ธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาล ในเขตภาคใตของประเทศไทย

Good Governance, Organizational Culture on Organizational Effectiveness of Municipalities in Southern Thailand

กตตรว เลขะกล Kittrawee Lekhakula

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญารฐประศาสนศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการจดการภาครฐและภาคเอกชน

มหาวทยาลยหาดใหญ A Dissertation Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Doctor of Public Administration Degree in Public and Private Management

Hatyai University 2561

ธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาล ในเขตภาคใตของประเทศไทย

Good Governance, Organizational Culture on Organizational Effectiveness of Municipalities in Southern Thailand

กตตรว เลขะกล Kittrawee Lekhakula

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญารฐประศาสนศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการจดการภาครฐและภาคเอกชน

มหาวทยาลยหาดใหญ A Dissertation Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Doctor of Public Administration Degree in Public and Private Management

Hatyai University 2561

ลขสทธของมหาวทยาลยหาดใหญ Copyright of Hatyai University

(3)

ชอปรญญานพนธ ธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ผวจย นางสาวกตตรว เลขะกล สาขาวชา การจดการภาครฐและภาคเอกชน ปการศกษา 2561 ค าส าคญ ธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการ ประสทธผลองคการ เทศบาลในเขตภาคใต

ประเทศไทย

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษา (1) ระดบธรรมาภบาล ระดบวฒนธรรมองคการ ของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย (2) ระดบประสทธผลการบรหารองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย และ (3) ปจจยธรรมาภบาล และปจจยวฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย การศกษาครงน เปนการวจยเชงส ารวจ โดยใชแบบสอบถามจากกลมตวอยาง ผบรหารจ านวน 174 คน โดยใชวธการสมแบบหลายขนตอนจากเทศบาลในเขตภาคใต 14 จงหวด จ านวน 87 แหง ในจ านวนเทศบาลทงหมด 347 แหง เปนนายกเทศมนตร จ านวน 87 คน และปลดเทศบาล จ านวน 87 คน วเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมส าเรจรปส าหรบวจยทางสงคมศาสตร สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะหการถดถอยเชงพหคณแบบขนตอน (Stepwise Multiple Regression Analysis) ผลการศกษา พบวา 1. ระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ในภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 4.09) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานหลกความโปรงใส ( X =4.27) ดานหลกความรบผดชอบ ( X =4.25) ดานหลกนตธรรม ( X =4.23) และดานหลกคณธรรม ( X =4.23) อยในระดบมากทสด สวนดานหลกการมสวนรวม ( X =4.21) ดานหลกการบรหารจดการ ( X =4.06) ดานหลกการพฒนาทรพยากรมนษย ( X =4.03) ดานหลกความคมคา ( X =3.97) ดานหลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (X =3.89) และดานหลกองคกรแหงการเรยนร (X =3.78) อยในระดบมาก 2. ระดบวฒนธรรมองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ในภาพรวมอยในระดบมาก ( X =3.87) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานวฒนธรรมสวนรวม ( X =3.90) ดานวฒนธรรมการปรบตว ( X =3.89) ดานวฒนธรรมพนธกจ ( X =3.89) และดานวฒนธรรมเอกภาพ ( X =3.81) อยในระดบมาก 3. ระดบประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยในภาพรวม อยในระดบมาก ( X =3.87) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานคณภาพการใหบรการ ( X =4.05) ดานประสทธผลตามแผนปฏบตราชการ ( X =3.96) ดานการพฒนาองคกร ( X =3.82) และดานประสทธภาพของการปฏบตงานราชการ ( X =3.68) อยในระดบมาก

(4)

4. ปจจยดานธรรมาภบาล และวฒนธรรมองคการทเขาสมการถดถอยพหคณแบบหลายขนตอน (Stepwise Multiple Regression Analysis) มความสมพนธกบประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001 โดยวฒนธรรมพนธกจสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001 สวนธรรมาภบาลดานหลกการบรหารจดการสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ.01 โดยสามารถรวมกนอธบายประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยไดรอยละ 56.80 (R2 =.568)

(5)

Dissertation Title Good Governance, Organizational Culture on Organizational Effectiveness of the Municipalities in Southern Thailand

Researcher Miss. Kittrawee Lekhakula Major Program Public and Private Management Academic Year 2561 Keywords Good Governance, Organizational Culture, Organizational

Effectiveness, Municipalities in Southern Thailand.

ABSTRACT The objectives of this research were to study 1) level of good governance, organizational culture of municipality in southern Thailand 2) level of of organizational effectiveness of the municipalities in southern Thailand and 3) governance factors and organizational culture factors affecting organizational effectiveness of municipalities in southern Thailand. This study was a survey by collecting data using rating scale questionnaire. The 87 municipalities in 14 southern provinces of Thailand were selected by multistage random sampling method from 374 of totality, and data were analysed by using the statistics such as frequency, percentage, mean, standard deviation, and stepwise multiple regression analysis. The results indicate that: 1. The level of good governance of municipalities in southern Thailand as a whole are high with the mean of 4.09. When considered in each aspect, found it is: transparency ( X =4.27), accountability ( X =4.25), rule of law and morality ( X =4.23) in addition are in the highest level, participation ( X =4.21), management ( X =4.06), human resource development ( X =4.03), cost effectiveness ( X =3.97), information technology and communication ( X =3.89) and learning organization ( X =3.78) are in the high levels 2. The level of organizational culture of municipalities in southern Thailand overall are high with the mean values of 3.87. Considering each aspect, involvement culture ( X =3.90), adaptability culture ( X =3.89), mission culture ( X =3.89) and consistency culture ( X =3.81) were in high level. 3. The level of organizational effectiveness of municipalities in southern Thailand in overall were high with the mean values of 3.87. Considering each aspect: quality of service ( X =4.05), effectiveness of the plan ( X =3.96), organization development ( X =3.82) and efficiency of the performance ( X =3.68) were in high level.

(6)

4. Good governance and organizational culture correlated with the organizational effectiveness of municipalities in southern Thailand with statistical significance at .001 level. Missionary culture influenced the organizational effectiveness of municipalities in southern region of Thailand with statistical significance of .001. Concerning the good governance principles of management, it affected organizational effectiveness of municipalities in southern region of Thailand at .01 level of significance. All of these factors could explain the organizational effectiveness of municipalities in southern Thailand were 56.80 percent (R2 = .568).

(7)

กตตกรรมประกาศ วทยานพนธฉบบนส าเรจลงไดดวยความกรณาอยางสงของ ดร.นวตน สวสดแกว อาจารยทปรกษาวทยานพนธ และ ดร. ศรญลกษณ เทพวารนทร อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวมทไดกรณาใหขอคด ค าปรกษา และชแนะแนวทางทเปนประโยชน ดวยความเอาใจใสและเปนก าลงใจอยางดยงตลอดมา ผวจยรสกซาบซงและส านกในพระคณของทานอาจารยทงสอง จงขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน ขอขอบพระคณผบรหารมหาวทยาลยหาดใหญทไดใหการสนบสนนการศกษาแกผวจย ขอขอบพระคณ ศาสตราจารย ดร.สมบรณ สขส าราญ ประธานกรรมการสอบวทยานพนธ และรองศาสตราจารย ดร.วนชย ธรรมสจการ ผทรงคณวฒ ทไดสละเวลาในการใหความร ค าแนะน าอยางละเอยดในการปรบปรงวทยานพนธฉบบบนใหมความสมบรณยงขน และมความปรารถนาดตอผวจย อยางทผวจยจะจดจ าและระลกถงเพอมอบสงเหลานใหแกบคคลอนตอไป ขอขอขอบคณ รองศาสตราจารย ดร.ประมาณ เทพสงเคราะห ดร.ยรรยง คชรตนและดร.ณรงคฤทธ ปรสทธกล ทใหความอนเคราะหเปนผเชยวชาญในการตรวจสอบคณภาพเครองมอวจย ใหมความถกตอง เทยงตรงแมนย าในการวดกอนน าไปใช และใหค าแนะน าอนเปนประโยชนอยางยง ยงไปกวานน วทยานพนธฉบบนจะส าเรจลลวงไปมไดเลยถาหากปราศจากความกรณาจากทานนายกเทศมนตร และปลดเทศบาลทกทาน ในเขตพนทภาคใตทเปนกลมตวอยางในการศกษาและกลมทดลองเครองมอ ทไดเสยสละเวลาในการตอบแบบสอบถาม ซงทกค าตอบมประโยชนเปนอยางมากส าหรบการศกษาในครงน ผวจยขอขอบคณในไมตรจตของทกทานเปนอยางยงไว ณ ทน ขอขอบพระคณ รองศาสตราจารย นายแพทยอานภาพ เลขะกล พชายทรกเคารพ และนายชนวร ศภวงศ ทเปนผมสวนส าคญท าใหผวจยมก าลงใจในการฝาฟนปญหาอปสรรคตางๆ จนงานวจยส าเรจลลวงสมบรณทกประการ ทายทสดน คณคาและประโยชนของวทยานพนธฉบบน ผวจยขอนอมบชาเปนกตเวทตาคณแกบพการ ครอาจารยทกทานทประสทธประสาทความรทงในอดตและปจจบน ตลอดจนผแตงหนงสอ ต าราทกทานทผวจยใชอางองในวทยานพนธฉบบน หากวทยานพนธฉบบนมขอผดพลาดหรอขอบกพรองประการใด ผวจยขอนอมรบไวแตเพยงผเดยว

กตตรว เลขะกล

(8)

สารบญ

หนา บทคดยอ............................................................................................................................. .............. (3) ABSTRACT……………………………………………………………………………………………………………………….. (5) กตตกรรมประกาศ............................................................................................................................ (7) สารบญ ......................................................................................................................................... (8) สารบญตาราง ............................................................................................................................... (10) สารบญภาพ ................................................................................................................................. (14) บทท 1 บทน า .................................................................................................................................... 1 ความเปนมาของปญหา ................................................................................................... 1 ค าถามของการวจย ......................................................................................................... 10 วตถประสงคของการวจย ................................................................................................ 10 สมมตฐานของการวจย .................................................................................................. 10 ประโยชนของการวจย ..................................................................................................... 10 ขอบเขตของการวจย ....................................................................................................... 11 นยามศพทเฉพาะ ............................................................................................................ 13 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ ................................................................................. 16 การปกครองทองถนในประเทศไทย................................................................................. 17 แนวคดเกยวกบเทศบาล.................................................................................................. 24 การบรหารจดการภาครฐแนวใหม ................................................................................... 33 กรอบยทธศาสตรชาต ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560-2579) ................................................... 42 แนวคดธรรมาภบาล ........................................................................................................ 47 แนวคดวฒนธรรมองคการ .............................................................................................. 75 แนวคดเกยวกบประสทธผล ............................................................................................ 91 แนวคดการบรหารแบบสมดล ........................................................................................ 101 ขอมลพนทวจย .............................................................................................................. 106 งานวจยทเกยวของ ........................................................................................................ 109 กรอบแนวคดทใชในการวจย .......................................................................................... 133 3 วธด าเนนการวจย ................................................................................................................. 134 รปแบบการวจย ............................................................................................................. 134 พนททใชในการวจย ........................................................................................................ 134 ประชากร และกลมตวอยาง ............................................................................................ 135 เครองมอในการวจย และการตรวจสอบคณภาพเครองมอ .............................................. 137

(9)

สารบญ (ตอ)

หนา

การเกบรวบรวมขอมล .................................................................................................... 141 การวเคราะหขอมล และสถตทใช .................................................................................... 142 4 ผลการวจย ............................................................................................................................ 145 ตอนท 1 วเคราะหขอมลเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม .......................... 145 ตอนท 2 วเคราะหขอมลปจจยดานธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของ ประเทศไทย โดยภาพรวม รายดาน และเปนรายขอ ...................................... 147 ตอนท 3 วเคราะหขอมลปจจยดานวฒนธรรมองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของ ประเทศไทย โดยภาพรวม รายดาน และเปนรายขอ ...................................... 158 ตอนท 4 วเคราะหขอมลดานประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของ ประเทศไทย โดยภาพรวม รายดาน และเปนรายขอ ...................................... 171 ตอนท 5 วเคราะหขอมลธรรมาภบาบล วฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผล องคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยใชสถตการถดถอย เชงพหคณ (Multiple Regression)............................................................... 175 ตอนท 6 ขอมลปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะในการบรหารงานของเทศบาล......... 178 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ ....................................................................................... 185 สรปผลการวจย ............................................................................................................... 185 อภปรายผลการวจย ........................................................................................................ 191 ขอเสนอแนะ ................................................................................................................... 195 ขอเสนอแนะจากการวจย ......................................................................................... 195 ขอเสนอในการวจยครงตอไป ................................................................................... 196 บรรณานกรม ................................................................................................................................ 197 ภาคผนวก..................................................................................................................................... 210 ภาคผนวก ก รายชอผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอในการวจย .......................................... 211 ภาคผนวก ข เครองมอทใชในการวจย ................................................................................ 213 ภาคผนวก ค การตรวจสอบคณภาพเครองมอ .................................................................... 225 ภาคผนวก ง ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน โดยใชโปรแกรมส าเรจรป ..... . 236 ประวตผวจย .............................................................................................................................. 251

(10)

สารบญตาราง ตารางท หนา

1 แสดงการจดอนดบดชนชวดภาพลกษณดชนคอรปชนปของประเทศในภมภาค เอเชย ASEAN’S Corruption Perceptions Index 2017................................. 4

2 แสดงอนดบและคะแนนดชนการรบรการทจรตของประเทศไทยเมอปรยบเทยบ 6 ปยอนหลง เมอเปรยบเทยบกบระดบโลก.......................................................... 5

3 แสดงขอมลจ านวนเทศบาลแยกเปนรายจงหวด และประเภทของเทศบาล.......... 13 4 แสดงองคประกอบธรรมาภบาลขององคการและนกวชาการไทย......................... 55 5 แสดงองคประกอบธรรมาภบาลขององคการและนกวชาการตางประเทศ............ 60 6 แสดงแนวคดพนฐานวฒนธรรมองคการ............................................................... 77 7 แสดงหลกคดพนฐาน แนวทางการศกษา และมมมองวฒนธรรมองคการ............. 78 8 แสดงวฒนธรรมองคการทปรบตวและไมปรบตวของ Kotter and Heskett....... 85 9 แสดงแหลงทมาของคดเกยวกบประสทธผล......................................................... 100 10 แสดงมมมองการบรหารแบบสมดล (Balanced Scorecard) องคกรของรฐ....... 105 11 แสดงการเปรยบเทยบการประเมนผลของการบรหารแบบสมดล (Balanced

Scorecard) และการประเมนผลของส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.)................................................................................................................ 106

12 แสดงจ านวนประชากรใน 14 จงหวดภาคใต จ าแนกเปนรายจงหวด โดยเรยงตามจ านวนประชากร............................................................................................ 109

13 แสดงขอคนพบทางการวจยทเกยวของ................................................................. 120 14 แสดงเกณฑในการประมาณขนาดกลมตวอยางจากจ านวนประชากร................... 135 15 ขนาดของกลมตวอยางทพจารณาจากประเภทของเทศบาล และจ านวนประชากร

ทง 14 จงหวดภาคใต............................................................................................ 136 16 แสดงคาสมประสทธความสมพนธระหวางคะแนนรวมของทกขอค าถามเปนราย

ขอ (Corrected Item-Total Correlation) ของปจจยดานธรรมาภบาล ปจจยดานวฒนธรรมองคการ และประสทธผลองคการ................................................. 140

17 แสดงคาความเชอมนของแบบสอบถาม (Reliability) โดยใชสตรการหาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ปจจยดานธรรมาภบาล ปจจยดานวฒนธรรมองคการ และประสทธผลองคการ........................................ 141

18 แสดงจ านวน และรอยละของขอมลเกยวกบสถานภาพทวไปของผตอบ แบบสอบถาม เทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย.......................................... 145

19 แสดงคาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยภาพรวม รายดาน....................... 147

(11)

สารบญตาราง (ตอ) ตารางท หนา

20 แสดงคาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาล ดานหลกนตธรรมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย............................... 148

21 แสดงคาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาล ดานหลกคณธรรมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย.............................. 149

22 แสดงคาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาลดานหลกความโปรงใสของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย........................ 150

23 แสดงคาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาล ดานหลกการมสวนรวมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย...................... 151

24 แสดงคาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาล ดานหลกความรบผดชอบของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย................... 152

25 แสดงคาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาล ดานหลกความคมคาของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย.......................... 153

26 แสดงคาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาล ดานหลกการพฒนาทรพยากรมนษยของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย 154

27 แสดงคาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาล ดานหลกองคกรแหงการเรยนรของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย.......... 155

28 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาลดานหลกการบรหารจดการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย................ 156

29 แสดงคาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาล ดานหลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย.......................................................................................................... 157

30 แสดงคาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยภาพรวม รายดาน 158

31 แสดงคาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมสวนรวมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยภาพรวม และรายดาน.......................................................................................... 158

32 แสดงคาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมสวนรวม มตวฒนธรรมเสรมสรางอ านาจของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย............................................................................... ... 159

33 แสดงคาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมสวนรวม มตวฒนธรรมการท างานเปนทมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย...................................................................... ............ 160

(12)

สารบญตาราง (ตอ) ตารางท หนา

34 แสดงคาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมสวนรวม มตวฒนธรรมการพฒนาสมรรถภาพบลากรในทกระดบของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย............................................ 161

35 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมเอกภาพของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยภาพรวม และรายดาน.......................................................................................... 161

36 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมเอกภาพ มตวฒนธรรมคานยมแกนกลางของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย.................................................................................. 162

37 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมเอกภาพ มตวฒนธรรมการตกลงรวมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย........................................................................................ 163

38 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมเอกภาพ มตวฒนธรรมความรวมมอและประสานบรณาการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย.................................................... 164

39 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมการปรบตวของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยภาพรวม และรายดาน.................................................................................... 165

40 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมการปรบตว มตวฒนธรรมการสรางการเปลยนแปลงของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย.............................................................................. 165

41 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมการปรบตว มตวฒนธรรมการเนนผรบบรการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย.............................................................................. 166

42 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมการปรบตว มตวฒนธรรมการเรยนรขององคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย................................................................. 167

43 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดาน วฒนธรรมพนธกจของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยภาพรวม และรายดาน.......................................................................................... 168

44 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมพนธกจมตวฒนธรรมทศทางยทธศาสตรและความมงมนของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย........................................................... 168

(13)

สารบญตาราง (ตอ) ตารางท หนา

45 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมพนธกจมตวฒนธรรมเปาหมายและวตถประสงคของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย.................................................................................. 169

46 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมพนธกจมตวฒนธรรมวสยทศนของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย................................................................................................... 170

47 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยภาพรวม รายดาน 171

48 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบประสทธผลองคการ ดานประสทธผลตามแผนปฏบตราชการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย.......................................................................................................... 171

49 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบประสทธผลองคการ ดานคณภาพการใหบรการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย 172

50 คาเฉลย และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบประสทธผลองคการดานประสทธภาพของการปฏบตงานราชการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย.......................................................................................................... 173

51 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบประสทธผลองคการ ดานการพฒนาองคกรของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย......... 174

52 แสดงคาการวเคราะหการแจกแจงแบบปกตหลายตวแปรดวย Mahalanobis Distances............................................................................................................. 175

53 แสดงคาการวเคราะหตวแปรอสระแตละคไมมความสมพนธรวมเชงพหเชงเสน (Multicollinearity) ............................................................................................ 176

54 แสดงธรรมาภบาล และวฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย................................................................. 177

(14)

สารบญภาพ ภาพท หนา 1 แสดงขอบเขตพนทศกษาวจยในเขตจงหวดในภาคใตของประเทศไทย ............................ 12 2 โครงสรางการบรหารเทศบาล ......................................................................................... 29 3 กรอบยทธศาสตรชาต 20 ป (2560-2579) ..................................................................... 44 4 ยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (พ.ศ.2560-2579) และความเชอมโยงกบแผน ในระดบตางๆ ................................................................................................................. 45 5 ความสมพนธระหวางกลไกประชารฐทดและสวนตาง ๆ ของสงคม ................................. 64 6 โครงสรางของธรรมาภบาล ............................................................................................. 71 7 แสดงตวแบบวฒนธรรมองคการของ Denison ............................................................... 81 8 แสดงตวแบบวฒนธรรมองคการแบบการแขงขนของคานยมของ Cameron & Quinn .. 89 9 การบรหารแบบสมดล (Balanced Scorecard) มมมองทง 4 มมมอง ............................ 102 10 มมมอง 4 ดานของ Balanced Scorecard ทใชในหนวยงานภาครฐ .............................. 104 11 กรอบแนวคดในการวจย ................................................................................................. 133 12 แสดงวธการสมกลมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multistage random sampling) ....... 137

1

บทท 1

บทน า ความเปนมาของปญหา

การเปลยนแปลงอยางรวดเรวของกระแสสงคมโลก สงผลใหสงคมไทยเกดการเปลยนแปลง ทงทางดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง และวฒนธรรมไทยมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวไปตามอทธพลของการพฒนาเศรษฐกจและสงคม ความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยเปนผลรวมไปถงการถายทอดขอมลขาวสารอยางรวดเรวสประชาชน แตระบบการบรหารงาน ทงภาครฐ และเอกชนเกดความไมสอดคลอง และทนตอการเปลยนแปลงทเกดขนจงท าใหสงคมโลกหนกลบมามองถงสาเหตปญหาทแทจรงในการบรหารของแตละประเทศทมผลกระทบตอดานการเมอง เศรษฐกจ และสงคม ซงสงผลตอองคการอนๆ อยางมากมาย การบรหารเปนเรองทส าคญยงตอการด าเนนงานขององคการเพราะเปนเครองมอทชใหเหนถงความส าเรจและความลมเหลว ความมประสทธภาพหรอความไรประสทธภาพขององคการ ในปจจบนการบรหารจดการมความสลบซบซอนกวาในอดต แตการบรหารจดการของหนวยงานของรฐยงอยในชวงปรบตวและยงคนเคยอยกบการใชรปแบบการบรหารจดการทเปนการบรหารจดการแบบแยกสวน (Fragment Administration) ผลลพธกคอหนวยงานแตละหนวยและบคคล แตละบคคลตางกมงท างานเฉพาะสวนของตน ไมไดมงเนนใหมการประสานงานและบรณาการกบหนวยงานหรอบคคลอน ๆ ท าใหการบรหารไมมประสทธภาพและประสทธผลเทาทควร การบรหารจดการแบบบรณาการทค านงถงเปาหมายและความตองการของประชาชนการประสานงานระหวางทกสวนทเกยวของจะชวยน าไปสการบรหารกจการบานเมองทด (Good Governance) ภายใตการมสวนรวมของทกภาคสวนอยางมเอกภาพอนจะเปนประโยชนตอประเทศชาตและประชาชนโดยรวมตอไป ทามกลางกระแสความเปลยนแปลงอยางรวดเรวการมธรรมาภบาลทดในสงคมจะสามารถน ามาซงความเปนอยทดและมมาตรฐานของประชาชนในสงคมนน ซงหากนบจากทมการประกาศใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 บทบาทอ านาจหนาทและความรบผดชอบขององคกรปกครองสวนทองถนไดเปลยนแปลงไปจากเดมเปนอยางมาก เนองจากรฐธรรมนญฉบบดงกลาวมลกษณะเดนอนเปนคณตอประเทศชาตและประชาชนดานโครงสรางและแนวทางทจะน าไปสธรรมาภบาล โดยใหความส าคญกบการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนตามเจตนารมณของประชาชนและความเปนอสระในการก าหนดนโยบายการปกครอง การบรหารงานการบรหารงานบคคล การเงนและการคลง ซงมอ านาจหนาทของตนเองโดยเฉพาะ นอกจากนพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรสวนทองถน พ.ศ. 2542 ยงไดก าหนดใหมคณะกรรมการขนมารบผดชอบในการจดท าแผนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน และก าหนดหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนในการใหบรการสาธารณะทจ าเปนแกประชาชน ตลอดจนใหองคกรปกครองสวนทองถนจะตองมรายไดเพมขนโดยพระราชบญญตระเบยบบรหารงานบคคลสวนทองถนก าหนดใหมความเปนอสระในการบรหารงานบคคลมากยงขน ดงนน องคกรปกครองสวนทองถนในยคปจจบนจงมบทบาทและหนาทครอบคลมถงการพฒนาคณภาพชวต การพฒนาเศรษฐกจและสงคมของทองถนอกดวย

2

ประเทศไทยไดยกเลกรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 และรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 ซงมสาระส าคญทเนนในการสรางระบบการบรหารกจการบานเมองทดโดยเนนการเปดโอกาสใหประชาชนเขาไปมสวนรวมในการตดสนใจของภาครฐมากขน เปนการประกนและคมครองสทธขนพนฐานของประชาชนเพอการบรหารงานทโปรงใสของภาครฐ ซงภาครฐอาจถกตรวจสอบโดยประชาชนมากขน ธรรมาภบาลจงเปนเครองมอใหมในการบรหารงานภาครฐซงมองคประกอบส าคญคอการเนนบทบาทของผบรหารงานภาครฐในฐานะทเปนผใหบรการทมคณภาพ สงตามทประชาชนตองการการสนบสนน ใหเกดความเปนอสระในการบรหารงานแตละระดบมากขนและเปนหลกประกนในเรองความมประสทธภาพในการท างาน การบรหารงานอยางโปรงใส หลกธรรมาภบาลจงเปนหวใจส าคญยงของทกองคกรไมวาหนวยงานภาครฐหรอภาคเอกชน แตการน าหลกธรรมาภบาลมาใชเพอใหไดผลดนนตองอาศยการปรบตวและการเตรยมความพรอมของประชาชนและผบรหารขององคกรในทกระดบ รฐบาลจงไดมการปฏรประบบราชการ เพอปรบปรงงานบรการใหประชาชนมความพงพอใจในการใหบรการของภาครฐมากขน เพอใหเปนไปตามเจตนารมณดงกลาวจงไดมการออก ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. 2542 ขนเพอใหทกกระทรวง ทบวง กรมและสวนราชการน าไปถอปฏบต หลกเกณฑดงกลาว ประกอบดวย 1) หลกนตธรรม 2) หลกคณธรรม 3) หลกความโปรงใส 4) หลกการมสวนรวม 5) หลกความรบผดชอบ และ 6) หลกความคมคา ปจจบนนประเทศไทยใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 ซงประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 134 ตอนท 40 ก เมอวนท 6 เมษายน 2560 กไดน าหลกธรรมาภบาลซงเปนหลกการสากลทประเทศซงปกครองในระบอบประชาธปไตยใชเปนหลกในการบรหารประเทศ โดยไดบญญตไวในรฐธรรมนญ โดยบญญตไวในหมวด 6 แนวนโยบายแหงรฐ มาตรา 65 ไดบญญตไววา “รฐพงจดใหมยทธศาสตรชาตเปนเปาหมายการพฒนาประเทศอยางยงยน ตามหลกธรรมาภบาลเพอใชเปนกรอบในการจดท าแผนตาง ๆ ใหสอดคลองและบรณาการกนเพอใหเกดเปนพลงผลกดนรวมกนไปสเปาหมายดงกลาว การจดท า การก าหนดเปาหมาย ระยะเวลาทจะบรรลเปาหมาย และสาระทพงมในยทธศาสตรชาต ใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทกฎหมายบญญต ทงน กฎหมายดงกลาวตองมบทบญญตเกยวกบการมสวนรวมและการรบฟงความคดเหนของประชาชนทกภาคสวนอยางทวถงดวย ยทธศาสตรชาต เมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลว ใหใชบงคบได” ประเทศไทยไดใหความส าคญกบหลกธรรมาภบาลซงไดบญญตไวในกฎหมายรฐธรรมนญ ซงเปนกฎหมายสงสดของประเทศ นอกจากนนยงไดน ามาบรรจไวในสวนท 4 ยทธศาสตรการพฒนาประเทศ และยทธศาสตรท 6 การบรหารจดการในภาครฐการปองกนการทจรตประพฤตมชอบ และหลกธรรมาภบาลยงไดบรรจไวในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560-2564) รฐบาลเปนผน าในการวางนโยบายขบเคลอนประเทศ การด าเนนนโยบายดานตาง ๆ ภายใตกฎหมายเพอลดความเหลอมล าในสงคมดวย ถงแมประเทศไทยไดน าหลกธรรมาภบาลมาใชในภาครฐและภาค เอกชนเปนเวลาพอสมควร แตไมสามารถทจะแกไขปญหาหลายอยางทเกดขนในสงคมไทยไดทงหมด เพยงแตท าใหปญหาเหลานนเบาบางลง แตถอเปนเปาหมายทประเทศไทยจะตองเดนไปใหถงและยงตอง

3

พฒนาหลกธรรมาภบาลควบคไปกบการพฒนาระบอบประชาธปไตย ซงหลกการสากลของธรรมาภบาลเปนหลกการทส าคญ การปกครองในระบอบประชาธปไตยของประเทศไทย ประกอบดวย ประชากร มดนแดนทมอาณาเขตทแนนอน มอ านาจอธปไตย และมรฐบาลเปนศนยรวมอ านาจ ท าใหการบรหารราชการแผนดนเปนไปไดยากล าบาก ขาดเสถยรภาพทงดานการเมองและเศรษฐกจ มความสนเปลองในการบรหารงบประมาณแผนดนและขาดประสทธภาพตอการควบคมดแล รฐจงมความจ าเปนตองกระจายอ านาจทางการบรหารการปกครองไปสองคกรสวนทองถนหรอหนวยงานทอยนอกศนยกลางหางไกล ในความมคณคาและความส าคญของการปกครองทองถน เพอตอบสนองตอการแกปญหาและความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของชมชนในทองถน เทศบาลเปนหนวยงานการปกครองทมประสทธภาพ และกระจายอยทวประเทศ พนททรบผดชอบยอมมความแตกตางกนไปตามลกษณะทางกายภาพ วฒนธรรม วถชวตและภมปญญาทองถน ซงแตกตางจากการบรหารการปกครองทมลกษณะของการรวมศนยอ านาจอยทรฐบาลกลางเพยงแหงเดยว และไมสามารถทจะทนตอบสนองในการแกปญหาทเกดขนภายในชมชนไดทนท ท าใหลกษณะการกระจายอ านาจระบบการบรหารงานมสภาพคลองและมความยดหยน ดงนนการสรางหนวยการปกครอง ทเรยกวา องคกรปกครองสวนทองถน ท าใหการบรการและแกปญหาทเกด ขนกบประชาชนในทองถนไดอยางรวดเรว อกทงยงสรางเสรมความเจรญและชมชนมความเขมแขง มเสรภาพตามระบอบประชาธปไตย การบรหารงานตามธรรมาภบาลไดรบความสนใจอยางกวางขวาง โดยเฉพาะในสวนภาครฐใหความส าคญและน าแนวคดไปประยกตใชกบการบรหารองคการใหมประสทธภาพโดยมงใหเกดความเปนอสระในการบรหารงาน ลดการควบคม ผบรหารสามารถปฏบตงานไดบรรลตามเปาหมาย มการก าหนดบทบาทอยางชดเจนและมความพรอมทจะถกตรวจสอบ นอกจากนภาครฐไดยดหลกการบรหารกจการบานเมองทด เพอใหการท างานเกดประสทธผล มประสทธภาพและความคมคา มความโปรงใสและมงเนนการมสวนรวมของประชาชนใหเปนไปตามพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 สวนราชการตองปรบเปลยนวธการคดใหมงเนนใหประชาชนเปนศนยกลางเพอน าไปสการเปนองคกรสมยใหม ท างานเชงรกแบบบรณาการ มความคลองตวการบรการทรวดเรว มขดความสามารถสงตอการปฏบตหนาทและสามารถรองรบตอการเปลยนแปลงในอนาคต จากผลการวจยความสมพนธระหวางระดบปจจยความส าเรจกบระดบความส าเรจของการน าหลกธรรมาภบาลไปปฏบตขององคกรปกครองสวนทองถน กรณเทศบาลนครหาดใหญ ไดเหนถงปจจยความส าเรจของการน านโยบายไปปฏบตทสอดคลองกบตวแบบทยดหลกเหตผล (Rational model) ซงมความส าคญตอการน านโยบายไปปฏบต เพราะจะท าใหบคลากรสามารถน ามาปฏบตไดงาย อกทงยงเพมประสทธภาพในการท างาน มการจดท าแผนปฏบตงาน มระบบการด าเนนการทางวนยเพอเสรมสรางควบคมพฤตกรรมของบคลากรผปฏบตอยางมประสทธภาพ และมเกณฑมาตรฐาน ยตธรรม โปรงใส และตรวจสอบได ท าใหบรหารจดการใหเกดผลสมฤทธตามหลกธรรมาภบาลเพอประโยชนสขของประชาชนไดอยางมประสทธภาพและยงพฒนาชมชนมความพรอมตอการสรางเสรมคณภาพชวตแกพนองประชาชน (Aksornthung, 2014 อางถงใน ธรรศพงศ วงษสวสด และเอนก นอบเผอก, 2561, น. 129-139) ในภาพรวมของประเทศไทยในดานความปรงใส และภาพลกษณคอรปชน จากการเปด เผยรายงานขององคกรเพอความโปรงใสนานาชาต (Transparency International: TI) ดชนภาพลกษณคอรปชนประจ าป 2560 (Corrupyion Perception Index-CPI) โดยปนมการจดอนดบประเทศตางๆ

4

ในโลก 180 แหง ใหคะแนนจากมากทสด คอ 100 ซงหมายถงใสสะอาด และนอยทสด คอ 0 ซงหมายถง คอรปชนมาก จากการเปดเผยคะแนนดชนการรบรการทจรต (CPI) ประจ าป 2560 นางเดอเลย เฟอรไรรา รบโอ ประธานองคกรเพอความโปรงใสนานาชาต (Transparency International) เปดเผยวา รฐบาลของประเทศตางๆ ทวโลกยงด าเนนการไดไมเพยงพอ ในการปราบปรามการทจรตคอรปชน ในระหวางแถลงดชนภาพลกษณคอรปชน (corruption perceptions index) ประจ าป ค.ศ. 2017 (พ.ศ. 2560) ไมมความคบหนาใดๆ เลยในชวง 6 ปทผานมา การทจรตเกดมากขน เพราะเสรภาพของพลเมองถกเพกเฉย รวมไปถงนตรฐและการเขาถงกระบวนการยตธรรม ภาพลกษณคอรปชนสะทอนใหเหนถงความสมพนธระหวางความโปรงใสกบระบอบประชาธปไตย ซงในชวง 6 ปทผานมา มบางประเทศพยายามเตมทเพอปราบปราม การคอรปชน เชน เซเนกล, ไอวอรโคสต และองกฤษ แตกมบางประเทศทอนดบหลดรวงลงไป อยางซเรย ซงเกดสงครามกลางเมองยางเขาสปท 8 หรอเยเมนซงมการสรบผานมากวา 3 ปแลว ขณะเดยวกนประเทศทเคารพในนตรฐ เสรภาพแหงการแสดงออก และเสรภาพของสอมวลชนกยงตดอนดบอยแถวหนา (ประชาไท, 2561) ทงน เมอพจารณารายงานดชนชวดภาพลกษณดชนคอรปชนโลกป 2560 รายประเทศ กรณของประเทศในแถบเอเชย เรยงล าดบประเทศทมคะแนนดชนการรบรการทจรตคอรปชนดทสดจนถงเลวรายทสด ดงตารางท 1

ตารางท 1 แสดงการจดอนดบดชนชวดภาพลกษณดชนคอรรปชนปของประเทศในภมภาคเอเชย ASEAN’S Corruption Perceptions Index 2017

อนดบ (World Rank)

อนดบ (ประเทศในภมภาคเอเชย)

ประเทศ CPI Score 2017

6 1 สงคโปร 84 26 4 ภฏาน 67 32 6 บรไน 62 51 8 เกาหล (ใต) 54 62 11 มาเลเซย 47 77 13 จน (PRC) 41 91 16 ศรลงกา 38 96 18 ไทย 37 96 18 อนโดนเซย 37 107 111

22 23

เวยดนาม ฟลปปนส

35 34

130 28 เมยนมา (พมา) 30 135 24 ลาว 29 143 31 บงกลาเทศ 28 161 34 กมพชา 21 171 38 เกาหล (เหนอ) 17

ทมา: Transparency International, Global Corruption Report, 2017 อางถงในประชาไท, 2561, 22 กมภาพนธ.

5

โดยในสวนของประเทศไทยนน ไทยปรบตวดขน ดชนชวดภาพลกษณคอรปชนโลก ป 2560 คะแนนไทยเพมจาก 35 เปน 37 อนดบขยบมาท 96 จาก 101 ใน 180 ประเทศ อนดบเพมขน 5 อนดบ แตคะแนนยงต ากวาคาเฉลยโลกทได 43 สวนเอเชยตะวนออกเฉยงใต สงคโปรได 84 คะแนนอยอนดบ 6 ดานองคกรเพอความโปรงใสฯ ชวาประเทศบนโลกมากกวา 2 ใน 3 ไดคะแนนนอยกวาครง และคะแนนปนสะทอนวาประเทศสวนใหญปรบปรงแกไขนอยมากเพอยตการคอรปชน ในอดต ประเทศไทยเคยถกจดอนดบความโปรงใส โดยสถาบน Transparency International ใหอยในระดบ 3 ของประเทศทมการคอรปชนสงสดในโลก ซงตอมา ประเทศไทยกไดพฒนาศกยภาพและประสทธภาพการบรหารความโปรงใส ในกจกรรมตางๆ ใหไดมาตรฐานสากลมากขน จนกระทงในป พ.ศ. 2559 ประเทศไทยไดคะแนน 35 จาก 100 คะแนน ซงอยในระดบทไมนาเชอถอ อนเกดจากการบรหารจดการความโปรงใสทยงสามารถปรบปรงศกยภาพไดอกมากในมตตางๆ ทเปนตววดการจดอนดบความโปรงใสนานาชาต ตารางท 2 แสดงอนดบและคะแนนดชนการรบรการทจรตของประเทศไทย เมอปรยบเทยบ 6 ป ยอนหลง เมอเปรยบเทยบกบระดบโลก

ป (ค.ศ.) 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Change

(2016:2017) คะแนน 37 35 38 38 35 37

อนดบโลก 88 102 85 76 101 96

ทมา: ประชาไท, 2561. จากตารางท 2 ขางตนจะเหนไดวา ถงแมวาดชนชวดภาพลกษณคอรปชน ป 2560 ไทยจะปรบตวดขน ประเทศไทยยงคงมปญหาคอรปชน ซงกระทบตอการพฒนาประเทศ ดงทกลาวขางตนถงการท างานในระบบราชการซงมการคอรปชนเกดขนมากมาย ดงนน การปฏรประบบราชการจงมความจ าเปน และส าคญยงตอการพฒนาประเทศตอไปในอนาคต โดยการปฏรปกเพอใหการบรหารของขาราชการมการท างานทดขน ดงนน หลกการบรหารกยอมตองมหลกการบรหารจดการทด เพอสงผลใหการบรหารกจการบานเมองจะมผลดตามไปดวย จงไดมการน าหลกการบรหารทไดรบการยอมรบจากองคกรระหวางประเทศ ไมวาจะเปน World Bank, UNDP เปนตน ซงเปนองคกรระหวางประเทศทนานาประเทศตางยอมรบ นนกคอ หลกธรรมาภบาล หรอ Good Governance ทมการน ามาปรบใชในหนวยงาน และองคกรภาครฐรวมไปถงหนวยงานภาคเอกชน เพราะหลกธรรมาภบาลทวาน เปนหลกท World Bank น ามาใชในการประเมนประเทศทตองการกยมเงนจากองคกร เพราะ World Bank ประสบปญหาจากประเทศผกทกยมเงนเพอน าไปแกไขปญหาเศรษฐกจภายในประเทศของตน แลวไมมความสามารถทจะชดใชคนตามก าหนดได ดงนน World Bank ถอวาประเทศผกนน เปนประเทศทขาดหลกธรรมาภบาลในการบรหารประเทศ จงสงเสรมใหประเทศทอยในฐานะผกทงหลาย ตองมหลก ธรรมาภบาลในการบรหารประเทศ เพราะเชอวาหากประเทศนนมการบรหารตามหบลกธรรมาภบาล

6

แลว จะสงผลใหการพฒนาประเทศมชวตความเปนอย รวมไปถงมภาวะเศรษฐกจภายในประเทศสามารถพฒนาไปในทางทดไดอกดวย พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดนของประเทศไทย พ.ศ. 2534 ไดแบงลกษณะการบรหารออกเปน 3 สวน คอ การบรหารราชการสวนกลาง การบรหารราชการสวนภมภาค และการบรหารราชการสวนทองถน และจากการทภาครฐตองการมงเนนในเรองของกระจายอ านาจมากยงขน ตามพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 และรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ฉบบป 2550 โดยมการก าหนดใหมการถายโอนอ านาจจากสวนกลางลงมายงทองถนในรปขององคกรปกครองสวนทองถนในรปแบบตางๆ เปาหมายเพอสามารถใหบรการประชาชนไดอยางถกตองตรงจดมากยงขน อกทงเปนการลดขนตอนการด าเนนงานของภาครฐทแตเดมสลบซบซอน กวาจะถงหนวยงานสวนกลางกใชเวลาคอนขางนาน ดงนน องคกรปกครองสวนทองถนทกระจายอยใกลชดกบประชาชน จงสามารถเขาถงปญหาและแกไขปญหาไดทนทวงทมากยงขน องคกรปกครองสวนทองถนดงกลาวของไทยในปจจบนมจ านวนทงสน 7,852 แหง ประกอบดวย องคการบรหารสวนจงหวด 76 แหง เทศบาล 2,441 แหง องคการบรหารสวนต าบล 5,333 แหง และการปกครองทองถนรปแบบพเศษ อก 2 แหง คอ กรงเทพมหานครและเมองพทยา (กรมสงเสรมการปกครองทองถน, 2560) สวนกลางจงตองเลกลง แตวางานทงหลายจะตองไปอยใกลชดประชาชน แกปญหาสนองตอความตองการของประชาชน และอกสวนหนงตองดงภาคเอกชนและประชาชน องคกรประชาชนเขามามสวนรวมในการบรหารจดการของภาครฐดวย เทศบาลถอไดวาเปนหนวยงานการปกครองในระดบทองถนทเกาแกคนเคย และเปนรากฐานส าคญของการปกครองในระบอบประชาธปไตย อกทงยงเปนรปแบบหนงของการปกครองทองถนทกระจายอ านาจการปกครองเหนไดจากรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยหลายฉบบ เชน ฉบบป 2540 และฉบบป 2550 ไดบญญตใหรฐตองกระจายอ านาจใหทองถนโดยเปดโอกาสใหราษฎรเขามามสวนรวมในการบรหารงานทองถนของตนเอง อนเปนการพฒนาพนฐานของการปกครองตามระบอบประชาธปไตย ตามพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 แกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตเทศบาล (ฉบบท 12) พ.ศ. 2546 เทศบาลแบงเปน 3 ประเภท ไดแก เทศบาลต าบล เทศบาลเมอง เทศบาลนคร เทศบาลมอ านาจหนาททตองปฏบตตามพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 มาตรา 50 เชน รกษาความเรยบรอยของประชาชน บ ารงศลปะจารตประเพณ ภมปญญาทองถน และวฒนธรรมอนดของทองถน รวมทงมอ านาจในการบรหารจดการหรอปฏบตงานใหบรการพฒนาเทศบาลทงในดานเศรษฐกจและสงคม เพอแกไขปญหาความเดอดรอน และตอบสนองความตองการของประชาชนในทองถนอยางแทจรง โดยมโครงสรางการบรหารงานประกอบดวย ฝายนตบญญต คอ สภาเทศบาล และฝายบรหาร คอ นายกเทศมนตร สมาชกสภาเทศบาลมาจากการเลอกตงจ านวนสมาชกแตกตางกนขนอยกบประเภทของเทศบาลท าหนาทฝายนตบญญต คอ พจารณาออกกฎหมายทองถน เรยกวา “เทศบญญต” รวมทงพจารณาเหนชอบแผนงานโครงการพฒนาเทศบาล ฝายบรหารมนายกเทศมนตร หนงคนเลอกตงโดยราษฎรในเขตเทศบาล นายกเทศมนตรจะแตงตง รองนายกเทศมนตร ซงมใชสมาชกสภาเทศบาลเปนผชวยเหลอในการบรหารราชการของเทศบาลตามทนายกเทศมนตรมอบหมายได โดยเทศบาลมโครงสรางการบรหารงานภายใน คอ ส านกงานปลด เทศบาล สวนการคลง สวนโยธา สวนสาธารณสขและสงแวดลอม มปลดเปนผบงคบบญชา

7

ภาคใตของประเทศไทย ประกอบดวย 14 จงหวด โดยแบงออกเปนภมภาคยอยตามยทธศาสตร ไดแก ภาคใตตอนบนและภาคใตตอนลาง คอ ภาคใตตอนบน ไดแก จงหวดกระบ ชมพร นครศรธรรมราช พงงา ภเกต ระนอง และสราษฎรธาน สวนภาคใตตอนลาง ไดแก.จงหวดตรง นราธวาส ปตตาน พทลง ยะลา สตล และสงขลา เทศบาลในเขตภาคใต 14 จงหวด มจ านวนทงสน 347 แหง จ าแนกเปนเทศบาลนคร 8 แหง เทศบาลเมอง 36 แหง และเทศบาลต าบล 303 แหง เปนองคกรปกครองสวนทองถนทมฐานะเปนนตบคคลตามพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 ส าหรบโครงสรางองคการของเทศบาลในปจจบนมฝายนตบญญต คอ สภาเทศบาล และฝายบรหาร คอคณะผบรหารเทศบาล เทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย เปนรปแบบหนงขององคกรปกครองสวนทองถนตามพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 แกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตเทศบาล (ฉบบท 12) พ.ศ. 2546 เพอท าหนาทในการจดการบรการสาธารณะใหกบประชาชน โดยมโครงสรางการจดแบงสวนราชการและการบรหารงานบคคลของเทศบาล ประกอบดวย ส านกปลดเทศบาล สวนการคลง สวนโยธา สวนการศกษา สวนสาธารณสขและสงแวดลอม มปลดเทศบาลเปนผบงคบบญชา สวนการคลง สวนโยธา ถอเปนกลไกส าคญในการพฒนาทองถน ประชาชนในพนททอยในความรบผดชอบของเทศบาลจะตองเลอกผบรหารทองถนและสมาชกทองถนโดยตรงตามบทบญญตในมาตรา 285 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 เพอเปนตวแทนของประชาชนเขามาบรหารงานในองคกรปกครองสวนทองถนภายในองคกรของเทศบาล และภารกจอ านาจหนาทตามทกฎหมายก าหนดไว ภายใตการก ากบดแลของกระทรวงมหาดไทย ส าหรบบรบทอ านาจหนาทของเทศบาลในพนทภาคใต 14 จงหวดกเชนเดยวกนกบเทศบาลในประเทศไทยทกเทศบาล กลาวคอ ตองเปนไปตามพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 แกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตเทศบาล (ฉบบท 12) พ.ศ. 2546 โดยภารกจหนาทเทศบาลต าบล ก าหนดไวในมาตรา 50 เทศบาลเมอง ก าหนดไวในมาตรา 53 และเทศบาลนครก าหนดไวในมาตรา 56 นอกจากหนาทของเทศบาลตามกฎหมายวาดวยเทศบาลแลว ในพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 ยงไดก าหนดหนาทของเทศบาลไวดวยเชนกนในมาตรา 16 ใหเทศบาล เมองพทยา และองคการบรหารสวนต าบลมอ านาจและหนาทในการจดระบบการบรการสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถนของตนเอง ดงน (1) การจดท าแผนพฒนาทองถนของตนเอง (2) การจดใหมและบ ารงรกษาทางบก ทางน า และทางระบายน า (3) การจดใหมและควบคมตลาด ทาเทยบเรอ ทาขาม และทจอดรถ (4) การสาธารณปโภคและการกอสรางอน ๆ (5) การสาธารณปการ (6) การสงเสรม การฝก และประกอบอาชพ (7) การพาณชย และสงเสรมการลงทน (8) การสงเสรมการทองเทยว (9) การจดการศกษา (10) การสงคมสงเคราะห และการพฒนาคณภาพชวตเดก สตร คนชรา และผดอยโอกาส (11) การบ ารงรกษาศลปะ จารตประเพณ ภมปญญาทองถน และวฒนธรรมอนดของทองถน (12) การปรบปรงแหลงชมชนแออดและการจดการเกยวกบทอยอาศย (13) การจดใหมและบ ารงรกษาสถานทพกผอนหยอนใจ (14) การสงเสรมกฬา (15) การสงเสรมประชาธปไตย ความเสมอภาค และสทธเสรภาพของประชาชน (16) สงเสรมการมสวนรวมของราษฎรในการพฒนาทองถน จากบรบทของเทศบาลในเขตพนทภาคใต มทงเทศบาลขนาดใหญ ขนาดกลาง และขนาดเลก ในภาพรวมเปนองคกรทมบคลากรเปนจ านวนมากประกอบดวยขาราชการลกจางประจ าและ

8

พนกงานจาง ซงมความแตกตางทางพฤตกรรมของบคคลทศนคตนยมและพนฐานทมาของแตละบคคล จงตองมการพฒนาบคคลใหมประสทธภาพเพอใชคนใหเหมาะกบงานอยางเปนระบบแบบลกโซ ตงแตการวางแผนนโยบายกาหนดแผนความตองการบคลากรขององคกร การสรรหาการคดเลอกการพฒนา การก าหนดสวสดการและประโยชนเกอกล การประเมนผลการปฏบตงานการเลอนต าแหนง การโอนยายและการพนจากการปฏบตหนาทของบคลากร โดยเปาหมายส าคญของการบรหารงานทรพยากรมนษย คอ การไดมาซงบคลากรทมความรความสามารถเหมาะสมตรงตามความตองการขององคกรโดยองคกรสามารถดงดดบคลากรโดยการธ ารงรกษาและพฒนาใหผทมความรความสามารถพงพอใจทจะอยปฏบตงานกบองคกรนานทสดเทาทองคกรตองการทงนเพอใหองคกรสามารถกระทาภารกจไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลตามความมงหมายขององคกรเพอเกดประโยชนตอประชาชนสงคมและประเทศชาต อยางไรกตาม ยงพบปญหาเกยวกบการบรหารงานของเทศบาลมากมายทสงผลใหไมสามารถตอบสนองความตองการของประชาชนไดตามทคาดหวง พบสภาพปญหา ขอจ ากดในการบรหารงาน เชน ปญหาการทจรต คอรปชน ขาดความรความเขาใจในบทบาทหนาทและแนวทางปฏบตของขาราชการประจ าและฝายการเมอง รวมถงความไมยตธรรมในการบรหารจดการ ขาดการมสวนรวมของประชาชนในการบรหารงานอนเปนการบรหารจดการทขาดคณธรรม จรยธรรม มความซบซอน ทงในเรองโครงสรางอ านาจหนาทและการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถน ขาดประสทธภาพไมสามารถพฒนาทองถนใหเจรญกาวหนาตามวตถประสงคของการกระจายอ านาจสทองถนไดอยางแทจรง ส านกงานคณะกรรรมการพฒนาระบบราชการ (2552, น.97) จงใหความส าคญกบหลกธรรมาภบาลเปนอยางยง เพอเปนหลกในการพฒนาระบบราชการและขาราชการใหเปนองคกรทมสมรรถนะสงอยางตอเนองมาตงแตในปงบประมาณ พ.ศ. 2547 จนถงปจจบน เหนไดจากกรอบการประเมนผลตามค ารบรองการปฏบตราชการของสวนราชการทสอดคลองกบหลก ธรรมาภบาลในแตละป โดยใชกบองคการทเปนระบบราชการทมหลกจรยธรรมและศกดศร จะเนนการประเมนผลดานจรยธรรม ดานธรรมาภบาลโดยใหความส าคญเรองความโปรงใสของการปฏบตราชการ ความมสวนรวมของประชาชน ตลอดจนการสรางมาตรการปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบในสวนราชการ จงได ใหสวนราชการปฏบตตามหลกการบรหารกจการบานเมองทด จากสาระส าคญและเจตนารมณของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 มาตรา 279 ทระบใหมการจดท ากฎหมายวาดวยมาตรฐานทางจรยธรรมของผด ารงต าแหนงทางการเมอง ขาราชการ หรอเจาหนาทของรฐ โดยใหผตรวจการแผนดนมอ านาจหนาทเสนอแนะหรอใหค าแนะน าในการจดท าหรอปรบปรงประมวลจรยธรรมและสงเสรมใหผด ารงต าแหนงทางการเมอง ขาราชการ และเจาหนาท ของรฐ มจตส านกในดานจรยธรรม ดวยเหตผลขางตนท าใหองคกรปกครองสวนทองถนซงถอวาเปนองคกรทใชอ านาจตองเรงใหมการจดท ากฎหมายวาดวยประมวลจรยธรรมของตนเองตามบทบญญตของรฐธรรมนญ โดยมวตถประสงคเพอ 1. เปนเครองมอก ากบความประพฤตของขาราชการ ทสรางความโปรงใส มมาตรฐานในการปฏบตงานทชดเจนและเปนสากล 2. ยดถอเปนหลกการและแนวทางปฏบตอยางสม าเสมอ ทงในระดบองคกรและระดบบคคล และเปนเครองมอการตรวจสอบการท างานดานตาง ๆ ขององคกร เพอใหการด าเนนงานเปนไปตามหลกคณธรรม จรยธรรม มประสทธภาพและประสทธผล 3. ท าใหเกดรปแบบองคกรอนเปนทยอมรบ เพมความนาเชอถอ เกดความมนใจแกผรบบรการและประชาชนทวไป ตลอดจนผมสวนไดเสย 4. ท าใหเกดพนธะผกพนระหวางองคกรและขาราชการในทกระดบ โดยใหฝายบรหารใชอ านาจในขอบเขต

9

สรางระบบความรบผดชอบของขาราชการตอตนเอง ตอองคกร ตอผบงคบบญชา ตอประชาชน และตอสงคม ตามล าดบ 5. ปองกนการแสวงหาประโยชนโดยมชอบ และความขดแยงทางผลประโยชนทอาจเกดขน รวมทงเสรมสรางความโปรงใสในการปฏบตงาน ดวยเหตนการศกษาเพอหาแนวทางปรบปรงการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาลและการปรบเปลยนวฒนธรรมองคการตามขอเสนอของส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (2552) จงมความส าคญในเชงนโยบายตอการพฒนาประสทธผลของเทศบาล ดงนน เพอใหการด าเนนงานตามภารกจของเทศบาลในเขตภาคใต ในฐานะเปนสวนราชการทอยใกลชดกบประชาชนมากทสด สามารถตอบสนองความตองการของประชาชน และเกดประโยชนแกประชาชนอยางแทจรง จงจ าเปนอยางยงทจะตองด าเนนงานตามหลกธรรมาภบาล (Good Governance) มาปรบใชในการบรหารจดการ เพอใหบรรลเปาหมายส าคญดงกลาว คอ กอใหเกดประโยชนสขของประชาชน เกดผลสมฤทธตอภารกจของเทศบาล มประสทธภาพและเกดความคมคาในเชงภารกจ ลดขนตอนการปฏบตงานเกนความจ าเปนลง มการปรบปรงภารกจของสวนราชการใหทนตอสถานการณ ประชาชนไดรบการอ านวยความสะดวก และไดรบการตอบสนองความตองการ และมการประเมนผลการปฏบตราชการอยางสม าเสมอ อนเปนแนวทางทหนวยงานภาครฐทกหนวยงานยดถอปฏบต รวมทงองคกรปกครองสวนทองกเชนเดยวกน จากการศกษางานวจยในอดต พบวาปจจยทสงผลตอประสทธผลองคการ คอ ปจจยดานธรรมาภบาล (Good Governance) โดยธรรมาภบาลเปนเรองทมงเนนหลกการท างานทท าใหเกดความเชอมนวาจะน ามาซงผลลพธทดทสด คอ ความเปนธรรม ความสจรต ความมประสทธภาพและประสทธผล (ถวลวด บรกล และคณะ, 2545) นอกจากนน วฒนธรรมองคการ (Organizational Culture) ยงเปนอกปจจยหนงทสงผลตอประสทธผลองคการ ซงงานวจยในอดตยอมรบวาประสทธผลขององคการนนผนแปรตามระดบของคานยมรวมทยดถอจนกลายเปนวฒนธรรมองคการ (Scholz, 1987) และสอดคลองกบงานวจยของลาชต ไชยอนงค (2556) ทศกษา เรอง ธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการ กบประสทธผลองคการของศาลยตธรรม: ตวแบบสมการโครงสราง ศรสกล เจรญศร (2559) ศกษาเรอง ธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการ กบประสทธผลองคการของหนวยงานในสงกดส านกงานผบญชาการต ารวจแหงชาต และกมลลกษณ ธนานนตเมธ (2559) ศกษาเรอง อทธพลของธรรมาภบาลและวฒนธรรมองคการทสงผบตอประสทธผลองคการขององคการบรหารสวนต าบลในเขตภาคเหนอของประเทศไทย แตอยางไรกตาม เทาทผานมายงไมมการศกษาปจจยดานธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตในภาพรวมวาประสบความส าเรจในระดบใด ผวจยในฐานะทเคยรบราชการและปฏบตราชการในต าแหนงผบรหารในสวนกองคลงของเทศบาล และพบเหนปจจยทมความสมพนธและสงผลตอประสทธผลขององคกร วามปจจยใดบางทสงผลตอประสทธผลขององคกร ดวยเหตผลดงกลาวขางตนจาก ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาในประเดนของปจจยธรรมาภบาล ปจจยวฒนธรรมองคการ ทสงผลตอประสทธผลขององคกร โดยผานทางการปรบปรงเปลยนแปลงธรรมาภบาลและวฒนธรรมองคการ โดยท าการศกษาในบรบทของเทศบาลในเขตพนทภาคใต 14 จงหวดของประเทศไทย เพอจะไดเปนแนวทาง แกไขปรบปรงพฒนา และสงผลใหการปฏบตงานมประสทธผลและเกดประโยชนตอองคกรตอไป

10

ค าถามของการวจย การศกษาครงน กอใหเกดค าถามการวจย ดงน 1. ระดบประสทธผลองคการ ระดบปจจยดานธรรมาภบาล และระดบปจจยดานวฒนธรรมองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยในภาพรวม อยในระดบใด 2. ธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการกบประสทธผลขององคการ ภายใตบรบทของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย มความสมพนธกนหรอไม อยางไร 3. ปจจยดานธรรมาภบาล ปจจยดานวฒนธรรมองคการ ทรวมกนท านายประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ในภาพรวมไดในระดบใด วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาระดบธรรมาภบาล ระดบวฒนธรรมองคการ ภายใตบรบทของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย 2. เพอศกษาระดบประสทธผลการบรหารองคการของเทศบาล ภายใตบรบทของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย 3. เพอศกษาปจจยธรรมาภบาล ปจจยวฒนธรรมองคการ ทสงผลตอประสทธผลการบรหารงานของเทศบาล ภายใตบรบทของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย สมมตฐานการวจย ปจจยดานธรรมาภบาล และวฒนธรรมองคการ สงผลตอประสทธผลของเทศบาล อยางมนยส าคญทางสถต เมอศกษาภายใตบรบทของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ประโยชนของการวจย ในการศกษาครงน ท าใหไดรบประโยชนจากการศกษา ดงนคอ ผลการศกษาวจยนจะเปนภาพสะทอนใหเหนแนวทางการพฒนาการบรหารจดการ ของเทศบาล ภายใตบรบทของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย เพอเปนแนวทางในการน าขอมลมาปรบใชในการบรหารจดการ ปรบปรงคณภาพการบรหารงานใหบรรลผลสมฤทธ มงตอบสนองตอความตองการของประชาชน โดยน าหลกธรรมาภบาล (Good Governance) มาปรบใชในการบรหารจดการ รวมถงการพจารณาถงรปแบบของวฒนธรรมองคกรและคานยมขององคการทจะสงผลตอประสทธผลองคการ ในบรบทของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

11

ขอบเขตของการวจย การศกษาครงน ผวจยไดก าหนดขอบเขตวจยไว ดงน 1. ขอบเขตดานเนอหา ดานธรรมาภบาล ผศกษาใชตวแบบหลกทศธรรมของสถาบนพระปกเกลา โดยถวลวด บรกล และคณะ (2549) เปนแนวคดในการศกษา ซงประกอบดวย 1) หลกนตธรรม 2) หลกคณธรรม3) หลกความโปรงใส 4) หลกการมสวนรวม 5) หลกความรบผดชอบ 6) หลกความคมคา 7) การพฒนาทรพยากรมนษย 8) องคการแหงการเรยนร 9) การบรหารจดการ และ 10) เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ดานวฒนธรรมองคการ ผวจยใชตวแบบวฒนธรรมองคการของ Denison (1990) และ Denison, Haaland and Goelzer (2003) เปนแนวคดในการศกษา ซงประกอบดวย 1) วฒนธรรมสวนรวม แบงเปน วฒนธรรมเสรมสรางอ านาจ วฒนธรรมการท างานเปนทม และวฒนธรรมการพฒนาสมรรถภาพบคลากรในทกระดบ 2) วฒนธรรมเอกภาพ แบงเปน วฒนธรรมคานยมแกนกลางวฒนธรรมการตกลงรวม และวฒนธรรมความรวมมอและประสานบรณาการ 3) วฒนธรรมการปรบตว แบงเปน วฒนธรรมการสรางการเปลยนแปลง วฒนธรรมการเนนผรบบรการ และวฒนธรรมการเรยนรขององคการ และ 4) วฒนธรรมพนธกจ แบงเปนวฒนธรรมทศทางยทธศาสตรและความมงมน วฒนธรรมเปาหมายและวตถประสงค และวฒนธรรมวสยทศน ดานประสทธผลองคการ ผวจยใชตวแบบตามแนวคดของส านกคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ 2544 ประกอบดวย ดานประสทธผลตามแผนปฏบตราชการ ดานคณภาพการใหบรการ ดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ และดานพฒนาองคกร 2. ขอบเขตดานประชากรและกลมตวอยาง 2.1 ประชากร ในการศกษาครงน มขอบเขตดานประชากรทตองการศกษา คอ นายกเทศมนตร และปลดเทศบาล โดยผศกษาเจาะจงศกษาจากกลมผบรหารเทศบาล ซงมบทบาทหนาทเกยวกบการบรหารงานในทกหนวยงานของเทศบาล ภายใตบรบทของเทศบาลในเขตภาตใตของประเทศไทย ในชวงป พ.ศ. 2560 2.2 กลมตวอยาง ส าหรบขนาดตวอยาง ในกรณนเนองจากผวจยทราบจ านวนประชากรทแนนอนแลว คอจ านวนเทศบาลใน 14 จงหวดภาคใต จ านวน 347 แหง ซงเปนหลกรอย ผวจยไดก าหนดกลมตวอยาง จากการใชเกณฑ โดยก าหนดเปนรอยละของประชากร (บญชม ศรสะอาด, 2535, น. 38) โดยก าหนดกลมตวอยางท 25% จะไดขนาดกลมตวอยางของเทศบาล จ านวน 87 แหง 3. ขอบเขตดานพนท การศกษาครงน เปนการศกษาเฉพาะบรบทของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย 14 จงหวด เรยงรายชอจงหวดตามตวอกษร คอ จงหวดกระบ จงหวดชมพร จงหวดตรง จงหวด

12

นครศรธรรมราช จงหวดนราธวาส จงหวดปตตาน จงหวดพงงา จงหวดพทลง จงหวดภเกต จงหวดยะลา จงหวดระนอง จงหวดสงขลา จงหวดสตล และจงหวดสราษฎรธาน ดงภาพประกอบท 1 และตารางท 3

ภาพท 1 แผนท 14 จงหวดในภาคใตของประเทศไทย

ทมา: สารานกรมเสร, 2561

13

ตารางท 3 ขอมลจ านวนเทศบาลแยกเปนรายจงหวด และประเภทของเทศบาล

ล าดบ จงหวด เทศบาลนคร

(แหง) เทศบาลเมอง

(แหง) เทศบาลต าบล

(แหง) รวม

(แหง) 1. กระบ - 1 12 13 2. ชมพร - 2 25 27 3. ตรง 1 1 20 22 4. นครศรธรรมราช 1 3 50 54 5. นราธวาส - 3 13 16 6. ปตตาน - 2 15 17 7. พงงา - 2 13 15 8. พทลง - 1 47 48 9. ภเกต 1 2 9 12 10. ยะลา 1 2 13 16 11. ระนอง - 2 10 12 12. สงขลา 2 11 35 48 13. สตล - 1 6 7 14. สราษฎรธาน 2 3 35 40

รวม 8 36 303 347 ทมา: กรมสงเสรมการปกครองทองถน สวนวจยและพฒนาระบบรปแบบและโครงสราง, 2560 นยามศพทเฉพาะ 1. ผบรหารทองถน หมายถง นายกเทศมนตรตามมาตรา 48 ทว แหงพระราชบญญต เทศบาล พ.ศ. 2496 และทแกไขเพมเตมถงฉบบท 13 (2552) ภายใตบรบทของเทศบาลในเขตภาตใตของประเทศไทย 14 จงหวด 2. ปลดเทศบาล หมายถง ขาราชการทองถนซงเปนผบงคบบญชาพนกงานเทศบาลและลกจางเทศบาลรองจากนายกเทศมนตร และรบผดชอบควบคมดแลราชการประจ าของเทศบาลตามมาตรา 48 เอกนวสต แหงพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 และทแกไขเพมเตมถงฉบบท 13 (2552) ภายใตบรบทของเทศบาลในเขตภาตใตของประเทศไทย 14 จงหวด 3. เทศบาล หมายถง เทศบาล 14 จงหวดภาคใต ไดแก จงหวดกระบ ชมพร ตรง นครศรธรรมราช นราธวาส ปตตาน พงงา พทลง ภเกต ยะลา ระนอง สงขลา สตล และสราษฎรธาน มเทศบาล จ านวน 347 แหง จ าแนกเปนเทศบาลต าบล 303 แหง เทศบาลเมอง 36 แหง และเทศบาลนคร 8 แหง (กรมสงเสรมการปกครองทองถน, 2560)

14

4. ปจจยดานธรรมาภบาล หมายถง หลกนตธรรม หลกคณธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม หลกความรบผดชอบ หลกความคมคา การพฒนาทรพยากรมนษย องคการแหงการเรยนร การบรหารจดการ และเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ถวลวด บรกล และคณะ, 2549) 4.1 หลกนตธรรม หมายถง หมายถง การใชอ านาจของกฎหมาย กฎระเบยบ ขอบงคบในการบรหารราชการดวยความเปนธรรมไมเลอกปฏบต และค านงถงสทธ เสรภาพของผมสวนไดสวนเสย 4.2 หลกคณธรรม หมายถง การยดถอและเชอมนในความถกตองดงาม โดยการรณรงคเพอสรางคานยมทดงามใหผปฏบตงานในองคการหรอสมาชกของสงคมถอปฏบต ไดแก ความซอสตยสจรต ความเสยสละ ความอดทนขยนหมนเพยร ความมระเบยบวนย เปนตน 4.3 หลกความโปรงใส หมายถง การท าใหสงคมเปนสงคมทเปดเผยขอมลขาวสารอยางตรงไปตรงมา และสามารถตรวจสอบความถกตองไดโดยการปรบปรงระบบและกลไกการท างานขององคการใหมความโปรงใส มการเปดเผยขอมลขาวสารหรอเปดใหประชาชนสามารถเขาถงขอมลขาวสารไดสะดวก ตลอดจนมระบบหรอกระบวนการตรวจสอบและประเมนผลทมประสทธภาพ ซงจะเปนการสรางความไววางใจซงกนและกน และชวยใหการท างานของภาครฐและภาคเอกชนปลอดจากการทจรตคอรปชน 4.4 หลกการมสวนรวม หมายถง หนวยงานมการใหขอมลขาวสารแกประชาชน หนวยงานมการรบฟงความคดเหนของประชาชน หนวยงานมการพฒนาความสามารถในการมสวนรวมของประชาชน และหนวยงานเปดโอกาสใหบคลากรมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจ 4.5 หลกความรบผดชอบ หมายถง หนวยงานมการสรางความเปนเจาของรวมกน หนวยงานมเปาหมายทชดเจน หนวยงานมการบรหารงานอยางมประสทธภาพ หนวยงานมระบบตดตามประเมนผล หนวยงานมการจดการกบบคลากรทไมมผลงาน และหนวยงานมแผนส ารองในการปฏบตงาน 4.6 หลกความคมคา หมายถง หนวยงานมการประหยด หนวยงานมการใชทรพยากรใหเกดประโยชนสงสด และหนวยงานมศกยภาพในการแขงขน 4.7 การพฒนาทรพยากรมนษย หมายถง หนวยงานมการน าแนวคดทไดจากบคลากรและบคคลภายนอกมาบรณาการรวมเขาในการท างาน หนวยงานมการตดตอสอสารระหวางบคลากรหนวยงานมการบรหารใหเกดการปฏบตงานอยางคมคา หนวยงานมการสรางสรรคและสรางเสรมบคลากร หนวยงานมการสงเสรมความสมพนธของบคลากร หนวยงานมการพฒนาความสามารถของบคลากร หนวยงานมการอบรม/สมมนาบคลากร หนวยงานมการน าความรใหม ๆ มาปรบปรงการท างานอยางตอเนอง หนวยงานมการคดเลอกและเลกจางบคลากรอยางเปนธรรม หนวยงานมความไว วางใจกน และบคลากรมความผกพนตอหนวยงาน 4.8 องคการแหงการเรยนร หมายถง หนวยงานมการปรบตวเขากบสงแวดลอมภายนอกหนวยงานมการพฒนาการเรยนรจากภายในหนวยงานเอง หนวยงานมการน าองคความรทไดรบจากแหลงตาง ๆ มาใชในการปฏบตงาน หนวยงานมการเสรมสรางความรและทกษะของบคลากร หนวยงานมกระบวนการจดการความร หนวยงานมการใชเครองมอและเทคโนโลยเพอเพมประสทธภาพในกระบวนการจดการความร และหนวยงานมการสรางวฒนธรรมแหงการเรยนร

15

4.9 การบรหารจดการ หมายถง หนวยงานมการจดท าแผนภมการท างานและการทบทวนภารกจ หนวยงานมการส ารวจความตองการของผรบบรการ หนวยงานมการวางแผนยทธศาสตรหนวยงานมการบรหารแบบมสวนรวม หนวยงานมการศกษาวจยและน าผลไปใช หนวยงานมการคาดคะเนความเสยง (สงทอาจเกดขนแลวสรางความเสยหาย) หนวยงานมการกระจายอ านาจ และบคลากรในหนวยงานมทศนคตทดในการใหบรการประชาชน (มใชการก ากบ) 4.10 เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร หมายถง การทหนวยงานมกระบวน การจดการชดขอมลของหนวยงานอยางเปนระบบ หนวยงานมระบบเครอขายสารสนเทศ หนวยงานมการเชอมโยงเทคโนโลยระหวางสายงานตาง ๆ /หนวยงานอน และมการน าเทคโนโลยไปใชอยางจรงจงภายในหนวยงาน 5. ปจจยดานวฒนธรรมองคการ หมายถง วฒนธรรมสวนรวม วฒนธรรมเอกภาพ วฒนธรรมการปรบตว และวฒนธรรมพนธกจ (พชาย รตนดลก ณ ภเกต, 2552, น. 241-243; Denison, Haaland & Goelzer, 2003; Denison, 1990) 5.1 วฒนธรรมสวนรวม หมายถง วฒนธรรมเสรมสรางอ านาจ วฒนธรรมการท างานเปนทมและวฒนธรรมการพฒนาสมรรถภาพบคลากรในทกระดบ 5.2 วฒนธรรมเอกภาพ หมายถง วฒนธรรมคานยมแกนกลาง วฒนธรรมการตกลงรวม และวฒนธรรมความรวมมอและประสานบรณาการ 5.3 วฒนธรรมการปรบตว หมายถง วฒนธรรมการสรางการเปลยนแปลง วฒนธรรมการเนนผรบบรการ และวฒนธรรมการเรยนรขององคการ 5.4 วฒนธรรมพนธกจ หมายถง วฒนธรรมทศทางยทธศาสตรและความมงมน วฒนธรรมเปาหมายและวตถประสงค และวฒนธรรมวสยทศน 6. ประสทธผลขอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลเทศบาล หมายถง การด าเนนงานของเทศบาลใน 14 จงหวดภาคใต โดยการประเมนผลส าเรจ หรอวดผลในเรองการปฏบตงาน ทแสดงผลงานทบรรลวตถประสงคและเปาหมายตามทไดรบงบประมาณมาด าเนนการ เพอใหเกดประโยชนสขตอประชาชนและผรบบรการ ทงนการประเมนประสทธผลขององคการตามหลกการวดองคกรมตสมดล ประกอบดวยมาตรฐาน 4 ดาน คอ ดานประสทธผลตามแผนปฏบตราชการ ดานคณภาพการใหบรการ ดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ และดานการพฒนาองคการ

16

บทท 2

แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ ในการศกษาวจย เรอง “ธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลขององคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย” ผวจยไดก าหนดขอบขายในการวจยจากการศกษาวเคราะหจากเอกสารแนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของเพอเปนแนวทางในการศกษา ดงน 1. การปกครองทองถนในประเทศไทย 1.1 รปแบบขององคกรปกครองสวนทองถนในประเทศไทย 1.2 ทศทางการปกครองสวนทองถนตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 2. แนวคดเกยวกบเทศบาล 2.1 จดมงหมายของการจดตงเทศบาล 2.2 รายไดและคาใชจายของเทศบาล

2.3 ลกษณะโครงสรางสภาเทศบาลและฝายบรหาร 2.4 โครงสรางการบรหารเทศบาล

2.5 สวนงานของเทศบาล 2.6 อ านาจหนาทของเทศบาล 2.7 บทบาทของเทศบาลในการพฒนาเมอง 3. การบรหารจดการภาครฐแนวใหม (New Public Management) 3.1 การบรหารงานแบบบรณาการ 4. กรอบยทธศาสตรชาต ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560–2579) 4.1 ความเชอมโยงระหวางยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (พ.ศ.2560-2579) กบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 5. แนวคดธรรมาภบาล (Good Governance) 5.1 ความหมายของธรรมาภบาล 5.2 องคประกอบของธรรมาภบาล 5.3 ธรรมาภบาลในตางประเทศ 5.4 ธรรมาภบาลในการบรหารภาครฐไทย 5.5 หลกธรรมาภบาลในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 5.6 ธรรมาภบาลกบแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย 6. แนวคดวฒนธรรมองคการ 6.1 ค านยามวฒนธรรมองคการ 6.2 แนวคดทฤษฎวฒนธรรมองคการ 6.3 ตวแบบทใชในการศกษาวฒนธรรมองคการ

16

17

7. แนวคดเกยวกบประสทธผลขององคการ 7.1 ความหมายของประสทธผล 7.2 การวดประสทธผล 8. แนวคดการบรหารแบบสมดล (Balanced Scorecard) 8.1 การประยกต Balanced Scorecard ไปใชในเทศบาล 9. ขอมลพนทวจย 10. งานวจยทเกยวของ 10.1 งานวจยในประเทศ 10.2 งานวจยตางประเทศ 11. กรอบแนวคดในการวจย การปกครองทองถนในประเทศไทย ในปจจบน ประเทศไทยปกครองดวยระบอบประชาธปไตยภายใตรฐธรรม ซงแบงอ านาจอธปไตยออกเปน 3 สวน คอ อ านาจบรหาร อ านาจนตบญญต และอ านาจตลาการ รฐบาลเปนผมอ านาจบรหารและมหนาทก ากบดแลบานเมอง และใหบรการประชาชนโดยผานหนวยงานตางๆ ของรฐ โดยแบงการปกครองออกเปน 3 ระดบ ไดแก (ชวงศ ฉายะบตร, 2539, น. 29) 1. การปกครองสวนกลาง มหนาทรบผดชอบดแลความสงบเรยบรอย ความเปนอยของประชาชนทวประเทศใหเปนไปตามกฎหมาย 2. การปกครองสวนภมภาค เปนการแบงอาณาเขตออกเปนจงหวด มผวาราชการจงหวดเปนผบรหารสงสดในเขตพนทรบผดชอบ โดยมบทบาทในการปกครองและการบรหารภายในจงหวด การบงคบใชกฎหมาย การประสานงานระหวางหนวยงานตางๆ ภายในจงหวด การอนมตงบประมาณ ฯลฯ 3. การปกครองสวนทองถน จะรบผดชอบดแลประชาชนในระดบทองถน โดยมองคกร ปกครองสวนทองถน (อปท.) รบผดชอบในเขตพนททมอบหมาย นอกจากนรฐบาลมอ านาจในการบรหารและใหบรการประชาชนโดยผานกระทรวงและรฐวสาหกจตางๆ โดยในแตละกระทรวงจะมหนวยงานยอยทรบผดชอบดแลในระดบภาคหรอทองถน และองคกรปกครองสวนทองถนทอยภายใตการก ากบดแลของกระทรวงมหาดไทย ถอเปนหนวยงานส าคญทมหนาทดแลรบผดชอบในระดบทองถนอยางแทจรง รปแบบขององคกรปกครองสวนทองถนในประเทศไทย องคกรปกครองสวนทองถน หมายความถง องคกรปกครองทรบผดชอบในการดแลความอยดกนดของประชาชนในขอบเขตพนททก าหนดดวยอ านาจการปกครองภายใตกฎหมาย โดยผบรหารไดรบการเลอกตงจากประชาชนในทองถน รปแบบองคกรปกครองสวนทองถนของประเทศไทยในปจจบน แบงออกเปน 2 รปแบบดวยกน คอ (ชวงศ ฉายะบตร, 2539, น. 28-29)

18

1. รปแบบการปกครองทองถนทวไป ไดแก 1.1 องคการบรหารสวนจงหวด (อบจ.) จดตงขนตามพระราชบญญตองคการบรหารสวนจงหวด พทธศกราช 2540 มโครงสรางการบรหาร คอ สภาองคการบรหารสวนจงหวด และนายกองคการบรหารสวนจงหวด โดยมผวาราชการจงหวดเปนผก ากบดแล ปจจบนมจ านวนทงหมด 76 แหง ซงเทากบจ านวนจงหวดของการปกครองสวนภมภาค (ขอมล ณ วนท 1 ธนวาคม 2560) 1.2 เทศบาล (และสขาภบาล) จดตงตามพระราชบญญตเทศบาล พทธศกราช 2496 ตอมาป พ.ศ. 2542 ไดมการยกฐานะสขาภบาลขนเปนเทศบาล มโครงสรางการบรหาร คอ สภาเทศบาล และนายกเทศมนตร โดยมผวาราชการจงหวดเปนผก ากบดแล ซงสามารถแบงเทศบาลออกไดเปน เทศบาลนคร เทศบาลเมอง และเทศบาลต าบล ดงน 1.2.1 เทศบาลนคร คอ เขตทองถนชมชนทมประชากรรวมกน ทมประชากรตงแต 50,000 คนขนไป ทงมรายไดอนสมควรในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตเทศบาล 1.2.2 เทศบาลเมอง คอ เขตทองถนชมชนทเปนทตงของศาลากลางจงหวด หรอทองถนทมประชากรรวมกน 10,000 คนขนไป ทงมรายไดอนสมควรในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตเทศบาลเทศบาลอนเปนทตง 1.2.3 เทศบาลต าบล คอ เขตทองถนซงมประกาศกระทรวงมหาดไทยยกฐานะขนเปนเทศบาลต าบล และระบชอพรอมอาณาเขตของเทศบาลต าบลไวดวย ทงมรายไดอนสมควรในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตเทศบาล หรอ เปนสขาภบาลเดมมากอนการยกฐานะสขาภบาลเปนเทศบาลต าบล 1.3 องคการบรหารสวนต าบล (อบต.) เปนองคกรปกครองสวนทองถนรปแบบลาสด ทเรมจดตงขนภายใตพระราชบญญตองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ. 2537 มโครงสรางการบรหาร คอ สภาองคการบรหารสวนต าบล และนายกองคการบรหารสวนต าบล โดยมนายอ าเภอเปนผก ากบดแล 2. รปแบบการปกครองทองถนรปแบบพเศษ ซงมฐานะเปนทบวงการเมอง และนตบคคล โดยในประเทศไทยมอย 2 แหง คอ 2.1 กรงเทพมหานคร มโครงสรางการบรหาร คอ ผวาราชการกรงเทพมหานคร สภากรงเทพมหานคร และสภาเขต 2.2 เมองพทยา มโครงสรางการบรหาร คอ สภาเมองพทยา นายกเมองพทยาองคกรปกครองสวนทองถนแตละแหง จะประกอบดวย ฝายบรหารและสภาทองถน โดยทสมาชกสภาทองถน ไดรบการคดเลอกจากประชาชน องคกรปกครองสวนทองถนแตละแหงจะท าหนาทดแลประชาชนในพนทรบผดชอบ และตองประสานงานกบการปกครองสวนกลางและภมภาค เชน งบประมาณประจ าปขององคกรปกครองสวนทองถนแตละระดบตองเสนอของความเหนชอบจากผวาราชการจงหวดหรอนายอ าเภอ และการบรหารงบประมาณจะไดรบการตรวจสอบโดยส านกงานตรวจเงนแผนดน เปนตน เพอใหการปกครองรวมไปถงการบรหารประเทศและทองถนเปนไปในทศทางเดยวกน การปกครองทองถนของไทยในปจจบนมหลายรปแบบแตกตางกนออกไปตาม ความเหมาะสมกบสภาพของแตละทองถน โดยในสภาวการณทเกดการเปลยนแปลงทงทางดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง ไดท าใหประชาชนมความตนตว และมความรความเขาใจในการปกครองตนเองมาก

19

ยงขน โดยเฉพาะการรบรขาวสารและการมสวนรวมทางการเมองในรปแบบตาง ๆ ประกอบกบการพฒนาของประเทศไดท าใหทองถนมความเจรญขนเปนล าดบ จงจ าเปนอยางยงทจะตองปรบปรงรปแบบ การปกครองทองถนไทยทมอยในปจจบนใหเหมาะสมกบสภาพเศรษฐกจ สงคม และการเมองทเปลยนแปลงไป เพอใหหนวยการปกครองทองถนสามารถปฏบตหนาทของตนไดอยางเตมทและมประสทธภาพ สามารถตอบสนองความตองการของประชาชนในทองถนและเสรมสรางการมสวนรวมของประชาชนในการปกครองตนเองใหมากทสด อนเปนเปาหมายส าคญของการกระจายอ านาจการปกครอง แตทงน การทจะเปลยนแปลงรปแบบโครงสราง อ านาจหนาทของหนวยการปกครองทองถนรปแบบใดกตาม จ าเปนจะ ตองพจารณาถงความเหมาะสมทงทางดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง ตลอดจนขดความสามารถทาง ดานการบรหารบคคล การเงน และการคลงของทองถนเหลานนประกอบกนดวย ทศทางการปกครองสวนทองถนตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 ส าหรบทศทางการปกครองสวนทองถนตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 ทเกยวของกบการปกครองสวนทองถน และการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ปรากฏอยใน 2 หมวดส าคญ ไดแก หมวด 6 แนวนโยบายแหงรฐ และหมวด 14 การปกครองสวนทองถน โดยสาระส าคญทเกยวกบการปกครองสวนทองถนในรฐธรรมนญนน สามารถแบงออกไดเปน ดงน ประการท 1 การขยายอ านาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ใหมบทบาททชดเจน และกวางขวางขน โดยเฉพาะอยางยงตามบทบญญตในมาตรา 76 ทก าหนดวา “รฐพงพฒนาระบบการบรหารราชการแผนดน ทงราชการสวนกลาง สวนภมภาค สวนทองถนและงานของรฐอยางอน ใหเปนไปตามหลกการบรหารกจการบานเมองทด โดยหนวยงานของรฐตองรวมมอและชวยเหลอกนในการปฏบตหนาท เพอใหการบรหารราชการแผนดน การจดท าบรการสาธารณะและการใชจายเงนงบประมาณมประสทธภาพสงสด เพอประโยชนสขของประชาชน รวมตลอดทงพฒนาเจาหนาทของรฐใหมความซอสตยสจรต และมทศนคตเปนผใหบรการประชาชนใหเกดความสะดวก รวดเรว ไมเลอกปฏบต และปฏบตหนาทอยางมประสทธภาพ รฐพงด าเนนการใหมกฎหมายเกยวกบการบรหารงานบคคลของหนวยงานของรฐ ใหเปนไปตามระบบคณธรรม โดยกฎหมายดงกลาวอยางนอยตองมมาตรการปองกนมใหผใดใชอ านาจ หรอกระท าการโดยมชอบทเปนการกาวกายหรอแทรกแซงการปฏบตหนาท หรอกระบวนการแตงตงหรอการพจารณาความดความชอบของเจาหนาทของรฐ รฐพงจดใหมมาตรฐานทางจรยธรรม เพอใหหนวยงานของรฐใชเปนหลกในการก าหนด ประมวลจรยธรรมส าหรบเจาหนาทของรฐในหนวยงานนน ๆ ซงตองไมต ากวามาตรฐานทางจรยธรรมดงกลาว” จากมาตราดงกลาว จะเหนไดวา รฐจะตองปรบระบบการด าเนนงาน และระบบความสมพนธระหวางราชการสวนกลาง สวนภมภาค และสวนทองถน และงานของรฐอยางอนใหมความชดเจนในเชงอ านาจหนาท อกทงตองสงเสรมใหองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) มบทบาทและอ านาจหนาทในการจดบรการสาธารณะใหแกประชาชนในทองถนตาง ๆ นอกจากนยงไดกลาวถง

20

ระบบการท างานของภาครฐวาจะตองมงเนนการพฒนาคณภาพ คณธรรม จรยธรรม ความซอสตยสจรตของเจาหนาทพรอมกบพฒนาระบบการท างานเพอใหเกดประสทธภาพในการท างาน และใหรฐมงเนนการท างานตามหลกการบรหารกจการบานเมองทด ทงน ในรายละเอยดยงมการก าหนดเพมเตมวา รฐจะตองจดบรการสาธารณะใหแกประชาชนอยางรวดเรว มประสทธภาพ โปรงใส และเพอใหแนวนโยบายแหงรฐบรรลเปาหมายทไดก าหนดไว จงไดมการก าหนดรายละเอยดดานตาง ๆ ไวอยางละเอยดเพอเปนแนวทางในการด าเนนงานแกหนวยงานของรฐและองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) นอกจากน ในหมวด 14 การปกครองสวนทองถน ยงไดมการก าหนดวา องคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) เปนองคกรหลกในการจดบรการสาธารณะและมสวนรวมในการตดสนใจแกไขปญหาในพนท และการบญญตไวอยางชดเจนนเองเปนหลกประกนวา รฐจะตองสงเสรม และสนบสนนใหองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) เปนหนวยงานหลก โดยใหการกระจายอ านาจเปนกลไกส าคญ และเพอใหเกดผลอยางเปนรปธรรม จงไดมการก าหนดมาตรา 250 อนเปนการระบวา องคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) มหนาทในการดแล และจดท าบรการสาธารณะ และมอสระในการบรหาร การจดบรการสาธารณะการบรหารงานบคคล การเงนและการคลง ยงไดก าหนดบทบาทเฉพาะขององคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) โดยก าหนดใหมการสงเสรม และสนบสนนการจดการศกษาใหแกประชาชนในทองถน และการทมอ านาจหนาทของตนเองโดยเฉพาะ จงท าใหองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) จะตองไดรบการสงเสรม และสนบสนนใหมความเขมแขงในการบรหารงานไดโดยอสระ และสามารถพฒนาระบบการคลงโดยการจดระบบภาษหรอการจดสรรภาษทเหมาะสม รวมทงสงเสรมและพฒนาการหารายไดขององคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ใหจดบรการสาธารณะโดยครบถวน สามารถทจะจดตงหรอรวมกนจดตงองคการเพอการจดท าบรการสาธารณะ และกจกรรมสาธารณะตามอ านาจหนาทและอ านาจโดยเฉพาะขององคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ของแตละรปแบบ เพอใหสอดคลองกบรายไดขององคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) โดยมการบญญตเกยวกบกลไกและขนตอนในการกระจายหนาทตลอดจนงบประมาณและบคลากร รวมทงกรณการรวมด าเนนการกบเอกชน หรอหนวยงานของรฐหรอมอบหมายใหเอกชนหรอหนวยงานของรฐด าเนนการทเปนประโยชนแกประชาชนในทองถนมากกวาองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ด าเนนการเอง กสามารถมอบใหองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) รวมกบเอกชนหรอหนวยงานของรฐด าเนนการกได อ านาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ดงกลาวแลวขางตน จะเหนไดวาแตกตางกวารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 ทก าหนดรายละเอยดเกยวกบการก าหนดบทบาทเฉพาะขององคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ใหมอ านาจหนาทในการบ ารงรกษาศลปะ จารตประเพณ ภมปญญาทองถน หรอวฒนธรรมอนดของทองถน มสทธในการจดการศกษาอบรมและฝกอาชพตามความเหมาะสม และความตองการภายในทองถนนน รวมถงการเขาไปมสวนรวมในการจดการศกษาอบรมขององคกรปกครองสวนทองถน มสทธในการจดการศกษาอบรมและฝกอาชพตามความเหมาะสม ตามความตองการภายในทองถนนน อกทงเขาไปมสวนรวมในการจดการศกษาอบรมของรฐโดยค านงถงความสอดคลองกบมาตรฐานและระบบการศกษาของชาต รวมทงมอ านาจหนาทสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมไมวาจะเปนการจดการ การบ ารงรกษา และการใชประโยชนจาก ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทอยในเขตพนท การเขาไปมสวนรวมในการบ ารงรกษาทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอมทอยนอกเขตพนทเฉพาะในกรณทอาจมผลกระทบตอการด ารงชวตของประชาชน

21

ในพนทของตน รวมถงการมสวนรวมในการพจารณาเพอรเรมโครงการ หรอกจกรรมใดนอกเขตพนท ซงอาจจะมผลกระทบตอคณภาพสงแวดลอมหรอสขภาพอนามยของประชาชนในพนท นนถอเปนการมสวนรวมของชมชนทองถน และเพอใหเกดการขบเคลอนการปกครองสวนทองถน โดยเฉพาะอยางยงในสวนของการกระจายอ านาจ ยงมการก าหนดใหจดท ากฎหมายเกยวกบการบรหารงานทองถนจ านวน 2 ฉบบ ไดแก กฎหมายก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจซงตองครอบคลมใน 3 ประเดนหลก ไดแก การแบงอ านาจหนาทระหวางราชการบรหารสวนกลาง ภมภาค และทองถน การจดสรรรายไดระหวางราชการบรหารสวนกลาง ภมภาค และทองถน และระหวางองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ดวยกนเอง การตดตาม ตรวจสอบและประเมนผลของการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) รวมถงกฎหมายรายไดทองถน ซงเปนกฎหมายใหมส าหรบแวดวงการปกครองทองถนของประเทศไทย โดยก าหนดวาใหมการจดท ากฎหมายรายไดทองถนทตองก าหนดอ านาจหนาทในการจดเกบภาษและรายไดอนขององคกรปกครองสวนทองถน และตองท าใหองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) มรายไดทเพยงพอกบรายจายตามอ านาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) อกทงยงก าหนดรายละเอยดเกยวกบการพจารณาทบทวนกฎหมายทง 2 ฉบบวา จะตองมการพจารณาทบทวนใหมทกระยะเวลาไมเกน 5 ป เพอพจารณาถงความเหมาะสมของการก าหนดอ านาจหนาท และการจดสรรรายได โดยตองค านงถงการกระจายอ านาจเพมขนใหแกองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) เปนส าคญ ประการท 2 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 ในหมวด 14 การปกครองสวนทองถน ตงแตมาตรา 249-254 มสาระส าคญทบญญตใหตองม “กฎหมายทองถนตามรฐธรรมนญ”หรอตองออกกฎหมายมารองรบอกหลายฉบบ เพราะบทบญญตในรฐธรรมนญไดบญญตสาระของการกระจายอ านาจสทองถน และองคกรปกครองสวนทองถนไวเพยงหลกการและแนวทางเทานน สวนรายละเอยดตองไปวากนในกฎหมายล าดบรองตอไป อาท 1. ตามบทบญญตในมาตรา 249 กลาวถง การจดตงองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) และรปแบบองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) รฐธรรมนญนไดวางหลกใหค านงถงเจตนารมณของประชาชนในทองถน และความสามารถในการปกครองตนเองในดานรายได จ านวนและความหนาแนนของประชากรและพนทความรบผดชอบประกอบกน ซงรายละเอยดเรอง “หลกเกณฑขางตนจะเปนอยางไรนน” รฐธรรมนญบญญตใหออกเปนกฎหมายตอไป 2. ตามบทบญญตในมาตรา 250 กลาวถง การก าหนดหนาทและอ านาจดแลและจดท าบรการสาธารณะและกจกรรมสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถนตามหลกการพฒนาอยางยงยนรวมทงสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษาใหแกประชาชนในทองถน จะก าหนดอยางไรหรอจะเขยนหลกเกณฑอยางไรนนกขนอยกบกฎหมายบญญต ทงน รฐธรรมนญไดมการวางหลกเกณฑไวกวาง ๆ วา “การจดท าบรการสาธารณะและกจกรรมสาธารณะใดทสมควรใหเปนหนาทและอ านาจโดยเฉพาะขององคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ของแตละรปแบบ หรอใหองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) เปนหนวยงานหลกในการด าเนนการใดใหเปนไปตามทกฎหมายบญญต” จะเหนไดวา ในมาตรานรฐธรรมนญบญญตใหไปออกกฎหมายเกยวกบการก าหนดหนาทและอ านาจดแลและจดท าบรการสาธารณะและกจกรรมสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถนตามหลกการพฒนาอยางยงยน รวมทงสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษาใหแกประชาชนในทองถน

22

และกฎหมายทเกยวกบการบรหารราชการสวนทองถน ทตองใหองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) มอสระในการบรหาร การจดท าบรการสาธารณะ การสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษา การเงนและการคลง และการก ากบดแลองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ซงตองท าเพยงเทาทจ าเปนเพอการคมครองประโยชนของประชาชนในทองถนหรอประโยชนของประเทศเปนสวนรวม การปองกนการทจรต และการใชจายเงนอยางมประสทธภาพ นอกจากน “แนวทางในการจดท าบรการสาธารณะหรอกจกรรมสาธารณะ” ไดวางหลกการให “ท ารวม” โดยใหองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) พจารณาถงศกยภาพและความสามารถของตนเองวา 1. มบรการสาธารณะใดทจะสามารถด าเนนการไดเอง 2. มบรการสาธารณะใดทตองรวมด าเนนการกบคนอน ๆ เชน ภาคเอกชนหรอหนวยงานของรฐ 3. การมอบหมายใหภาคเอกชนหรอหนวยงานรฐด าเนนการ ซงการด าเนนการรวมในการจดท าบรการสาธารณะ เหนวาจ าเปนตองมกฎหมายรองรบ โดยเฉพาะการใหมกฎหมายสหการหรอกฎหมายความรวมมอขององคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) กบภาคทเกยวของ เปนตน รวมทงในวรรคสของมาตราน ยงบญญตให “รฐตองด าเนนการใหองคกรปกครองสวนทองถนมรายไดของตนเอง โดยจดระบบภาษหรอการจดสรรภาษทเหมาะสม รวมทงสงเสรมและพฒนาการหารายไดขององคกรปกครองสวนทองถน (อปท.)” ทงน เพอใหองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) สามารถด าเนนการตามหนาทและอ านาจดแล รวมทงจดท ากจกรรมสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถนได นนกหมายความวา “รฐตองมกลไกหรอเครองมอเพอท าใหองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) จดหารายไดของตนเอง” โดยกลไกและเครองมอนนควรจะเปนกลไกเชงกฎหมาย เชน กฎหมายรายไดทองถนทมความกาวหนาไปมากกวากฎหมายเดม กฎหมายทเปดใหทองถนท ากจการพาณชยหรอเปดใหจดท าเทศพาณชย เปนตน 3. ตามบทบญญตในมาตรา 251 กลาวถง การบรหารงานบคคลของทองถน โดยบญญตเพยงวา ใหเปนไปตามทกฎหมายบญญต ซงแนนอนวาจะตองไปท ากฎหมายเกยวกบการบรหารบคคลของทองถน ซงมการใหหลกการไวเพยงคราว ๆ วา 1. ตองใชระบบคณธรรมและตองค านงถงความเหมาะสมและความจ าเปนของแตละทองถน 2. การจดใหมมาตรฐานทสอดคลองกนเพอใหสามารถพฒนารวมกน 3. การสบเปลยนบคลากรระหวางองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ดวยกนได แตอยางไรกตาม รฐธรรมนญนไมไดเปดชองใหมกลไกกลางในการเปนองคกรเกยวกบการดแลองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) เปนการเฉพาะ ไมวาจะเปนในรปของกระทรวง หรอส านกงานทเกยวของกบการบรหารทองถนในภาพรวม 4. ตามบทบญญตในมาตรา 252 กลาวถง ทมาของสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถน โดยบญญตใหมาจากการเลอกตง หรอมาจากความเหนชอบของสภาทองถน ยกเวนองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) รปแบบพเศษจะใหมาโดยวธการอนไดตามทกฎหมายบญญต แตตองค านงถงการมสวนรวมของประชาชนดวย ซงแนนอนวาจะตองมกฎหมายเกยวกบการเลอกตงสมาชก

23

สภาทองถน ผบรหารทองถน รวมทงการก าหนดคณสมบตของผมสทธเลอกตงและผมสทธสมครรบเลอกตง และหลกการ วธการซงกฎหมายก าหนดใหค านงถงเจตนารมณในการปองกนและปราบปรามการทจรตตามแนวทางทบญญตไวในรฐธรรมนญดวย 5. ตามบทบญญตในมาตรา 253 และมาตรา 254 เปนการก าหนดใหออกกฎหมายเพอก าหนดหลกเกณฑและวธการเกยวกบการเปดเผยขอมลและรายงานผลการด าเนนงานใหประชาชนทราบขององคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) สภาทองถน และผบรหารทองถน และการมกลไกใหประชาชนในทองถนมสวนรวม รวมทงการใหผมสทธเลอกตงในองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) มสทธเขาชอเพอเสนอขอบญญตทองถน หรอถอดถอนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนดวย จดเดนของการปกครองสวนทองถน คอ ประชาชนในทองถนมอสระสามารถเลอกผน าของตนเองไดโดยตรง ผน าทมาจากคนในทองถนทประชาชนรจก เขาถงได และยงรปญหาของประชาชนดวย นอกจากน ประชาชนยงสามารถตดตามตรวจสอบการท างานของผน าและคณะท างานไดอยางใกลชด สามารถรไดเรวถงประสทธผลและประสทธภาพในการท างาน ซงถาไมสนองตามทตองการประชาชนสามารถทวงตงใหปรบปรงได มฉะนน อาจไมเลอกใหเขามาท าหนาทอก บทสรป รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 ในหมวด 14 การปกครองสวนทองถนจะเหนไดวา จะตองมการจดท ากฎหมายรองรบเกดขน เชน กฎหมายเกยวกบการก าหนดหนาทและอ านาจดแลและจดท าบรการสาธารณะและกจกรรมสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถนตามหลกการพฒนาอยางยงยน รวมทงสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษาใหแกประชาชนในทองถน และกฎหมายทเกยวกบการบรหารราชการสวนทองถน ทตองใหองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) มอสระในการบรหารการจดท าบรการสาธารณะ การสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษา การเงนและการคลง และการก ากบดแลองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ซงตองท าเพยงเทาทจ าเปนเพอการคมครองประโยชนของประชาชนในทองถน หรอประโยชนของประเทศเปนสวนรวม การปองกนการทจรต และการใชจายเงนอยางมประสทธภาพ ซงแตกตางกวารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 และพทธศกราช 2550 ทก าหนดรายละเอยดอยางชดเจนวาจะตองท ากฎหมายทองถนใด แตในรฐธรรมนญนเนนใหท ากฎหมายรองรบตามทรฐธรรมนญก าหนด ดงนน ในการจดท ากฎหมายรองรบดงกลาวจะตองไดรบขอเสนอจากประชาคมทองถนทงหลาย รวมทงสมาคมตาง ๆ ทเกยวของกบองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) บคลากรของทองถนในการรวมกนจดท าขอเสนอเบองตนในกฎหมายทเกยวของ รวมทงความรวมมอของหลาย ๆ ฝาย เชน วงการวชาการทองถน ผทรงคณวฒ และสอมวลชนดานทองถนตาง ๆ เพอรณรงคใหมการขบเคลอนกฎหมายทองถนตามรฐธรรมนญน โดย ใหเปนไปตามหลกการและเปาหมายของการกระจายอ านาจสทองถนตามเจตนารมณของการปกครองตนเอง ตามเจตนารมณของประชาชนในทองถนและความสามารถในการปกครองตนเองในดานรายได จ านวน และความหนาแนนของประชากร และพนททตองรบผดชอบ ประกอบกนดวย ดงนน การสรางเสรมก าลงใหแกองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ไมวาจะเปนก าลงทรพยก าลงคน และก าลงทางปญญา รวมทงการเพมอ านาจในการตดสนใจทางการบรหารงานทองถนในดานตาง ๆ นบเปนจดเปลยนทส าคญ

24

อนจะกอใหเกดกระบวนการในการพฒนาทองถน ผานกระบวนการท างานรวมกนระหวางองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) และประชาชน และการปกครองสวนทองถนกจะเปนรากฐานทส าคญของการพฒนาประชาธปไตย (โชคสข กรกตตชย, 2560) ตามหลกการของประชาธปไตยแลว ประชาชนจะตองมสวนรวมในการตดสนใจในนโยบายรฐทมผลกระทบตอประชาชน การปกครองสวนทองถน คอ ตวอยางทชดเจน ในการมสวนรวมของประชาชน ทประชาชนสามารถเขาถงไดงาย และการตดตามดผลงานวาเปนไปตามนโยบายหรอไม ตลอดจนการรองเรยนทกทวงเมอมปญหา การปกครองสวนทองถนจงเปนการปกครองระบอบประชาธปไตยทใกลมอของประชาชนทสามารถเขาถงไดงายและมสวนรวมไดอยางเปนรปธรรม รวมทงยงเปนบทเรยนรแกประชาชนทจะเขาถงการเมองการปกครองในระดบชาตตอไป หรออกนยหนง คอ การปกครองระดบชาตจะกาวหนามคณภาพเชนไร ยอมขนอยกบฐานคณภาพของการปกครองสวนทองถนทหนนสงขนมา ฐานการปกครองสวนทองถนทมนคง ยอมค าจนหนนเนองใหการเมองระดบชาตมความเขมแขง กาวหนา และยงยน สามารถน าพาประชาชนและประเทศชาตใหมความมนใจ ผาสก และมนคงได

แนวคดเกยวกบเทศบาล เทศบาลเปนรปแบบการปกครองทองถนทมววฒนาการมากอนการเปลยนแปลง การปกครอง 2475 และเปนรปแบบการปกครองสวนทองถนรปแบบแรกของไทยดวยมผใหความเหนไวอยางนาสนใจดงน ปธาน สวรรณมงคล (2548, น. 103) กลาวไววา พระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว พระราชทานสมภาษณแกผสอขาวหนงสอพมพ The New York Time ฉบบวนท 28 เมษายน 2475 ความตอนหนงวา “ขาพเจาเหนวาสทธการเลอกตงของประชาชนควรจะเรมตนทการปกครองทองทในรปเทศบาล ขาพเจาเชอวาประชาชนควรจะมสทธมเสยงในกจการของทองถน เราก าลงพยายามใหการศกษาเรองนแกเขา ขาพเจาเหนวาเปนการผดพลาดถาเราจะมการปกครองระบอบรฐสภากอนทประชาชนจะมโอกาสเรยนรและมประสบการณอยางดเกยวกบการใชสทธเลอกตงในกจการปกครองทองถน” ทองอาน พาไทสง (2549, น. 130-142) ไดสรปสาระส าคญของการมการปกครอง รปแบบเทศบาลไวดงน ตามพระราชบญญตเทศบาล พทธศกราช 2496 แกไขเพมเตมถง ฉบบท 11 พทธศกราช 2543 ก าหนดใหทองถนใดมสภาพอนสมควรยกฐานะเปนเทศบาลกใหจดตงทองถน นนๆ เปนเทศบาลต าบล เทศบาลเมอง เทศบาลนคร และใหเทศบาลเปนทบวงการเมองมอ านาจหนาทตามพระราชบญญตน และกฎหมายอน (มาตรา ๗) โดยก าหนดเทศบาลแตละประเภท ดงน 1. เทศบาลต าบล ไดแก ทองถนซงมพระราชกฤษฎกา ยกฐานะขนเปนเทศบาลต าบล ตามพระราชกฤษฎกานน ใหระบชอและเขตของเทศบาลไวดวย (มาตรา 9) 2. เทศบาลเมอง ไดแก ทองถนอนเปนทตงศาลากลางจงหวด หรอทองถชมชนทมราษฎรตงแตหนงหมนคนขนไปทงมรายไดพอควรแกการทจะปฏบตหนาทอนตองตามพระราชบญญตน และซงมพระราชกฤษฎกานนยกฐานะเปนเทศบาลเมอง พระราชกฤษฎกานนใหระบชอและเขตของเทศบาลไวดวย (มาตรา 10)

25

3. เทศบาลนคร ไดแก ทองถนชมชนทมราษฎรตงแตหาหมนคนขนไป ทงมรายไดพอควรแกการท าจะปฏบตหนาทอนตองตามพระราชบญญตน และซงมพระราชกฤษฎกายกฐานะเปนเทศบาลนครพระราชกฤษฎกานนใหระบชอและเขตของเทศบาลไวดวย (มาตรา 11) ทงนการเปลยนชอเทศบาลหรอเปลยนเขตเทศบาลใหกระท าโดยพระราชกฤษฎกา (มาตรา 12) และเทศบาลทยกฐานะอาจถกเปลยนแปลงฐานะหรอยบเลกไดโดยตราเปนพระราชกฤษฎกา (มาตรา 13) และไดกลาวถงโครงสรางของเทศบาล วาประกอบดวยสภาเทศบาล และคณะเทศมนตร หรอนายกเทศมนตร แลวแตกรณ เทศบาลแหงใดจะมการบรหารรปแบบคณะเทศมนตรหรอนายกเทศมนตรใหเปนไปตามเจตนารมณของประชาชนในเขตเทศบาลแตละแหง เดมโครงสรางของเทศบาล ประกอบดวย สภาเทศบาลทมาจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชนในเขตเทศบาล และคณะเทศมนตรทมาจากการเลอกตงกนเอง ระหวางสมาชกสภาเทศบาล แตอยางไรกตามในป พทธศกราช 2543 ไดมการแกไขพระราชบญญตเทศบาล พทธศกราช 2496 เสยใหมและเพมรปแบบของผบรหารเทศบาลเขามาอก 1 รปแบบ คอ นายกเทศมนตร โดยมหลกเกณฑก าหนดไวในมาตรา 14 แหงพระราชบญญตเทศบาลพทธศกราช 2496 แกไขเพมเตมถงฉบบท 11 พทธศกราช 2543 วาเทศบาลแหงใดจะมการบรหารในรปแบบคณะเทศมนตร หรอนายกเทศมนตร ใหเปนไปตามเจตนารมณของประชาชนในเขตเทศบาลแตละแหงโดยวธการ ดงน คอ ผมสทธเลอกตงสมาชกสภาเทศบาลในเขตเทศบาลใด จ านวนไมนอยกวา 1 ใน 4 ของจ านวนผมสทธเลอกตงสมาชกสภาเทศบาลในเขตเทศบาลนนมสทธเขาชอรองขอตอคณะกรรมการการเลอกตงเพอใหจดท าประชามตในเขตเทศบาลนนวาจะก าหนดใหการบรหารเทศบาลใชรปแบบคณะเทศมนตร หรอนายกเทศมนตร ผลของประชามตใหน ามาใชเมอมการเลอกตงสมาชกสภาเทศบาลเปนการทว ไปในคราวถดจากวนออกเสยงประชามตและใหเปนรปแบบการบรหารตามประชามตนนตลอดไปจนกวาจะมการออกเสยงลงประชามตของผมสทธเลอกตงสมาชกสภาเทศบาลในเขตเทศบาลนนใหเปลยนแปลงรปแบบการบรหารเทศบาลเปนอยางอนไดการรองขอใหท าประชามตดงกลาวมาแลวจะตองเสนอตอคณะกรรมการการเลอกตงกอนครบวาระของสภาเทศบาลทด ารงต าแหนงอยในขณะนนไมนอยกวา 360 วน และจะกระท าในวาระของสภาเทศบาลหนงไดเพยงครง เดยว รวมทงใหมกบเทศบาลทกแหง ตงแตวนท 1 มกราคม 2550 เปนตนไป ยกเวนในกรณของเทศบาลนคร เทศบาลเมอง และเทศบาลต าบล (ทองอาน พาไทสง, 2549, น. 160-169) สรปไดวา เทศบาลเปนองคกรปกครองสวนทองถนทยกฐานะมาจากสขาภบาลตามพระราชบญญตเทศบาล พทธศกราช 2496 แกไขเพมเตม ฉบบท 12 พทธศกราช 2546 โดยใหมอ านาจหนาทตามพระราชบญญตน และกฎหมายอนๆ ตามทสวนกลางก าหนด จดมงหมายของการจดตงเทศบาล สนท จรอนนต (2543, น. 29) ความคดในเรองการจดตงเทศบาล เรมปรากฏตงแตสมยรชกาลท 6 ในรปของธรรมนญลกษณะปกครองคณะนคราภบาล พ.ศ. 2461 โดยใชกบเมองจ าลอง “ดสตธาน” ตอมาไดมการตราพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. ๒๔๗๖ ซงถอวาเปนกฎหมายการปกครองทองถนฉบบแรก โดยมจดมงหมายทส าคญ 2 ประการ คอ ประการแรกประสทธภาพในกาจดบรการสาธารณะ ประการทสองเปนสถาบนการสอนการปกครองระบอบประชาธปไตย

26

เทศบาลจดเปนองคกรปกครองสวนทองถนอกรปแบบหนงซงมการจดตงมาตงแต พ.ศ. 2476 การจดตงเทศบาลกระท าโดยพระราชกฤษฎกาและมการแบงเทศบาลออกเปน 3 ประเภท แตละประเภทมเงอนไขการจดตง ดงน 1. เทศบาลต าบล ใชเกณฑรายไดเปนตวก าหนดคอ พนทใดจะจดตงเทศบาลต าบลจะตองมรายไดไมต ากวา 12 ลานบาท (ไมรวมเงนอดหนน) ประชากร 7,000 คนขนไปอยกนหนาแนนไมต ากวา 1,500 คนตอ 1 ตารางกโลเมตร 2. เทศบาลเมอง คอทองถนทเปนทตงศาลากลางจงหวด หรอทองถนทมประชากร 10,000 คนขนไป อยกนหนาแนนไมต ากวา 3,000 คนตอ 1 ตารางกโลเมตร 3. เทศบาลนคร คอทองถนทมประชากรตงแต 50,000 คนขนไป อยหนาแนนไมต ากวา 3,000 คนตอ 1 ตารางกโลเมตร รายไดและคาใชจายของเทศบาล การทเทศบาลจะสามารถด าเนนการตาง ๆ ไดตามทกฎหมายก าหนดไวจ าเปนอยางยงทจะตองมรายไดเปนของตนเอง ในการด าเนนงานของเทศบาล การจดเกบรายไดและการใชจายจะถกควบคมก าหนด โดยตรงจากรฐบาล โดยรฐบาลจะก าหนดเปนกฎหมายวาจะมรายไดกประเภท มอะไรบาง และจะได มาอยางไรบาง เชน ภาษอากร คาธรรมเนยม คาใบอนญาต ฯลฯ และอตราในการจดเกบภาษ รวมทงการแบงสรรรายไดประเภทภาษใหแกเทศบาล สวนกลางกเปนผก าหนดอกดวย เมอเทศบาลมรายไดแลว กจ าเปนจะตองก าหนดแนวทางในการใชจายในรปเทศบญญตงบประมาณรายจายประจ าป โดยผานความเหนชอบจากสภาเทศบาลเสยกอน และการตรวจสอบบญชจะเปนการควบคมสดทายเพอตรวจสอบความถกตอง พระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 ไดบญญตรายไดในอนทจะไดรบและคาใชจายของเทศบาลไวดงตอไปน มาตรา 66 เทศบาลอาจมรายได ดงตอไปน 1. ภาษอากรตามแตจะกฎหมายก าหนดไว 2. คาธรรมเนยม คาใบอนญาต และคาปรบ ตามแตจะมกฎหมายก าหนด 3. รายไดจากทรพยสนของเทศบาล 4. รายไดจากสาธารณปโภคและเทศพาณชย 5. พนธบตร หรอเงนก ตามแตจะมกฎหมายกาหนดไว 6. เงนกจากกระทรวง ทบวง กรม องคการ หรอนตบคคลตาง ๆ 7. เงนอดหนนจากรฐบาลหรอองคการบรหารสวนจงหวด 8. เงนและทรพยสนอยางอนทมผอทศให 9. รายไดอนใดตามแตจะมกฎหมายกาหนดไว มาตรา 67 เทศบาลอาจมรายจาย ดงตอไปน 1. เงนเดอน 2. คาจาง

27

3. เงนคาตอบแทนอน ๆ 4. คาใชสอย 5. คาวสด 6. คาครภณฑ 7. คาทดน สงกอสราง และทรพยสนอน ๆ 8. เงนอดหนน 9. รายจายอนใดตามขอผกพน หรอตามทมกฎหมายหรอระเบยบของกระทรวงมหาดไทยก าหนดไว การจายเงนตามมาตรา 67 (8) และการจายเงนเพอการลงทนเทศบาลจะกระท าไดเมอไดรบความเหนชอบจากสภาเทศบาลและผวาราชการจงหวดอนมตการจายเงนตามมาตรา 67 (9) ถาเปนการชาระหนเงนกเมอกาหนดชาระเทศบาลจะตองชาระเงนกนนจากทรพยสนของเทศบาลไมวา จะตงงบประมาณรายจายประเภทนไวหรอไม มาตรา 68 การจายเงนคาปวยการใหแกนายกเทศมนตร และรองนายกเทศมนตรใหเปนไปตามพระราชกฤษฎกาวาดวยระเบยบพนกงานเทศบาล การจายเงนคาปวยแกประธานสภา รองประธานสภา สมาชกสภาเทศบาล และการจายคาเบยประชมใหแกคณะกรรมการทสภาเทศบาลแตงตงขนใหเปนไปตามขอบงคบซงกระทรวงมหาดไทยก าหนดตามฐานะของเทศบาล ลกษณะโครงสรางสภาเทศบาลและฝายบรหาร สภาเทศบาล ประกอบดวย สมาชกสภาเทศบาล ซงมาจากการเลอกตงโดยตรงจากประชาชนตามกฎหมายวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน ตามจ านวน ดงน (โกวทย พวงงาม, 2548, น. 177) 1. สภาเทศบาลต าบล ประกอบดวยสมาชกจ านวน 12 คน 2. สภาเทศบาลเมอง ประกอบดวยสมาชกจ านวน 18 คน 3. สภาเทศบาลนคร ประกอบดวยสมาชกจ านวน 24 คน นายกเทศมนตร มาจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชนตามกฎหมายวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน นายกเทศมนตรด ารงต าแหนงนบตงแตวนเลอกตงและมระยะเวลาด ารงต าแหนงคราวละ 4 ปนบแตวนเลอก นายกเทศมนตรอาจแตงตงรองนายกเทศมนตร ซงมใชสมาชกสภาเทศบาลเปนผชวยเหลอในการบรหารราชการของเทศบาลตามทนายกเทศมนตรมอบหมายไดตาม หลกเกณฑ ดงตอไปน 1. เทศบาลต าบลใหแตงตงรองนายกเทศมนตรไดไมเกน 2 คน 2. เทศบาลเมองใหแตงตงรองนายกเทศมนตรไดไมเกน 3 คน 3. เทศบาลนครใหแตงตงรองนายกเทศมนตรไดไมเกน 4 คน นายกเทศมนตรอาจแตงตงทปรกษานายกเทศมนตรและเลขาน การนายกเทศมนตรซงมใชสมาชกสภาเทศบาลได โดยในกรณของเทศบาลต าบลใหแตงตงไดจ า นวนรวมกนไมเกน 2 คน เทศบาลเมองใหแตงตงไดจ า นวนรวมกนไมเกน ๓3คนและเทศบาลนครใหแตงตงไดจ านวนรวมกนไดไมเกน 5 คน

28

โครงสรางการบรหารเทศบาล ตามพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ.2496 และแกไขเพมเตม พ.ศ. 2543 แบงโครงสรางเทศบาลออกเปนสภาเทศบาล คณะเทศมนตร หรอ นายกเทศมนตร (ปธาน สวรรณมงคล, 2548, น. 303-304) 1. สภาเทศบาล สมาชกสภาเทศบาลมาจากากรเลอกตงจากประชาชน มวาระการด ารง ต าแหนงคราวละ 4 ป โดยสภาเทศบาลมจ านวนสมาชกสภา 12 คน สภาเทศบาลเมองมจ านวนสมาชกสภา 18 คน และสภาเทศบาลนครมจ านวนสมาชกสภา 24 คน 2. คณะเทศมนตร ประกอบดวย นายกเทศมนตรและเทศมนตรอก 2-4 คน ตามฐานะของเทศบาลกลาวคอ กรณทเปนเทศบาลต าบลและเทศบาลเมองใหมเทศมนตรได 2 คน ซงเมอรวมนายกเทศมนตรเปนคณะเทศมนตรแลวมจ านวน 3 คน กรณทเปนเทศบาลนครใหมเทศมนตรได 4 คน ซงเมอรวมนายกเทศมนตรเปนคณะเทศมนตรแลว มจ านวน 5 คน ใน พ.ศ.2543 มการแกไขเทศบาลใหมการเลอกตงนายกเทศมนตรไดโดยตรงเพอแกไขปญหาความไมมเสถยรภาพในการบรหาร 3. นายกเทศมนตรในเขตเทศบาลใดทประชาชนผมสทธเลอกตงออกเสยงประชามตใหมการบรหารเทศบาลแบบนายกเทศมนตรใหมนายกเทศมนตรมาจากการเลอกตงโดยตรงจากประชาชน มวาระการด ารงต าแหนง 4 ป และมรองนายกเทศมนตรไดไมเกน 2 คน ส าหรบเทศบาลต าบลและไมเกน 3 คน และ 4 คน ส าหรบเทศบาลเมองและเทศบาลนครตามล าดบ โดยมปลดเทศบาลมหนาทเปนผบงคบบญชาพนกงานเทศบาลและลกจางเทศบาล รองจากนายกเทศมนตรและรบผดชอบดแลการบรหารงานประจ าของเทศบาลใหเปนไปตามนโยบายของคณะเทศมนตรหรอนายกเทศมนตรและอ านาจหนาทตามทกฎหมายบญญต โครงสรางองคกรตามพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ.2496 (แกไขเพมเตม ฉบบท 12 พ.ศ. 2546) มาตรา 14 องคการเทศบาล ประกอบดวย สภาเทศบาล และนายกเทศมนตร

29

ภาพท 2 โครงสรางและการจดองคกรในการด าเนนงานเทศบาล

ทมา: สารานกรมเสร, 2561, รฐศาสตร Political Science: เทศบาล สวนงานของเทศบาล สวนงานของเทศบาล ประกอบดวย หนวยงานหลก 6 สวน ดงน (สนท จรอนนต, 2549, น. 32-34) 1. ส านกงานปลดเทศบาล มหนาทด าเนนกจการใหเปนไปตามกฎระเบยบแบบแผนนโยบายของเทศบาล เปนเลขานการของสภาเทศบาลและคณะเทศมนตรเกยวกบงานสารบรรณ งานธรการ งานประชาสมพนธ งานนตการ งานปองกนและบรรเทาสาธารณภย งานทะเบยน ตลอดจนงานอน ๆ ทมไดก าหนดไวเปนงานใดโดยเฉพาะ เชน สถานธนานบาล 2. สวนการคลง มหนาทเกยวกบการเงนและการบญช การจดเกบภาษตางๆ เชน ภาษโรงเรอนและทดน ภาษปาย งานจดท างบประมาณ งานผลประโยชนของเทศบาล ควบคมดแลพสดและทรพยสนของเทศบาล 3. สวนสาธารณสข มหนาทแนะน าชวยเหลอดานการเจบปวยของประชาชน การปองกนและระงบโรคตดตอ การสขาภบาล การรกษาความสะอาด งานสตวแพทย ตลาดสาธารณะ สสาน ฌาปนสถาน สาธารณะ และงานดานสาธารณสข ตลอดจนควบคมการประกอบอาชพทเกยวสขภาพอนามยของประชาชน เชน การแตงผม การจ าหนวยอาหาร ซงรวมทงงานสาธารณสขอน ๆ ใหเปนไปตามกฎหมายหรองานทไดรบมอบหมาย

30

4. สวนชาง มหนาทด าเนนการเกยวกบงานโยธา งานบ ารงรกษาทางบก ทางระบายน า สวนสาธารณะ งานส ารวจแบบแผน งานสถาปตยกรรม ผงเมอง งานสาธารณปโภค งานเกยวกบไฟฟา และงานควบคมการกอสรางอาคาร เพอความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง 5. สวนการประปา มหนาทด าเนนการเกยวกบการใหบรการและจ าหนวยน าสะอาด ตลอดจนจดเกบขยะผลประโยชนในการน 6. สวนการศกษา มหนาทด าเนนการดานการศกษาระดบประถมศกษาของเทศบาล งานการสอน การนเทศ การศกษา งานสวสดการสงคม และนนทนาการ ตลอดจนการปฏบตงานอนๆ ทเกยวของ อ านาจหนาทของเทศบาล เทศบาลมฐานะเปนนตบคคล ตามพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 แกไขเพมเตม พ.ศ. 2543 ไดก าหนดหนาทของเทศบาลไวโดยแบงตามประเภทของเทศบาล ดงน เทศบาลต าบล ก าหนดไวในมาตราท 50 มหนาทตองท าในเขตเทศบาล ดงน 1. รกษาความสงบเรยบรอยของประชาชน 2. ใหมและบ ารงทางบกและทางน า 3. รกษาความสะอาดของถนน หรอทางเดนและทสาธารณะ รวมทงการก าจดขยะมลฝอยและสงปฏกล 4. ปองกนและระงบโรคตดตอ 5. ใหมเครองใชในการดบเพลง 6. ใหราษฎรไดรบการศกษาอบรม 7. สงเสรมการพฒนาสตร เดก เยาวชน ผสงอายและผพการ 8. บ ารงศลปะ จารตประเพณ ภมปญญาทองถนและวฒนธรรมอนดของทองถน 9. หนาทอนตามทกฎหมายบญญตใหเปนหนาทของเทศบาล เทศบาลเมอง ก าหนดไวในมาตราท 53 มหนาทตองท าในเขตเทศบาล ดงน 1. กจการตามทระบไวในมาตรา 50 2. ใหมน าสะอาดหรอการประปา 3. ใหมโรงฆาสตว 4. ใหมและบ ารงสถานทท าการพทกษและรกษาคนเจบไข 5. ใหมและบ ารงทางระบายน า 6. ใหมและบ ารงสวมสาธารณะ 7. ใหมและบ ารงการไฟฟา หรอแสงสวางโดยวธอน 8. ใหมการด าเนนกจการโรงรบจ าน าหรอสถานสนเชอทองถน เทศบาลนคร ก าหนดไวในมาตราท 56 มหนาทตองท าในเขตเทศบาล ดงน 1. กจการตามทระบไวในมาตรา 53 2. ใหมและบ ารงการสงเคราะหมารดาและเดก 3. กจการอยางอนซงจ าเปนเพอการสาธารณสข

31

4. การควบคมสขลกษณะและอนามยในรานจ าหนายอาหาร โรงมหรสพ และสถานบรการอน 5. จดการเกยวกบทอยอาศยและการปรบปรงแหลงเสอมโทรม 6. จดใหมและควบคมตลาด ทาเทยบเรอ ทาขาม และทจอดรถ 7. การวางผงเมองและการควบคมการกอสราง 8. การสงเสรมกจการการทองเทยว 9. กจการอน ๆ ตามมาตรา 54 นอกจากหนาทของเทศบาลตามกฎหมายวาดวยเทศบาลแลว ในพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ยงไดก าหนดหนาทของเทศบาลไวดวยเชนกนในมาตรา 16 ใหเทศบาล เมองพทยา และองคการบรหารสวนต าบลมอ านาจและหนาทในการจดระบบการบรการสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถนของตนเอง ดงน ภารกจหนาทของเทศบาลตามพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 1. การจดท าแผนพฒนาทองถนของตนเอง 2. การจดใหมและบ ารงรกษาทางบก ทางน า และทางระบายน า 3. การจดใหมและควบคมตลาด ทาเทยบเรอ ทาขาม และทจอดรถ 4. การสาธาณปโภคและการกอสรางอน ๆ 5. การสาธารณปการ 6. การสงเสรม การฝก และประกอบอาชพ 7. การพาณชย และสงเสรมการลงทน 8. การสงเสรมการทองเทยว 9. การจดการศกษา 10. การสงคมสงเคราะห และการพฒนาคณภาพชวตเดก สตร คนชรา และผดอยโอกาส 11. การบ ารงรกษาศลปะ จารตประเพณ ภมปญญาทองถน และวฒนธรรมอนดของทองถน 12. การปรบปรงแหลงชมชนแออดและการจดการเกยวกบทอยอาศย 13. การจดใหมและบ ารงรกษาสถานทพกผอนหยอนใจ 14. การสงเสรมกฬา 15. การสงเสรมประชาธปไตย ความเสมอภาค และสทธเสรภาพของประชาชน 16. สงเสรมการมสวนรวมของราษฎรในการพฒนาทองถน 17. การรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง 18. การก าจดมลฝอย สงปฏกลแลน าเสย 19. การสาธารณสข การอนามยครอบครว และการรกษาพยาบาล 20. การจดใหมและควบคมสสานและฌาปนสถาน 21. การควบคมการเลยงสตว 22. การจดใหมและควบคมการฆาสตว

32

23. การรกษาความปลอดภย ความเปนระเบยบเรยบรอย และการอนามย โรงมหรสพและสาธารณปโภคสถานอนๆ 24. การจดการ การบ ารงรกษา และการใชประโยชนจากปาไม ทดนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 25. การผงเมอง 26. การขนสงและการวศวกรรมจราจร 27. การดแลรกษาทสาธารณะ 28. การควบคมอาคาร 29. การปองกนและบรรเทาสาธารณภย 30. การรกษาความสงบเรยบรอย การสงเสรมและสนบสนนการปองกน และรกษาความปลอดภยในชวตและทรพยสน 31. กจการอนใดทเปนผลประโยชนของประชาชนในทองถนตามทคณะกรรมการประกาศก าหนด โดยสรป เทศบาลมอ านาจหนาท ๒ สวนคอ อ านาจหนาทตามกฎหมายจดตเทศบาล ตามมาตรา 50-51 และอ านาจหนาทตามกฎหมายเฉพาะอนๆ ก าหนดใหเทศบาลมอ านาจหนาทด าเนนกจการใหเปนไปตามกฎหมายนนๆ อ านาจหนาทดงกลาวหากเทศบาลไดปฏบตโดยเตมความสามารถจะกอใหเกดการพฒนาทยงยนแกประชาชนและชมชน บทบาทของเทศบาลในการพฒนาเมอง เทศบาลมบทบาทในการพฒนาเมองเนองจากประเทศไทย มพนทเขตเมอง คอกรงเทพมหานคร เมองพทยา และเทศบาล จ านวน 65,705.8 ตารางกโลเมตร รอยละ 12.3 ของพนทประเทศไทย จ านวน 532,863.81 ตารางกโลเมตร และมประชากรอาศยในเขตเมองจ านวน 18.2 ลานคน คดเปนรอยละ 29.7 ของประชากรทวประเทศซงมเขตเมองเปนศนยกลางความเจรญเตบโตของประเทศ ปจจบนมการขยายตวอยางไรทศทางในดานโครงสรางพนฐานและคณภาพชวตประชาชน หากไมเตรยมการรองรบปญหาทจะเกดขนในอนาคต จะเกดความเสอมโทรมและสงผลกระทบตอการพฒนาประเทศ ทงนบทบาทของเทศบาลในการพฒนาเมอง ควรเพมประสทธภาพในการวางแผนพฒนาเทศบาลและน าแผนไปสการปฏบตใหครอบคลมทกสาขาการพฒนาตามแนวทางของแผนพฒนาสมบรณใน 5 สาขา ดงน (นารรตน กวางขวาง, 2554, น. 37-38) 1. สาขาการพฒนาโครงสรางพนฐาน ไดแก การพฒนาศกยภาพ ลกษณะทางกายภาพ การปรบปรงพนทและกอสราง เทศบาลควรเนนแผนงานพฒนาใชทดนใหมากซงทผานมายงขาดการชน าการใชทดนทมประสทธภาพมการใชทดนประเภทตางๆไมเปนระเบยบ ดงนน เทศบาลควรใหความส าคญกบการวางผงเมองรวม ผงเมองเฉพาะ การจดท าผงกายภาพ และการจดระเบยบชมชน 2. สาขาการพฒนาสงแวดลอมและการจดทรพยากรธรรมชาต ไดแก การพฒนาสงแวดลอมและการจดการทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน อนจะเปนการเสรมสรางบรรยากาศความนาอยอาศยของเมอง และมทรพยากรธรรมชาตใชอยางไมรหมดสน แนวทางด าเนนการ เชนการวางแผนระบบขยะมลฝอย การก าจดมลพษทางอากาศ ทางเสยง ทางน า เปนตน

33

3. การสงเคราะหคนพการ เดก สตร และคนชรา การปองกนและบ าบดรกษาผตดยาเสพตด กองทนพฒนาชมชนเมอง การจดท าแผนปฏบตการชมชน การประสานและการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกดเทศบาล การสรางภมคมกนใหเยาวชนและชมชนสนใจกจกรรมทเปนประโยชน หางไกลยาเสพตด แนวทางด าเนนการ เชน การสรางสวนสาธารณะเพอใหประชาชนมาออกก าลงกายรวมกน จดกจกรรมทางดนตรอยางสรางสรรค และจดกจกรรมแขงขนกฬา เปนตน 4. สาขาการพฒนาเศรษฐกจ ไดแก สงเสรมการพฒนาเศรษฐกจ และการประกอบธรกจประเภทตางๆ ใหมความเขมแขงและขยายตวเพอรองรบการเพมขนของประชาชนมแนวทางด าเนนงาน เชน โครงการสงเสรมการทองเทยว การจดบรการสาธารณะรวมกนขององคกรปกครองสวนทองถน การเปดโอกาสใหเอกชนเขามสวนรวมด าเนนกจการสาธารณะของเทศบาล 5. สาขาการพฒนาการเมอง การบรหาร ไดแก การพฒนาเทศบาลใหเปนสถาบนปกครองทองถนในระบอบประชาธปไตยทมน คงปรบปรงระบบการบรการแกประชาชนอยางมประสทธภาพ เชน โครงการบรการประชาชนโดยไมหยดพกกลางวน การประชาสมพนธผลการพฒนาของเทศบาล การสงเสรมการบรหารจดการทด การด าเนนโครงการประเทศใสสะอาดการฝกอบรมพฒนาบคลากรเทศบาลใหมความรเพมขน เพอปรบปรงการใหบรการสาธารณะไดอยางมประสทธภาพ โดยสรป เทศบาลไดใหความส าคญกบบทบาทในการพฒนาเปนอยางยงใน 5 สาขา โดยถอวา เขตเมองเปนศนยกลางความเจรญเตบโตของประเทศ ซงมการขยายตวอยางไมเปนระบบ หากไมเตรยมการรองรบปญ หาทจะเกดขนในอนาคตจะสงผลกระทบตอการพฒนาประเทศได การบรหารจดการภาครฐแนวใหม (New public management) การบรหารจดการภาครฐแนวใหม (New public management) จงเปนแนวคดพนฐานของการบรหารจดการภาครฐซงจะน าไปสการเปลยนแปลงระบบตางๆ ของภาครฐและยทธศาสตรดานตางๆ ทเปนรปธรรม มแนวทางในการบรหารจดการ ดงน 1. การใหบรการทมคณภาพแกประชาชน 2. ค านงถงความตองการของประชาชนเปนหลก 3. รฐพงท าบทบาทเฉพาะทรฐท าไดดเทานน 4. ลดการควบคมจากสวนกลาง เพมอสระแกหนวยงาน 5. ระบบการบรหารงานทมงผลสมฤทธ 6. มระบบสนบสนนทางดานบคลากรและเทคโนโลย 7. เนนการแขงขนระหวางหนวยงานภาครฐกบเอกชน องคประกอบหลกของการจดการภาครฐแนวใหม (ทพาวด เมฆสวรรค, 2541) มดงน 1. การใหบรการทมคณภาพแกประชาชน 2. การลดการควบคมจากสวนกลางและเพมอสระในการบรหารใหแกหนวยงาน 3. การก าหนด วด และใหรางวลแกผลการด าเนนงานทงในระดบองคกร และในระดบบคคล

34

4. การสรางระบบสนบสนนทงในดานบคลากร เชน การฝกอบรม ระบบคาตอบแทน และระบบคณธรรม และเทคโนโลย เพอชวยใหหนวยงานสามารถท างานไดบรรลวตถประสงค 5. การเปดกวางตอแนวคดการแขงขน ทงการแขงขนระหวางหนวยงานของรฐดวยกนเอง และระหวางหนวยงานของรฐกบหนวยงานของภาคเอกชน ในขณะเดยวกนภาครฐกหนมาทบทวนตวเองวาสงใดควรท าและสงใดควรปลอยใหเอกชนท า ทศพร ศรสมพนธ (2545, น. 27-28) แนวความคดของการบรหารจดการภาครฐแนวใหมหรอจดการนยมตงอยบนสมมตฐานของความเปนสากลของทฤษฎการบรหารและเทคนควธ การจดการวาสามารถน าไปประยกตใชไดทงในแงของการบรหารรฐกจและการบรการธรกจ ซงเปนกระแสแนวความคดทสอดคลองกบรฐประศาสนศาสตรแบบคลาสสคทแยกการเมองออกจากการบรหารงานและหลกวทยาศาสตรการจดการ (Scientific management) ของเทยเลอร (Frederic Taylor) มงเนนใหความส าคญตอการประหยด (Economy) ประสทธภาพ (Efficiency) และประสทธผล (Effectiveness) แนวความคดดงกลาวตองการใหมการปรบเปลยนกระบวนทศนและวธการบรหารงาน ภาครฐไปจากเดมทใหความส าคญตอทรพยากร หรอปจจยน าเขา (Input) และอาศยกฎระเบยบเปนเครองมอในการด าเนนงานเพอใหเกดความถกตอง สจรต และเปนธรรม โดยหนมาเนนถงวตถประสงคและสมฤทธผลของการด าเนนงานทงในแงของผลผลต (Output) และผลลพธ(Outcome) และความคมคาของเงน (Value for money) รวมทงการพฒนาคณภาพและสรางความพงพอใจใหแกประชาชนผรบ บรการ โดยน าเอาเทคนควธการบรหารจดการสมนใหมเขามาประยกตใชมากขน เชน การวางแผนเชงกลยทธ การวด และประเมนผลงาน การบรหารคณภาพโดยรวม การรอปรบระบบ เปนตน Boston (1996) ไดสรปสาระส าคญของการบรหารจดการภาครฐแนวใหมไว ดงตอไปน 1. มองวาการบรหารงานมลกษณะของความเปนสากลสภาพ หรอไมมความแตกตางอยางมนยส าคญระหวางการบรหารงานของภาคธรกจเอกชน และการบรหารงานภาครฐ 2. ปรบเปรยบการใหน าหนกความส าคญไปจากเดมทมงเนนการควบคมทรพยากร (ปจจยน าเขา) และกฎระเบยบเปนเรองของการควบคมผลผลต และผลลพธ หรอปรบเปลยนจากการใหความส าคญในภาระรบผดชอบตอกระบวนงาน (Process accountability) ไปสภาระรบผดชอบตอสมฤทธ (Accountability for results) 3. ใหความส าคญตอเรองของทกษะการบรหารการจดการมากกวาการก าหนดนโยบาย 4. โอนถายอ านาจการควบคมของหนวยงานกลาง (Devolution of centralized power) เพอใหอสระและความคลองตวแกผบรหารของแตละหนวยงาน 5. ปรบเปลยนโครงสรางหนวยงานราชการใหมใหมขนาดเลกลงในรปแบบของหนวยงานอสระในก ากบ โดยเฉพาะการแยกสวนระหวางภารกจงานเชงพาณชย และไมใชเชงพาณชย (การก ากบ ดแลควบคม) ภารกจงานเชงนโยบาย และการใหบรการออกจากกนอยางเดดขาด 6. เนนการแปรสภาพกจการของรฐใหเปนเอกชนและใหมการจางเหมาบคคลภายนอก (Outsourcing) รวมทงการประยกตใชวธการจดจาง และการแขงขนประมลงาน (Competitive tendering) เพอลดตนทนและปรบปรงคณภาพการใหบรการ

35

7. ปรบเปลยนรปแบบสญญาจางบคลากรของภาครฐบาลใหมลกษณะเปนระยะสน และก าหนดเงอนไขขอตกลงใหมความชดเจนสามารถตรวจสอบได 8. เลยนแบบวธการบรหารจดการของภาคธรกจเอกชน เชน การวางแผนกลยทธและแผนธรกจ การท าขอตกลงวาดวยผลงาน (Performance agreement) การจายคาตอบแทนตามผลงาน การจดจางบคคลภายนอกใหเขามาปฏบตงานเปนการชวคราว/เฉพาะกจ การพฒนาระบบสารสนเทศ เพอการบรหารงานและการใหความส าคญตอการสรางภาพลกษณทดขององคการ (Corporate image) 9. มการสรางแรงจงใจและใหรางวลตอบแทนในรปของตวเงน (Monetary incentives) มากขน 10. สรางระเบยบวนยและความประหยดในการใชจายเงนงบประมาณ โดยพยายามลดตนทนคาใชจาย และเพมผลผลต ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (2542, น. 1-4) ไดมการจดท าการปฏรประบบบรหารภาครฐเปนรปแบบการบรหารจดการภาครฐแนวใหมทเรงปฏรประบบบรหารภาครฐอยางขนานใหญ ทงโครงสรางกระบวนการและวฒนธรรมการบรหารจดการของภาครฐวตถประสงคของแผนมดงน 1. เพอใหภาครฐสามารถนาบรการทดมคณภาพสงไปสประชาชน 2. เพอใหภาครฐมระบบการท างานและเจาหนาททมประสทธภาพประสทธผลสงเทาเทยมกบมาตรฐานสากล 3. เพอใหภาครฐมการใชทรพยากรอยางคมคา 4. เพอใหภาครฐเปนระบบทเกอกลและไวตอปญหาและความตองการของประชาชน ยดหยน และปรบตวไดทนการณตอการเปลยนแปลงอยางรวดเรวของสงคมประชาคมโลก รวมทงเสรมสรางวสยทศนทกวางไกล 5. เพอใหภาครฐเปนระบบทไดรบความเชอถอศรทธาของประชาชน ทงนจดมงหมายสงสดของการปฏรปภาครฐ เพอใหประชาชนคนไทยมคณภาพชวตทดมความเปนอยทดและมความสข สงคมไทยมเกยรตภมไดรบความเชอถอและมความสามารถสงสา หรบการแขงขนในเวทโลก เพอใหบรรลวตถประสงคจดมงหมายสงสดดงกลาวขางตน ระบบบรหารภาครฐจะตองมลกษณะดงตอไปน คอ 1. เปนระบบทสรางประโยชนใหประชาชนและประเทศชาต 2. เปนทเชอถอศรทธาของประชาชน 3. เปนระบบทมความรบผดชอบ และเปนทพงของประชาชน 4. เปนระบบทเขมแขง ทนทานตออปสรรค กลาหาญตอสเพอคณธรรม มเกยรตภมและมศกดศร 5. เปนระบบททนสมย ทนโลก ทนการณ 6. เปนระบบทมวฒนธรรมทมงความเปนเลศของงาน รปแบบการบรหารจดการภาครฐแนวใหมเนนการท างานโดยยดผลลพธเปนหลกมการวดผลลพธและคาใชจายอยางเปนรปธรรม มอบหมายอ านาจหนาทแกผปฏบตงานแทนการควบคมอยางเครงครด วดผลงานอยางเปนรปธรรม มความโปรงใสในการตดสนใจและวธท างานทรวดเรวและ

36

คลองตวเพอตอบสนองความตองการของสงคม เปนระบบทมประชาชนเปนศนยกลาง ดงนน แผน การการปฏรประบบบรหารภาครฐนมสาระส าคญครอบคลมใน 5 ดาน ดงน 1. การปรบเปลยนบทบาทภารกจและวธการบรหารงานของภาครฐ โดยมแนวทางในนโยบาย ดงน 1.1 ทบทวนบทบาทภารกจหนวยงานของรฐ เพอก าหนดบทบาทหนาทของหนวยงานของรฐอยางชดเจน ไมซ าซอน อนจะน าไปสขนาดขององคการของรฐทเลกลงและมความสมดล 1.2 สรางแผนกลยทธของหนวยงานของรฐ เพอใหหนวยงานของรฐมแผนกลยทธและการด าเนนงานอยางชดเจนเปนรปธรรมทประกอบดวยเปาหมาย ผลผลต ผลลพธ ปจจยสความส าเรจ ตวชวดผลส าเรจ มาตรฐานผลงาน และกลยทธนจะตองเปดเผยตอสาธารณะ 1.3 พฒนาระบบขอมลและเทคโนโลยภาครฐ เพอใหมระบบขอมลและเทคโนโลยสามารถสนบสนนการบรหารจดการภาครฐแนวใหมไดอยางมประสทธภาพโดยเรมทหนวยงานกลางกอน 1.4 สรางมาตรฐานการใหบรการ เพอใหการบรการของภาครฐสามารถปรบตวตามสภาพแวดลอมและความตองการของสงคมไดอยางมประสทธภาพและทนการณ 1.5 การมสวนรวมของผรบบรการ เพอใหการบรการของภาครฐสามารถปรบตวตามสภาพแวดลอมและความตองการของสงคมไดอยางมประสทธภาพ และทนการณ 1.6 สรางระบบประเมนผลการด าเนนงานของสวนราชการ ใหสนบสนนการบรหารทมงผลสมฤทธ เพอใหหนวยงานสามารถวดผลงานเทยบกบตนทนและผลลพธขนสดทาย 1.7 ก าหนดบทบาททชดเจนของขาราชการการเมองและขาราชการประจ า เพอสรางความชดเจนในบทบาทของฝายการเมอง และฝายประจ าในบรบทของการบรหารจดการภาครฐแนวใหม 2. การปรบเปลยนระบบงบประมาณ การเงน และการพสด 2.1 พฒนาระบบงบประมาณ ทมงเนนผลงานและผลลพธ เพอใหการจดสรรและใชจายงบประมาณบรรลผลลพธทก าหนดไว 2.2 พฒนาระบบประเมนผลระดบแผนงานขนไปและการรายงานผล ทงทางดานการเงนและผลการด าเนนงาน เพอใหทราบผลการด าเนนงานชวยปรบการจดสรรและบรหารงบประมาณรวมทงเสรมสรางความรบผดชอบ 2.3 พฒนาระบบกระจายอ านาจ ดานงบประมาณ เพอใหความคลองตวใน การด าเนนการและสงเสรมประสทธภาพการปฏบตงาน โดยแลกกบความรบผดชอบในการจดการเพม ขนตอผลงาน และผลลพธของหนวยงาน 2.4 เพมขอบเขตความครอบคลมของงบประมาณ เพอใหสามารถพจารณาและวางแผนภาพรวมดานการเงนของแผนดนในการสรางประสทธภาพและประสทธผลในดานรายรบและรายจายเงนของแผนดนในเชงมหภาค 2.5 พฒนาระบบบญชภาครฐทเทยบเทากบมาตรฐานสากล เพอใหมขอมลในการวเคราะหแผนการเงนในการเพมประสทธภาพการใชจายเงน 2.6 พฒนาระบบการจดท าประมาณงบประมาณรายจายลวงหนา เพอใหการจดท างบประมาณสามารถทราบถงภาระการเงนในอนาคต และสามารถก าหนดผลอนพงประสงคไดดยงขน

37

2.7 การกระจายอ านาจการจดท างบประมาณ และการบรหารงบประมาณสองคกรปกครองสวนทองถน เพอใหการจดสรร และการใชเงนงบประมาณตรงตามความตองการของทองถนและเสรมสรางความเขมแขงของทองถนในการตดสนใจแกปญหาและพฒนาทองถนของตนเองอนจะชวยเสรมประชาธปไตยขนรากหญาดวย 2.8 พฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศ ส าหรบการจดการทางการเงนในระดบ มหภาค เพอเสรมสรางเสถยรภาพ ความโปรงใส และความรบผดชอบดานการเงนและคลงของประเทศ 2.9 ทบทวนปรบปรงกฎหมายทเกยวของกบการงบประมาณ เพอชวยใหการจดท าและการบรหารงบประมาณคลองตว รวดเรวและสนบสนนจดเนนดานผลผลต ผลลพธและความรบผดชอบ 2.10 ทบทวนการบรหารงานพสดภาครฐ เพอสรางระบบการบรหารงานพสดทมประสทธภาพ 2.11 ขยายผลการปรบเปลยนระบบงบประมาณการเงนและการพสด เพอใหการจดสรรและใชจายงบประมาณบรรลผลลพธทก าหนดไว โดยเพมความคลองตวและเพมประสทธภาพการปฏบตงานรวมทงมความรบผดชอบในการจดการผลต และผลลพธ 3. การปรบเปลยนระบบบรหารบคคล 3.1 พฒนารปแบบการจางงานภาครฐ เพอมความยดหยนในการจางงาน 3.2 ปฏรประบบจ าแนกต าแหนงและคาตอบแทน เพอใหระบบต าแหนงเออตอการบรหารงานทมประสทธภาพ เพอใหเจาหนาทภาครฐไดรบคาตอบแทนตามผลงานและเทยบเคยงไดกบภาคเอกชน 3.3 พฒนาตวชวดเพอประเมนผล เพอวดและประเมนผลความแตกตางระหวางผมผลงานกบผไมมผลงาน 3.4 สรางระบบผบรหารระดบสง (SES) เพอใหผบรหารท างานอยางเตมความสามารถ และเตรยมสรางผน าส าหรบอนาคต 3.5 ปรบลดขนาดก าลงคนภาครฐ เพอลดอตราก าลงภาครฐไมนอยกวารอยละ 10 เมอสนแผนฯ 8 เพอพฒนาทกษะและหางานใหมให เพอมขอมลก าหนดนโยบายก าลงคน เพอหาทางออกใหผทไมประสงคท างานตอในภาครฐ 3.6 ปรบปรงระบบการแตงตงและพฒนาเจาหนาทของรฐ เพอใหการสรรหาต าแหนงระดบผบงคบบญชาเปนระบบเปดภายในระบบราชการ เพอพฒนาเจาหนาทของรฐใหเปนมออาชพ 3.7 ปรบปรงระบบวนย เพอใหระบบสอบสวนทางวนย อทธรณรองทกขม ความรวดเรวและเปนธรรม 3.8 ปรบระบบการออกจากราชการ เพอใหการออกจากราชการเปนกระบวนการ เพมประสทธภาพในการท างาน 3.9 ทบทวนบทบาทอ านาจหนาทของหนวยงานกลางบรหารงานบคคล เพอปรบ เปลยนการบรหารบคคลของหนวยงานกลางใหมมาตรฐานและเปนธรรม 4. การปรบเปลยนกฎหมาย 4.1 ปรบกฎหมายใหสอดคลองกบระบบบรหารภาครฐแนวใหม เพอใหกฎหมายปจจบนเปนไปตามเจตนารมณของการบรหารภาครฐแนวใหม

38

4.2 พฒนาประสทธภาพในการจดท ากฎหมาย เพอใหกระบวนการจดท า กฎหมายมความรวดเรวถกตอง 4.3 ส ารวจปรบปรงกฎระเบยบทเปนอปสรรคในการใหบรการประชาชนเพอการบรการประชาชนทมประสทธภาพ 5. การปรบเปลยนวฒนธรรมและคานยม 5.1 จดท าคานยมสรางสรรคและจรรยาบรรณเจาหนาทของรฐ เพอใหเจาหนาทของรฐมคานยมสรางสรรคในการสรางสงทดงามมความถกตองมจรรยาบรรณในการปฏบตหนาท 5.2 ปรบกระบวนทศนเจาหนาทของรฐใหมงเนนประโยชนของประชาชนและสงคมเพอใหเจาหนาทของรฐมกระบวนทศนใหมทเนนความสามารถเพอสรางประโยชนแกประชาชนและสงคม 5.3 รณรงคและสงเสรมคานยมสรางสรรค และจรรยาบรรณของเจาหนาทของรฐเพอใหเจาหนาทของรฐมคานยมสรางสรรค และจรรยาบรรณวชาชพในการปฏบตหนาท 5.4 ปรบปรงกระบวนการใหรางวล การลงโทษ เพอใหการลงโทษและการใหรางวลเปนไปดวยความรวดเรว 5.5 สรางฐานขอมลเรองคอรปชน เพอศกษาวธปองกนปราบปรามคอรปชนทไดผล 5.6 รณรงคเพอลดการทจรตประพฤตมชอบในภาครฐ เพอใหประชาชนมสวนรวมในการตรวจตราการท างานของหนวยงานของรฐ 5.7 สรางระบบคมครองผใหขอมลทเปนประโยชนตอภาครฐ เพอใหมความโปรงใสในการท างาน และสรางภมคมกนใหแกผทใหขอมลทเปนประโยชนในเรองการทจรตประพฤต มชอบของหนวยงานและเจาหนาทของรฐ การปฏรประบบการบรหารงานภาครฐ คอ ความพยายามในการสรางใหเกดระบบการบรหารกจการบานเมองทดหรอธรรมาภบาล (Good governance) โดยการปฏรประบบราชการสราชการยคใหม ดงน 1. การก าหนดโครงสราง และการบรหารงานใหมเพอแบงแยกภารกจใหชดเจน ไดก าหนดรปแบบการจดโครงสราง และการบรหารงานของกระทรวง ทบวง กรมแนวใหมใหมความชดเจนมประสทธภาพ วางแนวทางเพอจดใหกระทรวงในสวนกลางเปนองคกรระดบนโยบายรฐบาลเปนหลก มการวดผลของงาน และมผรบผดชอบเพอรองรบขอก าหนดของรฐธรรมนญตามหลกการบรหารกจการบานเมอง และสงคมทดหรอธรรมาภบาล ประเดนส าคญอน ๆ โดยเฉพาะเรองการกระจายอ านาจและการสงเสรมบทบาทในการพฒนาภาคเอกชน 2. การก าหนดระบบความรบผดชอบ และผรบผดชอบตอผลงานทชดเจน แนวทางจดโครงสราง และระบบการบรหารงานภายในกระทรวงแนวใหมเชนน ท าใหบทบาทความรบผดชอบของผทเกยวของระดบตาง ๆ มความชดเจนสามารถท างานไดอยางเตมความสามารถมความพรอมในการตดตามตรวจสอบ และหาผรบผดชอบได โดยแบงความรบผดชอบ ดงน 2.1 รฐมนตรรบผดชอบผลงานตามนโยบายรฐและแนวนโยบายการพฒนาตามบทบาทภารกจพนบานแหงรฐภายในขอบเขตความรบผดชอบของกระทรวง ประสานการพฒนาในภาพรวมระดบมหภาคในสาขาทเกยวของ เชน การก าหนดนโยบายดานการพฒนาเศรษฐกจ เปนตน

39

2.2 ปลดกระทรวงรบผดชอบงานดานการก าหนดยทธศาสตร การก าหนด และการจดสรรทรพยากรในภาพรวมของกระทรวงเพอใหการแปลงนโยบายไปสการปฏบตเปนไปอยางมประสทธภาพมการตดตามตรวจสอบและรายงานผลการท างานตอรฐมนตร 2.3 รองปลดกระทรวงหวหนากลมภารกจหรออธบดรบผดชอบงานดานปฏบตการ แตละสวนเพอใหเกดความชดเจนและความเปนเอกภาพในการด าเนนบทบาทภารกจหนาทตามขอบเขตความรบผดชอบอธบดและผบรหารหนวยงานยอยเปนทมงานในกระทรวงหรออธบดเพยงคนเดยวเปนผรบผดชอบ การจดวางรปแบบความสมพนธ และระบบความรบผดชอบของกระทรวงในแนวใหมเชนนมประโยชนและมจดเดน ดงน 1. มผรบผดชอบงานแตละดาน คอ มขาราชการประจ าเปนผปฏบตงานตามนโยบายรฐบาล มรฐมนตรวาการหรอรฐมนตรชวยวาการทไดรบมอบหมายเปนผดแลก ากบผลงานผลลพธและผลสมฤทธของงาน 2. มระบบถวงดลภายในทชดเจนระหวางผก ากบดแลการท างานของกระทรวง คอ ปลดกระทรวง และผก ากบดแลการปฏบตงานในแตละสวน คอ รองปลดกระทรวงและอธบด 3. การก าหนดกลไกเพอเพมประสทธภาพและการสรางสมดลในการก ากบดแล การแบง แยกระบบความรบผดชอบทชดเจนจะเปนกลไกทเพมประสทธภาพในการท างาน เมอผบรหารมความชดเจนวาการปฏบตงานโดยมเปาหมายอยางไร ผบรหารมความยดหยนในการบรหารงานพอควร โดยเนนทผลงานมากกวาขนตอนและการใชงบประมาณ และงานจะส าเรจไดผลเปนรปธรรมเมอผบรหารมความรบผดชอบ 4. การบรหารงานบคคลภาครฐแนวใหม การปฏรประบบราชการจะประสบความส าเรจ ไดจ าเปนตองปรบระบบบรหารงานบคคลภาครฐทงระบบใหสอดคลองกบการปรบเปลยนบทบาทภารกจ และระบบความรบผดชอบของหนวยงานของรฐทเกดขนตามระบบงบประมาณแนวใหมซงหนวยงานระดบกระทรวง ทบวง ตลอดจนหนวยงานระดบจงหวดตองรบผดชอบในการผลตผลงานตามขอตกลง ระบบบรหารงานบคคลภาครฐแนวใหมตองสอดคลองกบหลกการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด ดงน 1. เปนระบบทสรางขาราชการทเปนมออาชพ มความรความสามารถสง 2. เปนระบบทโปรงใส เปนธรรม มความเปนกลางทางการเมอง 3. เปนระบบทสามารถปรบเปลยนตามการเปลยนแปลงของสถานการณ 4. เปนระบบทคลองตว ยดหยน และทนสมยไดมาตรฐานสากล จดเนนของการพฒนาระบบการบรหารงานบคคลภาครฐแนวใหม คอ 1. ก าหนดกรอบนโยบายการจดประเภทก าลงคนภาครฐเพอใหเกดประสทธภาพในการปฏบตงานมเงอนไขการจางงานแบบยดหยน เพอใหระบบราชการสามารถเลอกลกจ างบคคลไดหลากหลายรปแบบขน 2. ปรบระบบจ าแนกต าแหนงใหสอดคลองกบการปรบบทบาทภารกจและระบบคาตอบแทน 3. ปรบระบบการแตงตงขาราชการใหเปนไปตามหลกสากล

40

4. พฒนาระบบผบรหารระดบสง เพอไปสนกบรหารมออาชพทมสมรรถนะสง มความเปนผน า และรบผดชอบตอผลงานตามขอตกลงระดบกระทรวงหรอขอตกลงการท างานไดอยางมประสทธภาพปละประสทธผล 5. ปรบระบบประเมนผลการปฏบตงาน โดยเนนระบบผลงานเพอเชอมโยงกบระบบการจดสรรทรพยากร การจดโครงสราง การบรหารงานหนวยงานราชการแนวใหม 6. ปฏรประบบวนยอทธรณ รองทกขใหมมาตรฐาน รวดเรว เปนธรรม สอดคลองกบกลไกใหมตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 7. วางกลไกและแนวทางปฏบตใหมเพอกระจายอ านาจการบรหารบคคลสหนวยงานระดบปฏบต การบรหารงานแบบบรณาการ (Chief executive officer: CEO) การน าแนวความคดและระบบบรหารของธรกจเอกชนทเปนการบรหารเชงยทธศาสตร (Strategic business unit) และเนนบทบาทของผบรหารระดบสงขององคกร (Chief executive officer: CEO) แตมระบบการท างานรวมกนเปนทม (Teamwork) มาปรบใชในการบรหารงานแบบบรณาการ ดงน 1. เปนระบบทมงตอลกคา โดยถอลกคาเปนหวใจของการท างานในภาคราชการลกคา คอ ประชาชน ผบรหารจะตองสรางจดมงหมายใหมในการท างานของภาคราชการใหมงตอประชาชนเปนจดศนยกลาง มใชเพอหนวยงานของตนเอง ดงนน อะไรเปนประโยชนของประชาชน ขาราชการ จะตองรบนมาท าใหประชาชนไดรบประโยชนสงสด 2. เปนระบบทมงตอการเรยนรของคนในองคกร โดยตองสงเสรมการเรยนรของบคคลากรตลอดเวลา ทงโดยการจดฝกอบรม จดประชม ชแจง จดสมมนาระดมความคดเหนการจดท าเอกสารเผยแพร รวมทงการจดสงไปเขาการศกษาอบรม ประชม สมมนา ของหนวยงานหรอองคกรอน ๆ ตลอดจนสงเสรมการเรยนรและการศกษาดวยตนเองของบคลากรตามความเหมาะสม เพอใหทนกบการเปลยนแปลงและเทคโนโลยใหม ๆ 3. เปนระบบทมงปรบวฒนธรรมการท างาน โดยปรบเปลยนระบบการท างานยดเปาหมายความส าเรจเปนตวตงและมการมอบอ านาจใหผปฏบต เพอใหมผรบผดชอบตอความส าเรจของการท างานอยางชดเจน ตลอดจนใชวสยทศนเปนตวขบเคลอนทศทางการท างาน โดยเปนวสยทศนของหนวยงานททกคนในองคกรตองเขามามสวนรวมในการก าหนด มใชวสยทศนของผบรหารเพยงคนเดยว ดงนน จะตองพยายามปรบวฒนธรรมการท างานการบรหารงานแบบบรณาการตองเรมจากการมอบอ านาจการตดสนใจใหแกผท างานทอยใกลชดกบประชาชนใหมากทสดและพยายามลดขนตอนการท างานใหเหลอนอยทสด 4. เปนระบบการท างานรวมกนเปนทม มใชผบรหารท าเพยงคนเดยว ส าหรบใน การบรหารงานแบบบรณาการ เนนการมสวนรวมของภาคทเกยวของทงภาครฐ ภาคเอกชนและภาคประชาชน โดยการระดมความคดเหนทรพยากร และความรวมมอรวมใจกนท างาน ตลอดจนรวมกนแกไขปญหา และรบผดชอบตอผลทเกดขนรวมกน ทงน เพอมงไปสประโยชนสงสดของประชาชนและการพฒนาทยงยนสบไป

41

5. การบรหารแบบมออาชพ รบผดชอบ มความโปรงใส และตรวจสอบได โดยพฒนาความสามารถขององคกร บคคลในทกหนวยงานใหมความร ทกษะในวชาชพและการใหบรการทไดรบความไววางใจ มความเชอถอจากประชาชนดวยความส านกรบผดชอบตอผลการปฏบตงานพรอม กบการตรวจสอบในทกขนตอน โดยสามารถแสดงใหสาธารณชนรบทราบไดตลอดเวลา การบรหารงานแบบบรณาการมหลกการส าคญ ดงน 1. มการบรหารจดการทสอดคลองกบยทธศาสตร ยทธศาสตรภาค ยทธศาสตร การพฒนากลมจงหวดและยทธศาสตรการพฒนาจงหวด 2. ก าหนดใหภาครฐ ภาคเอกชนและภาคประชาชน เขามามสวนรวมในการพฒนาอยางยงยน สรางศกยภาพในการแขงขน การปองกนและแกไขปญหาตามขอ 1 เพอลดความซา ซอนความลาชา และความสนเปลอง 3. สวนราชการและหนวยงานของรฐในสวนกลางและในพนท ตองจดองคกรและระบบการสนบสนนดานงบประมาณ บคลากร ขอมลสารสนเทศ รวมทงกฎหมาย ระเบยบและขอบงคบอยางเพยงพอ เพอสนบสนนเสรมการบรหารงานแบบบรณาการ 4. เปนระบบการบรหารทสนบสนนนโยบายการกระจายอ านาจสทองถนมากกวามงเนนการก ากบดแลเพยงอยางเดยว เพอใหเกดประโยชนสงสดแกประชาชนและมความโปรงใสมากขน 5. สงเสรมการกระจายอ านาจการตดสนใจลงไปสผปฏบตทใกลชดกบประชาชน โดย มศนยรวมขอมลในการบรหาร และตดตามประเมนผล 6. รฐจะก าหนดเปาหมายและตวชวดความส าเรจของการท างานในระดบชาต โดยผบรหารบรหารแบบบรณาการ สามารถก าหนดเปาหมายและตวชวดในหนวยงานไดเอง การบรหารงานแบบบรณาการ มภารกจหลก 5 ประการ คอ 1. สรางความสามารถในการแขงขนดานเศรษฐกจ และแกไขปญหาความยากจน 2. สรางสงคมทสงบสขเปนทพงปรารถนารวมกน 3. สรางดลยภาพทยงยนของสงแวดลอมกบวถชวตของประชากร 4. ปฏบตตามนโยบายของรฐบาล และแนวนโยบายพนฐานแหงรฐธรรมนญ 5. บรหารกจการบานทด ดงนน การจดการภาครฐแนวใหมเปนการเปลยนแปลงการปฏบตงานภาครฐไปส การบรหารมงเนนผลสมฤทธเปนเปาหมายหลก เพอผลประโยชนสาธารณะของประชาชนเปนจดมงหมายสงสด โดยใชวธการบรหารจดการองคกร เชน ปรบบทบาท ภารกจ การมงเนนผลงานเพอความคลองตวในการปฏบตงานขององคกร จากนนจงใชหลกการบรหารแบบเอกชนทมงเนนลกคา คณภาพการบรการและเพมผลผลต เพอยกระดบผลการปฏบตงานขององคกรใหสงขนและสดทายใชหลกการแขงขน เพอ ไมใหองคกรอยกบท มการพฒนาอยางตอเนองโดยมเปาหมายพฒนาองคกรใหเปนองคกรทมผลสมฤทธสง

42

กรอบยทธศาสตรชาต ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560 – 2579) เพอใหบรรลวสยทศน “ประเทศมความมนคงมงคงยงยนเปนประเทศพฒนาแลวดวยการพฒนาตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง”น าไปสการพฒนาใหคนไทยมความสขและตอบสนองตอการบรรลซงผลประโยชนแหงชาตในการทจะพฒนาคณภาพชวตสรางรายไดระดบสง ใหเปนประเทศพฒนาแลว และสรางความสขของคนไทยสงคมมความมนคงเสมอภาคและเปนธรรมประเทศสามารถแขงขนไดในระบบ ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตไดสรปกรอบแนวทางทส าคญของยทธศาสตรชาต ระยะ 20 ป ไวดงน (ปรเมธ วมลศร, อางถงใน บศรา เขมทอง, 2561) ดงภาพประกอบท 3 1. ดานความมนคง 1.1 เสรมสรางความมนคงของสถาบนหลกและการปกครองระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข 1.2 ปฏรปกลไกการบรหารประเทศและพฒนาความมนคงทางการเมองขจดคอรปชนสรางความเชอมนในกระบวนการยตธรรม 1.3 การรกษาความมนคงภายในและความสงบเรยบรอยภายใน ตลอดจนการบรหารจดการความมนคงชายแดนและชายฝงทะเล 1.4 การพฒนาระบบกลไกมาตรการและความรวมมอระหวางประเทศทกระดบและรกษาดลยภาพความสมพนธกบประเทศมหาอ านาจเพอปองกนและแกไขปญหาความมนคงรปแบบใหม 1.5 การพฒนาเสรมสรางศกยภาพการผนกก าลงปองกนประเทศการรกษาความสงบเรยบรอยภายในประเทศสรางความรวมมอกบประเทศเพอนบานและมตรประเทศ 1.6 การพฒนาระบบการเตรยมพรอมแหงชาตและระบบบรหารจดการภยพบตรกษาความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอม 1.7 การปรบกระบวนการท างานของกลไกทเกยวของจากแนวดงสแนวระนาบมากขน 2. ดานการสรางความสามารถในการแขงขน 2.1 การพฒนาสมรรถนะทางเศรษฐกจสงเสรมการคาการลงทนพฒนาสชาตการคา 2.2 การพฒนาภาคการผลตและบรการเสรมสรางฐานการผลตเขมแขงยงยนและสงเสรมเกษตรกรรายยอยสเกษตรยงยนเปนมตรกบสงแวดลอม 2.3 การพฒนาผประกอบการและเศรษฐกจชมชนพฒนาทกษะผประกอบการยกระดบผลตภาพแรงงานและพฒนา SMEs สสากล 2.4 การพฒนาพนทเศรษฐกจพเศษและเมองพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษชายแดนและพฒนาระบบเมองศนยกลางความเจรญ 2.5 การลงทนพฒนาโครงสรางพนฐานดานการขนสงความมนคงและพลงงานระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการวจยและพฒนา 2.6 การเชอมโยงกบภมภาคและเศรษฐกจโลกสรางความเปนหนสวนการพฒนากบนานาประเทศ สงเสรมใหไทยเปนฐานของการประกอบธรกจ ฯลฯ

43

3. ดานการพฒนาและเสรมสรางศกยภาพ 3.1 พฒนาศกยภาพคนตลอดชวงชวต 3.2 การยกระดบการศกษาและการเรยนรใหมคณภาพเทาเทยมและทวถง 3.3 ปลกฝงระเบยบวนยคณธรรมจรยธรรมคานยมทพงประสงค 3.4 การสรางเสรมใหคนมสขภาวะทด 3.5 การสรางความอยดมสขของครอบครวไทย 4. ดานการสรางโอกาสความเสมอภาคและเทาเทยมกนทางสงคม 4.1 สรางความมนคงและการลดความเหลอมล าทางเศรษฐกจและสงคม 4.2 พฒนาระบบบรการและระบบบรหารจดการสขภาพ 4.3 มสภาพแวดลอมและนวตกรรมทเออตอการด ารงชวตในสงคมสงวย 4.4 สรางความเขมแขงของสถาบนทางสงคมทนทางวฒนธรรมและความเขมแขงของชมชน 4.5 พฒนาการสอสารมวลชนใหเปนกลไกในการสนบสนนการพฒนา 5. ดานการสรางการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรกบสงแวดลอม 5. จดระบบอนรกษฟนฟและปองกนการทาลายทรพยากรธรรมชาต 5.2 วางระบบบรหารจดการนาใหมประสทธภาพทง 25 ลมน า เนนการปรบระบบการบรหารจดการอทกภยอยางบรณาการ 5.3 การพฒนาและใชพลงงานทเปนมตรกบสงแวดลอม 5.4 การพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศและเมองทเปนมตรกบสงแวดลอม 5.5 การรวมลดปญหาโลกรอนและปรบตวใหพรอมกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ 5.6 การใชเครองมอทางเศรษฐศาสตรและนโยบายการคลงเพอสงแวดลอม 6. ดานการปรบสมดลและพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ 6.1 การปรบปรงโครงสรางบทบาทภารกจของหนวยงานภาครฐใหมขนาดทเหมาะสม 6.2 การวางระบบบรหารราชการแบบบรณาการ 6.3 การพฒนาระบบบรหารจดการกาลงคนและพฒนาบคลากรภาครฐ 6.4 การตอตานการทจรตและประพฤตมชอบ 6.5 การปรบปรงกฎหมายและระเบยบตางๆใหทนสมยเปนธรรมและเปนสากล 6.6 พฒนาระบบการใหบรการประชาชนของหนวยงานภาครฐ 6.7 ปรบปรงการบรหารจดการรายไดและรายจายของภาครฐ

44

ภาพท 3 แผนภมแสดงกรอบยทธศาสตรชาต 20 ป (2560-2579)

ทมา: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2560 ความเชอมโยงระหวางยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (พ.ศ.2560-2579) กบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 ดงภาพประกอบท 4 คณะรฐมนตร มมตเมอวนท 22 ธนวาคม 2558 เหนชอบทศทางและกรอบยทธศาสตรของแผนพฒนาฯ ฉบบท 12 (พ.ศ.2560 – 2564) ตามทส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) เสนอ โดยมความเหนเพมเตมดงน (บศรา เขมทอง, 2561) 1. แผนพฒนาฯ ฉบบท 12 ตองมความสอดคลองกบยทธศาสตรชาต 20 ป 2. มการแปลงยทธศาสตรชาตเปนแผนงาน/โครงการในชวง 5 ป โดยระบแผน ปฏบตการ และก าหนดตวชวดความสาเรจทเปนรปธรรม 3. ใหมการประเมนผลของการด าเนนงานทกรอบ 1 ป และ 5 ป

45

ภาพท 4 ยทธศาสตรชาต และกรอบความเชอมโยงกบแผนในระดบตางๆ ทมา: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2560

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต จงไดก าหนดแนวทาง การพฒนาไว ดงน ยทธศาสตรท 1 การเสรมสรางและพฒนาศกยภาพทนมนษย มแนวทางการพฒนา ไดแก การพฒนาศกยภาพคนทกกลมวยใหมทกษะและความรความสามารถการยกระดบคณภาพการศกษาและสรางสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนร ตลอดชวต และการลดปจจยเสยงทางสขภาพและสงเสรมใหคนมพฤตกรรมสขภาพทด เปนตน ยทธศาสตรท 2 การสรางความเปนธรรมลดความเหลอมล าในสงคม มแนวทางการพฒนา ไดแก การใหความชวยเหลอทางสงคมเพอเปนแตมตอแกกลม เปาหมาย ประชากรรอยละ 40 ทมรายไดต าสด การพฒนาระบบฐานขอมลรายไดใหครอบคลมประชากรทวประเทศ เพอขยายความคมครองทางสงคมและการจดสวสดการทสามารถเจาะจงกลมเปาหมายได การก าหนดนโยบายการคลงเพอลดความเหลอมล าในสงคมและเออประโยชนตอกลมคนทมรายไดนอยใหมประสทธภาพเพมขน และการเขาถงกระบวนการยตธรรมอยางเสมอภาค เปนตน ยทธศาสตรท 3 การสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและแขงขนไดอยางยงยน มแนวทางการพฒนา ไดแก การบรหารจดการเศรษฐกจสวนรวม และการเสรมสรางและพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของภาคการผลตและบรการ

46

ยทธศาสตรท 4 การเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอการพฒนาอยางยงยน มแนวทางการพฒนา ไดแก การรกษาทนทางธรรมชาตเพอการพฒนาทยงยน การบรหารจดการน า เพอใหเกดความสมดล ยงยน แกไขปญหาวกฤตสงแวดลอม สงเสรมการผลตและการบรโภคทเปนมตรกบสงแวดลอม สนบสนนการลดการปลอยกาซเรอนกระจก และเพมขดความสามารถในการปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และการพฒนาความรวมมอดานสงแวดลอมระหวางประเทศ เปนตน ยทธศาสตรท 5 การเสรมสรางความมนคงแหงชาตเพอการพฒนาประเทศสความมงคงและยงยน มแนวทางการพฒนา ไดแก รกษาความมนคงภายใน พฒนาเสรมสรางศกยภาพ การปองกนประเทศ ปองกนและแกไขปญหาการกอการราย การสงเสรมความรวมมอกบตางประเทศดานความมนคง การรกษาความมนคงของชาตทางทะเล การรกษาความมนคงทางทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และการบรหารจดการความมนคงเพอการพฒนา ยทธศาสตรท 6 การเพมประสทธภาพการบรหารจดการในภาครฐและธรรมาภบาลในสงคมไทย มแนวทางการพฒนา ไดแก ปรบปรงโครงสรางหนวยงาน บทบาท ภารกจ และคณภาพบคลากรภาครฐใหมความโปรงใส ทนสมย คลองตว มขนาดทเหมาะสมเกดความคมคา ปรบปรงกระบวนการงบประมาณ และสรางกลไกในการตดตามตรวจสอบการเงนการคลงภาครฐ เพมประสทธภาพและยกระดบการใหบรการสาธารณะใหไดมาตรฐานสากล เพมประสทธภาพการบรหารจดการใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบ และปฏรปกฎหมายและกระบวนการยตธรรมใหมความทนสมย เปนธรรม และสอดคลองกบขอบงคบสากลหรอขอตกลงระหวางประเทศ ยทธศาสตรท 7 การพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส มแนวทางการพฒนา ไดแก การพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมขนสง การสนบสนนการพฒนาระบบขนสง การพฒนาระบบโลจสตกส การพฒนาดานพลงงาน การพฒนาเศรษฐกจดจทล และการพฒนาสาธารณปการดานนาประปา ยทธศาสตรท 8 วทยาศาสตรเทคโนโลยวจยและนวตกรรม มแนวทางการพฒนาไดแกเรงสงเสรมใหเกดสงคมนวตกรรม และผลกดนงานวจยสการใชประโยชนและพฒนาสภาวะแวดลอมของการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจยและนวตกรรม ยทธศาสตรท 9 การพฒนาภมภาคเมองและพนทเศรษฐกจ มแนวทางการพฒนาไดแกการพฒนาภาค การพฒนาเมองและการพฒนาพนทเศรษฐกจ

47

ยทธศาสตรท 10 การตางประเทศ ประเทศเพอนบาน และภมภาค มแนวทางการพฒนาไดแกเรงพฒนาการเชอมโยงดานการคมนาคมขนสงโลจสตกสและโทรคมนาคม ภายใตความรวมมอระดบอนภมภาคและภมภาคอาเซยน การพฒนาและสงเสรมใหไทยเปนฐานของการประกอบธรกจและการบรการและการลงทนทมสมรรถนะสงและเปนทยอมรบในภมภาค และการเขารวมเปนภาคความรวมมอระหวางประเทศระหวางภมภาคโดยมบทบาททสรางสรรคเพอเปนทางเลอกในการด าเนนนโยบายระหวางประเทศในเวทโลก เพอรกษาสมดลในปฏสมพนธระหวางไทยและมหาอ านาจตางๆ ทงในระดบโลกและภมภาค เปนตน แนวคดธรรมาภบาล (Good Governance) ความหมายของธรรมาภบาล ธรรมาภบาล (Good governance) โดยศพท หมายถง กตกาหรอกฎเกณฑการบรหารการปกครองทดเหมาะสม และเปนธรรมทใชในการธ ารงรกษาสงคมบานเมองและสงคม อนหมายถง การจดการบรหารทรพยากรและสงคมทดในทกๆ ดานและทกๆ ระดบ รวมถงการจดระบบองคกร และกลไกของคณะรฐมนตร สวนราชการองคกรของรฐและรฐบาลทไมใชสวนราชการองคกรของเอกชน ชมรม สมาคมเพอกจกรรมตาง ๆ นตบคคลเอกชน และภาคประชาสงคม ค าวา ธรรมาภบาล มหนวยงานองคการและบคคลตาง ๆ ใหความหมายแตกตางกนไป ดงน ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. 2542 ไดใหนยามวาธรรมาภบาล คอ การบรหารกจการบานเมองและสงคมทดเปนแนวทางส าคญในการจดระเบยบใหสงคมทงภาครฐ ภาคธรกจเอกชน และภาคประชาชนซงครอบคลมถงฝายวชาการ ฝายปฏบตการ ฝายราชการและฝายธรกจสามารถอยรวมกนอยางสงบสข มความรรกสามคคและรวมกนเปนพลงกอให เกดการพฒนาอยางยงยน และเปนสวนเสรมความเขมแขงหรอสรางภมคมกนแกประเทศ เพอบรรเทาปองกนหรอแกไขเยยวยาภาวะวกฤตภยนตรายทหากจะมมาในอนาคต เพราะสงคมจะรสกถงความยตธรรมความโปรงใส และความมสวนรวมอนเปนคณลกษณะส าคญของศกดศรความเปนมนษยและการปกครองแบบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข สอดคลองกบความเปนไทย รฐธรรมนญ และกระแสโลกยคปจจบน ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (2542) กลาวถง ความหมายธรรมรฐหรอธรรมาภบาลไว ดงน 1. ประชารฐ หมายถง กระบวนการความสมพนธระหวางภาครฐ ภาคสงคม ภาคเอกชนและประชาชน โดยทวไปในการทจะท าใหการบรหารราชการแผนดนด าเนนไปอยางมประสทธภาพ มคณภาพ โปรงใส และตรวจสอบได 2. ประชารฐ หมายถง การบรหารหรอการปกครองทด โดยจะมองคประกอบ 3 ประการ คอ ความโปรงใส (Transparency) การตรวจสอบได (Accountability) และความมประสทธภาพ (Efficiency)

48

สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (2541) อธบายวา ธรรมาภบาลเปนค าสนธระหวางค าวา “ธรรม” ซงแปลวา ความดหรอเกณฑ กบค าวา “อภบาล” ซงแปลวา บ ารงรกษาปกครองเมอรวมกนเปนค าวา “ธรรมาภบาล” หมายถง การปกครองทด อานนท ปญญารชน (2541) กลาวถง ธรรมาภบาลวา เปนผลลพธของการจดการกจกรรมซงบคคล และสถาบนทวไป ภาครฐและเอกชน มผลประโยชนรวมกนไดกระท าลงไปในหลายทางมลกษณะเปนขบวนการทเกดขนอยางตอเนองซงอาจน าไปสการผสมผสานผลประโยชนทหลากหลาย และขดแยงกนได องคการสหประชาชาต หรอ United nations (2541 อางถงใน บษบง ชยเจรญวฒนะ, 2546, น. 7) ใหความหมายวา ธรรมาภบาล คอ การมสวนรวมของประชาชน และสงคมอยางเทาเทยมกน และมค าตอบพรอมเหตผลทสามารถชแจงกนไดโครงการพฒนาแหงสหประชาชาตใหนยามวา ธรรมาภบาล หมายถง การด าเนนงานของภาคการเมอง การบรหารและภาคเศรษฐกจทจดการกจการของประเทศในทกระดบประกอบดวยกลไก กระบวนการ และสถาบนตาง ๆ ทประชาชน และกลมสามารถแสดงออกซงผลประโยชนปกปองสทธของตนเองตามกฎหมายและแสดงความเหนทแตกตางกนบนหลกการของการมสวนรวม ความโปรงใส ความรบผดชอบ การสงเสรมหลกนตธรรมเพอใหมนใจวาการจดล าดบความส าคญทางการเมอง เศรษฐกจและสงคม ยนอยบนความเหนพองตองกนทางสงคม และเสยงของคนยากจน และผดอยโอกาสไดรบการพจารณาในการจดสรรทรพยากรเพอการพฒนา จากความหมายของธรรมาภบาล นกวชาการและหนวยงานตาง ๆ ไดใหความหมายนน สรปไดวา ธรรมาภบาลเปนการจดระเบยบใหสงคมทงภาครฐภาคธรกจเอกชนและภาคประชาชน สามารถแสดงออกซงผลประโยชนทจะปกปองสทธของตนเองตามกฎหมาย และแสดงความเหนทแตกตางกนบนหลกการมสวนรวม มความโปรงใสทสามารถตรวจสอบได มความรบผดชอบตอผลทกระท า และมคณธรรมจรยธรรมทดในการปฏบตงานภายใตการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขเพอใหบรรลเปาหมาย คอ ตอบสนองความตองการของคนในสงคมมระบบบรหารราชการทดมประสทธภาพกอใหเกดการพฒนาทยงยน และสามารถแกไขปญหาความขดแยงทอาจเกดขนไดในอนาคต องคประกอบของธรรมาภบาล 1. องคประกอบธรรมาภบาลขององคการและนกวชาการไทย องคประกอบของธรรมาภบาลเปนเรองเกยวกบกรอบเปาหมาย วตถประสงค แนวทางหรอวธปฏบต ในการพจารณาองคประกอบของธรรมาภบาล ในทนไดพจารณาจากการน าแนวนโยบายและหลกเกณฑการปฏบตเพอใหเกดธรรมาภบาลของหนวยงานหลกทมความส าคญ ไดแก องคกรระหวางประเทศ และหนวยงานราชการของภาครฐและแนวความคดของนกวชาการทานอน ๆ ในสวนของหนวยราชการของรฐจะไดพจารณาถงส านกนายกรฐมนตร กระทรวงมหาดไทยและส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (ก.พ.) ดงรายละเอยดดงตอไปน ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวย การสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคม ทด พ.ศ. 2542 ระบถงหลกการส าคญของธรรมาภบาลทงในระดบประเทศ ระดบภาครฐ และระดบองคการไว 6 องคประกอบ ดงน

49

1. หลกนตธรรม (Rule of Law) เปนการตรากฎหมาย และกฎขอบงคบใหทนสมยและเปนธรรม เปนทยอมรบของสงคม อนจะท าใหสงคมยนยอมพรอมใจกนปฏบตตามกฎหมายและกฎขอบงคบเหลานน โดยถอวาเปนการปกครองภายใตกฎหมาย มใชอ าเภอใจหรออ านาจของตวบคคล 2. หลกคณธรรม (Morality) เปนการยดมนในความถกตองดงาม โดยรณรงคใหเจาหนาทของรฐยดถอ เนนการปฏบตหนาทเพอใหเปนตวอยางแกสงคม และสงเสรมสนบสนนใหประชาชนพฒนาตนเองไปพรอมกน เพอใหคนไทยมความซอสตย จรงใจ ขยน อดทน มระเบยบวนย ประกอบอาชพสจรต จนเปนนสยประจ าชาต 3. หลกความโปรงใส (Transparency) เปนการสรางความไววางใจซงกนและกนของคนในชาต โดยปรบปรงกลไกการท างานขององคการทกองคการใหมความโปรงใส มการเปดเผยขอมลขาวสารทเปนประโยชนอยางตรงไปตรงมาดวยภาษาทเขาใจงาย ประชาชนเขาถงขอมลขาวสารไดสะดวก 4. หลกการมสวนรวม (Public Participation) เปนการเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมรบร และเสนอความเหนในการตดสนใจในปญหาส าคญของประเทศ ไมวาดวยการแสดงความเหน การไตสวนสาธารณะ ประชาพจารณ และการแสดงประชามต 5. หลกความรบผดชอบ (Accountability) เปนการตระหนกในสทธหนาทความส านกในความรบผดชอบตอสงคม การใสใจปญหาสาธารณะของบานเมอง และกระตอรอรนในการแกปญหา ตลอดจนการเคารพในความคดเหนทแตกตางและความกลาทจะยอมรบผลจากการกระท าของตน 6. หลกความคมคา (Cost Effectiveness) เปนการบรหารจดการและใชทรพยากรทมจ ากดเพอใหเกดประโยชนสงสดแกสวนรวม โดยรณรงคใหคนไทยมความประหยด ใชของอยางคมคา สรางสรรคสนคาและบรการทมคณภาพ สามารถแขงขนไดในเวทนานาชาต และพฒนาทรพยากรธรรมชาตใหสมบรณยงยน ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (2542) ก าหนดองคประกอบของธรรมาภบาล ซงเปนผลมาจากการประชมประจ าประหวางสวนราชการรวมกบส านกคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (ก.พ.) เมอวนท 23 ธนวาคม 2542 ไวดงน 1. หลกนตธรรม หมายถง กฎหมายและกฎเกณฑตาง ๆ ทมความเปนธรรม สามารถปกปองคนด และลงโทษคนไมดได มการปฏรปอยางสม าเสมอ เหมาะกบสถานการณ ยตธรรมโปรงใส ตรวจสอบได 2. หลกคณธรรม หมายถง การรองเรยนหรอรองทกขในการด าเนนการตาง ๆ ใหมคณภาพชวตในสงคมดขน มการบรหารจดการ และการใชทรพยากรธรรมชาตเกดประโยชน สงคมมวนยอยอยางสนตสข 3. หลกความโปรงใส หมายถง รฐส ารวจความพงพอใจของผมาใชบรการ เจาหนาทมการใชดลพนจทชดเจนและเปนทยอมรบ มผลการปฏบตงานทเปนรปธรรมและเปดเผย 4. หลกการมสวนรวม หมายถง ผมสวนเกยวของ และผไดรบผลกระทบเกดความพงพอใจ รวมแสดงความคดเหน ขอเสนอแนะในการด าเนนการเรองตาง ๆ รวมทงคณภาพของการเขามามสวนรวม

50

5. หลกความรบผดชอบ หมายถง ผมสวนเกยวของมความพงพอใจตอการปฏบตงานทบรรลเปาหมาย มความผดพลาดทเกดจากการปฏบตหนาท และการรองเรยนมจ านวนลดลง 6. หลกความคมคา หมายถง ผรบบรการมความพงพอใจ และการท างานมประสทธภาพทงในดานปรมาณคณภาพและการประหยด ในขณะทกระทรวงมหาดไทยไดกลาวถงหลกการส าคญในการเสรมสรางการบรหาร กจการบานเมองและสงคมทดไว 11 องคประกอบ โดยเนนไปทางดานการบรหาร การปกครอง การพฒนา และการกระจายอ านาจ ซงเปนงานทรบผดชอบโดยตรง (สดจต นมตกล 2543, น.13- 24) ดงน 1. การมสวนรวม (Participation) เปนการมสวนรวมของทงประชาชนและเจาหนาทรฐในการบรหารงาน เพอใหเกดความคดรเรมและพลงการท างานทสอดประสานกน เพอบรรลเปาหมายในการใหบรการประชาชน 2. ความยงยน (Sustainability) มการบรหารงานทอยบนหลกการของความสมดล ทงในเมองและชนบท ระบบนเวศ และทรพยากรธรรมชาต 3. ประชาชนมความรสกวาเปนสงทชอบธรรม (Legitimacy) และใหการยอมรบ (Acceptance) การด าเนนงานของแตละหนวยงานสอดคลองกบความตองการของประชาชน และประชาชนพรอมทจะยอมสญเสยประโยชนสวนตนเพอประโยชนสวนรวมทตองรบผดชอบรวมกน 4. มความโปรงใส (Transparency) ขอมลตาง ๆ ตองตรงกบขอเทจจรงของการด าเนนการและสามารถตรวจสอบได มการด าเนนการทเปดเผยชดเจนและเปนไปตามทก าหนดไว 5. สงเสรมความเปนธรรม (Equity) และความเสมอภาค (Equality) มการกระจาย การพฒนาอยางทวถงเทาเทยมกน ไมมการเลอกปฏบต และมระบบการรบเรองราวรองทกขทชดเจน 6. มความสามารถทจะพฒนาทรพยากรและวธการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด เจาหนาทของทกหนวยงานจะตองไดรบการพฒนาความรและทกษะ เพอใหสามารถน าไปปรบใชกบการท างานได และมการก าหนดขนตอนการด าเนนงานทชดเจนเพอใหทกหนวยงานยดถอเปนแนวปฏบตรวมกน 7. สงเสรมความเสมอภาคทางเพศ (Promoting Gender Balance) เปดโอกาสใหสตรทงในเมองและชนบทเขามามสวนรวมในการพฒนาชมชนและสงคมในทก ๆ ดาน โดยเฉพาะอยางยงใหเขามามสวนรวมในการปกครองทองถนมากขน 8. การอดทนอดกลน (Tolerance) และการยอมรบ (Acceptance) ตอทศนะทหลากหลาย (Diverse Perspectives) รวมทงตองยตขอขดแยงดวยเหตผล หาจดรวมททกฝายยอมรบรวมกนได 9. การด าเนนการตามหลกนตธรรม (Operating by Rule of Law) พฒนาปรบปรง แกไขและเพมเตมกฎหมายใหมความทนสมยและเปนธรรม 10. ความรบผดชอบ (Accountability) เจาหนาทจะตองมความรบผดชอบตอประชาชน ความพงพอใจของประชาชนตอการปฏบตงานจะเปนตวชวดส าคญในการประเมนความส าเรจของหนวยงานและเจาหนาท 11. การเปนผก ากบดแล (Regulator) แทนการควบคม โอนงานบางอยางไปใหองคการปกครองทองถนซงใกลชดกบประชาชนทสด หรองานบางอยางตองแปรรปใหเอกชนด าเนนการแทน

51

เจรญ เจษฎาวลย (2547, น. 15) ไดแสดงทศนะใหเหนวาหลกธรรมาภบาลมองคประกอบ ดงน 1. คณคาจรยธรรม (Ethical values) หมายถง การปฏบตตามจรยธรรมทางธรกจ (Code of corporate conduct) และจรยธรรมของพนกงาน (Code of ethics) ขององคการ 2. การเปดใจกวาง (Openness) หมายถง การเปดเผยตอผมสวนไดเสยและผรบ ประโยชนในเรองเกยวกบกระบวนการตดสนใจและการปฏบต (Decision-making process and actions) ทไดกระท าไปใหทราบโดยทวกนมากทสดเทาทจะมากได ซงรวมถงการเปดใจกวางในการยอมใหมการตรวจสอบการปฏบตการของตนอยางละเอยดไดดวย 3. ความยตธรรม (Fairness) หมายถง ผถอหน หรอผมสวนไดเสยจะไดรบการปฏบตอยางทดเทยมกน โดยมกลไกปองกนมใหเกดการเอารดเอาเปรยบกนอยางไมเปนธรรม 4. ความโปรงใส (Transparency) หมายถง การเปดเผยด าเนนงานและรายงานทางการเงนของกจการอยางถกตอง ครบถวน เพยงพอ มความชดเจนและเรยบงาย 5. ความรบผดชอบ (Accountability) หมายถง กระบวนวธปฏบตซงมความรบผดชอบตอสาธารณชนในการตดสนใจ และการกระท าโดยเสนอตวเองใหมการตรวจสอบอยางละเอยดได ไมวาจะดวยวธการใด ๆ ทมความเหมาะสมภายในทมระเบยบแบบแผนทสามารถปองกนความเสยงได โดยมทงการควบคมแบบปองกน (Preventive Control) การควบคมแบบคนพบ (Detective Control) การควบคมแบบแกไข (Corrective Control) และการควบคมแบบสงเสรม (Directive Control) พรอมภายใตเงอนไขคาใชจายของการควบคมมไมมากกวาผลประโยชนทจะไดรบจากการมระบบควบคมภายในนน 7. ความมประสทธภาพ และความมประสทธผล (Efficiency and Effectiveness) หมายถง องคการทมธรรมาภบาลพรอม ควรตองมกลไกการบรหารการจดการทมประสทธภาพ และสามารถท างานใหเกดประสทธผลอยางนอยในระดบหนงทไดคาดหวงไว 8. การปฏบตตามกฎหมายและระเบยบขอบงคบทเกยวของ (Compliance with Applicable Laws and Regulations) หมายถง องคการทมธรรมาภบาลตองปฏบตตามกฎหมายและระเบยบขอบงคบของภาครฐทก าหนดไว โดยพยายามไมบายเบยงหรอหลกเลยงหรอหลบกฎหมายอยางไรจรยธรรม อยางไรกตาม ในป พ.ศ. 2546 ไดมการยกเลกระเบยบส านกนายกรฐมนตรดงกลาว พรอมทงออกพระราชกฤษฎกา วาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 เพอใหมผลบงคบใชแทน ซงแนวคดเรองการบรหารจดการทดตามพระราชกฤษฎกาฯ ฉบบใหมไดขยายกรอบความคดจากเดมทใหความส าคญกบ 6 หลก ดงกลาวขางตน ใหครอบคลมในเรองการบรหารภาครฐแนวใหม ซงรวมถงการเปนองคกรแหงการเรยนร (Learning organization) และการจดการความร (Knowledge management) โดยเฉพาะอยางยงการใหความส าคญกบการท างานของขาราชการ เพอการบรหารกจการบานเมองทด (ถวลวด บรกล และคณะ, 2548, น. 1) ทงนเพอใหบรรลเปาหมาย 7 ประการ ดงน 1. เกดประโยชนสขของประชาชน 2. เกดผลสมฤทธตอภารกจของรฐ

52

3. มประสทธภาพและเกดความคมคาในเชงภารกจของรฐ 4. ไมมขนตอนการปฏบตงานเกนความจ าเปน 5. มการปรบปรงภารกจของสวนราชการใหทนตอสถานการณ 6. ประชาชนไดรบการอ านวยความสะดวกและไดรบการตอบสนองความตองการ 7. มการประเมนผลการปฏบตราชการอยางสม าเสมอ ส าหรบนกวชาการของไทยนน อรพนท สพโชคชย (2541) เปนนกวชาการคนหนงทศกษาธรรมาภบาลตงแตเรมตน ไดสงเคราะหถงองคประกอบธรรมาภบาลไว ดงน 1. การมสวนรวมของสาธารณชน (Public Participation) คอ เปนกลไกกระบวนการ ทประชาชน (ชายและหญง) มโอกาสและมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจอยางเทาเทยมกน (Equity) ไมวาจะเปนโอกาสในการเขารวมในทางตรงหรอทางออม โดยผานกลมผแทนราษฎรทไดรบการเลอกตงจากประชาชนโดยชอบธรรม การเปดโอกาสใหสาธารณชนมสวนรวมอยางเสรนรวมถงการใหเสรภาพแกสอมวลชนและใหเสรภาพแกสาธารณชนในการแสดงความคดเหนอยางสรางสรรค คณลกษณะส าคญประการหนงทสาธารณชนจะมสวนรวม คอ การมรปแบบการปกครองและบรหารงานทกระจายอ านาจ (Decentralization) 2. ความสจรตและโปรงใส (Honesty and Transparency) คอ เปนกลไกทมความสจรตและโปรงใส ซงรวมถงการมระบบกตกาและการด าเนนงานทเปดเผย ตรงไปตรงมา ประชาชนสามารถเขาถงและไดรบขอมลขาวสารอยางเสร เปนธรรม ถกตอง และมประสทธผล ซงหมายถง การทผเกยวของทงหมดไมวาจะเปนหนวยงานก า กบดแลและประชาชนสามารถตรวจสอบและตดตามผลได 3. พนธะความรบผดชอบตอสงคม (Accountability) คอ เปนกลไกทมความรบผดชอบในบทบาทภาระหนาททมตอสาธารณชน โดยมการจดองคการ หรอการก าหนดกฎเกณฑทเนนการด าเนนงานเพอสนองตอบความตองการของกลมตาง ๆ ในสงคมอยางเปนธรรม ในความหมายน รวมถงการทม Bureaucracy Accountability และ Political Accountability ซงจะมความหมายทมากกวาการมความรบผดชอบเฉพาะตอผบงคบบญชาหรอกลมผเปนฐานเสยงทใหการสนบสนนทางการเมอง แตจะครอบคลมถงพนธะความรบผดชอบทมตอสงคมโดยรวมตามปกต การทจะมพนธะความรบผดชอบตอสงคมเชนน องคการ หนวยงานและผทเกยวของตองพรอม สามารถทจะถกตรวจสอบและวดผลการด าเนนงาน ทงในเชงปรมาณ คณภาพ ประสทธผล และการใชทรพยากรสาธารณะ ดงนน คณลกษณะของความโปรงใสของระบบในล าดบทสองจงเปนหวใจส าคญในการสราง Accountability 4. กลไกการเมองทชอบธรรม (Political Legitimacy) คอ เปนกลไกทมองคประกอบของผทเปนรฐบาลหรอผทเขารวมบรหารประเทศตองมความชอบธรรม เปนทยอมรบของคนในสงคมโดยรวม ไมวาจะโดยการแตงตงหรอเลอกตง แตจะตองเปนรฐบาลทไดรบการยอมรบจากประชาชนวามความสจรต มความเทยงธรรม และมความสามารถทจะบรหารประเทศได 5. กฎเกณฑทยตธรรมและชดเจน (Fair Legal Framework and Predictability) คอ มกรอบของกฎหมายทยตธรรมและเปนธรรมส าหรบกลมคนตาง ๆ ในสงคม ซงกฎเกณฑมการบงคบใชและสามารถใชบงคบไดอยางมประสทธผล เปนกฎเกณฑทชดเจนซงคนในสงคมทกสวนเขาใจสามารถคาดหวงและรวาจะเกดผลอยางไรหรอไม เมอด าเนนการตามกฎเกณฑของสงคม สงเหลานเปนการประกนความมนคง ศรทธา และความเชอมนของประชาชน

53

6. ประสทธภาพและประสทธผล (Efficiency and Effectiveness) คอ เปนกลไกทมประสทธภาพในการด าเนนงาน ไมวาจะเปนดานการจดกระบวนการท างาน การจดองคการ การจดสรรบคลากร และมการใชทรพยากรสาธารณะตาง ๆ อยางคมคาและเหมาะสม มการด าเนนการและการใหบรการสาธารณะทใหผลลพธเปนทนาพอใจ และกระตนการพฒนาของสงคม ทกดาน (การเมอง สงคม วฒนธรรม และเศรษฐกจ) สวนอานนท ปญยารชน (2541, น. 2) กลาววา หลกการส าคญของธรรมาภบาลม 8 องคประกอบ ดงน 1) การใชอ านาจรฐตองมความรบผดชอบ 2) การท างานอยางมหลกการและรบผดชอบ สามารถอธบายตอประชาชนได หรอถาเปนบรษทกตองอธบายตอผถอหนไดในทกมต 3) การมสวนรวมของประชาชน 4) สามารถคาดการณได 5) มความโปรงใส 6) มความเชอมโยงขององคประกอบทหนงถงทหา 7) มระบบกฎหมายทด ผใชกฎหมายมความเทยงธรรมอยางแทจรงมตลาการทเปนอสระ และ 8) มสอมวลชนทอสระและรบผดชอบ ตอมามการตราพระราชกฤษฎกาวาดวย หลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 ใชบงคบ และยกเลกระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวย การสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. 2542 พระราชกฤษฎกาฉบบน ไดขยายกรอบแนวคดจากเดมตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรฯ ทใหความส าคญกบหลกธรรมาภบาล 6 องคประกอบ ใหครอบคลมถงการบรหารภาครฐแนวใหมดวย ซงสถาบนพระปกเกลา โดยถวลวด บรกล และคณะ (2549) ไดน าหลกธรรมาภบาลตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรฯ กบหลกการบรหารภาครฐแนวใหมตามพระราชกฤษฎกาฯ มาบรณาการรวมกนและสงเคราะหจดท าองคประกอบและตวชวดธรรมาภบาลใหม เรยกวา “ทศธรรม” โดยเพมหลกการส าคญของธรรมาภบาลจากเดม 6 องคประกอบ เปน 10 องคประกอบ ซงองคประกอบทเพมขน คอ 7. การพฒนาทรพยากรมนษย (Human Resource Development) หมายถง กระบวนการทสรางใหบคลากรในองคการไดมโอกาสเรยนรรวมกน โดยศกษาอบรมปฏบตทดลองและการพฒนา เปนการด าเนนการเพมพนความร ศกยภาพในการปฏบตงาน ตลอดจนปรบปรงพฤตกรรมใหมความพรอมในการปฏบตหนาทในความรบผดชอบใหเกดประโยชนสงสดตอองคการ ซงสงผลใหเกดความกาวหนาในต าแหนงหนาทของตนเองและความเจรญกาวหนาขององคการ 8. องคการแหงการเรยนร (Learning Organization) หมายถง องคการทม การเสรมสราง จดหา และแลกเปลยนความร ตลอดจนน าความรใหมทมาจากภายนอกและภายในองคการจากตวบคคลมาปรบปรงพฤตกรรมการท างาน 9. การบรหารจดการ (Management) หมายถง กระบวนการของการตดสนใจและกระบวนการทมการน าผลการตดสนใจไปปฏบต เพอบรรลเปาหมายทวางไว 10. เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (Information Technology and Communication) หมายถง เครองมอทมความส าคญในการมสวนรวมในตลาดโลกในการสงเสรมความส านกรบผดชอบ การปรบปรงการใหบรการขนพนฐาน และเสรมสรางโอกาสในการพฒนาทองถน นอกจากน จากการทบทวนผลงานวจยทเกยวกบธรรมาภบาล ปรากฏวาศรพชรา สทธก าจร แกวพจตร (2551) ซงศกษา เรอง “การใชหลกธรรมาภบาลในสถาบนอดมศกษาเอกชน” โดยศกษาสถาบนอดมศกษาเอกชนในภาคกลาง จ านวน 14 สถาบน ผลการศกษา พบวา ธรรมาภบาล

54

ในสถาบนอดมศกษาเอกชนม 8 องคประกอบ เปนองคประกอบตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรฯ 6 องคประกอบ และศรพชราไดพฒนาเพมเตมอก 2 องคประกอบ คอ หลกความมนคง (Security) หมายถง หนาทหรอหลกทยงยนเพอความมนคงปลอดภย มความมนใจในองคการทสามารถเผชญความเปลยนแปลงได และหลกการใชอ านาจหนาท (Authority) หมายถง ความสามารถของผบรหารในการชกจงใจใหผใตบงคบบญชาปฏบตตามทตองการ เปนการออกค าสงดวยความมนใจและสงนนมความชดเจน มการชแนะแนวทางในการใชทรพยากรทงหมดขององคการ จนองคการสามารถบรรลผล ส าเรจตามวตถประสงค กงดาว จนดาเทวน (2552) ศกษา เรอง “การศกษาและพฒนารปแบบการบรหาร กจการบานเมองทดส าหรบองคการบรหารสวนต าบล (อบต.) ในจงหวดอตรดตถ” โดยศกษา อบต. ในจงหวดอตรดตถ ทงสน 62 อบต. ผลการศกษาพบวา ธรรมาภบาลของ อบต. ในจงหวดอตรดตถ ม 7 องคประกอบ เปนองคประกอบตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรฯ 6 องคประกอบและกงดาวไดพฒนาเพมเตมอก 1 องคประกอบ คอ หลกกลยาณมตร ซงหมายถง ผน าหรอผบรหารจะตองมการแสดงออกถงพฤตกรรมความเปนผน าหรอการมภาวะผน า บรหารงานโดยค านงถงประโยชนของผอนหรอของชมชนสวนรวมเปนหลกมากกวาประโยชนตนและพวกพองของตน จะท าใหไดรบความศรทธา ผลทตามมา คอ ความรวมแรงรวมใจของทกฝายและสามารถน าองคการสการพฒนาทดยงขน แสดงดงตารางท 4

55

ตารางท 4 แสดงองคประกอบธรรมาภบาลขององคการและนกวชาการไทย

อรพนท สพโชคชย (2541)

อานนท ปญยารชน (2541)

ระเบยบ ส านกนายกฯ

(2542)

ก.พ. (2545)

กระทรวง มหาดไทย (2545)

ถวลวด บรกล และคณะ

(2549)

ศรพชรา สทธก าจร แกวพจตร (2551)

กงดาว จนดาเทวน

(2552) ความสจรตและโปรงใส การท างานอยางม

หลกการและรบผดชอบ หลกคณธรรม หลกความโปรงใส ความยงยน หลกนตธรรม

หลกคณธรรม หลกนตธรรม หลกคณธรรม

หลกนตธรรม หลกคณธรรม

พนธะความรบผดชอบตอสงคม

การมสวนรวมของประชาชน

หลกความโปรงใส หลกความรบผด เปนสงทชอบธรรมและประชาชนใหการยอมรบ

หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม

หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม

หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม

กลไกการเมองทชอบธรรม

สามารถคาดการณได หลกการมสวนรวม หลกความพงพอใจของผรบบรการ

มความโปรงใส หลกความรบผดชอบ หลกความคมคา

หลกความรบผดชอบ หลกความรบผดชอบ

กฎเกณฑทยตธรรมและชดเจน

มความโปรงใส หลกความรบผดชอบ หลกการมสวนรวม ความเปนธรรมและ ความเสมอภาค

การพฒนาทรพยากรมนษย

หลกความคมคา หลกความมนคง

หลกความคมคา หลกกลยาณมตร

ประสทธภาพและประสทธผล

มระบบกฎหมายและผใชกฎหมายทด มสอมวลชนทอสระและรบผดชอบ

หลกความคมคา หลกคณธรรม พฒนาทรพยากรและวธการบรหาร ความเสมอภาคทางเพศ การอดทนอดกลน หลกนตธรรม ความรบผดชอบ การเปนผก ากบดแล

องคการแหงการเรยนร การบรหารจดการ เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

หลกการใชอ านาจหนาท

55

56

2. องคประกอบธรรมาภบาลขององคการและนกวชาการตางประเทศ ธนาคารโลก องคประกอบธรรมาภบาลของธนาคารโลก ประกอบดวย 1) การบรการของรฐทมประสทธภาพ (an Efficient Public Service) 2) ระบบศาลทเปนอสระ (an Independent Judicial System) 3) ระบบกฎหมายทบงคบสญญาตาง ๆ (Legal Framework to Enforce Contracts) 4) การบรหารกองทนสาธารณะทมลกษณะรบผดตอประชาสงคม (the Accountable Administration of Public Funds) 5) การมระบบตรวจสอบทางบญชทเปนอสระ (an Independent Public Auditor) ซงรบผดชอบตอตวแทนในรฐสภา 6) การเคารพในกฎหมาย และสทธมนษยชนทกระดบของรฐบาล (Respect for the Law and Human Right at all Levels of Government) 7) โครงสรางสถาบนทมลกษณะพหนยม (a Pluralistic Institutional Structure) และ 8) การมสอสารมวลชนทเปนอสระ (a Free Press ) (World Bank, 1989, pp. 60 – 61) องคการพฒนาแหงสหประชาชาต (United Nations Development Programme: UNDP) (UNDP, 1997) กลาววา องคประกอบของธรรมาภบาล ประกอบดวย 1. การมสวนรวมของประชาชน (Public Participation) ประชาชนทงชายและหญงมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจอยางเทาเทยมกน ไมวาจะเปนการมสวนรวมโดยตรง หรอทางออม โดยผานสถาบนตาง ๆ ทมอ านาจอนชอบธรรม (Legitimate Intermediate Institution) 2. หลกนตธรรม (Rule of Law) การปกครองประเทศจะใชกฎหมายเปนบรรทดฐานและทกคนเคารพกฎหมาย โดยกรอบของกฎหมายทใชในประเทศตองมความยตธรรม และถกบงคบใชกบคนกลมตาง ๆ อยางเสมอภาคเทาเทยมกน 3. ความโปรงใส (Transparency) กระบวนการท างาน กฎเกณฑกตกาตาง ๆ มความเปดเผยตรงไปตรงมา ขอมล ขาวสารตาง ๆ ในสงคมสามารถถายโอนไดอยางเปนอสระ (Free Flow of Information) ประชาชนสามารถเขาถงและรบทราบขอมลหรอขาวสารสาธารณะของทางราชการไดตามทกฎหมายบญญต 4. การมฉนทานมตรวมในสงคม (Consensus Orientation) การตดสนใจด าเนน นโยบายใด ๆ ของภาครฐ ตองมการประสานความตองการหรอผลประโยชนทแตกตางของกลมคนในสงคมใหเกดเปนความเหนรวมกน (Broad Consensus) บนพนฐานของสงทเปนประโยชนสงสดแกสงคมโดยรวม 5. กลไกการเมองทชอบธรรม (Political Legitimacy) กระบวนการเขาสอ านาจทางการเมองมความชอบธรรมและเปนทยอมรบของคนในสงคม เชน การไดมาซงสมาชกสภาผแทนราษฎรทมคณธรรม การมคณะรฐมนตรทปฏบตงานเพอประโยชนแกสวนรวม การมระบบราชการทสจรตโปรงใส ตรวจสอบได การมกระบวนการเปดเผยทรพยสนและหนสนของนกการเมอง การมคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต ท าหนาทไตสวนและวนจฉยเจาหนาทรฐทร ารวยผดปกต 6. ความเสมอภาค (Equity) ประชาชนทกคนมความสามารถอยางเทาเทยมกนในการเขาถงโอกาสตาง ๆ ในสงคม เชน โอกาสพฒนาหรอมความเปนอยด โดยรฐเปนผจดสรรสาธารณปโภคขนพนฐาน เพอใหประชาชนสามารถเขาถงบรการโดยเทาเทยมกน 7. ประสทธภาพและประสทธผล (Efficiency and Effectiveness) กระบวนการและสถาบนตาง ๆ เชน รฐสามารถจดสรรใชทรพยากรตาง ๆ ไดอยางคมคาและเหมาะสม เพอตอบสนอง

57

ความตองการของคนในสงคมโดยรวม รวมถงการท างานทรวดเรว มคณภาพและกอใหเกดประโยชนสงสด 8. ความรบผดชอบตอสงคม (Accountability) การตดสนใจใด ๆ ของภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชนตองกระท าโดยมพนธะความรบผดชอบในสงทตนเองกระท าตอสาธารณชนหรอผมสวนไดเสยกบหนวยงานนน โดยค านงถงผลประโยชนทจะเกดขนแกสวนรวมเปนหลก มจตใจเสยสละ และเหนคณคาสงคมทตนเองสงกดอย 9. การมวสยทศนเชงกลยทธ (Strategic Vision) การทผน าและประชาชนในประเทศมวสยทศนในการสรางธรรมาภบาล และการพฒนาอยางยงยน สวนคณะกรรมการเศรษฐกจและสงคมแหงสหประชาชาตประจ าภมภาคเอเชยแปซฟก (United Nations Economic and Social Commission for Asia and Pacific: UN - ESCAP) ก าหนดองคประกอบส าคญของธรรมาภบาล ดงน 1. หลกการมสวนรวม (Participation) ของทกฝาย ถอเปนเสาหลกอยางหนงของธรรมาภบาล ไมวาจะเปนสวนรวมทงโดยตรงและผานสถาบนทเปนสอกลางหรอตวแทนตามทกฎหมายก าหนด 2. หลกนตธรรม (Rule of Law) ธรรมาภบาลทดจ าเปนตองเกดขนภายใตกรอบแหงกฎหมายทเปนธรรมบงคบใชอยางเสมอภาค รวมทงการปกปองสทธมนษยชนอยางเตมรปแบบโดยเฉพาะอยางยงผดอยโอกาส 3. หลกความโปรงใส (Transparency) การตดสนใจและการด าเนนการใด ๆ ตองเกดขนภายใตความโปรงใส เปนไปตามระเบยบ กฎเกณฑ รวมถงการเปดโอกาสใหผมสวนไดเสยสามารถเขาถงขอมลขาวสารทเกยวของกบการตดสนใจไดอยางอสระ 4. หลกการสนองตอบตอความตองการ (Responsiveness) องคการหรอสถาบน ทเปนไปตามหลกธรรมาภบาลทดนน จะตองมงสนองตอบความตองการของผมสวนไดเสยภายใตกรอบของเวลาทเหมาะสม 5. หลกเสยงสวนใหญ (Consensus Oriented) ภายใตบรบทสงคมทมความแตกตางหลากหลายในความรสกนกคดและความคดเหน หากตองการเหนธรรมาภบาลทดเกดขนในสงคมสมาชกของสงคมทดนนตองรจกรบฟงความคดเหนซงเสยงสวนใหญ เมอนนการพฒนาทยงยนบนพนฐานของความแตกตางทางดานภมหลง วฒนธรรมและบรบททางสงคมยอมเกดขนไดเสมอ 6. หลกความเสมอภาค (Equity and Inclusiveness) เปนหลกการทมองวาความผาสกของทกคนในสงคมเปนสงททกคนควรไดรบอยางเทาเทยมกน โดยเฉพาะอยางยงผทเสยเปรยบในสงคม 7. หลกประสทธภาพและประสทธผล (Efficiency and Effectiveness) ธรร-มาภบาลทด หมายถง การด าเนนงานตามกระบวนการ เพอผลลพธทจะสนองตอบความตองการของสงคมโดยใชทรพยากรอยางคมคาและยงยน 8. หลกความพรอมรบผด (Accountability) คณลกษณะประการสดทายน ถอเปนปจจยส าคญตอธรรมาภบาลทด ซงครอบคลมในองคการทกประเภททงภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสงคม

58

และ Commonwealth Secretariat ซงเปนองคการทชวยเหลอประเทศสมาชกในการสงเสรมฝกอบรมและปรบปรงการบรหารจดการภาครฐตามหลกธรรมาภบาล เนนหลกธรรมาภบาลในองคประกอบของความโปรงใส การตรวจสอบ การมสวนรวมและการตอสกบปญหาคอรปชน (Agere, 2000, pp. 65-66) ในขณะทธนาคารเพอการพฒนาแหงเอเชย (Asian Development Bank: ADB อางถงใน ลาชต ไชยอนงค, 2556) ไดก าหนดใหหลกธรรมาภบาล ประกอบดวย 4 องคประกอบหลก คอ 1. ความรบผดชอบ (Accountability) หมายถง เจาหนาทของรฐจะตองสามารถตอบค าถามในพฤตกรรมการบรหารได และตอบสนองตอความเปนจรงทมาจากอ านาจหนาท 2. การมสวนรวม (Participation) หมายถง การเขารวมของประชาชนในกระบวน การพฒนา ผไดรบประโยชนและผไดรบผลกระทบในโครงการนน ๆ จะตองมสวนรวม ซงรฐบาลจะตองแจงทางเลอกทเคารพตอความตองการของบคคลเหลานน และกลมทางสงคมสามารถปกปองสทธของตนเองได 3. ความสามารถในการท านาย (Predictability) หมายถง สภาพแวดลอมทางกฎหมายของประเทศตองน าไปสการพฒนา รฐบาลจะตองสามารถจดระเบยบตนเองได ผานกฎหมาย ระเบยบ และนโยบายซงครอบคลมสทธและหนาทชดเจน กลไกของการบงคบใชและขอยตของความขดแยงตองไมล าเอยง ความสามารถในการท านายน เปนความยตธรรมและความสอดคลองในการน ากฎหมายไปใช และการน านโยบายของรฐไปปฏบต 4. ความโปรงใส (Transparency) หมายถง การทขอมลจะมความสะดวกตอบคคลทวไป และมความชดเจนเกยวกบกฎ ระเบยบ และการตดสนใจของรฐบาล และรกษาสทธของประชาชนดวยระดบของการบงคบใชกฎหมาย ความโปรงใสในการตดสนใจของรฐบาล และการน านโยบายสาธารณะไปปฏบตตองลดความไมแนนอน และชวยยบยงการทจรตของเจาหนาทรฐ นอกจากน ธนาคารโลกในฐานะสถาบนการเงนระดบโลกทเปนแหลงเงนทนกยมของประเทศตาง ๆ ทเปนสมาชก และก าหนดหลกเกณฑใหกบประเทศทจะกเงนวาจะตองจดการตามหลกการของธนาคารโลก เนองจากธนาคารโลกเหนวา ประเทศทยงมปญหาด านการเงนและปญหาความยากจนสวนใหญ มาจากการบรหารประเทศทขาดประสทธผล และเกดการทจรตคอรปชนของรฐบาล ทงมงานวจยจ านวนมากแสดงใหเหนวา ธรรมาภบาลจะชวยใหสามารถตอสกบความยากจนและสามารถยกระดบมาตรฐานความเปนอย ไดก าหนดตวชวดการบรหารจดการทวโลก(Worldwide governance index: WGI) ในหลกการ 6 มต ซงเปนการศกษาของ Kaufmann, Kraay & Mastruzzi (2010) ซงประกอบดวย 1) เสยงเรยกรองและความรบผด (Voice and Accountability) เปนการวดสทธทางการเมอง สทธของพลเมอง และสทธมนษยชน 2) ความไรเสถยรภาพทางการเมองและความรนแรง (Political Instability and Violence) เปนการวดความเปนไปไดของความรนแรงทจะเกดขน หรอการเปลยนแปลงรฐบาล หรอการกอการราย 3) ความมประสทธผลของรฐบาล (Government Effectiveness) เปนการวดความสามารถของระบบราชการและคณภาพของการบรการสาธารณะของรฐ 4) ภาระของการก ากบ (Regulatory Burden) เปนการวดภาระของนโยบายรฐบาลทไมเปนมตรตอระบบตลาด 5) หลกนตธรรม (Rule of Law) เปนการวดคณภาพของการท าพนธะสญญาตาง ๆ การท างานของต ารวจ

59

ระบบผพพากษา การจดการเกยวกบอาชญากรรมและความรนแรง และ 6) การควบคมการฉอราษฎรบงหลวง (Control of Corruption) เปนการวดการใชอ านาจของผมอ านาจในการแสวงหาผลประโยชนทางธรกจ ซงเปนการวดระดบของการฉอราษฎรบงหลวง ส าหรบนกวชาการตะวนตก เชน Williams & Siddique (2007) ไดจ าแนกดชนของธรรมาภบาลไวหลายชนด ทงทเปนภาวะวสย (Objective) และอตวสย (Subjective) โดยทวไปนน ดชนของธรรมมาภบาลทส าคญทมลกษณะเปนอตวสยมกชคณภาพของสถาบน ซงประกอบดวย 1) หลกนตธรรม (Rule of Law) 2) การฉอราษฎรบงหลวงในรฐบาล (Corruption in Government) 3) คณภาพของระบบราชการ (Quality of the Bureaucracy) 4) ความเสยงในการถกยดกจการโดยรฐบาล (Risk of Expropriation of Assets by Government) และ 5) ความลมเหลวของรฐในการรกษาสญญา (Repudiation of Contracts by Government) แสดงดงตารางท 5

60

ตารางท 5 แสดงองคประกอบธรรมาภบาลขององคการและนกวชาการตางประเทศ World Bank

(1989) UNDP (1997)

UN-ESCAP Commonwealth (quoted in Agere,

2000)

Williams, and Siddique (2007)

ADB (2009)

Kaufmann, Kraay and Mastruzzi

(2010) การบรการของรฐทมประสทธภาพ

การมสวนรวมของประชาชน

หลกการมสวนรวม ความโปรงใส หลกนตธรรม ความรบผดชอบ สยงเรยกรองและความรบผด

ระบบศาลทเปนอสระ กฎหมายทยตธรรม หลกนตธรรม การตรวจสอบ การฉอราษฎรบงหลวงในรฐบาล

การมสวนรวม ความไรเสถยรภาพทางการเมอง และความรนแรง

ระบบกฎหมายทบงคบสญญาตาง ๆ

ความโปรงใส หลกความโปรงใส การมสวนรวม คณภาพของระบบราชการ

ความสามารถใน การท านาย

ความมประสทธภาพของรฐบาล

การบรหารกองทนสาธารณะ

การมฉนทานมตรวมในสงคม

หลกการสนองตอบตอความตองการ

การตอสกบปญหา คอรปชน

ความเสยงในการถกยดกจการโดยรฐบาล

ความโปรงใส ภาระของการก ากบ

การมระบบตรวจสอบทางบญชทเปนอสระ

กลไกการเมองทชอบธรรม

หลกเสยงสวนใหญ ความลมเหลวของรฐในการรกษาสญญา

หลกนตธรรม การควบคมการฉอราษฎรบงหลวง

การเคารพในกฎหมาย ความเสมอภาค หลกความเสมอภาค โครงสรางสถาบนทมลกษณะพหนยม

ประสทธภาพและ ประสทธผล

ประสทธภาพและ ประสทธผล

การมสอสารมวลชนทเปนอสระ

พนธะความรบผดชอบตอสงคม

หลกความพรอมรบผด

การมวสยทศนเชงกลยทธ

60

61

ธรรมาภบาลในตางประเทศ ธรรมาภบาล (Good Governance) ในสหรฐอเมรกา ประเทศทพฒนาแลวอยางประเทศสหรฐอเมรกา เนนการเพมประสทธภาพทางเศรษฐกจและปรบปรงประสทธผลขององคกรของรฐ การทระบบการเมองและเศรษฐกจของสหรฐอเมรกาเตบโตจากระบอบประชาธปไตยและทนนยม จงไดมการปพนฐานทางกฎหมายทยตธรรม ใหความส าคญตอ ความเสมอภาค และความโปรงใส ปจจบนสหรฐฯ มความพยายามทจะปรบการท างานขององคกรของรฐ ใหมประสทธภาพมากขน มการสงเสรมธรรมาภบาลใหเปนวฒนธรรมองคกรมากกวาการทจะตองมองคกรคอยตรวจสอบ และในประเทศทก าลงพฒนา เชน ฟลปปนส อนโดนเซย ทก าลงอยในชวงของการน าธรรมาภบาลมาใช เพอเปนกลไกทชวยพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศใหดขน สรางระบบการท างานในองคกรของรฐใหโปรงใสชดเจน ทงนการน า Good Governance มาใช จะท าหประเทศเกดความเชอมนตอการลงทนได หลกการปกครองทดทไดรบการยอมรบและถอปฏบตอยางกวางขวางในสหรฐฯ แตไมไดรจกในนามของ Good Governance กลาวคอ ระบบธรรมาภบาลบรษทของประเทศสหรฐฯ อาศยระบบกฎหมาย 3 สวน คอ 1) กฎหมายบรษทมหาชนของแตละมลรฐ ซงมความแตกตางกนบางในรายละเอยด โดยสวนใหญถกประกาศใชชวงปลายครสศตวรรษท 19 ถงตนครสศตวรรษท 20 2) กฎหมายหลกทรพยและตลาดหลกทรพย ซงควบคมการบงคบใชโดยรฐบาลกลาง (Federal Law: The Securities Act of 1933, the Securities Exchange Act of 1934) และ 3) กฎระเบยบขององคกรอสระของเอกชน (Self-regulatory Organizations) ไดวางกฎระเบยบคณสมบตและหลกเกฑณการปฏบตส าหรบบรษทมหาชนและผประกอบวชาชพทเกยวของ โดยกฎหมายรฐบาลกลางมอ านาจบงคบเหนอกวา (Pre- emption) กฎหมายของมลรฐ และกฎหมายขององคกรอสระได หากปรากฏวาขดกน กฎหมายลาสดทเกยวของกบธรรมาภบาลบรษท คอ Sarbanes-Oxley Act ป ค.ศ. 2002 ซงก าหนดหนาทของคณะกรรมการตรวจสอบใหมอ านาจควบคมการเปดเผยขอมลอยางชดเจน ระบบกฎหมายของสหรฐฯ ทองกฎหมายจารตประเพณ มระบบความรบผดชอบแบบ Indentification ทเนนไปทตวผบรหารและกรรมการ ตางจากในเยอรมนทมระบบความรบผดชอบแบบ Vicarious liability ซงตกอยทบรษท กลาวคอ บรษทจะรบผดแทนกรรมการและผบรหาร การก าเนดของบรษทมหาชนในสหรฐฯ ในราวตนศตวรรษท 19 กไดรบอทธพลจากปรชญาการเมองประชาธปไตย ตลอดจนแนวคดของการรกษาประโยชนสขของชมชนและสงคมอยมาก สภาพทเกดขนลวนสอดคลองกนไปในขณะเดยวกน กคอ การขาดแคลนเงนทนท าใหตองอาศยผถอหนจ านวนมากและการถอหนแบบกระจาย น าไปสรปแบบการคานอ านาจ โดยคณะกรรมการทไมใชผถอหนหลก ในกรอบของฉนทามตแบบของสหรฐฯ จงเออใหผบรหารยอมรบการคานอ านาจซงกนและกน ภายใตการเปดเผยขอมล โดยการสนบสนนของกฎหมายและการบงคบใชกฎหมายทเขมงวดตอผบรหารและกรรมการโดยองบรรทดฐานในเรองของหนาทการประพฤตปฏบตดวยความระมดระวง (Duty of care) และความซอสตยตอบรษท (Duty of loyalty) (ศรพชรา สทธก าจร แกวพจตร, 2551, น. 52-53)

62

ธรรมาภบาล (Good Governance) ในประเทศเยอรมน ปจจยทางเศรษฐกจ การเมอง และขอระเบยบตาง ๆ ลวนมผลในการเกดววฒนาการ ของกฎหมายบรษท ประวตศาสตรการเมอง คอ รากฐานของโครงสรางธรรมาภบาลบรษทในประเทศสหรฐอเมรกาในปจจบน (Karmel, 2003) อยางเชนในสหรฐฯ คอ ความไมไววางใจในอ านาจเศรษฐกจของธนาคารพาณชยและบคคลทมงคงร ารวย (Jackson, 1999) ซงน าไปสการออกกฎหมาย Sherman act ในป ค.ศ. 1890 ซงหามกจกรรมใดๆ ซงน าไปสการผกขาดทางธรกจ แตสงหนงททงสหรฐฯ และเยอรมนมเหมอนกน คอ การถอวาบรษทจ ากดและบรษทมหาชนจ ากดเปนทรพยสนสวนรวม ซงไดสทธพเศษในเรองการจ ากดความรบผดตามกฎหมาย เมอใดกตามผถอหนใหญทมการพสจนไดวาเจตนาใชรปแบบบรษทจ ากดอ าพรางความเปนเจาของกจการและการจ ากดความรบผดเพอเอาเปรยบบคคลทสาม สทธพเศษของการเปนทรพยสนสวนรวมจะถกยกเลก บคคลนนตองรบผดเสมอเจาของกจการสวนตว โดยไมมการจ ากดความรบผดอกตอไป ดวยเหตผลนฉนทามตทางวฒนธรรมทถอวาบรษทมหาชนคอทรพยสนสวนรวม คอ พนฐานส าคญของการรวมรบการแบงปนและการคานอ านาจในบรษทมหาชน ซงไดมวจยของ Tennekes, Hendrik Joost ไดท าการวจย เรอง การสงคมสงเคราะหและหลกธรรมาภบาลมาใชวเคราะหแนวนโยบายในประเทศเนเธอรแลนดและประเทศเยอรมน พบวา หลงจากสงครามเยนผานไปแลวประเทศทงสองไดก าหนดนโยบายในการดแลประเทศในโลกทสาม โดยนกสงคมสวงเคราะหไดน าเอาหลกธรรมาภบาลมาใชในการประเมนผลตามนโยบายของประเทศทงสอง แตยงขาดความเขาใจในการก าหนดรปแบบการประเมน เพราะการก าหนดยทธศาสตรในกระบวนการจดท านโยบาย มการแยกยอยออกเปนสวน ๆ มากเกนไป และยงขาดความเขาใจในความหมายของธรรมาภบาล (ศรพชรา สทธก าจร แกวพจตร, 2551, น. 54-55) ธรรมาภบาล (Good Governance) ในประเทศองกฤษ ความรบผดชอบและความโปรงใสของหนวยงานของรฐนนเปนสงส าคญของธรรมาภบาล พจารณาไดจากการเลอกตง การควบคมทางรฐสภา การควบคมทางตลาการ การกระจายโครงสรางและสายบงคบบญชาของรฐบาล การใหประชาชนมสวนรวม การวพากษของสอมวลชน และการมมาตรการควบคมดานการบรหารภายในองคกร แตทงหมดทงปวงนลวนแตเกยวพนระหวางอ านาจหลก 3 ฝาย คอ ฝายบรหาร ฝายนตบญญต และฝายตลาการ หลายๆ ประเทศรวมทงประเทศองกฤษมอบหมายใหฝายนตบญญตดแลควบคมการปฏบตงานของรฐ โดยการอภปรายและการก ากบดแลของคณะกรรมาธการตางๆ การคณะกรรมาธการนตบญญตปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ กจะเปนการชวยเพมคณภาพตอการวางนโยบาย และจะเปนการตรวจสอบการใชอ านาจทเกนขอบเขตของรฐบาล ตลอดจนสามารถตดตามผลของการปฏบตงานของรฐบาลได ธรรมาภบาล (Good Governance) ในญปน (JICA) ส าหรบองคการความรวมมอระหวางประเทศของญปน (JICA) นน ไดผนวกแนวคดเรอง Good Governance กบงานทางดานการมสวนรวมซงก าหนดเปนนโยบายและด าเนนการอยแลว สรปไดวา 1) Good Governance ม 2 ดาน คอ ความสามารถของรฐทจะท างานอยางไดผลและมประสทธภาพ โดยดจากองคการบรการ และกลไกการท างาน รวมทงรฐตองมความชอบธรรม ตอบสนอง

63

ความตองการของประชาชน (Accountability to the people) และดแลเรองสทธมนษยชน โดยดจากการทรฐพยายามท างานอยางมประชาธปไตย 2) Good Governance จะน าไปสการพฒนาทยงยน พงตนเองได และมความยตธรรมทางสงคม และรฐมหลกการในการท าหนาทอยางมประสทธภาพและประสทธผล 3) Good Governance คอ รากฐานของการพฒนาอยางมสวนรวม โดยก าหนดใหรฐมหนาททจะสงเสรมการมสวนรวม และสรางบรรยากาศใหเกดกระบวนการมสวนรวม ธรรมาภบาล (Good Governance) ในมาเลเซย ธรรมาภบาลไดถกใชโดยนกปฏรป เพอทจะมการปฏรปการเมอง ในอดตนายกรฐมนตร มหาเธร ของประเทศมาเลเซย ไดนยามค าวาธรรมาภบาลวา หมายถง การด าเนนงานทางการเมอง เศรษฐกจ และการบรหาร ทประชาชนสามารถเขามามสวนรวมในการจดการ ดวยกลไกและกระบวนการตางๆ ฯพณฯ มหาเธร ยงไดกลาวตอไปอกวา สถานการณในปจจบนไดชใหเหนวารฐไมไดเปนศนยกลางของการบรหารอกตอไป ซงเหนไดจากการทกลมตางๆ ไดแสดงซงสทธของตนเอง เพอเขามามบทบาทในการบรหารประเทศ สอดคลองกบงานวจยของพตแนม (Putnam) ไดท าการวจย เรอง ประชาธปไตยในการปกครองทองถนของประเทศอตาล พบวาแมในประเทศเดยวกนมกฎหมายและการกระจายอ านาจเหมอนกน แตการบรหารทองถนในภาคใตของอตาลกลบมปญหาอทธพลและการทจรตมาก ผดกบการปกครองทองถนทางตอนเหนอทประสบความส าเรจสงกวาและมการทจรตนอยมาก โดยพตแนมไดแสดงผลการวจยไววา ความสมพนธแนวราบทเทาเทยมกนระหวางกลมและบคคลตางๆ ตลอดจนความรวมมอกนและความเขมแขงของกลมประชาคม (Civil social) ในภาคเหนอ ท าใหการบรหารทองถนของอตาลทงในการจดการภาครฐและเอกชน มการใชธรรมาภบาลในการปกครองดกวาในภาคใต ซ งมความสมพนธแบบแนวดง (Vertical relation) ระหวางเจาพอหรอผมอทธพล กบบรวารและคนในทองถน และสอดคลองกบงานวจยของครสตนา เอม บลเมล ไดศกษาการวจย เรอง ความชวยเหลอระหวางประเทศ ความรวมมอกนระหวางนกสงคมสงเคราะหและการน าหลกธรรมาภบาลมาใช (ประเทศเคนยา) งานวจยน พบวา หลกธรรมาภบาลมความจ าเปนอยางยงตอความรวมมอตองาน ความชวยเหลอระหวางประเทศของนกสงคมสงเคราะหเหลานในประเทศเคนยา กคอ ความสามรถของนกสงคมสงเคราะหในการเขาถงวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ และรวมไปถงการปรบตวเขาหากนเพอทจะสรางความรวมมอเปนกลมยอยๆ เพอทจะกอใหเกดประโยชนในการสอสาร และการแลกเปลยนขอมลขาวสาร ทายทสดนกสงคมสงเคราะหจากความรวมมอกนระหวางประเทศทมจ านวนมากในประเทศเคนยา ยงกอใหเกดการสรางภาพสงคมใหมๆ โดยการน ากจกรรมและความมสวนรวมตางๆ เขามาเปนปจจยในการเชอมตอ (ศรพชรา สทธก าจร แกวพจตร, 2551, น. 56-57) ธรรมาภบาล (Good Governance) ในประเทศฝรงเศส ฝรงเศสถอวาเปนประเทศทมความกาวหนาในดานการสรางธรรมาภบาล จนธนาคารโลกและกองทนการเงนระหวางประเทศ ถอวาเปนตนแบบดานการพฒนา Governance ซงในประเทศมการปกครองทองถน คอ เทศบาล (Commune) (Kimmet Philip, 2005) เปนการปกครองทเลกทสด แตกเปนการปกครองทเกาแกทสด มองคการบรหารเทศบาลของฝรงเศสเรยกวา Conseil municipal ไดรบการการเลอกตงโดยตรงทก 6 ป และคณะกรรมการเทศบาลจะเลอกสมาชกของคณะกรรมการ

64

1 คน ท าหนาทนายกเทศมนตร (Maire) นายกเทศมนตรมอ านาจในการบรหารภายในเทศบาล รวมทงเปนตวแทนของรฐในการจดท านตกรรมของรฐจดทะเบยนตางๆ รกษาความสงบ จดการเลอกตงภายใน รวมทงจดท าประกาศตางๆ ของรฐ ถอวาเปนการบรหารโดยประชาชนมสวนรวมในการเลอกตง ตอมามการน าค าวา Good Governance ไปใชในการพฒนาดานตางๆ เชน องคการพฒนาแหงสหประชาชาต (United Nations Development Programme: UNDP) เปนแกนน าในการผลกดนแนวคดและสรางการยอมรบรวมกนในระดบโลก “กลไกประชารฐทดและการพฒนาคนทยงยน เปนประเดนส าคญทไมสามารถจะแยกออกจากกนได กลไกประชารฐเปนรากฐานทท าใหคนในสงคมโดยรวมอยรวมกนอยางสนตสข” ดงนน มนษยทกสงคมไมวาจะเปนสงคมทพฒนาแลวหรอสงคมทยงดอยพฒนา สงคมประชาธปไตยหรอสงคมเผดจการ คอ การสรางกลไกประชารฐทด ทสามารถสงเสรม สนบสนนการพฒนาคนในสงคมทยงยน กลไกประชารฐเปนสวนทเชอมโยงองคประกอบของสงคมทง 3 สวนเขาดวยกน คอ ประชาคม (Civil society) ภาคธรกจเอกชน (private sector) และภาครฐ (state หรอ public sector) (ศรพชรา สทธก าจร แกวพจตร, 2551, น. 59) ดงภาพประกอบท 5

ภาพท 5 ความสมพนธระหวางกลไกประชารฐทดและสวนตาง ๆ ของสงคม ทมา: UNDP, 1997 อางถงในศรพชรา สทธก าจร แกวพจตร, 2551, น. 60

ธรรมาภบาล (Good Governance) ในประเทศอนโดนเซย การปราบปรามคอรรปชนในอนโดนเซย คอรปชนจดวาเปนปญหาใหญประการหนงของอนโดนเซย ซงมผลกระทบอยางมากตอการพฒนาและสรางเสถยรภาพทางเศรษฐกจของประเทศ และระดบความรนแรงของปญหาคอรรปชนทอนโดนเซยเผชญอยนน สามารถวดไดจากสภาวะและสถานภาพทางเศรษฐกจ ผลกระทบจากวกฤตเศรษฐกจในป พ.ศ. 2540 และดวยความชวยเหลอและทนสนบสนนจากนโยบายการตอตานคอรปชนของ Asian Development Bank (ADB) ในป พ.ศ. 2541 ไดกลาย เปนแรงผลกดนใหอนโดนเซยตองปราบปรามคอรปชนทกระดบและปฏรปภาครฐไปสการมธรรมาภบาลอยางจรงจง ซงมกรอบแนวทางกวางๆ ดงตอไปน

ภาคธรกจเอกชน (Private sector)

ประชาคม (Civil

society)

ภาครฐ

(Public sector)

กลไกประชารฐทด (Good

Governance)

65

1. การกระตนใหมการแขงขนทางการคาโดยชอบธรรม เนองจากความไมโปรงใสของกลไกทางการตลาด และการทไมมระบบการตรวจสอบทถกตอง กอใหเกดการคอรรปชนและการผกขาดของนายทนหรอนกการเมอง ซงท าใหประชาชนไมมตวเลอกของสนคา และตองซอสนคาทไมไดคณภาพและมราคาแพง ดงนนการกระตนใหมความเสมอภาคในการแขงขนทางการคาและการแปลงรปรฐวสาหกจ จะชวยใหตลาดเกดสภาวะการแขงขนเสร เปนตามกตกาและกลไกธรรมชาตของตลาด ชวยบนทอนอ านาจการผกขาดของนายทน และชวยผลกดนใหผผลตและผขายสนคาไมวารายเลกหรอรายใหญมความเสมอภาคในการปรบปรงคณภาพและราคาของสนคา เมอชองทางการจดจ าหนายสนคามการแขงขนกนโดยชอบธรรมและไมมชองวางส าหรบการคอรรปชน อ านาจการเลอกซอสนคายอมเปนของประชาชน 2. สงเสรมใหการบรหารของภาครฐใหมประสทธภาพ โปรงใสและตรวจสอบได ระบบระเบยบราชการมสวนเออใหเกดการคอรปชนในหนวยงาน และท าใหการใหบรการทวไปแกประชาชนดอยประสทธภาพ ดงนนจงจ าเปนตองมการปฏรปการบรหารของรฐ ไมวาจะเปนเรอง เงนเดอน สวสดการ โครงสรางทซบซอน กฎระเบยบและขนตอนการท างาน ใหมประสทธภาพ โปรงใส และตรวจสอบได อนจะไมเปดชองวางใหเกดการคอรรปชนในทกระดบของหนวยงาน 3. การมสวนรวมของประชาชน ประชาชนสะสมความเบอหนาย ทมตอความไมจรงใจในการแกปญหาและความไมสนใจในเสยงหรอความคดเหนของประชาชนทมตอรฐบาลและนกการเมองมาเปนเวลานาน ซงสงผลใหประชาชนไมเหนประโยชนของการมสวนรวมในการเมองการปกครองประเทศ ดงนนตองมการสรางทศนคตใหมใหกบประชาชนสงเสรมสทธทางการเมองของประชาชน เรงตอบสนองความคดเหนและขอเสนอแนะของประชาชนกระตนใหเหนถงความส าคญของความรวมมอของประชาชนในการตรวจสอบการบรหารงานของรฐและนกการเมอง บทเรยนตอตานการคอรปชนของฮองกง (Fighting Corruption-The Hong Kong Experience) ในอดตเมอป 1950s และป 1960s ฮองกงตองเผชญกบปญหาการทจรตคอรรปชนทงในภาครฐและเอกชน จนเปนทรบรโดยทวไปของผคนวาการคอรปชนเปนเสมอนความลบทถกเปดเผยและเปนสวนหนงของวถชวตคนฮองกงไปแลว เครอขายคอรปชนทมอยในองคกรบงคบใชกฎหมายตางๆ ตลอดจนหนวยงานบรการของรฐลวนตกอยในวงจรอบาทวนแทบทงสน เชน การคอรปชนในหนวยงานต ารวจทท ากนเปนล าเปนสนอยางกบเปนธรกจแขนงหนงกบกลมองคกรนอกกฎหมายขนาดใหญทสถาปนาขนเพอจดเกบสวยใตดน นยวา เพอคาอ านวยความสะดวกในธรกรรมสเทาของตน หรอการตดสนบนเจาหนาทตรวจคนเขาเมองเพอความสะดวกในการยนวซาทงทเปนเรองผดกฎหมาย การขอตดตงเลขหมายโทรศพทพนฐานกตองจายเงนใหพนกงานของบรษททไดรบสมปทานด าเนนการจากรฐบาล การจายคอมมชชนทขดตอกฎหมายในภาคธรกจเกดขนอยางดาษดน ขณะทภาครฐดเหมอนจะท าอะไรไมได อยางไรกตามเวลาของการเปลยนแปลงกมาถงเมอลวงเขาชวงตนป 1970s อนเปนชวงทฮองกงมการเจรญ เตบโตทงทางเศรษฐกจและประชากรทเพมขนอยางรวดเรว สภาพการพฒนาทเกดขนพรอมๆ กนนน า มาซงปญหาส าคญหลายประการ โดยเฉพาะอยางยงปญหาทจรตคอรปชน เจาหนาทต ารวจระดบสงจ านวนมากทกลายมาเปน อาชญากรตองคดทจรตจนถกออกจากราชการมอยมากมาย จนภาคสงคมแบกรบเอาไวไมไหว เกดการเดนขบวนตอตานและเรยกรองใหจดการแกไขปญหานในทนทดวยการจดตง

66

องคกรเขามาดแลจดการปญหาการทจรตคอรรปชนขนเปนการเฉพาะทขนตรงกบผวาการเกาะฮองกง จนในทสดกไดกอตงหนวยงานพเศษนขนมาในป 1974 เรยกวา คณะกรรมการอสระปองกนการทจรตคอรปชน (The Independent Commission Against Corruption – ICAC) (Jean Au Yeung, February, 2000) จากบทเรยนดานการตอตานการทจรตคอรปชนของฮองกงนน พบวาประสบผลส าเรจและน าความเปลยนแปลงหลายประการ ดงน (วภาส ทองสทธ, 2551, น. 85-90) 1. การเปลยนแปลงดานวฒนธรรม (cultural change) กลาวคอ จากอดตคนฮองกงยอมรบไดกบการทจรตประพฤตมชอบในหลายวงการ ปจจบนทศนคตเปลยนไปเปนการปฏเสธอยางสนเชง ในสายตาของนานาประเทศตอฮองกงกมระดบดขนมาก ดงจะเหนไดจากการส ารวจดานความโปรงใสหรอประเทศทมการทจรตต าทสด ฮองกงมกจะตดอนดบตนในเอเชยเสมอ 2. บรการสาธารณะมความใสสะอาดขน (a cleaner public service) นบไดวาปจจบนการบรการสาธารณะของฮองกงมพนฐานใสสะอาดมากยงขน หากเปรยบเทยบตวเลขรายงานการทจรตทเกดขนของ ICAC เมอป 1974 ซงเปนปแรกของการด าเนนงาน พบวามรายงานการทจรตในภาครฐรวม 86% จากรายงานทงหมด เมอป 1999 พบวาตวเลขลดเหลอเพยง 41% เชนเดยวกบรายงานการทจรตของส านกงานต ารวจฮองกงในป 1974 คดเปน 45% แตในป 1999 เหลอเพยง 16% เปนตนความส าเรจนเกดขนได ไมใชเฉพาะแตผลงานของ ICAC เทานน แตเปนความส าเรจอนเนองมาจากการสงเสรมหลกปฏบตและค าประกาศใชซงแนวทางการขดกนของผลประโยชน ซงมการยดถอปฏบตในหนวยงานองคกรของรฐโดยแพรหลาย 3. ความตนตวของภาคเอกชน (a vigilant private sector) แมเปนเรองยากทจะขจดการคอรรปชนใหหมดไปจากแวดวงธรกจเอกชน ปจจบน พบวานกธรกจในฮองกงจ านวนมากมความตนตวและตระหนกถงผลรายของการคอรรปชน ททายสดอาจท าลายชอเสยงและธรกจของพวกเขาลงได ทศนคตนตรงขามกบในอดตทพวกเขาเปนปฏปกษกบ ICAC ธรรมาภบาล (Good Governance) ในสาธารณรฐสงคโปร มาเลเซยไดน าธรรมาภบาลมาใชโดยนกปฏรปเพอทจะมการปฏรปการเมอง ขณะทในประเทศสงคโปรธรรมาภบาลไดถกน ามาใชปองกนการปฏรป สอดคลองกบงานวจยของคราด (Clake & Vicki Clinell Burge) ไดท าการวจยเรอง การใชหลกธรรมาภบาลในการกระจายอ านาจการปกครองระบอบประชาธปไตยในประเทศกานา พบวาในประเทศทดอยพฒนาการปกครองตามระบอบประชาธปไตยไดมการกระจายอ านาจจากสวนกลางไปสทองถน โดยประชาชนมสวนรวมมากขน ท าใหเกดกลยทธ การพฒนาทเปนจรงเปนจง มการปรบตวในการปฏบตตางๆ ของทองถน โดยใชหลกธรรมาภบาลใหเหมาะสมกบทองถน จนถอเปนกญแจส าคญการใชหลกธรรมาภบาล ท าใหเกดการเปลยนแปลงไปใน ทางทด แตกคงยงมปญหาอยจากการทยงคงมการถอพรรคถอพวกพอง สาธารณรฐสงคโปรเปนประเทศเดยวในเอเชยทไดรบการจดอนดบจาก Transparency International ใหอยในอนดบ 1 ใน 10 ของประเทศทมคอรปชนนอยทสดในโลก นบแตการจดอนดบมาตงแตป 2538 เปนตนมา

67

การทสาธารณรฐสงคโปรสามารถมอนดบการคอรปชนนอยทสดตดอนดบหนงในสบของโลกมาอยางตอเนองมาจากปจจยหลายประการคอ ปจจยทหนง ภาวะผน าของประเทศ กลาวไดวา นบแตกอตงประเทศตงแตวนท 9 สงหาคม ค.ศ. 1965 หลงจากแยกตวออกมาจากสหภาพมาลายาเนองจากปญหาทางเชอชาตกบมาเลเซย โดยนายล กวนย เปนนายกรฐมนตรคนแรกและอยในต าแหนงยาวนานประมาณสามสบป นายล กวนย นบเปนผน าประเทศทเปนแบบอยางของผน าทเสยสละยดประโยชนประเทศ ชาตเปนส าคญ แตกตางไปจากผน าของหลายประเทศในภมภาคนทมกใชอ านาจในต าแหนงเพอแสวงหาผลประโยชนสวนตนและพวกพอง ปจจยทสอง นายล กวนย นายกรฐมนตรคนแรกของประเทศใหความส าคญกบการพฒนาทรพยากรคนของสงคโปรใหเปนคนทมคณภาพสงเพอเปนก าลงส าคญของการพฒนาประเทศ เนองจาก สาธารณรฐสงคโปรไมมทรพยากรธรรมชาตใดๆ นอกจากคนสงคโปรเทานน ดงนน การศกษาของสงคโปรจงมมาตรฐานทสงเทยบเทาสถาบนการศกษาชนน าของโลกสงผลใหประชากรสงคโปรไดรบการศกษาทสง และเปนทรพยากรมนษยทมคณคาส าหรบประเทศ ปจจยทสาม การบงคบใชกฎหมายอยางจรงจง เสมอภาคภายใตกฎหมายเดยวกน เพอสรางใหสงคมสงคโปรเปนสงคมทมระเบยบวนย เสมอภาคกนโดยไมค านงถงความแตกตางทางเชอชาต ศาสนาท าใหคนในสาธารณรฐสงคโปรทมอยหลากหลายเชอชาตสามารถอยรวมกนอยางสนต ดงนน แมวา สาธารณรฐสงคโปรจะมรปแบบการเมองการปกครองแบบประชาธปไตยกตาม แตสทธทางการเมองบางอยางของประชาชนกถกงดเวน เชน สทธในการแสดงออกทางการเมอง การประทวง เปนตน ซงกมค าอธบายจากอดตผน าประเทศวา เปนประชาธปไตยแบบสงคโปรเพอท าใหประเทศสามารถพฒนาประเทศไปไดในบรบทของสงคโปรทแตกตางจากประเทศตะวนตก ปจจยทส การใหคาตอบแทนกบบคลากรของรฐทสง บคลากรภาครฐของสงคโปรไดรบคาตอบแทนทสงใกลเคยงกบภาคธรกจเอกชนท าใหสรางแรงจงใจในการปฏบตงาน และไมไปแสวงหาผลประโยชนใดๆ จากต าแหนง สาธารณรฐสงคโปรมองคกรทท าหนาทปองกนและปราบปรามการทจรตคลายกบ ปปช. ของไทยคอ Corrupt Practices Investigation Bureau ซงมหนาทส าคญ คอ 1. ทบทวนวธการท างานอยางสม าเสมอ (Review of Work methods) 2. การยนแสดงการไมมหนสนใด ๆ (Declaration of Non–Indebtedness) 3. การยนบญชทรพยสนและการลงทน (Declaration of Assets and investment) 4. การไมรบของขวญใดๆ (Non–acceptance of gifts) กลาวไดวา สาธารณรฐสงคโปรประสบความส าเรจในการตอสกบการคอรปชนเนองจาก ปจจยทกลาวมาขางตน (ปธาน สวรรณมงคล, 2558 น. 48-50) ธรรมาภบาล (Good Governance) ในประเทศฟลปปนส ประเทศฟลปปนสไดน าหลกธรรมาภบาลมาชวยในการปฏรปภาครฐหลงภาววะวกฤต เศรษฐกจในภมภาคเอเชย โดยจดตงโครงการ Philippine Quality Award: PQA ในป พ.ศ. 2540 เพอสรางคณภาพของหนวยงานภาครฐดวยการใชคณลบกษณะของ Total Quality Management:

68

TQM มาเปนแครองมอน าไปสหลกธรรมาภบาลของประเทศ PQA จะประเมนคณลกษณะของ TQM 7 ประการ ซงแตละคณบลกษณะมความสอดคลองกบการชวดระดบการมธรรมาภบาลในองคประกอบตาง ๆ ดงน 1) Public accountability คอ ความรบผดชอบตอความตองการของประชาชนและความสามารถในการตรวจสอบการปฏบตงานของรฐได 2) Transparency คอ คณภาพของความโปรงใสในการด าเนนงานทกอยางของรฐและความสามารถในการใหบรการขอมลทถกตองและรวดเรวของหนวยงานของรฐ 3) Efficiency คอ ระดบและคณภาพของการใหบรการประชาชนภายใตทรพยากรทมอย 4) Results Focus คอการใหความส าคญกบผลการด าเนนงานและเงอนไขของทรพยากร 5) Empowerment คอ การประสานงานและความรวมมอของหนวยงานตาง ๆ เพอใหการบรการทดแกประชาชน 6) Predictability of policies คอ ความคงเสนคงวาและความยตธรรมในการปฏบตทางกฎหมาย กฎ ระเบยบ และนโยบาย 7) Social development orientation คอการพฒนาคณภาพของชวตและความเปนอยของประชาชน 8) Competitiveness คอ การกระตนใหเกดการแขงขนในการพฒนาคณภาพของสนคาและบรการในราคายอมเยาว 9) Participation คอความยดหยนของโครงสรางของรฐ และการทมกลไกของรฐทเปดโอกาสใหผมสวนไดเสยสามารถแสดงความคดเหน หรอมสวนรวมในการตดสนใจของรฐ 10) Sound economic management คอศกยภาพและความเปนไปไดของการบรหารของหนวยงาน ไดมงานวจยของ ฟลป คมเมท (Kimmet Philip, 2005, p. 32) ไดศกษาวจยเรอง การน าหลกธรรมาภบาลมาใชในระบอบการเมองการปกครองอาเซยน 4 ประเทศ งานวจยนพบวาในประเทศทพฒนาแลว หลกธรร-มาภบาลไดถกน ามาใชในเชงกลยทธทางการเมองมากกวาการน าเนอหาสาระไปประยกตใชในเชงนโนบาย โดยเฉพาะอยางงานวจยนเกยวกบการน าหลกธรรมาภบาลไปใชในประเทศเอเชยตะวนออกเฉยงใต 4 ประเทศ ไดแก ฟลปปนส ไทย มาเลเซย และอนโดนเซย โดยพจารณาเปนประเทศไปและเปรยบเทยบกบกรณศกษา โดยศกษาวาประเทศเหลานมการน าหลกธรรมาภบาลไปใชอยางไรบาง รวมไปถงการมสวนรวมของหลกธรรมาภบาล ในการเลอกตงป 2004 ซงพบวา หลกธรรมาภบาลไดถกน าไปใชอยางกวางขวาง และเปนประเดนส าคญในการปฏรป รปแบบการปกครอง นอกจากนนประเทศในเอเซยตะวนออกเฉยงใตทไดกลาวมาน ยงไดเรยนรในการน าหลกธรรมาภบาลเพอการพฒนาการเมอง การปกครอง โดยเนนการน าหลกธรรมาภบาลไปใชพฒนาบานเมอง โดยเฉพาะในสภาวะทบานเมองมความไมแนนอน และเศรษฐกจคบขน เพอเปนรปแบบและเปนหนทางในการบรหารประเทศใหม ๆ เนองจากหลกธรรมาภบาลชวยสนบสนนการเมอง การปกครอง ซงแนวคดของหลกธรรมาภบาลทมาจากชาตตะวนตก ซงกอใหเกดรปแบบการบรหารใหม ๆ และกอใหเกดการพฒนาทางประชาธปไตย ซงนนกคอหนงในจดประสงคส าคญของหลกธรรมาภบาลนนเอง จากทไดศกษาการบรหารจดการทด หรอธรรมาภบาล (Good Governance) จากหลากหลายประเทศ ผศกษาพอสรปไดวา องคประกอบของวธการปกครองทดนนควรจะเนนทกฎเกณฑทสามารถน ามาปฏบตไดสอดคลองกบการเปลยนแปลงทเกดขน การวางระบบ โครงสรางองคกร กระบวน การบรหารทตอเนอง จรงจงและความสมพนธรวมกนทงของภาครฐ ภาคธรกจเอกชน และภาคประชา สงคม ในการบรหารจดการเศรษฐกจ การเมองและสงคม

69

ธรรมาภบาลในการบรหารภาครฐไทย ระบบบรหารภาครฐไทยหรอระบบราชการไทยเปนระบบทอยคกบสงคมไทยมาชานานตงแตกอตงอาณาจกรยอนไปถงสมยสโขทยเรอยมาถงสมยกรงรตนโกสนทรและปจจบน อาจกลาวไดวา ระบบบรหารภาครฐไมเคยลมสลายในขณะทมการเปลยนแปลงผปกครองตลอดเวลา บางชวงเวลา ระบบบรหารภาครฐกลายเปนอาณาจกรทซอนอาณาจกรหรอเปนอ านาจรฐทซอนอยในรฐเชน บางชวงเวลาท “อ ามาตย” หรอ “ขาราชการ”มอ านาจในการเมองการบรหารโดยตรง เชน ด ารงต าแหนงนายกรฐมนตรหรอรฐมนตร เปนตน ในระบอบสมบรณาญาสทธราชย ผปกครองหรอกษตรยทรงเปนผใชอ านาจสงสดในการบรหารกจการของบานเมอง โดยมขาราชการเปนกลไกในการใชอ านาจของพระมหากษตรย ซงหากจะกลาวไปแลว หลกคดในธรรมาภบาล หรอ good governance ซงมาจากตางประเทศและเขามาสสงคมไทยในยคสมยระบอบประชาธปไตยนน ในความเปนจรงแลว กมใชเรองใหมทงหมดแตประการใดเลย เพราะผปกครองในระบอบสมบรณาญาสทธราชยมหลกการส าคญทยดถอปฏบตมาชานานไดแก “หลกทศพธราชธรรม” นนเอง หลกทศพธราชธรรมนบเปนหลกคดและหลกปฏบตทเปนเสมอนเสาเอกของการปกครองรฐไทยสมยสมบรณาญาสทธราชยมาชานาน ประกอบดวย 1) ทาน การให 2) ศล ความประพฤตทดงามทงกาย วาจา ใจ 3) บรจาค การเสยสละและความสขสวนตนเพอความสขสวนรวม 4) ความซอตรง การไมแสวงหาผลประโยชนโดยไมชอบ 5) ความออนโยน การมอธยาศยออนโยน 6) ความเพยร 7) ความไมโกรธ ความไมแสดงความโกรธ 8) ความไมเบยดเบยน การไมเบยดเบยน 9) ความอดทน การมความอดทนตอสงทงปวง 10) ความยตธรรม ความหนกแนน ถอความถกตอง เทยงธรรมเปนหลก ทงน จะเหนไดวา หลกทศพธราชธรรมเปนหลกทอยบนพนฐานของคานยม วฒนธรรม ประเพณของคนไทยอยมากซงตางไปจากธรรมาภบาลของสงคมตะวนตกอยพอสมควร เชน การให การบรจาค ความออนโยน ความเพยร ความไมโกรธ ความอดทน เปนตน อนเปนสงทธรรมาภบาลของประเทศตะวนตกหรอคการระดบระหวางประเทศไมใหความส าคญ แตในมมมองของสงคมไทยกลบใหความส าคญในเรองดงกลาวเหลาน เพราะสอดคลองกบคานยม วฒนธรรม ประเพณของคนไทยมาชานานตงแตอดตจนถงปจจบน หลงการเปลยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบรณาญาสทธราชมาเปนระบอบประชาธปไตยในป พ.ศ. 2475 หลกทศพธราชธรรม ดและลดความส าคญไปตามสถานภาพของสถาบนพระมหากษตรยซงอยภายใตรฐธรรมนญ และความสนใจของผปกครองในยคประชาธปไตยหนไปสนใจหลกประชาธปไตยซงใหความส าคญกบหลกสทธเสรภาพ ความเสมอภาคมากขน หลกธรรมาภบาลไดเขามาสสงคมไทยในปลายทศวรรษ 2530 หลงเหตการณพฤษภาทมฬซงจดประกายตอตานผปกครองทเขามาโดยวถทไมสอดคลองกบหลกการของประชาธปไตยและไมยดค ามนสญญาทใหไวตอสาธารณะ หลงจากนนไมนาน หลกธรรมาภบาลเขามาถกจงหวะเวลาในชวงของวกฤตทางเศรษฐกจทเกดขนกบประเทศไทยทเรยกวา “วกฤตตมย ากง” อนเนองมาจากความไมพอเพยงของนกธรกจ นกลงทน ความไมโปรงใสในการปฏบตหนาทของเจาหนาทของรฐ การแทรกแซงของนกการเมองในกจการธนาคารและสถาบนการเงน ท าใหรฐบาลไทยตองหนไปขอความชวยเหลอจากกองทนการเงนระหวางประเทศ

70

หรอ International Monetary Fund (IMF) ซงกมเงอนไขใหประเทศไทยตองปฏบตตามนน คอ ตองมการปฏรประบบกฎหมาย และการปฏรประบบบรหารภาครฐ โดยในป พ.ศ. 2542 มการวางระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. 2542 และมผลใชบงคบกบหนวยราชการของรฐตงแตวนท 11 สงหาคม 2542 (แตไดมการยกเลกไปแลว) โดยมหลกการส าคญ 6 ประการไดแก 1) หลกนตธรรม 2) หลกคณธรรม 3) หลกความโปรงใส 4) หลกการมสวนรวม 5) หลกความรบผดชอบ 6) หลกความคมคา นอกจากน แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 8 (พ.ศ. 2540– 2544) ยงไดก าหนดวา การบรหารจดการประเทศตองมการเสรมสรางหลกธรรมาภบาลใหเขมแขงเพอใหระบบบรหารจดการทดหรอหลกธรรมาภบาลเปนยทธศาสตรหลกในการปองกนและแกไขปญหาทมการหมกหมม มานาน ในป 2545 มการแกไขพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน (ฉบบท 5) มาตรา 3/1 มจดมงหมายวา การบรหารราชการจะตองเปนไปเพอประโยชนสขของประชาชนเกดความสมฤทธตอภารกจของรฐ ความมประสทธภาพ ความคมคาเชงภารกจของรฐ การลดขนตอน การปฏบตงาน การลดภารกจและยบเลกหนวยงานทไมจ าเปน การกระจายภารกจและทรพยากรให แกทองถน กระจายอ านาจการตดสนใจ การอ านวยความสะดวกและสนองตอบความตองการของประชาชน หลงจากป 2545 ไมถงปกมกฎหมายส าคญทเกยวของกบธรรมาภบาลโดยตรง คอ พระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 ไดวางแนวทาง การบรหารกจการบานเมองทด หรอ “ธรรมาภบาล” ไวใหหนวยงานของรฐตองยดถอปฏบต คอ 1. เกดประโยชนสขของประชาชน 2. เกดผลสมฤทธตอภารกจของรฐ 3. มประสทธภาพและมความคมคาในเชงภารกจของรฐ 4. ไมมขนตอนการปฏบตงานเกดความจ าเปน 5. มการปรบปรงภารกจของสวนราชการใหทนตอเหตการณ 6. ประชาชนไดรบการอ านวยความสะดวกและไดรบการตอบสนองความตองการ 7. มการประเมนผลการปฏบตงานอยางสม าเสมอ หลกธรรมาภบาลทน ามาใชในประเทศไทย สาเหตมาจากการเกดวกฤตเศรษฐกจในป 2540 ทสงผลกระทบตอทกภาคสวนของสงคม สาเหตส าคญเกดจากความบกพรอง ความออนแอและหยอนประสทธภาพของกลไกดานการบรหารจดการในระดบชาตและระดบองคกรทงในภาครฐและเอกชน รวมไปถงการทจรตและการกระท าผดจรยธรรมในวชาชพ พจารณาไดจากการขาดกลไก และกฎเกณฑทดพอในการบรหารกจการบานเมองและสงคม พบวา กลไกทมอยบกพรอง รวมถงเมอถกกระทบแลวยงไมสามารถปรบเปลยนกลไกและฟนเฟองการบรหารจดการตาง ๆ ของภาครฐและเอกชนทนตอสถานการณได ความออนดอยและถดถอยของกลมขาราชการหรอนกวชาการ ควรจะตองมบทบาทส าคญในการศกษา คนควา เสนอแนะนโยบายและแกไขขอบกพรองตาง ๆ ทจ าเปนในการบรหารประเทศ ระบบการตดสนใจและบรหารจดการทงภาครฐและภาคธรกจเอกชนมลกษณะทขาดความโปรงใส บรสทธ และยตธรรม สงผลใหตวระบบเองไมมประสทธภาพ ขณะเดยวกนกเปดโอกาสหรอชองทางใหเกดการฉอฉล

71

ผดจรยธรรมในวชาชพขนได ประชาชนขาดขอมลขาวสาร ขาดความรความเขาใจเกยวกบสถานการณบานเมองอยางชดเจน จงท าใหไมมโอกาสในการรวมตดสนใจและรวมแกไขปญหาการทจรตประพฤตมชอบทงในภาครฐและเอกชน ซงเกดขนอยางกวางขวางและมการรวมกนท าการทจรตอยางเปนกระบวนการ ดงนน การแกไขปญหาอยางยงยน กคอ การขจดสาเหตของปญหาดงกลาวขางตนโดยการสรางธรรมาภบาลเพอการบรหารกจการบานเมองและสงคมทด ใหปรากฏเปนจรงในภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน ดงภาพท 6

การบรหารจดการทด (Good Governance)

รฐ ประชาชน

ภาพท 6 โครงสรางของธรรมาภบาล ทมา: ศรพชรา สทธก าจร แกวพจตร, 2551, น. 64

หลกธรรมาภบาลในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย หลกธรรมาภบาลยงไดถกน าไปบญญตไวในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 โดยมหลกการส าคญ ไดแก การสรางความโปรงใสในการบรหารประเทศ การตรวจสอบการใชอ านาจรฐ การมสวนรวมของทกภาคสวนทงระดบชาต ระดบทองถน ระดบชมชน ในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 บญญตไว ดงน มาตรา 74 วรรคหนง “บคคลผเปนขาราชการ ขาราชการลกจางของหนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอเจาหนาทอนของรฐมหนาทด าเนนการใหเปนไปตามกฎหมายเพอรกษาประโยชนสวนรวม อ านวยความสะดวก และใหบรการแกประชาชนตามหลกธรรมาภบาลของการบรหารกจการบานเมองทด” มาตรา 78 “รฐตองด าเนนการตามแนวนโยบายในดานการบรหารราชการแผนดน โดยพฒนาระบบงานภาครฐโดยมงเนนการพฒนาคณภาพ คณธรรม และจรยธรรมของเจาหนาทของรฐควบคไปกบการปรบปรงรปแบบและวธการท างาน เพอใหการบรหารราชการแผนดนเปนไปอยางมประสทธภาพ และสงเสรมใหหนวยงานของรฐใชหลกการบรหารกจการบานเมองทดเปนแนวทางในการปฏบตราชการ และจดระบบงานราชการและงานของรฐอยางอน เพอใหการจดท าและการใหบรการสาธารณะเปนไปอยางรวดเรว มประสทธภาพ โปรงใสและตรวจสอบไดโดยค านงถงการมสวนรวมของประชาชน”

ธรรมาภบาล ความดงาม ความยตธรรม คคคค

72

ธรรมาภบาลกบแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย ผลจากรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 น ามาสการพฒนาระบบบรหารภาครฐหรอระบบราชการโดยคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร) ก าหนดแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย (พ.ศ. 2551 – 2555) โดยมเปาหมายหลกเพอประโยชนสขของประชาชน โดยมประเดนหลก 4 ประเดน ไดแก (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ, 2558 อางถงใน ปธาน สวรรณมงคล, 2558, น. 62) ประเดนยทธศาสตรท 1 ยกระดบการใหบรการและการท างานเพอตอบสนองความคาดหวงและความตองการของประชาชนทมความสลบซบซอน หลากหลาย และเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว ประเดนยทธศาสตรท 2 ปรบรปแบบการท างานใหมลกษณะเชงบรณาการ เกด การแสวงหาความรวมมอและสรางเครอขายกบฝายตาง ๆ รวมทงเปดใหประชาชนเขามสวนรวม ประเดนยทธศาสตรท 3 มงสการเปนองคการทมขดสมรรถนะสงบคลากรมความพรอม และความสามารถในการเรยนร คดรเรม เปลยนแปลงและปรบตวอยางเหมาะสมตอสถานการณตางๆ ประเดนยทธศาสตรท 4 สรางระบบการก ากบดแลตนเองทด เกดความโปรงใส และมนใจ และสามารถตรวจสอบได รวมทงท าใหบคลากรปฏบตงานอยางมจตส านกความรบผดชอบตอตนเอง ตอประชาชนและตอสงคมโดยรวม จากการทบทวนวรรณกรรมเกยวกบตวแบบธรรมาภบาล ท าใหเหนไดวาในอนาคตอาจไมสามารถคาดการณไดวาจะมการเพมประเดนใหมและ/หรอยกเลกประเดนเดมอนเปนองคประกอบของหลกธรรมาภบาลหรอไม แมกระนนกด หลกธรรมาภบาลกคงมแกนแกนทสะทอนหลกการทงหลายทมจดมงหมายเพอจะรกษา “ความสมดล” ในมตตาง ๆ ไว เชน หลกคณธรรม กคอ การรกษาสมดลระหวางตนเองกบผอน ไมเบยดเบยนผอนหรอตวเองจนเดอดรอน หลกความโปรงใส เปนการเปดโอกาสใหผทเกยวของมสวนรวมตรวจสอบ กเพอมงใหทกฝายทเกยวของไดเหนถงความสมดลดงกลาววาอยในวสยทยอมรบได สวนหลกความรบผดชอบตองสมดลกบเสรภาพ ซงเปนสงส าคญของทกคน และหลกความคมคาตองสมดลกบหลกการอน ๆ บางครงองคการอาจมงความคมคาจนละเลยเรองความเปนธรรมหรอความโปรงใส หรอบางครงทองคการโปรงใสมากจนคแขงขนลวงรความลบทส าคญในการประกอบกจการ เปนตน ดงนน ความสมดลหรอความเปนธรรมจงเปนสวนประกอบทส าคญของธรรมาภบาลดวย ในปจจบน หากจะวเคราะหองคประกอบส าคญทควรจะมอยในแนวคดธรรมาภบาลนนอยางนอยทสดนาจะประกอบดวยคณลกษณะส าคญ 3 ประการ ดงน (Simonis, 2004 อางถงใน ลาชต ไชยอนงค, 2556) 1. ธรรมาภบาลเกดขนจากหลกแหงความสมพนธ การสนบสนน และความรวมมอทเกดขนระหวางภาครฐ (Government) ภาคเอกชน (Private Sector) และภาคประชาสงคม (Civil Sector) ธรรมชาตของความสมพนธระหวาง 3 ภาคสวนน เกดขนจากความปรารถนาทจะมกลไกเสรมสรางความเขมแขงทเอออ านวยตอปฏสมพนธระหวางกน เพอจะน าไปสการแกไขวกฤตการณตาง ๆ ทเกดขนรวมกน 2. ธรรมาภบาล หมายถง องคประกอบทงหมดหรอบางสวนขององคประกอบ ดงน หลกการมสวนรวม (Participation) หลกความโปรงใสในการตดสนใจ (Transparency of Decision-

73

Making) หลกความพรอมรบผดชอบ (Accountability) หลกนตธรรม (Rule of Law) และหลกการคาดคะเนได (Predictability) 3. ธรรมาภบาลคอนขางจะเปนเรองแนวคดเชงปทสถาน (Normative in Conception) เพราะคณคาตาง ๆ ทหนนเสรมการด ารงอยของหลกการน ลวนเปนคณคาทเกดขนจากผมสวนเกยวของและสถาบนตาง ๆ ทเกยวของทงสน อยางไรกด แมมผสนใจใหความส าคญและพยายามน าหลกธรรมาภบาลไปใชประโยชนอยางหลากหลาย แตดวยจดประสงคทตางกน ท าใหค าอธบายแนวคดธรรมาภบาลนนมอยมากมายและค าอธบายตาง ๆ กมจดเนนททงเหมอนและแตกตางกน ขนอยกบเปาหมายของผใหค าอธบายเหลานนวา ตองการใหธรรมาภบาลน าไปสอะไร และอะไรคอแนวทางหรอวธการทจะไปใหถงเปาหมายนน แตไมวาธรรมาภบาลจะถกใชเพอสนบสนนการสรางกลไกทมประสทธผลในการผลตและสงมอบการบรการสาธารณะแกประชาชน หรอเพอสงเสรมศกยภาพของภาคเอกชนในการเปนผน าพาความเจรญรงเรองทางเศรษฐกจ หรอเพอน าพาความสงบและสนตสขมาสสงคมกตาม องคประกอบซงเปนเรองของตวแบบ กรอบ เปาหมาย วตถประสงค และแนวทางทตองการมงไปสระบบและสงคมทพงปรารถนา หรออาจเรยกวาระบบและสงคมทมธรรมาภบาลนน ดเหมอนจะไมมความแตกตางกนมากนก ในการศกษาครงน ผศกษาจงใชองคประกอบธรรมาภบาลตามหลกทศธรรมของสถาบนพระปกเกลา โดยถวลวด บรกล และคณะ (2549) เปนแนวคดในการศกษา ดวยเหตผลทวา “ทศธรรม” เปนหลกการส าคญของธรรมาภบาลในองคการภาครฐ เพราะเปนหลกการทขยายกรอบแนวคดหลกธรรมาภบาลทมหลกการส าคญตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. 2542 โดยน ามา บรณาการรวมกนกบหลกการบรหารภาครฐแนวใหมตามพระราชกฤษฎกาวาดวย หลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 ทมงเนนใหประชาชนเปนศนยกลาง มการใหบรการเพอใหประชาชนพงพอใจ และยงใหความส าคญกบการพฒนาระบบราชการใหสอดคลองกบกระแสโลกาภวฒน มการจดการแนวใหมทใชระบบขอมลททนสมย ใชเทคโนโลยในการตดตอสอสาร และมการพฒนาเปนองคการแหงการเรยนร แลวสงเคราะหใหมจดท าเปนหลกการส าคญของธรรมาภบาล รวม 10 องคประกอบ ซงครอบคลมเกอบทกมต สอดคลองกบท Rhodes (1996) กลาวไววา ธรรมาภบาลกบการบรหารจดการภาครฐแนวใหม (NPM) ไดถกน าเขามารวมกนเพอสนบสนนเสรนยมประชาธปไตย สรป จากความหมายและแนวคดเกยวกบธรรมาภบาล (Good Governance) ทนกวชาการและหนวยงานตาง ๆ ไดใหความหมายไวนน นยามความหมายของธรรมาภบาลมการใหความหมายอนหลากหลายทงจากองคการและนกวชาการตางประเทศและประเทศไทย พอสรปไดวา กระบวนการ หรอโครงสรางการบรหารทมประสทธภาพไดนน ควรประกอบดวย หลกนตธรรม หลกคณธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม และหลกความคมคา ธรรมาภบาลเปนแนวคดหนงทมการน ามาใชและอางถงอยางบอยครง ดวยความเชอทวาการบรหารดวยหลกธรรมาภบาลกอใหเกดประสทธผลทงในระดบองคการและระดบบคคล ซงขนอยกบลกษณะการปกครอง วฒนธรรม และวตถประสงคของประเทศหรอองคการตาง ๆ แตอยางไรกตาม ค านยามเหลานนกมกจะมหลกการส าคญทตรงกน จะ

74

ตางกนบางกเปนเรองของรายละเอยดหรอเปนเรองของถอยค าส านวน ซงอาจสรปไดวา ธรรมาภบาล หมายถง กฎเกณฑการปกครองบ ารงรกษาบานเมองทด ภายใตการปฏบต และวตถประสงครวมกน กรอบในการบรหารจดการทเนนองคประกอบซงจะท าใหเกดการจดการอยางมประสทธผล การอยรวมกนอยางมความสงบสข เปนกลไก เครองมอและแนวทางการด าเนนงานทเชอมโยงกนของภาคเศรษฐกจ สงคม และการเมอง การมสวนรวม ความโปรงใส ตรวจสอบได การก ากบทด การดแลทด เพอประกนวาองคการจะไมมการฉอราษฎรบงหลวง ไมดอยประสทธผลในการบรหารและสนองตอบความตองการของประชาชน รวมทงแนวทางการพฒนาทยงยน เชนเดยวกบตวแบบธรรมาภบาลกมหลายตวแบบ แตละตวแบบประกอบดวยองคประกอบหลากหลายแตกตางกนไป เพราะวาการจดวธการปกครองตามหลกธรรมาภบาลนนอาจไมมวธทดทสดเพยงวธเดยว แตองคประกอบทตางกนนน กยอมตองมสวนทคลายคลงกนซงเปนรากฐานของการสรางธรรมาภบาล ในการศกษาครงน ผศกษาใชตวแบบธรรมาภบาลตามหลกทศธรรมของสถาบนพระปกเกลา โดยถวลวด บรกล และคณะ (2549) เปนแนวคดในการศกษา ประกอบดวย 1) หลกนตธรรม 2) หลกคณธรรม 3) หลกความโปรงใส 4) หลกการมสวนรวม 5) หลกความรบผดชอบ 6) หลกความคมคา 7) การพฒนาทรพยากรมนษย 8) องคการแหงการเรยนร 9) การบรหารจดการ และ 10) เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ในฐานะทระบบบรหารภาครฐเปนกลไกส าคญของรฐบาลในการขบเคลอนนโยบายและยทธศาสตรการพฒนาประเทศใหไปขางหนาตามทมงหวงไว อยางไรกด ระบบบรหารภาครฐซงมขนาดใหญมากยงจ าเปนตองไดรบการ “ปฏรป” อยางตอเนอง และจรงจงโดยเฉพาะในดานการคอรปชนและความเปนธรรมในการใชอ านาจซงยงเปนปญหาใหญในระบบบรหารภาครฐของไทย เราไมอาจปฏเสธไดวาการใหการศกษาผานกระบวนการฝกอบรมหรอการเรยนในระบบการศกษาในระดบตางๆ มผลตอทศนคตคานยมพอสมควร แตเราตองเขาไปถงแกนของปญหา คอ ตวบคลากรในภาครฐ ซงเปนตวละครทส าคญในการบรหารงานภาครฐ บคลากรในภาครฐ ทงฝายการเมองและฝายขาราชการประจ าตองมจตส านกในการยดประโยชนสขประชาชนและประเทศชาตเปนเปาหมายหลกของการปฏบตงานบนพนฐานของคณธรรมจรยธรรมในการใชอ านาจรฐทกฎหมายใหไว การยดระบบคณธรรม (Merit System) เปนพนฐาน และหาทางปองกนและปราบปรามระบบอปถมภทแพรระบาดในระบบบรหารภาครฐปจจบนใหลดนอยลง โดยการท าใหระบบบรหารภาครฐมความโปรงใส ตรวจสอบได ดงนนในโอกาสน ผศกษาจงขออญเชญพระบรมราโชวาทของพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชฯ รชกาลท 9 แหงราชวงศจกร ในโอกาสวนขาราชการพลเรอนป 2550 เพอเปนเครองเตอนใจใหขาราชการไดใชเปนแนวทางในการปฏบตหนาและรบผดชอบตอประชาชนของพระองคทานอยางมธรรมาภบาล (ปธาน สวรรณมงคล, 2558, น. 108) ดงน “งานของแผนดนนน เปนงานสวนรวม มผลเกยวเนองถงความเจรญขน หรอเสอมลงของบานเมองและสขทกขของประชาชนทกคน ขาราชการผปฏบต บรหารงานของแผนดน จงตองส านกตระหนกในความรบผดชอบในงานทมอย และตงใจพยามยามปฏบตหนาทโดยเตมก าลงความสามารถ ดวยความเขมแขง สจรต และดวยปญญารคดพจารณา วาสงใดเปนความเจรญ สงใดเปนความเสอม อะไรเปนสงทตองท า อะไรเปนสงทตองละเวนและจ ากดอยางชดเจน ถก ตรง”

75

แนวคดวฒนธรรมองคการ ลกษณะส าคญประการหนงขององคการ กคอ เปนทรวมของบคคลซท างานรวมกนเพอใหบรรลวตถประสงคขององคการ (Kreitner, 1998) และในขณะเดยวกนกบรรลวตถประสงคสวนตนดวย องคการจงคลายกบมนษย กลาวคอ องคการมระบบคานยมของตนเองซงตามปกตทวไปแลวเรยกวา วฒนธรรมองคการ (Organizational Culture) เมอวฒนธรรมองคการเปนตวแทนคานยมและความเชอทมความสมพนธกบบคลากร โครงสรางองคการ และระบบการควบคมทท าใหเกดบรรทดฐานทางพฤตกรรม วฒนธรรมองคการจงเปนเครองมอในการควบคมกลยทธขององคการอยางหนง และยงเปนเครองมอทใชในการสอสารใหบคลากรในองคการไดรบทราบแนวทางปฏบตตาง ๆ ดวย วฒนธรรมองคการของแตละองคการจงจ าเปนตองผานการทดสอบตามกาลเวลาจนเปนทยอมรบจากบคลากรในองคการวาสามารถแกปญหาตาง ๆ ขององคการได โดยมเปาหมายเพอความอยรอดขององคการ (Schein, 1991, p. 6) ดงนน การทผบรหารมความเขาใจถงวฒนธรรมองคการจะสงผลดและชวยผบรหารในการวางแผนตาง ๆ เพอมใหขดตอวฒนธรรมองคการ และเพอใหเกดความรวมมออนดของบคลากรในองคการ (รงสรรค ประเสรฐศร, 2549, น.202) จากแนวคดดงกลาวท าใหเหนไดวา วฒนธรรมองคการมความส าคญตอความส าเรจขององคการอยางสง เพราะหนาทของวฒนธรรมองคการกเพอสรางแนวทางการประพฤตปฏบตมาตรฐานการปฏบตงาน และหนทางในการจดการกบความสมพนธระหวางบคคลและสภาพแวดลอม ซงจะลดความไมแนนอน เพมความสามารถในการท านายได และเกดการสงเสรมความอยรอด รวมทงความเจรญ เตบโต วฒนธรรมองคการจงท าหนาท 2 รปแบบ กลาวคอ การปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมภายนอก (External Adaptation) เพอใหองคการบรรลวตถประสงคตลอดจนวธการทใชเพอใหบรรลวตถประสงค และบรณาการภายใน (Internal Integration) อนเปนการแสวงหาวธทจะชวยใหสมาชกในองคการสามารถแกปญหา รวมทงท างานรวมกนไดอยางเหมาะสม (Schermerhorn, Hunt & Osborn, 2003, p. 7) ดงนน นกวชาการจงหนมาสนใจศกษาแนวคดทฤษฎวฒนธรรมองคการมากยงขน อยางไรกด วฒนธรรมองคการแบบหนงอาจมประสทธผลตอองคการในชวงเวลาหนง แตเมอเวลาผานไป วฒนธรรมองคการแบบนนอาจกลายเปนสงขดขวางความสามารถโดยรวมขององคการ (Randy, 2004, p. 251) นอกจากนจดเนนของวฒนธรรมองคการของแตละองคการยงมความตางกนออกไป ทงน ขนอยกบปจจยตาง ๆ ทมอทธพลตอองคการ เชน ลกษณะ ประเภท ขนาด ทตง ผน า พนฐานทางประวตศาสตรขององคการ รวมทงสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สงคม การเมอง และเทคโนโลยสารสนเทศ ค านยามวฒนธรรมองคการ วฒนธรรมองคการเปนองคความรทเกดขนจากการศกษาและวเคราะหองคการอยางลกซงเชนเดยวกบประสทธผลองคการ แมจะศกษาอยางลกซงแตประเดนดานค านยามกมนกวชาการใหความหมายวฒนธรรมองคการไวหลากหลาย เชน Smircich (1983, p. 339) อธบายวา วฒนธรรมองคการสามารถบงชไดวารปแบบของคานยม ฐานคต ความเขาใจ หรอวถทางในการคดทมการแบงปนกนโดยบคลากรในองคการ และถกน าไปถายทอดอบรมใหแกบคลากรใหมวาเปนสงทถกตอง ซงสอดคลอง

76

กบค านยามของ Schein (1991, pp. 115-118) ทงยงสอดคลองกบ Newtrom & Davis (2002, p. 486) และ Greenberg & Baron (2003, p. 668) ทใหความหมายวฒนธรรมองคการวา หมายถง ทศนคต คานยม บรรทดฐาน พฤตกรรม และความคาดหวง ทก าหนดขนรวมกนโดยบคลากรในองคการ ในขณะท Morgan (1986, p.120) พจารณาวฒนธรรมองคการเปรยบเสมอนเปาหมายขางหนาทมวถทางซงถกสรางขนจากกจกรรมขององคการ โดยมอทธพลจากภาษา ขนบธรรมเนยมประเพณปฏบต และการปฏบตการทางสงคมอน ๆ ทสามารถเปนแนวทางในการสอสารคานยมและความเชอ เพอใชเปนแนวทางปฏบต สวน Cameron & Quinn (1999) อธบายวฒนธรรมองคการวา เปนสงทสะทอนวาอะไรเปนคานยม รปแบบของภาวะผน า ภาษา และสญลกษณระเบยบปฏบต และการท างานประจ าวน ซงจะเปนตวก าหนดความส าเรจขององคการ โดย วฒนธรรมองคการจะถกก าหนดดวยคานยม ฐานคต ความคาดหวงและความทรงจ าทถกเกบสะสมไวอยางไรกตาม แมจะมความหลากหลายค านยามในทามกลางความแตกตางของสาขา วชาตาง ๆ เชน สงคมวทยา จตวทยา และมานษยวทยา แต Hofstede, Neuijen, Ohaya & Sanders (1990, pp. 305-309) กประมวลสงทมอยรวมกนของค านยามวฒนธรรมองคการทมความหลากหลายดงกลาวไววา ประกอบดวย 1) การมหลายระดบและหลายมมมองภายในองคการ 2) การเปนสงทถกสรางขนจากปรากฏการณของสงคมทมผลมาจากอดตอยางมขอบเขต และ 3) การเปนสงทถกสรางขนจากการแบงปนของบคลากรในองคการ ส าหรบค านยามวฒนธรรมองคการในการศกษาครงน จะไดกลาวในหวขอตอไป แนวคดทฤษฎวฒนธรรมองคการ จากปญหาในการนยามวฒนธรรมองคการดงกลาว Cameron and Ettington (1988) ไดศกษาแนวคดวฒนธรรมองคการ พบวา ไดกอก าเนดมาจากหลกคดทมรากฐานทางมานษยวทยา (Anthropological Foundation) กลาวคอ ตวองคการเองเปนวฒนธรรมองคการ กบหลกคดทมรากฐานทางสงคมวทยา (Sociological Foundation) กลาวคอ ภายในตวองคการมวฒนธรรมองคการ ซงแนวคดทงสองแตกตางกน แสดงดงตารางท 6

77

ตารางท 6 แสดงแนวคดพนฐานวฒนธรรมองคการ

องคการเปนวฒนธรรมองคการเอง ภายในองคการมวฒนธรรมองคการ

1. วฒนธรรมองคการครอบคลมทกสวนภายในองคการ 1. วฒนธรรมองคการเปนเพยงตวแปรหนงในบรรดา ตวแปรหลายตวภายในองคการ

2. วฒนธรรมองคการเปนความเชอทอยภายในจตใจคน 2. วฒนธรรมองคการเปนพฤตกรรมทมตวตนเปน รปธรรม สมผสได วดได

3. วฒนธรรมองคการเปนสงทสามารถควบคม หรอจดการได

3. วฒนธรรมองคการเปนสงทไมสามารถควบคม หรอจดการได

4. สมาชกขององคการเปนผสรางหรอก าหนด วฒนธรรมองคการ

4. ผกอตง หรอผน าขององคการเปนผสรางหรอก าหนด วฒนธรรมองคการ

5. วฒนธรรมองคการของแตละองคการเปนเอกลกษณ เฉพาะตว ไมเหมอนองคการอน

5. วฒนธรรมองคการของแตละองคการมลกษณะ คลายคลงกน

6. เปนอตวสย เนนขอมลทอยภายในความคด ของแตละคน

6. เปนวตถวสย เนนขอมลทเปนพฤตกรรมภายนอก ทสมผส

7. เปาหมายการศกษาวฒนธรรมองคการเพอเปน แนวคดหนงทชวยสรางความเขาใจ

7. เปาหมายการศกษาวฒนธรรมองคการเพอใชเปน เครองมอในการจดการ

ทมา: สนทร วงศไวศยวรรณ, 2540 อางถงใน ลาชต ไชยอนงค, 2556, น. 81 นอกจากน ยงมแนวทางการศกษาวฒนธรรมองคการทแตกตางกนอก ดงน แนวทางการศกษาเชงหนาท (Functional Approach) กลาวคอ วฒนธรรมองคการเกดจากพฤตกรรมรวมของกลม กบแนวทางการศกษาภาษาสญลกษณ (Semiotic Approach) กลาวคอ วฒนธรรมองคการเกดจากการตความและกระบวนการรบรของแตละบคคล ดงนน จงสามารถแบงวฒนธรรมองคการไดเปน 4 มมมอง แสดงดงตารางท 7 ดวยเหตน จงกอเกดการใหค านยามวฒนธรรมองคการทแตกตางกน โดยแนวทางการศกษาเชงหนาท มความเชอวา วฒนธรรมองคการสามารถก าหนดคณสมบต เปลยนแปลง และวดในเชงประจกษได เปนการใหความหมายวา วฒนธรรมองคการมลกษณะทถกครอบง าโดยองคการ สวนแนวทางการศกษาภาษาสญลกษณ มความเชอวา วฒนธรรมองคการเทานนทด ารงอยในองคการ และทกคนในองคการจะถกกลอมเกลาดวยปรากฏการณตาง ๆ ในองคการ เปนการใหความหมายวา วฒนธรรมองคการเปนการบงบอกวาองคการเปนอยางไร ฉะนน ตามแนวทางการศกษาแรกจงเชอวา วฒนธรรมองคการมศกยภาพในการท านายประสทธผลองคการได ในขณะทแนวทางการศกษาทสองเปนแนวคดทสามารถเขาใจปรากฏการณทเกดขนภายในองคการได (Cameron & Quinn, 1999, p. 132)

78

ตารางท 7 แสดงหลกคดพนฐาน แนวทางการศกษา และมมมองวฒนธรรมองคการ มานษยวทยา สงคมวทยา จดเนน พฤตกรรมกลม พฤตกรรมกลม

ผคนหา ผหาสาเหต, เปนกลาง ผหาสาเหต, เปนกลาง เชงหนาท การสงเกต ปจจยเชงวตถวสย ปจจยเชงวตถวสย ตวแปร ตวแปรตาม: เพอเขาใจตววฒนธรรม ตวแปรอสระ: เพอใหวฒนธรรมท านายผลลพธอน

ฐานคต องคการคอตววฒนธรรม องคการมวฒนธรรม

จดเนน การตระหนกรของแตละคน การตระหนกรของแตละคน ภาษา/ ผคนหา เขาขายไปอยในกลม, ไมเปนกลาง เขาขายไปอยในกลม, ไมเปนกลาง สญลกษณ การสงเกต เขาไปมสวนรวมกบกลม เขาไปมสวนรวมกบกลม ตวแปร ตวแปรตาม: เพอเขาใจตววฒนธรรม ตวแปรอสระ: เพอใหวฒนธรรมท านายผลลพธอน

ฐานคต องคการคอตววฒนธรรม องคการมวฒนธรรม

ทมา: Cameron & Ettington, 1988 quoted in Cameron & Quinn, 1999 อางถงใน ลาชต ไชยอนงค, 2556, น. 82

ส าหรบการศกษาครงน จะยดถอค านยามตามแนวทางการศกษาเชงหนาท ซงพจารณาวฒนธรรมองคการวา เปนชดของคานยม ความเชอ และฐานคต ทบงบอกถงคณลกษณะขององคการและบคลากรในองคการทมความทนทานตอการเปลยนแปลง การใหค านยามดงกลาวจะท าใหสามารถ จ าแนกความหมายระหวางวฒนธรรมองคการกบบรรยากาศขององคการ (Organizational Climate) ออกจากกนได ซงบรรยากาศขององคการจะมระดบความเปนชวคราวสงสามารถเปลยนแปลงไดอยางรวดเรวและรบรไดอยางชดเจน ตวแบบทใชในการศกษาวฒนธรรมองคการ ดวยความหลากหลายและความสลบซบซอนของสงบงชวฒนธรรมองคการ ท าใหการศกษาวฒนธรรมองคการมตวแบบทใชมากมาย ทงตวแบบทใชในการวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณ ซงเปนการสรางตวแบบวฒนธรรมองคการโดยยดแนวคดทฤษฎของนกวชาการหรอนกวจยทแตละคนใหความสนใจ ในการศกษาครงน ไดทบทวนวรรณกรรมเกยวกบวฒนธรรมองคการจ านวนมาก และเหนวามตวแบบวฒนธรรมองคการทเปนตวแบบส าคญ ดงน 1. ตวแบบวฒนธรรมองคการของ Schein ตวแบบน เปนตวแบบทนยมใชในการวจยเชงคณภาพ โดย Schein (1985) มแนวคดในการจ าแนกระหวางสงทเปนรปธรรมกบสงทเปนนามธรรมของวฒนธรรมองคการ และจ าแนกวฒนธรรมเปน 3 ระดบ คอ (พชาย รตนดลก ณ ภเกต, 2552, น. 229 - 232; Schein, 1985, pp. 13 - 21)

79

ระดบแรก เปนระดบทแสดงออกมาใหเหนเปนรปธรรม เรยกวา สงประดษฐ(Artifacts) ซงเปนสงทสงเกตเหนไดงายทสด เปนภาพตวแทนวฒนธรรมทปรากฏใหเหน ไดยนหรอรสก เมอบคคลเขาไปสกลมหรอองคการใหม เชน ภาษา การแสดงออกทางอารมณ และพฤตกรรมทเกดขนประจ า เปนตน วฒนธรรมระดบนเปนสงทสงเกตงาย แตยากแกการเขาใจ เวนแตไดใชชวตในกลมหรอองคการนนนานเพยงพอ ระดบทสอง เปนระดบความเชอและคานยม (Beliefs and Values) ซงเปนนามธรรมและสามารถเขาถงไดไมยากนกโดยอาศยเครองมอการศกษาทเหมาะสม ไดแก เปาประสงคความคด บรรทดฐาน ซงจะเกดจากการเรยนรของบคคลในกลม และหากแนวทางทเรยนรนนปฏบตไดจรงและสรางผลลพธทพงปรารถนา กระทงกลมน าไปใชเปนบรรทดฐาน และไดรบการทดสอบหลายครงจนกลมเชอวาใชไดจรง เปนแนวทางทด แนวทางทเรยนรนนกจะกลายเปนความเชอและคานยมของกลม แตถาความเชอและคานยมไมมรากฐานจากการเรยนรรวมกนของกลม กจะกลายเปนเพยงหลกการเชงนามธรรมทถกน ามาแสดงหรอประกาศใหผอนทราบโดยปราศจากการปฏบต ระดบทสาม เปนระดบฐานคตพนฐาน (Basic Underlying Assumptions) ซงเปนนามธรรมทอยในระดบลกทสดและเขาถงไดยากทสด ตองใชเครองมอทเหมาะสมหลายอยางผสมผสานกนในการศกษาและตความออกมา เพราะเปนผลจากความส าเรจอยางตอเนองในการน าความเชอและคานยมไปปฏบต เปนสงทก าหนดแนวทางทแทจรงตอการแสดงพฤตกรรม ฐานคตพนฐานจะเปนกรอบในการอางองของบคลากรในองคการถงวธการรบร วธการคดและความรสกเกยวกบสรรพสงทเผชญในองคการ นอกจากน Schein ยงแบงวฒนธรรมองคการเปนวฒนธรรมยอย 3 ประเภท คอ (พชาย รตนดลก ณ ภเกต, 2552, น. 238 - 240) 1. วฒนธรรมผปฏบต เกดในกลมทท างานดานการปฏบตการและเนนการปฏบต โดยมฐานคตวา การกระท าขององคการเปนการกระท าของผปฏบต ความส าเรจขององคการจงขนอยกบความร ทกษะ และความผกพนของบคลากร ผปฏบตตองมสมรรถภาพในการเรยนรและการจดการกบสงทเหนอความคาดหมายทอาจเกดขน รวมทงตองมความสามารถในการท างานรวมกนเปนทม ดวยเหตน คานยมของการมจตใจทเปดกวางและความไววางใจระหวางกน จงเปนสงทมความส าคญและไดรบการยดถอ 2. วฒนธรรมวศวกรรม เกดในกลมทท างานดานการวางแผน การออกแบบองคการ การสรางนวตกรรม โดยมฐานคตวา มนษยมความสามารถและควรพชตธรรมชาต สงทเปนไปไดควรไดรบการท าใหส าเรจ การปฏบตควรอยบนพนฐานของวทยาศาสตรและเทคโนโลย โลกแหงอดมคต คอ การมเครองจกรและกระบวนการทด ปฏบตงานดวยความเทยงตรงแมนย าอยางสมบรณและมความประสานสอดคลองปราศจากการแทรกแซงของมนษย เนองจากมนษย คอ ปญหา เพราะเปนผสรางความผดพลาด และควรออกแบบใหมนษยเขามาเกยวของกบระบบปฏบตการใหนอยสดเทาทจะท าได 3. วฒนธรรมผบรหาร มฐานคตวาการอยรอดทางการเงนและการเตบโตเปนสงส าคญขององคการ ซงท าใหผถอหนและสงคมไดรบประโยชน สงแวดลอมดานเศรษฐกจมการแขงขนอยางตอเนองและมศกยภาพในการสรางอนตราย ดงนน ผบรหารสงสดจะตองเปน “วรบรษผโดดเดยว”

80

แยกตวและด ารงอยเพยงผเดยว แตตองรอบรทกอยางและควบคมอยางเบดเสรจ รวมทงสรางความรสกแกทกคนวาตนเองเปนบคคลทองคการไมอาจขาดได ผบรหารสงสดไมสามารถเชอถอขอมลจากผใตบงคบ บญชาระดบลาง ตองไววางใจการตดสนใจของตนเอง การบงคบบญชาจงเปนมาตรวดของสถานภาพและความส าเรจ ตองใชกฎ ระเบยบ และพธกรรมเปนแนวทางในการบรหาร ดวยเหตทองคการมขนาดใหญ จงกลายเปนภาวะทปราศจากความสมพนธสวนบคคลและมความเปนนามธรรมสง แมวาบคลากรมความจ าเปน แตเปนความจ าเปนทมผลเสย ไมมคณคาภายในตวเอง บคลากรเปนทรพยากรอยางหนงเหมอนทรพยากรอน ๆ ในองคการทตองหามาและจดการบคลากรจงเปนเพยงเครองมอหรอวธการทท าใหองคการประสบความส าเรจ วฒนธรรมยอยทงสามกลมมการแขงขนเชงคานยมระหวางคานยมทเนนการท างาน กบคานยมทเนนการวางแผนและสรางนวตกรรมเพอรบมอกบการเปลยนแปลงของสงแวดลอม และกบคานยมทท าใหองคการมสขภาวะดานการเงนและการเตบโต เมอใดกตามทองคการมวฒนธรรมยอยหนงเปนวฒนธรรมทเดนมากเกนไปจนไปครอบง าวฒนธรรมยอยอน องคการนนจะประสบปญหาและอาจน าไปสการลมสลายได 2. ตวแบบวฒนธรรมองคการของ Denison ตวแบบน เปนตวแบบทนยมใชทงในการวจยเชงคณภาพและเชงประมาณ Denison (1990) เสนอทฤษฎวฒนธรรมองคการและประสทธผล โดยชใหเหนวา การศกษาวฒนธรรมองคการของนกวชาการในอดต มแนวโนมละเลยการเชอมโยงระหวางการปฏบตของการจดการกบฐานคตและความเชอ หรอกลาวอกนยหนง คอ ไมใหความส าคญในการศกษาความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการและประสทธผล นนเอง ทงทคานยมและความเชอขององคการกอใหเกดกลมของแนวทางการปฏบตของการจดการ หรอนโยบายและการปฏบตเชงรปธรรมขององคการ และสงเหลานนสงผลตอการมหรอไมมประสทธผลขององคการ (พชาย รตนดลก ณ ภเกต, 2552, น. 240) ในทศนะของ Denison วฒนธรรมองคการเปนเรอง คานยม ความเชอ และหลกการ ฐานราก ทท าหนาทเสมอนเปนรากฐานและวธปฏบตของการจดการภายในองคการ โดยหลกการฐานรากและวธปฏบตนนจะตองมสภาพคงทนถาวรในระดบหนง เพราะสงเหลานจะตองมความหมายตอบคลากรในองคการ (Denison, 1990, p. 2) แนวทางการศกษาของ Denison ในขณะนนไดศกษาแนวคดทฤษฎมากมาย เพอตงสมมตฐานถงลกษณะของวฒนธรรมองคการและแนวโนมความสมพนธกบประสทธผลองคการ ซงสามารถสรปประเภทวฒนธรรมองคการได 4 ประเภท คอ 1) วฒนธรรมสวนรวม (Involvement Culture) เปนรปแบบทแสดงใหเหนถงการมความสมพนธระหวางระดบการม สวนรวมกบระดบประสทธผลองคการ 2) วฒนธรรมเอกภาพ (Consistency Culture) เปนรปแบบทแสดงใหเหนถงการมความสมพนธระหวางระดบการมเอกภาพในดานความเชอและคานยมกบระดบประสทธผลองคการ 3) วฒนธรรมการปรบตว (Adaptability Culture) เปนรปแบบทแสดงใหเหนถงการมความสมพนธระหวางระดบการปรบตวขององคการกบระดบประสทธผลองคการ และ 4) วฒนธรรมพนธกจ (Mission Culture) เปนรปแบบทแสดงใหเหนถง การมความสมพนธระหวางระดบพนธกจกบระดบประสทธผลองคการ (Denison, 1990, pp. 6-16)

81

ตวแบบวฒนธรรมองคการของ Denison จงเนนประเดนความขดแยงทเกดขนระหวางการทองคการพยายามบรรลผลในการบรณาการภายในกบการปรบตวเพอรบการเปลยนแปลงของสงแวดลอมภายนอก เชน องคการทมการบรณาการและควบคมภายในอยางด มแนวโนมทจะประสบปญหาในการปรบตวใหสอดคลองกบสงแวดลอมภายนอก หรอองคการทใชวสยทศนจากเบองบน มแนวโนมทจะประสบปญหาในการเสรมสรางอ านาจแกบคลากรและพลวตรความตองการของบคลากรระดบลางในการปฏบตตามวสยทศนนน ตอมา Denison & Neaale (1996) ไดขยายตวแบบเดมออกไป และ Denison, Cho & Yong (2000) พฒนาตวแบบทมรายละเอยดเพมมากขน โดยเพมมตยอย 3 มตในแตละประเภทของวฒนธรรม ท าใหรวมทงหมดเปน 12 มต ดงภาพประกอบท 7

ภาพท 7 แสดงตวแบบวฒนธรรมองคการของ Denison

ทมา: Denison, Haaland and Goelzer, 2003 อางถงใน ปรณ บญฉลวย, 2556, น. 34 ลกษณะวฒนธรรมองคการทงสประเภท ซงประกอบดวย มตยอย 3 มต ในแตละ ประเภทดงกลาว สามารถอธบายรายละเอยดได ดงน (พชาย รตนดลก ณ ภเกต , 2552, น. 241 - 243; Denison, 1990; Denison & Mishra, 1995; Denison, Haaland & Goelzer, 2003) 1. วฒนธรรมสวนรวม เปนวฒนธรรมทมลกษณะซงองคการมงเสรมสรางพลงอ านาจในการบรหารใหแกบคลากรทกระดบ บคลากรสามารถเขาถงขอมลขาวสารทจ าเปนตอการปฏบตงานไดอยางกวางขวาง มการใชโครงสรางแบบไมเปนทางการในการควบคมการปฏบตงานมากกวาโครงสรางแบบเปนทางการ มการท างานเปนทมซงเนนการมสวนรวมของบคลากรเปนแผนหลกทองคการใชขบเคลอนงาน และมการพฒนาสมรรถภาพของบคลากรอยางตอเนองวฒนธรรมสวนรวม ประกอบดวย มตยอย 3 มต คอ มตยอยท 1 การเสรมสรางอ านาจ (Empowerment) หมายถง การทองคการกระจายอ านาจในการตดสนใจและการท างานแกบคลากรใหมการบรหารจดการดวยตนเอง มการแบงปนขอมล

82

ขาวสารในการท างานอยางกวางขวาง ผบรหารและบคลากรมความผกพนกบงานและรสกวาเปนเจาขององคการ บคลากรทกระดบมความเชอวาตนเองมสวนตอการตดสนใจในเรองทมผลตองานทตนกระท า และมการวางแผนองคการโดยใชหลกของการมสวนรวมของบคลากร มตยอยท 2 การท างานเปนทม (Team Orientation) หมายถง การทองคการสนบสนนใหมการรวมมอกนท างานระหวางสายงานทตางกน บคลากรท างานเสมอนเปนสวนหนงของทม มการใชทมงานเปนกลไกในการปฏบตงานมากกวาการสงการตามสายการบงคบบญชา รวมทงการจดระบบงานเพอใหบคลากรสามารถมองเหนความเชอมโยงระหวางงานทตนท ากบเปาประสงคขององคการ มตยอยท 3 การพฒนาสมรรถภาพบคลากรในทกระดบ (Capability Development) หมายถง การมอบหมายอ านาจหนาทเพอใหบคลากรสามารถด าเนนการไดดวยตนเอง มการปรบปรงสมรรถภาพของบคลากรอยางตอเนอง มการลงทนเพอสรางทกษะในการปฏบตงานแกบคลากร สมรรถภาพของบคลากรไดรบการมองวาเปนทรพยากรทมคณคาขององคการ หรอท าใหองคการมความไดเปรยบในการแขงขน 2. วฒนธรรมเอกภาพ เปนวฒนธรรมทสะทอนใหเหนถงการมวฒนธรรมทเขมแขง มความคงเสนคงวาสง มการประสานงานทด และมการบรณาการทด พฤตกรรมมรากฐานจากกลมของคานยมแกนกลาง ผน าและผตามมทกษะในการสรางการบรรลถงขอตกลงถงแมวาจะมทศนะทแตกตาง ความคงเสนคงวาเปนแหลงทมพลงในการสรางเสถยรภาพและการบรณาการภายใน ซงเปนผลมาจากการมแบบแผนทางจตรวมกน และมระดบการยอมรบสง วฒนธรรมเอกภาพ ประกอบดวย มตยอย 3 มต คอ มตยอยท 1 คานยมแกนกลาง (Core Values) แสดงออกโดยการทผบรหารปฏบตในสงทตนสอนหรอบอกผอน มกลมคานยมทมความชดเจนและคงเสนคงวา ทใชเปนแนวทางปฏบต หากบคลากรละเมดหรอละเลยคานยมแกนกลาง จะไดรบการมองวาเปนการสรางปญหาแกองคการ และมจรรยาบรรณเปนแนวทางส าหรบการปฏบตแกบคลากรอยางชดเจนวาสงใดผดสงใดถก มตยอยท 2 การตกลงรวม (Agreement) แสดงออกโดยการทบคลากรสามารถบรรลขอตกลงรวมกนไดงายเมอมความเหนแตกตางกน แมประเดนนนจะเปนประเดนทเปนปญหามากเพยงใดกตาม บคลากรในองคการกสามารถรวมกนก าหนดขอตกลงทชดเจนวาแนวทางปฏบตใดทถกตองพงกระท า และแนวทางปฏบตใดทไมถกตองพงไมกระท า มตยอยท 3 ความรวมมอและประสานบรณาการ (Coordination and Integration) แสดงออกโดยทองคการมวธการปฏบตงานทคงเสนคงวาและสามารถท านายได บคลากรจากฝายหรอสายงานทแตกตางกนมทศนะหรอมมองตอประเดนการท างานเหมอนกน มความงายในการประสานงานเพอด าเนนโครงการระหวางฝายหรอสายงานตาง ๆ และมการเชอมโยงเปาหมายในระดบตาง ๆ เปนอยางด 3. วฒนธรรมการปรบตว จากการทองคการตองเผชญกบสงแวดลอมภายนอก ดงนนการปรบตวขององคการเพอใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสงแวดลอมภายนอก จงเปนสงทยากจะหลกเลยง การปรบตวขององคการถกผลกดนจากผรบบรการ จากการเสยงและเรยนรจากความผดพลาด จากความสามารถและประสบการณในการสรางสรรคการเปลยนแปลง องคการจงตองมการเปลยนแปลง

83

ระบบอยางตอเนอง เพอปรบปรงความสามารถโดยรวมในการตอบสนองความตองการของผรบบรการ วฒนธรรมการปรบตวประกอบดวยมตยอย 3 มต คอ มตยอยท 1 การสรางการเปลยนแปลง (Creating Change) ลกษณะทส าคญ คอ การมการท างานทยดหยนและงายตอการเปลยนแปลง มการตอบสนองการเปลยนแปลงของสงแวดลอมมการน าวธการท างานทใหมมาใช หรอมการปรบปรงการท างานอยางตอเนอง ฝายหรอสายงานตาง ๆ ใหความรวมมอในการเปลยนแปลงเปนอยางด มตยอยท 2 การเนนผรบบรการ (Customer Focus) ลกษณะทส าคญ คอ ม การน าขอเสนอแนะของผรบบรการมาใชเปนขอมลในการตดสนใจปรบปรงการท างาน บคลากรมความเขาใจอยางลกซงเกยวกบความจ าเปนและความตองการของผรบบรการ รวมทงมการสนบสนนใหบคลากรตดตอกบผรบบรการโดยตรง มตยอยท 3 การเรยนรขององคการ (Organizational Learning) ลกษณะทส าคญ คอ มการสนบสนนและใหรางวลแกผทสรางนวตกรรมและกลาเสยงในการน าวธการใหม ๆ มาใช ใหความส าคญกบการสรปบทเรยนในการท างานเพอสรางการเรยนร และแตละฝายหรอสายงานตางทราบวาฝายหรอสายงานอนท าอะไรบาง 4. วฒนธรรมพนธกจ เปนวฒนธรรมทองคการมส านกชดเจนเกยวกบเปาประสงคและทศทางซงน าไปสการก าหนดเปาหมาย วตถประสงค และยทธศาสตร รวมทงการแสดงวสยทศนทองคการตองการเปนในอนาคต เมอพนธกจขององคการเปลยนแปลง จะสงผลใหการเปลยนแปลงเกดขนในดานอน ๆ ของวฒนธรรมองคการดวย วฒนธรรมพนธกจ ประกอบดวย มตยอย 3 มต คอ มตยอยท 1 ทศทางยทธศาสตรและความมงมน (Strategic Direction and Intent) ลกษณะทส าคญ คอ การทองคการมเปาประสงคและทศทางระยะยาว พนธกจมความชดเจน โดยบคลากรเขาใจความหมายตรงกนและใชเปนกรอบแนวทางในการปฏบต รวมทงมยทธศาสตรทชดเจนสอดคลองกบเปาประสงค มตยอยท 2 เปาหมายและวตถประสงค (Goals and Objectives) ลกษณะทส าคญ คอ องคการมการตกลงรวมกนในการก าหนดเปาหมาย ผน าก าหนดเปาหมายทมความทาทายและสามารถเปนจรงได มการก าหนดตวชวดวตถประสงคอยางชดเจน และมการปฏบตงานเพอใหบรรลตามเกณฑทก าหนด รวมทงบคลากรมความเขาใจวามสงใดทควรตองด าเนนการเพอสรางความส าเรจในระยะยาว มตยอยท 3 วสยทศน (Vision) ลกษณะทส าคญ คอ องคการมการสรางวสยทศนรวมทแสดงใหเหนวาองคการควรจะเปนอยางไรในอนาคต ผน ามทศนะทยาวไกล วสยทศนขององคการสามารถสรางความกระตอรอรนและแรงจงใจแกบคลากร รวมทงองคการสามารถปฏบตงานใหบรรลเปาหมายระยะสนโดยทไมท าลายเปาหมายระยะยาว จากนน Denison, Haaland & Goelzer (2003) ไดศกษาความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการกบประสทธผลองคการในระดบนานาชาต โดยตงค าถามในงานทท าการศกษาวา ภายใตวฒนธรรมทแตกตางกน ความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการกบประสทธผลองคการจะมความแตกตางกนหรอไม โดยใชตวแบบวฒนธรรมองคการทงสประเภทดงกลาวขางตน ผลการศกษา พบวา มความแตกตางระหวางวฒนธรรมองคการของแตละภมภาคและของแตละประเทศ แตประเดนความสมพนธระหวาง

84

วฒนธรรมองคการกบประสทธผลองคการกลบพบวา ในแตละภมภาคและในแตละประเทศมแนวโนมสวนใหญทวฒนธรรมองคการจะมความสมพนธกบประสทธผลองคการ ในการศกษาของพงษเทพ จนทสวรรณ (2554) เรอง “ภาวะผน า วฒนธรรมองคการ กบประสทธผลองคการของโรงเรยนในสงกดกรงเทพมหานคร: ตวแบบสมการโครงสราง” ไดใชแนวคดตวแบบวฒนธรรมของ Denison (1999) และ Denison, Haaland & Goelzer (2003) เปนแนวคดในการศกษา ผลการศกษา พบวา องคประกอบของวฒนธรรมองคการตามบรบททศกษามองคประกอบทเหมาะสม 4 องคประกอบ ดงน 1) ปจจยวฒนธรรมองคการแบบยดถอบคลากรเปนศนยกลาง มลกษณะดงน ภายในองคการมชดคานยม ความเชอและฐานคตวา สมรรถภาพของบคลากรเปนทรพยากรทมคณคาขององคการ จงมการจดระบบงานเพอใหบคลากรมองเหนความเชอมโยงระหวางงานทท ากบเปาประสงคขององคการ สนบสนนใหมการบรหารจดการดวยบคลากรกนเอง มการสนบสนนใหมการรวมมอกนท างานระหวางฝาย/สายงานทตางกนภายในองคการ และมการแบงปนขอมลขาวสารการท างานอยางทวถง 2) ปจจยวฒนธรรมองคการแบบยดถอยทธศาสตร มลกษณะ ดงน ภายในองคการมชดคานยม ความเชอ และฐานคตวา บคลากรภายในองคการจะตองมวสยทศนรวมกนวาตองการใหองคการเปนอยางไรในอนาคต พนธกจขององคการมความชดเจนและบคลากรเขาใจความหมายตรงกน วตถประสงคและเปาหมายเกดจากการตกลงรวมกนภายในองคการ มการก าหนดเปาหมายททาทายแตไมสงมากจนท าไมได และมความสามารถในการบรรลเปาหมายระยะสนโดยไมท าลายเปาหมายระยะยาว 3) ปจจยวฒนธรรมองคการแบบยดถอการเรยนรและการเปลยนแปลง มลกษณะดงน ภายในองคการมชดคานยม ความเชอ และฐานคตวา การท างานประจ าวน คอ การเรยนร จงมชองทางรบฟงความคดเหนจากผรบบรการ โดยความตองการและผลประโยชนของผรบบรการถกน ามาพจารณาอยางสม าเสมอสงผลใหมการน าวธการท างานใหม ๆ มาใช มแนวทางการปฏบตงานทยดหยน ท าใหงายตอการเปลยนแปลงปรบปรง หนวยยอยตาง ๆ ภายในองคการใหความรวมมอในการเปลยนแปลงเปนอยางด และ 4) ปจจยวฒนธรรมองคการแบบยดถอความเปนหนงเดยว มลกษณะ ดงน ภายในองคการมชดคานยม ความเชอ และฐานคตวา มคานยมบางอยางทใชยดถอเปนแนวทางปฏบต และยดถอรวมกนอยางคงเสนคงวา โดยมการก าหนดจรรยาบรรณเปนแนวทางปฏบตอยางชดเจนวาสงใดผดหรอสงใดถก 3. ตวแบบวฒนธรรมองคการของ Kotter and Heskett ตวแบบน เปนตวแบบทนยมใชทงในการวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณ Kotter and Heskett (1992 อางถงใน ลาชต ไชยอนนต, 2556) ศกษาจากกรณศกษาหลายองคการเพอตอบค าถามวา วฒนธรรมองคการสงผลตอการปฏบตงานอยางไร เปนการศกษาเชงคณภาพและเชงปรมาณ โดยพจารณาวา วฒนธรรมองคการสามารถแบงได 2 ระดบ ทมความแตกตางกนในดานความสามารถในการสงเกตเหนได และความสามารถในการปรบเปลยน กลาวคอ ระดบคานยมรวม (Shared Values) ซงเปนระดบทลกยากตอการสงเกตและยากตอการปรบเปลยน กบระดบปทสถานเชงพฤตกรรมกลม (Group Behavior Norms) ซงเปนระดบทงายตอการสงเกตและงายตอการปรบเปลยน (Kotter & Heskett, 1992, pp. 4-5) ผลการศกษา พบวา รปแบบวฒนธรรมองคการบางอยางจะสงผลตอ การปฏบตงานในระยะยาวรปแบบบางอยางดงกลาว ประกอบดวย (Kotter & Heskett, 1992, pp. 142-145)

85

1. ความเขมแขงของวฒนธรรมองคการ (Strong Culture) กลาวคอ ไมจ าเปนเสมอไปทวฒนธรรมองคการทเขมแขงจะสงผลในเชงบวกกบประสทธผลองคการ โดยเฉพาะวฒนธรรมองคการทเขมแขงในรปความเชอมนในผลส าเรจในอดตของตน มงเนนแตภายในองคการ และเตมไปดวยกฎ ระเบยบ สงเหลานจะสกดกนความสามารถในการปรบตวขององคการใหเหมาะสมตอการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอก 2. ความสามารถในการก าหนดยทธศาสตรทเหมาะสมกบบรบท กลาวคอ ถาวฒนธรรมองคการมลกษณะตอตานการเปลยนแปลง แมองคการจะมการก าหนดยทธศาสตรทเหมาะสมกบบรบท กอาจไมสงผลในเชงบวกตอประสทธผลองคการในระยะยาวได 3. วฒนธรรมแบบปรบตว (Adaptive Culture) และวฒนธรรมแบบไมปรบตว (Unadaptive Culture) กลาวคอ วฒนธรรมแบบปรบตวจะสงผลในเชงบวกตอการปฏบตงาน และในทางตรงกนขาม วฒนธรรมแบบไมปรบตวจะสงผลในเชงลบตอการปฏบตงาน ลกษณะของวฒนธรรมแบบไมปรบตว เชน องคการค านงถงผลประโยชนตวเองมากกวาลกคา ผถอหน บคลากร หรอผน าทด องคการมกเพกเฉยตอการปรบตว และมแนวปฏบตทไมยดหยน แสดงดงตารางท 8 ตารางท 8 แสดงวฒนธรรมองคการทปรบตวและไมปรบตวของ Kotter and Heskett วฒนธรรมองคการแบบปรบตว วฒนธรรมองคการแบบไมปรบตว

คานยมแกนกลาง

ผจดการสวนใหญดแลเอาใจใสอยางมากตอผบรโภค ผถอหน และพนกงาน ตลอดจนใหความส าคญอยางสงตอบคคล และกระบวนการทสงผลตอการเปลยนแปลงอนเปนประโยชนตอองคการ เชน เหลาผน าทงหลายทอยในสายการบงคบบญชาดานการจดการ

ผจดการสวนใหญมกจะตระหนกถงแตตนเองโดยดแลเอาใจใสเฉพาะกลม หรอผลตภณฑ หรอเทคโนโลยท เกยวของกบกลมงานทตนเองรบผดชอบ ตลอดจนใหความส าคญกบระเบยบ และกระบวนการจดการทลดความเสยง มากกวาทจะเปนผน าทสรางสรรค

พฤตกรรมรวม ผจดการสวนใหญจะใหความสนใจตอกลม

ยทธศาสตรทกกลม โดยเฉพาะกลม ผบรโภค และมกจะสรางการเปลยนแปลง ถาเหนวาเปนประโยชนโดยชอบธรรมแกองคการ ถงแมวาจะมความเสยงบางกตาม

ผจดการสวนใหญมกจะมพฤตกรรมทคบแคบ เลนการเมอง และยดถอระเบยบเปนส าคญ ดวยเหตน จงไมเปลยนแปลงยทธศาสตรอยางรวดเรว เพอใหมความไดเปรยบหรอทนตอการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอกองคการ

ทมา: Kotter and Heskett,1992 อางถงใน ลาชต ไชยอนงค, 2556, น. 92 4. ตวแบบวฒนธรรมองคการของ Cooke and Lafferty ตวแบบน เปนตวแบบทนยมใชในการวจยเชงปรมาณ โดย Cooke and Lafferty (1987a; 1987b อางถงใน ลาชต ไชยอนนต 2556) น าเสนอตวแบบวฒนธรรมองคการ ทเรยกวา Organizational Culture Inventory Circumplex (or OCI Circumplex ) OCI เปนเครองมอทใชวดชดยอยทางวฒนธรรมองคการทแตกตาง แตสมพนธกนของจ านวนชดยอยทางปทสถานเชงพฤตกรรม

86

(Behavioral Norms) และความคาดหวงทบรรยายใหเหนถงรปแบบทางพฤตกรรมและความคดทอาจ สงเกตเหนไดอยางชดแจงหรอโดยปรยาย รปแบบพฤตกรรมและความคดทถกวดเหลานจะเปนสงทองคการหรอกลมตองการบคคลทเหมาะสมและสอดคลองกบความคาดหวงขององคการหรอกลม (Balthazard, Cooke & Potte, 2006, pp. 712-713) การท OIC เปนเครองมอทมงเนนการวดปทสถานเชงพฤตกรรม OIC จงแตกตางจากเครองมอทวดวฒนธรรมองคการอน ๆ ทมงเนนการวดความเชอทยดถอรวมกน และคานยมรวม การวดปทสถานเชงพฤตกรรมโดย OIC สามารถถกนยามไดภายใต 2 มต คอ มตทแสดงถงความแตกตางและขดแยงกนระหวางการตระหนกถงคนกบการตระหนกถงงาน และมตทแสดงถงความแตกตางและขดแยงกนระหวางความคาดหวงในพฤตกรรมทสงผลโดยตรงตอความตองการในการเตมเตมความพงพอใจในระดบทสงกวาสามญกบความคาดหวงในพฤตกรรมทสงผลโดยตรงตอความตองการทจะปกปองและรกษาความมนคงในระดบสามญ ภายใตทงสองมตดงกลาวกอใหเกดรปแบบวฒนธรรมองคการ 3 รปแบบ และ 12 ชดยอยทางปทสถาน ดงน (Balthazard et al, 2006, pp. 718-720) 1. วฒนธรรมองคการแบบสรางสรรค (Constructive Styles) บคลากรภายในองคการจะถกกระตนใหมปฏสมพนธกบผอน และมงท างานในวถทางทชวยใหบรรลความตองการในการเตมเตมความพงพอใจในระดบทสงกวาสามญ ซงประกอบดวยชดยอยทางปทสถาน 4 ชดยอย คอ ชดยอยทางปทสถานท 1 ชดมงความส าเรจ (Achievement Norm) จะสงผลใหบคลากรภายในองคการพยายามท างานอยางเตมท เพอใหเปาหมายทก าหนดไวประสบผลส าเรจ บคลากรในองคการลกษณะนจะมเปาหมายททาทายแตสามารถประสบความส าเรจไดในความเปนจรง ดงนน จะมการวางแผนงานเพอน าไปสเปาหมาย และจะท างานอยางกระตอรอรนตามแผนงานนนเพอใหบรรลเปาหมายทก าหนดไว ชดยอยทางปทสถานท 2 ชดตระหนกในศกยภาพแหงตน (Self- Actualizing Norm) จะสงผลใหบคลากรภายในองคการใหความส าคญกบการสรางสรรค เนนคณภาพเหนอปรมาณ มงทงความส าเรจของงานและการเตบโตสวนตนไปพรอมกน บคลากรในองคการลกษณะน จะถกกระตนใหสนกกบการท างาน พฒนาตนเองอยตลอดเวลา ชอบในกจกรรมทนาสนใจใหม ๆ ชอบคดในวถทไมเหมอนใคร อสระ และท างานไดผลด ถงแมจะเปนงานงาย ๆ กตาม ชดยอยทางปทสถานท 3 ชดความเปนบคคล (Humanistic Encouraging Norm) จะสงผลใหองคการมการบรหารจดการทใหความส าคญกบการมสวนรวมและเนนคนเปนศนยกลางบคลากรภายในองคการจะถกคาดหวงวาตองมอทธพลในการสนบสนน สรางสรรค และเสร เมอตองการท างานรวมกบผอน กลาวคอ จะตองชวยใหผอนเตบโต พฒนา และใหเวลากบผอน ชดยอยทางปทสถานท 4 ชดมตรสมพนธ (Affiliative Norm) จะสงผลใหองคการเนนความสมพนธระหวางบคคลอยางสรางสรรค บคลากรภายในองคการจะถกคาดหวงวาตองเปนมตร มบคลกภาพแบบเปด และไวตอการตอบสนอง ตอความพงพอใจของกลมงาน รวมรบรความรสกและความคดของกลม 2. วฒนธรรมองคการแบบตงรบ/เฉอยชา (Passive/Defensive Styles) บคลากร ภายในองคการมความเชอวาจะตองมปฏสมพนธกบบคคลอนในวถทางทจะตองไมกระทบตอความมนคงของตนเอง ซงประกอบดวยชดยอยทางปทสถาน 4 ชดยอย คอ

87

ชดยอยทางปทสถานท 1 ชดเนนความเหนพอง (Approval Norm) จะสงผลใหภายในองคการมการหลกเลยงความขดแยงและความสมพนธระหวางบคคล จะใหความรสกแบบสบาย ๆ ถงจะผวเผนกยงด บคลากรภายในองคการจะรสกวาควรเหนดวยกบผอน ใหการเหนชอบและเปนทชนชอบของผอน กลาวคอ ตองปฏบตเพอใหผอนยอมรบในตนเองและสามารถรวมงานกบผอนได ชดยอยทางปทสถานท 2 ชดมงแบบแผน (Conventional Norm) จะสงผลใหภายในองคการถกควบคมแบบแนวอนรกษนยม ขนบธรรมเนยม ประเพณ และระเบยบปฏบต บคลากรภายในองคการจะถกคาดหวงใหปฏบตตนคลายคลงกน ปฏบตตามกฎ ระเบยบ และเปนตวแบบทดแกผอน ปฏบตตามนโยบายและแนวทางปฏบตทก าหนด กลาวคอ เขากนไดดกบแมพมพทองคการก าหนด ชดยอยทางปทสถานท 3 ชดเนนการพงพา (Dependent Norm) จะสงผลใหภายในองคการมลกษณะแบบถกควบคมตามล าดบชนการบงคบบญชา ขาดการมสวนรวมในการตดสนใจและจากการทมการตดสนใจแบบรวมศนยนไดสงผลใหบคลากรภายในองคการท างานเทาทถกบอกใหท า และยกการตดสนใจใหเปนของผบงคบบญชา กลาวคอ ท างานเพอเอาใจผบงคบบญชา และกระท าในสงทผบงคบบญชาคาดหวง ชดยอยทางปทสถานท 4 ชดมงหลกเลยง (Avoidance Norm) จะสงผลใหภายในองคการมลกษณะทขาดระบบการใหรางวลเมอท างานส าเรจ แตกลบมระบบการลงโทษเมอกระท าผด ท าใหบคลากรภายในองคการพยายามหลกเลยงความรบผดชอบดวยการยกงานใหผ อนกระท าและหลกเลยงความเปนไปไดในการถกต าหนจากการกระท าผด กลาวคอ จะรอใหผอนกระท ากอนหรอไมคอยฉวยโอกาสในการอาสาท างาน 3. วฒนธรรมองคการแบบตงรบ/เชงรก (Aggressive/Defensive Styles) บคลากรภายในองคการถกคาดหวงวาจะตองท างานในวถทางทจะตองปกปองสถานภาพและความมนคงของตนเอง ซงประกอบดวย ชดยอยทางปทสถาน 4 ชดยอย คอ ชดยอยทางปทสถานท 1 ชดมงคดคาน (Oppositional Norm) จะสงผลใหภายในองคการมลกษณะแบบการเผชญหนาเพอเอาชนะ ดงนน การปฏเสธจงเปนเงอนไขในการไดรบรางวล ดวยเหตน บคลากรภายในองคการจงพยายามรกษาสถานภาพและอทธพลของตนเองดวยการวพากษผอน ซงสงเสรมใหเกดภาวะขวตรงขามหรอขดแยงกบความคดของผอน และพยายามอยางหนกใหตนเองดดหรอเปนทนาประทบใจ ชดยอยทางปทสถานท 2 ชดเนนอ านาจ (Power Norm) จะสงผลใหภายในองคการมลกษณะทไมมสวนรวมในการตดสนใจ เนนโครงสรางอ านาจตามต าแหนงบงคบบญชา หรอตามต าแหนงบคลากรภายในองคการ ดงนน บคลากรภายในองคการจงเชอวาการไดรบรางวลจะมาจากการไดรบผดชอบและการควบคมผใตบงคบบญชา ในขณะเดยวกนกตองตอบสนองความตองการของผบงคบบญชาทเหนอกวาตนเอง กลาวคอ ตองสรางอ านาจใหตนเอง และจงใจผอนใหท างานเทาทจ าเปน ชดยอยทางปทสถานท 3 ชดมงแขงขน (Competitive Norm) จะสงผลใหภายในองคการมลกษณะทใหคณคากบ “การชนะ” ดงนน รางวลจะเปนของบคลากรทมผลงานโดดเดนเหนอผอน ดวยเหตน เหลาบคลากรภายในองคการจงปฏบตงานภายใตกรอบแนวคดแบบ “ไมชนะก

88

พายแพ” และมความเชอวาจะตองท างานแบบแขงขนมากกวาใหความรวมมอกบผอน กลาวคอเปนการเปลยนแปลงจากทท างานมาเปนสนามแขงขน และจะแพไมได ชดยอยทางปทสถานท 4 ชดเนนความสมบรณแบบ (Perfectionistic Norm) จะสงผลใหภายในองคการใหคณคากบความสมบรณแบบ ความอดทนและการท างานหนก เหลาบคลากรภายในองคการจะพยายามหลกเลยงกระท าในสงทผด ท าการตรวจสอบทกสงทกอยาง และท างานอยางยาวนานเพอใหบรรลวตถประสงคทถกก าหนดไวอยางแคบ ๆ กลาวคอ ท าทกสงใหสมบรณแบบ และรกษาความเปนเลศในทกสง ตวแบบวฒนธรรมองคการของ Cooke and Lafferty น มแนวคดทมสวนคลายกบความหมายวฒนธรรมองคการของ Kotter and Heskett ตามขอตวแบบท 3 ในแงทวา Kotter andHeskett กมองวฒนธรรมองคการมภาวการณเปนปทสถานเชงพฤตกรรม เชนกน 5. ตวแบบวฒนธรรมองคการของ Cameron & Quinn ตวแบบน เปนตวแบบทนยมใชในการวจยเชงปรมาณ Cameron & Quinn (1999) เรยกตวแบบนวา ตวแบบการแขงขนของคานยม นกวชาการทงสองไดอธบายจดแขงทเหนอกวาตวแบบวฒนธรรมองคการตวแบบอน ๆ 4 ประการ คอ 1) เปนตวแบบทสามารถน าไปปฏบตไดจรง โดยประกอบดวยมตวฒนธรรมหลกทไดรบการพสจนทางวชาการแลววามผลตอความส าเรจขององคการ 2) เปนตวแบบทใชเวลาในการวนจฉยและสรางยทธศาสตรการเปลยนแปลงไมนานจนเกนไป 3) เปนตวแบบททมงานในองคการเองสามารถประยกตในการใชไดอยางตอเนองหากมความเขาใจวธการ โดยไมจ าเปนตองพงพาผเชยวชาญจากภายนอก และ 4) เปนตวแบบทมความเทยงตรง ซงผานการทดสอบเชงประจกษเปนจ านวนมาก (พชาย รตนดลก ณ ภเกต, 2552, น. 244) Cameron & Quinn อธบายวา ตวแบบนมรากฐานจากค าถามทวา ประสทธผลองคการ คอ อะไร และมเกณฑหลกอะไรทระบไดวาองคการมประสทธผลหรอไม จากการศกษาของนกวชาการดานองคการหลายคน พบวา การมองประสทธผลขององคการสามารถจ าแนกออกไดเปน 2 มต ทมลกษณะในเชงการแขงขนซงกนและกน (พชาย รตนดลก ณ ภเกต , 2552, น. 244) มตแรก เปนการแขงขนระหวางการเนนความยดหยน การจดการตนเองและพลวต กบความมเสถยรภาพ ความเปนระเบยบและการควบคม ดงนน ในบางองคการจะถกมองวา บรรลประสทธผลหากสามารถรบมอกบการเปลยนแปลง มการปรบตวและมการปฏบตงานยดหยนเชงอนทรย ในขณะทบางองคการจะถกมองวา มประสทธผลหากมความเสถยรภาพ สามารถท านายได และปฏบตงานเปนระบบเชงกลไก สวนมตทสอง เปนการแขงขนระหวางการเนนภายในองคการ การบรณาการและความเปนเอกภาพ กบการเนนภายนอกองคการ ความแตกตางหลากหลาย และการแขงขน ภายใตเกณฑในมตน บางองคการจะถกมองวา ประสบความส าเรจหากภายในมความสามคคสมานฉนท ขณะทบางองคการจะถกมองวา ประสบความส าเรจจากการทมความสามารถในการแขงขนกบองคการภายนอก เมอน ามตทงสองมารวมกนกจะกลายเปน 4 มม แตละมมจะระบกลมตวชวดของความส าเรจแตกตางกน ดงภาพประกอบท 8 และสามารถจ าแนกวฒนธรรมเปน 4 ประเภท ดงน (พชาย รตนดลก ณ ภเกต, 2552, น. 244-248)

89

ภาพท 8 ตวแบบวฒนธรรมองคการแบบการแขงขนของคานยมของ Cameron & Quinn ทมา: พชาย รตนดลก ณ ภเกต, 2552, น. 245

1. วฒนธรรมสมพนธเกอกล (the Clan Culture) เปนการเนนภายในองคการและการบรณาการ กบการจดการตนเองและความยดหยน วฒนธรรมประเภทน เปนวฒนธรรมทบรรยากาศภายในองคการมลกษณะคลายกบความสมพนธภายในครอบครวขยาย มฐานคต คอ สงแวดลอมขององคการจะไดรบการจดการอยางดทสดโดยการท างานเปนทมและมการพฒนาบคลากรผรบบรการไดรบการยดถอวาเปนหนสวนขององคการ และองคการ คอ แหลงทพฒนาสงแวดลอมในการท างานของบคลากร ลกษณะทวไป คอ การท างานเปนทม การมแผนงานและการมสวนรวมใหกบบคลากร ความผกพนรวมมอของบคลากร ชวยเหลอเกอกลกนฉนมตร ผน าจะเปนผดแลสอนงาน เอาใจใสแมแตเรองสวนตว องคการถกเชอมโยงดวยจารตประเพณ ขวญก าลงใจและความสามคคเปนสงส าคญส าหรบองคการ ความผกพนตอองคการมสง 2. วฒนธรรมการปรบเปลยน (the Adhocracy Culture) เปนการเนนภายนอกและความแตกตาง กบการจดการตนเองและความยดหยน วฒนธรรมประเภทน เกดขนเพอตอบสนองสภาพแวดลอมทมความซบซอนและพลวตสง มฐานคต คอ นวตกรรมหรอความคดรเรมสรางสรรคน า ไปสความส าเรจ และเชอวาสงเหลานน าไปสการไดมาซงทรพยากรใหม ๆ และการมก าไร ลกษณะทวไป คอ การมองคการทมความเชยวชาญและการเปลยนแปลงสง แนวโนมท างานเฉพาะกจในรปคณะกรรมการ เมองานบรรลเปาหมายกยกเลกคณะกรรมการนน และจดตงคณะกรรมการอน ๆ ขนมาเพอท างานใหม การรวมศนยอ านาจการตดสนใจจงมนอย อ านาจกระจายไหลสผปฏบตและทมงานทเปนผจดการกบปญหานน ผน าเนนการกลาเสยงในการตดสนใจและการคาดการณในอนาคต 3. วฒนธรรมล าดบขนหรอวฒนธรรมสายบงคบบญชา (the Hierarchy Culture) เปนการเนนภายในองคการและการบรณาการกบการควบคมและความมเสถยรภาพ กลาวคอ การมโครงสรางการท างานทเปนทางการสง มการก าหนดกระบวนของการท างานใหบคลากรปฏบตอยางชดเจน ผน าทมประสทธผลเปนผมทกษะในการจดการและการประสานงานทด สงทเชอมโยงองคการเขาดวยกน คอ กฎ ระเบยบและนโยบายทเปนทางการ ความส าเรจขององคการ คอ การท างานทเชอถอได การปฏบตตามก าหนดเวลา และการมตนทนต า การจดการบคลากรเปนเรองทเกยวกบการจางงานทมนคงและสามารถท านายได

การจดการตนเองและความยดหยน

วฒนธรรมสมพนธเกอกล วฒนธรรมการปรบเปลยน

เนนภายในและ การบรณาการ

เนนภายนอกและ ความแตกตาง

วฒนธรรมล าดบชน วฒนธรรมการตลาด

การควบคมและเสถยรภาพ

90

4. วฒนธรรมการตลาด (the Market Culture) เปนการเนนภายนอก และความแตกตางกบการควบคมและความมเสถยรภาพ วฒนธรรมประเภทน มงภายนอกมากกวาภายใน เนนการด าเนนการกบพนธมตรภายนอก เชน หากเปนองคการธรกจจะเนนผจดสงสนคาและวตถดบ ลกคา คสญญา สหภาพ และกลมอน ๆ สวนองคการภาครฐจะเนนประชาชนเปนศนยกลาง และคานยมแกนกลาง คอ ความสามารถในการแขงขนและผลตภาพ มฐานคตทเชอวา สงแวดลอมภายนอกมความสบสน ผรบบรการมความตองการและคานยมทหลากหลาย โดยมลกษณะ คอ เปนองคการทมงเนนผลสมฤทธและมงมนในการท างานใหประสบความส าเรจ บคลากรมการแขงขนและเนนเปาหมายของงาน ผน าเปน ผขบเคลอนผลกดนใหมผลงานทเขมขน และเปนผผลต ชอบการแขงขนมมาตรฐานงานสง และเรยกรองการทมเทในการท างานจากลกนอง ตวแบบวฒนธรรมองคการของ Cameron and Quinn น ถกพจารณาทงในลกษณะระบบสงคม และในฐานะตวแบบเหตผลกบตวแบบระบบธรรมชาต ซงเปนตวแบบทเหมาะสมในการวเคราะหองคการดวย เพราะการวเคราะหทงตวแบบเหตผลกบตวแบบระบบธรรมชาตพรอมกนจะท าใหเขาใจความเปนจรงขององคการได ตวแบบวฒนธรรมองคการของ Cameron & Quinn จงถอไดวา มความเขมแขงทางทฤษฎสงมาก แตกมขอเสยเชนกน กลาวคอ เกดจากเครองมอ (ไมใชเกดจากแนวคด) ทใชในการวดวฒนธรรมองคการ ภาษาทใชในแบบประเมนวฒนธรรมองคการของ Cameron & Quinn มความเหมาะสมส าหรบการน าไปใชกบองคการภาคธรกจ หากตองการน าแบบประเมนนไปใชในองคการภาครฐและสงคม ผทจะท าการศกษาควรน าแบบประเมนไปปรบปรงภาษาใหสอดคลองกบบรบทขององคการทศกษาเสยกอน (พงษเทพ จนทสวรรณ, 2553, น. 144) อยางไรกด เมอเปรยบเทยบตวแบบวฒนธรรมองคการของ Cameron & Quinn (1999) กบตวแบบวฒนธรรมองคการของ Denison (1990) ทมรายละเอยดดงทกลาวแลว ขางตน จะมความคลายคลงกน กลาวคอ วฒนธรรมสมพนธเกอกลสามารถเทยบเคยงไดกบวฒนธรรมการมสวนรวมของ Denison วฒนธรรมการปรบเปลยนสามารถเทยบเคยงไดกบวฒนธรรมการปรบตวของ Denison วฒนธรรมตามล าดบขนหรอวฒนธรรมสายการบงคบบญชาสามารถเทยบเคยงไดกบวฒนธรรมความเปนเอกภาพของ Denison และวฒนธรรมการตลาดสามารถเทยบเคยงไดกบวฒนธรรมพนธกจของ Denison แตแกนแนวคดตวแบบวฒนธรรมองคการของ Denison (1990)คอ คานยม ความเชอและฐานคตระดบพนฐานทอยในระดบลกของวฒนธรรมองคการ ซงมลกษณะเฉพาะในแตละองคการ รวมทงหลกการฐานรากทท าหนาทเสมอนเปนรากฐานและวธปฏบตของการจดการภายในองคการ โดยหลกการฐานรากและวธปฏบตนน จะตองมสภาพคงทนถาวรในระดบหนง นอกจากนตวแบบวฒนธรรมองคการของ Denison (1990) ยงเนนประเดนความขดแยงทเกดขนระหวางการทองคการพยายามบรรลผลของการบรณาการภายในกบการปรบตว เพอรบมอกบสงแวดลอมภายนอก ดวยเหตน เมอตวแบบวฒนธรรมองคการของ Cameron & Quinn (1999) มความเหมาะสมส าหรบการน าไปใชกบองคการภาคธรกจมากกวา และตวแบบวฒนธรรมองคการของ Cameron & Quinn (1999) มความคลายคลงกบตวแบบวฒนธรรมองคการของ Denison (1990) ประกอบกบแนวทางการศกษาของ Denison (1990) ไดศกษาแนวคดทฤษฎมากมายเพอตงสมมตฐานถงลกษณะของวฒนธรรมองคการและแนวโนมความสมพนธกบประสทธผลองคการ ผศกษาจงใชแนวคดตวแบบวฒนธรรมองคการของ Denison (1990) และ Denison, Haaland & Goelzer (2003) เปนแนวคดในการศกษาครงน

91

สรป วฒนธรรมองคการมความส าคญตอความส าเรจขององคการอยางสง เพราะหนาทของวฒนธรรมองคการกเพอสรางแนวทางการประพฤตปฏบต มาตรฐานการปฏบตงานและหนทางในการจด การกบความสมพนธระหวางบคคลและสภาพแวดลอม วฒนธรรมองคการจงท าหนาท 2 รปแบบ กลาวคอ การปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมภายนอก และบรณาการภายใน วฒนธรรมองคการเปนองคความรทเกดขนจากการศกษาและวเคราะหองคการอยางลกซงเชนเดยวกบประสทธผลองคการ แตประเดนดานค านยามมนกวชาการใหความหมายวฒนธรรมองคการไวหลากหลาย อยางไรกตาม แมจะมความหลากหลายดานค านยามในทามกลางความแตกตางของสาขาวชาตาง ๆ แตเมอประมวลสงทมอยรวมกนแลว วฒนธรรมองคการ จะประกอบดวย 1) การมหลายระดบและหลายมมมองภายในองคการ 2) การเปนสงทถกสรางขนจากปรากฏการณของสงคมทมผลมาจากอดตอยางมขอบเขต และ 3) การเปนสงทถกสรางขน จากการแบงปนของบคลากรในองคการ แนวคดในการศกษาวฒนธรรมองคการม 2 แนวคด ดงน แนวคดทมรากฐานทางมานษยวทยา กลาวคอ ตวองคการเองเปนวฒนธรรมองคการ กบแนวคดทมรากฐานทางสงคมวทยา กลาวคอ ภายในตวองคการมวฒนธรรมองคการ นอกจากน ยงมแนวทางการศกษาวฒนธรรมองคการทแตกตางกนอก คอ แนวทางการศกษาเชงหนาท ซงมความเชอวา วฒนธรรมองคการสามารถก าหนด คณสมบต เปลยนแปลง และวดในเชงประจกษได กบแนวทางการศกษาภาษาสญลกษณ ซงมความเชอวา วฒนธรรมองคการเทานนทด ารงอยในองคการ และทกคนในองคการจะถกกลอมเกลาดวยปรากฏการณตาง ๆ ในองคการ สวนตวแบบวฒนธรรมองคการทส าคญมหลายตวแบบ เชน ตวแบบวฒนธรรมองคการของ Schein (Schein, 1985) นยมใชในการวจยเชงคณภาพ แบงเปน 1) วฒนธรรมผปฏบต 2) วฒนธรรมวศวกรรม และ 3) วฒนธรรมผบรหาร ตวแบบวฒนธรรมองคการของ Denison (Denison, 1990 และ Denison, Haaland & Goelzer, 2003) นยมใชทงในการวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณ แบงเปน 1) วฒนธรรมสวนรวม 2) วฒนธรรมเอกภาพ 3) วฒนธรรมการปรบตว และ 4) วฒนธรรมพนธกจ ซงแตละประเภทของวฒนธรรมดงกลาว ประกอบดวยมตยอย 3 มต รวมเปน 12 มต และตวแบบวฒนธรรมองคการของ Cameron & Quinn (Cameron and Quinn, 1999) นยมใชในการวจยเชงปรมาณ แบงเปน 1) วฒนธรรมสมพนธเกอกล 2) วฒนธรรมการปรบเปลยน 3) วฒนธรรมสายบงคบบญชา และ 4) วฒนธรรมการตลาด เปนตน แนวคดเกยวกบประสทธผล การทองคการสามารถด าเนนงานตาง ๆ ตามภารกจหนาทขององคการโดยใชทรพยากร ปจจยตาง ๆรวมถงก าลงคนอยางคมคาทสด มการสญเปลานอยทสดมลกษณะของการด าเนนงานไปสผลตามวตถประสงคไดอยางด โดยประหยดทงเวลา ทรพยากรและก าลงคน และปฏบตงานอยางเตมความสามารถใชเทคนคหรอยทธวธในการท างานเพอใหไดผลงานทมปรมาณตามความตองการและมคณภาพเปนทนาพอใจโดยสนเปลองคาใชจาย พลงงาน และเวลานอย เปนบคคลทมคณภาพและปรมาณ

92

ของผลงาน มวธการท างานใหไดผลดยงขนอยเสมอ ประสทธผลขององคการมความส าคญตอองคการ หรอหนวยงานมากเพราะเปนตวชวดความส าเรจขององคการในการทจะตดสนใจวาองคการจะอยรอดตอไปหรอไม ประกอบกบประสทธภาพกมความส าคญตอองคการมากเชนกน และศกษาพฤตกรรมของมนษยในองคการอยางเปนระบบทงพฤตกรรมระดบบคคล กลม และองคการ โดยใชความรทางพฤตกรรมศาสตร ซงความรทไดสามารถน าไปใชในการเพมผลผลตและความพงพอใจของบคลากรอนน าไปสการเพมประสทธผล ขององคการในภาพรวมหากการด าเนนงานองคการไมมประสทธภาพกจะไมมผลก าไร ประสบแตความขาดทนกยากทองคการจะตงอยได ดงนน ประสทธผล (Effectiveness) เปนการท าใหบรรลส าเรจตามเปาหมายองคการ (Goals) และประสทธภาพ (Efficiency) เปนการท าใหผปฏบตงานเกดความพงพอใจและรวมมอกนปฏบตงานใหไดผลผลต (Output) ทตองการ จงมความสมพนธกนท าใหองคการบรรลเปาหมายภายในเงอนไข ทมการใชทรพยากรใหเกดประโยชนสงสด การบรรลถงประสทธผลและประสทธภาพจงเปนทพงปรารถนาของทกองคการ ประสทธผลปจจบนมการศกษาเรอง ประสทธผล (Effectiveness) กนอยางแพรหลายและมการนยามความหมายแตกตางกน โดยมการใชหลกเกณฑมาประกอบกน มผใหความหมายหรอค านยามตาง ๆ กน ดงน อรณ รกธรรม (2525) ประสทธผล หมายถง ความสามารถขององคการทจะด าเนนการ ใหบรรลเปาหมาย 4 ประการ คอ ความเปนอนหนงอนเดยวกนในองคการ (Integration) การปรบตวขององคการใหสอดคลองกบสภาพแวดลอม (Adaptability) การปรบตวขององคการใหสอดคลองกบสงคม (Social Relevance) และผลผลตขององคการ (Productivity) สอดคลองกบ ภรณ กรตบตร (2529) ใหทศนะวาประสทธผลขององคการ (Organizational Effectiveness) หมายถง ความมากนอย (Extent) ของการทองคการในฐานะเปนระบบทางสงคมสามารถบรรลถงวตถประสงค ไดโดยทรพยากรและหนทางทมอย โดยไมท าใหทรพยากรและหนทางเสยหายและโดยไมสรางความตงเครยดทไมสมควรแกสมาชก ซงมาตรการทใชในการวดประสทธผลขององคการตงอยบนวธการและเปาหมาย (Means and Ends) โดยเกณฑบงชในการวดประสทธผล คอ ความสามารถในการผลตขององคการ ความยดหยนขององคการในรปของความส าเรจในการปรบตวเขากบการเปลยนแปลงภายในองคการและความส าเรจในการปรบตวเขากบการเปลยนแปลงซงเกดขนนอกองคการ และการปราศจากความกดดน หรอการขดแยงรนแรงระหวางกลมยอยในองคการระหวางหนวยงานในองคการ (Schein, 1970) มความเหนวา ประสทธผลองคการ หมายถง สมรรถนะ (Capacity) ขององคการในการทจะอยรอด (Survival) ปรบตว (Adapt) รกษาสภาพ (Maintain) และเตบโต (Grow) ไมวาองคการนนจะมหนาทใดทตองการใหลลวง จนดาลกษณ วฒนสนธ (2530) นอกจากความสามารถในการบรรลเปาหมายอนเปนความมประสทธผล โดยทวไปแลวการประเมนประสทธผลอาจพจารณาไดจากคณภาพของผลผลตหรอบรการพนฐานขององคการหรอความสามารถในการผลตสนคาหรอบรการขององคการ ความพรอมหรอความเปนไปไดในการปฏบตงานทเฉพาะเจาะจงเมอถกขอรองใหท าผลตอบแทน หรอผลก าไรทไดรบจากการผลตสนคาและบรการ เปนตน ดงนนกจกรรมขององคการทเปนเครองตดสนการปฏบตงานขององคการวามประสทธผลหรอไม จงประกอบไปดวยกจกรรมตอไปน คอ การไดมาซงทรพยากรทตองใชในการปฏบตงาน การใชปจจยน าเขาอยางมประสทธภาพเมอเทยบกบผลผลต ความสามารถในการผลต

93

สนคาหรอบรการขององคการ การปฏบตงานดานเทคนควชาการ และดานการบรหารอยางมเหตผล การลงทนในองคการ การปฏบตตามกฎเกณฑกบพฤตกรรมในองคการ และการตอบสนองความดองการและความสนใจทแตกตางกนของบคคลและของกลม Parsons (1960 อางถงใน พรชย เชอชชาต, 2546, น. 33) ซงพารสน เสนอความคดในการวดประสทธผลขององคการ โดยพจารณาจากการปรบตวเขากบสภาพแวดลอม (Adaptation) และการบรรลเปาหมาย (Goal Attainment) โดยสรปอาจกลาวไดวา ประสทธผลกคอ การกระท าสงตาง ๆ ตามทไดตงเปาหมายเอาไวองคการทมประสทธผลสงจงเปนองคการทประสบความส าเรจอยางสงในการท างานตามเปาหมาย ในทางตรงกนขามองคการทมประสทธผลต าจงเปนองคการทไมประสบความส าเรจในการท างานใหบรรลเปาหมายทไดตงเอาไว ดงนน ประสทธผลขององคการจงเปนความสามารถของการแสวงหาประโยชนจากสภาพแวดลอมเพอใหไดทรพยากรทหายากและมคณคา ซงสามารถน าทรพยากรทมอยอยางจ ากดไปใชในการด าเนนงานขององคการไดอยางมคณคา ใหไดผลตามเปาหมาย Robbins (1993 อางถงใน เกรยงศกด วงศสกรรม, 2550, น.13) ไดสรปความเหนวาการตดตอสอสารทมประสทธผลจะสงผลตอความมประสทธผลหรอการบรรลเปาหมายขององคการ Merryman A. (1996 อางถงใน เกรยงศกด วงศสกรรม, 2550, น.13) ไดสรปวาการสอสารทมประสทธผลจะเปนความตองการพนฐานทจะน าไปสการบรรลเปาหมายขององคการ Nanus (1992 อางถงใน เกรยงศกด วงศสกรรม, 2550, น.14) ไดกลาวถง ผน าทมประสทธผลส าหรบยคการเปลยนแปลงอยางรวดเรวในปจจบนจ าเปนตองอาศยการกระท า 4 ประการ คอ 1. ตองมความสามารถในการสรางสมพนธภาพระหวางผบรหารและผปฏบตในองคการในการใหค าแนะน าสนบสนนและจงใจลดความขดแยง 2. ตองมความสามารถในการมงมองในการใชประโยชนจากขอไดเปรยบจากปจจยภายนอกทเกยวของกบบคคลภายนอกทมความสมพนธกบองคการ 3. ตองมความสามารถในการเตมแตงปรบปรงขนตอนการด าเนนงานขององคการในดานการพฒนาสนคาหรอการบรการ กระบวนการผลต ระบบควบคมคณภาพ โครงสรางองคการและระบบขอมลขาวสาร 4. สามารถพยากรณ หรอคาดการณอนาคต ประเมนสภาพการณ และเตรยมการเพอพฒนามงสการเปลยนแปลง ตลอดจนการเตรยมรบวกฤตการณตาง ๆ ทจะเกดขนในอนาคต Richard M. Steers (1979 อางถงใน กาญจนา บญยง, 2547, น.19) ไดใหความหมายของ “ประสทธผลขององคกร” วาตองพจารณาแนวคดทสมพนธกน 3 ประการ คอ 1. แนวความคดเกยวกบการบรรลเปาหมายขององคกรใหไดสงทสดวดไดจากการได มาและใชทรพยากรทมจากดใหสามารถบรรลเปาหมายทเปนไปไดขององคกร 2. แนวความคดเกยวกบระบบ โดยจะวเคราะหและพจารณาเปาหมายซงเปลยนแปลงไปตามกาลเวลา 3. แนวความคดเกยวกบการเนนความสมพนธของพฤตกรรม เปนการเนนบทบาทของบคคลภายในสภาพแวดลอมขององคกรซงมผลตอความส าเรจขององคกรในระยะยาวและไดเสนอตวแปร

94

ส าคญทมอทธพลตอประสทธผลขององคกรจากแนวความคดทง 3 ดาน โดยมขอสนบสนนจากการศกษาคนควางานวจยทเกยวของตาง ๆ และไดแบงตามลกษณะของตวแปรดงกลาวไดเปน 4 ประเภท คอ 3.1 ลกษณะขององคกร (Organizational Characteristics) 3.2 ลกษณะของสภาพแวดลอม (Environmental Characteristics) 3.3 ลกษณะของบคลากรในองคกร (Employee Characteristics) 3.4 นโยบายการบรหารและการปฏบต (Managerial Policies and Practices) กาญจนา บญยง, (2547, น. 17) ไดกลาวถง ปจจยทมอทธพลตอประสทธผลองคกรควรพจารณา 3 สวน ประกอบกนตามระดบของประสทธผล ดงน 1. ประสทธผลระดบบคคล คอ ความตระหนกในผลการท างานของพนกงานแตละบคคลในองคกร ซงอาจพจารณาไดจากการประเมนประสทธผลการท างานของพนกงาน การไดรบคาจางเพมขน การเลอนขนเลอนต าแหนง การไดรบรางวล หรอประกาศเกยรตคณจากองคกรโดยปจจยทท าใหพนกงานมประสทธผลไดแก ความสามารถของบคคล ทกษะ ความร ทศนคต แรงจงใจและความเครยด 2. ประสทธผลระดบกลม ถอไดวามความส าคญตอประสทธผลขององคกรเนองจากกลมคอการรวมตวอยางงาย ๆ ของพนกงานในองคกร โดยกลมทมประสทธผลนนจะมรปแบบความสมพนธกนอยางเหนยวแนน เขมแขง และไดรบการสนบสนนจากพนกงานในองคกรมากกวากลมทว ๆ ไปในองคกร โดยปจจยทมอทธพลตอประสทธผลระดบกลม คอ การประสานงาน ภาวะผน า โครงสรางของกลมสถานภาพของกลม บทบาทและปทสถาน 3. ประสทธผลระดบองคกร ประสทธผลขององคกรจะขนอยกบประสทธผลระดบบคคลและกลม โดยความสมพนธดงกลาวขนอยกบสภาพขององคกร เชน ลกษณะขององคกร เทคโนโลยทน ามาใชในองคกร เปนตน ซงปจจยทมอทธพลตอประสทธผลขององคกร ไดแก สภาพแวดลอม เทคโนโลย กลยทธ ทางเลอก โครงสรางองคกร กระบวนการท างาน และวฒนธรรมองคกร พภพ วชงเงน (2547, น. 45) ไดกลาวถงปจจยส าคญทท าใหองคการมประสทธผลไดแก 1. มการจดโครงสรางอยางเหมาะสมชดเจน 2. มบรรยากาศในทางสรางสรรคเอออ านวยตอการท างาน 3. มงเนนการบรการ การตลาด 4. พฒนานกบรหารอยางตอเนองใหมคณภาพดเยยม ฝกอบรม สรางคนขนมารบผดชอบ งานทกระดบ ยดโยงใหผบรหารยดมน ผกพนกบเปาหมายและวธการตาง ๆ ขององคการ 5. คอยส ารวจทศนคต ตดตามดแลความเปนอยของพนกงาน 6. ใหความส าคญและปรบปรงการตดตอสอสารกบพนกงานใหดตลอดเวลา 7. สรางแรงจงใจในการท างานและรวมแกไขปญหา อปสรรคตาง ๆ ใหลลวงไป 8. มแผนงานทด 9. มหนวยธรกจกลยทธ (Strategic Business Units) ผนวกกบการพฒนากระบวน การตดสนใจทมประสทธภาพ 10. มความพรอม ความถกตอง ความสมบรณของขอมล

95

เกรยงศกด วงศสกรรม (2550, น. 11) ไดเสนอแบบจ าลองกระบวนการของประสทธผล ซงเนนกระบวนการส าคญทสมพนธกบประสทธผลธรรมชาตการเปลยนแปลงองคการและของสภาพแวดลอม รวมทงบทบาทส าคญของการบรหารทจะตองสรางความเขาใจ และตระหนกถงความสมพนธระหวางองคประกอบตาง ๆ ขององคการทน าไปสการยกระดบความส าเรจขององคการ ซงมปจจยหรอตวแปรทส าคญทมอทธพลตอประสทธผลขององคการ จ าแนกเปน 4 ดาน ดงน 1. ปจจยดานลกษณะขององคการ เชน ขนาดขององคการ ชวงการบงคบบญชา การกระจายอ านาจและการรวมอ านาจ ความรความชานาญเฉพาะอยาง วสดอปกรณ เปนตน 2. ปจจยดานลกษณะสภาพแวดลอม เชน ความซบซอนขององคการ ความมนคงขององคการ บรรยากาศภายในองคการ เปนตน 3. ปจจยดานบคลากรขององคการ เชน ความผกพนตอองคการ การปฏบตงาน ทสอดคลองกบความร ความสามารถ เปนตน 4. ปจจยดานนโยบายการบรหารและการปฏบตงาน เชน กระบวนการตดตอสอสาร การจดหาและการใชทรพยากร ภาวะผน า เปนตน ความหมายของประสทธผล มนกวชาการหลายทานไดใหนยามและความหมายของประสทธผลองคการไว ดงน กมลวรรณ ชยวานชศร (2536, น. 31) ใหความหมายของประสทธผลองคการวา หมายถงสมรรถภาพขององคการในการทจะอยรอด การปรบตว การด ารงสภาพ และการเจรญเตบโตไมวาองคการจะมหนาทใดจะตองท าใหลลวงไป บญเรอง หมนทรพย (2538, น. 42) ใหความหมายของประสทธผลองคการ ไววา หมายถง เปนความสามารถในการปรบตว เพอการเปลยนแปลงและพฒนาใหเขากบสงแวดลอมทเปลยนแปลงอยเสมอและความสามารถในการบรณาการเพอประสานสมพนธของสมาชกในองคการเพอรวมพลงใหเปนอนหนงอนเดยวกน ในการปฏบตภารกจขององคการโดยมตวบงชทใชวดหลายดาน ไดแก ความสามารถในการปรบปรงองคการและความสามารถในการบรณาการทรพยากรทมอย วฒชย จ านง (2530, น. 255-269) ใหความหมายเกยวกบประสทธผลองคการตามแนวคดตงแตดงเดมเปนความพยายามทจะเพมพนประสทธภาพในการปฏบตงานใหเกดความช านาญเฉพาะอยาง (Segmentaion) การปฏบตงานขององคการท าใหขาดความรวมมอรวมใจ ตลอดจนไมอาจ รเรมสรางสรรคและไมอาจจดการกบความเปลยนแปลงใดๆ ได จงเกดแนวคดทตรงกนขามกบแนวคดดง เดมคอแนวความคดแบบผสมผสาน (Integration approach) ซงมงเนนไปทการเปลยนแปลงและการเสรมสรางสงใหมๆ โดยมองภาพรวมวา มสงใดเกยวของในขอบเขตทกวางขวางและเชอมโยงสงทเกยวของนนเขาดวยกน ลกษณะของแนวความคดนจะไมหลบเลยงความขดแยงแตจะมองสงขดแยง (Conflicts) เปนเรองจ าเปนทตองเผชญและแกไขเพอน ามาซงการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ดงนน แนวทางนจงเปนพลวต (Dynamic) มเปาหมายอยทการพยายามท างานใหส าเรจดวยด สพจน ทรายแกว (2545, น. 137-138) ไดใหความหมายของประสทธผลวา หมายถง การท ากจกรรมการด าเนนงานขององคกรสามารถสรางผลงานไดสอดรบกบเปาหมาย/วตถประสงคทก าหนดไวลวงหนา ทงในสวนของผลผลตและผลลพธเปนกระบวนการเปรยบเทยบผลงานจรงกบเปาหมาย

96

ทก า หนดไว การมประสทธผลจงมความเกยวของกบผลผลตและผลลพธการด าเนนงานเปนกระบวน การวดผลงานทเนนดานปจ จยน าออก ภรณ กรตบตร มหานนท (2549, น. 42) ใหความหมายวา ประสทธผล เปนความสมดลอยางดทสดระหวางกจการดานการปรบตวและรกษาสภาพ ดงนน กจกรรมขององคกร ซงเปนเครองตดสนการปฏบตขององคกรวามประสทธผลหรอไม ประกอบดวย การไดมาซงทรพยากร การใชตวปอนอยางมประสทธภาพเมอเทยบกบผลผลตการผลตผลในรปบรการหรอสนคา การปฏบตงานดานเทคนคหรอดานการบรการอยางมเหตผลการลงทนในองคกร การปฏบตตามหลกเกณฑของพฤตกรรมและการตอบสนองความสนใจทแตกตางกนของบคคลและกลม ดสต ทองสาย (2541, น. 4) ใหความหมายของประสทธผล หมายถง การปฏบตการ (Performance) ทท าใหเกดปรมาณและคณภาพสงสด เพราะในแตละกจกรรมหรอกจการจะมวตถประสงคเปาหมายในการปฏบตการทบรรลถงวตถประสงคหรอเปาหมายทไดก าหนดไวทงในดานปรมาณและคณภาพ สมจตร พงหรรษพร (2552, น.14) ใหความหมายของประสทธผลองคการ (Organization effectiveness) ไววา หมายถง ความสามารถของสถานศกษาในการบรรลตามวตถประสงคขององคการ โดยประยกตตามแนวความคดของ Kaplan & Norton ซงประกอบดวยมมมอง 4 ดาน ไดแก 1. ประสทธผลดานการเงน 2. ประสทธผลดานผรบบรการ 3. ประสทธผลดานกระบวนการภายใน 4. ประสทธผลดานการเรยนรและพฒนา ประสทธผลดานการเงน (Financial Perspective) หมายถง ความสามารถของสถาน ศกษาในการบรหารงบประมาณและทรพยากรอยางมประสทธภาพ ประหยด โปรงใสสามารถบรหารจดการทรพยากรอยางคมคา ทงในการแสวงหางบประมาณและทรพยากรในรปแบบตางๆ สอดคลองกบเปาหมาย ทงในระยะสน และระยะยาวขององคการ ประสทธผลดานผรบบรการ (Customer Perspective) หมายถง ความสามารถของสถานศกษาในการสรางความพงพอใจแกผเกยวของในการด าเนนการของสถานศกษาตามความคดเหนของผบรหาร คร และเจาหนาทสนบสนน เชน ความพงพอใจของผปกครอง หรอผเขามาตดตอกบสถานศกษาในดานการใหบรการทางวชาการ หรอบรการอนๆ ทเกยวของกบความพงพอใจของนกเรยน นกศกษาตอกระบวนการจดการเรยนการสอนและบรการ ความพงพอใจของมชน เปนตน ประสทธผลดานกระบวนการภายใน (Internal-Process Perspective) หมายถงความสามารถของสถานศกษา ในการด าเนนการเกยวของกบการบรหารภายใน ตงแตการวเคราะห การก าหนดทรพยากรทตองการในการบรหาร เชน การบรหารงานวชาการ การจดการเรยนการสอน การสรางและปลกฝงแนวคดดานคณธรรม จรยธรรม ใหแกผเรยน การประกนคณภาพภายในสถานศกษา การสนบสนนใหบคคลากรท างานวจยในชนเรยน การสนบสนนสอและอปกรณการเรยนการสอน การตดตาม ผลการด าเนนงานตามโครงการตางๆ เปนตน ประสทธผลดานการเรยนรและการพฒนา (Learning and Growth Perspective) หมายถง ความสามารถของสถานศกษาในระยะยาว ในการด าเนนงานทเกยวกบการพฒนาบคลากร

97

การสงเสรมและสนบสนนใหบคลากรภายในองคการเกดการเรยนรและพฒนาศกยภาพของตนเองเพอประโยชนในการปฏบตหนาททรบผดชอบไดอยางด และสรางความเจรญกาวหนาใหกบสถานศกษาในอนาคต มฆวาฬ สวรรณเรอง (2536, น.52) ใหแนวคดเกยวกบประสทธผลขององคการ หมายถง ความสามารถขององคการในการบรรลเปาหมายทไดก าหนดไวโดยใชประโยชนจากทรพยากรอยางคมคาสมาชกเกดความพอใจในงานและองคการโดยสวนรวม สามารถปรบตวและพฒนาเพอด ารงอยตอไปได พทยา บวรวฒนา (2552, น. 176) มความเหนวาประสทธผลขององคการเปนเรองของการพจารณาวาองคการประสบความส าเรจเพยงใดในการด าเนนงานเพอใหบรรลเปาหมายทไดตงไว ส าหรบค าวาดปาหมายขององคการนน หมายถง สภาพการณทองคการปรารถนาใหบงเกดขนและไดอธบายเพมเตมวาองคการทมประสทธผล หมายถง องคการทด าเนนการบรรลเปาหมาย (Goals) ทตงใจไว ประสทธผล จงเปนเรองของความส าเรจขององคการในการกระท าสงตาง ๆ ตามทไดตง เปาหมายเอาไว องคการทมประสทธผลสงจงเปนองคการทประสบความส าเรจอยางสงในการท างานตามเปาหมาย สรปไดวา ประสทธผลเปนเครองมอวด ความสามารถ ในการบรรลปาหมายและวตถประสงคขององคการทก าหนดไว ดวยการสนบสนนเกอกลกนของสมาชก การตดตอสอสาร ทดภายใตการใชทรพยากรทางการบรหารอยางมประสทธภาพ โดยองคการมความสามารถในการปรบตวและพฒนาภายใตสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงอยางรวดเรว การวดประสทธผล ประสทธผลทงหมดขององคการเปนเรองทวดไดยากมาก ทงนเนองเพราะขนาดทใหญโตขององคการ ความหลากหลายในดานภารกจ และการแยกยอยออกเปนสวนประกอบตาง ๆ ทหลากหลายขององคการ ขณะเดยวกนองคการจะมกจกรรมทหลากหลาย และด าเนนการเพอรองรบเปาหมายหลาย ๆ ประการไปพรอมกน ท าใหเกดผลตาง ๆ มากขน ผลทเกดขนมทงผลจงใจใหเกดขน และผลทไมไดตองการใหเกดขน ไดมนกวชาการหลายทานไดกลาวถงการวดประสทธผลไวมากมาย ดงน Campbell (1977 อางถงใน วไลวรรณ พวงทอง, 2559, น. 21-22) ไดเสนอการสราง “เกณฑการวดประสทธผลขององคการ” ไวดงน 1) ประสทธผลโดยรวมขององคการ 2) ผลตภาพ 3) ประสทธภาพ 4) ก าไร 5) คณภาพ 6) อบตเหต 7) การเตบโต 8) อตราการขาดงาน 9) อตราการออกจากงาน 10) ความพงพอใจในการท างาน 11) การจงใจในการท างาน 12) ขวญก าลงใจในการท างาน 13) การควบคมในองคการ 14) ความขดแยง/ความผกพน 15) ความยดหยนในการท างาน/การปรบตว 16) การวางแผนและการก าหนดเปาหมาย 17) ความเหนพองตองกนในเปาหมาย 18) เปาหมายขององคการในระดบนานาชาต 19) ความสอดคลองกนระหวางบทบาทและปทสถานขององคการ 20) ทกษะดานมนษยสมพนธในการบรการ 21) ทกษะดานการท างานของฝายบรหาร 22) การจดการสารสนเทศ และการสอสาร 23) ความพรอม 24) การใชสภาพแวดลอมใหเกดประโยชนตอองคการ 25) การประเมนองคการจากภายนอก 26) เสถยรภาพขององคการ 27) คานยมของทรพยากรมนษย 28) การมสวนรวม และการใชอทธผลรวมกน 29) การเนนหนกทางดานการฝกอบรม และการพฒนา 30) การเนนหนกขององคการไปสความส าเรจ อยางไรกตามเกณฑการวดประสทธผล

98

ขององคการทแคมปเบลไดน าเสนอไวขางตน แมวาจะมผลประโยชนในการน าไปประเมนเพอชวดประสทธผลขององคการ แตเกณฑหลายขอมความขดแยงกนอย หากจะน าไปใชใหไดผลจ าเปนตองทบทวน และเลอกเกณฑการประเมนทม ความสอดคลองกบองคการมากทสด Gibson (1982 อางถงใน วไลวรรณ พวงทอง, 2559, น. 22) ไดน าความหมายของประสทธผลขององคการท Chris Argyris ไดใหไววาเปนสภาวะซง “องคการตามระยะเวลาทผานไปเพมผลผลตขน (Outputs) ในขณะทตวปอน (Inputs) คงทหรอลดนอยลง หรอมผลผลตทคงทในขณะทตวปอนลดลง” มาผสมผสานกบมตเวลาท าใหการวเคราะหองคการจะตองวเคราะหกระบวนการหรอวงจรของการน าทรพยากร ซงเปนปจจยหรอตวปอนมาจดการใหออกมาเปนผลกลบสสภาพแวดลอมผานระยะเวลา โดยมเครองบงชซงสามารถจาแนกตามระยะเวลาได ดงน 1. เครองบงชระยะสน (Short-Run) ซงวดไดจากการผลต ประสทธภาพ และความพอใจ 2. เครองบงชระยะกลาง (Intermediate) ซงวดไดจากความสามารถในการปรบตว และการพฒนา 3. เครองบงชระยะยาว (Long-Run) ซงกคอ ความอยรอดขององคการ พจนา ดวงชาทม (2557 อางถงใน วไลวรรณ พวงทอง, 2559, น. 22) ไดศกษาแนวความคดและการวเคราะหวจยของนกคด และนกทฤษฎ ตลอดจนการสรางแบบจาลองในเรองการประเมนประสทธผลขององคการ ซงอาจแยกเปนแนวทางในการวดประสทธผลได 3 แนวทาง ดงน 1. การประเมนประสทธผลขององคการในแงเปาหมาย (The Goal Approach) เปนการใชวธวดทตงอยบนวธการและเปาหมายขององคการ โดยพบวาความสามารถในการผลต (Productivity) ความยดหยนคลองตว (Flexibility) และปราศจากซงความกดดน (Strain) และขอขดแยง (Conflict) มความสมพนธตอกนอยางใกลชดกบเปาหมายขององคการ ปญหาส าคญประการหนงเกยวกบการใชความสามารถในการผลตเปนเครองบงชความมประสทธผลทส าคญนน ในกรณทองคการนนเปนองคการทท าหนาทหรอมเปาหมายในการใหบรการ และองคการทมหนาทในการผลตเองหลายองคการทอาจไมสามารถวดประสทธผลขององคการไดจากความสามารถในการผลตอยางเตมท 2. การประเมนประสทธผลองคการในแงของระบบทรพยากร (The System Resource Approach) เปนการพยายามหลกเลยงจดออน และขอบกพรองบางประการของการประเมนประสทธผลในแงของเปาหมาย โดยไมพจารณาถงเปาหมายขององคการเสยเลย เพราะเหนวาเปนไปไดยากทจะใชในการบรรลเปาหมายเปนเครองวดประสทธผลองคการ จงมการใชแบบจ าลองของระบบทรพยากรแทนแบบจ าลองน ตงอยบนแนวความคดวาองคการเปนระบบเปด ซงมความสมพนธกบสภาพแวดลอมในการแลกเปลยน (Exchange) และการแขงขน (Competition) ดงนน ประสทธผล หมายถง ความสามารถขององคการในการแสวงหาผลประโยชนจากสภาพแวดลอม เพอใหไดมาซงทรพยากร ซงหายากและมคณคาองคการจะมประสทธผลสงสดกเมอองคการสามารถแสวงหาประโยชนสงสดไดจากต าแหนงทท าการตอรองและใชประโยชนไดมากทสดในการไดมาซงทรพยากร 3. การประเมนประสทธผลโดยใชหลายเกณฑ (The Multiple Criteria of Effectiveness) วธการนความเหมาะสมเปนทยอมรบกนอยางกวางขวาง ทงในแงของนกวชาการและเมอน ามาใชในการวดประสทธผลขององคการ ในทางปฏบตใชประเมนหนวยงานตางๆ ไดด กลาวค 3.1 ความสามารถในการผลตและประสทธภาพโดยวดจากผลผลต

99

3.2 ลกษณะขององคการ เชน บรรยากาศขององคการ รปแบบการอานวยการ และสมรรถนะขององคการในการปฏบตงาน 3.3 พฤตกรรมในการผลต เชน การรวมมอรวมใจการพฒนาการปฏบตงานทเชอถอได เทพศกด บณยรตพนธ (2554 อางถงใน วไลวรรณ พวงทอง, 2559, น. 23) อธบายการวดประสทธผลไววาความมประสทธผลสามารถวดได 2 แนวทาง คอ 1. การวดประสทธผลจากกรอบของหนวยงาน โดยเปรยบเทยบระหวางผลการปฏบตงานทเกดขนกบเปาหมายทตงไวในแผนงานเทานน ไมไดกาวลวงไปพจารณาถงการสนองตอความตองการของผรบบรการ 2. การวดประสทธผลในดานของการตอบสนองตอความตองการของผรบบรการ โดย พจารณาทงในดานปรมาณ คณภาพ ความรวดเรว ตลอดจนการมมนษยสมพนธทดของ ผทท าหนาทใหบรการ พทยา บวรวฒนา (2556 อางถงใน วไลวรรณ พวงทอง 2559, น. 23) ไดน าเสนอวธวดประสทธผลขององคการ 4 วธ คอ 1. วธวดประสทธผลขององคการจากความสามารถขององคการในการบรรลเปาหมาย วดไดจากความสามารถขององคการในการด าเนนการใหบรรลเปาหมาย 2. วธวดประสทธผลขององคการโดยใชความคดระบบ ใหวดประสทธผลขององคการ โดยค านงถง 2.1 ความสามารถขององคการในการหาปจจยน าเขา 2.2 ความสามารถขององคการ ในการแปรสภาพปจจยน าเขาใหกลายเปนปจจยน าออก 2.3 ความสามารถขององคการในการอยรอดทามกลางสภาพแวดลอมทเปลยนไป 2.4 ความสมพนธแบบพงพาระหวางสวนตางๆขององคการ ถาสวนหนงสวนใดท างานไดไมดแลวจะกระทบกระเทอนตอสวนอน ๆ ได 3. วธวดประสทธผลขององคการ โดยดจากความสามารถขององคการในการชนะใจผมอทธพล ไดแก องคการทมสายตาแหลมคมสามารถมองวาบคคลและกลมผลประโยชนใดในสภาพ แวดลอมทมความส าคญตอองคการและยงตองเปนองคการทสามารถชนะใจบคคลและกลมผลประโยชนทงหลายนนไมใหมาขดขวางการทางานขององคการ 4. วธวดประสทธผลขององคการจากคานยมทแตกตางกนของสมาชกองคการ นกวชาการ เชอวาประสทธผลขององคการเปนเรองนานาจตตง เกณฑวดประสทธผลขององคการจงขนอยกบวาใครมต าแหนงอะไร มผลประโยชนอะไร ดงนนการวดประสทธผลขององคการ จงตองพจารณาคานยมตาง ๆ ของผประเมนองคการซงจะเปนผเลอกวาจะใชมาตรวดประสทธผลองคการแบบไหน สรปไดวา ประสทธผลขององคกรสามารถวดไดจากการบรรลวตถประสงคหรอเปาหมายทก าหนดไวขององคกร โดยพจารณาจากผลลพธของการบรรลวตถประสงคและการประเมนผลโดยประชาชนซงประเมนจากความพงพอใจของประชาชน ซงการวจยครงนเปนการประเมนประสทธผลขององคการของเทศบาลในมตตาง ๆ

100

ตารางท 9 แหลงทมาของคดเกยวกบประสทธผล

แหลงทมา ความหมาย Parsons (1960)

พารสน เสนอความคดในการวดประสทธผลขององคการ โดยพจารณาจากการปรบตวเขากบสภาพแวดลอม (Adaptation) และการบรรลเปาหมาย (Goal Attainment)

Fiedler (1967)

ประสทธผล คอ การทกลมสามารถท างานทไดรบมอบหมายใหบรรลวตถประสงคได ซงถอวาเปนประสทธผลของกลม

Price (1976)

ไดใหความหมายของค าวา ประสทธผล คอ ความสามารถในการด าเนนการ ใหเกดผลตามเปาหมายทตงไว โดยมตวบงชความมประสทธผลขององคการ 5 อยาง คอ ความสามารถในการผลต ขวญ การปฏบตตามแบบอยาง การปรบตว และความเปนปกแผนขององคการ

Hall (1991)

ไดใหความหมายของประสทธผลวา เปนความสามารถของการแสวงหาประโยชนจากสภาพแวดลอมเพอใหไดทรพยากรทหายากและมคณคา ซงสามารถน า ไปใชในการดาเนนงานขององคการใหไดผลตามเปาหมาย

Certo (1992)

ประสทธผล หมายถง การใชทรพยากรขององคการใหบรรลเปาหมายขององคการ

ทองหลอ เดชไทย (2540, น. 277)

ไดใหความหมายของประสทธผล (effectiveness) ไววา เปนการแสดงใหทราบถงผลทไดรบของโครงการ หรอบรการทมสวนชวยลดและแกปญหาของโครงการ หรอพฒนางานใหดขน ฉะนน ประสทธผลจงเปนการวดองศาของการไดมาซงวตถประสงคหรอเปาหมายทกาหนดไวของโครงการ

ตนปรชญพฤทธ (2542)

กลาววาประสทธผล (Effectiveness) หมายถง ระดบคนทสามารถปฏบตงานใหบรรลเปาหมายไดมากนอยเพยงใด

สเมธ ชยเลศวนชกล (2542, น. 28)

กลาววาประสทธผล หมายถง การปฏบตงานใหบรรลวตถประสงคทตงไวความมประสทธผล คอ ตวชวด วาวตถประสงคทตงไวไดผลผลตแลวน าผล ผลตนนกอใหเกด (Impact) ผลลพธทผใชบรการหรอประชาชนอยากไดจรง

ทมา: วไลวรรณ พวงทอง 2559, น. 24

101

แนวคดการบรหารแบบสมดล (Balanced Scorecard) การบรหารแบบสมดล (Balanced Scorecard) เปนเครองมอทางการบรหารจดการ ทชวยใหการประเมนผลขององคการและชวยใหองคการสามารถน ากลยทธไปใชปฏบตได โดย พส เดชะรนทร (2544, น. 17) ไดเสนอการบรหารแบบสมดล ซงเปนระบบหรอกระบวนในการบรหารงาน ชนดหนงทอาศยการก าหนดตวชวด (KPI) เปนกลไกส าคญ นอกจากน Kaplan & Norton ไดใหนยามการบรหารแบบสมดลไววา “เปนเครองมอทางดานการจดการทชวยในการน ากลยทธไปสการปฏบต (Strategic Implementation) โดยอาศยการวดหรอประเมน (Measurement) ทจะชวยท าใหองคการเกดความสอดคลองเปนอนหนงอนเดยวกน และมงเนนในสงทมความส าคญตอความส าเรจขององคการ (Alignment and focused)” โดยแนวคดการบรหารแบบสมดลเปนแนวคดในเรองของการประเมนประสทธผลองคการโดยพจารณาตวชวดใน 4 มมมอง (Perspectives) มมมองทง 4 ประกอบดวย มมมองดานการเงน (Financial Perspective) มมมองดานลกคา (Customer Perspective) มมมองดานกระบวนการภายใน (Internal Process Perspective) และมมมองดานการเรยนรและการพฒนา (Learning and Growth Perspective) มมมองทกดานจะมวสยทศนและกลยทธขององคการเปนศนยกลาง ดงภาพประกอบท 9 ในแตละดาน ประกอบดวย 4 องคประกอบ คอ 1. วตถประสงค (Objective) คอ สงทองคการมงหวงหรอตองการทจะบรรลในแตละดาน 2. ตวชวด (Measures หรอ Key Performance Indicators) คอ ตวชวดของวตถประสงคในแตละดาน และตวชวดเหลานจะเปนเครองมอทใชในการวดวาองคกรบรรลวตถประสงคในแตละดานหรอไม 3. เปาหมาย (Target) คอ เปาหมายหรอตวเลขทองคการตองการจะบรรลในตวชวดแตละประเภท 4. แผนนงาน โครงการ หรอ กจกรรม (Initiatives) ทองคการจะจดท าเพอบรรลเปาหมายทก าหนดขน โดยในขนนยงไมใชแผนปฏบตการทจะท าแตเปนเพยงแผนงวานโครงการหรอกจกรรมเบองตนทตองท าเพอบรรลเปาหมายทตองการ ทง 4 หวขอน ในแตบะมมมองจะมความสมพนธ เปนเหตผลซงกนและกน กลาวคอ เมอตงวตถประสงค (Objective) ตามวสยทศนหรอกลยทธของผบรหารแลว กตองมการหาตวชวด (Key Performance Indicators) และวธการวดผลเพอตรวจสอบวาการด าเนนงานบรรลผลตามวตถประสงคและเปาหมาย (Target) หรอไม โดยก าหนดแผนวานทจดท า (Initiatives) ขนมา จดไดวา เปนการจด การทสรางความสมดลในการด าเนนงาน เพราะทงเหต และปจจยตาง ๆ ทง 4 ขอในแตละมมมอง (Perspective) สามารถตรวจสอบซงกนและกนไดอยางเหมาะสม

102

ภาพท 9 การบรหารแบบสมดล (Balanced Scorecard) มมมองทง 4 มมมอง ทมา: Kaplan & Norton, 1992 อางถงใน สราญ ประมวลวรชาต, 2544

ตวชวด (Key Perfornance Indicators: KPI) ในการจดท าการบรหารแบบสมดล จ าเปนตองอาศยตวชวด (Key Perfornance Indicators: KPI) ประกอบในการจดท าดวยตวชวดดงกลาวจะเปนเครองมอทท าใหทราบวามมมองแตละดานนนมปจจยใดทองคกรใหความส าคญในการประเมนผล โดยมมมองดานตาง ๆ จะประกอบดวย (พส เตชะรนทร. อางแลว) 1. มมมองดานการเงน (Financial Perspectives) เปนมมมองทมความส าคญอยางยงเพราะสามารถท าใหทราบวากจการขณะนนมผลการด าเนนงานเปนอยางไร ดานการเงนจะมการพจารณาตวชวด (KPI) ในดาน 1.1 การเพมขนของก าไร (Increase Margin) 1.2 การเพมขนของรายได (Increase Revenue) 1.3 การลดลงของตนทน (Reduce Cost) 2. มมมองดานลกคา (Customer Perspectives) เปนมมมองทจะตอบค าถามทวา “ลกคามองเราอยางไร” โดยจะมการพจารณาตวชวด (KPI) ในดาน 2.1 ความพงพอใจของลกคา (Customer Satisfacation) 2.2 สวนแบงตลาด (Market Share) 2.3 การรกษาฐานลกคาเดม (Customer Retention) 2.4 การเพมลกคาใหม (Customer Acquisition) และอน ๆ 3. มมมองดานกระบวนการภายใน (Internal Process Perspectives) เปนสวนทชวยท าใหองคการสามารถน าเสนอคณคา (Value) ทลกคาตองการได โดยมการพจารณาตวชวด (KPI) ในดาน 3.1 ผลตภาพ (Productivity) 3.2 ทกษะของพนกงาน (Employee Skill)

103

3.3 คณภาพ (Quality 3.4 วงจรเวลา (Cycle Time) 3.5 การปฏบตงาน (Operations) และอน ๆ 4. มมมองดานการเรยนรและการเตบโตขององคการ (Learning and Growth Perspectives) เปนมมมองทผบรหารจะใหความส าคญกบบคลากรในองคการ โดยมการพจารณาตวชวด (KPI) ในดาน 4.1 ความพงพอใจและทศนคตของพนกงาน (Satisfaction and Atitude of employee) 4.2 ทกษะ (Skill) ของพนกงาน 4.3 อตราการเขาออกของพนกงาน (Turnover) และอน ๆ ส าหรบประเทศไทย ไดน าแนวทางการปฏรประบบราชการไทยซงอาศยแนวคดการจด การภาคเอกชนสมยใหมมาเปนแนวทางในการบรหารราชการโดยก าหนดเปนแผนยทธศาสตร ในการพฒนาระบบราชการไทย (พ.ศ.2546-2550) โดยก าหนดยทธศาสตรท 1 เรอง การปรบเปลยนกระบวนและวธการท างาน มาตรการทก าหนดไวอยางหนงคอใหมการปรบปรงระบบการประเมนผลการด าเนนงาน โดยตองมการเจรจาตกลงวาดวยผลงานประจ าป มการตดตามประเมนผลงานทกสนป เพอใหสอดรบกบแผนยทธศาสตรและแผนด าเนนงานรายป นอกจากนไดจดใหมองคการ เพอพฒนาระบบราชการขนตามพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน (ฉบบท 5) พ.ศ.2545 มาตรา 71/9 โดยก าหนดใหมส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) ท าหนาทตดตามประเมนผลการปฏบตงานตามระเบยบราชการบรหารแผนดน ซงคอการน าแนวคด Balanced Scorecard มาใชในการประเมน ผลการปฏบตราชการนนเอง (เสาวพงษ ยมาพฒน, 2550, น. 2) ส านกงาน ก.พ.ร. ไดด าเนนการใหสวนราชการตางๆ จดท าค ารบรองการปฏบตราชการ ตงแตปงบประมาณ พ.ศ. 2547 เปนตนมา โดยขนตอนการจดท าค ารบรองฯ นน เรมจากสวนราชการก าหนดตวชวดจากนโยบายรฐบาล ประเดนยทธศาสตร และเปาประสงคของแตละสวนราชการน าไป สการเจรจาความเหมาะสมของตวชวดและการจดท าค ารบรองการปฏบตราชการ

104

ภาพท 10 มมมอง 4 ดานของ Balanced Scorecard ทใชในหนวยงานภาครฐ ทมา: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.), 2544

การประยกต Balanced Scorecard ไปใชในเทศบาล ประสทธผลการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน กรมสงเสรมการปกครองทองถนไดจดท าโครงการรบรองมาตรฐานการปฏบตราชการขององคกรปกครองสวนทองถนป พทธศกราช 2544 ซงมคณะท างาน (Core Team) ในการตรวจนเทศตดตามและประเมนผลการปฏบตราชการของหนวยงานทองถนประจ าทกป (เทศบาล อบต. อบจ. กทม. และเมองพทยา) ตามแบบประเมนการตรวจรบรองมาตรฐานการปฏบตราชการ ประกอบดวยมตของมาตรฐานตาง ๆ 4 ดาน ไดแก 1. ดานประสทธผลตามแผนพฒนา 2. ดานคณภาพการใหบรการ 3. ดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ 4. ดานการพฒนาองคกร 1. ดานประสทธผลตามแผนพฒนา เปนการประเมนผลการปฏบตงานในมตดานประสทธผลตามแผนพฒนานน เปนการแสดงผลงานทบรรลวตถประสงคและเปาหมายตามทไดรบงบ ประมาณมาด าเนนการ เพอใหเกดประโยชนสขตอประชาชนและผรบบรการ โดยวดจากผลส ารจในการบรรลเปาหมายตามแผนยทธศาสตรของสวนราชการ เปนตน 2. ดานคณภาพการใหบรการ เปนการประเมนผลการปฏบตงานในมตดานคณภาพ การใหบรการ เปนการแสดงการใหความส าคญกบผรบบรการ ในการใหบรการทมคณภาพ เพอสรางความพงพอใจใหแกผรบบรการ โดยวดจาก ความส าเรจในการด าเนนการปรบปรงแกไขบรการ ระดบความพงพอใจ เปนตน

105

3. ดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ เปนการประเมนผลการปฏบตงานในมตดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ เปนการแสดงความสามารถในการปฏบตราชการ โดยวดจากการลดระยะเวลาการใหบรการ และความคมคาของการใชเงน เปนตน 4. ดานการพฒนาองคกร เปนการประเมนผลการปฏบตงานในมตดานการพฒนาองคกร เปนการแสดงความสามารถในการเตรยมความพรอมกบการเปลยนแปลงขององคการ โดยวดจากการลดอตราก าลงหรอการจดสรรอตราก าลงใหท างานคมคา การมอบอ านาจการตดสนใจ การอนมตอนญาตไปยงระดบปฏบตการ การน าระบบอเลกทรอนกสมาใชกบการปฏบตงาน เปนตน ตารางท 10 มมมองการบรหารแบบสมดล (Balanced Scorecard) องคกรของรฐ

มมมอง การวด/ตวบงช 1. มมมองสวนผเกยวของภายนอกองคกร 1.1 ความพงพอใจของประชาชนในการปฏบตงาน

ของ หนวยงาน 1.2 ผมสวนไดสวนเสยกบหนวยงานของรฐ 1.3 หนวยงานของรฐ, รฐวสาหกจ

2. มมมองดานกระบวนการภายในองคกร 2.1 กระบวนการท างาน 2.2 บคลากรในหนวยงาน 2.3 โครงสรางองคกร 2.4 วฒนธรรมขององคกร 2.5 ทกษะ จรยธรรม

3. มมมองดานการเงน 3.1 ความประหยด 3.2 ความคมคาของเงน 3.3 ความถกตอง 3.4 การปองกนการทจรตและประพฤตมชอบ

4. มมมองดานการเรยนรและนวตกรรม ในองคกร

4.1 ความสามารถในการเปลยนแปลงองคกร 4.2 การเรยนรและพฒนาองคกร 4.3 ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

ทมา: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ, 2546

106

ตารางท 11 การเปรยบเทยบการประเมนผลของการบรหารแบบสมดล (Balanced Scorecard) และการประเมนผลของส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.)

การบรหารแบบสมดล ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ มมมองดานกระบวนการภายใน เปนสวนทชวยท าใหองคกรสามารถน าเสนอคณคา (Value) ทลกคาตองการได โดยพจารณาตวชวด (KPI) ในดานผลตภาพ ทกษะของพนกงาน คณภาพ วงจรเวลา การปฏบตงาน และอน ๆ

มตท 1 ดานประสทธผลตามพนธกจ เปนการประเมนผลการปฏบตงานในมตดานประสทธผลตามพนธกจนน เปนการแสดงผลงานทบรรลวตถประสงคและเปาหมายตามทไดรบงบประมาณมาด าเนนการ เพอ ใหเกดประโยชนสขตอประชาชนและผรบบรการ เชน ผลส าเรจในการบรรลเปาหมายตามแผนยทธศาสตรของสวนราชการ ความส าเรจในการบรรลเปาหมายผลผลตของสวนราชการ เปนตน

มมมองดานลกคา เปนมมมองทจะตอบค าถามทวา “ลกคามองเราอยางไร” โดยจะมการพจารณาตวชวด (KPI) ในดานความพงพอใจของลกคา สวนแบงตลาด การรกษาฐานลกคาเดม การเพมลกคาใหม และอน ๆ

มตท 2 ดานคณภาพการใหบรการ เปนการประเมนผลการปฏบตงานในมตดานคณภาพการใหบรการ เปนการแสดงการใหความส าคญกบผรบบรการ ในการใหบรการทมคณภาพ เพอสรางความพงพอใจให แกผรบบรการ

มมมองดานการเงน เปนมมมองทมความส าคญอยางยง เพราะสามารถท าใหทราบวากจการขณะนมผลการด าเนนงานเปนอยางไร ดานการเงนจะมการพจารณาตวชวด (KPI) ในดานการเพมขนของก าไร การเพมขนของรายได การลดลงของตนทน และอน ๆ

มตท 3 ดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ เปนการประเมนผลการปฏบตงานในมตดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ เปนการแสดงความสามารถในการปฏบตราชการ เชน การลดระยะเวลาการใหบรการ และความคมคาของการใชเงน เปนตน

มมมองดานการเรยนรและการเตบโตขององคกร เปนมมมองทผบรหารจะใหความส าคญกบบคลากรในองคกร โดยมการพจารณาตวชวด (KPI) ในดานความพงพอใจและทศนคตของพนกงาน ทกษะของพนกงาน อตรา การเขาออกของพนกงาน และอน ๆ

มตท 4 ดานการพฒนาองคกร เปนการประเมนผลการปฏบตงานในมตดานการพฒนาองคกร เปนการแสดงความสามารถในการเตรยมความพรอมกบการเปลยนแปลงขององคการ เชน การลดอตรา ก าลงหรอการจดสรรอตราก าลงใหท างานคมคา การมอบ อ านาจการตดสนใจ การอนมตอนญาตไปยงระดบปฏบตการ การน าระบบอเลกทรอนกสมาใชกบการปฏบตงาน เปนตน

ทมา: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ, 2544 ขอมลพนทวจย ภาคใต เปนภมภาคหนงของไทย ตงอยบนคาบสมทรมลาย ขนาบดวยอาวไทยทางฝงตะวนออก และทะเลอนดามนทางฝงตะวนตก มเนอทรวม 70,715.2 ตารางกโลเมตร ความยาวจากเหนอจรดใตประมาณ 750 กโลเมตร ทกจงหวดของภาคมพนทตดชายฝงทะเล ยกเวน จงหวดยะลาและจงหวดพทลง (สารานกรมเสร, 2560)

107

การแบงเขตการปกครอง ภมประเทศของภาคใตเตมไปขนเขานอยใหญ โดยเฉพาะบรเวณตอนกลางของภมภาค เชน จงหวดระนอง จงหวดชมพร จงหวดสราษฎรธาน จงหวดพงงา จงหวดนครศรธรรมราช และ จงหวดกระบ โดยมจดสงสดของภาคใตอยท ยอดเขาหลวง 1,835 เมตร เหนอระดบน าทะเลปานกลาง ตงอยในอทยานแหงชาตเขาหลวง จงหวดนครศรธรรมราช ทตงและอาณาเขต ทศเหนอ มพนทตดตอกบจงหวดประจวบครขนธ ดนแดนทอยทางเหนอสดของภาคคอ อ าเภอปะทว จงหวดชมพร ทศตะวนออก มพนทตดตอกบอาวไทย ดนแดนบนแผนดนใหญทอยทางตะวนออกสดของภาค คอ อ าเภอตากใบ จงหวดนราธวาส ทศใต มพนทตดกบประเทศมาเลเซย ดนแดนทอยใตสดของภาค (และของประเทศไทย) คอ อ าเภอเบตง จงหวดยะลา ทศตะวนตก มพนทตดตอกบทะเลอนดามน ดนแดนบนแผนดนใหญทอยทางตะวนตก สดของภาคคอ อ าเภอทายเหมอง จงหวดพงงา การแบงพนท ตามราชบณฑตยสถาน ดงน 1) จงหวดกระบ 2) จงหวดชมพร 3) จงหวดตรง 4) จงหวดนครศรธรรมราช 5) จงหวดนราธวาส 6) จงหวดปตตาน 7) จงหวดพงงา 8) จงหวดพทลง 9) จงหวดภเกต 10) จงหวดยะลา 11) จงหวดระนอง 12) จงหวดสงขลา 13) จงหวดสตล และ 14) จงหวดสราษฎรธาน แบงตามยทธศาสตร ภาคใตตอนบนและภาคใตตอนลาง 1. ภาคใตตอนบน ไดแก 1) จงหวดกระบ 2) จงหวดชมพร 3) จงหวดนครศรธรรมราช 4) จงหวดพงงา 5) จงหวดภเกต 6) จงหวดระนอง และ 7) จงหวดสราษฎรธาน 2. ภาคใตตอนลาง ไดแก 1) จงหวดตรง 2) จงหวดนราธวาส 3) จงหวดปตตาน 4) จงหวดพทลง 5) จงหวดยะลา 6) จงหวดสงขลา และ 7) จงหวดสตล ภมศาสตร ภาคใตมลกษณะภมประเทศเปนคาบสมทรทมทะเลขนาบอย 2 ดาน คอ ตะวนออกดานอาวไทย และตะวนตกดานทะเลอนดามน จงหวดพทลงและจงหวดยะลาเปนจงหวดทไมมพนทตดตอกบทะเลภายนอก ชายหาดฝงอาวไทยเกดจากการยกตวสง มทราบชายฝงทะเลยาว เรยบ กวาง และน าตน ทะเลอนดามนมชายฝงยบต าลง มทราบนอย ชายหาดเวาแหวง เปนโขดหน มหนาผาสงชน พนทสวนใหญเปนทราบ มทวเขาทส าคญ ไดแก ทวเขาภเกต ทวเขานครศรธรรมราช โดยมทวเขาสนกาลาคร เปนพรมแดนกนระหวางประเทศไทยกบประเทศมาเลเซย ทวเขาในภาคใตมความยาวทงสน 1,000 กโลเมตร

108

แมน าสายส าคญ ไดแก แมน ากระบร แมน าหลงสวน แมน าตะกวปา แมน าทาทอง แมน าพมดวง แมน าตาป แมน าปากพนง แมน ากลาย แมน าตรง แมน าสายบร แมน าปตตาน และแมน าโกลก ภาคใต ตงอยระหวางละตจดท 5 ถง 12 องศาเหนอ และลองตจดท 98 ถง 103 องศาตะวนออก ประกอบดวย 14 จงหวด ประกอบดวย 14 จงหวด คอ ชมพร ระนอง สราษฎรธาน พงงา กระบ นครศรธรรมราช พทลง ตรง ภเกต สตล สงขลา ปตตาน ยะลา และนราธวาส มเนอทรวมทงสน 44,196,992 ไร หรอ 70,715.187 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 13.78 ของเนอททงประเทศ มอาณาเขตดานทศเหนอจดอ าเภอบางสะพานนอย จงหวดประจวบครขนธ ดานทศใตจดประเทศมาเลเซย ดานทศตะวนออกจดอาวไทยและทะเลจนใต ดานทศตะวนตกจดทะเลอนดามนและสาธารณรฐสงคมนยมแหงสหภาพพมา สภาพภมอากาศ ภาคใตเปนภมอากาศแบบมรสมเมองรอน และโดยทภมประเทศของภาคใตมลกษณะเปนคาบสมทรยาวแหลม มพนน าขนาบอยทงทางดานตะวนตก และทางดานตะวนออก จงท าใหมฝนตกตลอดปและเปนภมภาคทมฝนตกมากทสด อณหภมเคยสงสดทจงหวดตรง 39.7 องศาเซลเซยส และอณหภมเคยต าสดทจงหวดชมพร 12.12 องศาเซลเซยส สถตประชากรแตละจงหวด จ านวนประชากรในจงหวดภาคใต 14 จงหวด จ าแนกออกตามจงหวดตาง ๆ ตามหลกฐานการทะเบยนราษฎร ณ วนท 31 ธนวาคม 2558 แสดงดงตารางท 12

109

ตารางท 12 จ านวนประชากรใน 14 จงหวดภาคใต จ าแนกเปนรายจงหวด โดยเรยงตามจ านวน ประชากร

อนดบ จงหวด จ านวน (คน) (31 ธนวาคม

2558)

จ านวน (คน) (31 ธนวาคม

2557)

จ านวน (คน) (31 ธนวาคม

2556)

จ านวน (คน) (31 ธนวาคม

2555) 1. นครศรธรรมราช 1,552,530 1,548,028 1,541,843 1,534,887 2. สงขลา 1,410,577 1,,399,021 1,389,890 1,378,574 3. สราษฎรธาน 1,046,772 1,040,230 1,031,812 1,023,288 4. นราธวาส 783,082 774,799 766,145 757,397 5. ปตตาน 694,023 686,186 57575764 671,615 6. ตรง 640,793 638,746 636,043 631,920 7. พทลง 522,723 520,419 518,021 514,492 8. ยะลา 518,139 511,911 506,138 500,814 9. ชมพร 505,830 500,575 498,294 495,310 10. กระบ 462,101 456,811 450,890 444,967 11. ภเกต 386,605 378,364 369,522 360,905 12. สตล 315,923 312,673 309,793 305,879 13. พงงา 264,074 261,370 259,420 257,493 14. ระนอง 187,536 177,089 174,776 182,648

รวม 9,290,708 9,206,223 9,131,425 9,060,189 ทมา: กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย, 31 ธนวาคม 2558 งานวจยทเกยวของ เนองจากตวแปรทใชในการศกษาครงนม 3 ตวแปร คอ ประสทธผลองคการ ปจจยดานธรรมาภบาล และปจจยดานวฒนธรรมองคการ ดงนน การน าเสนอในหวขอน เพอใหสอดคลองกบค าถามในการศกษาและวตถประสงคในการศกษา ผศกษาจงน าเสนอผลงานวจยทเกยวของเกยวกบตวแปรทงสามเปนรายค ดงตอไปน 1. ปจจยดานธรรมาภบาลกบประสทธผลองคการ 1.1 ผลงานวจยทเกยวของของนกวชาการตางประเทศ Liwit and Stringer (1968), Swansburg (1996) และ Upenieks (2002) ศกษาประสทธผลระดบองคการ ผลการศกษา พบวา การบรหารงานทเปดโอกาสใหผปฏบตงานไดแสดงความคดเหน ใหมสวนรวมในการวางแผนและตดสนใจ บรหารงานโดยยดหลกประชาธปไตย จะชวยเสรมสรางบรรยากาศการท างาน กอใหเกดความสามคคระหวางผรวมงาน และท าใหการท างานเปนทมมประสทธผล ส าหรบสาระของธรรมาภบาลในสวนทใหความส าคญกบความโปรงใส ความรบผดชอบ

110

ตอหนาท ความรบผดชอบตอการตดสนใจ จะเปนผลดตอสงคมในองคการ เนองจากชวยลดการทจรต คอรปชน และคนสวนนอยไดรบความส าคญ Mile (1973) ศกษาประสทธผลระดบองคการ เชนกน ผลการศกษา พบวา การบรหารทใชอ านาจไปในทางทถกตอง และจะเปนธรรมเปนตวบงชความเปนองคการทมสขภาพด (Healthy Organization) ซงมผลท าใหผบรหารและผใตบงคบบญชามสมพนธภาพทดตอกน มสวนรวมในการท างานรวมกน Putnam (1993) ศกษาการปกครองทองถนในสาธารณรฐอตาล ผลการศกษา พบวา แมในประเทศเดยวกน มกฎหมายและการกระจายอ านาจเหมอนกน แตการบรหารทองถนในภาคใตของสาธารณรฐอตาลกลบมปญหาผมอทธพลและการทจรตมากมาย แตกตางกบการบรหารทองถนในภาคเหนอของสาธารณรฐอตาล ทประสบความส าเรจสงกวา และมการทจรตนอยมาก เนองจากความสมพนธแนวราบทเทาเทยมกนระหวางกลมและบคคลตาง ๆ ตลอดจนมความรวมมอกนและความเขมแขงของกลมประชาสงคมในภาคเหนอ ท าใหการบรหารทองถนในภาคเหนอของสาธารณรฐอตาลทงในการจดการภาครฐและภาคเศรษฐกจ ตลอดจนธรรมาภบาลดกวาการบรหารทองถนในภาคใตของสาธารณรฐอตาล ซงมความสมพนธแนวดงระหวางผมอทธพลกบบรวารและประชาชนในทองถน Clarke (2001) ศกษา เรอง “การใชหลกธรรมาภบาลในการกระจายอ านาจการปกครองระบอบประชาธปไตยในสาธารณรฐกานา” ผลการศกษา พบวา ในประเทศทดอยพฒนา การปกครองระบอบประชาธปไตยไดมการกระจายอ านาจจากสวนกลางไปสสวนทองถนโดยประชาชนมสวนรวมมากขน ท าใหเกดกลยทธการพฒนาทเปนจรง มการปรบตวในการปฏบตตาง ๆ ของทองถนโดยใชหลกธรรมาภบาล จนถอเปนกญแจส าคญทท าใหเกดการเปลยนแปลงทดขน แตทงนกยงคงเปนปญหาเกยวกบการยดถอพวกพอง Harley, Hyman & Thompson (2005) ศกษาประสทธผลในระดบบคคล ผลการศกษา พบวา การมสวนรวมท าใหบคลากรภายในองคการมโอกาสไดรบความยตธรรม และปกปองสทธของตนเองได การใหอ านาจในการท างานจะท าใหบคลากรมประสบการณทางบวกกบความคาดหวงในเนองาน Organ, Podsakoff & MacKencie (2006) ศกษาประสทธผลในระดบบคคล เชนกน ผลการศกษา พบวา การทองคการก าหนดกฎ ระเบยบ และกระบวนการตาง ๆ อยางเปนทางการใหบคลากรทกคนในองคการยดถอเปนแนวทางเดยวกน ท าใหบคลากรมความพงพอใจและเชอมนในองคการมากขน เนองจากทกคนถกปฏบตอยางเทาเทยมภายใตกฎ ระเบยบและกระบวนการเดยวกน 2. ปจจยดานวฒนธรรมองคการกบประสทธผลองคการ 2.1 ผลงานวจยทเกยวของของนกวชาการตางประเทศ Georgopoulos & Tannenbaum (1957 อางถงใน ปรณ บญฉลวย, 2556, น. 103-105) ศกษาประสทธผลขององคการดวยสมมตฐานทวา องคการทกองคการมงทจะบรรลถงเปาหมายขององคการ โดยการใชเครองมอททงมและไมมชวต เพอผลตผลงานของกลม ดงนน การใหความหมายหรอค าจ ากดความของประสทธผลขององคการจงตองพจารณา 2 ประเดนน คอ: เปาหมาย

111

หรอวตถประสงคขององคการและหนทางหรอเครองมอซงองคการใชในการรกษาไวซงความเปนองคการและบรรลเปาหมายใหได ส าหรบเปาหมายส าคญขององคการทว ๆ ไปนนม ดงน คอ 1) ผลผลตสง (Output) ในแงทวาสามารถบรรลถงจดหมายทองคการไดตงไวไมวาจะโดยปรมาณหรอคณภาพ 2) ความสามารถทจะดดซมและปรบตวเขาไดกบการเปลยนแปลงทงภายในและภายนอกองคการโดยไมสญเสยความมนคงและ 3) รกษาไวซงทรพยากรทงมนษยและวสดอปกรณ จากสมมตฐานเกยวกบองคการและเปาหมายขององคการดงกลาวขางตน Georgopoulosand Tannenbaum กไดใหค าจ ากดความของประสทธผลขององคการไววา หมายถงความมากนอย (Extent) ของการทองคการในฐานะทเปนระบบสงคมสามารถบรรลถงเปาหมายไดโดยทรพยากรและหนทางทมอยโดยไมท าใหทรพยากรและหนทางตองเสยหาย และโดยไมสรางความตงเครยดทไมสมควรแกสมาชก ดงนน ตวแปรทจะใชวดประสทธผลขององคการจงประกอบไปดวย 1) ความสามารถในการผลตขององคการ (Productivity) 2) ความยดหยน (Flexibility) ขององคการในรปของความส าเรจในการปรบตวเขากบการเปลยนแปลงภายในองคการและความส าเรจในการปรบตวเขากบการเปลยนแปลงซงเกดขนนอกองคการ 3) การปราศจากความตงเครยด (Strain) หรอการขดแยงรนแรงระหวางกลมยอยในองคการหรอระหวางหนวยงานในองคการ Georgopoulos & Tannenbaum เชอวาเกณฑทง 3 ดงกลาวสามารถใชประเมนประสทธผลขององคการไดโดยทวไป และไดท าการศกษาวเคราะหสถานขนสงสนคาซงเปนองคการขนาดใหญดวยโครงสรางของเกณฑดงกลาวและพบวาใชไดผล หนวยงานทน ามาศกษา เปนสถานขนสงสาขาจ านวน 32 แหงดวยกนซงมอตราก าลงอนประกอบไปดวยผจดการสถาน 1 คน หวหนาผควบคมภาคกลางวน 1 คน หวหนาผควบคมภาคกลางคน 1 คน และคนงาน 35 คน ซงสวนใหญจะประกอบไปดวยพนกงานขบรถหรอพนกงานขนสงสนคา ทง 32 สถานมความคลายคลงกนในประเดนทส าคญๆ โดยมงานทเหมอนกนตลอดจนวธการและระเบยบปฏบตกมมาตรฐานเดยวกน สมมตฐานของผวจยมอยวา ประสทธผลของสถานขนสงสนคาดงกลาวสมพนธโดยตรงกบความสามารถในการผลตและความยดหยนขององคการ ทงยงมความสมพนธสวนทางกนกบความตงเครยดในองคการ ผวจยไม เพยงแตทดสอบหลกการส าคญของทฤษฎระบบวาประสทธผลเปนผลของสาเหตหลายประการดวยกน แตยงพยายามทจะคนหาความสมพนธตอกนระหวางเกณฑทง 3 ประการน ผวจยวดประสทธผลทงหมด (Overall Effectiveness) ของสถานขนสงโดยขอใหคณะผเชยวชาญใหคะแนนแตละสถานทง 32 แหง ผใหคะแนนไดรบการขอรองใหตดสนวาสถานแตละแหงอยในลกษณะใดตงแต “ดทสด” ถง “เลวทสด” รวม 5 ขนดวยกน เพอค านวณหาคาเฉลยประสทธผลของแตละสถาน ผวจยขอใหผเชยวชาญประเมนตวแปรแตละตวจากเครองวดตาง ๆ ดงน 1. ความสามารถในการผลตของสถาน วดจากบนทกรายงานผลการท างานของคนงานทเปนจรงในแงของเวลามาตรฐานทก าหนดในการจดสงหอของ ดงนน ผลผลตของแตละสถาน กคอ ปรมาณเฉลยของผลงานของคนงานแตละสถานนนเอง 2. ความยดหยนของสถาน วดจากค าตอบของคนงานตอค าถาม 2 ค าถามคอ

112

2.1 จากการทผบรหารในบางครงบางคราว ขอใหมการเปลยนแปลงวธ การ ระเบยบปฏบตเกยวกบเครองมอเครองใช วธท างาน และการจดสถานทนน โดยทวไปแลวทานคดวาการเปลยนแปลงดงกลาวน าไปสการท างานทดกวาเดมหรอไม? 2.2 โดยทวไปแลวทานคดวาสถานของทานจะสามารถจดการกบ ความเปลยนแปลงของปรมาณงาน ซงเกดขนมากทสดระหวางชวงงานชกไดดเพยงใด? ค าถามแรกมงทจะวเคราะหความสามารถขององคการในการปรบตว ใหยดหยนเขากบการเปลยนแปลงจากภายในองคการเอง ในขณะทค าถามหลง มงวดความสามารถขององคการในการสนองตอบตอการเปลยนแปลงทเกดจากนอกองคการคอจากสภาพแวดลอม ส าหรบ 2 ค าถามนกใหคะแนนค าตอบ 5 ขน เชนกนส าหรบแตละค าถาม แลวเอาคะแนนรวมของทง 2 ค าถามมาหารสอง เพอเปนคะแนนเฉลยส าหรบความยดหยนขององคการ 3. ความตงเครยดในสถาน วดจากแบบสอบถามซงถามวา “โดยทวไปแลวทานเหนวาสถานของทานมความตงเครยดหรอความขดแยงรนแรงระหวางพนกงานและ/หวหนางานหรอไม?” แตละสถานกจะเลอกค าตอบจาก 5 ขนแตกตางกนตงแต “มความตงเครยดมาก” จนถง“ไมมความตงเครยดเลย” คะแนนเฉลยค าตอบขอนกจะเปนสภาพความตงเครยดของตวสถาน หลงจาก นนคณะผวจยไดเครองวดสวนประกอบของความมประสทธผลขององคการครบทง 3 ตว พรอมทงผลการประเมนประสทธผลทวไปของแตละสถานขนสงทง 32 แหงซงสอดคลองกน ดงนน ความสมพนธกนระหวางทง 3 ตวแปรคอ ความสามารถในการผลต ความยดหยน และความตงเครยด มผลตอประสทธผลทงหมดขององคการ Kotter & Heskett (1992 อางถงใน ปรณ บญฉลวย, 2556, น.105-106) ศกษาเรอง วฒนธรรมองคการและผลการปฏบตงานขององคการ ในองคการขนาดใหญของสหรฐอเมรกา เชน ICI Nissan เปนตน พบวา วฒนธรรมองคการมผลกระทบอยางมนยส าคญตอผลด าเนนการดานการเงน (Economic Performance) ระยะยาวโดยเฉพาะอยางยงองคการทมวฒนธรรมใหความส าคญแกสภาพแวดลอมภายนอกองคการ เชน ลกคา ผถอหน คแขงขน เปนตน และผบรหารทมภาวะผน า ในระยะเวลา 11 ป สามารถท าใหองคการมรายได (Revenues) เพมสงขนรอยละ 682 จากรอยละ 166 มลคาหน (Stock Price) สงขนเปนรอยละ 901 จากเดมทมมลคาเพยงรอยละ 74 เทานน และสามารถพฒนารายไดสทธ (Net Incomes) ไดถงรอยละ 756 จากงานวจย Kotter and Heskett (1992) เหนวา วฒนธรรมองคการเปนปจจยส าคญตอความส าเรจและความลมเหลวขององคการ โดยวฒนธรรมทมงเนนการปรบตวมผลทางบวกตอผลทางการเงนขององคการ ในขณะทวฒนธรรมองคการทมลกษณะตรงกนขามจะมผลทางลบตอผลทางการเงน แตวฒนธรรมองคการทขดขวางผลทางการเงนในระยะยาวเกดขนงาย แมแตในองคการทมพนกงานทมคณภาพ วฒนธรรมองคการดงกลาวนกระตนใหเกดพฤตกรรมไมเหมาะสมและขดขวางการเปลยนแปลงกลยทธทเหมาะสม ท าใหองคการเปลยนแปลงไดยากขนเพราะพนกงานขาดการมสวนรวม แตกลบใหความส าคญกบอ านาจตามโครงสรางองคการการเปลยนแปลงวฒนธรรมองคการตองไดรบการสนบสนนจากผน าองคการโดยก าหนดวสยทศนทปฏบตจรงได เพอเปนแนวทางส าหรบการเปลยนแปลง และวธการทท าใหวฒนธรรมองคการสมพนธกบผลการปฏบตงานอยางเขมแขง ประกอบดวย 1) เปาหมายขององคการและพนกงานตองด าเนนการไปในแนวทางเดยวกน 2) วฒนธรรมองคการตองจงใจใหพนกงานมพฤตกรรมและคานยมรวมกน โดยท าให

113

พนกงานรสกพงพอใจเกยวกบงานทท าใหกบองคการ และ 3) องคการทปราศจากโครงสรางและปราศจากการควบคมโดยระบบราชการอยางเปนทางการ สามารถจงใจ Marcoulides & Heck (1993 อางถงใน ปรณ บญฉลวย, 2556, น.106) ศกษาเรอง วฒนธรรมองคการและผลการปฏบตงานขององคการ: ขอเสนอ และรปแบบการทดสอบ โดยใชโปรแกรม LISREL (Linear Structure Relations) ส าหรบศกษาตวแปรวฒนธรรมองคการทมผลตอการปฏบตงานขององคการ พบวา วฒนธรรมองคการประกอบดวยตวแปรจ านวน 5 ตวแปร ไดแก 1) โครงสรางองคการประกอบดวย ความซบซอน การอางเหตผลการผลตและการบรการ 2) งานขององคการประกอบดวย การคดเลอก ประเมนผล จายคาตอบแทนผลการปฏบตงาน การสอนงาน การตดสนใจ และ ความทาทาย 3) คานยมขององคการ ประกอบดวย ความเสยง ความปลอดภย ประสทธภาพความเปนมออาชพ ภาพลกษณและการตลาด การวจยและพฒนา 4) บรรยากาศในองคการ ประกอบดวย บทบาทขององคการ การสอสาร การรวมมอประสานงาน เทคโนโลย และความเครยด 5) ทศนคตของพนกงาน ประกอบดวย อคต ความอดทน ชาตนยม ความสขในสงคมความผกพน และการมสวนรวมสวนตวแปรตาม คอ ผลการปฏบตงาน ซงไดแก รายได มลคาหนผลก าไรและผลตอบแทน พบวา ตวแปรดงกลาวขางตนซงประกอบกนเปนวฒนธรรมองคการสามารถท านายผลการปฏบตงานไดทงทางตรงและทางออม โดยโครงสรางองคการมความสมพนธตองานขององคการและบรรยากาศในองคการ คานยมขององคการสมพนธกบงานขององคการบรรยากาศในองคการและทศนคตของพนกงาน งานขององคการสมพนธกบทศนคตของพนกงานบรรยากาศในองคการและผลการปฏบตงาน บรรยากาศในองคการมความสมพนธตอทศนคตของพนกงานและผลการปฏบตงาน ทศนคตของพนกงานมความสมพนธกบผลการปฏบตงาน Denison & Mishra (1995 อางถงใน ปรณ บญฉลวย, 2556, น.107) ศกษาวจย เรอง ทฤษฎความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการและประสทธผล เพอพฒนารปแบบของวฒนธรรมองคการและประสทธผล จากลกษณะวฒนธรรมองคการ 4 ลกษณะ ไดแก 1) มสวนรวม (Involvement) 2) มวฒนธรรมทแขงแกรง (Consistency) 3) การปรบตว (Adaptability) และ 4) มพนธกจ (Mission) วฒนธรรมองคการทง 4 ลกษณะน ผานการตรวจสอบและศกษาโดยวธการเชงคณภาพจาก กรณศกษา (Qualitative Case Studies) ใน 5 บรษท เพอระบวฒนธรรมองคการทเชอมโยงกบประสทธผล และใชวธการเชงปรมาณ (Quantitative Study) เพอน าขอมลมาวเคราะหการรบรของผบรหารระดบสง (CEO) ตอวฒนธรรมองคการ 4 ลกษณะ โดยวดทงแบบวตถวสย (Objective) และอตวสย (Subjective) เกยวกบประสทธผลจากกลมตวอยาง จ านวน 764 องคการ พบวา วฒนธรรมองคการ 2 ลกษณะ คอ การมสวนรวมและการปรบตว เปนตวชวดความยดหยน (Flexibility) การเปดเผย (Openness) และการตอบสนอง (Responsiveness) รวมทงเปนตวท านายส าคญของการเตบโต (Growth) สวนวฒนธรรมองคการอก 2 ลกษณะ ไดแก วฒนธรรมทแขงแกรงและมพนธกจเปนตวชวดการบรณาการ (Integration) ทศทาง (Direction) และวสยทศน (Vision) รวมทงเปนตวท านายทดตอความสามารถท าก าไร (Profitability) นอกจากนวฒนธรรมองคการแตละลกษณะยงสามารถท านายประสทธผลอยางมนยส าคญ เชน คณภาพ (Quality) ความพงพอใจของพนกงาน (Employee Satisfaction) และผลการปฏบตงานผลการศกษายงแสดงใหเหนอกวาวฒนธรรมองคการทง 4 ลกษณะเปนตวชวดท

114

เขมแขงของประสทธผลดานอตวสย (Subjective) ส าหรบองคการทเปนตวอยางทงหมด แตเปนตวชวดทเขมแขงดานวตถวสย (Objective) ส าหรบองคการขนาดใหญ เชน ผลตอบแทนตอสนทรพย (Return of Assets) และ การเตบโตของยอดขาย (Sale Growth) Petty et al. (1995 อางถงใน ปรณ บญฉลวย, 2556, น.107) ศกษาความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการ และผลการปฏบตงานขององคการ ซงมชอภาษาองกฤษวา Relationships between Organizational Culture and Organizational Performance การวจยน จ าแนกวฒนธรรมองคการออกเปน 4 มต ไดแก 1) ท างานเปนทม (Teamwork) 2) ความไววางใจและความเชอถอ (Trust and Credibility) 3) พฒนาผลการปฏบตงานและก าหนดเปาหมาย (Performance Improvement and Common Goals) และ 4) การท าหนาทในองคการ (Organizational Functioning) ส าหรบผลการปฏบตงานทน ามาใชศกษา ประกอบดวย 1) การด าเนนงาน (Operation) 2) ความรบผดชอบตอลกคา (Customer Responsibility) 3) การสนบสนนดานการบรการ (Support Services) 4) ความปลอดภยและสขภาพอนามยของพนกงาน (Employee Safety and Health) 5) การตลาด (Marketing) โดยกลมตวอยางในการศกษาคอ บรษททใหบรการดานไฟฟาในสหรฐอเมรกาจ านวน 12 แหง พบวาการท างานเปนทมมความสมพนธกบผลการปฏบตงาน Anderson (2000) ศกษา วฒนธรรมองคการกบประสทธผลของวทยาลยชมชนและสถาบนทางเทคนค มลรฐเทนเนสซ ประเทศสหรฐอเมรกา ใชแนวคดวฒนธรรมองคการของ Cameron and Quinn (1999) เปนขอบเขตการศกษา โดยสอบถามผบรหาร อาจารย และเจาหนาทธรการ จ านวน 1,423 คน ผลการศกษา พบวา วฒนธรรมการปรบเปลยนและวฒนธรรมสมพนธเกอกลตางมอทธพลตอการพฒนาบคลกภาพของนกศกษา การพฒนาทางวชาการของนกศกษา ความพงพอใจในการจางงานของผบรหารและอาจารย การพฒนาวชาชพและคณภาพของอาจารย ความเปดของระบบและการปฏสมพนธกบชมชน ความสามารถในการไดมาซงทรพยากร และสขภาพขององคการ นอกจากน วฒนธรรมสมพนธเกอกลยงมอทธพลตอความพงพอใจทางการศกษาของนกศกษาอกดวย สวนวฒนธรรมตามล าดบขนหรอวฒนธรรมสายการบงคบบญชามอทธพลตอการพฒนาทางวชาการของนกศกษา ความพงพอใจในการจางงานของผบรหารและอาจารย และความสามารถในการไดมาซงทรพยากร วฒนธรรมการตลาดมอทธพลตอการพฒนาบคลกภาพของนกศกษา ความพงพอใจทางการศกษาของนกศกษา ความสามารถในการไดมาซงทรพยากร ความเปดของระบบ การปฏสมพนธกบชมชน และสขภาพขององคการ Ogbonna & Harris (2000) พบวา วฒนธรรมองคการสงผลตอประสทธผลองคการเนองจากคานยมทถกยดถออยางแขงแกรงและกวางขวางภายในองคการ จะชวยสงผลใหฝายบรหารมความสามารถทจะท านายพฤตกรรมทตอบสนองตอทางเลอกทางยทธศาสตรของบคลากรภายในองคการ ท าใหฝายบรหารสามารถทจะจ ากดขอบเขตของผลลพธทไมพงปรารถนาได หรออาจกลาวไดวา ฝายบรหารจะมระดบความสามารถในการควบคมความเสยหายไดมากขน Sawner (2000 อางถงใน ปรณ บญฉลวย, 2556, น.108) ศกษาวจยเชงประจกษ เรอง ความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการกบผลการปฏบตงานในหนวยงานทหารขนาดใหญ คอ The Air National Guard โดยวดผลการปฏบตงานทไมใชตวเงน (Non - Fiscal Performance) ไดแก 1) ผลลพธของการตรวจสอบ (Inspection Results) 2) อตราความปลอดภย

115

ภาคพนดน (Ground Safety Mishap Rate) 3) การธ ารงรกษาพนกงาน (Unit Personnel Retention) ผลการศกษา พบวา การจดการการเปลยนแปลง (Managing Change) และการท างานเปนทม (Coordinated Teamwork) สมพนธกบผลลพธของการตรวจสอบและอตราความปลอดภยภาคพนดน การบรรลเป าหมาย (Achieving Goals) สมพนธกบผลลพธของการตรวจสอบอตรา ความปลอดภยภาคพนดน และการธ ารงรกษาพนกงาน สวนการมงเนนลกคา (Customer Orientation) และการท างานเปนทม (Coordinated Teamwork) สมพนธกบอตราความปลอดภยภาคพนดน สรปไดวาวฒนธรรมองคการใน 5 ประการ ไดแก 1) การจดการการเปลยนแปลง 2) การบรรลเปาหมาย 3) ท างานเปนทม 4) มงเนนลกคา และ 5) มวฒนธรรมองคการทเขมแขงสมพนธกบผลการปฏบตงานทง 3 ประการ คอ 1) ผลลพธของการตรวจสอบ 2) อตราความปลอดภยภาคพนดน 3) การธ ารงรกษาพนกงาน D’Aquila (2002) ศกษาเกยวกบการจดการด าเนนธรกจบนพนฐานของความซอสตยการยดมนทางจรยธรรมทเกยวของกบหนาท ขนาด และหนสวนขององคการ เพอศกษาถงความแตกตางของการใหความส าคญตอความซอสตย การยดมนทางจรยธรรม โดยผานวฒนธรรมองคการและแนวปฏบตทเปนลายลกษณอกษรตามขนาดและหนสวนในการด าเนนธรกจ โดยศกษาจากผสอบบญช จ านวน 188 คน ผลการศกษา พบวา ผบรหารในบรษทขนาดใหญด าเนนกจการอยางมนคง เพราะยดมนในความซอสตย ยดมนตอการยดถอและปฏบตตามจรยธรรมขององคการแตบรษทซงสวนใหญเปนบรษทขนาดเลกจ านวนมากมการจดท ารายงานการเงนอนเปนเทจ ในการศกษาดงกลาว มขอเสนอแนะใหมการสรางความตระหนกในการด าเนนงาน และการจดการองคการเอกชนขนาดเลกในดานความส าคญของวฒนธรรมองคการทจะสรางเสรมการตดสนใจทเกยวกบจรยธรรม Kim, Lee & Yu (2004 อางถงใน ปรณ บญฉลวย, 2556, น.108) ศกษา วจย เรอง วฒนธรรมองคการและผลการปฏบตงานขององคการ ศกษาความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการและผลการปฏบตงานขององคการ โดยใชการวเคราะหปจจย (Factor Analysis) จ าแนกวฒนธรรมองคการออกเปน 4 รปแบบ ไดแก มงเนนนวตกรรม (Innovation) ท างานเปนทม (Team) มงเนนความสมพนธ (Support) และมงเนนงาน (Task) ศกษากบธรกจ 3 ประเภท ไดแก ธรกจประกนภยอตสาหกรรมและโรงพยาบาล พบวา ธรกจประกนภยใหความส าคญแกนวตกรรม (Innovation) ซงมความสมพนธกบผลการปฏบตงาน คอ การเจรญเตบโตของยอดเงนประกน อตราผท าประกนเพมสงขน แตไมมผลกระทบตอผลตอบแทนการลงทน (Return on Investment) สวนธรกจประเภทอตสาหกรรมมงเนนความสมพนธ (Support) วฒนธรรมองคการดงกลาวสมพนธกบผลก าไรและผลตอบแทนการลงทนและธรกจโรงพยาบาลพบวามวฒนธรรมองคการท างานเปนทมและมงเนนงาน (Task) เปนส าคญ มผลตออตราการเขาออก (Turnover) ของพนกงาน Carlopio et al. (2005) มขอพบจากงานวจยวา บคลากรทยดถอคานยมซงสอดคลองกบคานยมขององคการจะเปนบคลากรทมผลผลตสงและมความพงพอใจในการท างานสง ในทางตรงกนขาม การยดถอคานยมทไมสอดคลองกบคานยมขององคการเปนปจจยหลกทกอใหเกดความคบของใจ เกดความขดแยง และไมมผลตภาพ (Non - productivity) (Carlopio et al. 2005 quoted in Whiteley & Whiteley, 2007, p. 175)

116

3. ปจจยดานธรรมาภบาลกบปจจยดานวฒนธรรมองคการ ดงไดกลาวไวโดยละเอยดในหวขอแนวคดหลกธรรมาภบาลแลววา แนวความคดประการหนงของ Governance กคอ การชถงความสมพนธทซบซอนระหวางภาครฐกบภาคเอกชน โดยมองคการตาง ๆ เปนเครองมอส าคญในการสรางสรรคใหประชาชนมความเปนอยทด ซงอาจเปนทงองคการแบบเปนทางการและองคการแบบไมเปนทางการ โดยมวฒนธรรมในสงคมนน ๆ เปนปจจยส าคญ แสดงวา Governance มความสมพนธกบวฒนธรรมองคการ ดงนน เมอธรรมาภบาลเปนพนทการศกษาหนงของแนวคด Governance ธรรมาภบาลกตองมความสมพนธกบวฒนธรรมองคการดวย แนวคดในทางตรรกะเชนน สอดคลองกบ Davies (2005) ทกลาววา สงทมอทธพลหรอสงผลตอธรรมาภบาล ประกอบดวย หลายปจจย และปจจยหนงในหลายปจจย ไดแก วฒนธรรมองคการ (Organizational Culture) กลาวคอ มาจากบทบาทของคานยมองคการและพฤตกรรมของบคลากรซงจะเปนตวสรางใหเกดพฤตกรรมทองคการตองการและน าไปสธรรมาภบาลทมประสทธผลองคการควรทจะรกษาและสงเสรมพฤตกรรมอนดทสะทอนถงคานยมองคการอนจะน าไปสการสรางวฒนธรรมทดขององคการ และดงไดกลาวไวแลวเชนกนวา ธรรมาภบาลเปนความสมพนธทซบซอนระหวางภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสงคม ซงการทจะสรางสรรคเกยวกบรปแบบและลกษณะของปฏสมพนธอนเหมาะสมระหวางสามภาคสวนดงกลาว นอกจากจะขนอยกบระบบ ขนตอน และแนวปฏบตทวางไวแลว ยงตองอาศยการมทศนคตทถกตอง และการมแบบแผนพฤตกรรมทเหมาะสมของบคค ลผมหนาทบรหารและรบผดชอบองคการดวย (อะกร แซม, 2545, น. 229) ทศนคตทผดพลาดและแสดงออกมาโดยบคลากรผปฏบตขององคการ จงเปนอปสรรคตอความพยายามทจะท าใหการสรางสรรคเกยวกบรปแบบและลกษณะของปฏสมพนธอนเหมาะสมระหวางทกภาคสวนด าเนนไปไดดวยด นอกจากน แบบแผนของทศนคตและพฤตกรรมแบบราชการทไมสอดคลองกบความเปลยนแปลงของเศรษฐกจและสงคม กมกเปนอปสรรคส าคญตอการพฒนาทศนคตทางการบรหาร สมยใหม และสรางวธการปฏบตงานทเปนผลเสยตอแนวคดการปฏสมพนธระหวางทกภาคสวนทมงความพอใจของประชาชนผรบบรการเปนเปาหมายหลก สงทภาครฐพงกระท าเปนประการแรกเพอเปนสวนหนงของการสรางธรรมาภบาลตามกระบวนทศนของการบรหารแบบใหมน คอ ตองมการปรบเปลยนทศนคตของเจาหนาทของรฐเสยใหม กลาวคอ เจาหนาทของรฐพงมทศนคตทใหความเคารพตอประชาชนผรบบรการ มความเปนมตรตอประชาชนผไดรบผลพวงของการด าเนนนโยบายอยางหนงอยางใด รวมทงมความมงมนตงใจจรงทจะใหความชวยเหลอและบรการ ทศนคตเหลาน ยงจะชวยสงเสรมการปฏสมพนธระหวางทกภาคสวนและการใหบรการสาธารณะในดานตาง ๆ ด าเนนไปไดดวยด ทงน ตองระวงในเรองของการตอตานการเปลยนแปลงดวย แตอยางไรกด ตองตระหนกไวเชนกนวา การลอกเลยนน าแบบแผนทศนคตของภาคสวนอนมาใชแทนในภาครฐ เปนสงไมพงกระท า การเรยนรเพอหาแบบอยางทดของแบบแผนทศนคตของภาคสวนอนแลวน ามาปรบใชใหเหมาะกบภาครฐ นาจะเปนสงทพงกระท ามากกวา ซงจะกอใหเกดวฒนธรรมใหม การท างานในภาครฐแบบใหม และกระบวนการคดแนวใหม (Agere, 2545, น. 232) ทงยงจะกอใหเกดการบรหารงานทผานการปรบปรงหรอปฏรปทจะสามารถรบการเปลยนแปลงได สงเหลาน จะกลายเปนพนฐานทจะวดวาไดเกดธรรมาภบาลขนในองคการของรฐหรอไม เพยงใด การท างานรปแบบใหมและความรวมมออนใหมทเปนพนฐานของธรรมาภบาลจะกอใหเกดกระบวนทศนทวาดวย

117

การบรหารจดการทแตกตางออกไป โดยจะมความสามารถในการรบมอกบกระบวนการเปลยนแปลงทตงอยบนพนฐานของการเรยนร แบบแผนคานยมและพฤตกรรมซงกนและกนของแตละภาคสวน รวม ตลอดถงความจ าเปนทจะตองตอบสนองความตองการของสงคมอยางมประสทธผล กลาวโดยสรป กระบวนทศนใหมในการบรหารภาครฐเกยวของกบการมวฒนธรรมองคการใหม ไดแก การก าหนดมาตรฐาน การใชจายทคมคากบเงนความสภาพออนนอม ความเตมใจทจะชวยเหลอ การใหขาวสาร และความเปดเผย เปนตน (Commonwealth Secretariat, 1987, p. 34) 3.1 ผลงานวจยทเกยวของของนกวชาการตางประเทศ Anani (2000) ศกษา เรอง “การแสวงหาทางการเมองของการด ารงสภาพอย: ศกษาเฉพาะการบรหารจดการในสาธารณรฐกานา” เปนการศกษาเกยวกบการมชองวางทางการเมองของคนยากจนในชนบทของสาธารณรฐกานา และศกษาวฒนธรรมสงคมของคนสวนใหญในชนบททมความแตกตางกบคนสวนนอยในเมอง ผลการศกษา พบวา ผน าชมชนของคนชนบทมสวนในการระดมคนชนบทในชมชนนน ๆ ใหมสวนรวมในการตดสนใจและการจดการทรพยากร กรณดงกลาว จงกอ ใหเกดความสนใจตอหลกธรรมาภบาลในชมชนของชนบท โดยมยทธศาสตรในการสรางธรรมาภบาล ดงน ภมปญญาทองถน คานยม หลกการพนฐาน และวฒนธรรมของทองถนรวมทงการมสวนรวมของคนในชมชน ซงเปนตวแบบในการสรางสถาบนธรรมาภบาลระดบชมชนหลงจากนนกมการแลกเปลยนขอมลขาวสารและท าการวจยระหวางสถาบนธรรมาภบาลระดบชมชนในแตละชมชน Blumel (2000) ศกษา เรอง “ความชวยเหลอระหวางประเทศ: ความรวมมอระหวางนกสงคมสงเคราะหและการน าหลกธรรมาภบาลมาใชในสาธารณรฐเคนยา” ผลการศกษา พบวา หลกธรรมาภบาลมความจ าเปนอยางยงตอความรวมมอในงานความชวยเหลอระหวางประเทศของนกสงคมสงเคราะห สวนปจจยอน ๆ ทชวยเสรมสรางการท างานรวมกนระหวางนกสงคมสงเคราะหเหลานในสาธารณรฐเคนยา กคอ ความสามารถของนกสงคมสงเคราะหในการเขาถงวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณ และรวมไปถงการปรบตวเขาหากน เพอทจะสรางความรวมมอเปนกลมยอย ๆ ซงจะกอ ใหเกดประโยชนในการสอสาร การแลกเปลยนขอมลขาวสาร และทายทสดของนกสงคมสงเคราะหจากความรวมมอกนระหวางประเทศทมจ านวนมากในสาธารณรฐเคนยา ยงกอใหเกดการสรางสภาพสงคมใหม ๆ โดยการน ากจกรรมและความมสวนรวมตาง ๆ เขามาเปนปจจยในการเชอมตอ Dunbar (2007) ไดศกษาการมสวนรวมในการบรหารของพยาบาลในโรงพยาบาลทหารผานศกแหงหนง ในมลรฐฟลอรดา ประเทศสหรฐอเมรกา โดยมขนตอนเพอใหเกดการมสวนรวม ซงจะน าไปสการปฏบตการและการรบรเกยวกบการพยาบาลในโรงพยาบาล 7 ดาน ไดแก การดแลรกษาผปวยเบองตน การดแลรกษาผปวยระยะยาว การดแลรกษาผปวยดานสขภาพจต การอายรกรรมและศลยกรรม และการดแลรกษาผปวยระยะเฉยบพลน โดยมวธด าเนนการ ดงน มการจดโครงสรางคณะกรรมการดานตาง ๆ รวม 5 คณะ กลาวคอ คณะกรรมการดานคณภาพ คณะกรรมการดาน การสนบสนน คณะกรรมการดานการพฒนาวชาชพ คณะกรรมการดานการปฏบตงาน และคณะกรรมการดานการฝกปฏบตงาน ซงคณะกรรมการแตละดานประกอบดวยผเชยวชาญในสาขาการพยาบาลนน ๆ พยาบาลประจ าการ และพยาบาลปฏบตการ โดยมผบรหารทางการพยาบาลเปนผประสานงาน คณะกรรมการแตละดานจดใหมการประชมประจ าเดอน วธการดงกลาว แสดงออกใหเหนถงกระบวนการและวธการ

118

สงเสรมใหพยาบาลประจ าการมสวนรวมในการบรหารอยางจรงจง โดยผลการศกษา พบวา การเปลยนแปลงดานวฒนธรรมการพยาบาลชวยสงเสรมธรรมาภบาลใหคอยตอไป อนเปนการเปลยนแปลงวฒนธรรมการบรหารการพยาบาลทสามารถน าไปประยกตใชได Ahmad, M. Shakil (2012) ไดท าการศกษา เรอง ความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการและแนวทางปฏบตในการจดการผลการปฏบตงาน: กรณศกษามหาวทยาลยในปากสถาน งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษาความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคกรและแนวทางปฏบตในการจด การผลการปฏบตงาน โดยใชวฒนธรรมองคกร 4 ลกษณะ ของวฒนธรรมองคกรในกรอบของทฤษฎ Denison ในการศกษา คอ 1) การมสวนรวม: องคกรทมประสทธภาพชวยใหผคนสรางองคกรของตนได ทมงานและพฒนาขดความสามารถของมนษยในทกระดบ ผบรหาร ผจดการ และพนกงานมความมงมนในการท างานและรสกวาตนเองเปนสวนหนงขององคกร บคลากรทกระดบรสกวาพวกเขาอยางนอยกไดปอนขอมลบางอยางในการตดสนใจทจะมผลตอการท างานของพวกเขาและงานของพวกเขาเชอมโยงตอโดยตรงกบเปาหมายขององคกร 2) ความสอดคลอง: องคกรตาง ๆ มแนวโนมทจะมประสทธภาพเพราะมวฒนธรรมท “เขมแขง” นนเอง มความสม าเสมอสง มการประสานงานและบรณาการเขาดวยกน 3) การปรบตว: องคกรตาง ๆ มแรงผลกดนจากลกคาเสยงและเรยนรจากความผดพลาด และมความสามารถและประสบการณในการสรางการเปลยนแปลง และ 4) ภารกจ: องคกรทประสบความส าเรจมความชดเจนในเรองวตถประสงคเชงกลยทธและเปนการแสดงออกถงวสยทศนขององคกร มองในอนาคต เมอองคกรเปน underlying เปลยนแปลง การเปลยนแปลงยงเกดขนไนดานอน ๆ ของวฒนธรรมองคกร แบบจ าลองของ Denison เสนอวาองคกรทมการวดรวมกนของลกษณะทางวฒนธรรมทง 4 จะแสดงถงประสทธภาพการท างานทสงขน ซงเปนผลมาจากการจดการประสทธภาพ การศกษาไดน าแนวทาง การส ารวจเพอส ารวจผลกระทบ ในการศกษาครงนผศกษาใชขอมลเบองตนโดยเกบรวบรวม โดยใชแบบสอบถามจากพนกงาน 140 คน ท COMSATS สถาบนเทคโนโลยสารสนเทศ กลมตวอยางประกอบดวย อาจารยทงชายและหญง, สมาชก การวเคราะหทางสถตใชการวเคราะหการถดถอยและสหสมพนธ (Regression and Correlation) ผลจากการวเคราะหทางสถตแสดงใหเหนวา การมสวนรวมมความสมพนธอยางมากกบสมรรถนะการบรหารจดการและการปรบตว ในท านองเดยวกนมตอน ๆ ของวฒนธรรมองคกรมความสมพนธเชงบวกกบความสมพนธตอการบรหารจดการรปแบบทระดบความเชอมน 0.99 และการวจยยงยนยนวาแตละลกษณะทงสทางวฒนธรรมขององคกรของการมสวนรวม การปรบตวทสอดคลอง และภารกจ มความสมพนธเชงบวกกบการบรหารการปฏบตงานทระดบความเชอมน 0.99 และตอมา ในป ค.ศ. 2017 Ul Mujeeb Ehtesham ไดท าการศกษา เรอง “Relation between Organizationa Culture and Performance Management Practices: A Case of University in Pakistan (ความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการกบแนวทางปฏบตในการจด การผลการปฏบตงาน: กรณศกษามหาวทยาลยในปากสถาน เชนกน โดยมวตถประสงคในการศกษาเพอขยายฐานความรและทดสอบสมพนธภาพดวยสงสยทศนระหวางองคประกอบของวฒนธรรมองคกรกบแนวทางการจดการประสทธภาพ การศกษาไดน าแนวทางการส ารวจเพอส ารวจผลกระทบ โดยใชแบบสอบถามเกบขอมลจากกลมเปาหมาย จ านวน 140 คน ท COMSATS สถาบนเทคโนโลยสารสนเทศ กลมตวอยาง ประกอบดวย อาจารยทงชายและหญง สมาชก โดยการวเคราะหถดถอยและสหสมพนธ

119

ผลการวเคราะหทางสถต แสดงใหเหนวา การมสวนรวมมความสมพนธอยางมากกบความสม าเสมอและการปรบตว ความสามารถ ในท านองเดยวกนมตอน ๆ ของวฒนธรรมองคกรมนยส าคญเชงบวก ความสมพนธกบการปฏบตงานการจดการประสทธภาพ ซหนง หลน (2557, บทคดยอ) ไดศกษา เรอง “ปจจยทสงผลตอประสทธภาพในการท างานของพนกงานชาวจนในบรษทซนไชน อนเตอรเนชนแนล” งานวจยนนมวตถประสงค เพอ ศกษาความคดเหนเกยวกบศกยภาพการท างานของพนกงานชาวจนในบรษทซนไชน อนเตอรเนชนแนล จ ากด เพอศกษาความคดเหนเกยวกบวฒนธรรมองคกรของพนกงานชาวจนในบรษทซนไชน อนเตอรเนชนแนล จ ากด เพอศกษาความคดเหนเกยวกบคณภาพชวตการท างานของพนกงานชาวจน ในบรษท ซนไชน อนเตอรเนชนแนล จ ากด เพอศกษาความคดเหนเกยวกบประสทธผลในการท างานของพนกงานชาวจนในบรษทซนไชน อนเตอรเนชนแนล จ ากด และเพอศกษาอทธพลของศกยภาพการท างาน คณภาพชวตการท างาน และวฒนธรรมองคกรทมผลตอประสทธผลในการท างานของพนกงานชาวจนในบรษท ซนไชน อนเตอรเนชนแนล จ ากด วธการทางสถตและการวเคราะหขอมล ใชสถตเชงพรรณนา ไดแก คาความถ คารอยละ คาเฉลย และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน สวนสถตเชงอางอง ใชการทดสอบเชงอนมาน ดวยการวเคราะหการถดถอยเชงพห (Multiple Regression Analysis: MRA) ในสมมตฐานทก าหนดขน ส าหรบกลมตวอยางมจ านวน 254 คน สามารถสรปผลการศกษาได ดงน 1.ปจจยดานศกยภาพการท างานและปจจยดานประสทธภาพในการท างาน พบวาผลการศกษาโดยภาพรวม ปจจยดานศกยภาพการท างานทง 5 ดาน คอ ความรความเขาใจในการท างานดานมาตรฐานของงานทไดรบมอบหมาย ดานปรมาณงานทท าไดส าเรจดานการท างานเปนทม ดานการพฒนาความร สงผลในดานบวกตอปจจยประสทธภาพในการท างาน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ผลการศกษาขางตนสอดคลองกบสมมตฐานท 1 ซงก าหนดวา ศกยภาพการท างานมอทธพลตอประสทธภาพในการท างานทแตกตางกน 2. ปจจยดานคณภาพชวตการท างานและปจจยดานประสทธภาพในการท างาน พบวาผลการศกษาโดยภาพรวม ปจจยดานคณภาพชวตการท างานทง 3 ดาน คอ ดานการใหสงตอบแทนทเหมาะสมและยตธรรม ดานสภาพแวดลอมทปลอดภยและสงเสรมสขภาพ ดานการจดองคการและการบรหาร สงผลในดานบวกตอปจจยประสทธภาพในการท างาน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ.05 ผลการศกษาขางตนสอดคลองกบสมมตฐานท 2 ซงก าหนดวา คณภาพชวตการท างานมอทธพลตอประสทธภาพในการท างานทแตกตางกน 3. ปจจยดานวฒนธรรมองคการและปจจยดานประสทธภาพในการท างาน พบวาผลการศกษาโดยภาพรวม ปจจยดานคณภาพชวตการท างานทง 3 ดาน คอ ดานการดแลเอาใจใสในองคกร ดานความคดสรางสรรคในองคกร สงผลในดานบวกตอปจจยประสทธภาพในการท างาน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สวนดานความนาเชอถอในองคกร ไมสงผลตอปจจยประสทธภาพในการท างาน ผลการศกษาขางตนสอดคลองกบสมมตฐานท 3 ซงก าหนดวฒนธรรมองคกรมอทธพลตอประสทธภาพในการท างานทแตกตางกน สวนผลงานวจยในการศกษา เรอง “ธรรมาภบาล และวฒนธรรมขององคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย” ผวจยไดศกษาขอคนพบจากงานวจยทเกยวของ สามารถสรปความสมพนธตอตวแปรตน และตวแปรตาม แสดงดงตารางท 13 ดงน

120

ตารางท 13 ขอคนพบทางการวจยทเกยวของ

ผลงานทเกยวของ ตวแปรตน ตวแปรตาม สมมตฐานทไดรบ

การยอมรบ 1. ภาวะผน า วฒนธรรม องคการ หลกธรรมา ภบาลทสงผลตอ ประสทธผลของ องคการบรหารสวน ต าบลในเขตภาค ตะวนออกเฉยงเหนอ ของประเทศไทย (ทยดา ยนตะบษย, 2553)

1. ภาวะผน า 2. วฒนธรรมองคการ 3. หลกธรรมาภบาล

ประสทธผลขององคการ

1. ปจจยดานหลกธรรมาภบาล สงผลตอประสทธผลฯ อยางมนยส าคญทางสถตท ระดบ .05 ในขณะทปจจย ดานภาวะผน าและปจจย ดานวฒนธรรมองคการไม สงผลตอประสทธผลของ องคการบรหารสวนต าบล ในเขตภาคตะวนออก เฉยงเหนอของประเทศไทย 2. ตวแปรทง 3 สามารถ อธบายความแปรปรวนหรอ ท านายตวแปรตาม คอ ประสทธขององคการ บรหารสวนต าบลในเขต ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ของประเทศไทย ไดรอยละ 74.20 อยางมนยส าคญทาง สถตทระดบ .05

2. รปแบบการบรหารจด การทมประสทธผลของ องคการบรหารสวน ต าบลในกลมจงหวด ภาคเหนอ ตอนลาง กลมท 1 ประเทศไทย (ปรชา สวรรณภม, สทธน ศรไสย, จนต วภาตะกลศ และ สพจน บญวเศษ, 2554)

ตวแปรอสระทใชในการศกษาไดทงหมด 8 ดาน คอ 1. การน าองคการ 2. การวางแผนเชง ยทธศาสตร 3. ผรบบรการและผม สวนไดสวนเสย 4. การมงเนน ทรพยากรบคคล 5. กระบวนการ 6. การวดวเคราะห และการจดการ ความร 7. ความโปรงใส และ 8. การมสวนรวมของ ประชาชน

ประสทธผลขององคการ พบวา ปจจยส าคญตอการบรหารจดการอนดบแรกคอ 1. การด าเนนงานตาม ความตองการของ ประชาชน 2. การมสวนรวมของ ประชาชน 3. การใหความส าคญกบ ผรบบรการ 4. การน าองคการ

121

ตารางท 13 (ตอ)

ผลงานทเกยวของ ตวแปรตน ตวแปรตาม สมมตฐานทไดรบ

การยอมรบ 3. ปจจยทมอทธพลตอ ผลสมฤทธในการน า หลกธรรมาภบาลไป ปฏบตในองคการ บรหารสวนจงหวด ภเกต (เรณ หมนหอ, 2554)

1. ดานความรของ หลกธรรมาภบาล 2. ดานการน า นโยบายไปปฏบต 3. ดานจงใจ

ผลสมฤทธในการน าหลกธรรมาภบาลไปปฏบต 1. หลกนตธรรม 2. หลกคณธรรม 3. หลกความโปรงใส 4. หลกความมสวนรวม 5. หลกความรบผดชอบ 6. หลกความคมคา

พบวา 1. ผลสมฤทธในการน าหลก ธรรมาภบาลไปปฏบต ใน องคการ ภาพรวมอยใน ระดบมาก 2. การเปรยบเทยบความแตก ตางผลสมฤทธในการน าหลก ธรรมาภบาลไปปฏบตใน ภาพรวมของแตละหนวยงาน ไมแตกตางกน 3. ปจจยทมอทธพลตอผล สมฤทธในการน าหลก ธรรมาภบาลไปปฏบต พบวา ตวแปรอสระม ความสมพนธ 5 ตวแปร มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ไดแก 1) การสอสารระหวาง องคกรตางๆ 2) ความส าเรจใน การท างานของบคคล 3) ความกาวหนา 4) ความรบผดชอบ และ 5) วตถประสงคและ มาตรฐานของนโยบาย

4. ธรรมาภบาลในฐานะ ปจจยสภาพแวดลอม สความส าเรจใน การบรหารจดการ: บทตรวจสอบระหวาง ประเทศ (ตาบทพย ไกรพรศกด, 2555)

1. ปจจยทางการเมอง 2. สภาพแวดลอมท เกยวเนองกบการ 3. ปจจยทางสงคม 4. ปจจยแวดลอมท เกยวเนองกบ เทคโนโลย 5. ปจจยแวดลอมท เกยวของกบกฎ ระเบยบตางๆ 6. ปจจยทาง สงแวดลอม

ความส าเรจใน การบรหารจดการ 1. ระดบรายไดตอหว ของแตละประเทศ เปนเครองชวด

บทสรปการศกษาน พบวา 1. การมสภาพแวดลอมดวย การมธรรมาภบาลทด เปน ปจจยเสรมทส าคญตอ การบรหารจดการทม ประสทธผลท าใหเกดผล ส าเรจในการพฒนาไดด 2. ดานการไมมคอรปชนและ การมเสถยรภาพทางการเมอง เปนปจจยหลกของการม ธรรมาภบาลทด ทพบวาม ความสอดคลองกบระดบ

122

ตารางท 13 (ตอ)

ผลงานทเกยวของ ตวแปรตน ตวแปรตาม สมมตฐานทไดรบ

การยอมรบ ความส าเรจอยางชดเจน

มากทสดอกดวย 5. ประสทธผลการบรหาร งานตามหลกธรรมา ภบาลขององคการ บรหารสวนต าบลใน อ าเภอเมอง จงหวด กระบ (นพพร นาคแสง, 2555)

การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ไดแก 1. หลกความคมคา 2. หลกความรบผดชอบ 3. หลกนตธรรม 4. หลกการมสวนรวม 5. หลกความโปรงใส 6. หลกคณธรรม

ประสทธผล การบรหารงาน

พบวา ปจจยการปฏบตราชการทสงผลตอประสทธผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล ขององคการ ไดแก หลกความคมคา หลกความรบผดชอบ หลกนตธรรม หลกการมสวนรวม และหลกความโปรงใส โดยตวแปรทงหมดรวมกนพยากรณความมประสทธผลไดรอยละ 82.40

6. ความสมพนธระหวาง อปนสยของผม ประสทธผลสงสด 8 ประการและพฤตกรรม การเปนสมาชกทดของ องคกร กบการบรหาร จดการโดยยดหลก ธรรมาภบาล (ปรโชต สขสวสด และณภคอร ปญยภา ภสสร, 2555)

1. อปนสยของผม ประสทธผลสงสด 8 ประการ ไดแก 1) ท างานเชงรก 2) มเปาหมายใน ใจทชดเจน 3) เลอกท าสง ส าคญอนดบ แรกกอน 4) คดแบบชนะ- ชนะ 5) เขาใจผอน กอนทจะท าให ผอนเขาใจเรา 6) สามารถท างาน เปนทมไดอยาง สรางสรรค 7) พฒนาตวเอง อยเสมอ 8) สรางแรง บนดาลใหกบ ตวเองและผอน 2. พฤตกรรมการเปน สมาชกทดของ องคกร

การบรหารจดการโดยยดหลกธรรมาภบาล

พบวา สหสมพนธระหวางพฤตกรรมการเปนสมาชกทดและการบรหารจดการโดยยดหลกธรรมาภบาลขององคกร กบอปนสยของผมประสทธผลสงสด 8 ประการ มความ สมพนธในทศทางเดยวกน โดยมความสมพนธในระดบสง

123

ตารางท 13 (ตอ)

ผลงานทเกยวของ ตวแปรตน ตวแปรตาม สมมตฐานทไดรบ

การยอมรบ 7. ธรรมาภบาลกบการ บรหารจดการภาครฐ แนวใหม ในองคกร ปกครองสวนทองถน ไทย: ศกษาเฉพาะ องคการบรหารสวน จงหวดในเขตภาค เหนอ 9 จงหวด (ศรนนท ทพยเจรญ, 2555)

หลกธรรมาภบาล การบรหารจดการภาครฐแนวใหมในองคกรปกครองสวนทองถนไทย

พบวา หลกธรรมาภบาลของผบรหารองคการมผลตอผลสมฤทธ ของการน า แนวคดการบรหารจดการภาครฐแนวใหม ไปประยกต ใชในองคกรฯ โดยทดานการมสวนรวมของประชาชนมากทสด รองลงมาคอ หลกคณธรรม ความโปรงใส นตธรรม ความส านกรบผดชอบ และความคมคา

8. ความสมพนธระหวาง วฒนธรรมองคการกบ ประสทธผลของ โรงเรยน สงกด ส านกงานเขตพนท

1. ความมงประสงค 2. การมองอ านาจ 3. การตดสนใจ 4. ความรสกเปนสวน หนงขององคการ

1. ความสามารถใน การผลตนกเรยน 2. ความสามารถใน การพฒนานกเรยน

พบวา ความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการกบประสทธผลมความสมพนธ ไปในทศทางเดยวกนคอใน ทศทางบวก

การศกษาประถมศกษา ปทมธาน เขต 1 (กาญจนา เกสร, 2555)

5. ความไววางใจ 6. ความมคณภาพ 7. การยอมรบ 8. ความเอออาทร 9. ความซอสตยสจรต 10. ความหลากหลาย ของบคลากร

3. ความสามารถใน การปรบเปลยนและ พฒนาองคการ 4. ความสามารถใน การแกปญหาภายใน องคการ

อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 และความสมพนธอยในระดบคอนขางสงทง 10 ดาน

9. ตนแบบการบรหารจด การขององคกร ปกครองสวนทองถน ในประเทศไทย (สเมธ แสงนมนวล, 2556)

1. แนวความคดทฤษฎ กระบวนการ บรหาร 2. แนวคดเกยวกบ ผน า 3.หลกธรร มาภบาลเปนกรอบ ในการวจย

การบรหารจดการทมประสทธภาพและประสทธผลสงสด

สรปเปนตนแบบการ(Prototype) การบรหารจดการขององคกรปกครองสวนทองถนในประเทศไทยได 9 ประการ ไดแก 1. มผน าองคกรด 2. มการมสวนรวม 3. มการบรหารจดการครบถวน สมบรณ 4. มการพฒนาทองถน แก ปญหา พฒนาคณภาพ ชวต 5. มจตใจ “ธรรมาภบาล” 6. มความสามคคปรองดอง 7. มนวตกรรม

124

ตารางท 13 (ตอ)

ผลงานทเกยวของ ตวแปรตน ตวแปรตาม สมมตฐานทไดรบ

การยอมรบ 8. มมาตรฐาน และ

9. มตนทนทด ซงตนแบบทได จากการวจยครงนสามารถ น าไปใชในการพฒนาการ บรหารงานขององคกร ปกครองสวนทองถนอนๆ ให มการบรหารจดการทม ประสทธภาพและ ประสทธผลสงสด

10. แนวทางการเสรม สรางธรรมาภบาลใน องคกรปกครองสวน

ธรรมาภบาลในองคกรปกครองสวนทองถน

แนวทางการเสรมสรางธรรมาภบาลในองคกรปกครองสวนทองถน

พบวา แนวทางการเสรมสรางธรรมาภบาลในองคกรปกครองสวนทองถน ดงน

ทองถน กรณศกษา องคการบรหารสวน ต าบลและเทศบาลใน เขตอ าเภอบางกรวย จงหวดนนทบร (วชต บญสนอง, 2554)

1. ดานหลกนตธรรม 2. ดานหลกคณธรรม 3. ดานหลกความโปรงใส 4. ดานการมสวนรวม 5. ดานความรบผดชอบ 6. ดานหลกความคมคา 7. ดานหลกความเสมอภาค 8. ดานหลกความสอดคลอง 9. ดานหลกการมวสยทศนเชง ยทธศาสตร 10. ดานหลกการควบคม การคอรปชน

11. วฒนธรรมองคการ องคการการเรยนร และประสทธผล องคการของศาล ยตธรรม : ตวแบบ สมการโครงสราง (ปรณ บญฉลวย, 2556)

1. วฒนธรรมองคการ ไดแก 1) วฒนธรรม สวนรวม 2) วฒนธรรม เอกภาพ 3) วฒนธรรม การปรบตว 4 ) วฒนธรรม พนธกจ

ประสทธผลขององคการ 1. ดานเปาหมายเชง เหตผล 2. ดานกระบวนการ ภายใน 3. ดานระบบเปด 4. ดานมนษยสมพนธ

พบวา ระดบประสทธผลองคการ ระดบปจจยดานวฒนธรรมองคการและระดบปจจยดานองคการการเรยนรของศาลยตธรรมในภาพรวมอยในระดบสงโดยมคาเฉลย เทากบ 4.374 ถง 4.970 และพบวา ปจจยดานวฒนธรรมองคการ ปจจยดานองคการการเรยนรและประสทธผลองคการในภาพรวม ตางมความสมพนธเชงบวกอยางมนยส าคญทางสถต

125

ตารางท 13 (ตอ)

ผลงานทเกยวของ ตวแปรตน ตวแปรตาม สมมตฐานทไดรบ

การยอมรบ 2. องคการการเรยนร

1) ดานสรางโอกาส การเรยนรอยาง ตอเนอง 2) ดานสงเสรมให เกดการสนทนา การซกถาม 3) ดานสนบสนน ใหเกดการเรยน รรวมกนเปนทม 4 ดานสรางระบบ เพอเขาถงและ แบงปนการ เรยนร 5) ดานใหอ านาจ และน าไปสการ มวสยทศนรวม 6) ดานเชอมโยง และปรบตว องคการเขากบ สภาพแวดลอม 7) ดานเตรยม กลยทธผน า ส าหรบการเรยนร

12. ธรรมาภบาลวฒนธรรม องคการกบประสทธผล องคการของศาล ยตธรรม: ตวแบบ สมการโครงสราง (ลาชต ไชยอนงค, 2556)

1. ธรรมาภบาล 2. วฒนธรรมองคการ

ประสทธผลองคการ พบวา ดานธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการ และประสทธผลองคกรในภาพรวม ตางมความ สมพนธเชงบวกในระดบสงมาก อยางมนยส าคญทางสถต

126

ตารางท 13 (ตอ)

ผลงานทเกยวของ ตวแปรตน ตวแปรตาม สมมตฐานทไดรบ

การยอมรบ 13. แนวทางการน าหลก ธรรมาภบาลมาใชใน การบรหารงานองคกร กระบวนการยตธรรม: ศกษากรณกรม สอบสวนคดพเศษ (ณฐ วมลพรพฒนา, 2556)

1. ปจจยสวนบคคล - เพศ, อาย, สถานภาพ, ระดบการศกษา, ต าแหนงงาน, ระยะเวลาในการ ปฏบตงาน (รวม ระยะเวลาท ปฎบตงานใน หนวยงานเดม) รายไดตอเดอน (เฉลยรวมจาก เงนประจ า ต าแหนง เงนเพมพเศษ เงนสวสดการฯ) 2. ปจจยทมผลตอ การน านโยบายไป ปฎบต - วตถประสงคและ มาตรฐานของ นโยบาย - ทรพยากร นโยบาย - การตดตอสอสาร - การตดตาม ประเมนผล

หลกการบรหารตามหลกธรรมาภบาล 10 ดาน ไดแก 1. หลกนตธรรม 2. หลกคณธรรม 3. หลกความโปรงใส 4. หลกความมสวนรวม 5. หลกความรบผดชอบ 6. หลกความคมคา 7. หลกการพฒนา ทรพยากรมนษย 8. หลกการเปนองคกร แหงการเรยนร 9. หลกการบรหาร จดการ 10. หลกเทคโนโลย สารสนเทศและ การ

จากผลการวจย พบวา 1. ดานการศกษาวเคราะห เปรยบเทยบปจจยท เกยวของดานปจจยสวน บคคลกบการน านโยบายไป ปฏบต พบวาบคลากรทม รายไดแตกตางกนมความ คดเหนในการน านโยบายไป ปฏบตแตกตางกน สวนดานปจจยสวนบคคลกบ การบรหารงานตามหลกธรร มาภบาล พบวาบคลากรทม สถานภาพสมรสและรายได แตกตางกนมความคดเหน เกยวกบการบรหารงานตาม หลกธรรมาภบาลแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตท ระดบ .05 และปจจยการน า นโยบายไปปฎบตทสงผลตอ ความส าเรจการน าหลกธรร มาภบาลมาใชในการบรหาร ไดแก ปจจยดานการตดตาม ประเมนผล ดานทรพยากร นโยบาย ดานวตถประสงค และมาตรฐานของนโยบาย พบวามความสมพนธอยางม นยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 โดยมคาสมประสทธ สหสมพนธ 0.725

2. ดานปญหาและอปสรรคใน การบรหารงานตามหลกธรร มาภบาล ในภาพรวมพบ ปญหาทตองไดรบการแกไข พฒนาทกดานโดยเฉพาะ ดานนโยบายและดาน ทรพยากรมนษย อน เนองจากเปนปจจยส าคญท

127

ตารางท 13 (ตอ)

ผลงานทเกยวของ ตวแปรตน ตวแปรตาม สมมตฐานทไดรบ

การยอมรบ จะท าใหองคกรมการบรหาร

งานเปนไปตามหลกธรรมา ภบาล 3. ดานแนวทางการแกไขปญหา และอปสรรค พบวากรม สอบสวนคดพเศษควรม การวดผลและด าเนนการให นโยบายสามารท าการศกษา เขาใจไดโดยงายเปนรปธรรม และการน าเสนอผลการ ด าเนนงานโดยใชนวตกรรม เทคโนโลยสมยใหม และควร มการพลกดนนโยบายธรร มาภบาลใหเกดการน าไป ปฎบตอยางตอเนอง

14. ปจจยดานการ บรหารจดการตาม หลกธรรมาภบาลทม ผลตอประสทธผล การบรหารงานของ องคการบรหารสวน ต าบลในเขตจงหวด ปทมธาน (ธนกฤต โพธเงน, 2557)

แนวคดหลกธรรมาภบาล 6 ดาน 1. หลกนตธรรม 2. หลกคณธรรม 3. หลกความโปรงใส 4. หลกการมสวนรวม 5. หลกความ รบผดชอบ 6. หลกความคมคา

ประสทธผล การบรหารงาน ประสทธผล การบรหารงาน

ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา การบรหารจดการตามหลก ธรรมาภบาลมความสมพนธกบประสทธผลการบรหารงาน ขององคการ 5 ดาน คอ หลกคณธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม หลกความรบผดชอบ และ หลกความคมคา ซงเปนไป ตามสมมตฐานทตงไว โดยมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ยกเวนดานหลกนตธรรม ปรากฏวาหลกนตธรรม ไมมความสมพนธกบประสทธผลการบรหารจดการของ อบต. ในเขตจงหวดปทมธาน

128

ตารางท 13 (ตอ)

ผลงานทเกยวของ ตวแปรตน ตวแปรตาม สมมตฐานทไดรบ

การยอมรบ 15. การน าหลกธรรมา ภบาลไปปฏบตของ องคการบรหารสวน ต าบลจงหวด ฉะเชงเทรา (ณฐปคลภ ญาณมโนวศษฏ, 2558)

1. การมอบหมายงาน 2. การมสวนรวมของ ประชาชน 3. การสงเสรมธรรมา ภบาลในระบบ บรหารงาน 4. ผบรหาร 5. ความร ความสามารถ หรอสมรรถนะ ของผปฏบตงาน

การน าหลกธรรมาภบาล 6 ประการ 1. หลกนตธรรม 2. หลกคณธรรม 3. หลกความโปรงใส 4. หลกการมสวนรวม 5. หลกความพรอม รบผด 6. หลกความคมคา

พบวา มเพยง 3 ปจจยเทานนทมผลตอการน าหลกธรรมาภบาลไปปฏบตตามล าดบความส าคญดงน 1) ปจจยดานความรความสามารถหรอสมรรถนะของผปฏบตงาน 2) ปจจยดานการบรหาร 3) ปจจยดาน การมอบหมายงาน ผลการศกษา เชงคณภาพ พบวา ปญหาดานบคลากร งบประมาณ กฎ ระเบยบ ระบบอปถมภ ความเขาใจและการมสวนรวมของประชาชน เทคโนโลยอปกรณและโครงสรางขององคกรสงผลตอการน าหลก ธรรมาภบาลไปปฏบตขององคการบรหารสวนต าบล

16. การบรหารจดการทม ผลตอประสทธผล ของเทศบาลต าบลใน เขตภาคกลางของ ประเทศไทย (ธณฐพล ชะอม, 2558).

ปจจยดานการบรหารจดการ 1. สมรรถนะ/ ความสามารถ ทางการบรหาร 2. ภาวะผน า 3. กลยทธองคการ 4. วฒนธรรมองคการ 5. ทรพยากรการ บรหาร บคลากร/ ทรพยากรมนษย 6. การมสวนรวม และ 7. โครงสรางองคการ

ประสทธผลขององคการ พบวา เมอพจารณาเปนรายดานตามล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอย อนดบแรก คอ ความสามารถทางการบรหาร รองลงมา คอ ภาวะผน า กลยทธองคการ วฒนธรรมองคการ ทรพยากรการบรหาร บคลากร/ทรพยากรมนษย การมสวนรวม และคาเฉลยนอยทสด คอ โครงสรางองคการ และปจจยทสามารถอธบายประสทธผล การบรหารจดการ ประกอบดวย ทรพยากรการบรหาร วฒนธรรมองคการ การมสวนรวม และสมรรถนะ/ความสามารถทางการบรหาร

129

ตารางท 13 (ตอ)

ผลงานทเกยวของ ตวแปรตน ตวแปรตาม สมมตฐานทไดรบ

การยอมรบ 17. อทธพลของภาวะ ผน าการเปลยนแปลง และวฒนธรรม องคการทมผลตอ การด าเนนงานของ องคการ: กรณศกษา มหาวทยาลยเกษตร ศาสตร (ทพวลย พนธจนทก, 2558)

1. ภาวะผน าการ เปลยนแปลง - การมอทธพล อยางม อดมการณ - การจงใจใหเกด แรงบนดาลใจ - การกระตนการ ใชปญญา - การค านงถง ความเปนปจเจก บคคล (Bass, 1985) 2. วฒนธรรมองคการ - วฒนธรรมแบบ ครอบครว - วฒนธรรมแบบ เปลยนแปลง พฒนา

ผลการด าเนนงานขององคการ - ดานการเงน - ดานลกคา - ดานกระบวนการ ภายใน - ดานการเรยนรและ เจรญเตบโต (แนวคด Kaplan and Norton)

พบวา 1. ภาวะผน าการเปลยนแปลง ดานการมอทธพลอยางม อดมการณและดานการจงใจ เกดแรงบนดาลใจมความ คดเหนอยในระดบมาก 2. วฒนธรรมแบบครอบครว มความคดเหนอยในระดบ มาก 3. ผลการด าเนนงาน ดาน การเงนมความคดเหนอยใน ระดบมาก 4. การวเคราะหเสนทาง พบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการมอทธพล ทงทางตรงและทางออมตอ ผลการด าเนนงานขององคกร ทมระดบนยส าคญทางสถต 0.05

- วฒนธรรมแบบ ราชการ และ - วฒนธรรมแบบ ตลาด (แนวคด Camron and Ettington)

18. ความสมพนธระหวาง หลกธรรมาภบาลของ บรษทจดทะเบยนใน ตลาดหลกทรพยแหง ประเทศไทยกบผล ประกอบการของ บรษท (รชฎาทพย อปถมภประชา, 2558)

หลกธรรมาภบาล ไดแก 1. หลกนตธรรม 2. หลกคณธรรม 3. หลกความโปรงใส 4. หลกการมสวนรวม 5. หลกความ รบผดชอบ 6. หลกความคมคา

ผลประกอบการของบรษท ซงไดแก 1. อตราผบตอบแทน จากสนทรพยรวม (ROA) 2. อตราผลตอบแทน จากสวนผถอหน (ROE) และ 3. อตราก าไรสทธ (Net profit margin)

พบวา หลกธรรมาภบาลมความสมพนธทางบวกกบอตราผลตอบแทนจากสนทรพยรวม (ROA) อตราผลตอบแทนจากสวนของผถอหน (ROE) และอตราก าไรสทธ (Net profit margin) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 และพบวา ทกองคประกอบมความสมพนธทางบวกกบอตราผบตอบแทนจากสนทรพยรวม (ROA) อตราผลตอบแทนจากสวนผถอหน

130

ตารางท 13 (ตอ)

ผลงานทเกยวของ ตวแปรตน ตวแปรตาม สมมตฐานทไดรบ

การยอมรบ (ROE) และอตราก าไรสทธ (Net

profit margin) และหลกการมสวนรวมไมมความสมพนธกบผลประกอบการของบรษท

19. อทธพลของธรรมา ภบาลและวฒนธรรม องคการทสงผลตอ ประสทธผลองคการ ขององคการบรหาร สวนต าบล ในเขต ภาคเหนอของ ประเทศไทย (กมลลกษณ ธนานนตเมธ, 2559)

1. ธรรมาภบาล 2. วฒนธรรมองคการ

ประสทธผลองคการ พบวา 1. ระดบคาเฉลยของธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการและ ประสทธผลองคการ มคาเฉลยอยในระดบสง และมอทธพลตอประสทธผล องคการอยางมนยส าคญทาง สถต

20. ความสมพนธระหวาง วฒนธรรมองคการ และแนวทางปฏบต ในการจดการผลการ ปฏบตงาน: กรณศกษา มหาวทยาลยใน ปากสถาน (Ahmad, M. Shakil, 2012)

วฒนธรรมองคกร 4 ลกษณะของวฒนธรรมองคกรในกรอบทฤษฎ Denison คอ 1. การมสวนรวม 2. ความสอดคลอง 3. การปรบตว 4. ภารกจ

ผลการปฏบตงาน พบวา การมสวนรวมมความสมพนธอยางมากกบสมรรถนะการบรหารจดการและการปรบตว ในท านองเดยวกนมตอน ๆ ของวฒนธรรม องคกรมความสมพนธเชงบวกกบความสมพนธตอการบรหารจดการรปแบบทระดบความเชอมน 0.99 และการวจย ยงยนยนวาแตละลกษณะทงสทางวฒนธรรมขององคกรของการมสวนรวมการปรบตวทสอดคลอง และภารกจมความสมพนธเชงบวกกบการบรหารการปฏบตงานทระดบความเชอมน 0.99

21. ธรรมาภบาล วฒนธรรม องคการกบประสทธผล องคการของหนวยงาน ในสงกดส านกงาน ผบญชาการต ารวจ แหงชาต (ศรสกล เจรญศร, 2559)

1. ธรรมาภบาล 2. วฒนธรรมองคการ

ประสทธผลองคการ

พบวา ระดบธรรมาภบาล ระดบวฒนธรรมองคการ และระดบประสทธผลองคการ อยในระดบสง

131

ตารางท 13 (ตอ)

ผลงานทเกยวของ ตวแปรตน ตวแปรตาม สมมตฐานทไดรบ

การยอมรบ ปจจยดานธรรมาภบาลและ

ปจจยดานวฒนธรรมองคการ มความสมพนธเชงบวกกบประสทธผลองคการ

22. ธรรมาภบาลกบ ประสทธผลในการ บรหารงานตาม หลกการประเมนแหง ดลยภาพของเทศบาล นครเจาพระยา สรศกด อาเภอ ศรราชา จงหวดชลบร (สมชาย นอยฉ า, นคม เจยรจนดา และชชวลต

หลกธรรมาภบาล ประกอบดวย 1. ประสทธภาพ 2. ประสทธผล 3. การตอบสนอง 4. ภาระรบ ผดชอบ/ สามารถตรวจสอบ ได 5. เปดเผย/โปรงใส 6. หลกนตธรรม 7. ความเสมอภาค

ประสทธผลในการบรหาร งานตามหลกการประเมน แหงดลยภาพ ประกอบดวย มมมอง 4 ดาน 1. มมมองการเงน ความรบผดชอบ 2. มมมองผเกยวของ ภายนอกองคการ

พบวา การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลมความสมพนธ กบประสทธผลในการบรหารงานตามหลกการประเมนแหงดลยภาพ และยงพบวาหลกธรรมาภบาลสามารถสงผลกบประสทธผลในการบรหาร งานตามหลกการประเมน

เลาหวเชยร, 2559) 8. การมสวนรวม 9. การกระจายอานาจ 10. คณธรรม/ จรยธรรม

3. ดานกระบวนการ ภายในองคการ และ 4. ดานนวตกรรม และ การเรยนร

แหงดลยภาพ โดยใชสถตการวเคราะหการถดถอยพหคณ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

23. ประสทธผลการพฒนา ชมชนขององคการ บรหารสวนต าบล ทบใต อ าเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ (วไลวรรณ พวงทอง, 2559)

ขอมลทวไปของประชาชน 1. เพศ 2. อาย 3. การศกษา 4. อาชพ 5. รายได

ประสทธผลการพฒนาชมชนของ อบต. ต าบลทบใต 1. ดานเศรษฐกจ สงคม และชมชน 2. ดานโครงสราง พนฐาน 3. ดานแหลงน า 4. ดานการเมอง- การบรหาร 5. ดานสาธารณสข

การวจยครงนมวตถประสงค 1. ศกษาประสทธผลการพฒนา ชมชนขององคการบรหาร สวนต าบลทบใต อ าเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ 2. เปรยบเทยบประสทธผล การพฒนาชมชนโดยจ าแนก ตามปจจยสวนบคคล ผลการวจย พบวา 1) องคการ บรหารสวนต าบลทบใต ม การพฒนาชมชนดาน สาธารณสข ดานการพฒนา โครงสรางพนฐานดานการ พฒนาแหลงน าและดาน เศรษฐกจ สงคมและชมชน 2) ประชาชนทมเพศ อาย การศกษา อาชพ และ ระยะเวลาการเปนกรรมการ

132

ตารางท 13 (ตอ)

ผลงานทเกยวของ ตวแปรตน ตวแปรตาม สมมตฐานทไดรบ

การยอมรบ หมบานตางกน

มความคดเหนตอ ประสทธผลไมแตกตางกน

24. ความสมพนธระหวาง ธรรมาภบาลกบ ประสทธผลของ องคการบรหาร สวนต าบลในเขต จงหวดนครพนม (สรเชษฐ คะสดใจ, 2553)

หลกธรรมาภบาล 1. หลกนตธรรม 2. หลกคณธรรม 3. หลกความโปรงใส 4. หลกการมสวนรวม 5. หลกความ รบผดชอบ 6. หลกความคมคา

ประสทธผลบขององคการบรหารสวนต าบลในเขตจงหวดนครพนม 1.ดานประสทธผลตาม แผนการปฏบต ราชการ 2.ดานคณภาพการให บรการ 3.ดานประสทธภาพ ของการปฏบต ราชการ 4.ดานการพฒนาองคกร

ผลการวจย พบวา 1. ระดบการปฏบตตามหลก ธรรมาภบาลขององคการ บรหารสวนต าบลในเขต จงหวดนครพนม พบวา ระดบการปฏบตตามหลก ธรรมาภบาลโดยรวมอยใน ระดบมากทกขอ โดย เรยงล าดบ จากมากไปหา นอย ไดแก หลกนตธรรม หลกความคมคา หลก คณธรรม หลกการมสวนรวม ซงมคาเฉลยเทากน และหลก ธรรมาภบาลทมคาเฉลยนอย ทสด คอ หลกความโปรงใส และหลกความรบผดชอบ

จากแนวคด และผลงานวจยตาง ๆ ดงกลาวขางตน จ านวน 24 เรอง สามารถสรปไดวา ปจจยดานธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการ เปนตวแปรทนาจะสงผลตอประสทธผลขององคการ ผวจยจงเลอกมาเปนตวแปรในการศกษาครงน

133

กรอบแนวคดในการวจย กรอบแนวคดการศกษา เรอง ธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ผวจยไดก าหนดกรอบแนวคดการวจย ดงภาพประกอบท 11 ดงน ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

ภาพท 11 กรอบแนวคดในการวจย

หลกธรรมาภบาล 1. หลกนตธรรม 2. หลกคณธรรม 3. หลกความโปรงใส 4. หลกการมสวนรวม 5. หลกความรบผดชอบ 6. หลกความคมคา 7. การพฒนาทรพยากรมนษย 8. การบรหารจดการ 9. องคการแหงการเรยนร 10. เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

วฒนธรรมองคการ 1. วฒนธรรมองคการแบบมสวนรวม 2. วฒนธรรมองคการแบบเอกภาพ 3. วฒนธรรมองคการแบบเนนการปรบตว 4. วฒนธรรมองคแบบเนนพนธกจ

ประสทธผลของเทศบาลในเขต ภาคใตของประเทศไทย

1. ดานประสทธผลตามแผนปฏบต ราชการ 2. ดานคณภาพการใหบรการ 3. ดานประสทธภาพของการปฏบต งานราชการ 4. ดานการพฒนาองคกร

134

134

บทท 3

วธด าเนนการวจย การศกษา เรอง “ธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย” เปนการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) โดยใชวธการวจยเชงส ารวจ (Survey Research) ผวจยไดด าเนนการตามล าดบขนตอน ดงน 1. รปแบบการวจย 2. พนททใชในการวจย 3. ประชากร และกลมตวอยาง 4. เครองมอทใชในการวจย และการตรวจสอบคณภาพของเครองมอ 5. การเกบรวบรวมขอมล 6. การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวเคราะหขอมล รปแบบการวจย ผวจยไดก าหนดขนตอนการด าเนนการศกษาตามล าดบ ดงน 1. ศกษาหลกการ แนวคดทฤษฎ ระเบยบ และผลงานวจยทเกยวของ 2. ก าหนดกรอบแนวคด หวขอปญหา และวตถประสงคในการวจย 3. ก าหนดกลมประชากร และกลมตวอยางทใชในการวจย 4. สรางเครองมอส าหรบเกบขอมลการวจย 5. น าเครองมอเสนอผเชยวชาญตรวจสอบเพอปรบปรงแกไขใหสมบรณ 6. ทดสอบเครองมอกบกลมตวอยางทไมใชกลมตวอยางทใชในการวจย (Try Out) 7. ด าเนนการสงเครองมอใหกลมตวอยาง และเกบรวบรวมขอมล 8. วเคราะหขอมลและแปลผลขอมล 9. สรปและรายงานผลการศกษาวจย พนททใชในการวจย พนททใชในการศกษาครงน มงศกษาเฉพาะเทศบาลในเขตภาคใต 14 จงหวด คอ จงหวดกระบ จงหวดชมพร จงหวดตรง จงหวดนครศรธรรมราช จงหวดนราธวาส จงหวดปตตาน จงหวดพงงา จงหวดพทลง จงหวดภเกต จงหวดยะลา จงหวดระนอง จงหวดสงขลา จงหวดสตล และจงหวดสรษฎรธาน จ านวน 347 แหง โดยจ าแนกเปนเทศบาลนคร 8 แหง เทศบาลเมอง 36 แหง และเทศบาลต าบล 303 แหง

135

ประชากร และกลมตวอยาง ในการวจยครงน ผวจยไดแบงประชากรออกเปนระดบ ดงน 1. ระดบจงหวด ไดแก เทศบาลในจงหวดภาคใต 14 จงหวด คอ จงหวดกระบ ชมพร ตรง นครศรธรรมราช นราธวาส ปตตาน พงงา พทลง ภเกต ยะลา ระนอง สงขลา สตล และ สราษฎรธาน 2. ระดบเทศบาล แบงเปนระดบเทศบาลนคร 8 แหง เทศบาลเมอง 36 แหง และเทศบาลต าบล 303 แหง รวม 347 แหง (กรมสงเสรมการปกครองทองถน, 2560) 3. ระดบบคคล ไดแก ผบรหารทองถน คอ นายกเทศมนตร จ านวน 347 คน พนกงานเทศบาล ไดแก ปลดเทศบาล จ านวน 347 คน รวม 694 คน ในการก าหนดขนาดกลมตวอยางในการวจยครงน ผศกษาไดก าหนดขนาดกลมตวอยางโดยเมอทราบจ านวนประชากรทแนนอน จงน ามาค านวณหากลมตวอยางจากเกณฑ โดยก าหนดขนาดกลมตวอยางในระดบองคการเทากบรอยละ 25 (ตารางท 14) จ านวน 87 เทศบาล ไดขนาดกลมตวอยาง 174 คน (บญชม ศรสะอาด, 2535, น. 38) สวนการสมตวอยาง ผศกษาไดใชการสมแบบหลายขนตอน (Multistage random sampling) ทงในระดบองคการและระดบบคคล ดงน ขนท 1 การสมตวอยาง 14 จงหวดภาคใต โดยแบงออกเปนเทศบาลนคร เทศบาลเมอง และเทศบาลต าบล ไดใชการสมตวอยางอยางงาย (Simple random sampling) โดยวธจบฉลาก และผศกษาไดก าหนดกลมตวอยางตามสดสวนของจ านวนเทศบาล คอ มเทศบาลนคร 8 แหง ก าหนดสดสวนเทศบาลนคร 2 แหง เทศบาลเมอง จ านวน 36 แหง ก าหนดสดสวนเทศบาลเมอง จ านวน 9 แหง และเทศบาลต าบล จ านวน 303 แหง ก าหนดสดสวนเทศบาลต าบล 76 แหง รายละเอยดดงตารางท 15 ขนท 2 ระดบบคคล ไดแก ผบรหารทองถน คอ นายกเทศมนตร แหงละ 1 คน และพนกงานเทศบาล ไดแก ปลดเทศบาล แหงละ 1 คน ทกระจายไปตามสวนราชการดงกลาวจ านวน 87 เทศบาล รวมทงหมด 174 คน การค านวณหาขนาดตวอยาง; n = N x 25/100 เมอ n แทน ขนาดของกลมตวอยาง, N แทน จ านวนประชากรทงหมด แทนคา n = 347 x 25/100 = 86.75 ดงนน ผวจยจงก าหนดกลมตวอยางทใชในการศกษาครงน เทากบ 87 แหง ตารางท 14 เกณฑในการประมาณขนาดกลมตวอยางจากจ านวนประชากร

จ านวนประชากร ขนาดของกลมตวอยาง จ านวนประชากรทงหมดเปนหลกรอย 15-30% จ านวนประชากรทงหมดเปนหลกพน 10-15% จ านวนประชากรทงหมดเปนหลกหมน 5-10%

136

ตารางท 15 ขนาดของกลมตวอยางทพจารณาจากประเภทของเทศบาล และจ านวนประชากร ทง 14 จงหวดภาคใต

ล าดบ จงหวด เทศบาลนคร

(แหง) เทศบาลเมอง

(แหง) เทศบาลต าบล

(แหง) รวม

(แหง) 1. กระบ - 1 12 13 2. ชมพร - 2 25 27 3. ตรง 1 1 20 22 4. นครศรธรรมราช 1 3 50 54 5. นราธวาส - 3 13 16 6. ปตตาน - 2 15 17 7. พงงา - 2 13 15 8. พทลง - 1 47 48 9. ภเกต 1 2 9 12 10. ยะลา 1 2 13 16 11. ระนอง - 2 10 12 12. สงขลา 2 11 35 48 13. สตล - 1 6 7 14. สราษฎรธาน 2 3 35 40

ประชากร (N) 8 36 303 347 กลมตวอยาง (n) 2 9 76 87

ทมา: กรมสงเสรมการปกครองทองถน สวนวจยและพฒนาระบบรปแบบและโครงสราง, 2560

137

ประชากร จ าแนกตามประเภทของเทศบาล กลมตวอยาง n = 87

ประชากร การสม ตามสดสวน

รอยละ 25 Treatment Random

ภาพท 12 แสดงวธการสมกลมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multistage random sampling) เมอพจารณาจากจ านวนประชากรคอจ านวนเทศบาลในเขตภาคใต จ านวน 347 แหง จะไดจ านวนกลมตวอยางระดบองการทเหมาะสมเทากบ 87 แหง ประกอบดวย ผบรหารเทศบาล คอ นายกเทศมนตร แหงละ 1 คน และปลดเทศบาล แหงละ 1 คน รวมจ านวนแบบสอบถามในระดบบคคลเทากบ 174 คน ดงแผนภาพท 12 เครองมอทใชในการวจย และการตรวจสอบคณภาพเครองมอ เครองมอในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงน คอ แบบสอบถาม (Questionnaire) แบบปลายปดทสรางขนมาจากการศกษาประมวลแนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยตาง ๆ ทเกยวของ มาเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถาม ใหครอบคลมหวขอทตองการศกษา เพอน าไปใชในการสอบถามความคดเหนของกลมตวอยาง วดระดบความคดเหนโดยใชแนวของ Likert รวมตลอดทงการเสนอแนะแนวทางในการน าหลกธรรมาภบาลมาใชในการบรหารจดการ และการปรบเปลยนวฒนธรรมองคการทเหมาะสมในการทจะน าหลกธรรมาภบาลมาใชในการบรหารจดการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยใหบรรลผลสมฤทธมประสทธภาพและประสทธผลยงขน ซงแบบสอบถามประกอบดวย 5 ตอน ดงน ตอนท 1 เปนแบบสอบถามทสอบถามเกยวกบสถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม ประกอบดวย ขอค าถามเกยวกบเพศ อาย วฒการศกษา ต าแหนงงานในปจจบน ระยะเวลาในการปฏบต

N = 347

เทศบาลนคร 8 แหง

เทศบาลเมอง 36 แหง

เทศบาลต าบล 303 แหง

เทศบาลนคร 2 แหง

เทศบาลเมอง 9 แหง

เทศบาลต าบล 76 แหง

นายกเทศมนตร 87 คน

ปลดเทศบาล 87 คน

138

รายได และระยะเวลาในการท างานในต าแหนงปจจบน ซงเปนค าถามแบบเลอกตอบ (Check list) มขอค าถามทงสน จ านวน 7 ขอ ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบปจจยดานธรรมาภบาลทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยน าหลกธรรมาภบาล 10 ดานของสถาบนพระปกเกลา โดยถวลวด บรกล และคณะ มาใชเปนกรอบส าหรบศกษาครงน ไดแก (1) หลกนตธรรม (2) หลกคณธรรม (3) หลกความโปรงใส (4) หลกการมสวนรวม (5) หลกความรบผดชอบ (6) หลกความคมคา (7) ดานการพฒนาทรพยากรมนษย (8) ดานองคการแหงการเรยนร (9) ดานการบรหารจดการ และ (10) ดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ในสวนนแบบสอบถามมลกษณะเปนค าถามปลายปด ซงก าหนดใหผตอบเลอกตอบ (Check List) ตามรายการทก าหนดมาให ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบมาตรวดประมาณคา 5 ระดบ (Rating Scale) สรางตามมาตรวดของลเครท (Likert Scale) ไดแก มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอยทสด ซงเปนขอความเชงบวก มขอค าถามทงสน จ านวน 50 ขอ ตอนท 3 แบบสอบถามเกยวกบปจจยดานวฒนธรรมองคการทสงผลตอ ประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยน าตวแบบของ Denison มาใชเปนกรอบส าหรบการศกษา ประกอบดวย 4 ดาน อนไดแก (1) วฒนธรรมสวนรวม (2) วฒนธรรมเอกภาพ (3) วฒนธรรมการปรบตว และ (4) วฒนธรรมพนธกจ ในสวนนแบบสอบถามมลกษณะเปนค าถามปลายปด ซงก าหนดใหผตอบเลอกตอบ (Check List) ตามรายการทก าหนดมาให ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบมาตรวดประมาณคา 5 ระดบ (Rating Scale) สรางตามมาตรวดของลเครท (Likert Scale) ไดแก มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอยทสด ซงเปนขอความเชงบวก มขอค าถามทงสน จ านวน 58 ขอ ตอนท 4 แบบสอบถามเกยวกบประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ตามกรอบการประเมนผลการปฏบตราชการตามค ารบรองการปฏบตราชการส านกงาน ก.พ.ร. ซงประกอบดวย (1) มตดานประสทธผลตามแผนปฏบตราชการ (2) มตดานคณภาพการให บรการ (3) มตดานประสทธภาพของการปฏบตราชการ และ (4) มตดานการพฒนาองคการ ในสวนนแบบสอบถามมลกษณะเปนค าถามปลายปด ซงก าหนดใหผตอบเลอกตอบ (Check List) ตามรายการทก าหนดมาให ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบมาตรวดประมาณคา 5 ระดบ (Rating Scale) สรางตามมาตรวดของลเครท (Likert Scale) ไดแก มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอยทสด ซงเปนขอความเชงบวก มขอค าถามทงสน จ านวน 19 ขอ ตอนท 5 แบบสอบถามเกยวกบปญหา อปสรรคและขอเสนอแนะแนวทางในการน าหลกธรรมาภบาลมาใชในการบรหารจดการโดยผานการปรบวฒนธรรมองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยเพอใหบรรลผลสมฤทธยงขน ในสวนน แบบสอบถามมลกษณะเปนค าถามแบบปลายเปด (Open-ended question) ซงก าหนดใหผตอบแสดงความคดเหนไดอยางเปนอสระภายใตรายการทก าหนดมาใหในแตละขอ มขอค าถามทงสน 3 ขอ การตรวจสอบคณภาพเครองมอ ผวจยไดหาคณภาพของเครองมอโดยการหาความคาเทยงตรง (Validity) และคาความเชอมน (Reliability) ผวจยไดด าเนนการตามขนตอน ดงน

139

1. ศกษารวบรวมขอมลตาง ๆ จากเอกสาร ต ารา ทฤษฎและงานวจยตาง ๆ รวมทงศกษาวธการสรางแบบสอบถามการวจย 2. ผวจยไดน าแบบสอบถามทไดยกรางไวมาขอค าแนะน าจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอตรวจสอบปรบปรงความสมบรณ และความถกตองใหครอบคลมทงดานโครงสราง เนอหาและภาษาทใชเพอใหเกดความเขาใจแกผตอบแบบสอบถามและสามารถครอบคลมเรองทตองการศกษา แลวน ามาปรบปรงแกไข 3. หาความเทยงตรง (Validity) โดยการน าแบบสอบถามทสรางและปรบปรงแกไขเรยบรอยแลวไปใหผทรงคณวฒ 3 ทาน ไดแก 3.1 รองศาสตราจารย ดร.ประมาณ เทพสงเคราะห ต าแหนง อาจารยประจ าสาขาวชาอตสาหกรรมทองเทยว (ธรกจการบน) วทยาลยนานาชาตดษยะศรน มหาวทยาลยหาดใหญ 3.2 ดร.ยรรยง คชรตน ต าแหนง ผชวยอธการบดฝายบรหาร และรกษาการต าแหนงผอ านวยการทรพยากรมนษย มหาวทยาลยหาดใหญ 3.3 ดร.ณรงคฤทธ ปรสทธกล ต าแหนง อาจารยประจ าสาขาวชาสงคมศาสตรและวทยาศาสตรประยกต มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตตรง เพอพจารณาความสอดคลองของขอค าถามกบเนอหาตามกรอบแนวคดทใชในการวจย นยามค าศพท ตลอดจนการใชภาษา (Index of Item Objective Congruence: IOC) ซงขอค าถามทยอมรบไดจะตองมคาตงแต .66 ขนไป (Rovinelli & Hambleton, 1977 อางถงใน เจตนสฤษฎ สงขพนธ, ชตมา หวงเบญหมด, รชตา ธรรมเจรญ, สรลกษณ ทองพน, ปกรณ ลมโยธน, นวตน สวสดแกว และคณะ, 2559) และผลจากทดสอบพบวา ขอค าถามมคาระหวาง .66-1.00 ซงอธบายไดวา เครองมอมความสอดคลองกบกรอบแนวคดทใชในการวจย นยามค าศพท 4. หลงจากนนน าแบบสอบถามทแกไขปรบปรง และผานคา IOC จากผทรงคณวฒ 3 ทาน เมอเหนวาไมมขอแกไขใด ๆ แลว กไดน าแบบสอบถามไปทดลองใช (Try Out) กบกลมตวอยางทมความคลายคลงกบกลมตวอยางจรง จ านวน 30 ชด ในทน ไดแก นายกเทศมนตร และปลดเทศบาลในเขตเทศบาลภาคกลาง เพอน ามาวเคราะหหาคาความเชอมนดวยวธการวดความสอดคลองภายในของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) โดยพจารณาจากคาสมประสทธความสมพนธระหวางคะแนนรวมกบค าถามเปนรายขอ (Corrected Item-Total Correlation) ในการแปลผลคาสมประสทธความสมพนธระหวางคะแนนรวมกบค าถามเปนรายขอ (Corrected Item-Total Correlation) ซงจะตองมคาตงแต 0.30 ขนไป (Nunnally & Bernstein, 1994 อางถงใน เจตนสฤษฎ สงขพนธ และคณะ, 2559) และผลจากการทดสอบพบวา แบบสอบถามมคาสมประสทธความสมพนธระหวางคะแนนรวมกบขอค าถามเปนรายขอผานเกณฑทกดาน ดงแสดงในตารางท 16

140

ตารางท 16 คาสมประสทธความสมพนธระหวางคะแนนรวมของทกขอค าถามเปนรายขอ (Corrected Item-Total Correlation) ของปจจยดานธรรมาภบาล ปจจยดานวฒนธรรมองคการ และประสทธผลองคการ

ตวแปร Corrected Item-Total

Correlation ผลการทดสอบ

ปจจยดานธรรมาภบาล 1. หลกนตธรรม .466-.883 ผานเกณฑ 2. หลกคณธรรม .594-.944 ผานเกณฑ 3. หลกความโปรงใส .771-924 ผานเกณฑ 4. หลกการมสวนรวม .709-.921 ผานเกณฑ 5. หลกความรบผดชอบ .689-.895 ผานเกณฑ 6. หลกความคมคา .706-.915 ผานเกณฑ 7. หลกการพฒนาทรพยากรมนษย .769-.926 ผานเกณฑ 8. หลกองคกรแหงการเรยนร .840-.944 ผานเกณฑ 9. หลกการบรหารจดการ .768-.904 ผานเกณฑ

10. หลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ปจจยดานวฒนธรรมองคการ 1. วฒนธรรมสวนรวม 2. วฒนธรรมเอกภาพ 3. วฒนธรรมการปรบตว 4. วฒนธรรมพนธกจ

.827-.951

513-.932 357-.904 .753-.947 .467-.964

ผานเกณฑ

ผานเกณฑ ผานเกณฑ ผานเกณฑ ผานเกณฑ

ประสทธผลองคการ .708-.925 ผานเกณฑ

ตอจากนนน าค าถามทผานเกณฑไปวเคราะหหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม เพอตรวจสอบวาขอค าถามสามารถสอความหมายตรงตามความตองการ ตลอดจนมความเหมาะสม หรอมความยากงายเพยงใด โดยใชวธสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s alpha coefficient; α ) ในทนใชโปรแกรมสถตส าเรจรป ในการวเคราะหหาคาความเชอมน ในการแปลผลคาความเชอมนโดยใชวธสมประสทธแอลฟาของครอนบาค โดยหลกการ จะตองมคาตงแต 0.70 ขนไป (Burns & Grove, 1997 อางถงใน เจตนสฤษฎ สงขพนธ และคณะ, 2559) และผลจากการหาความเชอมนของแบบสอบถาม พบวา ปจจยดานธรรมาภบาล ซงม 10 ดาน คาความเชอมนอยระหวาง .870-.967 ปจจยดานวฒนธรรมองคการซงม 4 ดาน คาความเชอมนอยระหวาง .961-.976 และประสทธผลองคการ ในภาพรวมคาความเชอมนอยระหวาง เทากบ 0.978 ผานเกณฑทกดาน ดงแสดงในตารางท 17

141

ตารางท 17 คาความเชอมนของแบบสอบถาม (Reliability) โดยใชสตรการหาคาสมประสทธแอลฟา ของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ปจจยดานธรรมาภบาล ปจจยดาน วฒนธรรมองคการ และประสทธผลองคการ

ตวแปร Cronbach’s

Alpha

N of Items

ผลการ ทดสอบ

ปจจยดานธรรมาภบาล .990 50 ผานเกณฑ 1. หลกนตธรรม .870 5 ผานเกณฑ 2. หลกคณธรรม .891 5 ผานเกณฑ 3. หลกความโปรงใส .931 5 ผานเกณฑ 4. หลกการมสวนรวม .929 5 ผานเกณฑ 5. หลกความรบผดชอบ .933 5 ผานเกณฑ

6. หลกความคมคา 7. หลกการพฒนาทรพยากรมนษย 8. หลกองคกรแหงการเรยนร 9. หลกการบรหารจดการ 10. หลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

.941

.926

.967

.949

.963

5 3 6 6 5

ผานเกณฑ ผานเกณฑ ผานเกณฑ ผานเกณฑ ผานเกณฑ

ปจจยดานวฒนธรรมองคการ .990 58 ผานเกณฑ 1. วฒนธรรมสวนรวม .961 14 ผานเกณฑ 2. วฒนธรรมเอกภาพ .962 15 ผานเกณฑ 3. วฒนธรรมการปรบตว .976 15 ผานเกณฑ 4. วฒนธรรมพนธกจ .973 14 ผานเกณฑ ประสทธผลองคการ .978 19 ผานเกณฑ การเกบรวบรวมขอมล หลงจากทผวจยไดรวบรวมแนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ เพอน ามาเปนแนวทางในการสรางเครองมอใชในการศกษาตามกรอบแนวคดในการวจย โดยผวจยไดด าเนนการเกบรวบรวมขอมลการศกษาวจยครงนอยางเปนขนตอน ดงน 1. ขอหนงสอจากมหาวทยาลยหาดใหญ ถงนายกเทศมนตรและปลดเทศบาล ทเปนตวแทนของเทศบาลในเขตภาคใต 14 จงหวด เพอขอความอนเคราะหเกบขอมล พรอมแนบแบบสอบถามและซองจดหมายตดแสตมปเพอสงกลบยงผศกษา โดยการสง-รบเอกสารทางไปรษณย 2. น าแบบสอบถามทสรางขนไปเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางทางไปรษณย โดยวธการสมตวอยางอยางงาย ตามสดสวนของประชากรในแตจงหวด แยกกลมตวอยางจากผตอบแบบสอบถามเปนนายกเทศมนตร จ านวน 87 ชด ปลดเทศบาล จ านวน 87 ชด และนดวนททจะสง

142

ขอมลกลบมา หากผศกษายงไมไดรบคนจากเทศบาลใด ผศกษากจะใชวธการโทรศพทตดตาม และแจงเตอน 3. น าแบบสอบถามทไดรบกลบคนมา ตรวจหาความสมบรณของแบบสอบถามแตละฉบบ แลวด าเนนการจดท าตามขนตอน ท าการบนทกรหสค าตอบในแบบสอบถามเพอประมวลผลทางสถต ดวยโปรแกรมส าเรจรป การวเคราะหขอมลและสถตทใช กอนการด าเนนการวเคราะหขอมล ผวจยไดท าการตรวจสอบความถกตอง และความสมบรณของแบบสอบถามทกชดในเบองตน และเมอเหนวาขอมลมความถกตองและสมบรณแลว ผวจยจงน าขอมลดงกลาวมาท าการวเคราะหเปนล าดบตอไป โดยแบงการวเคราะหขอมลออกเปน 2 ประเภท คอ 1. การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ (Quantitative Analysis) และ 2. การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ (Qualitative Analysis) มรายละเอยด ดงน 1. การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ (Quantitative Analysis) ในการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ ผวจยไดน าเอาโปรแกรมสถตส าเรจรปมาใชเปนเครองมอส าหรบการวเคราะหขอมล โดยด าเนนการวเคราะหขอมลทเปนขอมลเชงปรมาณใน 2 รปแบบ การวเคราะหขอมลเชงปรมาณดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) และการวเคราะหขอมลเชงปรมาณดวยสถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) 2. การวเคราะหขอมลเชงปรมาณดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ส าหรบการน าขอมลเชงปรมาณมาท าการวเคราะหดวยสถตเชงพรรณนามอย 2 สวนดงน 2.1 การวเคราะหขอมลทเกยวกบสถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม (แบบสอบถามตอนท 1) จะด าเนนการวเคราะหขอมลโดยใชคาความถ (Frequency) คารอยละ (Percentage) คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) โดยน าเสนอในรปของตารางและการบรรยาย 2.2 ในขณะทการวเคราะหขอมลเกยวกบประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย (ตวแปรตาม) และปจจยดานหลกธรรมาภบาล และปจจยดานวฒนธรรมองคการของเทศบาลทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย (ตวแปรอสระ) ในแบบสอบถามตอนท 2 ตอนท 3 และตอนท 4 จะด าเนนการวเคราะหขอมลโดยการหาคาเฉลย (Mean) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) โดยน าเสนอผลในรปของตารางและการบรรยาย ทงน ไดก าหนดคาน าหนกของการใหคะแนนส าหรบค าตอบจากแบบสอบถามไว 5 ระดบ ดงน คอ ระดบ 5 หมายถง มากทสด ระดบ 4 หมายถง มาก ระดบ 3 หมายถง ปานกลาง

143

ระดบ 2 หมายถง นอย ระดบ 1 หมายถง นอยทสด และไดก าหนดการแปรผลระดบประสทธผลองคการและปจจยดานหลก ธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ซงมสตรในการค านวณ เพอหาชวงหางของขอมลในแตละชน (อนตรภาคชน) ดงน (ธานนทร ศลปจาร, 2553, น. 142) อตรภาคชน = คาพสย/จ านวนชน แทนคา (5-1)/5 = 0.8 จากการแทนคาตามสตรดงกลาวขางตน เหนไดวา ชวงหางของขอมลในแตละอนตรภาคชนมคาเทากบ 0.8 ดงนน ระดบคะแนนเฉลยความคดเหนของกลมตวอยางทมตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย (ตวแปรตาม) จงแสดงผลได 5 ระดบ ดงน คะแนนเฉลย 4.20-5.00 หมายถง ระดบประสทธผลองคการมากทสด คะแนนเฉลย 3.40-4.19 หมายถง ระดบประสทธผลองคการมาก คะแนนเฉลย 2.60-3.39 หมายถง ระดบประสทธผลองคการปานกลาง คะแนนเฉลย 1.80-2.59 หมายถง ระดบประสทธผลองคการนอย คะแนนเฉลย 1.00-1.79 หมายถง ระดบประสทธผลองคการนอยทสด และระดบคะแนนเฉลยความคดเหนของกลมตวอยางทมตอปจจยดาน การบรหารจดการดานหลกธรรมาภบาล ปจจยดานวฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย (ตวแปรอสระ) สามารถแสดงผลไดใน 5 ระดบ เชนเดยว กนดงน คะแนนเฉลย 4.20-5.00 หมายถง ระดบประสทธผลองคการมากทสด คะแนนเฉลย 3.40-4.19 หมายถง ระดบประสทธผลองคการมาก คะแนนเฉลย 2.60-3.39 หมายถง ระดบประสทธผลองคการปานกลาง คะแนนเฉลย 1.80-2.59 หมายถง ระดบประสทธผลองคการนอย คะแนนเฉลย 1.00-1.79 หมายถง ระดบประสทธผลองคการนอยทสด 3. การวเคราะหขอมลเชงปรมาณดวยสถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) เปนการวเคราะหเพอทดสอบสมมตฐานการวจย ซงผวจยไดก าหนดไว ทวา “ปจจยดานธรรมาภบาล และวฒนธรรมองคการ มอทธพลตอประสทธผลการบรหารงานของเทศบาลอยางมนยส าคญทางสถต เมอศกษาภายใตบรบทของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย” โดยใชการวเคราะหการถดถอยเชงพหแบบขนตอน (Stepwise Multiple Regression Analysis) เพอวเคราะหหาความสมพนธระหวางปจจยตาง ๆ วาในปจจยดานธรรมาภบาล 10 หลก และวฒนธรรมองคการทง 4 ดาน รวม 14 ตวแปร มปจจยใดบางทสงผลตอประสทธผลองคการเมอศกษาในบรบทของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยสรป การศกษาครงนผวจยใชรปแบบการวจยเชงส ารวจ (Survey Research) หนวยทใชในการศกษาคอ เทศบาลนคร เทศบาลเมอง และเทศบาลต าบลในเขตภาคใต 14 จงหวด

144

ของประเทศไทย 347 แหง โดยมกลมตวอยางเปนนายกเทศมนตร จ านวน 87 คน และปลดเทศบาล จ านวน 87 คน ซงไดมาจากการก าหนดกลมตวอยาง โดยใชเกณฑเปนรอยละของประชากรท 25% ส าหรบเครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถาม ซงเปนแบบสอบถามมาตราสวน 5 ระดบ โดยด าเนนการเกบรวบรวมขอมลทงจากขอมลปฐมภมและขอมลทตยภม ในการวเคราะหขอมลจะมอย 2 สวน คอ การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ ท าการวเคราะหโดยการหาคาทางสถต ซงประกอบดวย การแจงแจกคาความถ คารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะหการถดถอยพหแบบขนตอน โดยน าโปรแกรมสถตส าเรจรปมาใชในการวเคราะหหาคาทางสถตดงกลาว และจะน าเสนอการแปลผลขอมลในรปของตารางและค าบรรยายใตตาราง สวนการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ซงเปนขอมลทเกยวของกบการแสดงความคดเหนและขอเสนอแนะใชการวเคราะหเนอหา โดยจะน าเสนอการแปลผลขอมลในรปแบบการพรรณนาบรรยาย ในบทตอไปซงเปนบททวาดวยเรองผลการวเคราะหขอมล ผวจยจะไดน าเสนอผลการวเคราะหขอมลอนเกดจากการด าเนนการตามระเบยบวธวจยดงกลาวตอไป

145

145

บทท 4

ผลการวจย ผวจยไดด าเนนการวจย โดยใชวธการเชงปรมาณ เพอวเคราะหธรรมาภบาล และวฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาล ในเขตภาคใตของประเทศไทย เกบรวบรวมขอมล โดยใชแบบสอบถามจากผบรหารเทศบาลในเขตภาคใต 14 จงหวด จ านวน 87 แหง รวมจ านวน 174 คน ประกอบดวย นายกเทศมนตร จ านวน 87 คน และปลดเทศบาล จ านวน 87 คน การวเคราะหขอมลในครงน ผวจยน าแบบสอบถามทเกบไดทงหมดมาตรวจสอบขอมลเพอคนหาขอบกพรองและความสมบรณของการตอบแบบสอบถาม ผลปรากฏวา การตอบแบบสอบถามมความสมบรณทงหมด และน าไปวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถต โดยมรายละเอยด ดงน ตอนท 1 วเคราะหขอมลเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม เทศบาลในเขตภาคใตของ ประเทศไทย โดยใชคาความถ (Frequency) คารอยละ (Percentage) คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ดงแสดงตารางท 18 ตารางท 18 จ านวน และรอยละของขอมลเกยวกบสถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม เทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ขอมลสวนบคคล จ านวน รอยละ 1. เพศ ชาย 144 82.76 หญง 30 17.24 2. อาย 31-40 ป 15 8.62 41-50 ป 73 41.95 51-60 ป 86 49.43 3. วฒการศกษา ต ากวาปรญญาตร 5 2.87 ปรญญาตร/เทยบเทา 71 40.80 ปรญญาโท 93 53.45 ปรญญาเอก 5 2.87

146

ตารางท 18 (ตอ)

ขอมลสวนบคคล จ านวน รอยละ 4. ต าแหนง นายกเทศมนตร 87 50.00 ปลดเทศบาล 87 50.00 5. เทศบาล เทศบาลนคร 4 2.30 เทศบาลเมอง 18 10.34 เทศบาลต าบล 152 87.36 6. ระยะเวลาในการปฏบตงาน 0-5 ป 20 11.49 6-10 ป 29 16.67 11-15 ป 40 22.99 16-20 ป 30 17.24 มากกวา 20 ป 55 31.61 7. รายได 15,001-20,000 บาท 10 5.75 20,001-25,000 บาท 6 3.45 25,001-30,000 บาท 17 9.77 30,001-35,000 บาท 29 16.67 35,001-40,000 บาท 27 15.52 40,001-45,000 บาท 26 14.94 45,000 บาทขนไป 59 33.91 8. ระยะเวลาในการท างานในต าแหนงปจจบน (ต าสด 1 ป, สงสด 33 ป, คาเฉลย 12 ป คาเบยงเบน 7.88 ป)

5 ปลงมา 50 28.74 6-10 ป 36 20.69 11-15 ป 27 15.52 16-20 ป 29 16.67 มากกวา 20 ป 32 18.39 จากตารางท 18 พบวา สถานภาพทวไปของประชาชนผตอบแบบสอบถาม เทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย สวนใหญเปนเพศชาย จ านวน 144 คน คดเปนรอยละ 82.76 เปนเพศหญง จ านวน 30 คน คดเปนรอยละ 17.24 มอาย 51-60 ป จ านวน 86 คน คดเปนรอยละ 49.43

147

รองลงมามอาย 41-50 ป จ านวน 73 คน คดเปนรอยละ 41.95 ส าเรจการศกษาปรญญาโท จ านวน 93 คน คดเปนรอยละ 53.45 รองลงมาส าเรจการศกษาปรญญาหรอเทยบเทา จ านวน 71 คน คดเปนรอยละ 40.80 ด ารงต าแหนงเปนนายกเทศมนตร จ านวน 87 คน คดเปนรอยละ 50.0 ด ารงต าแหนงเปนปลดเทศเทศบาล จ านวน 87 คน คดเปนรอยละ 50.0 โดยเทากน สงกดอยในเทศบาลต าบล จ านวน 152 คน คดเปนรอยละ 87.36 รองลงมาสงกดอยในเทศบาลเมอง จ านวน 18 คน คดเปนรอยละ 10.34 ระยะเวลาในการปฏบตงาน มากกวา 20 ป จ านวน 55 คน คดเปนรอยละ 31.61 รองลงมาระยะเวลาในการปฏบตงาน 11-15 ป จ านวน 40 คน คดเปนรอยละ 22.99 มรายไดตอเดอน 45,000 บาทขนไป จ านวน 59 คน คดเปนรอยละ 33.91 รองลงมามรายไดตอเดอน 30,001 -35,000 บาท จ านวน 29 คน คดเปนรอยละ 16.67 และระยะเวลาในการท างานในต าแหนงปจจบน 5 ปลงมา จ านวน 50 คน คดเปนรอยละ 28.74 รองลงมาระยะเวลาในการท างานในต าแหนงปจจบน 6-10 ป จ านวน 36 คน คดเปนรอยละ 20.69 ตามล าดบ ตอนท 2 วเคราะหขอมลปจจยดานธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดย ภาพรวม รายดาน และเปนรายขอ โดยใชคาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ดงแสดงตารางท 19 – ตารางท 29 ตารางท 19 คาเฉลย (X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาลของเทศบาล ในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยภาพรวม รายดาน

ธรรมาภบาล (X ) S.D. ระดบ 1. ดานหลกนตธรรม 4.23 0.56 มากทสด 2. ดานหลกคณธรรม 4.23 0.58 มากทสด 3. ดานหลกความโปรงใส 4.27 0.57 มากทสด 4. ดานหลกการมสวนรวม 4.21 0.65 มาก 5. ดานหลกความรบผดชอบ 4.25 0.58 มากทสด 6. ดานหลกความคมคา 3.97 0.67 มาก 7. ดานหลกการพฒนาทรพยากรมนษย 4.03 0.71 มาก 8. ดานหลกองคกรแหงการเรยนร 3.78 0.65 มาก 9. ดานหลกการบรหารจดการ 4.06 0.62 มาก 10. ดานหลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 3.89 0.62 มาก

รวม 4.09 0.52 มาก จากตารางท 19 พบวา โดยภาพรวมระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก ( X = 4.09, S.D.= 0.52) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานหลกความโปรงใส ดานหลกความรบผดชอบ ดานหลกนตธรรม และดานหลกคณธรรม อยในระดบมากทสด มคาเฉลย 4.27, 4.25, 4.23 และ 4.23

148

สวนดานหลกการมสวนรวม ดานหลกการบรหารจดการ ดานหลกการพฒนาทรพยากรมนษย ดานหลกความคมคา ดานหลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และดานหลกองคกรแหงการเรยนร อยในระดบมาก มคาเฉลย 4.21, 4.06, 4.03, 3.97, 3.89 และ 3.78 ตามล าดบ ตารางท 20 คาเฉลย (X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาลดานหลกนตธรรม ของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ธรรมาภบาล ดานหลกนตธรรม (X ) S.D. ระดบ

1. บคลากรของเทศบาลปฏบตตอประชาชนโดยยดหลก ความถกตองตามกฎระเบยบขอบงคบ

4.30 0.71 มากทสด

2. เทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนไดมสวนรบทราบ เกยวกบ ระเบยบ ขอบงคบตางๆ ทจะมผลบงคบใชกบชมชน

4.22 0.75 มากทสด

3. การบรหารงานของเทศบาล มความชดเจนในการปฏบต ตามกฎระเบยบและขอบงคบของทางราชการ

4.32 0.65 มากทสด

4. มการปรบปรงกฎระเบยบใหเหมาะสมกบสถานการณ เปลยนแปลงอยเสมอ

4.02 0.73 มาก

5. การปฏบตหนาทของผบรหารเทศบาล เปนไปอยาง ถกตองตามกฎหมาย

4.26 0.75 มากทสด

รวม 4.23 0.56 มากทสด จากตารางท 20 พบวา โดยภาพรวมระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานหลกนตธรรม อยในระดบมากทสด ( X = 4.23, S.D.= 0.56) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย การบรหารงานของเทศบาล มความชดเจนในการปฏบตตามกฎระเบยบและขอบงคบของทางราชการ บคคลากรของเทศบาลปฏบตตอประชาชนโดยยดหลกความถกตองตามกฎระเบยบขอบงคบ การปฏบตหนาทของผบรหารเทศบาล เปนไปอยางถกตองตามกฎหมาย และเทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนไดมสวนรบทราบเกยวกบระเบยบ ขอบงคบตางๆ ทจะมผลบงคบใชกบชมชน อยในระดบมากทสด มคาเฉลย 4.32, 4.30, 4.26, 4.22 สวนเทศบาลมการปรบปรงกฎระเบยบใหเหมาะสมกบสถานการณเปลยนแปลงอยเสมอ อยในระดบมาก มคาเฉลย 4.02 ตามล าดบ

149

ตารางท 21 คาเฉลย (X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาลดานหลกคณธรรม ของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ธรรมาภบาล ดานหลกคณธรรม (X ) S.D. ระดบ

1. บคลากรของเทศบาล ปฏบตหนาทดวยความเทยง ธรรมบนพนฐานของคณธรรมและจรยธรรม

4.24 0.74 มากทสด

2. บคลากรในหนวยงานยดมนในมาตรฐานวชาชพนยม และจรรยาบรรณวชาชพสม าเสมอโดยเครงครด

4.25 0.66 มากทสด

3. บคคลกรของเทศบาล บรหารงานโดยยดหลก ความถกตอง เปนธรรมและเสมอภาค

4.27 0.66 มากทสด

4. บคลากรของเทศบาล มความซอสตยสจรต ยดมนใน ศลธรรม และจรยธรรม

4.25 0.64 มากทสด

5. บคลากรของเทศบาล มมนษยสมพนธทด และมไมตร จตพรอมใหบรการ

4.16 0.69 มาก

รวม 4.23 0.58 มากทสด จากตารางท 21 พบวา โดยภาพรวมระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานหลกคณธรรม อยในระดบมากทสด ( X = 4.23, S.D.= 0.58) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย บคคลกรของเทศบาล บรหารงานโดยยดหลกความถกตอง เปนธรรมและเสมอภาค บคคลากรในหนวยงานยดมนในมาตรฐานวชาชพนยมและจรรยาบรรณวชาชพสม าเสมอโดยเครงครด บคลากรของเทศบาล มความซอสตยสจรต ยดมนในศลธรรม และจรยธรรม และบคลากรของเทศบาล ปฏบตหนาทดวยความเทยงธรรมบนพนฐานของคณธรรมและจรยธรรม อยในระดบมากทสด มคาเฉลย 4.27, 4.25, 4.25, 4.24 สวนบคลากรของเทศบาล มมนษยสมพนธทด และมไมตรจตพรอมใหบรการ อยในระดบมาก มคาเฉลย 4.16 ตามล าดบ

150

ตารางท 22 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาลดานหลก ความโปรงใสของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ธรรมาภบาลดานหลกความโปรงใส (X ) S.D. ระดบ 1. เทศบาล มการสรป/เปดเผยการบรหารงานของเทศบาล ตอสาธารณะ เชน ประชาสมพนธ/ปดประกาศให ประชาชนรบทราบ

4.37 0.66 มากทสด

2. เทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนตดตามตรวจสอบการ ท างานของเทศบาล ตลอดถงแผนงานและโครงการตางๆ

4.25 0.67 มากทสด

3. ผบรหารเทศบาล มความโปรงใสในการพจารณาความด ความชอบ คาตอบแทนพเศษ ใหแกบคลากรทปฏบตงาน อยางสมเหตสมผล

4.09 0.83 มาก

4. เทศบาลมการเผยแพรขอมลขาวสารตางๆ หรอสทธ ประโยชนในการรบสวสดการใหประชาชนรบทราบ อยางทวถง

4.24 0.70 มากทสด

5. ขอมลขาวสารทเผยแพรตอสาธารณะชนมความถกตอง ตรงกบความเปนจรง

4.39 0.58 มากทสด

รวม 4.27 0.57 มากทสด จากตารางท 22 พบวา โดยภาพรวมระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานหลกความโปรงใส อยในระดบมากทสด ( X = 4.27, S.D.= 0.57) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ขอมลขาวสารทเผยแพรตอสาธารณะชนมความถกตองตรงกบความเปนจรง เทศบาลมการสรป/เปดเผยการบรหารงานของเทศบาลตอสาธารณะ เชน ประชาสมพนธ/ปดประกาศใหประชาชนรบทราบ เทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนตดตามตรวจสอบการท างานของเทศบาล ตลอดถงแผนงานและโครงการตาง ๆ และเทศบาลมการเผยแพรขอมลขาวสารตางๆ หรอสทธประโยชนในการรบสวสดการใหประชาชนรบทราบอยางทวถง อยในระดบมากทสด มคาเฉลย 4.39, 4.37, 4.25, 4.24 สวนผบรหารเทศบาล มความโปรงใสในการพจารณาความดความชอบ คาตอบแทนพเศษ ใหแกบคลากรทปฏบตงานอยางสมเหตสมผล อยในระดบมาก มคาเฉลย 4.09 ตามล าดบ

151

ตารางท 23 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาลดานหลก การมสวนรวมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ธรรมาภบาล ดานหลกการมสวนรวม (X ) S.D. ระดบ

1. เทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนเขาไปมสวนรวมใน การตดสนเรองส าคญทมผลกระทบตอประชาชน

4.28 0.71 มากทสด

2. เทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนมอสระทจะเสนอ ความคดและสามารถแสดงความคดเหนในการแก ปญหารวมกน

4.27 0.74 มากทสด

3. เทศบาล เปดโอกาสใหประชาชนไดเขามามสวนรวมใน การประเมนผลงาน

3.94 0.79 มาก

4. เทศบาล มการจดเวทประชาคมในการรบฟงปญหา และความตองการของประชาชน

4.32 0.76 มากทสด

5. เปดโอกาสใหประชาชนเขารบฟงการประชมสภา เพอ ก าหนดนโยบาย, การออกระเบยบ, ขอบงคบของ เทศบาล

4.24 0.82 มากทสด

รวม 4.21 0.65 มาก จากตารางท 23 พบวา โดยภาพรวมระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานหลกการมสวนรวม อยในระดบมาก ( X = 4.21, S.D.= 0.65) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย เทศบาลมการจดเวทประชาคมในการรบฟงปญหา และความตองการของประชาชน เทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนเขาไปมสวนรวมในการตดสนเรองส าคญทมผลกระทบตอประชาชน เทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนมอสระทจะเสนอความคดและสามารถแสดงความคดเหนในการแกปญหารวมกน และเปดโอกาสใหประชาชนเขารบฟงการประชมสภา เพอก าหนดนโยบาย, การออกระเบยบ,ขอบงคบของเทศบาล อยในระดบมากทสด มคาเฉลย 4.32, 4.28, 4.27, 4.24 สวนเทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนไดเขามามสวนรวมในการประเมนผลงาน อยในระดบมาก มคาเฉลย 3.94 ตามล าดบ

152

ตารางท 24 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาลดานหลก ความรบผดชอบ ของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ธรรมาภบาล ดานหลกความรบผดชอบ (X ) S.D. ระดบ

1. ผบรหารเทศบาลน าโครงการ กจกรรม หรอแผนงาน ทแถลงไวไปด าเนนการใหเหนเปนรปธรรม

4.19 0.72 มาก

2. เทศบาล มความเอาใจใสตอปญหาของประชาชน และเรงแกไขเพอบรรเทาความเดอดรอน

4.26 0.76 มากทสด

3. มการก าหนดวสยทศน พนธกจและเปาหมายใน การปฏบตงานของเทศบาลอยางชดเจน

4.32 0.70 มากทสด

4. การใหบรการตางๆ ของเทศบาล ใหดวย ความรบผดชอบตอบสนองความตองการของชมชน

4.30 0.71 มากทสด

5. บคลากรของเทศบาล มความรบผดชอบใน การปฏบตงานทไดรบมอบหมาย

4.20 0.63 มาก

รวม 4.25 0.58 มากทสด จากตารางท 24 พบวา โดยภาพรวมระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานหลกความรบผดชอบ อยในระดบมากทสด (X = 4.25, S.D.= 0.58) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย มการก าหนดวสยทศน พนธกจและเปาหมายในการปฏบตงานของเทศบาลอยางชดเจน การใหบรการตางๆของเทศบาล ใหดวยความรบผดชอบตอบสนองความตองการของชมชน และเทศบาลมความเอาใจใสตอปญหาของประชาชนและเรงแกไขเพอบรรเทาความเดอดรอน อยในระดบมากทสด มคาเฉลย 4.32, 4.30, 4.26 สวนบคลากรของเทศบาล มความรบผดชอบในการปฏบตงานทไดรบมอบหมาย และผบรหารเทศบาลน าโครงการ กจกรรม หรอแผนงานทแถลงไวไปด าเนนการใหเหนเปนรปธรรม อยในระดบมาก มคาเฉลย 4.20 และ 4.19 ตามล าดบ

153

ตารางท 25 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาลดานหลก ความคมคาของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ธรรมาภบาล ดานหลกความคมคา (X ) S.D. ระดบ

1. ผบรหารของเทศบาลมนโยบายการประหยดรายจาย ในดานตาง ๆ และมการจดสรรการใชทรพยากร อยางคมคาใหเกดประโยชนสงสด

4.01 0.83 มาก

2. เทศบาลมการประเมนผลการปฏบตงานดานการใช ทรพยากรเพอใหเกดความคมคาสงสด

3.86 0.92 มาก

3. บคลากรมความร ความสามารถ ความช านาญ เหมาะสมกบงานทรบผดชอบ และมอตราก าลงทม จ านวนเหมาะสมกบปรมาณงาน

4.01 0.79 มาก

4. เทศบาลมการใชเทคโนโลยเครองมอตาง ๆ ท ทนสมยเพอลดตนทนและลดขนตอนการท างาน เพอเพมประสทธภาพในการท างาน

4.03 0.73 มาก

5. มการรณรงคใหประชาชนใชทรพยากรธรรมชาต อยางประหยดและยดแนวพระราชดารเศรษฐกจ พอพยง

3.95 0.78 มาก

รวม 3.97 0.67 มาก จากตารางท 25 พบวา โดยภาพรวมระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานหลกความคมคา อยในระดบมาก ( X = 3.97, S.D.= 0.67) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย เทศบาลมการใชเทคโนโลยเครองมอตาง ๆ ททนสมยเพอลดตนทนและลดขนตอนการท างาน เพอเพมประสทธภาพในการท างาน ผบรหารของเทศบาลมนโยบายการประหยดรายจายในดานตาง ๆ และมการจดสรรการใชทรพยากรอยางคมคาใหเกดประโยชนสงสด บคลากรมความร ความสามารถ ความช านาญเหมาะสมกบงานทรบผดชอบ และมอตราก าลงทมจ านวนเหมาะสมกบปรมาณงาน มการรณรงคใหประชาชนใชทรพยากรธรรมชาตอยางประหยดและยดแนวพระราชดารเศรษฐกจพอพยง และเทศบาลมการประเมนผลการปฏบตงานดานการใชทรพยากรเพอใหเกดความคมคาสงสด อยในระดบมาก มคาเฉลย 4.03, 4.01, 4.01, 3.95 และ 3.86 ตามล าดบ

154

ตารางท 26 คาเฉลย (X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาลดานหลกการ พฒนาทรพยากรมนษยของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ธรรมาภบาล ดานหลกการพฒนาทรพยากรมนษย (X ) S.D. ระดบ

1. เทศบาลมการฝกอบรมและจดสมมนาเพอพฒนาความร ความสามารถของบคลากรใหทนสมยอยเสมอ

4.06 0.75 มาก

2. เทศบาลมการจดสรรงบประมาณในดานการพฒนา บคลากรอยางเพยงพอและเหมาะสม

4.02 0.79 มาก

3. เทศบาลมการน าความรใหม ๆ มาปรบปรงการท างาน เพอพฒนาทกษะวชาชพอยางตอเนอง

4.02 0.80 มาก

รวม 4.03 0.71 มาก จากตารางท 26 พบวา โดยภาพรวมระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานหลกการพฒนาทรพยากรมนษย อยในระดบมาก ( X = 4.03, S.D.= 0.71) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย เทศบาลมการฝกอบรมและจดสมมนา เพอพฒนาความรความสามารถของบคลากรใหทนสมยอยเสมอ เทศบาลมการจดสรรงบประมาณในดานการพฒนาบคลากรอยางเพยงพอและเหมาะสม และเทศบาลมการน าความรใหม ๆ มาปรบปรงการท างานเพอพฒนาทกษะวชาชพอยางตอเนอง อยในระดบมาก มคาเฉลย 4.06, 4.02 และ 4.02 ตามล าดบ

155

ตารางท 27 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาลดานหลก องคกรแหงการเรยนรของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ธรรมาภบาล ดานหลกองคกรแหงการเรยนร (X ) S.D. ระดบ

1. เทศบาลมการจดกจกรรมและโครงการตางๆ รวมกบ หนวยงานภายนอก เพอใหบคลากรไดเรยนรสงใหมๆ

3.84 0.70 มาก

2. เทศบาลมการสรางนวตกรรมใหมๆ เพอน ามาใชปรบปรง การปฏบตงานเพอสรางสรรคสงใหม

3.54 0.80 มาก

3. มกระบวนการผลกดนใหเกดทศนคตทด ตอการเรยนร จากผอน ยอมรบและใหเกยรต ในการรบฟงความคดเหน ทแตกตาง

3.74 0.80 มาก

4. บคลากรของเทศบาลมการน าองคความรทไดรบจากแหลง ตาง ๆ มาใชในการปฏบตงาน

3.87 0.74 มาก

5. บคลากรของเทศบาลมการใชเครองมอและเทคโนโลยเพอ เพมประสทธภาพในกระบวนการจดการความร

3.87 0.72 มาก

6. ผบรหารเทศบาลมการสงเสรมการสรางวฒนธรรมองคกร แหงการเรยนร

3.83 0.85 มาก

รวม 3.78 0.65 มาก จากตารางท 27 พบวา โดยภาพรวมระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานหลกองคกรแหงการเรยนรอยในระดบมาก ( X = 3.78, S.D.= 0.65) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย บคลากรของเทศบาลมการน าองคความรทไดรบจากแหลงตาง ๆ มาใชในการปฏบตงาน บคลากรของเทศบาลมการใชเครองมอและเทคโนโลยเพอเพมประสทธภาพในกระบวนการจดการความร เทศบาลมการจดกจกรรมและโครงการตางๆ รวมกบหนวยงานภายนอก เพอใหบคลากรไดเรยนรสงใหมๆ ผบรหารเทศบาลมการสงเสรมการสรางวฒนธรรมองคกรแหงการเรยนร มกระบวนการผลกดนใหเกดทศนคตทด ตอการเรยนรจากผอน ยอมรบและใหเกยรต ในการรบฟงความคดเหนทแตกตาง และเทศบาลมการสรางนวตกรรมใหมๆ เพอน ามา ใชปรบปรงการปฏบตงานเพอสรางสรรคสงใหม อยในระดบมาก มคาเฉลย 3.87, 3.87, 3.84, 3.83, 3.74 และ 3.54 ตามล าดบ

156

ตารางท 28 คาเฉลย (X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาลดานหลกการ บรหารจดการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ธรรมาภบาล ดานหลกการบรหารจดการ (X ) S.D. ระดบ

1. หนวยงานของเทศบาลมการจดท าแผนภมขนตอนและ ระยะเวลาการท างานอยางเปดเผยไวในทท างาน

4.10 0.77 มาก

2. เทศบาลมการทบทวนยทธศาสตรการด าเนนการ เพอปรบปรงอยเสมอ

4.06 0.74 มาก

3. มการกระจายความรบผดชอบของภาระงานอยาง เหมาะสมตามความสามารถและอยในกรอบอ านาจ หนาทของบคลากร

4.11 0.70 มาก

4. เทศบาลมหลกปฏบตในการบรหารงานแบบมสวนรวม 4.10 0.77 มาก 5. มการเปดรบฟงความคดเหนขอเสนอแนะ เพอปรบปรง การท างาน โดยมชองทางในการปรบขอมลทงายและ สะดวกรวดเรว

4.04 0.79 มาก

6. เทศบาลมระบบตดตามประเมนผลตามแผนงานท ก าหนด

3.97 0.72 มาก

รวม 4.06 0.62 มาก จากตารางท 28 พบวา โดยภาพรวมระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานหลกการบรหารจดการอยในระดบมาก (X = 4.06, S.D.= 0.62) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย มการกระจายความรบผดชอบของภาระงานอยางเหมาะสมตามความสามารถและอยในกรอบอ านาจหนาทของบคลากร หนวยงานของเทศบาลมการจดท าแผนภมขนตอนและระยะเวลาการท างานอยางเปดเผยไวในทท างาน เทศบาลมหลกปฏบตในการบรหารงานแบบมสวนรวม เทศบาลมการทบทวนยทธศาสตรการด าเนนการ เพอปรบปรงอยเสมอ มการเปดรบฟงความคดเหนขอเสนอแนะ เพอปรบปรงการท างาน โดยมชองทางในการปรบขอมลทงายและสะดวกรวดเรว และเทศบาลมระบบตดตามประเมนผลตามแผนงานทก าหนด อยในระดบมาก มคาเฉลย 4.11, 4.10, 4.10, 4.06, 4.04 และ 3.97 ตามล าดบ

157

ตารางท 29 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบธรรมาภบาลดานหลก เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ธรรมาภบาล ดานหลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (X ) S.D. ระดบ

1. เทศบาลมการจดท าฐานขอมลกลางของหนวยงาน อยางเปนระบบ งายตอการศกษาท าความเขาใจ

3.83 0.68 มาก

2. เทศบาลมระบบเครอขายสารสนเทศทมประสทธภาพ เหมาะสมกบยคปจจบน

3.90 0.74 มาก

3. เทศบาลมอปกรณเทคโนโลยทมประสทธภาพและ เพยงพอ รวมทงมการพฒนาทกษะของผใชงาน เครอขายสารสนเทศ

3.91 0.71 มาก

4. เทศบาลมการน าเทคโนโยลสารสนสนเทศไปใช ปฏบตงานอยางจรงจงภายในเทศบาล

3.89 0.67 มาก

5. เทศบาลมระบบเครอขายสารสนเทศซงสามารถ เชอมโยงระหวางหนวยงานภายในของเทศบาลและ ภายนอกได

3.90 0.71 มาก

รวม 3.89 0.62 มาก จากตารางท 29 พบวา โดยภาพรวมระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานหลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารอยในระดบมาก ( X = 3.89, S.D.= 0.62) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย เทศบาลมอปกรณเทคโนโลยทมประสทธภาพและเพยงพอ รวมทงมการพฒนาทกษะของผใชงานเครอขายสารสนเทศ เทศบาลมระบบเครอขายสารสนเทศทมประสทธภาพเหมาะสมกบยคปจจบน เทศบาลมระบบเครอขายสารสนเทศซงสามารถเชอมโยงระหวางหนวยงานภายในของเทศบาลและภายนอกได เทศบาลมการน า เทคโนโยลสารสนสนเทศไปใชปฏบตงานอยางจรงจงภายในเทศบาล และเทศบาลมการจดท าฐานขอมลกลางของหนวยงานอยางเปนระบบ งายตอการศกษาท าความเขาใจ อยในระดบมาก มคาเฉลย 3.91, 3.90, 3.90, 3.89 และ 3.83 ตามล าดบ

158

ตอนท 3 วเคราะหขอมลปจจยดานวฒนธรรมองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยภาพรวม รายดาน และเปนรายขอ โดยใชคาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบน มาตรฐาน (S.D.) ดงแสดงตารางท 30 – ตารางท 46 ตารางท 30 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการของ เทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยภาพรวม รายดาน

วฒนธรรมองคการ ( X ) S.D. ระดบ 1. ดานวฒนธรรมสวนรวม 3.90 0.60 มาก 2. ดานวฒนธรรมเอกภาพ 3.81 0.61 มาก 3. ดานวฒนธรรมการปรบตว 3.89 0.60 มาก 4. ดานวฒนธรรมพนธกจ 3.89 0.62 มาก

รวม 3.87 0.57 มาก จากตารางท 30 พบวา โดยภาพรวมระดบวฒนธรรมองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก ( X = 3.87, S.D.= 0.57) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ระดบวฒนธรรมองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานวฒนธรรมสวนรวม ดานวฒนธรรมการปรบตว ดานวฒนธรรมพนธกจ และดานวฒนธรรมเอกภาพ อยในระดบมาก มคาเฉลย 3.90, 3.89, 3.89 และ 3.81 ตามล าดบ ตารางท 31 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดาน วฒนธรรมสวนรวมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยภาพรวม และรายดาน

วฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมสวนรวม ( X ) S.D. ระดบ

1. มตวฒนธรรมเสรมสรางอ านาจ 3.85 0.62 มาก 2. มตวฒนธรรมการท างานเปนทม 3.93 0.64 มาก 3. มตวฒนธรรมการพฒนาสมรรถภาพบคลากรในทกระดบ 3.95 0.70 มาก

รวม 3.90 0.60 มาก จากตารางท 31 พบวา โดยภาพรวมระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมสวนรวมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก ( X = 3.90, S.D.= 0.60) เมอพจารณาเปนรายมต พบวา ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมสวนรวมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย มตวฒนธรรมการพฒนาสมรรถภาพบคลากรในทกระดบ มตวฒนธรรมการท างานเปนทม และมตวฒนธรรมเสรมสรางอ านาจ อยในระดบมาก มคาเฉลย 3.95, 3.93 และ 3.85 ตามล าดบ

159

ตารางท 32 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดาน วฒนธรรมสวนรวม มตวฒนธรรมเสรมสรางอ านาจของเทศบาลในเขตภาคใตของ ประเทศไทย

วฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมสวนรวม มตวฒนธรรมเสรมสรางอ านาจ ( X ) S.D. ระดบ

1. ภายในเทศบาลมคานยมในการกระจายอ านาจ การตดสนใจในการท างานใหแกบคลากร

3.86 0.77 มาก

2. ภายในเทศบาลสนบสนนใหมการบรหารจดการดวย บคลากรของเทศบาลกนเอง

3.81 0.75 มาก

3. ภายในเทศบาลมการแบงปนขอมลขาวสารใน การท างานอยางทวถงทงองคกร

3.86 0.82 มาก

4. บคลากรของเทศบาลสวนใหญรสกวาเทศบาลกคอ ครอบครวใหญ

3.95 0.70 มาก

5. บคลากรของเทศบาลสวนใหญมความเชอวา ตนเองม สวนรวมตอการตดสนใจในเรองทมผลตองานของ ตนเอง

3.79 0.72 มาก

6. การวางแผนของเทศบาลเนนคานยมการมสวนรวม ของบคลากรของเทศบาล

3.84 0.79 มาก

รวม 3.85 0.62 มาก จากตารางท 32 พบวา โดยภาพรวมระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมสวนรวมมตวฒนธรรมเสรมสรางอ านาจของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก ( X = 3.85, S.D.= 0.62) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมสวนรวมมตวฒนธรรมเสรมสรางอ านาจของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย บคลากรของเทศบาลสวนใหญรสกวาเทศบาลกคอครอบครวใหญ ภายในเทศบาลมคานยมในการกระจายอ านาจการตดสนใจในการท างานใหแกบคลากร ภายในเทศบาลมการแบงปนขอมลขาวสารในการท างานอยางทวถงทงองคกร การวางแผนของเทศบาลเนนคานยมการมสวนรวมของบคลากรของเทศบาล ภายในเทศบาลสนบสนนใหมการบรหารจดการดวยบคลากรของเทศบาลกนเอง และบคลากรของเทศบาลสวนใหญมความเชอวา ตนเองมสวนรวมตอการตดสนใจในเรองทมผลตองานของตนเอง อยในระดบมาก มคาเฉลย 3.95, 3.86, 3.86, 3.84, 3.81 และ 3.79 ตามล าดบ

160

ตารางท 33 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดาน วฒนธรรมสวนรวม มตวฒนธรรมการท างานเปนทมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

วฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมสวนรวม มตวฒนธรรมการท างานเปนทม ( X ) S.D. ระดบ

1. ภายในเทศบาลมการสนบสนนใหมการรวมมอกน ท างานระหวางฝาย/สายงานทตางกน

4.01 0.66 มาก

2. บคลากรของเทศบาลสวนใหญท างานเสมอนเปน สวนหนงของทม

3.94 0.79 มาก

3. ภายในเทศบาลมการใชทมงานเปนกลไกในการปฏบต งานมากกวาการสงการตามสายบงคบบญชา

3.87 0.73 มาก

4. บคลากรของเทศบาลสวนใหญใหความส าคญอยางสง ตอการท างานเปนทม

3.94 0.70 มาก

5. ภายในเทศบาลมการจดระบบงานเพอใหบคลากรมอง เหนความเชอมโยงระหวางงานทท ากบเปาประสงค ของเทศบาล

3.86 0.72 มาก

รวม 3.93 0.64 มาก จากตารางท 33 พบวา โดยภาพรวมระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมสวนรวมมตวฒนธรรมการท างานเปนทมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก ( X = 3.93, S.D.= 0.64) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมสวนรวมมตวฒนธรรมการท างานเปนทมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ภายในเทศบาลมการสนบสนนใหมการรวมมอกนท างานระหวางฝาย/สายงานทตางกน บคลากรของเทศบาลสวนใหญท างานเสมอนเปนสวนหนงของทม บคลากรของเทศบาลสวนใหญใหความส าคญอยางสงตอการท างานเปนทม ภายในเทศบาลมการใชทมงานเปนกลไกในการปฏบตงานมากกวาการสงการตามสายบงคบบญชา และภายในเทศบาลมการจดระบบงานเพอใหบคลากรมองเหนความเชอมโยงระหวางงานทท ากบเปาประสงคของเทศบาล อยในระดบมาก มคาเฉลย 4.01, 3.94, 3.94, 3.87 และ 3.86 ตามล าดบ

161

ตารางท 34 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดาน วฒนธรรมสวนรวมมตวฒนธรรมการพฒนาสมรรถภาพบลากรในทกระดบของเทศบาล ในเขตภาคใตของประเทศไทย วฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมสวนรวมมตวฒนธรรม

การพฒนาสมรรถภาพบลากรในทกระดบ ( X ) S.D. ระดบ

1. ภายในเทศบาลมการมอบหมายอ านาจหนาทเพอให บคลากรสามารถท างานไดดวยตวเอง

4.04 0.76 มาก

2. ภายในเทศบาลมคานยมในการปรบปรงสมรรถภาพของ บคลากรอยางตอเนอง

3.92 0.76 มาก

3. เทศบาลของทานมคานยมในการใชจายเพอเสรมสราง ทกษะในการปฏบตงานแกบคลากร

3.90 0.77 มาก

รวม 3.95 0.70 มาก จากตารางท 34 พบวา โดยภาพรวมระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมสวนรวมมตวฒนธรรมการพฒนาสมรรถภาพบลากรในทกระดบของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก ( X = 3.95, S.D.= 0.70) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมสวนรวมมตวฒนธรรมการพฒนาสมรรถภาพบลากรในทกระดบ ของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ภายในเทศบาลมการมอบหมายอ านาจหนาทเพอใหบคลากรสามารถท างานไดดวยตวเอง ภายในเทศบาลมคานยมในการปรบปรงสมรรถภาพของบคลากรอยางตอเนอง และเทศบาลของทานมคานยมในการใชจายเพอเสรมสรางทกษะในการปฏบตงานแกบคลากร อยในระดบมาก มคาเฉลย 4.04, 3.92 และ 3.90 ตามล าดบ ตารางท 35 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดาน วฒนธรรมเอกภาพของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยภาพรวม และรายดาน

วฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมเอกภาพ ( X ) S.D. ระดบ

1. มตวฒนธรรมคานยมแกนกลาง 3.71 0.67 มาก 2. มตวฒนธรรมการตกลงรวมกน 3.82 0.71 มาก 3. มตวฒนธรรมความรวมมอและประสานบรราการ 3.92 0.62 มาก

รวม 3.81 0.61 มาก จากตารางท 35 พบวา โดยภาพรวมระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมเอกภาพของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก ( X = 3.81, S.D.= 0.61) เมอพจารณา

162

เปนรายมต พบวา ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมเอกภาพของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย มตวฒนธรรมความรวมมอและประสานบรราการ มตวฒนธรรมการตกลงรวมกน และมตวฒนธรรมคานยมแกนกลาง อยในระดบมาก มคาเฉลย 3.92, 3.82 และ 3.71 ตามล าดบ ตารางท 36 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดาน วฒนธรรมเอกภาพมตวฒนธรรมคานยมแกนกลางของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ระดบวฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมเอกภาพ

มตวฒนธรรมคานยมแกนกลาง ( X ) S.D. ระดบ

1. ผบรหารของเทศบาลของทานไดปฏบตในสงทตนเองสอน หรอบอกกลาวแกบคลากร

3.90 0.83 มาก

2. ภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทยดถอรวมกนอยางชดเจน 3.71 0.81 มาก 3. ภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทยดถอรวมกนอยาง คงเสนคงวา

3.69 0.77 มาก

4. ภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทใชยดถอเปนแนวทาง ปฏบต

3.77 0.69 มาก

5. ภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทใครกตามท าการละเมด จะไดรบการพจารณาวาเปนบคคลทสรางปญหาใหกบ หนวยงาน

3.39 0.90 ปานกลาง

6. ภายในเทศบาลมการก าหนดจรรยาบรรณทเปนแนวทางใน การปฏบตอยางชดเจนวาสงใดผดหรอสงใดถก

3.83 0.81 มาก

รวม 3.71 0.67 มาก จากตารางท 36 พบวา โดยภาพรวมระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมเอกภาพมตวฒนธรรมคานยมแกนกลางของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก ( X = 3.71, S.D.= 0.67) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมเอกภาพมตวฒนธรรมคานยมแกนกลางของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ผบรหารของเทศบาลของทานไดปฏบตในสงทตนเองสอนหรอบอกกลาวแกบคลากร ภายในเทศบาลมการก าหนดจรรยาบรรณทเปนแนวทางในการปฏบตอยางชดเจนวาสงใดผดหรอสงใดถก ภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทใชยดถอเปนแนวทางปฏบต ภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทยดถอรวมกนอยางชดเจน และภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทยดถอรวมกนอยางคงเสนคงวา อยในระดบมาก มคาเฉลย 3.90, 3.83, 3.77, 3.71 และ 3.69 สวนภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทใครกตามท าการละเมดจะไดรบการพจารณาวาเปนบคคลทสรางปญหาใหกบหนวยงาน อยในระดบปานกลาง มคาเฉลย 3.39 ตามล าดบ

163

ตารางท 37 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดาน วฒนธรรมเอกภาพมตวฒนธรรมการตกลงรวมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมเอกภาพ มตวฒนธรรมการตกลงรวม ( X ) S.D. ระดบ

1. ภายในเทศบาลมการใชแนวทางการจดการแบบ ก าหนดขอตกลงรวมกน

3.79 0.81 มาก

2. ภายในเทศบาลเมอมความเหนทแตกตางกน บคลากร เทศบาลสวนใหญจะพยายามหาขอตกลงรวมกนจน เปนทพอใจกบทกฝาย

3.87 0.80 มาก

3. ภายในเทศบาลเมอมความเหนทแตกตางกน บคลากร เทศบาลสวนใหญกสามารถบรรลขอตกลงรวมกน ตกลงรวมกนไดงาย

3.88 0.78 มาก

4. ภายในเทศบาลเมอมประเดนส าคญ ๆ มกจะเกด ปญหาในการหาขอตกลงรวมกน

3.66 0.99 มาก

5. ภายในเทศบาลไดก าหนดขอตกลงรวมกนในแนวทาง ปฏบตอยางชดเจนวา สงใดควรพงกระท า สงใดไม ควรพงกระท า

3.91 0.83 มาก

รวม 3.82 0.71 มาก จากตารางท 37 พบวา โดยภาพรวมระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมเอกภาพมตวฒนธรรมการตกลงรวมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก ( X = 3.82, S.D.= 0.71) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมเอกภาพมตวฒนธรรมการตกลงรวมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ภายในเทศบาลไดก าหนดขอตกลงรวมกนในแนวทางปฏบตอยางชดเจนวา สงใดควรพงกระท า สงใดไมควรพงกระท า ภายในเทศบาลเมอมความเหนทแตกตางกน บคลากรเทศบาลสวนใหญกสามารถบรรลขอตกลงรวมกน ตกลงรวมกนไดงาย ภายในเทศบาลเมอมความเหนทแตกตางกน บคลากรเทศบาลสวนใหญจะพยายามหาขอตกลงรวมกนจนเปนทพอใจกบทกฝาย ภายในเทศบาลมการใชแนวทางการจดการแบบก าหนดขอตกลงรวมกน และภายในเทศบาลเมอมประเดนส าคญ ๆ มกจะเกดปญหาในการหาขอตกลงรวมกน อยในระดบมาก มคาเฉลย 3.91, 3.88, 3.87, 3.79 และ 3.66 ตามล าดบ

164

ตารางท 38 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดาน วฒนธรรมเอกภาพมตวฒนธรรมความรวมมอและประสานบรณาการของเทศบาลใน เขต ภาคใตของประเทศไทย

ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมเอกภาพ มตวฒนธรรมความรวมมอและประสานบรณาการ ( X ) S.D. ระดบ

1. ภายในเทศบาลมแนวทางการปฏบตงานทเปนแบบแผน ขนตอน ชดเจน มความคงเสนคงวาไมตอยม การเปลยนแปลง

3.79 0.79 มาก

2. ภายในเทศบาล เมอมการพจารณาไปทรปแบบแนวทาง การปฏบตงาน จะท าใหสามารถคาดการณไดวาผลจะ ออกมาเปนอยางไร

3.82 0.69 มาก

3. ภายในเทศบาลเมอมการประสานงานระหวางฝาย/ สายงานตาง ๆ จะมความงายในการประสานงาน

4.05 0.63 มาก

4. ภายในเทศบาลมการเชอมโยงเปาหมายของฝาย/ สายงานตาง ๆ เพอใหบรรลเปาหมายใหญขององคกร

4.02 0.74 มาก

รวม 3.92 0.62 มาก จากตารางท 38 พบวา โดยภาพรวมระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมเอกภาพมตวฒนธรรมความรวมมอและประสานบรณาการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก (X = 3.92, S.D.= 0.62) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมเอกภาพมตวฒนธรรมความรวมมอและประสานบรณาการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ภายในเทศบาลเมอมการประสานงานระหวางฝาย/สายงานตาง ๆ จะมความงายในการประสานงาน ภายในเทศบาลมการเชอมโยงเปาหมายของฝาย/สายงานตาง ๆ เพอใหบรรลเปาหมายใหญขององคกร ภายในเทศบาล เมอมการพจารณาไปทรปแบบแนวทางการปฏบตงาน จะท าใหสามารถคาดการณไดวาผลจะออกมาเปนอยางไร และภายในเทศบาลมแนวทางการปฏบตงานทเปนแบบแผน ขนตอน ชดเจน มความคงเสนคงวาไมตอยมการเปลยนแปลง อยในระดบมาก มคาเฉลย 4.05, 4.02, 3.82 และ 3.79 ตามล าดบ

165

ตารางท 39 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดาน วฒนธรรมการปรบตวของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยภาพรวม และรายดาน

วฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมการปรบตว ( X ) S.D. ระดบ

1. มตวฒนธรรมการสรางการเปลยนแปลง 3.82 0.66 มาก 2. มตวฒนธรรมการเนนผรบบรการ 4.03 0.62 มาก 3. มตวฒนธรรมการเรยนรขององคการ 3.80 0.70 มาก

รวม 3.89 0.60 มาก จากตารางท 39 พบวา โดยภาพรวมระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมการปรบตวของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก ( X = 3.89, S.D.= 0.60) เมอพจารณาเปนรายมต พบวา ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมการปรบตวของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย มตวฒนธรรมการเนนผรบบรการ มตวฒนธรรมการสรางการเปลยนแปลง และมตวฒนธรรมการเรยนรขององคการ อยในระดบมาก มคาเฉลย 4.03, 3.82 และ 3.80 ตามล าดบ ตารางท 40 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดาน วฒนธรรมการปรบตวมตวฒนธรรมการสรางการเปลยนแปลงของเทศบาลในเขต ภาคใตของประเทศไทย

ระดบวฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมการปรบตว

มตวฒนธรรมการสรางการเปลยนแปลง ( X ) S.D. ระดบ

1. ภายในเทศบาลมแนวทางการปฏบตงานทยดหยน ท าใหงายตอการปรบปรงเปลยนแปลง

3.93 0.79 มาก

2. ภายในเทศบาลมแนวทางการท างานทตอบสนองตอ การเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอกองคการ

3.92 0.78 มาก

3. ภายในเทศบาลมการน าวธการท างานใหม ๆ มาใช 3.76 0.79 มาก 4. ภายในเทศบาลมการปรบปรงวธการท างานอยาง ตอเนอง

3.78 0.80 มาก

5. ภายในเทศบาล ฝาย/กองตาง ๆ ใหความรวมมอใน การเปลยนแปลงเปนอยางด

3.72 0.76 มาก

รวม 3.82 0.66 มาก

166

จากตารางท 40 พบวา โดยภาพรวมระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมการปรบตวมตการสรางการเปลยนแปลงของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก ( X = 3.82, S.D.= 0.66) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมการปรบตวมตการสรางการเปลยนแปลงของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ภายในเทศบาลมแนวทางการปฏบตงานทยดหยน ท าใหงายตอการปรบปรงเปลยนแปลง ภายในเทศบาลมแนวทางการท างานทตอบสนองตอการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอกองคการ ภายในเทศบาลมการปรบปรงวธการท างานอยางตอเนอง ภายในเทศบาลมการน าวธการท างานใหม ๆ มาใช และภายในเทศบาล ฝาย/กองตาง ๆ ใหความรวมมอในการเปลยนแปลงเปนอยางด อยในระดบมาก มคาเฉลย 3.93, 3.92, 3.78, 3.76 และ 3.72 ตามล าดบ ตารางท 41 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดาน วฒนธรรมการปรบตวมตวฒนธรรมการเนนผรบบรการของเทศบาลในเขตภาคใตของ ประเทศไทย

ระดบวฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมการปรบตว

มตวฒนธรรมการเนนผรบบรการ ( X ) S.D. ระดบ

1. ภายในเทศบาลมชองทางรบฟงความคดเหนจากผรบ บรการ/ประชาชน/ผสอขาว

4.02 0.82 มาก

2. ภายในเทศบาลมการน าขอมลขาวสารจากผรบบรการ มาใชในการตดสนใจในการปรบปรงการท างาน

3.95 0.80 มาก

3. บคลากรเทศบาลสวนใหญมความเขาใจอยางลกซงใน ความตองการของผรบบรการ

3.97 0.73 มาก

4. ความตองการและผลประโยชนของผรบบรการถกน ามา พจารณาในการประชมของหวหนาสวนของเทศบาล อยางสม าเสมอ

4.03 0.66 มาก

5. ภายในเทศบาลมการสนบสนนใหบคลากรเทศบาลแก ปญหาใหแกผรบบรการ

4.18 0.63 มาก

รวม 4.03 0.62 มาก จากตารางท 41 พบวา โดยภาพรวมระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมการปรบตวมตการเนนผรบบรการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก ( X = 4.03, S.D.= 0.62) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมการปรบตวมตการเนนผรบบรการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ภายในเทศบาลมการสนบสนนใหบคลากรเทศบาลแกปญหาใหแกผรบบรการ ความตองการและผลประโยชนของผรบบรการถกน ามาพจารณาในการประชมของหวหนาสวนของเทศบาลอยางสม าเสมอ ภายในเทศบาลมชองทางรบฟงความคดเหน

167

จากผรบบรการ/ประชาชน/ผสอขาว บคลากรเทศบาลสวนใหญมความเขาใจอยางลกซงในความตองการของผรบบรการ และภายในเทศบาล มการน าขอมลขาวสารจากผรบบรการมาใชในการตดสนใจใน การปรบปรงการท างาน อยในระดบมาก มคาเฉลย 4.18, 4.03, 4.02, 3.97 และ 3.95 ตามล าดบ ตารางท 42 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดาน วฒนธรรมการปรบตวมตวฒนธรรมการเรยนรขององคการของเทศบาลในเขตภาคใต ของประเทศไทย

ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมการปรบตว มตวฒนธรรมการเรยนรขององคการ ( X ) S.D. ระดบ

1. ภายในเทศบาลมความเชอวา ความผดพลาด คอ โอกาส ในการเรยนรและการปรบปรง

3.90 0.78 มาก

2. ภายในเทศบาลมความเชอวา การท างานประจ าวน คอ การเรยนร

3.86 0.77 มาก

3. ผบรหารของเทศบาลมการสนบสนนและสงเสรมให น าวธการใหม ๆ มาใช

3.91 0.72 มาก

4. ผบรหารของเทศบาลมการใหรางวลแกผสรางสรรค สงใหม ๆ ทมประโยชนในการท างาน

3.60 0.98 มาก

5. บคลากรของเทศบาลมการน าบทเรยนในการท างาน ของฝาย/สายงานหนงมาใหอกฝาย/สายงานหนงได เรยนร

3.75 0.85 มาก

รวม 3.80 0.70 มาก จากตารางท 42 พบวา โดยภาพรวมระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมการปรบตวมตการเรยนรขององคการของเทศบาล ในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก ( X = 3.80, S.D.= 0.70) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมการปรบตวมตการเรยนรขององคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ผบรหารของเทศบาลมการสนบสนนและสงเสรมใหน าวธการใหม ๆ มาใช ภายในเทศบาลมความเชอวา ความผดพลาด คอ โอกาสในการเรยนรและการปรบปรง ภายในเทศบาลมความเชอวา การท างานประจ าวน คอ การเรยนร บคลากรของเทศบาลมการน าบทเรยนในการท างานของฝาย/สายงานหนงมาใหอกฝาย/สายงานหนงไดเรยนร และผบรหารของเทศบาลมการใหรางวลแกผสรางสรรคสงใหม ๆ ทมประโยชนในการท างาน อยในระดบมาก มคาเฉลย 3.91, 3.90, 3.86, 3.75 และ 3.60 ตามล าดบ

168

ตารางท 43 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดาน วฒนธรรมพนธกจของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยภาพรวม และรายดาน

วฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมพนธกจ ( X ) S.D. ระดบ

1. มตวฒนธรรมทศทางยทธศาสตรและความมงมน 3.95 0.64 มาก 2. มตวฒนธรรมเปาหมายและวตถประสงค 3.83 0.64 มาก 3. มตวฒนธรรมวสยทศน 3.86 0.72 มาก

รวม 3.89 0.62 มาก จากตารางท 43 พบวา โดยภาพรวมระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมพนธกจของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก ( X = 3.89, S.D.= 0.62) เมอพจารณาเปนรายมต พบวา ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมพนธกจของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย มตวฒนธรรมทศทางยทธศาสตรและความมงมน มตวฒนธรรมวสยทศน และมตวฒนธรรมเปาหมายและวตถประสงค อยในระดบมาก มคาเฉลย 3.95, 3.86 และ 3.83 ตามล าดบ ตารางท 44 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดาน วฒนธรรมพนธกจมตวฒนธรรมทศทางยทธศาสตรและความมงมนของเทศบาลในเขต ภาคใตของประเทศไทย

ระดบวฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมพนธกจ

มตวฒนธรรมทศทางยทธศาสตรและความมงมน ( X ) S.D. ระดบ

1. เทศบาลมการก าหนดวตถประสงคและเปาหมายใน ระยะยาว

3.89 0.77 มาก

2. พนธกจขององคกรมความชดเจน และบคลากรเขาใจ ความหมายตรงกน

3.93 0.74 มาก

3. แนวทางในการปฏบตงานของบคลากรเทศบาลความ สอดคลองกบพนธกจขององคกร

3.98 0.70 มาก

4. เทศบาลมการก าหนดยทธศาสตรทชดเจน แต เหมาะสมกบการเปลยนแปลง

3.94 0.70 มาก

5. ยทธศาสตรของเทศบาลมความสอดคลองกบ วตถประสงคและเปาหมาย

4.03 0.64 มาก

รวม 3.95 0.64 มาก

169

จากตารางท 44 พบวา โดยภาพรวมระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมพนธกจมตวฒนธรรมทศทางยทธศาสตรและความมงมนของเทศบาล ในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก (X = 3.95, S.D.= 0.64) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมพนธกจมตวฒนธรรมทศทางยทธศาสตรและความมงมนของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ยทธศาสตรของเทศบาลมความสอดคลองกบวตถประสงคและเปาหมาย แนวทางในการปฏบตงานของบคลากรเทศบาลความสอดคลองกบพนธกจขององคกร เทศบาลมการก าหนดยทธศาสตรทชดเจน แตเหมาะสมกบการเปลยนแปลง พนธกจขององคกรมความชดเจน และบคลากรเขาใจความหมายตรงกน และเทศบาลมการก าหนดวตถประสงคและเปาหมายในระยะยาว อยในระดบมาก มคาเฉลย 4.03, 3.98, 3.94, 3.93 และ 3.89 ตามล าดบ ตารางท 45 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดาน วฒนธรรมพนธกจมตวฒนธรรมเปาหมายและวตถประสงคของเทศบาลในเขตภาคใต ของประเทศไทย

ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมพนธกจ มตวฒนธรรมเปาหมายและวตถประสงค ( X ) S.D. ระดบ

1. วตถประสงคและเปาหมายเกดจากการตกลงรวมกนภายใน องคกร

3.87 0.71 มาก

2. เทศบาลมการก าหนดเปาหมายททาทาย แตกไมสงมากจน ท าไมได

3.78 0.80 มาก

3. เทศบาลมการก าหนดเปาหมายทสามารถบรรลได แตกไม งายจนเกนไป

3.87 0.74 มาก

4. เทศบาลมการก าหนดตวชวดทชดเจนและสอดคลองกบ วตถประสงคและเปาหมาย

3.87 0.73 มาก

5. บคลากรสวนใหญมความเขาใจและทราบวาตองกระท าสงใด เพอความส าเรจขององคกรในระยะยาว

3.78 0.71 มาก

รวม 3.83 0.64 มาก จากตารางท 45 พบวา โดยภาพรวมระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมพนธกจมตวฒนธรรมเปาหมายและวตถประสงคของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก (X = 3.83, S.D.= 0.64) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมพนธกจมตวฒนธรรมเปาหมายและวตถประสงคของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย วตถประสงคและเปาหมายเกดจากการตกลงรวมกนภายในองคกร เทศบาลมการก าหนดเปาหมายทสามารถบรรลได แตกไมงายจนเกนไป เทศบาลมการก าหนดตวชวดทชดเจนและสอดคลองกบวตถประสงคและเปาหมาย เทศบาลมการก าหนดเปาหมายททาทาย แตกไมสงมากจนท าไมได และบคลากรสวนใหญมความเขาใจ

170

และทราบวาตองกระท าสงใดเพอความส าเรจขององคกรในระยะยาว อยในระดบมาก มคาเฉลย 3.87, 3.87, 3.87, 3.78 และ 3.78 ตามล าดบ ตารางท 46 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบวฒนธรรมองคการดาน วฒนธรรมพนธกจมตวฒนธรรมวสยทศนของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ระดบวฒนธรรมองคการ ดานวฒนธรรมพนธกจ มตวฒนธรรมวสยทศน

( X ) S.D. ระดบ

1. บคลากรเทศบาลมวสยทศนรวมกนวาตองการให องคกรเปนอยางไรในอนาคต

3.83 0.71 มาก

2. ผบรหารของทานเปนคนมองการณไกล 3.94 0.86 มาก 3. วสยทศนของเทศบาลสามารถสรางความกระตอ รอรนในการท างานใหเกดขนแกบคลากรเทศบาล สวนใหญ

3.84 0.83 มาก

4. เทศบาลของทาน มความสามารถในการบรรล เปาหมายระยะสน โดยไมท าลายเปาหมายระยะยาว

3.84 0.84 มาก

รวม 3.86 0.72 มาก จากตารางท 46 พบวา โดยภาพรวมระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมพนธกจมตวฒนธรรมวสยทศนของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก ( X = 3.86, S.D.= 0.72) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบวฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมพนธกจมตวฒนธรรมวสยทศนของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ผบรหารของทานเปนคนมองการณไกล วสยทศนของเทศบาลสามารถสรางความกระตอรอรนในการท างานใหเกดขนแกบคลากรเทศบาลสวนใหญ เทศบาลของทาน มความสามารถในการบรรลเปาหมายระยะสน โดยไมท าลายเปาหมายระยะยาว และบคลากรเทศบาลมวสยทศนรวมกนวาตองการใหองคกรเปนอยางไรในอนาคต อยในระดบมาก มคาเฉลย 3.94, 3.84, 3.84 และ 3.83 ตามล าดบ

171

ตอนท 4 วเคราะหขอมลปจจยดานประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยภาพรวม รายดาน และเปนรายขอ โดยใชคาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบน มาตรฐาน (S.D.) ดงแสดงตารางท 47 – ตารางท 51

ตารางท 47 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบประสทธผลองคการ ของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยภาพรวม รายดาน

ประสทธผลองคการ ( X ) S.D. ระดบ 1. ดานประสทธผลตามแผนปฏบตราชการ 3.96 0.72 มาก 2. ดานคณภาพการใหบรการ 4.05 0.67 มาก 3. ดานประสทธภาพของการปฏบตงานราชการ 3.68 0.91 มาก 4. ดานการพฒนาองคกร 3.82 0.99 มาก

รวม 3.87 0.68 มาก

จากตารางท 47 พบวา โดยภาพรวมระดบประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก ( X = 3.87, S.D.= 0.68) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ระดบประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานคณภาพการใหบรการ ดานประสทธผลตามแผนปฏบตราชการ ดานการพฒนาองคกร และดานประสทธภาพของการปฏบตงานราชการ อยในระดบมาก มคาเฉลย 4.05, 3.96, 3.82 และ 3.68 ตามล าดบ

ตารางท 48 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบประสทธผลองคการ ดานประสทธผลตามแผนปฏบตราชการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ระดบประสทธผลองคการ ดานประสทธผลตามแผนปฏบตราชการ ( X ) S.D. ระดบ

1. การใชจายเงนงบประมาณของเทศบาลเพอการ ลงทนสามารถด าเนนการไดอยางมประสทธภาพ

3.99 0.80 มาก

2. เทศบาลสามารถด าเนนการทางดานหารายรบ พอเพยงกบรายจาย

3.74 1.02 มาก

3. เทศบาลมการจดสรรงบประมาณอยางเปนธรรม และเพยงพอ

3.87 0.87 มาก

4. สถานะทางการเงนของเทศบาล ในการวางแผน พฒนามความเหมาะสม

3.83 0.90 มาก

5. เทศบาลมระบบการเบกจายเงนเดอนใหแก ขาราชการและพนกงานอยางเปนระบบ

4.35 0.71 มากทสด

รวม 3.96 0.72 มาก

172

จากตารางท 48 พบวา โดยภาพรวมระดบประสทธผลองคการดานประสทธผลตามแผนปฏบตราชการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก (X = 3.96, S.D.= 0.72) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบประสทธผลองคการดานประสทธผลตามแผนปฏบตราชการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย เทศบาลมระบบการเบกจายเงนเดอนใหแกขาราชการและพนกงานอยางเปนระบบ อยในระดบมากทสด มคาเฉลย 4.35 สวนการใชจายเงนงบประมาณของเทศบาลเพอการลงทนสามารถด าเนนการไดอยางมประสทธภาพ เทศบาลมการจดสรรงบประมาณอยางเปนธรรมและเพยงพอ สถานะทางการเงนของเทศบาล ในการวางแผนพฒนามความเหมาะสม และเทศบาลสามารถด าเนนการทางดานหารายรบพอเพยงกบรายจาย อยในระดบมาก มคาเฉลย 3.99, 3.87, 3.83 และ 3.74 ตามล าดบ ตารางท 49 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบประสทธผลองคการ ดานคณภาพการใหบรการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ระดบประสทธผลองคการ ดานคณภาพการใหบรการ ( X ) S.D. ระดบ

1. เทศบาลมกระบวนการในการวเคราะหและประเมน ผลการด าเนนงานโครงการอยางชดเจน

3.98 0.76 มาก

2. มการจดล าดบความส าคญของโครงการตามความ จ าเปนเรงดวน หรอความเดอดรอนของประชาชน

4.03 0.77 มาก

3. มการจดท าและปรบปรงแผนพฒนาใหเหมาะสมกบ ความตองการของประชาชน

4.08 0.74 มาก

4. มการก าหนดหนาทความรบผดชอบและมอบหมาย อ านาจหนาทไวอยางชดเจน

4.12 0.75 มาก

รวม 4.05 0.67 มาก จากตารางท 49 พบวา โดยภาพรวมระดบประสทธผลองคการดานคณภาพการให บรการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก (X = 4.05, S.D.= 0.67) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบประสทธผลองคการดานคณภาพการใหบรการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย มการก าหนดหนาทความรบผดชอบและมอบหมายอ านาจหนาทไวอยางชดเจน มการจด ท าและปรบปรงแผนพฒนาใหเหมาะสมกบความตองการของประชาชน มการจดล าดบความส าคญของโครงการตามความจ าเปนเรงดวน หรอความเดอดรอนของประชาชน และเทศบาลมกระบวนการในการวเคราะหและประเมนผลการด าเนนงานโครงการอยางชดเจน อยในระดบมาก มคาเฉลย 4.12, 4.08, 4.03 และ 3.98 ตามล าดบ

173

ตารางท 50 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบประสทธผลองคการ ดานประสทธภาพของการปฏบตงานราชการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ระดบประสทธผลองคการ ดานประสทธภาพของการปฏบตงานราชการ ( X ) S.D. ระดบ

1. น าปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการบรหารงาน 3.62 0.97 มาก 2. ขาราชการและพนกงานไดรบการสนบสนนและ สงเสรมในดานความร ความสามารถหรอทกษะใน การท างานใหเกดประสทธภาพ

3.73 0.99 มาก

3. การน าเทคโนโลยททนสมยมาปรบใชใน การบรหารงานอยางเหมาะสม

3.73 0.96 มาก

4. เทศบาลมการปรบปรงเปลยนแปลงแนวทาง การท างานอยตลอดเวลา

3.63 0.91 มาก

5. น าความคดเหนของประชาชนมาปรบปรงใน การบรหารงาน

3.71 1.06 มาก

รวม 3.68 0.91 มาก จากตารางท 50 พบวา โดยภาพรวมระดบประสทธผลองคการดานประสทธภาพของการปฏบตงานราชการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก (X = 3.68, S.D.= 0.91) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบประสทธผลองคการดานประสทธภาพของการปฏบตงานราชการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ขาราชการและพนกงานไดรบการสนบสนนและสงเสรมในดานความร ความสามารถหรอทกษะในการท างานใหเกดประสทธภาพ การน าเทคโนโลยททนสมยมาปรบใชในการบรหารงานอยางเหมาะสม น าความคดเหนของประชาชนมาปรบปรงในการบรหารงาน เทศบาลมการปรบปรงเปลยนแปลงแนวทางการท างานอยตลอดเวลา และน าปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการบรหารงาน อยในระดบมาก มคาเฉลย 3.73, 3.73, 3.71, 3.63 และ 3.62 ตามล าดบ

174

ตารางท 51 คาเฉลย ( X ) และคาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบประสทธผลองคการ ดานการพฒนาองคกรของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย

ระดบประสทธผลองคการ ดานการพฒนาองคกร ( X ) S.D. ระดบ

1. คณภาพในการใหบรการสาธารณะเปนทยอมรบของ ประชาชนและสามารถใชงานอยางมประสทธภาพ

3.72 0.99 มาก

2. สามารถแกไขปญหาความเดอดรอนเรงดวน เชน การเกดภยพบตตางๆใหกบประชาชนไดทนท

3.80 1.07 มาก

3. ประชาชนไดรบความสะดวกและรวดเรวใหบรการใน ดานตาง ๆ

3.87 1.01 มาก

4. เทศบาลเอาใจใสและใหความส าคญในการแกไข ปญหาความเดอดรอนของประชาชน

3.88 1.13 มาก

5. การจดการบรการสาธารณะใหกบประชาชนสามารถ สงมอบงานโครงการตาง ๆ ภายในระยะเวลาทก าหนด

3.80 1.07 มาก

รวม 3.82 0.99 มาก จากตารางท 51 พบวา โดยภาพรวมระดบประสทธผลองคการดานการพฒนาองคกรของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก ( X = 3.82, S.D.= 0.99) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบประสทธผลองคการดานการพฒนาองคกรของเทศบาล ในเขตภาคใตของประเทศไทย เทศบาลเอาใจใส และใหความส าคญในการแกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชน ประชาชนไดรบความสะดวกและรวดเรวใหบรการในดานตาง ๆ สามารถแกไขปญหาความเดอดรอนเรงดวน เชน การเกดภยพบตตางๆใหกบประชาชนไดทนท การจดการบรการสาธารณะใหกบประชาชนสามารถสงมอบงานโครงการตาง ๆ ภายในระยะเวลาทก าหนด และคณภาพในการใหบรการสาธารณะเปนทยอมรบของประชาชนและสามารถใชงานอยางมประสทธภาพ อยในระดบมาก มคาเฉลย 3.88, 3.87, 3.80, 3.80 และ 3.72 ตามล าดบ

175

ตอนท 5 วเคราะหขอมลธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของ เทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยใชสถตการถดถอยเชงพหคณ (Multiple Regression) ดงแสดงตารางท 52 – ตารางท 53 1 การตรวจสอบขอมลเบองตนทางสถตของขอมล ตารางท 52 แสดงคาการวเคราะหการแจกแจงแบบปกตหลายตวแปรดวย Mahalanobis Distances กอนตดขอมล (n=174 คน) หลงตดขอมล (n=169 คน)

Min Max Mean S.D. Min Max Mean S.D. Predicted Value 2.25 4.87 3.87 0.52 2.28 4.86 3.88 0.52 Std. Predicted Value -3.12 1.92 0.00 1.00 -3.06 1.88 0.00 1.00 Standard Error of Predicted Value

0.06 0.27 0.13 0.04 0.06 0.21 0.13 0.03

Adjusted Predicted Value

2.27 4.87 3.87 0.53 2.31 4.86 3.88 0.53

Residual -1.54 0.94 0.00 0.44 -1.50 0.80 0.00 0.44 Std. Residual -3.33 2.03 0.00 0.96 -3.28 1.76 0.00 0.96 Stud. Residual -3.60 2.41 0.00 1.01 -3.55 1.94 0.00 1.01 Deleted Residual -1.80 1.33 0.00 0.50 -1.76 0.98 0.00 0.49 Stud. Deleted Residual

-3.74 2.45 0.00 1.03 -3.69 1.96 -0.01 1.03

Mahal. Distance 1.85 56.22 13.92 8.72 2.00 35.09 13.92 7.14 Cook's Distance 0.00 0.16 0.01 0.02 0.00 0.15 0.01 0.02 Centered Leverage Value

0.01 0.32 0.08 0.05 0.01 0.21 0.08 0.04

จากตารางท 52 ผลการแจกแจงแบบปกตหลายตวแปรดวยขอมลสดโตงแบบหลายตวแปร (Multivariate Outliers) โดยคาสงสดของ Mahalanobis Distances เมอน ามาเทยบกบคาไควสแควร (Chi-square) ทองศาความเปนอสระเทากบจ านวนตวแปรอสระตองมคานอยกวาคาวกฤต และผลจากการศกษา พบวา คาสงสดของ Mahalanobis Distances เทากบ 56.224 เมอน ามาเทยบกบคาไควสแควร (Chi-square) เทากบ 36.123, df =14, p = .001 ปรากฏวา มคามากกวาคาวกฤต แสดงวา ในภาพรวมแลวมขอมลสดโดงแบบหลายตวแปร จงสรปไดวา ตวแปรอสระนาจะมการแจกแจงแบบไมปกตหลายตวแปร (ไมเปนไปตามขอตกลงเบองตน) ดงนน ผวจยจงไดตดขอมลจ านวน 5 ชดออก และหลงจากทไดตดขอมลแบบสอบถามจ านวน 5 ชดออก พบวา คาสงสดของ Mahalanobis Distances เทากบ 35.088 เมอน ามาเทยบกบคาไควสแควร (Chi-square) เทากบ 36.123, df =14,

176

p = .001 ปรากฏวา มคานอยกวาคาวกฤต แสดงวา ในภาพรวมแลวไมมขอมลสดโดงแบบหลายตวแปร จงสรปไดวา ตวแปรอสระนาจะมการแจกแจงแบบปกตหลายตวแปร จงเปนไปตามขอตกลงเบองตน ดงนนจากแบบสอบถามทใชในการวเคราะหขอมลทางสถตส าหรบงานวจยนมจ านวนทงสน 174 ชด เหลอเพยง 169 ชด และสามารถน ามาวเคราะหหาความสมพนธ เพอพยากรณธรรมาภบาล และวฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยได ตารางท 53 แสดงคาการวเคราะหตวแปรอสระแตละคไมมความสมพนธรวมเชงพหเชงเสน (Multicollinearity)

ตวแปร Collinearity Statistics

Tolerance VIF ปจจยดานหลกธรรมาภบาล 1. ดานหลกนตธรรม .284 3.516 2. ดานหลกคณธรรม 3. ดานหลกความโปรงใส

.343

.271 2.916 3.686

4. ดานหลกการมสวนรวม .395 2.529 5. ดานหลกความรบผดชอบ .260 3.841 6. ดานหลกความคมคา .251 3.982 7. ดานหลกการพฒนาทรพยากรมนษย .260 3.846 8. ดานองคกรแหงการเรยนร .203 4.938 9. ดานหลกการบรหารจดการ .170 5.898 10. ดานหลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร .330 3.032 ปจจยวฒนธรรมองคการ 1. ดานวฒนธรรมสวนรวม .178 5.631 2. ดานวฒนธรรมเอกภาพ .196 5.095 3. ดานวฒนธรรมการปรบตว .132 7.567 4. ดานวฒนธรรมพนธกจ .166 6.039

จากตารางท 53 ตวแปรอสระแตละคไมมความสมพนธรวมเชงพหเชงเสน (Multi- collinearity) ซงตรวจสอบโดยใชสถต Collinearity โดยการวเคราะห Tolerance ไมเขาใกล 0 ควรมคามากกวา 0.10 และคา VIF ของตวแปรอสระทกตวควรมคานอยกวา 10 (Hair et al., 2006 อางถงใน เจตนสฤษฎ สงขพนธ, 2554) และผลจากการศกษา พบวา คา Tolerance มคามากกวา .10 อยระหวาง .132 - .395 และคา VIF ของตวแปรอสระทกตวมคานอยกวา 10 อยระหวาง 2.529 – 7.567 แสดงวา ตวแปรอสระทกตวเปนอสระจากกน และไมมความสมพนธรวมเชงพหเชงเสน (Multicollinearity) จงเปนไปตามขอตกลงเบองตน สามารถน ามาวเคราะหหาความสมพนธเพอพยากรณ

177

ธรรมาภบาล และวฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยได 2. การวเคราะหขอมลธรรมาภบาล และวฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ตารางท 54 แสดงธรรมาภบาล และวฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลใน เขตภาคใตของประเทศไทย

ตวแปร

คะแนนดบ Unstandardized

Coefficients

คะแนนมาตรฐาน Standardized Coefficients t Sig.

B Std. Error Beta คาคงท .315 .249 1.267 .207 วฒนธรรมพนธกจ .624 .090 .552 6.928 .000 หลกการบรหารจดการ .274 .090 .241 3.027 .003

F=109.182 Sig=.000 R=.754 R2 =.568 RAdj= .563 Std. Error= .45034 จากตารางท 54 ธรรมาภบาล และวฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยการน าปจจยดานธรรมาภบาล มทงหมด 10 ดาน ประกอบดวย ดานหลกนตธรรม ดานหลกคณธรรม ดานหลกความโปรงใส ดานหลกการมสวนรวม ดานหลกความรบผดชอบ ดานหลกความคมคา ดานการพฒนาทรพยากรมนษย ดานองคการแหงการเรยนร ดานการบรหารจดการ ดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และปจจยดานวฒนธรรมองคการ ประกอบดวย 4 ดาน คอ ดานวฒนธรรมสวนรวม ดานวฒนธรรมเอกภาพ ดานวฒนธรรมการปรบตว และดานวฒนธรรมพนธกจ น าเขาในสมการถดถอยพหคณ พบวา ตวแปรทเขาในสมการถดถอยพหคณมความสมพนธกบประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001 โดยพบวา วฒนธรรมพนธกจสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001 สวนธรรมาภบาลดานหลกการบรหารจดการ สงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยปจจยดงกลาวสามารถรวมกนอธบายประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยไดรอยละ 56.80

178

ตอนท 6 ขอมลปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะในการบรหารงานของเทศบาล ผลการวเคราะหปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะในการบรหารงานของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ผวจยสามารถสรปในแตละประเดนตางๆ ไดดงน 1. ปจจยดานธรรมาภบาล 1.1 ปญหา อปสรรค 1. การเขาสต าแหนงของผบรหารทมาจากการเลอกตง มการก าหนดคณสมบตและถาชนะตองหาม ไมรดกมและหยอนยาน 2. การไมรบผดชอบในงานทไดรบมอบหมาย 3. ขาดความโปรงใสในการบรหาร ขาดการมสวนรวม ตรวจสอบ ควบคม ตดตามผล ขาดการใชงบประมาณอยางคมคา 4. ขาราชการเงนเดอนนอย ตองท างานตาง ๆ เพอเพมรายไดใหกบตนเองและครอบครว 5. ควรยดระเบยบกฎหมายเปนหลกในการบรหารและปฏบตงานยงไม ไดรบการถอปฏบตอยางจรงจง 6. ดานบคลากรทเปนพนกงานจาง สวนใหญมาจากสายการเมองทงนน พดงาย ๆ กคอบตรหลาน เครอญาตของหวคะแนนนายกฯ ซงรบฝากมาตอนไปหาเสยง ท าใหคนลนงาน ควบคมไมได เสยคาใชจายเยอะ 7. นโยบายผบรหาร ไมมการตดตาม ตรวจสอบอยางตอเนอง 8. เนองจากความโปรงใสในการปฏบตงานแตละคนไมยดหลกธรรมาภบาล 9. แนวทางดานความคดในการปฏบตงาน เพราะไมทนกนเทคโนโลยในปจจบน แนวคดใหม ๆ เพอน าพาใหองคกรกาวหนา 10. ในปจจบนกฎหมาย กฎระเบยบขอบงคบตาง ๆ มการแกไขปรบปรงหลายฉบบ ท าใหในบางครงเจาหนาทผปฏบตงานยงไมรโดยละเอยด ท าใหมปญหา 11. ในหนวยงาน อปท. มปจจยภายนอกมากระทบหรอมผลในการบรหารการจดการ มระบบอปถมภ มฐานเสยง ท าใหการใชหลกธรรมาภบาลไมเปนไปตามหลกสากล 12. บางครงระเบยบกฎหมายกไมเออตอการตอบสนองความตองการของผบรหารทจะแกปญาของประชาชน 13. ประชาชนในเขตเทศบาลขาดความรในการน าเสนอในสงทเกดประโยชน มกตามกระแสโซลเชยล 14. ปจจบนมการเปลยนแปลงทางนโยบายของรฐบาล เพอเขาสยคไทยแลนด 4.0 แตขาราชการและพนกงานของรฐสวนใหญยงขาดความรความเขาใจเรองเทคโนโลย ท าใหบางครงท างานไดไมเตมท

179

15. ผบรหาร สมาชกสภา พนกงาน มส านกดานคณธรรม จรยธรรมและอดมการณทงทางดานศาสนา ดานสงคม ไมสงพอทจะผลกดนใหแตละบคคล สามารถปฏบตหนาทไดอยางมประสทธภาพสงสด ขาดความรบผดชอบ ขาดความเสยสละ ทมเท ความรกในองคกร 16. เรองการปฏบตตามระเบยบกฎหมาย และการตรวจสอบจากหนวยตรวจสอบ เชน สตง. ซงจะก าหนดกรอบการใชจายเงนตองเปนอ านาจหนาทตามกฎหมายก าหนดเทานน การเบกจายตองมระเบยบรองรบเทานน 1.2 แนวทางการแกไข 1. ปลกฝงจตส านก อดมการณ คานยมทางศลธรรมจรยธรรม 2. อบรมใหความรในทกดานแกบคลากรทกระดบ 3. มการตรวจสอบทกขนตอนเพอปองกนการทจรต ตงแตตนน าถงปลายน าอยางจรงจง 4. การใหรางวลและลงโทษ ใหเปนไปตามกฎหมาย ตรวจสอบได 5. ใหประชาชนมสวนรวมทกขนตอนอยางจรงจง มหลกฐานตรวจสอบได 6. บงคบใชกฎหมายอยางจรงจง อยางเครงครด มความเสมอภาค ไมเลอกปฏบต 7. ก าชบใหเจาหนาทศกษากฎหมาย กฎระเบยบขอบงคบใหละเอยด 8. แกไขกฎหมายการเลอกตงใหสามารถคดกรองบคคลผอาสามาบรหาร งานทองถนไดในระดบหนง 9. คณะผบรหารตองศกษาหาความรอยตลอดเวลา อยายดตดกบการบรหารแบบเดม ๆ 10. ควรยดระเบยบ กฎหมาย เปนหลกในการท างาน 11. จดใหมการประชมสมมนาภายในองคกร 12. ตองมการพดคยกนตลอดเวลาเพอสรางความเขาใจ 13. ตดตาม ตรวจสอบอยางตอเนอง 14. นายกเทศมนตร ปลดเทศบาล หวหนากอง/ฝาย ตองท าหนาทพฒนาสรางจตส านกความรบผดชอบ มความรกตอองคกรใหแกตวเองและผใตบงคบ 15. เนนการพฒนาคณภาพ คณธรรม จรยธรรม ของผทจะเขามาบรการ 16. ปญหาและความเดอดรอนของประชาชน จะมปญหาใหม ๆ ซงในระเบยบกฎหมายไมไดก าหนดไว จงท าใหไมสามารถสนองตอบตอการแกไขปญหาได ดงนนควรก าหนดแนวทางปฏบตใหสามารถด าเนนการได 17. ผบรหารและขาราชการตองปรกษาหารอใหชดเจนถงแนวทางทเหมาะสม 18. เพมเงนเดอนและคาตอบแทนตาง ๆ 19. ลดอ านาจนายกฯ ลงมาในเรองการบรหารงานบคคล 20. สงเสรมใหเจาหนาทใหสนใจในการเปลยนแปลงใหทนยคและสนบสนนใหเจาหนาทไดรบรและเรยนรการใชเครองมอใหม ๆ

180

21. สรางกระบวนการเรยนรใหประชาชนมสวนรวม สรางความเขาใจกบประชาชนในพนทใหรถงปญหาและแนวทางการด าเนนการตาง ๆ 22. สรางตวชวดและด าเนนการตามตวชวด การบรหารงาน การสรางกลไกการตรวจสอบภาคประชาชนใหมากขน การน าระบบงบประมาณแบบมงผลงานตามยทธศาสตรมาใช 1.3 ขอเสนอแนะ 1. เอาระบบคณภาพมาใชอยางจรงจง 2. ผบรหารมความจรงใจ ซอสตยสจรต ไมแสวงหาผลประโยชน 3. การเลอกตงตองก าหนดคณสมบต วฒการศกษาในระดบสง เพราะขณะน ขาราชการผปฏบตการศกษาจบปรญญาโท ปรญญาเอก แตผบรหารจบ ป.4 ม.3 ซงความคดไปดวย กนไมได 4 แกไขกฎหมายระเบยบใหอ านาจทกวางขวางขน เชน มอ านาจจดบรการสาธารณะ และแกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชนในเขตทรบผดชอบ 5. ควรด าเนนการฝกอบรมและพฒนาบคลากร อปท. ควรน าตวแบบธรรมาภบาล ของ อปท. ไปใชของเทศบาล ผบรหารและพนกงานเทศบาลควรปฏบตงานดวยความซอสตย สจรต จรงใจ ขยน อดทน มระเบยบวนย 6. ควรพฒนาการศกษาของผบรการใหสงขน 7. ควรใหภาครฐมองการกระจายอ านาจเปนเรองส าคญกวาทก ๆ เรองในทองถน 8. ปรบโครงสรางองคกร 9. มการปฏบตงานทเหมาะสม สามารถสนองความตองการของประชาชนไดพอสมควร และสามารถตอบสนองกบประชาชนไดดทงทม ทกคนใหความรวมมอและมสวนรวม 10. ยดระเบยบทเกยวของใหมากขน และปฏบตตามระเบยบหรอหนงสอสงการ 11. สงเจาหนาททรบผดชอบเขารบการอบรมตามหลกสตรทตรงกบการปฏบตงาน 12. สนบสนนใหคนดไดปกครองบานเมอง และอยาใหคนไมดมอ านาจกอความเดอดรอนวนวายได 13. หนวยตรวจสอบควรเนนไปทผลสมฤทธของงานเปนหลก 14. ใหปรบปรงเงนเดอนใหอยในเกณฑมาตรฐานสากลทวไป 2. ปจจยดานวฒนธรรมองคการของเทศบาล 2.1 ปญหา อปสรรค 1. ขาดการมสวนรวมในการปฏบตงานของทกฝายในทกขนตอนของการท างาน 2. ความขดแยงภายในกองและระหวางกอง มการแบงพรรค แบงพวก ท าใหองคกรไมมประสทธภาพเทาทควร 3. เจาหนาทขาดมนษยสมพนธทด มความรกในงานใหบรการนอย เอกสารอธบายขนตอนการใหบรการในดานตาง ๆ ยงไมเพยงพอ ไมสนใจพฒนางานทรบผดชอบ 4. ชอบยดตดกบหลกศาสนามากเกนไป เอาหลกศาสนามาอาง

181

5. บางครงวฒนธรรมในองคกรมระบบอปถมภทไมพงประสงคยงฝงแนนในคนบางกลมขององคกร 6. ผบรหารฝายการเมองทเขามาจะพยายามสรางวฒนธรรมของความเปนเจาขององคกร 7. พนกงานขาดความเขาใจในหนาท และองคกรไมใสใจในการพฒนาตนเอง 8. พฤตกรรมการท างาน การเขามาท างานของบคลากร เปนนโยบายผบรหาร 9. ภาครฐไมใหความส าคญกบทองถน แตเทศบาลยงอยกบประชาชนมาโดยตลอด 10. เมอมการเปลยนแปลงทางนโยบายของรฐ แตเจาหนาทยงยดตดกบการท างานแบบเดม ไมคอยปรบตวเพอรบสงใหม ๆ 11. ไมเขาใจวฒนธรรม เขาใจแบบผวเผน ไมท าความเขาใจใหลกซง 12. วฒนธรรมองคกรระดบประเทศก าลงนาเปนหวงวาผเขามาบรหารประเทศเขามาเพอผลประโยชนตนเองและพวกพองมากกวาผลประโยชนของประเทศชาตและประชาชน 13. บคคลหลายชวงอายท างานอยรวมกน 2.2 แนวทางการแกไข 1. กฎหมายระเบยบตองมการแบงแยกชดเจนของอ านาจหนาทระหวางฝายการเมองและฝายขาราชการประจ า 2. กระตนใหเจาหนาทยอมรบและเปดใจทจะเรยนรสงใหม ๆ 3. การท าความเขาใจวฒนธรรมองคกรของ อปท. 4. แกไขการควบคมการไดมาของบคลากร แกไขระเบยบกฏหมาย 5. ควรเพมประสทธภาพผสงอายใหสามารถรบคนรนใหมใหได 6. ด าเนนการจดประชมประจ าเดอน เพอสรางความสามคค หรอจดใหมการพดคย แลกเปลยนความคดเหน 7. ตองเปดใจใหกวาง ตองค านงอยเสมอวาในปน ไมใชปของเรา ไมใชมคนนบถอศาสนาเดยวกบเราทงหมด 8. ตองเรยนรและพฒนาตนเอง โดยมองภาพรวมของการใหบรการขององคกร 9. ผบงคบบญชาชนบน ตองมความสามารถในการไกลเกลย และการสรางความสามคคใหเกดขนในองคกร 10. ภาครฐควรมวสยทศนกบทองถน มเจตคตเออประโยชนใหกบชาวบานโดยตรง 11. สรางคานยม เนนการท างาน มการประเมนผลการปฏบตงานตามความเปนจรง 12. สรางจตส านกแกผบรหารระดบประเทศ เดก เยาวชนและประชาชนทวไป 13. สรางเอกภาพในการท างาน ท างานเปนทม ก าหนดเปาหมายทชดเจน ก าหนดตวชวด มการประเมนผล แนวทางแกไขปญหา

182

14. ใหมการจดอบรม ใหความรดานวฒนธรรมของเทศบาล เนนย าการท างานเปนทม 15. ออกค าสงใหปฏบตงานใหครอบคลมทกงาน ทกต าแหนง 2.3 ขอเสนอแนะ 1. กระบวนการศกษาในระดบอดมศกษาตองเตรยมความพรอมของนกศกษาใหดกวาน 2. การใหบรการของเทศบาล ดานเจาหนาทผใหบรการ ควรมมนษยสมพนธทด และสรางความรกในงานใหบรการ 3. จดใหมการอบรมผบรหาร บคลากร ในดานตางๆ เชน การใชเครองมอ ใหทนสมยเขากบปจจบน 4. ชมเชยใหรางวลแกผทมสวนรวมในการปฏบตงาน 5. ปรบโครงสรางองคกรใหม 6. เทศบาลขนาดเลกสามารถเขาถงประชาชนไดทวถง ท าใหมการตดตอสอสารไดทวถงไมมปญหาดานวฒนธรรม 7. ผบรหารตองเปนมออาชพ จดระเบยบกฎหมาย ซอสตยสจรต โปรงใส ยตธรรม ทนสมย 8. ฝายการเมอง คอ ผก าหนดยทธศาสตร ก าหนดนโยบายการท างาน และควบคมการปฏบตงานใหเปนไปตามนโยบาย ฝายประจ า คอ ผบรหารงานประจ าตามนโยบาย และระเบยบแบบแผน 9. รฐบาลกระจายอ านาจสทองถนอยางจรงจง เพอประโยชนประชาชนเปนหลก 10. สงเสรมคนดใหปกครอง ไมยกยองคนชวทจรต 3. ปจจยดานประสทธผลของเทศบาล 3.1 ปญหา อปสรรค 1. การจดการองคกรอยางมประสทธภาพและประสทธผล 2. การใชจายเงนงบประมาณของเทศบาลใชจายไดเฉพาะทมระเบยบกฎหมายรองรบ ท าใหไมเกดนวตกรรมใหม ๆ ในการปฏบตงาน 3. การด าเนนโครงการควรเนนการประเมนวตถประสงค ควบคกบการประเมนเปาหมาย 4. การตรวจสอบของหนวยตรวจลงลกในรายละเอยด ท าใหยากตอการปฏบตงาน ซงบางเรองกฎหมายก าหนดใหผบรหารใชดลยพนจ แตหากดลยพนจไมเปนไปตามหนวยตรวจ กจะมปญหาตอการถกตรวจสอบ 5. ขาดวสยทศน ผลประโยชน ขาดความซอสตยสจรต ไมมแผนระยะสน-ระยะยาว ขาดการประเมนผล ฟมเฟอย

183

6. บคลากรขาดความรความสามารถ ทกษะ ทศนคต ขาดความรบผดชอบงานตาง ๆ กนมาก ท าใหการปฏบตงานไมบรรลวตถประสงค 7. คณภาพในการบรการสาธารณะทเปนทยอมรบของประชาชนและมประสทธภาพ 8. มงบประมาณจ ากด โดยเฉพาะเทศบาลขนาดเลก มงบประมาณไมเพยงพอ ท าใหไมสามารถจดสรรไดลงตว 9. ยงมความลาชาในบางเรอง เนองจากขาดบคลากรในการท างาน 3.2 แนวทางการแกไข 1. บคลากรตองเรยนร ตองไดรบการฝกอบรมในการท างาน เพอใหเกดทกษะและมทศนคตทดในการบรการ 2. ก าชบใหเจาหนาทศกษากฎหมายทเกยวของอยางละเอยด หากกฎหมาย ใดทไมเอออ านวยควรทจะปรบปรงแกไขระเบยบกฎหมาย 3. ควรมการวเคราะหปญหา ความตองการของประชาชน และเกดประโยชนตอสวนรวมจรง ๆ มใชเปนปญหาหรอเปนความตองการของผบรหาร 4. ควรใหรบผดชอบงานรวมกนทงกองทกงาน 5. จดหาบคลากรทมคณภาพ ตงใจท างาน แตงตงตามโครงสรางการปฏบตงานใหชดเจน 6. เจาหนาทพสดควรมการศกษาระเบยบและปฏบตอยางสม าเสมอ สามารถปฏบตงานไดอยางรวดเรว ถกตอง ตรวจสอบได 7. ตองจดหางบประมาณจากแหลงอน ๆ แทน แตงบประมาณรายจายจากแหลงอนท าใหตองใชงบประมาณไดอยางมากขน 8. เทศบาลตองไดงบประมาณมาพฒนาเทศบาลอยางเปนระบบ และแกไขปญหาประชาชนอยางทวถง 9. มการกระจายงานตามความรความสามารถ และตองมความรเรองการบรหารการจดการ 10. ลดบทบาทหนาทของหนวยตรวจสอบและหนวยงานผก ากบดแลทองถนตองมมาตรการและชแจงใหหนวยตรวจสอบเขาใจ 11. สรางจตส านก ใหความร ลงโทษตามกฎหมายอยางจรงจง มการประเมน ผลและตรวจสอบเปนระยะ ๆ 3.3 ขอเสนอแนะ 1. จดอบรม แลกเปลยนเรยนร 2. ควรก าชบเจาหนาทปฏบตงานตามแผนปฏบตการจดซอจดจางทท าไว 3. ควรมหนวยงานเขามาตรวจสอบการท างานอยางสม าเสมอ

184

4. ตองแกไขระเบยบหรอหนงสอสงการใหมากขน เชน ซกซอมแนวทางการใชเงนสะสมใหงายขน 5. น าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการปฏบตงาน 6. บางคนงานมาก บางคนงานนอย คนทไมท างานมกท าตวลอยไปลอยมา 7. ปรบโครงสรางองคกร 8. ระดบประเทศ ผบรหารควรประพฤตตนเปนแบบอยางทด 9. ระบบการศกษาตองเนนการคด วเคราะหแยกแยะ สรางจตนาการ และทศนคตตอสวนร 10. ส านกงานการตรวจเงนแผนดน และส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตเปนกลไกใหท างานบรการประชาชนไมไดทวถง 11. ใหประชาชนมสวนรวมในการประเมนผลขององคกร มคณะกรรมการกลางประเมน

185

บทท 5

สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ การศกษา เรอง ธรรมาภบาล และวฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย มวตถประสงคเพอศกษาปจจยดานธรรมาภบาล ปจจยดานวฒนธรรมองคการ ประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย และเพอศกษาธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ผวจยไดเกบรวบรวมขอมล โดยใชแบบสอบถามจากกลมตวอยางทเปนผบรหารเทศบาลในเขตภาคใต 14 จงหวด จ านวน 87 แหง จากจ านวนเทศบาล 347 แหง รวมจ านวน 174 คน ประกอบดวยนายกเทศมนตร จ านวน 87 คน และปลดเทศบาล จ านวน 87 คน การวเคราะหขอมลใชโปรแกรมวเคราะหขอมลทางสถต เพอหาคาสถตพนฐาน ไดแก คาความถ (Frequency) และคารอยละ (Percentage) คาเฉลย (X ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และสถตการถดถอยเชงพหคณ (Multiple Regression) โดยสรป และอภปรายผล ดงน สรปผลการวจย จากการศกษาครงนผวจยมประเดนทนาสนใจน ามาสรปผลการวจย ดงน 1. ขอมลเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม เทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย พบวา สวนใหญเปนเพศชาย จ านวน 144 คน คดเปนรอยละ 82.76 มอาย 51 -60 ป จ านวน 86 คน คดเปนรอยละ 49.43 ส าเรจการศกษาปรญญาโท จ านวน 93 คน คดเปนรอยละ 53.45 ด ารงต าแหนงเปนนายกเทศมนตร จ านวน 87 คน คดเปนรอยละ 50.0 ด ารงต าแหนงเปนปลดเทศเทศบาล จ านวน 87 คน คดเปนรอยละ 50.0 โดยเทากน สงกดอยในเทศบาลต าบล จ านวน 152 คน คดเปนรอยละ 87.36 ระยะเวลาในการปฏบตงานมากกวา 20 ป จ านวน 55 คน คดเปนรอยละ 31.61 มรายไดตอเดอน 45,000 บาทขนไป จ านวน 59 คน คดเปนรอยละ 33.91 และระยะเวลาในการท างานในต าแหนงปจจบน 5 ปลงมา จ านวน 50 คน คดเปนรอยละ 28.74 2. ขอมลปจจยดานธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย จากการศกษา พบวา ระดบธรรมาภบาลโดยภาพรวมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานหลกความโปรงใส ดานหลกความรบผดชอบ ดานหลกนตธรรม และดานหลกคณธรรม อยในระดบมากทสด สวนดานหลกการมสวนรวม ดานหลกการบรหารจดการ ดานหลกการพฒนาทรพยากรมนษย ดานหลกความคมคา ดานหลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และดานหลกองคกรแหงการเรยนร อยในระดบมาก และเมอพจารณาของรายละเอยดในแตละขอค าถามแตละดาน พบวา

186

ดานหลกนตธรรม พบวา การบรหารงานของเทศบาล มความชดเจนในการปฏบตตามกฎระเบยบและขอบงคบของทางราชการ บคคลากรของเทศบาลปฏบตตอประชาชนโดยยดหลกความถกตองตามกฎระเบยบขอบงคบ การปฏบตหนาทของผบรหารเทศบาล เปนไปอยางถกตองตามกฎหมาย และเทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนไดมสวนรบทราบเกยวกบระเบยบ ขอบงคบตาง ๆ ทจะมผลบงคบใชกบชมชน อยในระดบมากทสด สวนเทศบาลมการปรบปรงกฎระเบยบใหเหมาะสมกบสถานการณเปลยนแปลงอยเสมอ อยในระดบมาก ดานหลกคณธรรม พบวา บคคลกรของเทศบาล บรหารงานโดยยดหลกความถกตอง เปนธรรมและเสมอภาค บคคลากรในหนวยงานยดมนในมาตรฐานวชาชพนยมและจรรยาบรรณวชาชพสม าเสมอโดยเครงครด บคลากรของเทศบาล มความซอสตยสจรต ยดมนในศลธรรม และจรยธรรม และบคลากรของเทศบาล ปฏบตหนาทดวยความเทยงธรรมบนพนฐานของคณธรรมและจรยธรรม อยในระดบมากทสด สวนบคลากรของเทศบาล มมนษยสมพนธทด และมไมตรจตพรอมใหบรการ อยในระดบมาก ดานหลกความโปรงใส พบวา ขอมลขาวสารทเผยแพรตอสาธารณะชนมความถกตองตรงกบความเปนจรง เทศบาลมการสรป/เปดเผยการบรหารงานของเทศบาลตอสาธารณะ เชน ประชา สมพนธ/ปดประกาศใหประชาชนรบทราบ เทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนตดตามตรวจสอบการท างานของเทศบาล ตลอดถงแผนงานและโครงการตางๆ และเทศบาลมการเผยแพรขอมลขาวสารตางๆ หรอ สทธประโยชนในการรบสวสดการใหประชาชนรบทราบอยางทวถง อยในระดบมากทสด สวนผบรหารเทศบาล มความโปรงใสในการพจารณาความดความชอบ คาตอบแทนพเศษ ใหแกบคลากรทปฏบตงานอยางสมเหตสมผล อยในระดบมาก ดานหลกการมสวนรวม พบวา เทศบาลมการจดเวทประชาคมในการรบฟงปญหา และความตองการของประชาชน เทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนเขาไปมสวนรวมในการตดสนเรองส าคญทมผลกระทบตอประชาชน เทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนมอสระทจะเสนอความคดและสามารถแสดงความคดเหนในการแกปญหารวมกน และเปดโอกาสใหประชาชนเขารบฟงการประชมสภา เพอก าหนด นโยบาย, การออกระเบยบ, ขอบงคบของเทศบาล อยในระดบมากทสด สวนเทศบาล เปดโอกาสใหประชาชนไดเขามามสวนรวมในการประเมนผลงาน อยในระดบมาก ดานหลกความรบผดชอบ พบวา มการก าหนดวสยทศน พนธกจและเปาหมายในการปฏบตงานของเทศบาลอยางชดเจน การใหบรการตางๆของเทศบาล ใหดวยความรบผดชอบตอบสนองความตองการของชมชน และเทศบาลมความเอาใจใสตอปญหาของประชาชนและเรงแกไขเพอบรรเทาความเดอดรอน อยในระดบมากทสด สวนบคลากรของเทศบาล มความรบผดชอบในการปฏบตงานทไดรบมอบหมาย และผบรหารเทศบาลน าโครงการ กจกรรม หรอแผนงานทแถลงไวไปด าเนนการใหเหนเปนรปธรรม อยในระดบมาก ดานหลกความคมคา พบวา เทศบาลมการใชเทคโนโลยเครองมอตาง ๆ ททนสมยเพอลดตนทนและลดขนตอนการท างาน เพอเพมประสทธภาพในการท างาน ผบรหารของเทศบาลมนโยบายการประหยดรายจายในดานตาง ๆ และมการจดสรรการใชทรพยากรอยางคมคาใหเกดประโยชนสงสด บคลากรมความร ความสามารถ ความช านาญเหมาะสมกบงานทรบผดชอบ และมอตราก าลงทมจ านวนเหมาะสมกบปรมาณงาน มการรณรงคใหประชาชนใชทรพยากรธรรมชาตอยางประหยดและ

187

ยดแนวพระราชดารเศรษฐกจพอพยง และเทศบาลมการประเมนผลการปฏบตงานดานการใชทรพยากรเพอใหเกดความคมคาสงสด อยในระดบมาก ดานหลกการพฒนาทรพยากรมนษย พบวา เทศบาลมการฝกอบรมและจดสมมนาเพอพฒนาความรความสามารถของบคลากรใหทนสมยอยเสมอ เทศบาลมการจดสรรงบประมาณในดานการพฒนาบคลากรอยางเพยงพอและเหมาะสม และเทศบาลมการน าความรใหม ๆ มาปรบปรงการท างานเพอพฒนาทกษะวชาชพอยางตอเนอง อยในระดบมาก ดานหลกองคกรแหงการเรยนร พบวา บคลากรของเทศบาลมการน าองคความรทไดรบจากแหลงตาง ๆ มาใชในการปฏบตงาน บคลากรของเทศบาลมการใชเครองมอและเทคโนโลยเพอเพมประสทธภาพในกระบวนการจดการความร เทศบาลมการจดกจกรรมและโครงการตางๆ รวมกบหนวยงานภายนอก เพอใหบคลากรไดเรยนรสงใหมๆ ผบรหารเทศบาลมการสงเสรมการสรางวฒนธรรมองคกรแหงการเรยนร มกระบวนการผลกดนใหเกดทศนคตทด ตอการเรยนรจากผอน ยอมรบและใหเกยรต ในการรบฟงความคดเหนทแตกตาง และเทศบาลมการสรางนวตกรรมใหมๆ เพอน ามาใชปรบปรงการปฏบตงานเพอสรางสรรคสงใหม อยในระดบมาก ดานหลกการบรหารจดการ พบวา มการกระจายความรบผดชอบของภาระงานอยางเหมาะสมตามความสามารถและอยในกรอบอ านาจหนาทของบคลากร หนวยงานของเทศบาลมการจดท าแผนภมขนตอนและระยะเวลาการท างานอยางเปดเผยไวในทท างาน เทศบาลมหลกปฏบตในการบรหารงานแบบมสวนรวม เทศบาลมการทบทวนยทธศาสตรการด าเนนการ เพอปรบปรงอยเสมอ มการเปดรบฟงความคดเหนขอเสนอแนะ เพอปรบปรงการท างาน โดยมชองทางในการปรบขอมลทงายและสะดวกรวดเรว และเทศบาลมระบบตดตามประเมนผลตามแผนงานทก าหนด อยในระดบมาก ดานหลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร พบวา เทศบาลมอปกรณเทคโนโลย ทมประสทธภาพและเพยงพอ รวมทงมการพฒนาทกษะของผใชงานเครอขายสารสนเทศ เทศบาลมระบบเครอขายสารสนเทศทมประสทธภาพ เหมาะสมกบยคปจจบน เทศบาลมระบบเครอขายสารสนเทศซงสามารถเชอมโยงระหวางหนวยงานภายในของเทศบาลและภายนอกได เทศบาลมการน าเทคโนโยลสารสนสนเทศไปใชปฏบตงานอยางจรงจงภายในเทศบาล และเทศบาลมการจดท าฐานขอมลกลางของหนวยงานอยางเปนระบบ งายตอการศกษาท าความเขาใจ อยในระดบมาก 3. ขอมลปจจยดานวฒนธรรมองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย จากการศกษา พบวา วฒนธรรมองคการโดยภาพรวมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ระดบวฒนธรรมองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานวฒนธรรมสวนรวม ดานวฒนธรรมการปรบตว ดานวฒนธรรมพนธกจ และดานวฒนธรรมเอกภาพ อยในระดบมาก และเมอพจารณาของรายละเอยดในแตละมตแตละดาน พบวา ดานวฒนธรรมสวนรวม พบวา มตวฒนธรรมการพฒนาสมรรถภาพบคลากรในทกระดบ มตวฒนธรรมการท างานเปนทม และมตวฒนธรรมเสรมสรางอ านาจ อยในระดบมาก และเมอพจารณาของรายละเอยดในแตละขอค าถามแตละมต พบวา

188

มตวฒนธรรมเสรมสรางอ านาจ พบวา บคลากรของเทศบาลสวนใหญรสกวาเทศบาลกคอครอบครวใหญ ภายในเทศบาลมคานยมในการกระจายอ านาจการตดสนใจในการท างานใหแกบคลากร ภายในเทศบาลมการแบงปนขอมลขาวสารในการท างานอยางทวถงทงองคกร การวางแผนของเทศบาลเนนคานยมการมสวนรวมของบคลากรของเทศบาล ภายในเทศบาลสนบสนนใหมการบรหารจดการดวยบคลากรของเทศบาลกนเอง และบคลากรของเทศบาลสวนใหญมความเชอวา ตนเองมสวนรวมตอการตดสนใจในเรองทมผลตองานของตนเอง อยในระดบมาก มตวฒนธรรมการท างานเปนทม พบวา ภายในเทศบาลมการสนบสนนใหม การรวมมอกนท างานระหวางฝาย/สายงานทตางกน บคลากรของเทศบาลสวนใหญท างานเสมอนเปนสวนหนงของทม บคลากรของเทศบาลสวนใหญใหความส าคญอยางสงตอการท างานเปนทม ภายในเทศบาลมการใชทมงานเปนกลไกในการปฏบตงานมากกวาการสงการตามสายบงคบบญชา และภายในเทศบาลมการจดระบบงานเพอใหบคลากรมองเหนความเชอมโยงระหวางงานทท ากบเปาประสงคของเทศบาล อยในระดบมาก มตวฒนธรรมการพฒนาสมรรถภาพบลากรในทกระดบ พบวา ภายในเทศบาลมการมอบหมายอ านาจหนาทเพอใหบคลากรสามารถท างานไดดวยตวเอง ภายในเทศบาลมคานยมในการปรบปรงสมรรถภาพของบคลากรอยางตอเนอง และเทศบาลของทานมคานยมในการใชจายเพอเสรมสรางทกษะในการปฏบตงานแกบคลากร อยในระดบมาก ดานวฒนธรรมเอกภาพ พบวา มตวฒนธรรมความรวมมอและประสานบรณาการ มตวฒนธรรมการตกลงรวมกน และมตวฒนธรรมคานยมแกนกลาง อยในระดบมาก และเมอพจารณาของรายละเอยดในแตละขอค าถามแตละมต พบวา มตวฒนธรรมคานยมแกนกลาง พบวา ผบรหารของเทศบาลของทานไดปฏบตในสงทตนเองสอนหรอบอกกลาวแกบคลากร ภายในเทศบาลมการก าหนดจรรยาบรรณทเปนแนวทางในการปฏบตอยางชดเจนวาสงใดผดหรอสงใดถก ภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทใชยดถอเปนแนวทางปฏบต ภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทยดถอรวมกนอยางชดเจน และภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทยดถอรวมกนอยางคงเสนคงวา อยในระดบมาก สวนภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทใครกตามท าการละเมดจะไดรบการพจารณาวาเปนบคคลทสรางปญหาใหกบหนวยงาน อยในระดบปานกลาง มตวฒนธรรมการตกลงรวม พบวา ภายในเทศบาลไดก าหนดขอตกลงรวมกนในแนวทางปฏบตอยางชดเจนวา สงใดควรพงกระท า สงใดไมควรพงกระท า ภายในเทศบาลเมอมความเหนทแตกตางกน บคลากรเทศบาลสวนใหญกสามารถบรรลขอตกลงรวมกน ตกลงรวมกนไดงาย ภายในเทศบาลเมอมความเหนทแตกตางกน บคลากรเทศบาลสวนใหญจะพยายามหาขอตกลงรวมกนจนเปนทพอใจกบทกฝาย ภายในเทศบาลมการใชแนวทางการจดการแบบก าหนดขอตกลงรวมกน และภายในเทศบาลเมอมประเดนส าคญ ๆ มกจะเกดปญหาในการหาขอตกลงรวมกน อยในระดบมาก มตวฒนธรรมความรวมมอและประสานบรณาการ พบวา ภายในเทศบาลเมอมการประสานงานระหวางฝาย/สายงานตาง ๆ จะมความงายในการประสานงาน ภายในเทศบาลมการเชอมโยงเปาหมายของฝาย/สายงานตาง ๆ เพอใหบรรลเปาหมายใหญขององคกร ภายในเทศบาล เมอมการพจารณาไปทรปแบบแนวทางการปฏบตงาน จะท าใหสามารถคาดการณไดวาผลจะออกมาเปนอยางไร และภายใน

189

เทศบาลมแนวทางการปฏบตงานทเปนแบบแผน ขนตอน ชดเจน มความคงเสนคงวาไมคอยมการเปลยนแปลง อยในระดบมาก ดานวฒนธรรมการปรบตว พบวา มตวฒนธรรมการเนนผรบบรการ มตวฒนธรรมการสรางการเปลยนแปลง และมตวฒนธรรมการเรยนรขององคการ อยในระดบมาก และเมอพจารณาของรายละเอยดในแตละขอค าถามแตละมต พบวา มตวฒนธรรมการสรางการเปลยนแปลง พบวา ภายในเทศบาลมแนวทาง การปฏบตงานทยดหยน ท าใหงายตอการปรบปรงเปลยนแปลง ภายในเทศบาลมแนวทางการท างานทตอบสนองตอการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอกองคการ ภายในเทศบาลมการปรบปรงวธการท างานอยางตอเนอง ภายในเทศบาลมการน าวธการท างานใหม ๆ มาใช และภายในเทศบาล ฝาย/กองตาง ๆ ใหความรวมมอในการเปลยนแปลงเปนอยางด อยในระดบมาก มตวฒนธรรมการเนนผรบบรการ พบวา ภายในเทศบาลมการสนบสนนใหบคลากรเทศบาลแกปญหาใหแกผรบบรการ ความตองการและผลประโยชนของผรบบรการถกน ามาพจารณาในการประชมของหวหนาสวนของเทศบาลอยางสม าเสมอ ภายในเทศบาลมชองทางรบฟงความคดเหนจากผรบบรการ/ประชาชน/ผสอขาว บคลากรเทศบาลสวนใหญมความเขาใจอยางลกซงในความตองการของผรบบรการ และภายในเทศบาลมการน าขอมลขาวสารจากผรบบรการมาใชในการตดสนใจใน การปรบปรงการท างาน อยในระดบมาก มตวฒนธรรมการเรยนรขององคการ พบวา ผบรหารของเทศบาลมการสนบสนนและสงเสรมใหน าวธการใหม ๆ มาใช ภายในเทศบาลมความเชอวา ความผดพลาด คอ โอกาสในการเรยนรและการปรบปรง ภายในเทศบาลมความเชอวา การท างานประจ าวน คอ การเรยนร บคลากรของเทศบาลมการน าบทเรยนในการท างานของฝาย/สายงานหนงมาใหอกฝาย/สายงานหนงไดเรยนร และผบรหารของเทศบาลมการใหรางวลแกผสรางสรรคสงใหม ๆ ทมประโยชนในการท างาน อยในระดบมาก ดานวฒนธรรมพนธกจ พบวา มตวฒนธรรมทศทางยทธศาสตรและความมงมน มตวฒนธรรมวสยทศน และมตวฒนธรรมเปาหมายและวตถประสงค อยในระดบมาก และเมอพจารณาของรายละเอยดในแตละขอค าถามแตละมต พบวา มตวฒนธรรมทศทางยทธศาสตรและความมงมน พบวา ยทธศาสตรของเทศบาลมความสอดคลองกบวตถประสงคและเปาหมาย แนวทางในการปฏบตงานของบคลากรเทศบาลมความสอดคลองกบพนธกจขององคกร เทศบาลมการก าหนดยทธศาสตรทชดเจน แตจะเหมาะสมกบการเปลยนแปลง พนธกจขององคกรมความชดเจน และบคลากรเขาใจความหมายตรงกน และเทศบาลมการก าหนดวตถประสงคและเปาหมายในระยะยาว อยในระดบมาก มตวฒนธรรมเปาหมายและวตถประสงค พบวา วตถประสงคและเปาหมายเกดจากการตกลงรวมกนภายในองคกร เทศบาลมการก าหนดเปาหมายทสามารถบรรลได แตกไมงายจน เกนไป เทศบาลมการก าหนดตวชวดทชดเจนและสอดคลองกบวตถประสงคและเปาหมาย เทศบาลมการก าหนดเปาหมายททาทาย แตกไมสงมากจนท าไมได และบคลากรสวนใหญมความเขาใจและทราบวาตองกระท าสงใดเพอความส าเรจขององคกรในระยะยาว อยในระดบมาก มตวฒนธรรมวสยทศน พบวา ผบรหารของทานเปนคนมองการณไกล วสยทศนของเทศบาลสามารถสรางความกระตอรอรนในการท างานใหเกดขนแกบคลากรเทศบาลสวนใหญ เทศบาล

190

ของทาน มความสามารถในการบรรลเปาหมายระยะสน โดยไมท าลายเปาหมายระยะยาว และบคลากรเทศบาลมวสยทศนรวมกนวาตองการใหองคกรเปนอยางไรในอนาคต อยในระดบมาก 4. ขอมลปจจยดานประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย จากการศกษา พบวา ประสทธผลองคการโดยภาพรวมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ระดบประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานคณภาพการใหบรการ ดานประสทธผลตามแผนปฏบตราชการ ดานการพฒนาองคกร และดานประสทธภาพของการปฏบตงานราชการ อยในระดบมาก และเมอพจารณาของรายละเอยดในแตละขอค าถามแตละดาน พบวา ดานประสทธผลตามแผนปฏบตราชการ พบวา เทศบาลมระบบการเบกจายเงนเดอนใหแกขาราชการและพนกงานอยางเปนระบบ อยในระดบมากทสด สวนการใชจายเงนงบประมาณของเทศบาลเพอการลงทนสามารถด าเนนการไดอยางมประสทธภาพ เทศบาลมการจดสรรงบประมาณอยางเปนธรรมและเพยงพอ สถานะทางการเงนของเทศบาล ในการวางแผนพฒนามความเหมาะสม และเทศบาลสามารถด าเนนการทางดานหารายรบพอเพยงกบรายจาย อยในระดบมาก ดานคณภาพการใหบรการ พบวา มการก าหนดหนาทความรบผดชอบและมอบหมายอ านาจหนาทไวอยางชดเจน มการจดท าและปรบปรงแผนพฒนาใหเหมาะสมกบความตองการของประชาชน มการจดล าดบความส าคญของโครงการตามความจ าเปนเรงดวน หรอความเดอดรอนของประชาชนและเทศบาลมกระบวนการในการวเคราะหและประเมนผลการด าเนนงานโครงการอยางชดเจน อยในระดบมาก ดานประสทธภาพของการปฏบตงานราชการ พบวา ขาราชการและพนกงานไดรบการสนบสนนและสงเสรมในดานความร ความสามารถหรอทกษะในการท างานใหเกดประสทธภาพ การน าเทคโนโลยททนสมยมาปรบใชในการบรหารงานอยางเหมาะสม น าความคดเหนของประชาชนมาปรบปรงในการบรหารงาน เทศบาลมการปรบปรงเปลยนแปลงแนวทางการท างานอยตลอดเวลา และน าปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการบรหารงาน อยในระดบมาก ดานการพฒนาองคกร พบวา เทศบาลเอาใจใสและใหความส าคญในการแกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชน ประชาชนไดรบความสะดวกและรวดเรวใหบรการในดานตาง ๆ สามารถแกไขปญหาความเดอดรอนเรงดวน เชน การเกดภยพบตตางๆใหกบประชาชนไดทนท การจด การบรการสาธารณะใหกบประชาชนสามารถสงมอบงานโครงการตาง ๆ ภายในระยะเวลาทก าหนด และคณภาพในการใหบรการสาธารณะเปนทยอมรบของประชาชนและสามารถใชงานอยางมประสทธภาพ อยในระดบมาก 5. ขอมลธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย จากการศกษาธรรมาภบาล และวฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย โดยการน าปจจยดานธรรมาภบาล มทงหมด 10 ดาน ประกอบดวย ดานหลกนตธรรม ดานหลกคณธรรม ดานหลกความโปรงใส ดานหลกการมสวนรวม

191

ดานหลกความรบผดชอบ ดานหลกความคมคา ดานการพฒนาทรพยากรมนษย ดานองคการแหงการเรยนร ดานการบรหารจดการ ดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และปจจยดานวฒนธรรมองคการ ประกอบดวย 4 ดาน คอ ดานวฒนธรรมสวนรวม ดานวฒนธรรมเอกภาพ ดานวฒนธรรมการปรบตว และดานวฒนธรรมพนธกจ น าเขาในสมการถดถอยพหคณ พบวา ตวแปรทเขาในสมการถดถอยพหคณมความสมพนธกบประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยางมนยส าคญทาง สถตทระดบ.001 โดยพบวา วฒนธรรมพนธกจสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ.001 สวนธรรมาภบาลดานหลกการบรหารจดการ สงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยปจจยดงกลาวสามารถรวมกนท านายพยากรณไดรอยละ 56.80 อภปรายผลการวจย จากการศกษาครงนผวจยมประเดนทนาสนใจน ามาอภปราย ดงน 1. ปจจยดานธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย จากการศกษา พบวา ระดบธรรมาภบาลโดยภาพรวมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก สอดคลองกบงานวจยของสรเชษฐ คะสดใจ (2553) เรณ หมนหอ (2554) ธนกฤต โพธเงน (2557) กมลลกษณ ธนานนตเมธ (2559) ศรสกล เจรญศร (2559) และสมชาย นอยฉ า นคม เจยรจนดา และชชวลต เลาหวเชยร (2559) ทพบวา ปจจยการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาลในองคการภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ระดบธรรมาภบาลของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานหลกความโปรงใส ดานหลกความรบผดชอบ ดานหลกนตธรรม และดานหลกคณธรรม อยในระดบมากทสด ทงนเนองจากในบรบทเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยเปนองคการทยดหลกความโปรงใสทสมพนธกบหลกนตธรรม คณธรรมโดยเหนไดจากการใหขอมลขาวสารทเผยแพรตอสาธารณะชนมความถกตองตรงกบความเปนจรง ประกอบกบมการก าหนด วสยทศน พนธกจและเปาหมายในการปฏบตงานของเทศบาลไดอยางชดเจน อกทงการบรหารงานมความชดเจนในการปฏบตตามกฎระเบยบและขอบงคบของทางราชการ จงท าใหบคลากรบรหารงานโดยยดหลกความถกตอง เปนธรรมและเสมอภาคโดยตลอดมา สอดคลองกบงานวจยของลาชต ไชยอนงค (2556) ทพบวา ปจจยการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาล ดานหลกความโปรงใส ดานหลก ความรบผดชอบ ดานหลกคณธรรม อยในระดบสง และสอดคลองกบงานวจยของกมลลกษณ ธนานนตเมธ (2559) ทพบวา ปจจยการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาลดานหลกความโปรงใส อยในระดบมากทสด สวนดานหลกการมสวนรวม ดานหลกการบรหารจดการ ดานหลกการพฒนาทรพยากรมนษย ดานหลกความคมคา ดานหลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และดานหลกองคกรแหงการเรยนร อยในระดบมาก ทงน เนองจากในบรบทเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยใหประชาชนมสวนรวมในการแสดงความคดเหน และท าประชาวจารณ โดยการจดเวทประชาคมในการรบฟงปญหา และความตองการตางๆ ประกอบกบเทศบาลมการกระจายความรบผดชอบของภาระงานอยางเหมาะสมตามความสามารถและอยในกรอบอ านาจหนาท มการฝกอบรมและจดสมมนาเพอพฒนาความรความสามารถของบคลากรใหทนสมยอยเสมอ อกทงมการใชเทคโนโลยเครองมอตาง ๆ ททนสมย

192

เพอลดตนทนและลดขนตอนการท างาน เพอเพมประสทธภาพในการท างานตามแนวการบรหารจดการภาครฐแนวใหม และจดใหมอปกรณเทคโนโลยทมประสทธภาพและเพยงพอ รวมทงมการพฒนาทกษะของผใชงานเครอขายสารสนเทศ จงท าใหบคลากรของเทศบาลมการน าองคความรทไดรบจากแหลงตาง ๆ มาใชในการปฏบตงานไดอยางเตมความสามารถและมประสทธภาพ สอดคลองกบงานวจยของสรเชษฐ คะสดใจ (2553) เรณ หมนหอ (2554) ณฐ วมลพรพฒนา (2556) ทพบวา การน าหลกธรรมาภบาลดานหลกการมสวนรวม ดานหลกความคมคาไปปฏบตในองคการ อยในระดบมาก และสอดคลองกบงานวจยของธนกฤต โพธเงน (2557) ทพบวา ปจจยการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาลดานหลก การมสวนรวม อยในระดบมาก นอกจากนสอดคลองกบงานวจยของศรสกล เจรญศร (2559) ทพบวา ปจจยการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาลดานหลกการมสวนรวม ดานหลกประสทธภาพและหลกประสทธผลอยในระดบมาก เชนเดยวกบสอดคลองกบงานวจยของสมชาย นอยฉ า นคม เจยรจนดา และชชวลต เลาหวเชยร (2559) ทพบวา ปจจยการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาลดานหลกประสทธภาพและหลกประสทธผลอยในระดบมาก 2. ปจจยดานวฒนธรรมองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย จากการศกษา พบวา วฒนธรรมองคการโดยภาพรวมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก สอดคลองกบงานวจยของกมลลกษณ ธนานนตเมธ (2559) และศรสกล เจรญศร (2559) ทพบวา วฒนธรรมองคการโดยภาพรวมอยในระดบมาก นอกจากนสอดคลองกบงานวจยของปรณ บญฉลวย (2556) ลาชต ไชยอนงค (2556) กมลลกษณ ธนานนตเมธ (2559) ทพบวา วฒนธรรมองคการโดยภาพรวมอยในระดบสง เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ระดบวฒนธรรมองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานวฒนธรรมสวนรวม ดานวฒนธรรมการปรบตว ดานวฒนธรรมพนธกจ และดานวฒนธรรมเอกภาพ อยในระดบมาก ทงนเนองจากในบรบทเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยวฒนธรรมองคการทเทศบาลสรางขนมาเปนรปธรรม มความชดเจน มความเชอมโยงและเกยวของกนอยางเปนระบบ จนกลายเปนกรอบเพอก าหนดเปนมาตรฐานวฒนธรรมการท างานขององคการ เพอใหบคลากรยดถอและปฏบตตาม โดยยดประชาชนเปนเปาหมายหลกของการท างาน วฒนธรรมองคการของเทศบาลเปนวฒนธรรมองคการทเขมแขงโดยเฉพาะความซอสตย สจรต การประพฤตปฏบตตนอยในท านองคลองธรรมตามทผบรหารในแตละยคสมยยดมน ซงเปนระบบควบคมทมาจากรากฐานคานยมภายในองคการ ไมจ าตองก าหนดไวเปนลายลกษณอกษร สอดคลองกบแนวคดของ Newstrom and Davis (1993, p. 59) ทกลาววา เมอเวลาผานไปวฒนธรรมองคการจะกลาย เปนสงทคงอยตลอดไปกบองคการ โดยเปนสงทดงดดใจและรกษาบคคลใหเปนไปตามมาตรฐานของคานยมและความเชอ ทงยงสอดคลองกบผลการศกษา เรอง “วฒนธรรมการท างานของพนกงานเทศบาล ศกษากรณเทศบาลนครยะลา จงหวดยะลา” ของ วฒสรรพ สวรรณคร (2550) ทพบวา เปนวฒนธรรมการท างานแบบราชการ เนนกฎ ระเบยบ คานยมเกยวกบการท างานเนนในเรองของการยนหยดสงทถกตอง เมอผบงคบบญชาสงใหท าผดระเบยบ กลาคดคาน สวนคานยมในเรองความรบผดชอบ ถอวาการตรงเวลาตอการนดหมายเปนสงส าคญ รวมถงการท างานใหเกดผลสมฤทธทดทสดตองมการประสานงานกบทกฝายทเกยวของ สะทอนใหเหนวา ในบรบทของเทศบาลทเปนหนวยงานภาครฐทใหบรการประชาชนเปนหลกความส าคญ ดงนน คานยมความเชอจงไดถกก าหนดเปนมาตรฐานการท างาน แผนการด าเนนงาน จนกลายเปนวฒนธรรมการท างานแบบราชการทบคลากรยดถอและน ามาปฏบตจนกลายเปนเอกลกษณ

193

ของงานดานบรการประชาชน จงท าใหเทศบาลมระดบปจจยดานวฒนธรรมองคการในภาพรวมระดบมากทกดาน ส าหรบสาเหตทเทศบาลมระดบปจจยดานวฒนธรรมองคการประเภทวฒนธรรมเอกภาพ และประเภทวฒนธรรมการปรบตวในระดบมาก กเนองมาวฒนธรรมเอกภาพประเภทวฒนธรรมองคการเขมแขง เชน วฒนธรรมในรปความเชอมนในผลส าเรจในอดตของเทศบาล ทสามารถสรางศรทธาในการอ านวยความยตธรรมใหแกประชาชนในสงคม เปนเพยงวฒนธรรมองคการทมงเนนแตภายในองคการ ยอมกอใหเกดอปสรรคตอการพฒนาองคการ และจะสกดกนความสามารถในการปรบตวขององคการใหเหมาะสมตอการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอก นอกจากนสอดคลองกบงานวจยของปรณ บญฉลวย (2556) และลาชต ไชยอนงค (2556) ทพบวา วฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมสวนรวม ดานวฒนธรรมพนธกจ อยในระดบสง เชนเดยวกนสอดคลองกบงานวจยของกมลลกษณ ธนานนตเมธ (2559) ทพบวา วฒนธรรมองคการดานวฒนธรรมสวนรวม ดานวฒนธรรมการปรบตว ดานวฒนธรรมพนธกจ และดานวฒนธรรมเอกภาพ อยในระดบสง 3. ปจจยดานประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย จากการศกษา พบวา ประสทธผลองคการโดยภาพรวมของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ระดบประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย ดานคณภาพการใหบรการ ดานประสทธผลตามแผนปฏบตราชการ ดานการพฒนาองคกร และดานประสทธภาพของการปฏบตงานราชการ อยในระดบมาก ทงนเนองจากในบรบทเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย เทศบาลสามารถด าเนนการทางดานการหารายรบพอเพยงกบรายจายเปนไปตามประสทธผลตามแผนปฏบตราชการทตงไว มระบบการเบกจายเงนเดอนใหแกขาราชการ และพนกงานอยางเปนระบบ และขาราชการ พนกงานไดรบการสนบสนนและสงเสรมในดานความร ความสามารถหรอทกษะในการท างานใหเกดประสทธภาพ มการก าหนดหนาทความรบผดชอบและมอบหมายอ านาจหนาทไวอยางชดเจน เทศบาลสามารถแกไขปญหาความเดอนรอนเรงดวน เชน การเกดภยพบตตางๆใหกบประชาชนไดทนท อกทงเอาใจใส และใหความส าคญในการแกไขปญหาความเดอดรอนของประชาชนอยางตอเนอง จงท าใหประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยอยในระดบมาก สอดคลองกบงานวจยของธณฐพล ชอม (2558) ทพบวา ประสทธผล การบรหารจดการในภาพรวมและรายดานแตละดานของเทศบาลต าบลในเขตภาคกลางของประเทศไทย อยในระดบมาก 4. ธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย จากการศกษาวฒนธรรมพนธกจสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย อยางมนยส าคญทางสถต สอดคลองกบงานวจยของกาญจนา เกสร (2555) Muhammad Shakil Ahmad (2012) และศรสกล เจรญศร, ไชยา ยมวไล, และปยากร หวงมหาพร (2559) ทศกษาความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการกบประสทธผล พบวา ปจจยดานวฒนธรรมองคการของภารกจ ทศทางยทธศาสตร ความมงมน เปาหมาย วตถประสงค และวสยทศน รวมทงความสามารถในการปรบเปลยนและพฒนาองคการ ความสามารถในการแกปญหาภายในองคการกบประสทธผลมความสมพนธไปในทศทางเดยวกนคอในทศทางบวก อยางมนยส าคญทางสถต และความสมพนธอยในระดบคอนขางสง โดยสามารถเปนแนวทางปฏบตในการจดการผลการปฏบตงานไดด และสอดคลอง

194

กบงานวจยของธณฐพล ชะอม (2558) ทพวลย พนธจนทก (2558) และกมลลกษณ ธนานนตเมธ (2559) ทศกษาวฒนธรรมองคการทมผลตอประสทธผลองคการ ทพบวา วฒนธรรมองคการสามารถท านายประสทธผลองคการ โดยวฒนธรรมองคการมอทธพลทงทางตรงตอประสทธผลองคการอยางมนยส าคญทางสถต สวนธรรมาภบาลดานหลกการบรหารจดการสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาล ในเขตภาคใตของประเทศไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ.01 สอดคลองกบงานวจยของตาบทพย ไกรพรศกด (2555) ศรนนท ทพยเจรญ (2555) สเมธ แสงนมนวล (2556) ณฐปคลภ ญาณมโนวศษฏ (2558) ธณฐพล ชะอม (2558) กมลลกษณ ธนานนตเมธ (2559) ศรสกล เจรญศร,ไชยา ยมวไล, และปยากร หวงมหาพร (2559) และสมชาย นอยฉ า, นคม เจยรจนดา และชชวลต เลาหวเชยร (2559) ทพบวา ปจจยธรรมาภบาลดานหลกการบรหารจดการมความสมพนธเชงบวก และสงผลตอประสทธผลองคการ อยางมนยส าคญทางสถต โดยการบรหารจดการในการใชหลกธรรมาภบาลเปนปจจยเสรมทส าคญตอการบรหารจดการทมประสทธผล ท าใหเกดผลส าเรจในการพฒนาไดด และแนวคดการบรหารจดการภาครฐแนวใหม ทสามารถน าไปประยกตใชในองคการ ทท าใหมประสทธผลได นอกเหนอจากปจจยการบรหารหลกตามหลกธรรมาภบาลแลว ยงมวฒนธรรมขององคการอกปจจยหนงทส าคญทท าใหเทศบาลมประสทธผลในการด าเนนงาน ดงนนเทศบาลจงควรใหความส าคญวฒนธรรมพนธกจในประเดน เรองการก าหนดทศทางการด าเนนงานควรมเปาหมายทชดเจน วาจะตองท าอยางไร โดยการก าหนดวสยทศน การก าหนดพนธกจ และการก าหนดเปาหมาย ใหชดเจนทงระยะสนและระยะยาว โดยปจจยในการก าหนดวสยทศน ตองประกอบดวยขอมลขาวสาร (Information) ทงภายในและภายนอกองคการ ความร (Knowledge) ของบคลากรในองคการ ความคดรเรมสรางสรรค (Creativity) ความคาดหวง (Expectation) ของผมสวนไดสวนเสยขององคการ (Stakeholders) การผสมผสานจนตนาการและดลยพนจ ดานศกยภาพและความสามารถของบคลากร ทกษะ ประสบการณในลกษณะองคการแหงการเรยนร (Learning organization) ความสามารถในการคดวเคราะหสภาพ แวดลอมขององคการ แนวโนมตาง ๆ ไดอยางแมนย า เปนระบบ (System approach) และทส าคญผบรหารตองมศกยภาพ มภาวะผน า มองการณไกล ซงลกษณะดงกลาวจะเปนการรวมพลงของความมงมนตอการสรางนวตกรรม (Innovative) ใหม ๆ เพอใหเกดความเปลยนแปลงอยางเปนรปธรรมในอนาคตได ขอคนพบจากงานวจย วฒนธรรมพนธกจเปนกลยทธส าคญในการสรางความไดเปรยบของเทศบาลในเขตภาคใต ของประเทศไทย ซงจะสงผลตอความส าเรจหรอความลมเหลวของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยได การสรางและพฒนาวฒนธรรมพนธกจจงเปนสงจ าเปน โดยการเชอมโยงความสมพนธระหวางบคลากรกบเทศบาล และเทศบาลกบประชาชนใหเกดคานยมรวม ดวยการเรยนรบทบาทหนาทของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยเพอเสรมสรางใหเกดเปนวฒนธรรมองคการ ผบรหารควรใชเครองมอทาง การบรหารทมอยหลากหลายภายในองคการปลกฝงพฤตกรรมใหเกดกบสมาชกตามทเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยตองการ ดวยการเลอกรปแบบวฒนธรรมใหสอดคลองกบพนธกจ เปาหมายของแต

195

ละเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยพรอมทงเสรมสรางแนวทางในการรกษาวฒนธรรมองคการทดมคณคาใหคงอย เพอเปนปจจยในการเสรมสรางความส าเรจ แขงแกรงขององคการอยางยงยน ธรรมาภบาลหลกการบรหารจดการกอใหเกดประสทธผลทงในระดบองคการและระดบบคคล โดยผลในระดบองคการธรรมาภบาลหลกการบรหารจดการจะชวยสงเสรมประสทธภาพและประสทธผลใหกบองคการ เนองจากมระบบทชดเจนในการบรหารและก ากบดแล ซงกระบวนการบรหารและก ากบองคการทดยอมประกนไดวาจะเพมโอกาสแหงความส าาเรจได ธรรมาภบาลหลกการบรหารจดการทใชอ านาจไปในทางทถกตอง และเปนธรรม เปนตวบงชความเปนองคการทมสขภาพสมบรณ ซงมผลท าใหผบรหารและผใตบงคบบญชามสมพนธภาพทดตอกน และมสวนรวมในการท าางานรวมกน และเปดโอกาสใหผปฏบตงานไดแสดงความคดเหน ใหมสวนรวมในการวางแผนและตดสนใจ บรหารงานโดยยดหลกประชาธปไตย จะชวยเสรมสรางบรรยากาศการท าางาน กอใหเกดความสามคคระหวางผรวมงาน และท าใหการท างานเปนทมมประสทธผล ธรรมาภบาลหลกการบรหารจดการนอกเหนอจากจะใหความส าคญกบความโปรงใส ความรบผดชอบตอหนาท ความรบผดชอบตอการตดสนใจจะเปนผลดตอสงคมในองคการเชนกน เนองจากชวยลดการทจรต คอรปชน และคนสวนนอยไดรบความส าคญ และเชนเดยวกนผลในระดบบคคล ถอไดวา การมสวนรวมท าใหบคลากรภายในเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยมโอกาสไดรบความยตธรรม และปกปองสทธของตนเองได การใหอ านาจในการท างานจะท าใหบคลากรมประสบการณทางบวกกบความคาดหวงในเนองาน นอกจากนการทเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยก าหนดกฎ ระเบยบ และกระบวนการตาง ๆ อยางเปนทางการใหบคลากรทกคนในองคการยดถอเปนแนวทางเดยวกน ท าใหบคลากรมความพงพอใจและเชอมนในเทศบาลมากขน เนองจากทกคนถกปฏบตอยางเทาเทยมภายใตกฎระเบยบ และกระบวนการเดยวกน ส าหรบการมสวนรวมซงเปนสาระทส าคญประการหนงของหลกธรรมาภบาลยงน ามาซงความพงพอใจของบคลากรภายในเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย เนองจากบคลากรจะรสกวาไดรบการยอมรบนบถอและไดรบความส าคญ สามารถตอบสนองความตองการของบคลากรได และดวยเหตปจจยส าคญ ๆ ดงกลาว การปรบเปลยนบทบาทของสงคมโดยการน าหลกธรรมาภบาลหลกการบรหารจดการมาใชจงมความจ าเปนอยางยงส าหรบเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย เพราะจะสงผลใหประชาชนโดยรวมและสงคมไทยเตบโต สามารถขบเคลอนประเทศชาต ชมชนใหสามารถกาวเขาสบรบทสภาพแวดลอมของการแขงขนทเปลยนแปลงอยางรนแรงและรวดเรวภายใตกระแสโลกาภวตน ไดอยางมประสทธผล เทศบาลจะมความสงบสข ไดรบการพฒนาอยางรวดเรวและยงยนตอไป ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะจากการวจย 1. จากการศกษา พบวา เทศบาลในเขตภาคใตยงสามารถปรบปรงประสทธผลองคการใหมระดบทสงขนได โดยการปรบปรงประสทธผลองคการสามารถแบงไดเปน 2 ระยะ กลาวคอ ในระยะสนเทศบาลควรสงเสรมแนวทางการปฏบตงานตามหลกธรรมาภบาล และในระยะยาวเทศบาลตองมการปรบเปลยนวฒนธรรมองคการ เพอใหสอดคลองกบยทธศาสตรของกรมสงเสรมการปกครองทองถนป 2554 ใน 3 ประเดน คอ 1) การสงเสรมแนวทางการปฏบตงานตามหลกธรรมาภบาล 2) การปรบ

196

เปลยนวฒนธรรมองคการ และ 3) การเพมประสทธผลองคการของเทศบาล ท าใหมการพฒนาไดดและแนวคดการบรหารจดการภาครฐแนวใหมทสามารถน าไปประยกตใชในองคการ ทท าใหมประสทธผลได ใหมงเนนตอบสนองความตองการของประชาชน โดยใหประชาชนเปนจดศนยกลาง 2. ในขณะทการปรบเปลยนวฒนธรรมองคการจ าเปนทจะตองตระหลกวา องคการจ าเปนทจะตองสงเสรมใหเกดวฒนธรรมการปรบเปลยนและวฒนธรรมพนธกจ โดยองคการทตองการสนบสนนการปรบเปลยนวฒนธรรมนน ผน าหรอผบรหารในทกระดบจ าเปนทจะตองใหความสนใจอยางใกลชดตอบรบททเปลยนแปลงขององคการ และตองรเรม และคอยๆ เรงใหมการเปลยนแปลงเพมมากขนในดานยทธศาสตรและการปฏบตภายในองคการ เพอทจะไดท าใหองคการและวฒนธรรมอยในแนวทางเดยวกนกบความเปนจรงของสภาพแวดลอมภายนอกองคการ จากการศกษาทพบวาวฒนธรรมองคการมอทธพลทางตรงตอประสทธผลองคการ ดงนน เมอเทศบาลมประสทธผลเพมมากขนกจะท าใหสามารรองรบกระบวนทศนในการพฒนาประเทศภายใต “ประเทศไทย 4.0” ซงเปนอกนโยบายหนงทเปนการวางรากฐานการพฒนาประเทศในระยะยาว เปนจดเรมตนในการขบเคลอนไปสการเปนประเทศทมงคง มนคง และยงยนได 3. ควรสงเสรมใหเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยไดน าหลกภาวะผน าการเปลยนแปลง วฒนธรรมองคการ และธรรมาภบาล เชน หลกการท างานเปนทม หลกการบรหารจดการ ความขดแยง น ามาปรบใชในเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยอยางเรงดวนเพอใหเกดประสทธภาพประสทธผลในการปฏบตราชการ ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1. การวจยครงน ไดท าการศกษากลมตวอยางเฉพาะ ของเทศบาลในเขตภาคใตเทานน และเพอใหผลการวจยสามารถน าไปใชประโยชนกบสวนงานใหครอบคลม ควรวจยเพมเตมโดยแบงเปนภมภาค เปนประเทศ เพอน าผลการศกษาไปใชเปนแนวทางในการน าไปปรบปรงแกไข การบรหารงานของหนวยงานทเกยวของตางๆ ใหเกดประสทธภาพและประสทธผล 2. ควรมการศกษาวจยในเชงคณภาพในหวขอวจยนอกครง เนองจากธรรมาภบาลในหลกปฏบตทมความเปนนามธรรมสง ซงวฒนธรรมองคการกเชนเดยวกน การศกษาวจยเชงคณภาพนาจะท าใหไดขอมลเชงลกมากยงขน 3. ควรมการศกษาในกลมประชากรทมลกษณะงานใกลเคยงกน เชน องคการบรหาร สวนจงหวด องคการบรหารสวนต าบล เปนตน เพอเปนการทดสอบความนาเชอถอและความเทยงตรงของตวแบบทไดจากการศกษาครงน 4. ควรน าตวแปรดานองคกรแหงการเรยนรทสงผลตอประสทธผลขององคการเทศบาลในประเทศไทย มาศกษาเพมเตมจากการศกษาครงน

บรรณานกรม

กมลลกษณ ธนานนตเมธ. (2559). อทธพลของธรรมาภบาลและวฒนธรรมองคการทสงผลตอ ประสทธผลองคการขององคการบรหารสวนต าบลในเขตภาคเหนอของประเทศไทย. คนเมอ 26 พฤศจกายน 2559, จาก: http://www.ar.or.th/ImageData/Magazine/ 10041/DL_EN_10241.pdf?t=636161968521291011 กมลวรรณ ชยวานชศร. (2536). ปจจยทเกยวของกบผบรหารทสมพนธกบประสทธผลของโรงเรยน. วทยานพนธศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาการอดมศกษาบณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒประสานมตร, กรงเทพฯ. กรมการปกครอง. (2558. ขอมลจ านวนประชากรใน 14 จงหวดภาคใต จ าแนกเปนรายจงหวด โดย เรยงตามจ านวนประชากร. คนเมอ 6 มกราคม 2561, จาก: http://stat.bora.dopa.go.th/stat/y_stat58.htm กรมสงเสรมการปกครองทองถน. (2545). คมอการจดทาหลกเกณฑการบรหารกจการบานเมองทด ขององคกรปกครองสวนทองถน. กรงเทพฯ: บพธการพมพ. ___________. (2560). ขอมลจ านวนองคกรปกครองสวนทองถน. คนเมอ 6 มกราคม 2561, จาก: http://www.dla.go.th/work/abt/ กลยา วานชยบญชา. (2555). สถตส าหรบงานวจย. (พมพครงท 6). กรงเทพฯ: ภาควชาสถต คณะ พาณชยศาสตรและการบญช จฬาลงกรณมหาวทยาลย. กาญจนา เกสร. (2555). ความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการกบประสทธผลของโรงเรยนสงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาปทมธาน เขต 1. วทยานพนธศกษาศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการบรหารการศกษา คณะครศาสตรอตสาหกรรม มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร, ปทมธาน. กาญจนา บญยง. (2547). ประสทธผลการบรหารงานขององคกรในมหาวทยาลยเชยงใหม: กรณศกษาคณะพยาบาลศาสตร. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขา รฐศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม, เชยงใหม. กงดาว จนดาเทวน. (2552). การศกษาและพฒนารปแบบการบรหารกจการบานเมองทดส าหรบ องคการบรหารสวนต าบล (อบต.) ในจงหวดอตรดตถ. วทยานพนธหลกสตรปรชญาดษฎ บณฑต สาขาการศกษาเพอพฒนาทองถน มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร, ฉะเชงเทรา. เกรยงศกด วงศสกรรม. (2550). ปจจยทสงผลตอประสทธผลการปฏบตงานขององคการบรหารสวน ต าบลในพนทจงหวดพระนครศรอยธยา. รายงานการศกษาอสระรฐประศาสนศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาการปกครองทองถน วทยาลยการปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน, ขอนแกน. โกวทย พวงงาม. (2543). การปกครองทองถน. (พมพครงท 3). กรงเทพฯ: วญญชน. __________. (2546). การปกครองทองถนไทย หลกการและมตใหมในอนาคต. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: วญญชน.

197

198

บรรณานกรม (ตอ) โกวทย พวงงาม. (2548). การปกครองทองถน หลกการและมตใหมในอนาคต. (พมพครงท 5). กรงเทพฯ: ส านกพมพวญญชน. คณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2559). ยทธศาสตรชาต 20 ป อนาคต ประเทศไทยเพอความมนคง มงคง ยงยน. คนเมอ 3 กมภาพนธ 2561, จาก: http://plan.vru.ac.th/ โครงสรางและการจดองคกรเทศบาล. (2561). คนเมอ 16 กนยายน 2561, จาก: https://saensukcity.go.th/about/organizational-structure.html จนดาลกษณ วฒนสนธ. (2530). การบรหารและการพฒนาองคการ. ในเอกสารประกอบการสอนชด วชาการบรหารและพฒนาองคการ (หนวยท2). นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. เจตนสฤษฎ สงขพนธ. (2554). โมเดลเชงสาเหตผลสมฤทธทางการเรยนในภาวะรอพนจของนกศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาพฒนามนษยและสงคม มหาวทยาลยสงขลานครนทร, สงขลา เจตนสฤษฎ สงขพนธ, ชตมา หวงเบญหมด, รชตา ธรรมเจรญ, สรลกษณ ทองพน, ปกรณ ลมโยธน, นวตน สวสดแกว และคณะ. (2559). ความพงพอใจของนกศกษาในการศกษาระดบ บณฑตศกษา มหาวทยาลยหาดใหญ ประจ าป 2557. การประชมหาดใหญวชาการระดบชาต และนานาชาต ครงท 7 วนท 23 มถนายน 2559 มหาวทยาลยหาดใหญ, สงขลา. จมพล หมนพานช. (2548). การบรหารจดการภาครฐแนวใหม: หลกการ แนวคด และกรณตวอยาง ของไทย. นนทบร: ส านกวชาการ มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช. เจรญ เจษฎาวลย. (2547). การบรหารความเสยงโลจสตกสและซบพลายเชน. กรงเทพฯ: พอด. ชวงศ ฉายะบตร. (2539). การปกครองทองถนไทย. กรงเทพฯ: พฆเนศ พรนตง เซนเตอร. __________. (2549). การปกครองทองถนไทย. กรงเทพฯ: พฆเนศ พรนทตง เซนเตอร. โชคสข กรกตตชย. (2560). ทศทางการปกครองสวนทองถนตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560. คนเมอ 3 พฤศจกายน 2560, จาก: https://www.parliament.go.th/ ซหนง หลน. (2557). ปจจยทสงผลตอประสทธผลในการท างานของพนกงานชาวจนในบรษทซนไชน อนเตอรเนชนแนล จ ากด. การคนควาอสระบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาบรหารธรกจ มหาวทยาลยกรงเทพ, กรงเทพฯ. ณรงควทย แสนทอง. (2544). การบรหารงานทรพยากรมนษยสมยใหม ภาคปฏบต. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: เอช อาร เซนเตอร. ณฐ วมลพรพฒนา. (2556). แนวทางการน าหลกธรรมาภบาลมาใชในการบรหารงานองคกร กระบวนการยตธรรม: ศกษากรณกรมสอบสวนคดพเศษ. วทยานพนธศลปศาสตรมหา บณฑต (อาชญาวทยาและงานยตธรรม) บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล, กรงเทพฯ. ณฐปคลภ ญาณมโนวศษฏ. (2558). การน าหลกธรรมาภบาลไปปฏบตขององคการบรหารสวนต าบล จงหวดฉะเชงเทรา. วารสารวชาการสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทย (สสอท.), 21(1), 36-47.

199

บรรณานกรม (ตอ) ดสต สายทอง. (2541). ประสทธผลของการบรหารศนยบรการการศกษานอกโรงเรยนอ าเภอ: กรณศกษาจงหวดพระนครศรอยธยา.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สถาบนบณฑต พฒนบรหารศาสตร, กรงเทพฯ. ตาบทพย ไกรพรศกด. (2555). ธรรมาภบาลในฐานะปจจยสภาพแวดลอมสความส าเรจในการบรหาร จดการ: บทตรวจสอบระหวางประเทศ. คนเมอ 26 พฤศจกายน 2559, จาก: http://www.lib.Ku.ac.th/ ถวลวด บรกล และคณะ. (2545). โครงการศกษาเพอพฒนาดชนวดผลการพฒนาระบบบรหารจดการ ทด. นนทบร: สถาบนพระปกเกลา ________. (2548).รายงานการวจย โครงการขยายผลเพอน าตวชวดการบรหารกจการบานเมองทด ระดบองคกรไปสการปฏบต. กรงเทพฯ: สถาบนพระปกเกลา. ________. (2549). ทศธรรม: ตวชวดการบรหารกจการบานเมองทด. นนทบร: สถาบนพระปกเกลา. ทยดา ยนตะบษย. (2553). ภาวะผน า วฒนธรรมองคการ หลกธรรมาภบาลทสงผลตอประสทธผล ขององคการบรหารสวนต าบลในเขตภาคตะวนออกเฉยงเหนอของประเทศไทย. วทยานพนธ ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการพฒนาองคการ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย เจาพระยา, กรงเทพฯ. ทศพร ศรสมพนธ. (2545). การปฏรประบบการบรหารงานภาครฐ. กรงเทพฯ: ส านกงานกองทน สนบสนนการวจย. ________. (2551). ทศทางและแนวโนมของรฐประศาสนศาสตรในประมวลสาระชดวชาแนวคด ทฤษฎ และหลกการรฐประศาสนศาสตรหนวยท 15. (448). นนทบร: มหาวทยาลยสโขทย ธรรมาธราช. ทองอาน พาไทสง. (2549). ประมวลกฎหมายและระเบยบการปฏบตงานของทองถน. กรงเทพฯ: ว. เจ.พรนตง. ทพวลย พนธจนทก. (2558). อทธพลของภาวะผน าการเปลยนแปลงและวฒนธรรมองคการทมตอผล การด าเนนงานขององคการ: กรณศกษามหาวทยาลยเกษตรศาสตร. วทยานพนธบรหารธรกจ มหาบณฑต สาขาบรหารธรกจ คณะศลปศาสตรและวทยาการจดการ มหาวทยาลย เกษตรศาสตร, กรงเทพฯ. ทพาวด เมฆสวรรค. (2541). ปฏรปราชการเพอความอยรอดของไทยในการปฏรประบบราชการ ยทธศาสตรส าคญของการเปลยนแปลง. กรงเทพฯ: ส านกงานคณะปฏรประบบราชการ. ธณฐพล ชะอม. (2558). การบรหารจดการทมผลตอประสทธผลของเทศบาลต าบลในเขตภาคกลาง ของประเทศไทย. คนเมอ 25 มถนายน 2560, จาก http://www.research-system. siam.edu/

200

บรรณานกรม (ตอ)

ธนกฤต โพธเงน. (2557). ปจจยดานการบรหารจดการตามหลกธรรมาภบาลทมผลตอประสทธผล การบรหารงานขององคการบรหารสวนต าบลในเขตจงหวดปทมธาน. วารสารวชาการ มหาวทยาลยปทมธาน. 6 (2), 152-161 ธรรศพงศ วงษสวสด และเอนก นอบเผอก. (2561, มกราคม-เมษายน). การบรหารงานตามหลก ธรรมาภบาลขององคการบรหารสวนต าบลทานางงาม อ าเภอบางระก า จงหวดพษณโลก วารสารมหาวทยาลยราชภฏยะลา. 13 (1), 129-139. ธฤษณ รอดรกษา. (2553). คณภาพการบรหารจดการภาครฐขององคกรปกครองสวนทองถน กรณศกษา: เทศบาลนครสมทรสาคร. วารสารวทยบรการ. 21 (3), 92-106. ธานนทร ศลปจาร. (2553). การวจยและวเคราะหขอมลทางสถตดวย SPSS. (พมพครงท 11). กรงเทพฯ: บสซเนสอารแอนดด. นพพร นาคแสง. (2555). ประสทธผลการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลขององคการบรหารสวน ต าบลในอ าเภอเมอง จงหวดกระบ. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวทยาการจดการ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, กรงเทพฯ. นนทพล พงศธรวสทธ. (2548). บทบาทขององคการบรหารสวนต าบลกบการสรางระบบการบรหาร จดการทดตามหลกธรรมาภบาล: กรณศกษาองคการบรหารสวนต าบลสนนาเมง อ าเภอ สนทราย จงหวดเชยงใหม. เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม. นารรตน กวางขวาง. (2554). การบรหารงานเทศบาลต าบลตามหลกสาราณยธรรม: กรณศกษา เทศบาลต าบลบางเมอง อ าเภอเมองสมทรปราการ จงหวดสมทรปราการ. วทยานพนธ พทธศาสตรมหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, กรงเทพฯ. บวรศกด อวรรณโณ. (2542). การสรางธรรมาภบาลในสงคมไทย. กรงเทพฯ: วทยาลยปองกน ราชอาณาจกร. บญชม ศรสะอาด. (2535). การวจยเบองตน. (พมพครงท 3). กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. ________. (2545). การวจยเบองตน. (พมพครงท 7). กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. บญเรอง หมนทรพย. (2538). ปจจยทสมพนธกบประสทธผลการจดการศกษาระดบมธยมศกษาของ โรงเรยนเอกชนคาทอลก. ปรญญานพนธศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาการบรหาร การศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, กรงเทพฯ. บศรา เขมทอง. (2561). การจดท ายทธศาสตรชาต. คนเมอ 3 เมษายน 2561, จาก: http://www.isoc.go.th/ บษบง ชยเจรญวฒนะ. (2546). ตวชวดธรรมาภบาล. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: สถาบนพระปกเกลา.

201

บรรณานกรม (ตอ)

ปธาน สวรรณมงคล. (2548). สถาบนและกระบวนการทางการเมองไทย หนวยท 14. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ________. (2558). การบรหารงานภาครฐกบการสรางธรรมาภบาล. กรงเทพฯ: สถาบนพระปกเกลา. ประชาไท. (2561). ดชนคอรปชนโลก 2017 ไทยตดอนดบ 96 แตคะแนนยงต ากวาคาเฉลยโลก คนเมอ 5 พฤษภาคม 2561, จาก: https://prachatai.com/journal/2018/02/75554 ปรณ บญฉลวย. (2556). วฒนธรรมองคการ องคการการเรยนร กบประสทธผลองคการของศาล ยตธรรม: ตวแบบสมการโครงสราง. วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาพฒนาสงคม และ การจดการสงแวดลอม คณะพฒนาสงคมและการจดการสงแวดลอม สถาบนบณฑตพฒน บรหารศาสตร, กรงเทพฯ. ปรชา สวรรณภม, สทธน ศรไสย, จนต วภาตะกลศ และสพจน บญวเศษ. (2554). รปแบบการบรหาร จดการทมประสทธภาพขององคการบรหารสวนต าบลในกลมจงหวดภาคเหนอตอนลาง กลมท 1 ประเทศไทย. วารสารสมาคมนกวจย. 16 (3), 102-117. ปรโชต สขสวสด และณภคอร ปญยภาภสสร. (2555). ความสมพนธระหวางอปนสยผมประสทธผล 8 ประการ พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคกรและการบรหารจดการโดยยดหลก ธรรมาภบาล ของบคลากรเทศบาลนครแหลมฉบง. คนเมอ 10 กรกฎาคม 2560, จาก: http://www.exmba.buu.ac.th/ พงษเทพ จนทสวรรณ. (2553, มถนายน-กนยายน). ประสทธผลองคการ: ปฏบทแหงมโนทศน. วารสารรมพฤกษ, (28), 135-182. ________. (2554). ภาวะผน า วฒนธรรมองคการกบประสทธผลองคการของโรงเรยนในสงกด กรงเทพมหานคร: ตวแบบสมการโครงสราง. วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาพฒนา สงคมและการจดการสงแวดลอม คณะพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร, กรงเทพฯ. พรชย เชอชชาต. (2546). ความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการโรงเรยนกบประสทธผลของ โรงเรยนเทศบาลในเขตพนทพฒนาชายฝงทะเลภาคตะวนออก. วทยานพนธศกษาศาสตร มหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา, ชลบร. พระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารจดการบานเมองทด พ.ศ. 2546. ราชกจจานเบกษา. เลมท 120 ตอนท 100 ก, น. 1-16. พระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542. ราชกจจานเบกษา. เลมท 116 ตอนท 114 ก, น. 48-66. พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2534. ราชกจจานเบกษา. เลมท 108 ตอนท 156/ฉบบพเศษ. พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน (ฉบบท 5) พ.ศ. 2545. ราชกจจานเบกษา. เลมท 119 ตอนท 99 ก, น. 1-13.

202

บรรณานกรม (ตอ)

พระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 และทแกไขเพมเตมถง (ฉบบท 13) พ.ศ. 2552. ราชกจจานเบกษา. เลมท 70 ตอนท 14. พส เดชะรนทร. (2544). เสนทางจากกลยทธสการปฏบตดวย Balanced Scorecard และ Key Performance Indicators. กรงเทพฯ: ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. __________. (2546). Balanced Scorecard รลกในการปฏบต. กรงเทพฯ: ส านกพมพ จฬาลงกรณมหาวทยาลย. พชาย รตนดลก ณ ภเกต. (2552). เอกสารประกอบค าบรรยาย วชาองคการและการจดการทาง สงคม. กรงเทพฯ: ธงค บยอนด บคส. พทยา บวรวฒนา. (2552). ทฤษฎองคกรสาธารณะ. (พมพครงท 13). กรงเทพฯ: ศกดโสภา. __________. (2552). รฐประศาสนศาสตร: ทฤษฎและแนวการศกษา (ค.ศ.1887-ค.ศ.1970). กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. พภพ วชงเงน. (2547). พฤตกรรมองคการ. กรงเทพฯ: อกษรพทยา. ภรณ กรตบตร. (2529). การประเมนประสทธผลขององคการ. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. ภรณ กรตบตร มหานนท. (2549). การประเมนประสทธผลขององคกร. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. ภาคภม นนทปรชา. (2555). ปจจยทมความสมพนธกบประสทธผลการด าเนนงานโดยตวชวดตาม แนวคด Balanced Scorecard: กรณศกษา สถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการ มหาชน). การคนควาอสระศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการพฒนาสงคม คณะพฒนาสงคมและสงแวดลอม สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร, กรงเทพฯ. มณฑรา มรส. (2558). รปแบบการประยกตใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารงานองคการบรหารสวน จงหวด กรณศกษา จงหวดปราจนบร. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจด การบรการสงคม คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยบรพา,ชลบร. มฆวาฬ สวรรณเรอง. (2536). ประสทธผลของการน านโยบายปองปรามทจรตเลอกตงของโครงการ ท.ม.ก.ไปปฏบต กรณวจยปฏบตการเขตเลอกตง ค. จงหวดนครราชสมา. วทยานพนธ พฒนบรหารศาสตรมหาบณฑต สาขานโยบายสาธารณะ บณฑตวทยาลย สถาบนบณฑต พฒนบรหารศาสตร, กรงเทพฯ. ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ.ศ. 2542. ราชกจจานเบกษา. เลมท 116 ตอนท 633. รงสรรค ประเสรฐศร. (2549). การจดการสมยใหม. กรงเทพฯ: ธรรมสาร. รชฎาทพย อปถมภ. (2558). ความสมพนธระหวางหลกธรรมาภบาลกลปผลประกอบการของบรษท จดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย. คนเมอ 5 กรกฎาคม 2560, จาก: http://www.ejournals.swu.ac.th/ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550. ราชกจจานเบกษา. เลมท 124 ตอนท 47 ก, น. 1-127. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560. ราชกจจานเบกษา. เลมท 134 ตอนท 40 ก, น. 1-9

203

บรรณานกรม (ตอ) รจา รอดเขม. (2547). การพฒนารปแบบการประเมนประสทธผลองคการของวทยาลยในสงกด กระทรวงสาธารณสข ประยกตตามแนวทางการประเมนองคการแบบสมดล. วทยานพนธ ครศาสตรดษฎบณฑต ภาควชานโยบายการจดการและความเปนผน าทางการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, กรงเทพฯ. เรณ หมนหอ. (2554). ปจจยทมอทธพลตอผลสมฤทธในการน าหลกธรรมาภบาลไปปฏบตในองคการ บรหารสวนจงหวดภเกต. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต แขนงวชาบรหารรฐกจ สาขาวทยาการจดการ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, กรงเทพฯ. ลาชต ไชยอนงค. (2556). ธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการ กบประสทธผลองคการของศาลยตธรรม: ตวแบบสมการโครงสราง. วทยานพนธปรญญารฐประศาสนศาสตรดษฎบณฑต คณะศลป ศาสตร มหาวทยาลยเกรก, กรงเทพฯ. วชต บญสนอง. (2554). แนวทางการเสรมสรางธรรมาภบาลในองคกรปกครองสวนทองถน กรณ ศกษาองคการบรหารสวนต าบลและเทศบาลในเขตอ าเภอบางกรวย จงหวดนนทบร. รายงาน การวจย วทยาลยราชพฤกษ สบคนเมอ 6 มกราคม 2560, จาก: http://www.rpu.ac.th/ วภาส ทองสทธ. (2551). การบรหารจดการทด. กรงเทพฯ: อนทภาษ. วไลวรรณ พวงทอง. (2559). ประสทธผลการพฒนาชมชนขององคการบรหารสวนต าบลทบใต อ าเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ. การศกษาอสระหลกสตรปรญญารฐประศาสนศาสตร มหาบณฑต วทยาลยนวตกรรมการจดการ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร, กรงเทพฯ. วฒชย จ านงค. (2530). การผสมผสานปฏบตการเพอผลตภาพ. วารสารพฒนบรหารศาสตร, 27(2), 255-269. วฒสรรพ สวรรณคร. (2550). วฒนธรรมการท างานของพนกงานเทศบาล ศกษากรณเทศบาลนคร ยะลา จงหวดยะลา. ภาคนพนธศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาพฒนาสงคม คณะพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒนฐรหารศาสตร, กรงเทพฯ. ศรพชรา สทธก าจร แกวพจตร. (2551). การใชหลกธรรมาภบาลในสถาบนอดมศกษาเอกชน. ดษฎ นพนธ ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศลปากร, กรงเทพฯ. ศรสกล เจรญศร. (2559). ธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการ กบประสทธผลองคการของหนวยงานใน สงกดส านกงานผบญชาการต ารวจแหงชาต. วทยานพนธหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร วทยาลยบณฑตศกษาดานการจดการ มหาวทยาลยศรปทม, กรงเทพฯ. ศรญญา ทพยโสต. (2545). การประเมนประสทธผลการปฏบตงาน : กรณศกษาภาควชาศลยศาสตร ชองปาก คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตร มหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม, เชยงใหม.

204

บรรณานกรม (ตอ)

ศรนนท ทพยเจรญ. (2555). ธรรมาภบาลกบการบรหารจดการภาครฐแนวใหมในองคกรปกครอง สวนทองถนไทย. วารสารสหวทยาการวจย. 1(2), 97-103 สถาบนพระปกเกลา. (2548). คมอโครงการขยายผลเพอน าตวชวดการบรหารกจการบานเมองทด ระดบองคกรไปสการปฏบต. กรงเทพฯ: สถาบนพระปกเกลา. สถาบนพฒนาขาราชการพลเรอน ส านกงาน ก.พ. (2546). ยทธศาสตรการพฒนาเพอการปรบ เปลยน. นนทบร: สถาบนพฒนาขาราชการพลเรอน ส านกงาน ก.พ. สมชาย นอยฉ า, นคม เจยรจนดา และชชวลต เลาหวเชยร. (2559). ธรรมาภบาลกบประสทธผลใน การบรหารงานตามหลกการประเมนแหงดลยภาพของเทศบาลนครเจาพระยาสรศกด อ าเภอศรราชา จงหวดชลบร. วารสารเกษมบณฑต, 17(2), 38-48. สมคด เลศไพฑรย. (2543). การกระจายอ านาจตามพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการ กระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย ธรรมศาสตร. สมจตร พงหรรษพร. (2552). การวเคราะหปจจยเชงระบบในการบรหารทสงผลตอประสทธผลของ สถานศกษาเครอขายคาทอลก สงกดสงฆมณฑลจนทบร. วทยานพนธศกษาศาสตรดษฎ บณฑต บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, กรงเทพฯ. สนท จรอนนต. (2543). ความเขาใจเรองการปกครองสวนทองถน. กรงเทพฯ: สขมและบตร. ________. (2549). ความเขาใจเรองการปกครองสวนทองถน. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: สถาบน นโยบายการศกษา สราญ ประมวลวรชาต. (2544). ปจจยสนบสนนและอปสรรคในการน า BALANCEDSCORECARD มาใชในองคการกลมกจการสอสารของไทย: กรณศกษา TELECOM ASIA PUBLIC COMPANY LIMITED (TA) และ ADVANCE INFO SERVICEPUBLIC COMPANY LIMITED (AIS). ภาคนพนธโครงการบณฑตศกษาการพฒนาทรพยากรมนษย สถาบน บณฑตพฒนบรหารศาสตร, กรงเทพฯ สารานกรมเสร. (2560). ภาคใต (ประเทศไทย). คนเมอ 9 สงหาคม 2560, จาก: https://www.th.wikipedia.org/wiki/ภาคใต_(ประเทศไทย) ___________. (2561). โครงสรางและการจดองคกรในการด าเนนงานเทศบาล. คนเมอ 9 กนยายน 2561, จาก: http://witikritsada54mbu.blogspot.com/2015/11/blog- post_11.html _________. (2561). แผนท 14 จงหวดในภาคใตของประเทศไทย. คนเมอ 9 กนยายน 2561, จาก: https://www.novabizz.com/Map/Southern.htm สดจต นมตกล. (2543). กระทรวงมหาดไทยกบการบรหารจดการทด ในการปกครองทด (good governance). กรงเทพฯ: บพธการพมพ.

205

บรรณานกรม (ตอ) สพจน ทรายแกว. (2545). การวดผลการปฏบตงาน, เอกสารประกอบการสมมนาเชงปฏบตการ จดท าแผนกลยทธและการบรหารงานมงผลงาน. เชยงราย: ส านกพมพสถาบนราชภฏ เชยงราย. สเมธ แสงนมนวล. (2556). ตนแบบการบรหารจดการขององคกรปกครองสวนทองถนในประเทศไทย. คนเมอ 3 ธนวาคม 2559, จาก: https://www.Kpi.ac.th/media/pdf/M7_264.pdf สรเชษฐ คะสดใจ. (2553). ความสมพนธระหวางธรรมาภบาลกบประสทธผลขององคการบรหารสวน ต าบล ในเขตจงหวดนครพนม. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขารฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร, สกลนคร. ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. (2542). คมอการสรางระบบบรหารกจการบานเมอง และสงคมทดตามระเบยบสานกนายกรฐมนตร วาดวยการสรางระบบบรหารกจการ บานเมองและสงคมทด พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: โรงพมพกองกลาง ส านกงาน ก.พ. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2555). แผนพฒนาเศรษฐกจและ สงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559). กรงเทพฯ: ส านกนายกรฐมนตร. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2559). แผนพฒนาเศรษฐกจและ สงคมแหงชาต ฉบบท 12 พ.ศ. 2560-2564. คนเมอ 14 มนาคม 2560, จาก: http:// www.nesdb.go.th/ ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2560). รางกรอบยทธศาสตรชาต ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560-2579). คนเมอ 3 กมภาพนธ 2561, จาก: http://www.thaigov. go.th/ ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. (2546). คมอค าอธบายและแนวทางปฏบตตามพระ ราชกฤษฎกา วาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546. กรงเทพฯ: สรบตรการพมพ. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. (2552). คมอการจดระบบการก ากบดแลองคการ ภาครฐตามหลกธรรมาภบาลของการบรหารกจการบานเมองทด (Good Governance Rating). กรงเทพฯ: พรเมยรโปร. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2552ข). แผนพฒนาเศรษฐกจและ สงคมแหงชาต ฉบบท 8-9. กรงเทพฯ: ส านกนายกรฐมนตร. ส านกนายกรฐมนตร. (2542). ระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบการบรหารกจการ บานเมองและสงคมทด พ.ศ.2542. กรงเทพฯ: ส านกนายกรฐมนตร. เสาวพงษ ยมาพฒน. ( 2550). การศกษาองคประกอบและรปแบบการประเมนผลการปฏบตราชการ โดยใชเครองมอบาลายซ สกอรการด: กรณศกษาส านกงานปลดกระทรวงพาณชย. วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาพฒนาสงคม มหาวทยาลย เกษตรศาสตร, กรงเทพฯ.

206

บรรณานกรม (ตอ) อรพนท สพโชคชย. (2541). สงคมเสถยรภาพและกลไกประชารฐทด (Good Governance). รายงานท ด อาร ไอ, 3 (20), 15-17. อรณ รกธรรม. (2525). ทฤษฎองคการสมยใหม: การบรหารองคการ. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. อะกร แซม. (2545). ธรรมาภบาล การบรหารการปกครองทโปรงใสดวยจรยธรรม. (พมพครงท 2) แปลโดย ไชยวฒน ค าช ประทมพร วชรเสถยร กลลดา เกษบญช และศภมตร ปตพงษ. กรงเทพฯ: น าฝน. อานนท ปนยารชน. (2541, มนาคม 26). ธรรมรฐกบอนาคตของประเทศไทย. มตชน, น. 2. Agere, S. (2000). Promoting Good Governance: Principles, Practices and Perspective. London: Commonwealth Secretariat. Ahmad, M. Shakil (2012). Impact of Organizational Culture on Performmance Management Practices in Pakistan. Retrieved June 22, 2017, form: http://www.Saycocorporative.com/saycoak/bij/journal/Vol.5no1/article_5.pdf Amitai Etzioni. (1964). Modern Organizations. Englewood Cliffs: Prentice Hall. Anani, K. V. (2000). The Pursuit of Politics of Sustainable Livelihoods: Focus on Governance in Ghana. PhD. Dissertation. University of Guelph: Canada. Anderson, J. A. (2000). Explannatory Roles of Mission and Culture: Organizational Effectiveness In Tennessee’s Community Colleges. Dissertation, Ed. Higher and Adult Education Memphis Photocopied. Baksh, A. M. (1999). The Relationship between Participative Management and Job Attitude. n.p.: UMI. Balthazard, P. A., Cooke, R. A. & Potte, R. E. (2006). Dysfunctional Culture, Dysfunctional Organization: Capturing the Behavioral Norm that form Organizational Culture and Drive Performance. Journal of Managerial Psychology. 21(8), 709-732. Barrister Harun ur Rashid. (n.d.). Good Governance & Bangladesh. Retrieved December 2, 2011. from: http://www.sydneybashi bangla.com/Articles/ Harun_Good%20Governance.pdf Becher, T. M. & Boerman, P. L. J. (1997). Decentralized Decision Making and Organizational Effectiveness in Colleges for Vocational Education: A Structural Equation Model for School Organization. Education Research and Evaluation. 3 (3), 189–213. Blumel, C. M. (2000). Foreign aid, doner coordination and the pursuit of good governance (Kenya). PhD. Dissertation. University of Maryland.

207

บรรณานกรม (ตอ) Boston, J. (1996). Public management: The New Zealand model. Auckland: Oxford University Press. Cameron, K. S. & Ettington, D. A. (1988). The Conceptual Foundations of Organizational Culture. In Higher Education: Handbook of Theory and Research. Vol 4. (J.C. Smart, ed, pp. 356-396). New York: Agathon. Cameron, K. S. & Quinn, R. E. (1999). Diagnosing and Changing Organizational Culture. Reading, MA: Addison-Wesley. Clarke, V. C.B. (2001). In Search of good governance: Decentralization and democracy in Ghana. PhD. Dissertation. Northern Illinois University. D’Aquila, J. M. (2004). Management’s Emphasis on Integrity and Ethical Values: A Function of and Organization’s Size and Ownership Type?. Journal of Forensic Accounting. 5 (2), 393. Denison, D.R. (1990). Corporate Culture Organizational Effectiveness. New York: John Wiley & Sons. Denison, D. R. & Mishra, A. (1995). Toward a Theory of Organizational Culture and Effectiveness. Organizational Science. 6 (March-April), 204-233. Denison, D. R. & Neaale, W. S. (1996). Denison Organizational Culture Survey: Facilitator’s Guide. Ann Arbor, MI: Aviat. Denison, D. R. Haaland, S. & Goelzer, P. (2003). Corporate Culture and Organizational Effectiveness: Is There a Similar Pattern around the World? Advances in Global Leadership. 3, 205-227. Davis, D. (2005). The Learning Organization and Its Dimensions as Key Factors in Firm Performance. Doctoral dissertation, University of Wisconsin-Milwaukee. Dunbar, B. D. (2007). Shared governance: Making the transition in practice and perception. Journal of Nursing Administration. 37 (4). 177-183. Greenberg, J. & Baron, R. A. (2003). Behavior in Organizations: Understanding and Managing the Human Side of Work. (8th ed.). New Jersey: Pearson Education. Harley, B., Hyman, J. & Thompson, P. (2005). Participation and democracy at work: Essaya in hooour of Havie Ramsay. New York: Paalgrave Macmillan. Hofstede, G., Neuijen, B., Ohaya, D. D. & Sanders, G. (1990). Measuring Organizational Culture: A Qualitative and Quantitative Study Across Twenty Case. Administrative Science. Quarterly. 35, 286-316. Kaplan, R. & Norton, D. (1992). The Balanced Scorecard: Translating Strategy into action. USA: Harvard Business School Press.

208

บรรณานกรม (ตอ) Kaufmann, D. Kraay, A & Mastruzzi, M. (2010). The Worldwide Governance Indicators: Methodology and Analytical Issues. World Bank Policy Research Working. Paper No. 5430. Kimberly, J. R. (1979). Issues In Creation of Organization: Initiation, Innovation, and Institutionalization. Academy of Management Journal. 22 (September): 437-457. Kimmet, Philip. (2005). The Politics of Good Governance in the Asean 4. Master Degree, Griffith University. Knapp, E. M. (1998). Knowledge Management. Business Economics Review. 44 (4), 3-6. Kotter, J. P. & Heskett, J. L. (1992). Corporate Culture and Performance. New York: Free Press. Kreitner, R. (1998). Management. (7th ed.). Houghton Mifflin, Boston: MA. Liwit, G. H. & Stringer, R. A. (1968). Motivation and organizational climate. Boston: President and Fellow of Harvard College. Muttalib, M. A. & Mohd Akbar Ali Khan. (1982). Theory of local government. New Delhi: Sterling Publishers. Mile, B. M. (1973). Planned change and organization health: Figure and ground, In M. M. Milstein & J. A. Belasco (Eds.). Educational and behavioral science perspective. B: Allyn and Bacon. Morgan, G. (1986). Images of Organization Culture and Leadership. London: Sage Publications. Newstrom, J. W. & Davis, K. (1993). Organizational Behavior Human Behavior at work. United Stated of America. The McGraw - Hill Inc. Ogbonna, E. & Harris, L. C. Leadership Style, Organizational Culture and Performance: Empirical Evidence from UK Companies. International. Journal of Human Resource Management. 11 (4), 766-788. Organ, D. W., Podsakoff, P. M. & MacKencie, S. B. (2006). Organization citizenship behavior: It’s nature, antecedent, and consequences. Thousand Oaks, CA: Sage. O'Reilly, C. A., Chatman, J. & Caldwell, D. F. (1991). People and Organizational Culture: a Profile Comparison Approach to Assessing Person-organization Fit. Academy of Management Journal. 34 (September): pp. 487-516. Putnam, R. (1993). Making Democracy Work: Civic Tradition in Modem Italy. n.p.

209

บรรณานกรม (ตอ) Randy, G. P. (2004). “Chang Performance to Change Culture”. Industrial and Commercial Training. 35 (6/7), 251. Schein, E. H. (1970). Organization Psychology. (2nd ed.). New Jersey: Prentice - Hall, Inc. ___________. (1985). Organization Culture and Leadership. San Francisco: Jossey- Bass. Publishers. ___________. (1991). Organization Culture and Leadership. (2nd ed.). San Francisco: Jossey-Bass. Publishers. Schermerhorn, J. R., Hunt, J.Q. & Osborn, R.N. (2003). Organizational Behavior. (8th ed.). New York: John Wiley and Son. Scholz, C. (1987). Corporate Culture and Strategy-The Problem of Strategic Fit. Academy of Management Journal. 20 (4), 70-87. Smircich, L. (1983). Concept of Culture Organization Analysis. Administrative Science Quarterly, 28, 339-358. Swansburg, R. C. (1996). Management and leadership for nurse managers. Boston: Jones & Bartlett International. United Nations Development Programme. (1997). Governance for sustainable human development., UNDP policy document. New York. Upenieks, V. V. (2002). What constitutes successful nurse leadership. Journal of Nursing Administration. 32 (12), 111-139. Weiss, T. (2000). “Governance, Good Governance and Global Governance: Conceptual and Actual Challenges”. Third World Quarterly. 22 (5), 795-814. CT. Whiteley, A. & Whiteley, J. (2007). Core Values and Organizational Chang: Theory and Practice. World Scientific. Hackensack. NJ. Williams, A., & Abu, S. (2007). “The Use (and Abuse) of Governance Indicators in Economics: A Review”. Economics of Governance. 8 (2). World Bank. (1989). Sub-Saharan Africa: From Crisis to Sustainable Growth. Washington DC: The World Bank. .

210

ภาคผนวก

211

ภาคผนวก ก รายชอผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอในการวจย

211

212

รายชอผเชยวชาญตรวจคณภาพเครองมอการวจย

1. รองศาสตราจารย ดร.ประมาณ เทพสงเคราะห อาจารยประจ าสาขาวชาอตสาหกรรมทองเทยว (ธรกจการบน) วทยาลยนานาชาตดษยะศรน มหาวทยาลยหาดใหญ 2. ดร.ยรรยง คชรตน ผชวยอธการบดฝายบรหาร มหาวทยาลยหาดใหญ 3. ดร.ณรงคฤทธ ปรสทธกล อาจารยประจ าสาขาวชาสงคมศาสตรและวทยาศาสตรประยกต มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตตรง

213

ภาคผนวก ข เครองมอทใชในการวจย

214

IDO_______ IDP________

แบบสอบถามเพอการวจย เรอง ธรรมาภบาล วฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาล

ในเขตภาคใตของประเทศไทย ……………………………………………………………

ค าชแจง 1. แบบสอบถามชดนเปนแบบสอบถามส าหรบการศกษาเพอท าวทยานพนธตามหลกสตร รฐประศาสนศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการจดการภาครฐและภาคเอกชน มหาวทยาลยหาดใหญ โดยใชสอบถามความคดเหนของผบรหารทองถน ไดแก นายกเทศมนตร และปลดเทศบาล ในเขตภาคใตของประเทศไทย ขอมลทไดรบจากทานในครงนเปนประโยชนในทางวชาการ โดยผศกษาจะถอเปนความลบ และจะน าขอมลไปวเคราะหในภาพรวม ซงจะไมกอใหเกดผลกระทบตอการปฏบตหนาทของทานแตอยางใด ดงนน จงขอความรวมมอจากทานชวยตอบแบบสอบถามใหตรงตามความเปนจรง เพอใหไดผลทถกตองตามหลกวชาการ 2. แบบสอบถามชดนมทงหมด 5 ตอน ซงประกอบดวย (โปรดตอบใหครบทกตอน) ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม มขอค าถาม จ านวน 8 ขอ ตอนท 2 ปจจยธรรมาภบาลทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย มขอค าถาม จ านวน 50 ขอ ตอนท 3 ปจจยวฒนธรรมองคการทสงผลตอประสทธผลองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของ ประเทศไทย มขอค าถาม จ านวน 58 ขอ ตอนท 4 ระดบประสทธผลขององคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทย มขอค าถาม จ านวน 19 ขอ ตอนท 5 ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะแนวทางในการน าหลกธรรมาภบาลมาใชใน การบรหารจดการของ และรปแบบของวฒนธรรมองคการของเทศบาลในเขตภาคใตของประเทศไทยเพอใหเทศบาลบรรลผลสมฤทธและมประสทธภาพประสทธผลในการบรหารงานขององคการตอไป 3. ขอความกรณาเปนอยางยงจากทานไดชวยสงแบบสอบถามชดนกลบคนไปยงผศกษา ภายในวนท 20 มนาคม 2561 หรอ เรวกวาน ถาหากเปนไปได เพอทผศกษาจะไดน าไปวเคราะหแปลผล และสรปผลน าเสนอขอมลตอไป ผศกษาขอขอบพระคณทานเปนอยางสงมา ณ โอกาสน ททานไดเสยสละเวลาอนมคาในการตอบแบบสอบถามชดน

นางสาวกตตรว เลขะกล นกศกษาหลกสตรรฐประศาสนศาสตรดษฎบณฑต

สาขาวชาการจดการภาครฐและภาคเอกชน มหาวทยาลยหาดใหญ Email: krittika357@gmail.com โทรศพทมอถอ 085-0795900

215

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ค าชแจง: กรณาท าเครองหมาย √ ใน หนาขอความทตรงกบความเปนจรงของทาน 1. เพศ

ชาย หญง 2. อาย

21-30 ป 31-40 ป 41-50 ป 51-60 ป

3. วฒการศกษา

ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร/เทยบเทา ปรญญาโท ปรญญาเอก 4. ต าแหนงงาน

นายกเทศมนตร ปลดเทศบาล ผอ านวยการกอง อน ๆ (ระบ).......................... 5. ระยะเวลาในการปฏบตงาน (นบรวมการโอนยายจากหนวยงานเดม) 0-5 ป 6-10 ป 11-15 ป 16-20 ป มากกวา 20 ป

6. รายได (เฉลยรวมจากเงนประจ าต าแหนง เงนเพม เงนสวสดการฯ) ตอเดอน....................บาท ต ากวา 10,000 บาท 10,000 –15,000 บาท 15,001-20,000 บาท 20,001-25,000 บาท 25,001-30,000 บาท 30,001-35,000 บาท 35,001-40,000 บาท 40,001-45,000 บาท 45,000 บาท ขนไป 7. ระยะเวลาการท างานในต าแหนงปจจบน ประมาณ___________ป (จ านวนเตม)

8. ระยะเวลาทท างานรวมกบผบรหารคนปจจบน ประมาณ____________ป (จ านวนเตม)

216

ตอนท 2 ขอมลปจจยดานธรรมาภบาล ค าชแจง: ขอใหทานพจารณาขอความดงตอไปน และแสดงความคดเหนวาตรงกบสภาพเหตการณ ตามความเปนจรงภายในหนวยงานของทาน มากนอยในระดบใด กรณาท าเครองหมาย ใน � ตามหมายเลขททานเลอกเพยงขอเดยวเทานน โดยหมายเลข 1 = เหนดวยนอย ทสด, 2 = เหนดวยนอย, 3 = เหนดวยปานกลาง, 4 = เหนดวยมาก, 5 = เหนดวยมากทสด ระดบมาก ระดบนอย

ขอความ ระดบของความคดเหน

5 4 3 2 1 1. หลกนตธรรม

1. บคคลากรของเทศบาลปฏบตตอประชาชนโดยยดหลกความถกตองตามกฎระเบยบขอบงคบ

2. เทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนไดมสวนรบทราบเกยวกบระเบยบ ขอบงคบตางๆทจะมผลบงคบใชกบชมชน

3. การบรหารงานของเทศบาล มความชดเจนในการปฏบตตามกฎระเบยบและขอบงคบของทางราชการ

4. มการปรบปรงกฎระเบยบใหเหมาะสมกบสถานการณเปลยนแปลงอยเสมอ 5. การปฏบตหนาทของผบรหารเทศบาล เปนไปอยางถกตองตามกฎหมาย 2. หลกคณธรรม

6. บคลากรของเทศบาล ปฏบตหนาทดวยความเทยงธรรมบนพนฐานของคณธรรมและจรยธรรม

7. บคคลากรในหนวยงานยดมนในมาตรฐานวชาชพนยมและจรรยาบรรณวชาชพสม าเสมอโดยเครงครด

8. บคคลกรของเทศบาล บรหารงานโดยยดหลกความถกตอง เปนธรรมและเสมอภาค

9. บคลากรของเทศบาล มความซอสตยสจรต ยดมนในศลธรรม และจรยธรรม 10. บคลากรของเทศบาล มมนษยสมพนธทด และมไมตรจตพรอมใหบรการ

3. หลกความโปรงใส 11. เทศบาล มการสรป/เปดเผยการบรหารงานของเทศบาลตอสาธารณะ เชน

ประชาสมพนธ/ปดประกาศใหประชาชนรบทราบ

12. เทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนตดตามตรวจสอบการท างานของเทศบาล ตลอดถงแผนงานและโครงการตางๆ

13. ผบรหารเทศบาล มความโปรงใสในการพจารณาความดความชอบ คาตอบแทนพเศษ ใหแกบคลากรทปฏบตงานอยางสมเหตสมผล

14. เทศบาลมการเผยแพรขอมลขาวสารตางๆ หรอสทธประโยชนในการรบสวสดการใหประชาชนรบทราบอยางทวถง

15. ขอมลขาวสารทเผยแพรตอสาธารณะชนมความถกตองตรงกบความเปนจรง /4. หลกการมสวนรวม

217

ขอความ ระดบของความคดเหน

5 4 3 2 1 4. หลกการมสวนรวม

16. เทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนเขาไปมสวนรวมในการตดสนเรองส าคญทมผลกระทบตอประชาชน

17. เทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนมอสระทจะเสนอความคดและสามารถแสดงความคดเหนในการแกปญหารวมกน

18. เทศบาล เปดโอกาสใหประชาชนไดเขามามสวนรวมในการประเมนผลงาน 19. เทศบาล มการจดเวทประชาคมในการรบฟงปญหา และความตองการของประชาชน 20. เปดโอกาสใหประชาชนเขารบฟงการประชมสภา เพอก าหนดนโยบาย, การ

ออกระเบยบ,ขอบงคบ ของเทศบาล

5. หลกความรบผดชอบ 21. ผบรหารเทศบาลน าโครงการ กจกรรม หรอแผนงานทแถลงไวไปด าเนนการ

ใหเหนเปนรปธรรม

22. เทศบาล มความเอาใจใสตอปญหาของประชาชนและเรงแกไขเพอบรรเทาความเดอดรอน

23. มการก าหนดวสยทศน พนธกจและเปาหมายในการปฏบตงานของเทศบาลอยางชดเจน

24. การใหบรการตางๆของเทศบาล ใหดวยความรบผดชอบตอบสนองความตองการของชมชน

25. บคลากรของเทศบาล มความรบผดชอบในการปฏบตงานทไดรบมอบหมาย 6. หลกความคมคา

26. ผบรหารของเทศบาลมนโยบายการประหยดรายจายในดานตาง ๆ และมการจดสรรการใชทรพยากรอยางคมคาใหเกดประโยชนสงสด

27. เทศบาลมการประเมนผลการปฏบตงานดานการใชทรพยากรเพอใหเกดความคมคาสงสด

28. บคลากรมความร ความสามารถ ความช านาญเหมาะสมกบงานทรบผดชอบ และมอตราก าลงทมจ านวนเหมาะสมกบปรมาณงาน

29. เทศบาลมการใชเทคโนโลยเครองมอตาง ๆ ททนสมยเพอลดตนทนและลดขนตอนการท างาน เพอเพมประสทธภาพในการท างาน

30. มการรณรงคใหประชาชนใชทรพยากรธรรมชาตอยางประหยดและยดแนวพระราชดารเศรษฐกจพอพยง

7. หลกการพฒนาทรพยากรมนษย 31. เทศบาลมการฝกอบรมและจดสมมนาเพอพฒนาความรความสามารถของ

บคลากรใหทนสมยอยเสมอ

32. เทศบาลมการจดสรรงบประมาณในดานการพฒนาบคลากรอยางเพยงพอและเหมาะสม

33. เทศบาลมการน าความรใหม ๆ มาปรบปรงการท างานเพอพฒนาทกษะวชาชพอยางตอเนอง

218

ขอความ ระดบของความคดเหน

5 4 3 2 1 8. หลกองคกรแหงการเรยนร

34. เทศบาลมการจดกจกรรมและโครงการตางๆ รวมกบหนวยงานภายนอก เพอใหบคลากรไดเรยนรสงใหมๆ

35. เทศบาลมการสรางนวตกรรมใหมๆ เพอน ามาใชปรบปรงการปฏบตงานเพอสรางสรรคสงใหม

36. มกระบวนการผลกดนใหเกดทศนคตทด ตอการเรยนรจากผอน ยอมรบและใหเกยรต ในการรบฟงความคดเหนทแตกตาง

37. บคลากรของเทศบาลมการน าองคความรทไดรบจากแหลงตาง ๆ มาใชในการปฏบตงาน

38. บคลากรของเทศบาลมการใชเครองมอและเทคโนโลยเพอเพมประสทธภาพในกระบวนการจดการความร

39. ผบรหารเทศบาลมการสงเสรมการสรางวฒนธรรมองคกรแหงการเรยนร 9. หลกการบรหารจดการ

40. หนวยงานของเทศบาลมการจดท าแผนภมขนตอนและระยะเวลาการท างานอยางเปดเผยไวในทท างาน

41. เทศบาลมการทบทวนยทธศาสตรการด าเนนการ เพอปรบปรงอยเสมอ 42. มการกระจายความรบผดชอบของภาระงานอยางเหมาะสมตาม

ความสามารถและอยในกรอบอ านาจหนาทของบคลากร

43. เทศบาลมหลกปฏบตในการบรหารงานแบบมสวนรวม 44. มการเปดรบฟงความคดเหนขอเสนอแนะ เพอปรบปรงการท างาน โดยม

ชองทางในการปรบขอมลทงายและสะดวกรวดเรว

45. เทศบาลมระบบตดตามประเมนผลตามแผนงานทก าหนด 10. หลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

46. เทศบาลมการจดท าฐานขอมลกลางของหนวยงานอยางเปนระบบ งายตอการศกษาท าความเขาใจ

47. เทศบาลมระบบเครอขายสารสนเทศทมประสทธภาพ เหมาะสมกบยคปจจบน

48. เทศบาลมอปกรณเทคโนโลยทมประสทธภาพและเพยงพอ รวมทงมการพฒนาทกษะของผใชงานเครอขายสารสนเทศ

49. เทศบาลมการน าเทคโนโยลสารสนสนเทศไปใชปฏบตงานอยางจรงจงภายในเทศบาล

50. เทศบาลมระบบเครอขายสารสนเทศซงสามารถเชอมโยงระหวางหนวยงานภายในของเทศบาลและภายนอกได

219

ตอนท 3 ขอมลปจจยดานวฒนธรรมองคการ ค าชแจง: ขอใหทานพจารณาขอความดงตอไปน และ แสดงความคดเหนวาตรงกบสภาพเหตการณ ตามความเปนจรงภายในหนวยงานของทาน มากนอยในระดบใด กรณาท าเครองหมาย ใน � ตามหมายเลขททานเลอกเพยงขอเดยวเทานน โดยหมายเลข 1 = นอยทสด, 2= นอย, 3=ปานกลาง, 4 = มาก, 5= มากทสด ระดบมาก ระดบนอย

ขอความ ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1 1. วฒนธรรมสวนรวม 1.1 ปจจยดานวฒนธรรมเสรมสรางอ านาจ

51. ภายในเทศบาลมคานยมในการกระจายอ านาจการตดสนใจในการท างานใหแกบคลากร

52. ภายในเทศบาลสนบสนนใหมการบรหารจดการดวยบคลากรของเทศบาลกนเอง

53. ภายในเทศบาลมการแบงปนขอมลขาวสารในการท างานอยางทวถงทงองคกร 54. บคลากรของเทศบาลสวนใหญรสกวาเทศบาลกคอครอบครวใหญ 55. บคลากรของเทศบาลสวนใหญมความเชอวา ตนเองมสวนรวมตอการ

ตดสนใจในเรองทมผลตองานของตนเอง

56. การวางแผนของเทศบาลเนนคานยมการมสวนรวมของบคลากรของเทศบาล

1.2 ปจจยดานวฒนธรรมการท างานเปนทม 57. ภายในเทศบาลมการสนบสนนใหมการรวมมอกนท างานระหวางฝาย/สาย

งานทตางกน

58. บคลากรของเทศบาลสวนใหญท างานเสมอนเปนสวนหนงของทม 59. ภายในเทศบาลมการใชทมงานเปนกลไกในการปฏบตงานมากกวาการสง

การตามสายบงคบบญชา

60. บคลากรของเทศบาลสวนใหญใหความส าคญอยางสงตอการท างานเปนทม 61. ภายในเทศบาลมการจดระบบงานเพอใหบคลากรมองเหนความเชอมโยง

ระหวางงานทท ากบเปาประสงคของเทศบาล

1.3 ปจจยดานวฒนธรรมการพฒนาสมรรถภาพบลากรในทกระดบ 62. ภายในเทศบาลมการมอบหมายอ านาจหนาทเพอใหบคลากรสามารถท างาน

ไดดวยตวเอง

63. ภายในเทศบาลมคานยมในการปรบปรงสมรรถภาพของบคลากรอยางตอเนอง

64. เทศบาลของทานมคานยมในการใชจายเพอเสรมสรางทกษะในการปฏบตงานแกบคลากร

/2. วฒนธรรมเอกภาพ

220

ขอความ ระดบความคดเหน 5 4 3 2 1

2. วฒนธรรมเอกภาพ 2.1 ปจจยดานวฒนธรรมคานยมแกนกลาง

65. ผบรหารของเทศบาลของทานไดปฏบตในสงทตนเองสอนหรอบอกกลาวแกบคลากร

66. ภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทยดถอรวมกนอยางชดเจน 67. ภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทยดถอรวมกนอยางคงเสนคงวา 68. ภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทใชยดถอเปนแนวทางปฏบต 69. ภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทใครกตามท าการละเมดจะไดรบการ

พจารณาวาเปนบคคลทสรางปญหาใหกบหนวยงาน

70. ภายในเทศบาลมการก าหนดจรรยาบรรณทเปนแนวทางในการปฏบตอยางชดเจนวาสงใดผดหรอสงใดถก

2.2 ปจจยดานวฒนธรรมการตกลงรวม 71. ภายในเทศบาลมการใชแนวทางการจดการแบบก าหนดขอตกลงรวมกน 72. ภายในเทศบาลเมอมความเหนทแตกตางกน บคลากรเทศบาลสวนใหญจะ

พยายามหาขอตกลงรวมกนจนเปนทพอใจกบทกฝาย

73. ภายในเทศบาลเมอมความเหนทแตกตางกน บคลากรเทศบาลสวนใหญกสามารถบรรลขอตกลงรวมกน ตกลงรวมกนไดงาย

74. ภายในเทศบาลเมอมประเดนส าคญ ๆ มกจะเกดปญหาในการหาขอตกลงรวมกน 75. ภายในเทศบาลไดก าหนดขอตกลงรวมกนในแนวทางปฏบตอยางชดเจนวา

สงใดควรพงกระท า สงใดไมควรพงกระท า

2.3 ปจจยดานวฒนธรรมความรวมมอและประสานบรณาการ 76. ภายในเทศบาลมแนวทางการปฏบตงานทเปนแบบแผน ขนตอน ชดเจน ม

ความคงเสนคงวาไมตอยมการเปลยนแปลง

77. ภายในเทศบาล เมอมการพจารณาไปทรปแบบแนวทางการปฏบตงาน จะท าใหสามารถคาดการณไดวาผลจะออกมาเปนอยางไร

78. ภายในเทศบาลเมอมการประสานงานระหวางฝาย/สายงานตาง ๆ จะมความงายในการประสานงาน

79. ภายในเทศบาลมการเชอมโยงเปาหมายของฝาย/สายงานตาง ๆ เพอใหบรรลเปาหมายใหญขององคกร

3. วฒนธรรมการปรบตว 3.1 ปจจยดานวฒนธรรมการสรางการเปลยนแปลง

80 ภายในเทศบาลมแนวทางการปฏบตงานทยดหยน ท าใหงายตอการปรบปรงเปลยนแปลง

81 ภายในเทศบาลมแนวทางการท างานทตอบสนองตอการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอกองคการ

82. ภายในเทศบาลมการน าวธการท างานใหม ๆ มาใช

221

ขอความ ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1 83. ภายในเทศบาลมการปรบปรงวธการท างานอยางตอเนอง 84. ภายในเทศบาล ฝาย/กองตาง ๆ ใหความรวมมอในการเปลยนแปลงเปน

อยางด

3.2 ปจจยดานวฒนธรรมการเนนผรบบรการ 85. ภายในเทศบาลมชองทางรบฟงความคดเหนจากผรบบรการ/ประชาชน/

ผสอขาว

86. ภายในเทศบาลมการน าขอมลขาวสารจากผรบบรการมาใชในการตดสนใจในการปรบปรงการท างาน

87. บคลากรเทศบาลสวนใหญมความเขาใจอยางลกซงในความตองการของผรบบรการ

88. ความตองการและผลประโยชนของผรบบรการถกน ามาพจารณาในการประชมของหวหนาสวนของเทศบาลอยางสม าเสมอ

89. ภายในเทศบาลมการสนบสนนใหบคลากรเทศบาลแกปญหาใหแกผรบบรการ

3.3 ปจจยดานวฒนธรรมการเรยนรขององคการ 90. ภายในเทศบาลมความเชอวา ความผดพลาด คอ โอกาสในการเรยนรและ

การปรบปรง

91. ภายในเทศบาลมความเชอวา การท างานประจ าวน คอ การเรยนร 92. ผบรหารของเทศบาลมการสนบสนนและสงเสรมใหน าวธการใหม ๆ มาใช 93. ผบรหารของเทศบาลมการใหรางวลแกผสรางสรรคสงใหม ๆ ทมประโยชน

ในการท างาน

94. บคลากรของเทศบาลมการน าบทเรยนในการท างานของฝาย/สายงานหนงมาใหอกฝาย/สายงานหนงไดเรยนร

4. วฒนธรรมพนธกจ 4.1 ปจจยดานวฒนธรรมทศทางยทธศาสตรและความมงมน

95. เทศบาลมการก าหนดวตถประสงคและเปาหมายในระยะยาว 96. พนธกจของเทศบาลมความชดเจน และบคลากรเขาใจความหมายตรงกน 97. แนวทางในการปฏบตงานของบคลากรเทศบาลความสอดคลองกบพนธกจ

ของเทศบาล

98. เทศบาลมการก าหนดยทธศาสตรทชดเจน แตเหมาะสมกบการเปลยนแปลง 99. ยทธศาสตรของเทศบาลมความสอดคลองกบวตถประสงคและเปาหมาย

4.2 ปจจยดานวฒนธรรมเปาหมายและวตถประสงค 100. วตถประสงคและเปาหมายเกดจากการตกลงรวมกนภายในเทศบาล 101. เทศบาลมการก าหนดเปาหมายททาทาย แตกไมสงมากจนท าไมได 102. เทศบาลมการก าหนดเปาหมายทสามารถบรรลได แตกไมงายจนเกนไป 103. เทศบาลมการก าหนดตวชวดทชดเจนและสอดคลองกบวตถประสงค

222

ขอความ ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1 และเปาหมาย

104. บคลากรสวนใหญมความเขาใจและทราบวาตองกระท าส งใดเพอความส าเรจขององคกรในระยะยาว

4.3 ปจจยดานวฒนธรรมวสยทศน 105. บคลากรเทศบาลมวสยทศนรวมกนวาตองการใหองคกรเปนอยางไรใน

อนาคต

106. ผบรหารของทานเปนคนมองการณไกล 107. วสยทศนของเทศบาลสามารถสรางความกระตอรอรนในการท างานให

เกดขนแกบคลากรเทศบาลสวนใหญ

108. เทศบาลของทาน มความสามารถในการบรรลเปาหมายระยะสน โดยไมท าลายเปาหมายระยะยาว

ตอนท 4 ขอมลปจจยดานประสทธผลองคการ ค าชแจง: ขอใหทานพจารณาขอความดงตอไปน และตดสนใจวา ลกษณะภายในองคกรของทานม ลกษณะตามความเปนจรง มากนอยในระดบใด กรณาท าเครองหมาย √ ใน � ตาม หมายเลขททานเลอกเพยงขอเดยวเทานน โดยหมายเลข 1 = นอยทสด 2 = นอย, 3 = ปานกลาง, 4 = มาก, 5 = มากทสด

ระดบมาก ระดบนอย

ขอความ ระดบประสทธผลขององคการ

5 4 3 2 1 มตดานประสทธผลของการปฏบตงาน)

109. การใชจายเงนงบประมาณของเทศบาลเพอการลงทนสามารถด าเนนการไดอยางมประสทธภาพ

110. เทศบาลสามารถด าเนนการทางดานหารายรบพอเพยงกบรายจาย 111. เทศบาลมการจดสรรงบประมาณอยางเปนธรรมและเพยงพอ 112. สถานะทางการเงนของเทศบาล ในการวางแผนพฒนามความเหมาะสม 113. เทศบาลมระบบการเบกจายเงนเดอนใหแกขาราชการและพนกงานอยาง

เปนระบบ

มตดานประสทธภาพของการปฏบตงาน 114. เทศบาลมกระบวนการในการวเคราะหและประเมนผลการด าเนนงาน

โครงการอยางชดเจน

115. มการจดล าดบความส าคญของโครงการตามความจ าเปนเรงดวน หรอความเดอดรอนของประชาชน

223

ขอความ ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1 มตดานการพฒนาองคกร

116. มการจดท าและปรบปรงแผนพฒนาใหเหมาะสมกบความตองการของประชาชน

117. มการก าหนดหนาทความรบผดชอบและมอบหมายอ านาจหนาทไวอยางชดเจน

118. น าปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการบรหารงาน 119. ขาราชการและพนกงานไดรบการสนบสนนและสงเสรมในดานความร

ความสามารถหรอทกษะในการท างานใหเกดประสทธภาพ

120. การน าเทคโนโลยททนสมยมาปรบใชในการบรหารงานอยางเหมาะสม 121. เทศบาลมการปรบปรงเปลยนแปลงแนวทางการท างานอยตลอดเวลา 122. น าความคดเหนของประชาชนมาปรบปรงในการบรหารงาน

มตดานคณภาพการใหบรการ 123. คณภาพในการใหบรการสาธารณะเปนทยอมรบของประชาชนและสามารถ

ใชงานอยางมประสทธภาพ

124. สามารถแกไขปญหาความเดอดรอนเรงดวน เชน การเกดภยพบตตางๆใหกบประชาชนไดทนท

125. ประชาชนไดรบความสะดวกและรวดเรวในการใหบรการในดานตาง ๆ 126. เทศบาลเอาใจใสและใหความส าคญในการแกไขปญหาความเดอดรอนของ

ประชาชน

127. การจดการบรการสาธารณะใหกบประชาชนสามารถสงมอบงานโครงการตาง ๆ ภายในระยะเวลาทก าหนด

ตอนท 5 เปนแบบสอบถามปลายเปด เกยวกบปญหา อปสรรค โปรดใหขอเสนอแนะในการบรหารงานของเทศบาล ใหมคณภาพตามหลกธรรมาภบาล เพอเปนประโยชนตอการวจย และพฒนาการบรหารงานของเทศบาลใหดยงขน

1. ปจจยดานธรรมาภบาล

ปญหา อปสรรค.................................................................................................. ................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... .............................................. แนวทางการแกไข…………………………………….………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ขอเสนอแนะ......................................................................................................... ............................................................................................................ ...................................................

224

2. ปจจยดานวฒนธรรมองคการของเทศบาล

ปญหา อปสรรค................................................................................................... ................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... .............................................. แนวทางการแกไข……………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ขอเสนอแนะ......................................................................................................... ............................................................................................................ .................................................... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. ปจจยดานประสทธผลของเทศบาล

ปญหา อปสรรค.................................................................................................. ................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... .............................................. แนวทางการแกไข…………………….………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ขอเสนอแนะ......................................................................................................... ............................................................................................................ .................................................... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….

225

ภาคผนวก ค การตรวจสอบคณภาพเครองมอ

226

คะแนนความสอดคลองของขอค าถามกบเนอหาตามกรอบแนวคดทใชในการวจย นยามค าศพท ตลอดจนการใชภาษา (Index of Item Objective Congruence: IOC)

ตอนท 2 ขอมลปจจยดานธรรมาภบาล

ขอความ ผเชยวชาญ

รวม ผลการประเมน คนท

1 คนท 2

คนท 3

1. หลกนตธรรม 1. บคคลากรของเทศบาลปฏบตตอประชาชนโดยยด

หลกความถกตองตามกฎระเบยบขอบงคบ +1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

2. เทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนไดมสวนรบทราบเกยวกบระเบยบ ขอบงคบตางๆทจะมผลบงคบใชกบชมชน

0 +1 +1 0.66 ผานเกณฑ

3. การบรหารงานของเทศบาล มความชดเจนในการปฏบตตามกฎระเบยบและขอบงคบของทางราชการ

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

4. มการปรบปรงกฎระเบยบใหเหมาะสมกบสถานการณเปลยนแปลงอยเสมอ

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

5. การปฏบตหนาทของผบรหารเทศบาล เปนไปอยางถกตองตามกฎหมาย

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

2. หลกคณธรรม 6. บคลากรของเทศบาล ปฏบตหนาทดวยความเทยง

ธรรมบนพนฐานของคณธรรมและจรยธรรม +1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

7. บคคลากรในหนวยงานยดมนในมาตรฐานวชาชพนยมและจรรยาบรรณวชาชพสมาเสมอโดยเครงครด

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

8. บคคลกรของเทศบาล บรหารงานโดยยดหลกความถกตอง เปนธรรมและเสมอภาค

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

9. บคลากรของเทศบาล มความซอสตยสจรต ยดมนในศลธรรม และจรยธรรม

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

10. บคลากรของเทศบาล มมนษยสมพนธทด และมไมตรจตพรอมใหบรการ

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

3. หลกความโปรงใส 11. เทศบาล มการสรป/เปดเผยการบรหารงานของ

เทศบาลตอสาธารณะ เชน ประชาสมพนธ/ปดประกาศใหประชาชนรบทราบ

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

12. เทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนตดตามตรวจสอบการทางานของเทศบาล ตลอดถงแผนงานและโครงการตางๆ

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

227

ขอความ ผเชยวชาญ

รวม ผลการประเมน คนท

1 คนท 2

คนท 3

13. ผบรหารเทศบาล มความโปรงใสในการพจารณาความดความชอบ คาตอบแทนพเศษ ใหแกบคลากรทปฏบตงานอยางสมเหตสมผล

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

14. เทศบาลมการเผยแพรขอมลขาวสารตางๆ หรอสทธประโยชนในการรบสวสดการใหประชาชนรบทราบอยางทวถง

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

15. ขอมลขาวสารท เผยแพรตอสาธารณะชนมความถกตองตรงกบความเปนจรง

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

4. หลกการมสวนรวม 16. เทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนเขาไปมสวนรวมใน

การตดสนเรองสาคญทมผลกระทบตอประชาชน +1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

17. เทศบาลเปดโอกาสใหประชาชนมอสระทจะเสนอความคดและสามารถแสดงความคดเหนในการแกปญหารวมกน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

18. เทศบาล เปดโอกาสใหประชาชนไดเขามามสวนรวมในการประเมนผลงาน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

19. เทศบาล มการจดเวทประชาคมในการรบฟงปญหา และความตองการของประชาชน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

20. เปดโอกาสใหประชาชนเขารบฟงการประชมสภา เพอกาหนดนโยบาย, การออกระเบยบ,ขอบงคบ ของเทศบาล

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

5. หลกความรบผดชอบ 21. ผบรหารเทศบาลนาโครงการ กจกรรม หรอแผนงาน

ทแถลงไวไปดาเนนการใหเหนเปนรปธรรม +1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

22. เทศบาล มความเอาใจใสตอปญหาของประชาชนและเรงแกไขเพอบรรเทาความเดอดรอน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

23. มการกาหนดวสยทศน พนธกจและเปาหมายในการปฏบตงานของเทศบาลอยางชดเจน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

24. การใหบรการตางๆของเทศบาล ใหดวยความรบผดชอบตอบสนองความตองการของชมชน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

25. บคลากรของเทศบาล มความรบผดชอบในการปฏบตงานทไดรบมอบหมาย

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

6. หลกความคมคา 26. ผบรหารของเทศบาลมนโยบายการประหยดรายจาย

ในดานตาง ๆ และมการจดสรรการใชทรพยากรอยางคมคาใหเกดประโยชนสงสด

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

228

ขอความ ผเชยวชาญ

รวม ผลการประเมน คนท

1 คนท 2

คนท 3

27. เทศบาลมการประเมนผลการปฏบตงานดานการใชทรพยากรเพอใหเกดความคมคาสงสด

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

28. บคลากรมความร ความสามารถ ความชานาญเหมาะสมกบงานทรบผดชอบ และมอตรากาลงทมจานวนเหมาะสมกบปรมาณงาน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

29. เทศบาลมการใชเทคโนโลยเครองมอตาง ๆ ททนสมยเพอลดตนทนและลดขนตอนการทางาน เพอเพมประสทธภาพในการทางาน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

30. มการรณรงคใหประชาชนใชทรพยากรธรรมชาตอยางประหยดและยดแนวพระราชดารเศรษฐกจพอพยง

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

7. หลกการพฒนาทรพยากรมนษย 31. เทศบาลมการฝกอบรมและจดสมมนาเพอพฒนา

ความรความสามารถของบคลากรใหทนสมยอยเสมอ +1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

32. เทศบาลมการจดสรรงบประมาณในดานการพฒนาบคลากรอยางเพยงพอและเหมาะสม

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

33. เทศบาลมการนาความรใหม ๆ มาปรบปรงการทางานเพอพฒนาทกษะวชาชพอยางตอเนอง

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

8. หลกองคกรแหงการเรยนร 34. เทศบาลมการจดกจกรรมและโครงการตางๆ รวมกบ

หนวยงานภายนอก เพอใหบคลากรไดเรยนรสงใหมๆ +1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

35. เทศบาลมการสรางนวตกรรมใหมๆ เพอนามาใชปรบปรงการปฏบตงานเพอสรางสรรคสงใหม

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

36. มกระบวนการผลกดนใหเกดทศนคตทด ตอการเรยนรจากผอน ยอมรบและใหเกยรต ในการรบฟงความคดเหนทแตกตาง

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

37. บคลากรของเทศบาลมการนาองคความรทไดรบจากแหลงตาง ๆ มาใชในการปฏบตงาน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

38. บคลากรของเทศบาลมการใชเครองมอและเทคโนโลยเพอเพมประสทธภาพในกระบวนการจดการความร

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

39. ผบรหารเทศบาลมการสงเสรมการสรางวฒนธรรมองคกรแหงการเรยนร

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

9. หลกการบรหารจดการ 40. หนวยงานของเทศบาลมการจดทาแผนภมขนตอน

และระยะเวลาการทางานอยางเปดเผยไวในททางาน +1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

41. เทศบาลมการทบทวนยทธศาสตรการดาเนนการ เพอปรบปรงอยเสมอ

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

229

ขอความ ผเชยวชาญ

รวม ผลการประเมน คนท

1 คนท 2

คนท 3

42. มการกระจายความรบผดชอบของภาระงานอยางเหมาะสมตามความสามารถและอยในกรอบอานาจหนาทของบคลากร

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

43. เทศบาลมหลกปฏบตในการบรหารงานแบบมสวนรวม

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

44. มการเปดรบฟงความคดเหนขอเสนอแนะ เพอปรบปรงการทางาน โดยมชองทางในการปรบขอมลทงายและสะดวกรวดเรว

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

45. เทศบาลมระบบตดตามประเมนผลตามแผนงานทกาหนด

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

10. หลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 46. เทศบาลมการจดทาฐานขอมลกลางของหนวยงาน

อยางเปนระบบ งายตอการศกษาทาความเขาใจ +1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

47. เทศบาลมระบบเครอขายสารสนเทศทมประสทธภาพ เหมาะสมกบยคปจจบน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

48. เทศบาลมอปกรณเทคโนโลยทมประสทธภาพและเพยงพอ รวมทงมการพฒนาทกษะของผใชงานเครอขายสารสนเทศ

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

49. เทศบาลมการนาเทคโนโยลสารสนสนเทศไปใชปฏบตงานอยางจรงจงภายในเทศบาล

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

50. เทศบาลมระบบเครอขายสารสนเทศซงสามารถเชอมโยงระหวางหนวยงานภายในของเทศบาลและภายนอกได

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

230

ตอนท 3 ขอมลปจจยดานวฒนธรรมองคการ

ขอความ ผเชยวชาญ

รวม ผลการประเมน คนท

1 คนท 2

คนท 3

1. วฒนธรรมสวนรวม 1.1 ปจจยดานวฒนธรรมเสรมสรางอ านาจ

51. ภายในเทศบาลมคานยมในการกระจายอานาจการตดสนใจในการทางานใหแกบคลากร

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

52. ภายในเทศบาลสนบสนนใหมการบรหารจดการดวยบคลากรของเทศบาลกนเอง

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

53. ภายในเทศบาลมการแบงปนขอมลขาวสารในการทางานอยางทวถงทงองคกร

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

54. บคลากรของเทศบาลสวนใหญรสกวาเทศบาลกคอครอบครวใหญ

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

55. บคลากรของเทศบาลสวนใหญมความเชอวา ตนเองมสวนรวมตอการตดสนใจในเรองทมผลตองานของตนเอง

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

56. การวางแผนของเทศบาลเนนคานยมการมสวนรวมของบคลากรของเทศบาล

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

1.2 ปจจยดานวฒนธรรมการท างานเปนทม 57. ภายในเทศบาลมการสนบสนนใหมการรวมมอกน

ทางานระหวางฝาย/สายงานทตางกน +1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

58. บคลากรของเทศบาลสวนใหญทางานเสมอนเปนสวนหนงของทม

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

59. ภายในเทศบาลมการใชทมงานเปนกลไกในการปฏบตงานมากกวาการสงการตามสายบงคบบญชา

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

60. บคลากรของเทศบาลสวนใหญใหความสาคญอยางสงตอการทางานเปนทม

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

61. ภายในเทศบาลมการจดระบบงานเพอใหบคลากรมอง เห นความ เ ช อมโยงระหว า ง ง านท ท า ก บเปาประสงคของเทศบาล

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

1.3 ปจจยดานวฒนธรรมการพฒนาสมรรถภาพบลากรในทกระดบ

62. ภายในเทศบาลมการมอบหมายอานาจหนาทเพอใหบคลากรสามารถทางานไดดวยตวเอง

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

63. ภายในเทศบาลมคานยมในการปรบปรงสมรรถภาพของบคลากรอยางตอเนอง

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

64. เทศบาลของท านมค าน ยมในการ ใ ชจ าย เพ อเสรมสรางทกษะในการปฏบตงานแกบคลากร

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

231

ขอความ ผเชยวชาญ

รวม ผลการประเมน คนท

1 คนท 2

คนท 3

2. วฒนธรรมเอกภาพ 2.1 ปจจยดานวฒนธรรมคานยมแกนกลาง

65. ผบรหารของเทศบาลของทานไดปฏบตในสงทตนเองสอนหรอบอกกลาวแกบคลากร

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

66. ภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทยดถอรวมกนอยางชดเจน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

67. ภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทยดถอรวมกนอยางคงเสนคงวา

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

68. ภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทใชยดถอเปนแนวทางปฏบต

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

69. ภายในเทศบาลมคานยมบางอยางทใครกตามทาการละเมดจะไดรบการพจารณาวาเปนบคคลทสรางปญหาใหกบหนวยงาน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

70. ภายในเทศบาลมการกาหนดจรรยาบรรณทเปนแนวทางในการปฏบตอยางชดเจนวาสงใดผดหรอสงใดถก

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

2.2 ปจจยดานวฒนธรรมการตกลงรวม 71. ภายในเทศบาลมการใชแนวทางการจดการแบบ

กาหนดขอตกลงรวมกน +1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

72. ภายในเทศบาลเมอมความเหนทแตกตางกน บคลากรเทศบาลสวนใหญจะพยายามหาขอตกลงรวมกนจนเปนทพอใจกบทกฝาย

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

73. ภายในเทศบาลเมอมความเหนทแตกตางกน บคลากรเทศบาลสวนใหญกสามารถบรรลขอตกลงรวมกน ตกลงรวมกนไดงาย

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

74. ภายในเทศบาลเมอมประเดนสาคญ ๆ มกจะเกดปญหาในการหาขอตกลงรวมกน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

75. ภายในเทศบาลไดกาหนดขอตกลงรวมกนในแนวทางปฏบตอยางชดเจนวา สงใดควรพงกระทา สงใดไมควรพงกระทา

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

2.3 ปจจยดานวฒนธรรมความรวมมอและประสานบรณาการ

76. ภายในเทศบาลมแนวทางการปฏบตงานทเปนแบบแผน ขนตอน ชดเจน มความคงเสนคงวาไมตอยมการเปลยนแปลง

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

232

ขอความ ผเชยวชาญ

รวม ผลการประเมน คนท

1 คนท 2

คนท 3

77. ภายในเทศบาล เมอมการพจารณาไปทรปแบบแนวทางการปฏบตงาน จะทาใหสามารถคาดการณไดวาผลจะออกมาเปนอยางไร

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

78. ภายในเทศบาลเมอมการประสานงานระหวางฝาย/สายงานตาง ๆ จะมความงายในการประสานงาน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

79. ภายในเทศบาลมการเชอมโยงเปาหมายของฝาย/สายงานตาง ๆ เพอใหบรรลเปาหมายใหญขององคกร

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

3. วฒนธรรมการปรบตว 3.1 ปจจยดานวฒนธรรมการสรางการ

เปลยนแปลง +1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

80 ภายในเทศบาลมแนวทางการปฏบตงานทยดหยน ทาใหงายตอการปรบปรงเปลยนแปลง

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

81 ภายในเทศบาลมแนวทางการทางานทตอบสนองตอการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอกองคการ

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

82. ภายในเทศบาลมการนาวธการทางานใหม ๆ มาใช +1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ 83. ภายในเทศบาลมการปรบปรงวธการทางานอยาง

ตอเนอง +1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

84. ภายในเทศบาล ฝาย/กองตาง ๆ ใหความรวมมอในการเปลยนแปลงเปนอยางด

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

3.2 ปจจยดานวฒนธรรมการเนนผรบบรการ 85. ภายในเทศบาลมชองทางรบฟงความคดเหนจาก

ผรบบรการ/ประชาชน/ผสอขาว +1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

86. ภายในเทศบาลมการนาขอมลขาวสารจากผรบบรการมาใชในการตดสนใจในการปรบปรงการทางาน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

87. บคลากรเทศบาลสวนใหญมความเขาใจอยางลกซงในความตองการของผรบบรการ

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

88. ความตองการและผลประโยชนของผรบบรการถกนามาพจารณาในการประชมของหวหนาสวนของเทศบาลอยางสมาเสมอ

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

89. ภายในเทศบาลมการสนบสนนใหบคลากรเทศบาลแกปญหาใหแกผรบบรการ

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

3.3 ปจจยดานวฒนธรรมการเรยนรขององคการ

90. ภายในเทศบาลมความเชอวา ความผดพลาด คอ โอกาสในการเรยนรและการปรบปรง

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

91. ภายในเทศบาลมความเชอวา การทางานประจาวน คอ การเรยนร

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

233

ขอความ ผเชยวชาญ

รวม ผลการประเมน คนท

1 คนท 2

คนท 3

92. ผบรหารของเทศบาลมการสนบสนนและสงเสรมใหนาวธการใหม ๆ มาใช

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

93. ผบรหารของเทศบาลมการใหรางวลแกผสรางสรรคสงใหม ๆ ทมประโยชนในการทางาน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

94. บคลากรของเทศบาลมการนาบทเรยนในการทางานของฝาย/สายงานหนงมาใหอกฝาย/สายงานหนงไดเรยนร

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

4. วฒนธรรมพนธกจ 4.1 ปจจยดานวฒนธรรมทศทางยทธศาสตรและ

ความมงมน

95. เทศบาลมการกาหนดวตถประสงคและเปาหมายในระยะยาว

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

96. พนธกจขององคกรมความชดเจน และบคลากรเขาใจความหมายตรงกน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

97. แนวทางในการปฏบตงานของบคลากรเทศบาลความสอดคลองกบพนธกจขององคกร

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

98. เทศบาลมการกาหนดยทธศาสตรท ชด เจน แตเหมาะสมกบการเปลยนแปลง

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

99. ยทธศาสตรของ เทศบาลมความสอดคลองกบวตถประสงคและเปาหมาย

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

4.2 ปจจยดานวฒนธรรมเปาหมายและวตถประสงค

100. วตถประสงคและเปาหมายเกดจากการตกลงรวมกนภายในองคกร

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

101. เทศบาลมการกาหนดเปาหมายททาทาย แตกไมสงมากจนทาไมได

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

102. เทศบาลมการกาหนดเปาหมายทสามารถบรรลได แตกไมงายจนเกนไป

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

103. เทศบาลมการกาหนดตวชวดทชดเจนและสอดคลองกบวตถประสงคและเปาหมาย

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

104. บคลากรสวนใหญมความเขาใจและทราบวาตองกระทาสงใดเพอความสาเรจขององคกรในระยะยาว

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

4.3 ปจจยดานวฒนธรรมวสยทศน 105. บคลากรเทศบาลมวสยทศนรวมกนวาตองการให

องคกรเปนอยางไรในอนาคต +1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

106. ผบรหารของทานเปนคนมองการณไกล +1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

234

ขอความ ผเชยวชาญ

รวม ผลการประเมน คนท

1 คนท 2

คนท 3

107. วสยทศนของเทศบาลสามารถสรางความกระตอ รอรนในการทางานใหเกดขนแกบคลากรเทศบาล สวนใหญ

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

108. เทศบาลของทาน มความสามารถในการบรรลเปาหมายระยะสน โดยไมทาลายเปาหมายระยะยาว

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

ตอนท 4 ขอมลปจจยดานประสทธผลองคการ

ขอความ ผเชยวชาญ

รวม ผลการประเมน คนท

1 คนท 2

คนท 3

มตดานการเงน (ดานประสทธผลของการปฏบตงาน) 109. การใชจายเงนงบประมาณของเทศบาลเพอการลงทน

สามารถดาเนนการไดอยางมประสทธภาพ +1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

110. เทศบาลสามารถดาเนนการทางดานหารายรบพอเพยงกบรายจาย

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

111. เทศบาลมการจดสรรงบประมาณอยางเปนธรรมและเพยงพอ

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

112. สถานะทางการเงนของเทศบาล ในการวางแผนพฒนามความเหมาะสม

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

113. เทศบาลมระบบการเบกจายเงนเดอนใหแกขาราชการและพนกงานอยางเปนระบบ

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

มตดานการบรหารภายใน (ดานประสทธภาพของการปฏบตงาน)

114. เทศบาลม กระบวนการ ในการว เ ค ราะหและประเมนผลการดาเนนงานโครงการอยางชดเจน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

115. มการจดลาดบความสาคญของโครงการตามความจาเปนเรงดวน หรอความเดอดรอนของประชาชน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

116. มการจดทาและปรบปรงแผนพฒนาใหเหมาะสมกบความตองการของประชาชน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

117. มการกาหนดหนาทความรบผดชอบและมอบหมายอานาจหนาทไวอยางชดเจน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

มตดานการเรยนรและนวตกรรม 118. นาปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการบรหารงาน +1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ 119. ขาราชการและพนกงานไดรบการสนบสนนและ

สงเสรมในดานความร ความสามารถหรอทกษะในการทางานใหเกดประสทธภาพ

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

235

ขอความ ผเชยวชาญ

รวม ผลการประเมน คนท

1 คนท 2

คนท 3

120. การนาเทคโนโลยททนสมยมาปรบใชใน การบรหารงานอยางเหมาะสม

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

121. เทศบาลมการปรบปรงเปลยนแปลงแนวทาง การทางานอยตลอดเวลา

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

122. นาความคดเหนของประชาชนมาปรบปรงใน การบรหารงาน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

มตดานความพงพอใจของประชาชน (ดานคณภาพการใหบรการ)

123. คณภาพในการใหบรการสาธารณะเปนทยอมรบของประชาชนและสามารถใชงานอยางมประสทธภาพ

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

124. สามารถแกไขปญหาความเดอดรอนเรงดวน เชน การเกดภยพบตตางๆใหกบประชาชนไดทนท

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

125. ประชาชนไดรบความสะดวกและรวดเรวใหบรการในดานตาง ๆ

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

126. เทศบาลเอาใจใสและใหความสาคญในการแกไขปญหาความเดอดรอนของ ประชาชน

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

127. การจดการบรการสาธารณะใหกบประชาชนสามารถสงมอบงานโครงการตาง ๆ ภายในระยะเวลาทกาหนด

+1 +1 +1 1.00 ผานเกณฑ

236

ภาคผนวก ง ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน

(Stepwise Regression Analysis)

236

237 ผลการวเคราะหขอมล

Coefficientsa

Model Unstandardized Coefficients Standardized Coefficients

t Sig. Correlations Collinearity Statistics

B Std. Error Beta Zero-order Partial Part Tolerance

1

(Constant) .349 .321 1.089 .278 1.หลกนตธรรม .043 .118 .036 .366 .715 .485 .029 .019 .284 2.หลกคณธรรม -.007 .107 -.006 -.068 .946 .514 -.005 -.004 .343 3.หลกความโปรงใส 5.413E-005 .123 .000 .000 1.000 .545 .000 .000 .271 4.หลกการมสวนรวม -.105 .092 -.095 -1.151 .251 .412 -.092 -.060 .395 5.หลกความรบผดชอบ .021 .125 .017 .165 .869 .554 .013 .009 .260 6.หลกความคมคา .003 .108 .003 .030 .976 .587 .002 .002 .251 7.หลกการพฒนาทรพยากรมนษย

.017 .100 .017 .172 .864 .556 .014 .009 .260

8.หลกองคกรแหงการเรยนร .007 .128 .006 .056 .955 .589 .005 .003 .203 9.หลกการบรหารจดการ .263 .143 .232 1.842 .067 .666 .147 .096 .170 10.หลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

.126 .102 .111 1.233 .219 .599 .099 .064 .330

1.วฒนธรรมสวนรวม -.216 .144 -.185 -1.501 .135 .617 -.120 -.078 .178 2.วฒนธรรมเอกภาพ .016 .135 .014 .121 .904 .628 .010 .006 .196 3.วฒนธรรมการปรบตว .048 .168 .041 .288 .774 .670 .023 .015 .132 4.วฒนธรรมพนธกจ .678 .144 .599 4.702 .000 .738 .354 .244 .166

238 Coefficientsa

Model Collinearity Statistics VIF

1

(Constant) 1.หลกนตธรรม 3.516 2.หลกคณธรรม 2.916 3.หลกความโปรงใส 3.686 4.หลกการมสวนรวม 2.529 5.หลกความรบผดชอบ 3.841 6.หลกความคมคา 3.982 7.หลกการพฒนาทรพยากรมนษย

3.846

8.หลกองคกรแหงการเรยนร 4.938 9.หลกการบรหารจดการ 5.898 10.หลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

3.032

1.วฒนธรรมสวนรวม 5.631 2.วฒนธรรมเอกภาพ 5.095 3.วฒนธรรมการปรบตว 7.567 4.วฒนธรรมพนธกจ 6.039

a. Dependent Variable: ประสทธผลองคการ

239 Residuals Statisticsa

Minimum Maximum Mean Std. Deviation N Predicted Value 2.2844 4.8594 3.8782 .52124 169 Std. Predicted Value -3.058 1.882 .000 1.000 169 Standard Error of Predicted Value

.061 .212 .132 .033 169

Adjusted Predicted Value 2.3088 4.8648 3.8826 .52760 169 Residual -1.50168 .80433 .00000 .43852 169 Std. Residual -3.279 1.756 .000 .957 169 Stud. Residual -3.549 1.939 -.005 1.014 169 Deleted Residual -1.75975 .98022 -.00436 .49209 169 Stud. Deleted Residual -3.692 1.956 -.008 1.027 169 Mahal. Distance 2.004 35.088 13.917 7.145 169 Cook's Distance .000 .153 .008 .022 169 Centered Leverage Value .012 .209 .083 .043 169

a. Dependent Variable: ประสทธผลองคการ

240 Regression

Descriptive Statistics

Mean Std. Deviation N ประสทธผลองคการ 3.8782 .68117 169 1.หลกนตธรรม 4.2284 .56074 169 2.หลกคณธรรม 4.2485 .56464 169 3.หลกความโปรงใส 4.2793 .54955 169 4.หลกการมสวนรวม 4.2225 .61390 169 5.หลกความรบผดชอบ 4.2734 .55275 169 6.หลกความคมคา 3.9917 .65223 169 7.หลกการพฒนาทรพยากรมนษย 4.0473 .69131 169 8.หลกองคกรแหงการเรยนร 3.8097 .61380 169 9.หลกการบรหารจดการ 4.0888 .60011 169 10.หลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

3.9053 .60280 169

1.วฒนธรรมสวนรวม 3.9235 .58251 169 2.วฒนธรรมเอกภาพ 3.8323 .59215 169 3.วฒนธรรมการปรบตว 3.9128 .57836 169 4.วฒนธรรมพนธกจ 3.9121 .60242 169

241 Correlations

ประสทธผล

องคการ

1.หลกนตธรรม

2.หลกคณธรร

ม

3.หลกความโปรงใส

4.หลกการมสวนรวม

5.หลกความรบผดชอบ

6.หลกความคมคา

7.หลกการพฒนาทรพยากร

มนษย

8.หลกองคกรแหงการเรยนร

9.หลกการบรหารจดการ

10.หลกเทคโนโลย

สารสนเทศและการ

สอสาร

1.วฒนธรรมสวนรวม

2.วฒนธรร

มเอกภาพ

3.วฒนธรรมการปรบตว

4.วฒนธรรมพนธกจ

Pearson Correlation

ประสทธผลองคการ

1.000 .485 .514 .545 .412 .554 .587 .556 .589 .666 .599 .617 .628 .670 .738

1.หลกนตธรรม .485 1.000 .747 .741 .625 .711 .626 .628 .690 .714 .485 .619 .609 .632 .575 2.หลกคณธรรม .514 .747 1.000 .690 .566 .696 .644 .649 .637 .700 .563 .617 .596 .620 .622 3.หลกความโปรงใส

.545 .741 .690 1.000 .686 .754 .641 .622 .710 .763 .596 .666 .606 .673 .669

4.หลกการมสวนรวม

.412 .625 .566 .686 1.000 .685 .520 .531 .563 .670 .454 .640 .555 .610 .570

5.หลกความรบผดชอบ

.554 .711 .696 .754 .685 1.000 .737 .676 .729 .766 .632 .707 .674 .689 .679

6.หลกความคมคา

.587 .626 .644 .641 .520 .737 1.000 .785 .771 .749 .679 .725 .689 .721 .715

7.หลกการพฒนาทรพยากรมนษย

.556 .628 .649 .622 .531 .676 .785 1.000 .783 .750 .585 .678 .662 .650 .671

8.หลกองคกรแหงการเรยนร

.589 .690 .637 .710 .563 .729 .771 .783 1.000 .793 .669 .769 .752 .785 .714

242 ประสท

ธผลองคการ

1.หลกนตธรรม

2.หลกคณธรร

ม

3.หลกความโปรงใส

4.หลกการมสวนรวม

5.หลกความรบผดชอบ

6.หลกความคมคา

7.หลกการพฒนาทรพยากร

มนษย

8.หลกองคกรแหงการเรยนร

9.หลกการบรหารจดการ

10.หลกเทคโนโลย

สารสนเทศและการ

สอสาร

1.วฒนธรรมสวนรวม

2.วฒนธรร

มเอกภาพ

3.วฒนธรรมการปรบตว

4.วฒนธรรมพนธกจ

9.หลกการบรหารจดการ

.666 .714 .700 .763 .670 .766 .749 .750 .793 1.000 .755 .783 .721 .790 .769

10.หลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

.599 .485 .563 .596 .454 .632 .679 .585 .669 .755 1.000 .704 .680 .667 .680

1.วฒนธรรมสวนรวม

.617 .619 .617 .666 .640 .707 .725 .678 .769 .783 .704 1.000 .835 .856 .844

2.วฒนธรรมเอกภาพ

.628 .609 .596 .606 .555 .674 .689 .662 .752 .721 .680 .835 1.000 .857 .825

3.วฒนธรรมการปรบตว

.670 .632 .620 .673 .610 .689 .721 .650 .785 .790 .667 .856 .857 1.000 .879

4.วฒนธรรมพนธกจ

.738 .575 .622 .669 .570 .679 .715 .671 .714 .769 .680 .844 .825 .879 1.000

Sig. (1-tailed)

ประสทธผลองคการ

. .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000

1.หลกนตธรรม .000 . .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 2.หลกคณธรรม .000 .000 . .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 3.หลกความโปรงใส

.000 .000 .000 . .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000

243 ประสท

ธผลองคการ

1.หลกนตธรรม

2.หลกคณธรร

ม

3.หลกความโปรงใส

4.หลกการมสวนรวม

5.หลกความรบผดชอบ

6.หลกความคมคา

7.หลกการพฒนาทรพยากร

มนษย

8.หลกองคกรแหงการเรยนร

9.หลกการบรหารจดการ

10.หลกเทคโนโลย

สารสนเทศและการ

สอสาร

1.วฒนธรรมสวนรวม

2.วฒนธรร

มเอกภาพ

3.วฒนธรรมการปรบตว

4.วฒนธรรมพนธกจ

4.หลกการมสวนรวม

.000 .000 .000 .000 . .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000

5.หลกความรบผดชอบ

.000 .000 .000 .000 .000 . .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000

6.หลกความคมคา

.000 .000 .000 .000 .000 .000 . .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000

7.หลกการพฒนาทรพยากรมนษย

.000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 . .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000

8.หลกองคกรแหงการเรยนร

.000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 . .000 .000 .000 .000 .000 .000

9.หลกการบรหารจดการ

.000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 . .000 .000 .000 .000 .000

10.หลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

.000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 . .000 .000 .000 .000

1.วฒนธรรมสวนรวม

.000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 . .000 .000 .000

244 ประสท

ธผลองคการ

1.หลกนตธรรม

2.หลกคณธรร

ม

3.หลกความโปรงใส

4.หลกการมสวนรวม

5.หลกความรบผดชอบ

6.หลกความคมคา

7.หลกการพฒนาทรพยากร

มนษย

8.หลกองคกรแหงการเรยนร

9.หลกการบรหารจดการ

10.หลกเทคโนโลย

สารสนเทศและการ

สอสาร

1.วฒนธรรมสวนรวม

2.วฒนธรร

มเอกภาพ

3.วฒนธรรมการปรบตว

4.วฒนธรรมพนธกจ

2.วฒนธรรมเอกภาพ .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 . .000 .000 3.วฒนธรรมการปรบตว

.000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 . .000

4.วฒนธรรมพนธกจ .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .000 .

N

ประสทธผลองคการ 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 1.หลกนตธรรม 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 2.หลกคณธรรม 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 3.หลกความโปรงใส 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 4.หลกการมสวนรวม 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 5.หลกความรบผดชอบ

169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169

6.หลกความคมคา 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169

245 ประสท

ธผลองคการ

1.หลกนตธรรม

2.หลกคณธรร

ม

3.หลกความโปรงใส

4.หลกการมสวนรวม

5.หลกความรบผดชอบ

6.หลกความคมคา

7.หลกการพฒนาทรพยากร

มนษย

8.หลกองคกรแหงการเรยนร

9.หลกการบรหารจดการ

10.หลกเทคโนโลย

สารสนเทศและการ

สอสาร

1.วฒนธรรมสวนรวม

2.วฒนธรร

มเอกภาพ

3.วฒนธรรมการปรบตว

4.วฒนธรรมพนธกจ

7.หลกการพฒนาทรพยากรมนษย

169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169

8.หลกองคกรแหงการเรยนร

169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169

9.หลกการบรหารจดการ

169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169

10.หลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169

1.วฒนธรรมสวนรวม 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 2.วฒนธรรมเอกภาพ 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 3.วฒนธรรมการปรบตว

169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169

4.วฒนธรรมพนธกจ 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169 169

246 Variables Entered/Removeda

Model Variables Entered

Variables Removed

Method

1

4.วฒนธรรมพนธกจ . Stepwise (Criteria: Probability-of-F-to-enter <= .050, Probability-of-F-to-remove >= .100).

2

9.หลกการบรหารจดการ

. Stepwise (Criteria: Probability-of-F-to-enter <= .050, Probability-of-F-to-remove >= .100).

a. Dependent Variable: ประสทธผลองคการ

247 Model Summaryc

Model R R Square Adjusted R Square

Std. Error of the Estimate

Change Statistics Durbin-Watson R Square Change

F Change df1 df2 Sig. F Change

1 .738a .544 .542 .46122 .544 199.449 1 167 .000 2 .754b .568 .563 .45034 .024 9.164 1 166 .003 1.638

a. Predictors: (Constant), 4.วฒนธรรมพนธกจ b. Predictors: (Constant), 4.วฒนธรรมพนธกจ, 9.หลกการบรหารจดการ c. Dependent Variable: ประสทธผลองคการ

ANOVAa

Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.

1 Regression 42.427 1 42.427 199.449 .000b Residual 35.524 167 .213 Total 77.951 168

2 Regression 44.285 2 22.143 109.182 .000c Residual 33.666 166 .203 Total 77.951 168

a. Dependent Variable: ประสทธผลองคการ b. Predictors: (Constant), 4.วฒนธรรมพนธกจ c. Predictors: (Constant), 4.วฒนธรรมพนธกจ, 9.หลกการบรหารจดการ

248 Coefficientsa

Model Unstandardized Coefficients Standardized Coefficients

t Sig. Correlations Collinearity Statistics

B Std. Error Beta Zero-order Partial Part Tolerance

1 (Constant) .615 .234 2.630 .009 4.วฒนธรรมพนธกจ .834 .059 .738 14.123 .000 .738 .738 .738 1.000

2 (Constant) .315 .249 1.267 .207 4.วฒนธรรมพนธกจ .624 .090 .552 6.928 .000 .738 .474 .353 .409 9.หลกการบรหารจดการ .274 .090 .241 3.027 .003 .666 .229 .154 .409

Coefficientsa Model Collinearity Statistics

VIF

1 (Constant) 4.วฒนธรรมพนธกจ

1.000

2

(Constant) 4.วฒนธรรมพนธกจ

2.443

9.หลกการบรหารจดการ

2.443

a. Dependent Variable: ประสทธผลองคการ

Excluded Variablesa

249 Model Beta In t Sig. Partial

Correlation Collinearity Statistics

Tolerance VIF Minimum Tolerance

1

1.หลกนตธรรม .092b 1.441 .151 .111 .670 1.493 .670 2.หลกคณธรรม .090b 1.348 .180 .104 .613 1.632 .613 3.หลกความโปรงใส .093b 1.324 .187 .102 .553 1.809 .553 4.หลกการมสวนรวม -.012b -.191 .849 -.015 .675 1.481 .675 5.หลกความรบผดชอบ .098b 1.388 .167 .107 .540 1.853 .540 6.หลกความคมคา .121b 1.626 .106 .125 .489 2.047 .489 7.หลกการพฒนาทรพยากรมนษย .112b 1.596 .112 .123 .550 1.817 .550 8.หลกองคกรแหงการเรยนร .127b 1.716 .088 .132 .490 2.042 .490 9.หลกการบรหารจดการ .241b 3.027 .003 .229 .409 2.443 .409 10.หลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

.181b 2.588 .011 .197 .538 1.860 .538

1.วฒนธรรมสวนรวม -.021b -.218 .828 -.017 .288 3.478 .288 2.วฒนธรรมเอกภาพ .060b .646 .519 .050 .320 3.129 .320 3.วฒนธรรมการปรบตว .097b .883 .378 .068 .228 4.382 .228

2

1.หลกนตธรรม -.009c -.121 .904 -.009 .488 2.048 .299 2.หลกคณธรรม .003c .038 .970 .003 .492 2.032 .329 3.หลกความโปรงใส -.022c -.272 .786 -.021 .401 2.492 .297 4.หลกการมสวนรวม -.118c -1.717 .088 -.132 .544 1.839 .330 5.หลกความรบผดชอบ -.015c -.186 .853 -.014 .393 2.543 .298 6.หลกความคมคา .028c .341 .733 .027 .391 2.555 .328 7.หลกการพฒนาทรพยากรมนษย .012c .148 .882 .012 .416 2.407 .309

Model Beta In t Sig. Partial Collinearity Statistics

250 Correlation Tolerance VIF Minimum

Tolerance

8.หลกองคกรแหงการเรยนร .010c .119 .905 .009 .345 2.901 .288 10.หลกเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

.102c 1.275 .204 .099 .406 2.465 .309

1.วฒนธรรมสวนรวม -.158c -1.534 .127 -.119 .244 4.104 .244 2.วฒนธรรมเอกภาพ -.006c -.063 .950 -.005 .301 3.319 .257 3.วฒนธรรมการปรบตว -.029c -.250 .803 -.019 .196 5.103 .196

a. Dependent Variable: ประสทธผลองคการ b. Predictors in the Model: (Constant), 4.วฒนธรรมพนธกจ c. Predictors in the Model: (Constant), 4.วฒนธรรมพนธกจ, 9.หลกการบรหารจดการ

CollinearityDiagnosticsa

Model Dimension Eigenvalue Condition Index Variance Proportions (Constant) 4.วฒนธรรมพนธกจ 9.หลกการบรหาร

จดการ

1 1 1.988 1.000 .01 .01 2 .012 13.103 .99 .99

2 1 2.982 1.000 .00 .00 .00 2 .013 15.095 .98 .15 .08 3 .005 24.262 .01 .85 .92

a. Dependent Variable: ประสทธผลองคการ

251

ประวตผวจย

ชอ-สกล นางสาวกตตรว เลขะกล รหสประจ าตวนกศกษา 5819260001 วน เดอน ปเกด 4 กรกฎาคม 2500 วฒการศกษา

ชอปรญญา ชอสถาบน ปทจบการศกษา เศรษฐศาสตรบณฑต มหาวทยาลยธรรมศาสตร 2524

รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต (M.P.A.)

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 2544

เศรษฐศาสตรมหาบณฑต (M. Econ.) (เศรษฐศาสตรธรกจ)

มหาวทยาลยรามค าแหง 2554

ประวตการท างาน ป พ.ศ. 2528-2541 นกวชาการคลง ระดบ 3-6 เทศบาลเมองหาดใหญ ป พ.ศ. 2541-2543 หวหนากองคลง ระดบ 6 เทศบาลต าบลบานพร ป พ.ศ. 2543-2546 ผอ านวยการกองคลง ระดบ 7 เทศบาลเมองพงงา ป พ.ศ. 2546-2548 ผอ านวยการสวนพฒนารายได ระดบ 8 เทศบาลนครภเกต ป พ.ศ. 2548-2554 ผอ านวยการกองคลง ระดบ 8 เทศบาลเมองปตตาน ป พ.ศ. 2554-2559 ผชวยคณบด คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยหาดใหญ สถานทท างาน มหาวทยาลยหาดใหญ ต าแหนงปจจบน อาจารยประจ าสาขาวชารฐประศาสนศาสตร คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยหาดใหญ อเมล krittika357@gmail.com