รายงานวจย

พฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของครทไดรบวทยฐานะระดบมธยมศกษา ในเขต

พนทรบผดชอบของมหาวทยาลยราชภฏสงขลา Mathematics Teaching Behaviors of Teachers with Academic Standing

in Secondary Schools in the Areas under the Responsibility of Songkhla Rajabhat University

วมลวรรณ มบญ

รายงานวจยฉบบนไดรบเงนอดหนนการวจยจากงบประมาณกองทนวจย มหาวทยาลยราชภฏสงขลา

พ.ศ. 2557

กตตกรรมประกาศ

การวจยครงนส าเรจสมบรณไดดวยความอนเคราะหของครคณตศาสตรทไดรบวทยฐานะทเปนกลมตวอยาง รวมทงผบรหารและเพอนครในโรงเรยนทครท ไดรบวทยฐานะสงกด ผวจยรสกซาบซงและขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน ขอกราบขอบพระคณคณะครศาสตรและสถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยราชภฏสงขลาทเอออ านวยความสะดวกในการด าเนนการวจยและไดสนบสนนการวจยในครงน ขอกราบขอบพระคณรองศาสตราจารย ดร.สนทร โสตถพนธ อธการบดมหาวทยาราชภฏสงขลา ทไดสนบสนนโครงการวจยครงนอยางดยง และขอขอบพระคณผทรงคณวฒทกทาน ทไดกรณาใหความชวยเหลอในการตรวจสอบแกไขและขอเสนอแนะ เพอปรบปรงเครองมอทใชในการวจยครงน ขอขอบพระคณพ ๆ เพอน ๆ นอง ๆ และบคคลทผวจยมความผกพนซงไดคอยไถถามถงความคบหนาของงานวจย หวงใยสขภาพและเปนก าลงใจใหแกผวจยตลอดมา สดทายขอขอบคณหนวยงานตาง ๆ ในมหาวทยาลยราชภฏสงขลา ส าหรบการใหค าแนะน าและความชวยเหลอทมตอโครงการวจยน คณคาและประโยชนทพงมจากงานวจยน ผวจยขอมอบเปนคณความดของครคณตศาสตรทไดรบวทยฐานะทกทาน

วมลวรรณ มบญ

มถนายน 2560

(ค)

ชองานวจย พฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของครทไดรบวทยฐานะระดบมธยมศกษา ในเขตพนทรบผดชอบของมหาวทยาลยราชภฏสงขลา

ผวจย วมลวรรณ มบญ คณะ ครศาสตร ป 2558

บทคดยอ

การวจยในครงนมวตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของครทไดรบวทยฐานะระดบมธยมศกษา ในเขตพนทรบผดชอบของมหาวทยาลยราชภฏสงขลา กลมตวอยางเปน ครทไดรบต าแหนงวทยฐานะครช านาญการพเศษหรอวทยฐานะครเชยวชาญในสาขาวชาคณตศาสตร ในเขตจงหวดสงขลา สตลและพทลง จ านวน 20 คน เกบรวบรวมขอมลโดยใชวธการสมภาษณ สงเกต และบนทกพฤตกรรมการสอนของครในชนเรยน วเคราะหขอมลดวยการบรรยาย เกยวกบดานการเตรยมการสอน ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน ดานการใชสอการเรยนการสอน และดานการวดผลและประเมนผล ผลการวจยพฤตกรรมการสอนของครคณตศาสตร สรปผลไดดงน

ดานการเตรยมการสอน โดยศกษาจากคมอครและหนงสอเรยนกอนท าการสอน ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน ขนน าเขาสบทเรยนจะเปนการทบทวนความรเดม

โดยขนสอนมการใชวธการสอนทเหมาะสมเพอสงเสรมการพฒนาการเรยนของนกเรยน สวนมากจะเปนการอธบายประกอบการยกตวอยาง และถามนกเรยนทงชนสลบกบการเรยกเปนรายบคคลทสอด แทรกการอธบาย และขนสรปจะใหนกเรยนทดลองท าบนกระดานพรอมทงถามความรความเขาใจนกเรยน

ดานการใชสอการเรยนการสอน มการใชโสตทศนปกรณ เทคโนโลยสารสนเทศเปนเครองมอสอสารเพอกระตนใหนกเรยนเกดการเรยนร สวนมากครจะใชแบบฝกหดใหนกเรยนฝกทกษะมากทสด ดานการวดผลและประเมนผล จะใชการสงเกตพฤตกรรมการเรยนของนกเรยน สวนมากครจะใชการตรวจแบบฝกหดและการสอบ

(ก)

Research Title Mathematics Teaching Behaviors of Teachers with Academic Standing in Secondary Schools in the Areas under the Responsibility of Songkhla Rajabhat University

Researcher Wimolwan Meeboon Faculty Education Year 2015

Abstract

The purposes of this research were to study mathematics teaching behaviors of teachers with academic standing in secondary schools in the areas under the Responsibility of Songkhla Rajabhat University. The subjects of this study included 20 mathematics teachers. Observation and interview were also used to obtain more details on the behaviors of teaching preparation preparation, teaching and learning activity, utilizing instructional aids, and measurement and evalution. The major findings were as follow :

Teaching preparation. Teachers planned lesson by studying the teachers’ guide and students’ word. Teaching and learning processes. In the presentation process, the teacher stated objectives of the lesson before each new lesson. In teaching, teachers used the methods of explanation and giving examples. The teaching method mostly used by asking and answering questions individually and by the whole class. In conclusion stage, teachers let some of students do exercises on chalkboard, answer questions concerning understanding. Utilizing instructional aids. That was the use of learning media and information technology to encourage students’ learning process. In the process, the method highly used by the teachers was letting students word on their own to develop skills. Measurement and evaluation. Most of the teachers evaluated the students’ achievement by exaxing students’ exercises, wordbooks and sometimes, using behavior test.

(ข)

สารบญ

หนา

บทคดยอภาษาไทย (ก) บทคดยอภาษาองกฤษ ” (ข) กตตกรรมประกาศ (ค) สารบญ (ฅ) สารบญตาราง (ง) สารบญภาพ (จ) บทท 1 บทน า …………………………………………………………………………………………………….... 1 ความส าคญและทมาของปญหาทท าการวจย ……………………………………..….……… 1 วตถประสงคของการวจย …………………………………….…………………………..….……… 4 ขอบเขตของการวจย …………………………………………………………………..…..….……… 4 นยามศพทเฉพาะ ………………………………………………………….………………..….……… 4 กรอบแนวความคดของการวจย ……………………………...………………………..….……… 5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย ……………………………………………..….……… 5 บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ …………………………………….………………………….. 6 หลกสตรคณตศาสตรในระดบมธยมศกษา …………………………………………….……….. 6 ทฤษฎการเรยนรและความส าคญตอการเรยนการสอนคณตศาสตร ………………… 10 บทบาทจตวทยาและทฤษฏจตวทยาการเรยนรทมตอการเรยนการสอนคณตศาสตร 18 พฤตกรรมการสอนคณตศาสตร …………………………………………………………………… 25 งานวจยทเกยวของ …………………………………………………………………………….……….. 53 บทท 3 วธด าเนนการวจย …………………………………….…………………….……………..….……… 57 การออกแบบการวจย …………………………………………………………….………….……….. 57 ประชากรและกลมตวอยาง …………………………………………………………….….……….. 58 เครองมอใชในการวจย ……………………………………………………………………… 59 การสรางเครองมอในการวจย ................................................................................ 59 การเกบรวบรวมขอมล ................................................................................ ........... 61 ความเชอถอไดของเครองมอทใชในการวจย .......................................................... 62 การวเคราะหขอมล ................................................................................................ 63 บทท 4 ผลการวจย ........................................................................................................... 64 ผลการวเคราะหขอมล ........................................................................................... 64

(ฅ)

สารบญ (ตอ)

หนา บทท 5 สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ ................................................................... 73 สรปผลการวจย ...................................................................................................... 73 อภปรายผลการวจย ............................................................................................... 74 ประโยชนทไดรบจากผลการวจย .......................................................................... 78 ขอเสนอแนะ ................................................................................................ ........ 78 บรรณานกรม ……………………………………………………................................................................ 79 ภาคผนวก ................................................................................................................................ 85 ภาคผนวก ก ..................................................................... ........................................................ 86 ภาคผนวก ข ..................................................................... ....................................................... 90 ภาคผนวก ค ..................................................................... ....................................................... 92 ประวตผวจย ..................................................................... ....................................................... 97

(ฆ)

สารบญตาราง

ตาราง หนา 1 ขอมลครผใหขอมลส าคญในการวจยโดยแยกตาม เพศ อาย ประสบการณในการท างาน

ระดบการศกษา ............................................................................................................... 64

2 จ านวนครทแสดงพฤตกรรมดานการเตรยมสอน ............................................................ 65 3 จ านวนครทแสดงพฤตกรรมดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน .............................. 66 4 จ านวนครทแสดงพฤตกรรมดานการใชสอการเรยนการสอน ........................................... 69 5 จ านวนครทแสดงพฤตกรรมดานการวดผลและประเมนผล .......................................... 71

(ง)

สารบญภาพ

ภาพ หนา 1 แสดงวงจรแรงจงใจ ......................................................................................................... 24 2 กระบวนการเรยนการสอน .................................................................... ........................ 29 3 ขนตอนการสอนคณตศาสตรระดบประถม ....................................................................... 40 4 กระบวนการเรยนการสอนคณตศาสตร ........................................................................ 52

(จ)

1

บทท 1 บทน ำ

ควำมส ำคญและทมำของปญหำทท ำกำรวจย แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. 2554 : www.nesdb.go.th) มนโยบายมงเนนแนวทางการพฒนาโดยยดคนเปนศนยกลาง เพอใหเกดการพฒนาทยงยนภายใตการเปลยนแปลง ทงภายในและภายนอกประเทศ นอกจากนยงมนโยบายสงเสรมการศกษาใหสอดคลองกบความตองการของผเรยน และสรางสงคมการเรยนรทมคณภาพอนกอใหเกดการเรยนรตลอดชวต สอดคลองกบนโยบายของรฐมนตร วาการกระทรวงศกษาธการ (ขาวสานกงานรฐมนตร. 2555 : www.moe.go.th) ทตองการใหพฒนาการศกษาของประเทศอยางเรงดวน โดย 1 ในนโยบายเรงรดคอ ปฏรประบบการผลตและพฒนาครใหสามารถจดการเรยนการสอนตามหลกสตรปจจบนและรองรบหลกสตรใหมใหเปนไปตามพระราช บญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา ป 2553 (พระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา. 2555 : www.203.146.15.33/index.php) และมาตรฐานวชาชพคร (มาตรฐานการประกอบวชาชพ. 2555 : www.ksp.or.th) ตามทครสภาก าหนด (ครในศตวรรษท 21. 2557 : www.slideshare.net)

ครเปนกญแจส าคญของการน าไปสความส าเรจในการปฏรปกระบวนการเรยนรซงเปนรปหวใจในการปฏรปการศกษา จงมขอเสนอเชงนโยบายภารกจและทศทางในการปฏรปวชาชคร โดย 1. เพมคณสมบตและคณลกษณะของผจะเปนครและผจะไดรบการ ยกยองเปนครมออาชพโดยมการก าหนดระดบคณลกษณะคร (NTQ : National Teachers Qualification) 2. เรงจดระบบกลไก เชอมโยง เกอกลระหวางระบบการผลต การพฒนาการบรหารคร การยกยองคร มงพฒนาวชาชพครใหเปนวชาชพชนสง โดยปรบปรหลกสตรผลตครพฒนาครและขยายหลกสตรปรญญาตร สาขาการศกษาศาสตรเปน 5 ป เพอความเขมขนของศาสตร ศลปการสอนและจตวญญาณแหงความเปนคร น าไปสการปรบโครงสรางของเงนเดอน คาตอบแทนและวทยฐานะครรนใหม (คณลกษณะครรนใหมกบการปฏรปหลกสตรผลตครในศตวรรษ 21. 2557 : URL)

กระทรวงศกษาธการ มาตรา 42 ใหคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษาจดท ามาตรฐานต าแหนง มาตรฐานวทยฐานะและมาตรฐานต าแหนงทางวชาการของขาราชการคร และบคลากร ทางการศกษาไวเปนบรรทดฐานทกต าแหนง ทกวทยฐานะ เพอใชในการปฏบตงาน ทงน โดยค านงถงมาตรฐานวชาชพ คณวฒการศกษา การอบรม ประสบการณ ระยะเวลาการปฏบตงาน คณภาพการปฏบตงานหรอผลงานทเกดขนจากการปฏบตหนาทในการจดท ามาตรฐานต าแหนงครทกต าแหนง ใหจ าแนกต าแหนงเปนประเภทและสายงานตามลกษณะงาน และจดต าแหนงในประเภทและงานทมลกษณะงานอยางเดยวกนหรอคลายคลงกนใหอยในต าแหนงประเภทหรอสาย

2

งานเดยวกน หรอโดยประมาณเปนกลมเดยวกน โดยแสดงชอต าแหนงหนาท และความรบผดชอบของต าแหนง ลกษณะงานทปฏบต และคณสมบตเฉพาะส าหรบต าแหนงของผทด ารงต าแหนงนน มาตรา 54 การใหขาราชการคร และบคลากรทางการศกษามวทยฐานะใดและการเลอนเปนวทยฐานะใดตองเปนไปตามมาตรฐานวทยฐานะตามมาตรา 42 ซงผานการประเมน ทงน ใหค านงถงความประพฤตดานวนย คณธรรม จรยธรรม จรรยาบรรณวชาชพประสบการณ คณภาพ การปฏบตงาน ความช านาญ ความเชยวชาญ ผลงานทเกดจากการปฏบตหนาทในดานการสอน ตามหลกเกณฑและวธการท ก.ค.ศ. ก าหนดหลกเกณฑและวธการใหขาราชการครและบคลากรทางการศกษามวทยฐานะและเลอนวทยฐานะจากครช านาญการเปนช านาญการพเศษ (กระทรวงศกษาธการ. 2549 : www.edu.buu.ac.th)

การจดการศกษาคณตศาสตรในศตวรรษท 21 ควรเปนการจดการศกษาเพอปวงชน (Mathematics for All) เปนการจดการศกษาเพอพฒนาคนใหเปนทรพยากรทมคา มประสทธภาพและศกยภาพเพอจะไดเปนก าลงของชาต (Man Power) สบไป การสอนคณตศาสตรในศตวรรษท 21 น จ าเปนจะตองอาศยครผรคณตศาสตร เพอจะไดถายทอดความรนนมาพฒนาเยาวชนใหเปนผรคณตศาสตร(Mathematics Literacy) อยางสมสมย ผเรยนตองเกดการเรยนรดวยความเขาใจ มทกษะความรพนฐานทางคณตศาสตรทมากพอเพยงและสามารถน าความรไปใชในการแกปญหาตางๆได การสอนคณตศาสตรจงมความจ าเปนทครผสอนจะตองเปนผทมความรทางคณตศาสตรอยางแทจรง ครผสอนจะตองเปนผทมความสามารถรจกดดแปลงตวอยาง กจกรรม แบบฝกหด ตลอดจนหาสออปกรณประกอบการสอน เพอชวยใหผเรยนไดเกดความรความเขาใจอยางแทจรง การสอนใหเยาวชนรจกคดเปน ท าเปน แกปญหาเปนนนเปนสงส าคญ นอกจากนนยงจ าเปนตองฝกใหเยาวชน รจกพดแสดงความคดอยางชดเจนสมเหตสมผล มวจารณญาณ ฝกใหเยาวชนเปนผรจรง ใฝแสวงหา ความร กลาแสดงความรและความคด เปนผเสยสละเพอสวนรวมเปนผมน าใจ และสามารถท างานรวมกบผอนได (ปานทอง กลนาถศร. 2550 : www.l3nr.org)

คร คณาจารยและบคลากรทางการศกษาเปนผประกอบวชาชพทางการศกษาเปนหวใจส าคญทจะท าใหการปฏรปการศกษาและการพฒนาการศกษาประสบผลส าเรจตามเจตนารมณของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แตกลบมขอเทจจรงทวา ครมปญหาดานคณภาพการจดการเรยนการสอนและมขอจ ากดอยเปนจ านวนมาก อาทปญหาจากการผลต การใชและการพฒนาครทขาดประสทธภาพ ไรศลธรรม จรยธรรม เปนปญหาเกยวกบตวครทสงผลตอการศกษาของนกเรยนเปนอยางมาก อยางไรกตามยงมครทดและเกงอยอกมากมายทยงไมไดรบการยกยองเชดชเกยรตเพอสรางเสรมก าลงใจและความภาคภมใจในอาชพครเทาทควร ปญหาเหลานจงจ าเปนทจะตองปรบปรงกระบวนการผลต พฒนาและเสรมสรางแรงจงใจใหแกคร คณาจารยและบคลากรทางการศกษาทกระดบ เพอใหครเปนวชาชพชนสง (ส านกงานคณะกรรมการการศ กษาแหงชาต. 2546 : 23) จะเหนไดวา พฤตกรรมการสอนของคร เปนองคประกอบทส าคญตอคณภาพการศกษาทสงผลไปยงผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน ดงนนครจะตองรจกเลอกใชวธการสอนตาง ๆ ทตรงกบจดประสงคการเรยนรและเหมาะสมกบสภาพการเรยน และคณลกษณะทวไปของนกศกษาครในศตวรรษ 21 ในระดบอดมศกษาสาขาครศาสตร ศกษาศาสตร ซงอยในวยก าลงจะเปนผใหญในระดบปรญญาตรเปนผทมความกระตอรอรนและมอดมการณ สนใจในสงทอยากร ตองการการยอม

3

รบของเพอน อาจารย และสงคม ตองการทจะสามารถน าตนเองได เปนบคคลทมงสรางประสบ การณและสามารถเรยนรไดดวยตนเอง ( Self Directed Learning) มกสนใจในเรองทเกยวของกบชวตและสงแวดลอม การจดการเรยนการสอนควรมงจดใหสอดคลองกบความตองการของนกศกษาสาขาศกษาศาสตรและใหสามารถเชอมโยงกบประสบการณและบรบทของผเรยนจะสามารถชวยใหเรยนรไดด ในฐานะผวจยเปนผสอนในรายวชาการจดการเรยนรคณตศาสตรของนกศกษาชนปท 4 และเปนอาจารยนเทศกประจ าวชาเอกของนกศกษาโปรแกรมวชาคณตศาสตร คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสงขลา มาเปนระยะเวลา 4 ป พบวาปญหาการสงนกศกษาออกฝกการปฏบตวชาชพครในสถานศกษา มดงน คณภาพของนกศกษาครคณตศาสตรยงมพนฐานความรความเขาใจใจหลกการ โครงสราง เนอหาวชาคณตศาสตรไมเพยงพอ บคลกภาพไมกระฉบกระเฉง ขาดปฏภาณ ในการแกไขปญหา ขาดทกษะการใชสอ อปกรณททนสมย ไมแสวงหาความร ขาดการฝกฝนตนเอง ครยงเปนศนยกลางการเรยนการสอน คมชนเรยนไมไดซงสงผลใหผลสมฤทธทางเรยนของนกเรยนอยในเกณฑต า ซงสอดคลองกบผลของการสมมนาผบรหาร ครพเลยงและอาจารยนเทศฝกประสบการณวชาชพครในวนท 15 มถนายน 2557 ณ มหาวทยาลยราชภฏสงขลา พบวา นกศกษาฝกการปฏบตวชาชพครในสถานศกษาไมสามารถคมชนเรยนได และนกเรยนไมใหความเคารพนกศกษาฝกการปฏบตวชาชพครในสถานศกษาเหมอนครคนหนงในโรงเรยน ดงนนถาจะพฒนาพฤตกรรมการสอนของครใหมคณภาพ จะตองใหนกศกษาครปรบเปลยนกระบวนทศนใหมในการเรยนร มความคดและจรงใจมงมนทจะพฒนาศกยภาพผเรยน มความเขาใจการเปลยนแปลงทางสงคมและทองถน ดวยมหาวทยาลยราชภฏสงขลา มวสยทศนทวาดวยการเปนมหาวทยาลยชนน าเพอพฒนาทองถนภาคใตสสากล และมพนธกจทวาดวยการผลต พฒนาครและบคลากรทางการศ กษา ใหมคณภาพสอดคลองกบมาตรฐานของวชาชพคร รวมถงวตถประสงคเพอผลตครและพฒนาบคลากรทางการศกษาใหมคณภาพ มความเขมแขงในวชาชพคร และเปนผน าในการปฏรปการศกษา โดยทางมหาวทยาลยราชภฏสงขลามเขตพนทรบผดชอบ ซงประกอบไปดวยจงหวดสงขลา จงหวดสตลและจงหวดพทลง

จงกลาวไดวาพฤตกรรมการสอนของครเปนองคประกอบทส าคญยงทสงผลตอการเรยนรของนกเรยน ดงนนผวจยจงสนใจทจะศกษาพฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของครทไดรบวทยฐานะระดบมธยมศกษา ในเขตพนทรบผดชอบของมหาวทยาลยราชภฏสงขลาวาการจดกจกรรมการเรยนการสอนของครมพฤตกรรมการสอนในแตละดานอยางไร เชน พฤตกรรมดานการเตรยมการสอน พฤตกรรมดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน พฤตกรรมดานการใชสอการเรยนการสอน พฤตกรรมดานการวดผลและประเมนผลและเปนไปตามทศทางทหลกสตรก าหนดไวหรอไมอยางไร เนองจากครทไดรบวทยฐานะเปนครทไดรบการยอมรบเชดชเกยรตและมผลงานทางวชาการเปนทประจกษในเขตจงหวดพนทรบผดชอบของมหาวทยาลยราชภฏสงขลา จงเหมาะแกการศกษาเพอเปนตนแบบพฤตกรรมการสอนคณตศาสตรและเปนขอมลส าหรบการด าเนนการผลตและพฒนานกศกษาครคณตศาสตรใหมความสามารถเปนทยอมรบของชมชนทองถนทสถานศกษานน ๆ ตงอยตอไป

4

วตถประสงคของกำรวจย การวจยในครงนมวตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของครทไดรบวทยฐานะระดบมธยมศกษา ในเขตพนทรบผดชอบของมหาวทยาลยราชภฏสงขลา

ขอบเขตของกำรวจย ประชำกร ไดแก ครทไดรบต าแหนงวทยฐานะครช านาญการพเศษหรอวทยฐานะครเชยวชาญ

ระดบมธยมศกษา สาขาวชาคณตศาสตร ในเขตจงหวดสงขลา สตลและพทลง จ านวน 60 คน กลมตวอยาง ครทไดรบต าแหนงวทยฐานะครช านาญการพเศษหรอวทยฐานะครเชยวชาญใน

สาขาวชาคณตศาสตร ระหวางป พ.ศ. 2551 ถง พ.ศ. 2557 ในเขตจงหวดสงขลา สตลและพทลง เนองจากเปนปทเรมใชหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551 จ านวน 20 คน

นยำมศพทเฉพำะ 1. พฤตกรรมการสอนคณตศาสตร หมายถง การกระท าหรอการแสดงออกของครผสอน

ทไดจากการสงเกตในระหวางทมการด าเนนกจกรรมการเรยนการสอน เพอใหการจดการเรยนรเกดประสทธภาพ

2. การเตรยมการสอน หมายถง การเตรยมการลวงหนากอนปฏบตการสอนทงในลกษณะ การศกษาหลกสตร เอกสารประกอบหลกสตรและการวางแผนการจดการเรยนร เชน การท าบนทกการสอน การเตรยมเครองมอวดผลและประเมนผล เปนตน

3. การจดกจกรรมการเรยนการสอน หมายถง พฤตกรรมทแสดงวามการเลอกเทคนค วธการสอนหรอจดประสบการณเพอใหนกเรยนไดปฏบตอยางใดอยางหนงเพอการเรยนรทเหมาะสมกบสภาพของนกเรยน โดยจดประสบการณการเรยนรตามล าดบขนตามทเสนอไวใหในคมอครคณตศาสตร เชน ทบทวนความรพนฐานเดม สอนเนอหาใหม แลวจงฝกทกษะหรอท าแบบฝกหด เปนตน

4. การใชสอการเรยนการสอน หมายถง เปนวธการทครจดหาวสด อปกรณ เครองมอ ทครน ามาใชประกอบการเรยนการสอนคณตศาสตรและใหนกเรยนมสวนรวมในการใชสอการเรยนการสอนนน เพอใหการเรยนการสอนด าเนนการไปอยางมประสทธภาพ

5. การวดผลและการประเมนผล หมายถง เปนวธการทครใหนกเรยนแสดงออกซงความร ความสามารถ โดยใชเครองมอวดผลชนดตาง ๆ แลวสรปผลตามเกณฑทก าหนด ตลอดจนแบบฟอรม ทเปนหลกฐานของการวดผลและประเมนผลวชาคณตศาสตร

5

กรอบแนวควำมคดของกำรวจย ในการวจยครงน ผวจยไดก าหนดกรอบแนวคดในการวจย ดงแผนภาพ

พฤตกรรมกำรสอนของครคณตศำสตรไดรบต ำแหนงวทยฐำนะ

ประโยชนทคำดวำจะไดรบจำกกำรวจย 1. ทราบถงพฤตกรรมการสอนของครคณตศาสตรทไดรบวทยฐานะในโรงเรยนมธยมศกษา

ในเขต จงหวดสงขลา สตล พทลง 2. เพอปรบปรงการจดการเรยนการสอนส าหรบนกศกษาครวชาคณตศาสตรเพอเตรยมความพรอมส าหรบการเปนครทมประสทธภาพในอนาคต 3. ประยกตใชในการจดกจกรรมการพฒนาครประจ าการในเขตพนทความรบผดชอบของ มหาวทยาลยราชภฏสงขลา 4. เปนสารสนเทศใหแกหนวยงานทเกยวของกบการจดการศกษาของประเทศและหนวยงานผลตและพฒนาคร 5. เปนแนวทางในการปรบปรงหลกสตรคณตศาสตรบณฑต คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสงขลา ใหมประสทธภาพดยงขน

1. การเตรยมการสอน 2. การจดกจกรรมการเรยนการสอน 3. การใชสอการเรยนการสอน 4. การวดผลและการประเมนผล

6

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การศกษาพฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของครมธยมศกษาน ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ เพอใชประกอบในการศกษาวเคราะหพฤตกรรมทเกดขนจรง ในชนเรยนและไดเลอกน ามาเฉพาะเรองทเกยวของโดยตรง ซ งคดวาครอบคลมเนอหาสาระมากทสด จะน าเสนอตามล าดบเนอหาสาระดงตอไปน หลกสตรคณตศาสตรในระดบมธยมศกษา

ทฤษฎการเรยนรและความส าคญตอการเรยนการสอนคณตศาสตร บทบาทจตวทยาและทฤษฏจตวทยาการเรยนรทมตอการเรยนการสอนคณตศาสตร การสอนคณตศาสตร พฤตกรรมการสอน

งานวจยทเกยวของ

หลกสตรคณตศาสตรในระดบมธยมศกษา การน าหลกสตรมธยมศกษาตอนตน พทธศกราช 2521 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533) และ

หลกสตรมธยมศกษาตอนปลาย พทธศกราช 2524 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533) ไปใชในระดบโรงเรยนและระดบชนเรยนใหเกดผลไดนน บคลากรทเกยวของจะตองมความรความเขาใจ และตระหนกถงคณคาของการใชหลกสตร ใหบรรลจดหมายโดยเฉพาะครผสอนแตละวชา ซงจะตองน าหลกสตร ไปใชในลกษณะประยกตใหเหมาะสมกบชนเรยน มความจ าเปนอยางยงทความร ความเขาใจ จดหมาย หลกการ โครงสราง กระบวนการจดการเรยนการสอนและการวดผลประเมนผลของกลมวชา หรอรายวชาทตนสอน ตลอดจนมองใหเหนถงความสมพนธของกลมวชา หรอรายวชาทสอน กบกลมวชาหรอรายวชาอน ๆ ในหลกสตร อนจะเออตอผลสมฤทธ ในการสงเสรมพฒนาผเรยนใหมคณภาพตามคณลกษณะทพงประสงคของหลกสตร ซงแตละกลมวชาหรอรายวชาในหลกสตร ตางกมคณลกษณะทสงเสรมพฒนาคณภาพของผเรยน ในลกษณะทแตกตางกนตามธรรมชาตของวชานน ๆ

จดประสงคของการเรยนคณตศาสตรในระดบมธยมศกษา

จากจดหมายของหลกสตรในระดบมธยมศกษานนนอกจากจะจดมงเนนใหนกเรยนมความร มทกษะ มความคดรเรม สรางสรรค รจกคดวเคราะห แกปญหาอยางมเหตมผลและอยางมระบบระเบยบแลว ความส าคญของหลกสตรยงมงเนนใหผเรยนคดเปน ท าเปนและแกปญหาเปนเพอน าความรความสามารถไปใชในการด ารงชพไดอยางเหมาะสมกบตน สงคม และเพอสรางสรรคความเจรญ และรกษาสภาพแวดลอมของทองถนใหรงเรองสบไป ในทมจะขอแยกกลาวจดประสงคของการเรยนคณตศาสตรในระดบมธยมศกษาตอนตนและตอนปลายออกจากกนดงน

7

จดประสงคของการเรยนวชาคณตศาสตรระดบมธยมศกษาตอนตน

คณตศาสตรระดบมธยมศกษาตอนตน เนนในดานความรความเขาใจ ฝกทกษะในการคดค านวณ ใหรจกการสงเกต คดอยางมเหตผล ตลอดทงการท างานทมระเบยบ และชดเจนเนอหาในหลกสตรไดจดเพอสนอง จดประสงคทส าคญในการเรยนการสอนคณตศาสตรดงน 1. เพอใหนกเรยนมทกษะในการคดค านวณ เพอแกปญหาตาง ๆ ทเกยวกบชวตประจ าวน

2. เพอเปนพนฐานใหนกเรยนเขาใจในสงแวดลอมรอบตวไดดขน

3. เพอเปนพนฐานในการศกษาวชาอน ๆ ทอาศยวชาคณตศาสตร 4. เพอใหนกเรยนมทกษะในการค านวณและรจกวเคราะห เพอเปนพนฐานในการศกษาวชาคณตศาสตรในระดบสงขนไป

5. เพอใหนกเรยนเขาใจลกษณะและประโยชนทางวชาคณตศาสตร อนจะน าไปสความสนใจใหศกษาวชาคณตศาสตรนตอไป

6. เพอฝกใหนกเรยนรจกคดอยางมเหตผล และสามารถใชเหตผลในการแสดงความคดเหนอยางมระเบยบ ชดเจนและรดกม (ยพน พพธกล. 2530 : 20-21)

จดประสงคของการเรยนวชาคณตศาสตรระดบมธยมศกษาตอนปลาย คณตศาสตรระดบมธยมศกษาตอนปลาย มงเนนใหรจกวธการเรยนร คดเปน ท าเปน แกปญหาเปน ใหเหนคณคาในศลปะ วทยาการ ตลอดรวมทงสรางสรรค สงเสรมและรจกใชและอนรกษทรพยากร ตลอดรวมทสงแวดลอม รจกเคารพสทธเสรภาพของผอน รจกหนาทของตนเอง ผอนและรจกใชสทธเสรภาพของคน ในทางสรางสรรคบนรากฐานแหงความถกตองและชอบธรรมโดยมรายละเอยดเนอหาของจดประสงคดงน 1. เพอใหสามารถคดอยางมเหตผล และสามารถใชเหตผลในการแสดงความคดอยางมระเบยบ ชดเจนและรดกม 2. เพอใหมความรความเขาใจในหลกการ และโครงสรางของคณตศาสตร มความคดรเรมและสรางสรรค มความสามารถและมนใจในการแกปญหา ตลอดจนคดค านวณไดอยางถกตอง 3. เพอใหตระหนกในคณคาของคณตศาสตร และใหมเจตคตทดตอคณตศาสตร 4. เพอใหมความรกวางขวาง อนจะเปนพนฐานในการเรยนคณตศาสตรขนสง และวชาทตองใชคณตศาสตร ตลอดจนใหตระหนกในความส าคญตอวชาคณตศาสตร ทจ าเปนตองใชวทยาการอน ๆ จากหลกสตรและจดประสงคของการเรยนคณตศาสตรทงระดบมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย พอจะสรปไดวา เปาหมายของการเรยนคณตศาสตรนนนอกเหนอจากจะมงเนนใหผคดเปน ท าเปน แกปญหาเปนแลว คณตศาสตรยงฝกใหผเรยนเปนคนมทกษะในการคดค านวณ รจกคดวเคราะหดวยเหตและผลมความรความเขาใจ สงเสรมใหมความคดรเรม สรางสรรคตลอดจนตระหนกในคณคาและความส าคญของคณตศาสตรทมตอสายวชาชพอนๆและทส าคญใหมเจตคตทดตอวชาคณตศาสตร

8

การจดการเรยนการสอนคณตศาสตรตามความมงหวงของหลกสตรมธยมศกษาตอนตน พทธศกราช 2521 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533) และหลกสตรมธยมศกษาตอนปลาย พทธศกราช 2524 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533) ผวจยไดศกษาแนวคดทฤษฎเกยวกบวชาคณตศาสตรและการเรยนการสอนคณตศาสตร ในทนผวจยจะกลาวถง การจดการเรยนการสอนคณตศาสตรตามความมงหวงของหลกสตรมธยมศกษาตอนตน พทธศกราช 2521 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533) และหลกสตรมธยมศกษาตอนปลาย พทธศกราช 2524 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533) ดงตอไปน หลกสตรมงหวงใหมการจดการเรยนการสอนทเนนกระบวนการภาระของคร คอสอนแลวนกเรยนตองบรรลจดประสงคทสอนและเกดคณลกษณะการคดการปฏบตอยางมกระบวนการตดตว ส าหรบการจดการเรยนการสอนคณตศาสตร เพอใหผเรยนเกดทกษะกระบวนการนน หนวยศกษา นเทศก กรมสามญศกษา (หนวยศกษานเทศก กรมสามญศกษา 2534 : อางถงใน ไพจตร สะดวกการ 2539 : 60) เสนอวากระบวนการทเหมาะกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตรซงจ าแนกไดเปน 3 ลกษณะ ไดแก ความรความเขาใจเกยวกบมโนทศนหรอหลกการ ทกษะในการคดค านวณ และความสามารถกบการแกโจทยปญหา (หนวยศกษานเทศก กรมสามญศกษา 2534 : ส านกงานทดสอบทางการศกษา 2536 : อางถงใน ไพจตร สะดวกการ 2539 : 60) หนวยศกษานเทศก กรมสามญศกษา (หนวยศกษานเทศก กรมสามญศกษา 2534 : อางถงใน ไพจตร สะดวกการ 2539 : 60) ไดเสนอแนวการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนกระบวนการตามกระบวนการสรางความคดรวบยอดและกระบวนการคณตศาสตร ดงตอไปน 1. กระบวนการสรางความคดรวบยอด การจดกจกรรมเพอใหนกเรยนเกดกระบวนการสรางความคดรวบยอดในวชาคณตศาสตรในเรอง ค านยาม นยมใชวธอปนย (Induction) คอการใหเหนหรอศกษาจากตวอยางมาก ๆ แลวสรปเปนนยาม ซงมล าดบขนการสอนดงน ขนท 1 ใหนกเรยนสงเกตจากตวอยางหลาย ๆ ตวอยางเพอจ าแนกแตกตางและหาลกษณะรวม ขนท 2 สรปลกษณะรวม ขนท 3 ทดสอบ น าไปใช 2. กระบวนการทางคณตศาสตร ส าหรบกระบวนการคณตศาสตรนน มกระบวนการซงแยกยอยเปน 2 ลกษณะ ไดแก กระบวนการสรางทกษะการคดค านวณ และกระบวนการสรางทกษะการแกโจทยปญหา 2.1 แนวการจดกจกรรมการเรยนการสอนตามกระบวนการสราง ทกษะ การคดค านวณ ทกษะการคดค านวณเปนการน าสตร กฎ ทฤษฎบทตาง ๆ ไปใชในการคดค านวณใหเกดความคลองแคลว แมนย าและรวดเรว ซงมล าดบขนการเรยนรดงน 2.1.1 บอกนยามของกฎหรอทฤษฎบทได 2.1.2 ยกตวอยางเฉพาะตามกฎหรอทฤษฎบทได 2.1.3 ค านวณโดยใชกฎหรอทฤษฎบทได

9

2.1.4 น าไปประยกตในสภาพการณใหมได เพอใหบรรลล าดบขนตอนดงกลาวน หนวยศกษานเทศก กรมสามญศกษา ได

เสนอใหจดกจกรรมการเรยนการสอนตามขนตอนการสอนดงน ขนท 1 สอนกฎหรอทฤษฎโดยวธอปนย วธอปนย ( Induction) เปนวธหาขอสรปทวไปโดยการพจารณาจากกรณเฉพาะหรอขอเทจจรงทเกดขนซ า ๆ กน ภายในสภาพการณหรอเงอนไขแบบหนง ในการเรยนการสอนโดยวธอปนยนน เปนการใหผเรยนมประสบการณจากขอมลเฉพาะหรอตวอยางเฉพาะชดหนง แลวใหผเรยนสรปออกมาเปนขอสรปทวไป เชน ก าหนดร ปสามเหลยมทมลกษณะและขนาดตาง ๆ กน หลาย ๆ รป ใหนกเรยนวดขนาดของมมภายในของสามเหลยมแตละรป แลวน าขนาดของมมภายในแตละมมของสามเหลยมแตละรปมารวมกน พบวาผลรวมซ ากนทกรป คอตางกไดผลรวมเทากบ 180 องศา จงสรปเปนขอสรปทวไปไดวามมภายในของรปสามเหลยมรวมกนได 180 องศา ขนท 2 ฝกการใชกฎโดยนรนย วธนรนย (Deduction) เปนวธการสรปกรณเฉพาะโดยพจารณาจากนยทวไป (Generalization) หรอเปนการสรปจากเหตชดหนงออกมาเปนผลอยางสมเหตสมผล (Valid) ในวชาคณตศาสตรเหตทน ามาใชสรปผลนนไดแกพวก นยาม กตกา หรอสจพจน รวมทฤษฎตาง ๆ ทก าหนด ตวอยางเชน “เหต: a > b และ b > c ผล a > c” หรอ “สามเหลยม ABC มขนาดของมม ABC เทากบ 70 องศา ขนาดของมม BCA 25 องศา จงหาขนาดของมม CAB” ค าตอบทไดคอ “ขนาดของมม CAB เทากบ 180 – 70 – 25 = 85 องศา” ค าตอบนไดมาจากการอางเหตผลจากขอสรปทวไปทวา “มมภายในของรปสามเหลยมใด ๆ รวมกนได 180 องศา” ในการฝกการใชกฎโดยวธนรนย มการฝกน ากฎ หรอสตร ไปใชทงในสถานการณตางทไมซบซอนและในสถานการณทมรปแบบซบซอน ขนท 3 วนจฉยขอบกพรองและเสรมแรง ในการฝกการใชกฎใหท าแบบฝกทละขนแลวตรวจวนจฉย ถาผดใหวเคราะหวาผดตรงขนตอนใด เชน ใชสตรไดถกตองหรอไม ถาใชสตรถกตอง ค านวณถกตองหรอไมเปนตนแลวใหค าชมเชยในความตงใจอตสาหะวรยะของนกเรยน 2.2 แนวการจดกจกรรมการเรยนการสอนตามกระบวนการสรางทกษะ การแกโจทยปญหา มขนตอนดงน 2.2.1 วเคราะหโจทย ดวาโจทยตองการทราบอะไร โจทยใหอะไรมาบาง 2.2.2 ก าหนดขนตอนเพอแกปญหา มการสรปความเกยวของของสงทโจทยใหมาและสงทโจทยตองการค าตอบ มการแปลงขอความเปนประโยคสญลกษณ และก าหนดความรทใชในการค านวณ 2.2.3 ปฏบตตามขนตอน ลงมอปฏบต ตรวจสอบความส าเรจในแตละขน และแกไขขอบกพรอง 2.2.4 ตรวจความถกตอง ครแนะวธตรวจสอบ ถาไมถกตองยอนกลบไปพจารณาขนท (1) – (3) ใหม

10

จากการวเคราะหแนวการจดกจกรรมการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรตามความมงหวงของหลกสตรมธยมศกษาตอนตน พทธศกราช 2521 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533) และหลกสตรมธยมศกษาตอนปลาย พทธศกราช 2524 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533)ทเสนอโดยหนวยศกษานเทศก กรมสามญศกษาขางตนน พอจะสรปไดวา การสอนเนอหา วชาทางคณตศาสตรเนอหาหนงควรจะเรมดวยการสอนค านยาม ทฤษฎบท กฎ กตกา หรอ สตร แลวฝกการน าทฤษฎบท กฎ กตกา หรอสตรไปใชแกปญหาเกยวกบการค านวณ และแกโจทยปญหาดวยกระบวนการแกโจทยปญหาทางคณตศาสตรโดยครเปนผก าหนดแบบฝกหดใหนกเรยนท า ครคอยชแนะวธตรวจสอบค าตอบและการเสรมแรงนกเรยน

ทฤษฎการเรยนรและความส าคญตอการเรยนการสอนคณตศาสตร ทฤษฎการเรยนรคณตศาสตร ครคณตศาสตรจะสอนคณตศาสตรไดด ถาครสนใจจตวทยาของเดก ศกษาแนวคดหรอทฤษฎการเรยนรของนกจตวทยา ซงมหลายทฤษฎทใชหลกการทเปนประโยชนตอการสอนคณตศาสตรเปนอยางมากและมนกจตวทยาไดเขยนทฤษฎทส าคญไว ดงน โสภณ บ ารงสงฆ และสมหวง ไตรตน (2520 : 22-23) ไดกลาวถงทฤษฎการสอนคณตศาสตรไวดงน 1. ทฤษฎแหงการฝกฝน (Drill Theory) ทฤษฎทเนนการฝกฝนใหท าแบบฝกหดมาก ๆ ซ า ๆ จนกวาเดกจะเคยชนกบวธการนน เพราะเชอวาวธการดงกลาวท าใหผ เรยนรคณตศาสตรได ฉะนนการสอนของครจะเรมตนโดยครใหตวอยาง บอกสตร หรอกฎเกณฑแลวใหนกเรยนฝกฝนท าแบบฝกหดมาก ๆ จนช านาญ นกการศกษาปจจบนยงยอมรบวาการฝกฝนมความจ าเปนในการสอนคณตศาสตรซงเปนวชาทกษะ แตทฤษฎนยงมขอบกพรองอยหลายประการคอ

1.1 นกเรยนตองจดจ า ทองกฏเกณฑ สตร ซงยงยาก 1.2 นกเรยนไมอาจจดจ าขอเทจจรงตาง ๆ ทเรยนมาไดหมด 1.3 นกเรยนไมไดเรยนอยางเขาใจ จงเกดความสบสนในการค านวณการแก ปญหาและลมสงทเรยนไดงาย 2. ทฤษฎการเรยนรไดโดยบงเอญ (Incidental Learning Theory) ทฤษฎนมความเชอวาเดกจะเรยนรไดด กตอเมอมความตองการ หรอความอยากรเรองใดเรองหนงเกดขน ฉะนนกจกรรมการเรยนการสอนตองขนจากเหตการณทเกดขนนน เกดในโรงเรยนหรอชมชน ซงนกเรยนไดประสบกบตนเอง สวนขอบกพรองของทฤษฎน คอ เหตการณทเหมาะสมในการจดการเรยนรไมไดเกดขนบอย ดงนน การจดการเรยนการสอนตามทฤษฎนไปใชครงคราว ถาไมมเหตการณดงกลาวเกดขนแลวทฤษฎนจะตองไมเกดผล

3. ทฤษฎแหงความหมาย (Meaning Theory) ทฤษฎนเนนตระหนกวาการคดค านวณกบการเปนอยในสงคมของเดก เปนหวใจในการเรยนการสอนคณตศาสตรและเชอวานกเรยนจะเรยนรและเขาใจสงทเรยนไดด เมอไดเรยนสงทมความหายตอตนเอง ทฤษฎนเปนทยอมรบวาเหมาะสมในการน าไปสอนคณตศาสตรอยางกวางขวางในปจจบน

11

นอกจากน โสภณ บ ารงสงฆ และสมหวง ไตรตน (2520 : 22-23) ไดกลาวถงขอไดเปรยบของการสอนตามทฤษฎแหงความหมายส าหรบวชาคณตศาสตร ดงน 1. ชวยใหนกเรยนจดจ าเนอหาไดอยางแมนย า

2. ชวยใหนกเรยนสามารถระลกหรอรอฟนทกษะทเลอนรางไปแลวใหกลบคนมาไดอยางรวดเรว

3. ชวยใหนกเรยนสามารถน าความคดและทกษะทางคณตศาสตรไปใชไดมากขน

4. ชวยใหนกเรยนไดงายขน โดยการจดสงทเปนพนฐานไวเปนระบบระเบยบทตอเนองกน ซงจะท าใหเกดการถายโยงการเรยนร หรอความรความเขาใจไดดยงขน

5. ลดการฝกฝนลงเหลอเพยงฝกฝนเพอใหเกดความสมบรณในการเรยนร หรอเกนความจรง

6. ปองกนไมใหนกเรยนตอบปญหาทางคณตศาสตร อยางไมนาเปนไปได หรอเกนความจรง

7. สงเสรมเราใจในการเรยนรโดยวธการแกปญหา แทนทจะใชวธการฝกฝน และจดจ าโดยไมเขาใจ

8. เตรยมใหนกเรยนมความสามารถและความคลองตวในการแกปญหาในสถานการณตาง ๆ ดวยวธทมประสทธภาพ

9. ท าใหนกเรยนมอสระ และความเชอมนในการปะทะสถานการณใหม ๆ ทางจ านวนดวยความมนใจ

วรรณ โสมประยร (2531 : 25 – 27) ไดกลาวถงวธการสอนของวรรณไววา กเปนวธสอนทสอดคลองกบแนวคดของทฤษฎการเรยนร 6 ทฤษฎ ดงน 1. ทฤษฎเชอมโยงจตส านก (Apperception) ของ Herbart เนนการเรยนรเราความสนใจและสรางความพงพอใจใหแกผเรยนเสยกอน ดวยกจกรรมสอการเรยน หรอสถานการณตาง ๆ เปนกระบวนการเชอมตอความคดใหมเขาไปในความคดทเกบสะสมไว 2. ทฤษฎเชอมโยงสภาพการณจากสงเราและสงตอบสนอง (Connectionism) ของ Thorndile เปนการเชอมโยงสงเรากบสงตอบสนองของผเรยนในแตละระดบชนอยางตอเนอง โดยอาศยการเรยนร 3 กฎ ดงน 2.1 กฎของการฝกหดหรอกระท าซ า (The Law of Exercise or Repetition) กลาวคอยงมการตอบสงเรามากและบอยครงเทาใด สงนนยอมอยคงทนนานเทานน แตหากไมไดปฏบตตวเชอมนนจะออนก าลงลง

2.2 กฎแหงผล (Law of Effect) บางทเรยกวาหลกความพงพอใจและความเจบปวด (Pleasure-pain Principle) การตอบจะมก าลงขนหากเกดความพงพอใจตามมา และจะออนลงมาหากเกดความไมพอใจ

2.3 กฎแหงความพรอม (Law of Readiness) เมอกระแสประสาทมความพรอมทจะท าและไดกระท าเชนนน จะกอใหเกดความพงพอใจแตถายงไมพรอมและตองกระท ายอมกอใหเกดความร าคาญ

12

3. ทฤษฎการเสรมแรง (Operant Conditioning) ของ Skinner เนนการแบงจดประสงคการเรยนรออกเปนสวนยอย ๆ มากมาย ซงแตละสวนจะถกเสรมแรงตอไปและตองก าหนดจงหวะและเวลาในการเสรมแรงใหเหมาะสม

4. ทฤษฎการฝกฝน (Mental Discipline) ของ Plato เนนการพฒนาสมองโดยสอนใหเขาใจและฝกฝนอยางมาก ๆ จนเกดทกษะและความอดทนในการเรยนรหลงจากนนกสามารถถายโยงไปใชไดโดยอตโนมต 5. ทฤษฎการสรป (Generalization) ของ Dudd เนนการสรปเรองจากประสบการณ ทไดรบ

6. ทฤษฎการหยงเหน (Insight) ของ Gestal เปนการเกดความคดขนมาทนททนใดในขณะประสบปญหา โดยมองเหนแนวทางในการแกปญหานน

ทฤษฏพฒนาการทางสตปญญาของ Piaget กบการเรยนการสอนคณตศาสตร เพยเจต (Piaget) (n.d. : 17 อางถงใน สรตนาภรณ ศาสตรนอก 2550 : 198 – 210) เสนอขอคดวา สงมชวตเลก ๆ มกลไกอตโนมตภายในทสามารถปรบตวใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมเพอใหเกดสมดลได สภาวะนเปนสภาพของกจกรรมทางสมอง ซงประกอบดวยกระบวนการยอย ๆ 2 กระบวนการ คอ กระบวนการดดซม (Assimiltion) และกระบวนการปรบใหเหมาะ (Accommodation)

1. กระบวนการดดซม (Assimiltion) เปนกระบวนการรบสงเราจากสงแวดลอมให เขาไปอยในโครงสรางทางความรทมอย นนคอ เปนกระบวนการทอนทรยผสมกลมกลนสงใหม ๆ ทไดจากโลกภายนอกใหเขากบความคดหรอโครงสรางเดมทมอย เชน ผเรยนสามารถเขาใจแนวคดของการคณได กตอเมอผเรยนจะตองมพนฐานความเขาใจเรองการนบเพมเปนกลมเทา ๆ กน

2. กระบวนการปรบใหเหมาะ (Accommodation) เปนกระบวนการปรบโครง สรางของความรความเขาใจทมอย หรอโครงสรางทางความรขนใหมเพอใหเขากบสงแวดลอม นนคอ เปนกระบวนการทอนทรยไมอาจผสมกลมกลนสงใหมทไดจากโลกภายนอกใหเขากบความคดหรอโครงสรางเดมทมอย จ าเปนตองปรบแตงขยายโครงสรางของประสบการณหรอความรเดม เพอจะรบความรใหม ๆ กระบวนการนจะเกดขนหลงจากใชกระบวนการปรบเขาโครงสรางแลวไมประสบผลส าเรจ

การเรยนรของเดกวยตางกนหรอแมแตในวยไลเลยกนกอาจแตกตางกน เนองจากพฒนาการ ทางสตปญญาและอทธพลของสงแวดลอมตางกน Piaget เชอวาการเรยนรเปนสวนหนงของพฒนาการทางสตปญญาทเกดขนกบมนษยทกคน ทกชาต ทกภาษา ในลกษณะเดยวกน แตแตกตางกนตามวยทวดไวเปนชวงพฒนาการแตละขนตอนสงทเกดขนควบคกบพฒนาการคอการรบรเขาใจหรอความสามารถในการเรยนรทท าใหมนษยมสตปญญาเพมพนขน จากทกลาวมาทงหมด แสดงใหเหนวาในการจดกจกรรมการเรยนรในระดบประถมศกษาควรใหนกเรยนไดลงมอปฏบตใหพบกบปญญาและใชความคดในการแกปญหาโดยใชสอรปธรรมกอนแลวใหนกเรยนจะเกดแนวคดทางคณตศาสตร นกเรยนสรางขนเองจากการกระท าจากสอรปธรรม

13

บญทน อยชมบญ (2529: ไมปรากฏเลขหนา, อางถงใน วนเพญ ผลอดม 2543: 11) ไดสรปทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของ Piaget มความส าคญทสอดคลองกบการเรยนการสอนคณตศาสตร ดงน 1. อายเปนปจจยส าคญของการพฒนาการทางสตปญญา การพฒนาการทางสตปญญาจะเปนไปตามอายโดยการพฒนาแตละขนจะตอเนองกนไมตามล าดบ 2. Piaget มความเชอวา การกระท าพนฐานท าใหเกดความคดในการสอนเดกทมอายนอยเทาไหรกจะตองใหเดกไดรบประสบการณโดยตรง คอ เดกไดลงมอกระท าดวยตนเองมากเทานน จงจะเกดความคดความเขาใจ

3. การสอนใหเกดความเขาใจจนพบความส าเรจ จะตองประกอบดวยองคประกอบ 4 อยาง คอ 3.1 เดกจะตองมมวฒภาวะ (Maturation) 3.2 เดกเลก ๆ จะตองจดกจกรรมทไดลงมอกระท ากจกรรมในการเรยนการสอนใหมาก (Physical Experience) 3.3 พยายามจดกจกรรมใหท างานกลม เพอฝกการใชภาษาสญลกษณตาง ๆ ในการท างาน

3.4 เมอเดกไดรบความรใหมกจะพยายามปรบตวใหเกดความสมดลกบความรเกาใหตอเนองเชอมโยงกนได 4. การสอนคณตศาสตร ควรสอนตามลกษณะขนบนไดเวยน สอนทบทวนเรองเดม และคอย ๆ พยายามออกไปสความรใหม ถาเดกมความรพนฐานเดมไมพอทจะรบความคดรวบยอดใหม ครจะตองสอนซอมใหในเรองเดมกอน เพอใหเดกมความรในเรองเกาจนเพยงพอทจะขนเรองใหมได

กงฟา สนธวงศ (2537 : ไมปรากฏเลขหนา, อางถงใน วนเพญ ผลอดม 2543 : 12) ไดสรป

หลกการสอนตามแนวคดของ Piaget ไวดงน 1. การเรยนรจะเกดขนไดเมอผเรยนไดมปฏสมพนธกบสงแวดลอมตามความ

สามารถทางสตปญญา

2. มโนคตหนง ๆ สามารถแบงไดหลายระดบ ตามขนตอนพฒนาการทางสตปญญา

3. การพฒนาทางสตปญญาเกดขนเมอ โดยการปรบโครงสรางความคดใหอยในสภาวะสมดล โดยพยายามเพมพนสตปญญาและขจดอปสรรคทเกดจากอทธพลดานประสบการณทางกายภาพและสงคม

4. การน าเสนอบทเรยนควรใหนกเรยนพบปญหา ใชความคดแกปญหา ทดลองแกปญหาและหาเหตผลส าหรบวธการแกปญหาทใชไดดวยตนเอง

14

ทฤษฎพฒนาการคดการเขาใจ (Cognitive Development) ของเพยเจต เพยเจต (Piaget) (1968 : ไมปรากฏเลขหนา, อางองใน พรรณทพย ศรวรรณบศย 2530 : 49) นกจตวทยาชาวสวสเซอรแลนด ไดศกษาคนควาอานหนงสอทางปรชญาและจตวทยาเพอพยายามคนหาค าอธบายพฤตกรรมมนษย จงวางรากฐานทฤษฎพฒนาการอยบนพนฐานของชววทยา ซงทฤษฎของ Piaget ก าหนดหลกของการพฒนาการไว 3 หวขอ คอ

1. พฒนาการของเดกเปนไปตามระดบวฒภาวะ (Maturation) เปนกระบวนการทแนนอน นนคอ พฒนาการวยหลงอาจท านายไดจากลกษณะของวยตอนตน

2. พฒนาการของเดกเปนไปตามการสะสมการเรยนร (Learning) ทไดจากประสบการณกบสงแวดลอมและการปรบตวใหเขากบสงแวดลอมของเขา

3. พฒนาการของ เด ก เก ดข น จากการผสมผสานระหว า งทฤษฎ วฒ ภ าวะ (Maturational Theory) และทฤษฎการเรยนร (Learning Theory)

ทฤษฏพฒนาการทางสตปญญาของ Bruner กบการเรยนการสอนคณตศาสตร

บรนเนอร (Bruner) (1996 : 18 อางถงใน สรตนาภรณ ศาสตรนอก 2550 : 198 – 210) มความเชอวาการเรยนรจะเกดขนได เขาตองไดรวมกระบวนการคนพบหรอกระบวนการแกปญหาดวยตนเอง Bruner ไดเสนอแบบของการเสนอและการรบร 3 ระดบ คอ

1. ขนเสนอและรบรจากการปฏบตกบของจรง (Enactive) เดกเรยนรจากการ กระท ามากทสด เปนกระบวนการตอเนองตลอดชวตในลกษณะการถายประสบการณดวยการกระท า การสอนตองเรมดวยการใชของ 3 มต พวกวสดตาง ๆ ของจรง

2. ขนเสนอและรบรจากภาพ (Lconic) พฒนาการทางปญญาอาจอาศยการใช ประสาทสมผสมาสรางเปนภาพในใจ การสอนสามารถใชภาพ 2 มต เชน ภาพ กราฟ แผนท

3. ขนเสนอและการรบรจากการใชภาษาและสญลกษณ (Symbolic) เปนขนสงสด ของการพฒนาการทางสตปญญาของมนษยเปนการใชจนตนาการลวน ๆ คอ ใชสญลกษณตวเลข เครองหมายตาง ๆ มาอธบายหาเหตผลและเขาใจสงทเปนนามธรรม นกการศกษาทางคณตศาสตรมกจะอางถงแบบของการเสนอการรบรทง 3 แบบนบอย ๆ คอ รปธรรม ภาพ และสญลกษณ ในการเรยนการสอนคณตศาสตรในระดบประถมศกษา ต ารา หนงสอเรยน มกเรมดวยรปภาพแลวจะถงสญลกษณ อยางไรกตามทก ๆ ล าดบเนนใหครสอนแนวคดใหมดวยสอรปธรรมกอน นนคอ เปนประโยชนโดยตรงตอการจดกจกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตรจากประสบการณรปธรรมไปสนามธรรม การจดกจกรรมการเรยนการสอนตามทฤษฎการเรยนรของ Bruner สรปไดวา การจดกจกรรมการเรยนรควรเปดโอกาสใหนกเรยนไดเรยนร ฝกคดแกปญหาดวยตนเองจากการจดประสบการณทเรมตนจากรปธรรม กงรปธรรมไปสนามธรรม ในทสดนกเรยนจะรจกการจดระบบความคดใชกระบวนการแสวงหาความรดวยตนเองไมใชการเรยนแบบทองจ า

15

บรนเนอร (Bruner) ไดเสนอทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาอย 3 ชน (อางในบญทน อยชมบญ. 2529 : 36-37) สรปไดดงน 1. Enactive Stage เปนขนทเดกจะเรยนรจากการกระท าไดมากทสด เปนขบวนการตอเนองทด าเนนไปตลอดชวต ในลกษณะของการถายทอดประสบการณดวยการกระท า 2. Iconic Stage เปนขนการใชประสาทสมผสตาง ๆ เชน การมองเหนสงใดกเปนประสบการณสวนหนง แลวน าประสบการณทไดจากการใชประสาทสมผสนน มาสรางเปนภาพขนในใจแทน 3. Abstract Stage เปนขนถายทอดของการเรยนรหรอประสบการณดวยการใชสญลกษณหรอภาษา ถอวาเปนขนสงสดของการพฒนาการทางสตปญญาของมนษย ซงเดกสามารถคดหาเหตผลและเขาใจในสงทเปนนามธรรมได สามารถแกปญหาไดอยางด ความร ความเขาใจเรองสญลกษณและภาษามพฒนาการขนมาพรอม ๆ กน

บรนเนอรเชอวามนษยเราจะมความพรอมดวยการฝกฝน คอ ไดรบการฝกฝน ไมใชรอคอยใหเกดความพรอมขนเอง ความพรอมไมขนกบวฒภาวะทงหมด แตไมไดหมายความวาวฒภาวะไมเปนสงส าคญ แตอยทความตงใจและทกษะของครในการถายทอดความคดออกมาเปนภาษา และครตองมการวางแผนกอนทจะตดสนใจวาจะสอนอะไร แกเดกวยไหน และขอส าคญคอ ตองใหเดกคนพบสงตาง ๆ ดวยตนเอง การสอนนนควรจะเปนความตอเนองและความลกมากกวาการสอนเนอหากวางและมาก (มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. 2525 : 104)

ดงนนการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรตามทฤษฎการเรยนรของบรนเนอร ควรเปนดงน 1. การสอนควรเปนไปตามล าดบขน ในขนตนหรอการเรมเนอหาใหมควรจดกจกรรมทเปนรปธรรมใหมากทสด ในขนสงขน กจดกจกรรมหรอประสบการณทคละกนระหวางรปธรรมกบนามธรรม ส าหรบผเรยนทอยในระดบมธยมศกษานนสามารถจดกจกรรมทเปนนามธรรมได 2. บทบาทหนาทของครกควรมการวางแผนและเตรยมการสอนมาอยางด ทเหมาะกบเนอหาและวยของผเรยน นอกจากนนในการจดกจกรรมการเรยนการสอน ควรใหผเรยนไดคนพบสงตาง ๆ ดวยตนเอง ครควรอยในฐานะพเลยงคอยใหความชวยเหลอ แนะน า และอ านวยความสะดวกใหกบผเรยน 3. ผเรยนควรทราบจดประสงคของเนอหากอน ในการทเขามโอกาสเตรยมตนเองทจะรวมกจกรรมการเรยนการสอนใหบรรลจดประสงคทก าหนด นอกจากนนผเรยนควรไดมโอกาสไดท ากจกรรมเปนกลม เพอการถายทอดและเรยนรซงกนและกน

ทฤษฏพฒนาการทางสตปญญาของ Gagne กบการเรยนการสอนคณตศาสตร

กานเย (Gagne) ไดแบงการเรยนรเปน 8 ประเภท โดยจดล าดบการเรยนรแบบพนฐานงาย ๆ ไปจนถงการเรยนรแบบยากและซบซอน พอสรปไดดงน (มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. 2525 : 107-108) 1. การเรยนรเครองหมายหรอสญญาณ เปนการเรยนรทผเรยนไมสามารถควบคมพฤตกรรมของตนเองทจะไมใหแสดงออกมาได การเรยนรนไดแก การเรยนรโดยการวางเงอนไข

16

2. การเรยนรความสมพนธระหวางสงเราและการตอบสนอง เปนการเรยนรจากการเชอมโยงระหวางสงเราและการตอบสนอง ผเรยนสามารถควบคมพฤตกรรมของตนเองได มความตงใจและรตวในการทจะเชอมโยงการตอบสนองทเหมาะสมตอสงเราตาง ๆ กน เมอท าไดถกตองและเหมาะสมกจะไดรบรางวลหรอการเสรมแรง 3. การเรยนรแบบลกโซ เปนการเรยนรในการประกอบกจกรรมตอเนองตามล าดบ ทประกอบดวยความสมพนธระหวางสงเรากบการตอบสนองตงแตสองคขนไป เปนพฤตกรรมทเกยวของกบการกระท าและทกษะตาง ๆ ในการเคลอนไหว 4. การเรยนรโดยการเชอมโยงดวยภาษาและถอยค า เปนการใชภาษาและถอยค ากระท า ระหวางสงเรากบการตอบสนอง 5. การเรยนรแบบจ าแนกความแตกตาง เปนการเรยนรทผเรยนสามารถมองเหนและแยกความแตกตางระหวางสงเรา เพอตอบสนองตอสงเรานนไดถกตอง 6. การเรยนรอตโนมต เปนการเรยนการตอบสนองรวมกนตอกลมของสงเราทมความแตกตางกน ผเรยนตองเรยนรถงสงทคลายกน สามารถสรปความเหมอนและแยกความแตกตางของสงเราได การทจะเรยนรมโนมตเพยงใด ขนอยกบการเชอมโยงทางภาษาของเดก 7. การเรยนรกฎหรอหลกการ เปนการเรยนรทเกดจากการรวมหรอเชอมโยงมโนมตตงแต 3 อยางขนไปเขาดวยกน และจากการตงเปนกฎเกณฑขนไดแลว จะท าใหสามารถน าไปใชในสถานการณตาง ๆ ดวยวธทคลายคลงกน 8. การเรยนรการแกปญหา เปนการเรยนรทตองอาศยการคด โดยการรวมกฎตาง ๆ เขาดวยกน และน าไปใชในการแกปญหาได

สรางค โควตระกล (2537 : 190-191) ไดกลาวถงการจดการเรยนการสอนตามแนวทฤษฎการเรยนรของกานเย ไวดงน

1. วตถประสงคของการสอนตองแจมชดและเขยนในรปวตถประสงคเชงพฤตกรรม 2. ความสามารถทสอนไดม 5 ชนด ไดแก

2.1 ทกษะทางสตปญญา (Intellectual Skills) เรมจากการใชสญลกษณในการสอ ความหมาย การใชภาษา ควรเรมจากงายไปยาก การเรยนรสงทยากและซบซอนจ าเปนตองมความรพนฐาน

2.2 ยทธศาสตรการรคด (Cognitive Strategies) เปนความสามารถในการก าหนด การวางแผนในใจในการคดแกปญหา

2.3 ถอยค าและขาวสาร (Information and Knowledge) เปนการท าใหผเรยน สามารถใชสญลกษณบอกความหมายโดยการใชภาษาอธบายปรากฏการณตาง ๆ ตามธรรมชาตหรอความคด ขอความจรง (fact) รวมทงกฎเกณฑตาง ๆ 2.4 ทศนคต (Attitude)ประกอบดวยสวนทเปนความรคดหรอสตปญญา ความรสกและพฤตกรรมทแสดงออก

2.5 ทกษะทางกายภาพ (Moter Skills) หมายถงทกษะในการใชสวนตาง ๆ ของ รางกาย และกลามเนออยางคลองแคลวและดวยความเทยงตรงในการเคลอนไหว

17

3. กระบวนการสอนในบทหนง ๆ ประกอบดวยเทคนค 9 ขน ไดแก 3.1 การเรยกความสนใจ เปนการน านกเรยน เพอใหหนเหเขาสเนอหาในเรองทจะ

เรยน

3.2 ควรบอกใหนกเรยนรวตถประสงค เพอนกเรยนจะไดทราบและรเปาหมายของ การเรยนเนอหาใหมวาเรยนไปท าไม เพออะไร

3.3 การเราใหนกเรยนระลกถงการเรยนรทจ าเปนตองมมากอน เปนการทบทวน เนอหาเดม เพอจะโยงเขาสเนอหาใหม

3.4 การน าเสนอสงเรา เปนการบอกชแจงเนอหาทจะเรยน 3.5 การชแนะการเรยนร เปนขนตอนการด าเนนกจกรรมการสอน 3.6 การท าใหนกเรยนแสดงพฤตกรรม เปนการใหนกเรยนมโอกาสเขารวมใน

กจกรรมการเรยนการสอน ใหไดมโอกาสแสดงออก 3.7 การเฉลยผลการกระท าของนกเรยนทนท พฤตกรรมใดทนกเรยนไดกระท าควร

ใหเขาไดรบรวา ถกตองเพยงใด 3.8 การวดผลการเรยน หลงจากการเรยนร ครควรตรวจสอบวาเดกเรยนรไดมาก

นอย เพยงใด 3.9 การกระท าใหนกเรยนคงการเรยนร และถายโยงการเรยนรเมอนกเรยนเขาใจ

เกดการเรยนรสงใด ควรใหเขาไดฝกหด ฝกทกษะ เพอใหเกดความซมซบ จดจ า และเขาจะไดน าความรไปใชประโยชนในชวตประจ าวนได 4. การเรยนรเนอหาเปนความรทส าคญกวากระบวนการ จะเนนการใหความรเนอหามากกวาวธการ หรอกระบวนการทไดมาของความร

จากการศกษาทฤษฎการเรยนรและความส าคญตอการเรยนการสอนคณตศาสตร พอจะสรปไดวา ในการจดการเรยนการสอนแกเดกนน ครผสอนควรค านงถงอาย ความพรอม และกจกรรมตองเหมาะสมกบผ เรยน ทงน เ พอจะไดทราบสภาพความพรอม อารมณ สงคม และพฒนาการทางดานสตปญญาของเดก อนจะกอใหเกดประโยชนในการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหสอดคลองกบหลกสตรทเหมาะสมและเกดประสทธภาพกบเดกได

ดงนนในการสอนคณตศาสตร ตามหลกทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของทงสามดงกลาว ครผสอนควรมหลกดงน

1. ครควรมการวางแผน และเตรยมการสอนอยางด 2. ควรแจงจดประสงคของการเรยนร กอนเรยนเนอหาทกครง 3. จดกจกรรมใหผเรยนไดมปฏสมพนธกบสงแวดลอม ใหไดแกปญหา คนพบดวย

ตนเองตามความสามารถและสตปญญา 4. การสอนควรเปนไปตามล าดบขน มการเสนอ ชแนะ สงเรา สรางแรงจงใจ เพอให

เกดการถายโยงความรในทสด

18

บทบาทจตวทยาและทฤษฎจตวทยาการเรยนรทมตอการเรยนการสอนคณตศาสตร บทบาทจตวทยาตอการเรยนการสอนคณตศาสตร

ในการสอนคณตศาสตรนนมความส าคญเพราะลกษณะเนอหาของวชาคณตศาสตรเปนนามธรรม ยากแกการเขาใจ ในการจดกจกรรมการเรยนการสอน ครจะตองศกษาคนควาและรจตวทยาในการสอนมากพอสมควร เพอเปนแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหเหมาะสมกบเนอหา สาระ ความร ความสามารถและวยของผเรยน มนกการศกษาไดใหแนวคดในการใชจตวทยาในการสอน ในทจะกลาวถงแนวคดของ Piaget ดงน (ฉววรรณ กรตกร. 2544 : 47 – 48)

Piaget นกจตวทยาชาวสวสเซอรแลนด ไดศกษาพฒนาการดานสตปญญาของเดกแรกเกดจนถงวยรน จากการสงเกตและการวจยของ Piaget เกยวกบธรรมชาตและการพฒนาการของเดกพบวา กระบวนการคดของเดกขนกบสาเหตตาง ๆ ไดแก ความพรอม อารมณ ประสบการณจากสงแวดลอม ดานสงคม Piaget แบงพฒนาการของเดกไดดงน

ขนท 1 Sensori–Moter Stage อาย 0 ถง 2 ป เปนขนทพฤตกรรมของเดกขน อยกบการรบรและการเคลอนไหวเปนสวนใหญ เปนขนทเกยวของกบการกระท า

ขนท 2 Pre-Operational Stage อาย 2 ถง 6 – 7 ป เปนขนเตรยม เดกในวนนมพฒนาการทางภาษาดขน ความคด ความเขาใจขนอยกบการรบรมากขนกวาเดม เดกยงไมสามารถใชเหตผลได ไมเขาใจถงความถกตองหรอความคดใหลกซงนก

ขนท 3 Concrete Stage อาย 6 – 7 ป ถง 11 ป เปนขนการกระท าทางรปธรรม คอ เดกสามารถคดเองไดอยางมเหตผล แกปญหาไดกตอเมอสงท เรยนรเปนรปธรรม จะมความเขาใจในเรองการคงทและสามารถคดยอนกลบได รจกแบงกลมสงของไดอยางมกฎเกณฑ สามารถคดในเรองน าหนกและปรมาตรในเวลาเดยวกนได

ขนท 4 Formal-Operational Stage อาย 11 ปขนไป เปนขนทเดกมการพฒนาการทางความร ความเขาใจถงระดบสงสด สามารถคดอยางมเหตผลเกยวกบปญหาทกอยางเรมมความคดแบบผใหญ เชน การพสจนไดวารปสองรปเทากนทกประการ

ล าดบขนอายดงกลาวเปนเพยงแนวทางการล าดบพฒนาการของเดก ซงจะตองเปนไปตามล าดบขนท 1 จนถงขนท 4 คอ สามารถคดอยางมเหตผล

สรางค โควตระกล (2533 : 5-6) ไดกลาวถงบทบาทความส าคญของทฤษฎจตวทยา ทมตอครผสอนในดานตาง ๆ ไวดงน

1. ชวยครใหรจกลกษณะนสยของนกเรยนทครตองสอน โดยทราบหลกพฒนาการทาง รางกาย สตปญญา อารมณ สงคม และบคลกภาพเปนสวนรวม

2. ชวยใหครมความเขาใจ พฒนาบคลกภาพบางประการของนกเรยน เชน อตมโนทศน (Self Concept) วาเกดขนไดอยางไร และเรยนรถงบทบาทของคร ในการทจะชวยนกเรยนใหมอตมโนทศนทดและถกตองไดอยางไร

3. ชวยครใหมความเขาใจในความแตกตางระหวางบคคล เพอจะไดชวยนกเรยนเปน รายบคคลใหพฒนาศกยภาพของแตละบคคล

19

4. ชวยใหครรวธจดสภาพแวดลอมของหองเรยนใหเหมาะสมแกวย และขนพฒนาการ ของนกเรยน เพอจงใจใหนกเรยนมความสนใจและอยากจะเรยนร

5. ชวยใหครทราบถงตวแปรตาง ๆ ทมอทธพลตอการเรยนรของนกเรยน เชน แรงจงใจ อตมโนทศน และการตงความมงหวงของครทมตอนกเรยน

6. ชวยครในการเตรยมการสอนวางแผนการเรยน เพอท าใหการสอนมประสทธภาพ สามารถชวยใหนกเรยนทกคนเรยนรตามศกยภาพของแตละบคคล โดยค านงถงหวขอตอไปน 6.1 ชวยครเลอกวตถประสงคของบทเรยน โดยค านงถงลกษณะนสยและความแตกตางระหวางบคคลของนกเรยนทตองสอน และสามารถทจะเขยนวตถประสงคใหนกเรยนเขาใจวาสงทครคาดหวงใหนกเรยนเรยนรมอะไรบาง โดยถอวาวตถประสงคของบทเรยนคอ สงทจะชวยใหนกเรยนทราบวา เมอจบบทเรยนจะสามารถท าอะไรไดบาง 6.2 ชวยครในการเลอกหลกการสอนและวธสอนทเหมาะสม โดยค านงถงลกษณะนสยของนกเรยนและวธทสอน และกระบวนการเรยนรของนกเรยน 6.3 ชวยครในการประเมนไมเพยงแตเฉพาะเวลาครไดสอนจบบทเรยนเทานน แตใชประเมนความพรอมของนกเรยนกอนสอนในระหวางทท าการสอน เพอจะทราบวานกเรยนมความกาวหนาหรอมปญหาในการเรยนรอะไรบาง

7. ชวยครใหทราบหลกการทฤษฎของการเรยนร ทนกจตวทยาไดพสจนแลววาไดผลด เชน การเรยนรจากการสงเกตหรอการเลยนแบบ (Observational Learning หรอ Modeling)

8. ชวยครใหทราบหลกการสอนและวธสอนทมประสทธภาพ รวมทงพฤตกรรมของครทม การสอนอยางมประสทธภาพวามอะไรบาง เชน การใชค าถาม การใชแรงเสรม และการท าตนเปนตวแบบ

9. ชวยครใหทราบวานกเรยนทมผลการเรยนด ไมไดเปนเพราะระดบเชาวปญญาเพยง อยางเดยว แตมองคประกอบอน ๆ เชน แรงจงใจ ทศนคต หรออตมโนทศนของนกเรยนและความคาดหวงของครทมตอนกเรยน

10. ชวยครในการปกครองชนและการสรางบรรยากาศของหองเรยน ใหเออตอการ เรยนรและเสรมสรางบคลกภาพของนกเรยน ครและนกเรยนมความรกและไววางใจซงกนและกน นกเรยนตางกชวยเหลอซงกนและกน ท าใหหองเรยนเปนสถานทททกคนมความสขและนกเรยนรกโรงเรยน อยากมาโรงเรยน สรชย ขวญเมอง (2522 : 32) ไดกลาวถงจตวทยาในการสอนคณตศาสตรดงน

1. ใหนกเรยนมความพรอมกอนทจะสอน 2. สอนจากสงทเดกมประสบการณ หรอไดพดคยอยเสมอ 3. สอนใหเดกเขาใจ และมองเหนความสมพนธระหวางสวนยอยกบสวนยอย และ

สวนยอยกบสวนใหญ 4. สอนจากงายไปหายาก 5. ใหนกเรยนเขาใจหลกการ และรจกใชหลกการ 6. ใหเดกไดฝกหดท าซ า ๆ จนกวาจะคลอง และมการทบทวนอยเสมอ

20

7. ตองการใหนกเรยนรจากรปธรรมไปสนามธรรม 8. ควรใหก าลงใจแกเดก 9. ควรค านงถงความแตกตางระหวางบคคล

ดวงเดอน ออนนวม (2533 : 21-22) ไดกลาวถง สาระส าคญทสอดคลองกบจตวทยาเกยวกบการสอนคณตศาสตรของ Gagne’ ซงเปนผพฒนาแนวความคดเกยวกบล าดบขนการเรยนร โดยอาศยหลกการวเคราะหงานไวดงน การวเคราะหงาน เปนกระบวนการแยกผลการเรยนรทพงประสงค ออกเปนผลการเรยนรยอยทตองเรยนรมากอน ผลการวเคราะหจะท าใหเกดล าดบขนของผลการเรยนรทตองรมากอนผเรยนจะเกดผลการเรยนรทพงประสงคได ตองเรมตนจากล าดบขนลางสด ของล าดบขนการเรยนรตอเนองไปตามล าดบจนถงขนบนสด การสรางล าดบขนการเรยนรโดยใชการวเคราะหงาน จะตองเรมตนดวยการก าหนดงาน หรอสงทผเรยนจะตองสามารถท าไดหลงจากเสรจสนการเรยนแลว ตอจากนน จงวเคราะหงานดงกลาวออกเปนงานยอย โดยการพยายามใหค าตอบของค าถามทวา “ผเรยน จะตองท าอะไรไดบางกอนทจะท าสงน หลงจากเสรจสนการเรยนแลว” ซงในขนนอาจไดงานยอยหลายงาน ตอจากนนกจะใชวธการเดยวกนกบงานยอยแตละงาน กจะท าใหไดงานยอยลงไปอกเพมเตมมากขน เมอจบการวเคราะหกจะไดล าดบขนของการเรยนร มงานทพงประสงคอยขนบนสดตลอด ตามดวยงานยอยทสมพนธกนในแงของการเปนสงทตองเรยนรมากอน Gagne’ (n.d. : unpaged อางใน ดวงเดอน ออนนวม 2533 : 23-26) ไดเสนอชนดของการเรยนรไว 8 ชนด แตในนจะกลาวถงเพยงชนดของการเรยนรเฉพาะทมความส าคญตอคณตศาสตร ซงมอย 4 ชนด ไดแก

1. การเรยนรแบบสมพนธ เปนการสนองตอบตอสงเราอยางเปนอตโนมต หรอเรยกวา เปนการเรยนรโดยใชความจ าอยางเดยว ไมตองอาศยความเขาใจ การเรยนรในลกษณะน ถอเปนการเรยนรในระดบต าสด การวดความสามารถในการเรยนรระดบน เนนความถกตองและความรวดเรวในการตอบ ดวยการใหจดจ า ไมค านงความเขาใจในความหมายทแทจรงของสงทเรยน จงจดเปนการเรยนรระดบสมพนธเทานน

2. การเรยนรความคดรวบยอดเปนการสรางความคดเชงนามธรรมทเปนผลสรปความคดรวบยอดทางคณตศาสตร จะเกดขนไดกตอเมอ เดกไดรบประสบการณรปธรรม นนคอ ไดลงมอกระท ากบวตถในรปแบบตาง ๆ ตวอยางการสอนทชวยใหเกดความคดรวบยอดของค าวา “มากกวา” คอ ใหตวนบแกเดก

3. การเรยนรหลกการ เกดขนไดเมอผเรยนตองการเชอมโยงความคดเขาดวยกน หรอกลาวอกอยางหนงไดวา การเรยนรหลกการกคอ การเชอมโยงความคดรวบยอด ตงแตสองความคดรวบยอดไวดวยกน เพอน าไปใชในสภาพการณอน ๆ ได ดงนน การทเดกจะสามารถเกดการเรยนรในระดบหลกการได กจะตองมความรอบรในความคดรวบยอดแตละความคดรวบยอดทประกอบเปนหลกการนนได มฉะนนแลว การเรยนรทเกดขนกจะเปนเพยงการเรยนรระดบสมพนธ หรอเรยนดวยการทองจ าเทานน ตวอยางเชน เอกลกษณของการคณ

21

4. การแกปญหา เปนการเรยนรระดบสงสดในการแกปญหา จ าเปนตองน าความรเดม เชน เปนความรในความคดรวบยอด หรอความรในหลกการไปใช จงจะสามารถแกปญหาได การแกปญหาจะเกดขนไดกตอเมอผเรยนเผชญกบสภาพปญหาในการจดการเรยนการสอนคณตศาสตร ในระดบประถมศกษาสภาพปญหาทนกเรยนพบสวนใหญกคอ โจทยปญหานนเอง นอกจากนกอาจมการแกปญหาในสถานการณจรง ถาหากครใชวธสอนโดยเปดโอกาสใหนกเรยนเรยนรจากการคนพบดวยตนเอง Bruner (n.d. : unpaged อางถงใน ดวงเดอน ออนนวม 2533 : 27-30) มสาระส าคญทสอดคลองกบจตวทยาเกยวกบการสอนคณตศาสตร ซงอธบายระดบการเรยนรไว ดงน

1. ลงมอกระท า เปนการเรยนจากการกระท า จากการใชประสาทสมผส จากการลองผดลองถก ส าหรบเดกการเรยนรในระดบน เทยบเทากบระดบพฒนาการขนประสาทสมผส ตามทฤษฎพฒนาการ ทางสตปญญาของ Piaget เชน เดกเรยนร การคลาน การยน การนง โดยไมตองใชภาษาอธบาย และถงแมเมอเปนผใหญแลว มนษยเรากยงเรยนรหลายสงหลายอยางดวยการกระท า

2. เกดภาพในใจ เปนการเรยนรดวยการสรางภาพขนในใจจากสงรปธรรม เชน เดกสรางภาพในใจวาตวนบ 2 ตวรวมกบตวนบ 4 ตว ไดเปนตวนบทงหมด 6 ตว หรอผใหญสรางภาพในใจ เหตการณทประทบใจ การจ าดวยการมภาพในใจและการรบรเปนการรในระดบนทงสน

3. คดนามธรรมเปนการเรยนรโดยไมตององสงทเปนรปธรรม ใชเพยงความคดเทยบเทาระดบพฒนาการขนนามธรรม ตามทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของ Piaget ในการจดการเรยนการสอน ระดบแสดงใหเหนเปนการจดประสบการณการเรยนร 3 แบบ ไดแก การจดประสบการณรปธรรม การจดประสบการณกงนามธรรม และจดประสบการณนามธรรม

1. ประสบการณรปธรรม หรอการรขน “ลงมอท า” เปนการจดประสบการณใหเดก ไดลงมอกระท ากบวตถ เชน ในการหาผลบวกระหวาง 12 กบ 38 เดกไดใชมดไมเพอชวยในการหาค าตอบ

2. ประสบการณกงรปธรรม หรอการรขน “การเกดภาพในใจ” เปนการจดประสบการณใหสงเราทางสายตาโดยไมลงมอท ากบวตถ เชน ดการสาธตของคร ของเพอน เดกดรปผลไมในหนงสอแบบเรยน แลววงรอบรปเพอแสดงการลบ

3. ประสบการณนามธรรมหรอการรขน “คดนามธรรม” เปนการจดกระท ากบสญลกษณทางคณตศาสตร โดยไมตองมการลงมอกระท ากบวตถ หรอดสงเรา จากแนวคดและทฤษฎดงกลาว จะเหนไดวา ในการจดกจกรรมการเรยนการสอน ครผสอนควรมความร เรองจตวทยาเกยวกบการสอนคณตศาสตรดวย เพราะในการสอนทจะใหผเรยนเกดความสนใจทจะเรยน หรอมความคงทนของความรนน ขนอยกบการสอนของครดวยซงตองเรมจาก รปธรรม ไปสนามธรรม สอนโดยค านงถง ความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน และการจดกจกรรมการเรยนการสอนกตองจดใหเหมาะสมกบวยและความตองการของผเรยนดวย วรนทรา วชรสงห (2537 : 3) ไดกลาวถงจตวทยาเกยวกบการเรยนการสอนคณตศาสตรไววา

1. ความแตกตางระหวางบคคล (Individual Differences) นกเรยนยอมมความแตกตางกนทงในดานสตปญญา อารมณ จตใจ และลกษณะนสย ในการจดกจกรรมการเรยนการสอน คร

22

จะตองค านงถงเรองน ในการจดชนเรยนโดยทวไปมกจะจดชนเรยนโดยมนกเรยนซงมความสามารถคละกน โดยมไดค านงถงความแตกตางกนซงจะท าใหผลการสอนไมดเทาทควร ดงนนในการจดชนเรยน ครควรค านงถง

1.1 ความแตกตางของนกเรยนภายในกลมเดยวกน เพราะนกเรยนนนมความแตกตางกนทงทางรางกาย ความสามารถ บคลกภาพ ครจะสอนทกคนใหเทากนเปนไปไมได ครจงตองศกษาดวานกเรยนแตละคนมปญหาอยางไร

1.2 ความแตกตางระหวางกลมของนกเรยน เชน ครอาจจะแบงนกเรยนออกตามความสามารถ เพอจะไดสอนใหสอดคลองกบความสนใจของนกเรยน

1.3 ศกษานกเรยนแตละบคคล ดความแตกตางเสยกอนแลววนจฉยวา แตละคนประสบปญหาในการเรยนคณตศาสตรอยางไร

1.4 วางแผนการสอนใหสอดคลองกบความแตกตางของนกเรยน ถานกเรยนเกง กสามารถสงเสรมใหกาวหนาโดยการใหฝกทกษะทยากขนเรอย ๆ สวนนกเรยนทเรยนออนกพยายามหาทางชวยเหลอดวยการสอนซอมเสรมท าแบบฝกหดทสนก ท าใหไมเบอการเรยนและเปนการเพมทกษะในทางคณตศาสตรมากขน

1.5 ครตองรจกหาวธการแปลก ๆ ใหม ๆ มาสอน เชน การสอนนกเรยนออน กตองรจกใชรปแบบมาอธบายนามธรรม ใหนกเรยนเรยนดวยความสนกสนาม เพลดเพลน เชน อาจใชเพลง กลอน เกม ปรศนา การตน

1.6 ครตองรจกหาเอกสารมาประกอบการสอน มาเสรมการเรยนรของนกเรยน เชน นกเรยนเกงกใหท าแบบฝกหดเสรมใหกาวหนายงขน นกเรยนออนกท าแบบฝกหดงายไปสยาก เปนแบบฝกเสรมทกษะใหนกเรยนคอย ๆ ท าไป

1.7 การสอนนกเรยนทมความแตกตางกนนนสงส าคญทสดคอ ครจะตองมความอดทน ใฝหาความร เสยสละเวลาจงจะสามารถสอนนกเรยนทมความแตกตางกนอยางมประสทธภาพ ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2540 : 188-190) ไดกลาวถงจตวทยาทควรรส าหรบครทสอนคณตศาสตรไวดงน

1. ความแตกตางระหวางบคคล (Individual Differences) นกเรยนยอมมความแตกตางกนทงในดานสตปญญา อารมณ จตใจ ลกษณะนสยทด บคลกภาพและความสามารถ ดงนนในการจดการเรยนการสอน ครจะตองจดกจกรรมทสอดคลองกบความแตกตางระหวางบคคลของนกเรยนดวย เชน นกเรยนเกงกสงเสรมใหกาวหนาโดยการฝกทกษะดวยแบบฝกทกษะทยากและสอดแทรกความรตาง ๆ ให สวนนกเรยนทออน กใหท าแบบฝกทกษะทงาย ๆ สนกสนาน

2. การเรยนรโดยการกระท า (Learning by Doing) ทฤษฎน John Dewey กลาววา ในการสอนคณตศาสตรนน ปจจบนมสอการเรยนการสอนรปธรรมชวยมากมาย ครจะตองใหนกเรยนไดลงมอกระท าหรอปฏบตจรงแลวจงสรปมโนมต ครไมควรเปนผบอก เพราะถานกเรยนไดพบดวยตนเองของเขาเองจะเขาใจและสามารถท าได

3. การเรยนเพอร (Mastery Learning) การเรยนเพอร เปนการเรยนรจรงท าใหไดจรง นกเรยนนนเมอมาเรยนคณตศาสตรบางคนกท าไดตามจดประสงคการเรยนรทครก าหนดให แตบาง

23

คนกไมสามารถท าได นกเรยนประเภทหลงนควรจะไดรบการสอนซอมเสรมใหเกดการเรยนรทเหมอนคนอน ๆ แตเขาอาจจะเสยเวลา ใชเวลานานกวาคนอนในการทจะเรยนเนอหาเดยว ครผสอนตองพจารณาเรองน ท าอยางไรจงจะสนองความแตกตางระหวางบคคลได ใหทกคนไดเรยนรจนครบจดประสงคการเรยนรทก าหนดไว เมอนกเรยนเกดการเรยนรและส าเรจตามวตถประสงคเขาจะเกดความพอใจ มก าลงใจและเกดแรงจงใจอยากจะเรยนตอไป

4. ความพรอม (Readiness) ซงถอเปนเรองส าคญ เพราะถานกเรยนไมมความพรอมกไมสามารถทจะเรยนตอไปได ครจะตองส ารวจความพรอมของนกเรยนกอนนกเรยนทมวยตางกน ความพรอมยอมไมเหมอนกน ในการสอนคณตศาสตรจงตองตรวจความพรอมของผเรยนอยเสมอ ครตองดความรพนฐานของนกเรยนวาพรอมทจะเรยนตอไปหรอไม ถานกเรยนไมพรอมตองทบทวนกอน เพอใชความรพนฐานนนอางองตอไปไดทนท

5. แรงจงใจ (Motivation) แรงจงใจเปนเรองทครควรจะไดเอาใจใสเปนอยางยง เพราะธรรมชาตของคณตศาสตรกยากอยแลว นกเรยนแตละคนมมโนมตของตนเอง (Self-Concept) ซงอาจจะเปนไดทงทางบวกและทางลบ ถาเปนทางบวกกเกดแรงจงใจ แตถาเปนทางลบกอาจจะไมหมดก าลงใจ

6. การเสรมก าลงใจ (Reinforcement) เปนเรองทส าคญในการสอน เพราะคนเรานน เมอทราบวาพฤตกรรมทแสดงออกมานนเปนทยอมรบ ยอมท าใหเกดก าลงใจ การทครชนชมเดกนกเรยนในโอกาสอนเหมาะสมจะเปนก าลงใจแกนกเรยนเปนอยางมาก

7. การสรางเจตคตในการเรยนการสอน ในการเรยนการสอนคณตศาสตร เจตคตทดตอวชาเปนสงทพงปรารถนาอยางยง เจตคตเปนสงทไมสามารถสอนไดโดยตรง แตเปนสงทเกดขนหรอไดรบการปลกฝงทละเลกทละนอยกบนกเรยน โดยผานทางกจกรรมการเรยนการสอน ในการจดการเรยนการสอน ครควรค านงถงดวยวาจะท าใหเกดเจตคตทดตอการเรยนคณตศาสตรหรอไม จตวทยาส าหรบครคณตศาสตร การจดกจกรรมการเรยนการสอน ครผสอนควรมความร เรองจตวทยาเกยวการสอนคณตศาสตรดวย เพราะในการสอนทจะใหผเรยนเกดความสนใจทจะเรยน หรอมความคงทนของความรนน ขนอยกบการสอนของครดวยซงตองเรมจากรปธรรมไปสนามธรรม สอนโดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคลของผเรยนและการจดกจกรรมการเรยนการสอนกตองจดใหเหมาะสมกบวยและความตองการของผเรยน โดยวนเพญ ผลอดม (2543 : 15) ไดกลาวถงจตวทยาส าหรบครคณตศาสตร ไวดงน 1. ความแตกตางระหวางบคคล (Individual Differences) นกเรยนยอมมความแตกตางกนทงในดานรางกาย จตใจ อารมณ ลกษณะนสยทด สตปญญา บคลกภาพ และความสามารถ ดงนนในการจดกจกรรมการเรยนการสอน ครจะตองจดกจกรรมทสอดคลองกบความแตกตางระหวางบคคลของนกเรยนดวย เชน สงเสรมนกเรยนใหกาวหนาโดยการฝกทกษะดวยแบบฝกทกษะทยากและสอดแทรกความรตาง ๆ ให สวนนกเรยนทออนกใหท าแบบฝกทกษะทงาย ๆ และสนก

24

2. การเรยนโดยการกระท า (Learning by Doing) ทฤษฎน John Dewey กลาววา ในการสอนคณตศาสตรนน ปจจบนมสอการเรยนการสอนรปธรรมมากมาย ครจะตองใหนกเรยนไดลองกระท าหรอปฏบตหรอปฏบตจรงแลวจงสรปมโนมต (Concept) 3. การเรยนเพอรอบร (Mastery Learning) การเรยนเพอรอบรเปนการเรยนรจรงท าไดจรง เชน นกเรยนบางคนท าไดตามจดประสงคการเรยนรทครก าหนดให แตบางคนกไมสามารถท าไดจงควรไดรบการสอนซอมเสรมใหเขาเกดการเรยนรเหมอนคนอน ๆ แตจะใชเวลานานกวาคนอนทจะเรยนเนอหาเดยวกน ครผสอนตองพจารณาเรองน ท าอยางไรจงสามารถสนองความแตกตางระหวางบคคลได ใหนกเรยนเกดการเรยนร และส าเรจตามวตถประสงค เขาจะเกดความพอใจ มก าลงใจและเกดแรงจงใจอยากเรยนตอไป 4. ความพรอม (Readiness) เรองนเปนเรองส าคญ เพราะถานกเรยนไมมความพรอม เขาไมสามารถเรยนตอไปได ครจะตองส ารวจความพรอมของนกเรยนกอน นกเรยนท มวยตางกน ความพรอมยอมไมเหมอนกน ในการสอนคณตศาสตร ครจงตองตรวจความพรอมของผเรยนอยเสมอ

5. แรงจงใจ (Motivation) แรงจงใจเปนเรองทครควรจะไดเอาใจใสเปนอยางยง เพราะธรรมชาตของคณตศาสตรกยากอยแลว ครควรไดค านงถงเรองตอไปน

ภาพท 1 แสดงวงจรแรงจงใจ วนเพญ ผลอดม (2543 : 15)

6. การเสรมก าลงใจ (Reinforcement) การเสรมก าลงใจเปนเรองทส าคญในการสอนเพราะ คนเรานน เมอทราบวาพฤตกรรมทแสดงออกมานนเปนทยอมรบ ยอมท าใหเกดก าลงใจ การทครชมนกเรยนในโอกาสเหมาะสมจะเปนก าลงใจแกนกเรยนเปนอยางมาก การเสรมก าลงใจนนมทงทางบวกและทางลบ การเสรมก าลงใจทางบวกไดแก การชมเชย การใหรางวล แตการเสรมก าลงใจทางลบ เชน การท าโทษนนควรพจารณาใหด ถาไมจ าเปนกไมควรท า ครควรหาวธการทปลกปลอบใจดวยการใหก าลงใจดวยวธการตาง ๆ จากแนวคดทฤษฎทเกยวของกบหลกการสอนคณตศาสตรดงกลาวนน จะเหนวาการสอนคณตศาสตรนน ครผสอนตองค านงถง หลกจตวทยาในการเรยนรของเดกทจะสอน ค านงถงความแตกตางระหวางบคคล ควรสอนเมอนกเรยนมความพรอมทจะเรยน สรางแรงจงใจใหเกดกบผเรยนโดยการเสรมก าลงใจใหผเรยนมเจตคตทดตอวชาคณตศาสตร การสอนควรมความยดหยน คอยเปน

25

คอยไปตามความเหมาะสมของแตละวย และควรใหมการฝกซ า ๆ บอย ๆ เพอจะไดเกดทกษะและความช านาญในวชาคณตศาสตร การจดล าดบความส าคญของเนอหาจะชวยท าใหเรยนรไดด การจดกจกรรมการสอนทหลากหลายเพอตอบสนองความแตกตางระหวางบคคลจะชวยสงผลตอการเรยนคณตศาสตรใหมคณคายงขนไป

พฤตกรรมการสอนคณตศาสตร พฤตกรรมการสอน ค าวา “พฤตกรรมการสอน” ประกอบดวยค าหลกสองค า คอ “พฤตกรรม” และ “การสอน” ความหมายของพฤตกรรม ซงไดมนกการศกษาหลายทานไดใหความหมายของค าเหลานไวดงน กมลรตน หลาสวงษ (2526 : 112) ไดใหความหมายของค าวา “พฤตกรรม” วา เปนการกระท าหรอกจกรรมของมนษย (และสตว) ทงทเปนการแสดงงออกทสงเกตไดและถกควบคม ไมแสดงออกมาใหเหน เมอครเปนผแสดงออกกเปนพฤตกรรมของคร ถานกเรยนเปนผแสดงออกกเปนพฤตกรรมของนกเรยน ประชม รอดประเสรฐ (2526 : 14) ไดใหความหมายของค าวา “พฤตกรรม” วา เปนลกษณะการกระท าของคนทอาจะเปนไปไดทงการกระท าทดหรอการกระท าทไมด พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน (2525 : 573) ไดใหความหมายของค าวา “พฤตกรรม” วา เปนการกระท าหรออาการทแสดงออกทางกลามเนอ ความคดและความรสกเพอสนองตอบสงเรา ลขต กาญจนาภรณ (2530 : 3) ไดใหความหมายของค าวา “พฤตกรรม” วา หมายถง กจกรรมใด ๆ กตามของอนทรยทสงเกตไดโดยคนอน หรอโดยเครองมอ จากความหมายของพฤตกรรมทกลาวมา พอจะสรปไดวา พฤตกรรม หมายถง การกระท า หรอกจกรรมของมนษยทกอยาง ทแสดงออกมาทางกลามเนอ ความคด ความรสก อาจะเปนไปไดทงการกระท าทดและไมด ซงลกษณะการกระท าหรอแสดงออกนน สามารถสงเกตไดและสงเกตไมได

ความหมายของการสอน นกการศกษาหลายทาน ไดใหความหมายของการสอนไวหลายทรรศนะ ดงน วชย วงษใหญ (2521 : 2) ไดใหความหมายของค าวา“การสอน” วา หมายถง การ

พยายามทจะสรางสถานการณใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรม ธระ รณเจรญ (2525 : 145) ไดใหความหมายของค าวา“การสอน” วา การสอนเปนพฤตกรรมทครและนกเรยนแสดงออกรวมกนเพอใหเกดการเรยนร

เสรมศร ไชยศร (2528 : 12) ไดใหความหมายของค าวา“การสอน” วา การสอนเปนกระบวนการหรอการปฏบตทผสอนสรางสถานการณแวดลอมเพอเราใหผเรยนเกดการเรยนร สมน อมรววฒน (2533 : 460) ไดใหความหมายของค าวา“การสอน” วา การสอน คอ สถานการณอยางหนงทมตอสงตอไปน ไดแก

26

1. มความสมพนธและปฏสมพนธเกดขนระหวางครและนกเรยน นกเรยนกบนกเรยน นกเรยนกบสงแวดลอม และครกบสงแวดลอม 2. ความสมพนธและปฏสมพนธนนกอใหเกดการเรยนรและประสบการณใหม 3. ผเรยนสามารถน าประสบการณใหมนนไปใชได Good (อางถงใน อาภรณ ใจเทยง. 2540 : 2) ไดใหความหมายของค าวา “การสอน” ไวเปน 3 นย คอ 1. ความหมายอยางแคบ หมายถง การกระท าอนเปนการอบรมสงสอนนกเรยนในสถาบนการศกษา 2. ความหมายอยางกวาง หมายถง การจดสถานการณการเรยนการสอน ซงรวม(1) การปฏสมพนธโดยตรงระหวางครและนกเรยน(2) กระบวนการตดสนใจในการวางแผนการออกแบบการสอน การเตรยมวสดอปกรณส าหรบสถานการณการสอนและการเรยนรนนๆ (3) การประเมนผล การออกแบบ การเรยนการสอนและการเผยแพร 3. การรวบรวมในสงทไดสอนไปแลว อาภรณ ใจเทยง (2540 : 2) ไดใหความหมายของค าวา“การสอน” วา การสอน หมายถง กระบวนการปฏสมพนธระหวางผสอนกบผเรยน เพอใหผเรยนเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมตามจดประสงคทก าหนด ซงตองอาศยทงศาสตรและศลปของผสอน บญชม ศรสะอาด (2541 : 2) ไดใหความหมายของค าวา“การสอน” วา หมายถง การถายทอดความร การฝกใหผเรยนคดแกปญหาตางๆ การจดสงแวดลอมและกจกรรมเพอใหผเรยนเกดการเรยนร การจดประสบการณใหผเรยนเกดการเรยนร การสรางหรอจดสถานการณเพอใหผเรยนเกดการเรยนร การแนะแนวทางแกผเรยนเพอใหศกษาหาความร ฯลฯ กด (Good. 1973 : 588) ไดใหความหมายของค าวา“การสอน” วา การสอนเปนการกระท าในลกษณะการอบรมสงสอนนกเรยนในสถาบนการศกษาหรออกความหมาย คอ การสอนเปนการจดสถานการณหรอกจกรรมตางๆในการเรยนการสอน ซงประกอบดวย การมปฏสมพนธโดยตรงระหวางครและนกเรยน กระบวนการตดสนใจในการวางแผน การออกแบบการสอน การเตรยมวสดอปกรณส าหรบการเรยนการสอนในครงนนๆ ตลอดจนมการประเมนผล การออกแบบการเรยนใหม และการเผยแพร ฮลส ( Hills. 1982 : 266 ) ไดใหความหมายของค าวา“การสอน” วา หมายถงกระบวนการใหการศกษาแกนกเรยน ซงตองอาศยการมปฏสมพนธระหวางครและนกเรยน

จากความหมายของการสอนขางตน พอจะสรปไดวา การสอน หมายถง กระบวนการตางๆ ทจะสงเสรมหรอกระท าหรอชวยใหผ เรยนเกดการเรยนร ในทางท พงประสงค โดยการจดประสบการณใหแกผเรยน การถายทอดความร และการชวยเหลอแนะแนวทางในการแกปญหาอยางถกวธใหแกผ เรยน เพอใหผ เรยนเกดการเรยนร มพฒนาการทางดานรางกาย อารมณ สงคม สตปญญา และสามารถปรบตวใหอยในสงคมไดอยางสงบสข

27

ความหมายพฤตกรรมการสอน การสอนเปนหนาทหลกของครผสอนระดบใด หรอประเภทวชาใด แมวาสงคมเปลยนไปเนองจากมเครองมอ ขาวสารขอมลหรอสงอ านวยความสะดวกและสอการเรยนการสอนเขามามบทบาทเพอชวยการสอนของครแตความส าคญ และความจ าเปนของครกยงมอยเชนกน นกวชาการหลายทานไดใหความหมายของพฤตกรรมการสอนไดดงน อภชาต เจตจ านงนช (2544 : 56) ไดใหความหมายของค าวา “พฤตกรรมการสอน”วา เปนการกระท าหรอการแสดงออกของครในขณะท าการสอนอนเกยวของกบการจดกจกรรมการใชสอการเรยนการสอน การสรางสถานการณทกอใหเกดการปฏบตและการประเมนผล เพอใหผเรยนเกดการพฒนาในดานความร เจตคตและทกษะตามจดมงหมายทก าหนดไวในกลมวชาตาง ๆ กมลรตน หลาสวงษ (2546 : 112) ไดใหความหมายของค าวา “พฤตกรรมการสอน”วา พฤตกรรมการสอนเปนการกระท าหรอกจกรรมทครแสดงออก เพอเปลยนแปลงพฤตกรรมของนกเรยนใหเปนไปตามจดประสงคทตงไว พฤกษา สขมาภย (2546 : 4) ไดใหความหมายของค าวา “พฤตกรรมการสอน”วา การกระท าหรอการแสดงออกของครทเกดขนในขณะสอนและทเกยวของกบการสอน ในดานล าดบขนของกจกรรมในการสอน การใชสออปกรณในการเรยนร การวดประเมนผล ปฏสมพนธในหองเรยน บคลกภาพและจรรยาบรรณของคร ศกดสทธ แรทอง (2549 : 29) ไดใหความหมายของค าวา “พฤตกรรมการสอน”วา เปนการกระท าหรอการจดด าเนนการของครในการจดกจกรรมหรอประสบการณใหผเรยนเกดการเรยนรและมความเจรญงอกงามทงทางรางกาย อารมณและสตปญญาสอดคลองตามจดประสงคของหลกสตร จากความหมายของพฤตกรรมการสอนขางตน พอจะสรปไดวา พฤตกรรมการสอน หมายถง การกระท าทครแสดงออกในความพยายามของคร หรอทงครละนกเรยนในการจดประสบการณ สถานการณหรอกจกรรมตางๆ ทเกยวของกบการเรยนการสอน เพอเราใหผเรยนเกดการเรยนร และเปลยนแปลงพฤตกรรมไปในทางทพงประสงค จ ารส นองมาก (2541 : 36-39) ศกษาและวจยเกยวกบพฤตกรรมและองคประกอบของการสอนทไดมอทธพลตอการเรยนรของผเรยน ไดสรปพฤตกรรมการสอนเปน 3 ดาน ไดแก พฤตกรรมกอนการสอนพฤตกรรมระหวางการสอนพฤตกรรมหลงการสอน พฤตกรรมกอนการสอน จ ารส นองมาก (2541 : 36-39) กลาวถงกจกรรมของครกอนเรมสอนกคอการตดสนใจตางๆ เปนการเตรยมการไวลวงหนา การตดสนใจของครในแตละเรองเกยวกบการสอน ยอมสงผลไปถงพฤตกรรมการเรยน ทศนคต และสมฤทธผลในการเรยนของนกเรยนอยางหลกเลยงไมพน ครจงตองตระหนกและพยายามทกวถทางเพอใหเกดประโยชนสงสดแกนกเรยน

28

ยทธพงษ ไกยวรรณ (2540 : 73-74) กลาวถงการวเคราะหภารกจการสอน (Task Anslysis) วาในการสอนนนผสอนควรตระหนกในขนตอนตางๆ ของภารกจการสอนโดยพจารณาด าเนนเปนขนๆดงน 1. ขนก าหนดและตงจดมงหมายโดยพจารณาวาผเรยนเมอผานการเรยนไปแลว เขาสามารถท าพฤตกรรมอะไรไดบาง ซงพฤตกรรมเหลานเรยกวา จดประสงคปลายทาง (Terminal Behavior) หรอพฤตกรรมทคาดวาจะไดรบ 2. ก าหนดเนอหาสาระทจะสอน (Content for Intruction) ในขนนผสอนจะตองจดหวขอของเนอหาสาระทจะใหผเรยนทราบไว โดยจดอนดบเนอหาอยางเปนระบบ 3. ขนวางแผนและจดประสบการณเรยน (Learning Experience) ขนนผสอนจะตองพจารณาวาจะจดกจกรรมหรอประสบการณอยางไรใหนกศกษา เพอใหนกศกษาไดรบประสบการณและเปลยนแปลงพฤตกรรมตามทคาดหวง 4. ขนเลอกสอการสอน (Selecttionof media) เปนขนทผสอนจะตองเลอกพจารณาดวาจะเลอกสอการสอนใด จงจะชวยใหผเรยนเรยนรเรวขน และบรรลวตถประสงค 5. ขนประเมนผล (Evaluation) เปนขนทประเมนผลดวาเมอสอนไปแลว ผเรยนมความเขาใจมากนอยแคไหน จากความหมายของพฤตกรรมกอนการสอนขางตน พอจะสรปไดวา พฤตกรรมกอนการสอน เปนการเตรยมความพรอมของคร เพราะท าใหครไดจดสงแวดลอมและบรรยากาศในชนเรยน เตรยมเนอหาสาระกจกรรมการเรยนการสอน วธการ สอการสอน และเตรยมเครองมอวดผล และประเมนผลไดเหมาะสม ซงจะอ านวยประโยชนใหแกครผสอน สรางความสมพนธทดกบผเรยน แสดงความรกความเมตตาความจรงใจตอผเรยน

พฤตกรรมระหวางการสอน ในการเรยนการสอนครผสอนเปนผมบทบาทในการจะถายทอดเนอหาความรไปยง

ผเรยน ครผสอนตองเขาใจทฤษฎการเรยนร กระบวนการเรยนการสอน พฤตกรรมการสอนและจตวทยาการเรยนร เพอน าไปประกอบการสอน การเขยนแนวการสอน และแผนการสอนทมประสทธภาพตอไป จ ารส นองมาก (2541 : 39-46) ไดใหความหมายของค าวา “พฤตกรรมระหวางการสอน” วา เปนพฤตกรรมทจะเขามาเกยวของนบตงแตคงอยในหองเรยนเพอปฏบตหนาทตามภารกจของตนเอง วชย วงษใหญ (2530: 139) ไดใหความหมายของค าวา “พฤตกรรมระหวางการสอน” วา การสอน หมายถง กระบวนการจดสงเรา และสงแวดลอมใหสอดคลองกบกจกรรมหรอประสบการณ ผเรยนจะไดเรยนรจากกจกรรมและประสบการณทจดใหโดยผานประสาทของผเรยนเอง จนท าใหผเรยนบรรลผลส าเรจตามจดประสงคทคาดหวงไว การสอนจงเปนการชวยใหผเรยนเกดการเรยนรนนเอง ยทธพงษ ไกยวรรณ (2540: 73-74) กลาววาเมอครเขาใจบทบบาทของตนเอง นกเรยนเขาใจหนาทของตน กระบวนการเรยนการสอนทจดขนเมอเขาสอน ไดแก น าเขาสบทเรยน

29

ใหเนอหา ใหแบบฝกหด ประเมนผล กเปนสงส าคญมากสวนหนง ทครผสอนทกคนตองมความเขาใจถอวาเปนสงละเลยไมได นนกคอองคประกอบของการเรยนการสอนทจะเออใหการสอนแตละครงบรรลวตถประสงคทตงไว ไดแก 1. จตวทยาในการเรยนการสอน 2. เทคนคการสอน 3. ทฤษฎการเรยนร 4. การวเคราะหเนอหา 5. การคดเลอกสอการสอน 6. การก าหนดกจกรรม 7. แนวทางการประเมน การเรยนร เปนการท าใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรม สวนการสอนคอ การชวยใหผเรยนไดเกดการเรยนร หากไดมการวเคราะหพจารณาถงการเรยนรและการสอนแลวจะเหนวามความสมพนธกน 3 กลม ไดแก 1. ผสอน (Teacher) 2. ผเรยน (Student) 3. กระบวนการสอน (Teaching) เรยกวา กระบวนการเรยนการสอน

ภาพท 2 กระบวนการเรยนการสอน

สชาต ศรสขไพบลย (2527: 2-3)

M

กระบวนการเรยนการสอน

นกเรยน

คร

การสอน

การเรยนร

I

น าเขาสบทเรยน

ขนสนใจปญหา

ใหเนอหาความร

ขนศกษาขอมล

A ใหแบบฝกหด

ขนพยายาม

P ตรวจผลการฝกหด

ขนส าเรจผล

ไมผาน

ไมผาน

ผานขนเนอหาใหม

30

จากภาพท 2 เปนการแสดงความสมพนธการเรยนการสอน พออธบายไดดงน ขนท 1 ขนสนใจปญหา (Motivation) เปนขนทครผสอนจะตองสรางสถานการณและท าใหผเรยนเกดความสนใจในเรองนนใหได ขนสนใจปญหา (Motivation) คอขนการน าเขาสบทเรยน ขนนควรใชเวลาสนทสดเทาทจะสนได ขนท 2 ขนศกษาขอมล (Information)เปนจดเนอหาความรใหผเรยน โดยผเรยนคนควาเองหรอครอธบายกได ในขนศกษาขอมลหรอขนใหเนอหา (Information) กมวธการใหเนอหาหลายวธ ซงเราเรยกวา วธการสอนนนเอง ครผสอนสามารถเลอกวธการสอนมาใชตามความเหมาะสมกบเนอหาวชานนๆ ในขนเนอหาความรหรอขนศกษาขอมลเปนขนทใชเวลามาก ขนท 3 ขนพยายาม (Application) เปนขนใหกจกรรมผเรยนไดฝกปฏบตหรอทดลองท าแบบฝกหด โดยมขอมลแนวทางในการปฏบตจากขนใหเนอหาความรแลว ขนท 4 ขนส าเรจ (Progress) ในการสอน ไดแก ขนการตรวจแบบฝกหด ทผเรยนไดพยายามท ามาแลว วาทท ามานนถกตองหรอไม หากปรากฏวาผลการตรวจสอบถกตองตามทคาดหวงไวกขนเนอหาใหมตอไปหากยงพบวาไมไดผลตามทคาดหวงไว ถอวาไมผาน การเรยนการสอนจะตองยอนกลบ (Feed back) ดอกทวาเปนอยางไรผเรยนจงไมบรรลวตถประสงคทตงไว เชน อธบายเนอหาไมชดเจน เนอหายากเกนไปหรอวธการสอนไมเหมาะสม เปนตน และในการสอนเนอหาแตละครงนน ผสอนจะตองด าเนนการใหครบกระบวนการทง 4 ขน คอ MIAP เราเรยกวา วงจรการสอน (Cycle Teaching) จากความหมายของพฤตกรรมกอนการสอนขางตน พอจะสรปไดวา พฤตกรรมระหวางการสอนของครจะตองใชเทคนคและวธการสอนตางๆ ทงแบบทครเปนศนยกลางและผ เรยนเปนศนยกลาง ซงหนาทโดยตรงของอาจารยทจะตองศกษาวธการสอน และกจกรรมการสอนรปแบบตางๆ มาด าเนนการสอนใหเหมาะสมกบลกษณะธรรมชาตของเนอหาวชา

พฤตกรรมหลงการสอน มความส าคญตอการจดกระบวนการสอนเปนอยางยง เพราะวนจฉยปญหาทางการเรยนของผเรยน และการหาวธจงใจในการจดกจกรรมและประสบการณตางๆ ในดานการเรยนการสอนใหมประสทธภาพยงขน จ ารส นองมาก (2541 : 36-39 อางถงใน ละมาย สทธพงษ. 2543 : 50) กลาววา“หลงจากเสรจสนการสอนกมาถงกระบวนการทจะสอบ วดหรอประเมนผลการเรยนของผเรยนปรบปรงแกไขเพอปฏบตจดท าใหดขน” การสอบมวตถประสงคเพอตองการประเมนตวผเรยน ครและการด าเนนงานการสอนจะมประสทธภาพกตอเมอครไดน าผลการสอบมาใชเปนเครองมอในการปรบปรงการสอนอยางจรงจง การใหเกรดหรอระดบคะแนนซงตดสนจากผลการสอบเปนขนตอนทตองด าเนนการโดยตอเนองในโรงเรยน มผใหความเหนวาผลการเรยนของนกเรยนจะต า ถาเปดเผยเกรดใหนกเรยนรแลวความจรงอาจตรงกนขาม การทเดกรคะแนนของตนเอง จะเปนเครองจงใจอยางดใหนกเรยนขยนเรยนในวชานนเพมขน การใหเกรดโดยอาศยเกณฑจากการปฏบตงานของนกเรยนเปนส าคญจะมความสมพนธกบการเพมผลสมฤทธของนกเรยน และท าใหนกเรยนมทศนคตทดอกดวย การใหของมล

31

เพอปรบปรงแกไข การใหขอมลยอนกลบในการปรบปรงแกไขพฤตกรรมบางอยางของนกเรยน นบเปนอกเรองหนงทชวยใหนกเรยนรจกตนเอง และจะเกยวเนองไปถงผลสมฤทธและทศนคตของเขาอกดวย แตสงหนงทตองระมดระวงในการใหขอมลเพอการแกไข คอ อารมณของผใหขอมล ตองปราศจากความล าเอยง ความอจฉารษยาหรอกลนแกลงดวยวธการตางๆนานาเปนตน วชย วงษใหญ (2541 : 332) กลาวถงแนวปฏบตการประเมนผลการเรยนไวดงน 1. การวดผลประเมนผลการเรยนตองประเมนใหสอดคลองกบวตถประสงคและเนอหาทเรยน 2. การประเมนผลเปนกระบวนการตอเนองสม าเสมอ ใหถอวาเปนสวนหนงของการเรยนการสอน เชน การประเมนผลทายชวโมง สอนประเมนแบบสนๆ ประเมนกลางภาคเรยน (Mid-term) และประเมนผลปลายภาคเรยน (Final) เปนตน 3. พยายามใชเทคนควธการหลายๆแบบ เพอใหไดขอมลมาจากหลายๆทาง 4. การประเมนผลตองก าหนดความมงหมายของการประเมนไวใหชดเจน 5. เลอกเครองมอวดใหสอดคลองเหมาะสมกบขอมลทจะวด 6. ควรน าขอมลของการวดผลและประเมนผลไปใช เชน ประกาศใหนกเรยนทราบเพอเปนการปรบปรงการท างาน และกระตนการท างานหรอเพอพฒนาการเรยนการสอนใหดขน จากความหมายของพฤตกรรมหลงการสอนขางตน พอจะสรปไดวา สรปไดวาพฤตกรรมหลงการสอน ผสอนควรมการวดและการประเมนผลส าเรจในการเรยนร เพอใหทราบวาผเรยนไดมความรเปนไปตามเปาหมาย หรอวตถประสงคหรอไมจะไดท าการปรบปรงแกไขและมการประเมนผลการสอน เพอชวยในการวดและประเมนประสทธภาพการสอนอยางมระบบ มหลกเกณฑทชดเจน

พฤตกรรมการสอนคณตศาสตร จากปญหาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนในระดบประเทศยงไมอยในระดบทนาพอใจและต ากวาทกกลมประสบการณ ถาวเคราะหอยางละเอยดแลวจะพบวามองคประกอบ หลายอยางทเปนสาเหตของปญหาดงกลาว จากการศกษาวเคราะหรายงานวจย กวา 50 เรอง ของ ใจทพย เชอรตนพงษ (2530 : 3 อางถงในวโรจน เลศพงษ. 2530 : 15) สรปวาองคประกอบทมอทธพล ตอผลสมฤทธของการเรยนประกอบดวย 5 องคประกอบ คอ คร นกเรยน สภาพโรงเรยน ผปกครองและชมชน แตองคประกอบทนบวามความส าคญอยางยง คอ คร ซงสอดคลองกบกระทรวงศกษาธการ (2543 : 19) วา ครผสอนเปนองคประกอบทส าคญและมผลตอคณภาพของนกเรยนโดยตรงทงนเปนเพราะครเปนผทอยใกลชดนกเรยนตลอดเวลาทอยโรงเรยนและเปนผทกอใหเกดการเรยนรและพฒนารอบดานขนในตวนกเรยน ดงนนพฤตกรรมการสอนของครจงมผลตอการเรยนรของนกเรยนเปนอยางมาก (มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. 2527 : 412) เนองจากพฤตกรรมการสอนของครเปนองคประกอบทส าคญตอคณภาพของการศกษา ซงสงผลใหเหนเดนชดในรปของผลสมฤทธทางการศกษา โดยพฤตกรรมทครแสดงออกจะสงเสรมหรอฉดรงการเรยนรของนกเรยนมากนอยขนอยกบประสทธภาพการสอนของคร (วโรจน เลศพงษ.2530: 21)

32

จงมนกการศกษาหลายทานไดเสนอแนวทางการก าหนดภาระหนาทของคร เพอใหการเรยนการสอนมประสทธภาพ ไวดงน ธรยทธ เสนวงศ ณ อยธยา (2526 : 220) ไดก าหนดภาระหนาทของผทเปนครไว 3 ประการ คอ 1. การเตรยมการสอน เปนภาระหนาททครจ าเปนตองเขาใจอยางแจมแจงในเนอหาวชาทสอน และเขาใจธรรมชาตของเดกทจะสอนเพอไดเตรยมวธการสอน วสดอปกรณทจะใชประกอบการสอนใหเหมาะสมกบนกเรยนและเนอหาทจะสอน ภาระหนาทดงกลาวจะชวยใหครผสอนวนจฉยภมหลงของนกเรยน ก าหนดวตถประสงคของการเรยนการ ก าหนดเนอหาและกจกรรม ตลอดจนก าหนดวธการประเมนผลได 2. การด าเนนการสอน เปนภาระหนาททครจะตองรจกเทคนควธการทจะกระตนใหนกเรยนเกดความสนใจในบทเรยน เราใหนกเรยนคอยตดตาม สงเสรมใหนกเรยนรวมกจกรรม แนะน าและกระตนใหนกเรยนแสดงความคดเหนหรอแสดงความสามารถ และการบรหารชนเรยนใหการเรยนการสอนด าเนนไปอยางราบรน และมประสทธภาพ 3. การวดผลและการประเมนผลเปนภาระหนาททครจะตองเขาใจวธการวดผลและประเมนผล เพอใหผลของวธการวดผลและประเมนตอบค าถามของครไดตามทเปนจรงดวยการน าผลทไดจากวธการวดผลและประเมนไปเปนขอมลในการปรบปรงการเรยนการสอน สมน อมรววฒน และ ทศนา แขมมณ (2526 : 76-77) ไดกลาววา การจดการเรยนการสอนเปนกระบวนการทเกดขนจาก การมปฏสมพนธ ( Interaction) ระหวางครกบนกเรยนในทกขนตอน ไดแก การวางแผนเพอเตรยมการด าเนนการ และการสรปทบทวนโดยมรายละเอยดดงน 1. การเตรยมการ 1.1 รวบรวมปญหาและความตองการของนกเรยน 1.2 เตรยมความพรอมของนกเรยน 1.3 ก าหนดจดประสงคและความคดรวบยอด 1.4 ก าหนดโครงสราง เนอหา และประสบการณ 1.5 ก าหนดวธการสอนและกจกรรม 1.6 เตรยมสอและสภาพแวดลอมทางการเรยน 2. การด าเนนการ 2.1 บรณการเนอหา และวธการสอน 2.2 เราความสนใจ 2.3 เสนอสถานการณ ปญหา และประเดนส าคญ 2.4 แนะแหลงวทยาการและการใชเครองมอ สอการสอน 2.5 ท ากจกรรมตามวธสอนทก าหนดไว 2.5.1 ฝกทกษะในการแสวงหาความรและการปฏบต 2.5.2 พฒนาเจคต คณธรรม และคานยม 2.5.3 พฒนาวธการคด การสรป และการประยกตใช

33

2.6 จดประสบการทเอออ านวยตอการเรยนร เชน บรรยากาศในการเรยนการเสรมแรง การสนองความแตกตางระหวางบคคล การเปดโอกาสใหมสวนรวมในกจกรรม เปนตน 3. การสรปและทบทวน 3.1 การวดผลสมฤทธทางการเรยน 3.2 การสงเกตพฤตกรรมและเจตคตทเปลยนแปลงไปตามล าดบ 3.3 การประเมนผลการเรยนการสอน 3.4 การทบทวนและปรบปรงผลการเรยนการสอน 3.5 ทบทวนและปรบปรงบทบาทของครและนกเรยน จ านง พรายแยมแข (2529 : 4) ไดกลาววา การเรยนการสอนจะมประสทธภาพ จะตองประกอบ ดวยกระบวนการดงตอไปน 1. การสอน คอ การด าเนนการสอนตามกจกรรมทจดไวในแผนการสอน จนบรรลจดประสงคเชงพฤตกรรมทก าหนดไว 2. การสอบ คอ การวดและการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนวาเกดพฤตกรรมตามจดประสงคทก าหนดไวหรอไม เพยงใด 3. การเสรม คอ การสอนซอมเสรมเพอแกไขขอบกพรอง หรอเพมเตมสงทขาดไป หรอสงเสรมสงทมอยแลวใหดยงขนอยางครบถวนสมบรณตามจดประสงคทก าหนดไว ประดษฐ อนทรบร (2535 : 25) ไดกลาววา ตามวธการและกระบวนการเรยนการสอน ซงครจะตองกระท าจะประกอบไปดวย การเตรยมการสอน การด าเนนการสอน บรรยากาศการจดการเรยนการสอนและการวดผลและการประเมนผลจดการเรยนการสอน นอกจากน ส านกคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2534 : 114) ไดเสนอองคประกอบ ทควรพจารณาในการประเมนพฤตกรรมการสอนของคร ซงองคประกอบตอไปนจะเปนตวบงชถงประสทธภาพการสอน ไดแก 1. การเตรยมการสอน 2. การด าเนนการสอน 3. การใชสอประกอบการสอน 4. การวดและประเมนผล

จากพฤตกรรมการสอนคณตศาสตรทกลาวมาขางตน พอจะสรปไดวา งานหรอภาระหนาทของครผสอนทจะตองกระท า เพอใหการเรยนการสอนเกดประสทธภาพประกอบดวย การเตรยมการสอน การจดกจกรรมการเรยนการสอน การใชสอการสอน การสรางบรรยากาศการเรยนการสอนการวดและประเมนผล

การเตรยมการสอน พฤตกรรมของครในชนเรยนเปนองคประกอบทส าคญในการเรยนการสอนและสงผลถงคณภาพาการศกษาโดยตรง และการเตรยมการสอนหรอการวางแผนการสอนเปนหวใจของการน าผเรยนไปสจดหมายปลายทางทก าหนดโดยเฉพาะอยางยงวชาคณตศาสตร ซงเปนวชาในกลมทกษะท

34

นกเรยนจ าเปนตองใชเปนเครองมอในการเรยนร จงจ าเปนอยางยงทครผสอนจะตองมการเตรยมการสอนทด เพอใหการเรยนการสอนเปนไปอยางมประสทธภาพ การเตรยมการสอนเปนการเตรยมการลวงหนาของครทจะตองกระท าครกอนทจะท าการสอนในแตละครง เพอใชเปนแนวทางส าหรบการด าเนนกจกรรมตางในการเรยนการสอน ซงการเตรยมการสอนในปจจบนทครกระท ากคอ การท าแผนการสอนหรอบนทกการสอนเพอใหการเตรยมการสอนของครมประสทธภาพ นกการศกษาไดใหความหมายและขอคดเกยวกบการเตรยมการสอนของครไวดงน กญชร คาขาย (2540 : 3) ไดกลาวถงค าวา “การเตรยมการสอน” วา การเตรยมรปแบบของการสอนเพอทจะเชอมชองวางระหวางความสามารถเบองตนทประเมนไดจากตวผเรยนกบความสามารถอนจะเกดขนใหมตามทไดก าหนดไวในจดมงหมายการสอน เสรมศร ลกษณศร (2540 : 511-512) ไดกลาวถงค าวา “การเตรยมการสอน” วา การเตรยมการสอน คอ การเตรยมโครงการเพอจดประสบการณในชนเรยนไวลวงหนา การเรยนการสอนจะด าเนนไมไดผลดเลย หากเรามองขามการเตรยมการสอนไปเสย การเตรยมตวและวางแผนอยางมระเบยบเรยบรอยไวลวงหนาจะชวยใหการเรยนการสอนด าเนนไปอยางไดอยางไดผลดสมความมงหมาย ละออง จนทรเจรญ (2540 : 474-475) ไดกลาวถงค าวา “การเตรยมการสอน”วา ตองค านง ถงสงตางๆดงน 1. สภาพปญหา เปนขอมลทเกยวกบปญหาการเรยนการสอนในดานตางๆ เชน ก าลงคน งบประมาณ วสดอปกรณ และวธการ ขอมลสวนนจะชวยใหผวางแผนก าหนดรปแบบของแผนการสอน กจกรรมการเรยนการสอน และสอการเรยนการสอนไดชดเจน 2. วเคราะหเนอหา เปนขอมลทไดจาการศกษาเอกสารหลกสตร ซงมความจ าเปนอยางยงเพอก าหนดเรองทจะสอนเปนระดบหนวยใหญ หนวยยอย และระดบบทเรยน เอกสารทใชในการวางแผนการสอนหรอวเคราะหเนอหาไดแก หลกสตร ก าหนดการสอน ตารางสอน คมอคร หนงสอเรยน เครองมอวดผลการเรยนร เปนตน 3. วเคราะหผเรยน เปนขอมลเกยวกบการวนจฉยภมหลงของผเรยนเปนการศกษาผเรยนเกยวกบอาย ระดบความพรอม และความรเดมของผเรยน ทงนเพอจะไดจดกจกรรมการเรยนการสอนไดอยางเหมาะสมและเกดผลเตมทกบผเรยน 4. สาระส าคญ เปนขอมลเกยวกบเนอหาสาระ ทตองการใหผเรยนเกดการเรยนร สาระส าคญมไวเพอใหครผสอนไดเหนแนวทางหรอเขาใจความคดทเปนจดเดนของเรองทจะสอน 5. จดประสงค เปนเปาหมายแหงความส าเรจหรอสวนทจะใหผเรยนเปลยนแปลงพฤตกรรมไปตามครผสอนก าหนดไว การก าหนดจดประสงคควรศกษาทงจดประสงคทวไปและจดประสงคเชงพฤตกรรม 6. กจกรรมการเรยนการสอน เปนขอมลทครผสอนจะตองพจารณาไวลวงหนาวาจะเลอกกจกรรม เทคนคการสอน วธการสอน และใหผเรยนประกอบกจกรรมอะไรบาง จงจะท าใหผเรยนเกดการเรยนรตามจดประสงคทวางไว

35

7. สอการเรยนการสอน เปนขอมลทครผสอนจะตองพจารณาไวลวงหนาวามวสด อปกรณอะไรบางทจะตองใชประกอบการเรยนการสอน เพอใหผเรยนเขาใจงาย เรยนรไดเรวและจ าไดนาน 8. การประเมนผล เปนขอมลทครผสอนจะตองพจารณาไวลวงหนาวาจะตรวจสอบพฤตกรรมการเรยนรของผเรยนดวยวธอะไรบาง บญชม ศรสะอาด (2541 : 43-44) ไดกลาวถงค าวา “การเตรยมการสอน” วา การสอนประสบความส าเรจอยางมประสทธภาพจกตองอาศยการวางแผนและการเตรยมการสอนทด การวางแผนและการเตรยมการสอนจงเปนกจกรรมทมประโยชนอยางยง ถาขาดการวางแผนและเตรยมการสอนแลวอาจท าใหการสอนลมเหลว หรอบรรลผลนอยมาก การวางแผนและการเตรยมการสอนเปนการก าหนดไวลวงหนาวาจะสอนใคร ในเนอหาใด สอนเมอไร สอนอยางไร และเพอใหเกดอะไร ซงเมอถงเวลาดงกลาวจะด าเนนการสอนตามทวางแผนไว ผสอนจงตองคดวางแผนและเตรยมการสอนไวลวงหนาอยางละเอยดรอบคอบ เหมาะสม เพอใหสามารถด าเนนการสอนตามทไดก าหนดไวอยางไดผลด การวางแผนและการเตรยมการสอนมหลายลกษณะ เชน การวางแผนระยะสน ระยะปานกลาง ระยะยาว ในการวางแผนและเตรยมการสอนส าหรบการสอนในรายวชาตางๆโดยทวไป ซงบางรายวชาจะสอนสปดาหละ 1 ชวโมง ไปจนสนภาคเรยนหรอบางวชาสอนทกๆวนละ 1 ชวโมงไปจนสนภาคเรยน ฯลฯ ผสอนจะน าหลกสตรรายวชามาท าการวางแผนและเตรยมการสอน ซงจะท าใหทราบชดเจนถงก าหนดการสอนและแตละครงทสอนทราบอยางชดเจนวา 1. จะสอนเนอหาใด 2. จดประสงคของการสอนครงนนมงใหผเรยนเกดอะไร 3. ด าเนนการสอนชนดใด 4. มวธวดผลประเมนผลอยางไร อาจเพมเกยวกบมโนทศน(concept) ทส าคญในเรองทจะสอน และคณลกษณะทตองการเนนใหเกดแกผเรยน ฯลฯ ชมนาด เชอสวรรณทว (2542 : 11-12) ไดกลาวถงค าวา “การเตรยมการสอน” วา การเตรยมการสอนเปนการส ารวจปญหาและทรพยากร ก าหนดผลทคาดหวง จากกระบวนการวนจฉยผเรยนทงดานความร เจตคต และทกษะ ก าหนดจดประสงคการเรยนการสอน ก าหนดเนอหาระ วางแผนการสอนกอนทจะเขาสขนตอนการด าเนนการ ผสอนจะตองมความพรอมในทกๆดาน ตองเตรยมเนอหาใหแมนย า เตรยมกจกรรมหลายกจกรรมเพอความยดหยน สามารถเลอกใชและปรบใหเขากบกลมผเรยน เตรยมสอการสอนทจะใช เตรยมเครองมอประเมนผล ซงทกอยางจะตองสอดคลองกนและเปนไปในทศทางทไดตงจดประสงคไว อาภรณ ใจเทยง (2542 : 11-12) ไดกลาวถงค าวา “การเตรยมการสอน” วา การเตรยมการสอนเปนกระบวนการในการจดการเรยนการสอนของครโดยยดหลกพนฐาน 3 ดาน คอ ดานการเตรยมตวกอนสอน ดานการจดการเรยนการสอนและดานการประเมนผลหลงสอน จากการเตรยมการสอนขางตน พอจะสรปไดวา การเตรยมการสอน เปนการเตรยมตวลวงหนากอนการสอนของครซงเปนขนตอนทส าคญ จะท าใหการสอนมประสทธภาพ ประกอบดวย

36

การศกษาเอกสารตางๆ การวนจฉยนกเรยน การก าหนดจดประสงค ก าหนดเนอหาสาระ การเตรยมสอการสอน เลอกทกษะการสอน เทคนคการสอน วธสอน การก าหนดการวดผลและประเมนผล การเขยนแผนการสอน เปนตน ซงการเตรยมการสอนนจะชวยใหครมความพรอมทจะสอน ท าใหการเรยนการสอนบรรลตามวตถประสงคทตงไว และการเรยนการสอนจะเกดประสทธภาพไดนน ครตองปฏบตตามแผนหรอขนตอนทไดวางไวดวยนน การจดกจกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตร กจกรรมการเรยนการสอนควรจดสภาพในการเรยนเพอฝกใหนกเรยนไดคดแกปญหา น าความรและประสบการณทไดไปใชด าเนนชวตในสงคมไดอยางมนคง มความสข ครควรใหความส าคญและทราบแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอนควรไดศกษา และท าความเขาใจเพอน าไปปรบใชกบบทเรยนใหเหมาะสมและใหเกดประโยชนตอการเรยนรของนกเรยนใหมากทสด โดยนกการศกษาไดใหความหมายและขอคดเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนของครไวดงน

วฒนาพร ระงบทกข (2541 : 47) ไดกลาวถงการจดกจกรรมการเรยนการสอนวา การสอนคอ วธการทจะน าผเรยนไปสจดประสงคการเรยนการสอนทก าหนด การเลอกกจกรรมการเรยนการสอนทเหมาะสมสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร จงเปนความสามารถและทกษะของครผสอนในการออกแบบการจดการเรยนการสอนทมประสทธผล จลพงษ พนอนากล (2542 : 36) ไดกลาวถงการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรของสสวท. ไดโดยสรปเปน 3 ขนตอนดงน ขนตอนท 1 กจกรรมส ารวจความรเดมทสอดคลองกบเนอหาใหม เพอใหครทราบวานกเรยนมความรเพยงใด เพยงพอทจะเรยนตอไปไดหรอไม นกเรยนจะไดเรยนรเนอหาใหมไดอยางเตมท ไมมอปสรรคในการเรยน เกดแรงจงใจและสนใจการเรยนครสามารถจดกจกรรมไดหลายรปแบบคอ 1. ทบทวนความรเดม 2. ฝกคดเลขเรว 3. เลนเกมหรอรองเพลง 4. ท าแบบฝกหดในบทเรยนหรอบตรงาน 5. ท าแบบทดสอบ 6. อภปรายถงความยากงาย ของบทเรยนทผานไปแลว ขนตอนท 2 กจกรรมการเรยนเนอหาใหม เปนกจกรรมทครจดใหนกเรยนไดปฏบตแลวสบเสาะหาความรจากการปฏบตกนกรรมนน จนเกดเปนความคดรวบยอดและมทกษะในการคดค านวณระดบหนงตามลกษณะของจดประสงคตลอดจนสรางแรงเสรมใหกบนกเรยนโดยจดกจกรรมตามล าดบจากรปธรรมไปสนามธรรม จากกจกรรมงายๆ แลวคายๆ ยากขนซงอาจจดไดดงน 1. จดกจกรรมโดยใชของจรงหรอใหนกเรยนลงมอปฏบตเพอรวบรวมขอมลมาสรปเปนความรหรอความคดรวบยอดเพอสรางประสบการณตรง 2. จดกจกรรมโดยใชภาพ

37

3. ใชสญลกษณทางคณตศาสตรแทนการปฏบตกบของจรงและภาพ 4. ตอบปญหาคณตศาสตรททาทายและเราความสนใจ 5. เลนเกม รองเพลง ประกอบการสอน 6. แสดงบทบาทสมมต ขนตอนท 3 กจกรรมฝกทกษะ เปนกจกรรมทเนนใหผเรยนไดลงมอปฏบตเพอทวนย าความรทไดเรยนมา และใชความรนนแกปญหาในบทเรยนหรอปฏบตเสรมบทเรยนอนๆ เพอใหเคยชนตอการแกปญหากจกรรมจะมลกษณะดงตอไปน 1. ท าแบบฝกหดตางๆ ทงในหนงสอและทครหามาใหเพมเตม 2. ท าแบบทดสอบ 3. แขงขนตอบปญหาหรอเลนเกม 4. อภปรายถงสงทเรยนและวธแกปญหา 5. ชวยสอนรนนองหรอเพอน เพญจนทร เงยบประเสรฐ (2542 : 101 - 102) ไดกลาวถงการจดการเรยนการสอนคณตศาสตร ไววา เดกเกดการเรยนรกตอเมอเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรม เมอเดกไดรบประสบการณใดประสบ การณหนงเปนครงแรกกอยากจะคดอยากจะท าใหไดครจงควรชวยเหลอเดกใหไดเกดการเรยนร การสอนเพอใหเกดการเรยนรนนควรยดหลกดงน 1. สอนจากสงทเดกมประสบการณ หรอสงทไดพบเหนอยเสมอการใหเดกเรยนจากประสบการณไดเรยนจากสงทเปนรปธรรม ไดคด ไดใช ไดท าดวยตนเองจะท าใหเดกเขาใจและเรยนไดรวดเรว อยางเชนใหเดกหดนบผลไม สมด ดนสอ จดประเภท เรยงล าดบ เลนเกมงายๆ ทางคณตศาสตร เดกจะไดรบความสนกสนานเพลดเพลน โดยไมไดคดวานนคอการเรยนร 2. ตองใหเรยนรจากสงทเปนรปธรรมไปสนามธรรมควรให เดกไดเรมเรยนรจากรปธรรมใหเขาใจกอนดงนนในชวงแรกครควรใชของจรงรปภาพและสงอนๆ ทสามารถใชแทนจ านวนไดแลวจงคอยน าไปสสญลกษณภายหลง 3. สอนใหเดกขาใจและมองเหนความสมพนธระหวางสวนยอยกบสวนใหญ เชน 3 + 4 = 4 + 3 หรอ 11 = 10 + 1 เดกจะมความเขาใจไดดหากไดเรมสรางความคดรวบยอดจากอปกรณหรอของจรง 4. สอนจากงายไปหายาก ใชใหเหมาะสมกบวยและความสามารถของเดก 5. ใหเดกไดเขาใจในหลกการและรวธการทจะใชหลกการ นรตน ทะมพนธ (2542 : 31) ไดกลาวถงการจดกจกรรมการเรยนการสอนวา เปนกจกรรมทเกดขนระหวางผเรยนและผสอน เพอใหผเรยนเกดการเปลยนแปลงในทางทดขนและเปนไปตามจดประสงคและเปาหมายทหลกสตรก าหนดไว ผบรหารจงมหนาทสงเสรมสนบสนนใหครผสอนแปลงจากหลกสตรไปสการสอนในชนเรยน ประภาส ตลบทอง (2538 : 42-44) ไดกลาวถงภารกจส าคญยงของครในหองเรยนคอ การจดประสบการณใหแกนกเรยนโดยเรมจากการก าหนดวตถประสงคของการเรยนการสอน การวนจฉย

38

คณสมบตของนกเรยน การเลอกอปกรณการเรยนการสอน และการประเมนการเรยนการสอนปฏบตดงน 1. ก าหนดวตถประสงคการเรยนการสอน ครคณตศาสตรตองศกษาหลกสตรวชาคณตศาสตรเพอความตอเนองและความสมพนธของเนอหากบหลกสตรทตนสอน การก าหนดวตถประสงคตองครอบคลมวตถประสงคทเปนดานความร ดานทกษะ ดานคณลกษณะ และดาน เจตคต 2. การวนจฉยคณสมบตของนกเรยน การสอนทดตองเรมจากตวผเรยนดงนนครควรจะเรมส ารวจวานกเรยนทงชนมความรเดมอะไรอยบาง โดยการทดสอบแลวน าผลนนมาศกษานกเรยนเปนรายบคคลวามความรคณตศาสตรเปนอยางไร 3. การเลอกวธการสอนทด ตามทฤษฎของ Bruner จะตองมองคประกอบส าคญอย 4 ประการคอ 3.1 การกระตนแรงจงใจของนกเรยน 3.2 จดโครงสรางเนอหาของรายวชา ถาเดกไดเรยนรโครงสรางแลวจะเกดผลด 4 ประการคอ 3.2.1 ชวยใหเดกเขาใจคณตศาสตรงายขน 3.2.2 จะชวยใหจดจ ารายละเอยดไดมาก 3.2.3 จะชวยใหการสงถายความรไดด 3.2.4 ชวยใหเรยนคณตศาสตรขนสงไดด 3.3 จดล าดบขนการเรยนอยางเหมาะสม 3.4 การไดรบผลตอบแทนทเหมาะสม เชน การไดรบค าชมเชยหรอรบรางวล เปนตน 4. การเลอกอปกรณการสอน การเลอกอปกรณในการสอนคณตศาสตรเปนสงจ าเปนอยางยง เพราะเดกยงมพฒนาการอยในเกณฑทตองใชสอ การสรางความคดรวบยอดทางคณตศาสตรครจะตองรจกเลอกอปกรณในการสอน 5. การจดล าดบเนอหาวชา ครคณตศาสตรทดควรมความสามารถในการวเคราะหล าดบของเนอหาวชาซงตามปกตล าดบความยากงายของเนอหาวชาคณตศาสตรจะจดไวแลวในหลกสตรทไดมาตรฐาน ดงนน หนาทของครจะตองพจารณาความสมพนธของเนอหาเพอความสะดวกในการสอน 6. การประเมนผลการเรยนการสอนจะบรรลผลตามจดมงหมายเพยงใดจะทราบไดจากการวดผลและประเมนผลซงจะเปนประโยชนตอการเรยนการสอนทราบความกาวหนาและขอบกพรองของนกเรยน

กรมวชาการ (2539 : 67) ไดเสนอแนวการจดกจกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตรไวดงน 1. จดตามล าดบขนตอน 2. เนนการจดกจกรรมตามกระบวนการทางคณตศาสตร เชน ทกษะการคด ค านวณทกษะการแกโจทยปญหา กระบวนการสรางความคดรวบยอด

39

3. เนนการสรางความคดรวบยอด โดยสรปเปนหลกการและใหนกเรยนฝกทกษะใหเกดความคลองแคลว จดสถานการณใหน าไปใชชวตประจ าวน 4. มงใหนกเรยนไดลงมอปฏบต และใหประสบผลส าเรจตามระดบความสามารถของเดกนกเรยน พรอมสงเสรความเกงของนกเรยน และชวยเหลอความบกพรองทางการเรยนใหกบเดกเปนรายบคคล 5. ใชสอประกอบการจดกจกรรม เพอชวยใหนกเรยนเกดความคดรวบยอด 6. หมนตรวจสอบผลการเรยนเปนระยะๆเพอน ามาปรบปรงกจกรรการเรยนการสอน ชวยปรบปรงวธสอนของคร และปรบปรงวธการเรยนของนกเรยน 7. ควรจดบรรยากาศในเชงจตวทยาทเออตอการเรยนร อนไดแก ความอบอน ความเปนกนเอง การเสรมแรง การจงใจ การตอบสนองความตองการของนกเรยน

8. จดกจกรรมจากรปธรรมไปสนามธรรม 9. ล าดบจากงายไปยาก ตามล าดบการเรยนร 10. ใชวธการเลน เรยน สรป ฝกทกษะ 11. ใชวธการบอกใหร หนคดเอง 12. จดโดยใหนกเรยนเกบรวบรวมขอมล สงเกต เคราะห คดหาเหตผล ลงมอ

กระท า 13. จดโดยใหนกเรยนทราบเปาหมายของการเรยน 14. จดโดยใหเหมาะสมกบวย และระดบความสามรถของนกเรยนและใหนกเรยนม

สวนรวมในกจกรรมมากทสด ใหแสดงความคดเหนอยางไรใหสรางสรรคล าดบขนตอนการเรยนคณตศาสตร ในการสอนคณตศาสตรครผสอนควรเลอกเนอหาและวธการสอนทเหมาะสมกบสภาพของทองถน และยดผเรยนเปนส าคญ สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดจดล าดบขนตอนการสอนคณตศาสตรไวส าหรบครผสอนดงน (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 2539 : 7) 1. ขนทบทวนความรเดม เปนขนเตรยมความพรอมของนกเรยน เพอเชอมความรเดมทผเรยนมมากอนแลวกบความรใหมซงเปนเรองเดยวกนอนจะท าใหนกเรยนเกดความเขาใจและมความคดรวบยอดในเรองนนๆอยางแจมแจง 2. ขนสอนเนอหาใหม ขนนตองเลอกใชวธสอนใหสอดคลองกบเนอหาแตละบทโดยจดล าดบขนการสอนเนอหาใหมทงหมด 2.1 ขนใชของจรง เปนการใหประสบการณตรงโดยใชของจรง เชน ถาสอนจ านวนกอนหน 5 กอน หรอมะมวง 5 ผล หรอสงของจรงอนๆตามความเหมาะสมของเนอหา 2.2 ขนใชของจ าลอง หรอรปภาพ เปนการใชของจ าลองหรอรปภาพแทนของจรงทใชสอนแลวในขนการใชของจรง เชน แทนทจะใชมะมวง 5 ผล กใชภาพมะมวง 5 ผลแทนของนนจรงๆ

40

3. ขนสรปแลวน าไปสวธลด กอนจะถงขนสรปครตองตรวจสอบกอนวานกเรยนมความเขาใจเนอหาใหมหรอไม และในการสรปนนควรใหนกเรยนเปนคนสรปเอง โดยครเปนผถามเพอชแนะใหนกเรยนสามารถสรปหลกเกณฑไดอยางถกตอง 4. ขนฝกทกษะ เมอนกเรยนเขาใจแลว จงใหนกเรยนฝกทกษะจากแบบเรยนและบตรงานทสมพนธกบเนอหานนๆ หรอใชเกมคณตศาสตรเขามาใหนกเรยนเลนซงเปนการท าแบบฝกหดชนดหนง นกเรยนจะไดรบความรสนกสนานไปดวย 5. ขนน าความรไปใชประโยชนในชวตประจ าวน และใชในวชาทเกยวของใหนกเรยนไดฝกปฏบตอนเปนเรองทเกยวของกบชวตประสบการณของนกเรยน น ามาเปนโจทย แบบฝกหดในเรองนนๆหรอท ากจกรรมทนกเรยนประสบอยเสมอในชวตจรง 6. ขนการประเมนผล น าโจทยมาสอน มาทดสอบใหนกเรยนท า ถานกเรยนท าไมไดครตองสอนซอมเสรมให ถาท าไดกสอนเนอหาใหมตอไป ซงสรปเปนแผนภมไดดงน

ผาน

ภาพท 3 ขนตอนการสอนคณตศาสตรระดบประถม สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2539 : 7)

ทบทวนความรพนฐาน

สอนเนอหาใหม

จดกจกรรมโดยใชรปภาพ

นกเรยนเขาใจหรอไม

ชวยกนสรปวธลด

ฝกทกษะจากหนงสอเรยน บตรงาน ฯลฯ

น าความรไปใช

ประเมนผล

ผาน/ไมผาน

สอนเนอหาใหม

จดกจกรรมโดยใชของจรง จดกจกรรมโดยใชสญลกษณ

สอนซอมเสรม

ไมผาน

เขาใจ ไมเขาใจ

41

ค าแนะน าในจดกจกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตร 1. ควรสงเสรมการเรยนการสอน คดเรวเปนประจ า เพอใหนกเรยนเกดทกษะในการเรยนคณตศาสตร 2. ควรจดกจกรรมเสรมตางๆ ประกอบนอกชวโมง โดยในเนอเรองเกยวของกบคณตศาสตร เชน เลานทาน เชดหน ตอบค าถามปญหาตางๆ โดยอาจจะจดในกจกรรมวนส าคญๆ หรอกจกรรมประจ าสปดาหของหองสมด 3. เนนความละเอยดถถวนในการเรยน โดยเรมตงแตลงวนท เขยนตวเลขไทย ตวเลขอารบก ขดเสน ใสขอ ใสหนาท เวนบรรทด ขดเสนคนดวยไมบรรทด หมกแดง เปนตน เพราะคณตศาสตรเปนวชาหนงในกลมทกษะทเปนเครองมอน าไปสวธการเรยนรวชาตางๆ ตอไป 4. จดสอนซอมเสรม ควรจดทนทหลงจากเกดปญหาเดกไมผานจดประสงคในเรองทสอน การสอนพเศษ อาจจะสอนเพมเตมใหกบเดกเกง ไมใหเกดความเบอหนายและเพอฝกทกษะยงๆขน 5. การสอนแตละวธถาจะใหไดผลดยงขนและรวดเรวขน ควรจะใชสอการสอน เพราะนกเรยนจะไดเกดการเรยนรจากรปธรรมไปสนามธรรม หรอเรยนรจากเรองงายไปสเรองยาก 6. ควรใชบตรงานประกอบการสอน เพราะจะไดทบทวนบทเรยนหรอเสรมการเรยนไดและใชแทนครไดเมอเขาสอนไมได 7. ควรทดสอบความรพนฐานของเดกกอนเรมเรยนโดยจดเกบขอสอบเปนหมวดหม เชน ทกษะการคดเลขเรว ทกษะการคดค านวณ ทกษะความรความเขาใจและทกษะการแกโจทยปญหา เปนตน 8. ครตองขยนท าการสอนเอาใจใสเดกอยางใกลชด คอยตดตามใหค าปรกษาแนะน าขณะทนกเรยนปฏบตงาน 9. ตดตามผลงานของนกเรยนทกครง ครตองตรวจแบบฝกหดใหนกเรยนแกไขทนทเมอผดพลาด 10. ใชเพลง เกม ประกอบการสอน ควรมเพลงหรอเกมประกอบการสอน เพราะเดกจะเกดความสนกสนานไมเครยดจนเกนไป และเกดการเรยนรไดเรว 11. ฝกการทองสตรคณเปนประจ า เพราะไมวาหลกสตรเกาหรอหลกสตรใหมนกเรยนจะตองคดเลขไดเรวและคลองจะตองทองสตรคณใหคลองแคลวแมนย า เพอจะน าไปใชแกปญหาการคดค านวณได 12. ครผสอนควรสนใจเตรยมการสอน คนควา ศกษาต ารา คมอครหรอเอกสารประกอบการสอนคณตศาสตรอยเปนประจ าอยางสม าเสมอ 13. ครไมควรใชอารมณในการสอน ควรใจเยนไมดเดกตองคดเสมอถงความแตกตางระหวางบคคลยอมไมเหมอนกน คอยใหก าลงใจแกเดกอยเสมอ เดกจะไดไมเกดความเบอหนายทอแทในการเรยนคณตศาสตร และไมคดวาวชาคณตศาสตรเปนวชาทยากอกตอไป

42

14. ฝกใหเดกไดใชเวลาวางใหเกดประโยชนมากทสด โดยครจดเตรยมเกมเกยวกบคณตศาสตรตางๆ ไวใหนกเรยนเลน เพราะเดกจะใชสมองคดและเกดความเพลดเพลน ไมปลอยใหเวลาผานไปโดยเปลาประโยชน จากแนวการจดกจกรรมการเรยนการสอนทกลาวมาขางตน พอจะสรปไดวา การจดกจกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตรนน ครตองรจกความรพนฐานของเดกกอนแลวแจงจดประสงคการเรยนรใหเดกทราบกอนทจะท ากจกรรมการเรยนการสอน ในการด าเนนการสอนนนควรเรยงเนอหาจากงายไปยากครควรมการเสรมแรงเพอใหก าลงใจกบนกเรยน และควรใหมการชวยเหลอกนระหวางนกเรยนทเรยนเกงกบนกเรยนทเรยนออน

การใชสอการสอน คณตศาสตรเปนเรองทเกยวของกบสงทเปนนามธรรมสงทนกคณตศาสตรน าขนมาคดพจารณาไมมตวตนใหเราสมผสได จงยากทจะถายทอดใหผอนเขาใจได และจากค ากลาวของนกการศกษาทวา เดกในวยประถมศกษาสามารถเรยนรและเขาใจแนวคดทางคณตศาสตรได ถาครจดการเรยนการสอนโดยใชสอการสอนคณตศาสตรใหเหมาะสมกบวย ระดบความร และความสามารถของนกเรยน หมายความวา สอการสอนคณตศาสตรจะชวยใหผเรยนเกดการเรยนรได (มหาวทยาลย สโขทยธรรมาธราช. 2532 : 191) มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (2526 : 112) ไดใหความหมายของค าวา “สอการสอน” วาสอการสอน หมายถง วสดอปกรณ และวธการทจะใชเปนสอกลางใหผสอนสามารถสงถง หรอถายทอดความร เจตคต และทกษะไปยงผเรยนอยางมประสทธภาพ ไชยยศ เรองสวรรณ (2526 : 4) ไดใหความหมายของค าวา “สอการสอน” วา สอการสอน หมายถง สงทใชชวยในการเรยนร ซงครและนกเรยนเปนผใชเพอชวยใหการเรยนการสอนมประสทธภาพยงขน

ประมาณ ฮะกม (2529 : 25) ไดใหความหมายของค าวา “สอการสอน” วา สอการสอน หมายถง วสด อปกรณ เครองมอ และเทคนค ซงชวยถายทอดความร ความเขาใจ และอนๆ ใหแกผเรยนตามความมงหมายของหลกสตร ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2534 : 160) ไดใหความหมายของค าวา “สอการสอน” วา สอการสอน หมายถง ตวกลางทใชในการสอความหมายจากผสอนไปยงผเรยนหรอถายทอดเนอหาสาระใหกบผเรยน เพอใหผเรยนบรรลวตถประสงคตามทก าหนดไว บราวนและคณะ (Brown and others. 1973 : 2)ไดใหความหมายของค าวา “สอการสอน” วา สอการสอนไดแก อปกรณทงหลายทชวยเสนอความรใหแกผเรยนจนเกดผลการเรยนทด ทงนมความหมายถงกจกรรมตางๆทครน ามาใช เชน การศกษานอกสถานท การแสดงบทบาท การสาธต การทดลอง เปนตน จากความหมายสอการสอนทกลาวมาขางตน พอจะสรปไดวา สอการสอน หมายถง วสด อปกรณ เครองมอตลอดจนเทคนควธการทกชนดทครน ามาใชในการจดการเรยนการสอน เพอใหการเรยนการสอนด าเนนไปอยางมประสทธภาพ

43

ปานทอง กลนาถศร (2527 : 191) ไดกลาวถงการจดการเรยนการสอน สอการสอนมบทบาทส าคญตอการเรยนรของนกเรยนมากโดยเฉพาะในวชาคณตศาสตรทมลกษณะเปนนามธรรมซงยากตอการเรยนร เพราะนกเรยนมโอกาสทดลองสมผสและไดเหนของจรงซงมสวนชวยพฒนาความคดและน าไปสการเรยนรของนกเรยน

คารลตน (Carlton. 1971 : 108 - 109) ไดกลาวถงบทบาทของสอการสอนไวดงน 1. สอการสอนชวยจดประสบการณใหแกผเรยนมากขน 2. ชวยใหครจดเนอหาไดอยางมความหมาย 3. ชวยแนะแนวและควบคมชนเรยนใหมพฤตกรรมไปในทางทพงประสงค 4. ชวยครจดกจกรรมการเรยนรไดในรปแบบตางๆ 5. ชวยใหครไดสอนตามจดมงหมายทตงไว 6. ชวยใหครสอนเนอหาไดงายขน 7. ชวยใหครสอนไดรวดเรวและถกตองมากขน บญทน อยชมบญ (2529 : 251 - 252) ไดกลาวถงบทบาทของสอการสอนคณตศาสตรในขนตอนตางๆ ของการสอนดงน 1. บทบาทในการเตรยมความพรอม เพอน าเขาสบทเรยนซงอาจใชเกมตางๆ หรอการทบทวนเนอหาเพอเชอมโยงเนอหาใหม อาจใชแผนภมชวยเราความสนใจกอนทจะเขาสขนตอนตอไป 2. บทบาทดานเสรมความเขาใจ นกเรยนแตละคนมความสามารถแตกตางกน จงจ าเปนตองมการจดประสบการณหลายๆ ดาน โดยใชสงทเปนรปธรรมประกอบการอธบาย จะชวยใหนกเรยนมความเขาใจแจมแจงขน ทงชวยประหยดเวลาในการอธบาย การเกดความคดรวบยอดหรอหลกการกจะเปนไปอยางถกตองตรงกน 3. บทบาทในการฝกฝนทกษะ สอการสอนบางชนดใชชวยในการฝกฝนทกษะ เชน เกมตางๆ

4. บทบาทในดานเสรมสรางประสบการณ การใชสอการสอนจะชวยใหนกเรยนได พบเหนและเขาใจกวางขวางกวาการฟงค าอธบาย เชน การจดนทรรศการคณตศาสตร การใชแผนภาพ แผนภมตางๆ ฝกใหนกเรยนไดคดไดรบความรเพมเตมจากในหองเรยน ท าใหครทราบความเขาใจความสามารถของนกเรยน 5. บทบาทในการสรางเจตคตทด อทธพลในการสอนของครจะชวยสรางเจตคตทดหรอไมดกไดตอการเรยนคณตศาสตร หากครไดใชสอในการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหสนกสนานและชวยท าใหเรองทมองไมเหนใหเปนสงทเขาใจงาย สามารถรบรได นกเรยนกยอมเขาใจและมความชอบในวชาน เพราะเมอท าแบบฝกหดได พบความส าเรจในการท างาน เจตคตในทางทดยอมเกดขนแนนอน ชชาต เชงฉลาด (2521 : 195 - 198) ไดแบงประเภทของสอการสอนไวดงน 1. สอการสอนส าเรจรป ไดแก ของจรง ของจ าลอง ของตวอยาง เทป วทย ฯลฯ

44

2. สอการสอนทประดษฐขนเอง ครสามารถจดท าขนเองไดหรอใหนกเรยนรวมกนท ากได เชน แผนภาพ แผนภม กราฟ กระดานผาส าล บตรค า สมดภาพ และสอทประดษฐขนมาอยางงายๆ เปนตน ในสวนของการใชสอเพอใหเกดประสทธภาพนน ยพน พพธกล (2519 : 98 - 100) ไดเสนอแนวทางในการใชสอการสอนคณตศาสตรไวดงน 1. การเลอก การทจะน าสอการสอนมาใชจะตองค านงถง 1.1 วสดนนตรงตามวตถประสงคของบทเรยนทตงไวหรอเปลา 1.2 ตองดใหเหมาะสมกบชน วย ระดบสตปญญา ความตองการและความสามารถของนกเรยน 1.3 ตองดใหเหมาะสมกบเวลา 1.4 ตองใชวสดโดยประหยดราคาถก หยบใชไดคลอง กะทดรดมขนาดเหมาะสม 1.5 ตองอยในสภาพทใชการไดด 1.6 ตองสงเสรมใหเกดความคดสรางสรรค ไมใชท าขนมาเพอความสวยงามหรอเปนสงประดบหองเรยน 1.7 ตองค านงอยเสมอวาสอการสอนนนๆ ทงประดษฐขนมาหรอสอส าเรจทน ามาใชมวตถประสงคอะไร ซงอาจพจารณาได 4 ประการ 1.7.1 ใชเปนบทน า เปนการใชสอเพอทบทวนหรอน าเขาสบทเรยน 1.7.2 ใชอธบายขณะท าการสอน ทงนเพอชวยใหความกระจางในบทเรยนนนๆ หรอจะใชเพอจะใหนกเรยนเกดความคดเพอน าไปสการคนพบดวยตนเอง 1.7.3 ใชยนยอสรปเนอหาในบทเรยน เชน สรปกฎและสตรตางๆ 1.7.4 ใชขยายความรของตนเองใหกวางขวางขน 2. การเตรยมเปนการเตรยมตวครและนกเรยนดงน 2.1 การเตรยมตวคร เปนเรองจ าเปนทสดทครตองเตรยมการลวงหนา เปนตนวา 2.1.1 เตรยมดบทเรยนลวงหนา 2.1.2 ถาเปนสอการสอนทครประดษฐเอง ครจะไดเตรยมตวไปในตวอยแลว แตถาเปนสอส าเรจ ครจะตองทดลองแสดงดกอนการทดลองดกอนสามารถใหขอคดหลายประการ คอ ครไดเตรยมแผนการแสดงไวลวงหนา ไดพจารณาดวาสอทเตรยมไวนนสามารถเขากบเนอหาวชา ไดจดเครองมอไวตามล าดบการใชกอนหลง ไดวางก าหนดเวลาทจะตองใชไวดแลวและท าใหเกดความเชอมนในตนเอง 2.1.3 ครจะตองวางแผนการตดตามผลหรอวดผลไวลวงหนาวา ใชสอไปแลวไดผลอยางไร 2.2 การเตรยมตวของนกเรยน เพอใหนกเรยนไดมโอกาสเตรยมตวเตรยมใจลวงหนา ครจะตองเปนผก าหนดงานให 2.2.1 ใหนกเรยนทบทวนบทเรยนทเรยนไปแลวเพอใชเปนฐานในการรบความรใหม 2.2.2 ใหนกเรยนศกษาบทเรยนใหม จากหนงสอเปนการลวงหนา

45

2.2.3 ถาเปนไปไดอาจใหนกเรยนชวยประดษฐสอการสอน ซงเรองนครอาจมอบหมายเปนเรองๆ ไป และอาจใหคะแนนการท าสอเปนคะแนนงานระหวางป เพอสงเสรมใหนกเรยนอยากท า 2.2.4 ถาจะใหนกเรยนมสวนรวมในการแสดงการใชสอการสอนนน ครจะตองแจงลวงหนาและใหค าแนะน ากอน 2.2.5 แนะใหนกเรยนไดใชความสนใจ และการสงเกตเปนพเศษในขณะทครแสดงการสอนโดยใชสอการสอน 3. การแสดงเมอครเตรยมบทเรยนและสอการสอนพรอมแลวเมอถงเวลาจดกจกรรมการเรยนการสอน กถงขนแสดงซงเปนขนทส าคญมากเรองนครจะตองค านงถง 3.1 สอการสอนทน ามาแสดงนนจะตองมขนาดใหญพอทนกเรยนจะมองเหนไดชดทงหอง 3.2 การอธบายของครนน เสยงตองดง ชดเจน การอธบายตองมจงหวะ เพอเปดโอกาสใหนกเรยนไดตดตาม 3.3 การปดแผนภมตองใหสงพอหรอการทจะชกตองชใหสงใหทกคนเหน 3.4 ขอส าคญอกประการหนงคอ การใชสของวสดนนควรใชพนสออนตวอกษรสเขม 3.5 ในการแสดงจะตองพจารณาถงความสวางดวย 4. การตดตามผลเมอน าสอการสอนมาใชแลวทกครงครและนกเรยนจะตองรวมมอกนตดตามผลวาสอการสอนทน ามาใชนนไดผลเพยงไร จากการใชสอการสอนวชาคณตศาสตรขางตน พอจะสรปไดวา การใชสอการสอน หมายถง การทครใชวสด อปกรณ เครองมอตลอดจนเทคนควธการทกชนดทครจดหาหรอเตรยมไวแลวน ามาใชในการจดการเรยนการสอน เพอใหการเรยนการสอนด าเนนไปอยางมประสทธภาพ ตลอดจนมการประเมนผลหารใชสอการสอนเพอพฒนาสอใหมคณภาพส าหรบน ามาใชสอนในโอกาสตอไป ดงน นการใชสอการสอนของครนาจะเปนตวพยากรณผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนได และกรณโรงเรยนประถมศกษาทมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรแตกตางกน กนาจะมาจากครมพฤตกรรมการใชสอการสอนทแตกตางกน ฉะนนการศกษาพฤตกรรมการใชสอการสอนของครจงเปนสงทควรศกษา เพอจะไดขอมลส าหรบการพฒนาปรบปรงการใชสอการสอนของครใหมประสทธภาพในโอกาสตอไป

การสรางบรรยากาศในชนเรยน บรรยากาศในชนเรยน จดไดวาเปนองคประกอบทส าคญทจะท าใหการเรยนการสอนด าเนน

ไปอยางมประสทธภาพ มนกการศกษาไดใหความหมายและขอคดเกยวกบการสรางบรรยากาศในชนเรยนไวดงน อรา เศรษฐสข (2536 : 32) ไดใหความหมายของค าวา “การสรางบรรยากาศในชนเรยน” วา การสรางบรรยากาศในชนเรยน หมายถง การจดสภาพแวดลอมในชนเรยนใหสอดคลองกบการ

46

เรยนการสอนเพอเสรมบรรยากาศการเรยนใหนาสนใจและจงใจใหนกเรยนไมเบอหนายตอการเรยน (2536 : 32) อาภรณ ใจเทยง (2537 : 223) ไดใหความหมายของค าวา “การสรางบรรยากาศในชนเรยน” วา การสรางบรรยากาศในชนเรยน หมายถง การจดสภาพแวดลอมในชนเรยนใหเอออ านวยตอการเรยนการสอน เพอชวยเสรมใหกระบวนการเรยนการสอนด าเนนไปอยางมประสทธภาพ และชวยสรางความสนใจใฝรใฝศกษา ตลอดจนชวยสรางเสรมความมระเบยบวนยใหแกผเรยน สภร เตชะอเนก (2532 : 53) ใหความหมายของค าวา “การสรางบรรยากาศในชนเรยน” วา การจดบรรยากาศในชนเรยนมความส าคญตอการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรมาก เพราะบรรยากาศในชนเรยนสามารถกระตนใหนกเรยนสนใจเรยนหรอเกดความเบอหนายในการเรยนกไดซงครควรจะใหความสนใจและความส าคญในการจดบรรยากาศในชนเรยน ฮวดบญ ประเสรฐ (2530 : 29) ใหความหมายของค าวา “การสรางบรรยากาศในชนเรยน” วา การควบคมชนและสรางบรรยากาศในหองเรยน เปนองคประกอบอยางหนงในหลายๆ องคประกอบทจะชวยสงเสรมการเรยนรของนกเรยน ถาครสามารถควบคมชนเรยนและสรางบรรยากาศในหองเรยนได จะชวยใหการเรยนการสอนเปนไปอยางมประสทธภาพ แตถาครควบคมชนและสรางบรรยากาศในหองเรยนไมไดหองเรยนจะมความสบสนยงเหยง การเรยนการสอนกจะไมเกดประสทธภาพ จากการใหความหมายของค าวา “การสรางบรรยากาศในชนเรยน”ขางตน พอจะสรปไดวา การสรางบรรยากาศในชนเรยน หมายถง สภาพหรอสถานการณตาง ๆ ทเกดขนในชนเรยนในขณะท าการสอนตลอดจนการจดบรเวณหองเรยน อนมผลตอการสงเสรมการเรยนรของนกเรยน บรรยากาศในหองเรยนจะดหรอไมนน ขนอยกบองคประกอบหลายประการ ดงท ทศนย ผลเนองมา (2526 : 42 - 47) ไดกลาวไวสรปไดวา บรรยากาศในหองเรยนขนอยกบคร นกเรยน วธสอน และการจดหองเรยน คร เปนผทควบคมบรรยากาศในหองเรยน ครควรจะสรางบรรยากาศทสดชนสนกสนาน ใหทงความรและความบนเทงแกนกเรยน นกเรยน เปนบคคลส าคญในหองเรยน นกเรยนแตละคนมความแตกตางกน มความสามารถไมเทากน บางคนมปญหาครควรจะใหความใกลชดเอาใจใสและสนใจกบปญหาของนกเรยน จะท าใหนกเรยนใหความรวมมอในการเรยนและการเรยนจะมบรรยากาศทด วธสอน ครควรพยายามใชวธสอนแบบตางๆ และใชสอการสอนเพอชวยใหนกเรยนเกดความรความเขาใจไดรวดเรว และกระตอรอรนทจะเรยน การจดหองเรยน การจดหองเรยนใหมบรรยากาศทจะสงเสรมการเรยนการสอนเปนสงส าคญมาก การจดหองเรยนอาจท าโดยการจดปายนเทศทดงดดความสนใจ และเขากบบทเรยน มกระถางตนไม ชนวางของ ตหรออางเลยงปลา มมหนงสอ หองเรยนทสะอาดและเปนระเบยบแตพอควร

47

บรรยากาศการจดการเรยนการสอน บรรยากาศของการจดการเรยนการสอนเปนองคประกอบทส าคญสวนหนงทมอทธพลตอการเรยนรของนกเรยนเปนอยางมาก บรรยากาศของหองเรยนกเชนเดยวกนทสงอทธพลตอการเรยนรของนกเรยน เพราะนกเรยนจะอยในหองเรยนมากกวาทอน การจดบรรยากาศในหองเรยนควรเอออ านวยตอการเรยนการสอนดวย โดยค านงถงสงตอไปน (กระทรวงศกษาธการ. 2525 : 179 - 182) 1. พฤตกรรมคร ครเปนผทอยใกลชดกบเดกมากทสด มอทธพลตอการถายทอดพฤตกรรมไดทงในทางบวกและทางลบ ปญหาจงมอยวาพฤตกรรมของครทปฏบตอยทกวนนน ไดชวยสรางบรรยากาศทดทจะสนบสนนตอการเรยนการสอนในหองเรยนไดมากนอยเพยงใด ครจงควรมพฤตกรรมดงน 1.1 ใหความเปนกนเองกบเดก ท าตวใหเหมอนเปนสวนหนงของชวตเดก เปนทงคร พเลยง เพอ พอแม หมอ และผพพากษาททรงไวซงความยตธรรม เพอใหเดกเกดความอบอนเหมอนมพอแมอยใกลๆ พรอมทจะเชดน าตาใหเมอเขารองไห หรอพรอมทจะชวยเหลอเมอเขามปญหา ความอบอนและการไววางใจนเปนสวนประกอบทส าคญทจะท าใหเดกเกดความเชอมนในตวคร พรอมทจะรบรในสงทครสอน 1.2 ประพฤตปฏบตตวอยางสม าเสมอ สภาพ และเชอถอได ยกเวนอารมณฉนเฉยว ไมล าเอยง มแตบรรยากาศแหงความเปนมตรใหเดกเกดความเชอมนวา ครไมเปนพษเปนภย 1.3 ท าตนใหเดกเกดความรสกวาแตละคนกเปนสวนหนงของหองเรยนและของโรงเรยน เดกเปนผรบผดชอบในกจกรรมตางๆ เพอใหเขาเกดความเชอมนในตนเองและครคอยรบฟงความคดเหนของเดกดวยความบรสทธใจ น าเอาความคดทดไปปฏบตรวมกน 1.4 ความสมพนธระหวางคร ครเปนตวอยางทดในดานความสามคคและเคารพซงกนและกน การนงรวมวงสนทนาอยางเปนกนเอง การรบประทานอาหารกลางวนรวมกนระหวางครกบครหรอระหวางครกบนกเรยน จะเปนสายใจเชอมโยงใหเกดบรรยากาศทอบอน เปนกนเองเหมอนคนในครอบครวเดยวกน 2. การจดกระบวนการเรยนการสอน การจดกระบวนการเรยนการสอนทดมขนตอนอยางเหมาะสม จะชวยใหเกดการเรยนรอยางรวดเรวและสมบรณ ดงแนวทางดงน 2.1 การสอนแบบบรรยาย ควรใชใหนอย ใหนกเรยนไดแสดงออกโดยปฏบตกจกรรมตางๆ ใหมาก 2.2 การบอกหรอสงใหนกเรยนท าตาม ควรท าแตนอย ควรสงเสรมใหไดใชความคดและตดสนใจดวยตนเองใหมากทสด หากครจะชวยเหลอกเปนเพยงผชแนะเทานน 2.3 สงเสรม ยวย ใหเดกไดคนควาหาความรจากแหลงวชาทแวดลอมใกลๆ ตวเดก ยงกวาอางองต ารา 2.4 ใหเดกไดเรยนตามความถนดหรอความสนใจของเขาใหมากทสด ดวยการแบงเปนกลม ตามความสนใจและความสามารถของผเรยน

48

2.5 การสาธตหรอทดลอง สนบสนนใหนกเรยนไดวางแผนปฏบตงานกนเองใหมากทสด เพอใหเขาไดรบประสบการณตรงและภาคภมในใจความส าเรจ ครอาจคอยชวยเหลอในสงเลกๆ นอยๆ เพอชวยปรบใหถกทศทาง 2.6 ครควรสนบสนนใหนกเรยนเรยนดวยการอภปราย คนควา และท ากจกรรมตางๆ ทงในและนอกหองเรยน 2.7 มเทคนคการสอนหลายวธทจะชวยสงเสรมบรรยากาศในหองเรยนใหนาสนใจ เหมาะสมกบบทเรยนหรอเรองทจะสอน 3. การจดหองเรยนและวสดอปกรณ การจดหองและอปกรณตางๆ มสวนชวยเสรมสรางบรรยากาศใหผเรยนมความอบอนใจ สบายใจ เปนกนเองเหมอนอยบาน เกดความสนใจ กระตอรอรน อยากรอยากเหนยงขน โดยการจดโตะ เกาอ ใหมความสะดวกและคลองตว พรอมทจะท ากจกรรมตางๆ ได ระเบยบในหองเรยนไมหยมหยมมากเกนไป หองเรยนมความสะอาดนกเรยนมสวนรวมในการจดตกแตงและดแลรกษาหองเรยน จดใหมมมตางๆ ทชวยสงเสรมการเรยนรและแสดงผลงานของนกเรยนแตละกลมประสบการณ อปกรณการสอนบางชนดทไมสามารถจดไวในหองเรยนได กอาจจดไวในทใดทหนงทจะสะดวกในการใชสอย

พนทพา อทยสข (อางใน สโขทยธรรมาธราช. 2525 : 155) ไดเสนอแนวทางทคร จะน าไปปฏบตในหองเรยน เพอใหเกดบรรยากาศทดของการจดการเรยนการสอน สรปไดดงน 1. ใชหลกมนษยสมพนธใหมากทสดทงในขณะท าการสอนและในชวงเวลาอนๆ ทงนเพราะผ เรยนเปนจ านวนมากทคดวาคณตศาสตรเปนวชาทยากไมนาสนก และคดวาผสอนคณตศาสตรจะเปนคนเขมงวด จกจก ดงนน การมมนษยสมพนธจะชวยใหผเรยนมองผสอนในแงด และเมอผเรยนมเจตคตทดตอผสอนแลว กจะท าใหตงใจเรยน กลาซกถามเมอสงสย จนในทสดกไมคดวาวชาคณตศาสตรนนยากเกนไป และถาผสอนเตรยมกจกรรมการเรยนการสอนทนาสนใจกจะท าใหผเรยนสนกสนานและรกทจะเรยนคณตศาสตรตอไป 2. ใหผเรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอนใหมากทสด โดยผสอนเปนผชวยเหลอขณะท า เมอจ าเปนจะท าใหผเรยนเกดความสนกสนานและกระตอรอรนทจะเรยน 3. ควบคมชนเรยนใหมสภาพทเอออ านวยตอการเรยนการสอนคณตศาสตรอยเสมอ เพราะกจกรรมบางอยางจะชกพาผเรยนออกนอกทางหรอบางอยางท าใหผเรยนสนกสนานจนเกนไป จนไมยอมหยด ผสอนจะตองคอยสงเกตและเมอเหนวาจะเกนเลยออกไปกควรดงผเรยนกลบมาสสภาพการเรยนการสอนอกครง โดยอาจเปลยนกจกรรมใหมหรออาจน ากจกรรมเองถาจ าเปน การรจกผเรยนเปนรายบคคลจะชวยใหผสอนสามารถควบคมชนเรยนไดงายขน เพราะจะรวาควรใชกจกรรมใด ตอนไหน ทจะหลกเลยงปญหาการวนวายในชนเรยน 4. ใชหลกจตวทยาตางๆ เชน การเสรมแรง แรงจงใจ ฯลฯ เพอใหนกเรยนเกดก าลงใจ เกดความภาคภมใจ เกดความสนใจ และเกดความสขในการเรยนคณตศาสตร แตกไมใชมากเกนไปจนผเรยนคดวาผสอนไมมความจรงใจ

กรมสามญศกษา (2532 : 43) ไดเสนอแนะการจดบรรยากาศในชนเรยนวา จะตองมสวนเออตอการเรยนการสอนทงในและนอกหองเรยนตลอดจนการจดบรการทจะใหนกเรยนไดรบ

49

ความรและประสบการณใหมากทสดภายใตบรรยากาศทมชวตชวาแจมใส นาเรยน สอนสนกเรยนสนก ครรกเดก เดกรกคร ไมมบรรยากาศแหงความกลว หวาดผวา วตกกงวล ซงในการด าเนนการสอนควรยดหลกตอไปน 1. ใชเทคนควธสอนหลายๆ อยาง 2. สงเสรมใหเดกใชความคดและตดสนใจดวยตนเอง 3. สงเสรมยวยใหเดกคนควา 4. ใหเดกไดเรยนตามความถนดและความสนใจ 5. สนบสนนใหเดกไดวางแผนปฏบตงานกนเองมากทสด 6. สนบสนนใหเรยนดวยการอภปราย คนควาทงในและนอกหองเรยน จากการสรางบรรยากาศในชนเรยนขางตน พอจะสรปไดวา การสรางบรรยากาศในชนเรยน มความส าคญตอการจดการเรยนการสอน โดยเฉพาะวชาคณตศาสตรทยากตอการเรยนรและท าความเขาใจ ในฐานะเปนองคประกอบหนงทมผลตอการเพมผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน และกรณโรงเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรแตกตางกน กนาจะมาจากครมพฤตกรรมการสรางบรรยากาศในชนเรยนทแตกตางกน ดงนนการศกษาพฤตกรรมการสอนของครในดานการสรางบรรยากาศในชนเรยน จงเปนสงทควรศกษาเพอน ามาประกอบการพจารณาปรบปรงพฒนาการศกษาใหมประสทธภาพในโอกาสตอไป

การวดผลและประเมนผล การวดและประเมนผลคณตศาสตร สามารถท าไดหลากหลายวธ ตองเลอกใหเหมาะสมกบ

เนอหา และจดมงหมายทไดก าหนดไว มนกการศกษาไดใหความหมายและขอคดเกยวกบการสรางบรรยากาศในชนเรยนไวดงน กระทรวงศกษาธการ (2544 : 23 - 24) ไดกลาวถงการวดผลและประเมนผลวา เปนกระบวน การทใหผสอนใชพฒนาคณภาพของผเรยน เพราะจะชวยใหไดขอมลสารสนเทศทแสดงพฒนาการ ความกาวหนา และความส าเรจทางการเรยนของผเรยน คอมงหาค าตอบวาผเรยนมความกาวหนา ทงดานความร ทกษะกระบวนการคณธรรม และคานยมอนพงประสงค การวดและประเมนจงตองใชวธ การทหลากหลายเนนการปฏบตใหสอดคลองและเหมาะสมกบสาระการเรยนร กระบวนการเรยนรของผเรยนและสามารถด าเนนการอยางตอเนอง ควบคไปในกจกรรมการเรยนรของผเรยนโดยประเมน ความประพฤต พฤตกรรมการเรยน การรวมกจกรรม และผลงานจากโครงงาน หรอแฟมสะสมผลงาน ส.วาสนา ประวาลพฤกษ (2544 : 88) ไดกลาวถงการวดผลและประเมนผลวา การวดและการประเมนทจะสะทอนใหเหนถงสภาพจรง ตองเนนการปฏบตจรงในสภาพชวตจรง หรอคลายจรง ขอมลทน ามาประเมนผล ตองมาจากแหลงตางๆ เหลาน คอ 1. ผลงาน แบบฝกหด โครงการ 2. การสอบในลกษณะตางๆ 3. การสงเกต 4. การสมภาษณ

50

5. การบนทกของผเรยน ผสอน ผปกครอง เปนตน สรพร ทพยคง (2545 : 189 - 221) ไดกลาวถงการวดผลและประเมนผลวา การวดผลและประเมนผลการเรยนวชาคณตศาสตร สามารถท าไดหลายรปแบบ ดงน 1. การสงเกต (Observation) ครสงเกตจากความสนใจ ความกระตอรอรน ในการตอบค าถามของนกเรยน การท ากจกรรมในหองเรยน 2. การเขยนอนทน (Writing journal) เปนการเปดโอกาสใหนกเรยนแตละคนไดสะทอนความคด แสดงความรสกในเรองทนกเรยนไดเรยนไปแลว เชน การใหนกเรยนเขยนวา วนนในชวโมงคณตศาสตรนกเรยนไดรอะไรบาง 3. การสมภาษณ (Interview) การสมภาษณนกเรยน ครอาจท าไดอยางเปนทางการหรอไมเปนทางการ โดยดจากแบบฝกหด การบาน โครงงานทนกเรยนท ามาวานกเรยนมความเขาใจในเรองทนกเรยนท าหรอไม นกเรยนสามารถอธบายงานทนกเรยนท าไดชดเจนเพยงใด นกเรยนแก ปญหาในเรองนนอยางไร 4. การตรวจแบบฝกหด (Checking exercise) จะท าใหครทราบผลการเรยนของนกเรยน และความรบผดชอบในการท างาน ในกรณทนกเรยนตรวจสอบการท างานของตนเองดวยการท าสอสงพมพ ครควรตรวจดอกครงหนงวา งานทนกเรยนท ามความถกตองและสมบรณเพยงใด เพอชวยพฒนาและชวยเหลอนกเรยนไดมากขน 5. การท าแบบทดสอบ (Doing test) ส าหรบการวดผลและประเมนผลดวยแบบ ทดสอบครผสอนควรค านงถงลกษณะของขอทดสอบ ขนตอนในการสรางขอทดสอบการน าแบบ ทดสอบไปใชและการวเคราะหคณภาพของขอทดสอบ ดงนนครผออกขอสอบควรเปนผทมความรในเนอหาทจะออกขอสอบเปนอยางด ทราบจดประสงคการเรยนรของเนอหานนซงจะชวยใหออกขอ สอบไดตรงตามจดประสงค และครอบคลมเนอหาครบถวน 6. การประเมนแฟมงาน (Portfolio assessment) เปนวธการประเมนผลตามสภาพจรง เปนวธหนงทนกการศกษาในปจจบนใหความสนใจมาก เพอแสดงถงความกาวหนาและสมฤทธผลของนกเรยนในสวนหนง หรอหลายสวนของการเรยนรในวชา การรวบรวมงานจะตองครอบคลมถงการทนกเรยนมสวนรวมในการเลอกเนอหา เกณฑการคดเลอก และเกณฑการตดสนใจใหระดบคะแนน รวมทงเปนหลกฐานทจะสะทอนการประเมนตนเองของนกเรยน อมพร มาคนอง (2546 : 89 - 63) ไดกลาวถงการวดผลและประเมนผลวา นอกจากจะชวยพฒนาผเรยนทงดานความสามารถในการแกปญหา และเจตคตในการแกปญหาแลว ยงน ามาซงวธทผสอนจะใช เพอประเมนวาผเรยนเกดพฒนาการดงกลาวหรอไมดวย ซงสามารถวดผลและประเมนผลดวยวธตางๆ เหลาน 1. การใชค าถาม (Questioning) ในขณะทผเรยนตอบปญหา ผสอนอาจจะเดนดผเรยนท างาน และใชค าถามเพอใหผเรยนใชความคดกอนตอบค าถามนน ควรถามเพอใหผเรยนอธบาย เชน หาค าตอบนมาไดอยางไร ท าไมตองใชวธน แนใจไดอยางไรวาค าตอบทไดมาถกตอง 2. การสงเกต (Observing) การสงเกตนกเรยนในขณะท างานเดยวหรองานกลมจะท าใหผสอนทราบวาผเรยนแตละคนมความสามารถเพยงใด อยางไรกตาม หากจ านวนนนเรยนในแต

51

ละหองมจ านวนมากเกนไป ผสอนจะไมสามารถจ าผเรยนเปนรายบคคลไดผสอนจงอาจตองใชการจดบนทกชวย วธงายๆ ทผสอนท าไดคอการใชมาตราวดและแบบตรวจสอบ การสงเกต การแกปญหา (Problem solvation rating scale and checklist) 3. การรายงานของผเรยน (Student report) การใหผเรยนไดเขยนรายงานเกยวกบประสบการณการแกปญหาของตนเอง จะชวยใหผสอนทราบกระบวนการคดการท างานและเจตคตของผเรยน ผสอนควรตงกรอบค าถามไวกอน วาจะประเมนนกเรยนเรองใด เพอสงทผเรยนทกคนเขยนเปนไปในแนวทางเดยวกน และเปนสงทผสอนตองการทราบ 4. การท าแบบทดสอบทเปนขอเขยน (Written test) การใหผเรยนเขยนแสดงวธการแกปญหาตามขนตอน จะชวยใหผสอนทราบระดบความเขาใจของผเรยนโดยตรง สวมล วองวาณช (2546 : 150 151) ไดกลาวถงการวดผลและประเมนผลวา ไมมรปแบบมาตรฐานเดยวกนทกคน มการปรบเปลยน เพมเตมเทคนค วธการประเมนผลใหหลากหลายสอดคลองกบเนอหาสาระ กระบวนการเรยนรของผเรยนเปนการประเมนผลการเรยนรและพฒนาการของผเรยนอยางตอเนอง ทงกอนเรยน ระหวางเรยน และหลงเรยน โดยมนโยบายทเปนแนวคดในการประเมนผลการเรยนรระดบผเรยน ซงผสอนตองใหความส าคญ Glaser (1984 : 10) ไดกลาวถงการวดผลและประเมนผลวา เปนขนตอนสดทายเพอทราบวาผเรยนมพฤตกรรมเกดการเรยนรบรรลจดมงหมายทตงไวหรอไม ถาไมบรรลตามจดมงหมายทตงไว ตองมการปรบปรงแกไข เปนการวเคราะหผลยอนกลบ (Feedback) ไปสขนตอนตนๆ วา เพราะเหตใดจงเปนเชนนน จะปรบปรงแกไขในสวนใดไดบาง พนทพา อทยสข (2539 : 151 - 458) ไดกลาวถงการวดผลและประเมนผลวา ประกอบไปดวย 1. การประเมนความกาวหนาของผเรยน หรอการประเมนผลการเรยน เปนการประเมนดวาผเรยนมการเปลยนแปลงพฤตกรรมตามทคาดหวงเพยงใด ทงทางดานความร เจตคตและทกษะ เครองมอทจะน ามาใชวดโดยปกต คอ ขอสอบทผสอนสรางขนเพอวด ผลสมฤทธ แบบสงเกต แบบสมภาษณ แบบสอบถาม และขอสอบยอย 2. การประเมนการสอน เปนการประเมนเกยวกบตวผสอนวา จดระบบการเรยนการสอนคณตศาสตร ตามขนตอนตางๆ นนไดผลอยางไร มขอบกพรองตรงไหน ในสวนใดของระบบ ซงสวนใหญจะประเมนทกๆ จดในขนตอนการจดระบบการเรยนการสอน โดยผสอนอาจประเมนเอง หรออาจใหเพอนครชวยประเมน หรออาจใหผเรยนประเมน หรอใชหลายๆ วธผสมกน เครองมอทใชสวนมากเปนแบบสงเกต แบบสอบถาม และแบบสมภาษณ 3.การวเคราะหผล เมอผสอนท าการประเมนการเรยนการสอนแลว กควรน าผลทไดรบมาวเคราะห เพอเปนผลยอนกลบในการปรบปรงการเรยนการเรยนการสอนใหมประสทธภาพยงขน เมอประเมนผลแลวพบวาผเรยนไมสามารถเปลยนพฤตกรรมตามจดประสงค ผสอนกตองรวบรวมขอมลตางๆ มาวเคราะหวาปญหาอยในสวนใดของระบบบาง เพอด าเนนการปรบปรงในสวนทยงบกพรอง

52

กระบวนการเรยนการสอนทมทงหมด 3 ขนตอน คอ ขนการเตรยมการสอน ขนด าเนนการเรยนการสอน และขนการวดและประเมนผล ซงสอดคลองกบ พนทพา อทยสข (2539 : 151) ทกลาวถง กระบวนการเรยนการสอนคณตศาสตร ดงแสดงในภาพท 4

ขนการเตรยมการ

ผลยอนกลบ ภาพท 4 กระบวนการเรยนการสอนคณตศาสตร

พนทพา อทยสข (2539 : 151)

กระบวนการเรยนการสอนทสามารถพฒนานกเรยน ใหมคณลกษณะทพงประสงคอยางครบถวนรอบดานนน ตองมหลายอยางประกอบกน ครตองเปนกลยาณมตรด าเนนการจดการเรยนการสอนอยางมระบบเปนขนตอน มการวางแผนการสอน จดกจกรรมการเรยนการสอน โดยเลอกใชทกษะการสอน เทคนคการสอน และวธสอนทเหมาะสมกบบทเรยน เนนใหนกเรยนไดฝกคด ปฏบตจรง แสวงหาความรและเรยนรรวมกน ใชสอการเรยนการสอนทหลากหลาย และประเมนผลการเรยนรทกดานอยางตอเนองดวยเครองมอทเหมาะสม

ส ารวจปญหาและทรพยากร

ก าหนดผลทคาดหวงจากกระบวนการ

วนจฉยผเรยน

ก าหนดจดประสงคการเรยนการสอน

ก าหนดเนอหาสาระ

วางแผนการสอน

ด าเนนการสอน

ประเมนผล การเรยน การสอน

วเคราะห การเรยน การสอน

ขนการด าเนนการ

ขน ประเมนผล

53

จากการวดผลและประเมนผลขางตน พอจะสรปไดวา การวดผลและประเมนผลนกเรยน เปนการวดความกาวหนาของนกเรยนทเกดจากการเรยนรจากการเรยนการสอน เพอดพฒนาการและน าผลไปปรบปรงในสวนทยงบกพรองมหลากหลายวธดวยกน การเรยนรสามารถวดผลและประเมนผลไดแตกตางกนออกไป ขนอยกบวาครผสอนตองการวดผลของนกเรยนในดานใด ยดการวดผลและประเมนผลตามสภาพจรงควรจะใชการสงเกตและจดบนทกเอาไว และจะตองดความรบผดชอบของนกเรยนดวยเครองมอทใชวดนนมหลายประการ เชน ขอสอบ การสงเกต การสมภาษณ การใชแบบสอบถาม การบนทกพฤตกรรม การมอบหมายงานใหท า การศกษารายบคคล รายงาน แฟมสะสมผลงาน ฯลฯ จะเลอกใชแบบวดผลและประเมนผลใด กควรเลอกใหเหมาะกบจดประสงคทตงไว

งานวจยทเกยวของ

งานวจยภายในประเทศ สโรชา หะรงศร (2553) ไดท าการศกษาวจยเรอง การใชการวจยแบบผสมเพออธบายความสมพนธเชงสาเหตระหวางความเชอมนและพฤตกรรมการสอนของครทมตอพฤตกรรมการเรยนรของนกเรยน ผลการวจยพบวา ครมความเชอมนเกยวกบความรในสาระคณตศาสตร เทคนคการสอน การออกแบบแผนการจดการเรยนการสอน และความสามารถในการจดการเรยนการสอนทสนองธรรมชาตของผเรยนอยในระดบมาก และมพฤตกรรมการสอนดานการเรยนร สรางความพรอม และวางแผนดานการสงเสรมกระบวนการจดการเรยนรใหผเรยนไดคดและลงมอกระท า ดานความพยายามในการใชสอการเรยนการสอน ดานการประเมนตามสภาพจรง ดานการจงใจและเสรมแรงทางการเรยนและดานการบรณาการความรและคณธรรมอยในระดบมาก สวนนกเรยนมพฤตกรรมการเตรยมความพรอม ความใสใจขณะเรยน ความรบผดชอบและการใชเวลาวาง ในระดบมาก พนม พลเพม (2552) ไดท าการศกษาวจยเรอง ความสมพนธระหวางพฤตกรรมการสอนของครกบพฤตกรรมการเรยนรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 3 ผลการวจยพบวา พฤตกรรมการสอนของครชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 3 โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอแยกพจารณาเปนรายดานพบวา ดานการใชสอการสอนมากทสด รองลงมาคอ ดานความสมพนธระหวางครกบนกเรยน อยในระดบมากทสด ดานเทคนคและทกษะวธสอน อยในระดบมาก ดานการวดและประเมนผล อยในระดบมาก ดานความสามารถทางวชาการ อยในระดบมากและดานบคลกลกษณะครตามล าดบ

ทศนย มโนสมทร (2550) ไดท าการศกษาวจยเรอง พฤตกรรมการสอนคณตศาสตรในชนเรยนระดบมธยมศกษา โรงเรยนดาราวทยาลย ผลการวจยพบวา 1) ขนน าเขาสบทเรยน วธการทครใชมากทสดคอ การทบทวนความรเนอหาเดม สวนวธการทพบนอยมากคอ การเสรมความรพนฐานใหนกเรยนกอนเรยนเนอหาใหม 2) ขนด าเนนการสอน มครเพยงสวนนอยเทานนทแจงจดประสงคหรอเปาหมายของเนอหาใหนกเรยนทราบกอนเรยนเนอหาใหม วธการน าเสนอเนอหา ท

54

ครใชมากทสด คอ การอธบายประกอบการถาม ตอบ พรอมกนทงชนสลบกบการเรยกถามทละคน วธการสอนทครใชนอยมากคอ การสอนแบบสาธตประกอบการใชสอหรออปกรณการสอน เทคนคการสอนทครใชมากทสดในทกคาบเรยนคอ เทคนคการใชค าถามและเทคนคการยกต วอยางประกอบการอธบายเนอหา เทคนคทครใชนอยมาก คอ เทคนคการน าสอหรออปกรณมาใชประกอบการสอน 3) ขนสรปบทเรยน วธการทครใชมากทสดคอ การสรปรวมกบนกเรยน โดยครถามน าเพอใหนกเรยนตอบพรอมกนทงชน 4) ขนฝกหด ฝกทกษะ วธการทครใชมากทสดคอ การใหนกเรยนฝกทกษะทโตะของตนเองมากทสดและวธฝกทกษะทครใชนอยมาก คอการใหนกเรยนฝกจากชดแบบฝกหดทครเตรยมมาใหแตละคนท า 5) ขนประเมนผล วธการทครใชมากทสดในการวดผลการเรยนของนกเรยนคอ การใหท าแบบฝกหด มครเพยงสวนนอยเทานนทประเมนผลการเรยนของนกเรยนไดทนภายในคาบเรยน อทย สขโสลาวรรณ (2550) ไดท าการศกษาวจยเรอง พฤตกรรมการสอนของพนกงานครในโรงเรยนสงกดส านกการศกษาเมองพทยา จงหวดชลบร ผลการวจยพบวา 1) พนกงานครโรงเรยนทเปนกลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง รอยละ 82.59 ประสบการณในการสอน 10 ปขนไป รอยละ 39.80 ระดบการศกษาปรญญาตร รอยละ 92.04 2) พฤตกรรมการสอนของพนกงานครโรงเรยน สงกดส านกการศกษาเมองพทยา จงหวดชลบรในภาพรวมอยในระดบปฏบตมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา พนกงานครมการปฏบตระดบมากดานการประชาสมพนธรปแบบการสอนของสถานศกษาเปนอนดบ 1 รองลงมา คอ ดานการปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกผเรยน ดานการจดการเรยนการสอนใหเกดขนไดทกสถานการณและเปดโอกาสใหผปกครอง บคคล องคกร สถาบนในทองถนและชมชนมสวนรวมในการจดการเรยนร ดานการจดสาระการเรยนรใหสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางความสนใจ ความถนด ความตองการของผเรยนและชมชน ดานการแสวงหาความร คดวเคราะห สรางองคความรและวจยในชนเรยนเพอพฒนาการเรยนการสอน ดานการมงเนนกระบวนการเรยนร กระบวนการคดวเคราะห กระบวนการกลมและทกษะกระบวนการในการจดการเรยนการสอนดานการจดบรรยากาศ สภาพแวดลอม สอการเรยนการสอน แหลงการเรยนรตาง ๆ ทสงเสรมใหผเรยนเกดการเรยนรอยางตอเนอง และสามารถศกษาคนควาไดดวยตนเอง ดานการรายงานผล การพฒนาคณภาพของผเรยนดวยการประเมนผลตามสภาพจรงและมการปฏบตระดบนอยดานการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ ตามล าดบ 3) ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา พนกงานครสงกดส านกการศกษาเมองพทยา จงหวดชลบร ทมเพศ ประสบการณในการสอน ระดบการศกษาและขนาดของโรงเรยนตางกนมพฤตกรรมการสอนในภาพรวมไมแตกตางกน วรรณวมล อมรประสทธ (2550) ไดท าการศกษาวจยเรอง พฤตกรรมการสอนของครคณตศาสตรในโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาลพบร เขต 2 ผลการวจยพบวา ครคณตศาสตรสวนใหญมพฤตกรรมการสอนทเปนไปตามมาตรฐานครคณตศาสตรครบทกตวบงช จ านวน 3 มาตรฐาน คอ มาตรฐานท 4 การจดกระบวนการเรยนรตามความแตกตางของนกเรยน มาตรฐานท 5 การใชวธการสอนทเหมาะสมเพอชวยพฒนาการเรยนรของนกเรยนและมาตรฐานท 9 การประเมนผลเพอพฒนาการเรยนร มาตรฐานทครคณตศาสตรสวนใหญมพฤตกรรม

55

การสอนเปนไปตามมาตรฐานครคณตศาสตรไมครบทกตวบงช จ านวน 3 มาตรฐาน คอ มาตรฐานท 3 ตวบงชท 3 มการตดตามผลการเรยนรและสงเสรมใหนกเรยนพฒนาไดเตมศกยภาพทงดานสตปญญา สงคมและบคลกภาพ มาตรฐานท 6 ตวบงชท 4 ใชกระบวนการประชาธปไตยในการจดกาเรยนร ในสวนของการปฏบตการทดลองและปฏบตกจกรรมตาง ๆ ตามความถนด ความสนใจของนกเรยน และมาตรฐานท 7 ตวบงชท 4 ใชโสตทศนปกรณ เทคโนโลยสารสนเทศเปนเครองมอสอสารเพอกระตนใหนกเรยนเกดการเรยนร งานวจยตางประเทศ แมคอนไตยและคณะ (Mcintyre et al.,1983) ไดท าการวจยศกษาเรองการศกษาพฤตกรรมการมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอนในชนเรยน ระหวางคาบเรยนวชาคณตศาสตร โดยเขาสงเกตการณเรยนการสอนของนกเรยนเกรด 3, 5 และ 7 ผสงเกตบนทกผลจากการสงเกตทก ๆ 1 นาทตลอดคาบเรยน รวมการสงเกตทงสนแตละระดบชน ๆ ละ 5 ครง ผลการวจยพบวานกเรยนเกรด 3 และเกรด 5 ซงสวนใหญครไดมอบหมายงานใหนกเรยนท า นกเรยนจะสนใจ ตงใจและรวมในกจกรรมการเรยนการสอนของชนเรยนมากกวานกเรยนในชนสง คอ นกเรยนเกรด 7 ซงนกเรยนสวนใหญในกระบวนการเรยนการสอน พฤตกรรมในชนเรยนจะเปนครกระท ามากกกวานกเรยน ครจะเปนผชแนะ แสดงออก พฤตกรรมการมสวนรวมในชนเรยนของนกเรยนเกดนอยมาก สรปแลวกคอ นกเรยนทเรยนในชนต าจะมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอนมากกวานกเรยนทอยในชนทสงกวา สมทธ (Smith, 1985) ไดท าการศกษาวจยเรองพฤตกรรมการสอนของครและผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนในชนเรยนวชาคณตศาสตรของระดบชนมธยมศกษาจ านวน 337 คน ใน 19 ชนเรยน ของโรงเรยนเอกชนในเมองออสตน รฐเทกซส โดยการเขาสงเกตพฤตกรรมของครในชนเรยน พบวาพฤตกรรมทไมพงประสงคของครทแสดงออกในระหวางการเรยนการสอน เชน ค าพดก ากวน วกวน หรอสบสนและค าพดทคลมเครอไมชดเจน ทครใชมผลตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนอยางมนยส าคญ กอรดอน (Gordon : 1971) ไดกลาวถง การวจยในสหรฐอเมรกาเพอวดความสามารถในการปฏบตงานของครทสอนในระดบมธยมศกษาตอนตน โดยสภาการศกษาของรฐฟอรดา เพอน าผลการวจยไปเปนแนวทางปรบปรงคณภาพครใน 3 ดาน ดงน

1. ดานบคลกภาพ คอ มความเชอมนในตนเอง มความมนคงทางอารมณ พรอมทจะรบการเปลยนแปลง รกเดก ยอมรบในเรองแตกตางระหวางบคคล มจตใจเปนนกประชาธปไตยรบฟงความคดเหนของผอน มความรบผดชอบ มความกระตอรอรนทจะพฒนาตนเองอยเสมอ มมนษยสมพนธและอทศตนเพอการเรยนของเดกทงในและนอกเวลา

2. ดานความรความเขาใจ คอ มความรเกยวกบพฒนาการทางกายและสมอง ม ความเขาใจในกระบวนการเรยนการสอน เชน ทฤษฎการเรยนร กระบวนการท างานของกลม เขาใจการศกษาของชาต

3. ทกษะดานการสอน ไดแก มทกษะในการสอน ฟง พด อาน เขยนและใช

56

โสตทศนปกรณ มเทคนคในการแกปญหา ใชจดมงหมายเชงพฤตกรรมและใชแหลงวทยาการใหเปนประโยชนตอการเรยนการสอน มการประสานงานกบครคนอน ๆ

ฮวตนและโจนส (Houston and Jones, 1976) ไดสรปผลการวจยเกยวกบการสอนของครทมสมรรถภาพควรมคณลกษณะดงน คอ มความสามารถสนองตามความตองการดานอารมณ สงคม รางกายและสตปญญาของผเรยนได มความสามารถก าหนดจดประสงคในการสอนตรงตามความตองการของผเรยน มความสามารถในการใชวธการสอนอยางเหมาะสมกบจดประสงคทก าหนดไว สามารถจดรปแบบของการสอความหมายในหองเรยน ยอมรบคณคาของการสอความหมาย สามารถใชแหลงวทยาการไดอยางเหมาะสม สรางและใชอปกรณการสอนตรงตามจดประสงคการสอนและสามารถน าผลการสอนทเกดขนมาพฒนาปรบปรงการสอนใหม

สไควร (Squires อางถงใน สภทราภรณ ทองมาก. 2544 : 49) ไดศกษางานวจยเกยวกบประสทธภาพการสอนของครหรอศกษาเกยวกบลกษณะทมประสทธภาพ (effective teacher) สรป ๆ ไดวา พฤตกรรมการสอนของครทมประสทธภาพสามารถจดไดเปน 3 กลม คอ

1. ดานการวางแผน (planning) เชน การวเคราะหและก าหนดจดประสงคการ เรยนร

2. ดานการจดชนเรยน (classroom management) เชน การวเคราะหงานและ ก าหนดแนวทางการสอน

3. ดานการสอน (instruction) เชน การทบทวนความรเดมทเรยนไป การอธบาย เนอหา รวมทงการฝกทกษะความช านาญความคด ประเมนพฤตกรรมของนกเรยนอยางสม าเสมอ จากการศกษางานวจยทงภายในและตางประเทศขางตน พอจะสรปไดวา พฤตกรรมการสอนของครนน สวนใหญครจะใชวธการสอนแบบอธบายหรอบรรยายมากกวาวธอน ๆ การเรยนการสอนยงยดครเปนศนยกลาง พฤตกรรมสวนใหญของครจะพดมากกวานกเรยน การปฏสมพนธในชนเรยนไมวาจะเปนระหวางครกบนกเรยน หรอระหวางนกเรยนดวยกนเองเกดคอนขางนอย พฤตกรรมของนกเรยนหรอบรรยากาศในชนเรยน เกดจากครถามมากกวานกเรยน การรวมกจกรรมในการเรยนการสอนของนกเรยนและการใหนกเรยนแสดงออกหรอแสดงความคดเหน เกดขนคอนขางนอยมาก

57

บทท 3 วธการด าเนนการวจย

การวจยครงนเปนการวจยแบบผสมผสาน (Mixed Method Research) ประกอบดวยการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) และวจยเชงคณภาพ (Quanlitative Research) ซงมวตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของครทไดรบวทยฐานะระดบมธยมศกษา ในเขตพนทบรการของมหาวทยาลยราชภฏสงขลา ในบทนผวจยจะกลาวถงประเดนตาง ๆ ดงน

1. การออกแบบการวจย 2. ประชากรและกลมตวอยาง 3. เครองมอทใชในการวจย 4. การสรางเครองมอทใชในการวจย 5. การเกบรวบรวมขอมล 6. ความเชอถอไดของเครองมอทใชในการวจย 7. การวเคราะหขอมล

การออกแบบการวจย การด าเนนการวจยครงนใชวธการแบบผสมผสาน (Mixed Method Research) ประกอบดวยการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) และวจยเชงคณภาพ (Quanlitative Research) โดยการใชการวจยเชงปรมาณเพอศกษาพฤตกรรมการสอนคณตศาสตร โดยรวมและรายดานของครคณตศาสตรทไดรบวทยฐานะระดบมธยมศกษา ในเขตพนทบรการของมหาวทยาลย

ราชภฏสงขลา และใชการวจยเชงคณภาพ เพอศกษาพฤตกรรมการจดการเรยนรของครคณตศาสตรทไดรบวทยฐานะระดบมธยมศกษา ในเขตพนทบรการของมหาวทยาลยราชภฏสงขลา

1. การวจยเชงปรมาณ 1.1 ศกษารายละเอยดเกยวกบ แนวคด ทฤษฏ เนอหา จากเอกสารทางวชาการ

ต ารา วารสาร บทความทางวชาการทเกยวของกบพฤตกรรมการสอนคณตศาสตร 1.2 ด าเนนการส ารวจโดยใชแบบตรวจสอบรายการพฤตกรรมการสอนคณตศาสตร

เพอตรวจสอบพฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของครคณตศาสตรท ไดรบวทยฐานะระดบ

มธยมศกษา ในเขตพนทบรการของมหาวทยาลยราชภฏสงขลาวามพฤตกรรมเกดขนมากนอยเพยงใด โดยผวจยจะเปนผสงเกตดวยตนเอง

2. การวจยเชงคณภาพ 2.1 ศกษารายละเอยดเกยวกบระเบยบวธเชงคณภาพ จรรยาบรรณของนกวจย

58

วธการเกบรวบรวมขอมลและวธการวเคราะหขอมลจากเอกสารทางวชาการ ต ารา วารสาร บทความทางวชาการทเกยวกบแนวทางการท าวจยเชงคณภาพ

2.2 ด าเนนการสมภาษณครทไดรบต าแหนงวทยฐานะครช านาญการพเศษหรอวทย ฐานะครเชยวชาญในสาขาวชาคณตศาสตร ระหวางป พ.ศ. 2551 ถง พ.ศ. 2557 ในเขตจงหวดสงขลา สตลและพทลง ปการศกษา 2559 จ านวน 20 คน โดยสมภาษณแบบเจาะลก (In-depth Interview) แบบตวตอตวเพอเปดเผยสงจงใจ ความเชอ ทศนคตของคร โดยเตรยมค าถามกงโครงสราง (Semi-structured Interview) ลกษณะการสมภาษณแบบไมเปนทางการ

2.3 ด าเนนการบนทกสงทสงเกตพฤตกรรมตาง ๆ ลงในสมดบนทกดวย และขอมลท ไดมาจะน ามาท าการถอดเทป โดยขอมลจะถกน ามาท าการบนทกทนทหลงจากการสมภาษณและการเขารวมสงเกตการจดกจกรรมการเรยนการสอนสนสดในวนนน ๆ โดยจะน าขอมลทไดจากการถอดเทปบนทกโดยใชกลองวดทศนและเทปบนทกการสมภาษณเพอสามารถน าขอมลทไดมาใสในแบบบนทกพฤตกรรรมการจดกจกรรมการจดการเรยนร

ประชากรและกลมตวอยาง การเลอกสถานศกษาทเปนกลมเปาหมายในการวจยครงน ผวจยไดพจารณาเลอกแบบ

เจาะจง โดยเลอกครคณตศาสตรในเขตพนทเปาหมายดงน ประชากร ไดแก ครทไดรบต าแหนงวทยฐานะครช านาญการพเศษหรอวทยฐานะคร

เชยวชาญระดบมธยมศกษา สาขาวชาคณตศาสตร ในเขตจงหวดสงขลา สตลและพทลง จ านวน 60 คน

กลมตวอยาง ไดแก ครทไดรบต าแหนงวทยฐานะครช านาญการพเศษหรอวทยฐานะครเชยวชาญในสาขาวชาคณตศาสตร ในเขตจงหวดสงขลา สตลและพทลง จ านวน 20 คน โดยวธการเลอกตวอยางแบบเจาะจง เพอใหไดกลมตวอยางทมคณสมบต ภายใตกรอบการศกษาวจยซงเปนบคคลทมคณสมบตดงตอไปน

1.1 เปนครทไดรบต าแหนงวทยฐานะครช านาญการพเศษหรอวทยฐานะคร เชยวชาญในสาขาวชาคณตศาสตร ในเขตจงหวดสงขลา สตลและพทลง

1.2 เปนครทไดรบต าแหนงวทยฐานะครช านาญการพเศษหรอวทยฐานะคร เชยวชาญในสาขาวชาคณตศาสตรระหวางป พ.ศ. 2551 ถง พ.ศ. 2557 1.3 ยนยอมใหสมภาษณและเกบบนทกภาพการจดการเรยนรโดยกลองดวทศน

59

เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงน มทงหมด 3 ชด ดงน 1. แบบสมภาษณ โดยมโครงสรางค าถามในการสมภาษณ 2 สวน ไดแก สวนท 1 แนวค าถามเกยวกบขอมลทวไปของผใหขอมล ประกอบดวย อาย เพศ

ระดบการศกษา ประสบการณในการท างาน

สวนท 2 แนวค าถามเกยวกบพฤตกรรมการสอนของครคณตศาสตร แบงออกเปน 4 ดาน ดงน

1. ดานการเตรยมการสอน มขอบขายดงน การเตรยมการลวงหนากอน ปฏบตการสอนทงในลกษณะการศกษาหลกสตร เอกสารประกอบหลกสตรและการวางแผนการสอน

2. ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน มขอบขายดงน การเลอกเทคนค วธ สอน หรอจดประสบการณเพอใหผเรยนไดปฏบต

3. ดานการใชสอการเรยนการสอน มขอบขายดงน การเลอกวสด อปกรณ เครองมอใหนกเรยนไดมสวนรวมในการใช

4. ดานการวดผลและประเมนผล มขอบขายดงน การเลอกเครองมอและ แบบฟอรมการวดผลและประเมนนกเรยนเพอใหมาซงคณภาพทางการเรยนการสอน

2. แบบตรวจสอบรายการพฤตกรรมการสอนของครคณตศาสตร แบงออกเปน 3 ดาน ดงน

1. ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน 2. ดานการใชสอการเรยนการสอน 3. ดานการวดผลและประเมนผล

3. แบบบนทกพฤตกรรมการจดกจกรรมการเรยนรของครคณตศาสตรจาก วดทศน ซงประกอบดวย ชอครผสอน เรอง ระดบชน วนท เวลา ชอโรงเรยน พรอมทงน าขอมลทไดจากวดทศนมาเขยนเปนตาราง ประกอบดวย 4 สดมภ ดงน

1. สดมภแรกเปน “ขนตอนของการจดการเรยนร” 2. สดมภทสองเปน “การจดกจกรรมการจดการเรยนร” 3. สดมภทสามเปน “การใชสอประกอบการจดการเรยนร” 4. สดมภทสเปน “สงทสงเกตเหนหรอการสนทนาทไดยน”

การสรางเครองมอในการวจย 1. เตรยมความรในเรองระเบยบวธวจยแบบผสมผสาน (Mixed Method

Research) จรรยาบรรณของนกวจย วธการเกบรวบรวมขอมลและวธการวเคราะหขอมลจากต าราและการขอค าปรกษาจากอาจารยทปรกษาดานการวจยเชงคณภาพ เพอใหเขาใจในระเบยบวธกา รวจย อนจะน าไปสการศกษาทถกตองและครอบคลมประเดนทตองการจะศกษาใหมากทสด

60

2. แนวค าถามในการสมภาษณ มเนอหาของค าถามในสวนของพฤตกรรมการสอน ของครคณตศาสตร ม 4 ดาน คอ ดานเตรยมการสอน ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน ดานการใชสอการเรยนการสอน ดานการวดผลและการประเมนผล รวมถงปญหาและอปสรรคทมกเกดขนกบการจดกจกรรมการเรยนการสอน เชน ปรากฏการณทเกดขนนนเกดขนไดอยางไร และท าไมจงเกดขน เปนตน 3. ศกษาและก าหนดโครงสรางพฤตกรรมทจะสงเกต แยกองคประกอบใหเหนราย ละเอยดของพฤตกรรมทงหมดตามระดบความซบซอนของพฤตกรรม

4. ออกแบบและจดท าแบบตรวจสอบรายการพฤตกรรมการสอนของครคณตศาสตร ซงเปนแบบบนทกทก าหนดพฤตกรรมทจะสงเกตออกเปนหนวยยอย ๆ เพอจะตรวจสอบวามพฤตกรรมเกดขนหรอไม ความถของการเกดขนเปนจ านวนมากนอยเพยงใด โดยผวจยจะท าเครองหมายลงในชองทตรงกบพฤตกรรมนน ๆ ดงตวอยางตอไปน

แบบตรวจสอบรายการพฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของคร..........................................

เรอง............................ ระดบชน......................... เวลา............................ วนท............................... โรงเรยน.........................................................................

ขอ รายการพฤตกรรม ม หมายเหต ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน 1 ทบทวนความรพนฐานเดมของนกเรยนกอนสอนเนอหาใหม 2 เลอกใชกจกรรมการสอนเหมาะสมกบสภาพการเรยนการสอน ดานการใชสอการเรยนการสอน 1 ใชสอการสอนทผลตไดในทองถน 2 ใหนกเรยนมสวนรวมในการใชสอการสอน ดานการวดผลและประเมนผล 1 วดและประเมนผลทงภาคทฤษฎและปฏบต 2 วดผลทกครงและวดหลาย ๆ ดาน หลายวธ

61

5. ออกแบบและจดท าแบบบนทกพฤตกรรรมการจดกจกรรมการจดการเรยนรนเปนตารางประกอบดวย 4 สดมภ สดมภแรกเปน “ขนตอนของการจดการเรยนร” สดมภทสองเปน “การจดกจกรรมการจดการเรยนร” สดมภทสามเปน “การใชสอประกอบการจดการเรยนร” สดมภทสเปน “สงทสงเกตเหนหรอการสนทนาทไดยน” และน าไปทดลองใชในสถานการณจรงเพอใหทราบวามขอบกพรองทตองปรบปรงพฒนาอยางไร ดงแบบสรปดงตอไปน

แบบบนทกพฤตกรรรมการกจกรรมการจดการเรยนรของคร..............................................

วชา............................. ระดบชน................................... เรอง............................ จ านวนคาบ............................... วนท............................

ความคดเหนและการเรยนรทเกดขนกบผสงเกต ..................................................................................................................... ...........................................

6. ปรบปรงแกไข จดท าแบบบนทกฉบบจรง 7. อปกรณทใชในการสมภาษณและสงเกตการณ คอ เครองบนทกเสยงขนาดเลก สมดบนทกและกลองวดทศน

การเกบรวบรวมขอมล 1. ตดตอกลมตวอยางทางโทรศพทเพอขอความอนเคราะหใหเปนกลมตวอยางพรอม

นดหมายวน เวลาในการสมภาษณและถายท าวดทศน จ านวน 2 ครง ตามทกลมตวอยางปฏบตการสอนจรงโดยไมจ ากดกลมและหอง ระดบชนป

2. จดท าหนงสอราชการจากคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฎสงขลาถงผอ านวย การสถานศกษาทกลมตวอยางสงกดเพอขออนญาตเกบรวบรวมขอมลกบกลมตวอยาง

3. เมอไดรบอนญาตจากผอ านวยการสถานศกษาแลวจงยนยนกบกลมตวอยางและด าเนนการเกบรวบรวมขอมล ระยะเวลาในการเกบรวบรวมขอมลจากเดอนพฤษภาคม พ.ศ. 2558 ถง เดอนตลาคม พ.ศ. 2558 การเกบรวบรวมขอมล พฤตกรรมการสอนของครคณตศาสตรทไดรบวทยฐานะในโรงเรยนมธยม ใชการบนทกโดยใชกลองวดทศน โดยใชกลองวดทศนจ านวน 2 กลอง กลองท 1 จะตงอยกบทบรเวณหลงหองเรยนเพอใหเหนกจกรรมการจดการเรยนรโดยภาพรวม

ขนตอนของการจดการเรยนร

การจดกจกรรมการจดการเรยนร

การใชสอประกอบ การจดการเรยนร

สงทสงเกตเหนหรอการสนทนาทไดยน

62

ทงหมด และกลองท 2 จะใชการตดตามกจกรรมการจดการเรยนรเฉพาะจดโดยใชการดงภาพ (ZOOM) เปนหลกเพอใหรบกวนกจกรรมการจดการเรยนรใหนอยทสด

4. จากนนผวจยจะท าการเกบรวบรวมขอมลโดยการใชการสมภาษณแบบเจาะลก (In-depth Interview) แบบตวตอตวเพอเปดเผยสงจงใจ ความเชอ ทศนคตของคร โดยเตรยมค าถามกงโครงสราง (Semi-structured Interview) ลกษณะการสมภาษณแบบไมเปนทางการ โดยการก าหนดค าถามออกเปนประเดนใหครอบคลมและสอดคลองกบเรองทท าวจย กอนเรมการท าการสมภาษณไดมการแจงวตถประสงคของการสมภาษณ โดยขออนญาตในการจดบนทกและบนทกเสยงระหวางการสมภาษณและมปฏสมพนธแบบตอหนากบครเพอเกดการแลกเปลยนแสดงความคดเหนอยางอสระและมการทดสอบค าถามและค าตอบเพอเปนแนวทางในการถามค าถามตอไป โดยจะใชเวลาในการสมภาษณประมาณ 30 – 60 นาท กอนหรอหลงท าการสอนในแตละครงเสรจสน ทงนขนอยกบความรวมมอของครผสอน

5. ในขณะสมภาษณใชการจดบนทกสรปสน ๆ เฉพาะประเดนทส าคญและเมอจบการสมภาษณจะท าการบนทกขอมลอน ๆ ทนท เชน ลกษณะทาทาง ลกษณะน าเสยง ตามความเปนจรงโดยไมมการตความ นอกจากนยงไดบนทกเกยวกบความคด ความรสกหรอปญหาทเกดขนกบผท าวจยขณะทรวบรวมขอมล ซงการเขยนบนทกสรปสน ๆ ดงกลาวมประโยชนส าหรบผวจยในการมองเหนความเชอมโยงระหวางกลมหวขอสรป 6. ในขณะเขารวมสงเกตการจดกจกรรมการเรยนการสอนของคร มการบนทกโดยใชกลองวดทศนแลวนน ไดมการใชแบบตรวจสอบรายงานพฤตกรรรมวามพฤตกรรมทตองการสงเกตเกดขนหรอไม โดยผวจยจะเปนผสงเกตดวยตนเอง จากนนไดมการบนทกสงทสงเกตพฤตกรรมตาง ๆ ลงในสมดบนทกดวย และขอมลทไดมาจะน ามาท าการถอดเทปค าตอค า ประโยคตอประโยค แลวตรวจสอบความถกตองของขอมลอกครงดวยการฟงเทปบนทกซ า โดยขอมลจะถกน ามาท าการบนทกทนทหลงจากการสมภาษณและการเขารวมสงเกตการจดกจกรรมการเรยนการสอนสนสดในวนนน ๆ โดยจะน าขอมลทไดจากการถอดเทปบนทกโดยใชกลองวดทศนและเทปบนทกการสมภาษณเพอสามารถน าขอมลทไดมาใสในแบบบนทกพฤตกรรรมการจดกจกรรมการจดการเรยนร และอาจมบางประเดนทสามารถหยบยกขนมาใชในการสมภาษณครงตอไปได เพอประโยชนในการตความและการหาขอเทจจรงของขอมลทได

ความเชอถอไดของเครองมอทใชในการวจย หลงจากทไดเกบรวบรวมขอมลแลว ไดน ามาตรวจสอบความนาเชอถอของขอมล (Trustworthiness) ดงน 1. สรางความสมพนธอนดตอผใหสมภาษณ เพอใหเกดความไววางใจในตวผวจยซงจะมผลตอความถกตองและเปนจรงของขอมล 2. การยนยนความถกตองของขอมล (Member Checking) โดยการน าขอมลทไดจากการสมภาษณและการบนทกโดยใชกลองวดทศนทไดจากการถอดเทปโดยการจดบนทกอยาง

63

ละเอยดและอธบายอยางชดเจนน ากลบไปใหครผสอนยนยนความถกตองของขอมลวาขอมลเปนจรงตรงกบความรสกของครหรอไม 3. ตรวจสอบความไววางใจไดของขอมล (Dependability) โดยการน าขอมลไปตรวจ สอบกบอาจารยทปรกษาโครงการวจย เพอยนยนความถกตองตามวตถประสงคทตองการศกษา 4. ความสามารถในการน าผลการวจยไปประยกตใช (Transferability) โดยการเขยนระเบยบวธการวจย การวเคราะหขอมลและบรบททตองการศกษาอยางชดเจน เพอเปนการเพมความนาเชอถอของการวจยในการทจะน าผลการวจยไปใชในบรบททใกลเคยงกน 5. การยนยนผลการวจย (Conformability) โดยการทผท าการวจยจะเกบเอกสารตาง ๆ ทเกยวของกบการวจยไวเปนอยางด พรอมส าหรบการตรวจสอบ (Audit Trial) เพอยนยนวาขอมลทไดไมมความล าเอยงหรอเกดจากการคดขนของผวจย

การวเคราะหขอมล 1. น าขอมลทไดจากการสมภาษณและการด าเนนการจดกจกรรมการเรยนรของครท

ไดรบวทยฐานะในโรงเรยนมธยม ทไดจากการบนทกโดยใชกลองวดทศนมาถอดเทป (ถายทอดเปนอกษร) มาอานหลาย ๆ ครง เพอใหเกดความเขาใจในภาพรวมของขอมลทไดและพจารณาประเดนทส าคญ

2. น าขอมลกลบมาอานอกครง โดยละเอยดทกบรรทด และจงตความ พรอมท าการ ดงขอความหรอประโยคทส าคญทเกยวของกบพฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของคร

3. ด าเนนการสรปกจกรรมการจดกจกรรมการเรยนรของครทไดรบวทยฐานะในโรง เรยนมธยม ทผานการตรวจสอบแลวในขอ 2. มาสรปลงในแบบบนทกพฤตกรรรมการจดกจกรรมการ จดการเรยนรของครทไดรบวทยฐานะในโรงเรยนมธยม 4. วเคราะหพฤตกรรมการสอนและการจดกจกรรมการเรยนรของครทไดรบวทยฐานะ ในโรงเรยนมธยมแตละคนโดยการวเคราะหเชงเนอหา (Content Analysis)

5. น าขอความหรอประโยคทมความหมายเหมอนกนหรอใกลเคยงกนมาไวกลมเดยว กน โดยมรหสขอมลก ากบทกขอความหรอทกประโยค แลวจงตงชอค าส าคญ ซงจะจดเปนทงกลมใหญ (Themes) และกลมยอย (Sub-themes) ทอยภายใตความหมายของกลมใหญ ซงกระบวนการดงกลาวคอการสรางหวขอสรป

6. ใชการเขยนบรรยายสงทคนพบอยางละเอยดและชดเจน โดยจะไมมการน าทฤษฏ ไปควบคมปรากฏการณทเกดขน พรอมทงยกตวอยางค าพดประกอบค าหลกส าคญทได เพอแสดงความชดเจนของพฤตกรรมการสอนและการจดกจกรรมการเรยนรของครทไดรบวทยฐานะในโรงเรยนมธยมแตละคน

64

บทท 4 ผลการวจย

จากการศกษาพฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของครทไดรบวทยฐานะระดบมธยมศกษา ในเขตพนทบรการของมหาวทยาลยราชภฏสงขลา ผวจยไดท าการน าพฤตกรรมดงกลาวมาจดหมวดหม โดยน าเสนอในรปแบบการบรรยายตามล าดบขนตอนดงน

ดานขอมลทวไปของผใหขอมล ประกอบดวย อาย เพศ ระดบการศกษา ประสบการณในการท างาน ผลจากการ

สมภาษณครทไดรบวทยฐานะระดบมธยมศกษา ในเขตพนทบรการของมหาวทยาลยราชภฏสงขลา ปการศกษา 2559 จ านวน 20 คน ดงรายละเอยดในตาราง 1 ตาราง 1 ขอมลครผใหขอมลส าคญในการวจยโดยแยกตาม เพศ อาย ประสบการณในการท างาน ระดบการศกษา

ครคนท เพศ อาย ประสบการณท างาน (ป) ระดบการศกษา 1 หญง 49 25 ปรญญาโท 2 ชาย 53 25 ปรญญาโท 3 หญง 53 31 ปรญญาตร 4 หญง 41 16 ปรญญาตร 5 หญง 52 29 ปรญญาโท 6 หญง 39 15 ปรญญาตร 7 หญง 49 26 ปรญญาตร 8 หญง 59 35 ปรญญาตร 9 หญง 47 23 ปรญญาตร 10 หญง 56 33 ปรญญาโท 11 หญง 52 30 ปรญญาตร 12 ชาย 38 14 ปรญญาโท 13 หญง 45 20 ปรญญาตร 14 หญง 60 37 ปรญญาตร 15 หญง 49 25 ปรญญาตร 16 หญง 42 19 ปรญญาตร 17 หญง 40 17 ปรญญาโท 18 หญง 43 21 ปรญญาตร

65

ตาราง 1 (ตอ) ขอมลครผใหขอมลส าคญในการวจยโดยแยกตาม เพศ อาย ประสบการณในการท างาน ระดบการศกษา

ครคนท เพศ อาย ประสบการณท างาน (ป) ระดบการศกษา 19 หญง 39 15 ปรญญาตร 20 หญง 46 22 ปรญญาโท

จากตาราง 1 ปรากฏวา ครผสอนคณตศาสตรทไดรบวทยฐานะระดบมธยมศกษา มอายอย

ในชวง 38 – 60 ป เปนเพศหญง 18 คน เพศชาย 2 คน จบการศกษาในระดบปรญญาตร เอกคณตศาสตร และมประสบการณในการสอนคณตศาสตรไมนอยกวา 10 ป

ดานการเตรยมการสอน ผลการสงเกตพฤตกรรมการสอนของครคณตศาสตร ในดานการเตรยมการสอน ไดผลดงตารางตอไปน ตาราง 2 จ านวนครทแสดงพฤตกรรมดานการเตรยมสอน

รายการพฤตกรรมดานการเตรยมการเรยนการสอน จ านวน รอยละ 1 เตรยมการสอนเหมาะสมกบจดหมายของหลกสตร 20 100 2 ศกษาและวเคราะหหลกสตร เพอน าไปใชจดกจกรรมการเรยนร 20 100 3 ศกษากระบวนการทางเทคนค และวธการสอนรปแบบตาง ๆ 10 50 4 จดเตรยมเนอหาทเหมาะสมในการเรยนกอนท าการสอน 20 100 5 จดหองเรยนใหสอดคลองกบกจกรรมและการใชสอการสอน 15 75 6 เตรยมเครองมอวดผลและเกณฑในการประเมนผล 20 100

จากตาราง 2 เมอพจารณาจากจ านวนครทแสดงพฤตกรรมดานการเตรยมการเรยนการสอน พบวา ครสวนใหญจะมการเตรยมการสอนโดยการศกษาและวเคราะหหลกสตรใหเหมาะสมกบจดหมายของหลกสตร เพอจดเตรยมเนอหาและน าไปใชจดกจกรรมการเรยนรพรอมทงเตรยมเครองมอวดผลและเกณฑในการประเมนผล สวนการจดหองเรยนใหสอดคลองกบกจกรรม การใชสอการสอน การศกษากระบวนการทางเทคนค และวธการสอนรปแบบตาง ๆเปนสงทรองลงมา

ซงผลจากการสมภาษณคร 1 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา กอนทจะท าการสอนจะตองศกษาหลกสตรเพอเตรยมการสอนใหสอดคลองกบคมอครท สสวท. ก าหนด จะไดเตรยมออกแบบกจกรรมการสอนใหสอดคลองกบเนอหาและวธการวดผล ในสวนการสอนนนจะตองคอยหาเทคนคการสอนและสอใหม ๆ มาตลอดเพอเราความสนใจของนกเรยน ไมอยางนนนกเรยนจะเบอ

ผลจากการสมภาษณ คร 5 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา การทจะสอนได เราตองดความยากงายของเนอหาเพอจะไดก าหนดรปแบบการสอนและสอใหเหมาะสม แตตองเปนไปตามคมอครก าหนดไวจะไดตรงตามหลกสตร

66

ผลจากการสมภาษณ คร 10 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา เนอหาเปนสงส าคญทครจะตองเตรยมใหด ใหถกตองเปนอนดบแรก ส าหรบวชาคณตศาสตรนนเราจะดคมอของ สสวท. เปนหลกและตองเลอกกจกรรมใหเหมาะสมกบนกเรยนแตละหอง เพราะนกเรยนมความสนใจแตกตางกน มระดบความรไมเทากน ดงนนการทบทวนความรเดมของนกเรยนกอนสอนกเปนสงส าคญ ถาเรารวานกเรยนเรามความรในระดบใด เราจะไดเตรยมตวอยางโจทยใหเหมาะสมกบความเขาใจของเดก

ผลจากการสมภาษณ คร 14 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา ครตองท าแผนการสอนใหเหมาะสมกบความสามารถของผเรยนและสภาพของทองถน เพอจะไดยกตวอยางใหสอดคลองกบชวตประจ าวน โดยตองเตรยมเนอหากบสอใหสอดคลองกนและทส าคญครตองมการทดลองใชสอการสอนลวงหนากอน เพอจะไดรวามขอบกพรองตรงไหนบาง ส าหรบเนอหาทใชสอนจะตองใชหนงสอของ สสวท. เพราะเปนหนงสอทตรงตามหลกสตรอยแลว การวดผลกส าคญเพราะครตองรวาจะวดผลอยางไรเพอใหสอดคลองกบจดประสงคทก าหนดไว ดงนนครตองเตรยมเครองมอวดผลใหพรอมดวย เชน แบบฝกหด ใบงาน ขอสอบ

ผลจากการสมภาษณ คร 5 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา ในการสอนแตละครง ครตองศกษาเนอหาเปนหลกวาจะสอนอยางไร เตรยมสอใหเหมาะสมกบเนอหาอยางไร และจะตองใชอะไรในการวด แตโดยสวนใหญในคมอ สสวท. กจะมก าหนดไวอยแลว แตครจะตองเอามาปรบใหเหมาะสมกบนกเรยนเอง ทส าคญขนอยกบเทคนคการสอนของครแตละคนดวยวาจะเราความสนใจของนกเรยนไดมากนอยแคไหน ดงนนในการสอนแตละครงจงตองมการวางแผนใหด

จากการสมภาษณครผสอนคณตศาสตรทไดรบวทยฐานะระดบมธยมศกษา ปรากฏวา มการเตรยมการสอนโดยยดคมอครคณตศาสตรจาก สสวท. เปนหลก ศกษาเอกสารหลกสตรคณตศาสตร ก าหนดกจกรรมการเรยนการสอนใหยดหยนกบนกเรยนได ทบทวนความรเดมของนกเรยนเพอใชเปนขอมลในการเตรยมการสอนในครงตอไป เตรยมโจทยในเนอหาวชาคณตศาสตรใหสอดคลองกบชวตประจ าวน เตรยมสอการสอนใหเหมาะสมกบนกเรยนและทองถนพรอมทงทดลองใชสอลวงหนากอนน าไปใชสอนจรง เตรยมการวดและประเมนผลทสอดคลองกบจดประสงค

ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน ผลการสงเกตพฤตกรรมการสอนของครคณตศาสตร ในดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน ไดผลดงตารางตอไปน ตาราง 3 จ านวนครทแสดงพฤตกรรมดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน

รายการพฤตกรรมดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน จ านวน รอยละ 1 สอนทบทวนความรพนฐานเดมของนกเรยน 12 60 2 สอนตามล าดบขนจากการทบทวนความรพนฐานเดมไปสการสอนเนอหา

ใหม โดยใชของจรง รปภาพ และสญลกษณตามล าดบ 20 100

3 ใชวธสอนหลาย ๆ วธตามความเหมาะสมของเนอหาวชา 6 30 4 เสนอเนอหาสาระของบทเรยนไดเหมาะสมกบระดบของผเรยน 20 100

67

ตาราง 3 (ตอ) จ านวนครทแสดงพฤตกรรมดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน

รายการพฤตกรรมดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน จ านวน รอยละ 5 เสนอเนอหาทสมพนธกบชวตประจ าวน 6 30 6 ใหผเรยนไดรบประสบการณตรง 6 30 7 อธบายบทเรยนไดแจมแจง 20 100 8 เลอกใชกจกรรมการสอนเหมาะสมกบสภาพการเรยนการสอน 15 75 9 ท าใหผเรยนสนใจบทเรยน 3 15 10 สงเสรมใหก าลงใจยกยองชมเชยผเรยน 18 90 11 ตรวจสอบความเขาใจเนอหาใหมของนกเรยน 20 100 12 ใหนกเรยนฝกทกษะจากแบบเรยนหรอใบงานหลงจากทนกเรยนเขาใจ

เนอหาใหมแลว 20 100

13 ใหแบบฝกหดตามความสามารถของนกเรยนแตละคน 1 5 14 จดกจกรรมเสรมการเรยนร 1 5 15 ใชค าถาม หรอใชแบบฝกเพอกระตนใหผเรยนคดวเคราะห วจารณให

ผเรยนรจกหาความรดวยตนเอง 20 100

16 เปดโอกาสใหผเรยนแสวงหาทางเลอกในการแกปญหาอยางหลากหลาย 3 15 17 ใหผเรยนวางแผนการท างานเปนกลมและก าหนดขนตอน การท างานเอง 5 25 18 จดกจกรรมใหผเรยนไดฝกทกษะกระบวนการในการปฏบตจรง 5 25

จากตาราง 3 เมอพจารณาผลจากการสงเกตพฤตกรรมการสอนจากจ านวนครทแสดงพฤตกรรมดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน พบวา ครสวนใหญสอนจะสอนแบบอธบายบทเรยนตามล าดบขนจากการทบทวนความรพนฐานเดมไปสการสอนเนอหาใหมอยางแจมแจง เพอจะไดเสนอเนอหาสาระของบทเรยนไดเหมาะสมกบระดบของผเรยนและจะตรวจสอบความเขาใจเนอหาใหมของนกเรยนโดยใชค าถาม หรอใชแบบฝกเพอกระตนใหผเรยนคดวเคราะห วจารณใหผเรยนรจกหาความรดวยตนเองและใหนกเรยนฝกทกษะจากแบบเรยนหรอใบงานหลงจากทนกเรยนเขาใจเนอหาใหมแลว สวนการใหแบบฝกหดตามความสามารถของนกเรยนแตละคนและการจดกจกรรมเสรมการเรยนรมจ านวนนอย

เมอพจารณาโดยละเอยดจะพบวาครสวนใหญจะใชวธการสอนแบบอธบาย ยกตวอยางบนกระดาน พรอมกบการใชค าถามโดยใหนกเรยนตอบพรอม ๆ กนสลบกบการเรยกชอเปนรายบคคล โดยจะเนนค าถามประเภทความจ าและความเขาใจ และเมอนกเรยนตอบถกครจะสงเสรมใหก าลงใจยกยองชมเชยหรอไมกจะใหเพอนรวมกนปรบมอ และเมอครท าการสอนเสรจสนกมกจะใชค าวา “นกเรยนเขาใจไหม” หรอ “ใครมค าถามอะไรหรอไหม” และสวนใหญนกเรยนกจะไมกลาซกถาม สวนวธการสรปบทเรยนของครสวนใหญจะใชวธการบรรยายสรปสน ๆ โดยยกตวอยางโจทยทอธบายประกอบเนอหาบนกระดานเพอเปนแนวทางในการสรป หรอการใชค าถามน าเพอใหนกเรยนตอบ

68

พรอม ๆ กนทงชน ซงมทงการสรปดวยวาจาและการเขยนสรปลงบนกระดานเพอใหนกเรยนจดบนทกลงในสมด

ซงผลจากการสมภาษณคร 2 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา ลกษณะการสอนโดยสวนใหญ จะเปนการบรรยายและยกตวอยาง เพราะเนอหาครคณตศาสตรในระดบมธยมจะเปนในลกษณะนามธรรม ยากทจะไปท ากจกรรมเพราะตองใชเวลามากท าใหสอนไมทน แตตวเองจะอาศยการใชเทคนคการสอนทหลากหลายมากกวา เชน การใชเกม การใชสอตาง ๆ มาเราความสนใจของนกเรยนหรอไมกจะจดกจกรรมกลมเพอใหนกเรยนไดฝกการวางแผนการท างานรวมกนเพอแกปญหา แตสวนใหญมกจะใชใบงานหรอแบบฝกหดมากกวา เพราะสามารถวดและประเมนความสามารถของแตละคนไดดกวา ในการสอนแตละครงจะมการทบทวนความรเดมของนกเรยนกอนเพอเปนการเตรยมความพรอมของนกเรยนใหมอกครง โดยจะสอนจากงายไปยากและจะตงค าถามเพอตรวจสอบความเขาใจของนกเรยนในเบองตน

ผลจากการสมภาษณคร 6 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา การเตรยมความพรอมกอนสอนเปนสงส าคญ บางครงตวเองจะใชการทบทวนบทเรยนหรอไมกถาขนบทใหมกจะน าเขาสบทเรยนกอนทจะสอนเพอเตรยมความพรอม สวนการสอนจะพยายามหากจกรรมทหลากหลายมาเราความสนใจของนกเรยน แตสวนมากจะใชการบรรยายผสมกบการใชค าถามในการตรวจสอบความเขาของนกเรยนและจะเสรมแรงทกครงเมอตอบค าถามถกตอง เชน การชมเชยหรอปรบมอ กอนทจะใหนกเรยนท าแบบฝกหด

ผลจากการสมภาษณคร 8 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา จะเรยงล าดบความยากงายของโจทยเพอใหเหมาะกบระดบความสามารถของนกเรยนแตละหอง และจะใชค าถามกระตนใหนกเรยนไดฝกคด เพราะถาใหนกเรยนเปนผถามกจะไมมใครสงสยและถาเนอหาในสวนของโจทยปญหาจะจดเปนกจกรรมใหนกเรยนไดฝกแกปญหา แตจะตองเหมาะสมกบสภาพแวดลอมของแตละหองเรยนดวย ทส าคญจะตองคมชนเรยนใหไดเพราะถงแมวาเราจะวางแผนการสอน เตรยมสอมาดขนาดไหน แตไมสามารถคมชนเรยนได ทกอยางกจบ

ผลจากการสมภาษณคร 13 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา การสอนควรยกตวอยางใหสอดคลองกบชวตประจ าวนของนกเรยนเพอใหนกเรยนเขาใจไดดและสามารถประยกตใชไดจรง จดกจกรรมเปนกลมจะชวยใหนกเรยนไดแลกเปลยนความคดประสบการณไดด

ผลจากการสมภาษณคร 17 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา สวนใหญจะบรรยายมากกวาไมคอยไดจดกจกรรมอะไรแตจะเปนการยกตวอยางทนาสนใจบนกระดาน และใหนกเรยนฝกท าแบบฝกหดมากกวา จะอาศยเทคนคเราความสนใจในลกษณะของการบรรยาย เชน การใชน าเสยง การใชค าถาม การเสรมแรง เพราะถาใหนกเรยนท างานเปนกลมจะวนวายมาก แตทกครงทสอนจะตองเตรยมเนอหาใหด ตองหาโจทยทหลากหลายมาใหนกเรยนไดฝกท า โดยจะเรมจากงายไปยากและตองดพนฐานความรเดมของนกเรยนดวย ถานกเรยนเรยนเนอหาใหมไมไดตองกลบไปทบทวนเนอหาเกากอน

จากการสมภาษณครผสอนคณตศาสตรทไดรบวทยฐานะระดบมธยมศกษา ปรากฏวา มการทบทวนความรพนฐานเดมของนกเรยนกอนสอนเนอหาใหม จดกจกรรมการเรยนการสอนตามจดประสงคและขนตอนการสอนคณตศาสตรในคมอคร น าเสนอเนอหาสาระใหเหมาะสมกบระดบ

69

ของนกเรยน ใชวธการสอนทหลากหลายตามความเหมาะสมของเนอหาวชา ใชเทคนคและวธการตาง ๆ กระตนใหนกเรยนสนใจเรยนในแตละคาบเรยนพรอมทงการเลอกค าถามทสงเสรมใหนกเรยนรจกสงเกตและใชความคดจากเนอหาใหม ใหนกเรยนฝกท าแบบฝกหดจากหนงสอเรยนและใบงานหลงจากนกเรยนเขาใจแลว สอนใหนกเรยนเหนความสมพนธระหวางเนอหาวชาคณตศาสตรกบการน าไปใชในชวตจรง

ดานการใชสอการเรยนการสอน ผลการสงเกตพฤตกรรมการสอนของครคณตศาสตร ในดานการใชสอการเรยนการสอน ไดผลดงตารางตอไปน ตาราง 4 จ านวนครทแสดงพฤตกรรมดานการใชสอการเรยนการสอน

รายการพฤตกรรมดานการใชสอการเรยนการสอน จ านวน รอยละ 1 เลอกสอการสอนทมขนาดเหมาะสมกบวยและชนเรยน 20 100 2 เลอกสอการสอนทมขนาดความชดเจนและตรงกบความเปนจรง 13 65 3 เตรยมสอการสอนไวพรอมทจะใชไดทนท 16 80 4 ใชสอการสอนเพอเราความสนใจของนกเรยน 20 100 5 ใชสอการสอนเพอน าเขาสบทเรยน 3 15 6 ใชสอการสอนเพออธบายเนอหาบทเรยน 2 10 7 ใชสอการสอนเพอฝกฝนทกษะ 20 100 8 ใชสอการสอนเพอสรปบทเรยน 2 10 9 ใชสอการสอนเพอทบทวนบทเรยน 1 5 10 ใหนกเรยนมสวนรวมในการใชสอการเรยนการสอน 5 25 11 ทดลองใชสอกอนน าไปใชจรงเพอทดสอบประสทธภาพของสอ 20 100 12 สงเสรมและสนบสนนใหผเรยนไดมโอกาสใชอนเทอรเนต เพอคนควาหาความร

ดวยตนเองอยางปลอดภย 3 15

13 น าสอททนสมยเหมาะสมกบวยของผเรยนมาใชประกอบการจดกจกรรมการเรยนร

2 10

จากตาราง 4 เมอพจารณาผลจากการสงเกตพฤตกรรมการสอนจากจ านวนครทแสดง

พฤตกรรมดานการใชสอการเรยนการสอน พบวา ครสวนใหญจะใชอปกรณหรอสอการสอนทครเตรยมมาเอง นอกเหนอจากชอลค กระดานด าและหนงสอทครใชเปนประจ าอยแลวในทกคาบ สอทครใชมทงสวนทเปนการสาธตใหนกเรยนและใหนกเรยนมสวนรวมในการใชสอนน ๆ ดวย

ผลจากการสมภาษณคร 5 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา จะเลอกใชสอทมอยในทองถน เปนเศษวสดเอามาประยกตเปนสอการสอน โดยมากจะท าเปนสอทชวยในการอธบายเนอหาใหนกเรยนเขาใจเพมมากขน แตถาเปนการฝกใหนกเรยนไดมทกษะคณตศาสตรนนมกจะใชแบบฝกหดหรอใบงาน

70

ผลจากการสมภาษณคร 12 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา การเตรยมสอจะตองดวาเราจะสอนนกเรยนชนไหน เนอหาอะไรและจะตองมการทดลองใชสอกอนวามความพรอมหรอมขอผดพลาดทจะตองแกไขตรงไหนบาง กอนทจะสอนจรง ทส าคญสอนนจะตองเราความสนใจของนกเรยนดวย จะชวยใหนกเรยนเขาใจบทเรยนไดด สอทท ามทงตวเองเปนผใชและใหนกเรยนมสวนรวมในสอดวย โดยมากจะใชแถบโจทยตดบนกระดานหรอไมกเปนใบความร ใบงาน แบบฝกหด ใบกจกรรม

ผลจากการสมภาษณคร 16 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา การสอนในปจจบนเราจะตองใชอนเตอรเนตเพอจะไดไมลาสมยและท าใหสามารถกระตนความสนใจของนกเรยนไดด อกอยางนกเรยนกเขาใจบทเรยนไดดมากขนดวย ปจจบนสอในอนเตอรเนตมเยอะแยะมากมาย เราไมตองท าเอง มใหดาวนโหลดฟรเยอะแยะ แตเราจะตองเลอกใหเหมาะสมกบเนอหาและนกเรยนแตละหอง แตถาโรงเรยนไมมอปกรณพวกนกล าบาก ตองกลบไปใชสอกระดาษเหมอนเดม เพราะสอมความจ าเปนในการชวยใหนกเรยนเขาใจบทเรยนไดด

ผลจากการสมภาษณคร 19 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา สอการสอนโดยมากจะใชใบงานและแบบฝกหด ใหนกเรยนไดฝกท ามากกวาเพราะวชาคณตศาสตรจะตองใหนกเรยนฝกท าโจทยเยอะๆ นกเรยนจะไดมทกษะในการคดหลากหลายเพราบางเนอหาโจทยในหนงสอมนอย ครจงตองหาโจทยแปลก ๆ จากหนงสออนมาใหนกเรยนไดฝกท า

ผลจากการสมภาษณคร 12 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา เวลาในการใชสอนนขนอยกบเนอหาและกจกรรมทไดออกแบบไว สามารถใชสอในการน าเขาสบทเรยน สอน สรปหรอเปนการทบทวนบทเรยนกได ไมมการก าหนดตายตววาจะตองใชสอตอนไหน แตสอนนจะตองสามารถกระตนความสนใจของนกเรยนไดด มความชดเจน ถกตองในเนอหา และควรใชสอทมความหลากหลาย นกเรยนจะไดไมเบอและสามารถเราความสนใจในการเรยนในแตละคาบดวย

จากการสมภาษณครผสอนคณตศาสตรทไดรบวทยฐานะระดบมธยมศกษา ปรากฏวา ใชสอการสอนทมอยในโรงเรยนใหเกดประโยชน ใชสอการสอนทจดเตรยมไว ใชสอการสอนตามขนตอนการใชสอแตละประเภท น าเทคโนโลยหรอนวตกรรมการสอนททนสมยมาใชกบนกเรยน

71

ดานการวดผลและประเมนผล ผลการสงเกตพฤตกรรมการสอนของครคณตศาสตร ในดานการวดผลและประเมนผล ไดผลดงตารางตอไปน ตาราง 5 จ านวนครทแสดงพฤตกรรมดานการวดผลและประเมนผล

รายการพฤตกรรมดานการวดผลและประเมนผล จ านวน รอยละ 1 วดผลประเมนผลผเรยนตามกระบวนการกอนเรยน ระหวางเรยน หลงเรยนโดย

เนนการวดจากสภาพจรง 1 1

2 ใชวธการประเมนพฒนาการของผเรยนดวยวธทหลากหลายทเหมาะสมกบพฤตกรรมทตองการวดตามจดประสงคการเรยนร

3 15

3 ตรวจและตดตามผลการปฏบตงานของนกเรยนอยางใกลชด พรอมทงใหค าแนะน าชวยเหลอ

2 10

4 แจงผลการวดและการประเมนพรอมทงตอบปญหาขอของใจใหนกเรยนทราบ 20 100 5 ประเมนผลทงทางดานความเขาใจ ทกษะในการคดค านวณและการแกโจทย

ปญหา 20 100

6 จดท าหลกฐานการวดผลและการประเมนผล 20 100 7 ในการวดผลแตละครง ครวดทงภาคความรและภาคปฏบต 10 50 8 ใหนกเรยนประเมนผลงานและผลการเรยนของตนเอง 7 35 9 วเคราะหมาตรฐานและตวชวดของหลกสตรเพอก าหนดสดสวน ของคะแนนกอน

เสมอ 4 20

10 วเคราะหผเรยนกอนก าหนดเกณฑการประเมนส าหรบผเรยนแตละคน 3 15 11 น าผลการประเมนมาปรบปรงการจดกจกรรมการเรยนการสอน ของตนเอง 16 80 12 น าผลการประเมนมาปรบปรง พฒนาเกณฑการประเมนใหเหมาะสมกบศกยภาพ

ของนกเรยนแตละคน 12 60

จากตาราง 5 เมอพจารณาผลจากการสงเกตพฤตกรรมการสอนจากจ านวนครทแสดง

พฤตกรรมดานการวดผลและประเมนผล พบวา ครสวนใหญจะใชการวดผลโดยการใหนกเรยนท าแบบฝกหดหรอใบงานในทกคาบโดยจ านวนขอทใหนกเรยนท าจะไมมากนกเพราะตองค านงถงเวลาและจะมการตรวจและเฉลยภายในคาบ โดยมทงทครตรวจใหทละคนหรอใหนกเรยนรวมกนตรวจจากการเฉลยพรอมๆ ไปกบคร ในสวนแบบฝกหดหรอใบงานขอทเหลอครจะใหนกเรยนท าเปนการบาน แลวสงใหครตรวจในวนรงขนหรอเฉลยพรอมกนในคาบเรยนตอไป โดยครตองน าแบบฝกหดหรอใบงานมาตรวจสอบใหมอกครงหลงจากการท าการสอนเสรจ เพอตรวจสอบความถกตอง ความเปนระเบยบ ความสะอาดอกดวย

72

ผลจากการสมภาษณคร 4 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา จะใชใบงานหรอแบบฝกหดเปนเครองมอวดผล เพอประเมนวานกเรยนมความร ความเขาใจในคาบนนหรอไม ถานกเรยนสวนใหญไดคะแนนนอยมากกจะท าการสอนใหมในคาบหนา

ผลจากการสมภาษณคร 9 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา สวนใหญจะใชขอสอบเปนเครองมอวด แตนกเรยนจะไดคะแนนนอยมากถาสอบแคครงเดยวตอนทาย เลยเปลยนมาเปนการทดสอบยอยใหมากขน ท าใหผลคะแนนของนกเรยนดขนมาก

ผลจากการสมภาษณคร 15 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา การวดและประเมนผลในชนเรยนจะใชใบงาน แบบฝกหด และจะเฉลยในคาบเพอจะไดตรวจสอบความเขาใจของนกเรยน แตตองเอากลบมาตรวจสอบความถกตองและความเปนระเบยบเรยบรอยดวย

ผลจากการสมภาษณคร 18 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา การสอบกอนเรยนและหลงเรยน จะชวยใหเราเหนการพฒนาของนกเรยนไดด แตการสอบระหวางเรยนจะเปนการตรวจสอบความเขาใจในแตละคาบ เพอจะไดน ามาปรบปรงพฒนาการเรยนการสอนในคาบตอไป

ผลจากการสมภาษณคร 20 (ตาราง 1 ) ปรากฏวา นอกจากจะใชแบบฝกหดและใบงานในการประเมนเปนรายบคคลแลวใบกจกรรมจะชวยใหเราสามารถประเมนการท างานกลมไดด แตใบกจกรรมนนนกเรยนจะตองท าใหเสรจในคาบ แตใบงานและแบบฝกหดสามารถทจะใหนกเรยนกลบไปท าทบานในขอทเหลอ

จากการสมภาษณครผสอนคณตศาสตรทไดรบวทยฐานะระดบมธยมศกษา ปรากฏวา ใชวธการวดผลโดยการใชแบบทดสอบ ซงจะมการเพมการทดสอบระหวางเรยนใหมากขน ตรวจผลงานหรอแบบฝกหดนกเรยนอยางสม าเสมอ สงเกตการปฏบตงานของนกเรยนเพอตรวจสอบความเขาใจของนกเรยน

73

บทท 5 สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ

การวจยในครงนมวตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของครทไดรบ

วทยฐานะระดบมธยมศกษา ในเขตพนทรบผดชอบของมหาวทยาลยราชภฎสงขลา โดยศกษาพฤตกรรมการเตรยมการสอน การจดกจกรรมการเรยนการสอน การใชสอการเรยนการสอน การวดผลและการประเมนผล ประชากรเปนครทไดรบต าแหนงวทยฐานะครช านาญการพเศษหรอวทยฐานะครเชยวชาญระดบมธยมศกษา สาขาวชาคณตศาสตร ในเขตจงหวดสงขลา สตลและพทลง กลมตวอยางเปนครทไดรบต าแหนงวทยฐานะครช านาญการพเศษหรอวทยฐานะครเชยวชาญในสาขาวชาคณตศาสตร ระหวางป พ.ศ. 2551 ถง พ.ศ. 2557 จ านวน 20 คน พจารณาเลอกแบบเจาะจง เครองมอทใชในการวจยไดแกแบบสมภาษณ แบบตรวจสอบรายการพฤตกรรมการสอนของครคณตศาสตรและแบบบนทกพฤตกรรมการจดกจกรรมการเรยนรของครคณตศาสตรจากวดทศน

สรปผลการวจย การวจยเรองพฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของครทไดรบวทยฐานะระดบมธยมศกษา ใน

เขตพนทบรการของมหาวทยาลยราชภฏสงขลา ผลการวจยปรากฏดงน

1. ดานการเตรยมการสอน ครสวนใหญจะมการเตรยมการสอนโดยการศกษาและวเคราะหหลกสตรใหเหมาะสม

กบจดหมายของหลกสตรโดยยดคมอครคณตศาตรจาก สสวท. เปนหลก เพอจดเตรยมเนอหาและโจทยในเนอหาวชาคณตศาสตรใหสอดคลองกบชวตประจ าวน โดยมการทบทวนความรเดมของนกเรยน เตรยมสอการสอนใหเหมาะสมกบนกเรยนและทองถนพรอมทงทดลองใชสอลวงหนากอนน าไปใชสอนจรง เตรยมเครองมอวดผลและเกณฑในการประเมนผลทสอดคลองกบจดประสงค สวนการจดหองเรยนใหสอดคลองกบกจกรรม การใชสอการสอน การศกษากระบวนการทางเทคนค และวธการสอนรปแบบตาง ๆเปนสงทรองลงมา

2. ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน ครสวนใหญจะสอนบทเรยนตามล าดบขนจากการทบทวนความรพนฐานเพอจะได

เสนอเนอหาสาระของบทเรยนไดเหมาะสมกบระดบของผเรยนจากเนอหาเดมไปสการสอนเนอหาใหมอยางแจมแจง ดวยวธการอธบายยกตวอยางบนกระดาน พรอมกบการใชค าถามโดยใหนกเรยนตอบพรอม ๆ กนสลบกบการเรยกชอเปนรายบคคลเพอกระตนใหผเรยนคดวเคราะห วจารณใหผเรยนรจกหาความรดวยตนเอง โดยจะเนนค าถามประเภทความจ าและความเขาใจ และเมอนกเรยนตอบถกครจะสงเสรมใหก าลงใจยกยองชมเชยหรอไมกจะใหเพอนรวมกนปรบมอ ในการจดกจกรรมการจดการเรยนการสอนจะใชวธการสอนทหลากหลายตามความเหมาะสมของเนอหาวชา ใชเทคนคและวธการตาง ๆ กระตนใหนกเรยนสนใจเรยนในแตละคาบเรยนพรอมทงการเลอกค าถาม

74

ทสงเสรมใหนกเรยนรจกสงเกตและใชความคดจากเนอหาใหม ใหนกเรยนฝกท าแบบฝกหดจากหนงสอเรยนและใบงานหลงจากนกเรยนเขาใจแลว สอนใหนกเรยนเหนความสมพนธระหวางเนอหาวชาคณตศาสตรกบการน าไปใชในชวตจรง และเมอครท าการสอนเสรจสนกมกจะใชค าวา “นกเรยนเขาใจไหม” หรอ “ใครมค าถามอะไรหรอไหม” และสวนใหญนกเรยนกจะไมกลาซกถาม สวนวธการสรปบทเรยนของครสวนใหญจะใชวธการบรรยายสรปสน ๆ โดยยกตวอยางโจทยทอธบายประกอบเนอหาบนกระดานเพอเปนแนวทางในการสรป หรอการใชค าถามน าเพอใหนกเรยนตอบพรอม ๆ กนทงชน ซงมทงการสรปดวยวาจาและการเขยนสรปลงบนกระดานเพอใหนกเรยนจดบนทกลงในสมด

3. ดานการใชสอการเรยนการสอน

ครสวนใหญจะใชอปกรณหรอสอการสอนทครเตรยมมาเอง นอกเหนอจากชอลค กระดานด าและหนงสอทครใชเปนประจ าอยแลวในทกคาบ รวมถงไดมการน าเทคโนโลยหรอนวตกรรมการสอนททนสมยมาใชกบนกเรยน สอทครใชมทงสวนทเปนการสาธตใหนกเรยนและใหนกเรยนมสวนรวมในการใชสอนน ๆ ดวย

4. ดานการวดผลและประเมนผล ครสวนใหญจะใชการวดผลโดยการใหนกเรยนท าแบบฝกหดหรอใบงานในทกคาบโดย

จ านวนขอทใหนกเรยนท าจะไมมากนกเพราะตองค านงถงเวลาและจะมการตรวจและเฉลยภายในคาบ โดยมทงทครตรวจใหทละคนหรอใหนกเรยนรวมกนตรวจจากการเฉลยพรอมๆ ไปกบคร ในสวนแบบฝกหดหรอใบงานขอทเหลอครจะใหนกเรยนท าเปนการบาน แลวสงใหครตรวจในวนรงขนหรอเฉลยพรอมกนในคาบเรยนตอไป โดยครตองน าแบบฝกหดหรอใบงานมาตรวจสอบใหมอกครงหลงจากการท าการสอนเสรจ เพอตรวจสอบความถกตอง ความเปนระเบยบ ความสะอาดอกดวย และมการใชวธการวดผลโดยการใชแบบทดสอบ ซงจะมการเพมการทดสอบระหวา งเรยนใหมากขน ตรวจผลงานหรอแบบฝกหดนกเรยนอยางสม าเสมอ สงเกตการปฏบตงานของนกเรยนเพอตรวจสอบความเขาใจของนกเรยน

อภปรายผลการวจย จากผลการวจยเรองพฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของครท ไดรบวทยฐานะระดบ

มธยมศกษา ในเขตพนทบรการของมหาวทยาลยราชภฏสงขลา น าเสนอการอภปรายผลการวจยในประเดนพฤตกรรมการเตรยมการสอน การจดกจกรรมการเรยนการสอน การใชสอการเรยนการสอน การวดผลและการประเมนผล ดงน

1. ดานการเตรยมการสอน จากผลการวจยชใหเหนวา ครมการเตรยมการสอนเหมาะสมกบจดหมายของหลกสตร

การศกษาและวเคราะหหลกสตร เพอน าไปใชจดกจกรรมการเรยนร จดเตรยมเนอหาทเหมาะสมในการเรยนกอนท าการสอน เตรยมเครองมอวดผลและเกณฑในการประเมนผลมากทสด อาจเปน

75

เพราะ เกณฑของการคดเลอกครท ไดรบต าแหนงวทยฐานะครช านาญการพเศษหรอวทยฐานะครเชยวชาญนน จะตองเปนครทปฏบตหนาทการสอนอยางมประสทธภาพเพอเปนแบบอยางทดแกครทวไป ซงสอดคลองกบแนวคดของบญชม ศรสะอาด (2541 : 43 – 44) ทกลาววา การสอนประสบความส าเรจอยางมประสทธภาพจกตองอาศยการวางแผนและการเตรยมการสอนทด การวางแผนและการเตรยมการสอนจงเปนกจกรรมทมประโยชนอยางยง ถาขาดการวางแผนและเตรยมการสอนแลวอาจท าใหการสอนลมเหลว หรอบรรลผลนอยมาก การวางแผนและการเตรยมการสอนเปนการก าหนดไวลวงหนาวาจะสอนใคร ในเนอหาใด สอนเมอไร สอนอยางไร และเพอใหเกดอะไร ซงเมอถงเวลาดงกลาวจะด าเนนการสอนตามทวางแผนไว ผสอนจงตองคดวางแผนและเตรยมการสอนไวลวงหนาอยางละเอยดรอบคอบ เหมาะสม เพอใหสามารถด าเนนการสอนตามทไดก าหนดไวอยางไดผลด และยงสอดคลองกบแนวคดของบญชม ศรสะอาด (2541 : 43 – 44) ทกลาววา ผสอนจะตองมความพรอมในทกๆดาน ตองเตรยมเนอหาใหแมนย า เตรยมกจกรรมหลายกจกรรมเพอความยดหยน สามารถเลอกใชและปรบใหเขากบกลมผเรยน เตรยมสอการสอนทจะใช เตรยมเครองมอประเมนผล ซงทกอยางจะตองสอดคลองกนและเปนไปในทศทางทไดตงจดประสงคไว

2. ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน จากผลการวจยชใหเหนวา ครมการสอนตามล าดบขนจากการทบทวนความรพนฐานเดมไปสการสอนเนอหาใหม เสนอเนอหาสาระของบทเรยนไดเหมาะสมกบระดบของผเรยน อธบายบทเรยนไดแจมแจง ตรวจสอบความเขาใจเนอหาใหมของนกเรยนและใหนกเรยนฝกทกษะจากแบบเรยนหรอใบงานหลงจากทนกเรยนเขาใจเนอหาใหมแลว มากทสด อาจเปนเพราะ ครทไดรบต าแหนงวทยฐานะครช านาญการพเศษหรอวทยฐานะครเชยวชาญนน จะพยายามพฒนาการจดกจกรรมการเรยนการสอนของตน เพอใหเปนไปตามเกณฑการพจารณาคดเลอก จงท าใหการจดกจกรรมการเรยนการสอนเปนไปตามทหลกสตรตองการ ซงสอดคลองกบแนวคดของจลพงษ พนอนากล (2542 : 36) ไดกลาวถงการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรของสสวท. ไดโดยสรปเปน 3 ขนตอนดงน ขนตอนท 1 กจกรรมส ารวจความรเดมทสอดคลองกบเนอหาใหม เพอใหครทราบวานกเรยนมความรเพยงใด เพยงพอทจะเรยนตอไปไดหรอไม นกเรยนจะไดเรยนรเนอหาใหมไดอยางเตมท ไมมอปสรรคในการเรยน เกดแรงจงใจและสนใจการเรยนครสามารถจดกจกร รมไดหลายรปแบบ ขนตอนท 2 กจกรรมการเรยนเนอหาใหม เปนกจกรรมทครจดใหนกเรยนไดปฏบตแลวสบเสาะหาความรจากการปฏบตกนกรรมนน จนเกดเปนความคดรวบยอดและมทกษะในการคดค านวณระดบหนงตามลกษณะของจดประสงคตลอดจนสรางแรงเสรมใหกบนกเรยนโดยจดกจกรรมตามล าดบจากรปธรรมไปสนามธรรม จากกจกรรมงายๆ แลวคายๆ ยากขน ขนตอนท 3 กจกรรมฝกทกษะ เปนกจกรรมทเนนใหผเรยนไดลงมอปฏบตเพอทวนย าความรทไดเรยนมา และใชความรนนแกปญหาในบทเรยนหรอปฏบตเสรมบทเรยนอนๆ และยงสอดคลองกบแนวคดของสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย(2539 : 7) ไดจดล าดบขนตอนการสอนคณตศาสตรไวส าหรบครผสอนดงน

76

1. ขนทบทวนความรเดม เปนขนเตรยมความพรอมของนกเรยน เพอเชอมความรเดมทผเรยนมมากอนแลวกบความรใหมซงเปนเรองเดยวกนอนจะท าใหนกเรยนเกดความเขาใจและมความคดรวบยอดในเรองนนๆอยางแจมแจง 2. ขนสอนเนอหาใหม ขนนตองเลอกใชวธสอนใหสอดคลองกบเนอหาแตละบทโดยจดล าดบขนการสอนเนอหาใหมทงหมด 2.1 ขนใชของจรง เปนการใหประสบการณตรงโดยใชของจรง เชน ถาสอนจ านวนกอนหน 5 กอน หรอมะมวง 5 ผล หรอสงของจรงอนๆตามความเหมาะสมของเนอหา 2.2 ขนใชของจ าลอง หรอรปภาพ เปนการใชของจ าลองหรอรปภาพแทนของจรงทใชสอนแลวในขนการใชของจรง เชน แทนทจะใชมะมวง 5 ผล กใชภาพมะมวง 5 ผลแทนของนนจรงๆ 3. ขนสรปแลวน าไปสวธลด กอนจะถงขนสรปครตองตรวจสอบกอนวานกเรยนมความเขาใจเนอหาใหมหรอไม และในการสรปนนควรใหนกเรยนเปนคนสรปเอง โดยครเปนผถามเพอชแนะใหนกเรยนสามารถสรปหลกเกณฑไดอยางถกตอง 4. ขนฝกทกษะ เมอนกเรยนเขาใจแลว จงใหนกเรยนฝกทกษะจากแบบเรยนและบตรงานทสมพนธกบเนอหานนๆ หรอใชเกมคณตศาสตรเขามาใหนกเรยนเลนซงเปนการท าแบบฝกหดชนดหนง นกเรยนจะไดรบความรสนกสนานไปดวย 5. ขนน าความรไปใชประโยชนในชวตประจ าวน และใชในวชาทเกยวของใหนกเรยนไดฝกปฏบตอนเปนเรองทเกยวของกบชวตประสบการณของนกเรยน น ามาเปนโจทย แบบฝกหดในเรองนนๆหรอท ากจกรรมทนกเรยนประสบอยเสมอในชวตจรง 6. ขนการประเมนผล น าโจทยมาสอน มาทดสอบใหนกเรยนท า ถานกเรยนท าไมไดครตองสอนซอมเสรมให ถาท าไดกสอนเนอหาใหมตอไป

3. ดานการใชสอการเรยนการสอน จากผลการวจยชใหเหนวา ครมการเลอกสอการสอนทมขนาดเหมาะสมกบวยและชน

เรยน ใชสอการสอนเพอเราความสนใจของนกเรยน ใชสอการสอนเพอฝกฝนทกษะ ทดลองใชสอกอนน าไปใชจรงเพอทดสอบประสทธภาพของสอมากทสด ซงสอดคลองกบแนวคดของยพน พพธกล (2519 : 98 - 100) ทวา 1. เตรยมดบทเรยนลวงหนา 2. ถาเปนสอการสอนทครประดษฐเอง ครจะไดเตรยมตวไปในตวอยแลว แตถาเปนสอส าเรจ ครจะตองทดลองแสดงดกอนการทดลองดกอนสามารถใหขอคดหลายประการ คอ ครไดเตรยมแผนการแสดงไวลวงหนา ไดพจารณาดวาสอทเตรยมไวนนสามารถเขากบเนอหาวชา ไดจดเครองมอไวตามล าดบการใชกอนหลง ไดวางก าหนดเวลาทจะตองใชไวดแลวและท าใหเกดความเชอมนในตนเอง 3. ครจะตองวางแผนการตดตามผลหรอวดผลไวลวงหนาวา ใชสอไปแลวไดผลอยางไร และยงสอดคลองกบแนวคดของบญทน อยชมบญ (2529 : 251 - 252) ไดกลาวถงบทบาทของสอการสอนคณตศาสตรในขนตอนตางๆ ของการสอนดงน 1. บทบาทในการเตรยมความพรอม เพอน าเขาสบทเรยนซงอาจใชเกมตางๆ หรอการทบทวนเนอหาเพอเชอมโยงเนอหาใหม อาจใชแผนภมชวยเราความสนใจกอนทจะเขาสขนตอนตอไป 2. บทบาทดานเสรมความเขาใจ นกเรยนแตละคนมความสามารถแตกตางกน จงจ าเปนตองมการจดประสบการณ

77

หลายๆ ดาน โดยใชสงทเปนรปธรรมประกอบการอธบาย จะชวยใหนกเรยนมความเขาใจแจมแจงขน ทงชวยประหยดเวลาในการอธบาย การเกดความคดรวบยอดหรอหลกการกจะเปนไปอยางถกตองตรงกน 3. บทบาทในการฝกฝนทกษะ สอการสอนบางชนดใชชวยในการฝกฝนทกษะ 4. บทบาทในดานเสรมสรางประสบการณ การใชสอการสอนจะชวยใหนกเรยนไดพบเหนและเขาใจกวางขวางกวาการฟงค าอธบาย เชน การจดนทรรศการคณตศาสตร การใชแผนภาพ แผนภมตางๆ ฝกใหนกเรยนไดคดไดรบความรเพมเตมจากในหองเรยน ท าใหครทราบความเขาใจความสามารถของนกเรยน 5. บทบาทในการสรางเจตคตทด อทธพลในการสอนของครจะชวยสรางเจตคตทดหรอไมดกไดตอการเรยนคณตศาสตร หากครไดใชสอในการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหสนกสนานและชวยท าใหเรองทมองไมเหนใหเปนสงทเขาใจงาย สามารถรบรได นกเรยนกยอมเขาใจและมความชอบในวชาน เพราะเมอท าแบบฝกหดได พบความส าเรจในการท างาน เจตคตในทางทดยอมเกดขนแนนอน แตครคณตศาสตรสวนใหญมกจะน าสอการเรยนการสอนมาใชนอย อาจเปนเพราะครสวนใหญไมมเวลามากพอทจะสามารถผลตสอการเรยนการสอนได และเคยชนกบการสอนแบบบรรยาย อธบายและยกตวอยาง ดงผลการวจยของสทศน แดงทอง ( 2528 : บทคดยอ) ทศกษาพฤตกรรมการสอนของครในโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาชยนาท พบวา พฤตกรรมดานการใชสอการเรยนการสอนของครปฏบตเปนล าดบสดทาย และไดใหขอสงเกตจากการวจยวา การใชหรอไมใชสอการเรยนการสอนนาจะขนอยกบสภาพปญหาสวนตวของครแตละคน ซงปญหาเหลานสามารถขจดไปไดถาครมความศรทธาตออาชพคร

4. ดานการวดผลและประเมนผล จากผลการวจยชใหเหนวา ครมการแจงผลการวดและการประเมนพรอมทงตอบ

ปญหาขอของใจใหนกเรยนทราบ ประเมนผลทงทางดานความเขาใจ ทกษะในการคดค านวณและการแกโจทยปญหา และจดท าหลกฐานการวดผลและการประเมนผล มากทสด ซงสอดคลองกบแนวคดของส.วาสนา ประวาลพฤกษ (2544 : 88) ไดกลาวถงการวดผลและประเมนผลวา การวดและการประเมนทจะสะทอนใหเหนถงสภาพจรง ตองเนนการปฏบตจรงในสภาพชวตจรง หรอคลายจรง และสอดคลองกบแนวคดของสรพร ทพยคง (2545 : 189 - 221) ไดกลาวถงการวดผลและประเมนผลวา การวดผลและประเมนผลการเรยนวชาคณตศาสตร สามารถท าไดหลายรปแบบ ดงน 1. การสงเกต 2. การเขยนอนทน 3. การสมภาษณ 4. การตรวจแบบฝกหด 5. การท าแบบทดสอบ 6. การประเมนแฟมงาน

จากผลการวจยขางตนจะเหนไดวา ครคณตศาสตรทไดรบวทยฐานะในโรงเรยนมธยมศกษา ในเขต จงหวดสงขลา สตล พทลง มพฤตกรรมการจดการเรยนการสอนวชาคณตศาสตรเปนไปตามหลกสตรปจจบนและรองรบหลกสตรใหมใหเปนไปตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา ป 2553 และมาตรฐานวชาชพครตามทครสภาก าหนด อกทงยงมการจดการศกษาคณตศาสตรใหสอดคลองกบการจดการเรยนการสอนในศตวรรษท 21 โดยใหนกเรยนเกดการเรยนรดวยความเขาใจ มทกษะความรพนฐานทางคณตศาสตรและสามารถน าความรไปใชในการแกปญหาตางๆได ซงครมความสามารถในการดดแปลงตวอยาง กจกรรม แบบฝกหด ตลอดจนหาสอ

78

อปกรณประกอบการสอน เพอชวยใหผเรยนไดเกดความรความเขาใจอยางแทจรง การสอนใหเยาวชนรจกคดเปน ท าเปน แกปญหาเปนนนเปนสงส าคญ นอกจากนยงฝกใหนกเรยนกลาแสดงความคดอยางชดเจนสมเหตสมผล มน าใจและสามารถท างานรวมกบผอนได

ประโยชนทไดรบจากผลการวจย 1. ทราบถงพฤตกรรมการสอนของครคณตศาสตรทไดรบวทยฐานะในโรงเรยนมธยมศกษา

ในเขต จงหวดสงขลา สตล พทลง เพอใชในการปรบปรงการจดการเรยนการสอนวชาคณตศาสตรส าหรบนกศกษาคร คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสงขลา และเตรยมความพรอมส าหรบการเปนครใหมประสทธภาพดยงขนในอนาคต 2. ประยกตใชในการจดกจกรรมการพฒนาครประจ าการในเขตพนทความรบผดชอบของ มหาวทยาลยราชภฏสงขลา 3. เปนสารสนเทศใหแกหนวยงานทเกยวของกบการจดการศกษาของประเทศและหนวยงานผลตและพฒนาการเรยนการสอนคณตศาสตรในระดบมธยมศกษา 4. เปนแนวทางในการปรบปรงรายวชาการสอนของหลกสตรคณตศาสตรบณฑต คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสงขลาใหมประสทธภาพยงขน ขอเสนอแนะ

1. ควรมการบนทกความถของการแสดงพฤตกรรมในแตละดาน เพอวเคราะหลกษณะเดน ลกษณะดอย

2. ควรมการหาปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของคร 3. ควรมการพฒนาพฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของคร

79

บรรณานกรม

กมลรตน หลาสวงษ. (2526). จตวทยาการศกษา. กรงเทพฯ : มหามงกฏราชวทยาลย. กระทรวงศกษาธการ, กรม. (2525). แนวการใชหลกสตรประถมศกษา พทธศกราช 2521.

กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา. . (2549). คมอคณะกรรมการการประเมนผลงานทเกดจากการปฏบตหนาท ส าหรบขาราชการครและบคลากรทางการศกษาทเสนอขอเพอใหมหรอเลอนเปนวทย

ฐานะ ช านาญการพเศษทกต าแหนง. ส านกพฒนาระบบบรหารงานบคคลและนตกร. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (Online) http://www.edu.buu.ac.th/ vesd/year7_2554_1/artical5_2554_1.pdf, 15 กรกฎาคม 2557.

โกเมศ จนทรเกษ. (2526). “หนวยท 7 การประเมนผลการเรยนการสอน”, เอกสารการสอนชด วชา ประสบการณวชาชพศกษาศาสตร หนวยท 1-8 มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช สาขาวชาศกษาศาสตร. กรงเทพฯ : โรงพมพยไนเตดโปรดกชน. ขาวสานกงานรฐมนตร 212/2556. (2555). 8 นโยบายการศกษา "จาตรนต ฉายแสง". (Online). http://www.moe.go.th/websm/2013/jul/212.html , 15 กรกฎาคม 2557. คณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต, ส านก. (2540). เอกสารพฒนาการเรยนการสอนกลม

ทกษะคณตศาสตร. กรงเทพฯ : ครสภาลาดพราว. , ส านกงาน. (2534). คมออบรมครแนวการใชหลกสตรประถมศกษา พทธศกราช

2521 (ฉบบปรบปรง 2533) และการจดการเรยนการสอนชนประถมศกษาปท 1 – 2. กรงเทพฯ : การศาสนา.

, หนวยศกษานเทศก. (2534). ชดสอและเครองมอการนเทศภายในโรงเรยน. กรงเทพฯ : ครสภาลาดพราว

จ านงศ พรายแยมแข. (2529). เทคนคการวดและประเมนผลการเรยนรกบการสอนซอมเสรม. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช.

จ ารส นองมาก. (2541). รวมวงบรหาร. กรงเทพฯ : หจก. เพมเสรมกจ. จลพงษ พนอนากล. (2542). พฤตกรรมการสอนคณตศาสตรระดบประถมศกษา. อดรธาน : คณะ

ครศาสตร สถาบนราชภฎอดรธาน. ชมนาด เชอสวรรณทว. (2542). การสอนคณตศาสตร. กรงเทพฯ : ม.ป.ท. ชะไนย สงวนทรพย. (25 29). การศกษาพฤตกรรมการสอนของครดเดนสงกดส านกงานการ

ประถมศกษาจงหวดชลบร. ปรชญาการศกษามหาบณฑต บณฑตวทยาลยศรนครนทร วโรฒ.

ชชาต เชงฉลาด. (2521). การสอนคณตศาสตรระดบประถมศกษา. กรงเทพฯ : รงวฒนา. ไชยยศ เรองสวรรณ. (2526). การบรหารสอและเทคโนโลยทางการศกษา. กรงเทพฯ : วฒนา

พานช. ดวงเดอน ออนนวม. (2533). การสอนซอมเสรมคณตศาสตร. กรงเทพฯ : โอ เอส พรนตงเฮา.

80

ทศนย ผลเนองมา. (2526). การจดบรรยากาศในโรงเรยนประถมศกษาในจงหวดอดรธาน. ปรชญามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยนเรศวร พษณโลก.

ทศนย มโนสมทร. (2542). พฤตกรรมการสอนคณตศาสตรในชนเรยนระดบมธยมศกษา โรงเรยนดาราวทยาลย. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต, บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม. ธรยทธ เสนวงศ ณ อยธยา. (2526). เอกสารการสอนชดวชาพฤตกรรมการสอนประถมศกษา.

กรงเทพฯ : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. . (2526). “พฤตกรรมครในการเรยนการสอน” เอกสารการสอนชดวชา

พฤตกรรมการสอนประถมศกษา. มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช : 219 – 258. ธระ รญเจรญ. (2525). การเรยนการสอนในระดบประถมศกษา. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช. บญชม ศรสะอาด. (2541). การพฒนาการสอน. กรงเทพมหานคร : ชมรมเดก. บญทน อยชมบญ. (2529). การสอนคณตศาสตรแนวใหมระดบมธยมศกษา. กรงเทพฯ : สาร

ศกษาการพมพ. . (2529). เทคนคการสอนคณตศาสตรทมประสทธภาพ. ครเชยงราย, 22 (7)

18-19. ประชม รอดประเสรฐ. (2526). ผน าและพฤตกรรมการบรหารงาน. ภาควชาการบรหาร

การศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. ประดษฐ อนทรบร. (2530). พฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของคร ชนประถมศกษาปท 6 ใน

โรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดในภาคตะวนออก. ปรชญานพนธการศกษามหาบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒนบางแสน.

. (2535). พฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของครชนประถมศกษาปท 6 กลม โรงเรยนสหสมพนธ อ าเภอหารดง จงหวดเชยงใหม. วทยานพนธ สาขาวชาการประถมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

ประภาส ตลบทอง. (2538). “การเรยนการสอนคณตศาสตรระดบประถมศกษา” สารพฒนา หลกสตร. 15 (ตลาคม – ธนวาคม 2538) : 40 – 44.

ประมาณ ฮะกม. (2529). “สอการสอน”, วารสาร สารานกรมศกษาศาสตร. 3 (มกราคม – มนาคม 2529), 25 – 27.

ปานทอง กลนาถศร. (2527). “การใชอปกรณตอการเรยนการสอนคณตศาสตร”, วารสาร คณตศาสตร. 27 (มกราคม – กมภาพนธ 2527), 45-47.

. (2550). การจดการศกษาคณตศาสตรในศตวรรษท 21. (Online). http://www.l3nr.org/posts/20175, 15 กรกฎาคม 2557. พรรณทพย ศรวรรณบศย. (2530). ทฤษฏจตวทยาพฒนาการ. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.

81

พนทพา อทยสข. (2539). “การจดระบบการเรยนการสอนวชาคณตศาสตร” ใน การสอน คณตศาสตร . กรงเทพฯ : ชวนพมพ.

. (2539). การสอนคณตศาสตร “การจดระบบการเรยนการสอนวชา คณตศาสตร”. กรงเทพฯ : ชวนพมพ

เพญจนทร เงยบประเสรฐ. (2542). คณตศาสตรส าหรบเดกปฐมวย. กรงเทพฯ : ม.ป.ท. ไพจตร สะดวกการ. (2539). ผลของการสอนคณตศาสตรตามแนวคดของทฤษฏคอนสตรคตวสตท มตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรและความสามารถในการถายโยงการเรยนร ของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน. วทยานพนธครศาสตรดษฏบณฑต จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. ภาสกร เรองรอง. (2557). ครในศตวรรษท 21. (Online). http://www.slideshare.net/ krubeeka/0221-26523337, 15 กรกฎาคม 2557. มาตรฐานการประกอบวชาชพ. (2556). มาตรฐานวชาชพคร. (Online).http://www.ksp.or.th/ ksp2013/content/view.php?mid=136&did=254, 15 กรกฎาคม 2557. ยทธพงษ ไกยวรรณ. (2540). พฤตกรรมการสอนชางอตสาหกรรม. กรงเทพฯ : ส านกพมพฟสก

เซนเตอร. ยพน พพธกล. (2530). การเรยนการสอนคณตศาสตร. กรงเทพฯ : มนสการพมพ. ราชบณฑตสถาน. (2525). พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525. พมพครงท 2.

กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน. ละมาย สทธพงษ. (2543). พฤตกรรมการสอนของครสายวชาบรหารธรกจโรงเรยนเอกชน

อาชวศกษา เขตการศกษา 6. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา บรหาร อาชวศกษา มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง.

ละออง จนทรเจรญ. (2540). พฤตกรรมการสอนวชาคณตศาสตรระดบประถมศกษา. นครราชสมา : สถาบนราชภฏนครราชสมา.

ลกษณา อนทะจกร. (2538). ประสบการณทางวชาชพคร. กรงเทพฯ : ภาควชาหลกสตรและการ สอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร. อดส าเนา.

ลขต กาญจนาภรณ. (2530). จตวทยาพนฐานพฤตกรรมมนษย. นครปฐม : โรงพมพ วรรณ โสมประยร (2531). “วธสอนแบบวรรณ”, จนทรเกษม. 9,6 (มกราคม – กมภาพนธ

2531) : 25 -27. วรนทรา วชรสงห. (2537). หลกและเทคนคการสรางแบบฝกหดคณตศาสตรระดบประถมศกษา.

กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย. วนเพญ ผลอดม. (2543). การพฒนากจกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตร เรองทศนยม ชน

ประถมศกษาปท 6 ตามแนวคดทฤษฏคอนสครครสตและการสอนแบบรวมมอกนเรยนร. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยขอนแกน.

วเชยร ไวยสภ. (2537). เสนทางความกาวหนาของขาราชการคร คมอการจดท าแผนการสอน. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : เอมพนธ.

82

วโรจน เลศพงษ. (2530). พฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของครชนประถมศกษาปท 6 ใน โรงเรยนประถมศกษาสงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดในภาคตะวนออก. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒบางแสน.

วชย วงษใหญ. (2521). “ความตองการพนฐานทจะชวยเสรมการสอนของครใหมประสทธภาพ”, วารสารประชาศกษา. 11 (มถนายน 2521), 2-5.

วชาการ, กรม. (2539). ปญหานกเรยนออนคณตศาสตร ครสามารถแกไขได. กรงเทพฯ : การ ศาสนา.

. (2534). คมอการประเมนผลการเรยนตามหลกสตรประถมศกษา พทธศกราช 2521 (ฉบบปรบปรง 2533). กรงเทพฯ : ครสภาลาดพราว.

. ปญหานกเรยนออนคณตศาสตร ครสามารถแกไขได. กรงเทพฯ : โรงพมพการ ศาสนา, 2539.

วธาดา สนประจกษผล. (2536). “การจดการหองเรยนเพอการสอนอานทมประสทธภาพ”, วารสารพฒนาหลกสตร. 114 (เมษายน – พฤษภาคม 2536), 23-28.

ส.วาสนา ประวาลพฤกษ. (2544). คมอการอบรมเชงปฏบตการเพอพฒนาบคลากรทาง การศกษา เรอง หลกการและเทคนคการประเมนทางการศกษา. กรงเทพฯ : เดอะมาสเตอรกรป แมเนจเมนท.

สามญศกษา, กรม. (2532). คมอการสอนภาษาองกฤษ. กรงเทพฯ : ศาสนา. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2546). แผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2545 – 2559. พมพครงท 3, 2545. กรงเทพมหานคร : พรกหวานกราฟฟค. ส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา. (2555). พระราชบญญตระเบยบ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษา ป 2553. (Online). http://203.146.15.33/ index.php/notice-law-rule/law-act?limitstart=0, 15 กรกฎาคม 2557. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2554). แผนพฒนาเศรษฐกจและ สงคมแหงชาต ฉบบท 11 พ.ศ.2555-2559. (Online).http://www.nesdb.go.th. , 15 กรกฎาคม 2557. สรพร ทพยคง. (2545). หลกสตรและการสอนคณตศาสตร. กรงเทพฯ : ภาควชาสถต สถาบน

ราชภฏพระนคร. สโขทยธรรมาธราช, มหาวทยาลย. (2532). เอกสารการสอนชดวชาสอการสอนระดบ

ประถมศกษาหนวยท 1 – 7. พมพครงท 8. นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. , มหาวทยาลย. (2526). เอกสารการสอนชดวชาเทคโนโลยและสอสาร

การศกษา หนวยท 1 – 5. กรงเทพฯ : ยไนเตดโปรดกชน. , มหาวทยาลย. (2527). เอกสารการสอนชดวชาวรรณกรรมการประถมศกษา

หนวยท 8 – 15. พมพครงท 3 กรงเทพฯ : รงศลปการพมพ. , มหาวทยาลย. (2525). เอกสารประกอบการสอนชดวชาพฤตกรรมการสอน.

หนวยท 6 – 10. คณะศกษาศาสตร

83

สโขทยธรรมาธราช, มหาวทยาลย. (2525). เอกสารการสอนชดวชา การสอนคณตศาสตร หนวยท 1 – 7. กรงเทพฯ : โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สชาต ศรสขไพบลย. (2527). เทคนคและวธการสอนวชาชพ. พมพครงท 1. กรงเทพฯ : ภาควชาครศาสตรเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

สภร เตชะอเนก. (2532). สภาพการจดการเรยนการสอนคณตศาตรในโรงเรยนประถมศกษาทม ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรสง สงกดส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต เขตการศกษา 1. ปรชญาครศาตรมหาบณฑตภาควชาประถมศกษาจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมน อมรววฒน. (2533). สมบตทพยของการศกษาไทย. กรงเทพมหานคร : จฬาลงกรณ มหาวทยาลย.

สมน อมรววฒน และทศนา แขมมณ. (2526). “การจดการเรยนการสอนกลมสรางประสบการณ ชวต” เอกสารการสอนชดวชาการสอนกลมสรางเสรมประสบการณชวต. มหาวทยาลย สโขทยธรรมาธราช : 35 – 82.

สรชย ขวญเมอง. (2522). วธสอนและการวดผลวชาคณตศาสตรในชนประถมศกษา. กรงเทพฯ : เทพนมต.

สรพนธ ตนศรวงษ. (2538). วธการสอน. พมพครงท 1. กรงเทพฯ : ภาควชาครศาสตรไฟฟา, สถาบนเทคโนโลย พระจอมเกลาพระนครเหนอ.

สรางค โควตระกล. (2537). จตวทยาการสอน. ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. สวมล วองวาณช. (2546). การประเมนผลการเรยนรแนวใหม. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. เสรมศร ไชยสร. (2528). หลกและวธการสอน. เชยงใหม : คณะศกษาศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหม. โสภณ บ ารงสงฆ และสมหวง ไตรตนวงศ. (2520). เทคนคและวธการสอนคณตศาสตรแนวใหม.

กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช. อมพร มาคนอง. (2546). คณตศาสตร : การสอนและการเรยนร. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. อาภรณ ใจเทยง. (2537). หลกการสอน. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร . (2540). หลกการสอน. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร : โอ. เอส. พรนตงเฮาส. อมา เศรษฐสข. (2536). การปฏบตการสอนของครภาษาองกฤษในระดบประถมศกษาในจงหวด

สราษฎรธาน. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการประถมศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

อทมพร จามรมาน. (2530). เทคนคการสอนและวดผลระดบอดมศกษา. พมพครงท 1. กรงเทพฯ : โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ฮวด บญประเสรฐ. (2530). พฤตกรรมการสอนคณตศาสตรของคร ในโรงเรยนสงกดส านกงาน คณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. ปรชญาการศกษามหาบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร.

84

Brown, James W. and others. (1973). A.V.Instruction Technology Media and Methods. 4th. New York : McGraw – Hill Book Company.

Carlton, W.H.Elickon. (1971). Administering Instruction Media Programs. New York : The Macmillan Company.

Good, Carter V. (1973). Dictionary of Education. 3rd ed. New York : McGraw – Hill Book Company.

Gordon, L. (1971). “Measuring Teacher Competencies for the Middle School.” The Nation Elementary Principles. 51(11), pp. 60 – 61.

Hill. P.J. (1982). A Dictionary of Education. London : Routledge & Kegan Payl. Houston, R. W. and Jones, L. H. (1976). “Three Views of Competency Based Edcation,

University of Houston.” Preferment Basic Teacher Edcation. 12(11), pp. 32 – 33.

Mc Intyre, D. J., Copenhaver, R. W., Byrd, D. M. & Norris, W. R. (1983). “A study of engaged student behavior within classroom activities during mathematics class.” Journal of Educational Research. 77, 55 – 59.

Smith, Lyle R. (1985). “Presentational behaviors and student achievement in mathematics.” Journal of Educational Research. 78, 292 – 297.