1

A สญลกษณ ɑ ภาษาจนออกเสยงเปน อ. ตามหลกทางภาษาศาสตร เสยง อ. ว. ย. ถอวาเปนเสยง

กงสระ กงพยญชนะ ดงนนเสยง อ. นจะพองเสยงกบพยญชนะในกลมเดยวกนน

鞍 – อาน

อานมา (鞍 ān) คอทรองนงบนหลงมา

按 – อน

ราคาน ามนพงสงขน รฐบาลอน (按 àn) ไวไมอยแลว

盎 – อาง

อาง (盎 ànɡ) โบราณจดแสดงอยในพพธภณฑ

澳 – อาว

ชาวประมงอาศยอยบรเวณปากอาว (澳 ào) มาแตโบราณ

凹 – เวา

ดนยบเปนรอยเวา (凹 āo) ลงไป

傲 – โอ (หง) ตามค าท านายจนบอกวา คนทมเลอดกรปโอเปนคนทเหนแกงานมากจงมกไมมแฟน ชอบแกลงท าทาหยง

ยโสโอหง (傲 ào) แตในใจลก ๆ กวาวนอยเหมอนกน * 傲岸 àoàn โอหง

2

B

สญลกษณ b ภาษาจนออกเสยงเปน บ. เมอเปรยบเทยบกบภาษาไทยแลวจะพองเสยงกบเสยงเดยวกน นอกจากนยงมการพองเสยงกบเสยงทเกดจากอวยวะออกเสยงเดยวกนคอ รมฝปาก ไดแก ป. พ. (ผ.)

八 – แปด

เลขแปดอานวา ปา (八 bā) พองเสยงกบค าวา ฟา (发 fā) แปลวา ร ารวย จงถอเปนเลขมงคล

靶 – เปา

แผนหนแกะสลกรปนกกระจอกเทศของเฉยนหลงเปนเปา (靶 bǎ) ฝกยงธนในสมยโบราณ

罢 – ปลด

รฐบาลจนมบทลงโทษปลด (罢 bà) ออกจากต าแหนง หากขาราชการทจรตการสอบเลอนขน (罢

职 bà zhí ปลดออกจากต าแหนง)

磅 – ปอนด (ค ายม)

1 กโลกรม หนกประมาณ 2.2 ปอนด (磅 bànɡ)

谤 – ปายส

เสพสขเกนพอด ถกปายส (谤 bànɡ) เหลอคณา

镑 – เงนปอนด (ค ายม)

เงน 1 ปอนด (镑 bànɡ) สามารถแลกเงนหยวนไดประมาณ 14 หยวน

包 – กระเปา

คนสมยโบราณใชผาผนสเหลยมทบมมทงสดานเขาหากนท าเปนกระเปา (包 bāo)

剥 – ปอก

กนผลไมไมปอก (剥 bāo) เปลอกมวตามนสง แตกตองระวงสารพษจากยาฆาแมลง

保 – ปกปอง

เพลงจนชอ “ปกปอง (保 bǎo) ฮวงโห” เปนหนงในรอยเพลงรกชาตจนทรฐบาลสงเสรมใหประชาชนฟง * เพลงนชอเพลงวา ปาวเวย หวงเหอ (保卫黄河 Bǎowèi Huánɡhé)

堡 – ปอม

ปอม (堡 bǎo) ปราการทสงทสดในโลกอยทพระราชวงโปตาลา แหงทเบต

报 – ปาวรอง

ผใหญบานเดนตกลองปาว (报 bào) รองแจงขาว

暴 – โปน โปง พอง บวม เปง ปด

3

ตาถกกระแทกจนบวมปด (暴 bào) รบไปพบจกษแพทย

背 – ปด บง

คณปด (背 bèi) บงฉนอยหรอเปลา

* 背着 bèi zhe + สรรพนาม แปลวา ปดบง

泵 – ปม (ค ายม)

น าไหลเบาตองใชเครองปม (泵 bènɡ) แรงดนสง

绷 – ปร

สาว ๆ ชอบสวมเสอรดรปแนนจนแทบปร (绷 bēnɡ) เพอความเซกซ

比 – เปรยบ

ค าขวญทรฐบาลจนใหกบประชาชนคอ ด ารงชวตอยในระบอบสงคมนยม เปนความสขทหาใดเปรยบ (比

bǐ) 庇 – ปดบง ปกปอง

กฎหมายจนระบวา การปกปอง (庇 bì) ผกระท าผดกฎหมายมโทษจ าคก 3 ปขนไป แตไมเกน 10 ป

闭 – ปด

การแขงขนกฬาโอลมปกทปกกงปด (闭 bì) ฉากลงอยางงดงาม

蔽 – ปดบง ปกปด

ขาวทตองการปด (蔽 bì) บงมกถกเปดเผยอยางรวดเรว

辫 – เปย

การโกนผมแลวถกเปย (辫 biàn) เปนสญลกษณของการยอมรบการเขาปกครองของชาวแมนจ * 辫子 biànzi ผมเปย

变 – เปลยน

ประเทศจนเปลยน (变 biàn) การปกครองเปนสาธารณรฐอยางสมบรณเมอวนท 1 ตลาคม 1949

标 – เปา

การก าหนดเปา (标 biāo) หมายใหชดเจนจะเปนปจจยทน าไปสความส าเรจ *目标 mùbiāo เปาหมาย

病 – ปวย

เมอไปเยยมคนปวย (病 bìnɡ) กอนกลบหามพดวา ลากอน เพราะถอเปนลางไมด

跛 – เป

ค าวา “ขาเป” ภาษาจนพดวา “ถย โป” (腿跛 tuǐ bǒ)

擘 – นวโปง

นวหวแมมอ เรยกวา นวโปง (擘 bò)

补 – ปะ โปะ บ

4

เอาจกรยานยางรวไปปะ (补 bǔ) ทราน คาปะยาง 5-8 หยวน

掰 – บ แบะ

อกษรจนทแปลวา “บ” (掰 bāi) ประกอบดวยอกษรทแปลวา “มอ” ขนาบสองขาง มค าวา “แบง” อยตรงกลาง

般 – แบบ อยาง

เสาะหาทวดนฟา หามคนแบบ (般 bān) ขาไม

膀 – บา (ค าหลายความหมาย)

วนทงวนเอาแตนงหนาคอมพวเตอร บา (膀 bǎnɡ) ไมขยบ กายไมเขยอน

膀 – บวม (ค าหลายความหมาย)

ผทเปนโรคเบาหวานอาจมอาการบวม (膀 bānɡ) ทใบหนา

棒 – กระบอง ตะบอง

กระบอง (棒 bànɡ) สรางคนด *棍棒 ɡùnbànɡ กระบอง

薄 – บาง

บนรระบายลมของขลยจนใชเยอไผบาง ๆ (薄 báo) ปดไว เพอใหเกดแรงสนสะเทอนและมเสยงดงเวลาเปา

背 – แบก

กระทรวงศกษาธการเลงเหนวานกเรยนตองแบก (背 bēi) กระเปาหนกอง จงมนโยบายแจกแทบเลต

奔 – ตะบง

ฝงมาวงตะบง (奔 bēn) อยกลางทงหญามองโกลอนกวางใหญ

绷 – บง

เขากลาวดวยสหนาบง (绷 běnɡ) ตงจากความไมพอใจ

逼 – บบ บงคบ

อยาบบ (逼 bī) บงคบใหผอนเหนชอบกบความคดของตวเอง *逼迫 bīpò บบบงคบ

扁 – แบน

รถทยางแบน (扁 biǎn) แลวไมควรขบตอ

疤 – แผล

รอยสวและรอยแผล (疤 bā) ทเกดจากสวเปนศตรตวรายของวยรน

把 – พา

นโยบายของรฐบาลก าหนดใหชาวจนทมลกคนเดยว ดงนน ทก ๆ วนพอแมจะตองพา (把 bǎ) ลกไปสงถงโรงเรยนดวยตนเองจงจะวางใจ

5

白 – เผอก (ขาว)

ชางเผอก (白 bái) ถอเปนชางทมความผดปกตทางพนธกรรม แตคนไทยเชอวาเปนสตวมงคล *白象 bái xiànɡ ชางเผอก

败 – พาย แพ

ส านวนจนกลาววา ความพายแพ (败 bài) แพคอมารดาแหงความส าเรจ (失败是成功之

母 shībài shì chénɡɡōnɡ zhī mǔ) * 败北 bàiběi พายแพ

瘢 – (แผล) เปน

ยาต ารบจนโบราณใชมะเขอรกษารอยแผลเปน (瘢 bān)

板 – แผน

ไมแผน (板 bǎn) ขาดแคลน โรงงานในจนจงผลตไมแผนจากเศษใบไมอดเปนแผน

伴 – เพอน

ประเทศจนสรางเวบไซตชอ “มเพอน” (伴 bàn) เพอใชเปนสอกลางในการสอสารกบวยรน * 有伴网 yǒu bàn wǎnɡ เวบไซตมเพอน

绊 – พน

พน (绊 bàn) แขงพนขา ภาษาจนพดวา ปาน โสว ปาน เจยว (绊手绊脚 bàn shǒu bà

n jiǎo) 绑 – ผก

ผก (绑 bǎnɡ) ไวไดแตเพยงกาย แตผกใจไวไมอย

胞 – เผา

จนใชความพยายามรวมไตหวนดวยนโยบายพนองรวมเผา (胞 bāo) พนธเดยวกน * ค าวา “พนองรวมเผาพนธ” หรอ “พนองรวมทอง” เรยกวา ถงเปา (同胞 tónɡbāo)

备 – พรอม

เตรยมพรอม (备 bèi) แตไมไดใช ดกวาเวลาจะใชแตมไมพรอม

被 – ผาผวย

รวมบรจาคผาผวย (被 bèi) ชวยคลายหนาวใหผยากไร * 被子 bèizi ผาหม

辈 – พวก

ผกอการรายพวกนเปนพวก (辈 bèi) นรนาม * 无名之辈 wúmínɡ zhī bèi พวกนรนาม

惫 – เพลย

อาการออนเพลย (惫 bèi) เกดจากการขาดวตามน B1 ซงมอยในเนอสตว เครองในสตว กระเทยม และเหด

6

* 疲惫 píbèi ออนเพลย

坌 – พลก พรวน (ดน)

ตวอกษรทแปลวา “พรวน” (坌 bèn) ประกอบดวยตวอกษรทแปลวา “แบง” อยขางบนและตวอกษรทแปลวา “ดน” อยขางลาง มความหมายตามตวอกษรวา “แบงดน” กคอ “พรวนดน” นนเอง

崩 – พง

แผนดนไหวรนแรง ตกรามบานชองพง (崩 bēnɡ) ครนลงมา

布 – ผา

เครองทอผา (布 bù) ทเกาแกทสดของจนเปนเครองทอผาแบบนงพน

部 – ภาค

ภาค (部 bù) ตะวนตกของจนเปนพนททประชากรยากจนทสด

坝 – ฝาย

ฝาย (坝 bà) กนน ามประโยชนในการชวยปองกนน าทวม ผลตกระแสไฟฟา กกเกบน าไวใชในการเกษตร และเปนแหลงอาหาร เปนตน

7

C CH

สญลกษณ c และ ch ภาษาจนออกเสยงคลายกบ ช. ในภาษาไทย เสยง C

ออกเสยงโดยใชปลายลนกดทหลงฟงลางแลวออกเสยง ช. สวนเสยง ch ออกเสยงโดยการมวนลนขนดานบน แลวออกเสยง ช. เมอเปรยบเทยบกบค าในภาษาไทย จะพองเสยงกบเสยงเดยวกนคอ ช.(ฉ.) และพองเสยงกบพยญชนะทเกดจากอวยวะในการออกเสยงเดยวกนคอ บรเวณหนาลนกบปมเหงอกหลงฟนบน ไดแก จ. ท. ซ.(ส)

擦 – เฉยด เชด

คนเชด (擦 cā) รองเทาทเดนเฉยด (擦 cā) ไปนนเปนพนองทพลดพรากจากกนมาหลายป * 擦肩而过 cā jiān ér ɡuò เดนเฉยดไหลไป เปนส านวนหมายถง เดนสวนไป

惨 – โฉด ชว

โจรใจบาปโฉดชว (惨 cǎn) ผดมนษย ฆาชงทรพยสองตายาย * 惨无人性 cǎn wú rénxìnɡ โฉดชวผดมนษย

仓 – ฉาง (ค ายม)

ขาวเตมยงฉาง (仓 cānɡ) เกษตรกรยมรน

层 – ชน

กฎหมายจนก าหนดใหตกทม 7 ชน (层 cénɡ) ขนไปสามารถตดตงลฟตได ไมนบรวมชน 1

蹭 – เชองชา ชกชา

เรว ๆ เขา อยามวชกชา (蹭 cènɡ) อยเลย * 磨蹭 mócènɡ เชองชา ชกชา

茶 – ชา (ค ายม)

ชา (茶 chá) อหลงทมชอเสยงเปนชาทผลตจากฝเจยนและกวางตง

拆 – ฉก

กอนทงเอกสารการเงนตองฉก (拆 chāi) ออกเปนชน ๆ

禅 – ฌาน

การเขาฌาน (禅 chán) เปนการฝกสมาธตามหลกพทธศาสนา * 坐禅 zuò chán นงฌาน นงสมาธ

阐 – ช ชแจง ชชด

การศกษาวจยพนทซนเจยงชชด (阐 chǎn) วาตองศกษาประวตศาสตร 3 ประการคอ ประวตศาสตรซนเจยง ววฒนาการชาตพนธ และพฒนาการทางศาสนา * 阐明 chǎnmínɡ ชชด

8

尝 – ชม เปดปกกงเปนอาหารททกคนตองชม (尝 chánɡ) เมอไปถงปกกง

偿 – ชดใช ขาวจากปกกงเมอป 2009 รายงานวา เดกหนมคนหนงขบรถชนคนแกบาดเจบ ตองชดใช 3 หมนหยวน แต

ครอบครวฐานะยากจน ไมมเงนจาย จงฆาตวตายชดใช (偿 chánɡ)

扯 – ฉด กระชาก

ส านวนจนวา “ลากลาก ฉดฉด” (扯 chě) หมายถง การท าอะไรแบบร ๆ รอ ๆ ยอ ๆ ยด ๆ ไมราบรน ไมสะดวก ไมคลองแคลว คลายกบส านวนไทยวา ยอยดฉดกระชาก * ส านวนนคอ 拉拉扯扯 (lālā chěchě) ลากลาก ฉดฉด

晨 – เชา

หนงสอพมพจนของหลายเมองนยมตงชอใหมค าวา เชา (晨 chén) อยดวย เชน หนงสอพมพขาวเชา

อฮน (武汉晨报 Wǔhàn chén bào) หนงสอพมพขาวเชาฉงชง (重庆晨报 Chónɡqìnɡ

chén bào) เปนตน

谌 – เชอ เชอถอ

ค าวา เฉน (谌 chén) แปลวา เชอ จงนยมใชในการตงชอธรกจ เชน 谌信公司(chén xìn

ɡōnɡsī) หมายถง บรษทเชอถอ เปนตน

趁 – ชวง ชง ฉวย ฉกฉวย

ส านวนจนกลาววา อยาฉกฉวย (趁 chèn) โอกาสยามทผอนเดอดรอน * 别趁人之危 (bié chèn rén zhī wēi) อยาฉกฉวยโอกาสยามทผ อนเดอดรอน

称 – ชอ

ประเทศสาธารณรฐประชาชนจนเรยกชอ (称 chēnɡ) โดยยอวา P.R. China หรอ P.R.C ยอมาจากค าวา People's Republic of China * 简称 (jiǎnchēnɡ) ชอยอ / 全称(quánchēnɡ) ชอเตม

称 – ชง

ชาวจนมวธดดวงของเดกแรกเกดจากการชง (称 chēnɡ) น าหนก เรยกวา ชงกระดกดดวง (称骨

算命 chēnɡ ɡǔ suànmìnɡ) 城 – เมอง (ตรงกบภาษาไทยวา เชยง)

ค าวา เชยงใหม แปลแบบตรงตวเปนภาษาจนวา ซนเฉง (新城 xīnchénɡ) แตภาษาจนเรยกทบ

ศพทวา ชงมาย (清迈 Qīnɡmài)

秤 – ตาชง

ตาชง (秤 chènɡ) ของจนสามารถสบสาวขนไปไดถงยคกลางของสมยชนชว ใชในการชงทองค า

迟 – ชา

9

หมะปนมาชา (迟 chí) กวาปทแลวไปหนงเดอน นกพยากรณอากาศกลาววา ทอากาศแปรปรวนแบบนเปนผลมาจากภาวะโลกรอน

匙 – ชอน

ชอน (匙 chí)ในประวตศาสตรจนสามารถสบขนไปไดถงยคหนใหมเมอราว 7,000 ปมาแลว

冲 – ชง (ค ายม)

ชาวจนพถพถนกบการชง (冲 chōnɡ) ชามาก การชงชาตองใหความส าคญกบชา น า กาน า แกว และวธการดม จงจะไดรสชาทแทจรง

触 – ชน

ไฟดบ มองไมเหน เดนคล าหาไฟฉาย ชน (触 chù) เขากบอะไรกไมร

窗 – ชอง (หนาตาง)

ขอเชญหมายเลย 100 ทชอง (窗 chuānɡ) บรการหมายเลข 1 คะ * ชองบรการทธนาคารในภาษาจนเรยกวา ชวงโขว (窗口 chuānɡkǒu)

闯 – ชน (พงชน ทะลออกไป)

ค าวา ชน (闯 chuǎnɡ) อกษรจนประกอบดวยค าวา มา (马 mǎ) วงชนประต (门 mén) สอความหมายวา พงชน ทะลวงออกไป

吹 – โชย (เปา)

ฟาสคราม ทงสเขยว ลมโชย (吹 chuī) พลว แลเหนทวววแกะ กลอนบทนบรรยายภาพของทงหญา

บรเวณเชงเขาชอเลอ (敕勒 Chìlè) แหงทงหญามองโกล * กลอนบทนคอ 天苍苍野茫茫风吹草低现牛羊 (tiān cānɡcānɡ yě mánɡmánɡ fēnɡ chuī cǎo dī

xiàn niú yánɡ)

陲 – ชายแดน

เมองผงเสยงของมณฑลกวางซเปนชาย (陲 chuí) แดนทางใตสดของประเทศจน นบเปนประตสประเทศอาเซยนของจน

*边陲 (biānchuí) ชายแดน

醋 – น าสมสาย ช

เมอเปนหวด ชาวจนจะตมน าสมสายช (醋 cù) ตงไวกลางบานใหสดดมไอระเหย เพอแกอาการหวด

篡 – ชวงชงต าแหนง ชวงชงบลลงก

ในสมยโบราณ การชวงชง (篡 cuàn) บลลงกไมเพยงฆากษตรยองคเดมเทานน แตตองฆาพอ แม พ นอง และญาตใหหมด เพอปองกนการกลบมาแกแคนภายหลง

村 – ชมชน ชนบท

ชมชน (村 cūn) ทเกาแกทสดของปกกงอยในเขตฝางซาน (房山区 Fánɡshān qū)

嘈 – เจยวจาว

ทประเทศจนมปายหามพดคยเสยงดงเจยวจาว (嘈 cáo)

10

* 禁止喧哗 (jìnzhǐ xuānhuá) หามคยกนเสยงดง

蝉 – จกจน

ค าวา “จกจน” ภาษาจนเรยกวา ฉาน (蝉 chán) มชอเรยกอกชอหนงวา จอเหลยว (知了 zhī

liǎo) 吵 – เจยวจาว

ชาวจนคยกนเสยงดงเจยวจาว (吵 chǎo) ชาวไทยเหนเขาคดวาเขาทะเลาะกน

沉 – จม

ไททานกเปนเรองราวของเรอโดยสารทจม (沉 chén) อยใตมหาสมทร

猜 – ทาย

เกมทาย (猜 cāi) อกษรเปนกจกรรมทางภาษาอยางหนงของจน เชน ทายดส อกษรอะไรขางบนกได ขางลางกได * ค าตอบคอ 哥 อานวา เกอ (ɡē) แปลวาพชาย ตวอกษรนประกอบดวยตว 可 อานวา เขอ (kě) แปลวา ได 2 ตววางไวดานบนและลาง

搽 – ทา

ผผกคอตายยงทา (搽 chá) แปง เปรยบเทยบวา แมแตตายกยงกลวเสยหนา * 吊死鬼搽粉-死要脸 (diàosǐɡuǐ chá fěn-sǐ yào liǎn) เปนค าดาเชงประชดประชนวา กลวเสยหนาจนถงวนาท

สดทายกยงไมยอมเสยหนา

财 – ทรพย

ทรพย (财 cái) แบงเปน 3 ประเภทคอ สงหารมทรพย อสงหารมทรพย และทรพยสนทางปญญา * 动产 (dònɡchǎn) สงหารมทรพย /不动产 (búdònɡchǎn) อสงหารมทรพย /知识财产 (zhīshí cáichǎn)

ทรพยสนทางปญญา

厕 – สวม

สวม (厕 cè) สาธารณะจะมปายสฟาเขยนวา W.C. * W.C. ยอมาจาก Water Closet

颤 – สน ครน โรคมอสน (颤 chàn) ในผสงอายเกดจากระบบประสาทท างานผดปกต

赤 – ซอสตย

เกดเปนคนตองซอสตย (赤 chì) เพอตอบแทนแผนดน * ส านวนนคอ 赤心报国 (chìxīn bàoɡuó) หมายถง มใจซอสตย ตอบแทนคณแผนดน

持 – ถอ

รฐบาลควบคมดแลการถอ (持 chí) หนของนกการเมองอยางเขมงวด * 持股 (chí ɡǔ) ถอหน

11

D

สญลกษณ d ภาษาจนออกเสยงเปน ต. เมอเปรยบเทยบกบภาษาไทย จะพองเสยงกบเสยงทเกดจากอวยวะออกเสยงเดยวกนคอ ปลายลนกบปมเหงอกหลงฟนบน ไดแก ด. ต. ท. (ถ.)

答 – ตอบ

มเวบไซตหนงของจนเปนเวบไซตทสามารถเขยนเขาไปถามทกเรองทอยากร ชอเวบ “ถามไดตอบ (答 d

á) ได” * 可问可答(kě wèn kě dá) ถามไดตอบได

大 – โต

ลกโต (大 dà) ขนทกวน ๆ พอแมกแกลงทกวน ๆ เชนกน * 长大 zhǎnɡdà เจรญเตบโต

打 – ต

ตามความเชอของคนจน ถาฝนวาคนในบานถกต (打 dǎ) จนเสยชวต จะมสมาชกในบานเพมขน

傣 – ไต

ชาวไต (傣 dǎi) อาศยอยทเมองเชยงรง สบสองปนนาของประเทศจน พดภาษาไต (傣 dǎi) คลายกบภาษาไทยถนเหนอหรอภาษาลานนา

* 人民代表 (rénmín dàibiǎo) ผแทนราษฎร

但 – แต

การแพทยแผนจนถอวา การกนกระเทยมสามารถปองกนโรคแผลพพอง ชวยบ ารงรางกาย แต (但 dà

n) กนมากไมด เพราะจะท าลายระบบประสาทและสายตา

当 – ตอ

ส านวน当面错过 (dānɡmiàn cuòɡuò) หมายถง พลาดโอกาสไปตอ (当 dānɡ) หนาตอตา

挡 – ตาน

อ านาจทางเศรษฐกจของจนถาโถมรนแรงมาก หลายประเทศตาน (挡 dǎnɡ) ไมอย

得 – ตอง

การท างานของรฐจะตอง (得 děi) บรสทธ ยตธรรม และเปดเผย

凳 – ตง (ค ายม)

ตง (凳 dènɡ) ของจนมรปทรงหลากหลาย ทหลก ๆ มทรงสเหลยม แปดเหลยม และทรงกลม ใชวางสราและจอกสราในงานเลยง เปนตน

低 – ต า จากการส ารวจรายไดของแตละอาชพใน 28 ประเทศ อาชพอาจารยมหาวทยาลยของประเทศจนเงนเดอน

ต า (低 dī) ทสดประมาณ 4,500 หยวน

12

底 – ใต

โลกใต (底 dǐ) ทะเลทลกทสดในโลกอยทรองทะเล Mariana มความลก 10,911 เมตร

点 – แตม

จตรกรคอย ๆ แตม (点 diǎn) สลงบนกระดาษ

奠 – ตง

กอนหนาการตง (奠 diàn) เมองหลวงปกกง เมองหลวงของจนตงอยทหนานจง

掉 – ตก (หลน)

เหตการณเดกตก (掉 diào) ตกทจนเกดขนบอยครง เนองจากทพกอาศยของชาวจนเปนตกสง

钓 – ตก (ปลา)

มปายหามตก (钓 diào) ปลาในทะเลสาบกลางสวนสาธารณะ * 禁止钓鱼 jìnzhǐ diàoyú หามตกปลา

叮 – ตอย

แพทยแผนจนใชผงตอย (叮 dīnɡ) บนผวหนงผ ปวยเพอรกษาโรค

钉 – ตอก

ชาวจนถอวา ถาภรรยาก าลงตงทอง สามหามตอกตะป (钉 dìnɡ) มเชนนนลกเกดมาหนาจะเปนร ๆ

动 – (ไหว) ตง

สตวบางชนดเวลาตกใจจะแกลงตายโดยการหยดนงไมไหวตง (动 dònɡ)

洞，峒，硐 – ทงสามค านอานวา ตง เหมอนกน ตรงกบภาษาไทยวา ถ า

ถ า (洞 dònɡ) ทลกทสดในโลกคอ ถ า Voronya ใน Georgia

斗 – ตม

ชาวจนมส านวนเกยวกบการท ามาคาขายวา ชงตรง ตม (斗 dǒu) เตม หมายความวา ตองท ามาคาขายอยางสจรต * ส านวนนคอ 秤平斗满 (chènɡ pínɡ dòu mǎn)

斗 – ตอส

ชนกลมนอยของจนทมเทศกาลตอ (斗 dòu) สวว คอ ชาวเหมยว ชาวตง และชาวหล

嘟 – เสยงดงตด ๆ

กรณาฝากขอความของทานหลงไดยนเสยงสญญาตด (嘟 dū)

堵 – ตน อดตน

หลงพายทรายพดเขาปกกง ท าใหทอน าอดตน (堵 dǔ) หลายแหง

杜 – นกแขกเตา

มเพลงจนเพลงหนงชอเพลง “ดอกนกแขกเตา” (杜 dù) เปนเพลงสดดวรบรษของชาตจน * เพลงนชอ 映山红 (yìnɡ shān hónɡ) เปนชอดอกไมพนเมองของชนเผาอ ภาษาพนเมองเรยกวา ดอกนกแขกเตา

13

段 – ตอน ทอน

เพลงชาตจนทอน (段 duàn) แรกรองวา “ลกขนเถด เหลาปวงชน ผไมยอมทนเปนทาส เอาเลอดเนอสรางก าแพงของชาตขนมาใหม”

缎 – ผาตวน

ผาตวน (缎 duàn) ถอก าเนดขนทประเทศจน มบนทกเกยวกบผาตวนครงแรกในสมยฮน

对 – ตอ (ถก) ตอง

ไมวาความคดนนจะถกตอง(对 duì)หรอไม ทางทดควรพดกนตอ(对 duì)หนาจะดกวา

吨 – ตน

ประเทศจนน าเขาขาวหอมมะลจากไทยเฉลยปละ 250,000 ตน (吨 dūn)

炖 – ตน (ค ายม)

ไกด าตน (炖 dùn)ยาจนเปนอาหารบ ารงรางกายทลอชอของจน

踱 – เตรดเตรไปมา

วนวนไมท าอะไร เอาแตเตรดเตร (踱 duó) ไปมาทงวน * ส านวนนคอ 踱来踱去 (duó lái duó qù)

剁 – ตด

การลงโทษในสมยโบราณมโทษตด (剁 duò) คอประหารชวต

堕 – ตก

คนดขนสวรรค คนบาปตก (堕 duò) นรก * 堕入地狱 (duò rù dìyù ) ตกนรก

丹 – สแดง

ชาวจนชอบสแดง (丹 dān) เพราะเปนสแหงความรงเรอง

斗 – ดาว

รถยนตยหอซซกในประเทศจนใชชอยหอวา ดาว (斗 dǒu) เหนอ * 北斗星 (běidǒuxīnɡ) ดาวเหนอ

得 – ได

ปจจบนประเทศจนได (得 dé) รบการยอมรบจากนานาประเทศมากขนทกขณะ

单 – เดยว โทน (ลกโทน)

หองมาตรฐานในโรงแรม หมายถง หองพกทมเตยงเดยว (单 dān) สองเตยง * 标准间 (biāozhǔn jiān) หองมาตรฐาน

胆 – ด (น าด)

ชาวจนเชอวา ด (胆 dǎn) ง ดหมเปนยาชก าลง จงน ามาผสมเปนยาดองเหลา

独 – เดยว เดยว

14

รฐบาลจนมนโยบายมลกชายหรอลกสาวคนเดยว (独 dú) เพอลดจ านวนประชากร * ภาษาจนเรยกวา 独生子女 (dúshēnɡ zǐnǚ)

朵 – ดอกไม

ดอก (朵 duǒ) ไมประจ าชาตของจนคอ ดอกโบตน

达 – ถง

ในป 2012 GDP ของจนเพมสงถง (达 dá) 8.2% และคาดวาจะเพมสงถง 8.3% ในป 2013

代 – แทน

ผแทน (代 dài) ราษฎรจะมสกกคนทเปนตวแทนของราษฎรได

待 – (คอย) ทา

ค าวา ทา (待 dài) ในภาษาเหนอและภาษาอสานแปลวา คอย

袋 – ถง

ทประเทศจนรณรงคใหใชถง (袋 dài) ผาเพอชวยลดโลกรอน เมอซอของตามซเปอรมารเกตจะไมมถงพลาสตกใสของให ตองซอตางหาก

啖 – ทาน

เฉอนเนอตวทาน (啖 dàn) เปนส านวนทบอกวา ความกลาหาญเปนสงทด แตความกลาหาญแบบไรสตน ามาซงหายนะกบตนเอง * ส านวนนคอ 割肉自啖 (ɡē ròu zì dàn)

到 – ถง

ตรษจนมาถง(到 dào)แลว ชาวจนหนาชนตาบาน อวยพรปใหม

道 – ทาง

ทาง (道 dào) หลวงแผนดนของจนนบถงป 2006 มความยาวทงสนรวม 4.54 หมนกโลเมตร *国道 (ɡuódào) ทางหลวงแผนดน

倒 – ถอย

การเดนถอย (倒 dào) หลงเปนวธการออกก าลงกายทดอยางหนง

登 – ถบ

ในประเทศจน เวลาพลบค ามกมคนถบ (登 dēnɡ) สามลอน าหนงสอเกามาวางขาย

地 – (พน) ท

ประเทศจนมพนท (地 dì) เทากบประมาณ 22 เทาของประเทศไทย

第 – (ล าดบ) ท

ประเทศจนมพนทปลกใบยาสบมากเปนอนดบท (第 dì) หนงของโลก

坫 – แทน

ในสมยโบราณจะใชแทน (坫 diàn) เปนทบชาสงศกดสทธ ใชวางของก านลเพอมอบ

15

顶 – ทน

กายกรรมจนทนยมอยางหนงคอ การทน (顶 dǐnɡ) ถวยไวบนหว

锭 – แทง

ชาวจนในสมยโบราณรจกการหลอมทองค าและเงนใหเปนทองแทง (锭 dìnɡ) เงนแทงรปเรอ ใชเปนเงนตรา

定 – เทยง (เทยงแท)

มหลกค าสอนของหลวงจนบทหนงวา จตใจไมเทยง (定 dìnɡ) กคอเปนตายนนแล จตใจเทยงฉนใดกจะพบทางออกฉนนน

兜 – ถง

เขาหองน าไมมกระดาษ ไมมน า ในถง (兜 dōu) มเงน 100 บาท กบรปแฟน คณจะใชอะไรเชด

豆 – ถว

ส านวนจนทวา ปลกแตงไดแตง ปลกถว (豆 dòu) ไดถว หมายความวา ท าเชนไรกไดรบผลเชนนน * ส านวนนคอ 种瓜得瓜，种豆得豆 (zhònɡ ɡuā dé ɡuā，zhònɡ dòu dé dòu)

赌 – ทา การทา (赌 dǔ) พนนบอล ไมไดเกดแตในประเทศไทย ประเทศจนเองกระบาดหนกเชนกน

肚 – ทอง

ตามความเชอของชาวจน ถาฝนวาตนเองทอง (肚 dù) ใหญ ท านายวาเรองเลวรายจะผานไป เรองสมดงใจจะเขามา

断 – ทอน ตอน

ตะเกยบหนงอนหกเปนทอน (断 duàn) ไดงาย ตะเกยบสบอนหกยาก

钝 – ท ต (ภาษาถน)

ก าลงและสมองกเหมอนดนสอ แรก ๆ แหลมคม ใชงานนานไปกท (钝 dùn)

墩 – ดอน พระราชพธจรดพระนงคลแรกนาขวญ ป 2555 พยากรณวา นาในทลมจะไดผลบรบรณด แตนาในทดอน

(墩 dūn) จะเสยหายบาง

剟 – ตด

เพอความปลอดภยของราชส านก ฮองเตตองตด (剟 duō) ตอนอ านาจของอ ามาตยลง เพอมใหเปนการซองสมก าลงกอการกบฏ

跺 – กระทบ

หนวนนออนไหวมาก ฉนแคกระทบ (跺 duò) เทากรวงลงมาทงแผง

16

E

อวยวะในการออกเสยงนเหมอนกบเสยง อ. ในภาษาไทย คอ เปลงเสยงออกมาจากคอ การพองเสยงกบภาษาไทยจะพองเสยงกบเสยง อ. และเสยงทเกดจากอวยวะทใกลเคยงกน ไดแก ห. (ฮ.)

轭 – แอก แอก (轭 è) คอ เครองมอทท าจากไมเนอแขง ลกษณะโคงงอ ไวสวมคอววควายเพอลากคนไถ ส านวน

“ปลดแอก” จงหมายถง การปลอยใหเปนอสระจากพนธนาการ

阏 – อด

หากมนษยสามารถอด (阏 è) หกสมผสได กจะไปสความสงบ

鸸鹋 – อม (ค ายม)

นกอม (鸸鹋 érmiáo) เปนสตวตระกลนกทมขนาดใหญเปนอนดบสองของโลก

鹅 – หาน

วฒนธรรมจนถอวาหาน (鹅 é) เปนสตวมงคล ชวงเทศกาลผคนนยมมอบหานใหกนเปนของขวญเพอใชเปนอาหาร อยางในมณฑลหหนาน เมองหยงโจวกใชหานเปนสนสอดในการหมนและแตงงาน

饿 – หว

กอนยคปลดปลอย ประชาชนตกอยใตการปกครองของชนชนศกดนา ตองเผชญกบความหว (饿 è)

โหยอยางสาหส

耳 – ห

หกสมผสทวาคอ ปดตา อดห (耳 ěr) อดจมก อดปาก ปดกาย ปดความคด

17

F

อวยวะในการออกเสยง f คอ ฟนบนกบรมฝปาก พองเสยงกบเสยงเดยวกน คอ ฟ. และเสยงท

เกดจากอวยวะทใกลเคยงกน คอ รมฝปาก ไดแก พ. (ผ.) ป. บ.

伐 – ฟน

ฟน (伐 fá) เปนค ากรยา เชน ฟนไม มกลอนจนทมชอเสยงบทหนงชอ “ฟนไม” กวเกดแรงบนดาลใจจากเสยงนกรองในยามทคนตดไมฟนตนไมในปา

* กลอนชอ 《伐木》(fá mù) แปลวา ฟนไม

犯 – ฝน ฝาฝน

ปฏบตตามกฎระเบยบนนยาก ฝาฝน (犯 fàn) กฎระเบยบนนงาย

方 – ฝาย ฝง

ทงสองฝง (方 fānɡ) ยอมรบขอเสนอเพอรวมมอพฒนาเศรษฐกจระหวางกน

丰 – เฟองฟ

เทศกาลไหวพระจนทรเปนเทศกาลเฉลมฉลองการเกบเกยวผลผลตทอดมสมบรณเฟองฟ (丰 fēnɡ) เปนชวงเวลาแหงความอมอกอมใจทเกษตรกรมความสข ชมจนทร กนขนมไหวพระจนทรไสตาง ๆ ซงกเปนผลผลตธญพชทมาจากน าพกน าแรงนนเอง

芳 – ฟง

กลนดอกไมในสวนหอมฟ ง (芳 fānɡ) ไปทว

烽 – ไฟ (ไฟสญญาณ)

ไฟสญญาณปองกนเขตแดนในสมยโบราณเรยกวา เฟง (烽 fēnɡ) ตอมาแผลงความหมายไป ใชกบ

ค าทหมายถง สญญาณตาง ๆ เชน 烽鼓 (fēnɡɡǔ) แปลตามตวคอ สญญาณลนกลอง สอความหมายถง สงคราม

复 – ฟน หมอจนบอกวา หลงการผาตดจะเสยเลอดมาก แนะน าใหกนตบ เลอดสตว เนอไก ไขไก จะชวยใหรางกาย

ฟน (复 fù) ตวไดเรวขน * 恢复 (huīfù) ฟนจากอาการเจบปวย กลบมาเปนเหมอนเดม

孵 – ฟก (ไข)

เปดกบไกใชเวลาฟก (孵 fū)ไขไมเทากน ไกใชเวลา 21 วน เปดใชเวลา 28 วน

筏 – แพ (ลอยน า)

ผคนทอาศยอยทางตอนใตของแมน าแยงซเกยงนยมใชไมไผสานเปนแพ (筏 fá) ลอยน าเรยกวา จฝา

(竹筏 zhúfá) ซงกแปลวา แพไมไผ นนเอง

发 – ผม

18

คนจนในสมยโบราณมวธบ ารงรกษาเสนผม (发 fà) ใหสวยงามดวยการ “หมนหว อยาหมนสระ” นบเปนภมปญญาในการบ ารงรกษาเสนผมอยางหนง

翻 – พลก

คนจนโบราณเชอวาใตพภพม “ววยกษ” เมอววพลก (翻 fān) ตวจะเกดแผนดนไหว ค าทหมายถง “แผนดนไหว” ในสมยโบราณจงเรยกวา “ววดน” ปจจบนค าวา “ววดน” ทแปลวาแผนดนไหวพบในเอกสารโบราณ แตในไตหวน ฮองกง ยงเรยกแผนดนไหววา “ววดน” อย * 地牛 (dì niú) ววดน (แผนดนไหว)

凡 – พน ๆ ธรรมดา ๆ

สงทมองวาพน ๆ (凡 fán) มกเปนของไมธรรมดา * ส านวนนคอ 平凡又不平凡 (pínɡfán yòu bù pínɡfán)

反 – พลก

งายเหมอนพลก (反 fǎn) ฝามอ ส านวนจนพดวา “อ หร ฝาน จาง” (易如反掌 yì rú f

ǎnzhǎnɡ)

泛泛 – ผวเผน

ดแบบผวเผน (泛泛 fànfàn) แลว สนคานกไมมสงผดปกตอะไร

妨 – ภย

อกษรจนตวนประกอบดวย 女(nǚ) แปลวา ผหญง สอถงคนในครอบครว และอกษร 方(fānɡ)

แปลวา ฝง สอความหมายถง ประเทศรอบขาง อกษรนหมายความวา เมอกองทหารออกรบถกครอบครวขดขวาง เปน

เหตน ามาซง “ภย” (妨 fánɡ) ของชาต

非 – ผด

ในสถานศกษาของจนมค าขวญเพอรณรงควฒนธรรมทางสงคมวา “รถกผด (非 fēi) คดรกเกยรต รละอาย รกษากฎหมาย ใสใจวฒนธรรม”

* ค าขวญนคอ 明是非，知荣辱，守法纪；讲文明 (mínɡ shìfēi，zhī rónɡ-rǔ，shǒu fǎjì；ji

ǎnɡ wénmínɡ)

拂 – ปด พด

พายทรายพด (拂 fú) เอาฝ นทรายเขามาเตมบาน ตองใชไมขนไกปด (拂 fú) ฝ นตลอดเวลา * 拂尘 (fú chén) ปดฝ น

焚 – เผา แตเดมชาวฮนประกอบพธศพโดยการฝง ตอมาในป 1956 รฐบาลจนเหนวาการฝงศพเปนการสนเปลอง

พนท สนเปลองโลงไม จงมนโยบายใหประกอบพธศพโดยการเผา (焚 fén) ป 1958 รฐมนตรวาการกระทรวง

อตสาหกรรม นายหวงจง (黄敬 Huánɡ Jìnɡ) ถงแกกรรม จงเปนรฐมนตรคนแรกทประกอบพธศพโดยการเผา

粉 – ผง ฝน

19

ผง(粉 fěn)รากบวเปนของฝากขนชอของเมองหางโจว มสรรพคณชวยบ ารงระบบทางเดนหายใจ บ ารงเลอด แกรอนใน แกโรคเลอดก าเดาไหล

蜂 – ผง

ปจจบนแพทยแผนจนนยมใชขผง (蜂 fēnɡ) เปนยาบ ารงและรกษาโรคตาง ๆ แตการรบประทานขผงทยงไมไดผานกระบวนการทางยามอนตราย อาจไดรบพษได

逢 – พบ

วนท 7 เดอน 7 (ก.ค.) ตามต านานเรอง “สาวทอผากบหนมเลยงวว” หนงปจะไดพบ (逢 fénɡ) กนหนงครงกนทสะพานสาลกา วนนจงถอเปนวนแหงความรกตามแบบฉบบของจน

* ตามต านานเลาวา ฝงนกสาลกาจะตอตวกนเปนสะพานเพอใหสาวทอผาและหนมเลยงววไดมาพบกน

佛 – พทธ

ศาสนาพทธ (佛 fó) เผยแผเขาสประเทศจนเมอใดนนยงไมเปนทแนชด แตสวนใหญเชอกนวาเขามาในยคพระเจาฮนหมงต (ค.ศ. 25 – ค.ศ. 75)

夫 – ผว

ผว (夫 fū) เมยชาวจนคหนงถกรฐบาลสหรฐอเมรกาฟองศาลด าเนนคดขอหาท าแผนกอปโปรแกรมคอมพวเตอร

肤 – ผว

ผลไมสแดงและสด ามสารส าคญชวยกระชบผว (肤 fū) ไมใหเหยวยน

服 – ผา เสอผา

บรเวณทเปนแหลงผลตเสอผา (服 fú) ทส าคญของจนคอ กวางตงและฝเจยน

浮 – ฟง

โรคแอนแทรกซเกดจากสปอรของเชอแบคทเรยทอยในดนปลวฟ ง (浮 fú) ในอากาศ สามารถตดตอทางลมหายใจ เมอไดรบเชอจะเกดแผลพพองท าใหเกดการตดเชอในน าเหลองและกระแสเลอด หากตดเชอในระบบทางเดนหายใจจะท าใหหายใจขด มไข ชอกและเสยชวตได * 漂浮 (piāofú) ปลวฟ ง

桴 – แพ

ท างานไมมจดหมาย ดงลองแพ (桴 fú) ไปกลางทะเล ไรจดหมายปลายทาง

福 – ผาสก

เทพเจาฮก (福 fú) ลก (禄 lù) ซว (寿 shòu) เรยงตามล าดบคอ เทพแหงความผา(福

fú)สก เทพแหงอ านาจวาสนา และเทพแหงอายยนยาว

辐 – เพลา

กอนเดนทางไกลควรน ารถไปตรวจเชกเพลา (辐 fú) ลอใหดเสยกอน

幞 – ผา (โพกศรษะ)

20

ชนกลมนอยของจนโดยเฉพาะกลมชนทอยทางตอนใตนยมโพกศรษะดวยผา (幞 fú)

覆 – ปก (คลม)

บนยอดเขาหมะมงกรมหมะปก (覆 fù) คลมตลอดทงป ภเขานตงอยทเมองลเจยง มณฑลยนนาน เปนหนงในสถานททองเทยวเลองชอของจน * 覆盖 (fùɡài) ปกคลม

甫 – เพง (จะ)

เดกแฝดล าตวตดกนเพง(甫 fǔ)ลมตาดโลกไดไมนานกเสยชวต

腐 – ผ เปอย

ภาษาจนมค าวา อผ (ค าแซว) (腐女子 fǔ nǚzǐ)เปนค ายมมาจากภาษาญป นค าวา腐女子

（ふじょし） Fujoshi ค าวา ผ (腐 fǔ) ในภาษาญป น หมายถง ไรหนทางเยยวยา ค าวา “อผ” ในทนใชเปนค าเรยกหญงสาวทชอบอานนวนยายแนวชายรกชาย

父 – พอ

ค าเรยก “พอ” ในภาษาจนทใชบอยม 2 ค าคอ ฟ ชน (父亲 fùqīn) เปนค าเรยกแบบทางการวา

“บดา” และค าวา ปาปะ (爸爸 bàbɑ) เปนค าเรยกแบบไมทางการวา “พอ”

缚 – ผก

ส านวนจนทวา “มอไรแมแรงผก (缚 fù) ไก” หมายถง รางกายออนแอไรเรยวแรง * ส านวนนคอ 手无缚鸡之力(shǒu wú fù jī zhī lì)

附 – พวง

แพทยแผนจนเชอวา การดแลรกษารางกายคอ ปลอยตามธรรมชาต พวง (附 fù) ดวยการบ ารงรกษาสขภาพ

赋 – ภาษ

หลงจากจนซฮองเตรวบรวมประเทศจนเปนหนงแลวไดก าหนดระบบภาษ (赋 fù) ขน หนงในนนคอ ภาษทดน

* ภาษทดน เรยกวา เถยนฟ (田赋 tiánfù)

阜 – ภ

ส านวนจนวา “ดงเขาราวภ” (阜 fù) หมายถง มากมายกายกอง * ส านวนนคอ 如山如阜 (rú shān rú fù)

腹 – พง

การนอนแตหวค าเปนวธทชวยลดพง (腹 fù) ไดอยางหนง เนองจากรางกายจะหลงฮอรโมนเพอเผาผลาญไขมนออกมาในเวลาดงกลาว

防 – ปองกน

ประเทศจนมวทยาลยวทยาการปองกนภย ใชชอภาษาจนวา ฝางจาย เคอจ เสวยยวน (防灾科技学

院 fánɡzāi kējì xuéyuàn)

21

纺 – ปน (ดาย)

เชอกนวาการปน (纺 fǎnɡ) ดายจากส าลเปนวทยาการของชาวจนโบราณ พฒนามาจากการปนดายจากรงไหม

放 – ปลอย

ผลจากการปฏวตวฒนธรรม ชาวจนจงไดรบการปลดปลอย (放 fànɡ) จากความทกขยากล าบาก * 解放 (jiěfànɡ) ปลดปลอย

霏 – โปรยปราย

ฤดหนาวมาถง หมะ ลม และฝนโปรยปราย (霏 fēi)

肥 – ปย

เกษตรกรจนตกน าจากสวมมาเปนป ย (肥 féi) รดผกในแปลงหลงโรงแรม แลวตอนเชากเอาผกมาขายใหโรงแรม

胐 – เปลง

อกษรจนตวนประกอบดวยอกษร 2 ตวคอ พระจนทร (月 yuè) และ ออก (出 chū) ความหมาย

คอ พระจนทรเปลง (胐 fěi) แสงนนเอง

肺 – ปอด

ทานผลไมเพมวตามน งดสบบหร ลดความเสยงมะเรงปอด (肺 fèi)

沸 – เดอดปด ๆ

ลาวาทเดอดปด ๆ (沸 fèi) ปะทออกมาจากภเขาไฟคอ หนทรอนจนละลายเปนไฟ

封 – ปด ศพททางการเงนการธนาคาร ค าวา หนวยลงทนหรอกองทนแบงเปน 2 ประเภทคอ กองทนเปดกบกองทน

ปด (封 fēnɡ) * กองทนเปด เรยกวา 开放式基金 ( kāifànɡ shì jījīn)/ กองทนปด เรยกวา 封闭式基金 (fēnɡbì shì jīj

īn)

敷 – ป (พน)

การสรางทางรถไฟสายชงไห-ทเบต คณะวศวกรตองป (敷 fū) รางรถไฟบนทราบสงทสงกวาระดบน าทะเลโดยเฉลยกวา 5,000 เมตร

抚 – ปลอบ

ประธานาธบดเยยมปลอบ (抚 fǔ) ขวญผประสบภยแผนดนไหวครงใหญ

赴 – ไป

นกเรยนไทยจ านวนมากไดรบทนรฐบาลจนไป (赴 fù) เรยนภาษาจนทประเทศจน * ส านวนวา 赴华留学 (fù huá liúxué) ไปเรยนเมองจน

傅 – ประ (ตด)

ส านวนจนวา หนาราวประ (傅 fù) แปง หมายถง บรษทมหนาตางดงาม

22

* ส านวนนคอ 面如傅粉 (miàn rú fù fěn)

飞 – บน โบยบน

ประมาณเดอน ต.ค. ถงเดอน ก.ย. ของทกป ฝงนกนางนวลจะพากนโบยบน (飞 fēi)เปนระยะทางไกลจากไซบเรย เพออพยพหนอากาศหนาวเยนมาอยทเมองคนหมง ประเทศจน

扉 – บาน (ประต)

“บาน (扉 fēi) ประตทปดสนท” เปนชอภาพยนตรญป นทน าเขาไปฉายในประเทศจน * ชอภาพยนตรเรองนคอ 《紧闭的扉门》(jǐn bì de fēi mén)

分 – แบง ปน วฒนธรรมของชาวจนจะไม “แบงสาล” กนกน เพราะพองเสยงกบค าวา “จากกน”

* 分梨 (fēn lí) แบงสาล / 分离 (fēnlí) แยกจากกน

疯 – บา

ไอโฟน 5 ออกวางตลาด เหลาสาวกในจนแยงกนซออยางบา (疯 fēnɡ) คลง * บาคลง (疯狂 fēnɡkuánɡ)

负 – แบก (ภาระ)

หลงจากทพอเสย แมตองแบก (负 fù) รบภาระเลยงดลกทงสองตามล าพง

23

G

อกษรนภาษาจนออกเสยงเปน ก. พองเสยงกบภาษาไทยเสยงเดยวกนคอ ก. และยงพองเสยงกบเสยงทเกดจากอวยวะออกเสยงเดยวกน ไดแก ค. (ข.) ดวย

咖喱 – กะหร (ค ายม)

แกงมสมน หรอทในภาษาจนเรยกวา แกงกะหร (咖喱 ɡālí) ไทย ไดรบการจดอนดบใหเปนอาหารอนดบหนงของโลก

* แกงมสมน ภาษาจนเรยกวา玛萨满咖喱汤 (mǎsàmǎn ɡālítānɡ)

垓 – โกฏ

จ านวน 1 โกฏ (垓 ɡāi) เทากบ 100 แสน ซงกคอจ านวน 10 ลาน

改 – แก กลาย

รฐบาลก าลงด าเนนการแก (改 ɡǎi) ไขรฐธรรมนญ

概 – กะ คราวๆ

ป 2011 นกเรยนชาวตางชาตทไปเรยนในประเทศจนกะคราว ๆ (概 ɡài) ราว 260,000 กวาคน ในจ านวนนจ านวนนกเรยนไทยเปนอนดบท 4 รองจากเกาหลใต สหรฐอเมรกา และญป น

忓 – กวน

ผดชอบอยในใจ ท าผดอะไร ความผดนนรบกวน (忓 ɡān) จตใจชวชวต * ค านปจจบนเขยนวา 干 ออกเสยงเหมอนกน เชน ค าวา 干扰 (ɡānrǎo) แปลวา กวนใจ รบกวน

干 – กราน (แหงกราน)

มอทแหงกราน (干 ɡān) บงบอกถงความล าบากทเขาตองเผชญมา

干 – เกยว (ยงเกยว)

เรองนไมเกยว (干 ɡān) กบคณ

秆 – กาน

เสยวไปหยาง คอตนไมททหารนายหนงน าไปปลกไวทชายแดน ตนไปหยางกเจรญเตบโตแผกงกาน (秆

ɡǎn) ยนหยดในสมรภมรบคกบทหารตราบนานแสนนาน

赶 – กวด (ไลกวด)

คนรายถกต ารวจขบรถไลกวด (赶 ɡǎn) จนมมทฝงแมน า

敢 – กลา

กลา (敢 ɡǎn) พด กล าท า กลารบ เปนคณสมบตทตองปลกฝงใหเยาวชน

干 – แกน

24

ต านานเกยวกบไมกายสทธในเรองแฮรร พอตเตอร คอเปนอปกรณส าหรบพอมดแมมด ไวส าหรบใชเวท

มนตร ประดษฐขนจากไมและบรรจแกน (干 ɡān) กลางดวยสงทมพลงพเศษ เชน ขนนกฟนกซ ขนยนคอรน หรอเอนหวใจมงกร

干 – แกน

ภาพตดขวางของตนไมแบงเปน 5 ชน คอ เปลอกนอก เปลอกเหนยว วงป เนอไมสวนนอก และแกน (干

ɡān) ไม คอสวนทเปนเนอไมสวนใน

秆 – กาน หญาป หยอง เปนชอสมนไพรของชาวไทยใหญ ต านานเลาวา หญงผหนงรางกายออนแอ จงตงจตอธษฐาน

ตกดกมเทพยดามาเขาฝนใหไปหาพชมหว ขนอยตามหนาผา ถาหกกงกาน (秆 ɡǎn) ด แลวมเลอดไหลออกมาจากกานใหเอามาท ายา หญาดงกลาวกคอ หญาป หยอง นเอง

釭 – ตะเกยง

เครองประดบในวงอยางหนงคอ ตะเกยง (釭 ɡānɡ) ทอง ใชจดใหความสวางยามกลางคน

钢 – (เหลก) กลา

แหลงผลตเหลกกลา (钢 ɡānɡ) ทส าคญของจนอยทเขตอตสาหกรรมเหลยวหนง * เขตอตสาหกรรมเหลยวหนง (辽宁工业区 Liáonínɡ ɡōnɡyè qū)

羔 – แกะ (น.)

ประวตศาสตรการเลยงแกะ (羔 ɡāo) ทเกาแกทสดเรมตนในเปอรเซย ตงแต 5,500 ป กอนครสตกาล ผคนในบรเวณดงกลาวเรมรจกการจบสตวมาเลยงไวเปนอาหารแลว

稿 – กาน

กาน (稿 ɡǎo) ของตนขาว ภาษาจนเรยกวา กาว

告 – กลาว

นกเรยนไทยไดรบคดเลอกใหเปนตวแทนกลาว (告 ɡào) ค าอ าลาในโอกาสจบการศกษา * 告别 (ɡàobié) กลาวค าอ าลา กลาวลา

割 – กรด

สาวจนนยมพงมดหมอกรด (割 ɡē) ตาสองชน สนนราคาอยท 500 หยวน หรอถาสถานเสรมความงามมชอเสยงกราคาแพงขนมาอก อยท 1,000 – 5,000 หยวนกม

蛤 – หอยกาบ

ไขมก โดยธรรมชาตเกดจากการทหอยกาบ (蛤 ɡé) ชนดหนงในทะเล สรางเมอกหรอเนอเยอมาหอหมกรวดหรอทรายทพลดเขาไปในปากขณะกนอาหาร

隔 – กน

25

แมน าแยงซเกยงเปนแมน าทกน (隔 ɡé) แบงภาคเหนอกบภาคใตของประเทศจน แบงออกเปน เจยง

เปย (江北 jiānɡ běi) หมายถง พนทเหนอแมน า และเจยงหนาน (江南 jiānɡ nán) คอพนทใตแมน า

跟 – กบ

การด าเนนความสมพนธทางการทตกบ (跟 ɡēn) รฐบาลจนตองยอมรบขอตกลงวาดวยพธทางการทต หนงในนนคอตองยอมรบวาไตหวนเปนมณฑลหนงของจน

羹 – แกง

ชาวจนเชอวาในเนองมสารอาหารทมประโยชนตอรางกาย จงน างมาตมแลวซดน าแกง (羹 ɡēnɡ)

เปนยาบ ารงรางกาย

梗 – กง

กง (梗 ɡěnɡ) ไมทถกตดแตงทงเมองเปนขยะกองมโหฬาร กองอนรกษสงแวดลอมจงคดคนการใชกงไมอดเปนแผนไมเพอใชในการกอสราง

鲠 – กาง

แพทยเตอน กนปลาตองแนใจวาไมมกาง (鲠 ɡěnɡ) มฉะนนอาจมอนตรายตอกระเพาะอาหารและล าไส

工 – กรรมกร

ชวงยคปฏวตวฒนธรรม กรรมกร (工 ɡōnɡ) เปนอาชพทไดรบการยกยองมากทสด เพราะเปนผทท าหนาท “สรางชาต” *工人 (ɡōnɡrén) กรรมกร

* มค าภาษาไทยนาสนใจอยค าหนงคอ “กงการ” เชน “ไมใชธระกงการของคณ” ค าวา “กง” ในทนหมายถงกจธระ ซงค าวา 工 ในภาษาจนค านกมความหมายถง กจการ งาน ดวยเชนกน

肱 – กลาม (แขนทอนบน)

นกเพาะกายยกลกเหลกเพอสรางกลามแขน (肱 ɡōnɡ)

躬 – กม คอม

อกษรจนตวนประกอบดวยอกษร 身(shēn) แปลวา รางกาย และอกษร 弓(ɡǒnɡ) ทแปลวา โคง

อกษรสองตวนรวมกนเกดความหมายใหมวา กมตว คอมตว (躬 ɡōnɡ)

巩 – แกรง แขงแรง

การสรางกองก าลงทหารใหแขงแกรง (巩 ɡǒnɡ) เปนการสรางเสถยรภาพใหประเทศ

估 – กะ

บางครงการกะ (估 ɡū) ประมาณกบการศกษาทางสถต ผลทไดกไมตางกนมาก

孤 – ก าพรา

แผนดนไหวครงใหญทญป นท าใหเดกกวารอยคนตองกลายเปนเดกก าพรา (孤 ɡū) * 孤儿 (ɡū’ér) เดกก าพรา

26

骨 – กระดก

รางกายของคนเรามกระดก (骨 ɡǔ) ทงหมดรวม 206 ชน

鼓 – กลอง

ตามบนทกประวตศาสตรของจน กลอง (鼓 ɡǔ) มมาตงแตยคบพกาล กลองในยคแรกเปนกลองทท าจากดน

古 – โก (ในค าวา โกโรโกโส)

บานเรอนทรงจนแบบชนบทชนเดยวในเมองเกาลเจยง แมจะเปนอาคารเกาแกโก (古 ɡǔ) โรโกโส แตมคณคาทางประวตศาสตรและวฒนธรรม ไดรบการขนทะเบยนเปนมรดกโลก * 古老 (ɡǔlǎo) โบราณ / 古色 (ɡǔsè) ทรงโบราณ แบบโบราณ

故 – เกาแก

แมกาลเวลาจะผานไปกไมลมเรองเกา (故 ɡù) * ส านวน “ไมลมเรองเกา” พดวา 不忘故旧 (bú wànɡ ɡùjiù) หมายถง ไมลมเรองเกา เพอนเกา สมพนธภาพเกาแกทเคยม

瓜 – (แตง) กวา

แตงกวา (瓜 ɡuā) เปนผกทมปรมาณน ามาก มสรรพคณดบรอน เพมน าใหรางกาย เพมความชมชนใหผว

关 – เกยว (ของ)

คนอยในสงคมหนไมพนการตดตอสมพนธเกยว (关 ɡuān) ของกบผอน

丱 – แกละ (ผม)

เดกไทยสมยโบราณนยมไวผมแกละ (丱 ɡuàn)

罐 – กระปอง / 灌 – กรอก

อกษรจนทมหนาตาคลาย ๆ กน คอ罐 และ 灌 ทงสองค าอานวา กวาน เหมอนกน ค าแรกธาตค าคอ 缶

(fǒu)หมายถง “โถ” เปนค านามทใชเรยกโถ กระปก หรอกระปอง ทไวบรรจของกน เชน กรอกน า กรอกเหลา

กรอกน าผง สวนค าวา 灌 (ɡuàn) ออกเสยงเหมอนกนแตเขยนตางกน ธาตค าคอ น า (氵) เปนค ากรยาแปลวา กรอกสงของใสลงในโถ กระปอง หรอกระปก

光 – เกลยง

วตถโบราณในพพธภณฑถกขโมยเกลยง (光 ɡuānɡ) ไมเหลอแมแตชนเดยว

广 – กวาง

จตรสเทยนอานเหมนกวาง (广 ɡuǎnɡ) ใหญมาก วดจากทศตะวนตกไปทศตะวนออก 500 เมตร วดจากทศเหนอไปใต 880 เมตร มพนทรวม 440,000 ตารางเมตร * ภาษาไทยค าวา เวงวาง ค าวา วาง ในทนกพองกบค าวา 广

归 – กลบ

27

สนธสญญาจน-องกฤษ ป 1960 ท าใหฮองกงถกปกครองโดยองกฤษ จนกระทงป 1997 ครบก าหนดและ

กลบ (归 ɡuī) สมาตภม รฐบาลจดตงใหเปนเขตปกครองพเศษฮองกง

规 – กฎ

ขบรถเคารพกฎ (规 ɡuī) ชวยลดอบตเหต

庋 – เกบ

ตพระไตรปฎกเปนทเกบ (庋 ɡuǐ) รกษาพระไตรปฎก

匦 – กลอง

ในสมยโบราณ ททองพระโรงวาราชการจะมกลอง (匦 ɡuǐ) ไวใหขนนางอ ามาตยสงหนงสอถง

พระราชา กลองนเรยกวา 匦匣(ɡuǐxiá)

滚 – กลง

ค านความหมายโดยตรง แปลวา กลง (滚 ɡǔn) แตมการน ามาใชเปนค าดาหรอขบไลเมอไมพอใจ ตรงกบภาษาไทยวา “ไสหวไป”

辊，磙 – ลกกลง

คนโบราณกะเทาะเปลอกขาวโดยใชลกกลง (磙 ɡǔn) หน ใหววลากเดนเปนวงกลมจนเปลอกขาวแตกออก

过 – กวา เกน

ปจจบนรานแมคโดนลดในประเทศจนมจ านวนกวา (过 ɡuò) 700 สาขาแลว

盖 – คลม ครอบ กลบ

ชวงเดอน 8 (ส.ค.) บรเวณภาคเหนอของจนประสบกบพายทรายทพดเขาปกคลม (盖 ɡài) อยางหนาแนน

竿 – คน

คน (竿 ɡān) เบดทท าจากไมไผมความแขงแรงและยดหยนไดด * คนเบด เรยกวา 钓竿 (diàoɡān)

杆 – คน (ลกษณนาม)

ลกษณนามของรมในภาษาจนคลายกบภาษาไทย ภาษาไทยคอ รมหนงคน (杆 ɡǎn) ภาษาจน

เรยกวา 一杆伞 (yì ɡǎn sǎn)

擀 – คลง

ขนตอนการท าบะหมเรมตงแต นวดแปง หมกแปง คลง (擀 ɡǎn) แปง และดงเสน

旰 – ค า ส านวนจนวา “คนสวม ค ากน” อธบายถงกษตรยหรอเจาเมองทแมในยามราตรดกดนกยงสวมชดท างาน

คร าเครงเพอชาตบานเมอง กลางวนทงวนกตรากตร าท างานจนพลบค า (旰 ɡàn) จงไดกนอาหาร * ส านวนนคอ 宵衣旰食 (xiāo yī ɡàn shí) แปลเรยงตามล าดบอกษรจนคอ คน เสอ ค า กน

28

刚 – แขง ปรชญาเตาเชอวาทกสงในโลกมสองดานเทา ๆ กน มมดมสวาง มแคบมกวาง มหญงมชาย มออนมแขง

(刚 ɡānɡ) 杠 – ไมคาน

ภาษาจนเรยกไมคานวา มกง (木杠 mùɡànɡ) คอทอนไมทใชแบกหามสงของ * ม (木 mù) แปลวา ไม

膏 – ไข ไขมน

ขผงเปนหนงในไข (膏 ɡāo) จากสตวทแพทยแผนจนน ามาบดผสมเปนยาทา

暠 – (ส) ขาว

อกษรนเปนค าโบราณ แปลวา สขาว (暠 ɡǎo) ปจจบนค าวา สขาว ใชค าวา ไป (白 bái)

缟 – ผาสขาว

ค านแปลวา “ผา” แตเปนผาสขาว (缟 ɡǎo) สวนค าทแปลวา ผาทวไป ใชค าวาวา ป (布 bù)

戈 – ขวาน

ขวาน (戈 ɡē) สองคมเปนอาวธทใชในการท าศกสงครามในยคซางและโจว

胳 – แขน

แขน (胳 ɡē) สองขาง ออนแรง เหนบชา สามารถรกษาดวยวธการฝงเขมได

根 – โคน ขอน

ศลปะการแกะสลกของจนทไดรบความนยมอยางหนงคอ การแกะสลกโคนหรอขอน (根 ɡēn) ไมเปนรปตาง ๆ เชน ฮก ลก ซว หรอ 18 อรหนต * 木根 (mùɡēn) โคนไม ขอนไม

哏 – ขบขน

ความคดของคณนชางนาขบขน (哏 ɡén) สนด

艮 – แขง แกรง

ค าเปรยบเทยบวา แขง (艮 ɡěn) ราวหนผา ภาษาจนพดวา 艮如山石 (ɡěn rú shān

shí) 埂 – คนนา

เกษตรกรจนใชพนทอยางคมคา แมบนคน (埂 ɡěnɡ)นากปลกพชตระกลถวเปนรายไดอกทางหนง

弓 – โคง โกง คง กง (ลอ) โกง (หลงโกง)

อกษรตวนมทมาจาก ธน เปนค านามแปลวา ธน อานวา กง (弓 ɡōnɡ) ธนมลกษณะทโคงงอ จงแตก

ความหมายออกมาเปนค าคณศพทวา โคง หรอ โกง (弓 ɡǒnɡ)

功 – คณ (ความด) คณ (ประโยชน)

29

ชาทชอ ผเออร (普洱茶 Pǔ’ěr chá) เปนชาขนชอของยนนาน สรรพคณ (功 ɡōnɡ) ชวยขบลม ชวยยอย ชวยลดคอเรสเตอรอล * 功效 (ɡōnɡxiào) สรรพคณ

恭 – เคารพ

ครอาสาสมครชาวจนรสกวา นกเรยนไทยใหความเคารพ (恭 ɡōnɡ) ครอาจารยมากกวานกเรยนจน

拱 – โคง โกง (ก.)

สะพานโคง (拱 ɡǒnɡ) ในยคแรกสรางดวยหน สะพานชอ หลผ (卢浦 Lú Pǔ) เปนสะพานทเชอมระหวางเมองเซยงไฮกบเขตผตง สรางขนเพอตอนรบงานเซยงไฮ เอกซโป ป 2010 นบเปนสะพานโคงแหงแรกของโลก

勾 – ขด

การท าเครองหมายในเอกสารตาง ๆ สวนใหญม 2 แบบคอ ขด (勾 ɡōu) ถก กบขดผด * 打勾(dǎ ɡōu) ขดถก ตก / 打叉(dǎ chā) ขดผด หรอ กากบาท

沟 – ค คลอง

นกประวตศาสตรของจนคนพบ ถ าค (沟 ɡōu) น า ทเขตปกครองตนเองชนกลมนอยเผาหย มณฑลหนงเซย นบเปนแหลงโบราณคดยคหนเกาทส าคญทสดทส ารวจพบในขณะน * 水沟洞 (shuǐɡōu dònɡ) ถ าคน า

钩 – ขอ ตะขอ เกยว

YKK เปนบรษทญป นทผลตอปกรณเกยวกบเสอผาหลายชนด เชน ซป กระดม ตะขอ (钩 ɡōu) เปนตน มโรงงานของ YKK ตงอยในประเทศจนทเมองเซนเจน

箍 – ขน (ใหแนน)

การขน (箍 ɡū) ชะเนาะเปนการหามเลอดโดยใชผารดเพอไมใหเลอดไหลออกจากหลอดเลอดแดงบรเวณบาดแผล ใชส าหรบบาดแผลตามแขนและขา

股 – ขา

ค าวาขา (股 ɡǔ) ภาษาจนเรยกอกอยางวา ถย (腿 tuǐ) มความหมายเหมอนกน ตางกนท 股

(ɡǔ) เปนขาทมองมาจากดานหลง สวน 腿(tuǐ) เปนขาทมองมาจากดานหนา

牯 – คอก

บานเรอนตามชนบทเปนบานยกชนเดยวแตใตถนสง ใชส าหรบกนเปนคอก (牯 ɡǔ) สตวเลยง

固 – แขงแกรง

ตกทฐานรากไมแขงแกรง (固 ɡù) เสยงตอการถลมไดงายเมอเกดแผนดนไหว

堌 – เขอน

เขอน (堌 ɡù) ทใหญทสดในประเทศจนคอ เขอนซานเสย มความยาวทงสน 2,309 เมตร ใชเวลาสราง 3,080 วน การสรางเขอนดงกลาวตองเวนคนทดน ผคนนบลานตองอพยพยายถนฐานไปอยทอน * เขอนนชอ 三峡大坝 (Sānxiá Dàbà)

30

刮 – ขด ขอด ครด

กวาซา เปนการรกษาแบบแพทยแผนจน คอการใชเหรยญโลหะ แผนหยก หรอเขาววขด (刮 ɡuā) ตามผวหนงบรเวณอก หลง และคอ เพอรกษาอาการเจบปวย

挂 – แขวน

ตามบานของคนจนนยมแขวน (挂 ɡuà) ภาพวาดพกนทเปนลกษณะกระดาษทางยาวจากบนลงลาง เอกลกษณภาพวาดพกนจนมดอกไม พช แมน า ภเขา บคคล และสตวตาง ๆ บางกเขยนเปนกลอน ค าขวญ หรอค ามงคลตาง ๆ

管 – ขลย ป

ป (管 ɡuǎn) ของจนม 2 ชนดคอ ปเลาเดยวกบปเลาค

* 管子 (ɡuǎnzi) ปเลาเดยว / 双管 (shuānɡɡuǎn) ปเลาค

管 – คม

ศลกากรของจนคม (管 ɡuǎn) การน าเขายาเสพตดอยางเขมงวด ยากทคนรายจะลกลอบน าเขาไปได

惯 – เคย คนเคย คนชน

คณคนเคย (惯 ɡuàn) กบการมเขาในโลกของคณ เขากคนเคยกบการมคณในโลกของเขาเชนกน

掼 – ขวาง

ขวาง (掼 ɡuàn) ไข เปนชอของการเลนไพชนดหนง ถอก าเนดทเมองหวยอาน มณฑลเจยงซ * ไพนชอวา 掼蛋 (ɡuàn dàn)

跪 – คกเขา ชาวจนในสมยโบราณมธรรมเนยมวา เมอลกจะออกจากบานเดนทางไปแดนไกล กอนออกไปจะตองคกเขา

(跪 ɡuì) ค านบพอแมเพอเปนการบอกลา

31

H

สญลกษณ h ภาษาจนออกเสยงเปน ฮ. จงพองเสยงกบเสยง ฮ. ห. ในภาษาไทย และเนองจากอวยวะทใชในการออกเสยงนเกดจากล าคอ ท าใหเกดการพองเสยงกบเสยงทเกดจากอวยวะเดยวกน ไดแก เสยง อ. ดวย ลกษณะเดนอกอยางหนงทพบคอ เสยง h ในภาษาจนยงพองเสยงกบเสยง ร. ในภาษาไทย ลกษณะเชนนเหมอนกบการพองเสยงของเสยง ร. ในภาษาไทย กบ เสยง ฮ. ในภาษาไทยถนอสานและถนเหนอ เชน เฮอน – เรอน / ฮง – รง / ฮก – รก / ฮอง – รอง / ฮาย – ราย / โฮง – โรง / เฮอ – เรอ เปนตน มขอสงเกตคอ เสยง ร. ในภาษาไทย เมอเปนภาษาไทยถนอสานกบภาษาไทยถนเหนอ จะออกเสยงเปน ฮ. นเปนเสยงทตรงกบภาษาจน นอกจากน เสยง h ทมสระ ua ในภาษาจนจะพองเสยงกบค าในภาษาไทยทมสระเดยวกนหรอคลายกนดวย ดไดจากขอมลตอไปน

哈 – ฮา รา

เสยงหวเราะรา (哈 hā) ดงมาจากขางใน ไมรมเรองดใจอะไรกน

蚶 – หอย (หอยกาบ)

ในเนอหอย (蚶 hān) จะมปรมาณโปรตนอยประมาณ 15% สวนทเหลอเปนน า 82% และแรธาตอน ๆ อกเลกนอย

悍 – หาญ (กลา)

เหลาทหารหาญออกรบดวยความกลาหาญ (悍 hàn) * ส านวนนคอ 悍勇出战 (hàn yǒnɡ chū zhàn)

暵 – แหง เหยว / 旱 – แหงแลง

มณฑลยนนานประสบภยแลงตดตอกนมา 3 ปแลว ดนแหง (暵 hàn) ใบไมใบหญาเหยวเฉา พนท

การเกษตรแหง (旱 hàn) แลง เกษตรกรไมมน าท าการเกษตร

吭 – คอหอย

คอหอย (吭 hánɡ) ท าหนาทปดกลองเสยงเวลาทกลนอาหาร เพอปองกนอาหารหลดเขาไปในหลอดลมซงท าใหส าลกได

合 – หบ

ค าวา ปด ค านเปนลกษณะการปดของสงของทม 2 ฝาหบ (合 hé) เขาหากน เชน ปดหนงสอ ปดโนตบก หบปาก เปนตน

涸 – แหง

เตมความชมชนใหกบหวใจทแหง (涸 hé) ขอดดวยความรกความหวงใยของคณ * 涸干 (hé ɡān) แหงกราน

阂 – หางเหน เทคโนโลยสมยใหมยอโลกใหคนไมหางเหน (阂 hé) กน ในขณะทโลกไซเบอรกลบท าใหคนหางเกนกนมากขน

32

阖 – (หอง) หบ ค าสรอย คอ การเตมค าเขามาในค าหลกเพอใหเกดความคลองจองและมเสยงทไพเราะ ค าทน ามาเตมทก

ค าเปนค าทมความหมาย แตความหมายหลกมกอยทค า ๆ เดยว เชน บานชองหองหบ (阖 hé) หมายถง บาน ถนนหนทาง หมายถง ถนน เปนตน

* 古音 /hap/

喝 – โห รอง (ฮอง)

เสยงไชโยโห (喝 hè) รองดงขนไมหยดเมอคณะนกกฬาจนน าชยชนะกลบสมาตภม

赫 – เฮรตซ (Hertz) (ค ายม)

เฮรตซ เปนหนวยวดคลนความถวทย ภาษาจนเรยกชอเตมวา เฮอจอ (赫兹 hèzī) เรยกยอวา เฮอ

(赫) ผคดคนคนแรกคอ Heinrich Rudolf Hertz

壑- หบเขา

หบ (壑 hè) เขาทลกทสดแหงหนงของโลกอยทเมองลเจยง มณฑลยนนาน ซงเปนบรเวณทแมน าจนซาไหลผาน หบเขานชอวา หบเขาเสอกระโจน * ชอหบเขานคอ ห เทยว เสย (虎跳峡 hǔ tiào xiá)

狠 – เหยมโหด

วธการลงโทษอนแสดเหยมโหด (狠 hěn) ของซสไทเฮาเปนทเลองลอ เชน ตมคนทงเปนในหมอเหลก จบกรอกน าจนตาย สงโบยสนมหรอขนทจนตาย เปนตน

哼 – ฮดฮด

ไปโกรธใครมา เสยงฮดฮด (哼 hēnɡ) เหมอนหม

桁 – หง ชนกลมนอยทางตอนใตของจนเชอและนบถอผ ในบานจงมหง (桁 hénɡ) บชาไวส าหรบกราบไหว

横 – โหง ตามความเชอของจน คนทตายโหง (横 hènɡ) มอย 9 ประเภท คอ 1) ปวยตายโดยไมไดรกษา 2) ถกสงหาร 3) หมดสตจากอบายมข 4) ถกไฟคลอก 5) จมน า 6) ถกสตวรายขบกด 7) กระโดดหนาผาหรอตกจากทสง 8) ถกยาพษ 9) อดตาย * 横死 (hènɡsǐ) ตายโหง

啈 – ฮม ฮมเพลง

นกรองฝกฮม (啈 hènɡ) เพลงตามเสยงดนตร

哄 – ฮอฮา

ขาวการเสยชวตของนกรองดงสรางความฮอฮา (哄 hōnɡ)ใหกบวงการบนเทง

鸿 – หงส หาน

33

ทประเทศไทยมเสอตราหานค ทประเทศจนกมยหอ หงส (鸿 hónɡ) ค แตเปนยหอเครองใชไฟฟา ชอ

ยหอ ซวงหง (双鸿 shuānɡ hónɡ)

呼 – โหรอง โหยหา

เสยงโห (呼 hū) รองของชนชาวเขาดงกองไปทวหบเขา

鹄 – หาน

鹄 (hú) เปนนกน าคลายหาน เสยงดง บนเกง กนพชและแมลงเปนอาหาร

还 – หวน

มหนงสอภาษาจนเลมหนงชอ ความลบการหวน (还 huán) กลบมาเกด เปนหนงสอทไดรบความนยมมาก * หนงสอเลมนใชชอภาษาจนวา《死后还生之谜》(sǐ hòu huán shēnɡ zhī mí)

环 – หวง วง แหวน วน แวน

การแสดงกายกรรมจนชอ “ธดาหวงสวรรค” เปนการใชหวง (环 huán)จ านวนมากหมนรอบตว พรอมแสดงทาทางตาง ๆ

缳 – หวง (ทท าจากเชอก)

สมยกอนมการประหารชวตดวยการใชเชอกท าเปนหวง (缳 huán) แขวนคอ

患 – หวง (หวงใย)

ความรกในยามหางไกลกนมแตความเปนหวง (患 huàn)เปนใย สงใจถงกน * 患忧 (huàn yōu) / 忧患 (yōu huàn) สองค านความหมายเหมอนกนคอ “หวงใย”

坏 – หวย หวย (坏 huài) ในภาษาไทย แปลวา เลว แย พองกบภาษาจนวา 坏 ค านในภาษาจนแปลวา เลว แย เสย

伙 – หน

กฎหมายหางหนสวนตงขนเพอปกปองผลประโยชนของผ รวมหน (伙 huǒ)

祸 – หายนะ

หายนะ (祸 huò) จากภยธรรมชาตยากทจะหลกเลยงได * 祸难 (huò nán) หายนะ

哈 – เอด (ด)

เสยงคณครเอด (哈 hǎ) นกเรยนทท าผดดงมาจากหองปกครอง

彗 – หาง

นบถงเดอนพฤษภาคม ค.ศ. 2009 มรายงานการคนพบดาวหาง (彗 huì) แลว 3,648 ดวง ในจ านวนน หลายรอยดวงเปนดาวหางคาบสน * 彗星 (huìxīnɡ) ดาวหาง

34

含 – อม รวม

การแพทยแผนจนน าดงมาใชเปนตวยาหลกผสมรวม (含 hán) กบตวยาอน ๆ เพอใชท ายาอม (含

hán) แกไอ

焊 – ออก (เชอมเหลก)

สนามกฬารงนกทปกกงใชเหลก 110,000 ตน ออก (焊 hàn) ใหเชอมตดกนจนเปนรปทรงรงนก

熯 – อบ

ขนมอบ (熯 hàn)แหงเปนวธการถนอมอาหารอยางหนง

和 – ออนโยน

เธอเปนคนจตใจออน (和 hé) โยน ใครเหนใครกรก

和 – รอง รองคลอ (ฮอง)

ชาวจนนบรอยยนตรงรอง (和 hè) คลอไปกบเพลงชาตทเปดในยามเชา ณ จตรสเทยนอานเหมน

贺 – อวยพร

ถงวนตรษจน ชาวจนจะเยยมเยยนกนและกนเพออวย (贺 hè) พรปใหม

吽 – โอม (ตวหนงสอทใชในการสวดคาถาในศาสนาพทธ)

嗡(ōnɡ) 嘛(mɑ) 呢(ne) 叭(bā) 咪(mī) 吽(hǒu) เปนค าสวดมนตของศาสนาพทธของทเบต

宏 – โออา

พระราชวงตองหามทปกกงมความโออา (宏 hónɡ) และใหญโตโอฬารมาก เรมกอสรางเมอป 1406 มพนททงหมด 720,000 ตารางเมตร มสงกอสรางตาง ๆ กวา 980 อาคาร มหองกวา 8,700 หอง

哄 – โอ

คนจนเวลาโอ (哄 hǒnɡ) เดกใหหยดรองไหจะบอกวา “ถาไมหยดรองเดยวหมาปามาคาบไปนะ”

划 – โอน

การโอน (划 huà) เงนทางอนเทอรเนตท าใหการท าธรกรรมทางการเงนสะดวกขน * 划账 (huà zhànɡ) โอนบญช / 划款 (huà kuǎn) โอนเงน

怀 – อก ออมกอด

ออมอก (怀 huái) ของชาตอบอนเหนออนใด

汇 – โอน

ค าวา โอน (汇 huì) เงน พดวา 划款 (huà kuǎn) หรอพดอกอยางวา 汇款 (huì

kuǎn) กได ความหมายเหมอนกน

或 – อาจ

เขาอาจ (或 huò) จะมาหรอไมมากได ไมมใครร * 或许 (huòxǔ) อาจจะ

35

害 – ราย (ฮาย)

ส านวนจนทวา ท าราย (害 hài) ผอนกเทากบท ารายตวเอง พดวา 害人害己 (hài rén

hài jǐ) 喊 – รอง (ฮอง)

หญงชราชาวจนคนหนงฝกลมปราณดวยการรอง (喊 hǎn) ตะโกนทกเชา เปนเวลา 2-3 ชวโมง เพราะเชอวาท าใหปอดแขงแรง

閈 – ราน (ฮาน) แตงกวา คอ แตงทเลอยอยบนดน สวนแตงราน (閈 hàn) คอ แตงทตองท ารานใหเถาแตงไตแลวออกลกยอยลงมา

行 – เรยง (เฮยง)

การจดอนดบมหาวทยาลยในประเทศจน เมอป 2011 5 อนดบแรกเรยง (行 hánɡ) ล าดบดงน 1) มหาวทยาลยปกกง 2) มหาวทยาลยชงหว 3) มหาวทยาลยฟ ตาน 4) มหาวทยาลยเจอเจยง 5) มหาวทยาลยคมนาคมเซยงไฮ

迒 – รอย (ฮอย)

ไกทเลยงไวถกกดตายทงเลา เชามาพบรอย (迒 hánɡ) เทาประหลาดทวบรเวณบาน

航 – เรอ (เฮอ)

ทหารเรอกนนอนบนเรอ ใชชวตอยบนเรอ (航 hánɡ)

号 – รองตะโกน (ฮอง)

เสยงเพลงทเบตแววมา ดงเสยงรอง (号 hào) เรยกใหผคนขนไปเยอนดนแดนอนศกดสทธ

好 – รก (ฮก)

รก (好 hǎo) เรยนเปนคณสมบตของคนเกง

痕 – รอย (ฮอย)

ป 1938 นกวทยาศาสตรจนพบรองรอย (痕 hén) ทเชอวาเปน UFO บรเวณทราบสงทางตะวนตกบน

เทอกเขา Bayan Har Uul (ค านเปนภาษามองโกล ภาษาจนเขยนวา巴颜喀拉山脉 Bāyánkālā shā

nmài) ซงตงอยตอนกลางของมณฑลชงหาย

亨 – ราบรน

ส านวนจนทวา หมนเรองราบรน (亨 hēnɡ) หมายถง กจการงานทกอยางด าเนนไปดวยความราบรน * ส านวนนคอ 万事亨通 (wànshì hēnɡtōnɡ)

烘 – รม รมควน (ฮม)

อาหารรม (烘 hōnɡ) ควนเปนการรมอาหารดวยความรอนใหแหง ชวยท าลายเชอแบคทเรย ท าใหสามารถเกบไวไดนาน

虹 – รง (ฮง)

36

ต านานจนเลาวา เทพธดาสายรง (虹 hónɡ) เปนเทพบนสวรรค กระท าความผดเพราะไปหลงรกสามญชน จงถกสาบใหมาเวยนไหวตายเกดบนโลกมนษย ทก ๆ หนงพนปของโลกสวรรคจงจะไดกลบสสวรรคหนงครง พอครบ 1 พนป เทพธดาสายรงกจะกลบสสวรรคแลวกลบลงมาสโลกมนษยวนเวยนตลอดกาล

候 – รอ

หองรอ (候 hòu) โดยสารเครองบนทใหญทสดในโลก ณ ป 2012 คอ สนามบน Heathrow ประเทศองกฤษ

* 候机厅 (hòujītīnɡ) หองรอโดยสารเครองบน

唤 – เรยก

ยาเสพตดเปนเสยงเรยก (唤 huàn) จากขมนรก * 呼唤 (hūhuàn) รองเรยก เพรยกหา

荒 – รกราง (ฮาง)

ทดนรกราง (荒 huānɡ) วางเปลานเปนของผ ใด

遑遑 – เรงรบ

การท างานดวยความเรง (遑 huánɡ) รบไมเปนผลด

煌 – รงโรจน (ฮง)

แสงพลในวนเฉลมฉลองสองสวางรง (煌 huánɡ) โรจนชชวาล * 辉煌 (huīhuánɡ) รงโรจน

会 – รวบ รวม (ฮวม)

ประชาชนรวม (会 huì) ตวกนทหนาท าเนยบรฐบาลเพอประทวง * 会合 (huìhé) รวมตวกน

豁 – ร (ฮ)

วตถลกลบตกลงมากลางทงนาเปนร (豁 huō) ขนาดใหญ

会 – ร (ฮ)

รฐบาลจนใชวฒนธรรมทางภาษาแทรกซมสประชาคมโลก ท าใหจ านวนคนทร (会 huì) ภาษาจนมจ านวนเพมมากขน

烩 – รวน (ฮวน)

สมยกอนไมมต เยน เมอลาสตวมาไดจะหนเนอแลวรวน (烩 huì) เกบไว

晃 – ไหว ไกว แกวง *พองเสยงสระ

แผนดนไหว 8 รกเตอร ยอดตกสงกไหว (晃 huǎnɡ) ดวยแรงสนสะเทอน

挥 – ว

ภาษาไทยทวา “ปรนนบตพดว” ค าวาว (挥 huī) แปลวา แกวง ไกว หรอ พด

回 – วน เวยน *พองเสยงสระ

37

ศาสนาพทธเชอวา คนเราจะเวยน (回 huí) ไหวตายเกดเพอชดใชกรรม

慁 – กวน *พองเสยงสระ

มค าสอนวา เมยไมกวนผว ขนนางไมกวน (慁 hùn) กษตรย หมายถง ใหแตละคนท าหนาทของตวเอง

浑 – ขน *พองเสยงสระ

ทมณฑลเหลยวหนงมแมน าสายหนงชอ แมน าขน (浑 hún) เนองจากน าในแมน ามดนมาก น าไมใส

เปนทมาของชอวา 浑河(Hún hé)

魂 – ขวญ วญญาณ *พองเสยงสระ

คนไทยเชอวา คนเราม “ขวญ” ตามความเชอแลว ขวญ (魂 hún) กคอวญญาณนนเอง

溷，混 – ขน *พองเสยงสระ

แมน าเหลอง มปรมาณทรายจ านวนมาก ท าใหน ามความขน (溷 hùn) มาก จงเปนทมาของชอ * 黄河 (Huánɡ hé) แมน าเหลอง หรอ แมน าฮวงโห

昏 – หมน *พองเสยงสระ

ยามเยนทฟาครม เมฆหมน (昏 hūn) มกเปรยบกบความเศราหมอง เงยบเหงา

横 – ขวาง ทางมาลาย ภาษาจนเรยกวา 横行到 (hénɡxínɡdào) แปลวา ทางเดนขวาง (横 hénɡ)

火 – ไฟ

ค าวา ไฟ (火 huǒ) ในภาษาจนโบราณออกเสยงวา /qphai/ เหมอนกบภาษาไทยทออกเสยงวา /phai/

38

J

การพองเสยงของเสยง j. คอนขางซบซอน สามารถแบงไดเปน 1. พองเสยงกบเสยงเดยวกน คอ เสยง จ. ในภาษาไทย อวยวะในการออกเสยงนคอ หนาลนกบ

ปมเหงอกหลงฟนบน พบการพองเสยงกบพยญชนะทใชอวยวะในการออกเสยงเดยวกน คอ เสยง ช. ดวย 2. ภาษาจนโบราณออกเสยง j. เปน ก. ดงนน เสยง จ.ในภาษาจนจงมการพองเสยงกบเสยง ก.

ในภาษาไทย เชน ค าวา กง เกา ก กาว เกา กวน ใกล ก กลาม ไก ค าเหลานในภาษาจนออกเสยงเปนเสยง j. (จ.) ทงสน ภาษาจนส าเนยงใต ไดแก แตจว แคะ กวางตง ออกเสยง j. ในภาษาจนกลางเปน ก. เหมอนภาษาไทย

3. อวยวะในการออกเสยง ก. คอ โคนลน จงเกดการพองเสยงกบเสยงทเกดจากอวยวะออกเสยงเดยวกนอก คอ ค. ข. ดวย

几 – จวน (จะ)

จวนจะ (几 jǐ) ถงปลายทางอยแลว แตกลบละความพยายามไปเสย

击 – โจมต

ทหารเรอมหนาทปกปองการจโจม (击 jī) ทางทะเลของขาศก

叽 – จบ (เสยงนกรอง)

ภาษาจนใชค าเลยนเสยงนกรองวา จจ (叽 jī)

缉 – จบ กม

ศลกากรสนามบนปกกงจบ (缉 jī) กมผน าเขายาเสพตดชนดเฮโรอน 44.05 กโลกรม * 缉捕 (jībǔ) จบกม

疾 – เจบ (ปวย)

ในอดต ประชาชนทอยหางไกลตองทนทกขทรมานจากอาการเจบ (疾 jí) ปวย * 疾病 (jíbìnɡ) เจบปวย โรค

记 – จด จ า

เรองราวทอยากจะจดจ า (记 jì) กลบลม แตเรองทอยากลมกลบจดจ าไดด * 记得住 (jìde zhù) จ าได / 记不住 (jì bú zhù) จ าไมได

袈 – จวร

พระไทยหมจวร (袈 jiā) สเหลอง แตพระทเบตหมจวรสแดง * ค าวา จวร ภาษาจนเรยกเตม ๆ วา 袈裟 (jiāshā)

剪 – เจยน เฉอน

ศลปะการตดกระดาษของจน คอ ใชกรรไกรคอย ๆ เจยน (剪 jiǎn) กระดาษออกทละนด ๆ

煎 – เจยว

ทโรงอาหารมหาวทยาลยภาษาปกกงมรายการอาหารจานหนงชอ ไขเจยว (煎 jiān) ไทย

39

鬋 – จอนผม

หญงในสมยกอนนยมไวจอน (鬋 jiǎn) ผมยาว * 鬋发(jiǎnfā) จอนผม

鉴 – กระจก

ในสมยโบราณ กระจก (鉴 jiàn) ท าจากแผนทองเหลอง ขดจนขนเงาใชสองได

将 – จะ เกอบ

ฤดรอนปนอณหภมจะ (将 jiānɡ) สงถง 45 องศา

讲 – แจง กลาว

นายกรฐมนตรชแจง (讲 jiǎnɡ) เกยวกบการปองกนน าทวม

浸 – จม แช

การน าเมลดพนธขาวแช (浸 jìn) น ากอนน าไปปลกจะท าใหไดผลผลตดขน

揪 – จบ (ใหแนน)

ส านวนจนวา จบเปย หมายถง จบ (揪 jiū) จดออนของผอนได * ส านวนนคอ 揪辫子 (jiū biànzi)

拘 – จบ กม

ตามกฎหมายจน เมอจบกม (拘 jū) ผกระท าความผดมาแลว ต ารวจสามารถควบคมตวไวได 14 วน

景 – ฉาก ละครเรองไซอว ตอนท 1 ฉาก (景 jǐnɡ) ท 1 เปนตอนก าเนดพญาวานร

吉 – โชค

ในเทศกาลส าคญ ๆ ชาวจนจะมอบผลไมมงคลใหกน “สม” หมายถง ความโชค (吉 jí) ด “ลกทอ” หมายถง อายยน “แอปเปล” หมายถง ความราบรน ปลอดภย

级 – ชน

ปจจบนประเทศจนมคนทจดอยในชนชน (级 jí) กลางเพยง 23%

集 – ชมนม

ชาวอยกรในมณฑลซนเจยงชม (集 jí) นมประทวงรฐบาล

辑 – ชด

อลบมเพลงชด (辑 jí) ใหมออกวางตลาดแลว * 新专辑 (xīn zhuānjí) อลบมใหม

架 – ชวง ชน ชกตอย

ชน (架 jià) วางหนงสอ * 书架 (shūjià) ชนวางหนงสอ

槚 – ชา (ตนชา)

40

ชาวไรปลกตนชา (槚 jiǎ) เตมเขา

奸 – ชว ช

คนทลกลอบเปนช (奸 jiān) กนจะถกสงคมตราหนาวาเปนคนชว (奸 jiān)

间 – ชอง

ฉวยโอกาสใชชอง (间 jiàn) โหวของกฎหมายเพอหลบเลยงภาษ

件 – ชน

มการส ารวจพบสสานโบราณกอนสมยฉนทมณฑลกวางเจา พบวตถโบราณมากกวา 1,000 ชน (件 ji

àn) 匠 – ชาง

ประเทศจนถอวาหยกเปนของล าคา จงมโรงเรยนชาง (匠 jiànɡ) หยกโดยเฉพาะ

郊 – ชาน

ทดนในเมองมราคาแพง รฐบาลจงสรางสวนสาธารณะแถบชาน (郊 jiāo) เมอง

侥 – โชค

คนจนนงรอโชค (侥 jiǎo) คนรวยลงมอท างาน

较 – ชด

ส านวนจนวา彰明较著 (zhānɡmínɡ jiào zhù) หมายความวา เรองราวหรอเหตผล

ปรากฏอยางชดแจง เดนชด (较 jiào)

捷 – ชย

ทหารขมารอบเมองปาวประกาศขาวชย (捷 jié) ชนะ

斤 – ชง

ส านวนจนทวา “เอาใจแลกใจ เอาหาต าลงแลกหนงชง” (斤 jīn) หมายความวา ซอใจคนดวยใจ จรงใจไปไดจรงใจมา * ส านวนนคอ 人心换人心，五两换一斤 (rénxīn huàn rénxīn,wǔ liǎnɡ huàn yì jīn)

紧 – (ใกล) ชด กรมการคาของจนเจรจากบกรมการคาเขตเศรษฐกจพเศษฮองกงเพอกระชบความสมพนธทางธรกจของ

สองฝงใหมความใกลชด (紧 jǐn) กนมากขน

刭 – เชอด

ทหารในสมยกอนเมอแพสงครามกใชกระบเชอด (刭 jǐnɡ) คอตนเอง ดกวายอมเปนเชลยศก

救 – ชวย

เมอตองการรองใหคนชวย ภาษาจนพดวา “จวมง !” แปลตรงตววา ชวย (救 jiù) ชวต ตรงกบภาษาไทยวา “ชวยดวย !”

*救命！ jiùmìnɡ ชวยดวย

41

僦 – เชา

ค าวา “เชา” ในภาษาจนม 2 ค า คอค าวา 僦(jiù) เปนภาษาหนงสอ และค าวา 租(zū) เปนภาษาพด

举 – ช

มคคเทศกช (举 jǔ) ธงน าแถวนกทองเทยวเขาชมพระราชวงตองหาม

聚 – ชม (ชมนม)

ชาวนาชม (聚 jù) นมเพอเรยกรองราคาขาว

渐 – ชาๆ (อยางชา ๆ คอย ๆ)

ภาษาและวฒนธรรมจนคอย ๆ แทรกซมสนานาประเทศอยางชา ๆ (渐 jiàn)

肌 – กลาม

นกกฬายกน าหนกตองฝกพลงของกลาม (肌 jī) แขนเปนพเศษ

机 – (กล) ไก นายถง เจนผง ชาวนาในกรงปกกง ชนชอบเรองเครองยนตกลไก (机 jī) มาตงแตเดก เขาไดคดประดษฐรถแขงพลงงานลมขนมา ซงมความเรวสงสดถง 140 กโลเมตรตอชวโมง

鸡 – ไก

ราคาไขไก (鸡 jī) ทจนขายกโลละ 8 หยวนกวา ๆ

积 – เกบ (สะสม)

เดนทางครงเดยวเกบ (积 jī) เกยวประสบการณไวชวชวต

屐 – เกยะ เกอก

ชาวจนทางตอนใตในสมยโบราณนยมสวมใสเกยะ (屐 jī) ไม

*古音 /gek / /guuiak/1

笄 – กบ

กบ (笄 jī) มมาตงแตสมยราชวงศโจว มหลายขนาด ในพธแตงงานของชาวจนโบราณจะตดกบเปนเครองประดบรปแบบตาง ๆ

跻 – กาว ขน

ประธานาธบด หจนเทา กาวขน (跻 jī) ด ารงต าแหนงประธานาธบดของจนเมอ ป ค.ศ. 2003

及 – กบ

1 สญลกษณทใชจดเสยงของภาษาทกภาษาในโลกนในทางภาษาศาสตรเรยกวา “สทอกษร” ในหนงสอเลมน สทอกษร /uu/ หมายถงสระทออกเสยงคลายกบสระ

ออ ในภาษาไทย และสญลกษณ /ng/ หมายถงเสยงพยญชนะทออกเสยงคลายกบเสยง ง. ในภาษาไทย

42

รฐบาลจนก าหนดวนหยดเทศกาลกบ (及 jí) วนหยดร าลกตาง ๆ ดงน 1. วนขนปใหม หยด 1 วน (1 ม.ค.) 2. วนตรษจน หยด 3 วน 3. วนเชงเมง หยด 1 วน 4. วนแรงงาน หยด 1 วน (1 พ.ค.) 5. วนเทศกาลตวนอ หยด 1 วน 6. เทศกาลไหวพระจนทร หยด 1 วน 7. วนชาต หยด 3 วน (วนท 1–3 ต.ค.)

*古音 /grub/

即 – ใกล

นกพยากรณอากาศคาดวา ฤดหนาวทใกล (即 jí) จะมาถงนอากาศจะหนาวเยนกวาปทแลว * 即将来临 (jíjiānɡ láilín) ใกลเขามาแลว ใกลมาถงแลว

笈 – กลอง

ชาวจนสมยกอนสานกลอง (笈 jí) ชนดนดวยไผหรอหวาย ใชส าหรบบรรจหนงสอ ผา ยา วางบนหลงมาหรอลาใหแบกหาม

戢 – กลน เกบ

กลน (戢 jí) อารมณโกรธเอาไวไมอย เกบ (戢 jí) อารมณไมได

嫉 – เกลยด

เอาแตเกลยด (嫉 jí) ชงผอน ไมรจกดตวเอง * 嫉恨 (jíhèn) เกลยดชง

蹐 – กาว

กาว (蹐 jí) ยางอยางชา ๆ แตมนคง ดกวารบรอนแลวลม

几 – ก

คณรไหมวา ตองรอกษรจนก (几 jǐ) ตวจงจะอานหนงสอรเรอง...ตอบ รอกษรจน 500 ตว อานภาษาจนได 80%

忌 – กลว

กองก าลงทหารเกาหลเหนอทดลองขปนาวธอยางไมเกรงกลว (忌 jì) ตอค าเตอนของนานาชาต

季 – กาล (ฤด)

ฟตบอลโลกฤดกาล (季 jì) นคกคกกวาเดม

暨 – กบ (และ)

หนวยงานทเกยวของใหความส าคญกบปญหาเยาวชนกบ (暨 jì) ยาเสพตดมาก

葭 – กก (ตนกก)

ปจจบนนยมน าตนกก (葭 jiā) มาปลกเปนไมประดบ

颊 – แกม

แกม (颊 jiá) คอสวนหนงของใบหนา อยบรเวณสองขางของใบหนา

甲 – เกราะ กระ (กระดองเตา)

คนโบราณใชเกราะ (甲 jiǎ) เคาะบอกสญญาณ

43

痂 – กระ กระ (痂 jiā) เปนรอยดางด าบนผวหนง เกดจากการสรางเซลลเมดส ซงจะเหนชดเจนมากขนเมอถกแสงแดด รกษาใหหายขาดไดยาก ครมจ าพวกไวทเทนนงท าใหจางลงไดแตไมสามารถหายขาดได

兼 – แกม สาหรายสเขยวแกม (兼 jiān) น าเงน คอ แบคทเรยกลมหนงทมความสามารถในการสงเคราะหแสงไดเหมอนพชทวไป เมอมสาหรายชนดนแขวนลอยอยในน าจะท าใหน าเปนสเขยว

拣 – กลน

ในแตละปฮนปาน (ส านกงานสงเสรมการเรยนการสอนภาษาจน) ตองพจารณากลนกรอง (拣 jiǎn)

คดเลอกผสมครขอรบทนของรฐบาลเปนจ านวนมาก * 拣选 (jiǎnxuǎn) กลนกรองคดเลอก

歼 – กวาด กวาดลาง

ฝายชนะสงครามสงหารเชลยศกเพอกวาด (歼 jiān) ลางใหสนซาก

检 – เกบ

ตามกฎหมายจน หากเกบ (检 jiǎn) เงนไดแลวเจตนาครอบครองเปนของตน มความผดจ าคกไมเกน 2 ป

建 – กอ

การเรยนเหมอนกอ (建 jiàn) อฐสรางก าแพง ยงกอยงสง

茭 – กาน

กาน (茭 jiāo) ออนของผกสดชนดตาง ๆ มสรรพคณแกคอแหง

胶 – กาว

กาว (胶 jiāo) ทรจกกนในชอ “กาวตราชาง” ภาษาจนเรยกวา “กาวสารพดนก” เกดขนเมอป 1942 โดยนกวทยาศาสตรชาวอเมรกนชอ Harry Wesley Coover * 万能胶 (wànnénɡ jiāo) กาวสารพดนก

焦 – เกรยม

ทางการแพทยเชอวา การกนอาหารทไหมเกรยม (焦 jiāo) มสวนกระตนใหเกดโรคมะเรง

蕉 – กลวย

ประเทศจนปลกกลวย (蕉 jiāo) มากในพนทมณฑลยนนานและไหหนาน

狡 – กลบกลอก

ในนทาน หมาปาเปนตวแทนของความเจาเลหกลบกลอก (狡 jiǎo) * 狡猾 (jiǎohuá) เจาเลห กลบกลอก

饺 – เกยว (ยม)

เกยว (饺 jiǎo) เปนอาหารประเภทแปงทเปนเอกลกษณทางอาหารอยางหนงของจน

44

矫 – แก

คนดชอบแก (矫 jiǎo) ไข คนจญไรชอบแกตว * 矫正 (jiǎozhènɡ) แกไขใหถกตอง / 借口 (jièkǒu) ขออาง ขอแกตว

搅 – กวน คน

กเลสรบกวน (搅 jiǎo) จตใจ หากตดไดจตใจจะสงบ

校 – แก

กองบรรณาธการท าหนาทตรวจแก (校 xiào) ผลงานอยางคร าเครง * 校对 (jiàoduì) พสจนอกษร

轿 – เกยว

การแตงงานในสมยโบราณ ฝายเจาบาวจะสงเกยว (轿 jiào) ไปรบเจาสาว แตปจจบนฝายเจาบาวจะสงรถยนตไปรบเจาสาวแทนการแบกเกยว

接 – ใกล ชด ทเบตไดชอวาเปนดนแดนหลงคาโลก เพราะมความสงจากระดบน าทะเล 8,844.43 เมตร และเปนดนแดน

พทธธรรม จงไดชอวาเปน “ดนแดนทอยใกลชด (接 jiē) กบสวรรคมากทสด”

秸 – กาน

ฟาง คอสวนทเปนกาน (秸 jiē) ของตนขาว ชาวนาจะเกบไวใชเลยงสตวในฤดแลง

揭 – แกะ

นกประวตศาสตรขดสสานกษตรยโบราณเพอแกะ (揭 jiē) รอยอารยธรรมจน

偈 – กลา

ความหมายเดมของค าน หมายถง ผกลา (偈 jié) ตอมาใชในบทสวดมนตของพทธศาสนาแตอาน

วา จ (jì) แปลวา ยกยอง สรรเสรญ * ตรงกบบทสวดทวา คจฉาม (Gatha ภาษาจนคอ 吉祥偈 (jíxiánɡ jì))

洁 – เกาะ (ก. – เกาะตวแขง)

ฤดหนาวในประเทศจนอณหภมจะตดลบมากกวา 10°C ท าใหน าคางแขงเกาะ (洁 jié) ตวกนเปนกอน * 结冰 (jiébīnɡ) เกาะตวกนเปนน าแขง

解 – แก

ชาวจนมวธแก (解 jiě) ฝนเหมอนชาวไทยอยางหนงกคอ ฝนรายกลายเปนด

介 – 1) กลาง ตวกลาง 2) เกราะ 3) เกลด - วฒนธรรมจนใหความส าคญกบการแตงงานมครอบครวมาก เมอถงวยแตงงานแลวยงไมมค ผใหญจะท า

หนาทเปนสอกลาง (介 jiè) หาคให กจการดานการจดหาคกไดรบการตอนรบอยางด

- เตามกระดองเปนเกราะ (介 jiè) ก าบงรางกาย

45

疥 – กลาก เกลอน

โรคกลากเกลอน (疥 jiè) เปนโรคทมไรตวเลก ๆ ทมองไมเหนดวยตาเปลาเปนพาหะน าโรค * 疥虫 (jièchónɡ) ไร

诫 – กลาว วากลาว

ค ากลาว (诫 jiè) เรองบญญต 10 ประการ ในพระคมภร Holy Bible เปนค าสอนเพอการปฏบตของมนษยทพงมตอพระผเปนเจาและมนษยตอมนษยดวยกนเอง

筋 – กลาม

มนษยกลาม (筋 jīn) เปนค าเรยกคนทมกลามใหญอยางนกเพาะกาย * 筋肉人 (jīnròu rén) มนษยกลาม

茎 – กง

การขยายพนธพชแบบทาบกง (茎 jīnɡ) ไดผลเรวกวาการเพาะเมลด

惊 – กลว

การกอการรายสรางความหวาดกลว (惊 jīnɡ) ใหกบประชาชนผบรสทธ

京 – กรง

เมองหลวงเดมของจน คอ หนานจง (南京 Nánjīnɡ) แปลตามตวหนงสอ หมายถง กรง (京 j

īnɡ) ทางใต ตอมายายมาตงเมองหลวงทปกกง (北京 Běijīnɡ) แปลตามตวหนงสอ หมายถง กรงทางเหนอ

精 – กลน

น ามนทกลน (精 jīnɡ) จากพชมสรรพคณทางยา เกดขนครงแรกในยคกรกโบราณ

镜 – กระจก

ลกษณนามของกระจก (镜 jìnɡ) ในภาษาจนใชวา “หนา” * 一面镜子 (yí miàn jìnɡzi) กระจกหนงหนา (บาน)

洞，迥 – ไกล ไกลหาง

ชวตคนชนบทกบชวตคนเมองหางไกล (迥 jiǒnɡ) กนราวฟากบดน

纠 – แก

เรยนภาษาตองหมนหาเจาของภาษาใหชวยแก (纠 jiū) ไขการออกเสยงทผด * 纠正发音 (jiūzhènɡ fāyīn) แกไขการออกเสยงใหถกตอง

九 – เกา

ค าวา เกา (九 jiǔ) ภาษาจนกวางตงออกเสยงวา เกา /ɡɑu2/ ภาษาจนแตจวออกเสยงวา เกา /ɡ

ɑo2/ ภาษาจนแคะออกเสยงวา กว /ɡiu3/

旧 – เกา

46

เพลงจนชอ “รองเพลงภเขาใหพรรคฟง” เนอรองกนใจทอนหนงวา “สงคมเกา (旧 jiù) ฟาดแสลงบนกายฉน แมสดกลนน าตาพรงเออไหล”

* เพลงนชอ 唱支山歌给党听 (chànɡ zhī shān ɡē ɡěi dǎnɡ tīnɡ) 旧社会鞭子抽我身 (jiù sh

èhuì biānzi chōu wǒ shēn) 母亲只会泪淋淋 (mǔqīn zhǐ huì lèi línlín)

就 – ก

ผทศกษาภาษาจนเหนวา “ก” เปนค าศพทรวมไทยจน แตฝายทศกษาภาษาเขมรเหนวา “ก” (就 jiù) เปนค ายมจากภาษาเขมร และเมอเปรยบเทยบไวยากรณดแลว ทงสามภาษามลกษณะทใกลเคยงกน

局 – กบ กบดก

มจฉาชพใชวธโทรศพทมาลอลวง หากใครตดกบ (局 jú) กจะสญเงนจ านวนมาก

惧 – กลว

โรคหวาดกลว (惧 jù) เปนอาการทางประสาทชนดหนง * 恐惧症 (kǒnɡjùzhènɡ) โรคหวาดกลว

镌 – แกะ แกะสลก

ชาวจนนยมใชหนสลก (镌 juān) ชอผตายและค าไวอาลยวางหนาหลมศพ

砄 – กอน

การแกะสลกตวอกษรบนกอน (砄 jué) หนเปนงานศลปะของจนอยางหนง

崛 – เกด

โรคระบาดชนดนเกด (崛 jué) ขนอยางฉบพลน * 崛起 (juéqǐ) เกดขน

爵 – จอก จอก (爵 jué) สราในสมยโบราณของจนท าจากโลหะ กนลก ปากยน มสามขา

均 – เกลย

ผลผลตทท ารวมกนจะตองเกลย (均 jūn) และแบงใหเทา ๆ กน

捃 – เกบ

คลงยาโบราณเกบ (捃 jùn) รกษาตวอยางยาสมนไพรไวหลายชนด

挤 – เคน (บบ) คน ในสมยโบราณ ทางการจนมวธเคน (挤 jǐ) ความลบใหผ ตองหายอมรบสารภาพดวยวธทรมานหลายอยาง เชน ใชเครองถางนว เฆยน ถวงน า เปนตน

悸 – เขด ววฒนาการการลงโทษผกระท าผดของทกประเทศมลกษณะทคลายคลงกนคอ เรมจากการลงโทษอยาง

โหดรายเพอตอบแทนใหสมแคน ขมขยบยงใหเกรงกลวและเขด (悸 jì) หลาบ * ขอความจากเวบไซตพพธภณฑราชทณฑ http://www.correct.go.th/mu/index1.html

计 – คด

47

ลกคดของจนถอไดวาเปนเครองคด (计 jì) ค านวณยคแรกของโลก ภาษาจนเรยกวา ซวนผาน (算

盘 suànpán) มประวตยาวนานกวา 700 ป เชอกนวาลกคดเปนสงประดษฐชนท 5 ของจน เรยงลงมาจาก กระดาษ การพมพหนงสอ เขมทศ และดนระเบด

惎 – แคน ในทางพทธศาสนา โทสะ หมายถง ความโกรธแคน (惎 jì) พยาบาท อจฉารษยา เมอไมมโทสะกจะไมมทกขในใจ

跽 – คก (เขา) วฒนธรรมการคก (跽 jì) เขาของจนมมาแตโบราณ เปนวธการแสดงความเคารพอยางหนง มล าดบดงน อ ามาตยคกเขาใหทหาร ประชาชนคกเขาใหอ ามาตย ลกคกเขาใหพอ ภรรยาคกเขาใหสาม

* ภาษาจนกวางตงออกเสยงค านวา เก-ย / ภาษาแตจวออกเสยงวา ก

价 – คา (มลคา)

การขดกรสมบตในสสานตตนคาเมนพบวตถล าคา (价 jià) ทประเมนมลคาไมไดจ านวนมากกวา 1,000 ชน

技 – เคลด

เคลด (技 jì) ลบการเรยนภาษาตางประเทศของชาวจนอยางหนงทไดผลดมากคอ “การทองจ า” เวลาประมาณเจดโมงเชาตามสนามหญาในมหาวทยาลยจะเหนนกศกษาจนเดนทองภาษาองกฤษกนขวกไขว เปนการฝกออกเสยงและฝกความเคยชนทางภาษาทดอยางหนง

坚 – แขง แกรง

ชายชาตทหาร จตใจแขงแกรง (坚 jiān) ดจหนผา * 坚强 (jiānqiánɡ) แขงแกรง

角 – เขา (สตว)

แตรเขา (角 jiǎo) ววเปนเครองดนตรทถอก าเนดจากชนกลมนอยของจน เชน ชาวแมว ชาวเยา ชาวอ ชาวจงโพ แตเดมใชเปาเพอการลาสตว

脚 – ขา

อะไรเอยม 8 ขา (脚 jiǎo) 6 ตา 3 หว (คน 2 คนนงบนหลงมา)

徼 – ขอ ขอรอง

มส านวนจนพดวา ผจญภยขอ (徼 jiǎo) โชค หมายความวา ฝาอนตรายเพอแสวงหาโชคลาภ * ส านวนนคอ 行险徼幸 (xínɡ xiǎn jiǎo xìnɡ)

嚼 – เคยว

ของขบเคยว (嚼 jiáo) ยอดนยมของชาวไตหวนคอ “หมาก” หมากสดรสชาตฝาด ขม ฉน และเผด เคยวแลวจะรสกชาทลน แตเมอเคยวจนชนจะรสกหอม

阶 – ขน (บนได)

48

ก าแพงเมองจนมบนไดทงหมด 928,755 ขน (阶 jiē)

节 – ขอ

ผทเปนโรคไขขอ (节 jié) แพทยแผนจนแนะน าวาหามกนอาหารมน เนอสตว และจ าพวกยอดผก เพราะมธาตเหลกสง

睫 – ขน

ภาษาจนเรยกทปดขน (睫 jié) ตาวา 睫毛膏 (jiémáoɡāo)

界 – เขต

ค าวา “เขต (界 jiè) ทดน” หมายถง เสนแบงเขตของทดนทงสองฝง * 地界 (dìjiè) เสนแบงเขตทดน

津 – ขาม

ขาวเมอวนท 12 ก.พ. 2012 ชาวฮองกงตอตานรถยนตน าเขาทขาม (津 jīn) ฝงมาจากจนแผนดนใหญ

进 – เขา / 近 – ใกล มตวอกษรจน 2 ตวทเขยนคลายกน อานเหมอนกน มหน าซ าความหมายยงคลายกนอก เวลาเขยนจะ

สบสนมาก คอ 进 (jìn) แปลวา เขา และ 近 (jìn) แปลวา ใกล มวธการจ าคอ

进 มธาตค า 辶(อานวา zǒu)มความหมายเกยวกบการเดน และ 井 แปลวา บอ กจ าวา เดนเขา

(进 jìn) บอ

近 มธาตค า 辶 มความหมายเกยวกบการเดน และ 斤 แปลวา ชง (หนวยเงน) กจ าวา เดนใกล (近

jìn) ชง

晋 – เขา

นายกรฐมนตรของไทยเขา (晋 jìn) พบประธานาธบดของจนเพอหารอความรวมมอระหวางกน * 晋见 (jìn jiàn) เขาพบ

粳 – ขาว

ชนกลมนอยในประเทศจน เชน ชาวจวง ชาวตง มวฒนธรรมการกนขาวเหนยว (粳 jīnɡ) เหมอนชาวอสานของไทย นกประวตศาสตรจงเชอวาเปนกลมชนทมความเกยวของกน

劲 – แขง แกรง

ขาศกทแขงแกรง (劲 jìn) กไมรยทธการทหลกแหลม

竞 – แขง

จนชอบจดการแขง (竞 jìnɡ) ขน เพราะถอวาการแขงขนเปนการยกระดบความสามารถของบคคล

胫 – แขง

ผวหนงใตหนาแขง (胫 jìnɡ) เปนบรเวณทมกลามเนอนอยทสด ท าใหมเลอดไปเลยงไมมาก นกกฬาจงเกดอาการบาดเจบทบรเวณนไดงายทสด

49

境 – เขต

ชาวจนตอนใตอพยพเขาสประเทศไทยบรเวณเขต (境 jìnɡ) แดนภาคเหนอของไทย * ค าวา 界 ขางตน หมายถง เขตแดน พรมแดน และค าวา 境 เปนค าพองความหมาย ภาษาจนน าสองค านมารวมกนเปน 境界 (jìnɡjiè)

แปลวา พรมแดน

鸠 – นกเขา

นกเขา (鸠 jiū) เปนนกทพบเฉพาะในประเทศเขตรอน

跔 – ขด

ในฤดหนาวคนยากไรนงขด (跔 jū) อยหนากองไฟคลายหนาว

筥 – เขง

ภาชนะใสของสานดวยไมไผหรอหวาย คอ เขง (筥 jǔ)

钜 – ตะขอ

ตะขอ (钜 jù) ลากรถอยใตทองรถดานหนา

朘 – ขด ขดรด

ชนชนศกดนากดขขด (朘 juān) รดภาษจากประชาชน

卷 – ขด

งหลามนอนขด (卷 juǎn) อยในคอกวว เพราะมาขโมยกนววเมอกลางดก

罥 – แขวน

ตามหลกฮวงจย ถาบานอยตรงสามแยกใหแขวน (罥 juàn) กระจกแปดเหลยมสะทอนความชวรายออกไป

角 – แขง

ค านอานได 2 เสยง อานวา jiǎo แปลวา เขาสตว และอานวา jué แปลวา แขง เชน 角力 (juél

ì) แปลวา การแขงขนประลองก าลง

掘 – ขด

“ดมน าอยาลมคนขด (掘 jué) บอ” เปนเรองราวทเหมาเจอตงน าทพทหารเดนทางไปชวยเหลอพนองในถนทรกนดาร

绝 – ขาด เดดขาด

รฐบาลไมยอมใหเกดความแตกแยกกนในสงคมโดยเดดขาด (绝 jué)

浚 – ขด

เทศบาลเรงขด (浚 jùn) ลอกคลองเพอปองกนน าทวม

济 – ขาม

ส านวนจนวา “ขาม (济 jì) แมน าเผาเรอ” หมายถง มงไปขางหนา ถอยไมได คลายกบเหตการณทพระเจาตากสนสงใหทหารทบหมอขาวทงใหหมดกอนทจะเขาตเมองจนทบร

50

谫 – (ตน) เขน

ส านวนจนทวา มองผวรเขน (谫 jiǎn) หมายความวา มประสบการณเพยงแคผวเผน ไมลกซง * ส านวนนคอ 肤见谫识 (fū jiàn jiǎn shí)

监 – ขน ขนนาง

ระบบเจาขน (监 jiān) มลนายในจนสนสดลงเมอประธานาธบดเหมาเจอตงประกาศกอตงประเทศเมอป 1949

健 – แขงแรง มนคง รายการชอ “เสนทางสายสขภาพ” ทางสถานโทรทศสวนกลางชอง CCTV 1 ของจน เปนรายการทมเนอหา

สงเสรมความแขง (健 jiàn) แรงทงรางกายและจตใจของประชาชน

毽 – ขน ขนไก

ลกขนไกเปนอปกรณกฬาพนบานอยางหนงของจน ลกษณะเปนจกผามดตดกบหางทท าจากขน (毽

jiàn) ไก เลนโดยใชการเตะเหมอนตะกรอ

江 – คลอง ค าวา คลอง (江 jiānɡ) ภาษาจนโบราณออกเสยงวา kroong

姜 – ขง

ชาวจนใชขง (姜 jiānɡ) เปนยาสมนไพร มสรรพคณแกพษ แกหวด แกคน แกปวด

浆 – ขน

น าเตาห เขมขน (浆 jiānɡ) ท ามาจากถวเหลองบรสทธ มโปรตนสง

僵 – แขง

อาการขอนวแขง (僵 jiānɡ) งอไมได เปนอาหารทเรยกวา นวลอก ตองรบไปพบแพทย

疆 – เขต

พนททเรยกวา เขต (疆 jiānɡ) ใต ของจนอยทางตอนใตของมณฑลซนเจยง บรเวณทราบตาลม และเทอกเขาคนหลน * 南疆 (Nán jiānɡ) เขตใต

糨 – ขน วฒนธรรมการกนของจนเขามาในประเทศไทยหลายอยาง หนงในนนคอ โจก เปนขาวตมทตมจนเละ ขน

(糨 jiànɡ) และเหนยว

嚼 – เคยว ชาวจวง เปนชนกลมนอยทางตอนใตของจน ชอบเคยว (嚼 jiáo) หมากใหฟนด า เพราะนยมกนวาสวยและแขงแรง

噍 – เคยว ขบ

การกนอาหารแตละค าตองเคยว (噍 jiào) อยางนอย 30 ครง จะเปนผลดตอการยอยอาหาร

51

金 – (ทอง) ค า

ราคาทองค า (金 jīn) ทประเทศจนวนน 1623 หยวนตอออนซ

颈 – คอ

ภาษาจนเรยกยราฟวา กวางคอ (颈 jǐnɡ) ยาว * 长颈鹿 (chánɡjǐnɡlù) ยราฟ

径 – แคบ

ทางแคบ ๆ (径 jìnɡ) ตามเชงเขาสายนเปนเสนทางสชมชนกลมนอยชาวเขา

臼 – ครก

ชาววา เปนชนกลมนอยของจน กะเทาะเปลอกขาวโดยการใชครก (臼 jiù) ต า

咀 – เคยว

กนอาหารตองเคยว (咀 jǔ) ใหละเอยดแลวคอยกลน

具 – เครอง ของ

สมยกอนชาวนาไมมเครอง (具 jù) มอการเกษตรททนสมย จงใชแรงงานจากสตว * 工具 (ɡōnɡjù) เครองมอ

炬 – คบ (เพลง)

ผ ถอคบ (炬 jù) เพลงจดไฟเปดการแขงขนกฬาโอลมปกทปกกงคอ หลหนง

俱 – ครบ

ส.ส. มาเขารวมการประชมสภาผแทนราษฎรกนครบ (俱 jù) ทกคน

倨 – ครอง ครอบครอง

ประชาชนชาวจนไมสามารถครอบครอง (倨 jù) กรรมสทธทดนเปนของตนเองได การใชทดนถอเปนการเชาทของรฐ

圈 – คม ขง

ผชนะจบเชลยศกมาคมขง (圈 juān) ไว

圈 – คอก

ค านอานได 2 เสยง อานวา juān แปลวา คมขง แตถาอานวา juàn แปลวา คอก

抉 – ควาน

ทหารญป นควาน (抉 jué) ทองเพอลบลางความผด

诀 – 1. คลองจอง 2. จาก

- เพลงและกลอนของจนมสมผสคลองจอง (诀 jué) ไพเราะ

- การจากกนครงนอาจจะเปนการจาก (诀 jué) กนชวชวตกได

击 – เคาะ

ในการประมลสนคา เคาะ (击 jī) 3 ครงถอเปนอนสนสด

52

奇，觭 – (เลข) ค

ตวเลขทหารดวย 2 ไมลงตวเรยกวา เลขค (奇 jī) * 奇数 (jī shù) เลขค

即 – คอ

สงประดษฐทเปนทหนงในโลกของจนม 4 อยางคอ (即 jí) กระดาษ เขมทศ ดนปน และเครองพมพตวอกษร

计 – คด

ธนาคารจนคด (计 jì) ดอกเบยเงนฝากและเงนก โดยยด 1 ปเทากบ 360 วน หนงเดอนเทากบ 30 วน

惎–แคน

เพยงแคเหนหนาคปรบเกา ความแคน (惎 jì) ทมมาแตเดมกปะทขน

跽 – คกเขา

ผบรสทธคกเขา (跽 jì) รองขอความเปนธรรมทหนาต าหนก

夹 – คบ

การใชตะเกยบคบ (夹 jiá) อาหารกนของชาวจนสามารถสบสาวขนไปไดถงยคราชวงศซาง

戛 – เคาะ

การตรวจสอบคณภาพของหยกวธหนงคอ การเคาะ (戛 jiá) เบา ๆ เพอฟงเสยง

铗 – คม

อกษรจนตวนประกอบดวยอกษร 2 ตวคอ 钅(jīn) หมายถงโลหะ 夹 (jiá)หมายถง คบ ค านจง

หมายถง คม (铗 jiá)

拣 – คด

การคด (拣 jiǎn) แยกจดหมายของกรมไปรษณยยงตองใชแรงงานคน เพราะตองอานตามจาหนาซอง

* 分拣 (fēn jiǎn) คดแยก

简 – คด (เลอก)

กระทรวงศกษาธการเขมงวดกบการคด (简 jiǎn) เลอกบคลากรสายวชาการ

牮 – ค า

เสาบานทรดเพราะน าทวม ชาวบานเรมซอมบานโดยใชเสาคอนกรตค า (牮 jiàn) ยนเอาไว

渐 – คอย ๆ

ผมเรมคอย ๆ (渐 jiàn) เขาใจไดดวยตวเองแลววา การทเราใสใจกบผอนมากไปเปนการท ารายตวเอง

53

K

สญลกษณนภาษาจนออกเสยงเปน ค. (ข. ฆ.) เสยงนพองเสยงกบเสยงเดยวกนคอ เสยง ค. ในภาษาไทย และยงพองกบเสยงทเกดจากอวยวะออกเสยงเดยวกน คอ ก. นกจากนยงพองกบเสยงทเกดจากอวยวะออกเสยงใกลเคยง ไดแก ห. (ฮ) ดวย

咖啡 – กาแฟ (ค ายม)

แหลงปลกกาแฟ (咖啡 kāfēi) ของจนคอ ยนนาน กวางส และไตหวน

咔叽 – กาก (ค ายม)

ชดขาราชการไทยเปนสกาก (咔叽 kājī)

坷 – กอน

การลาสตวในสมยโบราณใชกอน (坷 kě) หนกอนดนขวางสตวใหตาย

柯 – กาน

เทศบาลตดกงกาน (柯 kē) ของตนไมใหญทพาดตามสายไฟออก เพอปองกนอนตรายในฤดฝน

克 – กรม (ค ายม)

ตวยอของหนวยวด กรม (克 kè) คอ g.

刻 – แกะ แกะสลก

งานประตมากรรมแกะ (刻 kè) สลกน าแขงของจนจดขนในฤดหนาวทเมองฮารบน

空 – กลวง

ทเมองเซยะเหมนมเกาะชอ เกาะกลาง บนเกาะมหนกอนใหญ ตรงกลางกลวง (空 kōnɡ) เวลาลมพดผานรเกดเปนเสยง เปนทมาของชอเกาะ

* 古音 /khloong/

恐 – กลว

พายฤดรอนทก าลงพดถลมบานเรอนสรางความตนกลว (恐 kǒnɡ) ใหกบชาวเมอง

块 – กอน (ลกษณนาม)

ทจน เคก 1 กอน (块 kuài) ราคาประมาณ 6 – 8 หยวน ตามรานเคกทวไป

哙 – กลน

การดมไวนทจะท าใหไดรสชาตไวนอยางแทจรง คอใชวธด ดม อม กลน (哙 kuài)

宽 – กวาง

เนอหาของเพลงจนทชอ “บนผนแผนดนจนอนกวาง (宽 kuān) ใหญ” เปนการรวมเอาวฒนธรรมของทกภมภาคมาไวในเพลงเดยว * เพลงนชอ 在中国大地上 (zài Zhōnɡɡuó dà dì shànɡ)

框 – กรอบ

54

รปสวยดวยกรอบ (框 kuànɡ) ขาดกรอบรปไมสวย

旷 – กวาง โลง

ทงหญาฮหลนเปยเออร (Hulunbuir Prairie) เปนทงหญาทกวาง (旷 kuànɡ) ไกลสดลกหลกตา ไดรบการจดอนดบใหเปนทงหญาทสวยทสดของจน

廓，阔 – กวาง

แมประเทศจนจะมพนทกวาง (廓 kuò) ใหญไพศาล แตประชาชนกลบกระจกตวกนอยในเมองใหญ

凷 – กอน

พลกดนสดาว จากกอน (凷 kuài) ดนไรคากลายเปนดาวจรสแสง

恇 – กลว ขลาด

ส านวนจนวา ขลาดกลว (恇 kuānɡ) ไมเดนหนา หมายถง คนทไมกลาลงมอท าการสงใดกจะไมมทางเดนไปขางหนาหรอกาวหนาได * ส านวนนพดวา 恇怯不前 (kuānɡ qiè bù qián)

卡 – คา

ประตปดไมได มเศษเหลกคา (卡 kǎ) อย

开 – ไข

เขอนซานเสยจะไข (开 kāi) ประแจเพอเปดประตระบายน าปละ 1 ครงคอเดอนเมษายน

慨 – แคน เคยดแคน

ชาวจนบอกวา การกลาวถงสงครามเมอครงอดตไมไดเกดจากความแคน (慨 kǎi) เพยงแตตองการใหลกหลานร าลกถงประวตศาสตรความเสยสละของบรรพบรษเทานน

看 – คม

ค านอานได 2 เสยง คอ คาน (kàn) แปลวา ด และ คาน (kān) แปลวา เฝา หรอ คม (看 kān)

坎 – คน (นา)

ชาวนาปลกหญาแฝกตามคน (坎 kǎn) นาเพอปองกนการพงทลาย

康 – แขงแรง

สขภาพรางกายทแขง (康 kānɡ) แรงส าคญเหนอสงอนใด

拷 – เฆยน

พระนางซสไทเฮาสงลงโทษดวยการเฆยน (拷 kǎo) จนตาย

颏 – คาง

ชาวจนโบราณนยมไวเคราบรเวณคาง (颏 kē)

磕 – เคาะ

เมลดพชเปลอกแขงทมเนอขางในตองทบใหแตกแลวเคาะ (磕 kē) ใหเนอหลดออกมา

蝌 – เขยด

55

เขยด (蝌 kē) ตวเลก ๆ กระโดดออกมาเลนน าฝนเตมทงนา

客 – แขก

ชนกลมนอยของจนชอ ชาวลวปา เมอมแขก (客 kè) มาบาน กอนทแขกจะกนอาหาร เจาของบานตองกนกอน 1 ค า ดมน ากอน 1 จอก เพอแสดงวาไมมพษในอาหาร

倥 – เขลา

คนโงเขลา (倥 kōnɡ) ชอบพดอวดฉลาด คนเกงกาจมกเงยบขรม

控 – ครอง ควบคม

ในยคสามกก ผทครอบครอง(控 kònɡ)อาณาจกรทางตอนเหนอคอ โจโฉ แหง วยกก * 古音 /khloong/

抠 – แคะ

อยาใชของแขงแคะ (抠 kōu) จมก

叩 – เคาะ

โปรดเคาะ (叩 kòu) ประตกอนเขาหอง

刳 – ควาน

เงาะกระปองใชวธควาน (刳 kū) เอาเมดออก ยดไสดวยสบปะรด แลวแชในน าเชอม

枯 – แหง ขอด

หนารอนมาถง แหลงน าแหงขอด (枯 kū) ใบไมเหยวเฉา

苦 – ขม

สภาษตจนวา ขม (苦 kǔ) กอน หวานหลง หมายถง ล าบากกอน สบายทหลง

* สภาษตนคอ 先苦后甜 (xiān kǔ hòu tián)

库 – คลง

ดานหนาเปนรานขายวสดกอสราง ดานหลงเปนคลง (库 kù) สนคาขนาดใหญ

夸 – คย (โว โออวด)

ส านวนจนวา ตาหวงขายแตง ขายเองคย (夸 kuā) เอง หมายความวายกยองวาของตวเองด

*ส านวนนคอ 老王卖瓜，自卖自夸 (lǎo Wánɡ mài ɡuā，zì mài zì

kuā) 跨 – ครอม กาว

ประเทศจนกาว (跨 kuà) เขาสเวทโลกอยางยงใหญหลงการเปดประเทศ

㧟 – ขวน

กรงเลบของแมวทแหลมคมมไวขวน (㧟 kuǎi) ศตรเพอปองกนตว

浍 – ค

พระราชวงจะมค (浍 kuài) น าลอมรอบเพอปองกนขาศกศตร

56

款 – ขอ

ชาวจนถอวาสนธสญญาหนานจง ป 1842 เปน “ความอปยศแหงชาต” มทงหมด 7 ขอ (款 kuǎn) หนงในนนคอ การบงคบใหรฐบาลจนยกเกาะฮองกงใหองกฤษ

匡 – ไข แกไข

จะแนวแนแกไข (匡 kuānɡ) ในสงผด

筐 – เขง

ชาวจนใชไมไผหรอกงหลวสานเปนเขง (筐 kuānɡ) ไวใชใสของ

狂 – คลง การสววทก าลงบาคลง (狂 kuánɡ) เปนกฬาพนบานชนดหนงของชาวเมองกยโจว

亏 – ขาด

เรงผลตสนคาใหมสตลาด สนคาเกาตองเอามาขายแบบขาด (亏 kuī) ทน * 亏本 (kuīběn) ขาดทน

揆 – คาด คะเน

นกวเคราะหคาด (揆 kuí) วาเศรษฐกจของจนปนจะเตบโต 8.5%

匮 – ขาด ขาดแคลน

ภาวะขาดแคลน (匮 kuì) ครจนก าลงจะถกแทนทดวยครจนลนตลาด

蒉 – เขง

เขง (蒉 kuì) ชนดนเปนภาชนะใสของในสมยโบราณ สานดวยไมไผ

馈 – ของขวญ

อกษรจนตวนประกอบดวย 饣 (shí) หมายถง อาหาร และ 贵 (ɡuì) หมายถง มราคา สงคา

ประกอบกนแลวเกดเปนความหมายใหมวา ของขวญ (馈 kuì) เพราะสงของหรออาหารทจะน ามามอบใหกน ถอเปนสงมคา

扩 – ขยาย

ประเทศจนขยาย (扩 kuò) อ านาจโดยใชวฒนธรรมแทรกซมไปสทกมมโลก

砍 – หน ฟน

หน (砍 kǎn) ไมทโคนลงมาเปนทอน ๆ ไวใชในฤดหนาว

慷 – ฮกเหม

สนเสยงกลองรบ เหลาทหารเดนหนาเผชญศกอยางฮกเหม (慷 kānɡ)

扛 – หาม

เสนทางสายไหมในสมยซฮนมการใชแรงงานสตวแบกหาม (扛 kánɡ) สนคาเขาออกประเทศจน

渴 – หว (น า) กระหาย

อากาศรอน คนเราจะรสกหว (渴 kě) น ามากกกวาปกต

57

哭 – (รอง) ไห

คนไทยท านายฝนวา หากฝนวารองไห (哭 kū) ของทหายจะไดคน

酷 – โหดเหยม

ผกอการรายจบตวประกนและสงหารอยางโหดเหยม (酷 kù)

挎 – หว

ถงพลาสตกแบบหหวทจนบางมาก ไปตลาดควรเตรยมถงผาหว (挎 kuà) กลบมาเอง

暌 – หางเหน หางเหน (暌 kuí) กนไปนาน พอเจอกนเหมอนคนแปลกหนา

傀 – หน

ของฝากจากมณฑลยนนานทสะดดตาอยางหนงคอ ตกตาหน (傀 kuǐ) ไมแตงตวเปนชนเผาตาง ๆ

快 – ไว *พองเสยงสระ

เทคโนโลยของจนพฒนาไว (快 kuài) มาก ปจจบนสามารถผลตรถไฟความเรวสงทวงดวยความเรว 416 ก.ม.ตอชวโมง

58

L

สญลกษณนภาษาจนออกเสยงเปน ล. พองเสยงกบ ล. ในภาษาไทย และพองเสยงกบเสยงทใกลเคยงกน คอ ร. นอกจากน ภาษาจนหลายส าเนยง เชน กวางโจว ฝเจยน เสฉวน จะไมแยกความแตกตางของเสยง n. และ l. บางออกเสยงเปน l. ทงหมด บางกออกเสยงเปน n. ทงหมด จากการเปรยบเทยบกบภาษาไทยกพบวา ค าทภาษาจนออกเสยง l. พองเสยงกบค าทออกเสยง น. ในภาษาไทยดวย เชน เหนอย หนาว หนวก นง ภาษาจนออกเสยงเปน l. ทกค า การพองเสยงของเสยง l. ยงมอกกรณหนงทนาสนใจมากคอ เสยง l. ในภาษาจนโบราณ จะมเสยงพยญชนะตวอนท าหนาทคลายกบการควบกล า เชน gl. kl. chl. phl. pl. sl. เปนตน น าหนา เสยงนยงหลงเหลออยในภาษาไทย ออกเสยงเปนค า 2 พยางค แตในภาษาจนปจจบน เสยงพยญชนะทน าหนาสญ

หายไปแลว คงเหลอเพยงเสยง l. และออกเสยงเปนค าพยางคเดยวเทานน เชน ค าวา 蓝 (lán) เสยงภาษาจนโบราณ /g.raam/ เสยงภาษาจนยคกลาง /lam/ (g. หายไป)

เสยงภาษาจนปจจบน /lán/ ค านพองกบภาษาไทยค าวา “คราม” ซงตรงกบภาษาจนยคโบราณ เปรยบเทยบงาย ๆ คอ ถาเราตดเสยงทอยหนา ล. ร. ในค าควบกล าภาษาไทยออก กจะไดเสยง

ล. หรอ ร. เปนพยญชนะตน ซงพองเสยงกบ l. ในภาษาจน ดงนน เสยง l. ในภาษาจนปจจบน สามารถหาค าพองเสยงกบค า 2 พยางคในภาษาไทยทเปนเสยงควบกล ากบ ล. หรอ ร. ได

拉 – ลาก

ส านวนจนวา “ลาลาก (拉 lā) โม ววไถนา” หมายความวา ตางคนตางมหนทางเดนของตนเอง ตางคนตางท างานของตน

* ส านวนนคอ 驴子拉磨牛耕田 (lǘzǐ lā mó niú ɡēnɡ tián)

喇叭 – ล าโพง

ค าวา 喇叭 (lǎbɑ) แปลวา ล าโพง มการน ามาใชในการเปรยบเทยบวา ล าโพงใหญล าโพงเลก ใชเปนค าดาหมายความวา ปากยนปากยาว พดมาก * 大喇叭小喇叭 (dà lǎbɑ xiǎo lǎbɑ)

落 – หลน ตกหลน

กอนกลบอยาลมส ารวจใหดวาลมอะไรตกหลน (落 là) ไวหรอเปลา

赖 – เลว

ชวตในสงคมปจจบนนไมรวาใครดใครเลว (赖 lài)

睐 – เหล ช าเลอง

โรคตาเหล (睐 lài) ตาเข หรอตาสอน คอสภาวะทลกตาทงสองขางไมขนานกนและท างานไมประสานกน

缆 – ลาม (ผก มดเอาไว)

59

สนขทถกขงและลาม (缆 lǎn) โซจะดกวาสนขทเลยงแบบปลอย * 古音 /g.raams/

烂 – เละ

ผลไมสกจนเละ (烂 làn) หมดแลว

醪 – เหลา

ค านหมายถง เหลา (醪 láo) ทหมกจากขาว มสขาวขน

牢 – เลา ค านเดมหมายถง เลา (牢 láo) ส าหรบขงสตว ปจจบนหมายถง คกส าหรบขงนกโทษ

累 – ลา เหนอย

คนเรามชวตเดยว จะตองเหนดเหนอย (累 lèi) ไขวความากมายไปใย

了 – แลว

ค านอานได 2 เสยง คอ le ตรงกบภาษาไทยวา “แลว” และ liǎo แปลวา เสรจ หรอ แลวเสรจ * ภาษาจนโบราณออกเสยงค านวา /reew/

愣 – ตะลง

คณะทวรชาวไทยตกตะลง (愣 lènɡ) ในความงามของทศนยภาพของภเขาไทซาน

睖 – เหลอก

ตกใจจนตาเหลอก (睖 lènɡ)

离 – ละ ทง

นกบวชละ (离 lí) โลกเพอแสวงหาความสขทางธรรม

梨 – สาล

ชาวจนจะน าสาล (梨 lí) ตมกบน าตาลกรวดดมเพอบรรเทาอาการไอ

理 – ลาย

ลาย (理 lǐ) ไมวงกลมทตดตามแนวขวางคอ วงปของไม

荔枝 – ลนจ

ผลการศกษาพบวา เนอลนจ (荔枝 lìzhī) มสรรพคณทางยา แกอาการไอเรอรง คดจมก รกษาอาการทองเดน ลดกรดในกระเพาะอาหาร

粒 – เมลด

แตงโมไรเมลด (粒 lì) นบเปนของฝากขนชอของเมองจโจว (株洲 Zhū Zhōu)

傈僳 – ลซอ ลซ (ค ายม)

ชาวลซ (傈僳 Lìsù) เปนชนกลมนอยของจนทมถนฐานอยบรเวณมณฑลยนนาน

砺 – ลบ (ท าใหคม)

60

หนลบ (砺 lì) มดท ามาจากหนแรเอเมอร (Emery) และแรซลมาไนต (Silimanite) ในประเทศไทยพบครงแรกทอ าเภอปกธงชย จงหวดนครราชสมา

立 – ลกลลกลน

ภาษาจนค านแปลวา ลกขน ยนขน ตงขน ในค าเสรมสรอยภาษาไทยวา ลกลลกลน ค าวา “ล” (立 lì) ค านสนนษฐานวาหมายถง ลกขนนนเอง

栗 – ระรก

อากาศกไมหนาวแตตวสนระรก (栗 lì) ดวยความหวาดกลว

涟 – ระลอก รน

ระลอก (涟 lián) คลนซดซากปลาโลมาทตายแลวมาเกยตน นกวชาการบอกวาเกดจากภาวะโลกรอน * 涟涟 (liánlián) รน ๆ * ภาษาจนโบราณออกเสยงวา /g.ren/

炼 – หลอม กลน

เตาหลอม (炼 liàn) เหลกทใหญทสดในประเทศจนและใหญทสดในโลกอยทมณฑลเจยงซ ประเทศ

จน ชอ กลมรวมทนซากง (沙钢集团 Shāɡānɡ jítuán)

练 – เรยน เลยน การเรยนภาษาในขนแรกคอ การเลยน (练 liàn) แบบใหเหมอนครผสอนใหมากทสด จากนนจะเรมแยกแยะไดเอง เขาสกระบวนการท าความเขาใจ * ปจจบนค านหมายถง การฝกฝน

量 – พลง ก าลง ในยคปฏวตวฒนธรรม กรรมกรถอเปนบคคลส าคญของชาต เพราะเปนผสรางชาต เพลงปลกใจจงเนนไปท

ผสรางชาตเหลาน เชนเพลง《咱们工人有力量》แปลวา “เราเหลากรรมกรมพลง” (量 liànɡ)

量 – รง (รงวด)

การรง (量 liànɡ) วดทดน คอ การส ารวจพนทกวางยาว การวดทดน การวดปกเขตและท าเขต จด

หรอค านวณเนอท ค าวา “รง” กแปลวา “วด” ซงตรงกบค าวา 量 ในภาษาจน * 古音 /g.rang/

燎 – ลาม

เมอเดอนสงหาคม ป 2009 เกดไฟไหมปาทรฐแคลฟอรเนย ลกลาม (燎 liáo) สรางความเสยหายอยางหนก ผคนกวา 2,400 คน ตองอพยพหน

憭 – เฉลยว ฉลาด

เขมทศเปนภมปญญาอนเฉลยว (憭 liǎo) ฉลาดของชาวจน

撂 – ลม เลก ลมเลก

พายพดกระหน า ตนไมใหญลม (撂 liào) โคนลงไปหลายตน

61

劣 – เลว

ปทผานมาทประเทศจนมกรณนมผงผสมสารปนเปอน นบเปนหนงในสนคาชนเลว (劣 liè) ทรฐบาลจนด าเนนการขนเดดขาดกบผผลต

猎 – ลา

ซวน คอ เครองดนตรโบราณชนดหนงของจน ใชวธเปาลมใหเกดเสยง มทมาจากหนลา (猎 liè) สตว

溜 – ลน

เดนบนภเขาในฤดหนาวทมน าแขงเกาะระวงลน (溜 liū) ไถลลงมา

流 – ไหล

แมน าแยงซเกยงไหล (流 liú) มาจากดนแดนหลงคาโลก ความยาวทงหมด 6,300 กโลเมตร

留 – เหลอ

คลนยกษพดถลมชายฝงทะเลญป น เหลอ (留 liú) ไวเพยงเศษซากปรกหกพง

柳 – หลว (ค ายม)

หนงในทศนยภาพทงดงามของจนคอ ตนหลว (柳 liǔ) รมฝงน า

镂 – สลก ฉล

งานฉล (镂 lòu) ไมส าหรบประดบตามสงปลกสราง เชน วด วง เปนผลงานสถาปตยกรรมจนทสบทอดกนมานาน

泷 – ไหล

ฤดฝนน าหลาก น าในแมน าโขงไหล (泷 lónɡ) เชยวกราก การเดนเรอตองใชความระมดระวง

颅 – กะโหลก

นกประวตศาสตรพบกะโหลก (颅 lú) ศรษะมนษยอาย 4,000 ป ทแมน าเทมส

橹 – โล มส านวนจนวา “โลหตไหล ลอยโล” หมายความวา เหลาทหารกลาตองหลงเลอดในการศกสงครามจนไหล

รนเปนแมน า โล (橹 lǔ) ซงเปนอาวธหนงในการตอสกลอยมากบแมน าสายเลอดนน

路 – ล (ถนน)

นกวทยาศาสตรแสวงหาล (路 lù) ทางน าพลงงานแสงอาทตยมาใช จนกระทงป ค.ศ. 1615 วศวกรชาวฝรงเศสชอ Salomon de Caus ไดประดษฐเครองก าเนดพลงงานจากแสงอาทตยไดส าเรจ

录 – ลอก

สมยกอนไมมเครองพมพ การเรยนหนงสอตองคดลอก (录 lù) หนงสอกนเปนเลม ๆ

驴 – ลา

62

ชาวจนเชอวา ลา (驴 lǘ) เปนสตวตระกลมาชนดหนง อกษรจนทแปลวา ลา จงใชอกษร มา (马 m

ǎ) เปนธาตค า

抡 – เลอก

การสอบขาราชการเพอคดเลอก (抡 lūn) ผความสามารถของจนมการแขงขนสงมากในป 2011 มผสมครสอบทงหมดกวา 1.4 ลานคน

轮 – ลอ

สามลอ ภาษาจนเรยกวา ซานหลน (三轮 sān lún) * 三轮车 (sānlúnchē) รถสามลอ

脶 – ลาย ลายนวมอ

ค าท านายชะตาจากลาย (脶 luó) นวมอของคนจนทายวา หนงลายอม สองลายฉลาด สามลายรวย สลายยาจก หาลายขายร าหม

骡 – ลอ

ชาวจนทางภาคเหนอนยมใชลอ (骡 luó) เปนพาหนะ

逻 – ลาด (ลาดตระเวน)

ต ารวจตองออกลาด (逻 luó) ตระเวนตลอดเวลา เพอความสงบเรยบรอยและปลอดภย

撩 – เลก (ยกหรอเปด)

คนไขหญงฟองหมอเลก (撩 liāo) ชดชนในออกในระหวางตรวจภายใน

撩 – (หลอก) ลอ

สสนสวยงามของดอกไมเปนสงลอ (撩 liáo) ใหแมลงมาตอม เกสรจะตดขาของแมลงไปผสมกบเกสรในดอกอน นบเปนความมหศจรรยทธรรมชาตสรรคสราง

癞 – เรอน

โรคเรอน (癞 lài) เปนโรคตดตอชนดหนงทเกดจากเชอแบคทเรย

栏 – ราว รว

ก าแพงรว (栏 lán) รอบพระราชวงตองหามมความสง 10 เมตร * 栏杆 (lánɡān) รวกน

劳 – แรง แรงงาน

วนท 1 พฤษภาคมเปนวนแรง (劳 láo) งาน * วนแรงงาน ภาษาจนเรยกวา 五一劳动节 (wǔ yì láodònɡjié)

勒 – สลก

ทก าแพงเมองจนมรานขายของทระลกมากมาย ทนาสนใจเปนพเศษคอ การแกะสลก (勒 lè) หนเปนรปก าแพงเมองจน หรอนกทองเทยวอาจจะนงเปนแบบใหชางสลกเปนรปเหมอนของตวเองกได

勒 – รด

63

งเหลอมจะใชล าตวรด (勒 lēi) เหยอจนตายแลวคอย ๆ กลน

酹 – ราด

ชาวจนจะใชวธราด (酹 lèi) เหลาลงบนพนในการบวงสรวงตอบรรพบรษหรอสงเคารพนบถอ

哩啦 – เรยราด

ใครท ากาแฟหกเรยราด (哩啦 līlā) เตมพน * มกพดเปนสรอยค าวา 哩哩啦啦

礼 – พธรตอง ค านในภาษาจนแปลวา “พธ” ซงตรงกบค าวา พธรตอง ในภาษาไทย จงนาสงสยวาค าวา “ร” ในภาษาไทย

นาจะเกยวของกบค าวา 礼(lǐ) ในภาษาจน

篱 – รว

บานของชาวไตในสบสองปนนาสรางดวยไมไผ รว (篱 lí) กสานดวยไมไผ * 篱落 (líluò) รว

犛 – จามร

จามร (犛 lí) เปนสตวตระกลววและควายแตมขนยาว อยในแถบเทอกเขาหมาลย

力 – แรง พลง

วศวกรผก าหนดใชค าวา แรง (力 lì) มา ชอ James Watt

励 – เรา

รฐบาลใชเพลงปลกใจเพอปลกเรา (励 lì) ประชาชนใหเกดความรกชาต

戾 – ราย ดราย

สนขพนธบางแกวมนสยดราย (戾 lì) จงนยมเลยงไวเฝาบาน

疠 – โรค

เมอประมาณเดอนมนาคม ป 2003 เกดโรค (疠 lì) ระบาดรายแรงคอ หวดมรณะ * ภาษาจนเรยกวา 非典 (fēidiǎn) หรอ โรคซารส (SARS)

枥 – ราง

ในคอกเลยงมามราง (枥 lì) หญาส าหรบใสหญาใหมากน

盭 – รน

พระพทธเจาจดการกบคนดอรน (盭 lì) ทมทฐแรงกลา ไมยอมรบฟงค าสงสอนใด ๆ ดวยอรยวธ คอ เลกสงสอน

联 – รวม

สมาชก 10 ประเทศในเอเชยรวม (联 lián) ตวกนเปนหนงเดยว เรยกวา ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

恋 – รก

64

ความรก (恋 liàn) ออนไลนเปนวธหาคอยางหนงทหนมสาวชาวจนนยมใช

亮 – เรอง เรองรอง รงเรอง

สารเรอง (亮 liànɡ) แสงเกดจากสารฟนลออกซาเลตเอสเทอรและไฮโดรเจนเปอรออกไซดท าปฏกรยากนแลวไดพลงงานออกมา * ปจจบนค านใชในความหมายวา “สวาง”

* 古音 /g.raang/

蹽 – เรว

การเดนเรว (蹽 liāo) เปนวธออกก าลงกายทดวธหนง

寥 – หรอมแหรม

อากาศทหนาวเหนบ ผคนหลบอยแตในบาน ถนนหนทางขางนอกบางตาหรอมแหรม (寥 liáo) * 寥寥 (liáoliáo)/ 寥落 (liáoluò) หรอมแหรม

缭，蓼 – รก รงรง ชาวจนอาศยอยบนคอนโด มพนทจ ากด บางหองไมมทเกบของ ตองเอาออกมากองไวทระเบยงจนรกรงรง

(蓼 liǎo) ไปหมด * 缭乱 (liáoluàn) รงรง

* ค าวา 蓼 ภาษาจนโบราณออกเสยงวา /g.ruwg/

列 – เรยง

ประเทศทมพนทมากทสดเรยง (列 liè) ลดบจาก 1–5 คอ รสเซย แคนาดา สหรฐอเมรกา จน และ บราซล

烈 – รนแรง

การปราบปรามการประทวงอยางรนแรง (烈 liè) ของรฐบาลสรางความโกรธแคนกบประชาชน

蛚 – จงหรด

ภาษาจนปจจบนเรยกจงหรดวา ซซวย (蟋蟀 xīshuài) แตในสมยโบราณเรยกวา ชงเลย (蜻

蛚 qīnɡliè) * 蜻蛚 (qīnɡliè) จงหรด

裂 – ราว

ปนเกดหตการณแผนดนราว (裂 liè) แผนดนแยกขนหลายแหง

临 – รม

ทมองโกเลยในมเมองเมองหนงชอ หลนเหอ (临河 línhé) แปลตามตวหนงสอหมายความวา “รม

แมน า” ชอนมมาตงแตสมยโบราณ เนองจากภมศาสตรของพนทซงตงอยรม (临 lín) แมน าหวงเหอจงไดชอวาเมอง “รมแมน า”

舲 – เรอ

เรอของจนมหลายแบบ และมชอเรยกตางกน เรอแบบทมหนาตางเรยกวา (舲 línɡ)

65

零 – รวง

ชวงเดอนกนยายนเปนฤดใบไมรวง สภาพอากาศหนาวแตแหง ใบไมจะรวง (零 línɡ) จนหมดตน เหลอแตกงสน าตาล แหงเหยวไปหมด เปนฤดแหงความเหงา

领 – รบ

ไปรษณยทจนจะสงใบแจงพสดมาใหทบาน ใหไปรบ (领 lǐnɡ) ดวยตนเองทไปรษณย

龙 – มะโรง

ปนกษตรของจนทตรงกบปมะโรง (龙 lónɡ) ของไทย คอ ปมงกร * 古音 /b.rong/

隆 – รงเรอง

ธรกจทอยอาศยในประเทศจนเจรญรงเรอง (隆 lónɡ) มาก

拢 – รอบ

หมอกตอนปกคลมลอมรอบ (拢 lǒnɡ) บรเวณหมบานรมเชงเขา

漏 – รว

ทมณฑลเหอเปยเกดเหตระเบดจากทอแกสรว (漏 lòu) มผ เสยชวต 3 ราย

卢比 – รป (ค ายม)

อนเดยใชเงนสกลรป (卢比 lúbǐ) อตราแลกเปลยนตอเงนหยวน คอ 1 รป เทากบ 0.11 หยวน

酪 – นม

นม (酪 lào) ทท ามาจากนมวว นมแพะ นมมา เรยกวา 奶酪 (nǎilào) ชาวมองโกลนยมดมนมชนดน

涝 – นอง น าทวมนอง เจงนอง

ฝนตกหนกหลายชวโมงน านอง (涝 lào) เตมเมอง

塄 – เนน

จะเหนเนน (塄 lénɡ) ดนเปนระยะ ๆ ตามชายเขาในชนบท นนคอหลมฝงศพ

冷 – หนาว

ภาคเหนอของจนอากาศหนาว (冷 lěnɡ) มาก ฤดหนาวอณหภมตดลบถง 40

冽 – หนาว

ภาคเหนอของจนในฤดหนาวบางครงมทงฝนปนหมะท าใหอากาศหนาว (冽 liè) เยนมาก

凛 – หนาว

ค านรวมกบค าวา 冽 (liè) แปลวา หนาว (凛 lǐn) เยนยะเยอก

吝 – เหนยว ขเหนยว

ค าทใชเรยกคนขเหนยว (吝 lìn) มาก ๆ ในภาษาจนพดวา 吝啬鬼 (lìnsè ɡuǐ) แปลตามตวหนงสอวา ผขเหนยว

66

馏 – นง

หมานโถว คอ แปงนง (馏 liù) เปนอาหารหลกของชาวจนภาคเหนอ

聋 – หนวก

การแสดงของจน ชด กวนอมพนมอ นกแสดงเปนคนหหนวก (聋 lónɡ) ทงหมด

楼 – รวบ

ทรงผมของคนจนโบราณคอ ปลอยไวยาว แลวรวบ (楼 lǒu) เขาไวดวยกน ใชปนไมหรอหยกปกเปนเครองประดบ

陋 – (ข) รว (ข) เหร คนไทยในสมยกอนมความเชอวา เดกเกดใหมหามพดวานารก ไมอยางนนเดกจะเสยชวต เพราะผจะมาเอา

ไป ตองบอกวาหนาตาขรว (陋 lòu) ขเหร นาเกลยดชง

戮 – รวบรวม

มวรรณกรรมของชนกลมนอยในประเทศจนจ านวนมากทสะทอนถงการรวม (戮 lù) ตวกนตอตานการกดขขมเหงของชนชนศกดนา เชน วรรณกรรมของชาวลาห ชาวทเบต ชาวอยกร เปนตน

辘 – รอก

ผประดษฐลฟตโดยการใชวธชกรอกคนแรกของโลก (辘 lù) ชอ Otis มขนครงแรกในป ค.ศ.1854 ปจจบนเปนบรษทผลตลฟตรายใหญทสดของโลก สรางลฟตมาแลวกวา 1,400,000 เครอง ใน 200 กวาประเทศทวโลก

銮 – พรวน (กระพรวน)

ยามเยนในชมชนทเบต ชนพนเมองจะตอนจามรเขาคอก มเสยงกระพรวน (銮 luán) ทคลองคอจามรดงกรงกรงไมขาดสาย

乱 – รก

เทศกจจะมาถงยดและบดท าลายแผงลอยทรก (乱 luàn) ตาตามขางถนนในประเทศจนทงหมด

捋 – ลบ

ชาวจนโบราณนยมไวหนวดเครายาว เชน นกพรต นกปราชญ อ ามาตย และจะตองลบ (捋 lǚ) เคราอยบอย ๆ เพอใหเคราเรยบ

捋 – รด

นกทองเทยวเกบใบชาไมเปน รด (捋 luō) จนใบชาช า ชาวสวนเกบชาใชวธเดดยอด

履 – รอง

ชนกลมนอยของจนทอาศยอยทางภาคเหนอซงมอากาศหนาวเยนมากจะสวมใสเสอผาและรอง (履 lǚ) เทาทท ามาจากหนงสตว เพอใหความอบอนแกรางกาย

屡 – หลาย

ในประเทศจนเกดโรคระบาดหลาย (屡 lǚ) ครง แตละครงเกดมาจากอาหารการกนและมลภาวะ

67

* 屡层 (lǚ cénɡ) หลายชน / 屡屡 (lǚlǚ) ครงแลวครงเลา

落 – รวง

ค านอานได 2 เสยง อานวา là แปลวา หลน ตกหลน หลงลม และอานวา luò แปลวา รวง (落 luò) ลงมาจากขางบน

拦 – กน

ถนนในประเทศจนมชองจราจรหลก 4 ชอง 2 ชองซายและขวามรวกน (拦 lán) เปนชองทางจกรยาน 2 ชองกลางเปนชองรถยนตวงสวนกน

* 古音 /g.raan/

联 – กลอน

วนตรษจนเปนวนขนปใหมของชาวจน มธรรมเนยมอยางหนงคอ การตดกระดาษทเขยนค ากลอน(联

lián) คไวทประตเขาบานทงสองขาง เรยกวา ตยเหลยน (对联 duìlián) * 古音 /g.ron/

* ค าพองรป 联 (lián) แปลวา รวม

炼 – กลน

โรงกลน (炼 liàn) น ามนทใหญทสดของจนคอ บรษท PetroChina สามารถกลนน ามนไดมากถง 20 ลานตน

* 古音 /g.reen/

铃 – กรง กระดง

ทประเทศจนมภเขาชอ “เขากระดง” เพราะมรปรางคลายกบกระดง (铃 línɡ) * 古音 /g.reeng/

笼 – กรง ลง

มวธการค านวณทางคณตศาสตรแบบโบราณของจนชนดหนงชอวา “ไกกบกระตายในกรง (笼 lónɡ) เดยวกน” ค าถามคอ บนม 35 หว ลางม 94 ขา จะมไกและกระตายอยางละกตว * 古音 /b.roong/

卤 – เกลอ

จงหวดนานมอ าเภอหนงชอ อ าเภอบอเกลอ เนองจากเปนแหลงผลตเกลอ (卤 lǔ) สนเธาวบรสทธ

睩 – กลอก

มกลวยไมชนดหนงชอ กลวยไมสกลสงโตกลอก (睩 lù) ตา เปนกลวยไมสกลใหญ พบตามธรรมชาตประมาณ 1,000 ชนด มากเปนอนดบสองรองจากกลวยไมสกลหวาย กระจายพนธอยในแถบทวปเอเชย

簏 – กลอง ไผเปนพชทอยคกบวฒนธรรมจนมาแตโบราณ มการใชประโยชนจากไมไผมากมาย โดยเฉพาะขาวของ

เครองใช เชน กลอง (簏 lù) ไมไผ ลงไมไผ เครองเรอน เครองดนตร เปนตน

滤 – กรอง

68

เครองกรอง (滤 lǜ) น าถอก าเนดขนครงแรกในโลกเมอป ค.ศ.1890 จากความบงเอญ โดย นายแพทยวลเฮลมเบรกฟลด สงเกตเหนน าซมผานทรายแลวจบตวกนเปนตะกอน จากนนไดพฒนาจนกลายเปนเครองกรองน าเซรามกเครองแรกของโลก ใชกรองน าใหบรสทธปราศจากเชอโรค

灵 – ขลง

ชาวจนเชอวา เจาแมกวนอมทวดผถว ซงตงอยทมณฑลเจอเจยงขลง (灵 línɡ) มาก ใครทอยากมลกใหไปขอลกทวดน * 古音 /reeng/

鲁 – เขลา

ความโกรธเกดมาจากความโงเขลา (鲁 lǔ) และจบลงดวยความเกลยดชง เปนค าคมของ Pythagoras, Ancient Greek. * 愚鲁 (yúlǔ) โงเขลา

蓝 – คราม

สคราม (蓝 lán) เปนสน าเงนสดใส นบวาเปนหนงในบรรดาสเกาแกของโลก มความเปนมายาวนานรวม 6,000 ป ถอกนวาเปนราชาแหงสยอมผา * 古音 /g.raam/

澜 – คลน

พนทชายฝงทะเลของจนมกประสบปญหาพายกระหน าและคลน (澜 lán) ทะเลสง เชน เซยเหมน ฮองกง ไหหนาน หากมประกาศพายกระหน า หนวยงานราชการตาง ๆ จะหยดท าการเพอความปลอดภย

*古音 /g.raan/

浪 – คลน ค าทแปลวา คลน กอนหนานหมายถง พายคลนลกใหญ แตค าทเรยกคลนน าในทะเลหรอแมน าทวไปคอค า

วา 浪 (lànɡ) * 古音 /g.raang/

懒 – คราน

มผลงานวจยยนยนแลววา คนทเกยจคราน (懒 lǎn) จะแกเรวกวาคนขยน * 古音 /b.raan/

烙 – คลอก ลวก พอชาวจนตดสนใจใหแพทยตดผวหนงของตนไปปลกถายเนอเยอใหกบลกสาววย 16 ป ทถกไฟคลอก

(烙 lào) จนผวหนงถกท าลายกวา 90% * 古音 /g.raag/

浏 – คราว

การอานหนงสอเตรยมสอบควรอานอยางคราว ๆ (浏 liú) หนงรอบ แลวกลบมาอานรายละเอยดอกหนงรอบเพอท าความเขาใจ

69

琉 – เคลอบ

กระเบองเคลอบ (琉 liú) เปนงานศลปหตถกรรมททรงคณคาอยางหนงของจน มประวตความเปนมาตงแตสมยราชวงศซาง ซงเปนยคเดยวกนกบการถอก าเนดของการหลอมส ารดและการเผากระเบอง

笼 – คลม

หยอมความกดอากาศต าแผปกคลม (笼 lǒnɡ) ประเทศไทย ท าใหมอากาศรอนจด

虏 – เชลย

เหตการณสงหารหมหนานจง ทหารของกองทพจกรพรรดญป นไดท าการทารณกรรมเชลย (虏 lǔ) สงคราม สงหารพลเรอนโดยการทารณกรรมตาง ๆ โดยเฉพาะอยางยงคอ "การขมขน" สรางความโกรธแคนใหกบชาวจนโดยเฉพาะชาวเมองหนานจงมาจนทกวนน

弄 – ตรอก (ค าพองความหมาย)

ชาวจนชอบคาขาย ตามตรอก (弄 lònɡ) ซอกซอยเลก ๆ กสามารถท าเปนเพงขายของได

闾 – ตรอก (ค าพองความหมาย) ตรอกบานจน จ.ตาก เปนชมชนการคาทรงเรองมากในอดต ถอก าเนดมาจากการท าการคาของชาวจนสอง

คน คอ "จนบญเยน" และ "จนทองอย" ตอมาจงเรยกชอตรอก (闾 lǘ) นวา “ตรอกบานจน”

链 – ตรวน

โซตรวน (链 liàn) เปนจดออนอยางหนงทท าใหกรมราชทณฑถกวพากษวจารณจากประชาชน จงมแนวคดวาจะยกเลกใชหรอปลดโซตรวนทลามนกโทษ แตจะใชกลองวงจรปดในการควบคมนกโทษแทน

裸 – เปลอย ลอน (จอน)

ในมหาวทยาลยของจนมโรงอาบน ากลางซงเปนโถงอาบน ารวมขนาดใหญ ทกคนเปลอยลอน (裸 luǒ) จอนอาบน าโดยไมมแบงเปนหองสวนตว

70

M

สญลกษณนภาษาจนออกเสยงเปน ม. พองเสยงกบเสยง ม. ในภาษาไทย นอกจากนยงพบมการพองเสยงกบค าในภาษาไทยทเกดจากอวยวะเดยวกนดวย ไดแก ป. บ. พ.

妈 – แม

ค าทแปลวา แม (妈 mā) ในหลาย ๆ ภาษาขนตนดวย ม. เชน ภาษาองกฤษ – mother / ภาษาเกาหล – ออมมา / ภาษาอนโด – มมมะ / ภาษาญป น – มามะ เปนตน รวมทงภาษาไทยและภาษาจนดวย

吗 – ไหม (ค าแสดงค าถาม)

คณพดภาษาจนเปนไหม (吗 mɑ)

马 – มา

มา (马 mǎ) ในวฒนธรรมจนเปนสญลกษณของความส าเรจและการทะยานมงไปขางหนา

霾 – หมอกมด

สภาพอากาศแบบหมอกมด (霾 mái) เกดจากพายฝ นหรอไอเกลอรวมตวกนในอากาศ ท าใหสภาพอากาศขนมว

迈 – ไมล (ค ายม)

1 ไมล (迈 mài) เทากบ 1.6 กโลเมตร

颟 – มว

โรงงานรบซอของเกามองดแลวมแตเศษขยะกองรวมกนมว (颟 mān) ไปหมด * 颟顸 (mānhān) มวอตลด

馒头 – หมานโถว (ยม)

เดมทหมานโถว (馒头 mántou) เปนแปงสขาว ปจจบนมการท าหมานโถวสตาง ๆ เชน สสมจากแครอท สเหลองจากฟกทอง หรอสเขยวจากใบชา เปนตน

幔 – มาน

โลกภายนอกเรยกการปดประเทศของจนในชวงปฏวตวฒนธรรมวา มาน(幔 màn) ไมไผ

毛 – (ผม) เผา

ค านแปลวา “ขน” เมอเทยบกบค าเสรมสรอยในภาษาไทยวา ผมเผา (毛 máo) เปนค านาสงสยวาจะมความเกยวของกน

谩 – เมน เมนเฉย

เกาหลเหนอเมน (谩 màn) เฉยตอเสยงคดคานการทดลองขปนาวธจากนานาชาต

杧 – มะมวง

ประเทศจนปลกมะมวง (杧 mánɡ) แถบมณฑลไหหนาน นอกจากนนน าเขาจากประเทศไทย * 杧果 (mánɡɡuǒ) มะมวง

71

猫 – แมว

แมว (猫 māo) ในประเทศจนมขนยาว สขาว เปนแมวพนธเปอรเซย

锚 – สมอ (เรอ)

ในศาสนาครสต สมอ (锚 máo) เรอเปนเครองหมายทแสดงถงความหวงและความมงมน สวนผประกอบธรกจถอเปนสญลกษณของความมงคง

酕 – เมา

อาหาร 7 อยางทชวยแกอาการเมา (酕 máo) คางไดด ไดแก น าสม นม ไข น ามะเขอเทศ กระเทยม ขง และแกวมงกร เปนตน

冇 – ไมม

อกษรตวนแปลวา “ไมม” (冇 mǎo) สวนอกษรทแปลวา “ม” เขยนวา 有(yǒu)

铆 – หมด

หมด (铆 mǎo) ตามมาตรฐานสากลแบงเปน 5 ประเภท คอ หมดหวครงวงกลม หมดหวจม หมดหวแบน หมดยง และหมดป ก

帽 – หมวก

ส านวนจนวา สวมหมวก (帽 mào) เขยว แปลวา ภรรยามช ชายชาวจนจงไมสวมหมวกสเขยว * 古音 /muug/

* มเรองเลาวาสามภรรยาคหนง หลงแตงงานแลวสามเดนทางคาขายตางเมอง ภรรยาจงลกลอบมความสมพนธกบคนขายผา ภรรยาจงเยบหมวกสเขยวใหสาม แลวนดแนะกบช รกวา ทกครงทเหนสามใสหมวกสเขยวกหมายความวาสามออกเดนทางไปคาขาย ใหช รกเขามาหาได เปนทมาของส านวน “สวมหมวกเขยว”

没 – ไม

ค านแปลวา ไม (没 méi) วางไวหนาค านาม แปลวาไมมค านามนน เชน 没钱 (méi qián)

“ไมมเงน” 没电 (méi diàn) “ไมมไฟฟา” แตถาวางไวหนาค ากรยา แปลวา ไมไดท าหรอยงไมไดท ากรยานน

เชน 没拿 (méi ná) “ไมไดเอา” 没吃 (méi chī) “ไมไดกน, ยงไมกน”

梅 – ดอกเหมย (ค ายม)

ดอกเหมย (梅 méi) เปนสญลกษณของความอดทนและมมานะ ทแมผานรอนผานหนาวทกฤดยงยนหยด จนสดทายผลดอกออกผลงดงามและทรงคณคา

魅 – ผ ภตผ ชนกลมนอยของจนเผาหนงชอ “เผาตง” นบถอผ เชอวาทกสรรพสงมผสงสถตอย ตองเคารพบชาเพอขอพร

ใหผ (魅 mèi) เหลานนคมครอง

闷 – มน

ทท างานจะตองมอากาศถายเทสะดวก ไมเชนนนจะท าใหพนกงานรสกมน (闷 mèn) อดอ สงผลตอการท างาน

* 古音 /muun/

72

虻 – แมง แมลง

ขอแตกตางของแมง (虻 ménɡ) กบแมลง คอ แมง มล าตวสองสวน ม 8 ขา สวนแมลง มล าตว 3 สวน ม 6 ขา * 古音 /mraang/

朦 – หมอง มว

คนทเมฆหนา แสงจนทรหมอง (朦 ménɡ) หมน มองไมเหนดวงดาว * 古音 /moong/

蒙 – มง บง โมง

- การปลกตนไมใหญใหบง (蒙 ménɡ) แดด สามารถลดอณหภมภายในบานลงได 5 องศา

- หมวกทคลมปดบงใบหนาเหลอแตบรเวณตา เรยกวา หมวกโมง (蒙 ménɡ) หรอ หมวกไอโมง ค าวา “โมง” ในทนกคอค าวา บง หรอ มง นนเอง * ภาษาจนโบราณออกเสยงค านวา /moong/

蒙古 – มองโกล (ค ายม)

มองโกล (蒙古 měnɡɡǔ) เคยรงเรองเปนราชวงศหนงของจน คอ ราชวงศหยวน

咪 – เหมยว

ภาษาจนเขยนเสยงแมวรองวา มม (咪 mī)

米 – เมตร (ค ายม)

มนษยโบราณปกกงทขดพบมความสง 1.56 เมตร (米 mǐ)

芈 – แมะ ๆ

ภาษาจนเขยนเสยงแพะรองวา หมหม (芈 mǐ)

密 – มด

ปดประตใหมด (密 mì) ชด

绵 – ไหม

ผาแพรททอจากเสนไหม (绵 mián) ของจนมความออนนมเปนพเศษ

勉(miǎn)黾(miǎn)愐(miǎn)忞(mín) – ทง 4 ค านมความหมายวา มมานะ

มนษยก าหนดทางเดนชวตตนเองไดดวยความมมานะ (勉 miǎn)

冕冠 – มงกฎ

สาวจนคนแรกทครองมงกฎ (冕冠 miǎnɡuàn) Miss World ชอ จาง จอหลน (张梓琳 Zh

ānɡ Zǐlín) 面 – หม (ยม)

ค าวาหม (面 miàn) ดง ภาษาจนกบภาษาญป นเขยนเหมอนกนแตอานตางกน ภาษาจนอานวา ลาเมยน ภาษาญป นอานวา ราเมง * 拉面 (lāmiàn) หมดง หรอ บะหม

73

乜 – เมยง (มอง)

เมยง (乜 miē) มองจนทรา เหนแตกระตายในเงาจนทร

灭 – หมด มอด

- นกวทยาศาสตรสนนษฐานวา อกกาบาตพงชนโลกเมอหลายลานปท าใหไดโนเสารหมด (灭 miè) สนเผาพนธ

- นกดบเพลงตองใชเวลานบเดอนกวาจะดบไฟปาใหมอด (灭 miè) ลงได * 灭绝 (mièjué) สญเผาพนธ หมดสน

抿 – เมม

การเมม (抿 mǐn) ปากแสดงอารมณไดหลายอยาง เชน โกรธ เขน อาย คด อง เปนตน

冥 – มด

ภาษาจนมค าวา มด (冥 mínɡ) และค าวา สวาง (明 mínɡ) ออกเสยงเหมอนกน คอ หมง แตเขยนตางกน

酩 – เมา

วนทงวนกนเหลาเมา (酩 mínɡ) ออแอ * 酩酊 (mínɡdǐnɡ) เมาออแอ

茉莉 – มะล (ค ายม)

ขาวหอมมะล (茉莉 mòlì) มกลนหอมเหมอนดอกมะล จงเปนทมาของชอ

莫 – ไม

ไม (莫 mò) มใครหลดพนจากเกด แก เจบ ตาย

墨 – หมก

สอญมณแหงหองอกษร ไดแก พกน หมก (墨 mò) กระดาษ และถาดฝนหมก * 文房四宝 (wén fánɡ sì bǎo) สอญมณแหงหองอกษร

* 古音 /muug/

磨 – โม

การศกษาทางประวตศาสตรของจนพบวา ตนก าเนดของโม (磨 mò) เกดขนมาตงแตยคหนใหม

末 – หมด

ชวตคนเราสนนดเดยว แคพรบตาชวตอนแสนสนกในชวงวยรนกหมด (末 mò) ไปแลว เขาสวยผใหญทตองตอสกบความยงยากของสงคม * 古音 /mwat/ หรอ /maad/

侔 – เสมอ

ส านวนจนวา คนพเศษเสมอ (侔 móu)ฟา หมายความวา บคคลทมความพเศษ สงสงเหนอกวาผอน * ส านวนนคอ 畸人侔天 (jīrén móu tiān)

* 相侔 (xiānɡmóu) เสมอ

74

母 – แม

ค าวา 母 (mǔ) กบ 妈 (mā) แปลวา “แม” เหมอนกน ตางกนตรงท 母 เปนค าสภาพ ทางการ สวน

妈 เปนภาษาพด

牡丹 – โบตน (ค ายม)

ชาวจนนยมดมชา ดอกโบตน (牡丹 mǔdān) กน ามาท าเปนชาดอกไมได แตนกวจยพบวาในดอกโบตนมสารพษทเปนอนตรายตอรางกาย

拇 – (หว) แมมอ

ชนวหวแมมอ (拇 mǔ) หนงขางหมายถง เยยม ชสองขางหมายถง เพมขน คว าลงหมายถง แย

木 – ไม

ตามกฎหมายจน การลกลอบตดไม (木 mù) จะถกปรบตามมลคาไม 3 เทาขนไป แตไมเกน 10 เทา

幕 – มาน

ละครหนามาน (幕 mù) เปนการแสดงกอนทการแสดงจรงจะเรมขน

75

N

สญลกษณนภาษาจนออกเสยง น. มค าพองเสยงกบเสยง น. ในภาษาไทย และมค าพองเสยงกบ

เสยงสระบางตวดวย นอกจากน เสยง n. ในภาษาจนโบราณบางค าออกเสยงเปน ng. จงพบคค าพองกบเสยง ง. ในภาษาไทยดวย

哪 – ไหน

ยอดเขาทสงทสดของจนอยทไหน ? (哪 nǎ) ยอดเขาชอ จมหลางหมา สง 8,844.13 เมตรจากระดบน าทะเล

那 – นน โนน นน โนน

โดยทวไปภาษาจนมค าบอกระยะใกล คอ 这 (zhè) แปลวา น น และค าบอกระยะไกล คอ 那 แปลวา

นน โนน โนน นน (那 nà)

奶 – นม เนย

ค านหมายถง นม (奶 nǎi) ทอยบนหนาอก และยงหมายถง น านมและผลตภณฑทไดจากนมดวย

男 – หนม

ค านในภาษาจนหมายถง “เพศชาย” ในภาษาไทยค าวา “หนม” (男 nán) เปนค าเรยกเพศชายเหมอนกน

* 古音 /noom/

赧 – เหนยม (อาย)

ไดรบค าชมตอหนาเชนน เสยวลถงกบเหนยม (赧 nǎn) อายจนหนาแดงไปเลย

挠 – นาว โนมนาว

ไมยอมใหผอนโนมนาว (挠 náo) ไปในทางทผด เปนคณสมบตของคนด

闹 – หนวก (ห)

คนจนขบรถชอบบบแตรเสยงดง บนทองถนนในประเทศจนจงมเสยงดงหนวก (闹 nào) หอยตลอดเวลา ทางการจนถงกบตองออกกฎหามบบแตรเสยงดง * 闹哄哄 (nào hònɡhǒnɡ) เสยงเอะอะมะเทง นาหนวกห

呢 – นะ นะ

ใครกนนะ (呢 ne) มาเคาะประตดกดนปานน

讷 – เนบ เนบนาบ

คนไทยตองพดเสยงเบา คอย ๆ พด ชา ๆ เนบ ๆ (讷 nè) จงจะถอวามมารยาทด แตคนจนกลบรสกวา การพดกนเสยงเบาขนาดนจะไดยนกนหรอ แถมยงชกชาไมทนอกทนใจอก

馁 – เนา

ส านวนจนวา ปลาเนา (馁 něi) เนอเสย หมายความวา อาหารทเปลยนสภาพแลว

76

* ส านวนนคอ 鱼馁肉败 (yú něi ròu bài)

内 – ใน

มองโกเลยแบงเปน 2 สวนคอ มองโกเลยนอก อยนอกประเทศจน และมองโกเลยใน (内 nèi) อยในประเทศจน

* 内部 (nèibù) ภายใน (ค านสลบทกบภาษาไทยตามหลกไวยากรณจน หากสลบทกนกจะพองเสยงกนทงสองค า)

恁 – นน

ผคนทมชวตอยในชวงสงครามเลาใหฟงวา เวลานน (恁 nèn) บานเมองเกดความแตกแยก ไมสามคคกน จนสดทายกถกขาศกยดครอง

嫩 – นม

จากต ารบอาหารจน วธท าใหเนอนม (嫩 nèn) คอ หมกดวยแปงและไขขาว

黏 – เหนยว

ชาวจนนยมรบประทานขนมเขงในวนขนปใหม เพราะชอขนมเขงคอ ขนมเหนยว (黏 nián) พองเสยงกบค าวา “ปใหมรงเรอง” * 黏糕 (niánɡāo) ขนมเหนยว หรอ ขนมเขง พองเสยงกบ 年高 (niánɡāo) ปใหมรงเรอง

娘 – นาง

ค านใชเรยกผหญงหรอแม เชน แมนาง (娘 niánɡ) นางพญางขาว นางสนม เปนตน

鸟 – นก

ชาวทเบตนบถอนก (鸟 niǎo) อนทรยวาเปนทตสวรรค

捏 – หนบ

การใชนวหนบ (捏 niē) และดงกลามเนอเปนวธการรกษาโรคแบบหนงตามต าราแพทยแผนจน

镊 – แหนบ

แหนบ (镊 niè) ท าดวยโลหะ ใชส าหรบถอนขน

宁 – นง สถาบนเศรษฐศาสตรและสนตภาพ (ไออพ) ไดเปดเผยอนดบประเทศทสงบสขมากทสดในโลกประจ าป

2555 จากทงหมด 158 ประเทศ แตเนองจากการเมองไทยไมนง (宁 nínɡ) จงตกอนดบจาก 107 ลงมาอยทอนดบ 126

柠 – มะนาว

มะนาว (柠 nínɡ) มวตามนซสง มสรรพคณปองกนโรคเหงอกบวมและเลอดออกตามไรฟน * 柠檬 (nínɡménɡ) มะนาว

浓 – เหนยว

ค านมความหมายคลายกบภาษาไทยทออกเสยงดวย น. หลายค า เชน เหนยว แนน หนา (浓 nónɡ)

哝哝 – กระหนงกระหนง

หนมสาวเพงจบกนใหม ๆ หยอกลอกนกระหนงกระหนง (哝哝 nónɡnónɡ)

77

脓 – หนอง

เมอเปนแผลแลวเกาจะท าใหแผลถลอก เชอแบคทเรยสามารถเขาสผวหนงได ท าใหเปนหนอง (脓 nón

ɡ) ได

弩 – ธน

ธน (弩 nǔ) เปนอาวธส าคญอยางหนงในการท าสงครามในสมยโบราณ

糯 – ขาวเหนยว

ชนกลมนอยของจน เชน ชาวจวง ชาวไต ชาวสย หรอชาวตง กนขาวเหนยว (糯 nuò) เหมอนชาวอสานของไทย จากการศกษาทางประวตศาสตรพบวา กลมชนเหลานมความสมพนธกน

* 糯米 (nuòmǐ) ขาวเหนยว

尿 – เยยว

ไขตมเยยว (尿 niào) เดก เปนวฒนธรรมการกนของจนอยางหนงททางการขนทะเบยนเปนมรดกทางวฒนธรรม * 童子尿蛋 (tónɡ zǐ niào dàn) ไขตมเยยวเดก

牛 – วว (ภาษาไทยถนอสานและถนเหนอออกเสยงเปน งว) ชนกลมนอยของจนเผาหนงชอ “เผาเกอลาว” มถนฐานอยในมณฑลกยโจว เทศกาลส าคญของชนเผาคอ

เทศกาลเทพเจาวว จดชวงเดอนตลาคมของทกป เปนการใหวว (牛 niú) ไดพกผอนในรอบหนงป ผคนจะตกแตงววและเขาววดวยดอกไมสวยงาม และจดหาอาหารมาบชาเทพเจาววดวย * ภาษาจนโบราณออกเสยงวา /ngwuu/

78

O

เสยงนภาษาจนออกเสยงเปนเสยงสระ โอ. พองเสยงกบภาษาไทยคอ เสยง อ.

哦 – ออ ออ

ออ ! (哦 ò) รแลววาภาษาจนมความส าคญมาก

偶 – บงเอญ

คนทพบกนและรกกนดวยความบงเอญ (偶 ǒu) เปนเพราะบพเพสนนวาส

呕 – อวก

หากกนยาพษเขาไป หามท าใหอวก (呕 ǒu) ออกมา ตองรบน าสงโรงพยาบาล

79

P

สญลกษณนภาษาจนออกเสยงเปน พ. อวยวะทใชในการออกเสยงนคอ รมฝปากทงสอง จงพองเสยงกบเสยงทเกดจากอวยวะในการออกเสยงเดยวกน คอ พ. ผ. ป. บ. และยงมการพองเสยงกบเสยงทเกดจากอวยวะออกเสยงใกลเคยงกน ไดแก ฟ. ฝ. ดวย

帕 – ผา

ภาษาจนเรยก “ผาเชดหนา” วา ผามอ เพราะเปนผา (帕 pà) ทใชมอถอไว ในสมยกอนนบเปนเครองประกอบอาภรณอยางหนง * 手帕 (shǒupà) ผาเชดหนา

牌 – ปาย ชาวจนในชนบทของมณฑลฝเจยนยงคงมการตงศาลประจ าชมชนเพอใหเปนทสกการะบชาสงศกดสทธอย

ภายในศาลยงมการตงปาย (牌 pái) ประจ าตระกลของคนในชมชน เมอถงเทศกาลส าคญชาวบานกจะพากนมากราบไหวทศาลเจาแหงน

排，箄 – ทง 2 ตวอานวา pái แปลวา แพ

เนองจากลกษณะของแพ (排 pái) คอการเอาไมไผมามดเรยงเปนแถว ค านนอกจากจะแปลวา “แพ” แลวยงแปลวา “แถว” ไดอกดวย * 排队 (páiduì) เขาแถว

派 – พรรค ฝาย

พรรค (派 pài) การเมองของไทยถอก าเนดครงแรกตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.

2489 พรรคการเมองแตละพรรคแบงเปนฝกเปนฝาย (派 pài) ตางฝายตางกมอดมการณทางการเมองตางกน

盘 – พาน

ปกตค านแปลวา จาน แตภาชนะทมลกษณะแบนและปากกวางเหมอนพาน (盘 pán) กใชค าน

泡 – 1. พอง 2. บง 3. ฟอง

ค านเปนค าพองรปแตออกเสยงตางกนเลกนอย ม 3 ความหมายคอ พอง (pāo) บง (pāo) ฟอง (p

ào) 陪 – เพอน พาไป

ตามความเชอของชาวจนโบราณจะฝงสนขเปน ๆ ไปพรอมกบศพ ใหไปอยเปนเพอน (陪 péi) กบผลวงลบ และเชอวาสนขจะเปนทตน าวญญาณขนสวรรค

培 – พน

การฝงศพของชาวจนในสมยกอนจะขดหลมฝง พน (培 péi) ดนใหขน แลวปกปายวญญาณเพอเคารพ

佩 – สะพาย พก

80

สมยกอนชาวจนใชหยกประดบเสอผาและพก (佩 pèi) ตดตวไปดวย จงมค าเรยกหยกวา “หยกพก” หมายถง หยกทพกตดตวนนเอง * 玉佩 (yùpèi) หยก

喷 – พน พ พง

น าพ (喷 pēn) ดนตรทใหญทสดในโลกคอ Dubai fountain * 喷泉 (pēnquán) น าพ

湓 – พน พ แหลงทองเทยวทชอ “เสอกระโจนผา” ของเมองลเจยง มณฑลยนนาน เกดจากการทแมน าจนซาไหลผาน

ชองเขาทแคบและลก พลงน าทไหลผานพง (湓 pén) ทะยานเหมอนกบลกษณะของเสอก าลงกระโจน จงเปนทมาของชอเรยกสถานทแหงน

朋 – เพอน

ขงจอกลาววา “มเพอน (朋 pénɡ) มาจากแดนไกล เปนเรองนายนด” * 有朋自远方来，不亦乐乎 (yǒu pénɡ zì yuǎnfānɡ lái，bú yì lè hū)

芃–พม

รอบตนไมใหญตามสวนสาธารณะจะปลกไมพม (芃 pénɡ) ไวเพอคลมดน

棚，蓬 – เพง

บานของคนไตทสบสองปนนาจะมสวนทสรางเปนเพง (棚，蓬 pénɡ) เพอเปนทนงเลน

膨 – พอง ปอง โปง สนขพนธปกกงเปนสนขพนเมองของจน นอกจากจะมลกษณะตวเลก หนาสน ตาโปนแลวยงมขนทพอง

(膨 pénɡ) และฟอกดวย

披 – พาด

ชดพนเมองชายชาวเหนอของไทยมผาพาด (披 pī) ทไหลเปนเอกลกษณ

悂 – ผด พลาด

การบรหารจดการทผดพลาด (悂 pī) ของรฐบาลสรางความเดอดรอนใหประชาชน

劈 – ผา

ชาวไรผา (劈 pī/pǐ) ไมเปนทอน ๆ ไวใชในฤดหนาว

霹 – ฟาผา

คนจนมความเชอวา คนชวจะโดนฟาฝา (霹 pī) เปนการลงโทษจากฟา จงมค าดาวา “แชงใหฟาผามนตายแปดรอบ” “ขอใหฟาผาตาย” เปนตน

* 霹雳 (pīlì) ฟาแลบและฟาผา

皮 – ผว

ในสมยโบราณ ผคนอาบน าในแมน าและคนพบวาโคลนสามารถใชขดผว (皮 pí) ท าใหผวสวย จงเปนทมาของโคลนขดผว

81

疲 – เพลย

โสมมฤทธทางยา บ ารงรางกาย และแกอาการออนเพลย (疲 pí) * 疲惫 (píbèi) ออนเพลย

庀 – เพยบพรอม ค านเดมแปลวา “จดเตรยม จดการ” “เรองราวทไดรบการจดการแลวจะเกดความเพยบพรอมตามมา” ค าน

จงขยายความหมายหมายถง เพยบพรอม (庀 pǐ)

片 – แผน ผน (ร า) แพน

สงทขาดไมไดในการกนสกหมอไฟของชาวจนคอ เนอแพะหนเปนแผน (片 piàn) บาง ๆ โดยการน าไปแชแขงแลวหนดวยเครองแลเนอ

便 – พง พลย

ปจจบนคณภาพชวตของผคนดขน แตถาไมระวงเรองอาหารกจะท าใหอวนพงพลย (便 pián) ไดในขณะเดยวกน

* 便便 (piánpián) พงพลย

骗 – พราง ปด ปด บง

ความลบไมมในโลก สงทคณเคยโปปด ปดบง อ าพราง (骗 piàn) ไวตองถกเปดเผยสกวน

凭 – พง พง

เดกก าพราพอแมเสยชวตจากภยธรรมชาตไรทพงพง (凭 pínɡ) * 凭依 (pínɡyī) พงพง

泼 – 1. พรม (น า) 2. พาล

- กอนน าหมานโถวทปนเสรจแลวไปนงใหพรม (泼 pō) น าเลกนอย

- คบคนพาล (泼 pō) พาลพาไปหาผด

坡 – ผา

ชาวเมอง Sagada ประเทศฟลปปนส ประกอบพธศพโดยการแขวนโลงศพไวบนหนาผา (坡 pō) ซงเปนพธกรรมทสบทอดกนมากวา 2,000 ปแลว

剖 – ผา

หมอตองใชวธผา (剖 pōu) ตดท าคลอดคณแมทองแฝดแปด

扑 – โผ (อาแขนโถมตวเขาหา) แตละปเดกจนจะถกลกพาตวไปจากอกพอแมเปนจ านวนมาก มบางสวนทต ารวจตามเจอ เมอไดเจอหนา

พอแม ลกทพลดพรากจากอกกโผ (扑 pū) เขากอดอยางรวดเรว

爬 – ปน

กจกรรมยามวางทชาวจนโปรดปรานในวนหยดเทศกาลคอ การพาครอบครวไปปน (爬 pá) เขา * 爬山(pá shān) ปนเขา

攀 – ปน ปาย

82

ก าแพงโบราณประจ าเมองจะมปายตดวา “หามปนก าแพงเมอง” เพราะเคยมเหตคนปนปาย (攀 pān) แลวตกลงมาเสยชวต

*严禁攀登城墙 yánjìn pāndēnɡ chénɡqiánɡ หามปนก าแพงเมองโดยเดดขาด

螃 – ป

เนอป (螃 pánɡ) มสรรพคณทางยา สามารถลดความรอนในรางกาย บ ารงกระดกและเลอด

炮 – ปน

ปน (炮 pào) ใหญปรากฏเปนครงแรกในแถบยโรปตะวนตก เชอไดวาพบโดยชนชาตมวร ทซารากสกา

批 – ปอ ฝาย

ใยปอ (批 pī) หรอใยฝายเปนพชส าคญทน ามาทอเปนเครองนงหม

辟 – เปด บกเบก

รฐบาลบกเบก (辟 pì) เปดพนทอยอาศยแหงใหม เพอรองรบจ านวนประชากรทเพมขน

僻 – เปลยว

ทางการมนโยบายตดไฟสองสวางและกลองวงจรปดตามซอยเปลยว (僻 pì) ทกแหง

剽 – ปลน

ตามกฎหมายจน การปลน (剽 piāo) มโทษจ าคก 3 ปขนไป แตไมเกน 10 ป

飘 – ปลว พลว โบยบน

เพลงปลกใจของจนเพลงหนงชอ ธงแดงปลว (飘 piāo) ไสว เปนเพลงทมเนอหาสรรเสรญธงชาตและความรกชาตของชาวจน * เพลงนชอ 红旗飘飘 (Hónɡ qí piāopiāo)

瞥 – ปราย (ปรายตามอง)

แมเพยงหางตาของคณหนผสงศกดยงไมปราย (瞥 piē) มามองขาเลย

嫳 – ปลว

พายพดมาเพยงชวคร เศษกระดาษกปลว (嫳 piè) วอนทวทงเมอง

乒乓 – ปงปอง (ค ายม)

อกษรจนค านเปนอกษรภาพ เหมอนกบลกปงปอง (乒乓 pīnɡpānɡ) ทตไปมาอยบนโตะ

铺 – ป

สมยกอนการชมนมหรอประชมจะป (铺 pū) เสอนงบนพน ผทนงบนเสอหลก เรยกวา เสอประธาน ตอมาค านน ามาใชเรยกประธานาธบด * 主席 (zhǔxí) เสอประธาน ประธานาธบด

庞 – ใบหนา

กวจนมกน าความงามของพระจนทรเปรยบกบใบ (庞 pánɡ) หนาของคนรก

83

* 脸庞 (liǎnpánɡ) ใบหนา

搒 – โบย

การลงโทษตามกฎหมายในสมยกอนอยางหนงคอ การโบย (搒 pénɡ)

碰 – พบ ปะ

มค าเปรยบดปรยแบบจนวา รมไมพบ (碰 pènɡ) ฝน เหมอนกบคนไมพบกน * ส านวนนคอ 伞不碰雨，人不碰面 (sǎn bú pènɡ yǔ，rén bú pènɡ miàn)

啤 – เบยร (ค ายม)

เบยร (啤 pí) ยหอดงอนดบหนงของจนชอ เบยรเยยนจง รองลงมาคอ เบยรชงเตา

擗 – บ แบะ

เมอกอนเกษตรกรตองใชมอบ (擗 pǐ) ขาวโพดทละเมดออกจากฝก แตปจจบนมเครองจกรทนแรงแลว

瓢 – กระบวย

บานคนไทยสมยโบราณจะมตมน าหนาบาน ในตมมกระบวย (瓢 piáo) เพอใหผคนทสญจรไปมาไดดมกน

票 – บตร

เดนทางโดยรถเมลทประเทศจนสามารถหยอดเหรยญหรอใชบตร (票 piào) โดยสารรถเมลแบบรายเดอนได

僄 – เบา บาง (ค าหลายความหมาย)

คนจนมกสงสยวา คนไทยพดกนเสยงเบา (僄 piào) มาก แลวจะไดยนกนหรอ * 僄声 (piàoshēnɡ) เสยงเบา

僄 – เปรยว (ค าหลายความหมาย)

หมาปาเปนสตวกนเนอ เปนนกลาทมนสยดราย ปราดเปรยว (僄 piào) และเฉลยวฉลาด จงมกถกน ามาเปรยบเทยบวาเปนหมาปาเจาเลห

频 – บอย

การเกดแผนดนไหวทญป นในปนยงนบวาเกดขนไมบอย(频 pín)เทาปทผานมา

泊 – บง

สตวปาจะพากนมาชมนมทบง (泊 bó)ขนาดใหญ กลางปายามฤดแลง

迫 – บบ

เดกนอยในชนบทของจนถกจบไปแลวบบ (迫 pò) บงคบใหเปนขอทานกวา 98% เปนเดกทมาจากชนบท

盼 – เฝา

เดก ๆ ในชนบทเฝา (盼 pàn) คอยครคนใหมดวยความหวง

84

* 盼望 (pànwànɡ) เฝาคอยดวยความหวง

毰 – ฟ แกะเปนสตวทมขนฟ (毰 péi) จงนยมน ามาทอเปนเครองนงหมกนหนาว

泡 – ฟอง โปง

โรงงานอตสาหกรรมปลอยน าเสยลงแมน า เกดฟอง (泡 pào) ลอยเตมผนน า

澼 – ฟอก

หนงในภมปญญาการผลตผาไหมของไทย คอ การฟอก (澼 pì) ไหม เพอใหเสนไหมสเหลองออนกลายเปนสขาวกอนทจะน าไปยอมเปนสตาง ๆ

漂 – ฟอก

หากสมผสสารฟอก (漂 piǎo) ขาวโดยตรงอาจมอนตรายตอผวหนง เกดอาการแพเปนผนคนหรอแสบรอนได * 漂白粉 (piǎobái fěn) สารฟอกขาว

洴 – ฟอก

ค านมความหมายเหมอนกบ 澼(pì) หมายถง การฟอก (洴 pínɡ) ไหม

85

Q

สญลกษณนภาษาจนออกเสยงเปน ช. จงพองเสยงกบเสยง ช. (ฉ.) ในภาษาไทย ภาษาจนโบราณออกเสยง q. เปน g. และ k. จงมค าพองเสยงกบเสยง ก. และ ค. (ข.) ในภาษาไทยดวย นอกจากนยงพบวามค าพองเสยงกบพยญชนะทออกเสยงจากอวยวะออกเสยงเดยวกน ไดแก จ. ดวย

期 – ชวง

ชวงเวลา 7.00 – 9.00 น. ของแตละวนเปนชวง (期 qī) ทผคนเดนทางหนาแนนมาก ในปกกงมวธลดปรมาณรถยนตบนทองถนนโดยอนญาตใหรถยนตสวนบคคลทะเบยนเลขคและเลขคสลบกนวงตามวนทเลขคและเลขค ผ ฝาฝนมความผดตองโทษปรบ

戚 – ช า ชอกช า

ความชอกช า (戚 qī) ทางกายรกษาได แตความชอกช าทางใจยงคงฝงแนนยากทจะลม

*古音 /tshek/

*ค าภาษาไทยวา ชช า นาจะมทมาจากค าวา (戚 qī)นเอง

岐 – เฉ (ไฉ) เก ในพจนานกรมของอาจารยเธยรชย เอยมวรเมธ ยกตวอยางเรองเลาวา เพอนบานของหยางจอไดท าแกะหายไป ไมมทางทจะหาเจอ หยางจอถามวา “เพราะเหตใดจงหาไมเจอ” เพอนบานตอบวา “ทางแยกมมากมาย และ

ในทางแยกกมทางแยกอก ไมทราบวาหายไปไหน” การตอบแบบนเปนการตอบแบบเฉไฉ (岐 qí) จากเหตการณนจงน ามาอปมาวา หลงทางในขณะทคนหาสจธรรม หรอเดนไปในทางทผด

骞 – ช

ผกระท าความผดตอแผนดนไมสมควรไดรบการยกยองเชดช (骞 qiān)

纤 – เชอก

เรอบรรทกสนคาพวงกนหลายล า ตองใชเชอก (纤 qiàn) ทมความเหนยว แขงแรง และทนทาน

倾 – เฉยง เอยง การขนหรอตกของดวงอาทตยในแตละวนและแตละฤดไมตรงกน หนาหนาวราว ๆ เดอนธนวาคมดวง

อาทตยจะคอนขางตกเฉยง (倾 qīnɡ) ไปทางใต

腔 – ชอง

ชอง (腔 qiānɡ) ปากของคนเรามอวยวะส าคญทใชในการพด เชน ลน ฟน เพดาน ป มเหงอกเปนตน

*口腔 kǒuqiānɡ ชองปาก

抢 – ชน (อานวา qiānɡ)

86

มส านวนจนวา哭天抢地 (kū tiān qiānɡ dì) แปลตามตวอกษรหมายความวา รองเรยก

ฟา ชน (抢 qiānɡ) พนดน ตรงกบส านวนไทยวา ตอกชกหว

抢 – ชง (อานวา qiǎnɡ) ในยคปฏวตวฒนธรรม ชาวจนประสบกบภาวะอดอยากมาก ทกสงทกอยางขนอยกบรฐบาล แมจะมบตร

รบอาหารจากทางการแตกตองแยงชง (抢 qiǎnɡ) กน เพราะถาวนนนอาหารหมดกจะไมมอาหารกน

呛 – ฉน

ยาจนบางชนดมกลนฉน (呛 qiànɡ) และรสขม ตองใชวธผสมน าผงเพอใหมรสหวานรบประทานไดงายขน

憔 – เฉา

แดดในหนารอนจดมาก ตนไมใบหญาขาดน ามาหลายวน พากนเหยวเฉา (憔 qiáo) ไปหมด

*憔悴 qiáocuì เหยวเฉา

窍 – ชอง

การแพทยแผนจนถอวารางกายคนเรามชองอย 7 ชอง (窍 qiào) คอ หสอง จมกสอง ปากหนง ทวารหนกหนง และทวารเบาหนง

*ภาษาจนเรยกวา 七窍 qī qiào

峭 – ชน

ทศนยภาพระหวางการเดนทางทองเทยวเสนทางคนหมง ตาหล ลเจยง แชงกรลา เปนภเขาสงชน (峭

qiào)

亲 - ชด ใกล

เพอนบานทอยใกลชด (亲 qīn) กนสามารถชวยเหลอดแลกนไดดกวาญาตทอยหางไกลกนเสยอก

清 – ชด (เจน)

พายหมะท าใหทศนวสยการมองเหนไมชด (清 qīnɡ) ทางหลวงแผนดนจงปดใหบรการ

请 – เชญ

ตามธรรมเนยมจน เมอเราเชญ (请 qǐnɡ) เพอนไปกนขาว นนหมายความวาเราตองเปนเจามอ เลยง

ขาว ภาษาจนพดวา “เชญแขก” (请客 qǐnɡkè)

顷 – ชว (คร)

เพงไดรขาวเมอชว (顷 qǐnɡ) ครนเอง

*顷刻 qǐnɡkè ชวคร

พทธศาสนาถอวา ความสขทางโลกเปนความสขเพยงชว(顷 qǐnɡ) คร ชวยาม แลวกจางหายไป แตไมมความสขใดเสมอดวยความสงบ

庆 – ฉลอง

87

ประเทศจนฉลอง (庆 qìnɡ) วนชาต วนท 1 ตลาคมของทกป เพราะเปนวนทเหมา เจอตงประกาศกอตงประเทศสาธารณรฐประชาชนจนขนเปนครงแรก

巧 – เฉลยวฉลาด

อาหารมสวนส าคญมากส าหรบการเลยงลกใหเปนเดกอจฉรยะ มสตปญญาเฉลยว (巧 qiǎo) ฉลาด

磬 – ฉง เครองดนตรของจนชอ ชง เดมท ามาจากหนหรอหยก ตอมาพฒนามาเปนโลหะ มขนาดตาง ๆ กน ใชเคาะ

ใหเกดเสยง บางครงใชตเปนเครองตประกอบจงหวะเหมอนกบฉง (磬 qìnɡ) ของไทย

榷 – เฉพาะ การจดระเบยบการคาในเมองตาง ๆ ของประเทศจนคอนขางเปนระบบระเบยบ เชน ถนนเสนคอมพวเตอร กจะมแตรานขายอปกรณเกยวกบคอมพวเตอรโดยเฉพาะ หรอถนนเครองดนตรกจะมแตรานขายเครองดนตร

โดยเฉพาะ (榷 què) เชนเดยวกน

麇 – ชม (นม)

พระชาวทเบตในมณฑลเสฉวนชม (麇 qún) นมประทวงรฐบาลทองถนของจนโดยการเผาตวเองเพอเรยกรองการปกครองตนเอง

*麇集 jūnjí ชมนม

祈 – ขอ

ชาวไทยเชอสายจนไหวพระจนทรอธษฐานขอ (祈 qí) พรใหครอบครวอยเยนเปนสข

*祈祷 qídǎo อธษฐานขอพร

其 – เขา ของเขา

โปรดแจงเขา (其 qí) ใหมาด าเนนเรองดวยตนเอง

齐 – ครบ

โรงแรมของจนมระดบ 7 ดาว เปนโรงแรมทหรหราและมสงอ านวยความสะดวกครบครน (齐 qí) โรงแรมระดบเจดดาวแหงแรกของจนคอ โรงแรม Sheraton หโจว

*ชอโรงแรมนคอ 湖州喜来登温泉度假酒店 Húzhōu Xǐláidēnɡ wēnquán

dùjià jiǔdiàn

崎岖 – ขรขระ

พนผวถนนทขรขระ (崎岖 qíqū) ท าใหเกดอบตเหตไดงาย

骑 – ข

กลมชนทไดชอวาเชยวชาญการข (骑 qí) มามากทสดคอ ชาวมองโกล

*骑马 (qí mǎ) ขมา

圻 – เขต

88

ประเทศจนมเขต (圻 qí) ตดตอกบประเทศตาง ๆ 14 ประเทศ ไดแก เวยดนาม ลาว พมา อนเดย ภฏาน เนปาล ปากสถาน อฟกานสถาน ทาจกสถาน ครกซสถาน คาซคสถาน รสเซย มองโกเลย และเกาหลเหนอ

蕲 – ขอรอง

การขอ (蕲 qí) รองวงวอนผอนไมสลงมอท าเอง

鳍 – ครบ

ปลากดเปนปลาพนเมองของไทยทมครบ (鳍 qí) และสสนสวยงาม มชอภาษาองกฤษวา Siamese fighting fish

乞 – ขอ (ก.)

ในประเทศจนมขอ (乞 qǐ) ทานจ านวนมาก มทงขอทานจรงและไมจรง โดยเฉพาะตามแหลงทองเทยวและยานธรกจทมคนพลกพลาน

*乞丐 (qǐɡài) ขอทาน

起 – ขน

ประเทศจนพฒนาขน (起 qǐ) อยางรวดเรวชนดทฉดไมอย หลาย ๆ ประเทศจงใหความส าคญกบประเทศจนมาก

器 – เครอง

เครอง (器 qì) ดนตรทเกาแกทสดของจนชอวา ซวน เปนเครองเปาทเกดจากหนลาสตว คนโบราณใชหนทมรกลวงขวางสตวเพอลามาเปนอาหาร เมอหนกระทบกบแรงลมท าใหเกดเสยง คนในยคนนจงคนพบเครองเปาชนแรก ตอมาจงประดษฐขนจากดนปนและดนเผา

扦 – เขม

เขม (扦 qiān) ชนดนท าจากไม ไมไผ หรอโลหะเหลาหรอตใหเรยวแหลม ใชส าหรบเจาะหรอแทงสงของอน

芊 – (ส) เขยว

พชพรรณในฤดใบไมผลแขงกนผลดอกออกใบเขยว (芊 qiān) ขจไปทวทงปา

钳 – คม

ค าวาคม (钳 qián) ในภาษาจนนอกจากจะเปนค านามทหมายถง เครองมอชาง แลว ยงใชเปนค ากรยาหมายถง การควบคมหรอบงคบ ไดดวย

浅 – เขน ตนเขน

ในฤดแลงแหลงน าตนเขน (浅 qiǎn) เกษตรกรตองเจาะน าบาดาลเพอท าการเกษตร

欠 – คาง

ผทเปนหนกบสถาบนการเงนแลวคาง (欠 qiàn) ช าระเปนเวลานาน หากถกฟองรองจะตองรบผดชอบทงเงนตนและดอกเบย

倩 – ขอ

89

การเดนทางในเมองใหญ ๆ ทล าบากท าใหเกดกจการรบจางท าธระแทน สามารถขอ (倩 qiàn) ใหบรษทเหลานออกไปท าธระบางอยางแทนได

强 – แขง (อานวา qiánɡ)

ส านวนจนวา แขง (强 qiánɡ) แกรง ไมยอทอ เปนคณสมบตทชาวจนปลกฝงใหกบเยาวชน

*ส านวนนคอ 自强不息 zìqiánɡ bù xī

强 – แกลง (อานวา qiǎnɡ)

ตองแกลง (强 qiǎnɡ) ฝนตสหนาระรน ทง ๆ ทในใจแสนทกขตรม

*勉强 miǎnqiǎnɡ ฝนท า แกลงท า แสรงท า

敲 – เคาะ

ทหนาประตมปายตดไววา “โปรดเคาะ (敲 qiāo) ประต”

*请敲门 qǐnɡ qiāo mén

硗 – แขง

ผนดนทางตะวนตกของจนเปนทะเลทราย บางพนทเปนดนแขง (硗 qiāo) และไมมป ย ท าใหการเพาะปลกไมไดผล

愀 – เครง ขรม

ในสมยกอนมกคดเลอกผมบคลกเครงขรม (愀 qiǎo) ทรงภมความรมาเปนคร แตจากการส ารวจความคดเหนของนกเรยนในปจจบนพบวา ตองการครทมมนษยสมพนธด เขาถงไดงาย ยมแยมแจมใส มากกวาการวางตวแบบเครงขรม

*愀然 qiǎorán เครงขรม

撬 – แคร พนททางเหนอของจนมอากาศหนาว ฤดหนาวหมะตกหนก การเดนทางขนยายสนคาล าบากมาก ชาวจน

จงใชไมประกอบเปนแคร (撬 qiào) ไวเลอนไปบนหมะเพอการขนยายสนคา

茄 – มะเขอ

มะเขอ (茄 qié) ปลาหอมเปนเมนยอดฮตเมนหนงของจน

*鱼香茄子 yú xiānɡ qiézi มะเขอปลาหอม

怯 – ขลาด

ภาษาจนเปรยบเทยบคนขขลาดวา ขขลาด (怯 qiè) เหมอนหน

*ส านวนนพดวา 恇怯如鼠 kuānɡ qiè rú shǔ

琴 – ขม (ค ายม)

“ขนไปนงบนก าแพงแสรงตขม (琴 qín) พยกยมใหขาศกนกฉงน” เปนยทธศาสตรการรบของขงเบง จากเรองสามกก

90

*ขม ในทนหมายถง พณ ภาษาจนเรยกเครองดนตรทกอยางวา ฉน ค าวา ตฉน หรอ ตขม (击琴 jī q

ín) ในทน หมายถง ดดพณ ไมใช ตขม

勤 – (แขง) ขน ขยน

ดวยลกษณะนสยทขยน (勤 qín) และอดทนของชาวจน ไมวาจะอพยพไปอยทไหนกสามารถกาวขนเปนผกมเศรษฐกจของชมชนไดไมยาก

噙 – คาบ

นกกระจบคอย ๆ คาบ (噙 qín) ฟางทละเสนมาสานจนเปนรง

青 – เขยว

“อรณรงยนมองทงเขยว (青 qīnɡ) ขจ มองอนทรอาบแสงรอนวอนเวหา” เปนทอนแรกของเนอเพลงชอ เทยนล (แปลวา ทางสายสวรรค) สอถงความงามของดนแดนทเบต

*ชอเพลงภาษาจนเพลงนคอ 天路 tiān lù เนอเพลงทอนนรองวา 清晨我站在青青的

牧场看到神鹰披着那霞光 qīnɡchén wǒ zhàn zài qīnɡqīnɡ de mùchǎn

ɡ kàndào shén yīnɡ pī zhe nà xiáɡuānɡ xiànɡ

勍 – เขมแขง เกรยงไกร พรรคคอมมวนสตจนเผยแพรแนวนโยบายของพรรควา พรรคไดน าพาประเทศสความเขมแขงเกรยงไกร

(勍 qínɡ) ประชาชนกอยดมสข

囚 – ขง

ต าหนกยวหลานในพระราชวงอเหอหยวนเปนต าหนกทฮองเตกวางซวถกพระนางซสไทเฮาขง (囚 qiú) ไวตลอดชวต

*玉兰堂 yùlán tánɡ ต าหนกยวหลาน / 颐和园 yíhéyuán พระราชวงอเหอหยวน

求 – ขอ

ทางการเวยดนามขอ (求 qiú) ความชวยเหลอไปยงองคการอนามยโลกเพอยบยงการระบาดของโรคผวหนงประหลาด

遒 – เขมแขง

ภาพวาดมาทะยานของจตรกรชาวจนดเขมแขง (遒 qiú) มพลง

逑 – ค

เปดชอ ยวนยาง เปนเปดน าชนดหนงของจน อยกนเปนค (逑 qiú)และรกกนจนตาย จงถอวาเปนสญลกษณของครก

*เปดน าชนดนคอ 鸳鸯 yuānyānɡ

虬 – เครา

91

ขอศาสนาอสลามดงททานนบมฮมหมด ศอลลลลอฮอะลยฮวะซลลมไดกลาววา "พวกทานจงท าตวใหแตกตางจากมชรก (ผทตงภาค) โดยทพวกทานปลอยเคราและเลมหนวดของพวกทานเถด" จงถอเปนหลกปฏบตของ

อสลามกชนทตองไวเครา (虬 qiú)

区 – เขต

หลงจากฮองกงกลบคนสประเทศจน รฐบาลจนไดกอตงใหเปนเขต (区 qū) บรหารพเศษฮองกง

*香港特别行政区 Xiānɡɡǎnɡ tèbié xínɡzhènɡqū

曲 – คด โคง

ถามองทางรถไฟสายชงไห-ทเบตจากทสงเหมอนกบมงกรคดโคง (曲 qū) รอนเลอยไปตามหบเขาลกแลวลกเลา

屈 – โคง งอ

การท าความเคารพพระมหากษตรยคอ ชายโคง (屈 qū) ค านบ หญงถอนสายบว

佉 – ขบ (ค าพองเสยง)

จดมงหมายหนงของการสรบระหวางประเทศคอ การขบ (佉 qū) ไลขาศกศตรทจะรกล าอธปไตย

祛 – ขบ (ค าพองเสยง)

ชาวจนจะตมสาลใสน าตาลกนเปนยาขบ (祛 qū) เสมหะ เมอมอาการเปนหวดหรอไอ

驱 – ขบ (ค าพองเสยง)

ผน าถกขบ (驱 qū) ไลออกนอกประเทศหลงหมดอ านาจ

渠 – คลอง

คลอง (渠 qú) ทยาวทสดในประเทศจนและเปนคลองทยาวทสดในโลกชอ คลองจงหง ของจน

*京杭大运河 Jīnɡ Hánɡ dà yùnhé ตนสายอยทปกกง ปลายสายอยทหงโจว ความยาวตลอดทงสาย 1,794 กโลเมตร นบเปนงานวศวกรรมขนาดใหญคกบก าแพงหมนล

全 – ครบ

ทเสฉวน มบรษทผลตอาหารและยาส าหรบสตวชอ บรษทยาและอาหารสตวครบครน (全 quán) เสฉวน จ ากด

*ชอบรษทเปนภาษาจนคอ 四川齐全动物药业有限公司 Sìchuān qíquán dò

nɡwù yào yè yǒuxiàn ɡōnɡsī

蜷 – ขด

งอนาคอนดานอนขด (蜷 quán) อยในลมน าอเมซอน

铨 – คด คดเลอก

สมยโบราณจะคด (铨 quán) เลอกขนนางใหด ารงต าแหนงสงขนจากภาระงานทท าและระยะเวลาทรบราชการ

畎 – ค

92

เกษตรขดค (畎 quǎn) น าจากคลองสงน าชลประทานเพอระบายเขานา

缺 – ขาดแคลน

ในยคหนงประเทศไทยขาดแคลน (缺 quē) คร จงตงวทยาลยฝกหดครขน ปจจบนครลนตลาด กรณเดยวกนกบการเรงผลตผมความรภาษาจน ปจจบนพบวาคนทจบปรญญาตรภาษาจนเกดภาวะแยงงานกนสง

瘸 – เข

เดกทเปนโปลโอโตขนขาทงสองขางจะลบเลกหรอเข(瘸 qué) ท าใหเดนไมตรง

อาการตาเข(瘸 qué) เกดจากจดรวมภาพของตาทงสองขาง ไมใชจดเดยวกน ท าใหการท างานของตาสองขางไมสมพนธกน 却 – กลบ

ฟลปปนสไมสนใจค าเตอนของจน แตกลบ (却 què) รวมกบสหรฐซอมรบบนดนแดนพพาทในทะเลจนใต

契 – กรด แกะ ขด ศลปะการตดกระดาษเปนศลปะประจ าชาตอยางหนงของจน วธการตดมทงใชกรรไกรตดและใชมดคม ๆ

กรด (契 qì) ฉลลวดลายตามรอยเสนทขด (契 qì) ไว

*古音 /khet/

麒麟 – กเลน (ค ายม)

ตามคตความเชอของชาวจน กเลน (麒麟 qílín) เปนสตวพทกษความด ท าลายความชว

锓 – แกะ (ก.)

ตามแหลงทองเทยวของจนจะพบสนคาหตถกรรมอยางหนงคอ งานแกะ (锓 qǐn) สลกไม สวนใหญแกะสลกเปนตวหนงสอ ลวดลายแบบจน และลวดลายธรรมชาต

揿 – กด

การสงโทรเลขในสมยกอนใชวธการกด (揿 qìn) กรงสงสญญาณ แลวแปลความหมายจากสญญาณทรบมาเปนค าพด

欺 – โก (หก)

การโก (欺 qī) หกใหผอนไดรบความเสยหายมโทษทางกฎหมาย

*欺哄 qī hǒnɡ โกหก

气 – (อา) กาศ

จากการศกษาของธนาคารโลก เมองทมมลพษทางอา (气 qì) กาศมากทสดในโลก 16 เมองอยในประเทศจน โดยทเมองหลนเฟน มณฑลสานซ ซงเปนศนยกลางการใชพลงงานถานหน มมลพษทางอากาศเปนอนดบสองของโลก

汔 – เกอบ จะ

เมอป ค.ศ.1980 หรอ 26 ปกอน ประชาชนของประเทศจนและอนเดยมรายไดตอหวเกอบจะ (汔 qì) เทากน

93

掐 – กด จบ เคน

การนวดกด (掐 qiā) จดบรเวณทายทอยเปนวธการนวดทชวยผอนคลายความเครยดลงได

诮 – กลาว ศาลเยาวชนและครอบครวมอ านาจพพากษาลงโทษหรอใชวธการส าหรบเดกและเยาวชนเชนเดยวกบศาล

ชนตนทวไป เชน ปรบ จ าคก วากลาว (诮 qiào) ตกเตอนแลวปลอยตวไป

雀 – กระ (จดด า ๆ) (ค าหลายความหมาย)

บวหมะมสรรพคณบ ารงผว คนไทยนยมน ามาทาหนาเพอรกษาสว ผา กระ (雀 què) และจดดางด าบนใบหนา

雀 – (นก) กระจอก (ค าหลายความหมาย)

นกตวเลกทมขนสน าตาลมหลายชนด เชน นกกระจอก (雀 què) นกกระจบ นกกระจาบ เปนตน

群 – กลม กอน

ในประเทศจนกมกลม (群 qún) ตอตานรฐบาลเชนกน แตเนองจากรฐบาลพรรคคอมมวนสตมก าลงเขมแขงมาก จงมกไมเกดปญหาการประทวงใหญ ๆ เหมอนประเทศไทย

铅 – (ตะ) กว

ไสดนสอท ามาจากแรตะกว (铅 qiān) ดงนน ค าเรยกดนสอในภาษาจนจงเรยกวา ปากกาตะกว

*铅笔 qiānbǐ ดนสอ

祗 – เจา (เจาท)

ศาลพทธกง คอ ศาลพระภมเจาท (祗 qí) ทชาวไทยเชอสายจนเคารพนบถอ

迄 – จน (จวบจน)

จวบจน (迄 qì) ปจจบน ชาวจนมรายไดตอหวเพมขนเกอบจะเปนสองเทาของประชาชนชาวอนเดย เพราะประเทศจนมอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจเพมขนปละ 9%

*迄今 qìjīn จวบจนปจจบน

糗 – กรง

เมอเกดศกสงคราม ทางการจะสงใหตระเตรยมเสบยงกรง (糗 qiǔ) ค าวา กรง ในทนหมายถง อาหารแหง

躯 – กาย

ในหนงวน รางกาย (躯 qū) ของเราตองการพลงงานจากไขมนประมาณรอยละ 25-30 ของพลงงานทไดรบจากอาหารทงหมด หรอถาเทยบเปนน ามนทใชปรงอาหารคอ ไมเกน 3 ชอนโตะ

牵 – จง กลมดาวนกอนทร หรอ ดาว Altair เปนดาวทสวางเปนอนดบ 12 ของกลมดาวบนทองฟา ภาษาจนเรยกชอ

กลมดาวนวา 牵牛星 Qiānniú xīnɡ แปลวา ดาวจง (牵 qiān) วว

谦 – เจยม

94

คณสมบตอยางหนงส าหรบนกเรยนนกศกษาทชาวจนยดถอคอ 谦虚求学 qiānxū qiúxué

หมายความวา รจกเจยมเนอเจยม (谦 qiān) ตว ออนนอมถอมตน และใฝเรยน

秦 – จน ในทางประวตศาสตรยอมรบกนวา ราชวงศฉนเปนราชวงศแรกของจน ชอนจงเปนชอเรยกประเทศ “จน”

秦 (qín) ในอดต ซงกหมายถงประเทศแหงราชวงศฉนนนเอง

锹 – จอบ

การท าการเกษตรในสมยกอนใชเครองมอทท าจากไม เชน จอบ (锹 qiāo) ไม หรอเสยมไม พอเรมเขาสยคหนใหม ผคนรจกท าจอบเหลก เสยมเหลก ท าใหผลผลตทางการเกษตรเพมมากขน

擒 – จบ จบกม

มส านวนจนส านวนหนงวา 擒贼先擒王 qín zéi xiān qín wánɡ หมายความวา

จบ (擒 qín) โจรตองจบหวหนาเสยกอน

穷 – จน เนองจากเศรษฐกจทพฒนาไปเรวมาก ปญหาใหญอยางหนงของประเทศจนคอ ปญหาชองวางระหวางคน

จน (穷 qiónɡ) กบคนรวย ซงตางกนมาก

蛩 – จง (หรด)

จงหรด(蜻蛚 qīnɡliè) ภาษาจนปจจบนเรยกวา ซซวย (蟋蟀 xīshuài) แตในเอกสาร

โบราณมบนทกถงชอเรยกจงหรดหลายชอ เชน ฉยง (蛩 qiónɡ) ชงเลย (蜻蛚 qīnɡliè) ชวชว (蛐蛐

qūqū) เปนตน

*ด 蛚 liè

焌 – เจยว

สงทขาดไมไดส าหรบอาหารจนประเภทตมคอ กระเทยมเจยว (焌 qū)

蛐 – จงหรด

*ด 蛩 qiónɡ

去 – จาก

ค าสภาพทแปลวา “ตาย” ภาษาจนใชค าวา 去世 (qùshì) แปลวา จาก (去 qù) โลกไป

觑 – จอง

เวลาทเกดสรยปราคา อยาจอง (觑 qù) มองดวงอาทตยดวยตาเปลา จะท าใหเสยสายตา ถงขนตาบอดได

*觑视 qù shì จองมอง

95

R

วธการออกเสยงนในภาษาจน คอ ตองมวนลนขนดานบน แลวออกเสยงคลายกบเสยง ย. หรอ ร. แตไมรวลน จงพองเสยงกบ ร. ล. ย. ในภาษาไทย นอกจากนยงพบวามการพองเสยงกบกลมเสยงทใชโคนลนกบเพดานออนในการออกเสยง ไดแก ก. ข. ดวย

染 – ยอม

ไหมจนเปนผลตภณฑทยอม (染 rǎn) สตดยากมาก ปจจบนจงมการคดคนวธการยอมไหมโดยใชปฏกรยาเคม

*古音 /njom/

纫 – เยบ

การเยบ (纫 rèn) รองเทาผาเปนภมปญญาของชาวจนทสบทอดกนมานานแลว จากการศกษาคนควาพบวา การเยบรองเทาผามประวตความเปนมา 3,000 ปแลว

仍 – ยง

ดร.ซนยดเซน นกปฏวตคนส าคญของจน ในขณะทนอนปวยกอนสนใจกยง (仍 rénɡ) คงเปนหวงการปฏวตประเทศอยตลอดเวลา

嚷 – รอง

ทประเทศจนจะพกกลางวน 2 ชวโมงเพอใหนอนกลางวน ชวงเวลานหามรอง (嚷 rǎnɡ) โวยวายเสยงดง

*大吵大嚷 dà chǎo dà rǎnɡ ตะโกนรองเอะอะโวยวาย

扰 – รบกวน ตามสวนสาธารณะของจนยามบายคลอยจะมชาวจนมาเลนดนตรกนเปนจ านวนมาก เนองจากทอยอาศย

เปนคอนโดฯ หากเลนทบานจะรบกวน (扰 rǎo) ผอน

热 – รอน

จดทรอน (热 rè) ทสดในประเทศจนอยททะเลทราย Turfan Basin ในเขตมณฑลซนเจยง อณหภมเฉลยทงปสงกวา 47*c

任 – รบผดชอบ / 妊 – ครรภ

อกษร 2 ตวน หมายถง “รบผดชอบ” อกษรตวแรกมอกษรน าคอ คน (人 rén) หมายถง สงทคนตอง

รบ (任 rèn) ผดชอบ อกษรตวทสองมอกษรน าคอ ผหญง (女 nǚ) หมายถง สงทผหญงตองรบผดชอบ ซง

นนกคอ การตงครรภ (妊 rèn)

如 – ราว ราวกบ

96

คนทสามารถคาดเดาเหตการณในอนาคตไดอยางแมนย า ส านวนจนพดวา “เดาเรองได ราว (如 rú) เทพ”

* ส านวนนคอ 料事如神 liào shì rú shén

攘 – ไล ขบไล

ประชาชนนบลานถกขบไล (攘 rǎnɡ) ออกจากทอยอาศย เพราะเปนพนทสรางเขอน

熔 – หลอม

ชาวจนรจกการหลอม (熔 rónɡ) เหลกครงแรกในยคฮน

髥 – เครา

มงกรเปนสตวตามคตความเชอของชาวจน ล าตวยาวเหมอนง มเกลด มขา มเครา (髥 rán)

绕 – ขด (ค าหลายความหมาย)

เสนไหมทยงไมไดทอจะขด (绕 rào) ไวเปนกอน ๆ เพอไมใหพนกน

绕 – เลยว (ค าหลายความหมาย)

เสนทางขนเขาตองท าเปนทางลดเลยว (绕 rào) เพอลดความชนของถนน

扔 – ขวาง

ไมวาจะถามอะไรไปกเหมอนกบขวาง (扔 rēnɡ) หนลงทะเล

荣 – เขยว

ตนไมทตอสกบความแหงแลงมานาน พอถงฤดฝนกเขยว (荣 rónɡ) ชอมเปนพมพฤกษ

绒 – ขน

ในบรรดาขนสตว ขน (绒 rónɡ) เปดจะใหความอบอนสง จงนยมน ามาบในเสอกนหนาว เรยกวา เสอขนเปด

*羽绒服 yǔrónɡ fú เสอขนเปด

入 – เขา

ประตเขา(入 rù)ออกจะมปายตดไววา ทางออก (出口 chūkǒu) ทางเขา (入口 rùkǒu)

人 – คน

การส ารวจจ านวนประชากรของประเทศจนในป 2010 พบวามจ านวน 1,338,299,512 คน (人 rén)

仍 – คง

“ไมวาตวจะไปอยทไหน แตหวใจยงคง (仍 rénɡ) เปนคนจน” เปนค ากลาวทแสดงใหเหนถงเลอดรกชาตของชาวจน

揉 – คลง / 挼 (ruó)

การนวดคลง (揉 róu) หนาทองมสวนท าใหหนาทองลดลงได

* มอกษรอกตวหนงคอ 挼 (ruó) แปลวา คลง เหมอนกน

97

汝 – คณ

ค านเปนค าโบราณใชเรยกบคคลทสาม หมายถง คณ (汝 rǔ)

锐 – คม

กระบองเพชรเปนพชทเกดบนทะเลทราย ใบจงตองลดรปลงมาเปนหนามทแหลมคม (锐 ruì) เพอลดการคายน า

若 – คณ

สมยนทกสงทกอยางเปลยนไป ไมเหมอนยคของพวกคณ (若 ruò)

惹 – กอ (เรอง)

เดกทขาดความอบอนมกจะกอ (惹 rě) เรองเดอดรอนเพอเรยกรองความสนใจ

忍 – (อด) กลน / 刃 – (แหลม) คม

อกษรจนทแปลวา กลน (忍 rěn) หรอ อดทน นประกอบดวยอกษรทแปลวา คม (刃 rèn) ปกอยบนหวใจ สอความหมายวา หวใจตวเองตองอดทนอดกลนกบความเจบปวด ไมยอมใหความเจบปวดนนท ารายผอน

润 – เกลยงเกลา

ชาวจนโบราณใชขเถาทเผาจากหญาขดผวเพอใหผวพรรณเกลยงเกลา (润 rùn)

98

S SH

สญลกษณสองตวนในภาษาจนออกเสยงคลายกบเสยง ส. ในภาษาไทย เสยง s. ออกเสยงโดยเอาปลายลนกดทหลงฟงลาง สวน sh. ออกเสยงโดยการมวนลนขนดานบน ค าทขนตนดวย s. และ sh. ในภาษาจนพองเสยงกบเสยง ส. (ซ.) และ ช. (ฉ) ในภาษาไทย

洒 – สาด

เทศกาลสาด (洒 sǎ) โคลนเปนเทศกาลรนเรงของมณฑลยนนาน จดขนในวนท 2 พ.ค. ของทกป

* เทศกาลนชอวา 泥巴狂欢节 níbā kuánɡhuān jié

三 – สาม

หลกปรชญาจนกลาววา หนงท าใหเกดสอง สองท าใหเกดสาม (三 sān) สามท าใหเกดสรรพสง

散 – ซาน

ส านวนไทยทวา “แตกกระสานซานเซน” ค าวา “ซาน” (散 sàn) หมายถง กระจดกระจายออกไป

森 – สม ในส านวน “สมทมพมไม” ค าวา “สม” แปลวา พมไม ปาไม ซงตรงกบความหมายในภาษาจน ค านในภาษาจนแปลวา “ปา”

*古音 /sqruum/

四 – ส

ชาวจนไมชอบเลขส (四 sì) เพราะพองเสยงกบค าทแปลวา ตาย (死 sǐ)

十 – สบ

ภาษาจนเรยกทางสแยกวา ทางเลขสบ (十 shí)

*十字路口 shízì lùkǒu สแยก

缫 – สาว(ไหม)

ขนตอนการผลตเสนไหมคอ น ารงไหมไปตมในน า แลวสาว (缫 sāo) เสนใยขนมา

色 – ส

ชาวจนเรยกธงชาตจนวา “ธงแดงหาดาว” ส (色 sè) แดง หมายถง การปฏวต

僧 – สงฆ

พระสงฆ (僧 sēnɡ) นกายวชรยานทนบถอกนในทเบตหมจวรสแดงเขม

沙 – ทราย

ประเทศจนมพนททเปนทะเลทราย (沙 shā) คดเปน 13% ของพนททงหมด

*沙漠 shāmò ทะเลทราย

煞 – สน สด

99

ฉากสนสด (煞 shà) ของการปฏวตวฒนธรรมคอ การประกาศกอตงสาธารณรฐประชาชนจนของประธานาธบดเหมาเจอตง

傻 – เซอ โง

ชาวตางชาตมาเมองไทยครงแรกหาทางไปไมถก ยนเซอซา (傻 shǎ) อยททารถ

霎 – สน

แผนดนไหวระยะเวลาสน ๆ (霎 shà) แตสรางความเสยหายมหาศาล

*霎时间 shà shíjiān ระยะเวลาสน ๆ

晒 – สอง (แสง)

ส านวนจนทวา ลมพดแดดสอง (晒 shài) หมายความวา ผานรอนผานหนาวหรอผานความยากล าบาก

* ส านวนนคอ 风吹日晒 fēnɡ chuī rì shài

衫 – เสอ

เสอ (衫 shān) คอจนแขนยาว กระดมแบบจน สแดง สน าเงน สเหลอง ปกลายรปวงกลมสด า

เรยกวา ชดถงจวง (唐装 tánɡzhuānɡ)

*衬衫 chènshān เสอเชต

疝 – ไสเลอน

ไมยกของหนก ไมปลอยใหอวน ทานอาหารทมเสนใยมาก ๆ จะชวยปองกนโรคไสเลอน (疝 shàn)ได

缮 – ซอม

โครงการบรณะซอมแซม (缮 shàn) พระราชวงตองหามเรมด าเนนการเมอป 2002 มก าหนดแลวเสรจในป 2020

*修缮 xiūshàn ซอมแซม

苫 – เสอ

วสดทใชทอเสอมหลายอยาง เชน กก หญา หวาย เสอททอจากหญาเรยกวา 苫 (shān)

伤 – เศรา

การเสยชวตของผน าเกาหลเหนอ คมจองอล สรางความโศกเศรา (伤 shānɡ) ใหชาวเกาหลเหนอเปนอยางมาก

上 – สง

ในยคสงคมศกดนามค าวา สงคมชนสง (上 shànɡ) เปนค าทใชเรยกคนทมอ านาจขดรดผอน ไมท ามาหากนอะไร

*ภาษาจนเรยกวา 上层社会 shànɡcénɡ shèhuì หรอ 上流社会 shànɡliú

shèhuì

100

韶 – สวย

เมอฤดใบไมผลเรมขน สรรพสงทหลบใหลในฤดหนาวกจะเรมเบงบาน เปนภาพทสวย (韶 sháo) สดงดงาม ชาวจนจงเปรยบฤดใบไมผลวาเปนการเรมตนใหมและชวงชวตของหนมสาวทเยาววย

潲 – สาด

ในยามทพายฤดรอนซดสาด (潲 shào) เดกนกเรยนตามโรงเรยนในถนธรกนดารเปยกปอนกนทงโรงเรยน

蛇 – มะเสง

ค านแปลวา ง แตถาเทยบกบปนกษตรตรงกบป มะเสง (蛇 shé) ซงคอ ปง นนเอง

阇 – สงฆ (ค ายม. สนสกฤต)

พระสงฆ (阇 shé) จนทเดนทางไปยงชมพทวปเพออญเชญพระไตรปฎกคอ พระเสวยนจง หรอ พระถงซมจง

*玄奘 Xuánzànɡ พระถงซมจง

舍 – สละ (ละทง)

พทธศาสนากลาววา ตองเสยสละ (舍 shě) จงจะไดมา

*ค ากลาวนเปนภาษาจนวา 有舍才有得 yǒu shě cái yǒu dé

慑 – สยบ

จงใชความสงบสยบ (慑 shè) ความเคลอนไหว

*慑服 shèfú สยบ

绅 – สาย

ค านเปนค าเรยกสาย (绅 shēn) รดเอวขนนางในสมยกอน

糁 – ขาวสาร

ประเทศจนน าเขาขาวสาร (糁 sǎn) จากเวยดนาม 6 แสนตน

深 – ซง ลกซง

เพลงจนชอ “รกลกซง (深 shēn) ไมตรยนยง” เปนเพลงทตดตอนมาจากละครองประวตศาสตรชอ “บรพาแดง”

*情深意长 qínɡ shēn yì chánɡ รกลกซงไมตรยนยง

*东方红 dōnɡfānɡ hónɡ บรพาแดง

审 – สอบ ตรวจสอบ

ขนตอนการสมครทนรฐบาลจนคอ มหาวทยาลยทสมครจะตรวจสอบ (审 shěn) เอกสารกอน เมอผานการคดเลอกแลวจะสงไปให China Scholarship Council (CSC) ตรวจสอบและพจารณาขนสดทาย

渗 – (รว) ซม

101

รฐบาลจนด าเนนการปพนทะเลสาบในสวนสาธารณะ “หยวนหมงหยวน” เพอปองกนการรวซม (渗 sh

èn)

* 防渗 fánɡ shèn กนซม / 圆明园 Yuánmínɡ yuán สวนสาธารณะ “หยวนหมงหยวน”

声 – เสยง

อกษรจนทใชบนทกเสยง (声 shēnɡ) โนตดนตรแบบจนในสมยโบราณคอ 宫 ɡōnɡ (do)、

商 shānɡ (re)、角 jué (mi)、徵 zhǐ (sol)、羽 yǔ (la) วธการนเกดขนครงแรกในยคชนชว

牲 – สตว สตวเลยง ปศสตว

ทงหญาเลยงสตว (牲 shēnɡ) ธรรมชาตทใหญทสดของจนคอ ทงหญาเลยงสตวฮหลนเปยเออร ในเขตมองโกเลยใน

剩 – เศษ

ภาษาจนมค าวา “หญงเศษ” (剩 shènɡ) หรอ “หญงเหลอ” หมายถง ผหญงทมการศกษาสง มาตรฐานสง สดทายไมสามารถหาคไดจนกระทงอายมากไปแลว

尸 – ศพ

เหตการณญป นฆาลางเผาพนธชาวจนในอดต ภาพศพ (尸 shī) นบแสนถกบนทกไวในพพธภณฑทเหมองหนานจง

失 – เสย สญเสย

บรรพบรษตองเสย (失 shī) เลอดเสยเนอปกปองบานเมอง อนชนรนหลงตองส านกและจดจ า

*失血 shīxuè เสยเลอด

狮 – สงห

ชาวจนเรมบชาสงห (狮 shī) ในยคตงฮน โดยไดรบอทธพลนมาจากทเบต

十 – สบ

อกษรจนทแปลวา “สบ” (十 shí) ม 3 ตว คอ十，什，拾 อานวา สอ เหมอนกน แตทใช

ประจ าคอ 十

实 – สอ

มส านวนจนวา “คนซอ (实 shí) สตยไมขาดทน” สอนวา ซอกนไมหมด คดกนไมนาน

*ส านวนนวา 老实人不吃亏 lǎoshí rén bù chīkuī

湜 – ใส

น าในน าตกจวจายโกวใส (湜 shí) มากจนมองเหนพนหนเปนสเขยวคราม

蚀 – เสย สก

น าทเซาะหนทกวนท าใหหนสก (蚀 shí) กรอนเปนโพรง

102

矢 – ศร

อกษรนแปลวา ลกศร (矢 shǐ) มอกษรทคลายกนกบอกษรนคอ 失 อานวา shī แปลวา สญเสย

使 – สง

ทตเปนบคคลทรฐบาลสง (使 shǐ) ใหไปยงตางประเทศเพอเปนตวแทนของประเทศ

*大使 dàshǐ ทต

示 – สอ

การกนปลาในเทศกาลส าคญของจนสอ (示 shì) ความหมายถงการอยดกนด เหลอกนเหลอใช

* 表示 biǎoshì สอถง หมายถง แสดงออกถง

式 – สตร

สตร (式 shì) ทางเคมของน า คอ H2O

*化学方程式 huàxué fānɡchénɡ shì สตรทางเคม

适 – สม เหมาะสม

การท างานไมใชเพยงเพอหารายได แตตองหางานทเหมาะสม (适 shì)กบตวเองดวย

*合适 héshì เหมาะสม

筮 – เสยง

กอนออกเดนทางหรอออกรบคนโบราณจะมการเสยง (筮 shì) ทายดวยวธตาง ๆ เชน ใชหญาเสยงทาย ใชกระจกแปดเหลยม ใชเซยมซ เปนตน

兽 – สตว

ภาษาจนเปรยบเทยบคนทมจตใจเลวทรามวาเปน “สตว” (兽 shòu)

* 禽兽 qínshòu สตวปา เลวทรามเยยงสตว

瘦 – เซยว ซบ

คนอวนทลดน าหนกดวยวธอดอาหารไมเพยงแตไมผอมลง รางกายกกลบดซบซด ซดเซยว (瘦 shòu) ไมผองใส

书 – สอ ลายสอ หนงสอ

หนงสอ (书 shū) แบบเดมใชพกนเขยนลงบนกระดาษ ตอมาพฒนาเปนการพมพลงบนกระดาษ และปจจบนสามารถอานหนงสอบนสอดจตอลไดแลว

输 – สง ขนสง

บรษทขนสง (输 shū) ทใหญทสดในประเทศจน คอ COSCO

* 中国远洋运输集团公司 Zhōnɡɡuó yuǎnyánɡ yùnshū jítuán ɡōn

ɡsī China Ocean Shipping (Group) Company

熟 – สก

103

ค านแปลวา สก (熟 shú) เชน ผลไมสก อาหารสก นอกจากนยงแผลงความหมายเปนการคบหากนทกนระยะเวลานานจนความสมพนธ “สก” ค านจงมความหมายวาสนทสนมไดดวย

*熟人 shúrén เพอนสนท คนสนท คนคนเคย

曙 – สาง ฟาสาง

เมอฟาสาง (曙 shǔ) แสงอาทตยสาดสอง ทกสรรพสงกเรมขน

术 – ศลป

หอศลป (术 shù) จนตงอยทเมองปกกง จดแสดงงานศลปะทงของจนและนานาชาต

刷 – ส

ยาส (刷 shuā) ฟนคอลเกตในประเทศจนชอวา เกาลเจย

* 高露洁 ɡāolùjié ยาสฟนคอลเกต

刷 – ซด

อาการหนาซด (刷 shuà) วงเวยนเกดจากเลอดไปเลยงสมองไมทน

*刷白 shuàbái ขาวซด

衰 – เสอม โทรม

จตใจของคนทไรศาสนามแตจะเสอมทราม (衰 shuāi) ลงทกวน

* 衰飒 shuāi sà เสอมทราม

双 – สอง ค

ค านแปลวา ค แตกมความหมายวา สอง (双 shuānɡ) ดวย เชน สองส แฝดสอง สองมอ

* 双色 shuānɡ sè สองส / 双胞胎 shuānɡbāotāi แฝดสอง /

双手 shuānɡ shǒu สองมอ

爽 – สวาง สวางไสว

เมอฤดหนาวผานไป ฤดใบไมผลเขามา ทกสงทกอยางกสวางไสว (爽 shuǎnɡ) สดชนไปหมด

税 – สวย ภาษ

การท าการคากบจนในสมยโบราณ พอคาจะตองสงสวย (税 shuì) เปนเครองบรรณาการใหกบพระเจากรงจนทเรยกวา จมกอง ปจจบนการสงสนคาไปขายยงตางประเทศกตองเสยภาษใหกบประเทศนน ๆ เชนกน

澌 – สญ สน

สงครามมแตจะท าลายลางทกสงใหสญสน (澌 sī)

*澌灭 sīmiè สญสน

四 – ส

ค าวา ส (四 sì) ภาษาจนกลางออกเสยงวา /ซอ/ ภาษาจนกวางตงออกเสยงวา /เสย/ ภาษาจนแตจวออกเสยงวา /ส/ ภาษาจนโบราณออกเสยงวา /ซ/

104

寺 – ศาล ศาลเจา

ศาล (寺 sì) เจาจนทเปนเหมอนพระภมเจาทเปนทเคารพบชาของชาวไทยเชอสายจน * ค านแปลวา วด หรอ ส านกสงฆ ไดดวย

祀 – เซน สรวง

ชาวไทยเชอสายจนเตรยมอาหาร กระดาษเงนกระดาษทอง เซน (祀 sì) ไหวบรรพบรษในวนตรษจน

松 – สน ตนสน ในประเทศจนมตนไม 3 ชนดทอดทนฝาภยหนาวรวมกน เรยกชอวา สามสหายยามเหมนต ไดแก ตนสน

(松 sōnɡ) ตนไผ และตนเหมย

*岁寒三友 suì hán sān yǒu สามสหายเหมนต

嵩 – สง

อกษรจนตวนประกอบดวยค าวา 山 (shān) แปลวา ภเขา และค าวา 高 (ɡāo) แปลวา สง

หมายความวา ภเขาสง (嵩 sōnɡ)

悚 – สยอง

ภาพยนตรสยอง (悚 sǒnɡ) ขวญไดรบความนยมไมนอยไปกวาภาพยนตรโรแมนตก

耸 – สงชะลด

ตนไมบนภเขายดล าตนสง (耸 sǒnɡ) ชะลดเพอแยงแสงแดด

送 – สง

ชาวจนไมมอบนาฬกาใหกน เพราะค าวา “มอบนาฬกา” พองเสยงกบค าวา สง (送 sònɡ) วาระสดทาย ซงหมายถง “การดใจกอนทจะสนใจ”

*送钟 sònɡ zhōnɡ มอบนาฬกา / 送终 sònɡzhōnɡ สงวาระสดทาย

颂 – (แซ) ซอง เพลงประเภท “เพลงสรรเสรญ” คอเพลงทมเนอหายกยอง แซซอง (颂 sònɡ) บคคล สถานท หรอเหตการณตาง ๆ เชน เพลงจนชอ “สรรเสรญปกกง” เปนเพลงทกลาวถงความงดงาม ความยงใหญของปกกง และความรกชาตของชาวจน

酸 – สม (ภาษาถน แปลวา เปรยว)

ค าวา สม (酸 suān) ในภาษาไทยถนอสานและภาษาไทยถนเหนอ แปลวา เปรยว ภาษาไทยกลางกมใชค าวาสมทแปลวาเปรยว เชน ปลาสม แกงสม เปนตน

廋 – ซอน

ค าสอนทซอน (廋 sōu) อยในส านวนและค าพงเพยตาง ๆ เปนภมปญญาทางภาษาของคนโบราณ

搜 – เสาะ

105

รฐบาลพยายามเสาะ (搜 sōu) หาแหลงทรพยากรแหงใหม เพอใหประชากรมทรพยากรใชอยางเพยงพอ

锼 – สลก

ในสมยหยวนมการประดษฐแปนพมพอกษรจนโดยแกะสลกจากไม (锼 sōu) ผประดษฐชอ หวงเจน

(王祯 Wánɡ Zhēn) 遂 – สม (ตรงกบ)

ในเทศกาลปใหมมค าอวยพรยอดนยมคอ ขอใหสม(遂 suí)ปรารถนาดงใจ

*遂心如意 suì xīn rú yì สมใจสมปรารถนา

碎 – เศษ

พนกงานพพธภณฑคอย ๆ เกบเศษ (碎 suì) แจกนกระเบองเคลอบล าคาทตกแตกเพอน าไปซอม

损 – สญ เสย

ภยธรรมชาตสรางความสญ (损 sǔn) เสยทงชวตและทรพยสน

*损失 sǔnshī สญเสย

唆 – เสยม เสยมสอน

การดภาพยนตรบ ลางผลาญอาจเปนการปลกฝงและเสยม (唆 suō) สอนใหเดกเปนคนจตใจเหยมโหดและแขงกระดางโดยไมรตว ผปกครองควรใหค าแนะน า

*教唆 jiàosuō เสยมสอน

梭 – กระสวย

กระสวย (梭 suō) เปนหนงในอปกรณทอผา ใชบรรจหลอดดายพง ใชพงไปมาระหวางยกดายยนขนลง

索 – เสาะ

นกบนอวกาศเสาะ (索 suǒ) หารองรอยแหลงน าบนดวงจนทร

*搜索 sōusuǒ เสาะหา

锁 – โซ

ใสโซ (锁 suǒ) ตรวนนกโทษเพอปองกนการหลบหนระหวางขนศาล และปองกนอนตรายทจะเกดขนในเรอนจ า

*锁链 suǒliàn โซตรวน

擅 – ชาญ เชยวชาญ

ความเชยวชาญ (擅 shàn) เกดจากการฝกฝนจนเคยชนและรอบร

*擅长 shànchánɡ เชยวชาญ

赏 – ชม

106

ผคนกนขนมไหวพระจนทรและชม (赏 shǎnɡ) ความงามของพระจนทรในเทศกาลไหวพระจนทร

* 赏月 shǎnɡ yuè ชมจนทร / 中秋节 zhōnɡqiūjié เทศกาลไหวพระจนทร

勺 – ชอน

ชาวจนใชตะเกยบกนขาว ชาวไทยไปเทยวจนกเลยตองพกชอน (勺 sháo) ตดตวไปดวย

赊 – เชอ สนเชอ

รานโชหวยตดปาย “งดเชอ (赊 shē) เบอทวง”

* 赊销 shē xiāo ขายของแบบใหเชอ

申 – ช ชแจง

กระทรวงสาธารณสขจนช (申 shēn) แจงกรณอาหารปนเปอนสารพษวา ไดตรวจสอบและเรยกเกบสนคาทมปญหากลบคนโรงงานผลตแลว

燊 – (ลก) โชน

เพยงแคบหรมวนเดยวททงลงในปากเกดเปลวไฟลกโชน (燊 shēn) เผาวอดทงปา

绳 – เชอก

มส านวนจนวา ถกงกดครงเดยว กลวเชอก (绳 shénɡ) บอน าไปสบป เปรยบเทยบวา คนเราเมอมประสบการณทไมดกจะกลวเหตการณทคลาย ๆ กนนน แมจะเปนเรองเลก ๆ หรอใกลเคยงกตาม

* ส านวนนพดวา 一次被蛇咬，十年怕井绳 yí cì bèi shé yǎo，shí

nián pà jǐnɡ shénɡ

湿 – ชน

ความชน (湿 shī) สมพทธเปนการวดอตราสวนมวลไอน าในอากาศ ภาษาองกฤษเรยกวา Relative

Humidity ภาษาจนเรยกวา 湿度 (shīdù)

世 – ชาต การขดคนทางโบราณคดในสสานยคกอนประวตศาสตรของจนพบวา มรองรอยของพธกรรมศาสนา เชอได

วา มนษยเชอในเรองการกลบชาต (世 shì) มาเกดตงแตเมอยค 2 หมนปกอนแลว

拭 – เชด

คนทยมแยมตอหนาผอน แตเบองหลงตองเชด (拭 shì) น าตา ส านวนไทยเรยกวา หนาชนอกตรม

* ส านวนนภาษาจนพดวา 人前露笑，人后拭泪 rén qián lù xiào，rén h

òu shì lèi (เบองหนายมแยม เบองหลงเชดน าตา)

是 – ใช

ใช (是 shì) ฉนเปนคนไทย

贳 – เชอ (ใหยม) ใหเชา

107

รานนนอกจากจะมสนคาแบรนดเนมใหเชา (贳 shì) แลว ยงมบรการสนเชอ (贳 shì) ซอสนคาในรานดวย

嗜 – ชอบ

คนชอบ (嗜 shì) ดมเหลาจนผสราเขาสง รกเหลายงชพ คนเรยนหนงสอกรกหนงสอยงชพเชนกน

* 嗜酒 shì jiǔ ชอบเหลา / 嗜学 shì xué ชอบเรยน

赎 – ใช ชดใช

ส านวนจนวา ใชแรงใชกรรม หมายความวา ท างานใหเพอชดใช (赎 shú) ในสงทท าผด

* ส านวนนคอ 将功赎罪 jiānɡ ɡōnɡ shúzuì

鼠 – (ป) ชวด

ค านแปลวา หน ถาเทยบกบปนกษตรจะตรงกบ ปชวด (鼠 shǔ) ซงคอ ปหน นนเอง

撕 – ฉก

พรรคฝายคานกรซประกาศจดตงรฐบาล ชนโยบายฉก (撕 sī) สญญาเงนก ไอเอมเอฟ

死 – สน (ตาย)

ภาษาไทยพดวา สน (死 sǐ) แลว หรอ เสยแลว แปลวา ตายแลว

飕 – โชย

หลงจากฤดรอนผานไป ลมหนาวเรมโชย (飕 sōu) มา เปนสญญาณการเขาสฤดใบไมรวงในชวงเดอนสงหาคม

速 – เชญ เชอเชญ

พอตกกลางคน ทกบานปดประตสนท ปองกนแขกทไมไดรบเชญ 速 (sù)

*不速之客 bú sù zhī kè แขกทไมไดรบเชญ

夙 – เชา

ส านวนจนวา เชาค าไมละ หมายความวา มความมมานะพยายาม ไมวาจะเชา (夙 sù) หรอค ากท างานอยางไมลดละ

*ส านวนนคอ 夙夜不懈 sùyè bú xiè

108

T

สญลกษณนภาษาจนออกเสยงเปน ท. พองเสยงกบเสยง ท. (ถ.) อวยวะในการออกเสยงของเสยงนคอ ปลายลนกบปมเหงอกหลงฟนบน จงพองเสยงกบเสยง ต. และ ด. ในภาษาไทย ซงเปนเสยงท เกดจากอวยวะออกเสยงเดยวกนดวย

踏 – ถบ

ภาษาจนเรยก “จกรยาน” วา เจยวทาเชอ (脚踏车 jiǎotàchē) แปลวา “รถเทาถบ” (踏 tà)

ปจจบนเรยกวา จอสงเชอ (自行车 zìxínɡchē) แปลวา “รถไปเอง”

塔 – (พระ) ธาต ค าวา “พระธาต” หมายถง พระบรมสารรกธาตของพระสมมาสมพทธเจา และยงหมายถง สถปเจดยตาง ๆ

เชน พระธาต (塔 tǎ) ดอยสเทพ พระธาตพนม พระธาตไชยา เปนตน

胎 – ทอง

มส านวนจนวา แมวสามหมาส หมายถง ระยะเวลาทแมวและหมาตงทอง (胎 tāi) คอ แมวตงทอง 3 เดอน สวนหมาตงทอง 4 เดอน

*ส านวนนพดวา 猫三狗四 māo sān ɡǒu sì

台 – แทน (ค าหลายความหมาย)

อธการบดกลาวเปดงานทแทน (台 tái) ยนบรรยาย

* 讲台 jiǎnɡtái แทนยนบรรยาย หรอ โพเดยม

台 – (บน) ได (ค าหลายความหมาย)

ก าแพงเมองจนแบงเปน 3 ชน ชนขนบน ชนระดบ และชนลงลาง รวมทงสามชนมบนได (台 tái)

ทงสน 928,755 ขน

呔 – ถน

ชาวจนทมาจากพนทตาง ๆ กนมกจะตดส าเนยงภาษาถน (呔 tǎi) ของตนเองมา

泰 – ไทย

ค านเปนค าเรยกชอ ประเทศไทย(泰 tài)ขณะเดยวกน ความหมายประจ าค าของค านคอ ความสงบสข

*泰国 Tàiɡuó ประเทศไทย / 国泰 ɡuó tài บานเมองสงบสข

坛 - แทน ลาน

หอบชาฟาทปกกงนบเปนแทน (坛 tán) บชาฟาทใหญทสดในโลก เปนสถานทบชาฟาของกษตรยใน

สมยหมงและชง พนทททงหมดเปนลาน (坛 tán) กวาง 2,730,000 ตารางเมตร

*天坛 tiāntán หอบชาฟา

109

*古音 /gllaan/

袒 – ถอด

ชวงฤดรอนของปกกงอากาศจะอบอาวมาก ตามทองถนนจะพบเหนชายชาวจนถอดเสอ(袒 tǎn)เพอคลายรอน

叹 – ถอน (หายใจ)

การถอน (叹 tàn) หายใจเปนการระบายความอดอน สามารถระบายอารมณใหเบาลงได

*叹气 tànqì ถอนหายใจ

炭 – ถาน

ชาวจนรจกใชประโยชนจากถาน (炭 tàn) เปนชาตแรกของโลก นอกจากจะน ามาใชเปนเชอเพลงแลวยงน ามาใชท าหมกดวย

堂 – โถง หอประชมมหาวทยาลยเซยะเหมนเปนสถานททมชอเสยงของเมองเซยะเหมน และนบเปนหนงใน

หอประชมขนาดใหญของจน ภายในหองโถง (堂 tánɡ) สามารถจคนได 4,000 คน

搪 – ทาน ตานทาน

สนคาจนหลงไหลเขาสทวทกประเทศอยางยากทจะตานทาน (搪 tánɡ)

倘 – ถา

ถา (倘 tǎnɡ) เปรยบเทยบความรกของเรา คงเปรยบไดกบทางรถไฟทไมมทางจะไดเจอกน

淌 – หลง ถง (น าไหลเชยว)

น าปาไหลหลากถง (淌 tǎnɡ) โถมลงมาจากภเขา ท าลายทอยอาศย ผคนทงหมบานตองประสบภยธรรมชาตครงรนแรง

*古音 /khllaang’/

趟 – ครง

นายกรฐมนตรลาวเดนทางเยอนจนเมอครง (趟 tànɡ) ทผานมา รฐบาลจนไดใหเงนชวยเหลอรฐบาลลาว 7,000 ลานดอลลารสหรฐเพอด าเนนโครงการกอสรางทางรถไฟความเรวสงในลาวเพอเชอมตอกบจนและไทยใหไดอยางเปนรปธรรมใหเรวทสด

*古音 /khllaangs/

滔 – ทวม

เมองฉงชงน าทวม (滔 tāo) ฟา ผคนนบรอยประสบภย

*滔天 tāotiān ทวมฟา อปมาวาคลนยกษซดสาดถาโถม

韬 – ถง

ชายชนเผาลวปาซงเปนชนกลมนอยของจนจะคลองถง (韬 tāo) ใสลกธนไวเวลาออกลาสตว

110

桃 – ทอ ลกทอ

ลงถอลกทอ (桃 táo) มทมาจากต านานเรองไซอว

套 – เถา

ลกษณนามของปนโตในภาษาไทยคอ “เถา” (套 tào) ภาษาจนเรยกปนโตวา เปยนตาง (便当 bià

ndɑnɡ) และลกษณนามของปนโตในภาษาจนกคอ “เทา” (套 tào)

剔 – แทะ

สนขแทะ (剔 tī) กระดกท าใหไดแคลเซยม แตขณะเดยวกน กระดกทแขงกเปนอนตรายส าหรบสนขเชนกน

梯 – (บน) ได (กระ) ได

ภาษาจนเรยกลฟตวา เตยนท (电梯 diàntī) แปลวา บนได (梯 tī) ไฟฟา

*ด 台 (tái)

踢 – ถบ เตะ

ทเมองเหอหนานเกดคดแฟนหนมใชเทาถบ (踢 tī) แฟนสาวจนเสยชวต ถกศาลตดสนจ าคกตลอดชวต * ค านแปลวา เตะ ไดดวย

提 – ถอ

หนาประตของหนวยงานทางทหารของจนจะมทหารยนถอ (提 tí) ปนอยบนแทน ยนนงเหมอนหน

替 – แทน

ส านวนจนวา แพะบาปแทน (替 tì) ภาษาไทยแปลวา แพะรบบาป

*替罪羊 tìzuìyánɡ แพะรบบาป

添 – แถม เตม

บนฉลากผลตภณฑอาหารของจนมกมค าวา ไมเตม (添 tiān) สารกนเสย

*添加 tiānjiā เพมเตมเขาไป

佃 – ไถ

เดมชาวนาใชววควายไถนา ปจจบนใชควายเหลกตดเครองยนตไถ (佃 tián)

田 – ดน ท

สมยกอนชนกลมนอยของจนตองเชาทดน (田 tián) ท ากน บางครงตองท างานใหเจาของทดนแบบไมไดคาตอบแทนกอนทจะมสทธเชาท เมอเชาทไดแลวเจาของทดนกยงเกบคาเชาเกนกวาครงของผลผลตทได ท าใหชวตชาวนาล าบากแรนแคนมาก

填 – ถม เตม

111

คนสรางบานใหมขนดนมาเตม (填 tián) เพอถม (填 tián) ทใหสงเพอหนน า บานทสรางกอนกตองถกน าทวมไป

*填土 tián tǔ ถมดน / 填空 tiánkònɡ เตมลงในชองวาง

条 – แถว ทว ทวแถว รถสองแถวมทมาจากการน ารถกระบะมาดดแปลงเปนรถโดยสาร ท าทนงหนหนาเขาหากนเปนสองแถว

(条 tiáo) * สงของทเรยงกนเปนสองแถว ภาษาจนเรยกวา 双条 shuānɡ tiáo

帖 – เทยบ เทยบเชญ (ค ายม)

บตรเชญใหไปรวมงานตาง ๆ เชน งานแตงงานหรองานเลยง ภาษาจนเรยกวา เทยบ (帖 tiē) เชญ

* 请帖 qǐnɡtiě เทยบเชญ

铁 – เหลก

หลงคาของโรงละครแหงชาตจนสรางเปนรปทรงร โครงหลงคาท าจากเหลก (铁 tiě) กลา เสนผานศนยกลางยาวทงสน 212.20 เมตร นบเปนโครงหลงคาเหลกทใหญทสดในโลก ณ ปจจบน

*古音 /khlliig/

厅 – โถง

ทางเขาของโรงแรมขนาดใหญจะท าเปนโถง (厅 tīnɡ) สงเพอความโออา

通 – ถง

ถนนสายนมอโมงคทะลถง (通 tōnɡ) เชงเขาฟากโนน

同 – ทง

ชนชาตในประเทศจนรวมทง (同 tónɡ) ชาวฮนซงเปนชนสวนใหญของประเทศมทงหมด 55 กลม

铜 – ทองแดง

แรทองแดง (铜 tónɡ) เปนแรโลหะทมนษยคนพบเปนอนดบแรกสดในบรรดาโลหะทงมวล

彤 – แดง

พระราชวงในสมยราชวงศฮนใชสแดง (彤 tónɡ) เปนหลก

*古音 /duung/

捅 – แทง ถอง (กระ) ทง

- เกดเหตคนแทง (捅 tǒnɡ) กนตายในเมองเซยงไฮ สาเหตจากสนขทเลยงไวถายหนาประตบาน

- แมไมมวยไทยทใชศอกถอง (捅 tǒnɡ) คตอส เรยกวา ตศอก

- บนรถเมลทประเทศจนในชวงเวลาเรงดวนคนจะแนนมาก บางครงเกดการยอแยง กระทง (捅 tǒnɡ) กระแทกกระทนกนบางกมเพอแยงกนขนรถเมล

桶 – ถง

112

ปรมาตรวดหนวยน ามนของจน หนงถง (桶 tǒnɡ) มคาเทากบ 0.136 ตน

头 – ตว

ลกษณนามของสตวสเทา ตวใหญ ๆ ภาษาจนเรยกวา โถว (头 tóu) ภาษาไทยเรยกวา “ตว” เชน วว

หนงตว แพะหนงตว (头 tóu)

途 – ทาง

ส านวน 道尽途穷 (dào jìn tú qiónɡ) ตรงกบภาษาไทยวา อบจนหนทาง (途 tú)

涂 – ถ ทา

ยาจ าพวกน ามนทสกดจากพชใชทาถ (涂 tú) บนผวหนงหรอใชสดดม

吐 – ถม

ทประเทศจนมปาย “หามถม (吐 tǔ) น าลาย” อยตามทตาง ๆ มากมาย

* ปายนเขยนวา 请不要随地吐痰 (qǐnɡ búyào suídì tǔtán) (โปรดอยาถมเสมหะไมเลอกท)

兔 – (ป) เถาะ

ต าราจนกลาววา คนเกดปเถาะ (兔 tù) เปนคนรกสงบ นสยออนโยน ไมโกรธใครงาย ๆ

推 – ไถ

ค านปกตแปลวา ผลก หรอ ดนใหไปขางหนา เหมอนกบลกษณะการไถนาของชาวนาซงไถ (推 tuī) ไปขางหนาเหมอนกน

退 – ถอย

ยาจนชนดหนงชอ งถอย (退 tuì) กาว เปนยาจนต ารบกวางตง มสรรพคณแกพษง แกรอนใน ถอนพษตาง ๆ

*ยานชอ 蛇退步 (shé tuìbù)

褪 – ถอน ถอด

งวเปลยนหนาใชวธถอด (褪 tuì) หนากากผาดวยกลไกทซอนอยในชดแสดง

脱 – ถอด

มเกมคอมพวเตอรเกมหนงทเมอเลนชนะแตละดานจะสามารถถอด (脱 tuō) เสอหญงสาวไดหนงชน เปนทนยมมากในประเทศจน

吞 – กลน

ส านวน 一蛇吞象 (yì shé tūn xiànɡ)หรอ งกลน (吞 tūn) ชาง ใชเปรยบเทยบวา “คนไมรจกพอ ละโมบโลภมาก”

*古音 /klluun/

贴 – ตด

113

สงจดหมายภายในประเทศจนตองตด (贴 tiē) แสตมป 1.20 หยวน

屯，囤 – ตน กกตน

ทางการประกาศจะเกดน าทวม ประชาชนจงกกตน (屯 tún) อาหารไวเปนเสบยง

臀 – ตด (กน)

ภาษาพดเรามกพดวา หมอฉดยาสองท ฉดแขนกบฉดตด (臀 tún) ความจรงแลวฉดตดคอ ฉดบรเวณสะโพก

*臀部 túnbù ตะโพก สะโพก

砣 – ตม

ลกตม (砣 tuó) ตาชงสมยกอนท ามาจากหน สงเกตจากอกษรตวนซงตวประกอบธาตค าคอ 石

(shí) แปลวา หน

梯 – บนได ในประเทศจน ตกสง 8 ชนขนไปจงจะตดตงลฟต ตามเมองตาง ๆ ตกบานพกของคนจนทสงหกชนกตองเดน

ขนลงบนได (梯 tī)

绦 – ดาย

เสนดาย (绦 tāo) ทท าจากไปไหมทนทานกวาเสนดายส าล

弹 – ดด

เครองดนตรประเภทดด (弹 tán) ของจน เชน กเจง ผพา กฉน เปนตน

*古筝 ɡǔzhēnɡ กเจง / 琵琶 pípɑ ผพา / 古琴 ɡǔqín กฉน

童 – เดก

อตราการเกดในประเทศจนป 2009 คดเปน 1.23% มเดก (童 tónɡ) ทารกเกดใหม 1,6000,000 คน

徒 – เดน

ทเมองตาเหลยนจดมหกรรมเดน (徒 tú) เทานานาชาต มคนเขารวมนบลานคน

土 – ดน

สมาคมดนศกษาของจนวเคราะหและจ าแนกประเภทของดน (土 tǔ) ในประเทศจนไดทงหมด 12 ชนด

推 – ดน

คนจนรนกอนไมคนชนกบการตอแถว เมอตอแถวกนกจะดน (推 tuī) หลงคนขางหนาใหรบไป

114

W

สญลกษณนภาษาจนออกเสยงเปนเสยง ว. หรอ อ ในทางภาษาศาสตรถอวาเปนเสยงกงพยญชนะกงสระ เสยงนจงพองเสยงกบเสยง ว. อ. ในภาษาไทย และเนองจากอวยวะทออกเสยงนคอ รมฝปาก จงพบค าพองทออกเสยงโดยใชอวยวะเดยวกน เชน ม. บ. ป. และ พ. ฟ. ดวย

佤 – วา (ชนกลมนอย)

ชาววา (佤 wǎ) เปนชนกลมนอยทเกาแกมากทสดกลมหนงของจน มถนฐานอยในมณฑลยนนาน

*佤族 Wǎzú ชาววา

歪 – เบยว (ไมตรง)

อกษรตวนแปลวา “เบยว” หรอ “ไมตรง” ประกอบดวยอกษร 2 ตวคอ 不 (bù) อยขางบน แปลวา “ไม”

และ 正(zhènɡ)อยขางลาง แปลวา “ตรง” สองตวรวมกนกแปลวา “ไมตรง” กคอ เบยว (歪 wāi) นนเอง

喎 – (ปาก) เบยว

คนจนสงสยวา ท าไมตวอจฉาในละครไทยตองท าปากเบยว (喎 wāi) ตาโต โมโหราย แยงผชาย กรดเสยงดง บางครงดเหมอนตวตลก

弯 – วก วน

ถนนทวกวน (弯 wān) และมชอเสยงมากทสดของจนคอ ถนน 24 โคง อยทอ าเภอชงหลง มณฑลกยโจว

剜 – ควาน

เงาะกระปองใชวธควาน (剜 wān) เอาเมดในออก แลวยดไสดวยสบปะรด

宛 – วกวน

เวลาออกเดทอยาพดจาวกวน (宛 wǎn) เพราะจะท าใหฝายตรงขามร าคาญ

亡 – วาย มวย

ทหารหาญปกปองแผนดนจวบจนชพวาย (亡 wánɡ)

辋 – วง

ลอรถทมวง (辋 wǎnɡ) ลอกวางจะใชแรงขบเคลอนมาก สนเปลองพลงงาน

*车辋 chē wǎnɡ วงลอรถ

望 – หวง

ประเทศจนมโครงการหนงชอ “โครงการแหงความหวง” (望 wànɡ) เปนโครงการทกอตงขนเพอใหความชวยเหลอทางการศกษาแกเดกยากไร

*ชอภาษาจนของโครงการนคอ 希望工程 xīwànɡ ɡōnɡchénɡ “Project Hope”

韡 – สวาง

115

ตะวนเปนหนงในสญลกษณทใชเปนตวแทนของพรรคคอมมวนสตจน สอความหมายวา แสงสวาง (韡

wěi) ทสองทางน าพาชาวจนใหกาวสการปฏวตชวตใหม

涡 – วน (น าวน)

เมอสายน าไหลสวนทศทางกนจะเกดเปนกระแสน าวน (涡 wō) ซงเปนบรเวณทอนตรายมาก

畏 – หวาด

ส านวนจนทวา “หาใดหวาดกลว” เปรยบวาเปนคนทมความกลาหาญ ไมหวาด (畏 wèi) กลวสงใด

*无所畏惧 wú suǒ wèijù ไมหวาดกลวสงใด

剜 – ควาน

ส านวนจนวา “เดดด ควานใจ” คอ ตดเอาด ควาน (剜 wān) เอาหวใจ เปรยบเปรยวาทกขทรมาณ

* ส านวนนคอ 摘胆剜心 zhāi dǎn wān xīn

鳁 – วาฬ

นกวทยาศาสตรคนพบวา วาฬ (鳁 wēn) เคยเปนสตวบกและสามารถเดนไดมากอนเมอ 65–75 ลานปกอน

紊 – วน

ชาวอยกรในเขตปกครองตนเองซนเจยงกอความไมสงบวน (紊 wěn) วายอยบอย ๆ ทางการจนจงตองสงกองก าลงทหารเขาปราบปรามหลายตอหลายครง

坞 – เวง

ภาพการท านาขนบนไดตามเวง (坞 wù) เขาทเมองหยวนหยาง มณฑลยนนาน เปนทศนยภาพทงดงาม ซงประเทศจนก าลงเสนอใหเปนมรดกโลกแหงใหม

เวง(坞 wù) เขาทเตมไปดวยผนนาแบบขนบนไดทเมองหยวนหยางของจน เปนทศนยภาพทงดงาม ซงประเทศจนก าลงเสนอใหเปนมรดกโลกแหงใหม

湾 – อาว

สนนษฐานวา ไตหวน (台湾 Táiwān) เดมชอ 大湾 (Dà wān) แปลวา อาว (湾 wān) ใหญ

婉 – ออม (คอม)

บางครงค าพดทออม (婉 wǎn) คอมสามารถลดความตงเครยดและแกปญหาใหยตโดยสนตได

围 – โอบ ออม

ก าแพงทโอบ (围 wéi) ลอมพระราชวงกกงมความยาวทงสน 3,400 เมตร

温 – อน

ฤดหนาวของประเทศจนอากาศหนาวมาก ตามบานพกจะมเครองท าความอน (温 wēn) ทปลอยความรอนมาตามทอเหลก เกบคาบรการเปนมเตอรเหมอนกบน าประปา

116

恶 – เออม

จากการส ารวจสงทผชายจนเออม (恶 è) ระอาผหญงมากทสดคอ กลนน าหอมทฟ งและฉนจดของผหญง

焐 – อง หนาหนาวทประเทศจนหนาวมาก เวลาไปเรยน นกเรยนจะพกถงน ารอนตดตวไวอง (焐 wù) มอเพอคลายหนาว

玩 – แอว (ภาษาถน แปลวา เทยว)

แอว (玩 wán) เมองเหนอ เจยงฮาย เจยงใหม ไหวพระธาตดอยตง

丸 – เมด

ยาจนท ามาจากสมนไพร น ามาบดเปนผงแลวปนเปนเมด (丸 wán)

绾 – มวน

เทรนดทรงผมหนารอนป 2012 ของสาวจนคอ มวน (绾 wǎn) ผมขน เปดโชวใบหนา

万 – หมน

ปฏทนหมน (万 wàn) ปสามารถสบสาวขนไปไดถงยคราชวงศซาง

*万年历 wànniánlì ปฏทนหมนป

网 – มอง (เครองจบปลาชนดหนง)

วธจบปลาอยางหนงคอ การน าตาขายทเรยกวา “มอง” (网 wǎnɡ) ไปดกปลาตามแหลงน าตาง ๆ

*古音 /mwang/

往 – มง

ขบวนรถไฟของจนทมง (往 wǎnɡ) หนาไปยงตางประเทศม 3 สาย คอ ปกกง–แมกซโก ปกกง-ฮานอย และปกกง-เปยงยาง

望 – มอง มเพลงจนเพลงหนงชอ “มองจนทร” เนอรองวา มอง (望 wànɡ) จนทรคราใดใจคนงถงเธอ ทกครงทมองเธอกคะนงถงดวงจนทร จนทรเจางามล าในโลกาแตงดงามยงกวานนคอเธอ

* เพลงนชอ 望月 wànɡ yuè เนอเพลงภาษาจนทอนนรองวา 望着月亮的时候常常

想起你，望着你的时候就想起月亮，世界上最美的是月亮，比月亮更

的是你。Wànɡ zhe yuèliɑnɡ de shíhou chánɡchánɡ xiǎnɡ qǐ nǐ，w

ànɡ zhe nǐ de shíhou jiù xiǎnɡ qǐ yuèliɑnɡ，shìjiè shànɡ zuì

měi de shì yuèliɑnɡ，bǐ yuèliɑnɡ ɡènɡ de shì nǐ。 * ด “หวง”

帷 – มาน

117

ปจจบนเทคโนโลยเจรญกาวหนา เดมทฉากละครจะใชมาน (帷 wéi) ขนาดใหญ แตปจจบนใชเครองฉายสามมต

委 – มอบ

ปจจบนมบรษทรบจางท ากจการแทนรองรบการจราจรในเมองทตดขด โดยผวาจางจะมอบ (委 wěi) หมายใหบรษทออกไปด าเนนงานตาง ๆ แทน

*委托 wěituō มอบหมาย

猬 – เมน

ต าราแพทยแผนจนน าดเมน (猬 wèi) มาท าเปนยาสมนไพรรกษาอาการเบออาหาร ท าใหเจรญอาหาร

未 – ไม (ค าพองรปพองความหมาย)

บคคลทอายต ากวา 18 ป จดเปนบคคลทยงไม (未 wèi) บรรลนตภาวะ

*未成年人 wèichénɡnián rén ผทยงไมบรรลนตภาพ

无 – ไม บ (ค าพองรปพองความหมาย) รถเมลจนจะมเสยงประกาศบนรถวา “ไม (无 wú) มคนเกบคารถ โปรดหยอดเหรยญขนรถ”

稳 – มน (คง) จ านวนนกศกษาตางชาตทไปเรยนทออสเตรเลยในปทผานมาลดลงกวา 40% รฐบาลเรงจงด าเนนการลด

คาเลาเรยนเพอสรางความมน (稳 wěn) คงของจ านวนนกศกษา

雾 – หมอก

สภาพอากาศหมอก (雾 wù) จดท าใหทศนวสยการมองเหนไมด

违 – (ฝา) ฝน

กฎหมายจนหามน าผกและผลไมเขาประเทศ ผ ฝาฝน (违 wéi) จะถกรบของและถกปรบ

*违规 wéiɡuī ฝนกฎ

委 – ฝาก

การฝาก (委 wěi) ฝงใหผอนท างานแทนตองมจดหมายมอบอ านาจ

旺 – เฟอง

กจการคาขายอาหารและเสอผาในประเทศจนเฟอง (旺 wànɡ) ฟมาก

塕 – ฟง ประเทศจนเรงพฒนาประเทศโดยการกอสรางอาคารและถนนหนทางมากมาย ปญหาทตามมากคอฝ นทฟ ง

(塕 wěnɡ) ในอากาศมปรมาณมากจนเกดอนตรายตอประชาชน

舞 – ฟอน ระบ า

118

คนวนขนปใหม ชนกลมนอยเผาอจะแตงตวชดใหมมารวมกนทลานกลางชมชน เตนระบ าร าฟอน (舞

wǔ) กนตลอดทงคน

痦 – ไฝ

ตามต าราโหงวเฮงของจน คนทมไฝ (痦 wù) บนหนาผากเปนคนทชะตาชวตด ราบรน

危 – ภย

ป 2012 กรงปกกงเกดภย (危 wēi) ธรรมชาตทเกดจากฝนตกหนกทสดในรอบ 60 ป

唯 – เพยง การสงยาน “เสนโจว 9” ไดส าเรจเปนอกกาวหนงของการพยายามสรางสถานอวกาศของตนเอง เพอสราง

ความยงใหญแตเพยง (唯 wéi) ผ เดยวในอวกาศ โดยจนตงเปาไววาจะท าใหส าเรจในป 2020

*唯一 wéiyī เพยงอยางเดยว เพยงคนเดยว เพยงผ เดยว

维 – ผก

การผก (维 wéi) มดใจลกคาเกาเปนกลยทธทางการตลาดอยางหนงทรานคาน ามาใช เชน การท าบตรสมาชก หรอการจดกจกรรมลกคาสมพนธ เปนตน

为 – เพอ

เพอ (为 wèi) กระจายอ านาจทางภาษาและวฒนธรรมสสากล จนทมทนมหาศาลในการด าเนนกจการดานน

谓 – พด

คดทกค าทพดแตอยาพดทกค าทคด เพราะสงทพด (谓 wèi) โดยไมไดคดอาจท ารายผอนได

讏 – เพอ (เจอ)

การไมพดเทจ ไมพดสอเสยด ไมพดค าหยาบ ไมพดเพอ (讏 wèi) เจอ เปนวจกรรม 4 อยางทควรละเวน

晤 – พบ

เวลาชาวจนพบ (晤 wù) หนากนจะทกทายกนวา “ไปไหน” “กนขาวหรอยง” “สบายดไหม” เพอแสงความเปนหวงเปนใย

误 – ผด

การรบประทานอวยวะของสตว เชน องตนหม ดเสอ แพทยบอกวาเปนความเขาใจทผด ๆ (误 wù) แททจรงแลวไมไดมสรรพคณบ ารงรางกายใด ๆ นอกจากโปรตนจากเนอสตวตามปกตเทานน

微 – เบา

หนวยวดแรงลมมทงหมด 12 ระดบ ถาวดไดระดบ 3 จดเปนลมเบา (微 wēi) ระดบแรงทสดคอระดบ 12 เปนระดบพายไตฝ น

* ลมระดบ 3 เรยกวา 威风 wēi fēnɡ (ลมเบา)

119

伪 – ปลอม

ประเทศจนขนชอเรองสนคาปลอม (伪 wěi) ในขณะททางการกกวาดลางอยางหนกเชนกน

尾 – ปลาย

สวนปลาย (尾 wěi) ของสตวทกชนดมหางไวควบคมการเคลอนไหวและการทรงตว

卫 – ปอง

การแสดงแสนยานภาพทางทหารเปนยทธวธการปกปอง (卫 wèi) ประเทศวธหนง

慰 – ปลอบ

ผน าจนเยยมปลอบ (慰 wèi) ขวญประชาชนทประสบภย

*安慰 ānwèi ปลอบใจ

翁 – กระปก

ชาวจนชอบดมชา จงพกกระปก (翁 wēnɡ) น าชาตดตวตลอดเวลา

捂 – ปด

ในทางจตวทยากลาววา คนทเวลาหวเราะแลวชอบเอามอปด (捂 wǔ) ปากจะเปนคนเงยบ ๆ และเกบตว

120

X สญลกษณนภาษาจนออกเสยงคลาย ซ. (ส.) จงพองเสยงกบเสยง ซ. (ส.) ในภาษาไทย นอกจากน

ยงพองเสยงกบเสยง ช. ซงเปนเสยงทเกดจากอวยวะในการออกเสยงทใกลเคยงกน ภาษาจนโบราณจะออกเสยง /x/ โดยม /g/ หรอ /q/ น าหนา ตอมาภาษาจนเกดการแปรของเสยง กลายเปน /x/ อยางในปจจบน แตขณะทเสยงดงกลาวนยงคงหลงเหลออยในภาษาไทยซงออกเสยงเปน /g/ และ /k/ เสยง /x/ ในภาษาจนจงพองเสยงกบ เสยง ก. ค. ในภาษาไทยดวย

悉 – สด สน

แพทยและพยาบาลพยายามชวยชวตผ ปวยจนสด (悉 xī) ความสามารถ

*悉心 xīxīn สดหวใจ ทมเทสดหวใจ

歙 – สด

การไดเดนทางทองเทยวในธรรมชาต สด (歙 xī) อากาศบรสทธในยามเชาถอเปนการพกผอนทวเศษ

吸 – สด

ค าวา “หายใจ” ในภาษาจนประกอบดวยค าวา หายใจออก กบ สด (吸 xī) ลมหายใจเขา

* 呼吸 hūxī หายใจ

曦 – แสง

แสง (曦 xī) อรณเปนสญลกษณของการเรมตนวนใหมทงดงาม จงนยมน ามาตงเปนชอรานคาหรอกจการ เชน สถานเสรมความงามแสงอรณ ศนยสขภาพแสงอรณโรงงานแสงอรณ เปนตน

* 晨曦美容院 chénxī měirónɡyuàn สถานเสรมความงามแสงอรณ

* 晨曦保健中心 chénxī bǎojiàn zhōnɡxīn ศนยสขภาพแสงอรณ

* 晨曦厂 chénxī chǎnɡ โรงงานแสงอรณ

席 – เสอ

โรงงานทอเสอ (席 xí) ทมชอเสยงของจนอยทมณฑลเสฉวน บรเวณเชงเขาเออเหมย

* โรงงานนชอ 天空织席厂 Tiānkōnɡ zhī xí chǎnɡ (โรงงานทอเสอเทยนคง)

袭 – สบ วนเชงเมงเปนเทศกาลร าลกถงบรรพบรษทลวงลบ ชาวจนจะพากนไปไหวบรรพบรษทสสาน เปนประเพณท

สบ (袭 xí) ทอดกนมานาน

*古音 /zuub/

洗 – ซก

เครองซก (洗 xǐ) ผาไฟฟาเครองแรกของโลกเปนผลงานของนกประดษฐชาวอเมรกนชอ อลวา ฟสเซอร ผลตขนครงแรกในป ค.ศ. 1907

121

* 洗衣机 xǐyījī เครองซกผา

禧 – สข

การเฉลมฉลองความสข (禧 xǐ) ในเทศกาลปใหม ชาวจนจะสวมเสอผาชดใหม หอบหวของขวญไปเยยมเยอนญาตสนทมตรสหายและอวยพรปใหมแกกนและกน

* 年禧 nián xǐ การเฉลมฉลองเทศกาลปใหม

系 – สาย

สงคมจนในสมยโบราณยดถอสาย (系 xì) ตระกลจากแม ลกทเกดมาจงใชแซตามแม

仙 – เซยน (ค ายม)

เทพนยายจนเชอวา สตวทงหลายในสมยโบราณสามารถฝกตนจนกลายเปนมนษยหรอเซยน (仙 xiā

n) ได แตในระหวางทฝกฝน หากไมไดรบการอบรมสงสอนทถกวธจากปรมาจารย จะกลายเปนสตวประหลาดครงคนครงสตว

* 成仙 chénɡxiān กลายเปนเซยน

鲜 – สด

อกษรจนทแปลวา สด (鲜 xiān) ประกอบดวยอกษร 2 ตวคอ ปลา (鱼 yú) และ (羊 yán

ɡ) สมยกอนถอวาเนอสตวทงสองอยางนเปนของสดทคาวมาก แตเมอน าของสดทงสองอยางมานงหรอท าอาหารรวมกนจะไดรสชาตกลมกลอม จงใชอกษรสองตวนประกอบกนแปลวา สด ใหม

* 鲜美 xiānměi รสชาตทหอมหวน สดใหม

暹 – สยาม

จนเรยกชอประเทศสยาม (暹 xiān) มาแตโบราณกาลวา เซยนหลว (暹罗 xiānluó)

弦 – สาย

กเจง เปนเครองดนตรประเภทดดของจน ม 21 สาย (弦 xián) ต านานเลาวา เดมชอ เสอ ม 50 สาย แตเกดการแยงชงจงแตกออกเปน 3 ชน ชนหนงอยทประเทศจน และววฒนาการมาเปนกเจง 21 สายในปจจบน ชนทสองไปอยเกาหลชอ กายาคม ม 12 สาย ชนทสามไปอยญป นคอ โกโตะ ม 13 สาย

献 – เซน

วนเชงเมง อยในชวงวนท 3 ถง 7 เมษายน ของทกป เปนเทศกาลทชาวจนจะเซน (献 xiàn) ไหวเพอร าลกถงบรรพบรษ

线 – เสน ปกตมนษยไมสามารถมองเหนแสงได แตหากแสงสองผานกลมควน ชองใบไม หรอรหลงคา กจะสามารถ

มองเหนเปนเสน (线 xiàn) แสงหรอล าแสงได

* 光线 ɡuānɡxiàn เสนแสง ล าแสง

馅 – ใส

122

เกยวเปนอาหารแปงหอไส (馅 xiàn) ตาง ๆ เชน หมสบ กยชาย ผกกาด แลวน าไปตม

享 – เสพ

ค าพดของชาวจนมกบอกวา “คนจนหา แตคนตางชาตเสพ (享 xiǎnɡ) สข” หมายความวา ไมวาจะเปนผลตผลทางการเกษตร เสอผา หรอขาวของเครองใช ลวนผลตขนเพอสงออกขายตางประเทศ แตคนในประเทศไมไดใชเพราะฐานะยากจน

*享受 xiǎnɡshòu เสพสข รบประโยชน

巷 – ซอย

ตามซอย (巷 xiànɡ) เลก ๆ ของปกกงเปนแหลงรวมวฒนธรรมดงเดมของชาวปกกง ซงรฐบาลสงเสรมใหเปนแหลงทองเทยวทางวฒนธรรม

* 小巷 xiǎoxiànɡ ซอยเลก ๆ 项 – สรอย

ชนกลมนอยชาวทเบตของจนนยมสวมสรอย (项 xiànɡ) ลกปดหลากส เมดเลกเมดใหญจ านวนมาก

* 项链 xiànɡliàn สายสรอย

相 – ซง

การดหมนซง (相 xiānɡ) หนามโทษทางอาญา จ าคกไมเกน 1 เดอน ปรบไมเกน 1,000 บาท หรอทงจ าทงปรบ

萧 – เซา (ซบเซา)

ภาวะเศรษฐกจซบเซา (萧 xiāo) ท าใหงานตรษจนปนไมคกคกเหมอนปกอน

* 萧瑟 xiāosè ซบเซา

晓 – สาง (ฟาสาง) ต านานจนกลาววา เจาแม หนว-วา ปนสงมชวตบนโลก วนแรกปนไกเรยกวนไก วนทสองปนหมาเรยกวนหมา วนทสามปนหมเรยกวนหม วนทสปนแกะเรยกวนแกะ วนทหาปนววเรยกวนวว วนทหกปนมาเรยกวนมา และ

วนทเจดปนคนเรยกวนคน เมอไกเปนสตวตวแรกจงตองท าหนาทขนเพอรองปลกสตวโลกทกตวตอนฟาสาง (晓

xiǎo) 胸 – ทรวง (อก)

ผชายทมไฝทฐานทรวง (胸 xiōnɡ) อกเปนคนทออนไหวงายและเชอคนงาย ความคดไมหนกแนน

斜 – เซ

ผ ปวยปลายประสาทรบรอกเสบจะมอาการเดนโซเซ (斜 xié) ไมตรงทาง

谐 – ประสาน ผสาน

กเจงเปนเครองดนตรชนดหนงของจน สามารถน าไปบรรเลงประสาน (谐 xié) กบเครองดนตรตะวนตกไดอยางลงตว

123

泄 – (รว) ซม

ทเมองกวางตงมเหตแกสซม (泄 xiè) ออกมาจากรถขนแกสและเกดระเบด มผ เสยชวต 20 ราย

* 泄漏 xièlòu ซมรว (รวซม)

屑 – เศษ

บนรถเมลของจนจะมเสยงประกาศอตโนมตวา หามทงเศษ (屑 xiè) กระดาษและเศษเมดกวยจลงบนพนรถเมล

* 纸屑 zhǐxiè เศษกระดาษ

形 – ทรง

ทรง (形 xínɡ) ผมบรษชาวจนสมยโบราณนยมไวผมยาว เกลาไวกลางกระหมอมแลวปกดวยปนปกผม

醒 – สราง

ผลไมสองชนดทสามารถท าใหสราง (醒 xǐnɡ) เมาไดเรวขนคอ แตงโมและองน เพราะสามารถชวยการขบแอลกอฮอลออกจากรางกายไดเรว หากทานองนกอนดมเหลาจะปองกนการเมาเหลาไดด

姓–แซ

ในยคโบราณ สงคมจนใชแซตามแม ยดสายตระกลจากแม อกษรจนทแปลวา แซ (姓 xìnɡ) จงเกด

จากการประสมอกษร 2 ตว คอ 女 (nǚ) แปลวา ผหญง และ 生(shēnɡ)แปลวา เกด

汹 – ซด

เสยงคลนทซด (汹 xiōnɡ) สาดชายหาดอยางรนแรงครงนสรางความตนตระหนกใหกบชาวบานอยางมาก จนตองอพยพหนขนไปอาศยอยบนทสง

* 汹汹 xiōnɡxiōnɡ ซดสาด

诇 – สบ

ต ารวจกองปราบสบ (诇 xiònɡ) หาตวคนรายมารบโทษตามกฎหมาย

* 诇察 xiònɡ chá สบเสาะ

修 – ซอม

ชาวจนใชจกรยานเปนพาหนะอนดบหนง ตามรมถนนมรานซอม (修 xiū) จกรยานแทบจะทกสแยก

* 修缮 xiūshàn ซอมแซม (บรณะ)

秀 – สวย

ทศนยภาพขนเขาของประเทศจนนบวาเปนธรรมชาตทสวย (秀 xiù) งามมากทสดแหงหนงของโลก

墟 – ซาก

124

เมอวนท 14 กนยายน ป 1973 พายไตฝ นหมายเลข 14 ความแรงระดบ 18 พดถลมเกาะไหหนานของจน

ความเรวลมคอ 70 เมตร/วนาท เมอลมสงบ ทงไวเพยงเศษซาก (墟 xū) ปรกหกพง นบเปนพายไตฝ นทรนแรงทสดนบตงแตกอตงสาธารณรฐประชาชนจน

湑 – ใส

เหลาทไดจากการหมกขาว ผลไมจะมสขน เมอน าเหลาหมกนไปกลนกจะไดเหลาใส (湑 xù) ทมดกรความเขมขนสง

* 湑酒 xù jiǔ เหลาใส

旭 – แสง

ค านแปลวา “แสง (旭 xù) ยามอรโณทย” หมายถง แสงทองทสองในยามเชา มกใชเปนชอคน เชน

ดาราไตหวน เหยยนเฉงซว (言承旭 Yán Chénɡxù) ดาราเกาหล อานจายซว (安在旭 Ãn Zàix

ù, An Jaewook)

* 旭朝 แสงเชา (แสงสวางในยามเชา)

* 旭时 xù shí แสงเมอยามอรโณทย

畜 – สตวเลยง

ชาวจนจดกลมสตว (畜 xù) เลยงเปน 6 ชนด เรยกวา 六畜 (liù xù) ไดแก มา วว แกะ สนข หม และไก

蓄 – สะสม

ธนาคารแหงชาตจนเสนอเงนฝากสะสม (蓄 xù) ทรพยแบบเผอเรยก ดอกเบย 0.72% ตอป แบบฝากประจ า3 เดอน 1.71% 6 เดอน 2.07% 1 ป 2.25% 2 ป 2.70% 3 ป 3.24% และ 5 ป 3.60%

* 蓄储 xù chǔ สะสม

绪 – เศษ นกวทยาศาสตรของมหาวทยาลยแคลฟอรเนยในนครลอสแองเจลสเกดความคดสรางทฤษฎใหมของการ

ก าเนดของดาวเคราะห โดยใหความเหนวา ดาวองคารและดาวพธเปนเศษ (绪 xù) ทเหลอจากการอบตของโลกและดาวศกร

* 绪余 xù yú เศษเดน

轩 – สงสง

ตามธรรมเนยมจน การคารวะดวยเหลาเปนการใหเกยรตอยางสงสง (轩 xuān)

* 轩颂 xuān sònɡ สงสง

旬 – สบวน

วารสารหรอนตยสารทออกทกสบ (旬 xún) วน ภาษาจนเรยกวา 旬刊 (xúnkān)

125

寻 – แสวง

ทมณฑลเจยงซวของจนตงเปาหมายในการแสวง (寻 xún) หาแหลงพลงงานและทรพยากรใหมภายใน 10 ปขางหนาเพอใหเพยงพอตอการใชงาน ในจ านวนนมความตองการแสวงหาแรเหลก 800 ลานตน กาซธรรมชาต 10 ลานตน แรเงน 5,000 ตน และทองค า 300 ตน

询 – สอบถาม

บรการสอบ (询 xún) ถามหมายเลขโทรศพทของจนคอ หมายเลข 114

* 询问 xúnwèn สอบถาม

讯 – สอบสวน

พนกงานสอบสวน (讯 xùn) ตองเรยนรหลกจตวทยา หนงในเทคนควธการสอบสวนของต ารวจจนคอ สอบสวนจนผ ตองสงสยเหนอยลา จนสดทายกยอมรบสารภาพ

* 审讯 shěnxùn สอบสวน

训 – สอน สงสอน

ส านวนจนและไทยทวา “รกววใหผก รกลกใหต” เปนส านวนทใชส าหรบอบรมสงสอน (训 xùn) บตรหลาน

* ส านวนจนพดวา 爱牛宜栓，爱子宜罚 ài niú yí shuān，ài zǐ yí fá

暄(xuān)/ 炫(xuàn)/ 绚 – สวางไสว

มการจดอนดบเมองทสวางไสว (暄 xuān) ทสดในโลกยามค าคน 10 อนดบ ไดแก โตเกยว ฮองกง ลาสเวกส ปกกง เอเธนส มาดรด มอสโคว ปารส นวยอรก และลอนดอน

隙 – ชอง

ตกสงในประเทศจนทสรางเปนทพกอาศยมกสรางตด ๆ กน โดยมชอง (隙 xì) วางตามก าแพงแคบ ๆ ท าใหเกดอบตเหตเดกเลกตกลงไปในชองวางดงกลาวนอยบอย ๆ

*门隙 mén xì ชองประต

象 – ชาง

ชาง (象 xiànɡ) ในภาษาไทยถนเหนอเรยกวา จาง ภาษาไทยถนอสานเรยกวา ซาง ซงออกเสยงคลายกบภาษาจน ซงออกเสยงวา เซยง

绁 – เชอก

การลงโทษผกระท าความผดในสมยโบราณของจนมวธการใชเชอก (绁 xiè) หลายเสนมดตามสวนตาง ๆ ของรางกาย โดยปลายดานหนงมดไวกบมาหลายตว แลวใหมาวงดงรางใหฉกขาดจนตาย

泻 – (ไหล) เชยว

ฤดน าหลากน าไหลเชยว (泻 xiè) มาก การขนสงทางเรอจงตองหยดชะงกลง

哓 – ฉอดๆ

คนไทยเหนคนจนยนเถยงกนฉอด ๆ (哓 xiāo) อยกลางถนน แทจรงแลวเปนการคยกนปกต

126

*哓哓 xiāoxiāo ฉอด ๆ

信 – เชอ ดชนมวลรวมความสขของชาวจนในป 2012 คดเปน 69.84% ผทมความสขมากทสดคอ กลมขาราชการ

ในขณะทชาวจนสวนใหญไมเชอ (信 xìn) เชนนน เนองจากเหนวาสภาพชวตของประชาชนสวนใหญยงล าบากอยมาก

幸 – โชค

ตามหลกฮวงจยของจนควรปลกไผกวนอมในหองท างาน เพราะจะน าโชค (幸 xìnɡ) ดมาสเจาของบาน

* 富贵竹 fùɡuìzhú ไผกวนอม (แปลตามตวหนงสอหมายความวา ไผเศรษฐ)

徐 – ชา

การเดนจงกรมเปนการฝกสมาธโดยการเดนชา ๆ (徐 xú) ก าหนดจตอยทเทาและการกาวเดน

* 徐徐 xúxú ชาชา

许 – ชม

การประชมของคณะกรรมการอาหารองคการสหประชาชาตชมเชย (许 xǔ) ประเทศผผลตชา เนองจากมการศกษาวจยพบวา การดมชามประโยชนตอรางกาย เชน ปองกนมะเรง ปองกนโรคหวใจ สรางภมคมกนรางกายใหแขงแรง เปนตน

*许赞 xǔ zàn ชมเชย

驯 – เชอง

ชาวมองโกลเชยวชาญการจบมา ในสมยโบราณจะจบมาปามาฝกใหเชอง (驯 xùn) ไวใชงาน

峡 – แคบ

ชองแคบ (峡 xiá) ระหวางหบเขานบเปนจดส าคญทสดจดหนงของยทธภม เพราะเปนจด ปองกนการรกรานของขาศก

*古音 /greeb/

狭 – คบ หองพกในประเทศจนมราคาแพงมาก คนชนกลางหรอมนษยเงนเดอนไมมก าลงซอหรอผอนได บรษทตาง ๆ

จงออกกลยทธใหมโดยสรางหองพกทคบแคบ (狭 xiá) แตพรอมดวยประโยชนใชสอย

*古音 /greeb/

籼 – ขาว

ขาว (籼 xiān) พนธจนชนดหนงชอ 籼稻 (xiāndào) มเมลดยาวแตเลก

衔 – คาบ

ในสมยกอน ครมวธการลงโทษดวยการยนขาเดยว ปากคาบ (衔 xián) ไมบรรทด

127

*古音 /graam/

咸 – เคม

ความเคม (咸 xián) ของเกลอมสรรพคณทางยา ชวยระบาย แกอาการทองผก และชวยถายพยาธได

*古音 /groom/

蚬 – (หอย) แครง

นกวจยมหาวทยาลยเชยงใหมประสบความส าเรจในการน าเปลอกหอยแครง (蚬 xiǎn) มาใชท าวสดทดแทนกระดกมนษยไดส าเรจเปนครงแรกของโลก

藓 – ตะไคร

บอเลยงปลาทอยกลางแดดจะมตะไคร (藓 xiǎn) ขน ท าใหน าเปนสเขยวขน

县 – แขวง แควน

ยคสามกกเกดขนชวงปลายของราชวงศฮนตะวนออก แผนดนจนเกดความแตกแยกออกเปนแควน (县

xiàn) ตาง ๆ มากมาย

*古音 /gweens/

想 – คด

ค าอวยพรทใชไดในทกเทศกาลคอ 心想事成 หมายความวา คดอะไรกขอใหไดสมปรารถนาดงใจคด

(想 xiǎnɡ) 笑 – ข า ขน ขบขน ปจจบนมขอถกเถยงใหมวา บรรพบรษของเกาหลเปนผประดษฐอกษรจน ชาวจนเหนวาเปนเรองทนาขน

(笑 xiào) มาก

*可笑 kěxiào นาขน

写 – เขยน

การเขยน (写 xiě) พกนจนไมเพยงเปนการจดบนทกเปนตวอกษร แตยงเปนงานศลปะทส าคญอยางหนงของจนดวย ประวตการเขยนพกนจนสามารถสบสาวขนไปไดถงยคหนใหม

悬 – แขวน กลองแขวน (悬 xuán) เปนกลองโบราณชนดหนงของจน ลกษณะเปนกลองแบนสองหนา แขวนอย

บนชน เกดขนในสมยราชวงศโจว

*古音 /gween/

箫 – ขลย

ขลย (箫 xiāo) จนมสองแบบคอ แบบเปาแนวขวาง เรยกวา ตจ และขลยเปาแนวตงเรยกวา เซยว

肖 – คลาย คลายคลง

128

การจะสรางละครองประวตศาสตรของจน ผก ากบตองเฟนหาคนทมหนาตาละมายคลาย (肖 xiāo) คลงกบบคคลในอดตมาแสดง

*肖像 xiāoxiànɡ คลายคลง

宵 – (ค า) คน

เพลงปดรายการในงานคอนเสรตระดบชาตของจนทกครงชอเพลง คน (宵 xiāo) นทยากจะลม ชอ

ภาษาจนคอ 难忘今宵 nán wànɡ jīn xiāo

销 – เขม

ฝนเหนเขม (销 xiāo) หรอเขมหมด ทายวาจะมบตรหรอไดบรวารทซอสตย

懈 – คลาย

การจบชาและนงสนทนาเปนวธการผอนคลาย (懈 xiè) อารมณอยางหนงของชาวจน

谢 – ขอบคณ

พธกรกลาวค าขอบคณ (谢 xiè) ผมารวมงาน

*谢谢 xièxiè ขอบคณ

械 – เครอง

มณฑลยนนานประกาศจะสรางโรงงานผลตเครอง (械 xiè) จกรกลทใหญทสดในประเทศขน มพนททงหมด 44.16 ตารางกโลเมตร

卸 – ขน (สง)

ทาเรอขน (卸 xiè) สงเซยงไฮเปนทาเรอคอนเทนเนอรทใหญทสดในโลก

须 – เครา

ในบนทกของจนมหลกฐานวา การไวเครา (须 xū) เปนการบงบอกถงความเปนบรษเพศ ต านานเกยวกบการศกสงครามกมบอกวา หากจบศตรไดใหโกนเคราแลวเอามาเปนทาสรบใช เคราจงเปนสงทบงบอกถงความภาคภมใจในความเปนบรษเพศ

序 – (ล าดบ) ขน

ขน (序 xù) ตอนการขอวซาจนไมยาก รอ 4 วน คาวซา 1,000 บาท รอ 2 วน คาวซา 1,800 บาท รอรบ 2,200 บาท

叙 – คย ผสงอายชาวจนมกออกไปเดนออกก าลงกายตามสวนสาธารณะ จบกลมจบชา รองเพลง เตนร า และพดคย

(叙 xù) เรองราวในอดต

婿 – เขย

สามของลกสาวเรยกลกเขย (婿 xù)

*古音 /sqees/

129

选 – คด (เลอก)

จนคด (选 xuǎn) ตวนกกฬามาตงแตยงเดก แลวน ามาฝกในโรงเรยนกฬาโดยเฉพาะ นกกฬาทมชาตมเงนเดอนให นบเปนอาชพทางราชการอยางหนง

130

Y

อกษรตวนในภาษาจนออกเสยงเปน อ. หรอ ย. ซงเสยงทงสองนในทางภาษาศาสตรถอวาเปนเสยงกงพยญชนะกงสระ เสยง Y ในภาษาจนจงพองเสยงกบเสยง อ. และ ย. ยงมค าบางค าอาจจะมพยญชนะตนตางกนแตมสระเหมอนกน จงรวมไวในทนดวย นอกจากนยงพบวา ค าบางค าในภาษาไทยเมอตรวจสอบกบเสยงภาษาจนโบราณพบวาพองเสยงกบภาษาไทยดวยเชนกน

挜 – ยด ยดเยยด ตามแหลงการคาในเมองใหญของจนมเดกขอทานจ านวนหนงถอกระดาษทชชบาง ดอกไมบาง ของทระลก

บาง รออยตามถนน เมอเหนผคนเดนผานไปมากจะเอาสนคาเหลานยด (挜 yà) ใสมอแลวขอเงน เปนคาสงของ

延 – ยน ยด

การเกษยณอายราชการของจนคอ 60 ป ปจจบนรฐบาลก าลงด าเนนนโยบายยด (延 yán) เวลาเกษยณอายออกไปเปน 65 ป โดยจะเรมในป 2030

*延长 yánchánɡ ยดออกไป ขยายออกไป

衍 – ขยาย

การขยาย (衍 yǎn) พนธของสงมชวตม 2 แบบคอ การขยายพนธแบบใชเพศ ไดแกการสบพนธของสตว และการขยายพนธแบบไมใชเพศ เชน การแตกหนอ การแบงเซลล เปนตน

*繁衍 fányǎn การขยายพนธ

偃 – หยด

ยคราชวงศซงเหนอเปนยคทสงคมสงบสข จกรพรรดซงไทจด าเนนนโยบาย “หยด (偃 yǎn) กจก าลงทหาร วฒนาการวฒนธรรม”

*ส านวนนคอ 偃武修文 yǎn wǔ xiū wén

喭 – หยาบ (คาย) ค าทใชตอวาคนอนในภาษาไทยมกมค าวา ข เพราะเปนสงนาเกลยด นาขยะแขยง ในขณะทภาษาจน ใชค า

วา ผ ประกอบกบค าหยาบ (喭 yàn) เชน ผสรา แปลวา ไอขเมา / ผขเหนยว / ผลามก เปนตน

扬 – ยก

การยก (扬 yánɡ) ใบเรอเปนสญลกษณของการออกเรอเพอไปคาขาย จงมกน าค านมาตงเปนชอบรษทหรอรานคา

*บรษทชอ 扬帆 yánɡfān “ยกใบเรอ” เปนบรษทเดนเรออนดบหนงของจน

扬扬，洋洋 – กระหยมยมยอง

ซนหงอคงกระหยมยมยอง (洋洋 yánɡyánɡ) ในใจ แลวเหาะเขาไปในสวนลกทอในสวนสวรรค

131

*得意洋洋 déyì yánɡyánɡ กระหยมยมยอง

样 – อยาง เยยง

ค าวา อยาง (样 yànɡ) ภาษาไทยกบภาษาจนใชเหมอนกน แตสลบต าแหนงหนา-หลงตามรปแบบไวยากรณจน เชน “อยางนน” พดวา นายาง “อยางน” พดวา เจอ ยาง “อยางไร” พดวา เจนยาง

* 那样 (nàyànɡ) อยางนน 这样 (zhèyànɡ) อยางน 怎样 (zěnyànɡ) อยางไร

药 – ยา

ยา (药 yào) ตามต าราแพทยแผนจนประกอบดวย ยาทไดจากพช ยาทไดจากสตว และยาทไดจากแรธาตตาง ๆ

摇 – เขยา

ภาษาจนเรยกดนตรประเภท Rock & Roll วา เหยากน แปลตามความหมายของค าคอ เขยา (摇 yáo) กลง

*摇滚音乐 yáoɡǔn yīnyuè รอค แอนด โรล

掖 – ยด

คนจนสมยกอนพกหยกตดตวเพอเปนสญลกษณแทนตว โดยจะยด (掖 yē) ไวในผารดเอวหรอกระเปาเสอ

曳 – โยง

ค าวา โยง (曳 yè) เมอประกอบกบค าอนในภาษาไทยกยงเปนค าพองเสยงดวย เชน 曳拉 yè l

ā โยงลาก 曳引 yè yǐn โยงใย 曳扯 yè chě โยงฉด

移 – ยาย ปจจบนมชาวจนสวนหนงเรมเดนทางมาคาขายตามเขตชายแดนไทย-พมา ไทย-ลาว ไทย-กมพชา เปน

จ านวนมาก บางครอบครวเมอกจการดขนกอพยพยาย (移 yí) ครอบครวมาตงถนฐานถาวร

已 – หยด ในวนแรงงาน นายกรฐมนตรกลาวชนชมและยกยองกรรมกรผสรางคณปการใหแกประเทศชาตไมหยด

(已 yǐ) ในขณะทรฐสภากถกเถยงกนไมหยด (已 yǐ) เกยวกบปญหาการแกรฐธรรมนญ

* ส านวนนคอ 赞叹不已 zàntàn bù yǐ ยกยองไมหยด

* ส านวนวา 争论不已 zhēnɡlùn bù yǐ ถกเถยงกนไมหยด

异 – แยก แยง ในทประชมมเสยงทขดแยง (异 yì) กนมาก ประธานจงสงปดการประชมแลวแยกยายกนกลบไปพจารณาใหม

* 离异 líyì แยกกน / 异言 yìyán ค าแยง

瘾 – อยาก เสพตด

132

เสยงรองโหยหวนเพราะอยาก (瘾 yǐn) ยาดงออกมาจากสถานบ าบดยาเสพตด

鹰 – เหยยว

ชาวทเบตประกอบพธศพแบบทงศพไวบนภเขา แลวปลอยใหเหยยว (鹰 yīnɡ) ซงถอวาเปนทตสวรรค มาจกกนเนอของคนตายแลวพาขนสสรวงสวรรค

* 神鹰 shén yīnɡ เหยยวสวรรค เปนสตวเคารพของชาวทเบต

永 – ยนยง ยนยาว

พรรคคอมมวนสตของประชาชนด ารงยนยง (永 yǒnɡ) อยไดกดวยประชาชน

* 永久 yǒnɡjiǔ ยนยาว

优 – ยอด เยยม

นตยสาร Fortune ยกยองให Google เปนสถานทท างานทยอดเยยม (优 yōu) ทสดในอเมรกา

* 优越 yōuyuè ยอดเยยม

悠 – ยาว / โยก

ฝนวาโยก (悠 yōu) ชงชา ท านายวาจะหมดเคราะห ความเชอเรองการท านายฝนนมมายาว (悠

yōu) นานแลว

*悠秋千 yōu qiūqiān โยกชงชา

*悠久 yōujiǔ ยาวนาน

尤 – ยอด เยยม ยง

การประลองครงนเพอคดเลอกผทมฝมอยอดเยยม (尤 yóu) ทสด

* 择尤 zé yóu คดเลอกเอาทยอดเยยมทสด

幼 – เยาว (วย)

ลกษณะนสยของคนอยทการเลยงดมาตงแตวยเยาว (幼 yòu)

宥 – ยกโทษ

ค าสอนของศาสนาอสลามขอหนงกลาววา “เจาจงยก (宥 yòu) โทษใหพวกเขา และจงอยาถอสา แทจรงแลวอลลอฮนนทรงรกผทท าความด”

*宥罪 yòu zuì ยกโทษ

诱 – ยว ยวน เยา

ปายลดราคาตามรานคาในจนยวยวน (诱 yòu) นกทองเทยวชาวไทยอยางหนก

*诱惑 yòuhuò ยวยวน

迂 – ยอกยอน

ยทธวธศกของขงเบงยอกยอน (迂 yū) ซบซอน สามารถเอาชนะขาศกไดโดยไมตองสนเปลองก าลงทหาร

133

* 迂回 yū huí ยอกยอน

揄 – ยก

พระพทธเจาสอนวา การบชายกยอง (揄 yú) คนดดกวาบชาเซนสรวงเทพเจารอยป

* 揄扬 yúyánɡ ยกยอง

逾 – ยง

ตามหลกศาสนาพทธ มงคล 38 ประการ คอ เหตแหงความสข มงคลขอท 15 คอ การให ทาน ยง (逾 y

ú) ใหยงไดเพม

玉 – หยก

อกษรจนทแปลวา “ประเทศ” เขยนวา 国 อานวา กวอ (ɡuó)ประกอบดวยอกษร 玉 (yù)

หมายถง หยก และมกรอบ 口 ลอมรอบ ตความจากอกษรไดวา หมายถง อาณาบรเวณทอดมสมบรณไปดวยหยกอยภายใน

欲 – อยาก

วธการลดความอยาก (欲 yù) อาหารเพอลดความอวนวธหนงคอ การแทะหรอเคยวอาหารจ าพวกเมลดถวตาง ๆ

*食欲 shíyù ความอยากอาหาร

寓 – อย

ทอย (寓 yù) อาศยของชาวจนมลกษณะเปนคอนโดฯ ซงในเมองใหญ ๆ มราคาสงมากปญหาเรองทอยอาศยจงเปนปญหาใหญของชาวจน

原 – ยกโทษ (หยวน ๆ)

ค าภาษาไทยทพดวา “หยวน ๆ ให” เปนค าทยมมาจากภาษาจน ความหมายเดมของค านคอ ยก (原

yuán) โทษ หรอยอม (原 yuán) ให

* 原谅 yuánliànɡ ยกโทษให

愿 – ยอม

คนทหนปญหา ไมยอม (愿 yuàn) เผชญกบความจรง กลบท าใหเหตการณยงเลวรายไปกวาเดม

* 不愿 bú yuàn ไมยอม

抈 – โยก

นกเรยนชนประถมและมธยมของจนเวลาเรยนจะตองนงตวตรง ไมโยกเยก (抈 yuè)

运 – ยาย โยกยาย

เนองจากทพกอาศยของชาวจนเปนลกษณะคอนโดมเนยม เมอมเงนซอหองใหมกจะขนยาย (运 yùn) สงของออกไป จงมกจการรบจางยายบานอยตามเมองใหญ ๆ มากมาย

压 – (บบ) อด

134

มาตรวดแรงอด (压 yā) สากลมหนวยคอ Pa ยอมาจากค าวา Pascal ภาษาจนใชค าวา 帕 อานวา

pà 厌 – เอยน

เพอน ๆ เรมรสกเอยน (厌 yàn) กบนสยแย ๆ ของเขา นานวนเขายงหนกขอจนถงขนนาสะอดสะเอยน

* 厌恶 yànwùสะอดสะเอยน

餍 – อม

ส านวนจนทตรงกบส านวนไทยวา ละโมบโลภมาก พดวา ละโมบไมรจกอม (餍 yàn)

*ส านวนนคอ 贪惏无餍 tān lín wú yàn

央 – ออน (วอน)

ขาวเมอเดอน ม.ค. 2012 แมคกเขากบพนเพอออน (央 yānɡ) วอนขอใหลกสาวอาย 12 ป ตงใจเรยนหนงสอ สรางความตระหนกใหกบสงคมจน

*央求 yānɡqiú ออนวอน

腰 – เอว

ตามทฤษฎแพทยแผนจน เอวเปนสวนทปกคลมไต ดงนนการออกก าลงกายชวงเอว (腰 yāo) กเสมอนการบ ารงรกษาไต การออกก าลงกายบรหารชวงเอว เชน การซทอพ บดเอว หรอการผอนคลาย เปนตน

要 – เอา

ค าวา เอา (要 yào) ภาษาจนออกเสยงวา ยาว เมอรวมกบค าอน ๆ กยงคลายกบภาษาไทย เชน “ไม

เอา” พดวา ป ยาว (不要 bú yào) “เอาไหม” พดวา ยาว มะ (要吗 yào mɑ) “เอากอยาง” พดวา

ยาว จ ยาง (要几样 yào jǐ yànɡ) “เอาสามอยาง” พดวา ยาว ซาน ยาง (要三样 yào sān

yànɡ) 一 – เอด (หนง) ค าวา “หนง” ภาษาจนกลางออกเสยงวา อ ภาษาจนกวางตงออกเสยงวา ยด ภาษาจนแคะออกเสยงวา ยด

ภาษาจนแตจวออกเสยงวา อก เหมอนกบทภาษาไทยพดวา เอด เชน สบเอด ยสบเอด (一 yī)

椅 – เกาอ

ค านเปนค ายมมาจากภาษาจนวา 靠椅 อานวา kào yǐ ค าวา 靠 แปลวา พง หรอ อง ค าวา 椅

หมายถง เกาอ (椅 yǐ)

抑 – อด

ผคนนบรอยคนทรสกอดอน (抑 yì) คบแคนใจออกมาชมนมประทวง

*抑郁 yìyù อดอน

臆 – เอง / อก

135

หลายปทแลวมขาวครกโครมในประเทศจนวา ชายคนหนงถกมจฉาชพจบตวมาแลวฉดฮอรโมนเพศหญงให

จนกระทงถกจบแปลงเพศเปนกะเทยเพอใหแสดงโชว ในทสดกตองยอมรบสารภาพวาสรางเรองขนมาเอง (臆 y

ì) ความจรงแลวคอเดนทางมาผาตดท าหนาอก (臆 yì) และแปลงเพศทประเทศไทย

*臆造 yì zào สรางเรองขนเอง

*胸臆 xiōnɡyì หนาอก

吟 – อาน

การอาน (吟 yín) กลอนเปนศลปะทางภาษาอยางหนงของจนทไดรบความนยม มกน ามาแสดงในงานส าคญ เชน ขนปใหม เฉลมฉลองวนชาต สรรเสรญวรบรษ เปนตน

*吟诗 yín shī อานกลอน

引 – อาง อางอง

การเขยนหนงสอเมอมการคดลอกขอความมาจากทอนตองอางอง (引 yǐn) ผ เขยนเดม

*引用 yǐnyònɡ อางอง

隐 – แอบ

ชาวพมาหลบหนเขาเมองโดยการแอบ (隐 yǐn) ซอนอยในตคอนเทนเนอรสงสนคา แตขาดอากาศหายใจเสยชวตทงคน

*隐藏 yǐncánɡ แอบซอน ซกซอน

膺 – อก

ความแคนแนนอก (膺 yīnɡ) แกแคนสบปไมสาย

*气愤填膺 qìfèn tián yīnɡ คบแคนแนนอก

*君子报仇，十年不晚 jūnzǐ bàochóu，shí nián bù wǎn บรษแกแคนสบปไมสาย

拥 – อม โอบ

ชาวตะวนตกทกทายกนดวยการจบมอหรอโอบ (拥 yōnɡ) กอด

*拥抱 yōnɡbào โอบกอด

壅 – อด

เศษวชพชอด (壅 yōnɡ) ทอระบายน า ท าใหการระบายน าไมด น าจงทวมขง

又 – อก

จนตรวจพบสารปนเปอนในนมผงส าหรบเดกอก (又 yòu) ลอตใหญ รฐบาลจงสงยดนมดงกลาวทงหมด

柚 – สมโอ

136

เกาหลใตผลตชาสมโอ (柚 yòu) ส าหรบชงดม มสรรพคณบ ารงเลอด ชวยระบาย แกกระหาย ละลายเสมหะ

*柚子 yòuzi สมโอ / 柚子茶 yòuzi chá ชาสมโอ

腴 – อวน

พบชายอวน (腴 yú) ทจนน าหนกมากถง 225 กโลกรม นบวาเปนชายทอวนทสดทพบในจน

瘐 – อดอยาก

ในสมยโบราณ นกโทษจะถกขงในคก จนบางครงตองอดอยาก (瘐 yǔ) และหนาวตาย

*瘐死 yǔ sǐอดอยากและหนาวตายในคก

浴 – อาบ ฤดหนาวในประเทศจนอากาศหนาวเยนมาก ตามเมองตาง ๆ จะมโรงอาบน าอนสวนกลางเปนของ

หนวยงานบาง สถานศกษาบาง ชาวจนจงนยมอาบน าในโรงอาบน าอนมากกวาอาบ (浴 yù)ทบานในชวงฤดหนาว

燠 – อบอน

ชวงเดอนกรกฎาคมและสงหาคมเปนชวงฤดรอน อากาศรอนอบอาว (燠 yù) แตกเปนฤดทดอกบวและดอกมะลเบงบาน

阅 – อาน

ประเทศไทยก าหนดใหวนท 2 เมษายนของทกปเปนวนรกการอาน (阅 yuè)

牙 – งา

งา (牙 yá) ของชางกคอ ฟนหนาหรอฟนเขยวของชางนนเอง ภาษาจนใชค านเรยกทงฟนของคน และสตว รวมถงชางดวย

* 象牙 xiànɡyá งาชาง

崖 – ผา

สสานทใหญทสดของจนคอ สสานฮนแหงเขาจวหลง ตงอยทหนาผา (崖 yá) ของหบเขาจวหลง

岩 – หน

ในทางธรณวทยาก าหนดล าดบชนหน (岩 yán) ทมอายมากทสดไปถงนอยทสด ไดแก หนดนดาน หนปน หนกรวด และหนทราย ตามล าดบ

*ค าวา “หน” ค านใชในภาษาหนงสอ ในภาพดทวไปเรยกหนวา 石(shí)

窑 – เตา

ส ารวจพบเตา (窑 yáo) เผาโบราณทเกาแกทสดเมอ ป 2009 ทอ าเภอหลนจาง มณฑลเหอเปย เปนเตาเผาในยคราชวงศเหนอ นบเปนแหลงโบราณคดทมคณคามากทสดแหงหนงของจน

园 – สวน

137

รฐบาลจนประกาศรบรองสวน (园 yuán) จนทสวยทสดและเปนสวนอนรกษของชาตทงหมด 4 แหง

คอ 1. สวนจวเจงหยวน เมองซโจว (拙政园苏州市) 2. สวนอเหอหยวน กรงปกกง (颐和园北京市)

3. สวนปส ซานจวง มณฑลเหอเปย (避暑山庄河北省) 4. สวนหลวหยวน เมองซโจว (留园苏州

市) 晕 – วงเวยน

ขงแก เปนสมนไพรทใชสดดมหรอรบประทานเพอแกอาหารวงเวยน (晕 yūn) ศรษะได

央 – กลาง

สถานนโทรทศนสวนกลาง (央 yānɡ) ของจนชอวา CCTV

*古音 /qang/

雁 – หาน

หาน (雁 yàn) ทนยมเลยงกนมาก ไดแก หานพนธจน ทงสขาวและสเทา

*古音 /ngran/

银 – (แร) เงน

ชาวอเปนชนกลมนอยกลมหนงของจน มความเชยวชาญเรองการผลตเครองเงน (银 yín) เอกลกษณบนชดประจ าเผาของชาวอทส าคญคอ ตองประดบประดาดวยเครองเงนทงชด

*古音 /ngruun/

硬 – แขง แกรง

หนแกรนตเปนหนทแปรมาจากหนอคน เปนหนทมความแขง (硬 yìnɡ) ทสด

*古音 /ngreeng/

愚 – โง

“รวาร นนคอผ ร ไมรกคอไมร นนคอผ ร” เปนค าสอนของขงจอทเอาไวเตอนสตคนโง (愚 yú) แลวอวดฉลาดไดเปนอยางด

*古音 /ngo/

* ค าสอนนคอ 知之为知之，不知为不知，是知也 zhī zhī wéi zhī zh

ī,bù zhī wéi bù zhī,shì zhī yě

138

Z ZH

อกษรสองตวนในภาษาจนออกเสยงคลายเสยง จ. ในภาษาไทย ค านจงพองเสยงกบค าทมเสยง จ. ขนตน และยงพองเสยงกบพยญชนะทใชอวยวะในการออกเสยงใกลเคยงกน คอ ช. ดวย นอกจากนยงพบวามค าภาษาไทยหลายค าทออกเสยงดวย ก. พองเสยงกบภาษาจนทขนตนดวย z และ zh ดวย

咂 – จบ

การเลนหมากลอม จบ (咂 zā) ชา สบบหร ถอเปนการพกผอนทชาวจนชนชอบ

*咂茶 zā chá จบชา

凿 – เจาะ

ก าแพงเมองจนถกคนงานเหมองแอบเขามาเจาะ (凿 záo) ก าแพงเพอหาทองค าและของมคา

* 古音 /tsoowg/

*ด凿 (zuò)

贼 – โจร

ไปเทยวประเทศจนตองระวงโจร (贼 zéi) ลวงกระเปา ควรเกบกระเปาสตางคใหด

*抓贼 zhuāzéi จบโจร

扎– เจาะ จนกอสรางทางรถไฟความเรวสงเสนทางจากชายแดนลาว-จน เขาสเวยงจนทน รวมระยะทาง 421 กม.

และ 2 ใน 3 หรอเกอบ 300 กม. ตองเจาะ (扎 zhā) อโมงคทะลภเขา

斋– เจ (ค ายม)

ประเพณถอศลกนเจ (斋 zhāi) เปนประเพณแบบลทธเตา ทงหมด 9 วน เรมตนตงแตขน 1 ค า ถง ขน 9 ค า เดอน 9 ตามปฏทนจนทรคต

蘸 – จม จม

อาหารอยางหนงทไดรบความนยมมากทางตอนใตของจนคอ จมจม (蘸 zhàn) ลกษณะคลายกบสก แตรสชาตเผดรอน รานคาจะตมน าซปเผดนไว ลกคาจะเลอกผกและเนอทเสยบไมไว แลวน ามาจมลงในหมอจนสกจงรบประทานได

昭- แจง ชด

ส านวนจนวา 耳目昭彰 ěrmù zhāozhānɡ แปลตรงตววา หตาชดแจง (昭 zhāo) หมายความวา เรองราวไดรบการเปดเผยเปนทรบรกนทวแลว

* 昭彰 zhāozhānɡ ชดแจง

褶- จบ

ภาษาจนเรยก “กระโปรงจบรอบ” วา 百褶裙 (bǎi zhě qún) กระโปรงรอยจบ (褶 zhě)

139

真 - จรง

นกจตวทยาช สงคมปจจบนผคนขาดความจรงใจ (真 zhēn) และความไวเนอเชอใจกน

* 真挚 zhēnzhì จรงใจ

正- จรง

ซดกอปประบาดหนก ผ ฟงไมซอแผนจรง (正 zhènɡ) คายเพลงจงหนมาท าการตลาดใหดาวนโหลดเพลงบนอนเทอรเนต

症 - เจบปวย

เกด แก เจบ (症 zhènɡ) ตาย เปนสจธรรมของสตวโลก

织 – จก (สาน)

การจก (织 zhī) สานของจนพฒนามาจากเครองทอผาดวยมอแบบนงพนมาเปนกกระตก จนเปนเครองจกรอยางในปจจบน

*古音 /kljuug/

执 – จบ

การเรยนเขยนพกนจนตองเรมฝกตงแตการถอหรอการจบ (执 zhí) พกน

至 - จน (กระทง) ประธานาธบดเหมาเจอตงประกาศกอตงประเทศสาธารณรฐประชาชนจนเมอวนท 1 ต.ค. 1949 นบแตนน

มาประเทศจนกปกครองดวยระบอบสงคมนยมมาจน (至 zhì) ปจจบน

*至今 zhìjīn จวบจนปจจบน

志 - จด

“บนทกสามกก” เปนการจดบนทกเหตการณทางประวตศาสตรในยคทแควนเวย (魏 wèi) ส (蜀

shǔ) และอ (吴 wú) เรองอ านาจ ผจดบนทกคอ เฉน โซว (陈寿 Chén Shòu) แหงแควนจนตะวนตก

(西晋 Xījìn)

*《三国志》sān ɡuó zhì “บนทกสามกก”

识 - จดจ า

คนทดมาก เหนมาก ฟงมาก แลวสามารถจดจ า (识 zhì) สงเหลานนไวไดกจะเปนคนรมาก

骘 - จด

ประเทศจนไดรบการจด (骘 zhì) อนดบใหเปนประเทศทมพฒนาการทางเศรษฐกจดทสดประเทศหนงของโลก

*评骘 pínɡ zhì พจารณาจดอนดบ

忠 - จงรก

140

รฐบาลจนใชเพลงเปนสอในการปลกฝงความรกชาตและความเชอมนในพรรคคอมมวนสตจน เชน เพลง

《人民军队忠于党》Rénmín jūnduì zhōnɡyú dǎnɡ “กองทหารประชาชนจง (忠

zhōnɡ) รกภกดตอพรรค”

终 - จบ

ภาษาไทยใชค าวา “อวสาน” ตอนละครจบ (终 zhōnɡ) ภาษาจนใชค าวา 剧终 (jù zhōnɡ) แปลตรงตววา ละครจบหรออวสาน นนเอง

粥 - โจก (ค ายม) มเพลงพนบานเพลงหนงทรองสบตอกนมาแตโบราณวา “ขาวเหนยวหนงก าตมท าเปนซป ตนหอมเจดตน

ขงเจดแผนตมใหสก เตมน าสมครงถวย เปนหวดคดจมกหายปวยแขงแรง” ตอมาเพลงนกคอ ต าราการท าโจก (粥

zhōu) ของจนนนเอง

*เนอเพลงภาษาจน คอ 一把糯米煮成汤，七根葱须七片姜，煮熟兑入半杯

醋，伤风感冒保平康。 Yì bǎ nuòmǐ zhǔ chénɡ tānɡ，qī ɡēn cōnɡ x

ū qī piàn jiānɡ，zhǔshú duì rù bàn bēi cù， shānɡ fēnɡ ɡǎnmào

bǎo pínɡ kānɡ. 主 - เจา

รฐบาลจนใชนโยบาย “พนองรวมทองเปนเจา (主 zhǔ) ของบานรวมกน” เพอสรางจตส านกรกชาตใหกบประชาชนในประเทศ

*主人 zhǔrén เจาของ

瞩 - จอง

เสอดาวหมอบอยในพงหญา จอง (瞩 zhǔ) เหยออยเปนเวลานาน กอนจะกระโจนตะปบเหยอ

抓 – จบ เกา

ผนคนทเกดจากลมพษยงเกา (抓 zhuā) ยงคน ผนยงลกลาม

赘 – จจ

คนอายมากเหนอะไรกไมถกใจ ขวางหขวางตาไปหมด กลายเปนคนจ จ (赘 zhuì) ขบน

捉 – จบกม

ต ารวจเมองตงกวาน ประเทศจน จบกม (捉 zhuō) คนไทย 9 คน ทเปดศนยคอลเซนเตอรสงกลบมาด าเนนคดทไทย

焯 – แจง ชดแจง

เรยนภาษาตองพยายามท าความเขาใจกบไวยากรณใหชดแจง (焯 zhuō)

镃 – จอบ

ชนกลมนอยกลมหนงของจนชอ ตหลง อาศยอยในมณฑลยนนาน ใชจอบ (镃 zī) และเสยมทท าจากไม นบเปนเครองมอเกษตรโบราณทยงหลงเหลออย

141

* 镃錤 zī jī จอบเสยม

渍 – จม แช

กมจ เปนเอกลกษณทางอาหารอยางหนงของชาวเกาหล ค าวา “จ” ในทนตรงกบ ค าวา แช (渍 z

ì) ในภาษาจน ซงกคอกรรมวธการดองอยางหนงนนเอง

组 – จด

สถาบนการศกษาตาง ๆ จด (组 zǔ) โครงการน านกศกษาไปเรยนภาษาจน เพอใหผ เรยนไดใชภาษาในสถานการณจรง

钻 – เจาะ ชอน

ภาษาจนเรยก “สวาน” วา เครองเจาะ (钻 zuàn) ร

* 钻孔机 zuānkǒnɡ jī สวาน

攥 – จบ กม

คนมคกจบ (攥 zuàn) มอคนรก คนอกหกมอกจบเมาสเหงาใจ

捽 – จบ

ทานศาสดามฮมมด (ศ) ไดมวจนะวา “จงจบ (捽 zuó) มอลกของทาน เพราะการจบมอคอ ความรกและความอบอนทคณมตอลก”

撮 – กระจก

ฝนวาผมรวงเปนกระจก (撮 zuǒ) ท านายวาจะเกดคดความ ระวงอยาเดนทางไกล หากก าหนดวนเดนทางไวแลวใหเลอนออกไป

赞 – ชวย

การแขงขนกฬาโอลมปกทปกกง ป 2008 ทผานมา โคกเปนบรษทหนงทใหความชวย (赞 zàn) เหลอและสนบสนนอยางเปนทางการ

*赞助 zànzhù สนนบสนน

早 – เชา

เวลาของประเทศจนเรวกวาไทย 1 ชวโมง ในขณะทบานเรา 7 โมงเชา (早 zǎo) ก าลงเดนทางไปท างาน แตคนจนเรมท างานกนแลว

憎 – (เกลยด) ชง

ค าวา “ชง” (憎 zēnɡ) ภาษาไทยถนเหนอออกเสยงวา “จง” คลายกบภาษาจน

沾 – ชน

หากพบวายาทเกบไวนานเปลยนส เปยกชน (沾 zhān) ขนรา หามน ามารบประทาน

邅 – ชา

142

ทงานราชการเชองชา (邅 zhàn) อดอาด เพราะระบบราชการบางอยางไมเอออ านวย สวนราชการหลายแหงจงใหความใสใจและเรงปรบปรง

搌 – เชด หนวยงานดานสาธารณสขเปนหวงประชาชนทตองเดนลยน าในชวงน าทวม จงออกรณรงคใหลางและเชด

(搌 zhǎn) เทาใหสะอาดหลงจากทลยน ามา

*搌布 zhǎn bù ผาเชด

崭 – (สง) ชน

การเดนทางสแชงกรลานน รถตองวงไตเขาไปอยางชา ๆ เพราะเสนทางชน (崭 zhǎn)มาก

彰 – ชด

นโยบายการกระจายอ านาจโดยใชภาษาและวฒนธรรมของรฐบาลจนทเดนชด (彰 zhānɡ) ทสดคอ การใหทนนกเรยนตางชาตไปเรยนภาษาจน

* 彰明 zhānɡmínɡ เดนชด

朝 – เชา

ค าเปรยบเปรยภาษาจนทวา 朝露 zhāo lù หรอ “น าคางยามเชา” (朝 zhāo) หมายความวา สงทสามารถด ารงอยเพยงชวครชวยามเทานน

阵 – ชวง

การงบหลบกลางวนชวง (阵 zhèn) สน ๆ จะท าใหสมองปลอดโปรง ท างานชวงบายไดด

*一阵子 yízhènzǐ ชวงสน ๆ

争 – ชง

ทเมองเหมยนหยาง มณฑลเสฉวน มหมบานหนงชอ หมบานชง (争 zhēnɡ) ชย (争胜村 zhē

nɡ shènɡ cūn)

拯 – ชวย

ทางการจนช แมรฐบาลจะประกาศขนคาเงนหยวน แตกไมสามารถชวย (拯 zhěnɡ)เศรษฐกจของอเมรกาได

指 – ช

ปายจราจรม 2 ประเภทใหญ ๆ คอ ปายช (指 zhǐ) กบปายหาม

*指示牌 zhǐ shì pái ปายช

*禁止牌 jìn zhǐ pái ปายหาม

志 – ชง

มค าพองเสยงทแปลวา ชง คอ 称 อานวา เชง (chēnɡ) ในภาษาพด นอกจากจะพดวา เชงแลว ยงม

อกค าหนงทแปลวา ชง กคอค าวา 志 (zhì)

143

*志一志 zhì yi zhì ชงดหนอย

咒 – แชง

การสาปแชง (咒 zhòu) โดยการเผาพรกเผาเกลอไดรบอทธพลมาจากฮนดโบราณ มหลกฐานปรากฏในหนงสอชอ “พชยสงครามฮนดโบราณ”

助 – ชวย

โครงการแหงความหวงของจนไดชวย (助 zhù) ใหเดก ๆ ทสญเสยโอกาสทางการศกษาไดกลบเขาโรงเรยนอกครง

*希望工程 (โครงการแหงความหวง) เปนโครงการทระดมเงนทนเพอชวยเหลอทางการศกษาใหกบเดกยากจน

庄 – ชมชน

โจวจวง (周庄 Zhōuzhuānɡ) เปนชมชน (庄 zhuānɡ) โบราณในสายธาราทมชอเสยงของเจยงหนาน และเปนแหลงทองเทยวทส าคญแหงหนงของจน ตงอยในมณฑลเจยงซ กอตงเมอป ค.ศ. 1086

撞 – ชน

อบตเหตทางถนนของจนทเกดจากการเฉยวชน (撞 zhuànɡ) ของยานพาหนะคดเปน 20% ของโลก

字 – ชอ

ชอ (字 zì) ของชาวจนในสมยกอนม 3 สวน คอ แซ ชอ และชอรอง ปจจบนไมมชอรองแลว เหลอเพยงแซและชอ

*姓 (xìnɡ) แซ/名 (mínɡ) ชอ/字 (zì) ชอรอง

租 – เชา

ค าทใชเรยก “แทกซ” ในภาษาจนแตละทตางกน ทแผนดนใหญเรยกวา “รถใหเชา” (出租车 chūzū

chē) ทไตหวนเรยกวา “รถมเตอร” (计程车 jìchénɡ chē) ฮองกงเรยกทบศพทวา ตซอ (的士 dī

shì) ชาวจนในสงคโปรและมาเลเซยเรยกทบศพทวา เตอซอ (德士 dé shì)诅 – แชง

การสาปแชง (诅 zǔ) ของคนจนในสมยกอนเปนการขอใหเทพเจาลงโทษผกระท าความผด แตปจจบนมกใชกบการแชงใหผอนไดรบความเดอดรอน

笮 – เชอก

สะพานทใชเชอก (笮 zé) รอยไมไผ ขงระหวางสองฝงแมน าทยาวทสดคอ สะพานอานเหลยน (安

澜桥ān lán qiáo)ในมณฑลเสฉวน

佐 – ชวย

ส านกพมพรบสมครพนกงานชวย (佐 zuǒ) พสจนอกษรจ านวนมาก โรงพยาบาลกรบสมครพนกงาน

ชวยเหลอ (佐理 zuǒlǐ) ผ ปวยจ านวนมากเชนกน

祚 – โชค

144

ผซว หรอ ปเซยะเปนสตวในต านานทเลาวากนอยางเดยว ไมถาย จงนยมบชา เชอวาเปนสตวน าโชค(祚

zuò) 凿 – ชด แนชด นกวทยาศาสตรเชอวา การระเบดครงยงใหญ หรอ Big Bang เมอประมาณ 14,000 ลานปมาแลวเปนจด

ก าเนดของจกรวาล แตยงไมทราบแนชด (凿 zuò) วา Big Bang นนเกดขนไดอยางไร

*确凿 quèzuò ชดเจน ชดแจง

帐 – กระโจม ชนเผาชอ “เออหลนชน” เปนชนกลมนอยกลมหนงของจน มถนฐานอยในเขตมองโกเลย บานเรอนของชน

กลมนจะสรางเปนกระโจม (帐 zhànɡ) ทรงแหลม มเสาหลกตรงกลางและมเสาลอมรอบ 30 เสา คลมดวยหนงสตว

张 – กาง

ประดบบานหรอรานคาดวยเรอใบทกาง (张 zhānɡ) ใบเรอออกเปนสญลกษณของการออกเดนเรอเพอท าการคา ชาวไทยเชอสายจนถอวาเปนสงของมงคลส าหรบการประกอบธรกจ

障 – กด (ขวาง)

รานหาบเรแผงลอยทอยรมถนนกด (障 zhànɡ) ขวางทางจราจรมาก เทศกจก าลงเรงด าเนนการจดระเบยบรานคา

涨 – เกน

ภาวะเศรษฐกจฝดเคอง มนษยเงนเดอนใชเงนเกน (涨 zhànɡ) รายได หลายคนตองพงพาบตรเครดตและเงนกนอกระบบ

*钱花涨了 qián huā zhǎnɡ le ใชเงนเกน

招 – กวก

พระสงกจจายนปางกวก (招 zhāo) มอเปนรปเคารพทเชอวาจะน าความสขมาสผบชา

*招手佛 zhāo shǒu fó พระสงกจจายนปางกวกมอ

詟 – กลว

เสยงปนของนายพรานท าใหสรรพสตวหวาดกลว (詟 zhé) ไมกลาออกมาหาอาหารกนตามธรรมชาต

镇 – กด

ยาเสพตดประเภทกด (镇 zhèn) ประสาทจะออกฤทธตอระบบประสาทสวนกลางในสมองทควบคมความรสก ทางการแพทยใชบรรเทาอาการเจบปวด

枝 – กงไม

เมอฤดฝนมาถง ตนไมกผลดอกออกผล แผขยายกงกาน (枝 zhī) สาขาเขยวชอมทวทงปา

摭 – เกบ

145

พพธภณฑสถานแหงชาตจนเกบ (摭 zhí) รวบรวมวตถโบราณชนส าคญของประเทศไวมากมาย

*摭拾 zhí shí เกบรวบรวม

窒 – กด (ขวาง)

กอนฤดฝนจะมาถง ประชาชนรวมแรงรวมใจกนขดลอกคลอง ก าจดขยะทจะกด (窒 zhì) ขวางทางน าไหลเพอปองกนน าทวม

*窒塞 zhì sāi กดขวาง

中– กลาง

ชาวจนเชอวาประเทศจนเปนจดศนยกลาง (中 zhōnɡ) ของโลก จงเรยกตวเองวา จงกวอ ค าวา 中 แปลวา ตรงกลาง เมอรวมกบค าวาประเทศกแปลวา “ประเทศกลาง”

轴 – แกน

ถนนแกน (轴 zhóu) กลางของกรงปกกงเรมจากทศใต จากจดประตหยงตงไปถงทศเหนอจดจงกโหลว ความยาวทงสน 7.8 กโลเมตร นบเปนสญลกษณของกรงปกกงมาตงแตสมยหมงและชง

*北京中轴线 Běijīnɡ zhōnɡzhóu xiàn ถนนแกนกลางของกรงปกกง

帚 – ไมกวาด

จากปญหาทรพยากรธรรมชาตทลดลง ปจจบนตามบานเรอนจงใชไมกวาด (帚 zhǒu) สงเคราะหจากเสนใยพลาสตกแทนไมกวาดดอกหญาอยางแตกอนแลว

胄 – เกราะ การท าสงครามในสมยโบราณ ทหารจะขมาออกรบ อาวธทใชคอ หอกและดาบ จงตองสวมใสชดเกราะ

(胄 zhòu) ปองกนการฟนหรอแทงของฝายขาศก ท าจากโลหะกม ท าจากหยกกม

逐 – กวด

ต ารวจไลกวด (逐 zhú) จบคนราย

注 – กรอก

โรงฆาสตวในประเทศจนใชวธกรอก (注 zhù) น าจนสตวตาย สรางกระแสตอตานจากกลมพทกษสตวอยางมาก

贮 – เกบ

ยาสมนไพรจนเปนยาทไดมาจากพช สตว และแรธาต ควรเกบ (贮 zhù) ไวในทแหง หากมความชนอาจขนราและเสอมคณภาพได

筑 – กอ

ในบรรดาสงกอ (筑 zhù) สรางทใหญทสดในโลก 10 อนดบ 5 ใน 10 เปนสงกอสรางของประเทศจน ไดแก สภาประชาชนกรงปกกง เขอนซานเสย พระราชวงตองหาม ก าแพงเมองจน และเขตพฒนาใหมผตงแหงเมองเซยงไฮ

爪 – กรง (เลบ) กบ

146

ทากรง (爪 zhuǎ) เลบเหยยวเปนหนงในกระบวนทากงฟของจน

转 – (วก) กลบ

หลงจากทราคาทองค าเรมสงขน นกลงทนกหนกลบ (转 zhuǎn) มาสนใจการลงทนในตลาดทองค าอกครง

追 – กวด จบ

มค าพดยอดฮตของหนมจนวา “จบ (追 zhuī) สาวนอยงาย จบสาวใหญยงงายกวา”

奏 – (กอให) เกด

การใชความรนแรงของรฐบาลในการปราบปรามผประทวงไมเกด (奏 zòu) ผล รฐบาลจงหนมาใชวธการเจรจา

*奏效 zòuxiào เกดผล

阻 – กด พระราชบญญตทางหลวงมาตราท 38 คอ หามมใหผใดตดตง แขวน วาง หรอกองสงใดในเขตทางหลวงใน

ลกษณะทเปนการกด (阻 zǔ) ขวางหรออาจเปนอนตรายแกยานพาหนะ

捘 – กด

การนวดกด (捘 zùn) จดฝาเทาเปนภมปญญาการนวดแผนไทย

择 – เลอก คนหนมสาวในสงคมจนปจจบนมงมนท างานจนไมมเวลาหาค บรษทจดหาคจงจดกจกรรมเลอกค โดยนดคนโสดมางานเพอใหมโอกาสไดรจกกน แตคนหนมสาวกลบไมมเวลามาเอง คนทมางานสวนใหญเปนพอแม มา

รวมงานเพอเลอก (择 zé) คใหลก

*古音 /grlaag/