• geometrik cisimler ve Şekiller • geometrik Örüntüler ......10 bilfen yayıncılık...

13. Sınıf Matematik

• Geometrik Cisimlerin Yüzeyleri

• Geometrik Cisimler

• Prizmaların Benzer ve Farklı Yönleri

• Geometrik Şekiller

• Geometrik Örüntüler

• Nokta

• Doğru - Işın - Doğru Parçası

• Açı

• Yatay, Dikey ve Eğik Doğrular

• Simetri

• Geometrik Cisimler ve Şekiller• Geometrik Örüntüler• Geometride Temel Kavramlar• Uzamsal İlişkiler

Etkinlik


Geometrik Cisimlerin Yüzeyleri

Aşağıdaki ifadeler doğruysa “D” harfinin altındaki kutucuğu, yanlışsa “Y” harfinin altın-daki kutucuğu işaretleyelim.

D Y

Küpün, dairesel bölge şeklinde bir yüzü vardır.

Odamızın zemininde serili olan halı düzlemsel şekildir.

Üçgen prizmanın altı yüzü vardır.

Küp, eşit büyüklükteki altı dikdörtgensel bölgeden oluşur.

Silindirin bir yüzü dikdörtgensel bölgeden oluşur.

Küpün 6 ayrıtı vardır.

Kare prizmanın ve küpün yüz sayısı arasında fark yoktur.

Koninin iki yüzeyi vardır.

Kare prizmanın tüm yüzleri karesel bölgedir.

1

Aşağıdaki geometrik cisimlerin yüz sayılarını yazıp yüz sayısı en fazla olanın kutusunu kırmızıya boyayalım.

Üçgen Prizma Koni Kare Prizma

yüzeyi vardır. yüzeyi vardır. yüzeyi vardır.

Küp Küre Silindir

yüzeyi vardır. yüzeyi vardır. yüzeyi vardır.

2

✓

✓

✓

✓

✓

✓

✓

✓

✓

5

6

2

1

6

3

4 Bilfen Yayıncılık

Etkinlik

Geometrik Cisimler

Aşağıda verilen geometrik cisimlerin isimlerini altlarına yazalım. Açınımlarında eksik bırakılan yüzlerini tamamlayalım.

Silindir

Kare prizma

Dikdörtgen prizma

Üçgen prizma

Küp

Etkinlik


Geometrik Cisimler

Cisimlerin özelliklerini, ifadelerin harflerini kullanarak belirleyelim.1

Aşağıdaki geometrik cisimlerin köşe ve ayrıtlarını gösterelim.2

• 6 yüzeyi vardır. a

• 12 ayrıtı vardır. b

• 8 köşesi vardır. c

• 5 yüzeyi vardır. d

• 3 yüzeyi vardır. e

• 6 köşesi vardır. f

• Köşesi ve ayrıtı yoktur. g

• 9 ayrıtı vardır. h

• 2 yüzeyi vardır. ı

a, b, c a, b, c a, b, c d, f, h e, g g g


Etkinlik

Geometrik Cisimler

Verilen geometrik cisimlere göre tabloyu dolduralım.1

Geometrik cisimleri açınımları ile aynı renge boyayalım.2

Karesel Bölge

Dikdörtgensel Bölge

Üçgensel Bölge Daire

1 20

0

0

2

6

0

0

0

0

0

1

0

0

0

0

3

6

4

0

0

0

2

Etkinlik


Prizmaların Benzer ve Farklı Yönleri

Aşağıda küp, kare prizma ve dikdörtgen prizmayı açınımları ve açıklamalarıyla numarala-rını kullanarak eşleştirelim.

1

Verilen geometrik cisimlerin benzer ve farklı özelliklerini yazarak karşılaştıralım.2

Benzer Özellikleri

Farklı Özellikleri

Adı Açınımı Özellikleri

1

Dikdörtgen Prizma 6 dikdörtgensel bölgeden oluşur.

2

Küp 8 köşesi vardır.2 karesel bölge, 4 dikdörtgensel bölgesi vardır.

3

Kare Prizma

12 ayrıtı vardır.Tüm yüzeyleri karesel bölgeden oluşur.

12

3 3

21

6 yüzeyi var.12 ayrıtları var.8 köşeleri var.

Küpün bütün yüzeyleri karesel bölge, kare prizma 2 karesel bölge 4 dikdörtgensel bölgeden oluşur.Dikdörtgen prizma 6 dikdörtgenselbölgeden oluşur.


Etkinlik

Geometrik Şekiller

Cetvel ya da gönyemizi kullanarak özellikleri verilen üçgen, kare, dikdörtgenleri çizelim.1

Aşağıdaki geometrik şekilerin köşegenleri çizilirken hangi hayvanların ve meyvelerin bulun-duğu köşeler kullanılmıştır? İşaretleyelim.

2

( ) arı - kuş( ) arı - kedi( ) arı - papağan( ) papağan - kedi( ) kedi - kuş( ) papağan - kuş

( ) elma - çilek( ) elma - karpuz( ) çilek - karpuz( ) çilek - kiraz( ) karpuz - kiraz

Bir kenarı 3 cm olan kare çizelim.

Uzun kenarı 3 cm, kısa kenarı 2 cm olan bir dikdörtgen çizelim.

Uzun kenarı 2 cm, kısa kenarı 1 cm olan bir dikdörtgen çizelim.

Bir üçgen çizelim.

✓✓

✓✓

3 cm

3 cm

3 cm

3 cm

1 cm

2 cm

Etkinlik


Geometrik Şekiller

Verilen varlıkların şekillerinin hangi geometrik şekle benzediğini yazalım.1

İsimleri verilen şekilleri noktalı kâğıda çizelim.2

Verilen şekilleri isimlerini harflerini kullanarak eşleştirelim.3

Üçgen Dörtgen

AltıgenBeşgen

Beşgen Altıgen Yedigen Sekizgen

a

e

b

f

c

g

d

h

Dikdörtgen DikdörtgenÜçgen Beşgen Altıgen

d, f e, h b, g a, c


Etkinlik

Geometrik Cisimler ve Şekiller

Aşağıda kesik çizgiler halinde verilen küp ve kare prizmanın ayrıtlarını kırmızı kalem ile çizerek belirleyelim.

1

Aşağıdaki verilen prizmalardan köşesi ve ayrıtı olmayanları işaretleyelim. İşaretlediğimiz prizmaların şekillerini çizelim.

3

Silindir Üçgen prizma Dikdörtgen prizma

Kare prizma Koni Küp Küre

Aşağıda kesik çizgiler halinde verilen dikdörtgenler pirizması ile üçgen prizmanın köşelerini kırmızı kalem ile gösterelim.

2

Şeklin adı Şeklin adı Şeklin adı

X

X X

Silindir Koni Küre

Etkinlik



Prizmaların özelliklerinden yararlanarak aşağıdaki tabloyu dolduralım.1

Aşağıda verilen ifadelerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına “Y” ya-zalım.

2

Prizmalar Adı ve Özelikleri

Adı

Köşe Sayısı

Ayrıt Sayısı

Yüz Sayısı

Taban Şekli

( ) Kübün bütün yüzeyleri birbirine eşittir.

( ) Kübün köşe ve ayrıt sayıları birbirine eşittir.

( ) Kare prizmanın tüm yüzeyleri karedir.

( ) Dikdörtgenler prizmasının alt tabanı ile dikdörtgen şekli elde edilir.

( ) Dikdörtgenler prizmasının karşılıklı yüzeyleri birbirine eşittir.

( ) Kare prizma ile dikdörtgenler prizmanın ayrıt sayıları birbirinden farklıdır.

( ) Kare prizmanın yüzleri iki farklı geometrik şekilden oluşur.

Küp

8

12

6

D

D

D

D

Y

Y

Y

6 6

12 12

8 8

Kare Prizma

Kare Kare

Dikdörtgen Prizma

Dikdörtgen


Etkinlik


Aşağıda verilen nesneleri benzedikleri geometrik şekiller ile eşleştirelim.1

Aşağıda verilen izometrik kâğıt üzerine dörtgen, beşgen ve altıgen çizelim2

Aşağıdaki özelliklere sahip geometrik şekil hangisidir? Adını yazarak verilen izometrik kâğıda çizimini yapalım.

3

Sekizgen Üçgen Dörtgen Altıgen Beşgen

➜ 4 köşesi ve 4 kenarı vardır.

➜ 2 köşegeni vardır.

➜ Adını kenar sayısından almıştır.

➜ Dikdörtgenler prizmasının yüzeyini oluşturur.

Adı: ..............................................................................Dikdörtgen

Etkinlik



Aşağıdaki robotu oluşturan şekilleri yönergelere uygun olarak boyayalım.1

• Tüm kenarları eşit ve köşegeni olan şekilleri turuncu,• Karşılıklı kenarları eşit ve köşegeni olan şekilleri yeşil,• Üç köşesi olan ama köşegeni olmayan şekilleri mor,• Karşılıklı kenarları eşit olmayan dörtgenler sarı.

Geometrik şekilleri verilen özeliklere uygun olarak çizelim.2

Aşağıdaki şekillerden hangilerinin köşegeni vardır? İşaretleyelim. İşaretlediğimiz geometrik şekillerin bir köşegenini çizelim.

3

Bir kenarı 2cm olan kare çizelim. Kısa kenarı 2cm, uzun kenarı 3cm olan dikdörtgen çizelim.

2 cm

2 cm

2 cm

3 cm

✓

✓ ✓ ✓

✓


Etkinlik

Yandaki süsleme modelini oluşturan şekli işaretleyelim.1

Aşağıda verilen şekil topluluklarından hangileri örüntü oluşturmuştur? İşaretleyelim.2

Bu şekil örüntüsünde ★ yerine aşağıdaki şekillerden hangisi gelmelidir? İşaret-leyelim.

★3

Geometrik Örüntüler

✓

✓

✓

Etkinlik



Aşağıdaki örüntüyü devam ettirelim.1

Aşağıdaki desenleri kullanarak süsleme yapalım.2

• Örüntü tamamlandığında kaç tane karesel bölge oluştu?

• Örüntü tamamlandığında kaç tane şekli çizildi?

6 x 5 = 30

24 51 2 0

x


Etkinlik


Noktalı yerlere geometrik şekilleri kullanarak süslemeler oluşturup boyayalım.1

Aşağıdaki süslemeleri devam ettirerek uygun şekilde boyayalım.2

Etkinlik


Nokta

• 1 noktadan doğru geçer.• 2 noktadan doğru geçer.• 3 noktadan doğru geçer.

✶ ö

H IA

♣ ◆ ★ ♥ ✿ JL

B C D E F G

• ◆ şekli noktasındadır.• F noktası ve I noktası arasında şekilleri vardır.• ♣ şekli noktasındadır.• Verilen sayı doğrusunda tane nokta vardır.• ✿ şekli ve noktaları arasında yer alır.

• Bu doğruların tane kesim noktası vardır.

Şekilde doğruların kesim noktalarını renkli kalemlerle gösterelim.1

Aşağıdaki boşlukları sayı doğrusuna göre dolduralım.2

Verilen bir noktadan, iki noktadan ve üç noktadan kaç doğru geçtiğini çizerek gösterelim. 3

6

B

A

D

sonsuz13

F

★J


Etkinlik

Doğru - Işın - Doğru Parçası

Işın• Prize bağlı kablo modelidir.

• Demir yolu modelidir.

• Toplu iğne modelidir.

• Cetvel modelidir.

• Çivi modelidir.

• Odun parçası modelidir.

Cümleleri örnekteki gibi “doğru, doğru parçası, ışın” sözcüklerinden uygun olanlarıyla tamamlayalım.

1

Boşluklara “doğru, ışın, doğru parçası” ifadelerinden uygun olanları yazalım.2

doğru

doğru

doğru doğru

ışın

ışın

ışın ışın

ışın

ışın

doğru parçası

doğru parçası

doğru parçası

doğru parçası

doğru parçası

Etkinlik


Açı

Aşağıdaki varlıklardan açıya model olarak gösterilebilecekleri işaretleyelim. İşaretlediğimiz varlıklardaki açıları, renkli kalemle belirtelim.

1

Aşağıdaki şekillerden açıya model olarak gösterilebilecekleri işaretleyelim.2

✓ ✓

✓

✓ ✓

✓ ✓

✓ ✓ ✓

✓ ✓


Etkinlik

Yatay, Dikey ve Eğik Doğrular

Dikey doğruların altına “D”, eğik doğruların altına “E”, yatay doğrularının altına “Y” yazalım.

1

g

h

d

f

ea b

c

• Yatay doğrular:

• Dikey doğrular:

• Eğik doğrular:

h doğrusu

Şekillerde kullanılan doğru çeşitlerini gruplandırarak yazalım. 2

1. ........ ve ........ doğruları dikey doğrudur.

2. p, e ve f doğruları .................. doğrudur.

3. ............ doğrusu eğik doğrudur.

4. h doğrusu .........., a doğrusu ........... doğrudur.

g

a

ep

b

f

k

h

Verilen ev modeline göre cümlelerde boş bırakılan yerleri tamamlayalım.3

D E Y D E YE

a, g doğruları

b, c, d, e, f doğruları

a b

yatay

h

eğik dikey

Etkinlik


Yatay, Dikey ve Eğik Doğrular

Adı Yatay doğru sayısı Dikey doğru sayısı Eğik doğru sayısı

Y - 1 2

K

A

E

H

a

e

j

d

b

f

g

h

ı

c

a,

Doğrunundurumu

Yataydoğrular

Dikeydoğrular

Eğikdoğrular

Doğrununadı

Harflerde bulunan yatay, dikey ve eğik doğru sayılarını tabloda gösterelim.1

Aşağıdaki doğru modellerini yatay, dikey ve eğik doğru olarak gruplandıralım. Harflerini tabloya yazalım.

2

-

-

1

2

1

1

3

1

2

2

-

-

d, h, f

c, ı

b, e, g, j


Etkinlik

Yatay, Dikey ve Eğik Doğru

Aşağıdaki görsellerin hangi kavrama model olabileceğini eşleştirerek belirleyelim.1

Resimdeki ağacı oluşturan doğru parçalarının uzunluklarını ölçerek üzer-lerine yazalım. Yatay doğruların üzerinden turuncu kalem ile dikey doğ-ruların üzerinden mor kalem ile eğik doğruların üzerinden mavi kalem ile geçelim.

3

Verilen yönergelere uygun olarak istenilen doğru parçalarını çizelim.2

2 cm uzunluğunda eğik konumlu doğru parçası

1 cm uzunluğunda yatay konumlu doğru parçası

3 cm uzunluğunda dikey konumlu doğru parçası

Verilen harfleri oluşturan doğru parçalarının konumunu örnekteki gibi yazalım.4

MK

LZ

2 eğik, 2 dikey doğrudan oluşur.

Işın Doğru Doğru Parçası

2 cm 1 cm3 cm

3 cm

3 cm

4 cm

1 cm

4 cm

3 cm

2 eğik, 1 dikey doğrudanoluşur.

1 dikey, 1 yatay doğrudanoluşur.

2 yatay, 1 eğik doğrudanoluşur.

Etkinlik


Simetri

Aşağıdaki şekillerin simetri doğrularını çizelim.1

Aşağıdaki harflerin simetri doğrularını çizelim.2


Etkinlik

Simetri

Aşağıdaki şekillerin simetrisini bulalım. Başlarındaki harfleri örnekteki gibi yazalım. Şifreye ula-şalım.

S M İ

S İ İ A

E R R V

1. 2. 3. 4.

5. 6.

T

1. 2. 3. 4. 5. 6.S İ M E T R İ S İ V A R

Etkinlik


Simetri

Aşağıda verilen şekillerin simetrisini çizelim.2

Aşağıdaki şekillerden simetri doğrusu yanlış çizilmiş olanları işaretleyelim. Şekillerin simetri doğrusunu çizelim.

1

X X X


Etkinlik

Aşağıdaki şekillerin simetrisini verilen simetri doğrusuna göre tamamlayalım.1

Simetri

Aşağıdaki şeklin verilen doğruya göre simetriği çizildiğinde kaç kutucuk boyanır?2

Aşağıdaki şeklin simetri doğrusu verilenlerden hangisidir?3

k l m

12

l

Kavrama Soruları


1. Verilen özelliklerin hangi geometrik cisimle ilgili olduğunu eşleştirerek belirleyelim.

Tüm yüzey parçaları dikdörtgendir.

Tüm yüzeyleri birbirine eşit 6 karesel bölgeden

oluşur.

Taban yüzeyleri kare, yan yüzeyleri dikdörtgendir.

2. Aşağıdaki geometrik cisimlerin adlarını yazalım. Yüzeylerini açıklamalara göre uygun olarak boyayalım.

........................... ...........................

........................... ........................... ...........................

• Karesel bölgeleri sarıya boyayalım.

• Daireleri kırmızıya boyayalım.

• Üçgensel bölgeleri maviye boyayalım.

• Dikdörtgensel bölgeleri turuncuya boyayalım.

3. Aşağıdaki geometrik şekillerin adlarını yazalım

SilindirDikdörtgen prizma Üçgen prizma

Kare prizma

Sekizgen Beşgen Altıgen Yedigen

Küp........................... ...........................

........................... ........................... ...........................

Kavrama Soruları


4. Aşağıdaki çizimlerle açıklamaları, çizimlerin harflerini kullanarak eşleştirelim.

DoğruC)

IşınAB)

Eğik doğruE)

AçıD)

Doğru parçasıF)

A noktasıA)

5. Geometrik şekillerden hangisinin köşesi ve açısı yoktur? İşaretleyelim.

6. Verilen şekillerin simetri doğrularını çizelim.

B

C

A

E

F

X

D

Kavrama Soruları


7. Aşağıdaki şekillere göre tabloyu dolduralım.

A B CD

Şekil Şeklin Adı Köşe Sayısı Kenar Sayısı Köşegen Sayısı

A

B

C

D

8. Aşağıdaki şekillerin simetrik eşlerini çizelim.

9. Aşağıdaki süslemeleri devam ettirerek boyayalım.

Kare 4

3

3

4

4

3

3

4

2

0

0

2

Üçgen

Üçgen

Dikdörtgen

Kavrama Soruları


10. Verilen noktalara uygun geometrik şekilleri çizip köşegenlerini belirtelim. Köşegeni olmayan şekli işaretleyelim.

11. Aşağıdaki şekilde verilen özellikteki doğru parçalarından kaçar tane olduğunu yazalım.

Eğik doğru:

Yatay doğru:

Dikey doğru:

12. Aşağıdaki geometrik cisimlerin benzer ve farklı özeliklerini yazalım.

Benzer Özellikleri

Farklı Özellikleri

✓

6

8

8

8 köşe, 6 yüz ve 12 ayrıtları var.

Küp 6 karesel bölgeden, kare pirizma 2 karesel 4 dikdört-genzel bölgeden, dikdörtgen prizma 6 dikdörtgensel bölgeden oluşur.

• geometrik cisimler ve Şekiller • geometrik Örüntüler ......10 bilfen yayıncılık...

Documents