รายงานการวิจัย · 2.3...

รายงานการวจย เรอง

ระดบความสามารถดานการรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

โดย

รองศาสตราจารยปยะนช สจต

ไดรบทนอดหนนจากมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ปงบประมาณ 2553

http://www.ssru.ac.th

ระดบความสามารถดานการรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา รองศาสตราจารยปยะนช สจต 2553


คานา (ไมตองม)

รายงานการวจยเรอง ระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบ

ปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มวตถประสงคเพอศกษาระดบความสามารถดาน

การร สารสนเทศของนกศกษา ช นปท 1-4 ระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ประจาปการศกษา 2553 เพอเปรยบเทยบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษา

โดยจาแนกตามช นป ตลอดจนเพอศกษาปญหาการร สารสนเทศของนกศกษา ท งน เพอใหไดขอ

คนพบทเปนประโยชนตอผ บรหารและคณาจารย ในการนาไปใชเปนขอมลสาหรบประกอบการ

พจารณาวางนโยบายการจดการศกษาทเนนผ เรยนเปนสาคญ เพอใหนกศกษาสาเรจเปนบณฑต

ทเรองปญญาและมคณภาพตามมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต นอกจากน นยงทาให

ไดสารสนเทศเพอใชประกอบการพจารณาการจดการเรยนการสอนรายวชาการศกษาทวไปแก

นกศกษาอกดวย ประโยชนสาหรบหนวยงานสนบสนน เชน ศนยวทยบรการ และศนยเทคโนโลย

สารสนเทศ จะไดนาผลการวจยไปใชประกอบการพจารณาเลอกรปแบบของการจดอบรม การ

จดกจกรรมหรอจดทาโครงการตางๆ เพอพฒนาศกยภาพของนกศกษาใหเปนผ ร สารสนเทศอยาง

มนคงและยงยน ซงจะสงผลใหเกดการเรยนร ตลอดชวต อนจะเปนประโยชนตอการพฒนา

ตนเองและประเทศชาตโดยรวม

รายงานการวจยมเน อหา 5 บท ประกอบดวย บทท 1 บทนา บทท 2 กรอบ

แนวความคดทฤษฎ และงานวจย ทเกยวของ บทท 3 วธการดาเนนการวจย บทท 4 ผลการวจย

ทายสดบทท 5 สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ ซงผ วจยหวงเปนอยางยงวาผลของการวจยจะ

เปนประโยชนตอมหาวทยาลยตอไป


30 ธนวาคม 2553


บทคดยอ

ชอรายงานการวจย : ระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบ

ปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ชอผวจย : รองศาสตราจารยปยะนช สจต

ปททาการวจย : 2553

…………………………………………………………………………….……

การวจยน มวตถประสงคเพอศกษาและเปรยบเทยบความสามารถดานการร สารสนเทศ

ของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา จาแนกตามช นป กลมตวอยาง

เปนนกศกษาระดบปรญญาตร ช นปท 1-4 ปการศกษา 2553 จานวน 391 คน การเกบ

รวบรวมขอมลใชวธการสารวจดวยแบบสอบถาม สถตทใชในการวจย คอ คารอยละ คาเฉลย คา

เบยงเบนมาตรฐาน และทดสอบสมมตฐานดวยสถต One-way ANOVA โดยโปรแกรม SPSS

for windows ผลการวจยพบวา

ความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏ

สวนสนนทา โดยภาพรวม พบวา อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายมาตรฐาน พบวา

ความสามารถอยในระดบมาก 5 มาตรฐาน เรยงตามลาดบ ไดแก มาตรฐานท 1 มาตรฐาน

ความสามารถตระหนกถงความตองการสารสนเทศ มาตรฐานท 3 มาตรฐานความสามารถใน

การประเมนผลสารสนเทศ มาตรฐานท 5 ความสามารถในการประยกตใชสารสนเทศเดมทมอย

เขากบสารสนเทศ มาตรฐานท 6 ความสามารถในการใชสารสนเทศดวยความเขาใจและยอมรบ

ในประเดนทางวฒนธรรม จรยธรรม เศรษฐกจ และกฎหมาย มาตรฐานท 4 ความสามารถในการ

จดการสารสนเทศ สวนความสามารถลาดบสดทาย คอ มาตรฐานท 2 ความสามารถในการ

คนหาสารสนเทศ อยในระดบปานกลาง

จากการเปรยบเทยบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาทกช นป พบวา

โดยรวม นกศกษาช นปตางกนมระดบความสามารถดานการร สารสนเทศแตกตางกนอยางไมม

นยสาคญทางสถต

ปญหาเกยวกบการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏ

สวนสนนทา พบวา โดยทวไปมปญหาเกดข นนอย มปญหามากเพยงประเดนเดยวคอประเดน

ปญหาเครองคอมพวเตอรทใหบรการมจานวนไมเพยงพอกบความตองการ


Abstract

Research title : Information literacy skills of the undergraduate students at

Suansunandha Rajabhat University

Author : Associate Professor Piyanut Suchit

Year : 2553

…………………………………………………………………………….……

The purpose of this research was to study and compaire the level of Information

literacy of undergraduate students at Suansunandha Rajabhat University by categorizing

into years . The sample consisted of 391 undergraduate students from first year to forth

year in the academic year 2010. This study was a survey research using questionnaire

as a measurement tool. Statistics for analyzing data were percentages, means, standard

deviation, and one-way ANOVA using SPSS for Windows. The results of this research

were as follows

The Undergraduate students at Suansunandha Rajabhat University had the

information literacy as a whole at a highest level, ranking from the the highest to the

lowest means were: the 1st standard ( Realization of the need of information) , the 3rd

standard ( Ability of information evaluation) , the 5th standard (Ability of new and former

of information so as to create the new concept or to create the new understanding),

the 6th standard (The understanding and accepting the issues related to culture, ethic,

economy, legal and the environtment surrounded by the information) , the 4th standard

(Ability of managing the collected or produced information) , the 2nd standard (Ability of

information searching) which were at a moderate level.

The comparison of the information literacy in all standard among undergraduate

students from the 1st to 4th year shows that there was no significant difference among

student in all years


In students’ perspective, the problem of information literacy of the

undergraduate students at Suansunandha Rajabhat University are low, only problem of

the insufficient number of the computers for information services are highly mentioned.


กตตกรรมประกาศ

รายงานการวจยเรองระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบ

ปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา สาเรจไดเนองจากบคคลหลายทานไดกรณา

ชวยเหลอ ใหขอมล ขอเสนอแนะ ใหคาแนะนาปรกษา ความคดเหน และกาลงใจ

ผ วจยขอขอบคณขอขอบคณ รองศาสตราจารยสชาดา นภานนท รองศาสตราจารย

สดาวด เหมทานนท รองศาสตราจารยธรดา ภญโญ ทไดกรณาใหแนะนาปรกษาในการจดทา

งานวจย จนสาเรจไดตามวตถประสงค

ขอขอบคณมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาทใหทนอดหนนการวจย ขอบคณนกศกษา

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาทกทานทไดใหความรวมมอตอบแบบสอบถาม ซงเปนสวนสาคญ

สวนหนงททาใหรายงานการวจยสาเรจลลวง และขอขอบคณเจาหนาทของศนยวทยบรการทไดให

ความชวยเหลอ ประสานงาน ตดตอ และดาเนนการดานแบบสอบถามตลอดชวงเวลาการทาวจย

ทายสดน ผ วจยขอกราบขอบพระคณบดา มารดา ทไดชวยสงเสรมสนบสนน และเปน

กาลงใจตลอดการวจย ประโยชนทไดจากงานวจยฉบบน ผ วจยขอมอบใหแกบดา มารดาของผ วจย

และขอใหศนยเทคโนโลยสารสนเทศ และศนยวทยบรการมการพฒนาไปในทางทดเพอสนอง

ความตองการของผ ใชและมประสทธภาพตอจดการศกษาของมหาวทยาลยมากยงข น


28 ธนวาคม 2553


[7]

สารบญ

หนา

บทคดยอ (1)

กตตกรรมประกาศ (5)

สารบญ (7)

สารบญตาราง (9 )

สารบญแผนภม (11 )

บทท 1 บทนา 1

1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา 1

1.2 วตถประสงคการวจย 7

1.3 สมมตฐานการวจย 8

1.4 ขอบเขตการวจย 8

1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 9

บทท 2 กรอบแนวความคด ทฤษฎ และงานวจยท เกยวของ 11

2.1 ความนา 11

2.2 ความหมายของการร สารสนเทศ 11

2.3 องคประกอบของการรสารสนเทศ 13

2.4 ความสาคญของการร สารสนเทศ 16

2.5 มาตรฐานการร สารสนเทศ 18

2.6 กลมวชาการศกษาทวไปกบการร สารสนเทศ 20

2.7 แนวคดเกยวกบการพฒนานกศกษาใหเปนผ ร สารสนเทศ 24

2.8 งานวจยทเกยวของ 27

2.9 กรอบแนวคดการวจย 40

บทท 3 วธการดาเนนการวจย 43


3.2 แนวทางการวจย 43

3.3 ประชากรและกลมตวอยาง 43


[8]

หนา

3.4 ตวแปรทใชในการวจย 46

3.5 เครองมอทใชในการวจย 46

3.6 การเกบรวบรวมขอมล 50

3.7 การวเคราะหขอมล 51

บทท 4 ผลการวจย 53


4.2 สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล 53

4.3 การเสนอผลการวเคราะหขอมล 53

4.4 ผลการวเคราะหขอมล 54

บทท 5 สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ 83


5.2 สรปผลการศกษา 83

5.3 อภปรายผล 86

5.4 ขอเสนอแนะ 91

บรรณานกรม 93

ภาคผนวก 101

แบบสอบถาม 103

ประวตผ เขยน 113


[9]

สารบญตาราง

ตาราง หนา

3.1 จานวนประชากรระดบปรญญาตร ภาคปกต ช นป ท 1-5 44

3.2 จานวนประชากรระดบปรญญาตรภาคปกตจาแนกตามกลมนกศกษา 45

3.3 แสดงกลมตวอยางทเปนนกศกษาโดยคดเปนสดสวนจาแนกตามช นป 45

4.1 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามเพศ 55

4.2 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามช นป 56

4.3 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามคณะ 57

4.4 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามความถ 58

ของการใชบรการศนยวทยบรการ

4.5 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามแหลงทมา 59

ของความร เกยวกบการใชหองสมด และการสบคนขอมล

4.6 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ของระดบความพงพอใจ 60

ตอการใชบรการศนยวทยบรการ มหาวทยาลยราชภฏ

สวนสนนทา ดานกระบวนการข นตอนการใหบรการ

4.7 จานวนและรอยละของการเขารบความร เกยวกบวธการใช 61

หองสมดจากโครงการของศนยวทยบรการ

4.8 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามการเรยน 62

คอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ

4.9 จานวนและรอยละของการเรยนวชาเกยวกบการใช 63


4.10 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามการเขารบ 64

ความร เกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและ

เทคโนโลยสารสนเทศของศนยเทคโนโลยสารสนเทศ

4.11 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามการสบคน 65

สารสนเทศจากอนเทอรเนตหรอเวลดไวดเวบ

4.12 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามการประเมน 66

ระดบความร ความสามารถในการใชคอมพวเตอรของตนเอง


[10]

4.13 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานความสามารถดาน 67

การร สารสนเทศของนกศกษาจาแนกตามมาตรฐาน

และโดยภาพรวม


การร สารสนเทศของนกศกษา มาตรฐาน 1











4.20 การเปรยบเทยบมาตรฐานความสามารถดานการร สารสนเทศ 78

ของนกศกษาจาแนกตามช นป


[11]

สารบญแผนภม

แผนภม หนา

4.1 อตราสวนรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามเพศ 55

4.2 อตราสวนรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามช นป 56

4.3 อตราสวนรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามคณะทสงกด 57

4.4 อตราสวนรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามความถ 58

ของการใชศนยวทยบรการ

4.5 อตราสวนรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามแหลงทมา 59

ของความร เกยวกบการใชหองสมดและการสบคนขอมล

4.6 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามการเขารบ 60

ความร เกยวกบวธการใชหองสมดจากโครงการ

ของศนยวทยบรการ

4.7 อตราสวนรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามการเขารบความร 62

เกยวกบวธการใชหองสมดจากโครงการของศนยวทยบรการ

4.8 การเขารบความร เกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลย 64

สารสนเทศของศนยเทคโนโลยสารสนเทศ

4.9 ความถการสบคนสารสนเทศจากอนเทอรเนตหรอเวลดไวดเวบ 65

วชาเกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ

4.10 การประเมนระดบความร ความสามารถในการใช 66

คอมพวเตอรของตนเอง

4.11 ระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษา โดยภาพรวม 69


1

บทท 1

บทนา

1. 1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา

องคการสหประชาชาต (United Nation :UN) ไดกาหนดใหป พ.ศ.2546 - 2555 เปน

ศตวรรษแหงการเรยนร (Literacy Decade) ผานคาขวญทกลาววา “Literacy as freedom” โดย

ช ใหเหนวา ผ ใหญมากกวา 860 ลานคนทวโลกไมสามารถอานออกเขยนได ในขณะทเดก 113

ลานคนไมสามารถเขาถงการศกษาในระบบโรงเรยนได (Rutsch, 2003) ในปเดยวกนน เอง

รฐบาลไทยไดกาหนดใหปพทธศกราช 2546 เปนปแหงการอานและการเรยนร เพอเปนการเฉลม

ฉลองในวโรกาสทสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯสยามบรมราชกมาร มพระชนมายครบ 48 พรรษา

โดยมงหวงทจะใหประชากรไทยเปนผ อานออกเขยนได ท งน เพราะบคคลทไมสามารถอานออก

เขยนไดหรอไมมทกษะในการเรยนร จะถกเอารดเอาเปรยบไดงาย รวมท งขาดโอกาสทจะไดรบร

สารสนเทศซงทาใหขาดโอกาสดๆ ของชวตหลายประการ ท งน เพราะสารสนเทศเปนสงทม

ความจาเปนตอการดาเนนชวตในสงคมยคปจจบน มนษยใชสารสนเทศเพอพฒนาตนเองท งดาน

ความร สตปญญาและจตใจ ใชสารสนเทศเพอประกอบการตดสนใจแกไขปญหาในการในการ

ดาเนนชวต รวมท งใชสารสนเทศเพอแกไขปญหาอปสรรค แสวงหาความร และวธการใหมๆ เพอ

พฒนาปรบปรงสภาพการดาเนนงานใหดข น สาหรบในระดบองคการ สารสนเทศถอเปน

องคประกอบสาคญทใชในการวางแผนและการบรหารงาน กลาวโดยสรป สารสนเทศเปนปจจย

ทมความสาคญในการกาหนดแนวทางการพฒนาเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม การศกษา และยงม

ความสาคญตอการพฒนาทรพยากรมนษยในทกระดบ จนมคากลาววาสารสนเทศ คอ พลง

อานาจ (Information is power) ททาใหมนษยสามารถดาเนนชวตประจาวนไดอยางม

ประสทธภาพ และสามารถวางแผนในอนาคตไดอยางชาญฉลาด

รฐบาลไทยตระหนกถงความจาเปนและความสาคญของสารสนเทศ จงพยายามพฒนา

และผลกดนสงคมไทยใหกาวไปสสงคมสารสนเทศ ( Information society ) ซงเปนการพฒนาท

ต งอยบนพ นฐานแหงการเรยนร โดยรฐบาลไดกาหนดเปาหมายการพฒนาไวในแผนพฒนาเศรษฐกจ

และสงคมแหงชาตฉบบท 9 และกรอบนโยบายเทคโนโลยสารสนเทศและการสอการแหงประเทศ

ไทย (พ.ศ.2546-2549) อยางชดเจน (สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต , 2544)

นอกจากน จากการดาเนนงานตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 8 สบเนอง

มาถงแผนพฒนาฯฉบบท 9 รวมถงการปฏรปการศกษา กอใหเกดพระราชบญญตการศกษา


2

แหงชาต พ.ศ. 2542 ทเนนการพฒนาทรพยากรมนษยซงสงผลใหเกดการเปลยนแปลงระบบการ

เรยนการสอนในระบบการศกษาของชาต จากกระบวนการเรยนการสอนแบบผ สอนเปนศนยกลาง

ในการใหความร มาเปนการใชกระบวนการเรยนการสอนแบบเนนผ เรยนเปนสาคญ นนคอมงเนน

ใหผ เรยนใชกระบวนการเรยนร ดวยตนเองและสรางความร ดวยตนเองโดยผ สอนเปนผ ประสานงาน

ใหคาแนะนาและชวยเหลอเมอมปญหา เปนการเปดโอกาสใหผ เรยนสามารถเรยนร ไดอยางอสระ

เปดโอกาสใหสามารถคดวนจฉยปญหาในเรองตางๆ ในสาขาวชาเฉพาะทตนเองสนใจไดอยางเปน

เหตเปนผลซงทาใหผ เรยนไดรบการกระต นใหเกดกระบวนการคดอยางมวจารณญาณ ทสาคญ

กคอการเรยนการสอนรปแบบน เปนแนวทางนาไปสการเรยนร ตลอดชวต

แนวคดของกระบวนการการเรยนการสอนทเนนผ เรยนเปนสาคญน ต งอยบนพ นฐานทวา

การเรยนการสอนแบบผ สอนเปนศนยกลางในการใหความร ไมสามารถทาใหผ เรยนสามารถร ทก

เรอง ร ทกอยาง และไมสามารถร ไดครบถวนจนตลอดชวต ท งน เพราะความร และศาสตรตางๆ ม

การเปลยนแปลงตลอดเวลา (Association of College and Research Libraries[ACRL],2000)

ผ เรยนจงจาเปนตองมความสามารถในการเรยนร (Learn how to learn ) มากกวาจะเรยนเพอให

ไดความร แตเพยงอยางเดยว ดงน นผ เรยนจงตองไดรบการฝกฝนใหเปนผ ใฝร อยตลอดเวลา และ

เรยนร อยางตอเนองไปจนตลอดชวต(Life-long learner) พฤตกรรมเชนน จะเกดข นไดกตอเมอ

บคคลผ น นเปนผ ร สารสนเทศ (Information Literacy Person) (Council of Australian University

Librarian [CAUL], 2001) โดยสามารถกาหนดลกษณะและขอบเขตของสารสนเทศทตองการได

อยางชดเจน สามารถเขาถงสารสนเทศทตองการไดอยางมประสทธภาพ สามารถประเมน

สารสนเทศและแหลงทผลตสารสนเทศไดอยางมวจารณญาณ สามารถใชสารสนเทศไดอยางม

ประสทธภาพเพอใหบรรลวตถประสงคทต งไว สามารถบรณาการสารสนเทศทคดเลอกแลวเขากบ

ระบบฐานความร และคานยมของตนเองได รวมท งมความเขาใจในประเดนทางดานเศรษฐกจ

กฎหมายและสงคมทแวดลอมสารสนเทศ รวมท งผลทเกดจาการใชและการเขาถงสารสนเทศได

อยางถกตองท งทางจรยธรรมและ กฎหมาย (American Library Association [ALA], 2002)

กลาวไดวาการร สารสนเทศเปนปจจยสาคญสาหรบกระบวนการเรยนการสอนทเนนผ เรยนเปน

สาคญ ผลสมฤทธ จากการร สารสนเทศจงถอวาเปนกญแจสาคญของการพฒนาการเรยนร ตลอด

ชวต ดงน นการร สารสนเทศจงเปนทกษะพ นฐานทมความจาเปนสาหรบบคคลทกระดบ รวมท งผ ท

กาลงศกษาอยในสถาบนอดมศกษาทกสาขาวชา ทกษะการร สารสนเทศเปนทกษะสาคญของ

การเรยนร ตลอดชวต เปนทกษะทแตละประเทศทวโลกใหการยอมรบและใหความสาคญมาก

จะเหนไดจากในป ค.ศ.1998 สมาคมหองสมดอเมรกน (American Library Association : ALA)


3

ไดจดการประชมเรอง Information Literacy : An Update on the American Library

Association Presidential Committee on Information Literacy ในรายงานการประชมไดระบ

ไววาการร สารสนเทศเปนอานาจสวนบคคลในยคสงคมสารสนเทศทจะใชเปนเครองมอของการ

แสวงหาความร ดงน นผ เรยนในสถาบนการศกษาทกระดบจงจาเปนตองมความร และทกษะการร

สารสนเทศ เพราะเชอวาความสามารถน จะทาใหผ เรยนเปนผ ประสบความสาเรจมคณภาพชวตทด

และเปนพลเมองทมคณภาพของประเทศตอไป (ALA , 1998)

ดวยตระหนกถงความสาคญและความจาเปนของการร สารสนเทศดงกลาวแลว หลาย

องคกรจงไดกาหนดมาตรฐานความสามารถในการร สารสนเทศของนสต / นกศกษาในระดบ

อดมศกษา ดงเชน มาตรฐานการร สารสนเทศของประเทศสหรฐอเมรกา โดย สมาคมหองสมด

หองสมดวทยาลยและวจยแหงสหรฐอเมรกา (Association of College and Research Library-

ACRL, 2000) มาตรฐานการร สารสนเทศของสมาคมหองสมดมหาวทยาลยแหงแคลฟอรเนย

(University of California Library Association [UCLA], 2001) มาตรฐานการร สารสนเทศ

ระดบอดมศกษาของประเทศองกฤษ (Society of College, National and University Libraries -

SCONUL) มาตรฐานการร สารสนเทศระดบอดมศกษาและบคคลทวไปของประเทศออสเตรเลย

และนวซแลนด (Australian and New Zealand Information Literacy Framework, 2004)

อยางไรกตามการทจะฝกฝนใหนสต/นกศกษามทกษะในการร สารสนเทศน น สามารถทา

ไดหลายทาง คอเปดสอนรายวชาการร สารสนเทศโดยตรง และบรณาการ(Integration) ความร และ

ทกษะดานการร สารสนเทศเขาไปในการสอนรายวชาอน และทากจกรรมในการเรยนการสอนเพอ

สงเสรมใหเกดการร สารเทศ (Doyle,1997) ซงวธการท ง 2 ลกษณะดงกลาวจะทาใหผ เรยนม

ความร และทกษะทางสารสนเทศ (Information literate person) คอเปนผ ทมความตระหนกวา

เมอใดจงจาเปนตองใชสารสนเทศและสามารถคนหาประเมนและใชสารสนเทศทตองการไดอยาง

มประสทธภาพ(ALA, 1989)

จากคณลกษณะของผ ร สารสนเทศดงกลาว เชอวาจะทาใหผ เรยนเปนผ ทสามารถชวย

ตนเองใหเรยนร ไดตลอดชวต เพอทจะสามารถอยรอดไดในสงคมยคทมสารสนเทศและความร เปน

พ นฐานได(Stripling,1999) ดงน นผ ทกาลงศกษาอยในระดบอดมศกษาจงจาเปนตองมทกษะการร

สารสนเทศ และการจดกระบวนการเรยนการสอนในระดบอดมศกษาในปจจบนผ สอนควรจะได

ตระหนกถงแนวคดในการสอนหรอการบรณาการความร และทกษะของการร สารสนเทศเขาไปใน

กระบวนการเรยนร


4

เนองจากตระหนกถงความสาคญและความจาเปนของการร สารสนเทศ มหาวทยาลย

ตาง ๆ ทวโลกจงไดจดใหมการเรยนการสอนและเสรมทกษะเกยวกบการร สารสนเทศใหแกนสต

นกศกษา นอกจากน นหองสมดสถาบนอดมศกษาซงเปนหนวยงานสนบสนนดานการเรยนการ

สอนของมหาวทยาลยยงไดจดกจกรรมเพอพฒนาทกษะการร สารสนเทศของนกศกษาในหลาย

รปแบบ เชน การสอนทกษะการใชหองสมด (Library skills instruction) การสอนวธการเขยน

อางองและบรรณานกรม (Bibliographic instruction) การฝกอบรมการใชฐานขอมล (Training on

Database Searching) การปฐมนเทศการใชหองสมด (Library Orientation) การนาชมหองสมด

(LibraryTour) เปนตน

อนง สาหรบมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา นกศกษาระดบปรญญาตรทเขารบ

การศกษาในปการศกษา 2549 -2551 ซงปจจบนกาลงศกษาช นปท4 ช นปท3 และช นปท 2

ตามลาดบ เปนผ ทเคยเรยนรายวชา GSS 0107 ชอวชา ทกษะการสบคนและนาเสนอ

สารสนเทศ จานวนหนวยกต 3(3-0-6) ซงเปนวชาทมเน อหาเกยวกบทกษะการร สารสนเทศ

โดยตรง โดยมคาอธบายรายวชา ดงน (มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา, 2547)

ความร เกยวกบทรพยากรสารสนเทศ แหลงสารสนเทศ การจดเกบ

การบรการ การสบคนสารสนเทศในสถาบนบรการสารสนเทศ การสบคน

สารสนเทศอเลกทรอนกส กลวธการสบคนและรวบรวมสารสนเทศโดยใช

เทคโนโลยสารสนเทศ การนาเสนอสารสนเทศ การเขยนรายงาน การเขยน

อางองและบรรณานกรมตามรปแบบมาตรฐานสากล

นอกจากน นกศกษาระดบปรญญาตรทเขาศกษาในปการศกษา 2549 -2551 ซงปจจบน

กาลงศกษาอย ช นปท4 ช นปท3 และช นปท 2 ตามลาดบ ยงไดมโอกาสเขารวมโครงการ

ปฐมนเทศการใชหองสมด (Library orientation) ซงจดสาหรบนกศกษาทเขาใหมในชวงเปดภาค

เรยนท 1 เปนประจาทกป วตถประสงคของโครงการปฐมนเทศการใชหองสมด คอ การแนะนาให

นกศกษาช นปท 1 ร จกแหลงบรการภายในหองสมด ร จกประเภทและวธการจดเกบทรพยากร

สารสนเทศ ร จกบรการชนดตางๆ ของหองสมด ร วธการสบคนขอมลจากฐานขอมล

ทรพยากรหองสมด (OPAC) รวมท งฐานขอมลออนไลนตางๆทศนยวทยบรการมไวบรการ แต

ในปการศกษา 2552 ศนยวทยบรการไดยตโครงการปฐมนเทศการใชหองสมด และในป

การศกษาเดยวกนน เองมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาไดปรบปรงการจดการศกษาหมวดวชา

การศกษาทวไปใหม โดยในหลกสตรหมวดวชาการศกษาท วไป หลกสตรใหม พ.ศ. 2552


5

ไดยกเลกรายวชา GSS 0107 ทกษะการสบคนและนาเสนอสารสนเทศ จานวนหนวยกต 3(3-0-

6) แลวนาเรองเกยวกบทกษะการร สารสนเทศไปสอดแทรกไวในรายวชาตางๆแทนและจดใหศกษา

ในช นปตางๆ นกศกษาสาหรบช นปท1 ซงเขาศกษาในปการศกษา 2553 มหาวทยาลยจด

ใหนกศกษาเรยนจานวน 2 รายวชา ดงน (มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา, กองบรการการศกษา,

2553)

ช นปท 1

รายวชา GEL 1001 ชอวชา การใชภาษาไทย จานวนหนวยกต 3(3-0-6) โดย

มคาอธบายรายวชา ดงน

หลกเกณฑและแนวคดพ นฐานของการสอสาร พฒนาทกษะของ

การใชภาษาไทย ท งการฟง การอาน การพด และการเขยน การอางอง

การสบคนสารสนเทศและการนาเสนอผลงานดวยสอตางๆ รวมท งสอ

อเลกทรอนกสและฐานขอมลไดอยางเหมาะสมเพอเปนฐานในการศกษา

และสงเสรมการเรยนร

รายวชา GEL 1002 ชอวชา ภาษาองกฤษเพอการสอสารและการสบคน

จานวนหนวยกต 3(3-0-6) โดยมคาอธบายรายวชา ดงน

การใชภาษาองกฤษเพอการสอสาร (ฟง พด อาน เขยนฯ) ใน

สถานการณตางๆ ในชวตประจาวน รวมท งการสบคนสารสนเทศทาง

อเลกทรอนกส การอางอง การเรยนร จากสอตางๆ อาท ฐานขอมล

อเลกทรอนกส สอสงพมพ เปนตน

ดวยรปแบบของการจดการเรยนการสอนหมวดวชาการศกษาทวไปของปการศกษา

2553 ทปรบเปลยน รายวชา GSS 0107 ชอวชา ทกษะการสบคนและนาเสนอสารสนเทศ

จานวนหนวยกต 3(3-0-6) ซงเปนวชาทมเน อหาเกยวกบทกษะการร สารสนเทศโดยตรงออก

แลวนาเรองเกยวกบทกษะการร สารสนเทศไปสอดแทรกไวในรายวชาตาง ๆแทน จงเปนเหตผล

ประการหนงททาใหผ วจยสนใจศกษาเปรยบเทยบทกษะการร สารสนเทศของนกศกษาแตละช นปท

ไดรบการศกษาเรองการร สารสนเทศแตกตางกนใน 2 รปแบบ

ความสาคญและทมาของปญหาการวจยเรอง “ การร สารสนเทศ เพอมาตรฐานการ

เรยนร อยาง มประสทธภาพของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ”


6

อกประการหนงกคอ จากการประชมคณะกรรมการบรหารคร งท 12/2552 เรอง พจารณาเลอก

กลมสถาบนอดมศกษาเพอการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม มหาวทยาลยราชภฏสวน

สนนทาไดพจารณาเลอกอยในกลม ข (2) สถาบนทมงเนนการผลตบณฑตระดบปรญญาตรพฒนา

สงคม ซงหมายความถงสถาบนทไดปฏบตพนธกจของสถาบนอดมศกษา โดยการผลต

บณฑตระดบปรญญาตรเปนสวนใหญ และผลตบณฑตระดบสงในบางสาขาวชา ใหเปนบณฑตท

เรองปญญาและคณธรรมตามมาตรฐานคณวฒดบอดมศกษาแหงชาต และเปนสถาบนทเนน

การประเมนและการวจยและพฒนา รวมท งการประยกตความร เพอผลตบณฑต และการพฒนา

สงคมโดยการบรการวชาการแกสงคมดวยสานกแหงความรบผดชอบของสถาบนอดมศกษาซงเปน

ทพงของชมชนและสงคม เชน การศกษาตอเนอง การพฒนาชมชนและสงคมและงานทปรกษา

ตางๆ (สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคกรมหาชน), 2552)

ขอความสาคญประการหนง คอ “ บณฑตท เรองปญญาและคณภาพตามมาตรฐาน

คณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต ” การทบณฑตจะเปนผ มคณสมบตดงกลาวไดน น บณฑต

จะตองมศกยภาพในการเรยนร และมความสามารถในการแสวงหาความร ดวยตนเองเพอใหพรอม

รบการเปลยนแปลงของสภาพสงคม เศรษฐกจและสงแวดลอม ซงคณสมบตดงกลาวบณฑต

จะตองไดรบการสงเสรมต งแตอยในชวงวยเรยน โดยมหาวทยาลยใชกระบวนการเรยนการสอนท

เนนผ เรยนเปนสาคญ นกศกษาจะไดรบการปลกฝงทกษะการร สารสนเทศ เพอใหสามารถใช

สารสนเทศไดอยางมประสทธภาพ สงผลใหเปนผ มปญญา มความสามารถในการคนควา

แกปญหาเฉพาะหนาได และสามารถสบคนขอมลทตนเองตองการได ภารกจดานการสงเสรม

ทกษะการรสารสนเทศจงเปนบทบาทหนงทมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาตองใหความสาคญ

อยางยงในปจจบน

ดวยความสาคญและทมาของปญหาตางๆ อนประกอบดวย 1) ความสาคญและความ

จาเปนของการร สารสนเทศของนกศกษา 2) พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทเนน

การพฒนาทรพยากรมนษย กอใหเกดการเปลยนแปลงระบบการเรยนการสอนในระบบการศกษา

ของชาตจากกระบวนการเรยนการสอนแบบผ สอนเปนศนยกลางในการใหความร มาเปนการใช

กระบวนการเรยนการสอนแบบเนนผ เรยนเปนสาคญ 3)การกาหนดมาตรฐานความสามารถในการ

ร สารสนเทศของนสต/นกศกษาในระดบอดมศกษาของประเทศตาง ๆ เพอสงเสรมทกษะดานการร

สารสนเทศแกนสต/นกศกษา 4)การจดการศกษารายวชาในกลมวชาการศกษาทวไปสาหรบ

นกศกษาช นปท1มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ทยกเลกรายวชา GSS 0107 ทกษะการสบคน

และนาเสนอสารสนเทศ จานวนหนวยกต 3(3-0-6) แลวนาเรองเกยวกบการร สารสนเทศไป


7

สอดแทรกไวในรายวชา GEL1001 การใชภาษาไทย จานวนหนวยกต 3(3-0-6) และ รายวชา

GEL1002 ภาษาองกฤษเพอการสอสารและการสบคน จานวนหนวยกต 3(3-0-6) และประการ

ท 5) มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาไดพจารณาเลอกอยในกลม ข (2) เปนสถาบนทมงเนนการ

ผลตบณฑตระดบปรญญาตรซงมภาระหนาทในการผลต “บณฑตทเรองปญญาและคณภาพตาม

มาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต” รวมท งจากการศกษาเอกสารงานวจยตางๆ ทเกยวกบ

การร สารสนเทศ จงทาใหผ วจยตองการศกษาระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของ

นกศกษาระดบปรญญาตร ภาคปกต มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา โดยเปรยบเทยบความ

สามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาจาแนกตามช นปท 1 - 4 รวมท งศกษาปญหาการร

สารสนเทศของนกศกษา โดยมวตถประสงคเพอใหไดสารสนเทศสาหรบผ บรหารและคณาจารย

ทจะนาผลของการวจยมาใชประกอบการพจารณาวางนโยบายการจดการศกษาทเนนผ เรยนเปน

สาคญ เพอใหนกศกษาสาเรจเปนบณฑตทเรองปญญาและคณภาพตามมาตรฐานคณวฒระดบ

อดมศกษาแหงชาต นอกจากน นยงทาใหไดสารสนเทศเพอใชประกอบการพจารณาการจดการ

เรยนการสอนรายวชาการศกษาทวไปแกนกศกษาอกดวย ประโยชนทสาคญอกประการหนงกคอ

ทาใหไดสารสนเทศสาหรบหนวยงานสนบสนน เชน ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและศนยวทยบรการ

จะไดนาผลการวจยไปใชประกอบการพจารณาเลอกรปแบบของการจดกจกรรม การจดอบรม

เพอใหนกศกษามหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาเปนผ ร สารสนเทศอยางมนคงและยงยน ซงจะ

สงผลใหเกดการเรยนร ตลอดชวต อนจะเปนประโยชนตอการพฒนาตนเองและประเทศชาต

โดยรวม

1.2 วตถประสงคของการวจย

จากความสาคญ เหตผล และความจาเปนดงกลาวดงกลาว ผ วจยจงมงศกษาดงน

1.2.1 เพอศกษาความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร ภาค

ปกต ช นปท 1-4 มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

1.2.2 เพอเปรยบเทยบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญา

ตร ภาคปกต มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา โดยจาแนกตามช นป

1.2.3 เพอศกษาปญหาการร สารสนเทศของนกศกษา


8

1.3 สมมตฐานการวจย

จากกรอบแนวความคดทไดจากการทบทวนวรรณกรรมทกลาวมาแลวขางตน ผ วจยได

ต งสมมตฐานการวจยไวดงน

1.3.1 นกศกษาทศกษาในช นปตางกนมความสามารถดานการร สารสนเทศแตกตาง

กน

1.4 ขอบเขตการวจย

การศกษาระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มขอบเขตของการวจยดงน

1.4.1 ขอบเขตดานเน อหา

ศกษาการร สารสนเทศ และปญหาการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร

ภาคปกต ช นปท 1-4 มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ทกาลงศกษาในปการศกษา 2553

1.4.2 ขอบเขตดานพ นท

ศกษาการร สารสนเทศ ของนกศกษาระดบปรญญาตร ภาคปกต ช นปท 1-4

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา เฉพาะทศกษา ณ ศนยสวนสนนทา

1.4.3 ขอบเขตดานเวลา

ระยะเวลาการเกบรวบรวมขอมล ดาเนนการในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553

1.5 นยามศพท

1.5.1 การร สารสนเทศ หมายถง การร สารสนเทศ หมายถง ความร ความสามารถของ

บคคลในการระบความตองการสารสนเทศของตนเองได มความสามารถในการคนหา ประเมน

คณคา และใชประโยชนจากสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพ (American Library Association,

1989) จากเอกสารงานวชาการท งของประเทศสหรฐอเมรกา ประเทศองกฤษ ประเทศออสเตรเลย

และนวซแลนด ไดมการกาหนดมาตรฐานการร สารสนเทศระดบอดมศกษากนแลว งานวจยฉบบน

ยดมาตรฐานการร สารสนเทศระดบอดมศกษาของประเทศออสเตรเลย และนวซแลนด( Council

of Australian University Librarian, -CAUL) คณะกรรมการบรรณารกษ อดมศกษาประเทศ

ออสเตรเลยกาหนดวา บคคลผร สารสนเทศ ควรมลกษณะ ดงน (วรวทย นเทศศลป, 2551)

1.5.1.1 สามารถตระหนกถงความตองการสารสนเทศรวมท งสามารถกาหนด

ลกษณะและ ขอบเขตของสารสนเทศทตองการได

1.5.1.2 สามารถคนหาสารสนเทศทตองการไดอยางมประสทธภาพและ


9

ประสทธผล

1.5.1.3 สามารถประเมนผลเชงวเคราะหกบสารสนเทศและกระบวนการคนหา

สารสนเทศ ทตองการได

1.5.1.4 สามารถจดการกบสารสนเทศท งทคนหามาได หรอทสรางข นใหม

1.5.1.5 สามารถประยกตใชสารสนเทศเดมทมอยเขากบสารสนเทศใหม เพอ

สรางแนวความ คดใหม หรอสรางความเขาใจใหมได

1.5.1.6 สามารถใชสารสนเทศดวยความเขาใจและยอมรบในประเดนทาง

วฒนธรรม จรยธรรม เศรษฐกจ

1.5.2 นกศกษา หมายถง นกศกษาระดบปรญญาตร ภาคปกตช นปท 1-4 ของศนยสวน

สนนทา มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

ผลจากการวจยคร งน ผ วจยคาดหวงวาจะไดขอคนพบทเปนประโยชนตอผ บรหารและ

คณาจารย เพอเปนขอมลสาหรบใชประกอบการพจารณาในการวางนโยบายการจดการศกษาท

เนนผ เรยนเปนสาคญ เพอใหนกศกษาสาเรจเปนบณฑตทเรองปญญาและคณภาพตามมาตรฐาน

คณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต นอกจากน นทาใหไดสารสนเทศเพอใชประกอบการพจารณา

การจดการเรยนการสอนรายวชาการศกษาทวไปแกนกศกษาอกดวย ประโยชนสาหรบหนวยงาน

สนบสนน เชน ศนยวทยบรการ และศนยเทคโนโลยสารสนเทศทจะไดนาผลการวจยไปใชประกอบ

การพจารณาเลอกรปแบบของการจดอบรมการจดกจกรรม เพอใหนกศกษามหาวทยาลยราชภฏ

สวนสนนทาเปนผ ร สารสนเทศอยางมนคงและยงยน ซงจะสงผลใหเกดการเรยนร ตลอดชวต อน

จะเปนประโยชนตอการพฒนาตนเองและประเทศชาตโดยรวม


11

บทท 2

กรอบแนวความคด ทฤษฎ และงานวจยท เกยวของ

2.1 ความนา

การวจยคร งนมวตถประสงคเพอศกษาความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษา

ระดบปรญญาตร ภาคปกต ช นปท 1-4 มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา เพอเปรยบเทยบความ

สามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาโดยจาแนกตามช นป ตลอดจนเพอศกษาปญหาการร

สารสนเทศของนกศกษา

เพอใหการศกษาวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของในบทท 2 นมความสอดคลองกบ

วตถประสงคการวจย ผ วจยขอนาเสนอขอมลตามลาดบ ดงตอไปน

1. ความหมายของการร สารสนเทศ

2. องคประกอบของการร สารสนเทศ

3. ความสาคญของการร สารสนเทศ

4. มาตรฐานการร สารสนเทศ (Information Literacy Standard)

5. กลมวชาการศกษาทวไปกบการร สารสนเทศ

6. แนวคดเกยวกบการพฒนานกศกษาใหเปนผ ร สารสนเทศเพอมาตรฐานการเรยนร

อยางมประสทธภาพ

7. งานวจยทเกยวของ

2.2 ความหมายของการรสารสนเทศ

การร สารสนเทศ (Information literacy) หมายถง ความร ความสามารถของบคคลใน

การระบความตองการสารสนเทศของตนเองได มความสามารถในการคนหา ประเมนคณคา และ

ใชประโยชนจากสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพ (American Library Association - ALA,

1998)

สภาบรรณารกษแหงมหาวทยาลยออสเตรเลย (Council of Australian University

Librarian-CAUL, 2001) ไดกาหนดความหมายของการร สารสนเทศ ไววา การร สารสนเทศ

หมายถงความเขาใจและความสามารถของบคคลทจะวเคราะหไดวาเมอใดทตนเองตองการ

สารสนเทศ มความสามารถในการกาหนดแหลงและเขาถงสารสนเทศทตองการ สามารถ


12

ประเมนและใชสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพ ซงถาบคคลมความสามารถดงกลาวจะถอวา

บคคลผ น นเปนผ ร สารสนเทศ (Information literate person) หรออกนยหนงผ ร สารสนเทศ

หมายถง ผ ทเขาถงสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพ สามารถประเมนสารสนเทศไดอยางม

หลกการสามารถใชสารสนเทศไดอยางถกตองและสรางสรรค และสามารถนาความร และทกษะท

ไดรบไปใชในการศกษาหรอตดตามสารสนเทศทตองการตามความถนดและความสนใจของตนเอง

นอกจากน ผ ร สารสนเทศยงตองมความเขาใจถงความสาคญของสารสนเทศในสงคมแบบ

ประชาธปไตย และใชสารสนเทศเพอใหเกดผลในเชงบวกตอสงคม มคณธรรม จรยธรรมใน

การใชสารสนเทศและเทคโนโลย และสามารถอยรวมกบบคคลอนในสงคมแหงความร ได ดงน น

ผลสมฤทธ จากการร สารสนเทศจงถอวาเปนกญแจสาคญของการพฒนาการเรยนร ตลอดชวต

(CAUL, 2001) ซงการร สารสนเทศเปนทกษะทมความจาเปนสาหรบบคคลทกระดบ ทกสาขา

วชาชพรวมท งผ ทกาลงศกษาอยในโรงเรยนและสถาบนอดมศกษา

ผลสรปจากวทยานพนธระดบปรญญาเอกเรอง การพฒนารปแบบการวดผลของการร

สารสนเทศตามจดมงหมายของการศกษาแหงชาต 1990 (นโยบายการศกษา ) ของโดฟ ( Doyle,

1992) ทมวตถประสงคเพอสรางนยามของการร สารสนเทศ และพฒนาการวดระดบแนวคด

ตามเปาหมายนโยบายการศกษาแหงชาต 1990 โดยใชเทคนคเดนฟาย ผลสรปของการศกษา

พบวาความหมายของการร สารสนเทศและผ ร สารสนเทศตามรปแบบการวดการร สารสนเทศ คอ

ความ สามารถเขาถง ประเมน และใชสารสนเทศจากแหลงตางๆ ได ผ ร สารสนเทศจะตอง

กาหนดความตองการ ประเมนความถกตองและความสมบรณของสารสนเทศทไดรบ เกณฑการ

ประเมนอยบนพ นฐานของความตองการ การกาหนดแหลงสารสนเทศ การพฒนากลยทธในการ

สบคน การเขาถงแหลงสารสนเทศ รวมถงพ นฐานความร ทางเทคโนโลยคอมพวเตอร ซงทกษะ

เหลาน มความจาเปนสาหรบคนในยคปจจบน การบรณาการสารสนเทศเขาไปสองคความร เดม

การใชสารสนเทศอยางมวจารณญาณ และสามารถนาสารสนเทศไปใชในการแกปญหาได

กลาวไดวาการร สารสนเทศ หมายถง ความร ความสามารถและทกษะของบคคลในการ

เขาถงสารสนเทศ ประเมนสารสนเทศทคนมาได และใชสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพในทก

รปแบบ ผ ร สารสนเทศจะตองมทกษะในดานตาง ๆเชน ทกษะการคดวเคราะหและ หรอ การคด

อยางมวจารณญาณ ทกษะการใชภาษา ทกษะการใชหองสมด ทกษะการใชคอมพวเตอร เปนตน

มการใชคาศพทสาหรบการร สารสนเทศหลายคา เชน Information skills, Information Literacy

แตคาทนยมใชคอ Information Literacy -IL


13

2.3 องคประกอบของการรสารสนเทศ

เนองจากการร สารสนเทศเปนท งความร ความสามารถ ทกษะ และกระบวนการอนเปน

ประโยชนในการพฒนา การเรยนร ทกรปแบบ ดงน นสมาคมหองสมดอเมรกน (American Library

Association, 2005) จงไดกาหนดองคประกอบของการร สารสนเทศไว 4 ประการ คอ

2.3.1 ความสามารถในการตระหนกวาเมอใดจาเปนตองใชสารสนเทศ โดยบคคล

จะตองกาหนดเรองทจะศกษาคนควา กาหนดความตองการสารสนเทศ ระบชนดและรปแบบท

หลากหลายของแหลงสารสนเทศทจะศกษา เชน หองสมด ศนยสารสนเทศ พพธภณฑ หอ

จดหมายเหต บคคล สถานท อนเทอรเนต เปนตน รวมท งตระหนกถงคาใชจายและประโยชนท

ไดรบ และทราบขอบเขตของสารสนเทศทจาเปน

2.3.2 การเขาถงสารสนเทศ บคคลสามารถเลอกวธการคนคนสารสนเทศทเหมาะสม

กาหนดกลยทธการคนคนอยางมประสทธภาพ สามารถคนคนสารสนเทศออนไลนหรอสารสนเทศ

จากบคคลโดยใชวธการทหลากหลาย สามารถปรบกลยทธการคนคนทเหมาะสมตามความจา

เปน รวมถงการตดตอน บนทก และการจดการสารสนเทศและแหลงสารสนเทศ

2.3.3 การประเมนสารสนเทศ บคคลสามารถสรปแนวคดสาคญจากสารสนเทศท

รวบรวม โดยใชเกณฑการประเมนสารสนเทศและแหลงสารสนเทศ ไดแก ความนาเชอถอ ความ

เทยงตรง ความถกตอง และความทนสมย สามารถสงเคราะหแนวคดหลกเพอสรางแนวคดใหม

เปรยบเทยบความร ใหมกบความร เดมเพอพจารณาวาอะไรคอสงทเพมข น อะไรคอสงทขดแยงกน

และอะไรคอสงทคลอยตามกน

2.3.4 ความสามารถในการใชสารสนเทศทตองการอยางมประสทธภาพ บคคลสามารถ

ใชสารสนเทศใหมผนวกกบสารสนเทศทมอยในการวางแผนและสรางผลงาน หรอการกระทาตาม

หวขอทกาหนดทบทวนกระบวนการ พฒนาการผลตผลงานของตนเอง และสามารถสอสารหรอ

เผยแพรผลงานของตนเองตอบคคลอนไดอยางมประสทธภาพ

นอกจากความสามารถดงกลาวแลว คณาจารยภาควชาบรรณารกษศาสตรและ

สารสนเทศศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ (2548) ยงกลาววาบคคลควรมคณสมบตใน

ดานอนๆ ประกอบอก ไดแก

1) การร หองสมด (Library literacy) โดยตองร วา หองสมดเปนแหลงรวบรวม

สารสนเทศในสาขาวชาตาง ๆไวในรปแบบทหลากหลายท งในรปสอสงพมพ สอโสตทศน และสอ


14

อเลกทรอนกส ร วธการจดเกบสอ ร จกใชเครองมอชวยคนตาง ๆร จกกลยทธในการคนคน

สารสนเทศแตละประเภท รวมท งบรการตางๆ ของหองสมด โดยเฉพาะหองสมดของ

สถาบนการศกษาทผ เรยนกาลงศกษา อยจะตองร จกอยางลกซ งในประเดนตางๆ ดงกลาวแลว

การร หองสมดครอบคลมการร แหลงสารสนเทศอนๆ ดวย

2) การร คอมพวเตอร (Computer Literacy) โดยตองร เกยวกบเทคโนโลย

คอมพวเตอรเบ องตนในเรองของฮารดแวร ซอฟแวร การเชอมประสาน และการใชประโยชนจาก

คอมพวเตอร เชน การพมพเอกสาร การสงจดหมายอเลกทรอนกส การใชอนเทอรเนตในการ

ตดตอสอสาร รวมถงการร ทต งของแหลงสารสนเทศ เปนตน

3) การร เครอขาย (Network Literacy) โดยตองร ขอบเขตและมความสามารถใน

การใชสารสนเทศทางเครอขายทเชอมโยงถงกนทวโลก สามารถใชกลยทธการสบคนสารสนเทศ

จากเครอขาย และการบรณาการสารสนเทศจากเครอขายกบสารสนเทศจากแหลงอน ๆ

4) การร เกยวกบสงทเหน (Visual Literacy) โดยสามารถเขาใจและแปล

ความหมายสงทเหนไดรวมถงความสามารถในการคดวเคราะห การเรยนร การแสดงความคดเหน

และสามารถใชสงทเหนน น ในการทางานและการดารงชวตประจาวนของตนเองได เชน

สญลกษณบหร และ มเครองหมายกากบาททาบอยดานบนหมายถง หามสบบหร สญลกษณ

ผ หญงอยหนาหองน า หมายถง หองน าสาหรบสตร เปนตน

5) การร สอ (Media Literacy) โดยตองสามารถเขาถง วเคราะห และผลต

สารสนเทศจากสอตางๆ เชน โทรทศน ภาพยนตร วทย ดนตร หนงสอพมพ นตยสาร เปนตน ร จก

เลอกรบสารสนเทศจากสอทแตกตางกน ร ขอบเขตและการเผยแพรสารสนเทศของสอ เขาใจถง

อทธพลของสอ รวมท ง สามารถพจารณาตดสนไดวาสอน นๆ มความนาเชอถอมากนอยเพยงไร

6) การร สารสนเทศดจทล (Digital Literacy) โดยสามารถเขาใจและใช

สารสนเทศรปแบบซงนาเสนอในรปดจทลผานเครองคอมพวเตอร ตวอยางการร สารสนเทศ

ดจทล เชน สามารถดาวนโหลดไฟลขอมลจากแหลงทรพยากรสารสนเทศทเขาถงในระยะไกลมา

ใชได ร วาคณภาพสารสนเทศทมาจากเวบไซตตาง ๆแตกตางกน ร วาเวบไซตนาเชอถอและ

เวบไซตไมนาเชอถอ ร จกโปรแกรมการคนหา สามารถสบคนโดยใชการสบคนข นสง ร เรองของ

กฎหมายลขสทธ ทค มครองทรพยากรสารสนเทศบนเวบไซต การอางองสารสนเทศจากเวบไชต

7) การมความร ดานภาษา (Language Literacy) โดยมความสามารถกาหนดคา

สาคญสาหรบการคนในข นตอนการคนคนสารสนเทศทสาคญอยางยงกคอ การคนสารสนเทศจาก

อนเทอรเนต และการนาเสนอสารสนเทศทคนมาได ท งภาษาไทยและภาษาองกฤษ โดยเฉพาะ


15

ภาษาองกฤษเปนภาษาทจาเปนมากทสด เนองจากเปนภาษาสากล และสารสนเทศสวนใหญ

เผยแพรเปนภาษาองกฤษ

8) การคดอยางมวจารณญาณ (Critical Thinking) โดยสามารถคดวเคราะห

สงเคราะห ตดสนใจเลอกรบสารสนเทศทนาเสนอไวหลากหลาย โดยการพจารณาทบทวนหา

เหตผลจากสงทเคยจดจา คาดการณ โดยยงไมเหนคลอยตามสารสนเทศทนาเสนอเรองน น ๆ แต

จะตองพจารณาใครครวญไตรตรองดวยความรอบคอบและมเหตผลวาสงใดสาคญมสาระกอน

ตดสนใจเชอ จากน นจงดาเนนการแกปญหา

9) การมจรยธรรมทางสารสนเทศ (Information Ethic) การสรางบคคลใหเปน

คนด มคณธรรม จรยธรรม และจรรยาบรรณ มความสาคญ และเปนเปาหมายหลกของการจด

การศกษา เพอปลกฝงใหผ เรยนไดร จกใชสารสนเทศโดยชอบธรรมบนพ นฐานของจรยธรรมทาง

สารสนเทศ เชน การไมนาขอมลทขดตอศลธรรมและจรรยาบรรณของสงคมไปเผยแพร การนา

ขอความหรอแนวคดของผ อนมาใชในงานของตนจาเปนตองอางองเจาของผลงานเดม เปนตน

อาจกลาวไดวาผ ร สารสนเทศ คอ ผ ทมอานาจสามารถช วดความสามารถของ

องคกรหรอประเทศชาตได ดงน นประชากรทเปนผ ร สารสนเทศจงถอวาเปนทรพยากรทมคามาก

ทสดของประเทศ


16

ภาพท 1 การร สารสนเทศ (Information literacy)

ทมา (การร สารสนเทศ, 2550)

2.3 ความสาคญของการรสารสนเทศ

ในวโรกาสทสมเดจพระเทพรตนราชสดา สยามบรมราชกมาร เสดจพระราชดาเนนทรง

เปนองคประธาน ในพธเปดการประชมวชาการ ของสมาคมหองสมดแหงประเทศไทย ประจาป

พทธศกราช 2536 ณ โรงแรมบางกอกพาเลส ทรงดารสถงความสาคญของสารสนเทศ ดงน

(สมาคมหองสมดแหงประเทศไทย, 2536)

ในสงคมปจจบนน สารนเทศไดมบทบาทตอการดาเนนงานของ

ทกสาขาอาชพ ท งในภาครฐและเอกชน ใหประสบผลสาเรจและพฒนา

ใหมความเจรญกาวหนา เปนสอทกอใหเกดความเขาใจ อนดระหวาง

มวลมนษยท งในระดบชาต และนานาชาต ประการทสาคญ คอ เปน

สงทชวยพฒนาทรพยากรมนษยใหมคณภาพและมประสทธภาพ ซงสง

ผลตอการพฒนาเศรษฐกจ จรยธรรม สงคม วฒนธรรม การเมองการ

ปกครอง วทยาศาสตร และเทคโนโลยของประเทศ สารนเทศทถกตอง

สมบรณและทนสมยเทาน นทกอใหเกดประโยชนตอผ ใชบรการอยางม

ประสทธภาพ

สารสนเทศมบทบาทสาคญตอมนษยมากข นทกวน นกเรยนและนกศกษาจาเปนตองใช

สารสนเทศเพอการศกษาคนควาเพอใหมความร อยางลกซ งในทกดาน เนองจากในสงคมยค

ปจจบนสารสนเทศมความซบซอนและหลายรปแบบ อนเปนผลมาจากการพฒนาของเทคโนโลย

สารสนเทศ การเขาถงสารสนเทศตองใชความร และทกษะเฉพาะดานมากยงข น การร สารสนเทศ

จงมความสาคญตอความสาเรจของบคคลในดานตาง ๆ ดงน

1) การดารงชวตประจาวน การร สารสนเทศจงเปนสงสาคญและจาเปนอยางยงใน

การดารงชวตประจาวน เชน การอานฉลากยา การอานปายโฆษณา การอานขอมลใน

อนเทอรเนต บคคลทวไปตองใชสารสนเทศในการตดสนใจ เลอกใชขอมล และแกปญหาทเผชญ

อยางมวจารณญาณ เพราะผ ร สารสนเทศจะสามารถวเคราะหประเมนและใชสารสนเทศให

เกดประโยชนสงสดแกตนเองเมอตองการตดสนใจเรองใดเรองหนงไดอยางมประสทธภาพ

2) การศกษา การร สารสนเทศเปนพ นฐานสาคญและเปนสงจาเปนตอการศกษาของ

บคคลทกระดบและทกรปแบบ ไมวาจะเปนการศกษาในระบบโรงเรยน การศกษานอกระบบ


17

โรงเรยน การศกษาตามอธยาศย และการศกษาตลอดชวต โดยเฉพาะอยางยงการศกษา

ในระบบโรงเรยน ซงในปจจบนตองบรหารการศกษาตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต

พ.ศ. 2542 มการปฏรปการเรยนร ทเนนผ เรยนเปนสาคญ ดงน นบทบาทของผ สอนจงเปลยนไป

เปนผใหคาแนะนา และ ช แนะโดยอาศยทรพยากรสารสนเทศเปนพ นฐานสาคญของการเรยนร

การร สารสนเทศมความสาคญสาหรบผ ทกาลงศกษา รวมตลอดถงนกวจย นกวชาการศกษา และ

ผ ปฏบตงานอยในสายงานตางๆ ทตองศกษาคนควาไดอยางมคณภาพและมประสทธภาพเพอให

ไดขอมลมาใชในการสายงานบรหาร การจดการ และบคคล ทวไป

3) การประกอบอาชพ การร สารสนเทศจงมความสาคญตอการประกอบอาชพของ

บคคลทกคน เพราะบคคล จาเปนตองศกษาคนควาเพอหาแนวทางใหมๆ มาใชในการพฒนางาน

เพอใหเกดความกาวหนาในอาชพ หรอหาคาตอบ แกปญหาการดาเนนงาน และ สวนนกวชาการ

จาเปนตองใชสารสนเทศเพอพฒนาองคความร และนวตกรรมเพอประโยชนของการงาน อาชพของ

มนษยชาต

4) สงคม เศรษฐกจ และการเมอง ปจจบนเปนสงคมในยคสารสนเทศ (Information

Age) สารสนเทศคอพลงอานาจ ผ มสารสนเทศมากยอมไดเปรยบคแขงขน บคคลจงจาเปนตอง

ร สารสนเทศเพอปรบตนเองใหเขากบสงคม เศรษฐกจ และการเมอง เชน การอยรวมกนในสงคม

การบรหารบานเมองของผ นาประเทศ การบรหารจดการองคกรของนกบรหาร การดาเนนธรกจ

และการแขงขนของนกการคา เปนตน ดงน นประชากรทเปนผ ร สารสนเทศจงถอวาเปนทรพยากร

ทมคามากทสดตอการพฒนาสงคม เศรษฐกจ และการเมองของประเทศ

เนองจากในปจจบนการเพมของสารสนเทศขยายตวข นอยางรวดเรว ท งในดาน

ปรมาณ รปแบบ และเน อหา ตลอดจนความกาวหนาของเทคโนโลย สงผลใหการจดเกบ การ

เผยแพร และการคนคนสารสนเทศทาไดสะดวกมากยงข น หากผ ใชสารสนเทศหรอผ เรยนไม

สามารถกลนกรองหรอสบคนสารสนเทศทมประสทธภาพไดตรงกบความตองการแลว นบวา

เปนความลมเหลวในการใชสารสนเทศ ซงเหตการณน เกดข นในสถาบนอดมศกษาอาจจะสงผล

ตอคณภาพการเรยนการสอนได ทาใหบทบาทดานการพฒนาทกษะการร สารสนเทศเปนหนาท

ของสถาบนการศกษา ทไมสามารถปฏเสธได สถาบนการศกษาจงจาเปนตองการสงเสรม

ศกยภาพของผ เรยนในการแสวงหาความร เพอใหพรอมตอการเขาสวงการอาชพ พรอมตอการ

เขาสสภาพสงคม เศรษฐกจ การเมอง และสงแวดลอมทมการพฒนาเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว

ซงการพฒนาทกษะการร สารสนเทศแกนกศกษาจะสาเรจไดดวยดกตอเมอไดรบความรวมมอจาก

ผ ทเกยวของหลาย ๆฝาย เชน ครอาจารยผ สอน และผ บรหาร รวมตลอดถง บคลากรสนบสนน


18

ฝายตางๆ เชน เจาหนาทหองสมด เพอเอ อ หรออานวยเวลา หรอจดโครงการ หรอกาหนดเปน

นโยบายของมหาวทยาลยดานการจดกระบวนการเรยนร และสงเสรมใหหนวยงานสนบสนนทา

หนาทสงเสรมการเรยนร ของผ เรยนใหมทกษะการร สารสนเทศอยางเตมท

2.4 มาตรฐานการรสารสนเทศ

มหนวยงานทางวชาชพบรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตรจากภมภาคตาง ๆได

กาหนดมาตรฐานการร สารสนเทศ (Information Literacy Standard) ข นเพอเปนแนวทางในการ

ดาเนนงานในการพฒนาทกษะดานการร สารสนเทศ เชน

2.4.1 มาตรฐานของสมาคมหองสมดหองสมดวทยาลยและวจยแหง

สหรฐอเมรกา

สมาคมหองสมดหองสมดวทยาลยและวจยแหงสหรฐอเมรกา (ACRL, 2000)

ไดกาหนดมาตรฐานความสามารถในการร สารสนเทศและตวบงช ในระดบอดมศกษา 5 มาตรฐาน

เพอเปนการประกนและรบรองวานกศกษาและบณฑตทเปนผลผลตจากสถาบนการศกษาจะเปน

ผ ร สารสนเทศประกอบดวย 5 มาตรฐาน มรายละเอยดดงน

มาตรฐานท 1 นกศกษาสามารถกาหนดลกษณะและขอบเขตของสารสนเทศท

ตองการไดอยางชดเจน

มาตรฐานท 2 นกศกษาสามารถเขาถงสารสนเทศทตองการไดอยางม

ประสทธภาพและประสทธผล

มาตรฐานท 3 นกศกษาสามารถประเมนสารสนเทศและแหลงทผลตสารสนเทศ

ไดอยางมวจารณญาน รวมท งสามารถบรณาการสารสนเทศทคดเลอกแลวเขากบระบบฐาน

ความณ และคานยมของตนเองได

มาตรฐานท 4 นกศกษาในฐานะบคคลและสมาชกของกลมตาง ๆสามารถใช

สารสนเทศไดอยางมประสทธภาพ เพอใหบรรลวตถประสงคทต งไว

มาตรฐานท 5 นกศกษามความเขาใจในประเดนดานเศรษฐกจ กฏหมาย และ

สงคมทแวดลอมสารสนเทศรวมท งผลทเกดจากการใชและเขาถงสารสนเทศอยางถกตองทาง

จรยธรรมและกฏหมาย

2.4.2 มาตรฐานการรสารสนเทศระดบอดมศกษาของประเทศองกฤษ

Society of College, National and University Libraries, (SCONUL) ต งอย

ใน ประเทศองกฤษ ไดพฒนารปแบบของการร สารสนเทศข นมาแทนการกาหนดมาตรฐาน ดงเชน

ประเทศสหรฐอเมรกา โดยการกาหนดเปนโมเดล เรยกวา Seven Pillars of Information Literacy


19

กาหนดทกษะไว 7 ดาน คอ (วรวทย นเทศศลป, 2551)

ทกษะ 1 ความสามารถในการตระหนกวาตนเองตองการสารสนเทศ

ทกษะ 2 ความสามารถในการแสดงใหเหนความแตกตางของวธการระบชองวาง

ทาง สารสนเทศ

ทกษะ 3 ความสามารถในการสรางกลยทธในการกาหนดแหลงทเกบสารสนเทศ

ทกษะ 4 ความสามารถในการกาหนดทเกบและเขาถงสารสนเทศ

ทกษะ 5 ความสามารถในการเปรยบเทยบและประเมนสารสนเทศทไดรบจาก

แหลงสารสนเทศตาง ๆ

ทกษะ 6 ความสามารถในการจดการ ประยกต และแลกเปลยนสารสนเทศกบ

ผ อนอยางเหมาะ สมในสถานการณตาง ๆ กน

ทกษะ 7 ความสามารถในการสงเคราะห และพฒนาสารสนเทศทมอย ไปสการ

สรางองคความร ใหมได

2.4.3 มาตรฐานการรสารสนเทศระดบอดมศกษาของประเทศออสเตรเลยและ

ประเทศนวซแลนด

คณะกรรมการบรรณารกษอดมศกษาของประเทศออสเตรเลย (Council of

Australian University Librarian - CAUL) ไดนามาตรฐาน ACRL ไปประยกตใชในป ค.ศ. 2001

โดยกาหนดใหม The Australain Information Literacy Standards ซงไดมการเปลยนแปลงจาก

คาวานกศกษา เปนคาวา บคคลทวไป และไดเพมมาตรฐานท 7 ข น คอ มาตรฐานทกาหนดวา “

ผ ร สารสนเทศ ตระหนกดวา การเรยนร ตลอด ชวต และการมสวนรวมในฐานะเปนพลเมองน น

ตองมทกษะการร สารสนเทศ” ตอมาในป ค.ศ. 2004 ไดเผยแพรมาตรฐานฉบบทสอง ไดยกเลก

มาตรฐานขอท 7 น และเปลยนชอจากคาวา มาตรฐาน มาเปนกรอบโครงสราง ซงเปนความ

รวมมอกบประเทศนวซแลนด ในการกาหนด Australian and New Zealand Information

Literacy Framwork (ANZIL) ประกอบดวยมาตรฐาน 6 มาตรฐาน เพอใชเปนเครองมอในการ

ออกแบบการเรยนการสอนและการประเมนการร สารสนเทศในประเทศออสเตรเลยและนวซแลนด

(การร สารสนเทศ, 2550; วรวทย นเทศศลป, 2551) โดยการกาหนดวา บคคลผ ร สารสนเทศ ควรม

ลกษณะ ดงน

1) สามารถตระหนกถงความตองการสารสนเทศรวมท งสามารถกาหนดลกษณะ

และ ขอบเขตของสารสนเทศทตองการได

2) สามารถคนหาสารสนเทศทตองการไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล


20

3) สามารถประเมนผลเชงวเคราะหกบสารสนเทศและกระบวนการคนหา

สารสนเทศ ทตองการได

4) สามารถจดการกบสารสนเทศท งทคนหามาได หรอทสรางข นใหม

5) สามารถประยกตใชสารสนเทศเดมทมอยเขากบสารสนเทศใหม เพอสราง

แนวความ คดใหม หรอสรางความเขาใจใหมได

6) สามารถใชสารสนเทศดวยความเขาใจและยอมรบในประเดนทางวฒนธรรม

จรยธรรม เศรษฐกจ กฎหมาย และสงคมทแวดลอมขณะใชสารสนเทศน น ๆได

2.5 กลมวชาการศกษาท วไปกบการรสารสนเทศ

มหาวทยาลยฮารวารด นยามวา กลมวชาการศกษาทวไปเปนการศกษาททาใหผ ไดรบ

การศกษาเปน ผ มความรบผดชอบและเปนพลเมองด ในขณะทการศกษาวชาเฉพาะเปน

การศกษาเพอสรางความสามารถของผ ศกษาในทางอาชพ (ไพฑรย สนลารตน , 2553) ในป

พ.ศ. 2550 ศาสตราจารย ดอกเตอร ดน นวบวร (Deane Neubauer ) ไดนาเสนอรายงานการ

ศกษาแนวทางการจดการวชาศกษาทวไปของมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ไวม

ใจความสาคญวา ในปจจบนหลกสตรวชาศกษาทวไปของสถาบนอดมศกษาตาง ๆ ท งในและ

ตางประเทศจะมลกษณะทครอบคลม 3 ประเดนหลกคอ (1) คานงถงความสาเรจของผ เรยนและ

ความตองการของสงคม (2) ตองสามารถชวยแกปญหาทเกดข นในสงคม โดยผ เรยนมสวนรวมใน

การแกปญหา และ (3) ผ เรยนจะตองมคณธรรม มความสามารถปรบตวเขากบสงคม สงแวดลอม

เศรษฐกจ การเมอง และการศกษา เพอสรรสรางชวตทดแกตนเอง (มหาวทยาลยเทคโนโลยพระ

จอมเกลาธนบร, 2553) รายวชาการศกษาทวไปเปนรายวชาทมหาวทยาลยตาง ๆ ทวโลกจดข น

ใหนสตนกศกษาทกคนตองเรยนท งในระดบอนปรญญาและปรญญาตร เพอมงเสรมสรางความ

เปนบณฑต ความเปนมนษยและพลเมองด สงเสรมและสนบสนนใหเปนผ มมความสานกในการ

ฝกฝนพฒนาตน ใฝร เจรญงอกงามท งดานรางกาย จตใจ ปญญา และสงคม เพอพฒนาและ

เสรมสรางคณลกษณะ ความเปนมนษยและเปนพลเมองดใหแกบณฑต ซงเปนคณลกษณะทพง

ตองมในยคนและอนาคต สามารถปรบตวใหเขากบสภาพการเปลยนแปลงและการแขงขนอยาง

รนแรงในสงคมและใหสามารถดารงชวตไดอยางมความสข เขาถงความบรรสานสอดคลอง ของ

ความร ปญญา ความดงาม คณธรรม จรยธรรม และความสขในการดาเนนชวต หรอกลาวโดยยอ

กคอรายวชาการศกษาทวไปเปนรายวชาทมงสราง ใหนสตนกศกษาเปนบณฑตทสามารถพฒนา

ตนเองใหเปนผ ทใฝร ร รอบ และกอปรดวยคณธรรม


21

รศ.ดรไพฑรย สนลารตน ( 2553) ไดศกษาจดมงหมายวชาศกษาทวไปของแตละสถาบน

สามารถสรปประเดนสาคญไดดงน

1) มความร กวาง มโลกทศน วสยทศนกวางไกล

2) มความร ความเขาใจเกยวกบสงคมโลก/นานาชาต

3) มความร ความเขาใจตนเอง ผ อน สงคม ธรรมชาตและสงแวดลอม

4) มความร และตระหนกในคณคาของศลปวฒนธรรม

5) มคณธรรม จรยธรรม และจตสาธารณะ6. มความสามารถในการคดวเคราะห วจารณ

7) มความสามารถในการปรบตวและการตดสนใจ แกปญหา

8) มความร และแสวงหาความร อยเสมอ

9) มทกษะและความสามารถในการสอสาร

10) นาไปใชประโยชนในชวตประจาวนได

สาหรบแนวทางการจดรายวชาการศกษาทวไปน น โดยทวไปมหาวทยาลยตาง ๆใน

ประเทศไทยมแนวทางการจดรายวชาการศกษาทวไปใหมความเปนวชาทบรณาการเน อหาสาระ

เขาดวยกนใหสมบรณทสด โดยจดเปนหมวดวชาหรอกลมวชาการศกษาทวไป ประกอบดวย

3 – 5 หมวดวชาหรอกลมวชากลม เชน

2.5.1 มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา (2553) สานกวชาการศกษาทวไปและ

นวตกรรมการเรยนร อเลกทรอนกส เปนหนวยงานดาเนนงานการจดการเรยนการสอนหมวดวชา

ศกษาทวไปหมวดวชาศกษาทวไป แบงออกเปน 3 กลมวชา โดยนกศกษาตองเรยนหมวดวชา

ศกษาทวไป ไมนอยกวา 30 หนวยกต และตองเรยนใหครบท ง 3 กลมรายวชา ดงน 1) กลมวชา

ภาษา ใหเรยนไมนอยกวา 12 หนวยกต 2) กลมวชามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ใหเรยนไม

นอยกวา 9 หนวยกต 3) กลมวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย ใหเรยนไมนอยกวา 9 หนวย และท

นาสนใจกคอ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทากาหนดเปนนโยบายเพอเพมคณคาใหแกนกศกษา

โดยประกาศ ณ วนท 4 มนาคม 2549 เรองการเรยนหรออบรมรายวชานอกหลกสตร ซงกาหนดให

นกศกษาระดบปรญญาตร ท งภาคปกตและภาคพเศษทเขารบการศกษาต งแตภาคเรยนท 1ป

การศกษา 2548 ตองมความร ความสามารถและทกษะดานภาษาและเทคโนโลย โดยนกศกษา

ตองสอบผานเกณฑทกาหนด หรอผานการอบรม หรอลงทะเบยนเรยนรายวชาดงกลาวจงจะสาเรจ

การศกษาได (มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา, 2548 )

2.5.2 จฬาลงกรณมหาวทยาลย จดใหกลมวชาการศกษาทวไป ประกอบดวย 5 กลม

วชา ดงน 1) กลมวชามนษยศาสตร 2) กลมวชาภาษาตางประเทศ 3) กลมวชาสงคมศาสตร


22

4) กลมวชาวทยาศาสตร-คณตศาสตร 5) กลมวชาสหศาสตร โดยกาหนดวา นสตทเขาศกษา

ในระดบปรญญาตรของจฬาลงกรณมหาวทยาลยต งแตปการศกษา 2539 เปนตนไป จะตองเรยน

วชาในหมวดการศกษาทวไป อยางนอย 30 หนวยกต โดยทนสตทกคนจะตองเรยนวชาทคดสรร

โดยสานกงานจดการศกษาทวไปอยางนอย 18 หนวยกต และเมอรวมกบรายวชาทแตละคณะของ

นสตนบใหเปนวชาการศกษาทวไปแลวตองไมนอยกวา 30 หนวยกต การเลอกวชาคดสรรโดย

สานกงานจดการศกษาทวไปจะตองเปนไปตามเกณฑ ซงเกณฑขอหนงกาหนดไววา “ นสตจะ

ตองสอบผานความร ทางภาษาไทย และคอมพวเตอรตามเกณฑทดสอบมาตรฐานทมหาวทยาลย

กาหนดกอนสาเรจการศกษา ท งสองวชาน ไมนบหนวยกตให ” จฬาลงกรณมหาวทยาลยกาหนด

วตถประสงคของกลมวชาการศกษาทวไป ดงน 1) กลมวชามนษยศาสตร มงพฒนากระบวนการ

การคด วเคราะห และแสวงหาความร ดานมนษยศาสตรเพอใหร จกและเขาใจตนเอง สามารถ

นามาใชอธบายปญหาของตนเอง ผ อนและปรากฏการณบางอยางในสงคมปจจบนได 2) กลมวชา

ภาษาตางประเทศ เนนความสามารถในการใชภาษาตางประเทศ เพอเปนเครองมอในการศกษา

และการสอสารไดดในระดบอดมศกษา ท งการพด การฟง การเขยนและการอาน ตลอดจนพ นฐาน

ทางวฒนธรรมของเจาของภาษาน น ๆ 3) กลมวชาสงคมศาสตร เนนกระบวนการคด วเคราะห

และการแสวงหาความร ทเปนแกนสาคญทางสงคมศาสตร เพอใหผ เรยนไดเขาใจและตระหนกใน

หนาทความรบผดชอบและบทบาททพงมในฐานะสมาชกของสงคม 2) กลมวชาวทยาศาสตร -

คณตศาสตร มงพฒนากระบวนการคด และการแสวงหาความร จากโลกธรรมชาต ท งทางดาน

ชวภาพและกายภาพ กระบวนการทางวทยาศาสตร ความกาวหนาในการพฒนาทางเทคโนโลยท

สาคญในโลกปจจบนและอนาคต การดารงชวตแบบสมดล ท งภายในตนเอง ระหวางสงคม และ

ทามกลางสงแวดลอมเพอการพฒนาทยงยน 4) กลมวชาสหศาสตร มงพฒนากระบวนการแบบ

บรณาการศาสตรท ง 3 สาขาเขาดวยกน เพอใหเหนความสมพนธของศาสตรตางสาขา อนจะเปน

ประโยชนในการวเคราะหสถานการณตาง ๆไดอยางรอบคอบ รอบดานและอยางเปนเหตเปนผล

ท งในระดบสงคม การดาเนนชวตสวนตนและวชาชพ เสรมสรางแนวคดของการสรางองคความร

ใหม การวเคราะหกรณตวอยาง การอภปรายและการประยกตใช

2.5.3 วทยาลยขอนแกน ( 2553) วทยาลยขอนแกนจดทาหลกสตรวชาศกษาทวไป

หลกสตรใหม พ.ศ. 2548 ประกอบดวย 3 กลม ไดแก กลมวชาภาษา กลมวชามนษยศาสตรและ

สงคมศาสตร และกลมวชาคณตศาสตรและวทยาศาสตร 1) กลมวชาภาษา มงพฒนาผ เรยนให

มทกษะในการใชภาษาไทยและภาษาตางประเทศ ในดานทกษะการฟง การพด การอาน และการ

เขยน เพอเปนเครองมอในการศกษาในระดบอดมศกษาเครองมอในการสอสารทางสงคมใน


23

ชวตประจาวน และเครองมอสอสารในการแสวงหาความร ตอไป 2) กลมมนษยศาสตรและ

สงคมศาสตร มงพฒนาผ เรยนในดานกระบวนการคด วเคราะห และการแสวงหาความร ดาน

มนษยศาสตรและสงคมศาสตร เพอใหร จกและเขาใจตนเอง มความรบผดชอบ มความคดรเรม

สรางสรรค มคณธรรมจรยธรรมและซาบซ งในวฒนธรรมและอารยธรรมของมนษย มความเขาใจ

ในพฤตกรรมของมนษยเกยวกบสงคม เศรษฐกจ การเมอง กฎหมาย และภมปญญาทองถน ม

จตสานกในการอยรวมกนในสงคมอยางสนต รวมท งตระหนกในหนาทรบผดชอบและบทบาท

ทพงมในฐานะสมาชกของสงคม 3) กลมคณตศาสตรและวทยาศาสตร มงพฒนาผ เรยนใน

ดานกระบวนการคดและการแสวงหาความร จากธรรมชาตท งดานชวภาพและกายภาพ เขาใจใน

ความหมายและความสาคญของกระบวนการทางวทยาศาสตรและความกาวหนาทางเทคโนโลยท

มผลตอวถชวตและความคดของมนษย รวมท งสภาพแวดลอมปจจบนและอนาคต ร จกใช

เทคโนโลยคอมพวเตอรในการศกษาคนควาและการประยกตใชงาน อนจะมผลตอการดารงชวต

ประจาวนของมนษย ตระหนกในความสาคญของทรพยากรธรรมชาต และร จกใชประโยชนอยาง

เหมาะสมเพอใหเกดการพฒนาทยงยน

2.5.4 มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ( 2553) หลกสตรวชาศกษาทวไป

ของมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กาหนดใหนกศกษาเรยน 31 หนวยกต ประกอบ

ดวยกลมวชาบงคบ 25 หนวยกต ไดแก กลมวชาสขพลานามย 1 หนวยกต กลมวชาบรณาการ

15 หนวยกต กลมวชาภาษา 9 หนวยกต และกลมวชาบงคบเลอก 6 หนวยกต โดยมวตถประสงค

ของหลกสตรวชาศกษาทวไป ดงน 1) เพอปลกฝงผ เรยนใหมคณธรรม จรยธรรม มความซอสตย

สจรต มความรบผดชอบตอสงคม เคารพในความแตกตางทางความคด และสามารถดารงชวต

อยางดงาม 2) เพอเสรมสรางใหผ เรยนเปนผ ใฝร สามารถแสวงหาความร ไดดวยตนเอง และ

สามารถคดวเคราะหอยางเปนระบบและมเหตผล 3) เพอเสรมสรางใหผ เรยนเปนผ ทมโลกทศน

กวางไกล ร เทาทนการเปลยนแปลงทเกดข นท งในบรบทของทองถน ของประเทศ และของโลก

4) เพอเสรมสรางใหผ เรยนมความซาบซ งในคณคาของศลปะ วฒนธรรม และความงดงามตาม

ธรรมชาต 5) เพอเสรมสรางใหผ เรยนมทกษะดานภาษาและสามารถใชภาษาในการสอสารได

ถกตองและสามารถนาไปประยกตใชในการเรยนไดอยางเหมาะสม 6) เพอใหผ เรยนสามารถนา

ความร มาใชในชวตประจาวน ในหนาทการงาน ชวตครอบครว และกจกรรมทางสงคมได และ

สามารถปรบตวเขากบสงคมทมความซบซอนมากข นอนเนองจากความกาวหนาทางวทยาศาสตร

และเทคโนโลย


24

จากตวอยางการจดการศกษากลมวชาการศกษาทวไปของมหาวทยาลยตางๆ เหนไดวา

เปนกลมวชาทปนแตงใหนสตนกศกษาเปน ผ มความรบผดชอบและเปนพลเมองดของสงคม

ทนายนดกคอ ในกลมวชาการศกษาทวไปมรายวชาทชวยเสรมสรางใหนสตนกศกษาเปน ผ ร

สารสนเทศ นนคอรายวชาในกลมวชาภาษา และรายวชาในกลมวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย

และทนายนดมากยงข นกคอ บางมหาวทยาลยมกาหนดวา นสตนกศกษาจะตองสอบผานความร

ทางภาษาและเทคโนโลยสารสนเทศตามเกณฑทดสอบมาตรฐานทมหาวทยาลยกาหนดกอน

สาเรจการศกษา โดยไมนบหนวยกตให เชน จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสวน

สนนทา ขอกาหนดดงกลาวน มสวนสาคญเปนอยางมากตอการเสรมสรางใหนสตนกศกษาเปนผ ร

สารสนเทศ

2.6 แนวคดเกยวกบการพฒนานกศกษาใหเปนผ ร สารสนเทศ

สารสนเทศเขามามอทธพลตอการดาเนนกจกรรมของมนษยเนองจากปจจยหลก 2 ขอ

นนคอ 1) การเกดข นของศาสตรแขนงใหมๆ และ การทะลกทะลายของสารสนเทศ ( Information

explosion) ท งจากจานวนของสารสนเทศทเพมมากข น เน อหาทหลากหลาย ตลอดจนรปแบบท

เปลยนไป โดยเฉพาะอยางยงในรปแบบของสออเลกทรอนกส 2) ความเจรญรดหนาของ

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (Information and Communication Technologies – ICT)

ซงทาใหการรวบรวม การจดเกบ และการเผยแพรสารสนเทศเพมจานวนมากข น และขยายไปทว

ทกมมโลก รวมถงมความสลบซบซอนมากยงขน ปจจยดงกลาวทาใหบคคลสามารถคนควาหา

ความร จากแหลงความร ทหลากหลายไดมากข น และเนองจากในยคปจจบนมการแขงขนสง

ดงน นผ ทมความร ความสามารถเทาน นจงจะสามารถดาเนนชวตอยในสงคมไดอยางมศกยภาพ

และมคณภาพชวตทดในสงคมทเรยกกนวาสงคมของการดารงชวตอยไดดวยการแขงขนความร

ความสามารถ (Knowledge - based economy/society) การศกษาหาความร จากแหลงตางๆ

ไมวาจะเปนแหลงคนควาสวนตวหรอสวนรวมไดกลายเปนปจจยพ นฐานของการศกษาคนควาของ

ทกคน โดยเฉพาะอยางยงนกเรยน นกศกษาในทก ๆ ระดบการศกษา

ในอดต ทกษะพ นฐานของมนษยอาจจะประกอบดวยการฟง การพด การอานและ

การเขยนกเพยงพอ แตในปจจบนมนษยจาเปนตองมทกษะและความสามารถท งในดานภาษา

การใชสารสนเทศ และเทคโนโลย จงจะสามารถพฒนาศกยภาพตนเองในดานการเรยนรอนจะ

นาไปสการพฒนาทกษะการเรยนร ตลอดชวต (Association of College & Research Libraries

(ACRL),2000) รฐบาลไทยตระหนกถงความจาเปนและความสาคญของสารสนเทศ จง


25

พยายามพฒนาและผลกดนสงคมไทยใหกาวไปสสงคมสารสนเทศซงเปนการพฒนาทต งอยบน

พ นฐานแหงการเรยนร โดยรฐบาลไดกาหนดเปาหมายการพฒนาไวในแผนพฒนาเศรษฐกจและ

สงคมแหงชาตฉบบท 9 และกรอบนโยบายเทคโนโลยสารสนเทศและการสอการแหงประเทศไทย

(พ.ศ.2546-2549) อยางชดเจน (สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต , 2542) นอกจากน

จากการดาเนนงานตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 8 ซงสบเนองมาถงแผน

พฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 9 (วงศกร ภทอง, 2545) รวมถงการปฏรปการศกษา

จนกอใหเกดพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2540 ทเนนการพฒนาทรพยากรมนษย ได

กอใหเกดการเปลยนแปลงระบบการศกษาของชาต จาการเรยนการสอนแบบผ สอนเปนศนยกลาง

ของการใหความรมาเปนการใชกระบวนการเรยนการสอนแบบเนนผ เรยนเปนศนยกลาง ลกษณะ

เชนน ถอไดวาเปนกระบวนการทมงสราง “สงคมแหงการเรยนร” โดยแทจรง อนจะสงผลใหผ เรยน

เปนผ ทมความสามารถในการเรยนร ตลอดชวต (Life-long learner) แตการทผ เรยนหรอบคคลท

พนวยเรยนตามระบบการศกษาในระบบจะสามารถแสวงหาความร ไดมากนอยหรอมประสทธภาพ

เพยงใดน น ข นอยกบการสงเสรมศกยภาพของผ เรยนในการเรยนร การแสวงหาความร ความ

สามารถในการสบคนหาขอมลทตองการใหไดอยางมประสทธภาพ รวมท งสามารถใชสารสนเทศ

ดวยความเขาใจและยอมรบในประเดนทางวฒนธรรม จรยธรรม เศรษฐกจ กฎหมาย และสงคม

นนคอ การร สารสนเทศถอเปนทกษะทจาเปนสาหรบทกคนทตองการสารสนเทศเพอใชในการ

พฒนา การตดสนใจ และการแกไขปญหาในการดาเนนชวตประจาวน

น าทพย วภาวน กลาวถงความ สาคญของการศกษาในระดบอดมศกษา ในงานวจย

เรอง Information Literacy Skills of University Students in Thailand คอ การสงเสรม

ศกยภาพของนกศกษาในการเรยนร การ แสวงหาความร เพอใหพรอมรบการเปลยนแปลงของ

สภาพสงคม เศรษฐกจและสงแวดลอมโดย เฉพาะอยางยงความสามารถในการสบคนหาขอมลท

ตองการ ทกษะการเรยนร สารสนเทศ เปนทกษะ การเรยนร ตลอดชวต และเปนทกษะพ นฐานของ

การเรยนร ดวยตนเองอยางมประสทธภาพ การ มทกษะการร สารสนเทศ จงเปนเสมอนผ มปญญา

มความสามารถในการคนควา แกปญหาเฉพาะ หนาได จงมการกาหนดมาตรฐานการร สารสนเทศ

ของผ เรยนแตละระดบ เพอสงเสรมใหผ เรยน มทกษะการร สารสนเทศตามมาตรฐาน โดยทกษะ

การร สารสนเทศ เปนทกษะในการระบความตอง การ คนหา วเคราะหและใชสารสนเทศ เพอ

พฒนาประสทธภาพการทางานและการตดสนใจ เปน ทกษะสาคญในการร วธการเรยนร อยางม

ประสทธภาพ (วรวทย นเทศศลป, 2551)


26

การทผ เรยนจะสามารถใชสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพนนจาเปนตองมทกษะดาน

การร สารสนเทศ การร สารสนเทศมความสาคญมากข นจากการเพมข นของสารสนเทศท งในดาน

ปรมาณ รปแบบ และเน อหา ตลอดจนความกาวหนาของเทคโนโลยททาใหการจดเกบ การ

เผยแพรและการคนคนสารสนเทศทาไดสะดวกมากยงข น การเขาถงสารสนเทศใหไดอยางม

ประสทธภาพจาเปนตองใชความร และทกษะเฉพาะดานมากยงข น หากผ ใชสารสนเทศหรอ

ผ เรยนไมสามารถกลนกรองหรอสบคนสารสนเทศทมประสทธภาพและตรงกบความตองการได

แลว นบเปนความลมเหลวในการใชสารสนเทศ ซงเหตการณนอาจเกดข นใน

สถาบนอดมศกษา อนจะสงผลตอคณภาพการเรยนการสอนได จงเปนหนาทของ

สถาบนการศกษาทไมสามารถปฏเสธได ซงการทพฒนาทกษะการร สารสนเทศในนกศกษาจะ

สาเรจไดดวยดกตอเมอไดรบความรวมมอจากผ ทเกยวของหลาย ๆฝาย เชน ผบรหาร อาจารย

ผ สอน และหนวยงานสนบสนน ทจะพฒนานกศกษาใหเปนผ ร สารสนเทศเพอมาตรฐานการเรยนร


ในสวนของหนวยงานสนบสนนการศกษา เชน หองสมด ศนยสารสนเทศ ศนย

เทคโนโลยสารสนเทศและแหลงบรการสารสนเทศแหลงตาง ๆไดจดบรการเพอใหนกศกษาทสนใจ

ใครร ทกคนไดใชงานท งทบาน ททางาน หรอทมหาวทยาลย โดยไดรวบรวมสารสนเทศชนดและ

ประเภทตาง ๆ ไวบรการอยาง มาก และหลากหลายชนด รวมท งหารปแบบและวธการตางๆ

เพอเพมพนความสามารถดานการร สารสนเทศแกนกศกษา สาหรบกจกรรมเพอพฒนาทกษะการ

ร สารสนเทศของนกศกษาทนยมจดกนโดยทวไป ไดแก การนาชมหองสมด (Library Tour) การ

ปฐมนเทศการใชหองสมด (Library Orientation) การสอนทกษะการใชหองสมด (Library skills

instruction) การสอนวธเขยนอางองและบรรณานกรม (Bibliographic instruction) การ

ฝกอบรมการใชฐานขอมล (Training on Database Searching) การสอนใหใชสารสนเทศอยาง

มจรยธรรม (Plagiarism) เปนตน

การหาวธการตางๆ เพอเพมพนความสามารถดานการร สารสนเทศแกนกศกษา ไมควร

มองเฉพาะแคกจกรรมสงเสรมการร สารสนเทศทสรางข นตามแนวคดของหนวยงานสนบสนน

เทาน น แตควรมองถงวธการวดการร สารสนเทศดวยวาจะวดเมอใด จะวดกบนกศกษากลมใด

รวมท งศกษาปญหาการร สารสนเทศของนกศกษาดวย ท งน เพอใหไดขอมลวานกศกษาร

สารสนเทศในระดบใด มปญหาอยางไร เพอใหไดขอมลทจะนาไปใชใชประโยชนดานการพฒนา

ทกษะการร สารสนเทศของนกศกษาไดอยางเหมาะสมตอไป


27

2.7 งานวจยทเกยวของ 2.7.1 งานวจยในประเทศ

วภาภร บารงจตต (2542) ไดศกษาเรองทกษะทางสารนเทศและการใช

ทรพยากรสารนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร สถาบนเทคโนโลยราชมงคล ทเคยเรยนวชา

การเขยนรายงานและการใชหองสมด จานวน 366 คน ผลการวจยพบวา นกศกษามทกษะความร

สารนเทศในระดบปานกลาง คอ มความรอบร สารนเทศ สามารถกาหนดขอบเขตความตองการ

สารนเทศ เลอกแหลงสารนเทศ ร จกเครองมอชวยคนสารนเทศ และสามารถประเมนคา

สารนเทศทไดรบ และยงพบวานกศกษามปญหาและอปสรรคในการใชทรพยากรสารนเทศอยใน

ระดบปานกลาง นกศกษาขาดทกษะในการใชเครองมอชวยคนสารนเทศ นนคอไมมความร ไม

เขาใจวธการสบคนฐานขอมลออนไลน และฐานขอมลซดรอม รวมถงขาดทกษะในการใช

คอมพวเตอร

วฒพงษ บไธสง (2542, บทคดยอ) ไดศกษาเรอง การร สารสนเทศของนสตระดบ

บณฑตศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม โดยมจดมงหมายเพอศกษาและเปรยบเทยบการร

สารสนเทศของนสตจาแนกตามหลกสตร ช นป และระบบทศกษา กลมตวอยางทใชใน

การศกษาคนควาคร งน ไดแก นสตทลงทะเบยนเรยนในภาคตนปการศกษา 2541จานวน 262 คน

เครองมอทใชในการเกบขอมลคอแบบสอบถามการร สารสนเทศ ผลการวจยพบวา

1. ระดบการร สารสนเทศของนสตระดบบณฑตศกษาโดยรวมอยในระดบนอย

เมอพจารณารายดาน พบวาดานทมการร สารสนเทศอยในระดบนอย ไดแก ดานการใชเครองมอ

เพอเขาถงสารสนเทศ ดานการแสวงหาสารสนเทศ ดานการกาหนดขอบเขตสารสนเทศ ดานการ

คนคนและการรวบรวมสารสนเทศ และดานการประเมนสารสนเทศทคนคนมาได สวนดานการ

นาสารสนเทศไปใชประโยชนในการตดสนใจหรอแกปญหาอยในระดบปานกลาง

เมอจาแนกตามตวแปรทศกษา ไดแก หลกสตร ช นป และระบบการศกษา

พบวา

1.1 หลกสตรทศกษา พบวานสต มการร สารสนเทศโดยรวมและรายดานอยใน

ระดบนอยทกดาน

1.2 ช นปทศกษา พบวานสตช นปท 1 มการร สารสนเทศโดยรวมและรายดาน

อยในระดบนอยทกดาน นสตช นปท 2 มการร สารสนเทศโดยรวมและรายดานอยในระดบนอย

ทกดาน ยกเวนดานการนาสารสนเทศไปใชประโยชนในการแกปญหาหรอตดสนใจ อยในระดบ

ปานกลาง


28

1.3 ระบบการศกษา นสตทศกษาระบบปกตมการร สารสนเทศโดยรวมและ

รายดานอยในระดบปานกลาง ยกเวนดานการแสวงหาสารสนเทศและดานการใชเครองมอ เพอ

การเขาถงสารสนเทศอยในระดบนอย สาหรบนสตระบบพเศษมการร สารสนเทศโดยรวมและ

รายดานอยในระดบนอย

2. ผลการเปรยบเทยบการร สารสนเทศ จาแนกตามหลกสตร และจาแนก

ตามช นปพบวานสต มการร สารสนเทศไมแตกตางกน เมอจาแนกตามระบบการศกษา พบวา การ

ร สารสนเทศแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ทกดาน

ดวงกมล อนจตต (2546, บทคดยอ) ไดศกษาเรอง การประเมนการร สารสนเทศ

ของนสตปรญญาตร มหาวทยาลยบรพา โดยมจดมงหมายเพอการศกษาสภาพโดยทวไป เกยวกบ

การร สารสนเทศของนสตระดบปรญญาตร มหาวทยาลยบรพา และศกษาเปรยบเทยบระดบการร

สารสนเทศของนสตปรญญาตร กลมตวอยางทใชในการศกษา ไดแก นสตปรญญาตร ช นปท 1

ปการศกษา 2547 รวม 7 คณะ ใชวธการสมแบบแบงช น (Stratified Random Sampling) โดยใช

คณะเปนตวแบง ไดกลมตวอยางจานวน 320 คน เครองมอทใช ไดแก แบบสอบถามทแบงเปน

3 สวน คอ 1.สอบถามสถานภาพโดยทวไปของผ ตอบแบบสอบถาม 2. แบบสอบถามการวดความ

สามารถเกยวของกบสารสนเทศ จานวน 36 และ 3. แบบประเมนตนเองในการร สารสนเทศจานวน

17 ขอ ไดรบแบบสอบถามกลบมาจานวนท งส น 320 ฉบบ (รอยละ 100) ผลการวจยพบวา นสต

ปรญญาตรมระดบการร สารสนเทศโดยรวมอยในระดบปานกลาง และเมอเปรยบเทยบระดบการ

ร สารสนเทศของนสตทศกษาในกลมสาขาวชาทตางกน พบวา นสตกลมสาขาวชาวทยาศาสตร

และเทคโนโลยมระดบการร สารสนเทศแตกตางจากนสตกลมสาขาวชามนษยศาสตรและ

สงคมศาสตรอยางมนยสาคญทางสถตระดบ .05 นสตระดบปรญญาตรประเมนการร สารสนเทศ

ของตนเองอยในระดบปานกลาง และเมอเปรยบเทยบการประเมนตนเองของนสตทศกษาในกลม

สาขาวชาทตางกนพบวา แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต นอกจากน ยงพบวาระดบการร

สารสนเทศกบการประเมนตนเองของนสตปรญญาตรไมมความสมพนธกน

ในป พ.ศ.2547มผ ศกษาเรองการร สารนเทศไวหลายทาน ไดแก กมลรตน สขมาก

ชตมา ยงสขวฒนา ธญญาปกรณ นมตประจกษ ปภาดา เจยวกก สมฤด หตถาพงษ และ

ปรยากาญจน ใจสะอาด

กมลรตน สขมาก (2547, บทคดยอ) ไดศกษาเรอง การร สารนเทศของนสต

จฬาลงกรณมหาวทยาลย ช นปท1 โดยมวตถประสงคเพอ ศกษาระดบการร สารนเทศของนสต

จฬาลงกรณมหาวทยาลยช นปท 1 โดยพจารณาจากเกณฑ 5 ดาน คอ ดานการตระหนกถงความ


29

ตองการสารนเทศ ดานการกาหนดสารนเทศ ดานการสบคนสารนเทศ ดานการความตองการ

สารนเทศ และดานการใชสารนเทศ รวมท งปญหาในการสบคนสารนเทศของนสต จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย ช นปท 1 ผลการวจยพบวา นสตจฬาลงกรณมหาวทยาลยช นปท 1 มระดบการร

สารนเทศโดยรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาจากเกณฑ 5 ดาน พบวา นสตช นปท 1 ม

ระดบการร สารนเทศในระดบ 4 ดาน คอ ดานการตระหนกถงความตองการสารนเทศ ดานการ

กาหนดแหลงสารนเทศ ดานการประเมนสารนเทศ และดานการใชสารนเทศ และมระดบการร

สารนเทศในระดบปานกลาง 1 ดาน คอ ดานการสบคนสารนเทศ และนสตช นปท 1 ประสบปญหา

ในการสบคนสารนเทศในระดบปานกลางและระดบนอย โดยมปญหาทมคาเฉลยสงสด ไดแก นสต

ขาดความร และทกษะในการสบคนรายการออนไลน ( OPAC) นสตไมทราบวธการใชเครองหมาย

อญประกาศ เครองหมายบวก/ลบ เครองหมายดอกจนในการสบคน และในการสบคนออนไลน

( OPAC) บางคร งนสตสบคนไดรายการบรรณานกรมแตหาตวเลมไมพบ

ในปเดยวกนน เองชตมา ยงสขวฒนา (2547) ไดศกษาความร ความสามารถ

ดานการร สารสนเทศและคอมพวเตอรข นพ นฐานสาหรบนกศกษาระดบปรญญาตร ความเหน และ

ความคาดหวงของผใชบณฑต มหาวทยาขอนแกน เปนการวจยเชงสารวจ โดยมวตถประสงค

เพอศกษาความคดเหนและความคาดหวงของผ ใชบณฑตตอระดบความร ความสามารถดานการร

สารสนเทศและคอมพวเตอรข นพนฐานของบณฑตมหาวทาลยขอนแกน เครองมอทใชการเกบ

รวบรวมขอมล คอ แบบสอบถาม ผลการวจยพบวา ความร ความสามารถดานการร สารสนเทศซง

ม 5 มาตรฐานตามเกณฑของ ACRL ( Association of College & Research Libraries ) ผ ใช

บณฑตท งจากสวนรชการ / รฐวสาหกจ และบรษทเอกชนมความเหนวา ความร ความสามารถของ

บณฑตมหาวทยาลยขอนแกนดานการกาหนดชนดและขอบเขตของสารสนเทศทตองการ และ

สามารถเขาถงสารสนเทศทตองการอยางมประสทธภาพและประสทธผลอยในระดบด สวนความร

ความสามารถดานการประเมนสารสนเทศและแหลงทมาอยางมวจารณญาณ รวมท งสามารถ

เชอมโยงสารสนเทศทไดรบการคดเลอกไวแลวกบพ นฐานความร เดมทตนเองมอย การใชสารสเทศ

ในการแกปญหาอยางมประสทธภาพ และความเขาใจในเรองสารสนทศในบรบทของสงคม อยใน

ระดบพอใช สาหรบการคาดหวงของผ ใชบณฑต พบวา ผ ใชบณฑตจากสวนราชการ/รฐวสาหกจ

และบรษท/เอกชน คาดหวงใหบณฑตมความร ความสามรถดานการร สารสนเทศ ท ง 5 มาตรฐาน

อยในระดบมาก

ธญญาปกรณ นมตประจกษ (2547) กเปนอกทานหนงทไดศกษาความร ความ


30

สามารถดานการร สารสนเทศและคอมพวเตอรข นพ นฐานของนกศกษามหาวทยาลยขอนแกน โดย

ใชชองานวจยวา ความร ความสามารถดานการร สารสนเทศและคอมพวเตอรข นพ นฐานสาหรบ

การศกษาระดบปรญญาตามความคดเหนของนกศกษามหาวทยาลย ขอนแกน การวจยคร งน เปน

วจยเชงสารวจ เพอศกษาความคดเหนตอระดบความร ความสามารถและระดบความจาเปนดาน

การร สารสนเทศและคอมพวเตอรข นพนฐานของนกศกษาระดบปรญญาตร ช นปท 1 ในภาคการ

ศกษาท 1 ของปการศกษา 2546 ของมหาวทยาลยขอนแกน จานวน 380 คน โดยแบงเปนสาม

กลมสาขา คอ กลมสาขาวทยาศาสตรสขภาพ กลมสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย และกลม

สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร เครองมอทใชในการวจยคอแบบสอบถาม ผลการวจยพบวา

ความร ความสามารถดานการร สารสนเทศ ซงม 5 มาตรฐานตามเกณฑของ ACRL ( Association

of College & Research Libraries ) พบวาความร ความสามารถของนกศกษาท ง 3 กลมทอยใน

ระดบดคอ ความสามารถดานการเขาถงสารสนเทศทตองการอยางมประสทธภาพและประสทธผล

ความสามารถทอยในระดบพอใช คอ ความสามารถดานการประเมนสารสนเทศและแหลงทมา

อยางมวจารณญาณ รวมท งความสามารถเชอมโยงสารสนเทศทไดรบการคดเลอกไวแลวกบพ น

ฐานความร เดมทตนเองมอยและการใชสารสนเทศเพอแกปญหาไดอยางมประสทธภาพ สาหรบ

ความร ความสามารถดานการกาหนดชนดและขอบเขตของสารสนเทศทตองการ นกศกษากลมทม

ความร ความสามารถอยในระดบดคอ สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย สวนกลมทอยในระดบ

พอใชคอนกศกษาสาขาวทยาศาสตรสขภาพและสาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร สาหรบ

ความร ความสามารถดานความเขาใจในเรองของสารสนเทศในบรบทของสงคม นกศกษามความร

ความสามารถอยในระดบดคอ สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร กลมทมความร ความสามารถ

อยในอยระดบพอใชคอ นกศกษาสาขาวทยาศาสตรสขภาพ และสาขาวทยาศาสตรเทคโนโลย

สาหรบความคดเหนตอระดบความจาพบวานกศกษาท ง 3 กลมสาขาเหนวาความร ความสามารถ

ดานการร สารสนเทศมความจาเปนตอการศกษาระดบปรญญาตรอยในระดบมาก

สาหรบปภาดา เจยวกก (2547) ไดศกษาเรองการร สารสนเทศของนสตระดบ

ปรญญาตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ โดยใชวธวจยเชงสารวจ กลมตวอยางเปนนสต

ระดบปรญญาตร ประจาปการศกษา 2545 จานวน 465 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวม

ขอมล คอ แบบทดสอบ วเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรม SPSS for Windows (Version 11)

คานวณหาคารอยละ คาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน และทดสอบสมมตฐานโดยใชคา t-test

และคา F-test ผลการวจยพบวา นสตสวนใหญมการร สารสนเทศโดยรวมอยในระดบปานกลาง

เมอพจารณาเปนรายดานพบวา นสตมความสามารถในการใชสารสนเทศอยในระดบสง รองลงมา


31

คอความสามารถเขาถงสารสนเทศ และมความสามารถในการประเมนสารสนเทศอยในระดบ

ปานกลาง นสตทเพศตางกนมความร สารสนเทศในภาพรวมไมแตกตางกน นสตทศกษาอยใน

ช นปทตางกน และนสตทมผลสมฤทธ ทางการเรยนตางกนมการร สารสนเทศโดยรวมตางกน

อยางมนยสาคญสถตทระดบ 0.05 สวนนสตทศกษาในกลมสาขาตางกนมการร สารสนเทศ

โดยรวมแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01

ปรยากาญจน ใจสะอาด (2547) ไดศกษาความร ความสามารถดานการร

สารสนเทศและคอมพวเตอรข นพ นฐานสาหรบการศกษาระดบปรญญาตร ตามความคดเหนของ

บณฑต มหาวทยาลยขอนแกน โดยใชวธวจยเชงสารวจ เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

คอ แบบสอบถาม กลมตวอยางไดแกบณฑตปรญญาตร มหาวทยาลบขอบแกนทสาเรจการศกษา

ในปการศกษา 2545 และมงานทาแลว จานวน 370 คน โดยแบงเปน 3 กลมสาขาวชา ไดแก

กลมสาขาวชาวทยาศาสตรสขภาพและกลมสาขาวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย กลมสาขาวชา

มนษยศาสตรและสงคมศาสตร ผลของการวจยพบวา ความร ความสามารถดานการร สารสนเทศ

ซงม 5 มาตรฐานตามเกณฑของ Association of College & Research Libraries (ACRL) พบวา

ความร ความสามารถของบณฑตท ง 3 กลม ทอยในระดบดคอ การเขาถงสารสนเทศทตองการ

อยางมประสทธภาพและประสทธผล นอกจากน นความร ความสามารถดานการกาหนดชนด

และขอบเขตสารสนเทศทตองการ การใชสารสนเทศในการแกปญหาไดอยางมประสทธภาพ

และเขาใจในเรองสารสนเทศในบรบทสงคม บณฑตกลมทมความร ความสามารถอยในระดบด

คอกลมมนษยศาสตรและสงคมศาสตร สวนบณฑตทมความร ความสามารถในระดบพอใช คอ

กลมวทยาศาสตรสขภาพ และกลมวทยาศาสตรเทคโนโลย สาหรบความความสามารถดานการ

ประเมนสารสนเทศและแหลงทมาอยางมวจารณญาณ รวมท งสามารถเชอมโยงสารสนเทศทไดรบ

การคดเลอกไวแลวกบพ นฐานความร เดมทตนเองมอย พบวาบณฑตกลมทมความร ความสามารถ

อยในระดบดคอบณฑต กลมวทยาศาสตรสขภาพ กบกลมมนษยศาสตรและสงคมศาสตร สาหรบ

บณฑตกลมวทยาศาสตรและเทคโนโลย อยในระดบพอใช สาหรบความคดเหนตอระดบความ

จาเปนพบวา บณฑตท ง 3 กลมเหนวาความความร ความสามารถดานการร สารสนเทศท ง 5

มาตรฐาน มความจาเปนตอการปฏบตงานของบณฑตอยในระดบมาก

นอกจากน นสมฤด หตถาพงษ (2547 , บทคดยอ ) ไดศกษาเรอง การร

สารนเทศของนสตระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ โดยมวตถประสงคเพอ

ศกษาระดบความร สารนเทศของนสต โดยจาแนกตามเพศ กลมสาขาวชา ระยะเวลาทผานการ

เรยนวชาการใชหองสมด ประสบการณในการใชคอมพวเตอร และประสบการณในการคนหา


32

สารสนเทศ สาหรบกลมตวอยางทใชในการวจยคร งน คอ นสตระดบบณฑตศกษา ภาคปกต ช น

ปท 2 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2546 มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ จานวน 280 คน โดยใช

วธการสมแบบแบงชนตามกลมสาขาวชา เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเปน

แบบทดสอบทยดตาม “มาตรฐานความสามารถทางการร สารสนเทศในระดบอดมศกษา :

มาตรฐาน ดรรชนช วด และผลลพธ และวตถประสงคเพอการสอนการร สารสนเทศ : สาหรบ

บรรณารกษหองสมดสถาบนอดมศกษา” ซงพฒนาโดยสมาคมหองสมดวทยาลยและการจดการ

จดวจยแหงสหรฐอเมรกาของสมาคมหองสมด

อเมรกน สถตทใชในการวเคราะหขอมลคอ คารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน T-test และ

F-test ผลการวจยสรปไดดงน

1. นสตมการร สารสนเทศโดยเฉลยรวมทกดานในระดบปานกลาง เมอพจารณา

เปนรายดานพบวา นสตมการร สารสนเทศในดานความสามารถในการเขาถงสารสนเทศ และดาน

ความสามารถในการประเมนสารสนเทศในระดบปานกลาง สวนดานความสามารถในการใช

สารสนเทศ มความร สารสนเทศในระดบตา

2. นสตทมเพศตางกน มระดบการร สารสนเทศแตกตางกนอยางมนยสาคญทาง

สถตทระดบ .01 โดยนสตหญงมระดบการร สารสนเทศสงกวานสตชาย ในดานความสามารถใน

การเขาถงสารสนเทศ และดานความสามารถในการประเมนสารสนเทศ และมระดบความร

สารสนเทศตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ในดานความสามารถในการใชสารสนเทศ

3. นสตทเรยนกลมสาขาวชาตางกน มระดบการร สารสนเทศโดยรวมแตกตางกน

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และมระดบความร สารสนเทศตางกนอยางมนยสาคญทาง

สถตทระดบ .05 ในดานความสามารถในการเขาถง สารสนเทศ เมอเปรยบเทยบเปนรายคพบวา

นสตทเรยนกลมสาขาวทยาศาสตรธรรมชาต มระดบสารสนเทศโดยรวม และในดานความสามารถ

ในการเขาถงสารสนเทศสงกวานสตทเรยนกลมสาขาวชาวทยาศาสตรสขภาพ สวนดานอนๆ ไมพบ

ความแตกตางกน

4. นสตทมระยะเวลาทผานการเรยนวชาการใชหองสมดตางกน มระดบการร

สารสนเทศโดยรวม และรายดานไมแตกตางกน

5. นสตทมประสบการณในการใชคอมพวเตอรตางกน มระดบการร สารสนเทศ

โดยรวมและรายดานไมแตกตางกน

6. นสตทมประสบการณในการคนสารสนเทศ มระดบการร สารสนเทศโดยรวมไม

แตกตางกน แตมระดบการร สารสนเทศแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ในดาน


33

ความสามารถในการเขาถงสารสนเทศ เมอเปรยบเทยบเปนรายคพบวา นสตทมประสบการณใน

การคนสารสนเทศในระดบมากมความสามารถในการถงสารสนเทศสงกวานสตทมประสบการณ

ในการคนหาสารสนเทศในระดบนอยกวา สวนดานอนๆ ไมพบความแตกตางกน

ประวตรวงศ ยางกลาง (2548, บทคดยอ ) ไดศกษาผลของการเรยนแบบคนหา

สารสนเทศบนเวบตามกระบวนการ BIG 6 ทมตอทกษะการร สารสนเทศของนกศกษาระดบ

ปรญญาตร โดยใชวธวจยเชงสารวจ วตถประสงคของการวจยเพอศกษาเปรยบเทยบผลของ

การเรยนแบบคนหาสารสนเทศบนเวบตามกระบวนการ BIG 6 ทมตอทกษะการร สารสนเทศของ

นกศกษาระดบปรญญาตร เปรยบเทยบทกษะการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตรทม

ประสบการณใชคอมพวเตอรตางกน และเปรยบเทยบทกษะการร สารสนเทศของนกศกษาระดบ

ปรญญาตรทมประสบการณการใชเครองมอในการคนหาตางกน รวมท งศกษาความพงพอใจ

เวบการเรยนแบบคนหาสารสนเทศบนเวบตามกระบวนการ BIG 6 ของนกศกษาระดบปรญญาตร

กลมตวอยางทใชในการวจยไดแก นกศกษาระดบปรญญาตร ทลงทะเบยนเรยนวชาชวตกบ

สงแวดลอม รหสวชา 2500104 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2548 ทศนยบรการการศกษา

มหาวทยาลยราชภฏพระนคร ณ สยามสแควร จานวน 71 คน ผลการวจยพบวา ผลของการ

เรยนแบบคนหาสารสนเทศบนเวบตามกระบวนการ BIG 6 ทมตอทกษะการร สารสนเทศของ

นกศกษาระดบปรญญาตรหลงเรยนสงกวากอนเรยน ประสบการณการใชคอมพวเตอรและ

ประสบการณการใชเครองมอในการคนหาแตกตางกน มทกษะการร สารสนเทศไมแตกตางกน

นกศกษาทเรยนดวยเวบมความพงพอใจมาก

สานกวทยบรการ มหาวทยาลยมหาสารคาม (2550) ไดศกษาระดบทกษะการร

สารสนเทศของผ ใชบรการ ใน 5 ทกษะ ไดแก 1) ความสามารถในการกาหนดความ ตองการ

สารสนเทศ 2) ความสามารถในการใชแหลงและใชทรพยากรสารสนเทศ 3) ความสามารถในการ

การสบคนสารสนเทศ 4) การประเมนสารสนเทศ 5) การวเคราะห สงเคราะห และการอางอง โดย

ศกษาจากกลมตวอยางทเปนนสตระดบปรญญาตรทกช นป ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2550

จานวน 285 คน เครองมอทใชในการเกบขอมล คอ แบบทดสอบการร สารสนเทศของผ ใชบรการ

สานกวทยบรการ มหาวทยาลยมหาสารคาม ซงมขอคาถามจานวน 60 ขอ โดยแจกแบบทดสอบ

ในช นเรยนรายวชาศกษาทวไป จานวน 285 ชด และไดรบกลบคน จานวน 285 ชด คดเปนรอยละ

100 ของแบบทดสอบท งหมด การวเคราะหขอมลใชโปรแกรมสาเรจรป SPSS for Windows

Version 11.0 สถตทใช ไดแก คารอยละ และคาเฉลย ผลการวจยพบวาผ ใชบรการมทกษะการ

ร สารสนเทศโดยรวมอยในระดบด เมอพจารณาในรายดานพบวา ผ ใชบรการมระดบการร


34

สารสนเทศสงทสดในทกษะ ความสามารถในการประเมนสารสนเทศ รองลงมาคอความสามารถ

ในการกาหนดความตองการสารสนเทศหรอเขาใจปญหาของตนเอง ในขณะทคะแนนเฉลยนอย

ทสดคอ ความสามารถในการใชแหลงและทรพยากรสารสนเทศ เมอจาแนกตามเพศของผ ใช

บรการ พบวาผ ใชบรการเพศหญงและเพศชายมระดบการร สารสนเทศโดยรวมอยในระดบด และ

เมอพจารณาในรายดานพบวาเพศหญงและเพศชายมระดบการร สารสนเทศ คดเปนคะแนนเฉลย

สงทสดในทกษะ ความสามารถในการประเมนสารสนเทศ สาหรบปญหาในการร สารสนเทศของ

ผ ใชบรการ พบวาผ ใชบรการสวนใหญมปญหาดานแหลงและทรพยากรสารสนเทศและดานสภาพ

แวดลอมในการสงเสรมการร สารสนเทศอยในระดบปานกลาง โดยผ ใชประสบปญหาในระดบ

มากทสดในดานการจดเรยงทรพยากรสารสนเทศบนช นคนหาไดยาก และเครองคอมพวเตอรท

ใหบรการมจานวนไมเพยงพอ

วรรณรตน บรรจงเขยน (2551) ศกษาการร สารสนเทศของนกศกษาระดบ

ปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา โดยมจดมงหมายเพอศกษาความสามารถดานการ

ร สารสนเทศของนกศกษาจาแนกตามเพศ ช นป และเปรยบเทยบความสามารถดานการร

สารสนเทศของนกศกษาจาแนกตามคณะ และรายมาตรฐาน กลมตวอยางนกศกษาช นปท 1-4

ปการศกษา 2550 จานวน 368 คน โดยใชแบบสอบถาม ผลการวจยพบวานกศกษาม

ความสามารถดานการร สารสนเทศโดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณารายดานพบวา

นกศกษามการร สารสนเทศในระดบมาก 2 มาตรฐาน คอความสามารถในการคนหาสารสนเทศ

และความสามารถในการจดการสารสนเทศทรวบรวมและผลตข นได สวนความสามารถในระดบ

ปานกลางม 4 อนดบ คอ ความสามารถประยกตใชสารสนเทศเดมทมอยเขากบสารสนเทศใหม

เพอสรางแนวความ คดใหมหรอสรางความเขาใจใหมได ความสามารถตระหนกถงความตองการ

สารสนเทศ ความสามารถใชสารสนเทศดวยความเขาใจและยอมรบในประเดนทางวฒนธรรม

จรยธรรม เศรษฐกจ กฎหมาย และสงคม เมอเปรยบเทยบความสามารถดานการรสารสนเทศเปน

รายคณะพบวาแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต และเมอเปรยบเทยบเปนรายมาตรฐาน

พบวา แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถตเชนเดยวกน

ศวราช ราชพฒน (สรพร ทวะสงห, 2552) ศกษาการสอนการร สารสนเทศทาง

เวบไซตของหองสมดสถาบนอดมศกษาจานวน 17 แหงในสหรฐเมรกา ออสเตรเลย และฮองกง

ผลการวจยพบวามเพยงรอยละ 29.41 ทมการสอนการร สารสนเทศครบ 5 มาตรฐานตามเกณฑ

ของ ACRL และ ALA

2.7.2 งานวจยในตางประเทศ


35

โดฟ ( Doyle, 1992 ) ไดทาวทยานพนธระดบปรญญาเอกเรอง การพฒนา

รปแบบการวดผลของการร สารสนเทศตามจดมงหมายของการศกษาแหงชาต 1990 (นโยบาย

การศกษา ) โดยมวตถประสงคเพอสรางนยามการร สารสนเทศ และพฒนาการวดระดบแนวคด

ตามเปาหมายนโยบายการศกษาแหงชาต 1990 โดยใชเทคนคเดนฟาย ผลการศกษาพบวา

ความหมายของการร สารสนเทศและผ ร สารสนเทศตามรปแบบการวดการร สารสนเทศ คอ

สามารถเขาถง ประเมน และใชสารสนเทศจากแหลงตางๆ ได ผ ร สารสนเทศจะตองกาหนด

ความตองการ ประเมนความถกตองและความสมบรณของสารสนเทศทไดรบ เกณฑการประเมน

อยบนพ นฐานของความตองการกาหนดแหลงสารสนเทศ พฒนากลยทธในการสบคน การเขาถง

แหลงสารสนเทศ รวมถงพ นฐานความร ทางเทคโนโลยคอมพวเตอร ซงทกษะเหลาน มความจาเปน

สาหรบคนในยคปจจบน การบรณาการสารสนเทศเขาไปสองคความร เดม การใชสารสนเทศ

อยางมวจารณญาณ และสามารถในการนาสารสนเทศไปใชแกปญหาได สาหรบการแสดง

ความคดเหนของผ เชยวชาญ ผลการแสดงความคดเหนของผ เชยวชาญตรงกนกวารอยละ 55 จาก

90 ทานวา สาระสาคญของจดมงหมายของการศกษาแหงชาตควรมงใหเกดการเรยนร ตลอดชวต

บราวน (Brown ,1999 ) ไดศกษาเรองระดบการร สารสนเทศของนกศกษาระดบ

บณฑตศกษา สาขาวทยาศาสตรกายภาพในยคสารสนเทศ เพอศกษาระดบการร สารสนเทศของ

นกศกษาระดบบณฑตศกสาขาวทยาศาสตรกายภาพ มหาวทยาลย Oklahoma โดยประเมน

จากความสามารถในการสบคน การประเมน และใชประโยชนจากสารสนเทศทตองการ ในการ

เรยน การแกปญหา โดยใชวธการสารวจและจดสงแบบสอบถามไปใหนกศกษาทสาเรจการศกษา

แลวจากมหาวทยาลย Oklahoma ทางไปรษณยอเลกทรอนกส จานวนประชากร 146 คน แต

มผ ตอบกลบเพยง 36 คน คดเปน 25 เปอรเซนต เปนการวจยเชงสารวจและใชแบบสอบถามเปน

เครองมอ ซงสวนใหญเปนคาถามปลายเปด สวนตวแปรทใชในการศกษาในการศกษา คอ

เพศ อาย ภาษาทพด ช นป จานวนรายวชาทเรยนในภาคเรยนทผานมา สาขาวชา ผล

การศกษาพบวาบณฑตทสาเรจการศกษาจากมหาวทยาลย Oklahoma มระดบการร สารสนเทศ

อยในระดบสง และมความสามารถในการคน การใชสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพ

สามารถประเมนสารสนเทศทตองการไดตามความตองการของตนเอง และสามรถนาไปใชในงาน

ของตนไดจรง โดยมบรรณารกษเปนผ ชวยเหลอไดด

ในป ค.ศ.1999 น มผ วจยอกทานหนงคอ เฮพเวรธ(Heworth,1999)ไดศกษาทกษะ

การร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร แหงมหาวทยาลยเทคโนโลยนนยาง (Nanyang

Technolohy University) ประเทศสงคโปร โดยมวตถประสงคเพอศกษาขบวนการของการศกษา


36

คนควาดวยตวเองของนกศกษาในการทารายงานและวจย รวมท งศกษาถงปญหาและอปสรรคท

นกศกษาประสบในขณะทารายงาน เปนการวจยเชงคณภาพ โดยใชวธการศกษา 3 วธ นนคอ

วเคราะหงานทนกศกษาทา การสมภาษณเพอใหนกศกษาแสดงความเหนออกมาขณะทารายงาน

และการสงเกต โดยตองการการรวบรวมขอมลวานกศกษาทาอะไรบาง เชน นกศกษาใช

เครองมอชนดใดในการคนหาสารสนเทศ คาสงทนกศกษาใชในการคนหาสารสนเทศ และ

นกศกษาคนพบสารสนเทศทตองการไดอยางไร ผลการศกษา พบวานกศกษาพบกบความ

ยากลาบากในขณะททาโครงการวจย โดยจาแนกปญหาออกเปน 5 ประเภท ดงน

1. การกาหนดประเดนปญหาหรอหวขอทจะศกษา พบวาเปนเรองยากในการต ง

คาถามหวขอทใหมา และต งคาถามใหเกยวของสมพนธกน นกศกษาไมเขาใจวธการระดม

ความคด การทาผงมโนภาพ (Mind Mapping) และการกาหนดแนวคดหลก

2. การกาหนดแหลงสารสนเทศ พบวา นกศกษาไมทราบแหลงแหลงทจะคนหา

สารสนเทศทเกยวของกบความตองการของตน นกศกษามความเขาใจในเรองแหลงสารสนเทศ

นอย นกศกษาหลายคนไมทราบหนาทของโอแพค(OPAC) ไมทราบวาจะหาบทความท

ตองการไดจากทใด ไมทราบวธการใชดรรชนวารสารและฐานขอมลบนซดรอม

3. กลยทธการคนหา นกศกษาประสบปญหาในการคนหาขอมลโดยใชตรรกบลน

นกศกษาไมใชเทคนคการตดคา และมความสบสนในการคนหาสารสนเทศ อตราความสาเรจ

ในการคนหาสารสนเทศของนกศกษาพบวาอยในระดบตา

4. การระบแหลงทรพยากรในหองสมด พบวา เปนเรองยากลาบากสาหรบ

นกศกษา เชนกน ท งนเพราะนกศกษาไมค นเคยกบการจดระบบภายในหองสมด

5. ความเขาใจและการประเมนสารสนเทศ พบวา นกศกษาขาดความมนใจใน

การคนควา โดยเกดความกงวลวาสารสนเทศทไดรบน นผด นกศกษาขาดประสบการณในการ

ใชสารสนเทศอยางสรางสรรค สวนการสงเคราะห การจดบนทก และพฒนารปแบบการนาเสนอ

สารสนเทศอยในระดบทนาพอใจ

คาราเวลโล และคนอนๆ (Caravello, et al., 2001) ไดประเมนการร สารสนเทศ

ของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยแคลฟอเนย (The University of California) จานวน

ท งส น 453 คน จาแนกตามตวแปร เพศ ช นป และสาขาวชา โดยการใชแบบสอบถามและแบบ

ทดสอบทชอวา Instructional Services. Advisory Committee (ISAC) เพอวดทกษะหรอความร

ของนกศกษา ประกอบดวยความร หรอทกษะเกยวกบการใชทรพยากรสารสนเทศ และการสบคน

สารสนเทศออนไลน ผลการวจยพบวา มความแตกตางระหวางความเขาใจของนกศกษาท


37

เกยวกบแหลงทพยากรสารสนเทศและวธการใชทรพยากรสารสนเทศ โดยผลของการประเมน

พบวา นกศกษารอยละ 45.5 มระดบการร สารสนเทศโดยทวไปอยในระดบตา นกศกษารอยละ

52 ไมสามารถบอกแหลงเพอคนหาสารสนเทศ และนกศกษารอยละ 62 ไมสามารถบอกวธการ

เขยนบรรณานกรมอางองบทความวารสาร เมอเปรยบเทยบตามตวแปรทศกษา พบวา

1. นกศกษาทตอบวาใชหองสมดบอย ไดคะแนนจากการตอบแบบสอบถามสง

2. นกศกษาช นปท 4 ไดคะแนนสงกวาช นปอน ๆ แตไมพบความแตกตางระหวาง

ช นปท 1 และช นปท 2 และช นปท 3

3. นกศกษาสาขามนษยศาสตรไดคะแนนสงกวานกศกษาสงคมศาสตร และ

วทยาศาสตร

4. นกศกษาสาขาศลปะ สงคมศาสตร สาขาวทยาศาสตร ไดคะแนนไมแตกตาง

กน

5. นกศกษาทมอตราใชฐานขอมลสง จะไดคะแนนจากการตอบแบบประเมนการ

ร สารสนเทศสงกวานกศกษาทมอตราการใชฐานขอมลตา สวนคาถามอนๆ ทนกศกษาตอบวา

ไมทราบ ไดแก การประเมนเวบไซต การระบแหลงทอยของสารสนเทศ การเขยนบรรณานกรม

อางองหนงสอและบทความวารสาร การใชตรรกบลน การคนหาขอมลจากโอแพค (OPAC)

และการพจารณาเน อเรองโดยดจากเลขเรยงหนงสอ

มอรแกน (Maughan, 2001) ไดศกษาการประเมนการร สารสนเทศของนกศกษา

ระดบปรญญาตร มหาวทยาลยแคลฟอรเนย-เบอรกเลย (California-Berkeley) โดยการประเมน

ความสามารถการร สารสนเทศของนกศกษาแตละแผนกวชาเพอวดทกษะการร สารสนเทศในระดบ

ตาของนกศกษา งานวจยใชเวลานานกวา 5 ป โดย ในป 1994 1995 และ 1999 ผ วจยไดสง

แบบสอบถามไปสอบถามนกศกษา ป 4 แผนกรฐศาสตร ประวตศาสตร สงคมวทยา และปรชญา

ผลการวจย พบวานกศกษาประเมนตนเองวามความสามารถการเขาถงร สารสนเทศในระดบยอด

เยยมหรอดมาก

ในปเดยวกนน เอง ฮารทแมน (Hartman, 2001) ไดศกษาการเขาใจเรองการร

สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร ช นปท 1 มหาวทยาลยแบลลาแรท (The University of

Ballarat) โดยวธการสมภาษณแบบกลมแบบเฉพาะเจาะจง (Focus Group Interview) และใช

แบบสอบถามแบบปลายเปด ผลการวจย พบวานกศกษาตอบวาทกษะในการร สารสนเทศม

ความสาคญ และมความคดเหนวาโปรแกรมการสอนการร สารสนเทศนาไปใชประโยชนไดนอย

นกศกษามความสบสนในการระบทรพยากรสารสนเทศภายในหองสมด


38

เรหแมน และโมฮมหมด (Rehman & Mohannad, 2002, pp. 1-20) ไดศกษา

ทกษะการใชหองสมดและทกษะทางการรสารสนเทศของนกศกษาช นปท 1 และช นปท 2 ของ

มหาวทยาลยคเวต (Kuwait University) จานวน 163 คน โดยทดสอบความสมพนธระหวางทกษะ

การใชหองสมด กบ ปจจยสวนบคคล ไดแก อาย เพศ และปจจยทางวชาการ ซงประกอบดวย

ประเภทของโรงเรยนในระดบมธยมศกษาทนกศกษาเรยนจบมา ช นป ผลสมฤทธ ทางการเรยน

และระดบความสามารถทางภาษาองกฤษ โดยสอบถามความร เกยวกบหองสมด บตรรายการ

การจดการทรพยากรสารสนเทศในหองสมด แหลงสารสนเทศอางอง การคนหาสารสนเทศจาก

ฐานขอมลซด-รอม และปฏสมพนธของบคลากรหองสมดกบผ ใช ผลการวจย พบวา

1. นกศกษา สวนใหญ (รอยละ 90.2 ) ไมมความเขาใจเกยวกบการใชหองสมด

และบรการของหองสมด

2. นกศกษา ( รอยละ 73.6 ) ไมร จกการจดระบบหมวดหมทรพยากรสารสนเทศ

3. นกศกษา ( รอยละ 64.3 ) พอใจการใหบรการของบรรณารกษ

4. นกศกษา ( รอยละ 80 ) มความสามารถทางคอมพวเตอรในระดบดหรอดเยยม

โดยสวนใหญนกศกษาใชอนเทอรเนต (รอยละ 57.1 ) สวนการคนหาสารสนเทศจากซด-รอมถอวา

ใชนอยทสด (รอยละ 24.5)

บราวน และครมสโฮล (Brown & Krumholz, 2002 ) ไดศกษาเรอง Intergrating

Infromation Literacy into the Science Curriculum โดยมวตถประสงคเพอศกษาระดบการร

สารสนเทศของนกศกษาทเรยนวชา Geomicrobiology ทมหาวทยาลยโอกลาโฮมา (Oklahoma)

ซงเปนความรวมมอระหวางบรรณารกษสาขาวทยาศาสตร และผ เชยวชาญดานจลชววทยา โดย

ประเมนจากพฤตกรรมการคนสารสนเทศ การประเมนสารสนเทศ และการใชความสามารถ ชวง

กอน ระหวาง และหลงจากการเรยนรายวชา Geomicrobiology การออกแบบวจยแบงออกเปน

2 ระยะดวยกน ระยะแรกเปนการเตรยมการใชเครองมอคนหาบรรณนกรมทหาไดในหองสมดของ

มหาวทยาลยโอกลาโฮมา โดยการใหนกศกษานาเสนอ วเคราะห และอภปรายผลในช นเรยน

โดยทาเปนวงจรซ าๆ กน สวนระยะทสองเปนการสารวจการร สารสนเทศของนกศกษาในชวงปลาย

ภาคเรยน กลมตวอยางเปนนกศกษาทมอายระหวาง 20-36 ป ระดบปรญญาตร 8 สาขา และ

ระดบศกษา 4 สาขา ทเรยนวชา Geomicrobiology เครองมอทใช ยดหลกระดบการร สารสนเทศ

ของ ACRL ‘s Information literacy Competency Standards for Higher Education โดยสราง

แบบสารวจเลอกรายการเพอเปรยบเทยบระดบการร สารสนเทศ ผลจากการศกษาพบวา การ

ผสมผสานการร สารสนเทศเขาไวในหลกสตรสาขาวทยาศาสตรน นทาใหศกษามความร สารสนเทศ


39

เพมมากขน 11 เปอรเซนต อยางไมมนยสาคญตอการปรบปรงความสามารถดานการร สารสนเทศ

ของนกศกษา ท งในแงของนาเสนอ การสงเคราะห และการอภปลายผล คาคะแนนการร

สารสนเทศของนกศกษาเปลยนแปลงไปตามผลของการออกแบบการเรยนของรายวชา

ครอส และคนอนๆ ( Crouse & Kasbohm, 2004, pp. 44-52 ) ไดศกษา

รปแบบความรวมมอของคณาจารยคณะศกษาศาสตรในการสอนการร สารสนเทศ โดยไดศกษา

กบนกศกษาระดบปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยไนการา (Niagara University)

เปนการประสานความรวมมอระหวางคณาจารยคณะศกษาศาสตร กบบรรณารกษ ในการพฒนา

โปรแกรมการอบรมทดท มคณคาเพอความกาวหนาในการวจยทางการศกษาและพฒนาทกษะ

การเรยนร สารสนเทศของนกศกษา โปรแกรมการพฒนาทกษะการร สารสนเทศน จะสอนทกษะ

การเรยนร สารสนเทศในรปแบบทเปนสากล ซงรวมถงความสามารถในการแยกแยะความตองการ

การทาวจย การระบปะเภทของสารสนเทศทตองการ การประเมนสารสนเทศ การใชสารสนเทศ

อยางมคณธรรม และสามารถใชสารสนเทศไดอยางมคณภาพ ทกษะเหลานคอการร สารสนเทศท

มความจาเปนตอการเรยนร ตลอดชวต

บร และเอาด (Bury & Oud , 2005, pp.54-65) ไดศกษาเรองการทดสอบ

ความสามารถของการสอนการร สารสนเทศทางออนไลน โดยศกษากบนกศกษาของมหาวทยาลย

วลไฟรดลอรเรยล (Wilfrid Laurier University) ระดบปรญญาตร ช นปท 1 หรอช นปท 2 ทม

ประสบการณหรอไมมประสบการณในการใชกได จานวน 4 คน ท งนไดมการประชาสมพนธและ

คดเลอกผ ทาการทดสอบดวย โดยใหนกศกษาทดลองใชโปรแกรมการสอนการร สารสนเทศทาง

ออนไลนจากเวบไซต www.wlu.ca/wwwlib/infolit/tutorial/ และใชแบบสอบถาม การวจยคร งน

มวตถประสงคเพอปรบปรงระบบของโปรแกรมการสอนการร สารสนเทศใหดยงข น และตองการ

ทราบถงความตองพงพอใจของผ ใช ผลการวจยพบวา

1. การคนหาขอมล ไมควรเชอมโยงมากเกนไป การเปลยนคาสงไปขางหนาและ

ยอนกลบไมชดเจน มการแสดงตาแหนงในการสบคนขอมลวาถงตอนไหนและมการแสดงปอบอพ

(pop up) ทไมจาเปน

2. การออกแบบการตกแตง ควรเนนกราฟกและเพมสสนใหมากข น

3. การนาเสนอขอมลมการเนนเน อหามากเกนไป

4. การโตตอบ ทาใหนกศกษาหรอผ ใชมความสนใจทจะใช

5. การใชภาษา ไมควรใชภาษาทางเทคนค เพราะทาใหผ ใช เขาใจยาก


40

6. เน อหาทนาเสนอ มบางสวนทอานแลวไมเขาใจ เพราะเน อหาบางสวนม

นอยเกนไป และเน อหาบางสวนมมากเกนความจาเปน

7. การทดสอบ ใชคาสงสบสนและใชคาถามยาก

หลงจากไดศกษาวจยแลว ผวจยไดปรบปรงไดศกษาโปรแกรมการสอนการร

สารสนเทศทางออนไลน ใหดข น และไดดาเนนการศกษาวจยตอโดยใชแบบสอบถามกบนสต

จานวนหลายพนคน ผลการวจยพบวา

1. การปรบปรงระบบดข นมาก

2. ใชเวลาในการศกษานอยลง

3. ไมมปญหาเกยวกบการศกษาขอมล และการนาเสนอขอมล

4. ในสวนของการโตตอบ มนกศกษาจานวนนอยทยงคงตองการใหมการ

ปรบปรงอก

5. ดานการทดสอบ นกศกษาคดวาการใชคาสงยงเขาใจยาก

6. ตองปรบปรงระบบและทาการศกษาตอไปอก

การศกษางานวจยน ยงคงตองศกษาเพมอก และปรบปรงระบบใหดข น เพอ

ตอบสนองความตองการของผ ใช

2.8 กรอบแนวคดการวจย

จากการการศกษาเกยวกบเอกสาร ขอมล ทฤษฎ แนวคด และงานวจยทเกยวของกบ

การร สารสนเทศทผ วจยไดรวบรวมไวแตตนดงกลาว ทาใหผ วจยตระหนกถงความสาคญและ

ความจาเปนของการร สารสนเทศทมผลตอมาตรฐานการเรยนร อยางมประสทธภาพของนกศกษา

โดยเฉพาะอยางยงในปจจบนรฐบาลไทยตระหนกถงความจาเปนและความสาคญของสารสนเทศ

จงพยายามพฒนาและผลกดนสงคมไทยใหกาวไปสสงคมสารสนเทศ ( Information society )

โดยรฐบาลไดกาหนดเปาหมายการพฒนาไวในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 9

และกรอบนโยบายเทคโนโลยสารสนเทศและการสอการแหงประเทศไทย (พ.ศ.2546-2549) อยาง

ชดเจน นอกจากน จากการดาเนนงานตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 8

สบเนองมาถงแผนพฒนาฯฉบบท 9 รวมถงการปฏรปการศกษากอใหเกดพระราชบญญต

การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทเนนการพฒนาทรพยากรมนษย ซงกอใหเกดการเปลยนแปลง

ระบบการเรยนการสอนในระบบการศกษาของชาต มหาวทยาลยตางๆจงตนตวและปรบกระบวน

การเรยนการสอนเปนแบบเนนผ เรยนเปนสาคญ


41

สาหรบมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาไดใหความสาคญกบกระบวนการเรยนการสอน

แบบเนนผเรยนเปนสาคญมาก จงไดกาหนดไวเปนนโยบายดานกระบวนการจดการเรยนการ

สอนของปการศกษา 2552 ท งน เพราะเหนความสาคญและความจาเปนของการร สารสนเทศวา

เปนอานาจสวนบคคลในยคสงคมสารสนเทศทจะใชเปนเครองมอของการแสวงหาความร ดงน น

ผ เรยน ในสถาบนการศกษาในทกระดบจงจาเปนตองมความร และทกษะการร สารสนเทศ เพราะ

เชอวาความสามารถน จะทาใหผ ทเรยนเปนผ ประสบความสาเรจมคณภาพชวตทด และเปน

พลเมองทมคณภาพของประเทศตอไป

ดวยเหตผลดงกลาว ผ วจยจงสนใจทจะศกษาระดบความสามารถดานการร สารสนเทศ

ของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา


43

บทท 3

ระเบยบวธวจย


จากการทบทวนวรรณกรรม หลกการ ทฤษฎ แนวคด มาตรฐานการร สารสนเทศของ

ประเทศตางๆ และงานวจยทเกยวของกบการร สารสนเทศ ผ วจยไดกาหนดข นตอนในการ

ศกษาวจยตามระเบยบวธการวจยไว 6 ข นตอน ดงน

1. แนวทางการวจย

2. ประชากรและกลมตวอยาง

3. ตวแปรทใชในการวจย

4. เครองมอทใชในการวจย

5. การเกบรวบรวมขอมล

6. การวเคราะหขอมล

3.2 แนวทางการวจย

เพอใหไดขอคนพบทตอบวตถประสงคของการศกษา ผ วจยใชแนวทางวจยเชงปรมาณ

(quantitative research) สชาต ประสทธ รฐสนธ และกรรณการ สขเกษม (2547) ไดช ใหเหนวา

การวจยเชงปรมาณเปนการนาเสนอขอมลในเชงปรมาณไดทกประเดนทศกษา สามารถวเคราะห

ความสมพนธหรอความแตกตางออกเปนตวเลขไดชดเจน การสรางความเชอมนในการเกบขอมล

และการวเคราะหขอมล ผ วจยใชแบบสอบถามแบบปลายปดดวยมาตรวดตวแปรตาม ตาม

กรอบแนวคดการวจยทไดจากการทบทวนวรรณกรรม โดยไดทดสอบความเชอถอไดของมาตรวด

ในแบบสอบถาม (reliability) กอนนาไปจดเกบขอมลจรงจากกลมตวอยางเพอนาไปสการวเคราะห

ทางสถต

3.3 ประชากรและกลมตวอยาง 3.3.1 ประชากร

ประชากรในการศกษา ไดแก นกศกษาของมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ระดบปรญญาตร ภาคปกต ทลงทะเบยนประจาภาคเรยนท1 ปการศกษา 2553 (เขาศกษาในป


44

การศกษา 2549-2553) จาแนกตามช นป คอ ช นปท 1-5 มประชากรจานวนรวมท งส น 12,056 คน

(มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา, กองบรการการศกษา, 2553) ดงตารางท 1

ตาราง 3.1 จานวนประชากรระดบปรญญาตร ภาคปกต ช นป ท 1-5

ขอมล ณ วนท 30 มถนายน 2553

ทมา: มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา,กองบรการการศกษา, 2553

อนงเนองจากการจดการเรยนการสอนนกศกษาระดบปรญญาตรหลกสตร 4 ปของ

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มคณะครศาสตรเพยงคณะเดยวเทาน นทเปดสอนหลกสตร

ครศาสตร 5 ป โดยในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553 คณะครศาสตรมนกศกษาช นปท 5

จานวน 133 คน และมนกศกษาช นปท 4 จานวน 188 คน ดงน นผ วจยจงนานกศกษาของคณะ

ครศาสตรช นปท 5 มานบรวมกบนกศกษาช นปท 4 ดวยเหตผลทวาถอวาเปนนกศกษาช นปสดทาย

ตามหลกสตรระดบปรญญาตร จงไดจานวนประชากรของนกศกษาช นป ท 4 จานวน 2,691 คน

ดงตาราง 3.2

ประเภทประชากร จานวนประชากร (คน)

นกศกษาช นป ท 1 3,837

3,057

2,471

2,558

133

นกศกษาช นป ท 2



นกศกษาช นป ท 5 (คณะครศาสตร)

รวม 12,056


45

ตาราง 3.2 จานวนประชากรระดบปรญญาตร ภาคปกต จาแนกตามกลมนกศกษา

3.3.2 กลมตวอยาง

จากประชากรท งหมด 12,056 คน สมตวอยางโดยเทยบกบสดสวน ประชากรตาม

ตารางหาขนาดตวอยางจากประชากรทมขนาดจากดของเครซและมอรแกน (Krejcie & Morgan,

1970 อางใน Isaac and Michael, 1982) ณ ระดบความเชอมน 95% และมความคลาดเคลอน

5% ไดขนาดตวอยางเปนนกศกษา จานวน 375 คน เพอปองกนการศนยหายของขอมล ผ วจยได

กาหนดกลมตวอยางเพอเปนขอมลในการวจยคร งน จานวน 400 คน

สาหรบกลมตวอยางจานวน 400 คน ผ วจยแลวนากลมตวอยางท งหมดทไดมา

สมแบบแบงช น ผวจยเกบขอมลโดยแยกตามช นปและตามคณะโดยคดเปนสดสวน โดยใหแตละ

ช นปมนกศกษาครบท ง 6 คณะ ท งน เพอใหไดกลมตวอยางในช นปตางๆ ในจานวนทเหมาะสม

และเปนตวแทนทดของประชากรท งหมด ไดจานวนกลมตวอยาง ดงตาราง 3.3

ตาราง 3.3 แสดงกลมตวอยางทเปนนกศกษาโดยคดเปนสดสวนจาแนกตามช นป

ประเภทประชากร จานวนประชากร (คน)

นกศกษาช นป ท 1 3,837

3,057

2,471

2,691




รวม 12,056

ระดบช นป จานวนประชากร กลมตวอยาง

ช นปท 1 3,837 127

101

82

90

ช นปท 2 3,057

ช นปท 3 2,471

ช นปท 4 2,691

รวม 12,056 400


46

3.4 ตวแปรทใชในการวจย 3.4.1 ตวแปรทใชในการวจยครงน ประกอบดวย

3.4.1.1 ตวแปรอสระ คอ ช นปทศกษา

3.4.1.2 ตวแปรตาม ไดแก

2.1) ระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษา 6

มาตรฐาน

2.2) ปญหาการร สารสนเทศของนกศกษา

3.5 เครองมอทใชในการวจย

3.5.1 เครองมอทใชในการวจย คร งน คอ แบบสอบถามทผ วจยไดสรางข นเพอวด

ระดบการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร ภาคปกต มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

โดยอาศยแนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของกบการร สารสนเทศ ซงผ วจยไดทบทวน

วรรณกรรมจากนกวชาการท งในอดตและปจจบนนามาปรบปรงดดแปลงเพอสรางแบบสอบถาม

รปแบบของแบบสอบถามเปนแบบปลายปด(closed form) ประกอบดวยขอความทเปนคาถาม

และมคาตอบใหผ ตอบเลอกตอบขอทตรงตามความเปนจรง โดยแบงออกเปน 3 ตอนดงน

แบบสอบถามตอนท 1 เ ปนคาถามเ กยวกบขอมลทวไปของผ ตอบ

แบบสอบถาม จานวน 10 ขอ ไดแก เพศ ช นป ความถในการใชบรการของศนยวทยบรการ

ความร เกยวกบวธการใชหองสมด การศกษาคนควาและสบคนขอมลและวธการทารายงาน การ

ไดรบความร เกยวกบวธการใชหองสมดการศกษาคนควาและสบคนขอมลและวธการทารายงาน

เคยเรยนวชาเกยวกบวธการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศหรอวชาอนๆ ทใกลเคยงกน

เคยเขารบความร เกยวกบวธการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ ความถในการสบคน

สารสนเทศจากอนเทอรเนต หรอ เวลดไวดเวบ และระดบความร ความสามารถในการใช

คอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ ลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบใหผ ตอบเลอก

คาตอบขอใดขอหนงจากคาตอบทใหไว โดยทาเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความเปนจรง

ของผ ตอบ

แบบสอบถามตอนท 2 เปนแบบสอบถามวดความสามารถดานการร

สารสนเทศ โดยใหผ ตอบแบบสอบถามประเมนตนเอง ลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบ

มาตราสวนประเมนคา 5 ระดบ คอ คอ มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอยทสด โดยมขอ

คาถามจาแนกตาม มาตรฐานการร สารสนเทศระดบอดมศกษาของประเทศออสเตรเลยและ


47

ประเทศนวซแลนด (Australian and New Zealand Information Literacy Framwork ) จาแนก

ตามดชนช วดภายใต 6 มาตรฐาน

แบบสอบถามตอนท 3 เปนปญหาเกยวกบการร สารสนเทศของนกศกษา

ลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประเมนคา 3 ระดบ คอ มปญหามาก มปญหา

นอย และไมมปญหา โดยใหผ ตอบเลอกคาตอบขอใดขอหนงจากคาตอบทใหไว โดยทา

เครองหมาย ลงในชองทตรงตามการประเมนตนเองของผ ตอบ

3.5.2 การสรางเครองมอเพอใชในการวจย

ผ วจยดาเนนการสรางแบบสอบถามโดยมข นตอนดงน

3.4.2.1 ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการรสารสนเทศ รวมท งศกษา

ตวแปรตามทฤษฎ วตถประสงคในการวจย และขอมลเกยวกบประชากร เพอใชเปนแนวทางในการ

สรางแบบสอบถาม ดงน

1) เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการร สารสนเทศ

2) มาตรฐานการร สารสนเทศระดบอดมศกษาของประเทศออสเตรเลย

และนวซแลนด ( Australian and New Zealand Information Literacy Framework,2004).

ซงคณะกรรมการบรรณารกษอดมศกษาของประเทศออสเตรเลย (Council of Australian

University Librarian - CAUL) ไดประยกตจาก มาตรฐานการร สารสนเทศระดบอดม

ศกษาของประเทศสหรฐ อเมรกา ทกาหนดข นโดยสมาคมหองสมดวทยาลยและการวจยแหง

สหรฐอเมรกา ( Association of College and Research Library -ACRL) มาตรฐานการร

สารสนเทศระดบอดมศกษาของประเทศออสเตรเลย กาหนดวาบคคลผ ร สารสนเทศ ควรมลกษณะ

ดงน

มาตรฐานท 1. บคคลผ ร สารสนเทศ สามารถตระหนกถงความตองการ

สารสนเทศรวมท งสามารถกาหนดลกษณะและ ขอบเขตของสารสนเทศทตองการได

มาตรฐานท 2. บคคลผ ร สารสนเทศ สามารถคนหาสารสนเทศทตองการ

ไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล

มาตรฐานท 3. บคคลผ ร สารสนเทศ สามารถประเมนผลเชงวเคราะหกบ

สารสนเทศและกระบวนการคนหาสารสนเทศ ทตองการได

มาตรฐานท 4. บคคลผ ร สารสนเทศ สามารถจดการกบสารสนเทศท งท

คนหามาได หรอทสรางข นใหม

มาตรฐานท 5. บคคลผ ร สารสนเทศ สามารถประยกตใชสารสนเทศเดม


48

ทมอยเขากบสารสนเทศใหม เพอสรางแนวความ คดใหม หรอสรางความเขาใจใหมได

มาตรฐานท 6. บคคลผ ร สารสนเทศ สามารถใชสารสนเทศดวยความ

เขาใจ และยอมรบในประเดนทางวฒนธรรม จรยธรรม เศรษฐกจ กฎหมาย และสงคมทแวดลอม

ขณะใชสารสนเทศน น ๆได

3) สภาพความเปนจรงทเกยวกบแหลงและทรพยากรสารสนเทศ และ

สภาพแวดลอมในการสงเสรมการร สารสนเทศแกนกศกษาของมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

4) ตวอยางแบบสอบถามทเกยวของกบการร สารสนเทศจากงานวจย

เรองตางๆ เชน ตวอยางแบบสอบถามเรองการประเมนการร สารสนเทศของนสตปรญญาตร

มหาวทยาลยบรพา ของดวงกมล อนจตต (2546) ตวอยางแบบสอบถามเรองความร ความสามารถ

ดานการร สารสนเทศและคอมพวเตอรข นพ นฐานสาหรบการศกษาปรญญาตร ตามความเหนของ

นกศกษา มหาวทยาลยขอนแกน ของธญญาปกรณ นมตประจกษ(2547) ตวอยางแบบสอบถาม

เรองความรความสามารถดานการร สารสนเทศและคอมพวเตอรข นพ นฐานสาหรบการศกษาระดบ

ปรญญาตร ตามความคดเหนของบณฑตมหาวทยาลยขอนแกน ของปรยากาญจน ใจสะอาด

(2547) ตวอยางแบบสอบถามเรองการร สารสนเทศของนกศกษาคณะพยาบาลศาสตร

มหาวทยาลยขอนแกน ของ สดาวด ศรสดตา (2549) ตวอยางแบบสอบถามเรองการร

สารสนเทศของนสตระดบปรญญาตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตศรราชา ของ สพศ

บายคายคม (2550) และ ตวอยางแบบสอบถามเรองการร สารสนเทศของนกศกษาช นปท 1 ระดบ

ปรญญาตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตศรปตตาน ของมจลนทร ผลกลา (2550)

5) ตวแปรทศกษาตามวรรณกรรมตางๆ วตถประสงคของการวจย และ

ขอมลเกยวกบประชากร

3.4.2.2 กาหนดกรอบแนวคดและขอบเขตในการสรางแบบสอบถามใหสอดคลอง

กบ วตถประสงค ซงกรอบแนวคดการวจย ผ วจยกาหนดข นโดยการศกษาจากเอกสาร งานวจย

และมาตรฐานการร สารสนเทศระดบอดมศกษาฉบบตาง ๆ ซงไดแก มาตรฐานการร สารสนเทศ

ระดบอดมศกษาของประเทศสหรฐอเมรกา ทกาหนดข นใชโดยสมาคมหองสมดวทยาลยและการ

วจยแหงประเทศสหรฐอเมรกา ( Association of College and Research Library -ACRL)

มาตรฐานการร สารสนเทศของสมาคมหองสมดมหาวทยาลยแหงแคลฟฟอรเนย (University of

California Library Association - UCLA) มาตรฐานการร สารสนเทศระดบอดมศกษาของ

ประเทศองกฤษ (Society of College, National and University Libraries - SCONUL) และ

มาตรฐานการร สารสนเทศระดบอดมศกษาและบคคลทวไปของประเทศออสเตรเลยและนวซแลนด

(Australian and New Zealand Information Literacy Framework, 2004)


49

3.4.2.3 สรางแบบสอบถามใหสอดคลองกบหลก ทฤษฎ แนวคด มาตรฐานการร

สารสนเทศระดบอดมศกษาและและบคคลทวไปของประเทศออสเตรเลยและนวซแลนด โดยสราง

แบบสอบถามแบบปลายปด ความถกตองในเน อหา คอ มาตรวดทผ วจยสรางข นและไดจากการ

ทบทวนวรรณกรรมประมวลรายการ/ขอคาถาม ทนกวชาการตางๆ ใชในการเกบรวบรวมขอมลใน

อดตมาสรางเปนตวแปร บญชม ศรสะอาด (2545) เรฮแมน(Rahman 2002) และ อวอนายา

(Awonaya 1997) พบวานกวชาการสวนใหญใชวธการทบทวนวรรณกรรมรายการ/ขอคาถาม

จากวรรณกรรมตางๆ เพอใหเกดความถกตองในเน อหาในการเกบรวบรวมขอมลและเพอสรางตว

แปร จากการทบทวนวรรณกรรมของนกวชาการหลายทาน เชน เคอรร และคาดแดส (Curry &

Kadasah , 2002) เสนอวา การใชขอคาถามปลายปดเหมาะสาหรบการวจยเชงปรมาณเพอใหได

ขอมลทเปนมาตรฐานสาหรบการวเคราะหทางสถต ซงสชาต ประสทธรฐสนธ (2546) และ แบบบ

(Babbie, 2001) ไดเสนอความคดเหนสนบสนนวา คาถามตองเขาใจงายและมความเปนไปได

ดงน นผ วจยจงสรางแบบสอบถามแบบปลายปดโดยใชแบบสอบถามเรอง การร สารสนเทศของ

นกศกษาคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ของ สดาวด ศรสดตา (2549) และ การร

สารสนเทศของนสตระดบปรญญาตรมหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตศรราชา ของ สพศ บาย

คายคม (2550) มาเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถาม โดยปรบใหเขากบสภาพแวดลอมของ

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาตามวตถประสงคทไดวางไว มขอบขายครอบคลมการร

สารสนเทศท ง 6 มาตรฐาน

3.4.2.4 ตรวจสอบคณภาพเครองมอ ผ วจยไดนาแบบสอบถามทไดสรางข น

เรยบรอยแลวไปตรวจสอบคณภาพเครองมอโดยการทดสอบความเชอถอได (Reliability) โดย

ผ วจยไดนาแบบสอบถามทสรางข นไปใชกบกลมทดลอง (Try out) โดยการเกบขอมลจากสถานทจรง

กบประชากรทมลกษณะเหมอนกบกลมตวอยางจานวน 30 ตวอยาง แลวนามาหาคาความเชอมน

เพอหาขอบกพรอง และทาการแกไขปรบปรงแบบสอบถามใหสมบรณกอนนาไปใชกบกลมตวอยางท

กาหนด ผลการทดสอบเชอมนของแบบสอบถามท งฉบบ เทากบ .9638

3.4.2.5 จดพมพแบบสอบถามฉบบสมบรณ นาไปใชงาน


50

ภาพท 3.1 กรรมวธการสรางเครองมอเพอใชในการวจย

3.6 การเกบรวบรวมขอมล

ผ วจยไดนาแบบสอบถามไปแจกใหแกนกศกษาระดบปรญญาตร ภาคปกต ชนป ท 1-4

ทกาลงศกษาในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553 ทสมไดเปนกลมตวอยาง โดยสมแบบช นภม

(Stratified Random Sampling) จานวนตวอยางไดมาจากเทยบกบสดสวนประชากรตามตาราง

หาขนาดตวอยางของเครซ และมอรแกน (Krejcie and Morgan, 1970) จานวน 375 คน เพอ

ปองกนการศนยหายของขอมล ผ วจยไดกาหนดกลมตวอยางเพอเปนขอมลในการวจยคร งน

จานวน 400 คน เกบขอมลโดยแยกตาม ช นปท 1 – ช นปท 4 โดยคดเปนสดสวนตามขนาด

ประชากร ณ บรเวณหนาศนยวทยบรการ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ต งแตวนท 9

สงหาคม – 8 กนยายน 2553 และไดตดตามแบบสอบถามกลบคนมา 391 ฉบบ คดเปน รอยละ

97.75 แลวนาขอมลทไดจากแบบสอบถามมาวเคราะหและประมวลผลทางสถต

ศกษาคนควาเอกสาร

กาหนดกรอบแนวคดของแบบสอบถาม

สรางแบบสอบถามทสอดคลองกบวตถประสงค

ทดสอบความเชอมน (Reliability)

จดพมพแบบสอบถามฉบบสมบรณ นาไปใชงาน


51

3.7 การวเคราะหขอมล 3.7.1 ข นตอนในการวเคราะหขอมล

เมอรวบรวมแบบสอบถามทไดทาการเกบรวบรวมขอมลจนครบถวนแลวตาม

สดสวน สถานภาพของประชากร กลมตวอยางทไดกาหนดไวในตอนแรก 400 ชด นาไปส

ข นตอนการวเคราะหขอมลดวยวธการทางสถตตามลาดบข นตอน ดงน

3.7.1.1 ตรวจสอบความถกตองและความสมบรณของแบบสอบถามทกชด แลว

นามาจดหมวดหมตามลกษณะของตวแปร และคดเลอกเฉพาะแบบสอบถามทสมบรณจานวน

391 ฉบบ มาวเคราะหขอมล โดยแจกแจงความถแลวคานวณหาคารอยละ คาเฉลย แลวนาเสนอ

ผลทไดในรปของตาราง และอธบายผลจากตาราง

1) แบบสอบถามตอนท 1 เปนคาถามเกยวกบขอมลทวไปของผ ตอบ

แบบสอบถาม นามาจาแนกตามประเดนโดยการแจกแจงความถ และหาคารอยละ

2) แบบสอบถามตอนท 2 เปนแบบสอบถามวดความสามารถดานการร

สารสนเทศ โดยใหผ ตอบแบบสอบถามประเมนตนเอง ลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบมาตรา

สวนประเมนคา 5 ระดบ คอ มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอยทสด ใหผ ตอบเลอกคาตอบ

ขอใดขอหนงจากคาตอบทใหไว โดยทาเครองหมาย ลงในชองทตรงตามประเมนตนเองของ

ผ ตอบ

แบบสอบถามตอนท 2 น ผ วจยไดกาหนดคะแนนการร สารสนเทศ แบบ

Likert Scale เปน 5 ระดบ ดงน

มากทสด ใหคะแนน 5

มาก ใหคะแนน 4

ปานกลาง ใหคะแนน 3

นอย ใหคะแนน 2

นอยทสด ใหคะแนน 1

ในการแปลผล ผ วจยใชเกณฑการแบงชวงคะแนนเฉลย (Class Interval)

ตามแนวคดของ บญชม ศรสะอาด (2545) ดงน

คาเฉลย 4.51 – 5.00 หมายถง มความสมมารถอยในระดบมากทสด

คาเฉลย 3.51 – 4.50 หมายถง มความสมมารถอยในระดบมาก

คาเฉลย 2.51 – 3.50 หมายถง มความสมมารถอยในระดบปานกลาง

คาเฉลย 1.50 – 2.50 หมายถง มความสมมารถอยในระดบนอย

คาเฉลย 1.00 – 1.50 หมายถง มความสมมารถอยในระดบนอยทสด


52

3) แบบสอบถามตอนท 3 ปญหาเกยวกบการร สารสนเทศของนกศกษา

ลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประเมนคา 3 ระดบ คอ มปญหามาก มปญหา

นอย และไมมปญหา โดยใหผ ตอบเลอกคาตอบขอใดขอหนงจากคาตอบทใหไว โดยทา

เครองหมาย ลงในชองทตรงตามการประเมนตนเองของผ ตอบ แบบสอบถามตอนท 3 น

วเคราะหโดยใชคารอยละ

3.7.1.2 คานวณหาคะแนนเฉลยของแบบสอบถามทเปนขอคาถามแบบ

Likert Scale เพอใชในการแปลผลความสมพนธตอระดบระดบความสามารถดานการร สารสนเทศ

ของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา และคานวณหาคาสวนเบยงเบน

มาตรฐาน (Standard Deviation) เพอใชในการพจารณาวาแนวโนมของขอมลสวนใหญเปน

อยางไรและเพอทดสอบความเชอมน

3.7.2 สถตท ใชในการวเคราะหขอมล

3.7.2.1 สถตพรรณนา หรอสถตภาคบรรยาย (Descriptive Statistics) ใชใน

การวเคราะหขอมล ไดแก

- คารอยละ (Percentage) ใชสาหรบวเคราะหขอมลทไดจากแบบสอบถาม

- คาเฉลยเลขคณต (Mean) เปนคาทใชเปรยบเทยบตวแปรตาง ๆ จากกฎ

ของ ลเครท (Likert ) ใชสาหรบวเคราะหขอมล เพอทราบการแปลผลของระดบความสมพนธ

- คาความเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ใชสาหรบวเคราะห

ขอมลทไดจากแบบสอบถาม เพอวดระดบความสมพนธ

3.7.2.2 สถตอนมาน หรอสถตอางอง (Inference Statistics) ซงเปนการสรป

ขอเทจจรงของขอมลท งหมด ในลกษณะของการประมาณคา (Estimation) และการทดสอบสมมตฐาน

(Testing Hypothesis) ประกอบดวย

- สถต One-way ANOVA โดยโปรแกรม SPSS for Windows เปนการ

ทดสอบความแตกตางของตวแปร 2 ตว คอ ตวแปรอสระทมตวแปรกลมยอยมากกวา 2 ตว วด

ขอมลเชงคณภาพ และตวแปรตาม 1 ตว วดขอมลชงปรมาณใชในการทดสอบสมมตฐาน หรอ

ทดสอบความแตกตางของคาเฉลยหรอสดสวนของกลมขอมล


53

บทท 4

ผลการวจย


การนาเสนอผลการวเคราะหขอมลของงานวจย เรอง ระดบความสามารถดานการร

สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ผ วจยไดแบงการ

วเคราะหและการแปลความหมายออกเปน 4 ตอน ดงปรากฏใน การเสนอผลการวเคราะหขอมล

4.2 สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล

เพอใหเกดความเขาใจในการสอสารทตรงกน จงไดกาหนดสญลกษณและอกษรยอในการ

วเคราะหขอมลดงน

n แทน จานวนกลมตวอยาง

x แทน คาเฉลยของกลมตวอยาง (mean)

S.D. แทน ความเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation)

F แทน คาสถตทใชพจารณาใน F - Distribution

df แทน ช นของความเปนอสระ (degree of freedom)

p-value แทน ความนาจะเปนสาหรบบอกคานยสาคญทางสถต

H0 แทน สมมตฐานหลก (Null Hypothesis)

H1 แทน สมมตฐานรอง (Alternative Hypothesis)

4.3 การเสนอผลการวเคราะหขอมล

ในการนาเสนอผลการวเคราะหขอมลและการแปลผลการวจยคร งน ผ วจยไดวเคราะหและ

นาเสนอในรปแบบของตารางประกอบคาอธบาย โดยแบงออกเปน 4 ตอน ดงน

ตอนท 1 ขอมลทวไปของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ตอนท 2 ระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร


ตอนท 3 การเปรยบเทยบระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบ

ปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา จาแนกตามชนป

ตอนท 4 ปญหาเกยวกบการร สารสนเทศของนกศกษา


54

4.4 ผลการวเคราะหขอมล

ตอนท 1 ขอมลท วไปของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ผลการวเคราะหขอมลทวไปของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ไดแก เพศ ช นป คณะ ความถของการใชบรการศนยวทยบรการ แหลงทมาของความร เกยวกบการ

ใชหองสมดและการสบคนขอมล การเขารบความร เกยวกบวธการใชหองสมดจากโครงการของศนย

วทยบรการ การเรยนวชาเกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ การเขารบ

ความร เกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศของศนยเทคโนโลยสารสนเทศ

ความถการสบคนสารสนเทศจากอนเทอรเนตหรอเวลดไวดเวบ และการประเมนระดบความร

ความสามารถในการใชคอมพวเตอร ดงตารางและแผนภม 4.1 – 4.12


55

ชาย 32.48 %

หญง 67.52 %

ตาราง 4.1 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามเพศ

ขอมลทวไป จานวน (n = 391) รอยละ

1.เพศ

- ชาย 127 32.48

- หญง 264 67.52

รวม 391 100

แผนภม 4.1 อตราสวนรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามเพศ

จากตาราง 4.1 และแผนภม 4.1 พบวา นกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลย

ราชภฏสวนสนนทาทเปนกลมตวอยาง สวนใหญเปนเพศหญง จานวน 264 คน คดเปนรอยละ

67.52 และเปนเพศชายจานวน 127 คน คดเปนรอยละ 32.48

หญง

ชาย


56

ตาราง 4.2 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามช นป

แผนภม 4.2 อตราสวนรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามช นป

จากตาราง 4.2 และแผนภม 4.2 พบวา นกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏ

สวนสนนทาทเปนกลมตวอยาง สวนใหญเปนนกศกษาช นปท 1 จานวน 124 คน คดเปนรอยละ

31.71 รองลงมาตามลาดบเปนนกศกษาช นปท 2 จานวน 96 คน คดเปนรอยละ 24.55

นกศกษาช นปท 3 จานวน 88 คน คดเปนรอยละ 22.51 และนกศกษาช นปท 4 จานวน 83 คน

คดเปนรอยละ 21.23


2.ช นป

- ช นปท 1 124 31.71

- ช นปท 2 96 24.55

- ช นปท 3 88 22.51

- ช นปท 4 83 21.23

รวม 391 100

ช นปท 1

31.71 %

ช นปท 2

24.55 %

ช นปท 3

22..51 %

ช นปท 4

21.23 %

ชนปท 4

ชนปท 3

ชนปท 2

ชนปท 1


57

ตาราง 4.3 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามคณะ

แผนภม 4.3 อตราสวนรอยละของกลมตวอยางจาแนกคณะ


สวนสนนทาทเปนกลมตวอยาง สวนใหญเปนนกศกษาคณะวทยาการจดการ จานวน 80 คน

คดเปนรอยละ 20.46 รองลงมาเปนนกศกษาคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร จานวน 74 คน

คดเปนรอยละ 18.93 และนกศกษาคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย จานวน 67 คน คดเปน

รอยละ 17.13 ตามลาดบ


3.คณะ

- คณะครศาสตร 54 13.81

- คณะศลปกรรมศาสตร 57 14.58

- คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม 59 15.09

- คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย 67 17.13

- คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร 74 18.93

- คณะวทยาการจดการ 80 20.46

รวม 391 100

วทยาการจดการ

มนษยศาสตร

วทยาศาสตร

เทคโนโลยอตฯ

ศลปกรรม

ครศาสตรคณะเทคโนโลย

อตสาหกรรม 15.09 % คณะวทยาศาสต ร 17.13 %

คณะมนษยศาสตร

18.93 %

คณะวทยาการจดการ 20.46 % คณะครศาสตร 13.81 %

คณะศลปกรรม

ศาสตร 14.58%


58

0

5

10

15

20

25

30

35

ไมเคยใชบรการ

ภาคการศกษาละครง

ภาคการศกษาละ 2 – 3 ครง

เดอนละครง

2 – 3 ครงตอเดอน

สปดาหละครง

2 – 3 ครงตอสปดาห

ทกวน/เกอบทกวน

ตาราง 4.4 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามความถของการใชบรการศนยวทยบรการ


4. ความถของการใชบรการศนยวทยบรการ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

- ทกวน/เกอบทกวน 108 27.63

- 2 – 3 คร งตอสปดาห 120 30.70

- สปดาหละคร ง 53 13.55

- 2 – 3 คร งตอเดอน 56 14.32

- เดอนละคร ง 21 5.37

- ภาคการศกษาละ 2 – 3 คร ง 19 4.85

- ภาคการศกษาละคร ง 7 1.79

- ไมเคยใชบรการ 7 1.79

แผนภม 4.4 อตราสวนรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามความถของการใชศนยวทยบรการ


สวนสนนทาทเปนกลมตวอยางสวนใหญใชบรการศนยวทยบรการ 2 – 3 คร งตอสปดาห คดเปน

รอยละ 30.70 รองลงมาใชบรการทกวน/เกอบทกวน คดเปนรอยละ 27.63 และใชบรการ 2 – 3

คร งตอเดอน คดเปนรอยละ 14.32 ตามลาดบ

27.63 30.70 13.55 5.37 1.79 14.32 1.79 4.85


59

ตาราง 4.5 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามแหลงทมาของความร เกยวกบการใชหองสมด และ

การสบคนขอมล (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)


5.แหลงทมาของความร เกยวกบการใชหองสมด และการสบคนขอมล

- จากระดบมธยมศกษา 187 25.40

- เคยเรยนวชาทกษะการสบคน 179 24.32

- รายวชาในกลมวชาการศกษาทวไป 95 12.91

- ความร ในโครงการ Library orientation 104 14.13

- การศกษาดวยตนเอง 152 20.66

- ไมมความร ในเรองน 19 2.58

แผนภม 4.5 อตราสวนรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามแหลงทมาของความร เกยวกบ

การใชหองสมด และการสบคนขอมล

จากตาราง 4.5 และแผนภม 4.5 แหลงทมาของความร เกยวกบการใชหองสมด และการ

สบคนขอมลพบวา กลมตวอยางสวนใหญเคยเรยนในระดบมธยมศกษา จานวน 187 คน คดเปน

รอยละ 25.40 รองลงมาเคยเรยนจากวชาทกษะการสบคนและนาเสนอสารสนเทศ จานวน 179

คน คดเปนรอยละ 24.32 และจากการศกษาดวยตนเอง จานวน 152 คน คดเปนรอยละ 20.66

ตามลาดบ

0

5

10

15

20

25

30

ไมมความร

ศกษาดวยตนเอง

Library orientation

วชาการศกษาท วไป

วชาทกษะการสบคน

จากระดบมธยมศกษา

25.40 12.91 24.32 20.66 2.58 14.13


60

ตาราง 4.6 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามการเขารบความร เกยวกบวธการใชหองสมด

จากโครงการของศนยวทยบรการ


6. การเขารบความร เกยวกบวธการใชหองสมดจากโครงการของศนยวทยบรการ

- เคย 199 50.89

- ไมเคย 192 49.11

รวม 391 100

แผนภม 4.6 อตราสวนรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามการเขารบความร เกยวกบ

วธการใชหองสมดจากโครงการของศนยวทยบรการ


ราชภฏสวนสนนทาทเปนกลมตวอยางสวนใหญเคยเขารบความร เกยวกบวธการใชหองสมดจาก

โครงการของศนยวทยบรการ จานวน 199 คน คดเปนรอยละ 50.89 และไมเคยเขารบความร

จานวน 192 คน คดเปนรอยละ 49.11

เคย 50.89 %

ไมเคย 49.11 %

เคย

ไมเคย


61

ตาราง 4.7 จานวนและรอยละของการเขารบความร เกยวกบวธการใชหองสมดจากโครงการของ

ศนยวทยบรการ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

จานวนคร งของการเขารบความร เกยวกบวธการใชหองสมดจาก

โครงการของศนยวทยบรการ จานวน รอยละ

1 คร ง 86 74.14

2 คร ง 21 18.11

3 คร ง 5 4.31

5 คร ง 1 0.87

6 คร ง 1 0.87

7 คร ง

8 คร ง

1

1

0.87

0.87

จากตาราง 4.7 จานวนคร งของการเขารบความร เกยวกบวธการใชหองสมดจากโครงการ

ของศนยวทยบรการ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา พบวา สวนใหญเขารบความร 1 คร ง

จานวน 86 คน คดเปนรอยละ 74.14 รองลงมาเขารบความร 2 คร ง จานวน 21 คน คดเปนรอย

ละ 18.11 และเขารบความร 3 คร ง จานวน 5คน คดเปนรอยละ 4.31


62

ตาราง 4.8 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามการเรยนวชาเกยวกบวชาการใช



6. การเรยนวชาเกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ

- เคย 273 69.82

- ไมเคย 118 30.18

รวม 391 100

แผนภม 4.7 อตราสวนรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามการเรยนวชา

เกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ


สวนสนนทาทเปนกลมตวอยาง สวนใหญเคยเรยนวชาเกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและ

เทคโนโลยสารสนเทศ จานวน 273 คน คดเปนรอยละ 69.82 และไมเคยเรยนจานวน 118 คน

คดเปนรอยละ 30.18

เคยเรยน 69.82 %

ไมเคยเรยน 30.18 %

เคยเรยน

ไมเคยเรยน


63

ตาราง 4.9 จานวนและรอยละของการเรยนวชาเกยวกบการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลย


จานวนวชาของการเรยนวชาเกยวกบวชาการใชคอมพวเตอร

และเทคโนโลยสารสนเทศ จานวน รอยละ

1 วชา 84 49.13

2 วชา 48 28.07

3 วชา 19 11.12

4 วชา 9 5.27

5 วชา 7 4.10

6 วชา

8 วชา

3

1

1.76

0.59

จากตาราง 4.9 จานวนวชาของการเรยนวชาเกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและ

เทคโนโลยสารสนเทศ พบวา สวนใหญเคยเรยน 1 วชา จานวน 84 คน คดเปนรอยละ 49.13

รองลงมาเคยเรยน 2 วชา จานวน 48 คน คดเปนรอยละ 28.07 และเคยเรยน 3 วชา จานวน

19 คน คดเปนรอยละ 11.12


64

ตาราง 4.10 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามการเขารบความร เกยวกบวชาการใช

คอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศของศนยเทคโนโลยสารสนเทศ


8. การเขารบความร เกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศของศนยเทคโนโลยสารสนเทศ

- เคย 219 56.01

- ไมเคย 172 43.99

รวม 391 100

แผนภม 4.8 การเขารบความร เกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลย

สารสนเทศของศนยเทคโนโลยสารสนเทศ

จากตาราง 4.10 และแผนภม 4.8 พบวานกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลย

ราชภฏสวนสนนทาทเปนกลมตวอยาง สวนใหญเคยการเขารบความร เกยวกบวชาการใช

คอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศของศนยเทคโนโลยสารสนเทศ จานวน 219 คน คดเปน

รอยละ 56.01 และไมเคยการเขารบความร เกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลย

สารสนเทศของศนยเทคโนโลยสารสนเทศจานวน 172 คน คดเปนรอยละ 43.99

เคย 56.01%

ไมเคย 43.99 %

เคย

ไมเคย


65

ตาราง 4.11 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามการสบคนสารสนเทศจากอนเทอรเนตหรอ

เวลดไวดเวบ


9. ความถการสบคนสารสนเทศจากอนเทอรเนตหรอเวลดไวดเวบ

- ทกวน/เกอบทกวน 187 47.83

- 2 – 3 คร งตอสปดาห 131 33.50

- สปดาหละคร ง 23 5.89

- 2 – 3 คร งตอเดอน 21 5.37

- เดอนละคร ง 18 4.60

- ไมเคยสบคน 11 2.81

รวม 391 100

แผนภม 4.9 ความถการสบคนสารสนเทศจากอนเทอรเนตหรอเวลดไวดเวบ


ราชภฏสวนสนนทาทเปนกลมตวอยาง สวนใหญสบคนสารสนเทศจากอนเทอรเนตหรอ

เวลดไวดเวบทกวน/เกอบทกวน จานวน 187 คน คดเปนรอยละ 47.83 รองลงมา สบคน

2 – 3 คร งตอสปดาห จานวน 131 คน คดเปนรอยละ 33.50 และสบคนสปดาหละคร ง จานวน

23 คน คดเปนรอยละ 5.89 ตามลาดบ

0

10

20

30

40

50

60

ไมเคยสบคน

เดอนละครง

2 – 3 ครงตอเดอน

- สปดาหละครง

2 – 3 ครงตอสปดาห

ทกวน/เกอบทกวน

47.83 5.89 33.50 4.60 2.81 5.37


66

ตาราง 4.12 ขอมลทวไปของกลมตวอยางจาแนกตามการประเมนระดบความร ความสามารถใน

การใชคอมพวเตอรของตนเอง


10. การประเมนระดบความรความสามารถในการใชคอมพวเตอร

- ใชไมได 12 3.07

- ใชได 211 53.96

- ใชไดด 139 35.55

- ใชไดดมาก 29 7.42

รวม 391 100

แผนภม 4.10 การประเมนระดบความร ความสามารถในการใชคอมพวเตอรของตนเอง


ราชภฏสวนสนนทาทเปนกลมตวอยาง สวนใหญประเมนวาตนเองมความร ความสามารถในการใช

คอมพวเตอรอยในระดบใชไดจานวน 211 คน คดเปนรอยละ 53.96 รองลงมาประเมนวาตนเอง

มความร ความสามารถในการใชคอมพวเตอรอยในระดบใชไดดจานวน 139 คน คดเปนรอยละ

35.55 และประเมนวาตนเองมความร ความสามารถในการใชคอมพวเตอรอยในระดบใชไดดมาก

จานวน 29คน คดเปนรอยละ 7.42 ตามลาดบ

0

10

20

30

40

50

60

ใชไดดมาก

ใชไดด

ใชได

ใชไมได

3.07 35.55 53.96 7.42


67

ตอนท 2 ความสามารถดานการรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลย

ราชภฏสวนสนนทา

ผลการวเคราะหความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา จานวน 6 มาตรฐาน ไดแก มาตรฐานความสามารถตระหนกถง

ความตองการสารสนเทศ มาตรฐานความสามารถในการคนหาสารสนเทศ มาตรฐานความสามารถ

ในการประเมนสารสนเทศ มาตรฐานความสามารถจดการสารสนเทศทคนหามาได มาตรฐาน

ความสามารถในการประยกตใ ชสารสนเทศเดมทมอย เ ขากบสารสนเทศใหม มาตรฐาน

ความสามารถในการใชสารสนเทศดวยความเขาใจ และภาพรวม ดงตาราง 4.5 – 4.11

ตาราง 4.13 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานความสามารถดานการร สารสนเทศของ

นกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา จาแนกตาม

มาตรฐานและโดยภาพรวม

ความสามารถดานการรสารสนเทศ x S.D. ระดบความสามารถ

1. มาตรฐานความสามารถตระหนกถงความ

ตองการสารสนเทศ

3.74 0.4918 มาก

2. มาตรฐานความสามารถในการคนหา


3.43 0.5024 ปานกลาง

3. มาตรฐานความสามารถในการประเมนผล


3.58 0.5545 มาก

4. มาตรฐานความสามารถในการจดการ


3.51 0.6331 มาก

5. มาตรฐานความสามารถในการประยกตใช

สารสนเทศเดมทมอยเขากบสารสนเทศใหม

3.55 0.6022 มาก

6. มาตรฐานความสามารถในการใชสารสนเทศ

ดวยความเขาใจ

3.54 0.6333 มาก

ภาพรวม 3.53 0.4559 มาก


68

3.74

มาก

3.43


3.58

มาก

3.74

มาก

3.51

มาก

3.54

มาก

3.74

มาก

3.43


3.58

มาก

3.74

มาก

3.51

มาก

3.54

มาก

แผนภม 4.11 ระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา โดยภาพรวม

จากตาราง 4.13 และแผนภม 4.11 ความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบ

ปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา โดยภาพรวม พบวา อยในระดบมาก ( x =3.53, S.D.

=0.4559) เมอพจารณาเปนรายมาตรฐาน พบวาความสามารถอยในระดบมาก ลาดบแรก ไดแก

มาตรฐาน 1 ความสามารถตระหนกถงความตองการสารสนเทศ ( x =3.74, S.D. =0.4918)

รองลงมา มาตรฐาน 3 ความสามารถในการประเมนผลสารสนเทศ ( x =3.58, S.D. =0.5545) และ

มาตรฐาน 5 ความสามารถในการประยกตใชสารสนเทศเดมทมอยเขากบสารสนเทศใหม ( x =3.55,

S.D. =0.6022) สวนความสามารถลาดบสดทาย คอ มาตรฐาน 2 ความสามารถในการคนหา

สารสนเทศ อยในระดบปานกลาง ( x =3.43, S.D. =0.5024)

0

1

2

3

4

มาตรฐาน 6. ความสามารถในการใชสารสนเทศดวยความเขาใจมาตรฐาน 5. ความสามารถในการประยกตใชสารสนเทศเดม ฯมาตรฐาน 4. ความสามารถในการจดการสารสนเทศมาตรฐาน 3. ความสามารถในการประเมนผลสารสนเทศมาตรฐาน 2. ความสามารถในการคนหาสารสนเทศมาตรฐาน 1. ความสามารถตระหนกถงความตองการสารสนเทศ


69


นกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มาตรฐาน 1

ความสามารถตระหนกถงความตองการสารสนเทศ

มาตรฐานความสามารถตระหนกถงความตองการ

สารสนเทศ x S.D. ระดบ

ความสามารถ

1. งานเขยนทางวชาการจาเปนตองมการศกษาคนควางาน

เขยนทางวชาการจาเปนตองมการศกษาคนควา

3.99 0.7070 มาก

2. ความสามารถกาหนดขอบเขตของสารสนเทศทตองการ

ใชไดชดเจน

3.68 0.6359 มาก

3. ความสามารถรวบรวมขอมลเบ องตนเพอใหเกดความร

ความเขาใจในเรองทตองการศกษาคนควา

3.71 0.7103 มาก

4. ความสามารถเขยนโครงเรองทตองการศกษาเพอเปน

แนวทางในการสบคนใหไดขอมลทสมบรณ

3.59 0.7209 มาก

5. การตระหนกวาสารสนเทศทตองการหาไดจากแหลง

สารสนเทศหลายแหง

3.86 0.7643 มาก

6. การรจกหองสมด/แหลงสารสนเทศทตองการเปนอยางด 3.64 0.7016 มาก

7. การร วาสารสนเทศทตองการหาไดจากวสดหลายประเภท 3.82 0.7556 มาก

8. การรจกทรพยากรสารสนเทศและสามารถเลอกใชได

เหมาะสมกบเรองทคนควา

3.70 0.7161 มาก

9. การตระหนกถงการเขาถงทรพยากรสารสนเทศตองม

ความร เกยวกบเลขเรยกหนงสอและ URL

3.65 0.7432 มาก

รวม 3.74 0.4918 มาก

จากตาราง 4.14 ความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มาตรฐานความสามารถตระหนกถงความตองการสารสนเทศ

พบวา อยในระดบมาก ( x =3.74, S.D. =0.4918) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา อยในระดบมาก

ทกขอ ลาดบแรก งานเขยนทางวชาการจาเปนตองมการศกษาคนควางานเขยนทางวชาการ

จาเปนตองมการศกษาคนควา ( x =3.99, S.D. =0.7070) รองลงมา การตระหนกวาสารสนเทศท

ตองการหาไดจากแหลงสารสนเทศหลายแหง ( x =3.86, S.D. =0.7643) และการร วาสารสนเทศท

ตองการหาไดจากวสดหลายประเภท ( x =3.82, S.D. =0.7556) สวนความสามารถลาดบสดทาย

คอ ความสามารถในการเขยนโครงเรองทตองการศกษาเพอเปนแนวทางในการสบคนใหไดขอมลท

สมบรณ ( x =3.59, S.D. =0.7209)


70



ความสามารถในการคนหาสารสนเทศ

มาตรฐานความสามารถในการคนหาสารสนเทศ

x S.D. ระดบ


1. การรกลยทธในการสบคนขอมลจากแหลงตาง ๆ 3.56 0.7658 มาก

2. การเลอกใชเครองมอชวยสาหรบการคนหาสารสนเทศได

อยางเหมาะสม

3.48 0.7845 ปานกลาง

3. ความสามารถกาหนดคา/วลเพอใชสบคนหาสารสนเทศ

ไดอยางเหมาะสม

3.45 0.7532 ปานกลาง

4. ความสามารถสบคนขอมลจากหนงสอทมใหบรการใน

หองสมดไดอยางมประสทธภาพ

3.57 0.7347 มาก

5. ความสามารถสบคนบทความจากวารสารทมใหบรการใน


3.55 0.7181 มาก

6. ความสามารถสบคนขอมลจากกฤตภาคทมใหบรการใน


3.40 0.7517 ปานกลาง

7. ความสามารถสบคนขอมลจากสอโสตทศนและสอ

อเลกทรอนกสทมใหบรการในหองสมดอยางมประสทธภาพ

3.51 0.7092 มาก

8. ความสามารถจากดผลการคนใหตรงกบความตองการ 3.54 0.7150 มาก

9. ความสามารถเปลยนคาคนโดยทดลองใชคาทม

ความหมายเหมอนกนหรอใกลเคยงกน

3.56 0.7561 มาก

10.ความสามารถสบคนทรพยากรสารสนเทศของหองสมด

จากเวปไซดของหองสมด

3.56 0.7528 มาก

11.ความสามารถสบคนขอมลฐานขอมลออนไลนจากเวปไซด

ของหองสมดได

3.45 0.7800 ปานกลาง

12.ความสามารถสบคนขอมลดวยวธซบซอนได 3.15 0.8394 ปานกลาง

13.ความสามารถปรบวธการสบคนใหมเพอขยายผลใหไดรบ

ผลการคนมากข นโดยการใช or เชอมคาคน

3.23 0.7875 ปานกลาง

14.ความสามารถปรบวธการสบคนใหมใหผลการคนนอยลง

เพอใหไดรบผลการคนมากข นโดยการใช and เชอมคาคน

3.29 0.7807 ปานกลาง

15.หากผลการคนมจานวนมากเกนไปสามารถตดผลการคนท

ไมตองการออกได โดยการใช not เชอมคาคน

3.22 0.7904 ปานกลาง


71

ตาราง 4.15 (ตอ)

มาตรฐานความสามารถในการคนหาสารสนเทศ

x S.D. ระดบ


16.การรจกวธการใชการตดคาหรอเครองหมาย * เพอขยาย

ผลการคนใหกวางข น

3.20 0.8481 ปานกลาง

17.ความสามารถจากดผลการคนใหตรงกบความตองการของ

สารสนเทศได

3.35 0.7593 ปานกลาง

18.ความสามารถถายโอนหรอสงสารสนเทศโดยใช E-mail 3.57 0.8929 มาก

19.การร วาตองจดเลขเรยกหนงสอ/ปท/ฉบบทและเลขหนา

ของวารสารเพอเขาถงตวเลม/บทความ/วารสาร

3.48 0.8535 ปานกลาง

20.ความสามารถเขาถงทรพยากรสารสนเทศทเปนผลจาก

การสบคนดวยความเขาใจระบบการจดเกบ

3.61 0.7230 มาก

รวม 3.43 0.5024 ปานกลาง


มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มาตรฐาน 2 ความสามารถในการคนหาสารสนเทศ พบวา อยใน

ระดบปานกลาง ( x =3.43, S.D. =0.5024) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวานกศกษาม

ความสามารถระดบมากจานวน 9 รายขอ เรยงตามลาดบไดแก ความสามารถเขาถงทรพยากร

สารสนเทศทเปนผลจากการสบคนดวยความเขาใจระบบการจดเกบ ( x =3.61, S.D. =0.7230)

รองลงมา ความสามารถสบคนขอมลจากหนงสอทมใหบรการในหองสมดไดอยางมประสทธภาพ

( x =3.57, S.D. =0.7347) และความสามารถถายโอนหรอสงสารสนเทศโดยใช E-mail ( x =

3.57, S.D. =0.8929) สวนความสามารถระดบปานกลางมจานวน 11 รายขอ โดยความสามารถ

ระดบปานกลางลาดบสดทาย คอ ความสามารถสบคนขอมลดวยวธซบซอนได ( x =3.15, S.D.

=0.8394)


72



ความสามารถใน การประเมนผลสารสนเทศและกระบวนการคนหา


มาตรฐานความสามารถในการประเมนผล



1. ความสามารถประเมนหรอวเคราะหสารสนเทศทมาคนได

วาเปนขอเทจจรงหรอขอคดเหน

3.56 0.6928 มาก

2. ความสามารถตดสนใจวาสารสนเทศทคนไดมความ

พอเพยงในการตอบสนองความตองการ

3.59 0.7357 มาก

3. ความสามารถประเมนสารสนเทศทคนไดจากหนงสอ

บทความมความถกตอง ตรงตามความตอง และทนสมย

3.54 0.7293 มาก

4. ความสามารถประเมนสารสนเทศทคนไดจากสอ

อเลกทรอนกสมความถกตอง ตรงตามความตองการ และ

ทนสมย

3.53 0.7682 มาก

5. ความสามารถประเมนสารสนเทศทคนไดจาก

เวลดไวดเวบมความถกตอง ตรงตามความตองการ และ

ทนสมย

3.56 0.8337 มาก

6. การรหลกเกณฑการประเมนคณคาสารสนเทศทจะ

นาไปใชประโยชนตองการเปนอยางด

3.55 0.7705 มาก

7. ความสามารถพจารณาคดเลอกและตดสนใจนา

สารสนเทศทคนหาไดไปใชไดตรงตามความตองการ

3.56 0.7177 มาก

8. ความมทกษะและสามารถสรปเน อหาจากการอานเพอ

นาไปใชในการทางานเชงวชาการ

3.62 0.7308 มาก

9. การรวธการและสามารถบนทกหรอคดลอกขอมลเพอ

นาไปใชในการทางานเชงวชาการ

3.64 0.7877 มาก

10.ความสามารถจดลาดบความสาคญและความเหมาะสม

ของสารสนเทศทคนไดตามโครงเรองทวางไว

3.59 0.7395 มาก

รวม 3.58 0.5545 มาก


มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มาตรฐาน 3 ความสามารถในการประเมนผลสารสนเทศและ


73

กระบวนการคนหาสารสนเทศ พบวา อยในระดบมาก ( x =3.58, S.D. =0.5545) เมอพจารณา

เปนรายขอ พบวา อยในระดบมากทกขอ ลาดบแรก การร วธการและสามารถบนทกหรอคดลอก

ขอมลเพอนาไปใชในการทางานเชงวชาการ ( x =3.64, S.D. =0.7877) รองลงมา ความมทกษะ

และสามารถสรปเน อหาจากการอานเพอนาไปใชในการทางานเชงวชาการ ( x =3.62, S.D.

=0.7308) และความสามารถตดสนใจวาสารสนเทศทคนไดมความพอเพยงในการตอบสนอง

ความตองการ ( x =3.59, S.D. =0.7357) สวนความสามารถลาดบสดทาย คอ ความสามารถ

ประเมนสารสนเทศทคนไดจากสออเลกทรอนกสมความถกตอง ตรงตามความตองการ และ

ทนสมย ( x =3.53, S.D. =0.7682)


74


นกศกษา ระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มาตรฐาน 4

ความสามารถในการจดการสารสนเทศทคนหามาได

มาตรฐานความสามารถในการจดการ



1. การอางองแหลงทมาของสารสนเทศมความสาคญและ

จาเปนอยางยงสาหรบงานเขยนของตน

3.75 0.7730 มาก

2. ความสามารถเขยนอางองแทรกในเน อหาเพอระบ

แหลงทมาของขอมลจากสอสารสนเทศไดอยางถกตอง

3.48 0.8140 ปานกลาง

3. ความสามารถเขยนบรรณานกรมแหลงทมาของขอมล

จากหนงสอไดอยางถกตอง

3.51 0.7786 มาก

4. ความสามารถเขยนบรรณานกรมแหลงทมาของขอมล

จากบทความวารสารไดอยางถกตอง

3.38 0.7731 ปานกลาง

5. ความสามารถเขยนบรรณานกรมแหลงทมของสารสนเทศ

เวลดไวดเวบไดอยางถกตอง

3.42 0.8070 ปานกลาง

รวม 3.51 0.6331 มาก


มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มาตรฐาน 4 ความสามารถในการจดการสารสนเทศทคนหา

มาได พบวา อยในระดบมาก ( x =3.51, S.D. =0.6331) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ลาดบ

แรก การอางองแหลงทมาของสารสนเทศมความสาคญและจาเปนอยางยงสาหรบงานเขยนของ

ตนอยในระดบมาก ( x =3.75, S.D. =0.7730) รองลงมา ความสามารถเขยนบรรณานกรม

แหลงทมาของขอมลจากหนงสอไดอยางถกตอง อยในระดบมาก ( x =3.51, S.D. =0.7786)

และความสามารถเขยนอางองแทรกในเน อหาเพอระบแหลงทมาของขอมลจากสอสารสนเทศได

อยางถกตอง อยในระดบปานกลาง ( x =3.48, S.D. =0.8140) สวนความสามารถลาดบสดทาย

คอ ความสามารถเขยนบรรณานกรมแหลงทมาของขอมลจากบทความวารสารไดอยางถกตอง อย

ในระดบปานกลาง ( x =3.38, S.D. =0.7731)


75


นกศกษา ระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มาตรฐาน 5

ความสามารถในการประยกตใชสารสนเทศเดมทมอย เขากบสารสนเทศใหม

มาตรฐานความสามารถในการประยกตใช



1. ความสามารถนาสารสนเทศทคนควาไดมาสงเคราะห

สรางความร ใหมไดตามตองการ

3.59 0.7222 มาก

2. ความสามารถนาสารสนเทศทคนควาไดมาเขยนเรยบ

เรยงใหมเพอนาเสนอรปแบบของรายงาน/ภาคนพนธไดอยาง

ครบถวนสมบรณ

3.49 0.7094 ปานกลาง

3. ความสามารถนาสารสนเทศทคนควาไดไปปรบใชใหเกด

ประโยชนตอตนเองและครอบครว

3.57 0.7307 มาก

รวม 3.55 0.6022 มาก


มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มาตรฐาน 5 ความสามารถในการประยกตใชสารสนเทศทคนได

ไปสรางความร ใหมตามรปแบบทตองการ พบวา อยในระดบมาก ( x =3.55, S.D. =0.6022) เมอ

พจารณาเปนรายขอ พบวา ลาดบแรก ความสามารถนาสารสนเทศทคนควาไดมาสงเคราะหสราง

ความร ใหมไดตามตองการ อยในระดบมาก( x =3.59, S.D. =0.7222) รองลงมา ความสามารถ

นาสารสนเทศทคนควาไดไปปรบใชใหเกดประโยชนตอตนเองและครอบครว อยในระดบมาก

( x =3.57, S.D. =0.7307) และความสามารถนาสารสนเทศทคนควาไดมาเขยนเรยบเรยงใหม

เพอนาเสนอรปแบบของรายงาน/ภาคนพนธไดอยางครบถวนสมบรณ อยในระดบปานกลาง ( x =

3.49, S.D. =0.7094) ตามลาดบ


76

ตาราง 4.19 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษา

ระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มาตรฐาน 6 ความสามารถใน

การใชสารสนเทศดวยความเขาใจและยอมรบในประเดนทางวฒนธรรม

จรยธรรม เศรษฐกจ และกฏหมาย

มาตรฐานความสามารถในการใช

สารสนเทศดวยความเขาใจ x S.D. ระดบ


1. การมความร เกยวกบกฏหมายลขสทธ 3.47 0.7712 ปานกลาง

2. ความคดเหนวากฏหมายลขสทธ มความสาคญควรตอง

ปฏบตตาม

3.66 0.7917 มาก

3. การทราบเกยวกบกฏหมายลขสทธของขอมลในเวปไซด 3.50 0.8021 ปานกลาง

4. ความร เกยวกบระเบยบจรรยาบรรณในการเขาถงและการ

ใชสารสนเทศอยางถกตองตามกฏหมาย

3.50 0.7585 ปานกลาง

5. การมคณธรรม จรยธรรมในการเขาถงและการนา

สารสนเทศไปใช

3.61 0.8317 มาก

รวม 3.55 0.6333 มาก


มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มาตรฐาน 6 ความสามารถ ในการใชสารสนเทศดวยความเขาใจ

และยอมรบในประเดนทางวฒนธรรม จรยธรรม เศรษฐกจ และกฏหมาย พบวา อยในระดบมาก

( x =3.55, S.D. =0.6333) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ลาดบแรก ความคดเหนวากฏหมาย

ลขสทธ มความสาคญควรตองปฏบตตาม อยในระดบมาก ( x =3.66, S.D. =0.7917) รองลงมา

การมคณธรรม จรยธรรมในการเขาถงและการนาสารสนเทศไปใช อยในระดบมาก ( x =3.61,

S.D. =0.8317) และ ความร เกยวกบระเบยบจรรยาบรรณในการเขาถงและการใชสารสนเทศ

อยางถกตองตามกฏหมาย อยในระดบปานกลาง ( x =3.50, S.D. =0.7585) สวนความสามารถ

ลาดบสดทาย คอ การมความร เกยวกบกฏหมายลขสทธ อยในระดบปานกลาง ( x =3.47, S.D.

=0.7712)


77

ตอนท 3 การเปรยบเทยบมาตรฐานความสามารถดานการรสารสนเทศของนกศกษา

ระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา จาแนกตามขอมลท วไป

การเปรยบเทยบมาตรฐานความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญา

ตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา จาแนกตามขอมลทวไป ไดแก ช นป แสดงรายละเอยดดง

ตาราง 4.20

ผ วจยไดต งสมมตฐานเพอเปรยบเทยบมาตรฐานความสามารถดานการร สารสนเทศของ

นกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา จาแนกตามช นป โดยสามารถเขยน

เปนสมมตฐานทางสถตดงน

H0: นกศกษาทมช นปแตกตางกนมมาตรฐานความสามารถดานการร สารสนเทศไม

แตกตางกน

H1: นกศกษาทมช นปแตกตางกนมมาตรฐานความสามารถดานการร สารสนเทศแตกตาง

กนอยางนอย 1 ค

สถตทผ วจยใชทดสอบคอคาความแปรปรวนทางเดยว (one – way ANOVA) โดยใชระดบ

ความเชอมน 95% และปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) กตอเมอคา p-value นอยกวา 0.05 ผลการ

ทดสอบสมมตฐาน ดงตาราง 4.20


78

ตาราง 4.20 การเปรยบเทยบมาตรฐานความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบ

ปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา จาแนกตามช นป

ความสามารถดานการร


แหลงความ

แปรปรวน df SS MS F p-value

1. มาตรฐานความสามารถ

ตระหนกถงความตองการ


ระหวางกลม 3 1.390 .463 1.929 .124

ภายในกลม 385 92.443 .240

รวม 388 93.832

2. มาตรฐานความสามารถใน

การคนหาสารสนเทศ

ระหวางกลม 3 0.930 .310 1.230 .299

ภายในกลม 380 95.723 .252

รวม 383 96.652

3. มาตรฐานความสามารถใน

การประเมนผลสารสนเทศ

ระหวางกลม 3 1.608 .536 1.754 .156

ภายในกลม 383 117.053 .306

รวม 386 118.662

4.มาตรฐานความสามารถใน

การจดการสารสนเทศ

ระหวางกลม 3 1.937 .646 1.619 .184

ภายในกลม 384 153.193 .399

รวม 387 155.130


การประยกตใชสารสนเทศเดมท

มอยเขากบสารสนเทศใหม

ระหวางกลม 3 1.656 .552 1.528 .207

ภายในกลม 385 139.027 .361

รวม 388 140.683


การใชสารสนเทศดวยความ

เขาใจ

ระหวางกลม 3 2.640 .880 2.215 .086

ภายในกลม 384 152.569 .397

รวม 387 155.209

ภาพรวม ระหวางกลม 3 0.579 .193 .927 .428

ภายในกลม 374 77.791 .208

รวม 377 78.369


64

จากตาราง 4.20 ผลการวเคราะหการเปรยบเทยบมาตรฐานความสามารถดานการร

สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา จาแนกตามช นป โดย

ใชการวเคราะหคาความแปรปรวนทางเดยว พบวา มาตรฐานความสามารถตระหนกถงความ

ตองการสารสนเทศ มาตรฐานความสามารถในการคนหาสารสนเทศ มาตรฐานความสามารถใน

การประเมนผลสารสนเทศ มาตรฐานความสามารถในการจดการสารสนเทศ มาตรฐาน

ความสามารถในการประยกตใชสารสนเทศเดมทมอยเ ขากบสารสนเทศใหม มาตรฐาน

ความสามารถในการใชสารสนเทศดวยความเขาใจ และโดยภาพรวม มคา p-value เทากบ .124 ,

.299 , .156 ,.184 ,.027 ,.086 และ .428 ตามลาดบ ซงมากกวา .05 นนคอยอมรบสมมตฐานหลก

(H0) หมายความวา นกศกษาทมช นปแตกตางกนมมาตรฐานความสามารถตระหนกถงความ

ตองการสารสนเทศ มาตรฐานความสามารถในการคนหาสารสนเทศ มาตรฐานความสามารถใน

การประเมนผลสารสนเทศ มาตรฐานความสามารถจดการสารสนเทศ มาตรฐานความสามารถใน

การประยกตใชสารสนเทศเดมทมอยเขากบสารสนเทศใหม มาตรฐานความสามารถในการใช

สารสนเทศดวยความเขาใจ และโดยภาพรวมไมแตกตางกน

79


80

ตอนท 4 ปญหาเกยวกบการรสารสนเทศของนกศกษา

ผลการวเคราะหปญหาเกยวกบการร สารสนเทศของนกศกษา จาแนกตามประเดนปญหา

แสดงรายละเอยดดงตาราง 4.21

ตาราง 4.21 จานวนและรอยละของปญหาเกยวกบการร สารสนเทศของนกศกษา

ปญหาเกยวกบการรสารสนเทศ ระดบปญหา

มาก นอย ไมม

1. ทรพยากรสารสนเทศไมเพยงพอกบความตองการ 134(34.4%) 211(54.2%) 44(11.4%)

2. ทรพยากรสารสนเทศไมหลากหลายและไมสอดคลอง

กบความตองการ

92(23.6%) 239(61.3%) 59(15.1%)

3. ทรพยากรสารสนเทศไมทนสมย 85(21.9%) 229(58.8%) 75(16.3%)

4. ทรพยากรสารสนเทศอเลกทรอนกสมใหบรการนอย 149(38.2%) 184(47.2%) 57(14.6%)

5. ทรพยากรสารสนเทศ อเลกทรอนกสสวนใหญเปน

ภาษาองกฤษ ทาใหเขาใจยาก

85(21.8%) 211(54.1%) 94(24.1%)

6. การจดเรยงทรพยากรสารสนเทศบนช นไมดคนหาไดยาก 80(20.6%) 220(56.6%) 89(22.8%)

7. เอกสาร/แผนพบ/ปายประกาศสาหรบแจงขอมลใน

หองสมดมจานวนนอยและไมชดเจน

82(21.1%) 224(57.6%) 83(21.3%)

8. บรเวณทอานหนงสอมแสงสวางไมเพยงพอ 42(10.9%) 187(47.9%) 160(41.2%)

9. โตะเกาอ มไมเพยงพอสาหรบใหบรการ 90(23.2%) 173(44.6%) 125(32.2%)

10.เครองคอมพวเตอรทใหบรการมจานวนไมเพยงพอ 180(46.3%) 152(39.1%) 57(14.6%)

11.สภาพเครองคอมพวเตอรตามแหลงบรการตางๆเกาหรอ

ชารด

112(28.7%) 223(57.2%) 55(14.1%)

12.ระบบเครอขายคอมพวเตอรมหาวทยาลยขดของบอย 112(28.8%) 224(57.6%) 53(13.6%)

13.การจดการเรยนการสอนมรายวชามากทาใหไมมเวลา

ศกษาคนควาเพมเตม

93(24.0%) 212(54.6%) 83(21.4%)

จากตาราง 4.13 ปญหาเกยวกบการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา พบวาใน 13 ประเดนปญหา มประเดนมปญหาในระดบมาก

จานวน 1 ปญหา คอเครองคอมพวเตอรทใหบรการมจานวนไมเพยงพอ จานวน 180 คน คดเปน

รอยละ 46.3 สวนทเหลอ12 ประเดนปญหา เปนปญหาในระดบนอย


81

ประเดนปญหาในระดบนอยนอย ลาดบแรกคอ ทรพยากรสารสนเทศไมหลากหลายและ

ไมสอดคลองกบความตองการ จานวน 239 คน คดเปนรอยละ 61.3 รองลงมา ทรพยากร

สารสนเทศไมทนสมย จานวน 229 คน คดเปนรอยละ 58.8 และ เอกสาร/แผนพบ/ปายประกาศ

สาหรบแจงขอมลในหองสมดมจานวนนอยและไมชดเจน จานวน 224 คน คดเปนรอยละ 57.6

ตามลาดบ

ประเดนไมมปญหา ลาดบแรกคอ บรเวณทอานหนงสอมแสงสวางไมเพยงพอ จานวน

160 คน คดเปนรอยละ 41.2 รองลงมา โตะเกาอ มไมเพยงพอสาหรบใหบรการ จานวน 125 คน

คดเปนรอยละ 32.2 และ ทรพยากรสารสนเทศ อเลกทรอนกสสวนใหญเปนภาษาองกฤษ ทาให

เขาใจยาก จานวน 94 คน คดเปนรอยละ 24.1 ตามลาดบ


83

บทท 5

สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ


การวจยเรองการศกษาระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบ

ปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มวตถประสงคเพอศกษาความสามารถดานการร

สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร ภาคปกต ช นปท 1-4 มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

เพอเปรยบเทยบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร ภาคปกต

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา โดยจาแนกตามช นป และเพอศกษาปญหาการร สารสนเทศของ

นกศกษา สมมตฐานทต งไวคอ นกศกษาทศกษาในช นปตางกนมความสามารถดานการร

สารสนเทศแตกตางกน

การวจยน เปนการวจยเชงสารวจ โดยใชแบบสอบถามทผ วจยไดสรางข นเปนเครองมอ

ในการเกบรวบรวมขอมล และนาไปใชสอบถามนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏ

สวนสนนทา จานวน 400 คน ในภาคเรยนท1 ปการศกษา 2553 โดยจาแนกตามช นปและตาม

คณะ ไดแบบสอบถามคนมาจานวน 391 ฉบบ คดเปนรอยละ 97.75 ประกอบดวยนกศกษาช นป

ท 1 จานวน 124 คน นกศกษาช นปท 2 จานวน 96 คน นกศกษาช นปท 3 จานวน 88 คน และ

นกศกษาช นปท 4 จานวน 83 คน

สถตทใชในการวจย คอ คารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และทดสอบ

สมมตฐานดวยสถต One-way ANOVA ดวยโปรแกรม SPSS for windows โดยใชระดบความ

เชอมน 95 % คาความผดพลาดทยอบรบได = 0.05

5.2 สรปผลการศกษา

5.2.1 ขอมลสถานภาพท วไปของกลมตวอยาง พบวากลมตวอยางทสมมาศกษา

สวนใหญเปนเพศหญงรอยละ 67.5 สวนเพศชายรอยละ 32.5 โดยเปนนกศกษาภาคปกตช นปท

1 รอยละ 31.7 นกศกษาภาคปกตช นปท 2 รอยละ 24.6 นกศกษาภาคปกตช นปท 3 รอยละ

22.5 และนกศกษาภาคปกตช นปท 4 รอยละ 21.2 สาหรบคณะทสงกดสวนใหญเปนนกศกษา

สงกดคณะวทยาการจดการ รอยละ 20.5 รองลงมาคอ คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย รอยละ

17.1 คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร รอยละ 18.9 คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม รอยละ


84

15.1 คณะครศาสตร รอยละ 13.8 และสดสวนนอยทสดคอคณะศลปกรรมศาสตร รอยละ

14.6

5.2.2 ความถของการใชบรการ พบวากลมตวอยางสวนใหญมาใชบรการสปดาหละ

2 – 3 คร ง รอยละ 30.7 รองลงมาคอ ใชบรการทกวนและเกอบทกวนรอยละ27.6 สาหรบสดสวน

นอยทสดของการใชบรการ คอภาคการศกษาละคร ง กบไมเคยใชบรการ ซงเปนสดสวนทเทากนคอ

รอยละ1.8

5.2.3 แหลงทมาของความรเกยวกบการใชหองสมด และการสบคนขอมล เมอ

ศกษาแหลงทมาของความร เกยวกบการใชหองสมด และการสบคนขอมล พบวากลมตวอยางสวน

ใหญไดรบความร จากการศกษาระดบมธยมศกษารอยละ 25.4 ไดรบความร จากการเรยนวชา

ทกษะการสบคน รอยละ 24.3ไดรบความร จากการเรยนรายวชาในกลมวชาการศกษาทวไป รอย

ละ 12.9 และสดสวนนอยทสดของแหลงทมาของความร เกยวกบการใชหองสมด และการสบคน

ขอมลคอ ไมมความร ในเรองน รอยละ 2.6

5.2.4 การเขารบความร เกยวกบวธการใชหองสมดจากโครงการของศนยวทย

บรการ พบวากลมตวอยางสวนใหญ เคยเขารบความร เกยวกบวธการใชหองสมดจากโครงการ

ของศนยวทยบรการ รอยละ 50.8 และไมเคยเขารบความรเกยวกบวธการใชหองสมดจาก

โครงการของศนยวทยบรการ รอยละ 49.2

5.2.5 การเรยนวชาเกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ

เคย พบวากลมตวอยางสวนใหญเรยนวชาเกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลย

สารสนเทศ รอยละ 69.6 และไมเคยเรยนวชาเกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลย

สารสนเทศ รอยละ 30.4

5.2.6 การเขารบความร เก ยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลย

สารสนเทศของศนยเทคโนโลยสารสนเทศ พบวากลมตวอยางสวนใหญเคยเขารบความร

เกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศของศนยเทคโนโลยสารสนเทศ รอยละ

55.9 และไมเคยเขารบความร เกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศของ

ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ รอยละ 41.1

5.2.7 ความถการสบคนสารสนเทศจากอนเทอรเนตหรอเวลดไวดเวบ พบวา

กลมตวอยางสวนใหญมความถในการสบคนสารสนเทศจากอนเทอรเนตหรอเวลดไวดเวบทกวน/

เกอบทกวน รอยละ 47.8 รองลงมาคอ 2 – 3 คร งตอสปดาห รอยละ 33.4 และสดสวนนอย

ทสดของความถในการสบคนสารสนเทศจากอนเทอรเนตหรอเวลดไวดเวบคอไมเคยสบคน

สารสนเทศจากอนเทอรเนตหรอเวลดไวดเวบ รอยละ 2.8


85

5.2.8 ระดบความรความสามารถในการใชคอมพวเตอร เปนการประเมนตนเอง

ของนกศกษา พบวากลมตวอยางสวนใหญประเมนวาตนเองมความร ความสามารถในการใช

คอมพวเตอรอยในระดบใชได รอยละ 54.0 รองลงมาประเมนวาตนเองมความร ความสามารถอย

ในระดบใชไดด รอยละ 35.7 และสดสวนนอยทสดของการประเมนระดบความร ความสามารถใน

การใชคอมพวเตอรของตนเองคอประเมนวาตนเองมความร ความสามารถอยในระดบใชไมได

รอยละ 3.1

5.2.9 ผลการวเคราะหระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษา

ระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

5.2.9.1 การศกษาระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาโดย

ภาพรวม ผลการวจยพบวานกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มระดบ

ความสามารถดานการร สารสนเทศ โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( x = 3.53, S.D. = 0.4559)

เมอพจารณาเปนรายมาตรฐาน พบวานกศกษามความสามารถอยในระดบมากจานวน 5

มาตรฐาน และมความสามารถอยในระดบปานกลาง จานวน 1 มาตรฐาน ความสามารถดานการ

ร สารสนเทศในระดบมากของนกศกษาเรยงตามลาดบ ไดแก มาตรฐานความสามารถตระหนกถง

ความตองการสารสนเทศ ( x = 3.74, S.D. = 0.4918) รองลงมา คอมาตรฐานความสามารถใน

การประเมนผลสารสนเทศและกระบวนการคนหาสารสนเทศ ( x = 3.58, S.D. = 0.5545)

มาตรฐานความสามารถในการประยกตใชสารสนเทศเดมทมอยเขากบสารสนเทศใหม ( x = 3.55,

S.D. = 0.6022) มาตรฐานความสามารถในการใชสารสนเทศดวยความเขาใจ และยอมรบใน

ประเดนทางวฒนธรรม จรยธรรม เศรษฐกจ และกฎหมาย ( x = 3.54, S.D. = 0.6333) มาตรฐาน

ความสามารถในการจดการสารสนเทศ ( x = 3.51, S.D. = 0.6331) สวนความสามารถลาดบ

สดทาย คอ มาตรฐานความสามารถในการคนหาสารสนเทศ อยในระดบปานกลาง ( x = 3.43,

S.D. = 0.5024)

5.2.9.2 การศกษาระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษารายขอ

ในแตละมาตรฐาน พบวานกศกษามความสามารถดานการร สารสนเทศใน 2 ระดบ คอระดบมาก

กบระดบปานกลาง ซงสวนใหญอยในระดบมาก โดยมาตรฐานทผลการวเคราะหขอมลรายขออย

ในระดบมากทกรายขอม 2 มาตรฐาน ไดแก มาตรฐานความสามารถตระหนกถงความตองการ

สารสนเทศ และมาตรฐานความสามารถในการประเมนผลสารสนเทศและกระบวนการคนหา

สารสนเทศ สวนมาตรฐานทผลการวเคราะหขอมลรายขออยใน 2 ระดบ คอระดบมาก กบระดบ

ปานกลางม 5 มาตรฐาน ไดแก มาตรฐานความสามารถในการคนหาสารสนเทศ มาตรฐาน

ความสามารถในการจดการสารสนเทศ มาตรฐานความสามารถในการประยกตใชสารสนเทศเดม


86

ทมอยเขากบสารสนเทศใหม และมาตรฐานความสามารถในการใชสารสนเทศดวยความเขาใจ

และยอมรบในประเดนทางวฒนธรรม จรยธรรม เศรษฐกจ และกฎหมาย

5.2.10 ผลการเปรยบเทยบมาตรฐานความสามารถดานการร สารสนเทศ ผลของ

การเปรยบเทยบมาตรฐานความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา จาแนกตามขอมลทวไป ไดแก ช นป โดยภาพรวมพบวาไม

แตกตางกนซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทต งไว

5.2.11 ปญหาเก ยวกบการร สารสนเทศของนกศกษา ปญหาเกยวกบการร

สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลย ราชภฏสวนสนนทา โดยใหนกศกษาระบ

วามปญหาในระดบมาก ระดบนอย หรอไมมปญหา ผลการวจยพบวานกศกษาระบวาประเดนทม

ปญหามาก คอ เครองคอมพวเตอรทใหบรการมจานวนไมเพยงพอ (รอยละ 46.3) ประเดนปญหา

รองลงมาแตเปนประเดนทมปญหานอย ม 11 ปญหา เรยงตามลาดบดงน ทรพยากรสารสนเทศ

ไมหลากหลายและไมสอดคลองกบความตองการ (รอยละ 61.3) ทรพยากรสารสนเทศไมทนสมย

(รอยละ 58.8) สวนประเดนปญหานอยอนดบ 3 ม 2 ประเดน คอ ประเดนปญหาระบบเครอขาย

คอมพวเตอรมหาวทยาลยขดของบอย กบ ประเดนปญหาเอกสาร/แผนพบ/ปายประกาศสาหรบ

แจงขอมลในหองสมดมจานวนนอยและไมชดเจน (รอยละ 57.6 ) ประเดนปญหานอยตอมา คอ

สภาพเครองคอมพวเตอรตามแหลงบรการตางๆเกาหรอชารด (รอยละ 57.2) การจดเรยง

ทรพยากรสารสนเทศบนช นไมด คนหาไดยาก (รอยละ 56.6) ทรพยากรสารสนเทศมไมเพยงพอ

กบความตองการ (รอยละ 54.2) ทรพยากรสารสนเทศ อเลกทรอนกสสวนใหญเปนภาษาองกฤษ

ทาใหเขาใจยาก (รอยละ 54.1) บรเวณทอานหนงสอมแสงสวางไมเพยงพอ(รอยละ 47.9 )

ทรพยากรสารสนเทศอเลกทรอนกสมใหบรการนอย (รอยละ 47.2) และปญหานอยอนดบสดทาย

คอโตะเกาอ มไมเพยงพอสาหรบใหบรการ (รอยละ 44.6)

5. 3 อภปรายผล จากการศกษาระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มหวขอและประเดนสาคญในการอภปราย ดงน

5.3.1 ระดบความสามารถดานการรสารสนเทศของนกศกษาโดยภาพรวม

ผลการวจยพบวานกศกษามระดบความสามารถดานการร สารสนเทศ โดยภาพรวมอยในระดบ

มาก ( x = 3.53, S.D. = 0.4559) ซงสอดคลองกบผลการวจยของมอรแกน (Maughan, 2001)

ทไดศกษาการประเมนการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยแคลฟอรเนย-

เบอรกเลย (California-Berkeley) โดยการประเมนความสามารถการร สารสนเทศของนกศกษา


87

ช นปท4 แผนกรฐศาสตร ประวตศาสตร สงคมวทยา และปรชญา เพอวดทกษะการร สารสนเทศ

ในระดบตาของนกศกษา ผลการวจย พบวานกศกษาประเมนตนเองวามความสามารถการ

เขาถงร สารสนเทศในระดบยอดเยยมหรอดมาก

นอกจากน นยงสอดคลองกบงานวจยในประเทศของ กมลรตน สขมาก (2547)

สดาวด ศรสดตา (2549) และงานวจยของสานกวทยบรการ มหาวทยาลยมหาสารคาม (2550)

โดยกมลรตน สขมาก ไดศกษาเรอง การร สารนเทศของนสต จฬาลงกรณมหาวทยาลย ช นปท1

ผลการวจยพบวา นสตจฬาลงกรณมหาวทยาลยช นปท 1 มระดบการร สารนเทศโดยรวมอยใน

ระดบมาก และสอดคลองกบผลการวจยของสดาวด ศรสดตา (2549) ทปรากฏผลวาภาพรวม

ของนกศกษาพยาบาล มหาวทยาลยขอนแกนมระดบและทกษะการร สารสนเทศอยในระดบด

สวนงานวจยของสานกวทยบรการ มหาวทยาลยมหาสารคาม (2550) ทไดศกษาระดบทกษะการ

ร สารสนเทศของผ ใชบรการ พบวาผ ใชบรการมทกษะการร สารสนเทศโดยรวมอยในระดบด

เชนเดยวกน

ป พ.ศ. 2551 วรรณรตน บรรจงเขยน ไดศกษาการร สารสนเทศของนกศกษา

ระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ช นปท 1-4 ปการศกษา 2550 จานวน 368 คน

โดยมจดมงหมายเพอศกษาความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาจาแนกตามเพศ และ

เปรยบเทยบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาจาแนกตามคณะ และรายมาตรฐาน

ผลการวจยพบวา นกศกษามความสามารถดานการร สารสนเทศโดยรวมอยในระดบปานกลาง

ขณะทผลการวจยของปยะนช สจต ททาข นในป พ.ศ. 2553 พบวา นกศกษามความสามารถดาน

การร สารสนเทศโดยรวมอยในระดบมาก แสดงใหเหนวาระดบความสามารถดานการร สารสนเทศ

ของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาพฒนาขน การทระดบความ

สามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาอยในระดบมาก นาจะสมพนธกบพฤตกรรมการร

สารสนเทศของนกศกษา ทปรากฏผลการวเคราะหขอมลเรยงตามอนดบ 1-3 ของทกขอคาถาม

(ตาราง4.1) ดงน

5.3.1.1 ความถของการใชบรการศนยวทยบรการ ซงนกศกษาตอบวาใชบรการ

2 – 3 คร งตอสปดาห (รอยละ 30.44) ใชบรการทกวน/เกอบทกวน (รอยละ 27.37)

5.3.1.2 แหลงทมาของความร เกยวกบการใชหองสมดและการสบคนขอมล ซง

นกศกษาตอบวา ไดจากระดบมธยมศกษา (รอยละ 25.4) จากการเรยนวชาทกษะการสบคนและ

นาเสนอสารสนเทศ (รอยละ 24.3) จากการศกษาดวยตนเอง (รอยละ 20.7)


88

5.3.1.3 การเขารบความร เกยวกบวธการใชหองสมดจากโครงการของศนยวทย

บรการ (โครงการLibrary orientation) ซงนกศกษาตอบวาเคย (รอยละ 50.8)

5.3.1.4 การเรยนวชาเกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ

ซงนกศกษาตอบวาเคย (รอยละ 69.6)

5.3.1.5 การเขารบความร เกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลย

สารสนเทศของศนยเทคโนโลยสารสนเทศ ซงนกศกษาตอบวาเคย (รอยละ 55.9)

5.3.1.6 ความถการสบคนสารสนเทศจากอนเทอรเนตหรอเวลดไวดเวบ ซง

นกศกษาตอบวาใชทกวน/เกอบทกวน (รอยละ 47.8) ใช 2 – 3 คร งตอสปดาห (รอยละ 33.4)

ผลการวเคราะหขอมลขางตนแสดงใหเหนวา มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ประสบผลสาเรจในนโยบายการจดการเรยนการสอนทเนนผ เรยนเปนสาคญ นโยบายสงเสรม

ดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร รวมตลอดถงโครงการพฒนาทกษะมาตรฐานการใช

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของศนยเทคโนโลยสารสนเทศ และโครงการ Library

orientation ของศนยวทยบรการ ทควรจดบรการแกนกศกษาเปนประจาอยางตอเนอง เพอ

พฒนาใหนกศกษาเปนผ ร สารสนเทศ อนจะยงประโยชนแกนกศกษาใหเปนผ มนสยรกการศกษา

คนควาและรกการเรยนร เพอแกปญหาและพฒนาตนเองไปจนตลอดชวต

ผลการวเคราะหขอมลดงกลาวสอดคลองกบงานวจยของคาราเวลโล และคนอนๆ

(Caravello et al., 2001) ทไดประเมนการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตรแหง

มหาวทยาลยแคลฟอเนย (The University of California) โดยใชแบบสอบถามและแบบทดสอบ

ทชอวา Instructional Services Advisory Committee (ISAC) เพอวดทกษะหรอการร สารสนเทศ

ของนกศกษา การวจยปรากฏผลวา นกศกษาทตอบวาใชหองสมดบอยเปนผ ทไดคะแนนจากการ

ตอบแบบทดสอบสง นอกจากน นนกศกษาทมอตราใชฐานขอมลเปนผ ทไดคะแนนจากการตอบ

แบบทดสอบการร สารสนเทศสงกวานกศกษาทมอตราการใชฐานขอมลตา ผลการวเคราะหขอมล

ดงกลาวแสดงใหเหนวา ระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษา นาจะสมพนธกบ

พฤตกรรมการร สารสนเทศของนกศกษา

5.3.2 ผลการวจยจาแนกตามรายมาตรฐาน พบวา ความสามารถดานการร

สารสนเทศของนกศกษาอยในระดบมากจานวน 5 มาตรฐาน โดยลาดบแรก ไดแก มาตรฐาน

ความสามารถตระหนกถงความตองการสารสนเทศ รองลงมาตามลาดบ ไดแก มาตรฐานความ

สามารถในการประเมนผลสารสนเทศ มาตรฐานความสามารถในการประยกตใชสารสนเทศเดม

ทมอยเขากบสารสนเทศใหม มาตรฐานความสามารถในการใชสารสนเทศดวยความเขาใจ และ


89

มาตรฐานความสามารถในการจดการสารสนเทศ สาหรบความสามารถดานการร สารสนเทศของ

นกศกษาทอยในระดบปานกลาง คอ มาตรฐานความสามารถในการคนหาสารสนเทศ ผลของ

การวจยดงกลาวสอดคลองกบงานวจยของ กมลรตน สขมาก (2547) เรอง การร สารนเทศของนสต

จฬาลงกรณมหาวทยาลย ช นปท1 ทพบวาระดบการร สารนเทศของนสตอยในระดบปานกลาง 1

ดาน คอ ดานการสบคนสารนเทศ และเมอพจารณาจากผลการวจยของวรรณรตน บรรจงเขยน

(2551) ถงระดบการร สารนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

รายมาตรฐาน พบวา นกศกษามการร สารสนเทศอยในระดบมาก 2 มาตรฐาน คอความสามารถ

ในการคนหาสารสนเทศ และความสามารถในการจดการสารสนเทศทรวบรวมและผลตข นได สวน

ความสามารถในระดบปานกลางม 4 อนดบ คอ ความสามารถประยกตใชสารสนเทศเดมทมอย

เขากบสารสนเทศใหม เพอสรางแนวความ คดใหมหรอสรางความเขาใจใหมได ความสามารถ

ตระหนกถงความตองการสารสนเทศ ความสามารถใชสารสนเทศดวยความเขาใจและยอมรบ

ในประเดนทางวฒนธรรม จรยธรรม เศรษฐกจ กฎหมาย และสงคม แสดงใหเหนวาระดบความ

สามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

พฒนาข น 5 มาตรฐาน แตนาเสยดายทความสามารถในการคนหาสารสนเทศ ลดลงจากระดบ

มากเปนระดบปานกลาง ดงน นมหาวทยาลยจะตองสงเสรมใหนกศกษามความสามารถในการ

คนหาสารสนเทศ ใหอยในระดบมากดงเดม

5.3.3 ผลการวจยจาแนกตามรายขอของมาตรฐานระดบปานกลาง เมอพจารณา

ความสามารถดานการร สารสนเทศทพบวาอยในระดบปานกลาง คอ มาตรฐานความสามารถใน

การคนหาสารสนเทศ พบวานกศกษามความสามารถในการคนหาสารสนเทศ ระดบปานกลาง

เรยง 3 อนดบจากความสามารถนอยสด ดงน

5.3.3.1 ความสามารถสบคนขอมลดวยวธซบซอนได ( x =3.15, S.D. =0.8394)

5.3.3.2 การร จกวธการใชการตดคาหรอเครองหมาย * เพอขยายผลการคนให

กวางข น( x =3.20, S.D. =0.8481)

5.3.3.3 ความสามารถกาหนดคา/วลเพอใชสบคนหาสารสนเทศไดอยาง

เหมาะสม ( x =3.22, S.D. =0.7904)

ขอคนพบท 5.3.3.2 สอดคลองกบงานวจยของ กมลรตน สขมาก (2547) เรอง

การร สารนเทศของนสตจฬาลงกรณมหาวทยาลย ช นปท1 ทพบวาระดบการร สารนเทศของนสต

ดานการสบคนสารนเทศ นสตไมทราบวธการใชเครองหมายอญประกาศ เครองหมายบวก/ลบ

เครองหมายดอกจนในการสบคน


90

จากผลการศกษาทพบนทาใหทราบแนวทางทมหาวทยาลยโดยอาจารยผ สอน

ควรพฒนาขดความสามารถในการสบคนขอมลดวยวธซบซอนใหแกนกศกษา เพอใหนกศกษา

สามารถสบคนขอมลทมจานวนมหาศาลดวยการคดกรองขอมลใหเหลอจานวนนอยทตรงตาม

ความตองการจรงๆ ไดอยางรวดเรว

5.3.4 ผลการเปรยบเทยบมาตรฐานความสามารถดานการรสารสนเทศ ผลของ

ทดสอบสมมตฐานเพอเปรยบเทยบมาตรฐานความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษา

ระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา จาแนกตามช นป พบวานกศกษาม

ความสามารถดานการร สารสนเทศไมแตกตางกนท งโดยภาพรวมและรายมาตรฐาน ซงตรงกบ

ผลการวจยของวฒพงษ บไธสง (2542) ทศกษาเรอง การร สารสนเทศของนสตระดบบณฑตศกษา

มหาวทยาลยมหาสารคาม โดยมจดมงหมายเพอศกษาและเปรยบเทยบการร สารสนเทศของ

นสตจาแนกตามหลกสตร ช นป และระบบทศกษา ผลการเปรยบเทยบการร สารสนเทศ

จาแนกตามช นปพบวานสตมการร สารสนเทศไมแตกตางกน

5.3.5 ผลการวจยปญหาเกยวกบการรสารสนเทศของนกศกษา ปญหาเกยวกบ

การร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา พบวา จาก 13

ประเดนปญหา นกศกษาระบวา มปญหามากมเพยงปญหาเดยว คอ เครองคอมพวเตอรท

ใหบรการมจานวนไมเพยงพอ สวนอก 12 ประเดนปญหาทเหลอมปญหานอย ผลการวจย

แสดงใหเหนถงความสมพนธระหวาง ระดบความสามารถดานการร สารสนเทศ กบ ปญหา

เกยวกบการร สารสนเทศของนกศกษา ทผลการวจยพบวา นกศกษามระดบความสามารถดาน

การร สารสนเทศ โดยรวมอยในระดบมาก และมปญหาเกยวกบการร สารสนเทศนอย ซง

สอดคลองกบงานวจยของบราวน คาราเวลโล และมอรแกน ทพบวาขอมลสวนบคคลของ

นกศกษา เชน ประสบการณการเรยนรายวชาการใชหองสมด ประสบการณการเรยนรายวชาการร

สารสนเทศ และ ระดบช นป มความสมพนธกบการร สารสนเทศ (Brown, 1999; Caravello, 2001;

Maughan, 2001)

จากประเดนปญหาทพบ ซงนกศกษาระบวาเปนประเดนทมปญหามาก กคอ

เครองคอมพวเตอรทใหบรการมจานวนไมเพยงพอ เปนปญหาทเกยวเนองกบเทคโนโลยสารสนเทศ

และการสอสาร ซงมหาวทยาลยกาหนดเปนนโยบายเพอเพมคณคาใหแกนกศกษาโดยประกาศ

ณ วนท 4 มนาคม 2549 เรองการเรยนหรออบรมรายวชานอกหลกสตร กาหนดใหนกศกษาระดบ

ปรญญาตร ท งภาคปกตและภาคพเศษทเขารบการศกษาต งแตภาคเรยนท 1ปการศกษา 2548

ตองมความร ความสามารถและทกษะดานภาษาและเทคโนโลย โดยนกศกษาตองผานเกณฑท

กาหนด หรอผานการอบรม หรอลงทะเบยนเรยนรายวชาดงกลาวจงจะสาเรจการศกษาได


91

(มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา, 2551 ) ดงน นนาจะเปนเหตผลสาคญททาใหนกศกษาตนตวใน

เรองเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ซงสงผลใหเครองคอมพวเตอรทใหบรการมจานวนไม

เพยงพอตอความตองการของนกศกษา อกท งเมอถกใชงานหนกเครองคอมพวเตอร จงเกาหรอ

ชารด มหาวทยาลยจงควรเพมเครองคอมพวเตอรใหมจานวนเพยงพอตอความตองการของ

นกศกษาและบารงรกษาใหอยในสภาพทใชงานไดดทกเครอง แตประเดนปญหาเรองสภาพเครอง

คอมพวเตอรตามแหลงบรการตางๆ เกาหรอชารดเปนปญหาระดบนอย ปญหาระดบนอยท

เกยวเนองอก 1 ประเดน คอ ปญหาระบบเครอขายคอมพวเตอรมหาวทยาลยขดของบอย สาหรบ

ปญหาทเกยวกบทรพยากรสารสนเทศและบรการของศนยวทยบรการกเปนปญหาระดบนอย

เชนกน ทรพยากรสารสนเทศไมหลากหลายและไมสอดคลองกบความตองการ ทรพยากร

สารสนเทศไมทนสมย เอกสาร/แผนพบ/ปายประกาศสาหรบแจงขอมลในหองสมดมจานวน

นอยและไมชดเจน การจดเรยงทรพยากรสารสนเทศบนช นไมด คนหาไดยาก บรเวณทอาน

หนงสอมแสงสวางไมเพยงพอ ทรพยากรสารสนเทศอเลกทรอนกสมใหบรการนอย โตะเกาอ ม

ไมเพยงพอสาหรบใหบรการ

ผลการวจยปญหาเกยวกบการรสารสนเทศของนกศกษา พบวาจาก 13 ประเดน

ปญหา นกศกษาระบวามปญหามากมเพยงปญหาเดยวคอเครองคอมพวเตอรทใหบรการม

จานวนไมเพยงพอ สวนอก 12 ประเดนปญหาทเหลอมปญหานอย ซงสอดคลองกบงานวจย

ของบราวน คาราเวลโล และมอรแกน ทพบวาขอมลสวนบคคลของนกศกษา เชน ประสบการณ

การเรยนรายวชาการใชหองสมด ประสบการณการเรยนรายวชาการร สารสนเทศ และระดบช นปม

ความสมพนธกบการร สารสนเทศ (Brown, 1999; Caravello, 2001; Maughan, 2001) จากประเดน

ปญหาทนกศกษาระบวาเปนประเดนทมปญหามาก คอ เครองคอมพวเตอรทใหบรการม

จานวนไมเพยงพอ เปนปญหาทเกยวเนองกบเทคโนโลยสารสนเทศและการ

สอสาร ซงมหาวทยาลยกาหนดเปนนโยบายเพอเพมคณคาใหแกนกศกษาโดยประกาศ วนท 4

มนาคม 2549 วาต งแตภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2548 นกศกษาตองมความสามารถและทกษะ

ดานภาษาและเทคโนโลยโดยตองผานเกณฑทกาหนดหรอผานการอบรมหรอลงทะเบยนเรยน

รายวชาดงกลาวจงจะสาเรจ

การศกษาได (มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา, 2548 ) ดงน นนาจะเปนเหตผลสาคญททาใหนกศกษาตนตว

ในเรองเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ซงสงผลใหเครองคอมพวเตอรทใหบรการมจานวนไมเพยงพอ

ตอความตองการของนกศกษา อกท งเมอถกใชงานหนกเครองคอมพวเตอรจงเกาหรอชารด มหาวทยาลย

จงควรเพมเครองคอมพวเตอรใหมจานวนเพยงพอตอความตองการของนกศกษา และบารงรกษาใหอยใน

สภาพทใชงานไดดทกเครอง แตประเดนปญหาเรองสภาพเครองคอมพวเตอรตามแหลงบรการตางๆเกาหรอ

ชารดเปนปญหาระดบนอย


92

จากประเดนปญหาทพบท งส น 13 รายการทนกศกษาระบวาเปนประเดนทมปญหามาก

มเพยง 1 รายการ นอกน นเปนปญหาระดบนอย และนกศกษาบางรายระบวาไมมปญหา

แสดงใหเหนวาทรพยากรสารสนเทศและสภาพแวดลอมในการสงเสรมทกษะการร สารสนเทศท

มหาวทยาลยจดเตรยมใหแกนกศกษาสามารถสนองตอบตอความตองการของนกศกษาในการ

สงเสรมทกษะการร สารสนเทศไดด ผลการวจยน ชวยใหหนวยงานสนบสนน 2 หนวยงาน คอ ศนย

เทคโนโลยสารสนเทศ และศนยวทยบรการไดทราบประเดนปญหาเพอเปนแนวทางในการปรบปรง

บรการใหเปนทประทบใจของนกศกษาตอไป ประเดนปญหาทนาสนใจคอทรพยากรสารสนเทศ

อเลกทรอนกสมใหบรการนอยและสวนใหญเปนภาษาองกฤษ ทาใหเขาใจยาก แมจะเปนปญหา

ระดบนอยแตกสะทอนใหเหนวานกศกษาสนใจสบคนขอมลจากทรพยากรสารสนเทศ

อเลกทรอนกส แตมปญหาดานภาษา ขอคนพบน ช ใหเหนวามหาวทยาลยจาเปนตองพฒนา

ศกยภาพดานภาษาองกฤษใหแกนกศกษาเพมมากข น

5.4 ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะสาหรบมหาวทยาลยเพอการพฒนานกศกษาใหมทกษะ มความสามารถ

ดานการร สารสนเทศอยางมนคงและยงยน ซงจะสงผลใหเกดการเรยนร ตลอดชวต อนจะเปน

ประโยชนตอการพฒนาตนเองและประเทศชาตโดยรวม

5.4.1 มหาวทยาลยจงควรเพมเครองคอมพวเตอรใหมจานวนเพยงพอตอความตองการ

ของนกศกษา และปรบปรงสภาพเครองคอมพวเตอรตามแหลงบรการตาง ๆใหทนสมยใชการไดด

และแกปญหาใหระบบเครอขายคอมพวเตอรของมหาวทยาลยขดของนอยลง

5.4.2 มหาวทยาลยควรพฒนาใหนกศกษามทกษะ มความสามารถทางภาษาองกฤษ

เพมมากข นเพอเพมโอกาสแกนกศกษาในการใชสารสนเทศทเปนภาษาองกฤษ เพอพฒนาความร

ของตนในวงกวาง

5.4.3 หนวยงานสนบสนน 2 หนวยงาน คอ ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ และศนยวทย

บรการไดทราบประเดนปญหาเพอเปนแนวทางในการปรบปรงบรการใหเปนทประทบใจของ

นกศกษาตอไป


93

บรรณานกรม

กมลรตน สขมาก. (2547). การร สารนเทศของนสตจฬาลงกรณมหาวทยาลยชนปท 1.

วทยานพนธปรญญาอกษรศาสตรมหาบณฑต บรรณารกษศาสตร

และสารนเทศศาสตร, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

กาญจนา ทวศกด. (2550, ตลาคม 8). เดกๆ กบการเรยนรเพอพฒนาทางจรยธรรม.

มตชน, หนา 7.

การร สารสนเทศ. (2550 ก) . สบคนเมอ 16 กนยายน 2552, จาก

http://gotoknow.org/blog/library-librarian/216315

การร สารสนเทศ. (2550 ข). สบคนเมอ 16 กนยายน 2552, จาก

http://popofblog.blogspot.com/2007/09/information-literacy.html

คนางค เชษฐบตร. (2551) . การร สารสนเทศ (Information Literacy) : ทกษะแหงการ

เรยนร. วารสารศกษาท วไป มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน,1(2), 12-15.

คณาจารยภาควชาบรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทร

วโรฒ. (2548). ทกษะการร สารสนเทศ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

จารณ สปนะเจรญ, และ นดดาวด นมนาค. การรสารสนเทศของนสตชนปท 1

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. สบคนเมอ 20 กมภาพนธ 2552,จาก

http://www.rdi.ku.ac.th/kasetresearch52/07-social/Charunee/social_00.html

จฬาลงกรณมหาวทยาลย. (2549). CARIL (CAR for information Literacy). สบคนเมอ 26

กนยายน 2551, จาก http://www.car.chula.ac.th/Services files/eCourses.htm

จฬาลงกรณมหาวทยาลย. (2553). หมวดวชาการศกษาท วไป พทธศกราช 2542. สบคน

เมอ 22 2553, จาก http://www.gened.chula.ac.th/cms/index.php?id=92&L=1

ชตมา ยงสขวฒนา. (2547). ความร ความสามารถดานการรสารสนเทศและ

คอมพวเตอรขนพ นฐานสาหรบการศกษาระดบปรญญาตรตามความเหนและ

ความคาดหวงของผ ใชบณฑตมหาวทยาลยขอนแกน. การศกษาอสระปรญญา

ศลปศาสตรมหาบณฑต บรรณารกศาสตรและสารสนเทศศาสตร , มหาวทยาลย


94

ขอนแกน.

ชตมา สจจานนท. (2544). การร สารสนเทศเพอการประกนคณภาพทางการศกษาคน

ไทยและสงคมไทย. วารสารสโขทยธรรมธราช,14(3), 50-63.

ดวงกมล อนจตต.(2546). การประเมนการร สารสนเทศของนสตปรญญาตร

มหาวทยาลยบรพา. ชลบร: มหาวทยาลยบรพา.

ธญญาปกรณ นมตประจกษ. (2547). ความรความสามารถดานการรสารสนเทศและ

คอมพวเตอรขนพ นฐานสาหรบการศกษาปรญญาตร ตามความเหนของ

นกศกษา มหาวทยาลย ขอนแกน. การศกษาอสระปรญญาศลปะศาสตร

มหาบณฑต บรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตร, มหาวทยาลบขอนแกน.

บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบ องตน (พมพคร งท 7). กรงเทพฯ: สวรยสาสน.

ปภาดา เจยวกก. (2547). การร สารสนเทศของนสตระดบปรญญาตร มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบญฑต บรรณารกษศาสตรและ

สารนเทศศาสตร, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

ประวตรวงศ ยางกลาง. (2548). ผลของการเรยนแบบคนหาสารสนเทศบนเวบตาม

กระบวนการ BIG 6 ท มตอทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญา

ตรโรฒ. วทยานพนธวทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต โสตทศนศกษา,

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ปรยากาญจน ใจสะอาด. (2547). ความร ความสามารถดานการร สารสนเทศและ

คอมพวเตอรขนพ นฐานสาหรบการศกษาระดบปรญญาตร ตามความคดเหน

ของบณฑตมหาวทยาลยขอนแกน. การศกษาอสระปรญญาศลปศาสตรมหา

บณฑต บรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตร, มหาวทยาลยขอนแกน.

ไพฑรย สนลารตน (2553). วชาการศกษาท วไป. สบคนเมอ 26 มกราคม 2553, จาก

http://www.google.co.th/search?hl=th&source=hp&q=%E0%B8%A3%

มหาวทยาลยขอนแกน. (2553). หลกสตรวชาศกษาท วไป. สบคนเมอ 10

มถนายน 2553, จาก http://academic.kku.ac.th/dmdocuments/curriculum.pdf


95

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร. ( 2553) ขอมลเบ องตนของหลกสตรวชา

ศกษาท วไป. สบคนเมอ 10 มถนายน 2553, จาก

http://gened.kmutt.ac.th/Curriculum/Curriculum1.php

มหาวทยาลยมหาสารคาม. (2549). Information Literacy Program. สบคนเมอ 10

ธนวาคม 2551, จาก http://.msu.ac.th/education/index.php

มหาวทยาลยมหาสารคาม, สานกวทยบรการ. ( 2550 ). การรสารสนเทศของผใชบรการ

สานกวทยบรการ มหาวทยาลยมหาสารคาม. สบคนเมอ 20 มถนายน 2552,

จาก http://www.library.msu.ac.th/interface/arecresearch/_files/14.pdf

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา. (2551). การพฒนาทกษะมาตรฐานการใชเทคโนโลย

สารสนเทศและการสอสาร (ICT). กรงเทพฯ: ผ แตง.

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา. (2552). หลกสตรศลปศาสตรบณฑต สาขาวชา

บรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตร หลกสตรปรบปรง พทธศกราช

2549. กรงเทพฯ: ผ แตง.

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา, กองบรการการศกษา. (2552). หลกสตรหมวดวชา

การศกษาท วไป หลกสตรใหม พ.ศ. 2552. กรงเทพฯ: ผ แตง.

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา, กองบรการการศกษา. (2553). รายงานสรปจานวน

นกศกษาลงทะเบยนทกระดบประจาภาคเรยนท 1/2553 . สบคนเมอ 10

มถนายน 2553, จาก http://www.ssru.ac.th/app/front/ home/news_detail.

php?id=976

วงศกร ภทอง. (2545). แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท9 พ.ศ.2545-

2549. กรงเทพฯ: เดอะบคส.

วรรณรตน บรรจงเขยน. (2551). การร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา.

วรวทย นเทศศลป. (2551) . การรสารสนเทศ เพอมาตรฐานการเรยนร อยางม

ประสทธภาพ. สบคนเมอ 20 กนยายน 2552, จาก

http://www.mcu.ac.th/site/articlecontent_desc.php?article_id=746&

articlegroupid=164


96

วภาภรณ บารงจตต. (2542). ทกษะทางสารนเทศและการใชทรพยากรสารนเทศ ของ

นกศกษาสถาบนเทคโนโลยราชมงคล. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต

บรรณารกษศาสตรและสารนเทศศาสตร, มหาวทยาลยรามคาแหง.

วฒพงษ บไธสง. (2542). การร สารสนเทศของนสตระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลย

รามคาแหง.วทยานพนธศลปะศาสตรมหาบญฑต บรรณารกษศาสตร

และสารนเทศศาสตร, มหาวทยาลยมหาสารคาม.

ศรพนธ. (2552) . การจดการทรพยากรมนษยรวมสมย. สบคนวนท 17 กนยายน 2552,

จาก http://www.baanram.com/images/1175786130/PA711-1.doc

ศวราช ราชพฒน. (2546).การสอนการร สารสนเทศทางเวบไซตของหองสมด.รายงาน

การศกษาอสระปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต บรรณารกษศาสตรและ

สารสนเทศศาสตรบณฑตมหาวทยาลย, มหาวทยาลยขอนแกน.

สมฤด หตถาพงษ. (2547) การร สารสนเทศของนสตระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ. วทยานพนธศลปศาสตรบณฑต บรรณารกษศาสตรและ

สารนเทศศาสตร, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

สมาคมหองสมดแหงประเทศไทย. (2536). การประชมวชาการของสมาคมหองสมด

แหงประเทศไทย. กรงเทพฯ: ผ แตง.

สมาน ลอยฟา. (2544, ตลาคม-ธนวาคม). การร สารสนเทศ: ทกษะทจาเปนสาหรบ

สงคมสารสนเทศ. มนษยศาสตรและสงคมศาสตร, 19 (1),1-6.

สานกงานคณะกรรมการศกษาแหงชาต. (2542). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต

พ.ศ.2542. กรงเทพฯ: ผ แตง.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2544). แนวทางการปฎรปการศกษา

ระดบอดมศกษาตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ:

ผ แตง.

สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคกรมหาชน). (2552).

นยามกล มสถาบนอดมศกษา. กรงเทพฯ: ผ แตง.

สรพร ทวะสงห. (2551). มาตรฐานการรสารสนเทศ. สบคนเมอ 20 กนยายน 2552,

จาก http://gotoknow.org/blog/library-librarian/216315


97

สชาต ประสทธ รฐสนธ. (2546). ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร. (พมพคร งท 12)

กรงเทพฯ : เฟองฟา.

สชาต ประสทธ รฐสนธ และกรรณการ สขเกษม (2547) . วธวทยาการวจยเชง

คณภาพ: การวจยปญหาปจจบนและการวจยอนาคตกาล. กรงเทพฯ เฟองฟา.

สดาวด ศรสดตา. (2549). การร สารสนเทศของนกศกษาคณะพยาบาลศาสตร

มหาวทยาลยขอนแกน. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต

บรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตร, มหาวทยาลยบรพา.

สพศ บายคายคม. (2550). การร สารสนเทศของนสตระดบปรญญาตร มหาวทยาลย

เกษตรศาสตร วทยาเขตศรราชา. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต


American Association of school librarians. (2005). Information power : The

information literacy standards for student learning. Retrieved May 19,

2010, from: http:// www.ala.org/aasl/ip_nine.html.

American Library Association. (1998). Information literacy standards for student

learning. Washington, DC: Author. Retrieved May 19, 2009, from

www.schoolnet.org.za/conference/sessions/ks/pbl/.../PBL References.pdf _

American Library Association. (2002). Report of the presidential committee on

information literacy .Retrieved July 19, 2009, from

gopher://ala.ala.org:70/00/alagophiv/50417007

American Library Association. (2005). Information literacy competency

standards for higher education. Retrieved March 17, 2010, from

kristinhome.com/eportfolio/k/250CILP.pdf

American Library Association, Presidential Committee on Literacy. (1989).

Final report. Chiago: Author.


98

Association of American Medical Colleges. (2010). Core information literacy

competencies. Retrieved July19, 2009, from

http://guides.hsl.unc.edu/competencies Association of College and

Research Libraries. (2010). Competency standards for higher education standards,

Performance indicator information literacy and outcomes. Retrieved June

14, 2010, from http://ala.org/acr/guides/objinfolit.html.

Association of College and Research Libraries. (2001). Objectives for information

literacy instruction : A model statement for academic librarian. Retrieved

June14, 2010, from http://ala.org/acr/guides/objinfolit.html.

Association of College and Research Libraries. (2002).Model statement of

objectives for academic bibiographic instruction. Retrieved July19, 2009,

from http://www.ala.org/ala/acrlbucket/is/publicationsacrl/

modelstatement.html

Association of College and Research Libraries. (2003). Information literacy

competency standards for higher education. Retrieved may 14, 2010, from

http://ala.org/acr/guides/objinfolit.html.

Australian and New Zealand Information Literacy Framework. ( 2004). Principles,

standards and practice (2 nd ed., A. Bundy, Ed.) . Retrieved July 14, 2009,

from www.anziil.org/resources/Info%20lit%202nd%20edition.pdf

Awonaya, B. (1997). Expert X-Ray problem of education : Recommend

adoption of TQM principle. This day Newspaper, p.3. Retrieved April 24,

2006, from http://www.sciencedirect.com.

Babbie, E.R. (2001). The practice of social research (9th ed.). Belmont,

CA : Wodsworth.

Brown,C. M. (1999). Information literacy of phasical science graduate students in

the information age. Coll & Research Libraries, 60(5), 426-438.

Brown, C.,& Krumholz, L. R. (2002). Intergrating information literacy into


99

the science curriculum. College & Research Libraries, 63 (1),111-123.

Bruce. C. (2007, July 15). Seven faces of information literacy in higher education.

Retrieved March 23, 2008 , from http://sky.fit.qut.edu.au/ bruce/inflit/

faces/faces1.htm

Burs, S., & Oud, J. (2005). Usability testing of an online information literacy

tutorial. Retrieved September 2, 2005, from www.emeraldinsinght.com/0090-

7324.html

Caravello, P.S. (2001). Information competence at UCLA : Report of a survey

project. Retrieved July 14, 2005, from http://www.library.ucla.edu/

infocompence/info comp report01

Central Queenland University. (2006). Information literacy at CQU. Retrieved Jan 7,

2009, from http://www.library.cqu.edu.au/finding/compass/home.html

Curry, A. & Kadasah, N. (2002). Focusing on Key Elements of TQM- Evaluation For

Sustain Ability. The TQM Magazine, 14(4), 207-216

Council of Australian University Librarian. (2001). Information literacy standard.

Canberra: Author

Crouse, W.F., & Kasbohm, K. E. (2004). Information literacy in teacher education :

A collaborative model. Retrieved February 19, 2005, from

Doyle, C.S. (1992). A concept for the information age. Retrieved February

19, 2007, from http://leraning.kern.org/tic resources/stories/storReader$25

Eisenberg, M.B. (2004). Information literacy: Essential skills for the information

age (2nd ed.). Westport: Libraries.

Isaac, S.,& Michael,W. B. (1982). Handbook in research and evaluation

(2 nd ed.). San Diago: EdITSMcCrank, L.I. (1992).

Academic programs for information literacy survey: Theory and structure. RQ,

31(4), 485-497.

Maughan, P.D. (2001). Assessing information literacy among undergraduate: A


100

discussion of the literature and the University of California-Berkeley

assessment experience. College & Research Libraries, 62 (1), 71-85.

Rahman, S. (2002, February). Leadership and HR focus in TQM research in

Austria : An assessment and agenda. Retrieved August 5, 2009, from

http:// www. Itls. Usyd. edu. au.

Rehman, S., & Mohammad, G.P. (2002). Relationshhip of library skills with selected

personal and academic variables: A study of the undergraduate students of

Kuwait University. International Information & Library Review, 34 (1),1-20.

Rutsch, H. (2003). Literacy as freedom. Retrieved July 19, 2009, from

http://findarticles.com/p/articles/mi_m1309/is_2_40/ai_105657543/

Schloman, B. (2001). Information Literacy: The benefits of partnership. Retrieved

July 14, 2009, from http://www.nursingword.org/ojin/infocol 5.html

Stripling, B.K. (1999). Learning and libraries in information age: Principles

and practice. Colorado: Libraries Unlimited University of California Los

Angeles Intructional Service Advisory

University of California Los Angeles Intructional Service Advisory Committee.

(2001) ). UCLA library’s Information competency survey. Retrieved

May 19, 2010, from http://www.bol.ucle.edu/%7Ejherschm/project.,


101

ภาคผนวก


103

แบบสอบถามเรอง

ระดบความสามารถดานการรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา คาชแจง แบบสอบถามน จดทาข นเพอวดระดบความสามารถดานการรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร

มหาวทยาลยราชภฏ สวนสนนทา โดยแบงเปน 3 ตอน คอ

ตอนท 1 ขอมลท วไปของผ ตอบแบบสอบถาม

ตอนท 2 แบบสอบถามวดความสามารถดานการรสารสนเทศ ซงเปนการประเมนตนเอง

ตอนท3 ปญหาเกยวกบการรสารสนเทศของนกศกษา

นยามศพธเฉพาะ

เพอใหเกดความเขาใจตรงกน ผ วจยไดนยามและอธบายเกยวกบการรสารสนเทศ ดงน

การรสารสนเทศ หมายถง ความรความสามารถและทกษะของบคคลในการเขาถงสารสนเทศ ประเมน

สารสนเทศทคนมาได และใชสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพ โดยยด มาตรฐานการรสารสนเทศระดบอดมศกษาของ

ประเทศออสเตรเลยและประเทศนวซแลนด Australian and New Zealand Information Literacy Framwork (ANZIL)

ประกอบดวยมาตรฐาน 6 มาตรฐาน ดงน

มาตรฐานท 1. ความสามารถตระหนกถงความตองการสารสนเทศ

หมายถง รวาตนเองตองการสารสนเทศประเภทใด ขอบเขตใด รวมถงรวาสามารถหา

สารสนเทศทตองการไดจากแหลงใด

มาตรฐานท 2. ความสามารถในการคนหาสารสนเทศ

หมายถง สามารถคนหาสารสนเทศทตองการไดอยางถกตองตรงกบความอยางรวดเรว

มาตรฐานท 3. ความสามารถในการประเมนผลสารสนเทศและกระบวนการคนหาสารสนเทศ

หมายถง สามารถ ประเมน วเคราะห สงเคราะหสารสนเทศและกระบวนการคนหา

สารสนเทศไดอยางมหลกการ

มาตรฐานท 4. ความสามารถในการจดการกบสารสนเทศท งทคนหามาได

หมายถง สามารถนาสารสนเทศทคนไดไปใชประโยชนไดอยางถกตองและสรางสรรค

มาตรฐานท 5. ความสามารถในการประยกตใชสารสนเทศเดมทมอยเขากบสารสนเทศใหม

หมายถง สามารถนาสารสนเทศทคนไดไปเขยน เรยบเรยง และสรางความรใหมไดตาม

รปแบบทตองการ

มาตรฐานท 6. ความสามารถในการใชสารสนเทศดวยความเขาใจ และยอมรบในประเดนทาง

ว ฒนธรรม จรยธรรมเศรษฐกจ กฎหมาย และสงคมทแวดลอม หมายถง สามารถใชสารสนเทศในเชงบวกตอตนเองและสงคมโดยเขาใจดาน จรยธรรม

เศรษฐกจ และกฎหมาย


104

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผ ตอบแบบสอบถาม

คาชแจง โปรดทาเครองหมาย ลงในชอง ทตรงกบสภาพความเปนจรงเกยวกบตวทาน

1. เพศ

ชาย หญง

2. ช นป

ช นปท 1 ช นปท 2 ช นปท 3 ช นปท 4

3. คณะ

คณะครศาสตร คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร

คณะวทยาการจดการ คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย

4. ทานใชบรการของศนยวทยบรการ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาบอยคร งเพยงใด

ทกวน/เกอบทกวน 2-3 คร งตอสปดาห สปดาหละคร ง

2-3 คร ง ตอเดอน เดอนละคร ง ภาคการศกษาละ 2-3 คร ง

ภาคการศกษาละคร ง ไมเคยใชบรการ

5. ทานมความรเกยวกบวธการใชหองสมด การศกษาคนควาและสบคนขอมล และวธการทารายงานหรอไม ( ตอบได

มากกวา 1 ขอ )

ม เคยเรยนวชาเกยวกบการใชหองสมด ในระดบมธยมศกษา

ม เคยเรยนวชา ทกษะการสบคนและนาเสนอสารสนเทศ

ม เคยเรยนในรายวชาตางๆในกลมวชาการศกษาทวไป(ซงไมใชรายวชา ทกษะการสบคนและนาเสนอ

สารสนเทศ)

ม จากการเขารบความรในโครงการ Library orientation

ม จากการศกษาวธการดวยตวเอง หรอเจาหนาทหองสมดแนะนา

ไมคอยมความรในเรองน

6. ทานเคยเขารบความรเกยวกบวธการใชหองสมด การศกษาคนควาและสบคนขอมล จากโครงการทจดโดยศนยวทย

บรการ เชน การปฐมนเทศการใชหองสมด (Library orientation ) หรอไม

ไมเคย

เคย ( จ านวน ..... คร ง )

7. ทานเคยเรยนวชาเกยวกบวธการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศหรอวชาอนๆ ทใกลเคยงกนหรอไม

ไมเคย

เคย ( จ านวน ..... วชา )


105

8. ทานเคยเขารบความรเกยวกบวธการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศจากโครงการทจดโดยศนยเทคโนโลย

สารสนเทศหรอไม

ไมเคย

เคย ( จ านวน ..... คร ง )

9. ทานสบคนสารสนเทศจากอนเทอรเนต หรอ เวลดไวดเวบ บอยคร งเพยงใด ทกวน/เกอบทกวน 2-3 คร งตอสปดาห สปดาหละคร ง 2-3 คร ง ตอเดอน เดอนละคร ง ไมเคยสบคน

10. ขอใหทานประเมนระดบความรความสามารถในการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศของทาน

ใชไมได ใชได ใชไดด ใชไดดมาก

ตอนท 2 แบบสอบถามวดความสามารถดานการรสารสนเทศ ซงเปนการประเมนตนเอง

คาชแจง 1. โปรดทาแบบสอบถามทกขอ

2. โปรดทาเครองหมายลงในชองของขอคาถามตอไปน โดยประเมนตนเองเกยวกบความสามารถ

ในการเขาถงสารสนเทศ การประเมนสารสนเทศ การจดการสารสนเทศและการประยกตใชสารสนเทศวาอยในระดบใด

ขอท ขอคาถาม

ระดบความรความสามารถ

ดานการรสารสนเทศ

มากท

สด

มาก

ปาน

กลาง

นอย

นอย

ทส

ด

1

มาตรฐานท 1 ความสามารถในการตระหนกถงความตองการ


ตระหนกวางานเขยนทางวชาการ เชนรายงาน จาเปนตองมการศกษา

คนควาอางองสารสนเทศ เพอใหไดผลงานทถกตอง นาเชอถอ

2 สามารถกาหนดขอบเขตของสารสนเทศทตองการใชไดชดเจน

3 สามารถรวบรวมขอมลเบองตน โดยการสอบถามผ ร (เชน อาจารย

บรรณารกษ ฯลฯ ) เพอใหเกดความรความเขาใจในเรองทตองการ

ศกษาคนควา

4 สามารถเขยนโครงเรองทตองการศกษา เพอเปนแนวทางในการ

สบคนใหไดขอมลทสมบรณตอไป


106




มากท

สด

มาก

ปาน

กลาง

นอย

นอย

ทส

ด

5

มาตรฐานท 1 ความสามารถในการตระหนกถงความตองการ

สารสนเทศ (ตอ)

ตระหนกวาสารสนเทศทตองการสามารถหาไดจากหองสมดและ

แหลงสารสนเทศหลายแหลง

6 รจกหองสมด/แหลงสารสนเทศทมสารสนเทศทตองการเปนอยางด

7 รวาสารสนเทศทตองการสามารถหาไดจากวสดหลายประเภท เชน

หนงสอ วารสาร หนงสอพมพ จลสาร กฤตภาค สอโสตทศน ซดรอม

สออเลกทรอนกสชนดตาง ๆ

8 รจกทรพยากรสารสนเทศประเภทตางๆ และสามารถเลอกใชไดอยาง

เหมาะสมกบเรองทตองการศกษาคนควา

9 ตระหนกวาการทจะเขาถงทรพยากรสารสนเทศแตละประเภทได ตอง

มความรความเขาใจเกยวกบเลขเรยกหนงสอ และ URL วาสามารถ

นาไปใชในการคนหาหนงสอและเวบไซตตางๆ ได

10

มาตรฐานท 2 ความสามารถในการคนหาสารสนเทศ

รกลยทธในการสบคนขอมลจากแหลงตาง ๆเชนฐานขอมลทรพยากร

สารสนเทศของหองสมด (OPAC) ฐานขอมลออนไลนบนเวบไซต

ของหองสมด การสบคนขอมลจากอนเทอรเนต

11 สามารถเลอกใชเครองมอชวยสาหรบการคนหาสารสนเทศได

เหมาะสม เชน OPAC ดรรชนวารสาร บรรณานกรม

12 สามารถกาหนดคา/ วล เพอใชสบคนขอมลในหวขอทตองการได

อยางถกตองและรวดเรว

13 สามารถสบคนขอมลจากหนงสอ ทมใหบรการในหองสมดไดอยางม


14 สามารถสบคนบทความจากวารสาร ทมใหบรการในหองสมดได


15 สามารถสบคนขอมลจากกฤตภาคทมใหบรการในหองสมดไดอยางม


16 สามารถสบคนขอมลจากสอโสตทศนและสออเลกทรอนกสทม

ใหบรการในหองสมดไดอยางมประสทธภาพ


107




มากท

สด

มาก

ปาน

กลาง

นอย

นอย

ทส

ด

17

มาตรฐานท 2 ความสามารถในการคนหาสารสนเทศ (ตอ)

สามารถจากดผลการคนใหตรงกบความตองการ เชน ตามปพมพ

รปแบบ ประเภท ฯลฯ ของสารสนเทศได

18 สามารถเปลยนคาคนโดยทกลองใชค าทมความหมายเหมอนกนหรอ

ใกลเคยงกน

19 สามารถสบคนทรพยากรสารสนเทศของหองสมด จาก เวบไซตของ

หองสมด โดยใชค าคนในเรองทตองการไดอยางมประสทธภาพ

20 สามารถสบคนขอมลฐานขอมลออนไลนจาก เวบไซตของหองสมด

ได เชน ฐานขอมล Grolier online (สารานกรมออนไลน) ฐานขอมล

หนงสออเลกทรอนกสภาษาไทย, ฐานขอมล OCLC

NetLibrary eBook(หนงสออเลกทรอนกสภาษาองกฤษ) ,

ฐานขอมล matichonelibrary (กฤตภาคขาวออนไลน)ฐานขอมล

ACM Digital Library (ฐานข อมลด านเทคโนโลยสารสนเทศ) เปนตนสามารถจากดผลการคนใหตรงกบความตองการ เชน ตามป

พมพ รปแบบ ประเภท ฯลฯ ของสารสนเทศได

21 สามารถสบคนดวยวธซบซอน(Advanced Search) ได

22 หากผลการคนมจานวนนอยเกนไป สามารถปรบวธการสบคนใหม

เพอขยายผลให ไดรบผลการคนมากข น โดยการใช OR เชอมคาคน

23 หากผลการคนมจานวนมากเกนไป ไมตรงความตองการ สามารถปรบ

วธการสบคนใหม เพอใหผลการคนตรงกบความตองการยงข น ไดรบ

ผลการคนนอยลงโดยใช AND เชอมคาคน

24 หากผลการคนมจานวนมากเกนไปสามารถตดผลการคนทไมตองการ

ออกได โดยการใช NOT เชอมคาคน

25 รวธการใชการตดคาหรอเครองหมาย *? เพอขยายผลการคนใหกวาง

ข น

26 สามารถจากดผลการคนใหตรงกบความตองการ เชน ตามปพมพ

รปแบบ ประเภท ฯลฯ ของสารสนเทศได

27 สามารถถายโอนหรอสงสารสนเทศโดยใช E-mail

28 รวาตองจดเลขเรยกหนงสอ / ปท ฉบบท และเลขหนาของวารสารเพอ

เขาถงตวเลมหนงสอ / บทความวารสาร


108




มากท

สด

มาก

ปาน

กลาง

นอย

นอย

ทส

ด

29

มาตรฐานท 2 ความสามารถในการคนหาสารสนเทศ (ตอ)

สามารถเขาถงทรพยากรสารสนเทศทเปนผลจากการสบคนเพราะม

ความรความเขาใจเกยวกบระบบจดเกบหนงสอ วารสาร หนงสอพมพ

จลสาร กฤตภาค ตลอดจนทรพยากรสารสนเทศประเภทอนๆ ใน

หองสมด

30

มาตรฐานท 3 ความสามารถในการประเมนสารสนเทศ

สามารถประเมนหรอวเคราะหสารสนเทศทมาคนไดวาเปนขอเทจจรง

หรอขอคดเหน

31 สามารถตดสนใจไดวาสารสนเทศทคนมาไดมความสมพนธและ

พอเพยงในการตอบสนองความตองการ และสามารถคนเพมไดหาก

ตองการ

32 สามารถประเมนสารสนเทศทคนไดจากหนงสอ บทความวารสาร

หรอสงพมพอน ๆวาเชอถอได มความถกตอง ตรงตามความตองการ

และทนสมยหรอไม

33 สามารถประเมนสารสนเทศทคนไดจากสออเลกทรอนกส(เชน

ซดรอม, มลตมเดย) สอโสตทศน (เชน เทปเสยง, วดทศน, วซด)

และฐานขอมลออนไลน วาเชอถอได มความถกตองตามความ

ตองการและทนสมยหรอไม

34 สามารถประเมนสารสนเทศทคนไดเวลดไวดเวบ(World Wide Web)

วาเชอถอได มความถกตองตามความตองการและทนสมยหรอไม

35 รหลกเกณฑการประเมนคณคาสารสนเทศทจะนาไปใชประโยชนเชง

วชาการ

36 สามารถพจารณาคดเลอกและตดสนใจนาสารสนเทศทคนหาไปใชได

ตรงตามความตองการ

37 มทกษะและสามารถสรปเนอหาจากการอานเพอนาไปใชในการ

ทางานเชงวชาการ เชน รายงาน

38 รวธการและสามารถบนทกหรอคดลอกขอมลทนาสนใจเพอนาไปใช

ในการทางานเชงวชาการเชน รายงาน

39 สามารถจดล าดบความสาคญและความเหมาะสมของสารสนเทศทคน

มาไดตามโครงเรองทไดวางไว


109

ขอท

ขอคาถาม



มากท

สด

มาก

ปาน

กลาง

นอย

นอย

ทส

ด

40

มาตรฐานท 4 ความสามารถจดการสารสนเทศทรวบรวมหรอผลต

ขนมาได

เหนดวยวาการอางองแหลงทมาของสารสนเทศมความสาคญและ

จาเปนอยางย ง ในการนาขอมลดงกลาว มาเรยบเรยงใหมใหเปนงาน

เขยนของตน

41

สามารถเขยนอางองแทรกในเนอหา เพอระบแหลงทมาของขอมลจาก

สอสารสนเทศตางๆ ไดอยางถกตอง ตามรปแบบทตองการ เชน

42 สามารถเขยนบรรณานกรมแหลงทมาของขอมลจากหนงสอไดอยาง

ถกตอง ในรปแบบใดรปแบบหนง เชน

(หรออาจเปนรปแบบอนๆทถกตองตามหลกเกณฑ)

43 สามารถเขยนบรรณานกรมแหลงทมาของขอมลจากบทความวารสาร

ไดอยางถกตอง ในรปแบบใดรปแบบหนง เชน

(หรออาจเปนรปแบบอน ๆ ทถกตองตามหลกเกณฑ)

44 สามารถเขยนบรรณานกรมแหลงทมาของ สารสนเทศเวลดไวดเวบได

อยางถกตอง ในรปแบบใดรปแบบหนง เชน

(หรออาจเปนรปแบบอน ๆ ทถกตองตามหลกเกณฑ)

(ครรชต มาลยวงศ ,2551, หนา 57)

เกษกานดา สภาพพจน. (2549 ). การจดสมมนา.

กรงเทพฯ : ศนยสงเสรมวชาการ.

สดใจ จงวรกจวมนา. (2546). ธนาคารหมบาน .

วารสารเศรษฐศาสตรการเกษตร, 2(13), 16-18.

การจดหาพสดโดยวธการประมล ดวยระบบ

อเลกทรอนคส (e-auction . (2551).สบคนเมอ

19 กรกฎาคม 2552, จาก

http://www.gprocurement.go.th


110




มากท

สด

มาก

ปาน

กลาง

นอย

นอย

ทส

ด

45

มาตรฐานท 5 ความสามารถประยกต สารสนเทศใหม และ

สารสนเทศทมอย เดม เพอ สรางแนวคดใหมหรอสรางความเขาใจใหม

ได

สามารถนาสารสนเทศททคนควาได มาวเคราะห สงเคราะห และ

สราง ความรใหมไดตามตองการ

46 สามารถนาสารสนเทศทคนควาไดมาเขยน เรยบเรยงใหม เพอ

นาเสนอรปแบบของ รายงาน/ภาคนพนธ โดยมสวนประกอบตาง ๆ

ครบถวนสมบรณ

47 สามารถนาสารสนเทศทคนควาไดไปปรบใชใหเกดประโยชนตอ

ตนเองและครอบครว

48

มาตรฐานท6 ความสามารถใชสารสนเทศดวยความเขาใจและยอมรบ

ประเดนทางดานวฒนธรรม จรยธรรม เศรษฐกจ กฎหมาย

และสงคมทแวดลอมดวยการใชสารสนเทศ

มความรเกยวกบกฎหมายลขสทธ เชน การใหเชา ตนฉบบหรอสาเนา

ภาพยนตร สอบนทกเสยง และ โปรแกรมคอมพวเตอรโดยทราบวา

หากไมไดรบอนญาตจาก เจาของลขสทธ กอน ถอวาเปนการละเมด

ลขสทธ

49 มความคดเหนวากฎหมายลขสทธ มความสาคญควรทจะปฏบตตาม

50 ทานทราบเกยวกบลขสทธ (copyright) ของขอมลในเวบไซตตาง ๆ

เชน การใชรหสผาน (Password) ทไดรบการอนญาตเพอเขาถง

ทรพยากรสารสนเทศท ตองการ รวมท งภาพหรอขอความ ฯลฯ ใน

เวบไซตมลขสทธ คมครอง

51 มความรเกยวกบระเบยบ จรรยาบรรณในการเขาถงและใชสารสนเทศ

เชน การแสดง,บนทกหรอทาสาเนาสอทกรปแบบ อยางถกตองตาม

กฎหมายการไมแอบอางผลงานของบคคลอน

52 มคณธรรม จรยธรรมในการเขาถงและการนาสารสนเทศไปใช เชน

การอางองแหลงทมาของขอมล ละรวาหากคดลอกขอมลของผ อนไป

ใช โดยไมอางอง ถอวาผดกฎหมายลขสทธ


111

ตอนท3 ปญหาเกยวกบการรสารสนเทศของนกศกษา

โปรดทาเครองหมาย ลงในชองคาตอบททานเหนวาตรงกบปญหาททานประสบมากทสดในแตละขอ และ

กรณาตอบทกขอ โดยการเลอกตอบจะมเกณฑ ดงน

มปญหามาก หมายถง ทานประสบปญหาในขอปญหาน นในระดบมาก

มปญหานอย หมายถง ทานประสบปญหาในขอปญหาน นในระดบนอย

ไมมปญหา หมายถง ทานไมประสบปญหาในขอปญหาน นแมแตนอย

ขอขอบคณนกศกษาทกทาน

ทใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถาม

ท ปญหา

มปญหา

มาก

มปญหา

นอย

ไมม

ปญหา

1. ทรพยากรสารสนเทศม ไมเพยงพอกบความตองการ

2. ทรพยากรสารสนทศ ไมหลากหลายและไมสอดคลองกบความตองการ

3. ทรพยากรสารสนเทศ ไมทนสมย

4. ทรพยากรสารสนเทศอเลกทรอนกสมใหบรการนอย

5. ทรพยากรสารสนเทศอเลกทรอนกสสวนใหญเปนภาษาองกฤษ อานและเขาใจไดยาก

6. การจดเรยงทรพยากรสารสนเทศบนช นไมดคนหาไดยาก

7 เอกสาร/แผนพบ/ปายประกาศ/บอรดสาหรบแจงขอมลตาง ๆ ในหองสมดมจานวนนอย

และไมชดเจน

8. บรเวณอานหนงสอมแสงสวางไมเพยงพอ

9. โตะเกาอ มไมเพยงพอสาหรบใหบรการ

10. เครองคอมพวเตอรทใหบรการตามแหลงตางๆในมหาวทยาลยมจานวนไมเพยงพอ

11. สภาพเครองคอมพวเตอรตามแหลงบรการตางๆในมหาวทยาลยเกาหรอชารด

12 ระบบเครอขายคอมพวเตอรมหาวทยาลย ขดของบอย ทาใหไมสะดวก

13. การจดการเรยนในภาคการศกษาน มรายวชาเรยนมาก ทาใหไมมเวลาศกษาคนควา

เพมเตม


ประวตผ เขยน

ชอ-นามสกล

รองศาสตราจารย.ปยะนช สจต

ประวตการศกษา

ปรญญาตร ศศ.บ. ( บรรณารกษศาสตร) มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ปรญญาโท กศ.ม. ( บรรณารกษศาสตร ) มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร

ตาแหนงและสถานททางานปจจบน

รองศาสตราจารยประจาภาควชาสงคมศาสตร คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร

ประสบการณ

กรรรมการสภามหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา (2550-2552)

กรรรมการสภาวชาการมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา (2550-2552)

กรรรมการบรหารมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา (2547- 2551)

กรรรมการผ บรหารมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา (2547- 2551)

ผ อานวยการสานกวทยบรการและเทคโนโลยสารสนเทศ (2547- 2551)

รองคณบดฝายวชาการ คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร (2546-2547)

รองผ อานวยการสานกวทยบรการ (2540- 2541)

ประธานโปรแกรมวชาบรรณารกษศาสตรและสารนเทศศาสตร (2537- 2540, 2544- 2546)

หวหนาฝายหอสมด (2523 – 2525, 2537- 2540)

หวหนาภาควชาบรรณารกษศาสตร (2523 - 2525, 2538 -2540)

ผลงานทางวชาการ

งานวจยและหนงสอจานวน 24 ชอเรอง บทความทางวชาการ 8 บทความ เชน

- ความพงพอใจในการปฏบตงานของขาราชการกองหอสมดแหงชาต (2528)

- การวเคราะหเลขหมและการทารายการ (2532)

- หนกบการพฒนาการเรยนร และการอาน(2545)

- เอกสารคาสอนรายวชาหองสมดประชาชน (2545)

- สวนสนนทา 70 ปรากแกวแหงปญญา (2549)

- ความพงพอใจในการใชบรการศนยวทยบรการ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา(2550)

- การบรหารจดการสถาบนบรการสารสนเทศ (2551)


1

ระดบความสามารถดานการรสารสนเทศของนกศกษาระดบ

ปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา Information literacy skills of the undergraduate students at Suansunandha Rajabhat University


piyanut@ ssru.ac.th


บทคดยอ

การวจยน มว ตถประสงคเพอศกษาและเปรยบเทยบความสามารถดานการรสารสนเทศของ

นกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา จ าแนกตามช นป กลมตวอยางเปนนกศกษา

ระดบปรญญาตร ช นปท 1-4 ปการศกษา 2553 จ านวน 391 คน การเกบรวบรวมขอมลใชวธการสารวจ

ดวยแบบสอบถาม สถตทใชในการวจย คอ คารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และทดสอบสมมตฐาน

ดวยสถต One-way ANOVA โดยโปรแกรม SPSS for windows ผลการวจยพบวา

ความสามารถดานการรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนน

ทา โดยภาพรวม พบวา อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายมาตรฐาน พบวาความสามารถอยในระดบ

มาก 5 มาตรฐาน เรยงตามลาดบ ไดแก มาตรฐานท 1 มาตรฐานความสามารถตระหนกถงความตองการ

สารสนเทศ มาตรฐานท 3 มาตรฐานความสามารถในการประเมนผลสารสนเทศ มาตรฐานท 5

ความสามารถในการประยกตใชสารสนเทศเดมทมอยเขากบสารสนเทศ มาตรฐานท 6 ความสามารถในการ

ใชสารสนเทศดวยความเขาใจและยอมรบในประเดนทางวฒนธรรม จรยธรรม เศรษฐกจ และกฎหมาย

มาตรฐานท 4 ความสามารถในการจดการสารสนเทศ สวนความสามารถลาดบสดทาย คอ มาตรฐานท 2

ความสามารถในการคนหาสารสนเทศ อยในระดบปานกลาง

จากการเปรยบเทยบความสามารถดานการรสารสนเทศของนกศกษาทกช นป พบวา โดยรวม

นกศกษาช นปตางกนมระดบความสามารถดานการรสารสนเทศแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

ปญหาเกยวกบการรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

พบวา โดยท วไปมปญหาเกดข นนอย มปญหามากเพยงประเดนเดยวคอประเดนปญหาเครองคอมพวเตอร

ทใหบรการมจ านวนไมเพยงพอกบความตองการ

คาสาคญ: การรสารสนเทศ นกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา


2

Abstract

The purpose of this research was to study and compaire the level of Information literacy of

undergraduate students at Suansunandha Rajabhat University by categorizing into years . The sample

consisted of 391 undergraduate students from first year to forth year in the academic year 2010. This

study was a survey research using questionnaire as a measurement tool. Statistics for analyzing data were

percentages, means, standard deviation, and one-way ANOVA using SPSS for Windows. The results of

this research were as follows

The Undergraduate students at Suansunandha Rajabhat University had the information literacy

as a whole at a highest level, ranking from the the highest to the lowest means were: the 1st standard (

Realization of the need of information) , the 3rd standard ( Ability of information evaluation) , the 5th

standard (Ability of new and former of information so as to create the new concept or to create the new

understanding), the 6th standard (The understanding and accepting the issues related to culture, ethic,

economy, legal and the environtment surrounded by the information) , the 4th standard (Ability of

managing the collected or produced information) , the 2nd standard (Ability of information searching)

which were at a moderate level.

The comparison of the information literacy in all standard among undergraduate students from the

1st to 4th year shows that there was no significant difference among student in all years

In students’ perspective, the problem of information literacy of the undergraduate students at

Suansunandha Rajabhat University are low, only problem of the insufficient number of the computers for

information services are highly mentioned.

Key word : Information literacy ,Undergraduate students at Suansunandha Rajabhat

University

หลกการและเหตผล

องคการสหประชาชาต (United Nation :UN) ไดกาหนดใหป พ.ศ.2546 - 2555 เปนศตวรรษแหง

การเรยนร (Literacy Decade) ผานคาขวญทกลาววา “Literacy as freedom” โดยช ใหเหนวา ผ ใหญ

มากกวา 860 ลานคนทวโลกไมสามารถอานออกเขยนได ในขณะทเดก 113 ลานคนไมสามารถเขาถง

การศกษาในระบบโรงเรยนได (Rutsch, 2003) ในปเดยวกนน เองรฐบาลไทยไดกาหนดใหปพทธศกราช


3

2546 เปนปแหงการอานและการเรยนร เพอเปนการเฉลมฉลองในวโรกาสทสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ

สยามบรมราชกมาร มพระชนมายครบ 48 พรรษา โดยมงหวงทจะใหประชากรไทยเปนผ อานออกเขยน

ได ท งน เพราะบคคลทไมสามารถอานออกเขยนไดหรอไมมทกษะในการเรยนร จะถกเอารดเอาเปรยบได

งาย รวมท งขาดโอกาสทจะไดรบร สารสนเทศซงทาใหขาดโอกาสดๆ ของชวตหลายประการ ท งน

เพราะสารสนเทศเปนสงทมความจาเปนตอการดาเนนชวตในสงคมยคปจจบน สารสนเทศเปนปจจยทม

ความสาคญในการกาหนดแนวทางการพฒนาเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม การศกษา และยงมความสาคญ

ตอการพฒนาทรพยากรมนษยในทกระดบ จนมคากลาววาสารสนเทศ คอ พลงอานาจ (Information is

power) ททาใหมนษยสามารถดาเนนชวตประจาวนไดอยางมประสทธภาพ และสามารถวางแผนในอนาคต

ไดอยางชาญฉลาด

รฐบาลไทยตระหนกถงความจาเปนและความสาคญของสารสนเทศ จงพยายามพฒนาและ

ผลกดนสงคมไทยใหกาวไปสสงคมสารสนเทศ ( Information society ) ซงเปนการพฒนาทต งอยบน

พ นฐานแหงการเรยนร โดยรฐบาลไดกาหนดเปาหมายการพฒนาไวในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ฉบบท 9 และกรอบนโยบายเทคโนโลยสารสนเทศและการสอการแหงประเทศไทย (พ.ศ.2546-2549) อยาง

ชดเจน (สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2544) นอกจากน พระราชบญญตการศกษาแหงชาต

พ.ศ.2542 ทเนนการพฒนาทรพยากรมนษยยงสงผลใหเกดการเปลยนแปลงระบบการเรยนการสอนใน

ระบบการศกษาของชาต จากกระบวนการเรยนการสอนแบบผสอนเปนศนยกลางในการใหความรมาเปน

กระบวนการเรยนการสอนแบบเนนผ เรยนเปนสาคญ

แนวคดของกระบวนการการเรยนการสอนทเนนผ เรยนเปนสาคญน ต งอยบนพ นฐานทวาการเรยน

การสอนแบบผ สอนเปนศนยกลางในการใหความร ไมสามารถทาใหผ เรยนสามารถร ทกเรองร ทกอยาง และ

ไมสามารถร ไดครบถวนจนตลอดชวต ท งน เพราะความร และศาสตรตางๆ มการเปลยนแปลงตลอดเวลา

(Association of College and Research Libraries[ACRL],2000) ผ เรยนจงจาเปนตองมความสามารถ

ในการเรยนร (Learn how to learn ) มากกวาจะเรยนเพอใหไดความร แตเพยงอยางเดยว ดงน นผ เรยนจง

ตองไดรบการฝกฝนใหเปนผ ใฝร อยตลอดเวลาและเรยนร อยางตอเนองไปจนตลอดชวต(Life-long learner)

พฤตกรรมเชนน จะเกดข นไดกตอเมอบคคลผ น นเปนผ ร สารสนเทศ (Information Literacy Person)

(Council of Australian University Librarian [CAUL], 2001) นนคอสามารถกาหนดลกษณะและขอบเขต

ของสารสนเทศทตองการไดอยางชดเจน สามารถเขาถงสารสนเทศทตองการไดอยางมประสทธภาพ

สามารถประเมนสารสนเทศและแหลงทผลตสารสนเทศไดอยางมวจารณญาณ สามารถใชสารสนเทศได

อยางมประสทธภาพเพอใหบรรลวตถประสงคทต งไว สามารถบรณาการสารสนเทศทคดเลอกแลวเขากบ

ระบบฐานความร และคานยมของตนเองได รวมท งมความเขาใจในประเดนทางดานเศรษฐกจ กฎหมาย


4

และสงคมทแวดลอมสารสนเทศรวมท งผลทเกดจาการใชและการเขาถงสารสนเทศไดอยางถกตองท งทาง

จรยธรรมและ กฎหมาย (American Library Association [ALA], 2002) กลาวไดวาการร สารสนเทศเปน

ปจจยสาคญสาหรบกระบวนการเรยนการสอนทเนนผ เรยนเปนสาคญ ผลสมฤทธ จากการร สารสนเทศจงถอ

วาเปนกญแจสาคญของการพฒนาการเรยนร ตลอดชวตจาเปน ดงน นผ เรยนในสถาบนการศกษาทกระดบ

จงตองมความร และทกษะการร สารสนเทศ เพราะเชอวาความสามารถนจะทาใหผ เรยนเปนผ ประสบ

ความสาเรจมคณภาพชวตทดและเปนพลเมองทมคณภาพของประเทศตอไป (ALA , 1998)

ดวยตระหนกถงความสาคญและความจาเปนของการร สารสนเทศดงกลาวแลว หลายองคกรจง

ไดกาหนดมาตรฐานความสามารถในการร สารสนเทศของ นกศกษาในระดบอดมศกษา ดงเชน มาตรฐาน

การรสารสนเทศของประเทศสหรฐอเมรกาโดยสมาคมหองสมดหองสมดวทยาลยและวจยแหงสหรฐอเมรกา

(ACRL, 2000) มาตรฐานการร สารสนเทศของสมาคมหองสมดมหาวทยาลยแหงแคลฟอรเนย (University

of California Library Association [UCLA], 2001) มาตรฐานการร สารสนเทศระดบอดมศกษาของ

ประเทศองกฤษ (Society of College, National and University Libraries -SCONUL) มาตรฐานการร

สารสนเทศระดบอดมศกษาและบคคลทวไปของประเทศออสเตรเลยและนวซแลนด (Australian and New

Zealand Information Literacy Framework, 2004)

สาหรบมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา นกศกษาระดบปรญญาตรทเขารบการศกษาในป

การศกษา 2549 -2551 ซงกาลงศกษาช นปท4 ช นปท3 และช นปท 2 ตามลาดบ เปนผ ทเคยเรยน

รายวชา GSS 0107 ทกษะการสบคนและนาเสนอสารสนเทศ 3(3-0-6) ซงเปนวชาทมเน อหาเกยวกบ

ทกษะการร สารสนเทศโดยตรง นอกจากน นกศกษากลมดงกลาวยงไดมโอกาสเขารวมโครงการปฐมนเทศ

การใชหองสมด (Library orientation) ซงจดสาหรบนกศกษาทเขาใหมในชวงเปดภาคเรยนท 1 เปน

ประจาทกป เพอใหนกศกษามทกษะการร สารสนเทศ แตในปการศกษา 2552 ศนยวทยบรการไดยต

โครงการปฐมนเทศการใชหองสมด และในปการศกษาเดยวกนน เองมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาได

ปรบปรงการจดการศกษาหมวดวชาการศกษาทวไปใหม โดยในหลกสตรหมวดวชาการศกษาท วไป

หลกสตรใหม พ.ศ. 2552 ไดยกเลกรายวชา GSS 0107 ทกษะการสบคนและนาเสนอสารสนเทศ

จานวนหนวยกต 3(3-0-6) แลวนาเรองเกยวกบทกษะการร สารสนเทศไปสอดแทรกไวในรายวชาตางๆแทน

ดวยรปแบบของการจดการเรยนการสอนหมวดวชาการศกษาทวไปของปการศกษา 2553 ทปรบเปลยนไป

จงเปนเหตผลประการหนงททาใหผ วจยสนใจศกษาเปรยบเทยบทกษะการร สารสนเทศของนกศกษาแตละ

ช นปทไดรบการศกษาเรองการร สารสนเทศแตกตางกนใน 2 รปแบบ

อนง มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาไดพจารณาเลอกอยในกลม ข (2) สถาบนทมงเนนการผลต

บณฑตระดบปรญญาตรพฒนาสงคม ซงหมายความถงสถาบนทไดปฏบตพนธกจของสถาบนอดมศกษา


5

โดยการผลตบณฑตระดบปรญญาตรเปนสวนใหญและผลตบณฑตระดบสงในบางสาขาวชา ใหเปนบณฑต

ทเรองปญญาและคณธรรมตามมาตรฐานคณวฒดบอดมศกษาแหงชาต (สานกงานรบรองมาตรฐานและ

ประเมนคณภาพการศกษา (องคกรมหาชน), 2552) การทจะสรางใหบณฑตเปนผ มคณสมบตดงกลาวได

น น บณฑตจะตองมศกยภาพในการเรยนร และมความสามารถในการแสวงหาความร ดวยตนเอง มทกษะ

การร สารสนเทศเพอใหพรอมรบการเปลยนแปลงของสภาพสงคม เศรษฐกจ

ดวยความสาคญและทมาของปญหาตางๆ อนประกอบดวย 1) ความสาคญและความจาเปนของ

การร สารสนเทศของนกศกษา 2) พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทเนนการพฒนาทรพยากร

มนษย กอใหเกดการเปลยนแปลงระบบการเรยนการสอนในระบบการศกษาของชาตจากกระบวนการเรยน

การสอนแบบผ สอนเปนศนยกลางในการใหความร มาเปนการใชกระบวนการเรยนการสอนแบบเนนผ เรยน

เปนสาคญ 3)การกาหนดมาตรฐานความสามารถในการร สารสนเทศของนสต/นกศกษาในระดบอดมศกษา

ของประเทศตางๆ เพอสงเสรมทกษะดานการร สารสนเทศแกนสต/นกศกษา 4)การจดการศกษารายวชาใน

กลมวชาการศกษาทวไปสาหรบนกศกษาช นปท1มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ทยกเลกรายวชา GSS

0107 ทกษะการสบคนและนาเสนอสารสนเทศ แลวนาเรองเกยวกบการร สารสนเทศไปสอดแทรกไวใน

รายวชา GEL1001 การใชภาษาไทย และ รายวชา GEL1002 ภาษาองกฤษเพอการสอสารและการสบคน

และประการท 5) มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาไดพจารณาเลอกอยในกลม ข (2) เปนสถาบนทมงเนน

การผลตบณฑตระดบปรญญาตรซงมภาระหนาทในการผลต “บณฑตทเรองปญญาและคณภาพตาม

มาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต” รวมท งจากการศกษาเอกสารงานวจยตางๆ ทเกยวกบการร

สารสนเทศ จงทาใหผ วจยตองการศกษาระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบ

ปรญญาตร ภาคปกต มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

วตถประสงคของการวจย

จากเหตผลและความจาเปนดงกลาวดงกลาว ผ วจยจงว ตถประสงคของการวจย ดงน

1. เพอศกษาความสามารถดานการรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร ภาคปกต ช นปท 1-

4 มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

2. เพอเปรยบเทยบความสามารถดานการรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร ภาคปกต

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา โดยจาแนกตามช นป

3. เพอศกษาปญหาการรสารสนเทศของนกศกษา

ระเบยบวธวจย

เพอใหไดขอคนพบทตอบวตถประสงคของการศกษา ผ วจยใชแนวทางวจยเชงปรมาณ


6

1.ประชากรในการศกษา ไดแก นกศกษาของมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ระดบปรญญาตร ภาค

ปกตทลงทะเบยนประจาภาคเรยนท1 ปการศกษา 2553 จ าแนกตามช นป จ านวนรวมท งสน 12,056 คน สม

ตวอยางโดยเทยบกบสดสวนประชากรตามตารางหาขนาดตวอยางจากประชากรทมขนาดจากดของเครซและ

มอรแกน (Krejcie & Morgan, 1970 อางใน Isaac and Michael, 1982) ณ ระดบความเชอม น 95 % ไดขนาด

ตวอยางเปนนกศกษา จ านวน 375 คน และเพอปองกนการศนยหายของขอมล ผ วจยไดก าหนดกลมตวอยาง

เพอเปนขอมลในการวจยคร งนจ านวน 400 คน

2. ตวแปร

ตวแปรทใชในการวจยคร งน ประกอบดวย แปรอสระคอ ช นปทศกษา สวนตวแปรตาม ไดแก

ระดบความสามารถดานการรสารสนเทศของนกศกษา 6 มาตรฐานและปญหาการรสารสนเทศของนกศกษา

3. เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยคร งน คอ แบบสอบถามทผ วจยไดสรางข นเพอวดระดบการร

สารสนเทศของนกศกษา โดยอาศยแนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของกบการรสารสนเทศ รปแบบ

ของแบบสอบถามเปนแบบปลายปดประกอบดวยขอความทเปนคาถามและมคาตอบใหผ ตอบเลอกตอบขอท

ตรงตามความเปนจรง โดยแบงออกเปน 3 ตอนดงน

แบบสอบถามตอนท 1 เปนคาถามเกยวกบขอมลท วไปและพฤตกรรมการสบคนสารสนเทศ

ของผ ตอบแบบสอบถาม จ านวน 10 ขอ

แบบสอบถามตอนท 2 เปนแบบสอบถามวดความสามารถดานการรสารสนเทศแบบมาตรา

สวนประเมนคา 5 ระดบ คอ มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอยทสด โดยมขอคาถามจาแนกตาม

มาตรฐานการรสารสนเทศระดบอดมศกษาของประเทศออสเตรเลยและประเทศนวซแลนด (Australian and

New Zealand Information Literacy Framwork ) จ าแนกตามดชนช ว ดภายใต 6 มาตรฐาน คอ 1) สามารถ

ตระหนกถงความตองการสารสนเทศรวมท งสามารถกาหนดลกษณะและ ขอบเขตของสารสนเทศทตองการ

ได 2) สามารถคนหาสารสนเทศทตองการไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล 3) สามารถประเมนผล

เชงวเคราะหกบสารสนเทศและกระบวนการคนหาสารสนเทศ ทตองการได 4) สามารถจดการสารสนเทศ

ท งทคนหามาได หรอทสรางข นใหม 5) สามารถประยกตใชสารสนเทศเดมทมอยเขากบสารสนเทศใหม เพอ

สรางแนวความ คดใหม หรอสรางความเขาใจใหมได 6) สามารถใชสารสนเทศดวยความเขาใจและยอมรบ

ในประเดนทางวฒนธรรม จรยธรรม เศรษฐกจ กฎหมาย และสงคมทแวดลอมขณะใชสารสนเทศน น ๆได

แบบสอบถามตอนท 3 เปนปญหาเกยวกบการรสารสนเทศของนกศกษา ลกษณะของ

แบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประเมนคา 3 ระดบ คอ มปญหามาก มปญหานอย และไมมปญหา

4. การเกบรวบรวมขอมล


7

ผ วจยไดนาแบบสอบถามไปแจกใหแกนกศกษาระดบปรญญาตร ภาคปกต ช นป ท 1-4 ท

ก าลงศกษาในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553 ทสมแบบช นภม (Stratified Random Sampling) ไดเปนกลม

ตวอยาง จ านวน 400 คน เกบขอมลโดยแยกตาม ช นปท 1 – ช นปท 4 ณ บรเวณหนาศนยวทยบรการ

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ต งแตว นท 9 สงหาคม – 8 กนยายน 2553 และไดตดตามแบบสอบถาม

กลบคนมา 391 ฉบบ คดเปน รอยละ 97.75 แลวนาขอมลทไดจากแบบสอบถามมาวเคราะหและประมวลผล

ทางสถต

5. การวเคราะหขอมล

สถตทใชในการวเคราะหขอมล ประกอบดวย คารอยละ (Percentage) - คาเฉลยเลขคณต

(Mean) คาความเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) และทดสอบสมมตฐาน (Testing Hypothesis)

ประกอบดวย One-way ANOVA โดยโปรแกรม SPSS for Windows

ผล/สรปผลการวจย

1. ขอมลสถานภาพท วไปของกลมตวอยาง พบวา

1.1กลมตวอยางทเปนเพศหญงรอยละ 67.5 เพศชายรอยละ 32.5 โดยเปนนกศกษาภาคปกต

ช นปท 1 รอยละ 31.7 นกศกษาช นปท 2 รอยละ 24.6 นกศกษาช นปท 3 รอยละ 22.5 และนกศกษา

ช นปท 4 รอยละ 21.2 สาหรบคณะทสงกดสวนใหญคณะวทยาการจดการ รอยละ 20.5 รองลงมาคอ

คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย รอยละ 17.1 คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร รอยละ 18.9 คณะ

เทคโนโลยอตสาหกรรม รอยละ 15.1 คณะครศาสตร รอยละ 13.8 และสดสวนนอยทสดคอคณะศลปกรรม

ศาสตร รอยละ 14.6

1.2 ความถของการใชบรการ พบวากลมตวอยางสวนใหญมาใชบรการสปดาหละ 2 – 3 คร ง

รอยละ 30.7 รองลงมาคอ ใชบรการทกวนและเกอบทกวนรอยละ27.6 สาหรบสดสวนนอยทสดของการใช

บรการ คอภาคการศกษาละคร ง กบไมเคยใชบรการ ซงเปนสดสวนทเทากนคอ รอยละ1.8

1.3 แหลงทมาของความร เกยวกบการใชหองสมดและการสบคนขอมล พบวากลมตวอยาง

สวนใหญไดรบความร จากการศกษาระดบมธยมศกษารอยละ 25.4 ไดรบความร จากการเรยนวชาทกษะ

การสบคน รอยละ 24.3 ไดรบความร จากการเรยนรายวชาในกลมวชาการศกษาทวไป รอยละ 12.9 และ

สดสวนนอยทสดของแหลงทมาของความร เกยวกบการใชหองสมด และการสบคนขอมลคอ ไมมความร ใน

เรองน รอยละ 2.6

1.4 การเขารบความร เกยวกบวธการใชหองสมดจากโครงการของศนยวทยบรการ พบวา

กลมตวอยางสวนใหญ เคยเขารบความร เกยวกบวธการใชหองสมดจากโครงการของศนยวทยบรการ รอย

ละ 50.8 และไมเคยเขารบความร เกยวกบวธการใชหองสมดจากโครงการดงกลาวรอยละ 49.2


8

1.5 การเรยนวชาเกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ เคย พบวากลม

ตวอยางสวนใหญเรยนวชาเกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ รอยละ 69.6 และไม

เคยเรยนวชาเกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ รอยละ 30.4

1.6 การเขารบความร เกยวกบวชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศของศนย

เทคโนโลยสารสนเทศ พบวากลมตวอยางสวนใหญเคยเขารบความร รอยละ 55.9 และไมเคยเขารบ

ความร รอยละ 41.1

1.7 ความถการสบคนสารสนเทศจากอนเทอรเนตหรอเวลดไวดเวบ พบวากลมตวอยางสวน

ใหญมความถในการสบคนสารสนเทศจากอนเทอรเนตหรอเวลดไวดเวบทกวน/เกอบทกวน รอยละ 47.8

รองลงมาคอ 2 – 3 คร งตอสปดาห รอยละ 33.4 และสดสวนนอยทสดของความถในการสบคนสารสนเทศ

จากอนเทอรเนตหรอเวลดไวดเวบคอไมเคยสบคนสารสนเทศจากอนเทอรเนตหรอเวลดไวดเวบ รอยละ 2.8

1.8 ระดบความร ความสามารถในการใชคอมพวเตอร เปนการประเมนตนเองของนกศกษา

พบวากลมตวอยางสวนใหญประเมนวาตนเองมความร ความสามารถในการใชคอมพวเตอรอยในระดบใชได

รอยละ 54.0 รองลงมาประเมนวาอยในระดบใชไดด รอยละ 35.7 และสดสวนนอยทสด คอประเมนวา

ตนเองมความร ความสามารถอยในระดบใชไมได รอยละ 3.1

2. ผลการวเคราะหระดบความสามารถดานการรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญา

ตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

2.1 การศกษาระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาโดยภาพรวม พบวา

นกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มระดบความสามารถดานการร สารสนเทศ

โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( x = 3.53, S.D. = 0.4559) เมอพจารณาเปนรายมาตรฐาน พบวานกศกษา

มความสามารถอยในระดบมากจานวน 5มาตรฐาน และมความสามารถอยในระดบปานกลาง จานวน 1

มาตรฐาน ความสามารถดานการร สารสนเทศในระดบมากของนกศกษาเรยงตามลาดบ ไดแก มาตรฐาน

ความสามารถตระหนกถงความตองการสารสนเทศ ( x = 3.74, S.D. = 0.4918) รองลงมา คอมาตรฐาน

ความสามารถในการประเมนผลสารสนเทศและกระบวนการคนหาสารสนเทศ ( x = 3.58, S.D. = 0.5545)

มาตรฐานความสามารถในการประยกตใชสารสนเทศเดมทมอยเขากบสารสนเทศใหม ( x = 3.55, S.D. =

0.6022) มาตรฐานความสามารถในการใชสารสนเทศดวยความเขาใจ และยอมรบในประเดนทาง

วฒนธรรม จรยธรรม เศรษฐกจ และกฎหมาย ( x = 3.54, S.D. = 0.6333) มาตรฐานความสามารถในการ

จดการสารสนเทศ ( x = 3.51, S.D. = 0.6331) สวนความสามารถลาดบสดทาย คอ มาตรฐาน

ความสามารถในการคนหาสารสนเทศ อยในระดบปานกลาง ( x = 3.43, S.D. = 0.5024) ดงแผนภม


9

3.74

มาก

3.43


3.58

มาก

3.74

มาก

3.51

มาก

3.54

มาก

แผนภม 1. ระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา โดยภาพรวม

2.2 การศกษาระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษารายขอในแตละ

มาตรฐาน พบวานกศกษามความสามารถดานการร สารสนเทศใน 2 ระดบ คอระดบมาก กบระดบปาน

กลาง ซงสวนใหญอยในระดบมาก โดยมาตรฐานทผลการวเคราะหขอมลรายขออยในระดบมากทกรายขอ

ม 2 มาตรฐาน ไดแก มาตรฐานความสามารถตระหนกถงความตองการสารสนเทศ และมาตรฐาน

ความสามารถในการประเมนผลสารสนเทศและกระบวนการคนหาสารสนเทศ สวนมาตรฐานทผลการ

วเคราะหขอมลรายขออยใน 2 ระดบ คอระดบมาก กบระดบปานกลางม 5 มาตรฐาน ไดแก มาตรฐาน

ความสามารถในการคนหาสารสนเทศ มาตรฐานความสามารถในการจดการสารสนเทศ มาตรฐาน

ความสามารถในการประยกตใชสารสนเทศเดมทมอยเขากบสารสนเทศใหม และมาตรฐานความสามารถ

ในการใชสารสนเทศดวยความเขาใจและยอมรบในประเดนทางวฒนธรรม จรยธรรม เศรษฐกจ และกฎหมาย

3. ผลการเปรยบเทยบมาตรฐานความสามารถดานการรสารสนเทศ ผลของการเปรยบเทยบ

มาตรฐานความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนน

ทา จาแนกตาม ช นป โดยภาพรวมพบวาไมแตกตางกนซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทต งไว

0

1

2

3

4

มาตรฐาน 6. ความสามารถในการใชสารสนเทศดวยความเขาใจมาตรฐาน 5. ความสามารถในการประยกตใชสารสนเทศเดม ฯมาตรฐาน 4. ความสามารถในการจดการสารสนเทศมาตรฐาน 3. ความสามารถในการประเมนผลสารสนเทศมาตรฐาน 2. ความสามารถในการคนหาสารสนเทศมาตรฐาน 1. ความสามารถตระหนกถงความตองการสารสนเทศ


10

4. ปญหาเกยวกบการร สารสนเทศของนกศกษา โดยใหนกศกษาระบวามปญหาในระดบ

มาก ระดบนอย หรอไมมปญหา ผลการวจยพบวานกศกษาระบวาประเดนทมปญหามาก คอ เครอง

คอมพวเตอรทใหบรการมจานวนไมเพยงพอ (รอยละ 46.3) ประเดนปญหารองลงมาแตเปนประเดนทม

ปญหานอย ม 11 ปญหา เรยงตามลาดบดงน ทรพยากรสารสนเทศไมหลากหลายและไมสอดคลองกบ

ความตองการ (รอยละ 61.3) ทรพยากรสารสนเทศไมทนสมย(รอยละ 58.8) สวนประเดนปญหานอย

อนดบ 3 ม 2 ประเดน คอ ประเดนปญหาระบบเครอขายคอมพวเตอรมหาวทยาลยขดของบอย กบ

ประเดนปญหาเอกสาร/แผนพบ/ปายประกาศสาหรบแจงขอมลในหองสมดมจานวนนอยและไมชดเจน

(รอยละ 57.6 ) ประเดนปญหานอยตอมา คอ สภาพเครองคอมพวเตอรตามแหลงบรการตางๆเกาหรอ

ชารด (รอยละ 57.2) การจดเรยงทรพยากรสารสนเทศบนช นไมด คนหาไดยาก (รอยละ 56.6)

ทรพยากรสารสนเทศมไมเพยงพอกบความตองการ (รอยละ 54.2) ทรพยากรสารสนเทศ อเลกทรอนกส

สวนใหญเปนภาษาองกฤษ ทาใหเขาใจยาก (รอยละ 54.1) บรเวณทอานหนงสอมแสงสวางไมเพยงพอ

(รอยละ 47.9 ) ทรพยากรสารสนเทศอเลกทรอนกสมใหบรการนอย (รอยละ 47.2) และปญหานอยอนดบ

สดทายคอโตะเกาอ มไมเพยงพอสาหรบใหบรการ (รอยละ 44.6)

อภปรายผล จากการศกษาระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา มหวขอและประเดนสาคญในการอภปราย ดงน

1. ระดบความสามารถดานการรสารสนเทศของนกศกษาโดยภาพรวมอยในระดบมาก

( x = 3.53, S.D. = 0.4559) สอดคลองกบผลการวจยของมอรแกน (Maughan, 2001) ทไดศกษาการร

สารสนเทศของนกศกษานกศกษาช นปท4 แผนกรฐศาสตร ประวตศาสตร สงคมวทยา และปรชญา

มหาวทยาลยแคลฟอรเนย-เบอรกเลย (California-Berkeley) และยงสอดคลองกบงานวจยเกยวกบนสต

จฬาลงกรณมหาวทยาลยช นปท 1 ( กมลรตน สขมาก, 2547) นกศกษาพยาบาล มหาวทยาลยขอนแกน

(สดาวด ศรสดตา, 2549) และผ ใชบรการของมหาวทยาลยมหาสารคาม (สานกวทยบรการ, 2550) แตใน

ป พ.ศ. 2551 วรรณรตน บรรจงเขยนไดศกษาการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา พบวานกศกษามความสามารถดานการร สารสนเทศโดยรวมอยในระดบ

ปานกลาง ขณะทผลการวจยของปยะนช สจต ททาข นในป พ.ศ. 2553 ฉบบนพบวา นกศกษามความ

สามารถดานการร สารสนเทศโดยรวมอยในระดบมาก แสดงใหเหนวาระดบความสามารถดานการร

สารสนเทศของนกศกษาพฒนาข น ซงสมพนธกบพฤตกรรมการร สารสนเทศของนกศกษา ทปรากฏผล

การวเคราะหขอมลเรยงตามอนดบ 1-3 ของทกขอคาถาม คอ 1) ความถของการใชบรการศนยวทย

บรการซงนกศกษาตอบวาใชบรการ 2 – 3 คร งตอสปดาห (รอยละ 30.44) ใชบรการทกวน/เกอบทกวน


11

(รอยละ 27.37) 2) แหลงทมาของความร เกยวกบการใชหองสมดและการสบคนขอมล ซงนกศกษาตอบ

วา ไดจากระดบมธยมศกษา (รอยละ 25.4) จากการเรยนวชาทกษะการสบคนและนาเสนอสารสนเทศ

(รอยละ 24.3) และจากการศกษาดวยตนเอง (รอยละ 20.7) 3) เคยเขารบความร เกยวกบวธการใช

หองสมดจากโครงการLibrary orientation ของศนยวทยบรการ (รอยละ 50.8) 4) เคยเรยนวชาเกยวกบ

วชาการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ (รอยละ 69.6) 5) เคยเขารบความร เกยวกบวชาการใช

คอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศของศนยเทคโนโลยสารสนเทศ (รอยละ 55.9) 6) ความถการสบคน

สารสนเทศจากอนเทอรเนตหรอเวลดไวดเวบ ซงนกศกษาตอบวาใชทกวน/เกอบทกวน (รอยละ 47.8) ใช

2 – 3 คร งตอสปดาห (รอยละ 33.4)

ผลการวเคราะหขอมลขางตนแสดงใหเหนวา มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาประสบผลสาเรจ

ในนโยบายการจดการเรยนการสอนทเนนผ เรยนเปนสาคญ นโยบายสงเสรมดานเทคโนโลยสารสนเทศ

และการสอสาร รวมตลอดถงโครงการพฒนาทกษะมาตรฐานการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

ของศนยเทคโนโลยสารสนเทศ และโครงการ Library orientation ของศนยวทยบรการ ทควรจดบรการ

แกนกศกษาเปนประจาอยางตอเนอง เพอพฒนาใหนกศกษาเปนผ ร สารสนเทศ อนจะยงประโยชนแก

นกศกษาใหเปนผ มนสยรกการศกษาคนควาและรกการเรยนร เพอแกปญหาและพฒนาตนเองไปจนตลอด

ชวต ผลการวเคราะหขอมลดงกลาวสอดคลองกบงานวจยของคาราเวลโล และคนอนๆ (Caravello et al.,

2001) ทประเมนการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตรแหง มหาวทยาลยแคลฟอเนย นกศกษา

ทตอบวาใชหองสมดบอยเปนผ ทไดคะแนนจากการตอบแบบทดสอบสง นอกจากน นนกศกษาทมอตราใช

ฐานขอมลเปนผ ทไดคะแนนจากการตอบแบบทดสอบการร สารสนเทศสงกวานกศกษาทมอตราการใช

ฐานขอมลตา ผลการวเคราะหขอมลดงกลาวแสดงใหเหนวา ระดบความสามารถดานการร สารสนเทศ

ของนกศกษาสมพนธกบพฤตกรรมการร สารสนเทศของนกศกษา

2. ผลการวจยจาแนกตามรายมาตรฐาน พบวา ความสามารถดานการร สารสนเทศของ

นกศกษาอยในระดบมากจานวน 5 มาตรฐาน เรยงตามลาดบ ไดแก มาตรฐานความสามารถตระหนกถง

ความตองการสารสนเทศ มาตรฐานความสามารถในการประเมนผลสารสนเทศ มาตรฐานความสามารถ

ในการประยกตใชสารสนเทศเดมทมอยเขากบสารสนเทศใหม มาตรฐานความสามารถใชสารสนเทศ

ดวยความเขาใจ และมาตรฐานความสามารถในการจดการสารสนเทศ สาหรบความสามารถดานการร

สารสนเทศของนกศกษาทอยในระดบปานกลาง คอ มาตรฐานความสามารถในการคนหาสารสนเทศ

ผลของการวจยดงกลาวสอดคลองกบงานวจยของ กมลรตน สขมาก (2547) เรอง การร สารนเทศของนสต

จฬาลงกรณมหาวทยาลย ช นปท1 ทพบวาระดบการร สารนเทศของนสตอยในระดบปานกลาง 1 ดาน คอ

ดานการสบคนสารนเทศ และเมอพจารณาจากผลการวจยของวรรณรตน บรรจงเขยน (2551) ถงระดบ


12

การร สารนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทารายมาตรฐาน พบวา

นกศกษามการร สารสนเทศอยในระดบมาก 2 มาตรฐาน คอความสามารถในการคนหาสารสนเทศ และ

ความสามารถในการจดการสารสนเทศทรวบรวมและผลตข นได สวนความสามารถในระดบปานกลางม 4

อนดบ คอ ความสามารถประยกตใชสารสนเทศเดมทมอยเขากบสารสนเทศใหม เพอสรางแนวความคด

ใหมหรอสรางความเขาใจใหมได ความสามารถตระหนกถงความตองการสารสนเทศ ความสามารถใช

สารสนเทศดวยความเขาใจและยอมรบในประเดนทางวฒนธรรม จรยธรรม เศรษฐกจ กฎหมาย และสงคม

แสดงใหเหนวาระดบความสามารถดานการร สารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราช

ภฏสวนสนนทาพฒนาข น 5 มาตรฐาน แตนาเสยดายทความสามารถในการคนหาสารสนเทศ ลดลงจาก

ระดบมากเปนระดบปานกลาง ดงน นมหาวทยาลยจะตองสงเสรมใหนกศกษามความสามารถในการ

คนหาสารสนเทศ ใหอยในระดบมากดงเดม

3. ผลการวจยจาแนกตามรายขอของมาตรฐานระดบปานกลาง คอมาตรฐานความสามารถ

ในการคนหาสารสนเทศ พบวานกศกษามความสามารถในการคนหาสารสนเทศในระดบปานกลางเรยง 3

อนดบจากความสามารถนอยสด คอความสามารถสบคนขอมลดวยวธซบซอนได ( x =3.15, S.D.=

0.8394) การร จกวธการใชการตดคาหรอเครองหมาย * เพอขยายผลการคนใหกวางข น ( x =3.20, S.D.

=0.8481) ความสามารถกาหนดคา/วลเพอใชสบคนหาสารสนเทศไดอยางเหมาะสม ( x =3.22, S.D.

=0.7904) จากผลการวจยทพบน ทาใหทราบแนวทางทมหาวทยาลยโดยอาจารยผ สอนควรพฒนาขด

ความสามารถในการสบคนขอมลดวยวธซบซอนใหแกนกศกษา เพอใหนกศกษาสามารถสบคนขอมลทม

จานวนมหาศาลดวยการคดกรองขอมลใหเหลอจานวนนอยทตรงตามความตองการจรงๆ ไดอยางรวดเรว

4. ผลการเปรยบเทยบมาตรฐานความสามารถดานการรสารสนเทศจาแนกตามช นป

พบวานกศกษามความสามารถดานการร สารสนเทศไมแตกตางกนท งโดยภาพรวมและรายมาตรฐาน ซง

ตรงกบผลการวจยของวฒพงษ บไธสง (2542) ทศกษาเรอง การร สารสนเทศของนสตระดบบณฑตศกษา

มหาวทยาลยมหาสารคาม

5. ผลการวจยปญหาเกยวกบการรสารสนเทศของนกศกษา พบวาจาก 13 ประเดนปญหา

นกศกษาระบวามปญหามากมเพยงปญหาเดยวคอเครองคอมพวเตอรทใหบรการมจานวนไมเพยงพอ สวน

อก 12 ประเดนปญหาทเหลอมปญหานอย ซงสอดคลองกบงานวจยของบราวน คาราเวลโล และมอรแกน

ทพบวาขอมลสวนบคคลของนกศกษา เชน ประสบการณการเรยนรายวชาการใชหองสมด ประสบการณ

การเรยนรายวชาการร สารสนเทศ และระดบช นปมความสมพนธกบการร สารสนเทศ (Brown, 1999;

Caravello, 2001; Maughan, 2001) จากประเดนปญหาทนกศกษาระบวาเปนประเดนทมปญหามาก คอ

เครองคอมพวเตอรทใหบรการมจานวนไมเพยงพอ เปนปญหาทเกยวเนองกบเทคโนโลยสารสนเทศและการ


13

สอสาร ซงมหาวทยาลยกาหนดเปนนโยบายเพอเพมคณคาใหแกนกศกษาโดยประกาศ วนท 4 มนาคม

2549 วาต งแตภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2548 นกศกษาตองมความสามารถและทกษะดานภาษาและ

เทคโนโลยโดยตองผานเกณฑทกาหนดหรอผานการอบรมหรอลงทะเบยนเรยนรายวชาดงกลาวจงจะสาเรจ

การศกษาได (มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา, 2548 ) ดงน นนาจะเปนเหตผลสาคญททาใหนกศกษาตนตว

ในเรองเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ซงสงผลใหเครองคอมพวเตอรทใหบรการมจานวนไมเพยงพอ

ตอความตองการของนกศกษา อกท งเมอถกใชงานหนกเครองคอมพวเตอรจงเกาหรอชารด มหาวทยาลย

จงควรเพมเครองคอมพวเตอรใหมจานวนเพยงพอตอความตองการของนกศกษา และบารงรกษาใหอยใน

สภาพทใชงานไดดทกเครอง แตประเดนปญหาเรองสภาพเครองคอมพวเตอรตามแหลงบรการตาง เๆกาหรอ

ชารดเปนปญหาระดบนอย

จากประเดนปญหาทพบท งส น 13 รายการทนกศกษาระบวาเปนประเดนทมปญหามากม

เพยง 1 รายการ นอกน นเปนปญหาระดบนอย และนกศกษาบางรายระบวาไมมปญหา แสดงใหเหนวา

ทรพยากรสารสนเทศและสภาพแวดลอมในการสงเสรมทกษะการร สารสนเทศทมหาวทยาลยจดเตรยมใหแก

นกศกษาสามารถสนองตอบตอความตองการของนกศกษาในการสงเสรมทกษะการร สารสนเทศไดด

ผลการวจยน ชวยใหหนวยงานสนบสนน 2 หนวยงาน คอ ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ และศนยวทยบรการได

ทราบประเดนปญหาเพอเปนแนวทางในการปรบปรงบรการใหเปนทประทบใจของนกศกษาตอไป ประเดน

ปญหาทนาสนใจคอทรพยากรสารสนเทศอเลกทรอนกสมใหบรการนอยและสวนใหญเปนภาษาองกฤษ ทา

ใหเขาใจยาก แมจะเปนปญหาระดบนอยแตกสะทอนใหเหนวานกศกษาสนใจสบคนขอมลจากทรพยากร

สารสนเทศอเลกทรอนกส แตมปญหาดานภาษา ขอคนพบน ช ใหเหนวามหาวทยาลยจาเปนตองพฒนา

ศกยภาพดานภาษาองกฤษใหแกนกศกษาเพมมากข น

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะสาหรบมหาวทยาลยเพอการพฒนานกศกษาใหมทกษะ มความสามารถดานการร

สารสนเทศอยางมนคงและยงยน ซงจะสงผลใหเกดการเรยนร ตลอดชวต อนจะเปนประโยชนตอการ

พฒนาตนเองและประเทศชาตโดยรวม มดงน

1. มหาวทยาลยควรเพมเครองคอมพวเตอรใหมจานวนเพยงพอตอความตองการของนกศกษา

และปรบปรงสภาพเครองคอมพวเตอรตามแหลงบรการตางๆ ใหทนสมยใชการไดด และแกปญหาให

ระบบเครอขายคอมพวเตอรของมหาวทยาลยขดของนอยลง

2. มหาวทยาลยควรพฒนาใหนกศกษามทกษะ มความสามารถทางภาษาองกฤษเพมมากข น

เพอเพมโอกาสแกนกศกษาในการใชสารสนเทศทเปนภาษาองกฤษ เพอพฒนาความร ของตนในวงกวาง

3. หนวยงานสนบสนน 2 หนวยงาน คอ ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ และศนยวทยบรการไดทราบ

ประเดนปญหาเพอเปนแนวทางในการปรบปรงบรการใหเปนทประทบใจของนกศกษาตอไป


14

บรรณานกรม

กมลรตน สขมาก. (2547). การร สารนเทศของนสตจฬาลงกรณมหาวทยาลยชนปท 1.

วทยานพนธปรญญาอกษรศาสตรมหาบณฑต บรรณารกษศาสตร

และสารนเทศศาสตร, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

มหาวทยาลยมหาสารคาม, สานกวทยบรการ. ( 2550 ). การรสารสนเทศของผใชบรการ

สานกวทยบรการ มหาวทยาลยมหาสารคาม. สบคนเมอ 20 มถนายน 2552,

จาก http://www.library.msu.ac.th/interface/arecresearch/_files/14.pdf

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา. (2551). การพฒนาทกษะมาตรฐานการใชเทคโนโลย

สารสนเทศและการสอสาร (ICT). กรงเทพฯ: ผแตง.

วรรณรตน บรรจงเขยน. (2551). การรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร

มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา.

วฒพงษ บไธสง. (2542). การรสารสนเทศของนสตระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลย

รามคาแหง.วทยานพนธศลปะศาสตรมหาบญฑต บรรณารกษศาสตร

และสารนเทศศาสตร, มหาวทยาลยมหาสารคาม.

สานกงานคณะกรรมการศกษาแหงชาต. (2542). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต

พ.ศ.2542. กรงเทพฯ: ผ แตง.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2544). แนวทางการปฎรปการศกษาระดบ

อดมศกษาตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: ผ แตง.

สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคกรมหาชน). (2552).

นยามกลมสถาบนอดมศกษา. กรงเทพฯ: ผ แตง.

สดาวด ศรสดตา. (2549). การรสารสนเทศของนกศกษาคณะพยาบาลศาสตร

มหาวทยาลยขอนแกน. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต


American Library Association. (1998). Information literacy standards for student

learning. Washington, DC: Author. Retrieved May 19, 2009, from

www.schoolnet.org.za/conference/sessions/ks/pbl/.../PBL References.pdf _

American Library Association. (2002). Report of the presidential committee on


15

information literacy .Retrieved July 19, 2009, from

gopher://ala.ala.org:70/00/alagophiv/50417007

Association of College and Research Libraries. (2000). Competency standards for

higher education standards, Performance indicator information literacy and

outcomes. Retrieved June 14, 2010, from

http://ala.org/acr/guides/objinfolit.html.

Australian and New Zealand Information Literacy Framework. ( 2004). Principles,

standards and practice (2 nd ed., A. Bundy, Ed.) . Retrieved July 14, 2009,

from www.anziil.org/resources/Info%20lit%202nd%20edition.pdf

Brown,C. M. (1999). Information literacy of phasical science graduate students in

the information age. Coll & Research Libraries, 60(5), 426-438.

Caravello, P.S. (2001). Information competence at UCLA : Report of a survey

project. Retrieved July 14, 2005, from http://www.library.ucla.edu/

infocompence/info comp report01

Council of Australian University Librarian. (2001). Information literacy standard.

Canberra: Author

Isaac, S.,& Michael,W. B. (1982). Handbook in research and evaluation

(2 nd ed.). San Diago: EdITS.

Maughan, P.D. (2001). Assessing information literacy among undergraduate: A

discussion of the literature and the University of California-Berkeley assessment

experience. College & Research Libraries, 62 (1), 71-85.

Rutsch, H. (2003). Literacy as freedom. Retrieved July 19, 2009, from

http://findarticles.com/p/articles/mi_m1309/is_2_40/ai_105657543/

University of California Los Angeles Intructional Service Advisory Committee.

(2001) ). UCLA library’s Information competency survey. Retrieved

May 19, 2010, from http://www.bol.ucle.edu/%7Ejherschm/project.,


รายงานการวิจัย · 2.3...

Documents