คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดนป พ.ศ. ๒๕๖๐ - พ.ศ. ๒๕๖๑

จดพมพโดย สำ�นกกฎหม�ยและคด

สำ�นกง�นผตรวจก�รแผนดน

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน

ป พ.ศ. ๒๕๖๐ - พ.ศ. ๒๕๖๑

พมพครงท : ๑ (ตลาคม ๒๕๖๒)

จำานวนพมพ : ๕๐๐ เลม

ขอมลท�งบรรณ�นกรมของสำ�นกหอสมดแหงช�ต

สำานกงานผตรวจการแผนดน.

คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน : ป พ.ศ. 2560 - พ.ศ. 2561.

-- กรงเทพฯ : สำานกงานผตรวจการแผนดน, 2562.

194 หนา

1. ผตรวจการแผนดนของรฐสภา. I. ชอเรอง.

352.88

ISBN 978-616-93433-0-1

ปกและรปเลม : ทศพล ทองธราช

ลขสทธและจดพมพโดย : สำ�นกง�นผตรวจก�รแผนดน

ศนยราชการเฉลมพระเกยรต ๘๐ พรรษา ๕ ธนวาคม ๒๕๕๐

อาคาร บ ชน ๕

เลขท ๑๒๐ ถนนแจงวฒนะ แขวงทงสองหอง

เขตหลกส กรงเทพฯ ๑๐๒๑๐

โทรศพท ๐ ๒๑๔๑ ๙๑๐๐ โทรสาร ๐ ๒๑๔๓ ๘๓๔๑

สายดวน ๑๖๗๖ (โทรฟรทวประเทศ)

พมพท: โรงพมพเดอนตลา

๓๙/๒๐๔-๒๐๖ หม ๙ ถนนวภาวด - รงสต

แขวงสกน เขตดอนเมอง กรงเทพฯ ๑๐๒๑๐

โทรศพท ๐ ๒๙๙๖ ๗๓๙๒ – ๔

โทรสาร ๐ ๒๙๙๖ ๗๓๙๕

คำ�นำ�

ผตรวจการแผนดนเปนองคกรอสระตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ ในหมวดท ๑๒ สวนท ๓ มหนาทและอำานาจหลกในการขจด

ความเดอดรอนหรอความไมเปนธรรมใหแกประชาชนและมหนาทและอำานาจในการ

เสนอเรองตอศาลรฐธรรมนญหรอศาลปกครอง เมอเหนวา บทบญญตแหงกฎหมาย

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ หรอ กฎ คำาสง หรอการกระทำาของ

หนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของรฐ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

หรอกฎหมาย อนเปนกระบวนการควบคมกฎหมายมใหขดหรอแยงกบรฐธรรมนญ

เพอรกษาสถานะความเปนกฎหมายสงสดของรฐธรรมนญไว

นอกจากหนาทและอำานาจตามทกลาวมาแลวขางตน ผตรวจการแผนดน

ยงมหนาทและอำานาจพจารณาคำารองตามมาตรา ๒๑๓ ของรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ทไดใหสทธประชาชนผถกละเมดสทธหรอ

เสรภาพทรฐธรรมนญคมครองไวสามารถฟองตรงตอศาลรฐธรรมนญได โดยยนคำารอง

ตอผตรวจการแผนดนตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ รวมไปถงพจารณา

วนจฉยคำารองทบคคลหรอชมชนไดยนตอผตรวจการแผนดนกรณทบคคลหรอชมชน

ฟองหนวยงานของรฐเพอใหไดรบประโยชนตามรฐธรรมนญ หมวด ๕ หนาทของรฐ

ตามมาตรา ๕๑ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ อกดวย

ผตรวจการแผนดนจงเปนกลไกสำาคญประการหนงทคอยสอดสองมใหรฐกระทำาการใด

ทจะไปกระทบตอสทธและเสรภาพของประชาชน

หนงสอ “คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ - พ.ศ. ๒๕๖๑”

เปนหนงสอทรวบรวมความเหนของผ ตรวจการแผนดนในการปฏบตหนาท

เสนอเรองตอศาลรฐธรรมนญหรอศาลปกครอง ในระหวางป พ.ศ. ๒๕๖๐ - พ.ศ. ๒๕๖๑

จดทำาขนโดยมความประสงคเพอใชเปนแนวทางในการปฏบตงานใหแกผปฏบตงาน

และผเกยวของทกฝาย อนจะสงผลใหสำานกงานผตรวจการแผนดนเปนองคกรทม

ประสทธภาพและมความคลองตว ซงสำานกงานผตรวจการแผนดนหวงเปนอยางยง

วาหนงสอคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนป พ.ศ. ๒๕๖๐ - พ.ศ. ๒๕๖๑ เลมน จะเปน

ประโยชนตอการปฏบตงานของผบรหาร เจาหนาท ตลอดจนผเกยวของตอไป

สำานกงานผตรวจการแผนดน

ตลาคม ๒๕๖๒

ส�รบญ

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน

ระหว�งป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑

เรอง หนา

คำ�นำ�.................................................................................................................... ๓ - ๔

ส�รบญ.............................................................................................................. ๕ - ๑๒

๑. เรองรองเรยนทขอใหผตรวจก�รแผนดนพจ�รณ�เสนอเรองพรอมดวยคว�มเหน

ตอศ�ลรฐธรรมนญ กรณบทบญญตแหงกฎหม�ยมปญห�เกยวกบคว�มชอบดวย

รฐธรรมนญ ต�มม�ตร� ๒๓ (๑)แหงพระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญว�ดวย

ผตรวจก�รแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

๑.๑ เรองทผตรวจก�รแผนดนวนจฉยใหยตก�รพจ�รณ�ต�มม�ตร� ๒๓ (๑)

แหงพระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญว�ดวยผตรวจก�รแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

๑.๑.๑ เรองรองเรยนกรณทอางรฐธรรมนญหรอกฎหมายฉบบทถกยกเลก

ไปแลว..............................................................................................................๑๗ – ๑๘

๑.๑.๒ เรองรองเรยนกรณทอางวาบทบญญตของรฐธรรมนญขดหรอแยงกบ

บทบญญตในรฐธรรมนญดวยกนเอง…………............................……………..........๑๙ – ๒๓

๑.๑.๓. เรองรองเรยนทเปนกรณเกยวกบกระบวนการตรากฎหมาย....๒๔ – ๒๖

๑.๑.๔ เรองรองเรยนกรณทอางวาบทบญญตในรางกฎหมายมปญหาเกยวกบ

ความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐.…………๒๗ – ๒๘

๑.๑.๕ เรองรองเรยนกรณซงอางวา การทกฎหมายในเรองหนงมไดกำาหนด

บทบญญตในเรองใดไว สงผลใหกฎหมายในเรองทอางมาดงกลาว มปญหาเกยวกบความชอบดวย

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐..……........………..….....๒๙ – ๓๑

๑.๑.๖ เรองรองเรยนกรณทผ ร องเรยนไมใชผ เสยหาย ตามรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ และตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐...........................................................๓๒ – ๓๘

๑.๑.๗ เรองรองเรยนกรณมลกษณะหามมใหผตรวจการแผนดนรบไวพจารณา

ตามมาตรา ๓๗ (๑) – (๘) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน

พ.ศ. ๒๕๖๐

๑.๑.๗.๑ เรองทเปนนโยบายทคณะรฐมนตรกำาหนด เวนแตนโยบายนน

ขดตอรฐธรรมนญหรอมผลใหมการละเลยการปฏบตหนาทของรฐตามรฐธรรมนญ

ไมปรากกฎคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

...................................................................................................................................๓๙

๑.๑.๗.๒ เรองทมการฟองรองเปนคดอย ในศาลหรอเรองทศาล

มคำาพพากษา คำาสง หรอคำาวนจฉยเสรจเดดขาดแลว เวนแตเปนการศกษาเพอประโยชน

ในการเสนอแนะใหมการปรบปรงกฎหมายหรอกฎทเกยวของกบกระบวนการยตธรรม

.........................................................................................................................๔๐ – ๔๕

๑.๑.๗.๓ เรองทไมอยในหนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดน

.........................................................................................................................๔๖ – ๔๘

๑.๑.๗.๔ เรองทอยในหนาทและอำานาจขององคกรอสระอนหรอท

องคกรอสระอนรบไวดำาเนนการตามหนาทและอำานาจขององคกรอสระนนแลว แตไมตด

อำานาจในการทจะขอรบทราบผลการพจารณาขององคกรอสระทรบเรองไวดำาเนนการ

ไมปรากกฎคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

...................................................................................................................................๔๙

๑.๑.๗.๕ เปนการรองเรยนโดยใชสทธไมสจรตและการพจารณา

จะไมเปนประโยชนตอประชาชนโดยสวนรวม

ไมปรากกฎคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

...................................................................................................................................๔๙

๑.๑.๗.๖ เรองทผ ร องเรยนไดรบการแกไขความเดอดรอนหรอ

ความไมเปนธรรมอยางเหมาะสมแลว

ไมปรากกฎคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

...................................................................................................................................๔๙

๑.๑.๗.๗ เรองทผ ตรวจการแผนดนเคยสรปผลการพจารณาแลว

เวนแตจะปรากฏพยานหลกฐานหรอขอเทจจรงใหมอนอาจทำาใหผลการพจารณา

เปลยนแปลงไป

ไมปรากกฎคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

...................................................................................................................................๔๙

๑.๑.๗.๘ เรองอนตามมตทผตรวจการแผนดนกำาหนด

ไมปรากฎคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

...................................................................................................................................๔๙

๑.๑.๘ เรองรองเรยนทมไดอยในหนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดน

ตามมาตรา ๒๓๑ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐...๕๐ – ๕๕

๑.๑.๙ พระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ พ.ศ. ๒๕๒๒ และทแกไขเพมเตม มปญหา

เกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗

และรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐....….………………..๕๖ – ๖๒

๑.๑.๑๐ ประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๓๐๑ มป ญหาเก ยว กบ

ความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๔ มาตรา ๒๗

และมาตรา ๒๘ และประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๓๐๒ มปญหาเกยวกบความชอบดวย

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๔๗……......…๖๓ – ๖๔

๑.๑.๑๑ คำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๓/๒๕๕๘ เรอง การรกษา

ความสงบเรยบรอยและความมนคงของชาต ขอ ๑๒ มปญหาเกยวกบความชอบดวย

รฐธรรมนญ และการปฏบตหนาทของพนกงานสอบสวนสถานตำารวจนครบาลปทมวน และ

สถานตำารวจนครบาลนางเลงมปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ และกฎหมาย…................................................................๖๕ – ๖๗

๑.๑.๑๒ พระราชบญญตมหาวทยาลยแมโจ พ.ศ. ๒๕๖๐ มาตรา ๙๑

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา ๔๐……..............................................................................................…๖๘ – ๗๑

๑.๑.๑๓ พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยคณะกรรมการสทธมนษยชน

แหงชาต พ.ศ. ๒๕๖๐ มาตรา ๑๑ มาตรา ๒๐ มาตรา ๒๑ มาตรา ๔๐ และมาตรา ๖๐ วรรคหนง

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา ๒๖ วรรคหนง มาตรา ๒๗ มาตรา ๒๑๘ และมาตรา ๒๗๓.................๗๒ – ๗๕

๑.๑.๑๔ พระราชบญญตหอพก พ.ศ. ๒๕๕๘ มาตรา ๔ และมาตรา ๓๖

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา ๒๖ มาตรา ๒๗ และมาตรา ๔๐..........................................................๗๖ – ๗๙

๑.๑.๑๕ พระราชบญญตวชาชพทนตกรรม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๙ มาตรา ๔

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา ๔๐………...............................................................................…….………๘๐ – ๘๒

๑.๑.๑๖ ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา ๑๑๙ วรรคหนง

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา ๔ มาตรา ๒๖ วรรคหนงและมาตรา ๒๗.……........................…….…….๘๓ – ๘๕

๑.๑.๑๗ คำาสงคณะรกษาความสงบแหงชาตท ๑๐/๒๕๕๗ เรอง หามมให

กระทำาการใด ๆ หรอสงใหกระทำาการใด ๆ เกยวกบการทำาธรกรรมทางการเงนหรอดำาเนนการ

เกยวกบทรพยสนของบคคล เทาทจำาเปนแกการรกษาความมนคงของชาต และความปลอดภย

ในชวตและทรพยสนของประชาชนโดยรวม มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๕ มาตรา ๒๖ มาตรา ๒๗ มาตรา ๓๗

มาตรา ๔๐ มาตรา ๗๗ และพนธกรณตามกฎหมายระหวางประเทศทผกพนประเทศไทย

ในฐานะรฐภาค.................................................................................................๘๖ – ๙๐

๑.๑.๑๘ พระราชบญญตคณะสงฆ พ.ศ. ๒๕๐๕ มาตรา ๒๙ และมาตรา ๓๐

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา ๒๗ และมาตรา ๒๙..............................................................................๙๑ – ๙๓

๑.๑.๑๙ กฎกระทรวง ฉบบท ๒๗๗ (พ.ศ. ๒๕๓๙) ออกตามความในพระราชบญญต

การผงเมอง พ.ศ. ๒๕๑๘ กฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวมชมชนบานเพ จงหวดระยอง

พ.ศ. ๒๕๔๙ และพระราชบญญตเขตพฒนาพเศษภาคตะวนออก พ.ศ. ๒๕๖๑ ในสวนท

เกยวกบโครงการขยายแนวถนนสาย ค.๕ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๓๗…….…....................….๙๔ – ๙๘

๑.๑.๒๐ พระราชบญญตสถานพยาบาล (ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๕๙ มาตรา ๖

มาตรา ๑๗ และมาตรา ๒๐ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๕ มาตรา ๒๖ มาตรา ๒๗ มาตรา ๓๔ มาตรา ๔๐

มาตรา ๕๐ (๑๐) และมาตรา ๗๗.................................................................๙๙ – ๑๐๒

๑.๒ เรองทผตรวจก�รแผนดนเสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอศ�ลรฐธรรมนญ

ต�มม�ตร� ๒๓ (๑) แหงพระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญว�ดวยผตรวจก�รแผนดน

พ.ศ. ๒๕๖๐

พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐

มาตรา ๑๔๐ และมาตรา ๑๔๑ ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต

ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา ๒๕ มาตรา ๒๖ มาตรา ๒๗ และมาตรา ๔๕..................................๑๐๕ – ๑๒๑

๒. เรองรองเรยนทขอใหผตรวจก�รแผนดนพจ�รณ�ยนคำ�รองตอศ�ลรฐธรรมนญ

ต�มม�ตร� ๕๑ และม�ตร� ๒๑๓ ของรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐

๒.๑ ก�รพจ�รณ�วนจฉยของผตรวจก�รแผนดน กรณทประช�ชนหรอชมชน

ฟองหนวยง�นของรฐเพอใหไดรบประโยชนต�มรฐธรรมนญ หมวด ๕ หน�ทของรฐ

ต�มม�ตร� ๕๑ ของรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐

ไมปรากกฎคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว...........๑๒๕ – ๑๒๘

๒.๒ ก�รพจ�รณ�วนจฉยของผตรวจก�รแผนดน กรณผถกละเมดสทธหรอ

เสรภ�พทรฐธรรมนญคมครองไวยนคำ�รองตอศ�ลรฐธรรมนญ เพอมคำ�วนจฉยว�

ก�รกระทำ�นนขดหรอแยงตอรฐธรรมนญต�มม�ตร� ๒๑๓ ของรฐธรรมนญ

แหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐............................................๑๒๙ – ๑๓๓

๒.๓ เรองทผตรวจก�รแผนดนวนจฉยใหยตก�รพจ�รณ� ต�มม�ตร� ๒๑๓

ของรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐

๒.๓.๑ เรองรองเรยนมรายการไมครบถวนตามมาตรา ๔๒ แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑....๑๓๗ – ๑๓๘

๒.๓.๒ คำาวนจฉยกรณเรองรองเรยนตามมาตรา ๔๗ (๑) – (๖) แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ ทหามมให

ศาลรฐธรรมนญรบคำารองไวพจารณา..…………………..….......…………………..๑๓๙ – ๑๕๐

(๑) เรองรองเรยนตามมาตรา ๔๗ (๑) การกระทำาของรฐบาล

ไมปรากฏคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว......๑๓๙

(๒) เรองรองเรยนตามมาตรา ๔๗ (๒) รฐธรรมนญหรอกฎหมาย

ประกอบรฐธรรมนญไดกำาหนดกระบวนการรองหรอผมสทธขอใหศาลพจารณาวนจฉย

ไวเปนการเฉพาะแลว..................................................................................๑๔๐ – ๑๔๒

(๓) เรองรองเรยนตามมาตรา ๔๗ (๓) กฎหมายบญญตขนตอน

และวธการไวเปนการเฉพาะ และยงมไดดำาเนนการตามขนตอนหรอวธการนนครบถวน

...................................................................................................................๑๔๓ – ๑๔๖

(๔) เรองรองเรยนตามมาตรา ๔๗ (๔) เรองทอยในระหวางการพจารณา

พพากษาคดของศาลอน หรอเรองทศาลอนมคำาพพากษาหรอคำาสงถงทสดแลว..............

....................................................................................................................๑๔๗ – ๑๔๙

(๕) เรองรองเรยนตามมาตรา ๔๗ (๕) การกระทำาของคณะกรรมการ

ตามรฐธรรมนญ มาตรา ๑๙๒

ไมปรากฏคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว........๑๕๐

(๖) เรองรองเรยนตามมาตรา ๔๗ (๖) การกระทำาทเกยวกบการบรหาร

งานบคคลของคณะกรรมการตลาการศาลยตธรรม คณะกรรมการตลาการศาลปกครอง

คณะกรรมการตลาการทหาร รวมถงการดำาเนนการเกยวกบวนยทหาร

ไมปรากฏคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว......๑๕๐

๒.๓.๓ กรณเรองรองเรยนของบคคลซงถกละเมดสทธหรอเสรภาพโดยตรง

และไดรบความเดอดรอนหรอเสยหาย หรออาจจะเดอดรอนหรอเสยหายโดยมอาจ

หลกเลยงได อนเนองจากการถกละเมดสทธหรอเสรภาพนน ตามมาตรา ๔๖

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ

พ.ศ. ๒๕๖๑.......................................................................................………๑๕๑ – ๑๕๒

๒.๓.๔ กรณเรองรองเรยนของผถกละเมดสทธหรอเสรภาพทรฐธรรมนญ

ค มครองไว โดยการละเมดนนเปนผลจากบทบญญตแหงกฎหมายขดหรอแยง

ตอรฐธรรมนญ ตามมาตรา ๔๘ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

วธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑............................................๑๕๓ – ๑๖๓

๒.๔ เรองทผตรวจก�รแผนดนเสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอศ�ลรฐธรรมนญ

ต�มม�ตร� ๒๑๓ ของรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐

การทเจาหนาทกรมควบคมมลพษแยกดำาเนนคดกบผรองเรยนเปนการกระทำา

ทขดตอหลกนตธรรมและขดหรอแยงตอมาตรา ๒๕ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐....................................................................................๑๖๗ – ๑๖๘

๓. เรองรองเรยนทขอใหผ ตรวจก�รแผนดนเสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอ

ศ�ลปกครอง กรณกฎ คำ�สง หรอก�รกระทำ�อนใดของหนวยง�นของรฐหรอเจ�หน�ท

ของรฐ มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญหรอกฎหม�ย ต�มม�ตร� ๒๓ (๒)

แหงพระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญว�ดวยผตรวจก�รแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

๓.๑ เรองทผตรวจก�รแผนดนวนจฉยใหยตก�รพจ�รณ�ต�มม�ตร� ๒๓ (๒)

แหงพระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญว�ดวยผตรวจก�รแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

๓.๑.๑ ประกาศมหาวทยาลยนวมนทราธราช เรอง การรบสมครคดเลอก

นกเรยน เขาศกษาในหลกสตรแพทยศาสตรบณฑต คณะแพทยศาสตรวชรพยาบาล

ปการศกษา ๒๕๖๑ รอบท ๑ (การรบดวย Portfolio) มปญหาเกยวกบความชอบดวย

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐............................๑๗๓ – ๑๗๖

๓.๑.๒ ระเบยบคณะกรรมการกองทนเพอผเคยเปนสมาชกรฐสภา วาดวยการบรหาร

คาใชจายในการดำาเนนงานการรบเงน การเกบรกษาเงน การอนมตการเบกจายเงน

การจายเงน การจดหาผลประโยชนและการจายเงนชวยเหลอกองทนเพอผเคยเปนสมาชก

รฐสภา (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๘ ขอ ๒๙ มปญหาเกยวกบความชอบดวยพระราชบญญต

กองทนเพอผเคยเปนสมาชกรฐสภา พ.ศ. ๒๕๕๖......................................๑๗๗ – ๑๘๐

๓.๑.๓ ประกาศคณะกรรมการวาดวยสญญา เรอง ใหธรกจการใหเชาอาคาร

เพออยอาศยเปนธรกจทควบคมสญญา พ.ศ. ๒๕๖๑ และประกาศคณะกรรมการวาดวย

สญญา เรอง ใหธรกจใหเชาซอรถยนตและรถจกรยานยนตเปนธรกจทควบคมสญญา

พ.ศ. ๒๕๖๑ มปญหาเกยวกบความชอบดวยกฎหมาย...............................๑๘๑ – ๑๘๓

๓.๒ เรองทผตรวจก�รแผนดนเสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอศ�ลปกครอง

ต�มม�ตร� ๒๓ (๒) แหงพระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญว�ดวยผตรวจก�รแผนดน

พ.ศ. ๒๕๖๐

ไมปรากฏคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว...........................๑๘๕

๔. ขอมลเกยวกบคำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดนระหว�งป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑

...................................................................................................................๑๘๗ – ๑๙๒

เรองรองเรยนทขอใหผตรวจการแผนดนพจารณาเสนอเรอง

พรอมดวยความเหนตอศาลรฐธรรมนญ กรณบทบญญตแหงกฎหมายมปญหา

เกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญตามมาตรา ๒๓ (๑) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

๑

เรองทผตรวจการแผนดนวนจฉยใหยตการพจารณา ตามมาตรา ๒๓ (๑) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

๑.๑

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 17

๑.๑.๑ เรองรองเรยนกรณทอางรฐธรรมนญหรอกฎหมายฉบบทถกยกเลก

ไปแลว

“พระร�ชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหม�ยวธพจ�รณ�คว�มอ�ญ�

(ฉบบท ๓๒) พ.ศ. ๒๕๕๙ ม�ตร� ๓ มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงร�ชอ�ณ�จกรไทย (ฉบบชวคร�ว) พทธศกร�ช ๒๕๕๗”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๑/๒๕๖๐

วนท ๑๑ เมษ�ยน ๒๕๖๐

เรองรองเรยนท ๘๓/๒๕๖๐ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอใหผตรวจก�รแผนดน

เสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอศ�ลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยว�พระร�ชบญญต

แกไขเพมเตมประมวลกฎหม�ยวธพจ�รณ�คว�มอ�ญ� (ฉบบท ๓๒) พ.ศ. ๒๕๕๙

ม�ตร� ๓ มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย

(ฉบบชวคร�ว) พทธศกร�ช ๒๕๕๗

พจารณาแลวเหนวา เนองจากในระหวางการพจารณาเรองรองเรยนดงกลาว

ไดมการประกาศใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

เมอวนท ๖ เมษายน ๒๕๖๐ อนมผลใหรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

(ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ สนสดลง กรณตามคำารองเรยนจงไมมประเดน

ปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว)

พทธศกราช ๒๕๕๗ ใหพจารณาตอไป

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑18

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน๑ และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป

๑ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดนทไดพจารณาวนจฉยตามหลกการของคำาวนจฉยขางตน มดงตอไปน

๑. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๒/๒๕๖๐ ลงวนท ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๖๐ กรณพระราชบญญต

มหาวทยาลยบรพา พ.ศ. ๒๕๕๐ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว)

พทธศกราช ๒๕๕๗

๒. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๘/๒๕๖๐ ลงวนท ๕ กรกฎาคม ๒๕๖๐ กรณพระราชกฤษฎกา

กำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะคนในทองทเขตจตจกรฯ พ.ศ. ๒๕๓๕ และพระราชบญญตเวนคนอสงหารมทรพย

เพอสรางทางพเศษสายบางซอฯ พ.ศ. ๒๕๕๐ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๕๐

๓. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดนท ๓๑/๒๕๖๐ ลงวนท ๒๗ ธนวาคม ๒๕๖๐ กรณพระราชบญญตยาเสพตด

ใหโทษ พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๑๕ วรรคสาม ทแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท ๕)

พ.ศ. ๒๕๔๕ ซงถกยกเลกโดยพระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐

๔. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๖/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๖ เมษายน ๒๕๖๑ กรณพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาคดอาญาของผดำารงตำาแหนงทางการเมอง พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๑๓ วรรคสาม

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ มาตรา ๒๑๙ วรรคส

๕. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๔๐/๒๕๖๑ ลงวนท ๔ กนยายน ๒๕๖๑ กรณพระราชบญญต

ยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

ฉบบชวคราว พทธศกราช ๒๕๕๗

๖. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๔๒/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๑ กนยายน ๒๕๖๑ กรณพระราชบญญต

ยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

ฉบบชวคราว พทธศกราช ๒๕๕๗

๗. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๖๐/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๘ ธนวาคม ๒๕๖๑ กรณการวนจฉย

ของคณะกรรมการพจารณาคาตอบแทนผเสยหาย และคาทดแทนและคาใชจายแกจำาเลยในคดอาญา และการทำา

คำาพพากษาของศาลอทธรณ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 19

๑.๑.๒เรองรองเรยนกรณทอางวาบทบญญตของรฐธรรมนญขดหรอ

แยงกบบทบญญตในรฐธรรมนญดวยกนเอง

“บทบญญตร�งพระร�ชบญญตปโตรเลยม (ฉบบท ..) พ.ศ. .... ร�งพระร�ชบญญต

ภ�ษเงนไดปโตรเลยม (ฉบบท ..) พ.ศ. .... และพระร�ชบญญตปโตรเลยม

พ.ศ. ๒๕๑๔ มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย

พทธศกร�ช ๒๕๖๐”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๓/๒๕๖๐

วนท ๒ มถน�ยน ๒๕๖๐

เรองรองเรยนท ๗๗๙/๒๕๖๐ ผรองเรยนและคณะยนเรองรองเรยน

ตอผ ตรวจก�รแผนดน ขอใหพจ�รณ�เสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอ

ศ�ลรฐธรรมนญเพอพจ�รณ�วนจฉย กรณบทบญญตร�งพระร�ชบญญต

ปโตรเลยม (ฉบบท ..) พ.ศ. .... ร�งพระร�ชบญญตภ�ษเงนไดปโตรเลยม

(ฉบบท ..) พ.ศ. .... และพระร�ชบญญตปโตรเลยม พ.ศ. ๒๕๑๔ มปญห�เกยวกบ

คว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐

ผ ตรวจการแผนดนปรกษาหารอและเหนชอบรวมกนแลววนจฉย

ตามประเดนทรองเรยน ดงน

๑. กรณขอใหผตรวจการแผนดนตรวจสอบคณะรฐมนตร นายกรฐมนตร

และสภานตบญญตแหงชาต วาปฏบตหนาทฝาฝนตอประมวลจรยธรรม และขดตอ

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑20

ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๕๗ นนเหนวา กรณทคณะรฐมนตรเสนอราง

พระราชบญญตตอสภานนเปนการใชอำานาจทางการเมองตามทรฐธรรมนญกำาหนด

ซงเปนการกระทำาทางรฐบาล และกรณทสภานตบญญตแหงชาตใหความเหนชอบ

รางพระราชบญญตตามทคณะรฐมนตรเสนอนนเปนการใชอำานาจทางนตบญญต

ตามทรฐธรรมนญกำาหนดซงเปนการกระทำาทางนตบญญต กรณนจงเปนการใช

อำานาจตามกฎหมายระดบรฐธรรมนญอนเกยวกบความสมพนธระหวางฝายบรหาร

กบฝายนตบญญต มใชการกระทำาทางปกครอง ประกอบกบรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มไดบญญตใหอำานาจผตรวจการแผนดน

ดำาเนนการเกยวกบจรยธรรมของผดำารงตำาแหนงทางการเมองและเจาหนาทของรฐ

ดงนน ประเดนปญหาวาการทคณะรฐมนตรเสนอรางพระราชบญญตและ

สภานตบญญตแหงชาตใหความเหนชอบรางพระราชบญญตตามทคณะรฐมนตร

เสนอเปนการกระทำาทฝาฝนจรยธรรม และขดตอประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๕๗

หรอไม นน จงไมอยในหนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดนทจะรบไวพจารณาได

๒. กรณขอใหผตรวจการแผนดนพจารณาสงเรองใหศาลรฐธรรมนญ

วนจฉยวารางพระราชบญญตปโตรเลยม (ฉบบท ..) พ.ศ. .... มาตรา ๕๓/๓ (๒) (ก)

(ข) (ค), มาตรา ๕๓/๖ มาตรา ๕๓/๑๑ (๕) และรางพระราชบญญตภาษเงนได

ปโตรเลยม (ฉบบท ..) พ.ศ. .... มาตรา ๖๕ จตวสต มปญหาเกยวกบความชอบดวย

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ นน เหนวา ผรองเรยนยน

หนงสอรองเรยนตอผตรวจการแผนดนในระหวางทรางพระราชบญญตทงสองฉบบดงกลาว

ไดรบความเหนชอบจากสภานตบญญตแหงชาตแลว แตยงมไดประกาศใชบงคบเปน

กฎหมาย ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๘๑

รางพระราชบญญตตามคำารองเรยนจงยงไมมสถานะเปนบทบญญตแหงกฎหมาย

ทผ ตรวจการแผนดนจะรบไวพจารณาและเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอ

ศาลรฐธรรมนญเพอพจารณาวนจฉยได ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๓๑ (๑) ประกอบกบการตรวจสอบปญหา

เกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญของรางพระราชบญญตนน ตามรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๑๔๘ ไดบญญตไวโดยเฉพาะแลว

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 21

ดงนน ประเดนปญหาวารางพระราชบญญตมปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

หรอไม จงไมอยในหนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดนทจะรบไวพจารณาได

๓. กรณขอใหผตรวจการแผนดนพจารณาสงเรองใหศาลรฐธรรมนญ

วนจฉยวารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๑๔๖ และ

มาตรา ๑๗๘ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๑, ๓, ๕ และมาตรา ๖ นน เหนวา ต�มรฐธรรมนญ

แหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐ ม�ตร� ๒๓๑ (๑) กำ�หนดใหผตรวจก�รแผนดน

พจ�รณ�และเสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอศ�ลรฐธรรมนญเพอพจ�รณ�

วนจฉยว�บทบญญตแหงกฎหม�ยใดมปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญนน

คำ�ว� “บทบญญตแหงกฎหม�ย” หม�ยถง กฎหม�ยทตร�ขนโดยองคกร

ทใชอำ�น�จนตบญญตต�มกระบวนก�รทกำ�หนดไวในรฐธรรมนญ ไมว�จะตร�ขน

โดยฝ�ยนตบญญตหรอฝ�ยบรห�รกต�ม ซงไดแก พระร�ชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญ พระร�ชบญญต พระร�ชกำ�หนดทไดรบก�รอนมตจ�กรฐสภ�แลว

และประก�ศคณะปฏวตฉบบทมผลบงคบเทยบเท�กบพระร�ชบญญตเท�นน มได

หม�ยคว�มรวมถงรฐธรรมนญแตอย�งใด ดงนน ประเดนปญหาวาบทบญญต

ของรฐธรรมนญขดแยงกนเองหรอไม จงไมอยในหนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดน

ทจะรบไวพจารณาได

๔. กรณขอใหผตรวจการแผนดนพจารณาสงเรองใหศาลรฐธรรมนญ

วนจฉยวา พระราชบญญตปโตรเลยม พ.ศ. ๒๕๑๔ มาตรา ๑๓, ๑๖, ๒๘, ๗๖ และ

มาตรา ๘๔ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๕๐ มาตรา ๗๖ และมาตรา ๘๒ ประกอบรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕ วรรคสอง นน เหนวา กรณน

เปนการขอใหผตรวจการแผนดนพจารณาและเสนอเรองพรอมดวยความเหน

ตอศาลรฐธรรมนญเพอพจารณาวนจฉยวาบทบญญตแหงกฎหมายมปญหาเกยวกบ

ความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ ซงถกยกเลกแลว

แมวาผรองเรยนและคณะ จะยกบทบญญตมาตรา ๕ วรรคสอง ของรฐธรรมนญ

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑22

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มากลาวอางประกอบดวยกตาม

แตบทบญญตดงกลาวเปนเรองของการอดชองวางของรฐธรรมนญในกรณทไมม

บทบญญตแหงรฐธรรมนญนบงคบแกกรณใด ใหกระทำาการนนหรอวนจฉยกรณนน

ไปตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย

ทรงเปนประมข ซงมใชเปนบทบญญตทกำาหนดใหนำาเนอหาของรฐธรรมนญฉบบท

ถกยกเลกแลวมาใชบงคบแตอยางใด ดงนน การทผรองเรยนและคณะ เหนวา

พระราชบญญตปโตรเลยม พ.ศ. ๒๕๑๔ มาตรา ๑๓, ๑๖, ๒๘, ๗๖ และมาตรา ๘๔

เปนบทบญญตทจดสรรผลประโยชนจากปโตรเลยม โดยรฐไดรบประโยชนนอยกวา

เอกชนเปนการจดสรรประโยชนใหประชาชนอยางไมเปนธรรม มปญหาเกยวกบ

ความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ จงเปนเพยง

ขอกงวลของผ รองเรยนและคณะโดยอางองกบเนอหาของรฐธรรมนญฉบบท

ถกยกเลกไปแลว โดยทมไดมประเดนปญหาวาบทบญญตดงกลาวขดหรอแยงกบเนอหา

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ในเรองใด ผตรวจการแผนดน

จงไมอาจพจารณาสงเรองใหศาลรฐธรรมนญพจารณาวนจฉยได ตามรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๓๑ (๑)

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป๒

๒ นอกจากผตรวจการแผนดนจะไดพจารณาวนจฉยในประเดนทขอใหพจารณาวาบทบญญตของรฐธรรมนญขดแยง

กนเองวา ไมอยในหนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดนทจะรบไวพจารณาไดแลว ผตรวจการแผนดนยงไดวนจฉย

ในประเดนดงตอไปนดวย

๑. กรณขอใหผตรวจการแผนดนตรวจสอบคณะรฐมนตร นายกรฐมนตร และสภานตบญญตแหงชาต วาปฏบต

หนาทฝาฝนตอประมวลจรยธรรม และขดตอประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๕๗ นน รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ มไดบญญตใหอำานาจผตรวจการแผนดนดำาเนนการเกยวกบจรยธรรมของผดำารงตำาแหนงทางการเมอง

และเจาหนาทของรฐ กรณดงกลาวจงไมอยในหนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดนทจะรบไวพจารณาได

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 23

๒. กรณขอใหผตรวจการแผนดนพจารณาสงเรองใหศาลรฐธรรมนญวนจฉยวารางพระราชบญญตปโตรเลยม

(ฉบบท ..) พ.ศ. .... มาตรา ๕๓/๓ (๒) (ก) (ข) (ค), มาตรา ๕๓/๖ มาตรา ๕๓/๑๑ (๕) และรางพระราชบญญตภาษ

เงนไดปโตรเลยม (ฉบบท ..) พ.ศ. .... มาตรา ๖๕ จตวสต มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ นน รางพระราชบญญตตามคำารองเรยนยงไมมสถานะเปนบทบญญตแหงกฎหมาย จงไมอยทใน

หนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดนจะรบไวพจารณาวนจฉย และการตรวจสอบปญหาเกยวกบความชอบดวย

รฐธรรมนญของรางพระราชบญญต มาตรา ๑๔๘ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

ไดบญญตไวโดยเฉพาะแลว กรณดงกลาวจงไมอยในหนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดนทจะรบไวพจารณาได

๓. กรณขอใหผตรวจการแผนดนพจารณาสงเรองใหศาลรฐธรรมนญวนจฉยวา พระราชบญญตปโตรเลยม

พ.ศ. ๒๕๑๔ มาตรา ๑๓, ๑๖, ๒๘, ๗๖ และมาตรา ๘๔ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๕๐ มาตรา ๗๖ และมาตรา ๘๒ ประกอบรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา ๕ วรรคสอง เปนการขอใหผตรวจการแผนดนพจารณาและเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอศาลรฐธรรมนญ

เพอพจารณาวนจฉยวาบทบญญตแหงกฎหมายมปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๕๐ ซงถกยกเลกแลว แมวาผรองเรยนจะยกบทบญญตมาตรา ๕ วรรคสอง ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มากลาวอางประกอบดวย แตบทบญญตดงกลาวมใชบทบญญตทกำาหนด

ใหนำาเนอหาของรฐธรรมนญฉบบทถกยกเลกแลวมาใชบงคบแตอยางใด ผตรวจการแผนดนจงไมอาจพจารณาสงเรอง

ใหศาลรฐธรรมนญพจารณาวนจฉยได

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑24

๑.๑.๓เรองรองเรยนทเปนกรณเกยวกบกระบวนการตรากฎหมาย

“ก�รเสนอและกระบวนก�รตร�ร�งพระร�ชบญญตก�รจดทำ�ยทธศ�สตรช�ต

พ.ศ. .... และร�งพระร�ชบญญตแผนและขนตอนก�รดำ�เนนก�รปฏรปประเทศ

พ.ศ. .... มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย

พทธศกร�ช ๒๕๖๐”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๑๐/๒๕๖๐

วนท ๑๙ กรกฎ�คม ๒๕๖๐

เรองรองเรยนท ๑๒๕๔/๒๕๖๐ และ ๑๓๓๒/๒๕๖๐ ผรองเรยน

ยนคำ�รองเรยนขอใหผ ตรวจก�รแผนดนเสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอ

ศ�ลรฐธรรมนญหรอศ�ลปกครอง เพอวนจฉยว�ก�รเสนอและกระบวนก�รตร�

ร�งพระร�ชบญญตก�รจดทำ�ยทธศ�สตรช�ต พ.ศ. .... และร�งพระร�ชบญญต

แผนและขนตอนก�รดำ�เนนก�รปฏรปประเทศ พ.ศ. .... มปญห�เกยวกบคว�มชอบ

ดวยรฐธรรมนญ

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน

ทรองเรยน ดงน

๑. กรณทผรองเรยนเหนวา การทคณะรฐมนตรเสนอรางพระราชบญญต

การจดทำายทธศาสตรชาต พ.ศ. .... และรางพระราชบญญตแผนและขนตอน

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 25

การดำาเนนการปฏรปประเทศ พ.ศ. .... มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ นน

เหนวา ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๑๓๓

กำาหนดผมสทธเสนอรางพระราชบญญตตอสภาผแทนราษฎร คอ (๑) คณะรฐมนตร

ซงการเสนอรางพระราชบญญตนน เปนการใชอำานาจตามรฐธรรมนญของ

คณะรฐมนตร ไมใชการใชอำานาจทางปกครองหรอการกระทำาอนใดของหนวยงาน

ของรฐหรอเจาหนาทของรฐมปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญหรอกฎหมาย

ทผตรวจการแผนดนอาจเสนอเรองพรอมความเหนตอศาลปกครอง ตามมาตรา ๒๓๑ (๒)

ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ประกอบมาตรา ๑๔ (๒)

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๕๒

๒. กรณทผ ร องเรยนเหนวา กระบวนการพจารณาและลงมตของ

สภานตบญญตแหงชาตในการพจารณารางพระราชบญญตการจดทำายทธศาสตรชาต

พ.ศ. .... และรางพระราชบญญตแผนและขนตอนการดำาเนนการปฏรปประเทศ

พ.ศ. .... มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ นน เหนวา กรณดงกลาวเปนการ

ขอใหตรวจสอบความชอบดวยรฐธรรมนญของรางพระราชบญญตกอนประกาศใช

เปนกฎหมาย ซงรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๑๔๘

ไดกำาหนดผมสทธเสนอเรองขอใหศาลรฐธรรมนญตรวจสอบความชอบดวยรฐธรรมนญ

ของรางพระราชบญญตไวโดยเฉพาะแลว คอ ประธานสภาผแทนราษฎร ประธาน

วฒสภา ประธานรฐสภาหรอนายกรฐมนตร แลวแตกรณ นอกจากน ปญหาตาม

คำารองเรยนเปนการรองเรยนเกยวกบกระบวนการตรากฎหมายและการพจารณา

รางกฎหมายของสภานตบญญตแหงชาตอนเปนการใชอำานาจทางนตบญญต จงไมใช

การรองเรยนวาบทบญญตแหงกฎหมายใดมปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

ทผตรวจการแผนดนอาจเสนอเรองพรอมความเหนตอศาลรฐธรรมนญได ตามมาตรา ๒๓๑ (๑)

ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ประกอบมาตรา ๑๔ (๑)

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๕๒

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑26

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป๓

๓ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดนทไดพจารณาวนจฉยตามหลกการของคำาวนจฉยขางตน มดงตอไปน

๑. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๑๑/๒๕๖๐ ลงวนท ๑๙ กรกฎาคม ๒๕๖๑ กรณกระบวนการตรา

พระราชบญญตแกไขเพมเตมพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต

พ.ศ. ๒๕๔๒ พ.ศ. ๒๕๕๐ มปญหาความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

๒. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๒๐/๒๕๖๐ ลงวนท ๒๙ กนยายน ๒๕๖๐ กรณกระบวนการตรา

พระราชบญญตปโตรเลยม (ฉบบท ๗) พ.ศ. ๒๕๖๐ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐

๓. คำาวนจฉยผ ตรวจการแผนดน ท ๒๖/๒๕๖๐ ลงวนท ๒๐ ธนวาคม ๒๕๖๐ กรณกระบวนการตรา

พระราชบญญตแกไขเพมเตมพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต

พ.ศ. ๒๕๔๒ พ.ศ. ๒๕๕๐ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

๔. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๒๙/๒๕๖๑ ลงวนท ๑๐ สงหาคม ๒๕๖๑ กรณกระบวนการตรา

พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง (ฉบบท ๒๔) และพระราชบญญตแกไขเพมเตม

ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา (ฉบบท ๒๘) พ.ศ. ๒๕๕๑ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

๕. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๔๕/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๗ กนยายน ๒๕๖๑ กรณกระบวนการตรา

พระราชบญญตคณะสงฆ พ.ศ. ๒๕๖๑ โดยไมทำาประชาพจารณอยางรอบดาน มปญหาเกยวกบความชอบดวย

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 27

๑.๑.๔เรองรองเรยนกรณทอางวาบทบญญตในรางกฎหมายมปญหาเกยวกบ

ความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๖๐

“ร�งพระร�ชบญญตจดเกบเงนสมทบเพอสนบสนนก�รจดบรก�รส�ธ�รณสข

ของหนวยบรก�รภ�ครฐในระบบหลกประกนสขภ�พแหงช�ต พ.ศ. .... ขดกบ

ม�ตร� ๒๖ แหงพระร�ชบญญตวนยก�รเงนก�รคลงของรฐ พ.ศ. ๒๕๖๑ และ

มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญ”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๕๖/๒๕๖๑

วนท ๓ ธนว�คม ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๑๙๗๕/๒๕๖๑ และเรองรองเรยนเลขดำ�

ท ๑๙๗๖/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอใหผตรวจก�รแผนดนพจ�รณ�

กรณร�งพระร�ชบญญตจดเกบเงนสมทบเพอสนบสนนก�รจดบรก�รส�ธ�รณสข

ของหนวยบรก�รภ�ครฐในระบบหลกประกนสขภ�พแหงช�ต พ.ศ. .... ขดกบ

ม�ตร� ๒๖ แหงพระร�ชบญญตวนยก�รเงนก�รคลงของรฐ พ.ศ. ๒๕๖๑ และ

มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญ

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉย ดงน

พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

มาตรา ๒๓ (๑) ประกอบกบรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา ๒๓๑ (๑) กำาหนดให ผตรวจการแผนดนอาจเสนอเรองตอศาลรฐธรรมนญได

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑28

เมอเหนวาบทบญญตแหงกฎหมายใดมปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

ซง “บทบญญตแหงกฎหมาย” หมายถง กฎหมายทตราขนโดยองคกรทใชอำานาจ

นตบญญตตามกระบวนการทกำาหนดไวในรฐธรรมนญ ไมว าจะตราขนโดย

ฝายนตบญญตหรอฝายบรหารกตาม ไดแก พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

พระราชบญญต พระราชกำาหนดทไดรบการอนมตจากรฐสภาแลว และประกาศ

คณะปฏวตฉบบทมผลใชบงคบเทยบเทากบพระราชบญญต กรณตามคำารองเรยนน

เปนเพยงรางพระราชบญญตจดเกบเงนสมทบเพอสนบสนนการจดบรการสาธารณสข

ของหนวยบรการภาครฐในระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต พ.ศ. .... อยระหวาง

การพจารณาของคณะรฐมนตร จงยงไมมสถานะเปนบทบญญตแหงกฎหมาย

ทผตรวจการแผนดนจะพจารณาได ตามมาตรา ๒๓ (๑) แหงพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป๔

๔ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๕๔/๒๕๖๑ ลงวนท ๑๙ พฤศจกายน ๒๕๖๑ กรณรางพระราชบญญต

จดเกบเงนสมทบเพอสนบสนนการจดบรการสาธารณสขของหนวยบรการภาครฐในระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต

พ.ศ. .... มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ไดพจารณาวนจฉย

ดวยหลกการเดยวกนกบคำาวนจฉยขางตน

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 29

๑.๑.๕ เรองรองเรยนกรณซงอางวาการทกฎหมายในเรองหนงมไดก�าหนด

บทบญญตในเรองใดไว สงผลใหกฎหมายในเรองทอางมาดงกลาว มปญหา

เกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๖๐

“กรณพระร�ชบญญตคณะสงฆ พ.ศ. ๒๕๐๕ ม�ตร� ๗ ไมไดบญญตว�

สมเดจพระสงฆร�ชตองไมใชพระภกษนก�ยเถรว�ท รวมทงม�ตร� ๑๑ และ

ม�ตร� ๑๕ ไมไดบญญตใหสมเดจพระสงฆร�ชและกรรมก�รมห�เถรสม�คม

ตองพนจ�กตำ�แหนงพระเจ�หน�ท ห�กตองอ�บตสงฆ�ทเสสหรอละเมดพระธรรมวนย

จนเปนทประจกษและไมไดบญญตเรองคณสมบตของสมเดจพระสงฆร�ช

ต�มทพระธรรมวนยกำ�หนดไวใหชดเจน เปนก�รขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ

แหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐ ม�ตร� ๒๖ วรรคหนงและม�ตร� ๗๗

วรรคหนง”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๑๓/๒๕๖๑

วนท ๒๕ พฤษภ�คม ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๒๐๕/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนพจ�รณ�เสนอเรองตอศ�ลรฐธรรมนญ กรณพระร�ชบญญต

คณะสงฆ พ.ศ. ๒๕๐๕ ม�ตร� ๗ ม�ตร� ๑๑ ม�ตร� ๑๒ ม�ตร� ๑๕ ม�ตร� ๑๕ ตร

ม�ตร� ๑๕ จตว� ม�ตร� ๑๙ ม�ตร� ๒๑ และม�ตร� ๒๓ มปญห�เกยวกบ

คว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐ ม�ตร� ๒๕

ม�ตร� ๒๖ ม�ตร� ๓๑ และม�ตร� ๗๗ วรรคหนง

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑30

พเคราะหคำารองเรยนของผ รองเรยนแลวจะไดวนจฉยตามประเดน

ทรองเรยนดงน

๑. ทผรองเรยนอางวาพระราชบญญตคณะสงฆ พ.ศ. ๒๕๐๕ มาตรา ๗

ไมไดบญญตวาสมเดจพระสงฆราชตองไมใชพระภกษนกายเถรวาท รวมทงมาตรา ๑๑

และมาตรา ๑๕ ไมไดบญญตใหสมเดจพระสงฆราชและกรรมการมหาเถรสมาคม

ตองพนจากตำาแหนงพระเจาหนาท หากตองอาบตสงฆาทเสสหรอละเมดพระธรรมวนย

จนเปนทประจกษและไมไดบญญตเรองคณสมบตของสมเดจพระสงฆราช

ตามทพระธรรมวนยกำาหนดไวใหชดเจน เปนการขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๖ วรรคหนง และมาตรา ๗๗

วรรคหนง นน เหนวา ไมมบทบญญตในเรองดงกลาวไวในรฐธรรมนญทจะใหวนจฉย

วาเปนการขดหรอแยงตอรฐธรรมนญหรอไม

๒. ทผรองเรยนอางวา พระราชบญญตคณะสงฆ พ.ศ. ๒๕๐๕ มาตรา ๑๒

กำาหนดใหมหาเถรสมาคมประกอบดวยสมเดจพระสงฆราชซงทรงดำารงตำาแหนง

ประธานกรรมการโดยตำาแหนง สมเดจพระราชาคณะทกรปเปนกรรมการ

โดยตำาแหนง และพระราชาคณะซงสมเดจพระสงฆราชทรงแตงตงเปนกรรมการ

และมาตรา ๑๕ ตร กำาหนดใหมหาเถรสมาคมมอำานาจในการปกครองคณะสงฆ

ใหเปนไปดวยความเรยบรอยดงาม ปกครองและกำาหนดการบรรพชาสามเณร

ควบคมและสงเสรมการศาสนศกษา การศกษาสงเคราะห การเผยแผการสาธารณปการ

และการสงเคราะหของคณะสงฆ รวมทงรกษาหลกพระธรรมวนยของพระพทธศาสนา

และมอำานาจตรากฎมหาเถรสมาคม ออกขอบงคบ วางระเบยบ ออกคำาสง มมต

หรอออกประกาศ เปนการใชอำานาจรอนสทธพระภกษอน และเปนการให

อำานาจมหาเถรสมาคมใชอำานาจเบดเสรจทงอำานาจนตบญญต อำานาจบรหาร และ

อำานาจตลาการ เปนการลดรอนสทธของสงฆ และไมมบทบญญตใดในกฎหมาย

ทจะนำามาใชแกไขความเสยหาย หากมหาเถรสมาคมไมรกษาหลกพระธรรมวนย

ของพระพทธศาสนา จงขดหรอแยงตอพระธรรมวนย และขดตอหลกนตธรรม นน

เหนวา เปนการกลาวอางวาบทบญญตแหงกฎหมายขดตอพระธรรมวนย มใช

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 31

ประเดนกลาวอางวาขดหรอแยงตอรฐธรรมนญทจะใหผตรวจการแผนดนวนจฉย

ปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญได ตามมาตรา ๒๓ (๑) แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

๓. ทผรองเรยนอางวา พระราชบญญตคณะสงฆ พ.ศ. ๒๕๐๕ มาตรา ๑๕ จตวา

กำาหนดใหมหาเถรสมาคมตรากฎมหาเถรสมาคม เพอกำาหนดโทษและวธการลงโทษ

ทางปกครองสำาหรบพระภกษและสามเณรทประพฤตใหเกดความเสยหายแกศาสนา

และการปกครองของคณะสงฆ มาตรา ๑๙ กำาหนดใหสมเดจพระสงฆราช

ทรงแตงตงคณะกรรมการหรอคณะอนกรรมการฝายตาง ๆ ตามมตมหาเถรสมาคม

เพอพจารณากลนกรองเรองทจะเสนอตอมหาเถรสมาคม มาตรา ๒๑ กำาหนดใหม

การแบงเขตการปกครองคณะสงฆสวนภมภาค และมาตรา ๒๓ กำาหนดใหการแตงตง

ถอดถอนพระอปชฌาย เจาอาวาส รองเจาอาวาส ผชวยเจาอาวาส พระภกษเกยวกบ

ตำาแหนงปกครองคณะสงฆตำาแหนงอน ๆ และไวยาวจกร ใหเปนไปตามหลกเกณฑ

และวธการทกำาหนดในกฎมหาเถรสมาคม ขดหรอแย งต อ รฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๕ มาตรา ๒๖ วรรคหนง มาตรา ๓๑

และมาตรา ๗๗ วรรคหนง นน เหนวา การกำาหนดดงกลาวเปนการกำาหนดวธการ

ปกครองและวธการลงโทษของคณะสงฆ อนเปนกจการของสงฆ ไมเปนการจำากด

สทธเสรภาพของประชาชนทวไปตามทรฐธรรมนญกำาหนดไวในมาตรา ๒๖ วรรคหนง

แตอยางใด

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของผรองเรยน

และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยนทราบตอไป๕

๔ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๔๖/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๘ กนยายน ๒๕๖๑ กรณรองเรยน

พระราชบญญตการเดนอากาศ พ.ศ. ๒๔๙๗ ทมไดกำาหนดขนตอนอทธรณภายในไวเปนการเฉพาะ เปนการละเมด

สทธหรอเสรภาพทรฐธรรมนญคมครองไว อนเปนผลจากบทบญญตแหงกฎหมายขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๔๑ (๒) มาตรา ๒๕๗ และมาตรา ๒๕๘ ง ไดพจารณาวนจฉย

ตามหลกการของคำาวนจฉยขางตน

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑32

๑.๑.๖ เรองรองเรยนกรณทผรองเรยนไมใชผเสยหาย ตามรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๖๐และตามพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดนพ.ศ.๒๕๖๐

“กรณม�ตร� ๑๓ วรรคส�ม แหงพระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญว�ดวย

วธพจ�รณ�คว�มอ�ญ�ของผดำ�รงตำ�แหนงท�งก�รเมอง พ.ศ. ๒๕๔๒ และแกไขเพมเตม

พ.ศ. ๒๕๕๐ กบกระบวนก�รตร�พระร�ชบญญตดงกล�ว มปญห�เกยวกบ

คว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๑๓/๒๕๖๐

วนท ๒๓ สงห�คม ๒๕๖๐

เรองรองเรยนท ๑๔๘๑/๒๕๖๐ ผ รองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนเสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอศ�ลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยว�

พระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญว�ดวยวธพจ�รณ�คว�มอ�ญ�ของ

ผดำ�รงตำ�แหนงท�งก�รเมอง พ.ศ. ๒๕๔๒ และแกไขเพมเตม พ.ศ. ๒๕๕๐

กบกระบวนก�รตร�พระร�ชบญญตดงกล�ว มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวย

รฐธรรมนญ

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน

ทรองเรยน ดงน

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 33

๑. ทผรองเรยนขอใหผตรวจการแผนดนเสนอเรองพรอมดวยความเหน

ตอศาลรฐธรรมนญ พจารณาวนจฉยวา มาตรา ๑๓ วรรคสาม แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาความอาญาของผดำารงตำาแหนงทางการเมอง

พ.ศ. ๒๕๔๒ และแกไขเพมเตม พ.ศ. ๒๕๕๐ มปญหาเกยวกบความชอบดวย

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ หรอไม นน เหนวา

มาตรา ๒๓๑ ของรฐธรรมนญ บญญตไววา “มาตรา ๒๓๑ ในการปฏบตหนาท

ตามมาตรา ๒๓๐ ผ ตรวจการแผนดนอาจเสนอเรองตอศาลรฐธรรมนญหรอ

ศาลปกครองไดเมอเหนวามกรณดงตอไปน

(๑) บทบญญตแหงกฎหมายใดมปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

ใหเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอศาลรฐธรรมนญ และใหศาลรฐธรรมนญ

พจารณาวนจฉยโดยไมชกชา ทงน ตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

วธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ ...”

ดงนน ผตรวจการแผนดนจะใชดลพนจเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอ

ศาลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยถงปญหาดงกลาวได จะตองมการปฏบตหนาท

ตามมาตรา ๒๓๐ เสยกอน หมายความวา ประชาชนหรอผรองเรยนจะตองไดรบ

ความเดอดรอนหรอความไมเปนธรรมจากเหตใดเหตหนง ดงทไดบญญตไวใน

มาตรา ๒๓๐ และผตรวจการแผนดนมความเหนเชนนนมากอนแลว หากผตรวจการแผนดน

มความเหนตอไปวา ความเดอดรอนหรอความไมเปนธรรม เกดจากบทบญญต

ของกฎหมายทมปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ ผตรวจการแผนดน

จงจะมหนาทและอำานาจเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอศาลรฐธรรมนญ

เพอวนจฉยตอไปได แตเมอพเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลว ไมปรากฏวา

ผรองเรยนไดรบความเดอดรอนหรอความไมเปนธรรม ดงทไดบญญตไวใน มาตรา ๒๓๐

มากอน จงไมเปนไปตามเงอนไขหรอขนตอนของบทบญญตในรฐธรรมนญ ทจะให

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑34

ผตรวจการแผนดนเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอศาลรฐธรรมนญดงทบญญตไว

ในมาตรา ๒๓๑ ได๖

๒. สำาหรบทผรองเรยนขอใหผตรวจการแผนดนเสนอเรองพรอมดวย

ความเหนตอศาลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยวา พระราชบญญตแกไขเพมเตม

พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาความอาญาของผดำารง

ตำาแหนงทางการเมอง พ.ศ. ๒๕๔๒ พ.ศ. ๒๕๕๐ มปญหาเกยวกบความชอบดวย

รฐธรรมนญหรอไมเนองจากการลงมตไมครบองคประชม นน เหนวาเปนการขอให

ผตรวจการแผนดนตรวจสอบความชอบดวยรฐธรรมนญของกฎหมาย ทเกยวกบ

กระบวนการตรากฎหมาย อนเปนการตรวจสอบกอนประกาศใชเปนกฎหมาย

ซงไมอยในหนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดน ดงทไดเคยวนจฉยไว ตาม

คำาวนจฉยผ ตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๑๑/๒๕๖๐ (เรองรองเรยนท

๑๔๐๐/๒๕๖๐)

๓. สวนคำารองเรยนของผรองเรยนทขอใหผตรวจการแผนดนเสนอเรอง

ตามคำารองเรยนไปให ศาลฎกาแผนกคดอาญาของผดำารงตำาแหนงทางการเมอง

เพอใหดำาเนนการสงตอไปใหศาลรฐธรรมนญวนจฉยถงความชอบดวยรฐธรรมนญ

อกทางหนงดวย นน เหนวาไมมบทบญญตในรฐธรรมนญหรอกฎหมายอนทใหเปน

หนาทหรออำานาจของผตรวจการแผนดนทจะกระทำาได

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป๗

๖ ผตรวจการแผนดนพจารณาเรองรองเรยนดงกลาวตามบทบญญตในมาตรา ๒๓๐ และมาตรา ๒๓๑ ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ เนองจากขณะนนพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการ

แผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐ ยงมไดมการประกาศใชบงคบ

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 35

๗ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดนทไดพจารณาวนจฉยตามหลกการของคำาวนจฉยขางตน มดงตอไปน

๑. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๒๕/๒๕๖๐ ลงวนท ๒ พฤศจกายน ๒๕๖๐ กรณพระราชบญญต

รบราชการทหาร พ.ศ. ๒๔๙๗ มาตรา ๖ มาตรา ๗ มาตรา ๙ มาตรา ๓๔ มาตรา ๓๖ มาตรา ๔๔ มาตรา ๔๕

มาตรา ๔๖ และพระราชบญญตรบราชการทหาร พ.ศ. ๒๔๙๗ ทงฉบบ ปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๗๗

๒. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๒๙/๒๕๖๐ ลงวนท ๒๗ ธนวาคม ๒๕๖๐ กรณพระราชบญญต

มหาวทยาลยบรพา พ.ศ. ๒๕๕๐ มาตรา ๓๘ มาตรา ๓๙ มาตรา ๗๔ และมาตรา ๗๗ มปญหาเกยวกบความชอบดวย

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

๓. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๒/๒๕๖๑ ลงวนท ๑๗ มกราคม ๒๕๖๑ กรณพระราชบญญต

การบรหารองคกรศาสนาอสลาม พ.ศ. ๒๕๔๐ มาตรา ๓๑ วรรคสอง มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

๔. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๓๑/๒๕๖๑ ลงวนท ๑๐ สงหาคม ๒๕๖๑ กรณพระราชกฤษฎกา

ยบเลกรฐวสาหกจทตราขนโดยอาศยอำานาจตามความในมาตรา ๒๘ แหงพระราชบญญตทนรฐวสาหกจ พ.ศ. ๒๕๔๒

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

๕. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๓๗/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๗ สงหาคม ๒๕๖๑ กรณการกระทำา

ของกรมศาสนาและมหาเถรสมาคมขดตอมาตรา ๑๕ ตร (๕) ของพระราชบญญตคณะสงฆ พ.ศ. ๒๕๐๕ และมปญหา

เกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑36

“กรณพระร�ชกฤษฎก�ยบเลกรฐวส�หกจทตร�ขนโดยอ�ศยอำ�น�จต�มคว�ม

ในม�ตร� ๒๘ แหงพระร�ชบญญตทนรฐวส�หกจ พ.ศ. ๒๕๔๒ มปญห�เกยวกบ

คว�มชอบดวยกฎหม�ย”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๓๑/๒๕๖๑

วนท ๑๐ สงห�คม ๒๕๖๑

เรองรองเรยนท ๒๓๘๘/๒๕๖๐ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนตอผตรวจก�รแผนดน

ขอใหตรวจสอบ กรณพระร�ชกฤษฎก�ยบเลกรฐวส�หกจทตร�ขนโดยอ�ศย

อำ�น�จต�มคว�มในม�ตร� ๒๘ แหงพระร�ชบญญตทนรฐวส�หกจ พ.ศ. ๒๕๔๒

มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยกฎหม�ย

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉย ดงน

ตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผ ตรวจการแผนดน

พ.ศ. ๒๕๖๐ มาตรา ๒๓ บญญตไววา “ในการปฏบตหนาทตามมาตรา ๒๒ (๑)

(๒) หรอ (๓) ผ ตรวจการแผนดนอาจเสนอเรองตอศาลรฐธรรมนญหรอ

ศาลปกครองไดเมอเหนวามกรณ ดงตอไปน (๑) บทบญญตแหงกฎหมายใด

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญใหเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอ

ศาลรฐธรรมนญ และใหศาลรฐธรรมนญพจารณาวนจฉยโดยไมชกชา ทงน ตาม

พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ

(๒) กฎ ค�าสง หรอการกระท�าอนใดของหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของรฐ

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญหรอกฎหมาย ใหเสนอเรองพรอมดวย

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 37

ความเหนตอศาลปกครอง และใหศาลปกครองพจารณาวนจฉยโดยไมชกชา ทงน

ตามกฎหมายวาดวยการจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง” ดงนน

ผตรวจการแผนดนจะใชดลพนจเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอศาลรฐธรรมนญ

หรอศาลปกครองเพอพจารณาวนจฉยถงปญหาดงกลาวได จะตองมการปฏบตหนาท

ตามมาตรา ๒๒ (๑) (๒) หรอ (๓) เสยกอน หมายความวา ประชาชนหรอผรองเรยน

จะตองไดรบความเดอดรอนหรอความไมเปนธรรมจากเหตใดเหตหนงดงทไดบญญต

ไวในมาตรา ๒๒ (๑) (๒) หรอ (๓) และผตรวจการแผนดนมความเหนเชนนนมากอนแลว

หากผตรวจการแผนดนมความเหนตอไปวา ความเดอดรอนหรอความไมเปนธรรม

เกดจากบทบญญตของกฎหมาย กฎ คำาสง หรอการกระทำาอนใดของหนวยงานของรฐ

หรอเจาหนาทของรฐมปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญหรอกฎหมาย

ผ ตรวจการแผนดนจงจะมหนาทและอำานาจเสนอเรองพรอมดวยความเหน

ตอศาลรฐธรรมนญหรอศาลปกครอง แลวแตกรณ เพอพจารณาวนจฉยตอไปได ทงน

ตามแนวคำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๑๓/๒๕๖๐ และคำาวนจฉย

ผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๒/๒๕๖๑

เมอพเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลว ปรากฏวาผรองเรยนกลาวอาง

แตเพยงวา พระราชกฤษฎกายบเลกรฐวสาหกจทตราขนโดยอาศยอำานาจตามความ

ในมาตรา ๒๘ แหงพระราชบญญตทนรฐวสาหกจพ.ศ. ๒๕๔๒ มปญหาเกยวกบ

ความชอบดวยกฎหมาย เนองจากพระราชกฤษฎกามศกดตามกฎหมายตำากวา

พระราชบญญตจดตงรฐวสาหกจ สงผลใหกฎหมายจดตงรฐวสาหกจนน ๆ ยงคง

มผลใชบงคบตอไป ซงเปนการกลาวอางวากฎมปญหาเกยวกบความชอบดวย

กฎหมาย แตไมปรากฏขอเทจจรงวาผรองเรยนไดรบความเดอดรอนจากการบงคบใช

พระราชกฤษฎกายบเลกรฐวสาหกจฉบบใด และไดรบความเดอดรอนอยางไร ดงนน

กรณตามคำารองเรยนในเรองนจงเปนเรองทไมปรากฏวามผไดรบความเดอดรอน

หรอความไมเปนธรรม ดงทไดบญญตไวในมาตรา ๒๒ (๑) (๒) หรอ (๓) มากอน

จงไมเปนไปตามเงอนไขหรอขนตอนของกฎหมายทจะใหผตรวจการแผนดนเสนอเรอง

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑38

พรอมดวยความเหนตอศาลรฐธรรมนญหรอศาลปกครองได ดงทบญญตไวในมาตรา ๒๓

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐๘

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป๙

๘ ผตรวจการแผนดนพจารณาเรองรองเรยนดงกลาวตามบทบญญตในมาตรา ๒๒ และมาตรา ๒๓ แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐ ทไดมการประกาศในราชกจจานเบกษา เมอวนท

๒๗ ธนวาคม ๒๕๖๐๙ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดนทไดพจารณาวนจฉยตามหลกการของคำาวนจฉยขางตน มดงตอไปน

๑. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๒๗/๒๕๖๑ ลงวนท ๖ สงหาคม ๒๕๖๑ กรณประมวลกฎหมาย

แพงและพาณชย บรรพ ๕ ลกษณะ ๑ การสมรส ทกำาหนดใหคสมรสตามกฎหมายตองเปนชายและหญงเทานน

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๗ วรรคสาม

๒. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๓๒/๒๕๖๑ ลงวนท ๑๐ สงหาคม ๒๕๖๑ กรณพระราชบญญต

จดระเบยบราชการกระทรวงกลาโหม พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๑๕ มาตรา ๑๘ มาตรา ๒๕ มาตรา ๔๒ วรรคหนง (๑)

และมาตรา ๔๗ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

๓. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๓๗/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๗ สงหาคม ๒๕๖๑ กรณการกระทำา

ของกรมศาสนาและมหาเถรสมาคมขดตอมาตรา ๑๕ ตร (๕) ของพระราชบญญตคณะสงฆ พ.ศ. ๒๕๐๕ และมปญหา

เกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

๔. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๔๔/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๗ กนยายน ๒๕๖๑ กรณพระราชบญญต

วธพจารณาคดทจรตและประพฤตมชอบ พ.ศ. ๒๕๕๙ ขอบงคบของประธานศาลฎกาวาดวยวธการดำาเนนคดทจรต

และประพฤตมชอบ พ.ศ. ๒๕๕๙ และคำาสงไมรบคำาฟองของศาลอาญาคดทจรตและประพฤตมชอบภาค ๘ มปญหา

เกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 39

๑.๑.๗เรองรองเรยนกรณทมลกษณะหามมใหผตรวจการแผนดนรบไว

พจารณาตามมาตรา๓๗(๑)-(๘)แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยผตรวจการแผนดนพ.ศ.๒๕๖๐

๑.๑.๗.๑ เรองทเปนนโยบ�ยทคณะรฐมนตรกำ�หนด เวนแตนโยบ�ยนน

ขดตอรฐธรรมนญหรอมผลใหมก�รละเลยก�รปฏบตหน�ทของรฐต�มรฐธรรมนญ

ต�มม�ตร� ๓๗ (๑) แหงพระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญว�ดวยผตรวจก�ร

แผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

ไมปรากฏคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑40

๑.๑.๗.๒ เรองทมก�รฟองรองเปนคดอย ในศ�ลหรอเรองทศ�ล

มคำ�พพ�กษ� คำ�สง หรอคำ�วนจฉยเสรจเดดข�ดแลว เวนแตเปนก�รศกษ�

เพอประโยชนในก�รเสนอแนะใหมก�รปรบปรงกฎหม�ยหรอกฎทเกยวของกบ

กระบวนก�รยตธรรม ต�มม�ตร� ๓๗ (๒) แหงพระร�ชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญว�ดวยผตรวจก�รแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

“กรณก�รตร�พระร�ชบญญตคณะสงฆ (ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๖๑ โดยไมทำ�

ประช�พจ�รณอย�งรอบด�นมปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยม�ตร� ๗๗

ของรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๔๕/๒๕๖๑

วนท ๒๗ กนย�ยน ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๑๔๑๓/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผ ตรวจก�รแผนดนยนคำ�รองตอศ�ลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยว� ก�รตร�

พระร�ชบญญตคณะสงฆ (ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๖๑ โดยไมทำ�ประช�พจ�รณ

อย�งรอบด�น มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยม�ตร� ๗๗ ของรฐธรรมนญ

แหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐

พเคราะหคำารองเรยนดงกลาวแลว การทผรองเรยนขอใหผตรวจการแผนดน

เสนอเรองพรอมดวยความเหนตอศาลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยวา การตรา

พระราชบญญตคณะสงฆ (ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๖๑ มปญหาเกยวกบความชอบดวย

มาตรา ๗๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ เนองจาก

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 41

ไมทำาประชาพจารณอยางรอบดาน เหนวา เปนการขอใหผตรวจการแผนดนตรวจสอบ

กระบวนการตรากฎหมาย ซงบทบญญตตามมาตรา ๒๓๑ (๑) ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ทใหผตรวจการแผนดนมหนาทและ

อำานาจเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอศาลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยวาบทบญญต

แหงกฎหมายใดมปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญหรอไมนน ตองเปนเรอง

ทมปญหาเกยวกบบทบญญตหรอเนอหาแหงกฎหมาย ซงเปนหลกการตรวจสอบ

ภายหลงประกาศใชเปนกฎหมายแลวเทานน มไดใหผตรวจการแผนดน มหนาทและ

อำานาจเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอศาลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยถงกระบวนการตรา

กฎหมาย ซงเปนหลกการตรวจสอบกอนประกาศใชเปนกฎหมายดวย ดงทปรากฏ

ในคำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๑๑/๒๕๖๐

อกทงยงปรากฏขอเทจจรงวา ผรองเรยนเคยยนคำารองตอศาลรฐธรรมนญ

และศาลรฐธรรมนญมคำาสงท ๔๘/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๕ กรกฎาคม ๒๕๖๑ โดยวนจฉย

วา “...สวนกรณทผรองขอใหศาลรฐธรรมนญวนจฉยวา การตราพระราชบญญต

คณะสงฆ (ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๖๑ ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญมาตรา ๗๗ นน

เปนกรณทผรองขอใหศาลรฐธรรมนญตรวจสอบความชอบดวยรฐธรรมนญของ

รางกฎหมาย ซงเปนกรณทรฐธรรมนญ มาตรา ๑๔๘ ไดบญญตกระบวนการรอง

หรอผมสทธขอใหศาลรฐธรรมนญพจารณาวนจฉยไวเปนการเฉพาะแลว โดยกำาหนดให

สมาชกสภาผแทนราษฎร สมาชกวฒสภา หรอสมาชกของทงสองสภารวมกน

มจำานวนไมนอยกวาหนงในสบของจำานวนสมาชกทงหมดเทาทมอยของทงสองสภา

เสนอความเหนตอประธานสภาผแทนราษฎร ประธานวฒสภา หรอประธานรฐสภา

แลวแตกรณ หรอนายกรฐมนตร เปนผสงความเหนไปยงศาลรฐธรรมนญเพอวนจฉย

จงเปนกรณทผรองไมอาจใชสทธยนคำารองไดตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ มาตรา ๔๗ (๒) ดงนน ผรอง

จงไมอาจยนคำารองดงกลาวตามรฐธรรมนญ มาตรา ๒๑๓ ได” โดยทคำาวนจฉยของ

ศาลรฐธรรมนญดงกลาวเปนเดดขาด มผลผกพนรฐสภา คณะรฐมนตร ศาล

องคกรอสระ และหนวยงานของรฐ ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑42

พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๑๑ วรรคส ดวยเหตดงกลาวผตรวจการแผนดน

ซงเปนองคกรอสระจงตองผกพนตามคำาวนจฉยของศาลรฐธรรมนญดวย

กรณปญหาตามคำารองเรยน จงเปนเรองทศาลรฐธรรมนญมคำาวนจฉยแลว

ซงตองหามมใหผ ตรวจการแผนดนรบเรองทมลกษณะดงกลาวไวพจารณา

ตามมาตรา ๓๗ วรรคสอง ประกอบมาตรา ๓๗ วรรคหนง (๒) แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐ ดวยเชนกน

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 43

“กรณประก�ศสำ�นกน�ยกรฐมนตร เรอง หลกเกณฑก�รแตงตงและโยกย�ย

ข�ร�ชก�รตำ�รวจต�มหลกอ�วโส ลงวนท ๒๕ กรกฎ�คม ๒๕๖๑ มปญห�เกยวกบ

คว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐

ม�ตร� ๒๕๘ ง. ด�นกระบวนก�รยตธรรม (๔) ม�ตร� ๒๖๐ วรรคส�ม และ

พระร�ชบญญตตำ�รวจแหงช�ต พ.ศ. ๒๕๔๗ ม�ตร� ๗๒ ประก�ศคณะรกษ�

คว�มสงบแหงช�ต ฉบบท ๘๙/๒๕๕๗ และระเบยบ ก.ตร. ว�ดวยก�รกำ�หนด

ลำ�ดบอ�วโสของข�ร�ชก�รตำ�รวจในก�รรกษ�ร�ชก�รแทน พ.ศ. ๒๕๕๗”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๕๕/๒๕๖๑

วนท ๓ ธนว�คม ๒๕๖๑

เรองร องเรยนเลขดำ�ท ๑๔๖๘/๒๕๖๑ เรองร องเรยนเลขดำ�ท

๑๕๓๙/๒๕๖๑ และเรองรองเรยนเลขดำ�ท ๑๗๑๖/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยน

ตอผตรวจก�รแผนดนขอใหพจ�รณ�เสนอเรองพรอมคว�มเหนตอศ�ลรฐธรรมนญ

และศ�ลปกครองเพอพจ�รณ�วนจฉย กรณประก�ศสำ�นกน�ยกรฐมนตร

เรอง หลกเกณฑก�รแตงตงและโยกย�ยข�ร�ชก�รตำ�รวจต�มหลกอ�วโส

ลงวนท ๒๕ กรกฎ�คม ๒๕๖๑ มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐ และกฎหม�ยทเกยวของ

พเคราะหคำารองเรยนของผ รองเรยนแลวจะไดวนจฉยตามประเดน

ทรองเรยน ดงน

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑44

ผรองเรยนทงสามรายไดยนคำารองเรยนตอผตรวจการแผนดน โดยขอให

พจารณาเสนอเรองพรอมความเหนตอศาลรฐธรรมนญและศาลปกครองเพอพจารณา

วนจฉยในประเดนเดยวกน คอ ประกาศสำานกนายกรฐมนตร เรอง หลกเกณฑ

การแตงตงและโยกยายขาราชการตำารวจตามหลกอาวโส ลงวนท ๒๕ กรกฎาคม ๒๕๖๑

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา ๒๕๘ ง. ดานกระบวนการยตธรรม (๔) มาตรา ๒๖๐ วรรคสาม

พระราชบญญตตำารวจแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๗ มาตรา ๗๒ ประกาศคณะรกษา

ความสงบแหงชาต ฉบบท ๘๙/๒๕๕๗ และระเบยบ ก.ตร. วาดวยการกำาหนดลำาดบ

อาวโสของขาราชการตำารวจในการรกษาราชการแทน พ.ศ. ๒๕๕๗ หรอไม

ซงปรากฏขอเทจจรงวาไดมการนำาประเดนปญหาเดยวกนนยนฟองคดตอ

ศาลปกครองสงสด และสำานกงานศาลปกครองสงสดไดรบคำาฟองไวพจารณาแลว

เปนคดหมายเลขดำาท ฟบ. ๒๘/๒๕๖๑ เมอวนท ๑๗ กนยายน ๒๕๖๑ ดงนน ประเดน

ปญหาตามคำารองเรยนในเรองน จงเปนเรองทมการฟองรองเปนคดอยในศาล

ซงตองหามมใหผ ตรวจการแผนดนรบเรองทมลกษณะดงกลาวไวพจารณา

ตามมาตรา ๓๗ (๒) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการ

แผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป๑๐

๑๐ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดนทไดพจารณาวนจฉยตามหลกการของคำาวนจฉยขางตน มดงตอไปน

๑. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๒๔/๒๕๖๐ ลงวนท ๑ ธนวาคม ๒๕๖๐ กรณขอใหผตรวจการ

แผนดนตรวจสอบปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ของคำาวา

“สญญา” ตามพระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ. ๒๕๓๕ มาตรา ๑๑๒ (วนจฉยตามพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๕๒ มาตรา ๒๘ (๒) ทบญญต ไมใหผตรวจการแผนดน

รบเรองทมการฟองรองเปนคดอยในศาลหรอเรองทศาลมคำาพพากษาหรอคำาสงเสรจเดดขาดแลวไวพจารณาหรอ

ใหยตการพจารณา)

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 45

๒. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๒๗/๒๕๖๐ ลงวนท ๒๗ ธนวาคม ๒๕๖๐ กรณการปฏบตหนาท

ของพนกงานสอบสวนสถานตำารวจนครบาลสทธสาร มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ (วนจฉยตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๕๒

มาตรา ๒๘ (๒) ทบญญต ไมใหผตรวจการแผนดนรบเรองทมการฟองรองเปนคดอยในศาลหรอเรองทศาลมคำาพพากษา

หรอคำาสงเสรจเดดขาดแลวไวพจารณาหรอใหยตการพจารณา)

๓. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๗/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๖ เมษายน ๒๕๖๑ กรณศาลอาญากรงเทพใต

และศาลแพงกรงเทพใตนำากฎหมายทมการแกไขมาบงคบใช และดำาเนนกระบวนพจารณาขดตอรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

๔. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๓๘/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๗ สงหาคม ๒๕๖๑ กรณผบญชาการ

ทหารบกออกคำาสงปรบยายตำาแหนงของผรองเรยน โดยอาศยหลกเกณฑการบรรจหรอแตงตงขาราชการกองทพบก

ใหดำารงตำาแหนงประจำาหนวยและสำารองราชการ ตามทายหนงสอกรมกำาลงพลทหารบก ท กห ๐๔๐๑/๑๗๖๒ ลงวนท

๑๘ มถนายน ๒๕๕๒ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑46

๑.๑.๗.๓ เรองทไมอยในหน�ทและอำ�น�จของผตรวจก�รแผนดน

ต�มม�ตร� ๓๗ (๓) แหงพระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญว�ดวยผตรวจก�ร

แผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

“ขอใหผตรวจก�รแผนดนตรวจสอบ กรณคณะกรรมก�รปองกนและปร�บปร�ม

ก�รทจรตแหงช�ต ดำ�เนนก�รไตสวนและแจงขอกล�วห�ดำ�เนนคดผรองเรยน

โดยมชอบ มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย

พทธศกร�ช ๒๕๖๐ ม�ตร� ๓ ม�ตร� ๒๕ ม�ตร� ๒๖ ม�ตร� ๔๑ ม�ตร� ๖๘

ม�ตร� ๒๓๔ และม�ตร� ๒๓๖”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๒๖/๒๕๖๑

วนท ๖ สงห�คม ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๓๒๘/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนตอ

ผตรวจก�รแผนดน ขอใหตรวจสอบ กรณคณะกรรมก�ร ป.ป.ช. ดำ�เนนก�ร

ไตสวนและแจงขอกล�วห�ดำ�เนนคดผรองเรยนโดยมชอบ ขดหรอแยงตอ

รฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๔๐ รฐธรรมนญแหง

ร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๕๐ และมปญห�เกยวกบคว�มชอบดวย

รฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐ ม�ตร� ๓ ม�ตร� ๒๕

ม�ตร� ๒๖ ม�ตร� ๔๑ ม�ตร� ๖๘ ม�ตร� ๒๓๔ และม�ตร� ๒๓๖

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน ดงน

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 47

๑. กรณผรองเรยนกลาวอางวาคณะกรรมการ ป.ป.ช. ดำาเนนการไตสวน

และแจงขอกลาวหาดำาเนนคดผรองเรยนโดยมชอบ ขดหรอแยงกบรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๔๐ และรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๕๐ นน เปนการกลาวอางวาการกระทำาของคณะกรรมการ ป.ป.ช.

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญฉบบทถกยกเลกแลว จงเปนเรองทไมอย

ในหนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดน ตามมาตรา ๓๗ (๓) แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐ ถงแมวาผรองเรยน

จะอางวา คณะกรรมการ ป.ป.ช. ดำาเนนการไตสวนและแจงขอกลาวหาดำาเนนคด

ผรองเรยนโดยมชอบ เนองจากไมปฏบตตามกฎหมายหรอปฏบตนอกเหนออำานาจ

หนาทตามกฎหมาย ขาดความเทยงธรรมและเสมอภาค ขดตอหลกนตธรรม อนม

ปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา ๓ มาตรา ๒๕ มาตรา ๒๖ มาตรา ๔๑ มาตรา ๖๘ มาตรา ๒๓๔ และ

มาตรา ๒๓๖ มาดวยกตาม แตปรากฏขอเทจจรงวากรณดงกลาว สบเนองมาจากม

ผกลาวหาตอคณะกรรมการ ป.ป.ช. วาผรองเรยนกบพวกซงเปนเจาพนกงานปฏบต

หรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบ หรอปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดย

ทจรต จงมคำาสงคณะกรรมการ ป.ป.ช. ท ๓๒/๒๕๔๙ ลงวนท ๑๒ ธนวาคม ๒๕๔๙

แตงตงคณะอนกรรมการไตสวนเรองดงกลาว จนคณะกรรมการ ป.ป.ช. ไดออก

รายงานการไตสวนขอเทจจรง เรองกลาวหาเลขดำาท ๔๔๔๑๐๓๒๘ เลขแดงท

๐๑๘๕๔๕๕๓ ลงวนท ๒๔ ธนวาคม ๒๕๕๒ พรอมกบมหนงสอสำานกงาน ป.ป.ช.

ท ปช ๐๐๑๔/๐๐๒๓ ลงวนท ๕ มกราคม ๒๕๕๓ ถงอยการสงสด ขอใหดำาเนนคดอาญา

ผรองเรยนกบพวก พนกงานอยการจงหวดประจวบครขนธไดยนฟองผรองเรยน

กบพวกรวม ๓ คน ตอศาลจงหวดประจวบครขนธ ในความผดตามประมวลกฎหมาย

อาญา มาตรา ๘๓, ๑๕๗ พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายอาญา

พ.ศ. ๒๕๐๒ มาตรา ๑๓ โดยทปจจบนผรองเรยนทงสองถกจำาคกตามคำาพพากษา

ศาลฎกาท ๙๖๖๖/๒๕๕๙ ลงวนท ๑๙ ธนวาคม ๒๕๕๙ ประเดนปญหาตามคำารองเรยน

ในเรองนจงเปนเรองทศาลมคำาพพากษาเสรจเดดขาดแลว หามมใหผตรวจการแผนดน

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑48

รบเรองทมลกษณะดงกลาวไวพจารณา ตามมาตรา ๓๗ (๒) แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

๒. สวนกรณผรองเรยนกลาวอางวา คณะกรรมการ ป.ป.ช. พจารณา

ดำาเนนการโดยฝาฝนตามมาตรฐานทางจรยธรรมอนเปนความผดทางวนยของ

คณะกรรมการ ป.ป.ช. ตามระเบยบคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรต

แหงชาต วาดวยประมวลจรยธรรมคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรต

แหงชาต ขาราชการ และลกจางสำานกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปราม

การทจรตแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๑ นน ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ และพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน

พ.ศ. ๒๕๖๐ มไดบญญตใหอำานาจผตรวจการแผนดนดำาเนนการเกยวกบจรยธรรม

ของผดำารงตำาแหนงทางการเมองหรอเจาหนาทของรฐ และมไดใหอำานาจตรวจสอบ

การกระทำาทฝาฝนหรอไมปฏบตตามมาตรฐานทางจรยธรรมตามประมวลจรยธรรม

ของบคคลดงกลาว กรณนจงเปนเรองทไมอยในหนาทและอำานาจของผตรวจการ

แผนดน ตามมาตรา ๓๗ (๓) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการ

แผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยน ตามมาตรา ๓๗

วรรคสอง แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

เนองจากเปนเรองทศาลไดมคำาพพากษาเสรจเดดขาดแลวและเปนเรองทไมอย

ในหนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดน ตามมาตรา ๓๗ (๒) (๓) แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐๑๑ ใหสำานกงาน

ผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยนทราบตอไป๑๒

๑๑ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดนดงกลาว นอกจากจะเปนเรองทไมอยในหนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดน

ตามมาตรา ๓๗ (๓) แลว ยงปรากฏขอเทจจรงวาเปนเรองทมการฟองรองเปนคดอยในศาลหรอเรองทศาลมคำาพพากษา

คำาสง หรอคำาวนจฉยเสรจเดดขาดแลวตามมาตรา ๓๗ (๒) ดวย๑๒ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๑๙/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๖๑ กรณขอใหผตรวจการ

แผนดนตรวจสอบจรยธรรมของนายเขมชย ชตวงศ ขณะดำารงตำาแหนงอยการสงสดไดพจารณาวนจฉยตามหลกการ

ของคำาวนจฉยขางตน

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 49

๑.๑.๗.๔ เรองทอยในหน�ทและอำ�น�จขององคกรอสระอนหรอท

องคกรอสระอนรบไวดำ�เนนก�รต�มหน�ทและอำ�น�จขององคกรอสระนนแลว

แตไมตดอำ�น�จในก�รทจะขอรบทร�บผลก�รพจ�รณ�ขององคกรอสระทรบเรองไว

ดำ�เนนก�ร ต�มม�ตร� ๓๗ (๔) แหงพระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญว�ดวย

ผตรวจก�รแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

ไมปรากฏคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

๑.๑.๗.๕ เปนก�รรองเรยนโดยใชสทธไมสจรตและก�รพจ�รณ�จะไม

เปนประโยชนตอประช�ชนโดยสวนรวม ต�มม�ตร� ๓๗ (๕) แหงพระร�ชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญว�ดวยผตรวจก�รแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

ไมปรากฏคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

๑.๑.๗.๖ เรองทผ ร องเรยนไดรบก�รแกไขคว�มเดอดรอนหรอ

คว�มไมเปนธรรมอย�งเหม�ะสมแลว ต�มม�ตร� ๓๗ (๖) แหงพระร�ชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญว�ดวยผตรวจก�รแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

ไมปรากฏคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

๑.๑.๗.๗ เรองทผ ตรวจก�รแผนดนเคยสรปผลก�รพจ�รณ�แลว

เวนแตจะปร�กฏพย�นหลกฐ�นหรอขอเทจจรงใหมอนอ�จทำ�ใหผลก�รพจ�รณ�

เปลยนแปลงไป ต�มม�ตร� ๓๗ (๗) แหงพระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

ว�ดวยผตรวจก�รแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

ไมปรากฏคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

๑.๑.๗.๘ เรองอนต�มมตทผตรวจก�รแผนดนกำ�หนด ต�มม�ตร� ๓๗ (๘)

แหงพระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญว�ดวยผตรวจก�รแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

ไมปรากฏคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑50

๑.๑.๘เรองรองเรยนทมไดอยในหนาทและอ�านาจของผตรวจการแผนดน

ตามมาตรา๒๓๑ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๖๐

“กรณก�รดำ�เนนก�รจดซอเรอดำ�นำ� S-๒๖T ระหว�งกองทพเรอกบรฐบ�ล

ส�ธ�รณรฐประช�ชนจนมปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหง

ร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐ และพระร�ชบญญตวธก�รงบประม�ณ

พ.ศ. ๒๕๐๒ และฉบบแกไขเพมเตม ม�ตร� ๒๓ ประกอบพระร�ชบญญต

งบประม�ณร�ยจ�ยประจำ�ปงบประม�ณ พ.ศ. ๒๕๖๐ พระร�ชบญญต

งบประม�ณร�ยจ�ยเพมเตมประจำ�ปงบประม�ณ พ.ศ. ๒๕๖๐ พ.ศ. ๒๕๖๐”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๑๕/๒๕๖๐

วนท ๑๙ กรกฎ�คม ๒๕๖๐

เรองรองเรยนท ๙๕๓/๒๕๖๐ ผรองเรยนและคณะยนคำ�รองเรยนตอ

ผตรวจก�รแผนดน ขอใหตรวจสอบกรณก�รดำ�เนนก�รจดซอเรอดำ�นำ� S-๒๖T

ระหว�งกองทพเรอกบรฐบ�ลส�ธ�รณรฐประช�ชนจน ว�มปญห�เกยวกบ

คว�มชอบดวยรฐธรรมนญและกฎหม�ย หรอไม

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน ดงน

๑. การดำาเนนการตามโครงการจดหาเรอดำานำาของกระทรวงกลาโหม

โดยกองทพเรอ ชอบดวยพระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๐๒ และ

ฉบบแกไขเพมเตม มาตรา ๒๓ ประกอบพระราชบญญตงบประมาณรายจาย

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 51

ประจำาปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐ พระราชบญญตงบประมาณรายจายเพมเตม

ประจำาปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐ พ.ศ. ๒๕๖๐ และกฎหมายอน ๆ ทเกยวของ หรอไม

เหนวา ตามพระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๐๒ และทแกไข

เพมเตม มาตรา ๒๓ วรรคสาม บญญตวา “เมอพระราชบญญตงบประมาณรายจาย

ประจ�าป หรอพระราชบญญตงบประมาณรายจายเพมเตม แลวแตกรณ ใชบงคบแลว

ใหส�านกงบประมาณรวบรวมรายการงบประมาณรายจาย ซงจะตองกอหนผกพน

และวงเงนทคาดวาจะตองกอหนผกพนงบประมาณรายจายประจ�าปตอ ๆ ไป พรอมทง

จ�านวนเงนเผอเหลอเผอขาด เสนอใหคณะรฐมนตรพจารณาอนมตการกอหนผกพน

ภายในหกสบวนนบแตวนทพระราชบญญตดงกลาวใชบงคบ และเมอคณะรฐมนตร

อนมตแลว ใหสวนราชการหรอรฐวสาหกจด�าเนนการตามระเบยบทผอ�านวยการ

ส�านกงบประมาณก�าหนด ดวยความเหนชอบของคณะรฐมนตร” เมอตรวจสอบ

ขอเทจจรงเกยวกบการดำาเนนการจดซอเรอดำานำา S-๒๖T จากสาธารณรฐประชาชนจน

โดยกองทพเรอแลว พบวากองทพเรอไดเสนอการจดหาเรอดำานำาไวในคำาขอ

งบประมาณของกองทพเรอประจำาปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐ โดยบรรจรายการ

โครงการจดหาเรอดำานำาระยะท ๑ ภายใตแผนงานยทธศาสตรเสรมสรางศกยภาพ

การปองกนประเทศ โครงการพฒนาขดความสามารถของกองทพ งบรายจายอน

ในลกษณะกอหนผกพนขามปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๖ กรณจงตองเสนอให

คณะรฐมนตรพจารณาอนมตการกอหนผกพนภายในหกสบวนนบแตวนท

พระราชบญญตงบประมาณรายจายประจำาปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐ ใชบงคบ

ทงน ตามนยมาตรา ๒๓ วรรคสาม แหงพระราชบญญตวธการงบประมาณ

พ.ศ. ๒๕๐๒ และทแกไขเพมเตม

เมอปรากฏขอเทจจรงจากคำาชแจงของกองทพเรอและสำานกงบประมาณวา

ภายหลงจากพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจำาปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐

มผลใชบงคบเมอ ๑ ตลาคม ๒๕๕๙ แลว สำานกงบประมาณไดรวบรวมรายการทจะ

ตองกอหนผกพนของสวนราชการตาง ๆ เสนอใหคณะรฐมนตรพจารณา ซงรวมถง

โครงการจดหาเรอดำานำาตามทกองทพเรอเสนอดวย ตอมาเมอวนท ๒๕ ตลาคม ๒๕๕๙

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑52

คณะรฐมนตรไดมมตอนมตใหกองทพเรอกอหนผกพนขามปงบประมาณ โครงการ

จดหาเรอดำานำา ระยะท ๑ วงเงนงบประมาณ ๑๓,๕๐๐ ลานบาท ซงอยภายใน

ระยะเวลาหกสบวนนบแตวนทพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจำาปงบประมาณ

พ.ศ. ๒๕๖๐ ใชบงคบ สวนมตคณะรฐมนตรเมอวนท ๑๘ เมษายน ๒๕๖๐ นน

เปนการรบทราบและเหนชอบตามความเหนของสำานกงบประมาณกอนดำาเนนการ

ตอไป เนองจากเปนโครงการทกอหนผกพนมวงเงนรวมเกน ๑,๐๐๐ ลานบาท

กอนดำาเนนการตอไปสวนราชการเจาของเรองจะตองนำาเสนอคณะรฐมนตร

ทราบอกครงหนง ตามระเบยบการกอหนผกพนขามปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๓๔

และทแกไขเพมเตม กรณตามคำารองเรยนจงมไดมปญหาเกยวกบความชอบดวย

พระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๐๒ และฉบบแกไขเพมเตม มาตรา ๒๓

ประกอบพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจำาปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐ และ

พระราชบญญตงบประมาณรายจายเพมเตมประจำาปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐

พ.ศ. ๒๕๖๐ แตอยางใด

๒. การทคณะรฐมนตรมมตอนมตใหกองทพเรอจดซอเรอดำานำามลกษณะ

เปนสญญาตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๑๗๘

หรอไม และประเดนปญหาดงกลาวอยในอำานาจหนาทของผตรวจการแผนดน

ทจะรบไว พจารณาเพอเสนอเรองพรอมความเหนตอศาลรฐธรรมนญหรอ

ศาลปกครองได หรอไม

เหนวา เมอปรากฏขอเทจจรงจากคำาชแจงของกองทพเรอวา คณะกรรมการ

กฤษฎกา มความเหนวา รางขอตกลงจางสรางเรอดำานำา อยภายใตบงคบของ

กฎหมายไทย ซงมลกษณะเปนการทำาสญญาซอขายในเชงพาณชยในทำานอง

เดยวกบการทำาสญญาระหวางเอกชนกบเอกชน กรณนจงมไดอยภายใตบงคบของ

กฎหมายระหวางประเทศ และไมเขาลกษณะเปนหนงสอสญญาตามมาตรา ๑๗๘

ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ และกระทรวงการตางประเทศ

มความเหนวา โดยท ขอ ๒๕ ของรางความตกลงฯ กำาหนดใหรางความตกลงฯ

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 53

อยภายใตบงคบของกฎหมายไทย รางความตกลงฯ จงไมเปนสนธสญญาตามกฎหมาย

ระหวางประเทศ และไมเปนหนงสอสญญาตามมาตรา ๒๓ ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ แตเปนสญญาเชงพาณชย

(สญญาซอขาย) ระหวางรฐบาลกบรฐบาล เหนไดวา การดำาเนนการเกยวกบโครงการ

จดหาเรอดำานำา ทงสองหนวยงานดงกลาวไดมความเหนในทำานองเดยวกนวา

ขอตกลงจางสรางเรอดำานำามลกษณะเปนการทำาสญญาซอขายในเชงพาณชย

ในทำานองเดยวกบการทำาสญญาระหวางเอกชนกบเอกชน มไดอยภายใตบงคบ

ของกฎหมายระหวางประเทศ และไมเขาลกษณะเปนหนงสอสญญาตามมาตรา ๑๗๘

ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ประกอบกบคณะรฐมนตร

ไดนำาความเหนดงกลาวมาประกอบการพจารณาใหความเหนชอบโครงการจดหา

เรอดำานำาแลว แสดงวาคณะรฐมนตรไดพจารณาแลววา การดำาเนนการตามโครงการ

จดหาเรอดำานำามไดมลกษณะเปนสญญาตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๑๗๘ กรณจงไมจำาตองไดรบความเหนชอบจาก

รฐสภากอน หากคณะรฐมนตรเหนวามปญหาวาขอตกลงตามโครงการจดซอ

เรอดำานำาเปนหนงสอสญญาทตองไดรบความเหนชอบจากรฐสภา คณะรฐมนตร

กชอบทจะเสนอเรองขอใหศาลรฐธรรมนญวนจฉยได ทงน ตามนยมาตรา ๑๗๘

วรรคทาย ประกอบกบบทบญญตดงกลาวมไดใหอำานาจผ ตรวจการแผนดน

ในการพจารณาเสนอเรองตอศาลรฐธรรมนญหรอศาลปกครองเพอพจารณาวนจฉย

แตอยางใด ดงนน กรณทมปญหาวาหนงสอสญญาใดเปนหนงสอสญญาทตองไดรบ

ความเหนชอบจากรฐสภากอน หรอไม จงไมอยในหนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดน

ตามมาตรา ๒๓๑ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

๓. เรอดำานำาเปนยทโธปกรณทมความจำาเปนสำาหรบกองทพเรอมากนอยเพยงใด

การดำาเนนการจดซอเรอดำานำาไดดำาเนนการภายใตกรอบแผนยทธศาสตร

ของกองทพเรอทกำาหนดไวหรอไม และเปนการสรางภาระงบประมาณของชาต

เกนความจำาเปนหรอไม เพยงใด

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑54

เหนวา เมอตรวจสอบขอเทจจรงเกยวกบการดำาเนนการตามโครงการจดหา

เรอดำานำาแลว ปรากฏขอเทจจรงจากคำาชแจงของกองทพเรอวา กองทพเรอ

เปนหนวยงานรบผดชอบหลกทตองพฒนากำาลงทางเรอในการจดการกบภยคกคาม

ทางทะเล ดวยแนวคดเชงปองกนและปองปราม โดยการจดหาเรอดำานำาสามารถ

ทจะปองปรามไมใหฝายตรงขามคดจะใชกำาลง และเปนการยบยงไมใหเกด

ความขดแยงตงแตตนไดดทสดตามแผนความมนคงทางทะเลและยทธศาสตร

กองทพเรอ กองทพเรอจงไดมการจดตงคณะกรรมการการบรหารโครงการจดหา

เรอดำานำา (กจด.) เพอศกษาทงในระดบยทธศาสตร ยทธการ และยทธวธ เพอปกปอง

รกษาผลประโยชนของชาตทางทะเลตงแตภาวะปกตจนถงภาวะขดแยง โดยท

โครงการจดหาเรอดำานำาไดมการรเรมดำาเนนการมาตงแตในปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๓๗

และไดมการปรบปรงเปลยนแปลงโครงการเพอใหสอดคลองกบสถานภาพของ

งบประมาณทคาดวาจะไดรบมาโดยลำาดบ และในแตละปกองทพเรอไดเสนอขอตง

งบประมาณในโครงการนมาอยางตอเนอง แตไมไดรบการจดสรรงบประมาณ

แตอยางใด ตอมาเมอวนท ๑๔ กรกฎาคม ๒๕๕๙ กระทรวงกลาโหมไดอนมต

การปรบปรงโครงการ โดยอนมตโครงการจดหาเรอดำานำา จำานวน ๓ ลำา งบประมาณ

๓๖,๐๐๐ ลานบาท ระยะเวลาดำาเนนโครงการ ๑๑ ป ตงแตปงบประมาณ

พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๗๐ ใหสอดคลองกบการไดรบจดสรรงบประมาณดงกลาว

แลวแบงการดำาเนนการเปนการจดหาเรอดำานำา จำานวน ๓ ระยะ ครงละ ๑ ลำา โดยลาสด

กองทพเรอไดเสนอการจดหาเรอดำานำาไวในคำาของบประมาณของกองทพเรอ

ประจำาปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐ ในโครงการจดหาเรอดำานำา ระยะท ๑ สวนท

เปนโครงการเสรมสรางกำาลงกองทพทกอหนผกพนขามป โครงการเรมใหม

ประจำาปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐ ผกพนขามปงบประมาณตงแตปงบประมาณ

พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๖ ซงเปนไปตามภารกจหนาทความรบผดชอบและยทธศาสตร

กองทพเรอ (พ.ศ. ๒๕๕๘ - ๒๕๖๗) และสอดคลองกบนโยบายความมนคงแหงชาต

(พ.ศ. ๒๕๕๘ - ๒๕๖๔) ประกอบกบคณะรฐมนตรไดพจารณาแลวจงมมตอนมต

โครงการดงกลาว เมอวนท ๒๕ ตลาคม ๒๕๕๙ แสดงใหเหนไดวาการดำาเนนการ

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 55

ตามโครงการจดหาเรอดำานำา กองทพเรอไดมการศกษาถงเหตผลความจำาเปน

มาอยางตอเนองเปนเวลายาวนาน โดยมการปรบปรงเปลยนแปลงโครงการใหเปนไป

ตามสถานภาพของงบประมาณทคาดวาจะไดรบในแตละปมาโดยลำาดบ และ

สอดคลองกบนโยบายความมนคงแหงชาต เมอปรากฏขอเทจจรงวาเรอดำานำา

เปนยทโธปกรณทเป ยมประสทธภาพตามแนวความคดการรกษาความมนคง

ทางทะเล รวมทงมขดความสามารถสง และสามารถปฏบตภารกจไดหลากหลาย

ทงในภาวะปกตและภาวะขดแยง เรอดำานำาจงเปนยทโธปกรณทมความจำาเปนสำาหรบ

กองทพเรอในการปกปองและรกษาผลประโยชนของชาตทางทะเล ประกอบกบ

การดำาเนนการจดซอเรอดำานำากไดดำาเนนการภายใตกรอบแผนยทธศาสตรของ

กองทพเรอทกำาหนดไวดวยแลว กรณจงมไดเปนการสรางภาระแกประเทศชาตหรอ

ประชาชนโดยไมจำาเปนหรอเกนสมควรแกเหตแตอยางใด

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนและให

สำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยนทราบตอไป๑๓

๑๓ ผ ตรวจการแผนดนพจารณาเรองร องเรยนดงกลาวตามบทบญญตในมาตรา ๒๓๑ ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ เนองจากขณะนนพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการ

แผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐ ยงมไดมการประกาศใชบงคบ

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑56

๑.๑.๙พระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ พ.ศ. ๒๕๒๒ และทแกไขเพมเตม

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย(ฉบบชวคราว)

พทธศกราช๒๕๕๗และรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๖๐

“พระร�ชบญญตย�เสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐ ม�ตร� ๘ มปญห�

เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐

ม�ตร� ๒๗๙ วรรคสอง ประกอบม�ตร� ๔ ม�ตร� ๕ ม�ตร� ๒๕ ม�ตร� ๒๗

และม�ตร� ๒๙”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๒๔/๒๕๖๑

วนท ๑๓ กรกฎ�คม ๒๕๖๑

เรองรองเรยนท ๒๐๘๙/๒๕๖๐ ผ รองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนเสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอศ�ลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยว�

พระร�ชบญญตย�เสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐ ม�ตร� ๘ ขดหรอแยง

ตอรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐ ม�ตร� ๒๗๙ วรรคสอง

ประกอบม�ตร� ๔ ม�ตร� ๕ ม�ตร� ๒๕ ม�ตร� ๒๗ และม�ตร� ๒๙

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน

ทรองเรยน ดงน

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 57

พระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐ มเจตนารมณ

เพอแกไขกฎหมายปจจบนทมบทบญญตบางสวนกำาหนดวาบคคลใดซงกระทำาความผด

เกยวกบยาเสพตดใหโทษในประเภท ๑ ประเภท ๒ ประเภท ๔ และประเภท ๕

โดยมยาเสพตดใหโทษเกนปรมาณทกำาหนดไว ใหถอเปนเดดขาดวาผนนกระทำา

เพอจำาหนายโดยไมไดเปดโอกาสใหพจารณาจากพฤตการณหรอคำานงถงเจตนา

ทแทจรงของผกระทำาความผดและไมไดใหสทธผตองหาหรอจำาเลยในการพสจน

ความจรงในคด สมควรแกไขปรบปรงบทบญญตดงกลาวใหมลกษณะเปนเพยง

ขอสนนษฐาน เพอใหผตองหาหรอจำาเลยมโอกาสพสจนความจรงได นอกจากน

อตราโทษสำาหรบความผดเกยวกบการผลต นำาเขา หรอสงออกซงยาเสพตดใหโทษ

ในประเภท ๑ ทกำาหนดโทษใหจำาคกตลอดชวต และปรบตงแตหนงลานถงหาลานบาท

หรอประหารชวต ยงไมเหมาะสม สมควรแกไขปรบปรงบทกำาหนดโทษดงกลาว

เพอใหการลงโทษผกระทำาความผดมความเหมาะสมยงขน โดยทมาตรา ๘ ยงได

กำาหนดไมใหนำามาตรา ๑๕ วรรคสาม มาตรา ๑๗ วรรคสอง และมาตรา ๒๖ วรรคสอง

แห งพระราชบญญ ตยาเสพตดให โทษ พ.ศ. ๒๕๒๒ ซ งแก ไขเพม เตม

โดยพระราชบญญตนไปใชบงคบแกคดทศาลชนตนมคำาพพากษาแลวกอนวนท

พระราชบญญตนใช บงคบ และใหนำากฎหมายซงใช บงคบอย ในกอนวนท

พระราชบญญตนใชบงคบ บงคบแกคดดงกลาวตอไปจนกวาคดถงทสด สวนคด

ซงคางพจารณาอยในศาลชนตนในวนทพระราชบญญตนใชบงคบถาคความฝายใด

ฝายหนงหรอทงสองฝาย ยนคำาแถลงขอสบพยานหลกฐานเพมเตมวาการกระทำาของ

จำาเลยเปนการกระทำาเพอจำาหนายหรอไมกใหศาลสบพยานหลกฐานเพมเตมได

ตามทเหนสมควร

เหนวา มาตรา ๘ ของพระราชบญญตดงกลาว เปนบทบญญตทกำาหนด

หลกเกณฑ วธการ เพอใหศาลยตธรรมใชเปนแนวทางในการพจารณาคดยาเสพตด

กลาวคอในกรณทศาลชนตนมคำาพพากษาแลวมใหนำาบทบญญตมาตรา ๑๕ วรรคสาม

มาตรา ๑๗ วรรคสอง และมาตรา ๒๖ วรรคสอง มาใชบงคบ เนองจากคดทม

คำาพพากษาถงทสดไปแลวไมสามารถกลบไปเพกถอนหรอเรมตนการพจารณาใหมไดอก

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑58

เพราะจะทำาใหกระบวนพจารณาทได ดำาเนนการไปแลวเสยความยตธรรม

แตหากเปนคดทอยระหวางการพจารณาของศาลชนตนคความสามารถตอสคด

ไดวาการกระทำานนเปนการกระทำาเพอเสพ ไมใชการกระทำาเพอจำาหนาย ซงยง

เปดโอกาสใหจำาเลยพสจนความผดได จงไมมลกษณะเปนการจำากดสทธและเสรภาพ

ของจำาเลยในการไดรบความรบรองวาบคคลจะไมถกลงโทษทางอาญาจนกวาจะม

พยานหลกฐานมาพสจนวาเปนผกระทำาความผด ตามมาตรา ๒๙ ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ เมอขอเทจจรงปรากฏตามเอกสาร

ประกอบคำารองเรยนวา คดของผรองเรยนถงทสดแลว เมอวนท ๒๔ มถนายน ๒๕๕๔

ตามคำาพพากษาของศาลจงหวดแพร คดหมายเลขแดงท ๗๔๘/๒๕๕๔ จงไมใชกรณ

ทจะนำามาตรา ๘ แหงพระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐

มาใชบงคบกบคดของผรองเรยนได ประกอบกบบทบญญตแหงกฎหมายดงกลาว

เปนขอกำาหนดเพอใหศาลนำากฎหมายมาใชกบคดทแตกตางกน อนไดแก คดท

อยระหวางการพจารณาคดของศาลชนตนกบคดทศาลชนตนมคำาพพากษาแลว

กอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ และมผลบงคบใชกบผตองหาหรอจำาเลยในคด

ยาเสพตดทอย ระหวางการพจารณาคดของศาลชนตนและใชบงคบในทกคด

ไมจำาเพาะเจาะจง แตกรณของผรองเรยนเทานน จงยงไมมลกษณะเปนการเลอกปฏบต

โดยไมเปนธรรมตอบคคล ตามมาตรา ๒๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ กรณตามคำารองเรยนนยงไมปรากฏวามปญหาเกยวกบ

ความชอบดวยรฐธรรมนญทผ ตรวจการแผนดนจะพจารณาเสนอเรองตอ

ศาลรฐธรรมนญตามมาตรา ๒๓๑ (๑) ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ ประกอบมาตรา ๒๓ (๑) แหงพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 59

“พระร�ชบญญตย�เสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐ ม�ตร� ๘ มปญห�

เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐

ม�ตร� ๔ ม�ตร� ๕ ม�ตร� ๒๗๙ และรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย

(ฉบบชวคร�ว) พทธศกร�ช ๒๕๕๗ ม�ตร� ๔”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๔๐/๒๕๖๑

วนท ๔ กนย�ยน ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๑๓๕/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนเสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอศ�ลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยว�

พระร�ชบญญตย�เสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐ ม�ตร� ๘ ขดหรอแยง

ตอรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐ ม�ตร� ๔

ม�ตร� ๕ ม�ตร� ๒๗๙ และรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย (ฉบบชวคร�ว)

พทธศกร�ช ๒๕๕๗ ม�ตร� ๔

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน

ทรองเรยน ดงน

เหนวา มาตรา ๔ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ นน

เปนบทบญญตทรบรองและใหความคมครองศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพ

และความเสมอภาคของบคคล และมาตรา ๕ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ เปนบทบญญตทกลาวถงสถานะความเปนกฎหมายสงสด

ของรฐธรรมนญ ซงมผลตอบทบญญตของกฎหมาย กฎหรอขอบงคบ หรอการกระทำาใด

ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ บทบญญตหรอการกระทำานนเปนอนใชบงคบมได

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑60

อกทงยงกำาหนดวาเมอไมมบทบญญตแหงรฐธรรมนญนบงคบแกกรณใดใหกระทำา

การนนหรอวนจฉยกรณนน ไปตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบ

ประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ทงน บทบญญตมาตรา ๔ และ

มาตรา ๕ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ดงกลาว

มไดมขอความทรบรองสทธและเสรภาพ ในเรองใดเรองหนงโดยเฉพาะ เมอผรอง

มไดอางวา มาตรา ๘ แหงพระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐

ขดตอบทบญญตใดของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

ทบญญตรบรองสทธและเสรภาพโดยเฉพาะ กรณจงไมอาจอางหรอโตแยงวา

บทบญญตแหงกฎหมายใดขดหรอแยงรฐธรรมนญมาตรา ๔ และมาตรา ๕ ได ดงท

ศาลรฐธรรมนญเคยวนจฉยไว ตามคำาวนจฉยศาลรฐธรรมนญ ท ๔ - ๒๑/๒๕๕๔

จงไมมประเดนทผตรวจการแผนดนจะเสนอความเหนตอศาลรฐธรรมนญ

สวนมาตรา ๒๗๙ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

เปนบทเฉพาะกาลทบญญตใหบรรดาการใด ๆ ทไดรบรองไวในรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ ซงแกไขเพมเตม

โดยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ แกไข

เพมเตม (ฉบบท ๑) พทธศกราช ๒๕๕๘ และรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

(ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พทธศกราช ๒๕๕๙

วาเปนการชอบดวยรฐธรรมนญและกฎหมาย รวมทงการกระทำาทเกยวเนองกบ

กรณดงกลาวใหถอวาการนนและการกระทำานนชอบดวยรฐธรรมนญนและกฎหมาย

จงไมใชบทบญญต ในการคมครองสทธเสรภาพของประชาชนโดยเฉพาะ จงไมม

ประเดนทผตรวจการแผนดนจะเสนอความเหนตอศาลรฐธรรมนญ

สวนกรณผรองเรยนอางวา บทบญญตมาตรา ๘ แหงพระราชบญญต

ยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ นน เมอไดม

การประกาศใช รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

เมอวนท ๖ เมษายน พ.ศ. ๒๕๖๐ อนมผลใหรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 61

(ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ ทผรองเรยนอางมานนสนสดลง กรณตาม

คำารองเรยนจงไมมประเดนเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

(ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ ใหพจารณาตอไป๑๔

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน๑๕ และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป๑๖

๑๔ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดนดงกลาว ยงปรากฏขอเทจจรงวา เปนกรณผตรวจการแผนดนวนจฉยยตเรองรองเรยน

เนองจากเปนกรณทอางวาพระราชบญญตยาเสพตด ใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐ ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๗ ซงเปนรฐธรรมนญฉบบทถกยกเลกไปแลว๑๕ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดนทไดพจารณาวนจฉยตามหลกการของคำาวนจฉยขางตน มดงตอไปน

๑. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๓๑/๒๕๖๐ ลงวนท ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๖๐ กรณพระราชบญญต

ยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐ มาตรา ๘ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๔ วรรคหนง มาตรา ๒๕ วรรคหนง มาตรา ๒๗ วรรคหนงและวรรคสาม

๒. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๔๒/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๑ กนยายน ๒๕๖๑ กรณพระราชบญญต

ยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐ มาตรา ๘ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๔ มาตรา ๕ มาตรา ๒๗๙๑๖ ตอมาศาลรฐธรรมนญมคำาวนจฉย ท ๖ – ๗/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๘ พฤศจกายน ๒๕๖๑ เรอง พระราชบญญต

ยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐ มาตรา ๘ ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ มาตรา ๔ มาตรา ๕ มาตรา ๒๕ มาตรา ๒๖

มาตรา ๒๗ มาตรา ๒๙ และมาตรา ๒๗๙ วรรคสอง วา พระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐

มาตรา ๘ วรรคหนง เฉพาะในสวนทหามมใหนำามาตรา ๑๕ วรรคสาม มาตรา ๑๗ วรรคสอง และมาตรา ๒๖ วรรคสอง

แหงพระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ พ.ศ. ๒๕๒๒ แกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖)

พ.ศ. ๒๕๖๐ มาใชบงคบแกคดทยงไมถงทสด เปนบทบญญตทขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ มาตรา ๒๖ และมาตรา ๒๙

วรรคสอง จงเปนอนใชบงคบมไดตามรฐธรรมนญ มาตรา ๕ ซงสรปไดดงน

“พระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ พ.ศ. ๒๕๒๒ เปนกฎหมายทตราขนโดยมเจตนารมณเพอใหการปราบปราม

และควบคมยาเสพตดใหโทษเปนไปอยางมประสทธภาพ โดยไดบญญตใหบคคลซงกระทำาความผดเกยวกบยาเสพตด

ใหโทษในประเภท ๑ ประเภท ๒ ประเภท ๔ และประเภท ๕ ถามยาเสพตดใหโทษเกนปรมาณทกำาหนดไว ใหถอเปน

เดดขาดวาผนนกระทำาเพอจำาหนายโดยไมไดเปดโอกาสใหพจารณาจากพฤตการณหรอคำานงถงเจตนาทแทจรงของ

ผกระทำาความผดและไมไดใหสทธผตองหาหรอจำาเลยในการพสจนความจรงในคด ตอมาไดมการแกไขเพมเตม

โดยพระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐ โดยแกไขเพมเตมมาตรา ๑๕ วรรคสาม มาตรา ๑๗

วรรคสอง และมาตรา ๒๖ วรรคสอง ใหมลกษณะเปนเพยงขอสนนษฐาน เพอใหผตองหาหรอจำาเลยมโอกาสนำาพยาน

หลกฐานมาพสจนความจรงตอศาลวาการกระทำาของตนมใชการกระทำาเพอจำาหนายได แตโดยทพระราชบญญต

ยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐ มาตรา ๘ วรรคหนง มใหนำาบทบญญตมาตรา ๑๕ วรรคสาม มาตรา ๑๗

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑62

วรรคสอง และมาตรา ๒๖ วรรคสอง แหงพระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ พ.ศ. ๒๕๒๒ ซงแกไขเพมเตม ไปใชบงคบ

แกคดทศาลชนตนมคำาพพากษาแลวกอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ และใหนำากฎหมายซงใชบงคบอยในวนกอน

วนทพระราชบญญตนใชบงคบ บงคบแกคดดงกลาวตอไปจนกวาคดถงทสด ซงหมายความวาเมอศาลชนตนม

คำาพพากษาแลว กอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ แมคดจะยงไมถงทสด โดยอาจอยในระหวางการพจารณาของ

ศาลอทธรณหรอศาลฎกา จำาเลยกไมอาจนำาสบพยานหลกฐาน เพอพสจนเจตนาของตนเกยวกบยาเสพตดใหโทษวา

ตนเองไมไดมเจตนาเพอจำาหนาย จงถอเปนการขดหรอแยงตอสทธในการตอสคดของจำาเลยตามรฐธรรมนญ มาตรา ๒๙

วรรคสอง ทใหสนนษฐานไวกอนวาจำาเลยไมมความผด และกอนมคำาพพากษาถงทสดแสดงวาบคคลใดไดกระทำาผด

จะปฏบตตอบคคลนนเสมอนเปนผกระทำาผดไมได ดงนน การทพระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖)

พ.ศ. ๒๕๖๐ มาตรา ๘ วรรคหนง บญญตมใหนำาบทบญญตแหงกฎหมายทเปนคณแกจำาเลยมาใชบงคบแกคดทอย

ในระหวางการพจารณาของศาลอทธรณหรอศาลฎกา ทงทหลกพนฐานของการบรหารงานยตธรรมทางอาญาทด

และเปนธรรมของไทย จะตองนำากฎหมายทเปนคณมาใชบงคบแกจำาเลยในคดอาญาตราบเทาทยงไมมคำาพพากษา

ถงทสด บทบญญตมาตรา ๘ ในสวนนจงเปนบทบญญตแหงกฎหมายทขดหรอแยงตอหลกนตธรรมตามรฐธรรมนญ

มาตรา ๓ วรรคสอง และจำากดสทธเสรภาพของบคคลเกนสมควรแกเหตตามมาตรา ๒๖ วรรคหนง ทงยงเปนการปฏบต

ตอจำาเลยเสมอนวาเปนบคคลทไดกระทำาความผดโดยทศาลยงไมมคำาพพากษาอนถงทสด อนเปนการขดหรอแยง

ตอรฐธรรมนญ มาตรา ๒๙ วรรคสอง ดวย สำาหรบกรณคดถงทสดแลว พระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ (ฉบบท ๖)

พ.ศ. ๒๕๖๐ มาตรา ๘ วรรคหนง ในสวนทมใหนำาบทบญญตมาตรา ๑๕ วรรคสาม มาตรา ๑๗ วรรคสอง และมาตรา ๒๖

วรรคสอง แหงพระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ พ.ศ. ๒๕๒๒ แกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ

(ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐ ไปใชบงคบแกคดทศาลมคำาพพากษาถงทสดไปแลวกอนวนทพระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ

(ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐ ใชบงคบ เปนไปเพอคมครองกระบวนพจารณาและคำาพพากษาในคดทถงทสดไปแลว

โดยชอบดวยกฎหมาย และเปนไปตามหลกความศกดสทธแหงคำาพพากษาหรอลกษณะเดดขาดถงทสดของคำาวนจฉย

ขององคกรตลาการ มไดเปนการขดหรอแยงตอหลกการพนฐานของระบบงานยตธรรมทางอาญาหรอขอสนนษฐาน

ทวาผตองหาหรอจำาเลยในคดอาญาเปนผบรสทธ (Presumption of Innocence) อนถอเปนหลกสากลตามทบญญต

ไวในรฐธรรมนญ มาตรา ๒๙ วรรคสอง และมไดเปนการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอบคคลโดยปราศจากเหตผล

และความชอบธรรมตามรฐธรรมนญ มาตรา ๒๗ วรรคสาม แตอยางใด อกทงเปนการดำาเนนการตามความเหมาะสม

ซงไดคำานงถงหลกความไดสดสวนเพอใหมผลกระทบตอสทธและเสรภาพของผตองโทษเดดขาดในคดตามกฎหมาย

ยาเสพตดใหโทษเพยงเทาทจำาเปนเพอการรกษาไวซงประโยชนสาธารณะและความสงบเรยบรอยในสงคม อนเปนการ

คมครองประโยชนสวนรวมของประเทศชาตและความผาสกของประชาชนโดยรวม จงไมขดหรอแยงตอหลกนตธรรม

ตามรฐธรรมนญ มาตรา ๓ วรรคสอง และไมกระทบตอศกดศรความเปนมนษยของบคคลตามรฐธรรมนญ มาตรา ๒๖”

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 63

๑.๑.๑๐ประมวลกฎหมายอาญามาตรา๓๐๑มปญหาเกยวกบความชอบดวย

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๖๐มาตรา๔มาตรา๒๗

และมาตรา ๒๘ และประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๓๐๒ มปญหาเกยวกบ

ความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา๔๗

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๘/๒๕๖๑

วนท ๒๗ เมษ�ยน ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๔๘๒/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนเสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอศ�ลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยว�

บทบญญตม�ตร� ๓๐๑ และม�ตร� ๓๐๒ แหงประมวลกฎหม�ยอ�ญ� มปญห�

เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญ

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน

ทรองเรยน ดงน

มาตรา ๓๐๑ และมาตรา ๓๐๒ ของประมวลกฎหมายอาญา แมจะปรากฏวา

มปญหาในทางปฏบต แตยงไมถอเปนปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญท

ผตรวจการแผนดนจะเสนอเรองพรอมความเหนตอศาลรฐธรรมนญ ตามมาตรา ๒๓ (๑)

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

อยางไรกตาม เพอใหปญหาในเรองนไดรบการแกไข จงเหนชอบใหใชมาตรา ๒๒ (๑)

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑64

ประกอบมาตรา ๓๒ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการ

แผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐ ศกษาขอกฎหมายทมผลกระทบตอการยตการตงครรภ

ของหญง เพอเปนแนวทางในการเสนอแนะตอหนวยงานทเกยวของใหปรบปรง

กฎหมายเกยวกบเรองนทงระบบ๑๗

อนง เพอมใหกระทบตอสทธในการยนคำารองตอศาลรฐธรรมนญของ

ผรองเรยน จงใหสำานกงานผตรวจการแผนดนมหนงสอแจงผลการวนจฉยเบองตน

ของผตรวจการแผนดนใหผรองเรยนทราบเพอจะไดดำาเนนการตามความประสงค

ตอไป๑๘

๑๗ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดนดงกลาว เปนกรณผตรวจการแผนดนวนจฉยยตเรองรองเรยน เนองจากเปนปญหา

ในทางปฏบต และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนศกษาขอกฎหมายทมผลกระทบตอการยตการตงครรภของหญง

เพอเปนแนวทางในการเสนอแนะตอหนวยงานทเกยวของใหปรบปรงกฎหมายเกยวกบเรองนทงระบบตอไป๑๘ ปรากฏขอเทจจรงตอมาวาไดมบคคลอนยนคำารองตอศาลรฐธรรมนญในประเดนเดยวกนกบเรองรองเรยนของ

คำาวนจฉยผตรวจการแผนดนขางตนและศาลรฐธรรมนญไดมคำาสงรบคำารองไวพจารณาแลว เปนเรองพจารณาท

ต.๔๕/๒๕๖๑ และขณะนอยระหวางการพจารณาของศาลรฐธรรมนญซงยงไมแลวเสรจ

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 65

๑.๑.๑๑ ค� าสงหวหน าคณะรกษาความสงบแห งชาต ท ๓/๒๕๕๘

เรองการรกษาความสงบเรยบรอยและความมนคงของชาตขอ๑๒มปญหา

เกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญและการปฏบตหนาทของพนกงานสอบสวน

สถานต�ารวจนครบาลปทมวนและสถานต�ารวจนครบาลนางเลงมปญหาเกยวกบ

ความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

และกฎหมาย

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๙/๒๕๖๑

วนท ๒๗ เมษ�ยน ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๔๕๗/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนพจ�รณ�เสนอเรองตอศ�ลรฐธรรมนญ กรณคำ�สงหวหน�

คณะรกษ�คว�มสงบแหงช�ต ท ๓/๒๕๕๘ เรอง ก�รรกษ�คว�มสงบเรยบรอย

และคว�มมนคงของช�ต มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญ และ

ก�รปฏบตหน�ทของพนกง�นสอบสวนสถ�นตำ�รวจนครบ�ลปทมวน และสถ�น

ตำ�รวจนครบ�ลน�งเลง ไมชอบดวยรฐธรรมนญและกฎหม�ย

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลว จะไดวนจฉยตามประเดน

ทรองเรยนดงน

๑. ทผรองเรยนรองเรยนวา คำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต

ท ๓/๒๕๕๘ เรอง การรกษาความสงบเรยบรอยและความมนคงของชาต มปญหา

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑66

เกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ นน เหนวา รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๗๙ ไดบญญตรบรองใหบรรดาประกาศ คำาสง และ

การกระทำาของคณะรกษาความสงบแหงชาตหรอของหวหนาคณะรกษาความสงบ

แหงชาตทใชบงคบอยในวนกอนวนประกาศใชรฐธรรมนญน หรอทจะออกใชบงคบตอไป

ตามมาตรา ๒๖๕ วรรคสอง ไมวาเปนประกาศ คำาสง หรอการกระทำาทมผลใชบงคบ

ในทางรฐธรรมนญ ทางนตบญญต ทางบรหาร หรอทางตลาการ ใหประกาศ คำาสง

การกระทำาตลอดจนการปฏบ ตตามประกาศ คำาส ง หรอการกระทำานน

เปนประกาศ คำาสง การกระทำา หรอการปฏบตทชอบดวยรฐธรรมนญนและกฎหมาย

และมผลใชบงคบโดยชอบดวยรฐธรรมนญนตอไป ทงน เพอใหการดำาเนนการของ

คณะรกษาความสงบแหงชาตเปนไปอยางตอเนองในชวงเปลยนระบบการบรหาร

ราชการแผนดนโดยไมขาดตอน ดงนน คำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต

ท ๓/๒๕๕๘ เรอง การรกษาความสงบเรยบรอยและความมนคงของชาต จงเปน

กฎหมายทมผลบงคบใชโดยบทบญญตแหงรฐธรรมนญดงกลาว

ทงน เนอหาในคำาสงดงกลาวเปนการกำาหนดมาตรการในการดำาเนนการ

กบการกระทำาอนเปนการบอนทำาลายความสงบเรยบรอยและความมนคงของชาต

ทมผลใชบงคบเปนการทวไปโดยไมมงหมายใหใชบงคบแกกรณใดกรณหนงหรอ

แกบคคลใดบคคลหนงเปนการเจาะจง ประกอบกบขอ ๑๒ ของคำาสงดงกลาว

กำาหนดใหการมวสมหรอชมนมทางการเมอง ทมจำานวนตงแตหาคนขนไป ตองไดรบ

อนญาตจากหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาตหรอผทไดรบมอบหมายเสยกอน

ซงไมใชเปนคำาสงหามมใหมการชมนมโดยเดดขาด แตผประสงคจะจดการชมนม

ตองปฏบตตามเงอนไขทกำาหนดไวในพระราชบญญตการชมนมสาธารณะ

พ.ศ. ๒๕๕๘ เสยกอน ดงนน ประเดนนจงไมมปญหาเกยวกบความชอบดวย

รฐธรรมนญทผ ตรวจการแผนดนจะพจารณาเสนอเรองตอศาลรฐธรรมนญ

เพอพจารณาวนจฉย ตามมาตรา ๒๓๑ (๑) ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ ประกอบมาตรา ๒๓ (๑) แหงพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 67

๒. ทผรองเรยนรองเรยนวา การปฏบตหนาทของพนกงานสอบสวนสถานตำารวจนครบาลปทมวน และสถานตำารวจนครบาลนางเลงดำาเนนคดและแจงขอกลาวหากบผรองเรยน เปนการกระทำาละเมดสทธเสรภาพตามรฐธรรมนญและกฎหมาย นน เหนวา ขอเทจจรงปรากฏวา พนกงานสอบสวนสถานตำารวจนครบาลปทมวนและสถานตำารวจนครบาลนางเลงดำาเนนคดและแจงขอกลาวหาตอผรองเรยน เนองมาจากการฝาฝนประกาศหรอคำาสงคณะรกษาความสงบแหงชาต หรอคำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ซงเปนการปฏบตหนาทตามคำาสงหวหนาคณะรกษา ความสงบแหงชาต ท ๓/๒๕๕๘ เรอง การรกษาความสงบเรยบรอยและความมนคงของชาต โดยขอ ๑๔ กำาหนดใหเจาพนกงานรกษาความสงบเรยบรอยทกระทำาการไปตามอำานาจหนาทโดยสจรต ไมเลอกปฏบต และไมเกนสมควรแกเหตหรอไมเกนกวากรณจำาเปน ยอมไดรบความคมครอง ตามมาตรา ๑๗ แหงพระราชกำาหนดการบรหารราชการในสถานการณฉกเฉน พ.ศ. ๒๕๔๘ ประกอบกบคำาสงดงกลาวไดรบ การรบรองไวในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๗๙ วาชอบดวยกฎหมายและชอบดวยรฐธรรมนญแลว ดงนน การปฏบตหนาทของพนกงานสอบสวนทงสองสถาน จงเปนเพยงการปฏบตหนาททเกยวเนองกบคำาสงดงกลาว ยอมไดรบการรบรองตามรฐธรรมนญวาเปนการกระทำาทชอบดวยรฐธรรมนญและกฎหมายเชนกน ประเดนตามคำารองเรยนในกรณนจงไมมปญหาความชอบดวยรฐธรรมนญทผ ตรวจการแผนดนจะตองพจารณา สวนกรณตามคำารองเรยนท ผรองเรยนขอใหผตรวจการแผนดนมหนงสอไปยงสำานกงานตำารวจแหงชาต หรอ กองบญชาการตำารวจนครบาล เพอสงการใหพนกงานสอบสวนยตการดำาเนนคดกบผรองเรยน นน ไมอยในอำานาจของผตรวจการแผนดนทจะพจารณาดำาเนนการได

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของผรองเรยน

และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยนทราบตอไป๑๙

๑๙ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดนท (กฎหมาย) ๔๙/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๔ ตลาคม ๒๕๖๑ กรณคำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๓/๒๕๕๘ เรอง การรกษาความสงบเรยบรอยและความมนคงของชาต ขอ ๑๒ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๖ และมาตรา ๔๔ และการปฏบตหนาทของพนกงานสอบสวนตามคำาสงดงกลาว เปนการกระทำาทละเมดสทธหรอเสรภาพทรฐธรรมนญคมครองไว ไดพจารณาวนจฉยตามหลกการ

ของคำาวนจฉยขางตน

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑68

๑.๑.๑๒พระราชบญญตมหาวทยาลยแมโจพ.ศ.๒๕๖๐มาตรา๙๑มปญหา

เกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๖๐

มาตรา๔๐

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๑๒/๒๕๖๑

วนท ๒๕ พฤษภ�คม ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๕๕๘/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนเสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอศ�ลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยว�

พระร�ชบญญตมห�วทย�ลยแมโจ พ.ศ. ๒๕๖๐ ม�ตร� ๙๑ มปญห�เกยวกบ

คว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐ ม�ตร� ๔๐

พจารณาแลวเหนวา สถาบนอดมศกษาเปนหนวยงานทมลกษณะพเศษ

แตกตางจากสวนราชการโดยทวไป มระบบบรหารทเปนอสระภายใตการกำากบดแล

ของสภามหาวทยาลย ซงตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒

มาตรา ๓๖ กไดบญญตใหสถาบนอดมศกษาสามารถเลอกไดวาจะเปนสวนราชการ

หรอเปนหนวยงานในกำากบของรฐ อยางไรกด ตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท

๒๘ เมษายน ๒๕๔๑ ทตองการจะปฏรประบบราชการ ไดกำาหนดหลกการไมใหเพม

อตราขาราชการใหม ตงแตปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๔๑ และใหสวนราชการยบเลก

ตำาแหนงไมตำากวารอยละ ๘๐ ของจำานวนตำาแหนงทวางลงจากการเกษยณ

อายราชการ สงผลใหตงแตป พ.ศ. ๒๕๔๒ เปนตนมา รฐไมอนญาตใหมหาวทยาลย

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 69

ทเปนสวนราชการบรรจขาราชการเพมขน ประกอบกบตามมตคณะรฐมนตร

เมอวนท ๑ มถนายน ๒๕๔๒ และเมอวนท ๓๑ สงหาคม ๒๕๔๒ ทอนมตในหลกการ

ใหมหาวทยาลยจางลกจางในลกษณะการจางพเศษทมวาระการจางทกำาหนดเวลา

ชดเจนแทนการบรรจขาราชการใหม จนกวามหาวทยาลยจะปรบเปลยนเปน

มหาวทยาลยในกำากบของรฐ สงผลใหบคลากรของมหาวทยาลยทเปนสวนราชการ

ทเปนขาราชการนนลดจำานวนลงเรอย ๆ นอกจากน ตามมตคณะรฐมนตร

เมอวนท ๑๔ มนาคม ๒๕๔๓ ไดเหนชอบในหลกการการบรหารมหาวทยาลยในกำากบ

ของรฐวา มหาวทยาลยควรจะมบคลากรเพยงประเภทเดยว คอ พนกงานมหาวทยาลย

หรอลกจางของมหาวทยาลย เพยงแตในระยะแรกอาจมบคลากรสองประเภท

ไปกอนได แตตองกำาหนดวธการและระยะเวลาในการปรบเปลยนใหเหลอเพยง

ประเภทเดยว สบเนองจากมตคณะรฐมนตรดงกลาว สงผลใหมการแกไข

พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗

โดยเพมนยามศพทคำาวา “พนกงานในสถาบนอดมศกษา” และเพมหมวดการบรหาร

งานบคคลของพนกงานในสถาบนอดมศกษา

มหาวทยาลยแมโจไดเปลยนสถานะจากมหาวทยาลยทเปนสวนราชการ

มาเปนมหาวทยาลยในกำากบของรฐ ตามความในมาตรา ๕ วรรคสอง แหง

พระราชบญญตมหาวทยาลยแมโจ พ.ศ. ๒๕๖๐ ซงผลของการเปลยนแปลงดงกลาว

คอ บคลากรของมหาวทยาลยจะตองมสถานะเปนพนกงานมหาวทยาลย แตเนองจาก

มหาวทยาลยแมโจเคยเปนสวนราชการมากอน ทำาใหมขาราชการและลกจางของ

สวนราชการปฏบตงานอยดวยจำานวนหนง ดงนน เพอไมใหกระทบสทธของ

ขาราชการและลกจางของสวนราชการเดม จงจำาเปนตองมบทบญญตในมาตรา ๘๗

แหงพระราชบญญตมหาวทยาลยแมโจ พ.ศ. ๒๕๖๐ เพอใหขาราชการและลกจาง

ของสวนราชการสามารถแสดงเจตนาเปลยนสถานภาพมาเปนพนกงานมหาวทยาลย

และลกจางของมหาวทยาลยไดตามความสมครใจ สำาหรบผทไมประสงคจะเปลยน

สถานภาพ กใหคงสถานะขาราชการหรอลกจางของสวนราชการตอไปได จนกวาจะ

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑70

มการยบเลกตำาแหนงนน ทงน บทบญญตดงกลาวกำาหนดขนเพอรองรบเฉพาะสทธ

ของขาราชการและลกจางของสวนราชการทมอยเดม ในชวงทมหาวทยาลยแมโจ

มการเปลยนสถานะมาเปนมหาวทยาลยในกำากบของรฐเทานน เพอทในอนาคต

มหาวทยาลยแมโจจะมบคลากรเพยงประเภทเดยว คอ พนกงานและลกจางของ

มหาวทยาลย ดงปรากฏตามความในมาตรา ๙๑ แหงพระราชบญญตมหาวทยาลย

แมโจ พ.ศ. ๒๕๖๐ ทกำาหนดใหกรณทตำาแหนงขาราชการและลกจางของ

สวนราชการในมหาวทยาลยวางลง ใหยบเลกตำาแหนงนนและใหโอนอตราตำาแหนง

และเงนงบประมาณแผนดนประจำาอตรา มาเปนของมหาวทยาลย ดงนน

เมอมหาวทยาลยแมโจไมไดมสถานะเปนสวนราชการแลว จงไมอาจรบโอน

ขาราชการได เชนเดยวกบกรณตามคำารองเรยนน

สวนกรณทผรองเรยนเหนวา บทบญญตมาตรา ๙๑ แหงพระราชบญญต

มหาวทยาลยแมโจ พ.ศ. ๒๕๖๐ มผลเปนการจำากดเสรภาพในการประกอบอาชพนน

พจารณาแลวเหนวา รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา ๔๐ มเจตนารมณเพอประกนเสรภาพในการประกอบอาชพ โดยรฐจะจำากด

เสรภาพในการประกอบอาชพไมได เวนแตโดยอาศยอำานาจตามบทบญญต

แหงกฎหมายและเปนไปเฉพาะเพอการทรฐธรรมนญกำาหนดไว หรอเพอประโยชน

สาธารณะเทานน ซงสอดคลองกบหลกการทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๖ บญญตไว กลาวคอ การรางกฎหมายทมผลเปนการ

จำากดสทธหรอเสรภาพของบคคลนน จะตองเปนไปตามเงอนไขทบญญตไวใน

รฐธรรมนญ โดยจะตองระบบทบญญตทใหอำานาจในการตรากฎหมายทมผลเปนการ

จำากดสทธและเสรภาพไวในคำาปรารภ รวมทงตองระบเหตผลและความจำาเปน

ในการจำากดสทธและเสรภาพไวดวย

แตเมอพจารณาพระราชบญญตมหาวทยาลยแมโจ พ.ศ. ๒๕๖๐ แลว

ไมปรากฏวา พระราชบญญตดงกลาว มบทบญญตทใหอำานาจในการตรากฎหมาย

ทมผลเปนการจำากดสทธหรอเสรภาพตามทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 71

พทธศกราช ๒๕๖๐ บญญตไว ประกอบกบบทบญญตในมาตรา ๙๑ แหงพระราชบญญต

มหาวทยาลยแมโจ พ.ศ. ๒๕๖๐ กมไดมผลเปนการจำากดเสรภาพในการประกอบอาชพ

แตประการใด เปนเพยงบทบญญตทกำาหนดขนเพอรองรบการดำาเนนการเกยวกบตำาแหนง

ของขาราชการและลกจางของสวนราชการในมหาวทยาลยแมโจทวางลงเทานน

ซงเปนคนละกรณกบคำารองเรยนทเหนวาเปนเรองการจำากดเสรภาพในการประกอบอาชพ

เพราะในกรณทมหาวทยาลยแมโจมตำาแหนงพนกงานมหาวทยาลยวาง และเปดรบสมคร

คดเลอกบคคลเขาเปนพนกงานมหาวทยาลย ผรองเรยนกยอมมสทธสมครสอบ

คดเลอกได กรณจงไมถอวาผรองเรยนถกจำากดเสรภาพในการประกอบอาชพ

แตประการใด

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑72

๑.๑.๑๓ พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยคณะกรรมการ

สทธมนษยชนแหงชาตพ.ศ.๒๕๖๐มาตรา๑๑มาตรา๒๐มาตรา๒๑มาตรา๔๐

และมาตรา ๖๐ วรรคหนง มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๖๐มาตรา๒๖วรรคหนงมาตรา๒๗

มาตรา๒๑๘และมาตรา๒๗๓

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๑๔/๒๕๖๑

วนท ๒๕ พฤษภ�คม ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๕๕๒/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนพจ�รณ�เสนอเรองตอศ�ลรฐธรรมนญ กรณพระร�ชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญว�ดวยคณะกรรมก�รสทธมนษยชนแหงช�ต พ.ศ. ๒๕๖๐

ม�ตร� ๑๑ ม�ตร� ๒๐ ม�ตร� ๒๑ ม�ตร� ๔๐ และม�ตร� ๖๐ วรรคหนง

มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐

ม�ตร� ๒๖ วรรคหนง ม�ตร� ๒๗ ม�ตร� ๒๑๘ และม�ตร� ๒๗๓

พเคราะหคำารองเรยนของผ รองเรยนแลวจะไดวนจฉยตามประเดน

ทรองเรยนดงน

๑. ทผรองเรยนรองเรยนวา การใหกรรมการสรรหาตามมาตรา ๑๑

วรรคหนง (๑) ถง (๕) ของพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยคณะกรรมการ

สทธมนษยชนแหงชาต พ.ศ. ๒๕๖๐ เลอกอาจารยในสถาบนอดมศกษาเปนกรรมการสรรหา

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 73

เปนการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรม ขดหรอแยงตอมาตรา ๒๗ ของรฐธรรมนญ นน

เหนวา การเขารวมเปนกรรมการสรรหากรรมการสทธมนษยชนแหงชาต นน

มาตรา ๑๑ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยคณะกรรมการ

สทธมนษยชนแหงชาต พ.ศ. ๒๕๖๐ กำาหนดวธการไดมาซงคณะกรรมการสรรหา

หลายวธ กลาวคอ (๑) โดยตำาแหนง (๒) โดยเลอกกนเอง และ (๓) โดยการคดเลอก

ทงน การกำาหนดใหคณะกรรมการสรรหาในสวนของอาจารยประจำาหรอผเคยเปน

อาจารยประจำาในสถาบนอดมศกษาไดรบการคดเลอกจากคณะกรรมการสรรหา นน

เปนการกำาหนดเพอใหไดมาซงอาจารยทมความรเรองสทธมนษยชนโดยแทจรง

และมความเหมาะสมตรงตามเจตนารมณของรฐธรรมนญ ประกอบกบการกำาหนด

รปแบบวธการไดมาซงคณะกรรมการสรรหาจากผแทนองคกรเอกชนดานสทธมนษยชน

และสภาวชาชพ และจากอาจารยในสถาบนอดมศกษาเปนองคกรคนละภาคสวนกน

ซงการกำาหนดวธการทแตกตางกนออกไปตามลกษณะเฉพาะเรองนน ยงไมอาจ

ถอไดวาเปนการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมเพราะเหตแหงความแตกตางในเรอง

สถานะของบคคลหรอสงคม ตามมาตรา ๒๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ ดงนน จงยงไมปรากฏวามปญหาเกยวกบความชอบดวย

รฐธรรมนญทผ ตรวจการแผนดนจะพจารณาเสนอเรองพรอมความเหนตอ

ศาลรฐธรรมนญได ตามมาตรา ๒๓ (๑) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

๒. ทผรองเรยนรองเรยนวา การใหคณะกรรมการสรรหาพจารณาให

คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาตพนจากตำาแหนงทงคณะตามมาตรา ๔๐

วรรคสาม ประกอบมาตรา ๒๐ วรรคหนง (๔) วรรคสาม และมาตรา ๒๑ ของ

พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต

พ.ศ. ๒๕๖๐ มลกษณะเปนการถอดถอนคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต

ซงเปนอำานาจของศาลฎกาตามมาตรา ๒๓๕ ของรฐธรรมนญ และขดตอพระราชอำานาจ

ของพระมหากษตรยซงทรงมพระบรมราชโองการโปรดเกลา ฯ แตงตงตามมาตรา ๒๔๖

วรรคหนง ของรฐธรรมนญ นน เหนวา บทบญญตดงกลาวเปนการกำาหนดเหตแหง

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑74

การพนจากตำาแหนงของกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต นอกจากการพนจากตำาแหนง

ตามวาระ ตามทบญญตไวในมาตรา ๒๐ ของพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต พ.ศ. ๒๕๖๐ ซงการกำาหนดกรณ

การพนจากตำาแหนงอยางไรขนอยกบเหตผล ความจำาเปน และความเหมาะสมของ

แตละองคกร เพอใหสอดคลองกบบทบญญตและเจตนารมณของรฐธรรมนญ

นอกจากน ยงเปนการบญญตไวในลกษณะเดยวกบมาตรา ๒๐๓ วรรคหา และ

มาตรา ๒๐๘ วรรคส ของรฐธรรมนญ จงไมมประเดนทจะตองพจารณาวามปญหา

เกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญหรอไม

๓. ทผรองเรยนรองเรยนวา มาตรา ๖๐ วรรคหนง แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต พ.ศ. ๒๕๖๐

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ มาตรา ๓ วรรคสอง มาตรา ๒๖

วรรคหนง มาตรา ๒๑๘ และมาตรา ๒๗๓ นน เหนวา ศาลรฐธรรมนญไดเคยม

คำาวนจฉยท ๑/๒๕๖๐ ลงวนท ๕ กนยายน ๒๕๖๐ เรอง ประธานสภานตบญญต

แหงชาตสงความเหนของสมาชกสภานตบญญตแหงชาต ขอใหศาลรฐธรรมนญ

วนจฉยตามรฐธรรมนญ มาตรา ๑๔๘ วรรคหนง (๑) ประกอบมาตรา ๒๖๓ วา

รางพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผ ตรวจการแผนดน พ.ศ. ....

มาตรา ๕๖ มขอความขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ หรอไม สรปไดวา

มาตรา ๒๗๓ วรรคหนง ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

บญญตวา “ให...ผดำารงตำาแหนงในองคกรอสระ... ซงดำารงตำาแหนงอยในวนกอน

ประกาศใชรฐธรรมนญนยงคงอยในตำาแหนงเพอปฏบตหนาทตอไป และเมอ

พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญทเกยวของจดทำาขนตามมาตรา ๒๖๗

ใชบงคบแลว การดำารงตำาแหนงตอไปเพยงใดใหเปนไปตามพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญดงกลาว...” นน เปนกรณทรฐธรรมนญมอบใหฝายนตบญญตเปนองคกร

ผมหนาทพจารณากำาหนดการดำารงตำาแหนงตอไปของผดำารงตำาแหนงดงกลาว โดยท

รฐธรรมนญไมไดบญญตเรองระยะเวลาในการปฏบตหนาทตอไป หรอการพนจากตำาแหนง

รวมถงเหตยกเวนคณสมบตของบคคลดงกลาวไวโดยเฉพาะ ซงการจะกำาหนดให

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 75

ผดำารงตำาแหนงดงกลาวดำารงตำาแหนงตอไปเพยงใดนน อาจกำาหนดไดหลายรปแบบ

เชน ใหผดำารงตำาแหนงนนดำารงตำาแหนงตอไปจนกวาจะครบวาระตามรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ หรอใหเฉพาะผดำารงตำาแหนงทม

คณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามทรฐธรรมนญบญญตดำารงตำาแหนงตอไปได

หรอใหผดำารงตำาแหนงนนพนจากตำาแหนงทงหมด ทงน การจะกำาหนดในรปแบบใด

จะตองคำานงถงเหตผล ความจำาเปน และความเหมาะสมทงในเรององคประกอบ

หนาทและอำานาจของแตละองคกร และเปนไปตามเจตนารมณของรฐธรรมนญ

ดงนน การทมาตรา ๖๐ วรรคหนง แหงพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต พ.ศ. ๒๕๖๐ กำาหนดให

ประธานกรรมการสทธมนษยชนแหงชาตและกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต

ซงดำารงตำาแหนงอยในวนกอนวนทพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต พ.ศ. ๒๕๖๐ มผลใชบงคบ พนจากตำาแหนง นน

จงเปนการกำาหนดรปแบบหนงในสามรปแบบทฝายนตบญญตซงไดรบมอบจาก

รฐธรรมนญใหพจารณากำาหนดได โดยคำานงถงเหตผล ความจำาเปนและความเหมาะสม

ขององคกร ซงเปนไปตามเจตนารมณของรฐธรรมนญแลว

เมอประเดนตามคำาร องเรยนนไมมป ญหาเกยวกบความชอบดวย

รฐธรรมนญแลว ดงนน กรณทผรองเรยนเหนวา มาตรา ๖๑ ของพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต พ.ศ. ๒๕๖๐

ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ ซงเกยวเนองกบประเดนขางตน จงไมจำาตองพจารณา

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑76

๑.๑.๑๔พระราชบญญตหอพกพ.ศ.๒๕๕๘มาตรา๔และมาตรา๓๖มปญหา

เกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๖๐

มาตรา๒๖มาตรา๒๗และมาตรา๔๐

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๑๘/๒๕๖๑

วนท ๒๕ พฤษภ�คม ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๒๒๕๑/๒๕๖๑ ผรองเรยนและคณะ ยนคำ�รองเรยน

ขอใหผตรวจก�รแผนดนเสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอศ�ลรฐธรรมนญ

เพอวนจฉยว�พระร�ชบญญตหอพก พ.ศ. ๒๕๕๘ ม�ตร� ๔ และม�ตร� ๓๖

มปญห�คว�มชอบดวยรฐธรรมนญ

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน

ทรองเรยน ดงน

๑. การกำาหนดใหหอพกรบผพกทมอายไมเกน ๒๕ ป ตามมาตรา ๔

และใหหอพกเอกชนรบผพกไดเฉพาะผซงอยในระหวางการศกษาระดบอดมศกษา

ทไมสงกวาปรญญาตร ตามมาตรา ๓๖ แหงพระราชบญญตหอพก พ.ศ. ๒๕๕๘

ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ มาตรา ๒๖ และมาตรา ๔๐ นน

พจารณาแลวเหนวา การกำาหนดอายของผพก ตามมาตรา ๔ แหง

พระราชบญญตหอพก พ.ศ. ๒๕๕๘ ใชบงคบกบทงหอพกสถานศกษาและหอพกเอกชน

ทงน เพอใหเปนไปตามเจตนารมณของกฎหมายทตองการคมครองสวสดภาพ

ของเดกและเยาวชนทอยระหวางการศกษา กลาวคอ หากพจารณาการกำาหนดอาย

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 77

ของผพกไมเกน ๒๕ ป ตามมาตรา ๔ แหงพระราชบญญตหอพก พ.ศ. ๒๕๕๘

ประกอบกบมาตรา ๑๗ แหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒

ซงบญญตวา “ใหมการศกษาภาคบงคบจำานวนเกาป โดยใหเดกซงมอายยางเขา

ปทเจดเขาเรยนในสถานศกษาขนพนฐานจนอายยางเขาปทสบหก เวนแตสอบได

ชนปทเกาของการศกษาภาคบงคบ...” จะเหนวา เดกทเขารบการศกษาในสถานศกษา

ขนพนฐานอนเปนการศกษาภาคบงคบ และศกษาตอจนจบการศกษาระดบปรญญาตร

โดยปกตจะอายไมเกน ๒๕ ป ดงนน การกำาหนดใหผพกตามพระราชบญญตหอพก

พ.ศ. ๒๕๕๘ มอายไมเกน ๒๕ ป จงสอดคลองสภาพความเปนจรงและระบบการบรหาร

และจดการการศกษาของประเทศ รวมทงเปนแนวทางเดยวกบการกำาหนดอาย

ของเดกและเยาวชนตามพระราชบญญตสงเสรมการพฒนาเดกและเยาวชนแหงชาต

พ.ศ. ๒๕๕๐ มาตรา ๔ ซงบญญตวา “เดก” หมายความวา บคคลซงมอายตำากวา

สบแปดปบรบรณ และ “เยาวชน” หมายความวา บคคลซงมอายตงแตสบแปดปบรบรณ

ถงยสบหาปบรบรณ ดวย

สวนการกำาหนดใหหอพกเอกชนรบไดเฉพาะผ พกซงอย ในระหวาง

การศกษาในระดบอดมศกษาทไมสงกวาปรญญาตร ตามมาตรา ๓๖ นน พจารณาแลว

เหนวา เนองจากพระราชบญญตหอพก พ.ศ. ๒๕๕๘ มาตรา ๔ บญญตให

“สถานศกษา” หมายความวา โรงเรยน วทยาลย สถาบน มหาวทยาลยทจดการศกษา

ในระบบตามกฎหมายวาดวยการศกษาแหงชาต ทงน ไมหมายความรวมถงสถาบน

หรอมหาวทยาลยของรฐทจดการศกษาในระดบอดมศกษา “หอพกสถานศกษา”

หมายความวา หอพกทผประกอบกจการเปนสถานศกษา และ “หอพกเอกชน”

หมายความวา หอพกทผประกอบกจการหอพกเปนบคคลทวไปซงไมใชสถานศกษา

การประกอบกจการหอพกของหอพกสถานศกษากบหอพกเอกชนตาม

พระราชบญญตหอพก พ.ศ. ๒๕๕๘ จงบญญตไวแตกตางกนดวย อาท การขอรบ

ใบอนญาตประกอบกจการหอพกของหอพกสถานศกษา ผขอรบใบอนญาตจะตองเปน

สถานศกษาตามทกำาหนดเทานน (ซงไมหมายความรวมถงสถาบนหรอมหาวทยาลย

ของรฐทจดการศกษาระดบอดมศกษา) แตหากเปนกรณหอพกเอกชน บคคลทวไป

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑78

กสามารถขอรบใบอนญาตไดตามหลกเกณฑทกำาหนด รวมถงการสนผลของ

ใบอนญาตประกอบกจการหอพก หากเปนกรณหอพกสถานศกษา ใบอนญาต

ประกอบกจการหอพกจะสนผลเมอผประกอบกจการหอพกถกเพกถอนใบอนญาต

ใหจดตงสถานศกษาหรอเลกกจการ แลวแตกรณ แตถาเปนกรณหอพกเอกชน

ใบอนญาตประกอบกจการหอพกมอายหาปนบแตวนทออกใบอนญาต ประกอบกบ

ในทางปฏบตกพบวา ทผานมาหอพกสถานศกษาสวนใหญมกมกฎระเบยบทเขมงวด

และมการควบคมดแลหอพกตลอดจนผพกใหปฏบตตามกฎระเบยบอยางเครงครด

มากกวาหอพกเอกชน ดงนน การกำาหนดใหหอพกเอกชนรบไดเฉพาะผซงอย

ในระหวางการศกษาในระดบอดมศกษาทไมสงกวาปรญญาตร ตามมาตรา ๓๖ หรอ

หามมใหหอพกเอกชนรบผพกซงอยในระหวางการศกษาขนพนฐาน กเพอประโยชน

และคมครองผพกซงอายไมเกน ๑๖ ป ยงมฐานะเปนผเยาวใหอยในความควบคม

ดแลอยางใกลชดจากผซงพอแมหรอผปกครองไววางใจได อยางไรกด เมอบทบญญตดงกลาว

มใชบทบญญตหามเดดขาด หอพกเอกชนจงอาจรบผพกซงอยในระหวางการศกษา

ขนพนฐานไดหากขนทะเบยนไวกบสถานศกษา ตามมาตรา ๓๖ แหงพระราชบญญต

ฉบบเดยวกน

จากเหตผลดงกลาวขางตน การกำาหนดใหผพกในหอพกมอายไมเกน

๒๕ ป ตามมาตรา ๔ และใหหอพกเอกชนรบผพกไดเฉพาะผซงอยในระหวาง

การศกษาระดบอดมศกษาทไมสงกวาปรญญาตร ตามมาตรา ๓๖ แหงพระราชบญญต

หอพก พ.ศ. ๒๕๕๘ แมจะปรากฏวากระทบตอเสรภาพในการประกอบอาชพ

ตามมาตรา ๔๐ วรรคหนง ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย แตมาตรา ๔๐ วรรคสอง

กใหจำากดเสรภาพดงกลาวไดโดยอาศยอำานาจตามบทบญญตแหงกฎหมายเฉพาะ

เพอประโยชนในการคมครองผบรโภค และจดระเบยบการประกอบอาชพเพยงเทาทจำาเปน

อกทงไมมลกษณะเปนการเลอกปฏบตหรอกาวกายการจดการศกษาของสถาบน

การศกษา ตามมาตรา ๔๐ วรรคสาม เนองจากเปนการประกอบกจการเพอใหบรการ

แกนกเรยนนกศกษานอกเหนอจากการจดการศกษาของสถาบนการศกษาตามปกต

ดงนน บทบญญตดงกลาวจงไมขดหรอแยงกบมาตรา ๔๐ และเปนไปตามมาตรา ๒๖

ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 79

๒. การกำาหนดใหหอพกรบผพกทมอายไมเกน ๒๕ ป ตามมาตรา ๔ และใหหอพกเอกชนรบผพกไดเฉพาะผซงอยในระหวางการศกษาระดบอดมศกษาทไมสงกวาปรญญาตร ตามมาตรา ๓๖ แหงพระราชบญญตหอพก พ.ศ. ๒๕๕๘ ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ มาตรา ๒๗

พจารณาแลวเหนวา พระราชบญญตหอพก พ.ศ. ๒๕๕๘ มเจตนารมณ ในการคมครองผพกซงเปนเดกและเยาวชน โดยกำาหนดใหผจดการหอพกมหนาทควบคม ดแลผพก ซงอาจมลกษณะเปนการละเมดตอสทธสวนบคคล ดงนน หากกำาหนดใหผพกซงเปนผทมอายเกน ๒๕ ป หรออายไมเกน ๒๕ ป แตอย ในระหวางการศกษาในระดบอดมศกษาทสงกวาปรญญาตร พกอาศยในหอพกรวมกบผพกซงเปนเดกและเยาวชน บคคลดงกลาวกจะตองถกควบคมดแลและอาจถกละเมดสทธสวนบคคลไดเชนเดยวกน ทงทไมมเหตผลความจำาเปนใดทกฎหมาย จะบญญตใหกระทำาได ประกอบกบปจจบนยงมกจการใหเชาอาคารเพออยอาศย ซงแมมกฎหมายควบคม แตคอนขางยดหยนกวาพระราชบญญตหอพก พ.ศ. ๒๕๕๘ และเปนไปตามเจตนารมณของกฎหมายทตองการจะแยกออกจากการประกอบกจการหอพกอยางชดเจน ดงปรากฏตามประกาศคณะกรรมการวาดวยสญญา เรอง ใหธรกจ การใหเชาอาคารเพออยอาศยเปนธรกจทควบคมสญญา พ.ศ. ๒๕๖๑ ขอ ๒ ซงกำาหนดให “อาคาร” หมายความวา หองพก บาน อาคารชด อพารตเมนท หรอสถานทพกอาศยทเรยกชออยางอน ทจดขนสำาหรบการใหเชาเพอเปนทอยอาศย แตไมรวมถงหอพกตามกฎหมายวาดวยหอพก และโรงแรมตามกฎหมายวาดวยโรงแรม

จากเหตผลดงกลาวขางตน การกำาหนดใหผพกในหอพกมอายไมเกน ๒๕ ป ตามมาตรา ๔ และใหหอพกเอกชนรบผพกไดเฉพาะผซงอยในระหวางการศกษาระดบอดมศกษาทไมสงกวาปรญญาตรตามมาตรา ๓๖ แหงพระราชบญญตหอพก พ.ศ. ๒๕๕๘ จงเปนการปฏบตตอบคคลทแตกตางกน โดยวธการทแตกตางกน และยงไมขดหรอแยงกบมาตรา ๒๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช ๒๕๖๐

อนง เพอมใหกระทบตอสทธในการยนคำารองตอศาลรฐธรรมนญของ ผรองเรยน จงใหสำานกงานผตรวจการแผนดนมหนงสอแจงผลการวนจฉยของ ผตรวจการแผนดนใหผรองเรยนทราบเพอจะไดดำาเนนการตามความประสงคตอไป

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑80

๑.๑.๑๕ พระราชบญญตวชาชพทนตกรรม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๙

มาตรา๔มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พ.ศ.๒๕๖๐มาตรา๔๐

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๒๐/๒๕๖๑

วนท ๑๕ มถน�ยน ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๖๗๙/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนเสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอศ�ลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยว�

พระร�ชบญญตวช�ชพทนตกรรม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๙ ม�ตร� ๔ มปญห�

เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พ.ศ. ๒๕๖๐ ม�ตร� ๔๐

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน

ทรองเรยน ดงน

๑. กรณตามคำารองเรยนน แมผรองเรยนจะมไดเปนผทไดรบความเดอดรอน

หรอความไมเปนธรรมอนเนองมาจากการบงคบใชพระราชบญญตวชาชพ

ทนตกรรม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๙ กตาม แตเนองจากผรองเรยนเปนนกศกษา

คณะทนตแพทยศาสตร ซงหากผรองเรยนสำาเรจการศกษา และไดขนทะเบยนเพอขอ

ใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพทนตกรรม ผรองเรยนอาจเปนผไดรบความเดอดรอน

หรอความไมเปนธรรมจากกฎหมายฉบบดงกลาวได ดงนน ผตรวจการแผนดนจงรบ

เรองรองเรยนนไวดำาเนนการได ตามมาตรา ๒๓ (๑) ประกอบกบมาตรา ๒๒

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 81

๒. ประเดนทตองพจารณาตอไป คอ มาตรา ๔ แหงพระราชบญญต

วชาชพทนตกรรม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๙ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๔๐ หรอไม พจารณาแลวเหนวา

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๔๐ มเจตนารมณ

เพอประกนเสรภาพในการประกอบอาชพ โดยรฐจะจำากดเสรภาพในการประกอบอาชพไมได

เวนแตโดยอาศยอำานาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย และเปนไปเฉพาะเพอการท

รฐธรรมนญกำาหนดไว หรอเพอประโยชนสาธารณะเทานน

พระราชบญญตวชาชพทนตกรรม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๙ มาตรา ๔

ใหยกเลกความในมาตรา ๓๑ แหงพระราชบญญตวชาชพทนตกรรม พ.ศ. ๒๕๓๗

และใหใชความตอไปนแทน

“มาตรา ๓๑ ใบอนญาตใหมอายไมเกนหาปนบแตวนทออกใบอนญาต

และตออายไดครงละเทากบอายใบอนญาตตามทกำาหนดในขอบงคบทนตแพทยสภา

แตไมเกนครงละหาป

การขนทะเบยน การออกใบอนญาต อายใบอนญาต การตออายใบอนญาต

การออกหนงสออนมต หรอวฒบตรแสดงความรความชำานาญในการประกอบวชาชพ

ทนตกรรมสาขาตาง ๆ และหนงสอแสดงวฒอนในวชาชพทนตกรรม ใหเปนไปตาม

ขอบงคบทนตแพทยสภา”

บทบญญตดงกลาวมเจตนารมณเพอใหผ ประกอบวชาชพทนตกรรม

พฒนาความรความสามารถและตดตามความกาวหนาทางวชาการอยางตอเนอง

เพอใหกาวทนกบเทคโนโลยสมยใหม และเปนการสรางความเชอมนใหกบผมาใชบรการ

วาจะไดรบบรการทนตกรรมทมมาตรฐานและมประสทธภาพ ซงแมจะมลกษณะ

เปนการจำากดเสรภาพในการประกอบอาชพ ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๔๐ วรรคหนง กตาม แตวรรคสองของมาตราดงกลาว

กใหจำากดเสรภาพไดโดยอาศยอำานาจตามบทบญญตแหงกฎหมายทตราขน

เพอการคมครองผบรโภค และจดระเบยบการประกอบอาชพเพยงเทาทจำาเปน

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑82

หรอเพอประโยชนสาธารณะอยางอน จงเปนการตรากฎหมายทมผลเปนการจำากดสทธ

หรอเสรภาพของบคคลได ตามเงอนไขทบญญตไวในมาตรา ๒๖ ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ นอกจากนการกำาหนดอายของ

ใบอนญาตไมไดกระทบกระเทอนตอเสรภาพในการประกอบวชาชพของผไดรบ

ใบอนญาตแตอยางใด เพราะเมอครบกำาหนดอายใบอนญาตแลว ผไดรบใบอนญาต

กยงคงมสทธประกอบวชาชพตอไปได หากไดตอใบอนญาตตามหลกเกณฑ

ทกฎหมายกำาหนด จงเหนวา กรณตามคำารองเรยนนยงไมมปญหาเกยวกบความชอบ

ดวยรฐธรรมนญทผ ตรวจการแผนดนจะเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอ

ศาลรฐธรรมนญเพอวนจฉยได ตามมาตรา ๒๓ (๑) แหงพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 83

๑.๑.๑๖ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญามาตรา๑๑๙วรรคหนง

มป ญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช๒๕๖๐มาตรา๔มาตรา๒๖วรรคหนงและมาตรา๒๗

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๒๑/๒๕๖๑

วนท ๒๐ มถน�ยน ๒๕๖๑

เรองรองเรยนท ๑๙๐๖/๒๕๖๐ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนตอผตรวจก�รแผนดน

ขอใหพจ�รณ�เสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอศ�ลรฐธรรมนญเพอพจ�รณ�

วนจฉย กรณประมวลกฎหม�ยวธพจ�รณ�คว�มอ�ญ� ม�ตร� ๑๑๙ วรรคหนง

มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐

ม�ตร� ๔ ม�ตร� ๒๖ วรรคหนง และม�ตร� ๒๗ หรอไม

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน ดงน

๑. เมอปรากฏขอเทจจรงตามคำารองเรยนวา ผรองเรยนไดรบความเสยหาย

จากการทศาลจงหวดนนทบรไดออกหมายบงคบคดยดเงนในบญชของผรองเรยน

ทฝากไวกบธนาคารออมสน จำานวน ๑๙,๐๐๑.๘๗ บาท ซงเปนการบงคบตามสญญาประกน

ตามมาตรา ๑๑๙ วรรคหนง แหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา ดงนน

กรณตามคำาร องเรยนในเรองนจงเปนเรองทมผ ได รบความเดอดรอนหรอ

ความไมเปนธรรม อนเนองมาจากการบงคบใชบทบญญตแหงกฎหมายฉบบดงกลาว

จงอยในหนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดนทจะพจารณาดำาเนนการตอไปได

ตามมาตรา ๒๒ ประกอบมาตรา ๒๓ (๑) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑84

วาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐ และมาตรา ๒๓๐ ประกอบมาตรา ๒๓๑ (๑)

ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

๒. ตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา ๑๑๙ วรรคหนง

บญญตวา “ในกรณผดสญญาประกนตอศาล ศาลมอ�านาจสงบงคบตามสญญาประกน

หรอตามทศาลเหนสมควรโดยมตองฟอง ทงน ศาลอาจสงงดการบงคบตามสญญา

ประกนหรอลดจ�านวนเงนทตองใชตามสญญาประกนกได โดยค�านงถงความพยายาม

ของผประกนในการตดตามตวผตองหาหรอจ�าเลยทหลบหน รวมทงความเสยหาย

ทเกดขนวามมากนอยเพยงใดประกอบดวย และเมอศาลสงประการใดแลว ฝายผถกบงคบ

ตามสญญาประกนหรอพนกงานอยการมอ�านาจอทธรณได ค�าวนจฉยของศาลอทธรณ

ใหเปนทสด...” เมอพจารณาจากบทบญญตดงกลาวแลว จะเหนไดวาเปนการกำาหนด

ใหศาลมอำานาจสงบงคบตามสญญาประกน หรอตามทศาลเหนสมควรโดยมตองฟอง

เพอใหการบงคบตามสญญาประกนเปนไปอยางรวดเรวและมประสทธภาพ

ดงนน เมอมกรณผดสญญาประกนตอศาล ศาลจงชอบทจะสงบงคบตามสญญาประกน

ไดทนท ซงการบงคบตามสญญาประกนดงกลาวมใชการบงคบคดทางแพงทจะตอง

อยภายใตบงคบประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพงทกำาหนดหลกการเกยวกบ

การฟอง การพจารณาและขนตอนการบงคบคดสำาหรบคดแพงทวไป หากแตการบงคบ

ตามสญญาประกนในกรณนเปนมาตรการในการบงคบตามกระบวนการยตธรรม

ทางอาญา โดยกำาหนดไวในประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาเปนการเฉพาะ

ทงน เพอเปนหลกประกนวาผตองหาหรอจำาเลยทไดรบการปลอยชวคราวจะไมหลบหน

หากมการหลบหนเกดขนถอวาผดสญญาประกนตอศาล ผประกนจงตองถกบงคบ

ตามสญญาประกนตามบทบญญตดงกลาว

นอกจากน บทบญญตมาตรา ๑๑๙ วรรคหนง ยงกำาหนดใหศาลมอำานาจ

สงงดการบงคบคดตามสญญาประกนหรอลดจำานวนเงนทตองใชตามสญญาประกนกได

โดยใหคำานงถงความพยายามของผประกนในการตดตามตวผตองหาหรอจำาเลย

ทหลบหน รวมทงความเสยหายทเกดขนวามมากนอยเพยงใดประกอบดวย จะเหนไดวา

บทบญญตดงกลาวยงเปดชองใหศาลสามารถใชดลพนจอยางกวางขวาง ในการสงงด

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 85

การบงคบคดตามสญญาประกนหรอลดจำานวนเงนทตองใชตามสญญาประกน

หากเปนไปตามเงอนไขทกฎหมายกำาหนด ซงเปนคณกบผประกนทมความพยายาม

ในการตดตามตวผตองหาหรอจำาเลยทหลบหน อยางไรกตามหากผประกนเหนวา

การบงคบตามสญญาประกนดงกลาวไมชอบดวยกฎหมายกยงมสทธอทธรณไดดวย

และคำาวนจฉยของศาลอทธรณ ใหเปนทสด แสดงใหเหนไดวา บทบญญต

มาตรา ๑๑๙ วรรคหนง ในสวนทเกยวของกบผคำาประกนนน มไดมลกษณะเปนการ

เพมภาระของผคำาประกนเกนสมควรแกเหตแตอยางใด หากแตเปนกฎหมายทม

ผลใชบงคบเปนการทวไป ไมไดมงหมายใหใชบงคบแกกรณใดกรณหนงหรอแกบคคลใด

บคคลหนงเปนการเจาะจง กรณจงมไดมลกษณะเปนการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรม

ตอบคคลเพราะเหตแหงความแตกตางในเรองตาง ๆ ตามมาตรา ๒๗ ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ และมไดมลกษณะเปนการละเมด

ตอศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพ และความเสมอภาคของบคคลตามท

รฐธรรมนญใหการรบรองและคมครองไวแตอยางใด บทบญญตดงกลาวจงไมขดตอ

หลกนตธรรม ดงนน ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา ๑๑๙ วรรคหนง

จงมไดมปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา ๔ มาตรา ๒๖ และมาตรา ๒๗ ตามทผรองเรยนกลาวอาง กรณประเดนปญหา

ตามคำารองเรยนในเรองนจงไมมปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญท

ผตรวจการแผนดนจะเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอศาลรฐธรรมนญเพอพจารณา

วนจฉย ตามมาตรา ๒๓ (๑) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

ผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐ และมาตรา ๒๓๑ (๑) ของรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนและให

สำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยนทราบตอไป

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑86

๑.๑.๑๗ค�าสงคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๑๐/๒๕๕๗ เรองหามมให

กระท�าการใดๆหรอสงใหกระท�าการใดๆเกยวกบการท�าธรกรรมทางการเงน

หรอด�าเนนการเกยวกบทรพยสนของบคคล เทาทจ�าเปนแกการรกษา

ความมนคงของชาต และความปลอดภยในชวตและทรพยสนของประชาชน

โดยรวม มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช๒๕๖๐มาตรา๒๕มาตรา๒๖มาตรา๒๗มาตรา๓๗มาตรา๔๐

มาตรา๗๗ และพนธกรณตามกฎหมายระหวางประเทศทผกพนประเทศไทย

ในฐานะรฐภาค

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๓๓/๒๕๖๑

วนท ๒๒ สงห�คม ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๑๑๐๒/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนตอ ผ ตรวจก�รแผนดน ขอใหพจ�รณ�เสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอ ศ�ลรฐธรรมนญเพอพจ�รณ�วนจฉย กรณคำ�สงคณะรกษ�คว�มสงบแหงช�ต ท ๑๐/๒๕๕๗ เรอง ห�มมใหกระทำ�ก�รใดๆ หรอสงใหกระทำ�ก�รใดๆ เกยวกบ ก�รทำ�ธรกรรมท�งก�รเงนหรอดำ�เนนก�รเกยวกบทรพยสนของบคคล เท�ทจำ�เปนแกก�รรกษ�คว�มมนคงของช�ต และคว�มปลอดภยในชวตและทรพยสนของประช�ชนโดยรวม มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหง ร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐ ม�ตร� ๒๕ ม�ตร� ๒๖ ม�ตร� ๒๗ ม�ตร� ๓๗ ม�ตร� ๔๐ และม�ตร� ๗๗ และพนธกรณต�มกฎหม�ยระหว�งประเทศทผกพนประเทศไทยในฐ�นะรฐภ�ค

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 87

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน ดงน

๑. มประเดนทตองพจารณาในเบองตนวา เรองรองเรยนนอยในหนาท

และอำานาจของผตรวจการแผนดน หรอไม เหนวาเมอความปรากฏตอผตรวจการ

แผนดนตามคำารองเรยน วาผรองเรยนไดรบความเดอดรอนจากคำาสงคณะรกษา

ความสงบแหงชาต ท ๑๐/๒๕๕๗ ทหามมใหสถาบนการเงนกระทำาการใด ๆ เกยวกบ

การทำาธรกรรมทางการเงนหรอการดำาเนนการเกยวกบทรพยสนของผรองเรยน

เปนเหตใหผรองเรยนไมสามารถทำาธรกรรมทางการเงนได หากผรองเรยนตองการ

ทำาธรกรรมทางการเงนกตองขออนมตตอหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต

เปนครง ๆ ซงเปนอปสรรคตอการดำารงชวตหรอการประกอบกจการอาชพ หรอ

วชาชพของผรองเรยน และเปนการเพมภาระเกนสมควรแกเหต กรณประเดนปญหา

ตามคำารองเรยนในเรองนจงเปนเรองทผรองเรยนกลาวอางวาไดรบความเดอดรอน

หรอความไมเปนธรรมอนเนองมาจากการบงคบใชคำาสงคณะรกษาความสงบแหงชาต

ท ๑๐/๒๕๕๗ ซงเปนบทบญญตแหงกฎหมาย จงอยในหนาทและอำานาจของ

ผตรวจการแผนดนทจะพจารณาดำาเนนการแสวงหาขอเทจจรงตอไปได ตามมาตรา ๒๒

ประกอบมาตรา ๒๓ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการ

แผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐ และมาตรา ๒๓๐ ประกอบมาตรา ๒๓๑ ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

๒. มประเดนทตองพจารณาประการตอมาวา คำาสงคณะรกษาความสงบ

แหงชาตท ๑๐/๒๕๕๗ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๕ มาตรา ๒๖ มาตรา ๒๗

มาตรา ๓๗ มาตรา ๔๐ และมาตรา ๗๗ และพนธกรณตามกฎหมายระหวางประเทศ

ทผกพนประเทศไทยในฐานะรฐภาค ตามทผรองเรยนกลาวอาง หรอไม เหนวา

ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔๗

ไดบญญตรบรองไววา “บรรดาประกาศและค�าสงของคณะรกษาความสงบแหงชาต

หรอค�าสงของหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาตทไดประกาศหรอสงในระหวาง

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑88

วนท ๒๒ พฤษภาคม พทธศกราช ๒๕๕๗ จนถงวนทคณะรฐมนตรเขารบหนาทตาม

รฐธรรมนญน ไมวาประกาศหรอสงใหมผลบงคบในทางรฐธรรมนญ ในทางนตบญญต

ในทางบรหาร หรอในทางตลาการ ใหประกาศหรอค�าสง ตลอดจนการปฏบตตาม

ประกาศหรอค�าสงนน ไมวาจะกระท�ากอนหรอหลงวนทรฐธรรมนญนใชบงคบ

เปนประกาศหรอค�าสงหรอการปฏบตทชอบดวยกฎหมายและชอบดวยรฐธรรมนญ

และเปนทสด และใหประกาศหรอค�าสงดงกลาวทยงมผลใชบงคบอยในวนกอน

วนประกาศใชรฐธรรมนญนมผลใชบงคบตอไปจนกวาจะมกฎหมาย กฎ ขอบงคบ

มตคณะรฐมนตร หรอค�าสง แลวแตกรณ แกไขเพมเตมหรอยกเลก” และรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๗๙ ไดบญญตรบรองไว

ในบทเฉพาะกาลวา “บรรดาประกาศ ค�าสง และการกระท�าของคณะรกษาความสงบ

แหงชาตหรอของหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาตทใชบงคบอยในวนกอน

วนประกาศใชรฐธรรมนญน หรอทจะออกใชบงคบตอไปตามมาตรา ๒๖๕ วรรคสอง

ไมวาเปนประกาศ ค�าสง หรอการกระท�าทมผลใชบงคบในทางรฐธรรมนญ ทางนตบญญต

ทางบรหาร หรอทางตลาการ ใหประกาศ ค�าสง การกระท�า ตลอดจนการปฏบตตาม

ประกาศ ค�าสง หรอการกระท�านน เปนประกาศ ค�าสง การกระท�า หรอการปฏบต

ทชอบดวยรฐธรรมนญนและกฎหมาย และมผลใชบงคบโดยชอบดวยรฐธรรมนญนตอไป

การยกเลกหรอแกไขเพมเตมประกาศหรอค�าสงดงกลาว ใหกระท�าเปนพระราชบญญต

เวนแตประกาศหรอค�าสงทมลกษณะเปนการใชอ�านาจทางบรหาร การยกเลกหรอ

แกไขเพมเตมใหกระท�าโดยค�าสงนายกรฐมนตรหรอมตคณะรฐมนตร แลวแตกรณ...”

และวรรคสองบญญตไวว า “บรรดาการใด ๆ ทไดรบรองไวในรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ ซงแกไขเพมเตม

โดยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ แกไขเพมเตม

(ฉบบท ๑) พทธศกราช ๒๕๕๘ และรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว)

พทธศกราช ๒๕๕๗ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พทธศกราช ๒๕๕๙ วาเปนการชอบดวย

รฐธรรมนญและกฎหมาย รวมทง การกระท�าทเกยวเนองกบกรณดงกลาว ใหถอวา

การนนและการกระท�านนชอบดวยรฐธรรมนญนและกฎหมาย” เมอปรากฏขอเทจจรง

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 89

ตามคำารองเรยนวา คำาสงคณะรกษาความสงบแหงชาตท ๑๐/๒๕๕๗ เปนคำาสง

ของหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาตทไดประกาศหรอสงในระหวางวนท

๒๒ พฤษภาคม พทธศกราช ๒๕๕๗ จนถงวนทคณะรฐมนตรเขารบหนาท

ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗

โดยมผลใชบงคบตงแตวนท ๒๔ พฤษภาคม ๒๕๕๗ ถงปจจบน โดยทคำาสงดงกลาว

เป นคำาส งของหวหน าคณะรกษาความสงบแห งชาตท ได รบการรบรอง

โดยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔๗

วาเปนคำาสงทชอบดวยกฎหมายและชอบดวยรฐธรรมนญและเปนทสด ประกอบกบ

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๗๙ ทใชบงคบ

อยในปจจบนไดบญญตรบรองไวในบทเฉพาะกาลอกชนหนงวาเปนคำาสงทชอบดวย

รฐธรรมนญน และกฎหมายและมผลใชบงคบโดยชอบดวยรฐธรรมนญนตอไป

ดงนน กรณประเดนปญหาตามคำารองเรยนในเรองนจงเปนเรองทไดรบการรบรองไว

วาเปนคำาสงทชอบดวยรฐธรรมนญ มไดขดหรอแยงกบรฐธรรมนญและพนธกรณ

ตามกฎหมายระหวางประเทศดงทผรองเรยนกลาวอางแตอยางใด จงไมมปญหา

เกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญทผตรวจการแผนดนจะเสนอเรองพรอมดวย

ความเหนตอศาลรฐธรรมนญเพอพจารณาวนจฉย ตามมาตรา ๒๓ แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐ และมาตรา ๒๓๑

ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ (เทยบเคยงคำาวนจฉย

ศาลรฐธรรมนญท ๕/๒๕๕๑ ลงวนท ๓๐ มถนายน ๒๕๕๑)๒๐

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป

๒๐ สรปคำาวนจฉยศาลรฐธรรมนญท ๕/๒๕๕๑ ลงวนท ๓๐ มถนายน ๒๕๕๑ เรอง ประกาศคณะปฏรปการปกครอง

ในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ฉบบท ๓๐ เรอง การตรวจสอบการกระทำาทกอใหเกด

ความเสยหายแกรฐ ลงวนท ๓๐ กนยายน พทธศกราช ๒๕๔๙ และพระราชบญญตแกไขเพมเตมประกาศคณะปฏรป

การปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ฉบบท ๓๐ เรอง การตรวจสอบการกระทำา

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑90

ทกอใหเกดความเสยหายแกรฐ ลงวนท ๓๐ กนยายน พทธศกราช ๒๕๔๙ พ.ศ. ๒๕๕๐ ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ ในสวนทเกยวของกบคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนขางตนมดงตอไปน

“เมอประกาศคณะปฏรปการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ฉบบท ๓๐

เรอง การตรวจสอบการกระทำาทกอใหเกดความเสยหายแกรฐ ลงวนท ๓๐ กนยายน พทธศกราช ๒๕๔๙ ไดรบ

การรบรองไวในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๔๙ มาตรา ๓๖ วาชอบดวยกฎหมาย

และชอบดวยรฐธรรมนญแลว การตราพระราชบญญตทเปนปญหาในคดน จงเปนเพยงการกระทำาทเกยวเนองกบ

กรณดงกลาว แมพระราชบญญตไขเพมเตมประกาศคณะปฏรปการปกครอง ฯ ฉบบนไดประกาศใชบงคบภายหลง

วนประกาศใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ กตองไดรบการรบรองตามบทเฉพาะกาล

มาตรา ๓๐๙ ของรฐธรรมนญนวาเปนการกระทำาทชอบดวยรฐธรรมนญเชนกน”

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 91

๑.๑.๑๘พระราชบญญตคณะสงฆพ.ศ.๒๕๐๕มาตรา๒๙และมาตรา๓๐

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๖๐

มาตรา๒๗และมาตรา๒๙

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๓๔/๒๕๖๑

วนท ๒๒ สงห�คม ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๑๑๑๒/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนยนคำ�รองตอศ�ลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยว� ก�รดำ�เนนก�ร

ใหพระภกษสละสมณเพศ ต�มม�ตร� ๒๙ และ ม�ตร� ๓๐ แหงพระร�ชบญญต

คณะสงฆ พ.ศ. ๒๕๐๕ นน มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐ ม�ตร� ๒๗ และม�ตร� ๒๙

พเคราะหแลวเหนวา บทบญญตในมาตรา ๒๗ และมาตรา ๒๙ ของ

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ไดบญญตรบรอง

หลกความเสมอภาควา บคคลมสทธและเสรภาพตามกฎหมายเทาเทยมกน

หลกการลงโทษ และหลกสนนษฐานวาผตองหาหรอจำาเลยไมมความผด อนเปนหลกการ

ทค มครองสทธ เสรภาพและความเสมอกนในกฎหมาย หามมใหเลอกปฏบต

โดยไมเปนธรรมตอบคคล เพราะความแตกตางทางถนกำาเนด เชอชาต ภาษา สถานะ

ของบคคล ความเชอทางศาสนา ฯลฯ หลกการลงโทษอาญาแกบคคล ตองมกฎหมาย

บญญตความผดไวโดยชดแจง และโทษทจะลงนนจะหนกกวาโทษทบญญตไว

ในกฎหมายทใชในขณะกระทำาความผดมไดและหลกสนนษฐานวาผ ตองหา

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑92

หรอจำาเลยไมมความผด เปนหลกการทมงคมครองสทธในกระบวนการยตธรรม

ทางอาญาของผตองหาหรอจำาเลย โดยใหสนนษฐานวาผตองหาหรอจำาเลยเปนผบรสทธ

จนกวาจะมคำาพพากษาอนถงทสดวาเปนผกระทำาความผด

สำาหรบบทบญญต มาตรา ๒๙ แหงพระราชบญญตคณะสงฆ พ.ศ. ๒๕๐๕

ใหอำานาจพนกงานสอบสวนในการดำาเนนการใหพระภกษผถกจบเพราะตองหาวา

กระทำาความผดอาญาสละสมณเพศไดภายใตเงอนไข กลาวคอ พนกงานสอบสวน

หรอพนกงานอยการไมเหนสมควรใหปลอยชวคราวและเจาอาวาสแหงวดทพระภกษ

รปนนสงกดไมรบมอบตวไวควบคม หรอพนกงานสอบสวนไมเหนสมควรใหเจาอาวาส

รบตวไปควบคม หรอพระภกษรปนนมไดสงกดวดใดวดหนง ซงเงอนไขดงกลาว

เกยวของกบการกระทำาความผดอาญา โดยไมตองพจารณาวาพระภกษไดรบ

การลงนคหกรรมตามกฎมหาเถรสมาคมมาแลวหรอไม สวนบทบญญต มาตรา ๓๐

แหงพระราชบญญตดงกลาวขางตน ใหอำานาจแกพนกงานเจาหนาทซงตองปฏบตการ

ใหเปนไปตามคำาพพากษาหรอคำาสงของศาล ดำาเนนการใหพระภกษสละสมณเพศได

เมอจะตองถกจำาคก กกขง หรอขง พระภกษรปนนตามคำาพพากษาหรอคำาสง

ของศาล ทเกยวของกบการกระทำาความผดอาญาเชนกน เพยงแตศาลตองม

คำาพพากษาหรอคำาสงใหจำาคก กกขง หรอขง แกพระภกษนนแลวเทานน

เหนวา กรณทพระภกษถกจบโดยตองหาวากระทำาความผดอาญา

ตามมาตรา ๒๙ แหงพระราชบญญตคณะสงฆ พ.ศ. ๒๕๐๕ หรอกรณทจะตอง

ถกจำาคก กกขง หรอขงพระภกษตามคำาพพากษาหรอคำาสงศาล ตามมาตรา ๓๐

แหงพระราชบญญตดงกลาว แมจะกระทบตอสถานภาพของพระภกษและทำาให

บคคลอนเคารพนบถอนอยลงบาง แตกเปนเพยงการดำาเนนการใหพระภกษ

เปลยนสถานภาพเปนฆราวาส กอนดำาเนนการตามกระบวนการยตธรรมตอไป

โดยไมไดกระทบตอสทธเสรภาพตาง ๆ ของพระภกษทมอยในฐานะทเปนบคคล

คนหนง เชน สทธมนษยชน เสรภาพในการนบถอศาสนา สทธในการมหรอ

พบทนายความ สทธทจะไดรบการปลอยตวชวคราว สทธทจะไดรบการพจารณาคด

ดวยความรวดเรว ตอเนองและเปนธรรม หรอสทธอน ๆ ในการตอส คด

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 93

อกทงสทธดงกลาวกไมไดลดลงหรอแตกตางจากสทธของบคคลอนทถกจบ

ถกจำาคก หรอถกกกขง ในกรณเดยวกน จงเปนการดำาเนนการเพอใหพระภกษ

ผทถกกลาวหาหรอกระทำาความผดอาญา ไดเขาสกระบวนการยตธรรมตามกฎหมาย

ทไดรบการรบรองทงหลกความเสมอกนในกฎหมาย หลกการลงโทษทางอาญา

และหลกสนนษฐานไวกอนวาผตองหาหรอจำาเลยไมมความผด การดำาเนนการให

พระภกษสละสมณเพศตามมาตรา ๒๙ และมาตรา ๓๐ แหงพระราชบญญต

คณะสงฆ พ.ศ. ๒๕๐๕ เชนนจงไมขดตอรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๗ และมาตรา ๒๙

กรณปญหาตามคำารองเรยนนยงไมมปญหาความชอบดวยรฐธรรมนญ

ผตรวจการแผนดนจงไมอาจพจารณาเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอศาลรฐธรรมนญ

เพอวนจฉย ตามมาตรา ๒๓ (๑) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

ผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑94

๑.๑.๑๙ กฎกระทรวง ฉบบท ๒๗๗ (พ.ศ. ๒๕๓๙) ออกตามความใน

พระราชบญญตการผงเมองพ.ศ.๒๕๑๘กฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมอง

รวมชมชนบานเพจงหวดระยองพ.ศ.๒๕๔๙และพระราชบญญตเขตพฒนา

พเศษภาคตะวนออกพ.ศ.๒๕๖๑ในสวนทเกยวกบโครงการขยายแนวถนน

สายค.๕มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช๒๕๖๐มาตรา๓๗

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๔๓/๒๕๖๑

วนท ๒๗ กนย�ยน ๒๕๖๑

เรองร องเรยนท ๑๒๕๓/๒๕๖๑ ผ ร องเรยนยนคำ�ร องเรยนตอ

ผตรวจก�รแผนดน ขอใหพจ�รณ�เสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอศ�ลรฐธรรมนญ

เพอพจ�รณ�วนจฉย กรณกฎกระทรวง ฉบบท ๒๗๗ (พ.ศ. ๒๕๓๙) ออกต�มคว�ม

ในพระร�ชบญญตก�รผงเมอง พ.ศ. ๒๕๑๘ กฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวม

ชมชนบ�นเพ จงหวดระยอง พ.ศ. ๒๕๔๙ และพระร�ชบญญตเขตพฒน�พเศษ

ภ�คตะวนออก พ.ศ. ๒๕๖๑ ในสวนทเกยวกบโครงก�รขย�ยแนวถนนส�ย ค.๕

มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐

ม�ตร� ๓๗

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 95

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน ดงน

๑. แมวาผ ร องเรยนมไดระบไวโดยชดแจงวา ประเดนปญหาตาม

คำารองเรยนมปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตราใด แตการทผรองเรยนกลาวอางวาเรองดงกลาวมปญหา

เกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐

มาตรา ๔๑ และมาตรา ๔๒ สวนท ๕ วาดวยสทธในทรพยสน ซงยงคงมการบญญต

รบรองหลกการเดยวกนนไวในมาตรา ๓๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ ถอไดวาผรองเรยนขอใหพจารณาประเดนปญหาเกยวกบ

ความชอบดวยรฐธรรมนญตามบทบญญตดงกลาว ดงนน ผตรวจการแผนดนจงชอบ

ทจะพจารณาประเดนปญหาตามคำารองเรยนในเรองน วามปญหาเกยวกบความชอบ

ดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๓๗ หรอไม

ดงทศาลรฐธรรมนญเคยมคำาสงไวในคำาสงศาลรฐธรรมนญ ท ๒๑/๒๕๖๑ ซงตาม

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๓๗ ไดบญญตรบรอง

และคมครองสทธในทรพยสนของบคคลไว ดงน

“มาตรา ๓๗ บคคลยอมมสทธในทรพยสนและการสบมรดก

ขอบเขตแหงสทธและการจ�ากดสทธเชนวาน ใหเปนไปตามทกฎหมายบญญต

การเวนคนอสงหารมทรพยจะกระท�ามได เวนแตโดยอาศยอ�านาจตาม

บทบญญตแหงกฎหมายทตราขนเพอการอนเปนสาธารณปโภค การปองกนประเทศ

หรอการไดมาซงทรพยากรธรรมชาต หรอเพอประโยชนสาธารณะอยางอน และตอง

ชดใชคาทดแทนทเปนธรรม ภายในเวลาอนควรแกเจาของตลอดจนผทรงสทธบรรดา

ทไดรบความเสยหายจากการเวนคน โดยค�านงถงประโยชนสาธารณะ ผลกระทบตอ

ผถกเวนคน รวมทงประโยชนทผถกเวนคนอาจไดรบจากการเวนคนนน...”

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑96

๒. กรณทผรองเรยนอางวา ผรองเรยนไดรบการรบรองและคมครองสทธ

ในทรพยสน ซงเปนไปตามมาตรา ๓๗ วรรคหนงของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ นน รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา ๓๗ วรรคสอง ยงไดบญญตให ขอบเขตแหงสทธและการจำากดสทธดงกลาว

เปนไปตามทกฎหมายบญญต เมอกฎกระทรวง ฉบบท ๒๗๗ (พ.ศ. ๒๕๓๙) ออกตามความ

ในพระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. ๒๕๑๘ และกฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมอง

รวมชมชนบานเพ จงหวดระยอง พ.ศ. ๒๕๔๙ ในสวนทเกยวกบโครงการขยาย

แนวถนนสาย ค.๕ ไดออกโดยอาศยอำานาจตามพระราชบญญตการผงเมอง

พ.ศ. ๒๕๑๘ จงเป นการจำากดสทธ ในทรพย สนตามทกฎหมายบญญ ต

ตามมาตรา ๓๗ วรรคสอง ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

เพอกำาหนดใหมการใชประโยชนทดนใหสอดคลองกบวตถประสงคของการผงเมอง

โดยผรองเรยนยงคงสามารถใชประโยชนจากทดนดงกลาวได เพยงแตมขอจำากด

ตามกฎกระทรวงฉบบดงกลาว ดงนน กฎกระทรวง ฉบบท ๒๗๗ (พ.ศ. ๒๕๓๙)

ออกตามความในพระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. ๒๕๑๘ และกฎกระทรวงใหใช

บงคบผงเมองรวมชมชนบานเพ จงหวดระยอง พ.ศ. ๒๕๔๙ ในสวนทเกยวกบ

โครงการขยายแนวถนนสาย ค.๕ จงมไดมปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๓๗

๓. นอกจากน แมจะปรากฏขอเทจจรงวา ผรองเรยนไดรบใบอนญาต

ใหทำาการจดสรรทดนจากคณะกรรมการควบคมการจดสรรทดน กระทรวงมหาดไทย

ตามใบอนญาต เลขท ๗๑/๒๕๓๙ ลงวนท ๒๑ กมภาพนธ ๒๕๓๙ กตาม แตใบอนญาตดงกลาว

เปนเพยงการอนญาตใหผ รองเรยนในฐานะนตบคคลสามารถประกอบธรกจ

ในเรองดงกลาวไดเทานน สวนการดำาเนนการกอสรางอสงหารมทรพยในทดนนน

ยงคงอยภายใตบงคบกฎกระทรวง ฉบบท ๒๗๗ (พ.ศ. ๒๕๓๙) ออกตามความใน

พระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. ๒๕๑๘ และกฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวม

ชมชนบานเพ จงหวดระยอง พ.ศ. ๒๕๔๙ และเมอกฎกระทรวง ฉบบท ๒๗๗

(พ.ศ. ๒๕๓๙) ออกตามความในพระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. ๒๕๑๘ และ

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 97

กฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวมชมชนบานเพ จงหวดระยอง พ.ศ. ๒๕๔๙ มได

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ แลว

การทเจาหนาทของเทศบาลตำาบลบานเพและเจาหนาทของสำานกงานโยธาธการ

และผงเมองจงหวดระยอง ไมอนญาตใหผรองเรยนซงมใบอนญาตใหจดสรรทดน

เลขท ๗๑/๒๕๓๙ ทำาการกอสรางอาคารบนแปลงทดนตามแนวโครงการขยาย

แนวถนนสาย ค.๕ อนเปนผลจากกฎกระทรวง ฉบบท ๒๗๗ (พ.ศ. ๒๕๓๙)

ออกตามความในพระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. ๒๕๑๘ และกฎกระทรวงใหใช

บงคบผงเมองรวมชมชนบานเพ จงหวดระยอง พ.ศ. ๒๕๔๙ จงมใชกรณทผรอง

ถกละเมดสทธและเสรภาพทรฐธรรมนญคมครองไวตามมาตรา ๔๘ แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ ทผตรวจการแผนดน

จะพจารณายนคำารองพรอมดวยความเหนตอศาลรฐธรรมนญได

๔. สวนทผรองเรยนอางวาพระราชบญญตเขตพฒนาพเศษภาคตะวนออก

พ.ศ. ๒๕๖๑ ในสวนทเกยวกบโครงการขยายแนวถนนสาย ค.๕ มปญหาเกยวกบ

ความชอบดวยรฐธรรมนญ เนองจากไมมการกำาหนดระยะเวลาและไมใหสทธ

แกเจาของแปลงทดนทมผลกระทบในเรองการจายคาชดเชยในการเวนคนทดนหรอ

ตองระบวารฐตองซอคน นน เมอขอเทจจรงตามคำารองเรยนยงไมปรากฏวามการกระทำา

ทเปนผลมาจากบทบญญตแหงกฎหมายอนเปนการละเมดสทธหรอเสรภาพของ

ผรองเรยนทรฐธรรมนญคมครองแตอยางใด กรณตามคำารองเรยนดงกลาวจงไมตอง

ดวยมาตรา ๔๘ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของ

ศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ ผรองเรยนจงมใชบคคลซงถกละเมดสทธหรอเสรภาพ

ทรฐธรรมนญคมครองไว ตามมาตรา ๒๑๓ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ ดงทศาลรฐธรรมนญเคยมคำาสงไวในคำาสงศาลรฐธรรมนญ

ท ๓๒/๒๕๖๑ ประเดนปญหาตามคำารองเรยนน จงมไดมปญหาเกยวกบความชอบดวย

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ทผ ตรวจการแผนดน

จะเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอศาลรฐธรรมนญเพอพจารณาวนจฉย

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑98

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป๒๑

๒๑ สรปคำาสงศาลรฐธรรมนญ ท ๒๑/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๗ กมภาพนธ ๒๕๖๑ กรณขอใหศาลรฐธรรมนญพจารณา

วนจฉยตามรฐธรรมนญ มาตรา ๒๑๓ วา การกระทำาของเจาพนกงานตำารวจและพนกงานอยการทดำาเนนคดกบ

ผรองทไดใชสทธและเสรภาพตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ มาตรา ๓ มาตรา ๖ มาตรา ๒๗

มาตรา ๒๘ มาตรา ๒๙ มาตรา ๖๓ มาตรา ๖๘ มาตรา ๖๙ มาตรา ๗๐ มาตรา ๗๑ มาตรา ๗๗ มาตรา ๘๑ มาตรา ๑๒๒

มาตรา ๒๑๒ มาตรา ๒๑๖ ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ ในสวนทเกยวของกบคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนขางตนมดงน

“พจารณาแลวเหนวา บทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ ทผรองทงสบเอดคน

ขอใหพจารณาวนจฉยนน รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ยงคงมบทบญญตรบรองในหลกการ

เดยวกนกบรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ ศาลรฐธรรมนญจงชอบทจะพจารณาคำารองน

ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ซงเปนรฐธรรมนญฉบบทใชบงคบขณะทศาลรฐธรรมนญ

พจารณาวนจฉยได”

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 99

๑.๑.๒๐พระราชบญญตสถานพยาบาล(ฉบบท๔)พ.ศ.๒๕๕๙มาตรา๖

มาตรา ๑๗ และมาตรา ๒๐ มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๖๐มาตรา๒๕มาตรา๒๖มาตรา๒๗

มาตรา๓๔มาตรา๔๐มาตรา๕๐(๑๐)และมาตรา๗๗

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๕๑/๒๕๖๑

วนท ๙ พฤศจก�ยน ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๑๕๘๑/๒๕๖๑ และเรองรองเรยนเลขดำ�

ท ๑๖๒๑/๒๕๖๑ ผรองเรยนและคณะ ยนคำ�รองเรยนว� พระร�ชบญญตสถ�นพย�บ�ล

(ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๕๙ ม�ตร� ๖ ม�ตร� ๑๗ และม�ตร� ๒๐ มปญห�เกยวกบ

คว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐ ม�ตร� ๒๕

ม�ตร� ๒๖ ม�ตร� ๒๗ ม�ตร� ๓๔ ม�ตร� ๔๐ ม�ตร� ๕๐ (๑๐) และม�ตร� ๗๗

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน ดงน

๑. กรณรองเรยนวา บทบญญตมาตรา ๖ และมาตรา ๑๗ แหง

พระราชบญญตสถานพยาบาล (ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๕๙ เปนบทบญญตทกระทบตอ

สทธและเสรภาพทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ รบรองไว

ตามมาตรา ๒๕ ขดตอหลกนตธรรม ตามมาตรา ๒๖ เปนการจำากดสทธหรอ

เสรภาพของบคคลในการแสดงความคดเหน การพด การเขยน การพมพ การโฆษณา

ตามมาตรา ๓๔ และจำากดสทธหรอเสรภาพในการประกอบวชาชพเกนสมควรแกเหต

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑100

ตามมาตรา ๔๐ นน เหนวา พระราชบญญตสถานพยาบาลฉบบดงกลาว มเจตนารมณ

เพอคมครองประชาชนผบรโภคใหไดรบการบรการสขภาพทมคณภาพ มาตรฐาน

และปลอดภย โดยมใหมการโฆษณาโออวดเกนความจรง จงกำาหนดหลกเกณฑ

และวธการใหการโฆษณาหรอประกาศเกยวกบการประกอบกจการของสถานพยาบาล

เอกชนจะตองขออนญาตจากเจาหนาทของรฐเสยกอน มไดเปนการจำากดสทธ

หรอเสรภาพในการประกอบอาชพแตอยางใด ผ ประกอบการยงคงสามารถ

ดำาเนนกจการไดตามปกต เพยงแตตองปฏบตตามหลกเกณฑและเงอนไขทกฎหมาย

กำาหนดไว และหากฝาฝนกจะมบทลงโทษ โดยไมคำานงวาจะเปนผใด อกทง ยงเปน

กฎหมายทใชบงคบเปนการทวไป มไดม งหมายใหใชกบบคคลใดบคคลหนง

เปนการเฉพาะเจาะจง กรณจงยงไมมปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ในบทบญญตดงทผรองเรยนกลาวอาง

๒. กรณรองเรยนวา บทบญญตมาตรา ๖ และมาตรา ๒๐ แหง

พระราชบญญตสถานพยาบาล (ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๕๙ มลกษณะเปนการเลอกปฏบต

โดยไมเปนธรรม ตามมาตรา ๒๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ นน เหนวา วตถประสงคในการใหบรการของสถานพยาบาล

ซงดำาเนนการโดยภาครฐกบสถานพยาบาลซงดำาเนนการโดยภาคเอกชนนน

มความแตกตางกน รฐมหนาทดำาเนนการใหประชาชนไดรบบรการสาธารณสข

ทมประสทธภาพอยางทวถง อนเปนการปฏบตหนาทของรฐ ตามหมวด ๕

ของรฐธรรมนญ กรณจงไมมความจำาเปนตองโฆษณาเพอแขงขนทางธรกจ

กบสถานพยาบาลอน ตางจากสถานพยาบาลเอกชนทมงเนนแสวงหากำาไรจาก

การประกอบกจการ ดงนน เพอเปนการคมครองประชาชนในฐานะผบรโภค

ดานระบบการบรการสขภาพใหไดรบความเปนธรรม ไมใหถกเอารดเอาเปรยบ

จากผประกอบกจการสถานพยาบาลเอกชน จงจำาเปนตองมกฎหมายควบคม

การประกอบกจการของสถานพยาบาลเอกชน และกำาหนดโทษสำาหรบผทฝาฝน

หรอไมปฏบตตามมาตรา ๓๘ ไวเชนเดยวกน โดยไมคำานงวาผทกระทำาความผด

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 101

จะเปนสถานพยาบาลเอกชนประเภทใด กรณจงมใชเปนการเลอกปฏบตทขดตอ

หลกความเสมอภาคตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

๓. กรณรองเรยนวา พระราชบญญตสถานพยาบาล (ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๕๙

เปนกฎหมายทไมมความจำาเปนหรอไมสอดคลองกบสภาพการณ และเปนอปสรรค

ตอการดำารงชวตและการประกอบอาชพ ตามมาตรา ๗๗ ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ และเปนกฎหมายทเปดชองให

คณะกรรมการสถานพยาบาลใชดลพนจอยางกวางขวางในการกำาหนดคำาหรอ

ขอความทจะใชหรอหามใชในการโฆษณาหรอประกาศเกยวกบสถานพยาบาล

อนเปนการใชระบบอนญาตและระบบคณะกรรมการในกฎหมายโดยไมจำาเปน

เหนวา การทกำาหนดใหการโฆษณาหรอประกาศเกยวกบสถานพยาบาลเอกชน

จะตองขออนมตจากอธบดกรมสนบสนนบรการสขภาพหรอผซงอธบดกรมสนบสนน

บรการสขภาพมอบหมาย และในบางกรณเพอใหการพจารณาอนญาตนนเปนไป

ดวยความรอบคอบ จงไดกำาหนดใหมคณะอนกรรมการทำาหนาทกลนกรองถอยคำา

ขอความ ภาพ และเสยงทจะใชในการโฆษณาหรอประกาศ และเสนอตอ

คณะกรรมการสถานพยาบาลเพอพจารณาอกชนหนงนน เปนการนำาเอาระบบ

อนญาตและระบบคณะกรรมการมาใชในกฎหมายเฉพาะกรณทจำาเปนเทานน

มไดเปนอปสรรคตอการดำารงชวตและการประกอบอาชพแตอยางใด จงไมใชกฎหมาย

ทหมดความจำาเปนหรอไมสอดคลองกบสภาพการณ กรณจงยงไมมปญหาเกยวกบ

ความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

๔. กรณรองเรยนวา การดำาเนนการจายเงนสนบน เงนรางวล และ

คาใชจายในการดำาเนนงานตามหลกเกณฑและวธการทระเบยบกรมสนบสนนบรการ

สขภาพวาดวยหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขการจายเงนสนบน เงนรางวล และ

คาใชจายในการดำาเนนงาน พ.ศ. ๒๕๔๙ กำาหนดไว เปนชองทางทเออตอการทจรต

และประพฤตมชอบนน เหนวา เปนเพยงความเหนของผรองเรยนเทานน ยงไม

ปรากฏขอเทจจรงวามการกระทำาของเจาหนาทหนวยงานของรฐหรอบคคลใด

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑102

กระทำาการทจรตหรอประพฤตมชอบในเรองดงกลาว กรณจงไมมประเดนทจะตอง

พจารณาตอไป

อาศยเหตผลดงกลาวขางตน จงเหนวา กรณตามคำารองเรยนนยงไมม

ปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญทผตรวจการแผนดนจะพจารณาเสนอเรอง

พรอมดวยความเหนตอศาลรฐธรรมนญ ตามมาตรา ๒๓ (๑) แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการ

แผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยนทราบตอไป๒๒

๒๒ คำาวนจฉยผ ตรวจการแผนดน ท (กฎหมาย) ๕๙/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๗ ธนวาคม ๒๕๖๑ กรณรองเรยน

พระราชบญญตสถานพยาบาล (ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๕๙ มาตรา ๖ มาตรา ๑๗ และมาตรา ๒๐ มปญหาเกยวกบ

ความชอบดวยรฐธรรมนญ พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๕ มาตรา ๒๖ มาตรา ๓๔ มาตรา ๔๐ และมาตรา ๕๐ (๑๐)

ไดพจารณาวนจฉยตามหลกการของคำาวนจฉยขางตน

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 103

เรองทผตรวจการแผนดนเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอศาลรฐธรรมนญ ตามมาตรา ๒๓ (๑)

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

๑.๒

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑104

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 105

“พระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญว�ดวยพรรคก�รเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐

ม�ตร� ๑๔๐ และม�ตร� ๑๔๑ ซงแกไขเพมเตมโดยคำ�สงหวหน�คณะรกษ�

คว�มสงบแหงช�ต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง ก�รดำ�เนนก�รต�มกฎหม�ยประกอบ

รฐธรรมนญว�ดวยพรรคก�รเมอง มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐ ม�ตร� ๒๕ ม�ตร� ๒๖ ม�ตร� ๒๗

และม�ตร� ๔๕”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๔/๒๕๖๑

วนท ๓๐ มน�คม ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๘๓/๒๕๖๑ ผ ร องเรยนยนคำ�ร องเรยน

ตอผ ตรวจก�รแผนดน ขอใหพจ�รณ�เสนอเรองพรอมดวยคว�มเหน

ตอศ�ลรฐธรรมนญเพอพจ�รณ�วนจฉย กรณพระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

ว�ดวยพรรคก�รเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ ม�ตร� ๑๔๐ และม�ตร� ๑๔๑ ซงแกไขเพมเตม

โดยคำ�สงหวหน�คณะรกษ�คว�มสงบแหงช�ต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง ก�รดำ�เนนก�ร

ต�มกฎหม�ยประกอบรฐธรรมนญว�ดวยพรรคก�รเมอง มปญห�เกยวกบ

คว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐ ม�ตร� ๒๕

ม�ตร� ๒๖ ม�ตร� ๒๗ และม�ตร� ๔๕

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน ดงน

๑. มปญหาทตองพจารณาในเบองตนวา ประเดนปญหาตามคำารองเรยนดงกลาว

อย ในหนาทและอำานาจของผ ตรวจการแผนดนทจะพจารณาเพอเสนอเรอง

พรอมความเหนตอศาลรฐธรรมนญเพอพจารณาวนจฉยได หรอไม เหนวา

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑106

ตามบทเฉพาะกาลของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา ๒๖๕ กำาหนดใหคณะรกษาความสงบแหงชาตยงคงอยในตำาแหนงเพอปฏบต

หนาทตอไปจนกวาคณะรฐมนตรทตงขนใหมภายหลงการเลอกตงทวไปครงแรก

ตามรฐธรรมนญนจะเขารบหนาท โดยใหหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาตและ

คณะรกษาความสงบแหงชาตยงคงมหนาทและอำานาจตามทบญญตไวในรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ ซงแกไขเพมเตม

โดยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗

แกไขเพมเตม (ฉบบท ๑) พทธศกราช ๒๕๕๘ และรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

(ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พทธศกราช ๒๕๕๙

และใหถอวาบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยดงกลาวในสวนท

เกยวกบอำานาจของหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาตและคณะรกษาความสงบ

แหงชาตยงคงมผลใชบงคบไดตอไป ประกอบกบมาตรา ๔๔ ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ กำาหนดใหหวหนาคณะ

รกษาความสงบแหงชาต โดยความเหนชอบของคณะรกษาความสงบแหงชาต

มอำานาจสงการ ระงบยบยง หรอกระทำาการใด ๆ ได ในกรณทเหนวาเปนการจำาเปน

เพอประโยชนในการปฏรปในดานตาง ๆ การสงเสรมความสามคคและความสมานฉนท

ของประชาชนในชาต หรอเพอปองกน ระงบ หรอปราบปรามการกระทำาอนเปนการ

บอนทำาลายความสงบเรยบรอยหรอความมนคงของชาต ราชบลลงก เศรษฐกจ

ของประเทศ หรอราชการแผนดน ไมวาจะเกดขนภายในหรอภายนอกราชอาณาจกร

ไมวาการกระทำานนจะมผลบงคบในทางนตบญญต ในทางบรหาร หรอในทางตลาการ

และใหถอวาคำาสงหรอการกระทำา รวมทงการปฏบตตามคำาสงดงกลาว เปนคำาสง

หรอการกระทำา หรอการปฏบตทชอบดวยกฎหมายและรฐธรรมนญนและเปนทสด

อยางไรกตาม แมว าคำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต

ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวย

พรรคการเมอง จะเปนการออกคำาสงโดยอาศยอำานาจตามความในมาตรา ๒๖๕

ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ประกอบกบมาตรา ๔๔

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 107

ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗

โดยใหถอวาคำาสงหรอการกระทำา รวมทงการปฏบตตามคำาสงดงกลาว เปนคำาสง

หรอการกระทำา หรอการปฏบตทชอบดวยกฎหมายและรฐธรรมนญและเปนทสด

ดงทไดกลาวมาแลวขางตนกตาม แตโดยทคำาสงดงกลาวมผลเปนการแกไขเพมเตม

มาตรา ๑๔๐ มาตรา ๑๔๑ มาตรา ๑๔๒ มาตรา ๑๔๔ และมาตรา ๑๔๖

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐

คำาสงดงกลาวจงมผลบงคบเทยบเทากบพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

พรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ จงมสถานะเปน “บทบญญตแหงกฎหมาย” ตามนย

มาตรา ๒๓๑ (๑) ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

(เทยบเคยงคำาวนจฉยศาลรฐธรรมนญท ๕/๒๕๕๑ และ ๑๒/๒๕๕๒) และเปน

บทบญญตทผ รองเรยนทงสองไดกลาวอางวามปญหาเกยวกบความชอบดวย

รฐธรรมนญ กลาวคอ นอกจากผรองเรยนทงสองจะกลาวอางวา คำาสงหวหนาคณะ

รกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการตามกฎหมายประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๕ มาตรา ๒๖ มาตรา ๒๗

มาตรา ๔๕ มาตรา ๗๗ และมาตรา ๑๓๒ (๒) แลว ยงกลาวอางในทำานองวา

ความในบทบญญตมาตรา ๑๔๐ และมาตรา ๑๔๑ แหงพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสงหวหนา

คณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการตามกฎหมาย

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง มปญหาเกยวกบความชอบดวย

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๕ มาตรา ๒๖

มาตรา ๒๗ และมาตรา ๔๕ ดวย ดงนน เมอปรากฏขอเทจจรงวาผรองเรยนทงสอง

เปนผดำารงตำาแหนงในพรรคการเมอง หากจะตองปฏบตตามบทบญญตดงกลาว

กอาจไดรบความเดอดรอนหรอความไมเปนธรรม ยอมมสทธร องเรยนตอ

ผตรวจการแผนดนได กรณประเดนปญหาตามคำารองเรยนในเรองน จงอยในหนาท

และอำานาจของผตรวจการแผนดนทจะรบเรองรองเรยนไวพจารณาเพอเสนอเรอง

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑108

พรอมดวยความเหนตอศาลรฐธรรมนญเพอพจารณาวนจฉยได ทงน ตามรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๓๑ (๑) ประกอบมาตรา ๒๓๐

และพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

มาตรา ๒๓ (๑) ประกอบมาตรา ๒๒

๒. บทบญญตมาตรา ๑๔๐ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสงหวหนาคณะรกษา

ความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการตามกฎหมายประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๕ มาตรา ๒๖ มาตรา ๒๗

และมาตรา ๔๕ หรอไม เหนวา บทบญญตมาตรา ๑๔๐ แหงพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสงหวหนา

คณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการตามกฎหมาย

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง บญญตไววา “มาตรา ๑๔๐ ใหพรรคการเมอง

ทจดตงหรอเปนพรรคการเมองตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

พรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๕๐ และยงด�ารงอยในวนกอนวนทพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญนใชบงคบ เปนพรรคการเมองตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญน

และใหคณะกรรมการบรหารพรรคการเมองดงกลาวทด�ารงต�าแหนงอย ใน

วนกอนวนทพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญนใชบงคบ ซงมคณสมบตและไมม

ลกษณะตองหามตามมาตรา ๒๔ เปนสมาชก และยงคงเปนคณะกรรมการบรหาร

พรรคการเมองนนตอไป และใหสมาชกซงมคณสมบต และไมมลกษณะตองหาม

ตามมาตรา ๒๔ และประสงคจะเปนสมาชกพรรคการเมองนนตอไปมหนงสอยนยน

การเปนสมาชกตอหวหนาพรรคการเมองนน พรอมทงแสดงหลกฐานการมคณสมบต

และไมมลกษณะตองหามตามมาตรา ๒๔ และช�าระคาบ�ารงพรรคการเมองภายใน

สามสบวนนบแตวนท ๑ เมษายน ๒๕๖๑ เมอพนก�าหนดเวลาดงกลาว สมาชกผใด

มไดมหนงสอแจงยนยนการเปนสมาชก ใหเปนอนพนจากสมาชกของพรรคการเมองนน

และใหพรรคการเมองแจงใหนายทะเบยนทราบภายในสามสบวนนบแตวนท

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 109

พนก�าหนดเวลาดงกลาว” เมอพจารณาเนอความดงกลาวขางตนแลวจะเหนไดวา

บทบญญตดงกลาวไดรบรองพรรคการเมองทจดตงและดำารงอยในวนกอนวนท

พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ มผลใชบงคบ

และรบรองคณะกรรมการบรหารพรรคการเมองดงกลาวทดำารงตำาแหนงอยใน

วนกอนวนทพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐

มผลใชบงคบ ซงมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามมาตรา ๒๔ เปนสมาชก

และยงคงเปนคณะกรรมการบรหารพรรคการเมองนนตอไป แตบทบญญตดงกลาว

มไดรบรองสมาชกพรรคการเมองทเปนสมาชกอยในวนกอนวนทพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ มผลใชบงคบ หากแต

กำาหนดใหสมาชกซงมคณสมบต และไมมลกษณะตองหามตามมาตรา ๒๔

และประสงคจะเปนสมาชกพรรคการเมองนนตอไปมหนงสอยนยนการเปนสมาชก

ตอหวหนาพรรคการเมองนน พรอมทงแสดงหลกฐานการมคณสมบตและไมม

ลกษณะตองหามตามมาตรา ๒๔ และชำาระคาบำารงพรรคการเมองภายในสามสบวน

นบแตวนท ๑ เมษายน ๒๕๖๑ และเมอพนกำาหนดเวลาดงกลาว สมาชกผใดมได

มหนงสอแจงยนยนการเปนสมาชกใหเปนอนพนจากสมาชกของพรรคการเมองนน

และใหพรรคการเมองแจงใหนายทะเบยนทราบภายในสามสบวนนบแตวนท

พนกำาหนดเวลาดงกลาว

เมอพจารณาหลกการคมครองเสรภาพของบคคลเกยวกบการเปนสมาชก

พรรคการเมองแลว จะเหนไดวาบทบญญตมาตรา ๒๕ ประกอบมาตรา ๔๕

ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ไดใหการรบรองและคมครอง

การเปนสมาชกพรรคการเมองไวในรฐธรรมนญดวย โดยไมปรากฏวามบทบญญตใด

ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ทหามหรอจำากด

เสรภาพของบคคลทเปนสมาชกพรรคการเมองอย กอนแลว ในทางกลบกน

มบทบญญตตามมาตรา ๔๕ ทบญญตใหการรบรองและคมครองเสรภาพของบคคล

ในการรวมกนจดตงพรรคการเมองและการมสวนรวมของสมาชกพรรคการเมอง

ดงนน บคคลทเปนสมาชกพรรคการเมองอยในวนกอนวนทพระราชบญญตประกอบ

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑110

รฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ มผลใชบงคบ ยอมมสทธและเสรภาพ

ในเรองดงกลาวและพงไดรบการรบรอง และคมครองตามรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ นดวย แตการทบทบญญตมาตรา ๑๔๐

ของพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐

ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐

เรอง การดำาเนนการตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง บญญต

ไววา “…และใหสมาชกซงมคณสมบต และไมมลกษณะตองหามตามมาตรา ๒๔

และประสงคจะเปนสมาชกพรรคการเมองนนตอไป มหนงสอยนยนการเปนสมาชก

ตอหวหนาพรรคการเมองนน พรอมทงแสดงหลกฐานการมคณสมบต และไมม

ลกษณะตองหามตามมาตรา ๒๔ และช�าระคาบ�ารงพรรคการเมองภายในสามสบวน

นบแตวนท ๑ เมษายน ๒๕๖๑ เมอพนก�าหนดเวลาดงกลาว สมาชกผใดมได

มหนงสอแจงยนยนการเปนสมาชก ใหเปนอนพนจากสมาชกของพรรคการเมองนน

และใหพรรคการเมองแจงใหนายทะเบยนทราบภายในสามสบวนนบแตวนท

พนก�าหนดเวลาดงกลาว” แสดงใหเหนโดยชดแจงวาบทบญญตดงกลาว นอกจาก

จะไมใหการรบรองและคมครองการเปนสมาชกพรรคการเมอง ตามทรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๕ ประกอบมาตรา ๔๕

ใหการรบรองและคมครองไวแลว บทบญญตดงกลาวยงมลกษณะเปนการตดสทธ

และลดรอนเสรภาพในการเปนสมาชกพรรคการเมองทมอยเดมดวย ซงแตกตางจาก

ถอยค�าของบทบญญตมาตรา ๑๔๐ (เดม) ทเคยใหการรบรองและคมครองการเปน

สมาชกพรรคการเมองไว ดงน “....โดยใหถอวาพรรคการเมองดงกลาวมสมาชก

ตามทปรากฏในทะเบยนสมาชกพรรคการเมองทส�านกงานจดใหมขนตามพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๕๐”

บทบญญตมาตรา ๑๔๐ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

พรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบ

แหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญ

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 111

วาดวยพรรคการเมอง ยงมลกษณะเปนการเพมภาระหรอจำากดสทธหรอเสรภาพ

ของบคคลเกนสมควรแกเหต ตามมาตรา ๒๖ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ กลาวคอ การกำาหนดใหสมาชกซงมคณสมบต และไมมลกษณะ

ตองหามตามมาตรา ๒๔ และประสงคจะเปนสมาชกพรรคการเมองนนตอไป

มหนงสอยนยนการเปนสมาชกตอหวหนาพรรคการเมองนน พรอมทงแสดงหลกฐาน

การมคณสมบต และไมมลกษณะตองหามตามมาตรา ๒๔ และชำาระคาบำารง

พรรคการเมองภายในสามสบวนนบแตวนท ๑ เมษายน ๒๕๖๑ นน เปนการผลกภาระ

ใหกบบคคลทเปนสมาชกพรรคการเมองอยเดมซงไดรบการรบรองและคมครอง

ตามรฐธรรมนญตองดำาเนนการภายใตเงอนไขและเงอนเวลาทจำากดอยางมาก

อกทงยงกำาหนดใหพนจากสมาชกของพรรคการเมอง หากสมาชกผใดมไดมหนงสอ

แจงยนยนการเปนสมาชกภายในกรอบระยะเวลาดงกลาว โดยทมไดมขอยกเวน

ในกรณทมเหตจำาเปนไมสามารถดำาเนนการแลวเสรจภายในระยะเวลาดงกลาว

อนเปนการจำากดสทธและเสรภาพของบคคลโดยเดดขาด แมวาจะปรากฏขอเทจจรงวา

นายทะเบยนพรรคการเมองไดออก “ประกาศนายทะเบยนพรรคการเมอง เรอง

วธรายงานทะเบยนสมาชกพรรคการเมองทประสงคยนยนการเปนสมาชก

พรรคการเมองตอไป ลงวนท ๗ มนาคม ๒๕๖๑” แตประกาศฉบบดงกลาวมไดชวย

ลดภาระหรอผอนคลายขอจำากดสทธหรอเสรภาพของบคคลตามบทบญญตดงกลาว

แตอยางใด เนองดวยเนอหาในประกาศฉบบดงกลาวเปนเพยงการระบใหหวหนา

พรรคการเมองแจงรายชอสมาชกทไดยนยนการเปนสมาชกพรรคการเมองตอไป

ตอนายทะเบยนภายในวนท ๓๐ พฤษภาคม ๒๕๖๑ และกำาหนดใหนายทะเบยนสมาชก

พรรคการเมองจดทำาทะเบยนสมาชกพรรคการเมองดงกลาวใหตรงตามความเปนจรง

พรอมทงจดเกบเอกสารหลกฐานไว ณ ทตงสำานกงานใหญของพรรคการเมอง

เพอไวใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบตอไปเทานน แมวาจะปรากฏขอเทจจรงจาก

คำาชแจงของประธานกรรมการการเลอกตง วาสมาชกพรรคทประสงคจะเปนสมาชก

พรรคการเมองเดมนนตอไป “อาจรบรองตนเองได” วาตนเองไมมลกษณะตองหาม

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑112

ตามมาตรา ๒๔ และการมหนงสอยนยนการเปนสมาชก “สามารถดำาเนนการ

ในรปแบบอเลกทรอนกสหรอวธการอนใดได” แตตองสามารถยนยนและสามารถ

พสจนตวบคคลได กตาม แตความในมาตรา ๑๔๐ แหงพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสงหวหนา

คณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการตามกฎหมาย

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง ไดบญญตไวโดยชดแจงวา สมาชก

ทประสงคจะเปนสมาชกพรรคการเมองนนตอไป “ตองมหนงสอยนยน” การเปนสมาชก

ตอหวหนาพรรคการเมองนน “พรอมทงแสดงหลกฐานการมคณสมบตและไมม

ลกษณะตองหามตามมาตรา ๒๔” ซงมความหมายชดเจนวา จะตองมหลกฐาน

ดงกลาวมาแสดงพรอมกบการยนยนดวย ซงคณสมบตและลกษณะตองหาม

ตามมาตรา ๒๔ ของพระราชบญญตดงกลาวมหลายประการ ดงนน การตรวจสอบ

คณสมบตจะตองใชเวลานานพอสมควร โดยเฉพาะพรรคการเมองทมสมาชกพรรค

เปนจำานวนมาก การทกำาหนดใหสมาชกพรรคดำาเนนการใหแลวเสรจภายในสามสบวน

นบแตวนท ๑ เมษายน ๒๕๖๑ จงเปนการเพมภาระหรอจำากดสทธหรอเสรภาพ

ของบคคลเกนสมควรแกเหต ประกอบกบแบบฟอรมบญชรายชอสมาชกทประสงคยนยน

เปนสมาชกพรรคทายประกาศนายทะเบยนพรรคการเมอง เรอง วธรายงานทะเบยน

สมาชกพรรคการเมองทประสงคยนยนการเปนสมาชกพรรคการเมองตอไป ลงวนท

๗ มนาคม ๒๕๖๑ นน ไดกำาหนดใหหวหนาพรรครบรองวารายชอทตนแจงนน

เปนผมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามมาตรา ๒๔ ดวย ดงนน กอนท

หวหนาพรรคจะแจงรายชอตอนายทะเบยนพรรคการเมอง จะตองใชเวลาในการ

ตรวจสอบความถกตองพอสมควร แตปรากฏวาในหวงเวลาดงกลาว คำาสงหวหนา

คณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ ยงหามมใหพรรคการเมองทมอยแลว

ดำาเนนการประชมหรอดำาเนนกจการใด ๆ ในทางการเมองอกดวย โดยใหนำาขอหาม

ตามขอ ๒ แหงประกาศคณะรกษาความสงบแหงชาต ฉบบท ๕๗/๒๕๕๗ และ

ขอ ๑๒ แหงคำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาตท ๓/๒๕๕๘ มาใชบงคบ

กรณนจงเปนขอจำากดทพรรคการเมองไมสามารถประชาสมพนธหรอดำาเนนการอนใด

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 113

เพอสรางความเขาใจกบสมาชกพรรคโดยวธการปกตในทางการเมองได ดงนน

การกำาหนดใหสมาชกพรรคทประสงคจะเปนสมาชกพรรคนนตอไปแจงยนยนการเปน

สมาชกและกำาหนดใหหวหนาพรรคแจงรายชอตอนายทะเบยนพรรคการเมองภายใน

กรอบเวลาทกฎหมายกำาหนดจงกระทำาไดยากและมลกษณะเปนการเพมภาระหรอ

จำากดสทธหรอเสรภาพของบคคลเกนสมควรแกเหต ตามมาตรา ๒๖ ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

นอกจากน บทบญญตมาตรา ๑๔๐ แหงพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสงหวหนา

คณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการตามกฎหมาย

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง ยงมลกษณะเปนการเลอกปฏบต

โดยไมเปนธรรมตอบคคล เพราะเหตแหงความแตกตางในเรอง “สถานะของบคคล

ฐานะทางสงคม และความคดเหนทางการเมอง” อนขดตอหลกความเสมอภาคตามท

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๗ ไดใหการรบรอง

และคมครองไววา “บคคลยอมเสมอกนในกฎหมาย มสทธและเสรภาพและไดรบ

ความคมครองตามกฎหมายเทาเทยมกน... การเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอบคคล

ไมวาดวยเหตความแตกตางในเรอง... สถานะของบคคล ฐานะทางเศรษฐกจ

หรอสงคม... หรอความคดเหนทางการเมองอนไมขดตอบทบญญตแหงรฐธรรมนญ

หรอเหตอนใด จะกระท�ามได” เมอพจารณาจากหลกการพนฐานของความเสมอภาค

ทอาจกลาวไดวา คอ “การปฏบตตอสงทเหมอนกนในสาระส�าคญอยางเดยวกน

และปฏบตตอสงทแตกตางกนในสาระส�าคญทแตกตางกน” ดงนน หากมการปฏบตตอ

สงทเหมอนกนในสาระสำาคญทแตกตางกน หรอมการปฏบตตอสงทแตกตางกน

ในสาระสำาคญอยางเดยวกนยอมขดตอหลกความเสมอภาคดงกลาว เมอพจารณา

เนอความในบทบญญตมาตรา ๑๔๐ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสงหวหนาคณะ

รกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการตามกฎหมายประกอบ

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑114

รฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง แลว จะเหนไดวาเปนการกำาหนดขนตอนทม

ความยงยากในการยนยนตนของสมาชกพรรคการเมองทเปนอยเดมแลว โดยอาง

จดประสงคเพอลดความเหลอมลำาระหวางพรรคการเมองทมอยแลวกบพรรคการเมอง

ทจดตงขนมาใหม ทง ๆ ทพรรคการเมองเดมกบพรรคการเมองทจดตงขนมาใหมนน

มสภาพการดำารงอย และสถานะทางสงคมทตางกน พรรคการเมองเดมตองใชเวลา

ทตอเนองและยาวนานในการสรางความเชอมนใหกบสมาชกพรรคจนมสมาชกพรรค

เปนจำานวนมาก ในทางกลบกนพรรคการเมองทจดตงขนมาใหมจงตองเรมตน

ในการสรางความเชอมนใหกบสมาชกพรรคซงอาจมจำานวนไมมากนก ดงน การท

บทบญญตดงกลาวกำาหนดใหเสมอนหนงวาทกพรรคการเมองตองเรมตนใหมเหมอนกน

จงเปนการปฏบตตอสงทตางกนในสาระสำาคญอยางเดยวกน ขดตอหลกความเสมอภาค

เปนการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรม ดวยเหตความแตกตางทางความคดเหน

ทางการเมอง ตามทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๗

ใหการรบรองและคมครองไว

๓. บทบญญตมาตรา ๑๔๑ วรรคหนง (๕) และวรรคสอง แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสง

หวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการตามกฎหมาย

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๕ มาตรา ๒๖ มาตรา ๒๗

และมาตรา ๔๕ หรอไม เหนวา บทบญญตมาตรา ๑๔๑ แหงพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสง

หวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการตามกฎหมาย

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง บญญตไววา

“มาตรา ๑๔๑ ในวาระเรมแรก ใหพรรคการเมองตามมาตรา ๑๔๐

ด�าเนนการในเรองและภายในระยะเวลา ดงตอไปน

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 115

(๑) จดให มทนประเดมจ�านวนหนงล านบาท และแจ งให

นายทะเบยนทราบภายในหนงรอยแปดสบวน นบแตวนท ๑ เมษายน ๒๕๖๑

(๒) จดใหสมาชกซงมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตาม

มาตรา ๒๔ จ�านวนไมนอยกวาหารอยคนช�าระคาบ�ารงพรรคการเมองส�าหรบป

พ.ศ. ๒๕๖๑ ภายในหนงรอยแปดสบวน นบแตวนท ๑ เมษายน ๒๕๖๑ และให

พรรคการเมองแจงใหคณะกรรมการทราบ พรอมดวยหลกฐานแสดงการช�าระ

คาบ�ารงพรรคการเมองภายในสบหาวน นบแตวนพนระยะเวลาช�าระคาบ�ารง

พรรคการเมองดงกลาว

(๓) จดให สมาชกซงมคณสมบตและไม มลกษณะตองหาม

ตามมาตรา ๒๔ ช�าระเงนคาบ�ารงพรรคการเมองใหไดจ�านวนไมนอยกวาหาพนคน

ภายในหนงป นบแตวนท ๑ เมษายน ๒๕๖๑ และใหไดจ�านวนไมนอยกวาหนงหมนคน

ภายในสป นบแตวนท ๑ เมษายน ๒๕๖๑ เมอพนระยะเวลาสปดงกลาวแลว

ใหสมาชกภาพของสมาชกทมไดช�าระคาบ�ารงพรรคการเมองเปนอนสนสดลง

และใหนายทะเบยนสมาชกแจงใหนายทะเบยนทราบ ตามรายการและวธการท

นายทะเบยนก�าหนด

(๔) จดใหมการประชมใหญเพอแกไขขอบงคบและจดท�าค�าประกาศ

อดมการณทางการเมองของพรรคการเมองและนโยบายของพรรคการเมอง ใหถกตอง

ตามทบญญตไวใน พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญนและเลอกหวหนาพรรคการเมอง

เลขาธการพรรคการเมอง เหรญญกพรรคการเมอง นายทะเบยนสมาชก และ

กรรมการบรหารอนของพรรคการเมอง ตามขอบงคบของพรรคการเมองทแกไขใหม

ภายในเกาสบวนนบแตวนทมการยกเลกประกาศคณะรกษาความสงบแหงชาต

ฉบบท ๕๗/๒๕๕๗ เรอง ใหพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญบางฉบบมผลบงคบใชตอไป

ลงวนท ๗ มถนายน พทธศกราช ๒๕๕๗ และค�าสงหวหนาคณะรกษาความสงบ

แหงชาต ท ๓/๒๕๕๘ เรอง การรกษาความสงบเรยบรอยและความมนคงของชาต

ลงวนท ๑ เมษายน พทธศกราช ๒๕๕๘ การประชมใหญดงกลาว นอกจากจะตอง

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑116

ด�าเนนการตามขอบงคบของพรรคการเมองทใชบงคบอยแลว ยงตองมหวหนาสาขา

พรรคการเมองไมนอยกวาสสาขา และมสมาชกของพรรคการเมอง ซงรวมกนแลว

มจ�านวนไมนอยกวาสองรอยหาสบคน เขารวมประชมและมสทธลงคะแนนเสยง

ในการแกไขขอบงคบและเลอกหวหนาพรรคและกรรมการบรหารพรรคดวย

(๕) จดตงสาขาพรรคการเมองและตวแทนพรรคการเมองประจ�า

จงหวดใหครบถวนตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญนพรอมทงแจงรายการ

ตามมาตรา ๓๓ และมาตรา ๓๕ ภายในก�าหนดเวลาตาม (๔)

ในกรณทคณะกรรมการเหนวาพรรคการเมองไมสามารถ

ด�าเนนการตามวรรคหนงได ภายในระยะเวลาทก�าหนด คณะกรรมการอาจมมต

ใหขยายระยะเวลาตามวรรคหนงออกไปไดอกหนงเทาของระยะเวลาทก�าหนดไว

ในแตละเรอง เมอครบระยะเวลาตามวรรคหนงหรอครบระยะเวลาทคณะกรรมการ

มมตใหขยาย แลวแตกรณ ใหพรรคการเมองทไมสามารถด�าเนนการใหแลวเสรจ

สนสภาพลง ทงน ในระหวางเวลาทพรรคการเมองยงปฏบตตามวรรคหนง (๑) (๒)

(๔) และ (๕) ไมครบถวน จะสงผสมครรบเลอกตงไมได

การวนจฉยเรองใด ๆ ตามมาตรานทมผลกระทบตอพรรคการเมอง

ใหเปนอ�านาจของคณะกรรมการทจะวนจฉย ในกรณทพรรคการเมองไมเหนดวย

กบค�าวนจฉยของคณะกรรมการ ใหยนค�ารองตอศาลรฐธรรมนญเพอวนจฉยได

ภายในหกสบวนนบแตวนไดรบทราบค�าวนจฉยของคณะกรรมการ”

เมอพจารณาเนอความในมาตรา ๑๔๑ วรรคหนง (๕) และ

วรรคสอง แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐

ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐

เรอง การดำาเนนการตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมองแลว

จะเหนไดวาบทบญญตดงกลาวมไดรบรองสาขาพรรคการเมองทมอยในวนกอนวนท

พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ มผลใชบงคบ

หากแตกำาหนดใหจดตงสาขาพรรคการเมองและตวแทนพรรคการเมองประจำาจงหวด

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 117

ใหครบถวน พรอมทงแจงรายการตามมาตรา ๓๓ และมาตรา ๓๕ ภายในกำาหนดเวลา

เกาสบวนนบแตวนทมการยกเลกประกาศคณะรกษาความสงบแหงชาต ฉบบท

๕๗/๒๕๕๗ เรอง ใหพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญบางฉบบมผลบงคบใชตอไป

ลงวนท ๗ มถนายน พทธศกราช ๒๕๕๗ และคำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบ

แหงชาต ท ๓/๒๕๕๘ เรอง การรกษาความสงบเรยบรอยและความมนคงของชาต

ลงวนท ๑ เมษายน พทธศกราช ๒๕๕๘ และยงกำาหนดใหพรรคการเมองทไมสามารถ

ดำาเนนการใหแลวเสรจสนสภาพลง ทงน ในระหวางเวลาทพรรคการเมองยงจดตง

สาขาพรรคการเมองและตวแทนพรรคการเมองประจำาจงหวดไมครบถวน จะสง

ผสมครรบเลอกตงไมไดทงทความเดมของบทบญญตมาตรา ๑๔๑ วรรคหนง (๗)

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ (เดม)

ไดบญญตรบรองและคมครองสาขาพรรคการเมองไววา “...ในกรณทไดมการจดตง

สาขาพรรคการเมองโดยชอบตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

พรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๕๐ ใหถอวาเปนการจดตงตามพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญนและใหด�าเนนการใหเปนไปตามทก�าหนดไวในพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญน แลวใหแจงเปนหนงสอยนยนใหนายทะเบยนทราบภายในระยะเวลา

ดงกลาวดวย” จะเหนไดวาบทบญญตมาตรา ๑๔๑ วรรคหนง (๕) และวรรคสอง

ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐

เรอง การดำาเนนการตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง

มลกษณะเปนการลดรอนเสรภาพและการมสวนรวมในการสงผสมครรบเลอกตง

เพมภาระในการจดตงสาขาพรรคการเมองใหม และเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมกบ

พรรคการเมองทมอยเดม กลาวคอ บทบญญตมาตรา ๒๕ ประกอบมาตรา ๔๕

ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ไดใหการรบรองและ

คมครองพรรคการเมองไวในรฐธรรมนญดวยแลว ดงนน พรรคการเมองซงรวมถง

สาขาพรรคการเมองทมอยในวนกอนวนทพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ มผลใชบงคบ ยอมไดรบการรบรองและคมครอง

ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ นดวย แตการท

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑118

บทบญญตมาตรา ๑๔๑ วรรคหนง (๕) ของพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสงหวหนาคณะ

รกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการตามกฎหมายประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง บญญตไววา “…(๕) จดตงสาขาพรรคการเมอง

และตวแทนพรรคการเมองประจ�าจงหวดใหครบถวน ตามพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญนพรอมทงแจงรายการตามมาตรา ๓๓ และมาตรา ๓๕ ภายในก�าหนด

เวลาตาม (๔)” แสดงใหเหนโดยชดแจงวาบทบญญตดงกลาวไมใหการรบรองและ

คมครองสาขาพรรคการเมองทมอยเดม ทงทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๕ ประกอบมาตรา ๔๕ ไดให การรบรองและคมครองไวแลว

บทบญญตดงกลาวจงขดหรอแยงกบรฐธรรมนญ

นอกจากน ความในวรรคสองทบญญตไววา “....ในกรณท

คณะกรรมการเหนวาพรรคการเมองไมสามารถด�าเนนการตามวรรคหนงได ภายใน

ระยะเวลาทก�าหนด คณะกรรมการอาจมมตใหขยายระยะเวลาตามวรรคหนง

ออกไปไดอกหนงเทาของระยะเวลาทก�าหนดไวในแตละเรอง เมอครบระยะเวลา

ตามวรรคหนงหรอครบระยะเวลาทคณะกรรมการมมตใหขยาย แลวแตกรณ

ใหพรรคการเมองทไมสามารถด�าเนนการใหแลวเสรจสนสภาพลง ทงน ในระหวางเวลา

ทพรรคการเมองยงปฏบตตามวรรคหนง (๑) (๒) (๔) และ (๕) ไมครบถวน

จะสงผสมครรบเลอกตงไมได” ยงมลกษณะเปนการลดรอนเสรภาพและการมสวนรวม

ในการสงผสมครรบเลอกตง และเพมภาระในการจดตงสาขาพรรคการเมองใหมดวย

จะเหนไดวา บทบญญตมาตรา ๑๔๑ วรรคหนง (๕) และวรรคสอง แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ ซงแกไขเพมเตม โดยคำาสง

หวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการตามกฎหมาย

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง มลกษณะเปนการเพมภาระหรอจำากด

สทธหรอเสรภาพของบคคลเกนสมควรแกเหต ตามมาตรา ๒๖ ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ โดยจะตองจดตงสาขาพรรคใหมใหแลว

เสรจภายใตเงอนไขและเงอนเวลาทจำากด หากจดตงไมแลวเสรจภายในกรอบเวลา

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 119

ทกำาหนดกจะถกตดสทธดงกลาวขางตน แมวาความในวรรคสองของมาตรา ๑๔๑

จะกำาหนดใหสามารถขอขยายระยะเวลาดงกลาวไดกตาม แตกไมมหลกประกนวา

คณะกรรมการการเลอกตงจะอนญาตใหขยายหรอไม อกทงยงไมทราบแนชดวา

จะมการยกเลกประกาศคณะรกษาความสงบแหงชาตฉบบท ๕๗/๒๕๕๗ เรอง

ใหพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญบางฉบบมผลบงคบใชตอไป ลงวนท ๗ มถนายน

พทธศกราช ๒๕๕๗ และคำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๓/๒๕๕๘

เรอง การรกษาความสงบเรยบรอยและความมนคงของชาต ลงวนท ๑ เมษายน

พทธศกราช ๒๕๕๘ เมอใด กรณนจงเปนการยากทพรรคการเมองจะดำาเนนการ

ใหเปนไปตามกรอบเวลาทกฎหมายกำาหนดได

นอกจากน ยงมลกษณะเปนการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอสาขา

พรรคการเมองทมอยเดม ขดตอหลกความเสมอภาค เนองจากหลกการพนฐาน

ของความเสมอภาค คอ การปฏบตตอสงทเหมอนกนในสาระสำาคญอยางเดยวกน

และปฏบตตอสงทแตกตางกนในสาระสำาคญทแตกตางกน ดงนน การปฏบตตอ

สงทเหมอนกนในสาระสำาคญทแตกตางกน หรอการปฏบตตอสงทแตกตางกน

ในสาระสำาคญอยางเดยวกน ยอมขดตอหลกความเสมอภาคดงกลาว กลาวคอ

เมอพรรคการเมองเดมกบพรรคการเมองทจดตงขนมาใหมนน มสาระสำาคญของ

สภาพและสถานะทางสงคมทตางกน พรรคการเมองเดมตองใชเวลายาวนานในการ

จดตงสาขาพรรคใหครอบคลมทกพนททวประเทศ การทบทบญญตดงกลาว

ไปกำาหนดใหเสมอนหนงวาทกพรรคการเมองตองเรมตนจดตงสาขาพรรคใหม

พรอม ๆ กน จงเปนการปฏบตตอสงทตางกนในสาระสำาคญอยางเดยวกนอนเปนการ

เลอกปฏบตโดยไมเปนธรรม ขดตอหลกความเสมอภาค ตามทรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๗ ใหการรบรองและคมครองไว

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอ

ศาลรฐธรรมนญเพอพจารณาวนจฉยวา บทบญญตมาตรา ๑๔๐ และมาตรา ๑๔๑

วรรคหนง (๕) และวรรคสอง แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑120

พรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบ

แหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยพรรคการเมอง มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๕ มาตรา ๒๖ มาตรา ๒๗ และมาตรา ๔๕๒๓ และให

สำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยนทราบตอไป๒๔

๒๓ ศาลรฐธรรมนญมคำาวนจฉยท ๔/๒๕๖๑ ลงวนท ๕ มถนายน ๒๕๖๑ เรอง ผตรวจการแผนดนเสนอเรองขอให

ศาลรฐธรรมนญพจารณาวนจฉยตามรฐธรรมนญ มาตรา ๒๓๑ (๑) วา พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

พรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ มาตรา ๑๔๐ และมาตรา ๑๔๑ วรรคหนง (๕) และวรรคสอง ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสง

หวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวย

พรรคการเมอง มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ มาตรา ๒๕ มาตรา ๒๖ มาตรา ๒๗ และมาตรา ๔๕ หรอไม

ดงน

“ประเดนทหนง พจารณาแลวเหนวา พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐

มาตรา ๑๔๐ ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการ

ตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง เปนการรบรองเสรภาพของบคคลในการตดสนใจเลอก

และมอบความไววางใจของตนแกพรรคการเมองใดพรรคการเมองหนงโดยผานการเขารวมเปนสมาชกของ

พรรคการเมองนน อนเปนการรบรองเสรภาพของบคคลตามรฐธรรมนญ มาตรา ๔๕ การกำาหนดหลกเกณฑและเงอนไข

เกยวกบการเปนสมาชกพรรคการเมอง ตลอดจนการกำาหนดใหพรรคการเมองตองมการจดทำาทะเบยนสมาชก

พรรคการเมองใหถกตองสมบรณ ไมซำาซอนและเปนปจจบน จงมความสำาคญตอการพฒนาสถาบนพรรคการเมอง

ในเรองการดำารงอยของสมาชกพรรคการเมองซงเปนการยนยนถงการสนบสนนของประชาชนทมตอการดำาเนนงาน

ของพรรคการเมองนน บทบญญตแหงกฎหมายดงกลาวจงมนยสำาคญตอการปฏรปการเมอง โดยเปนการใหเสรภาพ

แกสมาชกของพรรคการเมองทจดตงและยงดำารงอยในวนกอนพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญใชบงคบ ไดมโอกาส

ทบทวนตนเองวายงคงมเจตนารมณอนแนวแนทจะเปนสมาชกพรรคการเมองนนตอไปอยางเปนอสระและสมครใจ

บทบญญตมาตรา ๑๔๐ จงไมเปนการจำากดสทธหรอเสรภาพของสมาชกพรรคการเมองและพรรคการเมอง

แตเปนมาตรการทเปนไปตามเจตนารมณของพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐

และยงคงใหการรบรองและคมครองสทธและเสรภาพในการรวมกนจดตงพรรคการเมองตามรฐธรรมนญ มาตรา ๒๕

และมาตรา ๔๕ ไมเพมภาระหรอจำากดสทธหรอเสรภาพของบคคลเกนสมควรแกเหต และเปนกฎหมายทม

ผลใชบงคบเปนการทวไปตามรฐธรรมนญ มาตรา ๒๖ รวมทงไมเปนการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอบคคล

ตามรฐธรรมนญ มาตรา ๒๗

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 121

ประเดนทสอง พจารณาแลวเหนวา พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐

มาตรา ๑๔๑ ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการ

ตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง เปนกระบวนการทมความจำาเปนสำาหรบพรรคการเมอง

เนองจากสาขาพรรคการเมองและตวแทนพรรคการเมองประจำาจงหวดเปนกลไกรองรบการมสวนรวมทางการเมอง

ของประชาชนในพนททวประเทศ โดยผานการสมครเขาเปนสมาชกของพรรคการเมองอนเปนฐานมวลชนทกระจายตว

อยในพนท อนเปนการสะทอนใหเหนถงหลกการความเปนพรรคการเมองของประชาชนตามเจตนารมณของกฎหมาย

ทเปดโอกาสใหสมาชกพรรคการเมองมสวนรวมอยางกวางขวางและสามารถดำาเนนการโดยอสระไมถกครอบงำา

หรอชนำาโดยบคคลซงมไดเปนสมาชกของพรรคการเมอง แมการกำาหนดหลกเกณฑและเงอนไขดงกลาวอาจจะกระทบ

ตอพรรคการเมองอยบางในกรณทไมสามารถดำาเนนการภายในระยะเวลาทกำาหนด แตกฎหมายกไดยดหยนและ

ผอนปรนใหพรรคการเมองทไมสามารถดำาเนนการภายในระยะเวลาทกำาหนดได โดยใหคณะกรรมการการเลอกตง

อาจมมตขยายระยะเวลาดงกลาวไดตามมาตรา ๑๔๑ วรรคสอง นอกจากน ยงไดกำาหนดใหมองคกรตรวจสอบการใช

อำานาจของคณะกรรมการการเลอกตงในการวนจฉยเรองใด ๆ ตามมาตรานทมผลกระทบตอพรรคการเมอง โดยให

พรรคการเมองทไมเหนดวยสามารถยนคำารองตอศาลรฐธรรมนญเพอวนจฉยไดตามมาตรา ๑๔๑ วรรคสาม อนเปนการ

รบรองการใชสทธทางศาลของพรรคการเมองซงถกละเมดสทธหรอเสรภาพทไดรบความคมครองตามรฐธรรมนญ

มาตรา ๒๕ วรรคสาม และเปนไปตามหลกนตธรรมอกดวย บทบญญตมาตรา ๑๔๑ วรรคหนง (๕) และวรรคสอง

จงไมเปนการจำากดสทธหรอเสรภาพของสมาชกพรรคการเมองและพรรคการเมองจนเกนสมควรแกเหต แตเปน

มาตรการทเปนไปตามเจตนารมณของรฐธรรมนญ มาตรา ๔๕ ทงยงคงใหการรบรองและคมครองสทธและเสรภาพ

ในการรวมกนจดตงพรรคการเมองตามรฐธรรมนญ มาตรา ๒๕ และมาตรา ๔๕ ไมเพมภาระหรอจำากดสทธหรอเสรภาพ

ของบคคลเกนสมควรแกเหต และเปนกฎหมายทมผลใชบงคบเปนการทวไปตามรฐธรรมนญ มาตรา ๒๖ รวมทง

ไมเปนการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอบคคลตามรฐธรรมนญ มาตรา ๒๗”๒๔ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๕/๒๕๖๑ ลงวนท ๓๐ มนาคม ๒๕๖๑ กรณพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ มาตรา ๑๔๐ และมาตรา ๑๔๑ ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสงหวหนา

คณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ เรอง การดำาเนนการตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวย

พรรคการเมอง มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๕

มาตรา ๒๖ มาตรา ๒๗ และมาตรา ๔๕ ไดพจารณาวนจฉยตามหลกการของคำาวนจฉยขางตน

เรองรองเรยนทขอใหผตรวจการแผนดนพจารณายนคำารอง

ตอศาลรฐธรรมนญตามมาตรา ๕๑ และมาตรา ๒๑๓ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐

๒

การพจารณาวนจฉยของผตรวจการแผนดนกรณทประชาชนหรอชมชนฟองหนวยงานของรฐ

เพอใหไดรบประโยชนตามรฐธรรมนญ หมวด ๕ หนาทของรฐ ตามมาตรา ๕๑ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐

๒.๑

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑126

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 127

๒.๑การพจารณาวนจฉยของผตรวจการแผนดนกรณทประชาชนหรอชมชน

ฟองหนวยงานของรฐเพอใหไดรบประโยชนตามรฐธรรมนญ หมวด ๕

หนาทของรฐ ตามมาตรา ๕๑ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช๒๕๖๐

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕๑ บญญตวา

“การใดทรฐธรรมนญบญญตใหเปนหนาทของรฐตามหมวดน ถาการนน

เปนการท�าเพอใหเกดประโยชนแกประชาชนโดยตรง ยอมเปนสทธของประชาชน

และชมชนทจะตดตามและเรงรดใหรฐด�าเนนการ รวมตลอดทงฟองรองหนวยงาน

ของรฐทเกยวของ เพอจดใหประชาชนหรอชมชนไดรบประโยชนนนตามหลกเกณฑ

และวธการทกฎหมายบญญต”

ในการพจารณาเรองรองเรยนของบคคลตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕๑ นน พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

วธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ มาตรา ๔๕ ไดกำาหนดให บคคล

หรอชมชนซงเปนผไดรบประโยชนโดยตรงจากการทำาหนาทของรฐตามรฐธรรมนญ

หมวด ๕ หนาทของรฐ และไดรบความเสยหายจากการไมปฏบตหนาทของรฐ

หรอการปฏบตหนาทไมถกตองครบถวนหรอลาชาเกนสมควร มสทธยนคำารองให

ศาลรฐธรรมนญวนจฉยได ซงบคคลหรอชมชนดงกลาวจะตองดำาเนนการตาม

หลกเกณฑและวธการตามทกำาหนดไว ดงน

๑. บคคลหรอชมชนดงกลาวไดรองขอใหหนวยงานของรฐทเกยวของ

จดใหตนหรอชมชนไดรบประโยชนจากการปฏบตหนาทของรฐตามรฐธรรมนญ

และหนวยงานของรฐปฏเสธไมดำาเนนการ หรอไมดำาเนนการภายในเกาสบวนนบแต

วนทไดรบการรองขอหรอปฏบตหนาทไมถกตอง และไดโตแยงการดำาเนนการ

หรอไมดำาเนนการดงกลาวเปนหนงสอตอหนวยงานนน ภายใน ๓๐ วนนบแต

วนททราบหรอวนทไดรบแจงหรอถอวาไดรบแจง และ

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑128

๒. บคคลหรอชมชนดงกลาวไดยนคำาร องตอผ ตรวจการแผนดน

วาหนวยงานของรฐมไดปฏบตใหถกตองครบถวนตามหนาทของรฐตามรฐธรรมนญ

ภายในสามสบวนนบแตวนทมหนงสอโต แย งหนวยงานของรฐ ในกรณน

หากผตรวจการแผนดนเหนวาหนวยงานของรฐปฏบตหนาทตามรฐธรรมนญถกตอง

ครบถวนแลว ใหแจงใหบคคลหรอชมชนดงกลาวทราบ แตหากผตรวจการแผนดน

เหนวาหนวยงานของรฐยงมไดปฏบตใหถกตองครบถวน ใหเสนอถงคณะรฐมนตรทราบ

๓. ใหคณะรฐมนตรพจารณาความเหนของผตรวจการแผนดนและ

สงการตามทเหนสมควร เมอคณะรฐมนตรสงการเปนประการใด ใหแจงใหบคคล

หรอชมชนดงกลาวทราบ ถาบคคลหรอชมชนเหนวาการสงการของคณะรฐมนตร

ยงมไดปฏบตใหถกตองครบถวนตามรฐธรรมนญ หมวด ๕ หนาทของรฐ อาจยน

คำารองขอใหศาลรฐธรรมนญพจารณาวนจฉยไดภายในสามสบวนนบแตวนท

ไดรบแจงจากคณะรฐมนตร

อยางไรกตาม แมมาตรา ๔๕ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ จะไดก�าหนดใหบคคล

หรอชมชนดงกลาว นน ยนค�ารองตอผตรวจการแผนดน แตในป พ.ศ. ๒๕๖๐ - พ.ศ. ๒๕๖๑

ยงไมปรากฏวา มค�าวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาวแตอยางใด

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 129

การพจารณาวนจฉยของผตรวจการแผนดน กรณผถกละเมดสทธหรอเสรภาพทรฐธรรมนญ

คมครองไวยนคำารองตอศาลรฐธรรมนญ เพอมคำาวนจฉยวาการกระทำานนขดหรอแยง

ตอรฐธรรมนญตามมาตรา ๒๑๓ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐

๒.๒

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑130

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 131

๒.๒ การพจารณาวนจฉยของผตรวจการแผนดน กรณผถกละเมดสทธ

หรอเสรภาพทรฐธรรมนญค มครองไวยนค�ารองตอศาลรฐธรรมนญ

เพอมค�าวนจฉยวาการกระท�านนขดหรอแยงตอรฐธรรมนญตามมาตรา๒๑๓

ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๖๐

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๑๓

บญญตวา

“บคคลซงถกละเมดสทธหรอเสรภาพทรฐธรรมนญคมครองไวมสทธ

ยนค�ารองตอศาลรฐธรรมนญเพอมค�าวนจฉยวาการกระท�านนขดหรอแยงตอ

รฐธรรมนญ ทงน ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทบญญตไวในพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ”

ในการพจารณาเรองรองเรยนของบคคลตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๑๓ นน พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

วธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ ไดกำาหนดให บคคลซงถกละเมดสทธ

หรอเสรภาพทรฐธรรมนญคมครองไว มสทธยนคำารองขอใหศาลรฐธรรมนญพจารณา

วนจฉยได โดยจะตองยนคำารองตอผตรวจการแผนดนเสยกอน กรณจงเปนเรองท

กฎหมายอนกำาหนดหนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดน ตามมาตรา ๒๒ (๔)

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

ผตรวจการแผนดนจงมหนาทและอำานาจรบเรองรองเรยนในกรณดงกลาวไวพจารณาได

ดงนน ในการพจารณาเรองรองเรยนของบคคลดงกลาวผตรวจการแผนดนจงตอง

พจารณาตามหลกเกณฑและเงอนไขทบญญตไวในพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ ซงในการพจารณาเรองรองเรยน

กรณผทอางวาตนถกละเมดสทธหรอเสรภาพทรฐธรรมนญคมครองไวอาจแบง

การพจารณาไดเปนลำาดบ ดงตอไปน

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑132

๑. ตองเปนกรณทผ ถกละเมดสทธหรอเสรภาพตามทรฐธรรมนญ

คมครองไวรองขอวาการกระทำานนขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ ตามมาตรา ๗ (๑๑)

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ

พ.ศ. ๒๕๖๑

๒. พจารณาวาคำารองดงกลาวมรายการครบถวนตามมาตรา ๔๒

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ

พ.ศ. ๒๕๖๑ หรอไม

๓. พจารณาตอมาวา เรองรองเรยนดงกลาว เปนการกระทำาทเปนการ

ละเมดสทธหรอเสรภาพอนเกดจากการกระทำาของหนวยงานของรฐ เจาหนาทของรฐ

หรอหนวยงานซงใชอำานาจรฐ ตามมาตรา ๔๗ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ หรอไม และการกระทำาละเมด

สทธหรอเสรภาพดงกลาวยงตองมใชกรณตามมาตรา ๔๗ (๑) - (๖) ดงตอไปน

(๑) การกระทำาของรฐบาล

(๒) รฐธรรมนญหรอกฎหมายประกอบรฐธรรมนญไดกำาหนด

กระบวนการรองหรอผมสทธขอใหศาลพจารณาวนจฉยไวเปนการเฉพาะแลว

(๓) กฎหมายบญญตขนตอนและวธการไวเปนการเฉพาะ และ

ยงมไดดำาเนนการตามขนตอนหรอวธการนนครบถวน

(๔) เรองทอยในระหวางการพจารณาพพากษาคดของศาลอน หรอ

เรองทศาลอนมคำาพพากษาหรอคำาสงถงทสดแลว

(๕) การกระทำาของคณะกรรมการตามรฐธรรมนญ มาตรา ๑๙๒

(๖) การกระทำาทเกยวกบการบรหารงานบคคลของคณะกรรมการ

ตลาการศาลยตธรรม คณะกรรมการตลาการศาลปกครอง คณะกรรมการตลาการทหาร

รวมถงการดำาเนนการเกยวกบวนยทหาร

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 133

๔. หากเรองรองเรยนดงกลาวเปนการกระทำาทเปนการละเมดสทธ

หรอเสรภาพอนเกดจากการกระทำาของหนวยงานของรฐ เจาหนาทของรฐ หรอ

หนวยงานซงใชอำานาจรฐ และมใชเปนกรณตองหามตามมาตรา ๔๗ แลว จงจะ

พจารณาตอไปวาเรองรองเรยนดงกลาวเปนเรองรองเรยนตามมาตราใดระหวาง

มาตรา ๔๖ และ หรอมาตรา ๔๘ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

วธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑

เรองทผตรวจการแผนดนวนจฉยใหยตการพจารณาตามมาตรา ๒๑๓

ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

๒.๓

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑136

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 137

๒.๓.๑เรองรองเรยนมรายการไมครบถวนตามมาตรา๔๒แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญพ.ศ.๒๕๖๑

“กรณยนคำ�รองเรยนขอใหผตรวจก�รแผนดนยนคำ�รองตอศ�ลรฐธรรมนญ

ต�มม�ตร� ๔๖ แหงพระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญว�ดวยวธพจ�รณ�ของ

ศ�ลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ แตมไดระบเรองหรอก�รกระทำ�อนเปนเหตใหตอง

ขอใหศ�ลรฐธรรมนญมคำ�วนจฉย พรอมทงขอเทจจรงหรอพฤตก�รณทเกยวของ

รวมทงมไดระบม�ตร�ของรฐธรรมนญและกฎหม�ยทเกยวของกบเหตในคำ�รอง”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๓๐/๒๕๖๑

วนท ๒๘ พฤษภ�คม ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำาท ๗๘๒/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำารองเรยนขอให

ผตรวจการแผนดนยนคำารองตอศาลรฐธรรมนญ ตามมาตรา ๔๖ แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน

ทรองเรยน ดงน

พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ

พ.ศ. ๒๕๖๑ มาตรา ๗ ประกอบมาตรา ๔๑ และมาตรา ๔๒ กำาหนดให การขอให

ศาลพจารณาวนจฉยคดทผถกละเมดสทธและเสรภาพทรฐธรรมนญคมครองไว

รองขอวาการกระทำานนขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ ใหกระทำาเปนคำารองตามแบบ

ทกำาหนดในขอกำาหนดของศาลรฐธรรมนญ ซงอยางนอยตองระบ

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑138

(๑) ชอและทอยของผรอง

(๒) เรองหรอการกระทำาทงหลายอนเปนเหตใหตองขอใหศาลมคำาวนจฉย

พรอมทงขอเทจจรงหรอพฤตการณทเกยวของ

(๓) มาตราของรฐธรรมนญและกฎหมายทเกยวของกบเหตในคำารอง

(๔) คำาขอทระบความประสงคจะใหศาลดำาเนนการอยางใดพรอมทง

เหตผลสนบสนนโดยชดแจง

เมอพจารณาคำารองเรยนแลว ปรากฏวา แมคำารองเรยนนจะมคำาขอทระบ

ความประสงคจะใหศาลรฐธรรมนญดำาเนนการ แตมไดระบเรองหรอการกระทำา

อนเปนเหตให ต องขอใหศาลรฐธรรมนญมคำาวนจฉยพรอมทงข อเทจจรง

หรอพฤตการณทเกยวของ รวมทงไมไดระบมาตราของรฐธรรมนญและกฎหมาย

ทเกยวของกบเหตในคำารอง อนเปนเหตใหคำารองดงกลาวไมเปนไปตามมาตรา ๔๒

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ

พ.ศ. ๒๕๖๑ ผตรวจการแผนดนจงไมอาจยนตอศาลรฐธรรมนญไดตามมาตรา ๔๖

แหงพระราชบญญตฉบบเดยวกน

อนง เพอมใหกระทบตอสทธในการยนคำารองตอศาลรฐธรรมนญของ

ผรองเรยน จงใหสำานกงานผตรวจการแผนดนมหนงสอแจงผลการวนจฉยของผตรวจการ

แผนดนใหผรองเรยนทราบเพอจะไดดำาเนนการตามความประสงคตอไป๒๕

๒๕ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดนทไดพจารณาวนจฉยตามหลกการของคำาวนจฉยขางตน มดงตอไปน

๑. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๒๘/๒๕๖๑ ลงวนท ๖ สงหาคม ๒๕๖๑ กรณพระราชกำาหนด

การปฏรประบบสถาบนการเงน พ.ศ. ๒๕๔๐ พระราชกำาหนดบรษทบรหารสนทรพย พ.ศ. ๒๕๔๑ และพระราชกำาหนด

บรรษทบรหารสนทรพยไทย พ.ศ. ๒๕๔๔

๒. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน (กฎหมาย) ท ๔๑/๒๕๖๑ ลงวนท ๑๙ กนยายน ๒๕๖๑ กรณขอให

ผ ตรวจการแผนดนไกลเกลยและพจารณาเสนอเรองตอศาลรฐธรรมนญเพอพจารณาวนจฉย กรณสำานกงาน

คณะกรรมการการเลอกตงไมจายเงนอดหนนพรรคการเมองใหแกสมาชกพรรคในการประชมใหญเพอยนคำาขอ

จดทะเบยนจดตงพรรคคนงานไทย

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 139

๒.๓.๒ ค�าวนจฉยกรณเรองรองเรยนตามมาตรา ๔๗ (๑) - (๖) แหง

พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ

พ.ศ.๒๕๖๑ทหามมใหศาลรฐธรรมนญรบค�ารองไวพจารณา

มาตรา ๔๗ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณา

ของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ บญญตวา “การใชสทธยนค�ารองตามมาตรา ๔๖

ตองเปนการกระท�าทเปนการละเมดสทธหรอเสรภาพอนเกดจากการกระท�าของ

หนวยงานของรฐ เจาหนาทของรฐ หรอหนวยงานซงใชอ�านาจรฐ และตองมใชเปน

กรณอยางหนงอยางใดดงตอไปน

(๑) การกระท�าของรฐบาล

ไมปรากฏคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑140

(๒) รฐธรรมนญหรอกฎหมายประกอบรฐธรรมนญไดก�าหนดกระบวนการรอง

หรอผมสทธขอใหศาลพจารณาวนจฉยไวเปนการเฉพาะแลว

“กรณถกละเมดสทธโดยผลของพระร�ชบญญตระเบยบข�ร�ชก�รฝ�ยอยก�ร

(ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๖๐ และร�งพระร�ชบญญตระเบยบข�ร�ชก�รฝ�ยอยก�ร

(ฉบบท ..) พ.ศ. .... มขอคว�มขดหรอแยงตอรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย

พทธศกร�ช ๒๕๖๐ ม�ตร� ๒๖ และม�ตร� ๒๗๘ รวมทงตร�ขน โดยไมถกตอง

ต�มบทบญญตของรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐

ม�ตร� ๗๗ วรรคสอง”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๕๗/๒๕๖๑

วนท ๗ ธนว�คม ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๑๗๙๙/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนยนคำ�รองตอศ�ลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยว� กรณถกละเมด

สทธโดยผลของพระร�ชบญญตระเบยบข�ร�ชก�รฝ�ยอยก�ร (ฉบบท ๒)

พ.ศ. ๒๕๖๐ และร�งพระร�ชบญญตระเบยบข�ร�ชก�รฝ�ยอยก�ร (ฉบบท ..)

พ.ศ. .... ซงมขอคว�มขดหรอแยงตอรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย

พทธศกร�ช ๒๕๖๐ ม�ตร� ๒๖ และม�ตร� ๒๗๘ รวมทงตร�ขนโดยไมถกตอง

ต�มบทบญญตของรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐

ม�ตร� ๗๗ วรรคสอง

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน

ทรองเรยน ดงน

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 141

๑. กรณทรองเรยนวา พระราชบญญตระเบยบขาราชการฝายอยการ

(ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๖๐ และรางพระราชบญญตระเบยบขาราชการฝายอยการ

(ฉบบท ..) พ.ศ. .... ตราขนโดยไมถกตองตามบทบญญตของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๗๗ วรรคสอง และเปนจำากด

เสรภาพในการแสดงความคดเหน ตามมาตรา ๓๔ นน เหนวา เปนการขอให

ศาลรฐธรรมนญตรวจสอบความชอบดวยรฐธรรมนญของรางกฎหมาย ซงเปนกรณท

รฐธรรมนญมาตรา ๑๔๘ ไดบญญตกระบวนการรองหรอผมสทธขอใหศาลรฐธรรมนญ

พจารณาวนจฉยไวแลว โดยกำาหนดใหสมาชกสภาผแทนราษฎร สมาชกวฒสภา หรอ

สมาชกของทงสองสภารวมกนมจำานวนไมนอยกวาหนงในสบของจำานวนสมาชก

ทงหมดเทาทมอยของทงสองสภา เสนอความเหนตอประธานสภาผแทนราษฎร

ประธานวฒสภา หรอประธานรฐสภา แลวแตกรณ หรอนายกรฐมนตร เปนผสงความเหน

ไปยงศาลรฐธรรมนญเพอวนจฉย ดงนน จงเปนกรณทรฐธรรมนญไดกำาหนด

กระบวนการรองหรอผมสทธขอใหศาลพจารณาวนจฉยไวเปนการเฉพาะแลว

ตามมาตรา ๔๗ (๒) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณา

ของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ ผตรวจการแผนดนจงไมอาจยนคำารองตอ

ศาลรฐธรรมนญเพอพจารณาวนจฉย ทงนเปนไปตามแนวคำาสงศาลรฐธรรมนญ

ท ๔๘/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๕ กรกฎาคม ๒๕๖๑

๒. กรณทรองเรยนวา พระราชบญญตระเบยบขาราชการฝายอยการ

(ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๖๐ มาตรา ๓ ซงกำาหนดใหขาราชการอยการซงดำารงตำาแหนง

อยการอาวโสไมมสทธไดรบเลอกเปนกรรมการอยการผทรงคณวฒในกรรมการ

อยการ (ก.อ.) ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา ๒๔๘ มาตรา ๒๖ และมาตรา ๒๗ นน เหนวา การพจารณาวาบทบญญต

แหงกฎหมายใดขดหรอแยงตอรฐธรรมนญตามนยมาตรา ๔๘ แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ ซงบญญตวา

“ภายใตบงคบมาตรา ๔๗ ผใดถกละเมดสทธหรอเสรภาพทรฐธรรมนญคมครองไว

ถาผ นนเหนวาการละเมดนนเปนผลจากบทบญญตแหงกฎหมายขดหรอแยง

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑142

ตอรฐธรรมนญ ใหยนคำารองตอผตรวจการแผนดน..” จะตองปรากฏขอเทจจรง

เสยกอนวาผรองเรยนถกละเมดสทธหรอเสรภาพทรฐธรรมนญคมครองไว หรอไม

และการละเมดนนเปนผลมาจากบทบญญตแหงกฎหมายขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ

ผรองเรยนจงจะมสทธยนคำารองตามมาตราดงกลาวได เมอพจารณามาตรา ๓

แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการฝายอยการ (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๖๐ ทผรองเรยน

อางวาขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ ไดกำาหนดให ขาราชการอยการซงดำารงตำาแหนง

อยการอาวโสเทานนทไมมสทธไดรบเลอกเปนกรรมการอยการผ ทรงคณวฒ

ในกรรมการอยการ (ก.อ.) ซงมาตรา ๕ แหงพระราชบญญตดงกลาวไดแกไขเพมเตม

ขอความในมาตรา ๓๙ ไววา “ขาราชการอยการซงมอายครบหกสบปขนไป

ในปงบประมาณใดอาจขอไปดำารงตำาแหนงอยการอาวโสไดหากเปนผทไดปฏบตหนาท

มาแลวไมนอยกวายสบปในปงบประมาณกอนปงบประมาณทจะขอไปดำารงตำาแหนง

โดยใหแจงเปนหนงสอตออยการสงสดไมนอยกวาเกาสบวนกอนเรมปงบประมาณ

ทจะดำารงตำาแหนงอยการอาวโส” เมอขอเทจจรงปรากฏวา ผรองเรยนเปนขาราชการ

อยการชน ๖ และผรองเรยนมไดดำาเนนการเพอทจะขอไปดำารงตำาแหนงอยการอาวโส

ตามทกำาหนดไวในมาตรา ๓๙ แหงพระราชบญญตดงกลาวแตอยางใด ผรองเรยน

จงไมใชผถกละเมดสทธหรอเสรภาพทจะยนคำารองตอผตรวจการแผนดนพจารณา

ยนคำารองพรอมความเหนตอศาลรฐธรรมนญตามมาตรา ๔๘ แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ ได

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของผรองเรยน

และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยนทราบตอไป๒๖

๒๖ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดนดงกลาว นอกจากจะเปนเรองทรฐธรรมนญไดกำาหนดกระบวนการรองหรอผมสทธ

ขอใหศาลพจารณาวนจฉยไวเปนการเฉพาะแลว ตามมาตรา ๔๗ (๒) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

วธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ แลว ผตรวจการแผนดนยงไดวนจฉยวา ผรองเรยนไมใชผถกละเมดสทธ

หรอเสรภาพทจะยนคำารองตอผตรวจการแผนดนพจารณายนคำารองพรอมความเหนตอศาลรฐธรรมนญตามมาตรา ๔๘

แหงพระราชบญญตดงกลาว ในกรณทผรองเรยนอางวา พระราชบญญตระเบยบขาราชการฝายอยการ (ฉบบท ๒)

พ.ศ. ๒๕๖๐ มาตรา ๓ ซงกำาหนดใหขาราชการอยการซงดำารงตำาแหนงอยการอาวโสไมมสทธไดรบเลอกเปนกรรมการ

อยการผทรงคณวฒในกรรมการอยการ (ก.อ.) ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา ๒๔๘ มาตรา ๒๖ และมาตรา ๒๗ อกดวย

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 143

(๓) กฎหมายบญญตขนตอนและวธการไวเปนการเฉพาะ และยงมได

ด�าเนนการตามขนตอนหรอวธการนนครบถวน

“กรณขอใหผตรวจก�รแผนดนไกลเกลยและพจ�รณ�เสนอเรองตอศ�ลรฐธรรมนญ

เพอพจ�รณ�วนจฉยกรณสำ�นกง�นคณะกรรมก�รก�รเลอกตงไมจ�ยเงนอดหนน

พรรคก�รเมองใหแกสม�ชกพรรคในก�รประชมใหญ เพอยนคำ�ขอจดทะเบยน

จดตงพรรคคนง�นไทย”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๔๑/๒๕๖๑

วนท ๑๙ กนย�ยน ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๑๒๙๗/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผ ตรวจก�รแผนดนไกลเกลยและพจ�รณ�เสนอเรองตอศ�ลรฐธรรมนญ

เพอพจ�รณ�วนจฉย กรณสำ�นกง�นคณะกรรมก�รก�รเลอกตงไมจ�ยเงนอดหนน

พรรคก�รเมองใหแกสม�ชกพรรคในก�รประชมใหญ เพอยนคำ�ขอจดทะเบยน

จดตงพรรคคนง�นไทย

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน

ทรองเรยน ดงน

การทผ รองเรยนกลาวอางวาไดรบความเดอดรอนจากกรณสำานกงาน

คณะกรรมการการเลอกตงไมจายเงนอดหนนพรรคการเมองใหแกสมาชกพรรค

ในการประชมใหญ เพอยนคำาขอจดทะเบยนจดตงพรรคคนงานไทย และขอให

ผตรวจการแผนดนเปนผไกลเกลยใหคณะกรรมการการเลอกตงจายเงนอดหนน

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑144

พรรคการเมองใหแกสมาชกพรรคคนงานไทย ซงไมอยในอำานาจของผตรวจการแผนดน

แตผรองเรยนประสงคจะใหผตรวจการแผนดนดำาเนนการยนคำารองตอศาลรฐธรรมนญ

ตามมาตรา ๒๑๓ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

ซงมาตรา ๔๖ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของ

ศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ บญญตใหบคคลซงถกละเมดสทธหรอเสรภาพโดยตรง

และไดรบความเดอดรอนหรอเสยหาย หรออาจจะเดอดรอนหรอเสยหายโดยมอาจ

หลกเลยงไดอนเนองจากการถกละเมดสทธหรอเสรภาพนน ยอมมสทธยนคำารอง

ขอใหศาลพจารณาวนจฉยได โดยจะตองยนคำารองตอผตรวจการแผนดนเสยกอน

กรณจงเปนเรองทกฎหมายอนกำาหนดหนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดน

ใหรบเรองรองเรยนไวพจารณาได ตามมาตรา ๒๒ (๔) แหงพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐ ประกอบมาตรา ๔๖ แหง

พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ

พ.ศ. ๒๕๖๑ และเหนควรใหใชหลกเกณฑและเงอนไขทบญญตไวในพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ ประกอบ

การพจารณาคำารองเรยนนดวย

พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ

พ.ศ. ๒๕๖๑ มาตรา ๗ ประกอบมาตรา ๔๑ และมาตรา ๔๒ กำาหนดให การขอให

ศาลพจารณาวนจฉยคดทผถกละเมดสทธและเสรภาพทรฐธรรมนญคมครองไว

รองขอวาการกระทำานนขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ ใหกระทำาเปนคำารองตามแบบ

ทกำาหนดในขอกำาหนดของศาลรฐธรรมนญ ซงอยางนอยตองระบ

(๑) ชอและทอยของผรอง

(๒) เรองหรอการกระทำาทงหลายอนเปนเหตใหตองขอใหศาลมคำาวนจฉย

พรอมทงขอเทจจรงหรอพฤตการณทเกยวของ

(๓) มาตราของรฐธรรมนญและกฎหมายทเกยวของกบเหตในคำารอง

(๔) คำาขอทระบความประสงคจะใหศาลดำาเนนการอยางใดพรอมทง

เหตผลสนบสนนโดยชดแจง

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 145

เมอพจารณาตามคำารองเรยนแลว ปรากฏวา แมคำารองเรยนนจะมคำาขอ

ทระบความประสงคขอใหผตรวจการแผนดนสงเรองใหศาลรฐธรรมนญเพอพจารณา

วนจฉยใหคณะกรรมการการเลอกตงใชเงนอดหนนพรรคการเมองกตาม แตมไดระบ

มาตราของรฐธรรมนญและกฎหมายทเกยวของกบเหตในคำารอง จงถอเปนคำารอง

ซงมรายการไมครบถวนตามนยมาตรา ๔๒ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ และไมอาจยนตอศาลรฐธรรมนญได

ตามมาตรา ๔๖ แหงพระราชบญญตฉบบเดยวกน

นอกจากน เมอคำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐

เรอง การดำาเนนการตามกฎหมายประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง ขอ ๗

บญญตให ในกรณทมขอสงสยเกยวกบการปฏบตตามพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ หรอคำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบ

แหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ ใหหารอคณะกรรมการการเลอกตงหรอคณะรกษาความสงบ

แหงชาต แลวแตกรณ แตเมอยงไมปรากฏขอเทจจรงวาผรองเรยนไดดำาเนนการ

หารอคณะกรรมการการเลอกตงหรอคณะรกษาความสงบแหงชาตแลว หรอไม

อยางไร กรณตามคำารองเรยนนจงเปนกรณทกฎหมายบญญตขนตอนและวธการ

ไวเปนการเฉพาะ และยงมไดดำาเนนการตามขนตอนหรอวธการนนครบถวน

ตามมาตรา ๔๗ (๓) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณา

ของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ จงเปนเรองรองเรยนทไมอยในหนาทและอำานาจ

ของผตรวจการแผนดนตามมาตรา ๓๗ (๓) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐ เปนเหตใหผตรวจการแผนดนไมอาจ

ยนคำารองตอศาลรฐธรรมนญได

อนง เมอมพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยพรรคการเมอง

พ.ศ. ๒๕๖๐ ประกาศใชบงคบแลว ตอมาไดมคำาสงหวหนาคณะรกษาความสงบ

แหงชาต ท ๕๓/๒๕๖๐ ขอ ๔ ใหนำาขอหามตามประกาศคณะรกษาความสงบแหงชาต

ฉบบท ๕๗/๒๕๕๗ มาใชบงคบบางสวน โดยขอ ๒ ของประกาศน กำาหนดใหระงบ

การจดสรรเงนสนบสนนแกพรรคการเมองของกองทนเพอการพฒนาพรรคการเมอง

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑146

ไวเปนการชวคราว ดงนน การทสำานกงานคณะกรรมการการเลอกตงไมจายเงนอดหนน

พรรคการเมองใหแกพรรคการเมองของผรองเรยน จงเปนไปตามคำาสงหวหนา

คณะรกษาความสงบแหงชาตและประกาศคณะรกษาความสงบแหงชาตดงกลาว

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป๒๗

๒๗ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดนดงกลาว นอกจากจะเปนเรองทกฎหมายบญญตขนตอนและวธการไวเปนการเฉพาะ

และยงมไดดำาเนนการตามขนตอนหรอวธการนนครบถวน ตามมาตรา ๔๗ (๓) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ แลว ผตรวจการแผนดนยงไดวนจฉยจากขอเทจจรงทปรากฏดวยวา

เรองรองเรยนดงกลาวเปนกรณทคำารองมรายการไมครบถวนตามมาตรา ๔๒ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 147

(๔) เรองทอยในระหวางการพจารณาพพากษาคดของศาลอน หรอเรอง

ทศาลอนมค�าพพากษาหรอค�าสงถงทสดแลว

“ก�รปฏบตหน�ทขององคคณะผพพ�กษ�ศ�ลฎก�แผนกคดอ�ญ�

ของผดำ�รงตำ�แหนงท�งก�รเมอง กรณไมสงคำ�รองของผรองเรยนใหศ�ลรฐธรรมนญ

วนจฉยต�มม�ตร� ๒๑๒ ของรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐

เปนก�รละเมดสทธหรอเสรภ�พต�มรฐธรรมนญ”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๑๗/๒๕๖๑

วนท ๒๕ พฤษภ�คม ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๗๑๑/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนยนคำ�รองตอศ�ลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยว� ก�รปฏบตหน�ท

ขององค คณะผ พพ�กษ�ศ�ลฎก�แผนกคดอ�ญ�ของผ ดำ�รงตำ�แหนง

ท�งก�รเมอง กรณไมสงคำ�รองของผรองเรยนใหศ�ลรฐธรรมนญวนจฉย

ต�มม�ตร� ๒๑๒ ของรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐ นน

มลกษณะเปนก�รละเมดสทธหรอเสรภ�พต�มรฐธรรมนญ

พจารณาแลวเหนวา กรณตามคำารองเรยนน เปนเรองขอใหผตรวจการ

แผนดนพจารณายนคำารองตอศาลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยวา การปฏบตหนาทของ

องคคณะผพพากษาศาลฎกาแผนกคดอาญาของผดำารงตำาแหนงทางการเมอง

กรณไมสงคำารองของผรองเรยนใหศาลรฐธรรมนญวนจฉย ตามมาตรา ๒๑๒

ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ นน มลกษณะเปนการ

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑148

ละเมดสทธหรอเสรภาพตามรฐธรรมนญอนเปนการรองเรยนเกยวกบการกระทำา

ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ ตามมาตรา ๒๑๓ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ ซงตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณา

ของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ มาตรา ๔๖ กำาหนดใหบคคลซงถกละเมดสทธ

หรอเสรภาพตองยนคำารองตอผตรวจการแผนดนกอน กรณตามคำารองเรยนน

จงเปนกรณทกฎหมายอนกำาหนดหนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดนไว

ผตรวจการแผนดนจงมอำานาจรบเรองรองเรยนดงกลาวไวพจารณาได ตามความ

ในมาตรา ๒๒ (๔) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน

พ.ศ. ๒๕๖๐ ประกอบกบมาตรา ๔๖ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

วธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ และเหนควรพจารณาคำารองเรยนน

ตามหลกเกณฑและเงอนไขทบญญตไวในมาตรา ๔๖ และมาตรา ๔๗ แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑

เมอขอเทจจรงตามคำารองเรยนปรากฏวา คดหมายเลขดำาท อม.๕๑/๒๕๖๐

ทผรองเรยนถกฟองเปนจำาเลยนน เปนคดทอยในระหวางการพจารณาของศาลฎกา

แผนกคดอาญาของผดำารงตำาแหนงทางการเมอง โดยมกำาหนดนดฟงคำาพพากษา

ในวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๖๑ กรณจงเขาเงอนไขตามมาตรา ๔๗ แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ ทบญญตวา

“การใชสทธยนคำารองตามมาตรา ๔๖ ตองเปนการกระทำาทเปนการละเมดสทธ

หรอเสรภาพอนเกดจากการกระทำาของหนวยงานของรฐ เจาหนาทของรฐ หรอ

หนวยงานซงใชอำานาจรฐ และตองมใชเปนกรณอยางหนงอยางใด ดงตอไปน

(๔) เรองทอยในระหวางการพจารณาพพากษาคดของศาลอน หรอเรองท

ศาลอนมคำาพพากษาหรอคำาสงถงทสดแลว”

ดงนน เมอกรณตามคำารองเรยนนเปนเรองทอยในระหวางการพจารณา

พพากษาคดของศาลฎกาแผนกคดอาญาของผดำารงตำาแหนงทางการเมอง ผตรวจการ

แผนดนจงไมอาจพจารณายนคำารองตอศาลรฐธรรมนญเพอวนจฉยได เนองจาก

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 149

ไมเปนไปตามหลกเกณฑและเงอนไขตามมาตรา ๔๗ (๔) ประกอบกบมาตรา ๔๖

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ

พ.ศ. ๒๕๖๑

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป๒๘

๒๘ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดนทไดพจารณาวนจฉยตามหลกการของคำาวนจฉยขางตน มดงตอไปน

๑. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน ท ๒๓/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๐ มถนายน ๒๕๖๑ กรณการปฏบตหนาทของ

องคคณะผพพากษาศาลแขวงดอนเมองพจารณาพพากษาคดหมายเลขแดงท อ.๕๐๓/๒๕๖๑ ไมเปนไปตาม

หลกนตธรรมและมลกษณะเปนการละเมดสทธหรอเสรภาพตามรฐธรรมนญ

๒. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน ท ๒๙/๒๕๖๑ ลงวนท ๑๐ สงหาคม ๒๕๖๑ กรณการทำาคำาพพากษาของ

ศาลแขวงดอนเมองละเมดสทธหรอเสรภาพของผรองเรยนตามรฐธรรมนญ

๓. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน ท ๓๕/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๒ สงหาคม ๒๕๖๑ กรณการพพากษาคดของศาลฎกา

มลกษณะเปนการละเมดสทธหรอเสรภาพตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๕

มาตรา ๒๕ วรรคสามและวรรคส มาตรา ๒๖ มาตรา ๒๗ วรรคหนงและวรรคสาม มาตรา ๑๘๘

๔. คำาวนจฉยผตรวจการแผนดน ท ๕๓/๒๕๖๑ ลงวนท ๙ พฤศจกายน ๒๕๖๑ กรณการทกระทรวงการคลง

ไมจายเงนคาตอบแทนผเสยหาย และคาทดแทนและคาใชจายแกจำาเลยในคดอาญาตามพระราชบญญตคาตอบแทน

ผเสยหาย และคาทดแทนและคาใชจายแกจำาเลยในคดอาญา พ.ศ. ๒๕๔๔ เปนการละเมดสทธหรอเสรภาพ

ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๑๓

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑150

(๕) การกระท�าของคณะกรรมการตามรฐธรรมนญ มาตรา ๑๙๒

ไมปรากฏคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

(๖) การกระท�าทเกยวกบการบรหารงานบคคลของคณะกรรมการตลาการ

ศาลยตธรรม คณะกรรมการตลาการศาลปกครอง คณะกรรมการตลาการทหาร

รวมถงการด�าเนนการเกยวกบวนยทหาร

ไมปรากฏคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 151

๒.๓.๓กรณเรองรองเรยนของบคคลซงถกละเมดสทธหรอเสรภาพโดยตรง

และไดรบความเดอดรอนหรอเสยหาย หรออาจจะเดอดรอนหรอเสยหาย

โดยมอาจหลกเลยงไดอนเนองจากการถกละเมดสทธหรอเสรภาพนน

ตามมาตรา๔๖แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณา

ของศาลรฐธรรมนญพ.ศ.๒๕๖๑

“กรณมห�วทย�ลยเทคโนโลยพระจอมเกล�ธนบรคดชอผรองเรยนออกจ�กก�รเปน

นกศกษ� เปนก�รกระทำ�ทขดหรอแยงตอรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย

พทธศกร�ช ๒๕๖๐ ม�ตร� ๗๔ ม�ตร� ๗๕ ม�ตร� ๗๗ ม�ตร� ๒๑๓ ม�ตร� ๒๕๗

ม�ตร� ๒๕๘ และม�ตร� ๒๗๙”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๔๘/๒๕๖๑

วนท ๒๘ กนย�ยน ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๑๔๔๙/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนพจ�รณ�เสนอเรองตอศ�ลรฐธรรมนญ กรณมห�วทย�ลย

เทคโนโลยพระจอมเกล�ธนบรคดชอผ รองเรยนออกจ�กก�รเปนนกศกษ�

เปนก�รกระทำ�ทขดหรอแยงตอรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐

ม�ตร� ๗๔ ม�ตร� ๗๕ ม�ตร� ๗๗ ม�ตร� ๒๑๓ ม�ตร� ๒๕๗ ม�ตร� ๒๕๘

และม�ตร� ๒๗๙

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉย ดงน

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑152

รฐธรรมนญ มาตรา ๗๔ มาตรา ๗๕ และมาตรา ๗๗ เปนบทบญญต

ในหมวด ๖ แนวนโยบายแหงรฐ สวนมาตรา ๒๕๗ มาตรา ๒๕๘ และมาตรา ๒๗๙

เปนบทบญญตในหมวด ๑๖ การปฏรปประเทศ และบทเฉพาะกาล ตามลำาดบ

ซงบทบญญตดงกลาวมไดมขอความทรบรองสทธและเสรภาพในเรองใดเรองหนง

ไวโดยเฉพาะ ดงนน กรณตามคำารองเรยนนจงยงไมอาจถอไดวาเปนการรองเรยน

เกยวกบการกระทำาทถกละเมดสทธหรอเสรภาพตามรฐธรรมนญคมครองไว อกทง

ขอเทจจรงปรากฏวา มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบรไดมประกาศให

ผรองเรยนพนสภาพจากการเปนนกศกษาเนองจากคางชำาระคาธรรมเนยมการศกษา

ตงแตกลางภาคแรกของปการศกษา ๒๕๔๒ ดงนน การทผรองเรยนยนคำารองเรยน

ตอผตรวจการแผนดน เมอวนท ๑๔ สงหาคม ๒๕๖๑ ซงลวงเลยเกาสบวนนบแต

วนทรหรอควรรถงการถกละเมดสทธหรอเสรภาพแลวเปนระยะเวลาเกอบ ๒๐ ป

จงพนกำาหนดระยะเวลาการยนคำารอง ทผตรวจการแผนดนจะพจารณาสงเรอง

พรอมความเหนตอศาลรฐธรรมนญได ตามมาตรา ๒๒ (๔) แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐ ประกอบมาตรา ๔๖

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ

พ.ศ. ๒๕๖๑

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 153

๒.๓.๔กรณเรองรองเรยนของผถกละเมดสทธหรอเสรภาพทรฐธรรมนญ

คมครองไว โดยการละเมดนนเปนผลจากบทบญญตแหงกฎหมายขดหรอแยง

ตอรฐธรรมนญตามมาตรา๔๘แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญพ.ศ.๒๕๖๑

“กฎกระทรวง ฉบบท ๒๗๗ (พ.ศ. ๒๕๓๙) ออกต�มคว�มในพระร�ชบญญต

ก�รผงเมอง พ.ศ. ๒๕๑๘ กฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวมชมชนบ�นเพ

จงหวดระยอง พ.ศ. ๒๕๔๙ และพระร�ชบญญตเขตพฒน�พเศษภ�คตะวนออก

พ.ศ. ๒๕๖๑ ในสวนทเกยวกบโครงก�รขย�ยแนวถนนส�ย ค.๕ มปญห�เกยวกบ

คว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐ ม�ตร� ๓๗”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๔๓/๒๕๖๑

วนท ๒๗ กนย�ยน ๒๕๖๑

เรองรองเรยนท ๑๒๕๓/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนตอผตรวจก�รแผนดน

ขอใหพจ�รณ�เสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอศ�ลรฐธรรมนญเพอพจ�รณ�

วนจฉย กรณกฎกระทรวง ฉบบท ๒๗๗ (พ.ศ. ๒๕๓๙) ออกต�มคว�มใน

พระร�ชบญญตก�รผงเมอง พ.ศ. ๒๕๑๘ กฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวม

ชมชนบ�นเพ จงหวดระยอง พ.ศ. ๒๕๔๙ และพระร�ชบญญตเขตพฒน�พเศษ

ภ�คตะวนออก พ.ศ. ๒๕๖๑ ในสวนทเกยวกบโครงก�รขย�ยแนวถนนส�ย ค.๕

มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐

ม�ตร� ๓๗

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑154

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน ดงน

๑. แมวาผรองเรยนมไดระบไวโดยชดแจงวา ประเดนปญหาตามคำารองเรยน

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตราใด แตการทผรองเรยนกลาวอางวาเรองดงกลาวมปญหาเกยวกบความชอบดวย

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ มาตรา ๔๑ และมาตรา ๔๒

สวนท ๕ วาดวยสทธในทรพยสน ซงยงคงมการบญญตรบรองหลกการเดยวกนนไว

ในมาตรา ๓๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ถอไดวา

ผ ร องเรยนขอใหพจารณาประเดนปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

ตามบทบญญตดงกลาว ดงนน ผตรวจการแผนดนจงชอบทจะพจารณาประเดน

ปญหาตามคำารองเรยนในเรองน วามปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๓๗ หรอไม ดงทศาลรฐธรรมนญ

เคยมคำาสงไว ในคำาสงศาลรฐธรรมนญ ท ๒๑/๒๕๖๑ ซงตามรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๓๗ ไดบญญตรบรองและ

คมครองสทธในทรพยสนของบคคลไว ดงน

“มาตรา ๓๗ บคคลยอมมสทธในทรพยสนและการสบมรดก

ขอบเขตแหงสทธและการจ�ากดสทธเชนวาน ใหเปนไปตามทกฎหมายบญญต

การเวนคนอสงหารมทรพยจะกระท�ามได เวนแตโดยอาศยอ�านาจ

ตามบทบญญตแหงกฎหมายทตราขนเพอการอนเปนสาธารณปโภค การปองกน

ประเทศ หรอการไดมาซงทรพยากรธรรมชาต หรอเพอประโยชนสาธารณะอยางอน

และตองชดใชคาทดแทนทเปนธรรมภายในเวลาอนควรแกเจาของตลอดจน

ผทรงสทธบรรดาทไดรบความเสยหายจากการเวนคน โดยค�านงถงประโยชน

สาธารณะผลกระทบตอผถกเวนคน รวมทงประโยชนทผถกเวนคนอาจไดรบจาก

การเวนคนนน...”

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 155

๒. กรณทผรองเรยนอางวา ผรองเรยนไดรบการรบรองและคมครองสทธ

ในทรพยสน ซงเปนไปตามมาตรา ๓๗ วรรคหนงของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ นน รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

มาตรา ๓๗ วรรคสอง ยงไดบญญตให ขอบเขตแหงสทธและการจำากดสทธดงกลาว

เปนไปตามทกฎหมายบญญต เมอกฎกระทรวง ฉบบท ๒๗๗ (พ.ศ. ๒๕๓๙) ออกตามความ

ในพระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. ๒๕๑๘ และกฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวม

ชมชนบานเพ จงหวดระยอง พ.ศ. ๒๕๔๙ ในสวนทเกยวกบโครงการขยายแนวถนน

สาย ค.๕ ไดออกโดยอาศยอำานาจตามพระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. ๒๕๑๘

จงเปนการจำากดสทธในทรพยสนตามทกฎหมายบญญต ตามมาตรา ๓๗ วรรคสอง

ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ เพอกำาหนดใหมการ

ใชประโยชนทดนใหสอดคลองกบวตถประสงคของการผงเมอง โดยผรองเรยนยงคงสามารถ

ใชประโยชนจากทดนดงกลาวได เพยงแตมขอจำากดตามกฎกระทรวงฉบบดงกลาว

ดงนน กฎกระทรวง ฉบบท ๒๗๗ (พ.ศ. ๒๕๓๙) ออกตามความในพระราชบญญต

การผงเมอง พ.ศ. ๒๕๑๘ และกฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวมชมชนบานเพ

จงหวดระยอง พ.ศ. ๒๕๔๙ ในสวนทเกยวกบโครงการขยายแนวถนนสาย ค.๕

จงมไดมป ญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๓๗

๓. นอกจากน แมจะปรากฏขอเทจจรงวา ผรองเรยนไดรบใบอนญาต

ใหทำาการจดสรรทดนจากคณะกรรมการควบคมการจดสรรทดน กระทรวงมหาดไทย

ตามใบอนญาต เลขท ๗๑/๒๕๓๙ ลงวนท ๒๑ กมภาพนธ ๒๕๓๙ กตาม แตใบอนญาตดงกลาว

เปนเพยงการอนญาตใหผ รองเรยนในฐานะนตบคคลสามารถประกอบธรกจ

ในเรองดงกลาวไดเทานน สวนการดำาเนนการกอสรางอสงหารมทรพยในทดนนน

ยงคงอยภายใตบงคบกฎกระทรวง ฉบบท ๒๗๗ (พ.ศ. ๒๕๓๙) ออกตามความใน

พระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. ๒๕๑๘ และกฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวม

ชมชนบานเพ จงหวดระยอง พ.ศ. ๒๕๔๙ และเมอกฎกระทรวง ฉบบท ๒๗๗

(พ.ศ. ๒๕๓๙) ออกตามความในพระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. ๒๕๑๘ และ

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑156

กฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวมชมชนบานเพ จงหวดระยอง พ.ศ. ๒๕๔๙

มได มป ญหาเกยวกบความชอบด วยรฐธรรมนญแห งราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ แลว การทเจาหนาทของเทศบาลตำาบลบานเพและเจาหนาท

ของสำานกงานโยธาธการและผงเมองจงหวดระยอง ไมอนญาตใหผรองเรยนซงม

ใบอนญาตใหจดสรรทดนเลขท ๗๑/๒๕๓๙ ทำาการกอสรางอาคารบนแปลงทดน

ตามแนวโครงการขยายแนวถนนสาย ค.๕ อนเปนผลจากกฎกระทรวง ฉบบท ๒๗๗

(พ.ศ. ๒๕๓๙) ออกตามความในพระราชบญญตการผงเมอง พ.ศ. ๒๕๑๘ และ

กฎกระทรวงใหใชบงคบผงเมองรวมชมชนบานเพ จงหวดระยอง พ.ศ. ๒๕๔๙

จงมใชกรณทผรองถกละเมดสทธและเสรภาพทรฐธรรมนญคมครองไวตามมาตรา ๔๘

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ

พ.ศ. ๒๕๖๑ ทผตรวจการแผนดนจะพจารณายนคำารองพรอมดวยความเหนตอ

ศาลรฐธรรมนญได

๔. สวนทผรองเรยนอางวาพระราชบญญตเขตพฒนาพเศษภาคตะวนออก

พ.ศ. ๒๕๖๑ ในสวนทเกยวกบโครงการขยายแนวถนนสาย ค.๕ มปญหาเกยวกบ

ความชอบดวยรฐธรรมนญ เนองจากไมมการกำาหนดระยะเวลาและไมใหสทธ

แกเจาของแปลงทดนทมผลกระทบในเรองการจายคาชดเชยในการเวนคนทดนหรอ

ตองระบวารฐตองซอคน นน เมอขอเทจจรงตามคำารองเรยนยงไมปรากฏวา

มการกระทำาทเปนผลมาจากบทบญญตแหงกฎหมายอนเปนการละเมดสทธหรอ

เสรภาพของผรองเรยนทรฐธรรมนญคมครองแตอยางใด กรณตามคำารองเรยนดงกลาว

จงไมตองดวยมาตรา ๔๘ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

วธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ ผรองเรยนจงมใชบคคลซงถกละเมด

สทธหรอเสรภาพทรฐธรรมนญคมครองไว ตามมาตรา ๒๑๓ ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ดงทศาลรฐธรรมนญเคยมคำาสงไวใน

คำาสงศาลรฐธรรมนญ ท ๓๒/๒๕๖๑ ประเดนปญหาตามคำารองเรยนน จงมได

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 157

มปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

ทผตรวจการแผนดนจะเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอศาลรฐธรรมนญเพอพจารณา

วนจฉย

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป๒๙

๒๙ สรปคำาสงศาลรฐธรรมนญ ท ๒๑/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๗ กมภาพนธ ๒๕๖๑ เรอง นายประยงค ไชยศร กบพวก

รวม ๑๑ คน (ผรอง) ขอใหศาลรฐธรรมนญพจารณาวนจฉยตามรฐธรรมนญ มาตรา ๒๑๓ วา การกระทำาของ

เจาพนกงานตำารวจและพนกงานอยการทดำาเนนคดกบผรองทไดใชสทธและเสรภาพตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๕๐ มาตรา ๓ มาตรา ๖ มาตรา ๒๗ มาตรา ๒๘ มาตรา ๒๙ มาตรา ๖๓ มาตรา ๖๘ มาตรา ๖๙

มาตรา ๗๐ มาตรา ๗๑ มาตรา ๗๗ มาตรา ๘๑ มาตรา ๑๒๒ มาตรา ๒๑๒ มาตรา ๒๑๖ ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ

ในสวนทเกยวของกบคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนขางตนมดงน

“พจารณาแลวเหนวา มขอตองพจารณากอนวาศาลรฐธรรมนญจะตรวจสอบความชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ ตามคำารองไดหรอไม ซงพจารณาแลวเหนวา บทบญญตของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ ทผ ร องทงสบเอดคน ขอใหพจารณาวนจฉยนน รฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ยงคงมบทบญญตรบรองในหลกการเดยวกนกบรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ ศาลรฐธรรมนญจงชอบทจะพจารณาคำารองนตามรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ซงเปนรฐธรรมนญฉบบทใชบงคบขณะทศาลรฐธรรมนญพจารณาวนจฉยได”

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑158

“พระร�ชบญญตมห�วทย�ลยนครพนม พ.ศ. ๒๕๔๘ ในสวนของก�รรวม

มห�วทย�ลยร�ชภฏนครพนมกบสถ�บนก�รศกษ�อน ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ

แหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๕๐/๒๕๖๑

วนท ๒ พฤศจก�ยน ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๑๗๔๒/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนยนคำ�รองตอศ�ลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยว� พระร�ชบญญต

มห�วทย�ลยนครพนม พ.ศ. ๒๕๔๘ ในสวนของก�รรวมมห�วทย�ลยร�ชภฏ

นครพนมกบสถ�บนก�รศกษ�อน ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย

พทธศกร�ช ๒๕๖๐

พจารณาแลวเหนวา กรณตามคำารองเรยนน เปนเรองขอใหผตรวจการ

แผนดนพจารณายนคำารองตอศาลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยวา พระราชบญญต

มหาวทยาลยนครพนม พ.ศ. ๒๕๔๘ ในสวนของการรวมมหาวทยาลยราชภฏ

นครพนมกบสถาบนการศกษาอน ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐ โดยผรองเรยนประสงคจะใชสทธตามมาตรา ๒๑๓ ของ

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ซงตามพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ มาตรา ๔๘

บญญตวา “ภายใตบงคบมาตรา ๔๗ ผใดถกละเมดสทธหรอเสรภาพทรฐธรรมนญ

คมครองไว ถาผนนเหนวาการละเมดนนเปนผลจากบทบญญตแหงกฎหมายขดหรอแยง

ตอรฐธรรมนญ ใหยนค�ารองตอผตรวจการแผนดน” จงเปนกรณทกฎหมายอน

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 159

กำาหนดหนาทและอำานาจของผตรวจการแผนดนไว ผตรวจการแผนดนจงมอำานาจ

รบเรองรองเรยนดงกลาวไวพจารณาได ตามความในมาตรา ๒๒ (๔) แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐ ประกอบกบมาตรา ๔๘

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ

พ.ศ. ๒๕๖๑ และเหนควรพจารณาคำารองเรยนน ตามหลกเกณฑและเงอนไข

ทบญญตไวในมาตรา ๔๘ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณา

ของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑

เมอพเคราะหบทบญญตมาตรา ๔๘ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยวธพจารณาของ ศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ แลว เหนวา บคคลทจะใชสทธ

ตามมาตราดงกลาว จะตองเปนบคคลทถกละเมดสทธหรอเสรภาพทรฐธรรมนญ

คมครองไว และการละเมดนนเปนผลมาจากบทบญญตแหงกฎหมายขดหรอแยง

ตอรฐธรรมนญ เมอขอเทจจรงตามคำารองเรยนปรากฏวา ผรองเรยนเคยยนคำารอง

ตอศาลรฐธรรมนญ เพอใหวนจฉย กรณพระราชบญญตมหาวทยาลยนครพนม

พ.ศ. ๒๕๔๘ มาตรา ๔ มาตรา ๕๘ มาตรา ๖๐ และมาตรา ๖๑ ในสวนของการรวม

มหาวทยาลยราชภฏนครพนมกบสถาบนการศกษาอน ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ มาตรา ๓๐ และมาตรา ๓๑ และ

ศาลรฐธรรมนญไดมคำาวนจฉยไวแลว โดยอางองคำาพพากษาศาลปกครองขอนแกน

และศาลปกครองสงสดวา ผรองเรยนไมใชผทไดรบความเดอดรอนหรอเสยหายหรอ

อาจจะเดอดรอนหรอเสยหายโดยมอาจหลกเลยงได และกรณไมไดเปนผลสบเนอง

มาจากบทบญญตของพระราชบญญตมหาวทยาลยนครพนม พ.ศ. ๒๕๔๘ มาตรา ๔

มาตรา ๕๘ มาตรา ๖๐ และมาตรา ๖๑ ในสวนของการรวมมหาวทยาลยราชภฏ

นครพนมกบสถาบนการศกษาอน ประกอบกบไมปรากฏขอเทจจรงอนใดวาผรองเรยน

ถกละเมดสทธหรอเสรภาพตามทรฐธรรมนญรบรองไว ศาลรฐธรรมนญจงไมรบคำารอง

ไวพจารณาวนจฉย

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑160

ดงนน เมอกรณตามคำารองเรยนนมประเดนขอรองเรยนเดยวกบท

ศาลรฐธรรมนญไดเคยมคำาวนจฉยไวแลว ซงแมวากรณทศาลรฐธรรมนญไดม

คำาวนจฉยนน จะเปนการรองเรยนตามรฐธรรมนญฉบบเกาทถกยกเลกไปแลวกตาม

แตบทบญญตของรฐธรรมนญดงกลาวยงคงมหลกการและเนอหาสาระเชนเดยวกบ

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ กรณจงเหนวา ผรองเรยน

ไมไดเปนผทถกละเมดสทธหรอเสรภาพทรฐธรรมนญคมครองไว และการละเมดนน

มไดเปนผลมาจากบทบญญตแหงกฎหมายขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ ผตรวจการ

แผนดนจงไมอาจพจารณายนคำารองตอศาลรฐธรรมนญเพอวนจฉยได เนองจาก

ไมเปนไปตามหลกเกณฑและเงอนไขตามมาตรา ๔๘ แหงพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 161

“กรณสำ�นกง�นก�รบนพลเรอนไมรบอทธรณของผรองเรยน เนองจ�กพระร�ชบญญต

ก�รเดนอ�ก�ศ พ.ศ. ๒๔๙๗ มไดกำ�หนดขนตอนในก�รอทธรณภ�ยในไว

เปนก�รเฉพ�ะ มลกษณะเปนก�รละเมดสทธหรอเสรภ�พอนเปนผลจ�ก

บทบญญตแหงกฎหม�ยขดหรอแยงตอรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย

พทธศกร�ช ๒๕๖๐ ม�ตร� ๔๑ (๒) ม�ตร� ๒๕๗ และม�ตร� ๒๕๘ ง.”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๔๖/๒๕๖๑

วนท ๒๘ กนย�ยน ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๑๔๓๘/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนยนคำ�รองตอศ�ลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยว� กรณสำ�นกง�น

ก�รบนพลเรอนไมรบอทธรณของผ ร องเรยน เนองจ�กพระร�ชบญญต

ก�รเดนอ�ก�ศ พ.ศ. ๒๔๙๗ มไดกำ�หนดขนตอนในก�รอทธรณภ�ยในไวเปน

ก�รเฉพ�ะ มลกษณะเปนก�รละเมดสทธหรอเสรภ�พอนเปนผลจ�กบทบญญต

แหงกฎหม�ยขดหรอแยงตอรฐธรรมนญแหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐

ม�ตร� ๔๑ (๒) ม�ตร� ๒๕๗ และม�ตร� ๒๕๘ ง.

พจารณาแลวเหนวา กรณตามคำารองเรยนน เปนเรองขอใหผตรวจการแผนดน

พจารณายนคำารองตอศาลรฐธรรมนญ เพอวนจฉยวา กรณสำานกงานการบนพลเรอน

ไมรบอทธรณของผรองเรยน เนองจากพระราชบญญตการเดนอากาศ พ.ศ. ๒๔๙๗

ไมไดกำาหนดขนตอนในการอทธรณไวเปนการเฉพาะนน มลกษณะเปนการละเมด

สทธหรอเสรภาพอนเปนผลจากบทบญญตแหงกฎหมายดงกลาวขดหรอแยงตอ

รฐธรรมนญ โดยผรองเรยนขอใชสทธตามมาตรา ๔๘ แหงพระราชบญญตประกอบ

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑162

รฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ ทกำาหนดให

ยนคำารองตอผตรวจการแผนดนกอน ซงเปนกรณทกฎหมายอนกำาหนดหนาท

และอำานาจของผตรวจการแผนดนไว ผตรวจการแผนดนจงมอำานาจรบเรองรองเรยน

ดงกลาวไวพจารณาได ตามความในมาตรา ๒๒ (๔) แหงพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยผ ตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐ ประกอบมาตรา ๔๘

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ

พ.ศ. ๒๕๖๑ ผตรวจการแผนดนจงตองพจารณาคำารองเรยนนตามหลกเกณฑและ

เงอนไขทบญญตไวในมาตรา ๔๘ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

วธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑

เมอพเคราะหมาตรา ๔๘ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

วธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ แลว ซงบญญตวา “ภายใตบงคบ

มาตรา ๔๗ ผใดถกละเมดสทธหรอเสรภาพทรฐธรรมนญคมครองไว ถาผนน

เหนวาการละเมดนนเปนผลจากบทบญญตแหงกฎหมายขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ

ใหยนค�ารองตอผตรวจการแผนดน” ดงนน การใชสทธตามมาตรา ๔๘ แหงพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญดงกลาว จะตองเปนกรณทมบคคลถกละเมดสทธหรอเสรภาพ

ทรฐธรรมนญคมครองไว และการละเมดนนเปนผลมาจากบทบญญตแหงกฎหมาย

ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ หมายความวา ตองมบทบญญตของกฎหมายทอางมานน

บญญตไวแลวจงนำาบทบญญตทอางมาเปรยบเทยบวาขดหรอแยงตอบทบญญต

ทบญญตไวในรฐธรรมนญหรอไม เมอขอเทจจรงตามคำารองเรยนไมปรากฏวา มบทบญญต

ในเรองการอทธรณคำาสงไวในพระราชบญญตการเดนอากาศ พ.ศ. ๒๔๙๗ จงไมม

บทบญญตในกฎหมายทจะใหวนจฉยวาเปนการขดหรอแยงตอรฐธรรมนญหรอไม

กรณจงยงไมมประเดนใหวนจฉยวาการกระทำานนเปนการละเมดสทธหรอเสรภาพ

ทเปนผลมาจากบทบญญตแหงกฎหมายขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ ผตรวจการแผนดน

จงไมอาจพจารณายนคำารองตอศาลรฐธรรมนญเพอวนจฉยได เนองจากไมเปนไป

ตามหลกเกณฑและเงอนไขทกำาหนดไวตามมาตรา ๔๘ แหงพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญดงกลาว

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 163

อนง แมพระราชบญญตการเดนอากาศ พ.ศ. ๒๔๙๗ จะมไดกำาหนด

ขนตอนการอทธรณคำาสงของสำานกงานการบนพลเรอนไวเปนการเฉพาะกตาม

แตผรองเรยนยงคงมสทธยนหนงสออทธรณคำาสงปฏเสธไมออกใบอนญาตนกบน

พาณชยอนถอเปนคำาสงทางปกครองตามมาตรา ๕ แหงพระราชบญญตวธปฏบต

ราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ซงมาตรา ๔๔ แหงพระราชบญญตดงกลาว

ไดบญญตให อทธรณคำาสงทางปกครองเปนหนงสอ ยนตอเจาหนาทผทำาคำาสง

ทางปกครองไดภายในสบหาวนนบแตวนทไดรบแจงคำาสงนน ดงทปรากฏตามคำาสง

ศาลปกครองสงสดท ๑๓๗/๒๕๖๑ ลงวนท ๑๑ เมษายน ๒๕๖๑

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป

เรองทผตรวจการแผนดนพจารณาเสนอเรองพรอมดวยความเหน

ตอศาลรฐธรรมนญตามมาตรา ๒๑๓ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช ๒๕๖๐

๒.๔

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑166

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 167

“ก�รทเจ�หน�ทกรมควบคมมลพษแยกดำ�เนนคดกบผรองเรยนเปนก�รกระทำ�

ทขดตอหลกนตธรรมและขดหรอแยงตอม�ตร� ๒๕ ของรฐธรรมนญแหง

ร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐”

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๑๐/๒๕๖๑

วนท ๒๒ พฤษภ�คม ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๗๗๗/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนพจ�รณ�เสนอเรองตอศ�ลรฐธรรมนญ กรณก�รปฏบตหน�ท

ของเจ�หน�ทกรมควบคมมลพษในก�รแยกดำ�เนนคดกบผรองเรยนเปนก�รกระทำ�

ทขดตอหลกนตธรรม และขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ

พเคราะหคำารองเรยนของผ รองเรยนแลวจะไดวนจฉยตามประเดน

ทรองเรยนดงน

ทผ ร องเรยนขอใหผ ตรวจการแผนดนเสนอเรองพรอมความเหนตอ

ศาลรฐธรรมนญ พจารณาวนจฉยวา การปฏบตหนาทของเจาหนาทกรมควบคมมลพษ

ในการแยกดำาเนนคดกบผรองเรยนเปนการขดตอหลกนตธรรม และขดหรอแยง

ตอรฐธรรมนญ นน เหนวา การทกรมควบคมมลพษและรฐมนตรวาการกระทรวง

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ซงเปนเจาหนาทของรฐแยกฟองผรองเรยน

เปนคดฉอโกงไปกอน โดยไมรอผลการพจารณาของคณะกรรมการปองกนและ

ปราบปรามการทจรตแหงชาตวาผ รองเรยนมสวนรวมในการกระทำาความผด

กบเจาหนาทกรมควบคมมลพษหรอไม และมไดปฏบตตามมตคณะรฐมนตรทกำาหนดให

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑168

การกระทำาความผดทเอกชนกระทำาตอหนวยงานของรฐตองดำาเนนคดผานทาง

พนกงานอยการ ทำาใหผรองเรยนจะตองถกดำาเนนคดทงในขอหาฉอโกงและอาจถก

ดำาเนนคดฐานรวมกบกลมของเจาหนาทกรมควบคมมลพษในการกระทำาความผด

ฐานทจรตอกกได ดงทศาลอาญาคดทจรตและประพฤตมชอบกลางวนจฉยวา

ผรองเรยนไดรวมกบเจาหนาทกระทำาความผด อนมลกษณะเปนการดำาเนนคดกบ

ผรองเรยนจากการกระทำาคราวเดยวกนถงสองครง ซงไมเปนไปตามหลก ne bis in idem

หรอ “หลกการไมถกดำาเนนคดหลายครง” อนเปนสทธทไดรบการรบรองไวในกตกา

ระหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง อกทงยงเปนสทธ

และเสรภาพโดยทวไปของปวงชนชาวไทย ตามมาตรา ๒๕ ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ไดบญญตคมครองไว จงเหนวา

ผรองเรยนไดรบความเดอดรอนและถกละเมดสทธหรอเสรภาพ ตามทบญญตไวใน

มาตรา ๒๑๓ ของรฐธรรมนญฉบบเดยวกน

จงวนจฉยใหสงเรองใหศาลรฐธรรมนญวนจฉย ตามมาตรา ๔๖ และ

มาตรา ๔๘ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของ

ศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉย

ใหผรองเรยนทราบตอไป๓๐

๓๐ คำาวนจฉยผตรวจการแผนดนดงกลาวอยระหวางการพจารณาของศาลรฐธรรมนญซงยงไมแลวเสรจ

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 169

เรองรองเรยนทขอใหผตรวจการแผนดนเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอศาลปกครอง

กรณกฎ คำาสง หรอการกระทำาอนใดของหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของรฐมปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

หรอกฎหมาย ตามมาตรา ๒๓ (๒) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

๓

เรองทผตรวจการแผนดนวนจฉยใหยตการพจารณา ตามมาตรา ๒๓ (๒) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

๓.๑

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑172

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 173

๓.๑.๑ ประกาศมหาวทยาลยนวมนทราธราช เรอง การรบสมครคดเลอก

นกเรยนเขาศกษาในหลกสตรแพทยศาสตรบณฑตคณะแพทยศาสตรวชรพยาบาล

ปการศกษา ๒๕๖๑ รอบท ๑ (การรบดวย Portfolio) มปญหาเกยวกบ

ความชอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๖๐

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๑๖/๒๕๖๑

วนท ๒๓ พฤษภ�คม ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๑๓๐/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนเสนอเรองพรอมดวยคว�มเหนตอศ�ลปกครอง เพอวนจฉยว�

ประก�ศมห�วทย�ลยนวมนทร�ธร�ช เรอง ก�รรบสมครคดเลอกนกเรยน เข�ศกษ�

ในหลกสตรแพทยศ�สตรบณฑต คณะแพทยศ�สตรวชรพย�บ�ล ปก�รศกษ� ๒๕๖๑

รอบท ๑ (ก�รรบดวย Portfolio) มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยรฐธรรมนญ

แหงร�ชอ�ณ�จกรไทย พทธศกร�ช ๒๕๖๐ เนองจ�กมลกษณะเปนก�รเลอกปฏบต

และไมเปนธรรม

พจารณาแลวเหนวา บทบญญตมาตรา ๒๗ วรรคหนง ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ วางหลกความเสมอภาคไววา “บคคล

ยอมเสมอกนในกฎหมาย มสทธและเสรภาพและไดรบความคมครองตามกฎหมาย

เทาเทยมกน” และมาตรา ๒๗ วรรคสาม ไดบญญตขอหามมใหมการเลอกปฏบตไว

ดงน “การเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอบคคล ไมวาดวยเหตความแตกตางในเรอง

ถนกำาเนด เชอชาต ภาษา เพศ อาย ความพการ สภาพทางกายหรอสขภาพ สถานะ

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑174

ของบคคล ฐานะทางเศรษฐกจหรอสงคม ความเชอทางศาสนา การศกษาอบรม

หรอความคดเหนทางการเมองอนไมขดตอบทบญญตแหงรฐธรรมนญ หรอเหตอนใด

จะกระทำามได” ซงหลกความเสมอภาคตามรฐธรรมนญนน หมายความถงการปฏบต

ตอสงทเหมอนกนในสาระสำาคญอยางเดยวกน และการปฏบตตอสงทแตกตางกน

ในสาระสำาคญทแตกตางกนออกไป ดงนน หากมการปฏบตตอสงทเหมอนกน

ในสาระสำาคญทแตกตางกน หรอมการปฏบตตอสงทแตกตางกนในสาระสำาคญ

อยางเดยวกนโดยปราศจากเหตผลอนอาจรบฟงได ยอมเปนการเลอกปฏบต

ทขดตอหลกความเสมอภาค

กรณทผรองเรยนเหนวา การรบสมครคดเลอกนกเรยนเขาศกษาในหลกสตร

แพทยศาสตรบณฑตคณะแพทยศาสตรวชรพยาบาล ปการศกษา ๒๕๖๑ (การรบดวย

Portfolio) มลกษณะเปนการเลอกปฏบตและไมเปนธรรมแกนกเรยนมธยมศกษา

ตอนปลาย นน พจารณาแลวเหนวา เนองจากกระทรวงศกษาธการไดปรบปรงระบบ

การคดเลอกบคคลเขาศกษาในระดบอดมศกษาในปการศกษา ๒๕๖๑ เปนการคดเลอก

บคคลเขาศกษาในสถาบนอดมศกษาในระบบกลาง (Thai university Central

Admission System : TCAS) โดยกำาหนดใหการรบสมครบคคลเขาศกษาในสถาบน

อดมศกษาแบงออกเปน ๕ รอบ คอ

๑) การรบดวยแฟมสะสมผลงาน (Portfolio) โดยไมมการสอบขอเขยน

สำาหรบนกเรยนทวไป นกเรยนทมความสามารถพเศษ นกเรยนโควตา นกเรยนเครอขาย

๒) การรบแบบโควตาทมการสอบขอเขยนหรอขอสอบปฏบต สำาหรบ

นกเรยนทอยในเขตพนทหรอภาคโควตาโรงเรยนในเครอขาย และโครงการความสามารถ

พเศษตาง ๆ

๓) การรบตรงรวมกน สำาหรบนกเรยนในโครงการกลมสถาบนแพทยศาสตร

แหงประเทศไทย (กสพท.) โครงการอน ๆ และนกเรยนทวไป

๔) การรบแบบ Admission สำาหรบนกเรยนทวไป

๕) การรบตรงอสระ สถาบนอดมศกษารบสมครโดยตรงดวยวธการของ

สถาบนอดมศกษาเอง

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 175

ทงน การเปลยนแปลงระบบการคดเลอกบคคลเขาศกษาตอในระดบ

อดมศกษาดงกลาว เปนการเพมโอกาสใหแกนกเรยนมธยมศกษาตอนปลายในการ

เขาศกษาตอในสถาบนอดมศกษามากยงขน เนองจากการรบนกเรยนในแตละรอบนน

เกณฑในการตดสนมความหลากหลายแตกตางกนออกไป บางรอบไมตองมการสอบ

ขอเขยน บางรอบใชคะแนนสอบขอเขยน แตนกเรยนทกคนมสทธคนละ ๑ สทธ

ในการตดสนใจเรยนสาขาวชาใดวชาหนง โดยนกเรยนสามารถสมครไดหลายวชา

หรอหลายรอบตามความตองการ แตเมอตดสนใจเลอกแลวจะถกตดสทธ

จากการสมครในรอบถดไป เพอใหเกดความเสมอภาคระหวางนกเรยนดวยกน

ปองกนปญหาการกนทเขาเรยนในมหาวทยาลย

มหาวทยาลยนวมนทราธราชเปนสถาบนอดมศกษาในกำากบของ

กรงเทพมหานคร ตามความในมาตรา ๔ แหงพระราชบญญตมหาวทยาลย

กรงเทพมหานคร พ.ศ. ๒๕๕๓ ทมความเปนอสระในการบรหารจดการ จดตงขน

เพอตอบสนองความตองการของประชาชนในเขตกรงเทพมหานคร รวมทงใหโอกาส

ทางการศกษาทสอดคลองกบความตองการของชมชนเขตเมองโดยยดหลก

ความเสมอภาค ซงในปการศกษา ๒๕๖๑ คณะแพทยศาสตรวชรพยาบาล มหาวทยาลย

นวมนทราธราช ไดกำาหนดวธการคดเลอกบคคลเพอเขาศกษาตอ ดงน

๑) การรบดวย Portfolio จำานวน ๑๖ คน โดยหลกเกณฑการคดเลอก

จะพจารณาจากการประเมนแฟมสะสมผลงานและการสอบสมภาษณ ทงน เปนไปตาม

ประกาศมหาวทยาลยนวมนทราธราช เรอง หลกเกณฑและวธการตดสนผลการคดเลอก

บคคลเพอเขาศกษาหลกสตรแพทยศาสตรบณฑต คณะแพทยศาสตร วชรพยาบาล

มหาวทยาลยนวมนทราธราช ปการศกษา ๒๕๖๑ รอบท ๑ (การรบดวย Portfolio)

๒) การรบตรงรวมกน ผานกลมสถาบนแพทยศาสตรแหงประเทศไทย

(กสพท.) จำานวน ๖๘ คน ซงผสมครจะตองมคณสมบตตามท กสพท. กำาหนด

สอบวชาเฉพาะตามท กสพท. กำาหนด และสอบวชาสามญตามทสถาบนทดสอบ

ทางการศกษาแหงชาต (องคการมหาชน) (สทศ.) กำาหนด

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑176

ดงนน การรบสมครคดเลอกนกเรยนเขาศกษาในหลกสตรแพทยศาสตรบณฑต

คณะแพทยศาสตรวชรพยาบาล ปการศกษา ๒๕๖๑ รอบท ๑ (การรบดวย Portfolio)

จงเปนเพยงวธการหนงในการคดเลอกบคคลเพอเขาศกษาตอเทานน ซงมหาวทยาลย

นวมนทราธราชสามารถกำาหนดหลกเกณฑการคดเลอกไดเอง โดยไมมการสอบขอเขยน

ตลอดจนกำาหนดจำานวนนกเรยนทจะรบในแตละรอบไดเองตามความเหมาะสม

อยางไรกด การทมหาวทยาลยนวมนทราธราชกำาหนดหลกเกณฑและคณสมบตของ

ผทจะมสทธสมครคดเลอกดวย Portfolio ไวเฉพาะเจาะจงบางกลมนน กไมได

หมายความวานกเรยนมธยมศกษาตอนปลายทวไปจะไมมสทธสอบคดเลอกเขาศกษาตอ

ในคณะแพทยศาสตรวชรพยาบาล มหาวทยาลยนวมนทราธราช เพราะยงมวธการอน

ทเปดโอกาสใหนกเรยนมธยมศกษาตอนปลายทวไปสามารถสอบคดเลอกได คอ

การรบตรงรวมกน ผานกลมสถาบนแพทยศาสตรแหงประเทศไทย

ดวยเหตน จงเหนวา ประกาศมหาวทยาลยนวมนทราธราช เรอง การรบสมคร

คดเลอกนกเรยนเขาศกษาในหลกสตรแพทยศาสตรบณฑต คณะแพทยศาสตร

วชรพยาบาล ปการศกษา ๒๕๖๑ (การรบดวย Portfolio) ทกำาหนดรบสมครนกเรยน

จากโรงเรยนวชราวธ นกเรยนจากโรงเรยนในสงกดกรงเทพมหานคร นกเรยนทเปนบตร

ของขาราชการหรอลกจางประจำาหรอขาราชการบำานาญในสงกดกรงเทพมหานคร

หรอบตรของขาราชการกรงเทพมหานครหรอลกจางกรงเทพมหานครทปฏบตหนาท

ในมหาวทยาลยนวมนทราธราช หรอบตรของพนกงานมหาวทยาลยนวมนทราธราช

นกเรยนในโรงเรยนสงกดเทศบาลนครหรอเทศบาลเมอง และนกเรยนผมความสามารถ

ทางวชาการ ยงไมถอเปนการเลอกปฏบตเพราะเหตแหงความแตกตางในเรอง

สถานะของบคคล หรอขดตอหลกความเสมอภาคแตประการใด

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 177

๓.๑.๒ ระเบยบคณะกรรมการกองทนเพอผเคยเปนสมาชกรฐสภา วาดวย

การบรหารคาใชจายในการด�าเนนงานการรบเงนการเกบรกษาเงนการอนมต

การเบกจายเงน การจายเงน การจดหาผลประโยชนและการจายเงนชวยเหลอ

กองทนเพอผเคยเปนสมาชกรฐสภา (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๘ ขอ ๒๙

มปญหาเกยวกบความชอบดวยพระราชบญญตกองทนเพอผเคยเปนสมาชก

รฐสภาพ.ศ.๒๕๕๖

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๒๕/๒๕๖๑

วนท ๒๔ กรกฎ�คม ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๘๖๖/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนยนคำ�รองตอศ�ลปกครอง เพอวนจฉยว� ระเบยบคณะกรรมก�ร

กองทนเพอผเคยเปนสม�ชกรฐสภ�ว�ดวยก�รบรห�ร ค�ใชจ�ยในก�รดำ�เนนง�น

ก�รรบเงน ก�รเกบรกษ�เงน ก�รอนมตก�รเบกจ�ยเงน ก�รจ�ยเงน ก�รจดห�

ผลประโยชนและก�รจ�ยเงนชวยเหลอกองทนเพอผเคยเปนสม�ชกรฐสภ�

(ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๘ ขอ ๒๙ นน มปญห�เกยวกบคว�มชอบดวยพระร�ชบญญต

กองทนเพอผเคยเปนสม�ชกรฐสภ� พ.ศ. ๒๕๕๖

พจารณาแลวเหนวา กรณตามคำารองเรยนน เปนเรองขอใหผตรวจการ

แผนดนพจารณายนคำารองตอศาลปกครอง เพอวนจฉยวา ระเบยบคณะกรรมการ

กองทนเพอผเคยเปนสมาชกรฐสภา วาดวยการบรหาร คาใชจายในการดำาเนนงาน

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑178

การรบเงน การเกบรกษาเงน การอนมตการเบกจายเงน การจายเงน การจดหา

ผลประโยชนและการจายเงนชวยเหลอกองทนเพอผเคยเปนสมาชกรฐสภา (ฉบบท ๒)

พ.ศ. ๒๕๕๘ ขอ ๒๙ ไมชอบดวยพระราชบญญตกองทนเพอผเคยเปนสมาชกรฐสภา

พ.ศ. ๒๕๕๖ อนเปนการรองเรยนในกรณทเหนวากฎมปญหาเกยวกบความชอบดวย

กฎหมาย ตามมาตรา ๒๓ (๒) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

ผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐ ประกอบ มาตรา ๒๓๑ (๒) ของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐

เมอขอเทจจรงปรากฏวา ผรองเรยนไดฟองคดตอศาลปกครองกลาง

เพอขอใหศาลมคำาพพากษาหรอคำาสงเพกถอนระเบยบคณะกรรมการกองทน

เพอผเคยเปนสมาชกรฐสภา วาดวยการบรหาร คาใชจายในการดำาเนนงาน การรบเงน

การเกบรกษาเงน การอนมตการเบกจายเงน การจายเงน การจดหาผลประโยชน

และการจายเงนชวยเหลอกองทนเพอผ เคยเปนสมาชกรฐสภา (ฉบบท ๒)

พ.ศ. ๒๕๕๘ แลว โดยศาลปกครองกลางไดมคำาสงในคดหมายเลขแดงท ๔๓๑/๒๕๖๐

วา ไมรบคำาฟองไวพจารณาและจำาหนายคดออกจากสารบบความเพราะเหตทผฟอง

ยนฟองคดเมอพนกำาหนดระยะเวลา แมวาประเดนการฟองคดตอศาลปกครอง

จะเปนประเดนเดยวกนกตามแตศาลปกครองกลางยงไมไดวนจฉยในเนอหา

ของคำาฟอง จงมใชเปนเรองทศาลมคำาพพากษา คำาสง หรอคำาวนจฉยเสรจเดดขาดแลว

ตามมาตรา ๓๗ (๒) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน

พ.ศ. ๒๕๖๐ ทำาใหผตรวจการแผนดนมหนาทและอำานาจรบเรองรองเรยนดงกลาว

ไวพจารณาได ตามมาตรา ๒๓ (๒) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

ผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

พจารณาตามเจตนารมณของพระราชบญญตกองทนเพอผเคยเปนสมาชก

รฐสภา พ.ศ. ๒๕๕๖ จะเหนวาเปนกฎหมายทตราขนเพอตอบแทนคณงามความด

และความเสยสละของสมาชกสภาผแทนราษฎรและสมาชกวฒสภา และเพอชวยเหลอ

สมาชกสภาผแทนราษฎรและสมาชกวฒสภาซงสมาชกภาพไดสนสดลง โดยใหม

กองทนเพอผเคยเปนสมาชกรฐสภา เพอเปนทนหมนเวยนและใชจายเพอชวยเหลอ

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 179

ผเคยเปนสมาชกรฐสภาดงกลาวโดยมาตรา ๕ กำาหนดใหจายเงนทนเลยงชพ

เงนชวยเหลอในการรกษาพยาบาล เงนชวยเหลอในกรณทพพลภาพ เงนชวยเหลอ

ในกรณถงแกกรรม เงนชวยเหลอในกรณการใหการศกษาบตร รวมถงสวสดการ

และสทธประโยชนอน สำาหรบการจายเงนทนเลยงชพนน ตามมาตรา ๑๖

แหงพระราชบญญตดงกลาว ไดกำาหนดใหสมาชกรฐสภาซงไดสงเงนเขากองทน

มสทธไดรบเงนทนเลยงชพเมอสนสดสมาชกภาพแหงสภาทตนเปนสมาชก

ตามระเบยบทคณะกรรมการกำาหนด ซงตามขอ ๒๙ แหงระเบยบคณะกรรมการ

กองทนเพอผเคยเปนสมาชกรฐสภาวาดวยการบรหาร คาใชจายในการดำาเนนงาน

การรบเงน การเกบรกษาเงน การอนมตการเบกจายเงน การจายเงนการจดหา

ผลประโยชนและการจายเงนชวยเหลอกองทนเพอผ เคยเปนสมาชกรฐสภา

พ.ศ. ๒๕๕๖ กำาหนดใหสมาชกรฐสภาซงสมาชกภาพไดสนสดลง มสทธไดรบเงนทน

เลยงชพเปนรายเดอน โดยมไดกำาหนดระยะเวลาสนสดการจายเงนไว ตอมาไดม

การแกไข ขอ ๒๙ ของระเบยบดงกลาว โดยกำาหนดใหผเคยเปนสมาชกรฐสภา

ทสงเงนเขากองทน มสทธไดรบเงนทนเลยงชพเปนรายเดอน โดยใหไดรบเปนระยะเวลา

สองเทาของเวลาสำาหรบคำานวณเงนทนเลยงชพ ซงเปนการแกไขหลกเกณฑเกยวกบ

การจายเงนทนเลยงชพใหแกสมาชกรฐสภา

ทงน การแกไขหลกเกณฑดงกลาวยอมอยในอำานาจหนาทและเปนดลพนจ

ของคณะกรรมการกองทนเพอผเคยเปนสมาชกรฐสภา ทจะพจารณาแกไขเพอให

สอดคลองกบรายรบ รายจายและสถานะทางการเงนของกองทนเพอผเคยเปน

สมาชกรฐสภา ซงเปนการพจารณาแกไขตามหลกความไดสดสวนหรอหลก

พอสมควรแกเหต อนเปนการชงนำาหนกดลพนจระหวางประโยชนมหาชนและ

ประโยชนเอกชน ในการออกกฎ ระเบยบ หรอคำาสงของฝายปกครอง โดยการแกไข

หลกเกณฑเกยวกบการจายเงนทนเลยงชพ ถอเปนมาตรการทมความจำาเปนและ

เหมาะสมทจะทำาใหกองทนบรรลวตถประสงคในการชวยเหลอผเคยเปนสมาชก

รฐสภาตอไปได โดยทไมกอใหเกดปญหาเกยวกบสถานะทางการเงนของกองทน

ถงแมวาผรองเรยนจะไดรบผลกระทบจากการแกไขหลกเกณฑดงกลาวอยบาง

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑180

แตผรองเรยนและผเคยเปนสมาชกรฐสภากยงคงมสทธทจะไดรบเงนทนเลยงชพ

ตามระเบยบทคณะกรรมการแกไขใหม ซงสอดคลองกบหลกการทกำาหนดไวใน

พระราชบญญตกองทนเพอผ เคยเปนสมาชกรฐสภา พ.ศ. ๒๕๕๖ โดยมได

กระทบกระเทอนตอสาระสำาคญแหงสทธทจะไดรบเงนทนเลยงชพแตอยางใด

ดงนน กรณปญหาตามคำารองเรยนนยงไมปรากฏวาขดหรอแยงกบ

พระราชบญญตกองทนเพอผเคยเปนสมาชกรฐสภา พ.ศ. ๒๕๕๖ ผตรวจการ

แผนดนจงไมอาจพจารณาเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอศาลปกครองเพอวนจฉย

ตามมาตรา ๒๓ (๒) แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการ

แผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของ

ผรองเรยน และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยน

ทราบตอไป

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 181

๓.๑.๓ประกาศคณะกรรมการวาดวยสญญาเรองใหธรกจการใหเชาอาคาร

เพออยอาศยเปนธรกจทควบคมสญญาพ.ศ.๒๕๖๑และประกาศคณะกรรมการ

วาดวยสญญาเรองใหธรกจใหเชาซอรถยนตและรถจกรยานยนตเปนธรกจ

ทควบคมสญญาพ.ศ.๒๕๖๑มปญหาเกยวกบความชอบดวยกฎหมาย

คำ�วนจฉยผตรวจก�รแผนดน (กฎหม�ย) ท ๕๘/๒๕๖๑

วนท ๒๗ ธนว�คม ๒๕๖๑

เรองรองเรยนเลขดำ�ท ๑๘๗๘/๒๕๖๑ ผรองเรยนยนคำ�รองเรยนขอให

ผตรวจก�รแผนดนยนคำ�รองตอศ�ลปกครอง เพอวนจฉยว� ประก�ศคณะกรรมก�ร

ว�ดวยสญญ� เรอง ใหธรกจก�รใหเช�อ�ค�รเพออยอ�ศยเปนธรกจทควบคม

สญญ� พ.ศ. ๒๕๖๑ และ ประก�ศคณะกรรมก�รว�ดวยสญญ� เรอง ใหธรกจ

ใหเช�ซอรถยนตและรถจกรย�นยนตเปนธรกจทควบคมสญญ� พ.ศ. ๒๕๖๑

มปญห�คว�มชอบดวยกฎหม�ย อนเปนก�รรองเรยนในกรณทเหนว�กฎมปญห�

เกยวกบคว�มชอบดวยกฎหม�ยต�มม�ตร� ๒๓ (๒) แหงพระร�ชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญว�ดวยผตรวจก�รแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

พเคราะหคำารองเรยนของผรองเรยนแลวจะไดวนจฉยไปตามประเดน ดงน

๑. กรณทผ รองเรยนอางวา ประกาศคณะกรรมการวาดวยสญญา

เรอง ใหธรกจการใหเชาอาคารเพออยอาศยเปนธรกจทควบคมสญญา พ.ศ. ๒๕๖๑

และประกาศคณะกรรมการวาดวยสญญา เรอง ใหธรกจใหเชาซอรถยนต

และรถจกรยานยนตเปนธรกจทควบคมสญญา พ.ศ. ๒๕๖๑ ออกโดยไมชอบดวย

กฎหมาย เหนวา เมอพเคราะห มาตรา ๓๕ ทว แหงพระราชบญญตคมครองผบรโภค

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑182

พ.ศ. ๒๕๒๒ แลว ไดวางหลกเกณฑและเงอนไขในการกำาหนดใหธรกจใดเปนธรกจทควบคมสญญาของคณะกรรมการวาดวยสญญาไววา ตองเปนการประกอบธรกจทการทำาสญญานน มกฎหมายกำาหนดใหตองทำาเปนหนงสอ หรอตามปกตประเพณตองทำาเปนหนงสอ นอกจากน ยงตองเปนธรกจทใชสญญาสำาเรจรปอยางแพรหลายหรอผประกอบธรกจมอำานาจตอรองเหนอกวาผบรโภค และกอนออกประกาศ ตองรบฟงความคดเหนจากผประกอบธรกจและผบรโภคทไดรบผลกระทบโดยตรง ตามมาตรา ๓ และมาตรา ๕ แหงพระราชกฤษฎกากำาหนดหลกเกณฑและวธการในการกำาหนดธรกจทควบคมสญญาและลกษณะของสญญา พ.ศ. ๒๕๔๒ เมอขอเทจจรงปรากฏวาในการทำาสญญาเชาอาคารเพออยอาศย ตามปกตประเพณยอมทำาเปนหนงสอ สวนสญญาเชาซอ ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา ๕๗๒ กำาหนดใหตองทำาเปนหนงสอ และธรกจทงสองประเภทมการใชสญญาสำาเรจรปอยางแพรหลาย ทงผ ประกอบธรกจมอำานาจตอรองเหนอกวาผ บรโภค จงตองดวยหลกเกณฑ และเงอนไขในการกำาหนดธรกจทควบคมสญญา เมอคณะกรรมการวาดวยสญญาไดทำาการรบฟงความคดเหนจากผประกอบธรกจและผบรโภคกอนทจะออกประกาศทงสองฉบบแลว การออกประกาศทงสองฉบบดงกลาวจงชอบดวยมาตรา ๓๕ ทว แหงพระราชบญญตคมครองผบรโภค พ.ศ. ๒๕๒๒

๒. กรณทผรองเรยนอางวา ในการทำาสญญาเชาอาคารเพออยอาศยและสญญาเชาซอรถยนตและรถจกรยานยนต มพระราชบญญตวาดวยขอสญญา ทไมเปนธรรม พ.ศ. ๒๕๔๐ บญญตไวโดยเฉพาะอยแลว จงไมอาจออกประกาศ คณะกรรมการวาดวยเรองสญญาดงกลาวไดอก ตามความในมาตรา ๒๑ วรรคหนง แหงพระราชบญญตคมครองผบรโภค พ.ศ. ๒๕๒๒ เหนวา พระราชบญญตวาดวยขอสญญาทไมเปนธรรม พ.ศ. ๒๕๔๐ มเจตนารมณกำาหนดกรอบของการใช หลกความศกดสทธของการแสดงเจตนาและหลกเสรภาพของบคคล เพอแกไข ความไมเปนธรรม โดยเปนเพยงแนวทางและใหอำานาจแกศาลทจะสงใหขอสญญาทเหนวาไมเปนธรรมนน มผลใชบงคบเทาทเปนธรรมและพอสมควรแกกรณเทานน โดยมไดมงใชบงคบกบสญญาประเภทใดประเภทหนงเปนการเฉพาะ จงมใชบทบญญตโดยเฉพาะดงทผรองเรยนอาง

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 183

๓. สวนกรณทผ ร องเรยนอางวา ธรกจการใหเชาซอรถยนตและ

รถจกรยานยนต มพระราชบญญตธรกจสถาบนการเงน พ.ศ. ๒๕๕๑ บญญตไว

โดยเฉพาะแลว เหนวา ขอ ๕.๓.๕ ของประกาศธนาคารแหงประเทศไทย

เรอง การอนญาตใหธนาคารพาณชยประกอบธรกจใหเชาซอและใหเชาแบบลสซง

ซงออกโดยอาศยอำานาจตามความในมาตรา ๓๖ แหงพระราชบญญตดงกลาว นน

มไดกำาหนดวธการไวเปนการเฉพาะแตใหเปนไปตามหลกเกณฑทคณะกรรมการ

วาดวยสญญาประกาศกำาหนด จงเปนการใหอำานาจแกคณะกรรมการวาดวยสญญา

เปนผ กำาหนดหลกเกณฑ เมอคณะกรรมการวาดวยสญญาไดออกประกาศ

คณะกรรมการวาดวยสญญา เรอง ใหธรกจใหเชาซอรถยนตและรถจกรยานยนต

เปนธรกจทควบคมสญญา พ.ศ. ๒๕๖๑ เปนไปตามหลกเกณฑทมอำานาจกำาหนด

ดงนน ประกาศดงกลาวตามทเปนปญหาในเรองรองเรยนน จงเปนประกาศทชอบดวย

กฎหมายแลว

๔. สวนทผรองเรยนอางวา ธรกจการใหเชาซอรถยนตและรถจกรยานยนต

มประกาศคณะปฏวต ฉบบท ๕๘ วาดวยการควบคมกจการคาขายอนกระทบถง

ความปลอดภยหรอผาสกแหงสาธารณชน ลงวนท ๒๖ มกราคม ๒๕๑๕ และ

พระราชบญญตการทวงถามหน พ.ศ. ๒๕๕๘ บญญตไวโดยเฉพาะแลว เหนวา

ประกาศคณะปฏวตและพระราชบญญตทผรองเรยนอางมา นน เปนเรองทมได

บญญตถงเรองการทำาสญญาใหเชาซอรถยนตและรถจกรยานยนตไวแตอยางใด

จงมใชกรณทมกฎหมายบญญตไวโดยเฉพาะดงทผรองเรยนอาง

กรณปญหาตามคำารองเรยนของผรองเรยน จงไมมปญหาความชอบดวย

กฎหมายทจะใหผตรวจการแผนดนพจารณาเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอ

ศาลปกครองเพอพจารณาวนจฉย ตามมาตรา ๒๓ (๒) แหงพระราชบญญตประกอบ

รฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

อาศยเหตดงกลาวมาแลวขางตน จงวนจฉยใหยตเรองรองเรยนของผรองเรยน

และใหสำานกงานผตรวจการแผนดนแจงผลการวนจฉยใหผรองเรยนทราบตอไป

เรองทผตรวจการแผนดนเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอศาลปกครอง ตามมาตรา ๒๓ (๒)

แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๐

ไมปรากฏคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

๓.๒

ขอมลเกยวกบคำาวนจฉยของผตรวจการแผนดนระหวางป พ.ศ. ๒๕๖๐ - พ.ศ. ๒๕๖๑

๔

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑188

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 189

• จ�านวนเรองรองเรยนจากค�าวนจฉยผตรวจการแผนดนในการปฏบตหนาท

ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๖๐มาตรา๕๑และ

มาตรา ๒๑๓ ประกอบพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธ

พจารณาของศาลรฐธรรมนญพ.ศ.๒๕๖๑

๑. ขอมลเกยวกบเรองรองเรยนต�มพระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

ว�ดวยวธพจ�รณ�ของศ�ลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ ม�ตร� ๔๖ และม�ตร� ๔๘

(๑๔ เรอง)

๑.๑ การรองเรยนกรณบคคลซงถกละเมดสทธหรอเสรภาพโดยตรง

และไดรบความเดอดรอนหรอเสยหาย หรออาจจะเดอดรอนหรอเสยหายโดยมอาจ

หลกเลยงไดอนเนองมาจากการถกละเมดสทธหรอเสรภาพตามพระราชบญญต

ประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ มาตรา ๔๖

จำานวน ๑๑ เรอง ซงประกอบดวยกรณดงตอไปน

- เรองทพจารณาแลวเหนวา เปนกรณทมรายการไมครบถวน

ตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ

พ.ศ. ๒๕๖๑ มาตรา ๔๒ จำานวน ๒ เรอง

- เรองทพจารณาแลวเหนวา เปนกรณทมลกษณะหามมให

ศาลรฐธรรมนญรบคำารองไวพจารณาตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

วาดวยวธพจารณาของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ มาตรา ๔๗ จำานวน ๗ เรอง

- เรองพจารณาแลวเหนวา เปนกรณทมไดเปนไปตาม

หลกเกณฑและเงอนไขตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณา

ของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ มาตรา ๔๖ จำานวน ๑ เรอง

- เรองทพจารณาแลวเหนวา เปนกรณทบคคลถกละเมดสทธ

หรอเสรภาพทรฐธรรมนญค มครองไว จงเสนอเรองพรอมดวยความเหนตอ

ศาลรฐธรรมนญเพอวนจฉยวาการกระทำานนขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ จำานวน ๑ เรอง

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑190

๑.๒ การรองเรยนกรณทบคคลถกละเมดสทธหรอเสรภาพท

รฐธรรมนญคมครองไวและเหนวาการละเมดนนเปนผลจากบทบญญตแหงกฎหมาย

ขดหรอแยงตอรฐธรรมนญ ตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยวธพจารณา

ของศาลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ มาตรา ๔๘ จำานวน ๓ เรอง

๒. ขอมลเกยวกบเรองรองเรยนต�มพระร�ชบญญตประกอบรฐธรรมนญ

ว�ดวยวธพจ�รณ�ของศ�ลรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๖๑ ม�ตร� ๔๕ กรณทประช�ชน

หรอชมชนฟองฟองหนวยง�นของรฐเพอใหไดรบประโยชนต�มรฐธรรมนญ

หมวด ๕ หน�ทของรฐ

ไมปรากฏคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

ส�ำนกกฎหมำยและคด ส�ำนกงำนผตรวจกำรแผนดน 191

• จ�านวนเรองรองเรยนจากค�าวนจฉยผตรวจการแผนดนในการปฏบตหนาท

ตามมาตรา๒๓๑ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช๒๕๖๐

ประกอบมาตรา ๒๓ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวย

ผตรวจการแผนดนพ.ศ.๒๕๖๐

๑. ขอมลเกยวกบคว�มเหนของผ ตรวจก�รแผนดนทเสนอตอ

ศ�ลรฐธรรมนญ ตงแต ป พ.ศ. ๒๕๖๐ - พ.ศ. ๒๕๖๑

๑.๑ เรองทยตการพจารณา จำานวน ๖๔ เรอง

ป พ.ศ. ๒๕๖๐ จำานวน ๒๘ เรอง

และป พ.ศ. ๒๕๖๑ จำานวน ๓๖ เรอง

๑.๒ เรองทพจารณาแลวเหนวา บทบญญตแหงกฎหมายมปญหา

เกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญจงเสนอเรองพรอมความเหน

ตอศาลรฐธรรมนญ จำานวน ๒ เรอง

ป พ.ศ. ๒๕๖๐ ไมปรากฏคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

และป พ.ศ. ๒๕๖๑ จำานวน ๒ เรอง

๑.๓ กฎหมายทถกรองเรยนมากทสด คอ พระราชบญญตยาเสพตด

ใหโทษ (ฉบบท ๖) พ.ศ. ๒๕๖๐ จำานวน ๓ ครง

๒. ขอมลเกยวกบคว�มเหนของผตรวจก�รแผนดนทเสนอตอศ�ลปกครอง

ตงแต ป พ.ศ. ๒๕๖๐ - พ.ศ. ๒๕๖๑

๒.๑ เรองทยตการพจารณา จำานวน ๒๒ เรอง

ป พ.ศ. ๒๕๖๐ จำานวน ๘ เรอง

และป พ.ศ. ๒๕๖๑ จำานวน ๑๔ เรอง

ค�ำวนจฉยผตรวจกำรแผนดน ป พ.ศ. ๒๕๖๐ – พ.ศ. ๒๕๖๑192

๒.๒ เรองทพจารณาแลวเหนวา กฎ คำาสง หรอการกระทำาอนใด

ของหนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของรฐมปญหาเกยวกบความชอบดวยรฐธรรมนญ

หรอกฎหมาย จงเสนอเรองพรอมความเหนตอศาลปกครอง

ไมปรากฏคำาวนจฉยผตรวจการแผนดนในกรณดงกลาว

๓. การรองเรยนเกยวกบรางกฎหมายทไมอยในหนาทและอำานาจของ

ผตรวจการแผนดน

๓.๑ รางกฎหมายทถกรองเรยนทงหมดจำานวน ๘ ราง

ป พ.ศ. ๒๕๖๐ จำานวน ๗ เรอง

และป พ.ศ. ๒๕๖๑ จำานวน ๒ เรอง

๓.๒ รางกฎหมายทถกรองเรยนมากทสด คอ รางพระราชบญญต

ปโตรเลยม (ฉบบท ..) พ.ศ. ....

จำานวน ๓ ครง

ออกแบบและจดรปเลมโดย:ส�านกสอสารองคกรและประชาสมพนธส�านกงานผตรวจการแผนดน