลเปรยบเทยบ กบหนวยงานอน หรอเทยบกบเกณฑมาตรฐาน และอธบายถงทศทางการดาเนนงานของโครงการ และแนวทางในการปรบปรงเพอใหโครงการมการดาเนนการทดขน
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 61
มตดานประสทธผล
ตวชวดท 1 จานวนรายไดเฉลยตอไรของเกษตรกร(บาท/ไร/ป)
นาหนก : รอยละ 10
คาอธบายตวชวด
เปนการวดรายไดของเกษตรกรในเขตพนทชลประทานจากการทากจกรรมทกประเภทในพนทชลประทานทงในฤดฝนและฤดแลง
วธการเกบขอมล
ฝสบ. ทาการสารวจและเกบขอมลจานวนผลผลตในแตละฤดกาล และคานวณเปนรายไดของเกษตรกรทอยในเขตพนทชลประทานของฝายสงนาและบารงรกษา
สตรการคานวณ
จานวนรายไดของเกษตรกรในเขตพนทชลประทานตลอดทงป (บาท)
พนทชลประทานของฝายสงนาและบารงรกษา(ไร)
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
คาคะแนนทได
1 2 3 4 5
X-4% X-2% X X+2% X+4%
X = คาเฉลยยอนหลง (ไมนอยกวา 3 ป)
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
คาแฉลย X = (ผลรวมขอมลยอนหลง) / จานวนป
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 62
ตวชวดท 2จานวนพนทบรหารจดการนาในเขตชลประทานทฝายสงนาและบารงรกษารบผดชอบ (Cropping Intensity)
นาหนก : รอยละ 15
คาอธบายตวชวด
เปนการวดจานวนพนทในการสงนาใหแกเกษตรกรในฤดฝน รวมกบพนทในการสงนาใหแกเกษตรกรในฤดแลง เมอเทยบกบพนทชลประทานของฝายสงนาและบารงรกษา
วธการเกบขอมล
ฝสบ. ใหเจาหนาทสารวจและเกบขอมลพนทเพาะปลกในเขตพนทชลประทานของฝายสงนาและบารงรกษาทงในฤดฝนและฤดแลง ทงนไมนบรวมในกรณทมการสงนาใหเกษตรกรนอกเขตชลประทาน
สตรการคานวณ (จานวนพนทในการทาการเกษตรฤดฝน + ฤดแลง) x 100
จานวนพนทชลประทานของฝายสงนาและบารงรกษา
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
เกณฑการใหคะแนน (Le)
1 2 3 4 5 120% 125% 130% 135% 140%
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 63
ตวชวดท 3รอยละความเสยหายของพชเศรษฐกจในเขตชลประทานจากอทกภยและภยแลงท ฝายสงนาและบารงรกษารบผดชอบ
นาหนก : รอยละ 15
คาอธบายตวชวด
เปนการวดความเสยหายของพชเศรษฐกจในพนทฝายสงนาและบารงรกษา จากอทกภยและภยแลงตลอดฤดฝนและฤดแลง โดยพนทดงกลาวจะตองอยในแผนการสงนาของฝายสงนาและบารงรกษา และเกดความเสยหายโดยสนเชง
วธการเกบขอมล
ฝสบ. ใหเจาหนาทสารวจและเกบขอมลความเสยหายของพนทเพาะปลกทเกดจากอทกภยและภยแลงทเสยหายโดยสนเชงทงในฤดฝนและฤดแลง
สตรการคานวณ (พนทความเสยหายของพชเศรษฐกจจากอทกภย + ภยแลง) x 100
จานวนพนทชลประทานของฝายสงนาและบารงรกษา
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
คาคะแนนทได
1 2 3 4 5 0.245 0.195 0.145 0.095 0.045
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 64
ตวชวดท 4รอยละของคณภาพนาในอางเกบนาและทางนาชลประทานผานเกณฑมาตรฐาน (รอยละ)
นาหนก : รอยละ 10
คาอธบายตวชวด
เปนการตรวจวดคณภาพนาชลประทาน กอนทจะสงใหผใชนาชลประทานวามคณภาพผานเกณฑมาตรฐานทกาหนดหรอไม ภายใตขอบเขตทฝายสงนาและบารงรกษารบผดชอบ
วธการเกบขอมล
ให ฝสบ. กาหนดจดการตรวจวดคณภาพนาภายในขอบเขตทรบผดชอบ เชนบรเวณอางเกบนา คลองสงนา และคลองระบายนา โดยระบจดตรวจวดใหชดเจน และกาหนดชวงเวลาในการตรวจวด เชน วดทกเดอน วดทก 3 เดอน เปนตน และดาเนนการตรวจวดตามทกาหนด โดยจดตรวจวดคณภาพนาผานเกณฑมาตรฐาน จะตองมผลการตรวจวดทผานเกณฑตลอดทงป
สตรการคานวณ
จานวนจดตรวจวดทคณภาพนาผานเกณฑมาตรฐาน x 100
จานวนจดตรวจวดทงหมด
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
คาคะแนนทได
1 2 3 4 5 60 70 80 90 100
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 65
มตดานคณภาพการใหบรการ
ตวชวดท 5รอยละของผใชนาในเขตพนทชลประทานทพอใจตอการบรหารจดการนา
นาหนก : รอยละ 20
คาอธบายตวชวด
เปนการวดคณภาพการใหบรการของฝายสงนาและบารงรกษาทมตอลกคาตามรายละเอยดแบบประเมนความพงพอใจและไมพงพอใจทกาหนด โดยจะดในเรองความพงพอใจตอการบรหารจดการนาของฝายสงนาและบารงรกษา
วธการเกบขอมล
ฝสบ. ใหเจาหนาทออกสารวจความพงพอใจของเกษตรกรโดยใชแบบประเมนความพงพอใจและไมพงพอใจ (แบบ สสช. P1) ของสานกสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน โดยกลมตวอยางจะตองครอบคลมทงตนคลอง กลางคลอง และปลายคลอง โดยทาการประเมนชวงเดอนสงหาคม - กนยายน ของทกป
สตรการคานวณ
ประเดนวดความพงพอใจ
จานวนผแสดงความคดเหนแตละระดบ รวม
จานวนผตอบแบบ
สารวจ
1 2 3 4
นอยทสด
นอย มาก มากทสด
1. การใหบรการของเจาหนาทชลประทาน
1.1 เจาหนาทใหบรการดวยความสภาพ ยมแยมแจมใส
A1 A2 A3 A4 n
1.2 เจาหนาทเอาใจใสในการปฏบตหนาท ออกพบปะเกษตรกรอยางสมาเสมอ B1 B2 B3 B4 n
1.3 เจาหนาทใหคาแนะนาและตอบปญหา ขอซกถามไดเปนอยางด
C1 C2 C3 C4 n
1.4 เจาหนาทรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะของผใชนา
D1 D2 D3 D4 n
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 66
ประเดนวดความพงพอใจ
จานวนผแสดงความคดเหนแตละระดบ
รวมจานวนผตอบแบบ
สารวจ
1 2 3 4 นอยทสด
นอย มาก มากทสด
2. ความพงพอใจในกระบวนการสงนาและบารงรกษาของกรมชลประทาน
2.1 มการแจงขอมลขาวสาร แกผใชนาอยางสมาเสมอ E1 E2 E3 E4 n
2.2 มการสารวจความตองการเพาะปลก กอนถงฤดกาลเพาะปลก
F1 F2 F3 F4 n
2.3 มการกาหนดแผนการสงนาประจาฤดกาลทชดเจน G1 G2 G3 G4 n
2.4 เกษตรกรผใชนารวมกนขดลอก ค คลองสงนาอยางสมาเสมอ H1 H2 H3 H4 n
3. ความพงพอใจตอสงอานวยความสะดวก ทกรมชลประทานจดให
3.1 คลองสงนา คสงนาถนนบนคนคลองและอาคารบงคบนาอยในสภาพด พรอมใชงาน
I1 I2 I3 I4 n
3.2 ผใชนามชองทางและสามารถตดตอกบเจาหนาทชลประทานไดอยางสะดวก รวดเรว
J1 J2 J3 J4 n
4. ความพงพอใจตอผลการสงนาและบารงรกษาของกรมชลประทาน
4.1 ผใชนาไดรบนา ตามแผนทกาหนด K1 K2 K3 K4 n
4.2 ผใชนาสามารถเพาะปลกไดพนท ตามทวางแผนรวมกบชลประทาน L1 L2 L3 L4 n
4.3 ไมมปญหาความขดแยงระหวางผใชนา M1 M2 M3 M4 n
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 67
ประเดนวดความพงพอใจ การคานวณ ผลรวมคะแนน
คาคะแนนความพง
พอใจแตละประเดนยอย
1. การใหบรการของเจาหนาทชลประทาน
1.1 เจาหนาทใหบรการดวยความสภาพ ยมแยมแจมใส (A1x1)+(A2x2)+(A3x3)+(A4x4) ∑ A ∑ A / n
1.2 เจาหนาทเอาใจใสในการปฏบตหนาท ออกพบปะเกษตรกรอยางสมาเสมอ
(B1x1)+(B2x2)+(B3x3)+(B4x4) ∑ B ∑ B / n
1.3 เจาหนาทใหคาแนะนาและตอบปญหา ขอซกถามไดเปนอยางด (C1x1)+(C2x2)+(C3x3)+(C4x4) ∑ C ∑ C / n
1.4 เจาหนาทรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะของผใชนา (D1x1)+(D2x2)+(D3x3)+(D4x4) ∑ D ∑ D / n
คะแนนความพงพอใจการใหบรการของเจาหนาทชลประทาน
(∑ A + ∑ B + ∑ C + ∑ D) / n Z1
2. ความพงพอใจในกระบวนการสงนาและบารงรกษาของกรมชลประทาน
2.1 มการแจงขอมลขาวสารแกผใชนาอยางสมาเสมอ
(E1x1)+(E2x2)+(E3x3)+(E4x4) ∑ E ∑ E / n
2.2 มการสารวจความตองการเพาะปลก กอนถงฤดกาลเพาะปลก (F1x1)+(F2x2)+(F3x3)+(F4x4) ∑ F ∑ F / n
2.3 มการกาหนดแผนการสงนาประจาฤดกาลทชดเจน (G1x1)+(G2x2)+(G3x3)+(G4x4) ∑ G ∑ G / n
2.4 เกษตรกรผใชนารวมกนขดลอก ค คลองสงนาอยางสมาเสมอ (H1x1)+(H2x2)+(H3x3)+(H4x4) ∑ H ∑ H / n
คะแนความพงพอใจในกระบวนการสงนาและบารงรกษาของกรมชลประทาน
(∑ E + ∑ F + ∑ G + ∑ H) / n Z2
3. ความพงพอใจตอสงอานวยความสะดวก ทกรมชลประทานจดให
3.1 คลองสงนา คสงนาถนนบนคนคลองและอาคารบงคบนาอยในสภาพด พรอมใชงาน
(I1x1)+(I2x2)+(I3x3)+(I4x4) ∑ I ∑ I / n
3.2 ผใชนามชองทางและสามารถตดตอกบเจาหนาทชลประทานไดอยางสะดวก รวดเรว
(J1x1)+(J2x2)+(J3x3)+(J4x4) ∑ H ∑ H / n
ความพงพอใจตอสงอานวยความสะดวกทกรมชลประทานจดให
(∑ I + ∑ J) / n Z3
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 68
4. ความพงพอใจตอผลการสงนาและบารงรกษาของกรมชลประทาน
4.1 ผใชนาไดรบนาตามแผนทกาหนด (K1x1)+(K2x2)+(K3x3)+(K4x4) ∑ I ∑ I / n
4.2 ผใชนาสามารถเพาะปลกไดพนท ตามทวางแผนรวมกบชลประทาน (L1x1)+(L2x2)+(L3x3)+(L4x4) ∑ I ∑ I / n
4.3 ไมมปญหาความขดแยงระหวางผใชนา (M1x1)+(M2x2)+(M3x3)+(M4x4) ∑ H ∑ H / n
ความพงพอใจตอผลการสงนาและบารงรกษาของกรมชลประทาน
(∑ K + ∑ L + ∑ M) / n Z4
คดคานวณคาคะแนนเปนรอยละ (Z1 + Z2 +Z3 + Z4) x 100 / 4 = Y
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
คาคะแนนทได
1 2 3 4 5 65 70 75 80 85
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 69
มตดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ
ตวชวดท 6 รอยละของพนทชลประทานทไดรบนาตอพนทเปาหมาย ฤดฝน
นาหนก : รอยละ 5
คาอธบายตวชวด
เปนการวดการวางแผนพนทชลประทานในฤดฝน กบพนททสามารถดาเนนงานไดจรง โดยจะดจากแผน ทคานวณปรมาณนากบพนทสงนาตามการคานวณ เทยบกบแผนการเพาะปลกและปรมาณนาทสงจรง
วธการเกบขอมล
ฝสบ. ใหเจาหนาททาการสารวจพนทททาการเพาะปลกจรงในชวงฤดฝน ตามขอมลทไดจดทาการรายงานพนทเพาะปลกใหกรมฯ ทราบ เพอเปรยบเทยบกบพนทเพาะปลกในฤดฝนตามทฝายสงนาและบารงรกษาไดวางแผนไว
สตรการคานวณ
(จานวนพนทเพาะปลกทปลกไดจรงในฤดฝน) x 100
จานวนพนทเพาะปลกทวางแผนในฤดฝน
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
คาคะแนนทได
1 2 3 4 5 80 90 100 110 120
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 70
ตวชวดท 7 รอยละของพนทชลประทานทไดรบนาตอพนทเปาหมาย ฤดแลง
นาหนก : รอยละ 5
คาอธบายตวชวด
เปนการวดการวางแผนพนทชลประทานในฤดแลง กบพนททสามารถดาเนนงานไดจรง โดยจะดจากแผน ทคานวณปรมาณนากบพนทสงนาตามการคานวณ เทยบกบแผนการเพาะปลกและปรมาณนาทสงจรง
วธการเกบขอมล
ฝสบ. ใหเจาหนาททาการสารวจพนทททาการเพาะปลกจรงในชวงฤดแลง ตามขอมลทไดจดทาการรายงานพนทเพาะปลกใหกรมฯ ทราบ เพอเปรยบเทยบกบพนทเพาะปลกพชฤดแลงตามทฝายสงนาและบารงรกษาไดวางแผนไว
สตรการคานวณ
(จานวนพนทเพาะปลกทปลกไดจรงในฤดแลง) x 100
จานวนพนทเพาะปลกทวางแผนในฤดแลง
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
คาคะแนนทได
1 2 3 4 5 80 90 100 110 120
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 71
ตวชวดท 8ประสทธภาพชลประทานในฤดฝน
นาหนก : รอยละ 10
คาอธบายตวชวด
เปนการตรวจสอบถงประสทธภาพของการชลประทานในฤดฝนซงหมายถงอตราสวนทคดเปนเปอรเซนตระหวางปรมาณนาสทธทจะตองใหแกพช (Net Water Application) ตอปรมาณนาทงหมดทตองใหแกพช (Gross Water Application)
วธการเกบขอมล
ฝสบ. ตองทาการเกบขอมลปรมาณนาทสงจรงเปนรายวน และรวบรวมวเคราะหเปนขอมลรายสปดาห รายเดอน จนเสรจสนฤดกาลเพาะปลกในฤดฝน จงรวบรวมวเคราะหวาตลอดฤดกาลเพาะปลกใชนาทงหมดเปนปรมาณเทาใด แลวนามาเปรยบเทยบกบปรมาณนาทตองสงตามทฤษฎ
สตรการคานวณ
(ปรมาณนาตามทฤษฎ – ฝนใชการ + การรวซม) x 100
ปรมาณนาทสงจรงตลอดฤดฝน
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
คาคะแนนทได
1 2 3 4 5 20 30 40 50 60
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 72
ตวชวดท 9 ประสทธภาพชลประทานในฤดแลง
นาหนก : รอยละ 10
คาอธบายตวชวด
เปนการตรวจสอบถงประสทธภาพของการชลประทานในฤดแลงซงหมายถงอตราสวนทคดเปนเปอรเซนตระหวางปรมาณนาสทธทจะตองใหแกพช (Net Water Application) ตอปรมาณนาทงหมดทตองใหแกพช (Gross Water Application)
วธการเกบขอมล
ฝสบ. ตองทาการเกบขอมลปรมาณนาทสงจรงเปนรายวน และรวบรวมวเคราะหเปนขอมลรายสปดาห รายเดอน จนเสรจสนฤดกาลเพาะปลกในฤดแลง จงรวบรวมวเคราะหวาตลอดฤดกาลเพาะปลกใชนาทงหมดเปนปรมาณเทาใด แลวนามาเปรยบเทยบกบปรมาณนาทตองสงตามทฤษฎ
สตรการคานวณ
(ปรมาณนาตามทฤษฎ – ฝนใชการ + การรวซม) x 100
ปรมาณนาทสงจรงตลอดฤดแลง
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
คาคะแนนทได
1 2 3 4 5 20 30 40 50 60
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 73
ตวชวดท 10 จานวนผลผลตของขาวตอปรมาณนาทใช (กก./ลบ.ม.)
นาหนก : รอยละ 10
คาอธบายตวชวด
เปนการวดปรมาณนาทสงใหพนทเพาะปลกขาว สงผลใหไดผลผลตเปนปรมาณเทาใด โดยดจากผลผลตทได หารดวย ปรมาณนาทสงให(กโลกรม / ลกบาศกเมตร)
วธการเกบขอมล
ฝสบ. ใหเจาหนาททาการสารวจและเกบขอมลจานวนผลผลตขาวในเขตพนทชลประทานของฝายสงนาและบารงรกษา เปรยบเทยบกบปรมาณนาทสงจรงใหพนทททาการเพาะปลกขาว
สตรการคานวณ
จานวนผลผลตขาวทได(กก.)
ปรมาณนาทสงใหพนทเพาะปลกขาว(ลบ.ม.)
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
คาคะแนนทได
1 2 3 4 5 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 74
ตวชวดท 11 รอยละของงานซอมแซม ปรบปรงระบบชลประทานและงานบรรเทาอทกภยทแลวเสรจตามแผนในแตละป
นาหนก : รอยละ 10
คาอธบายตวชวด
เปนการตรวจสอบการดาเนนงานตามแผนงานซอมแซม ปรบปรง และงานบรรเทาภยทางนาทแลวเสรจตามแผน โดยวดแผน-ผลการดาเนนงานตามงบประมาณทไดรบ วดรายโครงการโดยใหฝายสงนาและบารงรกษาทาเปนรายละเอยดรายโครงการโดยเฉลยถวงนาหนกตามงบประมาณทไดรบ
วธการเกบขอมล
ฝสบ. ทาการเกบขอมลของงานซอมแซม ปรบปรงระบบชลประทานและงานบรรเทาอทกภยทไดจดทาในแตละปวา ดาเนนการเสรจภายในกาหนดหรอไม และแตละโครงการ ใชงบประมาณเปนจานวนเทาใด เพอเปรยบเทยบกบจานวนงานและงบประมาณทไดรบ
สตรการคานวณ
ลาดบ ท รายการ งปม.
(X)
ผลการดาเนน งาน (%)
1 2 3 4 5 คะแนนทได (y)
คะแนนเฉลยถวง
นาหนก (m)
80% 90% 100% เสรจกอน 15 กย.
เสรจกอน 1 กย.
80% 90% 100% เสรจกอน 15 กย.
เสรจกอน 1 กย.
∑X ∑(m)
o m = (X x Y) / ∑ X o คะแนนทได ∑(m)
•
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
คาคะแนนทได
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 75
ตวชวดท 12 รอยละของจานวนอาคารชลประทาน ทอยในสภาพพรอมใชงาน
นาหนก : รอยละ 10
คาอธบายตวชวด
เปนการตรวจสอบถงสภาพอาคารชลประทานของฝายสงนาและบารงรกษาวาอยในสภาพใชงานไดดเปนจานวนเทาใด เมอเทยบกบปรมาณอาคารทงหมด เพอจะดถงความสอดคลองกบการตงงบประมาณงานซอมแซมปรบปรงของฝายสงนาและบารงรกษา
วธการเกบขอมล
ออกสารวจสภาพอาคารชลประทานทงหมดของฝายสงนาและบารงรกษาวาอยในสภาพทใชงานไดเปนจานวนเทาไร เพอเปรยบเทยบกบจานวนอาคารชลประทานทงหมดของฝายสงนาและบารงรกษา โดยนาขอมลทไดบนทกลงในบญชประวตอาคารชลประทาน
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
คาคะแนนทได
1 2 3 4 5 60 70 80 90 100
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 76
ตวชวดท 13 ตนทนการบรหารจดการนา (บาท/ไร/ป)
นาหนก : รอยละ 10
คาอธบายตวชวด
เปนการคานวณตนทนการบรหารจดการนา โดยเปนการคานวณงบประมาณ ทใชในการบรหารจดการทฝายสงนาและบารงรกษาไดรบ หารดวยพนทเพาะปลกของฝายสงนาและบารงรกษา
วธการเกบขอมล
ฝสบ. ทาการเกบขอมลงบประมาณตาง ๆ ทไดรบในแตละป ไดแก เงนเดอนของขาราชการ ล กจ า งประ จ า และพ นกงานราชการ ค าตอบแทน ใชสอยและว สด ค าสาธารณปโภค คารกษาพยาบาล (ทงน ไมรวมงบประมาณคาทดนและสงกอสรางทงหมด)
สตรการคานวณ
งบประมาณทฝายสงนาและบารงรกษาไดรบ x 100 พนทชลประทานของฝายสงนาและบารงรกษา
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
คาคะแนนทได
1 2 3 4 5 500-600 400-500 300-400 200-300 200>
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 77
ตวชวดท 14 รอยละของการเบกจายงบประมาณงบลงทนทเปนไปตามแผน
นาหนก : รอยละ 10
คาอธบายตวชวด
เปนการวดรอยละการเบกจายงบประมาณงบลงทน ตามงบประมาณทไดรบจดสรร
วธการเกบขอมล
ฝสบ. ตรวจสอบขอมลการเบกจายงบประมาณจากงบลงทนท ฝสบ.ไดรบวามการใชจายงบประมาณไปเปนจานวนเทาไร เปรยบเทยบกบงบประมาณทไดรบทงหมด
สตรการคานวณ
ท รายการ งบประมาณทไดรบ งบประมาณทเบกจายจรง
รวม
งบประมาณทฝายสงนาและบารงรกษาเบกจายงบลงทน x 100 งบประมาณทไดรบ
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
คาคะแนนทได
1 2 3 4 5 80% 85% 90% 95% 100%
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 78
ตวชวดท 15 รอยละของงานพฒนาและเสรมสรางความเขมแขงองคกรผใชนาทแลวเสรจตามแผนในแตละป
นาหนก : รอยละ 10
คาอธบายตวชวด
เปนการวดแผน-ผลการดาเนนงานของฝายสงนาและบารงรกษาในงานพฒนาและเสรมสรางความเขมแขงองคกรผใชนาทแลวเสรจตามแผนในแตละป
วธการเกบขอมล
นาผลการดาเนนงานทไดจากงานพฒนาและเสรมสรางความเขมแขงองคกรผใชนาชลประทานทแลวเสรจตามแผนงานทไดรบงบประมาณการดาเนนงานจากสานกสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน เปรยบเทยบกบแผนการดาเนนงาน ตามแบบฟอรมการรายงานของสานกสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน
สตรการคานวณ ผลการดาเนนงานพฒนาและเสรมสรางความเขมแขงองคกรผใชนา x 100
แผนการดาเนนงานพฒนาและเสรมสรางความเขมแขงองคกรผใชนา
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
คาคะแนนทได
1 2 3 4 5 60 70 80 90 100
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 79
ตวชวดท 16 รอยละของพนทชลประทานทมการตงกลมผใชนาชลประทานพนฐาน
นาหนก : รอยละ 10
คาอธบายตวชวด
เปนการวดถงฝายสงนาและบารงรกษา วามการจดตงกลมผใชนาชลประทานพนฐานครอบคลมพนททรบผดชอบคดเปนรอยละ
วธการเกบขอมล
รวบรวมขอมลพนทของกลมผใชนาชลประทานพนฐานจากฐานขอมลองคกรผใชนาชลประทานของโครงการฯ ทกรอกขอมลในระบบออนไลน
สตรการคานวณ
(พนทของกลมผใชนาชลประทานพนฐาน) x 100
จานวนพนทชลประทานของฝายสงนาและบารงรกษา
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
คาคะแนนทได
1 2 3 4 5 50% 60% 70% 80% 90%
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 80
ตวชวดท 17 รอยละของพนทชลประทานทมการตงกลมบรหารการใชนาชลประทาน กลมเกษตรกรฯ สมาคมฯ และสหกรณฯ
นาหนก : รอยละ 10
คาอธบายตวชวด
เปนการวดถงฝายสงนาและบารงรกษา วามการจดตงกลมบรหารการใชนาชลประทาน กลมเกษตรกรฯ สมาคมฯ และสหกรณฯ ครอบคลมพนททรบผดชอบคดเปนรอยละของพนทชลประทานทมการตง ตอพนทฝายสงนาและบารงรกษา
วธการเกบขอมล
รวบรวมขอมลพนทของกลมบรหารการใชนาชลประทาน กลมเกษตรกรฯ สมาคมฯ และสหกรณฯจากฐานขอมลองคกรผใชนาชลประทานของโครงการฯ ทกรอกขอมลในระบบออนไลน
สตรการคานวณ
(พนทของกลมบรหารการใชนาชลประทาน กลมเกษตรกรฯ สมาคมฯ และสหกรณฯ) x 100
จานวนพนทชลประทานของฝายสงนาและบารงรกษา
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
คาคะแนนทได
1 2 3 4 5 50 60 70 80 90
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 81
ตวชวดท 18 รอยละของกลมผใชนาชลประทานทมความเขมแขงในการบรหารจดการนา
นาหนก : รอยละ 10
คาอธบายตวชวด
เปนการวดความเขมแขงของกลมผใชนาชลประทานตามแบบประเมนความเขมแขงองคกรผใชนา
วธการเกบขอมล
ฝสบ. ใหเจาหนาทออกสารวจและประเมนความเขมแขงของกลมผใชนาชลประทาน (กลมบรหารการใชนาฯ ขนไป) โดยใชแบบประเมนความเขมแขงของกลมผใชนาชลประทาน (แบบ ปมอ.3 ปมอ.4) ของสานกสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน โดยทาการประเมนชวงเดอนสงหาคม - กนยายน ของทกป
สตรการคานวณ
จานวนกลมผใชนาฯ ทมเกณฑประเมนอยในระดบเขมแขง x 100
จานวนกลมผใชนาทงหมดทตองทาการประเมนฯ
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
คาคะแนนทได
1 2 3 4 5 50 60 70 80 90
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 82
มตดานการพฒนาองคกร
ตวชวดท 19 จานวนชองทางในการสอสารประชาสมพนธ (ชองทาง/เรอง/ฉบบ)
นาหนก : รอยละ 10
คาอธบายตวชวด
เปนการวดประสทธภาพในชองทางการสอสารประชาสมพนธของฝายสงนาและบารงรกษา วามชองทางจานวนกชองทาง ในชองทางนนมกเรอง/ฉบบ ตามจานวนชองทางทกรมฯ กาหนด
วธการเกบขอมล
ฝสบ. ทาการสารวจขอมลจานวนชองทางทฝายสงนาและบารงรกษาใชในการสอสารและประชาสมพนธ ใหกบผรบบรการวามกชองทาง ในชองทางนนมกเรอง/ฉบบ ตามจานวนชองทางทกรมฯ กาหนด
สตรการคานวณ
จานวนชองทางในการสอสารประชาสมพนธตามชองทางทกรมฯ กาหนด
ขอมลยอนหลง(ไมนอยกวา 3 ป)
2552 2553 2554 2555
คาคะแนนทได
1 2 3 4 5 2 3 4 5 6
คาคะแนนทได ____________ คะแนน
กราฟแสดงผลและแนวโนม (Le/T)
ขอมลเปรยบเทยบและความเชอมโยง (C/Li)
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 83
ภาคผนวก
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 84
หลกเกณฑการใหคะแนน
การประเมนการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาและบารงรกษา
ขอพจารณา คะแนน
เตม
ระดบคะแนน
รวมคะแนน
A (Wt =0.3) D (Wt=0.3) L (Wt=0.2) I (Wt=0.2)
A1
A2
A3
A4
D1
D2
D3
D4
L1
L2
L3
L4
I1
I2
I3
I4
หมวดท 1. การบรหารองคกรทด (250 คะแนน)
250
1.1 การบรหารยทธศาสตร (45 คะแนน) 45 (1) การกาหนดทศทางการดาเนนงานพฒนา/
แกไขปญหาในอนาคตของฝายสงนาและบารงรกษา (วสยทศน)
15
(2) การจดทาแผนปฏบตการ 5 ป 15 (3) การตอบสนองตอผรบบรการในการจดทา
แผน 5 ป 5
(4) แนวทางการดาเนนงานใหแผนปฏบตการประสบความสาเรจ
5
(5) การตดตามงานและการบรหารความเสยง 5
1.2 การจดสภาพแวดลอมการทางาน (25 คะแนน) 25
(1) การจดสถานทและสภาพแวดลอมในการทางาน
10 (2) การจดแผนปายและขอมลในสถานท
ทางาน 5
(3) การสรางบรรยากาศในการทางานททางาน 10
1.3 การจดทาระบบขอมล (80 คะแนน)
80 (1) การรวบรวมและจดทาฐานขอมลฝายสงนา
และบารงรกษา 50 (2) การกาหนดผรบผดชอบในการปอนขอมล
และรอบระยะเวลาในการปอนขอมล (update data)
10
(3) การสารองขอมล (Backup) ความถและผรบผดชอบ 10
(4) การปองกนระบบฮารดแวร และซอรฟแวร 10
1.4 การพฒนาองคกร (100 คะแนน) 100
(1) การนาระบบเทคโนโลยอปกรณสงอานวยความสะดวกและเครองมอทจาเปนมาใชในการปฏบตงาน
20
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 85
ขอพจารณา คะแนนเตม
ระดบคะแนน
รวมคะแนน
A (Wt =0.3) D (Wt=0.3) L (Wt=0.2) I (Wt=0.2)
A1
A2
A3
A4
D1
D2
D3
D4
L1
L2
L3
L4
I1
I2
I3
I4
(2) การจดวางอตรากาลงบคลากรอยางเหมาะสม
10
(3) การพฒนาความสามารถของบคลากรในการปฏบตงาน
10
(4) การรบฟงและตอบสนองความคดเหนจากผรบบรการ/ผใชนา
20
(5) การสอสารและความสมพนธภายในหนวยงาน
10
(6) การจดสวสดการภายในหนวยงาน 10 (7) การสรางความสมพนธกบชมชนในพนท 20
หมวดท 2. การบรหารจดการนาและบารงรกษา(350 คะแนน) 350
2.1 การบรหารจดการนา (220 คะแนน) 220
การวางแผนการสงนา
(1) การจดทาเกณฑการบรหารจดการนา เชน
Rule Curve หรอเกณฑการบรหารจดการนาทาในกรณไมมอางเกบนาหรออน ๆ
20
(2) การตรวจสอบคาสมประสทธของอาคาร
ชลประทานหลก 20
(3) การจดทาปฏทนการปลกพช /การจดทา
แผนการจดการนาในพนทโดยแปลงนาฝนเปนนาทา
20
(4) การกาหนดพนทเพาะปลกตามศกยภาพ
ของนาตนทน/การวางแผนการบรหารจดการนาตามศกยภาพของลานา
20
(5) การสารวจขอมลความตองการใชนาของ
ผใชนากอนสงนา/การสารวจศกยภาพในการระบายนาในลานาทรบผดชอบ
20
(6) การจดทาแผนจดสรรนารายฤดกาล/ราย
เดอน/รายสปดาห/การจดทาแผนการบรหารจดการลานาในพนทรบผดชอบ
20
การปฏบตการสงนา (7) การแจงขาวสารใหผใชนาทราบทงกอน
และระหวางสงนา/การแจงขาวสารใหผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยในลานาทรบผดชอบ
20
(8) การควบคมการสงนาในระดบตาง ๆ/การ
ควบคมการระบายนาในระดบตางๆ 20
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 86
ขอพจารณา คะแนน
เตม
ระดบคะแนน
รวมคะแนน
A (Wt =0.3) D (Wt=0.3) L (Wt=0.2) I (Wt=0.2)
A1
A2
A3
A4
D1
D2
D3
D4
L1
L2
L3
L4
I1
I2
I3
I4
(9) การดาเนนงานปองกนและบรรเทาภยจากนา
20
(10) การปฏบตงานในภาวะวกฤต 20
(11) การควบคมคณภาพนา 20
2.2 การบารงรกษา (45 คะแนน) 45
(1) การจดทาบนทกประวตการตรวจสอบสภาพและการบารงรกษาอาคารชลประทาน
20
(2) การดาเนนงานบารงรกษาปกตเชงปองกน
และกรณเรงดวน 15
(3) การบนทกประเมนผลการบารงรกษา
ประจาฤดกาล 10
2.3 การประเมนผลการสงนา (45 คะแนน) 45
(1) การคานวณประสทธภาพการชลประทาน
ประจาฤด (รอยละ)หรอคานวณปรมาณการใชนาของพชตอฤด (ลบ.ม./ไร)
15
(2) การบนทกประเมนผลการบรหารจดการนา
ในวธการอน ๆประจาฤดกาล 15
(3) การบนทกผลประโยชนทไดจากการ
ชลประทานเปนรายฤดกาลและรายป 15
2.4 การปฎบตตามพรบ.ชลประทานท เกยวของ (40 คะแนน)
40
(1) การดาเนนการประกาศชลประทานตามมาตรา5 และมาตรา 8 อยางไร
15
(2) การจดเกบรายไดตามมาตรา 8 10
(3) การดแลและการบรหารจดการพนทราช
พสดและการบกรกทราชพสด 15
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 87
ขอพจารณา คะแนน
เตม
ระดบคะแนน
รวมคะแนน
A (Wt =0.3) D (Wt=0.3) L (Wt=0.2) I (Wt=0.2)
A1
A2
A3
A4
D1
D2
D3
D4
L1
L2
L3
L4
I1
I2
I3
I4
หมวดท 3. การมสวนรวมขององคกรผใชนาชลประทาน (200 คะแนน)
200
3.1 การพฒนาและเสรมสรางความ เขมแขง (100 คะแนน)
100 (1) การสรางความเขาใจกบผใชนาอยาง
ตอเนองโดยการประชม อบรม ดงาน การจดเวทชมชน ฯลฯ
15
(2) มโครงสรางการบรหารองคกรผใชนา และ
กาหนดบทบาทหนาทแตละตาแหนงอยางชดเจน
10
(3) มระเบยบขอบงคบขององคกรผใชนา
ชลประทาน 10
(4) การจดตงกองทนกลมผใชนาชลประทาน 10 (5) การจดตงคณะกรรมการจดการชลประทาน
(JMC) 15
(6) การตงและพฒนาอาสาสมครชลประทาน 10
(7) มการสารวจความพงพอใจของกลมผใชนา
ทมตอการบรหารจดการนาของเจาหนาทชลประทาน
10
(8) มการสารวจเพอประเมนความเขมแขง
องคกรผใชนาชลประทาน 10
(9) การประสานงานและความรวมมอระหวาง
เจาหนาทชลประทานองคกรผใชนา และหนวยงานทเกยวของ
10
3.2 การบรหารองคกรผใชนา (100 คะแนน) 100
(1) การจดทาปฏทนกจกรรมประจาป และดาเนนงานตามแผน
10
(2) การปฏบตตามกฎระเบยบขององคกรผใช
นาฯ 10
(3) ความสามารถขององคกรผใชนาฯ ในการ
จดประชมไดเอง 10
(4) การบนทกรายงานการประชมกลมผใชนาฯ
เปนลายลกษณอกษร 10
(5) การเขารวมบรหารจดการนาของกลม
บรหารการใชนาชลประทานและกลมผใชนาชลประทานพนฐาน
10
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 88
ขอพจารณา คะแนน
เตม
ระดบคะแนน
รวมคะแนน
A (Wt =0.3) D (Wt=0.3) L (Wt=0.2) I (Wt=0.2)
A1
A2
A3
A4
D1
D2
D3
D4
L1
L2
L3
L4
I1
I2
I3
I4
(6) กลมผใชนารวมกนดแลบารงรกษาอาคารชลประทานใหมสภาพดอยเสมอ
10
(7) การบรหารองคกรและกองทนมความ
โปรงใส 10
(8) มททาการกลมและบอรดสาหรบตด
ประกาศตาง ๆ 10
(9) การจางเหมากลมผใชนาบารงรกษาอาคาร
ชลประทาน 10
(10) การอนรกษสภาพแวดลอมทางนาเพอ
คณภาพนาทด 10
�ก���ก������ ����ก����������ก�������������������� ��ก�� ��!� 89
หลกเกณฑการใหคะแนน การประเมนการพฒนาคณภาพการบรหารจดการฝายสงนาและบารงรกษา
ขอพจารณา คะแนนเตม
ระดบคะแนน ผลการดาเนน
งาน
คะแนน ทได
(50%)
แนวโนม (-/+)
(20%)
C Li
(30%)
รวมคะแนน 1 2 3 4 5
หมวดท 4. ผลสมฤทธของงาน (200 คะแนน)
200 -
มตดานประสทธผล 50 -
(1) จานวนรายไดเฉลยตอไรของเกษตรกร (บาท/ไร/ป) 10 X-4% X-2% X X+2% X+4% -
(2) จานวนพนทบรหารจดการนาในเขตชลประทานทโครงการรบผดชอบ (Cropping Intensity)
15 120% 125% 130% 135% 140% -
(3) รอยละความเสยหายของพชเศรษฐกจในเขตชลประทานจากอทกภยและภยแลงทโครงการรบผดชอบ
15 0.245 0.195 0.145 0.095 0.045 -
(4) รอยละของคณภาพนาในอางเกบนาและทางนาชลประทานผานเกณฑมาตรฐาน
10 60 70 80 90 100
-
มตดานคณภาพการใหบรการ 20
-
(5) รอยละของผใชนาในเขตพนทชลประทานทพอใจตอการบรหารจดการนา (รอยละ)
20 65 70 75 80 85
-
�ก���ก������ ����ก����������ก�������������������� ��ก�� ��!� 90
ขอพจารณา คะแนน
เตม
ระดบคะแนน ผลการดาเนน
งาน
คะแนน ทได
(50%)
แนวโนม (-/+)
(20%)
C Li
(30%)
รวมคะแนน 1 2 3 4 5
มตดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ
120
-
(6) รอยละของพนทชลประทานทไดรบนาตอพนทเปาหมาย ฤดฝน (รอยละ)
5 80 90 100 110 120
-
(7) รอยละของพนทชลประทานทไดรบนาตอพนทเปาหมายฤดแลง (รอยละ)
5 80 90 100 110 120
-
(8) ประสทธภาพชลประทานฤดฝน (รอยละ) 10 20 30 40 50 60
-
(9) ประสทธภาพชลประทานฤดแลง (รอยละ) 10 20 30 40 50 60
-
(10) จานวนผลผลตทไดรบตอปรมาณนาทใชของพชแตละชนด (กก./ลบ.ม.)
10 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7
-
(11) รอยละของงานซอมแซมปรบปรงระบบชลประทานและงานบรรเทาอทกภยทแลวเสรจตามแผนในแตละป (รอยละ)
10 80 90 100 เสรจกอน
15 กย
เสรจกอน 1 กย
-
(12) อาคารชลประทานระบบสงนาและระบบระบายนาอยในสภาพใชงานไดด
10 60% 70% 80% 90% 100%
-
(13) ตนทนการบรหารจดการนา (บาท/ไร/ป) 10 >500 400-
500 300-400
200-300
200>
-
�ก���ก������ ����ก����������ก�������������������� ��ก�� ��!� 91
ขอพจารณา คะแนน
เตม
ระดบคะแนน ผลการดาเนน
งาน
คะแนน ทได
(50%)
แนวโนม (-/+)
(20%)
C Li
(30%)
รวมคะแนน 1 2 3 4 5
(14) รอยละของการเบกจายงบประมาณงบลงทนทเปนไปตามแผน (รอยละ)
10 80% 85% 90% 95% 100%
-
(15) รอยละของงานพฒนาและเสรมสรางความเขมแขงองคกรผใชนาทแลวเสรจตามแผนในแตละป (รอยละ)
10 60% 70% 80% 90% 100%
-
(16) รอยละของพนทชลประทานทมการตงกลมผใชนาชลประทานพนฐาน (รอยละ)
10 50% 60% 70% 80% 90%
-
(17) รอยละของพนทชลประทานทมการตงกลมบรหารการใชนาชลประทานกลมเกษตรกรฯ สมาคมฯ และสหกรณฯ (รอยละ)
10 50% 60% 70% 80% 90%
-
(18) รอยละของกลมผใชนาชลประทานทมความเขมแขงในการบรหารจดการนา (รอยละ)
10 50% 60% 70% 80% 90%
-
มตดานการพฒนาองคกร 10
-
(19) จานวนชองทางในการสอสารประชาสมพนธ (ชองทาง/เรอง/ฉบบ)
10 2 3 4 5 6 -
�ก���ก������ ����ก����������ก��
������������������ ��ก�� ��!� 92
เอกสารอางอง
1 เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) ระดบพนฐาน (Fundamental Level : FL) ป พ.ศ. 2553 สานกงาน ก.พ.ร.
2 เกณฑการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA) ระดบกาวหนา (Progressive Level : PL) ป พ.ศ. 2554 สานกงาน ก.พ.ร.
3 คมอการสงนาและบารงรกษาโดยเกษตรกรมสวนรวมตามกระบวนการ 14 ขนตอน กลมงานพฒนาการบรหารจดการนา สานกอทกวทยาและบรหารนา รวมกบ สานกสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน กรมชลประทาน
4 คมอการจดการขอรองเรยน สานกสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน กรมชลประทาน
5 คมอการสรางความสมพนธกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย สานกสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน กรมชลประทาน
6 คมอการบรหารจดการชลประทานโดยเกษตรกรมสวนรวมดานการสงนาและบารงรกษา สานกสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน กรมชลประทาน
7 คมอการประเมนผลการปฏบตราชการตามคารบรองการปฏบตราชการของสวนราชการ ประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2554 สานกงาน ก.พ.ร.
8 คมอการประเมนผลการปฏบตราชการตามคารบรองการปฏบตราชการของสวนราชการ ประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2555 สานกงาน ก.พ.ร.