ติวสบาย ฟิสิกส์ เล่ม 4 บท ... · 2017. 2. 12. · e...
TRANSCRIPT
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
1
บทท 14 ไฟฟากระแส
14.1 กระแสไฟฟา
พจารณาตวอยาง สมมตในรปภาพ เมอน าเสนลวดตวน าแตะเชอมตวเกบประ- จลบและบวกเขาดวยกน อเลกตรอนใน ตวเกบประจลบ จะเคลอนทผานเสนลวด ตวน าไปยงตวเกบประจบวก ท าใหเกดเปน กระแสอเลกตรอนขนในเสนลวดตวน านน และเมออเลกตรอนวงมาถงตวเกบประจบวกจะเกดกระแสของประจบวกไหลยอนจากขวบวกไปขวลบ กระแสการไหลของประจตรงนจะเรยกอกอยางหนงวาเปนกระแสไฟฟา ( I ) โปรดสงเกตวา กระแสอเลกตรอนและอนภาคไฟฟาลบจะมทศจากขวลบไปขวบวก แตกระแสประจหรอกระแสไฟฟา ( I ) จะมทศจากขวบวกไปขวลบ เหมอนทศของสนามไฟฟา ( E ) และทศการเคลอนทของอนภาคไฟฟาบวกทวไปซงจะมทจากขวบวกไปลบเชนกน 1(แนว มช) ก าหนดใหสนามไฟฟา ( E ) มทศทางดงรป การเคลอนทของอนภาคทมประจ ไฟฟาและทศทางของกระแสไฟฟา ( I ) ทเกดขนจะเปนจรงดงรปในขอใด
1. 2.
3. 4.
+
+
+
+
+
–
–
–
–
–
สนามไฟฟา (E)
กระแสอเลกตรอน
กระแสประจ = กระแสไฟฟา (I)
ขวบวก ขวลบ
+5 0 –5 0
+Q –e
I
E
+ +
–
I
E
+ +
–
I
E
+ +
–
I
E
+ +
–
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
2
ส าหรบปรมาณกระแสไฟฟาทไหลผานตวน านน สามารถค านวณหาขนาดไดจากสมการ I = t
Q
เมอ Q คอปรมาณประจไฟฟาทไหลผานพนทหนาตดตวน า ณ.จดหนงๆ ( คลอมบ ) t คอเวลาทประจไฟฟาไหลผานจดนนๆ (วนาท ) I คอกระแสไฟฟา ( แอมแปร , A ) 2. ถาประจไฟฟาทผานลวดตวน าหนงภายในเวลา 2 นาท เทากบ 600 ไมโครคลอมบ กระ แสไฟฟาทไหลผานลวดตวน านจะมคากไมโครแอมแปร
3. ถามประจไฟฟาลบเคลอนจากขวลบไปบวกจ านวน –5 คลอมบ พรอมกนนนมประจบวก เคลอนจากขวบวกไปลบจ านวน +3 คลอมบ ภายในเวลา 10 วนาท จงหาปรมาณกระแส ไฟฟาทเกดขนในหนวยแอมแปร
1. 0.1 2. 0.2 3. 0.4 4. 0.8
ส าหรบขนาดของประจ ( Q ) ทไหลผานตวน า เราสามารถหาไดจากสมการ Q = n e เมอ Q คอปรมาณประจไฟฟาทไหลผานพนทหนาตดตวน า ณ จดหนงๆ ( คลอมบ )
n คอจ านวนอนภาคไฟฟาทเคลอนทผานพนทหนาตดตวน า ณ จดนน e คอประจไฟฟาของอนภาคแตละตว ( คลอมบ )
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
3
4. หากจ านวนอเลกตรอนทเคลอนผานพนทหนาตดเสนลวดตวน าหนงเทากบ 5 x 1020 อนภาค ภายในเวลา 2 วนาท จงหาปรมาณกระแสไฟฟาทเกดขนในหนวยแอมแปร ( ก าหนดให อเลกตรอน 1 ตวมประจ 1.6 x 10–19 คลอมบ ) 5. ถาตอลวดโลหะเสนหนงกบเซลลไฟฟา พบวามกระแสไฟฟาผานลวดเสนน 3.2 แอมแปร จง หาจ านวนอเลกตรอนทผานพนทภาคตดขวางเสนลวดนในเวลา 5.0 วนาท 1. 1 x 1019 2. 1 x 1020 3. 2 x 1019 4. 2 x 1020
การค านวณหาปรมาณกระแสไฟฟาซงเกดในเสนลวดตวน านน ยงอาจหาไดจากสมการ
I = N e v A
เมอ N คอความหนาแนนอเลกตรอน ( เมตร–3 ) e = 1.6 x 10 –19 คลอมบ ( คอประจอเลกตรอน 1 ตว ) v คอความเรวลอยเลอนของอเลกตรอน ( เมตร/วนาท ) ( ความเรวอเลกตรอนทเคลอนทในตวน า ) A คอพนทหนาตดของตวน า (เมตร2)
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
4
6. ลวดเสนหนงมพนทหนาตด 5 ตารางมลลเมตร มอเลกตรอน 1 x 1028 อนภาคตอลก- บาศกเมตร ถาอเลกตรอนเคลอนทดวยความเรวลอยเลอน 1 มลลเมตร/วนาท จงหา กระแสไฟฟาในหนวยแอมแปรทไหลในเสนลวดน 1. 5.5 2. 6.8 3. 8.0 4. 10.0
7(แนว En) ลวดโลหะเสนหนงมพนทภาคตดขวาง 1 ตารางมลลเมตร ถามกระแสไฟฟาจ านวน หนงไหลผานลวดน ในเวลา 10 วนาท โดยขนาดความเรวลอยเลอนของอเลกตรอนเทากบ 0.02 เซนตเมตรตอวนาท จงหาปรมาณประจไฟฟาทเคลอนทผานลวดนในเวลาดงกลาว ( ใหความหนาแนนอเลกตรอนอสระของโลหะนเทากบ 1.0 x 1029 m–3 ) 1. 8 C 2. 16 C 3. 32 C 4. 40 C
ควรทราบเพมเตมวา พนทใตกราฟกระแสไฟฟา ( I ) กบเวลา ( t ) จะมขนาดเทากบปรมาณประจไฟฟา ( Q )
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
5
8(แนว En) กระแสไฟฟา I ทผานเสนลวด โลหะเสนหนงสมพนธกบเวลา t ดงกราฟ จงหาปรมาณประจไฟฟาทงหมดทผานพน ทหนาตดของเสนลวดโลหะนในชวงเวลา 0 ถง 6 วนาท
1. 5.0 C 2. 6.2 C 3. 7.5 C 4. 9.0 C
14.2 ความสมพนธระหวางกระแสไฟฟาและความตางศกย 14.2.1 กฏของโอหมและความตานทาน กฏของโอหม กลาววา “ ถาอณหภมคงตว กระแสไฟฟาทไหลผานตวน าจะแปรผนตรงกบความตางศกยระหวางปลายของตวน านน ” เขยนความสมพนธจะได I V I = k V V = k
1 I ( k
1 เปนคาคงทเรยกคาความตานทาน ใชสญลกษณใหมเปน R มหนวยเปนโอหม ) จงไดวา V = I R เมอ V คอความตางศกย ( โวลต ) I คอปรมาณกระแสไฟฟา ( แอมแปร ) R คอความตานทาน ( โอหม )
1.0 2.0
3 6 t (s)
I ( A )
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
6
9. จะตองใชความตางศกยเทาใดตอกบตวตานทาน 1 เมกะโอหม ( 106 ) เพอใหมกระแส ไฟฟาผานตวตานทาน 1 มลลแอมแปร 1. 10 โวลต 2. 100 โวลต 3. 1000 โวลต 4. 10000 โวลต
14.2.2 สภาพตานทานไฟฟา และสภาพน าไฟฟา โดยทวไปแลวความตานทานของเสนลวดตวน าหนงๆ จะแปรผนตรงกบความยาว และแปรผกผนกบพนทหนาตดของเสนลวดนน เขยนเปนความสมพนธจะไดวา R A
L และ R = k A
L ส าหรบคาคงท ( k ) ในสมการน เราจะเรยก วาคาสภาพตานทานไฟฟา ใชสญลกษณใหมเปน จงไดวา R = A
L และ R = 2 rL
และ R = 2D L4
เมอ R คอความตานทาน (โอหม) คอสภาพตานทาน (โอหม . เมตร) L คอความยาวของตวน า (เมตร) A คอพนทหนาตดของตวน า (เมตร2) r คอรศมของตวน า ( เมตร) D คอเสนผานศนยกลางของตวน า ( เมตร) สวนกลบของสภาพตานทานไฟฟา เรยกวาสภาพน าไฟฟา มหนวย (โอหม . เมตร)–1 หรอซเมนส ( siemens )
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
7
10. ทรงกระบอกท าจากโลหะทมสภาพตานทาน 4 x 10–7 โอหม.เมตร มพนทหนาตด 0.04 ตารางเซนตเมตร ชวง AB ยาว 1.50 เมตร ขณะทมกระแสไฟฟา 20 มลลแอมแปร ไหล ผานทรงกระบอกน ความตางศกยระหวาง AB มคากโวลต 1. 3 x 10–3 2. 3 x 10–4 3. 3 x 10–5 4. 3 x 10–7
11. สายไฟ 2 เสน ท าดวยโลหะ 2 ชนด เสนท 2 มสภาพความตานทานเปน 4 เทาของ เสนแรก พนทหนาตดเสนแรกมขนาด 2 ตารางเซนตเมตร ถาความยาวและความ ตานทานเทากน แลวพนทหนาตดของเสนท 2 จะมขนาดกตารางเซนตเมตร 1. 2 2. 4 3. 8 4. 16 12. เสนลวด 2 เสน ท าจากโลหะชนดเดยวกน เสนทสองมพนทหนาตดเปน 6 เทาของเสน แรก และมความยาวเปน 3 เทาของเสนแรก ถาความตานทานของเสนแรกมคาเปน 10 โอหม จงหาวาเสนลวดเสนทสองจะมความตานทานกโอหม
1. 5 2. 10 3. 20 4. 40
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
8
13. ลวดตวน าขนาดสม าเสมอเสนหนงยาว 8 เมตร วดความตานทานได 9 โอหม ถามลวด ตวน าชนดเดยวกน แตขนาดรศมเปนครงหนงของเสนแรก ตองการใหมความตานทาน
18 โอหม จะตองใชลวดยาวกเมตร
14(แนว มช) ลวดเหลกมเสนผานศนยกลางเปนสองเทาของลวดทองแดงและมสภาพตานทาน เปน 6 เทาของลวดทองแดง ถาตองการลวดทองแดงและลวดเหลกทมความตานทาน เทากน จะตองมอตราสวนของความยาวของลวดทองแดงตอลวดเหลกเทาใด 1. 3 : 1 2. 1 : 3 3. 3 : 2 4. 2 : 3
15. ลวดเสนหนงมความตานทาน 6.0 โอหม เมอน ามารดใหเสนลวดมขนาดเลกลงจนมความ ยาวเปนสามเทาของตอนเรมตน ถาคณสมบตตางๆ ของสารทท าเสนลวดไมเปลยน ความ ตานทานของเสนลวดตอนสดทายจะเปนกโอหม
1. 18 2. 24 3. 36 4. 54
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
9
16. แทงเจอรมาเนยมขนาดพนทหนาตด 2 ตารางมลลเมตร ยาว 1 เซนตเมตร มความตาน ทาน 10000 โอหม เจอรมาเนยมจะมสภาพน าไฟฟาเปนเทาใด 1. 0.5 . m 2. 1.0 . m 3. 0.5 ( . m)–1 4. 1.0 ( . m)–1 14.2.3 ผลของอณหภมทมตอสภาพตานทาน สารแตละชนดเมออณหภมเปลยนไปจะสงผลใหสภาพตานทานของสารเปลยนแปลงในลกษณะทแตกตางกน ฉนวน (insulator) ฉนวนเปนสารทมสภาพตานทานสง เชนแกว พวซ ยาง กระเบอง เปนตน ทอณหภมสงๆ สภาพตานทานจะลดลงเลกนอย สารกงตวน า (semiconductor) สารกงตวน ามสภาพตานทานอยระหวางตวน า และฉนวน แตมคาสงกวาสภาพตานทานของตวน ามาก เมออณหภมสงขนพบวา สภาพตานทานจะลดลงอยางรวดเรว แสดงวาการน าไฟฟาจะดขน ดงนนเครองใชไฟฟาทมอปกรณประเภทสารกงตวน าประกอบอยในวงจร จงท างานเปนปกตเฉพาะในชวงอณหภมทก าหนดไว ตวน า (conductor) ตวน าเปนสารทมสภาพตานทานต า เชน แพลทนม ทองแดง เงน เปนตน ทอณหภมตาง ๆ พบวาโดยประมาณแลว ความตานทานจะแปรผนตรงกบอณหภมสมบรณ สวนโลหะผสมบางชนดพบวาเมออณหภมเปลยนความตานทานจะเปลยนนอยมาก ตวน ายวดยง ( superconductor ) สารบางชนดเมอลดอณหภมต าลงถงจดๆ หนง ความตานทานของสารนจะมคาเปนศนย เชนปรอท เมอลดอณหภมลงไปถง 4.15 เคลวน ความตานทานของปรอทจะมคาเปนศนย อณหภมนเรยกอณหภมวกฤต ( critical temperature , Tc) ในสภาวะนปรอทจะน าไฟฟาไดดทสดเรยกวาสภาพน ายวดยง ( superconductivity )
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
10
14.3 พลงงานไฟฟา และก าลงไฟฟา
14.3.1 พลงงานไฟฟา เมอปลอยใหกระแสไฟฟาไหลผานความตานทาน ขนาดหนงๆ พลงงานไฟฟาบางสวนจะถกเปลยนไปเปน พลงงานชนดอนๆ ขนาดหนงเสมอ พลงงานไฟฟาทถก ใชไปนสามารถค านวณหาคาไดจากสมการตอไปน
W = Q V หรอ W = I t V หรอ W = I2R t หรอ W = R2V t
เมอ W คอพลงงานไฟฟา (จล) Q คอประจไฟฟา (คลอมบ) V คอความตางศกย (โวลต) I คอกระแสไฟฟา (แอมแปร) t คอเวลา (วนาท) R คอความตานทาน (โอหม)
17. ตอหลอดไฟกบความตางศกย 220 โวลต แอมมเตอรอานกระแสไฟฟาได 0.1 แอมแปร จงหาพลง งานไฟฟาทสญเสยไป เมอเปดหลอดไฟน 1 นาท
1. 660 จล 2. 1320 จล 3. 1980 จล 4. 2640 จล 18. ปรมาณความรอนทเกดจากกระแสไฟฟา 1 แอมแปร ผานความตานทาน 50 เปน
เวลา 10 นาท เทากบกแคลลอร ( ให 4.2 จล = 1 แคลลอร ) 1. 112 2. 893 3. 3571 4. 7143
R
I
พลงงาน
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
11
14.3.2 ก าลงไฟฟา ก าลงไฟฟา หมายถง อตราการใชพลงงานไฟฟา หรอพลงงานไฟฟาทถกใชไปในหนงหนวยเวลา นนคอ P = tW เมอ P คอก าลงไฟฟา ( จล/วนาท , วตต ) W คอพลงงานไฟฟา (จล ) t คอเวลา ( วนาท ) ก าลงไฟฟาสามารถหาคาไดจากสมการตอไปน
P = tQV หรอ P = I V หรอ P = I2 R หรอ P = R
2V เมอ P คอก าลงไฟฟา ( จล/วนาท , วตต ) Q คอประจไฟฟา (คลอมบ) V คอความตางศกย (โวลต) I คอกระแสไฟฟา (แอมแปร) t คอเวลา (วนาท) R คอความตานทาน (โอหม)
19. ตอหลอดไฟกบความตางศกย 220 โวลต แอมมเตอรอานกระแสไฟฟาได 0.1 แอมแปร จงหาก าลงไฟฟาของหลอดไฟน
1. 11 วตต 2. 22 วตต 3. 33 วตต 4. 44 วตต
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
12
20(แนว En) หลอดไฟฟาหลอดแรกมความตานทาน 6 โอหม ตอกบแบตเตอร 12 โวลต หลอดท 2 มความตานทาน 5 โอหม ตอกบแบตเตอร 15 โวลต ก าลงไฟฟาทหลอดทง สองใชตางกนเทาใด 1. 3 W 2. 9 W 3. 11 W 4. 21 W 21(แนว En) เตาไฟฟาขนาด 1140 วตต เตาอบไมโครเวฟขนาด 900 วตต และหมอหงขาว ไฟฟาขนาด 600 วตต ถาใชทงสามเครองกบไฟฟา 220 โวลต พรอมกนจะใชกระแสไฟฟา เทาใด
1. 8 A 2. 10 A 3. 12 A 4. 15 A 22. หองท างานแหงหนงใชไฟฟาจากแหลงก าเนด 220 โวลต ภายในหองมหลอดไฟขนาด 100 วตต 3 ดวง และพดลมขนาด 200 วตต 2 เครอง เพอปองกนความเสยหายจากการเกด ไฟฟาลดวงจร ควรจะมฟวสขนาดเลกสดเทาใด
1. 2 A 2. 3 A 3. 4 A 4. 5 A
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
13
23(แนว มช) จงหาสภาพตานทานไฟฟาในหนวยโอหม .เมตรของลวดยาว 2 เมตร พนทหนาตด 10–6 ตารางเมตร เมอมกระแสไฟฟา 1 แอมแปรไหลผาน จะมอตราการ เปลยนแปลงพลงงานไฟฟาเปนพลงงานความรอน 48 มลลวตต
1. 2.4 x 10–2 2. 4.8 x 10–4 3. 4.8 x 10–8 4. 2.4 x 10–8
24(แนว En) เครองใชไฟฟาในบานชนด 40 วตต 220 โวลต เมอน ามาใชขณะทไฟตก เหลอ 200 โวลต เครองใชไฟฟานนจะใชก าลงไฟฟาเทาใด
1. 13 W 2. 20 W 3. 25 W 4. 33 W
25(แนว En) จะตองใหความตางศกยไฟฟากโวลต เพอจะท าใหเกดสนามไฟฟาทสามารถเรง อเลกตรอนจากหยดนงใหมความเรว 0.4 x 107 เมตรตอวนาท ให ประจอเลกตรอน = 1.6 x 10–19 คลอมบ , มวลอเลกตรอน = 9.1 x 10–31 กโลกรม
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
14
26. จงหาความเรวอเลกตรอนทวงจากหยดนงผานความตางศกยไฟฟา 1500 โวลต ให ประจ อเลกตรอน = 1.6 x 10–19 คลอมบ , มวลอเลกตรอน = 9.1 x 10–31 กโลกรม
1. 2.3 x 107 m/s 2. 2.3 x 106 m/s 3. 2.3 x 105 m/s 4. 2.3 x 103 m/s
การค านวณหาจ านวนหนวยไฟฟาทใชไปและเงนคาไฟฟา สามารถท าไดโดยใชสมการ Unit = ( 1000
P ) t คาไฟฟา = ( Unit ) ( ราคาตอหนวย ) = ( 1000
P ) t ( ราคาตอหนวย ) เมอ Unit คอจ านวนหนวยไฟฟาทใช ( kW. Hr หรอหนวย )
P คอก าลงไฟฟา ( จล/วนาท , วตต ) t คอเวลาทใชไฟฟาในหนวยชวโมง
27. เมอเปดหลอดไฟขนาด 100 วตต เปนเวลานาน 20 ชวโมงตอเนอง จ านวนหนวยไฟฟาท ใชไปมคาเทากบขอใดตอไปน
1. 1 2. 2 3. 1000 4. 2000
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
15
28(แนว มช) เครองท าน าอนไฟฟาขนาด 3000 วตต 220 โวลต ถาอาบน าอนเปนเวลา 30 นาท จะเสยคาไฟฟากบาท ( อตราคาไฟฟาเปน 3 บาท / หนวย )
14.4. การตอตวตานทาน
การตอตวตานทานหลายๆ ตวเขาดวยกนนนโดยพนฐานแลวจะมรปแบบการตอ 2 รปแบบ ไดแก
14.4.1 การตอตวตานทานแบบอนกรม การตอตวตานทานแบบอนกรม เปนการตอตวตานทานหลายๆ ตวใหอยในแนวเสนเดยวกนดงรปการตอแบบนจะมสงทตองทราบดงตอไปน 1) กระแสไฟฟารวมทงหมดทไหลเขา วงจร และกระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน แตละตว จะมคาเทากนหมด นนคอ Iรวม = I1 = I2 = ….. 2) ความตางศกยครอมตวตานทานแตละตว อาจมคาไมเทากน นนคอ V1 V2 V3 ……
3) ความตางศกยรวม ( ความตางศกยครอมตวตานทานทงหมด ) จะเทากบความตางศกยครอมตวตานทานแตละตวบวกกน นนคอ Vรวม = V1 + V2 + ….. 4) ความตานทานรวม จะเทากบความตานทานแตละตวบวกกน นนคอ Rรวม = R1 + R2 + …..
I1 = 10 A I2 = 10 A
Iรวม = 10 A R1 R2 V1 = I1R1 V2 = I2R2
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
16
29. จากรปทก าหนด ความตานทานรวมมคาเทาใด 1. 5 2. 6 3. 10 4. 15 30. จากขอทผานมา ขนาดของ I1 และ I2 มคาเทาใด 1. I1 = 5 A และ I2 = 7.5 A 2. I1 = 5 A และ I2 = 10 A 3. I1 = 10 A และ I2 = 5 A 4. I1 = 5 A และ I2 = 5 A 31. จากขอทผานมา ขนาดของ V1 และ V2 มคาเทาใด 1. V1 = 15 V และ V2 = 15 V 2. V1 = 10 V และ V2 = 15 V 3. V1 = 4 V และ V2 = 6 V 4. V1 = 10 V และ V2 = 10 V 32. จากขอทผานมา Vรวม มคาเทาใด 1. 10 V 2. 15 V 3. 20 V 4. 25 V
I1 I2
Iรวม = 5 A R1 = 2 R2 = 3 V1 V2
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
17
33. จากรป จงหากระแสไฟฟารวมของวงจร และกระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน 1 1. Iรวม = 3 A และ I1 = 1 A
2. Iรวม = 3 A และ I1 = 3 A
3. Iรวม = 1.5 A และ I1 = 1.5 A
4. Iรวม = 6 A และ I1 = 6 A
34. จากขอทผานมา จงหาความตางศกยของตวตานทาน 1 และความตางศกยรวม 1. V1 = 9 V และ Vรวม = 9 V 2. V1 = 3 V และ Vรวม = 3 V 3. V1 = 3 V และ Vรวม = 9 V 4. V1 = 3 V และ Vรวม = 18 V
35. จากรป ความตานทาน R มคาเทาใด
1. 1 2. 2 3. 3 4. 4
2 R
Vรวม = 18 โวลต
Iรวม = 3 A
1 2 3
V3 = 9 V
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
18
36. จากรป ความตางศกยทครอมตวตานทาน ทาน 4 มคาเทาใด 1. 2 V 2. 4 V 3. 8 V 4. 16 V 37. จากรป ความตางศกยรวมของวงจรมคาเทาใด 1. 22 V 2. 33 V 3. 44 V 4. 80 V
38(แนว มช) ถาตองการแบงศกยไฟฟา V โดยใชความ ตานทาน จะตองใชตวตานทาน R1 ขนาดกโอหม จงจะไดความตางศกยระหวางจด A และ B มคา เปน 3
1 V
R1 = 2
V1= 8 V
R2 = 4
V2= ?
V
30
R1
A
B
R1=3 R2 = 8
V2= 24 V
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
19
14.4.2 การตอตวตานทานแบบขนาน การตอตวตานทานแบบขนาน เปนการตอตวตานทานหลายๆ ตวโดยแยกสายกนอยดงรป การตอแบบนจะมสงทตองทราบดงตอไปน 1) กระแสไฟฟาทไหลผานตว ตานทานแตละตว อาจมคาไมเทากนกได นนคอ I1 I2 ….. 2) กระแสไฟฟารวมท งหมดทไหลเขาวงจร จะมคาเทากบกระแสทไหลผานตวตานทานแตละตวบวกกน นนคอ I รวม = I1 + I2 + ….. 3) ความตางศกยรวม ( ความตางศกยครอมตวตานทานทงหมด ) และความตางศกยครอมตวตานทานแตละตวจะมคาเทากนเสมอ นนคอ Vรวม = V1 = V2 = …… 4) ความตานทานรวม จะหาไดจาก
รวมR 1 =
1R1 +
2R1
39. จากรปทก าหนด ความตานทานรวมมคาเทาใด 1. 2 2. 4 3. 9 4. 18
40. จากขอทผานมา ขนาดของ Vรวม มคาเทาใด 1. 12 V 2. 18 V 3. 36 V 4. 42 V
Iรวม = 10 A
I2 = 7 A
I1 = 3 A V1 = I1R1
V2 = I2R2
R1
R2
Iรวม = 18 A
R2 = 6
R1 = 3
V1
V2
I1
I2
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
20
41. จากขอทผานมา ขนาดของ V1 และ V2 มคาเทาใด 1. V1 = 18 V และ V2 = 36 V 2. V1 = 18 V และ V2 = 18 V 3. V1 = 36 V และ V2 = 18 V 4. V1 = 36 V และ V2 = 36 V 42. จากขอทผานมา ขนาดของ I1 และ I2 มคาเทาใด 1. I1 = 6 A และ I2 = 6 A 2. I1 = 12 A และ I2 = 12 A 3. I1 = 12 A และ I2 = 6 A 4. I1 = 6 A และ I2 = 12 A
43. จากรป จงหาวาหากกระแสทไหลผานตวตานทาน 3 เปน 10 แอมแปร แลวกระแสทไหลผานตว ตานทาน 6 จะมคากแอมแปร 1. 2 2. 5 3. 10 4. 20 44. จากรปจงหาวาหากกระแสทไหลผานตวตานทาน 4 เปน 15 แอมแปร แลวกระแสรวมทไหล เขาวงจรทงหมดจะมคากแอมแปร
3
6
4
12
Iรวม = ?
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
21
45. ลวดความตานทาน 2 , 3 และ 4 ตอกนอยาง ขนาน ถามกระแสไหลผานลวด 3 เปน 4 แอมแปร กระแสทงหมดในวงจรเปนเทาไร 1. 8 A 2. 10 A 3. 13 A 4. 18 A
46. กระแสไฟฟา 3.5 แอมแปร ไหลผานความตานทาน 3 โอหม และ 4 โอหม ซงตอกน แบบขนานกระแสไฟฟาทไหลผานความตานทานแตละอนมคาเทาใด 1. 2 A , 1.5 A 2. 3 A , 0.5 A 3. 0.5 A , 3 A 4. 1.8 A , 1.7 A
47. ลวดความตานทาน 4 เสน ตอกนดงรป ถาความตางศกยระหวางปลายทงสองของความ ตานทาน 4 โอหม มคา 8 โวลต จงหา กระแสทไหลผานตวตานทาน 8 โอหม 1. 0.2 A 2. 0.8 A 3. 1.2 A 4. 2.0 A
2
3
4
7 8
I B
10 I1 I2 4 I
C A
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
22
48. จากรป ความตานทานรวมระหวาง จด X กบจด Y มคากโอหม 1. 2 2. 4 3. 6 4. 8 49. จากรป ความตานทานรวมระหวาง จด A กบจด B มคาเปนกโอหม
1. 2 2. 4 3. 6 4. 8
8 16 16 9
18
20
6
A X
C D
B Y
1 C
1
A 1
2 4
3 D B
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
23
50. จากรปตอไปน ความตานทานรวมระหวาง จด A กบจด B มคากโอหม
1. 0.8 2. 1.0 3. 1.3 4. 1.5
51. จากรปตอไปน ความตานทานรวมระหวาง จด A กบจด B มคากโอหม
1. 2.50 2. 3.00 3. 3.75 4. 4.25
52. จากรปตอไปน ความตานทานรวมระหวาง จด A กบจด B มคากโอหม
1. 2.50 2. 3.00 3. 3.75 4. 5.00
A C
D B 6 3 4
6 A
C D
B 3 6
8
A
B
2
3
1
C
D
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
24
53. จากรปตอไปน ความตานทานรวมระหวาง จด A กบจด B มคากโอหม
1. 25 2. 50 3. 100 4. 200
54. จากรปตอไปน ความตานทานรวมระหวาง จด A กบจด B มคากโอหม
1. 1.0 2. 2.0 3. 2.5 4. 3.5
55. น าความตานทานขนาด 1 โอหม จ านวน 20 ตวมาตอกน จะตอกนไดความตานทานรวม มากทสด และนอยทสดกโอหม 1. 20 , 0.05 2. 15 , 1 3. 10 , 2 4. 5 , 3
B
100
100
10
50
20
A
B
R1 = 1
R4 = 10
6
R3 = 5
R2 = 2
A
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
25
14.5 แรงเคลอนไฟฟา และการตอแบตเตอร
14.5.1 แรงเคลอนไฟฟา แรงเคลอนไฟฟา ( E ) หมายถงพลงงานทประจ 1 คลอมบ ใชในการเคลอนทจนครบวงจร ( คอเคลอนทออกจากขวบวกของแบตเตอรผานตวตานทานภายนอกแบตเตอร แลววนจนกลบมาถงขวบวกของแบตเตอรอกท ดงรป ) เราสามารถหาขนาดของแรงเคลอนไฟฟาไดจากสมการ E = I ( R + r ) เมอ E คอแรงเคลอนไฟฟา (โวลต ) I คอปรมาณกระแสไฟฟา ( แอมแปร ) R คอความตานทานภายนอกเซลลไฟฟา (โอหม ) r คอความตานทานภายในเซลลไฟฟา(โอหม) หมายเหต ; ปกตแลวการเขยนแบตเตอร 1 เซลลใดๆ เราจะเขยนเปนสญลกษณ โดย เสนยาวใชแทนขวบวกสวนเสนสนใชแทนขวลบ
56. เซลไฟฟาอนหนงมความตานทานภายใน 2 โอหม เมอตอกบความตานทาน 8 โอหม พบวามกระแสไฟฟาไหล 0.15 แอมแปร แรงเคลอนไฟฟาของเซลไฟฟานมคากโวลต
57(แนว En) จงหากระแสไฟฟาทไหลผาน แอมมเตอร (A) ในวงจร 1. 0.3 A 2. 0.6 A 3. 1.0 A 4. 1.5 A
A
E = 6V 1
3 5 1
1 7 I
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
26
58. เซลไฟฟาเซลหนงมแรงเคลอนไฟฟา 2 โวลต ความตานทานภายใน 2 ตอเปนวงจรดวยลวด ความตานทาน 8 กระแสไฟฟาทไหลในวง จรมขนาดเทากบกแอมแปร 1. 0.1 2. 0.2 3. 0.3 4. 0.4 59. จากขอทผานมา ความตางศกยทขวเซลมขนาดเทากบกโวลต 1. 0.2 2. 0.4 3. 0.8 4. 1.6
60. จากขอทผานมา ความตางศกยภายในเซลมขนาดเทากบกโวลต 1. 0.2 2. 0.4 3. 0.8 4. 1.6
8
2V 2
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
27
61. น าเอาลวดความตานทาน 6 และ 12 ตอเขากบขวแบตเตอรแรงเคลอนไฟฟา 18 โวลต ความตานทานภายใน 2 จะเกดความตางศกยระหวางขวเซลเทาใด เมอลวดตานทานทง สองตอกนแบบอนกรม 1. 12.0 V 2. 12.4 V 3. 14.8 V 4. 16.2 V 62. จากขอทผานมา หากตวตานทาน 6 และ 12 เปลยนเปนตอกนแบบขนาน จะเกด ความตางศกยระหวางขวเซลกโวลต
1. 12.0 V 2. 12.4 V 3. 14.8 V 4. 16.2 V 63(แนว En) เซลไฟฟาหนงเมอเอาลวดความตานทาน 8.5 ตอระหวางขวของเซลลจะเกด ความตางศกยทข วของเซล 2.125 โวลต เมอท าใหวงจรเปดความตางศกยทข วเซล เปลยนเปน 2.5 โวลต ความตานทานภายในเซลมคาเทากบขอใดตอไปน 1. 1.0 2. 1.5 3. 2.0 4. 2.5
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
28
64. เมอตอความตานทาน 1 เขาระหวางขวเซลลไฟฟาเซลลหนง วดกระแสไฟฟาได 5 แอมแปร เมอเปลยนความตานทานเปน 7 วดกระแสไฟฟาได 1 แอมแปร เซลลไฟฟา นมแรงเคลอนไฟฟากโวลต 65. แบตเตอรตวหนงเมอน าไปตอวงจรไฟฟา ถามกระแสไหลผานแบตเตอร 5.0 แอมแปร จะมความตางศกยระหวางขวแบตเตอรเทากบ 50 โวลต แตถามกระแสไหลผานแบตเตอร 1.8 แอมแปร จะมความตางศกยระหวางขวแบตเตอรเทากบ 56.4 โวลต แบตเตอรนม แรงเคลอนไฟฟาและความตานทานภายในเทาไร
1. 30 V , 2 2. 60 V , 2 3. 30 V , 4 4. 60 V , 4
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
29
14.5.2 การตอแบตเตอร การตอแบตเตอรหลายๆ ตวเขาดวยกนน นโดยพนฐานแลวจะมรปแบบการตอ 2 รปแบบ ไดแก ก. การตอแบตเตอรแบบอนกรม การตอแบตเตอรแบบอนกรม เปนการตอแบตเตอรหลายๆ ตวใหอยในแนวเสนเดยวกนดงรป การตอแบบนจะมสงทตองทราบดงตอไปน 1) ถาตอถกทศ ( คอหนขวบวกของแบตเตอรไปทางเดยวกน ) จะไดวา Eรวม = E1 + E2 ถาตอกลบทศ ( คอหนขวบวกของแบตเตอรไปคนละทาง ) จะไดวา Eรวม = E1 – E2 2) ความตานทานภายในรวม ( rรวม ) หาคาไดจาก rรวม = r1 + r2 (ทงถกและกลบทศ) ข. การตอแบตเตอรแบบขนาน
การตอแบตเตอรแบบขนาน เปนการตอแบตเตอรหลายๆ ตวโดยแยกสายกนอยดงรป การตอแบบนจะมสงทตองทราบดงตอไปน 1) การตอแบบนแบตเตอรแตละตวจะมแรง เคลอนไฟฟาเทากน และหนขวบวกไปทางเดยวกน 2) Eรวม = Eแบตเตอรตวเดยว และ รวมr
1 = 1r1 +
2r1 + ......
66. จากรปจงหากระแสทไหลในวงจร
1. 2 A 2. 3 A
3. 4 A 4. 5 A
E r1 E r2
7
20V , 1 30V , 2
E1 E2 r1 r2
r1 r2
E1 E2
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
30
67. จากวงจรทแสดงตามรป จงหากระแสในวงจร
1. 0.25 A 2. 0.50 A 3. 1.00 A 4. 1.50 A
68(แนว En) พจารณาวงจรไฟฟาดงรป จง หาคากระแสไฟฟาทไหลในวงจร 1. 0.25 A 2. 0.50 A 3. 0.75 A 4. 1.00 A
69. พจารณาวงจรไฟฟาดงรป จงหากระแส ไฟฟาทผานความตานทาน 2 1. 2 A
2. 3 A 3. 4 A
4. 5 A
7
20V , 1
10V , 2
2
10V 12 10V 4
2
4V , 1
1 2V , 1
12V , 1 3
b
a 3
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
31
70. กระแสทไหลผานตวตานทานในวงจรดงรป มคากแอมแปร
1. 0.25 2. 0.30 3. 0.45 4. 0.50
71. จงหา I ทผานความตานทาน 4 จากรป
1. 1 A 2. 2 A 3. 3 A 4. 4 A
1.5 V , 1 1.5 V , 0.5
1.5 V , 1
9
4
2V , 1 8V , 1
4V , 1 5V , 1
4V , 2
3V , 2
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
32
14.6 การวเคราะหวงจรไฟฟากระแสตรงเบองตน
72. จงหากระแสไฟฟาผานตวตานทาน 4 ในวงจรไฟฟาดงรป
1. 1.500 A 2. 0.250 A 3. 0.750 A 4. 1.000 A
73. วงจรไฟฟาดงรป มกระแสไฟฟา 4 แอมแปร ผานความตานทาน 0.5 โอหม ตอกบหลอดไฟ และแบตเตอร 6 โวลต ถาไมคดความตานทาน ภายในแบตเตอร จงหาความตานทานหลอดไฟ
1. 0.5 2. 1.0 3. 1.5 4. 2.0
4 7
12
12V , 1 12V , 1
+ –
R = 0.5
E = 6 V
I = 4 A
หลอดไฟ
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
33
74. แบตเตอรหมอหนงประกอบดวยเซลชนดเดยวกน 3 เซลล ตอกนแบบขนาน เมอเอาลวด 10 และ 15 ตอโยงขนานกนกบขวแบตเตอร จะมกระแสไฟฟาผานลวด 10 เทากบ 0.18 แอมแปร ถามเซลมความตานทานเซลละ 2 แรงเคลอนไฟฟาของแบตเตอร นแต ละเซลมขนาดเทากบกโวลต 75. ไดโอดเปลงแสง (LED) ตวหนงจะเปลงแสงเมอมกระแสไฟฟา 20 มลลแอมแปร ผาน ขณะตอไบแอสตรง และความตางศกยระหวางขว 1.7 โวลต ถาน าไดโอดตวนไปตอกบ แบตเตอร 6 โวลต ทมความตานทานภายในนอยมาก จะตองน าตวตานทานคาเทาใดมาตอ อยางไรกบวงจร เพอไมใหไดโอดเสยหาย ( ถาตอเฉพาะไดโอดกบแบตเตอรขณะตอ ไบแอสตรงไดโอดมความตานทานนอย กระแสในวงจรมคามากท าใหไดโอดเสยหายได ) 1. 215 ตออนกรม 2. 215 ตอขนาน 3. 430 ตออนกรม 4. 430 ตอขนาน
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
34
14.7 เครองวดไฟฟา เครองมอวดปรมาณตางๆ ทเกยวกบกระแสไฟฟา โดย ทวไปจะถกดดแปลงมาจากแกลแวนอมเตอร ( galvanometer ) ซงประกอบไปดวยขดลวดตดเขมช วางตวอยระหวางขวแม เหลกเหนอและใต การใชแกลแวนอมเตอรวดปรมาณกระแส ไฟฟาตองน าแกลแวนอมเตอร ( G ) ตออนกรมกบวงจรดงรป เมอมกระแสไฟฟาไหลผานขดลวด จะเกดแรงผลกท าใหขด ลวด เขมทตดขดลวดจะกระดกชบอกปรมาณกระแสไฟฟาได
14.7.1 แอมมเตอร การใชแกลแวนอมเตอรตออนกรมกบวงจร บางครง จะมกระแสไฟฟาไหลผานแกลแวนอมเตอรมากเกนไป อาจ ท าใหแกลแวนอมเตอรเกดความเสยหาย เพอปองกนไมให
เกดความเสยหายดงกลาว จงตองน าตวตานทานมาตอขนาน กบแกลแวนอมเตอรดงรปเพอแบงกระแสไฟฟาไปบางสวน ท าใหกระแสทเหลอไหลผานแกลแวนอมเตอรมปรมาณไมมากเกนไป ตวตานทานทตอขนานแกลแวนอมเตอรเพมนเรยกชนต ( shunt ) และแกลแวนอมเตอรรวมกบชนตจะเรยกเปนแอมมเตอร ( ammeter ) พ จ า รณ าวงจรของแอมมแตอร ดงรป เนองจากชนตแกลแวนอมเตอรตอกนแบบขนาน จงไดวา VS = VG ( แทน V = I R ) IS RS = IG RG ( แทน IG = Iรวม – IS )
จะได IS RS = ( Iรวม – IS ) RG
จาก IS RS = IG RG ( แทน IS = Iรวม – IG ) จะได (Iรวม – IG) RS = IG RG
เมอ RS คอความตานทานของชนต (โอหม) RG คอความตานทานของแกลแวนอมเตอร (โอหม) IS คอกระแสไฟฟาทผานชนต (แอมแปร) IG คอกระแสไฟฟาทผานแกลแวนอมเตอร (แอมแปร)
Iรวม คอกระแสไฟฟารวมทไหลเขาแอมมเตอร (แอมแปร)
ขดลวด
Iรวม
IS = Iรวม – IG
IG = Iรวม – IS
RG G
RS
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
35
76. แกลแวนอมเตอรเครองหนงความตานทาน RG = 100 โอหม กระแสไฟฟาผานสงสด 10 ไมโครแอมแปร ถาตองการกระแสไฟฟา 210 ไมโครแอมแปร ผานตองใชความตานทาน Rs ขนาดเทาใดมาตอขนาน 1. 5 2. 10 3. 15 4. 20
77(แนว En) แกลแวนอมเตอรเครองหนงความตานทาน RG = 900 โอหม กระแสไฟฟาผาน สงสด 10 ไมโครแอมแปร ถาตองการกระแสไฟฟา 100 ไมโครแอมแปร ผานตองใช ความตานทาน Rs มคาเทาไรตออยางไร 1. Rs = 100 โอหม ตอขนานกบแกลแวนอมเตอร 2. Rs = 60 โอหม ตอขนานกบแกลแวนอมเตอร 3. Rs = 100 โอหม ตออนกรมกบแกลแวนอมเตอร 4. Rs = 90 โอหม ตออนกรมกบแกลแวนอมเตอร
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
36
78(แนว En) แอมปมเตอรวดกระแสได 1 มลลแอมแปร ตองใชความตานทานชนต 10 โอหม ตอขนานแกลแวนอมเตอรซงมความไว 100 ไมโครแอมแปร คาความตานทานของแกล- แวนอมเตอร ( RG ) มคาเทาใด 1. 100 2. 90 3. 10 4. 2
14.7.2 โวลตมเตอร การวดความตางศกยระหวางตวตานทานในวงจรนน สามารถท าไดโดย ตอ แกลแวนอมเตอร ครอมขนานกบตว ตานทานในวงจรนน แตการท าเชนนจะท าใหกระแสไฟ ฟาในวงจรบางสวนแยกไหลไปหาแกลแวนอมเตอร สงผล ใหกระแสไฟฟาในวงจรมปรมาณลดลงท าใหคาความตางศกยทวดไดมคาลดลงดวย ดงนนจงตองน าตวตานทานทมคาสงเรยกวามลตพลายเออร ( multiplier ) มาตออนกรมกบแกลแวนอมเตอรเพอใหกระแสไฟฟาทไหลผานแกลแวนอมเตอรมาปรมาณนอยลง กระแสในวงจรจะมคาใกลเคยงกบของเดม ท าใหคาความตางศกยทวดไดมคาใกลเคยงกบความเปนจรง มลตพลายเออรรวมกบแกลแวนอมเตอรซงตอ อนกรมกน จะรวมเรยกเปนโวลตมเตอร ( voltmeter ) เปนเครองมอใชวดคาความตางศกย พจารณาวงจรโวลตมเตอรดงรป
จาก Vรวม = Iรวม Rรวม ( แทน IG = Iรวม และ Rรวม = RG + Rm ) จะได Vรวม = IG ( RG + Rm )
เมอ RG คอความตานทานของแกลแวนอมเตอร (โอหม) Rm คอความตานทานของมลตพลายเออร (โอหม)
Iรวม
IG = Iรวม
RG G
Rm
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
37
IG คอกระแสไฟฟาทผานแกลแวนอมเตอร (แอมแปร) Iรวม คอกระแสไฟฟารวมทไหลเขาโวลตมเตอร (แอมแปร) Vรวม คอความตางศกยรวม (โวลต)
79(แนว มช) การดดแปลงแกลแวนอมเตอรเปนโวลตมเตอร จะตองน าความตานทานมาตอรวม แบบใด 1. ชนตและความตานทานมคานอย 2. ชนตและความตานทานมคามาก 3. อนกรมและความตานทานมคานอย 4. อนกรมและความตานทานมคามาก 80(แนว มช) แกลแวนอมเตอรเครองหนงมความตานทาน 1000 โอหม วดกระแสไฟฟาสงสด 100 ไมโครแอมแปร จงหาขนาดของความตานทานทน ามาตอกบแกลแวนอมเตอรน เพอ ดดแปลงใหเปนโวลตมเตอรทวดความตางศกยสงสด 1 โวลต 1. 90 2. 900 3. 9000 4. 90000
81(แนว มช) แกลแวนอมเตอรเครองหนงมความตานทาน 0.2 โอหม กระแสไฟฟาสงสดทไหล ผานไดมคา 50 มลลแอมแปร ตองหาความตานทานเทาไร (โอหม) มาตอกบแกลแวนอ– มเตอรน เพอใหวดความตางศกยไดสงสด 100 มลลโวลต
1. 0.2 2. 1.8 3. 2.0 4. 2.4
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
38
82(En47 ต.ค.) กลวานอมเตอรเครองหนงมความตานทาน 500 โอหม วดความตางศกยไฟฟา ไดสงสดเปน 1 โวลต ตองการเปลยนเครองนใหเปนโวลตม เตอรทว ดความตาง ศกยไฟฟาสงสดไดสงขนเปน 3 โวลต จะตองใชความตานทานกโอหมมาตออนกรม 1. 500 2. 1000 3. 1500 4. 2000 14.7.3 โอหมมเตอร
โอหมมเตอร (Ohmmeter) คอ เครองมอทใชวความตานทาน สวน ประกอบทส าคญของโอหมมเตอร คอ แกลแวนอมเตอร ตอกบตวตานทาน แปรคา R0 และ เซลลไฟฟา E ดงรป เมอตองการวดความตานทาน Rx ใดๆ ใหเอาขว x และ y ไปตอทปลายตวตานทานนนซงจะมผลใหกระแสไฟฟาผานโอหมมเตอร ถา Rx มคามาก กระแสไฟฟาผานโอหมมเตอรมคานอย เขมจะเบนนอย แตถา Rx มคานอย กระแสไฟฟาผานโอหมมเตอรมคามาก เขมจะเบนมาก แตถาน าปลาย x และ y แตะกน ถอวาความตานทานเปนศนย กระแสไฟฟาจะผานโอหมมเตอรมากทสด เขมของโอหมมเตอรจะเบนไดมากทสด ต าแหนงของเขมขณะนตองชศนย ดงนนสเกลของโอหมมเตอร จะกลบกบแอมมเตอร และโวลตมเตอร
83. ถาจะดดแปลงแกลแวนอมเตอรใหเปนโอหมมเตอร จะตองปฏบตตามขอใด 1. น าความตานทานตออนกรมกบแกลแวนอมเตอร 2. น าความตานทานและเซลลไฟฟาตอขนานกบแกลแวนอมเตอร 3. น าเซลลไฟฟากบตวเกบประจตออนกรมกบแกลแวนอมเตอร 4. น าความตานทานแบบปรบคาไดและเซลลไฟฟาตออนกรมแกลแวนอมเตอร
G E
R0
Rx x y
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
39
เฉลยบทท 14 ไฟฟากระแส
1. ตอบขอ 3. 2. ตอบ 5 3. ตอบขอ 4. 4. ตอบ 40 5. ตอบขอ 2. 6. ตอบขอ 3. 7. ตอบขอ 3. 8. ตอบขอ 4. 9. ตอบขอ 3. 10. ตอบขอ 1. 11. ตอบขอ 3. 12. ตอบขอ 1. 13. ตอบ 4 14. ตอบขอ 3. 15. ตอบขอ 4. 16. ตอบขอ 3. 17. ตอบขอ 2. 18. ตอบขอ 4. 19. ตอบขอ 2. 20. ตอบขอ 4. 21. ตอบขอ 3. 22. ตอบขอ 3. 23. ตอบขอ 4. 24. ตอบขอ 4. 25. ตอบ 45.5 26. ตอบขอ 1. 27. ตอบขอ 2. 28. ตอบ 4.50 29. ตอบขอ 1. 30. ตอบขอ 4. 31. ตอบขอ 2. 32. ตอบขอ 4. 33. ตอบขอ 2. 34. ตอบขอ 4. 35. ตอบขอ 4. 36. ตอบขอ 4. 37. ตอบขอ 2. 38. ตอบ 15 39. ตอบขอ 1. 40. ตอบขอ 3. 41. ตอบขอ 4. 42. ตอบขอ 3. 43. ตอบขอ 2. 44. ตอบ 20 45. ตอบขอ 3. 46. ตอบขอ 1. 47. ตอบขอ 2. 48. ตอบขอ 4. 49. ตอบขอ 3. 50. ตอบขอ 3. 51. ตอบขอ 3. 52. ตอบขอ 4. 53. ตอบขอ 1. 54. ตอบขอ 2. 55. ตอบขอ 1. 56. ตอบ 1.5 57. ตอบขอ 3. 58. ตอบขอ 2. 59. ตอบขอ 4. 60. ตอบขอ 2. 61. ตอบขอ 4. 62. ตอบขอ 1. 63. ตอบขอ 2. 64. ตอบ 7.5 65. ตอบขอ 2. 66. ตอบขอ 4. 67. ตอบขอ 3. 68. ตอบขอ 2. 69. ตอบขอ 1. 70. ตอบขอ 2. 71. ตอบขอ 1. 72. ตอบขอ 1. 73. ตอบขอ 2. 74. ตอบ 2 75. ตอบขอ 1. 76. ตอบขอ 1. 77. ตอบขอ 1. 78. ตอบขอ 2. 79. ตอบขอ 4. 80. ตอบขอ 3. 81. ตอบขอ 2. 82. ตอบขอ 2. 83. ตอบขอ 4.
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
40
ตะลยโจทยท วไป บทท 14 ไฟฟากระแส
14.1 กระแสไฟฟา
1. ถาปรมาณประจไฟฟาทผานหลอดไฟใน 1 นาท เทากบ 120 ไมโครคลอมบ กระแส ไฟฟาผานหลอดไฟมคากไมโครแอมแปร
1. 1 x 10–6 2 2 x 10–6 3. 1 4. 2
2. ถามกระแสไฟ 1.25 แอมแปร ในเสนลวดโลหะเสนหนง ประจไฟฟาทงหมดทผานพนท ภาคตดขวางของเสนลวดโลหะเสนนนในเวลา 5.0 นาท จะมคากคลอมบ 1. 175 2. 225 3. 325 4. 375
3. ปรมาณประจไฟฟาทเกดจากกระแส 250 มลลแอมแปร ไหลผานตวน าเปนเวลา 1 นาท มคาเทาไร 1. 1.5 x 104 คลอมบ 2. 1.5 คลอมบ
3. 1.5 x 106 ไมโครคลอมบ 4. 1.5 x 107 ไมโครคลอมบ 4. แบตเตอรอนหนงสามารถจายประจไฟฟาไดทงหมด 5.0 x 104 คลอมบ ตลอดเวลาทใชงาน ถาแบตเตอรนจายกระแสไฟฟาสม าเสมอ 20 มลลแอมแปร จะใชงานไดนานกชวโมง
5. ถาตอเสนลวดโลหะเสนหนงกบเซลลไฟฟา แลวปรากฏวามกระแสไฟฟาผานเสนลวดน 1.60 แอมแปร จงหาจ านวนอเลกตรอนอสระทผานพนทภาคตดขวางของลวดโลหะนนใน เวลา 10.0 วนาท ( อเลกตรอนมประจไฟฟา 1.6 x 10–19 คลอมบ ) 1. 1 x 1019 2. 1 x 1020 3. 2 x 1019 4. 2 x 1020 6. ลวดเสนหนงมพนทหนาตด 3 ตารางมลลเมตร มอเลกตรอน 6 x 1028 อนภาคตอลก- บาศกเมตร ถาอเลกตรอนเคลอนทดวยความเรวลอยเลอน 0.28 มลลเมตร/วนาท จงหา กระแสไฟฟาในหนวยแอมแปรทไหลในเสนลวดน 1. 5.5 2. 6.8 3. 8.1 4. 10.0 7. ลวดตวน าโลหะขนาดสม าเสมอมปรมาณกระแสตอหนวยพนทเทากบ 1 x 106 แอมแปร ตอตารางเมตร และความหนาแนนของอเลกตรอนอสระเปน 5 x 1028 ตอลกบาศกเมตร จง หาขนาดของความเรวลอยเลอนของอเลกตรอนอสระในลวด 1. 1.25 x 10–4 m/s 2. 1.50 x 10–4 m/s 3. 1.75 x 10–4 m/s 4. 2.00 x 10–4 m/s
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
41
8. ลวดเงนเสนผาศนยกลาง 1 มลลเมตร มประจผาน 90 คลอมบ ในเวลา 1 ชวโมง 15 นาท และความหนาแนนอเลกตรอนในลวดเงนเทากบ 5.8 x 1022 ตว/ลกบาศกเซนตเมตร จงหาความเรวลอยเลอนของประจในลวดในหนวย เมตร/วนาท 1. 2.74 x 10–5 2. 2.74 x 10–6 3. 5.48 x 10–5 4. 5.48 x 10–6
9(แนว En) แบตเตอรซงมแรงเคลอนไฟฟา 20 โวลต ลกหนง เมอตอจายกระแสให แกความตานทานขนาด 1.8 โอหม พบวา กระแสไฟฟาเปลยนแปลงตามเวลา ดงกราฟ ทแสดง ปรมาณประจทเคลอนผานวงจร ในเวลา 20 นาทแรก เทากบกคลอมบ
10. จากรป เปนกราฟแสดงกระแสไฟฟาทไหลผาน ลวดเสนหนงกบเวลา จงหาวาสนสดเวลา t = 5 วนาท จะมประจไฟฟาผานลวดเสนนแลวกคลอมบ 1. 1.0 C 2. 2.0 C 3. 5.0 C 4. 6.0 C
14.2 ความสมพนธระหวางกระแสไฟฟาและความตางศกย 14.2.1 กฏของโอหมและความตานทาน
11. จะตองใชความตางศกยเทาไรตอเขากบตวตานทาน 1000 โอหม เพอใหมกระแสไฟฟา ผานตวตานทาน 1.0 มลลแอมแปร 1. 0.5 V 2. 1.0 V 3. 1.5 V 4. 2.0 V
12. ลวดความตานทานเสนหนงเมอตอระหวางความตางศกย 4.0 x 10–3 โวลต มกระแสไฟฟาไหลผาน 1.0 มลลแอมแปร ถาตอระหวางความตางศกย 1.2 โวลต จะม กระแสไฟฟาผานกแอมแปร
1. 0.3 x 10–3 2. 3.3 x 10–3 3. 4.8 x 10–3 4. 0.3
t (s) 0 1 2 3 4 5
I (A)
2
1
10 8 6 4 2 0
10 20
กระแส (A)
เวลา(นาท)
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
42
14.2.2 สภาพตานทานไฟฟา และสภาพน าไฟฟา
13. ลวดโลหะชนดหนง มสภาพตานทาน 2.0 x 10–8 โอหม . เมตร และมพนทหนาตด 1.0 ตารางมลลเมตร ตองการใหลวดโลหะนมความตานทาน 1 โอหม ตองใชลวดยาวกเมตร 1. 5.0 x 10–3 2. 2.0 x 10–2 3. 50 4. 5.0 x 107
14(แนว มช) วตถทรงลกบาศกซงมความกวาง ยาว และสง ดานละ 1 เมตร พบวาความ ตานทาน ระหวางดานตรงขามวดได 1.6 x 10–8 โอหม ถามวาวตถมความตานทาน จ าเพาะเทาใด
1. 1.60 x 10–8 . m 2. 1.60 x 108 . m 3. 6.25 x 10–7 . m 4. 6.25 x 107 . m
15. ลวดเสนหนงมเสนผานศนยกลาง 0.50 มลลเมตร ท าดวยสารซงมสภาพตานทาน 4.8 x 10–7 โอหม.เมตร ถาจะใชลวดเสนนเปนตวตานทานทมความตานทาน 2.00 โอหม
จะตองใชลวดยาวกเมตร 1. 0.64 2. 0.82 3. 1.00 4. 1.24
16. ทรงกระบอกท าจากโลหะทมสภาพตานทาน 4 x 10–7 โอหม.เมตร มพนทหนาตด 0.04 ตารางเซนตเมตร ชวง AB ยาว 1.50 เมตร ขณะทมกระแสไฟฟา 10 แอมแปรไหล ผาน
ทรงกระบอกน ความตางศกยระหวาง AB มคากโวลต 1. 1.0 2. 1.5 3. 3.0 4. 6.0
17(แนว มช) ลวดโลหะเสนหนงทมสภาพตานทาน 2.0 x 10–8 โอหม.เมตร มพนทภาคตดขวาง 2.0 ตารางมลลเมตร และยาว 100 เมตร ถกน าไปตอกบความตางศกย 1.6 โวลต ถา อเลกตรอนอสระในโลหะนเคลอนทดวยขนาดความเรวลอยเลอน 0.50 มลลเมตร/วนาท จ านวนอเลกตรอนอสระ/ลกบาศกเมตรคอ
1. 1 x 1028 2. 2 x 1028 3. 5 x 1028 4. 10 x 1028
18. หนวยของความตานทานจ าเพาะ ( สภาพตานทาน ) คอขอใดตอไปน 1. โอหม . เมตร 2. โอหม 3. โอหมตอเมตร2 4. โอหมตอเมตร
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
43
19(แนว มช) สายไฟ 2 เสน ท าดวยโลหะ 2 ชนด เสนทสองมสภาพความตานทานเปน 5 เทา ของเสนแรก ถาความยาวและความตานทานเทากน อตราสวนพนทหนาตดของเสนท 2 ตอเสนท 1 คอ 1. 1 : 3 2. 2 : 1 3. 5 : 1 4. 5 : 2
20. เสนลวด 2 เสน ท าจากโลหะชนดเดยวกน เสนแรกมพนทหนาตดเปน 4 เทาของเสน ทสอง และมความตานทานเปนครงหนงของเสนทสอง หากเสนแรกมความยาว 10 เมตร จงหาวาเสนทสองจะมความยาวกเมตร
21. สายไฟ 2 เสน ท าจากโลหะชนดเดยวกน เสนทสองมพนทหนาตดเปน 6 เทาของเสน แรก และมความยาวเปน 3 เทาของเสนแรก จงหาวาความตานทานของเสนแรกวามคา เปนกเทาของเสนทสอง
22. ลวดความตานทาน A และ B ยาวเทากน ท าดวยโลหะชนดเดยวกน รศมของ A เปน ครงหนงของรศมของ B ความตานทานของ A จะเปนกเทาของความตานทานของ B 1. 4
1 เทา 2. 21 เทา 3. 2 เทา 4. 4 เทา
23. เสนลวดทมพนทหนาตดเปนวงกลม ถาความยาวและขนาดเสนผานศนยกลางของเสนลวด เพมขนเปน 2 เทาทงสองคาแลวความตานทานของเสนลวดจะ
1. ลดลงเหลอ 41 2. ลดลงครงหนง 3. เพมขนเปน 2 เทา 4. เพมขนเปน 4 เทา
24. เสนลวดทมพนทหนาตดเปนวงกลม ถาความยาวและเสนผาศนยกลางของลวดลดลงเปน 21 เทาทงสองคาความตานทานของเสนลวดจะเปลยนแปลงอยางไร
1. ลดลงเหลอ 21 2. ลดลงเหลอ 4
1 3. เพมขนเปน 2 เทา 4. เพมขนเปน 4 เทา
25(แนว มช) ลวดเสนหนงถกยดออกหางสม าเสมอจนมความยาวเปน 5 เทาของความยาวเดม คาความตานทานของลวดทยดแลวควรเปลยนแปลงอยางไร
1. ลดลงเปน 5 เทา 2. ลดลงเปน 25 เทา 3. เพมขนเปน 5 เทา 4. เพมขนเปน 25 เทา
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
44
26(แนว En) ลวดตวน าเสนหนงมพนทหนาตด A ยาว L ถาน ามารดใหขนาดพนทหนาตด
4A คาความตานทานของลวดเสนใหม เมอเทยบกบเสนเดม 1. ความตานทานเพมขนเปน 4 เทา 2. ความตานทานลดลงเปน 4 เทา 3. ความตานทานเพมขนเปน 16 เทา 4. ความตานทานลดลงเปน 16 เทา
27. ผลการทดลองหาความสมพนธระหวาง ความตางศกย ( V ) และกระแสไฟฟา ( I ) ทไหลผานลวดนโครมเปนดงรป ถาอตรา สวนของพนทภาคตดขวางตอความยาวเสน ลวดมคา 2 x 10–6 ม. สภาพตานทาน () ของลวดนโครมมคากโอหมเมตร
1. 2 x 10–2 2. 2 x 10–4 3. 2 x 10–5 4. 2 x 10–7
28(แนว มช) เตาไฟฟาเตาหนงประกอบดวยลวดใหความรอนซงมความตานทาน 48.4 โอหม เมอตอเขากบความตางศกยไฟฟา 220 โวลต เปนเวลา 10 นาท จงหาปรมาณความรอนท เกดขน 1. 6 x 105 จล 2. 6 x 104 จล 3. 104 จล 4. 103 จล
14.2.3 ผลของอณหภมทมตอสภาพตานทาน
14.3 พลงงานไฟฟา และก าลงไฟฟา 14.3.1 พลงงานไฟฟา
29. หมอหงขาวใบหนงมความตานทานเทากบ 88 โอหม ตอเขากบแหลงก าเนดไฟฟา 220 โวลต ใชเวลาในการหงขาวใหสกเทากบครงชวโมง จงค านวณหาพลงงานไฟฟาทใชไป
ส าหรบหมอหงขาว 1. 2.75 x 102 J 2. 5.5 x 103 J 3. 1.65 x 104 J 4. 9.9 x 105 J
30. เตารดไฟฟามความตานทาน 20 โอหม ใชกระแส 5 แอมแปร จงหาความรอนทเกดขน ใน 30 วนาท ( ในหนวยจล ) 1. 10 x 102 2. 15 x 102 3. 25 x 102 4. 15 x 103
V (โวลต)
0.4 0.3 0.2 0.1
1 2 3 4
I ( แอมแปร )
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
45
31. กระแสไฟคงท 5 แอมแปร ไหลผานตวตานทานใน 1 นาท ท าใหพลงงานศกย ไฟฟาถกเปลยนพลงงานความรอนเทากบ 8 กโลจล จงหาความตางศกยไฟฟาทตกครอม ตวตานทานดงกลาว 1. 1.6 โวลต 2. 27 โวลต 3. 0.6 โวลต 4. 39 โวลต
32. เตาไฟฟาเตาหนงหนงสรางดวยลวดนโครมซงมพนทหนาตด 0.5 ตารางมลลเมตร มคา สภาพตานทาน 9.8 x 10–7 โอหม . เมตร และมความยาว 25 เมตร ถาน าเตาไฟฟานไปใช กบความตางศกย 220 โวลต เปนเวลา 24.5 วนาท จงหาปรมาณความรอนทเกดขน 1. 1.45 x 106 จล 2. 2.42 x 104 จล
3. 2.42 x 107 จล 4. 1.45 x 109 จล
14.3.2 ก าลงไฟฟา
33. ลวดตวน ายาว 50 ซม. มความตานทาน 44 โอหม น ามาขดเปนเตาหงตมไฟฟาใชกบ ไฟฟา 220 โวลต เตานใชก าลงไฟฟาเทาใด 1. 800 วตต 2. 900 วตต 3. 1100 วตต 4. 1000 วตต
34. อดแบตเตอรซงมแรงเคลอนไฟฟา 6.4 โวลต และความตานทานภายใน 0.08 โอหม ดวย กระแส 15 แอมแปร ก าลงไฟฟาทเสยเปนความรอนภายในแบตเตอรมคาเทาใด (วตต) 1. 16 2. 18 3. 20 4. 22
35. ลวดเสนหนงขนาดพนทหนาตด 1 ตารางมลลเมตร ยาว 4 เมตร ท าจากสารซงมสภาพ น าไฟฟา 2.0 x 106 ซเมนสตอเมตร ถาใหกระแสไฟฟาไหลผานเสนลวดน 0.5 แอมแปร จงหาก าลงไฟฟาทสญเสยในเสนลวดน
1. 0.125 วตต 2. 0.25 วตต 3. 0.50 วตต 4. 1.00 วตต
36. เตาปงขนมปงอนหนงใชพลงงานไฟฟา 800 วตต เมอใชกบไฟฟา 200 โวลต ขดลวด ความรอนท าดวยลวดนโครมมพนทหนาตด 0.2 ตารางมลลเมตร และมสภาพตานทานไฟ ฟา 1 x 10–6 โอหมเมตร จงหาวาจะตองใชลวดนโครมยาวกเมตร 1. 10 2. 5 3. 1 4. 0.1
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
46
37(แนว มช) บานหลงหนงใชไฟฟาความตางศกย 220 V มเครองใชไฟฟาไดแก หมอหงขาว 300 W เตารดขนาด 750 W หลอดฟลออเรสเซนต 40 W 2 ดวง ทวขนาด 150 W ควรใชฟวสรวมเทาไร 1. 4 A 2. 5.5 A 3. 6.5 A 4. 8 A
38. โดยเปรยบเทยบกบสายไฟในบานทยาวเทากนลวดโลหะทใชท าฟวส ควรมลกษณะใด 1. ความตานทานต า และจดหลอมเหลวต า 2. ความตานทานสง และจดหลอมเหลวสง 3. ความตานทานสง และจดหลอมเหลวต า 4. ความตานทานต า และจดหลอมเหลวสง
39. เตาไฟฟาเครองหนงใชกบไฟฟา 220 โวลต ใชก าลงเปน 6 เทาของก าลงทใชโดยหลอด ไฟฟาหลอดหนงซงใชกบไฟฟา 110 โวลต ความตานทานของเตาไฟฟาจะเปนกเทาของ
ความตานทานของหลอดไฟฟา 1. 3
1 2. 3 3. 23 4. 3
2
40. เตารดไฟฟาขนาด 1000 วตต ใชกบไฟฟา 220 V ถาน ามาตอกบไฟ 110 V จะไดก าลง ไฟฟาเทาใด
1. 250 W 2. 500 W 3. 700 W 4. 750 W
41. จงหาความเรวอเลกตรอนทวงจากหยดนงผานความตางศกยไฟฟา 1.8 x 105 โวลต ก าหนด ประจอเลคตรอน = 1.6 x 10–19 คลอมบ มวลอเลคตรอน = 9.1 x 10–31 กโลกรม
1. 2.5 x 106 m/s 2. 5.0 x 106 m/s 3. 2.5 x 108 m/s 4. 5.0 x 108 m/s
42. อเลกตรอนตวหนงเคลอนทออกจากหยดนงตกผานความตางศกยทสงขน 80 โวลต อตราเรวสดทายเทากบ 1. 7.3 x 103 m/s 2. 5.3 x 106 m/s
3. 1.1 x 107 m/s 4. 1.3 x 107 m/s
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
47
43(แนว มช) เครองท าน าอนไฟฟาขนาด 3000 วตต 220 โวลต ถาอาบน าอนเปนเวลา 15 นาท จะเสยคาไฟฟาประมาณกบาท ( อตราคาไฟฟาเปน 3 บาท/หนวย )
44. เตารดไฟฟาขนาด 1000 วตต ใชกบไฟฟา 220 โวลต ถาใชเฉลยอาทตยละ 10 ชวโมง เสยคาไฟฟาอาทตยละเทาใด ถาไฟฟาหนวยละ 5 บาท 1. 5 บาท 2. 10 บาท 3. 11 บาท 4. 50 บาท
45. ครอบครวหนงใชเครองใชไฟฟาเทากนทกวน โดยมรายการดงตอไปน ใชหมอหงขาวขนาด 1000 วตต วนละ 1 ชวโมง ใชหลอดไฟ 40 วตต 5 ดวง วนละ 4 ชวโมง ใชโทรทศนขนาด 150 วตต วนละ 4 ชวโมง ใชเตารดไฟฟาขนาด 750 วตต วนละ 1 ชวโมง
ถาไฟฟาทใชมความตางศกย 220 โวลต และเสยคาไฟยนตละ 3.00 บาท ในชวงเวลา 1 เดอน จะตองเสยคาไฟฟาเทาใด 1. 283.50 บาท 2. 141.75 บาท 3. 82.20 บาท 4. 61.65 บาท
14.4. การตอตวตานทาน
14.4.1 การตอตวตานทานแบบอนกรม 14.4.2 การตอตวตานทานแบบขนาน
46. จากรป ความตานทานรวมระหวาง จด P กบจด ๐ มคาเปนกโอหม
1. 2 2. 4 3. 6 4. 8
47(แนว มช) วงจรในรป จงหาคากระแสไฟฟา ทไหลผานความตานทาน 18 โอหม
1. 3 แอมแปร 2. 6 แอมแปร 3. 9 แอมแปร 4. 12 แอมแปร
B 5
2
10
18
A
60 V
3
Q
5
5 3 P
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
48
48. จากวงจรทก าหนดให มกระแสไฟฟาผาน ความตานทาน 4 , 6 และ 3 ตามล าดบดงน
1. 2 , 1 , 3 แอมแปร 2. 1 , 2 , 3 แอมแปร
3. 3 , 1 , 2 แอมแปร 4. 3 , 2 , 1 แอมแปร
49. กระแสไฟฟาทผานความตานทาน 8 คอ 1. 7I 2. 4I 2 3. 7I 3 4. 7I4
วงจรตอไปนใชตอบค าถาม 4 ขอถดไป 50. จากรปทก าหนด ความตานทานรวมระหวางจด A กบจด B มคาเปนกโอหม 1. 21.25 2. 22.00 3. 25.00 4. 36.00
51. จากขอทผานมา กระแสไฟฟาทไหลผานตวตานทาน 1.0 มคาเทาใด 1. 0.3 A 2. 0.25 A 3. 0.28 A 4. 0.4 A
52. จากขอทผานมา ความตางศกยระหวางปลายของตวตานทาน 4 คอคาใด 1. 0.5 V 2. 1.0 V 3. 1.5 V 4. 2.0 V
53. จากขอทผานมา จงหาอตราพลงงานทหมดเปลองไปในความตานทาน 16 โอหม 1. 1 วตต 2. 2 วตต 3. 3 วตต 4. 4 วตต
6
3
4
18 V
2
4
8 I
16 C
4
A 1
3 8
5 D B
I = 0.5 A
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
49
54. จากรปวงจรตอไปน ความตานทาน รวมของวงจรมคา
1. 120 2. 150 3. 185
4. 260
55. จากขอทผานมา กระแสไฟฟาใน R1 มคา 1. 1.0 A 2. 2.0 A 3. 3.0 A 4. 4.0 A
56. จากขอทผานมา จงหากระแสทไหลผาน R2 , R3 , R4 1. 0.8 , 1.0 , 1.2 2. 1.0 , 0.5 , 1.5 3. 1.0 , 1.0 , 1.0 4. 1.0 , 1.5 , 0.5
57. วงจรไฟฟาดงรป R1 = 20 ; R2 = 30
R3 = 10 ; R4 = 35 R5 = 70 I2 = 2 A ; VAC = 95 โวลต
I3 มคากแอมแปร 1. 0.5 2. 1.0 3. 3.5 4. 5.5
58. วงจรดงรป ความตางศกยระหวาง จด a และ b มคากโวลต 1. 3.0
2. 4.5 3. 6.0
4. 9.0
360 V
R1 = 100
R2 = 60 R3 = 60
R4 = 60
I3
R5
B R4
I2
A C
R1
R2
VAC
R3
R1=1
R2=2
9 V a
b
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
50
59. วงจรดงรป ความตางศกยระหวาง จด a และ b มคากโวลต 1. 3.0 2. 4.5 3. 6.0 4. 9.0
60. จากรปตอไปน ความตานทานรวมระหวาง จด A กบจด B มคากโอหม
1. 2.50 2. 3.00 3. 3.75 4. 5.00
61. จากรปตอไปน จงหาความตานทานรวม ระหวางจด A กบจด B
1. 1.0 2. 1.5 3. 2.0
4. 2.5
62. จากรปตอไปน ความตานทานรวมระหวาง จด A กบจด B มคาเทากบขอใด 1. 3.0 2. 4.5 3. 6.0 4. 9.0
63. จากรปตอไปน ความตานทานรวมระหวาง จด A กบจด B มคาเทากบขอใด 1. 1.0 2. 2.5 3. 5.0 4. 8.0
R1=1
R2=2
9 V a
b
R3=2
6 A
C D
B 3 10
8
4
A C D
B
1.2 5.6
6
E F
12
A
b
d
B
f e
a c
1 1
1 1 1
1
1
1
1 1 1 1
A
C D
B 2
3
4
4 2
E
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
51
64. ตวตานทานชดหนงตอกนดงรป ความ ตานทานรวมระหวางจด A กบ B คอ
1. 32
2. 1 3. 2
3 4. 2
65. จากรป จงหาความตานทาน รวมระหวางจด A กบ B
1. 100 2. 200 3. 400 4. 800
66. จากวงจรในรป โวลตมเตอรอานคาไดศนย จงหาตวตานทาน R ในวงจรมคากโอหม 1. 1.0 2. 3.0 3. 6.0 4. 9.0
14.5 แรงเคลอนไฟฟา และการตอแบตเตอร 14.5.1 แรงเคลอนไฟฟา
67. แบตเตอรมแรงเคลอนไฟฟา 24 โวลต ความตานทานภายใน 2 โอหม เมอน าไปตอกบ ตวตานทาน 6 โอหม จะมกระแสไฟฟาไหลผานตวตานทานนกแอมแปร
68(แนว มช) เซลไฟฟาอนหนงมแรงเคลอนไฟฟา 50 โวลต เมอตอกบความตานทาน 10 โอหม พบวามกระแสไฟฟาไหล 4.5 แอมแปร ความตานทานภายในของเซลไฟฟาอนนคอ 1. 0 2. 0.50 3. 1.1 4. 5
B 500 100
200
50
200 500
500
A
A C D B
1
2 1 1
1
A B E
20
30 40 V
10 D
C R
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
52
69. แบตเตอรมแรงเคลอนไฟฟา 12 โวลต ความตานทานภายใน 2 โอหม ตอกบตวตานทาน 10 โอหม จงหาก าลงทเกดทตวตานทานน (วตต) 1. 2 2. 5 3. 10 4. 12
70. เมอน าเอาลวดความตานทาน 4 ตอเขากบขวแบตเตอรแรงเคลอนไฟฟา 18 โวลต ความ ตานทานภายใน 2 จะเกดความตางศกยระหวางขวเซลเทาใด 1. 3 V 2. 6 V 3. 9 V 4. 12 V 71. แบตเตอรรถยนตอนหนงมแรงเคลอนไฟฟา 12.0 โวลต มความตานทานภายในเซลล 2.0 โอหม ตออยกบตวตานทาน 70 โอหม จงค านวณหาความตางศกยระหวางขว แบตเตอรอนนในหนวยโวลต 1. 10.55 2. 11.67 3. 13.46 4. 15.58
72. กระแสไฟฟา I ในวงจรมคากแอมแปร 1. 0.7 2. 2.0 3. 2.4
4. 4.0 73. จากวงจรดงรป กระแส I มคาเทาใด 1. 3
2 A 2. 1 A 3. 2
3 A 4. 2 A
74(แนว En) แบตเตอรตวหนงเมอตออนกรมกบความตานทาน R = 148 โอหม ปรากฏวาม กระแสไฟฟาในวงจรเทากบ 0.05 แอมแปร แตเมอเพมความตานทานเปน 248 โอหม จะมกระแสเพยง 0.03 แอมแปร แบตเตอรตวนมแรงเคลอนไฟฟากโวลต
75(แนว มช) เมอตอความตานทาน 1 เขาระหวางขวเซลลไฟฟาเซลลหนง วดกระแสไฟฟา ได 2 A เมอเปลยนความตานทานเปน 2.5 วดกระแสไฟฟาได 1 A เซลลไฟฟานม แรงเคลอนไฟฟาเทาไร 1. 1.0 V 2. 1.5 V 3. 2.5 V 4. 3.0 V
+ – 12 V
6
4
8
4
8
4 I
6 V
A
D
B 2 6
3 1.5
I
I
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
53
76(แนว มช) ความตานทานตวหนงตอกบแบตเตอร ท าใหมกระแสไฟฟา 0.6 แอมแปร ไหลผาน เมอน าความตานทาน 4 โอหม มาตออนกรมกบความตานทานตวแรก จะท า ใหกระแสไฟฟาลดลงไปจากเดม 0.1 แอมแปร จงหาแรงเคลอนไฟฟาของแบตเตอร 1. 5 โวลต 2. 6 โวลต 3. 12 โวลต 4. 0.48 โวลต
77(แนว มช) เครองก าเนดไฟฟาเครองหนงสามารถสงก าลงไฟฟาได 345 กโลวตต ใหหาคา พลงงานทสญเสยไปในรปของความรอนภายในสายไฟ ถาสงก าลงไฟฟาผานสายไฟยาว
500 เมตร ความตานทาน 0.25 โอหม เปนเวลา 20 วนาท ดวยความตางศกย 69 กโลโวลต
78(แนว มช) เครองก าเนดไฟฟาเครองหนงสามารถสงก าลงไฟฟาได 10 เมกะวตต ปรากฏวาเมอสงก าลงไฟฟาดวยความตางศกย 20 กโลโวลต ผานสายไฟฟายาวหนงกโลเมตร จะมอตราการสญเสยพลงงานไปในรปความรอน 1 เมกะวตต ถาสายไฟฟานมพนทภาคตดกรวยหนงตารางเซนตเมตร สายไฟฟาจะมสภาพตานทานกโอหมเมตร
1. 2 x 10–3 2. 4 x 10–3 3. 2 x 10–7 4. 4 x 10–7 14.5.2 การตอแบตเตอร
79. จากรป จงหากระแสไฟฟาทไหลในวงจร 1. 2 A 2. 4 A 3. 6 A 4. 7 A
80. วงจรดงรป กระแสไฟฟาทผานความตานทาน 5 คอ 1. 0 A
2. 2.0 A 3. 2.5 A 4. 3
8 A
12 V 2
12 V 2 5
10V , 0.5 20V , 1
7 30V , 1.5
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
54
81. VAB ของวงจรในรปมคาเทากบ 1. 0 2. E 3. r2R
ER 2
4. 2rR ER 2
82. เมอใชถานไฟฉาย 4 กอน ซงตอกนอยแบบอนกรมตอเขากบความตานทาน 5.6 โอหม กระแสไฟฟาในวงจรจะมคากแอมแปร ถาถานไฟฉายแตละกอนมแรงเคลอนไฟฟา 1.5 โวลต และมความตานทานภายใน 0.1 โอหม
14.6 การวเคราะหวงจรไฟฟากระแสตรงเบองตน
14.7 เครองวดไฟฟา 14.7.1 แอมมเตอร
83(แนว En) แกลแวนอมเตอรเครองหนงความตานทาน RG = 90 โอหม กระแสไฟฟาผาน สงสด 10 ไมโครแอมแปร ถาตองการใหกระแสไฟฟา 100 ไมโครแอมแปร ผานตองใช ความตานทาน Rs มคาเทาไร และตออยางไรกบแกลแวนอมเตอร 1. Rs = 10 โอหม ตอขนานกบแกลแวนอมเตอร 2. Rs = 9 โอหม ตอขนานกบแกลแวนอมเตอร 3. Rs = 10 โอหม ตออนกรมกบแกลแวนอมเตอร 4. Rs = 9 โอหม ตออนกรมกบแกลแวนอมเตอร
14.7.2 โวลตมเตอร
84. แกลแวนอมเตอรมความตานทาน 25 โอหม เมอมกระแสไฟฟาผาน 1 มลลแอมแปร เขม จะเบนไป 1 ชองสเกล ถาตองการน าไปใชเปนโวลตมเตอรวดความตางศกยได 1 โวลต ตอ 1 ชองสเกล จะตองน าความตานทานกโอหมมาตอ และตอแบบอะไร 1. 100 ตอแบบอนกรม 2. 100 ตอแบบขนาน 3. 975 ตอแบบอนกรม 4. 975 ตอแบบขนาน
E E
R
B
r r A
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
55
85. มาตรไฟฟาทใชวดโวลตมเตอรเครองหนงมความตานทาน 10000 โอหม ใชวดความ ต า ง ศกยไดสงสด 100 โวลต ถาตองการวดใหไดถง 400 โวลต จะตองตอความ ต าน ท าน x อยางไร และคา x มคาเทาใด 1. ตออนกรม x = 30000 โอหม 2. ตออนกรม x = 40000 โอหม 3. ตอขนาน x = 30000 โอหม 4. ตอขนาน x = 40000 โอหม
86. โวลตมเตอรเครองหนงมความตานทาน 10000 โอหม ปกตใชวดความตางศกยไดสงสด 10 โวลต ถาตองการน าโวลตมเตอรเครองนไปใชวดความตางศกยทมคาสงสด 50 โวลต จะตองท าอยางไร 1. น าตวตานทานขนาด 40000 โอหมมาตออนกรม 2. น าตวตานทานขนาด 40000 โอหมมาตอขนาน 3. น าตวตานทานขนาด 60000 โอหมมาตออนกรม 4. น าตวตานทานขนาด 60000 โอหมมาตอขนาน
87. ความตานทานไฟฟา R1 และ R2 มคา 20000 โอหม และ 10000 โอหมตามล าดบ ตอในวง จรดงรป แบตเตอรมแรงเคลอนไฟฟา 6 โวลต ถาน าโวลตมเตอรมความตานทาน 10000 โอหม มาวดครอม R2 โวลตมเตอรจะอานคาเทาไร 1. 1.2 V 2. 1.5 V 3. 1.8 V 4. 2.0 V
14.7.3 โอหมมเตอร
V 6 V R2
R1
ตวสบาย ฟสกส เลม 4 http://www.pec9.com บทท 14 ไฟฟากระแส
56
เฉลยตะลยโจทยท วไป บทท 14 ไฟฟากระแส
1. ตอบขอ 4. 2. ตอบขอ 4. 3. ตอบขอ 4. 4. ตอบ 694.44 5. ตอบขอ 2. 6. ตอบขอ 3. 7. ตอบขอ 1. 8. ตอบขอ 2. 9. ตอบ 10800 10. ตอบขอ 4. 11. ตอบขอ 2. 12. ตอบขอ 4. 13. ตอบขอ 3. 14. ตอบขอ 1. 15. ตอบขอ 2. 16. ตอบขอ 2. 17. ตอบขอ 1. 18. ตอบขอ 1. 19. ตอบขอ 3. 20. ตอบ 5 21. ตอบ 0.5 22. ตอบขอ 4. 23. ตอบขอ 2. 24. ตอบขอ 3. 25. ตอบขอ 4. 26. ตอบขอ 3. 27. ตอบขอ 3. 28. ตอบขอ 1. 29. ตอบขอ 4. 30. ตอบขอ 4. 31. ตอบขอ 2. 32. ตอบขอ 2. 33. ตอบขอ 3. 34. ตอบขอ 2. 35. ตอบขอ 3. 36. ตอบขอ 1. 37. ตอบขอ 3. 38. ตอบขอ 1. 39. ตอบขอ 4. 40. ตอบขอ 1. 41. ตอบขอ 3. 42. ตอบขอ 2. 43. ตอบ 2.25 44. ตอบขอ 4. 45. ตอบขอ 1. 46. ตอบขอ 2. 47. ตอบขอ 1. 48. ตอบขอ 3. 49. ตอบขอ 1. 50. ตอบขอ 3. 51. ตอบขอ 2. 52. ตอบขอ 2. 53. ตอบขอ 4. 54. ตอบขอ 1. 55. ตอบขอ 3. 56. ตอบขอ 3. 57. ตอบขอ 3. 58. ตอบขอ 3. 59. ตอบขอ 2. 60. ตอบขอ 4. 61. ตอบขอ 2. 62. ตอบขอ 3. 63. ตอบขอ 1. 64. ตอบขอ 2. 65. ตอบขอ 2. 66. ตอบขอ 3. 67. ตอบ 3 68. ตอบขอ 3. 69. ตอบขอ 3. 70. ตอบขอ 4. 71. ตอบขอ 2. 72. ตอบขอ 4. 73. ตอบขอ 2. 74. ตอบ 7.5 75. ตอบขอ 4. 76. ตอบขอ 3. 77. ตอบ 125 78. ตอบขอ 4. 79. ตอบขอ 2. 80. ตอบขอ 2. 81. ตอบขอ 3. 82. ตอบ 1 83. ตอบขอ 1. 84. ตอบขอ 3. 85. ตอบขอ 1. 86. ตอบขอ 1. 87. ตอบขอ 1.