¸าร... · web view1) หล กการจ ดทำแฟ มสะสมผลงาน...
TRANSCRIPT
1
คมอคร แผนการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6
ชนมธยมศกษาปท 4–6ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช
2551
ออกแบบการจดการเรยนรโดยใชมาตรฐานการเรยนร และตวชวดชวงชนเปนเปาหมาย
ออกแบบการจดการเรยนรโดยเนนผเรยนเปนศนยกลาง ใชแนวคด Backward Design ผสมผสานกบแนวคด
ทฤษฎการเรยนรตาง ๆ อยางหลากหลาย ออกแบบการจดการเรยนรเพอพฒนาสมรรถนะสำาคญของ
นกเรยนในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชทกษะชวต และการใชเทคโนโลย
แบงแผนการจดการเรยนรเปนรายชวโมง สะดวกในการใช มองคประกอบครบถวนตามแนวทางการจดทำาแผนการจดการ
เรยนรของสถานศกษา นำาไปพฒนาเปนผลงานทางวชาการเพอเลอนวทยฐานะได
2
คมอคร แผนการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6ชนมธยมศกษาปท 4–6ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ® สงวนลขสทธตามกฎหมาย หามละเมด ทำาซำ�า ดดแปลง เผยแพร
สวนหนงสวนใด เวนแตจะไดรบอนญาต
คณะผเขยนอรณ ลมศร กศ.บ., กศ.ม. สดารตน อนเมอง วท.บ., วท.ม.
คณะบรรณาธการสระ ดามาพงษ กศ.บ., กศ.ม.สกนา หนแกว วท.บ.
ISBN 978-974-18-5873-6พมพท บรษท โรงพมพวฒนาพานช จำากด นายเรงชย จงพพฒนสข กรรมการผจดการ
สอการเรยนร กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ม.ตน–ม.ปลาย ตามหลกสตรแกนกลางฯ 2551 หนงสอเรยน (ศธ. อนญาต) แบบฝกทกษะ แผนฯ (CD)
ระดบมธยมศกษาตอนตน• หนงสอเรยน แบบฝกทกษะ แผนฯ • • (CD) การงานอาชพและเทคโนโลย ม. 1 เลม 1 .................................................................... อรณ ลมศร และคณะ
3
• หนงสอเรยน แบบฝกทกษะ แผนฯ • • (CD) การงานอาชพและเทคโนโลย ม. 1 เลม 2 .................................................................... อรณ ลมศร และคณะ• หนงสอเรยน แบบฝกทกษะ แผนฯ • • (CD) การงานอาชพและเทคโนโลย ม. 2 เลม 1 .................................................................... อรณ ลมศร และคณะ• หนงสอเรยน แบบฝกทกษะ แผนฯ • • (CD) การงานอาชพและเทคโนโลย ม. 2 เลม 2 .................................................................... อรณ ลมศร และคณะ• หนงสอเรยน แบบฝกทกษะ แผนฯ • • (CD) การงานอาชพและเทคโนโลย ม. 3 เลม 1 .................................................................... อรณ ลมศร และคณะ• หนงสอเรยน แบบฝกทกษะ แผนฯ • • (CD) การงานอาชพและเทคโนโลย ม. 3 เลม 2 .................................................................... อรณ ลมศร และคณะ• หนงสอเรยน แบบฝกทกษะ แผนฯ • • (CD) เทคโนโลยสารสนเทศ ม. 1 ................................................................... รศ. ดร.อำานวย เดชชยศร และคณะ• หนงสอเรยน แบบฝกทกษะ แผนฯ • • (CD) เทคโนโลยสารสนเทศ ม. 2 ................................................................... รศ. ดร.อำานวย เดชชยศร และคณะ• หนงสอเรยน แบบฝกทกษะ แผนฯ • • (CD) เทคโนโลยสารสนเทศ ม. 3 ................................................................... รศ. ดร.อำานวย เดชชยศร และคณะ
ระดบมธยมศกษาตอนปลาย• หนงสอเรยน แบบฝกทกษะ แผนฯ • • (CD) การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ........................................................... ดร.อมรรตน เจรญชย และคณะ• หนงสอเรยน แบบฝกทกษะ แผนฯ • • (CD) การออกแบบและเทคโนโลย ม. 4–6 .................................................................. วไลลกษณ ชชวย และคณะ• หนงสอเรยน แบบฝกทกษะ แผนฯ • • (CD) การอาชพ ม. 4–6 ...................................................................................... ดร.มณกาญจน ทองใย และคณะ• หนงสอเรยน แบบฝกทกษะ แผนฯ • • (CD) เทคโนโลยสารสนเทศ ม. 4 ................................................................... รศ. ดร.อำานวย เดชชยศร และคณะ• หนงสอเรยน แบบฝกทกษะ แผนฯ • • (CD) เทคโนโลยสารสนเทศ ม. 5 ................................................................... รศ. ดร.อำานวย เดชชยศร และคณะ• หนงสอเรยน แบบฝกทกษะ แผนฯ • • (CD) เทคโนโลยสารสนเทศ ม. 6 ................................................................... รศ. ดร.อำานวย เดชชยศร และคณะ
คำานำา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 เลมน เปนสอการเรยนร ทจดทำาข�นเพอใชเปนแนวทางในการจดการเรยนรโดยยดหลกการออกแบบการจดการเรยนรแบบ Backward Design ทเนนผเรยนเปนศนยกลาง (Child Centered) ตามหลกการยดผเรยนเปนสำาคญ สงเสรมใหนกเรยนมสวนรวมในกจกรรมและกระบวนการเรยนร สามารถสรางองคความรไดดวยตนเอง ท�งเปนรายบคคลและรายกลม โดยครมบทบาทหนาทเอ�ออำานวยความสะดวกใหนกเรยนประสบผลสำาเรจ สนบสนนใหนกเรยนมโอกาสฝกปฏบตงานท�งในหองเรยนและนอกหองเรยน สามารถเชอมโยงความรในกลม
4
สาระอน ๆ ไดในเชงบรณาการดวยวธการทหลากหลาย เนนกระบวนการคดวเคราะห สงเคราะห และสามารถสรางองคความรไดดวยตนเอง ทำาใหนกเรยนไดรบการพฒนาสมรรถนะสำาคญและคณลกษณะอนพงประสงคตามทหลกสตรกำาหนด นำาไปสการอยรวมกนในสงคมอยางสนตสข
การจดทำาคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 เลมน ไดจดทำาตามหลกสตรแกนกลางการศกษาข �นพ�นฐาน พทธศกราช 2551 ซงครอบคลมสาระการเรยนร คอ การดำารงชวตและครอบครว ภายในเลมไดนำาเสนอแผนการจดการเรยนรเปนรายชวโมงตามหนวยการเรยนร เพอใหครนำาไปใชในการจดการเรยนรไดสะดวกยงข�น นอกจากน� แตละหนวยการเรยนรยงมการวดและประเมนผลการเรยนรท �ง 3 ดาน ไดแก ดานความร ดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม และดานทกษะ/กระบวนการ ทำาใหทราบผลการเรยนรแตละหนวยการเรยนรของผเรยนไดทนท
คมอคร แผนการจดการเรยนร นำาเสนอเน�อหาแบงเปน 3 ตอน คอ ตอนท 1 คำาชแจงการจดแผนการจดการเรยนร ประกอบ
ดวยแนวทางการใชแผนการจดการเรยนร สญลกษณลกษณะกจกรรมการเรยนร แนวคดการออกแบบการเรยนรแบบ Backward Design (BwD) เทคนคและวธการจดการเรยนร การวดและประเมนผลการเรยน–ร ตารางวเคราะหสาระ มาตรฐานการเรยนร และตวช�วดชวงช�น และโครงสรางการแบงเวลารายชวโมงในการจดการเรยนร
ตอนท 2 แผนการจดการเรยนรรายชวโมง ไดเสนอแนะแนวทางการจดการเรยนรแตละหนวยการเรยนรในหนงสอเรยน โดยมผงมโนทศนแสดงเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน ผงการออกแบบการจดการเรยนร และแบงเปนแผนยอยรายชวโมง ซงแผนการจดการเรยนรแตละแผนมองคประกอบครบถวนตามแนวทางการจดทำาแผนการจดการเรยนรของสถานศกษา
ตอนท 3 เอกสาร/ความรเสรมสำาหรบคร ประกอบดวยแบบทดสอบตาง ๆ ไดแก แบบทดสอบ กอนเรยน แบบทดสอบหลงเรยน แบบทดสอบกลางป แบบทดสอบปลายป แบบประเมนผลงาน แบบประเมนพฤตกรรมและคณลกษณะอนพงประสงคดานตาง ๆ ของ
5
นกเรยน และความรเสรมสำาหรบคร อาท กระบวนการจดการเรยนรทใชในกลมสาระการงานอาชพและเทคโนโลย การจดการเรยนรแบบกลบดานช �นเรยน (Flipped Classroom) การจดกจกรรมสะเตมศกษา (STEM Education) ซงบนทกลงในซด (CD) เพออำานวยความสะดวกใหแกครหรอผสอน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 เลมน ไดออกแบบการจดการเรยนรดวยเทคนคและวธการสอนอยางหลากหลาย หวงวาจะเปนประโยชนตอการนำาไปประยกตใชในการจดการเรยนรใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมและศกยภาพของนกเรยนตอไป
คณะผ จดทำา
6
สารบญ ตอนท 1 คำาชแจงการจดแผนการจดการเรยนร ...........................................................1
1. แนวทางการใชแผนการจดการเรยนร ....................................................................................2
2. สญลกษณลกษณะกจกรรมการเรยนร..................................................................................... 5
3. การออกแบบการจดการเรยนรแบบ Backward Design (BwD)...............................................6
4. เทคนคและวธการจดการเรยนร การวดและประเมนผลการเรยน–ร........................................18
5. ตารางวเคราะหสาระ มาตรฐานการเรยนร และตวช�วดชวงช�น................................................20
6. โครงสรางการแบงเวลารายชวโมงในการจดการเรยนร...........................................................21
ตอนท 2 แผนการจดการเรยนรรายชวโมง...................................................................29แผนการจดการเรยนรปฐมนเทศ ............................................................................................................30
7
หนวยการเรยนรท 1 การทำางานรวมกน....................................................................................................34
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน.............................................................34
ผงการออกแบบการจดการเรยนร...............................................................................................35
แผนการจดการเรยนรท 1 การทำางานรวมกนในครอบครว............................................................37
แผนการจดการเรยนรท 2 การทำางานรวมกบเพอนและบคคลในชมชน........................................42
หนวยการเรยนรท 2 บานนาอย................................................................................................................46
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน.............................................................46
ผงการออกแบบการจดการเรยนร..............................................................................................47
แผนการจดการเรยนรท 3 การดแลรกษาบาน...............................................................................50
แผนการจดการเรยนรท 4 การจดตกแตงบาน...............................................................................55
แผนการจดการเรยนรท 5 การดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยน................................................60
8
หนวยการเรยนรท 3 เสอผานาใช.............................................................................................................64
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน............................................................64
ผงการออกแบบการจดการเรยนร..............................................................................................65
แผนการจดการเรยนรท 6 การเลอกผา เส�อผา และเครองแตงกาย................................................ 68
แผนการจดการเรยนรท 7 การดแลรกษาเส�อผาและเครองแตงกาย...............................................73
แผนการจดการเรยนรท 8 การซอมแซมเส�อผา..............................................................................77
หนวยการเรยนรท 4 ตดเยบเบองตน.......................................................................................................82
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน............................................................82
ผงการออกแบบการจดการเรยนร..............................................................................................83 แผนการจดการเรยนรท 9 ความรเบ�องตนเกยวกบการตดเยบเส�อผา...........................................86 แผนการจดการเรยนรท 10 การตดเยบเส�อผาอยางงายดวยตนเอง.................................................91 แผนการจดการเรยนรท 11 การดดแปลงเส�อผา.............................................................................96
9
หนวยการเรยนรท 5 สรางสรรคงานสวยดวยเอกลกษณไทย...................................................................100
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน.............................................................100
ผงการออกแบบการจดการเรยนร..............................................................................................101 แผนการจดการเรยนรท 12 รจกงานเอกลกษณไทย......................................................................104 แผนการจดการเรยนรท 13 งานประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย..........................................109
หนวยการเรยนรท 6 รกษาด มใชนาน.....................................................................................................114
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน............................................................114
ผงการออกแบบการจดการเรยนร..............................................................................................115 แผนการจดการเรยนรท 14 การบำารงรกษาเครองเรอน.................................................................118 แผนการจดการเรยนรท 15 การบำารงรกษาและการใชเครองใชไฟฟา..........................................122 แผนการจดการเรยนรท 16 การบำารงรกษาเครองสขภณฑ...........................................................126
หนวยการเรยนรท 7 เครองมอเครองใช ซอมไดไมยาก..........................................................................130
10
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน...........................................................130
ผงการออกแบบการจดการเรยนร.............................................................................................131 แผนการจดการเรยนรท 17 การตดต�งและประกอบเครองใชในบาน...........................................133 แผนการจดการเรยนรท 18 การซอมแซมเครองใชในบาน..........................................................137 หนวยการเรยนรท 8 ปลกพชถกวธ มคณคาตอชวต...............................................................................142
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน...........................................................142
ผงการออกแบบการจดการเรยนร.............................................................................................143 แผนการจดการเรยนรท 19 การปลกพชเพอการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม.....................146 แผนการจดการเรยนรท 20 การปลกพชเพอการบรโภคและจำาหนาย...........................................150 แผนการจดการเรยนรท 21 เทคโนโลยเกยวกบการปลกพช.........................................................154 หนวยการเรยนรท 9 เลยงสตวอยางไรด.................................................................................................159
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน...........................................................159
11
ผงการออกแบบการจดการเรยนร.............................................................................................160 แผนการจดการเรยนรท 22 ความรทวไปเกยวกบการเล�ยงสตว....................................................163 แผนการจดการเรยนรท 23 การเล�ยงสตวเพอการบรโภคและจำาหนาย.........................................168
หนวยการเรยนรท 10 รจกเกบ รจกกน.....................................................................................................173
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน.............................................................173
ผงการออกแบบการจดการเรยนร..............................................................................................174 แผนการจดการเรยนรท 24 การเกบรกษาอาหาร...........................................................................176 แผนการจดการเรยนรท 25 การถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร............................................180
หนวยการเรยนรท 11 ตลาดสนคาเกษตร.................................................................................................185
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน.............................................................185
ผงการออกแบบการจดการเรยนร..............................................................................................186 แผนการจดการเรยนรท 26 ความรเกยวกบการตลาดสนคาเกษตร...............................................188
12
แผนการจดการเรยนรท 27 การจำาหนายสนคาเกษตรเบ�องตน.....................................................192 ตอนท 3 เอกสาร/ความรเสรมสำาหรบคร.....................................................................196
1. สาระ มาตรฐานการเรยนร ตวชวดชวงชน และสาระการเรยนรแกนกลาง..............................1972. กระบวนการจดการเรยน
ร........................................................................................................200
3. แฟมสะสมผลงาน (Portfolio)..................................................................................................208
4. ผงการออกแบบการจดการเรยนรและรปแบบแผนการจดการเรยนรรายชวโมง......................212
5. ใบความรและใบงาน.................................................................................................................214
6. เครองมอวดและประเมนผลการเรยนรดานความร...................................................................242
7. แบบบนทกผลการเรยนร.........................................................................................................287
8. เครองมอวดและประเมนผลการเรยนรดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม.........................292
9. เครองมอวดและประเมนผลการเรยนรดานทกษะ/กระบวนการ..............................................303
10. เครองมอวดและประเมนสมรรถนะทางการงานอาชพและเทคโนโลย
13
และภาระงานโดยใชมตคณภาพ (Rubrics).......................................................................... 314
1
1. แนวทางการใชแผนการจดการเรยนรคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว เลม
น�จดทำาข�นเพอเปนแนวทางใหครใชประกอบการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ช �นมธยมศกษาปท 4–6 ตาม
ตอนท 1คำาชแจงการจดแผนการจดการ
เรยนรกลมสาระการเรยนรการงานอาชพ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 2
หลกสตรแกนกลางการศกษาข �นพ�นฐาน พทธศกราช 2551 ซงการแบงหนวยการเรยนรสำาหรบจดทำาแผนการจดการเรยนรรายชวโมงในคมอคร แผนการจดการเรยนรเลมน�แบงเน�อหาเปน 11 หนวย สามารถใชควบคกบหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ช �นมธยมศกษาปท 4–6 ซงประกอบดวยหนวยการเรยนร ดงน�
หนวยการเรยนรท 1 การทำางานรวมกน หนวยการเรยนรท 2 บานนาอย
หนวยการเรยนรท 3 เส�อผานาใช หนวยการเรยนรท 4 ตดเยบเบ�องตน หนวยการเรยนรท 5 สรางสรรคงานสวยดวยเอกลกษณไทย
หนวยการเรยนรท 6 รกษาด มใชนานหนวยการเรยนรท 7 เครองมอเครองใช ซอมไดไมยากหนวยการเรยนรท 8 ปลกพชถกวธ มคณคาตอชวตหนวยการเรยนรท 9 เล�ยงสตวอยางไรดหนวยการเรยนรท 10 รจกเกบ รจกกนหนวยการเรยนรท 11 ตลาดสนคาเกษตร
แผนการจดการเรยนรเลมน�ไดนำาเสนอรายละเอยดไวครบถวนตามแนวทางการจดทำาแผนการจดการเรยนรของสำานกงานคณะกรรมการการศกษาข�นพ�นฐาน โดยออกแบบกจกรรมการเรยนการสอนใหนกเรยนไดพฒนาองคความร สมรรถนะสำาคญ และคณลกษณะอนพงประสงคไวอยางครบถวนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาข �นพ�นฐาน พทธศกราช 2551 ซงครควรศกษาแผนการจดการเรยนรน�ใหละเอยด เพอปรบใชใหสอดคลองกบสภาพแวดลอม สถานการณ และสภาพของนกเรยน
ในแตละหนวยการเรยนรจะแบงแผนการจดการเรยนรออกเปนรายชวโมง ซงมจำานวนมากนอย ไมเทากนข�นอยกบความยาวของเน�อหาสาระ และในแตละหนวยการเรยนรมองคประกอบดงน�
1. ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน แสดงขอบขายเน�อหาการจดการเรยนรทครอบคลมความร คณธรรม จรยธรรม คานยม ทกษะ/กระบวนการ และภาระงาน/ช�นงาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 3
2. กรอบแนวคดการออกแบบการเรยนรแบบ BwD (Backward Design Template) เปนผงแสดงแนวคดในการจดการเรยนรของแตละหนวยการเรยนร แบงเปน 3 ข�น ไดแก
ขนท 1 ผลลพธปลายทางทตองการใหเกดข�นกบนกเรยน ขนท 2 ภาระงานและการประเมนผลการเรยนรซงเปนหลกฐานท
แสดงวานกเรยนมผลการเรยนรตามทกำาหนดไวอยางแทจรง ขนท 3 แผนการจดการเรยนรจะระบวาในหนวยการเรยนรน�
แบงเปนแผนการจดการเรยนร กแผน และแตละแผนใชเวลาในการจดกจกรรมกชวโมง
3. แผนการจดการเรยนรรายชวโมง เปนแผนการจดการเรยนรตามกรอบแนวคดการออกแบบการจดการเรยนรแบบ BwD ประกอบดวย 3.1 ชอแผนการจดการเรยนร ประกอบดวยลำาดบทของแผน ชอแผน และเวลาเรยน เชน แผนการจดการเรยนรท 1 เรอง การทำางานรวมกนในครอบครว เวลา 2 ชวโมง
3.2 สาระสำาคญ เปนความคดรวบยอดของเน�อหาทนำามาจดการเรยนรในแตละแผนการจดการเรยนร
3.3. ตวชวดชวงชน เปนตวช�วดทใชตรวจสอบนกเรยนหลงจากเรยนจบเน�อหาทนำาเสนอใน แตละแผนการจดการเรยนรน �น ๆ ซงสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรของหลกสตร
3.4 จดประสงคการเรยนร เปนสวนทบอกจดมงหมายทตองการใหเกดข�นแกนกเรยน ภายหลงจากการเรยนจบในแตละแผนท�งในดานความร (K) ดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม (A) และดานทกษะ/กระบวนการ (P) ซงสอดคลองสมพนธกบตวช�วดชวงช�นและเน�อหาในแผนการจดการเรยนรน �น ๆ
3.5 การวดและประเมนผลการเรยนร เปนการตรวจสอบผลการจดการเรยนรวาหลงจากจดการเรยนรในแตละแผนการจดการเรยนรแลว นกเรยนมพฒนาการ มผลสมฤทธทางการเรยนตามเปาหมายทคาดหวงไวหรอไม และมสงทจะตองไดรบการพฒนา ปรบปรง หรอสงเสรมใน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 4
ดานใดบาง ดงน�นในแตละ แผนการจดการเรยนรจงไดออกแบบวธการและเครองมอในการวดและประเมนผลการเรยนรดานตาง ๆ ของนกเรยนไวอยางหลากหลาย เชน การทำาแบบทดสอบ การตอบคำาถามส�น ๆ การตรวจผลงาน การสงเกตพฤตกรรมท�งทเปนรายบคคลและรายกลม โดยเนนการปฏบตใหสอดคลองและเหมาะสมกบตวช�วดและมาตรฐานการเรยนร
วธการและเครองมอในการวดและประเมนผลการเรยนรเหลาน� ครสามารถนำาไปใชประเมนนกเรยนไดท �งในระหวางการจดการเรยนรและการทำากจกรรมตาง ๆ ตลอดจนการนำาความรไปใชในชวตประจำาวน
3.6 สาระการเรยนร เปนหวขอยอยทนำามาจดการเรยนรในแตละแผนการจดการเรยนร ซงสอดคลองกบสาระการเรยนรแกนกลาง
3.7 แนวทางบรณาการ เปนการเสนอแนะแนวทางการจดกจกรรมการเรยนรในเรองทเรยนของแตละแผนใหเชอมโยงสมพนธกบกลมสาระการเรยนรอน ๆ ไดแก ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม สขศกษาและพลศกษา ศลปะ และภาษาตางประเทศ เพอใหการเรยนรสอดคลองและครอบคลมสถานการณจรง
3.8 กระบวนการจดการเรยนร เปนการเสนอแนวทางการจดกจกรรมการเรยนรในเน�อหาแตละเรอง โดยใชแนวคดและทฤษฎการเรยนรตาง ๆ ตามความเหมาะสม ท�งน�เพอใหครนำาไปใชประโยชน ในการวางแผนการจดการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ ซงกระบวนการจดการเรยนรประกอบดวย 5 ข�น ไดแก
ข �นท 1 ข�นนำาเขาสบทเรยน ข �นท 2 ข�นสอนข�นท 3 ข�นสรปข�นท 4 ข�นฝกฝนนกเรยนข�นท 5 ข�นนำาไปใช
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 5
3.9 กจกรรมเสนอแนะ เปนกจกรรมสำาหรบใหนกเรยนไดพฒนาเพมเตมในดานตาง ๆ นอกเหนอจากทไดจดการเรยนรมาแลวในชวโมงเรยน กจกรรมเสนอแนะม 2 ลกษณะ คอ กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษจดใหแกผทมความสามารถพเศษและตองการศกษาคนควาในเน�อหาน�น ๆ ใหลกซ�งกวางขวางข�น และกจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตมจดใหแกผทตองการเรยนรใหครบตามเปาหมาย ซงมลกษณะเปนการซอมเสรมความรใหแกนกเรยน
3.10 สอ/แหลงการเรยนร เปนรายชอสอการเรยนรทกประเภททใชในการจดการเรยนร ซงมท �ง สอธรรมชาต สอสงพมพ สอเทคโนโลย และบคคล เชน หนงสอ เอกสารความร รปภาพ เครอขายอนเทอรเนต ปราชญชาวบาน เปนตน
3.11 บนทกหลงการจดการเรยนร เปนสวนทใหครบนทกผลการจดการเรยนรวาประสบความสำาเรจหรอไม มปญหาหรออปสรรคอะไรเกดข�นบาง ไดแกไขปญหาและอปสรรคน�นอยางไร และขอเสนอแนะสำาหรบการจดการเรยนรคร �งตอไป นอกจากน�ยงอำานวยความสะดวกใหคร โดยจดทำาแบบทดสอบ แบบประเมนผล แบบประเมนพฤตกรรมดานตาง ๆ และความรเสรมสำาหรบครบนทกลงในซด (CD) ประกอบดวย
1. แบบทดสอบกอนเรยนและแบบทดสอบหลงเรยน เปนแบบทดสอบเพอใชวดและประเมนผลนกเรยนกอนการจดการเรยนรและหลงการจดการเรยนร
2. แบบทดสอบกลางภาคและแบบทดสอบปลายภาค เปนแบบทดสอบเพอใชวดและประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในชวงกลางภาคและปลายภาค ซงประเมนผล 3 ดาน ไดแก
1) ดานความร มแบบทดสอบท�งทเปนแบบปรนยและอตนย2) ดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม เปนตารางประเมน3) ดานทกษะ/กระบวนการ เปนตารางประเมน
3. แบบประเมนผลการจดกจกรรมตาง ๆ เชน แบบประเมนผลงาน แบบบนทกความร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 6
4. ความรเสรมสำาหรบคร เปนการนำาเสนอความรในเรองตาง ๆ แกคร เชน
1) หลกการจดทำาแฟมสะสมผลงาน (Portfolio) และวธการคดเลอกผลงานเพอเกบใน แฟมสะสมผลงาน
2) ความรเรองโครงงาน5. แบบฟอรมโครงสรางแผนการจดการเรยนร ทออกแบบ
การเรยนรแบบ Backward Design ครควรศกษาแผนการจดการเรยนรเพอเตรยมสอนอยางม
ประสทธภาพ จดกจกรรมใหนกเรยนไดพฒนาครบทกสมรรถนะสำาคญทกำาหนดไวในหลกสตร กลาวคอ สมรรถนะในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชทกษะชวต และการใชเทคโนโลย รวมถงคณลกษณะอนพงประสงคตามหลกสตร และกจกรรมเสนอแนะเพอจดการเรยนรเพมเตมใหเตมตามศกยภาพของนกเรยนแตละคน ซงไดกำาหนดไวในแผนการจดการเรยนรน�แลว
นอกจากน� ครยงสามารถปรบปรงแผนการจดการเรยนรใหสอดคลองกบสภาพความพรอมของนกเรยนและสถานการณเฉพาะหนา ซงจะใชเปนผลงานเพอเลอนวทยฐานะได แผนการจดการเรยนรน� ไดอำานวยความสะดวกใหคร โดยจดพมพโครงสรางแผนการจดการเรยนรทออกแบบการเรยนรแบบ Backward Design ใหครเพมเตมเฉพาะสวนทสามารถปรบปรงเองไวดวยแลว
2. สญลกษณลกษณะกจกรรมการเรยนรสญลกษณลกษณะกจกรรมการเรยนรเปนเครองหมายทปรากฏอย
ในแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว โดยกำาหนดสญลกษณกำากบกจกรรมการเรยนรไวทกกจกรรม เพอชวยใหครและนกเรยนทราบลกษณะทตองการเนนของกจกรรมน �น ๆ เพอทจะจดกจกรรมใหบรรลเปาหมาย สญลกษณลกษณะกจกรรมการเรยนร มดงน�
1. สญลกษณหลกของกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 7
โครงงาน เปนกจกรรมทมงพฒนาการคด การวางแผน และการแกปญหา
การพฒนากระบวนการคด เปนกจกรรมทกำาหนดใหนกเรยนไดใชกระบวนการคด เพอเพมพนทกษะการคดดานตาง ๆ ของตนเอง
การประยกตใชในชวตประจำาวน เปนกจกรรมทกำาหนดใหนกเรยนนำาความร และทกษะไปใชแกปญหาในสถานการณจรงในชวตประจำาวน
การปฏบตจรง/ฝกทกษะ เปนกจกรรมทกำาหนดใหนกเรยนไดฝกปฏบตเพอให เกดทกษะซงจะชวยใหการเรยนรเปนไปตามเปาหมายและเกดความเขาใจทคงทน
ความคดสรางสรรค เปนกจกรรมทกำาหนดใหนกเรยนไดพฒนาความคดสรางสรรค
ลกษณะตาง ๆ ไดแก ความคดรเรม ความคลองในการคด ความยดหยนในการคด
และความคดละเอยดลออ
2. สญลกษณเสรมของกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย
การทำาประโยชนใหสงคม เปนกจกรรมทกำาหนดใหนกเรยนนำาความรไปปฏบต ในการทำาประโยชนแกสวนรวม เพอใหอยรวมกนในสงคมอยางมความสข
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 8
การศกษาคนควา/สบคน เปนกจกรรมทกำาหนดใหนกเรยนศกษาคนควาหรอ สบคนขอมลจากแหลงการเรยนรตาง ๆ เพอสรางองคความรดวยตนเอง
การ การสำารวจ เปนกจกรรมทกำาหนดใหนกเรยนสำารวจและรวบรวมขอมลเพอนำามา ศกษา วเคราะหหาเหต หาผล และสรปขอมล เพอใหเกดองคความรดวยตนเอง
การสงเกต เปนกจกรรมทกำาหนดใหนกเรยนรจกสงเกตสงทตองการเรยนร จนสามารถสรางองคความรไดอยางเปนระบบและมเหตผล
ทกษะการพด เปนกจกรรมทกำาหนดใหนกเรยนไดพฒนาทกษะการพดประเภทตาง ๆ
กจกรรมสำาหรบกลมพเศษ เปนกจกรรมสำาหรบใหนกเรยนใชพฒนาการเรยนร เพอเตมเตมศกยภาพการเรยนรของตนเอง
กจกรรมสำาหรบซอมเสรม เปนกจกรรมสำาหรบใหนกเรยนใชเรยนซอมเสรม เพอใหเกดการเรยนรตามตวช�วดชวงช�น
3. การออกแบบการจดการเรยนรแบบ Backward Design (BwD)
การจดการเรยนรหรอการสอนเปนงานทครทกคนตองใชกลวธตาง ๆ มากมายเพอใหนกเรยนสนใจทจะเรยนรและเกดผลตามทครคาดหวง การจดการเรยนรจดเปนศาสตรทตองใชความรความสามารถ ตลอดจนประสบการณอยางมาก ครบางคนอาจจะละเลยเรองของการออกแบบการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 9
จดการเรยนรหรอการออกแบบการสอน ซงเปนงานทครจะตองทำากอนการเขยนแผนการจดการเรยนร
การออกแบบการจดการเรยนรทำาอยางไร ทำาไมจงตองออกแบบการจดการเรยนร
ครทกคนผานการศกษาและไดเรยนรเกยวกบการออกแบบการเรยนรมาแลว ในอดต การออกแบบการเรยนรจะเรมตนจากการกำาหนดจดประสงคการเรยนร การวางแผนการจดการเรยนร การดำาเนนการจดการเรยนร และการวดและประเมนผลการเรยนร ปจจบนการเรยนรไดมการเปลยนแปลงไปตามสภาพแวดลอม เศรษฐกจ และสงคม รวมท�งการเปลยนแปลงดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยทเขามามบทบาทตอการเรยนรของนกเรยน ซงนกเรยนสามารถเรยนรไดจากสอและแหลงการเรยนรตาง ๆ ทมอยรอบตว ดงน �น การออกแบบการจดการเรยนรจงเปนกระบวนการสำาคญทครจำาเปนตองดำาเนนการใหเหมาะสมกบศกยภาพของนกเรยนแตละคน
วกกนสและแมกไท นกการศกษาชาวอเมรกนไดเสนอแนวคดเกยวกบการออกแบบการจดการเรยนร ทเรยกวา Backward Design ซงเปนการออกแบบการจดการเรยนรทครจะตองกำาหนดผลลพธปลายทางทตองการใหเกดข�นกบนกเรยนกอน โดยท�งสองใหชอวา ความเขาใจทคงทน (Enduring Understandings) เมอกำาหนดความเขาใจทคงทนไดแลว ครจะตองบอกใหไดวาความเขาใจทคงทนของนกเรยนน�เกดจากอะไร นกเรยนจะตองมหรอแสดงพฤตกรรมอะไรบาง ครมหรอใชวธการวดอะไรบางทจะบอกวานกเรยนมหรอแสดงพฤตกรรมเหลาน �นแลว จากน�นครจงนกถงวธการจดการเรยนรทจะทำาใหนกเรยนเกดความเขาใจทคงทนตอไป
แนวคด Backward DesignBackward Design เปนการออกแบบการจดการเรยนรทใช
ผลลพธปลายทางเปนหลก ซงผลลพธปลายทางน�จะเกดข�นกบนกเรยนกตอเมอจบหนวยการเรยนร ท�งน�ครจะตองออกแบบการจดการเรยนร โดยใชกรอบความคดทเปนเหตเปนผลและมความสมพนธกน จากน �นจง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 10
จะลงมอเขยนแผนการจดการเรยนร ขยายรายละเอยดเพมเตมใหมคณภาพและประสทธภาพตอไป
กรอบความคดหลกของการออกแบบการจดการเรยนรแบบ Backward Design มข �นตอนหลกทสำาคญ 3 ข�น คอ
ข�นท 1 กำาหนดผลลพธปลายทางทตองการใหเกดข�นกบนกเรยนข�นท 2 กำาหนดภาระงานและการประเมนผลการเรยนรซงเปนหลก
ฐานทแสดงวานกเรยนม ผลการเรยนรตามทกำาหนดไวอยางแทจรง
ข �นท 3 วางแผนการจดการเรยนร
ขนท 1 กำาหนดผลลพธปลายทางทตองการใหเกดขนกบนกเรยน
กอนทจะกำาหนดผลลพธปลายทางทตองการใหเกดข�นกบนกเรยนน�น ครควรตอบคำาถามสำาคญตอไปน�
– นกเรยนควรจะมความร ความเขาใจ และสามารถทำาสงใดไดบาง – เน�อหาสาระใดบางทมความสำาคญตอการสรางความเขาใจของ
นกเรยน และความเขาใจทคงทน (Enduring Understandings) ทครตองการจดการเรยนรใหแกนกเรยนมอะไรบาง
เมอจะตอบคำาถามสำาคญดงกลาวขางตน ใหครนกถงเปาหมายของการศกษา มาตรฐานการเรยนรดานเน�อหาระดบชาตทปรากฏอยในหลกสตรการศกษาข �นพ�นฐาน พทธศกราช 2551 รวมท�งมาตรฐานการเรยนรระดบเขตพ�นทการศกษาหรอทองถน
การทบทวนความคาดหวงของหลกสตรแกนกลางการศกษาข �นพ�นฐาน เนองจากมาตรฐานแตละระดบจะมความสมพนธกบเน�อหาสาระตาง ๆ ซงมความแตกตางลดหลนกนไป ดวยเหตน� ข �นท 1 ของ Backward Design ครจงตองจดลำาดบความสำาคญและเลอกผลลพธปลายทางของนกเรยน ซงเปนผลการเรยนรทเกดจากความเขาใจทคงทนตอไป
ความเขาใจทคงทนของนกเรยน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 11
ความเขาใจทคงทนคออะไร ความเขาใจทคงทนเปนความรทลกซ�ง ไดแก ความคดรวบยอด ความสมพนธ และหลกการของเน�อหาและวชาทนกเรยนเรยนร หรอกลาวอกนยหนงเปนความรทองเน�อหา ความรน�เกดจากการสะสมขอมลตาง ๆ ของนกเรยน และเปนองคความรทนกเรยนสรางข�นดวยตนเอง
การเขยนความเขาใจทคงทนในการออกแบบการจดการเรยนรถาความเขาใจทคงทนหมายถงสาระสำาคญของสงทจะเรยนรแลว
ครควรจะรวาสาระสำาคญหมายถงอะไร คำาวา สาระสำาคญ มาจากคำาวา Concept ซงนกการศกษาของไทยแปลเปนภาษาไทยวา สาระสำาคญ ความคดรวบยอด มโนทศน มโนมต และสงกป ซงการเขยนแผนการจดการเรยนรนยมใช คำาวา สาระสำาคญ
สาระสำาคญเปนขอความทแสดงแกนหรอเปาหมายเกยวกบเรองใดเรองหนง เพอใหไดขอสรปรวมและขอแตกตางเกยวกบเรองใดเรองหนง โดยอาจครอบคลมขอเทจจรง กฎ ทฤษฎ ประเดน และการสรปสาระสำาคญและขอความทมลกษณะรวบยอดอยางอน
ประเภทของสาระสำาคญ1. ระดบกวาง (Broad Concept)2. ระดบการนำาไปใช (Operative Concept หรอ
Functional Concept)ตวอยางสาระสำาคญระดบกวาง– ในการทำางานรวมกบบคคลในชมชนควรปฏบตตามกฎหรอขอ
บงคบของชมชน– การประดษฐของตกแตงจากวสดในทองถน ควรทำาตามข�นตอนของกระบวนการทำางานตวอยางสาระสำาคญระดบนำาไปใช– แนวปฏบตในการทำางานรวมกบบคคลในชมชนมดงน� มทศนคตท
ดในการทำางาน สรางความประทบใจดวยรอยย�ม แสดงความจรงใจ สรางความสามคคดวยการประนประนอม มมนษยสมพนธทด และสรางความสามารถในการสอสาร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 12
– การตดเยบเส�อผา ควรทำาตามข�นตอนของกระบวนการทำางาน ไดแก การวเคราะหงาน การวางแผนในการทำางาน การปฏบตงานตามลำาดบข�นตอน และการประเมนผลการทำางาน แนวทางการเขยนสาระสำาคญ
1. ใหเขยนสาระสำาคญของทกเรอง โดยแยกเปนขอ ๆ (จำานวนขอของสาระสำาคญจะเทากบจำานวนเรอง)
2. การเขยนสาระสำาคญทดควรเปนสาระสำาคญระดบการนำาไปใช3. สาระสำาคญตองครอบคลมประเดนสำาคญครบถวน เพราะหาก
ขาดสวนใดไปแลวจะทำาใหนกเรยนรบสาระสำาคญทผดไปทนท4. การเขยนสาระสำาคญทจะใหครอบคลมประเดนสำาคญวธการหนง
คอ การเขยนแผนผงสาระสำาคญ
ตวอยางการเขยนแผนผงสาระสำาคญ
สาระสำาคญของขอดและขอเสยของการเพาะเล�ยงเน�อเยอ: การเพาะเล�ยงเน�อเยอมขอด ไดแก ไดตนพชทมลกษณะเหมอนตนแม ใชปรบปรงพนธพชทปราศจากเช�อโรค และสามารถควบคมปรมาณการผลตได ขอเสย ไดแก ตองใชความรความชำานาญสง ใชตนทนสง และใชเวลาในหองปฏบตการนาน
ขอดและขอเสยของการเพาะเลยงเนอเยอ
ขอด
ขอเสย
ใชปรบปรงพนธพชทปราศจากเช�อโรค
ไดตนพชทมลกษณะ
ควบคมปรมาณการผลตไดตองใชความรและความชำานาญสงใชตนทนสง
ใชเวลาในหองปฏบตการนาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 13
5. การเขยนสาระสำาคญเกยวกบเรองใดควรเขยนลกษณะเดนทมองเหนไดหรอนกไดออกมาเปนขอ ๆ แลวจำาแนกลกษณะเหลาน �นเปนลกษณะจำาเพาะและลกษณะประกอบ
6. การเขยนขอความทเปนสาระสำาคญ ควรใชภาษาทมการขดเกลาอยางด เลยงคำาทมความหมายกำากวมหรอฟมเฟอย
ตวอยางการเขยนสาระสำาคญ เรอง การเลยงสตว
การเลยงสตว ลกษณะจำาเพาะ
ลกษณะประกอบ
เปนแหลงอาหารโปรตน –เปนแหลงรายไดของเกษตรกร
–
เปนการเพมคณคาของสนคาเกษตร
–
นำามาประกอบอาชพได –
สาระสำาคญของการเล�ยงสตวเพอการบรโภคและจำาหนาย: การเล�ยงสตวมประโยชนตอมนษยหลายอยาง ไดแก เปนแหลงอาหารโปรตน เปนแหลงรายไดของเกษตรกรและของประเทศ เปนการเพมคณคาสนคาเกษตรทมราคาตำาใหมราคาสงข�น และสามารถนำามาประกอบอาชพได
ขนท 2 กำาหนดภาระงานและการประเมนผลการเรยนรซงเปนหลกฐานทแสดงวานกเรยนมผลการเรยนรตามทกำาหนดไวอยางแทจรง
เมอครกำาหนดผลลพธปลายทางทตองการใหเกดข�นกบนกเรยนแลว กอนทจะดำาเนนการข�นตอไป ขอใหครตอบคำาถามสำาคญตอไปน�
– นกเรยนมพฤตกรรมหรอแสดงออกในลกษณะใด จงทำาใหครทราบวา นกเรยนบรรลผลลพธปลายทางตามทกำาหนดไวแลว
– ครมหลกฐานหรอใชวธการใดทสามารถระบไดวานกเรยนมพฤตกรรมหรอแสดงออกตามผลลพธปลายทางทกำาหนดไว
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 14
การออกแบบการจดการเรยนรตามแนวคด Backward Design เนนใหครรวบรวมหลกฐานการวดและประเมนผลการเรยนรทจำาเปนและมหลกฐานเพยงพอทจะกลาวไดวา การจดการเรยนรทำาใหนกเรยนเกดผลสมฤทธแลว ไมใชเรยนแคใหจบตามหลกสตรหรอเรยนตามชดของกจกรรมการเรยนรทครกำาหนดไวเทาน�น วธการ Backward Design ตองการกระตนใหครคดลวงหนาวา ครควรจะกำาหนดและรวบรวมหลกฐานเชงประจกษอะไรบางกอนทจะออกแบบหนวยการเรยนร โดยเฉพาะอยางยงหลกฐานดงกลาวควรจะเปนหลกฐานทสามารถใชเปนขอมลยอนกลบทมประโยชนสำาหรบนกเรยนและครไดเปนอยางด นอกจากน� ครควรใชวธการวดและประเมนผลแบบตอเนองอยางไมเปนทางการและเปนทางการตลอดระยะเวลาทครจดกจกรรมการเรยนรใหแกนกเรยน ซงสอดคลองกบแนวคดทตองการใหครทำาการวดและประเมนผลการเรยนรระหวางการจดกจกรรมการเรยนรทเรยกวา สอนไปวดผลไป
จงกลาวไดวา ข �นน�ครควรนกถงพฤตกรรมหรอการแสดงออกของนกเรยน โดยพจารณาจากผลงานหรอช�นงานทเปนหลกฐานเชงประจกษ ซงแสดงใหเหนวานกเรยนเกดผลลพธปลายทางตามเกณฑทกำาหนดไวแลว และเกณฑทใชประเมนควรเปนเกณฑคณภาพในรปของมตคณภาพ (Rubrics) อยางไรกตาม ครอาจจะมหลกฐานหรอใชวธการอน ๆ เชน การทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน การสมภาษณ การศกษาคนควา การฝกปฏบตขณะเรยนประกอบดวยกได
การกำาหนดภาระงานและการประเมนผลการเรยนรซงเปนหลกฐานทแสดงวานกเรยนมผลการเรยนรตามผลลพธปลายทางทกำาหนดไวแลว
หลงจากทครไดกำาหนดผลลพธปลายทางทตองการใหเกดข�นกบนกเรยนแลว ครควรกำาหนดภาระงานและวธการประเมนผลการเรยนร ซงเปนหลกฐานทแสดงวานกเรยนมผลการเรยนรตามผลลพธปลายทางทกำาหนดไวแลว
ภาระงาน หมายถง งานหรอกจกรรมทกำาหนดใหนกเรยนปฏบต เพอใหบรรลตามจดประสงคการเรยนร/ตวช�วดชวงช�น/มาตรฐานการเรยนรทกำาหนดไว ลกษณะสำาคญของงานจะตองเปนงานทสอดคลองกบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 15
ชวตจรงในชวตประจำาวน เปนเหตการณจรงมากกวากจกรรมทจำาลองข�นเพอใชในการทดสอบ ซงเรยกวา งานทปฏบตเปนงานทมความหมายตอนกเรยน (Meaningful Task) นอกจากน� งานและกจกรรมจะตองมขอบเขตทชดเจน สอดคลองกบจดประสงคการเรยนร/ตวช�วดชวงช�น/มาตรฐานการเรยนรทตองการใหเกดข�นกบนกเรยน
ท�งน�เมอไดภาระงานครบถวนตามทตองการแลว ครจะตองนกถงวธการและเครองมอทจะใชวดและประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงมอยมากมายหลายประเภท ซงครจะตองเลอกใหเหมาะสมกบภาระงานทนกเรยนปฏบต
ตวอยางภาระงานเรองเทคโนโลยเกยวกบการปลกพช รวมท�งการกำาหนดวธการวดและประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (ดงตาราง)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 16
จดประสงคการเรยน
ร
สาระการเรยนร
กจกรรมการเรยนร
ภาระงาน/ชนงาน
การวดและประเมนผล สอการเรยนรวธการ เครองมอ เกณฑ
อธบายเทคโนโลยเกยวกบการปลกพชได
เทคโนโลยเกยวกบการปลกพช
– ศกษาคนควาขอมลเกยวกบการใชเทคโนโลยในการปลกพช
– สาธตการปลกพชโดยเลอกใชเทคโนโลยทเหมาะสมกบชนดของพช
– รายงานจากการศกษาคนควา
– วเคราะหขอดและขอเสยเกยวกบการปลกพชโดยใชเทคโนโลยตาง ๆ
–ปลกพชดวยวธไฮโดรพอนกส
– ซกถามความร – ตรวจผลงาน– สงเกตการ รายงาน– สงเกตการ ทำางานกลม
– แบบบนทกความร– แบบประเมนผลงาน– แบบบนทกผลการ วเคราะห– แบบสงเกตการทำางานกลม– แบบประเมนพฤตกรรม การปฏบตกจกรรมเปน รายบคคลและเปนกลม
– เกณฑคณภาพ 4 ระดบ
1. ตวอยางการปลกพชดวยเทคโนโลย ตาง ๆ2. ขาวหรอบทความเรอง เทคโนโลย เกยวกบการปลกพช3. แบบบนทกผลการวเคราะห4. แบบบนทกความร 5. ใบกจกรรมท 1 ศกษาคนควา ขอมลเกยวกบเทคโนโลยเกยวกบ การปลกพชแบบตาง ๆ6. ใบกจกรรมท 2 สาธตการปลกพช โดยเลอกใชเทคโนโลยเกยวกบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 17
การปลกพชแบบตาง ๆ7. แบบทดสอบ เรอง เทคโนโลย เกยวกบการปลกพช
ตวอยาง ภาระงาน/ชนงาน แผนการจดการเรยนร เรอง เทคโนโลยเกยวกบการปลกพชสาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 18
การสรางความเขาใจทคงทนความเขาใจทคงทนจะเกดข�นได นกเรยนจะตองมความสามารถ 6
ประการ ไดแก1. การอธบายชแจง เปนความสามารถทนกเรยนแสดงออกโดย
การอธบายหรอช�แจงในสงทเรยนรไดอยางถกตอง สอดคลอง มเหตมผล และเปนระบบ
2. การแปลความและตความ เปนความสามารถทนกเรยนแสดงออกโดยการแปลความและตความไดอยางมความหมาย ตรงประเดน กระจางชด และทะลปรโปรง
3. การประยกต ดดแปลง และนำาไปใช เปนความสามารถทนกเรยนแสดงออกโดยการนำาสงทไดเรยนรไปสการปฏบตไดอยางมประสทธผล มประสทธภาพ และคลองแคลว
4. การมมมมองทหลากหลาย เปนความสามารถทนกเรยนแสดงออกโดยการมมมมองทนาเชอถอ เปนไปได มความลกซ�ง แจมชด และแปลกใหม
5. การใหความสำาคญและใสใจในความรสกของผอน เปนความสามารถทนกเรยนแสดงออกโดย เปดเผย รบฟงความคดเหนของผอน และระมดระวงทจะไมใหเกดความกระทบกระเทอนตอผอน
6. การรจกตนเอง เปนความสามารถทนกเรยนแสดงออกโดยการมความตระหนกร สามารถประมวลผลขอมลจากแหลงทหลากหลาย ปรบตวได รจกใครครวญ และมความเฉลยวฉลาด
นอกจากน� หลกสตรแกนกลางการศกษาข �นพ�นฐาน พทธศกราช 2551 ไดกำาหนดสมรรถนะสำาคญของนกเรยนหลงจากสำาเรจการศกษาตามหลกสตรไว 5 ประการ ดงน�
1. ความสามารถในการสอสาร เปนความสามารถของนกเรยนในการรบและสงสาร การถายทอดความคด ความรความเขาใจ ความรสก และทศนะของตนเอง เพอแลกเปลยนขอมลขาวสารและประสบการณอนเปนประโยชนตอการพฒนาตนเองและสงคม รวมท �งการเจรจาตอรองเพอขจดและลดปญหาความขดแยงตาง ๆ การเลอกทจะรบหรอไมรบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 19
ขอมลขาวสารดวยเหตผลและความถกตอง ตลอดจนการเลอกใชวธการสอสารทมประสทธภาพโดยคำานงถงผลกระทบตอตนเองและสงคม
2. ความสามารถในการคด เปนความสามารถของนกเรยนในการคดวเคราะห การคดสงเคราะห การคดอยางมวจารณญาณ การคดอยางสรางสรรค และการคดเปนระบบ เพอนำาไปสการสรางองคความรหรอสารสนเทศ เพอการตดสนใจเกยวกบตนเองและสงคมไดอยางเหมาะสม
3. ความสามารถในการแกปญหา เปนความสามารถของนกเรยนในการแกปญหาและอปสรรคตาง ๆ ทเผชญไดอยางถกตองเหมาะสมบนพ�นฐานของหลกเหตผล คณธรรม และขอมลสารสนเทศ เขาใจความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณตาง ๆ ในสงคม แสวงหาความร ประยกตความรมาใชในการปองกนและแกไขปญหา และมการตดสนใจทมประสทธภาพโดยคำานงถงผลกระทบทเกดข�นตอตนเอง สงคม และสงแวดลอม
4. ความสามารถในการใชทกษะชวต เปนความสามารถของนกเรยนในการนำากระบวนการตาง ๆ ไปใชในการดำาเนนชวตประจำาวน การทำางาน และการอยรวมกนในสงคมดวยการสรางเสรมความสมพนธอนดระหวางบคคล การจดการปญหาและความขดแยงตาง ๆ อยางเหมาะสม การปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงของสงคมและสภาพแวดลอม และการรจกหลกเลยงพฤตกรรมทไมพงประสงคซงสงผลกระทบตอตนเองและผอน
5. ความสามารถในการใชเทคโนโลย เปนความสามารถของนกเรยนในการเลอกและใชเทคโนโลย ดานตาง ๆ ท�งดานวตถ แนวคด วธการ และมทกษะกระบวนการทางเทคโนโลย เพอการพฒนาตนเองและสงคมในดานการเรยนร การสอสาร การทำางาน การแกปญหา และการอยรวมกบผอนไดอยางถกตอง เหมาะสม และมคณธรรม
นอกจากสมรรถนะสำาคญของนกเรยนหลงจากสำาเรจการศกษาตามหลกสตรทกลาวขางตนแลวหลกสตรแกนกลางการศกษาข �นพ�นฐาน พทธศกราช 2551 ยงไดกำาหนดคณลกษณะอนพงประสงค 8 ประการ เพอใหนกเรยนสามารถอยรวมกบผอนในสงคมไดอยางมความสขท�งในฐานะพลเมองไทยและพลโลก ดงน�
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 20
1. รกชาต ศาสน กษตรย2. ซอสตยสจรต3. มวนย4. ใฝเรยนร 5. อยอยางพอเพยง6. มงมนในการทำางาน7. รกความเปนไทย8. มจตสาธารณะดงน�น การกำาหนดภาระงานใหนกเรยนปฏบต รวมท�งการเลอกวธ
การและเครองมอประเมนผลการเรยนรน �น ครควรคำานงถงความสามารถของนกเรยน 6 ประการ ตามแนวคด Backward Design สมรรถนะสำาคญ และคณลกษณะอนพงประสงคของนกเรยนหลงจากสำาเรจการศกษาตามหลกสตรทไดกลาวไวขางตน เพอใหภาระงาน วธการ และเครองมอวดและประเมนผลการเรยนรครอบคลมสงทสะทอนผลลพธปลายทางทตองการใหเกดข�นกบนกเรยนอยางแทจรง
โดยสรปการออกแบบการจดการเรยนรตามแนวคด Backward design ในข�นท 2 น� ครจะตองคำานงถงภาระงาน วธการ เครองมอวดและประเมนผลการเรยนรทมความเทยงตรง ความเชอถอได มประสทธภาพ ตรงกบสภาพจรง มความยดหยน และใหความสบายใจแกนกเรยนเปนสำาคญ
ขนท 3 วางแผนการจดการเรยนรเมอครมความรความเขาใจทชดเจนเกยวกบการกำาหนดผลลพธ
ปลายทางทตองการใหเกดข�นกบนกเรยน รวมท�งกำาหนดภาระงานและการประเมนผลการเรยนรซงเปนหลกฐานทแสดงวานกเรยนเกดการเรยนรตามทกำาหนดไวอยางแทจรงแลว ข �นตอไปครควรนกถงกจกรรมการเรยนรตาง ๆ ทจะจดใหแกนกเรยน โดยครควรตอบคำาถามสำาคญตอไปน�
– ถาครตองการจะจดการเรยนรใหนกเรยนเกดความรเกยวกบขอเทจจรง ความคดรวบยอด หลกการ และทกษะกระบวนการตาง ๆ ทจำาเปนสำาหรบนกเรยน ซงจะทำาใหนกเรยนเกดผลลพธปลายทางตามท
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 21
กำาหนดไว รวมท�งเกดเปนความเขาใจทคงทนตอไปน�น ครสามารถจะใชวธการงาย ๆ อะไรบาง
– กจกรรมการเรยนรทจะชวยเปนสอนำาใหนกเรยนเกดความรและทกษะทจำาเปนมอะไรบาง
– สอและแหลงการเรยนรทเหมาะสมและดทสด ซงจะทำาใหนกเรยนบรรลตามมาตรฐานของหลกสตรมอะไรบาง
– กจกรรมการเรยนรตาง ๆ ทกำาหนดไวควรจดกจกรรมใดกอนและควรจดกจกรรมใดภายหลง– กจกรรมตาง ๆ ออกแบบไวเพอตอบสนองความแตกตางระหวาง
บคคลของนกเรยนหรอไม เพราะเหตใด การจดกจกรรมการเรยนรตาง ๆ เพอใหนกเรยนเกดผลลพธปลายทางตามแนวคด Backward Design น�น วกกนสและแมกไทไดเสนอแนะใหครเขยนแผนการจดการเรยนรโดยใชแนวคด WHERE TO (ไปทไหน) ซงมรายละเอยดดงน�
W แทน กจกรรมการเรยนรทจดใหน �นจะตองชวยใหนกเรยนรวาหนวยการเรยนรน�จะดำาเนนไปในทศทางใด (Where) และสงทคาดหวงคออะไร (What) มอะไรบาง ชวยใหครทราบวานกเรยนมความรพ�นฐานและความสนใจอะไรบาง
H แทน กจกรรมการเรยนรทควรดงดดความสนใจนกเรยนทกคน (Hook) ทำาใหผนกเรยนเกดความสนใจในสงทจะเรยนร (Hold) และใชสงทนกเรยนสนใจเปนแนวทางในการจดการเรยนร
E แทน กจกรรมการเรยนรทควรสงเสรมและจดให (Equip) นกเรยนไดมประสบการณ (Experience) ในแนวคดหลก/ความคดรวบยอด และสำารวจ รวมท�งวนจฉย (Explore) ในประเดนตาง ๆ ทนาสนใจ
R แทน กจกรรมการเรยนรทควรเปดโอกาสใหนกเรยนไดคดทบทวน (Rethink) ปรบ (Revise) ความเขาใจในความรและงานทปฏบต
E แทน กจกรรมการเรยนรทควรเปดโอกาสใหนกเรยนไดประเมน (Evaluate) ผลงานและสงทเกยวของกบการเรยนร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 22
T แทน กจกรรมการเรยนรทควรออกแบบ (Tailored) สำาหรบผเรยนเปนรายบคคล เพอใหสอดคลองกบความตองการ ความสนใจ และความสามารถทแตกตางกนของนกเรยน
O แทน การจดกจกรรมการเรยนรตาง ๆ ใหเปนระบบ (Organized) ตามลำาดบการเรยนรของนกเรยน และกระตนใหนกเรยนมสวนรวมในการสรางองคความรต �งแตเรมแรกและตลอดไป ท�งน�เพอการเรยนรทมประสทธผล
อยางไรกตาม มขอสงเกตวา การวางแผนการจดการเรยนรทมการกำาหนดวธการจดการเรยนร การลำาดบบทเรยน รวมท�งสอและแหลงการเรยนรทเฉพาะเจาะจงน �นจะประสบผลสำาเรจไดกตอเมอผสอนไดมการกำาหนดผลลพธปลายทาง หลกฐาน และวธการวดและประเมนผลทแสดงวานกเรยนมผลการเรยนรตามทกำาหนดไวอยางแทจรงแลว การจดกจกรรมการเรยนรเปนเพยงสอ ทจะนำาไปสเปาหมายความสำาเรจทตองการเทาน �น ดวยเหตน�ถาครมเปาหมายทชดเจนกจะชวยทำาใหการวางแผนการจดการเรยนรและการจดกจกรรมการเรยนรสามารถทำาใหนกเรยนเกดผลสมฤทธตามทกำาหนดไวได
โดยสรปจงกลาวไดวา ข �นน�เปนการคนหาสอการเรยนร แหลงการเรยนร และกจกรรมการเรยนรทสอดคลองเหมาะสมกบนกเรยน กจกรรมทกำาหนดข�นควรเปนกจกรรมทจะสงเสรมใหนกเรยนสามารถสรางและสรปเปนความคดรวบยอดและหลกการทสำาคญของสาระทเรยนร ซงกอใหเกดความเขาใจทคงทน รวมท�งความรสกและคานยมทดไปพรอม ๆ กบทกษะความชำานาญ
ผงการออกแบบการจดการเรยนรหนวยการเรยนรท
ขนท 1 ผลลพธปลายทางทตองการใหเกดขนกบนกเรยนตวชวดชวงชน1. 2. ความเขาใจทคงทนของนกเรยนนกเรยนจะเขาใจวา...1.
คำาถามสำาคญททำาใหเกดความเขาใจทคงทน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 23
2. – –
ความรของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทนนกเรยนจะรวา...1. 2.
ทกษะ/ความสามารถของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทน นกเรยนจะสามารถ...1. 2.
ขนท 2 ภาระงานและการประเมนผลการเรยนร ซงเปนหลกฐานทแสดงวานกเรยนมผลการเรยนร ตามทกำาหนดไวอยางแทจรง1. ภาระงานทนกเรยนตองปฏบต
– –
2. วธการและเครองมอประเมนผลการเรยนร วธการประเมนผลการเรยนร – –
เครองมอประเมนผลการเรยนร – –
3. สงทมงประเมน– – ขนท 3 แผนการจดการเรยนร
รปแบบแผนการจดการเรยนรรายชวโมงจากการออกแบบการจดการเรยนรตามแนวคดของ Backward Design เขยนโดยใชรปแบบของแผนการจดการเรยนรแบบเรยงหวขอ ซงมรายละเอยดดงน�
ชอแผน...(ระบชอและลำาดบทของแผนการจดการเรยนร)ชอเรอง...(ระบชอเรองทตองการจดการเรยนร)สาระท...(ระบสาระทใชจดการเรยนร)เวลา...(ระบระยะเวลาทใชในการจดการเรยนรตอ 1 แผน)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 24
ชน...(ระบระดบช�นทจดการเรยนร)หนวยการเรยนรท...(ระบชอและลำาดบทของหนวยการเรยนร)สาระสำาคญ...(เขยนความคดรวบยอดหรอมโนทศนของหวเรองท
จะจดการเรยนร)ตวชวดชวงชน...(ระบตวช�วดชวงช�นทใชเปนเปาหมายของ
แผนการจดการเรยนร)จดประสงคการเรยนร...(กำาหนดใหสอดคลองกบสมรรถนะ
สำาคญและคณลกษณะอนพงประสงคของนกเรยนหลงจากสำาเรจการศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาข �นพ�นฐาน พทธศกราช 2551 ซงประกอบดวย
– ดานความร (Knowledge: K) – ดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม (Affective: A) – ดานทกษะ/กระบวนการ (Performance: P))การวดและประเมนผลการเรยนร...(ระบวธการและเครองมอวด
และประเมนผลทสอดคลองกบจดประสงคการเรยนรท�ง 3 ดาน)สาระการเรยนร...(ระบสาระและเน�อหาทใชจดการเรยนร อาจเขยน
เฉพาะหวเรองกได)แนวทางบรณาการ...(เสนอแนะและระบกจกรรมของกลมสาระ
อนทบรณาการรวมกน)กระบวนการจดการเรยนร...(กำาหนดใหสอดคลองกบธรรมชาตของ
กลมสาระและการบรณาการขามกลมสาระ) กจกรรมเสนอแนะ...(ระบรายละเอยดของกจกรรมทนกเรยนควร
ปฏบตเพมเตม)สอ/แหลงการเรยนร...(ระบสอ อปกรณ และแหลงการเรยนรทใช
ในการจดการเรยนร)บนทกหลงการจดการเรยนร...(ระบรายละเอยดของผลการ
จดการเรยนรตามแผนทกำาหนดไว อาจนำาเสนอขอเดนและขอดอยใหเปนขอมลทสามารถนำาไปใชเปนสวนหนงของการทำาวจยในช�นเรยนได)
ในสวนของการเขยนกจกรรมการเรยนรน �น ใหครนำาข �นตอนหลกของวธการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำาคญ เชน การเรยนแบบแก
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 25
ปญหา การศกษาเปนรายบคคล การอภปรายกลมยอย/กลมใหญ การฝกปฏบต การสบคนขอมล ฯลฯ มาเขยนในข �นสอน โดยใหคำานงถงธรรมชาตของกลมสาระการเรยนรเปนสำาคญ
การใชแนวคดของการออกแบบการจดการเรยนรตามแนวคด Backward Design จะชวยใหครมความมนใจในการจดการเรยนรและใชแผนการจดการเรยนรของบรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด ในการจดการเรยนรไดอยางมประสทธภาพตอไป4. เทคนคและวธการจดการเรยนร การวดและประเมน–ผลการเรยนร
พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มาตรา 24 (2) และ (3) ไดระบแนวทางการจดการเรยนร โดยเนนการฝกทกษะกระบวนการคด การฝกทกษะการแสวงหาความรดวยตนเองจากแหลงเรยนรทหลากหลาย การฝกปฏบตจรง และการประยกตใชความรเพอการปองกนและแกปญหา ดงน�น เพอใหการจดการเรยนรสอดคลองกบนโยบายดงกลาวน� การจดทำาการแผนการจดการเรยนรในคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 เลมน� จงยดแนวทางการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนศนยกลาง (Child-Centered) เนนการเรยนรจากการปฏบตจรง และเนนการเรยนรแบบบรณาการทผสมผสานเชอมโยงสาระการเรยนรตาง ๆ กบหวขอเรองหรอประเดนทสอดคลองกบชวตจรง เพอใหนกเรยนเกดการพฒนาในองครวม เปนธรรมชาต สอดคลองกบสภาพและปญหาทเกดในวถชวตของนกเรยน
แนวทางการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนศนยกลาง ไดเปลยนแปลงบทบาทของครจากการเปนผช�นำาหรอถายทอดความรไปเปนผชวยเหลอ อำานวยความสะดวก และสงเสรมสนบสนนนกเรยนโดยใชวธการตาง ๆ อยางหลากหลายรปแบบ เพอใหนกเรยนเกดการสรางสรรคความรและนำาความรไปใชอยางมประสทธภาพ คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 เลมน� จงไดนำาเสนอทฤษฎและเทคนควธการเรยนการสอนตาง ๆ มาเปนแนวทางในการจดการเรยนร เชน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 26
การจดการเรยนรโดยใชสมองเปนฐาน (Brain-Based Learning–BBL) ทเปนวธการจดการเรยนรทองผลการวจยทางประสาทวทยา ซงไดเสนอแนะไววา ตามธรรมชาตน �นสมองเรยนรไดอยางไร โดยไดกลาวถงโครงสรางทแทจรงของสมองและการทำางานของสมองมนษยทมการแปรเปลยนไปตามข �นของการพฒนา ซงสามารถนำามาใชเปนกรอบแนวคดของการสรางสรรคการจดการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ
การจดการเรยนรแบบใชปญหาเปนฐาน (Problem-Based Learning–PBL) เปนวธการจดการเรยนรทใชปญหาทเกดข�นเปนจดเรมตนและเปนตวกระตนใหเกดกระบวนการเรยนร โดยใหนกเรยนรวมกนแกปญหาภายใตการแนะนำาของคร ใหนกเรยนชวยกนต�งคำาถามและชวยกนคนหาคำาตอบ โดยอาจใชความรเดมมาแกปญหา หรอศกษาคนควาเพมเตมสำาหรบการแกปญหา นำาขอมลทไดจากการคนความาสรปเปนขอมลในการแกปญหา แลวชวยกนประเมนการแกปญหาเพอใชในการแกปญหาคร�งตอไป
การจดการเรยนรแบบพหปญญา (Multiple Intelligences) เปนการพฒนาองครวมของนกเรยน ท �งสมองดานซายและสมองดานขวา บนพ�นฐานความสามารถและสตปญญาทแตกตางกนของแตละบคคล โดยมงหมายจะใหนกเรยนสามารถแกปญหาหรอสรางสรรคสงตาง ๆ ภายใตความหลากหลายของวฒนธรรมหรอสภาพแวดลอม
การจดการเรยนรแบบรวมมอ (Cooperative Learning) เปนการจดสถานการณและบรรยากาศ ใหนกเรยนเกดการเรยนรรวมกน ฝกใหนกเรยนทมลกษณะแตกตางกนท�งสตปญญาและความถนด รวมกนทำางานเปนกลม รวมกนศกษาคนควา
การจดการเรยนรแบบใชหมวกความคด 6 ใบ (Six Thinking Hats) เปนการใหนกเรยนฝกต�งคำาถามและตอบคำาถามทใชความคดในลกษณะตาง ๆ โดยสามารถอธบายเหตผลประกอบหรอวเคราะหวจารณได
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 27
การจดการเรยนรแบบกระบวนการแกปญหา (Problem Solving) เปนการฝกใหนกเรยนเรยนรจากการแกปญหาทเกดข�น โดยการทำาความเขาใจปญหา วางแผนแกปญหา ดำาเนนการแกปญหา และตรวจสอบหรอมองยอนกลบ
การจดการเรยนรแบบโครงงาน (Project Work) เปนวธการจดการเรยนรรปแบบหนงทสงเสรมใหนกเรยนเรยนรดวยตนเองจากการลงมอปฏบต โดยใชกระบวนการแสวงหาความรหรอคนควาหาคำาตอบในสงทนกเรยนอยากรหรอสงสยดวยวธการตาง ๆ อยางหลากหลาย
การจดการเรยนรทเนนการปฏบต (Active Learning) เปนการใหนกเรยนไดทดลองทำาดวยตนเอง เพอจะไดเรยนรข �นตอนของงาน และรจกวธแกปญหาในการทำางาน
การจดการเรยนรแบบสรางผงความคด (Concept Mapping) เปนการสอนดวยวธการจดกลมความคดรวบยอด เพอใหเหนความสมพนธกนระหวางความคดหลกและความคดรองลงไป โดยนำาเสนอเปนภาพหรอเปนผง
การจดการเรยนรจากประสบการณ (Experience Learning) เปนการจดกจกรรมหรอจดประสบการณใหนกเรยนเกดการเรยนรจากการปฏบต แลวกระตนใหนกเรยนพฒนาทกษะใหม ๆ เจตคตใหม ๆ หรอวธการคดใหม ๆ
การเรยนรโดยการแสดงบทบาทสมมต (Role Playing) เปนการจดกจกรรมทใหนกเรยนไดแสดงบทบาทในสถานการณทสมมตข�น โดยอาจกำาหนดใหแสดงบทบาทสมมตทเปนพฤตกรรมของบคคลอน หรอแสดงพฤตกรรมในบทบาทของตนเองในสถานการณตาง ๆ
การจดการเรยนรโดยใชกจกรรมสะเตมศกษา (STEM Education) เปนการจดกจกรรมการเรยนรทบรณาการวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตร และคณตศาสตรเขาดวยกน เพอใหนกเรยนไดวางแผนคดคน วเคราะห ออกแบบ สรางช�นงาน และปรบปรงแกไข เพอใหเกดการเรยนรแบบบรณาการและนำาความรไปประยกตใชในการแกปญหา และการสรางช�นงานทเปนประโยชนตอการดำารงชวต
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 28
การจดการเรยนรตองจดควบคกบการวดและประเมนผลตามภาระและช�นงานทสอดคลองกบตวช�วด แผนการจดการเรยนรน�ไดเสนอการวดและประเมนผลครบท�ง 3 ดาน คอ ดานความร ดานคณธรรม จรยธรรม คานยม และดานทกษะ/กระบวนการ เนนวธการวดทหลากหลายตามสถานการณจรง การดรองรอยตาง ๆ ควบคไปกบการดกระบวนการทำางานและผลผลตของงาน โดยออกแบบการประเมนผล กอนเรยน ระหวางเรยน หลงเรยน และแบบทดสอบประจำาหนวย การเรยนรพรอมแบบฟอรมและเกณฑการประเมน เพออำานวยความสะดวกใหครไวพรอม ท�งน� ครอาจเพมเตมโดยการออกแบบการวดและประเมนดวยดวยมตคณภาพ (Rubrics)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 29
5. ตารางวเคราะหสาระ มาตรฐานการเรยนร และตวชวดชวงชน
สาระ มาตรฐานการเรยนร และตวชวดชวงชน
หนวยการเรยนร
สาระท 1 สาระท 2 สาระท 3 สาระท 4
สรปผลการประเมน
มฐ. ง 1.1 มฐ. ง 2.1 มฐ. ง 3.1 มฐ. ง 4.1
ผานไม
ผาน
1 2 3 4 5 6 7 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3หนวยการเรยนรท 1 การทำางานรวมกน
หนวยการเรยนรท 2 บานนาอย
หนวยการเรยนรท 3 เสอผานาใช
หนวยการเรยนรท 4 ตดเยบเบองตน
หนวยการเรยนรท 5 สรางสรรคงานสวยดวยเอกลกษณไทย
หนวยการเรยนรท 6 รกษาด มใชนาน
หนวยการเรยนรท 7 เครองมอเครองใช ซอมไดไมยาก
หนวยการเรยนรท 8 ปลกพชถกวธ มคณคาตอชวต
หนวยการเรยนรท 9 เลยงสตวอยางไรด
หนวยการเรยนรท 10 รจกเกบ รจกกน
หนวยการเรยนรท 11 ตลาดสนคาเกษตร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 30
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6
6. โครงสรางการแบงเวลารายชวโมงในการจดการเรยนร
หนวยการเรยนรท
แผนการจดการเรยนร ชวโมงท หมายเหต
ปฐมนเทศ ชวโมงท 1 ปฐมนเทศและขอตกลงในการเรยน
หนวยท 1 การทำางานรวมกน(2 แผน)
แผนท 1 การทำางานรวมกนในครอบครว(2 ชวโมง)
ชวโมงท 2 การทำางานรวมกนในครอบครว 1. การทำางานรวมกนในครอบครว 1.1 ความหมายและความสำาคญของครอบครว 1.2 สมพนธภาพในครอบครวชวโมงท 3 การทำางานรวมกนในครอบครว
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 31
(ตอ) 1.3 หนาทและบทบาทสมาชกทดของครอบครว
แผนท 2 การทำางานรวมกบเพอนและบคคลในชมชน(1 ชวโมง)
ชวโมงท 4 การทำางานรวมกบเพอนและบคคลในชมชน 2. การทำางานรวมกบเพอนและบคคลในชมชน 2.1 หลกการอยรวมกบเพอน 2.2 การทำางานรวมกบเพอน 2.3 แนวปฏบตในการทำางานรวมกบบคคลในชมชน
หนวยท 2 บานนาอย (3 แผน)
แผนท 3 การดแลรกษาบาน (1 ชวโมง)
ชวโมงท 5 การดแลรกษาบาน 1. การดแลรกษาบาน 1.1 การทำาความสะอาดสวนประกอบของบาน 1.2 การทำาความสะอาดบรเวณบาน
หนวยการเรยนรท
แผนการจดการเรยนร ชวโมงท หมายเหต
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 32
แผนท 4 การจดตกแตงบาน(1 ชวโมง)
ชวโมงท 6 การจดตกแตงบาน 2. การจดตกแตงบาน 2.1 การจดตกแตงบรเวณบาน 2.2 การปรบปรงบานใหนาอยแบบประหยดพลงงาน
แผนท 5 การดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยน(1 ชวโมง)
ชวโมงท 7 การดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยน 3. การดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยน 3.1 การทำาความสะอาดหองเรยน 3.2 การจดตกแตงหองเรยน
หนวยท 3 เส�อผานาใช (3 แผน)
แผนท 6 การเลอกผา เส�อผา และเครองแตงกาย(1 ชวโมง)
ชวโมงท 8 การเลอกผา เส�อผา และเครองแตงกาย 1. การเลอกผา เส�อผา และเครองแตงกาย 1.1 การเลอกผา 1.2 การเลอกซ�อเส�อผาและเครองแตงกาย
แผนท 7 การดแลรกษาเส�อผา ชวโมงท 9 การดแลรกษาเส�อผาและเครอง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 33
และเครองแตงกาย(1 ชวโมง) แตงกาย 2. การดแลรกษาเส�อผาและเครองแตงกาย 2.1 การลบรอยเป� อนบนเส�อผา 2.2 การซกผา 2.3 การตากผา 2.4 การรดผา 2.5 การเกบรกษาเส�อผาและเครองแตงกาย
หนวยการเรยนรท
แผนการจดการเรยนร ชวโมงท หมายเหต
แผนท 8 การซอมแซมเส�อผา(2 ชวโมง)
ชวโมงท 10 การซอมแซมเส�อผา 3. การซอมแซมเส�อผา 3.1 วธการซอมแซมเส�อผาชวโมงท 11 การซอมแซมเส�อผา (ตอ) 3.2 ตวอยางการซอมแซมเส�อผา
หนวยท 4 ตดเยบเบ�องตน
แผนท 9 ความรเบ�องตนเกยวกบการตดเยบเส�อผา
ชวโมงท 12 ความรเบ�องตนเกยวกบการตดเยบเส�อผา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 34
(3 แผน) (1 ชวโมง) 1. ความรเบ�องตนเกยวกบการตดเยบเส�อผา 1.1 อปกรณการตดเยบเส�อผา 1.2 การเลอกผาเพอใชในการตดเยบ 1.3 ข�นตอนการตดเยบเส�อผา 1.4 ความปลอดภยในการปฏบตงานตดเยบเส�อผา
แผนท 10 การตดเยบเส�อผาอยางงายดวยตนเอง(2 ชวโมง)
ชวโมงท 13 การตดเยบเส�อผาอยางงายดวยตนเอง 2. การตดเยบเส�อผาอยางงายดวยตนเอง 2.1 ตวอยางการตดเยบเส�อผาชวโมงท 14 การตดเยบเส�อผาอยางงายดวยตนเอง (ตอ) 2.1 ตวอยางการตดเยบเส�อผา (ตอ)
แผนท 11 การดดแปลงเส�อผา(1 ชวโมง)
ชวโมงท 15 การดดแปลงเส�อผา 3. การดดแปลงเส�อผา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 35
3.1 วธการดดแปลงเส�อผา
หนวยการเรยนรท
แผนการจดการเรยนร ชวโมงท หมายเหต
หนวยท 5 สรางสรรคงานสวยดวยเอกลกษณไทย (2 แผน)
แผนท 12 รจกงานเอกลกษณไทย(1 ชวโมง)
ชวโมงท 16 รจกงานเอกลกษณไทย 1. รจกงานเอกลกษณไทย 1.1 คณคาของงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย 1.2 ประเภทของงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย 1.3 ขอควรคำานงในการทำางานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย 1.4 หลกการออกแบบงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย
แผนท 13 งานประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย(2 ชวโมง)
ชวโมงท 17 งานประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย 2. งานประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย 2.1 งานดอกไมสดชวโมงท 18 งานประดษฐของใชทเปน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 36
เอกลกษณไทย (ตอ) 2.2 งานใบตอง
หนวยท 6 รกษาด มใชนาน (3 แผน)
แผนท 14 การบำารงรกษาเครองเรอน(1 ชวโมง)
ชวโมงท 19 การบำารงรกษาเครองเรอน 1. การบำารงรกษาเครองเรอน 1.1 วธการบำารงรกษาเครองเรอนททำาจากวสดตาง ๆ
ทดสอบกลางภาค( 1 ชวโมง)
ชวโมงท 20 ทดสอบกลางภาค ปรบเปลยนชวโมงทดสอบตามความ
เหมาะสมแผนท 15 การบำารงรกษาและการใชเครองใชไฟฟา(1 ชวโมง)
ชวโมงท 21 การบำารงรกษาและการใชเครองใชไฟฟา 2. การบำารงรกษาและการใชเครองใชไฟฟา 2.1 วธการบำารงรกษาและใชเครองใชไฟฟาแบบประหยดพลงงาน
หนวยการเรยนรท
แผนการจดการเรยนร ชวโมงท หมายเหต
แผนท 16 การบำารงรกษาเครองสขภณฑ
ชวโมงท 22 การบำารงรกษาเครองสขภณฑ 3. การบำารงรกษาเครองสขภณฑ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 37
(1 ชวโมง) 3.1 วธการบำารงรกษาเครองสขภณฑ
หนวยท 7 เครองมอเครองใช ซอมไดไมยาก (2 แผน)
แผนท 17 การตดต�งและประกอบเครองใช ในบาน(1 ชวโมง)
ชวโมงท 23 การตดต�งและประกอบเครองใชในบาน 1. การตดต�งและประกอบเครองใชในบาน 1.1 การตดต�งตเยน 1.2 การตดต�งเครองปรบอากาศ
แผนท 18 การซอมแซมเครองใชในบาน(2 ชวโมง)
ชวโมงท 24 การซอมแซมเครองใชในบาน 2. การซอมแซมเครองใชในบาน 2.1 หลกการซอมแซมเครองใชในบาน 2.2 เครองมอทใชในการซอมแซมเครองใชในบาน 2.3 วธการซอมแซมเครองใชในบาน ชวโมงท 25 การซอมแซมเครองใชในบาน (ตอ) 2.4 การซอมแซมเครองใชในบานตามกระบวนการทำางาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 38
หนวยท 8 ปลกพชถกวธมคณคาตอชวต (3 แผน)
แผนท 19 การปลกพชเพอการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม(1 ชวโมง)
ชวโมงท 26 การปลกพชเพอการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม 1. การปลกพชเพอการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม 1.1 การเกษตรแบบยงยน
หนวยการเรยนรท
แผนการจดการเรยนร ชวโมงท หมายเหต
แผนท 20 การปลกพชเพอการบรโภคและจำาหนาย(2 ชวโมง)
ชวโมงท 27 การปลกพชเพอการบรโภคและจำาหนาย 2. การปลกพชเพอการบรโภคและจำาหนาย 2.1 การปลกผกสวนครว ชวโมงท 28 การปลกพชเพอการบรโภคและจำาหนาย (ตอ) 2.2 การปลกไมผล
แผนท 21 เทคโนโลยเกยวกบการปลกพช(2 ชวโมง)
ชวโมงท 29 เทคโนโลยเกยวกบการปลกพช 3. เทคโนโลยเกยวกบการปลกพช 3.1 การปลกพชโดยใชเทคโนโลย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 39
ชวภาพชวโมงท 30 เทคโนโลยเกยวกบการปลกพช (ตอ) 3.2 การปลกพชดวยวธไฮโดรพอนกส
หนวยท 9 เล�ยงสตวอยางไรด (2 แผน)
แผนท 22 ความรทวไปเกยวกบการเล�ยงสตว(1 ชวโมง)
ชวโมงท 31 ความรทวไปเกยวกบการเล�ยงสตว 1. ความรทวไปเกยวกบการเล�ยงสตว 1.1 เทคโนโลยเกยวกบการเล�ยงสตว 1.2 ปจจยสำาคญในการเล�ยงสตว 1.3 วสด อปกรณ และเครองมอทใชในการเล�ยงสตว 1.4 อาหารและการใหอาหารสตว 1.5 การสขาภบาลสตว
แผนท 23 การเล�ยงสตวเพอการบรโภคและจำาหนาย(2 ชวโมง)
ชวโมงท 32 การเล�ยงสตวเพอการบรโภคและจำาหนาย 2. การเล�ยงสตวเพอการบรโภคและจำาหนาย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 40
2.1 การเล�ยงไกพ�นเมอง หนวยการเรยน
รทแผนการจดการเรยนร ชวโมงท หมายเหต
ชวโมงท 33 การเล�ยงสตวเพอการบรโภคและจำาหนาย (ตอ) 2.2 การเล�ยงปลานล
หนวยท 10 รจกเกบ รจกกน (2 แผน)
แผนท 24 การเกบรกษาอาหาร(1 ชวโมง)
ชวโมงท 34 การเกบรกษาอาหาร 1. การเกบรกษาอาหาร 1.1 การเกบรกษาอาหารสด 1.2 การเกบรกษาอาหารแหง 1.3 การเกบรกษาเครองปรงและอาหารกระปอง
แผนท 25 การถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร(2 ชวโมง)
ชวโมงท 35 การถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร 2. การถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร 2.1 หลกการและประโยชนของการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร 2.2 วธการถนอมอาหารและการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 41
แปรรปอาหารชวโมงท 36 การถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร (ตอ) 2.3 ตวอยางการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร
หนวยท 11 ตลาดสนคาเกษตร (2 แผน)
แผนท 26 ความรเกยวกบการตลาดสนคาเกษตร(1 ชวโมง)
ชวโมงท 37 ความรเกยวกบการตลาดสนคาเกษตร 1. ความรเกยวกบการตลาดสนคาเกษตร 1.2 ความสำาคญของการตลาดสนคาเกษตร 1.3 ประเภทของการตลาดสนคาเกษตร
หนวยการเรยนรท
แผนการจดการเรยนร ชวโมงท หมายเหต
แผนท 27 การจำาหนายสนคาเกษตรเบ�องตน(2 ชวโมง)
ชวโมงท 38 การจำาหนายสนคาเกษตรเบ�องตน 2. การจำาหนายสนคาเกษตรเบ�องตน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 42
1.2 การศกษาภาวะตลาดสนคาเกษตร 1.3 การกำาหนดราคาผลผลต ชวโมงท 39 การจำาหนายสนคาเกษตรเบ�องตน (ตอ) 1.4 การบนทกรายรบและรายจาย
ทดสอบปลายภาค( 1 ชวโมง)
ชวโมงท 40 ทดสอบปลายภาค ปรบเปลยนชวโมงทดสอบตามความ
เหมาะสม
ตอนท 2แผนการจดการเรยนรราย
ชวโมง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 43
แผนการจดการเรยนรปฐมนเทศแผนการจดการเรยนรท 1 ปฐมนเทศ ชนมธยมศกษาปท 4–6
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 44
กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย เวลา 1 ชวโมง
1. สาระสำาคญการปฐมนเทศเปนการสรางความเขาใจอนดตอกนระหวางครกบนกเรยนเปนการตกลงกนในเบ�องตนกอนทจะเรม
การเรยนการสอน ทำาใหครไดรจกนกเรยนดยงข�น รบทราบความตองการ ความรสก และเจตคตตอวชาทเรยน ในขณะเดยวกนนกเรยนกจะไดรและเขาใจเกยวกบหลกการทางการงานอาชพและเทคโนโลย แนวทางในการจดการเรยนร และการวดและประเมนผล ซงกจกรรมตาง ๆ ดงกลาวจะนำาไปสการเรยนการสอนทมประสทธภาพ ครสามารถจดกจกรรมการเรยนการสอนไดอยางเหมาะสม ชวยใหนกเรยนคลายความวตกกงวล สามารถเรยนไดอยางมความสข อนจะสงผลใหนกเรยนประสบความสำาเรจบรรลเปาหมายทไดกำาหนดไว
2. จดประสงคการเรยนร1. มความเขาใจและวเคราะหเกยวกบหลกการทางการงานอาชพและเทคโนโลย แนวทางการจดการเรยนร และการ
ประเมนผล (K)2. มเจตคตทดตอการงานอาชพและเทคโนโลย (A)3. มทกษะในการนำาความรและทกษะกระบวนการการงานอาชพและเทคโนโลยไปใชในชวตประจำาวน (P)
3. การวดและประเมนผลการเรยนรดาน ความร (K) ดานคณธรรม จรยธรรม
และคานยม (A)ดานทกษะ/กระบวนการ
(P)1. สงเกตการตอบคำาถาม
1. สงเกตการทำางานตามหนาททไดรบมอบหมายดวยความกระตอรอรนและ
1. สงเกตพฤตกรรมขณะปฏบตกจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 45
และการแสดงความคดเหน2. ตรวจผลการปฏบตกจกรรม
ความรบผดชอบ2. สงเกตความต�งใจเรยนและปฏบตกจกรรม
2. สงเกตทกษะการทำางานรวมกบผอน
4. สาระการเรยนร 1. ทำาไมจงตองเรยนการงานอาชพและเทคโนโลย 2. เราเรยนรอะไรในการงานอาชพและเทคโนโลย 3. คำาอธบายรายวชาพ�นฐาน 4. โครงสรางรายวชาพ�นฐาน 5. เราจะเรยนกนอยางไร 6. เทคนคและวธการจดการเรยนร 7. เวลาเรยน 8. การเกบคะแนนและการสอบ 9. การตดสนผลการเรยน
10. สอการเรยนรและแหลงการเรยนร11. ขอตกลงในการเรยน12. มอบหมายงาน
5. แนวทางบรณาการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 46
ภาษาไทย การตอบคำาถาม การแสดงความคดเหน วทยาศาสตร การวเคราะหขอมลและสรปผลจากการสำารวจตรวจสอบ สงคมศกษาฯ การปฏบตตามบทบาทและหนาทของสมาชกในกลม ภาษาตางประเทศ คำาศพทและบทสนทนาเกยวกบวธการเรยนกลมสาระการ
เรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย
6. กระบวนการจดการเรยนร ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยน
ครถามคำาถาม “การเรยนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยทผานมานกเรยนคดวาสาระการดำารงชวตและครอบครวสามารถนำาไปใชในชวตประจำาวนอยางไร ” ขนท 2 ขนสอน 1. ครนำาซด (CD) ดวด (DVD) หรอภาพการทำางานรวมกนในครอบครว เพอน และบคคลในชมชน มาใหนกเรยนด 2. ครถามคำาถาม “นกเรยนคดวาการทำางานรวมกนในชมชนตองใชทกษะใดมากทสด เพราะอะไร ” แลวใหนกเรยนชวยกนตอบ 3. ครและนกเรยนชวยกนสรปผลผลดของการเรยนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยแลวเปดสอการเรยนร PowerPoint เกยวกบเหตผล ทำาไมจงตองเรยนการงานอาชพและเทคโนโลยและสาระของกลมสาระน� พรอมกบอธบายรายละเอยด
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 47
4. ครนำาหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 มาใหนกเรยนด และแนะนำาแนวทางการเรยนโดยภาพรวม 5. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 เรอง แผนปฐมนเทศเกยวกบเทคนคและวธการจดการเรยนร แลวอธบายพรอมกบยกตวอยางทละขอ จากน �นเปดโอกาสใหนกเรยนซกถามขอสงสย 6. ครอธบายเกยวกบเวลาเรยน การเกบคะแนน การสอบ และการตดสนผลการเรยน ใหนกเรยนพอเขาใจ 7. ครถามคำาถาม “ถานกเรยนตองการคนควาความรเพมเตมในเรองทเรยน จะทำาอยางไร ” แลวใหนกเรยนตอบคำาถามและแสดงความคดเหน 8. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint หรอภาพเกยวกบสอและแหลงการเรยนรมาใหนกเรยนด พรอมกบแนะนำาสอและแหลงการเรยนรทตนเองรจกและใชประโยชนได 9. นกเรยนชวยกนเสนอแนะสอและแหลงการเรยนรทตนเองรจกและสามารถใชประโยชนได 10. ครและนกเรยนรวมกนสนทนาเกยวกบขอตกลงในการเรยน แลวเปดสอ PowerPoint หรอตดแผนภมขอตกลงในการเรยน จากน �นใหนกเรยนอานตามคร
11. นกเรยนชวยกนเสนอปญหา/อปสรรคในการเรยนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย 12. ครแนะแนวทางแกปญหาแลวเปดโอกาสใหนกเรยนซกถามขอสงสยเกยวกบแนวทางการเรยนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย
ขนท 3 ขนสรป1. ครและนกเรยนรวมกนสรปเกยวกบแนวทางการเรยนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย2. นกเรยนรวมกนสรปเกยวกบขอตกลงในการเรยน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 48
3. ครมอบหมายงานใหนกเรยนไปศกษาเกยวกบการทำางานรวมกน พรอมกบบนทกความรและใหนกเรยนตงคำาถามทสงสยคนละ 1 คำาถาม (เพอนำามารวมกนสนทนาในการเรยนครงตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. ใหนกเรยนดหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ประมาณ
5 นาท แลวซกถามขอสงสย2. นกเรยนแบงเปนกลม 2 กลมใหญ แลวชวยกนต�งคำาถามหรอตอบคำาถามเกยวกบแนวทางการ
เรยนและขอตกลงในการเรยน กลมสาระการเรยนร การงานอาชพและเทคโนโลย โดยผลดกนเปนฝายต �งคำาถามและตอบคำาถาม
ขนท 5 ขนนำาไปใชนกเรยนนำาความรเกยวกบแนวทางการเรยนและขอตกลงในการเรยนไปปฏบต เมอเรยนกลมกลมสาระการเรยนร
การงานอาชพและเทคโนโลย
7. กจกรรมเสนอแนะ 1. กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ
ใหนกเรยนไปสำารวจสอและแหลงการเรยนรในชมชนของตนเอง 2. กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม ใหนกเรยนไปทบทวนความรเกยวกบแนวทางการเรยนและขอตกลงในการเรยน
8. สอ/แหลงการเรยนร1. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ของ บรษท สำานกพมพวฒนา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 49
พานช จำากด2. ภาพการทำางานรวมกนของสมาชกในครอบครว เพอน และบคคลในชมชน และภาพแหลงการเรยนรตาง ๆ
3. สถานท เชน หองสมด 4. แผนภมขอตกลงในการเรยน5. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ของบรษท สำานกพมพ
วฒนาพานช จำากด
9. บนทกหลงการจดการเรยนร
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร
แนวทางการพฒนา
2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร
แนวทางแกไข 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน
เหตผล 4. การปรบปรงแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) /
/
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 50
เวลา 3 ชวโมง
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน
หนวยการเรยนรท 1 การ
ความร• การทำางานรวมกนในครอบครว• การทำางานรวมกบเพอนและบคคล ในชมชน
.
การทำางานรวมกน
ทกษะ/กระบวนการ• กระบวนการทำางาน• ทกษะการจดการ• ทกษะกระบวนการแกปญหา• ทกษะการแสวงหาความรภาระงาน/ชนงาน
• ระดมความคดเกยวกบสมพนธภาพ ในครอบครว• วเคราะหปญหาและแนวทางแกไข เกยวกบสมพนธภาพในครอบครว• แผนทความคดสรปความร
คณธรรม จรยธรรม และคานยม
• เจตคตทดตอการทำางาน• ความรบผดชอบ• ความขยนและอดทน• มารยาทในการทำางาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 51
ผงการออกแบบการจดการเรยนรหนวยการเรยนรท 1 การทำางานรวมกน
ขนท 1 ผลลพธปลายทางทตองการใหเกดขนกบนกเรยนตวชวดชวงชน1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3)3. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)
ความเขาใจทคงทนของนกเรยนนกเรยนจะเขาใจวา...1. การทำางานรวมกนในครอบครว
คำาถามสำาคญททำาใหเกดความเขาใจทคงทน – การทำางานรวมกนใน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 52
สมาชกทกคน จะตองมสมพนธภาพทดรจกบทบาทหนาทของ ตนเอง มนำ�าใจ และรจกชวยเหลอกน 2. การทำางานรวมกบเพอนควรยดหลก กระบวนการกลมเปนแนวปฏบตในการทำางาน3. การทำางานรวมกบบคคลในชมชนจะตองให ความรวมมอในการทำากจกรรมรวมท�งการ ปฏบตตามกฎหรอขอบงคบของชมชน
ครอบครวมความ สำาคญอยางไร – สมพนธภาพในครอบครวมกรปแบบ – การดแลและบรการสมาชกในครอบครว มประโยชนอยางไรบาง – การทำางานรวมกบบคคลอน ๆ ในชมชน ควรปฏบตตนอยางไร
ความรของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทนนกเรยนจะรวา...1. คำาทควรร ไดแก รากฐาน
ทกษะ/ความสามารถของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทน นกเรยนจะสามารถ...
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 53
ขดเกลา สมพนธภาพ อาชญากรรม ปฏสมพนธ เลยนแบบ เบยงเบน ประนประนอม เสมอภาค คณคา กาลเทศะ ยตธรรม ทศนคต2. แนวทางการสรางสมพนธภาพทดในครอบครว ไดแก การทำากจกรรมรวมกน การพดจากนดวย ถอยคำาทสภาพ การสรางแนวทางปฏบตตน ในการอยรวมกน การเผอแผมนำ�าใจใหกน การรจกประนประนอม มความเสมอภาค และไมลำาเอยง3. การทำางานรวมกบเพอนควรปฏบตตาม
1. สรางสมพนธภาพทดในครอบครวได2. ปฏบตตามบทบาทและหนาทของสมาชก ในครอบครวไดอยางเหมาะสม3. ทำางานรวมกบเพอนตามข �นตอนของ กระบวนการกลมได4. ทำางานรวมกบบคคลในชมชนได
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 54
กระบวนการกลม โดยการเลอกหวหนากลม และปฏบตตามบทบาทหนาท ทไดรบมอบหมาย4. การทำางานรวมกบบคคลในชมชนจะตองม จตสำานกทดในการทำางาน เชน มทศนคตทด ในการทำางาน แสดงความจรงใจ รจก ประนประนอม และมมนษยสมพนธทด ขนท 2 ภาระงานและการประเมนผลการเรยนรซงเปนหลกฐานทแสดงวานกเรยนมผลการ เรยนรตามทกำาหนดไวอยางแทจรง 1. ภาระงานทนกเรยนตองปฏบต – ระดมความคดเกยวกบสมพนธภาพในครอบครว – วเคราะหขาวเกยวกบปญหาสมพนธภาพในครอบครว – เขยนแผนภาพความคดสรปความรเกยวกบแนวทางการสราง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 55
สมพนธภาพทดในครอบครว – เขยนแผนทความคดสรปแนวทางเกยวกบการดแลและบรการสมาชกในครอบครว – แสดงบทบาทสมมตวธการดแลและบรการสมาชกในครอบครว – ปฏบตการดแลและบรการสมาชกในครอบครว – เลาประสบการณเกยวกบการทำางานรวมกบบคคลในชมชน – วเคราะหผลการทำางานรวมกบเพอน2. วธการและเครองมอประเมนผลการเรยนร วธการประเมนผลการเรยนร – การอธบาย การแสดงความคดเหน – การทดสอบ – การฝกปฏบตระหวางเรยน – การประเมนตนเองของนกเรยน
เครองมอประเมนผลการเรยนร– แบบบนทกผลการอภปราย– แบบทดสอบกอนเรยนและหลง
เรยน– แบบบนทกผลการปฏบตงาน– แบบประเมนผลงาน– ใบงาน/ใบกจกรรม– แบบทดสอบประจำาหนวยการ
เรยนร– แบบประเมนดานคณธรรม
จรยธรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 56
และคานยม– แบบประเมนดาน
ทกษะ/กระบวนการ3. สงทมงประเมน – ความสามารถในการอธบายวธการทำางานรวมกบสมาชกในครอบครว เพอน และบคคลในชมชน – ทำางานตามกระบวนการทำางานและกระบวนการทำางานกลม – พฤตกรรมการปฏบตกจกรรมเปนรายบคคลและรายกลม – เจตคตทดตอการทำางาน ความรบผดชอบ ความขยนและอดทน และมารยาทในการทำางานขนท 3 แผนการจดการเรยนรแผนการจดการเรยนรท 1 การทำางานรวมกนในครอบครว 2 ชวโมงแผนการจดการเรยนรท 2 การทำางานรวมกบเพอนและบคคลในชมชน 1 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 1การทำางานรวมกนในครอบครว
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 57
หนวยการเรยนรท 1 การทำางานรวมกน เวลา 2 ชวโมง
ครอบครวมสมาชกอยดวยกนหลายคน หากทกคนรวมกนทำางานบานและมความรบผดชอบตามบทบาทหนาทของตนเองโดยยดหลกปฏบตตามแนวทางการสรางสมพนธภาพทดในครอบครวกจะทำาใหสมาชกในครอบครวอยรวมกนอยางมความสข
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3)3. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)
1. อธบายวธการทำางานรวมกนในครอบครวได (K) 2. มเจตคตทดตอการทำางานรวมกนในครอบครว (A)
3. มทกษะในการทำางานรวมกบสมาชกในครอบครว (P)
1.
สาระ
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 58
การทำางานรวมกนในครอบครว – ความหมายและความสำาคญของ
ครอบครว – สมพนธภาพในครอบครว – หนาทและบทบาทสมาชกทดของ
ครอบครว
ภาษาไทย การตอบคำาถาม การอภปราย การอธบาย
สงคมศกษาฯ การปฏบตตนตามบทบาทหนาทของพลเมองดโดยยดหลกคณธรรมของการอยรวมกน
สขศกษาฯ อทธพลของครอบครวและวฒนธรรมทมตอพฤตกรรม การดำาเนนชวต
ภาษาตางประเทศ บทสนทนาเกยวกบกจวตรประจำาวนของตนเองและครอบครว
ชวโมงท 1 การทำางานรวมกนในครอบครว ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยน
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการตอบคำาถาม การอธบาย และการอภปราย2. ตรวจการทำาแบบทดสอบ กอนเรยน (Pre-test)
1. สงเกตความสนใจเรยน2. สงเกตความพอใจและมความสข ในการทำางาน
1. สงเกตการใชทกษะการจดการ ในการดแลและบรการสมาชกใน ครอบครว2. สงเกตพฤตกรรมการทำางาน รวมกบผอน
5.
สาระการ
7.
กระบวนการ
6.
แนวทางบรณาการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 59
1. นกเรยนทำาแบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test) หนวยการเรยนรท 1 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 1 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบกอนเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
2. ครถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน นกเรยนเหนคำาวา ครอบครว แลวนกถงอะไรบาง
ขนท 2 ขนสอน1. ครตรวจบนทกผลการศกษา/ใหนกเรยนนำาคำาถามมารวมกนสนทนาเกยวกบงานทมอบหมาย
ใหทำา (ซงมอบหมายในแผนปฐมนเทศและขอตกลงในการเรยน) 2. นกเรยนรวมกนอภปรายความหมายและความสำาคญของครอบครว แลวสรปผล3. ครใหนกเรยนเลาประสบการณการทำางานในครอบครวของตนเอง 4. ครอธบายเพมเตมเกยวกบความหมายและความสำาคญของครอบครว โดยบรณาการสงคมศกษาฯ เรอง สถาบน
ทางสงคม 5. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบครอบครวในประเทศสมาชกอาเซยน เชน ครอบครวชาวจนสวนใหญจะ
อาศยอยในประเทศมาเลเซย สงคโปร เวยดนาม และไทย 6. ใหนกเรยนศกษาสมพนธภาพในครอบครว จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6
แลวแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนอธบายเกยวกบรปแบบสมพนธภาพในครอบครว สรปผล และสงตวแทนกลมนำาเสนอผลงานหนาช �นเรยน
7. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 1 เรอง สมพนธภาพในครอบครว แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการสขศกษาฯ เรอง อทธพลของครอบครวทมตอพฤตกรรมการดำาเนนชวต ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 60
8. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบรปแบบสมพนธภาพในครอบครวในประเทศสมาชกอาเซยน เชน ครอบครวอนโดนเซยสวนใหญเปนครอบครวแบบเผลดการ ซงพอแมเปนผตดสนใจและมอำานาจควบคมสมาชกในครอบครวทงดานการเงน การศกษา และการเลอกค
9. ใหนกเรยนอาสาสมคร 2–3 คน เสนอแนะแนวทางการสรางสมพนธภาพทดในครอบครวของตนเอง 10. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ระดมสมองเกยวกบแนวทางการสรางสมพนธภาพทดในครอบครว แลวสรป
เปนแผนทความคด 11. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบแนวทางการสรางสมพนธภาพทดในครอบครวในประเทศสมาชกอาเซยน
เชน ชาวเมยนมามการจดกจกรรมสำาหรบครอบครวในงานฉลองปใหม เชน การทำาทานทวด
12. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 1 ระดมความคด กจกรรมท 2 เจาะประเดนปญหา และกจกรรมท 3 สรางสมพนธภาพทด
ชวโมงท 2 การทำางานรวมกนในครอบครว (ตอ) 1. ครนำาภาพพดแลนองหรอเดกดแลผใหญมาใหนกเรยนด และแสดงความคดเหนแลวถามคำาถามเพอกระตนความ
คดและความสนใจของนกเรยน เชน การปฏบตหนาทและบทบาทสมาชกทดของครอบครวชวยสงเสรมคณลกษณะอนพงประสงคและสมรรถนะดานใด
2. ใหนกเรยนอาสาสมคร 2–3 คน ยกตวอยางหนาทและบทบาทของตนเองในครอบครว3. นกเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบประโยชนในการดแลและบรการสมาชกในครอบครว แลวสรปผล4. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบประโยชนในการดแลและบรการสมาชกในครอบครว ในประเทศสมาชก
อาเซยน เชน ชาวฟลปปนสปลกฝงลกษณะนสยทดใหแกสมาชกในครอบครว โดยใหมความเลอมใสและเครงในครสตศาสนานกายโรมนคาทอลก โดยจะไปรวมตวกนทโบสถในวนเสารและวนอาทตย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 61
5. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 1 เรอง หนาทและบทบาทสมาชกทดของครอบครว แลวอธบายเพมเตม ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
6. ใหนกเรยนศกษาหลกการดแลและบรการสมาชกในครอบครว จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวเขยนแผนทความคดสรปความร
7. แบงนกเรยนเปน 3 กลม จบสลากเลอกแสดงบทบาทสมมตวธการดแลและบรการสมาชกในครอบครว ซงมหวขอดงน�
1) การดแลเดกเลก 2) การดแลผสงอาย 3) การดแลผสงอาย
8. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการดแลและบรการดานสขภาพอนามยในครอบครวในประเทศสมาชกอาเซยน เชน สงคโปรวางมาตรฐานดานสขภาพอนามยโดยเฉพาะเรองความสะอาดและปลอดเชอบรเวณรานอาหารและแผงลอยขายสนคา
9. นกเรยนรวมกนวจารณการแสดงบทบาทสมมตของแตละกลม แลวชวยกนเสนอแนะวธการดแลและบรการสมาชกในครอบครว
10. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบวธการดแลและบรการสมาชกในครอบครวในประเทศสมาชกอาเซยน เชน – กฎหมายของประเทศอนโดนเซยบญญตไววาเดกแรกเกดอาย 6 เดอน ทกคนควรไดรบการเลยงดวยนม
แมเพยงอยางเดยว – ประเทศมาเลเซยมสวสดการสงคมสำาหรบผสงอายทยากจนและไรทอยอาศย โดยจดใหอาศยในบานพกผ
สงอายทมแพทย พยาบาล นกสงคมสงเคราะห อาสาสมคร และนกศกษาฝกงานคอยดแล ขนท 3 ขนสรป
1. นกเรยนรวมกนสรปเกยวกบการทำางานรวมกนในครอบครว
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 62
2. ครมอบหมายใหนกเรยนไปสมภาษณเพอนหองเรยนอนเกยวกบการทำางานรวมกบเพอน แลวบนทกผล และใหนกเรยนตงคำาถามทสงสย คนละ 1 คำาถาม (เพอนำามารวมกนสนทนาในการเรยนครงตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน 1. นกเรยนรวมกนระดมความคดเกยวกบรปแบบสมพนธภาพในครอบครว
2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน เขยนแผนทความคดเกยวกบแนวทางการสรางสมพนธภาพทดในครอบครว แลวนำาเสนอผลงานหนาช �นเรยน
3. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 4 แสดงบทบาทสมมต และกจกรรมท 5 ดแลและบรการ
ขนท 5 ขนนำาไปใช นกเรยนสามารถทำางานบานรวมกนกบสมาชกในครอบครวไดอยางมความสข
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ ครเชญวทยากรมาบรรยายเกยวกบการทำางานรวมกนในครอบครว โดยเปดโอกาสใหนกเรยนซกถามขอสงสย 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม
นกเรยนจบคกบเพอนทำารายงานเรอง ประโยชนของการดแลสมาชกในครอบครว “ ”
1. ภาพการดแลสมาชกในครอบครว เชน พดแลนอง เดกดแลผใหญ
8.
กจกรรม
สอ/แหลง9.
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 63
2. สอสงพมพ เชน หนงสอพมพ วารสารเกยวกบครอบครวไทย การดแลสมาชกในครอบครว3. สถานท เชน บานของนกเรยน4. บคคล เชน คร ผปกครอง ผร 5. เวบไซตเกยวกบหลกการทำางานรวมกบผอน6. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 7. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
9. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
10
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 64
แผนการจดการเรยนรท 2การทำางานรวมกบเพอนและบคคลในชมชน
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 1 การทำางานรวมกน เวลา 1 ชวโมง
การทำางานรวมกบเพอนและบคคลในชมชนเปนการใหความรวมมอในการทำากจกรรมของหองเรยนหรองานประเพณตาง ๆ ในชมชน รวมท�งการปฏบตตามกฎหรอขอบงคบตาง ๆ ของสงคม
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1)
1.
สาระ
ตวชวด2.
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 65
2. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3)3. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)
1. อธบายวธการทำางานรวมกบเพอนและบคคลในชมชนได (K)2. มมารยาททดในการทำางานรวมกบเพอนและบคคลในชมชน (A)3. มทกษะการจดการในการทำางานรวมกบเพอนและบคคลในชมชน (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการตอบคำาถามและ การอภปราย2. ตรวจบนทกผลการปฏบตงาน3. ตรวจการทำาแบบทดสอบ หลงเรยน (Post-
1. สงเกตมารยาทในการทำางาน รวมกบผอน2. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานคณธรรม จรยธรรม และคา
1. สงเกตพฤตกรรมการทำางาน รวมกบผอน2. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานทกษะ/ กระบวนการ
4.
การวดและประเมนผล
3.
จดประสงคการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 66
test) นยม
การทำางานรวมกบเพอนและบคคลในชมชน – หลกการอยรวมกบเพอน – การทำางานรวมกบเพอน – แนวปฏบตในการทำางานรวมกบบคคลในชมชน
ภาษาไทย การตอบคำาถาม การอภปราย การวเคราะหปญหา คณตศาสตร การประมาณคาใชจายในการจดทำากจกรรมตาง ๆ สงคมศกษาฯ ตวอยางของการรวมกลมทประสบความสำาเรจ สขศกษาฯ แนวทางในการเลอกใชทกษะการสอสารและการสราง
สมพนธภาพในการลดความขดแยง และการแกปญหา ภาษาตางประเทศ บทสนทนาเกยวกบการทำางานกลม และกจกรรรมตาง ๆ ในชมชน
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยนครถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน นกเรยนคดวาอะไรสำาคญทสดในการอยรวมกบ
เพอน เพราะอะไร
5.
สาระการ
7.
กระบวนการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 67
ขนท 2 ขนสอน
1. ครตรวจบนทกผลการสมภาษณ/ใหนกเรยนนำาคำาถามมารวมกนสนทนาเกยวกบงานทมอบหมายใหทำา 2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ใหแตละกลมเลนเกมตอภาพทครแจกให กลมใดทำาเสรจกอนใหยกมอข�น แลว
ใหกลมททำาเสรจเปนกลมแรกและกลมสดทายอธบายวธการทำางานของกลมตนเอง3. นกเรยนอาสาสมครเลาประสบการณการทำากจกรรมหรองานรวมกบเพอน แลวรวมกนแสดงความคดเหน 4. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 1 เรอง การทำางาน
รวมกบเพอน แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการสงคมศกษาฯ เรอง ตวอยางของการรวมกลมทประสบความสำาเรจ ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
5. ใหนกเรยนศกษาหลกการอยรวมกบเพอน จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวสรปเปนแผนทความคด
6. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนทำางานตามทครกำาหนด เชน จดมมประสบการณในหองเรยน ออกแบบของใช เขยนบทสนทนาภาษาองกฤษเกยวกบการทำางาน แลวใหนกเรยนนำาเสนอผลงานพรอมกบแนวทางปฏบตงาน
7. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 1 เรอง แนวปฏบตในการทำางานรวมกบบคคลในชมชน แลวอธบายเพมเตม โดยบรณาการสขศกษาฯ เรอง แนวทางในการเลอกใชทกษะการสอสาร การสรางสมพนธภาพ และการแกปญหา ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
8. ใหนกเรยนศกษาแนวปฏบตในการทำางานรวมกบบคคลในชมชน จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวใหนกเรยนวางแผนทำางานรวมกบบคคลในชมชนทตนเองอาศยอย และนำาสงคร
9. นกเรยนรวมกนสรปเกยวกบแนวปฏบตในการทำางานรวมกบบคคลในชมชน โดยครใหความรเสรมในสวนทนกเรยนไมเขาใจหรอสรปไมถกตอง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 68
10. ครนำาแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงดานความมเหตผลมาบรณาการ โดยทำางานรวมกบเพอนหรอบคคลตาง ๆ โดยใชเหตผลในการตดสนใจรวมกน
11. นกเรยนทำาแบบทดสอบหลงเรยน (Post-test) หนวยการเรยนรท 1 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 1 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบหลงเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนสรปเรอง การทำางานรวมกบเพอนและบคคลในชมชน โดยทำาเปนรายงานสรป
2. ครมอบหมายงานใหนกเรยนไปศกษาเนอหาในหนวยการเรยนรท 2 บานนาอย เพอจดการเรยนรครงตอไป (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 1 เรอง คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนเกยวกบการทำางานรวมกบเพอน แลวบนทกสรปผล2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน วเคราะหปญหาในการทำางานรวมกบเพอน และหาแนวทางแกไข แลวสรปผล
การวเคราะห3. นกเรยนเลาประสบการณเกยวกบการทำางานรวมกบบคคลในชมชน แลวบนทกสรปผล
4. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 6 วเคราะหปญหา กจกรรมท 7 เลาสกนฟง กจกรรมท 8 เรยนรเรองการทำางานรวมกนดวยโครงงาน กจกรรมท 9 การประยกตใชในชวตประจำาวน และกจกรรมท 10 คำาถามชวนตอบ
ขนท 5 ขนนำาไปใช
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 69
นกเรยนสามารถทำางานรวมกบเพอนหรอบคคลอน ๆ ไดตามข �นตอนกระบวนการกลม และมมารยาทในการทำางาน
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ นกเรยนแบงกลม กลมละ 5–6 คน รวมกนทำากจกรรมทกลมสนใจและมประโยชนตอสวนรวม โดยทำาตามข�นตอนกระบวนการทำางานกลม แลวนำาเสนอผลงาน 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม นกเรยนไปสมภาษณผรเกยวกบข �นตอนการจดกจกรรมหรองานตาง ๆ ในชมชน
1. สอสงพมพ เชน หนงสอพมพ วารสารเกยวกบครอบครวไทย การดแลสมาชกในครอบครว การทำางานในชมชน 2. สถานท เชน โรงเรยน บาน ชมชน3. บคคล เชน คร ผปกครอง เพอน บคคลในชมชน4. เวบไซตเกยวกบหลกการทำางานรวมกบผอน5. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 6. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 7. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
8. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
8.
กจกรรม
9.
สอ/แหลงการ
10
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 70
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
เวลา 3 ชวโมงผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน
ความร• การดแลรกษาบาน• การจดตกแตงบาน• การดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยน
ทกษะ/กระบวนการ• ทกษะการทำางานกลม• ทกษะการจดการ• ทกษะกระบวนการแกปญหา• ทกษะการแสวงหาความร
หนวยการเรยนรท 2 บานนา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 71
ภาระงาน/ชนงาน• วางแผนทำาความสะอาดสวนประกอบ ของบาน• วเคราะหปญหาในการจดตกแตง บรเวณบาน• คนควาขอมลเกยวกบการปรบปรงบาน
คณธรรม จรยธรรม และคานยม
• เจตคตทดตอการทำางาน• ความรบผดชอบ• ความคดสรางสรรค• มารยาทในการทำางาน• ความประหยดและอนรกษ สงแวดลอม
.
บานนาอย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 72
ผงการออกแบบการจดการเรยนรหนวยการเรยนรท 2 บานนาอย
ขนท 1 ผลลพธปลายทางทตองการใหเกดขนกบนกเรยนตวชวดชวงชน1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3)3. มทกษะในการแสวงหาความรเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/5) 4. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)5. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)ความเขาใจทคงทนของนกเรยนนกเรยนจะเขาใจวา...1. การดแลรกษาบานเปนการทำาใหบานสะอาด เรยบรอย และนาอยอาศย โดยสมาชกทกคน ในครอบครวควรแบงหนาทกน
คำาถามสำาคญททำาใหเกดความเขาใจทคงทน – สวนประกอบใดของบานทควรทำาความสะอาด เปนประจำา – การจดตกแตงบานควรคำานงถงหลกการใด
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 73
ดแลและทำางาน ตามกระบวนการทำางาน 2. การจดตกแตงบานเปนการทำาใหบานเปน ระเบยบ เรยบรอยและสวยงาม ซงควรศกษา หลกการและวธการจดตกแตงบานทถกตอง3. การดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยนจะชวย สงเสรมการเรยนร สขภาพ และสรางความม ระเบยบวนยใหแกนกเรยน
– การจดตกแตงบานมผลดอยางไร – ถาตองการจดตกแตงหองเรยนควรพจารณา สงใดเปนอนดบแรก
ความรของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทนนกเรยนจะรวา...1. คำาทควรร ไดแก เพดาน กระเบ�องเคลอบ บานเกลด ปารเกต หนขด เสอนำ�ามน จาระบ
ทกษะ/ความสามารถของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทน นกเรยนจะสามารถ...1. ดแลรกษาบานตามกระบวนการทำางานได2. วางแผนการดแลรกษาและจด
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 74
ลานบาน อลลอยด วชาการ ปายนเทศ 2. การดแลรกษาบานควรแบงหนาทกนทำาตาม ความสามารถของสมาชกแตละคนใน ครอบครว โดยทำางานตามกระบวนการทำางาน ไดแก การวเคราะหงาน การวางแผนในการ ทำางาน การปฏบตงานตามลำาดบข�นตอน และการประเมนผล การทำางาน3. การจดตกแตงบานจะตองมการวางแผนกอน โดยสำารวจสภาพพ�นทวาควรจดและตกแตง บรเวณใดบาง จากน�นวางแผนในการจด ตกแตงโดยกำาหนด
ตกแตงบานได3. เลอกจดตกแตงหองเรยนไดอยางเหมาะสม4. นำาวธการจดตกแตงบานไปใชในการดำารงชวต ของตนเองได
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 75
วตถประสงค รปแบบ การจดตกแตง ทำาแผนผงในการจดวางสง ตกแตง ศกษาวธการจดตกแตง จดเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอ ลงมอจดตกแตง และ ประเมนผลการจดตกแตง4. การดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยนควร ทำาตามกระบวนการทำางานกลม และกระบวนการทำางาน โดยทกคนใน ช�นเรยนควรรวมมอกนทำางานขนท 2 ภาระงานและการประเมนผลการเรยนรซงเปนหลกฐานทแสดงวานกเรยนมผลการเรยนร ตามทกำาหนดไวอยางแทจรง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 76
1. ภาระงานทนกเรยนตองปฏบต– เลาประสบการณการทำาความสะอาดบานของตนเอง– วางแผนทำาความสะอาดสวนประกอบของบาน– วางแผนทำาความสะอาดบรเวณบานและปฏบตตามทวางแผนไว– วางแผนจดและตกแตงบรเวณบาน แลวลงมอปฏบตงานตามท
วางแผนไว – วเคราะหปญหาในการจดตกแตงบรเวณบานและหาแนวทางแกไข– คนควาขอมลเกยวกบการปรบปรงบานใหนาอยแบบประหยด
พลงงาน– ปฏบตการดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยน พรอมวเคราะห
ปญหาในการทำางานและเสนอแนะ แนวทางแกไข
2. วธการและเครองมอประเมนผลการเรยนร วธการประเมนผลการเรยนร – การอภปราย การแสดงความคดเหน – การทดสอบ – การฝกปฏบตระหวางเรยน
เครองมอประเมนผลการเรยนร– แบบบนทกผลการอภปราย– แบบทดสอบกอนเรยนและหลง
เรยน– แบบบนทกผลการปฏบตงาน– แบบประเมนผลงาน– ใบงาน/ใบกจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 77
– การประเมนตนเองของนกเรยน
– แบบทดสอบประจำาหนวยการเรยนร– แบบประเมนดานคณธรรม
จรยธรรม และคานยม– แบบประเมนดาน
ทกษะ/กระบวนการ3. สงทมงประเมน – ความสามารถในการอธบายวธการดแลรกษาบาน การจดตกแตงบรเวณบาน และการดแลรกษา และจดตกแตงหองเรยนใหผอนเขาใจ – ความสามารถในการดแลรกษาบาน การจดตกแตงบานและหองเรยน – การทำางานตามกระบวนการทำางาน และกระบวนการทำางานกลม – การปฏบตดแลรกษา และจดตกแตงบานและหองเรยน – พฤตกรรมการปฏบตกจกรรมเปนรายบคคลและรายกลม – เจตคตทดตอการทำางาน ความรบผดชอบ ความคดสรางสรรค มารยาทในการทำางาน ความประหยดและอนรกษสงแวดลอม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 78
ขนท 3 แผนการจดการเรยนรแผนการจดการเรยนรท 3 การดแลรกษาบาน 1 ชวโมงแผนการจดการเรยนรท 4 การจดตกแตงบาน 1 ชวโมงแผนการจดการเรยนรท 5 การดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยน 1 ชวโมง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 79
แผนการจดการเรยนรท 3การดแลรกษาบาน
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 2 บานนาอย เวลา 1 ชวโมง
การดแลรกษาบานใหสะอาดเรยบรอย นาอย ควรดแลท�งภายในบาน สวนประกอบของบาน และบรเวณรอบ ๆ บาน โดยสมาชกทกคนในครอบครวควรแบงหนาทกนดแลและทำางานตามกระบวนการทำางาน เรมต�งแตการวเคราะหงาน การวางแผนในการทำางาน ในการปฏบตงานตามลำาดบข�นตอน และการประเมนผลการทำางาน
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3)3. มทกษะในการแสวงหาความรเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/5) 4. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)5. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม
1.
สาระ
ตวชวด2.
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 80
(ง 1.1 ม. 4–6/7) 1. อธบายวธการดแลรกษาบานได (K)
2. มความรบผดชอบและมเจตคตทดตอการดแลรกษาบาน (A)3. มทกษะในการดแลรกษาบาน (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการตอบคำาถาม การอธบาย และการอภปราย2. ตรวจการทำาแบบทดสอบ กอนเรยน (Pre-test)
1. สงเกตความต�งใจเรยน2. สงเกตความรบผดชอบ ในการทำางาน
1. สงเกตพฤตกรรมการทำางาน รวมกบผอน2. สงเกตการใชทกษะการแสวงหา ความรเกยวกบการดแลรกษา บาน
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
5.
สาระการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 81
การดแลรกษาบาน – การทำาความสะอาดสวนประกอบของบาน – การทำาความสะอาดบรเวณบาน
ภาษาไทย การอธบาย การตอบคำาถาม การอภปราย วทยาศาสตร สารเคมทใชในการทำาความสะอาด ปฏกรยาทางเคมทมผล
ตอสงมชวต สงคมศกษาฯ การดำาเนนชวตตามแนวทางการอนรกษทรพยากรและ
สงแวดลอม สขศกษาฯ การวางแผนดแลทอยอาศยเพอรกษาสขภาพของตนเองและ
บคคลในครอบครว ภาษาตางประเทศ การเขยนอธบายเกยวกบวธการดแลรกษาบาน
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยน1. นกเรยนทำาแบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test) หนวยการเรยนรท 2 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปด
สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 2 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบกอนเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
7.
กระบวนการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 82
2. ครถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน ถาตองการทำาความสะอาดสวนประกอบของบานควรทำาบรเวณใดกอน
ขนท 2 ขนสอน1. ครถามคำาถามเกยวกบงานทมอบหมายใหนกเรยนไปศกษาเน�อหาในหนวยการเรยนรท 2 บานนาอย (ซงมอบ
หมายในชวโมงสดทายของการเรยนการสอนหนวยการเรยนรท 1 คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป) 2. ใหนกเรยนอาสาสมคร 2–3 คน เลาประสบการณเกยวกบการดแลรกษาบานทตนเองเคยทำา จากน�นนกเรยนรวม
กนสนทนาเกยวกบการดแลรกษาบาน3. นกเรยนแบงกลม เปน 6 กลม จบฉลากเลอกหวขอการทำาความสะอาดสวนประกอบของบาน แลวรวมกนศกษา
คนควาจากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม.4–6 และแหลงการเรยนรตาง ๆ เชน หองสมด อนเทอรเนต และบนทกความร ซงมหวขอดงน�
1) การทำาความสะอาดเพดาน2) การทำาความสะอาดฝาผนง3) การทำาความสะอาดประตและหนาตาง4) การทำาความสะอาดพ�นบาน5) การทำาความสะอาดบรเวณบาน6) การทำาความสะอาดทางระบายนำ�า และกำาจดขยะ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 83
4. นกเรยนแตละกลมสงตวแทนนำาเสนอผลงานหนาช �นเรยน จากน�นครอธบายเพมเตมเกยวกบการทำาความสะอาดสวนประกอบของบาน โดยบรณาการสขศกษาฯ เรอง การวางแผนดแลทอยอาศยเพอรกษาสขภาพของตนเองและบคคลในครอบครว
5. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการทำาความสะอาดบานในประเทศสมาชกอาเซยน เชน ประเทศสงคโปรสรางหนยนตทำาความสะอาดบานทสามารถขด ถ ดดฝน และกวาดพน โดยใชวธการสรางโปรแกรมตารางทำาความสะอาดประจำาวนแทนการกดปมควบคม
6. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 2 เรอง การทำาความสะอาดบรเวณบาน แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการวทยาศาสตร เรอง ปฏกรยาทางเคมของสารทำาความสะอาดทมผลตอสงมชวต ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
7. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบวธการกำาจดขยะในประเทศสมาชกอาเซยน เชน ประเทศกมพชาเปดโรงงานผลตกระแสไฟฟาจากพลงงานถานหนและกระบวนการเผาขยะเพอผลตกระแสไฟฟา ซงชวยกำาจดขยะใหมปรมาณลดลงดวย
8. ใหนกเรยนศกษาตวอยางการทำาความสะอาดบรเวณบานตามกระบวนการทำางาน จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวสรปความร
9. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนวเคราะหงาน วางแผนในการทำาความสะอาดบรเวณบาน แลวลงมอทำาความสะอาดบรเวณบาน (โดยนำาไปปฏบตจรงทบานของตนเอง พรอมกบบนทกปญหา/อปสรรคทพบ และวธการแกปญหาน�น ๆ)
10. นกเรยนแตละกลมสงตวแทนกลมนำาเสนอผลงาน พรอมกบอธบายข �นตอนการปฏบตงาน และเปดโอกาสใหเพอน ๆ ซกถามหรอใหขอเสนอแนะ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 84
11. ครตรวจสอบผลงานของแตละกลม พรอมกบใหคำาแนะนำาเพมเตม แลวใหนกเรยนทมผลงานมความบกพรองนำากลบไปปรบปรงแกไขใหดข�น
12. ครนำาแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงดานความพอประมาณมาบรณาการ โดยสมมตหองเรยนเปนบาน แลวใหนกเรยนแตละกลมรวมกนวางแผนทำาความสะอาดดวยความประหยด พรอมสรปผลการปฏบตงาน
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนรวมกนสรปความรเกยวกบการดแลรกษาบาน แลวเขยนแผนทความคด
2. ครมอบหมายใหนกเรยนไปสำารวจการจดตกแตงบานของตนเอง แลวบนทกผล และใหนกเรยนตงคำาถามทสงสย คนละ 1 คำาถาม (เพอนำามารวมกนสนทนาในการเรยนครงตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนวางแผนทำาความสะอาดสวนประกอบของบานตนเอง2. นกเรยนปฏบตการทำาความสะอาดบรเวณบานตามทวางแผนไว แลวบนทกผลการปฏบตงานสงคร3. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 11 เลาประสบการณ
และกจกรรมท 12 วางแผนทำาความสะอาด ขนท 5 ขนนำาไปใช
นกเรยนสามารถนำาความรทไดไปใชดแลรกษาบานของตนเอง
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ นกเรยนนำาวธการปฏบตในการดแลรกษาบานมารวมกนพฒนาโรงเรยน โดยแบงกลมรบผดชอบทำาความสะอาดหองเรยนและบรเวณโรงเรยน
8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 85
8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม นกเรยนจดทำาปฏทนปฏบตงานดแลรกษาบานของตนเองเปนระยะเวลา 1 เดอนสงคร
1. สอสงพมพ เชน หนงสอพมพ วารสารเกยวกบการดแลทำาความสะอาดบรเวณบาน 2. สถานท เชน หองเรยน บาน
3. บคคล เชน คร ผปกครอง เพอน บคคลในชมชน4. เวบไซตเกยวกบการดแลรกษาบาน การจดตกแตงบรเวณบาน
5. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 6. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 7. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา
สอ/แหลงการ9.
10.
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 86
2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 87
แผนการจดการเรยนรท 4การจดตกแตงบาน
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 2 บานนาอย เวลา 1 ชวโมง
บานทเราอยอาศยหากไดรบการจดตกแตงใหสวยงามจะทำาใหบานนาอยและเปนระเบยบเรยบรอย เราจงควรศกษาหลกการและวธการจดตกแตงบานทถกตอง เพอจะไดนำาความรไปใชใหเกดประโยชนกบตนเองและครอบครว
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3)3. มทกษะในการแสวงหาความรเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/5) 4. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)
1.
สาระ
ตวชวด2.
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 88
5. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)
1. อธบายวธการจดตกแตงบานได (K) 2. มความคดสรางสรรค ประหยด และเหนประโยชนของการจดตกแตงบาน (A)
3. จดตกแตงบานไดเหมาะสมและสวยงาม (P)
ดานความร (K) ดานคณธรรม จรยธรรม
และคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการแสดงความคดเหน และการตอบคำาถาม2. ตรวจผลงานการออกแบบ การจดตกแตงบาน
1. สงเกตความสนใจเรยน2. สงเกตการใชความคดสรางสรรค ในการจดตกแตงบาน3. สงเกตการรจกประหยดและ อนรกษสงแวดลอม
1. สงเกตพฤตกรรมขณะปฏบตงาน2. สงเกตทกษะการใชอปกรณและ เครองมอในการจดตกแตงบาน3. สงเกตการใชทกษะการแกปญหา ในการทำางาน
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 89
การจดตกแตงบาน – การจดตกแตงบรเวณบาน – การปรบปรงบานใหนาอยแบบประหยดพลงงาน
ภาษาไทย การตอบคำาถาม การแสดงความคดเหน การนำาเสนอผลงาน คณตศาสตร การประมาณราคาวสดและสงตกแตง สงคมศกษาฯ การเปลยนแปลงธรรมชาตในโลก เชน ภาวะโลกรอน
วทยาศาสตร การสบคนขอมลเกยวกบปฏสมพนธระหวางสสารและพลงงาน ศลปะ การรบรสนทรยภาพจากธรรมชาตและสงแวดลอม
ภาษาตางประเทศ การใชภาษาอธบายความรสกเกยวกบการจดตกแตงบาน
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยนครนำาภาพการจดตกแตงบานในลกษณะตาง ๆ มาใหนกเรยนพจารณา แลวถามคำาถามเพอกระตนความคดและความ
สนใจของนกเรยน เชน นกเรยนจะเลอกอยบานในภาพใดแลวใหรวมกนแสดงความคดเหนขนท 2 ขนสอน1. ครตรวจบนทกผลการสำารวจ/ใหนกเรยนนำาคำาถามมารวมกนสนทนาเกยวกบงานทมอบหมาย
ใหทำา
5.
สาระการ
7.
กระบวนการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 90
2. ครและนกเรยนรวมกนสนทนาเกยวกบหลกการจดตกแตงบาน และบรเวณบานพรอมกบยกตวอยาง แลวรวมกนแสดงความคดเหน
3. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 2 เรอง การจดตกแตงบรเวณ แลวอธบายเพมเตมเกยวกบหลกการและการวางแผนจดตกแตงบาน โดยบรณาการคณตศาสตรเรอง การประมาณราคาวสดและสงตกแตงใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
4. นกเรยนศกษาหลกการจดตกแตงบาน และบรเวณบานจากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวใหนกเรยนวางแผนจดตกแตงบรเวณบานของตนเอง แลวนำาสงคร
5. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ชวยกนออกแบบจดตกแตงบรเวณบาน 3 สวน ไดแก บรเวณหนาบาน บรเวณขางบาน และบรเวณหลงบาน แลวสงตวแทนกลมนำาเสนอผลงานหนาช �นเรยน จากน�นครตรวจสอบผลงานของนกเรยน พรอมกบอธบายเพมเตมเกยวกบการจดตกแตงบรเวณ
6. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 2 เรอง การจดตกแตงสวน แลวอธบายเพมเตม โดยบรณาการศลปะเรอง การรบรสนทรยภาพจากธรรมชาตและสงแวดลอม ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
7. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนอภปรายเกยวกบรปแบบการจดตกแตงสวนและขอควรคำานงในการจดตกแตงสวนหยอม แลวสรปเปนแผนทความคด
8. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการจดตกแตงสวนในประเทศสมาชกอาเซยน เชน ภมประเทศของเมยนมามลกษณะเปนเทอกเขาและดนทราย การจดตกแตงสวนจงนยมเลอกใชไมประดบ เชน บอน พลบพลง เฮลโคเนย กาบหอยแครง การะเกด วาสนา แลวตกแตงดวยประตมากรรมและงานทองเหลองทเปนศลปะของเมยนมา
9. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 2 เรอง การปรบปรงบานใหนาอยแบบประหยดพลงงาน หรอวซดหรอดวด เแลวอธบายเพมเตม โดยบรณาการสงคมศกษาฯ เรอง การ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 91
เปลยนแปลงธรรมชาตในโลก และบรณาการวทยาศาสตรเรอง ปฏสมพนธระหวางสสารและพลงงาน ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
10. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ศกษาคนควาการปรบปรงบานใหนาอยแบบประหยดพลงงาน จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวรวมกนวางแผนและออกแบบปรบปรงบานใหนาอยแบบประหยดพลงงาน แลวสงตวแทนกลมนำาเสนอผลงานหนาช �นเรยน
11. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการปรบปรงบานใหนาอยแบบประหยดพลงงานในประเทศสมาชกอาเซยน เชน
– ประเทศสงคโปรมอาคารทชวยประหยดพลงงานไฟฟา โดยปลกตนไมเขตรอนทงภายในและภายนอกอาคารทง 26 ชน และใชพลงงานจากแสงอาทตยประมาณ 40 เปอรเซนต นอกจากนยงมแหลงกกเกบนำาฝนเพอใชรดนำาตนไมและใชประโยชนภายในอาคารดวย
– การจดตกแตงบานสไตลโมเดรนบาหลเหมาะสมกบบานในเขตรอน โดยสรางอาคารใหโปรงมงหลงคาดวยกระเบองดนเผา และไมมฝาเพดาน
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนรวมกนอภปรายสรปเกยวกบการจดตกแตงบานและบรเวณบาน
2. ครมอบหมายใหนกเรยนไปศกษาเกยวกบการดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยน จากหนงสอเรยน รายวชาพนฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนา 34–38 แลวบนทกความร และใหนกเรยนตงคำาถามทสงสย คนละ 1 คำาถาม (เพอนำามารวมกนสนทนาในการเรยนครงตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนวางแผนจดและตกแตงบรเวณบาน แลวลงมอปฏบตงานตามทวางแผนไว
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 92
2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน วเคราะหปญหาในการจดตกแตงบรเวณบานและหาแนวทางแกไข แลวสรปผลการวเคราะห
3. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ระดมความคดเกยวกบวธการปรบปรงบานใหนาอยแบบประหยดพลงงาน แลวสรปเปนแผนทความคด
4. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 13 แนวคดวเคราะห และกจกรรมท 14 ขอมลนาร
ขนท 5 ขนนำาไปใช นกเรยนนำาหลกการและวธการจดตกแตงบานไปใชตกแตงบานและบรเวณบานของตนเองได
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ นกเรยนหาภาพเกยวกบการจดตกแตงบานและบรเวณบานในลกษณะตาง ๆ แลวนำามาจดทำาเปนสมดภาพ
อเลกทรอนกส 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม นกเรยนศกษาคนควาเพมเตมเกยวกบวธการจดตกแตงบานและบรเวณบานจากแหลงความรตาง ๆ และผร
8.
กจกรรม
สอ/แหลง9.
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 93
1. สอสงพมพ เชน หนงสอพมพ วารสารเกยวกบการดแลทำาความสะอาดบรเวณบาน การจดตกแตงบรเวณบาน
2. สถานท เชน โรงเรยน บาน ชมชน 3. บคคล เชน คร ผปกครอง เพอน บคคลในชมชน
4. วซดหรอดวด เกยวกบการปรบปรงบานใหนาอยแบบประหยดพลงงาน5. เวบไซตเกยวกบการจดตกแตงบาน
6. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 7. แบบฝกทกษะ การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 9. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
10
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 94
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 95
แผนการจดการเรยนรท 5การดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยน
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 2 บานนาอย เวลา 1 ชวโมง
หองเรยนเปนหองทใชในการเรยนหนงสอและทำากจกรรมตาง ๆ รวมกน การดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยนเปนหนาทของนกเรยนทกคนในช �นเรยนทตองรวมมอกนทำา เพอใหหองเรยนสะอาด มความเปนระเบยบเรยบรอยและชวยสรางบรรยากาศทดในการเรยน
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3)
1.
สาระ
ตวชวด2.
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 96
3. มทกษะในการแสวงหาความรเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/5) 4. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)5. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7) 1. อธบายวธการดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยนตามกระบวนการทำางาน (K)
2. มความรบผดชอบและมมารยาทในการดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยน (A)3. มทกษะในการดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยน (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการอภปรายและ การแสดงความคดเหน 2. ตรวจผลงานการจดตกแตง หองเรยน3. ตรวจการทำาแบบทดสอบ
1. สงเกตความรบผดชอบและการม มารยาทในการทำางาน2. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานคณธรรม จรยธรรม และคา
1. สงเกตการใชทกษะการจดการ ในการดแลรกษาและจดตกแตง หองเรยน2. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานทกษะ/
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 97
หลงเรยน (Post-test)
นยม กระบวนการ
การดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยน – การทำาความสะอาดหองเรยน – การจดตกแตงหองเรยน
ภาษาไทย การแสดงความคดเหน การตอบคำาถาม การอภปราย คณตศาสตร การนำาความรเกยวกบเศษสวน ทศนยม ไปใชในการคำานวณ
พ�นท เวลา และคาใชจายในการจดตกแตงหองเรยน สงคมศกษาฯ การแกปญหาตามแนวทางการอนรกษสงแวดลอม
สขศกษาฯ ความรบผดชอบของบคคลทมตอการสรางเสรมสขภาพ ภาษาตางประเทศ คำาศพทและบทสนทนาเกยวกบการจดตกแตงหองเรยน
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยนครใหนกเรยนสำารวจสภาพหองเรยน แลวถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน หองเรยน
ของเราควรปรบปรงอะไรบาง ขนท 2 ขนสอน1. ครตรวจบนทกความร/ใหนกเรยนนำาคำาถามมารวมกนสนทนาเกยวกบงานทมอบหมาย
5.
สาระการ
7.
กระบวนการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 98
ใหทำา 2. ใหนกเรยนอาสาสมคร 2–3 คน เลาประสบการณการทำาความสะอาดหองเรยน3. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 2 เรอง การ
ทำาความสะอาดหองเรยนตามกระบวนการทำางาน แลวอธบายเพมเตม ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย4. นกเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบประโยชนของการจดตกแตงหองเรยน แลวบนทกความร 5. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ระดมความคดเกยวกบวธการจดตกแตงหองเรยน สรปแลวสงตวแทน
นำาเสนอผลงานหนาช �นเรยน โดยครตรวจสอบและเสนอแนะใหสมบรณยงข�น 6. ครนำาแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงดานเงอนไขคณธรรม เชน ความรอบคอบ มาบรณาการ โดย
รวมกนวางแผนจดตกแตงหองเรยนและตรวจสอบความเรยบรอยของการจดตกแตงหองเรยนดวยความรอบคอบ7. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนวเคราะหงาน และวางแผนการทำาความสะอาดและจดตกแตงหองเรยน
(โดยนำาไปปฏบตจรงนอกเวลาเรยน) ตามลำาดบข�นตอน แลวบนทกปญหา/อปสรรคทพบ และวธการแกปญหาน�น ๆ8. นกเรยนแตละกลมสงตวแทนกลมนำาเสนอผลงาน พรอมกบอธบายข �นตอนการปฏบตงาน และเปดโอกาสใหเพอน
ๆ ซกถามหรอใหขอเสนอแนะ9. นกเรยนทำาแบบทดสอบหลงเรยน (Post-test) หนวยการเรยนรท 2 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปด
สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 2 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบหลงเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนรวมกนอภปรายสรปเกยวกบการดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 99
2. ครมอบหมายงานใหนกเรยนไปศกษาเนอหาในหนวยการเรยนรท 3 เสอผานาใช เพอจดการเรยนรครงตอไป (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 2 เรอง คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนรวมกนวางแผนการทำาความสะอาดหองเรยนตามกระบวนการทำางาน2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ปฏบตการทำาความสะอาดและจดตกแตงหองเรยน พรอมวเคราะหปญหาใน
การทำางานและคนหาแนวทางแกไข 3. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 15 รวมคด รวมกน
วางแผน กจกรรมท 16 หองเรยนสวยงาม กจกรรมท 17 บนทกประจำาวน กจกรรมท 18 เรยนรเรองบานนาอยดวยโครงงาน กจกรรมท 19 การประยกตใชในชวตประจำาวน และกจกรรมท 20 คำาถามชวนตอบ
ขนท 5 ขนนำาไปใช นกเรยนสามารถดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยนของตนเองได
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ นกเรยนทำาโครงงานประกวดการจดตกแตงหองเรยน โดยเชญครประจำาช �นของแตละหองเปนกรรมการตดสน 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม
นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน จดทำาปายนเทศเกยวกบลกษณะของการจดตกแตงหองเรยนแบบประหยดและอนรกษสงแวดลอม
8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 100
1. สอสงพมพ เชน หนงสอพมพ วารสารเกยวกบการดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยน2. สถานท เชน หองเรยน
3. บคคล เชน คร ผปกครอง เพอน ผร 4. เวบไซตเกยวกบการดแลรกษาและจดตกแตงหองเรยน
5. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 6. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 7. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล
สอ/แหลงการ9.
10.
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 101
4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
เวลา 4 ชวโมง
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน
ความร• การเลอกผา เส�อผา และเครองแตงกาย• การดแลรกษาเส�อผาและเครองแตงกาย• การซอมแซมเส�อผา
ทกษะ/กระบวนการ• กระบวนการทำางาน• ทกษะกระบวนการแกปญหา• ทกษะการแสวงหาความร• ทกษะการใชอปกรณและ
หนวยการเรยนรท 3
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 102
ผงการออกแบบการจดการเรยนรหนวยการเรยนรท 3 เสอผานาใช
ขนท 1 ผลลพธปลายทางทตองการใหเกดขนกบนกเรยนตวชวดชวงชน1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1)
ภาระงาน/ชนงาน• ระดมความคดเกยวกบหลกการ เลอกใชเส�อผาในชวตประจำาวน• สำารวจสารทำาความสะอาดเส�อผา• วางแผนซกผา• สาธตวธการรดผา
คณธรรม จรยธรรม และคานยม
• เจตคตทดตอการทำางาน• ความประหยด• ความคดสรางสรรค• ความขยนและอดทน• ความประณตและรอบคอบ
.
เสอผานาใช
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 103
2. มทกษะกระบวนการแกปญหา (ง 1.1 ม. 4–6/4)3. มทกษะในการแสวงหาความรเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–
6/5)4. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)5. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการ
อนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)
ความเขาใจทคงทนของนกเรยนนกเรยนจะเขาใจวา...1. การเลอกใชผาและเลอกซ�อเส�อผาควรพจารณา ใหเหมาะสมกบตนเอง 2. การดแลรกษาเส�อผาและเครองแตงกายให
สะอาดและเรยบรอยอยเสมอสามารถทำาไดโดย
การซกผาและรดผาใหถกวธ เพอใหเส�อผาและ
เครองแตงกายสะอาด ใชงานไดยาวนาน
คำาถามสำาคญททำาใหเกดความเขาใจทคงทน – การเลอกใชเส�อผาใหเหมาะสมกบตนเอง ควรพจารณาสงใดบาง – การดแลรกษาและซอมแซมเส�อผาสามารถ ปฏบตไดดวยตนเองหรอไม อยางไร – ผทซอมแซมเส�อผาควรมความรเรองใดบาง – วธการซอมแซมเส�อผามอะไรบาง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 104
3. การซอมแซมเส�อผาชวยประหยดรายจาย และ
สรางเสรมลกษณะนสยทดในการทำางานความรของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทนนกเรยนจะรวา...1. คำาทควรรไดแก เสนใย ลนน โพลเอสเตอร ตำาหน ตะเขบ ลย นำ�ายาซกแหง 2. หลกการเลอกซ�อเส�อผาและเครองแตงกาย ไดแก เลอกใหเหมาะกบโอกาสใชงาน เลอกสถานท ทจะซ�อ ตรวจสอบคณภาพการตดเยบ เลอกส
และแบบลองสวมใส และระวงมารยาทใน
การซ�อ
ทกษะ/ความสามารถของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทน นกเรยนจะสามารถ...1. เลอกใชเส�อผาและเครองแตงกายไดเหมาะสม กบตนเอง2. ใชอปกรณและเครองมอในการดแลรกษา
เส�อผาและเครองแตงกายไดถกวธ3. ซกผา รดผา และซอมแซมเส�อผาไดดวยตนเอง4. สามารถแกปญหาในการเลอกซ�อเส�อผา ซกผา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 105
3. การดแลรกษาเส�อผาโดยการซกและการรด ควร ปฏบตตามวธการทชวยประหยดเวลาและ
พลงงาน 4. การซอมแซมเส�อผาตามกระบวนการทำางานม 4 ข�นตอน ไดแก การวเคราะหงาน การวางแผน ในการทำางาน การปฏบตงานตามลำาดบข�นตอน และการประเมนผลการทำางาน
และรดผาได5. ซอมแซมเส�อผาตามกระบวนการทำางาน
ขนท 2 ภาระงานและการประเมนผลการเรยนรซงเปนหลกฐานทแสดงวานกเรยนมผลการเรยนร ตามทกำาหนดไวอยางแทจรง 1. ภาระงานทนกเรยนตองปฏบต – ระดมความคดเกยวกบหลกการเลอกใชเส�อผาในชวตประจำาวน – เลาประสบการณเกยวกบการเลอกซ�อเส�อผาและเครองแตงกายของตนเอง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 106
– สำารวจสารทำาความสะอาดเส�อผาทจำาหนายในชมชนของตนเอง – วเคราะหปญหาในการดแลรกษาเส�อผา – วางแผนซกผาดวยเครองซกผา พรอมวเคราะหปญหา และหาแนวทางแกไข – สาธตวธการรดผาหนาช �นเรยน แลวรวมกนอภปรายและสรปผล – คนควาขอมลเกยวกบการซอมแซมเส�อผาและปฏบตการซอมแซมเส�อผา 1 วธ2. วธการและเครองมอประเมนผลการเรยนร วธการประเมนผลการเรยนร – การตอบคำาถาม การอภปราย การอธบาย – การทดสอบ – การฝกปฏบตระหวางเรยน – การประเมนตนเองของนกเรยน
เครองมอประเมนผลการเรยนร
– แบบบนทกผลการอภปราย– แบบทดสอบกอนเรยนและ
หลงเรยน– แบบบนทกความร– แบบบนทกผลการสำารวจ– แบบประเมนผลงาน– ใบงาน/ใบกจกรรม– แบบทดสอบประจำาหนวยการ
เรยนร– แบบประเมนดานคณธรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 107
จรยธรรม และคานยม– แบบประเมนดาน
ทกษะ/กระบวนการ3. สงทมงประเมน – ความสามารถในการอธบายวธเลอกใช ดแลรกษาและซอมแซมเส�อผาและเครองแตงกายใหผอนเขาใจ – การทำางานตามกระบวนการทำางาน – การฝกปฏบต การจดการ และการสรปผลงาน – การใชอปกรณและเครองมอในการทำางาน – พฤตกรรมการปฏบตกจกรรมเปนรายบคคลและรายกลม – เจตคตทดตอการทำางาน ความประหยด ความคดสรางสรรค ความขยน อดทน ความประณต และรอบคอบขนท 3 แผนการจดการเรยนรแผนการจดการเรยนรท 6 การเลอกผา เส�อผา และเครองแตงกาย 1 ชวโมง แผนการจดการเรยนรท 7 การดแลรกษาเส�อผาและเครองแตงกาย 1 ชวโมงแผนการจดการเรยนรท 8 การซอมแซมเส�อผา 2 ชวโมง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 108
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 109
แผนการจดการเรยนรท 6การเลอกผา เสอผา และเครองแตงกาย
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 3 เสอผานาใช เวลา 1 ชวโมง
ในชวตประจำาวนทกคนจำาเปนตองสวมใสเส�อผาและเครองแตงกายเพอหอหมรางกาย ปองกนความรอนและความหนาวของอากาศ หากรจกเลอกใชผาและเลอกซ�อเส�อผาและเครองแตงกายใหเหมาะสมกจะเปนสวนหนงทชวยสงเสรมใหผสวมใสมบคลกภาพด
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะกระบวนการแกปญหา (ง 1.1 ม. 4–6/4) 3. มทกษะในการแสวงหาความรเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/5) 4. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6) 5. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม
1. สาระ
ตวชวด2.
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 110
(ง 1.1 ม. 4–6/7) 1. อธบายวธการเลอกใชเส�อผาและเครองแตงกายได (K)
2. เหนประโยชนของการเลอกใชเส�อผาและเครองแตงกาย (A)3. มทกษะในการเลอกใชเส�อผาและเครองแตงกาย (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการตอบคำาถาม การอธบาย และการอภปราย2. ตรวจการทำาแบบทดสอบ กอนเรยน (Pre-test)
1. สงเกตความเอาใจใสใน การเรยน2. สงเกตความเตมใจในการทำา กจกรรมทไดรบมอบหมาย
1. สงเกตพฤตกรรมขณะ ปฏบตงาน2. สงเกตทกษะในการเลอกใช เส�อผาและเครองแตงกาย
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 111
การเลอกผา เส�อผา และเครองแตงกาย – การเลอกผา – การเลอกซ�อเส�อผาและเครองแตงกาย
ภาษาไทย การตอบคำาถาม การอภปราย การอธบาย คณตศาสตร วเคราะหขอมลเบ�องตนในการใชจายเกยวกบเส�อผาและ
เครองแตงกาย วทยาศาสตร การใชประโยชนจากความหลากหลายของพชและสตวทมผล
ตอการดำารงชวตของมนษย สงคมศกษาฯ ตลาดเส�อผาและเครองแตงกาย สขศกษาฯ การปฏบตตนเปนผบรโภคทฉลาด ศลปะ การออกแบบเส�อผาและเครองกายตามหลกองคประกอบศลป ภาษาตางประเทศ บทสนทนาเกยวกบการเลอกซ�อเส�อผาและเครองแตงกาย
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยน
5.
สาระการ
7.
กระบวนการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 112
1. นกเรยนทำาแบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test) หนวยการเรยนรท 3 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 3 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบกอนเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
2. ครนำาภาพการแตงกายของผใหญ และวยรนมาใหนกเรยนพจารณา แลวถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน นกเรยนคดวาการเลอกผา เส�อผา และเครองแตงกายมความจำาเปนอยางไร
ขนท 2 ขนสอน1. ครถามคำาถามเกยวกบงานทมอบหมายใหนกเรยนไปศกษาเน�อหาในหนวยการเรยนรท 3เส�อผานาใช (ซงมอบ
หมายในชวโมงสดทายของการเรยนการสอนหนวยการเรยนรท 2 คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป) 2. นกเรยนอาสาสมคร 2–3 คน เลาประสบการณการเลอกซ�อผา หรอเลอกผาเพอนำามาตดเส�อผา แลวรวมกนแสดง
ความคดเหน 3. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 3 เรอง การเลอก
ผา แลวอธบายเพมเตม ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย4. นกเรยนจบคกบเพอนชวยกนออกแบบเส�อผาทเหมาะสมกบคนอวน ผวคลำ�า และโอกาสทจะสวมใส 1 ชด พรอมกบ
ประมาณราคาทตดเยบเสรจแลวแลวนำาเสนอผลงาน5. นกเรยนรวมกนวจารณการออกแบบและชวยกนคดเลอกแบบทเหมาะสมทสด พรอมกบใหเหตผลประกอบ6. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการเลอกผาในประเทศสมาชกอาเซยน เชน – ชาวกมพชาอนรกษการทอผาพนเมองลวดลายเรขาคณตแบบโฮลลาบก ซงเปนเอกลกษณงานผาทอ
โบราณ โดยถายทอดและฝกฝนชางทอผารนใหมในศนยศลปาชพเมองเสยมราฐ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 113
– ชดประจำาชาตของผหญงอนโดนเซยเปนเสอแขนยาวสสนสดใส ผาหนา กลดกระดม ตวเสอปกลายลกไม และนงผาถงลายบาตก
– ผชายเวยดนามจะสวมชดอาวสายเฉพาะในพธแตงงานหรอพธศพเทานน 7. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 3 เรอง การเลอก
ซ�อเส�อผาและเครองแตงกาย แลวอธบายเพมเตม โดยบรณาการคณตศาสตรเรอง การวเคราะหขอมลเบ�องตนในการใชจายเกยวกบเส�อผาและเครองแตงกาย และบรณาการสขศกษาฯ เรอง การปฏบตตนเปนผบรโภคทฉลาด ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
8. ใหนกเรยนศกษาเรอง การเลอกซ�อเส�อผาและเครองแตงกาย จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวสรปความร
9. นกเรยนแบงกลม 4 กลม สงตวแทนอธบายวธการเลอกซ�อเส�อผาและเครองแตงกาย ซงมหวขอดงน� 1) หลกการเลอกซ�อเส�อผาและเครองแตงกาย2) การเลอกซ�อเส�อผาสำาเรจรป3) การเลอกซ�อชดช�นใน 4) การเลอกซ�อรองเทา 10. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบเสอผาและเครองแตงกายในประเทศสมาชกอาเซยน เชน – ธรกจเสอผาในประเทศเวยดนามเจรญกาวหนาอยางรวดเรว เพราะมนกออกแบบแฟชนฝมอดออกแบบ
เสอผาททนสมยและสงไปจำาหนายยงตางประเทศ – อตสาหกรรมการผลตและตดเยบรองเทาเปนอตสาหกรรมสงออกทใหผลตอบแทนมากทสดเปนอนดบ 3
ของประเทศเวยดนาม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 114
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนรวมกนอภปรายสรปเรอง การเลอกใชเส�อผาและเครองแตงกาย
2. ครมอบหมายใหนกเรยนไปสมภาษณสมาชกในครอบครวเกยวกบการดแลรกษาเสอผาและเครองแตงกาย แลวบนทกผล และใหนกเรยนตงคำาถามทสงสย คนละ 1 คำาถาม (เพอนำามารวมกนสนทนาในการเรยนครงตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ระดมความคดเกยวกบหลกการเลอกใชเส�อผาในชวตประจำาวน แลวเขยน
แผนทความคด2. นกเรยนเลาประสบการณเกยวกบการเลอกซ�อเส�อผาและเครองแตงกายของตนเอง แลวแบงกลมวเคราะหการ
เลอกซ�อเส�อผาและเครองแตงกายของวยรนในปจจบน แลวสรปผล3. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 21 เลอกซ�ออยาง
สรางสรรค ขนท 5 ขนนำาไปใช
นกเรยนสามารถเลอกผา เส�อผา และเครองแตงกายไดเหมาะสมกบตนเอง 8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ
นกเรยนสมภาษณผรเกยวกบการเลอกใชเส�อผาและเครองแตงกายจากแหลงขายเส�อผาและเครองแตงกาย 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม
นกเรยนศกษาคนควาความรเพมเตมเกยวกบการเลอกใชเส�อผาและเครองแตงกายจากแหลงการเรยนรตาง ๆ เชน หองสมด อนเทอรเนต
8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 115
1. ภาพการแตงกายของผใหญและวยรน 2. สอสงพมพ เชน หนงสอพมพ วารสาร ตำาราเส�อผาและเครองแตงกาย3. สถานท เชน บาน หางสรรพสนคา รานจำาหนายเส�อผา
4. บคคล เชน คร เพอน พอคาแมคาขายเส�อผาสำาเรจรป ชางตดเส�อ5. เวบไซตเกยวกบเส�อผาและเครองแตงกาย
6. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 7. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 9. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
สอ/แหลงการ9.
10.
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 116
ลงชอ (ผสอน) / /
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 117
แผนการจดการเรยนรท 7การดแลรกษาเสอผาและเครองแตงกาย
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 3 เสอผานาใช เวลา 1 ชวโมง
เส�อผาทสวมใสแลวควรดแลรกษาใหสะอาดอยเสมอ เพอใหใชงานไดทนทาน วธการทปฏบตกนทวไปในการดแลรกษา ไดแก การซกผาและการรดผา
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะกระบวนการแกปญหา (ง 1.1 ม. 4–6/4) 3. มทกษะในการแสวงหาความรเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/5) 4. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6) 5. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)
1. อธบายวธการดแลรกษาเส�อผาและเครองแตงกายได (K) 2. มความประหยด ความขยนและอดทนดแลรกษาเส�อผาและเครองแตงกาย (A)
1.
สาระ
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 118
3. ซกผาและรดผาไดถกวธ (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการณตอบคำาถามและ การอธบาย2. ตรวจผลงานดแลรกษา เส�อผาและเครองแตงกาย
1. สงเกตความสนใจเรยน2. สงเกตความประหยดในการใช พลงงานและทรพยากร3. สงเกตความขยนและอดทนในการ ทำางาน
1. สงเกตการใชทกษะกระบวนการ แกปญหาในการทำางาน2. สงเกตทกษะการใชอปกรณ และเครองมอในการซกผา และรดผา
การดแลรกษาเส�อผาและเครองแตงกาย – การลบรอยเป� อนบนเส�อผา การรดผา– – การซกผา การเกบรกษาเส�อผาและเครองแตงกาย–
4.
การวดและประเมนผล
5.
สาระการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 119
– การตากผา
ภาษาไทย การตอบคำาถาม การอภปราย การอธบาย วทยาศาสตร ผลตภณฑเทคโนโลยทนำามาใชในการดแลรกษาเส�อผาและ
เครองแตงกาย สงคมศกษาฯ การดำาเนนชวตตามแนวทางการประหยดพลงงาน การอนรกษ
ทรพยากรและสงแวดลอม ภาษาตางประเทศ การอธบายวธการดแลรกษาเส�อผาและเครองแตงกาย
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยนครถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน การดแลรกษาเส�อผาและเครองแตงกายมความ
จำาเปนอยางไร ขนท 2 ขนสอน1. ครตรวจบนทกผลการสมภาษณ/ใหนกเรยนนำาคำาถามมารวมกนสนทนาเกยวกบงานทมอบหมายใหทำา 2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนอภปรายเกยวกบวธการดแลรกษาเส�อผาและเครองแตงกาย แลวนำา
เสนอผลงานหนาช �นเรยน
7.
กระบวนการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 120
3. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 3 เรอง การดแลรกษาเส�อผาและเครองแตงกาย แลวอธบายเพมเตมเกยวกบวธการลบรอยเป� อนบนเส�อผา ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสยการซกผาและตากผา
4. นกเรยนอาสาสมครสาธตวธการซกผาและนำาเสนอเทคโนโลยใหม ๆ มาใชในการซกผา ตามข�นตอนทถกตอง5. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการซกผาในประเทศสมาชกอาเซยน เชน หมบานโดบซ เมองมณฑะเลย
ประเทศเมยนมา มสมาชกประมาณ 50 ครวเรอน ประกอบอาชพรบจางซกผาดวยวธการซกมอและทบผาเพอขจดคราบสกปรก
6. ครอธบายวธการรดผาพรอมกบสาธตใหนกเรยนด 7. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการรดผาในประเทศสมาชกอาเซยน เชน ชาวอนโดนเซยนยมรดผาบนพน
ดงนน จงมการพฒนาเตารดใสนำายาฆาเชอแบคทเรยมาเปนจดขายในตลาดเครองอปโภค 8. ใหนกเรยนศกษาการดแลรกษาเส�อผาและเครองแตงกาย จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและ
ครอบครว ม. 4–6 แลวแบงกลม กลมละ 4–5 คน วางแผนการดแลรกษาเส�อผาและเครองแตงกายตามลำาดบข�นตอน แลวสงตวแทนนำาเสนอผลงานหนาช �นเรยน
9. ครตรวจสอบผลงานของนกเรยนแตละกลม แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการสงคมศกษาฯ เรอง การดำาเนนชวตตามแนวทางประหยดพลงงาน อนรกษทรพยากรและสงแวดลอม
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนรวมกนอภปรายสรปเรอง การดแลรกษาเส�อผาและเครองแตงกาย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 121
2. ครมอบหมายใหนกเรยนไปฝกซอมแซมเสอผาของตนเองทบาน บนทกผลการปฏบตงานแลวนำาผลงานมานำาเสนอหนาชนเรยน และใหนกเรยนตงคำาถามทสงสย คนละ 1 คำาถาม (เพอนำามารวมกนสนทนาในการเรยนครงตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน สำารวจสารทำาความสะอาดเส�อผาทจำาหนายในชมชนของตนเอง พรอมบอก
คณสมบตและวธการใชงาน2. นกเรยนทดลองซกผาดวยเครองซกผา แลวบนทกวธการใช พรอมกบวเคราะหปญหาในการซกผาดวยเครองซก
ผาและแนวทางแกไข3. นกเรยนสาธตวธการรดผาหนาช �นเรยน แลวรวมกนอภปรายและสรปผล4. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 22 สำารวจสาร
ทำาความสะอาด กจกรรมท 23 ซกผาดวยมอ และกจกรรมท 24 รดผาอยางไรด ขนท 5 ขนนำาไปใช
1. นกเรยนสามารถซกผาและรดผาของตนเองและสมาชกในครอบครวได2. นกเรยนรบจางซกรดเพอเปนรายไดเสรมสำาหรบครอบครว
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ นกเรยนแบงกลม ศกษาเกยวกบอปกรณการซกผาและรดผาตามสถานทตาง ๆ เชน หางสรรพสนคา รานจำาหนายอปกรณและเครองใชไฟฟา 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม
8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 122
นกเรยนสมภาษณผรเกยวกบการดแลรกษาเส�อผาและเครองแตงกาย แลวสรปผลการสมภาษณสงคร
1. สอสงพมพ เชน หนงสอพมพ วารสาร การดแลรกษาเส�อผาและเครองแตงกาย2. สารทำาความสะอาดและอปกรณทใชในการซกผา เชน ผงซกฟอก กะละมง เครองซกผา3. วสดและอปกรณทใชในการรดผา เชน ทรองรด เตารด4. สถานท เชน บาน รานซกรดเส�อผา หางสรรพสนคา รานจำาหนายเครองใชไฟฟา
5. บคคล เชน คร ผปกครอง แมบาน เจาของรานซกรด6. เวบไซตเกยวกบเส�อผาและเครองแตงกาย การดแลรกษาเส�อผาและเครองแตงกาย
7. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 9. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 10. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร
สอ/แหลง9.
10
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 123
แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
แผนการจดการเรยนรท 8การซอมแซมเสอผา
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 3 เสอผานาใช เวลา 2 ชวโมง
1.
สาระ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 124
เส�อผาเปนสงจำาเปนททกคนตองสวมใสเปนประจำา เมอใชไปนาน ๆ อาจเกดการชำารดเสยหาย เชน กระดมหลด ชายเส�อขาด ซงเราสามารถนำาเส�อผาทชำารดมาซอมแซมเพอใหใชงานตอไปได และชวยประหยดคาใชจายของครอบครว
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะกระบวนการแกปญหา (ง 1.1 ม. 4–6/4) 3. มทกษะในการแสวงหาความรเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/5) 4. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6) 5. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)
1. อธบายวธการซอมแซมเส�อผาได (K)
2. มความคดสรางสรรค มความประณตและรอบคอบในการซอมแซมเส�อผา (A)3. มทกษะในการซอมแซมเส�อผา (P)
ดานความร (K) ดานคณธรรม จรยธรรม
และคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 125
1. สงเกตการอภปรายและการ นำาเสนอผลงาน2. ตรวจผลงานการซอมแซมเส�อผา3. ตรวจการทำาแบบทดสอบ หลงเรยน (Post-test)
1. สงเกตการมความคดสรางสรรค ความประณต และรอบคอบในการ ทำางาน2. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม
1. สงเกตทกษะการใชอปกรณ และเครองมอซอมแซมเส�อผา2. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานทกษะ/ กระบวนการ
การซอมแซมเส�อผา – วธการซอมแซมเส�อผา – ตวอยางการซอมแซมเส�อผา
ภาษาไทย การอภปราย การเลาประสบการณ การนำาเสนอผลงาน วทยาศาสตร การนำาเทคโนโลยมาใชในการซอมแซมเส�อผา
สงคมศกษาฯ การนำาปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใชในการดำาเนน
5.
สาระการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 126
ชวตของตนเองและครอบครว สขศกษาฯ ความปลอดภยในการทำางานซอมแซมเส�อผา ภาษาตางประเทศ คำาศพทและการเขยนอธบายวธการซอมแซมเส�อผา
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยนชวโมงท 1 การซอมแซมเสอผา ครนำาเส�อผาทมรอยชำารดมาใหนกเรยนด แลวถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน ถา
เส�อผาทสวมใสมรอยชำารด จะทำาอยางไร เพราะอะไร ขนท 2 ขนสอน1. ครตรวจบนทกผลการปฏบตงานหรอผลงาน/ใหนกเรยนนำาคำาถามมารวมกนสนทนาเกยวกบงานทมอบหมายใหทำา 2. นกเรยนอาสาสมครเลาประสบการณเกยวกบการซอมแซมเส�อผา ใหเพอนฟงและซกถามขอสงสย 3. ใหนกเรยนศกษาวธการซอมแซมเส�อผาจากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6
แลวบนทกความร 4. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 3 เรอง วธการ
ซอมแซมเส�อผา แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการสงคมศกษาฯ เรอง การนำาปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใชในการดำาเนนชวตของตนเองและครอบครว
5. นกเรยนจบคกบเพอนฝกซอมแซมเส�อผา ดวยวธการตาง ๆ ไดแก การดน การเยบตะเขบ การชน และการตดตะขอ แลวนำาเสนอผลงาน
7.
กระบวนการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 127
6. ครนำาแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงดานความพอประมาณและความประหยดมาบรณาการ โดยการวางแผนซอมแซมเสอผาทมรอยชำารดดวยตนเอง
7. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 25 สำารวจเส�อผา ชวโมงท 2 การซอมแซมเสอผา (ตอ) 1. ครทบทวนความรของนกเรยนโดยใหนกเรยนชวยกนอธบายวธการซอมแซมเส�อผาทเรยนไปแลว 2. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 3 เรอง ตวอยาง
การซอมแซมเส�อผา ไดแก การชนเส�อ การตดตะขอกระโปรง และการเปลยนยางยดขอบเอวกางเกง แลวอธบายเพมเตมใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
3. ใหนกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ศกษาเรอง ตวอยางการซอมแซมเส�อผา จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวจบสลากเลอกซอมแซมเส�อผากลมละ 1 หวขอจากหวขอตอไปน�
1) การชนเส�อ 2) การตดตะขอกระโปรง 3)การเปลยนยางยดขอบเอวกางเกง 4. นกเรยนแตละกลมชวยกนซอมแซมเส�อผา (ตามทจบสลากได) ตามกระบวนการทำางาน โดยรวมกนวเคราะหงาน
วางแผนในการทำางาน แลวลงมอซอมแซมเส�อผา ตามลำาดบข�นตอน โดยระบการแบงหนาทในการทำางานของสมาชกในกลม การจดเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอ ข �นตอนการซอมแซม ปญหา/อปสรรคทพบ และวธการแกปญหาน�น ๆ
5. นกเรยนแตละกลมสงตวแทนกลมนำาเสนอผลงาน พรอมกบอธบายข �นตอนการซอมแซม และเปดโอกาสใหเพอน ๆ ซกถามหรอใหขอเสนอแนะ
6. ครตรวจสอบผลงานของแตละกลม แลวชวยกนคดเลอกผลงานทมความประณต สวยงามไปจดแสดงทปายนเทศ จากน�นใหคำาแนะนำาเพมเตมแกนกเรยนทผลงานมความบกพรอง แลวใหนำากลบไปปรบปรงแกไขใหดข�น
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 128
7. นกเรยนทำาแบบทดสอบหลงเรยน (Post-test) หนวยการเรยนรท 3 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 3 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบหลงเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนรวมกนอภปรายสรปเกยวกบการซอมแซมเส�อผา
2. ครมอบหมายงานใหนกเรยนไปศกษาเนอหาในหนวยการเรยนรท 4 ตดเยบเบองตน เพอจดการเรยนรครงตอไป (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 3 เรอง คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนคนควาขอมลเกยวกบการซอมแซมเส�อผา พรอมกบบอกวสด อปกรณ และวธการซอมแซมเส�อผาทมรอย
ชำารดลกษณะตาง ๆ 2. นกเรยนปฏบตการซอมแซมเส�อผาคนละ 1 วธ
3. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 26 วางแผนซอมแซมเส�อผา กจกรรมท 27 เรยนรเรองเส�อผานาใชดวยโครงงาน กจกรรมท 28 การประยกตใชในชวตประจำาวน และกจกรรมท 29 คำาถามชวนตอบ
ขนท 5 ขนนำาไปใช นกเรยนนำาความรไปใชในการซอมแซมเส�อผาของตนเองและของสมาชกในครอบครวได
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 129
นกเรยนฝกซอมแซมเส�อผาใหเกดทกษะและมความชำานาญ แลวรบจางซอมแซมเส�อผาในเวลาวางเพอใหมรายไดเสรมสำาหรบครอบครว 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม
นกเรยนคนควาเทคนคใหม ๆ ในการซอมแซมเส�อผาจากแหลงการเรยนรตาง ๆ
1. สอสงพมพ เชน หนงสอพมพ วารสาร ตำาราเส�อผาและเครองแตงกาย การซอมแซมเส�อผา2. เส�อผาทมรอยชำารด และตวอยางช�นงานการซอมแซมเส�อผา3. วสด อปกรณ และเครองมอทใชในการซอมแซมเส�อผา เชน เขม ดาย กรรไกร4. สถานท เชน บาน โรงเรยน รานตดเยบและซอมแซมเส�อผา รานรบซกรดเส�อผา
5. บคคล เชน คร ผปกครอง แมบาน ชางตดเยบและซอมแซมเส�อผา 6. เวบไซตเกยวกบเส�อผาและเครองแตงกาย การซอมแซมเส�อผา
7. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 9. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 10. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
สอ/แหลงการ9.
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 130
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
10
บนทกหลงการ
หนวยการเรยนรท 4 ตด
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 131
เวลา 4 ชวโมง
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน
ความร• ความรเบ�องตนเกยวกบการตดเยบ เส�อผา• การตดเยบเส�อผาอยางงายดวยตนเอง• การดดแปลงเส�อผา
ทกษะ/กระบวนการ• กระบวนการทำางาน• ทกษะการจดการ• ทกษะกระบวนการแกปญหา• ทกษะการแสวงหาความร
ภาระงาน/ชนงาน• สำารวจอปกรณการตดเยบเส�อผา • วเคราะหลกษณะผาแตละประเภท • สมภาษณผเชยวชาญการตดเยบ เส�อผา• ตดเยบเส�อผาแบบงาย
คณธรรม จรยธรรม และคานยม
• เจตคตทดตอการทำางาน• ความประหยด• ความคดสรางสรรค• ความประณตและรอบคอบ
.
ตดเยบเบองตน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 132
ผงการออกแบบการจดการเรยนรหนวยการเรยนรท 4 ตดเยบเบองตน
ขนท 1 ผลลพธปลายทางทตองการใหเกดขนกบนกเรยนตวชวดชวงชน1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. สรางผลงานอยางมความคดสรางสรรค และมทกษะการทำางานรวม
กน (ง 1.1 ม. 4–6/2)3. มทกษะกระบวนการแกปญหา (ง 1.1 ม. 4–6/4)4. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)5. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการ
อนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)ความเขาใจทคงทนของนกเรยนนกเรยนจะเขาใจวา...1. การตดเยบเส�อผาเปนงานทม
คำาถามสำาคญททำาใหเกดความเขาใจทคงทน – ถาตองการตดเยบเส�อผาควร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 133
ความละเอยดประณต สวยงาม ซงเราจำาเปนตองมความรและทกษะ เกยวกบการตดเยบ2. การตดเยบเส�อผาเปนงานทควรทำาตาม
กระบวนการทำางาน 3. การดดแปลงเส�อผาเปนการนำาเส�อผาเกามาแกไข ตด ตอ ตกแตงใหทนสมย เพอทจะนำาไปใชงาน ตอไปไดอกระยะหนง
จดเตรยม สงใดบาง – นกเรยนมเกณฑพจารณาเลอกผาทจะนำามา
ตดเยบอยางไร – การตดเยบเส�อผาใสเองมผลดอยางไร – การดดแปลงเส�อผามวธการอยางไรบาง
ความรของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทนนกเรยนจะรวา...1. คำาทควรร ไดแก ผาชฟอง กำามะหย หด มาตรฐาน เกลดกระโปรง เส�อกก โพลง ลกไม ผากน ปก
ทกษะ/ความสามารถของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทน นกเรยนจะสามารถ...1. เลอกวสด และอปกรณ การตดเยบเส�อผา ไดเหมาะสม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 134
2. การตดเยบเส�อผาจะตองใชอปกรณหลายอยาง เชน สายวด กรรไกร ลกกล�ง เขมหมด ดาย เขมเยบผา ซงควรเลอกใชใหเหมาะสมกบผาทนำามาตดเยบ 3. การตดเยบเส�อผาควรปฏบตตามข�นตอน ไดแก การวดตว การเตรยมผากอนตด การสรางแบบตด การตดผาตามแบบ การทำาเครองหมายบนผา การเนาผา และการเยบประกอบรปราง4. การตดเยบเส�อผาควรทำาตามกระบวนการ ทำางาน ไดแก การวเคราะหงาน การวางแผนในการ ทำางาน การปฏบตงานตามลำาดบ
2. ตดเยบเส�อผาสำาหรบตนเองไดตาม
กระบวนการทำางาน3. ดดแปลงเส�อผาดวยวธการตาง ๆ ได4. นำาผลงานการดดแปลงเส�อผาไปใชประโยชน ในชวตประจำาวนได5. แกปญหาในการตดเยบและดดแปลงเส�อผาได
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 135
ข�นตอน และการประเมนผลการทำางาน
5. การดดแปลงเส�อผาสามารถทำาไดหลายวธ ควร เลอกวธการทเหมาะสมกบลกษณะของเส�อผาทนำา มาดดแปลง แลวปฏบตตามลำาดบข�นตอนของการ ดดแปลงเส�อผาขนท 2 ภาระงานและการประเมนผลการเรยนรซงเปนหลกฐานทแสดงวานกเรยนมผลการเรยนร ตามทกำาหนดไวอยางแทจรง 1. ภาระงานทนกเรยนตองปฏบต – สำารวจอปกรณการตดเยบเส�อผาในบานตนเองหรอในรานตดเยบเส�อผา – วเคราะหลกษณะผาแตละประเภท พรอมบอกประเภทของเสนใย คณลกษณะของเสนใย และวธการ ดแลรกษา – สมภาษณผเชยวชาญการตดเยบเส�อผาหรอชางตดเส�อ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 136
– ตดเยบเส�อผาแบบงาย ๆ สำาหรบตนเอง – วจารณผลงานการตดเยบเส�อผาของสมาชกในกลม – คนควาขอมลการดดแปลงเส�อผาแบบตาง ๆ – ดดแปลงเส�อผา 1 วธ2. วธการและเครองมอประเมนผลการเรยนร วธการประเมนผลการเรยนร – การตอบคำาถาม การอภปราย – การทดสอบ – การฝกปฏบตระหวางเรยน – การประเมนตนเองของนกเรยน
เครองมอประเมนผลการเรยนร– แบบบนทกผลการอภปราย– แบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน– แบบบนทกความร– แบบบนทกการสมภาษณ– แบบบนทกผลการสำารวจ– แบบบนทกผลการปฏบตงาน– แบบประเมนผลงาน– ใบงาน/ใบกจกรรม– แบบทดสอบประจำาหนวยการเรยนร– แบบประเมนดานคณธรรม จรยธรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 137
และคานยม– แบบประเมนดานทกษะ/กระบวนการ
3. สงทมงประเมน – ความสามารถในการอธบายวธการตดเยบเส�อผาและการดดแปลงเส�อผาใหผอนเขาใจ – การทำางานตามกระบวนการทำางาน – การใชวสด อปกรณ และเครองมอในการทำางาน – การฝกปฏบต การจดการ และการสรปผลงาน – การรจกประหยดและใชทรพยากรอยางมคณคา – พฤตกรรมการปฏบตกจกรรมเปนรายบคคลและรายกลม – เจตคตทดตอการทำางาน ความประหยด ความคดสรางสรรค ความประณต และรอบคอบขนท 3 แผนการจดการเรยนรแผนการจดการเรยนรท 9 ความรเบ�องตนเกยวกบการตดเยบเส�อผา 1 ชวโมง แผนการจดการเรยนรท 10 การตดเยบเส�อผาอยางงายดวยตนเอง 2 ชวโมงแผนการจดการเรยนรท 11 การดดแปลงเส�อผา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 138
1 ชวโมง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 139
แผนการจดการเรยนรท 9ความรเบองตนเกยวกบการตดเยบเสอผา
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 4 ตดเยบเบองตน เวลา 1 ชวโมง
การตดเยบเส�อผาเปนงานทตองการความประณต สวยงาม ซงเราจำาเปนตองมความรและทกษะเกยวกบอปกรณในการตดเยบเส�อผา ลกษณะของผา ข �นตอนการตดเยบ และการออกแบบเส�อผา เพอจะไดปฏบตงานถกตองตามข �นตอนและไดผลงานทมประสทธภาพ
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. สรางผลงานอยางมความคดสรางสรรค และมทกษะการทำางานรวมกน (ง 1.1 ม. 4–6/2)3. มทกษะกระบวนการแกปญหา (ง 1.1 ม. 4–6/4)4. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)5. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม
(ง 1.1 ม. 4–6/7)
1.
สาระ
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 140
1. อธบายหลกการเบ�องตนของการตดเยบเส�อผาได (K) 2. มความประหยดและมเจตคตทดตอการตดเยบเส�อผา (A)
3. เลอกใชผาและอปกรณการตดเยบเส�อผาไดอยางเหมาะสม (P)4. มทกษะเกยวกบการตดเยบเส�อผาแบบงาย ๆ สำาหรบตนเองได (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการตอบคำาถาม และการอภปราย2. ตรวจการทำาแบบทดสอบ กอนเรยน (Pre-test)
1. สงเกตความสนใจในการเรยน2. สงเกตความประหยดในการใช เส�อผาและอปกรณตาง ๆ ออกแบบตดเยบเส�อผา
1. สงเกตการใชทกษะการจดการ ในการทำางาน2. สงเกตทกษะการคนควาขอมล เกยวกบการตดเยบเส�อผา
ความรเบ�องตนเกยวกบการตดเยบเส�อผา
4.
การวดและประเมนผล
5.
สาระการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 141
– อปกรณการตดเยบเส�อผา – ข�นตอนการตดเยบเส�อผา – การเลอกผาเพอใชในการตดเยบ – ความปลอดภยในการปฏบตงานตดเยบเส�อผา
ภาษาไทย การอภปราย การตอบคำาถาม การแสดงความคดเหน วทยาศาสตร ผลตภณฑเทคโนโลยทนำามาใชในการตดเยบเส�อผา
สงคมศกษาฯ แนวทางการอนรกษวฒนธรรมการแตงกาย ศลปะ การออกแบบสรางสรรคเส�อผาและเครองแตงกาย ภาษาตางประเทศ คำาศพทและบทสนทนาเกยวกบการตดเยบเส�อผา
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยน1. นกเรยนทำาแบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test) หนวยการเรยนรท 4 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปด
สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 4 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบกอนเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
2. ครใหนกเรยนดเส�อผาทแตละคนสวมใส แลวถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน ถานกเรยนมความรเกยวกบการตดเยบเส�อผาจะเกดประโยชนอยางไร
ขนท 2 ขนสอน1. ครถามคำาถามเกยวกบงานทมอบหมายใหนกเรยนไปศกษาเน�อหาในหนวยการเรยนรท 4 ตดเยบเบ�องตน (ซง
มอบหมายในชวโมงสดทายของการเรยนการสอนหนวยการเรยนรท 3 คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป)
7.
กระบวนการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 142
2. ครและนกเรยนรวมกนสนทนาเกยวกบการตดเยบเส�อผา แลวใหนกเรยนฝกความคลองในการคด โดยบอกชออปกรณและเครองมอทใชในการตดเยบเส�อผาภายในเวลา 5 นาท
3. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 4 เรอง อปกรณการตดเยบเส�อผา แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการวทยาศาสตรเรอง ผลตภณฑเทคโนโลยทนำามาใชในการตดเยบเส�อผา ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
4. ครนำาตวอยางอปกรณการตดเยบมาใหนกเรยนด แลวสมนกเรยนใหอธบายวธการใชงานอปกรณชนดน �น ๆ เพอตรวจสอบความรความเขาใจของนกเรยน
5. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 4 เรอง การเลอกผาเพอใชในตดเยบ แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการสงคมศกษาฯ เรอง แนวทางการอนรกษวฒนธรรมการแตงกาย ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
6. นกเรยนสงเกตเส�อผาทตนเองสวมใส แลวบอกวาใชผาชนดใดตดเยบ7. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการเลอกผาเพอใชในการตดเยบในประเทศสมาชกอาเซยน เชน – ชดบาจ กรง (Baji Kurung) ของประเทศมาเลเซย ซงตดเยบดวยผาผนเดยวกน ดงนนทงสและ
ลวดลายบนผนผาจงเปนแบบเดยวกนทงชด– ผหญงและผชายชาวเมยนมานยมนงโสรง เรยกวา ลองย ซงตดเยบจากผาฝายและผาไหมทมสสด
8. นกเรยนอาสาสมครเลาประสบการณการตดเยบเส�อผาใสเอง หรอสมาชกในครอบครวเปนผตดเยบแลวรวมกนแสดงความคดเหน
9. ใหนกเรยนศกษาข�นตอนการตดเยบเส�อผา จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หรอครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 4 เรอง ข �นตอนการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 143
ตดเยบเส�อผา แลวอธบายเพมเตม โดยบรณาการศลปะเรอง การออกแบบสรางสรรคเส�อผาและเครองแตงกาย ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
10. ครสาธตข �นตอนการตดเยบเส�อผา ไดแก การวดตว การเตรยมผากอนตด การสรางแบบ การตดผาตามแบบ การทำาเครองหมายบนผา การเนาผา และการเยบประกอบรปราง ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
11. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ฝกปฏบตตามข �นตอนการตดเยบเส�อผา 12. นกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนเกยวกบความปลอดภยในการปฏบตงานตดเยบเส�อผา แลวสรป
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนรวมกนสรปความรเบ�องตนเกยวกบการตดเยบเส�อผาโดยเขยนแผนทความคด
2. ครมอบหมายใหนกเรยนไปสมภาษณชางตดเสอเกยวกบการตดเยบเสอผา แลวบนทกผล และใหนกเรยนตงคำาถามทสงสย คนละ 1 คำาถาม (เพอนำามารวมกนสนทนาในการเรยนครงตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนสำารวจอปกรณการตดเยบเส�อผาทบานตนเองหรอรานตดเยบเส�อผา พรอมกบอธบายวธการใชงานและ
วธการเกบรกษา 2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน วเคราะหลกษณะผาแตละชนด คณลกษณะของเสนใย และวธการดแลรกษา 3. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 30 อปกรณตดเยบ
กจกรรมท 31 วเคราะหลกษณะผา และกจกรรมท 32 ฝกหดวดตว ขนท 5 ขนนำาไปใช
นกเรยนนำาความรเบ�องตนเกยวกบการตดเยบเส�อผาไปใชวางแผนในการตดเยบเส�อผา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 144
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ นกเรยนศกษาคนควาความรเพมเตมเกยวกบการออกแบบเส�อผาเพอนำาไปใชในการตดเยบจากแหลงการเรยนรตาง ๆ 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม
นกเรยนจบคกบเพอนทำารายงานเกยวกบอปกรณและเครองมอในการตดเยบเส�อผา และข �นตอนการตดเยบเส�อผา
1. สอสงพมพ เชน หนงสอพมพ วารสารเกยวกบการตดเยบเส�อผา2. อปกรณการตดเยบเส�อผา เชน กรรไกรตดผา ลกกล�ง สายวด ชอลกเขยนผา กระดาษสรางแบบ 3. เส�อผาและแบบตดเส�อผา4. สถานท เชน รานตดเส�อ รานจำาหนายเส�อผา5. บคคล เชน คร ผปกครอง ชางตดเส�อ นกออกแบบเส�อผาสำาเรจรป6. เวบไซตเกยวกบการตดเยบเส�อผา 7. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
9. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 10. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
8.
กจกรรม
สอ/แหลง9.
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 145
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
10
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 146
แผนการจดการเรยนรท 10การตดเยบเสอผาอยางงายดวยตนเอง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 147
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 4 ตดเยบเบองตน เวลา 2 ชวโมง
การตดเยบเส�อผาเปนงานทสามารถทำาไดดวยตนเอง โดยปฏบตตามกระบวนการทำางาน ไดแก การวเคราะหงาน การวางแผนในการทำางาน การปฏบตงานตามลำาดบข�นตอน และการประเมนผลการทำางาน
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. สรางผลงานอยางมความคดสรางสรรค และมทกษะการทำางานรวมกน (ง 1.1 ม. 4–6/2)3. มทกษะกระบวนการแกปญหา (ง 1.1 ม. 4–6/4)4. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)5. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม
(ง 1.1 ม. 4–6/7) 1. อธบายวธการตดเยบเส�อผาแบบงาย ๆ ได (K)
2. มเจตคตทดและมความคดสรางสรรคในการตดเยบเส�อผา (A)3. สามารถตดเยบเส�อผาไดดวยตนเอง (P)
1.
สาระ
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 148
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการตอบคำาถามและการ แสดงความคดเหน2. ตรวจบนทกผลการปฏบตงาน3. ตรวจผลงานการสรางแบบ และตดเยบเส�อผา
1. สงเกตความเอาใจใสในการเรยน และเตมใจทำางาน2. สงเกตการใชความคดสรางสรรค ในการออกแบบเส�อผา
1. สงเกตทกษะการใชอปกรณ และเครองมอในการตดเยบเส�อผา2. สงเกตการใชทกษะกระบวนการ แกปญหาในการทำางาน
การตดเยบเส�อผาอยางงายดวยตนเอง – ตวอยางการตดเยบเส�อผา
ภาษาไทย การแสดงความคดเหน การตอบคำาถาม การนำาเสนอผลงาน คณตศาสตร เสนตรง เสนขนาน เสนโคง ระยะหางระหวางเสนตรงกบจด
5.
สาระการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 149
ทใชในการสรางแบบตด สงคมศกษาฯ การประยกตใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยงในการดำาเนนชวต สขศกษา การสรางเสรมความปลอดภยในการใชเครองมอตดเยบเส�อผา ศลปะ การออกแบบเส�อผาโดยใชองคประกอบทางทศนศลป ภาษาตางประเทศ การนำาเสนอขอมลเกยวกบการตดเยบเส�อผา
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยน ชวโมงท 1 การตดเยบเสอผาอยางงายดวยตนเอง ครทบทวนความรของนกเรยนเกยวกบข �นตอนการตดเยบเส�อผา แลวถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจ
ของนกเรยน เชน นกเรยนเคยตดเยบเส�อผาดวยตนเองหรอไม อยางไร ขนท 2 ขนสอน1. ครตรวจบนทกผลการสมภาษณ/ใหนกเรยนนำาคำาถามมารวมกนสนทนาเกยวกบงานทมอบหมายใหทำา 2. ครนำาเส�อกกมาใหนกเรยนด แลวใหนกเรยนอาสาสมคร เลาประสบการณการตดเยบเส�อผาของตนเอง3. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 4 เรอง ตวอยาง
การตดเยบเส�อผา (การตดเยบเส�อกก) แลวอธบายเกยวกบการตดเยบเส�อกกตามกระบวนการทำางาน โดยบรณาการสงคมศกษาฯ เรอง การประยกตใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยงในการดำาเนนชวต
4. ครอธบายเพมเตมพรอมกบสาธตข �นตอนการตดเยบเส�อกกใหนกเรยนดและฝกปฏบตตามทละข �นตอน
7.
กระบวนการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 150
5. นกเรยนศกษาตวอยางการตดเยบเส�อผา (การตดเยบเส�อกก) จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนวเคราะหงาน วางแผนในการทำางาน จากน�นลงมอตดเยบเส�อกกตามลำาดบข�นตอน พรอมกบบนทกปญหา/อปสรรคทพบ และวธการแกปญหาน�น ๆ
6. . นกเรยนแตละกลมสงตวแทนกลมนำาเสนอผลงาน โดยครตรวจสอบผลงานของแตละกลม พรอมกบใหคำาแนะนำาเพมเตม แลวใหนกเรยนทผลงานมความบกพรองนำากลบไปปรบปรงแกไขใหดข�น และใหนกเรยนพฒนาความคดสรางสรรค โดยชวยกนเสนอแนะวธการตกแตงเส�อกกใหสวยงาม
7. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการตดเยบเสอผาในประเทศสมาชกอาเซยน เชน “เทอแซว ” เปนชอเรยกการตดเยบตะเขบเสอ “อาวเกบ ” ของชาวกมพชา ซงมลกษณะเปนเสอคอกลม แขนกระบอก ผาหนา และใชเมดเงนพดดวงแทนกระดม
ชวโมงท 2 การตดเยบเสอผาอยางงายดวยตนเอง (ตอ) 1. ครทบทวนความรของนกเรยนโดยใหนกเรยนชวยกนบอกข �นตอนการตดเยบเส�อผาตามกระบวนการทำางาน 2. ครนำาตวอยางแบบตดและกางเกงนอนทตดเยบเสรจแลวมาใหนกเรยนสงเกตวธการตดเยบ3. นกเรยนศกษาตวอยางการตดเยบเส�อผา (การตดเยบกางเกงนอน) จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารง
ชวตและครอบครว ม. 4–6 หรอครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 4 เรอง ตวอยางการตดเยบเส�อผา (การตดเยบกางเกงนอน) แลวอธบายเพมเตม ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
4. ครอธบายเพมเตมพรอมกบสาธตข �นตอนการตดเยบกางเกงนอน โดยบรณาการคณตศาสตรเรอง เสนตรง เสนขนาน เสนโคง และระยะหางระหวางเสนตรงกบจดทใชในการสรางแบบตด ใหนกเรยนดและซกถามขอสงสย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 151
5. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนวเคราะหงาน วางแผนในการทำางาน แลวลงมอตดเยบกางเกงนอนตามลำาดบข�นตอนพรอมกบบนทกปญหา/อปสรรคทพบ และวธการแกปญหาน�น ๆ
6. นกเรยนแตละกลมสงตวแทนกลมนำาเสนอผลงาน พรอมกบอธบายข �นตอนการปฏบตงาน และเปดโอกาสใหเพอน ๆ ซกถามหรอใหขอเสนอแนะ
7. ครตรวจสอบผลงานของแตละกลม พรอมกบใหคำาแนะนำาเพมเตม แลวใหนกเรยนทผลงานมความบกพรองนำากลบไปปรบปรงแกไขใหดข�น
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนรวมกนสรปเกยวกบการตดเยบเส�อผาอยางงายดวยตนเอง
2. ครมอบหมายใหนกเรยนฝกดดแปลงเสอผาโดยนำาเสอผาเกามาแกไข ดดแปลงใหดทนสมยขน แลวบนทกผล และใหนกเรยนตงคำาถามทสงสย คนละ 1 คำาถาม (เพอนำามารวมกนสนทนาในการเรยนครงตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน 1. นกเรยนจบคกบเพอนสมภาษณผเชยวชาญดานการตดเยบเส�อผาหรอชางตดเยบเส�อผา แลวบนทกผลการ
สมภาษณ 2. นกเรยนศกษาวธการตดเยบเส�อผาแบบตาง ๆ แลวเลอกตดเยบเส�อผา 1 แบบ โดยออกแบบพรอมกบเขยนข�น
ตอนการตดเยบเส�อผาตามกระบวนการทำางาน3. นกเรยนวจารณผลงานการตดเยบเส�อผาของเพอน ๆ แลวบนทกผล4. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 33 ตดเยบเส�อผา
ดวยตนเอง และกจกรรมท 34 สมภาษณชางตดเยบเส�อผา ขนท 5 ขนนำาไปใช
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 152
นกเรยนสามารถตดเยบเส�อผาไดดวยตนเองและนำาไปใชชวตประจำาวนได 8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ นกเรยนหาขอมลเพมเตมเกยวกบการตดเยบเส�อผาแบบงาย ๆ เชน เส�อสายเดยว เส�อคอกลม 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม
นกเรยนฝกสรางแบบตดของเส�อผาแบบตาง ๆ ใหเกดความชำานาญ
1. สอสงพมพ เชน หนงสอพมพ วารสารเกยวกบการตดเยบเส�อผา2. เส�อกกแบบตด และตวอยางกางเกงนอนทเยบเสรจแลว3. สถานท เชน บาน โรงเรยน รานตดเยบเส�อผา รานออกแบบเส�อผา
4. บคคล เชน คร ผปกครอง ชางตดเส�อ นกออกแบบเส�อผา5. เวบไซตเกยวกบการตดเยบเส�อผา
6. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 7. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 9. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
8.
กจกรรม
สอ/แหลง9.
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 153
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
10.
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 154
แผนการจดการเรยนรท 11การดดแปลงเสอผา
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 4 ตดเยบเบองตน เวลา 1 ชวโมง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 155
การดดแปลงเส�อผาเปนการนำาเส�อผาทมอย เส�อผาเกา หรอเส�อผาทมขนาดเลกหรอใหญเกนไป มาแกไข ตด ตอ ตกแตงใหทนสมยและเหมาะสมกบรปรางของตนเอง เพอนำาไปใชสวมใสตอไป
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. สรางผลงานอยางมความคดสรางสรรค และมทกษะการทำางานรวมกน (ง 1.1 ม. 4–6/2)3. มทกษะกระบวนการแกปญหา (ง 1.1 ม. 4–6/4)4. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)5. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม
(ง 1.1 ม. 4–6/7) 1. อธบายวธการดดแปลงเส�อผาได (K)
2. มความขยน อดทน ประหยด และมความคดสรางสรรคในการดดแปลงเส�อผา (A)3. มทกษะในการดดแปลงเส�อผา (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1.
สาระ
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 156
1. สงเกตการอธบายและการ นำาเสนอผลงาน2. ตรวจผลงานการดดแปลงเส�อผา3. ตรวจการทำาแบบทดสอบ หลงเรยน (Post-test)
1. สงเกตความขยนและอดทนในการ ทำางาน2. สงเกตการณใชความคด สรางสรรค ในการดดแปลงเส�อผา3. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม
1. สงเกตทกษะการใชอปกรณ และเครองมอในการดดแปลง เส�อผา2. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานทกษะ/ กระบวนการ
การดดแปลงเส�อผา – วธการดดแปลงเส�อผา
ภาษาไทย การอธบาย การนำาเสนอผลงาน
5.
สาระการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 157
คณตศาสตร การประเมนราคาสนคาและผลตภณฑประเภทเส�อผา สขศกษา การสรางเสรมความปลอดภยในการใชเครองมอตดเยบเส�อผา ศลปะ การนำาศลปะดานการออกแบบและการตกแตงมาใชในการ
ดดแปลงเส�อผา ภาษาตางประเทศ คำาศพทและบทสนทนาเกยวกบการดดแปลงเส�อผา
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยน ครนำาเส�อผาดดแปลงแบบตาง ๆ มาใหนกเรยนด แลวถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน
เชน การดดแปลงเส�อผามประโยชนอยางไร ขนท 2 ขนสอน 1. ครตรวจบนทกผลการสมภาษณ/ใหนกเรยนนำาคำาถามมารวมกนสนทนาเกยวกบงานทมอบหมายใหทำา 2. ครนำาผลงานการดดแปลงเส�อผาแบบตาง ๆ มาใหนกเรยนด แลวใหนกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนเกยวกบ
วธการดดแปลงและประโยชนใชสอย 3. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 4 เรอง วธการ
ดดแปลงเส�อผา แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการศลปะเรอง การนำาศลปะดานการออกแบบมาใชในการดดแปลงเส�อผา ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
4. ครอธบายและสาธตวธการดดแปลงเส�อผาใหนกเรยนดและซกถามขอสงสย แลวใหนกเรยนฝกปฏบต5. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการออกแบบเสอผาในประเทศสมาชกอาเซยน เชน สถาบนพฒนา
อตสาหกรรมสงทอในประเทศไทยสงเสรมการออกแบบผลตภณฑจากวสดเหลอใช เชน ออกแบบเสอโปโลจากขวดนำา
7.
กระบวนการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 158
พลาสตกรไซเคล 6. ใหนกเรยนศกษาวธการดดแปลงเส�อผาจากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6
แลวรวมกนอภปรายเกยวกบข �นตอนการดดแปลงเส�อผา 7. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน จบสลากเลอกสาธตการดดปลงเส�อผาตามความสนใจ ซงมหวขอดงน�
1) การตดใหส �น 2) การตอใหยาว 3) การเปลยนสดสวน 4) การแกไขบางสวน 5) การตกแตงเพมเตม 6) การเปลยนประโยชนใชสอย
8. นกเรยนนำาเสนอผลงานครตรวจสอบผลงานของแตละกลม พรอมกบใหคำาแนะนำาเพมเตม แลวใหนกเรยนทมผลงานมความบกพรองนำากลบไปปรบปรงแกไขใหดข�น
9. นกเรยนทำาแบบทดสอบหลงเรยน (Post-test) หนวยการเรยนรท 4 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 4 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบหลงเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
ขนท 3 ขนสรป1. นกเรยนรวมกนอภปรายสรปเกยวกบการดดแปลงเส�อผา2. ครมอบหมายงานใหนกเรยนไปศกษาเนอหาในหนวยการเรยนรท 5 สรางสรรคงานสวย ดวยเอกลกษณ
ไทย เพอจดการเรยนรครงตอไป (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 1 เรอง คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนคนควาขอมลเกยวกบการดดแปลงเส�อผาเพมเตม แลวบนทกความรสงคร2. นกเรยนเลอกดดแปลงเส�อผา 1 วธ แลวรวมกนอภปรายสรปผลการปฏบตงาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 159
3. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 35 ขอมลรอบตว กจกรรมท 36 เรยนรเรองการตดเยบเส�อผาดวยโครงงาน กจกรรมท 37 การประยกตใชในชวตประจำาวน และกจกรรมท 38 คำาถามชวนตอบ
ขนท 5 ขนนำาไปใช นกเรยนสามารถดดแปลงเส�อผาของตนเองใหทนสมยและนำาไปใชใหเกดประโยชนได 8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ นกเรยนสมภาษณผรเกยวกบเทคนคในการดดแปลงเส�อผา แลวบนทกผล 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม
1. นกเรยนเขยนสรปข �นตอนการดดแปลงเส�อผาตามกระบวนการทำางาน 2. นกเรยนศกษาคนควาความรเพมเตมเกยวกบวธการดดแปลงเส�อผาแบบตาง ๆ แลวทำารายงาน
1. สอสงพมพ เชน หนงสอพมพ วารสารเกยวกบการตดเยบเส�อผา2. ผลงานการดดแปลงเส�อผาแบบตาง ๆ3. วสด อปกรณ และเครองมอในการตดเยบเส�อผา4. สถานท เชน บาน หองฝกงานของโรงเรยน รานตดเส�อ
5. บคคล เชน คร ผปกครอง ชางตดเส�อ นกออกแบบเส�อผา6. เวบไซตเกยวกบการดดแปลงเส�อผา
8.
กจกรรม
สอ/แหลงการ9.
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 160
7. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 9. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 10. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
10
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 161
เวลา 3 ชวโมง
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน
ความร• รจกงานเอกลกษณไทย• งานประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย
ทกษะ/กระบวนการ• กระบวนการทำางาน• ทกษะการจดการ• ทกษะกระบวนการแกปญหา• ทกษะการทำางานกลม• ทกษะการใชอปกรณและ
ภาระงาน/ชนงาน• วเคราะหคณคาของงานประดษฐทเปน เอกลกษณไทย• เขยนแผนทความคดสรปความร• สำารวจงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย• ออกแบบงานประดษฐท
คณธรรม จรยธรรม และคานยม
• เจตคตทดตอการทำางาน• ความรบผดชอบ• ความมเหตผล• ความประหยดและอนรกษ สงแวดลอม• ความคดสรางสรรค
หนวยการเรยนรท 5 สรางสรรคงานสวย
.
สรางสรรคงานสวย
ดวยเอกลกษณ
ไทย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 162
ผงการออกแบบการจดการเรยนรหนวยการเรยนร 5 สรางสรรคงานสวยดวยเอกลกษณไทย
ขนท 1 ผลลพธปลายทางทตองการใหเกดขนกบนกเรยนตวชวดชวงชน 1. สรางผลงานอยางมความคดสรางสรรคและมทกษะการทำางานรวมกน (ง 1.1 ม. 4–6/2) 2. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6) 3. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)ความเขาใจทคงทนของ คำาถามสำาคญททำาใหเกดความ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 163
นกเรยนนกเรยนจะเขาใจวา...1. งานประดษฐทแสดงถงเอกลกษณไทยเปนงาน ทมคณคาควรแกการสบทอดรกษาไว2. งานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยมหลาย ประเภท3. การประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทยควร ออกแบบและประดษฐตามหลกการประดษฐ โดยเลอกใชวสด อปกรณ และเครองมอให เหมาะสมและทำางานตามกระบวนการทำางาน
เขาใจทคงทน– งานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยมคณคา อยางไรบาง– งานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยมอะไรบาง– การออกแบบงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย เหมอนกบงานประดษฐทวไปหรอไม อยางไร– การประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทยตาม ข�นตอนกระบวนการทำางานควรทำาอยางไร
ความรของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทนนกเรยนจะรวา...
ทกษะ/ความสามารถของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทน นกเรยนจะ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 164
1. คำาทควรร ไดแก เอกลกษณไทย วฒนธรรม วจตร ภมปญญา วมานพระอนทร มาลย ผาเชดหนา รวมสมย มาลยบาวสาว เครอง สงเวย ไขขวญ บวงสรวง ผานง 2. งานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยมคณคา หลายดาน ไดแก สะทอนใหเหนสภาพ ภมศาสตรของภมปญญาของชาวบาน คณคา ทางศลปะและความสวยงาม คณคาการ แสดงออกทางอารมณและจตใจ ชวยใหเกด ความสามคค และสงเสรมใหมการใชความคด
สามารถ...1. เหนคณคาของงานประดษฐทเปนเอกลกษณ ไทย2. ประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย ไดแก มาลยและบายศรปากชาม3. แกปญหาในการทำางานประดษฐของใชทเปน เอกลกษณไทยได
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 165
สรางสรรค3. งานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย แบง ออกเปน 5 ประเภท ไดแก งานดอกไมสด งาน ใบตอง งานแกะสลก งานเครองป� นดนเผา และ งานจกสาน4. การออกแบบงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย ควรพจารณาตามความตองการของผบรโภค หนาทใชสอย คณภาพของผลตภณฑงาน ประดษฐ วสด และกระบวนการผลต และ คณคาทางความงามของงานประดษฐ 5. การประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทยควร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 166
ทำาตามลำาดบข�นตอนใชความคดสรางสรรค มความประณต และละเอยดลออ เพอใหช�นงาน มความงดงามตามแบบเอกลกษณไทย ขนท 2 ภาระงานและการประเมนผลการเรยนรซงเปนหลกฐานทแสดงวานกเรยนมผลการ เรยนรตามทกำาหนดไวอยางแทจรง 1. ภาระงานทนกเรยนตองปฏบต – วเคราะหคณคาของงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยทมตอการดำารงชวต – สำารวจงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย – ออกแบบงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย – ศกษาคนควาเกยวกบงานประดษฐเอกลกษณไทยทสรางชอเสยงใหกบประเทศไทย – เขยนแผนทความคดสรปความรเกยวกบงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย – ประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทยตามข �นตอนของ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 167
กระบวนการทำางาน2. วธการและเครองมอประเมนผลการเรยนร วธการประเมนผลการเรยนร – การตอบคำาถาม การอภปราย – การทดสอบ – การฝกปฏบตระหวางเรยน – การประเมนตนเองของนกเรยน
เครองมอประเมนผลการเรยนร– แบบบนทกความร– แบบทดสอบกอนเรยนและหลง
เรยน– แบบบนทกผลการสำารวจ– แบบประเมนผลงาน– ใบงาน/ใบกจกรรม– แบบทดสอบประจำาหนวยการ
เรยนร– แบบประเมนดานคณธรรม
จรยธรรม และคานยม– แบบประเมนดาน
ทกษะ/กระบวนการ3. สงทมงประเมน – ความสามารถในการอธบายวธการสรางงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยใหผอนเขาใจ – การทำางานตามกระบวนการทำางาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 168
– การใชวสด อปกรณ และเครองมอในการทำางาน – การฝกปฏบต การจดการ และการสรปผลงาน – การรจกประหยดและใชทรพยากรอยางคมคา – พฤตกรรมการปฏบตกจกรรมเปนรายบคคลและรายกลม – เจตคตทดตอการทำางาน ความรบผดชอบ มเหตผล ความประหยดและอนรกษสงแวดลอม และความคดสรางสรรคขนท 3 แผนการจดการเรยนรแผนการจดการเรยนรท 12 รจกงานเอกลกษณไทย 1 ชวโมง แผนการจดการเรยนรท 13 งานประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย 2 ชวโมง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 169
แผนการจดการเรยนรท 12รจกงานเอกลกษณไทย
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 5 สรางสรรคงานสวยดวยเอกลกษณไทย เวลา 1 ชวโมง
1.
สาระ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 170
งานประดษฐทแสดงถงเอกลกษณไทยเปนงานประดษฐทบงบอกถงความเปนชาตไทยไดอยางชดเจน โดยสะทอนใหเหนถงขนบธรรมเนยม ประเพณ วฒนธรรม และความเปนอยของคนไทยต�งแตโบราณจนถงปจจบน
1. สรางผลงานอยางมความคดสรางสรรคและมทกษะการทำางานรวมกน (ง 1.1 ม. 4–6/2)2. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)3. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม
(ง 1.1 ม. 4–6/7) 1. อธบายคณคาและหลกการออกแบบงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยได (K)
2. เหนคณคาของงานเอกลกษณไทย (A)3. ออกแบบงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยได (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการณตอบคำาถามและ การแสดงความคด
1. สงเกตความสนใจเรยน2. สงเกตมารยาทและ
1. สงเกตพฤตกรรมในการทำางาน รวมกบผอน
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 171
เหน2. ตรวจการทำาแบบทดสอบ กอนเรยน (Pre-test)
ความ รบผดชอบในการทำางาน
2. สงเกตทกษะการคนควาขอมล เกยวกบงานเอกลกษณไทย
รจกงานเอกลกษณไทย – คณคาของงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย – ประเภทของงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย – ขอควรคำานงในการทำางานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย
– หลกการออกแบบงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย
ภาษาไทย การเลาประสบการณ การตอบคำาถาม การแสดงความคดเหน วทยาศาสตร การใชทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในทองถน สงคมศกษาฯ สภาพแวดลอมทมผลตอการสรางสรรคภมปญญาและ
วฒนธรรมศลปะ คณคางานศลปะทเปนมรดกทางวฒนธรรม
ภาษาตางประเทศ คำาศพทเกยวกบงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย
5.
สาระการ
7.
กระบวนการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 172
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยน1. นกเรยนทำาแบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test) หนวยการเรยนรท 5 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปด
สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 5 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบกอนเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
2. ครนำาตวอยางช�นงานหรอภาพงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย (บายศรปากชาม ผลไมแกะสลก มาลย เครองป� นดนเผา) มาใหนกเรยนด แลวถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน นกเรยนเหนงานประดษฐเหลาน�แลวรสกอยางไร คดวาตนเองทำาไดหรอไม
ขนท 2 ขนสอน1. ครถามคำาถามเกยวกบงานทมอบหมายใหนกเรยนไปศกษาเน�อหาในหนวยการเรยนรท 5 สรางสรรคงานสวยดวย
เอกลกษณไทย (ซงมอบหมายในชวโมงสดทายของการเรยนการสอนหนวยการเรยนรท 4 คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป) 2. ใหนกเรยนอาสาสมคร 2–3 คน เลาประสบการณการประดษฐงานเอกลกษณไทยทนกเรยนเคยทำาหรอเคยพบเหน3. ครนำาตวอยางช�นงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยมาใหนกเรยนสงเกต แลวรวมกนแสดงความคดเหนเกยวกบ
งานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย4. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบงานประดษฐในประเทศสมาชกอาเซยน เชน – งานประดษฐทเปนเอกลกษณในประเทศสมาชกอาเซยนมความแตกตางกนตามขนบธรรมเนยมประเพณ และ
วฒนธรรมของประเทศนน ๆ เชน ลาบซายองเปนเครองปนดนเผาของ รฐเประ เกลก เบลงการ ทแสดงถงเอกลกษณของประเทศมาเลเซย
– บายเซรยเปนบายศรทชาวเขมรนยมนำามาใชในงานพธกรรมตาง ๆ เชน งานแตงงาน งานขนบานใหม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 173
– เครองเบญจรงค (ผลตภณฑเซรามก) ชมชนดอนไกด อำาเภอกระทมแบน จงหวดสมทรสาคร เปนสนคาขนชอของไทย ซงมลวดลายทบงบอกถงเอกลกษณวฒนธรรมไทย
5. นกเรยนแบงกลมเปน 4 กลม แตละกลมสงตวแทนจบฉลากเลอกศกษาคนควาเกยวกบงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย 1 หวขอ จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม.4–6 และแหลงการเรยนรตาง ๆ แลวบนทกความร ซงมหวขอทควรศกษาดงน�
1) คณคาของงานประดษฐทเปนเอกลกษณ2) ประเภทของงานประดษฐทเปนเอกลกษณ3) ขอควรคำานงในการทำางานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย4) หลกการออกแบบงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย
6. นกเรยนแตละกลม สงตวแทนกลมนำาเสนอผลงานหนาช �นเรยน แลวรวมกนอภปรายสรปความร7. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 5 เรอง คณคาของ
งานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการวทยาศาสตรเรอง การใชทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในทองถน ประเภทของงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการสงคมศกษาฯเรอง สภาพแวดลอมทมผลตอการสรางสรรคภมปญญาและวฒนธรรม ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
8. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการนำาหลกการออกแบบงานประดษฐมาใชในในประเทศสมาชกอาเซยน เชน – ไทยสงเสรมสนคาหตถกรรม โดยการสรางสรรคการออกแบบรปลกษณใหม ๆ และเพมประโยชนใชสอย
ใหมากขน เพอสรางจดขายและการสงออกสตลาดอาเซยนเปนเปาหมายหลก – ดอกไมประดษฐของไทยเปนทนยมของตางประเทศเนองจากมความสวยงามและคณภาพด โดยมตลาด
สำาคญคอ ญปนและสหภาพยโรป
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 174
9. นกเรยนนำาภาพหรอผลงานงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยมาคนละ 1 ชนด แลวนำาเสนอผลงานน�น ๆ พรอมกบระบวาประดษฐโดยยดหลกการใดบาง โดยครตรวจสอบความถกตองและใหคำาแนะนำาเพมเตม
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนรวมกนอภปรายสรปเกยวกบงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย
2. ครมอบหมายใหนกเรยนไปศกษางานประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทยในทองถนของตนเอง แลวบนทกผล และใหนกเรยนตงคำาถามทสงสย คนละ 1 คำาถาม (เพอนำามารวมกนสนทนาในการเรยนครงตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน 1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนวเคราะหวางานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยมคณคาตอการดำารงชวต
ของเราอยางไรบาง แลวสรปเปนแผนทความคด 2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน สำารวจงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยมาใหมากทสดพรอมกบแบงประเภท
และรวมกนอภปรายสรปผล3. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 39 วเคราะหคณคา
งานประดษฐ กจกรรมท 40 สำารวจงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย กจกรรมท 41 สมดภาพงานประดษฐ กจกรรมท 42 ออกแบบงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย และกจกรรมท 43 สงประดษฐสรางชอ
ขนท 5 ขนนำาเขาไปใช นกเรยนมความร ความเขาใจเกยวกบงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย
8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 175
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ 1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนจดทำาปายนเทศเกยวกบงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย 2. ครเชญวทยากรมาบรรยายความรเกยวกบผลตภณฑทเปนเอกลกษณไทยใหนกเรยนฟง
8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม นกเรยนทำารายงานเกยวกบงานเอกลกษณไทยในลกษณะตาง ๆ 8.3 กจกรรมสะเตมศกษา (STEM Education)
ครใหนกเรยนปฏบตกจกรรมการเรยนรตามแนวทางสะเตมศกษา (STEM Education) จากสถานการณเรอง สสนจากธรรมชาต โดยพจารณาแนวการจดการเรยนรในคมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ของบรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. สอสงพมพ เชน หนงสอเกยวกบงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย เชน มาลย ชางสบหม ปญญาสยาม เรองเลา...จากภมปญญาไทย
2. ตวอยางงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย เชน บายศรปากชาม มาลย3. สถานท เชน หองสมด สถาบนเทคโนโลยราชมงคล สถานทจดจำาหนายผลตภณฑทองถน ศนยศลปาชพบางไทร
จงหวดพระนครศรอยธยา 4. บคคล เชน ผปกครอง ครสอนงานประดษฐ เจาของกจการผลตหรอจำาหนายสนคาทเปนเอกลกษณไทย 5. เวบไซตเกยวกบงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย6. สอการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว สมบรณแบบ ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
7. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
สอ/แหลงการ9.
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 176
8. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 9. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
10. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
10
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 177
แผนการจดการเรยนรท 13งานประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 5 สรางสรรคงานสวยดวยเอกลกษณไทย เวลา 2 ชวโมง
งานประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทยมอยมากมายหลายชนด แตละชนดจะมวธการทำาและการนำาไปใชประโยชนทแตกตางกน ซงในหนวยการเรยนรน�จะนำาเสนองานประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย
1. สรางผลงานอยางมความคดสรางสรรค และมทกษะการทำางานรวมกน (ง 1.1 ม. 4–6/2)2. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)3. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม
(ง 1.1 ม. 4–6/7)
1.
สาระ
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 178
1. อธบายข�นตอนการประดษฐงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยได (K) 2. มความประณต ความประหยด และมความคดสรางสรรคในการทำางานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย (A)
3. สรางช�นงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยได (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการตอบคำาถาม การอธบาย และการนำาเสนอผลงาน2. ตรวจผลงานประดษฐของใชทเปน เอกลกษณไทย3. ตรวจการทำาแบบทดสอบ หลงเรยน (Post-test)
1. สงเกตการใชความคดสรางสรรค และมความประณตในการทำางาน2. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม
1. สงเกตทกษะการใชอปกรณ และเครองมอในการทำางาน2. สงเกตการใชทกษะกระบวนการ แกปญหาในการทำางาน3. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานทกษะ/ กระบวนการ
4.
การวดและประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 179
งานประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย – งานดอกไมสด – งานใบตอง
ภาษาไทย การตอบคำาถาม การอธบาย การนำาเสนอผลงาน คณตศาสตร การประมาณราคาผลตภณฑงานประดษฐของใชทเปน
เอกลกษณไทย สงคมศกษาฯ แนวทางการอนรกษภมปญญาและวฒนธรรมไทย
สขศกษาฯ กจกรรมการสรางเสรมความปลอดภยในการใชเครองมอทำางาน ภาษาตางประเทศ บทสนทนาเกยวกบงานประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยน ชวโมงท 1 งานประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย
ครนำาตวอยางช�นงานหรอภาพงานประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย (มาลย โถเซรามก บายศรปากชาม) แลวถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน ถาใหประดษฐงานเอกลกษณแบบน�นกเรยนจะเลอกประดษฐสงใด เพราะอะไร
5.
สาระการ
7.
กระบวนการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 180
ขนท 2 ขนสอน1. ครตรวจบนทกผลการศกษา/ใหนกเรยนนำาคำาถามมารวมกนสนทนาเกยวกบงานทมอบหมาย
ใหทำา 2. ครใหนกเรยนฝกความคลองในการคดโดยบอกชอมาลยมาใหมากทสดภายในเวลา 3 นาท 3. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 5 เรอง การรอย
มาลยกลม หรอเปดวดโอ แลวอธบายเพมเตมเกยวกบการรอยมาลยกลม ตามกระบวนการทำางานพรอมกบสาธตวธการรอยมาลย ไดแก การรอยตวมาลย การรอยมาลยซก การรอยอบะ และการประกอบพวงมาลยกลม ใหนกเรยนด โดยบรณาการสงคมศกษาฯ เรอง แนวทางการอนรกษภมปญญาและวฒนธรรมไทย
4. นกเรยนศกษาเรอง งานดอกไมสดและการรอยมาลยกลม จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 วเคราะหงาน วางแผนในการทำางาน และลงมอรอยมาลยตามลำาดบข�นตอน จากน�นนำาเสนอผลงาน
5. ครประเมนผลงานโดยตรวจสอบความเรยบรอย สวยงามของช�นงาน พรอมกบใหคำาแนะนำาเพมเตม แลวใหนกเรยนทผลงานมความบกพรองนำากลบไปปรบปรงแกไขใหดข�น ชวโมงท 2 งานประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย (ตอ)
1. ครนำาใบตองสดมาใหนกเรยนด แลวถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน ใบตองใชทำางานประดษฐสงใดไดบาง
2. ครและนกเรยนรวมกนสนทนาเกยวกบการนำาใบตองไปใชทำางานประดษฐ 3. นกเรยนศกษาเรอง การประดษฐบายศรปากชามจากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม.
4–6 แลวชวยกนวางแผนการประดษฐบายศรปากชามโดยเขยนแผนทความคด
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 181
4. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 5 เรอง การประดษฐบายศรปากชาม พรอมกบสาธตข �นตอนการประดษฐ ไดแก การประดษฐตวแม ตวลก ตวแมงดา และกรวย ตามข �นตอนของกระบวนการทำางาน โดยบรณาการสงคมศกษาฯ เรอง แนวทางการอนรกษภมปญญาและวฒนธรรมไทย ใหนกเรยนดและซกถามขอสงสย
5. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนวเคราะหงาน วางแผนในการทำางาน ลงมอประดษฐบายศรปากชาม ตามลำาดบข�นตอน แลวสงตวแทนกลมนำาเสนอผลงานหนาช �นเรยน
6. ครตรวจสอบผลงานของแตละกลม พรอมกบใหคำาแนะนำาเพมเตม แลวใหนกเรยนทผลงานมความบกพรองนำากลบไปปรบปรงแกไขใหดข�น
7. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบงานประดษฐทเปนเอกลกษณในประเทศสมาชกอาเซยน เชน พธบายศรสขวญเปนประเพณอยางหนงของชาวไทยและชาวลาว ดวยความเชอทวาทกคนเกดมาพรอมกบสงทเรยกวา ขวญ การเชญขวญทหนหายไปใหเขามาอยกบตวจะเปนการสงเสรมพลงใจใหเขมแขง มสต ไมประมาท ซงประเพณนใชเครองเชญขวญทเรยกวา บายศร
8. นกเรยนทำาแบบทดสอบหลงเรยน (Post-test) หนวยการเรยนรท 5 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 5 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบหลงเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
ขนท 3 ขนสรป 1. ครและนกเรยนรวมกนสรปข �นตอนการประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทยตามกระบวนการทำางาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 182
2. ครมอบหมายงานใหนกเรยนไปศกษาเนอหาในหนวยการเรยนรท 6 รกษาด มใชนาน เพอจดการเรยนรครงตอไป (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 5 เรอง คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน 1. นกเรยนสำารวจงานประดษฐเอกลกษณไทยทสรางชอเสยงใหกบประเทศไทย แลวบนทกผลการสำารวจ2. นกเรยนเลอกประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทยตามกระบวนการทำางาน (โดยทำาตามแบบในหนวยการเรยนรท
5 สรางสรรคงานสวยดวยเอกลกษณไทย หรอประดษฐงานตามความสนใจ) แลวบนทกผลการปฏบตงาน 3. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 44 ประดษฐของใช
กจกรรมท 45 เรยนรเรองสรางสรรคงานสวยดวยเอกลกษณไทยดวยโครงงาน กจกรรมท 46 การประยกตใชในชวตประจำาวน และกจกรรมท 47 คำาถามชวนตอบ
ขนท 5 ขนนำาไปใชนกเรยนประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย ไดแก มาลยและบายศรปากชามตามกระบวนการทำางาน และนำาไปใช
ประโยชนในชวตประจำาวน
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ นกเรยนสมภาษณผรเกยวกบเทคนคการประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย แลวบนทกความร
8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม นกเรยนไปทศนศกษาดงานเกยวกบงานประดษฐของตกแตงทเปนเอกลกษณไทยตามสถานทตาง ๆ แลวบนทก
ความรและทำารายงาน
8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 183
1. สอสงพมพ เชน หนงสอหรอเอกสารเผยแพรเกยวกบการรอยมาลยงานประดษฐ เชน เอกลกษณไทย มาลยดอกไมสด
2. ตวอยางงานประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย เชน มาลย บายศรปากชาม3. วสด อปกรณ และเครองมอทใชในการประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย4. สถานท เชน หองสมด รานจำาหนายงานประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย5. บคคล เชน คร พอคาแมคาทรอยมาลยจำาหนาย ผปกครอง ครภมปญญาดานเอกลกษณไทย 6. เวบไซตเกยวกบงานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย
7. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 9. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว สมบรณแบบ ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 10. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา
สอ/แหลงการ9.
10.
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 184
3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
เวลา 3 ชวโมง
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน
หนวยการเรยนรท 6 รกษาด
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 185
ความร• การบำารงรกษาเครองเรอน• การบำารงรกษาและการใช เครองใชไฟฟา• การบำารงรกษาเครองสขภณฑ
ทกษะ/กระบวนการ• กระบวนการทำางาน• ทกษะการจดการ• ทกษะกระบวนการแกปญหา• ทกษะการทำางานกลม• ทกษะการใชอปกรณ
ภาระงาน/ชนงาน• อธบายวธการบำารงรกษาเครองเรอน และเครองใชไฟฟา• สาธตวธการบำารงรกษาเครองเรอน และเครองใชไฟฟา• สมภาษณชางไฟฟาหรอผรเกยวกบ
คณธรรม จรยธรรม และคานยม
• เจตคตทดตอการทำางาน• ความรบผดชอบ• ความมเหตผล• ความประหยดและอนรกษ สงแวดลอม• ความขยนและอดทน
.
รกษาดมใชนาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 186
ผงการออกแบบการจดการเรยนรหนวยการเรยนร 6 รกษาด มใชนาน
ขนท 1 ผลลพธปลายทางทตองการใหเกดขนกบนกเรยนตวชวดชวงชน1. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3)2. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)3. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการ
อนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)ความเขาใจทคงทนของนกเรยนนกเรยนจะเขาใจวา...1. เครองเรอน เครองใชไฟฟา และเครองสขภณฑ เปนสงของเครองใชทควรบำารงรกษา เพอยดอาย การใชงาน ทำาใหเกดความปลอดภยในขณะใช
งานและชวยประหยดคาใชจายของครอบครว
คำาถามสำาคญททำาใหเกดความเขาใจทคงทน – การบำารงรกษาเครองเรอน เครองใชไฟฟา และเครองสขภณฑมผลดอยางไรบาง – เครองเรอนททำาจากโลหะจำาเปนตอง
บำารงรกษาหรอไม เพราะอะไร – นกเรยนคดวาเครองใชไฟฟา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 187
2. การบำารงรกษาเครองเรอน เครองใชไฟฟา และ
เครองสขภณฑ ควรศกษาวธการและปฏบต
บำารงรกษาตามข�นตอน
ชนดใดดแลรกษา ยากทสด เพราะอะไร
ความรของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทนนกเรยนจะรวา...1. คำาทควรร ไดแก มอด หนงกลบ ฉนวน คอมเพรสเซอร แหลงจายไฟ แรงดน สายดน
หนวงเวลา ลกบาศกฟต สงปฏกล ไฟเบอร-
กลาสส 2. การบำารงรกษาเครองเรอนมวธการแตกตางกน
ตามลกษณะของวสดทใชผลต3. การบำารงรกษาเครองใชไฟฟา
ทกษะ/ความสามารถของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทนนกเรยนจะสามารถ...1. บำารงรกษาเครองเรอน เครองใชไฟฟา และ เครองสขภณฑไดถกวธ2. แกไขปญหาในการบำารงรกษาเครองเรอน
เครองใชได
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 188
ควรทำาใหถกวธ คำานงถงความปลอดภยและประสทธภาพในการ ใชงาน โดยศกษาวธการใช หมนทำาความสะอาด และจดเกบใหถกท4. การบำารงรกษาเครองสขภณฑทำาไดโดยทำาความ สะอาดดวยนำ�ายาทำาความสะอาด และหมน
ตรวจสอบรอยชำารดอยเสมอ
ขนท 2 ภาระงานและการประเมนผลการเรยนรซงเปนหลกฐานทแสดงวานกเรยนมผลการเรยนร ตามทกำาหนดไวอยางแทจรง 1. ภาระงานทนกเรยนตองปฏบต – อธบายวธการบำารงรกษาเครองเรอนและเครองใชไฟฟา – สาธตวธการบำารงรกษาเครองเรอน – ศกษาคนควาเรองการบำารงรกษาเครองใชไฟฟาจากแหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 189
เรยนรตาง ๆ – สมภาษณชางไฟฟาหรอผรเกยวกบวธการบำารงรกษาเครองใชไฟฟา – วางแผนบำารงรกษาเครองสขภณฑ – ปฏบตการบำารงรกษาเครองเรอน เครองใชไฟฟา และเครองสขภณฑ
2. วธการและเครองมอประเมนผลการเรยนร วธการประเมนผลการเรยนร – การตอบคำาถาม การแสดงความคดเหน – การทดสอบ – การฝกปฏบตระหวางเรยน – การประเมนตนเองของนกเรยน
เครองมอประเมนผลการเรยนร– แบบบนทกการสมภาษณ– แบบทดสอบกอนเรยนและหลง
เรยน– แบบบนทกความร– แบบบนทกผลการสำารวจ– แบบประเมนผลงาน– ใบงาน/ใบกจกรรม– แบบทดสอบประจำาหนวยการ
เรยนร– แบบประเมนดานคณธรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 190
จรยธรรม และคานยม– แบบประเมนดาน
ทกษะ/กระบวนการ
3. สงทมงประเมน – ความสามารถในการอธบายวธการบำารงรกษาเครองเรอน เครองใชไฟฟา และเครองสขภณฑใหผอนเขาใจ – การทำางานตามกระบวนการทำางาน – การฝกปฏบต การจดการ และการสรปผลงาน – การใชอปกรณและเครองมอในการทำางาน – พฤตกรรมการปฏบตกจกรรมเปนรายบคคลและรายกลม – เจตคตทดตอการทำางาน ความรบผดชอบ ความมเหตผล ความประหยดและอนรกษสงแวดลอม ความขยนและอดทน
ขนท 3 แผนการจดการเรยนรแผนการจดการเรยนรท 14 การบำารงรกษาเครองเรอน 1 ชวโมง แผนการจดการเรยนรท 15 การบำารงรกษาและการใชเครองใชไฟฟา 1 ชวโมงแผนการจดการเรยนรท 16 การบำารงรกษาเครองสขภณฑ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 191
1 ชวโมง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 192
แผนการจดการเรยนรท 14การบำารงรกษาเครองเรอน
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 6 รกษาด มใชนาน เวลา 1 ชวโมง
เครองเรอน (Furniture) เปนเครองตกแตงภายในบาน ไดแก โตะ เกาอ� ต เตยงนอน ช �นวางของ ซงทำาจากวสดทแตกตางกนจงมวธการใชและ การบำารงรกษาทแตกตางกนตามลกษณะของวสดทนำามาใช
1. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3)2. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)3. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)
1.
สาระ
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 193
1. อธบายวธการบำารงรกษาเครองเรอนได (K) 2. มความขยน อดทน และมเจตคตทดตอการบำารงรกษาเครองเรอน (A)
3. บำารงรกษาเครองเรอนไดถกวธ (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการตอบคำาถามและการ แสดงความคดเหน2. ตรวจการทำาแบบทดสอบ กอนเรยน (Pre-test)
1. สงเกตการต�งใจเรยน2. สงเกตความขยนและอดทนในการ ปฏบตงาน
1. สงเกตพฤตกรรมขณะทำางาน รวมกบผอน 2. สงเกตทกษะการใชอปกรณ และเครองมอทำางาน
การบำารงรกษาเครองเรอน – วธการบำารงรกษาเครองเรอนททำาจากวสดตาง ๆ
4.
การวดและประเมนผล
5.
สาระการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 194
ภาษาไทย การอภปราย การแสดงความคดเหน การอธบาย วทยาศาสตร การเกดปฏกรยาเคมระหวางโลหะกบโลหะ และโลหะกบ
อโลหะ สงคมศกษาฯ การบำารงรกษาเครองเรอนโดยใชวธการแบบภมปญญาชาวบาน
สขศกษาฯ ความปลอดภยในการบำารงรกษาเครองเรอน ภาษาตางประเทศ คำาศพทเกยวกบการบำารงรกษาเครองเรอน
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยน1. นกเรยนทำาแบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test) หนวยการเรยนรท 6 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปด
สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 6 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบกอนเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
2. ครนำาภาพเครองเรอนมาใหนกเรยนดแลวคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน นกเรยนมวธการบำารงรกษาเครองเรอนในบานอยางไร
ขนท 2 ขนสอน1. ครถามคำาถามเกยวกบงานทมอบหมายใหนกเรยนไปศกษาเน�อหาในหนวยการเรยนรท 6 รกษาด มใชนาน (ซง
มอบหมายในชวโมงสดทายของการเรยนการสอนหนวยการเรยนรท 5 คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป)
7.
กระบวนการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 195
2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ระดมความคดเกยวกบวธการบำารงรกษาเครองเรอนททำาจากวสดตาง ๆ สรป แลวนำาเสนอผลงานหนาช �นเรยน
3. ใหนกเรยนศกษาวธการบำารงรกษาเครองเรอนททำาจากวสดตาง ๆ จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวสรปความร
4. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 6 เรอง วธการบำารงรกษาเครองเรอนททำาจากวสดตาง ๆ แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการวทยาศาสตร เรอง การเกดปฏกรยาเคมระหวางโลหะกบโลหะ และโลหะกบอโลหะ และบรณาการสงคมศกษาฯ เรอง การบำารงรกษาเครองเรอนโดยใชวธการแบบภมปญญาชาวบาน ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
5. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบเครองเรอนในประเทศสมาชกอาเซยน เชน สนคาสงออกอนดบหนงของประเทศอนโดนเซย คอ เครองเรอนททำาจากไมไผและหวาย ซงคดเปนรอยละ 54.26 ของสนคาสงออกทงหมด
6. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ฝกปฏบตการบำารงรกษาเครองเรอนททำาจากวสดตาง ๆ ทครกำาหนดให โดยมครเปนคนใหคำาแนะนำา
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนเขยนแผนทความคดสรปความรเกยวกบวธการบำารงรกษาเครองเรอน
2. ครมอบหมายใหนกเรยนไปสมภาษณผปกครองหรอชางไฟฟาเกยวกบวธการใชและบำารงรกษาเครองใชไฟฟา แลวบนทกผล และใหนกเรยนตงคำาถามทสงสย คนละ 1 คำาถาม (เพอนำามารวมกนสนทนาในการเรยนครงตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน 1. นกเรยนจบคกบเพอนชวยกนอธบายวธการบำารงรกษาเครองเรอนจากภาพทกำาหนดให
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 196
2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน เลอกสาธตวธการบำารงรกษาเครองเรอนกลมละ 1 อยาง แลวรวมกนสรปผลการสาธต
3. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 48 บำารงรกษาอยางไรด และกจกรรมท 49 สาธตวธการบำารงรกษาเครองเรอน
ขนท 5 ขนนำาไปใช นกเรยนบำารงรกษาเครองเรอนทบานของตนเองและทโรงเรยนได
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ 1.นกเรยนศกษาคนควาความรเพมเตมเกยวกบวธการบำารงรกษาเครองเรอนจากแหลงการเรยนรตาง ๆ 2. นกเรยนสำารวจสารทำาความสะอาดทใชในการบำารงรกษาเครองเรอนทมจำาหนายในตลาด แลวนำามาวเคราะห
ประสทธภาพการใชทำาความสะอาด 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม
นกเรยนฝกทกษะในการบำารงรกษาเครองเรอน แลวสรปผลการปฏบตงาน
1. สอสงพมพ เชน หนงสอหรอเอกสารเผยแพรเกยวกบการดแลรกษาเครองเรอน คมอการใชและการบำารงรกษาเครองเรอนประเภทตาง ๆ
2. ตวอยางสารเคมทใชในการทำาความสะอาดเครองเรอน 3. ภาพเครองเรอน เชน ต เตยง
สอ/แหลงการ9.
8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 197
4. สถานท เชน บาน หางสรรพสนคา รานจำาหนายเครองเรอน 5. บคคล เชน ผปกครอง ครสอนงานบานหรอคหกรรมศาสตร แมบาน พนกงานทำาความสะอาด6. เวบไซตเกยวกบการบำารงรกษาเครองเรอน
7. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 9. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 10. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
10
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 198
ทดสอบกลางภาคสาระท 1 การดำารงชวต
และครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 เวลา 1 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 15การบำารงรกษาและการใชเครองใชไฟฟา
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 6 รกษาด มใชนาน เวลา 1 ชวโมง
ชวโมงท 20 ทดสอบกลางภาค
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 199
การบำารงรกษาเครองใชไฟฟาทถกวธ จะทำาใหเครองใชไฟฟาทำางานไดอยางเตมประสทธภาพ ชวยยดอายการใชงาน และปองกนอบตเหตตาง ๆ ทอาจเกดข�น เชน ไฟฟาลดวงจร ไฟฟารว
1. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3) 2. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6) 3. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)
1. อธบายวธการบำารงรกษาและการใชเครองใชไฟฟาได (K)
2. มความรอบคอบ ประหยด และมเจตคตทดตอการบำารงรกษาเครองใชไฟฟา (A)3. บำารงรกษาเครองใชไฟฟาในบานไดถกวธ (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. การต�งคำาถาม การตอบคำาถาม และการแสดงความคดเหน
1. สงเกตความสนใจเรยน2. สงเกตความรอบคอบและ
1. สงเกตพฤตกรรมการทำางาน รวมกบผอน2. สงเกตทกษะการใช
1.
สาระ
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 200
2. ตรวจแผนทความคด3. ตรวจผลงานการบำารงรกษา เครองใชไฟฟา
ความประหยดในการทำางาน
อปกรณและ เครองมอทำางาน
การบำารงรกษาและการใชเครองใชไฟฟา – วธการบำารงรกษาและใชเครองใชไฟฟาแบบประหยดพลงงาน
ภาษาไทย การต�งคำาถาม การตอบคำาถาม การแสดงความคดเหน วทยาศาสตร การปองกนอนตรายจากคลนแมเหลกไฟฟา
สงคมศกษาฯ การนำาปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการดำาเนนชวตสขศกษาฯ กจกรรมการสรางเสรมความปลอดภยเกยวกบการใชไฟฟา
ภาษาตางประเทศ คำาศพททเกยวกบเครองใชไฟฟา
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยน ครนำาภาพเครองใชไฟฟามาใหนกเรยนด แลวถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน
นกเรยนมวธการใชและบำารงรกษาเครองใชไฟฟาในบานอยางไร
5.
สาระการ
7.
กระบวนการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 201
ขนท 2 ขนสอน 1. ครตรวจบนทกผลการสมภาษณ/ใหนกเรยนนำาคำาถามมารวมกนสนทนาเกยวกบงานทมอบหมายใหทำา 2. ใหนกเรยนศกษาวธการบำารงรกษาและใชเครองใชไฟฟาแบบประหยดพลงงาน จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวรวมกนแสดงความคดเหน3. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 6 เรอง วธการ
บำารงรกษาและใชเครองใชไฟฟาแบบประหยดพลงงาน แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการวทยาศาสตรเรอง การปองกนอนตรายจากกระแสไฟฟา ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
4. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน จบสลากเลอกวางแผนบำารงรกษาและใชเครองใชไฟฟาแบบประหยดพลงงาน ซงมหวขอดงน�
1) การบำารงรกษาเตารด 2) การบำารงรกษาเครองซกผา 3) การบำารงรกษาตเยน 4) การบำารงรกษาเครองปรบอากาศ 5. แตละกลมสงตวแทนนำาเสนอผลงานหนาช �นเรยน และใหเพอนกลมอนวจารณผลการวางแผน โดยมครแนะนำาเพม
เตมความรใหสมบรณยงข�น 6. นกเรยนต�งคำาถามเกยวกบวธการบำารงรกษาและใชเครองใชไฟฟาแบบประหยดพลงงาน คนละ 1 คำาถาม โดยให
เพอน ๆ ชวยกนตอบ ถาไมมใครตอบได ผทต�งคำาถามจะตองเปนคนเฉลยคำาตอบ7. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบเครองใชไฟฟาในประเทศสมาชกอาเซยน เชน – อตสาหกรรมเครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกสในประเทศสมาชกอาเซยนสวนใหญเปนการรบจางผลต
อปกรณและชนสวนพนฐาน เพอสงใหแกประเทศทเปนเจาของสนคา ไดแก ญปน จน สหภาพยโรป และสหรฐอเมรกา – เครองใชไฟฟาและอปกรณไฟฟาทไทยสงออกไปจำาหนายในประเทศสมาชกอาเซยนทมมลคาสงสด คอ
เครองปรบอากาศสำาหรบทพกอาศยและโรงงาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 202
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนรวมกนอภปรายสรปเกยวกบการบำารงรกษาและการใชเครองใชไฟฟาแบบประหยดพลงงาน
2. ครมอบหมายใหนกเรยนไปทำาความสะอาดเครองสขภณฑทบานของตนเอง แลวบนทกผล และใหนกเรยนตงคำาถามทสงสย คนละ 1 คำาถาม (เพอนำามารวมกนสนทนาในการเรยนครงตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน 1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ศกษาคนควาเรอง การบำารงรกษาเครองใชไฟฟาจากแหลงการเรยนรตาง ๆ2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน สมภาษณชางไฟฟาหรอผรเกยวกบวธการบำารงรกษาเครองใชไฟฟา แลวรวม
กนสรปผลการสมภาษณ3. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 50 สมภาษณผร และ
กจกรรมท 51 บำารงรกษาเครองใชไฟฟา ขนท 5 ขนนำาไปใช
นกเรยนสามารถบำารงรกษาและใชเครองใชไฟฟาแบบประหยดพลงงานทบานของตนเองและ ทโรงเรยนได
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ นกเรยนศกษาคนควาความรเพมเตมเกยวกบการบำารงรกษาใชไฟฟาทนอกเหนอจากในบทเรยนจากแหลงการ
เรยนรตาง ๆ 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม
นกเรยนฝกทกษะในการบำารงรกษาเครองใชไฟฟา แลวสรปผลการปฏบตงาน
8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 203
1. สอสงพมพ เชน หนงสอหรอเอกสารเผยแพรเกยวกบการดแลรกษาเครองใชไฟฟา คมอการใชและการบำารงรกษาเครองใชไฟฟาชนดตาง ๆ
2. สถานท เชน หองสมด หางสรรพสนคา รานจำาหนายเครองใชไฟฟา 3. บคคล เชน ผปกครอง ครสอนวชางานชาง ชางไฟฟา4. เวบไซตเกยวกบการบำารงรกษาเครองใชไฟฟา
5. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 6. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 7. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
สอ/แหลงการ9.
10
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 204
ลงชอ (ผสอน) / /
แผนการจดการเรยนรท 16การบำารงรกษาเครองสขภณฑ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 205
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 6 รกษาด มใชนาน เวลา 1 ชวโมง
เครองสขภณฑเปนอปกรณอำานวยความสะดวก ใชสำาหรบรองรบสงปฏกลทเกดจากการขบถายของมนษย โดยใชระบบนำ�าเปนหลก เมอใชเครองสขภณฑแลวควรบำารงรกษาใหสะอาดอยเสมอ จะชวยยดอายการใชงานของเครองสขภณฑและสงเสรมสขอนามยทดของผใช
1. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3) 2. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6) 3. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)
1. อธบายวธการบำารงรกษาเครองสขภณฑได (K)
2. มเหตผลและมความรบผดชอบในการบำารงรกษาเครองสขภณฑ (A)3. บำารงรกษาเครองสขภณฑไดถกวธ (P)
ดานความร (K) ดานคณธรรม จรยธรรม
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1.
สาระ
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 206
และคานยม (A)1. สงเกตการแสดงความคดเหน และการอภปราย2. ตรวจการทำาแบบทดสอบ หลงเรยน (Post-test)
1. สงเกตการใชเหตผลและมความ รบผดชอบในการทำางาน2. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม
1. สงเกตทกษะการทำางานรวมกบ ผอน2. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานทกษะ/ กระบวนการ
การบำารงรกษาเครองสขภณฑ – วธการบำารงรกษาเครองสขภณฑ
ภาษาไทย การอภปราย การเลาประสบการณ วทยาศาสตร การใชประโยชนจากผลตภณฑเทคโนโลยทมผลตอชวตและ
สงแวดลอม สขศกษาฯ บทบาทและความรบผดชอบของบคลทมตอการสรางเสรมสขภาพ
5.
สาระการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 207
ภาษาตางประเทศ การใชภาษาองกฤษเลาประสบการณเกยวกบการบำารงรกษา เครองสขภณฑ
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยนครนำาภาพหองนำ�าทมเครองสขภณฑตาง ๆ มาใหนกเรยนด แลวถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของ
นกเรยน เชน นกเรยนมวธการบำารงรกษาเครองสขภณฑในภาพน�อยางไร ขนท 2 ขนสอน 1. ครตรวจบนทกผลการปฏบตงาน/ใหนกเรยนนำาคำาถามมารวมกนสนทนาเกยวกบงานทมอบหมายใหทำา 2. นกเรยนอาสาสมคร 2–3 คน เลาประสบการณเกยวกบการบำารงรกษาเครองสขภณฑทเคยทำา 3. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน อภปรายเกยวกบวธการบำารงรกษาเครองสขภณฑ แลวสงตวแทนกลมนำา
เสนอผลงานหนาช �นเรยน4. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 6 เรอง วธกาบำารง
รกษาเครองสขภณฑ แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการวทยาศาสตร เรอง การใชประโยชนจากผลตภณฑเทคโนโลยทมผลตอชวตและสงแวดลอม ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
5. ใหนกเรยนศกษาวธการบำารงรกษาเครองสขภณฑ จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวใหนกเรยนเขยนแผนทความคดสรปความร
6. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบเครองสขภณฑในประเทศสมาชกอาเซยน เชน เครองสขภณฑในประเทศสงคโปรจะตดฉลากประหยดนำา เนองจากประเทศสงคโปรเปนเกาะเลก ๆ ซงขาดแคลนนำาจดสำาหรบใชในการดำารงชวตจงจำาเปนตองใชนำาอยางประหยด
7.
กระบวนการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 208
7. นกเรยนทำาแบบทดสอบหลงเรยน (Post-test) หนวยการเรยนรท 6 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 6 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบหลงเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนรวมกนอภปรายสรปเกยวกบการบำารงรกษาเครองสขภณฑ
2. ครมอบหมายงานใหนกเรยนไปศกษาเนอหาในหนวยการเรยนรท 7 เครองมอเครองใช ซอมไดไมยาก เพอจดการเรยนรครงตอไป (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 6 เรอง คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 5–6 คน รวมกนวางแผนบำารงรกษาเครองสขภณฑ แลวสงตวแทนนำาเสนอผลงาน
หนาช �นเรยน2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 5–6 คน ปฏบตการทำาความสะอาดเครองสขภณฑในโรงเรยน
3. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 52 วางแผนบำารงรกษาเครองสขภณฑ กจกรรมท 53 เรยนรเรองการบำารงรกษาเครองเรอน เครองใช และเครองสขภณฑดวยโครงงาน กจกรรมท 54 การประยกตใชในชวตประจำาวน และกจกรรมท 55 คำาถามชวนตอบ
ขนท 5 ขนนำาไปใช นกเรยนสามารถบำารงรกษาเครองสขภณฑทบานของตนเองและทโรงเรยนได
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 209
นกเรยนสมภาษณผรเกยวกบเทคนคในการบำารงรกษาเครองสขภณฑ แลวบนทกลงในสมด 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม
นกเรยนฝกทกษะในการบำารงรกษาเครองสขภณฑ แลวสรปผลการปฏบตงาน
1. สอสงพมพ เชน เอกสารเผยแพรเกยวกบการบำารงรกษาเครองสขภณฑ หนงสอชางประปาในบาน สารพดชางประจำาบาน
2. ภาพเครองสขภณฑชนดตาง ๆ3. สถานท เชน รานจำาหนายเครองสขภณฑ หองสมด 4. บคคล เชน ชางประปา หรอชางซอมเครองสขภณฑ ผปกครอง ครทสอนวชางานชาง 5. เวบไซตเกยวกบการบำารงรกษาเครองสขภณฑ
6. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 7. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 9. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร
สอ/แหลงการ9.
10.
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 210
แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
เวลา 3 ชวโมง
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงานความร
• การตดต�งและประกอบเครองใช ในบาน • การซอมแซมเครองใชในบาน
ทกษะ/กระบวนการ• กระบวนการทำางาน• ทกษะการจดการ• ทกษะกระบวนการแกปญหา• ทกษะการทำางานกลม• ทกษะการใชอปกรณ
หนวยการเรยนรท 7 เครองมอเครอง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 211
ผงการออกแบบการจดการเรยนรหนวยการเรยนร 7 เครองมอเครองใช ซอมไดไมยาก
ภาระงาน/ชนงาน• ทำารายงาน• อภปรายเกยวกบหลกการซอมแซม เครองใช• ซอมแซมเครองใชในบาน 1 อยาง • สำารวจเครองมอทใชในการซอมแซม
คณธรรม จรยธรรม และคานยม
• เจตคตทดตอการทำางาน• ความรบผดชอบ• ความมเหตผล• ความประหยดและอนรกษ สงแวดลอม
เครองมอเครองใช
ซอมไดไมยาก
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 212
ขนท 1 ผลลพธปลายทางทตองการใหเกดขนกบนกเรยนตวชวดชวงชน1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะกระบวนการแกปญหา (ง 1.1 ม. 4–6/4)3. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)4. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการ
อนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)ความเขาใจทคงทนของนกเรยนนกเรยนจะเขาใจวา...1. การตดต�งและการประกอบเครองใชในบาน
ผตดต�งจะตองมความรเกยวกบสวนประกอบและ
วธการตดต�งเครองใชน �นๆ2. การซอมแซมเครองใชในบานจะชวยยดอายการใช
งาน ประหยด และเกดความปลอดภยตอชวตและ
ทรพยสน
คำาถามสำาคญททำาใหเกดความเขาใจทคงทน – สวนประกอบภายในของเครองปรบอากาศม
อะไรบาง – การตดต�งตเยนมวธการอยางไร – ผซอมแซมเครองใชในบานควรมความรเรอง ใดบาง – การซอมแซมเครองใชในบานมหลกการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 213
อยางไรความรของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทนนกเรยนจะรวา...1. คำาทควรร ไดแก ใยแกว ควบแนน กลนตว ฟอกอากาศ 2. การตดต�งและประกอบเครองใชในบานจะตอง
ศกษาสวนประกอบตาง ๆ ระบบการทำางาน และ
วธการตดต�งใหเขาใจกอนลงมอปฏบตงาน3. หลกการในการซอมแซมเครองใชในบาน ไดแก
หาสาเหตของการชำารด ศกษาวธการซอมแซม การ
วางแผนในการซอมแซม การเลอกใชวสด อปกรณ
และเครองมอสำาหรบการซอมแซม
ทกษะ/ความสามารถของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทน นกเรยนจะสามารถ...1. เลอกใชอปกรณและเครองมอในการ ซอมแซมเครองใชในบานไดอยางเหมาะสม2. ตดต�งและประกอบเครองใชไฟฟาบางชนด
ได3. เลอกซอมแซมเครองใชในบานอยางถกวธ
และปลอดภย4. แกปญหาในการทำางานได
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 214
ใหเหมาะสม ลงมอซอมแซมตามแผน และตรวจ
สอบเครองใชกอนนำาไปใชงาน
4. การซอมแซมเครองใชในบานจะตองเลอก
เครองมอทำางานใหเหมาะสม แลวจงซอมแซม
แกไขตามสาเหตทชำารดหรอขดของ โดยปฏบต
ตามข�นตอนของกระบวนการทำางานขนท 2 ภาระงานและการประเมนผลการเรยนรซงเปนหลกฐานทแสดงวานกเรยนมผลการเรยนร ตามทกำาหนดไวอยางแทจรง 1. ภาระงานทนกเรยนตองปฏบต – ศกษาคนควาเรอง การตดต�งและประกอบเครองใชจากแหลงการเรยนรตาง ๆ แลวจดทำารายงาน – อภปรายเกยวกบหลกการซอมแซมสงของเครองใช – ซอมแซมเครองใชในบาน กลมละ 1 อยาง ตามกระบวนการทำางาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 215
– สำารวจเครองมอทใชในการซอมแซมเครองใชในบาน – สมภาษณผปกครองหรอผรเกยวกบวธการซอมแซมเครองใชเบ�องตน – ทดลองตดต�งและประกอบสวนประกอบบางช�นของเครองใชไฟฟาในบาน2. วธการและเครองมอประเมนผลการเรยนร วธการประเมนผลการเรยนร – การตอบคำาถาม การอภปราย – การทดสอบ – การฝกปฏบตระหวางเรยน – การประเมนตนเองของนกเรยน
เครองมอประเมนผลการเรยนร– แบบบนทกผลการอภปราย– แบบทดสอบกอนเรยนและ
หลงเรยน– แบบบนทกผลการสำารวจ– แบบบนทกการสมภาษณ– แบบประเมนผลงาน– ใบงาน/ใบกจกรรม– แบบทดสอบประจำาหนวยการ
เรยนร– แบบประเมนดานคณธรรม
จรยธรรม และคานยม– แบบประเมนดาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 216
ทกษะ/กระบวนการ3. สงทมงประเมน – ความสามารถในการอธบายวธการตดต�ง ประกอบ และการซอมแซมเครองใชในบานใหผอนเขาใจ – ทำางานตามกระบวนการทำางาน – การใชอปกรณและเครองมอในการทำางาน – การฝกปฏบตและการสรปผลงาน – พฤตกรรมการปฏบตกจกรรมรายบคคลและรายกลม – เจตคตทดตอการทำางาน ความรบผดชอบ ความมเหตผล ความประหยดและอนรกษสงแวดลอม ความขยนและอดทนขนท 3 แผนการจดการเรยนรแผนการจดการเรยนรท 17 การตดต�งและประกอบเครองใชในบาน 1 ชวโมง แผนการจดการเรยนรท 18 การซอมแซมเครองใชในบาน 2 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 17การตดตงและประกอบเครองใชในบาน
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 217
หนวยการเรยนรท 7 เครองมอเครองใช ซอมไดไมยาก เวลา 1 ชวโมง
การตดต�งและการประกอบเครองใชในบานเปนงานชางทสามารถทำาไดดวยตนเอง ซงจะทำาใหเครองใชมอายการใชงานยาวนาน ประหยด และเกดความปลอดภยตอชวตและทรพยสน
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะกระบวนการแกปญหา (ง 1.1 ม. 4–6/4)3. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)4. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–
6/7) 1. อธบายวธการตดต�งและประกอบเครองใชในบานได (K)
2. มเหตผลและเหนประโยชนของการตดต�งและประกอบเครองใชในบาน (A)3. ตดต�งและประกอบเครองใชในบานได (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1.
สาระ
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 218
1. สงเกตการตอบคำาถาม และการอภปราย2. ตรวจการทำาแบบทดสอบ กอนเรยน (Pre-test)
1. สงเกตความเอาใจใสในการ เรยน2. สงเกตการใชเหตผลและมความ รบผดชอบในการทำางาน
1. สงเกตทกษะการทำางาน รวมกบผอน2. สงเกตการใชทกษะ กระบวนการแกปญหา ในการทำางาน
การตดต�งและประกอบเครองใชในบาน – การตดต�งตเยน การตดต�งเครองปรบอากาศ –
ภาษาไทย การตอบคำาถาม การอภปราย คณตศาสตร งบประมาณในการตดต�งเครองใชในบาน วทยาศาสตร ปฏสมพนธระหวางสสารและพลงงาน
สขศกษาฯ แนวทางลดอบตเหตในการตดต�งเครองใชไฟฟา ภาษาตางประเทศ บทสนทนาเกยวกบการตดต�งเครองใชในบาน
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยน
5.
สาระการ
7.
กระบวนการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 219
1. นกเรยนทำาแบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test) หนวยการเรยนรท 7 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 7 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบกอนเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
2. ครถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน ถาเรามความรเกยวกบการตดต�งและประกอบเครองใชตาง ๆ จะเกดผลดอยางไร
ขนท 2 ขนสอน1. ครถามคำาถามเกยวกบงานทมอบหมายใหนกเรยนไปศกษาเน�อหาในหนวยการเรยนรท 7 เครองมอเครองใช ซอม
ไดไมยาก (ซงมอบหมายในชวโมงสดทายของการเรยนการสอนหนวยการเรยนรท 6 คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป) 2. ครและนกเรยนรวมกนสนทนาเกยวกบการตดต�งและประกอบเครองใชในบานดวยตนเอง3. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 7 เรอง การตดต�ง
และประกอบเครองใชในบาน แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการวทยาศาสตร เรอง ปฏสมพนธระหวางสสารและพลงงาน ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
4. ใหนกเรยนศกษาการตดต�งและประกอบเครองใชในบาน จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวบนทกความร
5. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน เลอกศกษาคนควาเกยวกบการตดต�งและประกอบเครองใชในบานทกลมสนใจจากแหลงการเรยนรตาง ๆ แลวจดทำารายงาน
6. นกเรยนแตละกลมสงตวแทนนำาเสนอรายงานหนาช �นเรยน แลวใหเพอนกลมอนถามคำาถามกลมละ 1 คำาถาม 7. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบเครองปรบอากาศในประเทศสมาชกอาเซยน เชน ตลาดสงออกเครองปรบ
อากาศ 5 อนดบแรกของประเทศไทย คอ ประเทศอนโดนเซย ญปน สงคโปร เวยดนาม และออสเตรเลย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 220
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนรวมกนอภปรายสรปเกยวกบการตดต�งและประกอบเครองใชในบาน
2. ครมอบหมายใหนกเรยนไปสมภาษณชางซอมเครองใชในบาน แลวบนทกผล และใหนกเรยนตงคำาถามทสงสย คนละ 1 คำาถาม (เพอนำามารวมกนสนทนาในการเรยนครงตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน วางแผนศกษาคนควาเรอง การตดต�งและประกอบเครองใชจากแหลงการ
เรยนรตาง ๆ แลวบนทกความร2. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 56 วธตดต�งเครองใช
ในบาน กจกรรมท 57 สาธตการตดต�งและประกอบเครองใช และกจกรรมท 58 รวมกนอภปราย ขนท 5 ขนนำาไปใช
นกเรยนสามารถตดต�งและประกอบเครองใชในบานได
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ นกเรยนศกษาวซดหรอดวดเกยวกบวธการตดต�งและประกอบเครองใชในบานใหปลอดภย
8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน สมภาษณชางไฟฟาหรอผรทมความถนดดานการตดต�งและประกอบเครอง
ใชในบาน แลวบนทกผล
สอ/แหลง9.
8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 221
1. สอสงพมพ เชน เอกสารเผยแพรเกยวกบการตดต�งและประกอบเครองใช คมอการใชเครองใชชนดตาง ๆ 2. สถานท เชน หองสมด หางสรรพสนคาแผนกสงของเครองใช
3. บคคล เชน ครทสอนวชางานชาง พนกงานของบรษททผลตสงของเครองใช 4. เวบไซตเกยวกบการตดต�งและประกอบเครองใช
5. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 6. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
7. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว สมบรณแบบ ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
10
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 222
แผนการจดการเรยนรท 18การซอมแซมเครองใชในบาน
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 7 เครองมอเครองใช ซอมไดไมยาก เวลา 2 ชวโมง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 223
การซอมแซมเปนการทำาใหอปกรณ เครองมอ และเครองใชทชำารดเสยหายสามารถใชงานไดตอไป ซงอปกรณ เครองใชบางอยางเราสามารถซอมแซมไดดวยตนเองเพอชวยประหยดรายจายของครอบครว และฝกทกษะการทำางานชาง
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะกระบวนการแกปญหา (ง 1.1 ม. 4–6/4)3. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)4. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–
6/7) 1. อธบายวธการซอมแซมเครองใชในบานได (K)
2. มความประหยด ขยน และอดทนในการซอมแซมเครองใชในบาน (A)3. ซอมแซมเครองใชในบานไดถกวธและปลอดภย (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการอภปราย 1. สงเกตความต�งใจ 1. สงเกตการใชทกษะ
1.
สาระ
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 224
และการ ตอบคำาถาม2. ตรวจการทำาแบบทดสอบ หลงเรยน (Post-test)
เรยน2. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม
การจดการ ในการซอมแซมเครองใชในบาน2. สงเกตทกษะการใชอปกรณและ เครองมอในการทำางาน 3. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานทกษะ/ กระบวนการ
การซอมแซมเครองใชในบาน – หลกการซอมแซมเครองใชในบาน
– เครองมอทใชในการซอมแซมเครองใชในบาน – วธการซอมแซมเครองใชในบาน – การซอมแซมเครองใชในบานตามกระบวนการทำางาน
5.
สาระการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 225
ภาษาไทย การตอบคำาถาม การเลาประสบการณ การอภปราย วทยาศาสตร อปกรณและเครองมอเทคโนโลยทนำามาใชในการซอมแซม
เครองใชในบานสงคมศกษาฯ การประยกตใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยงในการดำาเนนชวตสขศกษาฯ การวางแผนสรางเสรมความปลอดภยในการซอมแซม
เครองใชไฟฟา ภาษาตางประเทศ การเขยนอธบายวธการซอมแซมเครองใชในบาน
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยนชวโมงท 1 การซอมแซมเครองใชในบาน ครถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน เครองใชในบานซอมไดไมยากจรงหรอไม อยางไร ขนท 2 ขนสอน1. ครตรวจบนทกผลการสมภาษณ/ใหนกเรยนนำาคำาถามมารวมกนสนทนาเกยวกบงานทมอบหมายใหทำา 2. ครนำาวซดหรอดวดเกยวกบวธการซอมแซมเครองใชตาง ๆ มาใหนกเรยนด แลวใหนกเรยนอาสาสมคร 2–3 คน
เลาประสบการณเกยวกบการซอมแซมเครองใชในบานทเคยทำา จากน�นรวมกนแสดงความคดเหน3. นกเรยนศกษาหลกการซอมแซมเครองใชในบานจากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม.
4–6 แลวสรปความร 4. ใหนกเรยนฝกความคลองในการคด โดยบอกชอเครองมอทใชในการซอมแซมเครองใชในบานใหไดมากทสดภายใน
เวลา 5 นาท
7.
กระบวนการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 226
5. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 7 เรอง เครองมอทใชในการซอมแซมเครองใชในบาน แลวอธบายเพมเตมพรอมกบสาธตวธการใชงาน โดยบรณาการวทยาศาสตร เรอง อปกรณและเครองมอเทคโนโลยทนำามาใชในการซอมแซมเครองใช ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
6. ครนำาเครองมอ (ของจรง) หรอภาพเครองมอทใชในการซอมแซมเครองใชในบานมาใหนกเรยนด แลวใหชวยกนบอกวธการใชงาน
7. ใหนกเรยนศกษาวธการซอมแซมเครองใชในบานจากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวใหนกเรยนออกมาเขยนวธการซอมแซมหรอแกไขขอบกพรองของเครองใชทครเขยนไวบนกระดาน
8. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 59 สำารวจเครองมอในบาน และกจกรรมท 60 สมภาษณวธการซอมแซม
ชวโมงท 2 การซอมแซมเครองใชในบาน (ตอ) 1. ครทบทวนความรของนกเรยนโดยใหนกเรยนชวยกนบอกหลกการซอมแซมเครองใชในบาน 2. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 7 เรอง การ
ซอมแซมเครองใชในบานตามกระบวนการทำางาน (การซอมแซมกอกนำ�าหรอประตนำ�ารวซม) แลวอธบายและสาธตวธการซอมแซมตามลำาดบข�นตอน โดยบรณาการสขศกษา เรอง การวางแผนเสรมสรางความปลอดภยในการซอมแซมเครองใชในบาน ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
3. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบระบบกอกนำาในประเทศสมาชกอาเซยน เชน ประเทศสงคโปรมการใชกอกนำาระบบเปด ปดอตโนมตในสขาสาธารณะทกแหง เพอรณรงคการใชนำาอยางประหยด –
4. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนวางแผนการซอมแซมกอกนำ�าหรอประตนำ�ารวซมตามกระบวนการทำางาน เพอนำาไปประยกตใชในการซอมแซมเครองใชในบานตอไป
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 227
5. ใหนกเรยนศกษาการซอมแซมเครองใชในบานตามกระบวนการทำางาน (การซอมแซมเตารดไฟฟาทแผนความรอนเสอมสภาพ) จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวรวมกนสรปความร
6. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 7 เรอง การซอมแซมเครองใชในบานตามกระบวนการทำางาน (การซอมแซมเตารดไฟฟาทแผนความรอนเสอมสภาพ) แลวอธบายและสาธตวธการซอมแซมตามลำาดบข�นตอน โดยบรณาการวทยาศาสตร เรอง การนำาความรอนและวงจรอเลกทรอนกส ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
7. ครนำาแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงดานเงอนไขคณธรรม ไดแก ความระมดระวง มาบรณาการ โดยศกษาวธการซอมแซมอปกรณ เครองมอ และเครองใชในบานอยางละเอยด เพอใหปฏบตงานดวยความปลอดภย
8. นกเรยนทำาแบบทดสอบหลงเรยน (Post-test) หนวยการเรยนรท 7 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 7 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบหลงเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนรวมกนเขยนแผนทความคดสรปความรเกยวกบการซอมแซมเครองใชในบาน
2. ครมอบหมายงานใหนกเรยนไปศกษาเนอหาในหนวยการเรยนรท 8 ปลกพชถกวธ มคณคา ตอชวต เพอจดการเรยนรครงตอไป (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 7 เรอง คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนอภปรายเกยวกบหลกการซอมแซมเครองใชในบาน แลวสงตวแทนนำา
เสนอผลงานหนาช �นเรยน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 228
2. นกเรยนสำารวจเครองมอทใชในการซอมแซมเครองใชในบานวามอะไรบาง แลวแยกวาเปนเครองมอประเภทใด พรอมกบเสนอแนะวาเครองมอใดบางทควรหามาเพม และบนทกผล
3. นกเรยนไปสมภาษณผปกครอง ชางไฟฟา หรอผรเกยวกบการซอมแซมเครองใช บนทกผลการสมภาษณ แลวนำามาอภปรายรวมกนเพอหาขอสรป
4. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 61 ซอมไวใชงาน กจกรรมท 62 เรยนรเรองการซอมแซมเครองมอเครองใชดวยโครงงาน กจกรรมท 63 การประยกตใชในชวตประจำาวน และกจกรรมท 64 คำาถามชวนตอบ
ขนท 5 ขนนำาไปใช นกเรยนนำาความรไปซอมแซมเครองใชในบานของตนเอง
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ฝกซอมแซมเครองใชในโรงเรยน แลวสรปผล
8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม 1. นกเรยนทำารายงานเกยวกบวธการซอมแซมเครองมอและเครองใชในบาน 2. นกเรยนจดทำาแผนพบเกยวกบวธการซอมแซมเครองใชในบาน แลวนำาไปเผยแพรแกนกเรยนระดบช �นอน ๆ
1. สอสงพมพ เชน หนงสอหรอเอกสารเผยแพรเกยวกบการการซอมแซมสงของเครองใช2. วซดหรอดวดเกยวกบวธการซอมแซมเครองใชตาง ๆ
สอ/แหลง9.
8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 229
3. เครองมอในการซอมแซมเครองใช4. สถานท เชน รานซอมแซมอปกรณเครองใชในชมชน หองสมด
5. บคคล เชน ชางซอมแซมเครองใชประเภทตาง ๆ ผปกครอง ครสอนวชางานชาง 6. เวบไซตเกยวกบการซอมแซมเครองใชในบาน
7. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 9. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 10. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน)
10
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 230
/ /
เวลา 5 ชวโมง
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน
ความร• การปลกพชเพอการอนรกษทรพยากร และสงแวดลอม • การปลกพชเพอการบรโภคและ จำาหนาย
ทกษะ/กระบวนการ• กระบวนการทำางาน• ทกษะการจดการ• ทกษะการทำางานกลม• ทกษะการใชอปกรณและเครองมอ• ทกษะการแสวงหาความ
หนวยการเรยนรท 8 ปลกพชถกวธ ม
ปลกพชถกวธ
มคณคาตอชวต
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 231
ผงการออกแบบการจดการเรยนรหนวยการเรยนร 8 ปลกพชถกวธ มคณคาตอชวต
ขนท 1 ผลลพธปลายทางทตองการใหเกดขนกบนกเรยนตวชวดชวงชน1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3)3. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)4. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการ
ภาระงาน/ชนงาน• สำารวจพ�นททำาการเกษตรในชมชน• อภปรายแนวทางการทำาเกษตรเพอ การอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม• ปลกผกสวนครวหรอไมผล
คณธรรม จรยธรรม และคานยม
• เจตคตทดตอการทำางาน• ความรบผดชอบ• มารยาทในการทำางาน• ความประหยดและอนรกษ สงแวดลอม• ความเสยสละ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 232
อนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)ความเขาใจทคงทนของนกเรยนนกเรยนจะเขาใจวา...1. การปลกพชเปนการอนรกษทรพยากรและ
สงแวดลอม2. การปลกพชเพอบรโภคและจำาหนายควรทำาตาม กระบวนการทำางาน โดยปฏบตงานดวยตนเอง3. เทคโนโลยทเกยวกบการปลกพช ควรเลอกใช ใหถกตองและเหมาะสมเพอใหเกดประโยชนสงสด
คำาถามสำาคญททำาใหเกดความเขาใจทคงทน – การปลกพชลกษณะใดจดเปนการอนรกษ
ทรพยากรและสงแวดลอม – หลกการสำาคญของเกษตรกรทฤษฎใหมม
อะไรบาง – สมโอมวธการปลกและดแลรกษาอยางไร – การปลกพชควรจดเตรยมสงใดบาง – การนำาเทคโนโลยดดแปลงพนธกรรมพชมา
ใชมขอดและขอเสยอยางไรความรของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทนนกเรยนจะรวา...1. คำาทควรร ไดแก อตภาพ ชวภาพ
ทกษะ/ความสามารถของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทน นกเรยนจะสามารถ...
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 233
ระบบนเวศ วงจร ปยทางใบ ระเหย ศกยภาพ จลนทรย ชววทยา พนธวศวกรรม โครโมโซม พชจำาลองพนธ
พาเรนไคมา ไรโซเบยน สารละลาย สรรวทยา
ฮอรโมน เพอรไลต 2. รปแบบการเกษตรแบบยงยนม 5 รปแบบ ไดแก เกษตรทฤษฎใหม เกษตรอนทรย เกษตรธรรมชาต วนเกษตร และเกษตรผสมผสาน3. การปลกพชเพอบรโภคและจำาหนาย เชน การปลก ผกสวนครว ผลไม ควรทำาตามกระบวนการทำางาน
ไดแก การวเคราะหงาน การวางแผนในการทำางาน
การปฏบตงานตามลำาดบข�นตอน
1. ปลกพชตามแนวทางการอนรกษทรพยากร และสงแวดลอมไดเหมาะสม2. ปลกหอมแกงและสมโอตามกระบวนการ ทำางาน ไวเพอบรโภคและจำาหนายได3. นำาเทคโนโลยเกยวกบการปลกพชมาใชใน การปลกพชไดเหมาะสม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 234
และการประเมนผลการทำางาน
4. เทคโนโลยเกยวกบการปลกพชเปนการนำาความร ทกษะ ประสบการณ และทรพยากรมาสรางเปน เครองมอหรอวธการตาง ๆ เพอเพมศกยภาพในการ ทำางานดานการเกษตร เชน พชดดแปลงพนธกรรม การเพาะเล�ยงเน�อเยอ การปลกพชดวยวธไฮโดร พอนกสขนท 2 ภาระงานและการประเมนผลการเรยนรซงเปนหลกฐานทแสดงวานกเรยนมผลการเรยนร ตามทกำาหนดไวอยางแทจรง 1. ภาระงานทนกเรยนตองปฏบต – สำารวจพ�นททำาการเกษตรในชมชน – อภปรายเสนอแนวทางจดการทำาการเกษตรเพออนรกษทรพยากร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 235
และสงแวดลอม – ปลกผกสวนครวหรอผลไมตามกระบวนการทำางาน – ศกษาคนควาเกยวกบ เทคโนโลยชวภาพทางการเกษตรจากแหลงการเรยนรตาง ๆ – วเคราะหขอดและขอเสยของการนำาเทคโนโลยทางการเกษตรมาใชในการปลกพช – แสวงหาความรเกยวกบการปลกพชดวยวธไฮโดรพอนกสโดยการฟงบรรยาย2. วธการและเครองมอประเมนผลการเรยนร วธการประเมนผลการเรยนร – การตอบคำาถาม การอภปราย – การทดสอบ – การฝกปฏบตระหวางเรยน – การประเมนตนเองของนกเรยน
เครองมอประเมนผลการเรยนร– แบบบนทกผลการอภปราย– แบบทดสอบกอนเรยนและ
หลงเรยน– แบบบนทกความร– แบบประเมนผลงาน– ใบงาน/ใบกจกรรม– แบบทดสอบประจำาหนวยการ
เรยนร– แบบประเมนดานคณธรรม
จรยธรรม และคานยม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 236
– แบบประเมนดานทกษะ/กระบวนการ
3. สงทมงประเมน – ความสามารถในการอธบายวธการปลกพชใหผอนเขาใจ – การทำางานตามกระบวนการทำางาน – การใชวสด อปกรณ และเครองมอในการทำางาน – การฝกปฏบต การจดการ และการสรปผลงาน – การรจกประหยดและใชทรพยากรอยางคมคา – พฤตกรรมการปฏบตกจกรรมเปนรายบคคลและรายกลม – เจตคตทดตอการทำางาน ความรบผดชอบ มารยาทในการทำางาน ความประหยดและอนรกษสงแวดลอม และความเสยสละขนท 3 แผนการจดการเรยนรแผนการจดการเรยนรท 19 การปลกพชเพอการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม 1 ชวโมง แผนการจดการเรยนรท 20 การปลกพชเพอการบรโภคและจำาหนาย 2 ชวโมง แผนการจดการเรยนรท 21 เทคโนโลยเกยวกบการปลกพช 2 ชวโมง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 237
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 238
แผนการจดการเรยนรท 19การปลกพชเพอการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 8 ปลกพชถกวธ มคณคาตอชวต เวลา 1 ชวโมง
การปลกพชนอกจากใหความสำาคญกบผลผลตแลวยงควรคำานงถงผลกระทบตอสงแวดลอมดวย โดยสรางแนวคดในการปลกพชเพออนรกษทรพยากรและสงแวดลอมหลากหลายรปแบบ ซงจะทำาใหเกดการเกษตรแบบยงยน
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3)3. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)4. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–
6/7) 1. บอกหลกการปลกพชเพอการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอมได (K)
2. มความรบผดชอบและมเจตคตทดตอการปลกพชเพอการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม (A)
1.
สาระ
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 239
3. วางแผนปลกพชเพอการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมได (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการตอบคำาถามและการ แสดงความคดเหน2. ตรวจการทำาแบบทดสอบ กอนเรยน (Pre-test)
1. สงเกตความเอาใจใสในการเรยน2. สงเกตความรบผดชอบในการ ปฏบตงาน
1. สงเกตพฤตกรรมการทำางาน รวมกบผอน2. สงเกตการใชทกษะกระบวนการ แกปญหาในการทำางาน
การปลกพชเพอการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม – การเกษตรแบบยงยน
ภาษาไทย การแสดงความคดเหน การตอบคำาถาม คณตศาสตร การคำานวณตนทนในการทำาการเกษตร
4.
การวดและประเมนผล
5.
สาระการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 240
วทยาศาสตร ลกษณะสำาคญของสงมชวตในทองถนตาง ๆ สงคมศกษาฯ การประยกตใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยงในภาคเกษตรสขศกษาฯ การวางแผนพฒนาสขภาพของตนเองและครอบครว
ภาษาตางประเทศ บทสนทนาเกยวกบการปลกพชเพอการอนรกษทรพยากร และสงแวดลอม
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยน1. นกเรยนทำาแบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test) หนวยการเรยนรท 8 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปด
สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 8 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบกอนเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
2. ครถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน การปลกพชเพอการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอมมความสำาคญตอการดำารงชวตของเราอยางไร
ขนท 2 ขนสอน1. ครถามคำาถามเกยวกบงานทมอบหมายใหนกเรยนไปศกษาเน�อหาในหนวยการเรยนรท 8 ปลกพชถกวธ มคณคา
ตอชวต (ซงมอบหมายในชวโมงสดทายของการเรยนการสอนหนวยการเรยนรท 7 คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป) 2. นกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนเกยวกบความสำาคญของการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม3. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 8 เรอง การเกษตร
แบบยงยน หรอใหนกเรยนดวซดหรอดวด แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการสงคมศกษาฯ เรอง การจดการธรกจการเกษตรตามหลกการของเกษตรทฤษฎใหม ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
7.
กระบวนการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 241
4. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ศกษาการเกษตรแบบยงยน จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวใหแตละกลมต�งคำาถามเกยวกบการทำาเกษตรแบบยงยนกลมละ 1 ขอ และใหเพอนกลมอนเปนผตอบคำาถาม
5. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน จบสลากเลอกวางแผนทำาการเกษตรแบบยงยน (โดยกำาหนดใหแตละกลมมทดน 15 ไร) แลวนำาเสนอผลงานหนาช �นเรยน ซงมหวขอดงน�
1) เกษตรทฤษฎใหม 2) เกษตรอนทรย 3) เกษตรธรรมชาต 4) วนเกษตร 5) เกษตรผสมผสาน 6. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการเกษตรแบบยงยนในประเทศสมาชกอาเซยน เชน – ศนยนวตกรรมเพอความเขมขนของเกษตรกรทยงยนแหงเอเชยไดเรมโครงการพฒนาเกษตรกรรมของ
ประเทศไทย ลาว กมพชา และเวยดนาม เพอกระตนใหเกดการทำาเกษตรแบบยงยน – กมพชาและลาวเปนประเทศสมาชกอาเซยนทเหมาะสำาหรบลงทนทำาการเกษตรอนทรยเนองจากมแหลง
เพาะปลกทอดมสมบรณและคาจางแรงงานถก ขนท 3 ขนสรป
1. นกเรยนรวมกนอภปรายสรปเกยวกบการปลกพชเพอการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม2. ครมอบหมายใหนกเรยนไปสมภาษณเกษตรกรเกยวกบการปลกผกสวนครว แลวบนทกผล และใหนกเรยน
ตงคำาถามทสงสย คนละ 1 คำาถาม (เพอนำามารวมกนสนทนาในการเรยนครงตอไป) ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 5–6 คน รวมกนวางแผนเพอสำารวจพ�นทในชมชนของตนเองวามการทำาการเกษตร
แบบอนรกษทรพยากรและสงแวดลอมรปแบบใด แลวบนทก
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 242
2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 5–6 คน รวมกนอภปรายเสนอแนวทางจดการในการทำาการเกษตร เพออนรกษทรพยากรและสงแวดลอม
3. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 65 การเกษตรกบการอนรกษ และกจกรรมท 66 แนวทางการจดการเกษตร
ขนท 5 ขนนำาไปใช นกเรยนนำาความรเกยวกบการปลกพชเพออนรกษทรพยากรและสงแวดลอมไปประยกตใชในชวตหรอเผยแพรความรแกสมาชกในครอบครวและเพอนบานในชมชนทอาศยอย
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ ครเชญวทยากรมาบรรยายเกยวกบการเกษตรทฤษฎใหมใหนกเรยนในช �นฟง
8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม นกเรยนคนควาความรเพมเตม แลวทำารายงานเกยวกบการปลกพชเพออนรกษทรพยากรและสงแวดลอม
1. สอสงพมพ เชน เอกสารเผยแพรความรเกยวกบการเกษตรเพอการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม หนงสอเกษตรทฤษฎใหม เกษตรแบบยงยน
2. วซดหรอดวดเกยวกบรปแบบการทำาเกษตรแบบยงยน 3. บคคล เชน ครภมปญญาทองถนดานการเกษตร เกษตรกร ผปกครอง ครสอนงานเกษตร นกวชาการเกษตร4. สถานท เชน หองสมด โรงเรยน กรมสงเสรมการเกษตร ศนยการเรยนรเกษตรพอเพยง 5. เวบไซตเกยวกบการปลกพชและการเกษตรแบบยงยน
สอ/แหลง9.
8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 243
6. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 7. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 9. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
10
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 244
แผนการจดการเรยนรท 20การปลกพชเพอการบรโภคและจำาหนาย
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 8 ปลกพชถกวธ มคณคาตอชวต เวลา 2 ชวโมง
การปลกพชเพอการบรโภคและจำาหนาย ผปลกควรเลอกปลกพชทปลกงาย เตบโตเรว ตรงกบความตองการบรโภคของสมาชกในครอบครวและความตองการของตลาด แลวจงลงมอปลกและดแลรกษาตามวธการปลกของพชชนดน �น ๆ
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3) 3. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6) 4. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)
สาระ1.
ตวชวด2.
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 245
1. อธบายวธการปลกหอมแกงและสมโอเพอการบรโภคและจำาหนายได (K)
2. มมารยาทในการทำางานและเหนประโยชนของการปลกพชเพอการบรโภคและจำาหนาย (A)3. มทกษะในการปลกพชเพอการบรโภคและจำาหนาย (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการอภปรายและการ แสดงความคดเหน2. ตรวจบนทกผลการปฏบตงาน
1. สงเกตพฤตกรรมทมความสข กบการปลกพชเพอการบรโภค2. สงเกตการณมมารยาทในการ ทำางาน
1. สงเกตทกษะการใชอปกรณ และเครองมอปลกพช2. สงเกตพฤตกรรมการทำางาน รวมกบผอน
การปลกพชเพอการบรโภคและจำาหนาย – การปลกผกสวนครว – การปลกไมผล
จดประสงคการ3.
การวดและประเมนผล4.
สาระการ5.
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 246
ภาษาไทย การแสดงความคดเหน การอภปราย คณตศาสตร การประมาณตนทนในการปลกผกสวนครวและไมผล วทยาศาสตร การสำารวจและจำาแนกความหลากหลายของพชในทองถน
สงคมศกษาฯ การแกปญหาการดำาเนนชวตตามแนวทางการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม
สขศกษาฯ การมสวนรวมในการสงเสรมและพฒนาสขภาพของบคคลในชมชน
ภาษาตางประเทศ คำาศพทและบทสนทนาทเกยวกบการปลกพช
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยนชวโมงท 1 การปลกพชเพอการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม ครถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน ถาใหปลกพชเพอบรโภคและจำาหนาย นกเรยนจะ
เลอกปลกพชชนดใด เพราะอะไร ขนท 2 ขนสอน1. ครตรวจบนทกผลการสมภาษณ/ใหนกเรยนนำาคำาถามมารวมกนสนทนาเกยวกบงานทมอบหมายใหทำา 2. นกเรยนแสดงความคดเหนเกยวกบการปลกผกสวนครวของตนเองหรอทเคยพบเหน
แนวทางบ6.
7.
กระบวนการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 247
3. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 8 เรอง การปลกผกสวนครว (การปลกหอมแกง) แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการวทยาศาสตร เรอง ปจจยทมผลตอการเจรญเตบโตของพช ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
4. ใหนกเรยนศกษาการปลกผกสวนครว (การปลกหอมแกง) จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวบนทกความร
5. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนวางแผนการปลกหอมแกงตามกระบวนการทำางาน แลวลงมอปลก พรอมกบบนทกผลการปฏบตงาน ปญหา/อปสรรคทพบ และวธการแกปญหาน�น ๆ เพอนำาไปประยกตใชในการปลกพชตอไป (การลงมอปลกหอมแกงควรทำานอกเวลาเรยนทแปลงเกษตรของโรงเรยนหรอทบานของนกเรยน)
6. ครตรวจสอบผลงานของแตละกลม พรอมกบใหคำาแนะนำาเพมเตม แลวใหนกเรยนทผลงานมความบกพรองปรบปรงแกไขใหดข�น
7. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการปลกพชเพอการบรโภคและจำาหนายในประเทศสมาชกอาเซยน เชน ลาวเปนประเทศทสามารถปลกพชเพอการบรโภคไดหลากหลายชนด เชน ชา เผอก มนสำาปะหลง ออย ขาว ขาวโพด ผก ถว นอกจากน ยงนำาผลผลตเหลานแปรรปเปนสนคาเพอจำาหนายได ดวย
ชวโมงท 2 การปลกพชเพอการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม (ตอ) 1. ครถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน ไมผลชนดใดเหมาะสมทจะปลกในชมชนของ
เรา เพราะอะไร 2. ครและนกเรยนรวมกนสนทนาเกยวกบสภาพพ�นท พนธไมผล วธการปลก และการดแลรกษาไมผลทปลก 3. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 8 เรอง การปลกไม
ผล (การปลกสมโอ) แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการวทยาศาสตร เรอง การสำารวจและจำาแนกความหลากหลายของพชในทองถน ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 248
4. ใหนกเรยนศกษาการปลกไมผล (การปลกสมโอ) จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวบนทกความร
5. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนวางแผนการปลกสมโอตามกระบวนการทำางาน แลวลงมอปลกพรอมกบบนทกผลการปฏบตงาน ปญหา/อปสรรคทพบ และวธการแกปญหาน�น ๆ เพอนำาไปประยกตใชในการปลกพชตอไป (การลงมอปลกสมโอควรทำานอกเวลาเรยนทแปลงเกษตรของโรงเรยนหรอทบานของนกเรยน)
6. ครตรวจสอบผลงานของแตละกลม พรอมกบใหคำาแนะนำาเพมเตม แลวใหนกเรยนทผลงานมความบกพรองปรบปรงแกไขใหดข�น
7. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการปลกไมผลในประเทศสมาชกอาเซยน เชน ประเทศไทยเปนแหลงผลตไมผลเมองรอนชนดตาง ๆ ทใหญและมคณภาพดในระดบอาเซยนและระดบโลก
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนรวมกนอภปรายสรปเกยวกบการปลกพชเพอการบรโภค แลวเขยนแผนทความคด
2. ครมอบหมายใหนกเรยนไปสำารวจชมชนของตนเองเกยวกบเทคโนโลยการปลกพช แลวบนทกผล และใหนกเรยนตงคำาถามทสงสย คนละ 1 คำาถาม (เพอนำามารวมกนสนทนาในการเรยนครงตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน 1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน เลอกปลกพชทกลมสนใจ 1 ชนด โดยปฏบตตามกระบวนการทำางาน แลว
บนทกผลการปฏบตงาน2. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 67 ปลกพชไวบรโภค ขนท 5 ขนนำาไปใช
นกเรยนสามารถปลกพชและนำาผลผลตไปใชประโยชนในการดำารงชวตได
กจกรรม8.
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 249
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ นกเรยนศกษาคนควาความรเพมเตมเกยวกบการปลกผกสวนครวและไมผลประเภทตาง ๆ จากแหลงการเรยนร
ตาง ๆ เชน หองสมด อนเทอรเนต 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม
นกเรยนไปสมภาษณเกษตรกรทปลกผกสวนครวหรอทำาสวนผลไมในชมชนหรอทองถนเกยวกบวธการปลกและการดแลรกษาผกสวนครว ไมผลชนดน�น ๆ
1. สอสงพมพ เชน เอกสารเผยแพรความรเกยวกบการเกษตรเพอการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม หนงสอเกษตรทฤษฎใหม เกษตรแบบยงยน
2. บคคล เชน ครภมปญญาทองถนดานการเกษตร ผปกครอง ครสอนงานเกษตร3. สถานท เชน หองสมด โรงเรยน กรมสงเสรมการเกษตร กรมวชาการเกษตร4. เวบไซตเกยวกบการปลกผกสวนครวและไมผล
5. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 6. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
7. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร
สอ/แหลงการ9.
10.
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 250
แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
แผนการจดการเรยนรท 21เทคโนโลยเกยวกบการปลกพช
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 8 ปลกพชถกวธ มคณคาตอชวต เวลา 2 ชวโมง
1.
สาระ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 251
เทคโนโลยทางการเกษตรมบทบาทสำาคญตอการทำาเกษตรเปนอยางมาก เพราะเปนวธการหรอเครองมอทชวยเพมผลผลตและปรบปรงพนธพช สตว และเพมประสทธภาพในการทำาการเกษตรดาน ตาง ๆ
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3) 3. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6) 4. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)
1. อธบายวธการปลกพชโดยใชเทคโนโลยชวภาพได (K)
2. มความเสยสละ ความประหยด และเหนประโยชนของการนำาเทคโนโลยมาใชในการปลกพช (A)3. เลอกใชเทคโนโลยเกยวกบการปลกพชไดเหมาะสม (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการตอบคำาถามและการ รายงาน2. ตรวจเอกสาร
1. สงเกตความเอาใจใสในการเรยน2. สงเกตความเสยสละและความ
1. สงเกตการใชทกษะการแสวงหา ความรเกยวกบเทคโนโลยในการ
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 252
รายงาน3. ตรวจการทำาแบบทดสอบ หลงเรยน (Post-test)
ปลอดภย ในการทำางาน3. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม
ปลกพช2. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานทกษะ/ กระบวนการ
เทคโนโลยเกยวกบการปลกพช – การปลกพชโดยใชเทคโนโลยชวภาพ – การปลกพชดวยวธไฮโดรพอนกส
ภาษาไทย การแสดงความคดเหน การตอบคำาถาม การรายงาน วทยาศาสตร การใชเทคโนโลยชวภาพในการปรบปรงและเพมผลผลตพช
สงคมศกษาฯ สภาพแวดลอมทมผลตอการสรางสรรคภมปญญาในการทำาเกษตร
สขศกษาฯ แนวทางการเลอกบรโภคอยางฉลาดและปลอดภย
5.
สาระการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 253
ภาษาตางประเทศ คำาศพทและการนำาเสนอเทคโนโลยเกยวกบการปลกพช
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยนชวโมงท 1 เทคโนโลยเกยวกบการปลกพช ครนำาภาพสงประดษฐทเปนเทคโนโลยทางการเกษตร เชน รถแทรกเตอรมาใหนกเรยนด แลวถามคำาถามเพอกระตน
ความคดและความสนใจของนกเรยน เชน รถแทรกเตอรเปนเทคโนโลยเกยวกบการปลกพชหรอไม เพราะอะไร ขนท 2 ขนสอน1. ครตรวจบนทกผลการสำารวจ/ใหนกเรยนนำาคำาถามมารวมกนสนทนาเกยวกบงานทมอบหมาย
ใหทำา 2. ครนำาขาวหรอบทความเกยวกบเทคโนโลยทางการเกษตรมาใหนกเรยนศกษา แลวรวมกนแสดงความคดเหน 3. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ศกษาคนควาเกยวกบการปลกพชโดยใชเทคโนโลยชวภาพจากหนงสอเรยน
รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 และแหลงการเรยนรตาง ๆ แลวนำาเสนอผลงานหนาช �นเรยน4. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 8 เรอง การปลก
พชโดยใชเทคโนโลยชวภาพ หรอเปดวดทศน วซด หรอดวด แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการวทยาศาสตร เรอง เทคโนโลยชวภาพ ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
5. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบเทคโนโลยในการปลกพชในประเทศสมาชกอาเซยน เชน – ประเทศไทยมความเจรญกาวหนาทางดานเทคโนโลยเกยวกบการปลกพชอยในลำาดบตน ๆ ของอาเซยน – ประเทศเวยดนามมการขยายพนธดอกไมเมองหนาวดวยเทคโนโลยเพาะเลยงเนอเยอและเทคโนโลยการ
รกษาสภาพดอกไม
7.
กระบวนการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 254
6. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 68 ศกษาคนควาเทคโนโลยชวภาพ และกจกรรมท 69 วเคราะหขอดและขอเสย
ชวโมงท 2 เทคโนโลยเกยวกบการปลกพช (ตอ) 1. ครนำาภาพการปลกพชดวยวธไฮโดรพอนกสมาใหนกเรยนด แลวถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจ
ของนกเรยน เชน นกเรยนคดวาการปลกพชในภาพแตกตางจากการปลกพชทวไปอยางไร 2. ครและนกเรยนรวมกนสนทนาเกยวกบการปลกพชดวยวธไฮโดรพอนกสทเคยพบเหนหรอมปลกในชมชน 3. ใหนกเรยนศกษาการปลกพชดวยวธไฮโดรพอนกส จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว
ม. 4–6 แลวรวมกนแสดงความคดเหน 4. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 8 เรอง การปลก
พชดวยวธไฮโดรพอนกส แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการวทยาศาสตร เรอง การนำาเทคโนโลยทางการเกษตรมาใชในการปรบปรงคณภาพและเพมผลผลตในการปลกพช ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
5. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนวางแผนในการปลกพชดวยวธไฮโดรพอนกส โดยครตรวจสอบความเปนไปไดของแผนพรอมกบเสนอแนะเพอใหสามารถนำาไปปฏบตไดจรง
6. แตละกลมลงมอปลกพชดวยวธไฮโดรพอนกส ตามกระบวนการทำางาน พรอมกบบนทกผลการปฏบตงาน ปญหา/อปสรรคทพบ และวธการแกปญหาน�น ๆ เพอนำาไปประยกตใชในการปลกพชตอไป (การปลกพชดวยวธไฮโดรพอนกส ควรทำานอกเวลาเรยนทแปลงเกษตรของโรงเรยนหรอทบานของตนเอง)
7. ครตรวจสอบผลงานของแตละกลม พรอมกบใหคำาแนะนำาเพมเตม แลวใหนกเรยนทผลงานมความบกพรองปรบปรงแกไขใหดข�น
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 255
8. นกเรยนทำาแบบทดสอบหลงเรยน (Post-test) หนวยการเรยนรท 8 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 8 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบหลงเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนรวมกนอภปรายสรปเกยวกบเทคโนโลยทใชในการปลกพช
2. ครมอบหมายงานใหนกเรยนไปศกษาเนอหาในหนวยการเรยนรท 9 เลยงสตวอยางไรด เพอจดการเรยนรครงตอไป (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 8 เรอง คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 5–6 คน รวมกนศกษาคนควาเกยวกบเทคโนโลยชวภาพทางการเกษตรจากแหลงการ
เรยนรตาง ๆ เชน หองสมด อนเทอรเนต นกวชาการเกษตร 2. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 70 เพมเตมความร
กจกรรมท 71 เรยนรเรองการปลกพชดวยโครงงาน กจกรรมท 72 การประยกตใชในชวตประจำาวน และกจกรรมท 73 คำาถามชวนตอบ
ขนท 5 ขนนำาไปใช นกเรยนสามารถนำาเทคโนโลยทางการเกษตรมาใชในการปลกพชได
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 256
1. นกเรยนตดภาพขาวเกยวกบเทคโนโลยการปลกพชทนาสนใจรวบรวมไวในแฟมเพอศกษา 2. นกเรยนดวซดหรอดวดเรอง เทคโนโลยเกยวกบการปลกพช แลวสรปผล
8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม ครเชญวทยากรทมความรหรอประสบการณเกยวกบการปลกพชดวยวธไฮโดรพอนกสมาบรรยาย แลวให
นกเรยนบนทกความร8.3 กจกรรมสะเตมศกษา (STEM Education)
ครใหนกเรยนปฏบตกจกรรมการเรยนรตามแนวทางสะเตมศกษา (STEM Education) จากสถานการณเรอง สรางระบบรางปลกพชไฮโดรพอนกสแบบประหยด โดยพจารณาแนวการจดการเรยนรในคมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ของบรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. สอสงพมพ เชน เอกสารเผยแพรความรเกยวกบการเกษตรเพอการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม หนงสอเกษตรทฤษฎใหม เกษตรแบบยงยน เทคโนโลยทางการเกษตร
2. ภาพสงประดษฐทเปนเทคโนโลยทางการเกษตร 3. วซดหรอดวดเกยวกบเทคโนโลยทางการเกษตร4. บคคล เชน อาจารยมหาวทยาลย นกวชาการเกษตร เกษตรกร5. สถานท เชน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรมวชาการเกษตร แปลงเพาะปลกพช 6. เวบไซตเกยวกบเทคโนโลยทางการเกษตร
7. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
สอ/แหลง9.
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 257
9. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 10. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
10
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 258
เวลา 3 ชวโมง
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน
ความร• ความรทวไปเกยวกบการเล�ยงสตว• การเล�ยงสตวเพอการบรโภค และจำาหนาย
ทกษะ/กระบวนการ• กระบวนการทำางาน• ทกษะการจดการ• ทกษะการแกปญหา• ทกษะการทำางานกลม• ทกษะการใชอปกรณและเครองมอ
หนวยการเรยนรท 9 เลยงสตว
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 259
ผงการออกแบบการจดการเรยนรหนวยการเรยนร 9 เล�ยงสตวอยางไรด
ขนท 1 ผลลพธปลายทางทตองการใหเกดขนกบนกเรยนตวชวดชวงชน
ภาระงาน/ชนงาน• สำารวจสตวเล�ยงในชมชน • ออกแบบเทคโนโลยเกยวกบ การเล�ยงสตว• ทำาสมดภาพอปกรณและเครองมอ ทใชในการเล�ยงสตว
คณธรรม จรยธรรม และคานยม
• เจตคตทดตอการทำางาน• ความรบผดชอบ• ความมเหตผล• ความประหยดและอนรกษ สงแวดลอม• ความขยนและอดทน
เลยงสตวอยางไรด
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 260
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3)3. มทกษะในการแสวงหาความรเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–
6/5)4. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)5. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการ
อนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)ความเขาใจทคงทนของนกเรยนนกเรยนจะเขาใจวา...1. การเล�ยงสตวชนดใด ๆ จะตองศกษาวธการเล�ยง และการดแลรกษาสตวเล�ยงใหเจรญเตบโตและ ใหผลผลตทมคณภาพ2. การเล�ยงสตวเพอการบรโภคและจำาหนายควร ปฏบตตามกระบวนการทำางาน จะทำาใหเกด ประสทธภาพในการเล�ยงมากข�น
คำาถามสำาคญททำาใหเกดความเขาใจทคงทน – การเล�ยงสตวมความสำาคญตอการดำารงชวต
อยางไร – เราควรนำาเทคโนโลยใดมาใชในการเล�ยงไก – ปจจยทเกยวของกบการเล�ยงไกมอะไรบาง – การเล�ยงไกใหเจรญเตบโตอยางรวดเรวควร ปฏบตอยางไร
ความรของนกเรยนทนำาไปสความ ทกษะ/ความสามารถของ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 261
เขาใจทคงทนนกเรยนจะรวา...1. คำาทควรร ไดแก อตสาหกรรม ไกกระทง กรงตบ ระยะเปนสด ฮอรโมน สารปฏชวนะ โรงเรอน- อแวป อาหารขน เครองกก วคซน ภมคมกน ไกลโคเจน2. เทคโนโลยในการเล�ยงสตวทนาสนใจ ไดแก การ ผสมเทยม การใชฮอรโมน การใชโพรไบโอตกเปน อาหารเสรม โรงเรอนระบบปด และการปรบปรง พนธ3. ปจจยทเกยวของกบการเล�ยงสตว ไดแก คณสมบต ของผเล�ยง พนธสตว การจดการฟารม ภมอากาศ
นกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทน นกเรยนจะสามารถ...1. เลอกใชวสด อปกรณ และเครองมอในการ เล�ยงสตวไดอยางเหมาะสม 2. เล�ยงไกไดตามลำาดบข�นตอนของ กระบวนการทำางาน3. แกปญหาในการเล�ยงสตวชนดตาง ๆ ได
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 262
ตลาดจำาหนายสตว และรปแบบการเล�ยงสตว4. การเล�ยงไกตามกระบวนการทำางานม 4 ข�นตอน ไดแก การวเคราะหงาน การวางแผนในการทำางาน การปฏบตงานตามลำาดบข�นตอน และการประเมน ผลการทำางานขนท 2 ภาระงานและการประเมนผลการเรยนรซงเปนหลกฐานทแสดงวานกเรยนมผลการเรยนร ตามทกำาหนดไวอยางแทจรง 1. ภาระงานทนกเรยนตองปฏบต
– ศกษาคนควาเทคโนโลยเกยวกบการเล�ยงสตวจากแหลงการเรยนรความรตาง ๆ และทำารายงาน
– อภปรายเกยวกบปจจยทมผลกระทบตอการเล�ยงสตว– สำารวจสตวเล�ยงทคนในชมชนชอบเล�ยง– ออกแบบเทคโนโลยเกยวกบการเล�ยงสตวมา 1 อยาง– ทำาสมดภาพอปกรณและเครองมอทใชในการเล�ยงสตวเพอเผยแพร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 263
ใหกบผทสนใจศกษา – สมภาษณเกษตรกรหรอผรเกยวกบการใหอาหารสตวชนดตาง ๆ – เล�ยงสตว 1 ชนด ตามกระบวนการทำางาน เพอบรโภคหรอจำาหนาย
2. วธการและเครองมอประเมนผลการเรยนร วธการประเมนผลการเรยนร
– การตอบคำาถาม การอภปราย– การทดสอบ– การฝกปฏบตระหวางเรยน– การประเมนตนเองของนกเรยน
เครองมอประเมนผลการเรยนร– แบบบนทกผลการอภปราย– แบบทดสอบกอนเรยนและ
หลงเรยน– แบบบนทกผลการสำารวจ– แบบบนทกความร– แบบบนทกการสมภาษณ– แบบประเมนผลงาน– ใบงาน/ใบกจกรรม– แบบทดสอบประจำาหนวยการ
เรยนร– แบบประเมนดานคณธรรม
จรยธรรม และคานยม– แบบประเมนดาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 264
ทกษะ/กระบวนการ3. สงทมงประเมน – ความสามารถในการอธบายวธการเล�ยงสตวใหผอนเขาใจ – การใชวสด อปกรณ และเครองมอในการเล�ยงสตว – การฝกปฏบต การจดการ และการสรปผลงาน – การทำางานตามกระบวนการทำางาน – พฤตกรรมการปฏบตกจกรรมเปนรายบคคลและรายกลม – เจตคตทดตอการทำางาน ความรบผดชอบ ความมเหตผล ความประหยดและอนรกษสงแวดลอม และความขยนและอดทนขนท 3 แผนการจดการเรยนรแผนการจดการเรยนรท 22 ความรทวไปเกยวกบการเล�ยงสตว 1 ชวโมง แผนการจดการเรยนรท 23 การเล�ยงสตวเพอการบรโภคและจำาหนาย 2 ชวโมง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 265
แผนการจดการเรยนรท 22
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 266
ความรทวไปเกยวกบการเลยงสตว
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 9 เลยงสตวอยางไรด เวลา 1 ชวโมง
การเล�ยงสตวมความสำาคญมากเนองจากมนษยนยมบรโภคเน�อสตวกนอยางแพรหลาย สงผลใหมการนำาสตวมาขยายพนธและเล�ยงกนมากข�น หากผเล�ยงมความรความเขาใจเกยวกบวธการเล�ยงสตว กจะชวยใหตดสนใจเลอกสตวทจะเล�ยงไดตรงกบความตองการและมคณภาพยงข�น
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะในการแสวงหาความรเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/5) 3. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)
1. อธบายความรทวไปเกยวกบการเล�ยงสตวได (K) 2. มเหตผลและมเจตคตทดตอการเล�ยงสตว (A)
3. วางแผนในการเล�ยงและดแลสตว (P)
1.
สาระ
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 267
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการแสดงความคดเหน และการตอบคำาถาม2. ตรวจการทำาแบบทดสอบ กอนเรยน (Pre-test)
1. สงเกตความสนใจเรยน2. สงเกตการใชเหตผลในการทำางาน หรอปฏบตกจกรรม
1. สงเกตการมทกษะในการ วางแผนในการทำางาน 2. สงเกตพฤตกรรมการทำางาน รวมกบผอน
ความรทวไปเกยวกบการเล�ยงสตว – เทคโนโลยเกยวกบการเล�ยงสตว – ปจจยสำาคญในการเล�ยงสตว – วสด อปกรณ และเครองมอทใชในการเล�ยงสตว – อาหารและการใหอาหารสตว – การสขาภบาลสตว
5.
สาระการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 268
ภาษาไทย การตอบคำาถาม การอภปราย การแสดงความคดเหน วทยาศาสตร การใชเทคโนโลยในการปรบปรงพนธและเพมผลผลตสตว สงคมศกษาฯ การดำาเนนชวตตามแนวทางการอนรกษทรพยากร
สขศกษาฯ ความปลอดภยในการใชอปกรณและเครองมอในการเล�ยงสตว ภาษาตางประเทศ คำาศพทแลพบทสนทนาเกยวกบการเล�ยงสตว
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยน1. นกเรยนทำาแบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test) หนวยการเรยนรท 9 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปด
สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 9 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบกอนเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
2. ครถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน การเล�ยงสตวมความสำาคญตอการดำารงชวตของเราและประเทศอยางไร
ขนท 2 ขนสอน1. ครถามคำาถามเกยวกบงานทมอบหมายใหนกเรยนไปศกษาเน�อหาในหนวยการเรยนรท 9 เล�ยงสตวอยางไรด (ซง
มอบหมายในชวโมงสดทายของการเรยนการสอนหนวยการเรยนรท 8 คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป) 2. นกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนเกยวคำาวา สตวเศรษฐกจ พรอมกบยกตวอยางประกอบ แลวรวมกนอภปราย
เกยวกบประโยชนของการเล�ยงสตว จากน�นครอธบายเพมเตมเกยวกบสตวเศรษฐกจ
7.
กระบวนการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 269
3. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการเลยงสตวในประเทศสมาชกอาเซยน เชน อนโดนเซยเปนประเทศทมการผลตไขไกมากทสดในอาเซยน รองลงมาคอ ไทย และมาเลเซย
4. ใหนกเรยนแบงกลมเปน 5 กลม ศกษาความรทวไปเกยวกบการเล�ยงสตวกลมละ 1 หวขอ (ตามทครกำาหนด) จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บนทกความร แลวสงตวแทนกลมนำาเสนอผลงานหนาช �นเรยน ซงมหวขอดงน�
1) เทคโนโลยเกยวกบการเล�ยงสตว 2) ปจจยสำาคญในการเล�ยงสตว 3) วสด อปกรณ และเครองมอทใชในการเล�ยงสตว 4) อาหารและการใหอาหารสตว 5) การสขาภบาลสตว 5. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 9 เรอง ความร
ทวไปเกยวกบการเล�ยงสตว แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการวทยาศาสตรเรอง การใชเทคโนโลยในการปรบปรงพนธสตวและเพมผลผลตสตว สงคมศกษาฯ เรอง การดำาเนนชวตตามแนวทางการอนรกษทรพยากร และสขศกษาฯ เรอง ความปลอดภยในการใชวสด อปกรณ และเครองมอในการเล�ยงสตว ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
6. ครทบทวนความรและความเขาใจของนกเรยนโดยนำาตวอยาง (ของจรง) หรอนำาภาพวสด อปกรณ และเครองมอทใชในการเล�ยงสตวมาใหนกเรยนด แลวใหนกเรยนรวมกนบอกชอและวธการใชในการเล�ยงสตว
7. ครนำาอาหารสตว ไดแก กากถวเหลอง ขาวโพด นำ�ามนพช โซเดยม วตามน และนำ�า มาใหนกเรยนดทละอยางแลวใหนกเรยนชวยกนระบวาอาหารชนดน �น ๆ ใหสารอาหารประเภทใด และมผลตอสตวเล�ยงอยางไร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 270
8. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 9 เรอง อาหารและการใหอาหารสตว แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการวทยาศาสตรเรอง สารอาหารทจำาเปนตอการเจรญเตบโตของสตว ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
9. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบอาหารสตวในประเทศสมาชกอาเซยน เชน ลาวเปนประเทศทมศกยภาพในการผลตอาหารสตว เชน ขาวโพด เนองจากมสภาพพนทอดมสมบรณเหมาะแกการเพาะปลก
10. นกเรยนกลมเดมรวมกนเขยนแผนทความคดสรปความรทวไปเกยวกบการเล�ยงสตวสงคร
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนรวมกนอภปรายสรปความรทวไปเกยวกบการเล�ยงสตว
2. ครมอบหมายใหนกเรยนไปสมภาษณเกษตรกรเกยวกบการเลยงสตว แลวบนทกผล และใหนกเรยนตงคำาถามทสงสย คนละ 1 คำาถาม (เพอนำามารวมกนสนทนาในการเรยนครงตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนวางแผนสำารวจสตวเล�ยงทคนในชมชนชอบเล�ยงพรอมกบระบ
วตถประสงคในการเล�ยง แลวบนทกผลการสำารวจ 2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 5–6 คน รวมกนออกแบบเทคโนโลยทเกยวกบการเล�ยงสตวมา 1 อยาง โดยรางภาพ
ระบชอ และอธบายวธการนำาไปใชประโยชน 4. นกเรยนรวบรวมภาพหรอวาดภาพเกยวกบอปกรณและเครองมอทใชในการเล�ยงสตวพรอมคำา อธบายเกยวกบวธ
การใช และการเกบรกษา แลวจดทำาสมดภาพเพอเผยแพรใหแกผทสนใจ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 271
5. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 74 สตวเล�ยงยอดนยม กจกรรมท 75 รวบรวมขาวหรอบทความ กจกรรมท 76 เทคโนโลยนาใช กจกรรมท 77 ปจจยทมผลตอการเล�ยงสตว กจกรรมท 78 สมภาษณเกษตรกร กจกรรมท 79 สมดภาพอปกรณและเครองมอ และกจกรรมท 80 แสดงบทบาทสมมต
ขนท 5 ขนนำาไปใช นกเรยนสามารถนำาความรไปใชเพอเตรยมการเล�ยงสตวได
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ นกเรยนศกษาคนควาความรเพมเตมเกยวกบสารอาหารทมประโยชนตอสตวเล�ยงจากแหลงการเรยนรตาง ๆ
8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ไปสมภาษณผรเกยวกบวธการดแลเล�ยงสตวใหโตเรวและแขงแรง แลว
บนทกผลการสมภาษณ
1. สอสงพมพ เชน หนงสอหรอเอกสารเผยแพรเกยวกบหลกการเล�ยงสตวทวไป2. ตวอยาง (ของจรง) อปกรณและเครองมอทใชในการเล�ยงสตว และอาหารสตว 3. สถานท เชน กรมปศสตว มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ฟารมเล�ยงสตว
สอ/แหลงการ9.
8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 272
4. บคคล เชน อาจารยมหาวทยาลย ผประกอบธรกจเกยวกบการเล�ยงสตว เจาของฟารมเล�ยงสตว นกสตวบาล ครสอนงานเกษตร
5. เวบไซตเกยวกบการเล�ยงสตว 6. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 7. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 9. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน)
10
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 273
/ /
แผนการจดการเรยนรท 23การเลยงสตวเพอการบรโภคและจำาหนาย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 274
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 9 เลยงสตวอยางไรด เวลา 2 ชวโมง
การเล�ยงสตวเพอการบรโภคและจำาหนายควรเลอกเล�ยงสตวทเล�ยงงาย เจรญเตบโตเรว และใหผลผลตสง โดยผเล�ยงตองวางแผนในการทำางาน และเล�ยงสตวตามลำาดบข�นตอนทถกตองจงจะทำาใหได ผลผลตสตวทมปรมาณและคณภาพตามความตองการ
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3)3. มทกษะในการแสวงหาความรเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/5)4. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)5. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)
1. อธบายวธการเล�ยงสตวได (K) 2. มความรบผดชอบ ขยน และอดทนในการเล�ยงสตว (A)
3. มทกษะในการเล�ยงไกหรอเล�ยงปลานลเพอนำามาบรโภคหรอสรางรายได (P)
1.
สาระ
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 275
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการอภปรายและการ อธบาย2. ตรวจการทำาแบบทดสอบ หลงเรยน (Post-test)
1. สงเกตความรบผดชอบ ขยน และ อดทนในการเล�ยงสตว2. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม
1. สงเกตทกษะการใชอปกรณและ เครองมอในการทำางาน2. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานทกษะ/ กระบวนการ
การเล�ยงสตวเพอการบรโภคและจำาหนาย – การเล�ยงไกพ�นเมอง – การเล�ยงปลานล
ภาษาไทย การเลาประสบการณ การอภปราย การอธบาย
5.
สาระการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 276
คณตศาสตร การประมาณตนทนในการเล�ยงสตว วทยาศาสตร การสบคนขอมลเกยวกบลกษณะของพนธกรรมกบสงแวดลอม สงคมศกษาฯ การประยกตใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยงในการดำาเนนชวตของ
ครอบครวสขศกษาฯ ความปลอดภยในการใชอปกรณและเครองมอในการเล�ยงสตว
ภาษาตางประเทศ คำาศพทและบทสนทนาเกยวกบการเล�ยงสตว
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยนชวโมงท 1 การเลยงสตวเพอการบรโภคและจำาหนาย ครถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน ถาเล�ยงสตวนกเรยนจะพจารณาเลอกชนดของ
สตวเล�ยงอยางไร ขนท 2 ขนสอน
1. ครตรวจบนทกผลการสมภาษณ/ใหนกเรยนนำาคำาถามมารวมกนสนทนาเกยวกบงานทมอบหมายใหทำา 2. นกเรยนอาสาสมคร 2–3 คน เลาประสบการณการเล�ยงสตวของตนเอง ของคนในครอบครว หรอเพอนบาน 3. ใหนกเรยนศกษาการเล�ยงไกพ�นเมองจากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลว
บนทกความร 4. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 9 เรอง การเล�ยง
ไกพ�นเมอง หรอเปดวซดหรอดวด แลวอธบายเพมเตม ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
7.
กระบวนการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 277
5. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนวางแผนการเล�ยงไกพ�นเมองตามกระบวนการทำางาน แลวลงมอเล�ยงพรอมกบบนทกผลการปฏบตงาน ปญหา/อปสรรคทพบ และวธการแกปญหาน�น ๆ เพอนำาไปประยกตใชในการเล�ยงสตวตอไป (การเล�ยงไกพ�นเมองควรทำานอกเวลาเรยน โดยเล�ยงในโรงเรอนเล�ยงไกของโรงเรยนหรอทบานของนกเรยน)
6. ครตรวจสอบผลงานการเล�ยงไกพ�นเมองของแตละกลม พรอมกบใหคำาแนะนำาเพมเตม แลวใหนกเรยนทผลงานมความบกพรองปรบปรงแกไขการเล�ยงใหดข�น
7. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการเลยงสตวเพอบรโภคและจำาหนายในประเทศสมาชกอาเซยน เชน ประเทศลาวมธรกจฟารมเลยงไก 2 ประเภท ไดแก ไกเนอและไกพนเมอง ซงไกพนเมองจะไดรบความนยมจากผบรโภคมากกวาไกเนอ
ชวโมงท 2 การเลยงสตวเพอการบรโภคและจำาหนาย (ตอ) 1. ครถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน ถาใหเล�ยงปลานกเรยนจะเลอกเล�ยงปลาชนด
ใด เพราะอะไร 2. ใหนกเรยนศกษาการเล�ยงปลานล จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลว
รวมกนแสดงความคดเหน 3. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 9 เรอง การเล�ยง
ปลานล แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการสงคมศกษาฯ เรอง การประยกตใชแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการดำารงชวต ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
4. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวมกนวางแผนการเล�ยงปลานลตามกระบวนการทำางาน แลวลงมอเล�ยงพรอมกบบนทกผลการปฏบตงาน ปญหา/อปสรรคทพบ และวธการแกปญหาน�น ๆ เพอนำาไปประยกตใชในการเล�ยงสตวตอไป (การเล�ยงปลานลควรทำานอกเวลาเรยน โดยเล�ยงในบอเล�ยงปลาของโรงเรยนหรอทบานของนกเรยน)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 278
5. ครตรวจสอบผลงานการเล�ยงปลานลของแตละกลม พรอมกบใหคำาแนะนำาเพมเตม แลวใหนกเรยนทผลงานมความบกพรองปรบปรงแกไขการเล�ยงใหดข�น
6. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการเลยงสตวเพอบรโภคและจำาหนายในประเทศสมาชกอาเซยน เชน – ประเทศเวยดนามมการสงเสรมการเลยงปลาแพนกาเซยส ดอร (Pangasius Dory) เพอนำาไป
แปรรปเปนปลาแชแขงและสงออกไปจำาหนายยงตางประเทศ – ประเทศสมาชกอาเซยนทมการเพาะเลยงปลานำาจดมากทสด ไดแก เวยดนาม เมยนมา ลาว และกมพชา
โดยลาวเปนประเทศทเพาะเลยงปลานลมากทสด 7. นกเรยนทำาแบบทดสอบหลงเรยน (Post-test) หนวยการเรยนรท 9 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปด
สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 9 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบหลงเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนรวมกนอภปรายสรปเกยวกบการเล�ยงสตวเพอการบรโภคและจำาหนาย
2. ครมอบหมายงานใหนกเรยนไปศกษาเนอหาในหนวยการเรยนรท 10 รจกเกบ รจกกน เพอจดการเรยนรครงตอไป (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 9 เรอง คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน เลอกเล�ยงสตวเพอบรโภคหรอจำาหนายตามข�นตอนของกระบวนการทำางาน
แลวบนทกผลการปฏบตงาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 279
2. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 81 เล�ยงสตวเพอบรโภคหรอจำาหนาย กจกรรมท 82 เรยนรเรองการเล�ยงสตวดวยโครงงาน กจกรรมท 83 การประยกตใชในชวตประจำาวน และกจกรรมท 84 คำาถามชวนตอบ
ขนท 5 ขนนำาไปใช นกเรยนสามารถเล�ยงสตวตามกระบวนการทำางาน และนำาความรไปประกอบอาชพเสรมเพอเพมรายไดใหกบตนเองและครอบครว
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ นกเรยนศกษาคนควาความรเพมเตมเกยวกบการเล�ยงสตวประเภทตาง ๆ จากผรหรอผทเล�ยงสตว หรอจาก
แหลงการเรยนรตาง ๆ 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม
นกเรยนแบงกลม กลมละ 3–4 คน สมภาษณผรเกยวกบข �นตอนการเล�ยงสตวทนกเรยนสนใจ แลวนำาเสนอใหครและเพอน ๆ ฟง
1. สอสงพมพ เชน หนงสอหรอเอกสารเผยแพรเกยวกบหลกการเล�ยงสตวทวไป2. วซดหรอดวดเกยวกบการเล�ยงสตว3. สถานท เชน กรมปศสตว มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ฟารมเล�ยงไก
สอ/แหลงการ9.
8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 280
4. บคคล เชน อาจารยมหาวทยาลย ผประกอบธรกจเกยวกบการเล�ยงสตว เจาของฟารมไก นกสตวบาล ครสอนงานเกษตร ปศสตวอำาเภอ
5. เวบไซตเกยวกบการเล�ยงสตว 6. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 7. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
8. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว สมบรณแบบ ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 9. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
10
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 281
เวลา 3 ชวโมง
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน
ความร• การเกบรกษาอาหาร• การถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร
ทกษะ/กระบวนการ• กระบวนการทำางาน• ทกษะการจดการ• ทกษะกระบวนการแกปญหา• ทกษะการแสวงหาความร• ทกษะการใชอปกรณและเครองมอ
หนวยการเรยนรท 10 รจก
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 282
ผงการออกแบบการจดการเรยนรหนวยการเรยนรท 10 รจกเกบ รจกกน
ขนท 1 ผลลพธปลายทางทตองการใหเกดขนกบนกเรยนตวชวดชวงชน1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะกระบวนการแกปญหาในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/4)
ภาระงาน/ชนงาน• อภปรายประโยชนของการเกบรกษา อาหาร• วเคราะหปญหาในการเกบรกษาอาหาร• คนควาขอมลเกยวกบการถนอมอาหาร และการแปรรปอาหาร • สำารวจผลตภณฑอาหารใน
คณธรรม จรยธรรม และคานยม
• เจตคตทดตอการทำางาน• ความประหยด• ความสะอาด• ความรอบคอบ• มารยาทในการทำางาน
รจกเกบ รจกกน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 283
3. มทกษะในการแสวงหาความรเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/5)4. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)5. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการ
อนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)ความเขาใจทคงทนของนกเรยนนกเรยนจะเขาใจวา...1. การเกบรกษาอาหารทถกวธจะทำาใหอาหารไมเนา
เสยและบางอยางสามารถเกบไวบรโภคไดนาน 2. การถนอมอาหารและการแปรรปอาหารม
ประโยชนตอเกษตรกรและผบรโภค สามารถทำาได
หลายวธ
คำาถามสำาคญททำาใหเกดความเขาใจทคงทน– การเกบรกษาอาหารสดและอาหารแหงม
วธการตางกนอยางไร– การถนอมอาหารและการแปรรปอาหารม
ประโยชนอยางไรบาง– การถนอมอาหารทนยมใชปจจบนมวธใดบาง
ความรของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทน นกเรยนจะรวา...1. คำาทควรร ไดแก บด รวน ยหรา
ทกษะ/ความสามารถของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทน นกเรยนจะสามารถ...
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 284
เอนไซม ยบย�ง ขนสง แยม ยเอชท รงส 2. การเกบรกษาอาหารสด อาหารแหง และเครองปรง มวธการเกบแตกตางกน3. วธการถนอมอาหารและการแปรรปอาหารทนยม
ทำาไดแก การใชความรอน การใชความเยน การทำา
ใหแหง การใชนำ�าตาล การหมกดอง การใชสารเคม และการใชรงส4. การถนอมอาหารและการแปรรปอาหารควรทำา
ตามกระบวนการทำางานซงม 4 ข�นตอน ไดแก การวเคราะหงาน การวางแผนในการทำางาน การ ปฏบตงานตามลำาดบข�นตอน และ
1. เกบรกษาอาหารสด อาหารแหง และ เครองปรงไดถกวธ2. ถนอมอาหารและแปรรปอาหารดวยวธตาง ๆ ไดถกตอง3. แกปญหาในการถนอมอาหารและการแปรรป
อาหารได4. นำาอาหารทถนอมและแปรรปแลวไปใช ประโยชนในการดำารงชวต
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 285
การประเมนผล การทำางาน
ขนท 2 ภาระงานและการประเมนผลการเรยนรซงเปนหลกฐานทแสดงวานกเรยนมผลการเรยนร ตามทกำาหนดไวอยางแทจรง 1. ภาระงานทนกเรยนตองปฏบต – อภปรายเกยวกบประโยชนของการเกบรกษาอาหาร – สำารวจวธการเกบรกษาอาหารในครอบครวของตนเอง – วเคราะหปญหาในการเกบรกษาอาหาร – คนควาขอมลเกยวกบการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร – สำารวจผลตภณฑจากการถนอมอาหารและการแปรรปอาหารในชมชน – วางแผนการถนอมอาหารและแปรรปอาหารตามกระบวนการทำางาน – ปฏบตการถนอมอาหารและแปรรปอาหาร 1 วธ2. วธการและเครองมอประเมนผลการเรยนร วธการประเมนผลการเรยนร
เครองมอประเมนผลการเรยนร– แบบบนทกผลการอภปราย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 286
– การตอบคำาถาม การอภปราย – การทดสอบ – การฝกปฏบตระหวางเรยน – การประเมนตนเองของนกเรยน
– แบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน– แบบบนทกผลการสำารวจ– แบบบนทกความร– แบบประเมนผลงาน– ใบงาน/ใบกจกรรม– แบบทดสอบประจำาหนวยการ
เรยนร– แบบประเมนดานคณธรรม
จรยธรรม และคานยม– แบบประเมนดาน
ทกษะ/กระบวนการ3. สงทมงประเมน – ความสามารถในการอธบายวธการเกบรกษาอาหาร การถนอมอาหาร และการแปรรปอาหารใหผอนเขาใจ – การทำางานตามกระบวนการทำางาน – การฝกปฏบต การจดการ และการสรปผลงาน – พฤตกรรมการปฏบตกจกรรมเปนรายบคคลและรายกลม – เจตคตทดตอการทำางาน ความประหยด ความสะอาด ความ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 287
รอบคอบ และมารยาทในการทำางานขนท 3 แผนการจดการเรยนรแผนการจดการเรยนรท 24 การเกบรกษาอาหาร 1 ชวโมง แผนการจดการเรยนรท 25 การถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร 2 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 24การเกบรกษาอาหาร
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 10 รจกเกบ รจกกน เวลา 1 ชวโมง
การเกบรกษาอาหารสด อาหารแหง และเครองปรงตาง ๆ ควรปฏบตใหถกวธ เพอชวยใหอาหารสดไมข�นรา หรอเนาเสย
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะกระบวนการแกปญหาในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/4) 3. มทกษะในการแสวงหาความรเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/5)
1.
สาระ
ตวชวด2.
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 288
4. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6) 5. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)
1. อธบายวธการเกบรกษาอาหารได (K)
2. มความรอบคอบและเหนประโยชนของการเกบรกษาอาหาร (A)3. สามารถเกบรกษาอาหารไดอยางเหมาะสม (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการตอบคำาถามและการ อภปราย2. ตรวจการทำาแบบทดสอบ กอนเรยน (Pre-test)
1. สงเกตการต�งใจทำากจกรรม2. สงเกตความรอบคอบในการ ทำางาน
1. สงเกตพฤตกรรมการทำางาน รวมกบผอน2. สงเกตการใชทกษะกระบวนการ แกปญหาในการทำางาน
การเกบรกษาอาหาร
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
5.
สาระการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 289
– การเกบรกษาอาหารสด – การเกบรกษาอาหารแหง – การเกบรกษาเครองปรงและอาหารกระปอง
ภาษาไทย การตอบคำาถาม การอภปราย วทยาศาสตร การเกดปฏกรยาเคมบางชนดในอาหาร สงคมศกษาฯ การอนรกษภมปญญาและวฒนธรรมดานอาหารการกน
ของคนไทยสขศกษาฯ การเลอกบรโภคอยางฉลาดและปลอดภย
ภาษาตางประเทศ คำาศพทและบทสนทนาเกยวกบการเกบรกษาอาหาร
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยน1. นกเรยนทำาแบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test) หนวยการเรยนรท 10 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปด
สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 10 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบกอนเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
2. ครนำาตวอยางอาหารประเภทตาง ๆ มาใหนกเรยนด แลวถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน นกเรยนมวธการเกบรกษาอาหารเหลาน�อยางไร
7.
กระบวนการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 290
ขนท 2 ขนสอน1. ครถามคำาถามเกยวกบงานทมอบหมายใหนกเรยนไปศกษาเน�อหาในหนวยการเรยนรท 10 รจกเกบ รจกกน (ซง
มอบหมายในชวโมงสดทายของการเรยนการสอนหนวยการเรยนรท 9 คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป) 2. ใหนกเรยนอาสาสมคร 2–3 คน เลาประสบการณการเกบรกษาอาหารของตนเองหรอของครอบครว 3. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 10 เรอง การเกบ
รกษาอาหาร แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการวทยาศาสตร เรอง การเกดปฏกรยาเคม ในอาหารใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
4. นกเรยนแบงกลมเปน 3 กลม จบสลากเลอกสาธตวธการเกบอาหารตามทครกำาหนด ซงมหวขอดงน� 1) การเกบรกษาอาหารสด 2) การเกบรกษาอาหารแหง 3) การเกบรกษาเครองปรงและอาหารกระปอง 5. นกเรยนแตละกลมสงตวแทนออกมาสาธตวธการเกบอาหารหนาช �นเรยน โดยครตรวจสอบความถกตองและเพม
เตมข�นตอนการเกบอาหารใหสมบรณข�น 6. นกเรยนแตละกลมระดมสมองรวมกนแสดงความคดเหนเกยวกบขอดและขอเสยของการเกบรกษาอาหารดวยวธ
การตาง ๆ 7. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการเกบรกษาอาหารในประเทศสมาชกอาเซยน เชน อโดโบ(Adobo) เปน
อาหารของประเทศฟลปปนส ทำาจากเนอหมหรอเนอไก หมกดวยนำาสมสายช ซอวขาว กระเทยมสบ ใบกระวาน และพรกไทยดำา แลวนำาไปอบหรอทอด ซงสวนผสมเหลาน ชวยใหเกบรกษาอาหารไวไดนาน
ขนท 3 ขนสรป
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 291
1. นกเรยนแตละกลมรวมกนเขยนแผนทความคดสรปความรเกยวกบการเกบรกษาอาหาร 2. ครมอบหมายใหนกเรยนไปสำารวจวธการถนอมอาหารและการแปรรปอาหารทนยมใชในชมชน แลวบนทกผล
และใหนกเรยนตงคำาถามทสงสย คนละ 1 คำาถาม (เพอนำามารวมกนสนทนาในการเรยนครงตอไป) ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน อภปรายเกยวกบประโยชนของการเกบรกษาอาหาร แลวสรป2. นกเรยนสำารวจวธการเกบรกษาอาหารในครอบครวของตนเอง พรอมกบระบชนดของอาหาร วธการจดเกบ และ
แนวทางการปรบปรงวธการจดเกบ (ถาไมเหมาะสม) จากน�นนำาเสนอผลงานหนาช�นเรยน3. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 85 รวมกนบอก
ประโยชน กจกรรมท 86 สำารวจการเกบอาหาร และกจกรรมท 87 วเคราะหปญหา ขนท 5 ขนนำาไปใช
นกเรยนนำาความรเกยวกบการเกบรกษาอาหารไปใชทบานของตนเองและแนะนำาความรแกญาตพนองหรอเพอนบาน
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ ครเชญวทยากรมาบรรยายความรเกยวกบภมปญญาและนวตกรรมสมยใหมในการเกบรกษาอาหาร 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม
นกเรยนจบคกบเพอนทำารายงานเกยวกบการเกบรกษาอาหารในรปแบบตาง ๆ
สอ/แหลงการ9.
8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 292
1. สอสงพมพ เชน หนงสอ ตำาราเกยวกบการเกบรกษาอาหาร 2. ตวอยางอาหารประเภทตาง ๆ 3. สถานท เชน บาน โรงเรยน รานคา รานสะดวกซ�อ หางสรรพสนคา
4. บคคล เชน คร ผปกครอง ผประกอบอาชพคาขาย กลมแมบาน นกโภชนาการ5. เวบไซตเกยวกบการเกบรกษาอาหาร
6. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 7. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 9. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
10.
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 293
ลงชอ (ผสอน) / /
แผนการจดการเรยนรท 25การถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 10 รจกเกบ รจกกน เวลา 2 ชวโมง
การถนอมอาหารและการแปรรปอาหารมบทบาทสำาคญในการเกบรกษาอาหาร เพอทจะสามารถเกบไวบรโภคไดนานข�น และยงมสวนชวยในการกระจายอาหารจากแหลงทมความอดมสมบรณไปสแหลงทขาดแคลนอกดวย
1.
สาระ
ตวชวด2.
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 294
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะกระบวนการแกปญหา (ง 1.1 ม. 4–6/4) 3. มทกษะในการแสวงหาความรเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/5) 4. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6) 5. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)
1. บอกประโยชน หลกการ และอธบายวธการถนอมอาหารและการแปรรปอาหารได (K)
2. มความประหยด สะอาด และมมารยาทในการถนอมอาหารและแปรรปอาหาร (A)3. เลอกใชวธการถนอมอาหารและการแปรรปอาหารไดเหมาะสม (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการตอบคำาถามและการ อภปราย2. ตรวจผลงานการถนอมอาหาร
1. สงเกตความประหยด ความสะอาด และมมารยาทในการทำางาน2. ประเมนพฤตกรรม
1. สงเกตพฤตกรรมการทำางาน รวมกบผอน2. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 295
และการแปรรปอาหาร3. ตรวจการทำาแบบทดสอบ หลงเรยน (Post-test)
นกเรยน ตามแบบประเมนดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม
ตามแบบประเมนดานทกษะ/ กระบวนการ
การถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร – หลกการและประโยชนของการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร – วธการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร – ตวอยางการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร
ภาษาไทย การตอบคำาถาม การอภปราย คณตศาสตร การประมาณราคาผลตภณฑทไดจากการถนอมอาหารและ
การแปรรปอาหาร วทยาศาสตร ประโยชนของปฏกรยาเคมทนำามาใชในการถนอมอาหารและ
การแปรรปอาหาร สงคมศกษาฯ ภมปญญาชาวบานเกยวกบการถนอมอาหาร
สขศกษาฯ คณคาทางโภชนาการของอาหารทผานการถนอมและการแปรรป
5.
สาระการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 296
ภาษาตางประเทศ การเลาประสบการณในการถนอมอาหาร
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยนชวโมงท 1 การถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร ครใหนกเรยนดภาพอาหารททำาโดยวธการถนอมอาหารหรอการแปรรปอาหาร แลวถามคำาถามเพอกระตนความคดและ
ความสนใจของนกเรยน เชน นกเรยนคดวาอาหารในภาพน�มคณสมบตแตกตางจากอาหารทวไปอยางไร ขนท 2 ขนสอน
1. ครตรวจบนทกผลการสำารวจ/ใหนกเรยนนำาคำาถามมารวมกนสนทนาเกยวกบงานทมอบหมายใหทำา
2. ครนำาผลตภณฑทผานกระบวนการถนอมอาหารและการแปรรปอาหารมาใหนกเรยนศกษา แลวใหนกเรยนรวมกนสนทนาและแสดงความคดเหนเกยวกบผลตภณฑ
3. ใหนกเรยนศกษาหลกการและประโยชนของการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร จากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวรวมกนอภปราย
4. ครอธบายเพมเตมเกยวกบหลกการและประโยชนของการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร โดยบรณาการสงคมศกษาฯ เรอง ภมปญญาชาวบานเกยวกบการถนอมอาหาร
5. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการถนอมอาหารและการแปรรปอาหารในประเทศสมาชกอาเซยน เชน ประเทศฟลปปนสมศกยภาพสงในอตสาหกรรมแปรรปผลผลตทางการเกษตร เชน ผก ผลไม อาหารทะเล จงทำาใหชาวตางประเทศสนใจมาลงทนทำาธรกจ
7.
กระบวนการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 297
6. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 10 เรอง วธการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการสขศกษาฯ เรอง คณคาทางโภชนาการของอาหารทผานการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
7. นกเรยนศกษาเรอง วธการถนอมอาหารและการแปรรปอาหารจากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครอบ ม. 4–6 แลวใหนกเรยนรวมกนอภปรายสรปผล
8. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบวธการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร ในประเทศสมาชกอาเซยน เชน – ประเทศไทย ฟลปปนส และเวยดนามมการสงออกผลไมอบแหงไปจำาหนายยงตางประเทศ – ประฮอก คอปลาราของประเทศกมพชาทมวการถนอมอาหารโดยนำาแปงขาวเหนยวมาคลกกบปลา แลวเตม
เกลอและนำา – อาซนนเปนผกหรอผลไมดองในนำาเกลอหรอนำาสมสายช ซงเปนวการประกอบอาหารของประเทศอนโดนเซย 9. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 88 คนควาเพมเตม
และกจกรรมท 89 สำารวจผลตภณฑ ชวโมงท 2 การถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร (ตอ) 1. ครทบทวนความรของนกเรยนโดยใหนกเรยนชวยกนบอกวธการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร 2. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 10 เรอง ตวอยาง
การถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร แลวอธบายเพมเตมพรอมกบสาธตข �นตอนการประกอบอาหารตามข�นตอนของกระบวนการทำางานใหนกเรยนด โดยบรณาการวทยาศาสตร เรอง การถายโอนพลงงานความรอน และบรณาการสงคมศกษาฯ เรอง ภมปญญาและวฒนธรรมเกยวกบการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 298
3. นกเรยนศกษาตวอยางการถนอมอาหารและการแปรรปอาหารจากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐานการดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 แลวเลอกถนอมอาหารหรอแปรรปอาหารคนละ 1 อยาง
4. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน โดยใหนกเรยนทเลอกอาหารเหมอนกนอยกลมเดยวกนแลวชวยกนวางแผนถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร กลมละ 1 อยาง จากน�นรวมกนประเมนผล และปรบปรงขอบกพรอง โดยครใหคำาแนะนำา
5. นกเรยนแตละกลมบนทกผลการปฏบตงาน ปญหาและอปสรรคขณะปฏบตงาน และวธการแกไขปญหาลงในสมด เพอนำาไปประยกตใชในการปฏบตงานคร �งตอไป
6. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการถนอมอาหารและการแปรรปอาหารในประเทศสมาชกอาเซยน เชน – ประเทศไทย สงออกผลไมในรปของผลไมกวนและแยม ไดแก ทเรยนกวน สบปะรดกวน และแยมสบปะรด
โดยสงไปยงประเทศสหรฐอาหรบเอมเรตส อหราน อนเดย และฝรงเศส – ประเทศกมพชานยมแปรรปเนอหมเปนไสกรอกรยกวา ตวาโก 7. นกเรยนทำาแบบทดสอบหลงเรยน (Post-test) หนวยการเรยนรท 10 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยคร
เปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 10 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบหลงเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนแตละกลมรวมกนสรปเกยวกบการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร
2. ครมอบหมายงานใหนกเรยนไปศกษาเนอหาในหนวยการเรยนรท 11 ตลาดสนคาเกษตร เพอจดการเรยนรครงตอไป (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 10 เรอง คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 299
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน คนควาขอมลเกยวกบการถนอมอาหารและการแปรรปอาหารทแตกตางจาก
บทเรยน 2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน สำารวจผลตภณฑจากการถนอมอาหารและการแปรรปอาหารและในชมชน จาก
น�นนำาเสนอผลงานหนาช�นเรยน 3. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 90 แผนงานถนอม
อาหาร กจกรรมท 91 ปฏบตงานอาหาร กจกรรมท 92 เรยนรเรองการถนอมอาหารและการแปรรปอาหารดวยโครงงาน กจกรรมท 93 การประยกตใชในชวตประจำาวน และกจกรรมท 94 คำาถามชวนตอบ
ขนท 5 ขนนำาไปใช นกเรยนสามารถถนอมอาหารและแปรรปอาหารเพอบรโภคในครอบครวได
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ นกเรยนไปสงเกตการถนอมอาหารและการแปรรปอาหารททำาโดยสมาชกกลมแมบาน หรอผผลตสนคาของชมชน 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม
นกเรยนสมภาษณผรเกยวกบเทคนคในการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร แลวทำารายงานสรป
1. ภาพอาหารททำาโดยวธการถนอมอาหารหรอการแปรรปอาหารสอ/แหลงการ9
.
8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 300
2. สอสงพมพ เชน หนงสอพมพ ตำาราเกยวกบการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร3. สถานท เชน บาน โรงเรยน รานคา รานสะดวกซ�อ หางสรรพสนคา ศนยแสดงสนคา 1 ตำาบล 1 ผลตภณฑ
4. ผลตภณฑจากการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร 5. วสด อปกรณ และเครองมอทใชในการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร 6. บคคล เชน คร ผปกครอง ผประกอบอาชพคาขายอาหาร กลมแมบาน นกโภชนาการ
7. เวบไซตเกยวกบการถนอมอาหารและการแปรรปอาหาร 8. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
9. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 10. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 11. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
10
บนทกหลงการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 301
ลงชอ (ผสอน) / /
เวลา 3 ชวโมง
ผงมโนทศนเปาหมายการเรยนรและขอบขายภาระงาน
ความร• ความรเกยวกบการตลาดสนคาเกษตร• การจำาหนายสนคาเกษตรเบ�องตน
ทกษะ/กระบวนการ• กระบวนการทำางาน• ทกษะการจดการ• ทกษะการแกปญหา• ทกษะการทำางานกลม• ทกษะการแสวงหาความร
หนวยการเรยนรท 11 ตลาดสนคา
ตลาดสนคาเกษตร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 302
ผงการออกแบบการจดการเรยนรหนวยการเรยนร 11 ตลาดสนคาเกษตร
ขนท 1 ผลลพธปลายทางทตองการใหเกดขนกบนกเรยนตวชวดชวงชน1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3)3. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)4. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการ
ภาระงาน/ชนงาน• อภปรายเกยวกบความสำาคญของ ตลาดสนคาเกษตร• สำารวจตลาดสนคาเกษตรในทองถน• วเคราะหขาวหรอบทความเกยวกบ การตลาด
คณธรรม จรยธรรม และคานยม
• เจตคตทดตอการทำางาน• ความรบผดชอบ• ความมเหตผล• ความประหยดและอนรกษ สงแวดลอม• มารยาทในการทำางาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 303
อนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)ความเขาใจทคงทนของนกเรยนนกเรยนจะเขาใจวา...1. การตลาดสนคาเกษตรมความสำาคญตอผผลต ผบรโภค และระบบเศรษฐกจของประเทศ2. กอนการจำาหนายสนคาเกษตรจะตองศกษาภาวะ ตลาดสนคาเกษตรเปนอนดบแรก แลวจงกำาหนด ราคาผลผลตใหเหมาะสม แลวจดทำาบญชเงนสด เปนอนดบสดทาย
คำาถามสำาคญททำาใหเกดความเขาใจทคงทน– การตลาดสนคาเกษตรมความสำาคญอยางไร– การกำาหนดราคาผลผลตควรพจารณาสงใด– การจำาหนายสนคาเกษตรมวธการอยางไร
ความรของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทนนกเรยนจะรวา...1. คำาทควรร ไดแก การจดการผลผลต นอกฤดกาล ขนสง หบหอ ประมล ผนแปร
ทกษะ/ความสามารถของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทน นกเรยนจะสามารถ...1. เลอกตลาดสนคาเกษตรมาจำาหนายไดอยาง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 304
เบ�ยลาง 2. การตลาดสนคาเกษตรชวยเพมมลคาใหกบสนคา
เกดการพฒนาคณภาพของสนคา และมการขยาย
การผลตเพอการสงออก ซงสรางความพงพอใจ
ใหกบผบรโภค และสรางรายไดใหกบระบบ
เศรษฐกจของประเทศ3. ตลาดสนคาเกษตรม 4 ประเภท ไดแก ตลาดขายปลกประเภทขายตรงแกผบรโภค ตลาด ขายสง ตลาดกลาง และตลาดซ�อขายลวงหนา4. ภาวะตลาดสนคาเกษตรข�นอยกบความตองการ ผลผลตแตละชนดของผบรโภค ราคาของผลผลต
เหมาะสม2. กำาหนดราคาผลผลตทเหมาะสมและมความ เปนธรรม3. จำาหนายสนคาเกษตรดวยความ ยตธรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 305
และพอคาคนกลาง5. การกำาหนดราคาผลผลตเพอจำาหนายควรคำานงถง ความเหมาะสมกบตนทน คณภาพ และสถานท จำาหนาย6. การจดทำาบญชเงนสดหลงการจำาหนายสนคาจะ
ชวยใหทราบตนทนและผลกำาไรจากการจำาหนายขนท 2 ภาระงานและการประเมนผลการเรยนรซงเปนหลกฐานทแสดงวานกเรยนมผลการเรยนร ตามทกำาหนดไวอยางแทจรง 1. ภาระงานทนกเรยนตองปฏบต – อภปรายเกยวกบความสำาคญของตลาดตอสนคาเกษตร – สำารวจตลาดสนคาเกษตรในชมชนหรอทองถนของตนเอง – วเคราะหขาวหรอบทความเกยวกบการตลาดสนคาเกษตรมา 1 หวขอ – แบงกลมชวยกนวางแผนการตลาด
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 306
– กำาหนดราคาผลผลตจากตนทนในการผลตสนคาเกษตร – ฝกการทำาบญชรายรบและรายจายบญชเงนสด 2. วธการและเครองมอประเมนผลการเรยนร วธการประเมนผลการเรยนร – การตอบคำาถาม การอภปราย – การทดสอบ – การฝกปฏบตระหวางเรยน – การประเมนตนเองของนกเรยน
เครองมอประเมนผลการเรยนร– แบบบนทกผลการอภปราย– แบบทดสอบกอนเรยนและ
หลงเรยน– แบบบนทกผลการสำารวจ– แบบประเมนผลงาน– ใบงาน/ใบกจกรรม– แบบทดสอบประจำาหนวยการ
เรยนร– แบบประเมนดานคณธรรม
จรยธรรม และคานยม– แบบประเมนดาน
ทกษะ/กระบวนการ3. สงทมงประเมน – ความสามารถในการอธบายเกยวกบการตลาดสนคาเกษตรใหผอนเขาใจ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 307
– ความร ความเขาใจเกยวกบการจำาหนายสนคาเกษตร – วเคราะหปญหาและแกปญหาในการจดจำาหนายสนคาเกษตร – พฤตกรรมการปฏบตกจกรรมเปนรายบคคลและรายกลม – เจตคตทดตอการทำางาน ความรบผดชอบ ความมเหตผล ความประหยดและอนรกษ สงแวดลอม และมารยาทในการทำางานขนท 3 แผนการจดการเรยนรแผนการจดการเรยนรท 26 ความรเกยวกบการตลาดสนคาเกษตร 1 ชวโมง แผนการจดการเรยนรท 27 การจำาหนายสนคาเกษตรเบ�องตน 2 ชวโมง
แผนการจดการเรยนรท 26ความรเกยวกบการตลาดสนคาเกษตร
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 11 ตลาดสนคาเกษตร เวลา 1 ชวโมง
1.
สาระ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 308
การตลาดสนคาเกษตรเปนการดำาเนนกจกรรมตาง ๆ ในการเคลอนยายสนคาเกษตรจากผผลตไปสผบรโภค ซงกจกรรมดงกลาวสามารถตอบสนองความพอใจท�งของผผลตและผบรโภค
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3)3. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)4. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1
ม. 4–6/7) 1. อธบายความสำาคญและประเภทของการตลาดสนคาเกษตรได (K)
2. มเหตผลและเหนประโยชนของการตลาดสนคาเกษตร (A)3. เลอกตลาดสนคาเกษตรในการซ�อขายไดเหมาะสม (P)
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการตอบคำาถามและการ อภปราย
1. สงเกตการใชเหตผลในการทำางาน2. สงเกตความเตมใจใน
1. สงเกตทกษะการคนควาขอมล เกยวกบการตลาด
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
4.
การวดและประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 309
2. ตรวจการทำาแบบทดสอบ กอนเรยน (Pre-test)
การศกษา ขอมลการตลาดสนคาเกษตร
สนคาเกษตร2. สงเกตพฤตกรรมการให ความรวมมอในการทำางานกลม
ความรเกยวกบการตลาดสนคาเกษตร – ความสำาคญของการตลาดสนคาเกษตร – ประเภทของการตลาดสนคาเกษตร
ภาษาไทย การอภปราย การแสดงความคดเหน การตอบคำาถาม คณตศาสตร สถตดานการตลาดสนคาเกษตร สงคมศกษาฯ ขอดและขอเสยของตลาดประเภทตาง ๆ
สขศกษาฯ สทธพ�นฐานของผบรโภค ภาษาตางประเทศ คำาศพทและบทสนทนาเกยวกบการตลาด
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยน
5.
สาระการ
7.
กระบวนการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 310
1. นกเรยนทำาแบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test) หนวยการเรยนรท 11 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 11 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบกอนเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
2. ครถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน การตลาด ตามความเขาใจของนกเรยนคอ“ ”อะไร ขนท 2 ขนสอน
1. ครถามคำาถามเกยวกบงานทมอบหมายใหนกเรยนไปศกษาเน�อหาในหนวยการเรยนรท 11 ตลาดสนคาเกษตร (ซงมอบหมายในชวโมงสดทายของการเรยนการสอนหนวยการเรยนรท 10 คำาถามเชอมโยงสบทเรยนตอไป)
2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ระดมความคดเกยวกบความสำาคญของการตลาดสนคาเกษตร สรป แลวนำาเสนอผลงานหนาช �นเรยน
3. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 11 เรอง ความสำาคญของการตลาดสนคาเกษตร แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการสงคมศกษาฯ เรอง ตลาดสนคาเกษตรทมอทธพลตอการดำารงชวตของประชากรในประเทศ พรอมกบเปดโอกาสใหนกเรยนซกถามขอสงสย
4. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบตลาดสนคาเกษตรในประเทศสมาชกอาเซยน เชน – ประเทศไทยสงเสรมการสงออกสนคาเกษตรอนทรยไปจำาหนายยงตลาดตางประเทศ ไดแก ประเทศ
สหรฐอเมรกา เยอรมน องกฤษ ฝรงเศส และญปน – สงคโปรเปนประเทศทตองพงพาการนำาเขาผลไมทกชนดจากตางประเทศ ซงผลไมของไทยทชาวสงคโปร
นยม คอ ทเรยน มะมวง และลำาไย 5. ครเปดดวดหรอวซดเกยวกบประเภทของตลาดสนคาเกษตรใหนกเรยนด แลวใหนกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5
คน แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการคณตศาสตรเรอง สถตดานการตลาดสนคาเกษตร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 311
6. นกเรยนแตละกลมศกษาคนควาขอมลเกยวกบประเภทของตลาดสนคาเกษตรจากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 และแหลงการเรยนรตาง ๆ เชน หองสมด อนเทอรเนต แลวสรปความร แลวจดทำาเปนแผนพบความร โดยครตรวจสอบเน�อหากอนนำาไปเผยแพร
7. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบตลาดสนคาเกษตรในประเทศสมาชกอาเซยน เชน ประเทศสมาชกอาเซยนทสงออกไขไกมากทสดคอ มาเลเซย รองลงมาคอ ไทย สวนผนำาเขาไขไกมากทสดคอ สงคโปร รองลงมาคอ บรไนดารสซาลาม
ขนท 3 ขนสรป 1. นกเรยนรวมกนอภปรายสรปเกยวกบการตลาดสนคาเกษตร
2. ครมอบหมายใหนกเรยนไปสมภาษณเกษตรกรเกยวกบแนวทางการปลกพชหรอเลยงสตวเพอจำาหนาย หรอการจำาหนายสนคาเกษตร แลวบนทกผล และใหนกเรยนตงคำาถามทสงสย คนละ 1 คำาถาม (เพอนำามารวมกนสนทนาในการเรยนครงตอไป)
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน วางแผนศกษาคนควาเรอง ความสำาคญของตลาดตอสนคาเกษตรจากแหลง
การเรยนรตาง ๆ2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 5–6 คน รวมกนวางแผนเพอสำารวจตลาดสนคาเกษตรในทองถนของตนเอง แลวรวม
กนแยกวาเปนตลาดประเภทใด และบนทกผล3. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 95 การตลาดสำาคญ
อยางไร และกจกรรมท 96 สำารวจตลาดในทองถน ขนท 5 ขนนำาไปใช
นกเรยนนำาความรเกยวกบตลาดสนคาเกษตรไปใชในชวตประจำาวนและการประกอบอาชพได
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 312
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ ครเชญวทยากรมาบรรยายความรเกยวกบการตลาดสนคาเกษตรในปจจบน 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม
นกเรยนจบคกบเพอนทำารายงานเกยวกบการตลาดสนคาเกษตรในชมชนของตนเอง
1. สอสงพมพ เชน หนงสอ ตำาราเกยวกบการวางแผนการตลาด 2. สถานท เชน ตลาด รานคา รานสะดวกซ�อ หางสรรพสนคา
3. บคคล เชน คร ผปกครอง ผประกอบอาชพคาขาย เกษตรกร 4. เวบไซตเกยวกบการตลาดหรอทเกยวของกบสนคาทางการเกษตร
5. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 6. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 7. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร
สอ/แหลงการ9.
10.
บนทกหลงการ
8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 313
แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 314
แผนการจดการเรยนรท 27การจำาหนายสนคาเกษตรเบองตน
สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6 หนวยการเรยนรท 11 ตลาดสนคาเกษตร เวลา 2 ชวโมง
การจำาหนายสนคาเกษตรทกชนด จะตองมการกำาหนดราคา สถานทจำาหนาย และการจดทำาบญชหลงการจำาหนาย เพอนำาไปใชในการวางแผนการผลตและจำาหนายผลผลตตอไป
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1) 2. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3)3. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)4. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–
6/7) 1. อธบายหลกการจำาหนายสนคาเกษตร การกำาหนดราคา และการจดทำาบญชเงนสดได (K)
2. มความรบผดชอบและมมารยาทในการจำาหนายสนคาเกษตร (A)3. เลอกจำาหนายสนคาเกษตรไดเหมาะสม (P)
1.
สาระ
ตวชวด2.
3.
จดประสงคการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 315
ดานความร (K)ดานคณธรรม
จรยธรรมและคานยม (A)
ดานทกษะ/กระบวนการ (P)
1. สงเกตการตอบคำาถามและการ แสดงความคดเหน2. ตรวจบนทกผลการปฏบตงาน3. ตรวจการทำาแบบทดสอบ หลงเรยน (Post-test)
1. สงเกตความรบผดชอบและการมมารยาทในการจำาหนายสนคาเกษตร2. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม
1. สงเกตทกษะการศกษาคนควา เกยวกบการจำาหนายสนคา2. ประเมนพฤตกรรมนกเรยน ตามแบบประเมนดานทกษะ/ กระบวนการ
การจำาหนายสนคาเกษตรเบ�องตน – การศกษาภาวะตลาดสนคาเกษตร
– การกำาหนดราคาผลผลต – การบนทกรายรบและรายจาย
4.
การวดและประเมนผล
5.
สาระการ
6.
แนวทางบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 316
ภาษาไทย การตอบคำาถาม การแสดงความคดเหน การเขยนรายงาน คณตศาสตร การนำาเสนอขอมลในรปของบญชเงนสด สงคมศกษาฯ การแทรกแซงราคาและการควบคมราคา ภาษาตางประเทศ คำาศพทและบทสนทนาเกยวกบการจำาหนายสนคาเกษตร
ขนท 1 ขนนำาเขาสบทเรยนชวโมงท 1 การจำาหนายสนคาเกษตรเบองตน ครใหนกเรยนดสนคาเกษตรแลวถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน สนคาชนดน�ควรจะ
ต�งราคาอยางไร ขนท 2 ขนสอน1. ครตรวจบนทกผลการสมภาษณ/ใหนกเรยนนำาคำาถามมารวมกนสนทนาเกยวกบงานทมอบหมายใหทำา 2. ใหนกเรยนศกษาภาวะตลาดสนคาเกษตรจากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6
แลวใหนกเรยนรวมกนอภปรายสรปผล 3. ครนำาขาวหรอบทความเกยวกบภาวะตลาดสนคาเกษตรมาใหนกเรยนวเคราะห บนทกผล แลวสมนกเรยนอธบาย
ผลการวเคราะหใหเพอนฟง 4. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการจำาหนายสนคาเกษตรในประเทศสมาชกอาเซยน เชน ประเทศเวยดนามม
การนำาเขาสนคาเกษตรจากประเทศไทย เชน เมลดถวตาง ๆ เพราะมคณภาพและมาตรฐานสง
7.
กระบวนการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 317
5. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 11 เรอง การกำาหนดราคาผลผลต แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการสงคมศกษาฯ เรอง การแทรกแซงราคาและการควบคมราคาสนคา ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
6. นกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนเกยวกบขอพจารณากอนกำาหนดราคา หลกเกณฑในการจำาหนายสนคาเกษตร และคณสมบตทดของผจำาหนายสนคาเกษตร แลวสรปผล
7. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน เลอกผลผลตทางการเกษตร 1 ชนด แลวระดมสมองชวยกนกำาหนดราคาผลผลตน�น ๆ และนำาเสนอผลงานหนาช �นเรยน โดยครแนะนำาเพมเตมความรใหสมบรณยงข�น
8. ครเสรมความรอาเซยนเกยวกบการพฒนาสนคาเกษตรในประเทศสมาชกอาเซยน เชน สงคโปรเปนประเทศทมรปแบบการคาแบบแขงขนเสร ซงหากไทยตองการเพมการสงออกสนคาเกษตรไปสงคโปรกจะตองพฒนาสนคาใหมคณภาพสงอยเสมอ
9. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 97 วเคราะหการตลาด กจกรรมท 98 วางแผนการตลาด และกจกรรมท 99 ขายเทาไรด
ชวโมงท 2 การจำาหนายสนคาเกษตรเบองตน (ตอ) 1. ครถามคำาถามเพอกระตนความคดและความสนใจของนกเรยน เชน การจำาหนายสนคาเกษตรจำาเปนตองทำาบนทก
รายรบและรายจายหรอไม เพราะอะไร 2. นกเรยน 2–3 คน เลาประสบการณเกยวกบการบนทกรายรบและรายจายประจำาวนของตน 3. ใหนกเรยนศกษาการบนทกรายรบและรายจายจากหนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม.
4–6 แลวรวมกนแสดงความคดเหน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 318
4. ครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 11 เรอง การบนทกรายรบและรายจาย แลวอธบายเพมเตมโดยบรณาการคณตศาสตร เรอง การนำาเสนอขอมลในรปของบญชเงนสด ใหนกเรยนฟงและซกถามขอสงสย
5. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน โดยครกำาหนดสถานการณใหแตละกลมเปนเกษตรกรทผลตพชหรอเล�ยงสตวเพอจำาหนาย แลวใหแตละกลมทำาบนทกรายรบและรายจาย และสงตวแทนนำาเสนอผลงานหนาช �นเรยน
6. นกเรยนทำาแบบทดสอบหลงเรยน (Post-test) หนวยการเรยนรท 11 จำานวน 10 ขอ เวลา 10 นาท (โดยครเปดสอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 11 หรอคมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 ตอนท 3 เรอง แบบทดสอบหลงเรยน แลวใหนกเรยนทำาแบบทดสอบ)
ขนท 3 ขนสรป นกเรยนรวมกนอภปรายสรปเกยวกบการจำาหนายสนคาเกษตรเบ�องตน
ขนท 4 ขนฝกฝนนกเรยน1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 5–6 คน ครสรางสถานการณจำาลองโดยการกำาหนดตนทนท�งหมดทใชในการผลต
สนคาเกษตร แลวใหนกเรยนแตละกลมรวมกนคดกำาหนดราคาผลผลตตามความคดของกลม นำาเสนอผลงานหนาช �นเรยน และรวมกนอภปรายสรปผล
2. นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 กจกรรมท 100 สมภาษณนกบญช กจกรรมท 101 เรยนรเรองตลาดสนคาเกษตรดวยโครงงาน กจกรรมท 102 การประยกตใชในชวตประจำาวน และกจกรรมท 103 คำาถามชวนตอบ
ขนท 5 ขนนำาไปใช นกเรยนสามารถประเมนราคาในการจำาหนายสนคาทางการเกษตรได
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 319
8.1 กจกรรมสำาหรบกลมสนใจพเศษ นกเรยนสมภาษณพอคา แมคาทจำาหนายสนคาชนดเดยวกนในตลาดตางประเภทกน แลวนำามาเปรยบเทยบพรอมกบอธบายเหตผลประกอบ 8.2 กจกรรมสำาหรบฝกทกษะเพมเตม
ครเชญวทยากรมาบรรยายความรเกยวกบการจดการจำาหนายสนคาเกษตรใหไดกำาไร แลวใหนกเรยนบนทกความร
1. สอสงพมพ เชน หนงสอ ตำาราเกยวกบการวางแผนการตลาด 2. สถานท เชน ตลาดการเกษตร รานคา รานสะดวกซ�อ หางสรรพสนคา
3. บคคล เชน คร ผปกครอง ผประกอบอาชพคาขายสนคาเกษตร เกษตรกร 4. เวบไซตเกยวกบการตลาด สนคาเกษตร การจดจำาหนายสนคา
5. หนงสอเรยน รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 6. แบบฝกทกษะ รายวชาพ�นฐาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 7. คมอการสอน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด 8. สอการเรยนร PowerPoint การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 บรษท สำานกพมพวฒนาพานช จำากด
1. ความสำาเรจในการจดการเรยนร
สอ/แหลงการ9.
10
บนทกหลงการ
8.
กจกรรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 320
แนวทางการพฒนา 2. ปญหา/อปสรรคในการจดการเรยนร แนวทางแกปญหา 3. สงทไมไดปฏบตตามแผน เหตผล 4. การปรบแผนการจดการเรยนร
ลงชอ (ผสอน) / /
ทดสอบปลายภาคสาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6
เวลา 1 ชวโมง
ตอนท 3เอกสาร/ความรเสรมสำาหรบคร
กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย
เอกสาร/ความรเสรมสำาหรบคร ประกอบดวยสวนตาง ๆ ดงน�
ชวโมงท 40 ทดสอบปลายภาค
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 321
1. สาระ มาตรฐานการเรยนร ตวช�วดชวงช �น และสาระการเรยนรแกนกลาง 2. กระบวนการจดการเรยนร3. แฟมสะสมผลงาน (Portfolio)4. ผงการออกแบบการจดการเรยนรและรปแบบแผนการจดการเรยนรรายชวโมง5. ใบความรและใบงาน6. เครองมอวดและประเมนผลการเรยนรดานความร
– แบบทดสอบกอนเรยน– แบบทดสอบหลงเรยน – แบบทดสอบกลางภาค – แบบทดสอบปลายภาค
7. แบบบนทกผลการเรยนร – แบบบนทกความร – แบบบนทกผลการสำารวจ – แบบบนทกผลการอภปราย – แบบบนทกการสมภาษณ – แบบประเมนคณภาพของช�นงาน – แบบประเมนการนำาเสนอผลงาน (รายบคคล/รายกลม)
8. เครองมอวดและประเมนผลการเรยนรดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม9. เครองมอวดและประเมนผลการเรยนรดานทกษะ/กระบวนการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 322
10. เครองมอวดและประเมนสมรรถนะทางการงานอาชพและเทคโนโลยและภาระงานของนกเรยนโดยใช มตคณภาพ (Rubrics) – แบบประเมนการทำางานตามกระบวนการทำางาน – แบบประเมนการทำางานตามกระบวนการเทคโนโลย – แบบประเมนทกษะการจดการในการทำางาน – แบบประเมนโครงงาน – แบบประเมนแฟมสะสมผลงาน – แบบประเมนการนำาเสนอผลงาน
1. สาระ มาตรฐานการเรยนร ตวชวดชวงชน และสาระการเรยนรแกนกลาง สาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยสาระท 1 การดำารงชวตและครอบครวมาตรฐาน ง 1.1 เขาใจการทำางาน มความคดสรางสรรค มทกษะกระบวนการทำางาน ทกษะการจดการ ทกษะกระบวนการแกปญหา ทกษะการทำางานรวมกน และทกษะการแสวงหาความร
มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน มจตสำานกในการใชพลงงาน ทรพยากร และสงแวดลอม เพอการดำารงชวตและครอบครว
สาระท 2 การออกแบบและเทคโนโลย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 323
มาตรฐาน ง 2.1 เขาใจเทคโนโลยและกระบวนการเทคโนโลย ออกแบบและสรางสงของเครองใช หรอ วธการ ตามกระบวนการเทคโนโลยอยางมความคดสรางสรรค เลอกใชเทคโนโลย ในทางสรางสรรคตอชวต สงคม สงแวดลอม และมสวนรวมในการจดการเทคโนโลยท
ยงยนสาระท 3 เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาตรฐาน ง 3.1 เขาใจ เหนคณคา และใชกระบวนการเทคโนโลยสารสนเทศในการสบคนขอมลการ
เรยนรการสอสาร การแกปญหา การทำางาน และอาชพอยางมประสทธภาพ ประสทธผล และมคณธรรม
สาระท 4 การอาชพมาตรฐาน ง 4.1 เขาใจ มทกษะทจำาเปน มประสบการณ เหนแนวทางในงานอาชพ ใชเทคโนโลยเพอพฒนาอาชพ ม
คณธรรม และมเจตคตทดตออาชพเรยนรอะไรในการงานอาชพและเทคโนโลย
กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย มงพฒนาผเรยนแบบองครวม เพอใหมความรความสามารถ มทกษะในการทำางาน เหนแนวทางในการประกอบอาชพและการศกษาตอไดอยางมประสทธภาพ โดยมสาระสำาคญ ดงน�
● การดำารงชวตและครอบครว เปนสาระเกยวกบการทำางานในชวตประจำาวน ชวยเหลอตนเอง ครอบครว และสงคมไดในสภาพเศรษฐกจทพอเพยง ไมทำาลายสงแวดลอม เนนการปฏบตจรงจนเกดความมนใจและภมใจในผลสำาเรจของงาน เพอใหคนพบความสามารถ ความถนด และความสนใจของตนเอง
● การออกแบบและเทคโนโลย เปนสาระเกยวกบการพฒนาความสามารถของมนษยอยางสรางสรรค โดยนำาความร มาใชกบกระบวนการเทคโนโลย สรางสงของเครองใช วธการ หรอเพมประสทธภาพในการดำารงชวต
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 324
● เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เปนสาระเกยวกบกระบวนการเทคโนโลยสารสนเทศ การตดตอสอสาร การคนหาขอมล การใชขอมลและสารสนเทศ การแกปญหาหรอการสรางงาน คณคาและผลกระทบของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
● การอาชพ เปนสาระทเกยวของกบทกษะทจำาเปนตออาชพ เหนความสำาคญของคณธรรม จรยธรรม และเจตคตทดตออาชพ ใชเทคโนโลยไดเหมาะสม เหนคณคาของอาชพสจรต และเหนแนวทางในการประกอบอาชพ
ตวชวดชวงชนและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ชน ม. 4–6 สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว มาตรฐาน ง 1.1 เขาใจการทำางาน มความคดสรางสรรค มทกษะกระบวนการทำางาน ทกษะการจดการ ทกษะกระบวนการแกปญหา ทกษะการทำางานรวมกน และทกษะการแสวงหาความร มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน มจตสำานกในการใชพลงงาน ทรพยากร
และสงแวดลอม เพอการดำารงชวตและครอบครวตวชวดชวงชน สาระการเรยนรแกนกลาง
1. อธบายวธการทำางานเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/1)2. สรางผลงานอยางมความคดสรางสรรคและมทกษะ การทำางานรวมกน (ง 1.1 ม. 4–
• วธการทำางานเพอการดำารงชวต เปนการทำางาน ทจำาเปนเกยวกบความเปนอยในชวตประจำาวน เชน – การเลอกใช ดแลรกษาเส�อผา และเครองแตงกาย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 325
6/2)3. มทกษะการจดการในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/3)4. มทกษะกระบวนการแกปญหาในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/4)5. มทกษะในการแสวงหาความรเพอการดำารงชวต (ง 1.1 ม. 4–6/5)6. มคณธรรมและลกษณะนสยในการทำางาน (ง 1.1 ม. 4–6/6)7. ใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางานอยางคมคา และยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม (ง 1.1 ม. 4–6/7)
• ความคดสรางสรรคม 4 ลกษณะ ประกอบดวย ความคดรเรม ความคลองในการคด ความยดหยน ในการคด และความคดละเอยดลออ• ทกษะการทำางานรวมกน เปนการทำางานกลม ทำางาน รวมกบผอนไดอยางมความสข ทำางานอยางม กระบวนการตามข�นตอนและฝกหลกการทำางาน กลม เชน – การประดษฐของใชทเปนเอกลกษณไทย – หนาทและบทบาทของตนเองทมตอสมาชก ในครอบครว โรงเรยน และชมชน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 326
• ทกษะการจดการ เปนการจดระบบงานและระบบคน เพอใหการทำางานสำาเรจตามเปาหมายอยางม ประสทธภาพ เชน – การดแลรกษา ทำาความสะอาด จด ตกแตงบาน และโรงเรยน – การปลกพช ขยายพนธพช หรอเล�ยงสตว – การบำารง เกบรกษา เครองใชไฟฟาและอปกรณ อำานวยความสะดวกในชวตประจำาวน – การดำาเนนการทางธรกจ
ตวชวดชวงชน สาระการเรยนรแกนกลาง• ทกษะกระบวนการแกปญหาในการทำางาน มข �นตอน คอ การสงเกต วเคราะห
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 327
สรางทางเลอก และประเมนทางเลอก เชน – การตดเยบและดดแปลงเส�อผา – การเกบ ถนอม และแปรรปอาหาร – การตดต�ง ประกอบ ซอมแซมอปกรณ เครองมอ เครองใช สงอำานวยความสะดวกในบานและ โรงเรยน• ทกษะการแสวงหาความรเพอการดำารงชวต ประกอบดวย การศกษาคนควา รวบรวม สงเกต สำารวจ และบนทก เชน – การดแลรกษาบาน – การเล�ยงสตว• คณธรรมและลกษณะนสยในการทำางานเปนการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 328
สรางคณงามความด และควรฝกใหผเรยนมคณภาพ ทสำาคญ ๆ เชน ขยน อดทน รบผดชอบ และซอสตย • การใชพลงงาน ทรพยากรอยางคมคาและยงยน เปนคณธรรมในการทำางาน
2. กระบวนการจดการเรยนรกระบวนการจดการเรยนรทใชในกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย
กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยเปนกลมสาระการเรยนรทชวยพฒนาใหนกเรยนมความร ความเขาใจ มทกษะพ�นฐานทจำาเปนตอการดำารงชวต และรเทาทนการเปลยนแปลง สามารถนำาความรเกยวกบการดำารงชวต การอาชพ และเทคโนโลย มาใชประโยชนในการทำางานอยางมความคดสรางสรรค เหนแนวทางในการประกอบอาชพ รกการทำางาน มเจตคตทดตอการทำางาน และสามารถดำารงชวตอยในสงคมไดอยางพอเพยงและมความสข วธการหรอเทคนคทนำามาใชในกระบวนการจดการเรยนรมอยหลายวธ แตละวธจะมประสทธผลในการสรางความร เจตคต ทกษะ และประสบการณทแตกตางกนออกไป ดงน �น ในการพจารณาเลอกวธการใดมาใช ครตองวเคราะหตวช�วดชวงช �นและสาระการเรยนรแกนกลางกอนวา ตองการใหนกเรยนเกดพฤตกรรมใด ในระดบใด จงจะนำามาปรบใชใหเหมาะสมกบนกเรยน ท �งน�เพอใหการเรยนรของนกเรยนบรรลตามจดประสงคการเรยนรทกำาหนด
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 329
ในคมอคร แผนการจดการเรยนรเลมน� ไดบรณาการเทคนควธการจดการเรยนรทสอดคลองกบกลมสาระการเรยนร การงานอาชพและเทคโนโลยไวเพอใหครเลอกใชใหเหมาะสมกบเน�อหาทสอน ซง แตละวธการจดการเรยนร มสาระพอสงเขป ดงน�
1. ทกษะกระบวนการทำางาน ทกษะกระบวนการทำางานเปนการลงมอทำางานดวยตนเอง โดยมงเนนการฝกวธการทำางานอยางสมำาเสมอ ท�งการ
ทำางานเปนรายบคคลและการทำางานเปนกลม เพอใหสามารถทำางานไดบรรลเปาหมาย โดยข �นตอนของกระบวนการทำางานมดงน�
1) การวเคราะหงาน นกเรยนแตละคนหรอแตละกลมจะตองศกษารายละเอยดของงานทจะทำาวามลกษณะอยางไร มรายละเอยดปลกยอยอะไรบาง เพอนำาขอมลเหลาน�ไปใชในการกำาหนดวตถประสงค การเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอในการทำางาน พรอมกบกำาหนดวธการทำาในข�นการวางแผนในการทำางาน
2) การวางแผนในการทำางาน นกเรยนแตละคนหรอแตละกลมควรรวมกนวางแผนการทำางาน เพอกำาหนดแนวทางในการปฏบตงานไวลวงหนาวาจะทำาอะไร ทำาเมอไร ทำาวธใด ใครเปนผทำา กำาหนดงานเสรจเมอใด แลวจงกำาหนดภาระงานหรอหนาทความรบผดชอบของแตละคน ไดแก รายการงานทตองปฏบต เวลาปฏบตงาน และผรบผดชอบ
3) การปฏบตงานตามลำาดบข�นตอน เมอนกเรยนแตละคนหรอแตละกลมไดรบมอบหมายหนาทและความรบผดชอบแลวใหลงมอปฏบตงานจรงตามแผนทวางไว
4) การประเมนผลการทำางาน หลงจากนกเรยนแตละคนหรอแตละกลมปฏบตงานเสรจแลวใหรวมกนตรวจสอบผลการปฏบตงานวาเปนไปตามแผนทวางไวหรอไม ผลงานมขอดหรอขอบกพรองอยางไร และควรปรบปรงผลงานสวนใดบาง ถาพบขอบกพรองในสวนใดจะตองรวมกนหาวธการปรบปรงแกไขทนท
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 330
2. ทกษะกระบวนการเทคโนโลย กระบวนการเทคโนโลย เปนกระบวนการทเกยวของกบการคดแกปญหา การคดรเรมสรางสรรค การออกแบบ
เพอนำาไปสการประดษฐ การสรางสงของเครองใช อปกรณ และผลตภณฑซงเปนการปฏบตททำาใหมนษยใชสอยประโยชนไดตามความตองการ และชวยเพมพนประสทธภาพในการทำากจกรรมตาง ๆ อกดวย กระบวนการเทคโนโลย ม 7 ข�นตอน ดงน�
1) การกำาหนดปญหาหรอความตองการ โดยใหนกเรยนศกษาและกำาหนดปญหาทตองการแกไขหรอกำาหนดความตองการทจะสรางสงตาง ๆ โดยการรวมกนแสดงความคดเหนแลวคดเลอกปญหาหรอความตองการทแทจรงและชดเจนเพอนำามาต�งเปนวตถประสงค
2) การรวบรวมขอมล เปนข�นตอนทใหนกเรยนรวมกนสำารวจ คนหา หรอรวบรวมขอมลตาง ๆ แลวนำามาสรางทางเลอกหลาย ๆ ทางเลอกเพอนำาไปสการแกปญหา 3) การเลอกวธการแกปญหา เปนการพจารณาทางเลอกแตละทางเลอกวามขอดและขอเสยอยางไรบาง การนำาทางเลอกน�มาใชแกปญหาจะทำาไดหรอไม แลวจงตดสนใจเลอกทางเลอกทดทสด
4) การออกแบบและปฏบต เปนการใหนกเรยนรวมกนนำาทางเลอกทไดเลอกไวแลวมาลำาดบความคด เพอกำาหนดแนวทางการแกปญหาหรอเพอสรางช�นงาน และถายทอดความคดออกมาเปนภาพทมรายละเอยดโดยใชความรดานการออกแบบเขยนเปนภาพราง 3 มต หรอแผนทความคด จากน�นจงลงมอปฏบตการสรางตามข �นตอนของการออกแบบจนสำาเรจเปนช�นงาน
5) การทดสอบ เปนข�นตอนทใหนกเรยนนำาช�นงานทสรางหรอประดษฐเสรจแลวไปทดลองใชเพอทดสอบดวามขอบกพรองหรอไม อยางไร
6) การปรบปรงแกไข เปนการใหนกเรยนนำาขอบกพรองของช�นงานหรอปญหาทพบมาดำาเนนการปรบปรงแกไขใหดข�น หรอนำาผลงานทดแลวมาพฒนาใหมคณภาพและมประสทธภาพเพมข�น
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 331
7) การประเมนผล เปนข�นตอนทใหนกเรยนรวมกนประเมนผลช�นงานทผานการปรบปรงแกไขแลว โดยพจารณาวาสามารถแกปญหาหรอสนองความตองการทระบไวไดหรอไม 3. ทกษะการจดการ ทกษะการจดการเปนความพยายามของบคคลทจะจดระบบงาน (ทำางานเปนรายบคคล) และจดระบบคน (ทำางานเปนกลม) เพอใหทำางานสำาเรจตามเปาหมายอยางมประสทธภาพ ซงทกษะการจดการเปนวธการหรอรปแบบในการปฏบตงานเพอใหเกดประโยชนสงสด ซงประกอบดวยข �นตอนตอไปน�
1) การต�งเปาหมาย เปนการกำาหนดวาสงทกลมหรอองคกรตองการคออะไร แตละกลมหรอองคกรจะตองมเปาหมายเดยวกน ซงเปาหมายจะมท�งเปาหมายระยะส �นและระยะยาว และเปาหมายทต�งข�นอาจมการเปลยนแปลงได
2) การวเคราะหทรพยากร เปนการใหพจารณาวาทรพยากรทมอย ไดแก คน วสด อปกรณ เครองมอ งบประมาณ และเวลาจะสามารถทำาใหบรรลเปาหมายทต�งไวหรอไม (ถาม) ทรพยากรใดไมเพยงพอจะตองรบจดหาทรพยากรน �นมาเตรยมไวใหพรอมและเพยงพอ
3) การวางแผนและการกำาหนดทรพยากร เปนการใหนกเรยนกำาหนดกจกรรมไวลวงหนาวาจะตองทำาอะไร ตองจดเตรยมสงใดบาง เพอใหบรรลเปาหมายทต�งไว โดยใชทรพยากรทมอยใหเหมาะสม และใชใหเกดประโยชนสงสด ไดแก การจดคนทำางานในหนาทตาง ๆ การคนหาหรอจดซ�อวสด อปกรณ และเครองมอเพมเตม การจดสรรเงน เพอใชในการดำาเนนงานดานตาง ๆ รวมท�งการบรหารเวลาในการทำางานเพอใหงานเสรจตามกำาหนด
4) การปฏบตตามแผนและการปรบแผน โดยใหนกเรยนแตละคนหรอแตละกลมลงมอปฏบตงานตามแผนและควบคมใหเปนไปตามแผนทวางไวดวย แตถาพบปญหาในขณะทปฏบตงาน อาจมการปรบเปลยนแผนทวางไว เพอหลกเลยงปญหาหรอขอบกพรองทอาจจะเกดข�นได
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 332
5) การประเมนผล เปนการตรวจสอบเพอใหทราบวาการปฏบตงานของตนเองหรอกลมบรรลตามเปาหมายทกำาหนดไวหรอไม ซงการประเมนผลน�นสามารถทำาไดในทกข �นตอนของการปฏบตงานตามแผน ถาประสบความสำาเรจเรวกแสดงใหเหนวาการจดการของกลมเปนการจดการทด แตถาไมประสบผลสำาเรจกลมจะตองนำาปญหาหรอขอบกพรองเหลาน �นมาปรบปรงแกไข เพอใชเปนแนวทางในการปฏบตงานในคร �งตอไป
4. การสาธต การสาธตเปนวธการสอนเพอใหนกเรยนเกดการเรยนรตามเปาหมายทกำาหนด โดยครแสดงหรอทำาสงทตองการให
นกเรยนเรยนร แลวนกเรยนสงเกต ซกถาม อภปราย และสรปความรทไดจากการเรยนร ซงมวธการดงน�1) การเตรยมตวคร ครควรเตรยมความพรอมของตนเองโดยวางแผนการสาธต ทดลองทำากอนทจะสาธตให
นกเรยนด และจดเตรยมสงตาง ๆ ไดแก วสด อปกรณ เครองมอ และเตรยมสถานททจะใชในการสาธต เพอใหการสาธตดำาเนนไปอยางราบรนและปองกนปญหาทอาจจะเกดข�นได
2) การเตรยมนกเรยน ครควรใหความรเกยวกบเรองทสาธตแกนกเรยนอยางเพยงพอ เพอใหนกเรยนเกดความเขาใจในสงทสาธตไดดยงข�น และควรใหคำาแนะนำาเทคนคการสงเกตและการบนทกการสาธต
3) ลงมอสาธต ในขณะทครกำาลงสาธต ครควรบรรยายประกอบการสาธตใหเปนลำาดบข�นตอนพรอมกบซกถามนกเรยนเปนระยะ ๆ เพอกระตนความสนใจของนกเรยน ในกรณทการสาธตอาจเกดอนตรายตอนกเรยน ครควรแนะนำาวธการปองกนอนตรายไวใหเรยบรอย และควรใชเวลาในการสาธตใหเหมาะสมกบเรองทสาธต
4) การสรปผลการสาธต เมอครสาธตเสรจแลวควรสรปและเปดโอกาสใหนกเรยนซกถามขอสงสยหรอใหนกเรยนแตละคนแสดงความคดเหน หรอครอาจเตรยมคำาถามไวถามนกเรยนเพอกระตนใหนกเรยนคด แลวใหนกเรยนรวมกนสรปความรทไดจากการชมการสาธตของคร
5. การฝกปฏบต
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 333
การฝกปฏบตเปนวธการสอนทเนนใหนกเรยนไดรบประสบการณตรงจากสถานการณจรงทจะทำาใหนกเรยนไดฝกคด ฝกลงมอทำา ฝกการแกปญหา ฝกการทำางานรวมกน ซงจะสงผลใหนกเรยนเรยนรอยางมความสข เกดการพฒนารอบดาน มอสระทจะเลอกเรยนรในสงทเหมาะสมกบตนเอง และยงสามารถนำาความรทไดรบไปใชประโยชนในชวตประจำาวนไดดวย ซงมวธการจดการเรยนรดงน�
1) การนำาเขาสเน�อหา กอนจดการเรยนรครจะตองกระตนนกเรยนใหเกดความกระตอรอรนและสนใจอยากคนควาหาความรดวยวธการตาง ๆ เชน การซกถามเกยวกบความสำาคญของเรองทจะเรยนหรอการทบทวนความรเดมเพอเชอมโยงใหเขากบความรใหมทนกเรยนจะตองเรยนร โดยครควรแจงจดประสงคการเรยนรและรวมกำาหนดขอบขายหรอประเดนความรใหม
2) การศกษา/วเคราะห เปนการแบงกลมนกเรยนเพอทำากจกรรมกลมรวมกนโดยการแสวงหาความร แสดงความคดเหน รวมกนวเคราะหและหาขอสรปในประเดนทต �งไว ซงครจะตองออกแบบกลม ใหเหมาะสมเพอใหนกเรยนทกคนมสวนรวมมากทสด พรอมกบเปดโอกาสใหนกเรยนไดกำาหนดบทบาทหนาทของสมาชกในกลม
3) การปฏบต นกเรยนฝกปฏบตตามข �นตอน ฝกคดวเคราะห จนตนาการ และคดสรางสรรค โดยมครคอยอำานวยความสะดวกในดานตาง ๆ เพอใหนกเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคทกำาหนดไว
4) การสรปและนำาเสนอผลการเรยนร เปนข �นทนกเรยนแตละกลมนำาผลทไดจากการปฏบต มาวเคราะห สงเคราะห เปนความรใหม วธการใหม สรปและนำาเสนอความรใหมตอกลมใหญในรปแบบทหลากหลาย ซงเปนการแลกเปลยนความรซงกนและกน ทำาใหเกดการขยายเครอขายความรอยาง กวางขวางมากข�น
5) การปรบปรงการเรยนร/การนำาไปใชประโยชน เปนข�นทนกเรยนแตละกลมนำาขอบกพรองหรอปญหาทพบจากการนำาเสนอผลงานมาปรบปรงแกไขหรอพฒนาผลงานของตนเองใหดข�น รวมถงการไดรบแนวคดจากขอเสนอแนะของครมาประยกตสรางผลงานใหม ๆ ทสามารถนำาไปใชประโยชนในชวตไดจรง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 334
6) การประเมนผล เปนการนำาวธการวดและประเมนผลตามสภาพจรงมาใช โดยเนนการวดผลจากการปฏบตจรง จากแฟมสะสมงาน ช�นงาน/ผลงาน โดยผประเมนอาจเปนคร นกเรยนประเมนตนเอง สมาชกในกลม หรอผปกครอง
6. การอภปรายกลมยอย วธน�เปนกระบวนการทครใชในการชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคทกำาหนด โดยการจดนกเรยน
เปนกลมเลก ๆ ประมาณ 4–8 คน ใหนกเรยนในกลมพดคยแลกเปลยนขอมล ความคดเหน และประสบการณในเรองหรอประเดนทกำาหนด แลวสรปผลการอภปรายออกมาเปนขอสรปของกลม ซงการจดการเรยนรโดยใชการอภปรายกลมยอยน� จะชวยใหนกเรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนรอยางทวถง มโอกาสแสดงความคดเหน แลกเปลยนประสบการณ ซงจะชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรในเรองทเรยนกวางข�น
ขนตอนของการจดการเรยนรโดยใชการอภปรายกลมยอย มดงน� 1) การจดกลม ครจดนกเรยนออกเปนกลมยอย ๆ ประมาณ 4–8 คน ควรเปนกลมทไมเลกเกนไปและไมใหญเกน
ไป เพราะถากลมเลกจะไมไดความคดทหลากหลายเพยงพอ ถากลมใหญสมาชกกลมจะมโอกาสแสดงความคดเหนไดไมทวถง ซงการแบงกลมอาจทำาไดหลายวธ เชน วธสมเพอใหนกเรยนมโอกาสไดรวมกลมกบเพอนไมซ ำ�ากน จำาแนกตามเพศ วย ความสนใจ ความสามารถ หรอเลอกอยางเจาะจงตามปญหาทมกได ท �งน�ข�นอยกบวตถประสงคของครและสงทจะอภปราย
2) กำาหนดประเดน ครหรอนกเรยนกำาหนดประเดนในการอภปราย ใหมวตถประสงคของการอภปรายทชดเจน โดยทการอภปรายแตละคร �งไมควรมประเดนมากจนเกนไป เพราะจะทำาใหนกเรยนอภปรายไดไมเตมท
3) อภปราย นกเรยนเรมอภปรายโดยการพดแลกเปลยนความคดเหนและประสบการณกนตามประเดนทกำาหนด ในการอภปรายแตละคร �งควรมการกำาหนดบทบาทหนาททจำาเปนในการอภปราย เชน ประธานหรอผนำาในการอภปราย เลขานการ ผจดบนทก และผรกษาเวลา เปนตน นอกจากน�ครควรบอกใหสมาชกกลมทกคนทราบถงบทบาทหนาทของตนเอง ใหความร ความเขาใจ หรอคำาแนะนำา แกกลมกอนการอภปราย และควรยำ�าถงความสำาคญของการให
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 335
สมาชกทกคนในกลมมสวนรวมในการอภปรายอยางทวถง เพราะวตถประสงคหลกของการอภปรายคอ การใหนกเรยนมโอกาสแสดงความ คดเหนอยางทวถง และไดรบฟงความคดเหนทหลากหลาย ซงจะชวยใหนกเรยนมความคดทลกซ�งและรอบคอบข�น ในกรณทมหลายประเดน ควรมการจำากดเวลาของการอภปรายแตละประเดนใหมความเหมาะสม
4) สรปผลการอภปราย นกเรยนสรปสาระทสมาชกกลมไดอภปรายรวมกนเปนขอสรปของกลม ครควรใหสญญาณแกกลมกอนหมดเวลา เพอทแตละกลมจะไดสรปผลการอภปรายเปนขอสรปของกลม หลงจากน �นอาจใหแตละกลมนำาเสนอผลการอภปรายแลกเปลยนกนหรอดำาเนนการในรปแบบอนตอไป
5) สรปหนวยการเรยนร หลงจากการอภปรายส�นสดลง ครจำาเปนตองเชอมโยงความรทนกเรยนไดรวมกนคดกบหนวยการเรยนรทกำาลงเรยน โดยนำาขอสรปของกลมมาใชในการสรปหนวยการเรยนรดวย
7. โครงงาน โครงงานเปนการจดการเรยนรทสงเสรมใหนกเรยนไดศกษาคนควาและลงมอปฏบตดวยตนเอง ตามแผนการ
ดำาเนนงานทนกเรยนไดจดข�น โดยครชวยใหคำาปรกษา แนะนำา กระตนใหคด และตดตามการปฏบตงานจนบรรลเปาหมาย โครงงานแบงออกเปน 4 ประเภท คอ
– โครงงานประเภทสำารวจ รวบรวมขอมล– โครงงานประเภททดลอง คนควา– โครงงานประเภทศกษาความร ทฤษฎ หลกการ หรอแนวคดใหม– โครงงานประเภทสงประดษฐการเรยนรดวยโครงงาน มวธการดงน�1) กำาหนดหวขอทจะทำาโครงงาน โดยใหนกเรยนคดหวขอโครงงาน ซงอาจไดมาจากปญหา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 336
คำาถาม ความอยากรอยากเหนของนกเรยนเอง หรอไดจากการอานหนงสอ บทความ การไปทศนศกษา ดงาน เปนตน โดยนกเรยนตองต�งคำาถามวา จะศกษาอะไร ทำาไมตองศกษาเรองดงกลาว “ ” “ ”
2) ศกษาเอกสารทเกยวของ เปนการศกษาเอกสารตาง ๆ ทเกยวของกบหวขอททำาโครงงาน การขอคำาปรกษาจากคร หรอผทมความรความเชยวชาญในสาขาน �น ๆ รวมถงการสำารวจวสด อปกรณ และเครอง
มอตาง ๆ ทเกยวของดวย ซงการศกษาเอกสารทเกยวของน�จะชวยใหนกเรยนไดแนวคดทจะกำาหนดขอบขายของเรองทจะศกษาใหเฉพาะเจาะจงมากข�น
3) เขยนเคาโครงของโครงงานหรอสรางแผนผงความคด โดยทวไปเคาโครงของโครงงานจะประกอบดวยหวขอตาง ๆ ดงน�
– ชอโครงงาน– ชอผทำาโครงงาน– ชอทปรกษาโครงงาน– หลกการและเหตผลของโครงงาน– จดประสงค/วตถประสงคของโครงงาน– สมมตฐานของการศกษา (ในกรณทเปนโครงงานทดลอง)– ข�นตอนการดำาเนนงาน– แผนปฏบตงาน (ระบรายการงานทปฏบตและระยะเวลาดำาเนนการ) – ผลทคาดวาจะไดรบ– เอกสารอางอง/บรรณานกรม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 337
4) การปฏบตโครงงาน เปนการลงมอปฏบตงานตามแผนงานและข �นตอนทกำาหนดไว โดยจดเตรยมวสด อปกรณ เครองมอ และสถานทใหพรอม ในระหวางปฏบตงานควรคำานงถงความประหยด ความปลอดภยในการทำางาน และมความรอบคอบ รวมท�งมการจดบนทกขอมลตาง ๆ ไวอยางละเอยดวาทำาอยางไร ไดผลอยางไร มปญหาหรออปสรรคอะไร และมแนวทางแกไขอยางไร
5) การเขยนรายงาน เปนการรายงานสรปผลการดำาเนนงาน เพอใหผอนไดทราบแนวคด วธดำาเนนงาน ผลทไดรบ และขอเสนอแนะตาง ๆ เกยวกบโครงงาน ซงการเขยนรายงานน�ควรใชภาษา ทสอความเขาใจไดงาย ชดเจน และครอบคลมประเดนทศกษา
6) การแสดงผลงาน เปนการนำาผลของการดำาเนนงานโครงงานมาเสนอ เพอใหผอนรบรและเขาใจ โดยจดไดหลายรปแบบ เชน การอธบาย การบรรยาย การเขยนรายงาน การจดนทรรศการ การจดทำาสอสงพมพ สอมลตมเดย การสาธตผลงาน เปนตน
8. กระบวนการเรยนรแบบรวมแรงรวมใจ วธการน�เปนการผสมผสานหลกการอยรวมกนในสงคมและความสามารถทางวชาการเขาดวยกน โดยใหนกเรยนท
มความรความสามารถแตกตางกนมาทำางานรวมกน คนทเกงกวาจะตองชวยเหลอคนทออนกวา ทกคนตองมโอกาสไดแสดงความสามารถ รวมแสดงความคดเหน และปฏบตจรง โดยถอวาความสำาเรจของแตละบคคล คอ ความสำาเรจของกลม การเรยนแบบรวมแรงรวมใจมดงน�
1) ข�นเตรยม นกเรยนแบงกลม แนะนำาแนวทางในการทำางานกลม บทบาทหนาทของสมาชกในกลม และแจงวตถประสงคของการทำางาน
2) ข�นสอน นำาเขาสบทเรยน แนะนำาเน�อหาสาระ แหลงความร แลวมอบหมายงานใหนกเรยนแตละกลม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 338
3) ข�นทำากจกรรม นกเรยนรวมกนทำากจกรรมในกลมยอย โดยสมาชกแตละคนมบทบาทหนาทตามทไดรบมอบหมาย ซงในการทำากจกรรมกลมครจะใชเทคนคตาง ๆ เชน คคด เพอนเรยน ปรศนาความคด กลมรวมมอ เปนตน การทำากจกรรมแตละคร�งจะตองเลอกเทคนคใหเหมาะสมกบวตถประสงคในการเรยนแตละเรอง โดยอาจใชเทคนคเดยวหรอหลายเทคนครวมกนกได
4) ข�นตรวจสอบผลงาน เมอทำากจกรรมเสรจแลว ตองมการตรวจสอบการปฏบตงานวาถกตองครบถวนหรอไม โดยเรมจากการตรวจภายในกลมและระหวางกลม เพอนำาขอบกพรองในการปฏบตงานไปปรบปรงใหดข�น
5) ข�นสรปบทเรยนและประเมนผล ครและนกเรยนชวยกนสรปบทเรยน ครอธบายเพมเตมในสวนทนกเรยนยงไมเขาใจ และชวยกนประเมนผลการทำางานกลมวา จดเดนของงานคออะไร และอะไรคอสงทควรปรบปรงแกไข
ตวอยางเทคนคการเรยนแบบรวมแรงรวมใจ 1) เพอนเรยน (Partners) ใหนกเรยนเตรยมจบคกนทำาความเขาใจเน�อหาและสาระสำาคญของเรองทครกำาหนด
ให โดยคทยงไมเขาใจอาจขอคำาแนะนำาจากครหรอคอนทเขาใจดกวา เมอคน �นเกดความเขาใจดแลว กถายทอดความรใหเพอนคอนตอไป
2) ปรศนาความคด (Jigsaw) ครแบงกลมนกเรยนโดยคละความสามารถ เกง ออน เรยกวา กลมบาน – “ ”(Home Groups) ครแบงเน�อหาออกเปนหวขอยอย ๆ เทากบจำานวนสมาชกกลม ใหสมาชกในกลมศกษาหวขอทแตกตางกน นกเรยนทไดรบหวขอเดยวกนมารวมกลมเพอรวมกนศกษา เรยกวา กลมผเชยวชาญ “ ” (Expert Groups) เมอรวมกนศกษาจนเขาใจแลว สมาชกแตละคนออกจากกลมผเชยวชาญกลบไปกลมบานของตนเอง จากน �นถายทอดความรทตนศกษามาใหเพอน ๆ ในกลมฟงจนครบทกคน
3) กลมรวมมอ (Co-op) ครแบงนกเรยนออกเปนกลมคละความสามารถกน แตละกลม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 339
เลอกหวขอทจะศกษา เมอไดหวขอแลวสมาชกในกลมชวยกนกำาหนดหวขอยอย แลวแบงหนาทกน รบผดชอบ โดยศกษาคนละ 1 หวขอยอย จากน�นสมาชกนำาผลงานมารวมกนเปนงานกลม ชวยกน เรยบเรยงเน�อหาใหสอดคลองกน และเตรยมทมนำาเสนอผลงานหนาหองเรยน เมอนำาเสนอผลงานแลว ทกกลมชวยกนประเมนผลการทำางานและผลงานกลม
9. กระบวนการคดสรางสรรค ความคดสรางสรรคเปนความสามารถทางสมองของมนษยทคดไดกวางไกล หลายแงมม และนำาไปสการคด
ประดษฐสงใหม ๆ เพอนำาไปใชประโยชนไดอยางเหมาะสม ความคดสรางสรรค จงถอวาเปนคณลกษณะทางความคดอยางหนงทมความสำาคญตอนกเรยน ความคดสรางสรรค มองคประกอบทสำาคญ 4 อยาง ไดแก
1) ความคดรเรม หมายถง ความสามารถในการคดทแปลกใหมแตกตางจากความคดธรรมดาหรอความคดเดม ๆ ซงความคดรเรมอาจจะเกดจากการนำาความรเดมมาดดแปลงและประยกตใหเกดเปนสงใหมข�น
2) ความคลองในการคด หมายถง ความสามารถในการคดตอบสนองตอสงเราใหไดมากทสดเทาทจะมากได หรอความสามารถคดหาคำาตอบทเดนชดและตรงประเดนมากทสด ซงจะนบปรมาณความคดทไมซ ำ�ากนในเรองเดยวกน
3) ความยดหยนในการคด หมายถง ความสามารถในการปรบสภาพของความคดในสถานการณตาง ๆ ได ความยดหยนในการคดเนนในเรองของปรมาณทเปนประเภทใหญ ๆ ของความคดแบบคลองแคลว ความยดหยนในการคดจงเปนตวเสรมและเพมคณภาพของความคลองในการคดใหมากข�นดวยการจดเปนหมวดหมและมหลกเกณฑมากข�น
4) ความคดละเอยดลออ หมายถง ความสามารถในการมองเหนรายละเอยดในสงทคนอน มองไมเหน และยงรวมถงการเชอมโยงความสมพนธของสงตาง ๆ อยางมความหมาย
การจดการเรยนการสอนทสงเสรมใหนกเรยนเกดกระบวนการคดสรางสรรค มวธการดงน�1) ข�นสรางความตระหนก เปนข�นทครจะตองกระตนใหนกเรยนเกดความอยากรอยากเหนดวยวธการหรอเทคนคตาง
ๆ เชน เกม เพลง นทาน เปนตน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 340
2) ข�นระดมพลงความคด ครจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนกระบวนการคด เชน คดจนตนาการ คดวเคราะห คดแปลกใหมและคดหลากหลาย เพอดงศกยภาพของนกเรยนโดยมครคอยอำานวยความสะดวกทกข �นตอน
3) ข�นสรางสรรคงาน เมอนกเรยนไดผานกระบวนการเรยนรแลว ครควรจดกจกรรมทใหนกเรยนไดสรางสรรคช�นงานดวยตนเองหรอทำาเปนกลม เชน ประดษฐช�นงานประเภทตาง ๆ
4) ข�นนำาเสนอผลงาน เปนข�นทเปดโอกาสใหนกเรยนไดนำาช�นงานทสรางเสรจแลวมาแสดงใหคนอนไดรบร วพากษวจารณ แสดงความคดเหนเกยวกบการนำาเสนอผลงานของผอน ซงเปนข �นทสงเสรมคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงค การรจกการยอมรบ การมเหตผล การประยกต การนำาไปใช ซงจะทำาใหนกเรยนเกดความภาคภมใจ
5) ข�นวดและประเมนผล ครประเมนผลงานของนกเรยนตามสภาพจรงและใหเกดความหลากหลาย พรอมกบเปดโอกาสใหนกเรยนไดประเมนผลรวมกบผอน มการยอมรบ และเสนอแนะ แนวทางแกไขบนพ�นฐานของหลกการทางประชาธปไตย
6) ข�นเผยแพรผลงาน เปนการจดกจกรรมทเปดโอกาสใหนกเรยนไดนำาช�นงานของตนเองมาเผยแพรในรปแบบตาง ๆ เชน การจดนทรรศการ และการนำาผลงานสสาธารณชน ซงเปนการนำาเสนอความรและความคดสรางสรรคของนกเรยน เพอใหเพอน ผปกครอง ชมชน และบคคลทเกยวของไดชนชมผลงานของนกเรยน
3. แฟมสะสมผลงาน (Portfolio)แฟมสะสมผลงาน หมายถง แหลงรวบรวมเอกสาร ผลงาน หรอหลกฐาน เพอใชสะทอนถงผลสมฤทธ ความ
สามารถ ทกษะ และพฒนาการของนกเรยน มการจดเรยบเรยงผลงานไวอยางมระบบ โดยนำาความร ความคด และการนำาเสนอมาผสมผสานกน ซงนกเรยนเปนผคดเลอกผลงานและมสวนรวมในการประเมน แฟมสะสมผลงานจงเปนหลกฐานสำาคญทจะทำาใหนกเรยนสามารถมองเหนพฒนาการของตนเองไดตามสภาพจรง รวมท�งเหนขอบกพรองและแนวทางในการปรบปรงแกไขใหดข�นตอไป
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 341
ลกษณะสำาคญของการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมผลงาน1. ครสามารถใชเปนเครองมอในการตดตามความกาวหนาของนกเรยนเปนรายบคคลไดเปนอยางด เนองจากมผล
งานสะสมไว ครจะทราบจดเดน จดดอยของนกเรยนแตละคนจากแฟมสะสมผลงาน และสามารถตดตามพฒนาการไดอยางตอเนอง
2. มงวดศกยภาพของนกเรยนในการผลตหรอสรางผลงาน มากกวาการวดความจำาจากการทำาแบบทดสอบ 3. วดและประเมนโดยเนนผเรยนเปนศนยกลาง คอ นกเรยนเปนผวางแผน ลงมอปฏบตงาน รวมท�งประเมนและ
ปรบปรงตนเอง ซงมครเปนผช�แนะ เนนการประเมนผลยอยมากกวาการประเมนผลรวม4. ฝกใหนกเรยนรจกการประเมนตนเอง และหาแนวทางปรบปรงพฒนาตนเอง5. นกเรยนเกดความมนใจ ภาคภมใจในผลงานของตนเอง และรวาตนเองมจดเดนในเรองใด 6. ชวยในการสอความหมายเกยวกบความร ความสามารถ ตลอดจนพฒนาการของนกเรยนใหผทเกยวของทราบ
เชน ผปกครอง ฝายแนะแนว ผบรหารโรงเรยนขนตอนการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมผลงานการจดทำาแฟมสะสมผลงานม 10 ข�นตอน ซงแตละข �นตอนมรายละเอยด ดงน�1) การวางแผนจดทำาแฟมสะสมผลงาน การจดทำาแฟมสะสมผลงานตองมสวนรวมระหวางคร นกเรยน และผ
ปกครอง คร การเตรยมตวของครตองเรมจากการศกษา และวเคราะหหลกสตร คมอคร คำาอธบายรายวชา วธการวดและ
ประเมนผลในหลกสตร รวมท�งครตองมความรและความเขาใจเกยวกบวธการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมผลงาน จงสามารถวางแผนกำาหนดช�นงานได
นกเรยน ตองมความเขาใจเกยวกบจดประสงคการเรยนร เน�อหาสาระ การประเมนผลโดยใชแฟมสะสมผลงาน การมสวนรวมในกจกรรมการเรยนร การกำาหนดช�นงาน และบทบาทในการทำางานกลม โดยครตองแจงใหนกเรยนทราบลวงหนา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 342
ผปกครอง ตองเขามามสวนรวมในการคดเลอกผลงาน การแสดงความคดเหน และรบรพฒนาการของนกเรยนอยางตอเนอง ดงน �น กอนทำาแฟมสะสมผลงาน ครตองแจงใหผปกครองทราบหรอขอความรวมมอ รวมท�งใหความรในเรองการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมผลงานแกผปกครองเมอมโอกาส
2) การรวบรวมผลงานและจดระบบแฟม ในการรวบรวมผลงานตองออกแบบการจดเกบหรอแยกหมวดหมของผลงานใหด เพอสะดวกและงายตอการนำาขอมลออกมาใช แนวทางการจดหมวดหมของผลงาน เชน
– จดแยกตามลำาดบ วน เวลา ทสรางผลงานข�นมา – จดแยกตามความซบซอนของผลงาน เปนการแสดงถงทกษะหรอพฒนาการของนกเรยนทมากข�น – จดแยกตามวตถประสงค เน�อหา หรอประเภทของผลงาน ผลงานทอยในแฟมสะสมผลงานอาจมหลายเรอง หลายวชา ดงน �นนกเรยนจะตองทำาเครองมอในการชวยคนหา
เชน สารบญ ดชนเรอง จดส แถบสตดไวทผลงานโดยมรหสทแตกตางกน3) การคดเลอกผลงาน ในการคดเลอกผลงานน�นควรใหสอดคลองกบเกณฑหรอมาตรฐานทโรงเรยน คร หรอ
นกเรยนรวมกนกำาหนดข�นมา และผคดเลอกผลงานควรเปนนกเรยนเจาของแฟมสะสมผลงาน หรอมสวนรวมกบคร เพอน และผปกครอง
ผลงานทเลอกเกบเขาแฟมสะสมผลงานควรมลกษณะดงน� – สอดคลองกบเน�อหาและวตถประสงคของการเรยนร – เปนผลงานช�นทดทสดและมความหมายตอนกเรยนมากทสด – สะทอนใหเหนถงพฒนาการของนกเรยนในทกดาน
– เปนสอทจะชวยใหนกเรยนมโอกาสแลกเปลยนความคดเหนกบคร ผปกครอง และเพอน ๆ สวนจำานวนช�นงานน�นใหกำาหนดตามความเหมาะสม ไมควรมมากเกนไป เพราะอาจจะทำาใหผลงานบางช�นไมมความหมาย แตถามนอยเกนไปจะทำาใหการประเมนไมมประสทธภาพ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 343
4) สรางสรรคแฟมสะสมผลงานใหมเอกลกษณของตนเอง โครงสรางหลกของแฟมสะสมผลงานอาจเหมอนกน แตนกเรยนสามารถตกแตงรายละเอยดยอยใหแตกตางกนตามความคดสรางสรรคของแตละบคคล โดยอาจใชภาพ ส หรอสตกเกอรตกแตงใหสวยงามและเนนเอกลกษณของเจาของแฟมสะสมผลงาน
5) การแสดงความคดเหนหรอความรสกตอผลงาน ในข�นตอนน�นกเรยนจะไดรจกการวพากษวจารณ หรอสะทอนความคดเกยวกบผลงานของตนเอง ตวอยางขอความทใชแสดงความรสกตอผลงาน เชน
– ไดแนวคดจากการทำาผลงานช�นน�มาจากไหน – เหตผลทเลอกผลงานช�นน�คออะไร – จดเดน จดดอยของผลงานช�นน�คออะไร – รสกพอใจกบผลงานช�นน�มากนอยเพยงใด – ไดขอคดอะไรจากการทำาผลงานช�นน�6) ตรวจสอบความสามารถของตนเอง เปนการเปดโอกาสใหผเรยนไดประเมนความสามารถของตนเอง โดย
พจารณาตามเกณฑยอย ๆ ทครและนกเรยนชวยกนกำาหนดข�น เชน นสยการทำางาน ทกษะทางสงคม การทำางานเสรจตามระยะเวลาทกำาหนด การขอความชวยเหลอเมอมความจำาเปน เปนตน นอกจากน�ยงมวธตรวจสอบความสามารถตนเองอกวธหนง คอ การใหนกเรยนเขยนวเคราะหจดเดน จดดอยของตนเอง และสงทตองปรบปรงแกไข
7) การประเมนผลงาน เปนข�นตอนทสำาคญเนองจากเปนการสรปคณภาพของงานและความสามารถหรอพฒนาการของนกเรยน การประเมนแบงออกเปน 2 ลกษณะ คอ การประเมนโดยไมใหระดบคะแนน และการประเมนโดยใหระดบคะแนน
การประเมนโดยไมใหระดบคะแนน ครกลมน�มความเชอวาแฟมสะสมผลงานมไวเพอศกษากระบวนการทำางาน ศกษาความคดเหน ความรสกของนกเรยนทมตอผลงานของตนเอง ตลอดจนดพฒนาการหรอความกาวหนาของนกเรยนอยางไมเปนทางการ คร ผปกครอง และเพอนสามารถใหคำาช�แนะแกนกเรยนได ซงวธการน�จะทำาใหนกเรยนไดเรยนรและปฏบตงานอยางเตมท โดยไมตองกงวลวาจะไดคะแนนเทาไร
การประเมนโดยใหระดบคะแนน มท�งการประเมนตามจดประสงคการเรยนร การประเมนระหวางภาคเรยน และการประเมนปลายภาค ซงจะชวยในวตถประสงคดานการปฏบตเปนหลกการประเมนแฟมสะสมผลงานตองกำาหนดมตการให
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 344
คะแนน (Scoring rubrics) ตามเกณฑทครและนกเรยนรวมกนกำาหนดข�น การใหระดบคะแนนมท�งการใหคะแนนเปนรายช�นกอนเกบเขาแฟมสะสมผลงาน และการใหคะแนนแฟมสะสมผลงานท�งแฟม ซงมาตรฐานคะแนนน�นตองสอดคลองกบวตถประสงคการจดทำาแฟมสะสมผลงาน และมงเนนพฒนาการของนกเรยนแตละคนมากกวาการนำาไปเปรยบเทยบกบบคคลอน
8) การแลกเปลยนประสบการณกบผอน มวตถประสงคเพอเปดโอกาสใหนกเรยนไดรบฟงความคดเหนจากผทมสวนเกยวของ ไดแก เพอน คร และผปกครอง อาจทำาไดหลายรปแบบ เชน การจดประชมในโรงเรยนโดยเชญผทมสวนเกยวของมารวมกนพจารณาผลงาน การสนทนาแลกเปลยนระหวางนกเรยนกบเพอน การสงแฟมสะสมผลงานไปใหผทมสวนเกยวของชวยใหขอเสนอแนะหรอคำาแนะนำา
ในการแลกเปลยนประสบการณน�นผเรยนจะตองเตรยมคำาถามเพอถามผทมสวนเกยวของ ซงจะเปนประโยชนในการปรบปรงงานของตนเอง ตวอยางคำาถาม เชน
– ทานคดอยางไรกบผลงานช�นน� – ทานคดวาควรปรบปรงแกไขสวนใดอกบาง – ผลงานช�นใดททานชอบมากทสด เพราะอะไร ฯลฯ9) การปรบเปลยนผลงาน หลงจากทนกเรยนไดแลกเปลยนความคดเหน และไดรบคำาแนะนำาจากผทมสวนเกยวของ
แลว จะนำามาปรบปรงผลงานใหดข�น ซงนกเรยนสามารถนำาผลงานทดกวาเกบเขาแฟมสะสมผลงานแทนผลงานเดม ทำาใหแฟมสะสมผลงานมผลงานทด ทนสมย และตรงตามจดประสงคในการประเมน
10) การประชาสมพนธผลงานของนกเรยน เปนการแสดงนทรรศการผลงานของนกเรยน โดยนำาแฟมสะสมผลงานของนกเรยนทกคนมาจดแสดงรวมกน และเปดโอกาสใหผปกครอง คร และนกเรยนทวไปไดเขาชมผลงาน ทำาใหนกเรยนเกดความภาคภมใจในผลงานของตนเอง
ผทเรมตนทำาแฟมสะสมผลงานอาจไมตองดำาเนนการท�ง 10 ข�นตอนน� แตใชข �นตอนหลก ๆ คอ การรวบรวมผลงานและการจดระบบแฟม การคดเลอกผลงาน และการแสดงความคดเหนหรอความรสกตอผลงาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 345
องคประกอบสำาคญของแฟมสะสมผลงาน มดงน� 1) สวนนำา ประกอบดวย ปก คำานำา สารบญ ประวตสวนตว จดมงหมายของการทำาแฟมสะสมผลงาน2) สวนเน�อหาแฟม ประกอบดวย ผลงาน ความคดเหนทมตอผลงาน และ Rubrics ประเมนผลงาน3. สวนขอมลเพมเตม ประกอบดวย ผลการประเมนการเรยนร การรายงานความกาวหนาโดยคร และความคดเหน
ของผทมสวนเกยวของ เชน เพอน ผปกครอง
4. ผงการออกแบบการจดการเรยนรและรปแบบแผนการจดการเรยนรรายชวโมง ผงการออกแบบการจดการเรยนรแบบ Backward Design
หนวยการเรยนรท
1. สวนนำาประกอบดวย– ปก– คำานำา– สารบญ– ประวตสวนตว– จดมงหมายของการทำา แฟมสะสม
2. สวนเนอหาแฟม ประกอบดวย– ผลงาน– ความคดเหนทมตอ
3. สวนขอมล เพมเตม ประกอบดวย– ผลการประเมนการเรยนร– การรายงาน ความกาวหนา โดยคร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 346
ขนท 1 ผลลพธปลายทางทตองการใหเกดขนกบนกเรยนตวชวดชวงชน1. 2.
ความเขาใจทคงทนของนกเรยนนกเรยนจะเขาใจวา…1. 2.
คำาถามสำาคญททำาใหเกดความเขาใจทคงทน
– –
ความรของนกเรยนทนำาไปสความเขาใจทคงทน นกเรยนจะรวา…1. 2. 3.
ทกษะ/ความสามารถของนกเรยนทนำาไปส ความเขาใจทคงทน นกเรยนจะสามารถ...1. 2. 3.
ขนท 2 ภาระงานและการประเมนผลการเรยนรซงเปนหลกฐานทแสดงวานกเรยนมผลการเรยนร ตามทกำาหนดไวอยางแทจรง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 347
1. ภาระงานทนกเรยนตองปฏบต – –
2. วธการและเครองมอประเมนผลการเรยนร วธการประเมนผลการเรยนร – –
เครองมอประเมนผลการเรยนร – –
3. สงทมงประเมน – –
ขนท 3 แผนการจดการเรยนร
รปแบบแผนการจดการเรยนรรายชวโมงเมอครออกแบบการจดการเรยนรตามแนวคด Backward Design แลว ครสามารถเขยนแผนการจดการเรยนร
รายชวโมง โดยใชรปแบบของแผนการจดการเรยนรแบบเรยงหวขอ ซงมรายละเอยดดงน�ชอแผน... (ระบชอและลำาดบทของแผนการจดการเรยนร)ชอเรอง... (ระบชอเรองทจดการเรยนร)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 348
สาระท... (ระบสาระทใชจดการเรยนร)เวลา... (ระบระยะเวลาทใชในการจดการเรยนรตอ 1 แผน)ชน... (ระบระดบช�นทจดการเรยนร)หนวยการเรยนรท... (ระบชอและลำาดบทของหนวยการเรยนร)สาระสำาคญ... (เขยนความคดรวบยอดหรอผงมโนทศนของหวเรองทจดการเรยนร)ตวชวดชวงชน... (ระบตวช�วดช �นปทใชเปนเปาหมายของแผนการจดการเรยนร)จดประสงคการเรยนร... (กำาหนดใหสอดคลองกบสมรรถนะสำาคญและคณลกษณะอนพง
ประสงคของนกเรยนหลงจากสำาเรจการศกษา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาข �นพ�นฐาน พทธศกราช 2551 ซงประกอบดวย
– ดานความร (Knowledge: K)– ดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม (Affective: A)– ดานทกษะ/กระบวนการ (Performance: P))
การวดและประเมนผลการเรยนร... (ระบวธการและเครองมอวดและประเมนผลทสอดคลองกบจดประสงคการเรยนรท �ง 3 ดาน)
สาระการเรยนร... (ระบสาระและเน�อหาทใชจดการเรยนร โดยเขยนเฉพาะหวเรองกได)แนวทางบรณาการ... (เสนอแนะและระบกจกรรมของกลมสาระอนทบรณาการรวมกน)กระบวนการจดการเรยนร... (กำาหนดใหสอดคลองกบธรรมชาตของกลมสาระและการบรณาการ
ขามกลมสาระ)กจกรรมเสนอแนะ... (ระบรายละเอยดของกจกรรมทนกเรยนควรปฏบตเพมเตม)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 349
สอ/แหลงการเรยนร... (ระบสอ อปกรณ และแหลงการเรยนรทใชในการจดการเรยนร)บนทกหลงการจดการเรยนร... (ระบรายละเอยดของผลการจดการเรยนรตามแผนทกำาหนดไว
อาจนำาเสนอขอเดนและขอดอยใหเปนขอมลทสามารถนำาไปใชเปนสวนหนงของการทำาวจยในช �นเรยนได)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 350
5. ใบความรและใบงานใบความร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6
ใบความรท 1เรอง มนษยสมพนธในการทำางานรวมกน
การทำางานรวมกบบคคลในชมชนเปนการทำางานรวมกนเปนกลม ซงทกคนจำาเปนจะตองม มนษยสมพนธทดตอกนเพอใหทำางานรวมกนอยางมความสขและสำาเรจลลวงตามเปาหมาย การมมนษย-สมพนธเปนการสรางความเปนมตรหรอความสมพนธเชงบวกกบบคคลอน ๆ กอใหเกดการสนบสนน ชวยเหลอ และพฒนาความสมพนธระหวางบคคล โดยใหความรวมมอในการทำางาน รวมท�งการทำากจกรรมตาง ๆ อยางมประสทธภาพ การมมนษยสมพนธทดควรประกอบไปดวยลกษณะตอไปน�
1. เปนตวของตวเอง พฤตกรรมตาง ๆ ทแสดงออกควรมาจากใจและมความเปนตวของตวเองอยางแทจรง ไมเสแสรงแกลงทำา เชน การแสดงความหวงใย การแสดงความยนด การไมนนทาวาราย การวากลาวตกเตอน
2. มความกระตอรอรน ควรมความกระตอรอรนในการชวยเหลอ ใหความรวมมอในการทำางานหรอกจกรรมตาง ๆ ท�งงานเลกและงานใหญ
3. เปนผฟงทด ควรเปนผฟง รบรขาวสาร เหตการณ และความรสกตาง ๆ ทเกดจากบคคลอนอยางต �งใจและเตมใจ ไมพดสอดแทรกและขดจงหวะในระหวางการพด ไมขดแยงความคดหรอความรสกของบคคลทเรากำาลงสนทนาดวย แตควรพยายามรบฟงปญหาและเรองราวท �งหมดทเกดข�น
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 351
4. ปรบตวเกง การปรบตวเปนสงสำาคญโดยเฉพาะการปรบตวใหเขากบวฒนธรรมและประเพณในชมชนทอาศยอย ผทมการปรบตวดจะเปนผทมองโลกในดานบวก มองเหตผลของการกระทำา และเขาใจพฤตกรรมทผอนแสดงออก ซงการปรบตวเองไดจะเปนจดเรมตนในการสรางความสมพนธอนดกบบคคลทวไปในชมชน
5. มความอดทน การสรางความสมพนธทดกบบคคลอน บางคร �งเปนเรองทตองใชความอดทนและความพยายามอยางสงในการสรางความสมพนธกบคนทปดก �นตนเองและไมยอมเปดรบสมาชกใหม ความอดทนตอคำาพดและการกระทำาตาง ๆ การใหอภย ไมคดมาก ใจกวาง ยอมรบฟงคำาวจารณจากผอนอยางจรงใจเปนลกษณะสำาคญในการสรางและพฒนาความสมพนธระหวางผรวมงานทกคน
6. มความซอสตย บคคลทมความซอสตยตอตนเองและผรวมงาน ยอมสงผลใหเปนคนนาคบหาสมาคม และเปนบคคลทสามารถไววางใจได
7. มวาจาไพเราะ การพดคยหรอสนทนาดวยคำาพดทสภาพไพเราะ และออนหวานทำาใหเกดความสมพนธทดตอกน ถาพดจาหยาบคาย ดาทอ นนทาวารายกจะสงผลเสยตอความสมพนธของบคคลแตละฝาย ดงน �น คำาพดทดจงรกษามตรภาพและความสมพนธไวได
ใบความรท 2เรอง เคลดลบในการทำาความสะอาดบาน
บานและสวนประกอบตาง ๆ ของบาน มเคลดลบในการทำาความสะอาด ดงน�1. การทำาความสะอาดกระจกหนาตางหรอบานเกลด ควรใชแอมโมเนยผสมนำ�าอตราสวน 1:3 ใสในกระบอกฉด
พนแทนนำ�ายาสำาหรบทำาความสะอาดกระจกได โดยขณะใชควรสวมถงมอยางเพอความปลอดภย การทำาความสะอาดตามซอกมมเลก ๆ ตรงขอบของกระจกหนาตาง ควรใชไมพนปลายสำาลชบนำ�ายาทำาความสะอาดคอย ๆ เชดคราบสกปรกออก
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 352
2. การทำาความสะอาดมอจบประต และหนาตางททำาดวยโลหะ ควรใชนำ�าสมสายช ½ ถวย ผสมกบเกลอ 1 ชอนโตะ เชดถทำาความสะอาดแทนนำ�ายาเคมทจำาหนายอยทวไป
3. การทำาความสะอาดผนง กอนปฏบตงานควรพนผารอบขอมอ เพอปองกนนำ�าไหลหยดลงมาขณะทำาความสะอาด หรออาจใชแถบรดขอมอ (สำาหรบเลนกฬา) คาดแทนกได
4. การทำาความสะอาดผนงกระเบองเคลอบ โดยทวไปจะเปนผนงหองนำ�าทมกมรอยเปรอะเป� อนคราบสบ ควรเชดออกดวยนำ�ายาทำาความสะอาดท�งชนดเจอจางและเขมขน หรออาจใชนำ�าสมสายชผสมกบนำ�าในอตราสวน 1:4 เชดแลวลางออกดวยนำ�าสะอาด เชดดวยผาแหงและขดใหข�นเงา
5. การทำาความสะอาดฝาเพดาน กอนทำาความสะอาดควรปดฝน โดยใชไมกวาดทคลมดวยผาสกหลาดและหมนเปลยนผาบอย ๆ สำาหรบบรเวณทมหยากไยหรอเขมาควนเกาะเปนคราบเหนยว เชน เพดานหองครว ควรใชเครองดดฝนดดสงสกปรกน�น ๆ ออก ไมควรใชไมกวาดลบออก เพราะจะทำาใหเกดรอยคราบเพมมากข�น
6. การทำาความสะอาดพนไม ควรแบงพ�นทเปนสวน ยอย ๆ แลวทำาความสะอาดทละสวน โดยใชไมถพ�นทบดนำ�าพอหมาดหรอบดจนแหง เพอปองกนไมใหนำ�าซมลงไปทำาลายผวไม หรอทำาใหเส�ยนไมพองตว ซงจะเกดการขรขระและทรดโทรมเรว วธการปองกนพ�นไมเปนรอยดาง ควรเคลอบพ�นดวยข�ผ�งหรอสารเคลอบผวไม ซงจะชวยใหทำาความสะอาดไดงายกวา โดยใชไมถพ�นเปนคร�งคราวไมตองเชดถเปนประจำา
7. การใชเครองดดฝนในการทำาความสะอาด กอนดดฝนควรเกบสงของช�นเลก ๆ ทตกหลนอยตามพ�น เชน เหรยญ เขมกลด กระดม เศษโลหะ ออกไปใหหมด เพอปองกนไมใหสงเหลาน�ถกดดไปอดสายทอ หรอตดขวางแผนกรองฝนภายในเครองดดฝน ซงอาจเปนสาเหตใหใบพดหรอมอเตอรของเครองดดฝนชำารดเสยหาย
8. การดดฝนบนพรม ควรปรบหวดดฝนทปลายทอใหมระยะใกลพอเหมาะกบพ�นผวพรม ไมอยสงหรอตำาเกนไป เพอใหขนแปรงทหวดดฝนสามารถสมผสกบสงสกปรกทสะสมอยในผนพรมไดงาย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 353
ใบความรท 3เรอง งานแกะสลก
งานแกะสลก เปนงานเอกลกษณไทยประเภทหนงทตองใชความประณตละเอยดออนในการทำางาน สมยกอนการแกะสลกจะมเรยนเฉพาะในวงเทาน �น วสดทนำามาแกะสลกสวนใหญเปนผก ผลไมตาง ๆ เชน ฟกทอง แตงโม มะมวง ซงสามารถนำามาประดบตกแตงอาหารใหมสสนสวยงามนารบประทานมากข�น นอกจากน�ยงมงานแกะสลกวสดอน ๆ เชน ไม โลหะ หน
ประเภทของการแกะสลกการแกะสลกตามชนดของวสดทนำามาแกะสลกแบงออกเปน 5 ประเภท ดงน�1. การแกะสลกของสดหรอวสดเนอออน เปนการนำาวสดเน�อออน เชน หยวก เผอก มน เทยนไข สบ มาทำาใหเปน
รปทรงโดยการตดเน�อวสดบางสวนออก กอนจะลงมอแกะสลกเปนรปทรงและลวดลายตาง ๆ ซงตองคำานงถงลกษณะของวสดดวยวาสามารถแกะสลกเปนรปแบบทตองการไดหรอไม อปกรณและเครองมอทใชในการแกะสลก ไดแก มดควาน มดเจยน กระดาษรองวสด กะละมงหรอกระปองใสนำ�า ใชสำาหรบแชวสดทแกะแลว เพอใหคงความสด ไมเหยวเฉา หรอสคลำ�าเมอถกลม
2. การแกะสลกไม เปนงานฝมอททำากนมาแตโบราณ เปนมรดกทางวฒนธรรมทสวยงาม ลำ�าคา ซงจะพบเหนไดจากงานแกะสลกลวดลายประดบสถาปตยกรรมตามวด วธการแกะสลกไมสวนใหญจะใชวธ จำาหลก ไมทนยมใชกนมากทสดคอ“ ” ไมสก ซงเปนไมทมความคงทนตอดนฟาอากาศ ปลวก มอดไมกดแทะ สและลวดลายของเน�อไมมความสวยงามในตวเอง มการแตกราวและหดตวนอยตางจากไมชนดอน ตวอยางงานแกะสลกไม เชน บานประตอโบสถ วหาร ภาพประดบผนง อปกรณและเครองมอทใชในการแกะสลกไม ไดแก สวท�งขนาดเลกและขนาดใหญใชสำาหรบเดนเสน ลาย และขดพ�นใหลกลง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 354
ขวานใชในการโกลนรป คอ การตอกไมใหเปนรปรางหยาบ ๆ กอนทจะแกะสลกลายละเอยดปลกยอย และ คอนใชสำาหรบตอกสวเพอถากเน�อไมอยางประณต
3. การแกะสลกโลหะ เปนการแกะลวดลายลงบนสำารด เหลก เงน ทอง และอะลมเนยม สมยกอนจะใชแกะสลกดวงตราตาง ๆ เชน ตราประจำาตำาแหนง ตราประจำากระทรวง เปนตน แตในปจจบนมการแกะสลกเปนเครองใชและเครองประดบตกแตงรางกาย เชน สรอยคอ แหวน กำาไล วธการและเครองมอทใชในการแกะสลกโลหะ ใชเชนเดยวกบการแกะสลกไม
4. การแกะสลกหน โดยแกะสลกหนออน หยก หรอหนใหเปนรปป� น หรอแกะสลกตามผนงอาคาร สวนหนปนน �นเหมาะสำาหรบผทเรมหดแกะสลก เพราะมเน�อออนและสามารถเคลอนยายไดงาย เครองมอทใชในการแกะสลกหนทสำาคญ ไดแก เหลกแหลมหรอสว ซงเครองมอท�งสองชนดน�จะตองใชคอนตอกชวยในการแกะสลกลงไปในเน�อหน
5. การแกะสลกนำาแขง ปจจบนกำาลงไดรบความนยมอยางมาก โดยแกะสลกเปนรปหงส หาน นก รปหวใจ ใชประดบตกแตงในงานมงคลสมรส หรองานเล�ยงรบรอง การแกะสลกนำ�าแขงตองอาศยชางทชำานาญมากเปนพเศษ และใชคนประมาณ 2–4 คน เนองจากตองแกะสลกอยางรวดเรวกอนจะใชงานประมาณ 1 ชวโมง เพราะถาชานำ�าแขงจะละลาย ทำาใหเสยรปทรง การแกะสลกนำ�าแขงจะไมมการรางแบบเหมอนการแกะสลกวธอน ๆ โดยชางแกะสลกจะเลอกและกำาหนดรปแบบรวมถงขนาดนำ�าแขงไวลวงหนา
ใบความรท 4เรอง เกรดนารเกยวกบการทำาความสะอาดพนผวเครองเรอน เครองใช
วสดอปกรณในบานมอยหลายชนด ทำาจากวสดตาง ๆ เชน ไม โลหะ พลาสตก กอนทจะทำาความสะอาดบรเวณภายในบาน ควรทำาความสะอาดพ�นผวของเครองเรอน เครองใชกอน เพอใหบานแลดสะอาดและมระเบยบยงข�น วธการทำาความสะอาดทำาไดดงน�
1. เครองเรอนเคลอบส ถามรอยเป� อนใหใชผาแหงกบสารขดทำาความสะอาดชนดผงเชดถโดยไมตองใชนำ�า ถาเป� อนมากหรอมคราบตดแนนใหใชผาชบนำ�าผสมผงซกฟอกหรอสบขดถกอน จะชวยขจดรอยเป� อนออกไดโดยไมมรอยคราบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 355
2. เครองใชทองเหลอง เชน มด ถาด ใชมะขามเปยกขดกอนคร �งหนง แลวจงใชยาขดทองเหลองขดอกคร �ง เครองใชทองเหลองจะแวววาวนาใชและดใหมอยเสมอ
3. เครองเงน เชน ขน พาน เขมขด ใชเศษผาชบนำ�ามะนาวผสมสบ หรอนำ�ามะขามเปยกผสมข�เถาขดถใหสะอาด ลางนำ�า แลวเชดใหแหง นำาไปเกบไวในถงพลาสตก หรอตทอากาศเขาไมได
4. เครองใชททำาดวยหวาย ไมไผ ใชแปรงหรอไมกวาดขนไกปดฝนออก เชดดวยผาแหง ไมควรใชผาเปยก เพราะจะทำาใหพ�นผวข�นรา ถามรอยเป� อนมาก ๆ ใหเชดดวยนำ�าสมสายชผสมนำ�าอน แลวขดดวยข�ผ�ง ถาตองการใหหวายดใหมข�น ใหใชฟองนำ�าจมนำ�าเกลอบดหมาด ๆ เชด
5. เครองเรอนไมททาแลกเกอรหรอเชลแลก ใหใชไมกวาดขนไกปดฝนออก แลวใชผาฝายหรอผาขนหนสะอาดชบนำ�าบดหมาดเชดฝนตามซอกมม ท�งใหแหง ถานำ�ามนหกเลอะบนเครองเรอนไมใหรบโรยเกลอปนลงไปบนรอยเป� อนทนท ท�งไวสกครจงใชผาเชดออก รอยเป� อนกจะหลดออก ถามรอยเป� อนมาก ๆ ควรใชกระดาษทรายขดออก แลวใชนำ�ายาขดเงาสำาเรจรปฉดพนและปลอยไวใหแหง
6. เครองหนงและวสดเทยมหนง เชน โซฟา เบาะ กระเปา รองเทา ใหทำาความสะอาดโดยใชแปรงขนออนปดฝนหรอสงสกปรกออกกอน แลวใชเศษผานม ฟองนำ�า หรอแปรงขดหนงชบนำ�ายาขดหนงทาใหทว ใชผาแหงขดจนข�นเงา แลวเกบเขาท
7. เครองแกว เชน เหยอก แกวนำ�า ถวยชาม ควรลางดวยนำ�าผสมนำ�าสมสายช อตราสวนนำ�าสมสายช 1 สวน ตอนำ�า 3 สวน แชท�งไวสกคร แลวนำาข�นควำาในตะแกรง ผงใหแหงโดยไมตองใชผาเชด เครองจะใสแวววาว
8. เครองเรอนกระจก ใชไมกวาดขนไกปดฝนออก แลวนำาฟองนำ�าชบนำ�าสบผสมมะนาวเชดถ และเชดดวยผาแหง หรอฉดพนดวยนำ�ายาเชดกระจก และใชกระดาษหนงสอพมพเชดจนแหง จะชวยใหกระจกใสสะอาด และไมเกดรอยขดขวน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 356
9. เครองใชพลาสตก ลางทำาความสะอาดดวยผงซกฟอกหรอนำ�าสบ ใชผาหรอฟองนำ�าขดถ และเชดใหแหง ถาเป� อนไขมนควรลางดวยนำ�าอนผสมผงซกฟอก 10. จอโทรทศน ตโทรทศน และเครองเสยง เปนเครองใชทมกจะมฝนละอองเกาะ ควรใชผาชบนำ�าอนบดหมาดเชดเปนประจำา จะทำาใหสะอาดอยเสมอ
ใบความรท 5เรอง เครองมอวดทางไฟฟา
มเตอรหรอมาตรวดไฟฟา เปนเครองมอทใชในงานวดทางไฟฟาและอเลกทรอนกส เชน วดความตานทาน วดแรงเคลอนไฟฟา วดกระแสไฟฟา มเตอรหรอมาตรวดไฟฟาจะตองมไวสำาหรบงานอเลก-ทรอนกสเพราะเราตองทราบคาของอปกรณ เชน ตวตานทานของวงจรและอปกรณทางอเลกทรอนกสทจะนำามาประกอบกนในงานทออกแบบไว มเตอรหรอมาตรวดไฟฟามชอเรยกตาง ๆ กน ดงน�
– มเตอรทใชวดแรงเคลอนไฟฟาเรยกวา โวลตมเตอร– มเตอรทใชวดกระแสไฟฟาเรยกวา แอมปมเตอร– มเตอรทใชวดความตานทานไฟฟาเรยกวา โอหมมเตอร– มเตอรทวดไดท�งแรงเคลอนไฟฟา กระแสไฟฟา และความตานทานไฟฟา และวดคาหรอใชตรวจสอบอปกรณตาง ๆ
ทางอเลกทรอนกสรวมอยในตวเดยวกน เรยกวา มลตมเตอรการบำารงรกษาเครองวดมเตอรหรอมาตรวดไฟฟา1. ไมควรทำาตกหรอถกกระแทก เพราะจะทำาใหแตกหก และการอานคาจะผดพลาดได
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 357
2. ควรใชมเตอรหรอมาตรวดไฟฟาใหถกวธตามหลกการใช เพราะถาใชผดวธเครองจะลดวงจรทำาใหเครองเสย โดยเฉพาะการวดแรงเคลอนทางไฟฟา
3. ควรเกบอปกรณสายตอวดใหเขาทและระวงไมใหสญหาย เพราะเปนสวนสำาคญทชวยใหมเตอรหรอมาตรวดไฟฟาทำางานไดถกตองและเทยงตรง แตถาอปกรณช�นน�ชำารดควรซอมหรอเปลยนใหมทนท
ใบความรท 6เรอง การปลกแตงกวายโรปดวยวธไฮโดรพอนกส (Hydroponics)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 358
แตงกวายโรป (European Cucumber) เปนพชตระกล CuCumis sativas, Linn. มลกษณะเชนเดยวกบพชตระกลแตงของไทย ขนาดของผลคอนขางยาว ผวเรยบ เปลอกบาง เน�อมาก รสชาตหวานเลกนอย เหมาะสำาหรบทำาผกสลด แตงกวายโรปมระบบรากเปนรากแกว ตองการแสงแดดตลอดวน อณหภมทเหมาะสมตอการเจรญเตบโตอยระหวาง 18–24 องศาเซลเซยส
การปลกแตงกวายโรปดวยวธโฮโดรพอนกสนยมทำาเปนการคาหรอธรกจในตางประเทศ เพราะประหยดพ�นท ใหผลผลตทด มอายการเกบเกยวส �น และยงสามารถควบคมหรอปองกนโรคและแมลงศตรพชได
วสด อปกรณ และเครองมอ1. วสดปลก ไดแก 1) ฟองนำ�าอด (Polyurethane Foam) และกอนใยหน หรอขยมะพราว 2) สารละลายธาตอาหารพช มหลายสตรข�นอยกบความตองการของผปลกทจะเลอกมาใช ขอสำาคญคอ ควรเตม
ธาตซลกอนลงในสารละลายเพอชวยควบคมเช�อรา ปองกนการเกดโรครากเนาหรอโรคราแปงขาว2. การเตรยมระบบสารละลายธาตอาหารกงอตโนมต ประกอบดวย 1) รางปลกพชกวางประมาณ 30 เซนตเมตร ความยาวไมเกน 30 เซนตเมตร มขอบสงประมาณ 5 เซนตเมตร
จำานวน 2 ราง ซงในการตดต�งตองยกตวรางปลกใหมความสง 1.5 เมตร 2) พลาสตกเหนยวสดำาใชสำาหรบบดานบนของรางปลก 3) ทอ PVC ทผาครง ใชตอทายรางปลกเพอรองรบสารละลายธาตอาหารพชกลบสถงผสม 4) ถงผสมสารละลายธาตอาหารพช 5) เครองวดคา pH และเครองวดคา EC 6) หวนำ�าแบบหยดและป มนำ�า
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 359
ขนตอนการปลกแตงกวายโรปดวยวธไฮโดรพอนกส 1. เพาะตนกลาในกอนใยหนขนาด 8×8×8 ลกบาศกเซนตเมตร หรออาจเพาะในภาชนะอน ๆ เชน เพาะในถวย
ไอศกรมทภายในบรรจวสดปลก แลวรดนำ�าจนกระทงตนกลางอก ซงจะใชเวลาประมาณ 4 วน2. นำาไมยาวประมาณ 1 ฟต ปกลงบนกอนใยหน แลวใชเชอกผกพยงลำาตนไวเพอปองกนไมใหตนกลาลมหรอหก3. ใชสารละลายธาตอาหารพชทมความเขมขนตำารดตนกลา จนเรมมใบงอกออกมา 3–4 ใบ4. เมอตนกลามอายประมาณ 14 วน ควรยายตนกลาลงสระบบการปลก5. ยดตนกลาทตดอยกบกอนใยหนใหตดแนนกบวสดปลก โดยใชไมทพยงตนกลาปกลงในวสดปลก6. ใชสารละลายธาตอาหารพชผานหวนำ�าแบบหยด โดยในระยะแรกใหปกหวนำ�าแบบหยดบนกอนใยหน เพอชวยในการ
เจรญของราก หลงจากน�น 1 สปดาห จงยายหวนำ�าแบบหยดปกลงในวสดปลก7. ปรบความเขมขนของสารละลายธาตอาหารพชใหมคา EC ประมาณ 2.5 mS/cm คา pH ประมาณ 5.5–5.8 โดย
ต�งเวลาใหสารละลายธาตพช 13 คร�งตอวน คร �งละ 3 นาท8. เมอตนแตงกวายโรปมความสงประมาณ 20 เซนตเมตร ตองทำาคางใหเถาแตงกวา โดยใชเชอกทไมมความคมผก
ขงข�นไปดานบน พรอมท�งคอยดใหเถาแตงกวาเล�อยไปตามคางหมายเหต กอนปลกแตงกวายโรปตองมการฆาเช�อในระบบการปลกกอน โดยใชโซเดยมโฮโปรคลอไรด ทมความเขม
ขนของคลอรน 5 มลลกรมตอลตร ไหลผานเขาไปในระบบเปนเวลา 1 วน หลงจากน�นใชนำ�าสะอาดลางออก โดยใหนำ�าไหลผานเปนเวลา 3 วน
การดและรกษา ควรหมนดแลระบบปลก ตรวจสอบคา EC และ PH เปลยนสารละลายธาตอาหารพชทก 2 สปดาห เพอปองกนจลนทรยปนเป� อนในสารละลายธาตอาหารพชและตดกง หรอตาดอกทงอกมาดวย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 360
การเกบเกยวแตงกวายโรป สามารถเกบเกยวไดเมออายประมาณ 3 เดอน และมระยะการเกบเกยว 2 เดอน โดยใชกรรไกรตดทบรเวณข�วผล
ใบความรท 7เรอง องคการการคาโลกหรอ WTO
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 361
ประเทศไทยเปนประเทศทสงสนคาทางการเกษตรเปนสนคาสงออกทสำาคญ และมเสรภาพทางการคา โดยตลาดสงออกทสำาคญของไทย ไดแก ประเทศสมาชกอาเซยน สหรฐอเมรกา สหภาพยโรป และญปน ประเทศไทยจงหลกเลยงไมไดทจะตองมกฎเกณฑการคาระหวางประเทศทชดเจนและเปนธรรม โดยเขาเปนสมาชกขององคการการคาโลก (World Trade Organization: WTO)
องคการการคาโลก หรอ WTO เปนองคการระหวางประเทศทจดต�งข�นเมอวนท 1 มกราคม พ.ศ.2538 ภายใตขอตกลงระหวางประเทศวาดวยภาษศลกากรและการคา ปจจบนมสมาชกท �งหมด 151 ประเทศ ประเทศไทยเขามาเปนสมาชกองคการการคาโลก เมอวนท 28 ธนวาคม พ.ศ. 2538 เปนสมาชกลำาดบท 59 มสถานะเปนสมาชกกอต�ง
องคการการคาโลกเปนองคกรททำาหนาทกำาหนดกฎกตกาการคาระหวางประเทศ เปนเวทในการเจรจาอปสรรคและกดกนทางการคา เพอสนบสนนใหการคาระหวางประเทศมความเสรยงข�น โดยอยบนพ�นฐานของการแขงขนทเปนธรรมท�งประเทศเลกและประเทศใหญภายใตหลกการไมเลอกปฏบต มความโปรงใส เทาเทยม ใชระบบฉนทามต เนนการใชภาษเพยงอยางเดยวเปนเครองมอในการปกปองอตสาหกรรมภายใน มกระบวนการยตขอพพาททางการคาระหวางประเทศและเปนกลไกหนงทปองกนไมใหประเทศเลกถกรงแก
การเปนสมาชกองคการการคาโลก ทำาใหประเทศสมาชกมสทธและขอผกพนทจะตองปฏบตตามภายใตขอตกลง กฎระเบยบการคาระหวางประเทศขององคการการคาโลก ซงจะชวยสงเสรมใหการแขงขนทางการคาเปนธรรม สรางความมนใจใหท�งผคาและผลงทน รวมถงผผลตและผสงออกโดยจะสามารถคาดคะเนและวางแผนการคาระหวางประเทศลวงหนาได
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 362
ใบความรท 8เรอง โรคระบาดสตว
โรคระบาดสตว คอ โรคทเกดจากเช�อโรคชนดใดชนดหนง แลวตดตอลกลามจากสตวตวหนงไปยงตวอน ๆ อกดวยวธการตาง ๆ กน ตามลกษณะการแพรกระจายของเช�อโรคแตละชนด
การแพรระบาดของโรคระบาดสตวทำาความเสยหายใหแกการปศสตวเปนอยางมาก ถาไมสามารถควบคมไดจะตดตอแพรกระจายทำาใหสตวตายหมดฝง และยงสามารถแพรตดตอมายงคนซงเปนผบรโภคผลผลตจากสตวอกดวย ประเทศไทยมการใหพระราชบญญตโรคระบาดสตว พ.ศ. 2519 กำาหนดใหโรคตอไปน�เปนโรคระบาดทกำาหนดไวในกฎหมาย คอ
1. โรครนเดอรเปสต เกดกบสตวกบเทาค ไดแก โค กระบอ สกร แพะ และแกะ2. โรคแอนแทรกซ เกดกบสตวเล�ยงลกดวยนมทกชนด โดยเฉพาะวว ควาย สกร3. โรคคอบวม เกดกบวว ควาย4. โรคอหวาตสกร เกดกบสกร5. โรคมงคลอพษ เกดกบมา ลา ลอ6. โรคเซอรา เกดกบมา ลา ลอ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 363
7. โรคสารตก เกดกบมา ลา ลอ8. โรคปากและเทาเปอย เกดกบสตวเค�ยวเอ�อง เกดกบสกร9. โรคแทงตดตอ เกดกบสตวเกอบทกชนด เชน วว ควาย แพะ แกะ สกร10. โรคทรคโนซส เกดกบสกร11. โรคกาฬโรคเปด เกดกบเปด หานนอกจากโรคระบาดสตวตามพระราชบญญตฉบบน�แลว ยงมโรคตดตอในสตวทสำาคญ ๆ อกหลายชนด เชน โรคนว
คาสเซล โรคพยาธ วณโรคในสตวเล�ยง เปนตน
ใบความรท 9เรอง การทำาหมหวานและขงดอง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 364
1. หมหวานเครองปรง
หมเคมสกฉกฝอย ½ กโลกรมมะพราว ½ กโลกรมหอมแดง 5 หวนำ�าตาลทราย 8 ชอนโตะ
วธทำา1) นำามะพราวค�นกะท 2 ถวย หอมแดงหนบาง ๆ 2) นำากระทะต�งไฟใสกะทเคยวจนแตกมน ใสหอมแดงทหนไว 3) พอหอมแดงสกนำาหมเคมฉกฝอยใสลงไปผดกบกะททเคยวไว แลวใสนำ�าตาลทราย ถาชอบหวานมากกเตมนำ�าตาล
อก และผดตอไปจนแหง
2. ขงดองเครองปรง
นำ�าสม 1 ถวยนำ�าตาลทราย½ ถวยเกลอ 1 ชอนโตะนำ�าเปลา ½ ถวย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 365
ขงออน 1 กโลกรมมะนาว 10 ผลขวดโหล
วธทำา1) แกะขงหรอหนกได แชนำ�าเกลอไวประมาณ ½ ชวโมง แลวบบนำ�าออก ใสชาม 2) ใสนำ�ามะนาวลงไปนวดเคลาท�งไวจนขงสสวย บบนำ�าออก แลวจดวางในขวดโหล3) นำานำ�าสม นำ�าตาล เกลอ นำ�าเปลา ใสหมอเคลอบต�งไฟใหเดอด แลวยกลงต�งท�งไวใหเยน 4) นำานำ�าทตมไว เทลงไปในขวดโหล ดองไวประมาณ 2–3 วน ขงจะออกเปนสชมพออนแลดนารบประทาน
ใบงาน การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6การดำารงชวตและ
ครอบครว ใบงานท 1ชองาน วเคราะหปญหาสมพนธภาพ
ในครอบครวหนวยการเรยนรท 1
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 366
จดประสงค 1. วเคราะหปญหาสมพนธภาพในครอบครวของตนเอง 2. อธบายแนวทางแกไขปญหาสมพนธภาพในครอบครวได
วสด อปกรณ และเครองมอ 1. กระดาษหรอสมดบนทก 2. แบบบนทกผลการปฏบตงาน
วธการปฏบตงาน 1. สงเกตปญหาทเกดข�นในครอบครวของตนเอง 2. เปรยบเทยบปญหาทเกดข�นในครอบครวของตนเองกบปญหาสมพนธภาพในครอบครวในบทเรยนท นกเรยนศกษามาแลว 3. วเคราะหสาเหตของปญหาสมพนธภาพในครอบครวของตนเองและคนหาแนวทางแกไข 4. สรปผลการปฏบตงาน
ขอเสนอแนะ ถาในครอบครวของตนเองไมมปญหาสมพนธภาพในครอบครว ใหวเคราะหปญหาสมพนธภาพใน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 367
ครอบครวของของตนเองเพอนบานหรอญาต
การมอบหมายงาน การประเมนผล1. ใหนกเรยนศกษาใบงาน2. กำาหนดวนและสถานทในการปฏบตงาน3. ศกษาวธการปฏบตงาน
1. ความรบผดชอบในการทำางาน2. การปฏบตงานถกตองตามลำาดบข�นตอน3. ตรวจบนทกผลการปฏบตงาน
การดำารงชวตและครอบครว ใบงานท 2 ชองาน พฒนาชมชน
หนวยการเรยนรท 1
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 368
จดประสงค 1. วางแผนพฒนาความสะอาดในชมชน 2. ทำาความสะอาดชมชนรวมกบเพอนและบคคลในชมชน
วสด อปกรณ และเครองมอ 1. อปกรณเกบขยะ เชน ถงมอ ทคบหรอไมปลายแหลม ถงพลาสตก 2. อปกรณทำาความสะอาด เชน ไมกวาดดามยาว ทตกผง
วธการปฏบตงาน 1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน หรอแบงตามความเหมาะสม 2. เลอกหวหนากลมและกำาหนดเปาหมายในการทำางาน 3. สมาชกในกลมรวมกนวางแผนทำาความสะอาดชมชนและเกบขยะในชมชน แลวแบงหนาทกน รบผดชอบ 4. จดเตรยมวสดอปกรณในการทำาความสะอาดใหพรอม 5. ปฏบตการเกบขยะและกวาดบรเวณตาง ๆ ในชมชนใหสะอาดเรยบรอย 6. ประเมนผลและจดทำารายงานสรปผลการปฏบตงานของกลม
ขอเสนอแนะ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 369
1. ศกษาลกษณะของชมชนกอนลงมอปฏบตงาน 2. ครกำาหนดบรเวณทตองทำาความสะอาดใหแตละกลม 3. มการประชาสมพนธการทำาความสะอาดชมชนและขอความรวมมอจากบคคลในชมชนใหมาปฏบตงานรวมกน
การมอบหมายงาน การประเมนผล1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน2. นกเรยนศกษาใบงาน3. กำาหนดวนเวลาและสถานทปฏบตงาน4. ศกษาวธการปฏบตงาน
1. การจดเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอ2. ความรวมมอในการทำางาน3. ความรบผดชอบในการทำางาน4. ผลงานและรายงานสรป
การดำารงชวตและครอบครว ใบงานท 3
ชองาน แบบจำาลองการจดตกแตง บรเวณบานหนวยการเรยนรท 2
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 370
จดประสงค 1. วเคราะหหลกการจดตกแตงบรเวณบาน 2. วางแผนสรางแบบจำาลองการจดตกแตงบรเวณบานได
วสด อปกรณ และเครองมอ 1. กระดาษแขง กระดาษส และกระดาษหอของขวญ 2. เศษวสดตาง ๆ 3. กรรไกร มด และคตเตอร 4. ส
วธการปฏบตงาน 1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ชวยกนทำาแบบจำาลองการจดตกแตงบรเวณบาน 2. กำาหนดวตถประสงคและวางแผนในการทำางาน 3. ออกแบบการจดตกแตงบรเวณบาน โดยใชกระดาษแขงแผนใหญทำาเปนพ�น 4. นำาเศษวสด กระดาษหอของขวญ และกระดาษสประดษฐสวนประกอบตาง ๆ เชน สวน สนามหญา ทางเดนเขาบาน ร �วบาน เปนตน 5. ตกแตงและระบายสใหสวยงาม แลวจดวางตำาแหนงใหคลายของจรง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 371
มากทสด 6. นำาเสนอผลงานและจดทำารายงานสรป
ขอเสนอแนะ 1. ควรนำาเศษวสดและวสดเหลอใชมาทำาแบบจำาลองการจดตกแตงบรเวณบาน 2. วสดทใชทำาสนามหญาและตนไมไดด เชน แผนขด (สกอตไบรท) กระดาษสสเขยว
การมอบหมายงาน การประเมนผล1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน2. นกเรยนศกษาใบงานและอธบายวธทำา3. จดเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอใหพรอม4. ศกษาวธการปฏบตงาน
1. การจดเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอ2. การทำางานรวมกนตามกระบวนการกลม3. การจดเกบวสด อปกรณ และสถานท4. ความรบผดชอบในการทำางาน5. ผลงานและรายงานสรป
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 372
การดำารงชวตและครอบครว ใบงานท 4 ชองาน ฝกชนเสอผา
หนวยการเรยนรท 3
จดประสงค 1. เลอกใชและเกบรกษาวสด อปกรณ และเครองมอในการซอมแซมเส�อผาไดเหมาะสม 2. ซอมแซมเส�อผาดวยวธการชนไดถกตองตามข �นตอน วสด อปกรณ และเครองมอ 1. เขม 3. สะดง 2. ดาย 4. กรรไกร
วธการปฏบตงาน 1. ศกษาวธการชนผา 2. ตรวจดรอยผาทขาด แลวใชกรรไกรตดรอยขาดทลยออกเปนรปวงกลม 3. นำาสะดงมาขงผาใหตงโดยใหรอยขาดอยตรงกลาง แลวใชดายเนาถ ๆ รอบรอยขาด 4. ใชเขมเยบตามแนวรอบรอยขาดเหมอนวธถกรงดม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 373
5. เมอใชเขมเยบจนครบรอบ พอข�นรอบตอไปใหใชวธคลองเสนดายสบหวางกบแนวเยบเดม ทำาจนรอบ รอยขาด 6. นำาเสนอผลงานและประเมนผลการปฏบตงาน
ขอเสนอแนะ 1. ดายทนำามาใชในการชนควรเลอกสเดยวกนกบผาทขาด 2. ควรศกษาข�นตอนการปฏบตงานใหเขาใจกอน
การประเมนผล1. นกเรยนทกคนฝกทกษะการชนผา2. จดเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอใหพรอม3. ศกษาวธการปฏบตงาน
1. ความรบผดชอบในการทำางาน2. การจดเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอ3. การปฏบตงานถกตองตามลำาดบข�นตอน4. การจดเกบวสด อปกรณ และสถานท
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 374
การดำารงชวตและครอบครว ใบงานท 5 ชองาน ตดเสอใสเอง
หนวยการเรยนรท 4
จดประสงค 1. เลอกใชและเกบรกษาวสด อปกรณ และเครองมอในการตดเยบเส�อผาไดเหมาะสม 2. ตดเยบเส�อผาไดถกวธ
วสด อปกรณ และเครองมอ 1. ผา 2. จกรเยบผา 3. อปกรณตกแตงเส�อผา เชน กระดม ซป ตะขอตดเส�อ 4. เครองมอตดเยบเส�อผา เชน เขมหมด กรรไกร สายวด ชอลกเขยนผา กระดาษสรางแบบ
วธการปฏบตงาน 1. เตรยมผาทจะตดเยบ วสด อปกรณ และเครองมอใหพรอม 2. ออกแบบเส�อผาตามความตองการของตนเอง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 375
3. จบคกบเพอนเพอวดตว 4. สรางแบบเส�อผาลงบนกระดาษสรางแบบ 5. ตดเยบเส�อผาตามข�นตอนและวธการทถกตอง 6. นำาเสนอผลงานและประเมนผลการปฏบตงาน
ขอเสนอแนะ 1. ควรศกษาข�นตอนการตดเยบเส�อผาใหเขาใจกอนปฏบตงานจรง 2. ควรเลอกใชวสดอปกรณในการทำางานใหเหมาะสม 3. ควรปรกษาหรอขอคำาแนะนำาจากครหรอผรทกข �นตอนของการตดเยบ
การมอบหมายงาน การประเมนผล1. นกเรยนเตรยมผาทมราคาถกมาใช2. จดเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอใหพรอม3. ศกษาวธการปฏบตงาน
1. การจดเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอ2. การปฏบตงานถกตองตามลำาดบข�นตอน3. การจดเกบวสด อปกรณ และสถานท4. ผลงานการตดเยบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 376
การดำารงชวตและครอบครว ใบงานท 6 ชองาน ดดแปลงเสอผา
หนวยการเรยนรท 4
จดประสงค 1. เลอกใชวสด อปกรณ และเครองมอในการดดแปลงเส�อผาไดเหมาะสม 2. ดดแปลงเส�อผาไดถกตองตามข�นตอน
วสด อปกรณ และเครองมอ 1. เครองมอการตดเยบเส�อผา เชน เขม ดาย กรรไกร ทเลาะดาย 2. ผากน 3. เตารด 4. จกรเยบผา วธการปฏบตงาน 1. เตรยมเส�อเกาทแขนเส�อมรอยขาดหรอชำารดมา 1 ตว 2. นำาทเลาะดายมาเลาะแขนเส�อออก
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 377
3. รดตะเขบแขนเส�อตรงรอยเลาะใหเรยบรอย 4. เยบรอบแขนเส�อใหเรยบรอยหรออาจใชผากนรอบแขนเส�อเพอใหสวยงาม 5. นำาเสนอผลงานพรอมกบอธบายวธการปฏบตงาน
ขอเสนอแนะ 1. ควรศกษาข�นตอนการปฏบตงานใหเขาใจกอน 2. การใชวสด อปกรณ และเครองมอทมความแหลมคมควรใชดวยความระมดระวง 3. นกเรยนอาจดดแปลงเส�อผาดวยวธการอน ๆ ตามความถนดของตนเอง
การมอบหมายงาน การประเมนผล1. นกเรยนศกษาใบงาน2. จดเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอใหพรอม3. ศกษาวธการปฏบตงาน
1. การจดเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอ2. การปฏบตงานถกตองตามลำาดบข�นตอน3. การจดเกบวสด อปกรณ และสถานท4. ผลงานการดดแปลงเส�อผา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 378
การดำารงชวตและครอบครว ใบงานท 7 ชองาน แกะสลกผลไม
หนวยการเรยนรท 5
จดประสงค 1. อธบายวธการแกะสลกผลไมได 2. เลอกใชและเกบรกษาวสด อปกรณ และเครองมอในการแกะสลกไดเหมาะสม 3. เหนคณคาของงานแกะสลกทเปนงานเอกลกษณไทย
วสด อปกรณ และเครองมอ 1. ผลไมทนำามาแกะสลกได เชน ชมพ มนแกว มะละกอ 2. มด ไดแก มดแกะสลกและมดปลายแหลม
วธการปฏบตงาน 1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 3–4 คน ชวยกนแกะสลกผลไม 2. แกะสลกผลไมตามข�นตอนตอไปน�
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 379
1) ตดสวนลางของผลไมและควานเมลดออก (ถาม) 2) แบงผลไมออกเปนสวน ๆ กรดเซาะใหเปนกลบปลายแหลม กลบมน หรอกลบซอน 3) เซาะกลางกลบใหเปนลกษณะกลบซอน และจกรมกลบใหเปนลกษณะฟนปลา หรอบากดานหนา ใหเปนตารางเพอทำาเปนเกสร (ท�งน�ข�นอยกบแบบทนกเรยนตองการแกะสลก) 4) ตกแตงตามลกษณะทออกแบบไว 3. แตละกลมนำาผลไมทแกะสลกเสรจแลวจดใสภาชนะ และนำาเสนอผลงาน
ขอเสนอแนะ 1. ควรศกษาวธการแกะสลกผลไมทนำามาใหเขาใจกอนลงมอปฏบตงาน 2. ผลไมทนำามาแกะสลกควรเปนผลไมทสด สะอาด และมเน�อออน 3. ควรใชมดแกะสลกอยางระมดระวง
การมอบหมายงาน การประเมนผล1. นกเรยนศกษาใบงาน2. ศกษาวธการปฏบตงาน3. จดเตรยมวสด อปกรณ และ
1. การจดเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอ2. การปฏบตงานถกตองตาม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 380
เครองมอใหพรอม ลำาดบข�นตอน3. ความรบผดชอบ ความคดสรางสรรค และความ ประณตในการทำางาน
การดำารงชวตและครอบครว ใบงานท 8 ชองาน ประดษฐถาดใส
อาหารหนวยการเรยนรท 5
จดประสงค 1. อธบายวธการประดษฐถาดใสอาหารได 2. เลอกใชและเกบรกษาวสด อปกรณ และเครองมอในการทำางานประดษฐไดเหมาะสม 3. เหนคณคาของงานประดษฐทเปนงานเอกลกษณไทย
วสด อปกรณ และเครองมอ 1. ใบตอง 3. เขมเยบผา ดาย 2. มดบาง กรรไกร 4. กระดาษแขง 1 แผน
วธการปฏบตงาน 1. นกเรยนคกบเพอน ชวยกนประดษฐถาดใสอาหาร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 381
2. ฉกใบตองกวาง 4 เซนตเมตร ยาว 15 เซนตเมตร ตดไวประมาณ 80–100 ช�น (ข�นอยกบขนาดของถาด) 3. พบจบโดยพบทบเขาหากนใหนวลตองอยดานนอก พบชายใบตองท �ง 2 ขางลงมาทำามม 45 องศา โดยใหหางจากสนทบเลกนอย (ดานมนของใบตองจะกลบออกมาอยดานนอก) 4. พบจบใบตองช�นตอไป แลวนำามาสอดไวดานหลงของช�นแรก ประมาณ 3–4 ช�น ใชเขมรอยดายเยบ ใหจบตดกน (โดยเยบดนถอยหลง) คะเนใหปลายยอดของจบหางกนพองาม ทำาเชนน�ไปเรอย ๆ จน หมดใบตองทเตรยมไว ตดชายใบตองสวนลางท�งใหหางจากรอยเยบประมาณ 1 เซนตเมตร 5. ตดกระดาษแขงใหมขนาดเทากบชองวางของวงกลมภายในของถาด และตดใบตองเปนรปวงกลมใหม ขนาดใหญกวาเพอทำาเปนพ�นถาดและกนถาดจำานวน 6 แผน 6. นำากระดาษแขงรปวงกลมเยบตรงใหตดกบจบรปวงกลมทเสรจแลว จากน�นจงนำาใบตองทตดไววาง ทบทกนถาดและพ�นถาดอยางละ 3 แผน เยบใหตดกนท�งหมดโดยรอบ ใชกรรไกรตดตกแตงให
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 382
เรยบรอย ตดใบตองขนาดกวางประมาณ 1.5 เซนตเมตร สานเปนนมสาวนำาไปปดโดยรอบ กนถาด เยบตดใหแนน และตกแตงใหเรยบรอย
ขอเสนอแนะ 1. ควรวเคราะหลกษณะงานกอนเพอใหวางแผนการทำางานไดเหมาะสม 2. ควรใชใบตองตานเพราะเน�อใบตองออนนม เหนยว ไมแตกงาย และชวงใบยาว
การมอบหมายงาน การประเมนผล1. นกเรยนเลอกจบคกบเพอน2. ศกษาวธการปฏบตงานตามข �นตอนของ กระบวนการทำางาน3. จดเตรยมวสด อปกรณใหพรอม
1. การจดเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอ2. การปฏบตงานถกตองตามลำาดบข�นตอน3. ความประณตและละเอยดลออในการทำางาน4. ผลงานการประดษฐ
การดำารงชวตและครอบครว
ใบงานท 9 ชองาน บำารงรกษาเครองใชเพอชวย
ประหยดหนวยการเรยนรท 6
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 383
พลงงาน
จดประสงค 1. อธบายวธการบำารงรกษาเครองใชเพอชวยประหยดพลงงานได 2. เหนประโยชนของการบำารงรกษาเครองใช
วสด อปกรณ และเครองมอ 1. แบบบนทกความร 2. ปากกา ดนสอ ไมบรรทด และยางลบ 3. ขอมลเกยวกบวธการบำารงรกษาเครองใชเพอชวยประหยดพลงงาน
วธการปฏบตงาน 1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน รวบรวมขอมลเกยวกบวธการบำารงรกษาเครองใชเพอชวยประหยด พลงงานจากแหลงการเรยนรตาง ๆ เชน การไฟฟา กระทรวงพลงงานและสงแวดลอม สอสงพมพตาง ๆ รายการวทย รายการโทรทศน เวบไซต แลวบนทกความร 2. แตละกลมนำาขอมลทไดมาสรป แลวจดทำารายงานของกลม 3. แตละกลมสงตวแทนนำาเสนอรายงานหนาช �นเรยน แลวรวมกนอภปราย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 384
ขอเสนอแนะ 1. แหลงการเรยนรตาง ๆ ควรเปนแหลงขอมลทนาเชอถอ และสามารถนำามาอางองได 2. แตละกลมควรเตรยมคำาถามและคำาตอบเกยวกบวธการบำารงรกษาเครองใชเพอชวยประหยดพลงงาน กอนจะนำามาอภปรายรวมกน
การมอบหมายงาน การประเมนผล1. นกเรยนศกษาใบงาน2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน3. กำาหนดเวลาใหนกเรยนแตละกลมรวบรวมขอมล
1. ความประหยด และความรบผดชอบในการทำางาน2. ทกษะในการรวบรวมขอมล3. ความรวมมอในการทำางานกลม4. การนำาเสนอรายงาน
การดำารงชวตและครอบครว
ใบงานท 10 ชองาน ฝกตอทอพวซ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 385
หนวยการเรยนรท 7
จดประสงค 1. อธบายวธการตอทอประปาพวซและกอกนำ�าได 2. ตอทอประปาพวซและกอกนำ�าไดดวยตนเอง
วสด อปกรณ และเครองมอ 1. เลอยตดทอ (ใชใบเลอยตดเหลก) 2. ทอพวซขนาดเสนผานศนยกลาง ½ น�ว ยาว 1 เมตร 3. ขอตอตาง ๆ ไดแก ขอตอตรง ขอตอ 3 ทาง และขอตองอ 90 องศา อยางละ 1 อน ขอตอตรงเกลยวใน 2 อน และฝาปด 1 อน 4. กอกนำ�าขนาด ½ น�ว 1 อน นำ�ายาตอทอ และแปรงทาสขนาด ½ น�ว 6. เทปพนเกลยวทอประปา 7. กระดาษทรายนำ�าเบอร 0
วธการปฏบตงาน 1. ตดทอยาว 0.40 เมตร 0.30 เมตร และ 0.20 เมตร 2. ทดลองสวมทอพวซกบขอตอและกอกแลววดระยะของตำาแหนงขอตอและกอก ถาพบวามความยาว
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 386
มากกวาทกำาหนดไวในแบบถอเปนสวนเกนใหตดสวนเกนเหลาน�ออก แลวลองสวมทอใหเขากนได พอด จากน�นถอดออก ใชกระดาษทรายนำ�าขดรอยตดและทำาความสะอาดจดทจะตอ 3. การตอกอกนำ�าทำาไดโดยใชเทปพนเกลยวหมนเขาในขอตอเกลยวตามขอใหแนนพอประมาณ แลวจงตอ เขากบของอ
ขอเสนอแนะ 1. ควรตอกอกนำ�าเขากบของอกอน เพราะหากตอทหลง การขนเกลยวจะทำาใหจดตอตาง ๆ เคลอน อาจทำา ใหนำ�ารวได และควรท�งไวใหนำ�ายาแหงกอนใชงาน 2. การตอกอกอาจใชของอเกลยวในโดยไมตองใชขอตอตรงเกลยวใน
การมอบหมายงาน การประเมนผล1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน2. วางแผนและมอบหมายหนาทแกสมาชกในกลม3. นกเรยนศกษาใบงานและวธการ
1. ความรบผดชอบและความเตมใจทำางาน2. ทกษะการทำางานกลม3. ตรวจผลงานการตอทอพวซ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 387
ปฏบตงาน
การดำารงชวตและครอบครว
ใบงานท 11
ชองาน วเคราะหวสดเหลอใชเพอการ อนรกษทรพยากรและสงแวดลอม หนวยการเรยนรท 8
จดประสงค 1. ระบวธการจดการวสดเหลอใชทางการเกษตรในแนวทางอนรกษพลงงานและสงแวดลอมได 2. เหนคณคาของการนำาวสดเหลอใชทางการเกษตรกลบมาใชประโยชนในชวตประจำาวน วสด อปกรณ และเครองมอ 1. วสดเหลอใชทางการเกษตรในทองถน 1 ชนด 2. แบบบนทกการวเคราะหวสดเหลอใชทางการเกษตร 3. ภาพขอมลเกยวกบการจดการวสดเหลอใชทางการเกษตร 4. เครองเขยน เชน ปากกา ดนสอ
วธการปฏบตงาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 388
1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน สำารวจวสดเหลอใชทางการเกษตรทมอยในชมชนของตนเอง ใหมากทสด แลวคดเลอกวสดเหลอใชทนาสนใจมา 1 ชนด 2. แตละกลมรวบรวมขอมลวสดเหลอใชทางการเกษตรทเกยวของกบวสดทกลมเลอก 3. แตละกลมวเคราะหวสดเหลอใชทเลอกวามขอดและขอเสยอยางไร และนำามาใชประโยชนในดานใด ไดบาง 4. แตละกลมเลอกวธการนำาวสดเหลอใชทางการเกษตรมาใชในงานดานตาง ๆ กลมละ 1 วธ 5. นำาวสดเหลอใชมาปฏบตตามวธการทกลมเลอก แลวบนทกผลการปฏบตงาน
ขอเสนอแนะ 1. การเลอกวสดเหลอใชทางการเกษตรควรเลอกวสดทกอปญหาใหกบชมชนมากทสด 2. ขอมลทนำามาใชเปนแนวทางในการวเคราะหควรเปนขอมลทสามารถนำาไปปฏบตไดจรง
การมอบหมายงาน การประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 389
1. นกเรยนศกษาใบงาน2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ระดม ความคด วางแผน และแบงหนาทรบผดชอบ3. ศกษาวธการปฏบตงาน
1. การเลอกใชวสดเหลอใชทางการเกษตรไดอยาง เหมาะสม2. ผลงานการนำาวสดเหลอใชทางการเกษตรมา ประยกตใชในชวตประจำาวน
การดำารงชวตและครอบครว ใบงานท 12
ชองาน จดปายนเทศพชดดแปลง
พนธกรรมหนวยการเรยนรท 8
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 390
จดประสงค 1. รวบรวมขอมลเกยวกบพชดดแปลงพนธกรรมได 2. มทกษะในการประยกตใชขอมลเกยวกบพชดดแปลงพนธกรรมและจดปายนเทศได
วสด อปกรณ และเครองมอ 1. ปายนเทศ 2. ขอมลขาวสารเกยวกบสถานการณพชดดแปลงพนธกรรม 3. ภาพหรอกราฟประกอบการจดปายนเทศ 4. กระดาษกาวยน เครองเยบกระดาษ และกรรไกร 5. เครองเขยน เชน ดนสอ สเมจก ไมบรรทด วธการปฏบตงาน 1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 5–6 คน ชวยกนรวบรวมขอมลขาวสารเกยวกบสถานการณพชดดแปลง พนธกรรม 2. ศกษาวธการจดปายนเทศจากตำาราและตวอยาง เชน การจดวางภาพ การนำาเสนอขอมล 3. วางแผนการปฏบตงานและกำาหนดหนาทความรบผดชอบของสมาชกในกลม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 391
4. ปฏบตงานตามแผนทวางไว 5. แตละกลมหมนเวยนกนจดปายนเทศกลมละ 1 สปดาห จนครบทกกลม
ขอเสนอแนะ 1. ควรมการประเมนผลงานเพอปรบปรงวธการจดปายนเทศในคร �งตอไป 2. ครควรตรวจสอบความถกตองและความทนสมยของขอมลขาวสารทนำามาจดปายนเทศ
การมอบหมายงาน การประเมนผล1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 5–6 คน 2. ศกษาวธการปฏบตงาน 3. นกเรยนท�งช �นรวมกนประเมนผลงาน
1. การแสดงความคดเหนเกยวกบพชดดแปลง พนธกรรม2. ทกษะในการแสวงหาขอมล3. ตรวจสอบผลงานการจดปายนเทศ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 392
การดำารงชวตและครอบครว ใบงานท 13 ชองาน สถตสตว
เศรษฐกจหนวยการเรยนรท 9
จดประสงค 1. รวบรวมขอมลสถตเกยวกบสตวเศรษฐกจจากแหลงการเรยนรตาง ๆ ได 2. เหนประโยชนของการรวบรวมสถตเกยวกบสตวเศรษฐกจ
วสด อปกรณ และเครองมอ 1. แบบบนทกขอมล 2. เครองเขยน เชน ปากกา ดนสอ ยางลบ 3. ขอมลเกยวกบสตวเศรษฐกจจากแหลงขอมลทเชอถอได
วธการปฏบตงาน 1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ชวยกนรวบรวมสถตเกยวกบสตวเศรษฐกจจากแหลงการเรยนรตาง ๆ เชน กรมปศสตว สำานกงานสถตแหงชาต 2. แตละกลมบนทกและเปรยบเทยบขอมล แลวจดทำาเปนรายงานของกลม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 393
3. แตละกลมสงตวแทนนำาเสนอรายงานหนาช �นเรยน แลวรวมกนอภปราย
ขอเสนอแนะ 1. แหลงการเรยนรตาง ๆ ควรเปนแหลงทนาเชอถอและสามารถนำามาอางองได 2. แตละกลมควรเตรยมคำาถามและคำาตอบเกยวกบสตวเศรษฐกจเพอนำามาอภปรายรวมกน
การมอบหมายงาน การประเมนผล1. นกเรยนศกษาใบงาน2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ระดมความคด วางแผน และแบงหนาทรบผดชอบ3. ศกษาวธการปฏบตงาน
1. ความรวมมอในการทำางานกลม2. ทกษะในการรวบรวมขอมลสถตจาก แหลงการเรยนรตาง ๆ 3. การนำาเสนอผลงานและรายงาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 394
การดำารงชวตและครอบครว ใบงานท 14
ชองาน ทดลองเลยงสตว
หนวยการเรยนรท 9
จดประสงค 1. อธบายวธการเล�ยงสตวตามกระบวนการทำางานได 2. ปฏบตงานดวยความขยน ซอสตย รบผดชอบ และอดทน วสด อปกรณ และเครองมอ 1. ขอมลและภาพประกอบสตวเล�ยงทเลอก 1 ชนด 2. กระดาษหรอสมดบนทกขอมล 3. วสด อปกรณ และเครองมอทใชในการเล�ยงสตวแตละชนด 4. เครองเขยน เชน ดนสอ ปากกา ยางลบ สเมจก ไมบรรทด
วธการปฏบตงาน 1. นกเรยนศกษาวธการเล�ยงสตวตามกระบวนการทำางาน และเลอกเล�ยงสตวทตนเองชอบมากทสดมา 1 ชนด 2. นกเรยนลงมอเล�ยงสตวตามข �นตอนของกระบวนการทำางาน ไดแก
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 395
1) การวเคราะหงาน 2) การวางแผนในการทำางาน 3) การปฏบตงานตามลำาดบข�นตอน 4) การประเมนผลการทำางาน 3. บนทกและสรปผลการปฏบตงาน
ขอเสนอแนะ 1. ควรเลอกเล�ยงสตวทเล�ยงงายและเจรญเตบโตเรว 2. ควรขอคำาแนะนำาเกยวกบปญหาทอาจจะเกดข�นในการเล�ยงสตวชนดตาง ๆ จากครหรอผร
การมอบหมายงาน การประเมนผล1. นกเรยนศกษาใบงาน2. นกเรยนศกษาคนควาขอมลเกยวกบสตวเล�ยง จากแหลงการเรยนรตาง ๆ 3. ศกษาวธการเล�ยงสตวตามข�นตอนของ กระบวนการทำางาน
1. ตรวจสอบผลการปฏบตงานและผลงาน2. ทกษะการทำางานตามกระบวนการทำางาน3. ความขยน ความซอสตย ความอดทน และ ความรบผดชอบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 396
การดำารงชวตและครอบครว ใบงานท 15 ชองาน การทำากลวยฉาบ
หนวยการเรยนรท 10
จดประสงค 1. อธบายข�นตอนและวธการทำากลวยฉาบได 2. เลอกใชวสด อปกรณ และเครองมอทำางานไดเหมาะสม
วสดอปกรณ 1. กลวยนำ�าวา 1 หว 2. เครองปรง ไดแก นำ�าตาลทราย 1 ถวยตวง นำ�ามนครงลตร นำ�าสะอาดครงถวย 3. ภาชนะเครองใชในการประกอบอาหาร เชน กระทะ ตะหลว มด ขวดโหล ถวยตวง ชอนตวง
วธการปฏบตงาน 1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ชวยกนทำากลวยฉาบ 2. ปอกเปลอกกลวย แลวนำาไปลางดวยนำ�าเกลอหรอนำ�าสารสม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 397
3. หนกลวยเปนแผนบาง ๆ แลวผงใหแหง 4. ต�งกระทะบนเตาไฟ ใสนำ�ามน พอนำ�ามนรอนใสกลวยลงทอดทละนอย เมอกลวยเหลองและกรอบด ตกข�นใหสะเดดนำ�ามน 5. ผสมนำ�าตาลทราย นำ�าสะอาด ยกข�นต�งไฟ เคยวใหขน 6. นำากลวยททอดแลวลงฉาบในนำ�าตาล แลวตกข�น ท�งไวใหเยน แลวบรรจใสขวดโหล
ขอเสนอแนะ 1. เมอปอกเปลอกกลวยดบจะมยาง ใหลางดวยนำ�าเกลอหรอนำ�าสารสม เพอไมใหกลวยดำา 2. การเกบกลวยฉาบใสขวดโหลควรรอใหกลวยเยนลงกอนจะทำาใหกรอบนาน
การมอบหมายงาน การประเมนผล1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน2. จดเตรยมวสดอปกรณใหพรอม3. ศกษาวธการปฏบตงาน
1. การจดเตรยมวสด อปกรณ หลายเครองมอ2. การปฏบตงานถกตองตามลำาดบข�นตอน3. การจดเกบวสด อปกรณ และ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 398
สถานท4. ผลงานการทำากลวยฉาบ
การดำารงชวตและครอบครว ใบงานท 16 ชองาน การทำาปลาสม
หนวยการเรยนรท 10
จดประสงค 1. อธบายข�นตอนและวธการทำาปลาสมได 2. เลอกใชวสด อปกรณ และเครองมอทำางานไดเหมาะสม
วสดอปกรณ 1. ปลานลหรอปลาตะเพยน 1 กโลกรม 2. เครองปรง ไดแก ขาวสก 1 ถวย แปงขาวเจา 1 ถวย กระเทยมบด 2 ชอนโตะ เกลอปน เกลอเสรม ไอโอดน 1 ถวย และนำ�าสะอาด 3. ภาชนะเครองใชในการประกอบอาหาร เชน กะละมง มด ถงทมฝาปด
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 399
ถวยตวง ชอนตวง
วธการปฏบตงาน 1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ชวยกนทำาปลาสม 2. นำาปลามาลาง ตดครบ นำาไสปลาและเลอดปลาออกใหหมด ลางทองปลาใหสะอาด 3. ผสมแปงขาวเจากบนำ�า แลวนำาไปลางปลาเพอขจดกลนคาว 4. นำาปลาทลางสะอาดแลวหมกกบเกลอปน ใชเวลาหมก 1 ชวโมง 5. ลางปลาใหสะอาด 2 คร�ง และลางดวยแปงขาวเจาผสมนำ�าอก 1 คร�ง ตามขอ 2 6. นำาเกลอปน ขาวสก เกลอเสรมไอโอดน และกระเทยมบดผสมใหเขากน แบงมาคลกเคลากบปลา เพยงเลกนอย สวนทเหลอนำาไปใสในทองปลาแตละตวใหเตมทอง 7. นำาปลาไปหมกไวในถงทมฝาปด ท�งไว 3–4 วน จงนำามาทอดรบประทาน
ขอเสนอแนะ 1. ควรศกษาข�นตอนการทำาปลาสมใหเขาใจกอน 2. ควรใชวสด อปกรณ และเครองมอทมความแหลมคมดวยความระมดระวง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 400
การมอบหมายงาน การประเมนผล1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน2. จดเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอใหพรอม3. ศกษาวธการปฏบตงาน
1. การเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอ2. การปฏบตงานถกตองตามลำาดบข�นตอน3. การจดเกบวสด อปกรณ และสถานท4. ผลงานการทำาปลาสม
การดำารงชวตและครอบครว ใบงานท 17 ชองาน ขอมลการตลาด
หนวยการเรยนรท 11
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 401
จดประสงค 1. รวบรวมขอมลสถตเกยวกบตลาดสงออกสนคาเกษตรจากแหลงการเรยนรตาง ๆ 2. บอกแหลงจำาหนายสนคาเกษตรในตางประเทศได 3. เหนประโยชนของการรวบรวมขอมลตลาดสงออกสนคาเกษตร
วสด อปกรณ และเครองมอ 1. แบบบนทกขอมล 2. ขอมลเกยวกบสนคาเกษตรจากแหลงขอมลทเชอถอได 3. สถตทเกยวกบการตลาดสนคาเกษตร 4. ปากกา ดนสอ ไมบรรทด และยางลบ
วธการปฏบตงาน 1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ชวยกนรวบรวมสถตเกยวกบตลาดสงออกสนคาเกษตรจาก แหลงการเรยนรตาง ๆ เชน สำานกงานเศรษฐกจการเกษตร กรมสงเสรมการสงออก 2. แตละกลมบนทกและเปรยบเทยบขอมลแลวจดทำาเปนรายงานของกลม 3. แตละกลมสงตวแทนนำาเสนอรายงานหนาช �นเรยน และรวมกน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 402
อภปราย
ขอเสนอแนะ1. แหลงการเรยนรตาง ๆ ควรเปนแหลงทนาเชอถอและสามารถนำามาอางองได2. แตละกลมควรเตรยมคำาถามและคำาตอบเกยวกบตลาดสงออกสนคาเกษตรเพอนำามาอภปรายรวมกน
การมอบหมายงาน การประเมนผล1. นกเรยนศกษาใบงาน2. นกเรยนแบงกลม กลมละ 4–5 คน ระดมความคด วางแผน และแบงหนาทรบผดชอบ3. ศกษาวธการปฏบตงาน
1. ความรวมมอในการทำางานกลม2. ทกษะในการรวบรวมขอมลการตลาดจากแหลง การเรยนรตาง ๆ3. การนำาเสนอผลงานและรายงาน
การดำารงชวตและครอบครว
ใบงานท 18 ชองาน สำารวจความตองการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 403
สนคาเกษตร
หนวยการเรยนรท 11
จดประสงค 1. สำารวจความตองการสนคาเกษตรของประชาชนในชมชนหรอทองถนทอยอาศย 2. วเคราะหลกษณะของสนคาเกษตรทตลาดตองการได
วสด อปกรณ และเครองมอ 1. แบบสำารวจหรอสมภาษณ 2. เครองเขยน เชน ปากกา ดนสอ สมดบนทก
วธการปฏบตงาน 1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 3–4 คน ชวยกนสำารวจตามความตองการสนคาเกษตร 2. แตละกลมวางแผนสำารวจความตองการสนคาเกษตร ของประชาชนในชมชนหรอทองถนโดยการ สมภาษณ และการตอบแบบสอบถาม 3. นำาขอมลทไดมาสรปผล จดอนดบ และวเคราะหลกษณะของสนคาเกษตรซงเปนทตองการของตลาด
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 404
4. นำาเสนอผลงานและอภปรายรวมกน
ขอเสนอแนะ 1. สนคาทางการเกษตรทเลอก ควรเปนสนคาทสามารถพฒนาใหเปนพชเศรษฐกจหรอสตวเศรษฐกจได 2. การสำารวจ การสมภาษณ และการตอบแบบสอบถามจะตองทำาอยางตรงไปตรงมา เพอใหไดขอมลทม ความถกตองแมนยำา
การมอบหมายงาน การประเมนผล1. นกเรยนแบงกลม กลมละ 3–4 คน 2. วางแผนและมอบหมายหนาทความรบผดชอบ ของสมาชกภายในกลม3. นกเรยนศกษาใบงานและวธการปฏบตงาน
1. ความรบผดชอบและความอดทนในการทำางาน 2. ทกษะการวางแผนในการปฏบตงานกลม3. ตรวจสอบผลการสำารวจและผลการวเคราะห
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 405
6. เครองมอวดและประเมนผลการเรยนรดานความรแบบทดสอบกอนเรยน
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 1 การทำางานรวมกน ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
1. “ครอบครว” ตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตย- สถาน พ.ศ. 2542 หมายถงขอใด ก กลมคนทอาศยอยรวมกนเปนสงคมขนาดเลก ข กลมคนทมความผกพนกนทางสายเลอด ค กลมคนทใหการดแลและชวยเหลอบคคลอน ง สถาบนทางสงคมทประกอบดวยสาม ภรรยา และบตร2. ครอบครวมความสำาคญทสดขอใด
6. สมาชกในครอบครวคนใดควรไดรบการเอาใจใส และดแลเปนพเศษ ก เดกเลกอาย 2 ป ข เดกเลกอาย 5 ป ค วยรนอาย 15 ป ง ผใหญอาย 60 ป 7. อาหารชนดใดไมเหมาะสำาหรบผสงอาย ก ขาวตมปลา ข นำ�าพรกกบผกตม ค ขาวผดกนเชยงกบไขดาว ง ขาวสวยกบแกงสมผกรวม8. การอยรวมกนกบเพอนในขอใดไมใชการปฏบต
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 406
ก สรางความสามคคในสงคม ข ชวยถายทอดขนบธรรมเนยมประเพณ ค สรางและพฒนาคณภาพของมนษยในสงคม ง สงเสรมการศกษาและการอบรมเล�ยงดบคคล3. ขอใดไมใชลกษณะของครอบครวขยาย ก พอ แม ลกอยรวมกน ข มความใกลชดและไปมาหาสกนเสมอ ค ครอบครวทมป ยา ตา หรอยายมาอยดวย ง สมาชกในครอบครวมความเคารพนบถอ ผใหญและดแลชวยเหลอกน4. “คณแมตองการใหกอยเรยนแพทย แตเธอสอบ ไมได จงถกตำาหนอยางรนแรง ”ครอบครวกอย
ตามหลกการประชาธปไตย ก ใหความเคารพกน ข มความสามคคกลมเกลยวกน ค ยอมรบฟงความคดเหนของผอน ง รบผดชอบเฉพาะงานในสวนของตนเอง9. ขอใดเปนขนตอนแรกของการทำางานตาม กระบวนการกลม ก การวางแผนงาน ข การเลอกหวหนากลม ค การกำาหนดเปาหมายของงาน ง การแบงงานตามความสามารถ10. “แอวเปนคนพดจาไพเราะ ชดเจน และใชภาษา ถกตอง ผรวมงานพอใจทไดทำางานกบเธอ” แอวมแนวทางปฏบตในการทำางานอยางไร ก มความจรงใจ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 407
มรปแบบความสมพนธแบบใด ก แบบเผดจการ ค แบบปลอยตามสบาย ข แบบประชาธปไตย ง แบบกงประชาธปไตย5. การดแลและบรการสมาชกในครอบครวขอใด ทตองปฏบตเปนประจำาทกวน ก การบรการอาหาร ข การดแลทอยอาศย ค การดแลสขภาพอนามย ง การดแลเส�อผาและเครองแตงกาย
ข มความรบผดชอบ ค มทศนคตทดในการทำางาน ง มความสามารถในการสอสาร
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 2 บานนาอย ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
1. “แจวทำาความสะอาดพ�นบานโดยใชไมกวาด ดอกหญากวาด แลวถดวยผาแหง” พนบานของแจว
6. รวบานแบบใดสามารถดดแปลงรปทรงไดงาย ก ร �วไม ข ร �วพมไม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 408
เปนชนดใด ก พ�นซเมนต ข พนไมธรรมดา ค พ�นไมลงนำ�ามน ง พ�นกระเบ�องยาง2. ถาพนหนขดมรอยคราบเปอนนำามนพช ควรทำาความสะอาดอยางไร ก ใชผาแหงเชด ข ใชผาชบนำ�าบดหมาดเชด ค ใชผาชบนำ�าผสมผงซกฟอกเชด ง ใชฟองนำ�าชบนำ�ายาลางหองนำ�าเชด3. “บญนำาทำาความสะอาดทอระบายนำ�าแลวพบวา ยงมคราบไขมนตดอยอกจงราดดวยนำ�ารอน” บญนำาใชทกษะใดในการปฏบตงาน
ค ร �วสงกะส ง ร �วคอนกรต7. วธการใดจะชวยใหบานรมรนเยนสบายมากทสด ก ทำาความสะอาดมงลวดบอย ๆ ข ปลกตนไมรอบ ๆ บรเวณบาน ค กำาจดขยะมลฝอยในบานและนอกบาน ง จดวางเครองเรอนในบรเวณทลมพดผาน8. ขอใดเปนขนตอนแรกของการวางแผนจด ตกแตงบาน ก สำารวจสภาพโดยรอบ ข ประเมนผลการจดตกแตง ค ลงมอปฏบตการจดตกแตง ง จดเตรยมวสด อปกรณ และสงตกแตง9. ขอใดไมใชประโยชนของการจด
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 409
ก ทกษะการจดการ ข ทกษะการแกปญหา ค ทกษะการทำางานกลม ง ทกษะการแสวงหาความร4. บานของเพญตดตงปลกไฟไวสงจากพน 1 เมตร เพญจดบานโดยคำานงถงหลกใดเปนสำาคญ ก ความสะอาด ค ความปลอดภย ข ความประหยด ง ความสะดวกสบาย5. ขยะประเภทเศษผกควรกำาจดโดยวธการใด ก นำาไปฝง ข นำาไปเผา ค นำาไปใชเล�ยงสตว ง นำาไปตากใหแหง
และตกแตง หองเรยน ก ชวยใหนกเรยนไดคะแนนดข�น ข ชวยสงเสรมสขภาพอนามยของนกเรยน ค ชวยสรางเจตคตทดตอการเรยนในหองเรยน ง ชวยสงเสรมบรรยากาศในการเรยนการสอน10. ขอใดจดเปนการตกแตงหองเรยนไดเหมาะสมทสด ก เปลยนปายนเทศทกป ข จดโตะเรยนแถวหนาใหตดกระดานดำา ค ตดผลงานของนกเรยนทมมแสดงผลงาน ง จดเกบบตรคำา บตรภาพ กรรไกร และกาว ไวทมมหนงสอ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 410
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 3 เสอผานาใช ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
1. ขอใดเปนหลกเกณฑในการพจารณาเลอกสผา ก วย สผว และราคา ข วย สผว และรปราง ค สผว หนาตา และราคา ง หนาตา สผว และความยาวผา2. การเลอกซอเสอผาและเครองแตงกายควรพจารณา ขอใดเปนอนดบแรก ก คณภาพของสนคา ข สถานทจำาหนายสนคา ค ความตองการของผซ�อสนคา ง จำานวนเงนทมอยเทยบกบราคาสนคา3. ถาตองการซอเสอผาแบบทนสมยและราคาไมแพง
6. ขอใดกลาวถกตองเกยวกบการเตรยมเสอผากอนซก ก ซกเส�อผาทชำารดกอน ข แยกเส�อสและเส�อขาวเปนคนละพวก ค แชเส�อทสกปรกมากท�งไวประมาณ 1 ชวโมง ง แยกเส�อใสอยกบบานและเส�อใสไปนอกบาน7. เพราะเหตใดจงไมควรรดเสอตามขวางของเสนใย ก ตะเขบเส�อจะขยายออก ข เส�อผาจะยดจนเสยรปราง ค รอยเตารดจะตดอยบนตวเส�อ ง ตองใชเวลารดนานและทำาใหเสยคาไฟฟามากข�น
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 411
ควรเลอกซอจากสถานทใด ก หางสรรพสนคา ข รานจำาหนายเส�อผาลดราคา ค รานจำาหนายเส�อผาเฉพาะอยาง ง รานจำาหนายเส�อผาจากโรงงาน4. กางเกงทตดเยบแบบใดไมควรเลอกซอมาใช ก ตะขอเกยวแนน ข พบปลายขาและสอยรมผา ค เยบเปากางเกงเยบตะเขบดนธรรมดา ง รดซปข�นลงไดสะดวกและมองไมเหนซบ5. การเลอกซอรองเทาควรคำานงถงคณสมบตขอใด ก มความแขง เกบความช�น และนำ�าหนกเบา ข มความแขง เกบความช�น และนำ�าหนกมาก
8. การชนแบบสานควรใชซอมแซมเสอผาทมรอย ชำารดลกษณะใด ก รมผาขาดลย ข เส�อขาดเปนทางยาว 2 น�ว ค ตะเขบกางเกงขาดยาว 1 น�ว ง เส�อถกหนามเกยวขาดเปนรเลก ๆ9. “หลงจากชจตตดตะขอกางเกงเสรจแลวลองสวมด ปรากฏวาเอวหลวม เธอจงเลอนตะขอรบออกไป แลวตดใหม” ชจตปฏบตอยในขนตอนใดของ กระบวนการทำางาน ก การวเคราะหงาน ข การวางแผนในการทำางาน ค การประเมนผลการทำางาน ง การปฏบตงานตามลำาดบข�น
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 412
ค มความยดหยน เกบความช�น และนำ�าหนกมาก ง มความยดหยน ไมเกบความช�น และนำ�าหนกเบา
ตอน 10. ขอใดเปนขนตอนแรกของการเปลยนยางยด ขอบกางเกง ก ตดยางยดเกาใหขาด ข เลาะขอบกางเกงออก 2 น�ว ค สอดยางยดเสนใหมเขาในขอบ
กางเกง ง เยบรอบขอบกางเกงใหเขาท
ตรงแนวเดมการดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 4 ตดเยบเบองตน ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
1. ขอใดไมใชประโยชนของเขมหมด ก ใชสอยชายเส�อ ข ใชยดผาใหตดกน ค ใชตรงผากบกระดาษสรางแบบ ง ใชกลดผา 2 ช�นกอนใชจกรเยบใหตดกน
6. ขอใดเปนขนตอนแรกของการตดเยบเสอผา ก การวดตว ข การสรางแบบตด ค การเตรยมผากอนตด ง การทำาเครองหมายบนผา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 413
2. ผาลกษณะใดไมเหมาะจะนำามาฝกหดตดเยบ ในครงแรก ก ผาทมเชงหวและทาย ข ผาลายดอกสสนสดใส ค ผาททอเน�อหนาและละเอยด ง ผาทมเน�อบางเบาและไมยบ3. ผาฝายมคณสมบตใดตางจากผาลนน ก เกบความช�นไดมาก ข ระบายความรอนไดด ค ผายบงายและรดยาก ง เน�อผาแนนหนาและเหนยว4. การตดเสอนอนไมจำาเปนตองวดสวนใด ก รอบอก ข รอบเอว ค ความยาวไหล ง ความยาวดานหลง
7. ถาพบวาตะเขบเสอกกเยบไมเรยบรอยควรแกไข อยางไรก เยบทบรอยตะเขบเดมข เลาะดายออกแลวเนาถ ๆค เลาะดายออกแลวเยบใหมง เยบดวยดายสทแตกตางจากเดม8. การตดกางเกงนอนตองวดตวสวนใดบาง ก รอบเอวและรอบปลายขา ข รอบเอวและรอบสะโพก ค รอบเอว รอบสะโพก และรอบปลายขา ง รอบเอว รอบสะโพก รอบปลายขา และความยาว ของกางเกง9. การดดแปลงเสอผาในขอใดตองใชความชำานาญสง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 414
5. “ใชสายวดทาบจากปมกระดกคอดานหลงใหแนบ กบลำาตวลงมาจนถงเอว” เปนการวดตวสวนใด ก ความยาวแขน ข ความยาวรอบเอว ค ความยาวดานหนา ง ความยาวดานหลง
ก การเปลยนสดสวนเส�อ ข การตอชายกระโปรงใหยาว ค การตดกางเกงขายาวเปนขาส�น ง การตดเส�อแขนยาวเปนเส�อแขนส�น10. ขอใดเปนวธดดแปลงเสอผาเพอเปลยนประโยชน ใชสอย ก ตดปกเส�อเช�ตทำาเปนเส�อคอกลม ข ตดเส�อผาชดเกาทำาเปนผากนเป� อน ค ตดลกไมทชายเส�อเพอใสไปทำาบญ ง ขยายตะเขบดานขางของเส�อนกเรยนเพอให ตวใหญข�น
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 415
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 5 สรางสรรคงานสวยดวยเอกลกษณไทย ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
1. การแกะสลกผกเพอประดบตกแตงอาหาร สะทอนใหเหนคณคาของงานประดษฐดานใด ก ภมปญญาของชาวบาน ข ศลปะและความสวยงาม ค สภาพภมศาสตรของทองถน ง การแสดงออกทางอารมณและจตใจ2. งานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยในขอใด สะทอนใหเหนภมปญญาของชาวบาน ก การทำาบายศร ข การนำาใบลำาเจยกมาสานเสอ
6. มาลยชนดใดนยมใชในพธมงคลสมรส ก มาลยซก ข มาลยกลม ค มาลยสองชาย ง มาลยชายเดยว7. ใบไมกลมใดนยมนำามาใชรอยมาลย ก ใบนากและใบโกสน ข ใบมะลและใบมะยม ค ใบแกวและใบกหลาบ ง ใบเฟรนและใบพลดาง8. งานรอยมาลยกลมในขอใดกลาวผด ก รอยดอกไมทละดอกจนรอบเขม ข นยมรอยดอกไมเปนจำานวนเลขค
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 416
ค การออกแบบลวดลายบนผาทอมอ ง การจดพานดอกไมสดประกอบพธไหวคร3. งานปนประเภทใดตองใชความประณตสงสด ก ตกตาชาววง ข แจกนเซรามก ค ถวยเบญจรงค ง จานกระเบ�องเคลอบ4. การทำางานประดษฐทเปนเอกลกษณไทย ควรคำานงถงขอใดเปนอนดบแรก ก ความปลอดภยในการทำางาน ข การนำาช�นงานไปใชใหเหมาะสม ค การคนควาหาความรเกยวกบงานทสนใจ
ค ดอกไมทนยมนำามารอยคอมะลและกหลาบ ง การรอยกลบดอกไมสบหวางมะลกบกหลาบ9. ขอใดเปนขนตอนสดทายของการรอยอบะ ก รอยดอกรกทมขนาดใหญทสด ข รอยดอกกหลาบเปนตมตามดวยดอกรก ค รดพวงอบะและตมออกจากเขมรอยมาลย ง ผกรวมกนเปนพวงโดยจดตมกหลาบ ใหอยระดบเดยวกน10. ขอใดเปนขนตอนแรกของการจดและตกแตง บายศรปากชาม ก วางบายศรลงในภาชนะ ข ตกขาวใสถวยควำาลงกลาง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 417
ง การเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอทำางาน5. “การประดษฐโคมไฟแขวนจากกะลามะพราว โดยใชเชอกปอเชอมสวตชเปด–ปดไฟ ” เปนการออกแบบทคำานงถงขอใด ก วสดและกระบวนการผลต ข ความตองการของผบรโภค ค คณภาพของช�นงานประดษฐ ง หนาทใชสอยของผลตภณฑงานประดษฐ
ภาชนะ ค ผากลวยนำ�าวาและแตงกวาวางดานหลง ง เสยบไขตมบนปลายยอดแหลมของกรวย
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 6 รกษาด มใชนาน ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
1. ถาเกาอหวายมรอยเปอนมากควรทำาความ
6. ขอใดไมใชเหตผลในการปดฝาถงซกของ เครองซกผาขณะทใชงาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 418
สะอาดตามขอใด ก ใชฟองนำ�าชบนำ�าสบขดออก ข ใชฟองนำ�าชบนำ�าอนผสมมะนาวเชด ค ใชฟองนำ�าชบนำ�าอนผสมนำ�าสมสายชเชด ง ใชผาแหงเน�อนมชบข�ผ�งขดจนรอยเป� อนหายไป2. ขอใดเปนขนตอนสดทายของการทำาความสะอาด ชดรบแขกททำาจากหนง ก เชดดวยผานม ข ใชแปรงขนออนปดฝน ค เชดดวยฟองนำ�าชบนำ�าสบ ง ใชผานมชบนำ�ายาขดหนงเชดใหทว3. ถาพบวาฉนวนยางหมสายไฟฟาเขาเตารดมรอยขาด เลกนอยควรจดการอยางไร
ก ปองกนเส�อผากระเดนออกจากเครองซกผา ข ปองกนไมใหผงซกฟอกจบตวรวมกนเปนกอน ค ปองกนไมใหสงตาง ๆ หลนลงไปในเครองซกผา ง ปองกนอนตรายจากการยนมอเขาไปใน เครองซกผา
7. ขอใดเปนวธทำาความสะอาดคราบผงซกฟอกทคาง อยในเครองซกผา ก เชดออกดวยผาแหง ข เชดออกดวยผาชบนำ�าบดหมาด ค เชดออกดวยผาชบนำ�าสบผสมมะนาว ง ปลอยนำ�าสะอาดเขาถงซกแลวเปดท�ง
8. ถาปลกตเยนหลดควรปฏบตอยางไรเพอยดอาย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 419
ก ซ�อเตารดใหม ข เปลยนสายไฟใหม ค นำาเตารดไปใหชางไฟฟาซอม ง นำาเทปพนสายไฟฟามาพนใหเรยบรอย4. ถาพบวาพนเตารดมคราบสดำาตดแนนอยควรแกไข อยางไร ก ใชผาชบเกลอปนถออก ข ใชแผนขดชบนำ�าสบคอย ๆ ขดออก ค ใชฟองนำ�าชบผงซกฟอกคอย ๆ ถออก ง ใชผาชบนำ�าอนผสมนำ�าสมสายชคอย ๆ เชดออก5. การใชเตารดในขอใดไมชวยประหยดพลงงานไฟฟา ก พรมนำ�ายาทจะรดใหช�นเลกนอย ข รดผาเน�อบางเบาใหเสรจกอนผา
การทำางานของคอมเพรสเซอร ก รบเสยบปลกทนท ข รอประมาณ 5 นาท แลวเสยบปลกใหม ค เสยบปลกแลวเปดประตเพอนำาสงของออก จากตเยน ง นำาสงของออกจากตเยนใหหมด แลวเปดประต ตเยนท�งไว
9. ถาตองการใหตเยนถายเทความเยนสมำาเสมอทวต ควรทำาอยางไร ก จดอาหารใหเปนหมวดหม ข ปรบอณหภมใหตำาลงอก ค จดวางอาหารใหมชองวางทกช �น ง ไมนำาอาหารหรอนำ�าวางในชองแชแขง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 420
เน�อหนา ค รดปลอกหมอนหลงจากถอดปลกเตารดแลว ง รดผาคร �งละหลาย ๆ ชดและรดตดตอกนจนเสรจ
10. การบำารงรกษาเครองสขภณฑไมควรปฏบตขอใด ก แขวนกอนดบกลนในหองนำ�า ข ทำาความสะอาดดวยนำ�ายาเคมเปนบางคร �ง ค ใชนำ�ายาทำาความสะอาดพ�นลางโถสวมนาน ๆ คร�ง ง ใชนำ�ามนหลอลนหาอปกรณประกอบเครองสขภณฑ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 421
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 7 เครองมอเครองใช ซอมไดไมยาก ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
1. ตเยนประตเดยวไมมสวนประกอบใด ก ถาดนำ�าท�ง ข ถาดนำ�าแขง
6. เมอพบสาเหตการชำารดของเครองใชไฟฟาแลว ขนตอนตอไปควรทำาอยางไร ก ลงมอซอมแซม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 422
ค ชองแชของสด ง ปมปรบอณหภมสวนท 1 2. สวนประกอบใดของตเยนมการทำางานเปนชวง ๆ ตามระดบการตงอณหภม ก ตวต ค แผงความรอน ข แผงความเยน ง คอมเพรสเซอร3. เพราะเหตใดชองแชของสดในตเยนจงตองมฝาปด มดชด ก ปองกนกลนเขามาภายในตเยน ข ควบคมอณหภมใหคงทตลอดเวลา ค ปองกนความรอนไหลเขาภายในชองแชแขง ง ปองกนไมใหอาหารทช �นลางกลายเปนนำ�าแขง
ข ศกษาวธการซอมแซม ค วางแผนในการซอมแซม ง เตรยมวสด อปกรณ และเครองมอซอมแซม7. เครองปรบอากาศมกลนเหมนไหมเนองจาก สาเหตใด ก ไฟฟาลดวงจร ข นำ�ายาแอรหมด ค สวตชของเครองปรบอากาศหลวม ง ตดต�งเครองปรบอากาศอยในททมแสงแดด8. ถาพบวาสวตชตดวงจรไฟฟาของเครองปรบอากาศ ทำางานบอย ควรทำาอยางไรเปนอนดบแรก ก แจงชางมาซอม ข เปลยนสวตชใหม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 423
4. ทอนำาสารทำาความเยนมหนาทสงสารทำาความเยน ไปทสวนใดของเครองปรบอากาศ ก คอมเพรสเซอร ข แผงทำาความเยน ค แผงทอระบายความรอน ง คอมเพรสเซอรและแผงทำาความเยน5. เพราะเหตใดจงควรตอสายกราวดของเครอง ปรบอากาศ ก ปองกนไฟฟาลดวงจร ข ปองกนอนตรายจากไฟฟาดด ค ปองกนความเสยหายทเกดจากฟาผา ง ปองกนอนตรายทเกดจากการทำางานของ เครองปรบอากาศ
ค เปลยนเครองปรบอากาศ ง ปดเครองปรบอากาศทนท9. ถาลนเปด ปดกอกนำาสกหรอ–ควรแกไขวธใด ก เปลยนยางอะไหลใหม ข เปลยนกอกนำ�าตวใหม ค ใชเทปพนเกลยวทขอตอ 4–5 รอบ ง ใชกาวยางทารอบ ๆ ล�นเปด–ปดใหตดแนน10. หลงจากซอมแซมกอกนำาเสรจแลวพบวายงม นำารวอย ควรปรบปรงอยางไร ก แกไขใหมต�งแตข �นตอนแรก ข ใชเทปพนเกลยวขอตอเพมอก ค เปลยนยางอะไหลบรเวณล�นเปด ปด– ง คลายเกลยวแกนเปด ปด–กอกนำ�า แลวซอมใหม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 424
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 8 ปลกพชถกวธ มคณคาตอชวต ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
1. ขอใดไมใชประโยชนของเกษตรทฤษฎใหม ก ฤดแลงมนำ�าเพยงพอตอการปลกพช ข หากเกดอทกภยจะสามารถฟ� นตวไดเรว ค เกษตรกรมฐานะพออยพอกนตามอตภาพ ง ผลผลตทางการเกษตรจะไมมสารพษตกคาง 2. หลกการทำาเกษตรอนทรยเหมอนกบ เกษตรธรรมชาตในขอใด ก ขายผลผลตไดในราคาสง ข ใชปยอนทรยในการดแลรกษาพช
6. เพราะเหตใดการปลกสมโอในทลมจงตองยกรองใหสง ก เพอใหสมโอเจรญเตบโตเรว ข เพอใหสมโอไดรบแสงแดดเตมท ค เพอปองกนนำ�าทวมและกกเกบนำ�าไวใช ง เพอทำาใหรากสมโอชอนไชหาอาหารไดดข�น7. ขอใดเปนผลดของการดดแปลงพนธกรรมพช (GMOS) ก รกษาพนธเดมไวได ข ใชตนทนในการผลตนอย ค พชมความตานทานตอสารเคม ง ผลผลตปลอดภยตอมนษยและสงแวดลอม8. ขอใดไมใชวตถประสงคของการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 425
ค ชวยสรางความสมดลของระบบนเวศ ง ใชสงมชวตจำาพวกแมลงชวยปราบศตรพช3. วนเกษตรเหมอนกบเกษตรผสมผสานในขอใด ก ใชปยคอกแทนปยเคม ข ปลกพชและเล�ยงสตวดวยกน ค ปลกพชหลาย ๆ ชนดในพ�นทเดยวกน ง มแหลงนำ�าประมาณ 20% อยในพ�นท ทำาการเกษตร4. การเลยงไกบนบอเลยงปลาดกเปนวธการ ทำาเกษตรแบบใด ก เกษตรอนทรย ข เกษตรธรรมชาต
เพาะเลยงเนอเยอพช ก ผลตพชพนธใหม ข ขยายพนธพชไดจำานวนมาก ค พชมความตานทานตอโรคและแมลง ง พชมความทนตอสารพษบางชนดทสะสมอยในดน9. เมอชงอาหารทเตรยมไวเพาะเลยงเนอเยอพชแลว ควรเตมสงใด ก เกลอแรและผงวน ข นำ�าตาลและนำ�ากลน ค เกลอแรและนำ�ากลน ง นำ�าเกลอและนำ�าตาลละลายผงวน10. ขอใดไมใชผลดของการปลกพชดวยวธการ ไฮโดรพอนกส ก ใชปยอนทรยได ข ปลกไดทกฤดกาล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 426
ค เกษตรทฤษฎใหม ง เกษตรผสมผสาน5. เมอคดเลอกหอมแดงไดแลว กอนนำาไป ปลกในแปลงควรทำาอยางไร ก ตดยอดและรากเกาท�ง ข นำาไปลางทำาความสะอาด ค นำาไปแชในนำ�าใหสงทวมตน ง ใชผาแหงหอหวหอมไวประมาณ 2 วน
ค ปลกในทะเลทรายได ง ควบคมสภาพแวดลอมได
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 9 เลยงสตวอยางไรด ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
1. ขอใดไมใชลกษณะของไกกระทง ก เจรญเตบโต ข เปนพนธไกไขลกผสม ค มเน�อนม ไมเหนยว และรสชาตด ง เล�ยงเพยงเดอนเดยวจะมนำ�า
6. การตดตามความเคลอนไหวของตลาดจำาหนาย สตวเปนประจำาจะเกดผลดอยางไร
ก ชวยใหเล�ยงสตวไดถกวธข สามารถแปรรปผลผลตสตวได
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 427
หนก 2 กโลกรม
2. การใชโพรไบโอตกเปนอาหารเสรมสำาหรบเลยง ไกเนอ มผลดอยางไรก ไกตวเมยออกไขเรวและดกข ไกกนอาหารนอยแตมไขมนมากค ไมตองหยอดวคซนปองกนโรคง ไกเจรญเตบโตด มเน�อมาก ไข
มนนอย
3. โรงเรอนอแวปไมเหมาะทจะเลยงสตวชนดใดก สกรข ไกไขค โคนมง ไกเน�อ
4. ปจจยใดสำาคญทสดในการเลยงสตว ก พนธสตว
ค เกดแนวคดในการพฒนารปแบบการเล�ยงสตว
ง ชวยใหผลตสตวไดตรงกบความตองของ
ผบรโภค7. ขอใดเปนวธการปองกนโรคระบาดใหแกไกพนเมอง ทเลยงไว ก ใหอาหารและนำ�าสะอาด ข ฉดวคซนใหแกลกไกทกตวเปนระยะ ๆ ค ทำาความสะอาดโรงเรอนและเปลยนพ�นเลา ทกเดอน ง ทำาชองระบายอากาศและเปดทางใหแสงแดด สองเขาในโรงเรอน 8. ไกพนเมองทกำาลงเจรญเตบโตควรไดรบอาหาร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 428
ข การจดการฟารม ค รปแบบการเล�ยงสตว ง คณสมบตของผเล�ยง
5. สถานทใดไมเหมาะสำาหรบการเลยงโคนม ก ทงหญาบรเวณกวาง ข โรงเรอนทมหลงคาแบบหนาจว ค โรงเรอนอยบนทดอนและมถนนตดผาน ง โรงเรอนทต�งอยในทราบลมและมนำ�าทวมถง
ชนดใดมากกวาปกต ก ไขมน ค วตามน ข โปรตน ง คารโบไฮเดรท9. บอปลาลกษณะใดไมเหมาะสำาหรบเลยงปลานล ก อยใกลแหลงนำ�าธรรมชาต ข มแพลงตอนสนำ�าตาลข�นอยมาก ค ดนในบอเปนดนเหนยวปนทราย ง นำ�าในบอมอณหภม 30 องศาเซลเซยส10. ขอใดสำาคญทสดในการสขาภบาลสตว ก ทำาใหสตวมจำานวนเพมข�น ข ทำาใหไดผลผลตทมคณภาพดและปลอดภย ค ทำาใหสตวเจรญเตบโตและม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 429
สขภาพแขงแรง ง ทำาใหผลผลตตรงกบความตองการของผบรโภค
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 10 รจกเกบ รจกกน ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
1. การเกบเนอไกในขอใดผดหลกการเกบอาหารสด ในตเยน ก หนเปนช�นเลก ๆ แลวลางนำ�า ข เกบใสกลองพลาสตกแลวปดฝา ค หอเน�อไกทแลแลวดวยกระดาษไข ง นำาภาชนะบรรจไกไปวางทช �นใตชองทำานำ�าแขง2. ใครเกบผกบงจนถกวธ ก ซ�มใสถาดวางไวในทรม ข แจคใชผาขาวบางคลมไว
6. ถาตองการชะลอการเนาเสยของผลไมควรใช วธการใด ก ใชรงส ข ใชนำ�าตาล ค ใชความรอน ง ใชความเยน 7. การถนอมอาหารชนดใดประหยดคาใชจายมากทสด ก ปลาทแชแขง ข พรกตากแหง ค ผกกาดดอง 3 รส ง กลวยนำ�าวาอบตพลงแสงอาทตย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 430
ค ตแชสวนยอดผกไวในนำ�าเยน ง หมวยแชสวนรากผกไวในนำ�าเยน3. ขอใดเปนขนตอนแรกของการเกบผกกาดขาว ไวในตเยน ก นำาผกใสถงพลาสตก ข เลอกสวนทเสยท�งไป ค แชผกในนำ�าสะอาดผสมเกลอแกง ง ลางผกใหสะอาดแลวหอดวยพลาสตก4. ขอใดเปนวธเกบกระเทยมทถกตอง ก แขวนไวในตกบขาว ข แกะเปนกลบ ๆ ใสกลอง ค แขวนไวในทอากาศถายเทด ง ตดสวนหวเกบใสภาชนะทมฝาปด
8. หลงจากทำามะมวงแชอมแลวปรากฏวารสชาต จดเกนไป ควรแกไขอยางไรก เตมนำ�ามะนาว 5 ซซข เตมนำ�าเชอมเลกนอยค เตมนำ�าแลวต�งไฟเคยวตอจนแหงง เตมเกลอปนและนำ�าเชอมเลกนอย
9. การทำาฝรงหย เมอลางฝรงสะอาดแลว ควรทำาอยางไรตอไปก ป นใหละเอยดท�งผลข สบใหละเอยดแลวป นค ควานเมลดออกแลวป นง ควานเมลดออกแลวหนเปนช�น
หนา 1 เซนตเมตร10. ถาพบวากนเชยงทตากไวแหงไมสนท ควรแกไขอยางไรก แขวนกนเชยงบนราวแลวรมควน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 431
5. ขอใดไมใชประโยชนของการถนอมอาหาร ก ทำาใหไดรบประทานอาหารสดใหม ข ทำาใหมอาหารนอกฤดกาลไวรบประทาน ค ชวยรกษาคณคาและคณภาพของอาหารไว ง ชวยเพมรายไดใหเกษตรกรเมอผลผลตลนตลาด
ข ตากกนเชยงใหมในวนทมแสงแดดจดค นำากนเชยงไปเคลอบผวโดยการ
ฉาบรงสง นำากนเชยงไปอบความรอนดวยเตา
ไมโครเวฟ
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 11 ตลาดสนคาเกษตร ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
1. การคดขนาดผลไมใสบรรจภณฑทสวยงามกอนนำา ไปจำาหนาย จะเกดผลดอยางไร ก หาตลาดไดงาย ข ชวยเพมมลคาใหกบสนคา ค ชวยพฒนาคณภาพของสนคา
6. ตลาดกลางมขอดทดกวาตลาดซอขายลวงหนา อยางไร ก สะดวกตอผผลตทอยไกล ข ไดเงนกอนเกบเกยวผลผลต ค เกษตรกรขายสนคาไดในราคา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 432
ง สรางความเชอมนใหกบผบรโภค2. ขอใดเปนวธการพฒนาคณภาพของสนคา ใหตรงกบความตองการของผบรโภค ก ผลตสนคาจำานวนมากแลวสงออก ข บรรจสนคาในบรรจภณฑทสะดดตา ค ทำาใหผลผลตปลอดจากสารพษตกคาง ง นำาเทคโนโลยมาชวยในการปลกพชหรอ เล�ยงสตว3. การทเกษตรกรผลตลำาไยนอกฤดกาลออกจำาหนาย จะตอบสนองความตองการของผบรโภคดานใด
ยตธรรม ง เกษตรกรสามารถกำาหนดราคาสนคาไดดวยตนเอง7. ผทรวบรวมผลผลตจากเกษตรกรแลวนำาไป จำาหนายทตลาดกลาง หมายถงใคร ก ผผลต ค กลมเกษตรกร ข ผบรโภค ง พอคาคนกลาง8. การทำาแบบฟอรมสำารวจตลาดสนคาเกษตร ไวทกเดอน เพอวตถประสงคใด ก แกไขปญหาราคาสนคา ข ชวยตดสนใจวาจะผลตสนคาชนดใด ค ชวยตดสนใจวาจะจำาหนายสนคาทตลาดใด
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 433
ก เวลา ค สถานท ข รปราง ง คณภาพสนคา4. ตลาดทซอขายกนดวยวธการประมลราคาสนคา เปนลกษณะของตลาดแบบใด ก ตลาดกลาง ข ตลาดขายสง ค ตลาดซ�อขายลวงหนา ง ตลาดขายปลกประเภทขายตรง5. ตลาดขายสงมขอดตอเกษตรกรในทองถนอยางไร ก ขายสนคาไดราคาสง ข ลดภาระในการหาตลาด ค ตดปญหาเกยวกบพอคาคนกลาง ง เกษตรกรสามารถขายผลผลตไดกอน การเกบเกยว
ง ใชเปนขอมลในการผลตสนคาใหตรงกบ ความตองการของผบรโภค9. ดาวเกบไขไกไดวนละ 20 ฟอง และผกบงจนวนละ 10 กำา ดาวควรนำาผลผลตไปจำาหนายทใด ก ตลาดกลาง ข ตลาดขายสง ค ตลาดซ�อขายลวงหนา ง ตลาดขายปลกประเภทขายตรง10. จรรยาบรรณในการจำาหนายสนคาเกษตร ขอใด สำาคญทสด ก มความอดทน ข มความคดในการพฒนาสนคา ค ใหความรเกยวกบสนคาแกผบรโภค ง การกำาหนดราคาผลผลตให
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 434
เหมาะสม
แบบทดสอบหลงเรยน
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 1 การทำางานรวมกน ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 435
1. ความหมายของ ครอบครว “ ” ในดานกฎหมาย ตรงกบขอใด ก ครอบครวทมการใชจายเงนรวมกนข ครอบครวทมความรกใครหวงใย
กนค ครอบครวทพอแมจดทะเบยน
สมรสกนง ครอบครวทมความผกพนทาง
สายโลหต2. ขอใดกลาวผดเกยวกบความสำาคญของครอบครวก เปนตนแบบของการดำาเนนชวตข เปนทสรางและพฒนาคณภาพ
ของมนษยค เปนแหลงการเรยนรดาน
เศรษฐกจพอเพยงง เปนแหลงหลอมรวมความรกและ
ความสามคค
5. “ปรายทำาความสะอาดหองนอนของทกคนในบาน”
ปรายดแลและบรการครอบครวดานใด
ก ดานอาหารข ดานทอยอาศยค ดานสขภาพอนามยง ดานเส�อผาและเครองแตงกาย
6. “คณแมตองไปทำางานนอกบานจงจางพยาบาลพเศษ มาดแลคณยาย ” คณแมปฏบตอยในขนตอนใด ของทกษะการจดการ
ก การประเมนผลข การต�งเปาหมายค การวเคราะหทรพยากรง การวางแผนและกำาหนด
ทรพยากร7. สงใดไมควรปฏบตในการดแลผสงอาย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 436
9. “ในการทำารายงานกลม หวหนากลมมอบหมายใหวฒนาวาดภาพประกอบเน�อหา ”
หวหนากลมปฏบตอยในขนตอนใดของกระบวนการ
กลมก การกำาหนดเปาหมายข การปฏบตตามบทบาทหนาทค การแบงงานตามความสามารถง การประเมนผลและปรบปรงงาน
10. การปฏบตของใครทแสดงวามความพอใจในการ ทำางาน
ก มกย�มใหกบทกคนข มลพดดวยถอยคำาไพเราะค หมอนชวยเหลอทกคนทม
ปญหาง มายดมความสขและสนกกบ
การทำางาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 437
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 2 บานนาอย ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 438
1. ถาฝาผนงคอนกรตสกปรกมากควรทำาความสะอาดอยางไรก ลางดวยนำ�าผสมผงซกฟอกข เชดดวยผาชบนำ�าบดหมาดค ขดดวยแปรงพลาสตกกบนำ�ายา
ขดพ�นง ขดดวยแปรงลวดกบนำ�าผสมผง
ซกฟอก2. “อไรพบคราบสกปรกทหนาตางหลงจากทำาความสะอาดเสรจแลว” อไรปฏบตอยใน
ขนตอนใดของทกษะการจดการก การประเมนผลข การต�งเปาหมายค การวเคราะหทรพยากรง การวางแผนและกำาหนด
ทรพยากร3. “บรเวณบานของธาดาเปนพ�นดนท
5. “เอกตองการลดอณหภมความรอนภายในหองนอน ” เอกควรปฏบตอยางไร
ก ตดผามานทหนาตางข ทำาชองหนาตางเพมข�นค ตดต�งเครองปรบอากาศง ยายตเส�อผาออกจากหอง
6. ถาตองการปรบปรงบานแบบประหยดพลงงาน ควร เลอกวธใดจงจะประหยดคาใชจายมากทสด
ก ตดต�งกระจกรอบบานข ปลกตนไมเพอใหรมเงาค ตดต�งฉนวนกนความรอนง เลอกใชกระเบ�องหลงคาสออน
7. “นกเรยนกลม A กำาหนดจดปายนเทศวนสงกรานต ”
นกเรยนกลม A ปฏบตอยในขนตอนใดของทกษะการ
จดการในการทำางาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 439
9. ขอใดไมใชประโยชนทเกดจากการจดตกแตง หองเรยนก สรางบรรยากาศทดในการเรยนข ทำาใหนกเรยนเขาใจบทเรยนดข�นค สรางเสรมลกษณะนสยทดงาม
และความมวนยง ชวยสงเสรมใหการเรยนการสอน
เปนไปอยาง ราบรน
10. “เอและเพอน ๆ ชวยกนจดตกแตงหองเรยนจนเปน ระเบยบมากข�น ” เอและเพอน ๆ ปฏบตอยใน ขนตอนใดของกระบวนการแกปญหา
ก การพจารณาปญหาข การวเคราะหปญหาค การแกปญหาและตรวจสอบผลง การประเมนทางเลอกในการแก
ปญหา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 440
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 3 เสอผานาใช ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
1. โนรรปรางอวน เตย และผวคลำา โนรควรเลอกผา ลกษณะใดก ผาสเขม ลายใดกได
6. เสอตวใดควรรบนำามาซกกอนตวอน
ก เส�อกฬาสเหลอง ค เส�อสขาวทมรอยเป� อน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 441
ข ผาสออน ลายดอกเลกค ผาสเขม ลายดอกใหญง ผาสออน เสนลายขวาง
2. ปรชาตองการซอเสอผาทมราคาถก ปรชาควรเลอก ซอจากสถานทใดจงจะเหมาะสม ก รานมนมารทข หางสรรพสนคาค ตลาดขายสงเส�อผาง รานขายเส�อผาทวไป
3. การตรวจสอบคณภาพการตดเยบกระโปรงนกเรยน ไมจำาเปนตองดสงใดก การตดซปข การตดตะขอค การเยบรงดมง การสอยรมผา
4. “เจนศกษาวธการนำาผาฝายมาตดเส�อ” เจนปฏบตอย
ข เส�อผาฝายสแดง ง เส�อนกเรยนทชายเส�อขาด 7. “กอยลองรดสาบเส�อกอนรดตวเส�อ” การปฏบตของ
กอยมวตถประสงคเพออะไร ก ทดสอบดวาเส�อสตกหรอไม ข ปรบอณหภมของเตารดใหเหมาะ
สมกบผาค เพอใหสามารถรดเส�อเสรจไดเรว
และถกวธง ตองการควบคมความช�นของเส�อ
ใหเหมาะสม8. “ปองสงเกตเหนกางเกงถกตะปขาดเปนร ” ปองควร แกไขดวยวธใด
ก การชนแบบรงผ�งข การเยบแบบดนถอยหลงค การสอยโดยใชดายเสนคง การปะดวยผาทมสเดยวกน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 442
ในขนตอนใดของกระบวนการทำางาน
ก การวเคราะหงานข การวางแผนในการทำางานค การประเมนผลการทำางานง การปฏบตงานตามลำาดบข�นตอน
5. การเลอกซอรองเทากฬามวธการอยางไร
ก ลองสวมใส แลววงเหยาะ ๆ ข เลอกแบบททนสมย สสดใสค เลอกคทมพ�นรองเทาทำาจากยางง สวมใสท�ง 2 ขาง แลวลองเดน
สกคร
9. “ยพาพบวาตะขอทตดกระโปรงไมแนนเธอจงเยบซำ�า ทตะขออก 2 คร�ง” ยพาปฏบตอยในขนตอนใดของ กระบวนการทำางาน
ก การวเคราะหงานข การวางแผนในการทำางานค การประเมนผลการทำางานง การปฏบตงานตามลำาดบข�นตอน
10. “นทลองสวมกางเกงทเปลยนยางยดขอบกางเกงแลว ปรากฏวายางยดรดบรเวณเอวจนแนน” นทควร แกไขอยางไร
ก เปลยนกางเกงตวใหมข วดขนาดยางยดรอบเอวใหมค ดงยางยดใหตงแลวเยบใหมง เยบยางยดเสนใหมตอกบเสนเดม
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 4 ตดเยบเบองตน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 443
ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 444
1. การใชทเลาะดายมจดประสงคเพออะไรก เลาะเสนดายทเยบรมผาข ดงเสนดายใหตงกอนเลาะค เลาะเสนดายสวนทไมตองการ
ออกง เลาะผาทตดกบกระดาษสรางแบบ
ออก2. ใครเลอกผาทใชฝกหดตดเยบไมเหมาะสมก อ�มเลอกผาฝายสสดข อรเลอกผาทมราคาถกค อนเลอกผาเน�อละเอยดง อนเลอกผาลายตารางสเหลยม
3. เพราะเหตใดจงตองทำาเครองหมายลงบนผา กอนการตดเยบเสอผาก เพอใหผาตดกนเวลาตดข เพอใหผาทตดมความสวยงามค เพอความคลองตวในการเยบผา
6. การตดเสอกกไมตองวดตวสวนใด
ก รอบคอข รอบรกแรค ความยาวแขนง ความยาวไหล
7. การสรางแบบเสอคอกลมแขนสนตองสรางแบบตด กชน
ก 1 ช�น ค 3 ช�นข 2 ช�น ง 4 ชน
8. “โตงลองสวมกางเกงนอนทตดเยบเสรจแลว ” โตง ปฏบตอยในขนตอนใดของกระบวนการทำางาน
ก การวเคราะหงานข การวางแผนในการทำางานค การประเมนผลการทำางานง การปฏบตงานตามลำาดบข�นตอน
9. “รตนาพบวาเส�อมรอยขาดจงหาวธ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 445
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 5 สรางสรรคงานสวย ดวยเอกลกษณไทย ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 446
1. งานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยไมไดสะทอนให เหนคณคาของสงใดก สภาพเศรษฐกจข ภมปญญาของชาวบานค การใชความคดสรางสรรคง การแสดงออกทางอารมณและ
จตใจ2. งานจกสานชนดใดแสดงใหเหนสภาพภมศาสตร ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอก งอบจากใบลานข กระเปายานลเภาค กระเปาจากผกตบชวาง กระตบบรรจขาวเหนยว
3. งานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยชนดใดนำาไปใช ประโยชนไมเหมาะสมกบโอกาสและสถานทก แตงกวาแกะสลกประดบจาน
6. เมอรอยมาลยซกสามหลกไดความยาวตามตองการ แลวควรจบการรอยอยางไร
ก จบดวยดอกพด 1 ดอกข จบดวยดอกพด 2 ดอก ค จบดวยดอกรกขนาดเลกง จบดวยดอกกหลาบ 1 ดอก
7. การรอยมาลยกลมหากไมมดอกมะลควรเลอกใช ดอกไมชนดใดแทนจงจะไดมาลยทมลกษณะคลายกน
ก ดอกรกข ดอกพดค ดอกกหลาบง ดอกบานไมรโรย
8. “มานกำาหนดวธการประดษฐบายศรปากชามไว คราว ๆ” มานปฏบตอยในขนตอนใดของ กระบวนการทำางาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 447
10. ขอใดกลาวผดเกยวกบการทำางานประดษฐเปนงานกลมก สมาชกรวมกนกำาหนดเปาหมายข สมาชกรวมกนวางแผนการทำางานค หวหนากลมเปนผนำาเสนอผลงานทกคร �งง หวหนากลมมอบหมายงานตามความสามารถของสมาชก
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 448
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 6 รกษาด มใชนาน ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 449
1. ขอใดเปนจดประสงคสำาคญทสดในการบำารงรกษา เครองใชก เพอความสวยงามข เพอยดอายการใชงานค เพอความเปนระเบยบง เพอประหยดคาใชจาย
2. โตะไมสกทมรอยเป อนมาก ๆ ควรทำาความสะอาด ดวยวธใดก ใชผาชบนำ�าบดหมาดเชดข ใชผาชบนำ�าผสมผงซกฟอกเชดค ใชกระดาษทรายขด ทาข�ผ�ง แลว
เชดดวยผาแหงง ใชผาชบนำ�าอนผสมนำ�าสมสายช
แลวขดเงาดวยข�ผ�ง3. การใชเตารดไฟฟาในขอใดทำาใหสนเปลองพลงงาน ไฟฟามากทสดก รดผาวนละชด
6. เพราะเหตใดจงควรเลอกใชผงซกฟอกเฉพาะสำาหรบ
เครองซกผาก ทำาใหเส�อผามกลนหอมข ทำาใหถงซกผาไมเกดสนมค ทำาใหเส�อผาสะอาดไดงายง ทำาใหเส�อผาไมมรอยคราบ
7. “ออยตองการใหตเยนระบายความรอนไดด ” ออย
ควรทำาความสะอาดบรเวณใดก ภายในตเยนโดยรอบข ภายนอกตเยนโดยรอบค ชองสำาหรบทำานำ�าแขงในตเยนง แผงระบายความรอนหลงตเยน
8. การใชตเยนลกษณะใดจะทำาใหสนเปลองพลงงาน ไฟฟามากทสด
ก ใชตเยนทม 2 ประตข ใชตเยนทมประตเดยวค ปดตเยนใหสนทหลงใชงาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 450
10. สารทเหมาะสมสำาหรบใชบำารงรกษาเครองสขภณฑ ควรมคณสมบตใด
ก มกลนหอมสดชนข สามารถดบกลนตาง ๆ ไดค มประสทธภาพในการกดกรอนง มประสทธภาพในการฆาเช�อโรค
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 451
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 7 เครองมอเครองใช ซอมไดไมยาก ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 452
1. ถาตองการใหตเยนระบายความรอนไดดควรทำา ความสะอาดบรเวณใดก แผงหลงตเยนข ภายในตเยนโดยรอบค ชองสำาหรบทำานำ�าแขงง ภายนอกตเยนโดยรอบ
2. ถาพบวาตเยนมเสยงดงควรแกไขอยางไรก ปดประตตเยนใหสนทข ลดปรมาณสงของในตเยนค หมนปมปรบอณหภมใหเหมาะสมง เปลยนตำาแหนงตเยนใหอยบน
พ�นทเรยบ3. การตดตงตเยนในขอใดควรไดรบการแกไขก ต�งบนพ�นกระเบ�องแผนเรยบข ต�งใหดานหลงหางจากผนง 20
เซนตเมตรค ต�งในบรเวณทไมมเครองใชไฟฟา
6. ขอใดควรปฏบตเปนอนดบแรกหลงพบวา เครองใชไฟฟาชำารด
ก หยดการใชงานข ตรวจสอบสาเหตเบ�องตนค นำาไปใหชางไฟฟาซอมแซมง ซอมแซม แกไขดวยตนเอง
7. วธการใดสามารถชวยลดคาไฟฟาจากการใช เครองปรบอากาศไดมากทสด
ก ทาผนงใหเปนสเขยวข ตดต�งเครองปรบอากาศในทรมค ตดต�งผามานปองกนแสงแดดง ตดต�งฉนวนปองกนความรอนท
ฝาเพดาน8. การซอมแซมกอกนำารว เมอปดประตนำาแลว ขนตอนตอไปควรทำาอยางไร
ก ดงล�นเปด ปดออกจากแกน–ข คลายนอตครอบแกนเปด ปดนำ�า–
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 453
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 8 ปลกพชถกวธ มคณคาตอชวต ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 454
1. “การปลกพชโดยไมไถพรวนดนและไมจำากดวชพช ”
เปนหลกการของการเกษตรแบบยงยนรปแบบใด
ก เกษตรอนทรยข เกษตรธรรมชาตค เกษตรทฤษฎใหมง เกษตรผสมผสาน
2. เกษตรทฤษฎใหมนำาทกษะใดมาใชในการทำางาน มากทสดก ทกษะการจดการข ทกษะการแกปญหาค ทกษะกระบวนการทำางานง ทกษะการแสวงหาความร
3. ขอใดเปนการจดการทเกดประโยชนสงสดในการปลก ผกสวนครวก การปลกผกสวนครวทเจรญ
เตบโตเรว
5. ใครปฏบตอยในขนตอนการวเคราะหทรพยากร ในการปลกพช
ก โจต�งใจวาจะปลกมะมวงใหได 4 ไร ภายใน
1 เดอนข จจาคดวาจะใชงบประมาณปลก
ผลไมประมาณ 10,000 บาทค จตรคดไววาหากหอมแดงราคา
ตกตำาจะเปลยนไป ปลกคะนาแทนง จมสำารวจสมาชกในบานแลวพบ
วาบางคนยงขาด ความรดานเทคโนโลยการเกษตร
6. ถามเศษผกสวนครวเหลอจากการตดแตง ควรจดการ
อยางไรเพอใหสามารถนำากลบมาใชในการปลกพช
ครงตอไป
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 455
8. “การนำายนจากภายนอกเขาไปในโครโมโซมภายใน
เซลลพช เพอใหมลกษณะตามทตองการ ” จดเปน
เทคโนโลยเกยวกบการปลกพชขอใด
ก การเพาะเล�ยงเน�อเยอข การดดแปลงพนธกรรมค การปลกพชดวยวธไฮโดรพอน
กสง การปรบปรงพนธโดยใชฮอรโมน
9. โรงเรอนทใชปลกพชดวยวธไฮโดรพอนกสควรม ลกษณะอยางไร ก แสงแดดสองถงตลอดวน ข ควบคมสภาพแวดลอมได ค ภายในแหงสนทไมมความช�น ง ควบคมปรมาณธาตอาหารพชได
10. ขอใดเปนขอดของการเพาะเลยงเนอเยอพชก สามารถปลกในทะเลทรายไดข ไดตนพชทมลกษณะเหมอนตนแมค ชวยลดปญหาการใชสารเคมกำาจดศตรพชง ไดพนธพชทมสารอาหารและวตามนเพมมากข�น
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 456
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 9 เลยงสตวอยางไรด ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 457
1. การเลยงสตวรปแบบใดททำารวมกบการเกษตรแบบ อนโดยใชเทคโนโลยเขาชวยและทำาใหผเลยงมรายได เพยงพอตอการยงชพก แบบการคาข แบบอาชพเสรมค แบบธรกจในครวเรอนง แบบธรกจอตสาหกรรม
2. อปกรณใดจำาเปนมากทสดสำาหรบลกไกเกดใหมก เครองเวชภณฑข วสดรองพ�นคอกค อปกรณใหอาหารง อปกรณใหความอบอน
3. ขอใดไมใชหลกปฏบตในการใหอาหารสตวก ใหอาหารทใหมและสะอาดข ใหอาหารทตรงกบชนดของสตวค ใหอาหารปรมาณมากเทาทจะจด
6. ถาตองการใหไกเนอมสขภาพดและยบยงจลนทรยท
กอใหเกดโรค ควรเลอกใชเทคโนโลยใด
ก เล�ยงในระบบฟารมปดข ใชฮอรโมนเรงการเจรญเตบโตค ใชโพรไบโอตกเปนอาหารเสรม
ง ปรบปรงพนธไกโดยใชเทคโนโลยชวภาพ
7. การสขาภบาลสตววธใดสามารถปองกนการเกด โรคระบาดไดดทสด
ก ฉดวคซนใหสตวตามกำาหนดเวลาข เล�ยงสตวรวมกนเปนจำานวนมากค ทำาความสะอาดสตวและโรงเรอนง เมอพบสตวทมอาการผดปกตให
รบแยกออกจากฝง
8. ถาเกษตรกรตองการจำาหนายปลานลใหไดราคาสง ควรเลอกจำาหนายใหใคร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 458
10. ในการเลยงปลานล การปฏบตของใครอยในขนตอนการสงเกต ของทกษะการแสวงหาความร
ก อนพบวานำ�าขนเพราะในบอปลามแพลงกตอนมากข ออดพบขอมลเกยวกบพนธปลานลจากอนเทอรเนตค แอดสอบถามแมคาเกยวกบขนาดของปลาทตลาดตองการง อ�มพบคา pH ของนำ�าทเหมาะสมกบการเล�ยงปลานลจากวารสารการเกษตร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 459
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 10 รจกเกบ รจกกน ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 460
1. ขอใดเปนขนตอนแรกของการเกบผกกาดขาว ไวในตเยนก นำาผกใสถงพลาสตกข เลอกสวนทเสยท�งไปค ลางนำ�าสะอาดแลวใสตะแกรงง แชผกในนำ�าสะอาดผสมเกลอแกง
2. ถาทบานไมมตเยนควรเกบเนอสตวอยางไร ใหรบประทานไดนานก หนเปนช�นแลวนำาไปรวนข แลเปนช�นแลวแชในนำ�าแขงค เกบใสถงพลาสตกแลวรดใหแนนง ลางนำ�าทผสมเกลอแลวเกบใส
กลอง3. ถาพบวาอาหารกระปองทเกบไวกระปองบวม ควรทำาอยางไรก นำาไปท�งข นำาไปเปลยนทราน
6. การถนอมอาหารโดยการใชความรอนมผลตอคณภาพ อาหารอยางไร
ก ทำาใหอาหารมรสชาตดข�นข ทำาใหประกอบอาหารไดยากค ทำาใหจลนทรยในอาหารเพมข�นง ทำาใหสของอาหารเปลยนแปลงไป
7. ถาตองการดองเปรยวถวงอก ควรทำาอยางไร เปนอนดบแรก
ก นำาถวงอกมาตมข นำาถวงอกไปผงแดดค นำาถวงอกมาเคลาเกลอง หมกถวงอกดวยนำ�าเกลอผสมกบ
นำ�าสมสายช8. “จรศกดศกษาคณสมบตของผปฏบตงานแปรรป
อาหาร” จรศกดปฏบตอยในขนตอนใดของ
กระบวนการทำางาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 461
การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 หนวยการเรยนรท 11 ตลาดสนคาเกษตร ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 462
1. ขอใดไมใช ความสำาคญของการตลาดสนคาเกษตร ทมตอผผลต
ก เพมมลคาใหสนคาข เพมตนทนการผลตค มตลาดจำาหนายเพมข�นง มการพฒนาสนคาใหดข�น
2. การสงลองกองจากภาคใตมาขายทภาคกลาง แสดงวา การตลาดสนคาเกษตรสามารถตอบสนองผบรโภค ดานใด ก แหลงผลตสนคา ค รป
รางของสนคาข โอกาสขายสนคา ง เวลา
วางจำาหนายสนคา3. “ปอยนำามะมวงทปลกไวไปจำาหนายใหปรายถงบาน ” ปอยทำาการตลาดประเภทใดก ตลาดกลาง
6. ถาอวตองการทราบราคาขายผลผลตตอหนวย อวควรคำานวณตามขอใด
ก ราคาทน+คาใชจายท�งหมด
ข กำาไรท�งหมด+คาใชจายท�งหมด
ค คาใชจายท�งหมด×เปอรเซนต
กำาไร÷100ง ราคาขายผลผลต
ท�งหมด÷จำานวนหนวยตอผล
7. การปฏบตของใครเปนลกษณะของการตลาดสนคา เกษตรประเภทซอขายลวงหนา
ก ตนนำาผลผลตไปจำาหนายตามรมทาง
ข ตกนำาผลผลตไปขายใหสหกรณในทองถน
ค ตองตกลงจะขายผลผลตทมอยตอนน�ใหต�ม
ง เตาตกลงจะขายผลผลตใหตาย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 463
10. “จากการทำาบนทกรายรบ รายจาย ปรากฏวา ลงทนไปท�งหมด – 10,000 บาท เมอหกคาใชจายแลวยอดเงนคงเหลอ 5,000 บาท ” ขอความนแสดงผลตามขอใด
ก มการจดการทไมดเพราะใชเงนทนนอยข ขาดการจดการทดเพราะไดกำาไรนอยเกนไปค มการจดการทดเพราะกจการมกำาไร 5,000 บาทง ขาดการจดการทดเพราะกจการเหลอเงนเพยง 5,000 บาท
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 464
แบบทดสอบกลางภาคการดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6
ชอ ชน เลขท
ตอนท 1 เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 465
1. สมพนธภาพในครอบครวใดทเปนแบบ ประชาธปไตย ก ครอบครวอน คณพอคณแมเปนผวาง แนวทางชวต ข ครอบครวเอ ทกคนสามารถทำาอะไรตามใจ ตวเองได ค ครอบครวเอก กำาหนดชวตจากละคร ทตนเองชอบ ง ครอบครวออย ทกคนชวยวางแผนการ ดำาเนนชวต2. “คณแมกำาลงเยบปลอกหมอนใหม ” คณแม ดแลและบรการครอบครวดานใด ก ดานอาหาร
5. เมอกำาหนดเปาหมายการทำางานแลวปรากฏวา การปฏบตงานไมตรงกบวตถประสงค ควรปรบปรงขอใด ก ปรบปรงเปาหมาย ข ปรบปรงการปฏบตงาน ค ปรบปรงวตถประสงคของงาน ง ปรบปรงกระบวนการทำางานกลม6. การวางแผนการทำางานเปนหนาทของใคร ก ทกคน ค กรรมการกลม ข หวหนากลม ง เลขานการกลม7. ขอใดคอการสรางทศนคตทดในการทำางาน รวมกบเพอน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 466
10. “บ�ปดฝนบนฝาผนงบานดวยไมกวาด ขนไกแลวใชผาชบนำ�าบดหมาดเชด” ฝาผนงบานบสรางดวยวสดใด ก ซเมนตไม ข ซเมนตคอนกรต ค ซเมนตกระเบ�องเคลอบ ง ซเมนตทาดวยสพลาสตก11. เมอเปด–ปดประตรวแลวเกดเสยงดง ควรทำาอยางไร ก ทำาความสะอาดลอเลอน ข หยอดนำ�ามนหรอจาระบลอเลอน ค ขดสนมบรเวณลอเลอนดวยกระดาษทราย ง ใชไมกวาดดอกหญาปดกวาดทำาความ
15. การเปดชองหนาตางในแนวใดทสามารถทำา ใหลมพดผานไดดทสด ก แนวใต-ตะวนตกเฉยงใต ข แนวใต-ตะวนออกเฉยงเหนอ ค แนวเหนอ-ตะวนออกเฉยงเหนอ ง แนวตะวนออกเฉยงเหนอ-ตะวนตก เฉยงใต16. การกระทำาใดไมชวยใหกระแสลมพดเขามา ในบาน ก การทำาชองระบายอากาศ ข การใชหนาตางบานเปดดกลม ค การวางตวอาคารแนวเดยวกนกบ ทศทางลม ง การเปดชองประตหนาตางใหลมมทางเขา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 467
20. การเลอกซอรองเทาควรเลอกซอในเวลา ใด จงจะทำาใหใสสบาย ก 08.00–10.00 น. ข 10.00–12.00 น. ค 12.00–14.00 น. ง 18.00–20.00 น.21. เสอผาตวใดควรรบนำามาซกกอนตวอน ก เส�อเป� อนสขาว ข เส�อนกเรยนสขาว ค เส�อผาฝายสแดงทสตก ง กระโปรงนกเรยนทชายหลดลย22. ขอใดไมใชวธการซกผาดวยเครองซกผา ก ตรวจดความเรยบรอยกอนใชงาน ข ปฏบตงานตามคำาแนะนำาในการใชงาน
25. ผาทขาดเปนรปใดตองชนโดยวธการสาน จงจะเหมาะสมทสด ก รปวงกลม ข รปสเหลยม ค รปสามเหลยม ง รปคดหรอเล�ยวไปมา26. ถาเอวของมะลวดได 25 นว ควรใชยางยด ขนาดเทาใดใสเอวกางเกงนอนจงจะ เหมาะสมทสด ก 18–19 น�ว ค 22–23 น�ว ข 20–21 น�ว ง 23–24 น�ว27. ขอใดดแลและรกษาอปกรณทใชในการ ตดเยบไมถกตอง ก สายวดใชเสรจแลวใหมวน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 468
30. ขอใดเปนวธการวดความยาวดานหนาของเสอ ก วดจากลกกระเดอกยาวลงมาถงเอว ข วดจากลกกระเดอกยาวลงมาถงตะโพก ค วดจากรอยบมตรงกลางคอยาวมาถงเอว ง วดจากรอยบมตรงกลางคอยาวมาถง สะโพก31. การเตรยมผากอนตดโดยวธใดสามารถ ปองกนการหดตวของผาได ก นำาผาพบทบแชในนำ�า กดนำ�าออก แลว ตากแดด ข นำาผาพบทบแชในนำ�า ปดนำ�าออกแลว ผงลม
34. ขอใดเปนขนตอนแรกของการเยบกางเกงนอน ก เยบเปากางเกงเขาดวยกน ข เยบกนยดทเสนเอวแผนหนาและหลง ค นำาช�นหนาและช�นหลงมาเยบตะเขบทองขา ง ใชยางยดทเอวกางเกงโดยเยบรอบเอว 2 รอบ35. “ชาวภาคใตนำาใบลำาเจยกไปลนไฟใหนม กอนนำามาสานเปนเสอ” สะทอนใหเหน คณคาในขอใด ก ภมปญญาชาวบาน ข สภาพภมศาสตรของทองถน ค คณคาทางศลปะและความสวยงาม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 469
39. ขอใดเปนสวนประกอบของมาลยชายเดยว ก อบะ มาลยซก ตวมาลย ข โบ มาลยซก ตวมาลย ค อบะ โบ มาลยซก ตวมาลย ง มาลยซก ตวมาลย อบะแขก โบ
40. การรอยมาลยซกสามหลกควรจบความยาว ของการรอยดอกพดอยางไร ก รอยความยาวใหจำานวนแดงเปนเลขค ข รอยความยาวใหจำานวนแดงเปนเลขค ค รอยความยาวตามตองการ แลวจบดวยดอกพด 1 ดอก ง รอยความยาวตามตองการแลวจบดวยดอกพด 2 ดอก
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 470
ตอนท 2 ตอบคำาถามตอไปน� (ขอละ 4 คะแนน) 1. ถานกเรยนไดรบมอบหมายใหจดเกบสงของเครองใชในหองเรยนรวมกบเพอน ๆ อก 5 คน นกเรยนจะจดการ งานน�ใหสำาเรจไดอยางไร รวมกนปฏบตตามหลกการทำางานกลม ซงมข �นตอน ไดแก การเลอกหวหนากลม การกำาหนดเปาหมาย วางแผน การ แบงงานตามความสามารถ การปฏบตตามบทบาทหนาท แลวรวมกนประเมนผลและปรบปรงงาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 471
2. นกเรยนมวธการปรบปรงบานใหนาอยแบบประหยดพลงงานอยางไร 1. ทำาใหกระแสลมพดเขามาในบาน โดยสรางอาคารขวางแนวทศทางหลกของลม ใหมลมพดผานไปในแนวเหนอ -ใต หรอตะวนออกเฉยงเหนอ–ตะวนตกเฉยงใต 2. จดตกแตงบานและบรเวณบานโดยใชลมและแสงจากธรรมชาต เชน ปลกตนไมบรเวณรอบบานใหรมรน 3. ลดอณหภมภายในบาน โดยเปดหนาตางเพอใหมการระบายอากาศภายในบาน 3. นกเรยนมวธการรดผาอยางไรใหประหยดไฟฟา 1. พรมนำ�าผาทจะรดใหช�นเพยงเลกนอย 2. ปรบอณหภมของเตารดใหเหมาะกบชนดของผา 3. ผาททอจากใยสงเคราะหหรอใยผสมควรรดเฉพาะตะเขบหรอสวนทยบ \ 4. เตรยมผาไวหลาย ๆ ชดแลวรดในคราวเดยวกบ 5. เมอรดเสรจปดสวตชและถอดปลก แลวนำาปลอกหมอนหรอผาเชดหนามารดตอ 4. ถานกเรยนมเส�อเช�ตทใสนาน 2 ปแลวและมรอยขาดทปลายแขน นกเรยนมวธจดการอยางไรเพอใหเส�อเช�ตตวน� ใชประโยชนตอไปไดอก 1. ถาเส�อเช�ตเปนเส�อแขนยาวใหนำาเส�อเช�ตมาตดเปนเส�อแขนส�น 2. ถาเส�อเช�ตเปนเส�อแขนส�นใหนำามาทำาเปนเส�อไมมแขน โดยเลาะแขนเส�อทขาดออก รดตะเขบตรงรอยเลาะ ใหเรยบ แลวเยบโดยพบสอยหรออาจใชผากนรอบแขนเส�อเพอใหสวยงาม 3. เปลยนสดสวนโดยดดแปลงเปนเส�อเดกแบบงาย ๆ สำาหรบใสอยบาน โดยออกแบบตดเยบหลบเลยงรอยขาด หรอ รอยตอตะเขบของเส�อตวเดม 5. งานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยมคณคาอยางไรบาง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 472
สะทอนใหเหนสงตาง ๆ ไดแก สภาพภมศาสตรของทองถน ภมปญญาของชาวบาน คณคาทางศลปะและความสวยงาม คณคาการแสดงออกทางอารมณและจตใจ ชวยใหเกดความสามคค และสงเสรมใหมการใชความคดสรางสรรค
สรปการประเมน
คะแนนเตม ได
ตอนท 1ตอนท 2
รวมลงชอ ผประเมน
แบบทดสอบปลายภาคการดำารงชวตและครอบครว ชนมธยมศกษาปท 4–6
ชอ ชน เลขท คำาชแจง เลอกคำาตอบทถกตองทสดเพยงคำาตอบเดยว (ขอละ 1 คะแนน)
1. การสรางสมพนธภาพทดในครอบครวจำาเปนตองม สงใดมากทสด ก ความซอสตย ข ความยตธรรม
6. ใครดแลและบรการสมาชกในครอบครว เหมาะสมทสด ก สนยใหเดกอาย 2 ขวบดมนมตลอดวน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 473
ค ความเขาใจซงกนและกน ง การยอมรบฟงความคดเหน2. ขอใดไมใชลกษณะของบตรในครอบครวทม สมพนธภาพแบบประชาธปไตย ก ชอบทำาตามคำาสง ข มความรบผดชอบสง ค ใชเหตผลในการดำาเนนชวต ง กลาคดกลาทำาในสงทมประโยชนตอสวนรวม3. “ถาหวหนาครอบครวปวยเปนโรคเบาหวาน ตองใช เวลารกษานานหลายป” ปญหาทตามมาคอขอใด ก ปญหาการเงน ค ปญหาการสอสาร ข ปญหาอบายมข ง ปญหาการยายทอย4. ในการทำางานรวมกน ขอใดจะทำาใหงานบรรล
ข สนยพาคณยายเดนออกกำาลงกายตอนเชา ค สนาถพานองไปตรวจฟนเปนประจำาทกป ง สนนทจดไกทอดใหคณปรบประทานม�อเยน7. ขอใดกลาวผดเกยวกบการดแลและบรการดาน อาหารแกสมาชกในครอบครว ก จดบรการอาหารใหครบ 3 ม�อ ข เลอกอาหารทมไขมนตำาใหผสงอาย ค ฝกมารยาทในการรบประทานอาหารใหลก ง จดอาหารทมคณคาทางโภชนาการครบ สปดาหละคร �ง 8. ใครทำาความสะอาดสวนประกอบของบานได ถกตอง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 474
เปาหมายมากทสด ก การมทศนคตทดตอการทำางาน ข การสรางความประทบใจดวยรอยย�ม ค การสอสารกนดวยวาจาสภาพออนหวาน ง การสรางความสามคคดวยการประนประนอม 5. ขอใดไมใชแนวปฏบตในการสรางสมพนธภาพทด ในครอบครว ก มความประนประนอม ข รบผดชอบในการหารายได ค จดกจกรรมไปเทยวดวยกน ง พดจากนดวยถอยคำาทไพเราะ
10. การพรมนำาบนลานดนหรอทรายกอนกวาด ทำาเพอจดประสงคใด
ก ชำานาญยนอยเหนอลมขณะกวาดหยากไย ข ชำานใชไมกวาดทางมะพราวกวาดหยากไย ค อำานวยใชไมกวาดเส�ยนตาลกวาดผนงกระเบ�อง ง อำานาจทำาความสะอาดฝาผนงกอนกวาดหยากไย
9. ขอใดไมใชวธการทำาความสะอาดสนามหญา หนาบาน ก ตดแตงตนไมใหเปนพม ข รดนำ�าตนไมทปลกในสนาม ค วางแผนอฐหรอแผนปนไวเปนทางเดน ง ใชไมกวาดเส�ยนตาลกวาดใบไมในสนาม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 475
ก ชวยลดการเกดฝน ข ชวยใหกวาดไดเรวข�น ค ชวยใหฝนไมตดไมกวาด ง ชวยใหเกบเศษขยะบนลานดนไดสะดวก
11. บตรคำา แผนภม ภาพถาย ส กาว และ กรรไกร ควรจดวางทมมใดในหองเรยน ก มมหนงสอ ข มมเกบอปกรณศลปะ ค มมสอการเรยนการสอน ง มมแสดงผลงานของนกเรยน
12. การเลอกผาตดเสอควรคำานงถงขอใดมากทสด ก ราคาทเหมาะสม ข จดประสงคในการใช ค ลวดลายผาทสวยงาม ง สสนทเหมาะสมกบวยของผ
15. การรดเสอสวนใดทควรรดกดทบมากกวาสวนอน ก แผนหนา ข แผนหลง ค คอปกเส�อ ง สนแขนเส�อ16. ถาตองการเยบตะเขบกางเกงใหทนทาน ควรเยบดวยตะเขบแบบใด ก ตะเขบเขาถำ�า ข ตะเขบธรรมดา ค ตะเขบแบนหรอตะเขบค ง ตะเขบกลมหรอตะเขบลวด
17. ขอใดแสดงวธการวดสะโพกลางไดถกตอง ก วดตำาจากเอวลงไป 15 ซม. ข วดตรงสวนทโคงมากทสดของสะโพก ค วดตำาจากสวนทโคงมากทสด
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 476
สวมใส
13. ควรเลอกซอรองเทาลกษณะใดเพอชวยลด ความสะเทอนของรางกาย ก พ�นรองเทาหนา 1 น�ว ข วสดทใชทำารองเทาเปนพลาสตก ค พ�นรองเทายดหยนและทำาจากยางพารา ง รองเทามความยาวเหมาะสมกบรปรางเทา
14. เสอผาในขอใดควรรบนำามาซกทำาความสะอาด ทนทหลงจากใสแลว ก กางเกงผาฝายสตก ข เส�อนกเรยนเป� อนสนำ�า ค ชดพละทใสไปออกกำาลงกายแลว ง กระโปรงนกเรยนทสวนชาย
ของสะโพก ง วดตรงสวนทโคงมากทสดของสะโพกแลว บวกเพม 2 น�ว
18. “นดซ�อผาตดเส�อมา 1 ช�น ปรากฏวาชายผา เสยรปทรง ลายบดเบ�ยว กอนตดผาช�นน�” นดควรแกปญหาอยางไร ก นำาผาไปผงลมไว 1 วน ข ดงมมผาทกมมใหเปนมมฉาก ค ทบผาตามความยาวแลวชบนำ�า ง ใชสะดงขงชายผาท�ง 4 ดาน แลวรดใหเรยบ19. การดดแปลงเสอผาดวยตนเองจะไดประโยชน ขอใดมากทสด ก ประหยดรายจาย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 477
ขาดลยลงมา ข ใชเวลาวางใหเกดประโยชน ค เกดความภาคภมใจในผลงาน ง ชวยสงเสรมความคดสรางสรรค
20. การดดแปลงเสอผาวธใดทำาไดงายและเสรจเรว ก ตอชายกระโปรงดวยลกไม ข แกเส�อเช�ตใหเปนเส�อคอกลม ค ตดกางเกงขายาวใหเปนขาส �น ง ปกลวดลายเพมตลอดแนวชายเส�อ21. งานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยในขอใด นยมนำามาประดบตกแตงอาหาร ก งานใบตอง ข งานดอกไมสด ค งานเครองป� นดนเผา
26. การทำาบายศรตองฉกใบตองคใดใหมขนาดกวาง และจำานวนแผนเทากน ก กรวย ผานง– ข ตวลก ตวแม– ค ตวลก ตวแมงดา– ง ตวแม ตวแมงดา–
27. “ขดดวยกระดาษทราย ทาข�ผ�ง และขดดวยผาแหง” เปนวธการทำาความสะอาดเครองเรอนขอใด ก ทำาจากไมเน�อแขง มรอยเป� อนนอย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 478
ง งานแกะสลกของออน
22. ใครนำามาลยไปใชประโยชนไดเหมาะสมทสด ก นารนำามาลยชำารวยไปกราบขอบคณผใหญ ข วนานำามาลยชายเดยวไปตกแตงหองอาหาร ค ดารนนำามาลยสองชายไปคลองแขนคบาวสาว ง จนดานำามาลยผาเชดหนาไปประดบในงานศพ23. งานประดษฐทเปนเอกลกษณไทยไมไดสะทอน ใหเหนคณคาของสงใด ก สภาพเศรษฐกจ ข ภมปญญาชาวบาน ค ศลปะและความสวยงาม ง สภาพภมศาสตรของทองถน24. งานประดษฐทเปนเอกลกษณ
ข ทำาจากไมเน�อแขง มรอยเป� อนมาก ค ทำาจากไมเน�อออน มรอยเป� อนนอย ง ทำาจากไมเน�อออน มรอยเป� อนมาก
28. เครองเรอนททำาจากวสดคใด ใชวธการและ เครองมอทำาความสะอาดเหมอนกน ก เงนและเหลก ข เงนและสแตนเลส ค เหลกและสแตนเลส ง เหลกและอะลมเนยม
29. การใชเตารดไฟฟาในขอใดทำาใหเปลองไฟมาก ก รดผาวนละชด ข รดผาคร �งละหลาย ๆ ชด
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 479
ไทยในขอใด นยมนำามาประกอบพธบายศรสขวญ ก งานใบตอง ข งานดอกไมสด ค งานเครองป� นดนเผา ง งานแกะสลกของออน25. การรอยมาลยซก 2–1 และ 4–3 แตกตางกนในขอใด ก การเตรยมดอกพด ข การรอยเรยงในลกษณะครงวงกลม ค การรอยดอกพดในแถวท 1 และแถวท 2 ง การจบการรอยดวยจำานวนดอกพดทเปนเลขค
ค พรมนำ�าบนเส�อผาใหช�นพอเหมาะ ง รดผาเชดหนาหลงจากปดสวตชไฟเตารดแลว30. ในการซอมแซมกอกนำารวเมอปดประตนำา ไมใหนำาไหลเขาแลวตองทำาอยางไรตอ ก ดงล�นเปด–ปดออกจากแกน ข คลายนอตครอบแกนเปด–ปดนำ�า ค ตรวจดล�นเปด–ปดนำ�าวาสกหรอหรอไม ง คลายเกลยวแกนเปด–ปดนำ�าแลวถอด แกนออก
31. ถาตองการใหตเยนระบายความรอนไดด ควรทำาความสะอาดบรเวณใด
37. สวนประกอบใดของเครองปรบอากาศสามารถ ปรบเปลยนทศทางลมจาก
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 480
ก แผงหลงตเยน ข ชองสำาหรบทำานำ�าแขง ค ภายในตเยนโดยรอบ ง ภายนอกตเยนโดยรอบ
32. ถาครอบครวมสมาชก 5 คน ควรเลอกใชตเยน ขนาดใด ก 3.5 คว ค 5.5 คว ข 4.5 คว ง 6.5 คว33. เครองสขภณฑชนดใดมกทำาดวยเหลกกลา ก โถสวม ข โถปสสาวะ ค อางลางจาน ง อางลางหนา34. การบำารงรกษาเครองสขภณฑวธใดไมเหมาะสม ก ใชนำ�ายาเคมลางโถสวมบอย ๆ ข แขวนกอนดบกลนไวใน
เครองได ก แผนกรองอากาศ ข แผนเกลดกระจายลม ค ฝาครอบเครองปรบอากาศ ง ตวรบสญญาณรโมตคอนโทรล38. การตดตงเครองปรบอากาศใหตวเครองในอาคาร อยใกลกนกบสวนทอยภายนอกอาคาร มผลด อยางไร ก ทำาใหอณหภมภายในหองเยนเรว ข ชวยลดคาไฟฟาไดประมาณ 25 เปอรเซนต ค ลดภาระการทำางานของอปกรณปอนสารทำา ความเยน ง ชวยระบายความรอนจาก
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 481
หองนำ�า ค ใชนำ�ายาเคมทำาความสะอาดพ�นหองสวม ง ไมใชนำ�ามนหลอลนทาขอตออางลางหนา35. “ทำาจากแผนเหลกตรงกลางเปนฉนวนทำาจาก ใยแกว”เปนลกษณะของสงใดในตเยน ก แผงทำาความเยน ข แผงทำาความรอน ค คอมเพรสเซอรภายในตเยน ง สวนประกอบภายนอกตเยน36. ใครตดตงตเยนไมเหมาะสม ก จบต�งตเยนบนพ�นเรยบ ข จอยต�งตเยนหางจากผนงหอง 20 ซม. ค เจยบต�งตเยนหางจากเตาแกสและอางลางจาน
ภายในหองออกนอก หองไดรวดเรว39. ขอใดเปนขนตอนท 2 ของการซอมแซมอปกรณ และเครองมอ ก ศกษาวธการซอมแซม ข หาสาเหตของการชำารด ค ปฏบตการซอมแซมตามข �นตอน ง เลอกใชวสดและอปกรณในการซอมแซม40. เครองมอใดใชสำาหรบจบยด ก สว สวาน ข คม ประแจ ค ไขควง คมปากจ�งจก ง คมลอก ประแจจบทอ41. การทตเยนมเสยงดงเกดจากสาเหตใด ก ปดตเยนไมสนท
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 482
ง จนทรต�งตเยนใกลกบหนาตางทมแดดสองถง
ข ตดต�งตเยนบนพ�นทขรขระ ค บรรจของภายในตเยนมากเกนไป ง ปมปรบอณหภมอยในตำาแหนงไมเหมาะสม
42. ขอใดเปนขนตอนแรกของการปฏบตงาน เปลยนกอกนำา ก ปดประตนำ�าไมใหนำ�าไหลเขา ข ดงล�นเปด ปดนำ�าออกจาก–แกน ค คลายนอตครอบแกนเปด–ปดนำ�า ง คลายเกลยวแกนเปด ปดนำ�า–แลวถอดแกนออก43. การเปลยนแผนความรอนเตารดไฟฟา ตองเตรยมเครองมอใด ก สวาน ไขควง
47. “บญนำาดแลใสปยในแปลงปลกหอมแบง เปนระยะ ๆ” บญนำาอยในขนตอนใดของ กระบวนการทำางาน ก การวเคราะหงาน ข การวางแผนในการทำางาน ค การประเมนผลการทำางาน ง การปฏบตงานตามลำาดบข�นตอน
48. หลงจากตดแตงกงสมโอแลวควรทำาอยางไร กบรอยตด
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 483
ข คมลอก ประแจปากแหลม ค ไขควงวดไฟ ประแจปากตาย ง ไขควงคลายสกร ประแจถอดนอต44. เกษตรทฤษฎใหมมจดเดนในเรองใดมากทสด ก ทำาใหมนำ�าใชตลอดท�งป ข ลดการพงพาจากภายนอก ค ปรบเปลยนพ�นทไดตามความเหมาะสม ง ชวยรกษาสมดลของระบบนเวศและ สงแวดลอม45. การทำาเกษตรอนทรยมขอดเหมอนกบการเกษตร แบบธรรมชาตอยางไร ก ใชปยจากธรรมชาต ข มอาหารบรโภคตลอดป ค ไดผลผลตทไมมสารพษ
ก ทากาวปดทบ ข รมควนกำามะถนทโคนตน ค ลางนำ�าสะอาดแลวครอบดวยถงพลาสตก ง ทายากนเช�อราหรอปนกนกบหมากผสมนำ�า
49. อาการใดของสมโอทเกดจากตวมวนเขยว ระบาด ก ใบออนหงกงอ ข ผลออนรวงกอนกำาหนด ค ลำาตนเกดรอยแยกและมเช�อราข�น ง ใบเรมเปลยนเปนสนำ�าตาลอมเหลอง
50. พชชนดใดนยมนำามาดดแปลงพนธกรรม ก ขนน ฝาย ข ขาวโพด มะละกอ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 484
ตกคาง ง การใชทดนกอใหเกดประโยชนมากทสด46. การทำาเกษตรแบบผสมผสานมหลกการทสำาคญ อยางไร ก การปลกพชหลายชนดพรอมกน ข การเล�ยงสตวหลายชนดพรอมกน ค การใชประโยชนจากพ�นดนไดอยางม ประสทธภาพ ง การเก�อกลใหเกดประโยชนจากการทำา เกษตร 2 กจกรรมข�นไป
ค แตงกวา ถวเหลอง ง มะเขอเทศ สมเขยวหวาน51. พชพนธใหมทเกดจากการดดแปลงพนธกรรม อาจมผลเสยขอใด ก ขยายพนธชา ข เปนอนตรายตอสงแวดลอม ค มยาฆาแมลงตกคางในผลผลต ง ไมสามารถเจรญเตบโตรวมกบพชชนดอนได
52. พชในขอใดทนยมนำามาเพาะเลยงเนอเยอ ก พชทเจรญเตบโตเรว
57. ถาตองการใหไกเนอมสขภาพดและยบยง จลนทรยทกอใหเกดโรคควร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 485
ข พชททนทานตอโรคและแมลง ค พชทขยายพนธไดอยางรวดเรว ง พชทมกเปนโรคทเกดจากเช�อไวรส
53. ขอใดเปนขนตอนสดทายของการเตรยมอาหาร สำาหรบเพาะเลยงเนอเยอพชกอนบรรจขวดปดฝา ก ผสมผงถานลงในวน ข ผสมอาหารทกชนดลงในผงวน ค เตมนำ�าตาลแลวคนจนละลายหมด ง นำาวนผสมกบอาหารแลวหลอมวนใหละลาย
54. การปลกพชดวยวธไฮโดรพอนกสมขอดอยางไร ก ใชปยและนำ�านอย
ปฏบตตามขอใด ก เล�ยงในระบบฟารมปด ข ใชฮอรโมนเรงการเจรญเตบโต ค ใชโพรไบโอตกเปนอาหารเสรม ง ปรบปรงพนธไกโดยใชเทคโนโลยชวภาพ58. สถานทใดไมเหมาะสำาหรบเลยงสกร ก ทดอนนำ�าทวมไมถง ข ใกลแหลงชมชนและถนน ค มพ�นทกวางและมแหลงรองรบนำ�า ง อยในบรเวณทมการระบายนำ�าไดด59 อปกรณใดจำาเปนมากทสดสำาหรบฟกลกไก ก เครองเวชภณฑ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 486
ข เสยคาใชจายในการลงทนนอย ค ไมมโอกาสเกดโรคทเกยวกบราก ง ไมตองดแลเอาใจใสเพราะไมมปญหาศตรพช
55. ขอใดไมใชปจจยทมผลตอการเจรญเตบโตของ พชทปลกดวยวธไฮโดรพอนกส ก พนธกรรม ข สภาพแวดลอม ค ปญหาเรองโรคและแมลง ง สารควบคมการเจรญเตบโต
56. ขอใดกลาวถกตองเกยวกบการเลยงสตว ก ไกกระทงโตเรว เน�อนม และรสชาตด ข สกรใชเวลาในการเล�ยง 10 เดอนจงขายได
ข วสดรองพ�นคอก ค อปกรณใหอาหาร ง อปกรณใหความอบอน60. ขอใดไมใชหลกปฏบตในการใหอาหารสตว ก ใหอาหารใหมและสะอาด ข ใหอาหารปรมาณมากเทาทสตวจะกนได ค ใหอาหารทเหมาะกบสตวเล�ยงและตรงเวลา ง ใหอาหารตามสดสวนโดยการชงอาหารสตว แตละชนด61. ถาพบสกรปวยในโรงเรอนควรปฏบตอยางไรกอน ก นำาไปฉดวคซน ข แยกออกจากฝง ค ลางโรงเรอนใหสะอาด ง รบฉดยาฆาเช�อใหทวโรงเรอน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 487
ค โคนมทเล�ยงภายในประเทศสามารถผลตนม ไดเพยงพอ ง การเล�ยงไกไขม 3 แบบ คอ ไลทง ปลอยลาน และเล�ยงในโรงเรอน
62. ไกลกษณะใดเหมาะจะนำามาเปนพอพนธหรอ แมพนธ ก ไกตวผนำ�าหนก 2 กโลกรม อาย 6 เดอน ข ไกตวผนำ�าหนก 3 กโลกรม อาย 7 เดอน ค ไกตวเมยนำ�าหนก 2 กโลกรม อาย 6 เดอน ง ไกตวเมยนำ�าหนก 3 กโลกรม อาย 7 เดอน
63. คณสมบตของนำาในขอใดไมเหมาะสำาหรบเลยง ปลานล ก นำ�าไมขนมากและมแพลงตอนพช ข นำ�าทมความเปนกรดและดาง 6.0–9.0 ค นำ�าทมอณหภม 25–30 องศา
68. ขอใดเปนวธการพาสเจอรไรซ ก การใหความรอนสมผสกบอาหารโดยตรง ข การใชความเยนทอณหภม 10 องศาเซลเซยส กบอาหาร ค การใหความรอนโดยใชไอรอนทอณหภม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 488
เซลเซยส ง นำ�าทมปรมาณออกซเจนละลายอยในนำ�ามาก64. การเกบรกษาผกกาดขาวไวในตเยนขอใดทำาผดวธ ก แชผกในนำ�าสะอาดผสมเกลอเลกนอย ข ลางผกทแชแลวดวยนำ�าสะอาดอก 1 คร�ง ค นำาผกใสตะแกรงปลอยท�งไวใหสะเดดนำ�า ง เกบใสกลองพลาสตกปดฝาเกบไวช �นกลางใน ตเยน65. หอมแดงควรเกบวธใดจงจะเหมาะสมทสด ก แขวนไวในบรเวณทมแสงแดดสองถง ข แขวนไวในทแหงและมอากาศ
70 องศาเซลเซยสกบอาหาร ง การใหความรอนโดยใชไอรอนทอณหภม 120 องศาเซลเซยสกบอาหาร69. การถนอมอาหารโดยวธทำาใหแหงมขอเสยอยางไร ก ใชพ�นทในการจดเกบมาก ข ใชเวลาในการจดเกบไดไมนาน ค ตองควบคมอณหภมในการเกบรกษา ง อาหารมความไวตอความรอนทำาใหเกดกลน ไดงาย70. ขอใดเปนการถนอมอาหารโดยใชนำาตาลทงหมด ก กลวยเชอม มะขามกวน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 489
ถายเทด ค ใสถงพลาสตกมดปากถงวางไวในตกบขาว ง ใสกลองพลาสตกปดฝาใหสนทวางไวช �นลางใน ตเยน66. หลงจากเกบกะปไวในภาชนะปดฝาสนทเปนเวลา 2 เดอนแลวควรทำาอยางไร ก นำาไปท�ง ข นำาออกผงแดด ค นำามาควดวยไฟออน ๆ เพอใหแหง ง นำามาหอดวยใบตอง ป� งไฟ แลวเกบใสขวด67. ขอใดคอหลกการสำาคญทสดของการถนอมอาหาร ก เกบรกษาอาหารใหมดชด ข ลดจำานวนจลนทรยในอาหาร
ข กลวยตาก มะมวงแชอม ค มะนาวดอง ฟกทองแกงบวด ง กลวยอบเนย มะละกอดองสามรส71. ขอใดไมใชผลดของการถนอมอาหารโดยใชรงส ก ทำาลายแมลงในอาหาร ข ยดอายการสกของผลไม ค ชวยใหอาหารมรสชาตกลมกลอม ง ควบคมการทำางานของจลนทรยในอาหาร72. ภาชนะใดเหมาะสำาหรบใสแยมสบปะรดมากทสด ก ถงพลาสตก ข กลองพลาสตกมฝาปด ค ขวดแกวสะอาดมฝาปด ง ขวดแกวทนงฆาเช�อโรคและมฝาปด
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 490
ค ยบย�งการทำางานของเอนไซมในอาหาร ง รกษาคณคาทางโภชนาการของอาหารไว ใหมากทสด
73. การตลาดสนคาเกษตรทำาใหเกดการพฒนา คณภาพของสนคาอยางไร ก ผลตสนคาตามความตองการของผบรโภค ข ผลตสนคาจำานวนมากเพอสงขายตางประเทศ ค ผบรโภคสามารถซ�อสนคาไดในราคาถกมากข�น ง ผบรโภคสามารถเพมมลคาใหผลผลตมราคา สงข�นได74. การสงลองกองจากภาคใตไป
77. การทำาเกษตรวธใดเกษตรกรจะไมเปนเบยลาง ของพอคาคนกลาง ก ทำาเกษตรระบบผสมผสาน ข ทำาเกษตรอนทรยและชวภาพ ค เรงผลผลตใหออกนอกฤดกาล ง เกษตรกรรวมตวกนจดต�งเปนกลม78. ขอใดไมใชผลทเกดจากการทำาบญชรายรบ และรายจาย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 491
ขายทภาคเหนอ แสดงวาการตลาดสนคาเกษตรสามารถ ตอบสนองผบรโภคดานใด ก เวลา ข โอกาส ค รปราง ง สถานท75. ขอใดเปนวธตอบสนองความตองการของ ผบรโภคสนคาเกษตรดานเวลา ก คดลำาไยคณภาพดไปวางจำาหนาย ข ผลตลำาไยนอกฤดกาลเพอจำาหนาย ค บรรจลำาไยในกลองแลวจำาหนายราคาถก ง นำาลำาไยจากจงหวดลำาพนไปขายทจงหวดชมพร
ก ทราบผลกำาไรและขาดทน ข ทราบวธการผลตสนคาไปขาย ค ทราบขอมลจำานวนผลผลตทได ง ทราบเกยวกบการใชวสดอปกรณและ เครองมอ79. นายดำาปลกผกกาด 100 กโลกรม ลงทน 1,000 บาท ถาตองการขายใหไดกำาไร 40 % ของราคาตนทนการผลต นายดำาตองขาย ผกกาดกโลกรมละเทาไร ก 10 บาท ค 14 บาท ข 12 บาท ง 16 บาท
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 492
76. เกษตรกรนำาผลผลตทางการเกษตรไปขาย ทตลาดขายสงมขอดอยางไร ก มผซ�อผลผลตแนนอน ข สามารถต�งราคาขายไดเอง ค สามารถขายไดในราคายตธรรม ง สะดวกและลดภาระในการหาตลาด
80. ใครมคณสมบตไมเหมาะสมทจะเปน ผจำาหนายสนคาทางการเกษตร ก ธาดากำาหนดราคาตามความพอใจ ข ชาตรมอธยาศยดกบลกคาทกคน ค ธดาใหความรเกยวกบสนคาทจำาหนายแก ลกคา ง มานะมความคดทจะพฒนาผลผลตใหม คณภาพด
ตอนท 2 ตอบคำาถามตอไปน� (ขอละ 4 คะแนน)
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 493
1. เครองสขภณฑชนดใดมความจำาเปนทตองบำารงรกษามากทสด เพราะอะไร โถสวม เพราะเปนอปกรณทรองรบสงปฏกลทขบถายออกจากรางกายของมนษย หากโถสวมไมไดรบการบำารงรกษาถก ตองตามหลกสขาภบาล หรอเกดชำารดเสยหายกจะทำาใหมกลนทนารงเกยจ โถสวมจงควรไดรบการบำารงรกษาใหอยในสภาพดตลอดเวลา หากมปญหาจะตองรบแกไขทนท 2. นกเรยนมแนวทางปฏบตในการซอมแซมเครองมอเครองใชในบานอยางไร หาสาเหตของการชำารด ศกษาวธการซอมแซม วางแผนในการซอมแซม เลอกใชวสด อปกรณ และเครองมอสำาหรบการ ซอมแซมใหเหมาะสม และตรวจสอบอปกรณ เครองมอ และเครองใชกอนนำาไปใชงาน 3. การดดแปลงพนธกรรมพชมขอดและขอเสยอยางไรบาง ขอด คอ 1. ไดพนธพชทมคณสมบตตานทานสารเคมทใชกำาจดศตรพช ชวยลดการใชสารเคม ทำาใหประหยดตนทน 2. ไดพนธพชทมสารอาหารและวตามนทมประโยชนตาง ๆ เพมมากข�น และสามารถปลกไดใน สภาพแวดลอมทไมเหมาะ สม ขอเสย คอ 1. ทำาใหพนธพชด�งเดมสญพนธไป และอาจเปนอนตรายตอสงแวดลอม 2. การบรโภคพชดดแปลง พนธกรรมระยะยาวอาจกอใหเกดอาการแพหรอนำาไปสการเปลยนแปลงยนของมนษย 4. ถาเล�ยงไกแลวปรากฏวามไกเปนโรค นกเรยนจะปรบปรงแกไขเรองใด เพราะอะไร ปรบปรงแกไขเรองการสขาภบาลสตวดวยการรกษาความสะอาดของโรงเรอนทอาศย กำาจดสงสกปรกตาง ๆ การให อาหารและนำ�าทสะอาด ตลอดจนการใชยาทำาลายเช�อโรค พยาธตวออนในบรเวณทเล�ยงสตว เพราะเปนการปฏบตดแลเพอให สตวเล�ยงมสขภาพดสามารถเจรญเตบโตไดโดยปราศจากโรคตาง ๆ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 494
5. ถานกเรยนเปนเกษตรกรทเกบผลผลตมะมวงไดจำานวนมาก แตไมสามารถจำาหนายมะมวงสก นกเรยนจะจดการกบผลผลตทมอยอยางไร (เสนอแนะวธการปฏบตมาพอสงเขป) แปรรปผลผลต เชน ทำามะมวงแชอม โดยทำาตามข�นตอนของกระบวนการทำางาน ไดแก การวเคราะหงาน การวางแผนใน การทำางาน การปฏบตงานตามลำาดบข�นตอน และการประเมนผลการทำางาน
สรปการประเมน
คะแนนเตม ได
ตอนท 1ตอนท 2
รวม
ลงชอ ผประเมน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 495
7. แบบบนทกผลการเรยนรแบบบนทกความร
เรองทศกษา บนทกเมอ แหลงคนควา 1) จากหนงสอ ผแตง
โรงพมพ ปทพมพ หนา 2) จากรายการวทย โทรทศน ชอรายการ– ออกอากาศเมอวนท เดอน พ.ศ. 3) จากเวบไซต
สรปความร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 496
ประโยชนทไดรบ การนำาไปใช แนวทางทจะปฏบตตอไป
แบบบนทกผลการสำารวจ
รายการ แหลงทพบ การนำาไปใชประโยชน
แบบบนทกผลการอภปราย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 497
หวขอ/ประเดนอภปราย สรปผล การนำาไปใช ขอเสนอแนะ/ความคดเหนเพมเตม
แบบบนทกการสมภาษณ
เรองทสมภาษณ ชอผใหสมภาษณ อาชพ ชอผสมภาษณ สรปผลการสมภาษณ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 498
ประโยชนทไดรบจากการสมภาษณ การนำาความรไปใช
แบบประเมนผลงาน
1. แบบประเมนคณภาพของชนงาน
ท ชอ นามสกล–รายการประเมน คะแ
นน ระดบคณภา
การออกแบบ
ความประณตสวยงาม
ความถกตอง
ของผล
ความคดสรางสรร
ค
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 499
งาน พ5 5 5 5 20
4 = ดมาก 3 = ด 2 = พอใช 1 = ควรปรบปรง
เกณฑการประเมนและระดบคณภาพ18–20 หมายถง ดมาก15–17 หมายถง ด 9–14 หมายถง พอใช 1–8 หมายถง ควรปรบปรงจำานวนนกเรยนทผานระดบคณภาพ คน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 500
จำานวนนกเรยนทไมผานระดบคณภาพ คน
ลงชอ ผประเมน
2. แบบประเมนการนำาเสนอผลงาน
ท ชอ นามสกล–
รายการประเมน
คะแนน
ระดบคณภา
พ
ความพรอม
ในการนำาเสนอ
วธการนำาเสนอนา
สนใจ
เน�อหาถก
ตองครบถวน
การใชสอ
ประกอบ
การตอบคำาถามตรงประเด
น4 4 4 4 4 20
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 501
4 = ดมาก 3 = ด 2 = พอใช 1 = ควรปรบปรง
เกณฑการประเมนและระดบคณภาพ18–20 หมายถง ดมาก15–17 หมายถง ด 9–14 หมายถง พอใช 1–8 หมายถง ควรปรบปรงจำานวนนกเรยนทผานระดบคณภาพ คน รอยละ จำานวนนกเรยนทไมผานระดบคณภาพ คน รอยละ
ลงชอ ผประเมน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 502
8. เครองมอวดและประเมนผลการเรยนรดานคณธรรม จรยธรรม และคานยมหนวยการเรยนรท 1 การทำางานรวมกน
สำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
รายการประเมน พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน
3 2 11. เจตคตทดตอการ ทำางาน
1. มความสนใจทจะทำางานตามกระบวนการทำางาน2. ทำางานอยางมความสขและเหนประโยชนของการทำางาน3. ทำางานดวยความประณต รอบคอบ
2. ความรบผดชอบ
1. ทำางานตามทไดรบมอบหมาย 2. พยายามทำางานใหเสรจตามกำาหนด3. สงงานตรงเวลา
3. ความขยนและ อดทน
1. ทำางานดวยตนเอง2. พยายามทำางานใหสำาเรจตามแผน3. หางานทำาทกคร�งทมเวลาวาง4. ไมทอถอยในการทำางาน
4. มารยาทในการ ทำางาน
1. รบผดชอบงานในหนาทของตนเอง2. ใชคำาพดทไพเราะ สภาพกบผรวมงาน3. ยอมรบฟงความคดเหนของผรวมงาน4. มนำ�าใจ ชวยเหลอ เผอแผวสดอปกรณแกผ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 503
รวมงานคะแนนทได
ลงชอ (ผประเมน)
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หนวยการเรยนรท 2 บานนาอยสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
รายการประเมน พฤตกรรมการแสดงออก
คะแนน3 2 1
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
ระดบคะแนนคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 504
1. เจตคตทด ตอการทำางาน
1. มความสนใจทจะทำางานตามกระบวนการทำางาน2. ทำางานอยางมความสขและเหนประโยชนของการทำางาน3. ทำางานดวยความประณต รอบคอบ
2. ความรบผดชอบ
1. ทำางานตามทไดรบมอบหมาย2. พยายามทำางานใหเสรจตามกำาหนด3. สงงานตรงเวลา
3. ความคดสรางสรรค
1. ออกแบบผลงานแตกตางจากผอน2. ตกแตงและดดแปลงงานไดหลายแบบ3. คดคนผลงานใหม ๆ อยเสมอ4. ทำางานตาง ๆ ดวยความละเอยดลออและประณต
4. มารยาทในการ ทำางาน
1. รบผดชอบงานในหนาทของตนเอง2. ใชคำาพดทไพเราะ สภาพกบผรวมงาน3. ยอมรบฟงความคดเหนของผรวมงาน4. มนำ�าใจ ชวยเหลอ เผอแผวสดอปกรณแกผรวมงาน
5. ความประหยด และอนรกษ สง
1. นำาวสดทมอยในทองถนมาใชในการทำางาน2. ใชพลงงานและทรพยากรในการทำางานอยางคมคา 3. หาวธทำางานแบบประหยดเวลา แรงงาน และคาใชจาย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 505
แวดลอม 4. ไมท�งขยะหรอสารเคมลงในนำ�าและดนคะแนนทได
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หนวยการเรยนรท 3 เสอผานาใชสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
รายการประเมน พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน
3 2 11. เจตคตทด 1. มความสนใจในการทำางานตามกระบวนการ
ทำางาน
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
ระดบคะแนนคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 506
ตอการทำางาน
2. ทำางานรวมกบสมาชกในกลมอยางมความสข3. เหนประโยชนและคณคาของการทำางาน4. ทำางานเกยวกบการดแลรกษาเส�อผาดวยความเตมใจ
2. ความประหยด
1. นำาวสดทมอยแลวมาใชใหเกดประโยชน2. หาวธการทำางานแบบประหยดเวลา แรงงาน และคาใชจาย3. ใชพลงงานและทรพยากรในการทำางานอยางคมคา
3. ความคดสรางสรรค
1. ออกแบบผลงานแตกตางจากผอน2. ตกแตงและดดแปลงงานไดหลายแบบ3. คดคนผลงานใหม ๆ อยเสมอ4. ทำางานตาง ๆ ดวยความละเอยดลออ
4. ความขยน และอดทน
1. ทำางานดวยตนเอง2. พยายามทำางานใหสำาเรจตามแผน3. หางานทำาทกคร�งทมเอกสาร4. ไมทอถอยในการทำางาน
5. ความประณต และรอบคอบ
1. ทำางานดวยความละเอยด เรยบรอย และงดงาม2. ระมดระวงและหาวธปองกนอนตรายในขณะทำางาน3. ตรวจสอบผลงานททำาเสรจแลวทกคร �ง
คะแนนทไดคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 507
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หนวยการเรยนรท 4 ตดเยบเบองตนสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
รายการประเมน
พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน3 2 1
1. เจตคตทด ตอการทำางาน
1. มความสนใจในการทำางานตามกระบวนการทำางาน2. ทำางานรวมกบสมาชกในกลมอยางมความสข3. เหนประโยชนและคณคาของการทำางาน4. ทำางานเกยวกบการตดเยบเส�อผาดวยความ
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
ระดบคะแนน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 508
เตมใจ2. ความประหยด
1. นำาวสดทมอยแลวมาใชใหเกดประโยชน2. หาวธการทำางานแบบประหยดเวลา แรงงาน และคาใชจาย3. ใชพลงงานและทรพยากรในการทำางานอยางคมคา
3. ความคดสรางสรรค
1. ออกแบบผลงานแตกตางจากผอน2. ตกแตงและดดแปลงงานไดหลายแบบ3. คดคนผลงานใหม ๆ อยเสมอ4. ทำางานตาง ๆ ดวยความละเอยดลออ
4. ความประณต และรอบคอบ
1. ทำางานดวยความละเอยด เรยบรอยและงดงาม2. ระมดระวงและหาวธปองกนอนตรายในขณะทำางาน3. ตรวจสอบผลงานททำาเสรจแลวทกคร �ง
คะแนนทได
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน 2.34–
3.001.67–2.33
1.00–1.66
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ระดบคะแนนคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 509
เฉลยระดบ
คณภาพ3
ดมาก , ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หนวยการเรยนรท 5 สรางสรรคงานสวย ดวยเอกลกษณไทยสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
รายการประเมน พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน
3 2 11. เจตคตทด ตอการทำางาน
1. มความสนใจทจะประดษฐของใชตามกระบวนการทำางาน2. เหนคณคาในการประดษฐของใชเพอการอนรกษทรพยากรและ สงแวดลอม 3. ทำากจกรรมรวมกบสมาชกในกลมอยางมความสข4. มความสขในการทำางาน1. ทำางานตามทไดรบมอบหมาย
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 510
2. ความรบผดชอบ
2. พยายามทำางานใหเสรจตามกำาหนด3. สงงานตรงเวลา
3. ความมเหตผล
1. คดและวเคราะหงานไดอยางมเหตผล2. อธบายและยกตวอยางขอมลไดอยางมเหตผล3. ยอมรบฟงความคดเหนของผอน4. หาเหตผลของปญหาในการทำางานและสามารถแกปญหาได
4. มความประหยด และอนรกษ สงแวดลอม
1. นำาวสดทมอยในทองถนมาใชในการทำางาน2. ใชพลงงานและทรพยากรในการทำางานอยางคมคา 3. หาวธทำางานแบบประหยดเวลา แรงงาน และคา
ใชจาย4. ไมท�งขยะหรอสารเคมลงในนำ�าและดน
5. ความคดสรางสรรค
1. ออกแบบผลงานแตกตางจากผอน2. ตกแตงและดดแปลงงานไดหลายแบบ3. คดคนผลงานใหม ๆ อยเสมอ4. ทำางานตาง ๆ ดวยความละเอยดลออและประณต
คะแนนทได
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพ หมายเหต การหาระดบ
คณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ระดบคะแนนคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 511
ชวงคะแนนเฉลย
2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หนวยการเรยนรท 6 รกษาด มใชนานสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
รายการประเมน พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน
3 2 11. เจตคตทด ตอการทำางาน
1. มความสนใจทจะประดษฐของใชตามกระบวนการทำางาน2. เหนคณคาในการประดษฐของใชเพอการอนรกษทรพยากร และสงแวดลอม 3. ทำากจกรรมรวมกบสมาชกในกลมอยางมความสข4. มความสขในการทำางาน
2. ความรบผดชอบ
1. รบผดชอบในหนาทของตนเอง2. พยายามทำางานใหเสรจตามกำาหนด3. สงงานตรงเวลา1. คดและวเคราะหงานไดอยางมเหตผล
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 512
3. ความมเหตผล
2. อธบายและยกตวอยางขอมลไดอยางมเหตผล3. ยอมรบฟงความคดเหนของผอน4. หาเหตผลของปญหาในการทำางานและสามารถแกปญหาได
4. ความประหยด และอนรกษ สงแวดลอม
1. นำาวสดทมอยในทองถนมาใชในการทำางาน2. ใชพลงงานและทรพยากรในการทำางานอยางคมคา 3. หาวธทำางานแบบประหยดเวลา แรงงาน และคาใชจาย4. ไมท�งขยะหรอสารเคมลงในนำ�าและดน
5. ความขยน และอดทน
1. ทำางานดวยตนเอง2. พยายามทำางานใหสำาเรจตามแผน3. หางานทำาทกคร�งทมเวลาวาง4. ไมทอถอยในการทำางาน
คะแนนทได
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ระดบคะแนนคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 513
หนวยการเรยนรท 7 เครองมอเครองใช ซอมไดไมยากสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
รายการประเมน พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน
3 2 11. เจตคตทด ตอการทำางาน
1. มความสนใจทจะนำากระบวนการทำางานและกระบวนการทำางาน กลมไปใชในการตดต�ง ประกอบ และซอมแซมสงของเครองใช 2. เหนความสำาคญของการตดต�ง ประกอบ และซอมแซมสงของเครองใช3. ทำากจกรรมรวมกบเพอน ๆ ในกลมอยางมความสข4. มความสขในการทำางาน
2. ความรบผดชอบ
1. ทำางานตามทไดรบมอบหมาย2. พยายามทำางานใหเสรจตามกำาหนด3. สงงานตรงเวลา
3. ความมเหตผล
1. คดและวเคราะหงานไดอยางมเหตผล2. อธบายและยกตวอยางขอมลไดอยางมเหตผล3. ยอมรบฟงความคดเหนของผอน4. หาเหตผลของปญหาในการทำางานและสามารถแกปญหาได
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 514
4. ความประหยด และอนรกษ สงแวดลอม
1. ใชวสด อปกรณ และเครองมอในการทำางานอยางคมคา2. ทำางานโดยพยายามใชพลงงาน ทรพยากร ในการทำางาน อยางคมคาและยงยน เพอการอนรกษสงแวดลอม 3. มความละเอยดรอบคอบในการทำางานรวมกบผอน
5. ความขยน และอดทน
1. ทำางานดวยตนเอง2. พยายามทำางานใหสำาเรจตามแผน3. หางานทำาทกคร�งทมเวลาวาง4. ไมทอถอยในการทำางาน
คะแนนทได
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
ระดบคะแนนคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 515
หนวยการเรยนรท 8 ปลกพชถกวธ มคณคาตอชวตสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
รายการประเมน พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน
3 2 11. เจตคตทด ตอการทำางาน
1. มความสนใจทจะปลกพชตามกระบวนการทำางาน2. เหนคณคาในการปลกพชเพอการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม3. ทำากจกรรมรวมกบสมาชกในกลมอยางมความสข4. มความสขในการทำางาน
2. ความรบผดชอบ
1. ทำางานตามทไดรบมอบหมาย2. พยายามทำางานใหเสรจตามกำาหนด3. สงงานตรงเวลา
3. มารยาท ในการทำางาน
1. รบผดชอบงานในหนาทของตนเอง2. ใชคำาพดท สภาพไพเราะกบผรวมงาน3. ยอมรบฟงความคดเหนของผรวมงาน4. มนำ�าใจ ชวยเหลอ เผอแผวสดอปกรณแกผรวมงาน
4. ความประหยด และอนรกษ
1. นำาวสดทมอยในทองถนมาใชในการทำางาน2. ใชพลงงานและทรพยากรในการทำางานอยางคมคา 3. หาวธทำางานแบบประหยดเวลา แรงงาน และคา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 516
สงแวดลอม
ใชจาย4. ไมท�งขยะหรอสารเคมลงในนำ�าและดน
5. ความเสยสละ
1. อทศเวลาและแรงเพอการทำางาน2. อาสาทำางานแทนผอนดวยความเตมใจ3. ชวยงานเพอนเพอใหงานของกลมประสบผลสำาเรจ
คะแนนทได
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หนวยการเรยนรท 9 เลยงสตวอยางไรดสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
ระดบคะแนนคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 517
รายการประเมน พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน
3 2 11. เจตคตทด ตอการทำางาน
1. มความสนใจทจะเล�ยงสตวตามกระบวนการทำางาน2. เหนคณคาในการเล�ยงสตวเพอการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม3. ทำากจกรรมรวมกบสมาชกในกลมอยางมความสข4. มความสขในการทำางาน
2. ความรบผดชอบ
1. ทำางานตามทไดรบมอบหมาย2. พยายามทำางานใหเสรจตามกำาหนด3. สงงานตรงเวลา
3. ความมเหตผล
1. คดและวเคราะหงานไดอยางมเหตผล2. อธบายและยกตวอยางขอมลไดอยางมเหตผล3. ยอมรบฟงความคดเหนของผอน4. หาเหตผลของปญหาในการทำางานและสามารถแกปญหาได
4. ความประหยด และอนรกษ สงแวดลอม
1. นำาวสดทมอยในทองถนมาใชในการทำางาน2. ใชพลงงานและทรพยากรในการทำางานอยางคมคา 3. หาวธทำางานแบบประหยดเวลา แรงงาน และคาใชจาย4. ไมท�งขยะหรอสารเคมลงในนำ�าและดน1. ทำางานดวยตนเอง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 518
5. ความขยน และอดทน
2. พยายามทำางานใหสำาเรจตามแผน3. หางานทำาทกคร�งทมเวลาวาง4. ไมทอถอยในการทำางาน
คะแนนทได
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หนวยการเรยนรท 10 รจกเกบ รจกกนสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
รายการประเมน พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน
3 2 11. เจตคตทด ตอการ
1. มความสนใจในการถนอมอาหารและแปรรปอาหาร
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
ระดบคะแนนคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 519
ทำางาน 2. ทำางานรวมกบสมาชกในกลมอยางมความสข3. เหนประโยชนและคณคาของการถนอมอาหารและแปรรปอาหาร4. ถนอมอาหารและแปรรปอาหารดวยความเตมใจ
2. ความประหยด
1. นำาวสดทมอยแลวมาใชใหเกดประโยชน2. หาวธการทำางานแบบประหยดเวลา แรงงาน และคาใชจาย3. ใชพลงงานและทรพยากรในการทำางานอยางคมคา
3. ความสะอาด
1. ปฏบตตนตามสขอนามยของผประกอบอาหาร2. ทำาความสะอาดภาชนะเครองใชทกคร �งท�งกอนและหลง การประกอบอาหาร3. ทำางานโดยพยายามรกษาสงแวดลอม
4. ความรอบคอบ
1. มความละเอยดลออในการเลอกใชเครองปรง2. ประกอบอาหารดวยความระมดระวง และหาวธปองกนอนตราย
5. มารยาทใน 1. รบผดชอบงานในหนาทของตนเอง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 520
การ ทำางาน
2. ใชคำาพดทสภาพไพเราะกบผรวมงาน3. ยอมรบฟงความคดเหนของผรวมงาน4. มนำ�าใจ ชวยเหลอ เผอแผวสดอปกรณแกผรวมงาน
คะแนนทได
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หนวยการเรยนรท 11 ตลาดสนคาเกษตรสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
รายการ พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
ระดบคะแนนคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 521
ประเมน 3 2 11. เจตคตทด ตอการทำางาน
1. มความสนใจทจะทำางานตามกระบวนการทำางาน2. เหนคณคาของการตลาดสนคาเกษตร3. ทำากจกรรมรวมกบสมาชกในกลมอยางมความสข4. มความสขในการทำางาน
2. ความรบผดชอบ
1. ทำางานตามทไดรบมอบหมาย2. พยายามทำางานใหเสรจตามกำาหนด3. สงงานตรงเวลา
3. ความมเหตผล
1. คดและวเคราะหงานไดอยางมเหตผล2. อธบายและยกตวอยางขอมลไดอยางมเหตผล3. ยอมรบฟงความคดเหนของผอน4. หาเหตผลของปญหาในการทำางานและสามารถแกปญหาได
4. ความประหยด และอนรกษ สงแวดลอม
1. นำาวสดทมอยในทองถนมาใชในการทำางาน2. ใชพลงงานและทรพยากรในการทำางานอยางคมคา 3. หาวธทำางานแบบประหยดเวลา แรงงาน และคาใชจาย4. ไมท�งขยะหรอสารเคมลงในนำ�าและดน
5. มารยาทใน การทำางาน
1. รบผดชอบงานในหนาทของตนเอง2. ใชคำาพดทสภาพ ไพเราะกบผรวมงาน3. ยอมรบฟงความคดเหนของผรวมงาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 522
4. มนำ�าใจ ชวยเหลอ เผอแผวสดอปกรณแกผรวมงาน
คะแนนทได
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
9. เครองมอวดและประเมนผลการเรยนรดานทกษะ/กระบวนการหนวยการเรยนรท 1 การทำางานรวมกน
สำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรงรายการประเมน พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน
3 2 11. กระบวนการทำางาน
1. วเคราะหลกษณะงานและคณสมบตของผปฏบตงาน2. มการวางแผนการทำางานรวมกน3. ปฏบตงานตามแผนทวางไวอยางเปนลำาดบข�น
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานคณธรรม จรยธรรม และคานยม (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
ระดบคะแนนคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 523
ตอน4. ตรวจสอบผลงานและปรบปรงแกไขดวยตนเอง
2. ทกษะการจดการ
1. วางแผนแบงงานและจดคนทำางานในหนาทตาง ๆ2. เลอกใชวสด อปกรณ และเครองมอไดเหมาะสมกบงาน3. นำาเทคโนโลยมาใชในการทำางาน4. หาวธการทำางานเพอใหประสบผลสำาเรจ
3. ทกษะกระบวนการ แกปญหา
1. ทำาความเขาใจกบปญหาทเกดข�นในการทำางาน2. วางแผนการแกปญหา3. แกปญหาตามวธการทเลอกอยางมเหตผล4. ตรวจสอบและปรบปรงผลการแกปญหา
4. ทกษะการแสวงหา ความร
1. ศกษาและคนควาขอมลจากแหลงการเรยนรตาง ๆ 2. รวบรวมขอมลความรเปนหมวดหม3. สงเกตสงตาง ๆ เพอเลอกใชใหเหมาะสมกบการทำางาน4. สำารวจขอมลและเกบรวบรวมไวเพอใชประโยชน5. บนทกความรจากขอมลทพบเหนเปนประจำา
5. ทกษะการทำางานกลม
1. ทำางานตามทไดรบมอบหมายจากกลม2. ใชภาษาสอสารกบสมาชกในกลมไดเขาใจ3. มความเสยสละ ชวยเหลอ และใหความรวมมอกบกลม4. สรปผลงานรวมกบสมาชกในกลม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 524
คะแนนทได
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หนวยการเรยนรท 2 บานนาอยสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
รายการประเมน
พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน3 2 1
1. ทกษะการทำางานกลม
1. ทำางานตามทไดรบมอบหมายจากกลม2. ใชภาษาสอสารกบสมาชกในกลมไดเขาใจ3. มความเสยสละ ชวยเหลอ และใหความรวมมอกบกลม
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานทกษะ/กระบวนการ (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
ระดบคะแนนคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 525
4. สรปผลงานรวมกบสมาชกในกลม2. ทกษะการจดการ
1. วางแผนแบงงานและจดคนทำางานในหนาทตาง ๆ2. เลอกใชวสด อปกรณ และเครองมอไดเหมาะสมกบงาน3. นำาเทคโนโลยมาใชในการทำางาน4. หาวธการทำางานเพอใหประสบผลสำาเรจ
3. ทกษะกระบวนการ แกปญหา
1. ทำาความเขาใจกบปญหาทเกดข�นในการทำางาน2. วางแผนการแกปญหา3. แกปญหาตามวธการทเลอกอยางมเหตผล4. ตรวจสอบและปรบปรงผลการแกปญหา
4. ทกษะการแสวงหา ความร
1. ศกษาและคนควาขอมลจากแหลงการเรยนรตาง ๆ 2. รวบรวมขอมลความรเปนหมวดหม3. สงเกตสงตาง ๆ เพอเลอกใชใหเหมาะสมกบการทำางาน4. สำารวจขอมลและเกบรวบรวมไวเพอใชประโยชน5. บนทกความรจากขอมลทพบเหนเปนประจำา
คะแนนทได
ระดบคะแนนคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 526
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หนวยการเรยนรท 3 เสอผานาใชสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
รายการประเมน
พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน3 2 1
1. กระบวนการทำางาน
1. วเคราะหลกษณะงานและคณสมบตของผปฏบตงาน2. มการวางแผนการทำางานรวมกน3. ปฏบตงานตามแผนทวางไวอยางเปนลำาดบข�นตอน4. ตรวจสอบผลงานและปรบปรงแกไขดวย
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานทกษะ/กระบวนการ (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 527
ตนเอง2. ทกษะกระบวนการ แกปญหา
1. ทำาความเขาใจกบปญหาทเกดข�นในการทำางาน2. วางแผนการแกปญหา3. แกปญหาตามวธการทเลอกอยางมเหตผล4. ตรวจสอบและปรบปรงผลการแกปญหา
3. ทกษะการแสวงหา ความร
1. ศกษาและคนควาขอมลจากแหลงการเรยนรตาง ๆ 2. รวบรวมขอมลความรเปนหมวดหม3. สงเกตสงตาง ๆ เพอเลอกใชใหเหมาะสมกบการทำางาน4. สำารวจขอมลและเกบรวบรวมไวเพอใชประโยชน5. บนทกความรจากขอมลทพบเหนเปนประจำา
4. ทกษะการใชอปกรณ และเครองมอ
1. จดเตรยมอปกรณและเครองมอใหพรอมกอนการทำางาน2. ใชอปกรณและเครองมอไดถกวธและปลอดภย3. ทำาความสะอาดอปกรณและเครองมอหลงใชงานเสรจ
คะแนนทได
ระดบคะแนนคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 528
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หนวยการเรยนรท 4 ตดเยบเบองตนสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
รายการประเมน พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน
3 2 11. กระบวนการทำางาน
1. วเคราะหลกษณะงานและคณสมบตของผปฏบตงาน2. มการวางแผนการทำางานรวมกน3. ปฏบตงานตามแผนทวางไวอยางเปนลำาดบข�นตอน4. ตรวจสอบผลงานและปรบปรงแกไขดวยตนเอง
2. ทกษะการ 1. วางแผนแบงงานและจดคนทำางานในหนาท
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานทกษะ/กระบวนการ (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 529
จดการ ตาง ๆ2. เลอกใชวสด อปกรณ และเครองมอไดเหมาะสมกบงาน3. นำาเทคโนโลยมาใชในการทำางาน4. หาวธทำางานเพอใหประสบผลสำาเรจ
3. ทกษะกระบวนการ แกปญหา
1. ทำาความเขาใจกบปญหาทเกดข�นในการทำางาน2. วางแผนการแกปญหา3. แกปญหาตามวธการทเลอกอยางมเหตผล4. ตรวจสอบและปรบปรงผลการแกปญหา
4. ทกษะการแสวงหา ความร
1. ศกษาและคนควาขอมลจากแหลงการเรยนรตาง ๆ 2. รวบรวมขอมลความรเปนหมวดหม3. สงเกตสงตาง ๆ เพอเลอกใชใหเหมาะสมกบการทำางาน4. สำารวจขอมลและเกบรวบรวมไวเพอใชประโยชน5. บนทกความรจากขอมลทพบเหนเปนประจำา
5. ทกษะการใชอปกรณ และเครองมอ
1. จดเตรยมอปกรณและเครองมอใหพรอมกอนการทำางาน2. ใชอปกรณและเครองมอไดถกวธและปลอดภย3. ทำาความสะอาดอปกรณและเครองมอหลงใชงานเสรจ
คะแนนทได
คะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 530
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หนวยการเรยนรท 5 สรางสรรคงานสวยดวยเอกลกษณไทยสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
รายการประเมน
พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน3 2 1
1. กระบวนการทำางาน
1. วเคราะหลกษณะงานและคณสมบตของผปฏบตงาน2. มการวางแผนการทำางานรวมกน3. ปฏบตงานตามแผนทวางไวอยางเปนลำาดบข�นตอน
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานทกษะ/กระบวนการ (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
ระดบคะแนน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 531
4. ตรวจสอบผลงานและปรบปรงแกไขดวยตนเอง
2. ทกษะการจดการ
1. วางแผนแบงงานและจดคนทำางานในหนาทตาง ๆ2. เลอกใชวสด อปกรณ และเครองมอไดเหมาะสมกบงาน3. นำาเทคโนโลยมาใชในการทำางาน4. หาวธทำางานเพอใหประสบผลสำาเรจ
3. ทกษะกระบวนการ แกปญหา
1. ทำาความเขาใจกบปญหาทเกดข�นในการทำางาน2. วางแผนการแกปญหา3. แกปญหาตามวธการทเลอกอยางมเหตผล4. ตรวจสอบและปรบปรงผลการแกปญหา
4. ทกษะการทำางานกลม
1. ทำางานตามทไดรบมอบหมายจากกลม2. ใชภาษาสอสารกบสมาชกในกลมไดเขาใจ3. มความเสยสละ ชวยเหลอ และใหความรวมมอกบกลม4. สรปผลงานรวมกบสมาชกในกลม
5. ทกษะการใชอปกรณ และเครองมอ
1. จดเตรยมอปกรณและเครองมอใหพรอมกอนการทำางาน2. ใชอปกรณและเครองมอไดถกวธและปลอดภย3. ทำาความสะอาดอปกรณและเครองมอหลงใชงานเสรจ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 532
คะแนนทได
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หนวยการเรยนรท 6 รกษาด มใชนานสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
รายการประเมน
พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน3 2 1
1. กระบวนการทำางาน
1. วเคราะหลกษณะงานและคณสมบตของผปฏบต2. มการวางแผนการทำางานรวมกน
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานทกษะ/กระบวนการ (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
ระดบคะแนนคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 533
3. ปฏบตงานตามแผนทวางไวอยางเปนลำาดบข�นตอน 4. ตรวจสอบผลงานและปรบปรงแกไขดวยตนเอง
2. ทกษะการจดการ
1. วางแผนแบงงานและจดคนทำางานในหนาทตาง ๆ2. เลอกใชวสด อปกรณ และเครองมอไดเหมาะสมกบงาน3. นำาเทคโนโลยมาใชในการทำางาน4. หาวธทำางานเพอใหประสบผลสำาเรจ
3. ทกษะกระบวนการ แกปญหา
1. ทำาความเขาใจกบปญหาทเกดข�นในการทำางาน2. วางแผนการแกปญหา3. แกปญหาตามวธการทเลอกอยางมเหตผล4. ตรวจสอบและปรบปรงผลการแกปญหา
4. ทกษะการทำางานกลม
1. ทำางานตามทไดรบมอบหมายจากกลม2. ใชภาษาสอสารกบสมาชกในกลมไดเขาใจ3. มความเสยสละ ชวยเหลอ และใหความรวมมอกบกลม4. สรปผลงานรวมกบสมาชกในกลม
5. ทกษะการใชอปกรณ และเครอง
1. จดเตรยมวสด อปกรณ และเครองมอไดถกตอง2. ใชอปกรณและเครองมอไดถกวธและปลอดภย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 534
มอ 3. ทำาความสะอาดอปกรณและเครองมอหลงใชงานเสรจ
คะแนนทได
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หนวยการเรยนรท 7 เครองมอเครองใช ซอมไดไมยากสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
รายการประเมน
พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน3 2 1
1. กระบวนการทำางาน
1. วเคราะหลกษณะงานและคณสมบตของผปฏบตงาน2. มการวางแผนการทำางานรวมกน
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานทกษะ/กระบวนการ (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
ระดบคะแนนคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 535
3. ปฏบตงานตามแผนทวางไวอยางเปนลำาดบข�นตอน4. ตรวจสอบผลงานและปรบปรงแกไขดวยตนเอง
2. ทกษะการจดการ
1. วางแผนแบงงานและจดคนทำางานในหนาทตาง ๆ2. เลอกใชวสด อปกรณ และเครองมอไดเหมาะสมกบงาน3. นำาเทคโนโลยมาใชในการทำางาน4. หาวธทำางานเพอใหประสบผลสำาเรจ
3. ทกษะกระบวนการ แกปญหา
1. ทำาความเขาใจกบปญหาทเกดข�นในการทำางาน2. วางแผนการแกปญหา3. แกปญหาตามวธการทเลอกอยางมเหตผล4. ตรวจสอบและปรบปรงผลการแกปญหา
4. ทกษะการทำางานกลม
1. ทำางานตามทไดรบมอบหมายจากกลม2. ใชภาษาสอสารกบสมาชกในกลมไดเขาใจ3. มความเสยสละ ชวยเหลอ และใหความรวมมอกบกลม4. สรปผลงานรวมกบสมาชกในกลม
5. ทกษะการใชอปกรณ และเครองมอ
1. จดเตรยมอปกรณและเครองมอใหพรอมกอนการทำางาน2. ใชอปกรณและเครองมอไดถกวธและปลอดภย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 536
3. ทำาความสะอาดอปกรณและเครองมอหลงใชงานเสรจ
คะแนนทได
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หนวยการเรยนรท 8 ปลกพชถกวธ มคณคาตอชวต
สำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
รายการประเมน
พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน3 2 1
1. กระบวนการทำางาน
1. วเคราะหลกษณะงานและคณสมบตของผปฏบตงาน
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานทกษะ/กระบวนการ (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
ระดบคะแนนคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 537
2. มการวางแผนการทำางานรวมกน3. ปฏบตงานตามแผนทวางไวไดอยางเปนลำาดบข�นตอน4. ตรวจสอบผลงานและปรบปรงแกไขดวยตนเอง
2. ทกษะการจดการ
1. วางแผนแบงงานและจดคนทำางานในหนาทตาง ๆ2. เลอกใชวสด อปกรณ และเครองมอไดเหมาะสมกบงาน3. นำาเทคโนโลยมาใชในการทำางาน4. หาวธทำางานเพอใหประสบผลสำาเรจ
3. ทกษะการทำางานกลม
1. ทำางานตามทไดรบมอบหมายจากกลม2. ใชภาษาสอสารกบสมาชกในกลมไดเขาใจ3. มความเสยสละ ชวยเหลอ และใหความรวมมอกบกลม
4. ทกษะการใชอปกรณ และเครองมอ
1. จดเตรยมอปกรณและเครองมอในการปลกพชไดถกตอง2. ใชอปกรณและเครองมอไดถกวธและปลอดภย3. ทำาความสะอาดอปกรณและเครองมอหลงใชงานเสรจ
5. ทกษะการแสวงหา
1. ศกษาและคนควาขอมลจากแหลงการเรยนรตาง ๆ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 538
ความร 2. รวบรวมขอมลความรเปนหมวดหม3. สงเกตสงตาง ๆ เพอเลอกใชใหเหมาะสมกบการทำางาน4. สำารวจขอมลและเกบรวบรวมไวเพอใชประโยชน5. บนทกความรจากขอมลทพบเหนเปนประจำา
คะแนนทได
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หนวยการเรยนรท 9 เลยงสตวอยางไรดสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
รายการ พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานทกษะ/กระบวนการ (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
ระดบคะแนนคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 539
ประเมน 3 2 11. กระบวนการทำางาน
1. วเคราะหลกษณะงานและคณสมบตของผปฏบตงาน2. มการวางแผนการทำางานรวมกน3. ปฏบตงานตามแผนทวางไวอยางเปนลำาดบข�นตอน4. ตรวจสอบผลงานและปรบปรงแกไขดวยตนเอง
2. ทกษะการจดการ
1. วางแผนแบงงานและจดคนทำางานในหนาทตาง ๆ2. เลอกใชวสด อปกรณ และเครองมอไดเหมาะสมกบงาน3. นำาเทคโนโลยมาใชในการทำางาน 4. หาวธทำางานเพอใหประสบผลสำาเรจ
3. ทกษะกระบวนการ แกปญหา
1. ทำาความเขาใจกบปญหาทเกดข�นในการทำางาน2. วางแผนการแกปญหา3. แกปญหาตามวธการทกำาหนด4. ตรวจสอบและปรบปรงผลการแกปญหา
4. ทกษะการทำางานกลม
1. ทำางานตามทไดรบมอบหมายจากกลม2. ใชภาษาสอสารกบสมาชกในกลมไดเขาใจ3. มความเสยสละ ชวยเหลอ และใหความรวมมอกบกลม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 540
5. ทกษะการใชอปกรณ และเครองมอ
1. จดเตรยมอปกรณและเครองมอใหพรอมกอนการทำางาน2. ใชอปกรณและเครองมอไดถกวธและปลอดภย3. ทำาความสะอาดอปกรณและเครองมอหลงใชงานเสรจ
คะแนนทได
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หนวยการเรยนรท 10 รจกเกบ รจกกนสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานทกษะ/กระบวนการ (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
ระดบคะแนนคะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 541
รายการประเมน พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน
3 2 11. กระบวนการทำางาน
1. วเคราะหลกษณะงานและคณสมบตของผปฏบตงาน2. มการวางแผนการทำางานรวมกน3. ปฏบตงานตามแผนทวางไวอยางเปนลำาดบข�นตอน4. ตรวจสอบผลงานและปรบปรงแกไขดวยตนเอง
2. ทกษะการจดการ
1. วางแผนแบงงานและจดคนทำางานในหนาทตาง ๆ2. เลอกใชวสดอปกรณในการทำางานไดอยางเหมาะสม3. นำาเทคโนโลยมาใชในการทำางาน4. หาวธทำางานเพอใหประสบผลสำาเรจ
3. ทกษะกระบวนการ แกปญหา
1. ทำาความเขาใจกบปญหาทเกดข�นในการทำางาน2. วางแผนการแกปญหา3. แกปญหาตามวธทเลอกอยางมเหตผล4. ตรวจสอบและปรบปรงผลการแกปญหา
4. ทกษะการแสวงหา ความร
1. ศกษาและคนควาขอมลจากแหลงความรตาง ๆ 2. รวบรวมความรขอมลเปนหมวดหม3. สงเกตสงตาง ๆ เพอเลอกใชใหเหมาะสมกบการทำางาน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 542
4. สำารวจขอมลและเกบรวบรวมไวเพอใชประโยชน5. บนทกความรจากขอมลทพบเหนเปนประจำา
5. ทกษะการใชอปกรณ และเครองมอ
1. จดเตรยมอปกรณและเครองมอใหพรอมกอนการทำางาน2. ใชอปกรณและเครองมอไดถกวธและปลอดภย3. ทำาความสะอาดอปกรณและเครองมอหลงใชงานเสรจ
คะแนนทได
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หนวยการเรยนรท 11 ตลาดสนคาเกษตรสำาหรบนกเรยนประเมนตนเองคำาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองคะแนนทตรงกบความเปนจรง
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานทกษะ/กระบวนการ (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
ระดบคะแนน
คะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 543
รายการประเมน พฤตกรรมการแสดงออก คะแนน
3 2 11. กระบวนการทำางาน
1. วเคราะหลกษณะงานและคณสมบตของผปฏบตงาน2. มการวางแผนการทำางานรวมกน3. ปฏบตงานตามแผนทวางไวอยางเปนลำาดบข�นตอน4. ตรวจสอบผลงานและปรบปรงแกไขดวยตนเอง
2. ทกษะการจดการ
1. วางแผนแบงงานและจดคนทำางานในหนาทตาง ๆ2. เลอกใชวสด อปกรณ และเครองมอไดเหมาะสมกบงาน3. นำาเทคโนโลยมาใชในการทำางาน4. หาวธทำางานเพอใหประสบผลสำาเรจ
3. ทกษะกระบวนการ แกปญหา
1. ทำาความเขาใจกบปญหาทเกดข�นในการทำางาน2. วางแผนการแกปญหา3. แกปญหาตามวธการทเลอกอยางมเหตผล4. ตรวจสอบและปรบปรงผลการแกปญหา
4. ทกษะการทำางานกลม
1. ทำางานตามทไดรบมอบหมายจากกลม2. ใชภาษาสอสารกบสมาชกในกลมไดเขาใจ3. มความเสยสละ ชวยเหลอ และใหความรวมมอกบกลม4. สรปผลงานรวมกบสมาชกในกลม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 544
5. ทกษะการแสวงหา ความร
1. ศกษาและคนควาขอมลจากแหลงความรตาง ๆ 2. รวบรวมความรขอมลเปนหมวดหม3. สงเกตสงตาง ๆ เพอเลอกใชใหเหมาะสมกบการทำางาน4. สำารวจขอมลและเกบรวบรวมไวเพอใชประโยชน5. บนทกความรจากขอมลทพบเหนเปนประจำา
คะแนนทได
ลงชอ (ผประเมน)เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน
เฉลย2.34–3.00
1.67–2.33
1.00–1.66
ระดบคณภาพ
3ดมาก ,
ด
2พอใช
1ควร
ปรบปรง
หมายเหต การหาระดบคณภาพเฉลยหาไดจากการนำาคะแนนทไดในแตละชองมารวมกนแลวหารดวยจำานวน
ดมาก, ด พอใช ควรปรบปรง
สรประดบคณภาพดานทกษะ/กระบวนการ (เขยนเครองหมาย ลงในชอง )
ระดบคะแนน
คะแนนรวม
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 545
10. เครองมอวดและประเมนสมรรถนะทางการงานอาชพและเทคโนโลยและภาระงาน โดยใชมตคณภาพ (Rubrics)
กระบวนการทำางาน เปนการลงมอทำางานดวยตนเอง โดยมงเนนการฝกวธการทำางานอยางสมำาเสมอ ท�งการทำางานเปนรายบคคล และการทำางานเปนกลม เพอใหสามารถทำางานไดบรรลเปาหมาย โดยข �นตอนของกระบวนการทำางาน ไดแก การวเคราะหงาน การวางแผนในการทำางาน การปฏบตงานตามลำาดบข�นตอน และการประเมนผลการทำางาน
ตวอยางแบบประเมนการทำางานตามกระบวนการทำางาน
เรอง กลมท ภาคเรยนท ชน
รายการประเมน ระดบคณภาพ
1. การวเคราะหงาน2. การวางแผนในการทำางาน3. การปฏบตงานตามลำาดบข�นตอน4. การประเมนผลการทำางาน
เกณฑการประเมน แยกตามข�นตอนของกระบวนการทำางาน 4 ข�นตอน ดงน�1. การวเคราะหงาน
4 หมายถง วเคราะหรายละเอยดของงานไดครบถวนดวยตนเอง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 546
3 หมายถง วเคราะหรายละเอยดของงานไดครบถวนและตองการความชวยเหลอจากครเปนบางคร �ง2 หมายถง วเคราะหรายละเอยดของงานไดครบถวน แตตองไดรบความชวยเหลอจากครบอยคร �ง1 หมายถง วเคราะหรายละเอยดของงานไมครบถวน ตองการความชวยเหลอจากครตลอดเวลา
2. การวางแผนในการทำางาน4 หมายถง กำาหนดวธการทำางานตามลำาดบกอน หลงไดถกตองเหมาะสมกบเวลาทกำาหนดไดดวย–
ตนเอง3 หมายถง กำาหนดวธการทำางานตามลำาดบกอน หลงไดถกตองเหมาะสมกบเวลาทกำาหนดและ–
ตองการความชวยเหลอจากครเปนบางคร �ง2 หมายถง กำาหนดวธการทำางานตามลำาดบกอน หลงไดถกตอง แตใชเวลาเกนทกำาหนดและตองการ–
ความชวยเหลอจากคร1 หมายถง กำาหนดวธการทำางานตามลำาดบกอน หลงไดไมถกตองและไมเหมาะสมกบเวลาทกำาหนด– จงตองการความชวยเหลอจากครตลอดเวลา
3. การปฏบตงานตามลำาดบขนตอน4 หมายถง ปฏบตงานตามแผนทวางไวไดอยางถกตอง รวดเรว และปลอดภย3 หมายถง ปฏบตงานตามแผนทวางไวไดอยางถกตอง และปลอดภย2 หมายถง ปฏบตงานตามแผนทวางไวไดอยางถกตอง แตตองมครคอยดแลและแนะนำาเปนบางคร�ง1 หมายถง ปฏบตงานตามแผนทวางไวไดอยางถกตอง แตตองมครคอยดแลและแนะนำาบอยคร�ง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 547
4. การประเมนผลการทำางาน 4 หมายถง ตรวจสอบผลการปฏบตงานและปรบปรงแกไขขอบกพรองในการปฏบตงานไดดวยตนเอง3 หมายถง ตรวจสอบผลการปฏบตงานและปรบปรงแกไขขอบกพรองในการปฏบตงานได
แตครตองคอยดแลและแนะนำาเปนบางคร�ง2 หมายถง ตรวจสอบผลการปฏบตงานและปรบปรงแกไขขอบกพรองในการปฏบตงานได
แตครตองคอยดแลและแนะนำาบอยคร�ง1 หมายถง ตรวจสอบผลการปฏบตงานและปรบปรงแกไขขอบกพรองในการปฏบตงานไดบาง
โดยครตองคอยดแลและแนะนำาตลอดเวลา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 548
ทกษะกระบวนการเทคโนโลย เปนกระบวนการทเกยวของกบการคดแกปญหา การคดรเรมสรางสรรค การออกแบบ เพอนำาไปสการประดษฐและการปฏบตททำาใหมนษยใชสอยประโยชนไดตามความตองการ และชวยเพมพนประสทธภาพในการทำากจกรรมตาง ๆ อกดวย ข �นตอนของกระบวนการเทคโนโลยม 7 ข�นตอน ไดแก การกำาหนดปญหาหรอความตองการ การรวบรวมขอมลเลอก การเลอกวธการแกปญหา การออกแบบและปฏบต การทดสอบ การปรบปรงแกไข และการประเมนผล
ตวอยางแบบประเมนการทำางานตามกระบวนการเทคโนโลย
เรอง กลมท ภาคเรยนท ชน
รายการประเมน ระดบคณภาพ1 2 3 4
1. การกำาหนดปญหาหรอความตองการ2. การรวบรวมขอมลเลอก3. การเลอกวธการแกปญหา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 549
4. การออกแบบและปฏบต5. การทดสอบ6. การปรบปรงแกไข7. การประเมนผล
เกณฑการประเมน แยกตามข�นตอนของกระบวนการเทคโนโลย 7 ข�นตอน ดงน�1. การกำาหนดปญหาหรอความตองการ 4 หมายถง กำาหนดปญหาหรอความตองการดวยตนเองไดตรงประเดน ชดเจน และเหมาะสม
กบเวลาไดดมาก 3 หมายถง กำาหนดปญหาหรอความตองการดวยตนเองไดตรงประเดน ชดเจน และเหมาะสม กบเวลาไดด 2 หมายถง กำาหนดปญหาหรอความตองการดวยตนเองไดตรงประเดน ชดเจน และเหมาะสม กบเวลาไดพอใช 1 หมายถง กำาหนดปญหาหรอความตองการดวยตนเองไดตรงประเดน เหมาะสม แตตอง ไดรบคำาแนะนำาจากคร
2. การรวบรวมขอมลเลอก 4 หมายถง มการศกษาคนควาขอมลหรอขอเทจจรงทเกยวของกบปญหาหรอความตองการ
อยางชดเจนและครอบคลม 3 หมายถง มการศกษาคนควาขอมลหรอขอเทจจรงทเกยวของกบปญหาหรอความตองการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 550
แตยงไมครอบคลม 2 หมายถง มการศกษาคนควาขอมลหรอขอเทจจรงทเกยวของกบปญหาหรอความตองการ
เพยงบางสวน 1 หมายถง มการศกษาคนควาขอมลหรอขอเทจจรงทไมเกยวของกบปญหาหรอความตองการ
3. การเลอกวธการแกปญหา 4 หมายถง วเคราะหขอด-ขอเสยของแตละวธไดถกตองและตดสนใจเลอกวธการแกปญหา
ไดดทสดไดดวยตนเอง 3 หมายถง วเคราะหขอด-ขอเสยของแตละวธไดถกตองและตดสนใจเลอกวธการแกปญหาทด
ไดดวยตนเอง 2 หมายถง วเคราะหขอด-ขอเสยของแตละวธไดถกตองแตตองมครคอยแนะนำาในการ ตดสนใจเลอกวธการแกปญหาในบางคร �ง 1 หมายถง วเคราะหขอด-ขอเสยของแตละวธไดถกตองและตดสนใจเลอกวธการแกปญหา ไมไดเลย
4. การออกแบบและปฏบต 4 หมายถง ออกแบบช�นงานไดตรงกบความตองการและดำาเนนการสรางช�นงานไดถกตอง
ครบถวน 3 หมายถง ออกแบบช�นงานไดตรงกบความตองการและดำาเนนการสรางช�นงานไดถกตอง เปนสวนใหญ 2 หมายถง ออกแบบช�นงานไดตรงกบความตองการและดำาเนนการสรางช�นงานไดถกตอง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 551
เปนบางสวน 1 หมายถง ออกแบบช�นงานไดตรงกบความตองการและดำาเนนการสรางช�นงานไดไมเหมาะสม
5. การทดสอบ 4 หมายถง ทดสอบช�นงานตรงตามแบบทกำาหนดไวและสามารถใชงานไดตามความตองการ
3 หมายถง ทดสอบช�นงานตรงตามแบบทกำาหนดไวและสามารถใชงานไดตามความตองการ แตยงพบขอบกพรองเพยงเลกนอย 2 หมายถง ทดสอบช�นงานตรงตามแบบทกำาหนดไวบางสวนและสามารถใชงานได แตพบ ขอบกพรองมาก 1 หมายถง ทดสอบช�นงานไมตรงตามแบบทกำาหนดไวและไมสามารถใชงานไดตามความ ตองการ
6. การปรบปรงแกไข 4 หมายถง ดำาเนนการปรบปรงแกไขขอบกพรองของช�นงานไดถกตองและเหมาะสมกบ
เวลาไดดวยตนเอง 3 หมายถง ดำาเนนการปรบปรงแกไขขอบกพรองของช�นงานไดถกตองและเหมาะสมกบ
เวลาไดดวยตนเอง โดยครตองคอยดแลและแนะนำาเปนบางคร�ง 2 หมายถง ดำาเนนการปรบปรงแกไขขอบกพรองของช�นงานไดถกตองและเหมาะสมกบ
เวลาไดดวยตนเองแตตองไดรบความชวยเหลอจากครบอยคร �ง 1 หมายถง ดำาเนนการปรบปรงแกไขขอบกพรองของช�นงานไมไดเลยและตองการความ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 552
ชวยเหลอจากครตลอดเวลา
7. การประเมนผล 4 หมายถง นำาช�นงานทผานการปรบปรงแลวไปใช โดยสามารถประเมนผลและแกไขช�นงาน ดวยตนเองจนใชไดตรงตามความตองการ
3 หมายถง นำาช�นงานทผานการปรบปรงแลวไปใช โดยขอคำาแนะนำาจากครเปนบางคร �งในการ ประเมนผลและแกไขจนช�นงานใชไดตรงตามความตองการ 2 หมายถง นำาช�นงานทผานการปรบปรงแลวไปใช โดยขอคำาแนะนำาจากครบอยคร�งในการ ประเมนผลและแกไขจนช�นงานใชไดตรงตามความตองการ 1 หมายถง นำาช�นงานทผานการปรบปรงแลวไปใช โดยไมสามารถประเมนผลหรอแกไขช�นงาน ไดดวยตนเองและตองไดรบคำาแนะนำาจากครทกคร �ง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 553
ทกษะการจดการ เปนความพยายามของบคคลทจะจดระบบงาน (ทำางานเปนรายบคคล) และจดระบบคน (ทำางานเปนกลม) เพอใหทำางานสำาเรจตามเปาหมายอยางมประสทธภาพ ซงทกษะการจดการ เปนวธการหรอรปแบบในการปฏบตงานเพอใหเกดประโยชนสงสด ซงประกอบดวยข �นตอนการต�งเปาหมาย การวเคราะหทรพยากร การวางแผนและการกำาหนดทรพยากร การปฏบตตามแผนและการปรบแผนการประเมนผล
ตวอยางแบบประเมนทกษะการจดการในการทำางาน
เรอง กลมท ภาคเรยนท ชน
รายการประเมน ระดบคณภาพ1 2 3 4
1. การต�งเปาหมาย 2. การวเคราะหทรพยากร3. การวางแผนและการกำาหนดทรพยากร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 554
4. การปฏบตตามแผนและการปรบแผน 5. การประเมนผล
เกณฑการประเมน แยกตามข�นตอนของทกษะการจดการ 5 ข�นตอน ดงน� 1. การตงเปาหมาย
4 หมายถง กำาหนดเปาหมายสอดคลองกบความตองการดวยตนเองไดตรงประเดน ชดเจน และเหมาะสมกบเวลาไดดมาก
3 หมายถง กำาหนดเปาหมายสอดคลองกบความตองการดวยตนเองไดตรงประเดน ชดเจน และเหมาะสมกบเวลาไดด 2 หมายถง กำาหนดเปาหมายสอดคลองกบความตองการดวยตนเองไดตรงประเดน ชดเจน และเหมาะสมกบเวลาไดพอใช 1 หมายถง กำาหนดเปาหมายสอดคลองกบความตองการดวยตนเองไดตรงประเดน เหมาะสม แตตองไดรบคำาแนะนำาจากคร
2. การวเคราะหทรพยากร 4 หมายถง วเคราะหรายละเอยดของทรพยากรไดครบถวน ชดเจน และถกตองไดดวยตนเอง 3 หมายถง วเคราะหรายละเอยดของทรพยากรไดครบถวนและถกตอง แตตองไดรบ คำาแนะนำาชวยเหลอจากครเปนบางคร �ง 2 หมายถง วเคราะหรายละเอยดของทรพยากรไดครบถวน แตตองไดรบความชวยเหลอจากคร
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 555
บอยคร�ง1 หมายถง วเคราะหรายละเอยดของทรพยากรไดไมครบถวน ตองการความชวยเหลอจาก
ครตลอดเวลา3. การวางแผนและการกำาหนดทรพยากร 4 หมายถง วางแผนการทำางานไดถกตอง ชดเจน เหมาะสมกบเวลา และเลอกใชทรพยากรทม
อยไดถกตอง เหมาะสม และคมคาไดดวยตนเอง 3 หมายถง วางแผนการทำางานไดถกตอง ชดเจน เหมาะสมกบเวลา แตการเลอกใช ทรพยากรทมอยยงไมถกตอง เหมาะสม และคมคา 2 หมายถง วางแผนการทำางานไดถกตอง เหมาะสมกบเวลา แตการเลอกใชทรพยากรทมอย
ยงไมถกตองและคมคาจงตองไดรบคำาแนะนำาบอยคร�ง 1 หมายถง ไมสามารถวางแผนการทำางานและเลอกใชทรพยากรไดไดถกตอง และเหมาะสม กบเวลา จงตองไดรบคำาแนะนำาอยตลอดเวลา
4. การปฏบตตามแผนและการปรบแผน 4 หมายถง ดำาเนนการและใชทรพยากรตามแผนทวางไวได และเมอเกดปญหาสามารถ ปรบเปลยนแผนไดถกตองและเหมาะสมไดดวยตนเอง 3 หมายถง ดำาเนนการและใชทรพยากรตามแผนทวางไวได แตเมอเกดปญหาไมสามารถ ปรบเปลยนแผนไดถกตองหรอไมเหมาะสม 2 หมายถง ดำาเนนการและใชทรพยากรตามแผนทวางไวไมได และเมอเกดปญหาไมสามารถ ปรบเปลยนแผนไดเหมาะสมจงตองไดรบคำาแนะนำาบอยคร�ง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 556
1 หมายถง ไมสามารถดำาเนนการและใชทรพยากรตามแผนทวางไวได และเมอเกดปญหา ไมสามารถปรบเปลยนแผนไดจงตองไดรบคำาแนะนำาอยตลอดเวลา
5. การประเมนผล 4 หมายถง มการประเมนความสามารถและประสทธภาพการปฏบตงานและผลงานและ ปรบปรงขอบกพรองของงานไดถกตองเหมาะสมไดดวยตนเอง 3 หมายถง มการประเมนความสามารถและประสทธภาพการปฏบตงานและผลงานและ ปรบปรงขอบกพรองของงานไดเหมาะสม 2 หมายถง มการประเมนความสามารถและประสทธภาพการปฏบตงานและผลงานและ ปรบปรงขอบกพรองของงานไดแตตองไดรบคำาแนะนำาบางคร�ง 1 หมายถง ไมสามารถประเมนความสามารถและประสทธภาพการปฏบตงานและผลงานได และไมสามารถปรบปรงขอบกพรองของงานไดจงตองไดรบคำาแนะนำาอย ตลอดเวลา
โครงงาน เปนการจดการเรยนรทสงเสรมใหนกเรยนไดลงมอปฏบตและศกษาคนควาดวยตนเอง ตามแผนการดำาเนนงานทนกเรยนไดจดข�น โดยครชวยใหคำาแนะนำาปรกษา กระตนใหคด และตดตามการปฏบตงานจนบรรลเปาหมาย
ตวอยางแบบประเมนโครงงาน
ชอโครงงาน กลมท ภาคเรยนท ชน
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 557
เลขท
ชอ-สกล
รายการประเมน รวมจำานว
นรายการทผานเกณฑขนตำา
สรป
กำาหน
ดประ
เดนป
ญหา
ชดเจ
นวา
งแผน
กำาหน
ดขนต
อนกา
รแก
ปญหา
ไดเห
มาะส
มลง
มอปฏ
บตตา
มแผน
สามา
รถนำา
ไปใช
แกปญ
หาใน
ชวตป
ระจำา
วนเข
ยนรา
ยงาน
นำาเส
นอ
ผาน
ไมผาน
12345
เกณฑการประเมน แยกตามองคประกอบยอย 5 ดาน1. กำาหนดประเดนปญหาชดเจน 4 หมายถง กำาหนดประเดนปญหาไดดวยตนเอง ปญหาทกำาหนดมความเฉพาะเจาะจงชดเจนดมาก 3 หมายถง กำาหนดประเดนปญหาไดดวยตนเอง ปญหาทกำาหนดมความเฉพาะเจาะจงชดเจนด 2 หมายถง กำาหนดประเดนปญหาไดดวยตนเองเปนบางสวน ปญหาทกำาหนดมความ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 558
เฉพาะเจาะจงชดเจนพอใช 1 หมายถง กำาหนดประเดนปญหาดวยตนเองไมได2. วางแผนกำาหนดขนตอนการแกปญหาไดเหมาะสม 4 หมายถง ออกแบบวธการ ข �นตอนการแกปญหา ระบควบคมตวแปรไดถกตองเหมาะสม 3 หมายถง ออกแบบวธการ ข �นตอนการแกปญหา ระบควบคมตวแปรไดคอนขางเหมาะสม 2 หมายถง ออกแบบวธการ ข �นตอนการแกปญหา ระบควบคมตวแปรไดเหมาะสมพอใช 1 หมายถง ออกแบบวธการ ข �นตอนการแกปญหา ระบควบคมตวแปรไดไมเหมาะสม
3. ลงมอปฏบตตามแผน 4 หมายถง ลงมอแกปญหาตามข �นตอนทกำาหนดไวอยางครบถวนจรงจง สามารถคนพบความร ขอคด แนวทางการปฏบตตามประเดนปญหาทต�งไวดวยตนเองท�งหมด 3 หมายถง ลงมอแกปญหาตามข �นตอนทกำาหนดไวอยางครบถวนจรงจง สามารถคนพบความร ขอคด แนวทางการปฏบตตามประเดนปญหาทต�งไวดวยตนเองเปนสวนใหญ 2 หมายถง ลงมอปฏบตตามข �นตอนทกำาหนดบาง แตไมครบถวน สามารถคนพบความร ขอคด แนวทางการปฏบตตามประเดนปญหาทต�งไวดวยตนเองเปนบางสวน 1 หมายถง ลงมอปฏบตตามข �นตอนทกำาหนดไดนอยมาก ไมสามารถคนพบความร ขอคด แนวทางการปฏบตตามประเดนปญหาทต �งไว4. สามารถนำาไปใชแกปญหาในชวตประจำาวน 4 หมายถง นำาขอคนพบ วธปฏบตไปใชแกปญหาในชวตประจำาวนไดครบถวน ถกตอง และตอเนอง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 559
3 หมายถง นำาขอคนพบ วธปฏบตไปใชแกปญหาในชวตประจำาวนไดครบถวน ถกตอง แตขาด ความตอเนอง 2 หมายถง นำาขอคนพบ วธปฏบตไปใชแกปญหาในชวตประจำาวนไดเปนบางสวน และตอง กระตนเตอนใหปฏบตอยางตอเนอง 1 หมายถง นำาขอคนพบ วธปฏบตไปใชแกปญหาในชวตประจำาวนไดนอยมาก หรอไมนำาไปใชเลย5. เขยนรายงานนำาเสนอ 4 หมายถง บนทกผลการศกษาคนควาและนำาเสนอขอมลไดถกตองชดเจน แสดงใหเหนถง ข�นตอนการวางแผน การลงมอแกปญหาและขอคนพบทไดครบถวน 3 หมายถง บนทกผลการศกษาคนควาและนำาเสนอขอมลไดถกตองชดเจน แสดงใหเหนถง ข�นตอนการวางแผน การลงมอแกปญหา และขอคนพบทไดคอนขางครบถวน 2 หมายถง บนทกผลการศกษาคนควาและนำาเสนอขอมลไดบาง แสดงใหเหนถงข �นตอนการ วางแผน การลงมอแกปญหา และขอคนพบทไดเพยงบางสวน 1 หมายถง บนทกผลการศกษาคนควาและนำาเสนอขอมลไดนอยมาก เหนข �นตอนการวางแผน การลงมอแกปญหา และขอคนพบทไดไมชดเจนเกณฑการตดสนผลการเรยน
นกเรยนตองมพฤตกรรมในแตละรายการอยางนอยระดบ 2 ข�นไป จำานวน 3 ใน 5 รายการ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 560
แฟมสะสมผลงาน (portfolio) เปนแหลงรวบรวมผลงานของนกเรยนอยางเปนระบบ ทนำามาใชประเมนสมรรถภาพของนกเรยน เพอชวยใหนกเรยน คร ผปกครอง หรอผทเกยวของเกดความเขาใจและมองเหนอยางเปนรปธรรมไดวา การปฏบตงานและผลงานของนกเรยนมคณภาพมาตรฐานอยในระดบใด
แฟมสะสมผลงานเปนเครองมอประเมนผลตามภาพจรงทใหโอกาสนกเรยนไดใชผลงานจากทไดปฏบตจรงสอสารใหผอนเขาใจถงความสามารถทแทจรงของตน ซงผลงานทเกบสะสมในแฟมสะสมผลงานมหลายลกษณะ เชน การเขยนรายงาน บทความ การศกษาคนควา สงประดษฐ การทำาโครงงาน บนทกการบรรยาย บนทกการทดลอง บนทกการอภปราย บนทกประจำาวน แบบทดสอบ
แบบบนทกความคดเหนเกยวกบการประเมนชนงานในแฟมสะสมผลงาน
ชอชนงาน วนท________ เดอน_______ ป________หนวยการเรยนรท เรอง
รายการประเมน บนทกความคดเหนของนกเรยน1. เหตผลทเลอกช�นงานน�ไวในแฟมสะสมผลงาน2. จดเดนและจดดอยของงานช�นน�มอะไรบาง3. ถาจะปรบปรงงานช�นน�ใหดข�น
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 561
ควรปรบปรง อยางไร4. งานช�นน�ควรไดคะแนนเทาใด เพราะเหตใด (ถากำาหนดใหคะแนนเตม 10 คะแนน)
ตวอยางแบบประเมนแฟมสะสมผลงาน
เรอง กลมท
ความเหนของครหรอทปรกษา
ความเหนของผปกครอง
ผลการประเมนของครหรอทปรกษา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 562
ภาคเรยนท ชน
รายการประเมน ระดบคณภาพ1 2 3 4
1. โครงสรางและองคประกอบ2. แนวความคดหลก3. การประเมนผล4. การนำาเสนอ
เกณฑการประเมน แยกตามองคประกอบยอย 4 ดาน
ระดบคณภาพ
รายการประเมน
1. โครงสรางและองคประกอบ4 ผลงานมองคประกอบทสำาคญครบถวนและจดเกบไดอยางเปน
ระบบ3 ผลงานมองคประกอบทสำาคญเกอบครบถวนและสวนใหญจด
เกบอยางเปนระบบ2 ผลงานมองคประกอบทสำาคญเปนสวนนอย แตบางช�นงานม
การจดเกบทเปนระบบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 563
1 ผลงานขาดองคประกอบทสำาคญและการจดเกบไมเปนระบบ2. แนวความคดหลก
4 ผลงานสะทอนแนวความคดหลกของนกเรยนทไดความรทางการงานอาชพและเทคโนโลย มหลกฐานแสดงวามการนำาความรไปใชประโยชนไดมาก
3 ผลงานสะทอนแนวความคดหลกของนกเรยนทไดความรทางการงานอาชพและเทคโนโลย มหลกฐานแสดงวาสามารถนำาความรไปใชในสถานการณตวอยางได
2 ผลงานสะทอนแนวความคดหลกของนกเรยนวาไดความรทางการงานอาชพแลเทคโนโลย บาง มหลกฐานแสดงถงความพยายามทจะนำาไปใชประโยชน
1 ผลงานจดไมเปนระบบ มหลกฐานแสดงวามความรทางการงานอาชพและเทคโนโลยนอยมาก
เกณฑการประเมน แยกตามองคประกอบยอย 4 ดาน (ตอ)ระดบ
คณภาพรายการประเมน
3. การประเมนผล
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 564
4 มการประเมนความสามารถและประสทธภาพการปฏบตงานและผลงาน รวมท�งมการเสนอแนะโครงการทเปนไปไดทจะจดทำาตอไปไวอยางชดเจนหลายโครงการ
3 มการประเมนความสามารถและประสทธภาพการปฏบตงานและผลงาน รวมท�งการเสนอแนะโครงการทควรจดทำาตอไป
2 มการประเมนความสามารถและประสทธภาพการปฏบตงานและผลงานบาง รวมท�งมการเสนอแนะโครงการทจะทำาตอไปแตไมชดเจน
1 มการประเมนประสทธภาพการปฏบตงานและผลงานนอยมากและไมมขอเสนอแนะใด ๆ4. การนำาเสนอ
4 เขยนบทสรปและรายงานทมระบบด มข �นตอน มขอมลครบถวน มการประเมนผลครบถวน แสดงออกถงความคดรเรมสรางสรรค
3 เขยนบทสรปและรายงานแสดงใหเหนวามข �นตอนการจดเกบผลงาน มการประเมนผลงานเปนสวนมาก
2 เขยนบทสรปและรายงานแสดงใหเหนวามข �นตอนการจดเกบผลงาน มการประเมนผลเปนบางสวน
1 เขยนบทสรปและรายงานแสดงใหเหนวามข �นตอนการจดเกบ
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 565
ผลงาน แตไมมการประเมนผล
เกณฑการประเมนโดยภาพรวม
ระดบคณภาพ
รายการประเมน
4 ผลงานมรายละเอยดมากเพยงพอ ไมมขอผดพลาดหรอแสดงถงความไมเขาใจ มความเขาใจในเรองทศกษาโดยมการบรณาการหรอเชอมโยงแนวความคดหลกตาง ๆ เขาดวยกน
3 ผลงานมรายละเอยดมากเพยงพอและไมมขอผดพลาดหรอแสดงถงความไมเขาใจ แตขอมลตาง ๆ เปนลกษณะของการนำาเสนอทไมไดบรณาการระหวางขอมลกบแนวความคดหลกของเรองทศกษา
2 ผลงานมรายละเอยดทบนทกไว แตพบวาบางสวนมความผดพลาดหรอไมชดเจน หรอแสดงถงความไมเขาใจเรองทศกษา
1 ผลงานมขอมลนอย ไมมรายละเอยดบนทกไว
การนำาเสนอผลงาน เปนการนำาผลจากการศกษาคนควาเกยวกบเรองใดเรองหนงทรวบรวมไวในรปของรายงานหรอช�นงาน มานำาเสนอใหผอนไดรบทราบและเขาใจรปแบบ เน�อหา และวธคดทเกยวของกบผลงานน �น ๆ
รปแบบการประเมนตอไปน�เปนตวอยางทใชประเมนผลการปฏบตงานหรอช�นงานทครกำาหนดใหนกเรยนทำา
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 566
ตวอยางแบบประเมนการนำาเสนอผลงาน
เรอง
ผปฏบต/กลม ภาคเรยนท ชน
รายการประเมน ระดบคณภาพ1 2 3 4
1. ความรในเน�อหา2. รปแบบการนำาเสนอ3. การใชสอประกอบการนำาเสนอ4. การตอบคำาถาม
เกณฑการประเมน จำาแนกตามประเดนรายการประเมน มดงน� 1. ความรในเนอหา 4 หมายถง นำาเสนอเน�อหาถกตอง ครบถวน หรอมากกวาทกำาหนด พรอมท�งอธบาย และขยายความ เน�อหาได 3 หมายถง นำาเสนอเน�อหาถกตอง ครบถวน แตอธบายรายละเอยดบางเรองไมได 2 หมายถง นำาเสนอเน�อหาถกตอง แตไมครบถวน และอธบายรายละเอยดไดเลกนอย
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 567
1 หมายถง นำาเสนอเน�อหาเปนบางเรอง และไมสามารถอธบายรายละเอยดเพมเตม 2. รปแบบการนำาเสนอ 4 หมายถง มวธการนำาเสนอทนาสนใจ ชวนตดตาม และนำาเสนอขอมลหรอผลงานเปน ลำาดบข�นตอนอยางชดเจน 3 หมายถง มวธการนำาเสนอทนาสนใจ และนำาเสนอขอมลหรอผลงานเปนลำาดบข�นตอน 2 หมายถง นำาเสนอขอมลหรอผลงานโดยการอาน และจดหวขอไวไมเปนระบบ 1 หมายถง ไมมการจดลำาดบขอมลทนำาเสนอ ทำาใหผฟงไมเขาใจเน�อหาทนำาเสนอ
3. การใชสอประกอบการนำาเสนอ 4 หมายถง ใชเทคโนโลยในการนำาเสนอ ใชภาพ แผนภม แผนผง ประกอบการนำาเสนอ อยางชดเจน สอทใชชวยสนบสนนเน�อหาและการอธบายไดเปนอยางด 3 หมายถง ใชภาพ แผนภม แผนผง ประกอบการนำาเสนอ สอทใชชวยสนบสนนเน�อหาและการ อธบายได 2 หมายถง ใชภาพ แผนภม ประกอบการนำาเสนอบางเปนบางคร �ง และสอน �นไมคอยสนบสนน เน�อหาสาระทนำาเสนอ 1 หมายถง ไมใชสอประกอบการนำาเสนอเลย
4. การตอบคำาถาม 4 หมายถง เปดโอกาสใหผฟงแสดงความคดเหนหรอซกถาม โดยสามารถตอบคำาถามไดถกตอง
คมอคร แผนการจดการเรยนร การดำารงชวตและครอบครว ม. 4–6 568
พรอมท�งอธบายขยายความได 3 หมายถง สามารถตอบขอซกถามได แตไมสามารถอธบายรายละเอยดเพมเตม 2 หมายถง ตอบคำาถามงาย ๆ เกยวกบเน�อหาทนำาเสนอได 1 หมายถง ไมสามารถตอบคำาถามเกยวกบเน�อหาทนำาเสนอ