CEMAL TANER

CISCO NETWORKING

ACADEMY INSTRUCTOR

AĞ TEKNOLOJİLERİ

Ağ Teknolojileri Sayfa 2

ÖNSÖZ

Bilişim teknolojilerindeki gelişmelerin

ışık hızı ile geliştiği günümüzde herkes

artık bir ağın parçası olmaktadır.

Özellikle mobil cihazların kullanımın

artması ile hepimiz en büyük ağ olan

Interneti günlük hayatımızın

vazgeçilmez bir parçası haline getirdik.

Bu kitap ağ temelleri konusunda

başlangıç seviyesinde bilgiler

vermesinin yanı sıra Meslek

Yüksekokullarımızdaki Bilgisayar

Programcılığı Bölümlerinde okutulan

Ağ Temelleri ve Bilgisayar Ağ

Sistemleri dersine kaynak olmak

üzere hazırlanmıştır. CISCO

eğitmenliğinin verdiği bilgi ve tecrübe

ile kitap formatından daha çok ders

anlatır şekilde yazılmıştır.

Faydalı olması temennisiyle…

Cemal TANER

Manisa-2012

Bir Ağ Hikâyesi(Aşk Değil )

Bilgisayarlar kendi başlarına

özgürce takılırken Muhasebe

bölümündeki Zeynep Hanım bir

rapor yazıyor. Bu raporu bir

yazıcıdan yazdırması lazım ama

tabi o zamanlarda yazıcılar çok

pahalı ve sadece bölüm

amirinin odasındaki bilgisayara

bağlı bir nokta vuruşlu yazıcı

var. Zeynep Hanım PW

programı ile hazırladığı raporu

aşağıda gördüğünüz bir diskete

kaydediyor ve bölüm amirinin

odasına gidiyor

Daha sonra oradaki

bilgisayardaki disket sürücüye

disketi takıp raporu açıp

yazdırıyor ve masasına geri

dönüyor. Ne kadar zahmetli

değil mi?

Günümüzde nasıl acaba?

Hiç düşündünüz mü?

Ağ Teknolojileri Sayfa 3

1. AĞ TEKNOLOJİLERİNE GİRİŞ

1.1. AĞ NEDİR?

Bilgisayarların ilk üretilmeye başladığı yıllarda, bilgisayarlar tek başlarına

çalışıyor ve başka bilgisayarlar ile iletişim kurma ihtiyacı hissetmiyorlardı.

Internet’in temelini de oluşturan ARPANET projesi, aslında farklı yerlerde

bulunan bilgisayarlar arasında haberleşme sağlanması ve kaynak ve

dosyaların paylaşılması amacını taşıyordu.

Daha sonraki yıllarda birçok faydasından ötürü bilgisayarların birbirleri

ile bağlanarak ağ (network) oluşturulması daha çok tercih edilir olmuştur.

1.2. AĞ SİSTEMLERİNİN YARARLARI

Ağ kurmaktaki temel amaç paylaşımdır. (sharing) Bu şekilde maddi olarak

tasarruf yapılırken, zamandan da kazanılmaktadır.

Program Paylaşımı: Merkezi bir sunucuya kurulmuş programa tüm

kullanıcılar erişebilir böylelikle her bilgisayara ayrıca programın kurulmasına

gerek kalmaz ve ortak çalışma aynı dosyalar üzerinde değişiklik yapma

imkânı doğar.

Dosya Paylaşımı: Ağ üzerinde tüm kullanıcıların ortak kullanabileceği ya da

sadece kendilerinin ulaşabileceği alanlarda dosyalar, programlar

paylaşılabilir.

Yazıcı Paylaşımı: Her bilgisayara yazıcı kurmak yerine bir bilgisayara bağlı bir

yazıcıyı paylaşıma açarak veya bir ağ yazıcısını ağda paylaşıma açarak,

donanım maliyetinden büyük tasarruf yapılır.

Güvenlik: Kullanıcılar parola ile ağa bağlandıkları takdirde yetkisiz kişilerin

ağ kaynaklarına, dosyalara erişmesi engellenmiş olur.

Merkezi Yönetim: Bir ağ yönetici ağdaki tüm bilgisayarları tek bir

merkezden yöneterek güvenlik sağlar ve program kurma güncelleme gibi

işlemleri daha kolay gerçekleştirir.

Ağ Teknolojileri Sayfa 4

1.3. TEMEL AĞ BİLEŞENLERİ

Şekilde görüldüğü gibi bir ağı oluşturan birçok bileşen vardır. Kişisel

bilgisayarlar, sunucular, yazıcılar, anahtarlar, kablolar gibi. Bu bileşenler

dört ana kategoriye ayrılabilir:

Konak Bilgisayarlar (Hosts): Ağ üzerinde bir IP adresine sahip,Kişisel

bilgisayar,ağ yazıcısı ve sunucu gibi son kullanıcı cihazıdır.

Paylaşılan çevresel aygıtlar: Ağ üzerinde bir IP adresine sahip

değillerdir. Bağlı oldukları cihaz üzerinden ağdaki diğer cihazlarla

iletişim kurarlar. Tarayıcı, yazıcı,web kamerası gibi.

Ağ iletişim cihazları:Konak bilgisayarları birbirine bağlayan veri

trafiğinin üzerlerinden aktığı dağıtıcı (hub), anahtar( switch)

yönlendirici (router) gibi cihazlardır.

Ağ iletişim ortamı:Konak bilgisayar ve ağ cihazlarını birbirine

bağlayan bakır, fiber optik veya kablosuz bağlantı ortamlarıdır.

Bunu Biliyor musunuz?

ARPANET (Advanced Research Projects Agency Network, Amerikan Gelişmiş Savunma Araştırmaları Dairesi Ağı), yeni adıyla DARPA (Defence Advanced Research Projects Agency, ABD Savunma Bakanlığı İleri Araştırma Projeleri Ajansı) için soğuk savaş sırasında geliştirilmiş dünyanın ilk çalışan paket anahtarlama ağı olmasının yanı sıra İnternetin de atasıdır. Araştıma ve araştırmacıları birbirine bağlamak amacıyla geliştirilen ARPANET, daha sonraları Internet'in gelişmesine yol açan TCP/IP protokolünün ortaya çıkmasını sağlamıştır. Kaynak:wikipedia

Ağ Teknolojileri Sayfa 5

1.4. BİLGİSAYARLARIN AĞDAKİ ROLLERİ

Bilgisayarlar ağ ortamında farklı roller ve görevler üstlenebilir. Bir bilgisayar

veri alırken ve gönderirken farklı roller üstlenir. Bir bilgisayar istemci

olabilir, sunucu olabilir veyahut her ikisi de olarak görev yapabilir. İstemci

herhangi bir hizmeti talep ederken, sunucu bu hizmeti sağlayan

bilgisayardır. Örneğin bir web sayfasına bağlanmak istediğimizde bizim

bilgisayarımız web istemcisi iken, bize web sayfası hizmetini sağlayan

bilgisayar web sunucusu rolündedir.

1.4.1. Eşler arası ağlar

Bir bilgisayar hem istemci hem sunucu rollerini üstleniyor ve bunu sağlayan

bir işletim sistemi ile çalışıyorsa bu gibi bilgisayarlardan oluşan ağa eşler

arası ağ (peer-to-peer networks) denir. Örneğin 8-10 bilgisayardan oluşan

küçük bir ağda bilgisayarımdaki tatil resimlerini bir klasöre kopyalayıp o

klasöre ağda paylaştığımda benim bilgisayarım sunucu, o resimlere bakan

diğerleri istemci rolündedir. Veyahut ben bilgisayarımda yazdığım bir metni

arkadaşımın bilgisayarına bağlı paylaşıma açılmış yazıcıda yazdırdığımda

benim bilgisayarım istemci arkadaşımın bilgisayarı sunucu rolünü

görmüştür.